و��لايرت پوهن� د

و��لايرت پوهن� د

:ليكواالن )نژند(د سر مؤلف مرستيال امين اهللا

)خاموش(فروزان )قادر(عبدالكريم

:اديتور

)آشنا(سيف الرحمن

)جایکا (د جاپان د نيوالو مرستو اداره :مالي او تخنيكي مرستې )رشيدى(عبداللطيف :يزاين او كمپوز

أ

بسم اهللا الرحمن الرحيم

سريزه

د لوى خداى شکر ادا کوو چې زمو د مجاهد ملت د کلکې ارادې، د ملرو ملتونو او د ن د بشر دوستو هېوادو د نيکو هلو لو په پايله کې په هېواد کې سراسري سوله او روا سياسي نظام ين شو او له جې خه را پيدا شوى و کلن

.ه ورساوهکاو ئې پاي تد واکمن و نيز نظام له پېل خه ملي ستر و موخو ) کرزي(د افغانستان اسالمي جمهوريت او په سر کې محترم حامد

ته د رسيدو په هيله د هېواد د بيا رغاونې او پراختيا په ولو برخو کې د نوو پرورامونو تـ الره د خپل کار په دستور کې ر زيات مالت او زه سوانده الروونو خه د وونې او روزنې په برخه کې پر له پسې هلـې ددغه اغلي د ي. راوستلې ده

لې او اغيزمن امونه او د ملي ستر فرهن د نوي کيدو او غويدو په الره کې هه او د نوي نسل روزنه، چـې د ملـي . دييووالي، متمدنو او ريتنو او پياوو مسلمانانو په توه وي، تر کو الندې

د پوهنې وزارت د هغو الروونو او نوتونو له جملې خه چې د افغانستان د پوهنې د بيارغاونې په الره کې تر الس الند ې لري د تاليف او ترجمې رياست ته دنده ورکې ده چې د يوې خوا د وونيو د لوست د کتابونو د کمـت او

انستان د اسالمي جمهوري دولت د علمي او فرهني پاليس او موخو په رـا نشتوالي ستونزه لرې کي او له بله پلوه د افغ .کې د واحد تعليمي نصاب په ترتيبولو سره چې د هيواد اوسنيو او راتلونکو اتياو ته واب ووايي بوخت شي

د ه ده چې زمود نوي تعليمي نصاب موخه د هيواد د بچيانو اسالمي او علمي روزنه او زده ک تنو زموولنې د غود من پانې په تر کې د پوهې د زده کوونکو ماشومانو، تنکيو وانانو او وانانو پـه . او نيوالو معيارونو سره برابره وي

زمو د هيواد وانان بايد پـه علـم او . ذهن کې سالم تفکر پياوى کوي او هغوي د نوې پوهې د ارزتنو سره آشنا کوي دينداره، دين پاله هيواد خووونکي او هيوادوאل خووونکي انسانان وي او د علومو د پرمختيا او د کمال سنبال مسلمانان،

په ين هو سره د هغو نوو او مثبتو بدلونونو خه چې رامنته شوي دي ه . معاصر تمدن د پرمخت سره اشنائي ولري د ساينس او تکنالوژ له بدلونونو برسيره بايد د انـساني هغوي د نوي افغانستان سوکاله ولنې د جويدو په هيله، . واخلي

علومو له بنسونو، د بشر د حقونو، سولې، ملي يووالي او سوله يز ژوند خه خبر وي د هېوادپالنې، تروريزم، د مخدره .توکو د توليد او قاچاق سره مبارزه د خپلو زده کو په سر کې په پام کې ونيسي

ه سوانده او تجربه لرونکو وونکو خه چې د نوي تعليمي نصاب سره سم د هېواد د بچيانو د زده زمو د صادقو، ز د غه راز د هېواد د پوهنې د برخې د نورو علمي، فرهني شخصيتونو او پوهانو . کې او روزنې ستر مسئوليت په غاه لري

اندې خهانديزونو په وـود هيله لرو چې د خپلو رغنده نظرونو او وـوونکی د الر د مؤلفانو سره د کولو سره زمو .کتاب په تالیف کې همکاري وکي

له موسیسې خه چې د دویم ولي د وونکي د الرود کتاب په تالیف (JICA)دغه راز د دوست هیواد جاپان د .او چاپ کې د پوهنې د وزارت سره مادي او تخنیکی مرسته کې ده خوي رندو

التوفيقومن اهللا

)اتمر ( محمد حنيف دافغانستان د اسالمي جمهوريت دپوهنې وزير

ب

)فهرست(نوم ليكې

مخ عنوان

۱............................................................................................................................ د الفبى تكرار ۴.................................................................................................................................... )ج( اهللا

۷........................................................................................................................)ص(حضرت محمد ۱۰............................................................................................................................. علم او پوهه ...............................................................................................................................۱۳اى ولول

۱۶............................................................................................................................زمو وونى .....................................................................................................................................۱۹وكه

۲۲....................................................................................................................يپه ولي كې همكار .........................................................................................................................۲۵ه زده كوونكى

۲۸............................................................................................................................. ېه وونك ۳۱............................................................................................................................هويار كارغه

۳۴.................................................................................................................................افغانستان ۳۷.........................................................................................................................شنجد خپلواك

۴۱.....................................................................................................................................بيرغ ۴۴...............................................................................................................................بوا او پاچا ۴۹...............................................................................................................................زمو پيسې ۵۲....................................................................................................................دين افغان السيد جمال ۵۵...................................................................................................................................كندهار ۵۸....................................................................................................................................جره

۶۱..................................................................................................................................كوچيان۶۴..............................................................................................................................د اختر ور

۶۷.........................................................................................................................د نيزى وهلو لوبه۷۱.......................................................................................................................................ات

۷۵....................................................................................................................................يووالى ۷۸......................................................................................................................د كال لور فصلونه

۸۴....................................................................................................................د اون د ورې نومونه ۸۸....................................................................................................................................پسرلى ۹۱.....................................................................................................................................باران .....................................................................................................................................۹۴وكه

۹۷..............................................................................................................................د اوبو منابع ۱۰۰.......................................................................................................................................لمر ۱۰۳.......................................................................................................................................باغ

۱۰۶..........................................................................................................................د وخت ارزت ۱۰۹.........................................................................................................................په نله كې اور

...................................................................................................................................۱۱۲اروي

ج

مخ عنوان

۱۱۵......................................................................................................................................ميه ۱۱۸.......................................................................................................................... د خره وركېدل ۱۲۱..........................................................................................................................الوتونكي مرغان

۱۲۴.....................................................................................................................................سوى ۱۲۷............................................................................................................................كورني چران۱۳۰...........................................................................................................................د شاتو مچمچ

۱۳۳......................................................................................................................مېوې او د هغو ى ۱۳۶....................................................................................................................................انور ۱۳۹.....................................................................................................................................سابه

۱۴۲..............................................................................................................................د مور عزت ۱۴۵...................................................................................................................له وو سره وكى كول

۱۴۹.............................................................................................................................د پالر حقونه ۱۵۲.....................................................................................................................................پالره

۱۵۵............................................................................................................د ماشوم نه درناوى وكو؟ ..................................................................................................................................۱۵۸اوني

۱۶۱........................................................................................................................ىد انسانانو درناو ۱۶۴.......................................................................................................................د خبرو كولو ادبونه

۱۶۷....................................................................................................................د سالم وركولو ادبونهو....................................................................................................................................۱۷۰

۱۷۴................................................................................................................................ناولي سابه ۱۷۷...........................................................................................................................روغ پاتى كيدل

۱۸۰.........................................................................................................................ماين ه شى دى؟ ۱۸۳....................................................................................................................................روغتيا

۱۸۶.............................................................................................................................واكسين كول ۱۸۹...........................................................................................................................د ان پاكوالى

۱۹۲..................................................................................................................نهود مخدره موادو ضرر ۱۹۵.........................................................................................................................نسوله او ماشوما

۱۹۸..............................................................................................................................صبرزغم او ۲۰۱................................................................................................................................رتيا ويل

۲۰۴........................................................................................................................دوستي او ملرتيا ۲۰۷............................................................................................................................د ستورو شمېر

۲۱۰........................................................................................................................... او كوترهىمي ۲۱۳......................................................................................................................................وېره

۲۱۶.........................................................................................................................دمني او دوستي ۲۱۹................................................................................................................................زه سوى

۲۲۲..............................................................................................................................د نثر پيژندل ۲۲۵.............................................................................................................................د پوهنى ترانه

١

:پوهه

به او نوم پيژندليتورو غ، زده كوونكو د-

دي؟

)و او ب(كلمو كې د ) ول وك او باز، ال، ( په -

.توري ويئ

؟شي تلىلوس توري سم ليكلى او سم :مهارت

يكلو او لوستلو خه خوند اخيستلى د تورو د ل:ذهنيت

؟شي

كلمېتورو خه زده كوونكي د لوستل شويو :ارزت

؟جوولى شي

دې په خپلو كتابچو كې په كوونكيزده : دنده كورن-۴

ايرې رسم او بيادې د الفبى لوستلرتيب سره لومى دت

.كى وليكيه شوي توري پ

تكرارىد الفب: عنوان مخونه)۳ -۱(لوم برخه

دقيقى۴۵: وخت

)ر-ا( د وستلل ې د تورو به، غ، ليـكل اود الفب:ه موخ

.ېتوري پور

) ذره بين اوپاه، ال،دستكش( :نوي لغتونه

ليكلي كارتونه، فلش كارتونه او :توكيدرسي مرستندويه

.د چارونو ينى مودلونه

: فعالیتونه-١

وري او د هغه تې الفب د د كتابى دې وونكىاغل -

.ييته و انورونه زده كوونكو

د انورونو نومونه واخلي او اوند دېزده كوونكي -

.يكى ويه توري دې پ

سره په وار دې يو يو زده كوونكى وپ خهرله هر -

چې په هغه توري پيلې كلمې او دريو تورى خو كي

.ليكى په مخ وى د تختشي

مشق او تمرين -۲

هر توري آواز په پورې د ) ر– آ(د زده كوونكى دې-

.وارسره ووايي

.د انورونو نومونه دې په وارسره په تخته وليكي -

پوهه، مهارت، ذهنيت اووونكى دې :ونهه ارز-۳

. دې وكيېداسې پوتن په نظر كې ونيسي اوارزت

٢

:ده كوونكو خه وداسى پوتنى وكي چېزخاطر د

.په پام كى ونيسي) ذهنيت او ارزت، مهارت هه،پو( :پوهه

د هرتورى غ د بې له مخې پيژندلى شي؟-

كي دې په وارسره د تورو به و ايي او غونهزده كوون -

!دې وباسى

سم( د تورو دې زده كوونكي خههد هر يو :مهارت

وكى چې په هواېمعلومات داس) او سم لوستلووليكل

.ي او غ دې وباسيى او بل دې ولول وليك يېكې

زده كوونكو د الفبې دتورو د سم لوستلو او سم:ذهنيت

ليكلو خه احساس د خوي وكو او په زده كه كې

امن شول؟ د تورو خه كلمې جوولى شى؟:ارزت

لوستل شوي توري دې په خپلو كتابچو:كورنى دنده -۴

.كې وليكي

د الفبې تكرار: عنوان مخونه)۳ -۱ (دوهمه برخه

دقيقى ۴۵: وخت

) ك–ز ( او ليكل د تورو به، غ، لوستلد الفبى: موخه

.توري پورې

) لوې(فونه ظراو) بى وسې( ضعيف: نوي لغتونه

،كارتونه، فلش كارتونهليكلي : توكيدرسي مرستندويه

.او اوند مولونه چارتونه

:فعاليتونه -۱

وونكى دې له زده كوونكو نه د تير لوستىاغل -

په ينو كلمو كى دې اوند توري پيدا وكي اوېپوتن

.كي

دېكورن دندهاو ....په وك كې او نور) : (لكه

دېو ي او د زده كوونكو غلطه دې كوري او په ن

.ورته په نه شي

يو زده كوونكو ته نه يوو دې انورى وونكىاغل -

.وايى او له هغوى خه دې نومونه وپوتي

او ياغلى وونكى دې د هر انور نوم په تخته وليك -

چې د كلموله زده كوونكو خه دې و غواي هغه توري

.اغلي دي په نه كيپيل كې رپه

په طوطي كې) ط: (لكه

انورتوري پورې د هر) ك-ز(د : مشق او تمرين-۲

نوم دې زده كوونكي په وارسره واخلي او اوند تورى دې

.په كلمه كى وايي

پهو معلوماتو وونكى دې د خپلىاغل :ونهه ارز-۳

٣

تورو خه دې يوه يوه راوغواي اود خپلى خوېمخى ته . ولوليدېكلمه جوه او په لو آواز

د الفبې توري لومى د كتابچو په جوو هر روپ دې- .شويو دايرو كې وليكى

: لكهلوماتو په معواغلى وونكى دې د خپل: ونهه ارز-۳

خاطر د زده كوونكو خه و داسې پوتنې وكي چې .په پام كى ونيسي) ذهنيت او ارزت،مهارتپوهه، (

كيهر يو زده كوون د) او غ، پيژندلبې(د تورو د : پوهه . پوتنه وكي او تشويق دې كي دېخه

م ليكل او سمس( تورو د دېخه وزده كوونك له :مهارت ستاسو نوم په كوم وكي چېمعلومات داسې) لوستل

توري پيل كيى؟زده كوونكو په مينه او عالقمند سره د آيا :ذهنيت

ليكلو روپي فعاليتونه ترسره كل؟لوستلو او دې د الفبې د تورو كارولك ژوند په ورني: ارزت . د نومونو پيژندل الوتونكو، ارويو او د نباتاتوشيانووونكي دې په خپلو كتابچو كى دزده ك :كورن دنده -۴

. ليك سره وليكيالفبې ول توري په كلي

د الفبى تكرار: عنوان مخونه)۳ -۱(ريمه برخه د

دقيقى۴۵ :وخت ليكل او لوستل، تورو به، غې د د الفب:هموخ

.توري پورې) ي– (د )نونكىيكالى م( دوبي :نوي لغتونه

ونه،ليكلي كارتونه، فلش كارت :توكيدرسي مرستندويه .چارتونه او اوند مولونه

: فعاليتونه -۱

تورى پورې )ك-ز ( دې د تير لوست دىاغلى وونك -.پوتنى وكي او د زده كوونكو كورن دنده دې په نه كي

زده كوونكي دې پوتنوته په وار سره وابونه ووايي او- .د يو بل كورن دنده دې په مينه اصالح كي

يا ) ۳ -۲ -۱( زده كوونكي دې خپل روپونه واكي - ) الف، ب او ج(

ته يو يو زده كوونكو اغلى وونكي دې انورونه - .وائي او له هغو خه دې د هغو نومونه وپوتني

زده كوونكي دې د كتاب انورونه ووري او نومونه-دې په لو آواز په وارسره ووايي او بل روپ دې په تخته

) ل: (وليكى لكه اغلى وونكى دې د هر انور نوم په تخته وليكي او له-

اي چې لوستل شوي توري د كلمو پهزده كوونكونه دې وغو .پيل، من او پاى كې په نه او كلمه دې په لو آواز ولولي

او په ليكل ته راشي د تختى مخېزده كوونكي دې په وار سره -روپ دې په نه كي او بل شويو كلمو كى دې اكلي توري

د هر روپ زده كوونكي دې د تختې مخې. په لو آواز ولوليروپ دې پهشي يوه كلمه دې په خپله خوه وليكي او بل ته را

.لو آواز ولولي او وونكى دې پوره مرسته وكي :مشق او تمرين -۲ تختىسره داغلى وونكى دې زده كوونكي په وار -

ب اآ

٤

: مشق او تمرين-۲ ارسره په و دې پهمو د چا عبادت كوو؟ زده كوونكي -

او بل روپ دې) )ج(خداى (شفاهي توه واب وركى .په تخته وليكي

د كتاب له مخېدې په وارسره هر يو زده كوونكى -وونكى دې د زده كوونكو د كلمو جمله په تخته وليكي

.او جملو سمو ليكنو ته پاملرنه وكيپاره لهه اغلى وونكى دې د خپل ا ل :ه ونه ارز-۳

ى،پوه( د ې چي پوتنى وكېزده كوونكو خه و داس .يندونه وكر) ذهنيت او ارزت،مهارت :پوهه

باېد د چا عبادت وكو؟مو - آسمانونه، غرونه او اروي چا پيدا كي دي؟-

زده كوونكى كولى شي چى دلوست جمله په تخته :مهارت وليكى؟ت او په زده كوونكو كى د اسالمى عقيدى ين:ذهنيت . پيژندل)ج(د اهللا .نهوزر د مسلمان په حيث د زده كوونكو :ارزت

۴-مكه او)ج(خداى (كى دې د زده كوون : دندهكورن ، . كلمى په خپلو كتابچو كى درې لې وليكى) هآسمانون

لومى لوست مخونه) ۵-۴ ()ج(اهللا : عنوانلوم برخه دقيقى۴۵ :وختپيژندنه د) ج( د كلمو ليكل، لوستل او د لوى خداى :هموخ

).لومى جملې ليكل او لوستل( )حيوانات( اروي او)تيى (كاى : نوى لغتونه

فلشونه،، چارت ليكلى كارتونه:توكيدرسي مرستندويه .كارتونه او ينى مودلونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په-

روپ زده كوونكو كورن هاو د يويوكتو سره په نه .ي په واسطه اصالح ك روپ د بلدنده دې

ه پاره لهد ارزه ونى ل) الفبې توري(وونكى دې د تير لوست - خهروپ زده كوونكهر ه د تورو وونه او همدارند تورو غ

.خه جوې شوې و كلمې وپوتي او په هغوى دې وليكى انور په هكله له نوي لوست داغلى وونكى دې د -

اريو يو په وو خه پوتنه وكي او هغوى دې زده كوونك .ه وابونه وركيسره پوتنو ت

- چا پيدا ك ؟ي يومو ر پيژن؟تاسى د كتاب انو -د پاره را وك وينئ؟ او د ه ېد انور په شاوخوا ك -

به ايى پوتنو ته بشپ يا ول شوي دي؟ زده كوونكينيمي وابونه يا هي واب ورنشى كى بيا دى

چې او هغو زده كوونكو وونكى بشپ وابونه وركي . كي تحسين هغوى دې تشويق اووابونه وركي

، آسمان، غرونه،مكه(لوم جمله وونكى دى -، نباتات او داسې نورانسانان، اروي، الوتونكي، مرغان

په تخته وليكي په لو آواز دې) دي پيدا كي )ج(ول اهللا .ولولي او معنا دې كې

روپ خه په وار سره تختى له هر زده كوونكي دې- آواز ولوليې جمله پروپ دمخى ته راشي يو ه لو.

. معنا كيروپ دېدوهم دريم روپ دې هغه په تخته وليكي وونكى دې په هر

.فعاليت كې له دوى سره پوره مرسته وكي

٥

په چوپتيا سره لوستل شوې جمله يو دبل په مرستهكې .ولولي او وونكي دې د روپونو ارنه وكي

اغلى وونكى دې د خپلو معلوماتو په : ارزه ونه-۳وتنىخاطر د زده كوونكو خه د درس په هكله درې پ

په) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(وكي چې د هغوى .پام كې ونيسي

واب وركي چېزده كوونكي دې په وار سره : پوههنور ه شيان پيدا كي) ج( خداىپرته له مو خه لوى

دي؟زده كوونكي دې د متن لوستل شوې جمله په لو: مهارت

كلمې په) مهربان، ير(آواز ولولي زده كوونكي دې د .تخته وليكى او ودې لولي

د زده كوونكو نه دې معلومات وشي چې د لوست:ذهنيت خه يې خوند واخيست او په لوست پوه شوي دي؟

په خبرو او آيا زده كوونكي لوستل شوې كلمې:ارزت ليكلو كې كارولى شي؟

ې لوست لوستل شو دزده كوونكي دې : كورن دنده-۴ .كې وليكيجمله په خپلو كتابچو

لومى لوست مخونه ) ۵-۴ ()ج(اهللا : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵ :وخت د پيژندنه) ج( ليكل، لوستل او د لوى خداى د كلمو:موخه

)دوهمې جملى ليكل او لوستل( ) زياد(او ير) پيرزوكوونكى (مهربان: نوي لغتونه

ليكلى كارتونه، فلش كارتونه او: درسي مرستندويه توكي .چارونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

ه كتنېكتو سره په نخه دې پو ي او د تير لوست .وكى

دې له زده كوونكو نه پوتنې وكى اغلى وونكى- نور ه شيان پيدا كي دي ؟ نومونه)ج( چې لوى خداىزده كوونكي به هر يو په وار د يوشي نومدې واخلي؟وونكى دې دوى.... او نور ) ونه، غر، لمر( :واخلي لكه

.مثالونه وركيتشويق او بيادې په دې اه )ج(لوى خداى( جمله ا اغلى وونكى دې د لوست د-

.په تخته وليكي) ير مهربان او پر مو ير ران دي زده كوونكيدې كي او په لو آواز دې ولولي او معنا

زده كوونكي په وار دروپ بيادې د هر به غو ونيسيباندې ور او جمله دې په لو آوازتختې مخې ته راوغواي

.ولولي او وونكى دې مرسته وكياغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې لوستل شوې -

جمله په خپلو كتابچو كې وليكى زده كوونكي به هر يو په خپلوكتابچو كې جمله دكتاب يا د تختې له مخې وليكي وونكى

هغوى ليكنې ووري او غلط به يې وراصالح كوي او دې د .و دبل په مرسته به غلط ونيسىيا دا چې ي

زده كوونكي دې په خپلو روپونو :مشق او تمرين –۲

٦

زده كوونكي دې يو دبل په مرسته : مشق او تمرين -۲جمله په چوپتيا سره ولولي او وونكى دې د روپونو

.ارنه وكياغلى وونكى دې د خپل معلومات په خاطر د : ارزه ونه-۳

زده كوونكونه د لوست په اه داسي پوتنى وكى چې د .په پام كى ونيسي) ذهنيت او ارزتپوهه، مهارت،( هغوى- غر، غوا-مرغه( زده كوونكي دې په وار سره د:پوهه . په هكله لن معلومات وركي) لمر

كلمې) تل، عبادت او نعمتونو( زده كوونكي دې :مهارت . په تخته وليكي او سمې دې ولولي

زده كوونكو خه دې معلومات وشي چې د د:ذهنيتزده كل؟ او د خپلو زده كو خهلوست نه يې ه شي

ىريې خوه؟نده ك كولى شي چې د انورونو په ليدو زده كوونكي:ارزت

سره كلمې زده كي چې د دوى ژبني مهارتونه پياوي شي؟زده كوونكي دې د لوست دريمه جمله : كورن دنده-۴

. په خپلو كتابچو كې وليكي

لومى لوست مخونه ) ۵-۴ ()ج(اهللا : عنوان

دريمه برخه دقیقی ٤٥: وخت پيژندنه) ج(ليكل ، لوستل او د لوى خداى د كلمو :موخه

)لوستللى ليكل او يمى جمېدر( د ). يادول) ج( خداى( عبادت او)هميشه( تل: نوي لغتونه

ليكلى كارتونه، فلش كارتونه او: توكيدرسي مرستندويه .چارونه

: فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو -

تنې هيرېسره په ني او د تير لوست نه دې پويه نه كك. معنا كئ؟كلمې) زياد ()مهربان(دا كي يو؟ مو چا پي

لوى دمو)اغلى وونكى دې د لوست دريمه جمله - يېتلپه دغه لويو نعمتونو باندې شكر باسو او) ج(خداى

په تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي او )عبادت كووبه په ې هغوى ته معنا كي هر زده كوونكىلغتونه د

جمله په لو آوازوارسره د كتاب او يا د تختې له مخېاو كه په لوستلو كې يې ستونزه وي د بل زدهولولي

.كوونكي په واسطه دې ستونزه لرې كي وليكي او دى وونكى دې لغتونه په كارتونو كېل اغ-

وونكو خه دېميز په سر دې واچوي او له و زده كته كي او كلمهر پو په الس كېوغواى چې يويو كارت

بل زده كوونكى دې كلمه په تختهز ولوليدې په لو آواوونكى دې پوره مرسته وك يوليكى او.

تل عبادت: لكهاغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې د -

ه تورو نه پو نيمې كلمې جوېخپلو كتابچو كى بشپ مرغه = )ه+غ+ر+م: (كي لكه

٧

دوهم لوست مخونه )٧-٦ ()ص(حضرت محمد :عنوانلوم برخه

دقيقى۴۵ :وخت د تورو تركيب، اكل او د كلمو ليكل او لوستل:هموخ )لوم جمله( د

او) پيدا شوى(، زييدلى )يوار دى( مكه:نوي لغتونه )ماشوم توب(وكتوب

د كتاب انور، ليكلي كارتونه،:توكيمرستندوى درسي .فلش كارتونه، چارتونه او مودلونه

: فعاليتونه-۱ سره د زده كوونكو اغلى وونكى دې په يوه كتو-

تهكورن دنده ووري او په نه دې كى او زده كوونكو . دې ووائي چې يو د بل كورن دنده په مينه سره اصالح كئ

خه پوتنى له ))ج(اهللا ( اغلى وونكى دې د تيردرس -يو يو تن زده كوونكو خه وكى او د واب په صورت

.ق كيكې دې په شاباش او چك چكو سره تشوييا) )۱- ۲- ۳اغلى وونكى دې زده كوونكي د - .په روپونو باندې وويشي) الف، ب او ج(

د هر روپ زده كوونكو خه په وارسره وغواى چى- د نوي لوست د رسم په هكله ه ويلى شي؟

. وينو) كعبه شريفه(زده كوونكي به واب وركي چى . الروونه وكيد وابونو په صورت كې دې تشويق او -حضرت( اغلى وونكى دې د لوست لوم جمله -

د تختې په مخ وليكي) عمل درلود... زمو خو )ص(محمد .او په لو آواز دې ولوي او معنا دې كى

بيا دې د هر روپ زده كوونكي په وار سره په جال جال-توه تختې ته راوغواي چې لوست په لو آواز ولولي او

تياو په صورت كېنيميوونكى پوره مرسته وك دې خپله .اغلى وونكى دې د هرروپ زده : مشق او تمرين-۲

كوونكو ته ووايي چې يو دبل خه د سوאل او واب په . ول دارنه پوتننې وكي

وك وو؟ )ص(حضرت محمد : روپ ۱ زمو)ص(حضرت محمد: روپ واب وركي چې ۲

.خو پيغمبر دى .دې هغه په تخته وليكي: روپ۳

په كوم اركې زييدلى دى؟)ص(حضرت محمد: لومى روپپه) مكى( د )ص(حضرت محمد) واب: (دوهم روپ

.اركى زييدلى دى .جمله دې په تخته وليكي: دريم روپ

.اغلى وونكى دې له دوى سره پوره مرسته او الروونه وكىخپل اطمينان لپاره داسېوونكى دې د : ارزه ونه-۳

پوتنې وكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او .ارزت رندونه وشي

زده كوونكى دې واب وركي چې زمو پيغمبر: پوهه ه نوميي؟

.د كتاب جملې دې ولولي او معنا دې كي :مهارت او مكې له)ص( زده كوونكي د حضرت محمد :ذهنيت

كوي؟پيژندلوخه د خو احساسد پيغمبر سره آشنا كيدل او د هغو له كو وو خه د :ارزت

.زده كوونكو خبريدل او له هغوى خه پيروى كول زده كوونكي دې د لوست لوستل شوې:كورن دنده -۴

.جمله د كتاب له مخې په خپلوكتابچو كې يو ل وليكي

٨

))ص(محمد : (لكهوو او صفات پهكو ) ص(دى د حضرت محمد: دريم روپ

.ساده ژبه ووايي او وونكى دى ورسره مرسته وكى : مشق او تمرين-۲ . دې متن له مخى په لو آواز ولولي زده كوونكي- آواز ولولي او په تخته دې وليكي لغتونه دې په لو نوي-

. او وونكى دې ورسره مرسته وكينا دې كياومع :ونهه ارز -۳،د خپل ا له پاره د پوهېكى دې اغلى وون -

؟ت، ذهنيت او ارزت په هكله پوتنې وكيمهارباندى پيل شوې) م(ي چې په ى ش زده كوونكى كول-

؟ويي ليكي او كلمې وپيژني د متن جملى ليكلى او لوستلى شي؟:مهارت زده كوونكي د خپل پيغمبر په پيژندلو سره خوشحاله شول؟ :ذهنيتپهاعمالو او صفاتو د و)ص(د حضرت محمد:ارزت

ى شي؟ې كولسي كپوهيدو سره نورو ماشومانوته ې)۵( كوونكى دې د لوست د متن زده:كورن دنده-۴

؟اكي او په خپلو كتابچو كې دې وليكي وكلمې

دوهم لوست مخونه)٧-٦ ()ص(حضرت محمد: عنوان

همه برخه دو دقيقى۴۵: وخت د تورو تركيب، اكل او د كلمو ليكل او لوستل:موخه

.)دوهمه جمله( لويان،)محبت( ، مينه)نيانكوچ( ماشومان :نوى لغتونه

) احترام( درناوى او) غان( كارتونه، د لوست انور، ليكلي:توكيدرسي مرستندويه

.فلش كارتونه، چارتونه او مودلونه : اليتونه فع-۱كو كورن دنده پهاغلى وونكى دې د زده كوون -

روپه يو د اويوواركتو سره ووري په نه دې كي .روپ په واسطه اصالح كيكورن دندى دې د بل

ج ه الف، ب، پ اغلى وونكى دې زده كوونكي-او له هر روپونو باندى وويشي خه دې د تيرروپ

ه ونې په ترخپلې ارزد او كيدرس په هكله پوتنې و .كې دې زده كوونكي په و الفاظو سره تشويق كي

ه زده كوونكي اغلى وونكى دې د هونې په تو-: انورته متوجې كي او له دوى خه دې پوتنه وكي چې

پوهيئ قرانكريم د چا له خوا نازل شوى دى ؟پوره رابونو په خپله وونكى دې وروسته د دوى تر وا

) له خوا)ج(خداى د (او واب دې وركي پرې واچوي حضرت(دې د لوست دوهمه جمله اغلى وونكى -

:يلله ماشومانو سره يره مينه در لوده او ده به و) ص(محمد او د لويانوهغه وك چې پر ماشومانو باندې مهرباني

په تختې وليكى او په) درناوى ونه كي له موخه نه دى .و آواز دى ولولي او معنا دې كيل

زده كوونكي دې په وارسره د تختې مخې: لومىروپ .ته راشي او ليكل شوې جمله دې په لو آواز ووايي

زده كوونكي په متن كې لور كلمې پيدا: دوهم روپ . ويپه توري پيل شوي) م(كي چې د

٩

.مخې په لو آواز ولوستل شيد تورو) د- م- ح-م( دې د د بل روپ زده كوونكي-۲

.د تركيب خه يوه كلمه جوه كي او په تخته دې وليكي۳- خه) ر+ب+م+غ+ى+پ(روپ دې د بل تورو

.ي كه جوكلمه د زدهنكى دې په پوتنو كې اغلى وو:ه ونهارز -۳

په پام كې) هنينت او ارزتپوهه، مهارت، ذ (كوونكو .ونيسي لوست دې اغلى وونكى دې په زده كوونكو باند:پوهه !تاب له مخې ولولي او معنا دې كيك

داو) ه + ن + ى + م( دكوونكي زده :مهارت تورو خه كلمې جوولى شي؟) ى + و + ا + ن + ر + د(

كيسه له ياده ويلى شي؟ د د لوست كوونكيزده :ذهنيت .يي دې ووا كې په مخوليزده كوونكي د قرآنكريم د نازليدو په مطلب او مفهوم :ارزت پوه شول؟

خه متن له دې د لوست وونكيزده ك :كورن دنده -۴ من او،تورى په سر) د( پيدا كى چى د درې كلمېداسي . كې راغلى ويپاى

دوهم لوست مخونه) ٧ -٦ ()ص(حضرت محمد : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وخت

كل او د كلمو ليكل او لوستل د تورو تركيب، ا:هخوم .)درېيمه جمله(

) احترام( او درناوى ) راليل( نازل :نوى لغتونهليكل شوىكارتونه، فلش كارتونه،:توكيمرستندويه درسي . او مودلونهچارتونه

: فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې په يو كتو سره د زده كوونكو كورن دندې-

كلى دي په نه كى او ن پهووري هغه كلمى چې يې لي .ن زده كوونكى دې يود بل غلط په مه سره اصالح كى

روپونو وويشل شېپه ) ۳ -۲ -۱( زده كوونكى دې د -و تهدې د قرانكريم انور يا مودل زده كوونكاو بيا

:وروائي او و دې وايي دا كوم كتاب دى ؟ -

۱ واب قران كريم (روپ( د چا له خوا مو ته نازل شوى دى؟ قرآنكريم-

له خوا) )ج(خداى (روپ واب ۲ د پاره مو ته راليل شوى دى؟ ه قرآنكريم د ه ل -

:روپ واب ۳ د او بيانكى دې تشويق او مرسته ورسره وكياغلى وودوا زمو خله ) ج(قران كريم د اهللا ( جمله دادې دكتاب

په) نازل شوى دى) ص(حضرت محمد وونى له پاره پر الر .تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي

اوغوتل شي دې په وارسره ر د هر روپ زده كوونكي- .چې د لوست جمله د تختې له مخې په لو آواز ولولي

.يك و تشويق او مرسته ورسره اغلى وونكى دې - :مشق او تمرين -۲و باندې جمله د كتاب لهپ زده كوونكرو ه يوپه -۱

١٠

چوكا د ليكل شويو تورو خه چې په تخته ليكل شوې . جوې كيدي كلمې

اغلى وونكى دې د خپل معلومات په : ارزه ونه -۳

دنه د لوست په اه پوتنى وكي خاطر د زده كوونكو دې په پام كې)ذهنيت او ارزت ، مهارت،پوهه(هغوى .ونيسى :پوهه

كوونكي دې په وار سره واب وركي چې پوهه زده- ه ته وايي؟

مو ولې درس لولو؟-زده كوونكى دې په وار سره لوستل شوې جمله د :مهارت ؟ كيې او معنا دله مخى ولوليكتاب د زده كوونكو خه دې معلومات وشي چې د:ذهنيت

خه يې احساس د خو او په درس پوه لوست وك شوي دي؟

كلمې په خبرو اوېآيا زده كوونكي لوستل شو: تارز ليكلو كى كارولى شي؟

دې لوستل شوې جمله دزده كوونكي: كورن دنده -۴ . په خپلو كتابچو كې وليكيكتاب له مخې

لوستدريم مخونه) ۹-۸(علم او پوهه : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وخته ارزتد تورو تركيب، د كلمو ليكل او د پوهې پ: موخه

.)لوم جمله(د زده كوونكو پوهيدل دي ) پوهه(علم : نوي لغتونه

د لوست انورونه، ليكلي:توكيدرسی مرستندويه .كارتونه، فلش كارتونه او مولونه

: فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

او هم دې وواييكتو سره و وري او په نه دې كي پهچې ن په ن زده كوونكي دې يو د بل كتابچى

ونهه او د تير لوست ارزمينه او ورور سره اصالح كې .دې له زده كوونكو خه وكى

غ وكيده كوونكو باندېلى وونكى دې په زاغ - ! رانو زده كوونكوچې

د لوست په انور كى ه شيان وينئ په وار سره يې - .يئنومونه ووا

)علم او پوهه(اغلى وونكى دې په تخته وليكي - .بيادې لن معلومات وركي

لوست دا جملهزده كوونكو ته اغلى وونكى دې د - هغه علمر درس وواييعلم پوهى ته وايي هر وك چې ي(

په تخته) هويار انسان ويزده كوي او هغه پوه او .عنا كي اوپه لو آواز دې ولولي او لغتونه دې موليكي

ه په واربيا د هر روپ زده كوونكي دې په جالجال تو -سره تختې ته راوغواي او جمله دې په لو آواز ولولي خپله

. ت كې ورسره مرسته وكيوونكى دې د نيمتياو په صور : مشق او تمرين -۲ . اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه پوتنه وكي -

مو ولې درس لولو؟ :وپ وابد الف ر

:د ب روپ واب :د ج روپ واب

ى تشويق او سره هغواغلى وونكى دې په شاه باش .بيادې پوره معلومات وركي

او در سره تختې ته راشي زده كوونكي دې په وا-

ر م ل ع

س د س ت ه

١١

!كلمى په پو واوي) هويار–پوهه (، مرسته،علم (مې كلي دې د لوست ينېزده كوونك -ه (وي به تورو واوونكى دې له دوى سر اغلىه په

.هره برخه كى پوره مرسته وكيرزه ونى له پارهاغلى وونكى دې د پوره ا: ارزه ونه -۳

د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه كى .سوالونه وكي

په هر نرينه او ې باندې ه شى)ج(لوى خداى: پوهه فرض كي دي؟

جمله لوستلى اولوستل شوې زده كوونكي د متن :مهارت ليكلى شي؟

زده كوونكو د علم او پوهې د ه والى په پوهيدو:ذهنيت اي چې درس ووايي او علم زده كي؟سره غود علم په زده: (د يو سالم ذهنيت وركول چې: ارزت

) كولو سره له دوى خه ه انسان جويدلى شي زده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې:كورنى دنده-۴

.لوستل شوې جمله وليكي

دريم لوست مخونه) ۹-۸(علم او پوهه : عنوان

برخهدوهمه دقيقى۴۵: وخت و د پوهې په ارزت د تورو تركيب د كلمو ليكل ا:موخه

.د زده كوونكو پوهيدل دي ) كمك(او مرسته ) فايده(، ه )كارونه( چارى :نوي لغتونه

فلش كارتونه، ليكلي كارتونه،:توكيدرسى مرستنوديه .چارتونه او ينى مودلونه

: فعايتونه-۱ د اغلي وونكي له خوا د كورن دندې كتنه او د-

شان په روپونو هغې اصالح كول د هميشه پهد زده كوونكو ويشل او تير درس د ارزه) ۳ -۲ -۱(

.ونې په برخه كې ينې پوتنې

زمو د پيغمبر نوم ه دى؟: لومى روپ.له ينو صفاتو خه يادونه وكئ) ص(د حضرت محمد:دوهم روپ .د تير درس لغتونه دې معنا او په تخته دې وليكي: دريم روپ

رونو په هكله د زده درس د انوكى د نوي اغلى وون-ينې پوتنې وكيپاره ه معلومولو لد كوونكو د پوهې

لوى خداى ج د علم زده كه پر چا فرض كې ده ؟: چېخپله وونكى دېه ونى خه بيا په وروسته له دې ارز

!ومات واندې كيپوره معلپلپوه انسان د خ(مله درس دريمه جوونكى دې د نوي -

خلكو ته يې په سمه توه پر مخ بيايي او نورو ژوند چارې په لو آواز دېپه تخته وليكي) هم ه او مرسته رسيي

.ولولي او معنا ته دې د دوى پام راواوي زده كوونكي دې هم په وارسره لوست د تختې او كتاب له-

.مخې په لو آواز ولولي او وونكى دې ورسره مرسته وكي : شق او تمرين م -۲)ض - فر(فرض روپ كې د دې په هر يده كوونكز -

١٢

.په لو آواو ولولي : مشق او تمرين-۲روپونو كى د لوست لوستل زده كوونكي دې په خپلو -

ونكى دې د جمله په چوپتيا سره ولولي او وشوېارنه ي او مرستهروپونووك . زده كوونكي دې پخپلو كتابچو كې لوستل شوې جمله-

.په كلي ليك سره وليكي اغلى وونكى دې د خپل معلومات په خاطر: ارزه ونه-۳

دزده كوونكو نه د لوست په اه پوتنې وكي چې دهغوى .په پام كې ونيسي) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(

زده كوونكي دې په وارسره واب وركي چې علم: پوهه ه ته وايي؟

كلمې) او مرسته چارېعلم،(زده كوونكي دې :مهارت معنا كي؟ د زده كوونكو خه دې معلومات وشي چې د: ذهنيت

لوست خه يې احساس د خوشحال وك او په لوست پوه شوي دي؟ل شوې كلمېكوونكي ماشومان به لوست آيا زده :ارزت

ى شي؟په خبرو او ليكلو كې وكارول، انسان اوپوهه(زده كوونكي دې د :كورن دنده -۴

. واوىكلمې په تورو باندې) ژوند

دريم لوست مخونه) ۹-۸ (علم او پوهه : عنوان

دريمه برخه دقيقې۴۵ :وخت د تورو تركيب، د كلمو ليكل او د پوهې په ارزت:موخه

د درېيمى جملې ليكل او(د زده كوونكو پوهيدل دي ).لوستل

) پوهه(او علم ) كوچنيان( ماشومان :نوي لغتونه فلش كارتونه او، ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

.چارتونه :فعاليتونه -۱ده كوونكو كورن دنده اغلى وونكى دې د ز-

. وكيي او د تير لوست خه دې پوتنېوور علم ه ته وايي؟: پوتنه

د هر روپ زده كوونكي به په وارسره په شفاهي توهواب وركي ايى وبه وايي چې علم پوهې ته وايي هر.وك چې ير درس يا سبق ووايي هغه پوهه زده كوي

و تشويق او له هغوى سرهوونكى به هغوى په شاباش ويل .به پوره مرسته وكي

نو پر مو ماشومانو باندې(اغلى وونكى دې دا جمله -سالم الروونه ده چېكه د ا.د علم زده كه فرض ده

وليكىخ د تختى په م) دى رينه او ينه فرضعلم په هر ن ته يرو به جمل لو آواز به يې ولولي زده كوونكياو په . او معنا دې كييلغتونه به يې په تخته وليكاو . شي

په وار ده به د هر روپ و تنه زده كوونكيوروستاشي او ليكل شوې جملې به د وونكي ته رې مخېتخت

.په مرسته ولولي) ينه- نرينه– اسالم -علم( اغلى وونكى دې د -

كلمې په تخته وليكي او له زده كوونكو خه دې وغواييو د تختې مخې ته راشي او يوه كلمه دې هجا كيچې يو

او وونكى دې له هغوى سره پوره مرسته وكي او ونورو زده كوونكو خه دې و غواي چې نوموې كلمې

١٣

.ووايي چې سوسن د دوهم ولي زده كوونكې ده- روپ زده كوونكي دې په تخته وليكيد بل.

ي؟ ه كودا چې سهار له خوبه پايي: پوتنه .يلومى د كور ولو غو ته سالم اچو -وאلبيادې د نورو كارو په هكله هر يو زده كوونكى س -

په هر فعاليت كې او اغلى وونكى دېاو واب وكي .ي مرسته او الروونه وكپورهتنو په لكې دواغلى وونكى دې د پ :ونه هارز -۳

په پام) و ارزت ذهنيت امهارت، پوهه،(زده كوونكو .كې ونيسي

له الندې تورو خه كلمې د ې زده كوونكي:پوهه .)، ا، رهس، ) (س، و ، س ،ن( د جوې كي

هار له خوبه پايي ه بايد هر وك چې س:مهارت وكي؟ د اى د ولولو، سالم اچولو او نورو آدابو سره:ذهنيت

.عادت پيدا كوي .ې سره آشنا كييونه ى ارز د ژوندانه آدابو او:ارزت

لوستلالندې دې د كتاب زده كوونكي : كورن دنده-۴هر(لو كتابچو كې د يو ل لپاره وليكي جمله په خپېشو

.)وك چې سهار له خوبه پايي بايد ه وكي

لورم لوست مخونه) )۱۰- ۱۱اى ولول : عنوان

لوم برخه دقيقې ۴۵ :وختزده كوونكو ته په متن كى د كلمې پيژندل او د فعل:موخه

وودل په عملي توه د اى ولول او پاك ساتل دي ).لوم جمله(

)واليدل يا جېدل( يدل پا:نوى لغتونه د لوست انور، ليكلي كارتونه،:درسي مرستندويه توكي

.فلش كارتونه او ينې مودلونه : فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې -په يو كتو سره ووري او هغوى ته) ژوند-ان سان-پوه(

دې وره الروونه وكي او بيا دې ن په ن زده .كوونكى د يو بل غلط اصالح كي

ى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د سوאل او اغل- .واب په ول د زده كوونكو په واسطه ترسره كي

اغلى وونكي دې زده كوونكي وهوى چې د كتاب- . انور ته په غور سره ووري

زده كوونكى دې په رسم كى د شيانو: دالف روپ .خونه او نور-چپرك-د سوسن ليدل :لكه.نومونه واخلي

.دې د انور په هكله خبرې وكى:روپ د ب كله چې تاسې له خوبه پايئ ه كارونه:ووايي: د ج روپ

كوئ؟ وونكى به د ولوروپونو وابونه واوري او بيادې پوره .معلومات او واب دوى ته وركي او تشويق دې كي

سوسن د(اغلى وونكى دې د كتاب لوم جمله -ې ده داچې سهار له خوبه پايژي،دوهم ولي زده كوونك

په تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي) خپل اى ولوي .او معنا دې كي

زده كوونكي دې د هر روپ خه په وار سره تختې ته-راوغوتل شي او ليكل شوې جمله دې په لو آواز ولولي

.او نيمرتيا وې دې وونكى په وته كي : مشق او تمرين-۲اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -

.چې له يو بل خه دا ول پوتنې وكي سوسن وك ده؟- د يو روپ زده كوونكي دې د كتاب له مخې واب-

١٤

يم روپ دې د هغو ارنه وكي او د غلط په صورتدروونكى دې د ولو رپونو.كې دې هغه اصالح كي

.ه تركنترول الندې ونيسي او الرونه دې وكيفعاليتوناغلى وونكى دې د خپل ا له پاره د پوهې،: ارزه ونه-۳

.مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه كې ارزه ونه وكى :پوهه

دې د تشناب دغاونو د برس په هكله لن زده كوونكي- ؟معلومات وركي

)س(چې د زده كوونكى دې ينى داسې كلمې ووايي - وي؟تورى پكې راغلې

كې او په كتابچو جمله دې دكتاب له مخې ولولي:مهارت ؟دې وليكي په دې پوه شول چې په منظمه توه زده كوونكى:ذهنيت

د په مينه ونه اخيستل او د مسئوليت منلپه كارونو كې .مور او پالر د خوشال سبب ري

ستلكې دنظم راوده كوونكو په اوندو چارود ز :ارزت .او په منظمه وه خپلو درسونو ته پاملرنه

تشناب، غاونه، برس(زده كوونكي دې :كورن دنده-۴ي او په خپلو كتابچو كې دېكلمې په پو واو) اوكريم

)ناب-تش: (لكه وليكي

لورم لوست مخونه) )۱۰- ۱۱اى ولول : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وخت زده كوونكو ته په متن كې د كلمې پيژندل او د فعل ودل:موخه

).همه جملهدو ( په عملي توه او د اى ولول او پاك ساتل دي ) ورپسي( وروسته : لغتونهنوي

ليكلي كارتونه،،د لوست انور :توكي مرستندويه درسي . مودلونهفلش كارتونه او ينې

.....د غاونو كريم، مسواك او نور د برس،: لكه :فعاليتونه -۱ دې د زده كوونكو كورن دنده چې اغلى وونكى-

سى مناسبو طريقو سره داې په نه او بيا دلوم جمله وهي پخپله برخه واخلي چې زده كوونكي پكېاصالح ك.

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې په برخه كې له-روپ خه چې تاكل شوى نوي لغتونه او د هغوىلومى

معنا وپوتي او همدارنه د دوهم روپ خه دې پوتنه ردى؟وكي چې د اى ولول په كور كې ولې ه كا

يم روپ زده كوونكي دې يوه يوه كلمه په تختهېاو در .وليكي او هيجا دې كي

هغوى په يرو ووونكى دې... اونور) سهار ()سوسن:(لكه . سره تشويق او پوره مرسته دې وكيالفاظو

په تشناب ( مه جملهه د لوست دو اغلى وونكى دې-م ميني،كې، السونه مينى، غاونه،برس كوي او مخ ه

وروسته ي له مور،پالر خوراو ورورسره يو اى سهارپه دېلى و په لو آواز دې وله تخته وليكي پ)نارى خوري

.برخه كې دې لن معلومات وركي په وارسره د تختې مخې ته راشي دې هم زده كوونكي-

د تشناب د غاونو د برس او كريم پهاو هغه دې ولولي .كيهكله لن معلومات ور

: مشق او تمرين-۲ د تورو ليكل شويې ديلومى روپ زده كوونكد

ه كى او له هغو تورو خه دې كلمېكارتونه را پورت .جوې او په تخته وليكى دوهم روپ دې ولولي

١٥

د سهار چاى ته كيناستل -۵ونكى دې په هر وونى ته د كاليو اغوستل و-۶

.فعاليت كى پوره مرسته وكياغلى وونكى دې د زده كې د نتيجې: ارزه ونه-۳

معلومولو له پاره و داسي پوتنې وكي چې د زده .رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(كوونكو

زده كوونكى د اى ولولو تشناب او د غاونو د:پوهه ه هكله معلومات وركولى شي؟برس يا مسواك او كريم پ

:مهارتفعلونه په لندو) خول، اغوستل او تلل( زده كوونكي د -

جملوكې په شفاهى توكه ويلى شى؟ د زده كوونكو تشناب دغاونو برس،كريم او نوري-

كلمى سمې لوستلى شي؟ له پيژندلو او) تشناب، دغاونو برس او كريم( د :ذهنيت

.كلو او لوستلو خه خوي كولكارولو او هم د سمو ليپه روزنيز او روغتيائى چاروكې ورخه د ې: ارزت .اخيستل

:كورن دنده-۴ . د لوست جمله دې په خپلو كتابچو كې د يول له پاره وليكي- زده كوونكي دې د لوست كيسه په شفاهي توه خپلې-

.مور او نورو ورونو او خويندو ته بيان كي

لورم لوست مخونه) )۱۰- ۱۱اى ولول :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وختفعل پيژندل او د زده كوونكو ته په متن كې د كلمو :هموخ

توه د اى ولول او پاك ساتل ديوودل په عملى .)وروست جمله(

)د سهار په وخت كې خواه( سهارنارى : لغتونه نويكارتونه،ليكلى دكتاب انور،:درسي مرستندويه مواد . شياننې مودلونه يا اصلياو ي چارتونه او فلش كارتونه

: فعاليتونه-۱ كورن اغلى وونكى د زده كوونكو دتير لوست اكل شوې-

دنده په نه او بيا دې په مناسبو طريقو سره د زده كوونكو په .واسطه اصالح كي او وونكى دې د دوى ارنه وكي

چې دكى دې د تير درس ارزونه داسي وكي اغلى وون-زده كوونكو تر من ارزونه د سوאل او واب په ول يوله بل

.وونه وكيوونكى دې تشويق او الرخه ترسره شي او زدهوهوى چې اغلى وونكى دې زده كوونكي -

.خپل منى روپونه واكىكوونكي اب پاملرنه د كت د زده كوونكو اغلى وونكى دې-

د خوب خه دى كارونهانور ته را واوي او خپل عملى بيادې وونكى پوره نورو ته ووايي كېپايدو په برخه .دې وكي او الروونهمعلومات وركي

د لوست دريمه جمله په تخته اغلى وونكى دې- .ركي دې وومعلومات اوليكي او په لو آواز دې ولولي

الجال توه په دې په ج بيا د هر روپ زده كوونكي-.وارسره راوغوتل شي چې جمله په لو آواز ولولي

.وونكى دې تشويق او الروونه وكيونكى دې زده كوونكياغلى و: مشق او تمرين-۲ په الندې موضوعانو باندې په وارسره خبرې چېهويو

.)خه پايدلسهار له خوب ( د وكي .ورن ولو مشرانو او غوتهك سالم وركول د -۱ د اى ولول-۲ تشناب-۳ برس كولو طريقه د د غاونو-۴

١٦

لوست لوستل شوي دوه بيتونه د يو بل په مرسته ولولي او .خپله به د روپونو ارنه كوي

په) ، وليوאل او دى كور،مه دوى،وون(دغه كلمې - .خپلو كتابچو كې وليكي

اغلى وونكى دې د پوره ارزه ونې له پاره: ارزه ونه-۳، ذهنيت او ارزت په برخه كىد دوى د پوهى، مهارت

.پوتنې وكي : پوهه

دى ؟ نوم اى وونى د كوم- ؟ په وونى كې كومې چارې ترسره كيي-

و كلمو خه د تختې په مخ بشپېد الندې نيم: مهارت ؟ي جوې ككلمې

)چه+باغ) (ور+ور( كور )ور+ك( تللو خه احساس د زده كوونكي د ووني:ذهنيت

دي؟ل وياكوي؟ او په گو يې پوهيدليوشحاخزده كوونكي به په ووني كې ليك او لوست: ارزت

ووني چاپيريال سره آشنا كيي، دزده كي، د پيدا كوي د وليوالو او همزولو سره پيژندلويوونكي

.سره آشنا كيي او مينه پيدا كويزده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې :كورن دنده-۴

. نيمې كلمې بشپې كيالندې ) ى+ون+و( او )ره+وم(، )يم+دو(

پنم لوست مخونه) ۱۴-۱۲ (زمو وونى: عنوانبرخه لوم دقيقې۴۵ :وختد زده كوونكو بلدتيا د شعر او هموزنه كلمو سره: موخه

درسي وسايلو پيژندنه او د ووني دېاو په ووني ك .)درې لوم بيتونه(د ارزت او په قواعدو پوهيدل دي

د لونو او( باغچه او)همصنفان (وليوאل: نوي لغتونه ) ونو ووكې ب يا اى

فلش، چار، كارتونهليكلي: توكيندويه درسي مرست .كارتونه او مولونه

: فعاليتونه -۱ اغلى وونكي له خوا د تير لوست د كورن دندې كتنه او د-

هغې اصالح كول چې د زده كوونكو په كې زياته ونده وي دد زده كوونكو ويشل او) ۳ - ۲ -۱(هميشه په شان په روپونو

تاسې په خپل:نې په برخه كې ينې پوتنېد تير لوست د ارزه و كوركې له خپلې مور سره په كومو كارونو كې مرسته كوي؟

.وونكى دې د دوى د وابونو په بشپولو كې مرسته وكيي لوست اغلى وونكى دې له هر روپ خه د نو-

ي رسم كېپه پورتن: وكي چىپه اوند داسې و پوتنې . به په وارسره وابونه وركيه وينئ؟ زده كوونكي

.وونكى دې د ووني د تو په اه لن معلومات وركيپه تخته وليكي او )زمو ووني( وونكى دې د لوست عنوان -

د نظم لوم او دوهمه مسره په تخته وليكي او ولې دې د تختېله مخې په لو آواز ولولي چې ول زده كوونكي يې واوري بيادې دنظم مطلب ووايي وروسته دې د هر روپ و زده كوونكي پهه د تختې مخې ته راشي او لوستل شوي بيتونه دې په لوخپله خو

. آواز ولولي وونكى دې د كلمو سم تلفظ ته پاملرنه وكي)كور=ور+ك (دې د شعر نيمې كلمېوونكى -)مم+مو(، )مم+درو(، )نه+ش(، )چه+باغ(، )ور+ور( ) ن+نا+سا+ن+ا ( او)مان+ل+مع(

په تخته وليكي او له هر زده كوونكي خه دې وغواي چېيوه يوه نيمى كلمه بشپه كي او بل زده كوونكى دېهغه په لو آواز ولولي وروسته به وونكى له نورو زده كوونكو نه پوتنى وكي چې كلمه يې سمه بشپه كې ده؟

:مشق او تمرين -۲كى دې زده كوونكو ته ووايي چې د اغلى وون-

١٧

الندې نيمېو ته الروونه وكئ چې زده كوونك - دتاسېبشپې كي او كلمې په خپلو كتابچو كې

روپونو د فعاليتونو په ترسره كولوكې د هغوى نيمتياې كئوى بشپ.

)راتيريي= ى+رى+تي+را) (قاريى=ى+رى+قا( )ران ؟ + ) ( ؟ = مان+پي (

)؟ = الم+س) ( ؟ =رام+ت+اح ( دې د پوره ارزه ونې له پاره له زدهوونكى: ارزه ونه-۳

. كوونكو خه پوتنې وكي زده كوونكى دې په لوستل شوي بيتونو كى هموزنه:پوهه

.كلمې پيدا كي زده كوونكي دې جوي شوې بشپې او هموزنه:مهارت

.كلمې په لو آواز ولولي او هغه دې په تخته وليكي او دنويو كلمو له لوستلو، آيا زده كوونكو د خپلې زده كې:ذهنيت

ليكلواوخبرې كولو خه د پرمختيا او خوشال احساس كوي؟ زده كوونكي د ووني د قواعدو په هكله:ارزت

خبرې كولى او زيار باسي چې د ووني قواعد په خپل .ان پلى كي او په ارزت يې هم پوه شوي دي

هزده كوونكو ته دنده وركئ چې پ: كورن دنده-۴لورو لوستل شويو بيتونوكې هموزنه كلمي پيدا او په

.خپلو كتابچو كې دې وليكي

ت پنم لوس مخونه )۱۴-۱۲(زمووونى : عنوان

مه برخههدو دقيقى۴۵ :وخت د زده كوونكو بلدتيا د شعر او هموزنه كلمو سره او: موخه

د درسي وسايلو پيژندنه او د ووني دېپه ووني ك ). بيتدريم او لورم( ارزت او په قواعدو پوهيدل دي

،)بركت ( فيض،)م(، درومم )ي( درومي :نوى لغتونه او درسي وسايل)مهربان (زه سواند، )پيدا كوم( مومم

)درسي شيان (په كتاب كې د لوست انورونه، :درسي مرستندويه توكي

.او مولونه او رسمونه)كارتونه، فلش كارتونه، چارتونه(ليكلي : فعاليتونه-۱- وونكى دې د زده كوونكود تير لوست كورن اغلى

.سره ووري او په نه او تشويق دې كيدندې په يوكتو ه ونه د زده كوونكو په خپل منيدې د تير درس ارز بيا -

نكىو ترسره كى او وول د سوאل او واب په وه .دې تشويق او مرسته ورسره وكي

ونو د لوست د انور اغلى وونكى دې زده كوونكي- او خبرېچې په وارسره يې نومونه واخلي. ليدوته وهوي

تاسې: پرې وكي او وونكى دې بيا پوتنه وكي چىئ؟ وونكى به يې نومونه يى واخلئ وسايل پيژندرسي

ه په دې برخه كې نور بنومونه په تخته وليكي زده كوونكي …تخته او نور ميز، چوك،: لكه يوپيژنهم درسي وسايل

اغلى وونكى دې د نظم دوهمى برخې دوه بيتونه په- نوې كلمې دې معنا په لو آواز دې ولوليتخته وليكي

.كي او هموزنه كلمې دې په تخته ويي )انسانان) (معلمان ()مومم) (درومم ( :لكهغوتلو په وارسره را بياد هر روپ زده كوونكي به-

او وونكى دې له زدهبيتونه دې په لو آواز ولوليشي او .او ويلو كى مرسته وكيكوونكو سره د كلمو په سم تلفظ

: مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكي داسى په كارواچوي-

ه چې په سترو ويني د هغه نوم هر چې په ووني كې .....بال ميدان او د فو،هبمد اوبو ب: لكهدې واخلي

١٨

اغلى وونكى دې دخپل پوره ا له پاره: ارزه ونه-۳ !له زده كوونكو خه پوتنې وكي

: پوههمخ په انور كې د) ۱۴( زده كوونكې د لوست د -

درسي وسايلو نومونه واخلي؟ زده كوونكي دې په هرروپ كې د ووني د قواعدو-

په هكله خبرې وكي؟ : مهارت

زده كوونكى دې د شعر درې وروستي بيتونه هم په- خپل وزن سره ولولي؟

. زده كوونكى دې د بيتونو هموزنه كلمې سمې په تخته وليكي- زده كوونكي د ووني او درسي موادو په:ذهنيت

پيژندلو سره نوره هم عالقه مندى پيدا كوي چې خپل .لولي او درسي شيانو خه ته واخليدرسونه په مينه و

:ارزتد ووني د قواعدو اوتو په هكله نورو همزولو -

.ماشومانو ته خبرې كول او د هغوى تشويقول .له وونكى او ملرو سره د ماشوم آشنائي او ملرتيا

. د ووني له محيط سره آشنائي او بلدتيا- وسايلو زده كوونكى دې د و درسي:كورن دنده-۴

.نومونه په خپلو كتابچو كې و لې وليكي

پنم لوست مخونه)۱۴-۱۲(زمو وونى : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وخت هموزنه كلمو سره او په د زده كوونكو بلدتيا د شعر او :موخه

وونى كې د درسي وسايلو پيژندنه ده، او د ووني د .)وروستى دوه بيتونه(ارزت او په قواعدو پوهيدل دي

قدر او (،، احترام)قول او وعده( پيمان : لغتونهنوي ).د زه پاكوالى او رتيا( اخالص او)درنت

تونه، ليكلى كارتونه، فلش كار:توكيدرسي مرستندويه .چارتونه او اوند مودلونه

: نهفعاليتو -۱-اكلې كورن وونكى دې د تل په شان د زده كوونكو اغلى

دنده په نه او د زده كوونكو په فعال ون سره دې هغه اصالح .كي او بيادې د تير لوست په برخه كې پوتنى وكي

ه اغلى وونكى د زده كوونكو پام د درس د انور پ- اوند پوتنې ته راواوي؟

تاسو په تير كال كې كوم كارونه ترسره كي وچې تاسو ته په زه پوري ؤ؟

زده كوونكي به ايي بيال بيل وابونه ووايي وونكى دېلكه: د تير كال په زه پورې كارونو مثالونه واندې كي

.......په درسونو كې هه او كوشش او نور د لوست اوسني درې بيتونه په تخته اغلى وونكى دې-

وليكي په لو آواز دې ولولي لغتونه دې ورته معنا او د !هيجا په برخه كې دې پوره الروونه وكى

)۳ – ۲ -۱( زده كوونكي چې د وونكي له خوا په - .روپونو ويشل شوي

.لومى روپ دې بيتونه د كتاب له مخې په تختې وليكي .ې له مخې بيتونه ولوليدوهم روپ دې د تخت

!دريم روپ دې لغتونه په تخته وليكي او هيجا دې كيوونكى دې د هر فعاليت په ترسره كولوكې له زده

!كوونكو سره پوره مرسته او الروونه وكي له يو بل سرهزده كوونكى دې بيتونه :مشق او تمرين -۲

او د؟ولولي او پوره شعر دې په خپلو كتابچو كې وليكي .نيمرتياو په صورت كې دې وونكى همكاري وكي

١٩

:مشق او تمرين -۲ . د وكې متن په خپلو كتابچو كې په كلي ليك سره وليكئ-كلمې چې په)وكه، ليكوאل، ليكم( وونكى دې د - .رتونو كې ليكلې په تورو باندې واويكااغلى وونكى دې د پوره ارزه ونې له پاره د دوى: رزه ونه ا-۳

.د پوهى، مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه كې پوتنې وكي :پوهه

. زده كوونكي دې لوستل شوې وكه په خپله ژبه نورو ته ووايي- چا د ليكوאل خه و غوتل چې يو ليك وليكه؟-

كلمې په تخته وليكي) ليكم-ليكوאل – وكه(د :مهارت .او په تورو يې واوي

دازده كوونكي ددې وكې له زده كولو خه :هنيتذذهنيت واخيسته چې خپلو ليكنو ته پوره پاملرنه وكي چې

.سم وليكل شي او هم سم و لوستل شيد توكي له زده كولو او ويلو خه به د زده: ارزت ذهنى وده ژبنى مهارتونه پياوي شي او دوى بهكوونكو

كولى شي چې په راتلونكې كې نورې ې وكې له ان .خه جوې كي

لوستل شوې وكه لوم دوهمه او دريمه:كورن دنده-۴ .جمله دې په خپلو كتابچو كې په كلي ليك سره وليكى

شپم لوست مخونه ))۱۵- ۱۶وكه : نوانع برخه ومل دقيقى۴۵: ختو

كل او د زده كوونكو بلدتيا دوكودكلمو لوستل، لي: موخه .)د ولې وكې لوستل (سره

خويي او )وكې(جمع يې ، )فكاهه(وكه : نوي لغتونه ) دردكوي(.ليكلي كارتونه د لوست اوند انور: سي مرستندويه توكيدر :فعاليتونه -۱د ووري او ېاغلى وونكى دې كورن دند -

چې زده دې پوتنې وكي د قواعدو په هكلهووني معلومات ؟ې ه شيان زده كوي په وونى ككوونكي .ليكل او لوستل) علم او پوهه( وركي

عنوان په) وكه(وست د نوي ل اغلى وونكى دې د -له هر روپ خه په دې تخته وليكي او د لوست پوتنې

په فكر وكه ه ته وايي؟ېستاس: وار سره وكي چي چې خپلو وليوالوته يې ووائي؟ ستاسې كومه وكه زده ده؟

پوتنو ته په شفاهي توهپ زده كوونكي به ود هر ر - وونكى دې وابونه ووايي؟وابونو او خبروته غود ووايي او ته معنا هغوىونيسي او وروسته دې بيا د وكې

وكى متن دې په لو آواز ولولي او په مطلب دې را .زده كوونكي دې ورته غو وينسيواچوي

مخىې په وارسره د تخت دېد هرروپ زده كوونكي -ورون په شفاهي توه ې وكه دېته راشي او لوستل شو

وونكى دې پو يوالو ته ووايې اوسرهه شاباش ويلو ل . تشويق كييزده كوونك

وونكى دې خه پوتنه وكي چې كومه بله وكه مو كه -هغه زده كوونكي چې وكه. زده وي خپلوهمزولو ته يې ووائى

يې زده ده هغوى به په وارسره خپله وكه نورو ته ووايي چې وكې له ويلو او اوريدلو سره مينهپدې توه به زده كوونكى د

پيدا كي او په دې توه به د زده كوونكو ژبنى مهارتونه او .ذهني وده پياوې شي او هم به يې ستياليرې شي

٢٠

كلمې) ليكوאل، په، م، زده او ليك( اغلى وونكى دې -په كارتونو كې وليكي او په هر زده كوونكي دې هغه ولولي بيا دېو زده كوونكي په وارسره يوه يوه كلمه په تخته وليكي او

.روونه وكيوونكى دې د فعاليت په تر سره كولوكې پوره ال اغلى وونكى دې د خپل اطمينان له پاره: ارزه ونه -۳

له زده كوونكو خه د پوهې، مهارت او ذهنيت په برخه .كې پوتنې وكي

:پوهه او زده كوونكي دې په وارسره د ولي مخې ته راشي-

. ووايي دېيوه يوه وكه ليكوאل ه كوي؟ ليكل په ه شي كوي؟-

كې هغه كلمې په په متن كوونكي د وكېزده :مهارت .پكې راغلې وي) و(خپلو كتابچو كې وليكي چى

آيا زده كوونكو له وكو ويلوسره مينه پيدا كه او:ذهنيت ويلى يې شي؟

مهارت يې كولو د وكو ويلو په ذريعه د خبرې :ارزت .روزل كيى او د خبرو كولو جرئت پيدا كوي

نكى دې د كورن له غو خه زده كوو:كورن دنده-۴ !نوې وكې زده كې او په ولكي كې دې تمثيل كي

شپم لوست مخونه) )۱۵- ۱۶وكه : عنوان

دوهمه برخه ې قيق۴۵ :وختلمو لوستل، ليكل اود زده كوونكو بلدتيا د وكو سرهد ك :موخه

. )د ولې وكې لوستل( ) خط( ليك او )ليكوونكي ( ليكوאل:نوي لغتونه

. ليكلي كارتونه:توكيدرسي مرستندويه :فعاليتونه -۱- اغلىدندې په وونكى دې د زده كوونكو كورن

داسې شكل اصالح كي چې زده كوونكي خپلې كتابچېدې په اصالحخپله ه پ اونورو زده كوونكو ته وسپاري

.ونه واخلي مستقيمه كولو كې روپونو په لورو اغلى وونكي دې زده كوونكي- .باندې وويشي ) ۴ – ۳ -۲ – ۱ (

پهه ونېاو له زده كوونكو خه دې د تير درس د ارز :برخه كې له دوى خه پوتنه وكي چې

او په تختهيواخل وسايلو نومونهد درسي : روپلومى !يدې وليك

.د ووني د قواعدو په هكله دې خبرې وكي: دوهم روپو په تختهې لغتونه معنا ا راغلپه تير درس كې: دريم روپ په وه ونې په پاى كې وونكى دې د ارزدې وليكي او

! تشويق كييالفاظو سره زده كوونكي چې د وكې د وونكى دې زده كوونكي و هو-

و! لوست د انور په ليدو سره كه كومه وكه وويلى شي .زده كوونكى به كومه بله وكه ووايي

: وونكى دې له زده كوونكو خه پوتنه وكي چې- زده وايي؟ ائيآيا تاسو ته په كور كې وك وكې

وايي) پالر يا مور(كوونكى لي او هغه ه چې اغلى وونكى دې د وكې متن بيا ولو-

په انور كې وينى وونكى دې دهغو شيانو نومونه له زدهكوونكو خه وپوتي زده كوونكي به د هغو شيانو نومونه

.......دوه تنه سي، قلم، كاغذ او داسي نور: واخلي لكه . متن هم په وارسره ولولي زده كوونكي دې د وكې- :مشق او تمرين -۲ته راوبولي او له مطلب او مفهوم د وكى زده كوونكي-

.مخې دې ولولي

٢١

له پاره د اغلى وونكى دې د خپل ا: ونهه ارز -۳ چې د زدهزده كوونكو خه و داسې پوتنې وكي

. وائي)پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(كوونكو هغه ه چې وينى دزده كوونكي دې په انور كې :پوهه

.هغو شيانو نومونه دې ووايي :مهارت

يوه جمله د لوست يوهزده كوونكي دې په وارسره د - . آواز ولولي اومعنا دې كي په لوكتاب له مخې

روپ زده كوونكي دې په وارسره يو بل ته ينې د هر-يمې او هم درروپ دې په تخته وليكيكلمې ووائي بل

. روپ دې هغه هيجا كي )افسوس، هرچاته، ورسره، ولولم ( :لكه

نو ستيايدلو، ويلو سره د ماشوما په اورېد وك: ذهنيت . لرې او خوشحالى ورته پيدا كيي

او ويل په زده كوونكو كې د اوريدلد وكى: ارزت . سبب ري د پياوتيا مهارتونوژبني

. زده كوونكو كې تفكر پراختيا موميپه -زده كوونكي دې الندې تورو خه: رن دندهکو -۴كلمې جوى كي او بيا) ه+ك+و+(، )ك+ى+ل(

.كتابچو كې وليكىدې په خپلو

م لوست شپ مخونه ) )۱۵- ۱۶وكه: عنوان

دريمه برخه دقيقې۴۵ :وختد كلمو لوستل، ليكل اود زده كوونكو بلدتيا د وكو سره:موخه

).د ول متن لوستل( :نوي لغتونه

. د لوست انوراو ليكلي كارتونه:توكيدرسي مرستندويه : فعاليتونه -۱- اغلىدندېوونكى دې د زده كوونكو كور په يون

.وكوري تشويق او په نه دې كيكتو سره ده ونه د زده كوونكو اغلى وونكى دې د تير درس ارز -

. روپونو خه د پوتن او واب په ول وكىكلمې د كارتونو)،ليكم، م، زده، ليكپه ليكوאل،:(الف

؟له مخې ولولي په تخته وليكئ؟كلمې: ب . او په لو آواز يې ولولئورو واوئليكل شوې كلمې په ت: ج :وپوتي چېاغلى وونكى دې -

ه شي وينئتاسې: روپد الف ور كېد لوست په ان نومونه ئى واخلئ؟ دوى به واب وركي چې دوه تنه

...سى وينو، ليكوאل او نور . ووايي آفرين اوه شاباسبوونكى دې ؟وليكيويل شوي نومونه دې په تخته : د ب روپ

دج روپ دې ووايي په چوك ناست سي ه كوي؟ زدهكوونكى په شفاهي ول وابونه وركي او خبرې به وكيبيا دې وونكى د دې پوتنى په اه پوره معلومات وركياو وكه دې د كتاب له مخى يول بيا ولولي چې په دې

.توكه به د زده كوونكو د لوستلو مهارت پياوى شيدې په خپلهغلى وونكى دې په زده كوونكو بانا -

.يچې د هغوى زده دكومه خوه يوه يوه وكه ووائياغلى وونكى دې د لوست د ه :مشق او تمرين -۲

ينيخه وغوا چې دت له پاره له زده كوونكو ) لولم اوليكوאل، په، ليك(

.كې وائيه پ دېتورې) و( او د كلمې په تخته وليكي

٢٢

: مشق او تمرين-۲كلمې) ونه، لناره، ولى، پاكيرغز(د : د الف روپ .په تخته وليكي . په لو آواز ولوليپه وارسره ليكل شوې كلمې: د ب روپ

)نه-غ-زر ( كلمې دې هيجا كيېليكل شو:روپد ج .جمله د كتاب له مخې ولوليزده كوونكي دې -له(ې له زده كوونكو خه پوتنه وكي وونكى د -

؟)ه لي ه وليوالو سره همكارياغلى وونكى دې د پوتنو په ل كې د زده: ارزه ونه-۳

.په پام كې ونيسي) هارت، ذهنيت او ارزت پوهه، م(كوونكو آيا تاسې په كور كې په كومو كارونو كې همكاري كوئ؟:پوهه

ه تخته يې او پواوئ كلمې په تورو ېيكل الندې ل:مهارت )پاكي-ولى-لناره-زرغونه ( وليكئد همكار د و په پوهيدو خه احساس د :ذهنيت

.خو كول :ارزت

وسو او بى وزلو كسانو سرهكو كې د بى په زده كوون - .د مرستې او همكار احساس پراختيا مومي

. اوخلكو رضايت حاصلول)ج(د مرستې او همكار سره د خداى --لناره-زرغونه(ي دې د زده كوونك: كورن دنده-۴

.كلمې په خپلو كتابچو كې وليكي) پاكي-ولى

اوم لوست مخونه) ۱۸-۱۷( په ولى كې همكارى :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵ :وخت دكلمو لوستل، ليكل او په ولي كې همكار ته د:موخه

).دوه لوم كري(زده كوونكو هول دي ) مرسته كول( همكاري :نوي لغتونه

د لوست انور، ليكلي كارتونه او:وكيدرسي مرستندويه ت .مودلونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې لومى د زده كوونكو كورن دنده-

په يو كتو سره ووري او په نه دې كي او غلطى انىدې د ن په ن زده كوونكو باندى په مينه او په

.ورورى سره اصالح كيرزونه د پوتنو او اغلى وونكى دې د تير لوست ا-

واب په تر كى د زده كوونكو په واسطه ترسره او خپله .دې الروونه وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوى چې د نوي-لوست انور ووري او نومونه دې واخلي او وونكىدې په تخته وليكى او پوره معلومات دې وركي او د

ق او الروونه دېهغوى خه دې واب وغواي او تشوي :وكي بيا دې زده كوونكي په روپونو وويشي

تاسى د كور او د كروندې په كارو كې د: د الف روپ مور او پالر سره ه همكاري كوئ؟

تاسى په ولي كې يو له بله سره مرسته او: د ب روپ همكاري كوئ؟دې په ولى كې د ميز او چوك په سمولو: د ج روپ )ميز او چوك سمې كى(ار تمثيل وكي؟ كى د همك

زرغونې له( اغلى وونكي دې د لوست لوم جمله -تاسې په ولي كې يو له بل سره ه: لنارې خه وپوتل

په تخته وليكي، په لو آوازدې ولولي) مرستې او همكاري كوئ؟ . اود جملې په مطلب دې را واچوي او لغتونه دې معنا كي

وونكي دې په وار سره جمله تختې له مخې په لو زده ك-آواز ولولي وونكى دې د دوى غلط ور اصالح كي.نور زده كوونكي دې تختې ته ير شي او غو دې ونيسي

٢٣

.دهر روپ زده كوونكى دې نومونه واخلي ...)په كور كى په باغ او كروندوكى او نور: (لكهاينې په خاطراغلى وونكى دې د خپلې : ارزه ونه-۳

د زده كوونكو خه و داسې پوتنى وكي چې د زده .رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(كوونكو

:پوهه زده كوونكى دې په لوستل شويو جملو كې داسې كلمې-

) مرستې:(تورى ولري لكه) م(پيدا كي چې د زده كوونكي دې ووايي چې په كور، ولى، ب كې له-

.ره او ه ول همكاري كويچا سكلمې دې په) وكى-ميز-مرستې-همكاري(د : مهارت

.تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي : ذهنيت

زده كوونكي د روپي او تمثيلى همكار خه خوند اخلي؟- آيا زده كوونكو د نويو كلمو په معنا وپوهيدل او له سمو-

ت احساس كوي؟لوستلو او ليكلو خه د خو او رضاعي په زده كوونكو كې اخالقى جرئت او سالمه:ارزت

.رزونه من ته رايزده كوونكى دې د هغو ايونو نومونه په: كورن دنده-۴

.خپلو كتابچو كې وليكي چې همكارى ته اتيا ولري )په كوركى...) (په تولي كى: (لكه

اوم لوست ونهمخ) ۱۸-۱۷(په ولى كې همكارى:عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵ :وخت دكلمو لوستل، ليكل او په ولي كې همكار ته د:موخه

).دريمى او لورمې(زده كوونكو هول دي )يو له بل سره په كارونو كى مرسته كول( همكاري :نوى لغتونه

كارتونه،( د لوست انور، ليكلي :درسي مرستندويه توكي .او مودلونه) فلش كارتونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د تير لوست كورن دنده په يو كتو سره-

ووري په نه او تشويق دې كي او غلط دې دزده كوونكو .په واسطه چې ن په ن ناست وي اصالح كي

اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه د پوتنې او- .واب په ول د زده كوونكو په واسطه وكي

يوه وه د ولي په مخ كې ويلى شي؟وك - د تير لوست جملې د كتاب له مخې ولولئ؟- اغلى وونكى دې زده كوونكې په روپونو وويشي او د لوست-

:د انور په هكله دې د هرروپ خه داسي پوتنې وكي .چې په انور كې ه وينئ؟ نومونه يې واخلئ: الف روپ- وايي؟همكاري ه ته: د ب روپ- تاسو په ولي كې هره ور ه همكاري كوئ؟- بيادې وونكى د مرستې او همكار په اتياو باندې-

.خبرې وكيپه كوركې همكاري د باغ او كروندو په كارونو كې: لكه

......مرسته او په لوبو كې همكاري او نور اغلى وونكى دې د لوست دوهمه جمله په تخته-

.لو اواز دې ولى ولولي او معنا دې كيوليكي او په بيا د هرروپ زده كوونكى به په وارسره تختى ته راوغواي-

وونكى دې. چې جمله د تختې له مخې په لو آواز ولولي .دوى تشويق كي او پوره مرسته دې ورسره وكي

: مشق او تمرين-۲ .ولي زده كوونكي دې لوست د كتاب له مخې په لو آواز ول-كلمې دې هيجا) ولى، پاك ساتل ،درسونه او لوبو( د -

.كي او په تخته دې وليكي په كومو ايونو كې همكار او مرستى ته اتيا موجوده ده؟-

٢٤

:مشق او تمرين -۲ . لوستل شوې جمله دې زده كوونكي يو د بل په مرسته ولولي-)زرغونه، لناره، ولى،پاكي، همكاري او مرسته(د -

.كتابچو كى يې وليكئ او په تورو يې واوئكلمې په خپلو ) ه-ن-و-غ-ر-ز: (لكه اغلى وونكى دې د خپلو معلوماتو په خاطر :ارزونه -۳

)پوهى، مهارت، ذهنيت او ارزت(له زده نكوو خه د .په برخه كې پوتنې وكي

:پوههپه تقريري توه معنا كي) همكاري( زده كوونكي دې -

چې ه ته وايي؟ ولي له يو بل سره همكاري كوو؟-

همكاري، زرغونه، لناره،( زده كوونكي دې د:مهارت .كلمې ولولي او په تخته دې وليكي) مرسته او وليوאل

لوستلو او آيا زده كوونكي د پورتنيو كلمو د سمو: ذهنيت سمو ليكلو خه د خو احساس كوي؟

ه كارونو زده كوونكو په دې وپوهيدل چې د كور پ:ارزت .كې او د ولي په درسونو كې همكارې كول ه كار دى

- لناره-زرغونه(زده كوونكي دې د : كورن دنده -۴كلمې په كتابچو كې وليكي بيادې) پاكي- مرسته-ولي

.په تورو واوي

اوم لوست مخونه) ۱۸ -۱۷(په ولي كې همكاري:عنوان

برخهدريمه دقيقى۴۵ :وختې همكار ته د كتل، ليكل او په وليسو دكلمو ل:موخه

.زده كوونكو هول دي )همصنفيان(وليوאل ،)مرسته كول ( همكاري:نوى لغتونه

وور، ليكلي كارتونه اد لوست ان:توكيدرسي مرستندويه لونهمو. :فعاليتونه -۱ دې د تير لوست كورن دندې په يواغلى وونكى -

. كتو سره وكوري په نه دې كي وونكى دې د تير لوست خه پوتنى وكي چې-

كلمى معنا كي؟) وليوאل ) (همكاري(وك به د ،كلمې په تخته وليكي يمه برخهېبيابه د لوست دروك به پورتن

وونكى به زده كوونكي په روپونو وويشي او او دپيل كى ه ته ووايي؟) همكاري (هرروپ خه به دا پوتنې وكي چې

په تخته وليكى او په لو آواز به) همكاري(بل روپ به ېې ولولي بيا به پوتنه وكي چې وك د ولي په پاك

ساتلو كې مرسته او همكاري كوي؟ چې ول زده كوونكي د وونكي دې زيار وباسي-

.فعاليتونو په ترسره كولو كى يو د بل سره همكارې وكيتاسې ومره ه ولي وאل( وونكى دې داجمله -

د خپل كور په شان يو له بل: ياستى چې په تولي كې لكهپه تخته وليكي زده كوونكو ته به) سره همكاري كوئ

ورته ونيسىووايي چې د تختې جملو ته ير شي او غو بهوونكى به جملى په لو آواز ولولي او په مطلب به يې را

.واچوي او نوې كلمې به معنا كيوروسته به زده كوونكى هم په وارسره تختې ته راشي اوجمله به ولولي وونكى به په آفرين ويلو له زده كوونكو

.سره د لوستلو په مهارت كى مرسته وكي)مرسته-پاكى-لناره-زرغونه(اغلى وونكى دې د -

كلمې په تخته وليكي او له زده كوونكو خه دې وغواي .يوه يوه كلمه هيجا كي: چې )نه-غو-زر: ( لكه

٢٥

يو به خپل روپ كې د وونكى په توه نورو زده .كوونكو سره په لوستلو كې مرسته وكي

د هر روپ زده كوونكي دې په وارسره په جالجال- .توه د يو سپورتي حركت تمثيل وكي

. لويانو ته د سالم اچولو په هكله لنې خبرې وكي- . فعالينونو پوره ارنه وكيد وونكى دې د دوى -اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له : ارزه ونه-۳

زده كوونكو خه داسې پوتنې وكي چې د هغوى . رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او مهارت(

ه زده كوونكې د خپلو همزولو او ملرو سره كوم: پوهه ه كولى شي؟

وونى، سالم،(ه زده كوونكى دې په وارسر:مهارتپه تخته وليكي او بيا دې همدا) مور، پالر او وليوאل

.كلمې ولولي اوهم دې نورو باندې ولولي زده كوونكي د و صفتونو او و كارونو له زده: ذهنيت

.كولو خه د خوى او وتيا احساس كوي د وكارونو په بلدتيا سره عمالً د وكارونو:ارزت

.ريدلكول او عادت زده كوونكى دې له متن خه كلمې په : كورن دنده-۴

.تورى پكې راغلى وي) خ(خپلو كتابچې كى وليكي چې د

اتم لوست مخونه) )۲۰-۱۹ه زده كوونكى : عنوان

لوم برخه دقيقه ۴۵: وخت د زده كوونكو پيژندنه د و چلندو او د كلمو،:موخه

).دوه لومكرې(جملو د ليكلو او لوستلو سره ) بدني روزنه(سپورت : نوى لغتونه

.ورد لوست ان :درسي مرستندويه توكي : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو-

كتو سره ووري او الروونه دې وكي چې د يو بلكتابچې په يرې مينې سره اصالح كي او وونكى د ې

.ارنه او مرسته وكي اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د زده كوونكو-

ول هكاري كولى شي؟ په كور كې ه :ترمن لكه

زده كوونكى بايد په روپونو باندې وويشل شى او زده- .كوونكي دې د لوست انور ته په يرتيا سره وورئ

په رسم كې ه وينئ؟ نومونه ئې واخلئ؟: الف روپنومونه دې په تخته وليكى او د سپورت د تو:ب روپ

.په هكله خبرې وكئې يو سپورتى حركتد تولې په مخ كې د: ج روپ

.چې يې زده وي تمثيل كي .د هر فعاليت ارنه وكي ده كوونكو اغلى وونكى دې د ز-ه زده( اغلى وونكى دې دلوست لوم جمله -

په تخته وليكى، په لو آواز دې) كوونكي سپورت كويولولي او په اوندو موضوعانو باندې دې خبرې وكي

...ونهيا ه كار) سپورت(لكه بيا د هر روپ زده كوونكى دې په وارسره تختى ته راوغوتل-

شي چې جمله د تختى له مخى په لو آواز ولولي او په دې برخه .كى دې نور زده كوونكي هم جمله ورپسې تكرار كي

: مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې په وارسره جمله د كتاب له مخې په-

كوونكي چې ذكي او اليقه دي هرلو آواز ولولي هغه زده

٢٦

هر زده كوونكى دې د متن يوه يوه جمله د كتاب له مخې-. اصالح كيولولي او بل زده كوونكى دې د هغه غلط ور

اغلى وونكى دې د خپل ا له پاره له: ارزه ونه -۳زده كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت په

.برخه كې پوتنې وكيزده كوونكى دې په متن كى هغه كلمې چې له يوه وار :پوهه

.خه زياتى راغلې وي په تخته وليكي )ملرو) (سهار( : لكه

ېتورى پك )خ( دې هغه كلمې چې دي زده كوونك:مهارت .دې ولولي په تخته وليكي او بيايراغلى و او تشويق له امله زدهې د وونكي د الروون:ذهنيت

!ي پيدا كهكوونكي د وكارونو سره مينه او عالقه مندي د و كارونو په كولو او له هغو سره عالقه مند:ارزت

. من ته راويپيدا كول د دوى د شخصيت سالمه روزنهزده كوونكي دې الندې جملې په خپلو: كورن دنده-۴

.كتابچو كې وليكيه زده كوونكي خپل ان او كالي پاك ساتي او د سهار د(

په) ناري خولو خه وروسته په خپل وخت ووني ته ي . كويووني كې د خپلو ملرو سره ه ناسته او واله

اتم لوست مخونه) )۲۰-۱۹ه زده كوونكي : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵ :وخت د زده كوونكو بلدتيا د و چلندونو او د متن د كلمو:موخه

).دريمه او لورمه كره(و سره جملو د ليكلو او لوستل ،)مكتب( وونى،)د سهارخواه( سهارنارى:نوى لغتونه

) انيواالن(ري مل انورونه، كارتونه، پهلوست د :توكيدرسي مرستندويه

. اوند انورونهېدرس پور :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د تير درس كورن دندې په يووار -

او زده كوونكو ته دې الروونهكتو سره په نه كيرتيا سره،يوكري دې يو تر بله په ململ ن چې د

. ووري او دى دې ورسره مرسته وكيېكورن دند په اكل شوىونهه اغلى وونكى دې د تير درس ارز - :كې روپونو داسى وكي) ۳ -۲ -۱(

روپيد لوم :و تنه زده كوونكدبتاجملې ك دې ي . له مخې ولوليلوست

كارتونهيزده كوونكى دې په وارسره ليكل: دوهم روپ . ولولي دې هغهرا پورته او كي تيارې مخكيچې وونككلمې دې په تخته وليكي او هيجا دې كي او:دريم روپ

.وونكى دې د ه تشويق له پاره د دوى فعاليتونه وستايي- وونكى د اغلىونېت لې هيى شنه كوله پاره پو

؟ وي چاته ويل كييچې د تاسو په نظر ه زده كوونك به ايې واب وركي وونكى دې پهيتنه زده كوونك

.دې برخه كې پوره معلومات واندې كييمه برخه په تخته وليكهاغلى وونكى دې د متن دو -

په لو آواز دې ولولي لغتونه دې معنا او د هيجا په برخه .يالروونه وككې دې هم

.متن دې په زده كوونكو تكرار ولولي او معنا دې كي - : مشق او تمرين -۲ې داسې كلمې ليكلېزده كوونكى دې په كارتونو ك -

. جوه شيترتيب كى چې يوه جمله ترې

٢٧

. ولوليراوغواي چې خپل نوم په تخته وليكي او په لو آواز دېونكى دې د پوتنو په لكې د زدهاغلى و :ه ونهارز-۳

په پام كې) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(كوونكو .ونيسي : پوهه

اوى كوي؟ ه زده كوونكي د وونكو او مشرانو نه درن- د خپلو و تنه زده كوونكي دې په اكلي وخت كې-

يدرسونو لوستل او لوبې كولو په هكله خبرې وك. مشران، درناوى، لوبې،( و تنه زده كوونكي دې :مهارت

،او پالر مور،سهاروختيي، كوونكپايي، ه زده .ولولي او په تخته دې وليكي كلمې )ملرو او رتسپو

چلندونو سره د بلدتيا او د زده كوونكي د و: ذهنيت.لوستلو او ليكلو خه د پوهې د الس ته راولو ا پيدا كوي

زده كوونكي ه چلندونه لكه د وونكو او:ارزتمشرانو درناوى يو بل سره همكاري د مور او پالر احترام

و لوستل په اكلى وخت همزولو سره لوبې كولد درسوناو يوله بل سره په ورورئ او ملرتوب پوه شي او په دې

لوستل،: توه به د زده كوونكو لوروني مهارتونه لكه . مهارتونه پياوي شيو ليكل او خبرې كول،اوريدل

زده كوونكي دې دخپلو و وليوالو:كورن دنده-۴ .و كې وليكينومونه په خپلو كتابچ

اتم لوست مخونه) )۲۰-۱۹ه زده كوونكى : عنوان

دريمه برخه قيقى د۴۵ :وخت د زده كوونكو بلدتيا له و چلندونو او د متن د كلمو:موخه

.كرې) وروستي درې(او جملو د ليكو او لوستلو سره ) بلدتيا (ييآشنا) لويان او سپين يرى( مشران :نوي لغتونه

ليكلى كارتونه، د لوست اوند: توكيدرسى مرستندويه .....انورونه او نور

:فعاليتونه -۱ په يو وونكى دې د زده كوونكو كورن دندېاغلى -

دې د پوتنو اوونهه تير درس ارزكتو سره ووري او د . ترسره كيوابونو په ول په زده كوونكو باندې

يمه برخه په پوتنو باندېېاغلى وونكى دې د لوست در - :پيل كي او د هر روپ خه دې داسې پوتنه وكي چې

ورو ملرو سره هه زده كوونكي په خپل ولي كې د ن ى شي؟مرستې كول زده كوونكي به په وارسره پوتنې ته په تنه ودهرروپ

وونكى به د زدهايې داسي واب وركي شفاهي توه كوونكو معلوماتونه په شاباس ويلو سره بدره او نيمې

او د مرستى كولو د و په اهخبرې به يې بشپې كي . وركيبه هغوى ته معلومات

- درې كر وونكى دې دلوست وروست اغلىې د كتاب لهمخى په لو آواز ولولي وروسته به د هر روپ تكه او پوه زدهكوونكي په وارسره د كتاب له مخې دا جملې په لو آواز ولوليپه دې توه به وونكى د لوستلو مهارت ته په غور پاملرنه وكي

.او په زده كوونكو كې به د لوستلو مهارت پيا وې شيده كوونكو خه وپوتي چې تاسېبيا دې وونكى له ز -

نه د مشرانو درناوى كوئ؟ ستاسو كومې سپورتى لوبىخويې چې زده يې كئ؟ دوى به وابونه وركي او بيا بهوونكى د مشرانو درناوي له هموزلو سره لوبى كول چې د.دوى روغتيا ته زيان ونه رسوي په دې هكله معلومات وركي

: مشق او تمرين -۲ى پر زده كوونكو كاغلى وونكى دې په ولي -

د آشنا كيدلو او د نوم د معرف كولوباندې يو له بل سرهتمثيل وكي چې دوه دوه زده كوونكي يو بل ته ان

ستاسو نوم ه دى؟ او) زمانوم اجمل دې (:وروپيژني لكه . دا كار دې په ولو زده كوونكو عملي كي.....نوردې زده كوونكي په وارسره بياد تختې مخې ته اغلى وونكى -

٢٨

د الف روپ زده كوونكى دې يوه : مشق او تمرين-۲ .يوه جمله په لو آواز ولولي

.دې په تخته وليكى:د ب روپهر يو زده كوونكي دې د ه وونكي يويو صفت: د ج روپ

.وائي وونكى دې دوى تشويق كيخپل وليوالو ته واغلى وونكى دې د زده كوونكو خه: ارزه ونه-۳

پوهه، مهارت،(و داسې پوتنې وكي چې د هغوى .رند كي) ذهنيت او ارزت

دچې زده كوونكى دې هغه كلمې ورپه وته كي :پوهه .تورې په كې راغلي دي او بيا دې په تخته وليكي) و(

وونكى دې ليكل شوي كلمې هيجا كىزده ك: مهارت .او نور دې هغه ولولي

زده كوونكي د دې لوست په لوستلو او پوهيدلو د:ذهنيت .وونكي سره مينه او عالقه پيدا كوي

د سالم: په زده كوونكو كې د و اخالقو لكه :ارزتاچولو د وونكى درناوي، د ان د پاكوالى او لوبې كولو

.يروزنه پياوې كيزده كوونكي دې د لوست لوستل شوې: كورن دنده-۴

زمو وونكې(الندې جمله په خپلو كتابچو كې وليكي )هره ور په خوشحال سره ولي ته راننوي

نهم لوست مخونه) )۲۱- ۲۲ه وونكى : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵:وخت د تورو اكل په كلمو كې او د ه وونكي په:موخه ).دوې لوم كرې(و پيژندنه ده ستاين

)احترام(، درناوى )وچولى( تندى :نوى لغتونه .د لوست انور:درسى مرستندويه توكي

: فعاليتنونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو-

كتوسره ووري او په نه او تشويق دې كى او بيا دېمينه سرهزده كوونكي وهوي چې د يو بل غلط په

.اصالح كي او وونكى دې ارنه وكي اغلى وونكى دې د تير لوست ارزونه د تېرو ورو په ير-

.كې وكي) سوאل او واب په تر(له زده كوونكو خه د په) الف،ب،ج(يا ) ۳ -۲ -۱( زده كوونكى دې د -

:روپونو باندې وويشل شيې د اغلى وونكى دې زده كوونكي و هوي چ-

لوست انور ته ووري او په وارسره دې خبرې پرېوكي اوبيا دې وونكى په انور پوره را واچوي او د

.تير لوست سره دې ارتباط وركيهمدارنه وونكى دې دزده كوونكو خه داسې -

:پوتنې وكي چېتاسو ته ولې خپله وونكې رانه ده؟ د: د الف روپ

ايي ووايي كه رانه دهه الف روپ زده كوونكي ب .چې مو ته لوست را زده كوي

د لوست په انور كې د ولو شيانو نومونه: د ب روپ وليوالوته

)وونكې، زده كوونكي، ميز، وك او تخته( واخلى؟ د ې وونكې په هكله و صفتونه ووايى؟ : د ج روپ

اغلى وونكى دې دلوست د لوم برخې درې-په تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي او معنا دېجملې

.كې او زده كوونكي دې ورته غو ونيسى

٢٩

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د : ارزه ونه-۳ت، ذهنيت او ارزت په برخه كې داسېپوهى ،مهار

!پوتنې وكي چې ددې برخو پوره ارزه ونه وشي :پوهه

زده كوونكى پدى وپوهيدل چې د يوه وونكى ه- صفتونه كوم دي؟

زده كوونكي دې متن ولولي او د وونكي د ه- .صفتونو الندې دې كره وباسي

) په خوشحال راي(:لكهوونكي، ليكل، لوستل، مهرباني (زده كوونكي د: مهارت

.كلمى په تورو ووېشي) او وليوאل وونكى ) ى+ك+ن+و+و+: (لكهزده كوونكي د وونكي د و صفتونو په پوهيدلو متوجې: هنيتذ

.كيي او له وونكو سره زه ونيسي او درناوى يې كويلكه نه چې زده كوونكي تل د وونكو پيې: ارزت

نو دوصفاتو د پيدا كولو او روزلو حس هماوتقليد كوي .په دوى كى پياوى كيي

زده كوونكي دې دا الندې جمله په خپلو كتابچو: كورن دنده-۴وونكى:(لرونكې كلمې دې په نه كي) پ(كې وليكي او د

زمو د ان او كاليو پاكوالى وري او زمو نه يره خوشحاله )ى راغلى د هغوى پوتنه كويكيي هغه وليوאل مو چې نه و

نهم لوست مخونه) )۲۱- ۲۲ه وونكې : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخت كې او د ه وونكى د د تورو اكل په كلمو:موخه

).لورمه، پنمه او شپمه جمله(ستاينو پيژندنه ده )همصنفان( وليوאل :نوى لغتونه

. د لوست اونده انور:درسى مرستندويه توكي : فعاليتونه-۱

اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې وورى . په نه دې كى او د هغوى غلط دې ويي

ى دې د تير درس د ارزه ونې له پاره له اغلى وونك- .خه په جالجال توه پوتنى وكي)روپونو(

ه زده كوونكى چاته ويلى شو؟: لومى روپ

د تير لوست هره يوه جمله دې په جالجال: دوهم روپ !توه ولوليزده كوونكي دې د خپلو وليوالو نومونه: دريم روپ

!په تخته وليكي او و دې لوليوابونوته پام وونكى دې په پوره دقت سره د هغوى

!وكي او د دوى وده اخيستل دې وستايي زده كوونكى دې د كتاب انور ته په هولو سره-

ووايي چې د دوى د وونكې يا دوونكي نوم ه دى؟وونكې زمو د ان(په دې ترتيب د لوست دوهمه برخه

په) غوى پوتنه كويه د..... او كاليو پاكوالى ورىتخته وليكي په لو آواز يې ولولى د مانا او هيجا په برخه

.كى دې پوره الروونه وكي زده كوونكى دې په وارسره يوه يوه جمله ولولى او معنا-

دې كى همدارنه د كلمو په هيجا كولو كى هم هر يو په .جالجالتوه برخه اخلى

: مشق او تمرين-۲دې په وارسره هر متن دكتاب له مخى ولولي زده كوونكي -

.ته پام وكي اونور زده كوونكى دې د غلطيو اصالح كولو)وونكى، ليكل، لوستل او مهربانى(زده كوونكي دې -

! كلمى د تختى په مخ په تورو باندى وويشى )ى+ك+ن+و+: (لكه

٣٠

.كې مرسته وكي په خپلوېكلم) يمهربان - لوستل -ليكل -وونكى(د -

.يكتابچو كې په تورو واوتنو په ل كې داغلى وونكى دې د پو :ونهه ارز -۳

په پام كې) ذهنيت او ارزتپوهه، مهارت، (زده كوونكو .ونيسي : پوهه

له وونكي خه ه شي زده كوئ؟تاسې - ) ليك او لوست(

چې كلمې په تخته وليكئېپه لوستل شوي متن كى داس - !له يووار خه زياتې ارغلې وي

)شيه ستي م-مهربان-لوستل-ليكل(وونكى : مهارت . پر مخ وليكي او په لو آواز دې ولوليېكلمې د تخت

جوولو كېه دكلمو په زده كوونكي د تورو خ: ذهنيت . كوي احساسد خوا پيدا كي اوهم

زده كوونكي د وونكي د زيار او كو خه :ارزتچې له دوى سره يې زغمې د هغه په ارزت اواهميت

.باندې بايد و پوهيىزده كوونكي دې په كوركې د يو سپين: كورن دنده -۴

كارت پرمخ د خپل پالر نوم په كلي ليك سره وليكي او .ولي ته دې له انه سره راوي

نهم لوست مخونه) )۲۱- ۲۲ه زده كوونكې : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وختوي د ستاين ه وونك د اوې كلموك د تورو اكل په:موخه

.)اومه او اتمه جمله( پيژندنه ده. ليكلي كارتونه د لوست اوند انور او:درسي مرستندويه توكي

) تيريعت سا( لوبې :نوي لغتونه :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن دندې-

ووري او په نه دې كي اوغلط دې د ن په ن زدهكوونكو باندې په مينه او ورور سره اصالح كي او د لوست د

. پوتنى وكيتيرې برخى خه دې د ارزه ونې په توهي چې ه زده كوونكئى شد تاسو په نظر ويل: پوتنى

وركي او و زده كوونكي به وابونه چاته ويل كيي؟ . وستاييهغوىوونكى به

بيادې وونكى زده كوونكي وهوي چې د لوست انورته يول بيا ير شي او له زده كوونكو خه دې وپوتني

وم شيان زده كوي؟ دوېچې تاسې د خپل وونكي خه ك ......او نور) ليك او لوست زده كوو(به وابونه وركي

به زده كوونكو ته ووايي چې د لوستياغلى وونك -او مو .....وونكې مو ته ليك او لوست (ي تهيمى جملېدر

بهېير شئ او د لوست جمل) د هغه خه مننه كوو كلمو په معنا او په ولولي د نويوېد كتاب له مخ) وونكى (

دېزده كوونكي به بيا د لوست جمل. مطلب به خبرې وكي په لو آواز ولولي او په مطلب به يې خبرېېكتاب له مخ

يييوكاو د كلمو او جملو روان لوستل به ورته و . اغلى وونكې دغه توري -)-ل-و--ل-ا-و-ى ( )ه-ن-ن-م) (ى-ك-ن-و-و-ك-ه-د-ز(

كي او له زده كوونكو خه دې وغواي چې توريپه تخته وليدې په خپلو كتابچو كې وليكي او بيادې ترې بشپې كلمې

.جوې كي خپله وونكى به د هر روپ ارنه وكي :مشق او تمرين -۲ې اواوم(اغلى وونكى دې زده كوونكي د لوست -جملې ته ير كي او په هر روپ كې دې يو اليق) ېاتمه زده كوونكى واكي چې له نورو سره په لوستلواو ت

٣١

.پوره مرسته او الروونه وكيلوستلو كې دې وونكى .ترو د زده كوونكو د لوستلو مهارت پياوى شي

: مشق او تمرين -۲ د هر روپ زده كوونكي دې په وارسره د لوست-

لوم، دوهمه، دريمه او لورمه جمله د كتاب له مخې.په لو آواز ولولي چې جملې سمې او روانې لوستلى شي

ېپيزه توه دا كلم دې په رويزده كوونك -ولولي په خپلو) هوياركارغه، نااپه، منى، موكه(

. او په تورو دې واوييكتابچو كې دې وليكاغلى وونكى دې د نوي لوست ارزه ونه: ارزه ونه-۳

په داسې پوتنو سره وكي چې د پوهې، مهارت، ذهنيت : او ارزت رندونه وكي

يو كار پيل وكئ ه بايد وكئ؟ تاسې مخكې له دې چې په : پوههكلمې)هويار،كارغه، تندى، منى، پام او اوبه( د :مهارت

لوستلى او ليكلى شي؟ .زده كوونكو هر كار فكر كول الزم ونل :ذهنيتزده كوونكي د ې او سالمې روزنې له پاره او: ارزت

عادت وركي چې دوى بايد د هر كار له پاره لومى فكر .وروسته يې سرته ورسويوكي او

زده كوونكي دې لوم، دوهمه، جمله: كورن دنده-۴ .په خپلو كتابچو كې وليكي

تلسم لوس مخونه) ۲۴ -۲۳ (هويار كارغه: عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وخته سمون په هكله فكر دپه زده كوونكى كى د كار: موخه

نويو كلموپيدا كول او د مناسب تدبير جوولو روزنه او د .)دريمه او لورمه جملهلوم، دوهمه، ( زده كه ده )فكر( پام،)ونه( موكه :نوي لغتونه

د لوست انورونه ليكلي كارتونه،:توكيدرسي مرستندويه . تيى د امكان په صورت كې ينى شيانوې .او نور )يالس - بوتل( :لكه :فعاليتونه -۱ په يوېاغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دند -

دې زده او بيا دې كي او په نهيكتو سره وور . سره اصالح كيركوونكي د يو بل غلط په ورو

ت ارزونه له زده كوونكواغلى وونكى دې د تير لوس - : چېي وكخه داسې

پهې دې په وارسره د كتاب له مخې جمل د لوست-۱ .يلو آواز ولول

.ي او په تخته دې وليكينا دې وك د هرې كلمې مع-۲ يو صفت دې په شفاهى توه ووائي د ې وونكې-۳

.ى وستاييشاباش ويلوهغواو وونكى دې په اغلى وونكى دې زده كوونكي په روپونو وويشي بيا دې د-

انورته) د هويار كارغه(هغوى خه وغواى چې د نوي لوست د ؟ )د شيانو نومونه په لو آواز واخلي( ووري او د الف روپ دې

)ووائى چې كارغه كوم كارونه كي دي؟(ب روپ دې برې پرې وكيج روپ دې خ

د امكان له مخى دې دغه فعاليت وونكى په عملى به په ترسره كي چې يومنى يا يو بوتلېزده كوونكو باند

راوي په مني يا بوتل كې دې اوبه واچوي او بيا دېدې توه به د كارغهه وې وې تيې په كى واچوي چې پ

چې د توه زده كوونكو ته وروايييدغه تدبير په عمل .تيو په اچولو سره او به په منى كې پورته راغلې

بيادې وونكى لومن لور جملې په تخته وليكي په- .لو آواز دې ولولي او معنا دې كي

اغلى وونكى دې د هرروپ زده كوونكي په وارسره-تختې ته راوغواي چې جملې د تختې له مخې ولولي او په

٣٢

. ه ووايي او نور دې ورته غو ونيسيياد اغلى وونكى دې د نوي درس ارزه ونه له: ارزه ونه-۳

زده كوونكو خه په داسې سوالونو سره وكي چې د پوهې، .مهارت، ذهنيت او د درس د ارزت رندونه وكي

:پوهه زده كوونكي په دې وپوهيدل چې له دې كيسې خه-

)ارته لومى فكر كولهر ك( مطلب ه شى دى؟ زده كوونكي په دې پوه شول چې كارغه ولې وې وې -

تيې په مني كې واچولې؟ زده كوونكو د هويار كارغه كيسه او يا نورې:مهارت

كېسې اوريدلې او ويلي يې شي؟ دې كيسې زده كوونكى وهول چې دوى د هر:ذهنيت

.كار په پيل كې تر كارغه هم بهتره فكر وكى زده كوونكو ته روزنه او عادت وركو چې د:رزتا

هركار د كولو له پاره لومى بايد فكر وكي او د ې .نتيجې له موندلو وروسته يې پيل كى

زده كوونكي دې دهويار كارغه كيسه:كورن دنده -۴نورو وو ماشومانو ته وكي او د كارغه هويار ته دې

! هغوى هم متوجې كيكلمې دې په) تيې- اوبه- منى-تندې –رغه كا(او د

.خپلو كتابچو كې وليكي

لسم لوست مخونه) ۲۴ -۲۳ (هويار كارغه: عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وخت په زده كوونكو كې د كار د ه سمون په هكله فكر:موخه

او د نويو كلموهاسب تدبير جوولو روزنپيدا كول او د من ).پنمه، شپمه او اوومه جمله(زده كه ده )يوه د حل الره(، يوه چاره )بې خبره( نااپه :نوي لغتونه

د لوست انور، ليكلي كارتونه،:درسي مرستندويه توكي .ينې اوند كارتونه او چارتونه

: فعاليتونه-۱ونكو كورن دنده اغلى وونكى دې د زده كو-

.ووري او په يو وار كتو سره دې هغه په نه كي اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې په برخه كې-

.له روپونو خه داسې پوتنې وكيتاسې مخكې د يوه كار له پيل كيدو خه :لوم روپ

ه بيايد وكئ؟دمتن لوستل شوې جملې دې د كتاب له: دوهم روپ

!ې ولوليمخ- تندى– كارغه -هويار كارغه(دې د : درېيم روپ

.كلمې په كارتونوكې پيدا او په تورو دې ووېشي) مخېوونكى كولى شي چې د هغوى د تشويق له پاره د زياتوبرخو اخيستونكو زده كوونكو د نومونو يادونه وكي او

.ودې ستاييپاره زده كوونكى دې دكتاب انورته د پاملرنې له -

وهول شي چې كارغه ه كوي؟زده كوونكي هر يو واب وايي وونكى د دوى د نويدرس د پوهې په هكله ارزه ونه كوي او په پاى كې

.معلومات بشپ ويله مخې) د هويار كارغه كيسه( وونكى ول متن -

.لولي او د كيسې مطلب دې په خپله ژبه ورته ووايي :مشق او تمرين -۲چې زده كوونكي په وارسره متن د كتاب له مخې لولي كله -

اغلى وونكى دوى دكارغه فكر ته متوجې كوي او په دېيې پوهوى چې د هر كار له پاره لومى بايد ه فكر وشي او.بيا د كار د ترسره كولو اقدام وشي چې ه نتيجه ترې واخلو

زده كوونكي دې له خپلې وسې سره سم دا كيسه له -

٣٣

) له تندې خه( كارغه ولې ندې و چې مشي؟ - چې وكولى شي له مني خه ه ول فكر ورته پيدا شو-

)كارغه وى وې تيى په منى واچولى( ي؟اوبه ويت ته پاملرنه وكي چې اغلى وونكى دې هر فعال-

.زده كوونكي د پوتنو په واب وركولوكې برخه واخلياغلى وونكى دې د خپل ا له پاره زده :ونهه ارز-۳

پوهې، مهارت، ذهنيت(كوونكى وپوتني ترو د هغوى د .رندونه وشي) او د درس ارزت

: پوههه ووايي؟ زده كوونكي دې د لوستل شوې كيسې مطلب په لنه تو- كارغه ته ه ول فكر پيدا شو چى له مني خه اوبه-

وي او له مره وژغورل شي؟ :مهارت

كارغه د كوم مهارت خه ه واخيسته او ه يې وكل؟-كارغه، نااپه، پام، منى، اوبه،( زده كوونكي دې د-

كلمې لوم په خپلوكتابچوكې) تيې او موكه وژغوري .يادې په لو آواز ولوليوليكي او ب

زده كوونكي به د كيسو په اوريدو او پوهيدو سره: ذهنيت.له هغو خه پند واخيست چې په هر كار بايد فكر وكي

د دې كيسې په لوستلو او پوهيدو سره به د زده:ارزتكوونكو ذهني وده او ژبني مهارتونه پياوي شي او نورې

.وې وې كيسې به هم زده كيزده كوونكو ته دې دنده وركل شي ترو خپلو: كورن دنده-۴

كورنيو غو خه وې يا لنې كيسې زده كي او په بله ور دې .هماغه زده شوې كيسه خپلو وليوالوته په خپله ژبه ووايي

لسم لوست مخونه) ۲۴ -۲۳ (هويار كارغه : عنوان

دريمه برخه دقيقى ۴۵: وخت كار د ه سمون په هكله فكر په زده كوونكى كې:موخهكول او د مناسب تدبير جوولو او روزنه او نويو كلموپيدا

.)درې وروست كرې ( دهزده كه)كاي(تيې ، )كوچن كوچن( وې وې:نوي لغتونه

)بچ كول( وژغوري او)اوچته( پورته ، )شيبه(موده ليكلى كارتونه د لوست اوند انور او:درسي مرستندويه توكي

.د امكان له مخې د مني او د وو وو تيو راول ولي ته :فعاليتونه -۱كى دې د زده كوونكو د تير لوست كورناغلى وون -

ن پهي او په نه دې كي او غلط دې ددندې وور .باندې ونيسېن زده كوونكو

ونې پهه خه د ارز، اغلى وونكى دې د تير لوست - به له زده كوونكو خهي په شفاهېتوه و پوتن

لوست د دريمې برخې په د هويار كارغه د بيادې.وكيوتنو باندې داسې پيل وكي چې ول زده كوونكي پهپ

وويشي او بيا دې د لوست انور) )۱- ۲- ۳روپونو ته ير شي او ووائي چې په انورونو كې ه وينئ؟

.....او نور ) په مني كى او به) (منى) (كارغه( كارغه ه كوي؟

اغلى وونكى به د زده كوونكو د شاباس په ويلو هغوى كي او بيا به زده كوونكو ته په لو آواز ووائي چېتشويق

.ته پام وكئ) د لوست وروستيو جملو(خپلو كتابونو د) او ان له مره خه وژغوري.....كارغه وې وې تيې(

كتاب له مخ په لو آواز ولولي او زده كوونكي به جملو تهلهدكيسې مطلب په خپ) هويار كارغه(ير شي وونكى به د

ژبه زده كوونكو ته ووايي وروسته به له زده كوونكو خه .وغواي چې د لوستل شوې كيسى مطلب نوروته ووايي

كلمې په تور) وژغوري- پام-نااپه( اغلى وونكى دې د -ده وليكي او له زده كوونكو خه دې د هرې كلمې د معنا

ي زده كوونكي به د كلمو معنا په شفاهي توتنه وكه وواييپو. :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې له و زده كوونكو خه وغواي-

-بهاو-پاى منى–نااپه-كارغه(چې په وارسره هر يو د كلمې په تخته وليكي او ورخه دې وغواي)تيى موكه

چې كلمې په لو آواز ولولي او يوه يوه كلمه دې په تخته.ونو كې مرسته وكيهيجا كي وونكى دې په ولو فعاليت

: وونكى دې پوتنې وكي :پوتنى )منى ته( د كارغه ه شي ته پام شو؟ -

٣٤

: مشق او تمرين-۲ د الف روپ زده كوونكي دې يويو كارت واخلي او د-

.ولي په مخكې دې ووايي .د ب روپ دې په وارسره راشي او كارتونه دې ولولي - د ج روپ دې هم د هر يوه انور په هكله خبرې وكي-

. دې په هرفعاليت كې پوره مرسته ورسره وكيوونكىاغلى وونكى دې د خپل ا له پاره له : ارزه ونه-۳

زده كوونكو خه داسې پوتنى وكي چې د هغوى . رند كي )پوهه، مهارت، ذهنيت او د درس ارزت(

: پوهه .تورى ولري) ن( زده كوونكى دې درې داسې كلمې وېي چې د -په) كوچيان ( دې په وارسره د درېيم انور زده كوونكي-

!هكله خبرې وكيزده كوونكي دې د افغانستان د و ارونو نومونه: مهارت

.واخلي او په خپلو كتابچو كې دې وليكيزده كوونكي دې د خپل هيواد د تاريخي ايونو او: ذهنيت

.ارونو په پيژندلو سره د لوتيا او خوى احساس كوياسالمى افغانستان د تاريخي شتمنيو، ارونو اود : ارزت

.آثارو په اه ه معلومات پيدا كلزده كوونكي دې لوستل شوې جملې د: كورن دنده-۴

.كتاب د لوست له مخې په خپلو كتابچو كې وليكي

يوولسم لوست مخونه) ۲۷ -۲۵(افغانستان : عنوان

لوم برخه دقيقى ۴۵: وخت افغانستان سره آشنادليكل او تل،وس د كلمو ل:موخه

).لوم دوې كرې(كيدل دي كلى او )ج(هسك ،)وطن(هيواد : نوى لغتونه

) ايسته( :درسي مرستندويه توكي

د لوست د تاريخي انورونو نومونه دې هر يو په جال جال .كارتونو كې وليكل شي

په هلمند كې د بست كال ، پهپه مزار كې روضه،:(لكهغور كې د جام منار، د ننكرهار په الركې د نغلو بند، پهپغمان كې تاق ظفر، دكابل باالحصار، په كابل كې د شاه

).دوشمشيرې جومات او د كابل ايسته ار : فعاليتونه-۱-وونكى دې د تل په شان د زده كوونكو كورن اغلى

.وري په نه او تشويق دې كيدندې په يو كتو سره و اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه د زده-

. كوونكو خه د سوאل او واب په تر كې وكى هويار كارغه كوم كارونه وكه؟- هويار كارغه د كومو شيانو خه كار واخيست؟- اغلى وونكى دې زده كوونكي د ارزه ونى په پاى-

.تحسين كيكې په وكلمو سره دې زده كوونكي وهوي چې د اغلى وونكى-

لوست ولو انورونو ته په يرتيا سره ووري او له زدهكوونكو خه دې وغواي چې په وارسره د يوه يوه انورنوم واخلي او خبرې دې پرې وكي وونكى دې ورسره

.مرسته وكي اغلى وونكى دې د هر انور په هكله د دوى د-

.پوهې په اندازه معلومات وركي بيادې اغلى وونكى د لوست د لوم برخې دوې-

او ج غرونه... افغانستان ز مو خو هيواد دى (جملې په تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او د لوست مطلب) لري

.دې پخپله ژبه ووائي او زده كوونكى دې ورته غو ونيسىكتاب له مخې په لو آواز زده كوونكي دې لوست د -

.ولولي او وونكى دې ورسره مرسته وكي

٣٥

متن دې په وارسره په زده كوونكو ولولي او بيا دې په- !كتابچو كې پرى وليكي

اغلى وونكى دې د نوي درس په پوهى، : ارزه ونه-۳مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په برخه كې داسې پوتنې

.وكي چې د زده كوونكو له و پوهيدو خه امن شي :پوهه

و ارونو نومونه اخسيتلى شي؟ زده كوونكى د دوويا در- ...او نور) مزار شريف او باميان-كابل(

زده كوونكي په دې وپوهيدل چې زمو د هيواد طبيعي- ) سيندونه، كانونه، باغونه( شتنمني ه شى دي؟

:مهارت زده كوونكي د لوست جملى د كتاب له مخى لوستلى شى؟-ې په ول په كارتونو كى دې ليكلې كلمې د يوې جمل-

. ترتيب شيزده كوونكي د خپل هيواد د تاريخي آثارو په ارزت: ذهنيت

.پوه شول او دهغه په ساتنه كې به مينه او عالقه پيدا كيزده كوونكي د افغانستان د درس په لوستلو له: ارزت

.تاريخي ايونو، قومونو او قبايلو بلديىاد د پنوزده كوونكي دې د خپل هيو: كورن دنده-۴

.ارونو نومونه زده كي او په خپلو كتابچوكې دې وليكي

يوولسم لوست مخونه) ۲۷ -۲۵(افغانستان : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخت

د كلمو لوستل ليكل او پيژندنه اود افغانستان سره:خهمو ). دريمه او لورمه جمله(آشنا كيدل دي

او) باارزته(، ارزتمن )دريابونه(سيندونه :لغتونه نوى ) معدنونه(كانونه

د لوست لومى انوراو نور:توكيدرسي مرستندويه .تاريخي انورونه او ليكلي كارتونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورنى دندې تر نظر-

الندى تيرې كي، كاركونكي زده كوونكي دې وپيژني نور .دې خپلو دندوته په مهربان سره متوجې كي

اغلى وونكي چې ليكلي كارتونه په ميز باندې اچولي-له زده كوونكو خه دې وغواي چې يويو پورته كي او د

ه كې ليكلى پوتې، د ارونو نومونه،تير درس په برخدكلمو په تورو باندې ويشنه د كلمو معنا، وپوتي او هر يو

.دې په واب ويلو سره تشويق كى اغلى وونكى دې نوي لوست ته د هونې له پاره زده-

كوونكي د انور ليدو ته وهوي او بيا دې له و تنو خه !ومونه واخليوپوتي چې د افغانستان د ارونو ن .په دې برخه كې دې خبرې وكي

د هر يوه وابونو ته دې پوره دقت وكي او د دوى دالزياتمعلومات له پاره دې د ينو نورو ايونو نومونه هم واخلي اود هيواد په نامتو ايونو باندې چې انورونه يې په بل مخ كې

.شته هم د دوى له سويي سره سم خبرې وكيوونكى دې د لوست درېيمه او لورمه جمله اغلى -

په تخته وليكي بيا دې ولولي او د هيواد په طبعي شتمنيوباندې دې پوره را واچوي همدارنه دې و واره په خپله

.بيا په دوى تكرار كي : مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې له هريوه زده كوونكي خه-

!ليوغواى چې د يوه ارنوم واخ

٣٦

وونكى دې د هر روپ ارنه او له هغوى سره دې پوره .مرسته وكي

كلمې په) افغانستان، هېواد، باغونه، بچيان، كابل( د - .خپلو كتابچو كې وليكي

اغلى وونكى دې د نوي لوست ارزه ونه له: ارزه ونه-۳ره وكي چې د پوهې،زده كوونكو خه په داسې پوتنو س

.مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت رندونه وكي :پوهه

! زمون د ران هېواد نوم او د هغه د مركز نوم واخلئ-غرونه، باغونه، سيندونه او( افغانستان ه شى لري؟ -

).كانونه د و ارونو نومونه واخلئ؟-

ن،افغانستا( زده كوونكى دې يوه، يوه كلمه د :مهارتكلمې په) هېواد، باغونه، غرونه، سيندونه، كانونه، كابل

.تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي :ذهنيت

زده كوونكي د متن په لوستلو، ليكلو سره په دې پوه- .شول چې افغانستان زمو د ولو افغانانو كور دى

زده كوونكي د افغانستان د ارونو او تاريخي ايونو له- .دلو خه د خوى او ويا احساس كويپيژن

زده كوونكى به د متن له لوستلو او ليكلو خه د:ارزتخپلې خاورې او هېواد د باغونو، سيندونو او كانونو په

.ارزت او و وپوهييزده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې د: كورن دنده-۴ .يدرې لې وليك) دي) كابل(افغانستان د هيواد مركز (

یوولسم لوست مخونه) ۲۷ -۲۵(افغانستان : عنوان

دريمه برخه قې دقي۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او پېژندنه او د افغانستان سره: موخه

). شپمه او اومه جمله(آشنا كيدل دي )وطن( هېواد :نوي لغتونه

. ليكلي كارتونه، انوريز كارتونه:توكيدرسي مرستندويه : فعاليتونه-۱-وونكى دې د زده كوونكو د تېر لوست كورن اغلى

.ې كيدندې ووري او په نه دد هر روپ) افغانستان( اغلى وونكى دې د تېر لوست -

خه په وار سره پوتنې وكي او ينې كلمې دې په كارتونو :كې وليكي او خپله ارزه ونه دې په دې ول ترسره كي چې

د افغانستان د لوست په انور كې ه: لومى روپه نيوليماشومان وينو چې دوى د يو بل السون(وينئ؟ واب

...او تاريخى ايونه وينو او نور) ديدوهم روپ دې هم په انورونو خبرې وكي او ه چې پهانورونو كې ويني د هغه نوم دې په لو آواز واخلي په دېتوه دې ول روپونه دغه فعاليت ترسره كي او وونكىدې هغوى د آفرين په ويلو وستايي او په نوي درس كې دې د

كوونكو د پوهې ارزه ونه ترسره كي او وروسته دې پهزده .انورونو را واچوي او د تاريخي ايونو نومونه دې ووايي

افغانستانٌ، هيواد، كلي، باغونه،( اغلى وونكى دې د -كلمى په كارتونو كى وليكي او د ميز) غرونه، سيندونه او كانونه

كارت پورته كيپه سر دې واچوي بيا دې هر روپ يو ليكلىهغه دې ولولي چې په دې توه به د تېر لوست د لوم اودوهمې برخې ارزه ونه ترسره شي بيا دې د لوست درېيمه برخه

د كتاب له مخې په). نوم كابل دى... خپله خاوره او(دا جملې وروسته به. لو آواز ولولي او زده كوونكي به جملو ته ير شي

لې د كتاب له مخې په لو آواز ولولي ترد هر روپ يو تن جم .و په زده كوونكو كې د لوستلو مهارت پياوى شي

اغلى وونكى دې د افغانستان د باغونو، غرونو،-ايونو په هكله لن سيندونو، كانونو، كابل او تاريخى

.د كندهار جامع جومات: معلومات وركي لكهننرهار،: (نه لكه اغلى وونكى دې د و ارونو نومو-

په تخته وليكي او له زده كوونكو) هرات، كندهار، غزنى، پروانخه دې وغواي چې ليكل شوې نومونه د تختي په مخ په تورو

.ووېشي او وونكى دې پوره ارنه او الروونه وكي : مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

ې د يو بل په مرسته جملې ولولي او خپلهچې د كتاب له مخ

٣٧

. بلدتيا پيدا كويومومې اوهم له نويو مفاهيمو سره : مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې-

لوستل شوې جملې په خپلو روپونو كې د يو بل په مرسته ولولي .ه خپلو روپونو كې مرسته وكيپوه زده كوونكي دې پ

زده كوونكي دې د انورونو نومونه په خپلو كتابچو - .كې وليكي

..... او نور) واليبال) (فوتبال) (وزلوبه) (ان: ( لكه اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د: ارزه ونه -۳

په برخه كې) پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت .پوتنې وكي

: وههپ كلمه معنا كولى شي؟) خپلواك( آيا زده كوونكي د - زده كوونكى د خپلواك په هكله خبرې او معلومات-

وركولي شي؟خپلواك، جشنو، نيكونو، پلرونو، وياونو، ور(د : مهارت .كلمې په تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي)او هيوادرونو په تيرو و زده كوونكي د خپلو نيكونو او پل:ذهنيت

!كارونو باندې وياي د خپلواك په مفهوم او ارزت باندې پوهيي او:ارزت

د خپلو خلكو د تيرو و كارونو خه درس اخلي؟جشن، خوشحالي، خپلواك،(زده كوونكي دې د : كورن دنده-۴

.كلمې دوه لې په خپلو كتابچو كې وليكي) پلرونه او وياونه

ولسم لوستود مخونه) ۲۹ -۲۸(د خپلواك جشن : عنوان برخه لوم دقيقې۴۵: ختو

، ليكل او د خپلواك په ارزت د كلمو لوستل:موخه .)لوم دوى كرې( پوهيدل دي )بزكشي(، وزلوبې )آذادى( خپلواك :نوي لغتونه

وزلوبې، د لوست انورونه او د:توكيدرسي مرستندويه .ات، فوتبال، نيزه وهلو او نورو انورنو برابرول

:فعاليتونه -۱لوست كورن دندې په يواغلى وونكى دې د تير -

تو سره ودې د زده كوونكو د يو بل وري او غلط . كياصالحپه واسطه

اغلى وونكى دې د تير لوست خه د ارزه ونې له پاره -له زده كوونكو نه پوتنى وكي مثالً زمو د هيواد د مركز

زمو په هيواد! نوم ه دى؟ يا د و ارونو نومونه واخلئكې له كلو باغونو خه پرته نور ه شيان پيدا كيي؟ زده

.كوونكي به د تير لوست پوتنو ته واب وركي)خپلواك جشن(اغلى وونكى دې د نوي لوست -

په تخته وليكي او د تير لوست ايكو وركولو له پارهعنواند نوي لوست انور ته متوجې كي و تنه زده كوونكي

وونكى دې زيار. به په جال جال توه وابونه وركيت كې دوكاى چې زده كوونكي وغ وي او په نوى لوس

بيا دې خپله وونكى پهدوى د پوهې ارزه ونه وكي او هغه شيان چې په انور كې شته نومونهانور را واچوي

دې ووايي بيا دې د خپلواك د جشن په هكله دې خبرېيا د) خپلواك(وكي زده كوونكو ته به ووايي چې د .آزادي د جشن په اه لن معلومات وركي

)دوهمهلوم او ( اغلى وونكى دې د لوست- او په لو جمله په تخته وليكي.....)افغانان هر كال (

آواز دې ولولي بيا دې نوې كلمې معنا كي او د جملو .په مطلب دې پوره را واچوي

زده كوونكي دې په وارسره و هوي چې د تختې له -ليكل شوې جملې په لو آواز ولولي او نور زدهمخې

.كوونكي دې ورپسې تكرار كيمخونه د انورونو په) )۲اغلى وونكى دې د لوست -

هكله له زده كوونكو خه دې وغواي چې په وارسره پهانورونو خبرې وكي زده كوونكي به په انورونو وغيي

نيزې(، )واليبال(، )وزلوبه(، )ان( :نومونه به يې واخلي لكهوونكى دې د زده كوونكو د. ...او نور) فوبال(، )وهلولو

ه كوونكوخبرو نيمتياوې بشپي چې په دې توه به د زدد خبرو كولو مهارت پياوى او د نويو كلمو پانكه به پراختيا

٣٨

ه نوي درس د ارز داغلى وونكى دى :ونهه ارز -۳د پوهې،: چېونې په برخه كې داسې پوتنې وكي

. د لوست ارزت رندونه وكيمهارت، ذهنيت او :پوهه

جشن په هكله معلومات د خپلواك ديزده كوونك - وركولى شي؟

ه هغه كى دې د عنعنوى زده كوونكى كله چې متن ولوست پ-لوبو كلمې چې د خپلواك د جشن په ور اجرا كيي پيدا

....سپورتى لوبى او نور: كي او كره دې ورالندى وباسي لكه :مهارت

زده كوونكي دې لوستل شوى متن د كتاب له مخې ولولي؟ -كلمې) رتخپلواك، خلك، سپو( د دېزده كوونكي -

؟په تورو وويشيخپله افغانياد ساتل د هيواد د آز ه كوونكيزد: ذهنيت

.دنده بولي او پرې وياي اونوور د درس په لوستلو سره دوى د خپلو پل:ارزت

او دا وياونه په دوى كى نيكونو له وياونو خه خبريي .د يووالي او لويوالى حس روزي

په كلمه هره يوهدازده كوونكى دې : كورن دنده-۴دې له انه وليكي او په بله ور رتونو كېوو كابيلو بيلو

) خوشالي، خپلواك ور، خلك، ول،(سره راوي

لسم لوستودو مخونه) ۳۰ – ۲۸( د خپلواك جشن :عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وختلواك په ارزتتل، ليكل او د خپسو د كلمو ل:موخه

. )لورمه او پنمه جمله، درېيمه(پوهيدل دي )ظلم(، تيرى )خارجى يا پردى( بهرنى :غتونهنوى ل

د كتاب د لوست اوند:توكيدرسي مرستندويه . كارتونهنور، د ينو خاصو لوبو انورونه او ليكليا

: فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې تر -

نظر الندى تيرى كى او د زده كوونكو د ا او اصالح . په و تنو زده كوونكو باندى ولولي دىكولو له پاره

ه ونى په برخه كېاغلى وونكى د تير درس د ارز -)الف(روپونو وويشى د )ب(زده كوونكى په الف او

ه يوبل خه په روپونو زده كوونكي دې ل)ب(او وارسره پوتنى وكي د پرتلى په پاى كى دې

وكى چې كوم روپ وونكى اواعالنوونكى فاظو او چكل ازيات وابونه يې ويلي دي په تحسينى

.وستايي دوى په ه شان دى سرهوچك زده داغلى وونكى دې د نوي درس په هكله -

دېونه داسې وكى چې لومىه كوونكو د پوهې ارز چېي او بيا دې وواي را وبوليكتو تهونودوى د انور

كوونكى زدههر يو ئ؟ په هكله ه پوهيد خپلواك په اندازده يو ه ووايي او نوربه د خپلى پوهې

.ه دى برخه كې وونكى بشپ كيمعلومات به پو هيوادچې زم( اغلى وونكى به د نوي درس جملې -په تخته وليكي په لو آواز) ول خلك خوشحالي كوي ....يې

دې ولولي او په مطلب دې خبرې وكي د و واره تكرار . بيادې په زده كوونكو ترپايه تكراركيخه وروسته

اغلى وونكى دې د متن د جملو: مشق او تمرين -۲كلمې په جالجال توه د كارتونو په مخ وليكى او بيادې پهزده كوونكو باندى داسې ترتيب كي چې پوره جمله ترې

:جوه شي لكه خوشحالى په دې ور كوي ول خلك

) دې ور ول خلك خوشحالى كويپه(

٣٩

. كي عملى توه ترسرهپهولكي كې يا بهر سپورتې لوبې او( اغلى وونكى دې د لوست دا جمله -

او مو يې خپلواكي د..... په زه پورې رسم ذشت وينىد تختې په مخ په كلى) علم او پوهې په زور او بركت ساتو

ليك وليكى او دا جمله دې و لې ولولي زده كوونكي دې .و غو دې دى ونيسيتختې ته په يرتيا سره ووري ا

د هر روپ زده كوونكي دې په وارسره د تختې له مخى -ليكل شوې جملې په لو آواز ولولي وونكى دې پوره الروونه

لوستل،(وكي تر و چې د زده كوونكو لور وني مهارتونه او خبرې كول به په دوى كې پراختيا) ليكل، ليدل، غونيول

.ماتو ذخيره به يې زياته شيومومي او د كلمو او معلو :مشق او تمرين -۲په او بيا دې په خپلو كتابچو كې وليكيالندې كلمې -

.تورو واوي )پلرونو، سپورتي، رسم ذشت خپلواك، جشن،(

) ى- ك- ا- و-ل- پ-خ: ( لكه .الندې پوتنوته شفاهې وابونه وركي

يان ليدلي دي؟ تاسى جشن ته تللى ياست او هلته موه ش-كوونكو باندې د ات كولاغلى وونكى دې په زده -

ولسم لوست ود مخونه) ۳۰ – ۲۸( د خپلواك جشن : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وخت د كلمو لوستل، ليكل او د خپلواك په ارزت:موخه

.)وروست كره( پوهيدل دياليو اوحد خوش( جشن،)آزادي( خپلواك :نوي لغتونه

ېوياونو او د ودونو ور ( ه پورېاو په ز)ه ته ز،دېن ) دلچسپ

ليكلي كارتونه د امكان په صورت:توكيدرسي مرستندويه .توپ او نور ولي ته راول شي: كې د سپورتي شيانو لكه

: فعاليتونه-۱د تير لوست) خپلواك جشن(اغلى وونكى دې د -

پيزه توه دې په زدهكورن دندې ووري او په رو . كيح اصالكوونكو

ونه له زدهه اغلى وونكى دې د تير لوست ارز -زده كوونكي :چې كوونكو خه په پوتنو داسې وكي

: يشيپه روپونو وولومى روپ دې د تختې له مخې ليكل شوې د غه كلمې

. په شفاهې وه معنا كي) بهرني، تيرې، خپلواكي(ونكي به پهپه اه نور زده كو) جشن(دوهم روپ دې د

دې په يرو وونكىو خبروته غو ونيسيمينه د وليوال تشويق كي او په دې ترتيب به دو الفاظو زده كوونكي

.ونه ترسره شيه ست ارزوتير لاغلى وونكى دې يو ل بيا د زده كوونكو پام د -

مخ كې ليدل) ۲۹(لوست انورونو ته چې د لوست په انورونو كېه دې وكي چې پهكيي راواوي او پوتن

د لوست انورونو ته دېه شيان وينئ؟ زده كوونكى . وركي بهير شي واب

په صورت كې ينىاغلى وونكى دې د امكان - زدهفوتبال، ينى بدني حركتونه چې: سپورتى لوبې لكه

پهلري په زده كوونكو باندې وكوونكو ورسره بلدتيا

٤٠

. به ترسره كيپه تمثيلي

پوهه، مهارت، ذهنيت(اغلى وونكى دې د خپل ا په له پاره و داسې پوتنى وكي چې د زده كوونكو :ونهه ارز -۳ .رند كي) او د لوست ارزت

: پوهه-ه معنا يې ك يعنى ئ؟ خپلواك . انورونو ته وورئ او هر هغه ه چې په انورونو كې وينئ د هغه نوم واخلئ-

) .........خلك: (په توري پيل شي لكه ) خ(زده كوونكي دې د داسې يوې كلمې نوم ووايي چې د: مهارت. هر زده كوونكى دې د الندې كلمو خه يوه كلمه په تخته وليكي او بيادې په لو آواز ولولي

)پلواك، جشن، پلرونو، نيكونو، بهرنيو سپورتى لوبې، رسم ذشت، افغانستانخ( :ذهنيت

. د زده كوونكو د خپل هيواد د عنعنوي لوبو سره عالقه پيدا شوه- . زده كوونكي د ينو سپورتي لوبو او حركتونو په اجرا كولوسره عالقمند شول چې سپورتي لوبې زده كي-

نوالو د میانې او سرندلو باندې د چې خپلواكي په اه ودلې دې پوه شول او نوي كلمې به زده كوونكي د وط:ارزت .هم په خبرو او ليكلو و كارولى شي

۴-ذشت او افغانستان( زده كوونكى دې د : دنده کورن جشن، پلرونو، نيكونو بهرنيو، سپورتي لوبې، رسم ،خپلواك( .تورى په نه كي) ك(ه د غو كلمو كې د كلمى په خپلو كتابچو كې وليكي او پ

٤١

:مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې الروونه وكي چې دا الندې -

نان، بيرغ،(وركل شوې كلمې هيجا كي بيرغ ).نان/ن ) (شهامت او اسالميت

اغلى وونكى دې د زده كوونكو فعاليتونه تر ارنې- .الندې ونيسي او په خوو كلمو دې هغوى وستايي

د لوست د ارزه) بيرغ(ى وونكى دې د اغل: ارزه ونه-۳ونې له پاره له زده كوونكو خه دې داسې پوتنې وكي چې .د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت رندونه وكي

: پوهه زده كوونكي ويلى شي چې زمو د ران هيواد بيرغ-

) )۳و رنه لري؟ تاسې د خپل بيرغ د رنونو نومونه ويلى شئ؟ -

نان، بيرغ، شهامت او(زده كوونكى دې د : مهارت .كلمې په تختې وليكي او په لو آواز دې ولولي) اسالميت زده كوونكى د بيرغ په درلودو چې د پت، عزت،: ذهنيت

.يووالي او اسالميت نه ده د خو احساس كوي او وياي د بيرغ د شعر په لوستلو سره نوې كلمې زده:ارزت .و هغه په خبرو كې كارولى شيكوي ا

شعر د خپلې) بيرغ(زده كوونكي دې د :كورن دنده-۴ .وسې په اندازه په ياد زده كي

لوست ديارلسم مخونه) ۳۲ -۳۱(بيرغ : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختزمو كلى بيرغ دزده كوونكى بايد پوه شي چې : موخه

سم لوستل او سم ليكلشعريووالى نه ده او هم د دې .)د شعر لوم او دوهم بيت(ي د

،)هيله(، آرمان )اتفاق او اتحاد(يووالى : نوي لغتونه ) عزت(او پت ) لويوالى(، عظمت )ميانه(شهامت

نه، د لوست انور اوليكلى كارتو :توكيدرسي مرستندويه .د بيرغ مودل

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو-

كتو سره ووري او د هغوي نيمتياوى دې د زده .كوونكو په وسيله اصالح كي

او د تير) بيرغ( اغلى وونكى دې د نوي لوست -سره ايكى ينې كي او د نوي) د خپلواك(لوست

راوا وي او زدهلوست انور ته د زده كوونكو پامكوونكي دې په دو روپونو سره وويشي او له هر روپ

: خه دې داسې وپوتنى چې ويالى شئ چې زمو د ران هيواد افغانستان بيرغ و-۱

رنه لري نومونه يې ووائي؟ بيرغ زمو د هيواد د ه شي نه ده؟ -۲

د هر روپ زده كوونكى به پوتنو ته وابونه وركي)تور، سور او شين( زمو د هيواد بيرغ درې رنه لري چې

.نه ده) يووالي(او همداراز بيرغ زمو د هيواد د. وونكى به زده كوونكي تشويق او بيا دې پوره را پرې واچوي

)بيرغ(اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د -لوست ته ير شئ او غو ورته ونيسئ وونكى به د بيرغ

عر په لو آواز و لي ولولي نوي كلمې دې معنا كي اوششعر) بيرغ(د بيرغ په هكله دې لنې خبرې وكې او بيابه د

په هرروپ باندې ولولي او له زده كوونكو سره به د لوستلوپه مهارت كې پوره مرسته وكي تر و د زده كوونكو د

.پياوي شيلوستلو، اوريدلو، غو نيولو او ليدلو مهارتونه

٤٢

شهامت، اسالميت : ب روپ) غ-ر-ى-ب) (بيرغ: (مثالٌ) ن ، افغانآرما:( ج روپ

. په زده كوونكو دې هر يو بيت په وارسره ولولي- په له ايز توه دې زده كوونكى د بيرغ ترانه په وزن او-

د كلمو معنا كانې، تلفظ او د بيتونو. آواز سره ووائي .مطلب دې زده كوونكى له يوبل خه پوتنه وكى

نكى دې په نوى درس كې د زده كوونكو اغلى وو: ارزه ونه-۳د پوهې، مهارت ،ذهنيت او ارزت د پوره رندولو لپاره په هره

.برخه كې پوتنې وكي او هغوى دې ورته پوره وابونه ووايي :پوهه

زمو ملي بيرغ و رنونه لري؟ - زده كوونكى د بيرغ د ارز په برخه كې په خپله-

؟ ساده ژبه يو ه ويلى شي)نان، بيرغ ، شهامت، اسالميت(زده كوونكي د :مهارت

) ان-ن ( كلمې دې هيجا كي؟په درلودلو) آزاد نه( زده كوونكى د بيرغ يا د :ذهنيت

.د لوتيا احساس كويد دې درس په لوستلو سره زده كوونكي پدې وپوهيدل: ارزت

د يووالي، پت او اسالميت ن ملي بيرغ زمو ه دهچې زمو. زده كوونكي دې لوستل شوي بيتونه په : كورن دنده-٤

! ياد دې زده كي

ديارلسم لوست موخونه) ۳۲ -۳۱(بيرغ : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وختغ دشي چې زمو كلى بيرزده كوونكى بايد پوه : موخه

يووالى نه ده اوهم د دې شعر سم لوستل او سم ليكل دي .بيت) درېيم، لورم او پنم(

)عزت(، پت )لويوالى(، عظمت)ميانه( شهامت:نوى لغتونهعالى(او لو (

د لوست انور، د امكان په:توكيدرسي مرستندويه .صورت كې د بيرغ مودل او ليكلى كارتونه

:عاليتونهف -۱- وونكى دې په يو كتو سره د زده كوونكو كورن اغلى

دندې ووري او په نه دې كى او ن په ن زده كوونكى . دې د يوبل كورن دنده د مشورى په ول اصالح كى

اغلى وونكى د تير درس د ارزه ونى په برخه كې-وپوتى چې د بيرغ د ارزت په هكله وك خبرې كولىشي؟ په پاى كې د زده كوونكو له وابونو خه د دوى د

.پوهې اندازه پوره معلومولى شي اغلى وونكى دې زده كوونكى داسې وهوى چې-

تاسو زمو بيرغ ته په انور كې وورئ او ووائئ چې ورنه لري؟ كله چې دنوى درس په برخه كې وونكى د

ومه كه په مهربانزده كوونكو د پوهې اندازه انته معلآفرين، ير عالى(سره دې دوى وستايي او تحسينى كلمى

.او نورې دې ورته خطاب كى) او ماشااهللاستا شهامت به( اغلى وونكى دې نوى لوست -

په تخته وليكي په لو آواز) لو دې نان بيرغه..... ساتودې ولولي دهغه معنا او مطلب دې ورته رند كي او بيا

.دې په زده كوونكو و واره تكرار كي مشق او تمرين -۲ زده كوونكي په دريو روپونو اغلى وونكى دې-باندې وويشي او د كلمو جو شوي) ج- ب -فال(

كارتونه دې هرروپ ته جال جال وركي چې تورو باندې نان، بيرغ: يې وويشي الف روپ

٤٣

)رغ-بى) (نان، بيرغ، شهامت، اسالميت( هيجا كي. د بيرغ شعر په چوپتيا سره يو د بل په مرسته ولولي-

اغلى وونكى دې د زده كوونكو د فعاليتونو ارنه او د . دوى د كار ستاينه دې وكى

اغلى وونكى دې په نوي لوست كې د زده كوونكو: ارزه ونه-۳نيت او ارزت په برخه كې د پوره رندولو لهد پوهې، مهارت، ذه

.پاره پوتنى وكي او هغوى دې ورته پوره وابونه ووايي :پوهه

بيرغ زمو د( بيرغ زمو د هيواد د ه شي نه ده؟ - ) يووالى نه ده

! زمو بيرغ و رنونه لري او نومونه يې واخلئ- : مهارت

. زده كوونكي دې د كتاب له مخې د بيرغ شعر ولولي -بيرغ، نان، شهامت، عظمت،( هر روپ دې -

كلمې په تورو واوي او په خپلو) اسالميت، پت او ارمان .كتابچو كې دې وليكى

آيا زده كوونكو د ترانې له ويلو او د هغه په:ذهنيت !پوهيدو بيرغ د ملي يووالي او آداد نه وبلله

د دې لوست په لوستلو زده كوونكى وپوهيدل چې زمو: زتار .بيرغ زمو د يووالي، پت او اسالميت نه ده او بايد درناوى يې وشي

زده كوونكي دې په كوركې د خپل :كورن دنده -۴هېواد بيرغ له كاغذونو خه جواو هغه دې په تور، سور

.رنونو باندې كلى كي) زرغون(او شين

ديارلسم لوست مخونو)۳۱-۳۲(بيرغ : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وختزده كوونكى بايد پوه شي چې زمو كلى بيرغ د: موخه

.يووالي نه ده او هم د دې شعر سم لوستل او سم ليكل دي، شهامت)هيله(، آرمان)اوچت او ج(لو: نوي لغتونه

)عزت( پت او )لويوالي(عظمت ، )انهمي(كارتونه، د بيرغد كلمو ليكلي : درسي مرستندويه توكي .انور او د بيرغ مودل

: فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زد ه كوونكو د تير لوست -

كورن دندې په يو كتو سره ووري او د زده كوونكو . دې يو د بل په مرسته اصالح كىغلط

اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه له زده كوونكو- روپيزه توه زده كوونكي دخه وكي د بيرغ نظم دې په

.ترانى په شكل ولولي او د وونكي له خوا دې تشويق شيول بيتونه د تختې په مخ په) بيرغ( اغلى وونكى دې د -

زده كوونكو باندې يو يو بيت وليكي او زده كوونكى دې دتختې مخې ته ير شي او غو دې ونيسي وروسته به د هر

په وار د تختې مخې ته راشيروپ خه و زده كوونكياو ليكل شوي بيتونه به په لو آواز ولولي او وونكى دې په

.لوستلو كې له زده كوونكو سره مرسته وكياغلى وونكى دې د هرروپ خه پوتنه وكي - بيرغ زمو د هيواد د ه شي نه ده؟ ايي روپونه:چې

د( ده نه) سولې(وابونه وركي چې بيرغ زمو د خو) او اسالميت نه ده) پت(يا زمو د ) عظمت نه ده

.وروسته دې وونكى په لن ول پوره معلومات وركى اغلى وونكى دې زده كوونكي په درو روپونو-باندې وويشي او د كلمو) شهادت، عظمت او پت(

ليكلي كارتونه دې هرروپ ته جال وركي چې كلمې د .و باندې وويشيتختې په مخ په تور ) بيرغ) (نان(: شهامت روپ ) شهامت، اسالميت: (عظمت روپ ) آرمان، افغان: (پت روپ

: مشق او تمرين-۲اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -

د لوست لومى فعاليت په خپلو روپونو كې) بيرغ(چې د دې ياب د يو بل په مرسته په خپلو كتابچو كې وليكي او

٤٤

مخې په لو آواز ورته پيل كي او كيسه دې تر پايه ولولياو بيادې په خپله ژبه هغوى ته د كيسې مطلب رندكي او يوه برخه متن دې بيا په تخته وليكي او جمله جمله

ه كوونكودې ولولي او بيا دې مانا كى او هم دې په زد .په ورا سره تكرار كى

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې-په كارتونوكې ليكل شوي توري په پاك كې موجودى دې دهرروپ خه دې يوتن د خپل روپ په مشر راشي او دپاك خه درې كارتونه واخلي او په خپلو روپونو كې دې

.او بيادې په تخته وليكيله تورو خه كلمې جوې كې وليد)=د+ى+ل+و(: د مثال په ول

)=ه+و+ى+م( )=ا++و+ب( )=ى++ل+ا+ى+ن( )=م+ا+ع+ن+ا(

وونكى دې د دوى د ارنى په ن كې د نور الهفعاليت له پاره وهوى او هغوى دې په و الفاظو سره

.تشويق كي :مشق او تمرين-۲ونكي د ولي مخې اغلى وونكى دې يو يو زده كو-

وارلسم لوست ونهموخ) ( )۳۳- ۳۴ا او پاچابو(كيسه : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختكيسه و پيژنى د كيسى اوريدل، ويل، سم ليكل او: موخه

).د ولې كېسى لوستل(سم لوستل دي ) بخشش(، انعام )خول، كينول (كينول: نوى لغتونه

) لوبغاى-كركترونه( د لوست انورونه، ليكلي:درسي مرستندويه توكي

)ب(ر انورونه كاغذي كارتونه، په درس پورى اوند نو : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې په-

هر: ووتورو تختو باندې ليكلې په داسى توه ووري چېزده كوونكى دې په خپل وار خپله تخته پورته كى او دن زده كوونكى دې هغه اصالح كي او يوه يوه تخته

ونكى په خپله اصالح كي او ددې په انتخابي شكل و .كورن دندې په اجرا كولو دې دوى تشويق كي

بيرغ، نان او( اغلى وونكى دې زده كوونكى د -په روپونو جو كى او د هغوى خه دې د تير) افغانان

: درس د ارزه ونى په هكله پوتنى وكى پدى ترتيب چېه جالجال توهد بيرغ په هكله دې هر يو پ: د بيرغ روپ .خبرى وكى .د بيرغ د شعر يو يو بيت دې ولولي: د نان روپد ارمان، پت، نه ، نان او افغان كلمى: د افغان روپ

دې هيجا كى وونكى دې هر زده كوونكو د خپل ى .وندې اخيستنى له پاره په يره مهربان سره تشويق كي

ى له پاره له اغلى وونكى دې نوي درس ته د هون-زده كوونكو خه و پوتني چې تاسو د كوم پاچا كيسهاوريدلى ده، يو تن به له هغو خه خپله كيسه په لنه توه

.ووايي او نور به ورته غو ونيسىاوس زه هم يوه كيسه تاسوته وايم د كتاب: وونكى

انور ته وورئ په پورتني رسم كې بوا ه كوي او په كې به وك وي؟ب.....

اغلى وونكى به د كيسې د متن لوستل د كتاب له-

٤٥

.ته راوغواي چې كيسه دې په خپله ساده ژبه ووايي .يا برخه اخسيتونكي وروپيژني) بوا او پاچا( اغلى وونكى دې دوى ته د كيسې كركرونه - اغلى وونكى دې د پوتنو په وسيله دا ارزه ونه وكي چې آيا دوى د مهارتونو وتيا ترالسه كې؟: ارزه ونه-۳ :هپوه آيا زده كوونكو ددې كيسى كركرونه وپيژندل او په نوروكيسو كې كركرونه هم پيژندلى شي؟ - زده كوونكي د كيسې په مطلب پوه شول؟-

:مهارت زده كوونكي د لومى برخې جملې لوستلى او له تورو خه كلمې جوولى شي؟ - زده كوونكى د همداسې يوې كيسى تمثيل كولى شي؟-

.د پاچا له انعام وركولو خه هم دوى ته دا احساس پيدا كيى چې هر ه كار د قدر و دى: ذهنيت : ارزت

زده كوونكى د نياليو، بوو او النو ايودلو سره مينه او عالقه مندى پيدا كوي او د وطن د سمسورتيا په فكر كې- .كيي

يدلو سره د خدمت كولو احساس پيدا كيي په زده كوونكو كېدې كيسې يا نورو ورته كيسو په اور زده كوونكو ته د- .اخالقي جرئت، وتيا او د كيسو ويلو مهارت پيدا كيي

.زده كوونكي دې د خپلې كورن خه يوه كيسه واوري او بيا دې نورو همزولوته هغه په خپله ژبه ووايي: كورن دنده-۴

٤٦

اغلى وونكى دې نوي لوست د كتاب له مخى له سره -دوى ته ولولى او د هغه مطلب دې زده كوونكو ته روانهكي بيا دې زده كوونكى يوه يوه جمله په تخته وليكى او بل.زده كوونكى دې ولولي او وونكى دې ورسره مرسته وكي

: مشق او تمرين-۲ يالي كينول؟چا ن: وونكى پاچا بوا ته ه وويل؟: وونكى بوا د پاچا پوتنې ته ه واب ورك؟: وونكى

وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې وك راي د :ولي په مخ كې د پاچا پيى كوي .وك غواي د بوا پيې وكي

وونكى دې د وى ته ددې تمثيلي وتې الروونه وكيې رند كي او د هرې برخې پهاو د هر يوه رول د

.اجرا كولو سره دې دوى په تحسينى كليمو تشويق كياغلى وونكى دې د نوى درس د ارزه :ونهه ارز -۳

ونې په برخه كې داسى پوتنى وكي چې د هغوى تفكر پهكار واچوى، مهارت ته يې ال توانائى وركى او د ذهنيت

كي او د درس ارزتد ى ودې له پاره يې زمينه برابره .هم ترى پوره جوت شي

وارلسم لوست مخونه) ۳۴ -۳۳( كيسه بوا او پاچا : عنوان

دوهمه برخه

دقيقى ۴۵: وختكيسه وپيژنى د كيسى اوريدل، ويل، سم ليكل او: موخه

.)وله كېسه (سم لوستل دى )په خندا( مسكى ،)زو(، بوا )وز( يرى سپين: نوى لغتونه

انورونه، ليكلى كارتونه،دلوست:درسى مرستندويه توكي .په درس پورى اوند انورونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې په-

وو تختو كې يې ليكلي ده وغواى چې دوه دوه تنه خپلېوايي او بيا دې ن پهتختې پورته كي او نورو ته يې

ن زده كوونكى د يو بل په مرسته كورن دندى اصالح .چې خپلو غلطيو ته متوجه شي

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى په برخه كې -وويشى او له هر روپونو) ۳ -۲ -۱(زده كوونكى په

: روپ خه دې په وارسره داسى پوتنى وكي چې

پورتنى انور كې بوا ه كوي؟ په : لومى روپوونكى دې د پورتنى جملى كلمى په: دوهم روپ

كارتونو كې وليكلي او دوهم روپ ته دې ې وې .وركي تر و زده كوونكي ترې پورتن جمله ترتيب كى

.دې هغه جملى په تخته وليكى او ودې لولي: درېيم روپنكو ته د سم اوپدې توه دا ول ارزه ونه ولو زده كوو

فعاله ون زمينه برابر وي او وونكى دې دوى دزياتې .هون لپاره تشويق كي

اغلى وونكى به د دوى پوهى دمعلومولو له پاره-وپوتي چې نيالى په كوم وخت كې كينول كيى؟ بيا ددوى د وابونو په پاى كې به پدې برخه چې نيالي په

.پوره معلومات وركيپسرلي كې كينول كيي

٤٧

: پوهه زده كوونكي دې د كيسى مطلب په خپله ساده ژبه ووايي؟- يا لوبغاى وك دي؟ ) برخه اخستونكى ) (كركرونه( زده كوونكي وپوهيدل چې د كيسى مهم -

كل شوي واخلي هر روپ دې په وارسرهزده كوونكي دې په روپيزه توه پنه پنه كارتونه چې كلمى په كې لي :مهارت .ووايي چې ورك شوې كلمې له و تورو خه جوې شوي دي

زده كوونكو ته د خدمت كولو احساس پيدا كوي زده كوونكى و پوهيدل ه كار چې هر وخت د چا له السه پوره:ذهينت .وي بايد ويي كي

:ارزت . مفاهيمو سره آشنا كيدل د زده كوونكو له نويو موضوعاتو، كلمو او- . زده كوونكى د نياليو ايودلو په و او ارزت وپوهيدل- . دوى دې د خپلې كورن له غو خه كومه بله كيسه واوري هغه دې بيا خپلو ملرو ته ووايي:كورن دنده -۴

ه خوكيسه وك انعام مو يوه پاچا

اوس

روان زيره

خورى بوا كار وديل وليد ميوهخه نور

٤٨

اغلى وونكى دې دا ل زده كوونكو ته داسى ووايي -چې كومه برخه تاسو ته مشكله كاري ياكومه برخه

لوستلى او ليكلى نه شئ؟ .ار كىپه زده كوونكو دې هغه برخې وواره تكر

اغلى وونكى دې د زده كوونكو خه د: ارزه ونه-۳درس په هكله د ى ارزه ونى له پاره د پوهى ، مهارت، ذهنيت

:او ارزت په برخه كې پوتنى په دى ترتيب وكي چې :پوهه

پاچا د بوا په خبرو ولې خو شو او انعام يې ورك؟- كيسه كې وك دي؟آيا د تاسو په نظر مهم كركرونه په دې -

زده كوونكي په دى كيسه كى راغلې كلمې:مهارت لوستلى او د كلمو د ليكلو وتيا هم لري؟

دا ول كېسي په زده كوونكو كې د كار كولو د:ذهنيت .خوت له پاره مينه پيدا كوى

دكيسو په اوريدو سره د زده كوونكو ژبني:ارزت .مهارتونه پياوي كيي

زده كوونكى دې په خپلو كتابچو كى: ه كورن دند-۴ ! كلمې وليكى) پنمه لور توريزه(او ) پنمه درى توريزه(

: د مثال په توه توريزه۳(مو ( ابو)توريزه۴ (

وارلسم لوست ) ۳۴ -۳۳) (بوا او پاچا(كيسه : عنوان يمه برخه ېدر

دقيقى۴۵: وختيكل او سم كيسه وپيژنى د كيسى اوريدل، سم ل:موخه

).د كېسى تكرار(لوستل دى ) په خندا(او موسكى ) زو(يرى ، سپين )زو( بوا :نوى لغتونه

د لوست انورونه، د تورو ليكلي:توكيدرسى مرستندويه .كارتونه او د كلمو ليكلي كارتونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو-

او هغه دې په زده كوونكو باندى په خپلهكتو سره وورى . اصالح كى

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزونې له پاره زده-په) نيالى، ميوه او انعام(كوونكي په روپونو باندې د

:نومونو وويشي او خپلې پوتنې دې په دې توه وكيزده كوونكي دې د لوستل شوې كيسې: د نيالى روپ

.مله او مطلب ووايييوه يوه جپاچا بوا وليد(زده كوونكي دې دا جمله : د ميوى روپ

يوه يوه كلمه په تخته وليكي د انعام) چې نيالى كينوى :روپ زده كوونكى دې په تورو واوي

اغلى وونكى دې نوى درس ته د هونى له پاره له-زده كوونكو خه و پوتي چې نيالي په كوم وخت كې

ول كيى؟ پدې باب چې د هر شي د كرلو وختكين .پسرلى دى بايد پوره معلومات واندى كى

اغلى وونكى دې زده كوونكى چې د نال په شكل-ناست دى په وارسره د تختى ته را وغواى او د متن يوهيوه كلمه دې په ترتيب سره وليكى ترو متن بشپ شى او

.ليبيا دې په هغوى يوه يوه جمله ولو

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې د كيسى متن دوه دوه تنه يو بله سره-

.ولولي او د يو بل غلط دى ونيسى

٤٩

مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په وارسره يوه يوه جمله د كتاب له-

.وليمخې په لو آواز ول زده كوونكى دې د يوه، دوون، پنه ون او نورو-

.نوونو نومونه واخلياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه: ونهه ارز -۳

داسې پوتنې وكي چې د هغوى پوهه، مهارت، ذهنيت او .د درس ارزت رند كي

: پوههون،ه دو: ( زده كوونكى دنوونو اندازه يا عددونه لكه-

په وتونو كې پيژني؟) ون، لس ونپنه آيا زده كوونكو د هيواد پسې وپيژندې؟- د پيسو په كارولو باندې وپوهيدل او د نوونو نومونه-

اخيستلى شي؟له امله د دوى بلدتيا او آشنا كيدلو د نوونو سره د: ذهنيت

. ستونزى لري كيدلي شي د پيسوزده كوونكى د دې درس په لوستلو سره: ارزت

.په عددونو او كارولو باندې وپوهيدلو او سل ونو لس ونپنه ونو،د : كورن دنده-۴

.ليكيو په خپلو كتابچو كې عددونه دېنوونو

پنلسم لوست مخونه) ۳۶ -۳۵(زمو پيسې : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وخت د كلمو لوستل، ليكل او د افغان پيژندنه ده:موخه

.)لومى، دوهمه او درېيمه كره() د پخلنى يا اشپزخانې سامانونه(، لوي)ضرورت(اتيا :نوى لغتونه

د لوست انورونه، د جيب:توكيدرسي مرستندويه .پيسې، مودلونه

: فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري او په نه دې كي او د وخت د سپما پهصالح له پاره يو پوه زده كوونكىخاطر د غلطيو د ا

راوغواي چې خپله كورن دنده په تخته وليكي او نور دې .ول خپلې كتابچې د هغې له مخې اصالح كي

- وونكى دې د تير درس ارز ونه د زده كوونكوه اغلىپه ول ترسره او د تير درس او نويخه د سوאل او واب

. وونكو په واسطه وايي د زده كلوست ندې والى او ايكېپه تير لوست كې پاچا بوا ته د ه شي انعام ورك (:لكه

) چې په دې لوست كې ئې ورسره آشنا كيو) د پيسو()الف، ب او ج ( د اغلى وونكى دې زده كوونكى-

.په روپونو وويشياغلى وونكى دې د انيزې په توه له زده كوونكو -

! وكيخه داسې پوتنې آيا تاسو له بازار خه شيان په ه شي: الف روپ-

باندې اخيستى شئ؟ ب روپ په پورتني رسم كې ه شي وينئ؟-د لوست په انور كې د نوو نومونه واخلئ؟: ج روپ- .دې د پيسو په هكله پوره را واچويبيا اغلى وونكى -ېيمه اغلى وونكى دې د لوست لوم، دوهمه او در-

.جمله په تخته وليكي، په لو آواز دې ولولي او معنا دې كيبيا د هر روپ زده كوونكي په وارسره تختې ته راوغوتل -

.معنا دې كي شي او يوه يوه جمله دې په لو آواز ولولي او

٥٠

دې برخه كې كوم روپ زياتې كلمې پيدا كولى شي؟ه پاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه داسې: ارزه ونه-۳

وكي چې په نوي درس كې د زده كوونكو د پوهې،پوتنې .مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت رندونه وكي

:پوههزده كوونكو تاسو افغان وپيژندلې او د هغو نومونه -

اوعددونه ويلى شئ؟په پيسو باندې مو د ژوند كوم! رانو زده كوونكو-

شيان اخيستلى شو؟ :مهارت

- ونه حسابولى شئ او هغه ليكلى شئ؟آيا تاسو د پيسو نو تاسو زده كوونكي د پيسو د نوونو له رنونو او نومونو-

!سره بلد شوئ :ذهنيت

تاسو كه پيسى ولرئ په ه شي كې يې ساتى چې ترې- اه اوسئ؟

زده كوونكي د پيسو په پيژندلو سره خوشحاله شول؟- او دد پيسو په پيژندلو سره د شيانو د اخيستو:ارزت

.پيسو په شميرلو باندې پوهييزده كوونكى دې په خپله خوه له دې: كورنى دنده-۴

لوستل شوي درس خه پنه كلمې په خپلو كتابچو كې .وليكي او هيجا دې كي

پنلسم لوست مخونه) ۳۶ -۳۵( زمو پيسى: عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵ :وخت د كلمو لوستل، ليكل او د افغان پيژندنه ده:موخه

.)لورمه او پنمه جمله() ذخيره(، زيرمه )د پيسو ساتنى اى( بانكونه:نوى لغتونه

غان پيسو د لوست انورونه، د اف:توكيدرسي مرستندويه .اصلى نوونه او سكې

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې دزده كوونكو كورن دندې په يو وار كتو-

سره ووري او د غلطيو په اصالح كولو كې دې پخپله زدهكوونكى په كار واچوي او د يو بل په مشوري دې د وونكى په

.ې وكيالروونو اصالح كي او د فعالو زده كوونكو ستاينه د)، بانك او زيرمهافغاني(وونكى دې زده كوونكي د اغلى -

ونه دې لهه او د تير درس ارزكلمو په نامه په روپونو وويشي .هر روپ خه په بيال بيلو برخو كې ترسره كي

تاسو د افغانيو كوم نوونه پيژن يو يو تن: د افغان روپ !په وارسره نومونه واخلي

پيسى د ه له پاره پكار دي؟: د بانك روپ !ستا وايد پيسو د پيدا كولو سمې الرې او طريقې: رمې روپد زي

او دوى وابونه په دقيقه وه واورياغلى وونكى دې د !پاره دې هغوى ه وستاييه د دوى د ه تشويق او هونى ل

اغلى وونكى دتير او نوي درس د ايكو د را من ته كيدو او د -يوې ې انيزې او هويې له پاره ووايي چې د پيسو د پيدا كولوالره او طريقه تاسو مخكې وويله خو ير شئ چې ينې الرې يينى يې بالكل مناسبې نه دې چې هغوى ته مو او مناسبې دى او

.حرام وايو تاسو حتماَ په ديني علومو كې پدې خبره پوهيئزمو هيواد د( جملى اغلى وونكى دې د لوست دا-

پيسو د ساتنى لپاره بانكونه هم لري زما مور د پيسو يوپه تخته وليكي په لو آواز دې يوه يوه) امن بكس لرى

كلمه داسې ولولي چې ول ورته ير شي، بيا دې د هغه . معنا ورته ويي او هم په زده كوونكو دې تكرار كي

زده كوونكي پهاغلى وونكى دې: مشق او تمرين -۲لورو روپونو وويشي او هدايت دې وركي چې هرروپ دې له لوستل شوي متن خه هغه كلمې را ولې

باندې پيل شوي وي وورو چې) ب او پ(كي چې په

٥١

:مشق او تمرين -۲ ليكل شوې كلمې پهې له مخې دې د تختيزده كوونك -

.يخپلو كتابچو كې وليك. زده كوونكي دې ليكل شوې كلمې په تورو باندې واوي -

پيسي= ) ى-س- ى-پ: (لكهاغلى وونكى دې د پوتنو په وسيله په: ارزه ونه-۳

دې برخه كې دا ارزه ونه وكي چې زده كوونكو د لوست په هكله د مهارتونو وتيا تر السه كي ده؟

: پوهه ؟ ي ه نوميېزمو د هيواد پيس - ؟ ئى شيستل په پيسو كوم شيان اخېتاس -

لوستلې او كلمې په تخته متن زده كوونكى د:مهارت ليكلې شي؟

؟ احساس وك خود پيسو له پيژندنې خه يې د:ذهنيت زده كوونكي د خپل هيواد پيسې وپيژندې او پدې:ارزت

.وې د پيسو په وسيله تر السه كيدى شيوپوهيدل چې د ژوند اتيا دې په خپلو كتابچو كې دي زده كوونك:رن دندهكو-۴)شمير اوپيسى، افغان (يكلمې هيجا ك.

پنلسم لوست مخونه) ۳۶ -۳۵( و پيسېزم :عنوان

دريمه برخهد كلمو لوستل، ليكل او د افغان پيژندنه ده:موخه

.)ول درس( ) ذخيره( زيرمه او )ضرورتونه( اتياوې :نوي لغتونه

كارتونهي لوست انورونه ليكل د:توكيدرسي مرستندويه .د پيسو ودلاو :فعاليتونه -۱ شان د زده كوونكو كورن دندې اغلى وونكى دې د تل په-

په يو كتو سره ووري په نه دې كي او له زده كوونكو خهدې وغواي چې ن په ن يو د بل غلط اصالح كي او

.وونكى دې ورخه ارنه او ورسره پوره مرسته وكيونه له زده كوونكوه اغلى وونكى دې د تير لوست ارز -

زمو د( چېتر كې داسې وكي وאل او واب په خه د س ؟)هيواد پيسى ه نوميي

تاسې په پيسو كوم شيانپكاريي؟ پاره ه د ه شي لې پيس اخيستلى شئ؟

دې زده كوونكو ته ووايي چې د لوست ته اغلى وونكى - له مخې دكتابې ونيسي وونكى دې جملېير شي او غو د

ولو په هكله به د زدهپه لو آواز ولولي او د پيسو د زيرمه ك .كوونكو د سويې سره سم معلومات وركي

)اتياوې) (شميرل) (افغان) (پيسې(اغلى وونكى دې د -)قوت) (بكس) (د كور لوي) (بانكونه) (پواك) (خواه(

به د كارتونو په مخ وليكي او د ميز په سر دې كيدي او زدهخه دې يو تنكوونكي دې په روپونو وويشي د هر روپ

يو كارت پورته كي او ودې لولي بل زده كوونكى دېوونكى دې د زده. لوستل شوې كلمه په تخته وليكي

كوونكو دغه فعاليت تر پايه پورې تر ارنې الندې ونيسي او .د نيمتياو په صورت كې دې مرسته او الروونه وكي

٥٢

) هيواد- افغان-كن (: الف روپ ) افغان- زوى-واليت(: ب روپ

نكى دې له زده كوونكواغلي وو: مشق او تمرين-۲ .خه د سيد جمال الدين افغان په هكله معلومات وغواى

نوم او د) افغان(اغلي وونكى دې زمو دملي شخصيت !ده دپالر او واليت نوم په دوي پوره تكرار كى

اغلي وونكى دې د زده كوونكو ه: ارزه ونه-۳ او دپوهى، مهارت، ذهنيت(پوهيدو او ارزونې له پاره د

.په برخه پوتنې وكي) درس ارزتخپل هيواد له ملي شخصيتونو تاسو زده كوونكي د: پوهه

خه وك پيژنئ نوم يې واخلئ؟ لوستل شوى متن لوستلى او ليكلى شي؟:مهارتزده كوونكي دخپل هيواد دملي شخصيتونو په:ذهنيت

.پيژندلو سره وياي او غواي لكه هغه غوندې و اوسيزده كوونكو د سيد افغان د درس په لوستلو او :ارزت

انور په ليدلو هغه وپيژاند او په بل اى كى دهغه د .انور په ليدو سره ور په ياد يي

زده كوونكي دې دسيد جمال الدين افغان: كورن دنده-۴په هكله له خپلو كورن غو سره وغيي او له هغوى خه

.دې خپلو ملرو ته وواييدې يو ه زده كي او سباته

شپالسم لوست مخونه) ۳۷-۳۸( جمال الدين افغان سيد: عنوان

لومى برخه دقيقې۴۵: وختزده كوونكي بايد خپل د هيواد ملي شخصيتونه:موخه

وپيژني او هم د دې لوست سم لوستل او سم ليكل دي .)لومى جمله(

، زييدلي)پيژندل شوي خلك(ملي شخصيت : نوى لغتونه )ولد شوي او پيدا شويت(

او د) انور(د لوست دسيد : درسي مرستندويه توكي .امكان په صورت د ده نور انورونه

: فعاليتونه-۱ اغلي وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو-

كتو سره ووري، بيا دې زده كوونكي ن پر ن يو له .بل سره هغه اصالح كي او وونكى دې پوره ارنه وكى

اغلي وونكى دتير درس د ارزونې له پاره زده- : كوونكى په دوو روپو وويشي

په برخه كى دې لومى روپ) زمو پيسي(دتير درس روپ دې واب ووايي همدارنه) ب(پوتنى وكي او د

روپ دې) الف(روپ دې بيا پوتنه وكي او ) ب(وونكى دې د دوى د واب... واب ووايي تر پايه پورې

ويلو په صورت كې هغوى ته د نمرو امتياز قايل شي او په پاي . وستائىكى د زياتو نمرو لرونكې روپ دې

اغلي وونكى دې نوي درس ته دي هونى له پاره-دكتاب د سيد افغاني انور ته دوي راوبولي ودې وپوتى

تاسو دا سى پيژن؟: چېد زده كوونكو دهويانه په وابونو سره به دى هغه ورته

!پوره وروپيژنىاغلى وونكى دې د سيد جمال الدين افغان دلوست -

لومآواز ولولي او بيا جمله په تخته وليكي، هغه دې په لو .دې زده كوونكى يويو راوغواي او په هغوى دې تكرار كي

اغلي وونكى دې دواو روپونو ته دا كلمې وركي - :چى په تورو يې واوى

٥٣

مهارت اوېستلو په منظور له زده كوونكو خه د پوهياخ ! ي وكې پوتنېذهنيت په برخه ك

:پوههه كوونكي و پوهيدل چې سيدجمال الدين په ماشومتوبزد -

) علم او پوهى( كې له ه شي سره زياته مينه درلوده؟ رهلدين افغان د پالر نوم پول ازده كوونكى د سيدجما -

ى شي؟ اخيست :مهارت

لدين افغانجمال اد د سي زده كوونكي كوم معلومات چې- ؟ى شي يې كولپه برخه كې اوريدلي دي نورو همزولو ته

آيا د متن جملې لوستلى شي؟- ( په لوستلو سره چېې كرېغد د ي زده كوونك:ذهنيت

ه پ) سره مينه درلودهې له علم او پوهېهغه په ماشومتوب ك لهېونديي چې دوى هم كولى شي لكه هغه غدى پوه

. سره مينه ولريېعلم او پوهتونو په شخصيي د خپل هيواد د مل زده كوونكى:ارزت

.ي په ارزت پوهيېپيژندلو سره د علم او پوهلو په خپې كلمي دې دا الندې زده كوونك:كورن دنده-۴

افغانيووالى،! (كتابچو كې وليكي او په تورو دې واوي ) انسان او

شپاسم لوست مخونه) ۳۸ – ۳۷( سيد جمالدين افغان: عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵ :وخت زده كوونكى بايد د خپل هيواد ملى شخصيتونه:موخهي او هم د دې لوست سم لوستل او سم ليكل ديوپيژن

.)وره جملهدوهمه پ(،)پوهه( علم ،)وكوب(ماشومتوب :نوي لغتونه

) هويار( پوه او) ير مشهور(نامتو ن په انور او د امكالوست د :يدرسي مرستندويه توك

.يد كوم بل انورصورت كې د س :فعالیتونه -١اغلى وونكى دې د زده كوونكو هغه كيسې او خبرى -

خهواورى چې په لوم برخى كې يې له خپلو كورنيو .اوريدلى وې او هغوى دې په يرو خوو الفاظو سره وستايي

وكيسونه د دوى د ه اغلى وونكى دې تير درس ارز - كېاو خبرو په تري وك.

اغلى وونكى دې تير او نوي درس د ايكو په برخه-تاسو د سيد جمال الدين: كې داسې پوتنې وكي چې

ن د ماشومتوب په هكله ه پوهيئ؟ د دوى دافغامعلوماتو خه د هغوى د پوهې اندازه پوره معلوميي او.وروسته به په خپله وونكى ل نور معلومات هم وركي

اغلى وونكى دې د لوست دوهمه برخه د-په تخته وليكى) پوه سى ؤ...... ماشومتوب خه دعلم(

لولي او په دى برخه كې دېاو په لو آواز دې و واره وهغوته معلومات وركى بيا دې دا جمله په زده كوونكو

.ولولي او تكرار دې كى :مشق او تمرين -۲زده كوونكى دې د متن جمله ولولي او ينى كلمى -چو كې وليكىپه خپلو كتاب) نامتو- مينه-علم-ماشوم(

.او په تورو دې واوي ) م– و - ش-م( ماشوم : لكه زده كوونكي دې د متن د لوستلو په وخت هغه كلمې په نه كي -

.تورې د كلمې په سر، من او په پاى كې راغلى وى) س( چې دې نتيجې د لوستاغلى وونكى دې د :ونهه ارز -۳

٥٤

زده كوونكو ته الروونه وكئ چې په :مشق او تمرين-۲تورى يې) س( لوست كې دې داسې كلمې پيدا كي چې د

.او په خپلو كتابچو كې دې وليكيپه سر كې راغلى وي سيد: لكهاغلى وونكى دې د ې ارزه ونې په خاطر : ارزه ونه-۳

له زده كوونكو خه داسې پوتنې وكي چې د دوى .رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او لوست ارزت(

: پوهه سيدجمال الدين افغان د چا زوى و؟ - مينه درلوده؟سيدجمال الدين افغان د ه شي سره -

كن، افغان، هيواد، نامتو،( زده كوونكي دې د :مهارتكلمې) مجلې، يووالى، سيدجمال الدين، مسلمانان، انسان

.ولولي او په تخته دې وليكي زده كوونكى د خپل هيواد ملي شخصيت يعنى:ذهنيت

.سيدجمال الدين افغان د پيژندلو خه د خو احساس كوي زمو دپه دې پوه شول چې سيد ي زده كوونك:ارزت . او خدمتونه يې د قدر و ديو شخصيت يهيواد مل

لدينل ازده كوونكي دې د سيد جما :كورن دنده-۴ . زده كيپه يادافغان په هكله لن معلومات

شپالسم لوست مخونه) ۳۸ – ۳۷(سيد جمالدين افغان: عنوان

يمه برخهرد ى دقيق۴۵ :وختكى بايد خپل د هيواد ملي شخصيتونه زده كوون:هموخ

. ي او هم د دې لوست سم لوستل او سم ليكل دوپيژني،)زمو د هيواد يو واليت دى( كن :نوي لغتونه

) اتحاد او اتفاق( يووالي او)وطن(هيواد لدين افغان د لوستل ا د سيد جما:كيدرسي مرستندويه تو

.نه كارتويانور، ليكل :فعاليتونه -۱- وونكى دې دزده كوونكو د تير لوست كورن اغلى لهوري او په نه دې كي او دوخت د سپما وېدند

چې خپلهي ته راوغواې زده كوونكى دې تخت پوهيوپاره كتابچېې او نور دې ول خپليكورن دنده په تخته وليك

. اصالح كيې له مخېد هغدتير لوست د ارزه ونې له پاره زدهاغلى وونكى دې -

كوونكي په روپونو وويشي او له زده كوونكو خه دېچې تاسې د سيدجمال الدين افغان په هكله ه: وپوتى

معلومات لرئ؟ سيدجمال الدين افغان په كوم واليت كېزيدلى دى؟ د ماشومتوب خه يې د ه شي سره مينه درلوده؟

ت درېيمه يا پاتې برخه د كتاباغلى وونكى دې د لوس -له مخى په لو آواز ولولي بيا دې و زده كوونكي هر يو په

.وارسره جملې د لوست له مخى په لو آواز ولولي

)كن، افغان، هيواد، نامتو، جملى( دې دياغلى وونك - او له زده كوونكو خه دې وغوايي وليك كېپه كارتونو

. په لو آواز ولوليې له مخچې ليكل شوې كلمه د كارت- و زده كوونكي دې هر يو په وارسره يو يو كار

. په مخ په تورو باندې واويېواخلي او كلمه دې دتخت ) -ن-ك(كن : لكه

٥٥

)د+ا+و+ي+ه) = (ر+ا+ه+د+ن+ك)=(ك+ر+ا+ب+م( . تورو خه دې كلمې جوې كي) ن+ا+ر+(او )ي دې الندې كلمې په تورو واويزده كوونك نور -دې وونكى) لىپنه، خرقه، جومات او سپېاحمدشاه، چ(

.ي تشويق كي هزده كوونكاغلى وونكى دې د نوي درس په ارزه ونه:ه ونهارز -۳

چې دي وكې پوتنې زده كوونكو خه و داسلهكې .يرند ك) ت او ارزتپوهه، مهارت، ذهني(هغوى : پوهه

پيژانده؟ وآيا زده كوونكو د كندهار ار - لى شي؟ژندپي) احمد شاه، چپنه، خرقه(زده كوونكي په جملو كې -

زده كوونكي جملې لوستلى شي؟: مهارتلودهار د كلى ار له پيژندآيا زده كوونكى د كن:ذهنيت

خه خو شول؟ : ارزت

ار سرهي او كليزده كوونكو د خپل هيواد تاريخ - ؟بلدتيا پيدا كه

.په مفهوم او معنا پوه شول) خرقه مباركې(زده كوونكي د -ه كوونكي دې د افغانستان د پنوزد: كورن دنده-۴ .يونو نومونه په خپلو كتابچو كې وليكار

اوولسم لوست مخونه) ۴۰ -۳۹( كندهار: عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵ :وخت د تورو خه كلمې جوول، د كلمو په تورو اول:موخه

.)لوم او دوهمه جمله( كندهار د ار پيژندنه دهد او د(، خرقه )و ستوتره سوچه ا،لىېسپ( پاك :نوي لغتونه )هپندرويش چ

. انورلوست د او كارتونهييكل ل:يوكتدرسي مرستندويه : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو سره-

وورى او په نه دې كي يو زده كوونكى چې كورن دندهيې ه اجرا كې وي راشي او په تخته دې وليكي تر و نور

.زده كوونكي د هغې له مخې خپلې كتابچې اصالح كيونه د سوאل اوه وونكى دې د تير درس ارزاغلى -

.ياجرا ك واب په توه : لكه

)واب(لدين افغان وك ؤ؟ ل ا سيدجما-۱ ل الدين د ماشومتوب خه د ه شي سره سيد جما-۲

مينه درلوده؟سپېلي، كلي، او( اغلى وونكى دې زده كوونكي د -

وونكو دپه نامه روپونه جو كي او د زده ك) هيواد: هونې له پاره و پوتنې د نوي درس په اه داسې وكي

د لوست په انور كې ه شي وينئ؟: د سپېلي روپ -۱ مهمو واليتونو د د هيوادېتاس: د كلى روپ -۲

!واخلئنومونه پيژنئ) مباركه خرقه(د كندهار په ار كې : د هيواد روپ -۳

.ره را پرې واچويمعلومات وركئ؟ بيا دې وونكى پو- وونكى دې د لوست لوم اغلىېمه دو اوې كر

.نا دې كىع او مي په لو آواز دې ولولي،په تخته وليك روپ زده كوونكى دې يوه يوه جمله په لو هربيا د -

.ي او معنا دې ك ولوليآواز :مشق او تمرين -۲دپاې زده كوونكي دې په وارسره تختې ته راشي او -

٥٦

.كلمې په تورو واوي) ران –اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د:ونهه ارز -۳

لوست په برخه كې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او .ارزت په برخه كې پوتنې وكي

: پوهه يا واليتهيو زده كوونكي دې د خپل هيواد د هر يو -

!تاريخې اى نوم واخلي)ك(كي چې د زده كوونكى دې داسې كلمې ورپه وته - .ې په سر، من او پاى كې راغلى ويېى تور

مبارك، كندهار،( دې هر يو د يزده كوونك :مهارتكلمې په) هيواد، ران، احمد شاه، چپنه، خرقه، جومات

.ه وباسي دې كر الندېوتر تور) ر-د(تخته وليكي او آيا زده كوونكى د كندهار د ار له پيژندلو خه :ذهنيت

كوي؟احساس د خو يوه كلي او تاريخي د كندهار دوزده كوونك :ارزت

.ار په نامه وپيژاندهتورو خه پهالنېنيو زده كوونكى دې :كورن دنده-۴

. خپلو كتابچو كې كلمې جوې كي ) ر- ا-ه– د -ن-ك( ) ك- ر-ا-ب-م(

) ن-ا-ر- ( ) د- ا- و- ى-ه(

اوولسم لوست مخونه) ۴۰ -۳۹( كندهار :عنوان مه برخه دوه ې دقيق۴۵ :وخت د تورو خه كلمې جوول ،د كلمو په تورو اول:موخه

.)درېيمه او لورمه جمله( او د كندهار د ار پيژندنه ده )ايسته( كلى،)پاك او سوچه( سپيلى :نوي لغتونه

انور اولوست ليكلي كارتونه، د :وكىتدرسي مرستندويه ينو مهمو ايونود امكان په صورت كې د كندهار د

.انورونه :فعاليتونه -۱په يولوست كورن دندې اغلى وونكى دې د تير -

د يوبل پهيزده كوونككتو سره ووري او غلط دې ېكورن دنداو زده كوونكې دې د واسطه اصالح كي

. اجرا كولو ته وهول شيېونې لهه اغلى وونكى دې دتير لوست خه د ارز - .له زده كوونكو خه پوتنى وكي رهپا

مثالَ تاسې د خپل هيواد د يوه تاريخي واليت نوم اخيستلى شئ؟ نه،احمد شاه، چپ(رتونو كې اغلى وونكى دې په كا -

هر روپ خه دې دوه وليكي دېكلم) خرقه، جوماتددوه تنه زده كوونكي راوغواي چې يو زده كوونكي

او پهيوليك او بل دې په تختې ليلولېكلې كلمه وكارت غلط په واوي نور زده كوونكي دې د دېتورو باندې

وى واري اوونكى دې هغوخت كې مرسته وكي او و . بدره كيپه پوره تشويق سره دې

يمه او لورمه جمله په تختهېاغلى وونكى دې در -نا دې كي او پهع ولولي مې په لو آواز سره ديوليك . زده كوونكو دې په وارسره تكرار كينورو :نمشق او تمري -۲په دې(ه دې د متن درېيمه او لورمه جمل وونكى -

په زده. او ير خلك يې ليدو ته ورى..... اى كې . كوونكو باندې په لو آواز ولولي

ار-كندهار( په خپلو كتابچو كې د دې يزده كوونك -

٥٧

اغلى وونكى دې د زده كوونكو : مشق او تمرين-۲روپونه داسى ترتيب كي چې يو له بل خه په ه نظم

سره سوאل او واب وكي؟احمد شاه بابا كلمه په تخته وليكي اواول روپ دې د : په تورو دې واوي

.دوهم روپ دې چپنه او خرقه په تخته وليكي اوهيجا دې كيدريم روپ دې په كندهار كې د كوم تاريخي او سپېلي

.ايو نومونه واخلي اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه:ه ونهارز -۳

ه، مهارت، ذهنيتپوه(داسې پوتنې وكي چې د هغوى .رند كي) او لوست ارزت

:پوهه وپيژندله؟ ) مبارك خرقه( زده كوونكى - زده كوونكي وپوهيدل چې د احمد شاه بابا د كلى-

طالئې كبند اى زيارت چېرې دى؟ زده كوونكى جملې لوستلى او ليكلى شي؟: مهارت)ص(زده كوونكي په خپل هېواد كې د حضرت محمد: ذهنيت

. مباركې خرقې په شتو سره وياي او خوشحالييد د تاريخى واليتونو په پيژندلو سره د زده كوونكو:ارزت

.ذهني معلومات زيات شول زده كوونكى دې د هغو ارونو نومونه:كورن دنده -۴

.چې د دوي زده دي په خپلو كتابچو كې وليكي

اوولسم لوست همخون) ۴۰ -۳۹( كندهار :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وخت د تورو خه كلمى جوول، د كلمو په تورو اول:موخه

.)وروست جمله(او د كندهار د ار پيژندنه ده )ترقي( او پرمخت ) نبز( گنبد :نوى لغتونه

د لوست انور، ليكلي كارتونه،:درسي مسرتندويه توكي .اوند درسونه، د احمد شاه بابا عكس

:يتونهفعال-۱اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو وويشي او په -

)مبارك، ران، سپيلى(ه ه نومونو دې يا دكى لكه اغلى وونكى دې دزده كوونكو كورن دنده په يو كتوسره -

ووري او يو روپ زده كوونكى دې د بل روپ زدهسره اصالح ك ىكوونكو كتابچې په خورا مينه او ورور .

وونكى دې تير درس ارزه ونه داسي وكې چې يو-روپ زده كوونكي دې د بل روپ له زده كوونكو

.خه پوتنې وكى اغلى وونكى دې الندې د تورو چار په تخته-۱

وليكي د مبارك روپ يو يو تن خه دې وغواي چې .راشي او له تورو خه كلمه جوه او ويې ليكي

نومونه په) خرقى او مبارك(تاسو د :روپ د ران -۲

لو آواز ولولئ؟د احمد شاه بابا زيارت په كوم ار كې دى؟:د سپيلي روپ -۳

وونكى دې پوره معلومات په واندى كولو سره زده .كوونكي ه تشويق كي

اغلى وونكى دې د لوست وروست برخه په تخته-زده: نا دې كىوليكي او په لو آواز ولولي او مع

.كوونكي دې ورته غو ونيسي بيا د هر روپ زده كوونكى دې په وارسره راشي او-

.يوه يوه جمله دې په لو آواز ولولي

٥٨

په دې تمثيل كې دې وونكى يوه موضوع.نورو ته وايي .واكي او په زده كوونكو دې د هغې جره ترسره كي

ونهه اغلى وونكى دې د زده كوونكو ارز: ونهه ارز -۳، مهارت، ذهنيتپوهې(ي چې د هغوى د ترسره ك ېداس

.يرندونه وك) ارزتد او د لوست : پوهه

يژندله؟ په كوم اىرانو زده كوونكو تاسو جره وپ - ده؟كې مو ليدلې

) زمو له ملى د ودونو خه ده( ولې جره مو ته ارزت لري؟ - : مهارت

دى و توانيدل جې د يوې كوچنه زده كوونكى پ - . روغه جوه په ه ول په جره كې سرته ورسويېالنج

ې باندپه لوست كې د مترادفو كلمو په ليكلو او ويلو - وتوانيدل؟ يزده كوونك

د ي په خپلو مل سرهد جرو په ليدلو او پيژندلو: ذهنيت .يودونو سره مينه پيدا كو

جرو په پيژندلو د ېد درس په لوستلو او د جر :ارزت .اندى وپوهيدلپه ارزت ب

ى كورن په خپل د دېيزده كوونك: كورن دنده -۴مرستې او مشورې د جرې تمثيل زده كي او د يوې

خپلوجې د حل الره دې پيدا او سباته دې النكوچن .وليوالو ته وايي

اتلسم لوست مخونه) ۴۲ – ۴۱(جره : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵ :وخت د كلمو لوستل، ليكل د مترادفى كلمې پيژندل او د ملى:موخه

).لوم او دوهمه جمله(د ودونو په ارزت پوهيدل دي ) نا ولريع چې يوه مېهغه كلم (ېاو مترادف) جنجال( النجه :نوي لغتونه

و او د لوست انور، د غون:كيودرسي مرستندويه ت . كارتونهيشوراانو عكسونه او ليكل

:فعاليتونه -۱ په روپونو باندېياغلى وونكى دې زده كوونك - ) افغان- كندهار-كن(يشي ووغلط ان دې او يپه نه دې ك كورن دندې دې ووري، -

.ن په ن زده كوونكو باندې د يو بل په واسطه اصالح كياغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د زده كوونكو -

.خه د سوאل او واب په توه دا ول وكى ؟ په پورتني رسم كې ه وينئ؟ خبرې پرې وكئ:د كن روپ

په كومستاسو د وليوالو تر من كله: د كندهار روپ ه شوې ده؟ېشي باندې النجه پ

؟ئ يې معلومات ورك پيژنئ–ه ليدلې تاسو جر: د افغان روپ زدهباندې ولونو په دې اغلى وونكى د جرى بيا

باندې دې دت ارز او د هغو پريكخبرى وكوونكو ته .دوى په سويې خبرې وكئ

هاغلى وونكى دې د لوست لوم او دوهمه جمل - اوينا دې كعم، او په لو آواز دې ولولييپه تخته وليك

.زده كوونكى دې ورته غو ونيسي د هر روپ زده كوونكى دې په وار سره تختې تهبيا -

په لو آواز ولولي اونورراغوتل شي جې يوه يوه جمله .دې ورته غو ونيسي

:مشق او تمرين -۲ چې په اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي-

روپي توه د ولي په مخ كې په جره كې د روغىجوى تمثيل وكي او وونكى دې ورته الروونه

.وكي اوي پيدا كې كلمېفد دې د دې كلمو مترايزده كوونك -

) شخه (النجه) يوאلول(همصنفان (يپه تخته دې وليك- د جر يوالو تر منول پهېهر يو زده كوونكى دې د ه په عمليول مركه او روغه جوول ه دو په مخي

او د يوې كوچنيكې اجرا ك ه دېالنجې روغه جو

٥٩

الروونه وكي چې لوستل شوې جملى د كتاب له مخىيو دبل په مرسته ولولي او خپله وونكى دې د هر روپ

.د نيمتياو په صورت كې بشپه الروونه وكيى دې له زده كوونكو خه داغلى وونك :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په برخه كې .پوتنې وكي

: پوهه جره موو پيژندله؟ - جره ه ته وايي؟- په متن كې مترادفې كلمې ورپه وته كئ؟-

و زده كوونكي دې لوستل شوې جملې په لو: مهارت ! آواز ولولي او په تخته دې وليكي

:تذهني آيا زده كوونكى د جرې په معنا او مطلب پوه شول او-

د خپلى پوهې خه د خو احساس كوي؟زده كوونكي په دې پوه شول چې هره ستونزه بايد د -

جرې د الرې اواره شي؟ زده كوونكي د جرې په ارزت پوه شول چې:ارزت

.ولې ستونزې د جرو د الرې خه اوارييجره، وليوאل،( زده كوونكي دې د :كورن دنده -۴

.كلمې په تورو واوي) النجه او درناوى

اتلسم لوست مخونه) ۴۲ -۴۱(جره :عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵ :وخت د كلمو لوستل، ليكل، د مترادفې كلمې پيژندل او د ملي:موخه

).يمه او لورمه جملهدر(د ودونو په ارزت پوهيدل دي ،)النجه( جه ،)وليوאل ( همصنفان :نوي لغتونه

) فيصله( پريكه او)جره( مركه ،)درناوى(احترام ليكلي كارتونه د جرې د تمثيلي به:كيدرسي مرستندويه تو

.له پاره په ولى كې د امكان په صورت كې ينې تصويرونه :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې دتير لوست كورن دندې په يو كتو -

وري او غلط دې په زده كوونكو د يو بل پهسره و .واسطه اصالح كي

كندهار، احمد شاه بابا او(اغلى وونكى دې زده كوونكي په -د لوم) جره(په روپونو وويشي او د تير لوست د ) د جرې

برخې خه دې د ارزه ونى له پاره پوتنې وكي او وروسته دې .بيا د لوست د دوهمې برخې په پوتنو باندې پيل وكي

نئ؟ په انور كې ه شي وي: د كندهار روپكه تاسو د دوو ملرو په من كې: د احمد شاه روپ

كومه النجه په كوم شي باندې پيدا شي تاسې ه كوئ؟ وونكى يو كتاب وركي چې، روپ ته دېد جرى

دوه تنه زده كوونكي په كتاب باندې په خپل من كې پريكو په دالنجه كوي او بيا دې د حل الره د جرې

ې د توريالى او د زمرى په خپان تمامهواسطه پيدا كي چ فعاليتونه تمثيلى زده كوونكو دخو وونكى دې.نشي

په صورت كې دېوترارنې الندې ونيسي او د نيمتيا .پوره مرسته او الروونه وكي

او بيا( اغلى وونكى دې د جرې د لوست دا جملې -د كتا ب) رهدې ته وايي ج....... تاسو د نورو ملرو له خوا .بيا دې په هر روپ هم ولولي. له مخې په لو آواز ولولي

كلمې) ه جوهوليوאل، النجه او روغ(وونكى دې د - او په هر زده كوونكي دې يوه يوهپه كارتونو كې وليكي دې د هغه تلفظ او او همې ولوليكلمه د كارت له مخ

ال په توه معنا له زده كوونكو خه پوتنه وكي د مث وليوאل هم معنا يې همصنفان

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته:مشق او تمرين -۲

٦٠

ي ودې لولواخلي راشي او يو كار دې دېزده كوونكي .ياو هم دې په تخته وليك

.........لويان او نور: لكه اغلى وونكى دې زده كوونكو ته:مشق او تمرين -۲

الروونه وكي چې لوستل شوې جملې يو د بل په مرسته .ولولي او خپله دې له زده كوونكو سره بشپه مرسته وكي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه: ه ونهارز -۳،مهارتپوهه، (اسې پوتنى وكي چې د هغوى و د

.رند كي) ارزتد لوست هنيت اوذ :پوهه

زده كل؟ اند جرې د لوست خه مو ه شي - جره ه ته وايي؟ -

وليوאل، النجه اوجره،( زده كوونكي دې د:مهارت . او په لو آواز دې ولولييكلمې په تخته وليك) درناوي زده كوونكي په ولى كې د ستونزو د حل د :ذهنيت

. خوند واخيستجرې د تمثيل خه زده كوونكى په دې وپوهيدل چې زمو ستونزې په:ارزت

.جرو آواريي او مو بايد د جرى په ارزت وپوهيوزده كوونكي دې خپلو خويندو او ورونو :كورن دنده -۴ .وركى د جرى په هكله ساده معلومات ته

اتلسم لوست مخونه) ۴۲ -۴۱(جره :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وخت د كلمو لوستل، ليكل، د مترادفې كلمې پيژندل او د:موخه

).پنمه او شپمه جمله(ملي د ودونو په ارزت پوهيدل دي ، وليوאل)هروغه جوه، مرك( جره :لغتونه نوي

)احترام( درناوىاو ) هشخ(، النجه )همصنفان( . كارتونهي ليكل:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱نراغلى وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كو -

زدهپه كتو سره په نه كي او غلط دې يودندې په .اصالح كيكوونكو د يو بل په واسطه

برخې خهېاغلى وونكى دې د لوم او دوهم - .پاره پوتنې وكيه ونې له د ارزلې دهستچې يې لو

پهې برخېيمېد لوست در) جره(اغلى وونكى دې د -كي او زده كوونكي دې لكه د نوروو باندې پيل وپوتن

د هر) ۳ -۲ -۱(ورو په شان په روپونو وويشي:روپ خه دې په جال جال توه پوتنه وكي چې

تاسې خپلې النجې ه ول حل كوئ؟ په لو آواز وابد هر روپ زده كوونكي به ايي

وونكى.وواروا النجې په جره ېوركي چې مو خپل دوه تنه يېې د ستونزو مثالونه لكه يو كتاب دي اود

ه چوك د دوو زده كوونكو النجهغوتنه كوي يا په يو برخه كې زيارهدې په هر وونكى.......دي او نور

زده كوونكو حل پهوستونزد به يپه تمثيلي چې ساوب .باندې ترسره كى

زمو لويان او( اغلى وونكى دې د متن دا جمله او په لو آوازيپه تخته وليك) درناوى وكو.... مشران

. د هغه معنا او سم تلفظ دې وييدې ولولي ليكل شوې جملې په يرتيا سرهې د تختدېزده كوونكي وري او غوبه ورته ونيسيو .

، مشران، كلي، هيواد،لويان( اغلى وونكى دې د -ه، دود، پريككلمې په كارتونو) درناوىې اوالنجې، جر

كې وليكى او د ميز په سر دې واچوى د هر روپ يو تن

٦١

!ي چاپيره كېكره دې تر نه غرو- ارونه-ايونه= مه يس پره– كوه –خيمه = دكيز

هويار– ريتنى –دروغجن = صادق حيوانات– كوچيان –اوان = اروي

اغلى وونكى دې د ې زده كې له پاره: ارزه ونه-۳له زده كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت

! په هكله پوتنې وكي : پوهه

ه شي كې و پوهيدل چې كوچيان په زده كوونكي- ؟ يژوند كو

ترادفى كلمېن كې متزده كوونكي په لوستل شوي م - ) ماشومان-كوچنيان: (لكه ى شي؟پيژندلي او پيدا كول

خه كلمې او دول زده كوونكي د تورو له نلوو:مهارت !ى شيو كلمو خه يو ساده جمله جوول

)ساتى+ اروي + ژوند يا كوچنيان ) د+ن+و+ژ((: لكه)كوچيان( د خپل وطن خلك و زده كوونك:ذهنيت .لآاه خه خوشحاله شويژندنى چې له دې پ! وپيژندلوپوهيدل چې زمو د هيواد زيات زده كوونكي :ارزت

. يانو په واسطه روزل او ساتل كيىشمير اروي د كوچ زده كوونكي دې دغو كلمو ته: كورن دنده-۴)دهيوه يوه ساده ) كوچنيان او كياو په خپلو! جمله جو

.كتابچو كې دې وليكي

نولسم لوست مخونه) ۴۴ -۴۳(كوچيان :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵ :وختدى پوه شي چې كوچيان نهه زده كوونكى پ:موخه

ژوند كوي او د كوچيانو د متن سم لوستل او سم ليكل .)و دوهمه جملهلوم ا( دي

) حيوانات( اروي :نوي لغتونهي ليكل، انورونهلوستد : درسي مرستندويه توكي . كارتونه او نور انورونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -

پاره دې داسى الروونهه وورى او د اصالح كولو لديو بل د په مشورى سرهوكى چې درې درې تنه دې

غلط ونيسي او وونكى دې خپله الروونهې كورن دند . ورخه نه سپموي

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-په روپونو باندى) مشرانو- كيد-كوچيانو(كوونكى د

!ونوموي او له هغوى خه دې داسې پوتنې وكي ! كولو له پاره ه كوئتاسو د يوې النجې د لرې: د كوچيانو روپ

روپدد كي :و همېتاسو په مشور سره د تير درس ! پيدا كئېكلم) ېمترادف(معنا وې

تاسو په متن كې داسې كلمې چې د: د مشرانو روپ ! راغلى وي په نه كئېكه تورى پ)س(

په هره برخه كې پورهېونه اغلى وونكى دې د دې ارزي دېنكي او زده كوويپاملرنه وكتشويق ك !

د ايكو نوي درس او داغلى وونكى دې د تير درس - .په هكله ووايي

)كوچيان (؟تاسو په انور كې ه وينئ - آيا كوچيان هم خپلې ستونزې د جرو الرې حل كوي؟-

اغلى وونكى به پدې برخه كې له زده كوونكو خهپه نوى درسمعلومات واخلي او د هغوى د پوهې ارزه ونى به

.كې وشي تر هغه وروسته به په خپله پوره معلومات وركى اغلى وونكى به دوه جملې په تخته وليكي هغه دې په-

لو سره ووايي زده كوونكي به پوره غو ونيسي د هغې پهتلفظ او معنا به ان پوه كي او بيا دوى هر يو په خپل

.يوه ولولىوارسره د تختې مخې ته راشي جملې دې يوه :مشق او تمرين -۲ چېيكواغلى وونكى به زده كوونكو ته الروونه -

يزه توه خپليد درس په هكله دوه دوه تنه په مشوره !معلومات يو بل ته واندى كي

پيدا اوكلمېزده كوونكي دې د دغو كلمو مترادفى -

٦٢

پاره ه ونى له ارزېاغلى وونكى دې د :ونهه ارز -۳، مهارت، په درس كې د پوهېې چي وكې پوتنېداس

.رندې شيذهنيت او لوست د ارزت خواوې پكې : پوهه

آيا زده كوونكي هم معنا وې كلمې پيژندلى شي؟- )اي= سيمه: (لكه كوونكي د هرې كلمې توري شميرلى او ودلى زده-

شي؟ .لور توريزه كلمه) د+ن+و+ژ(ژوند : لكه

: مهارت زده كوونكي هره جمله بيله بيله لوستلى شي؟ - زده كوونكي د جدول د تورو په نلولو كلمې جوولى شي؟-

ن ا م و ش م ن ا ى چ و ك و ى د ى ك ن ا و اهر له اجرا كولو خه دوى و فعاليتوند ول ول :ذهنيت

! ول مهارتونه زده كوي پوه شول چې ېده و سره پد درس په پوهيد: ارزت

كوچيان ولې ليد او كوچ كوي؟ زده كوونكى دې د خپلو كورنيو په : كورن دنده-۴

مشورې سره د و سو او تودو سېمو نومونه واخلي او په !خپلو كتابچو كې دې وليكى

نولسم لوست مخونه) ٤٤ -٤٣(کوچنیان : عنوان

برخهدوهمه دقيقى۴۵: دختدى پوه شى چې كوچيان نه ه زده كوونكى پ: موخه

ژوند كوي او د كوچيانو د متن سم لوستل او سم ليكل .جمله) دريمه او لورمه (دي، )رمسيره ايونه(ې تودې سيم،)ايونه(سيمې :لغتونه نوي ) سرد سيره ايونه( سې سمياو) كوچ كول(لېد . كارتونه او نور انورونه ليكلي،د لوست انور:ي مرستندويه توكيدرس : فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو -

خه ارنه ې د اصالح كولو هرى لې او دهغيسره وور !وكى او د اصالح په برخه كې دې ورسره مرسته وكى

پاره زده ه ونى له د ارزاغلى وونكى دې د تير درس - : دى وله پي بيا په روپونو وويشيكوونك

تن كوچنيان كوم اروي ساتي؟ يو يو: د كوچيانو روپ ! ه واب وركيردې په وارس

له(ي؟ يا اروي ساتكوچيان ولې: دكوچنيانو روپ ) اخليې ارويو خه كومو

په د ويل شويو ارويو نومونه دې : د ماشومانو روپ .يتخته وليك

مات هغوى ته معلووونكى دې د ارزه ونې په پاى كې !ي او ودې ستايي وهووركي او هغوى دې فعاليتونوته

نى له پاره له هو د درس تهياغلى وونكى دې نو -وك ويلى شي چې : دوى خه داسې وپوتي چې

؟ي چيرته كوچيان په ژمي او اوي كېو او ارزه ونې په ومولد معلوونكى دې د دوى د پوهې

!ي كېومات واندپاى كې په خپله معلكوچيان ( اغلى وونكى دې بيا درېيمه او لورمه جمله -

په تخته وليكي په لو آواز دې ) ژوند كوي...... د ژمى ولولي او پوره دې ورته معنا او توضيح كي او په زده

يا سو سيمو كوونكو دې په وارسره تكرار ولولي او د تودوپه هكله دې رندونه وكي چې د كوچيانو د كوچيدلو او .له يوه ايه بل اى ته د كوچيدلو په علتونو باندې و پوهيي

: مشق او تمرين-۲ په يى شې چې لوستل د متن پوره جمل دېزده كوونكى -

!ي وليكې دېخپلو كتابچو ك !يواو په تورو ې دې دوه دوه تنه دا كلميزده كوونك - ) كيد- كوچيان- اوى- ژمى-سيمه (

ماشومان =

٦٣

.يونه و ذهنيت او ارزت رند، مهارتپوهې، :پوهه

كه ېزده كوونكي د درس په پاى كې اوس د هرې كلم - ؟ يى شمترادفه كلمه راغلى وى پيژندل

چوپان= شپون : لكهزده كوونكي د تودو او سو سيمو په معنا پوه او هغه -

يې وپيژندلى؟ : لكه

قندهار–جالل آباد : په تودو سيمو كې غزني –كابل : په سو سيمو كې

:مهارت زده كوونكى د متن جملى لوستلى شي؟- كلمه ليكلى شي؟ زده كوونكى د متن هره-

زده كوونكى د سو او تودو سيمو د پيژندلو خه:ذهنيت په خپل وطن كې دا ول سيمى وپيژندلې؟

زده كوونكى د كوچيانو د ژوند د ارزتونو په:ارزت .هكله وپوهيدل

زده كوونكى دې د غو كلمو هم معنا وې: كورن دنده-۴ : ې دې وليكيكلمې پيدا او په خپلو كتابچو ك) مترادفى( ) اروى- سيمى- هويار-كوچيان(

ماشومان= كوچنيان: د مثال په توه

نو لسم لوست مخونه) ۴۴ -۴۳(كوچيان :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵ :وختدى پوه شي چې كوچيان نهه زده كوونكى پ :موخه

ژوند كوي او د كوچيان د درس سم لوستل اوسم ليكل .جمله) پنمه او شپمه( دي

،)چوپان( شپون،)پوپك ورته وايي( ونىخ :نوي لغتونه ) ريتنى(صادق

ي ليكل د لوست انورونه،:درسي مرستندويه توكي . اوند انورنونهر نوېكارتونه او ين

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې دزده كوونكو كورن دنده په يو كتو سره-

ووري او دهغه د اصالح كولو له پاره دوه دوه تنه سره يو اىوونكى دې له هر يوهاو د يو بل په مشورې سره اصالح كى،

. سره ليدنه او كتنه ولري او پوره مرسته دې ورسره وكياغلى وونكى دې يو تن زده كوونكى د تير درس د - او له ده خه دې دتير درسيپاره راوغواه لېونه ارز

تنه وكچې كومو سيمو ته تودې سيمى وايي؟ يپو .ي كې تشويق ش د واب په صورت دىزده كوونكي

اغلى وونكى دې نوي درس ته د هونې له پاره وپوتي -چې د كوچيانو په هكله نور ه پوهيئ په دې برخه كې دې دىد وابونو د بشپولو له پاره له دوى سره مرسته وكي او بيا دې

په تخته) خلك دى....... وندى كوچى(پنه او شپمه جمله مو تلفظ او معنا په برخه كېوليكي په لو آواز دې ولولي د كل

دې پوره رندونه وي او بيا دې په دوى تكرار كي؟ :مشق او تمرين -۲- وونكى دې يو يو زده كوونكى راوغوا اغلىچېي

اوو خه يوه كلمه جوهپه كارتونو كې ليكل شوي تور .ي او بيا دې نورو ته واييهغه دې په تخته وليك

پونش= ) ن+و+پ+ش: (لكه خبرى دېي دې د متن يوه يوه جمله ولوليزده كوونك -

.پرى وكىې برخېاغلى وونكى دې د درس له هر: ونهه ارز -۳

ي چې د ارزه ونى په برخه كې د وكې پوتنېداسخه

٦٤

ري او غو دې ونيسي وونكى دې له زده كوونكووو .سره په سم تلفظ كولو كې مرسته وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-چې د ولي په مخ د اختر د ورو تمثيل خپلو منو كېپه روپي توه اجرا كي او وونكى دې په شاباس،

.آفرين ويلو سره دوى تشويق كىاغلى وونكى دې و داسي پوتنى :ه ونه ارز-۳

پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست(وكي چې د هغوى .رند كي) ارزتزده كوونكي دې د اختر د ورو له كارونو خه: پوهه

. يادونه وكيو زده كوونكى دې د اختر د ورى تمثيل وكى: مهارت .....تل او نورروغب، اختر مباركى او د پاكو كاليو اغوس: لكه

زده كوونكي د اختر د ورو له د ودونو خه:ذهينت .خوند اخلي په اخترونو كې د ينو مرورو دوستانو او كورنيو:ارزت

.په پخالينې باندې وپوهيدل .د مسلمانانو د اخترونو په و باندې وپوهيدل -زده كوونكى دې په كورو كې انونه: كورن دنده-۴

ته دې پاكو جامو سره وونى ته راشي اوومينى او سبا.خپلو منو كې دې د كوچنى اختر مباركي او روغب وكي

شلم لوست مخونه) ۴۶ – ۴۵(د اختر ور : عنوان

لوم برخه دقيقې۴۵ :وخت دادى چې زده كوونكى د نيكمرغه او مباركو ورو:موخه

تن لوستلمانلو او يادولو پوه شي او د دې لوست د ملپه ).لوم او دوهمه جمله (ياو ليكل د )مبارك( نيكمرغه :نوي لغتونه

د لوست انورونه، ليكلي كارتونه،:درسي مرستندويه توكي .په اختر كې د ماشومانو د لوبو سامانونه او ينې مودلونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو وويشي-

. ورته واكياو ه نومونه دې ) كوچنى اختر، لوى اختر، نيكمرغه (:لكه اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

ووري او په نه دې كي او د هر روپ كتابچې دې داليقو زده كوونكو په واسطه اصالح كي او وونكى دې

.ارنه او الروونه وكيده اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه له ز-

كوونكو خه د سوאل او واب په طريقه داسې وكى .چې د هر روپ زده كوونكو ته په كې برخه وركي

كوچيان په كيديو كې ه كوي؟: د كوچنى اختر روپ كوچيان كوم اروي ساتي؟: د لوي اختر روپپه اوي كې وچيان كومو سيمو ته: د نيكمرغه روپ

ي؟ زده كوونكي به په وارسرهيوابونه ورك. اغلى وونكى دې زده كوونكي د نوي لوست انور-

ته و هوي چې د يوه يوه نوم واخلي او خبرې دې پرېبيا وونكى پوره معلومات دې وركي او هغوى وكي

.دى تشويق دې كي اغلى وونكى دې د لوست لوم او دوهمې جملې-

ظ او معنا دېپه تخته وليكي او په لو آواز دې ولولي تفكي او زده كوونكي دې ورته غو ونيسي بيا دې د هرروپ زده كوونكى د تختې مخې ته راشى او د لوست

.يوه يوه جمله دې په لو آواز ولولي : مشق او تمرين-۲ زده كوونكي دې په وارسره د لوست دوې جملې د-

كتاب له مخې په لو آواز ولولي اونور دې هم كتابوته

٦٥

: مشق او تمرين -۲سره لوست د كتاب له مخې په زده كوونكي دې په وار-

.لو آواز ولولي اخترونه و و ورې دې او مسامانان پكې ه كوي؟ - زده كوونكى دې په روپي توه د مرورو لو ترمن د-

.وكي) په تمثيلى به(پخالينې پيې اغلى وونكى دې د زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳

، مهارت،پوهې(داسې پوتنې وكي چې د هغوى د .رندونه وشي) ذهنيت او د لوست د ارزت

: پوهه آيا زده كوونكي د كوچني او لوى اختر توپير كولى شي؟-اختر، جومات،( آيا زده كوونكى په جملو كې د -

كلمې پيدا كولى شي؟) ماشومان، نرينه زده كوونكي جملې سمې وليكلى او ولوستلى:مهارت شي؟

خترونو خوشحالى د پخالينى لهزده كوونكى د ا: ذهنيت .پاره يرى مناسبى وبللى

: ارزت . د مسلمانانو د دودونو سره د زده کوونکو آشنا کیدل- د اخترونو به فیض او برکتونو باندې د زده كوونكو-

.پوهيدلزده كوونكى دې له خپلې كورن خه د: كورن دنده-۴

په ولي كېاخترونو په هكله معلومات وغواي او بيا دې .خپلو وليوالو ته بيان كي

شلم لوست مخونه) ۴۶ -۴۵(د اختر ور :عنوان مه برخههدو ې دقيق۴۵: تخو

نيكمرغه او مباركو وروى چې زده كوونكى د داد:موخهلوست د متن لوستللو او يادولو پوه شي او د دې په لمان

.)دريمه ، لورمه او پنمه جمله(او ليكل دي ) همسايه ان( اونيان :نوي لغتونه

جامىېك دې پايزده كوونك :درسي مرستندويه توكي كه زده كوونكو لهاه ، ليكلي كارتونه، د اختر پهيواغوند

.انه سره دخوو ه شى راوي :فعاليتونه -۱)ج – ب - الف ( كوونكي پهزده اغلى وونكى دې -

.باندې وويشياغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې -

پهيې پاك كالي اغوستل او له وليوالو او وونكو سرهولاختر مراسم ي كې د كوچنياى ك ي عمالَ پر

.وونكى دې هم هغوى وستايي !ي وكېونه داسه اغلى وونكى دې د تير درس ارز -

او پهكلمه په تورو واوئ) ماشومانو(د : پد الف رو .ئې وليكيتخته

او پهئكلمه په تورو واو) مسلمانانو(د : د ب روپ .ئې وليكيتخته

كلمه دې په تورو واوى او په) السونه(د: ج روپد .ئې وليكيتخته

چې دي و هوياغلى وونكى دې زده كوونك - هكله وغيي او بيا دې وونكى او لوى اختر پهيكوچن .ي كې هكله معلومات واند دېپه : چې وونكى دې زده كوونكو خه وپوتياغلى - نجونېكان ه كوى؟ هلې نجونې اوپه اخترونو ك -۱ ) ې اغوندې جامېالسونه سره وي نوې او پاك(كه له چا سره( خپله كورن ه كوي؟ېپه اخترونوك -۲

) يپخال كيخپه وي د اختر (؟يپه اخترونو كې لويان كوم كارونه كو -۳

له پاره جوماتونو ته ور يلمون ( .اغلى وونكى دې الروونه وكى -ې درېيمه، لورمه، پنمه جمله په تخته وليكي اغلى وونكى د-

او په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي او زده كوونكي دې ورتهغو ونيسي بيا دې د هر روپ زده كوونكى بيل بيل راوغواى .چې جملى په لو آواز ولولي او وونكى دې ورسره مرسته وكي

٦٦

ولى په مخ پهكوونكى دې د لوى اختر د تمثيل د زده - .روپى ول ترسره كى

ونكى د كوچنى او لوى اختر انى پرورامونه پهزده كو - .شفاهى توه يو بل ته ووايي وونكى دې تشويق او ارنه وكى

پاره ده لى وونكى دې د خپل ااغل :ونهه ارز -۳زده كوونكو خه و داسى پوتنى وكى چې د هغوى

.رند كى) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(وونكى د اخترونو د پرورامونو انتيا وىزده ك: پوهه

.بيان كى :مهارت

زده كوونكى دې د لوست جملى سمى ولولي او ودې ليكي؟ - .كي په ه ول ترسره دېد اختر مبارك تمثيل -

آيا زده كوونكى په دې وپوهيدل چې د اختر: ذهنيت ؟ورى د خو، خوشحالى او پخالينى ورې دي

:ارزتا د مسلمانانو د اسالمى د ودونو خه د زده كوونكو آي-

بلدتيا حاصله شوه؟ د كورونو او كورنيو سره د اخترونو په واسطه مينه او-

.محبت پيدا كول)اختر، كالى، ه(زده كوونكى دې د : كورن دنده-۴

.كلمې پخپلو كتابچو كې په تورو وويشى

شلم لوست مخونه) ۴۶ -۴۵(د اختر ور : عنوان

دريمه برخه ې دقيق۴۵: وختنيكمرغه او مباركو ورو پهزده كوونكى د : موخهل لوست د متن لوست دوېلو او يادولو پوه شي اولمان

.لوستل) شپمى او اوومې جملې(او ليكل دي د ) تجليل( لمانل ،)همسايه ان( اونديان :نوي لغتونه

ي، ليكلانورد لوست :يدرسي مرستندويه توك . پاكو جامو اغوستلكارتونه، رسمونه او د

:فعاليتونه -۱ . اغلى وونكى دې زده كوونكي په روپونو باندې وويشى-اغلى وونكى دې د زده كوونكو د كورن دنده چې -

د بدن پاكوالى او د پاكو جامو اغوستل، د وليوالو اووونكى سره د اختر مبارك رسم په اى كول او يود بل

.رى او تشويق دې كىسره روغب كول دي وواغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د سوאل او -

:واب په توه د زده كوونكو خه ترسره كى په دې ولپه روپى توه د زده كوونكي نظافت او د كاليو پاكوالى

.او د اختر مباركى دې په تمثيلى ول ترسره كى ؟يوك د اختر لمون كو -۱ ن د اختر په شپه ه كوي؟ى او ماشوما -۲ بيا چيرې ي؟ي چې د اختر لمون وكوخلك -۳يزې د انو خه زده كوونك لهاغلى وونكى دې -

: چېي وكې پوتنېپه ول داس تاسو په كوچنى اختر كې نوي كالي جوې كې-۱

ه و؟وې رنونه يي لويان په كوچنى او لوى اختر كې ه كارونه كوى؟ -۲د اختر په ورو كې د اونديانو كور ته چېخلك -۳

؟يى ه كومله پهجاغلى وونكى دې د لوست شپمه او اومه -

ليكى، په لوآواز دې ولولي د كلمو او معنا دېتخته و . او زده كوونكى دې ورته غو ونيسىويي

په وارسرهاغلى وونكى دې زده كوونكى يو يو -ى له مخى په لو آواز تختراوغواى او جملى دې د

.ولولي او وونكى دې الروونه او تشويق كى :مشق او تمرين -۲زده كوونكى دې په وارسره د لوست جملى د كتاب له -

.مخى په لو آواز ولولي وونكى دې الروونه وكى

٦٧

او زده كوونكو ته دېي ولیک پر مخ ېد تخت) جملىي جملو ته ير شي او غو ونيسېووايي چې د تخت

.وونكى دې جملې په لو آواز ولولي او معنا دې كياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواي چې -

ليكل شوې جملې د تختې له مخې په لو آواز ولولي او دونكي د هغونيمتياو په صورت كې دې په خپله زده كو

.غلط ونيسي او وونكى دې په شاباش ويلو دوى وهوي) دود- زه- دغه- سيل-مينه(اغلى وونكى دې د -

كلمې په كارتونو كې وليكي او له زده كوونكو خه دې ي چې يو يو كاري او بيا دې ولوليراوغواپورته ك

توريو كلمواو بل زده كوونكى دې د لوستل شو .و په تخته دې وليكيوشميرې ا

) ه- ن- ى-م(مينه په تخته : لكهاو يو بل زده كوونكى دې درې توريزه او لور توريزه

.كلمې بيلې كياغلى وونكى دې له زده كوونكو:مشق او تمرين -۲

يو د بل په مرستهېخه وغواي چې د كتاب له مخنكىپتيا ولولي او وو دې په چوېلوم او دوهمه جمل

روپونو ارنه وكي او پوره مرسته دې همدې د ولو .ترسره كي

يوويشتم لوست مخونه) ۴۸ -۴۷( د نيزې وهلو لوبه:عنوان

لوم برخه دقيقې۴۵ :وخت لوبى دد كلمو لوستل، ليكل او د نيزې وهلو: موخه

).لوم او دوهمه جمله( پيژندنه ده او) او ايونهېمنطق (ې سيم،)تيريعسا( لوبه :نوي لغتونه

)رواج(دود رتونه په چار كې دليكلى كا:درسي مرستندويه توكي

.نيزې وهلو د لوبى انور او نور : فعالتيونه -۱هاغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دند -

.وورى او اصالح دې كيخه) د اختر ور)اغلى وونكى دې د تير لوست -

وونكى د تيردې پوتنى وكي چې په دې توه به .ونه ترسره كيه لوست ارز

)د نيزې وهلو لوبه( وونكى دې د نوي لوست اغلى -عنوان په تخته وليكى او لومدې زده كوونكي په دريو

روپ خه دېد لومي) )۱- ۲- ۳روپونو وويشي .وغواي چې د لوست په انور خبرې وكي : د دوهم روپ خه دې پوتنه وكي چې

دلي ويې وهلولوبه ليدلې ده؟ كه مو ليآيا تاسو د نيز - ول لوبه ده؟ ه

پرته له نيزې وهلو :ى چېله درېيم روپ خه دې وپوت لوبې پيژنئ؟خه نورې كومى

پوهېى خپل د پوتنو تهد هر روپ زده كوونكي به ائي وونكى دې د هرعلوماتو په اندازه وابونه ووايياو م

روپ بيال بيل وابونه او معلومات واوري هغوى دې پهالفاظو تشويق او وروسته دې پوره معلومات زدهو

يعنى د نيزې وهلو لوبى او نور و. كوونكو ته واندې كيپه زه پورو لوبو په هكله دې خبرې وكي زده كوونكي

.به د نوموو لوبو په هكله معلومات ترالسه كيېلوم او دوهم(اغلى وونكى دې دكتاب له مخې -

٦٨

په برخه) ذهنيت او ارزتپوهې، مهارت،( له پاره له زده كوونكو خه د اغلى وونكى دې د خپل ا په:ونهه ارز -۳ . وكيېكې پوتن

: پوهه . په هكله خبرې وكي زده كوونكي دې د نيزې وهلو لوبې- . خبرې وكيېكي دې د نيزې وهلو لوبې د انور له مخزده كوون -

:مهارت . ولوليې د كتاب له مخي دې زده كوونكې جمل لوستل شوې- .د كارتونو له مخې دې كلمې ولولي او بيا دې په تخته وليكي -

وه؟ پورې لوبې سره يې مينه پيدا شزده كوونكو د نيزې وهلو لوبه و پيژنده او دغى په زهآيا : ذهنيت بدنزده كوونكى په دې پوه شول چې د نيزې وهلو لوبه زمو د خلكويو پخوان لوبه ده چې دا لوبه د انسان آيا :ارزت . كويغتلى

:كورن دنده -۴ . په خپلو كتابچو كې وليكىهزده كوونكى دې د لوست له مخى لوم او دوهمه جمل

)د نيزې وهلولوبه يوه په زه پورې لوبه ده( ) زمو د هيواد په ينو سيمو كې ير دود لريچې(

٦٩

.لوستل شوې كلمه دې په تورو واوي او توري دې وشمېري .توريزه كلمه ده) ۳(د -و-دود د: لكهاغلى وونكى دې د خپلو معلوماتو له پاره له زده :ونهه ارز -۳

مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه كېكوونكو خه د پوهې، .پوتنې وكي

: پوههزده كوونكي دې په وارسره د نيزى وهلو د لوبې په -

.هكله هغه ه چې يې زده دي خبرې وكيزده كوونكي دې په لوستل شويو جملو كې داسې كلمې -

.تورى ولري) س(ورپه وته كي چې د غه، زه، دود،مينه، سيل، د( زده كوونكي دې د :مهارت

كلمې په تخته وليكي او په لو آواز) لوبې، سه، ورې او نيزې .دې ولوليست په آيا زده كوونكو د نيزې وهلو لوبې د لو:ذهنيت

؟لوبه وپيژنده او مينه يې ورسره پيدا كهغه لوستلو سره د :ارزت

- آيا زده كوونكى په دې پوه شول چې د نيزى وهلو لوبه زمو لري؟ په زه پورې لوبه ده چې خلك ورسره مينهد خلكو

سره نوې كلمېو د دې لوست په لوستلآيا زده كوونكو - په ورني ژوند كې يې كارولى شي؟زده كې او

زده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې:كورن دنده -۴،جايزه، ميوى، لوبه، نيزې( الندې كلمې په تورو واوي

.) لوبه اومينه

يوويشتم لوست مخونه) ۴۸ -۴۷(د نيزې وهلولوبه : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵:وخت د كلمو لوستل، ليكل او د نيزې وهلو د لوبې:موخه

.جمله) يمه او لورمه او پنمهېدر( پيژندنه ده ، ) او ايونهېطقنم (ې سيم،)تيريعسا( لوبه :نوي لغتونه

)ننداره( سيل او)رواج(دود په چارت كې داو ليكلى كارتونه :درسي مرستندويه توكي .نيزې وهلو د لوبې انور

: فعاليتونه -۱ه په يو كواغلى وونكى دې د تير لوست كورن دند -

.سره وورى او هغه دې اصالح كيونى پهه ارزاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د -

وكي چې دنيزې وهلو لوبه موليدلي ده؟ كهېتوه پوتن مو ليدلې ه ول لوبه ده؟

كله چې. او دوهمه جمله ولولئمد لوست لو -وونكى امن شو نو بيا دې د لوست دوهمه برخه پيلكي او زده كوونكي دې په روپونو وويشي او له هر

: وكي چېېنروپ خه دې په وارسره دا پوتآيا ستاسو په سيمه كې دا لوبه ترسره كيي؟ هر روپ زده

بيا دې وپوتي! كوونكي به ايي واب وركي چې هو او يا نهچې د آس سپريدونكي د نيزې په وكه ه شى د مكې خهپورته كوي؟ زده كوونكي به په لو آواز ايي ووايي چې

رين په ويلو زده كوونكيوونكى به په شاباش او آف) ميوى(بيا به پوتنه وكي چې زده كوونكو كله چې. تشويق كي

سپريدونكي دغه ميوى له مكې خه پورته ك هغه به د هشي و وري؟ ايي زده كوونكي ووايي چې هغه سى دجايزې و ري او هغه ته جايزه وركول كيى وونكى به بيا

ير يپه آفرين، شاباش او ده په ويلو زده كوونكي تشويق ك. اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې دكتاب - اوي ته ير ش لوست درېيمې لورمې او پنمې جملېد

.وونكى دې جملې په لو آواز ولوليونيسي غو به ه كوونكي د كتاب له مخېوروسته دې د هر روپ زد

و نور زده جملى دې په لو آواز ولولي الوستل شوې .تكرار كيې كوونكي دې ورپس

هغه زده كوونكي چې جملى لوستلى نه شي هغوى ته دې هم .برخه وركي او د هغوى د لوستلو ستونزه دې اواره كي

– سره -لوبې( اغلى وونكى دې د :مشق او تمرين -۲كلمې دې په تخته وليكي او له زده كوونكو) نيزې-ورې

يو په خپل وارسره راشي او يوه يوهخه دې وغواي چې هريو بل زده كوونكي دې راشي او. كلمه دې په لو آواز ولولي

٧٠

ي د بل روپ يو تن دې راشي اوهماغه كلمه دېودې لوليم روپ يو تن دې راشي او كلمهېپه تخته وليكى د در

دې په تورو وويشي دا فعاليت دې وونكى په ولو .روپونو باندې ترسره كي

له پارهاغلى وونكى دې د خپلو معلوماتو :ونهه ارز -۳پوهى، مهارت، ذهنيت او(له زده كوونكو خه د

. وكيېپه برخه كې پوتن) ارزت : پوهه

خبرې پرې وكئ؟ نيزې وهلو لوبه ه ول لوبه ده؟ د - ؟ لرئ معلومهئ چې تاسود داسې لوبو نومونه واخل -)ل(په لوست كې داسې كلمې ورپه وته كئ چې د -

؟ئتورى ولري بيا يې په تخته وليكى پهزده كوونكي دې لوستل شوې كلمې او جمل :مهارت

لو آواز ولولي او كلمې دې په تخته وليكي؟آيا زده كوونكو د نيزې وهلو لوبه و پيژنده او: ذهنيت

وپوهيدل چې دا لوبه يره لرغونى ده؟آيا زده كوونكو د نيزې وهلو لوبې د لوست خه په :ارزت

دې پوه شول چې دا لوبه زمو دخلكو يوه په زه پورې لوبه شحاليو په ورو كې ترسره كوي؟ده او خلك يې د خو

زده كوونكي دې دلوست متن په خپلو :كورن دنده -۴ .وليكي كتابچو كې

يوويشتم لوست مخونه) ۴۸ - ۴۷( د نيزې وهلو لوبه : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵:وختد كلمو لوستل، ليكل او د نيزې وهلو د لوبې: موخه

.) شپمه جمله (پيژندنه ده او) او ايونهېمنطق (ې، سيم)تيريعسا(لوبه :نوي لغتونه

)رواج( دود.كارتونه او انوريز چار ليكلي :يدرسي مرستندويه توك

:فعاليتونه -۱ په يوهاغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دند -

. كتو سره وورى او هغه دې اصالح كياغلى وونكى دې د تير لوست خه له زده كوونكو -

ونهه نه پوتنى وكي چې په دې توه به د تير لوست ارز .ترسره شي

ې يو ل بيا زده كوونكى په روپونو اغلى وونكى د-د لومى روپ خه دې پوتنه وكي) ۳ -۲ -۱(وويشي آيا تاسو د نيزې وهلو لوبې خه نورې كومى لوبې پيژنئ؟: چې نيزى وهلود:يم روپ خه دې پوتنه وكي چېېد در

د ه شي په وسيله له مكىله سرهلوبه كې د آس په ى را پورته كوي؟وخه مي

د هر روپ زده كوونكي به ايي پوتنو ته وابونه )نيزه( .ووايي

چې د پوتنو سم وابونه د زدهىكار ده نو وونكي ته پ پهوكوونكو او روپونو په واسطه حل كي او د نيمتيا

وونه وكيصورت كې دې پوره مرسته او الر. اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د لوست-پمې جملې ته ير شئ او غو ونيسى وونكى به دا جملهشد كتاب له مخې په) او دهغه سيل ته ورى......زمو خلك(

لو آواز و لي ولولي او په مطلب به يې پوره را واچوي بياآواز ولوستل شي اوغلط روپ له خوا په لو به جمله د هر

ى دې د شاباس اوبه د روپونو په واسطه نيول كيي او وونك .آفرين په ويلو زده كوونكى تشويق كي

اغلى وونكى دې الندې كليمې په:مشق او تمرين -۲او د) يراو يره، لرى، هغه، مكه(كارونو كې وليكي

ميز په سر دې واچوي له هر روپ خه دې وغواي چېيو تن راشي او د ميز له سره دې يو كار پورته كي او

٧١

وايهر روپ له يوه تن خه وغتخته وليكي بيا دې د ته راشي او يوه كلمه دې په تورو واويې مخېچې د تخت

)ول، سورافغانان، ات ،ملي ،( په خپلو كتابچوبيا دې .كې وليكي

اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر د زده :ونهه ارز -۳كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه

.پوتنى وكي :پوهه

.زده كوونكي دې د ات په هكله معلومات وركي - خلك په كوم وخت كې ات كوي؟ -

دې زده كوونكىهست لوم او دوهمه جملد لو:مهارت)افغانان، ات(د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او د

.كلمې دې په تورو واويد لوست په لوستلو او ليكلو) ات(زده كوونكي د : ذهنيت

له خپل كلتور سره آشنا شول؟نده او اسره ملې ات وپيژهليكلو سرد ات د كلمو او جملو په لوستلو او :ارزت

دى چې پهملى دود پوه شول چې ات زمو د خلكو يو يو اوخوشحاليو كې دا نيدخوا ترسره كي.

زده كوونكى دې الندې جملى په خپلو :كورن دنده -۴ افغانان له،ات د افغانانو ملي دود دى(كتابچو كې وليكى .)ات سره مينه لري

ویشتم لوست دوه مخونه) ۵۰ -۴۹(ات : عنوان برخه لوم

دقيقى ۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د خپل هيواد د دودونو: موخه

.سره آشنا كيدل ديد(سور ،)رواج( دود،)املى ن( ات:نوي لغتونه

.)ول غونكى (، ولچي)موسق يوه آله دهد امكان په صورت كې د ات: ىكدرسي مرستندويه تو .انور او عكسونه

:فعاليتونه -۱ په يوهاغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دند -

كتو سره وورى او يوبل ن په ن زده كوونكى دې .توه خپلى كتابچې اصالح كيد مشورى په

خه د زده) نيزى وهلو لوبى(اغلى وونكى د تير لوست - .كوونكو نه پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

عنوان دې په)ات)اغلى وونكى دې نوى لوست -ونو وويشى دتخته وليكي او زده كوونكي دې په درو روپ

چې په انور خبرېوغواي لومي روپ خه دې آيا: د دوهم روپ خه دې پوتنه وكي چې. وكي

تاسو كله ات ليدلى دى؟ كه مو ليدلى ه وخت او چيرته؟خلك په كوم: ى چېد درېيم روپ خه دې وپوت

وخت كې ات كوي؟د هر روپ زده كوونكى به په خپل وارسره پوتنو ته وابونه

روپونو وونكى دې د وابونه واوري هغوى دې پهوواييشاباس او آفرين په ويلو بدره كي بيا دې د ات دا چې خلك

په جشنونو: په كوم وخت كې ات كوي معلومات وركي لكهزده كوونكي....... كې په خوشاليو او د ودونو كې ات او نور

.به د ات په هكله البشپ معلومات ترالسه كي- وونكى دې د ات اغلى) او دوهمه جمله د) لوم

چې ليكلليكي او زده كوونكو ته دې وواييتختى په مخ و .شويو جملو ته ير شي او غو دې ونيسي

ولولي چې ول يې وونكى دې بيا جملى په لو آواز .واوري بيا دې د جملو په مطلب خبرې وكي

زده كوونكى به په وارسره د تختى مخى ته راشي او ليكل - په صورت كېوجملى به په لو آواز ولولي او د نيمتياشوې

.دې خپله وونكى زده كوونكو ته الروونه وكياغلى وونكى دې الندې كلمې په :مشق او تمرين -۲

٧٢

دوه ويشتم لوست مخونه) ۵۰ – ۴۹( تا: عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵:وختد كلمو لوستل، ليكل او د خپل هيواد د دودونو: موخه

.سره آشنا كيدل ديول(، ولچي )رواج( ، دود)ملى نا(ات :نوي لغتونه )سور غونكى (، سورناچي)غونكى

ليكلى كارتونه، د امكان په صورت.يكدرسي مرستندويه تو .ريزچاركې د ات انو

:فعاليتونه -۱- وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

او په نه دې كي او كلهرى ووهدنده په يو كتو سرصالح كي او كومواكله دې يو د بل په مرسته غلط ور

ه تى هغو وي ترسره كېزده كوونكو چې خپله دنده نه .ه ترسره كيپله دنددې وره الروونه وكي تر و خ

اغلى وونكى دې د تير لوست لوم او دوهمه - له مخى ولولي لوجمله په زده كوونكو باندې د كتاب

.ونه دې ترسره كيه خپله ارزيمه او لورمهېست درول اغلى وونكى دې د ات د -

په ات كې ول او....... دوى ملي او تاريخى(جمله دې و ته دې وليكي او زده كوونكپه تخته) سور غول كيى

و جملو ته ير شي او غو دېووايي چې د تختې ليكل شوونيسيونيسي زده كوونكي به جملو ته ير شي او غو به

لى ولولي او پهاو و آواز جملى وونكى دې په لويا به د هر روپ زدهب. مطلب دې پوره را واچوي

ي او جملى به په تختى مخى ته راش د په وارسرهكوونكي په صورت كې دې خپله زدهو نيمتيا د او ولوليلو آواز

په لوستلو كې مرسته وكي او د كلمو سم تلفظكوونكي وونكى دې د زده كوونكو د لوستلو فعاليتدې ادا كي

. بدره كي سرهپه شاباس او آفرين په ويلوبيل اغلى وونكى دې د الندې وركل شويو كلمو توري -

بيل په كارتونو كې وليكى او له هر روپ خه دې وغواي.چې له تورو خه مناسبه كلمه جوه كي او په تخته دې وليكى

فغان ا=) ن+ ا + غ + ف + ا (:لكهوونكى دې نوموى فعاليت ترارنې الندې ونيسي او د نيمتيا

.جه كيپه صورت كې دې زده كوونكى خپلو غلطيوته متواغلى وونكى دې و زده كوونكى د ولى مخى ته -

چې له پخوا زمانونوراوغواي او په هغوى دې ملي ات تمثيل كي او هغوى دېخه را پاتې ده په عملى توه

.وسره تشويق كيل ويپه شاباشاغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲

جملى د كتاب له مخىالروونه وكي چې لوستل شوېيو ل بيا په چوپتيا سره ولولي او خپله دې د روپونوارنه وكي او پوره مرسته دې له زده كوونكو سره

.وكياغلى وونكى دې د خپلو معلوماتو په : ارزه ونه-۳

خاطر له زده كوونكو خه د پوهې مهارت، ذهنيت او د .درس ارزت په برخه كې پوتنى وكي

: هپوههي ات په مفهوم وپوهيدل په دې هكلزده كوونكي مل آيا -

دې لن معلومات وركي؟ زده كوونكي دې په لوستل شويو جملو كې داسې كلمې ورپه-

) دود(: وته كي چې درې توريزه او لورتوريزه توري وي لكهزده كوونكي دې په وارسره لوستل شوې كليمې: مهارت

.ولولي او هغه دې په تخته وليكياو جملې په لو آواز آيا زده كوونكي د خپل هيواد د ملى ات په پيژندلو :ذهنيت

احساس د خو كوي او غواي چې ملى ات په عملى توه زده كي؟

آيا زده كوونكو په دې پوه شول چې ملي ات د :ارزتافغانانو يو دود دى؟ چې افغانان خپلې خو ، ادي او د

شحال د ملي ات په كولو سره الزه وونكيجشنونو خو .او شانداره كوي

كتابچو كېولزده كوونكى دې په خپ: كورن دنده -۴ .لوستل شوې جملى په كلى ليك سره وليكي

٧٣

ل و ر و س ت ا هـ ن ي م

ول : کهلد لوست دغه جملى ) ات )اغلى وونكى دې د -په تخته وليكى او ) كلى ات كوى...... ولچي او سورناچي (

و لى دې په لو آواز ولولي او د جملو په مطلب دې را .بيا دې په زده كوونكو و لى په لو آواز ولولي: واچوى

اوافغان، ول، سور، ات)اغلى وونكى دې د - كې وليكى او هغه دې په ميز ونوكليمې دې په كارت) مينهى له هر روپ يو تن خه دې وغواي چې راشي واچو

پورته كي او كلمه دې په لو آواز رااو يو كارت دې دوونكى دې ) افغان(تخته دې وليكي لكه ولولي او په

.آفرين او شاباس په ويلو زده كوونكي تشويق كى كوونكي د اغلى وونكى دې زده :مشق او تمرين -۲

لوست جملو ته يو ل بيا د هغوى پام راواوي چې د په لو آواز سره ىلكتاب له مخى يو د بل په مرسته جم

دوه ويشتم لوست مخونه) ۵۰ -۴۹( ات : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وخت خپل هيواد د دودونو د كلمو لوستل، ليكل او د: موخه

.يسره آشنا كيدل دد موسيقى (ور س،)رواج(، دود)املي ن(ات :نوي لغتونه ) ول غونكى(او ولچي ) يوه آله ده

.نورد امكان په صورت كې د ات ا: يدرسي مرستندويه توك :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

ي او په نه دې كي اوغلط دې زده كتو سره وور كي او كومو زده اصالح د يو بل په واسطه ىكوونك

كوونكو چې كورن دنده يې نه ده اجرا كې هغوى ته دې .الزمه الروونه وكى تر و خپله كورن دنده اجرا كي

د لوم او دوهمى برخى ) ات )اغلى وونكى دې د - .لوست ارزه ونه ترسره شيخه پوتنى وكي تر و د تير

يمه برخه په پوتنى ېدر) ات)اغلى وونكى دې د - پيل كي او زده كوونكي دې په روپونو وويشي باندې

: او د هر روپ خه دې په وارسره داسى و پوتى چېومو وپيژانده اوس راته ووائئ چې خوو زده كوونكو ات خ

.نوم واخلئ؟ د هغه ئتاسې د موسيقي كومه آله پيژند هر روپ زده كوونكي به واب وركي او يوه د

.يې پيژني نوم به يې واخليموسيقى آله چې دوى .............او نور )رباب) (ول: (لكه

وونكى دې په آفرين او شاباس په ويلو دوى تشويق بيا به د موسيق د آالتو په اه به لن معلومات .كي

ه وليكى او په زده تخت پههوركي او د هغو نومونه ب لى ولوليكوونكو به يې و.

اغلى وونكى دې د چوكا الندې توري په تخته -وليكي او هر روپ زده كوونكي له تورو خه كلمې

.جوې او په خپلو كتابچو كې دې وليكى

٧٤

دې توه به په زده كوونكو كېه ولولي او خپله دې د نيمتياو په صورت كې له زده كوونكو سره پوره مرسته وكي چې پ .و مهارت پياوى شيلد لوست

ذهنيت او، مهارت،لى وونكى دې چې زده كه ه ترسره شوې او كه نه له زده كوونكو خه د پوهېاغ:ونهه ارز -۳ .ارزت په برخه كې پوتنى وكي

:پوهه .د ات په اه وك معلومات واندې كولى شي - زمو خلك په كوم وخت كې ات كوي؟ - ؟تورى ولري) ( چې د پيژنيد لوست په جملو كې داسې كلمې -

.ئكلمې په تخته وليكئ او بيا يې په لو آواز ولول) مينهافغانان، ات، ملي، ول، سور او (د :مهارت . او ليكلو سره ات وپيژانده او ورسره يې مينه پيدا كهولوست په لوستلد ) ات(زده كوونكي د : ذهنيتپخوا زمانو خه مو ته راپاتى چې له ى دود دى؟ ې ات زمو د هيواد يو مل زده كوونكي په دې پوه شول چ آيا:ارزت دى؟ .مې په خپلو كتابچو كې وليكى او بيا دې هيجا كيكل) او نغمې سورنات،(زده كوونكي دې د :كورن دنده -۴

٧٥

ا يا اطميناناغلى وونكى دې د خپل :ونهه ارز -۳ى وكى چې دنپاره د زده كوونكو خه و داسى پوته ل

.رند كى) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(هغوى :وههپ

د(زده كوونكى دې دلوست لميو لورو جملو كې - .پيدا كي) لريو، ي ،نكدن، زامن او زور

ى كلمې پيدا كي چېزده كوونكى دې په متن كې داس - .تورى پكى راغلى وي) س(د

: مهارت آيا زده كوونكى جملى سم لوستلى او ليكلى شي؟- آيا زده كوونكى پورتن كلمې په تورو واولې او په-

تخته يي وليكلې؟آيا زده كوونكو په كورن او ولنه كې د يووالى او: ذهنيت

.اتفاق شتون الزم او حتمى وبلليا زده كوونكى د يووالى او اتفاق پر ه واليآ: ارزت

باندې وپوهيدل چې په يووالى سره ير مشكل كارونه .ترسره كيدى شي

زده كوونكى دې په كور كې د كوچنيو: كورن دنده-۴لريو خه يوه ي جوه كى او د كورن د غيو سرهد دې كيسى په مطلب باندې خبرې وكى او نوموې

.په هغوى باندې عملى كىكيسه دې

درويشتم لوست مخونه) ۵۲ -۵۱(يووالى :عنوان

لوم برخه دقيقى ۴۵: وخت او د يووالى او اتفاق په ود كلمو لوستل، ليكل: موخه

). لورمى كرى–لوم (پوهيدل دي ) كوده(، ي )ساه وركول(ندن :نوى لغتونه

د لوست انورونه، د لريو يا:درسي مرستندويه توكى . ليكلي كارتونهاوي جاو

: فعاليتونه-۱- )۱- ۲اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو- .وويشي) ۳ زده كوونكو كورن دندې دې په يو كتو سره وكتلد-

شي او په نه دې شي او په خپله په زده كوونكو دى خپلى .غلط اصالح شي

اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه او د نوى- . لوست سره دې رابطى وايي

افغانان په ملى ات كې په ول او سور سره را: لكه .رندويوليى او ملى يووالى

خلك په كوم وخت كې ات كوى؟- تاسې د موسق كومى آلې وپيژندې؟-اغلى وونكى دې زده كوونكى وهوى چې د نوي -

ورى او د هرورونوته وروپ زده كوونكىلوست انى او نومونه دې واخلىدې يو يو انور باندې خبرى وك

. انورونو رنوالى تشريح كى دبيا وونكى دېتهنكى دې د لوست لورمه جمله په تخاغلى وو -

ولولي او معنا دې كى زدهوليكى او په لو آواز دې . دې ورته غو وينسيكوونكي

اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكى په -ى او يوه يوه جمله دې په لووارسره تختى ته راوغوا

.آواز پرې ولولي او وونكى دې الروونه وكىزده كوونكي دې د لوست لورمه : مشق او تمرين-۲

جمله په وارسره په لو آواز ولولي او وونكى دې مرستهورسره وكى او نور زده كوونكي دې غو ورته

زده كوونكي دې د وركل شويو تورو خه په.ونيسى .خپلو كتابچو كې كلمې جوى كي

) = و+ى++ر+ل()+ن+د+ك+ن= (

٧٦

) ى++س:(لكه اغلى وونكى دې يو زده كوونكى باندې د ولى په-

ر او زامنو په توه عملى ول تمثيلمخ كې د كيسي پال .وكى او خپله دې ورته الروونه وكى

اغلى وونكى دې د خپل ا لپاره د زده :ونهه ارز -٣كوونكو خه و داسى پوتنى وكى چې د هغوى

كلمې پيدا كولى شي؟) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(تفاق او پهآيا تاسى د كتاب له مخې د سپين يرى، ا: پوهه

ير كلمې پيدا كولى شئ؟ زده كوونكى دې پورتن كلمې په خپلو كتابچو: مهارت

.كې وليكى او په لو آواز دې په وارسره ولوليزده كوونكو ته د دې لوست خه د اتفاق او: ذهنيت

يووالى مفكوره پيدا شوه؟ :ارزت

آيا زده كوونكى د اتفاق او يووالى په و پوه شول؟- آيا زده كوونكى په دې پوه شول چې اتفاق او يووالى په-

ژوند كې يو ضرورى خبره ده؟زده كوونكى دې د لوست كيسه په كور :كورن دنده -۴

كې د كورن غيو ته په خپله ژبه وكى او بيا دې سباته په .ولى كې خپلو وليوالو ته وكى

درويشتم لوست مخونه) ۵۲ -۵۱(يووالى :عنوان

هدوهمه برخ دقيقى ۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د يووالى او اتفاق په و: موخه

.)پنمه وروست جملې( پوهيدل دي ) يووالى (اتفاق ،)په ول يا په قسم(په ير : نوى لغتونهد لوست انورونه، د كوچنيو :ندويه توكيدرسي مرست

.لريو يوه ي او ليكلي كارتونه :فعاليتونه -۱ . د زده كوونكو كورن دنده دې وكتل شي-اتفاق،( زده كوونكى دې پر روپونو وويشل شي د -

يد په نومونو دې ونوموي) يووالى او. اغلى وونكى دې د لوست انورونو ته د زده-

.كو پام و واوى او د ا پوتنى دې ترى وكىكووند كوچنيو( سى ه كوى؟ سپين يرى: د اتفاق روپ-۱

) لريو ي هر يو زوى ته وركوى چې ماته يې كى په ماتولو ورسيد؟آيا د زامنو زور د ي:يووالى روپ -۲ .د كيسي په مطلب دى خبرې وكي: د يد روپ-۳

.اه پوره معلومات واندې كىوونكى دې په دې اغلى وونكى دې دلوست وروست لور جملى په-

تخته وليكى، په لو آواز دې ولولي، معنا دې كى او زده .كوونكى دې ورته غو ونيسى

اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكى په-وارسره تختى ته را وغواى چې جملى له تختى خه په

او نور زده كوونكى دې تختى ته وورىلو آواز ولولي .او وونكى دې تشويق او الروونه وكى

:مشق اوتمرين -۲ زده كوونكى دې په وارسره د لوست جملى د كتاب له-

مخې يوه يوه جمله په لو آواز ولولي او نور زده كوونكىدې خپلو جملوته په كتابونو كې وورى او وونكى دې

.ارنه وكى روپ زده كوونكى دې په وارسره تختى ته راشي د هر-

توري) ى++س(او ) ن+م+ا+ز) (ق+ا+ف+ت+ا(او د دې په تخته وليكى او نور زده كوونكى دې په خپلو.كتابچو كې هم وليكى او هم دې كلمې ترى جوى كى

٧٧

.كلمې په تورو واوى او نور دې په كتابچو كې وليكىاغلى وونكى دې د خپل معلومات له پاره :ونهه ارز -۳

وونكى پوه شوي دي؟ داسى ارزه ونه ترسرهچې آيا زده ككى چې پوتنى له زده كوونكو خه وكى چې د هغوى

.وايي) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(آيا زده كوونكى د كيسى په مطلب پوه شوى دي؟: پوهه

او هغه په خپله ژبه ويلى شي؟ زده كوونكى لوست سم لوستلى او ليكلى شي؟: مهارت :تذهني

آيا زده كوونكو د دې كيسى دلوستلو خه پند- واخيست؟

زده كوونكى د دې كيسى په پوهيدو سره لوتيا احساس كوي؟ - : د لوست ارزت

آيا زده كوونكو ته د دى كيسى په لوستلو هويارى او- تجربه پيدا شوه؟

په ژوندانه كې زده كوونكى له يووالى او اتفاق خه - .كار واخلي

من،(زده كوونكى دې په كوركې د :ورن دندهك -۴كلمې په تورو واوى او په خپلو كتابچو كې) زامنو، مات .دې وليكى

درويشتم لوست مخونه)۵۲ -۵۱(يووالى :عنوان

هدريمه برخ دقيقى۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د يووالى او اتفاق په و: موخه

.) دوه جملېوروست ( پوهيدل دي ) يووالى (اتفاق ،)په ول يا په قسم(په ير : نوى لغتونه

د لوست انورونه، د سپين يرى :درسي مرستندويه توكي .ه كوچني لريسى او زامنو د كيسى تمثيل له پار

:فعاليتونه -۱ . اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو وويشي-په يو نظر سره وكتل شيد زده كوونكو ورن دنده دې -

يووالى په هكله دهر يو زده كوونكى دې وغواى چېاو خپله كيسه چې د كورنيو غونه يې اوريدلې وه بيان كى او

. وونكى دې تشويق وكىنور دې ورته غو ونيسى او . اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه داسى وكى- د لوست په انورونو كې ه وينئ؟-۱ په انور كې چې كوم كسان ليدل كيى ستاسو په-۲

نظر دوى ه كوى؟ .درېيم روپ دې دا كيسه په عملى توه ترسره كى-۳

يق اووونكى دې دوى په شاباس او چك چكو سره تشو .پوره الروونه دې وكى

اغلى وونكى دې د لوست وروست دوه جملى په-تخته وليكى او په لوآواز دې ولولي او مطلب دې ورته

.واضح كى بيا زده كوونكي دې په وارسره د ولى مخ ته راشي او-

د لوست مطلب دې په خپله ژبه ووايى او وونكى دېىتشويق او مرسته ورسره وك.

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكي دې په وارسره د لوست جملى يوه يوه د-

.كتاب له مخى په لو آواز ولولي)نكدن، ي، زور، په ير( زده كوونكى دې د -

٧٨

اغلى وونكى دې د تير او نوى درس د ايكو په- .خاطر د زده كوونكو پام د كتاب انورونو ته راواوي

وى خه دې د نوى درس د هونى لپاره داسىله هغ :پوتنى وكى

! كوم انور د اوى يا دوبى فصل راودلى شي- يو كال و فصلونه لري؟-

وونكى دې د دوى د وابونو په اوريدو سره كله چې دهغوى د پوهې اندازه يې په نوى درس كې ولوله بيا دې

لورو فصلونو باندې خبرې وك يپه خپله په. لوم، دوهمه او(اغلى وونكى دې نوى درس -

دې فصله پ......يو كال لور موسمه لرى(كره )درېيمهد تختى په مخ وليكى هغه دې په لو آواز) كې بارانونه اوري

ولولي د هر فصل په برخه كې دې د زده كوونكو د پوهىپه برابر خبرې وكى بيا دې په زده كوونكو ولولي او له

.دى برخه كې معلومات وغوايه ى خه دې هم پهغو :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې د دوولس مياشتو نومونه په هر زده-

.كوونكى جالجال ووايي او تكرار دې كى اغلى وونكى دې په زده كوونكو باندې د مياشتو-

نومونه كيدي او بيادې زده كوونكى درى درى تنه جال

لورويشتم لوست مخونه) ۵۴ -۵۳(د كال لور فصلونه: عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد كال پيژندل، د كال د فصلونو او د مياشتو د: موخه

او ليكلدې لوست د متن سم لوستلنومونو پيژندل او د .)درى لوم كرى( دي

) جوزا( او غبرولى ) فصل( موسم :نوى لغتونهد لوست لورو فصلونه انورونه،:درسي مرستندويه توكى

ليكلى كارتونه او د طبعيت په لورو فصلونو كې نور .انورونه

:فعاليتونه -۱- وونكى دې د زده كوونكو كورن اغلىدىه دندې پ

هر يو زده كوونكى دې خپله وه: ترتيب سره ووري چېكى ليكلې ده په وارسرهه توره تخته چې كورن دندى يې پ

خپل وونكى ته ويي وونكى دې هغه په دقت سرهوورى هر يو دې په جال جال توه تشويق كى د ه والىپه صورت كې دې د هغه تخته نورو ته ويي اوپه آخر كېدې د تختو په مخ ليكل شوې موضوع په توره تخته وليكى

.او زده كوونكي دې خپلې غلط ته متوجې كي اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-

)پسرلى، دوبى، منى او ژمى(كوونكى په لورو روپونو نومونو باندې ووشي او له دوى خه دې خپلى پوتنې په

: چېدې ترتيب وكىتاسو د سپين زيرى سى كيسه واوريده: د پسرلى روپ

له هغى خه مو ه مطلب واخيست؟تاسى د كارتونو په مخ ليكلى تورى:د اوى يا دوبى روپ

كوچنى، وخت،(واخلئ او دا كلمى ترې جوى كئ ) غوتل او سىتاسو د كيسى په متن كې هغه كلمې په نه: د ژمي روپتورى پكى راغلي دي بيايي په خپلو) ن(كئ چې د

!كتابچو كې وليكئوونكى دې هر روپ له خپلى فعالى ونى خه تشويق او .تحسين كى او په ن كې دې د نيمتياو الروونه وكى

٧٩

.يي په همدى ترتيب تر پايه پورې هر يو دې خپل نوم په لو آواز ولوليشي چې يو فصل و . هر زده كوونكى دې هغى د مياشتي نوم چې په ده باندې ايود شوى په تخته وليكى په تورو دې واوي- ) ى+ر+و (-ورى: لكهس د پوهې، مهارت، ذهنيت اواغلى وونكى دې له زده كوونكو خه داسى پوتنى وكى چې د نوى در: ونهه ارز -۳

ارزت په برخه كې رندونه وشي او وونكى له هغه خه امن شي چې زده كوونكى د درس په هره برخه كې پوه .شوى او نورى ستونزى نشته

:پوهه زده كوونكى د فصلونو نومونه اخستلى شي؟- زده كوونكى د مياشتو نومونه په ترتيب سره ويلى شي؟ - نكى د هر فصل مياشتى ودلى شي؟ زده كوو-

زده كوونكى د مياشتو نومونه په كتاب كې ويلى شي؟: مهارت .آيا د دې درس په پوهيدو سره د دوى د پوهې په كچه كې زياتوالى راي او ور په ور په ان ا پيدا كوي: ذهنيت : ارزت

د دې درس په لوستلو سره زياتو كلمو سره آشنائى پيدا كوي؟- آيا د دې درس په لوستلو سره د فصلونو او مياشتو له نومونو سره بلد شول؟- همدارنه دوى تقريباَ پوهيدلى شي چې اوس د كال كوم فصل او يا كومه مياشت ده؟- .زده كوونكى دې د كال د مياشتو نومونه په ترتيب سره زده او په خپلو كتابچو كې دې وليكى :كورن دنده -۴

٨٠

تخته وليكى وروسته دې نور زده كوونكى يو يو په وارسره راشي ليكل شوى كلمې چى د مياشتو نومونه دي په ترتيب

ه كوونكى سره برابر وليكى او همدارنه دې نور پاتى زدد دوى ليكل شوي مياشتى دې په فصلونو كې ترتيب كى

.او د فصلونو نومونه دې وليكى وونكى دې پوره ارنه وكي او په هره برخه كې دې -

.له هغوى سره مرسته او د دوى ستاينه وكيلوست د پوره زده اغلى وونكى دې د :ونهه ارز -۳

ينان حاصله كى د كې د معلومولو له پاره چې خپل اطم مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه كې ،لوست د پوهې

.دې له زده كوونكو خه پوتنې وكي :پوهه

زده كوونكو تاسو ويالى شئ چې په پسرلى پسى كوم - ) اوى يا دوبى(فصل راي؟

زده كوونكى په دى وپوهيدل چى د مياشتو او فصلونو - ترمن توپير موجود دى؟

ونكي دې د هر فصل مياشتى جالجال ووايي؟ زده كو- : مهارت

زده كوونكى كولى شي چې په چوكا كې ينى تش -ايونه شته زده كوونكى دې په وارسره هغه په خپلو

لورويشتم لوست مخونه) ۵۴ -۵۳(د كال لور فصلونه :عنوان برخهدوهمه دقيقى۴۵: وختد كال پيژندل، د كال د فصلونو او د مياشتو نومونو : موخه

دي او ليكلپيژندل او د دې لوست د متن سم لوستل .كره) لورمه، پنمه، شپمه او اوومه(

، تله )غنمو خوشهد (، وى )خرچن(چنا :نوى لغتونه ) ترازو(

د لوست لور انورونه، ليكلى :درسي مرستندويه توكىكارتونه، د فصلونو انورونه او د امكان له مخې نور اصلى

.شيان : فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې نن هم د پرون په شان كورن دنده -

په ووتختو كې وورى د هغو د كار كول او نه كول دې ا كه چا خپله دنده نه ده اجرا كې هغه دې خپل رند ك

دغه مسئوليت ته متوجه كى او په و الفاظو سره دې .وهوى چې له خپلو همزولو بيرته پاتى نه شي

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزونى له پاره له هر -زده كوونكى خه وپوتى چې د تا نوم ه شي ؤ يعنى د

باندې ايود شوى و په وارسره دې كومې مياشتى نوم په تا هر يو راوغواي او له ويلو خه وروسته دې هغه خپل نوم

په تخته وليكى او هم دې ووايي چې په كوم )د مياشتى نوم(فصل كى دى او اغلى وونكى دې د دوى هره برخه

.فعاليت په ه توه وستاييو شپمه ا- پنمه-لورمه (اغلى وونكى دې د لوست -

) ورو ورو سيى.....دوبى هم درى مياشتى(كره )اوومه زده كوونكى ې وونكى الروونه وكى چې هر يوبيا د -

دې په وارسره د تختې مخې ته راشي او يوه يوه جمله دې په .لو آواز ولولي او په هغه باندې دې خبرى وكى

:مشق او تمرين -۲ه كوونكى اغلى وونكى دې الروونه وكى چې زد-

دې د تختى مخى ته په وارسره راشي او پر ميز باندې ليكل شوي كارتونه يويو پورته كى هغه دې ولولي بيا دې په

٨١

.كتابچو يا پر تخته كى كى

دريمه مياشت دوهمه مياشت لوم مياشت فصل

سرليپ

ازمرى چن

لند

كب سلواغه ژمى

) ي+ي+و+غ(غويي : زده كوونكى دې د مياشتو نومونه په تورو واوي لكه-

د فصل او مياشتو له زده كولو سره دوى وپوهېدل چې دكال په كوم وخت كې هوا توده او كوم وخت كې هوا سه : ذهنيت .وي چې د خپل روغتيا او سالمت په فكر كې شي

.استعدادونو ته پراختيا وركويد نويو كلمو سره بلدتيا د دوى علمى : ارزتخبرې وكى او په دى خبره ) فصلونه او مياشتى(زده كوونكى دې له خپلو كورنيو سره په دې برخه كې :كورن دنده -۴

.دې ان پوه كى چې توده او ه هوا په كوم وخت او فصل كې وي بيا دې سباته خپلو همزولو ته په خپله ساده ژبه ووايي

٨٢

- اغلى خه په فصلونو وونكى دې له زده كوونكو .كې د مياشتو نومونه وپوتى

ورى، (د مثال په توه د پسرلى د فصل د مياشتو نومونه ) چناغويي او

ژمى هم(اغلى وونكى دې د لوست د پاى دوه كرى -په تختى) فصل كې واوره وريى.......درى مياشتى دى

ژمى فصل دې ورته پورهوليكى په لو آواز دې ولولي د توضيح كى او د مياشتو نومونه دې و واره تكرار كى بيادې په زده كوونكو ولولي هره كلمه دې پرى تكرار كى او

.د ژمې په هكله دې له هغوى خه معلومات واخلىالروونه وكى چېوونكى دې :مشق او تمرين -۲

.ىالندې ليكل شوې كلمې دې له يو بل سره ونلو منى : لومى فصل پسرلى: دوهم فصل ژمى : درېيم فصل دوبى : لورم فصل

په دې ترتيب سره دې د تير په ودلو يو له بل سره د تلى .ايياو بيا دې په انورونو كې و

لورويشتم لوست مخونه) ۵۴ -۵۳(د كال لور فصلونه :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختود كال پيژندل، د كال د فصلونو او د مياشتو نومون: موخه

دي او ليكلپيژندل او د دې لوست د متن سم لوستل .كرې) د وروست درى(

) حوت(كب او )دلو( سلواغه،)جدى(مرغومى :نوى لغتونه، ليكلى لور انورونهلوست د :درسي مرستندويه توكى

.نورونهاو اونده ينى اكارتونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كتو سره ووري او بيا دې زده كوونكى په روپى شكلاو هغه دې د هغىوره وكي د يوبل په كورن دندې مش

اصالح چې وونكى په تختى ليكلېصحيح كرى له مخې وونكى دې د دوى د فعاليتونوارنه وكى او دكي

.فعاله ون په صورت كې دې هغوى تشويق كىو روپونو د اغلى وونكى دې زده كوونكى په در-پوله هر ر اوپه نومونو وويشي) موسم او هواباران،(

خه دې د تير درس په هكله پوى او پدىه تنى وك .ونه ترسره كىه توه دې د تير درس ارز

د باران روپ دې هر يو په ان د فصلونو نوم كيدى - د فصل كلمه دې په تختىاو په ترتيب سره دې ودريى او

.وليكى هرې مياشتى نوم په خپل اند موسم روپ دې د -

د ولى مخې ته په ترتيب سره ودريى او بيادې كيدي دې پهونهد مياشتى نومې د يوه كال رندونه وكي او چ

.تختى وليكىد هوا روپ دې په تختى باندې ليكل شوې كلمې په تورو -

ورى وونكى دې له زده كوونكو) ى+ر+و: (واوي لكه .خه مننه وكى او دوى ته دې شاباش او آفرين ووايي

٨٣

اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر د نوى درس د ارزه ونى په برخه كې له زده كوونكو خه د لوست د:ونهه ارز -۳ .پوهيدو مهارتونو، ذهنيت او د درس ارزت په هكله پوتنى وكي

:پوهه ) منى( كوم فصل مياشتى بلل كيى؟ د) تله، لم او ليند( زده كوونكى ويلى شي چې - زده كوونكى د مياشتونو نومونه په ترتيب سره ويلى شي او د هر فصل مياشتى پيژندلى او جدا كولى شي؟-

:مهارت زده كوونكى د مياشتونو نومونه ليكلى او په تورو يې اولى شي؟- ) ب+ك(كب : لكه زده كوونكى ول متن لوستلى او ليكلى شي؟-

چې عمالً په دى توانيى چې د هر فصل په رارسيدو سره هغه پيژنى او له هغه سرهزده كوونكى د درس په نتيجه كې : ذهنيتان عياروي يعنى په اوى كې د سو جامو او په ژمي كې د تودو جامو په فكر كې وي چې دا پوهه دوى ته لويوالى او د

.ا ذهنيت وركويه خصوصياتو باندې پوهيى او له هغه سره سم دوى دزده كوونكي د دې لوست په پوهيدو سره د كال د فصلونو پ: ارزت

.خپل كار او زيار په فكر كې كيىزده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې د يو ل انور د كال په لورو فصلونو كې وباسي او د امكان په: كورن دنده -۴

.صورت كې د هغه د خپلو وخت رنونو سره رنه او كلى كى

٨٤

.كوي وابونه وركيخپل درسونه وايي، لوبى كوي، د كور په(په توه د مثال

هكارونو كې مرسته كوي، وونى ته ي، خپلوانو كر .بشپ معلومات وركى......) ي او نور

- د ور وونكى دې بياد اون اغلىونومونه دې په تونو كې وليكى ركا :لكه شنبى يكشنبى دوشنبى

نبى پنج شنبى جمعه ش سه شنبى چهار او د ميز په مخ دې واچوى د هر روپ خه دې وغواىچې يو تن راشي يو كار دې را پورته كي او نور زده

ولي او په تخته دې وليكىكوونكو ته دې په لو آواز ولهمداراز ول روپونه دې په وارسره همدا فعاليت سرته

.ورسوى اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د-

لوست لوم او دوهمى جملى ته ير شي او غو ونيسئاو بيا دې جملى د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او دا

ره كي چې په دېكار دې په زده كوونكو باندې ترس .توه به د زده كوونكو د لوستلو مهارت پياوى شي

ست پنه ويشتم لو مخونه) ۵۷ – ۵۶(د اون د ورې نومونه :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختدې لوست د او دل پيژندد يوې اون د نومونو : موخه

.كلمو لوستل، ليكل او زده كول دي )لوبې او تفريح (ي ساعتير او)اون هفته (:نوي لغتونه

. ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كتوسره په نه او غلط دې د زده كوونكو په واسطهونيسي او كومو زده كوونكو چى خپله كورن دنده نه ويراوې هغوى ته دې الزمه الروونه وكى تر و خپله

.دنده او مسووليت ترسره كيلورو فصلونود كال )اغلى وونكى دې د تير لوست-

) خه دې پوتنى وكي او خپله ارزونه دې ترسره كي-)۱- ۲- ۳اغلى وونكى دې زده كوونكي په اوو -وو روپونو باندې وويشي او په هر) ۷ -۶ -۵ -۴

. روپ دې د اون د ورو نومونه كيديله روپونو خه دې وغواي چې د) شنبې او يكشنبى( د

)اون( وكي او هم دې ووايي چې لوست په انور خبرىخه دې) دوشنبى او سه شنبى(د . ه ته ووايي روپونو

؟ئ واخله د اون نومونېپوتنه وكي چې تاسروپونو خه دې) او جمعهچهار شنبى، پنجشنبى(د

تاسې په يوه اون كې كوم كارونه:پوتنه وكي چې كوئ؟

ي وابونهپه وارسره ايد هر روپ زده كوونكي به وونكى دې د ولو روپونو خه وابونهوركي او

آفرين او شاباس په ويلو تشويق كيدواوري هغوى دې او بيا دې د هرې پوتنى بشپ واب زده كوونكو ته

.واندې وكي:ورى ده هره ور انته نوم لري لكه)اوه(يوه اون : مثالَ

نبى، پنجشنبه اوشنبى،يكشنبى، دوشنبى، سه شنبى، چهارش په يوه اون كې كوم كارونهياو دا چې زده كوونك) جمعه

٨٥

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې د لوست لوم او دوهمه جمله يو د بل :مشق او تمرين -۲ .سره په چوپتيا ولولي او د اون د ورې نومونه دې په خپلو كتابچوكې وليكى

نكى دې د خپل ا په خاطر له زده كوونكو خه د هغوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او ارزت پهاغلى وو :ونهه ارز -۳ .اه پوتنى وكى

: پوهه زده كوونكى د اون د ورى نومونه ويلى شي؟- زده كوونكي دې ووايي چې كوم كارونه په يوه اون كې ترسره كو؟-

تخته وليكى او په لو آواز دې ولولي؟زده كوونكي دې د اون د ورې نومونه په: مهارتزده كوونكى د اون د ورى نومونو د لوست په لوستلو او ليكلو سره د اون ورې وپيژندې او احساس د: ذهنيت

خوشحال كوي؟ .زده كوونكى په دې پوه شول چې يوه اون انته بيل بيل نومونه لري: ارزت

. كتابچو كې د اون ورې وليكىزده كوونكي دې په خپلو: كورن دنده-۴

٨٦

ي او بيا دې د اونك دكې كارتونه جو نومونهو ور دېپكې وليكى او هر روپ چې ير ژر دا كار وك هغه

لوم لمبر روپ وى او بيا دې د اون ورى نومونه .ولولي

اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له :ونهه ارز -۳ .زده كوونكو خه پوتنى وكي

:پوهه په اون كې و ورې ووني ته ئ؟تاسې - د جمعى په ور ينى خلك چيرې ي؟ - نو او نورو ايونو كې ه كوي؟ودوى په خپلو كور -

زده كوونكي په وارسره د اون ورې نومونهآيا :مهارت له ياده په لو آواز ويلى شي؟

زده كوونكي په وارسره د اون ورى نومونه ليكلى شي؟- زده كوونكى د لوست په لوستلو او ليكلو سرهآيا: ذهنيت

د اون ورې نومونه زده كل او احساس د خو كوي؟ آيا زده كوونكي په دې پوه شول چې هره ور:رزتا

انته نوم لري؟زده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې د :كورن دنده -۴

.اون ورې نومونه په تورو باندې واوي

پنه ويشتم لوست مخونه) ۵۷ – ۵۶(د اون د ورې نومونه :عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختاو د دې لوست د د يوې اون د نومونو پيژندل: موخه

.كلمو لوستل، ليكل او زده كول دي )لوبې او تفريح(، ساعتيري )هفته( اون :نوي لغتونه

. د تورو ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

.كتو سره ووري او په نه دې كىونهاغلى وونكى دې د تير لوست د اون ورې نوم -

ى او بيا دې د لوست پهدې له هر روپ خه وپوت .دوهمه برخه پيل وكي

مو په اون كې(اغلى وونكى دې د لوست دا جمله -د تختى په مخ وليكى او زده )او ساعتيري كوي........شپ

كوونكو ته دې ووايي چې جملو ته ير شي او غو دېونيسي وونكى دې جملې و لې په لو آواز ولولي او په .مطلب دې پوره خبرې وكي او نوې كليمې دې معنا كي

ونكي دې په وارسره د تختې مخې ته راوغوايزده كو - دې په نوروواو جملې دې په لو آواز ولولي او نيمتيا

دزده كوونكو باندې اصالح كي او زده كوونكي دي . په ويلو بدره كىشآفرين او شابا

اغلى وونكى دې زده كوونكي په روپونو وويشي -ابچو كېاو هر روپ دې د اون ورې په خپلو كت

) ه/ب/ن/ش( شنبه . و په تورو دې واوياوليكى ته ير شي او دونواو وونكى دې د ولو روپونو فعاليت

په صورت كې دې له هغوى سره مرسته اوونيمتيا .الروونه وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲ روپونوالروونه وكي چې د سپينو پاو خه په خپلو

٨٧

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته: مشق او تمرين-۲الروونه وكي چې په لوستل شوي متن كې بشپ داسې

تورى په كى راغلى وي او بيا) ش (كليمې پيدا كي چې د .دې په خپلو كتابچو كې وليكي

شپ: لكه

اغلى وونكى دې دخپل ا په خاطر له: ارزه ونه-۳ .زده كوونكو خه پوتنى وكي

:پوهه د اون ورې نومونه په ياد ووايي؟ - تاسى په يوه اون كې كوم كارونه كوئ؟-

خته وليكئ او بيا يېد اون ورې نومونه په ت: مهارت .ولولئد لوست په) اون د ورې(زده كوونكى د : ذهنيت

لوستلو، ليكلو سره د اون ورې وپيژندې او نومونه يې په .يره مينه زده شول

زده كوونكى په دې پوه شول چې يوه اون انته: ارزتنومونه لري او په ليكلو او لوستلو كې هغه بايد په اى

وكارول شي؟زده كوونكي دې د اون ورې نومونه په :كورن دنده-۴

.كلى ليك سره په خپلو كتابچو كې وليكى

نه ويشتم لوستپ مخونه) ۵۷ – ۵۶(د اون د ورې نومونه : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختدې لوست د د يوې اون د نومونو پيژندل او د: موخه

.كلمو لوستل، ليكل او زده كول دي )لوبې او تفريح(، ساعتيري )اون هفته (:نوي لغتونه

. ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱- دنده په يو وونكى دې د زده كوونكو كورن اغلى

.كتو سره ووريونې په توهه اغلى وونكى دې د تير لوست خه د ارز -

.يمه برخه پيل كيېو پوتنې وكي او بيا دې د لوست دراغلى وونكى دې د نورو ورو په شان زده كوونكي په -

پوتنه وكيروپونو باندې وويشي او د هر روپ خه دې تاسې د خپلو كورنيو سره د ميلو ايونو ته ورئ؟ : چې

هلته بيا ه كوئ؟ايي هر روپ زده كوونكي په جالجال توه وابونه وواييوونكى دې هغوى په والفاظو تشويق كي او بيا دې وواييه راشئ چې په ولي كې د ميلي تمثيل تا كيسه وكي

جوولو او اجرا كولو ته دكى د ميلېوونكى دې زده كوونوهوي زده كوونكي په هغه شيان او خواه چې يې له انونو

يواى په ه سره يوه ميله.سره راوى دي يادونه وكيغوندى جوه كي دوى به په دې توه د ميلې تمثيل يا كيسهترسره كي او وونكى دې بيا وروسته د ميلى دو او

. لن معلومات له هغوى خه وغواىارزت په اهله..... مو هم(اغلى وونكى دې بيا د لوست دا جمله -

په تخته وليكي او زده كوونكو) خپلى كورن سره ميلې كوو .ته دې ووايي چې جملو ته ير شئ او غو وينسي

وونكى دې بيا جملى و لې په لو آواز ولولي پهكلمې دې معنا كىمطلب دې خبرې وكي او نوې

وروسته دې د هر روپ زده كوونكى په وارسره د تختىله مخې جملى په لو آواز ولولي او د نيمتياو په صورت

.كې دې د هغوى غلط ونيسي

٨٨

نكى دې په وارسره ويلزده كوو :مشق او تمرين -۲شوى لوست د كتاب له مخى په لو آواز ولولي نور دې

:كتابوته وورى او وونكى دې الروونه وكى چېد يو روپ زده كوونكى دې د بزرانو او غنم كرلو بلروپ دې د پسرلى د و په اه په وارسره خبرى وكى

و كلماتو سره هغوي تشويق ك وونكى دې په ىاو. اغلى وونكى دې و داسې پوتنى د زده: ارزه ونه-۳

پوهې، مهارت،( كوونكو خه وكي چې د هغوى د .رند كى) ذهنيت او د لوست ارزت

آيا زده كوونكى د پسرلى د لوست په لوم او: پوههپسرلى، رنارن، شنوبوو او(دوهمه جمله كې د

كلمې پيدا كولى شي؟) ايسته كلمې په وارسره پهېه كوونكى دې لوستل شوزد: مهارت

!تخته وليكى او په تورو دې واويزده كوونكى د پسرلى د لوست له لوستلو خه خوند اخلى؟: ذهنيت

زده كوونكى د النو او نياليو د كرلو سره شوق پيدا كولى شي؟ :ارزت

زده كوونكى د پسرلي په و او اهميت باندې وپوهيدل؟- ونكى د پسرلى په وخت كې لوبو ته تيارى نيسى؟ زده كو-د پسرلى د ه والى په اه د خپلو كورنيو: كورن دنده-۴

غيو سره خبرى وكئ او سبا ته دې په ولكى كې .وليوالوته دې بيان كى

شپويشتم لوست مخونه) ۵۹ -۵۸(پسرلى : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د پسرلي د و په ارزت: موخه

).لوم او دويمه جمله(پوهيدل دي ) د كال لومى فصل بهار(پسرلي : ي لغتونهنو

.ليكلى كارتونه، د لوست انور:درسي مرستندويه توكى :فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په -

يوكتو سره وورى او په نه دې كى او له زده كوونكوخه دې وغواى چې ن په ن يو د بل كتابچې دې

.مينى او ورور سره دې اصالح كىرا واخلى په اغلى وونكى دې د تير درس په ارزه ونه كې له زده -

كوونكو خه و پوتنى وكى د نيمتيا و په صورت .كې دې ورته الروونه وكى او ه دې تشويق كى

ويلى شئ چې يوه اون و ورې ده؟-۱ تاسى د اون د ورې نومونه په منظم ول واخلئ؟-۲د جمعې لمون(د جمعى په ور خلك ه كوى؟ -۳

) كوى او ميلو او د سيل ايونو ته ىاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواى چې -

د نوي لوست انور ته په يرتيا سره وورى او الندى پوتنوته په وارسره وابونه وركى؟

په رسم كې كوم شيان وينئ نومونه ئې واخلئ؟-۱ ) بزر، نيالى كيودل او نورالن، ( په پورتنى رسم كې كوم فصل وينئ؟-۲ پسرلي د كال كوم فصل دى؟-۳

.وروسته تر دې وونكى دې پوره معلومات وركىاغلى وونكى دې د پسرلى د لوست لوم او -

په تخته) ايسته دي..... پسرلى د كال (دوهمه جمله معنا دې كى زدهوليكى او په لو آواز دې ولولي او

.كوونكى دې په غور سره ورته غو ونيسياغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكي په -

ى او يوه يوه جمله دې په لووارسره تختى ته راوغواآواز سره ولولي او نور دې ورته غو ونيسي او وونكى

.دې په شاباش ويلو سره هغوى تشويق كى

٨٩

زده كوونكى دې په وارسره د پسرلى د د هر روپ - )مه( لكه : موسم د ميوو نومونه واخلى

آيا چېله پاره اغلى وونكى دې د خپل ا :ونهه ارز -۳زده كوونكى پوره پوه شوي دې و داسى پوتنى وكى چې

.رند كى) پوهه، مهارت، ذهنيت او ارزت(د هغوى جملو كې دزده كوونكى دې په لوستل شوو: پوهه

كلمې پيدا او په تخته) چنچى، چغيى، الې او مكو( دې وليكي؟

زده كوونكى دې پورتن ليكلى كليمى په تورو:مهارت واوى او په تخته دې وليكي؟

زده كوونكى د پسرلى د موسم د ه والى په: ذهنيت پيژندو د كار او كت سره مينه او عالقه پيدا كه؟

:د لوست ارزتزده كوونكى د پسرلي په موسم كې د كار او فعاليت په -

تو پوه شول؟ زده كوونكى وپوهيدل چې د كال لومى فصل دى او د-

پسرلى د موسم په انتياو سره آشنا شول؟زده كوونكى دې په كور كې د سپين :كورن دنده -۴

-بلبلى(كاغذ خه واه كارتونه جو كي او بيا دې د .كلمې پكى وليكى) غونوبا - چغيى

شپويشتم لوست مخونه) ۵۹ -۵۸(پسرلى : عنوان

رخهدوهمه ب دقيقى۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د پسرلي د و په ارزت: موخه

.)درېيمه او لورمه جمله(پوهيدل دي ). نجشك(، چنچى )آشيانه(الې :نوي لغتونه

د لوست انور، ليكلى كارتونه، د:درسي مرستندويه توكي .بزرانو د كار سامان يا مودلونه

: فعاليتونه-۱بلبل، باغونه،(نكى دې زده كوونكى د اغلى وو -

.په نامه په روپونه باندې وويشي) بزر اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره وورى او په نه دې كى اغلى وونكى دې دتير درس ارزه ونه د سوאل او-

:لكه. واب په ول د زده كوونكو خه ترسره كى ال كوم فصل دى؟ پسرلى د ك-۱ ! زده كوونكى دې د لوست جملى د كتاب له مخى ولولي-۲بزران پخپلو( په پسرلى كې بزران ه كوي؟ -۳

.كار كوى) مكو او باغونو كې بلبلى او چنچى چيرى چيغيى؟-۴ په پسرلى كې هوا نه وى؟-۵ اغلى وونكى دې بيا د پسرلى او اوند پوتنو په اه-

.علومات وركىپوره م اغلى وونكى دې دلوست درېيمه او لورمه جمله-په تخته وليكى، په لو آواز دې) كار كوي..... بلبلې او (

.ولولي، معنا دې كى او زده كوونكى دې ورته غو ونيسى اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكى په-

وارسره راوغواى چې ليكل شوې جملى دې په لو آواز .ولولي وونكى دې تشويق او الروونه ورته وكى

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې لوست د كتاب له مخې په خپل-

وارسره په لو آواز ولولي او نور زده كوونكى دې خپلو .كتابوته وورى

زده كوونكى دې د خپل روپونو نومونه په تخته وليكى- .او په تورو دې واوى

٩٠

.دوى تشويق كىاغلى وونكى دې د خپل ا له پاره د :ونهه ارز -۳

ىزده كوونكو خه و داسى پوتنې وكي چې د هغو .رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(كوچيان، غرو لمنى، شپاه،(زده كوونكي دې د :پوهه

كلمې په جملو كې پيدا او په تخته دې وليكي؟) بوختزده كوونكى پورتن ليكل شوې كلمې لوستلى او: مهارت

په تورو يې واو او په تخته دې وليكلى شوي؟ :ذهنيت

په ويلو او د پسرلى په پيژندلو د زده د دې لوست - كوونكو استعدادونه وده كولى شى؟

زده كوونكى د ولى نه د وونى باغچى او مكو -ا رنو او رنه هوا او د بو ته په وتلو سره، د پسرلىالنو له ليدو خه خوند اخلى او د پسرلى ه والي ته

.متوجې كيى :ارزت

ى د متن په لوستلو او ليكلو په دې زده كوونكى د پسرل-پوه شول چې د پسرلي موسم د خوت او د كاروبار

!موسم دى او خلك كارونو ته ان برابروي . د كار او فعاليت جرئت پيدا كوى-زده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې:كورن دنده -۴

.متن په كلى ليك سره وليكى

شپويشتم لوست مخونه) ۵۹ -۵۸(پسرلى : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د پسرلي د و په ارزت: موخه

.جمله) پنمه او شپمه(پوهيدل دي ). ليا(، بوخت )چوپان ها(شپاه :نوي لغتونه

.د كتاب د لوست انورونه: توكىدرسي مرستندويه : فعاليتونه-۱ .اغلى وونكى دې د زده كوونكو روپونه واكى - اغلى وونكى دې دزده كوونكو كورن دنده په يو-

تو سره وورى او په نه دې كى او د زده كوونكو په .واسطه يو د بل غلط دې اصالح كى

ه له زده اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ون- .كوونكو خه د سوאل او واب په طريقه داسى وكى

كتاب له مخى جملى په لو آواز ولولئ؟-۱ په پسرلى كې چنچى او بلبلى په باغونو كې ه كوى؟-۲ د النو وخت په كوم موسم كې وي؟-۳

وونكى دې په چك چكو سره دوى تشويق او الروونه .دې وكى

كوچيان(ست وروست جملى اغلى وونكى دې د لو-په تخته وليكى او په لو آواز دې) كارونو بوخت دي..... شنو

.ولولي او معنا دې كى زده كوونكى دې ورته غو ونيسى اغلى وونكى دې زده كوونكى په وارسره راوغواى-

چې د تختى له مخى ليكلى جملى په لو آواز ولولي .وكىوونكى دې تشويق او مرسته ورسره

اغلى وونكى دې د زده كوونكى: مشق او تمرين-۲وهوى چې د پسرلى په اه دې معلومات وركى او هريو زده كوونكى دې د دې فصل يو يو صفت چې په

سترو يې وينى ووايي؟ . په دې فصل كې هوا ه ده-۱ د غرو لمنى او دشنې په ننو بوو او رنارنكو النو-۲

.ايسته وى .بزران په خپلو مكو او باغونو كې كار كوى -۳ كوچيان شنو دتو او د غرو لمنو ته ي او داسي-۴ ......نور

وونكى دې زده كوونكو سره مرسته او په و الفاظو دې

٩١

:مشق او تمرين -۲باران، لونه،:(زده كوونكى دې د متن ينى كلمې لكه -

.فاهى توه استعمال كيپه جملو كې په ش) وريه، سمه او غرزده كوونكى دې د الندې تورو خه كلمى جوى كى او -

.د چوكات په تشو ايونو كې دې په خپلو كتابچو كې وليكى) ه+ن+و+ل+) (ن+ا+ر+ا+ب) (ه+ن+و+ر+غ(

غرونه )ر+غ+ه+م+س) (ى++ى+ر+و) (ه++ز ( ې په نوي درس كې د ىاغلى وونكى د :ونهه ارز -۳

ارزه ونى له پاره له زده كوونكو خه د پوهى، مهارتونو، .ذهنيت او د لوست د ارزت په برخه كې پوتنى وكى

زده كوونكى وپوهيدل چې د باران له اوبو خه:پوهه كومى ى اخيستل كيى؟

زده كوونكى دې د باران شعر لوستل شوي بيتونه: مهارت !لو كتابچو كې دې وليكىولولي او په خپ

زده كوونكي وپوهيدل چې باران د كت او كار:ذهنيت .او د نباتاتو د ژوند له پاره ير ضرورى دى

زده كوونكى د درس په لوستلو سره د باران په: ارزت .ارزت پوه او پدې وپوهيدل چې باران يرې ى لري

زده كوونكى دې دا كلمى په تورو :كورن دنده -۴-وريه-باران! (وى او په خپلو كتابچو كې دې وليكىوا )ى- ه-زما

اوه ويشتم لوست مخونه) ۶۱ -۶۰(باران : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد باران په و پوهيدل او د دې لوست لوستل او: موخه

.بيتونه) لوم او دوهم(ليكل دي )اواره (سمه: نوى لغتونه

د كتاب انور، ليكلى كارتونه، په: درسي مرستندويه توكى .متن پورى اوند ينى نور انورونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې داسى -

ووري چې هر يو زده كوونكى دې په وارسره خپله وهتوره تخته چې كورن دنده يې پكى ليكلى وونكى ته وييوونكى دې هغه په دقت سره وورى د هر يوه ستاينه دې

د هغو چې په ليكنه كې يې ه پاملرنه كېوكى خصوصاًاو هونى له پاره دې د دوى تخته نورو ته د هد التشويق

والى له امله كاره كى او په آخر كې دې دوى خپلى .كورن دندې د يو بل په مرسته اصالح كي

اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه په روپيزه- :توه داسى ترسره كى

پسرلى د كال كوم فصل دى په دى برخه:د پسرلى روپ .رى وكىكې دې خب

د پسرلى په فصل كې كومى ميوى پيدا:د النو روپ !كيى نومونه دې په تختى وليكى

.په پسرلى كې بزر كوم كارونه سرته رسوي:د باغونو روپوونكى دې وابونه په دقت سره واوري او كله كله دې د

.وونكي د نمرو په وركولو هم زده كوونكى تشويق كىد نوى او تير درس د ايكو د اغلى وونكى دې -

ينت لپاره دوى د كتاب د انور ليدو ته راوبولي اوپه بارانى ورو كې له ه شيانو: ورخه دې وپوتى چې خه ه اخيستل كيى؟

اغلى وونكى دې د باران عنوان چې په تخته ليكلى-جوت كي او د شعر لومى دوه بيتونه دې په تختى

ولولي، معنا دې كى، په دى برخه كې هغه دې،وليكىبيا دې په زده كوونكو باندې و واره. دې خبرى وكى

تكرار كى، د هغه په مطلب او مفهوم باندې له زده .كوونكو خه پوتنى وكى

٩٢

لكه: زده كوونكى دې دا كلمى په تورو واوي - ) ن+ا+ر+ا+ب= باران ) دنيا-فضا- هوا-باران(اغلى وونكى دې د خپل ا له پاره له :ارزه ونه-۳

لوستزده كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او د .ارزت په برخه كې پوتنى وكى

:پوهه زده كوونكي د شعر په معنا او مفهوم باندى وپوهيدل؟ - زده كوونكي په دى وپوهيدل چې باران ه ه لري؟ -

زده كوونكي متن لوستلى او هر بيت يې په تختى :مهارت وليكلى شو؟

آيا زده كوونكي د باران د و په پوهيدو او :ذهنيت و سره خوى كاره كه؟لوستل

:ارزت زده كوونكي د درس په د پوهيدو سره د باران اوريدلو-

ته هم خوشحاليى كه چې د دوى چاپيريال ته يرى ى .رسوي

د باران د و په پوهيدو سره كيداى شي چې له هغه نه- .سم كار واخلي

زده كوونكى دې الندې كلمې په كتابچو :كورنى دنده-۴ .يكى او په تورو دې واويكې ول

) زما– لونه – زه –وريه (

اوه ويشتم لوست مخونه) ۶۱ -۶۰(باران : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وخت

د دې لوست لوستل او د باران په و پوهيدل او: وخهم .بيت) يم او لورمدر(ليكل دي )ن( دنيا ،)د او خاورىر(دوى:نوى لغتونه

او ليكلى كارتونه، انورلوستد : درسي مرستندويه توكى .نور انورونه

:فعاليتونه -۱يواغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په -ره وورى د كورن دنده اجرا كوونكى زده سكتو

دې په مهربان سره توصيهكوونكى دې وپيژنى او نورو ته .وكي چې خپله كورن دنده تر سره كي

اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو وويشي - :ونه دې داسى وكيه او د تير درس ارز

بيت ولولي او په تخته دېد باران روپ دې لومى - .وليكى او دهغه كلمى دې په تورو واوي

د هوا روپ دې دوهم بيت ولولي او په تختى ليكل - . كلمى دې په تورو واويېشوو دوهم بيت پنه كلمى پهد دنيا روپ دې د لومى ا -

.پو واوي په تخته كې دې ويي زدهپه پاى كې دې د ارزه ونېدې توه وونكىه پ

. تشويق كىويلوو په كوونكى د سمو وابونكوونكى د ى هونى اغلى وونكى دې د زده -

: لپاره، د كتاب انور ته په ليدو سره وپوتى چې د باران اوبه كومې ى لري؟ كه ونه اوري ه به وشي؟

په دې برخهوونكى دې د زده كوونكو وابونو او -دې خپلهوكى او په پاى كې دقت ته ې د دوى پوهكې .لومات وركىمعيم او لورمېاغلى وونكى دې د باران د لوست در -

بيت په تخته وليكى ودې لولي معنا دې كى او د هغه پههكله دې خبرى وكى بيا دې و واره په زده كوونكو

.ولولي او د هغه معنا دې له هغو خه وپوتى :مشق او تمرين -۲ . توه ولوليزده كوونكى دې د باران شعر په روپيزه - په وارسره بيتزده كوونكى دې د باران د شعر نيم، نيم -

.په تخته وليكى

٩٣

: پوهه ؟ زده كوونكو شعر ولوست او په معنا يې وپوهيدل- زده كوونكى پدى وپوهيدل چې باران ومره ى لرى؟-

:مهارت زده كوونكى د باران د و په پوهيدو سره له خپلى-

وسې سره سم په كرونده كې ه ترى اخيستى شي؟ نكى دا كلمې بشپولى شي؟ زده كوو-

ا ض ف ا ب ر ا ن ز ې د ـ ه ه

ل و ن ه : ذهنيت

زده كوونكى د دې درس په لوستلو سره وپوهيدل چې د- .باران نه اوريدل ستونزى زياتوي

. خوشحاليىنو كه د باران وريدلو ته زده كوونكى په دى هم و پوهيدل چې باران هوا او فضا-

.پاكوي او پاكه هوا د دوى روغتيا ته وره ده : ارزتد لوست

. زده كوونكي د باران په و وپوهيدل- زده كوونكي د باران د نه اوريدلو او له هغه خه د-

.ستونزو من ته تللو باندى وپوهيدلزده كوونكى دې د الندى تورو خه په :كورن دنده -۴

.خپلو كتابچو كې كلمې جوې كي) ه+ك+ا+پ( )ا+ض+ف( )ه++ى+ر+و( )ن+ا+ر+ا+ب(

اوه ويشتم لوست مخونه) ۶۱ -۶۰(باران : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وخت د دې لوست لوستل اوود باران په و پوهيدل ا: موخه .)د ول شعر تكرار(ي ليكل د

)غرونه او هوارى مكى(، سمه غر)فايده(ه :نوى لغتونه . ليكلى كارتونهد لوست انور،: درسي مرستندويه توكى

:اليتونهفع -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو دندې داسى ووري-

چې لور لور زده كوونكى دې خپلى كتابچې يو بل تهوركي او هغه دې اصالح كى په دې برخه كې دېوونكى پوره ارنه او الروونه وكي او هغه زده كوونكىچې ه او فعاله برخه يې اخيستى اوكورن دنده يې هم راوې

فعالو او و زده كوونكو په نامه ياد او نورو ته دې ورپيژنىد .تر و د زده كوونكو د اله تشويق المل او سبب وري

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د تير درس -ف اوال( زده كوونكى دې د: وكى چېېونه داسه ارزپه روپونو باندې وويشي زده كوونكى دې له يوبل) ب

خه پنتنى وكيه پو. .كه هر چا زيات وابونه وويل د نن ورې مسابقه هغوى وې ده

ه نمرووونكى دې پوره ارنه وكى خپل عدالت دې پاو نوبت دې مراعاتنظم وركولو كې په پام كې ولري،

. اعالن دې وكيكي او د پايلى اغلى وونكى دې زده كوونكى داسى وهوى چې له-

تن د تختې مخې ته راوغواى او د شعر يودوى خه يويو بيت دې وليكى تر پايه پورې، بيا دې وونكى پاتى زدهكوونكي يو يو را وبولي او يو يو بيت دې په وارسره پرېولولي او معنا دې كي او همدارنه پاتى زده كوونكى دې

.د شعر كلمې يوه يوه په تورو واويلري له دوى سره دې اغلى وونكى دې الزمه توجه و-

.په ستونزو او غلطيو كې مرسته وكى : مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې د باران ترانه په روپيزه توه ووايي-

.او ه دې زده كي . زده كوونكى دې دا شعر په خپلو كتابچو كې وليكى-اغلى وونكى د خپل ا له پاره د زده: ارزه ونه-۳

ت، ذهنيت او د درس ارزت برخهكوونكو د پوهى، مهار .كې پوتنى وكى

٩٤

ې الروونه وكي چې نوموى وكهزده كوونكو ته د - .په خپلو كتابچو كې وليكي

اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له:ونهه ارز -۳زده كوونكو خه د هغوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او

.ارزت په برخه كې پوتنى وكي :پوهه

.وپيژندل) لوبغاى(آيا زده كوونكى د وكې كركرونه -ى اولوستل شوې وكه په خپله ژبه ويلآيا زده كوونكى -

په مطلب يې را اچولى شي؟ :مهارت

ىد كتا ب له مخې زده كوونكي لوستلآيا نوموې وكه - شي؟

ى شي؟آيا نورې وكې له ياده ويل -چې له وكو خهآيا زده كوونكي د دې وكې :ذهنيت

يرى ى خبرى زده كولي شو، په معنا او مفهوم پوه ؟شول

آيا زده كوونكى پدې وپوهيدل چې وكه د ستيا :رزتا ؟ا دهبوختيد لرې كولو د پاره يوه په زه پورې

هل وكه ېزده كوونكي دې لوستل شو :كورن دنده-۴ .ياده زده كي او خپلو خويندواو ورونو ته دې ووايي

اته ويشتم لوست مخونه) )۶۲ - ۶۳وكه : عنوانلوم برخه دقيقى۴۵: وختزده كوونكو هول د لوست دد وكو په واسطه د :موخه

.تل او ليكلو تهمتن لوس ) د موسيق آله ده(، ول )خندالرونكې كيسه( وكه:نوي لغتونه . د كتاب د لوست انور:ستنديه توكيدرسي مر

:فعاليتونه -۱د زده كوونكو كورن دنده په يواغلى وونكى دې -هلو سره ووري او په نه دې كي او د وخت د سپما كتن دنده په تخته وليكىر يو زده كوونكى دې خپله كوپاره

.او نور دې د هغى له مخې اصالح كيد لوست خه) باران ( شعر اغلى وونكى دې د تير-

ينى پوتنى له زده كوونكو خه وكي او په دې ول .ره كيونه ترسه دې د تير لوست ارز

عنوان دې په) وكه(اغلى وونكى دې نوى لوست -ووست دې په پوتنو باندى پيل كى ختخته وليكى او ل

زده كوونكى دې تر ولو د مخه په دريو روپونو باندې او د هر روپ خه دې الندې پوتنى وكيوويشي لومى روپ په پورتنى رسم كې سى ه كوي؟: چې

كه زده ده؟ كه مو زده ويدوهم روپ آيا تاسې كومه و ؟ويي وائئ

كوركې وك وكې وايي؟ته په درييم روپ تاسو .د هر روپ زده كوونكى به وابونه ووايي

د آفرين په ويلوواوونكى دې زده كوونكى په شاباش .سره تشويق كي او نور معلومات دې واندې كي

اغلى وونكى دې د وكې په معنا او مفهوم زده -او زده كي او يوه وكه دې ورته ووايي كوونكى پوه . د وكى ويلو ته وهوي همكوونكى دې

اغلى وونكى دې د وكې متن د كتاب له مخى ولولي- .ونكي د وكې په مطلب خبرې وكيوروسته به زده كو

.و زده كوونكي دې په وارسره د وكه له ياده نورو ته ووايي - :مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -

چې وكه د كتاب له مخې يو د بل په مرسته ولولي او د نه . پوته وكي دې په وخت كېوپوهيدل

٩٥

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲د بل پهوونه وكي چې دلوست له مخې جملى يو الر

په صورت كې دېو او د نيمتيامرسته په لو آواز ولولي .وونكى مرسته او الروونه وكي

له پاره له خپل ا داغلى وونكى دې :ونهه ارز -۳، ذهنيت اومهارتوونكو خه د دوى د پوهى، زده ك

.تنى وكيارزت په اه پو :پوهه

زده كوونكو په وكه كې كركرونه وپيژندل؟آيا - ) مالنصرالدين او غل ( ى شي؟ كولىيا زده كوونكى د انور له مخې خبرآ -

كې د تورو خهآيا زده كوونكي په چوكا :مهارت ى شي؟مناسبى كلمې جوول

آيا زده كوونكى د وكى د لوستلو او ليكلو خه :هنيتذ ؟خوند واخيست

:ارزت پوه شول؟زده كوونكى د وكې په معنا او مفهوم - وكى د دوى ستيا لرى كوي-ولزده كوونكى دې الندې كلمې په خپ :كورن دنده-۴

.كتابچو كې په تورو واوي ) سى، ديوאل، سبا، ول(

اته ويشتم لوست مخونه) )۶۲- ۶۳وكه : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختد وكو په واسطه د زده كوونكو هول د لوست د :موخه

.متن لوستل او ليكلو ته فكاهي)خندالرونكې كيسه( وكه :نوي لغتونه

.د لوست انورليكلى كارتونه او :درسي مرستنديه توكي :فعاليتونه -۱په يو اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -

كتوسره ووري او په نه دې كي او د وخت د سپما له خپله كورن دنده په تخته وليكى او اره يو زده كوونكى پ

.نور دې خپلى كورن دندې د هغى له مخې اصالح كياغلى وونكى دې د تير لوست د لوم برخې خه -

.ونه دې ترسره كيه پوتنى وكي او خپله ارز ته ووايي چې وكه ه ى دې زده كوونكواغلى وونك -

ايي؟ بيا دې وونكى له و زده كوونكو خه ته وووايي نور ه ژبه سادوغواي چې لوستل شوې وكه دې په

.سيينزده كوونكى به غو وكليمې )ول، واورى، آواز، سبا(اغلى وونكى دې د -

په كارتونو كې وليكى او د ميز په سر دې واچوى او د هر پورته كى او په راخه دې يو كار له يو تن روپ

زده كوونكى دې هغه په تخته وليكي ولولي بل ېلو آوازي .او وونكى دې پوره پاملرنه وكي

و روپونو ي په درياغلى وونكى دې بيا زده كوونك -له تورو خه چوكا د لوست لومى فعاليت وويشي او د

.مې جوې كيدې كل ى ر و ا و ل

ول واورى

٩٦

لور برخې كي او الندې كلمې دې د پانې په هره برخه .كې وليكى

آواز وكه ول ديوאل بيا دې د هر روپ يو تن يو كار پورته كي او په لو آوازدې ولولي او بل تن زده كوونكى دې هغه په تخته وليكى نور

. دې د نيمتيا په صورت كې مرسته وكييزده كوونكاغلى وونكى دې د خپل اينې په خاطر :ونهه ارز -۳

هنيت او ارزتله زده كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذ .په برخه كې پوتنى وكي

آيا زده كوونكي نورې وكې په ياد ويلى شي؟ :پوههآيا زده كوونكى سپينه پاه په لورو برخو ويشلى: مهارت

او وركل شوې كلمې په كې ليكلى شي؟آيا زده كوونكي د كارتونو د جوولو او د كلمو د: ذهنيت

حال كوي؟ليكلو او لوستلو خه احساس د خوشآيا زده كوونكى د وكې د لوستلو او ليكلو خه: ارزت

په دې پوه شول چې وكى يوه دماغى تفريح ده؟يوه وكه په ياد زده كئ او په بله ور :كورن دنده-۴

.يې خپلو وليوالوته ووايئ

اته ويشتم لوست مخونه) )۶۲- ۶۳وكه : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختزده كوونكو هول د لوست دد وكو په واسطه د :موخه

.تل او ليكلو تهمتن لوسد موسيق( ول ،)خندالرونكې كيسه( وكه :نوي لغتونه

) آله ده .ليكلى كارتونه :ه توكيدرسي مرستندي

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو-

سره ووري او په نه دې كي او كومو زده كوونكو چېخپله كورن دنده نه وي ترسره كې هغوى ته دې الزمه

.الروونه وكي ترو خپله كورن دنده ترسره كيكې لوست يو لى په زده اغلى وونكى دې د و-

.كوونكو باندې ولولي اغلى وونكى دې د هر روپ له زده كوونكو خه-

وغواي كه چيرې كومه وكه يې سره زده وي خپلووليوالوته دې ووايي هغه زده كوونكي به وكه ووايي چې

.زده يې ده نور زده كوونكى به په مينه ورته غو ونيسى له زده كوونكو خه و پوتى اغلى وونكى دې- تاسو ته په كور كې وك وكې وايي؟:چې

وونكى دې زيار وكاى چې زده كوونكى د وكو ويلو تهوهوى اوهغوى لنې وكى زده كي كه د وكو اوريدل،ويل په وكه كې د كركر پيژندل د ماشوم ذهنى ودې ته

ى كييپراختيا وركوى او د خبرو كولو مهارت يې پياو .اوهغوى دې پوه كى شي چې وكه يوه دماغى تفريح ده

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲الروونه وكي چې په خپلو روپونو كې يوه سپينه پاه

٩٧

چينو او(همداراز د )د نل او اه د اوبو:(درېيم روپ دې - .د اوبو د ه والى او و په هكله خبرې وكي) كاريزونو

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳پوهې، مهارت،(و داسې پوتى وكى چې د هغوى د

.ندوى ويكار) ذهنيت او د لوست ارزت : پوهه

آيا زده كوونكي په دې پوهيى چې ولې د نل او اه- انو او به پاكې او رى وي؟

زده كوونكي ويلى شي چې اوبه په كومو ايونو كې- پيدا كيى؟

زده كوونكي په لوست كې هغه كلمې چې په :مهارتپه تورو پيل كيى پيدا او په تخته دې) ن،ك، او چ(

.ا دې ولوليوليكي او بيآيا زده كوونكي پوه شول چې د پاكو او بو ل: ذهنيت

روغتيا ته ه رسوي؟ :ارزت

درو او پاكو اوبو خه په ژوند كې ه اخيستى شي؟- زده كوونكو د اوبو د منابعو زيرمى وپيژندلى؟-زده كوونكي دې په كوركې د اوبو: كورن دنده-۴

و كې وليكى او له ان سره دېمنابعو نومونه په ووكارتون .ولي ته راوى

نهه ويشتم لوست مخونه) ۶۵ -۶۴(د اوبو منابع : عنوانلومبرخه دقيقى۴۵: وخت د اوبو منابع وپيژني او د هغو پهيزده كوونك: موخه

يكل او لوستلم د دې لوست متن لاهميت پوه شي او ه ).لوم او دوهمه جمله(دي

دمكو الندې(، كاريزونه )ېذخير(منابع :نوي لغتونه )پ(محفوظ او ) صاف(ى ر) ويالى

يد لوست انورونه، ليكل :درسي مرستندويه توكى .كارتونه او پاكى اوبه

:فعاليتونه -۱ .و وويشياغلى وونكى دې د زده كوونكى روپون -- اغلى دنده په يو وونكى دې د زده كوونكو د كورن

كتو سره وورى او د دوى په ونه اخيستو سره دې .اصالح كي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو د تير درس ارزه ونه- :په و داسې پوتنو وكي چې

كه د تاسو كومه وكه زده وې ويې وائئ؟: روپ-۱ په تختهكلمې) ديوאل، سورى او سبا(د : روپ-۲

.وليكئ او ويې لولئ . پورتنئ ليكل شوې كلمې په تورو واوئ: روپ-۳ اغلى وونكى دې زده كوونكى و هوى چې د نوي-

لوست انورونو ته وورى نومونه دې په وارسره واخلى او .خبرى دې پرې وكي بيا دې وونكى پوره معلومات وركي

دوهمه جمله اغلى وونكى دې د لوست لوم او -په تخته وليكى په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي زده

.كوونكى دې ورته غو ونيسي اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكى په-

وارسره تختى ته راوغواي چې يوه يوه جمله په لو آوازولولي او نور دې ورته غو ونيسى او وونكى دې په شاه

.يق كىباش ويلو سره دوې تشو :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې د لوست دوه لوم جملى د كتاب له-

مخى په وارسره په لو آواز ولولى او نور دې كتابوته .وورى وونكى دې ارنه او الروونه وكى

په تخته) اه، نل او كاريز(د : لوم روپ دې- .وليكى او په لو آواز دې ولولي

.ليكل شوې كلمې په تورو واوي: دوهم روپ دې-

٩٨

پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست(پوتنى وكى چې د هغوى .رند كى) ارزت :پوهه

نه واى نو آيا زده كوونكى ويلى شي چې كه چيرې اوبه - ه به پي شوي و؟

آيا د پاكو او ناپاكو اوبو توپير كولى شي؟- :مهارت

زده كوونكى د ليكلو او لوستلو مهارت پيدا ك؟- زده كوونكى د لوست كلمې په تخته ليكلى او په تورو-

يې اولى شي؟ :ذهنيت

آيا زده كوونكى په دى پوه شول چې د اوبو ايشل ه- وهې خه يې احساس د خو وك؟لري او د دې پ

آيا زده كوونكى د پاكو اوبو دكارولو خه خوند- اخستلى شي؟

:ارزت زده كوونكى وپوهيدل چې اوبه د ژوند لوى نعمت دى؟- د اوبو د پاكولو او صحى كولو طريقى باندى وپوهيدل ؟-زده كوونكى دې په كور كې د اوبو او :كورن دنده -۴

دكورن غو) د او بو جوشول( چارى صحى كولو الرى .باندې جوش كي او سبا دې د هغى په اه كيسه وكى

نهه ويشتم لوست مخونه) ۶۵ -۶۴(د اوبو منابع : عنوان برخهدوهمه دقيقى۴۵: وختزده كوونكى د اوبو منابع وپيژني او د هغو په: موخه

متن ليكل او لوستل داهميت پوه شي او هم د دې لوست .)لورمه جمله او دريمه(ى د

ضرورت(اتيا، )نوشيدن ( ل:نوي لغتونهد اوبو دد لوست انورونه، :درسي مرستندويه توكى

.منابعو د نومونو ليكلي كارتونه، رسمونه :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو روپونه د- .په نومونو واكى) انسانان، مرغان او نباتات(ى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې ليكلى كارتونهاغل - وورى او تشويق دې كى او بيا ن په ن زده كوونكىيد

.دې يو بل ته خپل ليكلى كارتونه وركى چې اصالح يې كياغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د زده كوونكو خه -

.واوريد و پوتنو په لكې وكى او د دوى واب دې آيا د ويالو او نونو او به پاكې دې؟

آيا پاكى اوبه چيرى پيدا كيى؟ .د پاكو اوبو خه خلك ه كار اخلى؟ نومونه ئې واخلئ

كه وغواو چې اوبه پاكى او صحى شي ه بايد وكو؟- اغلى وونكى دې دلوست درېيمه ، لورمه او پنمه-

دې ولولي او معنا دېجمله په تخته وليكى، په لو آواز .كى او زده كوونكى دې ورته غو ونيسى

هر روپ زده كوونكي ليكلى لوست په لو بيا دې د -آواز ولولي او نور دې ورته غو ونيسى او وونكى دې

.تشويق او الروونه وكى :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې په وارسره لوست د كتاب له مخى په-

لي او نور دې كتابو ته ووري او په چوپتيالو آواز ولو .سره دې تكرار كى؟ وونكى دې ورسره مرسته وكى

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواى چې-د لوست د جملو خه درى، درى كلمې په خپلو كتابچو

.كې وليكى او په تورو دې واوى ) ى-و-ر-ا-)اروى : لكه په وارسره يوه يوه ه د او بو ووايي او هر يو زده كوونكى دې-

.وونكى دې په شاه باش او چك چكو سره دوى تشويق كى داسىو زده كوونكلهاغلى وونكى دې د : ارزه ونه-۳

٩٩

او بوته وك اتيا لري؟- د پاكو اوبو چل روغتيا ته ه ه لري؟-

وونكى دې زده كونكى د تشويق په ن كې بيا دې .نيمتياوې ورته بشپې كى

اغلى وونكى دې دخپل معلومات په :ونهه ارز -۳ه زده ك ې ده؟ د نويخاطر چې آيا زده كوونكىه ك

پوهه، مهارت،(درس داسى ارزه ونه وكى چې د هغوى .ويي) ذهنيت او د لوست ارزت

:پوهه آيا زده كوونكى وپوهيدل چې خلك اوبه له كومو-

ايونو خه الس ته راوي؟ زده كوونكى پوهيدلى دي چې پاكى اوبه په ور كې-

و لى وچل شي؟ تخته يا كتابچو كې ليكلىزده كوونكى جملى په :مهارت

او لوستلى شي؟زده كوونكى په دې باندې وياى او خويى چې :ذهنيت

د اوبو منابع، كارول او د پاكو او صحى اوبو پيدا كولو .باندې پوه شول) جوشولو(زده كوونكى د لوست د متن خه دوې :كورن دنده-۴

دېكلمې خوى كى او په كتابچو كې دې وليكى او سبا .د تختى په مخ په تورو واوى

نهه ويشتم لوست مخونه) ۶۵ -۶۴(د اوبو منابع : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختزده كوونكى د اوبو منابع وپيژني او د هغو په: موخه

ستلاهميت پوه شي او هم د دې لوست متن ليكل او لو .)دشپمه، اوومه او اتمه جمله( ي د

) ضرورت(اتيا، )حيوانات( اروى:نوي لغتونهد اوبو دد لوست انورونه، :درسي مرستندويه توكى

.منابعو د نومونو ليكلي كارتونه، رسمونه :فعاليتونه -۱وياله، سيند او(اغلى وونكى دې د زده كوونكو روپونو د -

.اكي او الندى فعالتيونو ته دې پاملرنه وكىپه نومونو و) چينه اغلى وونكى دې د زده كوونكو خه په روپيزه-

په كوركې داوبو(توه د هغوى د كورن دنده چې دي معلومات وركى زده كوونكى دې هر يو) جوشول

ووايي چې خپلى جوش شوې اوبه يې په ه شي كې .اب ووائيوساتلى زده كوونكى دې په خپله ژبه و

اغلى وونكى دې زده كوونكو خه د تير درس- .ارزه ونه د و پوتنو په تر داسى وكى

يوه يوه جمله دې په وارسره د كتاب له: دوياله روپ- .مخى په لو آواز ولولي

د لوست خه يوه يوه كلمه پيدا كي: د سيند روپ- .او په تخته دې وليكى

.شوى كلمې دې په تورو واوىليكل : د چينې روپ-اغلى وونكى دې د لوست درې وروست جملې په -

تخته وليكى، په لو آواز دې ولولي او معنا دې كى او زده .كوونكى دې ورته ه ير شي او غو دې ورته ونيسي

اغلى وونكى دې زده كوونكى يو يو تن په وارسره-جملى په لوراوغواى چې د تختى له مخى ليكل شوې

.آواز ولولي او نور دې ورته ير شي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې په وارسره جملى د كتاب له مخى په-

.لو آواز ولولي اونور دې خپلو كتابوته وورى د زده كوونكو روپونه دې يو له بل خه داسى سوאل-

.او واب وكى د اوبو د منابعو نومونه دې واخلى؟ - ) سيند-ويالې- چينى- كاريزونه- نل-اه: (هلك

١٠٠

:مشق او تمرين-۲ .د كتاب له مخى په دوه كسيزه توه ولولي زده كوونكي دې متن - بيا دې هر زده كوونكى د ولي مخى ته په وارسره-

.راشي هغه دوه بيتونه دې په ياد ووايي . په پاى كې دې هغه په خپلو كتابچو وليكى-اغلى وونكى دې د خپل ا له د نوى درس د : ارزه ونه-۳)ت په هكله دېپوهى، مهارت، ذهينت او د درس د ارز

.پوتنى وكى او ددې برخى ارزه ونې دې سرته ورسوي :پوهه

آيا زده كوونكى وپوهيدل چې لمر ه ارزت او ى لري؟- آيا زده كوونكى وپوهيدل چې لمرته ولې مو اتيا لرو؟-

: مهارت آيا زده كوونكي دا ليكل شوي توري په كلمو كې كارولى شي؟ - دوخهتو= هـ +خ+و+د+و+ت ا++ر ا+ك+س+و+م زده كوونكي د لمر ترانه لوستلى او په خپلو كتابچو كې يې ليكلى شي؟ - زده كوونكي د لمر يو كلى انور يستلى او په الزم-

رن سره يې رنولى شي؟زده كوونكي د درس په لوستلو سره په دې وپوهيدل: ذهنيت

ه؟چې لمر يرې ى لري او بې له لمر خه ژوند نشتزده كوونكى دې د لمر شعر په كلى :كورن دنده-۴

. كتابچو كې وليكىخپلوليك سره په

ديرشم لوست مخونه) ۶۷ -۶۶(لمر : عنوانبرخهلوم دقيقى ۴۵: وختو په ارزت وپوهيى او دد ده كوونكى د لمر ز:موخه

).لوم دوه بيتونه( لوست د متن لوستل او ليكل دي ) ايسته(كلى ) روان(النده : نوي لغتونه ) رو او روان (رونم) رمى(تودوخه

، ليكلى كارتونه، انورلوست د :درسى مرستندويه توكى .لمر په هكله اوند انورونه

:ونهفعاليت-۱

وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو و ووري او دن پر ن زده(هغوى كورن دندې دې د يو بل په واسطه

اصالح كى او وونكى دې له هغوى سره) كوونكو باندې .مرسته وكى او په هره برخه كى دې هغوى ته الروونه وكى

كې له زدهونى په برخهه وونكى دې د تير درس د ارز - : كوونكو خه په روپيزه توه داسى پوتنى وكي

چيرى پيدا كيى؟پاكى اوبه : د الف روپ د پاكو اوبو ل ه ه لري؟: د ب روپ ؟ويا په تورو و كلمې دې د متن: د ج روپ

كلمې دې په) ، روان، ارويې، رېمنابع، زيرم: (لكه عمناب) ع+ب+ا+ن+م: (لكه. تورو واوي

: وونكى دې د تير او نوى درس ايكى داسې په پام كې ونيسي-تاسو وليدل زده كوونكو په تير درس كې چې د پاكو اوبه

.ل وجود ته ه رسوىاوس ورو د كتاب انورته د يوه داسى شي په هكله نن خبرى

)لمر(كوو چې بې له هغه خه ژوند نشته هغه به ه شي وي؟ ه ه لري؟لمر ئله ه فكر كوتاسو د لمر په هك

لمر د كومې خوا خه را خيژي او كومې خوا كې لويى؟ دوه بيتونهيلوم ( نوى لوست دېاغلى وونكى -

كلى منور يمه- زه النده لمريمه )راولمه تودوخه - كومهېساه لر ې همدب ه مطلپيي او و نوروته دې معناوليكيپه تخته .اچويوپوره را

وونكى دې بيا په زده كوونكو باندى و واره ولولي او- .الروونه دې وكى چې په خپلو كتابچو كې يې وليكئ

وونكى دې په زده كوونكو باندې له دې تورو خه - :كلمې جوى كي

+ه+د+ن+ا+ل = +ى+ل+ك= = ه++ا+س

١٠١

يمه............. كلى يمه ........... ژوندزده د درس د ىى دې د نوىاغلى وونك :ونهه ارز -۳

ذهنيت او د لوست، مهارتارزه ونى په خاطر د پوهى، . وكىىارزت په برخه كې پوتن

:پوهه زده كوونكى په دې وپوهيدل چې مو ولى لمر ته اتيا لرو؟- د شعر په معنا او مفهوم باندى وپوهيدل؟ -

:مهارت لى شي؟ زده كوونكې ترانه په روپيزه او يو ايي شكل لوست- . زده كوونكى د ترانى كلمې په تورو اولى شي او ليكلي شي- ) ى+ر++ل+م(ملرى : لكهپلو كتابچو كې په ه خط سرهده كوونكى متن په خ ز-

ى شي؟ليكل په پوهيدو او مفاهيموزده كوونكى د يرو كلمو :ذهنيت

سره دوى خپلى راتلونكى ته ه اميد وارى پيدا كوي او .ه كيىپه ان اد درس ارزت په دې كې وو چې زده كوونكى د لمر :ارزت

په هكله په يرو خبرو و پوهيدل چې د دوى د ژوند له پاره ير .ارزت لرى

دې الندې كلمې پهيزده كوونك :كورن دنده -۴ .و كې وليكى او په تورودې واوي كتابچ

) لمر، منور، را-النده(

ديرشم لوست )۶۷ -۶۶(لمر : عنوان برخهدوهمه دقيقى ۴۵: وخت و په ارزت وپوهيى او د د زده كوونكى د لمر:موخه

.)د شعر پاتى برخه( لوست د متن لوستل او ليكل دي-ا كوى، موسكا - رفيق، ناى- ملرى: نوي لغتونه

رو او روان -تبسم خندا، منور. كارتونهي ليكل او انورلوست د :ه توكىدرسى مرستندوي

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندى -

وورى او د اصالح كولو له پاره دې دوى په روپونووويشي او په روپيزه توه دې د يوبل غلط اصالح

.وونكى دې د اتياو په صورت كې الروونه وكى.كى د تير درس ارزه ونه په روپيزه اغلى وونكى دې-

)تودوخه- النده-لمر(توه چې روپونه د .په نامه نومول شوي داسى خپلى پوتنى وكى

تاسو د لمر په هكله ه معلومات لرئ؟:د لمر روپ تاسو د لمر د و په هكله خبرى وكئ؟: د النده روپ

تاسو د لمر راختلو او پرې وتلو لورى: د تودوخى روپ ويئ او نومونه يې واخلئ؟

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزونى په برخه كې- .پوره ير او دوى دې په و وابونو سره وستايي

اغلى وونكى دې نوى درس ته د يوى ى انيزى- لپاره ووايي كه لمر نه واى ه به شوي ؤ؟

مو ولې لمر ته اتيا لرو؟- برخه كې د خپلى پوهى په اندازه يوكله چې زده كوونكو په دى -

.ه وويل وروسته به وونكى په دى برخه پوره را واچويپه تخته) د شعر پاتى برخه(اغلى وونكى به نوى درس -

وليكى د هغه په معنا او مفهوم دې خبرى وكى بيا دې لهزده كوونكو خه وغواى چې هغوى يې سم په روپيزه

توه ولولي او د معنا او مفهوم پهتوه او هم په يوازى .برخه كې دې هم پوره خبرى وكى

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې متن ولولي او هغه كلمې چې له يوه-

وار خه زياتى يعنى تكرار راغلى وي په نه كى او په لكه منور! كتابچو كې دې وليكى

بچو زده كوونكى دې الندې بيتونه بشپ او په خپلو كتا- !كې دې وليكى

يمه........ .كلى ه النده لمر يمه ز ........... تودوخه يمه .......... رى پسىتيا

كوى......... ناى او ى كو........... الن راته

١٠٢

په برخه كې له زده كوونكو خه د پوهى، مهارت، ذهنيت .او ارزت په برخه كې پوتنې وكي

:پوهه زده كوونكى د لمر په ارزت او و وپوهيدل؟- زده كوونكى د شعر په معنا او مفهوم وپوهيدل؟-

:مهارت نه په له ييزه توه لوستلى شي؟ زده كوونكي ترا- زده كوونكي ترانه په كلى خط په خپلو كتابچو كې-

ليكلى شي؟ زده كوونكى هره كلمه په تورو اولى شي؟-

)ير، كلى ، النده، وانى) لمر: (د مثال په توه :ذهنيت

زده كوونكي د درس خه د نوي معلومات د تر السه- ل؟كولو له امله خوشحاله شو

زده كوونكي د ترانى په ويلوسره اخالقى جرئت او- .مهارت پيدا كوي

:ارزت د زده كوونكو د پوهى او معلوماتو ساحه د درس په-

.پوهيدو سره پراخيى . د زده كوونكو د علمي پانې پياوتيا من ته راي-زده كوونكي دې د لمر ترانه په ياد زده :كورن دنده -۴

.كي

ديرشم لوست مخونه) ۶۷ -۶۶(لمر : عنوان

دريمه برخه دقيقى ۴۵: وخت و په ارزت وپوهيى او د د زده كوونكى د لمر:موخه

).د ول شعر لوستل( لوست د متن لوستل او ليكل دي تبسم خندا، - ، موسكا احتياج- اتيا: نوي لغتونه

. ا يا نا كوي- ناى- ليكلى كارتونه- انورلوست د :درسى مرستندويه توكى

.د لمر په اوند ينى انورونه :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كورن دندې اجرا دنظر سره وورى، وونكى دې دېېكورن دند. كيتشخيص نه كوونكى اويكوونك

په يو بل باندې وورى او اصالح دې كى، وونكى دې .ارنه وكى

ونى په برخه كېه اغلى وونكى به د تير درس د ارز -د يو شمير زده كوونكو خه د شعر ديوى برخى لوستل

زده كوونكو د بيتونو ليكل وكى اووپه يو شمير نور كلمو په تورو اولو خه د له ينو نورېهمدارنه د

وكى او په هره برخه كې دې هغوى تشويق اوكار .هوىو دېالزيات كو كولو ته

پوتنو پهاغلى وونكى دې دتير او نوي درس ايكى د - مو ولى لمر ته اتيا لرو؟: ى شي چې وپوتىواسطه ينول

د زده كوونكو وابونه به واوري د دوى د پوهى اندازه به او باقى به په خپلهيوى درس كې انته معلومه كپه ن

.پوره را پرى واچوي له سرهيوونك شعر درس په برخه كې به وليدنو -

د هغه په په زده كوونكو باندې هم ووايي،ولولي هغه به دامطلب او معنا به له زده كوونكو خه پوتنه وكي او

.رار شيتقريباَ ولو زده كوونكو باندى تككار به :مشق او تمرين -۲ چېيتشويق ك اغلى وونكى دې زده كوونكى -

ېووكارتونو كې چې مخكى له يوې لوي كلمى په ېالند .و شوي وليكىجپاى خه

) ساه- خبر- موسكا- را-منور: ( لكه زده كوونكي دې دا ليكل شوې كلمې د ولى مخ كې-

.اوىنوروته ولولي او بيا دې په تورو واغلى وونكى دې د نوى درس د ارزه ونى:ونهه ارز -۳

١٠٣

.او د نيمتيا په صورت كې دې مرسته وكي :مشق او تمرين -۲وونه وكي چې لوستل شوېاغلى وونكى دې الر -

.جملى د كتاب له مخې ولوليد كارتونو له مخې دې كلمې په خپلو كتابچو كې وليكي -

) ناك) (ك- ا-ن.( او په تورو دې واوياغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له :ارزه ونه -۳

زده كوونكو خه پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې د . كيلوست په اوند ترسره

:پوهه په باغ كې كوم شيان پيدا كيي؟ - د باغ خه كومى ى اخلو؟ -

د هر روپ زده كوونكي د باغ د لوست جملى دې :مهارت .په لو آواز ولولي او د كارتونو كلمې دې په تخته وليكي

: ذهينت آيا زده كوونكي د باغ او د هغو د و په اه احساس -

د خوى كوي؟كي د خپل هيواد ميوو د نومونو د پيژندو خهزده كوون -

خوشحاله شول او له ميوو سره يې مينه پيدا شوه؟زده كوونكى په دې و پوهيدل چې ميوى د باغ د: ارزت

.روزنې خه الس ته رايزده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې :كورن دنده-۴

.الندې كلمې وليكى

یو ديرشم لوست مخونه) ۶۹ -۶۸ (باغ:عنوان

م برخهول دقيقى ۴۵: وختنه او د متنزاغ روب د باغ پيژندنه، د هغى ې، د :موخه

.ليكل او لوستل دي ) قسم قسم(او ول ول ) زياته(، ېره )فايده(ه : نوي لغتونه

تونه او د ميوو ديكلى كارل :درسى مرستندويه توكى . په كارتونوكېانورونو ودنه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې دزده كوونكوكورن دنده په يوكتو -

. اصالح كىپه دوى باندې هغه دې سره ووري اوېاغلى وونكى دې د تير لوست خه ينى پوتن -

.ونه دې ترسره كيه وكي او خپله ارزپه تخته)باغ(ى دې د نوي لوست عنوان اغلى وونك -

وليكي او زده كوونكي دې په درو روپونو وويشي د لومىخه دې پوتنه وكي چې آيا تاسې باغ ليدلى) باغ(روپ

دى؟ په باغ كې كوم شيان وي؟ د ه يا دوهم روپ دىد باغ خه كومې ى اخلو؟ د درېيم روپ: ووايي چې

تاسى د و ميوو نومونه واخلئ؟: چېخه به پوتنه وكي د هر روپ زده كوونكي به په وارسره واب وركيوونكى دې ترپايه پورې د هر روپ وابونه په غورسرهواوري او هغوى دې په يرو ووالفاظو سره تشويق كي

. وروسته به خپله د هر سوאل په اه لن معلومات وركيو ته الروونه وكي چې اوس داغلى وونكى دې زده كوونك -

د( او وونكى دې د لوست دا جملى ) باغ(كتاب د لوست عنوان د كتاب) مالى او داسې نور كينو..... دې له پاره چې له خپلو باغونو

له مخى په لو آواز و لى ولولي او په مطلب به يې خبرى وكىل شوې جملىوروسته به د هر روپ يو تن د كتاب له مخى په لوست .په لو آواز ولولي او بيا به د جملو په مطلب خبرى وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -چې په روپيز توه دې لورو كلمو ته كارتونه له سپينوپاو خه جو كي او وركل شوې كلمې دې بيلى بيلى

ولي اوپه سپينو كارتو كې وليكي او په لو آواز دې ول .توري دې وشميرى او په تخته دې وليكى

ناك يره رسوي باغ

توريزه) ۳(د تورو شمير ) ناك(لوستل وونكى دې د هر روپ فعاليت تر ارنې الندې ونيسي

١٠٤

كارتونو خپل جو شوي پهاو بيا دې د هر روپ خه يو تن ولولي او بل دې په تخته وليكى او تورى دېې كلمكې

.وشميريوونكى دې دهر روپ ارنه وكي او د نيمتياو -

.په صورت كې دې بشپه مرسته او الروونه وكياغلى وونكى دې ى ارزه ونى له پاره له : ارزه ونه-۳

زده كوونكو خه پوتنى وكي او د هغو د پوهې، او د لوست د ارزت په برخه كې دىمهارت، ذهنيت

.رندونى وكي آيا زده كوونكى د باغ د پالنى په اه خبرې كولى شي؟ :پوهه

زده كوونكى د كارتونو ليكل شوې كلمې په لو: مهارت آواز لوستلى او بيا يې په تخته ليكلى شي؟

: ذهينت آيا زده كوونكى د باغ د روزنې سره مينه پيدا كه؟- زده كوونكو سره دا عالقه پيدا شوه چې په باغ كېآيا -

بايد ميوه لرونكې ونې كينو؟آيا زده كوونكى په دې وپوهيدل چې ميوى او :ارزت

دانى په باغ كې د ى او پالنى خه په الس راي؟زده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې د :كورن دنده-۴ او هغه دېانورونه وكاى) مې، ناك، زرد آلو، انور(

.رنه كي او نومونه دې هم وليكى

يو ديرشم لوست مخونه) ۶۹ -۶۸( باغ: نعنوا مه برخهدوه دقيقى ۴۵: وختد باغ پيژندنه، د هغى ې، د باغ روزنه او دمتن :موخه

.يليكل او لوستل د ) بې كاره ياوې: ناكاره ياوې) (پالنه: روزنه: (نوي لغتونهز

...ليكلى كارتونه، انوريز كارتونه او نور: درسى مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري او هغه دې د دوى په ونده اخستينى سره .ور اصالح كي

اغلى وونكى دې د تير لوست د لوم برخى خه- . پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

بيا دې د لوست دوهمه برخه پيل كي او زده كوونكي-روپ او د)ه(روپ د ) باغ(د (ه درو روپونوى پ

روپ خه دې پوتنه) باغ(په روپونو ونوموي د ) كار( وكي چې مو ولې د ونو پالنه كوو؟

روپ خه دې وپوتى چې د ونو د بيخونو) ه( د خه كوم شيان بايد لرې كو تر و يره ه ترې واخلو؟

چې په خپل وختروپ خه دې وپوتى) كار(او د سره د باغ ونوته او به وركول ه ه لري؟

د هر روپ زده كوونكى به په وارسره وابونه وركيوونكى دې د زده كوونكو خبروته پاملرنه وكي او بيا

.دې دهغوى نيمي وابونه بشپ او ودى وستايي اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې-

)او به وركو... د دغو ميوه لرونكو ونور(جملې دلوست دغه د كتاب له مخى و لى په لو آواز ولولي او په مطلب

.دې را واچويبيا دې د هر روپ و زده كوونكى په وارسره د كتابله مخى جملې په لو آواز ولولي او د نيمتياو په صورت

.كې دې وونكى پوره مرسته او الروونه وكى :شق او تمرين م-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چې الندې كلمې په وو وو جو شويو كارتونو كې :لكه. وليكي دا كار دې هر روپ ترسره كي

سره ول ليدو ترو

١٠٥

.مخى په لو آواز ولولي زده كوونكى دې په روپيزه توه د ميوو نومونه په-

شفاهى ول سره ووايي او په خپلو كتابچو كې دى وليكى .وونكى دې مرسته وكى

اغلى وونكى دې د خپل ا له پاره له :ونهه ارز -۳ ارزه ونه دېزده كوونكو خه پوتنى وكى او خپله

.دلوست په اوند ترسره كى له باغ خه كومى ى اخلو نومونه يې ووائى؟ :پوهه دلوست لوستل او ليكل كولى شي؟) باغ(زده كوونكى د : مهارت : ذهينت

زده كوونكى د باغ د پيژندلو خه خوند واخيست؟ آيا - آيا زده كوونكو د باغ د ې پالنى او و خه يې-

؟ خو وكاحساس دزده كوونكى او د صحت او روغتيا له پاره ير :ارزت باغونو خهله په دې پوه شول چې ميوه او دانه !ى لري

؟الس ته رايزده كوونكى دې الندې كلمې په كتابچو :كورن دنده-۴

.يي چې د هره كلمه و تورى لريكې وليكي او و دې توريزه) ۳(وخت : لكه لكه، ونېه،، خوخت

يو ديرشم لوست مخونه ) ۶۹ -۶۸( باغ :عنوان برخهدريمه دقيقى ۴۵: وختد باغ پيژندنه، د هغى ې، د باغ روزنه او دمتن :موخه

. جمله)اوومه، اتمه او نهمه( يليكل او لوستل د ) ول ول: رنارن(: نوي لغتونهد لوست انور، د امكان په :ستندويه توكىدرسى مر

.صورت كې د كوم باغ ليدنه :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې زده كوونكى په روپونو داسى-

نومونه پرى) روغتيا او الن-خوشبويي(وويشي چې د .كيدى

اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو- ورى او كتابچې دې دزدهكتو سره و ن په ن

.كوونكو په واسطه اصالح كى وونكى دې ارنه وكى اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د زده كوونكو-

خه په و پوتنو ترسره كى او زده كوونكى دې .پوتنو ته وابونه ووايي

اغلى وونكى دې زده كوونكى دى دې پوتنو ته- :داسې وهوي

باغ كې بايد كوم ول الن وكرو؟ په: د خوشبويه روپ په باغ كې د النو ى بيان كئ؟: د روغتيا روپ

آيا تاسى باغ ليدلى دى؟ په هغه كې كوم: و روپد الن .شيان ليدل كيي؟ زده كوونكى دې خبرى پرى وكى

وونكى دې دوى تشويق كي او د نيمتياو په- .صورت كې دې الوونه وكى

نكى دې د لوست وروست درې جملى په اغلى وو- .تخته وليكى په لو آواز دې ولولي او معنا دې كى

اغلى وونكى دې بيا زده كوونكي په وارسره تختى ته-آواز ولولي او نور دې ورته غو راشى او جملى دې په لو

.ونيسى او وونكى دې الروونه وكى :مشق او تمرين -۲ارسره د لوست جملى د كتاب له زده كوونكى دې په و-

١٠٦

د هر روپ زده كوونكي د بل روپ خه داسى-ه د خپل ورى چې په عملى توواب وك نىسوאل او

.كه وه وييتاسى سهار له خوبه په و بجو پايئ او بيا ه كوئ؟ :لكه

وونكى دې په يره مهربان سره دوى په چك چكو او .شاه باش ويلو وستايي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو ارزه ونه :ونهه ارز -۳پوهه،(د داسى پوتنو په ل كې وكى چې د هغوى

.رند شي) لوست ارزتمهارت، ذهنيت او د زده كوونكى په دى پوهيدلى دي چې بايد هره ور :پوهه

كوم كارونه په كوم وخت كې ترسره كي؟زده كوونكى كولى شي د ورنى كارونو په هكله خبرى :مهارت ! وكيپه زده كوونكو كې د دې لوست په پوهيدو سره د :ذهينت

تيا من تهدوى په روزنه كې نظم او و خويونو پياو .راي

زده كوونكى د مهאل ويش په پوهيدو سره خپلى :ارزتدندې په منظمه توه او پخپل وخت سره ترسره كولى

شي؟زده كوونكى دې په خپل كوركې د هر :كورن دنده-۴

سهار كارونه چې ترسره كوى په يوه جدول يا مهאل ويش .كې وليكى

دوه ديرشم لوست مخونه) ۷۱ -۷۰(د وخت ارزت :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵ :وختيژندل، د وخت په ارزت پوهيدل دد وخت پ: موخه اخيستل او د متن لوستل او ه په سمه توه نهوخت

).لور كرى لوم( ليكل دي .يا تقسيم اوقات) د وخت تقسيمول(مهאل ويش:نوى لعتونه

ولى تقسيم، د د لوست انور:درسي مرستندويه توكى د كور د، په اداره كې د وونكو مهאل ويش،او قات

.پاره د وخت ويش او ليكلى كارتونهه و لكار :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو روپونو په - .واكى) ج، ب،الف(

كورن دنده په يوكوونكواغلى وونكى دې د زده - خپله او د هر روپ زده كوونكى چېيكتو سره وور

تخته پهرن دنده ه او واضح ترسره كى وي هغه دىكوي اصالح ك هغې له مخىوليكى او نور دې خپلى دندې . او دوى دې وستاييوونكى دې الروونه وكى

ارزه ونه له زدهاغلى وونكى دې د تير درس - . وكىې پوتنكوونكو خه ه وكو چې باغ خه يره ه واخلو؟: د الف روپد لوست يوه يوه جمله دې په لو آواز د:د ب روپ

.كتاب له مخې ولولي تختهكلمې دې په) زرد آلو، بادام، انور(د : د ج روپ

)م+ا+د+ب.(وليكى او په تورو دې واوىاغلى وونكى دې زده كوونكى وهوى چې د نوي -

لوست انور ته وورى او هر يو دې د خپل ورني.پرورامونو او كارونو د ترسره كولو په اه معلومات وركى

. دې وونكى د انور په اه پوره معلومات وركى بيا- اغلى وونكى دې د لوست د لوم جملى خه تر-

لورمى جملى پورى په تخته وليكى په لو آواز دې ولولي .او معنا دې كى او زده كوونكى دې ورته غو ونيسى

زده كوونكى دې په وارسره د لوست يوه يوه جمله دې- . ي او نور دې ورته غو ونيسىپه لو آواز ولول

:مشق او تمرين -۲زده كوونكى دې په وارسره د لوست جملى د كتاب له -

مخى په لو آواز ولولي او نور دې په چوپتيا سره ولولي او .وونكى دې ارنه وكى

١٠٧

كتاب له مخې په لو آواز ولولي او نور دې كتابونوته .وورى

-ه د اونروپيزه تو روپ زده كوونكى دې په د هر د يو مهאل ويش په جوولو دې نورو روپونو سره سيالىوكى وونكى دې مرسته او هونه وكى او د روپونو

.د كار پرمختيا دې وستائياغلى وونكى دې ارزه ونه داسى وكى :ونهه ارز -۳

)پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(چې د دوى .رند كى

زده كوونكى پوهيدلى شي چې مهאل ويش په ژوند :پوهه ه ى لري؟

زده كوونكى خپل ورينى كار او فعاليت له پاره :مهارت د مهאل ويش جوولى او كارولى شي؟

چې كارونه د مهאل ويش يا تقسيم اوزده كوونكى :ذهنيت .قات له مخى وكى له نظم سره عادت كوي

زده كوونكى د مهאل ويش له امله خپل ول :ارزتپرورامونه او دندې په ه توه او په خپل وخت كې

ترسره كولى شي؟زده كوونكى دې په خپلو كتابچو كې :كورن دنده-۴

.يكيلوستل شوې جملې په كلى ليك سره ول

دوه ديرشم لوست مخونه)۷۱ -۷۰(د وخت ارزت :عنوان برخهدوهمه دقيقى۴۵: وختد وخت پيژندل، د وخت په ارزت پوهيدل د: موخهخيستل او د متن لوستل او ا ه په سمه توه خهوخت

).لوم لور كرى( ليكل دي .)تعيين شوى( اكلى ،)كارونه ( چارې :نوى لعتونه

مهאلى ليكل د لوست انور ،:درسي مرستندويه توكى .ويش چارت

:فعاليتونه -۱) )۱ ،۲ ،۳اغلى وونكى دې زده كوونكى د -

.روپونو وويشيو كورن دنده چې اغلى وونكى دې د زده كوونك-

.مهאل ويش ده په يو كتو سره وورى او په نه دې كى اغلى وونكى دې د زده كوونكو ارزه ونه د لوست د-

. يوى يوى جملى د كتاب په لوستلو سره وكى اغلى وونكى دې زده كوونكى په و پوتنو په-

.وابونو سره و هوى ه كوئ؟ تاسې په خپل كور كې :روپ-۱ تاسو د تلويزيون دليدو لپاره الى وخت لرئ؟: روپ-۲د تختى په مخ دې يو مهאل ويش رسم كى او: روپ-۳

د روپ هر يو زده كوونكى دې د خپل ورنى كارونو .خه د يوه كار نوم پكى وليكى

وونكى دې په شاباش ويلو سره زده كوونكى تشويق .وكى

لورمه، پنمه او(ت اغلى وونكى دې د لوس-جمله په تخته وليكى په لو آواز دې ولولي او معنا) شپمه

.دې كى اغلى وونكى دې بيا زده كوونكى په وارسره-

راوغواى چې د تختى له مخى يوه يوه جمله په لو آواز .ولولي او نور دې غو دې ونيسى

:مشق اوتمرين -۲يوه يوه جمله د زده كوونكى دې په وارسره د لوست -

١٠٨

و خه زده كوونكلهلى وونكى دې اغ :ونهه ارز -۳پوهه، مهارت،(و داسى پوتنى وكى چې د هغوى

.ييو) ذهنيت او د لوست ارزت :پوهه

وك چې د وخت ارزت ته پام كوى په ژوند كې به - بدمرغهه ىنيكمرغه او كه د وخت ارزت ته پام ون

.كيىزت ار پهد ژوند برياليتوب او نه برياليتوب د وخت -

.پورى اه لرىه سمون له پاره ه مهאلزده كوونكى د ژوند د :مهارت

ويش جوولى او كارولى شي؟ :ذهنيت

زده كوونكى د مهאل ويش په لرلو او د كارولو د ه - .ترسره كولو خه خوند اخلى

زده كوونكى كله چې د وخت د ارزت په خاطر د - .دندو مهאل ويش ولرى د آرام احساس كوى

ې په ژوند كې هر وك چوپوهيدلزده كوونكى :ارزت .غه ژوند خاوندان به شيمهאل ويش ولرى د نيكمر

زده كوونكي دې لوستل شوې جملى په :كورن دنده -۴ .خپلو كتابچو كې وليكي

ديرشم لوست دوه مخونه )۷۱ -۷۰(د وخت ارزت :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختد وخت پيژندل، د وخت په ارزت پوهيدل د: موخه اخيستل او د متن لوستل او ه په سمه توه خهوخت

). كرې وروستىلور (ليكل دي )بد چانس(، بدمرغه )قيمتدار(ارزتناك :نوى لعتونه

د لوست خه ليكلى شوى جملى:توكىدرسي مرستندويه .او كلمې په كارتونو كې، د لوست انور

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

زده كوونكى په وارسره و تنهكتو سره وورى او بيا دېد هغهخپل ليكلى فعاليتونه په لو آواز ولولي او وونكى

.ياصالح ته پاملرنه وكونهه اغلى وونكى دې د زده كوونكو د تير درس ارز -

په سوالونو او وابونو سرهپه روپيزه توه د يو بل خه .وكى

چې: وكى پوتنى خه داسى دى له يو بلزده كوونكو .په هغوى كې انيزه او تفكر پيدا كى

ورئ؟ ه وخت ېد تلويزيون خپرون -۱ .رئ وخت تاسوته ه ارزت ل-۲ مهאل ويش په ژوند كې ه ه والى لرى؟ -۳ جملى په اغلى وونكى دې د لوست وروست درى- معنا دې كى اوه وليكى او په لو آواز دې ولولي،تخت

.زده كوونكى دې ورته غو ونيسى

و يوه يوهبيا دې زده كوونكى په وارسره تختى ته راشي ا - پهې د نيمتيا وونكى د ولوليجمله دې په لو آواز

.صورت كې مرسته ورسره وكى :مشق او تمرين -۲زده كوونكى دې په وارسره د لوست يوه يوه جمله د -

ولى په مخ كې په لو آواز ولولي او نور دې كتابونو ته .وورى

مهאل ويش د و په اهدد زده كوونكو روپونه دې - . ته خبرى وكىودې نور

١٠٩

هترو وكتل شي چې كوم روپ دا كار ژر او ه سر ت .رسولى شي هغه روپ به د دې مسابقى وونكى وي

. زده كوونكى دې متن ولولي- . زده كوونكى دې د متن لور لوم كرى په خپلو كتابچو كې وليكى-اغلى وونكى دې د زده كوونكو د :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د درس ارزت په برخه كې . كىپوتنې وكي او خپل ا دې حاصل

آيا زده كوونكو د ارويو نومونه وپيژندل او د :پوهه كيسى په مطلب وپوهيدل؟

زده كوونكى د متن جملى په خپلو كتابچو كې په :مهارت كلى خط ليكلى شي او لوستلى شي؟

:ذهنيت زده كوونكى وپوهيدل چې هره ستونزه په ه فكر كولو-

سره اواريي؟-ه ماشومان هم په كيسه زده كوونكى پوه شول چې وا

كې د مييو په شان ه كارونه كولى شي؟ :ارزت

. زده كوونكو د ارويو له نومونو سره آشنا شول- .زده كوونكو ته ه كيسه يوه ه تفريح ده - . زده كوونكى له نويو كلمو او لغتونو سره آشنا شول-زده كوونكى دې په متن كې د ارويو :كورن دنده -۴

. پيدا او په خپلو كتابچو كې دي وليكىنومونه

درې دېرشم لوست مخونه) ۷۳ -۷۲(په نله كې اور : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵:وختزده كوونكى بايد وپوهيىمو لوستل، ليكل او د كل: موخه

مو سره مرسته كوى چې په ستونزو لهچې پياوى اراده ). لوستلد ولى كيسى ( شوي بريالباندې

- وحشي، ودانل- قوى، ناور- پياوى:نوي لغتونه فكر-وپونه وهل، سوچ

. انور، ليكلى كارتونهلوست د :درسى مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

وار كتو سره وورى په كورن دنده كې دې د اجراكوونكو او نه كوونكو توپير وكى، اجرا كوونكى زده

.ق او نورو ته دې مناسبه الروونه وكىكوونكى دې تشويله پاره زده كوونكىونه ه وونكى دې د تير درس ارز -

.په روپونو وويشي !تاسو د وخت د ارزت په هكله خبرى وكئ:د نل روپ

!تاسو د وخت په مهאل ويش وغيئ: روپيادآزد او بيا يې پهتاسى دا كلمى په تخته وليكئ: روپد بريالى

) مهאل ويش- سره زر-نيكمرغه( تورو واوئملرنه وكى او د صحيح واب ته پاووونكى دې وابون

.و سر دې په يره ه توه تشويق كىپه ويل- ونى لپاره د زدهوونكى دې نوى درس ته د ه

: راواوى چېكوونكو پام د كتاب انور تهه آيا كوم وخت تاسو ل؟نو كې ه شي وينئوپه انور

!ستونزو سره مخامخ شوى ياستونه وكىه دې هكله د دوى د پوهى ارزه وونكى دې پ

.او په پاى كې دې خپله را پرى واچوي د) لوم لور كرېنوى درس(اغلى وونكى دې -

د ارويو بيا دې د كيسى مطلب اوولوليكتاب له مخى او كيسه تكرار كي په زده كوونكو دېنومونه وروپيژنى

.په هر يوه دې په وارسره تكرار كي : مشق او تمرين-۲اغلى وونكى دې بيا هر روپ ته دنده وركى چې له -

كاغذ خه واه واه كارتونه جو كى او هر روپ دې پهمتن كې درى توريزه كلمى پيدا او په كاغذونو كې دې وليكى

١١٠

واخيست )= ت+س+ى+خ+ا+و()+ن++ت+ا+غ+و+س)= (ل=( ) = ت+ا+ن+ا+و+ى+ح(اغلى وونكى دې د زده كوونكو د : ارزه ونه-۳ې، مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په برخه كېپوه

.پوتنى وكى آيا زده كوونكى د ارويو نومونه اخيستى او هغه :پوهه

پيژندلى شي؟آيا زده كوونكى د متن له مخى كيسه لوستلى او :مهارت

ليكلي شي؟ :ذهنيت

زده كوونكى وپوهيدل چې فكر كول د هرى ستونزى د- !حل الره پيدا كوى

زده كوونكى وپوهيدل چې د يوبل د خبرو منل ه نتيجه - لرى؟

زده كوونكي د كيسى ويلو مهارت ته چمتو :ارزت .كيى زده كوونكي اخالقي جرئت پيدا كوي

سيند -اور - زده كوونكى دې د ميى :كورن دنده-۴كردن او ناور كلمې په تورو واوي او په - زرافه –

.كتابچو كې دې وليكى

درې ديرشم لوست مخونه) ۷۳ -۷۲(په نله كې اور : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵:وختزده كوونكى بايد وپوهيىمو لوستل، ليكل او د كل: موخه

مو سره مرسته كوى چې په ستونزو لهچې پياوى اراده .)د ولى كيسى لوستل( شوي بريالاندىب

يو حيوان، - تحفه، زرافه - فكر، سوغات - سوچ:نوي لغتونه . كومك- يو حيوان، مرسته- احترام، كردن- درناوى

. انور، ليكلى كارتونهلوست د :درسى مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو - كتو سره وورى په كورن دنده كې دې اجراوار

كوونكي تشويق كې او زده كوونكى دي د يو بل په .مشوره كورن دنده دې وورى او هغه دې اصالح كى

وونكى دې د تير درس ارزه ونه د په روپيزه توه .ترسره كي

. روپ دې د كيسى په هلكه خبرى وكى-۱ى كې اصلي موخه روپ دې ووايي چې په دې كيس-۲

ه شي دى؟ روپ دې په كيسه كې لور توريزه كلمې پيدا او په-۳

.تخته دې وليكىوونكى دې وابونو ته په پاملرنى سره هغوى په آفرين

.ويلو تشويق كى وونكى دې نوى درس ته د هونى له پاره له زده-

له كومې ستونزى: كوونكو خه دا پوتنى وكى چې مخ كيدو په وخت كې ه كوئ؟سره د مخا

بيا مو ستونزه په ه ول له منه وې ده؟ وونكى د دې ارزه ون په پاى كې په دې موضوع-

.باندې پوره خبرى وكى اغلى وونكى دې بيا وله كيسه له سره ووايي او زده-

.كوونكي باندې و واره تكرار كييا دې په زده نوى لغتونه په تخته وليكى معنا دې او ب-

.كوونكو تكرار كى :مشق او تمرين -۲ . زده كوونكى دې متن د كتاب له مخى ولولي- . زده كوونكى دې له دې تورو خه كلمې جوى كي-

١١١

زده كوونكى دې په متن كې د ناورو نومونه پيدا او بيا - .دې په خپلو كتابچو كې وليكي وروسته دې په تورو واوى

وونكى دې د درس د ارزه ونى له پاره له :ونهه ارز -۳نى وكى چې د دوى د پوهې،زده كوونكو خه پوت

مهارت، ذهنيت او د درس د ارزت په برخه كې .رندونه وكى

زده كوونكى د كيسى په هدف او موخى وپوهيدل؟ :پوهه زده كوونكى كلمى او جملى لوستلى شي؟ :مهارت :ذهينت

زده كوونكى له دې كيسى په پوهيدو سره د خپلو- .ستونزو په هكله فكر كولى شي

ه كوونكى د دې كيسى په اوريدو خوشحاله شول او زد- !خوند يي ترى واخيسته

زده كوونكي وپوهيدل چې نل زمو طبعى :ارزتشتمنى ده زده كوونكى دې ته متوجى شو ل چې خپلو

.ستونزو ته بايد د حل الره پيدا كىزده كوونكى دې دا كيسه د خپلى كورن : كورن دنده-۴

مه بله كيسه له هغوى خه زده كى بياغوته ووايي او كو .دې د خپلو همزولو په مخ كې هغه په خپله ژبه ووايي

درې دېرشم لوست مخونه) ۷۳ -۷۲(نله كې اور په : عنوان برخهدريمه دقيقى۴۵:وختد كلمو لوستل، ليكل او زده كوونكى بايد وپوهيى: موخه

ى اراده موسره مرسته كوى چې په ستونزو لهچې پياو ).د وله كيسه( بريالي شو باندى

كومك،- كاميابى، مرسته -برياليتوب :نوي لغتونه مشكالت -ستونزى . انور، ليكلى كارتونهلوست د :ستندويه توكىدرسى مر

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

وار كتو سره ووري فعاله زده كوونكى دې هميشه تشويق .كى او نورو ته دې الزمه الروونه او توصيه وكى

اغلى وونكى دې د تير لوست ارزه ونه د سوאل او- . په شكل له زده كوونكو خه ترسره كىواب

تاسو ويالى شئ چې ه شي اور اخيستى ؤ؟ په اول سر كې ناورو ه غوتل؟

ميي د نله د اور په هكله ه فكر كاوه؟ كوم ناور وغوتل چې اور م كى؟

له دې ارزونى خه دې وروسته بيا د كيسى متن ته د دوىواب دې له دوى خهتوجه راواوي او د دې پوتنى

:په وارسره وغواىكه تاسى كومې ستونزې سره مخامخ شئ د هغى د له منه

ولو لپاره ه كوالى شئ؟ .د دوى د وابونو په پاى كې به په خپله وونكى را واچوي

اغلى وونكى دې د كيسى مطلب او معنا له زده-كوونكو خه وغواي او وونكى دې د كيسى په مطلب

.پوره را واچوي :مشق او تمرين -۲ . زده كوونكى دې يوه يوه كره په وارسره ولولي-

١١٢

بيا دې د ارويو نومونه په هر كارت كې بيل بيل وليكى :لكه

اوان غواوې وروسته به هر روپ خپل كارتونه هر يو په لو آواز دېولولى او بيا دې په تخته وليكى وونكى دې د غه فعاليتپه ولو روپونو باندې ترسره كى او د نيمتيا په

.صورت كې دې مرسته وكياغلى وونكى دې د لوست ارزه ونه : ارزه ونه-۳

.ونكو خه دې پوتنى وكيترسره كي او له زده كو : پوهه

زده كوونكو تاسو د اروي په معنا پوه شوئ؟- ! د لوست په انورونو كې د هر اروي نوم واخلئ-

د هر روپ زده كوونكي جملى لوستلى شي؟ :مهارتآيا زده كوونكو د ينو كورني ارويو سره مينه :ذهنيت

پيدا كه چې هغه په كور كې وساتي؟آيا زده كوونكى په دې پوه شول چې هر اروى: ارزت

ان ته نومونه او بيلې بيلې ې لري؟زده كوونكى دې د ارويو نومونه په: كورن دنده-۴

) غوا، او، مينه، آس، مېه، وزه، پسه(كتابچو كې وليكي

ديرشم لوست لور مخونه))۶۴- ۶۵اروي : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وخت د هغوىارويو د نومونو پيژندل، لوستل، ليكل اود :موخه

.په و پوهيدل دي ) وطن: هيواد) (حيوانات: اروي(: نوي لغتونه

د كتاب د لوست انورونه د:درسي مرستندويه توكى .كلمو ليكلي كارتونه

: ونه فعاليت-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري او هغه دې ور اصالح كي)په نله كى اور( اغلى وونكى دې د تير لوست -

په اه دې د هر روپ زده كوونكو خه د ارزه ونې په .توه پوتنى وكي

عنوان په) اروي( اغلى وونكى دې د نوي لوست -بيا دې زده كوونكي په دوو. وليكي او معنا دې كيتخته

روپونو وويشي د لومى روپ خه دې وغواي چې دلوست په انورونو خبرى او د ارويو نومونه دې واخلي؟ د دوهم روپ خه دې وغواى چې د كورني ارويو د

.و په اه دې خبرې وكي : اغلى وونكى دې د لوست دا جملى-په) ميى، وزى پسونه او نور...... د هيواد خلك زمو(

تخته وليكى زده كوونكو ته دې الروونه وكي چې جملووونكى دې جملى په لو ورته ونيسي ير شي او غو تهآواز ولولي، په مطلب دې را واچوى بيا دې د هر روپ پهتكه زده كوونكو باندې په لو آواز ولولي چې په دې توه

.ه د زده كوونكو د لوستلو مهارت پياوى شيب اغلى وونكى دې د هر روپ زده: مشق او تمرين-۲

كوونكو ته الروونه وكي چې هر روپ دې يوه سپينهبرخو وويشي او واه كارتونه دې جو كي او) ۸(پاه په

١١٣

وو وو جوو شوو كارتونو كې وليكى او بيا دې د هرروپ يو تن د خپل روپ په نماينده سره كلمې ولولياو بل زده كوونكى دې هغه په تخته وليكي او غلط دې

.غوى تشويق كيخپله روپونه ونيسى او وونكى دې هاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه : ارزه ونه-۳

.پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كيزده كوونكى د هغو ارويو نومونه ويلى شي چې د: پوهه

انسانانو سره آموخته كيى؟ زده كوونكى د لوستل شويو ارويو نومونه په :مهارت

تخته وليكلى شي؟ كوونكو د ارويو او د هغو د و له پوهيدوزده :ذهنيت

سره د هغوى ساتنى ته عالقه مندى پيدا كه؟ :ارزت

زده كوونكى په دې پوه شول چې ينى اروى له- . انسانانو سره عادت اخيستى شي

- خه په ور ارويو يده ترالسه كي يره ني ژوند كې.ارويو نومونهزده كوونكى دې د كورني :كورن دنده-۴

.په خپلو كتابچو كې وليكي

لور ديرشم لوست مخونه))۶۴- ۶۵اروي : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وخت او د هغوى، ليكلد ارويو د نومونو پيژندل، لوستل:موخه

.په و پوهيدل دي ) تروې(او شمبى ) حيوانات( اروي : نوي لغتونه

كارتونهد لوست انورونه، ليكلى:درسي مرستندويه توكى .او ارويو انورونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري او اصالح دې كي اغلى وونكى دې د تير لوست د ارويو نومونه-

وپوتى او بيا دې په تخته ورباندې وليكى او خپله ارزه ونه .دې ترسره كي

چې د ينو( بيا د لوست دا جملى اغلى وونكى دې- ) ير ضرورى دي...... ارويو له غوو

د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او په مطلب دې خبرېوكي او زده كوونكو ته دې ووايي چې د متن جملو تهير شي او غو ورته ونيسي بيا دې زده كوونكي په

او دوارسره جملى د كتاب له مخى په لو آواز ولولي تياو په صورت كې دې خپله زده كوونكي غلطنيم

. وكيپاملرنهونيسي او وونكى دې : مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د-

كورنيو شپو ارويو نومونه چې د انسانانو سره عادت . كيي د هغو نومونه دې په كتابچو كې وليكى

.....يه، خر، اس او نورغوا، وزه، پسه، م: لكه هر روپ زده كوونكي دى پورتني د ارويو نومونه په-

١١٤

!او كه

زده كوونكى پوه شول چې له ارويو خه :ارزت

هرد نيمتياو په صورت كې دې وونكى د انسانان په

.روپ سره مرسته او پوره الروونه وكي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه: ارزه ونه-۳

.ينى پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

زده كوونكى دې د و كورني ارويو نومونه چې له :پوهه

انسان سره عادت كيى ووايي؟

په تختهزده كوونكى د كورني ارويو نومونه : مهارت

ليكلي او لوستلي شي؟

زده كوونكى د كورن ارويو له ساتلو سره عالقه: ذهنيت

ورينى ژوند كې يرې ى اخلي؟مندى پيدا

زده كوونكى دې د هغو ارويو نومونه په: كورن دنده-۴

.كتابچو كې وليكى چې د دوى خو دي

لور ديرشم لوست مخونه))۶۴- ۶۵اروي : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وخت او د هغوى، ليكل نومونو پيژندل، لوستلد ارويو د:موخه

.په و پوهيدل دي پشم-و: نوي لغتونه

.د كلمو ليكلى كارتونه او د كتاب انور: درسي مرستندويه توكى : فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو -

. سره ووري او د يو بله په واسطه دى اصالح دې كي- روپونو وونكى دې زده كوونكى په درو اغلى

باندې وويشي بيا دې هر روپ دا الندې كلمې چې دكارتونو په مخونو باندې ليكل شوي په وارسره يو يو

.كارت ولولي او كلمې دې په تخته وليكى شيدې مستى كوچ شمبى

ر پوه غوي كرت پنيد ينو ارويو( اغلى وونكى دې د لوست دا جملى -

په تخته وليكى جملى) نور شيان جووي..... له پوستكودې په لو آواز ولولي او په مطلب دې را واچوي وروستهدې د هر روپ يو تن راشي او جملى دې په لو آواز

.ولولي نور زده كوونكى دې غو ونيسىاغلى وونكى دې هر روپ ته دنده :او تمرين مشق -۲

وركي چې د لوست درېيم فعاليت چې د رسمونو نومونه دي .د كرى په وسيله په مناسبو رسمونو سره ونلوى

بيزو

خر

ه غر

ى سپ

غوا

پسه

او

سوى

پيل

يد

١١٥

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواى چې-د ارويو نومونه په تخته وليكى، بيا دې يوه يوه جمله

.جوه كىاغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر د: ونهه ارز -۳

زده كوونكو خه و داسى پوتنى وكى چې د هغوى .د كىرن) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(

زده كوونكى د ميو په ساتنو، روزنو، و باندې :پوهه وپوهيدل او معلومات وركولى شي؟

:مهارت زده كوونكى د ميو د و په باب خبرې كولى شي؟ - د لوست نوى كلمې لوستلى او ليكلى شي؟-

زده كوونكى د دې لوست په زده كه كې د: ذهينت .پيدا كويكورني ارويو د ساتلو سره عالقه

: ارزت زده كوونكى په ژوند كې د كورنى ارويو په روزنه-

!پوهيدل زده كوونكى د ميو او نورو كورنى ارويو د و په-

.هكله وپوهيدلهغه ى چې د ميو خه په الس راى :كورن دنده -۴

د كور د غو سره مشوره او معلومات ترالسه كئ او سبا .ن كئيې په ولى كې بيا

نه ديرشم لوست پ مخونه) ۷۸ -۷۷(مېه : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد ميې پيژندل د هغى ى او د ميې ليكل، لوستل:موخه

).لوم او دوهمه كره(او د متضادو كلمو پيژندل دي ).تربيه( روزنه )حيوانات(، اروي )ميش(ميه : نوي لغتونه

د لوست انور، رسمونه، ليكلى: درسي مرستندويه توكى .كارتونه او سپين كارتونه

: فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره وورى او د يو بل په مرسته دى اصالح كي .وونكي دې هغوى تشويق كي

و خه د تير درس اغلى وونكى دې د زده كوونك- .ارزه ونه د پوتنو په لكې داسې وكى

تاسى كوم ول اروي پيژنئ نومونه يې واخلئ؟ -۱ . هر زده كوونكى دې د ارويو د و په اه خبرى وكي-۲ كورنى اروى كوم دي نومونه يې واخلئ؟ -۳

وونكى دې د پوتنو د وابونو په صورت كې زده كوونكى .متياو په صورت كې دې الروونه وكىتشويق او د ني

اغلى وونكى دې زده كوونكى وهوى چې د-لوست انور ته وورى، د هغه نوم دې واخلي او خبرې

.دې پرې وكى اغلى وونكى دې د لوست لوم دوى كرى په-

تخته وليكى، په لو آواز دې ولولي، معنا دې كى او زده .سره وورىكوونكى دې ورته په غور

زده كوونكى دې تن په وارسره د تختى له مخې يوه يوه- .جمله په لو آواز ولولي

اغلى وونكى دې د متضادو كلمو په هكله زده- ) ير-ل: (كوونكو ته معلومات واندې كى لكه

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې په وارسره لوست د كتاب له مخى يوه-

آواز ولولييوه جمله په لو .

١١٦

پوستكو خه د ى اخيستلو الرې د ولي په مخ كې .ووايي

وونكى دې د دوى ارنه او ستاينه وكى او متضاد .كلمې دې پرې تمرين كى

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ارزه ونه -۳پوهه، مهارت، ذهنيت (داسى پوتنى وكى چې د هغوى

.رند كي) او د لوست ارزت : پوهه

زده كوونكى ميه پيژندلې او د ميې په اه معلومات - وركولى شي؟

زده كوونكى د متضادو كلمو توپير كولى شي؟-زده كوونكى متضادى كلمې په لوست كې: مهارت

لوستلى او ليكلى شي؟ كارولو سره په زدهد متضادو كلمو په پيژندلو او :ذهنيت

كوونكو كې فكرى او ذهنيى پراختيا پيدا كيدى شي؟د ميى د متن په لوستلو او ليكلو سره زده :ارزت

كوونكو ميه و پيژنده او په دې پوه شول چې له دې .ارو خه يرى ى ترالسه كيى

زده كوونكى دې د ميى لپاره يوه ه : كورن دنده-۴ .كتابچو كې دې وليكىجمله جوه او په

پنه ديرشم لوست مخونه) ۷۸ -۷۷(مېه : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختد ميې پيژندل د هغى ى او د ميې ليكل، لوستل او د:موخه

).دريمه، لورمه او پمه كره(متضادو كلمو پيژندل دي :نوي لغتونه

.د لوست انور، ليكلى كارتونه: درسي مرستندويه توكى : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده چې د-

ميى د و په باب معلومات بيانول دي د هغوى خه دې .پوتنه وكى

ې په وارسره په شفاهي توه خپلهر زده كوونكى د .معلومات واندې كى

اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه له زده كوونكو-خه په روپيزه توه د و پوتنو په وسيله وكى او هر

.روپ دې په وارسره په شفاهې توه واب ووائي تاسو ميه پيژنئ ه ول حيوان دى؟-۱ زمو خلك ميه چيرى ساتى؟-۲ د دې اروي روزنه ه ى لرى؟-۳

وونكى دې تشويق او مرسته ورسره وكى او پوره .معلومات دې وركي

درېيمه، لورمه او( اغلى وونكى دې د لوست -جمله په تخته وليكى په لو آواز دې ولولى، معنا) پنمه

ولي وونكىدې كى او زده كوونكى دې وروسته هغه ولدې زده كوونكو ته د دو متضادو كلمو په اه معلومات

.وركى او مثالونه دې په تخته وليكى-زده كوونكي دې په وارسره ليكل شوې كلمې په لو

.آواز ولولي او نور دې په غور سره ورته غو ونيسي : مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې په وارسره لوست د كتاب له مخى په- .و آواز ولوليل

زده كوونكى دې د ميو د شيدو، غوو، ويو او-

١١٧

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې لوست د كتاب له مخې په لو آواز-

ى دې ارنه اوولولي او نور دې كتابوته وورى وونك .مرسته وكى

هر روپ پنه( زده كوونكى دې په روپيزه ول -كلمې پيدا او په تخته دې وليكى او ودې) پنه متضادې

لولي او نور دې پخپلو كتابچو كې هغه وليكى وونكى .دې ورسره مرسته وكى

اغلى وونكى دې د نوى درس د ارزه :ونهه ارز -۳سى پوتنى وكى چې د زده كوونكوونى په ل كې و دا

.رند كى) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(زده كوونكى د ميو خه د و په اه معلومات :پوهه

وركولى شي؟ د ميې متن لوستلى او ليكلى شي؟ :مهارتزده كوونكو د كورنيو ارويو له روزنى سره مينه :ذهنيت

او عالقمندي پيدا كه؟زده كوونكي په دې پوه شول چې ميه يوكورن :ارزت

.حيوان دى چې يرى ې ورخه اخلوزده كوونكي دې په متن كې داسى كلمې :كورن دنده-۴

په) غ(پيدا كى او پخپلو كتابچو كې دې وليكى چې د .تورى پيل شوى وي

پنه ديرشم لوست مخونه) ۷۸ -۷۷(مېه : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختد ميې پيژندل د هغى ى او د ميې ليكل، لوستل:موخه .)شپمه او اوومه كره( متضادو كلمو پيژندل دي او د

او) ليم(، غر)قالين(، غال )پشم(و : نوي لغتونه ) مواد(توكي

:درسي مرستندويه توكىد زده كوونكو ول ول كالى، بكسونه، خول، بوتونه،پل، د امكان په صورت كې د غال او غر يوه وه وه

.او ليكلى كارتونه : اليتونه فع-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري تشويق او په نه دې كى او هغو زدهي په مهربانكوونكو چې خپله دنده يې نه وي ترسره ك

.سره دې ورته توصيه وكىاغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه له زده كوونكو خه -

:پوتنو په ل كې داسى ترسره كىپه روپيزه توه د و د هغو ارويو نومونه واخلئ چې يواى له شيدو خه-۱

يې ه اخلو؟ د و متضادو كلمو چې په لوست كې راغلى وك په-۲

تخته ليكلى شي؟ له ميى خه كومې ى ترالسه كيى؟-۳

زده كوونكي دې د لوست په متن كې داسې كلمې پيدا كي .ويو خه ترالسه كيىچې د ميو د

وونكى د دوى د وابونو په پاى كې) غال ،غر:( لكه .په دې هكله لن معلومات وركي

-دوه جمل وونكى دې د لوست وروست اغلى په تخته وليكى په) نور شيان جويي ......همدارنه (

لو آواز دې ولولي، معنا دې كى او زده كوونكى دې .ىورته غو ونيس

اغلى وونكى دې د هر روپ له زده كوونكو و-تنه تختى ته راوغواى چې يوه يوه جمله په لو آواز ولولي

.او نور دې ورته غو ونيسى .وونكى دې ورسره مرسته وكي

١١٨

يوه ور يوه خره بار راو او سپى ورته وويل چې ولي .غاپى نه چې له بارولو خالص واى

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته: مشق او تمرين -۲سته په لوالروونه وكي د كيسې متن دې د يو بل په مر

آواز سره ولولي او د نيمتيا په صورت كې دې وونكى .پوره مرسته وكي

اغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له :ونهه ارز -۳ .زده كوونكو خه د لوست په اه پوتنى وكي

:پوهه د هر روپ و تنه زده كوونكى لوستل شوې كيسه-

مطلب دې په شفاهى توه ووايي؟ ره خه د كار اخيستلو مثالونه دې وركي؟ د خ-

كيسه دې په لو آواز ووايي؟ : مهارتآيا زده كوونكو د دې كيسې د مطلب په پوهيدو :ذهينت

سره د كيسو ويلو او اوريدلو سره مينه پيدا كه؟ كوونكى د دې كيسى په لوستلو، ليكلو سره پههزد :ارزت

سيله ده او خلك ترىدې پوه شول چې خر د بار ولو يوه و ه اخلي؟

زده كوونكي دې لوستل شوې كيسه په :كورن دنده-۴ . وليكىكتابچو كې

شپديرشم لوست مخونه) ۸۰ -۷۹( د خره وركيدل :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختكيسه وپيژني د كيسې اوريدل، بيرته ويل، او د: موخه

.كيسى ليكل او لوستل دي )خواشيني(او خپه ) اطمينان( ا :نوي لغتونه

. د لوست انور، د كلمو ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :يتونهفعال -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

دنده ووري او اصالح دې كي او غلط دې د زده .كوونكو د يو بل په مرسته ونيسي

اغلى وونكى دې د تير لوست خه ينى پوتنى- .وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

و اغلى وونكى دې زده كوونكي په دريو روپون-د اطمينان روپ خه) ا- انصاف-اطمينان(وويشي

.دې د نوي لوست د انور په اه پوتنه خبرې وكيكه د چا كومه: د انصاف روپ خه دې وپوتي چې

كيسه زده وي خپلو وليوالو ته دې ووايي؟تاسو ته په كور: د ا روپ خه دې پوتنه وكي چې

كې وك كيسى كوي؟ده كوونكى به پوتنى ته د خپل معلوماتو سره سمد هر روپ ز

واب وركي وونكى دې د هر روپ وابونه او خبرې .واوري هغوي دې په شاباش او آفرين سره وستايي

ې زده كوونكو ته الروونه وكي چې متن اغلى وونكى د-كيسه د) خره وركيدل(ته ير شي او غو دې ونيسي وونكى دې

.په لو آواز ولولي او د كيسى مطلب دې بيان كيمتن له مخې اغلى وونكى دې له هر روپ خه بيا پوتنه -

وكي چې د لوستل شوې كيسې مطلب به وك په خپله ژبه په شفاهى توه ووايي؟

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-چې په خپلو روپونو كې دخره خه د كار اخيستلو

احمد په خره بار راو خر د ولو او: ونه پيدا كي لكهمثال ........راولو يوه وسيله ده او نور

١١٩

.كې وليكىاغلى وونكى دې د خپل ا په خاطر له :ونهه ارز -۳

زده كوونكو خه پوتنى وكى او خپله ارزه ونه دې .ترسره كي

:پوههوستل شوې كيسې مطلب په خپلهزده كوونكى دې د ل-

پيدا كولى شي؟) ضد(ژبه ووايي او متضاد كلمې زده كوونكى دې د خره خه د كار اخيستلو مثالونه-

) خر د بارولو يوه ه وسيله ده: (وركى لكهخه يو تن دې كيسه ولولي او د بل د هر روپ :مهارت

روپ يو تن دې داسى كلمې په متن كې پيدا كي چې د ).خر(تورى ولري لكه ) خ(

آيا زده كوونكى د دې كيسى په لوستلو او ليكلو: ذهنيتسره د كيسو ويلو او اوريدلو سره مينه او عالقه كاره

كه؟آيا زده كوونكى په دې پوه شول چې كيسى د :ارزت

.ستيا د لرې كولو لپاره يوه مشغوال ده)خ(زده كوونكى دې د متن خه :كورن دنده-۴

.لرونكى كلمې په كتابچو كې وليكى

شپديرشم لوست مخونه) ۸۰-۷۹( د خره وركيدل :عنوان برخه دوهمه دقيقى۴۵: وختكيسه وپيژني د كيسې اوريدل، بيرته ويل، او د: موخه

.كيسى ليكل او لوستل دي :نوي لغتونه

.د كلمو ليكلى كارتونه:رسي مرستندويه توكيد :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكوكورن دنده په يو -

. كتو سره ووري او اصالح دې كياغلى وونكى دې زده كوونكي په درو روپونو -

او د هر روپ له يوه تن) ا-انصاف-اطمينان(وويشي كيسه وغواي چې پهزده كوونكي خه دې لوستل شوې

خپله يې نوروته ووايي نور زده كوونكي دې غو ونيسي اونيمتيا وې دې په پام كې ونيسي او بيا دې وونكى په .شاباس او آفرين په ويلو سره زده كوونكى تشويق كي

خر(اغلى وونكى دې په توره تخته دغه جملى -او .... واىبه خالص او رباروي، يوه ور يوه خره بار

زده كوونكى دې خپلو كتابچو كې وليكى د هر روپ زدهكوونكى دې دغه لنى جملى په شفاهى توه او د كيسو په

.شكل وواييوونكى دې د دوى د كيسو ويلو ته پاملرنه وكى هغوىدې تشويق كي زده كوونكو ته دې الروونه وكى چې

زده كي اوهغهلنې كيسى له مور او پالر او نورو خهدې په خپله ژبه نورو وليوالو ته ووايي چې په دې توه به

و او اوريدلو سره بهيلزده كوونكى كيسې وپيژنى له كيسو و .مينه پيدا كي او د كيسو ويلو مهارت به يې پياوى شي

اغلى وونكى دې د لوست د متن :مشق او تمرين -۲ې ده د تختى پههغه كلمې چې كره ورالندې ايستل شو

سر زده كوونكو ته وليكى چې زده كوونكي يې متضادىبيا دې په كتابچو) خوشحاله(خپه : كلمې پيدا كي لكه

١٢٠

.لرونكى كلمې ولولي) ك(اغلى وونكى دې د لوستل شوې كيسى :ونهه ارز -۳

.په اه پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي په مخكى د نوموېد هر روپ يو تن دې د ولى :پوهه

.كيسه مطلب په خپله ژبه وواييد هر روپ و تنه دې لوستل شوې كلمې په :مهارت

.تخته وليكى او په لو آواز دې ولولي :ذهنيت

آيا زده كوونكى د كيسى ويلو او اوريدلو سره عالقه- پيدا كه؟

آيا دوى كولى شي چې نورې لنې كيسى له خپلو- او نورو خه زده كي او بيا يې ووايي؟خويندو او ورونو

:ارزت د كيسو په لوستلو، اوريدلو او ويلو سره د زده كوونكو-

.د فكرې ودې د پراختيا سبب رى . په زده كوونكو كې اخالقى جرئت پيدا كي-زده كوونكي دې هه وكي چې نورې :كورن دنده-۴

يې كي زدهلنې كيسى له خپلو كورنيو خه واوري او زده .كوونكى دې و كرى د كيسې خه په كتابچو كې وليكى

شپديرشم لوست مخونه) ۸۰-۷۹( د خره وركيدل :عنوان برخه هدريم دقيقى۴۵: وختكيسه وپيژني د كيسې اوريدل، بيرته ويل، او د: موخه

.كيسى ليكل او لوستل دي :نوي لغتونه

.د كلمو ليكلى كارتونه :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكوكورن دنده په يو-

صالحكتو سره ووري او د هغه زده كوونكى دنده چې ااو سمه وي په تخته وليكى چې نور زده كوونكي د هغى له

.مخى خپلى غلط اصالح كىاغلى وونكى دې له و زده كوونكو خه د لوستل -

شوې كيسى پوتنه يو ل بيا وكى چې كيسه په خپله .ژبه خپلو وليوالو ته وكي

په) خپه، ژوندى، سپور، وخندل( و زده كوونكى دې -وليكى او د و نورو زده كوونكو خه دې وغواىتخته

چې د ليكل شويو كلمو ضد پيدا كي او تر نه يې .وليكى وونكى دې پوره مرسته او الروونه وكي

لرونكى كلمې په كارتونو كې) ك(اغلى وونكى دې -وليكى او د ميز په سر دې واچوى د هر روپ خه دې

ورته كي، په لو آواز دېيو تن راشي يو كار دې را پ :ولولي او په تخته دې وليكى لكه

پيدا كې ورك خلك شكر

وركاوه كومه :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

لرونكى كلمې په خپلو كتابچو كې د) ك(شوې چې ليكل .تختى له مخى وليكى

او بيا دې د هر روپ خه يو تن خپلى ليكل شوې-

١٢١

زده كوونكى دې د مرغانو نومونه واخلي او په خپلو - .كتابچو كې دې وليكى

وونكى دې د خپل اطمينان له پاره له زده :ونهه ارز -۳ .كوونكو خه پوتنې وكي

:پوههآيا زده كوونكو مرغان وپيژندل او د هغو له نومونو سره -

ل؟بلد شوآيا زده كوونكي د كورنيو او سارايي مرغانو توپير كولى شي؟ -

: مهارتآيا زده كوونكي د الوتونكو نومونه لوستلى او ليكلى -

شي؟ آيا زده كوونكي د مرغانو نومونه په متن كې پيدا كولى شي؟ -

آيا زده كوونكو له مرغانو سره مينه او عالقه پيدا :ذهنيت كه؟

كو مرغان او د هغو ولونه وپيژندل اوزده كوون :ارزتوپوهيدل چې د ينو مرغانو له غوو خه ه اخيستل

.كييزده كوونكي دې د كورنيو په مشوره د :كورن دنده-۴

كورني او سارايي مرغانو نومونه واخلي او په كتابچو كې .دې وليكي

اوه ديرشم لوست مخونه) ۸۳ -۸۱(الوتونكى مرغان : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختغانو د د مرغانو پيژندل، د مرغانو ژوند او ى او د مر:موخه

).لور لومن جملې(نومونو ليكل او لوستل دي كبك- مرغاو، زركې- بتې:نوى لغتونه

د لوست انورونه او ليكلي: درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كتو سره ووري په كتابچو كې دې د هغوى سليقه او عالقه .ندى وستايي او نورو ته دې توصيه او الروونه وكيموونكى دې د تير درس د ارزه ونې خه وروسته د -

نوي متن انور ته د زده كوونكو پام راواوي او په دې .پوتنو دې دوى نوي درس ته وهوي

په انورونو كې كوم ول مرغان وينئ نومونه يې واخلئ؟رغان ساتئ نومونه يېتاسي په كورونو كې كوم ول م

اخيستى شئ؟په تخته) جمله)۱- ۲- ۳- ۴وونكى دې متن -

وليكى په لو آواز دې ولولي د كورني او سارايي مرغانوپه برخه كې دې خبرې وكي بيا دې زده كوونكو باندې

.كلمې او جملې ولولياغلى وونكى دې نوي لغتونه په تخته وليكي او معنا -

ا دې په هغو تكرار او زده كوونكو ته دېدې كي او بي .الروونه وكي چې په خپلو كتابچو كې دې وليكي

:مشق او تمرين -۲ .زده كوونكى دې د متن جملې ولولي -زده كوونكى دې انورونو ته ووري او د انورونو له -

.مخې دې د هغو نومونه پيدا او په يوه تير سره دې ونلوي ) دين - طوطى - كارغه –كه زر - كوتره- سرل –طاوس(

١٢٢

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ارزه ونه -۳پهدرس د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت

.برخه كې پوتنې وكي :پوهه

آيا زده كوونكو د مرغانو ولونه وپيژندل؟ -آيا زده كوونكو د مرغانو د ژوند او و په برخه كې -

وپوهيدل؟زده كوونكو وكولى شول چې د مرغانو نومونه په :مهارت

تخته وليكي او ويې لولي؟ :ذهنيت

د ساتنىزده كوونكو د مرغانو په پيژندلو سره د هغوى - له پاره عالقه مندي پيدا كه؟

آيا زده كوونكو سره دا مينه او عالقه پيدا شوه چې - ينې مرغان په كورونوكې وساتي؟

:ارزتزده كوونكى د مرغانو خه د ى له پاره د هغوى ى -

پالنى ته توجه كوي؟زده كوونكي په دى وپوهيدل چې كوم ول مرغان -

ساتل كيى؟زده كوونكي دې د سارايي مرغانو نومونه : دندهكورن-۴

په خپلو لكه زاې، زركې، سي، هيل په خپله كتابچو كې .وليكى او په تورو دې واوي

اوه ديرشم لوست مخونه) ۸۳ -۸۱(الوتونكى مرغان : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخت د مرغانو پيژندل، د مرغانو ژوند او ى، او د مرغانو:موخه

). جملېلور وروست(د نومونو ليكل او لوستل دي تربيه وركول - بعضې، روزنه - ينې:نوى لغتونه

په درس پورې اوند انورونه او: درسي مرستندويه توكي .ليكلى كارتونه

:فعاليتونه -۱

اغلى وونكى دې كورن دنده په يو كتو سره ووري د .هغوى د ه كاركولو اوې ليكنى ستاينه دې وكى

تير درس د ارزه ونې په برخه كېاغلى وونكى دې د - .وويشي) ا، ب، ج، د(زده كوونكي په روپونو

.د مرغانو نومونه دې واخلي او په تخته دې وليكي: الف روپ .د مرغانو د و په هكله دې خبرې وكي: ب روپ .د متن يوه يوه جمله دې ولولي: ج روپه دېد مرغانو نومونه چې په تخته ليكل شوي هغ: د روپ

.په تورو واويوونكى دې په دې توه خپله ارزه ونه وكي او د و

.وابونو په ويلو سره دې دوى تشويق كياغلى وونكى دې نوى لوست د ې انيزې او هونې په -

توه د زده كوونكو پام د كتاب انورونو ته راواوي او پوتنه المبوو وهي؟دې وكي چې تاسو داسې كوم مرغان پيژنئ چې

وونكى دې د نوى درس په هكله د دوى د پوهې ارزه ونه وكي .بيا دې په خپله د المبو وهونكو مرغانو په اه معلومات وركي

په) د متن پاتې برخه( اغلى وونكى دې نوى لوست -تختې وليكي هغه دې ولولي معنا دې كي وروسته دې يويو

.وې جملې دې پرې ولوليزده كوونكى راوغواي او ليكل ش :مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د مرغانو -

.نومونه وپوتي او هغه دې په تخته وليكيوونكى دې له پاتې زده كوونكو خه يو يو راوغواي -

د مثال. او د مرغانو ليكل شوي نومونه دې په تورو واوي )ې+ك+ر+ز(زركې : په ول

ى دې زده كوونكو باندې د مرغانو له لې خه كورنيوونك -او سارايي مرغان سره بيل كي او د هر يوه نوم دې په خپل كتار.كې وليكي او بيا دې زده كوونكي هغه په خپلو كتابچو كې وليكى

١٢٣

.دې پرې وكي زده كوونكي دې متن په خپلو كتابچو كې وليكي او د-

.مرغانو نومونه دې زده كياغلى وونكى دې د پوره ارزه ونى لپاره د :ونهه رزا -۳

مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په درس د پوهې، .برخه كې پوتنې وكي

:پوهه آيا زده كوونكو مرغان وپيژندل؟- آيا زده كوونكي د مرغانو په نومونو او د ژوند په برخه-

كې وپوهيدل؟ :مهارت

زده كوونكو متن سم ولوست؟-ده كوونكي د ينو كورنيو مرغانو نومونه به له ياد ز-

ليكلى شي؟ : ذهنيت

آيا زده كوونكو د مرغانو له ساتنې سره عالقه پيدا كه؟- زده كوونكي په دې پوه شول چې بايد مرغانو ته آزار ونه رسو؟-

د درس په پوهيدو سره د مرغانو د ولونو پيژندل :ارزت .او ساتنې ته توجه كول

زده كوونكى دې د مرغانو نومونه زده :كورن دنده-۴ .كى او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

اوه ديرشم لوست مخونه) ۸۳ -۸۱(الوتونكي مرغان : عنوان برخهدريمه دقيقى۴۵ :وخت د مرغانو پيژندل، مرغانو ژوند او ى او د مرغانو:موخه

.)د ول درس لوستل(د نومونو ليكل او لوستل دي اليق-كبك، و- زرك:نوى لغتونه

اوند انورونه اوى په درس پور:يدرسي مرستندويه توك .ليكلي كارتونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې كورن دنده په يو كتو سره ووري د-

. هغوى د ه كاركولو اوي ليكنى خه دې ستاينه وكياغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى په برخه كې زده -

. باندې وويشيپه روپونو) طوطي او زرك-هيل(كوونكي د زده كوونكي د كورني مرغانو نومونه دې په:د هيل روپ

.تخته وليكي او بيا دې ولوليزده كوونكي دې د سارايي مرغانو نومونه: د طوطي روپ

.ووايي او په تخته دې وليكيزده كوونكي دې د مرغانو د ژوند په: د زركو روپ

.هكله خبرې وكي .ر درس ارزه ونه وكيدى ول د تيه وونكى دې پ

اغلى وونكى دې د نوي لوست د ې انيزې له پاره-له زده كوونكو خه وپوتى چې تاسو نور ه معلومات

.لرئ؟ او بيا دې په خپله معلومات وركي اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چې يوه پاه كاغذ قات كي بيا دې دوهم او درېيم لوركي او هغه دې يرې كي او واه واه كارتونهقات

.دې ترې جو كي زده كوونكو ته دې الروونه وكى چې په خپلو-

كاغذونو كې د مرغانو نومونه وليكي د هر زده كوونكي .چې هر ومره نومونه زده وي په كاغذونو كې دې وليكي

زده كوونكي دى يو د بل ليكلى كارتونه ولولي وونكى-دې په دى ترتيب د زده كوونكو ترمن معلومه كى چې .كوم يوه زيات نومونه ليكلي هغه به وونكى اعالن كي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې متن د كتاب له مخې ولولي او خبرې-

١٢٤

اغلى وونكى له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -٣مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه دوى د پوهې،

.كې پوتنې وكي :پوهه

وى وپيژانده؟ آيا زده كوونكو س- آيا زده كوونكى وپوهيدل چې د هغه د پوستكي رن او-

غوونه د ه شي په ير دي؟ :مهارت

. زده كوونكي د متن لوستلى او ليكلى شي-تورى په) و( زده كوونكو داسى كلمې پيدا كې چې د -

سر، من او پاى كې راشي؟ :ذهنيت

ورنى زده كوونكى په دې خوشحاله شول چې يو بل ك- حيوان يې هم وپيژانده؟

زده كوونكو عالقه مندي پيدا كه چې سوى خپل كور- كې وساتي؟

د دې درس ارزت په دى كې دى چې دوى له :ارزت .سوى سره آشنا شول

زده كوونكى دې داسې كلمې پيدا كي :كورنى دنده-۴تورى يې په پيل ، من او پاى كې) ى(او ) س(چې د

. خپلو كتابچو كې وليكيراغلى بيا دې په

اته ديرشم لوست مخونه) ۸۵ -۸۴(سوى : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختد سوى د متن سم لوستل، ليكل او د سوى پيژندل : موخه ).دوه لوم كرې(دي

-وحشي حيوان، په ير- بر، ژوي-پاې: نوي لغتونه هويار-لكه ورته، پوه

. د لوست انور او ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱

اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو وارله زده كوونكو په واسطه دېكتو سره ووري د فعا

. او وونكى دې ورسره مرسته وكياصالح اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې له پاره زده-

روپونو په نومونو ونوموي) پاو، اخونو او بوو(كوونكي د .د پاو روپ دې د مرغانو نومونه ووايي او په تخته دې وليكى

.همدا نومونه دې په تورو واوي:د اخونو روپو بيادې د كورني مرغانو نومونه ووايي ا: د بوو روپ

دې په تخته وليكى په پاى كې دې زده كوونكي د وابونو .په ويلو تشويق او تحسين كي

اغلى وونكى دې زده كوونكي د يوې هونې له پاره-د انور ليدو ته راوبولي او داسى پوتنه دې وكي چې

) سوى(تاسو په پورتني رسم كې كوم ژوى وينئ؟ ير دي؟ د زده كوونكو د د سوى غوونه د كوم حيوان په-

وابونو په پاى كې دې خپله وونكى پوره را پرې واچوي او .ددوى د نوي درس د پوهې په بشپيدو كې دې برخه واخلي

...دغه شكل( اغلى وونكى دې دوه لوم كرې -په تخته وليكي، په لو آواز دې ولولي) درنه په ير دي

.ارسره تكرار كياو بيا دې په زده كوونكو په و :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې متن په وارسره ولولي او په مطلب-

.باندې دې خبرى وكي زده كوونكى دې د متن لوستل شوې جملى په خپلو-

.كتابچو كې وليكي)و(زده كوونكى دې په متن كې داسې كلمې پيدا كي چې د -

ا كلمې دې بيا پهتورى يې په سر، من او پاى كې راغلى وي د .تورى تاسى وليكى) پ(خپلو كتابچو كې وليكى همدارنه د

ووره يوه پاو: لكه

١٢٥

:مشق او تمرين -۲ .يزده كوونكى دې د متن يوه يوه جمله ولول - كلمې پيداېلرونك)-ژ (ده كوونكى دې په متن كې د ز-

منپه سر،او په خپلو كتابچو كې وليكى چې دا تورى يې .او په پاى كې راغلى وي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳ ارزتلوست د ذهنيت او ،مهارت، دې د دوى د پوهى

تنى وكيپه برخه كې پو. :پوهه

هميشه چيرته آيا زده كوونكي او پوه شول چې سوى - )د يوه بوى الندې(ناست وي؟

آيا زده كوونكى د سوى په هكله معلومات وركولى شي؟- زده كوونكى متن ولوستلى او وليكلى شو؟ :مهارت زده كوونكى د سوى له پيژندلو خو شول؟ :ذهنيتزده كوونكو سوى وپيژانده چې يو كورنى حيوان :ارزت

ه نويو كلمو او مفاهيمودى او د دې درس په لوستلو سره ل .سره آشنا شول

زده كوونكى دې لوستل شوې كلمې په :كورن دنده-۴ .خپلو كتابچو كې وليكي

اته ديرشم لوست مخونه) ۸۵ -۸۴(سوى : عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وختد سوى د متن سم لوستل، ليكل او د سوى پيژندل : موخه .كره) ، لورمه او پنمهدریمه( دي

له دې سببه-له دې كبله:نوي لغتونه. كارتونهي ليكل او انورلوست د :يدرسي مرستندويه توك

:فعاليتونه -۱ دې د زده كوونكو كورن دنده په يوي وونكىاغل -

وري د فعاله او و زده كوونكو كورن دندېكتو سره واو بيا دې دوى تهنورو ته وايي دې په آفرين ويلو سره

اوالروونه وكى چې د يو بل كورن دنده اصالح كى .يرسره مرسته وكد ستونزو په صورت كې دې و

پاره زدهه ونى له اغلى وونكى دې د تير درس د ارز - نومونوپه) او بوى- اخ-پاه (روپونو په دريو ىكوونك

:ي وكې پوتنى دې په دې ترتيب ترېاو خپلونوموي روپىد پا :يوه يوه د پروني درس متن هر يوتاسو ،

؟ئجمله ولولد لوستل شويو جملو يوه يوه كلمه په تخته:د اخ روپ

.وليكئروپيد بو :ه كئپه د غو كلمو كې هغه كلمې په ن

.من او پاى كې راغلى وي، رى يې په سرتو) و(چې د اغلى وونكى دې د زده كوونكو د ارزيابى په وخت -

.كې هغوى په يرو و او خو الفاظو سره تشويق كىيمه او لورمهې در،اغلى وونكى دې د متن دوهمه -

د تختى په) او هغه ته سوى وايي....هغه پوه شوى(كره ولولي لغتونه دې هم ورته معنا دېمخ وليكى په لو آواز

ې خبر هم په متن دېيكي وك. وونكى دې متن بيا په زده كوونكو باندې په وارسره -

د معنا او مطلب په برخه كې دې له هغوى خه،ولولي .يمعلومات واخل

١٢٦

.تخته وليكي زده كوونكى دې هغه شيان چې سوى يې خورى په خپلو-

.كتابچو كې وليكى )حشري، د بوو بيخونه او شنه واه او سابه( :لكها له پاره له اغلى وونكى دې د خپل :ونهه ارز -۳

پوهى، مهارت، ذهنيت او دزده كوونكو خه د دوى د .لوست ارزت په برخه كې پوتنى وكى

:پوهه آيا زده كوونكي وپوهيدل چې سوى چيرته ژوند كوي؟- زده كوونكى وپوهيدل چې سوى ه شي خوري؟-

:مهارت . زده كوونكى متن لوستلى او ليكلى شي- آيا زده كوونكى يوسوى په كلى توه رسمولى شي؟ -

د خپلو لوستلو او ليكلو خه د وونكىزده ك :ذهنيت خو احساس كوي؟

زده كوونكې د خپل وطن يو بل كورنى ژوى هم :ارزت .وپيژانده

زده كوونكي دې متن په كتابچو كې :كورن دنده -۴ .تورى په نه كي) و(وليكي او په كلمو كې دې د

اته ديرشم لوست مخونه) ۸۵ -۸۴(سوى : عنوان

خه دريمه بر ې دقيق۴۵: وختد سوى د متن سم لوستل، ليكل او د سوى پيژندل: موخه .كرې) درې وروست(دي

سورى - سبز، سوو- شنه: نوي لغتونه . ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكى

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

و زده كوونكووار كتو سره ووري او د اجرا كوونكتشخيص دې وكى هغه دې داسي وستائي چې تل خپل

.كورنى كار سره شوق پيدا كى اغلى وونكى د تير درس د ارزه ونې په برخه كې زده-

.باندې وويشي) ۳ -۲ -۱(كوونكي په درى روپونو دې د ولي مخې ته راشي او ليكلى كارتونو :اول روپ

ي، هغه دې ولولي او په تختهدې له ميز خه را پورته ك .دې وليكي

ليكل شوى كلمې دې ولولي او په تورو دى :دوهم روپ .واووي

د تختې له مخې ليكل شوي توري دې: درېيم روپ .ترتيب او كلمې دې ترې جوې كي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو د ى هونې له-انآيا پوهيئ چې دغه ژوى ه شي :پاره وپوتي چې

.خوري وروسته دې په خپله معلومات واندې كى اغلى وونكى دې وروست درې جملې په تخته وليكي-

هغه دې ولولي نوى لغتونه دې په تخته وليكى او معنا دې .هم ووايي

اغلى وونكى دې په زده كوونكو باندې متن د كتاب - .له مخې ولولي او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

: او تمرينمشق -۲ زده كوونكى دې متن ولولي او يوه يوه كلمه دى په-

١٢٧

.خپلو كتابچو كې وليكيه ل

ير سپين تور كوچنى

لوى بداغلى وونكى دې له پاره له زده كوونكو :ارزه ونه -۳

خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او د درس د ارزت په . وكيبرخه كې پوتنې

:پوهه زده كوونكى وپوهيدل چې خلك په خپلو كورونو كې-

هم د چرانو روزنه كوي؟ زده كوونكى پوه شول چې مو ولى چران په خپلو-

!كورونو كې ساتوزده كوونكى متن ليكلى او كلمې په تورو اولى :مهارت شي؟

زده كوونكى د چرانو په پيژندلو سره د هغو :ذهنيت القه پيدا كه؟روزنى ته عزده كوونكى وپوهېدل چې د چرانو له غوې او :ارزت

.هيو خه ه اخيستل كييزده كوونكي دې د يوه چر يا چرى :كورن دنده-۴

انور وباسي او په خپله خوه دې هغه كلى رن كي .او نوم دې هم وليكي

نهه ديرشم لوست مخونه) ۸۷ -۸۶(كورني چران : عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵:وخت چرانو پيژندل، د هغو روزنه او ې او دىد كورن:موخه

).دوه لومى بيتونه(هغو د نومونو ليكل او لوستل )پرورش(، پالنه )تربيه كول(روزنه : نوى لغتونه

. ليكلي كارتونه– د لوست انور :درسي مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱ونكو كورن دنده داسې ووري وونكى دې د زده كو-

چې هر يو زده كوونكى دې په وارسره خپله وه تختهوونكى ته ويي وونكى دې هغه په عالقه او دقت سرهووري او د هر يوه ستاينه دې وي په تيره د هغو زده

.كوونكو چې په ليكنه كې يې ه پاملرنه كې وه له پاره زده اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې-

كوونكى په درې روپونو وويشي بيا دې له تير درس خه !ورينى وپوتى سوى ه ول يوه ژوى دى؟: لومى روپ سوى ه شيان خولى شي؟:دوهم روپپه) سوى اوده غوونه لري(دا جمله دې :درېيم روپ ! تورو واوي

وونكى دې وابونه په دقت سره واوري او كله كله دېوونكى د نمرو په وركولو سره هم دوى خپل مسئوليت

.ته متوجې كي اغلى وونكى دې د نوى او تير درس د ايكو د-

ينت له پاره دوى د كتاب د انور ليدوته را وبولي اوورخه دې پوتنې وكي چې په پورتني رسم كې ه شي

)چران(وينئ؟ نوان الندې اغلى وونكى دې د كورني چرانو تر ع-

درى كرى په تخته وليكى هغه دې ولولي معنا دې كيبيا دې زده كوونكو. په دې برخه كې دې پوره را واچوي

باندې وواره تكرار كي د هغه په معنا او مفهوم باندې !دې له زده كوونكو خه وپوتي

:مشق او تمرين -۲زده كوونكى دې متن د كتاب له مخې ولولي ينې -غوه، - خلك- ه- چران-كورونه: مې دې لكهكل

.خپل په تورو واوى او په كتابچو كې دى وليكي زده كوونكى دې دوه متضادې كلمې پيدا او يو له بله-

دې د يوې كرى په واسطه سره ونلوي او بيا دې په

١٢٨

ا زده كوونكي دې له متن خه داسې و كلمې پيد- .راغلى وي) و(كي چې په پاى كې يې

....... چرانو – كورونو –په خپلو : لكهاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ه ونهارز -۳

پوهى، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې .پوتنې وكي

:پوهه آيا زده كوونكو كورنى چران وپيژندل؟- لمى په تورو واوى؟ آيا زده كوونكى كولى شي چې ك-

زده كوونكي كلمې او جملې لوستلى او ليكلى :مهارت شي؟

زده كوونكى د كورنى چرانو له روزلو او ساتلو :ذهنيت سره عالقه پيدا كه؟

زده كوونكى د چرانو په روزلو او ساتلو باندې :ارزت وپوهيدل؟

زده كوونكى دې متن په خپلو كتابچو :كورن دنده -۴كى او د هغو تورو الندې دې كره وباسي چې دكې ولي

چران: تورى په كې راغلى وي لكه) و(

نهه ديرشم لوست مخونه) ۸۷ -۸۶(كورني چران : عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵:وخت چرانو پيژندل، د هغو روزنه او ې او د هغوىد كورن:موخه

.كره) دريمه، لورمه او پنمه(د نومونو ليكل او لوستل ) فايده(، ه )بعضى(ينى :غتونهنوى ل

.د لوست انور :درسي مرستندويه توكى : فعاليتونه-۱ وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو سره-

ووري هغو زده كوونكى ته دې توصيه وكى چې خپله .كورن دنده يې نه ده ليكلې

وونكى دې زده كوونكي په دريو روپونو باندې- :ي او داسى دې د تير درس ارزه ونه وكى چېوويش

له كورني چرانو خه كومې ې ترالسه: لومى روپ كوو؟

.د هغو وابونه دې په تخته وليكى:دوهم روپ .ليكل شوى كلمې دې په تورو واوى: درېيم روپ

وونكى دې په پاى كې زده كوونكى نور هم زحمت-و په باب دې ورتهايستلو ته وهوي او د ې راتلونك

.خبرى وكي اغلى وونكى دې نوي درس ته د هونې له پاره له-

زده كوونكو خه وپوتى چې آيا تاسي په خپلو كورونو كې چران ساتئ؟ كه يې ساتئ د هغو ه ول پالنه كوئ؟وونكى دې په خپله د دوى د معلوماتو په زياتيدو كې زيار

.وباسيينى خلك(نوى درس جملى اغلى وونكى دې د -په تخته وليكي په لو آواز دې) ترى الس ته راى.... بيا

.ولولي معنا دې كي او په زده كوونكو دې په وارسره ولولي : مشق او تمرين-۲ زده كوونكى دې متن د تختې له مخې ولولي او په هغه-

.دې خبرې وكي

١٢٩

. تورى يې د كلمو په سر، من او پاى كې راغلي وي) ر(د ......... كور او – چران –روزنه : لكهاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

دوى د پوهى، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه .ې پوتنى وكيك

:پوهه آيا زده كوونكو كورني چران وپيژندل او په دې برخه-

كې معلومات وركولى شي؟ آيا زده كوونكى په متن كى متضا دې كلمې موندلى شي؟- تور او سپين ، ه او بد: لكه

آيا زده كوونكى متن لوستلى او ليكلى شي؟ :مهارت :ذهنيت

روزنى سره چې ه لرى آيا زده كوونكي د چرانو له - عالقه مند شول؟

آيا زده كوونكو د چرانو له روزلو خه خوشحاله شول؟ -زده كوونكى د چرانو په روزلو وپوهيدل زده :ارزت

كوونكى له چرانو خه په ى اخيستنى باندې هم پوه .شولزده كوونكى دې ول متن په خپلو :كورن دنده-۴

.كتابچو كې وليكي

نهه ديرشم لوست مخونه) ۸۷ -۸۶(كورني چران : عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵:وختد كورني چرانو پيژندل، د هغو روزنه او ې او د:موخه

.كرې) وروست درې(هغو د نومونو ليكل او لوستل ) فايده(، ه )بعضې(ينې :نوى لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:يدرسي مرستندويه توك :فعاليتونه -۱و سرهنده په يو كتوونكى دې د زده كوونكو كورن د - ته دې الروونه وكى چې ن پرووري زده كوونكو

.ن زده كوونكى دې د يو بل كورن دنده اصالح كىلى وونكى دې زده كوونكى په دوو لويو روپونو اغ-

)ه او فايده(وويشي دې په وارسره دې راشي د ميز له سره دې: د ى روپ

ليكل شوي كارتونه چې مخكې جو شوي دي پورته او بياسوالونه په پاو يا.دې ولولي همدارنه د فايدى روپ

له يوكارتونو كې ليكل شوي او د تير درس په هكله دې .بل خه پوتنې وكي او وونكى دې دوى وستايي

اغلى وونكى دې د نوى درس د هونى له پاره بيا د-تاسو په كورونو كې چران. لوست خه پوتنې وكي

ساتئ او كه يې ساتئ ه ول يې پالنه كوئ؟ زده كوونكى دې پوره وابونه ووايي او په پاى كې دې-

بايد پام(وى او د متن درېيمه برخه وونكى را پرى واچ .په تخته وليكى) تر و ناروغه نه شو...... وشي

.هغه دې په لو آواز ولولي معنا دې كى :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې د متن جملى د تختى له مخى په-

.وارسره ولولي له يادپه مخ تختى دزده كوونكى دې يوه يوه كلمه -

.په تورو واويې وليكى او بيا د زده كوونكى دې په متن كې داسې كلمې پيدا كي چې-

١٣٠

.نه كي او په كتابچو كې دې وليكى خوه بدرنه ايسته بيلوالى

تريخ يووالى كمك لويه .او وونكى دې ورسره مرسته وكي

اغلى وونكى دې ارزه ونى له پاره داسې :ونهه ارز -۳پوتنې وكي چې د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست

.ارزت په برخه كې رندونه وشي :پوهه

ه مچيو خه الس زده كوونكي وپوهيدل چې ه شي ل- ته راي؟

؟زده كوونكي د مچمچيو د شاتو په ارزت او و باندې وپوهيدل - زده كوونكي شعر لوستلى او ليكلى شي؟ :مهارتزده كوونكى د مچيو له پيژندلو خه خوشحاله او :ذهنيت

د هغو له ساتنې سره يې مينه او عالقه مندي پيدا شوه؟ :ارزت

پوهيدل چې شات له مچيو خهزده كوونكى په دې و - .الس ته راي او ير ور خواه دي

زده كوونكى د شاتو په ارزت او و باندې هم پوه شول؟ -زده كوونكى دې دوه لوستل شوي بيتونه :كورن دنده-۴

!په كتابچو كې وليكي

لويتم لوست مخونه) ۸۹ -۸۸(د شاتو مچمچ :عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وخت د هغو او زده كوونكي بايد د شاتو مچمچ وپيژني:موخه

په و او ارزت پوه شي او هم د دې لوست متن ليكل او .)لومى بيتونه( لوستل دي ) كلى(، ايسته ) ادو(دارو :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

ووري او هغه دې په خپله زده كوونكو باندې اصالحفعاله زده كوونكي دې كي، دى دې ارنه وكي،

.روونه وكيتشويق او نورو ته دې تكرار، توصيه او ال اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-

په) ارزت، ولنه او ايسته(كوونكي په درې روپونو د :نامه وويشي او له روپونو خه دې داسې پوتنې وكي

!د كورنيو چرانو په هكله دې خبرې وكي:د ارزت روپ .ييد چرانو په و باندې وغ: د ولنى روپ

ه، ير، ه،(د الندينيو دغو كلمو :د ايسته روپاغلى وونكى دې. متضادى كلمى پيدا كي) واخلى

.پاملرنه وكي او ه واب ويوونكى دې وستايياغلى وونكى دې د نوي درس د هونې له پاره د هغه -

انور ته د زده كوونكو پام راواوي او له خه دې وپوتي )شاتو مچمچ(تني رسم كې ه شي وينئ؟ د په پور: چې

تاسو د شاتو مچمچ ليدلې ده؟ وونكى به د دوى وابونه په دقت سره واوري او په-

نوي درس كې به د هغوى د پوهې ارزه ونه وكي وروسته .به په خپله پوره معلومات واندې كي

اغلى وونكى به د مچمچ تر عنوان الندې د نوى درسونه په تخته وليكي هغه دې ولولي معنا دې كي اودوه بيت

زده كوونكو ته دې د مچمچ په و او ارزت باندې .پوره معلومات وركي

زده كوونكى دې شعر يو بل ته ولولي او د هغو د و- .په هكله دې د ولي په مخكې خبرې وكي

:مشق او تمرين-۲.ه يوه كلمه دې په تخته وليكي زده كوونكى دې شعر ولولي او د هغه يو - زده كوونكي دې په شعر كې ووري چې كومې كلمې-

سره متضادې راغلي هغه دې د يوې كرې په واسطه په

١٣١

)لك ،كو ،كورن ،ى، كمكايست ،مچمچ( اغلى وونكى دې د درس د ې ارزه ونې :ونهه ارز -۳

له پاره له زده كوونكو خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او د .لوست ارزت په برخه كې پوتنې وكي

:پوهه شي زده كوونكي وپوهيدل چې له مچمچ خه ه-

الس ته راي؟ زده كوونكى په شعر كې هم زونه كلمې پيژندلى شي؟-

:مهارت زده كوونكى په شعر كې هم وزنه كلمې سمى لوستلى-

او ليكلى شي؟ زده كوونكى دا شعر د يوې ترانى په شان له ياده په-

روپيزه توه لوستلى شي؟ :ذهنيت

اتو په زده كوونكى د مچيو په برخه كې د نويو معلوم- پيدا كولو خوشحاله شول؟

د شاتو د مچيو له ساتنى سره زده كوونكو عالقه مندى- پيدا كه؟ زده كوونكو مچ وپيژندله او د شاتو په ه او :ارزت

!ارزت هم وپوهيدلد مچيو په شعر دې زده كوونكى په خپلو :كورن دنده-۴

!كتابچو كې وليكي او هغه دې په ياد زده كي

لويتم لوست مخونه) ۸۹ -۸۸(مچ د شاتو مچ:عنوان برخهدوهمه ې دقيق۴۵: وختد هغواو زده كوونكي بايد د شاتو مچمچ وپيژني :موخه

په و او ارزت پوه شي او هم د دې لوست متن ليكل او .)د شعر وروستى دوه بيتونه(لوستل دي )جدايي(، بيلوالى)اتحاد(، يووالى )جامعه(ولنه :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:توكيدرسي مرستندويه :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

نظر سره ووري او الروونه دې وكي چې ن پهن زده كوونكى دې د يوبل كورن دنده اصالح كي

)ب او ج، الف(زده كوونكى د . او دى دې ارنه وكى . او داسى ترى پوتنى وكئروپونو باندې وويشئ

!زده كوونكي دې بيتونه ولولي او معنا دې كي:د الف روپزده كوونكى دې يوه يوه كلمه د بيتونو په:د ب روپ !تختې وليكي !دې هغه ليكل شوې كلمې په تورو واوي: د ج روپ

.په دې توه وونكى په تير درس كې ارزه ونه وكي هونې له پاره د زده وونكى دې د نوى درس د-

كوونكو خه پوتنې وكي چې د شاتو له مچيو خه ه شي الس ته راي؟

مچ چيرې ژوند كوي؟ وونكى دې د ارنې په تر كې كله چې د دوى د-

پوهې اندازه يې په نوي درس كې معلومه كه بيا دې په .خپله پوره معلومات واندې كي

په تختې) دوه وروستي بيتونه(س اغلى وونكى دې د نوي در-وليكي، هغه دې په لو آواز ولولي، معنا دې كي او وروسته له و

.واره تكراره خه په زده كوونكو ولولي او معنا دې كي نوى لغتونه په تخته وليكئ او له زده كوونكو خه-

.وغوائ چې هغه معنا كي او په تخته يې وليكي :مشق او تمرين -۲ه كوونكى دې په وارسره د تختې مخې ته راشي او دازد -

)مچمچ ،ايست، كمك، كورن، كو، لك(كلمې په پو واوي وونكى دې د كلمو په پوكې سمه

.الروونه وكي مچمچ) چ- مه-مچ: (لكه . زده كوونكى دې شعر په دوه كسيزه توه ولولي-ې ووري او زده كوونكى دې په شعر كې هم وزنه كلم-

.په كتابچو كې دې وليكي

١٣٢

.كې دې وليكيكتابچو شرين - كلى، خو- ايسته : لكهاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳

داسې پوتنې وكي چې د دوى پوهه، مهارت، ذهنيت او !د لوست ارزت رندونه وكي

:پوهه زده كوونكى د شعر په معنا وپوهيدل؟-لمې پيدا زده كوونكى په شعر كې هم وزنه او متضادې ك-

كولى شي؟

زده كوونكى په له ييزه توه شعر په وزن سره :مهارت .ويلى شيزده كوونكو په له ييزه توه د شعر له ه لوستلو :ذهنيت

خه خوند واخيسته او خوشحاله شول؟زده كوونكى په نويو مفاهيمو باندې پوه او له نوو :ارزت

.كلمو او لغتونو سره هم آشنا شولزده كوونكى دا الندى كلمې په خپلو : دندهكورن-۴

. هغه دې په تورو واويىكتابچو كې وليك )ايسته، كورن، بيلوالى، خوه، يووالى(: لكه

لويتم لوست مخونه) ۸۹ -۸۸(د شاتو مچمچ :عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵: وخت د هغو او زده كوونكى بايد د شاتو مچمچى وپيژني:موخه

و ارزت پوه شي او هم د دې لوست متن ليكل اوپه و ا .)د شعر تكرار(لوستل دي )خانواده(، كورن )وه(كمك :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده له يوې مخى -

. دوى دى اصالح كيوورى هغه دې په نه كي او په وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره بيا زده-

كوونكي په دوو روپونو باندې وويشي او په كارتونو كې)شات، خوه، ايسته، كورن ،ولنه او يووالى(دا كلمى

.وليكي او د ميز په مخ دې كي دېلومى روپ زده كوونكي دې په وارسره له ميز خه

. پورته كى ودې لولي او په تخته دې وليكيكارتونهدوهم روپ زده كوونكي دې په وارسره هغه ليكل شوې

.كلمې په تورو واويوونكى دې د زده كوونكو فعاليتونه واري د

.هغوى د كارونو او سمو وابونو ستاينه دې وكي وونكى دې د مچ ترانه بيا په زده كوونكو ه په وزن-

.سره ولولي زده كوونكى دې مچمچ شعر په دوه كسيزه توه-

.ولولي :مشق او تمرين -۲ . زده كوونكى دې يوه يوه كلمه د تختې په مخ وليكي-! زده كوونكى دې د شعر هم وزنه كلمې بيا تكرار كي- .كورن - كو: لكه زده كوونكى دې هم معنا كلمې په شعر كې پيدا او په-

١٣٣

زرد آلو، مه : لكهاغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲

خپلو كتابچوالروونه وي چې د هرې ميوى نوم دې په .كې په تورو واوي

)زردآلو(و -ل-آ-د-ر-ز: لكهاغلى وونكى دې د ارزه ونى له پاره زده :ونهه ارز -۳

.كوونكو خه پوتنې وكي :پوهه

د كتاب د انور له مخې د ميوو نومونه اخيستلى شي؟- . زده كوونكي د ميوو د و په اه خبرې كولى شي-

ينو ميوو نومونه د تختى پر مخزده كوونكي د :مهارت ليكي شي؟

:ذهنيت آيا زده كوونكي د ميوو د و په ارزت وپوهيدل؟- آيا زده كوونكى وپوهيدل چې ميوې روغتيا ته ووري-

دي؟زده كوونكي د ميوو نومونه وپيژندل هغه لوستلى :ارزت

او ليكلى شي او په ورني ژوند كې ورخه سمه ه . پوه شول چې ميوى د انسان بدن ته ه لرياخلي او هم

زده كوونكي دې د و ميوو نومونه چې :كورن دنده -۴ .د دوى خويي په خپلو كتابچو كې وليكي

يولويتم لوست مخونه) ۹۲ -۹۰(مېوې او د هغو ې :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وخت په و پوهيدل او د ميوو د د ميوو پيژندل، د ميوو:موخه

).دوه لوم كرې(نومونو ليكل او لوستل دي ) ول ول(قسم قسم :نوي لغتونه

د لوست انور، د نيمو كلمو:درسي مرستندويه توكي .ليكلى چار او انوريز چارونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د تير لوست كورن دنده ووري-

.و دې په روپيزه توه اصالح كياو په زده كوونكله) د شاتو مچمچ)اغلى وونكى دې د تير لوست -

.لوست خه پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كيميوې او د هغو( اغلى وونكى دې د نوي لوست -

عنوان د تختې پر مخ وليكي او زده كوونكى دې په) ېو د هر روپ خهروپونو وويشي ا) ۳ -۲ -۱(درېيو

:دې داسې پوتنى وكي په پورتنيو رسمونو كې كومې ميوې وينئ؟ : لومى روپ

..... مه، انور، خكى، هندوانه او داسې نور: (واب تاسې و وله ميوې پيژنئ د هغو نومونه واخلئ؟ :دوهم روپ آيا تاسې په كور كې ميوه لرونكې ونې لرئ؟: درېيم روپ

زده كوونكو وابونه واورى هغوى دې پهوونكى دې دوالفاظو سره تحسين كي بيا دې د بشپ معلوماتوركي چې په دې توه به زده كوونكى د ميوو نومونه

.وپيژني او د هغو د و په اه به معلومات ترالسه كيزمو )اغلى وونكى دې د لوست د متن دا جملې -

د تختې پر مخ) داسې نورانار او ...... هيواد قسم قسم .وليكي او په لو آواز دې ولولي

بيا دې د هر روپ و تنه زده كوونكي د تختې له-مخې جملې په لو آواز ولولي او وونكى دې ورسره پوره

.مرسته وكي اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكي وهوي چې-

.ه هم وواييد تازه ميوو نومونه واخلي او د هرې ميوې رن ب اغلى وونكى دې د ميوو انوريزه چار د تختې پر-

مخ و وي او زده كوونكو ته دې الروونه وكي چې . د هرې ميوى نوم دې په خپلو كتابچو كې وليكي

١٣٤

يولويتم لوست مخونه) ۹۲ -۹۰(مېوې او د هغو ې :عنوان

برخهدوهمه ې دقيق۴۵: وخت د مېوو پيژندل، د مېوو په و پوهيدل او د مېوو د نومونو:موخه

.كرې لوستل) لورمې او پنمى(ليكل او لوستل دي د ) قوي( ، پياوى)فايده(ه :نوي لغتونه

ملود لوست انورونه او د نامك :درسي مرستندويه توكيكلمو ليكلى چار.

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې كورن دنده ووري او د زده-

كوونكو د كورن دندې غلطيو ته دې دوى متوجى او په .دوى دې اصالح كي

د تير لوست د ارزه ونې له پاره اغلى وونكى دې زده كوونكي-تنهاو له هر روپ خه دې پو) ۳ -۲ -۱(په روپونو وويشي

ويلى شئ كومې مېوې وچيي، نومونه يې واخلئ؟: وكي چېهر روپ به په خپل وارسره واب وركي وونكى دې دمېوو د و او د مېوو د پرې مينلو په اه لن معلومات وركي او هم دې ووايي چې كومې ميوې تازه او وچې خول كيي؟

لوميوې مخكې له خو(ې اغلى وونكى دې دا جمل -د تختى پر مخ وليكي او په لو آواز دې) ير ه لري....

.ولولي په مطلب دې را واچوي او نوې كلمې دې معنا كياغلى وونكى دې د نامكملو كلمو ليكلى چار چې -

مخكى له مخكى يې جو كى د تختى پر مخ ووي او لهيوه يوه تن خه دې وغواي چې يو جال شوى تورى دې لهخپلې اوندې كلمې سره د كرى په واسطه ونلوي او يوه

.بشپه معنا لرونكى كلمه دې ترې جوه كي

آ ه ز ك

هـ نور ندواه نا

و ردآلو ردآلو__ ز= زرد آلو: لكه

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته : مشق او تمرين-۲الروونه وكي چې دوه دوه تنه دې يو د بل په مرسته د

او دوه دوه زدهسپينو پاو خه واه واه كارتونه جو كيكوونكى دې په كارتونو كې د ميوو نومونه وليكى او هغه زده.كوونكى چې زيات نومونه چې يې ليكلى دي ودې ستايل شي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -٣ .درس په اوند خپله ارزه ونه ترسره كي

همزده كوونكي دې د هغو ميوو نومونه واخلي چې :پوهه .تازه او هم وچى خول كيى

. زده كوونكي دې شوو ميوو نومونه په تخته وليكي او ودې ولولي:مهارت زده كوونكي وپوهيدلى چې په ميوې هم وچې او:ذهنيت

.هم تازه خول كيي :ارزت

زده كوونكي كولى شي چې د هرې مېوې نوم وليكى او- بيايې ولولي؟

ل چې زمو هيواد هر ول زده كوونكي په دې پوه شو- .مېوې لري او د مېوو خول بدن ته ه لري

زده كوونكي دې مېوو نومونه واخلي او :كورن دنده-۴ .بيا دې په خپلو كتابچو كې وليكي

بايد مخكى لهلى كارتونه چې يو زمان او وخت غواى اغلى وونكى د درس په وركولو سره هغه د كلمو ليكلى چارونه يا د كليمو ليك:يادونهه اخليمخكى برابر او جو خه په تدريس كېو ور ي ترك .

١٣٥

په تخته وليكي او نورو زده وونكى دې الندى كلمې -زيانمن، لنه، كوره،(كوونكو خه دې وغواي چې دغو

كلمى ضد، پيدا او د تختې پر مخ يې وليكي) وچه او ل. ل ___ ير: لكه وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې په-

)م(متن كې داسې كلمې په خپلو كتابچو كې وليكى چې د .ثالتورى ولري م

)زمو، قسم قسم: (لكهاغلى وونكى دې د لوست د ارزه ونې له :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست(پاره د زده كوونكو د .رندونه وكي) د ارزت

وپوهيدل؟ زده كوونكي د ميوو د و په باب :پوهه زده كوونكي دې د مېوو نومونه په وارسره په تخته:مهارت و بيا يې لوستلى شي؟وليكى ازده كوونكو د ميوو له پيژندلو خه د خو احساس :ذهنيت وك؟

زده كوونكو د مېوو په نومونو او د د هغو په و:ارزتوپوهيدل او په دې هم پوه شول چې مېوى بايد پاكى

.وخول شيزده كوونكي دې د هغو مېوو نومونه په :كورن دنده -۴

.ي چې د دوى خوييخپلو كتابچو كې وليك

يولويتم لوست مخونه) ۹۲ -۹۰(مېوې او د هغو ې :عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵: وختو د ميوو د د ميوو پيژندل، د ميوو په و پوهيدل ا:موخه

.)دوې وروست كرې(نومونو ليكل او لوستل دي ) اهميت(او ارزت ) قوي(پياوى :نوي لغتونه

د لوست انورونه او د مېوو:درسي مرستندويه توكيوريز چاران.

:فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

.دنده ووري او اصالح دې كيوونكى دې له زده كوونكو خه د انوريز اغلى -

.چار له مخى ميوو نومونه وپوتى بيا دې پر تختې وليكيهمدارنه د هغو ميوو نومونه دې واخلي چې وچيې او په

.تورو دى واوي اغلى وونكى دې د لوست درېيمه برخه په پوتنو-

باندې پيل كي او له هر روپ خه دې په وارسره : چېوپوتي

ستاسو كومې مېوې خويي چې ويې خورئ؟ د هر روپ زدهكوونكي به په جال جال توه واب وركي وونكى دې بياپوتنه وكي چې د مېوو مينل ولې ه كار دى؟ وونكى دېزده كوونكي په دې پوه كي چې هر كله تاسې مېوه خورئ

خورئ كه دلومى بايد مېوې په پاكو اوبو ومينئ او بيا يې و .ناپاكه مېوو خول ناروغي پيدا كوي

وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې د-او د انسان بدن(لوست له مخى دغو جملو ته ير شي

او غو دې ونيسي وونكى دې) په ارزت پوه شو......جملى د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او په مطلب دې

. لغتونه دې د تختى پر مخ معنا كيبشپه را واچوى نوي- و تنه زده كوونكي دې جملې د كتاب له مخې په لو

.آواز ولولي :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چې جملى د كتاب له مخى د يو بل په مرسته ولولي او .وونكى دى پوره مرسته وكي

١٣٦

دوه لويتم لوست مخونه) ۹۳-۹۴(انور :عنوانبرخهلوم دقيقى۴۵: وخت او د هغو ليكل او لوستل ديې پيژندل، د انور د انور:موخه

)،جمله) دوهمه او دريمه لوم. ) ضرورتونه(او اتياوې ) پالنه(روزنه :نوي لغتونه

.د لوست انور:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

. دې كيدنده په يو كتو سره ووري او په نهپه اه) مېوى او د هغوى(اغلى وونكى دې د تير لوست -

پوتنى وكي او د مېوو نومونه او د هغو ى دې د هر روپ زده .كوونكو خه په وارسره وپوتى او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

عنوان په) انور( اغلى وونكى دې د نوي لوست -كي په درو روپونو دتخته وليكي لومى دې زده كوون .انور، ميوه او روغتيا په نامه وويشي

خه دې وغواي چې د لوست په انور: د انور روپ خبرى وكي او ودې وايي چې كومه مېوه ويني؟

انور ه ول مېوه ده؟: دى ووايي چې : د دوهم روپتاسې مميز پيژنئ د: خه دې وپوتي چې: د درېيم روپ ي؟كومې مېوېول الس ته را ه خه په

د هر روپ زده كوونكي به د خپلى پوهې په اندازه پوتنو ته .وابونه ووايي او وونكى دې بيا بشپ معلومات واندې كي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-پوره.....انور يره خوه مېوه(چې د لوست دا جملې

وونكى دې جملې په لود تختى په مخ وليكي) كويآواز ولولي په مطلب دې خبرى وكي او بيا دې په وزده كوونكو باندې ولولي او په مطلب دې خبرى سره

.وكي وونكى دې پوره الروونه وكي :مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

ليكيچې الندې كلمې د لوست له مخى په كتابچو كې و .بيا دې په تورو وويشي

.خوه، انور، باغونه، مميز، اومه زده كوونكي دې يو د بل په مرسته لوستل شوې جملې-

.د كتاب له مخې ولولي وونكى دې بشپه مرسته وكياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست د(لوستل شوې برخې ي) تارزتنې وكه پوپه ا. :پوهه

آيا زده كوونكو د انورو ولونه وپيژندل؟ او نومونه- يې اخيستلى شي؟

آيا زده كوونكي د انورو په و پوهيدل؟- :مهارت

لوست لوستلى او ليكلى شي؟)انور( زده كوونكي د - د لوست كلمې په تورو اولى شي؟-

:ذهنيتد ولونو په پيژندو سره) وانور( آيا زده كوونكى د -

مميز هم وپيژندل چې يوه وره وچه ميوه ده؟ زده كوونكى په دى پوه شول چې د پاكو انور وخول-

روغتيا ته ه لري؟ :ارزت

زده كوونكى وپوهيدل چې زمو په هيواد كې د انورو- .ير ه باغونه شته

دې په دې وپوهيدل چې زمو خلك خپلى اتيا وې د - .مېوې د خرولو خه پوره كوي

زده كوونكي دې الندې كلمې په كتابچو :كورن دنده-۴ .كې په تورو واوي

)انور، خوه، مېوه، باغونه(

١٣٧

دوه لويتم لوست مخونه) ۹۳-۹۴(انور :عنوان برخهدوهمه دقيقى۴۵: وخت او د هغو ليكل او لوستل ديې د انور پيژندل، د انور:موخه

.جمله) لورمه، پنمه او شپمه() يل، خپره چې د انورو تاك پرى اچوى(چيله :نوي لغتونه

.يا انورو انورد لوست انور :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكوكورن دنده ووري-

. او اصالح دې كي . اغلى وونكى دې زده كوونكي په دريو روپونو وويشي-

دې ووايي چې انور ه ول مېوه ده؟: د انورروپ تاسې و وله انور پيژنئ نومونه يې واخلئ؟:د مېوې روپ

خوه، انور،(خه دې وپوتى چې د : غ روپد باكلمې د تختى په مخ په تورو واوي وونكى دې ول) باغونه

.روپونه وارزه وي او بيا دې د لوست دوهمه برخه پيل كيدغه مېوه دوه وله( اغلى وونكى دې د لوست دا جملى -

د كتاب له مخى په لو آواز و) شنه او سره مميز....بوىدې ير شي او غو لى ولولي زده كوونكي دې جملو ته

ورته ونيسي بيا به وونكى لن معلومات واندې كي چې په .دې توه به زده كوونكى چيله او د انورو ولونه وپيژني

بيا دې جملې زده كوونكي په وارسره ولولي او په مطب .به يې خبرې وكي

: مشق او تمرين-۲ د كتاب د چوا متضادې كلمې اغلى وونكى دې-

په غير منظم ول په تخته وليكى او د ليك په واسطه دېپه زده كوونكو باندې يو تر بله سره ونلوي او متضادو .كلمو په اه دې هغوى پوه كي او و مثالونه دې ووايي

خواه روغ ور ترخه

ير بې ى ه لناجو

چې اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -يوبل ته ينى كلمې امال ووايي اووونكى دې هغه ووري او

.اصالح دې كي او دوى دې د امال ليكلو ته وهوي

ې د لوست د ارزونى لهاغلى وونكى د :ونهه ارز -۳ .پاره له زده كوونكو خه پوتنې وكي

:پوهه مميز د كومې مېوې خه الس ته راي او و وله-

مميز پيژنئ؟ د انور چيله ه شى ده؟-

زده كوونكي دې د وركل شويو كارتونو كلمې:مهارتپه تخته وليكى او په لو آواز دې ولولي بيا دې په تورو

.واوي واه انور باغونه مميز اومه خ

زده كوونكي وپوهيدل چې انور بايد مخكې له:ذهنيتخولو خه ومينل او بيا وخول شي؟ تر و ناروغه

.نشو :ارزت

زده كوونكى وپوهيدل چې مميز د انورو له وچيدو- .خه الس ته راي

ره مېوه ده او زمو زده كوونكي پوه شول چې مميز و-په هيواد كې د انوروپالنى ته پاملرنه كيي او زمو خلك

.انور ير وچويمميز،(زده كوونكي دې د غه كلمې :كورن دنده-۴

.په لن جملو كې وكاروي) شنه، سره

١٣٨

او دوونكى دې د ولو روپونو ستونزو ته ان ورسوي نيمتياو په صورت كې دې پوره مرسته وكي او بيا دې

.هر روپ خپل ليكلي كارتونه ولولي...د اومه انور خول ( اغلى وونكى دې دغه جملى -

د كتاب له مخى ولولي نوې كلمې دې په) بدن ته يره ه لري .تخته وليكي معنا دې كي او په مطلب دې پوره خبرې وكي

اغلى وونكى دې د لوست د ارزونى له :نه ارزه و-۳ .پاره له زده كوونكو خه پوتنى وكي

:پوهه د هر روپ زده كوونكي د انورو د و په اه-

معلومات وركولى شي؟ د هر روپ زده كوونكى ويلي شي چې د انورو له-

خولو خه د مخه په ه شي بايد پريمل شي؟ انور متن لوستلى او ليكلى شي؟ آيا زده كوونكي د :مهارتزده كوونكي د انورو د نومونه او دهغه ولونه :ذهنيت .وپيژندل زده كوونكي وپوهيدل چې د ينو انورو خه:ارزت

.شنه او سره مميز الس ته رايزده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې د :كورن دنده-۴ .كلمې په تورو واوي) پرې مينل - روغتيا(

دوه لويتم لوست مخونه) ۹۳-۹۴(انور :عنوان برخهدريمه دقيقې۴۵: وخت او د هغو ليكل او لوستل ديې د انور پيژندل، د انور:موخه

.جمله) اوومه، اتمه او نهمه( ) ضرر(او زيان) خام(اومه :نوي لغتونه

د لوست انور، د امكان له مخى:درسي مرستندويه توكي .د ينو ميوو رسمونه

:فعاليتونه -۱ى دې د زده كوونكوكورن دنده په يو اغلى وونك-

او هغو زده كوونكيكتو سره وورى او په نه دې كي .دې وهوي چې خپله دنده ه ترسره كي

- خه د زده كوونكو نه د سيال وونكى دې د تير لوست اغلى .په توه و پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې په درس كې وكي

وست درېيمه برخه داسى پيل اغلى وونكى دې د ل--روغتيا(كي چې زده كوونكي بيا هم په دريو روپونو

.په نومونو وويشي) ه او انورخه دې وغواي چې د انورو د و: د روغتيا روپ

.په اه معلومات وركيخه دې وغواي چې يوه يوه كلمه يې چې:د ې روپ

او نور زدهد متن خه زده شوې دي په تخته وليكي .كوونكي دې هماغه كلمې په تورو واوي

دې د اومه انورو په باب خبرې وكي:د انور روپوونكى دې د هر روپ معلومات او فعاليتونه تر ارنې

.الندې ونيسي هغوى دې په والفاظو سره تشويق كي :مشق او تمرين -۲ې هر اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چ-

روپ زده كوونكي دې په جالجال توه د سپينې پاې خه .واه واه كارتونه جو كي او الندې كلمې دې پكې وليكى

اومه نور زيان مينل خول انور

١٣٩

زده كوونكى دې په خپلو روپونو كې د سپينو پاو -خه واه واه كارتونه جو كي او د سبو نومونه دې پههر كارت كې وليكي او هر روپ دې د خپلو كارتونو

.كلمې ولولي او په تخته دې وليكياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

د لوست ارزت په اههغوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او .پوتنې وكي

:پوهه زده كوونكي دې د هغو سبو نومونه واخلي چې دوى يې-

.پيژني او يا د دوى خويي زده كوونكى وپوهيدل چې كوم سابه خام او كوم سابه-

پاخه خول كيي؟د هر روپ و تنه زده كوونكي دې د سبو :مهارت

.واز دې ولولينومونه په تخته وليكى او په لو آ زده كوونكي وپوهيدل چې د پاكو مېوو او سبو:ذهنيت

.خول بدن ته ه رسويزده كوونكى وپوهيدل چې ينې سابه خام او ينى :ارزت

.نور پاخه خول كيي او د سبو خول بدن ته ه لريزده كوونكو ته ووائى چې الندې د سبو :كورن دنده-۴

.ې وليكى او بيا يې په تورو واوىنومونه په خپلو كتابچو ك ). ازرې، كاهو، مول او پالك (

درې لويتم لوست مخونه) ۹۵-۹۷(سابه :عنوان

برخهلوم ې دقيق۴۵: وخت د سبو پيژندل او بدن ته د سبو د و رسول دي او د سبو:موخه

.جمله) يمهلوم، دوهمه او در(او لوستل دي د نومونو ليكل ،)زردكې(، ازروې )ساك، تركاري(سابه :نوي لغتونه

)خام(و اومه ا) شلغم(ېپرد كتاب د لوست انورونه او د:درسي مرستندويه توكي

.كلمو ليكلي كارتونه :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكوكورن دنده په يو -

.كتو سره ووري او اصالح دې كيله متن خه زده) انور(اغلى وونكى دې د تير لوست -

.ارزه ونه دې ترسره كيكوونكو نه پوتنى وكي او خپله عنوان په) سابه( اغلى وونكى دې د نوي لوست -

روپونو) ۳ -۲ -۱ (پهتخته وليكي او زده كوونكي دې :وويشي او له هر روپ خه دې داسې پوتنې وكي

په پورتنيو رسمونو كې كوم سابه وينئ؟: لومى روپ نومونه يې واخلئ؟

به وك كري؟آيا ويلى شئ چې سا: دوهم روپ كوم سابه خام او كوم سابه پاخه خول كيي؟:درېيم روپ

وونكى دې د ولو روپونو وابونه واوري او بيا دې په .دې برخه كې بشپ معلومات واندې كي

-وونكى دې جملې د كتاب له مخې په لو اغلى :آواز ولولي او د سبو په هكله دې معلومات وركي

خام او اومه سابه دې وروپيژني؟ اغلى وونكى دې زده كوونكى وهوى چې د سبود-

.مينلو په اه دې نوروته معلومات وركي :مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې الروونه وكي چې د الندې سبو د -

.انورونو نومونه واخلي او بيا دې په خپلو كتابچو كې وليكي

رومى

١٤٠

الروونه وكي چې د كتاب له مخى جملى يو د بل سرهپه مشورى ولولي او وونكى دې د ولو روپونو

. ورسوي او الروونه دې وكيستونزوته اناغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

.لوست داسې ارزه ونه وكي :پوهه

زده كوونكى دې د و خامو او پخو سبو نومونه واخلي؟- ! هر روپ دې د سبو د و په اه خبرې وكي-

هر روپ دې د و خامو او و پخو سبو نومونه:مهارت .ته وليكى او په لو آواز دې ولوليپه تخزده كوونكي وپوهيدل چې ينى سابه خام او :ذهنيت

!ينى پاخه خول كيى او په و يې وپوهيدل زده كوونكى وپوهيدل چې سابه كه پاك وخول:ارزت

.شي نو يره ه لريزده كوونكى دې الندې كلمې په خپلو :كورن دنده-۴

.ه تورو دې واويكتابچو كې وليكى او پ )سابه، كاهو، مول او مرچ(

درې لويتم لوست مخونه) ۹۵-۹۷(سابه :عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وختو رسول دي او د سبو د د سبو پيژندل او بدن ته د سبو د :موخه

.جمله) لورمه او پنمه(نومونو ليكل او لوستل دي ) فايده(او ه ) د خولو شيان(غذايي مواد :نوي لغتونه

د لوست انورونه او د كلمو :درسي مرستندويه توكي .ليكلي كارتونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكوكورن دنده په يو -

ووري او په زده كوونكو دې يو تر بله اصالحكتو سره .دې كي

اغلى وونكى دې د تير لوست د ارزه ونى له پاره -وويشي لومى) ۳ -۲ -۱(زده كوونكى په درو روپونو

سابه وك كري؟ : روپكوم سابه خام او كوم سابه پاخه خول:دوهم روپ

كيي؟ئ او په تختهتاسې د و سبو نومونه واخل: د درېيم روپ

يې وليكئ؟

ته پاملرنهنووونكى دې د هر روپ وابونو او فعاليتوي او په والفاظو دې دوى تشويق او مرسته ورسرهكو

.وكي اغلى وونكى دې د لوست لورمې او پنمې جملې-

د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او په مطلب دې خبرېخه تك روپ ي بيا دې د هره زده كوونكي جملىوك

ولولي، نوې كلمې دې معنا كي او د سبو نومونه دى په .تخته وليكي او معلومات دې واندې كي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲

١٤١

!ورته غو ونيسياغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -

چې په متن كې داسې كلمې پيدا او بيا دې په خپلو كتابچو :تورى ولري لكه) ك(كې وليكي چې د

........)كاهو، پالك (ى وونكى دې له زده كوونكو خهاغل :ونهه ارز -۳

.پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي :پوهه

آيا زده كوونكو د سبو په و وپوهيدل؟- آيا په دې پوه شول چې كوم سابه خام او كوم سابه پاخه-

خول كيي؟ آيا زده كوونكى د سبو د مينلو طريقه زده او:مهارت

عملى كولى شي؟ه وپيژندل او وپوهيدل چې د پاكو سبو خول ساب:ذهنيت

.روغتياته ه رسويد لوست ارزت چې زده كوونكو د سبو نومونه :ارزت

.وپيژندل هغه سم ليكلى او سم لوستلى شيلرونكى) ن(د لوست د جملو خه :كورن دنده-۴

.كلمې پيدا كئ او په خپلو كتابچو كې يې وليكئ

درې لويتم لوست مخونه) ۹۵-۹۷(سابه :عنوان برخهدريمه دقيقى۴۵: وخت سبو د د سبو پيژندل او بدن ته د سبو د و رسول دي او د:موخه

.جمله) شپمه، اوومه او اتمه(نومونو ليكل او لوستل دي ) فكر او توجه(، پام )خام(اومه :نوي لغتونه

د لوست انورونه او د كلمو:درسي مرستندويه توكي .ليكلي كارتونه

:فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

.دنده ووري او اصالح دې كي اغلى وونكى دې د تير لوست د ارزه ونى له پاره-

.پوتنې وكي اغلى وونكى دې بيا د لوست دريمه برخه پيل كي-

چې د كتاب شپمه، اوومه او اتمه جمله دې په لو آواز .ولولي او په مطلب دې خبرې وكي

زده كوونكى دې جملو ته ير شي و تنه دې جملى په .لو آواز ولولي

اغلى وونكى دې الروونه وكي چې زده كوونكو په -په متن كې درې كلمې پيدا كئ) سابه(دوه كسيزه توه د

......او نور) پياز، پاى: (په توري پيل شي لكه) پ(چې د اغلى وونكى دې د سابو نومونه د هغو د -

او بيا دې د سبورنونو سره په توره تخته وليكيرنونه چې په بيل بيل كتار كېنومونه او د هغو

.دي د يوې كرې په واسطه ونلوي شين رومى بانجان

سور ليموبادرن زي

نارنجى توربانجان و ياسمنى كد

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې لوست په لو آواز ولولي، او نور دې-

١٤٢

ول په د حقونو ته راشي او د مورې مخيكوونكى د يهكله دې خبرې وك.

زده كوونكى دې د درس په متن كې داسى كلمې په نه -من او پاى كې راغلى كلمى په پيل،تورى) م(كي چې د

.په خپلو كتابچو كې وليكىه كلمې وي او بيا دې هغپوهې، مهارت،(وونكي دې د زده كوونكو د : ارزه ونه-۳

.په برخه كې پوتنې وكي) ذهنيت او د لوست ارزت ؟د مور په حقونو باندې وپوهيدل يزده كوونك :پوهه

: مهارتىې كلمې ترتيبول په كارتونو كې ليكل شويزده كوونك -

ى شي؟ې جوول ترېاو جمل هر وخت نارى كورن مو = تيا روي ت سهار مور زده كوونكى د متن هره جمله لوستلى شي؟-

زده كوونكى د مور په خدمتونو باندې وپوهيدل او: ذهنيت د هغې قدر داني كوي؟

زده كوونكي د مور په احترام وپوهيدل او د هغې :ارزت .زم واهدرناوى كول يې پر ان ال

)مور، مهربانه او روزل(زده كوونكي دې د :كورن دنده-۴كلمو ته يوه يوه ساده جمله جوه او بيا دې په خپلو كتابچو

.كې وليكي

لور لوېتم لوست مخونه) ۹۹ -۹۸(د مور عزت : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وخت زده كوونكى دې د مور حقونه وپيژني او د مور د:موخه

حقونو ادا كول او هغه ته درناوي او احترام كول او د دې .)دوې لوم كرې( متن لوستل او ليكل دي

احترام، - ل، درناوىتربيه كو – روزل :نوي لغتونه .ءاعضا -غي

. كارتونهي ليكل او انورلوست د :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -

. زده كوونكي دې تشويق كييووري او اجرا كوونكپاره زدهه ونى له اغلى وونكى دې د تير درس د ارز -

په روپونو باندې) احتراممت اوعزت، خد(كوونكي د :وويشي

دې برخه كېه تاسو سابه وپيژندل؟ پ: د عزت روپ ! وكئېخبر

او په تخته يېيئتاسو د سبو نومونه ووا: د خدمت روپ !وليكئ

چې خامئتاسو د هغو سبو نومونه واخل:د احترام روپل كيبيا يي په تخته وليكئيخو !

وى د و وابونو د وركولو كې دې وونكى د دىپه پايله امله په آفرين ويلو سره تشويق او تحسين ك.

پاره د زدهه نوي درس ته د انيزې ل وونكى دې -: چېيپوتوكوونكو پام د كتاب انور ته راواوي او ستاسو مور پر تاسو باندې كوم حقونه لري؟

د ارزه ونې ې د زده كوونكو د پوهدىاغلى وونكى - يېخپله پرخه وروسته بيا دېخبرې و . مور زه(ې اغلى وونكى دې د متن درى لوم جمل -

پر مخېد تخت) د سهار نارى تياروي .......په خپلى وليكى په لو آواز دې ولولي او بيا دې په زده كوونكو

يباندې ولولي معنا دې ك. :مشق او تمرين -۲ يو بل سره د مورله كې زده كوونكى دې په روپونو -

او بيا دې د هر روپ خه يو زدهي وېپه هكله خبر

١٤٣

: مثال په توه وورئ خدمت= خ د م ت

ه= ه كار= ك ا ر

دى= د ى . خدمت ه كار دى

! نور مثالونه دې زده كوونكي په خپله كار وكي-اغلى وونكى دى له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې .پوتنې وكي

زده كوونكي د مور د حقونو او احترام په هكله :پوهه وپوهيدل؟ :مهارت

زده كوونكي متن ليكلى او ويلى شي؟- زده كوونكي ينې كلمې له متن خه په ياد ليكلى شي؟-

ده كوونكي وپوهيدل چې مور ير حقونه لري او ز:ذهنيت بايد خدمت يې وكو؟

زده كوونكى د دې درس په لوستلو سره د مور :رزتا حقونو، احترام او د هغې په خدمت كولو باندې وپوهيدل؟

عزت، مور، درناوى(زده كوونكي دې :كورن دنده-۴كلمو ته جملى جوى بيا دې په خپلو كتابچو) او حقونه

.ې وليكيك

لور لويتم لوست مخونه) ۹۹ -۹۸(د مور عزت : عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وخت زده كوونكى دې د مور حقونه وپيژني او د مور د:موخه

حقونو ادا كول او هغه ته درناوي او احترام كول او د دې .كره) پنمهدريمه، لورمه او( متن لوستل او ليكل دي

محبت-شيرين، مينه -اعضاء، خو-غي :نوي لغتونه. كارتونهي ليكل او انورلوست د :درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري، -

اجرا كوونكى او عالقه مند زده كوونكي دې تشويق او كورن .په مرسته اصالح كيدنده دې زده كوونكي د يوبل

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده -په نوم روپونو سره) مينه او مهربانى - كورن(كوونكي د

:وويشي او د هر روپ خه دې داسې ارزه ونه وكى چې .د مور د حقونو په هكله دې خبرې وكي:د كورن روپرام په هكله دېد مور د درناوي او احت:د مينې روپ .خبرې وكي

د نورو زده كوونكو نيمتياوې دې په:د مهربانى روپ .وته كي

اغلى وونكى دې نوى درس ته د انيزى په ول د -زده كوونكو توجه د مور او ماشوم د انور برخې ته

.راواويتاسې د خپلې مور د خدمت په هكله: او ودې پوتى چېييهر يو بيل بيل وغ !

كله چې ده ته دا معلومه شوه چې زده كوونكي د نويدرس په هكله همدومره پوهيي نور دې دى ورته معلومات

.واندې كيزه د خپلې مور(اغلى وونكى دې د نوى درس جملې -

م..... او كورنآواز) خوشحاله كي په تخته وليكي په لوي بيا دېدې ووايي او د هغه نوي لغتونه دې هم معنا ك

زده كوونكي د تختې مخې ته راوغواي متن دې پرې .ولولي دى دې الروونه وكي

: مشق او تمرين-۲اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواي چې هغه -

ليكلى كارتونه د ميز له سره پورته كي او په خپلو روپونوكېه لدېدې د كارتونو له تورو خه كلمې او بيا دې له هغو خ

.جملې جوې او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

١٤٤

. كار تكرار كي وونكى دې ورته الروونه وكيدې دا .بيا دې كلمه ولولي) ى+و+ا+ن+ر+د= ( درناوى :لكه :مشق او تمرين -۲. زده كوونكي دې متن له سره په وارسره يوه يوه جمله ولولي- زده كوونكي دې يوه يوه كلمه له متن خه په تختې-

وليكى او په تورو دې واوي؟ د مور درناوى په هكله يوه يوه لنه زده كوونكي دى-

.جمله ووايي اغلى وونكى دې د زده كى د سمى:ونهه ارز -۳

:ارزه ونى له پاره له زده كوونكو خه و پوتنى وكى .آيا زده كوونكي د مور په احترام كولو وپوهيدل :پوهه

زده كوونكى متن ولوستلى او وليكلى شي؟:مهارتوپوهيدل چې مور د قدر او درناوي زده كوونكي :ذهنيت .و دى زده كوونكي د دې درس په پوهيدو سره د مور:ارزت

!په حقونو باندې ير ه وپوهيدلزده كوونكي دې د الندې جملى تش : كورن دنده-۴

.اى په مناسبه كلمى سره په خپلو كتابچو كې بشپه كي )!په خپلى غي كې روزلي يو_____ مور ( ) وكو_____ مو بايد د مور (

لور لويتم لوست مخونه) ۹۹ -۹۸(د مور عزت : عنوان برخهدريمه دقيقى۴۵: وخت زده كوونكى دې د مور حقونه وپيژني او د مور د:موخه

وي او احترام كول او د دېحقونو ادا كول او هغه ته درنا .كرې) وروست دوې( متن لوستل او ليكل دي

فراموش- هير،وان -احترام، زلمى-درناوى :نوي لغتونه د لوست انور او د تورو او:درسي مرستندويه توكي

. ليكلى كارتونهكلمو :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري او -

ن پر ن زده كوونكو باندې اصالح پخپله دېهغه دې .ارنه وكي او كاركوونكي زده كوونكي دې تشويق كي

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-په) زلمى او خدمت-درناوى(كوونكي په درې روپونو

:نامه وويشي او داسې پوتنې دې وكي .له دې ولوليد متن يوه يوه جم :د درناوي روپلرونكې كلمې پيدا او) م(په متن كې دې :د زلمى روپ

.په تخته دې وليكيد خدمت روپ زده كوونكى دې هغه كلمې ووايي چې د

توري يې په سر، من او يا په پاى كې راغلي وي؟) م( اغلى وونكى دې نوي درس ته د انيزې په ول له-

:زده كوونكو خه دا پوتنه وكي چې تاسو د خپلى مور ه ول خدمت كوئ؟

وونكى كله چې د دوى وابونه واوريدل او په نوي درسكې يې د دوى د پوهې ارزه ونه وكه بيا دې په خپله را

.پرې واچويزه د خپلى( اغلى وونكى دې د متن درېيمه برخه -په تخته وليكي معنا دې كي) هيكله هير نكم ....مور

. كوونكو دې هم و واره تكرار او معنا كياو پر زده اغلى وونكى دې د كلمو ليكل شوي كارتونه په ميز-

خدمت- پالنه -وونكى -روزلى - غي: (لكه .آماده كىله زده كوونكو دې يو يو تن راشي د كار يوه) درناوى -

پايه كلمه دې په تخته وليكي او هغه دې په تورو واوي او تر

١٤٥

زده كوونكي دې د تختې مخې ته راشي او يوه يوه كلمه- دې په تخته وليكي؟

ې كيسه په خپله ژبه ووايي؟ زده كوونكي د- !زده كوونكي دې يوه بله كيسه چې د هر چا زده وي ووايي-وونكى دې د زده كوونكو د پوهې، مهارت، : ارزه ونه-۳

.ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې پوتنې وكي :پوهه

آيا زده كوونكى د كيسى په مطلب وپوهيدل؟-تورى) م(ه د آيا زده كوونكى د متن له كلمو خ-

لرونكى كلمې پيژندلى شي؟ زده كوونكى كيسه لوستلى او ليكلى شي؟:مهارتزده كوونكى وپوهيدل چې په وكو كې ه :ذهنيت

.الروونى موجودې دي د دې درس له لوستلو خه د كيسى ويلو جرئت:ارزت

يې پيدا ك او كولى شي چې د وليوالو په مخ كې يوه كيسه ووايي؟

زده كوونكي دې دا كيسه ه زده كي :ورن دندهك -۴ !او بيا دې په كور كې خويندو او ورونو ته په ياد ووايي

پنه لويتم لوست مخونه) ۱۰۱ -۱۰۰(له وو سره وكې كول : عنوان

خه لوم بر ې دقيق۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د وكو ويلو سره د زده :موخه

.)وله كيسه( ديكوونكو مينه پيدا كول حركت يې وركو-ووكى، وخواوه-ماشوم:لغتونهنوي

. كارتونهي ليكل او انورلوست د :وكيتدرسي مرستندويه :فعاليتونه -۱- وونكى دې د زده كوونكو كورن اغلى وريدنده و

.او د زده كوونكو په وسيله دې د هغه غلط اصالح كي وونكى دې د تير درس د ارزه ونى په برخه كې زده-

.روپونو وويشي) ۳ -۲ -۱(كوونكى په وونكى دې نوی لوست ته د هونې له پاره هغوى د-

:انور ليدنې ته راوبولي او دا پوتنه دې ترې وكي چې ور كېوكه زده ده كه موپه ان ه وينئ؟ آيا ستاسو كومه

زده وې ويي وايئ؟ وونكى دې د نوي لوست كيسه د كتاب له مخى-

.ولولي او له زده كوونكو ه ته دې دهغه مطلب ووايي وونكى دې نوي لغتونه په تخته وليكى، معنا دې كى-

او هغه دې په زده كوونكو ولولي وروسته دې په كتابچو ي؟كې وليك

وونكى دې په زده كوونكو باندې له تورو خه كلمې .جوې كي

منى= ى++ن+م+ن +ا = = م+و+ش+ا+م =ر+ا+ل+پ :مشق او تمرين -۲ . زده كوونكي دې د متن يوه يوه جمله په وارسره ولولي-

١٤٦

كيسه د كتاب له مخې ولولي او بيا دې دوى په خپلو منو .كې يو بل ته ووايي او هغه دې په خپلو كتابچو كې وليكي

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكې دې متن د كتاب له مخې ولولي او د هغه -

) ان، وكې، بابا، وخواوه ،ماشوم: (ينې كلمې لكهى او په خپلو كتابچو كې دې وليكيپه جملو كې راو.

زده كوونكي دې په روپيزه توه له دغو تورو خه -چې په كارتونو كې ليكل شوي، كلمى جوې او په تخته

!دې وليكيلومى =ر+ا+ل+پ =ى++ن+م

=د+ى+ل+و =ن+ا+ روپدوهم =ه+ك+م+ =ا+ب+ا+ب

=ه+ت+ر+و+پ روپدرېيم =ى+ك+و+ =م+و+ش+ا+م

=ل+پ+خ روپ

اغلى وونكى دې د زده كوونكو خه د : ارزه ونه-۳درس د پوهې مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په

!برخه كې پوتنې وكي

پنه لويتم لوست مخونه) ۱۰۱ -۱۰۰(له وو سره وكې كول : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخت د كلمو لوستل، ليكل او د وكو ويلو سره د زده :موخه

).وله كيسه ( ديه پيدا كولكوونكو مين خندا لرونكى كيسه - كالن، وكه - غه :نوي لغتونه

. د لوست انوراو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده داسې -

وه (ووري چې هر يو زده كوونكي دې په وارسره خپله دنده يې په كى، ليكلي وونكى ته چې كورن) توره تخته

ويي، وونكى دې هغه په دقت سره ووري او د هغو زده كوونكو ستاينه وكى چې په ليكنو كې يې ه پاملرنه

.كي ده وونكى دې د تير درس ارزه ونه داسې وكي چې زده -

كوونكي دې په دوو روپونو وويشي او پنه پنه ليكل ر درس په هكله پوتنې دي هر شوي كارتونه چې د تي

روپ ته وركي هر روپ دې په وارسره له يوبل خه پوتنې وكي او په پاى كې دې وونكې له اعالن شي

.وونكى دې هغوى په يره ه طريقه سره تشويق كي اغلى وونكى دې زده كوونكي نوي درس ته د انور -

دې داسې په ليدنى سره روابولي او د درس په ارتباط وپوتي چې د تاسو په كورن كې وك وكې كوي؟

اغلى وونكى د كتاب وكه ورته ولولي پوره دې -ورته توضيح او روانه كي بيا دې په زده كوونكو هم په وارسره يوه يوه جمله ولولي د هغې نوي لغتونه دې په

.تخته ورته وليكي او معنا دې كيي توه دوه دوه كسه زده كوونكى دې په خپل من-

١٤٧

:پوهه زده كووونكي د وكې په معنا او مطلب وپوهيدل؟- زده كوونكي هغه كلمې په متن كې پيژندلى شي چې د الف تورى پكې راغلى دي؟- :رتمها آيا زده كوونكو د وكو ويلو مهارت پيدا ك؟ - آيا زده كوونكي وكه د كتاب له مخې لوستلى او ليكلى شي؟ -

.زده كوونكي وپوهيدل چې د وكو په ويلو سر د خبرو كولو نه مهارت پيدا كوي :ذهنيت :ارزت

.زده كوونكي د وكو ويلو جرئت اود خبرو كولو مهارت پيدا كوي - .وونكى له نويو كلمو او جملو سره بلديى او هغه زده كويزده ك -زده كوونكي دې يوه بله لده وكه د كور له غو خه زده كي او بيا دې په بله ور په ولي كې د :كورن دنده-۴

.نورو په مخ كې ووايي

.وايي) بابا(ته ) نيكه(وايي ينى ) بابا(ته ) پالر(اغلى وونكى دې زده كوونكي پوه كي چې ينى پتانه : يادونه

١٤٨

.لوست ارزت په هكله پوتنې وكي :پوهه

آيا زده كوونكى د وكې په مطلب وپوهيدل؟-.لرونكى كلمې پيژندلي شي) م( زده كوونكى په متن كې -

:مهارت زده كوونكو وكه په سمه توه لوستلى شي؟- زده كوونكو وه په سمه توه ليكلى شي؟-وكولى شي شو چې وكه په سمه توهآيا زده كوونكو -

تمثيل كي؟وكه زده كوونكو ته د يوې ى تفريح حيثيت :ذهنيت لري؟

:ارزت زده كوونكى نوې كلمى ولوستلى او د هغو ليكل يې-

.زده كل زده كوونكى د وكو په ويلو سره نوې كلمى زده كوي-

.او هم با جرئته روزل كيين دې په خپلو كتابچو كېد وكې مت :كورن دنده-۴

.تورى دې په كې په نه كي) م(وليكي او د

پنه لويتم لوست مخونه) ۱۰۱ -۱۰۰(له وو سره وكې كول : عنوان

خهدريمه بر ې دقيق۴۵: وختد كلمو لوستل، ليكل او د وكو ويلو سره د زده :موخه

). وله كيسه( ديكوونكو مينه پيدا كول :لغتونهنوي

،كارتونه ي ليكل- انورلوست د :وكيتدرسي مرستندويه )د امكان په صورت كې.(د منى راول ولى ته

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -و سره ووري او هغه دې د يو بل په واسطه چې نكت

هتپر ن ناست دي اصالح كي او وونكى دې هغو .ه او هغوى دې په و الفاظو سره تشويق كيالروون

اغلى وونكى دې د تير لوست د ارزه ونې له پاره- :روپونو باندې وويشي) ۳ -۲ -۱(زده كوونكي د !لوست دې په وارسره ولولي:لومى روپ وكه ويل ه ې لري؟: دوهم روپلس كلمې دې په تورو واوي چې درې:درېيم روپ

.توريزه او لوريزه كلمې وي .نو ارنه وكيوونكى دې د دوى د فعاليتو

پاره له زدهه د نوي درس د هونى ل دېاغلى وونكى - دېېكوونكو خه وغواى چې انور ته ووري او پوتن

ووايي يوه وكه دېي؟ى ويل د چا خويكوكى چې و . لولي وېوروسته له هغه خه به بيا متن د كتاب له مخ

:مشق او تمرين -۲ يوه يوه جمله په تخته وليكيزده كوونكي دې په وارسره -

.او نور زده كوونكى دې هغه په خپلو كتابچو كې وليكيزده كوونكي دې په روپيزه وكه كومه وكه يې زده وى -

.نورو ته دى ووايي او زده كوونكي دې هغوى تشويق كياغلى وونكى دې د خپل ا له پاره له :ونهه ارز -۳

ې، مهارت، ذهنيت او دزده كوونكو خه د درس د پوه

١٤٩

ميز په سر دى واچوي زده كوونكى دې په وارسره راشي يوكارت د ميز له مخى پورته كي او كلمه دې په لو آواز

. وليكيولولي بل تن زده كوونكى دې هغه كلمه په تختهوونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې -

.وې جملې د كتاب له مخې په لو آواز ولوليلوستل شد هر روپ زده كوونكى دې د پالر د حقونو نومونه يو -

.بل ته ووايياغلى وونكى دې د درس په پاى كې يوه :ونهه ارز -۳

لده ارزه ونه وكي اوله زده كوونكو خه دې پوتنې :وكياندېزده كوونكي دې ووايي چې پالر پر اوالدونو ب :پوهه

كوم حقونه لري؟ زده كوونكي دې لوستل شوې جملى د كتاب له:مهارت

.مخې ولولي او په كتابچو كې دې وليكيزده كوونكي په پالر په حقونو باندې وپوهيدل او :ذهنيت

د هغه خدمت كول، درناوى كول يې پران الزم وبلل؟زده كوونكي د پالر د حقونو په اه وپوهيدل چې :ارزت . د كور مشر دى، پالر د درناوى او قدر ودىپالرمشر،( زده كوونكي دى دا كلمى :كورن دنده-۴

په كتابچو وليكي او معنا) ماشومان، روزنه، خواه، زيار .دې كي

شپ لويتم لوست مخونه) ۱۰۳ -۱۰۲(د پالر حقونه : عنوان

خهلوم بر ې دقيق۴۵: وختزده كوونكى د پالر حقونه وپيژنى، د پالر حقونه ادا :موخه

كى او د هغه درناوى وكي او هم د متن لوستل او ليكل .)لوم دو كرې(دي

، زيار)پالنه(، روزنه )كوچنيان(ماشومان :لغتونهنوي )خوراكى شيان(، خواه )زحمت(

ي ليكل او د كلمو انورلوست د :وكيتدرسي مرستندويه .كارتونه

:فعاليتونه -۱ د تير لوست كورن دنده وورياغلى وونكى دې -

دى دېاو غلط دې په زده كوونكو ور اصالح كي او .الروونه وكي

اغلى وونكى دې د تير لوست د كيسې لن مطلب له - .زده كوونكو خه وپوتي

)د پالر حقونه(اغلى وونكى دې د نوى لوست --۱(عنوان د تختې پر مخ وليكي او زده كوونكي دې په

روپونو وويشي د لومي روپ خه دې پوتنه) ۳ -۲ يني؟وكي چې په انور كې ه و

تاسي خپل پالر د خدمت په هكله خبرى: دوهم روپ كولى شئ؟

ستاسو پلرونه پرتاسو باندى كوم حقونه: درېيم روپ لري؟

وونكى دې د زده كوونكو معلومات په ورين تنديواوري هغوى دې په يرو و الفاظو سره دى وستايي

پالر د كور مشر(وروسته دې وونكى د متن دا جملې د تختې پر) ژوند ه كوي ...ر د خپلو ماشومانو وي پال

مخ وليكي، وونكى به جملې په لو آواز ولولي په مطلب .به يې را واچوي نوې كلمې به معنا كي

.بيا دې په زده كوونكو باندې جملې د تختى له مخى ولولي - :مشق او تمرين -۲روزنه، زيار، ماشومان،(اغلى وونكى دې دا كلمې -د كارتونو په مخ وليكى او د) رسته، درناوى، پالر، حقونهم

١٥٠

چې لوستل شوى جملې د كتابونو له مخې يود بل په مرستهشورې سره ولولي او د اتياو په صورت كې دېپه م

.وونكى مرسته وكي زده كوونكو ته الروونه وكئ چې د تختې له مخې دا-

كلمې په خپلو) پالر، روزنه، زيار، خواه، مو(كلمې .كتابچو كې په تورو واوي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳پوهه،( زده كوونكو و داسې پوتنې وكي چې د .ويي) مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت

:پوهههيدل چې پالر پر تاسو باندې كوم زده كوونكو وپو- قونه لري؟ح .لرونكې كلمې پيژنى؟) م( زده كوونكي په متن كې د -

آيا زده كوونكى كلمې لوستلى او ليكلى شي؟:مهارتالر د مور آيا زده كوونكي په دې پوه شول، چې پ:ذهنيت

په شان پر اوالد ير حقونه لري لكه د هغه درناوى وكو .خبرې يې ومنو، په كارونو كې ورسره مرسته وكو

. زده كوونكي د پالر په حقونو باندې وپوهيدل:ارزتزده كوونكي دې په خپلو كتابچو كې :كورن دنده-۴

.لوستل شوې جملې وليكي

شپ لويتم لوست مخونه) ۱۰۳ -۱۰۲(د پالر حقونه : عنوان

خهردوهمه ب دقيقى۴۵: وختزده كوونكى د پالر حقونه وپيژنى، د پالر حقونه ادا :موخه

كى او د هغه درناوى وكي او هم د متن لوستل او ليكل .)وروست دوې كرې(دي )خوراكى شيان(خواه :لغتونهنوي

ي ليكللوست انور او د كلمو د :وكيتدرسي مرستندويه شوى چار او جو.

:ونهفعاليت -۱ كورن دنده ووري او هغه يو لهاغلى وونكى دې -

.بله سره په زده كوونكو باندې اصالح كي اغلى وونكى دې د لوم برخې خه ينې پوتنې-

.د ارزه ونې له پاره وكي اغلى وونكى دې زده كوونكي په دريو روپونو-نهوويشي او ولو زده كوونكو ته دې الروو) ۳ -۲ -۱(

پالر، خپلو ماشومانو ته(وكي چې د كتاب دې جملو ته )خواه او كالي برابروي پس پالر پر مو ير حقونه لريغو ورته ونيسي وونكى دې جملې په لو آواز ولولي او

.په مطلب دې را واچوي اغلى وونكى دې دالندې كلمو يو چار چې مخكې-

ر مخ ويوي او ديې جو او ترتيب كي دى، د تختې پزده كوونكو خه دې وغواي چې په وارسره تختې مخېته راشي او د كلمو معنا دې پيدا او د كرې په واسطه يېسره ونلوي دا فعاليت دې وونكى ې پر زده كوونكو

.تمرين كي روزنه احترام

كومك زيار ماشومان اوالدونه مرسته كوشش درناوى پالنه

:مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

١٥١

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته: مشق او تمرين-۲الروونه وكي چې په خپلو روپونو كې د سپينو پاو

.خه واه كارتونه جو او الندې كلمې پكې وليكياو) روزنه، پالر ، حقونه، زيار، ماشومان، مرسته ، درناوى(

هر روپ دې خپلو جوو شوو كارتو كې وليكي او بيا .دې ولولي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه:ونهه ارز -۳ :پوتنى وكي

تورى) م(په متن كې داسې كلمې پيژندلى شي چې د : پوهه ي؟يې په سر، من او پاى كې راغلى و

زده كونكي د متن كلمې امال ويلى ليكى شي؟ :مهارت زده كوونكي د پالر د حقونو په پوهيدو سره د:ذهنيت

.هغوى درناوى كوي آيا زده كوونكي د پالر د حقونو په ارزت او:ارزت

اهميت پوه شول او ورته به پاملرنه كوي؟پالر، ماشومان،(زده كوونكي دې د :كورن دنده-۴

كلمې په لن و جملو كې وكاروى او په خپلو)درناوي .كتابچو كې دې وليكي

شپ لويتم لوست مخونه) ۱۰۳ -۱۰۲(د پالر حقونه : عنوان

خهدريمه بر دقيقى۴۵: وختزده كوونكى د پالر حقونه وپيژنى، د پالر حقونه ادا :موخه

كى او د هغه درناوى وكي او هم د متن لوستل او ليكل .دي

)احترام(او درناوى ) كومك(مرسته :لغتونهنوي .كارتونه ي ليكلد كلمو :وكيتدرسي مرستندويه

:فعاليتونه -۱تيرې ورې د زده كوونكو د اغلى وونكى دې -

كورن دنده ووري او اصالح دې كي، بيا دې د تير .ورى د درس په هكله پوتنې وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې په خپلو-روپونو كې چې مخكى جو شوي تنظيم شي وونكى

مو بايد د خپل پالر(د متن دا جملى ) پالر حقونه(دې د چې مو خه خوشحاله...... خبرې ومنو، په كارونو

د تختى پر مخ وليكي زده كوونكى دې چې جملو ته) ويوونكى دې جملى په لو آواز. ير شي او غو ونيسي

ولولي، په مطلب دې را واچوي او نوې كلمې دې هم معنا .كي

د هر روپ و تنه دې د تختې له مخې جملې ولولي- . مرسته وكياو د ستونزې په وخت كې دې وونكى

اغلى وونكى دې ينى كلمې په زده كوونكو باندې-هم په تخته او هم په كتابچو كې امال ووايي او د زده

.كوونكو غلط دې وراصالح كي اغلى وونكى دې يول بيا په و تنو باندې د پالر د-

حقونو په هكله له دوى خه معلومات وغواي هه لوستل،:كو ته په هر فعاليت لكهوكئ چې ولو زده كوون

ليكل، خبرې كولو كې برخه وركئ تر و د ولو زده .كوونكو د ژبى مهارتونه پراختيا ومومي

١٥٢

:مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې د -

نظم بيتو نه يو بل سره ولولي او وونكى دې د ولو زده .او الزمه الروونه دې وكيكوونكو مرستى ته ان ورسوي

زده كوونكو ته الروونه وكي چې د سپينى پاې خه واه -واه كارتونه جو كي او وركل شوې كلمې دې په كې وليكىاو بيا دې هره كلمه په لو آواز ولولي او بل زده كوونكى دې .هغه كلمه په تخته وليكى وونكى دې الزمه الروونه وكي

روان ان ر پالر په كا اغلى وونكى د لوست په اوند پوتنې:ه ونهارز -۳

.وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي آيا زده كوونكى د نظم په معنا پوه شول؟:پوهه

زده كوونكي بيتونه د ترانى په شان په لو آواز:مهارت لوستلى شي؟

پالر په خدمتونو او مهربان زده كوونكى د:ذهنيتوپوهيدل او د خپل پالر سره يې د زه له كومې مينه پيدا

شوه او خدمت يې كوى؟ زده كوونكي وپوهيدل چې پالر د خپلو ماشومانو:ارزت

د هوسا ژوند له پاره شپه او ور كار كوي او د ژوند .اتياوې برابروي

شويزده كوونكى دې د نظم لوستل :كورن دنده-۴ !بيتونه په خپلو كتابچو كې وليكي او په ياد دې زده كي

اوه لويتم لوست د نظم پيژندل

مخ) ۱۰۵ -۱۰۴( پالره: عنوان لوم برخه

ې دقيق۴۵: وختد نظم پيژندل دي، د نظم او نثر توپيرو كاى شي: موخه

د نظم ليكلله نظم ويلو سره مينه درلودل د نظم لوستل او .)لومي دوه بيتونه( دي

)ېنېدان( ، وسواس)بوخت(، ليا)شعر( نظم: نوي لغتونه .د لوست انور، د كلمو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

.كتو سره ووري او اصالح دې كيپه اه)د پالر حقونه(تير لوست اغلى وونكى دې د -

. وكيېونې په توه پوتنه له هر روپ خه د ارزعنوان د تختى پر) پالره(اغلى وونكى دې د نوي لوست -

مخ وليكي لومى دې د نظم په معنا زده كوونكي پوه كى بيا .باندې ووېشي) ۳ -۲ -۱(دې زده كوونكى په درو روپونو

كه ستاسو:وتنه وكي چېروپ خه دې پلومي د نورو او يا مو تيركال لوستى ويكوم نظم يا شعر زده وي

؟ئيوليوالو ته يې په خپله ژبه ووازمو د الندې نظم:د دوهم روپ خه دې پوتنه وكي چې

عنوان ه شى دي او له دې نظم خه كوم بيت ويلى شئ؟وي؟خه تاسو ته پالر كوم شيان برابر: له درېيم روپ

وونكى دې د ولو روپونو وابونه په غور سره واوريهغوى دې په و الفاظو تحسين كي او وروسته دې پهپوتنو باندې بشپه را واچوى بيا دې زده كوونكو تهالروونه وكي چې د نظم لومي او دوهم بيت ته ير شيوونكى دې بيتونه په لو آواز ولولي په مطلب دې خبرې

.ي، نوي لغتونه دې په تخته وليكى او معنا دې كىوكروپ باندې په لو آواز سرهد نظم بيتونه دې په هر -

په مطلب خبرې وكي او وونكى هغوىولولي بيا دې . وكيالروونهدې

د هر روپ زده كوونكو ته دې ووايي چې د شعر هموزنه-:ې وليكي لكهكلمې په نه كي او بيا دې په خپلو كتابچو ك

وونكى دې د هموزنه كلمو په پيدا كولو....) پالر-په كار( .او ليكلو كې زده كوونكو ته الروونه وكي

١٥٣

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې يو د بل سره درييم او لورم بيت-

.ولولي او په كتابچو كې وليكي زده كوونكي دې په له ييزه توه نظم په وزن سره په-

.لو آواز ولولياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه: ارزه ونه-۳

.پوتنې وكي او خپله ارزونه دې په دې توه ترسره كي :پوهه

د هر روپ خه يو تن د بيتونو په مطلب خبرې كولى شي؟- د هر روپ خه يو تن هموزنه كلمې په شعر كې-

پيژندلى شي؟ . زده كوونكي دې بيتونه د ترانې په ول ولولي:مهارت زده كوونكي د پالر د حقونو په پوهيدو سره د:ذهنيت

.هغه درناوى كويه معنا پوه، هموزنه كلمې يې زده كوونكى د نظم پ:ارزت .او د نويو كلمو له نويو مفاهيمو سره آشنا شول وپيژندلې

زده كوونكى دې په كور كې واه واه :كورن دنده-۴كارتونه له سپينو پاو خه جو كي او بيا دې دغه كلمې

.په كى وليكي)و ،پكار، روان ،پالره، شپه، ور(

اوه لويتم لوست د نظم پيژندل

مخ) ۱۰۵ -۱۰۴(پالره : عنوان برخهدوهمه ې دقيق۴۵: وختد نظم پيژندل دي، د نظم او نثر توپيرو كاى شي: موخه

له نظم ويلو سره مينه درلودل د نظم لوستل او د نظم ليكل .)دريم او لورم بيت( دي

)وونه(تعليم ، )آسوده، آرام(راحت : نوي لغتونه .انورلوست د :يدرسي مرستندويه توك

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

. اصالح كيهغه دې په زده كوونكوووري او اغلى وونكى دې د نظم لومى او دوهم بيت يو ل-

باندې ولولي او په مطلب دې سره خبرېپه هر روپ .وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د نظم-لوست ته ير شي او غو دې ونيسي وونكى دې درېيماو لورم بيت د كتاب له مخې په تختې وليكي هغه دې پهلو آواز ولولي، په مطلب دې خبرې وكي لغتونه دې

.نا دې كيدتختې په مخ وليكي او مع د هر روپ يو تن زده كوونكى دې بيتونه د تختې له-

مخې په لو آواز ولولي او په مطلب دې خبرې وكي .وونكى دې ورسره مرسته وكى

اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكو ته ووايي-چې د دوهم فعاليت د الندې كلمو متضادې كلمې دې له

په ن خه پيدا او دې په خپلو كتابچوچوكا ن بد-ه : لكه . كې وليكى

كومك____ شپه شپه____ ور

سختى_ ___ راحت ور____ مرسته

وونكى دې د متضادو كلمو په نه كولو كې زده .كوونكو ته الروونه وكي

١٥٤

.كې په ياد ولولي اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د:ه ونهارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست په اه و پوتنې .وكي :پوهه

معنا او مطلب لوستل شوي بيتونه مو چې ولوستل ه - ترى اخيستى شئ؟

پالر خپلو ماشومانو ته كوم شيان برابروي؟- زده كوونكى دې د نظم بيتونه په لو آواز ولولي:مهارت

.او و نور دې هموزنه كلمې په تخته وليكيد دې نظم له لوستلو او ليكلو خه زده كوونكو د: ذهنيت

غه خدمت تهخپل پالر سره مينه او عالقه پيدا كه او د ه چمتوالى يي؟

مو ته كالي، خواه پوه شول چې پالر خهد دې نظم :ارزت .او نور شيان برابره وي او د پالر له بركته پوهه ترالسه كوو

پالر،(زده كوونكى دې په كتابچو كې د :كورن دنده-۴ .كلمې په لنو جملو كې وكاروي) مهربان، لباس، تعليم

اوه لويتم لوست نظم پيژندلد

مخ) ۱۰۵ -۱۰۴(پالره : عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵: وختد نظم پيژندل دي، د نظم او نثر توپيرو كاى شي له: موخه

نظم ويلو سره مينه درلودل د نظم لوستل او د نظم ليكل دي .)وروست بيت(

: نوي لغتونهي انور، د كلمو ليكللوستد :درسي مرستندويه توكى

.كارتونه :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو كتو -

سره ووري او غلط دې يو د بل په مرسته ور اصالح كي . وكيېاو بيا دې د تيرو بيتونو په اه پوتن

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د نظم پنم - يو ل بيا ولوونكى دې. بيت ته ير شئ او غو ورته ونيسئ

بيتونه په لو آواز ولولي او په مطلب دې را واچوي ينى كلمې .دې په تخته وليكى او له زده كوونكو خه دې معنا وغواي

-روپ يو تن دې د كتاب له مخې بيتونه په لو د هر .آواز ولولي او د لوستلو غلط دې خپله وونكى ونيسي

ته الروونه وكي چېاغلى وونكى دې زده كوونكو -په روپونو كې يو له بل سره د نظم په مطلب خبرې وكى، بيادې د هر روپ يو تن د ولي مخې ته راشي او د پالر د نظم

.په مطلب دې خبرې وكي وونكى دې الروونه وكي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په بيتونو كې درې توريزې كلمې پيدا-

. كې يې وليكىاو په كتابچو .....او نور) ور، شپه، فكر:(لكه هر زده كوونكى دې په وارسره نظم د وليوالو په مخ-

١٥٥

اغلى وونكى دې په يوه پاك كې : مشق او تمرين-۲له اكل شووليكل شوي كارتونه د ميز په سر كيدي او

چې د كارتونه كلمى ولولى او په: روپونو خه دې وغواي .تختې يې وليكي

دوهم روپ دې د هغو ليكل شويو كلمو ته يوه يوه جمله .جوه كي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د : ارزه ونه-۳پوهې، مهارت، ذهنيت او د درس د ارزت په برخه كې

.داسې پوتنې وكي آيا زده كوونكي وپوهيدل چې ماشومانو ته رنه:ههپو

درناوى وشى؟ :مهارت

زده كوونكى متن لوستلى او ليكلى شى؟- زده كوونكي ينې كلمې په جملو كې كارولى شي؟-

ماشومانو ته درناوى د دوى حيثيت لووي او د:ذهنيت .وقار احساس كوي

ومانو او زده كوونكي وپوهيدل چې بايد نورو ماش:ارزت .همزولو ته درناوى وكي

زده كوونكي دې متن د كتاب له مخې په: كورن دنده-۴ .لرونكي كلمې دې په نه كي) و(كتابچو كې وليكي او

ستاته لويتم لو مخونه) ١٠٧ -١٠٦(د ماشوم نه درناوى وكو :عنوان

لومى برخه دقيقى۴۵: وخت زده كوونكي دى نورو ماشومانو ته د درناوى كولو:موخه

طريقه زده كى او په عمل كې دې وودالى شى او د .)لوم درى كرى(دې متن سم لوستل او سم ليكل

، درناوى)تقادونهان(، نیوکې )نادانه(جاهله :نوى لغتونه )احترام(

. د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسى مرستندويه توكى : فعاليتونه-۱ وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې په يو كتو-

.سره ووري او د هغه په زده كوونكو كي اغلى وونكى د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-

ونو باندې وويشيروپ) ب او ج-الف(كوونكي دې په .او هغوى دې پوتنو ته وهوي

د الف روپ زده كوونكي دې د متن يو يو بيت د كتاب !له مخې ولولي او معنا دې كي

د ب روپ هر زده كوونكى دې يوې كلمې ته جمله !جوه كي او په كتابچو كې دې وليكي

د ج روپ هر زده كوونكى دې واب وركي چې پالر ته كومې اتياوي برابروي؟خپل ماشومانو

وونكى دى د دې ارزه ونى په پاى كې هر ه واب- .ويونكو دې وستايي

اغلى وونكى دې نوي درس ته د هونى په توه زده -كوونكو د انور ليدو ته راوبولي او پوتنه دى وكى آيا تاسو په

خپلو كورونو كى واه خويندى او ورونه په كوم نامه يادوئ؟وونكى به د هره يوه واب واوري او په پاى كى دىالروونه وكى چې مو هيكله بايد وك په بدو نومونو

.ياد نه كو كه د بدو نومونو اخيستل ه كار نه دى)درې لوم جملې( اغلى وونكى دى د نوي درس -)هي نه دي زده... ماشوم ته بايد سپكې خبرې ونه شي(

او هغه دې ولولي، په مطلب دې خبرېپه تختې وليكي .وكي لغتونه دې معنا كي

زده كوونكي دې په وار سره جملى د تختې له مخې په -لو آواز ولولي او هم دې معنا كي وونكى دې لغتونه

.ترى وپوتي

١٥٦

اغلى وونكى دې ليكل شوي: مشق او تمرين-۲ .رتونه د ميز په سر باندې كيدىكا

دې په وارسره يو كارت را پورته كي ودې: الف روپ .لولي او په تخته دې وليكي

تورى) ن(په ليكل شويو كلمو كې دې د :د ب روپ .تورى دې پكې ويي) ن(لرونكې كلمې پيدا اود

لرونكې كلمې نور مثالونه په تخته) ن(دې د : د ج روپ .وليكي

اغلى وونكى دې د له زده كوونكو خه :ونهه زار -۳ :داسې پوتنې وكي

زده كوونكي د درس په مطلب وپوهيدل؟:پوهه :مهارت

زده كوونكي لوستل شوې جملى لوستلى او ليكلى شي؟- ينى كلمې په جملو كې راوى شي؟-

زده كوونكى وپوهيدل چې په درناوى سره د:ذهنيت .ييماشوم شخصيت ه روزل ك

درناوى، ماشوم او(زده كوونكي دې د :كورن دنده -۴ي او په كتابچو كې) غوكلمې په جملو كې استعمال ك

دې وليكي؟

اته لويتم لوست مخونه) ١٠٧ -١٠٦(د ماشوم نه درناوى وكو :عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختشومانو ته د درناوى كولو زده كوونكي دى نورو ما:موخه

طريقه زده كى او په عمل كې دې وودالى شى او د .)لور وروست كرى(دې متن سم لوستل او سم ليكل

،)مثال(، بيله )خالصه نه( ورين تندى :نوى لغتونه ).كارونه(چارې

. د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسى مرستندويه توكي : فعاليتونه-۱ وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده پر يو اغلى-

كتو سره ووري او بيا دې د ن په ن زده كوونكيد يو بل له پاره وماري چې كورن دندې اصالح كيخپله دې ارنه وكي او د زده كوونكو ستونزو ته دې

.ان ورسويالف،( اغلى وونكى دې زده كوونكي په روپونو -

.شيباندې ووي) ب، جدې ووايي چې كوم سپك نومونه بايد:د الف روپ

بې عقله، بې مغزه او:(ماشومانو ته ونه ويل شي؟ لكه ...)نور

.همدغه كلمې دې په تخته وليكي: د ب روپ .ليكل شوې كلمې دې په تورو واوي: د ج روپ

)ه-ل-ق-ع-ي-ب) (بې عقله: (لكهكوونكيد ارزه ونې په پاى كې دې وونكي، فعاله زده .وستايئ او نور دې هم ه كار كولو ته و هوي

وونكى دې د نوي لوست ته د هونې په توه ووايي-چې تاسې انور ته وورئ بيا خبرى وكئ او ووائي چېد تاسو مور او پالر له تاسو سره په كومو كارونو كې

مشوره كوي؟ېد دوى د وابونو په پاى كې دې په خپله په دې برخه كخبرې وكي، د نوي درس يا متن لورمه، پنمه، شپمه او

كره په تخته وليكي هغه دې په لو آواز ولولي بيا دې) اوومهپه ساده ژبه معنا كي وروسته دې په زده كوونكو باندې و

. وپوتيو واره تكرار ولولي او هم دې معنا ترې

١٥٧

زده كوونكي دې په روپونو كې درې توريزه او- .لورتوريزه كلمې پيدا او په كتابچو كې دې وليكي

زده كوونكى دې د ماشوم د درناوي په هكله له خپلى- .پوهې سره سم خبرې وكي

له زده كوونكو خه د زدهوونكى دې :ونهه ارز -۳كې د ى ارزه ونې له پاره د پوهې، مهارت، ذهنيت او

.ارزت په برخه كې پوتنې وكي :پوهه

آيا زده كوونكي د ماشومانو د درناوي په هكله وپوهيدل- !چې نه يې درناوى وكي

زده كوونكي د درس په معنا او مطلب پوه شول؟- :مهارت

ليكلى او لوستلى شي؟ زده كوونكي متن - آيا زده كوونكي كلمې په تورو اولى شي؟-

زده كوونكي وپوهيدل چې په درناوي باندې وقار:ذهنيت پيدا كوى او د لوتيا احساس كوي؟

د دې درس په پوهيدو سره زده كوونكي د:ارزت .درناوي په مطلب باندې ه وپوهيدل

ه په سادهزده كوونكي دې نوى لغتون :كورن دنده -۴ !جملو كې راوي

اته لويتم لوست مخونه) ١٠٧ -١٠٦(د ماشوم نه درناوى وكو :عنوان

دريمه برخه قى دقي۴۵: وخت زده كوونكي دى نورو ماشومانو ته د درناوى كولو:موخه

طريقه زده كي او په عمل كې دې وودالى شى او د .)ول درس تكرار(دې متن سم لوستل او سم ليكل

،)احترام(، درناوى)انتقاد(، نيوكه )ناپوه( جاهل :نوى لغتونه )كارونه(او چارې) مثال(بيله

.ت انور او ليكلي كارتونه د لوس:درسى مرستندويه توكي : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده پر يو كتو-

سره ووري او زده كوونكو ته دې ووايي چې تاسې يې پهدى دې ترې ارنه.دوه كسيزه توه په خپله اصالح كئ

!وكي او زده كوونكو ته دې مرسته او الروونه وكي له پاره و تنه زدهدې د تير درس د ارزياباغلى وونكى -

واكي چې دوى دې له نورو زده كوونكو خه د تيريكوونك وكي د سم سوאل او واب په صورتېدرس په هكله پوتن

.كې دې دواه خواوې وستايي او هغوى دې تشويق كي اغلى وونكى دې په زده كوونكو باندې بيا تاْكيد-

ورو ماشومانو درناوى وكو او داوكي چې بايد د ندرناوى بايد په كومو طريقو وي او رنه يې خپل عملوروو چې دا زمو د دې درس موخه او هدف ؤ چې

!بايد ول پرې وپوهيي اغلى وونكى دې بياله سره تر پايه پورې متن تكرار-

ولولي او همدارنه دې په زده كوونكو باندې تكرار كي .له هغوى خه وپوتيمعنا دې

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه لغتونه وپوتي - دې په وارسره د تختې مخې ته راوغواېېاو زده كوونك

.او يويو لغت دې معنا او بيا دې په جملو كې استعمال كي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په وارسر د تختې مخې ته راشي او په-

تورى يې په سر، من) م) (و) (ه( چې د متن كې هغه كلمې .او پاى كې راغلي وي پيدا او وليكي

١٥٨

.كلمې په تورو واوي) غم، ستادي او شريك )د+و + ع +س+م) (ودعمس: (لكهد( ي كې ولپه د هر روپ خه و تنه زده كوونكى -

يانو تر مناون(ې مرستې د يود مثال پهي تمثيل وك اول په وخت كې له يو بل سره مرسته كوتوه د ناروغ

يانو د حقونو په هكله خبرې وكاون يهم دې د. اغلى وونكي دې داسې پوتنې وكي : ارزه ونه-۳

)ه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزتپوه(چې د دوى .رند كي

:پوههلرونكى كلمې) س( زده كوونكي د لوست په متن كې -

پيژندلى شي؟ آيا زده كوونكي د اونيتوب په حقونو باندې وپوهيدل؟-

زده كوونكي كلمې ليكلى او په جملو كې يې: مهارت كارولى شي؟

په پوهيدو سرهزده كوونكي د اونيانو د حقونو :ذهنيت .د هغو درناوى كوي

زده كوونكي د دې درس په پوهيدو سره د: ارزت .اونيانو په حقونو باندې وپوهيدل

اونى، مسعود،( زده كوونكى دې د: كورن دنده-۴كلمې په جملو كې وكاروي او په كلى خط سره) مينه

.دې په خپلو كتابچو كې وليكي

نهه لويتم لوست مخونه) )۱۰۸- ۱۰۹اوني :عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختقونو او د هغو پهح زده كوونكى بايد د اوني په :موخه

وليكىيېمتن سم ولولي او سم دا ارزت پوه شى او .)لوم او دوهمه كره(

،)نيك بخت(، مسعود )همسايه( اونى :نوي لغتونه )نشست و برخاست( والههناست

. د لوست انور، ليكلي كارتونه:مرستندويه توكيدرسي :فعاليتونه -۱روپونو) )۱- ۲- ۳اغلى وونكى دې زده كوونكي په -

مسعود، اونى، ناسته واله، مرسته، غم ،(وويشي او د كلمو ليكلي كارتونه دې د ميز په سر په يو) ادى او شريك

.تونه پيل كيپاك كې كيدي او په دې توه دې خپل فعاليد زده كوونكو كورن دنده په يواغلى وونكى دې - او د ن په ني په نه دې كي وورهو سركت

.ي د يو بل غلط اصالح ك دېزده كوونكو په واسطه اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه له زده كوونكو-

:خه په روپيزه توه د و پوتنو په وسيله وكياسو په خپلو كورنيو كې د ماشومانو رنه درناوى ت-۱

او احترام كوئ؟ آيا له ستاسو سره مور او پالر د كور په چاروكې-۲

مشوره كوي؟ .وونكى دې د دوى تشويق او وستايي

اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې د نوي-خبرې دې: لوست انور ته ووري او ووايي چې ه وينئ

. پرې وكيد كور، د ولى، د چوك )اونى چاته ويل كيي؟ -

.اونيان) او د اراو د) اونى( اغلى وونكى دې د لوست عنوان -

لوست لوم دوې كرې په تخته وليكي په لو آواز دېولولي او معنا دې كي زده كوونكي دې ورته غو ونيسي

.او تكرار دې كي : مشق او تمرين-۲- اغلىخه وغوا چېيوونكى دې د زده كوونكو

يو يو تن د راشي او د ميز خه دې يو ليكلى كارت راي دې په په لو آواز دې ولولي او نور زده كوونكي،واخل

مسعود، اوندى، ناسته او واه مرسته،(وارسره دا كلمې

١٥٩

همسايه خوشحالى محبت كومك

زده كوونكو خه لهاغلى وونكى دې :ونهه ارز -۳پوهه، مهارت، ذهنيت او د ( چې د دوى ي وكېو پوتن

.ييو) لوست ارزت :پوهه

ئ؟ى شونيانو په حقونو باندې خبرى كول د ا تاسو- د اونيانو سره په ى رويې باندې يزده كوونك -

؟وپوهيدل :مهارت

والو اونيانو په ولي كې له خپلو ولييزده كوونك - ى شي؟سره سمه رويه كول

؟ى شي د متن كلمى او جملى لوستلى او ليكل-په غوره كولو سره اخالقو و وزده كوونكى ولنيز:ذهنيت

.يد اونيانو احترام كوه دې وپوهيدل چې اونيان يو له پيزده كوونك :ارزت

.ويه تل مرستندوى سربل غو خه له كورن د دېيزده كوونك :كورن دنده-۴

او په غوايد اونيانو د حقونو په هكله معلومات وى كې بيان كولي.

نهه لويتم لوست مخونه) )۱۰۸- ۱۰۹اوني : عنوان مه برخههدو

ې دقيق۴۵: وخت په قونو او د هغوح زده كوونكى بايد د اوني په :موخه

ى وليكىي متن سم ولولي او سم داارزت پوه شى او .)درېيمه او لورمه كره(

) كه وهدچلن(رويه : نوي لغتونه . كارتونهي د لوست انور، ليكل:يدرسي مرستندويه توك

:فعاليتونه -۱ او د يو بل په ياغلى وونكى دې كورن دنده وور -

.يواسطه دې اصالح كاند- اغلىروپونه د تير وونكى دې د زد ه كوونكو

د ي او خپله ارزه ونه دې واكلوست د ارزه ونى له پاره كې وك تنو په ليو پو. !جملى دې د كتاب له مخې ولولي -۱ .معنا كيلغتونه دې -۲ .تورى پكې راغلې وي) ه( هغه كلمې دې وايي چې د -۳

ملرنه وكي پادې ته ووونكى دې د زده كوونكو وابون . وكي دى دوى ستاينه داواغلى وونكى دې د زده كوونكو خه د اونيانو په هكله -

.د نوي درس له پاره د ې هونى په ول و پوتنې وكي تاسې خپل اونيان پيژنئ او د هغو ماشومانو سره لوبې كوئ؟ - بيا دې وكو؟ چلند اونيانو سره بايد ه ېول -

. معلومات وركى دې برخه كېپهوونكى كره او لورمهيمهېاغلى وونكى دې د لوست در - ي اونا دې كعمخته وليكي په لو آواز دې ولولي، په ت

.نكى دې ورته په غور سره غو ونيسيوزده كو دې په وارسره راشي او يوه يوه جمله دې يزده كوونك -

.ته وكىپه لو آواز ولولي او وونكى دې ورسره مرس :مشق او تمرين -۲ دې په وارسره لوست د كتاب له مخې په يزده كوونك -

. او معنا دې كيلو آواز ولوليمعنا په چوكات كې و دې د الندې كلميزده كوونك -

. ي په خپلو كتابچو كې وليكپيدا او همسايهاونى _____ادى _____مرسته _____مينه

١٦٠

جملو كې دې راوي او نور دې په خپلو كتابچو كې پهوونكى دې شاباس ويلو سره دوى تشويق ك يوليكي او.

اغلى وونكى دې د و پوتنو په ل كې: ارزه ونه-۳)پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت( د د دوى

.رندونه وكيزده كوونكو د اونيانو حقونه وپيژندل او خبرې: پوهه

پرې كولى شي؟زده كوونكي نوې كلمې معنا او په جملو كې يې: مهارت

كارولى شي؟ :ذهينت

زده كوونكي د اونديانو د حقونو په پوهيدو سره د- !هغوى درناوى كوي

اونيانو خدمت كول او له هغو سره ه چلند و د - كارونه دى؟

زده كوونكي پوه شول چې په ولنيز ژوند كې د: ارزت .اوني د حقونو درناوى ه كار دى

زده كوونكى دې د لوست وروست: كورن دنده-۴ .كره په خپلو كتابچو كې په كلي خط سره وليكي

نهه لويتم لوست مخونه) )۱۰۸- ۱۰۹اوني : عنوان

دريمه برخه ې دقيق۴۵: وختقونو او د هغو پهح زده كوونكى بايد د اوني په :موخه

ارزت پوه شى او متن سم ولولي او سم ئى وليكى .)وروست يوه كره(

)همسايه ي( اونيتوب ،)راشه درشه( ناسته واله :نوي لغتونه :يدرسي مرستندويه توك

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

او يوبل باندې دېي په نه دې ك،كتو سره ووري . وونكى دې ارنه وكياو اصالح غلط

ى هونى لهوونكى دې د زده كوونكو د اغلى - :دا پوتنې وكيپاره ؟يه ماشومان وك د -۱ د چا احترام بايد وشي؟ -۲ حقونه رنه پراى كيى؟ د زدهبد اوندي تو -۳

په خپلهدې اه دېه پكيپاملرنه وته وكوونكو وابون .ي را واچوپوره

په ه(اغلى وونكى دې د لوست وروست كره -لوليوليكي په لو آواز دې وپه تخته ) پراى كيى..... .ينا دې كاو مع

په وارسره راوغواىياغلى وونكى دې زده كوونك -چې يوه يوه جمله د تختې له مخې په لو آواز ولولي او نور

.دې ورته غو ونيسي وونكى دې ورسره مرسته وكي :مشق او تمرين -۲ دې لوست د كتاب له مخې په دوه كسيزهيزده كوونك -

ه مطلب دې خبرې وكي اوتوه ولولي او د هغه پ .وونكى دې ورسره مرسته وكي

زده كوونكي دې د لوست يوه يوه كلمه په تخته وليكي او-

١٦١

مفرد كلمې جمعى كلمى: لكه _________ انسان _________ وان _________ ماشوم _________ مشر

_________ ه _________ زده كوونكى

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د: ارزه ونه-۳درس د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په

.هكله پوتنې وكي زده كوونكى وپوهيدل چې ول انسانان د درناوي و دي؟: پوهه

درناوى، مشر، خلك،(ونكي دا كلمې زده كو: مهارت په جملو كې راولى شي؟) ماشومزده كوونكي په خپل مني احترام او درناوى: ذهنيت

.باندې وپوهيدل او عملى كول يې غوره وبلل :ارزت

زده كوونكي د دې درس په پوهيدو سره په احترام كولو- باندې وپوهيدل؟

د لويانو او مشرانو له دې خه په ذهنيت اخيستلو عمالً - !احترام كوي

زده كوونكي دې الندې مفردو كلمو ته: كورن دنده-۴ .د جمعې كلمې په خپلو كتابچو كې وليكى

)پالر، هلك، زده كوونكى، خبره، خور، ورور(

پنوسم لوست مخونه) ۱۱۱ -۱۱۰(سانانو درناوى د ان :عنوان

لوم برخه دقيقې۴۵: وختزده كوونكى بايد په دې پوه كل شي چې ول:موخه

دوهمه او، لوم(انسانان د درناوي او احترام و دي .كره) درېيمه

،)احترام(، درناوى )كوچنيان( ماشومان :نوي لغتونهان(او مشران ) اليق(وبزر(

.د لوست انور او ليكلي كارتونه: توكيدرسي مرستندويه : فعاليتونه-۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كتو سره ووري او د هغوى كورن دنده دې د ن پهن زده كوونكو باندې اصالح كي او اجرا كوونكي

.زده كوونكي دې په والفاظو سره وستايينكي له درو روپونو خه اغلى وونكى دې زده كوو-

.د تير درس ارزه ونه وكي .دې د اوني د درس جملې ولولي: درناوي روپ

د اونيانو په حقونو باندې دې خبرى:د احترام روپ .وكي

دا الندې كلمو ته دې يوه يوه جمله: د مشرانو روپ )ې، نارينه، وانان او ماشوم: (جوه كي

وابونو په پاى كې دوى وستايياغلى وونكى دې د -او نوي درس ته د هونې له پاره دى د انور ليدو تهراوبولي او ودې پوتي چې د سپين يرو او مشرانو ه

ول درناوى كوي؟ زده كوونكي به وابونه وركي او په پاى كې به-

.وونكي په خپله خبرې پرې وكيخته ليكل شوى اغلى وونكى دې د نوي عنوان چې په ت-

په) احترام كوي.......ول انسانان كه (ورپسې درې كرې تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او معنا كي بيا دې په زده

.كوونكو باندې ولولي او معنا دې هم ورنې وپوتي : مشق او تمرين-۲ زده كوونكي دى متن د كتاب له مخې په وارسره-

.ولوليندى مفردو كلمو ته د هغو د جمعې زده كوونكي دې ال-

.وليكي كلمې پيدا او د كلمو مخې ته دې په خپلو كتابچو كې

وانان ماشومان مشران ې

زده كوونكي انسانان

١٦٢

انسان انسانان : د مثال په توهزده كوونكي دې په خلپو روپونو كې د مشرانو او -

سپين يرو د درناوي په هكله مشورې وكي بيا دې يو تن .له هر روپ خه نورو ته خپلې خبرې واوروي

كى دې د ى ارزه ونې له پارهاغلى وون :ونهه ارز -۳داسې پوتنې وكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت

.او د لوست ارزت رندونه وكيزده كوونكي د مشرانو په درناوى او احترام :پوهه

وپوهيدل؟زده كوونكو د جمعې او مفرد كلمې سمې لوستلې :مهارت

او ليكلې شي؟ربيت له پاره عقيدهزده كوونكي د ې روزنې او ت :ذهنيت

مند شول چې د لويانو احترام وكى؟زده كوونكي د دې درس په پوهيدو سره غواې چې ه :ارزت

.اوصاف په ان كې پيدا كي او د لويانو احترام او درناوى وكيماشوم، مشران،(زده كوونكي دې د :كورن دنده -۴

ابچو كېكلمې په جملو كې استعمال او په كت) پالر، انسان !دې وليكي

پنوسم لوست مخونه) ۱۱۱ -۱۱۰(د انسانانو درناوى :عنوان برخهدوهمه دقيقې۴۵ :وختزده كوونكى بايد په دې پوه كل شي چې ول:موخه

.كرى) لور ورست (انسانان د درناوى او احترام و دي )لويان(، مشران )احترام(درناوى :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلى كارتونه: درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ده په وارسرهاغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دن -

ووري هغه د كورن دندې اجرا كوونكي دې تشخيص او په .و الفاظو سره دې وستايي او نورو ته دې بيا هم توصيه وكي

وانان، احترام او(اغلى وونكى دې زده كوونكي د - !له روپونو خه د تير درس ارزه ونه وكي) مشرانو

او مشرانو هتاسو د خپلو سپين يرو: د وانانو روپ ول درناوى كوئ؟احترام، درناوي،(تاسو په ه سره د : د احترام روپ !كلمو ته جملې جوې كئ) مشران، ماشومانتاسو په ه همدا ليكل شوې كلمې په:د مشرانو روپ

تورو واوئ؟په پاى كې دې وونكى د دوى د وابونو په انول او

هغوى غلط دې ورته پهتناسب د هغو ستاينه وكي او د !وته او د اله كيدو له پاره دې تشويق كى

:اغلى وونكي دې د ې هونې له پاره ووايي چې - تاسو خپلى مور، پالر، ورونو او خويندو ته احترام كوئ؟

اغلى وونكى دې د درس تر عنوان الندې درې -وروست كرې په تخته وليكي هغه دې ولولي معنا دې

رنده كي بيا دې په زده كوونكو و واره تكرار كيورته .د معنا په برخه كې دې هم زده كوونكي وپوتى

:مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې د كلمو جمعې او مفرد په كارتونو كې وليكلياو زده كوونكي دې په وارسره راوغواي او ديوې مفردې كلمې له

.و دا كار دې تر پايه تكرار كيپاره د هغې د جمعې كلمه پيدا ا وان مشر ماشوم انسان

مور پالر خور ورور ورونه زده كوونكي مينى نكى وزده كو وانان انسانان پلرونه خويندى

ماشومان مشران

١٦٣

هاغلى وونكى دې له زده كوونكو خ :ونهه ارز -۳داسى پوتنې وكي چې د پوهې، مهارت، ذهنيت او د

.لوست ارزت په برخه كې پوره رندونه وكيزده كوونكى وپوهيدل چې د چا درناوى كول الزمه : پوهه

خبره ده؟د مشرانو د درناوي په هكله يوه يوه جمله :مهارت

.جوولى شيهزده كوونكو د احترام او درناوي په پوهيدو سر :ذهنيت

دا عمل خپل عادت وروي؟ :ارزت

د دې درس په پوهيدو سره دوى لويان او كشران - وپيژندل؟

په دى هم وپوهيدل چې د لويانو احترام او درناوى - !ضروري خبره ده

انسان،(زده كوونكي دې دا كلمى :كورن دنده -۴په تورو واوي او په خپلو) احترام، خبرى او خوشحاله

.ې وليكيكتابچو كې د

پنوسم لوست مخونه) ۱۱۱ -۱۱۰(د انسانانو درناوى :عنوان برخهدريمه دقيقى۴۵: وختى بايد په دې پوه كل شي چې ولزده كوونك :موخه

.)د ول متن تكرار (انسانان د درناوى او احترام و دي )مشكالت(، ستونزې )فكر او توجه(پام : نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه: درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په-

تيره كي بيا دې الروونه وكي چېوارسره تر نظرن په ن دې د يو بل كورن دنده اصالح كي او د

.ستونزو په صورت كى دې ورسره مرسته وكياغلى وونكى دې زده كوونكي په دوو لويو روپونو -

د مشرانو او لويانو روپونه دې د تير درس نه له. وويشي .يو بل خه پوتنې وكي

.ې په پاى كې په خپله پوره معلومات وركي وونكي د- .متن دې تكرار كي په زده كوونكو دې هم ووايي -ينى كلمې دې د مفرد او جمعې په شكل مثال راوي - خبرې –خبره : لكه :مشق او تمرين -۲زده كوونكي دې متن ولولي د هغه په مطلب باندې دې -

. خبرې وكيخبرې وكي چې د خپلوزده كوونكي دې په دې اه -

! وليوالو او همولو ترمن ه ول احترام وكوزده كوونكي دې د وونكي په الروونه په متن كې -

تورى يې په سر، من او) ن(هغه كلمې پيدا كي چې د .پاى كې راغلى وي بيا دې په خپلو كتابچو كې وليكي

١٦٤

جوولو طريقه ويي يو دوه ساده ساده جملې دې په خپلهوونكى جوې كي په تخته دې وليكي او بيا دې په

.جوې كيدوى باندې :مشق او تمرين -۲. ولولي د نوي درس لوستل شوي جملې دې زده كوونكي- زده كوونكې دې په خپلو اوندو روپونو كې د خبرو-

كولو د ادبونو په هكله خبرې وكي او يو تن دې د خپل .روپ په نماينده د نورو په مخ كې وغيي

ونې له پارهاغلى وونكى دې د ې ارزه :ونهه ارز -۳د زده كوونكو د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست

.ارزت په برخه كې رندونه وكي زده كوونكي د خبرو كولو په ادبونو وپوهيدل؟ :پوهه

زده كوونكو د دې موضوع په پوهيدو سره عمالً :مهارت د خبرو كولو په وخت كى هغه ادبونه په پام كې نيسي؟

رو كولو د ادبونو په پوهيدو لهزده كوونكي د خب: ذهنيت .دې موضوع پيروى كوي

زده كوونكي د خبرو كولو د ادبونو باندې :ارزت .وپوهيدل او پوره پاملرنه ورته كوي

زده كوونكي دې د خبرو كولو ادبونه :كورن دنده -۴خپلو وو خويندو، ورونو ته ووايي او بيا دې په متن كى د

.ه كتابچو كې دې وليكيلرونكې كلمې پيدا او پ) خ(

يو پنوسم لوست مخونه) ۱۱۳ -۱۱۲( د خبرو كولو ادبونه :عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختاو زده كوونكى دې د خبرو كولو په اهميت پوه شي :موخه

).دوه لوم كرى( هم د لوست د متن ليكل او لوستل دي ) رفيق يا دوست( ملرى :نوي لغتونه

.او ليكلي كارتونه د لوست انور :يدرسي مرستندويه توك : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري هغه دې په نه كي بيا زده كوونكي دل په واسطه خپلى دندى اصالح كي خپله دې پورهيو ب

.ارنه وكي وونكى دې د تير درس د ارزه ونې له پاره زده-

په) ادب، ملرى او احترام(كوونكى پر درې روپونو د .نامه وويشي

زده كوونكي دې په كارتونو كې داسې:د ادب روپتورى يې په سر، من او پاى) ن(كلمې پيدا كي چې د

.كې راغلى وي .د انسانانو د درناوي په هكله دې خبرى وكي: د ملرى روپلرونكې كلمې پيدا او هغه دې) ش(دې د :د احترام روپ !په تورو واوي

.وونكى دې د هغو فعاليتونه وستايي اغلى وونكى دې نوي درس ته د ى هونې له پاره-

زده كوونكود دوى پام د لوست انور ته را واوي او لهخه دې وپوتى چې كله يو وك په مجلس كې غيى

تاسو ورته ه ول غو نيسئ؟زده كوونكي به د خپلى پوهې په اندازه وابونه ووايي اووونكى په د هغوى د پوهې ارزونه وكى بيا دې په خپله

.پرې خبرې وكياغلى وونكى دې نوى لوست دوې لوم كرې د -

.خ وليكيتختې پر مهغه دې ولولي معنا دې كي په زده كوونكو دې ه

.تكرار كي او معنا دې هم له هغو خه وپوتي د نوي لغتونو معنا دې ورته ولولي هغو ته دې د جملې-

١٦٥

خبرو= خـ برو: لكه خـ ت وخـ ي اد

ملر بت غو ب

برو نو وونكى دې د ې ارزه ونى له پاره زده كوونكو د: ارزه ونه -۳

.پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په هكله رندونه وشيزده كوونكي د خبرو كولو د ادبونو په برخه كې :پوهه

معلومات وركولى شي؟ :مهارت

زده كوونكى په متن كې ب لرونكي كلمې ودلى شي؟- زده كوونكى د خبرو كولو د ادبونو په هكله يوه يوه-

ساده جمله جوولى شي؟زده كوونكي دخبرو كولو د ادبونو په پوهيدو سره :ذهنيت

.هغو ته پاملرنه كوي :ارزت

.زده كوونكى د خبرو كولو په ادبونو باندې وپوهيدل -د خبرو كولو د ادبونو پوهيدل د زه كوونكو د ى -

ل كيدلى شي؟روزنى المزده كوونكى دې الندې كلمې په تورو :كورن دنده-۴

!واوي او بيا دې په كتابچو كې وليكي

يو پنوسم لوست مخونه) ۱۱۳ -۱۱۲( د خبرو كولو ادبونه :عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخته كوونكى دې د خبرو كولو په اهميت پوه شي زد:موخه

دريمه او(او هم د لوست د متن ليكل او لوستل دي .كره) لورمه

) هويار(او پوه )ير زيات( خورا :نوي لغتونه.د لوست انور، د نيمو تورو چار :درسي مرستندويه توكى

: فعاليتونه-۱ې اغلى وونكى دې ووايي چې خپلى كورن دند-

خپلې مخې ته تيارى كيدئ، دى دې په يو نظر هغهووري هغو زده كوونكو چې خپله كورن دنده يې نه دهاجرا كې هغوى ته دې الروونه وكي چې په راتلونكى

.كې خپله دنده ترسره كي اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې له پاره زده-

په نامه) تانملرى او دوس(كوونكې په دوو روپونو واكي دواه روپونه دې د تير درس په هكله له يو بلخه پوتې وكي وونكى دې هرې پوتنې ته نمرېوركى او په پاى كې دې ووري چې د كوم روپ

.نمرې زياتې دي هغه دې ونكي اعالن شي اغلى وونكى دې د تير او نوي درس د ايكو په هكله-

وهيدئ چې د خبرو كولو ادبونه ه شي دي؟ وپوتي چې تاسو وپزده كوونكي دې په دې هكله وغيى او وونكى دې دا ارزهونه وكي چې د نوي درس په هكله دوى ومره پوهيي بيادې په خپله وونكى د خبرو كولو د ادبونو لكه د خبرو كولو .نوبت، په نرم آواز خبرې كول او نور معلومات واندې كي

مو بايد(غلى وونكى دې د نوي درس دوهمه برخه ا- .په تخته وليكي) واب وركو... د هغو

هغه دې ولولي لغتونه دې معنا كي او د موضوع په اوند دې معلومات واندې كي؟

زده كوونكي دې متن ولولي د هغه په مطلب دې خبرې- .وكى او نوي لغتونه دې هم معنا كي

:ن مشق او تمري-۲ زده كوونكي دې متن ولولي او دهغه په معنا دې پوره-

!را واچوي وونكى دې د تورو چوكا جو كي زده كوونكي دې-

په دا الندې چوكا كې جال شوي توري په پام كى ونيسي اوهغه دې د كرى په واسطه له نورو تورو سره ونلوي او

. وليكىپوره كلمې دې جوې او په كتابچو كې دې

١٦٦

:پوهه شي؟ې را اچولى زده كوونكي د خبرو كولو په ادبونو باند- زده كوونكى هغه كلمې په متن كې پيدا كولى شي چې- تورى يې په سر، من او پاى كې راغلى وي؟) خ( د

زده كوونكي كلمې امال ليكلى شي؟ او هغه :مهارت لوستلى شي؟

زده كوونكى وپوهيدل چې د ادبونو په پاملرنې سره:ذهنيت . ستره وريانسان با ادبه كاري او نور ورته په درنه

:ارزت د خبرو كولو په ادبونو باندې له دې درس خه پوه-

!شول دغه درس زده كوونكو ته دا ذهنيت ورك چې بايد تل-

د خبرو كولو ادبونه په پام كې ونيسي او د خپلو ملروخبرې په يره مينه او حوصله مند سره واوري او د خبرو

.په وخت كې نوبت په پام كې ونيسيادبونه،(زده كوونكي دې دا كلمې :كورن دنده -۴

په جمول كې راوى او په) ملرى، دوستان، درنه ستره .كتابچو كې دې وليكي

وسم لوستيو پن مخونه) ۱۱۳ -۱۱۲( د خبرو كولو ادبونه :عنوان

دريمه برخه ې دقيق۴۵: وختشي او هم زده كوونكى دې د خبرو كولو په اهميت پوه :موخه

.كرى) وروست دوې(د لوست د متن ليكل او لوستل دي ، ور ، داخل، شامل )رفيق( ملرى :نوي لغتونه

. ليكلي كارتونه-د لوست انور :درسي مرستندويه توكى :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري هغه دې په نه او اصالح كى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره له زده-

كوونكو خه درى تنه واكي چې دوى دې له نورو زدهكوونكو خه پوتنې وكي او زده كوونكى دې وابونه

.وركي وونكى دې د متن وروست جملې د كتاب له مخې-

.ولولي او بيا دې پر زده كوونكو يوه يوه جمله ولوليې كلمې په هغوى باندې له متن خه وليكي هغهبيا دې ين

ينې زده كوونكي كه كولى شي يوه. دې په تورو واوييوه لنه جمله دې ووايي او د وونكى په مرستې دې په

.تخته وليكى :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې په دى موضوع هم په وارسره خبرې-

!وكي چې ولى د چا په خبرو كې ان وانه چوو زده كوونكى دې ن په ن يو بل ته يوه يوه كلمه-

.امال ووايياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه داسې: ارزه ونه-۳

پوتنې وكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او د .لوست ارزت ورخه رند او ارزه ونه هم ترسره شي

١٦٧

. وونكى دې د تورو خه كارتونه جو كي-تورو خه كلمه) م+ا+ل+س( زده كوونكى دې د -

)ى++ل+و+(جوه كى او په تخته دې وليكي )+ى+ك+ن+و+و ( اغلى وونكى دې چې آيا زده كوونكي په :ونهه ارز -۳

شوي دي؟ د و ساده پوتنو په واسطه دلوست پوه )پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(دوى د

.رندونه وكي زده كوونكي د سالم د وركولو په ادبونو باندې پوه شول؟: پوهه

زده كوونكي د وركل شويو تورو خه كلمې :مهارت جوولى شي او هم يې لوستلى شي؟

ولو د ادبونو په پوهيدوزده كوونكو د سالم ورك :ذهنيت .سره هغه ته پاملرنه كوي

:ارزت زده كوونكي د سالم وركولو د ادبونو په پوهيدو سره-

.سالم وركول ير ه كار بولي او لويانو ته سالم اچوي په زده كوونكو كې اخالقى جرئت پراختيا مومى او له-

.لويانو سره زه نيسى او انس پيدا كويزده كوونكي دې د خپلې كورن وو :كورن دنده -۴

خويندو او ورونو ته د سالم وركولو د ادبونو په ارزت .خبرې وكي او هغوى دې هم دې كارته وهوي

دوه پنوسم لوست مخونه) ۱۱۵ -۱۱۴(د سالم وركولو ادبونه : عنوان

لوم برخه دقيقې۴۵: وختزده كوونكى دې د سالم وركولو ادبونه او د هغو په:موخه

كي او د متنأو وپوهيى او په عملي توه ئې اجر ).دوه لوم كرې(لوستل او ليكل دي

:لغتونهنوى د لوست انور، د تورو ليكلي :درسي مرستندويه توكي

.كارتونه : فعاليتونه-۱ وونكى دې كورن دنده په يو كتو سره ووري، په نه-

دې كي او زده كوونكو ته دې ووايي چې دوه په دوه دې داو چاچې په سمه توه نه وي.يو بل غلط اصالح كي .ې ورته الروونه وكيترسره كې په مهربان سره د

اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه د زده كوونكو خه- .په روپيزه توه د و لنو او ساده پوتنو په تر كې وكي

د ولي يو يو تن زده كوونكى دې په وارسره: لومى روپ .په هكله خبرې وكي) خبرو كولو د ادبونو(په مخ د

په متن كې هغه كلمې پيدا كئتاسو د لوست: دوهم روپ .تورى د كلمې په پيل، من او پاى كې راغلې وي) ب(چې د

تاسو له نورو سره د خبرو كولو په وخت كې:درېيم روپ .كوم كى په پام كې نيسئ

وونكى دې د روپونو د ارزه ونې په پاى كې دوى په .لوم، دوهمې او درېيمې درجې كې واكي

دې زده كوونكي وهوي چې د نوي اغلى وونكى-لوست انور ته په غور سره ووري او خبرې دې پرې .وكي بيا دې وونكى پوره معلومات ورته واندې كي

اغلى وونكى دې د لوست دوه لوم كرې په-تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي زده

.كوونكي دې ورته غو ونيسيه كوونكي په وارسره جملى د تختې له مخې بيا دې زد-

په لو آواز ولولي وونكى دې دوي تشويق او د اتياوو .په صورت كې دې الروونه وكى

:مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو خه وغواي چې په روپى-

.د ولي په مخ كې تمثيل كي) سالم وركولو ادبونه(ول د ه زده كوونكي په و او خوو الفاظووونكى دې فعال

.سره تحسين او تشويق كي

١٦٨

.رند كي) لوست ارزت زده كوونكى د سالم وركولو په ادبونو وپوهيدل؟ :پوهه

:مهارت زده كوونكي مور، پالر، ورونو او خويندو او نورو-

مشرانو ته يي سالم اچول زده كل؟ زده كوونكى د تورو خه مناسبې كلمې جوولى، او-

.سم يې لوستلى شي :ذهنيت

-زده كوونكو وپوهيدل چې د سالم په وركولو د كورن .او نورو خلكو ترمن مينه او عالقه پيدا كيى

ى په دې وپوهيدل چې په سالم وركولو زده كوونك- باندې مو په كورن او ولنه كې د عزت خاوند كيو؟

:ارزت زده كوونكي د دې درس په لوستلو او پوهيدلو سره-

.اخالقى جرئت پيدا كوي د سالم په وركولو له مشرانو او لويانو سره زه نيسي او-

.مينه يې پيدا كييلرونكې) م(كى دې په متن كې زده كوون :كورن دنده -۴

.وكلمې پيدا او په كتابچو كې دې وليكي

وه پنوسم لوست د مخونه) ۱۱۵ -۱۱۴(د سالم وركولو ادبونه : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وختزده كوونكى دې د سالم وركولو ادبونه او د هغو په:موخه

كي او د متنأو وپوهيي او په عملى توه ئې اجر .لوستل) دوهمى او دريمې كرې(ل او ليكل دي د لوست

توجه-طرف، پام -لور:نوى لغتونهد لوست انور، د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي

.كارتونه :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري، په نه دې كي او ن په ن زدهل غلط اصالح كي او وونكى دېكوونكي دې د يو ب .الروونه وكي

اغلى وونكى د تير درس ارزه ونه د نورو ورو په- .ير وكي

اغلى وونكى دې د لوست دوهمې او درېيمې كرې-په تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي زده

.كوونكى دې په غور سره ورته غو ونيسيكو ته دې وخت ورك شي چې په وارسره بيا زده كوون-

جملې د تختې له مخې په لو آواز ولولي وونكى دې له .دوى سره په لوستلو كې پوره مرسته وكي

:مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې لوست-

.د كتاب له مخې په لو آواز ولوليله تورو زده كوونكي دې يو يو تن تختې ته راشي او -

پالر)=ر+ا+ل+پ: (خه كلمې جوې كي لكه )ن+ا+ر+ش+م(او ) ب+ا+د+ا(، )م+ا+ل+س(اغلى وونكى دې د زده كوونكو ارزه ونه :ونهه ارز -۳

پوهه، مهارت، ذهنيت او د(داسې وكي چې د دوى

١٦٩

)ن+ا+ر+ش+م ( وونكى دې د- ) =ه+ن+و+ب+د+ا () +ن+و+ا++ى= (

دكلمو توري د كارتونو له مخې په تخته وليكي او بيا دې .زده كوونكي ورخه كلمې جوې كي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳پوهه، مهارت، ذهنيت او(داسى پوتنى وكى چې د دوى

.ويي) د لوست ارزتده كوونكى پوه شول چې كوم كسان د درناوي وز :پوهه

دي او بايد سالم ورته واچوي؟ :مهارت

آيا زده كوونكى د سالم وركولو د ادبونو په هكله- خبرې كولى شي؟

له تورو خه كلمې جوولى شي؟-زده كوونكي د سالم وركولو د ادبونو په پوهيدلو: ذهنيت

او د هغوى له مينېسره د مشرانو درناوي ته پاملرنه كوي .خه خوند اخلي

زده كوونكى دې دا جمله درې واره په: كورن دنده-۴ .خپلو كتابچو كې وليكي

دوه پنوسم لوست مخونه) ۱۱۵ -۱۱۴(د سالم وركولو ادبونه : عنوان

دريمه برخه دقيقې۴۵: وختزده كوونكى دې د سالم وركولو ادبونه او د هغو په:موخه

كي او د متنأو وپوهيى او په عملى توه ئې اجر ).لورمې او پنمې كرې(لوستل او ليكل دي

)فكر(او پام ) ادبونه(اداب : نوى لغتونهد لوست انور، د تورو ليكلي:درسي مرستندويه توكي

.كارتونه : فعاليتونه-۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

كتو سره ووري او په نه دې كي او هغه زده كوونكي كورن دنده يې ه ترسره كې وې هغوى دېچې خپله

.وستايل شي او د هغوى كتابچى دې نورو ته وودل شي اغلى وونكى د تير درس ارزه ونه د و ساده پوتنو-

په تر كې وكي او زده كوونكي دې په روپيزه توه .وابونه ووايي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو خه د نوي درس- . داسې پوتنې وكيپه برخه كې

تاسې سپين يرى او مشران پيژنئ؟-۱ هغوى ته ولي سالم اچوئ؟-۲ تاسې چې كورته ئ لومى ه كوئ؟-۳

په پاى كې دې وونكى د مشرانو د احترام او هغوى ته د .سالم وركولو په هكله پوره معلومات واندې كي

اغلى وونكى دې د لوست وروست دوې كرې په-ه وليكي په لو آواز دې ولولي نوي لغتونه دې معناتخت

.كي او زده كوونكي دې ورته غو ونيسي زده كوونكى دې په وارسره يوه يوه جمله په لو آواز-

.ولولي نور دې په دقت سره ورته پام وكي : مشق او تمرين-۲ . زده كوونكى دې نوي لغتونه پخپلو كتابچو كې وليكي-

١٧٠

زده كوونكى دې نوى لغتونه په كتابچو كې وليكي او-ه جمله ورته جوه كي اومعنا دې كي، بيا دې يوه يو

.وونكى دې ارنه او مرسته وكياغلى وونكى دې د خپل ا او ارزه ونى: ارزه ونه-۳

.له پاره له زده كوونكو خه پوتنې وكي :پوهه

غنم ه ول كرل كيي او وك يې كري؟- د غنمو خه ه شي الس ته راي؟-

:مهارت له مخى په لو آواز زده كوونكي دې بيتونه د كتاب-

.ولولي . زده كوونكي بيتونه ليكي شي-

زده كوونكي وپوهيدل چې د بزر په زيارنې سره: ذهنيت .غم الس ته راي

زده كوونكي پوه شول چې د غنمو دكرلو خه: ارزتو په الس راي په و او نورو خوو انسان ژوندى

.پاتي كييو،(دې په كتابچو كې د زده كوونكي : كورن دنده-۴

.كلمې وليكي او په پو دې واوي) غنم، پاخه، خميره

درې پنوسم لوست مخونه) )۱۱۶- ۱۱۷و : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وخت زده كوونكى بايد پوه شي چې لوم غنم كل كيي او د:موخه

ي او بيا د وه الس ته راخه و ى اودوغنموپخي و خه ).لورم لومني بيتونه(لوست متن لوستل او ليكل دي و د

)د غنمو او نورو شيانو رېبدل او دروكول:(لو :نوي لغتونه .د لوست انور، د تورو ليكلي كارتونه: درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري او اصالح دې كيد سالم وركولو(اغلى وونكى دې د تير لوست -

.خه پوتنې وكي او ارزه ونه دې وكي) ادبونهعنوان په تخته) و)اغلى وونكى دې د نوي لوست -

وويشي) ۳ -۲ -۱(زده كوونكي دې په درو روپونو وليكي او په انورونو كې ه: د لومي روپ خه دې پوتنه وكي چې

.ه كوونكى به واب وركيشي وينئ؟ زد :د دوهم روپ خه پوتنه وكي چې

تاسو د غنمو د كرلو په هكله ه ويلى شئ؟د غنمو خه ه شى: د درييم روپ خه وپوتي چې

الس ته راي؟وونكى دې زيار وباسي چې هر زده كوونكى په يوازې

.توه واب وركي وونكى دې هغوى تشويق كي:ى دې د شعر دوه بيتونه د تختى پر مخ وليكىاغلى وونك -

وونكى دې بيتونه و لي په لو آواز ولولي او په مطلب .دې را واچوي

د هر روپ يو تن دې راشي د تختې له مخې دې د وونكي - .په مرسته بيتونه ولولي وونكى دې پوره الروونه وكي

:مشق او تمرين -۲پ زده كوونكو ته بيتونو اغلى وونكى دې د هر رو-

كلمى په كارتونو كې وليكي او هغوى ته دې وسپارى او بيادې الروونه وكي چې د بيتونو كلمى د كارتونو له مخى.يو د بل په مرسته ولولي او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

١٧١

.صورت كې دې له زده كوونكو سره مرسته وكيزده كوونكي دې په روپونو كې لوستل شوي بيتونه په كتابچو -

.كې وليكي وونكى دې د هر روپ خه ليدنه او ارنه وكياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳

. او خپله ارزه ونه دې ترسره كيپوتنې وكي :پوهه

وك د غنمو د كرلو په اه معلومات وركولى شي؟- د غنمو خه شي الس ته راي؟-

:مهارت .زده كوونكي د ليكلو كارتونو كلمې لوستلى شي - زده كوونكي لوستل شوي بيتونه د كتاب له مخى-

لوستلى او ليكلى شي؟يكل شوو بيتونو كې و تنه زده كوونكي دې په ل-

!هموزنه كلمې په نه كيزده كوونكي د بيتونو په لوستلو سره وپوهيدل چې: ذهنيت

د بزر زيار او زحمت ته په درنه ستره ووري؟زده كوونكي وپوهيدل چې بزران په خپل زيار :ارزت

.او زحمت سره خپلو خلكو ته غنم او نورې دانې كريي دې لوستل شوي بيتونه پهزده كوونك: كورن دنده-۴

. خپلو كتابچو كې وليكي

درې پنوسم لوست مخونه) )۱۱۶- ۱۱۷و : عنوان

دوهمه برخه دقيقې۴۵: وخت زده كوونكى بايد پوه شي چې لوم غنم كل:موخهالس ته راي او بيا د ووو ي او د غنمو خه وكي

خه و پخيى اود و د لوست متن لوستل او ).د شعر پنم او شپم بيت(ليكل دي د تنور(، تناره )د اوو د رسيدلو مايه(خميره :نوي لغتونه

)كلمه په مغيره شكل راغلى .ونهد لوست انور، د تورو ليكلي كارت: درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري او اصالح دې كياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د شعر د لوستل شوو -

.بيتونو په اه پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي اغلى وونكى دې زده كوونكي په درو روپونو-وويشي او د هر روپ خه دې وغواي) ۳ -۲ -۱(

:چې په انورونو خبرې وكي او بيا دې د شعر دا بيتونه په تناره شي– خميره ه شي خلك پرې ماه شي – و خواه شي

د تختې پر مخ وليكي وونكى دې بيتونه په لو آواز . ولولي او معنا دې كي

وپ زده كوونكي دې په له ييزه توه بيتونه په د هر ر- .لو آواز ولولي

اغلى وونكى دې له و تنو زده كوونكوخه-وغواي د خميرې د اتيا او په تناره باندې د و پخولوپه اه د خپلې پوهې په اندازه خبرې وكي وونكى دې

. زده كوونكي تشويق او بيا دې لن معلومات وركيغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكو ته ا-

الروونه وكي چې په بيتونو كې هموزنه كلمې په نه )پاخه) (شنه: (كي او په كتابچو كې دې وليكي لكه

:مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې ولو زده كوونكو ته الروونه-

وكي چې لوستل شوي بيتونه دې په دوه كسيزه توه يورسته د كارتونو له مخې ولولي او د نيمتياو پهد بل په م

ته يله، م هم وايي) و( په ينو پتني سيمو كې :يادونه

١٧٢

كې وليكي او د ميز په مخ دې واچوي د هر روپ دوه راشي يو تن دې يو كارت را پورته او بل دې دتنه دې

كارت توري په تخته وليكي او بيا دې بشپه كلمه ترې .جوه كي او ودې ولولي

:لكه = ++و+= ه ++و+غنم ، ا= م +ن+غ = ى++ و

همدارنه دې بشپى كلمې په ولو زده كوونكو باندې په وليكي دا فعاليت دې تر پايه پورې پهلو آواز ولولي او

.زده كوونكو باندې عملي كيغنمو درمند، بزر، غويان يا د( اغلى وونكى دې د -

په برخه كې پوره معلومات) كرماشين، ژرنده او نور .وركي

:مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

نكي په له ييزه توه دشعر دې زده كوو) و(چې د .ترانې په شكل ولولي

زده كوونكو ته دې الروونه وشي چې الندې كلمې په- .كتابچو كې په تورو واوي

درې پنوسم لوست مخونه) )۱۱۶- ۱۱۷و : عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵: وختكى بايد پوه شي چې لوم غنم كل زده كوون:موخه

كيي او د غنمو خه وه الس ته راي او بيا د و خهو پخيى اود و د لوست متن لوستل او ليكل

.)وروست بيتونه(دي )يعنى كاردپاره تيار شي( جو شي كارلره:نوي لغتونه

د لوست انور، د تورو ليكلي: درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

.كتو سره ووري او اصالح دې كي اغلى وونكى دې د هر روپ يو تن باندې لوستل-

شوي بيتونه د كتاب له مخې ولولي بيا دې په وتنو زدهكوونكوباندې هموزنه كلمې پيدا او د تختې پر مخ وليكي

.نه دې ترسره كياو خپله ارزه و اغلى وونكى دې د شعر دا بيتونه-

) وى چې مو شي–كار لره جوه (د تختى پر مخ وليكى زده كوونكو ته دې ووايي چې بيتونوته ير شي او غو ونيسي وونكى دې بيتونه په لو آوازولولي او په مطلب دې خبرې وكي او په كارتونو كې

.مې دى معنا او تلفظ كيليكل شوى كل بيا دې و زده كوونكي په وارسره بيتونه د تختې له-

مخې په لو آواز ولولي او د نيمتياو په صورت كې دې .وونكى مرسته او الروونه وكي

اغلى وونكى دې د شعر د ويونكى نوم په تخته-او زده كوونكو ته دې هغه وروپيژني او) روغمن(وليكي ويلى دى او هغه) روغمن(وايي چې دغه شعر اغلى ودې

.د دې شعر شاعر دى اغلى وونكى دې الندې توري بيل بيل په كارتونو-

١٧٣

) وي-كار- خميره-المده- اوه–غنم ( .او له د غو كلمو خه دې دوو كلمو ته لنې جملې جوې كي

.لوست په اوند پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳ :پوهه

و د ه شي خه او نه الس ته راي؟ - د اوو خه نور كوم خوراكي شيان چې ستاسو خويي پخوي؟ نومونه يې واخلئ؟ -

:مهارت زده كوونكي بيتونه ترانى په شكل لوستلى او بيا يې ليكلى شي؟ - ي هموزنه كلمې په شعر كې ودلى شي؟زده كوونك -

.زده كوونكى د بزر زيار ايستل ستايي او د هغه درناوى كوي :ذهنيت .زده كوونكي وپوهيدل چې بزر په زيار سره غنم كري نو كه ولو ته د احترام او درناوي ودى :ارزت

. كې وليكي او هغه دې په جملو كې وكارويكلمې په خپلو كتابچو) غنم، تنور، وى(زده كوونكي دې :كورن دنده -۴ .......رو، كلچې، فتيرې:لكه

١٧٤

بيا دې دغو كلمو) كاهو، خوشحالي، ليا، و:(وليكي .ته يوه يوه جمله جو كي په خپلو كتابچو كې وليكي

كى دې له زده كوونكو خهاغلى وون :ونهه ارز -۳ .پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

:پوهه آيا زده كوونكي د لوست په مفهوم پوه شوي دي؟- آيا زده كوونكى ويلى شي چې د ناولو سبو خول انسان-

ته ه زيانونه رسوي؟ :مهارت

زده كوونكي د لوست جملى لوستلى او ليكلى شي؟-ناولو سبو د مينلو په طريقه پوه شول؟ زده كوونكي د -

او عملى كولى يې شي؟آيا زده كوونكي د ناولو سبو په زيانونو پوه شول؟ :ذهنيت

.او د سبو له مينلو سره يې عالقمندي پيدا كه :ارزت

زده كوونكي په دې پوه شول چې د ناولو سبو خول- روغتيا ته زيان رسوي؟ او انسان ناروغه كوي؟

ده كوونكي د خپلى پوهى له مخى د ناولو سبو له ز- .خولو خه ه وي

زده كوونكي دې د هغو سبو نومونه چې :كورن دنده-۴روغتيا ته يره ه رسوي په خپلو كتابچو كې وليكي او په

!تورو دې واوي

پنوسم لوستلور مخونه) ۱۱۹ -۱۱۸(ناولي سابه :عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وخت او د پاك په وي د پاك او روغتيا ساتلو خه د:موخه

لوم،( پوهيدل دي د ناولي سابه متن ليكل او لوستل دي .هجمل) دوهمه، درېيمه او لورمه

)يتركار(، سابه )چل( ناولي :نوي لغتونه .دلوست انور، د تورو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱

اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري .او اصالح دې كي

اغلى وونكى دې د تير لوست خه پوتنې وكي- .او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

عنوان) ناولي سابه(اغلى وونكى دې د نوي لوست -د تختې پر مخ وليكي او د لوست د هدف په اه دې خبرې

روپونو) ۳ -۲ -۱(وكي بيا دې زده كوونكي په درو :باندې وويشي او د هر روپ خه وپوتي چې

په پورتني رسم كې ه شيان وينئ خبرې:لومى روپ پرې وكئ؟ لو سبو خول انسان ته ه زيان رسوي؟د ناو: دوهم روپ تاسې ناولي سابه په ه شي پرې مينئ؟: درېيم روپ

.د هر روپ زده كوونكي به په وارسره وابونه وواييوونكى دې زده كوونكي پوه كي چې ناولى سابه بايد هروخت په پاكو اوبو، پتاس لرونكې يا كلورين داره اوبو باندې

ل شي او وخوو په ناروغيو اخته نشوومين ل شي تر. اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې -

)لوم ، دوهمې، درېيمې او لورمې جملې(اوس د لوست ته ير شي او غو ونيسي وونكى دې جملې د كتاب لهمخې په لو آواز ولولي، په مطلب دې پوره را واچوي نوي

.تلفظ او معنا دې كيلغتونه دې په تخته وليكي د هر روپ وتنه به د لوست جملې په لو آواز ولولي-

او د هر روپ و تنه زده كوونكي دې د ولي پهمخكې د ناولو سبو د خولو په هكله چې روغتيا ته زيان.لري خبرې وكي وونكى دې هغوى ته الروونه وكي

:مشق او تمرين -۲ .يو د بل په مرسته ولولي دې زده كوونكي دې لوست -زده كوونكي دې په خپلو روپونو كې له سپنو كاغذونو خه -

باندې واه كارتونه جو كي او بيا ې دا كلمې په كارتونو

١٧٥

. دې زده كوونكو ته الروونه وكيولولي او وونكىاغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې په لوستل -

توري د كلمې په سر،) ر(شويو جملو كې هغه كلمې چې د . پاى كې راغلې وي په خپلو كتابچو كې وليكيمن او ) كار) (راشي) (ور: (لكهاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

درس په اوند پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره :كيو زده كوونكي دې د سبو نومونه واخلي چې :پوهه

.روغتيا ته ه رسويله درس خه اخيستل شوى مطلبزده كوونكي :مهارت

په خپله ژبه ويلى شي؟زده كوونكي وپوهيدل چې د پاكو او مينل شويو :ذهنيت

.سبو په خولو انسان ته ه رسويزده كوونكى په دې وپوهيدل چې بايد هيكله :ارزت

كاهو، ندنه او يا نور سابه او مېوې بى له مينلو خه ونه .بب ريخول شي كه د ناروغيو س

زده كوونكو ته الروونه وكئ چې په :كورن دنده-۴كور كې د سپين كاغذ خه واه كارتونه جو كي او

دستر خوان، يه، درد،(دغه كلمې دې په كې وليكي ) پتاس، ماله

پنوسم لوستلور مخونه) ۱۱۹ -۱۱۸(ناولي سابه :عنوان برخه دوهمه دقيقى۴۵: وخت او د پاك په وي د پاك او روغتيا ساتلو خه د:موخه

د( پوهيدل دي د ناولي سابه متن ليكل او لوستل دي .) لورمې كرى خه تر نهمى كرى پورې

يو ول ميروپ (پتاس، )سمدواره (سم السه :نوي لغتونهوژونكي مواد دي چې سابه ، مېوى او نور ناولي شيان پرې

)مينل كيي . د لوست انور، د سبو انوريز چار :ستندويه توكيدرسي مر

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

.ووري او اصالح دې كياغلى وونكى دې د سبويو انوريز چار تيار كي -

او د تختې په مخ دې ووي او له زده كوونكو خه دې .كيوغواي چې انور په هكله خبرې و

بيا دې د ناولو سبو خول چې سي ته ه زيان رسوي له هر- .روپ خه پوتنه وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكو خه- پوتنه وكي چې تاسې ناولي سابه په ه شي مينئ؟

د هر روپ زده كوونكي به بيل بيل وابونه وركي وونكىدې په كلورين باندې د مينلو طريقه هم ويي او بيا دې دسبو مينلو د و په اه لن معلومات وركي او هغوى دېدې كار ته وهوي چې هيكله بايد ناولي سابه بى له مينلو

.ونه خوري كه چې يرې ناروغ منته راويوونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې د لوست دغو -

......خو كله چې د دوى په يه ( غو ونيسي جملو تهوونكى) ماله په اوبو كې حل كي او مو پرې وميني

دې جملې و لې په لو آواز ولولي په مطلب دې لنېخبرې وكي او نوي لغتونه دې د تختې پر مخ وليكي او

.معنا دې كي بيا دې پر دوى و لي تكرار كي :مشق او تمرين -۲- ي چې پهوونه وكروپونو ته الر ولو وونكى دې اغلى

دوه كسيزه توه دې جملې د كتاب له مخې يو د بل په مرسته

١٧٦

خه داغلى وونكى دې د زده كوونكو :ونهه ارز -۳درس په اوند ينې پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې

.ترسره كيد هر روپ يو تن دې د ناولو سبو او پاكو سبو د :پوهه

.خولو په اه لن معلومات وركيد هر روپ يو تن زده كوونكى دې د وركل شويو :مهارت

.تورو خه بشپې كلمې جوې او بيا دې په لو آواز ولولي ناولي) = ي+ل+و+ا+ن: (كهل

)= ه+ب+ا+س ( )=و+ب+و+ا(

آيا زده كوونكو د ناولو سبو د زيانونو په اه هغه :ذهنيت كوم معلومات چې يې ترالسه ك د خو احساس كوي؟

زده كوونكي د ناولو سبو د كيسى په لوستلو او :ارزتخولوليكلو سره په دې پوه شول چې سابه بايد مخكى له

.خه پرې مينل شي او بيا وخول شيزده كوونكي دې په خپله خوه د هغو :كورن دنده-۴

سبو نومونه په كتابچو كې وليكي چې هم اومه خول .كيي او هم پاخه

ازرې، پياز: لكه

پنوسم لوستلور مخونه) ۱۱۹ -۱۱۸(ناولي سابه :عنوان يمه برخه در

دقيقى۴۵: وخت د پاك او روغتيا ساتلو خه دې او د پاك په و پوهيدل:موخه

).وروست جمل(دي د ناولي سابه متن ليكل او لوستل دي )فوراً(، سمدالسه ) مزه ( خوند :نوي لغتونه

لوست انور، ماله، پاس او د :درسي مرستندويه توكي .ينې سابه

: فعاليتونه-۱

اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورندنده ووري او .په زده كوونكو دې اصالح كي

اغلى وونكى دې د لوم او دوهمى برخى خه- .ينې پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

وايي چې د اغلى وونكى دې زده كوونكو ته و-لوست جملو ته د كتاب له مخى ير شي او غو دې ورتهونيسي وونكى دې جملى په لو آواز ولولي او معنا دېكي بيا دې د متن مطلب د كيسې په وه له زده كوونكو

.خه وغواي چې هغوى يې په خپله ژبه وواييوونكى دې زده كوونكي تشويق او په آفرين ويلو دې

.وستايي اغلى وونكى دې د لوست په درېيم فعاليت كې-

وركل شوي توري جالجال د تختې په مخ وليكي او د هرروپ يو تن دې راشي او له تورو خه دې بشپى كلمې

.جوې او د تختې په مخ وليكي =ى+ل++ن+ى+سابه م= ه+ب+ا+س: لكه

. كيوونكى دې دا فعاليت په نورو زده كوونكو هم ترسرهاغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲

الروونه وكى چې الندې كلمې په خپلو كتابچو كې)خ( وليكى بيا دې په تورو واوي او په كلمو كې دې د

.تورى الندې كره وكاي )خوشالي، نامينلى، دسترخوان، درد او پتاس(

١٧٧

.چې جملې د كتاب له مخى ولولي وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې په اغلى-

انفرادى توه په لوست كې هغه كلمې پيدا كي چې دتورى يې د كلمې په سر، من او پاى كې راغلى وي) غ(

)روغ: (هغه پخپلو كتابچو كې وليكي لكهاغلى وونكى دې د درس په اه خپله :ونهه ارز -۳

ده كوونكوارزه ونه ترسره كي او و پوتنى دې له ز .خه وكي

:پوهه زده كوونكي ويلى شي چې د روغ پاتى كيدو له پاره-

لومى كوم كارونه بايد ترسره شي؟ د پاكو اوبو ل او نورو پاكو شيانو خول بدن ته ه ى لري؟-

زده كوونكي دې لوستل شوې جملې د كتاب له :مهارت مخې لوستلى او ليكلى شي؟

پوهيدل چې پاكى اوبه او پاكزده كوونكي و :ذهنيت .خواه سالمتيا ته ه لري

زده كوونكي وپوهيدل چې په پاكو خوو سره: ارزتانسان روغ رم پاتې كيي او د خپل ژوند چارى په ه

شان مخكې بيايي؟زده كوونكى دې له متن خه غ لرونكى :كورن دنده-۴

.كلمې پيدا او په خپلو كتابچو دې وليكي

پنوسم لوستپنه مخونه) ۱۲۱ -۱۲۰(روغ پاتې كيدل :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختكى د سالم بدن پاتى كيدو پهدا ده چې زده كوون :موخه

متن ليكل او لوستلاتيا او د هغه په ارزت پوه شي او د .)درې لوم كرى( دي

)ول خوراكى شيان(، خواه)ضرورت( اتيا :نوي لغتونه )فايده(او ه

دلوست انور او د امكان په:درسي مرستندويه توكي . ييصورت كې د خوو انوريز چار يا اصل يا مودل

:فعاليتونه -۱ودنده په يو كت كوونكو كورناغلى وونكى دې د زده -

.سره ووري او غلط دې يو د بل په مرسته اصالح كيد متن) ناولى سابه( اغلى وونكى دې د تير لوست -

خه د هر روپ نه پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې .د تير لوست په اوند رنده كي

)روغ پاتى كيدل(لى وونكى دې د نوي لوست اغ -عنوان د تختې پر مخ وليكي او لن معلومات دې د روغ پاتىكيدو په هكله له زده كوونكو خه وغواي بيا دې زده

په) ه) (سپورت) (روغ(كوونكي د نورو ورو په شان د نامه روپونه جو كي او د خوو انوريز چار دې د

له روپ خه دې وغواي) روغ(وي د تختې پر مخ وچې د لوست په انورونو چې په چار كې ودل شوي دي

له روپ خه دې پوتنه وكي) سپورت(خبرې وكي د تاسې رنه كولى شئ چې بدن مو سالم او روغ وي؟: چې

آيا تاسې پاك خواه:د تې له روپ خه دې وپوتى كوئ؟خورئ پاكې او به ئ او سپورت

د هر روپ زده كوونكي به په وارسره ايي پوتنو ته .وابونه وركي

وونكى دې زيار وباسي چې ماشومانوته د خبرو كولو .موقع وركي چې دوى خپل معلومات واندې كي

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې -دوهمې او درېيمې جملې په لو ،د كتاب د لوست لوم

.آواز ولولي او نوې كلمې دې د تختى په مخ معنا كيد هر روپ يو ته زده كوونكى دې بيا جملى د كتاب له -

.مخې په لو آواز ولولي او زده كوونكى دې ورته غو ونيسي : مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

١٧٨

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته :مشق او تمرين -۲الروونه وكي چې ليكل شوې كلمې د تختې له مخې په

.چو كې وليكي او بيا دې په تورو واويخپلو كتاب ) ه++و+غ(غوه : لكهاغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د: ارزه ونه-۳

پوهه،(لوست په اوند و پوتنې وكي چې د زده كوونكو .رنده كي) مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت

:پوهه وك ويلى شئ چې د انسان د روغ پاتې كيدو له پاره-

ه شي ته اتيا ده؟ مو ولې پاك خواه خورو؟-

زده كوونكي لوستل شوې كلمې او جملې په لو :مهارت آواز لوستلى او ليكلى شي؟

زده كوونكى پوهيدل چې د روغتيا ساتل د پاكو :ذهنيت .اوبو او پاكو اوبو خوو په وسيله كېدلى شي

هزده كوونكى د دې متن د لوستلو او ليكلو خ :ارزت .د پاكو خوو په ارزت پوه شول

زده كوونكو ته الروونه وكئ چې الندې :كورن دنده-۴روغ، خواه، اوبه،.(كلمې په كتابچو كې په تورو واوي

) خوبسپورت،

پنوسم لوستپنه مخونه) ۱۲۱ -۱۲۰(روغ پاتې كيدل :عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وختدا ده چې زده كوونكى د سالم بدن د پاتى كيدو په :موخه

متن ليكل او لوستلاتيا او د هغه په ارزت پوه شي او د .كره) لورمه، پنمه او شپمهدريمه، ( دي

:نوي لغتونهپه كتاب كې د لوست انور، د :درسي مرستندويه توكي

.خوو انوريز چارت او د كلمو ليكلي كارتونه :فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو كورن اغلى دنده

ووري او غلط دې د ن په ن زده كوونكو باندې .اصالح كي

وونكى دې له زده كوونكو خه وغواي اغلى -په) سپورت(او د ) پاكو اوبو) (پاكو خوو) (روغ بدن(چې

.اه خپله حاصله شوې پوهه رنده كيروغ، سپورت او( وونكى دې زده كوونكي په درو روپونو د -

....په خووكې(په نامه جو كي بيا دې د لوست دا جملې )ېد تختې پر مخ وليكي بيا دې جملې) ري ديد روغتيا له پاره ضرو

.په لو آواز ولولي او په مطلب دې پوره را واچوي د هر روپ و تنه زده كوونكي دې جملې په لو آواز-

ولولي او د نيمتياو په صورت كې دې وونكى پوره .مرسته وكي

)غوې، سابه، نخود، وريجې، ميوې(اغلى وونكى دې د -ارتونو كې وليكي او د ميز په مخ دې واچوي د هركلمې په ك

روپ خه دې دوه تنه راوغواي يو دې يو كارت را پورتهكي او په لو آواز دې ولولي او بل تن زده كوونكى دې همدغه

.كلمه په تخته وليكي وونكى دې پوره الروونه وكي وې غوه سابه نخود وريجې مې

اغلى وونكى دې د و تنو خه وغواي چې د-ليكل شوو كلمو په هكله خبرې وكي او هم دې همدا

.خواه په انوريز چار كې پيدا او په تخه دې وليكي غوه: لكه

١٧٩

.كي او د نيمتياو په صورت كې دې پوره الروونه وكياغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي -

.چې د الندې پوتنې سم واب پيدا او په نه دې كي كوم شيان د بدن روغتيا ته ه رسوي؟

.، سپورت كول او خوب كوله خواه، د پاكو اوبو ل:الف .د يرو خوو خول:ب .خوب نه كول: جاغلى وونكى دې د خپلى ارزه ونې له پاره د :ونهه ارز -۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې ينې !پوتنې وكي

:پوهه كوم خواه روغتيا ته ه رسوي؟-۱۲- و تهوكي او غه سپورت كول د انسان ه ه

رسوي؟د و ورو خوو نومونه په تخته وليكئ او په :مهارت

لو آواز يې ولولئ؟زده كوونكي د روغتيا په ارزت پوه شول او :ذهنيت

.ساتلو ته يې پاملرنه كويآيا زده كوونكي په دې پوه شول چې روغ ير :ارزت

كار كولى شي او لوست ه زده كولى شي؟وونكي دې په كتابچو كې د و مېوو اوزده ك :كورن دنده -۴

.خوو نومونه وليكي

پنوسم لوستپنه مخونه) ۱۲۱ -۱۲۰(روغ پاتې كيدل :عنوان

دريمه برخه دقيقې۴۵: وخت دا ده چې زده كوونكى د سالم بدن د پاتى كيدو په:موخها او د هغه په ارزت پوه شي او د متن ليكل او لوستلاتي

).لور وروست كرې(دي )قوي(، پياوى )د بدن اعضاء( غي :نوي لغتونه

. د لوست انور، د كلمو ليكلي كارتونه :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

.كوونكو باندې اصالح كيووري او غلط دې په زده اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د تير لوست-

.په اه و پوتنې وكيروغ، سپورت او(بيا دې زده كوونكي په درو روپونو - .ونوموي) هاغلى وونكى دې ولو روپونو ته ووايي چې د هر -

د خو وريز چارروپ زده كوونكي به په وارسره د انواو مېوو نومونه واخلي او معلومات به واندې كي وونكى

.شاباش او آفرين په ويلو سره وستاييبه زده كوونكي د پاكو اوبو ل د(اغلى وونكى دې د لوست دا جملې -

د تختې پر) خبرې په پام كې وساتئ...... خوو په هضمولو كې وونكي يې همخ وليكي، په لو آواز دې ولولي چې ول زده ك

.واوري بيا به د جملو په مطلب را واچوي او كلمې دې معنا كي د هر روپ زده كوونكى دې جملى د تختې له مخې په-

.لو آواز ولولي اغلى وونكى دې الندې پوتنى له هر روپ خه-

.په وارسره وكي : مشق او تمرين-۲ه وونكى دې زده كوونكي وهوي چې په روپيز-

!توه له يو بل خه دا الندې پوتنى وكيتاسې پوه شوئ چې د پاكو اوبو ل ه: د روغ روپ

ې لري؟كوم كارونه د انسانانو د هوكو او نورو:د سپورت روپ

غو په وده كې ير مهم نل كيي؟انسان په يوه شپه او ور كې و ساعته: د ې روپ

خوب ته اتيا لري؟دې د زده كوونكو وابونه واوري هغوى دې تشويق وونكى -

١٨٠

د هر روپ زده كوونكي به په وارسره واب وركيچې ماينونه په سكونو، الرو، پلونو، ويالو او نورو ورانو

وونكى به په دې برخه: ايونو او كدوالو كې پيدا كيي .نه وكيكې الروو

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳ .پوتنى وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

:پوهه زده كوونكى د ماين د خطرونو په هكله معلومات-

وركولى شي؟ زده كوونكي ويلى شي چې ماينونه په كومو ايونو كې-

خ وي؟از ولولي اوو زده كوونكي دې جملې په لو آو :مهارت

.هغه دې د تختې پر مخ وليكيزده كوونكي د ماين د خطرونو په پوهيدو سره د: ذهنيت

.ان د ساتنې په فكر كې كييزده كوونكي پوه شول چې ماينونه په بيال بيلو بو: ارزت

جو شوي دي او په الرو، سكونو، باغونو او نورو ايونو .كې خ شوې دي او سى له منه وى

زده كوونكي دې د ماين په هكله ول :كورن دنده-۴معلومات خپلى كورن په تيره بيا خپلو وو خويندو او

.وونو ته وركي

وسم لوستشپپن مخونه) ۱٢٣ -١٢٢(ماين ه شي دى؟ : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختنهد دې لوست موخه داده چې زده كوونكي ماينو :موخه

لوم،(وپيژني او د هغو له خطرونو خه انونه وساتي .جمله) دوهمه او درېيمه

)چاودونكى، شيان او انفجارى مواد(ماين :نوي لغتونهد لوست انور د ماينونو انوريز:درسي مرستندويه توكي

.چارت، د كلمو ليكلي كارتونه :فعاليتونه -۱ر لوست كورن دندهاغلى وونكى دې د زده كوونكو د تي -

ووري او كومو زده كوونكو چې خپله كورن دنده په سمهتوه ليكلې وي د هغه كورن دنده د تختې پر مخ وليكي او نور .زده كوونكي يې د هغې له مخې خپله كورن دنده اصالح كي

اغلى وونكى دې د تير لوست خه و پوتنې-عنوان) ه شي دى؟ماين (وكي او بيا دې د نوي لوست

د تختې پر مخ وليكي او زده كوونكي دې په دريو روپونووويشي او له هر روپ خه دې د انيزې) ۳ -۲ -۱(

.په ول د ماين په اوند پوتنې وكي وونكى دې د ماينونو انوريز چار چې مخكى يې-

جو كي دي په تخته ووي او د هر روپ خه دېپه انورونوكې ه وينئ بيا دې د هرداسې وپوتى چې

روپ خه بله پوتنه وكي چې آيا تاسو ماينونه ليدلى !دي؟ كه موليدلى دي چېرى؟ خبرى پرى وكئ : بيا به د بل روپ خه داسى پوتنه وكي چې

كه چيرې تاسې له ماين سره مخامخ شئ ه كوئ؟ لهنو وروسته به وونكى د ماين په هكله د زده كوونكو

.سويې سره سم معلومات وركي)لوم، دوهمه او درېيمه( اغلى وونكى دې د متن -

جمله د تختې پرمخ وليكي په لو آواز دى ولولي بيا دې په .مطلب پوره را واچوي او نوې كلمې دې معنا كي

و تنه زده كوونكي دې د تختې مخې ته راشي او په- .وارسره دې جملې ولولي

زده كوونكى دې له يو بل خه داسې: او تمرين مشق -۲ :پوتنې وكي

ماينونه په كومو ايونو كې موندل كيى؟

١٨١

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې جملې د كتاب له مخى يو د بل په-

.مرسته ولولي او وونكى دې په ارنه وكي . زده كوونكي لوستل شوې جملې په كتابچو كې وليكي-زده كوونكو خهاغلى وونكى دې له : ارزه ونه-۳

داسې پوتنې وكي چې د دوى د پوهى، مهارت، ذهنيت او .د لوست د ارزت په برخه كې خپله ارزه ونه ترسره كي

:پوهه ينى ماينونه د كومو شيانو په ير په الرو، سكونو،-

پلونو او ويالو كې موجود دي؟ ماين ولى خطر ناك شى دى؟-

كلي كارتونه لوستلى او ليكلى شي؟زده كوونكي د كلمو لي: مهارتزده كوونكي د ماينونو د خطرونو په پوهيدو سره :ذهنيت

.له هغو خه ان ساتىزده كوونكي وپوهيدل چې ماينونه بيال بيلې بى: ارزت

لري او په الرو، سكونو، ويالو باغونو او نورو ايونو كېيموجود دي چې انسان، حيوان او نقليه وسايل له منه و.

زده كوونكي دې په خپله خوه د متن خه :كورن دنده -۴و كلمې په كتابچو كې وليكي او دوو كلمو ته دې لنې جملې

. كيجوې

وسم لوستشپپن مخونه) ۱٢٣ -١٢٢(ماين ه شي دى؟ : عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وخت د دې لوست موخه داده چې زده كوونكي ماينونه وپيژني:موخه

).لورمه جمله(او د هغو له خطرونو خه انونه وساتي )عيبى كوي(معيوبوي :نوي لغتونه

.ار، د كلمو ليكلي كارتونه انوريز چ:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱

اغلى وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورندنده .ووري او غلط دې په يو بل باندې اصالح كي

اغلى وونكى د تيرې ورې د لوستل شوې برخې- .خه پوتنې وكي

-چې مخكى يې جو وريز چاروونكى دې ان اغلى پر مخ ووي او زده كوونكي دې په دروكى دې د تختې

وويشي له هر روپ خه دې وغواي) )۱- ۲- ۳روپونو چې د انورونو په هكله خبرې وكي او د ماينونو چې په بيال .بيلو بو په انورونو كې ودل شوي دي نومونه دې واخلئ

)م( اغلى وونكى دې د هغو كلمو كارونه چې د-ه مخ واچوي د هر روپ له دوو تنوتورى ولري د ميز پ

خه دې وغواي چې راشي يو تن دې يو كار پورتهكي او كلمه دې ولولي بل تن دې هغه كلمه په تخته

تورى په كې) م(وليكي او له نورو زده كوونكي دې د ويي چې په دې توه به په زده كوونكو كې د لوستلو او

.شيليكلو مهارت چې ير مهم دې پياوى ماين منه قلم موجود

معيوبوي مه كوئ اغلى وونكى دې نوى درس د جملى د تختې پر مخ-

وليكي، و لي دې په لو آواز ولولي بيا دې په مطلب .پوره رندونې وكي

مخې و تنه زده كوونكي دې په وارسره د تختې له-جملې ولولي او د نيمتياو په صورت كې دې وونكى

.پوره الروونه وكي

١٨٢

.ماينونو رسمونه په كتابچو كې وباسياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳

داسې پوتنى وكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت .ياو د لوست ارزت په برخه كې رندونه وك

:پوهه ماينونه د كومو شيانو په ير موجود دي؟- كه چيرى تاسو له سرو نه شويو شيانو سره مخامخ شئ-

ه كوئ؟آيا زده كوونكي كلمې اوجملې سمې لوستلى او :مهارت

ليكلى شي؟زده كوونكي وپوهيدل چې بايد د سره رن په :ذهنيت

آرام اوليدو سره د خطر او د سپين رن په ليدو سره د .راحت احساس وكي

د انسانانو) ماين(آيا زده كوونكي وپوهيدل چې :ارزتارويو او نورو شيانو د من دى مو بايد ورته ندې

.نشوزده كوونكي دې الندې كلمې په خپلو :كورن دنده -۴

.كتابچو كې وليكي او بيا دې په تورو واوي )او رات ايونه، ت ،معيوبوى، هغه(

وسم لوستشپپن مخونه) ۱٢٣ -١٢٢(ماين ه شي دى؟ :عنوان

دريمه برخه ې دقيق۴۵: وخت وپيژني د دې لوست موخه داده چې زده كوونكي ماينونه:موخه

).دوې وروست كرې(او د هغو له خطرونو خه انونه وساتي )تلل او راتلل(ت او رات :نوي لغتونه

انوريز چار، د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري او-

.دې اصالح كيغلط دې ن په ن زده كوونكو بان د هر روپ زده دې په وارسره د تير درس جملې او په-

.مطلب دې پوره را واچوي اغلى وونكى دې د هر روپ خه په جال جال-

توه پوتنه وكي چې ينى ماينونه د كومو شيانو په ير دي؟

وونكى دې زده كوونكي تشويق كي او يو ل بيا-په هكله لن معلومات واندېدې د ماينونو د خطرونو

.كي اغلى وونكى دې د نوى درس جملى په تختى وليكى-

په لو آواز دې ولولي او په مطلب دې پوره را واچوى . نوې كلمې دې ورته معنا كي

بيا دې په زده كوونكو باندې لوست د تختې له مخې په- .لو آواز ولولي او معنا دې ك ي

:مشق او تمرين-۲الس، چوي، سى،( اغلى وونكى دې دا كلمې -

د كارتونو په مخ) معيوبوى، هغه، ايونه، سورون، نهوليكي او د ميز په مخ دې واچوي د هر روپ له دوو تنوي چې راشي يو زده كوونكى دې يوه كارخه دې وغواپه لو آواز دې ولولي او بل دې لوستل شوې كلمه په تخته

.ې ول زده كوونكى په وارسره را كار وكيوليكى بيا د زده كوونكي دې د سيال په ول په روپيزه توه د-

١٨٣

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په دوو كسيزو روپونو بيتونه يو د بل-

په مرسته د كتاب له مخې ولولي او وونكى دې د ولو .روپونو خه ارنه وكي

زده كوونكي دې په خپلو دوو كسيزه روپونو كې- .بيتونه له يو بل سره د امال په توه كار وكي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه :ونهه ارز -۳داسې پوتنې وكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت

.او د لوست ارزت په برخه كې رندونه وشي :پوهه زده كوونكى ويلى شي چې روغتيا ه ته وايي؟-۱ زده كوونكي د پاكوالى په و وپوهيدل؟-۲

:مهارت .ولي او په تخته دې وليكى زده كوونكي دې بيتونه ول-۱ آيا زده كوونكي دا مهارت ترالسه ك چې رنه خپل-۲

ان او بدن پاك وساتي؟د دې شعر په لوستلو سره زده كوونكي د روغتيا: ذهنيت

په ارزت پوه او د هغى د ساتلو په فكرزده كوونكي وپوهيدل چې د پاكوالي په پاملرنې :ارزت

!خپلې چارې په سمې سرته ورسووسره به روغتيا ولرو او زده كوونكى دې لوستل شوي بيتونه په: كورن دنده -۴

.خپلو كتابچو كې وليكى

پنوسم لوستاوه مخونه) ۱۲۵ -۱۲۴(روغتيا : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وخت د دې لوست موخه دا ده چې زده كوونكى د پاك:موخه

د دى لوست د متن سم لوستل اوپه ارزت پوه شي او .) دوه بيتونهىلوم(ليكل دي )كالي( ، جامې)صحتمندي( روغتيا :نوي لغتونه

.د لوست انور، د كلمو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

ېووري او غلط دى د ن په ن زده كوونكو باند . دې اصالح كي

په هكله دې) ماين( اغلى وونكى دې د تير لوست د - .پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

عنوان د) روغتيا( اغلى وونكى دې د نوي لوست -تختې پر مخ وليكي او زده كوونكي دې په دريو روپونو

.وويشي) روغتيا، ايسته او پاكي(ويلى شئ: دې پوتنې وكي چېروپ خه) روغتيا(د

ه ته وايي او پاكوالى ه ى لري؟) روغتيا(چې خه دې پوتنه وكي كه چيرى مو :روپ) ايسه(د

خپل ان پاك او سوتره ونه ساتو ه پييي؟له روپ خه دې وپوتي چې مو ه) پاك(او د

وكو ترو ناروغه نشو؟ وارسره وابونهد هر روپ زده كوونكي په خپل

.وركي وونكى دې د درې واو روپونو وابونه واوري او-

هغوى دې په و الفاظو سره تشويق كي وروسته دې دپوتنو په اوند د زده كونكو د سويي په پام كى نيولو سرهوابونه وركي او د روغتيا كلمه دې معنا كي او هم

اغلى وونكى دې د شعر دا بيتونه ) پاك ساتم غاونه مې-پاك ساتم السونه مې(

) پاك ساتم بوونه مې–پاكې جامې اغوندم ( .د تختې پر مخ وليكي او زده كوونكي دې غو ونيسي

وونكى دې بيتونه و لي په لو آواز ولولي او په- .مطلب دې را واچوي

و زده كوونكي دې بيتونه د ترانې په شكل ولولي او- .نكى دې دوى تشويق كيوو

١٨٤

چې لوستل شوي بيتونه د كتاب له مخې په خپلو كتابچوكې وليكي او خپله دې د روپونو خه ارنه وكي او د

.نيمتياو په صورت كې دې پوره مرسته وكيخه داغلى وونكى دې له زده كوونكو : ارزه ونه-۳

لوست په اوند د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست .ارزت په برخه كې د ارزه ونى له پاره پوتنى وكي

زده كوونكي ويلى شي چې خپل غاونه په ه شي مينئ؟: پوهه :مهارت

زده كوونكي دې لوستل شوي بيتونه د كتاب له مخې-۱ ولولي؟

، السونه،روغتيا، پاك( و زده كوونكي دې د -۲كلمې يوه) غاونه، جامې، بوونه، خواه، اوبه او مرغان

.يوه په توره تخته وليكي او نور دې ولوليزده كوونكى د پاك په ارزت وپوهيدل او د: ذهنيت

خپل ان، كور او ولي له پاك ساتلو سره عالقمندى پيدا كه؟زده كوونكى په دې وپوهيدل چې د خپل ان،: ارزت

ر او د چاپيريال پاك ته پاملرنه د دوى د روغتيا اوكو .سالمتيا له پاره يره ضروري خبره ده

زده كوونكي دې لوستل شوي بيتونه په: كورن دنده-۴ .خپلو كتابچو كې وليكي او په ياد دې زده كي

پنوسم لوستاوه مخونه) ۱۲۵ -۱۲۴(روغتيا : عنوان برخهدوهمه ې دقيق۴۵: وخت د دې لوست موخه دا ده چې زده كوونكى د پاك:موخه

په ارزت پوه شي او د دى لوست متن سم لوستل او ليكل .)دريم او لورم بيت(دي

په يو كور كې(، كورن )الوتونكي( مرغان :نوي لغتونه )مور، پالر، ورونه او خويندى چې ژوند كوي كورن ده

د لوست انور، د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكود تير لوست كورن اغلى

. دنده ووري او غلط دى په دوى باندې اصالح كيد لوم برخى خه) روغتيا( اغلى وونكى دې د -

.پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي اغلى وونكى د نورو ورو په شان زده كوونكي په-

روغتيا،(دريو روپونو وويشي او په دې نوموو دې ايسته او پاك (هغوى ونوموي.

.د روغتيا روپ دې د پاكوالي په هكله خبرې وكي .د ايسه روپ دې لوستل شوي بيتونه د كتاب له مخى ولولي

روغتيا،(مال ووايي او د پاك روپ ته دې دغه كلمې ا )پاك، السونه، غاونه، جامې، بوونه

اغلى وونكى دې درېيم او لورم بيت د تختى پر مخ-وليكي، په لو آواز دې ولولي او په مطلب دې را واچوي .اود خوو او اوبو د پاكو ساتلو الرې چارې دې ورويي

بيا دې د هر روپ په و زده كوونكو باندې بيتونه- .ولولي او په مطلب دې خبرې وكي

: مشق او تمرين-۲ اغلى وونكى دې دا بى ترتيبه كلمې چې په كارتونو-

كې ليكلى شوى د تختى پر مخ وليكى او له ولو زدهكوونكو خه دې وغواي چې په خپلو كتابچو كې ترې

.يو بيت جو كي او وونكى دې الروونه وكي )غاونه، پاك، مې، ساتم) (مې، ساتم، پاك، السونه(

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

١٨٥

كلمې په كارتونو كې وليكى او د ميز په سر دې) كورنواچوي د هر روپ دوه تنه زده كوونكى دې راوغواي يوتن دې يو كارت راواخلي او كلمه دې په لو آواز ولولي او

.بل دې هغه په تخته وليكي بيا دې په تورو واوي ې +م+ا+ جامې ج: لكه

.وونكى دې الروونه وكياغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳

دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه .كې پوتنې وكي او خپله ارزه ونه دې ترسره كي

زده كوونكي د درس په معنا او مفهوم وپوهيدل؟ :پوهها زده كوونكو د اوتيا حاصله كه چې خپل ولآي :مهارت

كتابونه، كالي، بوونه او نور پاك او سوتره: شيان لكه وساتي؟زده كوونكي د پاك او د روغتيا په ارزت :ذهنيت

.وپوهيدل چې بايد ورته پاملرنه وكيزده كوونكي په دې پوه شول كه مو د روغتيا په :ارزت

.په ه توه سرته رسولى شوساتلو سره د ژوند چارى زده كوونكي دې په لوستل شوي شعر :كورن دنده -۴

كې هغه كلمې په خپلو كتابچو كې وليكي چې له يو وار .خه زياتې راغلې وي

پنوسم لوستاوه مخونه) ۱۲۵ -۱۲۴(روغتيا : عنوان برخهدريمه ې دقيق۴۵: وخت د دې لوست موخه دا ده چې زده كوونكى د پاك:موخه

كلپه ارزت پوه شي او د دى لوست متن سم لوستل او لي .)دوه وروست بيتونه(دي

)ايسته( كلى :نوي لغتونه د لوست انور او د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي

.كارتونه :فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

. دنده ووري او هغوى دې په خپله اصالح كي وكي اغلى وونكى دې د تير لوست خه پوتنى-

.او خپله ارزه ونه دې ترسره كي اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چې هر زده كوونكى دې په خپل روپ كې د روغتيا پههكله خبرې وكي او بيا دې له هر روپ خه يو تن دولي مخې ته راشي او د روغتيا د و په اه دې لنې

نكي د آفرين او شاباشخبرې وكي وونكى دې زده كوو .په ويلو سره وستايي

وونكى دې د دوه وروستي بيتونه د تختى پر مخ-وليكي لو آواز دې ولولي بيا دې د هر بيت د مطلب په

.اه لنې خبرې وكي و تنه زده كوونكي دې بيتونه په لو آواز ولولي او-

.وونكى دې ورسره پوره مرسته وكيهم معنا كلمې په متن كې پيدا او بيا زده كوونكي دې -

.دې د يوې كرى په واسطه سره ونلوي كالي كاليجامې : الف الوتونكي___ مرغان :ب ايسته___ كلى : ج :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په دوه كسيزه توه بيتونه د كتاب له-

.مشوره ولوليمخې يو د بل په جامې، مرغان، كلى، ل،(اغلى وونكى دې د -

١٨٦

:مشق اوتمرين -۲ اغلى وونكى دې هر روپ ته الروونه وكي چې-

ه مرسته اولوستل شوې كلمې د كتاب له مخى يو د بل پ .الروونې ولولي

زده كوونكي دې لوستل شوې درس په هكله په دوه-كسيزه توه خبرى وكي او وونكى دې د روپونو

.ارنه وكياغلى وونكى دې د درس د ارزه ونه له :ونهه ارز -۳

پاره له زده كوونكو خه د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت :سې پوتنې وكياو د لوست ارزت په برخه كې دا

آيا زده كوونكي د واكسين كولو په اه وپوهيدل؟ :پوههله زده كوونكو خه وغوائ چې دې لوستل :مهارت

.شوې كلمې په لو آواز ولولي او پر تخته يې وليكيزده كوونكي وپوهيدل چې د واكسين په كولو :ذهنيت

.سره دوى له معلوليت خه ژغورل كيىوونكي په دې وپوهيدل چې د واكسينآيا زده ك: ارزت

لول ماشومانو ته يره ه لري او هغى له خطرناكو .ناروغيو خه ژغوري

زده كوونكي دې خپلو كورنيو غو سره :كورن دنده-۴د واكسين د و په اه خبرې وكي او معلومات الس ته

. راوي بيا دې خپل معلومات نورو ته ووايي

پنوسم لوستاته مخونه) ۱۲۷ -۱۲۶(واكسين كول : عنوان

برخهلوم ې دقيق۴۵: وخت د دې لوست موخه دا ده چې زده كوونكى بايد د:موخه

پوه شي او هم د متن باندىواكسين د و په ارزت .)ريدرې لوم ك(لوستل او ليكل دي

د ناروغيو د مخنيوي له پاره وركول( واكسين :نوي لغتونه)مبتال(، اخته ....)سرى، فلج، چيچك او نور: كيي لكه )عيب لرل(معلوليت

د لوست انور، د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱-وونكى دې د زده كوونكو د تير لوست كورن اغلى

ري او په خپله زده كوونكى دى د يو بل پهدنده وو . مشورې سره اصالح كي

اغلى وونكى دې د تير او د نوي لوست د ايكو د- .ينولو له پاره داسې رندونى وكي

عنوان د تختى پر مخ) واكسين كول( د نوى لوست -وليكي او زده كوونكي دې په و روپونو وويشي د هر

:پوتىروپ خه دې داسي وآيا تاسو خپل انونه واكسين كي دى او واكسين ه

ې لري؟بيا به وپوتي چې تاسې پخپل كلي كې د واكسين كولو له

پاره كلينيك لرئ او يا كلينيك پيژنئ؟بيا دې وونكى زده كوونكي په واكسين، كلينيك او نورو

. خبرو باندې وپوهوي متن كې لوم وونكى دې زده كونكي راوبولي چې په-

دوهمى او درېيمې جملې ته ير شي او غو دې ونيسي بيا دېكلمې او جملى د كتاب له مخى په لو آواز ولولي او په مطلب

.دې لنى خبرې وكي او نوې كلمې دې ورته معنا كي وونكى دې د هر روپ په و تنو باندې كلمې او-

.جملى په لو آواز ولولي كلمې چې مخكې يې په كارتونو باندې وونكى دې دا-

د) واكسين، ماشوم، ناروغيو، مكتب، معلوميت(ليكلې دي باندې ولولي او معنا دې كي او نور دې په زده كوونكو

. هغه په تخته وليكي

١٨٧

زده كوونكي دې لوستل شوې كلمې او جملى په خپلو- .كتابچو كې وليكئ

د خپل ا د ترالسه كولو پهيغلى وونكا :ونهه ارز -۳درس په اه يوه لنه ارزه ونه وكي او د زدهخاطر د دې

كوونكو د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت .رندونه دې وكي

زده كوونكي وپوهيدل چې د واكسين د نه كولو په :پوهه صورت كې به ه پي شي؟

غوائ چې لوستلله زده كوونكو خه دې و: مهارتشوې كلمې او جملې د كارتونو له مخې ولولي او بيا دې

.په توره تخته وليكيآيا زده كوونكي د واكسين له پيژندلو خه اه :ذهنيت

شول او هغه يې د سالمت يوه وسيله وله؟د متن په لوستلو په دې) واكسين كول(زده كوونكې د :ارزت

انو له پاره ير ضرور دى او بايدوپوهيدل چې واكسين د ماشوم .واكسين شي

زده كوونكي دې د لوستل شويو كلمو :كورن دنده -۴او جملو خه په خپله خوه و كلمې په خپلو كتابچو

.كې وليكي او په تورو دې واوي

پنوسم لوستاته مخونه) ۱۲۷ -۱۲۶(واكسين كول : عنوان

برخهدوهمه ېق دقي۴۵: وخت د دې لوست موخه دا ده چې زده كوونكى بايد د:موخه

پوه شي او هم د متن باندىواكسين د و په ارزت )لورمه او پنمه كره(لوستل او ليكل دي

يو ووكى(، كلينيك )د ناروغى جمع ده (ناروغيو :نوي لغتونه )روغتون ته وايي

.كلي كارتونه د لوست انور، د كلمو لي:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د لوم برخې كورن دنده-

! ووري او غلط دې ورته په وته كياغلى وونكى دې له و تنو زده كوونكو خه وغواي -

. لن معلومات وكيىچې د واكسين د و په اه د وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې د-

)كال ولول شي....او يا مهم شي د (ملو ته متن دې جد كتاب له مخى ولولي زده كوونكي دې جملوته ير شياو غو دې ونيسي بيا دې په مفهوم خبرې وكي او نوې

.كلمې دې د تختې پر مخ معنا كي- خه به په وارسره وغوا و تنو زده كوونكو چې كلمېوله

سرهراه وپ ي دېزده كوونك نور ،او جملى په لو آواز ولولي .تكرار كي او په مطلب به يې خبرې وكي

زده كوونكو ته الروونه وكئ چې په لوستل شويو-جملو كې هغه كلمې په خپلو روپونو كې پيدا كي چې د

بيا دې په) كسيناو:(يو وار خه زياتې راغلې وي لكهخپلو كتابچو كې وليكي وروسته دې هر روپ خپلې

.ې په لو آواز ولوليكلم :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دي په چوپتيا سره يو د بل په مرسته كلمې-

او جملى ولولي او د نيمتياو په صورت كې دې نور زده .كوونكى پوره مرسته او الروونه وكي

١٨٨

.يو د بل په مرسته ولولي زده كوونكي دې په خپلو روپونو كې و كلمې په خپلو-

په تورو دې واوي بيا دې توريكتابچو كې وليكي او .وشميري او د كلمې تر نه دې وليكي چې و توري لري

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳ خپل هدف ته دىدرس په اوند پوتنى وكي چې آيا

، مهارت، ذهنيت او دې پوهد زده كوونكو داو؟ رسيدلى دي : ارزه ونه وكيبرخه كې دې داسېلوست ارزت په

زده كوونكى ويلى شي چې واكسين د ماشومانو له :پوهه پاره ه ه لري؟

زده كوونكي چې د كارتونو له مخې يوه يوه كلمه: مهارت .په لو آواز ولولي بيا دې د تختې پر مخ وليكي

زده كوونكي د واكسين د و او ارزت په: ذهنيت .ضرور وبالهپوهيدو سره هغه يې د ژوند له پاره

آيا زده كوونكي د دې متن په لوستلو او ليكلو: ارزتسره په دې پوه شول چې واكسين كول ماشوم له يوه شمير

.ناروغيو خه ساتيزده كوونكي دې په خپله خوه د لوست: كورن دنده-۴

خه و كلمې واكي او هغه دې په خپلو كتابچو كې په .تورو وويشي

پنوسم لوستاته مخونه) ۱۲۷ -۱۲۶(واكسين كول : عنوان برخهيمه در

دقيقى۴۵: وختدا ده چې زده كوونكى بايد د د دې لوست موخه :موخه

پوه شي او هم د متن باندىواكسين د و په ارزت )دوه وروست كرې( لوستل او ليكل دي

او)د مور جمع ده( ميندې ،)قسمونه(ولونه :نوي لغتونه )د پالر جمع ده(پلرونه

د لوست انور او د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:نهفعاليتو -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده-

ي او د يو زده كوونكى كورنه دې كوري، په نودنده چې يې سمه ليكلې وي او غلطي يې كې نه وي دتختى پر مخ وليكي چې نور يې د هغې له مخې خپلېكورن دندې اصالح كي او بيا دې د واكسين په اه د

تنې وكخه پو تنو تهتير لوستي زده كوونكي به پو . وابونه وركي

اغلى وونكى دې زده كوونكي متوجې كي چې د-لوست دوو وروست كرو ته ير شي او غو دې ونيسيوونكى دې كلمې او جملې په لو آواز ولولي او په مطلبدې پوره را واچوي بيا دې د هر روپ په و تنو باندې په

د زده كوونكو د لوستلو مهارت ته يرهوارسره ولولي او .پاملرنه وكي چې دوى كلمې سمې تلفظ او ولولي

واكسين، ماشومان، معلوليت( اغلى وونكى دا كلمې -په كارتونو كې وليكي او د ميز پر مخ دې) او كلينيك

واچوي د هر روپ له دوو تنو زده كوونكو خه دېا پورته كي او پهوغواي چې راشي يو تن دې يو كار ر

لو آواز دې ولولي بل دې هماغه كلمه د تختې پر مخ .وليكي او بيا دې په تورو واوي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكو ته دې الروونه وشي چې كلمې او جملې-

١٨٩

.متن جملى يو د بل په مرسته په چوپتيا سره ولولي چې دوستل شوې جملى دې زده كوونكي په خپلو كتابچو كې وليكى ل-

بيا دې دوه توريزه او درى توريزه كلمى ورپه وته كي وونكى .دې د له دوى سره د نيمتياو په وخت كې پوره مرسته وكي

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه پوتنى: ارزه ونه-۳ .ند ترسره كيوكي او خپله ارزه ونه دې د درس په او

:پوهه زده كوونكي د پاكوالى په اه چې ه ى لرى؟- زده كوونكي د غاونو د برس كولو د ى په اه-

معلومات وركولى شي؟زده كوونكي كلمې او جملې د كتاب له مخې په: مهارت

لو آواز لوستلى او په تخته يې ليكلى شي؟هميت او وزده كوونكي د ان د پاكوالى په ا:ذهنيت

پوه شول او هغه ته به پاملرنه وكي؟آيا زده كوونكي په دې پوه شول چې د ان پاك: ارزت

ساتل د روغتيا له پاره حتمي او ضروري خبره ده؟ : كورن دنده-۴ زده كوونكي دې په خپله خوه و كلمې د لوستلو شوو جملو-

. واويخه خوې كي او په خپلو كتابچو كې دې په تورو زده كوونكي دې د كور له غو سره د پاكوالى د و-

.په اه خبرې اترې وكي

پنوسم لوستنهه مخونه) ۱۲۹ -۱۲۸(د ان پاكوالى : عنوان

برخهلوم دقيقى۴۵: وختغې ى دي او د پاكوالي په هكله معلومات او د ه:موخه

يمه اولوم، دوهمه، در(دي هم د متن لوستل او ليكل )لورمه كره،)رتنى، پاك (صفى، )سوتره ي (پاكوالى :نوي لغتونه

)قربان ، حالل شوي د ذبحه نه اخيستل شوى دى(ذبيح . د لوست انورونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱نكو د تير لوست كورناغلى وونكى دې د زده كوو -

دنده ووري او هغه دې ور اصالح كي بيا دې د تير لوست .خه پوتنى وكي او ايكى دې د نوي لوست سره ويي

اغلى وونكى دې زده كوونكي په درو روپونو-)د ان پاكوالى(او بيا دې د لوست ) ۳ -۲ -۱(وويشي

.ه دې وليكيعنوان له زده كوونكو خه وپوتي او په تختوونكى دې د هر روپ خه د لوست په اوند

.هوونكې پوتنى وكي په پورتني رسمونو كې ه وينئ؟ :لومى روپ :خه دې وپوتى:د دوهم روپ

كه غواو چې تل روغ واوسو نو ه وكو؟مو ولې خپل: خه پوتنه وكي چې: د درېيم روپ ان پاك ساتو؟

دې به هرې پوتنى باندې لنې رندونېوونكيوكي چې په دې توه به د زده كوونكو پوهه د پاكوالى

.په اه زياته شيلوم، دوهمه، درېيمه( اغلى وونكى دې د متن -

جمله د كتاب له مخې ولولي نوې كلمې دې د) اولورمه .تختى پر مخ معنا كي بيا دې متن په مطلب خبرې وكي

- ي لهخه دې په وارسره وغوا و تنو زده كوونكوچې جملى د كتاب له مخى په لو آواز ولولي وونكى دې

.د نيمتياو په صورت كى مرسته او الروونه وكي :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

١٩٠

خپله خوه دې كلمې په كتابچو كې وليكى او بيا دې پهه پ .تورو واوي

زده كوونكي دې په وارسره لوستل شوي جملې د كتاب- .ي او وونكى دې الروونه وكيله مخې ولول

اغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د: ارزه ونه-۳پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې

.پوتنې وكي :پوهه

زده كوونكي پوه شول چې مو ولې خپل ان پاك ساتو؟- كه وغواو چې روغ او جو واوسو نو ه بايد وكو؟-

:مهارتوونكو وكولى شول چې د كارتونو له مخې زده ك-

بشپې كلمې جوې او په لو آواز يې ولولي؟ زده كوونكي كولى شي چې عمالً خپل ان، كور او-

نور شيان پاك وساتي؟آيا زده كوونكي د پاكوالي د و او ارزت په: ذهنيت

هكله د معلوماتو د ترالسه كولو خه هغه ته پاملرنه كوي؟ا زده كوونكي په دې پوه شول چې پاكوالى د آي:ارزت

ايمان جز دى او وك چې خپل پاكوالي ته پاملرنه كوي هغه .به هميشه روغ رم وي او په خوشحال سره به ژوند كوي

زده كوونكى دې د لوستل شوى لغتونه: كورن دنده-۴ .په لنو جملو كې راوى

پنوسم لوستنهه مخونه) ۱۲۹ -۱۲۸(د ان پاكوالى : عنوان

برخهدوهمه دقيقى۴۵: وخت دد پاكوالي په هكله معلومات او د هغى ى دي او هم :موخه

)لورمه، پنمه او شپمه كره(.ديليكل متن لوستل او )تل(، هميشه )ضرورت (اتيا، )باور (ايمان :نوي لغتونه

.ورونه، د تورو ليكلي كارتونه د لوست ان:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -

د تير لوست په هكله دې له دري واو روپونوووري اود متن د جملو لوستل، ليكل او د: خه پوتنې وكي لكه

.كلمو په تورو اولد انيزې په ول دې له زده كوونكو خه د ان د -اكوالي په اه پوتنى وكي چې آيا د نوي درس په هكلهپ

ه معلومات لري؟ .بيا دې وونكي لن معلومات وركي

د ان د(اغلى وونكى دې د متن له مخې دا جملې -په تخته لو) كالي هميشه پاك وساتو..... پاكوالى په هكله

آواز دې و لې ولولي زده كوونكي دې جملو ته ير شيو غو دې ونيسي، وونكى دې د كلمو اوجملو په مطلبا

.را واچوي او نوې كلمې دې ورته په تخته معنا كي و تنه زده كوونكي دې د هر روپ خه كلمې او-

جملى ولولي او د ستونزى په وخت كې دې وونكى .مرسته او الروونه وكي

اغلى وونكى دې مخكې له مخكې د الندې تورو -ونه جو كي بيادې د هر روپ خه دوه تنه راشيكارت

هر يو دې يو كار پورته كي او توري دې ولولي بل تنزده كوونكي دې له تورو خه يوه بشپه كلمه جوه كي

.او د تختې پر مخ دې وليكي پاكوالى= ى -ل-ا-و-ك- ا-پ: لكه

ن-ا-م-ى- ا ا-ي-ت-- ا

كى تشويق كي او دا فعاليت دېوونكى دې زده كوون .پر ولو زده كوونكو باندې تكرار كي

:مشق او تمرين -۲اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې -

١٩١

آيا زده كوونكي د درس په هدف پوه شوي دي او كه نه .و پوتنې وكي

:وههپالي د و په هكله معلومات آيا زده كوونكي د پاكو-

وركولى شي؟ زده كوونكي په متن كې دوه توريزه او درې توريزه-

كلمې پيدا كولى شي؟ :مهارت

آيا زده كوونكي كلمې د امال په توه ليكلى او لوستلى شي؟- آيا زده كوونكي دغاونو د برس كولو تمثيل په سمه-

توه وكولى شو؟ې پوه شول كه چيرى مو خپلآيا زده كوونكي پد: ذهنيت

پاكوالي ته پاملرنه وكو بدن به مو روغ او جو وي او په ژوند كې به خوشحاله واوسو؟

آيا زده كوونكي د دې متن په لوستلو او ليكلو سره: ارزتپه دې پوه شول چې د ان پاك ساتل هر انسان ته ضرورودې؟ وك چې خپل ان پاك ساتي هغه به هميشه روغ ا .رم وي او خپل كارونه به په سمه توه ترسره كوالى شي

! رانو زده كوونكو: كورن دنده-۴ .الندې كلمې په خپلو كتابچو كې په تورو واوي

)پياوى-صابون- السونه- روغوالى-لوبې(

پنوسم لوستنهه مخونه) ۱۲۹ -۱۲۸(د ان پاكوالى : عنوان برخهيمه در

ې دقيق۴۵: وخت دد پاكوالي په هكله معلومات او د هغى ى دي او هم :موخه

)وروست درې كرې(.ديليكل متن لوستل او )ساتي، نجات وركوي (ژغوري، )قوى (پياوى :نوي لغتونه

د لوست انورونه، د كلمو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي .ول را تهيلد امكان په صورت كې د برس، كريم او صابون و

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري-

.او د ن په ن زده كوونكو باندې دى اصالح كي- )۱اغلى وونكى دې زده كوونكي په دريو روپونو- :وويشي د هر روپ خه دې داسې پوتنه وكي) ۳ -۲

كه چيرې خپل پاكوالي ته پام ونه كو ه پييي؟د هر روپ و و تنه زده كوونكي به واب وركي چېناروغه كيو او يا دا چې وونكى دې پوتنه په عمومى توهوكي وونكى دې د هر روپ په و تنو باندې په عملى توهپه ولي كې د غاونو برس كول تمثيل كي او د غاونو د

هر سهاربرس كولو سمه طريقه دې ورته ويي چې خپل غاونه .برس كي او د هغو په و دې رندونى وكي

اغلى وونكى دې د متن وروست جملې په تخته وليكي-او په لو آواز دې ولولي په مطلب دې را واچوى او نوېكلمې دې پر تخته وليكي او بيا دې معنا كي زده كوونكي به

.كو ولوليد نويو كلمو په معنا پوه شي او بيا دې پر زده كوون :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چې د متن خه دوه توريزه او درې توريزې كلمې پيدا او .بيايې په خپلو كتابچو كې وليكي

.يو، ه، تل، كوي: لكه .وكاروي زده كوونكى دې بيا ليكل شوې كلمې په لنو جملو كې -ارسره د تختې مخې ته راشي او زده كوونكي دې په و-

يوه كلمه دې په تخته وليكي او غلط دې نور زده .كوونكي ونيسي وونكى دې پوره ارنه وكي

اغلى وونكى دې د خپل ا له پاره چې :ونهه ارز -۳

١٩٢

كلمې په كارتونو كې وليكي او د ميز په سر دې) ناوهواچوي له هر روپ دوه دوه تنو زده كوونكو خه دېوغواې چې يو تن دې يو كار پورته كي او كلمه دېپه لو آواز ولولي بل دې هغه په تخته وليكي نور زدهكوونكي دې ورته متوجى وي وونكى دې دا فعاليت تر

. ورى په ولو روپونو عملي كيآخره پ .په پاى كې ول په خپلو كتابچو كې وليكي او په تورو دې واوى -اغلى وونكى دې زده كوونكي د درس په: ارزه ونه-۳

اوند ارزه ونه وكي چې آيا دوى هدف ته رسيدلي دې او كه نه؟ تاسې د و مخدره مواد د نومونه اخيستى شئ؟: پوهه

كوونكى كلمې په لو آواز لوستلى او د تختىزده : مهارت پر مخ يې ليكلي شي؟

زده كوونكي د مخدره موادو په پيژندلو سره ترې: ذهنيت كركه كوي؟

آيا د دې درس په لوستلو سره زده كوونكي: ارزتوپوهيدل مخدره مواد د انسان روغتيا ته زيان رسوى او

بايد ترينه په كلكه ه وشي؟زده كوونكي دې د سر، چرس،: هكورن دند -۴

نسوار نومونه په كتابچو كې وليكي او هم دې د خپلېكورنې سره د دې بدو عملونو د زيانونو په هكله خبرې

.اترى واوري

شپېتم لوست مخونه) ۱۳۱ -۱۳۰(د مخدره موادو ضررونه :عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد دې لوست موخه زده كوونكى د مخدره موادو: موخه

په زيان او ضرر پوه شي او هم د متن لوستل او ليكل دي .)لوم درې كرې(

، ضررونه)نيشه يي توكي( مخدره مواد :نوي لغتونه ) نفرت(كركه او )زيانونه(

د لوست انور او د كلمو ليكلي:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -

بيا دى دد يو بل په واسطه دې اصالح كي وورى او .تير لوست خه و پوتنى وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكى په درو روپونو -د مخدره موادو(وويشي او د نوي لوست ) ۳ -۲ -١(

عنوان دې پر تخته وليكي او په دې اه دې له هر) ضررونهروپ خه معلومات وغواي وونكى دې زده كوونكى

.په شاباش په ويلو وستايي : بيا دې د لوم روپ خه وپوتى چې

په پورتني رسم كې ه وينئ؟ : شي چېله دوهم روپ خه دې پوتنه و

سر، چرس، نسوار او نور نېشه يي مواد ولې بد عملونه ل شوي دي؟

:او له درېيم روپ خه دې پوتنه وشيوك چې سر، چرس او نسوار كوي د هغو نه

خلك ولې كركه كوي؟د هر روپ زده كوونكي به د خپلى پوهى په اندازه وابونه

.وركي او وونكى دې الروونه وكينو په هكلهپوت وروسته د ويلو خه آفريندونكى دې و

.لن معلومات وركياغلى وونكى دې د متن لوم درې كرې د تختى -

پر مخ وليكي په لو آواز دې ولولي، زده كوونكي به جملو .ته ير شي بيا دې په وارسره هغه ولولي

: مشق او تمرين-۲سوار اوسر، چرس، ن( اغلى وونكى دې د -

١٩٣

اغلى وونكى دې د نوي درس ارزه ونه :ونهه ارز -۳داسې ترسره كي چې د زده كوونكو پوهه، مهارت،

.ذهنيت او د لوست ارزت رند كي :پوهه

زده كوونكي د مخدره موادو نومونه اخيستلى شئ؟- د چرسيانو او نسوار كوونكو خه خلك ولې كركه-

كوي؟تل شوېآيا زده كوونكي كولى شي چې لوس :مهارت

كلمې په تخته وليكي او بيا يې ولولي؟زده كوونكى د دې متن په لوستلو سره وپوهيدل :ذهنيت

او دا ذهنيت ورته پيدا شو چې مخدره موادو خه ان .وستاييزده كوونكي د دې درس په لوستلو سره وپوهيدل :ارزت

چې سر، چرس، نسوار او نور نشه يي توكي او د درې بده ني او حرام يې بللي دي)ج(ه خه لوى خداىناوه كارون

.او هم له دې ول عملونو خه په ولنه كې خلك كركه لريزده كوونكي دې په لوستلو شويو جملو: كورن دنده-۴

)ك(كې داسې كلمې په خپلو كتابچو كې وليكى چې د .تورې په كې راغلى وي

شپېتم لوست مخونه) ۱۳۱ -۱۳۰(د مخدره موادو ضررونه :عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختنكى د مخدره موادود دې لوست موخه زده كوو: موخه

په زيان او ضرر پوه شي او هم د متن لوستل او ليكل دي ).دوهمه، درېيمه او لورمه كره(

) نفرت(، كركه )ضرر(، زيان )بد( ناوه :نوي لغتونه . كارتونهيدكتاب د لوست انور، ليكل :درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ن دندهاغلى وونكى دې د زده كوونكو كور -

ووري او په زده كوونكو باندې دې اصالح كي، بيا دېله زده كوونكو خه پوتنه وكي چې زمو د پروني

د(درس موضوع ه وه؟ زده كوونكي به په يوه غ ووايي وروسته دې وونكى زده كوونكي) مخدره موادو ضررونه

وويشي او د سر،) ۳ -۲ -۱(په دريو روپونو او نورو نيشه يي توكو د زيان او ضرر پهچرس، نسوار

هكله دې له زده كوونكو خه معلومات وغواي خپله دې .د نيمتياو په صورت كې پوره الروونه وكي

جملى پورې د تختې پر مخ) )۲- ۴وونكى دې له -وليكي په لو آواز دې و لې ولولي او په مطلب به يې را

ه وليكي او له زده كوونكوواچوي نوي لغتونه دې پر تخت .خه دې وغواى چې كلمې ولولي او معنا دې كي

وونكى دې الندې كلمې په كارتونو: مشق او تمرين-۲ .كې وليكي

ناوه عملونه روغتيا زيان كركهاو د ميز په مخ دې واچوي له و زده كوونكو خه دې په

يو كار پورته كي، په لو آوازوارسره وغواي چې، يودې ولولي او بل روپ دې په تخته وليكي او د غلط په

.صورت كې دې نور زده كوونكي د هغه غلط ونيسيو تنه زده كوونكي دې په وارسره د تختې مخې ته راشي

.يوه كلمه دې په تخته وليكي بيا دې په تورو واوي ) ه--و-ا-ن(ناوه : لكه

١٩٤

.كلمې جوې او په خپلو كتابچو كې دې وليكي )ر+ا+و+س+ن(او ) س+ر+چ(، ) +ر++س(اغلى وونكى دې د دې لوست له پاره: ارزه ونه -۳

و پوتنو په تر كې خپله ارزه ونه دې ترسره كي چېد زده كوونكو د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست

.ارزت رندوى وي :پوهه

وك چې نسوار اچوى په كومى ناروغ اخته كيي؟ - نيشه يي سى ولې كار كولى نشي؟ -

يا زده كوونكي د مخدره موادو نومونه لوستلى اوآ: مهارت ليكلى شي؟

زده كوونكى د دې متن په لوستلو وپوهيدل چې له: ذهنيت .نيشه يې توكو خه ان وساتي

د دې متن په لوستلو او ليكلو سره زده كوونكي: ارزتد مخدره موادو نومونه وپيژندل او په دې پوه شول چې دا

.ه لريتوكي انسان ته زيانونزده كوونكى دې په خپله خوه د لوست خه: كورن دنده -۴

.و كلمې په خپلو كتابچو كې وليكى بيادې په تورو واوي

شپېتم لوست مخونه) ۱۳۱ -۱۳۰ (د مخدره موادو ضررونه :عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختد دې لوست موخه زده كوونكى د مخدره موادو: موخه

په زيان او ضرر پوه شي او هم د متن لوستل او ليكل دي ).پاتې جملې(

) وساتى( وژغوري :نوي لغتونه .دكتاب د لوست انور، ليكلى كارتونه :درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱- وريدنده و وونكى دې د زده كوونكو كورن اغلى

او د ن په ن زده كوونكو باندې دې اصالح دې كي د تير درس د مخدرهله و تنه زده كوونكو خه دې -

:وپوتىموادو نومونه ناسته او(بيا دې اغلى وونكى د لوست دا جملې -

كي اود تختې پر مخ ولي) خه ان وژغوري....... واله و لى دې په لو آواز ولولي زده كوونكي دې كلمو اوجملو ته ير شي او غو دې ورته ونيسي نوي لغتونه دې

.د تختې پر مخ وليكي او معنا دې كي :مشق او تمرين -۲ه،نيشه يي، كركه، ناسته او وال(اغلى وونكى دې د -

او بيا ي د كارتونو په مخ وليك كلمې)روغ، ان، وژغوري د هر روپ له دوو تنو خه دې پهيدې د ميز په سر واچو

وارسره وغواي چې راشي يو تن دې يو كار پورته كي اويپه لو آواز دې ولولي بل دې په تخته وليكى نور زده كوونك

.وونكى دې دوى تشويق كيدې ورته پاملرنه وكي او وكئ اغلى وونكي دې زده كوونكو ته الروونه-

چې په متن كې دوه توريزه او درې توريزه كلمې پيدا كي .او په خپلو كتابچو كى دې وليكي

.ېر، خه، دا، چې، او، په او داسى نور: لكهزده كوونكي دې په روپونو كې د الندې تورو خه -

١٩٥

زده كوونكي دې د وونكي په: مشق او تمرين-۲الروونې سره كلمې او جملى يو د بل په مرسته ولولي او د

.ملو جوول دې په خپلو منو كې مشق او تمرين كيجاغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

.د و پوتنو په تر كې ترسره كي :پوهه

په معنا او مطلب پوه شول؟) سولې( آيا زده كوونكي د - آيا زده كوونكي په دې وپوهيدل چې خپلو همزولو سره-

وكي؟ه ول ناسته او والهپه معنا او مطلب پوه شول) سولې(زده كوونكي د :مهارت

او د ژوند په چارو كې يې عمالً پلى كولى شي؟زده كوونكي د خپلو همزولو ماشومانو په من كې له :ذهنيت

سوله ييز چلند خه د هغه د ه والى له امله ورخه كار .اخلي

:ارزتشومان بايد له خپلوزده كوونكي په دې پوه شول چې مو ما -

.اونيو همزولو سره په سوله كې ناسته او واله وكوزده كوونكي په دې وپوهيدل چې سوله په ژوند كې د -

.هر انسان اتيا ده-ملرى-دران(زده كوونكي دې د :كورن دنده-۴

.كلمې په تورو واوي)واليتونه

يو شپېتم لوست مخونه) ۱۳۳ -۱۳۲(سوله او ماشومان د: عنوان

لوم برخه دقيقى۴۵: وختد سولى په ارزت او اتيا پوهيدل او په عمل كې: موخه

وست متن لوستل او ليكل دييې پلې كول دي او د ل ).لوم، دوهمه او درېيمه جملې(

)همسايه ان(، اونيان )روغه جوه( سوله :نوي لغتونه ) رفيقان او انيواالن( ملري او

.دكتاب د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده -يووري او اصالح دې ك. )سوله او ماشومان(اغلى وونكى دې د نوي لوست -

زده كوونكو خهعنوان د تختې پرمخ وليكي او له و ه معنا) سوله(سولې په اه معلومات وغواي چې دې د

كله چې يې له و زده كوونكو خه په دې هكله وابونه او زدهواوريدل بيا دې د سولې معنا په تخته وليكي

.كوونكي دې په دوو روپونو وويشيد) سوله(خه دې پوتنه وكي چې : روپ) سولې(د

ه شي په معنا ده او تاسې له خپلو اونيانو او همزولو سره ه ول ناسته او واله كوئ؟

له روپ خه پوته وكي كه) روغې جوې(بيا دې د م شي خپانكوم وخت د دوو وليوالو په من كې په كو پي شي د هغه د حل له پاره ه كولى شئ؟

وونكى به وايي چې آفرين دا خو ير ه كار دى بيا به پهدې هكله لن معلومات وركي او زده كوونكي به د سولې

.په ارزت پوه كياغلى وونكى دې د متن لوم، دوهمه او درېيمه -

ده كوونكى بهجملې د كتاب له مخې په لو آواز ولولي ز .جملو ته ير شي او غو به ونيسي

د هر روپ و تنه زده كوونكي به د كتاب له مخى -كلمې او جملى ولولي او د نه پوهيدلو په صورت كې دې

.وونكى الروونه وكياغلى وونكى دې دا الندې وې كلمې د تختې پر -

خپلومخ وليكي او له زده كوونكو خه دې وغواي چې پهكتابچو كې ترې بشپه او سمه جمله جوه كي او وونكىدې بيا د زده كوونكو فعاليت او جمله ووري او اصالح دې

). لوبېكوي، دران، سره، له خپلو، ملرو او(كي

.ى دى استعمال شوى نوم پرا دتره د پكتيا په واليت كې اوسيي خو دلته د يو شخص له پارهد يو قوم نوم دى چې زيا: دران: اغلى وونكى

١٩٦

زده كوونكي دې يو د بل په الروونه كلمې او جملى - .ولولي او د جملو په جوولو دې مشوره وكي

اغلى وونكى دې د لوست ارزه ونه د :ونهه ارز -۳ .و پوتنو په تر كې ترسره كي

:پوهه ه معنا لري؟) يلوبې، النجې، سوله، اونيان، ملر (- النجه ولې ه كار نه دى؟ - خپل كارونه ولې په ه همكار سره سرته رسوئ؟ېتاس -

آيا زده كوونكي لوستل شوې كلمې په سمه توه :مهارت لوستلى او ليكلى شي؟

زده كوونكي د دې متن په لوستلو سره په دې :ذهنيت .وپوهيدل چې سوله د انسانانو يو مهمه اتيا ده

زده كوونكي د دې متن په لوستلو او ليكلو سره :زتار .وپوهيدل چې سوله په ولنيز ژوند كې نيكمرغي راولي

زده كوونكي دې په خپله خوه و :كورن دنده -۴كلمې له متن خه واكى هغه دې په خپلو كتابچو كې

.وليكى بيا دې په جملو كې وكاروي

يو شپېتم لوست مخونه) ۱۳۳ -۱۳۲(دسوله او ماشومان : عنوان

دوهمه برخه دقيقى۴۵: وختد سولى په ارزت او اتيا پوهيدل او په عمل كې: موخه

ليكل دييې پلې كول دي او د لوست متن لوستل او ).لورمه، پنمه او شپمه جملې(

)شخې او دعوا(، النجې )ساعتېري( لوبې :نوي لغتونه ) اعضا(غو

ي ليكلدكتاب د لوست انور او :درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱ورن دنده ووري زده كوونكو ك داغلى وونكى دې -

.او اصالح دې كي

په اه له و تنو زده كوونكو خه) سولې(بيا دې د - .پوتنې وكي

لورمه، پنمه او(اغلى وونكى دې د نوي لوست متن - دېي زده كوونك، ولوليې د كتاب له مخېجمل) شپمه

يجملو ته ير شي او غو دې ونيسي بيا دې و زده كوونك غلط په وخت د د كتاب له مخې ولولي اوېپه وارسره جمل .نكى هغوى خپلو غلطيو ته متوجه كيكې دې وو

اغلى وونكى دې الندې كلمې د تختې پر مخ وليكي -:او زده كوونكي دې ورته جملې جوې كي لكه

احمد او دران زما: (لكه) ملري، اوني او قومونه( ) ملري دي

:مشق او تمرين -۲زده كوونكې دې په دوه كسيزه توه يو د بل په مرسته له - .تورى ولري) ك(تن خه داسې كلمې په نه كي چې م

١٩٧

وغواي چې راشي يو تن دې يو كار پورته كي او پهلو آواز دې ولولي بل دې په تخته وليكي او د نيميتاوپه صورت كې دې نور زده كوونكي الروونه او مرسته

.وكيوونكى دې د درس د ې ارزه ونې له پاره :ونهه ارز -۳

دد زده كوونكو خه د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او .لوست ارزت په برخه كې پوتنې وكي

:پوهه آيا تاسې خپلو همزولوسره ه ول ناسته او واله كوئ؟- لرونكى كلمې پيدا كولي شي؟) س(آيا زده كوونكي په متن كې -

آيا زده كوونكي كلمې او جملى سمې لوستلى او ليكلى :مهارت شي؟

له پهزده كوونكي د دې متن په لوستلو سره سو :ذهنيت .ژوند كې يوه اتيا وبلله

زده كوونكي په دې وپوهيدل چې سوله د هر :ارزت .انسان اتيا ده او په ژوند كې نيكمرغى ور په برخه كوي

زده كوونكي دې د خپلو و ملرويو يو :كورن دنده-۴صفت په كتابچو كې وليكي چې د دوى په كو ووكى

.موجود وي او د ولو خويى

يو شپېتم لوست مخونه) ۱۳۳ -۱۳۲(شومان سوله او ما: عنوان

دريمه برخه ې دقيق۴۵: وختد سولى په ارزت او اتيا پوهيدل او په عمل كې: موخه

.يې پلې كول دي او د لوست متن لوستل او ليكل دي ) كومك( همكار :نوي لغتونه

.دكتاب د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ورن دنده ووري زده كوونكو ك دنكى دېاغلى وو -

.او د زده كوونكو په واسطه دې اصالح كياغلى وونكى دې زده كوونكي په دريوو روپونو وويشي -د هر روپ خه دې د تير درس خه وپوتى) ۳ -۲ -۱(

چې تاسې له خپلو همزولو سره ه ول ناسته او واله كوئ؟ي چې موله خپلو همزولوسره سوله ييزېزده كوونكي به ورك

لوبې كوو يو د بل سره شخې نه كوو، كه شخه ه كارنهدى زمو ملرتيا ته زيان رسوي وونكى دې د دوى خبرى په

.مينه واوري او په آفرين او شاباش ويلو دې دوى وستايي اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

چوكا خه پيدا او د جمعېچې دا الندې مفرد كلمې د .كلمې په مقابل كې دې وليكى

ملرى_____ قومونه قوم _____ هلكان هلك _____ ملري

اغلى وونكى دې دنوى درس جملې په تخته وليكي- .په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي

مخې په لوزده كوونكي دې د نوي لوست متن د تختې له - .آواز ولولي او دا كار دې په ولو زده كوونكو تكرار كي

:اغلى وونكى دې دغه كلمې لكه: مشق او تمرين-۲سوله، اونيان، همزولو، دران، لوبې، النجې، هلكان،كورن، روغه او همكاري په وو كارتونو كې وليكي او د

ه دېميز په مخ دې واچوي د هر روپ له دوو تنو خ

١٩٨

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې يو د بل سره جملې د كتاب له مخې-

.په چوپيتا ولولي زده كوونكى دې د پورتني لوست اصلى مطلب له پاره-

.سم واب په نه كي د زغم او صبر په هكله خبرى اوريدل وي؟: الف . نه كار اخيستل ديپه لوبو كې د شخو او النجو: ب . د شخو پر اى د زغم او خبرونه كار اخستل دي: جاغلى وونكى دې د زده كوونكو ارزه ونه: ارزه ونه-۳

وكي او د هغوى پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست .ارزت دې ويي

زده كوونكي د زغم او صبر كولو په ارزت او :پوهه اهميت پوه شول؟

وونكي د لوست د مطلب سم واب پهآيا زده ك :مهارت نه كولى او ليكلى شي؟

آيا زده كوونكو د زغم او صبر د ارزت په :ذهنيت .پوهيدو سره په خپلو كو وو كې ترې كار اخلي

زده كوونكي په دې پوه شول چې په زغم او صبر :ارزت .سره په كورنيو كې تاو تريخوالي له منه ي

كلمې) زغم او النجې(كي دې د زده كوون: كورن دنده-۴ .په مناسبو جملو راوي او په خپلو كتابچو كې وليكي

شپېتم لوستدوه مخونه) ۱۳۵ -۱۳۴(زغم او صبر : عنوان

لوم برخه ې دقيق۴۵: وختپه ولنيز ژوند كې د زغم او صبر كولو په ارزت او: موخه

اهميت پوهيدل او د دې لوست د متن لوستل او ليكل دي .)ې لوم كرېدو(

،)معين يا مشخص(، الى )ساعت تيرى( لوبې :نوي لغتونه )برالسي(او تيرى ) جنجال( النجې ،)جن(شخې

ي ليكل اودكتاب د لوست انور:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو-

ن دې د ي او غلطه دې كوري، په نكتو سره وپه ن زده كوونكو په واسطه اصالح كي او وونكى

.اينه وكيدې د دوى ست اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونه او له نوي-

!درس سره يې ندې ايكي د و پوتنو په ل كې ويي تاسو له خپلو همزولو سره ه ول ناسته واله كوئ؟- د سولې معنا ه ده؟ وك به يې پر تخته وليكي؟-شي؟ كه چيرې زغم او صبر موجود نه وي سوله من ته راتلى -

نو معلوميي چې سوله او صبر يو له بل سره ندې ايكېلرې وونكى دې د زده كوونكو ته د دوى د سويې سره

.سم معلومات واندې كي اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوى چې د-

لوست انور ته ووري او الندې پوتنو ته په روپيزه .توه واب وركي

سم كې ه وينئ نومونه يې واخلئ؟په پورتني ر: صبرروپ-۱په كوم وخت كې بايد مو صبر او زغم: د زغم روپ-۲

وكو؟ اغلى وونكي دې د لوست دوې لوم كري په-

تختى وليكي په لو آواز دې ووايي، معنا دې كي او بيادې په زده كوونكو ولولي زده كوونكي دې بيا د صبر او

ييزه توه له يو بل سرهزغم د ارزت په هكله په له . خبرې وكي

١٩٩

د كتابچې د(د زده كوونكو يو روپ دې د ولى په مخ - .تمثيل وكي) د خپل منى شخو او النجو) (وركيدو په اه

او د) خبرو كولو(د زده كوونكو بل روپ دې د - .سوله را ولو تمثيل وكي

.پاتى زده كوونكى د دوى د فعاليتونو ارنه وكياغلى وونكى دې د خپل ا له پاره د: ه ارزه ون-۳

زده كوونكو خه داسې پوتنې وكي چې د هغوى .رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(

آيا زده كوونكي د زغم او صبر په ارزت او اهميت: پوهه !وپوهيدلزده كوونكي په دې پوه شول او عمالً كولى شي: مهارت

د شخو او النجو په وخت كې دچې د همزولو تر من .خبرو كولو او سولې خه كار واخلي

زده كوونكي په لوبو كې د شخو او النجو پر: ذهنيت .اي د خبرو كولو اوسول الرغوره كه

زده كوونكي پوه شول چې په زغم، صبر او خبرو: ارزت .كولو سره په كورنيو كې آرامتيا من ته راي

زغم( كوونكي دې په كورونو كې د زده: كورن دنده -۴د ارزت په هكله خبرې وكي او دوه جملى) او صبر

.دې ورته جوې كي

دوه شپېتم لوست مخونه) ۱۳۵ -۱۳۴(زغم او صبر : عنوان

دوهمه برخه ې دقيق۴۵: وختپه ولنيز ژوند كې د زغم او صبر كولو په ارزت او: موخه

كل دياهميت پوهيدل او د دې لوست د متن لوستل او لي .)دريمې او لورمې كرې(

)حوصله مندي(او زغم ) زغم( صبر :نوي لغتونه . كارتونهي ليكل او د لوست انور:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دندې-

ووري او غلط دې په زده كوونكو د يو بل په واسطه .اصالح كي

دې د تير درس د ارزه ونې او د زده اغلى وونكى -كوونكو د ې هونى له پاره په روپيزه توه و پوتنى

:وكي آيا داسې پي شوي چې په لوبو او الرو كې تاسو-۱

باندې د چا له خوا تيرى شوى وى او تاسې د زغم او صبر خه كار اخيسي وي؟

آيا په ژوندانه كې شخې او النجې ي دي او كه له-۲ ؟)خبرو كولو او زغم خه كار واخلو( اغلى وونكى دې د لوست درېيمې او لورمى كرى-

په تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي او .زده كوونكي دې تختې ته ووري او غو دې ونيسي

زده كوونكي دې په وارسره يوه يوه جمله په لو آواز- .ې تكرار كيولولي او نور زده كوونكى د

: مشق او تمرين-۲ زده كوونكي دې په وارسره ليكلي كارتونه يويو د ميز له-

سره راواخلي او په لو آواز دې ولولي او بل دې په تخته .وليكي وونكى دې هغوى تشويق كي

زده كوونكي دې لوست د كتاب له مخى ولولي او نور-مرسته اودې كتابونو ته ووري او وونكى دې ورسره

.الروونه وكي

٢٠٠

پارهه مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت د معلومولو ل . د هغو خه وكيېينى پوتن

:پوهه او النجه د خبرو د پوه شول چې شخهيزده كوونك -

ى شي؟الرې حل كيدى او د النجو په آيا زده كوونكي د لوست متن لوستل-

زغم او صبر په و پوه شول؟د زيان او زغم او د ى د شخو او النجو پر ايكزده كوون :مهارت

ى شي؟خبرو كولو خه كار اخيست له تيريي د درس تر پوهيدو وروستهزده كوونك :ذهنيت .ه مينه پيدا كهر او له زغم اوصبر سركهخه ك :ارزت

په دې پوه شول چې شخه او النجه هيزده كوونك - .كارنه دى

.وركويزغم او صبر انسان ته ير لو والى - دې د الندې تورو خهيزده كوونك :كورن دنده-۴

وليكيه خپلو كتابچو كې دې او پېكلمې جو : او) ر+ ب + ص (، )م + غ +ز(، )ه + + خ + ش (

) ى + ت + س + و + د (

دوه شپېتم لوست مخونه) ۱۳۵ -۱۳۴(زغم او صبر : عنوان

دريمه برخه دقيقى۴۵: وختپه ولنيز ژوند كې د زغم او صبر كولو په ارزت: موخه

او اهميت پوهيدل او د دې لوست د متن لوستل او ليكل .)درې وروست كرې( دي

)دوستى( ملرتيا :نوي لغتونهد لوست انور، ينى اوند : مرستندويه توكيدرسي

. ليكلى كارتونه د ورتهرسمونه او :فعاليتونه -۱زده كوونكو كورن دنده په يود اغلى وونكى دې - په نه دې كي او د زده كوونكو پهي،و سره ووركت

. يو د بل غلط اصالح كي دىواسطه توه يې چې په سمهيوونكى دې هغه زده كوونك -

وي او معلومات وركولى شي تشويقېدنده ترسره ك كي او هغو زده كوونكو چې كورن دنده يې نه ده ترسره

يېكوونه وكسره دې ورته الر په مهربان . اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه وكي او و ساده -

.پوتنې دې له زده كوونكو خه په روپيزه توه وكي .ست لنې لنې جملى دې د امال په توه په تخته وليكي د لو- .يوه يوه كلمه دې په جملو كې وكاروي - كرى پهې دراغلى وونكى دې د لوست وروست -

معنا دې كي او زده، په لو آواز دې ولولييتخته وليك . دې ورته غو ونيسييكوونك

ت دې زده كوونكى دې په وارسره تختې ته راشي او لوس- .په لو آواز ولولي او نور دې ووري او تكرار دې كي

دې لوست د كتاب لهيزده كوونك :مشق او تمرين -۲ دې خپلوي په لو آواز ولولي او نور زده كوونكېمخ

د زغم او صبر په اه دې په ساده او يكتابونو ته وور .ژبو خبرې وكي

،ې د پوهاغلى وونكى دې د زده كوونكو:ونهه ارز -۳

٢٠١

.غجن ير ژر رسوا كيي او خلك يې پر دروغو باندې پوهيىدواغلى وونكى دې له زده كوونكو خه د: ارزه ونه-۳

پوهې، مهارت، ذهنيت او د درس د ارزت په برخه كې .و پوتنې وكي

:پوههزده كوونكي د دروغجن سى په بې اعتبارى باندې پوه شول؟ - يو متل ويلى شي؟ زده كوونكي د درواغو له پاره-

زده كوونكى متن لوستلى او ليكلى شي؟: مهارت :ذهنيت

زده كوونكي د درس په پوهيدو سره د رتيا ويلو سره- .عالقه مندى او له درواغو خه يې كركه پيدا كه

زده كوونكي د درس له اغيزمنتوب خه ژمنه كولى شي- .چې تل رتيا ووايي او له دروغو خه كركه ولري

:ارزت زده كوونكي د درس په لوستلو سره د رتيا په ارزت-

.او و باندې وپوهيدل زده كوونكى پوه شول چې په درواغو ويلو سره انسان-

.دروغجن او شرمنده كييزده كوونكي دې د رتيا او درواغو په: كورن دنده-۴

اه د كتاب يا له كورن خه يو متل زده كي او په خپلو !ابچو كې دې وليكيكت

درې شپېتم لوست مخونه) ۱۳۷ -۱۳۶(رتيا ويل : عنوانبرخهلوم دقيقې۴۵: وخت د متند رتيا ويلو په و پوهيدل او د دې لوست: موخه

.كرې) دوه لوم( لوستل او ليكل دي )ه والى (ينى او) يقيين (باور :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري او-

په خپله. ن پر ن زده كوونكو باندې دې اصالح كي !ې ان ورسويدې ارنه وكي او د هغوى مرستې ته د

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه يابى له پاره زده- .باندې وويشي) ۳ -۲ -۱(كوونكي په درو روپونو

.لومى روپ دې د صبر او زغم په هكله خبرې وكي .دوهم روپ دې د صبر او زغم د ارزت په هكله وغيي

اكلمې پيد) مترادفې(درېيم روپ دې په متن كې هم معنا !او په تخته دې وليكي

اغلى وونكى دې په دې ارزه ونه كې و او فعاله زده .كوونكي په آفرين او شاباش ويلو سره تحسين كي

او هر وخت دې د ه كار كولو او فعاليت له پاره .وهوي

اغلى وونكى دې نوى درس ته د ى انيزى په ول- او ورخه دېد زده كوونكو پام د درس انورته راواوي پوتنه وكي چې رتيا ويل ه ه لري؟

بيا دې اغلى وونكى د رتيا ويلو تر عنوان الندې د -په تخته وليكى، هغه دې په لو آواز) دوه پوره كرى(لوست

ولولي تكرار دې كي او د هغه په مطلب دې هم رندونهو واره تكرار ك ي بيا دې په زده كوونكو باندېي اووك

.د مطلب په برخه كې دې هم ورنه پوتنې وكي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې متن په دوه كسيزه توه ولولي او بيا-

.دې مطلب باندې پوره خبرې وكيپاره ووايي چې پهه وونكى دې دخپلو خبرو د ه ثبوت ل -

پخوانى متل كې ه ه وايي د دوراغو منزل لن دي يعنى چې د

٢٠٢

.دې هم معنا كي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې د رتيا او درواغو په برخه كې يو لنه-

كيسه په تمثيلى به ويي او په هغه كې د رتيا ارزت او .واغو شرمنده ى او زيان رند كيد در

هر زده كوونكى دې د رتيا او درواغو له پاره يوه ه- .او خوه جمله جوه كي

اغلى وونكى دې د نوى درس د ى: ارزه ونه-۳ارزه ونى له پاره له زده كوونكو خه د پوهې، مهارت،

.ذهنيت او ارزت په برخه كې پوتنى وكي : پوهه

وونكى په دې مطلب وپوهيدل چې د درواغجن زده ك- سى په خبرو وك باور نه لري؟

زده كوونكي د درس په مفهوم باندې وپوهيدل؟-زده كوونكى د رتيا ويلو جرئت پيدا كوي او تل: مهارت

.ريتيا وواييزده كوونكي وپوهيدل چې رتيا سر خرويي او: ارزت

ى لري او له درواغو ان ساتىدروغ شرمنده خه. زده كوونكي دې د رتيا او درواغو په: كورن دنده -۴

هكله يوه يوه جمله وليكي او په خپلو كتابچو كې دې په .كلى خط سره ورسوي

درې شپېتم لوست مخونه) ۱۳۷ -۱۳۶(رتيا ويل : عنوان برخه دوهمه ې دقيق۴۵: وخت د متنرتيا ويلو په و پوهيدل او د دې لوستد : موخه

.كرې) د متن دوه وروست( لوستل او ليكل دياو )همسايه ان(اونيان ، )هميشه(تل :نوي لغتونه

)نجات وركو(وژغورو ليكلي كارتونه او انور،د لوست:درسي مرستندويه توكي

.د تمثيلى پارچې لپاره اوند مواد :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

ي چې يو دبل كورنوونه دې وكوري او الرنظر سره ووونكى دې پوره ارنه وكي او بيا. دنده اصالح كي

.دې د يو و زده كوونكو كورن دنده په خپله ووري اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-

روپونو باندې وويشي پوتنې) ۳ -۲ -۱(كوونكي په :دې وكي چې .د رتيا د و په هكله خبرې وكئ: لومى روپ كلمې خه يوه پورهې يوېتاسو د كارتونو له يو: دوهم روپ

ه كودلو سره جواي ن په ن ئجمله د كارتونو د! تاسو دغو كلمو ته يوه يوه جمله جوه: درييم روپ

).رتيا، خوشحاله، اعتبارباور، ! (كئ اغلىوونكى دې د دوى زيار او هاند وستايي او په

.خوو الفاظو دې تحسين او تشويق كي وونكى دې نوي لوست د يوې انيزې په ول د زده-

!كوونكو توجه دې پوتنې ته راواوي درواغحن سى ولې د خلكو نه خويي؟

وايي او وونكى دېزده كوونكي به په وارسره وابونه ود دوى ارزه ونه وكي چې دوى په نوى موضوع كېومره پوهيي بيا دې په پاتى شويو موضوعاتو باندې

. خبرى وكي اغلى وونكى دې د رتيا ويلو تر عنوان الندې د متن-

دوه وروست كر په تخته وليكي هغه دې په لو آواز ولولي . دې هم ولوليمعنا دې كي او په زده كوونكو

زده كوونكي دې په دوه كسيزه توه متن له سره په-هخپلو منو كې ولولي په مطلب دې را واچوي او لغتون

٢٠٣

دوه كسيزه توه د متن ينى كلمې د امال په شكل كار .وكي او د هغو ليكل دې زده كي

وونكى دې په جملو جوولو كې له زده كوونكو سره-و طريقى دې ورويي اومرسته وكي او د جملو د جوول

!د تمرين له پاره دې جملې پرې كار وكياغلى وونكى دې د خپل ا له پاره د :ونهه ارز -۳

نوي درس د ى ارزه ونې په برخه كې داسې پوتنېوكي چې د دوى د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست

.ارزت ويي مطلبزده كوونكي د رتيا او درواغو په ماهيت او :پوهه

وپوهيدل؟زده كوونكي د رتيا او درواغو په هكله جملې :مهارت

جوولى شي؟زده كوونكو د رتيا د ارزت په پوهيدو سره :ذهنيت

.هغه د ان او راتلونكي ژوند له پاره اكې .زده كوونكى د رتيا ويلو په ارزت وپوهيدل :ارزت

دو اوزده كوونكى دې خپلو وو خوين :كورن دنده -۴ورونو ته د رتيا ويول ه والي او د درواغو بدې او

. زيانونه ويي

درې شپېتم لوست مخونه) ۱۳۷ -۱۳۶(رتيا ويل : عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وخت د متن لوستد رتيا ويلو په و پوهيدل او د دې: موخه

.)د ول متن تكرار( لوستل او ليكل دي )باور لرل (اعتبار او)نجات وركول (ژغورل :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې يو تن ته دنده وسپاري چې د -

ېوونكې په ير د هغو كورن دنده ووري او هغه دالروونه وكي چې بيا دې د يو بل په مرسته اصالح

.كي اغلى وونكى دې اجرا كوونكو ته د فعاله او-

كاركوونكو زده كوونكو القاب وركي او نورو ته ويي .چې په كار كولو سره انسان سرلوى كيى

اغلى وونكى د تير درس ارزه ونه په دې ترتيب- دې واكي له يو بل خهوكي چې دوه سيزه روپونه

واب ويونكو ته دې شاباش او آفرين. پوتنى وكي .ووايي او ول دې وستايي

اغلى وونكى دې لوستل شوى متن بيا په زده-كوونكو باندې تكرار ولولي هر زده كوونكى دې دتختېمخې ته راشي يوه يوه جمله دې بيا پر تختې د كتاب له

.مخې وليكيرتيا، خوشحاله،: ونكي دې ينى كلمې لكهپاتى زده كو

باور، خلك، اعتبار، كورن ،اونيان، دوستان، ژوند او.درواغ يوه يوه كلمه د تختې په مخ په جملو كې راويپخپله وونكى دې هغوى ته پوره پاملرنه وكي د غلط په .صورت كې دې له نورو زده كوونكو خه مرسته وغواى

:نمشق او تمري -۲ زده كوونكى دې متن په دوه كسيزه توه ولولي او يو-

بل دې د هغه په مطلب خبرى وكي زده كوونكى دې په

٢٠٤

دې ولي مخې ته راشي او د لوم او دوهمى جملې خهو كلمې زده كوونكو ته امال ووايي چې په خپلو كتابچو كې

.يې وليكي وونكى دې ارنه او الروونه وكيوونكى دې د نوي لوست په ارزهاغلى :ونهه ارز -۳

پوهه،(ونه كې و داسې پوتنې وكي چې د هغوى .ويي) مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت

آيا زده كوونكي د لوست په اصلى مفهوم پوه شول؟:پوهه زده كوونكى كولى شي چې د دوست او ملرتيا:مهارت

په هكله تمثيل وكي؟ له دوستي او ملرتيا زده كوونكي وپوهيدل چې :ذهنيت

.خه د ملرو ترمن ايكي ينيي :ارزت

په دوستي او ملرتيا كې د زده كوونكو تر منه مينه او- .محبت پيدا كيي

-رتيا په اساس د خلكو او كورنيو تر مند دوستى او مل .ې ايكى ينيدى شي

د لوست د چوكا له مخې له تورو خه: كورن دنده-۴ جوى كئ او په كتابچو كې يې وليكئ؟كلمې

م رسته لرتيا من خ

لور شپېتم لوست مخونه) ۱۳۹ -۱۳۸(دوستي او ملرتيا : عنوانبرخه لوم ې دقيق۴۵: وختد ه دوست او بد دوست توپير كول او د دوست :موخه

متن لوستل او ليكلالرى چارى پيژندل او د دى لوست .كرې) لوم دوې( دي

)دوستى (ملرتيا او) نينه (غمى :نوي لغتونه ليكلي كارتونه او انور،د لوست :ىدرسي مرستندويه توك

.د چاپيريال ينى انورونه يا مودلونه :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

كوونكو چېكتو سره ووري په نه دې كي او هغه زده كورن دنده يې ه ليكلي وي د تختې په مخ وليكي او نور .زده كوونكي دې د هغى له مخې خپلي غلط اصالح كي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو روپونه واكي او- .د تير درس د ارزه ونى له پاره و لنې پوتنې وكي

رتيا ويل ه ه لري؟-۱ تاوان پيوى؟ دروغ ويل مو ته ه -۲ تاسې د كتاب د چوكا له مخې د تورو خه كلمې-۳

په جوو شوو كارتونو كې وليكي؟وونكى دې زده كوونكي د سمو وابونو په ويلو سره

.تشويق كي اغلى وونكى دې د دوست او ملرتيا د ه دوست-

او دا چې له چا سره دوستى او ملرتيا وكي د لورينى لهوكي، د زده كوونكو دى متوجى كي اومخې خبرې

.دوى دې ورته غو ونيسي اغلى وونكى دې د لوست لوم دوې كرې په-

تخته وليكي په لو آواز دې ولولي، معنا دې كي او زده .كوونكى دې ورته په غور سره غو ونيسي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په وارسره لوست د كتاب له مخې په-

.لو آواز ولولي او نوردې ورته پاملرنه وكي اغلى وونكى دې يو تن زده كوونكى واكي چې د-

٢٠٥

د يادى په كارتونو كې د ليكلو تورو خه كلمې جوي- .او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

)ي+ل+ك) (ى+++ز( اغلى وونكى د دې لوست ارزه ونه د: ارزه ونه-۳

.و پوتنو په تر كې وكي :پوهه

آيا زده كوونكي د دوست او ملرتيا په معنا او مطلب - پوه شوي دي؟

ه كوونكى كولى شي چې د خپل دوست په اه چې له هغى آيا زد- مرستې خه چې كوم وخت يې ورسره كې وي خبرې وكي؟

آيا زده كوونكي لوستل شوي كلمې او جملې: مهارت لوستلى او ليكلى شي؟

دوست په ارزت باندې تر پوهيدو وروسته: ذهنيت .غواي چې ملرو سره ى ايكي ولري

ي پوه شول چې هر سى بايد لهزده كوونك: ارزت ! دوستانو سره ې ايكې ولري او هغه وساتي

زده كوونكي دې لوستل شوې كلمې او: كورن دنده-۴ .جملې په خپلو كتابچو كې وليكي

لور شپېتم لوست مخونه) ۱۳۹ -۱۳۸(دوستي او ملرتيا : عنوان برخه دوهمه دقيقى۴۵: وختد ه دوست او بد دوست توپير كول او د دوست:موخه

وستل او ليكلمتن لالرى چارى پيژندل او د دى لوست .هكر) ه او پنمه، لورمهدريم( دي

) جوى( او وياله )آبازي(المبو، )آينده (راتلونكې:نوي لغتونه . ليكلي كارتونه انور،د لوست:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.ووري او د دوى په واسطه دې اصالح كي وونكى دې زده كوونكي په درو روپونواغلى -

:له هر روپ خه دې وپوتي) ۳ -۲ -۱( وويشي لومى روپ آيا تاسې دوستان لرئ؟ د هغو نومونه واخلئ؟

آيا تاسې كوم وخت د خپل دوست سره: دوهم روپ كومه مرسته كې هماغه مرسته د كيسي په توه وكئ؟

كې يو له بله سرهدوه دوستان په كوم وخت : درېيم روپ مرسته كولي شي؟

يوه ور )اغلى وونكى دې د لوست دا جملى -د كتاب له مخې په لو) هلته به المبو ووهو... ... غمى

.آواز ولولي او په مطلب دې خبرې وكي اغلى وونكى دې د هر روپ زده كوونكي په وارسره-

ي خه د يوه تن په روي چې د خپلو ملو خبرېراوغوا .وكي وونكى دې ورسره پوره مرسته وكي

اغلى وونكى دې زده كوونكي په وارسره د تختې مخې - . يوه يوه كلمه دې پر دوى امال كار وكي،ته راوغواي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكو ته الروونه وكئ چې په وارسره د كارتونو-

)ى + م + غ= غمى(ليكل شوى كلمې په تورو واوي

٢٠٦

جمعى، خه، كوم، و،(چې په لوستل شوي متن كې د كلمې چې په كارتونو كې ليكل شوى د ميز) هلته، وكو

. پيدا هغه دى ولولي او د هغو توري دى وييله سرهاو ملرتيا تمثيل د دوست يوېزده كوونكي په روپي ول د -

.ولي په مخ وكي او وونكي دي ورسره مرسته وكياغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

.ترسره كيآيا زده كوونكي د ه او بدو دوستانو په هكله :پوهه علومات وركولى او په خپل ژوند كې يې مثالونه لري؟م

آيا زده كوونكو متن سم ولوستلى او وليكلى شو؟ :مهارتزده كوونكى د دې درس په لوستلو سره د ه :ذهنيت

.دوست موندل يوه اتيا بوليزده كوونكي وپوهيدل چې د ه دوست درلودل په ژوند: ارزت

.وند كې ورته يره اتيا لريكې ير ضرور دي كه انسان په ژزده كوونكى دې الندې كلمې په تورو :كورن دنده-۴

.واوي ) زي، ملرتيا، وياله، باغ(

لور شپېتم لوست مخونه) ۱۳۹ -۱۳۸(دوستي او ملرتيا : عنوان برخه يمهدر

دقيقى۴۵: وختوست توپير كول او د دوستد ه دوست او بد د:موخه

متن لوستل او ليكلالرى چارى پيژندل او د دى لوست .هكر (پمه، اومه، اتمه او نهمه( دي

:نوي لغتونه . ليكلي كارتونه انور،د لوست:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.صالح كيووري او په دوى باندې دې ا بيا دې د و زده كوونكو خه پوتنه وكي چې ويلى-

.شي د و او بدو دوستانو د توپير په هكله خبرې وكئوونكي دې وروسته د دوى له ارزه ونى خه خبرې

.وكي او دوى دې د ه دوستانو موندلو ته وهوي وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې د-

او د باغ تر سيپوري الندې( ته پام وكي كتاب دغو جملود كتاب له مخې) جمعى په ور به هماغه باغ ته و.....

.په لو آواز ولولي او په مطلب يې وغيي اغلى وونكى دې چوكا پر تخته وكاي او توري-

دې په كې وليكى او له هر زده كوونكي خه دې وغوتل كلمې جوې او دد توري په واسطه دې) د(شي چې د

.تختې پر مخ وليكي د

وستي وستان رس وي )وستي+د (دوستي : لكه :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

٢٠٧

.كې راغلې وي ) سى، آسمان، لس: ( لكهاغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

د و پوتنو په تر كې ترسره كي چې د زده كوونكو درند) پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(

.كيزده كوونكى د متن په مطلب پوه شوي دي؟ چې :پوهه

.ستوري نه شميرل كيي آيا زده كوونكي كولى شي چې دا كيسه په خپله:مهارت

ژبه نورو ته وكي او هم دا متن سم ولولي او سم يې .وليكيزده كوونكي وپوهيدل چې ستورى نه شمير :ذهنيت .كيى :ارزت

د دې لوست په لوستلو سره زده كوونكى په دې- .وپوهيدل چې ستوري نه شمېرل كيي

د لمر، سپوم او د د دې لوست خه زده كوونكو- .نورو نومونه يې زده كل

زده كوونكي دې په خپله خوه د متن :كورن دنده -۴وكلمې واكي او هغه دې بيا په تورو واوي او په

.كتابچو كې دې وليكي

پنه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۱ -۱۴۰(د ستورو شمير : عنوانبرخه لوم ې دقيق۴۵: وختد ستورو وپيژندل دي او زده كوونكي بايد پوه شي: موخه

ليكل اوه شميرل كيي او د دى لوست چې ستوري ن .)وله كېسه (لوستل دياو كيس) اعضاوې(، اندامونه )حساب(شمير :نوي لغتونه

) چيستان( . او ليكلي كارتونه انورد لوست:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.كيووري په خپله په دوى دې اصالح . اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه وكي-د ستورو( اغلى وونكى دې د نوي لوست عنوان -

د تختې پر مخ وليكى او له زده كوونكو خه دې) شميرپوتنه وكي چې زمو د نن ورې د درس عنوان ه شي

)د ستورو شمير( دي؟ واب وپونور) ۳ -۲ -۱( بيا دې وونكى زده كوونكي په -

.وويشي په رسم كې ه شي وينئ؟: د لومي روپ خه دې وپوتى

ه وخت په آسمان كې ستوري كاري؟: دوهم روپتاسي ويلى شئ: بيا دې له درېيم روپ خه وپوتى چې

پرته له ستورو خه نور كوم شيان په آسمان كې وينئ؟دوى به هم واب ووايي، وونكى دې دوي په آفرين،

سره تشويق كي بيا دې د ستورو متن ولولي زدهشاباش كوونكي به ورته غوونيسي او وروسته به د متن مطلب له

.زده كوونكو خه واوري و زده كوونكي به متن په لو آواز ولولي او مطلب به-

يې په خپله ژبه نورو ته ووايي او وونكى دې زده كوونكي ستوري نهپوه كي چې دا يوه مشكله خبره ده كه

.شميرل كيي اغلى وونكى دې زيار وكاى چې لوستل شوې-

كلمې دې په كارتونو كې وليكي او په و تنو زده كوونكو .باندې دى ولولي او نورو باندې دې په تختې وليكي

)س(زده كوونكي دې په متن كې :مشق او تمرين -۲لرونكى كلمې پيدا كي چې د كلمې په سر، من او پاى

٢٠٨

:پوههتورى ولې نه شميرل آيا ويلى شئ چې په آسمان كې س-

كيى؟ زده كوونكي د كيس په مطلب پوه شول چې واب يې-

ه شى دى؟ :مهارت

آيا زده كوونكى كولى شي چې ينى كلمې په لنو- .جملو كې وكاروي

آيا زده كوونكى كولى شي چې نورې كيس زده او- .بيايي په ولي كې ووايي

ه كوونكوآيا د دې متن په پوهيدو سره زد :ذهنيتوپوهيدل چې په آسمان كې پرته له ستورو خه لمر،

.سپومې هم شتهد دې متن په پوهيدو سره زده كوونكي وپوهيدل :ارزت

هم) لمر، سپوم(چې په آسمان كې پرته له ستورو خه .وي او د هغو خه انسانان ه اخلي

زده كوونكى دې لوستل شوې كيس په :كورن دنده -۴ .تابچو كې وليكي و له ياده دې زده كيخپلو ك

پنه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۱ -۱۴۰(د ستورو شمير : عنوان برخه دوهمه دقيقى۴۵: وختو وپيژندل دي او زده كوونكي بايد پوه شيد ستور:موخه

ليكل اوچې ستوري نه شميرل كيي او د دى لوست .)وله كېسه (لوستل دي ) انتخاب(او غوره ) حساب وكه(ه وشمير:نوي لغتونه

د لوست انور، د امكان په صورت:درسي مرستندويه توكي .هد لمر، سپوم، نورو انوريزه چارونه او ليكلي كارتون

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.ووري بيادې د متن مطلب د كيسې په توه له زده كوونكو-

.خه واوري اغلى وونكى دې كيسه په و زده كوونكو باندې د-

كتاب له مخې ولولي او د كيسې واب دې له هغوي خه .وغواي

مې چې په يوه چارت يااغلى وونكى دې الندې كل -كارتونو كې ليكل شوي په زده كوونكو دې په تورو واوي

) پوته، آسمان ، ستوري، وشمېره، لمر، سپومى، را( :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي-

كلمې په) لور، اندامونه، پي، كولمى(چې په وارسره د .ويتختې كې په تورو وا

كلمې په لنو جملو كې) لور، پى( زده كوونكى دې - .وكاروي او په خپلو كتابچو كې وليكي

اغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳پوهه،(په و پوتنو كې ترسره كي چې د زده كوونكو

.وئ) مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت

٢٠٩

.صورت كې دې پوته وكيپيدا زده كوونكي دې په لوستل شوي متن كې داسې كلمې -

. كي چې له لورو او پنو تورو خه جوې شوې وينورې كلمې دې زده كوونكو پيدا) كولمې) (وويل: (لكه .كياغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

د و پوتنو په تر كې ترسره كي چې د زده كوونكو. رند كي) پوهه، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت(

زده كوونكى د لوستل شوي متن په اصلي مطلب :پوهه باندې پوه شول؟

آيا دوى نورې په زه پورې وكې او كيس له ياده :مهارت خپلو وليوالو ته ويلى شي؟

غواى چې له ستورو خه پرته د لمر او سپوم :ذهنيت .په هكله هم وپوهيى چې زمو د ژوند له پاره ضرور دي

دې متن په پوهيدو سره وپوهيدل زده كوونكي د:ارزت .چې ستوري نه شميرل كيي

زده كوونكى دې په لوستل شوي متن:كورن دنده -۴ .كې داسې كلمې پيدا كي چې لور او پنه توريزه وي

پنه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۱ -۱۴۰(د ستورو شمير : عنوان برخه دريمه ې دقيق۴۵: وختد ستورو وپيژندل دي او زده كوونكي بايد پوه شي:موخه

ليكل اوچې ستوري نه شميرل كيي او د دى لوست .)وله كېسه (لوستل دي ) چارپايي(او ك ) يابيارز(وارزوى :نوي لغتونه

.چارتد لوست انور او ليكلي :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.ووري او د دوى په واسطه دې اصالح كي بيادې د تير لوست خه و پوتنې وكي او خپله-

.ارزه ونه دې ترسره كي په يو چار كې نيمى كلمې اغلى وونكى دې-

وليكي او د تختى پر مخ ووي د هر روپ يو زدهكوونكى دې راوغواي چې د تورو په نلولو سره يوه

.ي او بيا دې د تختې پر مخ وليكىكلمه جوه ك آسمان= سمان -آ:لكه

پو تنه سمان آ

هـ غه ستـ وري وشـ ميره

.وونكى دې دا فعاليت په ولو زده كوونكو باندې ترسره كيس ولولي و تنه زده كوونكى دې د كتاب له مخى كي-

او بيا دې واب د تختى پر مخ وليكى وونكى دې پوره .مرسته وكي

:مشق او تمرين -۲وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي چې متن -

د كتاب له مخې په اني توه ولولي او د نه پوهيدو په

٢١٠

.وونكى دې له زده كوونكو سره پوره مرسته وكيزده كوونكى دې په خپلو روپونو :مشق او تمرين -۲

خپله خوه درې درې كلمې واكي اوكې د متن خه په . بيا دې په خپلو كتابچو كې په تورو واوي

)ى++ى+م= (ميى: لكهاغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

.د و پوتنو په تر كې ترسره كيآيا زده كوونكي د نيك او له يو بل سره د مرستې :پوهه

شي؟كولو په هكله معلومات وركولى زده كوونكي وكولى شي چې كلمو ته لنې جملى :مهارت

جوې كي؟زده كوونكي د دې كيسى په پوهيدو سره د :ذهنيت

مرستې او نيك سره عالقمندي پيدا كه چې له چا خه .يې ونه سپموي

زده كوونكى وپوهيدل چې مو بايد تل له خپلو :ارزت . خلكو سره نيكي او مرسته وكو

۴- زده كوونكي دې په متن كې داسې كلمې :دندهكورنتورى ولري بيا دې په كتابچو كې) (پيدا كي چې د

.وليكي ) خو) (اخونه: (لكه

شپ شپېتم لوست مخونه) ۱۴۳ -۱۴۲(مېى او كوتره :عنوان

برخه لوم دقيقى۴۵: وختكى د مرستى او همكار په ودا ده چې زده كوون:موخه

پوه شي د او خلكو سره مرسته وكي د مرستى ارزتلوم(درك كي او د مرستى كولو سره عالقمند شي

).دوې كرېاو) مشكالت(، ستونزى )ميزتون(مېى :نوي لغتونه

) كاركوونكى(كاري .د لوست انور اود كلمو ليكلي كارتونه: درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.ووري او غلط دې ور اصالح كي اغلى وونكى دې د تير لوست خه و پوتنى-

دې د) مېى او كوتره(وكي او بيا د نوي لوست عنوان تختې پر مخ وليكي زده كوونكي دې لومى په درو

دې د هونې په ولوويشي او بيا) )۱- ۲- ۳روپونو .له هر روپ خه په جال جال توه پوتنې وكي

پورتني رسمونو ته وورئ ه شي پكى: لومى روپ .وينئ؟ نومونه دې واخلي

آيا ويلى شئ چې مرسته او همكاري ه ته وايي؟:دوهم روپتاسو كولى شئ چې د مرستې او همكار: درېيم روپ

په هكله خبرې وكئ؟ دې په و الفاظو سره زده كوونكى وستايي او بياوونكى

.دې د سوالونو په اه لن معلومات وركي اغلى وونكى دې زده كوونكي وهوي چې متن ته-

غو ونيسي او جملو ته ير شي وونكى دې د ميي .اوكوترې متن په لو آواز ولولي

اغلى وونكى دې الندې كلمې چې په كارتونو كې-ى په ميز كدى له زده كوونكو خه دې وغوايليكل

چې په وارسره راشي او هرې كلمې ته دې يوه لنه جمله .جوه او په تخته دې وليكي

ميى، ن، كوتره او پاه: لكه

٢١١

ېيمى كري په اغلى وونكى دى د متن دوهمى او در- .تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او معنا دې كي

زده كوونكي دې په وارسره لوست د تختى له مخې - .ولولي او تر پايه پورى دې تكرار كي

اغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳ .د و پوتنو په تر كې ترسره كي

كيسې په مطلب پوهآيا زده كوونكي د لوستل شوې : پوهه شول؟ :مهارت

زده كوونكي وتوانيدل چې كلمې په لنو جملو كې وكاروي؟ - زده كوونكو وكولى شو چې مفردې كلمې په جمع واوي؟ -

:ذهنيت زده كوونكي وپوهيدل چې له او خلكو سره دنيك او-

!مرستې په وسيله نژديوالى او عالقه پيدا كيى پرته له انسانانو نور ژوي زده كوونكي پوه شول چې-

.مرستې او همدرد ته اتيا لريزده كوونكى وپوهيدل چې نيكي او مرسته له او :ارزت

. پرې خوشحاليي)ج(خلكو سره ه كار دى او خداىزده كوونكى د الندې تورو خه په خپلو :كورن دنده-۴

.كتابچو كې بشپې كلمې جوې كي )ى++ې+م(او ) ه+ر+ت+و+ك(، )ه+ت+س+ر+م(

شپ شپېتم لوست مخونه) ۱۴۳ -۱۴۲(مېى او كوتره :عنوان برخه دوهمه ې دقيق۴۵: وخت دا ده چې زده كوونكى د مرستى او همكار په و پوه شي:موخه

د مرستى ارزت درك كي او د .د او خلكو سره مرسته وكي ).دوهمې او درېيمى كري(مرستى كولو سره عالقمند شي

، )نجات پيدا كول(، ژغورل )خيز( وپ:نوي لغتونه ) نول او تونه(او موكه ) حوض(ند

.د لوست انور اود كلمو ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :يتونهفعال -۱ د زده كوونكو كورن دنده اغلى وونكى دې -

.ووري او هغه دې د دوى په واسطه اصالح كي- وونكى دې زده كوونكي په در روپونو وويشي اغلى و

:او داسې پوتنې دې له هر روپ خه وكي چې يوه ور ه شي په ن كې لويدلى و؟: لومى روپ شي پاه واچوله؟د ميى مخې ته ه: دوهم روپ بله ور يو كاري ه غوتل؟ : درېيم روپ

وونكىدې زده كوونكى په و الفاظو سره وستايي او بيا دې زده كوونكي مرستې او نيكى كولو له پاره وهوي چې تاسو هم او خلكو سره د خپل توان په اندازه مرسته اونيكى

.وكي چې لوى خداى به ستاسو خه خوشاله شي : مشق او تمرين-۲اغلى وونكى دې الندې مفر دې كلمې بيلې بيلې په -

خه دې يو تن يو كار روپ كارتونو كې وليكي له هرپورته كي او كلمه دې په لو آواز ولولي بل تن دې هغه په . تخته وليكي نور زده كونكي دې په پخپلو كتابچو كې وليكى

ه كوونكو خه اغلى وونكى دې له و نورو زد-وغواي چې په وارسره دې راشي او د مفردو كلمو جمع

. دې د تختې پر مخ وليكي : لكه

جمع مفرد جمع مفردې ورالسونه الس ور ن ونهن كوترې كوتره

وونكى د ينو كلمو مفرد او جمع ير په زده كوونكو .باندې تمرين كي

٢١٢

په شفاهې توه وكي زده كوونكى به ورته واب وركياو د نيمتياو په صورت كې به يو بل زده كوونكى د

.ې مرسته وكيپوشتنى سم واب ووايي او وونكي داغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

د و پوتنو په تر كې ترسره كي او خپل ا دې .ترالسه كي

آيا زده كوونكي د كيسې په مطلب باندې پوه شول؟:پوههزده كوونكي كولى شي چې كلمې او جملې سمې :مهارت

ولولي اوسمې يې وليكي؟نكي د دې متن په پوهيدو سره دآيا زده كوو :ذهنيت

مرستې همكارى او نيكىكولو احساس پيدا ك؟زده كوونكي د دې كيسې په لوستلو سره د :ارزت

.مرستې او نيك په ارزت پوه شول :كورن دنده -۴ زده كوونكي دې خپلو خويندو او ورونو ته دا كيسه په-

.خپله ژبه ووايي)ه، كاري، نيكىميي، كوتر( زده كوونكي دې د -

.كلمې په خپلو كتابچو كې په جملو كې وكاروي

شپ شپېتم لوست مخونه) ۱۴۳ -۱۴۲(مېى او كوتره : عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وختدا ده چې زده كوونكى د مرستى او همكار په و:موخه

پوه شي د او خلكو سره مرسته وكي د مرستى ارزتلور(درك كي او د مرستى كولو سره عالقمند شي

كر ېوروست.( ) خالصون(، ژغورل )خيز(وپ :نوي لغتونه

د لوست انور اود كلمو ليكلى:درسي مرستندويه توكي .كارتونه

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.ووري او په خپلو منو كې دې سره اصالح دې كياغلى وونكى دې د و تنو زده كوونكو خه وغواي - . لوستل شوي كيسه دې په خپله ژبه خپلو وليوالو ته وواييچې اغلى وونكى دې په و تنو زده كوونكو باندې ينى-

:كلمې د امال په توه وليكي لكه )مېى، كوتره، نه، موكه، پاه، اخ، كاري، وچيچه

اغلى وونكى دې د لوست لور وروست كرې په- .دې ولولي او معنا دې كيتخته وليكي په لو آواز

. زده كوونكي دې هم په وارسره د تختى له مخى ولولي- :مشق او تمرين -۲ اغلى وونكى دې په كارتونو كې و وې كلمې-

وليكي له ولو روپونو خه دې وغواي چې د كارتونوپه ترتيبولو سره هغو خه يوه مناسبه جمله جوه او په

.كتابچو كې دې وليكي .وونكى دې د روپونو خه كتنه او ارنه وكي

)والوته، كاري، كوتره، وپ ك، او( اغلى وونكى دې و پوتنې له زده كوونكو خه-

٢١٣

واچوى له هر روپ خه دې وغواي چې راشي يو تندې يو كار پورته كي او كلمه دې په لو آواز ولولي

.بل تن دې كلمه په تخته وليكي ويره: لكهزده كوونكى دې يو بل ته په خپلو روپونو كې يوه كلمه د -

.او وونكى دې د دوى ارنه وكيامال په توه ووايي اغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

.د و پوتنو په تر كې ترسره كي زده كوونكي د ويرې په معنا او مطلب وپوهيدل؟ :پوهه

آيا زده كوونكي كلمې سمى لوستلى او ليكلى:مهارت شي؟

هر ه زده كوونكى پوه شول چې سى نه بايد له:ذهنيت .خه وويريي

د دې درس ارزت په دې كې دى چې زده:ارزتكوونكو ويره وپيژندله او پوه شول چې سى بايد له ينو

. شيانو او پيو خه ونه ويريىلرونكې كلمې) م(زده كوونكى دې د درس : كورن دنده-۴

.په متن كې پيدا او په خپلو كتابچو كې دې په تورو واوي

اوه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۵-۱۴۴(ويره :عنوان

برخه لوم دقيقى۴۵: وختدوپرى پيژندل او دو پرې خه ان ساتل او د دې:موخه

). لوم درې كرې(لوست متن ليكل او لوستل دي ) درك كول او پوهيدل(حساس ، ا)ار( ويره :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري او -

.هغه دې د ن په ن زده كوونكو باندې اصالح كيعنوان د) ويره( اغلى وونكى دې د نوي لوست -

له و تنو زده كوونكو خه دېتختې پر مخ وليكي او .پوتنه وكي چې د ويره ه ته وايي

اغلى وونكى دې زده كوونكي په دوو روپونو وويشي-په رسم كې ه: د لومي روپ خه دې پوتنه وكي چې

شي وينئ او له رسم خه تاسو ه احساس كوئ؟بيا دې له دوهم روپ خه وپوتي چې داسې يو وك

ې هغه ويريدلى وي او تاسو ليدلي وي؟ پيژنئ چ :لكه

سپيونه ار، د وحشي حيواناتو، كله كله له تيارې خه ار اووونكى دې زده كوونكى دې خبرې ته متوجې كې.... نور

چې بايد له دغو شيانو خه و نه ار شي او د زورتيا خبرې .ونه كير و د ار كولو په هكله هي فكردې ورته وكي ت

اغلى وونكى دې زده كوونكو ته ووايي چې خپلو كتابونو -لوم درې(ته ووري او غو ونيسى وونكى دې متن

.ولولي بيا دې په مطلب پوره خبرې وكي) كرې له و تنو زده كوونكو خه دې وغواي چې د متن-

.مطلب دې په خپله ژبه نورو ته ووايي : مشق او تمرين-۲لى وونكى دې د كلمو ليكلي كارتونه د ميز پر مخ اغ-

٢١٤

.كور خوا ته راوريد_____ وليد په سپى ويره

پوتنه كوچني وونىاغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه :ونهه ارز -۳

د و پوتنو په تر كې ترسره كي چې د زده كوونكو دپوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت رندونه

.وكي آيا زده كوونكي د ويرې په معنا پوه شوي دي؟ :پوهه

:مهارت آيا زده كوونكي د دې متن كلمې او جملى لوستلى او-

ليكلى شئ؟)چا، چې، خه، هغه( آيا زده كوونكي په متن كې د -

كلمې ورپه وته كولى شي؟زده كوونكى وپوهيدل د قوى روحيي په پيدا كولو :ذهنيت

. ويريي نهي خهسره له ه شد دې متن په لوستلو سره د وېرې په تاثيراتو باندې :ارزت وپوهيدل؟

زده كوونكى دې دا الندې كلمې په :كورنى دنده-۴ .جملو كې راوي او په خپلو كتابچو كې دې وليكي

ه شپېتم لوستاو مخونه) ۱۴۵-۱۴۴(ويره :عنوان

برخه دوهمه دقيقى۴۵: وختدوپرى پيژندل او دو پرې خه ان ساتل او د دې:موخه

).د دوهمې برخې لور كري(لوست متن ليكل او لوستل دي ) ار يا ترس(ويره :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده ووري-

.او په روپيزه توه دې زده كوونكي اصالح كيبيا دې له و زده كوونكو خه پوتنى وكي چې -

ويره ه معنا لري؟اغلى وونكى دې له و زده كوونكو خه وغواي چې -

ته ووايي نورود درس مطلب د كيسى په توه درېيمه، لورمه، پنمه، شپمه( اغلى وونكى دې د متن -

په تخته وليكي په لو آواز دې ولولي او په معنا) او اومه كره .او مطلب دې خبرې وكي

بيا دې زده كوونكي په وارسره د تختې له مخې لوست په- .لو آواز ولولي

وونكى دې زده كوونكو ته الروونه وكي الندې-چې په كارتونو كې ليكل شوى په خپلو كتابچو كېكلمې

ويره، سپى، واب،:(وليكي او بيا يي په تورو واوي لكه ويره) = ه-ر-ي-و: (مثالً) غ، كوچنى، و، آزار

.او وونكى دې پوره ارنه او مرسته وكي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې يو د بل په مرسته په خپلو روپونو كې-پيدا او په) چا، چې، خه ، هغه(لوستل شوي متن كې دپه

.خپلو كتابچو كې دې وليكىوونكى دې زده كوونكي په واسره د تختې ته راوغواي -

او د دې جملو تش ايونه د چوكا په مناسبو كلمو سره .ك كي او وونكى به پوره ارنه او مرسته وكي

___رې نه يو ته روان و په الره كې يې دل____ احمد

٢١٥

كوونكي دې ليكل شوي كلمه په خپلو كتابچو كې وليكى .وونكى دې پوره ارنه وكي

اغلى وونكى دې د دې لوست ارزه ونه : ارزه ونه-۳ .د و پوتنو په تر كې تر سره كي

ې ويره ه شيآيا زده كوونكى په دې وپوهيدل چ :پوهه دى؟

زده كوونكي عمالً له ويريدو خه ان ژغورلي :مهارت شي؟

زده كوونكي په دې وپوهيدل چې له هي شى:ذهنيت .خه بايد ونه ويريي

زده كوونكى وپوهيدل چې له هر شي خه ونه:ارزت . ار شي د ار په وخت كې بايد كلمۀ شريف وويل شي

دې دالندې ووزده كوونكى :كورن دنده -۴كلمو خه سمه جمله جوه كي بيا دې په خپلو

.كتابچو كې وليكى ) نه وايي، سپيوته، آزار، چې ونه رسيي، چاته، ه(

اوه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۵-۱۴۴(ويره :عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وختدل او دو پرې خه ان ساتل او ددوپرى پيژن:موخه

وروست لور(دې لوست متن ليكل او لوستل دي ). كرې

) ووكى(او كوچنى ) لوى(غ :نوي لغتونه .د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

.يې اصالح دې كيووري چې د يو بل په مشوري وونكى دې د تير درس مطلب له و زده كوونكو -

خه وپوتى او زده كوونكي به يې مطلب په خپله ژبه . ووايي

اغلى وونكى دې دا الندې جملى په تخته وليكى او-د هر روپ خه دې يو تن د يوې جملو تش اى په

. مناسبو كلمو سره كه كي .ترې وكه___ ___په كور كې يې مور

.واوماته يې كتل_____ چې نه سپى : احمد وويل .وونكى دې دوى تشويق وكي

اغلى وونكى دې و كلمې د :مشق او تمرين -۲كارتونو په مخ وليكي او د ميز په مخ دې كيدي د هرروپ خه دې دوه تنه زده كوونكي په وار سره

او د كارراوغواى چې يو تن دې يو كار پورته كي كلمه دې ولولي بل تن دې كلمه په تخته وليكى او نور زده

٢١٦

.كار دى______ ا كولد دوست پيدكول____ له بدو خبرو، وهلو تكولو خه : دريم روپ

.ه دى____تر نادان دوسته ______ دوستي زياتوى دمن دوسته زياتوى خوى سخت نيكى نه كوى دانا

ارزه ونى له پاره لهاغلى وونكى دې د :ونهه ارز -۳پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست(زده كوونكو خه د

.په برخه كې پوتنې وكي) ارزت :پوهه

آيا زده كوونكي د دوستي او دمن په مطلب وپوهيدل؟- زده كوونكي د شعرونو په معنا باندې وپوهيدل؟-

:مهارتمې زده كوونكى د جملو په خالى ايونو كې مناسبى كل-

راولى شي؟ . زده كوونكى شعرونه له ياده ويلى شي-

زده كوونكي وپوهيدل چې دمني د بدى پايلى لري: ذهنيتله دې امله ورخه كركه كوي او دوستي د زه له كومى

.غوايزده كوونكي د دوست په ه والى او د دمني په :ارزت

.بدمرغيو باندې پوه شول دې شعر ولولي او په خپلوزده كوونكي :كورن دنده-۴

.وليكي كتابچو كې دې

اته شپېتم لوست مخونه) ۱۴۶-۱۴۷(دمنى او دوستى :عنوان

برخه لوم دقيقى۴۵: وختدوست په و او اهميت او د دمنى په زيانونو پوهيدل او:موخه

پدې پوهيدل چې دوستى نيكمرغى راولي او دمنى بدمرغى او د ). دمن شعر(دې لوست ليكل او لوستل دي

) ار كوىفر(او تتې ) زمريان(زمره :نوي لغتونه .د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

ووري او په نه دې كي او هغه دې د تل په شان پهوونكى دې هغوى.زده كوونكو باندې اصالح كي .تشويق او په ه ول دې وستايي

د تير درس د ارزونى په برخه كې اغلى وونكى دې - : له زده كوونكو خه په روپيزه توه وپوتي چې

!ويره ه شي ته وايي له مثالونو سره يې ووايي: لوم روپ !د ويرې د لوست په مطلب باندې خبرې وكي:دوهم روپ :دې دا كلمې په جملو كې راوى لكه:درېيم روپ

ونكى دې د ارزه ونېو) ويره، آزار، وونى او آشنا( . په پاى كې و زده كوونكي وستايي

اغلى وونكى دې د ى هونى لپاره نوى درس ته د-زده كوونكو پام د لوست انورونو ته راواوي او پوتنه

ويلى شئ د مني ولې ه كارنه دى: دې وكي چې .زده كوونكى به وابونه ووايي

شعر په تخته) منيد( اغلى وونكى دې د نوى درس -وليكى هغه دې ولولي او معنا دې كي او د هغه په مطلب

.دې وغيي بيا دې زده كوونكو باندې تكرار او معنا كي او زده-

.كوونكي دې د هغه مطلب ووايي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په دوه كسيزه توه شعر يو بل ته-

.ا دې كيواوروي په وزن سره دې ووايي او معنزده كوونكي دې په روپيزه توه د وركل شوو جملو خه -

.او په تخته دې وليكي! تش ايونه په مناسبو كلمو سره ك كيتر نادان____ ، ____دوستى د ژوند خوند: روپ-۱

.ه دى_____دانا _____ لرى د يوازى توب_____ وك چې ه: دوهم روپ

._____ احساس

٢١٧

اغلى وونكى دى دا كلمى چې په كارتونو كې-كوونكو باندى د هغومخكى له مخكى ليكل شوي په زده .له ترتيبولو خه جملې جوي كي

تل، وايه، رتيا، راستى -ينوي، راستي، دوستي بد مرغي، لويه، دمنى، ده-دمني، كار، ه، دى، نه دوستى، زياتوى، دوستى،دوستى، لرى، پايله، ه

اغلى وونكى دې د ه ارزه ونې له پاره :ونهه ارز -۳خه د پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوستله زده كوونكو

.ارزت په برخه كې پوتني وكيآيا زده كوونكي د دوستى او دمنى په پايلو او :پوهه

نتيجو باندې غيدلى شي؟زده كوونكي د شعرونو ينې كلموته جملې جوولى :مهارت شي؟

زده كوونكي د حاصل شوې پوهې له مخې له:ذهنيت .او دوستي خوويدمن خه ان ساتي

زده كوونكى وپوهيدل چې دوستي تل په كار ده:ارزت .او دوستان په بده ور كې پكاريي

زده كوونكى دې شعرونه په ياد زده :كورن دنده -۴ .كى

اته شپېتم لوست مخونه) ۱۴۶-۱۴۷(ستى دمنى او دو:عنوان

برخه دوهمه دقيقى۴۵: وختد دوست په و او اهميت او د دمن په زيانونو:موخه

پوهيدل او په دې پوهيدل چې دوستى نيكمرغي راولي اودمني بد مرغى او د دې لوست ليكل او لوستل دي

. )دمن شعر(،)دوستى(، خپلوى )صداقت(راستى :نوي لغتونه

) هميشه(تل .د لوست انور او ليكلى كارتونه :درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دنده په يواغلى وونكى دې -

هغه دې تر نظر تيرې كي او زده كتو سره ووريكوونكى دې وهوي چې د وونكي له الروونې سره

. ه وستاييسمى هغه اصالح كي بيا دې وونكى هغوىاغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى په برخه كې -

ن په ن زده كوونكى وهوي چې په وارسره له يو بل .خه پوتنى وكي او وابونو ته دې وونكى دقت وكي

اغلى وونكى دې د زده كوونكو د ې هونى لپاره-يي اود دوست يا دمن په هكله كومه كيسه يا وكه ووا

وك چې له بل چا سره دوستي يا دمني: بيا دې وپوتى كوي نتيجه يې ه ده؟

شعر په) دوست )اغلى وونكى دې د نوي درس د -تخته وليكي هغه دې په لو آواز ووايي معنا دې كي او د

.په درس مفهوم او مطلب دې خبرې وكيد بيا دې له زده كوونكو خه وغواي چې شعر ولولي -

هغه په معنا دې وغيى او هم دې په زده كوونكو باندې د !شعر يوه يوه كلمه په تخته وليكي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكى د شعر د ترانې په توه په له ييزه توه-

.ولولي او په ياد دې زده كي

٢١٨

زده كوونكى دې په شعر كې متضادې كلمې پيدا او په- !جملو كې دې راوي

.........دوستي، دمنيپاره لهه اينى لېاغلى وونكى دې د خپل :ونهه ارز -۳

زده كوونكو خه د پوهې ، مهارت، ذهنيت او ارزت په برخه ! وكيېكې پوتن

زده كوونكى د شعر په مطلب وپوهيدل؟ :پوهه :رتمها زده كوونكى متن لوستلى او ليكلى شي؟- زده كوونكي په متن كې متضادې كلمې ودلى شي؟-

زده كوونكي وپوهيدل چې پوه كسان تل د :ذهنيت !دوستانو په له كې وي

.كه، دوستى، خووي او دمن ردويد دې درس دپوهيدوله امله زده كوونكي د :ارزت

يدل او پايلو ته يې متوجېدوست او دمنى په مطلب وپوه .شولزده كوونكى دې شعر په خپلو كتابچو :كورن دنده -۴

!وليكي

اته شپېتم لوست مخونه) ۱۴۶-۱۴۷(دمنى او دوستى :عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وختدوست په و او اهميت او د دمنى په زيانونو:موخه

پوهيدل او پدې پوهيدل چې دوستى نيكمرغى راولي اودمنى بدمرغى او د دې لوست ليكل او لوستل دي

. ) ويلد ول شعر( ) وى او تنهائى(او يوازيتوب ) لذت(خوند :نوي لغتونه

.د لوست انور:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دنده په يواغلى وونكى دې -

ورو ورو پههغه دې په نه كي او د ن كتو سره ووريشان په زده كوونكو باندې دې اصالح كي دى او هغه .زده كوونكى دې د ه كار اجراكولو له پاره تشويق كي

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره و-تنه اليقه زده كوونكي واكي چې هغوى له نورو زده

.كونكو خه پوتنى وكي .و و زده كوونكي وستايي ايپه پاى كې دې ون كوونك

- وونكى دې د اغلىيزې د ايجادولو لېپارهه ان پر اى ه وكو؟ د زده كوونكويوپوتي چې مو د دمن

وابونو دې واورى، ه اوسمو وابونو په دې آفرين ووايي تشويق كي او په پاى كې دې خپله پرى خبرىېنور د .وكي

چې د شعر تكراريدل اغلى وونكى دې نوى درس - .دي زده كوونكو ته د كتاب له مخى په لو آواز ولولي

زده كوونكى دې شعرپه له ييزه توه د ترانې په شكل-په لو آواز ولولي بيا دې هر يو په وارسره د هغه په مطلب

.خبرې وكي :مشق او تمرين -۲ . ولولي او د هغه په مطلب دې وغيي زده كوونكي دې شعر-

٢١٩

كارتونو كې چې وونكى په ميز ايي دي په وارسره راواخلي او هغه ليكلى كلمې يا جملى دې ووري د صحيح

او د غلط په صورت كې) ص(والي په صورت كې دي .وليكى) غ(دې

ژوي زوي روختون روغتون زلمى وى الذمه پثه ور همرسته ز

اغلى وونكى له زده كوونكو خه د :ونهه ارز -۳پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت په برخه كې

!پوتې وكي اوخپل اطمينان دى حاصل كيوبېزده كوونكي په دې وپوهيدل چې د بام په سر ل :پوهه

كول درست كارنه دي او خطر لري؟ زده كوونكي د زه سوى د مفهوم په پوهيدو سره:مهارت

عمالً له وو حيواناتو سره ه كوي؟زده كوونكي وپوهيدل چې انسانان يو بل ته اتيا :ذهنيت

!پيدا لوى نو بايد او خلكو باندې زه سوى ولرو :ارزت

زه سوى ولري او دزده كوونكى وپوهيدل چې دوى بايد - .خپل توان او قدرت په اندازه هغه له چا خه ونه سپموي

زده كوونكو زه سوى ير ه كار واه او په پوهيدلو- .يې خوشحاله شول

روغتون، خوشحاله(زده كوونكي دې د :كورن دنده-۴كلمې په كتابچو كې وليكي او يوه يوه كلې جمله) او بام

!دې ورته جوه كي

نهه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۸-۱۴۹(زه سوى :عنوان

برخه لوم دقيقى۴۵: وختاو هغه پهد زه سوى په اهميت او ارزت پوهيدل :موخه

عملى وه پلى كول او د دې متن ليكل او لوستل دي . كره) لوم، دوهمه او دريمه(

، ى)ه كه وه(، ه رويه)زه ته نژدى(ران:نوي لغتونه ) زخمي(او ېي ) بى خبره، دفعتاً(، نااپه)كاغذ پران(پران

.د لوست انور او ليكلى كارتونه :ېدرسي مرستندويه توك :فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

هغه د اصالح له پاره دې زده كوونكي وهوي ووري دچې ن په ن يو له بل سره همكارى وكي او

.كورن دنده يې وورى او اصالح دې كي اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونې له پاره په-

!و خه و پوتنې وكيروپيزه توه له زده كوونك !دې د دوستى په هكله يو شعر په ياد ووايي:الف روپ :د د دمن په هكله يو شعر له ياد ووايي: ب روپ!ې وكي په هكله خبر او دمن دې د دوستج روپ ! دې له متن خه متضادى كلمې پيدا او په تخته وليكىد روپ

او ه وابونهوونكى دې د زده كوونكو ه فعاليتونه وستايي د دوى نومونه دې له ان سره ياددات كي او

!نورو ته دې هم د دوى ه او و كارونه وييوونكى دې د ى او آموزشي فضا د رامن ته كولو لهپاره زده كوونكو ته ووايي چې د نوى درس انور تهوورئ هغه هلك ته پام وكئ چې له پامه لويدلى دې كه

لته ورشي ه به وكئ؟تاسو هد ه دپاره مرسته د زه سوى او مهربانې) مرسته:(جواب

.يا د انسانيت له مخېده په تخته) زه سوى(وونكى دې د نوي درس عنوان

وليكى او د زده كوونكو خه دې وپوتى چې دوى زه سويه ته وايي په پاى كې به كله چې د ولو خبرې خالصې شوې

پوهې اندازه په دې برخه كې معلومه شوه اواو د دوى د .وونكي خپله ارزه ونه وكه بيا دې پخپله را پرې واچوي

....يوه ور زلمى( اغلى وونكى دې د نوي درس -په تخته وليكي په لو آواز دې) زلمى زه سوى درلود

ولولي لغتونه دې معنا كي بيا دې په زده كوونكو ولولي .مطلب دې ورخه وپوتيمعنا دې كي او

زده كوونكى په دغو ليكل شويو :مشق او تمرين -۲

٢٢٠

.وولي _____زلمي به ماشومان نه پريودل چې سپى په اغلى وونكى دې ووري چې د نوى :ونهه ارز -۳

درس زده كه ه ترسره شوي له زده كوونكو خه دپوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست د ارزت په برخه كې

.پوتنى وكي :پوهه

هم زده كوونكى په دې هم وپوهيدل چې له ژويو سره - !زه سوى په كار ده

زده كوونكى د بيايه لوبو په نتيجه وپوهيدل چې له- مر سره مخامخ كيي؟

:مهارت زده كوونكي وپوهيدل چې د كورن له غوسره هم بايد-

. زه سوى وكو له مور او پالر يا نورو سره په كارونو كې مرسته وكو-

!او هغوى ېر ستومان ته پرې نه دوسره دزده كوونكي زه سوي د مطلب په پوهيدو :يتذهن .او په عملى كولو وياي او د ه غرور احساس كويهغه

د درس ارزت په دې كې دى چې د ماشومانو د:ارزت .همدرد او بشر دوستى حس پياوي كيى

زده كوونكى دې دا و كلمې په كتابچو :كورن دنده-۴ !واويكې وليكى او هغه دې په تورو

)ي پران، بام، ولويد، روغتون، ور (

نهه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۸-۱۴۹(زه سوى :عنوان

برخه دوهمه ې دقيق۴۵: وخت پهد زه سوى په اهميت او ارزت پوهيدل او هغه:موخه

متن ليكل او لوستل ديعملى وه پلى كول او د دې . هجمل) شپمه، اومه ، اتمه او نهمهپنمه،(

، ژوي )همسايه ان(، اونديان )برې(تيى :نوي لغتونه) دفعتاً(، سمدالسه)شفاخانه(، روغتون )انات يا ارويحيو(

.د لوست انور او ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ د زده كوونكو كورن دندهاغلى وونكى دې -

ووري راوونكي دې وستايي او نورو ته بيا په تاكيد سره .توصيه وكي

رزه ونى له پاره زده اغلى وونكى دې د تير درس د ا-روپونه) الف، ب، ج(كوونكي په درو روپونو وويشي

)ب(او يو سوאل له ) الف(په نوبت سره دې يو سوאل له روپ خه وكي په همدې ترتيب د پنو سوالونو پهنتيجې كې دې ووري چې كوم روپ ه او زياتوابونه ويلي هغه دې په اليقه روپ و نوموي او ه دېتشويق كي او بل روپ ته دې ووايي چې تاسى په نورو

!ورو كې د خپل لياقت رندونه وكياغلى وونكى دې نوي درس ته د ى هونى له پاره له -

زده كوونكو خه وپوتي كه يو ووكى ماشوم تاسو ته ندې له لوې وژاي او تاسو سره و هم وي نو ه به وكئ؟

بستر... ..ده به ماشومان (دې د نوي درس اغلى وونكى -په تخته وليكى په لو آواز دې ولولي چې ول ورته متوجه) شو

.كا په مطلب دې خبرې وكي لغتونه دې هم ورته معنا كا.بيا دې متن په زده كوونكو ولولي او دى دې ورسره مرسته وكيبيا دې زده كوونكي په دوه كسيزه توه متن يو بل ته

!ولي او غلط دې اصالح كيولزده كوونكى دې د متن په لوستلو سره :مشق او تمرين -۲

د جملو خالي ايونه په مناسبو كلمو سره په خپلو كتابچو كې !كې كي

.په خاطر په ولو ران ؤ_____ زلمى د .درلود_____ زلمى په ژويو هم ير

.ولىور____ ده به مزدورانو ته په رم كى شمبې او

٢٢١

! نه كيدې په . زلمي او ماشومانو سپى په تيو واهه- . زمو اونيان چې له زلمي خه خبر شول ژر راغلل- . زلمى چې له بامه راولويد په يې ماته شوه- . زلمي د بام په سر ى پران بازې كوله- زده كوونكي دې دا الندې كلمو ته يوه يوه جمله جوه-

)ژوى، ژمنه، ژر، اه! (كيوونكى دې د ارزه ونې په خاطر له زده :ونهه ارز -۳

كوونكو خه داسې پوتنې وكي چې د دوي د پوهې، .مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت رندونه وكي

زده كوونكي له انسانانو سره د اتيا په وخت كې د :پوهه زه سوي په مطلب پوه شول؟

زه سوى زده كوونكى وپوهيدل چې له ژيوسره :مهارتوكي بايد عمالً حيوانات ونه وروي او هغوى په تيو

.ونه ولي آيا زده كوونكى وپوهيدل چې زه سوى ه كار:ذهنيت

.دى او هر چا له پاره ضرور دىزده كوونكي په دې پوه شول چې په زه سوي :ارزت

.كې د خداى رضا ويزده كوونكى دې دا كيسه د خپلې :كورن دنده -۴

غو ته ووايي او خپلو وو خويندو او ورونو ته دېكورن !الروونه وكي چې د ژوو له ورولو خه ه وكي

نهه شپېتم لوست مخونه) ۱۴۸-۱۴۹(زه سوى :عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وخته سوى په اهميت او ارزت پوهيدل او هغه پهد ز:موخه

عملى وه پلى كول او د دې متن ليكل او لوستل دي)ه وروستجملې) پن .

، ژويو)ضرورت(، اتيا )وعده(، ژمنه )اطمينان(ا :نوي لغتونه)كومك(او مرسته ) دفعتاً(، سمدالسه )شفاخانه(، روغتون )حيوانات(

.لوست انور او ليكلى كارتونهد :درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱ كورن دنده ووريكوونكو د زده اغلى وونكى دې -

او زده كوونكو ته دې الروونه وكي چې زده كوونكى !دې په دوه كسيزه توه يو بل كورن دنده اصالح كي

وونكى دې هغه زده كوونكي وستايي چې هره ور پهه خپله كورندنده اجرا كويمنظمه تو .

اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده- . روپونو باندې وويشي) ۳، ۲، ۱(كوونكي په

لومي روپ خه دې وغواي چې د زه سوى په هكله .خبرې وكي

د دوهم روپ د ژويو په برخه كې د زه سوى په هكله !وغيي

او وونكو دېدرېيم روپ د دوې وابونه دې ويي .د وابونو ويونكى وستايي او پوره معلومات واندې كي

اغلى وونكى دې د نوي درس د زده كوونكو پاملرنې-له پاره د انيزې په ول كومه يوه كيسه د زه سوى پههكله يا پخپله او يا په زده كوونكو باندې وكي او بيا دې

ه مخامخ شيكه چېرى يو وك يوې پيې سر:وپوتي چې تاسوله هغه سره ه ول زه سوى ودلى شئ؟

د زده كوونكو وابونه دې په دقت سره واوري او د دوىد معلوماتو د الپياوتيا او بشپيدو له پاره دې په خپله

.معلومات واندې كي....هره ور )اغلى وونكى دې درې وروست جملې -

ه لو آواز ولولي اوپه تختى وليكي هغه دې پ) مرسته وكو .د هغه د مطلب او لغاتونو په هكله دې را واچوي

بيا دې زده كوونكى په دوه كسيزه توه متن ولولي او له يو بل سره - .دې خپلې غلط اصالح كي او متن دې د يوبل په مرسته ولولي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې دا جملې ولولي او د هغې سمې جملې-

٢٢٢

اويايم لوست مخونه) ۱۵۰-۱۵۱(نثر پيژندل د:عنوان

برخه لوم ې دقيق۴۵: وختد نثرپيژندل، د نثر اوريدل او د دې لوست متن ليكل:موخه

. ېكر) لومېدو(او لوستل دي )ترقى او پيشرفت(او لووالى ) عزت(پت :نوي لغتونه

.هغه ليكنې چې د خبرو اترو په شان وي وزن او قافيه ونه لري: ثرن .د لوست انور او ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱ اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو نظر-

هغو ته دې الروونه وكي چې يو د بل كورن سره ووري او زده كوونكو ه يادونه دې وكيدنده اصالح كي او د هغو

.چې خپله كورن دنده يې په سمه توه اجرا كې وي اغلى وونكى دې د تير درس د ارزه ونى له پاره زده-

په نامه) پت، عزت او لووالى(كوونكي په روپونو باندې د .وويشي او له هغوى خه دې داسې پوتنې طرح كي

ه هكله دې په خالصهد تير درس د كيسې پ:د پت روپ !توه خبرې وكي

شومبې، خان،(د عزت روپ دې ينې كلمې لكه دې په تخته وليكي او يو يو تن دې) روغتون او خوشحاله

.هرى يوې كلمې ته جملى جوى كيد لووالى روپ دې دا ليكل شوې كلمې ولولي هغه دې

!په تورو وويشيته غو ونيسي هغوىوونكى دې د زده كوونكو وابونو

.دې وستايي او هغوى دې ه كار كولو ته وهوي اغلى وونكى دې نوي درس د ه انيزې په توه د-

زده كوونكو پام د لوست انور ته راواوي او دا پوتنهپه پورتنې چوكات كې ه وينئ او: دې ترې وكي چې ه ليكل شوي دې؟

كره) و دوهمهلوم ا( اغلى وونكى دې د لوست -په تخته وليكي هغه دې ولولي په مطلب باندې دې را

.واچوي او لغتونه دې هم ورته معنا او تكرار كيپه زده كوونكو باندې په) دوې كرې( وونكى دې -

.وارسره د تختې له مخې ولولي وونكى دې زده كوونكو ته نثر وروپيژني او د نثر په-

يوه نظم سره دې پرتله او دهكله دې خبرې وكي او له .هغه توپيرونه دې ويي بيا دې يو يو مثال وركي

:مشق او تمرين -۲ زده كوونكي دې په روپيزه توه د ه انسان په-

صفتونو باندې خبرې وكي چې چاته ه انسان ويلى شو؟. زده كوونكى دې د ميز له سره دا ليكلي كارتونه را پورته كي

.ى په وارسره ولولي او په تخته دې وليكيد پت روپ د وى نوم ستره انسان ونه خور ميز تخته هلك

دې د دغو كلمو جمعې د هغوى په مقابل: د عزت روپ .كې پيدا وكيدي

سترى نومونه هلكان تختى ميزونه انسانان خويند ونى وكي

د لو والي روپ دې دا ليكلى كلمې د كارتونو له- .مخې په تختى باندې وليكى او ودې لولي

.وونكى دې د دوى د ه كار او هغه ستاينه وكي -اغلى وونكى دې د نوى درس د ى ارزه ونې : ارزه ونه-۳

ونكو خه داسې پوتنې وكي چې د هغوى دلپاره له زده كو .پوهې، مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت رندونه وكي

زده كوونكو نثر وپيژانده او هغه له نظم خه:پوهه توپيرولى شي؟

زده كوونكى جمعو او مفردو كلمو ته جملې:مهارت جوولي شي؟

زده كوونكى د نثر په پيژندلو سره له نظم خه:ذهنيت شخيص كولى شي؟ت

زده كوونكى په دې هم وپوهيدل چې نثر لكه:ارزت .زمونه خبرې اترې دي او وزن نلري

زده كوونكى دې د انسان دوه ه :كورن دنده -۴په خپلو كتابچو كې وليكى او يوه) زه سوى، پت(صفتونه

.يوه جمله دې ورته جوه كي

٢٢٣

اويايم لوست مخونه) ۱۵۰-۱۵۱(نثر پيژندل د:عنوان

برخه دوهمه ې دقيق۴۵: وختد نثرپيژندل، د نثر اوريدل او د دې لوست متن ليكل:موخه

. كره) درى وروست(و لوستل دي ا،)مزه(، خوند )جامعه(، ولنه )خلك(وي :نوي لغتونه

)د ه خوى تن(او نيكخويه ) احترام و(درنه .د لوست انور او ليكلي كارتونه:درسي مرستندويه توكي

:فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو نظر -

بيا دې د دوى كتابچې په نورو كتارونو وويشي وسره ووري ا .او په زده كوونكو دې يو د بل كورن دندې اصالح كي

اغلى وونكى دې دتير درس د ارزه ونې له پاره په- !روپيزه توه له دوى خه داسې وپوتي

.تاسو د انسان په و صفتونو باندې وغيئ: الف روپ . مفردې كلمې په تخته وليكئتاسو د تير درس و: ب روپزده كوونكي دې د غو مفردو كلمو ته د هغوى: ج روپ

.جمعې وليكي او بيا دې ولوليوونكى دې په پاى كې دهغو ارزه ونه وكي وابونه دې .په پرتليزه توه واوري او د دوى د كار ستاينه دې وكي

اغلى وونكى دې نوي درس ته د ې توجه اوهونې -پاره بيا د كتاب انورته اشاره وكي چې نثر ه ته وايي؟له دري وروست )اغلى وونكى دې د نوي درس -

آواز ولولي او معنا) كر په تخته وليكي هغه دې په لو .دې كي او بيا دې په زده كوونكو باندې تكرار كي

زده كونكى دې په وو وو كارتونو كې چې په خپله يې له سپين -غذ خه جو كي د اسانانو يو يو ه صفت وليكي او د سيالې پهكا

توه دې ترې ارنه وشي چې وك زيات صفتونه ليكلى شي بيا دېد زياتو صفتونو ليكوونكى د لومى درجه په عنوان د ولى مخى تهراشي او خپل ليكلى كارتونه دې ولولي همدارنه په دوهمه درجه،

. كې دې د تشويق په توه يادونه وشيدرېيمه او لورمه درجه :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې د د غو جمعو كلمو، مفرد كلمې پيدا-

!او بيا دې په تختى باندې وليكي )عزتونه، نومونه، انسان، نثرونه، كارتونه(

زده كوونكي دې په دوه كسيزه توه يو بل ته د نثر په-

!هكله خبرې وكي بيا په دوه كسيزه توه د ه انسان په زده كوونكي دې-

.لوو صفتونو باندې وغيياغلى وونكى دې د زده كوونكو د پوهې، :ونهه ارز -۳

مهارت، ذهنيت او دلوست د ارزت په برخه كې پوره پوتنې .وكي :پوهه

زده كوونكي د انسانانو په و صفتونو باندې وپوهيدل؟- او له نظم سره توپير كولي شي؟ زده كوونكو نثر وپيژانده -

زده كوونكى د جمع او مفرد كلمې په جملو كې: مهارت راوى شي؟

زده كوونكى د نثر په پيژندلو او تشخيص كولو :ذهنيت سره يو له بله بيلوى شي؟

:ارزت د درس ارزت پدې كې دې زده كوونكى د ه انسان-

!په و او لوو صفاتو باندې وپوهيدل .ونكو نثر وپيژانده او له نظم خه يې توپيرولى شيزده كو -زده كوونكى دې د ه انسان د :كورن دنده -۴

وصفتونو په هكله په خپله كورن كې خبرې وكي او دهغو له مشوري خه دې په استفادې سره دې درېصفتونه په خپلو كتابچو كې وليكي او جملې دې ورته

.جوې كي

٢٢٤

اويايم لوست مخونه) ۱۵۰-۱۵۱(نثر پيژندل د :عنوان برخه دريمه دقيقى۴۵: وختريدل او د دې لوست متن ليكلد نثرپيژندل، د نثر او:موخه

. )د ول متن لوستل او تكرار(او لوستل دي )احترام(او درنه ستره ) عزت(پت :نوي لغتونه

.د لوست انور او ليكلى كارتونه:درسي مرستندويه توكي :فعاليتونه -۱اغلى وونكى دې د زده كوونكو كورن دنده په يو -

وري او د هغوى كورندندې دې د يو بل پهنظر سره وواسطه اصالح كي فعاله زده كوونكى دې وستايي د هغوىكورن دندې نورو ته ويي د هغه ه والى او لووالى دېپه وته كي او نه اجرا كوونكى دې مشخص كي او د

.پاره دې وونكى كو وكيه دوى د هونې له اغلى وونكى دې د زده كوونكو د ى ارزه ونى ل-

پاره د تير درس په برخه كې زده كوونكي په دوو لويو )وي او خلك(روپو باندې ووشي

دواه روپونه دې له يو بل خه په وارسره پوتنې وكياو مقابل روپ دې واب ووايي خپله وونكى دې دعادل حكم په ير هرې پوتنې ته پاملرنه وكي او

كې د زياتو نمرووابونو ته دې نمرې وركي په پاىاخيستونكى روپ دې وونكى اعالن شي او د دوى

.فعاليتونه دې وستايي اغلى وونكى دې د ې هونى له پاره له زده-

كوونكو خه وپوتي چې په تير درس كې نثر ه ته وايي؟وونكى دې د درس لغتونه په تخته وليكى هغه دې ولولي

.ر كياو په زده كوونكو باندې دې تكراوونكى دې بيا متن ولولي هغه دې د يوه نثر په توه ورته

.توضيح او مثال راوى وونكى دې له زده كوونكو خه وغواي چې په-

روپيزه توه د ه انسان په و صفتونو باندې وغيي اويو تن دې بيا په نماينده ې د تختې مخې ته راشي او په

.دې برخه كې دې خبرې وكي :مشق او تمرين -۲ زده كوونكى دې په دوه كسيزه توه متن ولولي او د-

.هغه په معنا او مفهوم دې خبرې وكي

لرونكى كلمې پيدا) ر( زده كوونكى دې په متن كې د - !او بيادې په كتابچو كې وليكى

.او ودى يي چې دا تورى يې په سر، من او پاى كې ليكل شوې دي دې د خپل ا له پاره په نويوونكى :ونهه ارز -۳

درس كې و داسي پوتنى وكي چې د هغوى پوهه، .مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت رندونه وكي

:پوهه وك ويلي شي چې نثر ه ته ووايي؟- وك د ه انسان په و صفاتو باندې خبرې كولى شي؟-

:مهارته آيا زده كوونكي دا الندې كلموته يوه يوه جمل-

جووالى شي؟ )پت، درناوى، ه نوم، خاوند، ته، وله(

كوم زده كوونكى متن لوستالى او ليكالى شي؟ - زده كوونكى وپوهيدل چې د لويانو احترام پر:ذهنيت

!دوى د شفقت او مهربانې المل رئزده كوونكى وپوهيدل چې په و كارونو سره :ارزت

.خلكو ته د احترام و وى۴- ه صفت په :دندهكورن زده كوونكى دې خپل يو

!كتابچې كې وليكي او يوه جمله دې ورته جوه كي ! ري د رضا سبب)ج(رتيا ويل د خداى: رتيا ويل: كهل

٢٢٥

د پوهنى ترانه: عنوان ې دقيق۴۵:وخت د ترانى لوستل او ليكل:موخه

، لو(ايست(، كال)علم او دانش( پوهنه :نوي لغتونه ) قربانول(، سرندل )مترقى(

زمو پخواني خلك د آريانو په نامه او خاوره يې د:آريا .آريانا په نامه ياديدله

. د آريائيانو لوم پاچا ؤ:يما . كتاب، تخته او كتابچه:سي مرستندويه توكيدر :فعاليتونه -۱وونكى دې دكورن دندې په هكله يوه عمومى الروونه -

وكي چې زده كوونكي هغه تل په پام كې ولري او هغه داچې .زده كوونكي دې خپله كورن دنده له ياده ونه باسي

زده كوونكي دې خپله كورن دنده په خپل وخت او- .وقع سره اجرا كيميا دې! زده كوونكى دې خپله كورن دنده پخپله وليكى-

.په خپله اجرا كي . كورن دنده بايد هغه ه وي چې سپا رتنه يې شوي وى- ..... كورن دنده بايد پاكه او منظمه وليكله شي او نور- اغلى وونكى دې د تير درس ارزه ونه هم په خپل-

غوى زيار او زحمتونه دې وستايي هغو زدهوارسره وكي د هكوونكو چې په ارزونه كې هميشه خپله وتيا ودلې له هغوخه دې يادونه وكي او د هغو زيارني ته دې په درنه ستره

.ووري او د زه په مينى دې ورته مننه وكياغلى وونكى دې د انيزي په ول ووايي چې نن وروستى-

تر عنوان الندې دې يوه) پوهنى ترانه( هم د لوست لولو او هغهكره وباسي او بيا دې په كراره سره شعر ولولي او هره برخه دېجالجال ورته ادا كي معنا دې هم ويي د پوهنى او د هغې دترانې په ارزت دې وغيي بيا دې ترانه په زده كوونكو باندې

.سره ولوليولولي هر بيت دې په زده كوونكو باندې په وارترانه دې په زده كوونكو باندې تكرار كي تر پايه دې و

.واره ولوستله شي بيا دې زده كوونكي ترانه په دوه كسيزه توه له يو بل-

.سره ولولي او غلط دې اصالح كي زده كوونكى دې ترانه په له ايزه توه په لو آواز سره-

ر كي چې لهد كتاب له مخې ولولي و واره دې تكرا .ياده يې زده شي

زده كوونكى دې شعر په له ييزه :مشق او تمرين -۲.توه د ترانې په شكل ولولي او وونكى دې ارنه وكي

! زده كوونكي دې د شعر يوه يوه برخه په ياد زده كي- زده كوونكى دې په شعر كې نوي لغتونه په جملو كې-

:استعمال كي لكه) ،اندو، آزاد، آباد، رهنماپوهنه، ركال، سر( اغلى وونكى دې د ارزه ونى له پاره په :ونهه ارز -۳

بيال بيلو برخو كې پوتنى وكي چې د دوى پوهه، .مهارت، ذهنيت او د لوست ارزت ترې رند شي

: پوهه زده كوونكي د پوهنې د ترانې په ارزت او مفهوم يا-

معنا وپوهيدل؟وونكو خه نوي لغتونه معنا كولى شي؟ وك له زده ك-

د زده كوونكو كوم روپ ترانه په له ييز توه :مهارت ه ولوستله؟

د پوهنې د ارزت په پوهيدو سره له ترانې! تاسو : ذهنيت !ويلو خه خوند واخيست او د پوهې لوتياو ومنله

زده كوونكي وپوهيدل چې دوى د پوهنې لكريان او :ارزتې غوتنونكي دي نو بايد د هغى د ترالسه كولو له پارهد پوهن

هه وكي او دا ترانه يې هم خپله ترانه ده چې په عالقى سره .يې ولولي او د خپلى مينې رندونه دې پرې وكي