24
*6791954777* Monday 18 June 2018 – Afternoon A2 GCE TURKISH F890/01 Listening, Reading and Writing 2 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES The Special Sheet will be found inside this document. Write your name, centre number and candidate number in the boxes above. Please write clearly and in capital letters. Use black ink. Answer all questions in Sections A and B and one question in Section C. Read each question carefully. Make sure you know what you have to do before starting your answer. Write your answer to each question in the space provided. If additional space is required, you should use the lined page(s) at the end of this booklet. The question number(s) must be clearly shown. Do not write in the barcodes. INFORMATION FOR CANDIDATES The number of marks is given in brackets [ ] at the end of each question or part question. The total number of marks for this paper is 160. There are three sections in this paper: SECTION A: 38 Marks Listening and Writing. SECTION B: 77 Marks Reading and Writing. SECTION C: 45 Marks Writing Dictionaries are not allowed. This document consists of 24 pages. Any blank pages are indicated. * F 8 9 0 0 1 * OCR is an exempt Charity Turn over © OCR 2018 [F/500/8408] DC (SC) 150716/4 Candidates answer on the Question Paper. OCR supplied materials: Special Sheet (inserted) CD Other materials required: None Duration: 2 hours 45 minutes Oxford Cambridge and RSA

Oxford Cambridge and RSA Monday 18 June 2018 – Afternoon · Not: 3 ve 6 arası alıştırmaları “KADINA ŞİDDET” adlı parçaya göre yapınız. Çalışmanızı kolaylaştırmak

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

*6791954777*

Monday 18 June 2018 – AfternoonA2 GCE TURKISHF890/01 Listening, Reading and Writing 2

INSTRUCTIONS TO CANDIDATES• The Special Sheet will be found inside this document.• Write your name, centre number and candidate number in the boxes above. Please write

clearly and in capital letters.• Use black ink.• Answer all questions in Sections A and B and one question in Section C.• Read each question carefully. Make sure you know what you have to do before starting

your answer.• Write your answer to each question in the space provided. If additional space is required,

you should use the lined page(s) at the end of this booklet. The question number(s) must be clearly shown.

• Do not write in the barcodes.

INFORMATION FOR CANDIDATES• The number of marks is given in brackets [ ] at the end of each question or part question.• The total number of marks for this paper is 160.• There are three sections in this paper: SECTION A: 38 Marks Listening and Writing. SECTION B: 77 Marks Reading and Writing. SECTION C: 45 Marks Writing• Dictionaries are not allowed.• This document consists of 24 pages. Any blank pages are indicated.

* F 8 9 0 0 1 *

OCR is an exempt CharityTurn over

© OCR 2018 [F/500/8408]DC (SC) 150716/4

Candidates answer on the Question Paper.

OCR supplied materials:• Special Sheet (inserted)• CD

Other materials required:None

Duration: 2 hours 45 minutes

Oxford Cambridge and RSA

2

© OCR 2018

SECTION A – Listening and Writing

Answer all the questions

Recommended Time for Section A: 30 minutes

Task 1: Listening and writing

ROBOT ARILAR

Answer the following questions IN ENGLISH. [6 marks]

(a) Why are bees so important for some plants?

..................................................................................................................................................... [1]

(b) Apart from the food industry, which other branches of industry could be affected if bees became extinct? Why?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(c) What possible explanations can scientists offer for the falling numbers of bees? Give two details.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(d) How are ‘robot bees’ powered?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [1]

3

Turn over© OCR 2018

Alıştırma 2

Bakırcılık

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz habere göre tam tümceler kurarak TÜRKÇE yanıtlayınız.Yapabildiğinizce kendi sözcüklerinizi kullanın.

[22 puan içerik + 10 puan dil kalitesi]

Bölüm A Toplam [38]

(a) Bakır neden önemli bir madendir? İki ayrıntı yazın?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(b) Bakır işlemeciliği tarihi hakkında nasıl bilgi ediniyoruz? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(c) Anadolu’da bakırdan birçok mutfak eşyasının yapılmasının nedeni nedir?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [1]

(d) Kalayın bakır üzerindeki kimyasal etkileri nelerdir? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(e) Bakır ne zaman sağlık için tehlike yaratır?

..................................................................................................................................................... [1]

(f) Bakır nasıl şekle sokulur? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(g) “Bakırı haşlamak” ne demektir? Bakırcılıkta önemi nedir?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

4

© OCR 2018

(h) Bir kalfanın ustasının kim olduğu neden önemlidir? Açıklayın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(i) Cuma gününün bakırcılıkta özelliği nedir? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(j) Bakırcılar arasında nasıl bir ilişki vardır? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(k) Günümüzde bakırcılık mesleği ne derece önem taşır? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(l) Bakırdan yapılmış ürünlere karşı tutum nasıldır? Neden?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

5

Turn over© OCR 2018

BLANK PAGE

Section B begins on page 6

PLEASE DO NOT WRITE ON THIS PAGE

6

© OCR 2018

SECTION B – Reading and Writing

Answer all the questions

Recommended time for Section B: 1 hour and 15 minutes

In Section B 10 marks are allocated for the quality of language.

Alıştırmalar: 3 – 5

Not: 3 ve 6 arası alıştırmaları “KADINA ŞİDDET” adlı parçaya göre yapınız.

Çalışmanızı kolaylaştırmak için bu yazının bir kopyası ek olarak verilmiştir.

1

2

3

4

5

KADINA ŞİDDET

Hem Türkiye’de hem de dünyada en vahim, en olmaması gereken davranışlardan biri de kadına şiddettir. Birleşik Amerika’da yapılan araştırmalara göre her yedi saniyede, bir kadın şiddet görüyor. Geçmişte de kadına şiddet uygulanmasına karşın, bu durum ne basın ne de kişiler tarafından yansıtılır, açığa çıkarılırdı. Günümüzde kadınların maruz kaldığı fiziksel şiddet, gündemden düşmüyor ve gün geçtikçe artıyor. Şiddete maruz kalanların sadece ekonomik düzeyi düşük, sosyal ve öz güvenleri zayıf kadınlar değil, yüksek eğitimli, meslek sahibi kadınlar da olduğu bilinen bir gerçektir.

Tüm ülkelerde duygusal, cinsel ve psikolojik şiddet de dâhil ev içi fiziksel şiddetin kaldırılmasına yönelik çabalar artmaktadır. Şiddet, kadının dolayısıyla toplumun gelişmesine önemli derecede engel olan bir sorundur ve zamana ve sosyal yapıya göre değişim gösteren bir kavramdır.

Kadına yönelik şiddetin amacı güç kullanarak kadın üzerinde bir hâkimiyet kurmaktır ve bu, insanların bedensel veya ruhsal açıdan zarar görmesine neden olur. Psikolojik ve ekonomik şiddet ev içinde saklanabilse de fiziksel şiddet dışarıya yansımaktadır. Ülkemizde şiddetin başlıca göstergesi dayak, küfür, aşağılama olsa da en ağır biçimi namus koruma bahanesiyle kadının yaşama hakkını elinden almak için uygulanan şiddettir.

Tokat atmak, dövmek, tekmelemek, yaralamak gibi bir kişinin bedenine yönelik şiddet gören kadın ruhsal olarak da etkilenir. Bazı kadınlar annelerinin kaderini yaşadıklarını düşünüp bazıları da gidecek yerleri olmadıkları için fiziksel şiddeti kabullenirler. Kadınları korkutmak, tehdit etmek, onlara küçük düşürücü davranışlarda bulunmak, aşağılamak, onların öz güvenini sarsmak amacıyla yapılan her türlü sözlü tutum ve davranış, psikolojik şiddet türlerindendir. Ekonomik şiddet, ekonomik güç kullanarak, bir kişinin yaşamını zorlaştırmak için maddi gücünün elinden alınmasıdır. Evin masraflarını karşılamamak, kadının çalışmasına izin vermemek, çalışan eşin parasını elinden almak, ekonomik şiddet içeren davranışlardır.

Kadına yönelik şiddet her ırktan, her etnik kökenden, her din ve sosyoekonomik düzeyden kadını etkilemektedir. Ancak tecavüze uğradığını veya dövüldüğünü söyleyen kadınların sayısı fazla değildir. Damgalanma ve dışlanma korkusu bildirimlerin olduğundan daha az yapılmasına neden olmaktadır. Cinsel şiddet ve taciz ile ilgili kapsamlı yasaların çıkarılması ve kadınların sahip oldukları hakları bilgilendirmek için kampanyalar yapılması şiddetin azalmasını etkileyecek çözümlerdir.

7

Turn over© OCR 2018

Alıştırma 3

1. paragrafa göre;

Aşağıdaki kelime ve kelime gruplarından uygun olanlarla tümceleri tamamlayın.

Kutulara sayıları yazın. [5 puan]

(a) Kadına ......................................................................................................................................

(b) Araştırmalar şiddetin ................................................................................................................

(c) Eskiden kadına şiddet ..............................................................................................................

(d) Kadınlara şiddet uygulaması ....................................................................................................

(e) Sadece maddi sıkıntısı .............................................................................................................

1 olayları vardı ama açıklanmazdı.

2 psikolojik olduğunu belirtir.

3 her geçen gün artış gösteriyor.

4 şiddet hiç olmaması gereken bir durumdur.

5 olan kadınlar şiddet görmezler.

6 uygulamak şimdiki gibi zordu.

7 çok yaygın olduğunu göstermektedir.

8 diğer şiddet türlerinden kötüdür.

9 şiddet uygulanması nedeni belirsizdir.

10 olan kadınlar çalışmak zorundadır.

8

© OCR 2018

Alıştırma 4

1. 2. ve 3. Paragraflara göre;

Aşağıdaki sözcük ve sözcük gruplarının yazıdaki tam karşılıklarını bulun. [10 puan]

(a) Korkulu, tehlikeli

..................................................................................................................................................... [1]

(b) Tatbik etmek, hayata geçirmek

..................................................................................................................................................... [1]

(c) Bir olay ve durumla karşı karşıya gelmek

..................................................................................................................................................... [1]

(d) Bir iş yapmak için ortaya konan güç, gayret, efor

..................................................................................................................................................... [1]

(e) Bir zaman dilimi içindeki değişikliklerin bütünü, değişme.

..................................................................................................................................................... [1]

(f) Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımı.

..................................................................................................................................................... [1]

(g) Egemenlik

..................................................................................................................................................... [1]

(h) Bir şeyi belirtmeye yarayan şey, belirti.

..................................................................................................................................................... [1]

(i) Küçültücü davranışlarda bulunmak, hor görmek.

..................................................................................................................................................... [1]

(j) Bir şeyin gerçek sebebi gizlenerek ileri sürülen uydurma sebep.

..................................................................................................................................................... [1]

9

Turn over© OCR 2018

Alıştırma 5

2. 3. paragraflara göre;

Aşağıdaki tümceleri TÜRKÇE tamamlayın. [10 marks]

(a) Tüm ülkeler ................................................................ içi ................................................................

sonlandırmak için uğraş veriyor. [2]

(b) Toplumların gelişmesi .................................................................................................................. ile

bağlantılıdır. [2]

(c) Kadınlara şiddet uygulamanın amacı ...............................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(d) Kadınlar şiddet yüzünden hem ........................................................................................................

hem de .......................................................................... zarara uğrarlar. [2]

(e) ....................................................... ve ................................................................ şiddet ev dışında

fark edilmeyebilir. [2]

10

© OCR 2018

Alıştırma 6

4. 5. paragraflara göre;

Aşağıdaki soruları TÜRKÇE yanıtlayın. [10 puan]

(a) Bazı kadınların fiziksel şiddeti kabullenme nedeni nedir? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(b) Psikolojik şiddet nedir? Örnek vererek açıklayın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(c) Ekonomik şiddet hangi davranışları kapsar? İki örnek verin.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(d) Bazı kadınlar uğradıkları şiddeti neden gizlerler? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(e) Şiddetin azalmasını sağlayacak çözümler nelerdir? İki ayrıntı yazın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

11

Turn over© OCR 2018

BLANK PAGE

Question 7 begins on page 12

PLEASE DO NOT WRITE ON THIS PAGE

12

© OCR 2018

Alıştırmalar 7 – 9

Not: 7 ile 9 arasındaki alıştırmalar “Kirli Hava” başlıklı yazı ile ilgilidir.

1

2

3

4

5

6

Kirli Hava

Son yapılan araştırmalara göre, dünyada her yıl kirli hava yüzünden hayatını kaybedenlerin sayısı 3.3 milyondur. Hava kirliliği sadece sağlığımızı değil, gezegenimizi de tehdit ediyor. Soluduğumuz havada bulunan kirli maddeler, küresel ısınmaya ve iklim değişikliklerine neden oluyor. Yerküre güneşten gelen enerjinin bir kısmını emer ve bir kısmını yansıtarak ısı olarak uzaya geri gönderir. İklimler ve yeryüzünün sıcaklığı bu hassas dengeye bağlıdır. Karbondioksit ve metan gibi sera gazları uzaya gitmesi gereken ısının dünyadan uzaklaşmasını önler. Örneğin ısınma, ulaşım ve sanayide kullanılan fosil yakıtlarından kaynaklanan kara karbon denilen madde, güneş ışınını tutarak küresel ısınmayı artırır. Bilim insanları kutuplarda hızlanan buzul erimesinde atmosferdeki kara karbon artışının rolü olduğu görüşünde.

Havayı kirleten karbon monoksitin, metan gazının, buzdolapları ve klimalardan havaya karışan gazların, tarım alanlarından yayılan amonyak gazının dışında, hava kirliliğini artıran bir diğer etken de gözle görülmeyen, atmosfere salındıktan sonra havada asılı kalan, boyları, şekilleri, kimyasal bileşimleri birbirinden farklı küçük parçacıklardır. Bu küçük parçacıklar fabrika bacalarından, motorlu taşıtlardan, odun ve kömür gibi yakıtlardan atmosfere salınan cıva, kurşun, arsenik gibi kimyasallardır. Kirlenen hava yüzeye yakın atmosferde ozon miktarını artırarak bu zararlı parçacıkların yayılmasını kolaylaştırır.

Bu maddelerin bazıları o kadar küçüktür ki, vücudumuzun korunma mekanizmalarına takılmadan, akciğerlerimize giderler hatta daha da küçük olanlar kana karışarak vücudumuza yayılırlar ve çeşitli hastalıklara neden olurlar. Amerika Birleşik Devletlerinde yapılan bir araştırmaya göre, havadaki bu küçük parçacıklarının miktarı ile kalp krizlerinin ve akciğer hastalıklarının fazlalığı arasında önemli bir bağlantı var. Türkiye’de bu küçük parçaların miktarının standartların çok üzerinde olduğu belirtiliyor.

Psikiyatri biliminde “Endişe” denilen, ortada bir tehdit olmasa da hissedilen sıkıntı, tasa ve kaygı halinin hava kirliliğine paralel olarak arttığı öne sürülüyor. Bu konuda daha çok araştırmaya ihtiyaç olsa da hava kirliliğinin beyni olumsuz etkilediğini gösteren tek çalışma bu değil.

Ayrıca atmosfere bırakılan çeşitli gazlar ve moleküller asit yağmurları olarak tekrar yeryüzüne inerler ve besin deposu olarak nitelendirdiğimiz denizleri ve akarsuları kirleterek sularda yaşayan canlılara zarar verirler.

Son zamanlarda yapılan dünya hava kirliliği haritasına göre, endüstrileriyle gelişmekte olan Çin, Hindistan ve Orta Doğu ülkeleri hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgeler arasındadır. Türkiye’nin, doğal gaz kullanımıyla biraz azalsa bile hala hava kirliliğinin en yoğun olduğu ülkelerden biri olduğu görülüyor.

13

Turn over© OCR 2018

Task 7: Transfer of meaning

Transfer the meaning of the following section of the passage into ENGLISH

Son yapılan araştırmalara göre, dünyada her yıl kirli hava yüzünden hayatını kaybedenlerin sayısı 3.3 milyondur. Hava kirliliği sadece sağlığımızı değil, gezegenimizi de tehdit ediyor. Soluduğumuz havada bulunan kirli maddeler, küresel ısınmaya ve iklim değişikliklerine neden oluyor. Yerküre güneşten gelen enerjinin bir kısmını emer ve bir kısmını yansıtarak ısı olarak uzaya geri gönderir. İklimler ve yeryüzünün sıcaklığı bu hassas dengeye bağlıdır.

Marks are awarded for accurate transfer of meaning and for the quality of your written English.

[10 marks]

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

14

© OCR 2018

Alıştırma 8

Aşağıdaki tümceleri “Kirli Hava” adlı parçanın 1. 2. paragraflarına göre TÜRKÇE olarak tamamlayın.

Yapabildiğinizce kendi sözcüklerinizi kullanın. [12 puan]

(a) .................................................................. ve ............................................................. nedenlerinin

kirli hava olduğu belirlenmiştir. [2]

(b) Güneşten gelen bir kısım enerji yerküre tarafından ........................................................................

bir kısmı ....................................................................................................................................... [2]

(c) Sera gazları ......................................................................................................................................

............................................. önler. [2]

(d) Küresel ısınmayı artıran diğer bir madde fosil .................................................................................

........................... oluşan ............................................................................................................. [2]

(e) Ekip biçilen tarım bölgelerinde atmosfere ........................................................................................

......................................... salınır. [2]

(f) Atmosferdeki küçük parçacıkları ......................................................................................................

mümkün değildir ve onlar havada .................................................................................. kalırlar. [2]

15

Turn over© OCR 2018

Alıştırma 9

Aşağıdaki soruları yazının tümüne göre TÜRKÇE yanıtlayın. Yanıtlarken, yapabildiğinizce kendi sözcüklerinizi kullanın. [10 puan]

(a) İklimler ve yeryüzünün sıcaklığı hangi dengeye bağlıdır? Açıklayın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(b) Atmosferdeki zararlı küçük parçacıklar nasıl oluşur? Açıklayın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(c) Küçük parçacıkların yayılmasını kolaylaştıran nedir? Açıklayın.

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(d) Küçük parçacıkların insanlar üzerinde fiziksel ve ruhsal etkileri nelerdir?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

(e) Hava kirliliği sulara nasıl etki eder?

..........................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................... [2]

16

© OCR 2018

SECTION C – Writing

Answer one question only

Recommended time for Section C: 1 hour

Bu bölümdeki temalardan birini seçip bu temaya ait sorulardan sadece BİR soruyu yanıtlayın. En az 250 sözcük yazın. En fazla 400 sözcük yazmanız önerilir.

Toplum Soruları

Ya 1. soruyu ya da 2. soruyu yanıtlayın

1 Kanunlar ve Düzen

Türkiye veya Kıbrıs’a göç etmiş göçmenlere çalışma izni verilmiştir. Göçmenlerin iş bulabilmeleri için yapılması gereken ön çalışmalar sizce neler olmalıdır? Ülkenin kanun ve düzenine uyum sağlamaları için neler yapılmalıdır? Bu konu ile ilgili görüşlerinizi, nedenlerini belirterek ve örnekler vererek yazın.

2 Katılım ve dışlanma

Türkiye veya Kıbrıs’ta yaşam engelli vatandaşlar için kolay değildir. Arabalarını park edecekleri özel alanlar ve onlar için yapılmış asansörler bile gereksiz yere işgal edilmektedir. Bu konuda belediyeye sunulacak bir projede çalışacaksınız. Önerilerinizi, araştırma planlarınızı nedenleriyle açıklayınız.

Çevrecilik Soruları

Ya 3. soruyu ya da 4. soruyu yanıtlayın.

3 Enerji İdaresi

Türkiye veya Kıbrıs’ta geri dönüşüm çalışmalarını geliştirip, enerji tasarrufu sağlamak için halkı bilinçlendirmek amaçlı bir projede çalışıyorsunuz. Bu konuda nelerin yapılması gerektiğini önerirsiniz? Nedenlerini belirterek örneklerle açıklayın.

4 Doğal yaşamın korunması:

Türkiye’de ya da Kıbrıs’ta nüfus artışı ve kırsal kesimden yapılan göçler yüzünden kentlerde yeni yapılara gerek duyulmaktadır. Doğayı ve yeşil alanları koruyarak, bunu sağlamak için neler yapılması gerektiğini nedenleriyle, örnekler vererek açıklayan bir yazı yazın.

17

Turn over© OCR 2018

Bilim ve Teknoloji Soruları

Ya 5. soruyu ya da 6. soruyu yanıtlayın.

5 Tıbbi gelişmeler

“Türkiye ve Kıbrıs’ta gençlerin sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklar edinmemeleri için alınması gereken önlemler” başlıklı bir projeye katılacaksınız. Bu konu ile ilgili görüşlerinizi, neler yapılabileceğini, örnekler vererek yazın.

6 Teknolojik gelişmeler

“Türkiye ve Kıbrıs'ta teknolojik gelişmeler iş bulma şansını artırmıştır.” Bu sözle ilgili görüşlerinizi, nedenlerini belirterek, Türkiye ve Kıbrıs’tan örnekler vererek açıklayan bir yazı yazın.

Kültürel Sorular

Ya 7. soruyu ya da 8. soruyu yanıtlayın.

7 Edebiyat ve Sanat

Sanatın ve sanatçıların toplum üzerinde etkileri nelerdir? Bu konuda görüşlerinizi, nedenleriyle, Türkiye ve Kıbrıs’tan örnekler vererek açıklayan bir yazı yazın.

8 Kalıtım ve tarih

Türkiye ya da Kıbrıs’taki bir şehirde ünlü bir tarihi eserin tanıtımı için yapılacak kısa bir belgesel film projesinde çalışacaksınız. Bu proje ile ilgili yapacağınız araştırmalar ve çalışmalar neler olacaktır? Nedenlerini belirterek, örneklerle açıklayın.

[Relevance and points of view: 10 marks]

[Structure and Analysis: 15 marks]

[Quality of Language (Accuracy): 10 marks]

[Quality of Language (Range): 10 marks]

[Section C Total: 45 marks]

[Paper Total: 160 marks]

18

© OCR 2018

For Candidate use: Question no.

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

19

Turn over© OCR 2018

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

20

© OCR 2018

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

21

Turn over© OCR 2018

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

22

© OCR 2018

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

END OF QUESTION PAPER

23

© OCR 2018

ADDITIONAL ANSWER SPACE

If additional space is required, you should use the following lined page(s). The question number(s) must be clearly shown in the margin(s).

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

24

© OCR 2018

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

Oxford Cambridge and RSA

Copyright Information

OCR is committed to seeking permission to reproduce all third-party content that it uses in its assessment materials. OCR has attempted to identify and contact all copyright holders whose work is used in this paper. To avoid the issue of disclosure of answer-related information to candidates, all copyright acknowledgements are reproduced in the OCR Copyright Acknowledgements Booklet. This is produced for each series of examinations and is freely available to download from our public website (www.ocr.org.uk) after the live examination series.

If OCR has unwittingly failed to correctly acknowledge or clear any third-party content in this assessment material, OCR will be happy to correct its mistake at the earliest possible opportunity.

For queries or further information please contact the Copyright Team, First Floor, 9 Hills Road, Cambridge CB2 1GE.

OCR is part of the Cambridge Assessment Group; Cambridge Assessment is the brand name of University of Cambridge Local Examinations Syndicate (UCLES), which is itself a department of the University of Cambridge.