Trần Ngọc Châu, Ph.D.

Email:chautr@saigontimes.com.vn

Phó tổng biên tập Thời báo Kinh tế Sài Gòn -Phó tổng biên tập Thời báo Kinh tế Sài Gòn -

Saigon Times GroupSaigon Times Group

Truyền thông, ông là ai?Truyền thông, ông là ai?

Truyền thông (Media) là khái niệm tổng quát hơn báo chí (press ,journalism) chỉ chung các phương tiện thông tin bằng báo in, truyền hình(báo hình), đài phát thanh(báo nói), báo điện tử (báo trên mạng internet),blog, các phương tiện thông tin nhỏ như: yết thị,tờ rơi, thư từ cá nhân, băng hình, đĩa CD

Cá nhân các nhà báo: Hiện nay VN có khoảng 15.000 nhà báo (căn cứ số thẻ nhà báo do Bộ Thông Tin và Truyền thông cấp) và hàng ngàn Cộng tác viên. Riêng thành phố HCM có 1500 nhà báo .

Truyền thông (Media) là khái niệm tổng quát hơn báo chí (press ,journalism) chỉ chung các phương tiện thông tin bằng báo in, truyền hình(báo hình), đài phát thanh(báo nói), báo điện tử (báo trên mạng internet),blog, các phương tiện thông tin nhỏ như: yết thị,tờ rơi, thư từ cá nhân, băng hình, đĩa CD

Cá nhân các nhà báo: Hiện nay VN có khoảng 15.000 nhà báo (căn cứ số thẻ nhà báo do Bộ Thông Tin và Truyền thông cấp) và hàng ngàn Cộng tác viên. Riêng thành phố HCM có 1500 nhà báo .

News Organization

Newspaper Magazine TV Radio News Agency

Online Journalists

702 174-National: 73-Local: 101

459 67-National: 2-Local: 65

66-National: 1-Local: 65

1 (VNA) 140 15.000

Covering 97.5% of country

Source: Ministry of Information and Communications(2007)

Thomas Jefferson: “Nếu chọn giữa chính phủ không có báo chí và báo chí không có chính phủ, tôi sẽ không ngần ngại chọn cái sau.” ( If I have a choice between government without newspapers and newspapers without government ,I should not hesitate for a moment to choose the latter)

Oscar Widle: “Trên báo phần sự thật nhất chính là quảng cáo.”( In newspaper,the most truthful part is advertisement.)“Tin tức là cái gì do tôi bảo đó là tin tức.” Câu

nói nổi tiếng của một chủ bút Mỹ (News is what I tell it is)

“Chó cắn người không phải là tin, người cắn chó mới là tin.” (If dog bites man, it is not news. If man bites dog ,that is news)

Ban Tư Tưởng Văn Hóa Trung Ương và địa phương

Bộ Truyền thông và Thông tin

Cơ quan chủ quảnCơ quan báo đài Báo hàng ngàyBáo tuầnBáo hai tuần

Báo thángBáo 3 tháng (quarterly

review)VTVHTV và hệ thống TV

địa phươngTV Cable ,satellite Báo on-line

Học viện báo chí và tuyên truyền

Các đại học báo chí Hà Nội và TP.HCM

Các lớp học tại chỗ (in-house course) do các cơ quan tự tổ chức.

Học ở nước ngoàiLiên kếtTu nghiệpHọc hàm thụ hay

qua mạng (long distance or on-line)

Mức độ phủ sóng:Mức độ phủ sóng: 1995: 58,8%1995: 58,8% 1997: 69%1997: 69% 2000: 80%2000: 80% 2005: 99%2005: 99%

VTV: 1,2,3,4VTV: 1,2,3,4 HTV:7,9HTV:7,9 Cable:Cable:

VCTV, HCTV, SCTV…VCTV, HCTV, SCTV…VTCVTC

Đài tiếng nói Việt Nam (Voice of Đài tiếng nói Việt Nam (Voice of VietNam) VOV:VietNam) VOV: Mức độ phủ sóng: 90-95%Mức độ phủ sóng: 90-95% Phát 24/24 trên 4 hệ thống khác nhauPhát 24/24 trên 4 hệ thống khác nhau

Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM (Voice of HoChiMinh City) VOH:(Voice of HoChiMinh City) VOH: 2 hệ thống2 hệ thống Phát 40 giờ/ngàyPhát 40 giờ/ngày

1) Phuû nhaän: thaáy ñaâu cuõng tieâu cöïc 2) Khoa tröông: toâ hoàng 3) Boùp meùo: moät phaàn söï thaät 4) Thieáu khoa hoïc: “ con nhaø giaøu ñeàu

xaáu…” 5)”Thöông maïi hoùa”: khieâu daâm, giaät

gaân

VN:” Laøm baùo noùi laùo aên tieàn .” # “Chôû bao nhieâu ñaïo thuyeàn khoâng khaúm .Ñaâm maáy thaèng gian buùt chaúng taø.” (Nguyeãn Ñình Chieåu)/Singapore: Báo chí xây dựng.Journalists as nation builders(1960)

1) Quaûng caùo coâng ty (publicity)

2) Ñöôøng daây noùng

3) Thö baïn ñoïc (letters to Editor)

4) Thö môøi

5) Traû lôøi phoûng vaán

6) Thoâng caùo baùo chí

7) Hoïp baùo-Họp tin

8) Tour báo chí

Directories về báo chí Việt Nam

Cách tốt nhất: Thiết lập quan hệ hiểu biết lâu dài, thân thiện ngay khi chưa cần.

Không tránh né báo chí

Quà, bồi dưỡng, thưởng, bì thư.

Mối quan hệ đối tác giữa: nhà PR- Khách hàng(công ty, tổ chức), và nhà báo.

Báo, đài là công cụ giúp nhà PR chuyển thông tin cần thiết của khách hàng (hay thân chủ, hay của chính công ty) đến công chúng.

PR giúp nhà báo tiếp cận nguồn tin, là thông tín viên cơ sở của các báo.

Là thông tin do PR của công ty viết nhằm đưa tin về một sự kiện hay kết quả nào đó mà công ty mong muốn báo chí đăng tải để công chúng biết.

Một thông cáo báo chí (Press Release) luôn có câu:1.For immediate release (có thể đăng ngay)

hoaëc 2.“Embargo until…(chờ đến …)

Có 2 phần: Mở (Lead):Phần quan trọng nhất, tóm ý tất cả các thông tin.

Ví dụ: Microsoft tuyên bố mở một văn phòng phần mềm tại Công viên phần mềm Quang Trung vào năm tới để kiểm soát việc ăn cắp bản quyền tại đây

Chi tiết của lead.

Ví dụ: …“Microsoft hy vọng sẽ thu được hàng trăm triệu USD tiền bản quyền tại Việt Nam, trong khi đó, Việt Nam cũng được 12 triệu USD/năm tiền thuế từ việc bán bản quyền này.”

Hướng phát triển hay tổng quan của thông cáo báo chí

Ví dụ: Microsoft VietNam đã hoạt động gần 10 năm nay tại VN, nhưng chỉ là một văn phòng đại diện. Microsoft sẽ chính thức mở chi nhánh vào năm tới với hơn 100 chuyên gia người Việt và 50 chuyên gia đa quốc gia làm việc tại đây.

Khác với một bản tin thông thường, thông cáo báo chí phải có số liên lạc cần thiết ở cuối bản tin

Ví dụ: “Muốn biết thêm chi tiết, liên lạc: Nguyễn Văn…: Tel:…Fax:…email:…

Sản phẩm hay dịch vụ mới Cải tiến, mở rộng sản xuất Thay đổi ban lãnh đạo Kết quả kinh doanh quý Thành tích công ty hay cá

nhân trong công ty Nguồn lực thông tin của

công ty Giải pháp đối với vấn đề

hay khủng hoảng của công ty

Ngày thành lập công ty

Tổ chức từ thiện Trao giải thưởng hay huy

chương Khuyến mãi Kết quả nghiên cứu Đại hội cổ đông

1.Mục đích của TCBC là gì?

2.Tin hay bài

3.Dàn bài và cách viết?

4.Nội dung có đáng thông tin hay không? (newsworthy)

5. Bản TCBC trả lời đầy đủ các vấn đề chưa?

6. Bản TCBC ngắn gọn chưa?

7. Đủ khách quan chưa?

8. Có kèm ảnh không?

9. Đọc lại kỹ và được duyệt chưa

10. Gởi tới đâu?

11. Kiểm tra coi có được đăng không?

1. Nhân viên PR của công ty (case of MacDonald)

2. Một công ty dịch vụ chuyên viết Press Release

3. Một nhà báo chuyên nghiệp4. Một thợ viết hay nhà văn viết thuê

(technical writer)

1. Giấy phép (tại TP.HCM: tự viết đơn nói rõ ngày giờ, địa điểm, mục đích, người chủ trì, thành phần báo đài tham dự rồi nộp tại phòng báo chỉ sở VHTT. Trong vòng 24h sẽ được trả lời nhưng nên nộp trước họp báo 1 tuần)

2. Danh sách phóng viên được mời3. Confirm (xác nhận dự hay không)4. Tài liệu: thông cáo báo chí, ảnh, brochure

5. Giữ liên lạc với PV cho đến khi tin được đăng hay phát trên TV

6. Thư hay điện thoại cám ơn (hay phàn nàn)

Địa điểm tại cơ quan hay công ty Thuê bên ngoài-Khách sạn lớn-Các hội trường khác

Thông cáo báo chí, brochure Bàn chủ tọa Thành phần chủ toạ Micro( cho người chủ toạ, và cho phóng

viên) Bố trí chỗ ngồi cho phóng viên Chỗ đặt máy quay truyền hình.Nếu truyền

hình trực tiếp phải là chỗ tốt nhất.

Một MC riêng: phải nắm chắc nội dung họp báo. Là nhân viên hay trưởng phòng PR công ty.Không nên mướn các ngôi sao làm MC cho họp báo

Người chủ trì là MC luôn.Ví dụ: Thủ tướng Anh Tony Blair luôn làm MC cho các cuộc họp báo của mình