Peygamberler Peygamberi HZ. MUHAMMED ALEYH SSELAM VE … · 2017-12-29 · Peygamberler Peygamberi ... Seferin Tarihi, İsmi, Mevkii ve Sebebi .....261 Peygamberimiz Aleyhisselamın

Peygamberler Peygamberi HZ. MUHAMMED

ALEYHİSSELAM VE İSLÂMİYET-4

M. Âsım KÖKSAL

2 İslam Tarihi

3İslam Tarihi

MEDİNE DEVRİ

4 Hz. Muhammed Aleyhisselam ve İslâmiyet

Peygamberler PeygamberiHZ. MUHAMMED ALEYHİSSELAM

VE İSLÂMİYET-4

Copyright © Işık Yayınları, 2008Bu eserin tüm yayın hakları Işık Yayıncılık Tic. A.Ş.’ye aittir.

Eserde yer alan metin ve resimlerin Işık Yayıncılık Tic. A.Ş.’nin önceden yazılı izni olmaksızın, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt

sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır.

EditörÖmer ÇETİNKAYA

Ali BUDAKHaydar YILDIRIM

Görsel YönetmenEngin ÇİFTÇİ

Kapakİhsan DEMİRHAN

Sayfa DüzeniNecmi TOPAL

ISBN978-975-278-213-6

Yayın Numarası459

Ba sım Ye ri ve Yı lıÇağlayan Matbaası Sarnıç Yolu Üzeri No: 7

Gaziemir/İZMİR Tel: (0232) 252 20 96

Ağustos 2008

Genel DağıtımGökkuşağı Pazarlama ve Dağıtım

Merkez Mah. Soğuksu Cad. No: 31 Tek-Er İş MerkeziMahmutbey/İSTANBUL

Tel: (0212) 410 60 00 Faks: (0212) 445 84 64

Işık YayınlarıEmniyet Mahallesi Huzur Sokak No: 5

34676 Üsküdar/İSTANBULTel: (0216) 318 42 88 Faks: (0216) 318 52 20

www.isikyayinlari.com

(2. BASKI)

5İslam Tarihi

İçindekiler

Birinci BölümHUNEYN GAZASI VE TAİF KUŞATMASI

Huneyn Gazasının Tarihi, Mevkii ve Sebebi ......................................................... 27

Abdullah b. Ebi Hadrad’ın Düşman Hakkında Bilgi Toplamakla Görevlendirilişi ... 33

Hevâzin Ordularının Savaş Düzeni ...................................................................... 33

Peygamberimiz Aleyhisselamın Hevâzinlerle

Çarpışmak Üzere Hazırlanmaya Başlaması ........................................................... 34

Attâb b. Esîd’le Muaz b. Cebel’in Mekke’de Görevlendirilişleri ............................ 35

İslâm Askerlerinin Sayıları ve Mekke’den Yola Çıkışları ........................................ 35

İslâm Ordusuna Katılan Mekkeliler ve Maksatları ................................................. 35

Mücahidler Tarafından Söylenen ve Peygamberimiz

Aleyhisselamın Hoşuna Gitmeyen Bir Söz ............................................................ 36

Hevâzin Casuslarının Kendilerini Ürperten ve Titreten Müşahedeleri ................... 37

Hevâzinlerin Müslümanlara Karşı Savaş Alanları ve Kumandanlara Verilen Emirler .. 39

Peygamberimiz Aleyhisselamın Mücahidleri Savaş Düzenine Koyuşu .................. 39

Peygamberimiz Aleyhisselamın Mücahidleri Öğütlemesi ve Zaferle Müjdelemesi ...41

Huneyn Savaşında İslâm Kadınlarının Kahramanlıkları ......................................... 42

Peygamberimiz Aleyhisselamın Bozguna Uğrayıp Kaçışan Müslümanlara Seslenişi .. 44

Hz. Ali ile Ebu Dücâne’nin Hevâzin Bayraktarlarından Birini Öldürmeleri ........... 45

Ebu Katâde’nin Güçlü ve Azılı Bir Müşriki Öldürüşü ............................................ 46

Mekke’ye Kadar Kaçan Mekkeli Müşriklerin

Mekke’deki Müslümanları Üzüntüye Düşürmeleri................................................ 46


Bazı Kureyşîlerin Kalblerindekini Açığa Vurmaları ............................................... 47Şeybe b. Osman’ın Peygamberimiz Aleyhisselama Suikaste Kalkışı ve Müslüman Oluşu ............................................. 49Peygamberimiz Aleyhisselamın Kaçışan Müslümanlara Seslenişi ve Hz. Abbas’ı Seslendirişi .............................................. 51Peygamberimiz Aleyhisselamın Yüce Allah'a Dua Edişi ve Müşriklerin Bozguna Uğrayışı .......................................................... 53Sakîflerden Öldürülenler ve Kaçıp Taif Kalesine Sığınanlar................................... 56Hevâzin Savaşında Taifli Sakîflerden Öldürülenlerin Sayısı .................................. 56Hevâzin Ordularının Etrafa Dağılışı ve Düreyd’in Öldürülüşü .............................. 57Peygamberimiz Aleyhisselamın Kaçan Düşmanları Takip Etmelerini Mücahidlere Emredişi ve Hevâzin Orduları Başkumandanının Taif Kalesine Sığınışı ..58Sa’d b. Bekr Oğullarından Bicad’ın Yakalanıp Esir Edilişi ..................................... 60Şeymâ’nın Peygamberimiz Aleyhisselamla Konuşması ......................................... 61Mücahidlerin Kadın, Çocuk ve Köle Öldürmemeleri İçin Uyarılışı ....................... 63Ebu Âmir el-Eş’arî’nin Evtas’ta Savaşması ve Orada Şehit Oluşu ........................... 64Huneyn ve Evtas Şehitleri ..................................................................................... 67Halid b. Velid’in Yaralanışı ve Yarasının İyileştirilişi ............................................. 67Huneyn Esirleriyle Ganimet Mallarının Ci’râne’ye Gönderilişi ............................. 68Huneyn’de Tazelenen ve Hükme Bağlanan Bir Kan Dâvâsı .................................. 68Kur’ân-ı Kerîm’in Huneyn Savaşı Münasebetiyle Açıklaması ................................ 71Tufeyl b. Amr’ın Zülkeffeyn Putunu Yıkmaya Gönderilişi ..................................... 71Taif’in Kuşatılması ................................................................................................ 73Ebu Rigal ve Onun Kabrinden Çıkarılan Altın Dal ................................................ 75Halid b. Velid’in Taiflilerle Konuşmak İsteyişi ...................................................... 77Taiflilerin Çirkin Bir Tedbire Başvurmaları ve İslâm Mücahidlerine Ok Yağdırmaları ve Karargâhın Başka Bir Yere Değiştirilmek Zorunda Kalınışı ..... 78Taif’in Kuşatılışı ve Sakîfleri Boyun Eğdirmek İçin Bazı Tedbirlere Başvuruluşu .... 79Ebu Süfyan’ın Kaleden Atılan Bir Okla Bir Gözünü Kaybedişi .............................. 83Halid b. Velid’in Sakîflere Meydan Okuyuşu ........................................................ 84Kaleden İnecek Kölelerin Hür Sayılacaklarının İlan Ettirilişi .................................. 84Uyeyne b. Hısn’ın Taiflilerle Konuşmak Üzere Taif’e Gidişi ................................. 85Taif Muhasarasının Kaldırılışı ................................................................................ 87Peygamberimiz Aleyhisselamın Taif’ten Ayrılacakları Sırada Müslümanlara Tavsiyesi ve Taifliler Hakkındaki Duası ......................................... 92Taif Savaşında Şehit Olan Sahabiler ...................................................................... 92Peygamberimiz Aleyhisselamın Mücahidlerle Birlikte Ci’râne’ye Gidişi ............... 93

Sürâka b. Cu’şum’un Peygamberimiz Aleyhisselamla Buluşması ve Müslüman Olması .................................................. 95Peygamberimiz Aleyhisselamın Ci’râne’ye Gelişi ve Orada Konaklayışı ............... 96Ci’râne’de Toplanan Harp Esirleri ve Ganimet Malları .......................................... 96Esirlere Elbise Giydirilişi ....................................................................................... 97Nasipsiz Bir Bedevînin Küstahlığı ......................................................................... 97Bedevî Müslümanların Ganimet Mallarını Bölüştürmesi İçin Peygamberimiz Aleyhisselamı Sıkıştırmaları ve Çekiştirmeleri .............................. 98Ganimet Mallarının Sayılıp Hesaplanarak Mücahidler Arasında Bölüştürülüşü ... 100Kalbleri İslâmiyete Isındırılacak, Alıştırılacak Olanlara Yapılan İhsanlar .............. 101Müellefe-i Kulûba Yapılan Dağıtım ..................................................................... 102Cuayl b. Sürâka’nın Ahirette Kendisi İçin Hazırlanmış Olan Üstün Mükâfatla Başbaşa Bırakılışı ......................................... 108Ganimet Dağıtımına Yapılan İtirazlar ................................................................. 108Peygamberimiz Aleyhisselamın Ensarla Konuşması ............................................ 112Kur’ân-ı Kerîm’in Huneyn Ganimetiyle İlgili Açıklaması ..................................... 116Nudayr b. Hâris’in Müslüman Oluşu .................................................................. 116Ebu Mahzûre’nin Müslüman ve Mekke Müezzini Oluşu .................................... 118Peygamberimiz Aleyhisselamın Umre Yapmak Üzere Ci’râne’de İhrama Girişi .. 120Attâb b. Esîd’in Mekke Valiliğine Tekrar Tayin Edilişi ......................................... 121Muaz b. Cebel’in Mekke’de Fıkıh ve Kur’ân-ı Kerîm Öğretmenliğine Tayin Edilişi ...122Peygamberimiz Aleyhisselamın Medine’ye Dönüşü ........................................... 123Hevâzin Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Esir Edilen Çoluk Çocukları ve İğtinam Edilen Malları Hakkında Peygamberimiz Aleyhisselama Başvurmaları ... 123Hevâzinlerin Başkanı ve Başkumandanı Malik b. Avf’ın Müslüman Oluşu ......... 129

İkinci BölümHEYETLER YILI

Amr b. Âs’ın Umman Hükümdarı Ceyfer ile Kardeşi Abd b. Cülendâ’ya Gönderilişi..135Amr b. Âs ile Ebu Zeyd’in Umman’da Yapacağı İşler ......................................... 136Alâ’ b. Hadramî’nin Münzir b. Sâvâ’ya Gönderilişi ............................................ 142Münzir b. Sâvâ’nın Peygamberimiz Aleyhisselamın Mektubuna Cevab Yazışı .... 145Peygamberimiz Aleyhisselamın Münzir b. Sâvâ’ya Cevabı ................................. 145Bahreyn Hecer Halkından Müslüman Olmayanlarla Anlaşma Yapılışı ................ 147Peygamberimiz Aleyhisselamın Umman Hükümdarlarından Olup Bahreyn’de Oturan İki Zât ile Onlardan Olanlara Mektubu ................................ 148Peygamberimiz Aleyhisselamın Sîbuht b. Abdullah’ın Mektubuna Cevabı ......... 149

7İçindekiler


Peygamberimiz Aleyhisselamın Bahreyn Hecer Halkına Uyarı Mektubu ............ 150Bahreyn’den Medine’ye Gönderilen Malların Müslümanlara Dağıtılışı ............... 150Şair Ka’b b. Züheyr’in Müslüman Oluşu ............................................................. 152Hırka-i Şerîfin Tarihçesi ve Tavsifi ...................................................................... 158Benî Sa’lebe Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Kendilerinin ve Kabilelerinin Müslüman Olduklarını Haber Vermeleri ................................... 159Benî Suda’ Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ve Kavimleri Adına da İslâmiyet Üzerine Bey’at Etmeleri ................................... 160Bâhile, Benî Sümâle ve Benî Huddan Temsilcilerinin Müslüman Olmaları, Kavimleri Adına da İslâmiyet Üzerine Bey’atta Bulunmaları ............................... 161Peygamberimiz Aleyhisselamın Oğlu Hz. İbrahim’in Doğuşu ............................ 164Peygamberimiz Aleyhisselamın Mescidine Minber Yapılmadan Önce Hutbe İrad Ederken Bir Hurma Kütüğüne Dayanışı ................................... 166Mescid-i Nebevî Minberinin Tarihçesi ................................................................ 166Mescid Minberinin Yapılışı ................................................................................. 168Minberin Planı ................................................................................................... 168Minberin Fazileti ................................................................................................ 169Peygamberimiz Aleyhisselamın Namazı Nasıl Kıldığını Ashaba Öğretmek İçin Minber Üzerinde Namaz Kılışı ....................................... 169Peygamberimiz Aleyhisselamın Mescidde Dayandığı Kütüğün Ağlayışı .............. 170Peygamberimiz Aleyhisselamın Cuma ve Bayram Hutbelerini Minber Üzerinde İrad Buyuruşu .......................................... 173Peygamberimiz Aleyhisselamın Minberinin Yerinden Sökülüp Şam’a Götürülmeye Kalkışılması ............................................ 174Minber Üzerinde Yapılan Değişiklikler............................................................... 176Halife Mehdi’nin Minberi İlk Haline Koymak İsteyişi ......................................... 176Minberin Son Şekli ve Bunun da Vuku Bulan Yangında Yanıp Kül Oluşu .......... 177Yanan Minberin Yerine Kurulan Minberler ......................................................... 177Müslüman Kabilelere Valiler ve Zekât Tahsil Memurları Gönderilişi .................. 180Gönderilenlerden Bazılarının Kimler Olduğu ve Nerelere Gönderildikleri ......... 180Uyeyne b. Hısn’ın Büsr b. Süfyan’a Engel Olan Benî Temimleri Takibe Gönderilişi ...181Medine’ye Gelen Benî Temim Heyetinin Hitabet ve Şiirde Peygamberimiz Aleyhisselamın Hatip ve Şairleriyle Yarışmaya Kalkışmaları....... 184Benî Temim Heyetine Bahşiş Verilişi .................................................................. 189Hz. Ebu Bekir ile Hz. Ömer’in Allah Tarafından Uyarılışı .................................. 190Hâris b. Dırâr el-Huzâî’nin Medine’ye Gelişi, Müslüman Oluşu ve Benî Mustalıkların da Müslüman Olmalarını Sağlayışı ................................... 191

Benî Esed b. Huzeymelerin Müslüman Oluşu .................................................... 194Benî Esed Heyetinin Peygamberimizden Iyafet ve Kehanetin Hükmünü Sormaları ...196Benî Esed Heyetine Kur’ân-ı Kerîm Öğretilişi ..................................................... 197Peygamberimiz Aleyhisselamın Kendisine Bağışlanan Deveve Onu Bağışlayan ve Getiren Hakkındaki Bereket Duası .................................. 197Benî Esed Heyetinin Uyarılışı ............................................................................. 198Peygamberimiz Aleyhisselamın Kudâî b. Amr’ı Benî Esedlere Vali Tayin Edişi ve Benî Esedler İçin Bir Yazı Yazdırışı ....................................... 198Urve b. Mes’ud’un Müslüman Olup Taiflileri Müslümanlığa Davet Edişi ve Şehit Edilişi .......................................................... 199Urve b. Mes’ud’un Kanını Bağışlayıp Kabile Arasındaki Kan Dâvâsını Önleyişi ve Yakınlarına Vasiyeti ................................................... 202Kur’ân-ı Kerîm’in Yâsîn Sahibi Hakkındaki Açıklaması ....................................... 204Urve b. Mes’ud’un Oğlu ile Yeğeninin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ... 205Benî Uzre Heyetinin Medine’ye Gelmeleri ve Müslüman Olmaları .................... 206Benî Uzrelerden Cemre b. Numan’ın Zekât Memurluğuna Atanışı ve Kendisine Arazi de Verilişi ................................................................. 208Benî Uzrelerden Zeml b. Amr’ın Müslüman Oluşu ve Kendisine Sancak ve Yazı Verilişi ........................................................ 209Kutbe b. Âmir’in Has’amlara Gönderilişi ............................................................ 209Abdullah b. Avsece’nin Hârise b. Amr b. Kurayt Oğullarına Gönderilişi ............ 211Dahhâk b. Süfyan’ın Kurataları Te’dibe Gönderilişi ............................................ 213Beliyy Heyetinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................................... 216Esmâ (Ümeyme) binti Numanu’l-Kindî’nin Zevceliğe Kabul Olunmasının Peygamberimiz Aleyhisselama Teklif Edilişi ve Medine’ye Getirilişi ................... 218Alkame b. Mücezziz’in İskelede Oturan Bir Cemaate Gönderilişi ...................... 222Yerine Getirilmesi Günah Olan Emirlerin Yerine Getirilmemesi Gerektiği ......... 223Hz. Mâriye Hakkındaki Dedikodunun Yersizliğinin Hz. Ali’nin Müşahedesiyle Sabit Oluşu .............................................................. 224Hz. Ali’nin Füls Putunu Yıkmaya Gönderilişi ..................................................... 225Medine’den Yola Çıkış ....................................................................................... 226Füls Putunun Yıkılışı ve Tahrip Edilişi ................................................................. 229Adiyy b. Hâtim’in Şam’a Kaçışı ve Yanına Gelen Kızkardeşiyle Görüşüp Müslüman Olmaya Niyetlenişi ....................................... 230Habeş Necaşî’si Ashama’nın Vefat Edişi ve Kendisi İçin Gıyâbî Olarak Medine’de Cenaze Namazı Kılınışı ............................................. 233Necaşî’nin Kabrinde Bir Nurun Görünüşü .......................................................... 235

9İçindekiler


Habeş Necaşî’si Ashama’nın Ülkesine Sığınan Müslümanları Barındırışı, Koruyuşu ve Müslüman Oluşu ................................... 235

Üçüncü BölümPEYGAMBERİMİZ ALEYHİSSELAMIN

ZEVCELERİNDEN BİR AY İNZİVAYA ÇEKİLİŞİ

Peygamberimiz Aleyhisselamdan Zevcelerinin İstedikleri Şeyler ........................ 239Abdullah Zülbicâdeyn’in ve Vâsile b. Eskâ’ın Müslüman Olmaları ..................... 253Vâsile’nin Soy Kütüğü ........................................................................................ 256

Dördüncü BölümTEBÜK SEFERİ

Seferin Tarihi, İsmi, Mevkii ve Sebebi ................................................................ 261Peygamberimiz Aleyhisselamın Müslümanları Cihada ve Allah Yolunda İâneye Davet ve Teşvik Edişi ve Müslümanların İâne Yarışına Girişi ................... 264Seferden Geri Kalacaklarına Ağlayan Mü’minler ................................................. 270Tebük Seferine Katılamayacaklarına Ağlayanlardan, Katılmaları Sağlanıp Sevindirilenler .................................................................... 271Münafıkların Tebük Seferi Sırasında Nifakları ..................................................... 273Çöl Araplarından Bazılarının Sefere Katılmamak İçin İzin İstemeleri ................... 273Yahudi Süveylim’in Evinin Yaktırılışı ve Yıktırılışı ............................................... 275Medine’de Vekil Bırakılanlar ve Hz. Ali’nin Ehl-i Beyt Vekilliği ......................... 275İslâm Ordugâhı ve Ordu Mevcudu ..................................................................... 276Tebük Mücahidlerinin Askerî Düzeni ................................................................. 276Baş Münafıkın Müslümanları Korkutmaya ve Tebük Seferinden Alıkoymaya Çalışması ........................................................ 277Peygamberimiz Aleyhisselamın Medine’den Mücahidlerle Birlikte Yola Çıkışı ve Tebük Gazasının Son Gazası Oluşu ................................. 279Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük Yolunda Gidilirken Geri Kalanlar Hakkında Buyruğu ....................................................... 279Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük Yolunda Konakladığı ve Namaz Kıldığı Yerler .................................................................. 281Hıcr’da Emre Aykırı Hareket Eden İki Mücahidin Başlarına Gelenler .................. 285Su Sıkıntısına Düşen Mücahidlerin Peygamberimiz Aleyhisselamın Duasıyla Yağmura Kavuşmaları .................................................. 286Peygamberimiz Aleyhisselamın Devesi Kasvâ’nın Kayboluşunu Münafıkların Fırsat Bilerek Nifaklarını Açığa Vuruşu .......................................... 288

Abdurrahman b. Avf’ın İmam Olup Sabah Namazını Müslümanlara Kıldırışı ..... 289Tebük Seferinde Mestler Üzerine Meshedilişi ve Abdest Alınırken Abdest Uzuvlarının Birer Kez Yıkanışı ..................................... 290Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük Seferinden Geri Kalan Benî Gıfâr ile Benî Eslemlerden Bazı Kişiler Hakkındaki Sitemleri ...................... 291Münafıkların Tebük Yolunda Mücahidlerin Maneviyatını Sarsmaya Çalışmaları . 292Cülas’ın Söylemiş Olduğu Sözlerin Peygamberimiz Aleyhisselama Duyuruluşu . 294Tebük Yolunda Vakti Geçirilmiş Olan Bir Sabah Namazının Kaza Edilişi ........... 295Tebük Su Kaynağının Bereketlendirilişi............................................................... 296Ebu Hayseme Abdullah b. Haysemetü’s-Salimî’nin Tebük’e Gelişi ..................... 298Abbâd b. Bişr’in Tebük’te Gece Muhafız Kolu Kumandanlığına Tayin Edilişi ..... 299Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük’te İrad Buyurdukları Hutbeleri ................ 300Rum ve Hristiyan Arap Topluluklarının Korkup Dağılışı ve Şam Taraflarında Tâun Hastalığı Zuhur Ettiğinin Haber Alınışı ....................... 302Peygamberimiz Aleyhisselamın Askerî Harekât Hakkında Ashabıyla İstişarede Bulunuşu ............................................................ 303Abdullah Zülbicâdeyn’in Tebük’te Ölüşü ve Gömülüşü ..................................... 304Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük’te Bir Gece Boş Yere Korkuya Düşenleri Kınayışı ................................................... 304Halid b. Velid’in Dûmetü’l-Cendel’e Gönderilişi ................................................ 305Peygamberimiz Aleyhisselamın Eyle Hükümdarına ve Eşrafına Mektup Gönderişi ...311Eyle Hükümdarı Yuhanna b. Ru’be’nin Peygamberimiz Aleyhisselamın Yanına Gelişi .................................................... 312Cerba’ ve Ezruh Halkı Temsilcilerinin Tebük’e Gelip Peygamberimiz Aleyhisselamla Sulh Yapmaları ........................................ 313Maknâ Elçilerinin Tebük’e Gelip Peygamberimiz Aleyhisselamla Sulh Yapmaları... 315Peygamberimiz Aleyhisselamın Kayser Herakliyus’a Tebük’ten Mektup Gönderişi ...316Peygamberimiz Aleyhisselamın Tebük’te Yaptığı En Son Bereket Duası ............. 320Tebük’ten Medine’ye Dönüş .............................................................................. 323Münafıkların Peygamberimiz Aleyhisselama Tuzak Kurmaları ............................ 323Dırâr Mescidinin Ne İçin, Ne Zaman Yapıldığı ve Ne İçin, Ne Zaman Yakılıp Yıkıldığı .............................................................. 327Tebük Seferine Katılanlarla Mazeretleri Sebebiyle Katılamayanların Me’cur Olmaları . 332Medine ve Uhud Dağı Sevgisi ve Medinelilerin Hayırlıları ................................. 332Medine’deki Müslümanların Peygamberimiz Aleyhisselamı Karşılamaya Çıkmaları ..333İhmalcilik Yüzünden Tebük Seferine Çıkamayan Mü’min ve Müslümanlar ........ 333Mücahidlerin Silahlarını Satmaktan Men Edilmeleri ............................................ 346Tebük Seferi Münasebetiyle Âyetler İnişi ............................................................ 346

11İçindekiler


Beşinci BölümTEBÜK'TEN SONRA

Hz. Ümmü Külsûm’un Vefatı ............................................................................. 355Himyer Krallarının Müslüman Oluşu .................................................................. 356Peygamberimiz Aleyhisselamın Himyer Krallarını İslâmiyete Davet Edişi ........... 356Himyer Krallarının Müslüman Oldukları Hakkında Mektup ve Elçi Göndermeleri .. 358Peygamberimiz Aleyhisselamın Himyer ve Hemdan Krallarına Yazısı ................ 359Hemdan Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları .......................... 361Peygamberimiz Aleyhisselamın Hemdanlar İçin Yazı Yazdırışı ve Malik b. Nemat’ı Vali Tayin Edişi ............................................ 363

Altıncı BölümSAKÎFLERİN MÜSLÜMAN OLMALARI

Sakîflerin Kimliği ................................................................................................ 367Sakîfler İçin Ferman Yazıları Yazılışı ................................................................... 378Sakîf Temsilcilerinin Rabbe (Lât Putu) Hakkındaki Dilekleri ............................... 381Rabbe (Lât) ve Bakıcısı ....................................................................................... 382Sakîf Temsilcilerine Kur’ân-ı Kerîm ve İslâm Şeriatının Öğretilişi ........................ 383Peygamberimiz Aleyhisselamın Geceleyin Kur’ân-ı Kerîm’i Okuyuşu ................. 384Osman b. Ebi’l-Âs’ın Kur’ân-ı Kerîm’i ve İslâmiyeti Öğrenmek Hususundaki Gayreti ve Başarısıyla İmam ve Vali Oluşu .................................... 384Sakîf Temsilcilerinin Taif’e Dönüşü ve Urve b. Mes’ud’un Borcunun Rabbe Bağışından Ödenişi ................................................ 387Abdi Yâlil’in Temsilci Arkadaşlarına Direktifleri ve Temsilcilerin Sakîfler Tarafından Karşılanmaları ............................................. 388Ebu Süfyan b. Harb ile Muğîre b. Şûbe’nin Lât Putunu Yıkmakla Görevlendirilişi ..391Ebu Âmir Fâsık’ın Taif’ten Şam’a Kaçışı ve Akıbeti ............................................. 394

Yedinci BölümİSLÂMİYET ARABİSTAN'DA YAYILIYOR

Benî Fezâre Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................... 397Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Fezâreler İçin Yağmur Duası Edişi ............. 398Benî Ukayllardan Bazı Kişiler ve Temsilciler Gelişi ............................................ 399Benî Ukayllardan Medine’ye Kimler ve Ne Zaman Gelmeye Başladılar? ............ 400İkâl, Husayn b. Muallâ ve Zü’l-Cevşen’in Müslüman Oluşları ............................ 400

Benî Ukayl Hey’etinin Gelip Müslüman Oluşu .................................................. 402Lakît b. Âmir’le Nehîk b. Âmir’in Müslüman Oluşu ........................................... 403Benî Mürre Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ..................... 405Benî Dâr Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ......................... 406Hâni’ b. Habib’in Peygamberimiz Aleyhisselama Getirdiği Hediyeler ................ 407Benî Dâr Temsilcilerinin İsteklerini Peygamberimiz Aleyhisselama Bildirmeleri .. 408Peygamberimiz Aleyhisselamın Dârîlere İstedikleri Köyleri Bağışlayıp Ellerine Ferman Yazısı Vermesi ............................................. 409Kelb Kabilesi Halkından Bazılarının Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ........ 413Abd b. Amr ile Âsım’ın Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ............................... 413Hârise ile Hamel’in Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ................................ 413Benî Kilabların Müslüman Oluşu ........................................................................ 415Dahhâk b. Süfyan’ın Benî Kilablara Gönderilişi .................................................. 416Benî Kilab Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ....................................................... 416Benî Ruas b. Kilablardan Amr b. Malik ile Babasının Müslüman Olmaları ve Kavimlerini Müslümanlığa Davet Etmeleri ...................................... 418Benî Bekkâ Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ..................................................... 420Benî Tücîb Heyetinin Medine’ye Gelişi .............................................................. 421Benî Kuşeyr Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................... 425Benî Hilallerden Bazı Kişilerin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ................ 426Kabîsa b. Muhârık’ın Dilekleri ve Peygamberimiz Aleyhisselamın Ona Tavsiyeleri ..427Ziyad b. Abdullah’ın Medine’ye Gelip Hz. Meymûne’nin Evine İnişi ................. 429Benî Tağlib Heyetinin Medine’ye Gelişi ............................................................. 429Benî Behrâ Heyetinin Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu .................................. 431Benî Züheyr b. Ukayşların Müslüman Oluşu ...................................................... 433Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Züheyr b. Ukayşların Elinde Bulunan Mektubunun Yıllarca Sonra Okutturuluşu .................................. 434Peygamberimizin Benî Hadeslerden Müslüman Olanlara Mektubu .................... 437Peygamberimiz Aleyhisselamın Mektubu ........................................................... 438Benî Bekr b. Vâillerin İslâmiyete Davet Edilişi .................................................... 438Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Bekr b. Vâilleri İslâmiyete Mektupla Davet Edişi ............................................................. 438Mektubun Mersed b. Zabyan Eliyle Götürülüşü ve Benî Dubay’alardan Bir Adama Okutturuluşu ................................................ 439Peygamberimiz Aleyhisselamın Zübeyr b. Avvam’aMedine’de Verdiği Yer Hakkında Ferman Yazısı ................................................ 439Baş Münafık Abdullah b. Übeyy b. Selûl’ün Hastalanışı ve Ölüşü ...................... 441

13İçindekiler


Peygamberimiz Aleyhisselamın Gömleğini Baş Münafıka Vermesinin ve Cenaze Namazını Kıldırmasının Hikmeti .................................... 445Abdullah b. Übeyy b. Selûl’ün Kızı Cemile’ye Babasından Dolayı Ensar Kadınlarının Başsağlığı Dilemeye Gitmeleri ................................... 445

Sekizinci BölümDOKUZUNCU YIL HACCI

Peygamberimiz Aleyhisselamın Hacca Niyetlenip Vazgeçişi .............................. 449Hz. Ebu Bekir’in Hac Âmiri Olarak Gönderilişi .................................................. 449Hz. Ali’nin Berâe Sûresi ile Bazı Hususları Halka Tebliğe Memur Edilişi ............ 450Mina’ya Gidiş ve Arafat’a Çıkış .......................................................................... 456

Dokuzuncu BölümMEDİNE'YE GELENLER VE MEDİNE'DEN GÖNDERİLEN ELÇİLER

Benî Tayyi’ Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu .......................... 461Zeyd’in Üstün Kişiliği ve Kendisine Yerler Verilişi .............................................. 464Zeydü’l-Hayr’ın Yolda Hastalanıp Vefat Edişi ..................................................... 465Sa’d-ı Hüzeym Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ............... 465Sa’d-ı Hüzeym Temsilcilerinin Müslüman Oluşu ................................................ 466Benî Âmir b. Sa’saalardan Bazılarının Medine’ye Gelişi ..................................... 469Benî Âmir b. Sa’saalardan Medine’ye Kimlerin, Ne Zaman ve Niçin Geldikleri . 469Âmir’le Erbed’in Peygamberimiz Aleyhisselama Suikasta Yeltenmeleri ............... 470Useyd b. Hudayr’ın Âmir’le Erbed’i Kovması ..................................................... 472Âmir’le Erbed’in Başına Gelenler........................................................................ 473Hz. İbrahim’in Vefatı .......................................................................................... 474Hz. İbrahim’in Yıkanışı, Cenaze Namazının Kılınışı ve Gömülüşü ..................... 476Hz. İbrahim’in Vefatı Gününde Güneş Tutuluşu ve Peygamberimiz Aleyhisselamın Müslümanları Uyarışı ................................... 477Halid b. Velid’in Benî Hâris b. Ka’blara Gönderilişi ........................................... 478Halid b. Velid’in Benî Hâris Elçileriyle Birlikte Medine’ye Gelişi ....................... 481Kays b. Husayn’ın Benî Hâris b. Ka’blara Vali ve Kumandan Tayin Edilişi ve Elçilerin Yurtlarına Dönüşü ................................. 483Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Hâris ve Benî Nehdler Hakkındaki Yazısı .. 483Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Dıbablar Hakkındaki Yazısı ...................... 483Peygamberimiz Aleyhisselamın Yezid b. Tufeylü’l-Hârisî Hakkındaki Yazısı ...... 484Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Kanân b. Sa’lebeler Hakkındaki Yazısı ...... 484Peygamberimiz Aleyhisselamın Abdi Yağus b. Vâletü’l-Hârisî Hakkındaki Yazısı 484

Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Ziyadlar Hakkındaki Yazısı ....................... 484Peygamberimiz Aleyhisselamın Yezid b. Muhaccel Hakkındaki Yazısı ............... 485Peygamberimiz Aleyhisselamın Kanân b. Yezidler Hakkındaki Yazısı ................ 485Peygamberimiz Aleyhisselamın Âsım b. Hârisü’l-Hârisî Hakkındaki Yazısı ......... 485Abde b. Müshir’in Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................................. 485Adiyy b. Hâtim’in Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ........................................ 487Adiyy b. Hâtim’in Av Hakkındaki Sorularının Cevaplanışı .................................. 493Peygamberimiz Aleyhisselamın Verdiği Haberlerin Gerçekleşmesi..................... 494Adiyy b. Hâtim’in Tayyi’lere Vali Tayin Edilişi ................................................... 496Peygamberimiz Aleyhisselamın Ashabdan Bazılarını İslâmiyetin Yayıldığı Yerlerde Görevlendirişi ...................................................... 496Muaz b. Cebel’in Göreve Seçilişi ....................................................................... 497Muaz b. Cebel’in Görev Mahalli ve Görevi ........................................................ 497Peygamberimiz Aleyhisselamın Muaz b. Cebel’i Uğurlaması ............................. 499Peygamberimiz Aleyhisselamın Muaz b. Cebel’e Emir ve Tavsiyeleri ................. 499Alınacak Zekât ve Sadakaların Cins ve Miktarlarının Yazılı Olduğu .................... 500Peygamberimiz Aleyhisselamın Muaz b. Cebel’e Son Öğüt ve Tavsiyeleri ......... 500Peygamberimiz Aleyhisselamın Muaz b. Cebel’e Kendisiyle Bir Daha Görüşemeyeceğini ve Bazı Hadiseleri Haber verişi ............................. 501Ebu Musa el-Eş’arî’nin Görevi ve Görev Mahalli ................................................ 502Peygamberimiz Aleyhisselamın Ebu Musa ile Muaz’a Tavsiyesi ......................... 502Amr b. Hazm’ın Necran’da Görevlendirilmesi ................................................... 502Amr b. Hazm’a Verilen Emirnâme ...................................................................... 503Zekât Hakkındaki Yazılar ve Uygulamaları ......................................................... 507Peygamberimiz Aleyhisselamın Zekât Hakkındaki Yazısı ................................... 508Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Ebu Bekir Tarafından Enes b. Malik’e Verilen Zekât Yazısının Sûreti .................................................... 509

Onuncu BölümFEVC FEVC İSLÂM'A KOŞANLAR

Benî Havlan Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi .................................................... 515Benî Havlan Temsilcilerinin İslâmiyet Hakkında Bilmediklerini Öğrenerek Yurtlarına Dönmeleri ................................................. 518Cebrail Aleyhisselamın Peygamberimiz Aleyhisselama Gelip Sorduğu Sorularla Müslümanlara Müslümanlığı Öğretişi ........................... 518Hz. Ali’nin Mezhiclerin Yurduna Gönderilişi ..................................................... 523Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Ali’ye Emir ve Direktifleri ........................... 525

15İçindekiler


Yahudi Hahamlarından Ka’bu’l-Ahbâr’ın Müslüman Oluşu ................................ 528Mücahidlerden Bazılarının Hz. Ali’den Şikâyetlenmeleri .................................... 528Benî Gâmid Temsilcilerinin Medine’ye Gelişleri ve Müslüman Oluşları ............. 530Benî Gassanlardan Medine’ye Gelip Müslüman Olan Kişiler ............................. 532Benî Becîlelerin İki Kafile Halinde Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları .......... 534Benî Becîlelerden İkinci Kafilenin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .......... 538Cerir b. Abdullah’ın Zülhalasa Puthanesini ve Putunu Yıkmaya Gönderilişi ....... 538Zülhalasa Bakıcısının Müslüman Oluşu .............................................................. 541Cerir b. Abdullah’ın Medine’ye Dönüşü ............................................................. 541Ezd Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ................................. 542Peygamberimiz Aleyhisselamın Ezd Temsilcilerine Tavsiyeleri ........................... 542Kavminin Üstün Kişisi Olan Sured b. Abdullah’ın Vali ve Kumandan Tayin Edilişi ...544Peygamberimiz Aleyhisselamın Cüreş Halkının Şekr’de Öldürülmekte Olduğunu Haber Verişi ................................................... 545Peygamberimiz Aleyhisselamın Halid b. Dımadü’l-Ezdî Hakkındaki Yazısı ........ 547Peygamberimiz Aleyhisselamın Cünâdetü’l-Ezdî ve Kavmi ile Kendisine Bağlı Olanlar Hakkındaki Yazısı .................................... 547Benî Has’am Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................. 548Benî Selâman Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ................. 549Ferve b. Müseyk’in Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ...................................... 551Peygamberimiz Aleyhisselamın Ferve’ye Redm ve Rezm Günlerini Soruşu ........ 552Ferve b. Müseyk’in Umumî Vali Tayin Edilişi ..................................................... 553Ferve’nin Müşriklerle Savaşmasına İzin Verilişi .................................................. 553Benî Zübeyd Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu .................. 554Benî Kinde Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ...................... 556Peygamberimiz Aleyhisselamın Hadramevt Kayllarına ve Ulularına Yazılar Gönderişi ........................................................... 560Hadramevt Kayl ve Ulularının İslâmiyete Davet Edilişi ....................................... 560Hadramevt Krallarından Bazılarının Medine’ye Gelişi ve Müslüman Oluşu ....... 561Vâil b. Hucr’un Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ........................................... 562Vâil b. Hucr İçin Yazılar Yazılışı ......................................................................... 564Vâil b. Hucr’un Hadramevt Baş Krallığına Tayin Edilişi ...................................... 565Küleyb b. Esed’in Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ........................................ 566Benî Rehâ Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ....................... 566Peygamberimiz Aleyhisselamın Suayr b. Addâ’yı Koruyucu Tayin Edişi ............. 567Benî Gâfık Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ...................................................... 568Benî Bârık Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ....................... 569

Sa’du’l-Âşirelerden Zübab’ın Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ....................... 569Benî Cu’fî Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olduktan Sonra İrtidat Etmeleri ......................................................... 571Cu’fîlerden Ebu Sebre’nin İki Oğluyla Birlikte Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ...573Benî Anslerden Rebia b. Reva’ın Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ................. 574Benî Mehre Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ..................... 575Benî Mehrelerden Züheyr b. Kırdım’ın Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ........ 576Benî Sadif Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi ....................................................... 577Benî Ceyşan Temsilcilerinin Medine’ye Gelişi .................................................... 578Benî Hanîfe Temsilcilerinin Medine’ye Gelmeleri ve Müslüman Olmaları ......... 579Benî Hanîfe Temsilcilerinin Medine’ye Ne Zaman ve Kaç Kişi Olarak Geldikleri ..580Peygamberimiz Aleyhisselamın Benî Hanîfe Temsilcilerine Emir ve Tavsiyeleri .. 582Vebr b. Yuhannis’in Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ve Müslümanlığını Ebnâlar Arasında Yayışı .............................................. 583Feyruz b. Deylemî ile Arkadaşlarının Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ...... 583

On Birinci BölümNECRAN HRİSTİYANLARI MEDİNE'DE

Necran ve Necranlılar ........................................................................................ 587Peygamberimiz Aleyhisselamın Necranlılara, Necran Uskufuna Yazı Yazışı ....... 588Ebu Hârise ile Kardeşinin Medine’ye Gelirken Yolda Peygamberimiz Aleyhisselam Hakkındaki Konuşmaları ...................................... 591Peygamberimiz Aleyhisselamın, Necran Reislerinin Yanındaki Kitapta İsim ve Sıfatlarının Yazılı Oluşu ............................................. 591Necran Heyeti Medine’de .................................................................................. 592Necran Hristiyan Temsilcilerinin Mübâheleye (Lânetleşmeye) Davet Edilişi ....... 604Necran Hristiyan Temsilcilerinin Peygamberimiz Aleyhisselamla Anlaşma Yapmaya Razı Olmaları ............................................... 607Ebu Ubeyde b. Cerrah’ın Necran’a Gönderilişi .................................................. 610Necran Temsilcilerinin Medine’den Ayrılışı ve Bişr’in Medine’ye Dönüp Müslüman Oluşu ................................................... 611Necran Kilisesi Başpapazının Peygamberimiz Aleyhisselamla Görüşmeye Gelişi...612Seyyid’le Akîb’in Medine’ye Gelip Müslüman Olmaları ..................................... 612

17İçindekiler


On İkinci BölümVEDA HACCI

Peygamberimiz Aleyhisselamın Veda Haccı ....................................................... 615Peygamberimiz Aleyhisselamın Hacca Ne Zaman ve Nasıl Çıktığı ..................... 616Peygamberimiz Aleyhisselamın Mekke’ye Girişi................................................. 626Peygamberimiz Aleyhisselamın Duası ................................................................ 626Peygamberimiz Aleyhisselamın Kâbe’yi Tavaf Edişi ............................................ 626Peygamberimiz Aleyhisselamın Sa’y Edişi .......................................................... 628Peygamberimiz Aleyhisselamın İhram Hakkındaki Emri ..................................... 630Peygamberimiz Aleyhisselamın Ebtah’ta Kurulan Çadırda Kalışı ......................... 631Hz. Ali’nin Yemen’den Mekke’ye Gelişi ............................................................ 631Mina’ya Gidiş ..................................................................................................... 632Peygamberimiz Aleyhisselamın Arafat Hutbesi ................................................... 634Peygamberimiz Aleyhisselamın Sözlerini Rebia’ya Tekrarlatması ....................... 637Peygamberimiz Aleyhisselamın Öğle Vaktinde Öğle ile İkindi Namazını Birleştirerek Kıldırışı.................................................... 642Arafat Vakfesi ve Duası ...................................................................................... 642Peygamberimiz Aleyhisselamın Ümmeti İçin Özel Olarak Dua Edişi ................. 647İslâm Dininin Kemâle Erdiğinin ve Müslümanlar Hakkında İlâhî Nimetin Tamamlandığının Müjdelenişi ....................................... 647Yüce Allah’ın Mü’min Kullarını Meleklerine Övüşü ........................................... 647Peygamberimiz Aleyhisselamın Hac Hakkındaki Açıklaması .............................. 648Arafat Vakfesinde Devesinden Düşüp Ölen Müslüman ...................................... 648Arafat’tan Müzdelife’ye Dönüş ........................................................................... 649İnsanı Cehennemden Uzaklaştıracak ve Cennete Yaklaştıracak Ameller ............. 650Akşam ve Yatsı Namazlarının Yatsı Vaktinde Birleştirilerek Kılınışı ve Müzdelife Vakfesi ......................................................... 651Peygamberimiz Aleyhisselamın Ümmeti Hakkındaki Duasının Kabul Buyuruluşu .. 652Haccın Nasıl Tamamlanmış Olacağı ................................................................... 653Müzdelife’den Mina’ya Dönüş ........................................................................... 654Kulağa, Göze, Dile Sahip Olunup Yarlıganılacak Gün ....................................... 655Halka Sükûnetle Gidişin Tavsiye ve Muhassir’den Toplanacak Cemre Taşlarının Nasıl Atılacaklarının Tarif Edilişi ............................................. 655Cemrenin Anlamı, Cemrelerin Yerleri, Hac Amelleri ve Tarihçesi ...................... 656Peygamberimiz Aleyhisselamın Akabe Cemresine Atışı ...................................... 659Peygamberimiz Aleyhisselamın Kurban Günündeki Hutbesi .............................. 660Peygamberimiz Aleyhisselamın Kurbanlarını Kesmesi, Kestirmesi ...................... 667

Peygamberimiz Aleyhisselamın Tıraş Oluşu ....................................................... 668Peygamberimiz Aleyhisselamın Kesilen Saçının Müslümanlar Arasında Bölüştürülüşü ................................................................. 668Halid b. Velid’in Başında Taşıdığı Şa’r-ı Nebevî ile Zaferler Kazanışı ................. 669Peygamberimiz Aleyhisselamın Hac Hakkında Sorulan Soruları Cevaplayışı ...... 669İfâza Tavafının Yapılışı ....................................................................................... 670Peygamberimiz Aleyhisselamın İkinci ve Üçüncü Gün Cemrelerini Atışı ........... 672Allah Katında En Makbul Cihad .......................................................................... 672Peygamberimiz Aleyhisselamın Allah’tan Mağfiret, Rahmet ve Kalb Zenginliği İsteyen Genci Ebzâ Oğullarından Soruşu .............................. 673Peygamberimiz Aleyhisselamın Mina’daki İkinci Hutbesi ................................... 673Mina’dan Muhassab’a Gidiş ............................................................................... 677Peygamberimiz Aleyhisselamın Müslümanlara Öğüt ve Tavsiyeleri .................... 677Muhassab’da Kılınan Namazlar .......................................................................... 678Hz. Âişe’nin Mazereti Yüzünden Yapamadığı Umreyi Yapışı ............................. 678Veda Tavafının Yapılışı ....................................................................................... 679Mekke’de Üç Günden Fazla Kalınamayacağı ..................................................... 679Peygamberimiz Aleyhisselamın Sa’d b. Ebi Vakkas’ı Ziyaret ve Teselli Edişi ....... 679Sa’d b. Ebi Vakkas’ın Hastalıktan Kurtulup Uzun Müddet Yaşaması ................... 682Peygamberimiz Aleyhisselamla Müslümanların Medine Yolunu Tutmaları ......... 682Peygamberimiz Aleyhisselamın Zülhuleyfe’deKonaklayışı ve Medine’ye Girerken Dua Edişi .................................................... 684

On Üçüncü BölümAYRILIK GÜNÜNE DOĞRU

Benî Muhârib Temsilcilerinin Medine’ye Gelip Müslüman Oluşu ...................... 689Zü’l-Kela’ ile Zû Amr’ın İslâmiyete Davet Edilmeleri ve Müslüman Olmaları ..... 691Zü’l-Kela’ ile Zû Amr’ın Yoldan Geri Dönmeleri ................................................ 692Esvedü’l-Ansî’nin Peygamberlik İddiasıyla Ortaya Çıkışı ..................................... 693Peygamberimiz Aleyhisselamın Rüyası ............................................................... 695Peygamberimiz Aleyhisselamın Yemen’deki Valilerine ve Müslümanlara Direktifleri .............................................................. 696Esvedü’l-Ansî’nin Kays’la Feyruz’u Korkutucu Gösterisi ve Konuşması ............... 696Peygamberimiz Aleyhisselamın Esved’in Öldürüldüğünü Ashabına Müjdelemesi ..705Müseylimetü’l-Kezzab’ın İrtidad Etmesi ve Peygamberlik İddiasına Kalkışması ... 706Peygamberimiz Aleyhisselamın Müseylime ile Esved Hakkındaki Rüyası ........... 706Müseylimetü’l-Kezzab’ın Marifetleri ................................................................... 707

19İçindekiler


Peygamberimiz Aleyhisselamın Müseylime’yi Tekrar İslâmiyete Davet Edişi ...... 711Benî Naha’ Heyetinin Medine’ye Gelişi ............................................................. 713Zürâre b. Amr’ın Gelirken Yolda Gördüğü Rüyayı Peygamberimiz Aleyhisselama Anlatıp Yordurması ............................................ 714Üsâme b. Zeyd’in Şam Taraflarına Gönderilmek Üzere Hazırlanışı .................... 716

On Dördüncü BölümPEYGAMBERİMİZ ALEYHİSSELAMIN VEFATI

Peygamberimiz Aleyhisselamın Ecelinin Yaklaşması ve Ahiret Yolculuğuna Hazırlanması ................................................ 723Peygamberimiz Aleyhisselamın Bakiyy Kabristanında Gömülü Mü’minler ve Uhud Şehitleri İçin Dua Edişi ......................................... 727Peygamberimiz Aleyhisselamın Hastalığını Hz. Âişe’nin Evinde Geçirmesine Muvâfakat Edilişi ............................................ 732Peygamberimiz Aleyhisselamın Hastalığının Ne Zaman Başlayıp Ne Kadar Sürdüğü, Hastalığının Ne Gibi Hastalıklar Olduğu ............................. 734Peygamberimiz Aleyhisselamın Bir Yazı Yazdırmak İçin Kalem ve Kağıt Getirilmesini İstemesi ........................................ 736Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Ali’ye Yazdırmak İstediği Şeyler ................. 738Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Osman’la Gizli Konuşması ......................... 739Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Ebu Bekir Hakkında Yazı Yazdırmak İstemesi ..740Peygamberimiz Aleyhisselamın Bir Uyarısı ......................................................... 740Peygamberimiz Aleyhisselamın Müslümanlara Son Hitap ve Tavsiyeleri ............ 741Mescide Açılan Kapılardan Hz. Ebu Bekir’in Kapısının Bırakılıp Başkalarının Kapatılışı ........................................................... 750Peygamberimiz Aleyhisselamın Evinde Kıldırdığı En Son Namaz ....................... 750Peygamberimiz Aleyhisselamın Bazı Sahabilerini Yanına Çağırışı ...................... 751Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Ebu Bekir’i Namaz Kıldırmaya Memur Edişi ..751Hz. Ömer’in Abdullah b. Zem’a’ya Sitemlenişi .................................................. 755Peygamberimiz Aleyhisselamın Mescidde Namaz Kılan Cemaati Son Defa Seyredişi .......................................................... 756Peygamberimiz Aleyhisselamın Fakirlere Dağıtılmasını İstediği Birkaç Dinar Dağıtılmadıkça Uyuyamayışı ve Kızı ile Halasına Yaptığı Bir Uyarısı ........ 757Hz. Abbas’ın Peygamberimiz Aleyhisselam Hakkındaki Bir Teşhisi ve Hz. Ali’ye Bir Tavsiyesi .............................................. 758Peygamberimiz Aleyhisselamın Hastalığının Şiddetlenişi .................................... 759Hz. Ali ile İki Oğlunun Peygamberimiz Aleyhisselamı Ziyaretleri ...................... 761

Peygamberimiz Aleyhisselamın Son Defa Misvak Kullanışı ................................ 762Peygamberimiz Aleyhisselamın Ümmetine Son Tavsiyeleri ................................ 762Peygamberimiz Aleyhisselamın En Son Uyarısı .................................................. 763Peygamberimiz Aleyhisselamın Son Dakikaları ve Dilekleri ............................... 763Peygamberimiz Aleyhisselamın Hz. Fâtıma’ya Tavsiyesi .................................... 764Peygamberimiz Aleyhisselamın Baygınlıktan Ayıldığı Zaman Okuduğu Âyet ..... 764Cebrail Aleyhisselamın Peygamberimiz Aleyhisselamı Ziyareti ........................... 765Peygamberimiz Aleyhisselamın Yaşı ................................................................... 768Hz. Fâtıma’nın Peygamberimiz Aleyhisselama Ağıtı ........................................... 768Peygamberimiz Aleyhisselamın Dadısı Ümmü Eymen Hatunun Hz. Ebu Bekir’le Hz. Ömer’i Ağlatması ............................................... 768Medine’nin En Aydınlık ve En Karanlık Günleri ................................................. 769Peygamberimiz Aleyhisselamın Vefatı Üzerinde Müslümanların Tereddüde ve Anlaşmazlığa Düşmeleri ...................................... 769Müslümanların Mescidde Ağlaşmaları ve Hz. Ömer’in Konuşması ..................... 770Hz. Abbas’ın Konuşması .................................................................................... 772Hz. Ebu Bekir’in Peygamberimiz Aleyhisselamın Vefatını Haber Alıp Medine’ye Gelişi ................................................................. 773Hz. Ebu Bekir’in Mesciddeki Konuşması ............................................................ 775Hz. Ömer’in Peygamberimiz Aleyhisselama Ağıtı .............................................. 777Halifelik Hususunda Müslümanlar Arasındaki Anlaşmazlıklar ve Girişimler ....... 778Ensarın Benî Sâide Örtmesinde Sa’d b. Ubâde’ye Bey’ata Hazırlanmaları .......... 779Hz. Ebu Bekir’e Bey’at Edilişi ............................................................................. 790Hz. Ebu Bekir’e Umumî Bey’at Yapılışı .............................................................. 794Hz. Ebu Bekir’in Konuşması ............................................................................... 795Hz. Ali’nin Halifeliğe ve Savaşa Teşvik Edilişi .................................................... 797İrtidad Hareketleri .............................................................................................. 799Peygamberimiz Aleyhisselamın Yıkanışı ve Kefenlenişi ...................................... 801Ölüyü Kefene Sarma ve Kokulama Usûlü ........................................................... 805Bilal-i Habeşî’nin Mescid Cemaatini Ağlatan Son Ezanı ...................................... 806Peygamberimiz Aleyhisselamın Üzerine Namaz Kılınışı ..................................... 806Peygamberimiz Aleyhisselamın Gömüleceği Yerin Kararlaştırılışı ....................... 808Peygamberimiz Aleyhisselamın Kabrinin Kazılışı ve Kabre Konuluşu ................. 810Hz. Fâtıma’nın Hz. Ali’ye ve Enes b. Malik’e Sitemlenmesi ............................... 812Peygamberimiz Aleyhisselam İçin Mersiyeler Söylenişi ...................................... 813Peygamberimiz Aleyhisselamın Kabrinin Ravza-i Mutahhara’daki Durumu ........ 814

21İçindekiler


Peygamberimiz Aleyhisselamın Kabrinde Diri Olup Verilen Salât ü Selamların Kendisine Sunulduğu ................................................ 814Peygamberimiz Aleyhisselama Salât ü Selam Getirmenin Gerekliliği ve Nasıl Getirileceği ....................................................... 815Resûlullaha Salât ü Selam Getirene Yüce Allah’ın Mukabele Edişi ..................... 816Peygamberimiz Aleyhisselamın Ahiretteki Derecesinin Yüceliği ......................... 816Na’t-ı Nebevî ...................................................................................................... 825Peygamberimiz Aleyhisselamın Terikesi ve Borçlarının Ödenişi ......................... 833Peygamberimiz Aleyhisselamın Mescid Çevresinde Zevceleri İçin Yaptırmış Olduğu Odalar ve Bunların Sonradan Alınıp Mescide Katılışı ............. 834Peygamberimiz Aleyhisselamdan Kalan ve Ziyaret Edilen Emanetlerden Bazıları...835Ömer b. Abdülaziz’in Yanındaki Bir Oda İçinde Bulundurup Ziyaret Ettiği ve Ettirdiği Bazı Emanetler .......................................... 837

On Beşinci BölümPEYGAMBERİMİZ ALEYHİSSELAMIN

ÜMMETİNE BIRAKTIĞI İKİ EMANET: KİTAB VE SÜNNET

Peygamberimiz Aleyhisselamın Ümmetine Bıraktığı Birinci Büyük Emanet: Kitab .. 841Kur’ân-ı Kerîm’in Bütün Semavî Kitaplara Denk ve Daha Fazlasını Havi Bulunuşu ...848Kur'ân-ı Kerîm'in Başlıca Özellikleri ...........................................................................857Kur’ân Herkesi İrşad Edebilir .............................................................................. 852Kur’ân-ı Kerîm’i Öğrenip Öğretmenin ve Okumanın Bazı Faziletleri .................. 863Kur’ân Okuyan veya Okumayanların, Kur’ân’ı Okuyan ve Onunla Amel Edenlerin veya Etmeyenlerin Misalleri ..................................... 863Bazı Sûre ve Âyetleri Okumanın Faziletleri ........................................................ 864Peygamberimiz Aleyhisselamla Ashabı, Kur’ân-ı Kerîm’i Nasıl Okurlar ve Hatmederlerdi? .............................................. 865Müsebbihât Sûreleri ........................................................................................... 866Kur’ân-ı Kerîm’i Okuma ve Hatmetme Usûlü ..................................................... 868Peygamberimiz Aleyhisselamın Ümmetine Bıraktığı İkinci Büyük Emanet: Sünnet ...870Sünnetin Mânâları ve Çeşitleri ............................................................................ 870Sünnete Sarılmanın ve Bid’atlardan, Taklitçilikten Sakınmanın Gerekliliği .......... 871Allah’a İbadet ve Tâat, Peygamberimiz Aleyhisselamın Ömrünün Sonuna Kadar İbadete Devam Edişi .................................................... 875Namazın Çeşitleri ............................................................................................... 878Peygamberimiz Aleyhisselamın Tuttuğu Nafile Oruçlar ...................................... 883Peygamberimiz Aleyhisselamın Allah’ı Zikredişi ................................................ 885

23İçindekiler

On Altıncı BölümPEYGAMBERİMİZ ALEYHİSSELAMIN

AHLÂKI, GÜNLÜK ÂDET VE MEŞGALELERİ

Peygamberimiz Aleyhisselamın Ahlâkı ............................................................... 889Peygamberimiz Aleyhisselamın Peygamberlikten Önceki ve Sonraki Durumu ... 894Peygamberimiz Aleyhisselamın Fetânet Sıfatı ..................................................... 896Peygamberimiz Aleyhisselamın Sıdk Sıfatı .......................................................... 898Hilm ve Peygamberimiz Aleyhisselamın Hilm Sıfatı ........................................... 899Peygamberimiz Aleyhisselamın Şefkat ve Merhametinin Cihanşümullüğü .......... 905Tevazu ve Peygamberimiz Aleyhisselamın Üstün Tevazuu ................................. 907Hayâ ve Peygamberimiz Aleyhisselamın İnsanların En Hayâlısı Oluşu ............... 910Hayânın Dindeki Yeri ve Değeri ........................................................................ 911Cömertlik ve Peygamberimiz Aleyhisselamın İnsanların En Cömerdi Oluşu ....... 913Şecaat ve Peygamberimiz Aleyhisselamın İnsanların En Şecaatlisi Oluşu ............ 916Peygamberimiz Aleyhisselamın Zevâid (Âdet Niteliğindeki) Sünnetlerinden Bazıları ve Bunlar Hakkındaki Tavsiyeleri .................................. 922

Yayınevinin Notu ............................................................................................... 926İstifade Edilen Başlıca Eserler .............................................................................. 927

25Huneyn Gazası ve Taif Kuşatması

Birinci Bölüm

HUNEYN GAZASI VE TAİF KUŞATMASI

25İslam Tarihi


HUNEYN GAZASI VE TAİF KUŞATMASI k

Huneyn Gazasının Tarihi, Mevkii ve Sebebi

Gaza, Hicretin 8. yýlýnda, Þevval ayýnda vuku bulmuþ,1 Þevval ayýndan altý gece geçince,2 5 Þevval’de, Cumartesi günü Huneyn’e doðru hareket edilmiþtir.3

Huneyn; Mekke’ye iki geceliktir.4

Huneyn’in, Arafat tarafýndan Mekke’ye uzaklýðý, on milden fazladýr.5

Huneyn; Mekke ile Taif arasýnda,6 Tihâme bölgesinde, birçok iniþli çýkýþlý dar geçitleri ve sapa yollarý bulunan geniþ bir vadidir.7 Tihâme vadi-lerindendir.8 Zülmecaz panayýrýnýn kurulduðu yerin yanýndadýr.9

Zülmecaz; Kebkeb nahiyesindeki Arefe’ye bir fersahtýr.10

Vaktiyle buraya Amalikalardan Huneyn b. Kaniye b. Mehlâil adýnda birisi gelip konakladýðý için, Huneyn ismi verilmiþtir.11

Hevâzin ve Sakîf kabileleri, Peygamberimiz Aleyhisselamýn Medine’den yola çýktýðýný iþittikleri zaman, kendilerinin üzerine yürüyeceðini sanarak, savaþmak için derlenip toparlanmýþlardý.12

01 Vâkýdî, Megâzî 1/6, Ýbn Sa’d, 2/149, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/261.02 Vâkýdî, Megâzî 3/889, Ýbn Sa’d, 2/150, Zehebî, Târîh, s. 477, İbn Kesîr, Bidâye, 4/322.03 Vâkýdî, Megâzî 3/889, Ýbn Sa’d, 2/150, Kastallânî, Mevâhib, 1/208.04 Ýbn Sa’d, 2/150, Belâzurî, Ensâb, 1/365.05 Ýbn Hacer, Fethu’l-bârî, 8/21.06 Taberî, Tefsîr, 10/100.07 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/85, Vâkýdî, Megâzî, 3/895.08 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/85, Belâzurî, Ensâb, 1/364.09 Taberî, Târîh, 3/125.10 Zürkânî, 3/5.11 Süheylî, 6/549, 7/199, Yâkût, 2/313.12 Taberî, Târîh, 3/125, 126, Ýbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 45.


Hatta, harekât durumunu öðrenmek için, casuslarýný yola çýkar mýþ-lardý.13

Peygamberimiz Aleyhisselam Mekke’yi fethedince, Hevâzinlerle Sakîflerin ileri gelenleri birbirlerinin yanýna gidip gelmeye baþladýlar14 ve:

“Onun bizimle çarpýþmaya gelmesine bir mani kalmamýþtýr.

Yerinde görüþ, onun bizimle çarpýþmaya gelmesinden önce, bizim onunla çarpýþmaya gitmemizdir!15

“Vallahi, Muhammed iyi çarpýþan bir kavme rastlamadý.

Ýþinizi sýký tutunuz da, o sizin üzerinize yürümeden önce, siz onun üze-rine yürüyünüz!” dediler.

Sakîfler:

“Biz onun üzerine yürümek istiyor, onun bizim üzerimize yürümesini istemiyoruz.

Bununla birlikte, o bizim üzerimize yürüyecek olursa, karþýsýnda sapasaðlam bir kale bulacak ve bizim onun dibinde bol yiyecekler için-de kendisini yeninceye veya dönüp gitmek zorunda býrakýncaya kadar çarpýþtýðýmýzý görecektir!

Fakat, biz böyle olmasýný istemiyoruz.

Sizinle birlikte gideceðiz, el ve iþ birliði yapacaðýz!” dediler.

Kinane b. Abdi Yalil:

“Ey Sakîf cemaati! Siz kalenizden çýkýp bir adamýn üzerine yürüyorsu-nuz, ama bunun lehinize mi, yoksa aleyhinize mi olacaðýný bilmiyorsunuz!

Bari kalenize uðrayýn da, onun yýkýlmýþ, yýkýlmaya yüz tutmuþ yerlerini onarýn!

Bilemezsiniz, belki ona sýðýnmaya muhtaç olursunuz!” dedi.

Bunun üzerine, Sakîfler, geride bir adam býrakarak kaleyi onarmasýný ona emrettiler.16

Ashabdan Ebu Berzetü’l-Eslemî’nin bildirdiðine göre; insanlarýn veya kabilelerin Peygamberimiz Aleyhisselama en kinlisi ve hýnçlýsý Sakîflerle Benî Hanîfelerdi.17

13 Vâkýdî, Megâzî, 3/804, 806.14 Vâkýdî, Megâzî 3/885, Ýbn Sa’d, 2/149.15 Ýbn Esîr, Kâmil, 2/261.16 Vâkýdî, Megâzî, 3/885-886.17 Ahmed b. Hanbel, 4/420.


Ebu Süfyan b. Harb’le Hakîm b. Hizam’ýn bildirdiklerine göre; Hevâzinler de, Peygamberimiz Aleyhisselamýn en azýlý, en amansýz düþmaný idiler.18

Malik b. Avf en-Nasrî, Hevâzinleri topladý.19

Kendisi o zaman otuz yaþýnda olup, Hevâzinlerin lideri ve kumandaný idi.20

Malik b. Avf, elbisesini uzun yaptýrýr, yürürken salýp yerde sürür ve bunu kibir ve gururundan dolayý yapardý.21

Hevâzinlerle birlikte Sakîfler, bütün Nasr ve Cüþem kabilelerini topladýlar.

Ancak, Hevâzinlerden Ka’b ve Kilab kabileleri harekâta katýlmadýlar.22

Hevâzinlere:

“Benî Kilablarý neden geride býraktýnýz?” diye sorulduðu zaman:

“Onlar, vallahi yakýnda bulunuyorlar. Fakat, Ýbn Ebi’l-Berâ’ bu harekâta katýlmaktan onlarý alýkoydu!” dediler.

Benî Hilallerden harekâta katýlanlar, yüz kiþiyi bulmuyordu.23

Benî Cüþemlerin arasýnda Düreyd b. Sýmme vardý ki, kendisi çok yaþlý ve tecrübeli idi. Fakat, kendisinde güç kuvvet, iþ kalmamýþtý. Ancak, görüþünden ve savaþ hakkýndaki bilgisinden yararlanýlmak için taþýnýyordu.24

Düreyd, o zaman, 12025 veya 160 yaþýnda idi. Kendisinin gözleri de görmüyordu.26 Düreyd, cesareti ve zekâsýyla tanýnmýþtý. Benî Cüþemlerin eþrafýndandý. Onlarýn lideri ve kumandaný idi.27

Sakîflerin, o zaman, iki lider ve kumandaný vardý. Birisi, müttefiklerden Karib b. Esved b. Mes’ud b. Muttalib; diðeri Benî Maliklerden Zülhýmar Sübeyy b. Hâris b. Malk idi.

Bütün askerî birliklerin Malik b. Avf en-Nasrî’nin kumandasý altýna veri-lerek Peygamberimiz Aleyhisselamýn üzerine yürünmesi kararlaþtýrýlmýþ ve yürüyüþe geçilmiþti.

18 Vâkýdî, Megâzî, 2/816, Zürkânî, 2/313.19 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80, Vâkýdî, Megâzî 3/885, Ýbn Sa’d, 2/149-150, Taberî, Târîh, 3/126.20 Vâkýdî, Megâzî 3/885, Ýbn Sa’d, 2/150, Taberî, Târîh, 3/126.21 Vâkýdî, Megâzî 3/885.22 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80, Taberî, Târîh, 3/126.23 Vâkýdî, Megâzî, 3/886.24 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80, Taberî, Târîh, 3/126.25 Ýbn Hacer, Fethu’l-bârî, 3/34.26 Vâkýdî, Megâzî, 3/886.27 Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Taberî, Târîh, 3/127.


Hevâzinler, bütün mallarýný, kadýn ve çocuklarýný da yanlarýna ala-rak Evtas mevkiine gelip konmuþlar,28 her taraftan kabileler akýn akýn yardýma gelmeye29 ve Evtas’ta toplanmaya baþlamýþlar,30 ordugâhlarýný da Evtas’ta kurmuþlardý.31

Evtas; Hevâzinlerin yurdunda bir vadidir.32

Hevâzin ve Sakîfler 14.000 kiþi idiler.

Bunlara diðer Arap kabilelerinden gelip katýlanlar da pek çoktu.33

Deve üzerinde, üstü açýk bir hevdec içinde taþýnan Düreyd b. Sýmme, Evtas’a getirilince, yere indirildi.34

Düreyd b. Sýmme, yere indirilince, elini yere sürdü ve:

“Burasý, sizin hangi vadinizdir?” diye sordu.

“Evtas vadisidir!” dediler.

Düreyd b. Sýmme:

“Ne güzel at meydanýdýr!

Ne büsbütün berk ve taþlý, ne de pek yumuþak topraklýdýr!” dedi ve:

“Ben burada niçin deve böðürmeleri, eþek anýrmalarý, çocuk aðlamalarý, davar melemeleri iþitip duruyorum?!” diye sordu.

Malik b. Avf:

“Savaþ erleriyle birlikte, bütün mallarýný, kadýn ve çocuklarýný da götü-rüyorum!” dedi.

Düreyd:

“Sen bunu ne için yaptýn?” diye sordu.

Malik:

“Ben her savaþ erinin ev halkýný ve malýný arkasýna koydum ki, onlar için çarpýþan, kaçýp gitmesin diye” dedi.

Düreyd, Malik’in bu tedbirine el çýrptý, sonra da:

“Vallahi, sen ancak bir davar çobanýsýn!

Bozguna uðrayaný hangi þey geri çevirebilir?!

Sen yenersen, ancak adamýn kýlýcýndan ve mýzraðýndan yararlanýrsýn!

28 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80, Vâkýdî, Megâzî, 3/885, Taberî, Târîh, 3/126.29 Vâkýdî, Megâzî, 3/886-887, Ýbn Sa’d, 2/150.30 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80, Taberî, 3/126.31 Vâkýdî, Megâzî, 3/886.32 Yâkût, 1/281.33 Zemahþerî, 2/182.34 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/80-81, Vâkýdî, Meğâzî, 3/887, Taberî, Târîh, 3/126.


Sen yenilirsen, ev halkýný kendi elinle esir ve malýný da iðtinam ettirmiþ, onlar yanýnda rezil ve rüsvay olmuþ olursun!” dedi.35

Bundan sonra, Düreyd:“Ka’blar ve Kilablar ne yaptýlar?” diye sordu.“Onlardan, harekâta katýlan kimse yok!” dediler.Düreyd:“Ciddiyet ve anlayýþ kayboldu.Eðer bugün bir yükselme ve þeref günü olsaydý, ne Ka’blar, ne de

Kilablar bugünde bulunmamazlýk etmezlerdi.36

Ben sizin de Ka’b ve Kilablarýn yaptýklarýný yapmanýzý ne kadar arzu ederdim!” dedi.

“Sizlerden onlarý kim gidip gördü?” diye sordu.“Amr b. Âmir ve Avf b. Âmir!” dediler.Düreyd:“Bunlar, Benî Âmirlerin iki gencidir ve savaþta çok zayýf olanlarýdýr.

Bunlardan ne yarar gelir, ne de zarar!37

Yazýklar olsun sana38 ey Malik! Sen hiç de Hevâzin halkýný koruyacak bir þey yapmamýþsýn!

Sen kadýnlarý ve çocuklarý, mallarý, yurtlarýnýn en emin yerlerine, kavimlerinin yanlarýna kaldýr, þeref ve itibarlarýný yükselt!

Bundan sonra, atlarýn sýrtlarýnda Müslümanlarla karþýlaþ!Savaþ senin lehinde olursa, arkandakiler gelip sana kavuþurlar.Savaþ senin aleyhinde olursa, hiç deðilse ev halkýný ve malýný kurtarmýþ

olursun!” dedi.39

Malik b. Avf, Düreyd’in sözlerine kýzdý.40

“Vallahi, ben senin bu dediðini yapmam!41 Yaptýðým iþi de deðiþtirmem!42 Sen artýk çok kocamýþsýn: Senin aklýn da kocamýþ43 gitmiþtir.44 Senin bil-

35 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/81, Vâkýdî, Meğâzî, 3/887-888, Ýbn Abdi Rabbih, 1/133, Taberî, Târîh, 3/126, Beyhakî, Delâil, 5/122-123, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/261.

36 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/81, Vâkýdî, Megâzî, 3/888, Taberî, Târîh, 3/126, Ýbn Abdi Rabbih, 1/133, Beyhakî, Delâil, 5/122-123, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/261.

37 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/81, Taberî, Târîh, 3/126, Ýbn Abdi Rabbih, 1/133, Beyhakî, Delâil, 5/123.38 Ýbn Abdi Rabbih, 1/133.39 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/81-82, Vâkýdî, Meğâzî, 3/888, Taberî, Târîh, 3/126-127, Ýbn Abdi Rabbih,

1/133, Beyhakî, Delâil, 5/122, Ýbn Esîr, 2/262.40 Vâkýdî, Meğâzî, 3/888.41 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Meğâzî, 3/888, Ýbn Abdi Rabbih, 1/133, Taberî, Târîh, 3/127,

Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.42 Vâkýdî, Megâzî, 3/888.43 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82.44 Ýbn Abdi Rabbih, 1/133.


gin de kocamýþtýr!45 Senden sonra yetiþen genç, savaþta senden daha ileri görüþlüdür!” dedi.

Düreyd:

“Ey Hevâzin cemaati! Vallahi, bunun görüþü sizin için yararlý bir görüþ deðildir!

Bu, sizin ayýplarýnýzý, sakýnýlacak yerlerinizi ortaya dökecek, sizi rezil ve rüsvay edecek, düþmanýnýzýn sizi yenmesine fýrsat verecek, sizi býrakarak Sakîflerin kalesine sýðýnacaktýr.

Siz onu terkedin, geri dönüp gidin!” dedi.

Malik kýlýcýný sýyýrdý. Sonra, onu tersine çevirdi46 ve:

“Ey Hevâzin cemaati! Vallahi, ya bana itaat edersiniz, ya da karnýmý yarýp sýrtýmdan ucu çýkýncaya kadar þu kýlýcýmýn üzerine yüklenir, kendimi öldürürüm!” dedi.47

Bu hususta Düreyd b. Sýmme’nin sözüne, görüþüne kulak asmalarýný istemedi.48

Hevâzinler, birbirlerine gidip geldiler ve:

“Vallahi, Malik’i dinlemeyecek olursak, gençtir, kendisini öldürür. O zaman da, biz Düreyd ile kalýrýz.

Halbuki, o çok yaþlýdýr, 160 yaþýndadýr!

Savaþ için kendisinde iþ kalmamýþtýr” diyerek, iþlerini Malik’e havale etmek hususunda birleþtiler.49

Malik’e:

“Sana itaat ediyor, boyun eðiyoruz!” dediler.50

Düreyd b. Sýmme, Hevâzinlerin kendisini dinlemediklerini görünce:51

“Bu öyle bir gündür ki, ben onda ne bulunuyorum, ne de bulunmuyo-rum!” dedi52 ve o sýrada duyduðu genç ve dinç olma özlemini bir beyitle dile getirdi.53

45 Vâkýdî, Meğâzî, 3/888, Taberî, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.46 Vâkýdî, Meğâzî, 3/888.47 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Megâzî, 3/888, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/123,

Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.48 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Meğâzî, 3/888, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.49 Vâkýdî, Megâzî, 3/888-889.50 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82.51 Vâkýdî, Megâzî, 3/889.52 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Ýbn Abdi Rabbih, 1/133, Taberî, Târîh, 3/127.53 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Ýbn Abdi Rabbih, 1/131, 134, Taberî, Târîh, 3/127.


Abdullah b. Ebi Hadrad’ın Düşman Hakkında Bilgi Toplamakla Görevlendirilişi

Peygamberimiz Aleyhisselam; Hevâzin ve Sakîflerin savaþmak için hazýrlandýklarýný iþitti.54

Abdullah b. Ebi Hadrad el-Eslemî’yi çaðýrdý. Hevâzinlere gitmesini,55 halkýn içine girip onlar hakkýnda bilinmesi gereken bütün bilgileri elde edin-ceye kadar aralarýnda kaldýktan sonra haber getirmesini ona emretti.56

Abdullah b. Ebi Hadrad, çýkýp Hevâzinlere gitti. Hevâzinlerin ordugâhlarýnda dolaþtý. Malik b. Avf’ýn yanýna kadar sokuldu. Hevâzin baþkan ve kumandanlarýný onun yanýnda buldu.

Malik b. Avf’ýn, arkadaþlarýna:“Muhammed, bu defakinden sonra, hiçbir zaman bir daha

çarpýþamayacaktýr!O, þimdiye kadar ancak savaþ bilgisinden haberi olmayan kavimlerle

karþýlaþmýþ ve onlara galebe çalmýþtý.Seher vakti olunca; hayvanlarýnýzý, kadýnlarýnýzý ve çocuklarýnýzý

arkanýzda sýralayacaksýnýz!Sonra, askerlerinizi sýralayacaksýnýz!Müslümanlarla karþýlaþýnca, hücuma kalkacaksýnýz!Kýlýçlarýnýzýn kýnlarýný kýrýn!Bir tek adam gibi, hep birden saldýrýn!Ýyi bilin ki; yenmek, ilk saldýranýndýr!” dediðini iþitti ve ezberledi.Kýnlarý kýrýlan kýlýçlarýn sayýsý 20.000 idi.57

Hevâzin Ordularının Savaş Düzeni

1. Hevâzin ordularýnýn en önünde süvariler,2. Süvarilerin arkasýnda, piyade savaþ erleri,3. Piyade savaþ erlerinin arkasýnda kadýnlar ve çocuklar,4. Kadýnlar ve çocuklarýn arkasýnda davarlar,5. Davarlarýn arkasýnda develer,

6. Develerin arkasýnda da, sýðýrlar bulunuyordu.58

54 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/121.55 Vâkýdî, Megâzî, 3/893, Beyhakî, Delâil, 5/121.56 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/121.57 Vâkýdî, Megâzî, 3/893.58 Ahmed b. Hanbel, 3/157, Halebî, 3/63.


Abdullah b. Ebi Hadrad, Hevâzinlerin ordugâhlarýnda bir-iki gün kaldýktan sonra,59 dönüp bütün gördüklerini, iþittiklerini Peygamberimiz Aleyhisselama haber verdi.60

Peygamberimiz Aleyhisselam Hz. Ömer’i yanýna çaðýrdý. Ona Abdullah b. Ebi Hadrad’ýn haber verdiði þeyleri anlattý.

Hz. Ömer:“Ýbn Ebi Hadrad yalan söylüyor!” dedi.Ýbn Ebi Hadrad:“Ey Ömer! Sen þimdi beni yalanlýyorsun ama, vaktiyle sen Hakk’ý da

yalanlamýþtýn!Senin o zaman yalanladýðýn Zât, benden daha hayýrlý idi!” dedi.Hz. Ömer:“Yâ Rasûlallah! Ýbn Ebi Hadrad’ýn söylediðini iþittin mi?” dedi.61

Peygamberimiz Aleyhisselam:“Doðru söylüyor!62

Ey Ömer! Sen yolunu þaþýrmýþtýn da, Allah sana doðru yolu göstermiþti!” buyurdu.63

Peygamberimiz Aleyhisselamın Hevâzinlerle Çarpışmak Üzere Hazırlanmaya Başlaması

Peygamberimiz Aleyhisselam; Abdullah b. Ebi Hadrad’dan Hevâzinlerin haberini alýnca, onlarla karþýlaþmak üzere acele hazýrlandý.

Safvan b. Ümeyye’nin yanýnda zýrhlar bulunduðu, Peygamberimiz Aleyhisselama anýlmýþtý.

Peygamberimiz Aleyhisselam ona haber saldý.Safvan daha Müslüman olmamýþtý, müþrikti.Peygamberimiz Aleyhisselam, ona:“Yâ Ebâ Ümeyye! Yarýn gidip düþmanýmýzla karþýlaþacaðýz!Þu silahlarýnýzý bize emanet olarak ver!” buyurdu.64

Safvan:“Yâ Muhammed! Gasben, zorla alýp geri vermemek üzere mi istiyor-

sun?” diye sordu.

59 Hâkim, 3/49, Beyhakî, Delâil, 5/121, Halebî, 3/63.60 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82-83, Vâkýdî, Megâzî, 3/893, Taberî, Târîh, 3/127.61 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83.62 Vâkýdî, Megâzî, 3/893.63 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Vâkýdî, Megâzî, 3/893, Taberî, Târîh, 3/127.64 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.


Peygamberimiz Aleyhisselam:“Hayýr! Sana iade edinceye kadar bizde emanet olarak kalmak, kýrýlan

ve yitirilenleri tazmin edilmek üzere istiyoruz!” buyurdu.65

Safvan:“Öyle olunca, bunda bir sakýnca yok!” dedi.Yüz adet66 zýrh gömlekle, onlara yeteri kadar da silah verdi.67

Peygamberimiz Aleyhisselam, bunlarý savaþ yerine kadar taþýmayý üze-rine almasýný da ondan istedi.

Safvan, Peygamberimiz Aleyhisselamýn bu isteðini de yerine getirmeyi kabul etti.68

Peygamberimiz Aleyhisselam, amcasýnýn oðlu Nevfel b. Hâris’ten de, üç bin mýzrak aldý.69

Attâb b. Esîd’le Muaz b. Cebel’in Mekke’de Görevlendirilişleri

Peygamberimiz Aleyhisselam Attâb b. Esîd’i, Mekke valiliðine;70 Muaz b. Cebel’i de sünnet, fýkýh öðretmenliðine tayin etti.71

İslâm Askerlerinin Sayıları ve Mekke’den Yola Çıkışları

Peygamberimiz Aleyhisselam Þevval ayýndan altý gece geçtikten sonra, 5 Þevval Cumartesi günü,72 iki bini Mekkeli olmak üzere 12.000 kiþilik askerî bir kuvvetle Mekke’den Huneyn’e doðru yola çýktý.73

İslâm Ordusuna Katılan Mekkeliler ve Maksatları

Peygamberimiz Aleyhisselamla birlikte, Mekkeli müþriklerden bazýlarý da sefere katýldýlar.74

65 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Taberî, Târîh, 3/127, Hâkim, 3/49, Beyhakî, Delâil, 5/121, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.

66 Veya 400 adet idi (İbn Hazm, Cevâmi, s. 238).67 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/121, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, İbn

Seyyid, 2/189, Zehebî, Târîh, s. 475-476, İbn Kesîr, Bidâye, 4/324, Ýbn Kayyým, 2/207.68 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Vâkýdî, Megâzî, 3/890, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Seyyid, 2/189, İbn

Kesîr, Bidâye, 4/324, Ýbn Kayyým, 2/207.69 Süheylî, 5/354, Halebî, 3/63, Zürkânî, 3/7.70 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Belâzurî, Ensâb, 1/365, Taberî, Târîh, 3/127-128,

Beyhakî, Delâil, 5/121, İbn Hazm, Cevâmi, s. 238, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, Ýbn Seyyid, 2/189, Zehebî, Târîh, s. 476, İbn Kesîr,Bidâye, 4/325, Ýbn Kayyým, 2/208 Ýbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 45.

71 Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Belâzurî, Ensâb, 1/365.72 Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Ýbn Sa’d, 2/150, Zehebî, Târîh, s. 477, İbn Kesîr, Bidâye, 4/322.73 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/83, Vâkýdî, Megâzî, 3/889, Ýbn Sa’d, 2/150, Belâzurî, Ensâb, 1/365, Yâkubî,

2/62, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/121, 124, İbn Hazm, Cevâmi, s. 238, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, İbn Seyyid, 2/189, Zehebî, Târîh, s. 476, İbn Kesîr, Bidâye, 4/324, Ýbn Kayyým, 2/208, Ýbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 46, Kastallânî, Mevâhib, 1/209, Diyarbekrî, 2/100, Halebî, 3/63.

74 Vâkýdî, Megâzî, 3/890.


Bunlar, 80 kiþi idiler.75

Bunlarýn içlerinde kadýnlar da vardý.76

Aralarýnda Mekkelilerin ileri gelenlerinden bazýlarý da bulunan bu kiþiler hangi tarafýn galip geleceðine bakacaklar, elde edilecek ganimetler-den kendileri de yararlanacaklardý.

Bununla birlikte, onlarýn hepsi, Peygamberimiz Aleyhisselamla ashabýnýn Hevâzinler tarafýndan bir yenilgiye uðratýlmalarýný pek istemiyorlardý.77

Ebu Süfyan b. Harb Ýslâm askerlerinin arkasýndan geliyor, rastladýðý her düþmüþ kalkan, kýlýç, mýzrak veya meta’larý toplayýp devesine yükleyerek taþýyordu.

Safvan b. Ümeyye de Ýslâm mücahidlerine katýlmýþtý. Kendisi henüz Müslüman olmamýþ, Peygamberimiz Aleyhisselam ona bir düþünme müd-deti tanýmýþtý.

Hakîm b. Hizam, Huvaytýb b. Abduluzzâ, Süheyl b. Amr, Hâris b. Hiþam, Abdullah b. Ebi Rebia da “Hangi taraf galip gelecek?” diye merakla gözleyenler arasýndaydýlar.78

Mücahidler Tarafından Söylenen ve Peygamberimiz Aleyhisselamın Hoşuna Gitmeyen Bir Söz

Ebu Vâkýdü’l-Leysî Hâris b. Malik der ki:

“Peygamber Aleyhisselamla birlikte Huneyn’e giderken, bir gün yolda ‘Zât-ý Envat’ denilen, büyük, yeþil bir aðaç gördük ki, yol tarafýndan bizi örtüyor, bürüyordu!

‘Yâ Rasûlallah! Zât-ý Envat gibi, bize de bir Zât-ý Envat ihdas etsen?’ diyerek seslendik.

Resûlullah Aleyhisselam:

‘Allahuekber! Varlýðým Kudret Elinde bulunan Allah’a yemin ederim ki; siz de Musa’ya kavminin dedikleri gibi bir söz söylediniz!

Onlar:

‘Ey Musa! Onlarýn nasýl tanrýlarý varsa, sen de bize öyle bir tanrý yap!’ demiþler, Musa da:

‘Siz ne kadar cahillik eden bir kavimsiniz!?’ demiþti.

75 Halebî, 3/63-64.76 Beyhakî, Delâil, 5/130.77 Vâkýdî, Megâzî, 3/894-895, Beyhakî, Delâil, 5/130.78 Vâkýdî, Megâzî, 3/895.


O Zât-ý Envat geleneði, sizden öncekilerin geleneði idi.79

Musa Aleyhisselama kavmi de týpký böyle yapmýþtý!’ buyurdu ve bu davranýþý Müslümanlara çok gördü!80

Müslümanlarýn yolda rastladýklarý, gördükleri aðaç, sidr aðacý idi.81

Kureyþ müþrikleriyle onlar dýþýndaki Araplarýn yeþil, kocaman bir aðaçlarý vardý ki, ona Zât-ý Envat denilirdi.

Müþrikler, her yýl onun yanýna varýrlar, silahlarýný dallarýna asarlar, yanýnda kurban keserler ve bir gün itikâfa girerlerdi.82

Hacca giderken de, ridalarýný onun üzerine asarlar, Kâbe’ye -hürmeten- ridasýz girerlerdi.83

Hatta, hacýlar Zât-ý Envat’a saygýlarýndan dolayý azýklarýný biraz geride býrakýrlar, onun yanýna azýksýz girerlerdi.84

Zât-ý Envat aðacý, Mekke’nin yakýnýnda idi.85

Adamýn birisi de, Mücahidlerin sayýsýnýn çokluðuna bakarak:“Artýk, bundan sonra, sayýmýzýn azlýðýndan dolayý yenilmeyeceðiz!”

demiþti.Bu söz, Peygamberimiz Aleyhisselama çok aðýr geldi.86

Hevâzin Casuslarının Kendilerini Ürperten ve Titreten Müşahedeleri

Peygamberimiz Aleyhisselam, Þevval ayýndan on gece geçince, Salý akþamý, Huneyn’e eriþti.87

Hevâzin ve Sakîf ordularýnýn baþkumandaný Malik b. Avf, adamlarýndan bazýlarýný casus olarak ileri sürmüþtü.88

Bunlar üç kiþi olup Peygamberimiz Aleyhisselamla ashabýný gözetle-yecekler, Ýslâm ordugâhý arasýna daðýlacaklar,89 Müslümanlarýn durumu hakkýnda Malik b. Avf’a haberler getireceklerdi.90

79 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/85, Vâkýdî, Megâzî, 3/890-91, Ahmed b. Hanbel, 5/218, Ezrakî, 1/130.80 Vâkýdî, Megâzî, 3/891, Ezrakî, 1/130.81 Ahmed b. Hanbel, 5/218.82 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/84, Vâkýdî, Megâzî, 3/890, Ahmed b. Hanbel, 5/218, Ezrakî, 1/129-130.83 Vâkýdî, Megâzî, 3/891, Yâkût, 1/273.84 Ezrakî, 1/130.85 Yâkût, 1/273.86 Zehebî, Târîh, s. 478.87 Vâkýdî, Megâzî, 3/892, Ýbn Sa’d, 2/150.88 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.89 Vâkýdî, Megâzî, 3/892, Halebî, 3/63, Zürkânî, 3/7.90 Taberî, Târîh, 3/127.


Casuslar, asablarý bozulmuþ, titrer bir halde dönüp Malik’in yanýna geldiler.

Malik b. Avf, onlara:

“Yazýklar olsun sizlere! Nedir bu haliniz?!” diye sordu.

Casuslar:

“Beyaz, parlak yüzlü, alaca atlar üzerinde öyle adamlar gördük ki, val-lahi, gördüðün þu hale düþmekten kendimizi tutamadýk!91

Biz, yeryüzü halký olarak onlarla çarpýþamayýz! Gök halký olsaydýk, çarpýþýrdýk!

Onlarýn gözleri, yürekleri yerinden oynatýr!

Sen, bizi dinlersen, hemen kavminin yanýna dön!

Eðer þu halk bizim gördüklerimiz gibi görecek olurlarsa, onlar da bizim uðradýðýmýz hale uðrarlar!” dediler.92

Malik b. Avf:

“Üf sizlere! Hayýr! Siz, ordugâhta korkak bir cemaatsiniz!” dedi.93

Ordu içinde bunu yapýp da orduyu korkuya ve tefrikaya düþürmesinler diye, onlarý yanýnda tutukladý ve:

“Bana gözüpek bir adam gösteriniz?” dedi.

Böyle bir adam üzerinde ittifak ettiler.

O adam da gittikten sonra, Malik’in yanýna döndü.

Önceki gidip gelenler gibi, o da periþan bir hale düþmüþtü.

Malik, ona:

“Ne gördün?” diye sordu.

Adam:

“Beyaz, parlak yüzlü, alaca atlar üzerinde öyle adamlar gördüm ki, onlara bakmaya bile tâkat getirilemez!

Vallahi, þu periþan hale düþmekten kendimi tutamadým!” dedi.

Casuslarýn bu sözleri, Malik b. Avf’ý istediði þeyi yapmaktan alýkoyamadý, geri çeviremedi.94

91 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Megâzî, 3/892, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, İbn Seyyid, 2/189, Zehebî, Târîh, s. 478.

92 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Megâzî, 3/892, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, İbn Seyyid, 2/189, Zehebî, Târîh, s. 478, İbn Kesîr, Bidâye, 4/323.

93 Vâkýdî, Megâzî, 3/892-893, Zürkânî, 3/7.94 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Vâkýdî, Megâzî, 3/893, Taberî, Târîh, 3/127, Beyhakî, Delâil, 5/123,

Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262, Ýbn Seyyid, 2/189.


Hevâzinlerin Müslümanlara Karşı Savaş Alanları ve Kumandanlara Verilen Emirler

Hevâzinlerin baþkumandaný, akþam olunca, askerlerini Huneyn vadisi-nin iki yanýndaki görünmez ve dar yerlere daðýtarak yerleþtirdi.95

Böyle yapýlmasýný da Düreyd b. Sýmme tavsiye etmiþ ve Malik b. Avf’a:“Sen askerlerinden bir kýsmýný pusuya yatýr, gizle ki, onlar sana

yardýmcý olurlar.Müslümanlar gelip sana saldýrýrlarsa, pusudakiler onlarýn arkalarýndan

gelirler, sen de yanýndakilerle birlikte hemen saldýrýya geçersin.Eðer yapýlan saldýrýþ onlardan kimseyi bozguna uðratmaz, kaçýrmazsa,

onlarýn üzerine bir uðurdan umumî bir saldýrýþ yapýlýr” demiþti.96

Bunun için, Malik b. Avf da, kumandan ve askerlerine:“Onlarý (Müslümanlarý) görür görmez, üzerlerine hep birden, bir

uðurdan saldýrýnýz!” diyerek emir verdi.97

Peygamberimiz Aleyhisselamın Mücahidleri Savaş Düzenine Koyuşu

Peygamberimiz Aleyhisselam, seher vakti Müslümanlarý savaþ düzenine koydu.

Bayraktar ve sancaktarlara bayrak ve sancaklarýný verdi.Muhacirlerin sancaðýný Hz. Ali, bayraklarýný da Sa’d b. Ebi Vakkas’la Hz.

Ömer taþýyordu.Ensardan Hazrecîlerin sancaðýný Hubab b. Münzir veya Sa’d b. Ubâde;Evsîlerin sancaðýný Useyd b. Hudayr taþýyordu.Evsî ve Hazrecîlerin her kabilesinde ya sancak ya da bayrak bulunu-

yordu.98

Benî Abduleþhellerin bayraðýný Ebu Nâile,Benî Hâriselerin bayraðýný Ebu Bürde b. Niyar,Benî Zaferlerin bayraðýný Katâde b. Numan,Benî Muaviyelerin bayraðýný Cebr b. Atik,Benî Vâkýflarýn bayraðýný Ebu Lübâbe b. Abdulmünzir,Benî Sâidelerin bayraðýný Ebu Useydü’s-Sâidî,

95 Vâkýdî, Megâzî, 3/895, Halebî, 3/64.96 Halebî, 3/64.97 Ýbn Ýshak, Ýbn Hiþam, 4/82, Taberî, Târîh, 3/127, Ýbn Esîr, Kâmil, 2/262.98 Vâkýdî, Megâzî, 3/897, Ýb

Documents

Peygamberler Peygamberi HZ. MUHAMMED ALEYH SSELAM VE … · 2017-12-29 · Peygamberler Peygamberi ... Seferin Tarihi, İsmi, Mevkii ve Sebebi .....261 Peygamberimiz Aleyhisselamın