PLAN PRACY BIBLIOTEKI SZKOLNEJ W CZELINIEna rok szkolny 2011/ 2012

PRACA PEDAGOGICZNACele: 1. Zaspokojenie potrzeb uczniów i nauczycieli związanych z realizacją programu dydaktyczno – wychowawczego szkoły, edukacji kulturalnej, informacyjnej i medialnej uczniów. 2. Przygotowanie uczniów do samodzielnego wyszukiwania informacji. 3. Kształtowanie zainteresowań czytelniczych, poprzez kształcenie ustawiczne i wszechstronne rozwoju ucznia.

4. Praca z aktywem czytelniczym, współpraca z nauczycielami, rodzicami i bibliotekarzami.

5. Biblioteka jako multimedialne centrum informacji.

6. Doskonalenie warsztatu pracy, samokształcenie i doskonalenie zawodowe.

Zadania Sposoby realizacji Osoba odpowiedz.

Termin

Tworzenie warunków do zdobywania informacji z różnych

Organizacja zbiorów iwarsztatu informacyjnego; uaktualnianie napisów informacyjnych, plansz. Wdrażanie i zachęcanie

bibliotekarz wrzesień

cały 1

źródeł uczniów do systematycznego odwiedzania biblioteki szkolnej i wypożyczania książek.

Uczenie poszanowaniaksiążek i czasopism oraz poprawnego zachowania w bibliotece.

okres pracy

Rozpoznawanie i kierowanie zainteresowaniami literackimi, rozwijanie kultury czytelniczej

Inspirowanie czytelnictwa poprzez: reklamowanie książek, udzielanie porad i

wskazówekw wyborach czytelniczych, wystawy okolicznościowe,wystawki zakupionych nowości, przeprowadzenie imprezkonkursów czytelniczych.

bibliotekarz cały okres pracy

Przygotowanie użytkowników do korzystania z różnorodnych źródeł informacji i do samokształcenia

Zapoznanie zRegulaminem biblioteki i czytelni uczniów kl. I.

Udostępnianieksięgozbioru indywidualnym czytelnikom oraz przekazywanie książek do pracowni przedmiotowych.

Udostępnianie materiałów

bibliotekarz wrzesień

cały

2

Kształtowanie postawy patriotyzmu wobec swojej „małej ojczyzny”

bibliotecznych na zajęcia edukacyjne.

Pomoc w nabywaniu przez

uczniów umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną.

Pomoc w wyszukiwaniumateriałów źródłowych na określony temat.

Udzielanie wskazówek czytelnikom korzystającym z wolnego dostępu do półek, udzielanie porad bibliotecznych, rzeczowych, tekstowych.

Realizacja ścieżkimiędzyprzedmiotowej „Edukacja czytelnicza medialna” Gromadzenie, książek, map, atlasów, folderów, biuletynów, artykułów z prasy lokalnej, spotkania z ciekawymi ludźmiInspirowanie uczniów do

bibliotekarz

okres pracy

Cały okres pracy

luty 2012 r.

3

pogłębiania wiedzy o Czelinie i okolicy – gminie, regionie

Rozwijanie zainteresowań, uzdolnień i wyzwalanie twórczych postaw

Rozwijanie i utrwalaniezainteresowań, potrzeb i nawyków czytelniczych z uwzględnieniem indywidualnych uzdolnień uczniów.

Pomoc w wyszukiwaniu i

kompletowaniu materiałów potrzebnych do konkursów i olimpiad.

Powołanie KlubuAsystentów Bibliotecznych.

Wybór członków Klububędących łącznikami klasowymi z biblioteką. Szkolenie.

Wyróżnianie najlepszych

czytelników :- „Czytelnik miesiąca” w kl. I - III i IV - VI - imienny wykaz najlepszych czytelników. Umieszczany na tablicy „Biblioteka w szkole”,

bibliotekarz

bibliotekarzi wychowawcy klas

bibliotekarz

cały okres pracy

wg potrzeb

wrzesień

4

- dyplomy.

Współpraca ze środowiskiem szkolnym, pozaszkolnym, rodzicami

Wspomaganie realizacjiprogramów nauczania i wychowania, edukacji kulturalnej i informacyjnej ucznia.

Pomoc w doskonaleniuwarsztatu pracy nauczyciela.

Sporządzanie wykazów i reklamowanie nowościwydawniczych dla nauczycieli; gromadzenie materiałów pomocnych.

Współpraca zNauczycielami w ramach realizacji zadań dydaktyczno-wychowawczych, ścieżek edukacyjnych z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej.

Uzgodnienie wartościksięgozbioru z ewidencją księgowości.

Współpraca z rodzicami,informowanie o czytelnictwie dzieci i popularyzowanie literatury pedagogicznej.

Realizacja programu,,Cała Polska Czyta

bibliotekarz cały okres pracy

podczas zebrań

cały okres pracy

ScontrumKwiecień2012r.cały

okres pracy

5

Dzieciom” Współpraca z

bibliotekamiinnych szkół z Gminną Biblioteka Publiczną, Księgarnią, Wydawnictwami.

wrzesień

Doskonalenie, podnoszenie kwalifikacji, samokształcenie

Udział w konferencjachszkoleniowych, warsztatach.

Praca w zespołach,wymiana doświadczeń.

Doskonalenie warsztatupracy – zapoznawanie się z nowościami metodycznymi i wydawniczymi. Samokształcenie.

bibliotekarz sierpień

cały

okres pracy

Opracowała

Danuta Muszyńska

6

PRACEBIBLIOTECZNO – TECHNICZNE

Zadania Sposoby realizacji OsobaOdpow.

Termin realizac

jiPlanowanie, statystyka, sprawozdawczość

Opracowanie planu pracy

biblioteki szkolnej. Prowadzenie dziennika

bibliotecznego. Sprawozdawczość

półroczna Prowadzenie statystyki

dziennej, półrocznej.

bibliotekarz

wrzesieńcały rok

Organizacja udostępniania zbiorów, gromadzenie, opracowanie, selekcja, konserwacja

Uzupełnianie zbiorów wmiarę możliwości finansowych.

Ewidencja – bieżąceprowadzenie księgi inwentarzowej.

Opracowywanie zbiorówklasyfikacja wg UKD, katalogowanie, techniczne opracowywanie książek.

Melioracja księgozbiorugłównego i podręcznego.

Selekcja zbiorówinwentaryzacja ubytków.

bibliotekarz

bibliotekarz

aktyw biblioteczn

y

wg potrzeb

7

Konserwacja zbiorówoprawa i naprawa książek.

aktyw biblioteczny

Organizacja warsztatu informacyjnego i dydaktycznego biblioteki

SystematyczneUzupełnianie bibliograficznej kartoteki zagadnieniowej.

Analiza czytelnictwaindywidualnych uczniów; opracowywanie miesięcznych wykazów.

bibliotekarz

aktyw biblioteczn

y

wgpotrzeb

co m-c

Prace administracyjne

Prowadzenie dokumentacji

bibliotecznej, ewidencji przychodów i ubytków; przeprowadzanie okresowo inwentaryzacji zbiorów.

Aktualizacja wykazuuczniów i kartoteki czytelników; założenie kartoteki dla uczniów kl. I.

Informacje na tablicy„Współzawodnictwo czytelnicze” i uzupełnianie jej co miesiąc.

Piecza nad tablicą„Biblioteka w szkole”.

bibliotekarz

aktywbiblioteczny

wgpotrzeb

wrzesień

co miesiąc

8

Dbanie o estetykęwypożyczalni i czytelni.

Zakończenie działalności

pracy w bibliotece - sprawdzenie ich stanu – scontrum.

Uzupełnienie i zamknięcie

całej dokumentacji bibliotecznej za okres pracy

aktyw biblioteczn

y

Kwiecień2012 r.

Opracowała

Danuta Muszyńska

9

Imprezy czytelnicze i inne wydarzenia w życiu biblioteki 2011/2012 r.

Szkoła Podstawowa w Czelinie

1.,,Zagadki na każdą okazję” – Konkurs dla klas II-III – wrzesień 2.Przystąpienie do akcji ,,Cała Polska Czyta Dzieciom”3. Obchody Międzynarodowego Święta Bibliotek Szkolnych – uroczystość biblioteczna – ,,Konkurs na ekslibris naszej biblioteki” - październik 4. Spotkania z książką (raz w tygodniu) – październik. 5. Polsko ty moja” – wystawa książek i publikacji z okazji rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości – konkurs czytelniczy dla klasy V i VI - listopad. 6.. „Światowy Dzień Pluszowego Misia” – impreza czytelnicza dla młodszych czytelników – konkurs plastyczny - dla klasy I-III –listopad 7. „Przygody drewnianego pajaca” – konkurs czytelniczy dla klasy IV – grudzień.

10

8. Międzynarodowy Dzień Praw człowieka – „Masz prawa, ale pamiętaj, że inni też je mają” – pogadanka – gazetka tematyczna - grudzień. 9. Wigilijna podróż po Europie – przepisy kulinarne- ,, Tworzymy książeczkę kulinarną” - grudzień10. Pasowanie uczniów klas I na czytelnika biblioteki szkolnej – styczeń. 11. Dzień Bezpiecznego Internetu – pogadanka n/t bezpieczeństwa dzieci w Internecie, wystawa książek – luty. 12. Walentynki – impreza czytelnicza – luty. 13. „Poznaj po słowie, co kto ma w głowie” – konkurs językowy dla klas V – marzec. 14. Międzynarodowy Dzień Pisarzy – Co wiemy o polskich pisarzach? – konkurs czytelniczy – klas IV - VI marzec. 15. Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich –wystawa książek – kwiecień. 16. Książka – biblioteka – informacja” – prezentacja + wystawa nowości – kwiecień. Prowadzone imprezy biblioteczne wg uznania bibliotekarza

Wewnątrzszkolne konkursy czytelnicze – 2011/2012

1. Konkurs pięknego czytania dla klas I-III z okazji Międzynarodowego Dnia Piśmienności 10.09.10 I m-ce – .............................. kl. ...................... Wyróżnienie -......................... kl. ......................I m-ce w kl. II -.................................................Wyróżnienie w kl. I -..........................................

2. Konkurs plastyczny ,,Jesienne pejzaże” 27.09.10 Zwycięzca -...................................................kl. ......................

3. Konkurs dla uczniów klasy IV-VI z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Bibliotek Szkolnych. W 2011r. pod hasłem ,,Różnorodność, Wyzwanie, Elastyczność: Biblioteki szkolne mają to wszystko” 25.10.10 Zwycięzca - .................................................... kl. ...................

4.List do Gwiazdora -6.12.10, konkurs dla klas II-IV I m-ce -.......................................................... kl. ......................Wyróżnienie.................................................... kl. ......................

5. I edycja bibliotecznego konkursu ortograficznego o tytuł ,,Mistrza ortografii klas I-III” 17.01.11

11

I m-ce –......................................................... kl. .......................Wyróżnienie: ................................................. kl. .......................

6. Konkurs pod hasłem ,, Czytam lektury, bo lubię!” kl. VI. ,,Sposób na Alcybiadesa” ..01.2012r.I m-ce - ............................................................... Wyróżnienie - .......................................................

7.Konkurs pod hasłem ,, Czytam lektury, bo lubię!” kl. VI. ,,Ten obcy”18 - .01.2012 r.I m-ce- ................................................................ Wyróżnienie - .......................................................

8. Pontyfikat Jana Pawła II 19.01.11, konkurs dla uczniów kl. IV –VI. Zwycięzca - ......................................................kl. ......................

9. Konkurs na logo CIM (Biblioteki Szkolnej) 11 .2011r.

Zwycięzca - ..................................................... kl. ....................... Wyróżnienie: ................................................... kl. .......................

10. Konkursy w ramach szkolnego projektu edukacyjnego pod hasłem ,,Nie tylko Andersen. W świecie polskich baśni”. - ilustracje do baśni W. Dobaczewskiej pt. ,,Dar Czarnego Licha” 01.2012 Zwycięzca - ..................................................... kl. ....................... Wyróżnienie: ................................................... kl. .......................

11. Konkursy w ramach szkolnego projektu ,,Cała Polska Czyta Dzieciom” pod hasłem ,,Nie tylko Andersen. W świecie polskich baśni”. - ilustracje do baśni W. Dobaczewskiej pt. ,,Dar Czarnego Licha” .01.2012 Zwycięzca - ..................................................... kl. .........................-wykonanie w formie książeczki ilustracji do kolejnych wydarzeń baśni J. Porazińskiej pt. ,,Szewczyk Dratewka” .03.2012Zwycięzc........................................................... kl. ........................

-projekty wiosennych sukien ślubnych i fraków dla księżniczki i księcia - bohaterów baśni A. J. Glińskiego pt. ,,O królewnie zaklętej w żabę” 03.2012 Zwycięzcy: ..................................................... kl. .........................

12

-ilustracje do baśni G. Morcinka pt. ,,O tym, jak jeden utopiec chciał się ożenić”....04.2012r.I m-ce ............................................................ kl. .........................Wyróżnienie.................................................... kl .........................

12. Konkurs ,,Życie i twórczość Cz. Miłosza (14.06.11r.)I miejsce - ..................................................... kl. ..........................II miejsce -..................................................... kl. ..........................III miejsce - ................................................... kl. ..........................

13. Konkurs na gazetkę klasową .02.2012r.trzy równorzędne nagrody dla klas ...................................................

Wewnątrzszkolne konkursy czytelnicze – 2011/2012

1) Konkurs na recenzję filmu i książki pt. ,,Księżyc w nowiu” ( 11.2011) zwycięzca ...................................................... kl. ..........................B

2) Konkurs dla uczniów kl. II i III na ilustrację do opowiadania pt. ,,Kredki” (12.2011) zwycięzca – ..........................................................

3) Konkurs plastyczny dla uczniów klasy I ,,Moja ulubiona książeczka z biblioteki szkolnej” ( 02.2012) zwycięzca – ...........................................

4) Konkurs poezji ........................... (..01.2012) zwycięzcy:I m-ce ................................................................II m-ce ..............................................................III m-ce .............................................................

5)Konkurs literacki dla klas nauczania zintegrowanego pod hasłem ,,Zgadywanki literackie”.09.2011r.I miejsce – .......................................................... kl. IIIWyróżnienie – ..................................................... kl. III

6) Konkurs z okazji ,,Dnia książki i praw autorskich .04.2012.r. „BIBLIOTEKA-KSIĄŻKA-KULTURA zwycięzca ........................................................... kl. ..............

7) ,, Zabawy słowem - konkurs czytelniczy inaczej” .13

8) Konkurs plastyczny .. ,, Moja ulubiona książeczka z biblioteki szkolnej” .

9) ,,22 przygody Kuby i Buby – bohaterów przygód Grzegorza Kasdepki” .

Lektury klasa I

Janina Porazińska - Szewczyk Dratewka Hans Christian Andersen - Baśnie (wybór) Władysław Bełza - Kto ty jesteś? Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci Jan Brzechwa - Wiersze dla dzieci Czesław Janczarski - Jak Wojtek został strażakiem

Lektury klasa II

Milne A.A. - Kubuś Puchatek Hans Christian Andersen - Baśnie (wybór) Centkiewiczowie A. Cz. - Zaczarowana zagroda Kownacka M. - Kajtkowe przygody

Lektury klasa III

Lindgren A. - Dzieci z BullerbynPisarski R. - O psie, który jeździł kolejąRatajczak J. - Ziarenka makuCentkiewicz C. - Anaruk chłopiec z Grenlandii

14

Brzechwa J. - Akademia Pana KleksaJaworczakowa M. - Oto jest Kasia

IVBrzechwa J. - Akademia Pana KleksaBurnett F. E. H. - Tajemniczy ogródCollodi C. - PinokioDomańska A. - Historia Żółtej Ciżemki

V Twain M. Przygody Tomka SawyeraMolnar F. Chłopcy z Placu BroniMontgomery L. M. Ania z Zielonego WzgórzaSienkiewicz H. W pustyni i w puszczyNiziurski E. Sposób na Alcybiadesa

VINiziurski E. - Sposób na AlcybiadesaJurgielewiczowa I. - Ten obcyLewis C. S. - Opowieści z Narni, cz. 1 Lew, Czarownica i stara szafaMakuszyńsi K. - Szatan z VII klasy , Lem S. - Bajki robotów Tolkien L. R. R. - Hobbit

SŁOWNICZEK BIBLIOTECZNY

BIBLIOTEKA

1. to uporządkowany zbiór książek;2. instytucja posiadająca i udostępniająca swój bogaty,

rozszerzony, uporządkowany i skatalogowany księgozbiór, także budynek tej instytucji;3. seria wydawnicza np. Biblioteka Narodowa;4. mebel służący do przechowywania, ekspozycji książek;5. infor. plik lub grupa plików tego samego typu

wykorzystywane przez jeden rodzaj oprogramowania.

BIBLIOTEKA SZKOLNA (element systemu oświaty)jest pracownia szkolną, służącą realizacji potrzeb i zainteresowań uczniów, zadań dydaktyczno-wychowawczych szkoły, doskonaleniu warsztatu pracy nauczyciela, popularyzowaniu wiedzy pedagogicznej wśród rodziców oraz w miarę możliwości wiedzy o regionie.

BIBLIOTERAPIA15

jest jedną z metod, która pozwala na oddziaływanie na jednostkę lub grupę za pomocą specjalnie dobranego tekstu, jest elementem celowych działań profilaktycznych, wychowawczych i terapeutycznych.

BOOKCROSSING to społeczna ogólnoświatowa forma popularyzowania czytelnictwa, ruchoma wirtualna biblioteka, bez własnej siedziby, regałów, kart bibliotecznych. Idea Bookcrossingu zrodziła się w 2001 roku w Stanach Zjednoczonych i swoim zasięgiem obiegła cały świat. W Polsce funkcjonuje od 2003 wzbudzając duże zainteresowanie i popularność. W światowy ruch bookcrossingu zaangażowało się już ponad siedemset siedemdziesiąt tysięcy ludzi z ponad 130 krajów. Dzięki nim uwolnionych zostało 5 milionów 605 tysięcy 679 książek (dane z maja 2009r.).Bookcrossing , czyli krążąca książka lub książka w podróży, ma na celu podniesienie poziomu czytelnictwa i spopularyzowanie samego faktu czytania. Bookcrossing polega na zostawianiu przeczytanych książek w miejscach publicznych ( park, pociąg, ulubiony pub, wybrany sklep, teatr, kawiarnia, galeria, kino), jak również w miejscach w tym celu przygotowanych - półkach, stolikach, regałach po to, by znalazca mógł je przeczytać i przekazać dalej.

DRAMAT (gr.),jeden z trzech podstawowych rodzajów literatury, obejmujący utwory przeznaczone zasadniczo do realizacji scenicznej, zwykle o charakterze fabularnym, odznaczające się w płaszczyźnie językowej dominacją → dialogu. Dzieło literatury należy do dramatu tylko w takim zakresie, w jakim jest tworem porównywalnym z tekstami epickimi lub lirycznymi, natomiast w swoim urzeczywistnieniu widowiskowym należy do sztuki teatru. Świat przedstawiony w utworze dramatycznym koncentruje się zazwyczaj wokół wyraziście zarysowanej → akcji. Zewnętrznym wykładnikiem podziału akcji dramatu jest podział na → akty, sceny i odsłony. Do dynamizowania akcji przyczyniają się przede wszystkim: → konflikt, intryga, suspensja.

ENCYKLOPEDIA to kompendium ludzkiej wiedzy zapisane w formie zbioru haseł (słów kluczowych) z wyjaśnieniem ich znaczenia. Hasła są ułożone w pewnym logicznym porządku, zazwyczaj alfabetycznym, dzięki czemu możliwe jest szybkie odnalezienie właściwej informacji. Słowo "encyklopedia"

16

pochodzi z greckiego enkykliopaideia (εγκύκλιος - tworzący krąg, całkowity; παιδεία - wykształcenie).

EPIKA (gr.),jeden z trzech podstawowych rodzajów literatury, obejmujący utwory, których podstawowymi cechami są: →narracja , jako dominująca forma wypowiedzi, i →fabuła – układ zdarzeń w obrębie świata przedstawionego, pozostającego układem zewnętrznym wobec narratora. Epika ukształtowana z ustnych opowiadań ludowych o przeszłości, podań, legend, mitów, sag, właściwych folklorowi różnych narodów wytworzyła wiele gatunków literackich, wśród których → epos odgrywał dominującą rolę aż do narodzin → powieści.

KSIĄŻKAdruk zwarty nieperiodyczny, przecięty, zszyty (lub sklejony), oprawiony, składający się (wg definicji UNESCO) z co najmniej 49 stron, przeznaczony do rozpowszechniania; w historii książki wyróżnia się epokę książki rękopiśmiennej i książki drukowanej (od XV wieku); w pełni wykształcona książka nowożytna pojawiła się w1501; pierwszą polską książkę drukowaną (Raj duszny Biernata z Lublina) wydano w Krakowie w 1513r.

LIRYKA (gr.),jeden z trzech podstawowych rodzajów literatury, obejmujący utwory, których głównym przedmiotem przedstawienia są przeżycia wewnętrzne – uczucia, doznania i przekonania – przekazywane za pośrednictwem wypowiedzi monologicznej, odznaczającej się subiektywizmem, podporządkowanej funkcji ekspresywnej języka. Centralnym elementem utworu lirycznego jest tzw. podmiot liryczny.

LITERATURA (łać.)1) Ogół wypowiedzi utrwalonych w piśmie, związanych

funkcjonalnie z różnymi zakresami życia zbiorowego.2) W sensie żywotnym od 2 poł. XVIII w. – l. piękna, dział

piśmiennictwa obejmujący wypowiedzi o dominującej funkcji estet., w opozycji do typów wypowiedzi informacyjnych, dydaktycznych, nauk., publicyst. itp.; zakres i kryteria jej wyodrębnienia są historycznie zmienne, obejmują trzy zasadnicze rodzaje lit.: lirykę, epikę i dramat.

POEZJA (łąć. < gr.),dziedzina twórczości literackiej obejmująca utwory wierszowane, przeciwstawna → prozie; dawniej określenie wszystkich dzieł

17

zaliczanych do literatury pięknej; w nowoczesnym rozumieniu stała się synonimem → liryki.

PRAWO AUTORSKIEprzepisy krajowe i międzynarodowe chroniące twórczość naukową, literacką, artystyczną; twórca ma prawa autorskie osobiste i majątkowe; te ostatnie są zbywalne i dziedziczne, trwają w ciągu życia twórcy i 50 lat (w Polsce) po jego śmierci.

PROZA (łać),1) mowa niewiązana, w przeciwieństwie do wiersza

pozbawiona stałych jednostek rytmicznych, o linii intonacyjnej zależnej jedynie od budowy składniowej; zjawiskami pogranicznymi są: p. rytmiczna, odznaczająca się powtarzalnością niektórych elementów brzmieniowych i składniowych, oraz odmiany → wiersza wolnego;

2) niewierszowana literatura narracyjno-fabularna, termin potocznie utożsamiany z →beletrystyką.

SŁOWNIK(dawniej dykcjonarz) to publikacja zawierająca zbiór wyrazów (również nazw osobowych i geograficznych z objaśnieniami), ułożone słowa, hasła wg alfabetu lub rzeczowo.

RODZAJÓW SŁOWNIKÓW:Słownik języka polskiego

ma charakter podręczny i normatywny, obejmuje słownictwo najczęściej używane.

Słownik etymologiczny języka polskiego

informuje o pochodzeniu wyrazu i pierwotnym jego znaczeniu.

Słownik wyrazów obcych

wyjaśnia wyrazy obcego pochodzenia.

Słownik frazeologicznyjęzyka polskiego

rejestruje znaki frazeologiczne naszego języka, ukazuje bogate źródło frazeologii, mnogość powiązań między wyrazami.

Słownik wyrazów bliskoznacznych

ma za zadanie informować o słownictwie synonimicznym naszego języka oraz podaje zakres i sposób wykorzystania wyrazów i

18

zwrotów.

Słownik poprawnej polszczyzny

informuje o poprawności używania i wymawiania wyrazów.

Słownik ortograficzny stosowany jest jako pierwszy w nauczaniu szkolnym, jest zbiorem wyrazów zawierających jakiś problem ortograficzny.

Słowniki dwujęzyczne podają znaczenie wyrazu w innym języku.

Słowniki rzeczowe objaśniają wyrazy z różnych dziedzin wiedzy, gromadzą przede wszystkim terminologię naukową, są często encyklopediami podającymi wiadomości o desygnatorach wyrazów np. ,,Słownik historii”, ,,Słownik kultury antycznej”.

UKD jest językiem informacyjnym, czyli sztucznie celowo stworzonym systemem językowym. Składa się z określonego zbioru znaków i reguł posługiwania się nimi. Specjalizuje się w opisywaniu cech treściowych i formalnych dokumentów. UKD umożliwia wyszukiwanie dokumentów o określonych cechach na podstawie uprzednio przygotowanych charakterystyk. Na system leksykalny UKD składają się symbole główne i symbole pomocnicze. Do ich tworzenia służą cyfry arabskie od 0 do 9 oraz wskaźniki i znaki łączące. UKD jest modyfikacją Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya dokonaną przez Paula Otleta i Henriego La Fontaine’a. Twórcy UKD przejęli bez zmian schemat KDD, znacznie rozbudowali poddziały pomocnicze i wprowadzili możliwość tworzenia symboli złożonych.

WIERSZ (łąć.)

19

mowa zorganizowana brzmieniowo (w przeciwieństwie do→ prozy) przez rozczłonkowanie na równoważne, powtarzające się jednostki (→ wers), stanowiące całości intonacyjne; organizacja jest dokonywana wg reguł określonego systemu weryfikacyjnego, czyli zespołu zasad wierszotwórczych przyjętych w narodowej tradycji literackiej.

Źródło: Mała encyklopedia PWN; Wydawnictwo Naukowe PWN 2000

Encyklopedia EUREKA; Wydawnictwo EUROPA 2005

Literatura i nauka o języku. Encyklopedia szkolna,; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005

DOKUMENTY GROMADZONE W BIBLIOTECE

→PIŚMIENNICZE →NIEPIŚMIENNICZE

20

książki

czasopisma

- oglądowe (wizualne):

zbiory ilustracje

przeźrocza

foliogramy

filmy bezdźwiękowe

- dźwiękowe

(słuchowe, audialne):

płyty gramofonowe

taśmy magnetofonowe

- oglądowo-słuchowe

(audiowizualne):

filmy dźwiękowe

wideokasety

fonoprzezrocza

POSZUKIWANIE INFORMACJI W BIBLIOTECE

21

INFORMACJA

O DOKUMENTACH DANEJ

BIBLIOTEKI:

●Katalog

alfabetyczny

→OPIS BIBLIOGRAFICZNY

INFORMACJA

FAKTOGRAFICZNA

(RZECZOWA):

●Encyklopedie

●Słowniki

●Inne

wydawnictwa

informacji

bezpośredniej

→NOTATKA●Podręczniki

●Monografie

●Katalog

rzeczowy

●Kartoteki

zagadnieniowe

●Katalog

rzeczowy

●Katalog

alfabetyczny

●Kartoteki

→ZESTWIENIA

BIBLIOGRAFICZNE

22

INFORMACJA

BIBLIOGRAFICZNA:

zagadnieniowe

→KARTOTEKA

BIBLIOGRAFICZNA

●Poradniki

bibliograficzne

●Bibliografie

( w tym

bibliografie

załącznikowe)

PODZIAŁ LITERATURY PIĘKNEJ

DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

W BIBLIOTECE SZKOLNEJ

23

Bw Bajeczki. Wierszyki Opowiadania dla młodszych dzieci

B Baśnie. Podania i legendy

Prz Powieści i opowiadania przyrodnicze

Ob. Powieści i opowiadania obyczajowe

P Powieści i opowiadania podróżnicze i przygodowe

F Powieści i opowiadania fantastyczne i fantastycznonaukowe

H Powieści i opowiadania historyczne i biograficzne

W Powieści i opowiadania o II wojnie światowej

Pd Poezja. Dramat. Drobne utwory

ETAPY ROZWOJU KSIĄŻKI

→KSIĄŻKA RĘKOPIŚMIENNA (IV tysiąclecie p.n.e. – I poł. XV w.)

24

① STAROŻYTNOŚĆ– tabliczki gliniane (IV – I tysiąclecie p.n.e.)

– zwój papirusowy (IV tysiąclecie p.n.e. – IV w.)

② ŚREDNIOWIECZE– kodeks pergaminowy (IV w. – I poł. XV w.)

→KSIĄŻKA DRUKOWANA (od poł. XV w.)

① ksiązki drukowane w sposób rękodzielniczy– inkunabuły (do r. 1500)

– druki stare (do r. 1800)

② książki wytwarzane przy pomocy maszyn– druki nowe (od XIX w.)

BUDOWA ZEWNĘTRZNA KSIĄŻKI

OKŁADKA -dwie karty (okładziny) połączone grzbietem,

25

okładka miękka: z kartonu, papieru, tworzyw sztucznych, okładka twarda: z tektury oklejonej papierem, płótnem, skórą, inaczej OPRAWA, jest tu WYKLEJKA i czasem ZAKŁADKA

OBWOLUTA OPASKABLOK KART -zszyte lub sklejone arkusze, inaczej TRZON (BLOK) KSIĄŻKI

UKŁAD TREŚCI KSIĄŻKI

KARTA TYTUŁOWA

-autor-tytuł-miejsce i rok wydania-wydawnictwo

CZEŚĆ GŁÓWNA

-TEKST opowiadania, baśnie, wiersze rozdziały

-ILUSTRACJE

26

SPIS TREŚCI

Bajka – krótki, epicki utwór literacki, zawierający morał (pouczenie), może być wierszowany i żartobliwy. Morał może znajdować się na początku lub na końcu utworu albo wynikać z jego treści. Istotną cechą bajki jest alegoryczność. Bohaterami bajek mogą być ludzie, a także zwierzęta, przedmioty i zjawiska, które uosabiają typy ludzkie, cechy charakteru lub przeciwstawne poglądy i stanowiska.

Baśń – jeden z fantastycznych gatunków epickich, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, odwołujący się zwykle do folkloru.

Dominują w niej elementy fantastyki; opowiada o siłach nadprzyrodzonych, cudownych zdarzeniach, nadnaturalnych postaciach i zjawiskach. Jedną z ważniejszych cech baśni jest nieokreślony czas i miejsce akcji. Zawiera ludową mądrość, przedstawia wierzenia ludowe i magiczne; baśń może być osnuta na podaniach, legendach.

Do motywów baśniowych zaliczamy:

motyw walki dobra ze złem. Zło w baśniach jest zawsze potężniejsze od dobra, ale zwykle z nim przegrywa. Zwycięstwo dobrej strony jednak zawsze jest okupione stratą

przenikanie się świata nadprzyrodzonego z realnym motyw zwycięstwa miłości, sprawiedliwości i dobra motyw mędrca. W baśniach często występuje postać, której

wiedza jest ogromna, niedostępna dla większości śmiertelników. Mędrzec posiada także niesamowite moce służące wpływaniu na świat i inne osoby. Ta osoba jest swoistym wykładnikiem moralnym, drogowskazem dla innych bohaterów.

motyw wędrówki

Legenda (łac. legenda – to co powinno być przeczytane) – w literaturze opowieść posługująca się elementami niezwykłości oraz cudowności, związanej z życiem świętych i męczenników. Informuje o powstaniu jakiegoś miasta lub państwa, zawiera zdarzenia historyczne, najczęściej występuje w niej jakiś bohater lub rycerz. Często osnuta na wątkach ludowych

i apokryficznych; rozpowszechniona w średniowieczu. Pierwotnie przekazywana ustnie, następnie zapisywana.

27

Mit (gr. μῦθος mythos – "myśl, zamysł, temat rozmowy, opowieść, baśń") – opowieść o otaczającym ludzkość świecie, opisująca historię bogów, demonów, legendarnych bohaterów oraz historię stworzenia świata i człowieka. Próbowała ona wyjaśnić odwieczne zagadnienia dotyczące bytu ludzkiego, mistyki, życia i śmierci, dobra i zła, jak również istnienie zjawisk przyrody (np. pory roku, piorun). Opowieści mityczne są przejawem wczesnego stadium rozwoju doktryny religijnej, tzw. etapu mitycznego.

Zbiór mitów danej społeczności określa się mianem mitologii.

Współcześnie rozmaite zbiorowości ludzkie oraz poszczególne jednostki tworzą rozmaite opowieści mające na celu stworzenie i podtrzymanie fałszywego mniemania o grupie lub jednostce. Przykładem tego typu współczesnych mitów są mity narodowe. Chorobliwą skłonność do zmyślania kłamliwych opowieści określa się mianem mitomanii. Terminem mit określa się również formę literacką opowieści przekazującej wyobrażenia danej zbiorowości o świecie i ludziach. Pierwotnie przekazywana w formie ustnej, później pisemnej.

UKD 28

(UNIWERSALNA KLASYFIKACJA DZIESIĘTNA)-język informacyjny, czyli sztucznie i celowo stworzony system

językowy

Podział0 DZIEŁA TREŚCI OGÓLNEJ ENCYKLOPEDIE –

INFORMATORY WYPISY RÓŻNEJ TREŚCI KALENDARZE – CZASOPISMA ATLASY

1 FILOZOFIA – PSYCHOLOGIA – ETYKA2 RELIGIA – MITOLOGIA

3 NAUKI SPOŁECZNE Z PODZIAŁEM:37 NAUCZANIE I WYCHOWANIE

4 JĘZYKOZNAWSTWO

5 MATEMATYKA – PRZYRODA

6 NAUKI STOSOWANE – HIGIENA MEDYCYNA – WYNALAZKI TECHNIKA – ROLNICTWO RZEMIOSŁO I PRZEMYSŁ

7 SZTUKI PIĘKNE – SPORT GRY I ZABAWY Z PODZIAŁEM 79 SPORT

8 LITERATURA PIĘKNA/ I NAUKA O LITERATURZE/

9 GEOGRAFIA – HISTORIA Z PODZIAŁAMI:91 GEOGRAFIA – KRAJOZNAWSTWO92 ŻYCIORYSY93/94 HISTORIA

29

Exlibris

Projektowanie ekslibrisów wymaga umiejętności i wiedzy z zakresu plastyki. Ex libris to znak własności książki, a znaczy ten termin tyle, co z księgozbioru. Jest to ozdobna karteczka z napisem w języku łacińskim ex libris, imieniem i nazwiskiem prywatnego właściciela księgozbioru. Taki znak bywa naklejany na drugiej, wewnętrznej stronie okładki.

Pierwszy ex libris pojawił się w 1470 r. w Bawarii, a 46 lat później był już znany na ziemiach polskich. W 1516 r. na zamówienie biskupa kujawskiego Macieja Drzewickiego ekslibris wykonał Hieronim Wietor we Wiedniu. Twórca tego znaku był Dolnoślązakiem, urodził się w Lubomierzu na pograniczu Łużyc i Śląska. Od wykonania pierwszego ekslibrisu minęło więc 491 lat. Szczególne zainteresowanie ekslibrisem pojawiło się w XIX wieku. Powstała wówczas literatura poświęcona historii, stronie artystycznej i technikom wykonywania ekslibrisów.

Dzisiaj ekslibrisy są obiektem kolekcjonerstwa, są zbieracze, którzy specjalizują się w określonej tematyce, np. szachy, portret, akt kobiecy. Można jednak zauważyć ciekawe zjawisko powolnego odrywania się ekslibrisu od książki. Staje się on obecnie małą formą graficzną, pamiątką wydarzenia, akcji czytelniczej czy odmianą ryciny pamiątkowej. Powstaje jednak wielu bibliofilów, którzy na cymelia ze swoich zbiorów naklejają ekslibrisy wykonane szlachetnymi technikami graficznymi przez mistrzów najwyższej klasy

Również w naszym regionie tworzy ekslibrisy wielu znakomitych artystów plastyków, których prace są wystawiane na wystawach krajowych i zagranicznych. Nazwisko Stanisława Pary z Zielonej Góry, wymieniane jest w portugalskiej encyklopedii poświęconej ekslibrisom. Leszek Frey-Witkowski ze Świebodzina swoje prace przedstawiał aż w Azji. Autorką znakomitych ekslibrisów jest Agata Buchali-Drzyzga z Zielonej Góry. Tą dziedziną twórczości zajmuje się też Janusz Skiba z Zielonej Góry. Mamy więc się kim pochwalić

30

Warsztaty biblioterapeutyczne

Po co? W nowoczesnej szkole nauczyciele nie tylko edukują, ale i wychowują. Ponieważ młodzi ludzie, niedoświadczeni życiowo nie potrafią często radzić sobie z własnymi problemami, dlatego my nauczyciele powinniśmy szukać różnorodnych metod i form pracy z nimi.

Dlaczego biblioterapia? Tekst pisany i mówiony od wieków stanowi podstawę oddziaływań wychowawczych. W dobie Internetu oraz szybkich przemian społeczno-kulturowych jego znaczenie jest nadal aktualne. Pomimo tak znakomitego rozwoju techniki, ludzie wciąż chętnie sięgają po książkę. Obcowanie z nią daje możliwość wzbogacania wyobrażeń, przemyśleń, doświadczeń oraz wglądu we własne pragnienia i potrzeby. Postanowiłam również w roku szkolnego 2008/2009 wprowadzić warsztaty biblioterapeutyczne dla uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum, by wspomóc pedagoga i wychowawców w pracy z uczniami.

Co to jest biblioterapia? Biblioterapia jest jedną z metod, która pozwala na oddziaływanie na jednostkę lub grupę za pomocą specjalnie dobranego tekstu, jest elementem celowych działań profilaktycznych, wychowawczych i terapeutycznych.

HARMONOGRAM WARSZTATÓW BIBLIOTERAPEUTYCZNYCH

Zajęcia biblioterapeutyczne w 1 semestrze r. szk. 2011/2012 Z KARTY

L.p.

Data Klasa

Tytuł tekstu biblioterapeutycznego

Treści

1. .09. IC Miejsce przyjaźni w życiu młodzieży

-przyjaźń i jej granice-alkohol

2. 09. I Kredki -prawidłowe zachowania koleżeńskie, interpersonalne-negacja samolubstwa i chciwości-integracja klasy

31

3. 10. V Klasowa wycieczka

-potrzeba akceptacji-kradzież-moralność-przyjaźń

4. 10. I-III Ostatnio jednorożec

-opieka nad zwierzętami-ból po stracie ukochanego zwierzątka

5. 11. I-III Pomyłka -poranne szykowanie się do szkoły-pomoc młodszemu rodzeństwu-obawa przed ujawnieniem prawdy i osądem

6. 11. I-III Oto jest Kasia (fragment)

-ukazanie prawidłowych zachowań interpersonalnych-negacja samolubstwa -siostrzana miłość-samolubstwo, egoizm

7. 11. III O dwunastu Miesiącach

-chciwość-sympatia względem innych-szacunek dla drugiego człowieka-szacunek dla starszych-szacunek dla pracy

8. 11. I-III Andrzejkowe wróżby

-wspólna zabawa-relacje interpersonalne-wiara, wierzenia, -tradycje, przepowiednie

9. 12. I-III Najlepiej być sobą

-ukazanie skutków chęci bycia akceptowanym za wszelką cenę-pobudzenie zdolności akceptowania siebie i innych-profilaktyka

10. 12. IB Ten inny -stereotyp myślenia-szczerość-plotka

11. 01. III Dar Czarnego Licha

-szacunek dla ciężkiej pracy

32

-nieuczciwość-różnica między litością a szczerą pomocą

12. 11 I-III Mucha na ławie oskarżonych

-tolerancja-higiena osobista-przechwalanie się

13. .01. I-III Kochana Babciu, Kochany Dziadku

-relacje wnuczek-babcia(dziadek)-miłość-wdzięczność-szacunek dla osób starszych

HARMONOGRAM WARSZTATÓW BIBLIOTERAPEUTYCZNYCH

W roku szkolnym 2011/2012miesiąc

kl. tytuł treść Cele do osiągnięcia

X 2011

I, II,III

Kredki koleżeństwo, pozytywne i negatywne zachowania interpersonalne

-ukazanie prawidłowych zachowań koleżeńskich,-negacja samolubstwa i chciwości,-integracja klasy

X IV Mucha na ławie oskarżonych

tolerancja, zasady higieny osobistej

-ukazanie zachowań nietolerancji i naznaczenia społecznego,-omówienie zasad przechowywania żywności

XI V Prawdziwe szczęście

hierarchia wartości, rodzina, miłość, pieniądze, szczęście

-omówienie znaczenia szczęścia dla każdego człowieka,-analiza pojęcia szczęścia fałszywego, a prawdziwego w życiu jednostki,-kształtowanie właściwej postawy

33

do pieniądza i dóbr materialnych,-uświadomienie własnej hierarchii wartości,-znaczenia rodziny

XII VI VI

Feralny wtorek

pierwsza pomoc, altruizm, narkotyki, osąd innych na podstawie wyglądu

-omówienie zasad udzielania pomocy innym ludziom,-profilaktyka antynikotynowa

III 2012

Pechowy spacer

kradzież, obawa przed ujawnieniem prawdy i osądem

-ukazanie mechanizmu lęku i zastraszania,-omówienie problemu prawdomówności

IV Wirtualna znajomość

Internet, szczerość

-omówienie konsekwencji zawierani znajomości internetowych

Zajęcia do przeprowadzenia dodatkowo:

Klasowa wycieczka

Kl. V, VI

potrzeba akceptacji, kradzież

-przeanalizowanie bilansu strat i zysków związanych z byciem akceptowanym za wszelką cenę,-omówienie moralnego aspektu kradzieży i nieuczciwości

Najlepsza rzecz, jaką możesz zrobić, to zawsze być sobą!

Kl. akceptacja, nowy uczeń w klasie, alkohol

-ukazanie skutków chęci bycia akceptowanym za wszelką cenę,-pobudzanie zdolności akceptowania siebie i innych,-profilaktyka antynikotynowa

34