8 OUDERS & COO 3 2013 OUDERS & COO 3 2013 9

TEk

ST: S

Uz

an

nE

BER

gm

an

. BEE

lD: J

an

TJE

BET

On

En

STU

DiO

Ba

JO

Rennen, klimmen, spelen, knikkeren, springen en kletsen:

het schoolplein is dé plek waar lekker wordt uitgeraasd.

Zijn er eigenlijk regels voor een schoolplein?

En: wat is een leuk schoolplein en hoe krijg je dat?

kind & spel

nDenkinmogelijkheden,nietinbeperkingen.Zoblijftdesfeergoedenstajeopenvooralleswaterkan.

nDeelhetprojectopindeel-projectenvooreengoedover-zicht.Enalséénhoekvanhetschoolpleinisafgesloten,kanerverdernoggewoonge-speeldworden.

nDenkgroterdanhetschool-plein.Geenruimtevoorgras?Vraagbijdegemeenteofjehetgrasveldjeindebuurtinbruikleenmagnemen.

nNeemhetheleteammeeinhetproces,zodathethelepro-jectvanonderwordtgedragenengesteund.

TipsvanElise

Voor elke leerling minimaal 3m² en een minimum van 300m² in totaal. Dat adviseert de model-verordening onderwijshuisves-ting van de Vereniging van Ne-derlandse Gemeenten (VNG) als het gaat om de oppervlakte van een schoolplein. Scholen met meer dan 200 leerlingen mogen volstaan met een opper-vlakte van het verharde gedeelte van 600m². Voor het niet verhar-de gedeelte bestaan geen richt-lijnen. Wel voor speeltoestellen. Volgens het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS) moet de school voor elk speeltoestel - waar een certifi-caat van goedkeuring voor nodig is - een logboek bijhouden met de gegevens van het toestel, het gepleegde onderhoud en de ver-eiste jaarlijkse keuring door een deskundige.

VanverlichtingtotfietsverkeerOok de Arbowet stelt eisen aan het schoolplein. Binnen het vei-ligheidsbeleid dat elke school op grond van de cao moet hebben stelt de Arbowet namelijk een periodieke risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) verplicht. Minimumeisen zijn onder an-dere: voldoende verlichting,

genoeg stallingsruimte voor fietsen, goede toegankelijkheid (ook voor mindervaliden) en afspraken over het fietsverkeer op het schoolterrein die ook worden nageleefd. Een hek om het plein is niet wettelijk verplicht. Wel bestaat er een veiligheidscertificaat, uitgegeven door het Keurmerkinstituut, voor omheiningen die geschikt zijn voor speelplaatsen. Ook toe-zicht op het plein valt onder het veiligheidsbeleid: dat moet ‘vol-doende en adequaat’ zijn. Wat dit inhoudt mag de school zelf bepalen. Wel met instemming van de medezeggenschapsraad (MR), want die heeft instem-mingsrecht bij het veiligheids-beleid dat jaarlijks moet worden geëvalueerd en in de schoolgids moet staan.

BeterconcentrerenTot zover de regels. Maar wat maakt een schoolplein nou leuk? Uit onderzoek (2009) naar 2 Rotterdamse schoolpleinen die van grijze stenen pleinen omge-

het buitenspelen; maar bij meis-jes was dat juist het geval na het spelen op een grijs schoolplein.

AvontuurlijkspeelgedragNaast groen is uitdaging en dus ook ruimte om je eigen spel in te vullen een belangrijke pijler voor een leuk schoolplein. Mi-randa Verburg van Jantje Beton: “Een gevarieerd plein waarvan de inrichting veel overlaat aan de fantasie van kinderen, stimu-leert en nodigt kinderen uit tot avontuurlijker speelgedrag, wat leidt tot meer speelplezier. Als kinderen een plek hebben die aansluit bij hun speelwensen, doordat ze zijn betrokken bij de inrichting, realisatie en het be-heer van het plein, zijn ze zuinig op die plek en zullen ze er ook meer bij betrokken blijven. Dat zorgt voor een betere verbinding met de school.” Dus realiseerde Jantje Beton in 2010, 2011 en 2012 diverse SchoolSpeelPleinen, waarbij in het kader van veilig, vrij en avontuurlijk spelen saaie school-pleinen werden omgetoverd tot uitdagende speelplekken. Ook

verdeelde de organisatie in 2012 onder meer € 50.000 onder 54 scholen met de beste ideeën voor natuurlijke speelaanleidin-gen. Een van de winnaars: een apenkooi gemaakt van een lig-gende boomstam, stapstammen en een slingertouw.

RioolbuisennotenbomenWant een gevarieerd plein waar het leuk spelen is, hoeft helemaal niet zo veel te kosten. Jenaplan-school Molenwijk in Boxtel wil-de na zijn verhuizing 7 jaar ge-leden een schoolplein met groot en klein spel (voor de grove en de fijne motoriek). Waar je met elkaar kunt communiceren en je zintuigen worden geprikkeld, dat leuk is voor grote en kleine kinderen en waar plaats is voor natuurlijke elementen. Veel geld was er niet. Maar daar word je vanzelf creatief van. Elise van Kessel, groepsleid-ster middenbouw en een van de initiatiefnemers van het nieuwe schoolplein: “Eerst keken we naar wat we zelf hadden. Stoep-

tegels die we hadden weggehaald om meer ruimte voor zand te creëren, tikten we door midden en hergebruikten we als bloem-bak. We hebben er zelfs een arena van gemaakt. Daarna klop-ten we bij anderen aan. Niet voor geld, maar voor materiaal. Zo werd een grote eikenboom voor de aanleg van een nieuwe weg gekapt dus vroeg ik de gemeente of wij die mochten hebben. Zo tikten we ook een grote rioolbuis en een paar kuub houtsnippers op de kop. De plaatselijke Na-tuurwerkgroep - waar ik lid van ben - voorzag ons van wilgente-nen en via een klimaatcampagne tegen de uitstoot van CO2 kwa-men we aan 3 notenbomen.” TuinwerkzaterdagenOm de kosten laag te houden en betrokkenheid te creëren vroeg de school hulp aan ouders en kinderen. In het voortraject droegen kinderen ideeën aan, die een tuinarchitect (een ou-der) in een schets verwerkte. Per klas namen 2 kinderen deel aan de tuinvergaderclub die de link was tussen de klas en de tuin-werkgroep. Zo hadden kinderen inspraak en wisten ze precies wat er gebeurde en ook waarom sommige dingen niet konden. Op de tuinwerkzaterdagen kwa-

pimp je schoolplein!

’Waar 40% van de kinderen zegt zich blij

te voelen op het grijze schoolplein, is dat op het

groene schoolplein maar liefst 87%’

Van grijs naar groen:

toverd werden in schoolpleinen met veel groen, bleek dat de leer-lingen na de transformatie ge-varieerder speelden. Het plezier nam, mede daardoor, toe. Waar 40% van de kinderen zei zich blij te voelen op het grijze school-plein, was dat op het groene schoolplein maar liefst 87%. Ook de recentere studie Groene Schoolpleinen, uitgevoerd door onder meer de VU Amsterdam

en Jantje Beton, trekt een soort-gelijke conclusie. Kinderen vin-den groene schoolpleinen - met natuurlijke elementen als gras, boomstammen en een moestuin - avontuurlijker, leuker, mooier, fijner en gezelliger. Volgens leerkrachten en ouders bewe-gen kinderen ook meer op een groen schoolplein. Bijkomend voordeel bleek dat jongens zich beter konden concentreren na

men ouders en kinderen klussen aan het nieuwe schoolplein. Dat doen ze overigens nu nog, 3x per jaar, want zo’n groen schoolplein vergt onderhoud. En zo blijft de betrokkenheid bestaan, ook bij kinderen die destijds nog niet op school zaten. Zo heeft de school met minimale middelen precies het schoolplein dat ze voor ogen hadden: een plek waar kinderen zich naar hartenlust kunnen ontladen.

JantjeBetonLoterijEenleukeeneenvoudigemanieromaanbudgetvoorhetopknappenvanhetschoolpleinofbuitenspeelma-terialentekomenisdeJantjeBe-tonLoterij.Leerlingenverkopendeloten,waarbijdehelftvandeop-brengstnaarJantjeBetongaatendeschooldeanderehelfthoudtomhetschoolpleinteverbeteren.Deelnameisgratis.Info:jantjebeton.nl/loterij.