-
Rok ÄY111 Katowice, wtorek dnia 7-go października 1919 Bf.
228
„Górnoślązak” Przez lud - dla ludu °0X“Skosztuje na poczcie, u
agenta lub kolportera kwar- .. REKLAMY płaci się l.uo mk. od
wiersza petytowego.teinie 4.05 mk., z odnoszeniem do domu 4.95 mk.
:i :: REUAKCYA 1 EKSPEDYCYA :: s:
Na miesięc 1.35 mk., z odnoszeniem 1.65 mk. TeÜefOl» Itr1. 1049»
znajduje się w Katowicach przy ulicy Poprzeczne ar. 11.
Xs. Rogowski zwolniony z więzienia.Bytom. Donoszę nam, że w
sobotę, dnia 4-go
października wypuszczono ks. Rogowskiego z miejscowego
więzienia, ponieważ wszelkie zarzuty przeciw niemu o zastrzelenie
żołnierza okazały się zupełnie bezpodstawne.
przełożenie wyborów komunalnych na S. Śląsku.Opole.
Rozporządzeniem prezesa regency! zo-termin wyborów komunalnych na
Górnym bląsku
w myśl życzeń katolickiej ludności x(z powodu Dnia ^dusznych)
przełożony z 2. na 9. listopada.
Otwarcie Sejmu polskiego.Warszawa. W środę rozpoczęła się sesya
je
sienna Sejmu polskiego. Po ogłoszeniu porządku dziennego przez
marszałka wygłosił minister spraw wewnętrznych Wojciechowski
dłuższą mowę, która wywarła w Izbie silne wrażenie. Mówca
wskazywał, iż pierwszem zadaniem rządu i Sejmu było stworzenie
silnej armii dla obrony granic państwa i zjednoczenia wszystkich
ziem rozerwanych w jedną całość. Rząd starać się będzie o
utrzymanie porządku i ładu. Polska nie może być polem dla
eksperymentów, naród polski do tego nie dopuści. Nie pójdziemy
drogą re- wolucyi, lecz drogą ewolucyi (rozwoju). Rząd postara się
o posłuch dla uchwał sejmowych, szczególnie w zakresie
żywnościowym. Przy projekcie konstytucyi będzie rząd bronić wyboru
Naczelnika państwa przez cały naród i wyposażenia go w szeroki
zakres władzy. - Po ministrze spraw wewnętrznych przemawiał
minister aprowizacyi Sobański, zaznaczając, iż położenie
żywnościowe w kraju jest wprawdzie poważne, ale nie rozpaczliwe.
Państwo musi sobie samo wystarczyć. Rząd stoi na stanowisku
sekwestru zboża. — O godz. 4 odroczono obrady do piątku.
Obszerniejsze sprawozdanie z posiedzenia podamy następnie.
Zupełny spokój w Warszawie.Warszawa, 1 października. Wbrew
pogłoskom
dzień dzisiejszy mmął w Warszawie zupełnie spokoj- Dte,
normalnego życia wielkomiejskiego nigdzie nie zakłócono, ani nawet
nie było ze strony komunistów prób w tym kierunku wobec
energicznych zarządzeń władz. Gmach sejmowy na wszelki wypadek był
strzeżony oddziałem żołnierzy. Nie ulega wątpliwości, że nakaz
wichrzeń w Warszawie przyszedł z Rosyi.
Paderewski jeäzie \ £onóynu.Warszawa. Na wstępie środowego
posiedze
nia w Sejmie oznajmił marszałek, że prezydent ministrów
Paderewski zawiadomił go telegraficznie z lary ża, iż 6. b. m. w
ważnytn interesie kraju musi jechać do Londynu i prosi go o
wytłomaczenie jego nieobecności w Sejmie. Podobno punkt ciężkości w
sprawie wschodnich granic Polski przenosi się obecnie do
Londynu.
Ratyjikacya w Ameryce zapewniona.Wiedeń. Wedle wiadomości z
Nowego Jorku
przyjęcie traktatu pokojowego wraz z postanowieniami o Lidze
narodów uważać należy w senacie za zapewnione. W chwili obecnej
rozporządza już prezydent Wilson 74 głosami, t. j. liczbą 10 głosów
większą od potrzebnej większości % głosów.
Salicya wschodnia zostanie przyznana polsce.Paryż? „Temps”
donosi, że najwyższa Rada
koalicyjna rozpatruje projekty, mające na celu zadowolenie
aspiracyi polskich co^do Galicy! wschodniej. Sprawa ta ma być
rozstrzygnięta ostate cznie po myśli Polaków i w tym sensie też
nastąpi zredagowanie ostateczne statutu, odnoszącego sie do Galicy!
wschodniej.
Paderewski w obronie Cieszyńskiego.Osoba, stojąca blisko
konferencyi pokoju, podaje
następujące szczegóły o posiedzeniu, na którem zdecydowano o
losach ziemi cieszyńskiej.
Na posiedzeniu tern zabrał głos p. Benesz i z u- miejętnością i
swadą sobie właściwą, przytaczał powody, dla których Śląsk
Cieszyński winien przypaść Czechom. Argumenty, jakich używał, były,
rzecz prosta, natury ekonomicznej.
Po długiem przemówieniu p. Benesza prezydent Clemenceau udzielił
głosu p. Paderewskiemu, ten zaś nie posługując się żadną notatką,
wygłosił po angielsku mowę, w której, punkt po punkcie, zbijał
wywody swego przeciwnika. Obecni, cudzoziemcy twierdzą, że była to
jedna z najświetniejszych mów, jakie kiedykolwiek słyszeli. Co
więcej, należała ona do tych rzadkich przemówień, które decydują o
losach wniosków.
Przedstawiając ekonomiczną stronę kwesty!, p. Paderewski wyjął z
kieszeni książkę i począł cytować z niej szeregi cyfr i danych,
stwierdzając, że Czechy, nawet bez Śląska, należeć będą jeszcze do
najbogatszych w węgiel krajów Europy.
„Być może — mówił nasz delegat — że p. Benesz, jak zwykle, uzna
źródło, którem się posługujemy, za pełne błędów i nie zasługujące
na wiarę. Nie mógłbym podzielić takiego zdania. Mam wielkie
zaufanie do autora tej książki i śmiem twierdzić, że jest on jednym
z najświetniejszych i najbardziej kompetentnych ludzi. Szanujemy go
wszyscy i chyba jeden p. Benesz byłby w tym względzie wyjątkiem.
Proszę spojrzeć na okładkę, pracę tę napisał prezydent
Rzeczypospolitej czeskiej, p. Massaryk, we własnej osobie."
Pan Benesz — ciągnął p. Paderewski - powtarza ustawicznie: Coal!
Coal! Coal!!! (węgiel! wę- mpl i węgiel!) My zaś z naszej strony
odpowiadamy mu na A Pole! a Pole! a Pole!" (Polak! Po-lak» Polak!)
Wszyscy widzą jasno, ze jeżeli przeciwnikom naszym chodzi jedynie o
bogactwa kopalnia- ne Śląska, to my Polacy bronimy tam włkien inne,
rzeczy, rzeczy świętej, praw naszej polskiej ludności, których nie
wolno zestawiać am z węglem ani nawet z koksem. Pan Benesz
proponuje abysnw tę ludność szczeropolską podzielili między Polskę
a Czechy i tern samem wyzywa was panowie, ną sąd Salomonowy. Czesi
godzą się, aby tę ludność przepołowić, my zas protestujemy
przeciwko temu z całą tnocą i stanowczością. Łatwo stąd
wywnioskujecie, do kogo ta ludność powinna ostatecznie należeć i
która z dwóch ziem, polska czy czeska, jest istotną tej ludności
matką." _
Po tych słowach przewodniczący zamknął posiedzenie, a obecni
rozeszli się w przekonaniu, że świetna mowa polskiego delegata
zadecydowała o losach Cieszyńskiego. \ »
hrgestlhau o ^olsiesilu.Ambasador amerykański p. Morgenthau,
który nie-
vno temu opuścił Polskę, udzielił współpracowi • vi „Matina"
paryskiego szereg pesymistycznych u- g o położeniu państw Europy
środkowej, PrzeP?* ych zwłaszcza obawą o los Polski. Streszczę śli
tego dyplomaty podaliśmy już krótko w l^nym >oprzednich numerów,
dziś podajemy je dla icl1 w )ści obszerniej. Oto jego własne
słowa:Wszystkie te małe ńarody Europy środkowej, ktote
wstały do życia, są zagrożone rozpaczliwą klęską Setki tysięcy
istot ludzkich jest głodnych, naiazo-
:h na najrozmaitsze cierpienia i napół odzianych, y przyjdzie
zima, będą umierać z głodu tysiącami.» Polski, gdzie przepędziłem
dwa miesiące, nie o
zędziła wspólna zaraza. Walczy ona jes:S! uszona utrzymywać
wojsko na trzech lub czterech mach. lej półmilionowa armia jest
jedyną tamą, ra obecnie broni Europy zachodnie] od bolszewi u...
trzykrotnie ziemia polska została zalana woj mi
nior.,-^viyrił>i
-
tego namctu. Stronnictwo pragnie umożliwić ludowi branie udziału
we wszystkich sprawach na równych prawach z innemi warstwami
społeczeństwa polskiego,
c) N. S. L. stoi na zasadzie wyznaniowej, starając się o
pogłębienie zasad chrześciańskich i broni powagi kościoła i religii
przed obniżaniem jej, czy to przez żywioły obce, czy to przez
własnych rodaków. Poza tem N. S. L. stoi na stanowisku wolności
wyznań.
N. S. L. nie jest Stronnictwem żadnej warstwy społecznej i
bierze w obronę interesy wszystkich warstw społeczeństwa polskiego
w zakresie, w którym są one zgodrie z interesem narodu. Dla tego N.
S. L. przestrzega podporządkowania interesów swych członków tak
zawodowych, jak stanowych pod interes o-
' gólno-narodowy.N. S. L. uważa lud za podstawę przyszłości
całe
go narodu i dlatego będzie wszędzie popierało rozwój
ekonomiczny, polityczny i kulturalny ludu polskiego.
2. N. S. L. weźmie czynny udział w rozbudowaniu wielkiej,
zjednoczonej, niepodległej, ludowej Rzeczypospolitej polskiej,
zwłasnem wybrzeżem morskiem.
N. S. L. jest zrzeszeniem szerokich warstw narodowo
usposobionych, mężczyzn i kobiet.
N. S. L. stawia jak najdalej idący postęp w kierunku socyalnym i
kulturalnym jako zadanie pierwszorzędne swego programu.
3. N. S. L. bierze szczególnie czynny udział w polityce
agrarnej, dbając o taki rozwój rolnictwa, aby w jak najdoskonalszej
mierze służyło dobru gospodarstwa krajowego, a tem samem dobru
wszystkich warstw ludności, także nierolniczej.
N. S. L. popiera w szerokiej mierze racyonalną parcelacyę ziemi,
aby powstała jak największa ilość zdrowych, samodzielnych
gospodarstw włościańskich, w pierwszym rzędzie z tych posiadłości,
do których odebrania Rzeczpospolita będzie uprawnioną.
W razie potrzeby należy przekształcać wielką własność na
mniejszą i to jedynie na podstawie prawnych zasad, które nie
podkopywałyby racyonalnego i nakładowego gospodarstwa rolnego, a
tem samem wysokiej produkcyi rolnej. Role uprawne winny być
własnością prywatną.
Tylko w ten sposób można będzie, stwarzając liczne osądy
włościańskie, zapewnić ludności miejskiej i przemysłowej, —
niezależnie od zmiennych koniunktur zagranicy — obfite wyżywienie,
po cenach odpowiadających kosztom produkcyi.
4. N. S. L. zwraca baczną uwagę na rozwój stosunków robotnika
rolnego, starając się o stworzenie dla niego najkorzystniejszych
warunków bytu, o podniesienie jego stanu społecznego, a szczególnie
o nadanie mu w całej pełni charakteru rolnika, zamiłowanego w swoim
zawodzie, a dążącego przez swą pracę i gospodarność do nabycia
własnego kawałka ziemi. Polski robotnik rolny, będąc sam
rolnikiem—obywatelem, przeciwstawi się wszelkim zakusom i namowom,
które wstrząsnąćby musiały podstawami gospodarstwa krajowego.
5. N. S. L. stara się o przeprowadzenie takiego ustroju
gminnego, który usunąłby podział na obwody dworskie i gminne i
który stworzyłby gminy dość wielkie i silne, aby mogły zajmować się
samorządnie sprawami im przynależnemi.
6. N. S. L. starać się będzie obok podniesienia rolnictwa także
o uprzemysłowienie kraju, popierać
"5™d0łęg5T46) (Ciąg dalszy)
Maryla musiała słuchać tego i wielu innych przykrych rzeczy.
Ludwik nieraz się zapalał i posprzeczał z jakim cudzoziemcem, a
wyczerpawszy w słownej szermierce cały zapas energii, rzucał się na
kanapę, wyrzekając na niedelikątność ludzi, którzy zapominają o
względach należnych zwyciężonym. Co prawda, mieli oni słuszność
poniekąd, niepotrzebnie się z nimi kłócił, kiedy w gruncie rzeczy
podzielał ich zdanie...
Maryla nic na to nie odpowiadała i haftując pilnie, nieraz
bolesne tłumiła westchnienie.
*
Tymczasem Strasburg kapitulował. Armia niemiecka coraz dalej
posuwała swe zagony, coraz więcej zajmowała prowincyi. Nagle wśród
ogólnego przerażenia, wzbudzonego postępami r ga, rozeszła się
wieść zdumiewająca, nieprawdo o o-ia... Gambetta nocą opuścił Paryż
balonem i pomimo przeciwnego wiatru, pomimo kul nieprzyjacielskich,
szczęśliwie przebył linie pruskie. Spadłszy w Amiens, gdzie nie
było jeszcze Prusaków, udał się do Tours i zaczął organizować
obronę narodową.
Nikt temu nie chciał wierzyć.A jednak to była prawda. Słowa i
czyny dzielne
go pańyoty zbudziły uczucie honoru i obowiązku W Mircach
Francuzów, ogromem nieszczęść przygnębionych. Kiedy Maryla się
dowiedziała, że nowe powstają armie, że zewsząd zgłaszają się
ochotnicy, że wszyscy uznają konieczność walki i obrony, kiedy
przeczytała ogniste mowy i proklamacye, tchnące męstwem i nadzieją,
serce jej, od dnia Sedanu skamieniałe z bólu, zadrżało,
niewysłowionem przejęte wzruszeniem. Upuściła dziennik, zawierający
te błogofcig-
będzie rozwój handlu krajowego i zagranicznego, a równocześnie
dbać będzie o przemysł drobny i rzemiosło, starając się drogą
ustawodawczą uchronić go od wyzysku.
• Ciekawy pomysł.Profesor Brunhes z College de France
proponuje
w „Matin.7 utworzenie monety międzynarodowej, celem zaradzenia
ogólnej drożyźnie i celem ułatwienia Francyi i narodom zniszczonym
wojną ich rychłą odbudowę.
Trzeba więc stworzyć niezbędne środki, by doprowadzić w okresie
przejściowym do reorganizacyi te- rytoryów zniszczonych wojną i
przywrócić ich dawną produktywność. Trzebaby zatem wykorzystać
poszczególne punkty traktatu wersalskiego. Artykuł 247 przewiduje
przywilej pierwszej klasy wykorzystania wszystkich dóbr i środków
państwa niemieckiego na rzecz koaliantów, by zagwarantować
wynagrodzenie i odbudowę zniszczonych przez wojnę terytoryów.
Niemcy mają więc zapłacić pewne sumy w złocie, poczem mają na
resztę wydać bony skarbowe Otóż byłoby dobrze, by komisya
międzykoalicyjna schowała te bony do portfelu, a wydala nową
międzynarodową monetę.
Prof. Brunhes nazywa tę monetę „numis”. Nu- mis miałby wartość:
1000 franków w złocie, 200 dolarów w złocie, 40 funtów szterlingów
w złocie, 1000 lirów złotych, 800 marek złotych. “
To byłaby moneta doskonała do wymiany między narodami.
Jeśli więc np, Francy a i Belgia otrzymają największą ilość
„numis”, "będą miały możność największych zakupów w Ameryce i
Anglii.
Cokolwiek Niemcy dostarczą koalicyi, będzie płacone w nowej
monecie w kursie 800 marek, a oni będą mogli następnie odsyłać swe
„numis”, by Wycofać swoje bone skarbowe. Ten sposób okazuje
najlepiej mechanizm nowej monety.
Jeżeli nowa moneta międzynarodowa będzie nosić sygnaturę pięciu
wielkich mocarstw z gwarancyą Niemiec i pod kontrolą aliantów,
zdaje się, że będzie ona miała wartość 50 luidorów w i złocie.
Każdy naród będący dłużnikiem i klientem Ameryki i Anglii, a
wierzycielem Niemiec, ma pełny interes w utworzeniu tego rodzaju
monety międzypaństwowej.
Drożyzna życia jest wyrazem sytuacyi ogólnej, narodowej i
międzynarodowej. Zwalczać naprawdę drożyznę życia, to znaleść
środki, by rozwiązać zupełnie lub " przynajmniej częściowo kryzys
ekonomiczny i finansowy, który jest narodowym i
międzynarodowym.
t T r— Konferencya w sprawie rolnej. .Warsza
wa. W głównym urzędzie ziemskim odbyła się przy udziale
przedstawicieli wielkiej własności i włościan z Kongresówki,
Poznańskiego i Oalley i konferenęya, celem wynalezienia wspólnych
podstaw dla przeprowadzenia reformy rolnej bez wstrząśnień.
Kierownik urzędu ziemskiego, p. Stef- czyk, przedstawił zebranym
projekt rządowy, opracowań# w myśl zasad uchwalonej reformy rolnej.
Ogólne zasady projektu, które przedstawioną być
mają Sejmowi, są podobno następujące: MlnTTfrtrm własności
ziemskiej większej określono na 100 ha i dalsze stopniowanie
oznaczono na 250 ha, dla własności średniej i 500 ha jako maksymum
dla własności wielkiej na kresach i w Poznańskiem. Dla małorolnych
granice posiadania oznacza projekt 25 do 40 ha. Na razie parcelacya
odbywaćby się miała bez przymusu. Dopuszczalna byłaby parcelacya z
wolnej ręki. Parcełacyę u skuteczni an oby za pomocą sfinansowania
renty ziemskiej 5 proc., która będzie posiadała siłę kupczą w
wysokości 75 proc.
Mimo oświadczenia zebranych, iż obszernych dyskusyi nie będą
wszczynać, zaatakował obecny na konferencyi poseł Thugutt p.
Stefczyka, podkreślając, że bezrolni nie zarzekają się porozumienia
z właścicielami obszarów. Jako ustępstwo do reformy rolnej,
uchwalonej przez Sejm, można przyznać kolejność parcełacyi. Dodał
przytem p. Thu- gptt, żejbezrolni w masie swej są doskonale
zorganizowani i przygotowani do strejku rolnego. Bez dużych
ustępstw nieda się strejku zażegnać. Należy w każdym razie wyłonić
komisyę porozumiewawcza do pertraktacyi z bezrolnymi«
Dalszy ciąg dyskusyi odroczono«
Wy lianie oficerów nSemieeliieli.Wedle „Petit Parteien”
prezydent Poincare, zwie
dzając okolice zburzone przez wojnę, przybył także do miasta
Łonguyon, w którem dłuższy czas załogowały wojska niemieckie.
Przemawiając do ludności, wspomniał prezydent o cierpieniach
przebytych przez mieszkańców pod pruskim miütaryzmem, poczem dodał,
iż wedle traktatu winni zostaną wydani, a także oficerowie pułków
22, 125 i 156, które stały załogą w Łonguyon, którzy brali udział w
mordach i podpalaniu, zostaną pod francuski sąd wojenny stawieni.
Tego wymaga ludzka sprawiedliwość.
(„Morgenpost”, podając powyższą wiadomość, dodaje, iż chodzi tu
o pułki śląskie; 22. pułk stał przed wojną w Gliwicach a 156. w
Bytomiu i Tarnowskich Górach.)
Reąd niemiecki do wofsk bałtyckich.
Rząd niemiecki wydał do wojsk generała von dei Goltza odezwę
mniej więcej następującej treści:
Żołnierze! Czytaliście ostatnią notę ententy, dotyczącą
opróżnienia prowincyi nadbałtyckich. W nocie tej grozi ententa
narodowi niemieckiemu ponowną blokadą, zastawieniem wszelkich
kredytów i dowozu surowców. Wojskowe koła ententy prą do nowego
pochodu naprzód. Główne gazety francuskie żądają obsadzenia obwodu
nad Rurą, a wszystko dla tego, że część niemieckiej armii
ochotniczej nie chce opróżnić zajętych obszarów. 20. października
ma nastąpić nowy napór, 1. listopada ponowna blokada.
Rząd zwraca się do sumienia niemieckich żołnierzy nad Bałtykiem
i do ich poczucia narodowego. Wielkie rzeczy wchodzą w grę. Naród
umrze z głodu, jeżeli żołnierze niemieccy nie wycofają się z
zajętych obszarów. Kto nie chce być winnym ruiny własnego narodu,
ten niechaj się podda żelaznej konieczności. Rząd nie może
pozostawić żadnej wątpliwości, iż uchwyci się wszelkich środków,
aby wymusić opróżnienie ziem nadbałtyckich, lecz ma nadzieję,
wionę wieści i oparłszy czoło na rękach splecionych, zapłakała
słodkiemi łzami ulgj i pociechy...
Przed oczyma jej duszy ukazał się obraz ukochanego kraju! O!
jakże jej drogą była teraz ta piękna Francy a, tak nieszczęśliwa i
znękana... Dotąd, ilekroć » o niej pomyślała, zawsze widziała obce
sztandary powiewające na ziemi ojczystej, słyszała twardy język
najeźdźców rozlegający się tam, gdzie przedtem brzmiały słodkie
dźwięki rodzinnej mowy. Teraz, wśród tylu klęsk i nieszczęść
widziała ciągle postać mężnego patryoty, który nie tylko sam nie
stracił odwagi, ale potrafił natchnąć nią innych. Gorycz,
zalewająca serce kobiety, ustąpiła miejsca rozrzewnieniu i
wdzięczności.
— Bądźcie błogosławieni wy nlznani, co ratujecie honor ojczyzny!
— szepnęła, wyciągając w dal ręce — bądźcie błogosławieni za to,
coście uczynili i co uczynić ęhcecie dla Francy!!...
Wtem drzwi się otworzyły, do pokoju wszedł mąż z gazetą w ręku.
Maryla uśmiechnęła się do niego słodko, ale on tego nie widział. Na
jego łagodnej twarzy malowało się niezadowolenie.
— Czytałaś ostatnie gazety ? — zapytał — w chwili właśnie, kiedy
Paryż miał się poddać i pokój byłby zawarty, nieznany nikomu
jegomość spada z nieba i bierze się do organizowania obrony!
— O kim mówisz ? — zawołała Maryla, nie rozumiejąc słów
męża.
— O tym waryacie Gambecie! Przyszło mu do głowy utworzyć armią
Loary i posłać ją na pomoc Paryżowi! Nie, to czyste szaleństwo 1...
Wszyscy już przyszli do przekonania, że jesteśmy słabsi i nic nie
poradzimy przeciw Prusakom, szło więc tylko o wytargowanie
najlepszych warunków pokoju i ułagodzenie nieprzyjaciół. Ten
adwokacik wszystko teraz popsuje ! Ale mam nadzieję, że żaden
generał, żaden człowiek rozsądny nie przyłoży ręki do tego.
Maryla słuchała zdumiona. Nigdy jeszcze mąż tak otwarcie nie
wypowiedział swego zdania, nigdy tak jasno nie zdradził swoich
przekonań.
— Więc jesteś przeciwny obronie ? — zapytała drżącym głosem.
— Naturalnie — odrzekł Ludwik gniewnie, czując, że żona czego
innego po nim się spodziewała — pragnę przedewszystkiem
pokoju...
Maryla pochwyciła za krzesło, żeby nie upaść.— Co tobie jest,
najdroższa ? Cierpisz ? — zawo
łał przestraszony. •Zawahała się chwilę. Czuła, że słowa, jakie
teraz
wypowie, zaważą w ich życiu, ale obowiązek nie pozwalał jej
milczeć.
— Cierpię moralnie — rzekła, podnosząc oczy na niego — sprawiłeś
mi wielką boleść, mój drogi.
— Ja? — zawołał Ludwik, źle udając zdziwienie.— Napadasz na
jedynego człowieka, który wśród
naszych nieszczęść nie zwątpił o bohaterstwie Francyi.
Potępiając go, potępiasz zarazem mnie, mego ojca, moich braci i
tysiące ludzi, co pragną się bić i walczyć, żeby ocalić honor
ojczyzny. Ty tego nie rozumiesz, Ludwiku, ciebie takie rzeczy nie
obchodzą, a jednak takbym pragnęła, żebyś podzielał nasze
przekonania, mój drogi!
Ludwik patrzył na nią zdumiony, nie pojmując, czego od niego
żądać mogła.
— Ty mnie nie rozumiesz — rzekła z boleścią — a jednak jesteśmy
złączeni na zawsze i jedną musimy postępować drogą... Staraj się
przejąć mojemi uczuciami, zastanów sie, że gdybyśmy się poddali bez
o- poru, bylibyśmy narodem nędznym, do jarzma tylko stworzonym...
#
— Przecież broniliśmy się długo — naiwnie odparł Ludwik — jeżeli
nas pobito, to nie nasza wina.
(Ciąg dalszy nastąpi.)Ti, '.'TMifinn—wwr
-
te apel ren wystarczy, aby pokazać żołnierzom niemieckim, iż tu
nie chodzi o interesy pojedynczego człowieka, lecz o cały naród.
Niech więc każdy usłucha rozkazu do powrotu.
.Posiedzenie sejmu bawarskiego.Bawarski sejm rozpoczął w środę
po południu na
nowo swe posiedzenia w gmachu sejmowym, strzeżonym przez wojska
obrony krajowej. Prezydent Schmidt zagaił posiedzenie krótką
przemową. Następnie uchwalono 50 milionów na zakup żywności.
Kanał JDunaf - JLaba.Gazety morawskie donoszą, iż celem
ulepszenia
żeglugi na Dunaju czynniki miarodajne zamierzają utworzyć port w
Preszburgu na modłę nowożytną. Oprócz tego nastąpi połączenie
kanałem Dunaju z Łabą. Prace przygotowawcze w tym kierunku są na
ukończeniu. Długość kanału ma wynosić 555 kim. Żeglugę na Dunaju
obejmie czesko-słowackie Towarzystwo akcyjne żeglugi parowej, które
świeżo otwarło w Preszburgu swoją agencyę. Natychmiast po
nawiązaniu stosunków z rządami rumuńskim i serbskim Towarzystwo to
otworzy filie także w tych państwach,
obszarze zaś nadbałtyckim w Ujściu i Hamburgu.Hr» BercMoSd widzi
nowe wojny.
„Neue Freie Presse” ogłasza wywiad z hr. Berćh- IQldem, w r.
1914 austro-węgierskim ministrem spraw zewnętrznych w sprawie
„czerwonej księgi”. Berch- iold wyraził ubolewanie, że publikacya
ta ma tenden- -ye partyjno-polityczne i że jest jednostronna. Tego
rodzaju'rewelacye nie dają obrazu rzeczywistego. Na* leży jeszcze
opublikować archiwum niemieckie, ażeby sprawę dokładniej oświetlić.
Berchtold zwrócił uwa- % że coraz bardziej ustala się konieczność
utworze- nia wielkiego państwa nad Dunajem. Pokój zawarty
.1uż teraz zawiera zarodek nowych wojen. Powód wybuchu tych
wojen może być najzupełniej obojętny.
Bssieła sztuki za żywność.Wiedeńska rada ministrów postanowiła
wysprze-
dać dzieła sztuki, należące do państw, ażeby w ten sposób
zakupić najniezbędniejsze środki żywnościowe.
Zatwierdzenie układu francusko" angielsko amerykańskiego.
Francuska Izba posłów zatwierdziła 501 głosami
Dg w razie portownej napaści przez Niemcy.
Blizkie zakończenie strejku kolejarzy w Anglii*
Wedle „Daily Telegraf” jest nadzieja bliskiego zakończenia
strejku kołeja$ey w Anglii.
Odroczona podróż.Z Londynu donoszę, iż projektowana na 14. b.
m.
podróż prezydenta Poincarego do Londynu została z powodu strejku
angielskich kolejarzy odroczoną.
Powrót króla serbskiego do Belgrad«.
Król Piotr serbski przybył do Belgradu po pięcioletniej
niebytności w stolicy serbskiej, lecz w rząpiach nie bierze
udziału.
I>’Admaunzlo wypowiada wojnę Jugosławii.
„Nieuwe Rotterd. Courant” donosi, iż d’Annmt- zio przerwał
połączenie telegraficzne między Rjeką a Zagrzebiem i powiadomił
misyę francuską, iż znajduje s*§ z Jugosławią na stopie
wojennej.
Węgrzy o publikacyach atistryaekicb.
^eszcie wywołały rewełacye austryackie ogólne słośrW^ Dzienniki
węgierskie podnoszą donio-dnia n ?acy*’ które są dowodem wielkiej
winy Wie-
5 nie h łlm, a mn,e3 Austryaków, możeby wten- y ° doszło do
wybuchu wojny światowej.
. Spowiedź Włocho.__
czas
Od czasu rewolucyi marcowej państwo to zmieniało swój ustrój
państwowy i formę rządu tylko 8 razy. Z początku wchodził
Azerbejdżan w skład kaukaskiego związku narodów, następnie pod
egidą mien- szewików stworzył samodzielną jednostkę, którą w marcu
1918 r. opanowali bolszewicy. Po wypędzeniu bolszewików — przyszli
Anglicy, którzy panowali tylko dwa tygodnie, ustępując następnie
władzę Turkom. Po Turkach przyszła kolej znowu na Anglików, którzy
w międzyczasie przywieźli przez morze Kaspijskie z Persyi silne
oddziały wojskowe. Pod egidą też Anglików utworzył się w Baku
„niepodległy i suwerenny” rząd azerbejdżański, który panował aż do
ostatnich dni. Obecnie wycofując swe wojska z Baku, Anglicy całe to
państwo wspaniałomyślnie oddali... Denikinowi, niwecząc tern samem
niepodległość Azerbejdżanu.Nowy pogrom murzynów w Ameryce
„Nieuwe Courant” donosi z Omaha (Nebraska) z dnia 30. września,
że doszło tam do wielkich rozruchów przeciw murzynom. Murzyna
jakiegoś, którego posądzono o napad na białą dziewczynę, wywleczono
z więzienia i powieszono, a następnie przedziurawiono kulami.
Dopiero 2000 żołnierzy zdołało zaprowadzić porządek i rozpędzić
rozbestwiony na murzynów motłoch.
1 stroili bie.tąeef. -Lwowianie w obronie swych praw.
Z powodu wiadomości o rozstrzygnięciu sprawy Galicyi Wschodniej
odbyło się we Lwowie zgromadzenie publiczne, które zagaili w
imieniu organizacyi narodowych posłowie Zamorski i Głąbiński.
Następnie poseł Zamorski referował sprawę Galicyi wschodniej,
podkreślając, że losy miasta Lwowa i Galicyi Wschodniej nie zależą
od Paryża, lecz od nas samych. Zakończył przemówienie wniesieniem
rezolucyi, przyjętej jednomyślnie, a stwierdzającej, że mieszkańcy
miasta Lwowa oświadczają jednomyślnie, iż kraj, zwany
s przez Austryę Galicyą Wschodnią, był od wieków poi- I skim i
musi nim zostać. Kraj ten wraz że Lwowem I udowodnił, że bronił
zawsze swej przynależności do
Polski. Udowodnił to ostatnio, wypędzając barbarzyńskich
najeźdźców, sprzymierzonych z Niemcami i bolszewikami. Rezolucya
wzywa delegacyę polską w Paryżu i Sejm warszawski, aby nie godzili
się na żadne prowizoryum, lub na jakęś autonomię, uwłaczającą
powadze Sejmu. Zgromadzeni nie mogą uwierzyć, aby koalicya chciała
się dopuścić krzywdy na Polsce, w chwili, gdy wojska polskie
zwyciężają bolszewików i zabezpieczają Europę przed
bolszewizmem.
Wysłano z Lwowa także telegram do prezesa ministrów Clemenceau,
żądający uznania praw polskich do Galicyi Wschodniej a zwłaszcza do
miasta Lwowa.
Polacy na Łotwie.Wobec nadchodzących wieści o opłakanem po
łożeniu Polaków na Łotwie, a w Rydze w szczególności, państwowy
urząd do spraw powrotu jeńców, wychodźców i robotników zajął się
zebraniem źródłowych informacyi o istotnem położeniu Pola- ków. na
Łotwie. Ponadto urząd, w porozumieniu z ministerstwem spraw
zagranicznych, organizuje wyjazd do Rygi mis# specyalnej, która się
zajmie przewiezieniem tamtejszych Polaków do Polski. V/ chwili
obecnej na Łotwie znajduje się około 800 rodzin polskich. Rządy
sowieckie, które tam trwały na początku stycznia do końca maja r.
b„ odbiły się fatalnie na położeniu materyalnem Polaków.
Przedstawiciele Polski w Antwerpii.Z Antwerpii donoszą: Hrabia
Sobański, nadzwy
czajny poseł i minister pełnomocny polski w Brukseli oraz p.
Aleksander Riedel, radca legacyjny polski złożyli wizytę p. Devaut,
burmistrzowi miasta Antwerpii, Burmistrz złożył delegacy) polskiej
życzenia pomyślności w jej dalszej działalności. Delegacya wyraziła
sympatye swego kraju do państwa belgijskiego na podstawie
podobieństwa jego dziejów do Belgii.
Dostawy z Ameryki.Z inicyat)4*/y ministerstwa przemysłu i handlu
u-
tworzoną została „Polska spółka akcyjna dostaw i odbudowy” z
kapitałem zakładowym miliona marek, która korzystać będzie z
kredytów amerykańskich do wysokości bardzo znacznej,
zagwarantowanej bodami. Celem spółki jest zakupno w Ameryce z
wojennych zapasów demobilizacyjnych maszyn dla uruchomienia
przemysłu maszyn rolniczych, chemikalii, stali narzędziowej,
bawełny i wełny, maszyn drukarskich i litograficznych i innych
produktów. Do zarządu spółki weszli z ramienia ministerstwa wojny
Gorazdowski, ministerstwa skarbu Ryfiński, ministerstwa aprowizacyi
Jurkowski. Zarząd spółki wyjeżdża do Ameryki w połowie
października.
Lot polskich lotników do Rzymu.Warszawska „Gazeta Poranna”
donosi, że w celu
rewizyty włoskich lotników, którzy, jak wiadomo, przylecieli
samolotami z Rzymu do Warszawy i również powrotną drogę odbyli
aeroplanami — wyśle minister spraw wojskowych "polskich lotników z
War
szawy do Rżyihu. Na czere rej wycieczm -stanąć tara kapitan
Bastyr, zasłużony dowódzca lwowskiej grupy lotniczej, która tak
zaszczytnie odznaczyła się w bronie Lwowa i Galicyi wschodniej.
v
Pochwala dla polskich koleiHerbert Hoover wystosował do ministra
kolei, p
Eberhardta, pismo z szczerem uznaniem dla kolei poi skich za ich
sprawność, zwłaszcza w przewozie żyw ności. P. minister, biorąc
asumpt z listu Hoovera, o głasza obecnie serdeczne podziękowanie
ogółowi kole jarzy polskich, oraz wezwanie do dalszej, usilnej a
zgodnej pracy, gdyż — jak to Hoover powiedział — tylko wzmożona
produkcya i wytężona praca zbawił może w chwili obecnej Europę,
kolejarze zaś stanowią u nas największe i najważniejsze ognisko
pracy » wszystkim pracującym w Polsce przodować powinni, W liście
do Hoovera min. Eberhard! podnosi wdzię. cznosć polskich kolei za
wspaniały dar 100 parowozów, z których korzyść odczuć się da w
całej pełni podczas zimy, kiedy ich praca pozwoli utrzymać w ruchu
dużo ognisk pracy i ogrzać tysiące ognisk do mowych.
- "..' - 'r" " ' -1- :::: i-:-.........uu.ui
Wiadomości z bliższych i dalszych stron.— Lepsza mąka i Chleb.
Jak już donosiliśmy,,
od 15 bm. będą młyny mogły mleć żyto do pszenicę do 80 i
jęczmień do 75 procent. Będziemy zatem mieli mąkę piękniejszą i
pożywniejszą, a zatem także i chleb lepszy, ale zarazem i droższy.
Aby chleb za bardzo nię podrożał, zamierza rząd wydać z kasy
państwowej większe sumy pieniędzy, które będą.obrócone na obniżenie
ceny Chleba. Mówią, że na obniżenie cen żywności do dnia 1.
kwietnia przyszłego roku rząd zażąda od parlamentu około 3V2
miliarda marek. Ciekawość tylko, skąd Niemcy tych miliardów
nabiorą. i
— Wolny handel jarzynami konserwo wanemijest odtąd dozwolony po
cenach, które zostają ogłoszone przez władzę.
— Na brak węgli ciągle się jeszcze skarżą w głębi Niemiec. A
węgli na kopalniach jest dosyć, tylko go nie odwożą należycie.
Średnio dostarcza się na Górnym Śląsku 3500 wagonów dziennie, gdy
przed wojną dostarczano dziennie 11000 do 13 000 wagonów. Czyby nie
było lepiej przewozić węgle, zamiast »grenzschutze« i »reichswery«
i tym podo* bne rzeczy?.
— Pobierających rentę wojskową uwiadamia się, że od 1-go
października można sobie pieniądze, kazać przynieść do
pomieszkania. Formularzy do zrobienia odnośnego wniosku, dostarcza
każdy u- rząd pocztowy. Tam też udziela się bliższych inform
acyi.
— Baczność wyborcy gminni! W tych dniach są i prawie wszędzie
wyłożone listy wyborców w, biurach gminnych do przejrzenia. Radzimy
przekonać się, czy są wszyscy wyborcy (a więc także zony 1 dorosłe
dzieci) na tych listach wymienione.I o 1 zecz ważna, bo kto na
liście nie jest zapisany, ten nie może głosować we wyborach.
- Hakatyści kłamią dalej. W gazetach haka tystycznych znajdujemy
znowu artykuł »von unter- richteter Seite« — artykuł pełny kłamstw.
Twierdzą tam nawet hakatyści, że Polacy w grudniu 1918 roku
przywołali na Górny Śląsk spartaków i że Polacy na spółkę ze
spartakami pracowali i agitowali. Jcstto bezdennie podłe kłamstwo.
Polacy górnośląscy, to jest wszystkie odpowiedzialne i nic,' jako
urzędowe polskie osoby i instytucye na Górnym Śląsku, mieli ze
spartakami tylko tyle do czynienia, że ciągle i nieustannie
ostrzegali i odwodzili .udność naszą od wszelakiego spartactwa. Ani
jedna gazeta polska na Śląsku nie ogłosiła ani jednego artykułu,
któryby pochwalał zasady spar- taków albo w jakikolwiek sposób
popierał sparta- kow. Było zupełnie przeciwnie. — A jak w tej
sprawie, tak i we wiciu innych rzeczach owego artykułu hakatyści
cyganią. Nic im to nie pomoże J Śląska (lornego kłamstwami nie
uratują!
Bytom. Dla złagodzenia braku m i e- s z k a n urządzono
mieszkania W domu Rittera (Ritterburg) przy starej drodze
tarnogórskiej; ogółem są tam 24 mieszkania już gotowe. Także
zabudowania należące dawniej do Reineckego i do Kapsta, gdzie były
tymczasowo koszary urządzone, przerobiono na 36 mieszkań. —
Pojednawczy urząd mieszkaniowy (Mietseinigungsamt), mający łagodzić
i rozstrzygać spory między właścicielami domów a lokatorami,
załatwił już blisko 1000 skarg, pochodzących oczywiście tylko z
miasta, gdyż u* rząd ten jest miejski. Skargi te mnożą się tak, że
urząd teraz regularnie dwa razy w tygodniu posiedzenia mieć
musi.
— Księdza proboszcza Rogow* s k i e g o z Jędryska, o którym
dzikie pogłoski roW
SeWewäs* WfiftOKoiubettłiaus srÄÄiSiÄXÄliÄÄ
-
puszczono, że zastrzelił policyanta, odstawiono co więzienia
śledczego w Bytomiu, Można ze spokojem odczekać wyniku śledztwa,
ponieważ ks. prob. Rogowski jest, jak się mocno zdaje, najzupełniej
niewinny. Gazety hakatystyczne piszą przy tej sposobności, że ks.
prob. Rogowski jest znany jako jeden »der wüstesten grosspolnischen
Hetzer« (największy wielkopolski podszczuwacz). Wolno psom na
Bożą-mękę szczekać, tak i hakatystom wolno szczekać na ks. prob.
Rogowskiego, który, o ile nam wiadomo, wcale żadnym »hetzerem« nie
był.
— Miasto Bytom ze swemi dzielnicami (Czarnylas, Frydenshuta
itd.) obiera tą rażą ogółem 54 radnych do rady miejskiej. Cały
obwód miejski tworzy tylko jeden okręg wyborczy, więc Frydenshuta -
Czarnylas radnych osobno nie obiera, tylko razem z miastem.
—' Skradziono za kilka tysięcy marek bielizny świeżo wypranej
i'rozwieszonej na górze w domu nr. 10 przy ul. Gojowej. Bielizna
należała mieszkającemu tam kupcowi drzewnemu.
Frydenshuta w Bytomskiem. Skradziono w nocy ze składu kupca
Karola Magiery blisko 50 par obuwia męskiego i żeńskiego. Towar był
fasonu amerykańskiego.
Zabrze. Listy wyborcze wyłożone są od 4-go do 12-go października
włącznie od godziny 9 przed południem do 7 wieczorem w sali
gimnastycznej liceum żeńskiego; wejście od ulicy Następcy
tronu.
Tarnowskie Góry. Zastrzelił towarzysza broni Fladauscha w
koszarach tutejszych pewien rajcnswerzysta, oglądając broń nabitą w
chwili, gdy F. wchodził do izby.
Gliwice. (Ogłoszenie.) Magistrat ogłosił, że od 4-go do 12-go
października r. b. są wyłożone listy wyborców w ratuszu, w sali
posiedzeń radnych miejskich, w godzinach biurowych. — Wzywamy
wszystkich obywateli, ażeby bezzwłocznie udali się do ratusza i
stwierdzili osobiście, czy nazwisko ich jest zapisane. Prawo do
głosowania przysługuje wszystkim mężczyznom i kobietom, którzy do
4-go października r. b. skończyli lat 20, nie stoją pod kuratelą i
nie są pozbawieni praw obywatelskich wyrokiem sądowym.
Z Pszczyńskiego. (Z pogranicza.) Podobno na granicy zdarzają się
jakieś napady; raz tu, raz tam jakieś niby bandy się pojawiają,
nibyto w celach rabunkowych. Sprawa cała jest dosyć niejasna. Co to
są za bandy? Jakie mają cele? U- ważamy, że te sprawy należałoby
wyświetlić. Jeżeliby to był prosty bandytyzm, to nie powinien być
v/ żaden sposób cierpiany. W jakieś powstańcze ruchy nie wierzymy,
bo nie miałyby one celu i byłyby również niepożądane. Dochodzą nas
wieści, którym na razie trudno dać wiary, ale które nie są
niemożliwe. Tak wojsko polskie, które jest po tamtej stronie
granicy, jak i ludzie nasi po tej tu stronie granicy, powinni pilne
uważać w tym celu, żeby stwierdzić czyja ręka właściwie w tych
zajściach i najściach pracuje. Jestto dla nas rzeczą wielkiej
wagi.
i Markowlce w Racib'orsKiem. Krwawa biegunka rozpowszechniła się
tu bardzo w ostatnich tygodniach. Zmarło na nią przeszło 20 osób.
Władze nic nie czynią w celu zapobiegania tej zarazie.
Racibórz. (Także powód.) Na stronie morawskiej powiatu
raciborskiego jest trochę lasu, a wiadomo, że kopalnie górnośląskie
potrzebują wiele drzewa. Z tego stanu rzeczy patryoci niemieccy,
natężywszy porządnie siły mózgowe, wymyślili nowy powód, że część
morawska Górnego Śląska powinna pozostać przy Górnym Śląsku (a
Górny Śląsk swoją drogą przy Niemcach), aby kopalnie górnośląskie
mógły czerpać drzewo z lasów morawskich. — My idziemy za
sprawiedliwością i powiadamy tak: Morawski kraj powinien należeć do
państwa morawskiego czyli czeskiego; z żadnego powodu i z żadnych
względów nie rościmy sobie prawa do ziemi, która nie jest nasza,
pomimo że Morawianie są nam bardzo miłymi sąsiadami. Jeżeli
kopalnie górnośląskie drzewa morawskiego potrzebują, to go sobie i
później sprowadzą — na to jest handel i wymiana towarów. Kopalnie i
dziś drzewa morawskiego darmo nie dostają, tylko je muszą kupić, a
tak też i później kupić i sprowadzić mogą; granica nie będzie
przecież przepaścią, któ- rejby przebyć nie można. Więc kilka
wagonów drzewa, to nie żaden powód do przywłaszczenia sobie
nieswoich krajów.
Strzelce. Dwanaście centnarów wołowiny odstawiono tu do miasta
celem kartkowej rozprzedaży. Mięso to było wiezione automobilem do
obwodu przemysłowego, gdzie je chciano sprzedać i zjeść bez kartek.
Szczęście czy też nieszczęście chciało, że automobil musiał się tu
opodal No- wejwsi nagle zatrzymać przed koleją żelazną, gdyż
właśnie tędy przejeżdżał pociąg. Tam budkarz kolejowy zauważył, że
z automobilu wystaje kawał mięsa, przywołał żandarma, i tak mięso
obłożono aresztem. Pochodziło ono z jednego z okolicznych
dworów.
Opole. (Znowu »zhörsingowan y«). Pismo niemieckie »Der weisse
Adler«, redagowane w duchu polskim, zostało zabronione na przeciąg
dwu tygodni.
Opole. (Śmierć w radzie miejskiej.) We czwartek wieczorem na
początku posiedzenia radnych miasta umarł nagle radny p. Gustaw
Oesterreich; westchnąwszy najprzód głęboko, zachwiał się i spńdł z
krzesła, poczem ducha Bogu oddał. Zmarły liczył około 52 lat.
Posiedzenie rady miejskiej natychmiast zakończono.
Wrocław. (Nieszczęśliwy wypad edc.) W zakładzie fabrycznym firmy
Linke - Hoffmann wybuchła butelka zawierająca tlen (to jest gaz, z
którego się powietrze składa). | Dwu robotników zostało zabitych na
miejscu a trzeci robotnik tak pokaleczony, że umarł później w
lazarecie.
Poznań. »W1 o ś c i a n i n« — pod tym nagłówkiem — jak
dowiaduje się »Postęp« będzie od połowy października wychodzić w
Poznaniu pismo tygodniowe dla włościan jako organ Zjednoczenia
Włościan, poświęcone sprawom politycznym, spo
łecznym i oświatowym. Pismo to redagować dzie p. Józef
Jurek.
— Aresztowano tu niejakiego Stössfa, posła niemieckiego, na co
się gazety hakatystyczne bardzo oburzają. Aresztowanie to nastąpio
pod zarzutem uprawiania agitacyi przeciw Polsce. Aresztowanego
zresztą już wypuszczono.
— Drobiu i jaj coraz więcej jest w Polsce i w Poznaniu także. We
wtorek od godz. 9. rano sprzedawano z polecenia Głównego Urzędu
Żywnościowego w rzeźni miejskiej 1200 żywych gęsi w cenie od 12 do
19 mk. za sztukę.
Berlin. (Fałszowanie banknotów.) Dwaj fałszerze banknotów,
którzy za 400 tysięcy marek fałszywych banknotów pięćdziesięcio -
murkowych między publicznością rozprzedali, zostali obecnie przez
izbę karną ukarani. Są nimi kalecy wojenni maszyniści Wilhelm
Pianka, którego skazano na 3 lata domu karnego, i Teodor Paletzki,^
któremu sąd wyznaczył 2 i pół roku domu karnego.
SPRAWY TOWARZYSTW.L i p i n y. Posiedzenie Narodowego
Stronnictwa Robotni
ków jest w poniedziałek 6. paźdz. po połud. o godz. 4 u p.
Morawca.
Mikułczyce. Tow. „Gwiazda” ma lekcyę we wtorek 7. paźdz.
wieczorem o godz. 6 u p. Kubana.
Oliapy,Frydenshuta. Dobrowolnie złożyli na ręce Ra
dy Ludowej na ofiary zaburzeń: Dworok* Franciszek 8 mk. Na
zebraniu Tow. śpiewu zożyli 13 mk., Szaflik 13 mk., S. R. 5 mk., p.
Piontkowa 2 mk., p. Obłończykowa 5 mk. — razem 46 mk.
Król. Huta. Złożyli dobrowolnie na ulżenie nędzy poszkodowanych
przez ostatnie wypadki: Sokół 159,65 mk., Filia hutników 72,25 mk.,
Członko- Vwe Rady Ludowej: dobrowolna składka 121,25 mk. zebrane na
weselu w Klimzowcu 40,00 mk. — razem 393,15 mk.
Katowice. Na ubogie, żony po aresztowanych złożono w
»Górnoślązaku«. N. N. 20,00 mk.
NADESŁANO.— Nowe przedsiębiorstwo polskie. Zwra
camy uwagę na zamieszczone w dziale anonsów ogłoszenie p. Józefa
Mierzwy, który otworzył w Bytomiu, przy ulicy Siemianowickiej nr. 1
księgarnię i skład papieru. Nowe przedsiębiorstwo polecamy Rodakom
miasta Bytomia f okolicy.
Li piny. Wsparcie na brak pracy będzie wypłacane tylko podług
przepisu ustaw, a nie inaczej. Jest pogłoska, że Zjednoczenie Zaw.
Polskie wypłaci za te dziesięć dni strejku generalnego. Przecież
wiadomo wszystkim, że organizacya Zjedn. Zaw. Polsk. strejku nie
wywołała, tak też wsparcia za te dni wypłacać nie może, tylko tym
druhom, których zawód jakiego zastoju doznał z powodu strejku; to
by znaczyło „na brak pracy”. Jaworski, sekretarz.
Nakładem „Górnoślązaka”, spółki wyd. z ogr. odp. vz Kato wicach.
— Drukiem drukami „Katolika”, sp. wyd. z ogr. odp, w Bytomiu. —
Redaktor odpow.: Józef Palędzki w Bytomiu.
Polacy!Domagajcie się
polsko - niemieckich n apisóvw ĘlwemaWgrafads,
bo w Poznaniu pozwala się nawet na napisy tylko niemieckie.
r=*- **Szanownym Rodakom By to- m i a i okolicy donoszę
uprzejmie, źew Bytomiu, przy iii. Siemianowickiej 1
otworzyłemksięgarnię, skład papieru
k i materyałów piśmiennych. #Będąc zaopatrzony w dobry
towar, mogę go po umiarkowanych cenach oddawać, a staraniem
mojem będzie skorą i rzetelną usługą Szanow. Rodaków zadowolić. Z
głęb. szacunkiem
^ Józef Mierzwa. $potacy!
Domagajcie niępolsko-niemieckich napisów
w Zilmettsaiografacli*bo w Poznaniu pozwał« aię nawet na napisy
tyłAe niemieckie.
kawiarni 1 cukierni„Mm iS rill“
* „Vier Jahreszeiten46Katowice G-S., Thiele-Winklerplatz. Tel
17S
sü m\m)w im iio mmm:Berliner Tageblatt Voasisohe Zeitung
Schlesische Zeitung Brest. Neueste Naehr. Breslauer Zeitung
Oberschles. Wanderer Obersoblesischer Kurier Kattowitzer Zeitung ,
Vorwärts Volkswille Berner Bund Züricher' Zeitung Freie Presse
Fränkischer Kurier Frankfurter Zeitung Górnoślązak
yolkswachtOstdeutsche Morgenpost Kölnische Zeitung Le Matin Echo de
Paris Daily Mail Iho Graphic
TimesMorningpost London News Berliner Illustrierte Meggendorfer
Blätter Elegante Welt DaheimKladderadatsch Die Woche Jugend
SchalkWochenschau Lustige Blätter Leipziger Illustrierte Hamburger
Illustrierte Die Dame Simplioissimus Illustrierte Zeitung
Illustration Der Artist Der neue Weg Berliner Adressbuch Bresl.
Adressbuch usw.
PapierosySalem z mundeztukiem Salem bez mundsztuka
poleca
P. P. SzczęsnyBYTOM, ml. Koszarowa 36.
Jerzy 3£loc3e8ewicztdodxislaw 6-.V, h™
Wszel. masz-ny i narzędzia rolnicze.
Młockarnie, maneże (geple] sieczkarnie
Apollo-Teatr* Masz. do krajania kapusty | Siekacze do ćwikły,
brony
Pompy do wody i gnojówki Wielkie wagi decymalne
i ciężarkiCentryfugi, maślnice
Specjalność:Pługi z 1, 2 i 3 radlicć mi
I
cdfl
Polacy!Domagajcie się
polsko-niemieckich napisóww Stlttematografaste,
bo w Poznaniu pozwala się nawet n# napisy tylko niemiecki*
Katowice.Od czwartku, dnia 2. paźdz.
«spaniały program paidzienutosy
Sensacyjny wg stęp
Poszukuje się od zaraz w każdej większej wal i miejcie
zastępcy handlowegow celu objęcia mielscowej filii handlowej. —
Mężczyźni lub kobiety, którym zależy na dobrej i trwałej
egzystencji zechcą nadesłać zgłoszenia z dołączeniem portoryum na
odpowiedź pod literamt C. H. 1000 do Ekspedycji „Górnoślązaka'' w
Katowicach.
Poszukuje się 0'eden du*do wynajęcia ** jy, drugimnieresy) nS
parterze lub I. piętrze dla Czytelni Ludowej w Katowicach, HBożi. w
centrum miasta. ZgioBzouia z podaniem eony prosimy przesiać pod
adr.: Czytelnia Ludowa, Katowice, ni. Andrzeja (Andreasatr.) 2 11.
p. na lewo.
19Mnajsłynniejszy humorysta
śpiewu.Green & Wood
orygin. humpsti-bumsti.Kara & Seekkom. pantomima.
3 siostry Merkelpheen. akt nadpowietrznyI 4 wielkie
atrakeye.
JOCOÖÖOÖU.CJ
teJC
o t?
