Upload
dangtruc
View
228
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Plan wynikowy (propozycja)
1 Oddziaływania (5 godzin + 2 (łącznie) godziny na powtórzenie materiału (podsumowanie działu) i sprawdzian)
Pełna wersja planu wynikowego (propozycja), obejmująca treści nauczania zawarte w podręczniku „Spotkania z fizyką, część 1” (a także w programie nauczania), jestdostępna na stronie internetowej www.nowaera.pl
Zagadnienie(temat lekcji)
Fizyka jako naukaprzyrodnicza(2 godziny)
podstawowe
Wymagania edukacyjne
ponadpodstawowe
klasyfikuje fizykę jako naukę przyrodniczą
podaje przykłady powiązań fizyki z życiem codziennym
charakteryzuje metodologię nauk przyrodniczych, wyjaśnia różnice między obserwacją a doświadczeniem(eksperymentem)
podaje przykłady laboratoriów i narzędzi współczesnych fizyków
odróżnia pojęcia: ciało fizyczne i substancja oraz podaje odpowiednie przykłady
wymienia podstawowe metody badawcze stosowane w naukach przyrodniczych
odróżnia pojęcia wielkość fizyczna i jednostka danej wielkości
posługuje się symbolami długości, masy, czasu i ich jednostkami w Układzie SI
wyjaśnia, co to są wielkości fizyczne i podaje ich przykłady inne niż omawiane na lekcji
przelicza wielokrotności i podwielokrotności (przedrostki: mikro-, mili-, centy-); przelicza jednostki czasu(sekunda, minuta, godzina)
dokonuje prostego pomiaru (np. długości ołówka, czasu)
planuje doświadczenie lub pomiar
szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku pomiaru np. długości
zapisuje wynik pomiaru w tabeli z uwzględnieniem jednostki
zapisuje dane w formie tabeli
wykonuje schematyczny rysunek obrazujący pomiar np. długości
posługuje się pojęciem niepewności pomiarowej
wyjaśnia co to jest niepewność pomiarowa oraz cyfry znaczące
wyjaśnia, w jakim celu powtarza się pomiar kilka razy, a następnie z uzyskanych wyników oblicza średnią
uzasadnia, dlaczego wynik średni zaokrągla się do najmniejszej działki przyrządu pomiarowego
szacuje niepewność pomiarową dokonanego pomiaru
zapisuje wynik pomiaru jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 liczb znaczących)
wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku pomiaru lub doświadczenia
wybiera właściwe przyrządy pomiarowe (np. do pomiaru długości, czasu)
oblicza wartość średnią wyników pomiaru (np. długości, czasu)
dokonuje celowej obserwacji zjawisk i procesów fizycznych
konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające
Cele operacyjneUczeń:
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
opisuje przebieg i wynik dośw
iadczenia posługując się językiem fizyki
wyodrębnia zjaw
isko fizyczne z kontekstu
odróżnia zjawisko fizyczne od procesu fizycznego oraz podaje odpow
iednie przykłady
określa czynniki powodujące degradację środow
iska przyrodniczego i wym
ienia sposoby zapobiegania tejdegradacji
selekcjonuje informacje z lekcji i z podręcznika
selekcjonuje informacje uzyskane z różnych źródeł, np. na lekcji, z podręcznika, z literatury popularnonau-
kowej, Internetu
krytycznie ocenia wyniki pom
iarów
wym
ienia i odróżnia rodzaje oddziaływań (m
echaniczne, grawitacyjne, elektrostatyczne, m
agnetyczne)
podaje przykłady oddziaływań zachodzących w
życiu codziennym
bada doświadczalnie w
zajemność i skutki różnego rodzaju oddziaływ
ań
opisuje przebieg i wynik dośw
iadczenia (badanie skutków oddziaływ
ań), wykonuje schem
atyczny rysunekobrazujący układ dośw
iadczalny
wykazuje na przykładach, że oddziaływ
ania są wzajem
ne
wym
ienia i rozróżnia skutki oddziaływań (statyczne i dynam
iczne)
odróżnia oddziaływania bezpośrednie i na odległość
podaje przykłady skutków oddziaływ
ań w życiu codziennym
opisuje różne rodzaje oddziaływań
wyjaśnia, na czym
polega wzajem
ność oddziaływań
wykazuje dośw
iadczalnie (demonstruje) w
zajemność oddziaływ
ań
wskazuje i nazyw
a źródło siły działającej na dane ciało
obserwuje i porów
nuje skutki różnego rodzaju oddziaływań
przewiduje skutki różnego rodzaju oddziaływ
ań
podaje przykłady rodzajów i skutków
oddziaływań (bezpośrednich i na odległość) inne niż poznane na lekcji
posługuje się pojęciem siły do określania w
ielkości oddziaływań (jako ich m
iarą)
posługuje się pojęciem siły do porów
nania i opisu oddziaływań ciał
podaje przykłady sił i rozpoznaje je w różnych sytuacjach praktycznych
planuje doświadczenie zw
iązane z badaniami cech sił i w
ybiera właściw
e narzędzia pomiaru
wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla w
yniku pomiaru
wyjaśnia na przykładach, że skutek działania siły zależy od jej w
artości, kierunku i zwrotu
dokonuje pomiaru w
artości siły za pomocą siłom
ierza
odróżnia i porównuje cechy sił, stosuje jednostkę siły w
Układzie SI (1 N
) do zapisu wartości siły
przedstawia siłę graficznie (rysuje w
ektor siły)
Rodzaje i skutkioddziaływ
ań.W
zajemność
oddziaływań
(1 godzina)
Siła i jej cechy. Siław
ypadkowa isiła
równow
ażąca(2 godziny)
XXXXXXXX
XXXXXXXXXX
XXXXXXXXX
XXXX
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
porównuje siły na podstaw
ie ich wektorów
odróżnia wielkości skalarne (liczbow
e) od wektorow
ych i podaje odpowiednie przykłady
wyjaśnia, czym
różnią się wielkości skalarne (liczbow
e) od wektorow
ych
planuje doświadczenie zw
iązane z badaniami zależności w
artości siły grawitacji działającej na zaw
ieszone nasprężynie obciążniki od liczby tych obciążników
szacuje rząd wielkości spodziew
anego wyniku pom
iaru siły grawitacji działającej na zaw
ieszone nasprężynie obciążniki
dobiera przyrządy i buduje zestaw dośw
iadczalny
zapisuje wyniki pom
iarów w
formie tabeli
oblicza wartość średnią kilku w
yników pom
iaru siły
zapisuje wynik pom
iaru jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 liczb znaczących)
posługuje się pojęciem niepew
ności pomiarow
ej
szacuje niepewność pom
iarową dokonanego pom
iaru siły grawitacji
analizuje wyniki, w
yciąga wniosek i opisuje zależność w
skazania siłomierza od liczby zaczepionych obciążników
w danym
układzie współrzędnych (opisane i w
yskalowane osie) rysuje w
ykres zależności wartości siły
grawitacji działającej na zaw
ieszone na sprężynie obciążniki od ich liczby na podstawie w
yników pom
iarówzapisanych w
tabeli
sporządza wykres zależności w
artości siły grawitacji działającej na zaw
ieszone na sprężynie obciążniki odich liczby na podstaw
ie wyników
pomiarów
zapisanych w tabeli (oznacza w
ielkości i skale na osiach)
wykorzystuje w
iedzę naukową do przedstaw
ienia i uzasadnienia zależności siły grawitacji od m
asyzaczepionych na jej końcu obciążników
rozpoznaje proporcjonalność prostą na podstawie w
ykresu zależności wartości siły graw
itacji działającej nazaw
ieszone na sprężynie obciążniki od ich liczby lub wyników
pomiarów
(danych) zapisanych w tabeli oraz
posługuje się proporcjonalnością prostą
podaje przykład proporcjonalności prostej inny niż zależność badana na lekcji
opisuje przebieg i wynik przeprow
adzonego doświadczenia, w
yjaśnia rolę użytych przyrządów i w
ykonujeschem
atyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny
wyznacza (dośw
iadczalnie) siłę wypadkow
ą i siłę równow
ażącą za pomocą siłom
ierza
odróżnia siłę wypadkow
ą i siłę równow
ażącą
określa cechy siły wypadkow
ej dwóch sił działających w
zdłuż tej samej prostej i siły rów
noważącej inną siłę
opisuje sytuacje, w których na ciało działają siły rów
noważące się i przedstaw
ia je graficznie
podaje przykłady sił wypadkow
ych i równow
ażących się z życia codziennego
znajduje graficznie wypadkow
ą dwóch sił działających w
zdłuż tej samej prostej oraz siłę rów
noważąca inną siłę
rysuje siłę wypadkow
ą kilku sił działających wzdłuż tej sam
ej prostej i siłę równow
ażącą kilka sił działają-cych w
zdłuż tej samej prostej
XX
XXXXXXXXXXX
XXXXXX
XXXXXX
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
2 Właściwości i budowa materii (7 godzin + 2 godziny (łącznie) na powtórzenie materiału (podsumowanie działu) i sprawdzian)
Zagadnienie(temat lekcji)
Trzy stanyskupieniasubstancji.Budowa materii(1 godzina)
podstawowe
Wymagania edukacyjne
ponadpodstawowe
odróżnia trzy stany skupienia substancji (w szczególności wody)
podaje przykłady ciał stałych, cieczy i gazów
wskazuje przykłady zjawisk świadczących o cząsteczkowej budowie materii
wymienia podstawowe założenia teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii i wykorzystuje je dowyjaśnienia zjawiska dyfuzji
demonstruje doświadczalnie i opisuje zjawiska rozpuszczania i dyfuzji
wyjaśnia zjawisko zmiany objętości cieczy w wyniku mieszania się, opierając się na doświadczeniu modelo-wym
podaje przykłady zjawiska dyfuzji w przyrodzie i w życiu codziennym
wyjaśnia, na czym polega dyfuzja i od czego zależy jej szybkość (wyjaśnia, na czym polegają ruchy Browna– wymaganie wykraczające)
opisuje zjawisko dyfuzji w ciałach stałych
przeprowadza doświadczenia związane z badaniem oddziaływań międzycząsteczkowych oraz opisujewyniki obserwacji i wyciąga wnioski
odróżnia siły spójności i siły przylegania oraz podaje odpowiednie przykłady ich występowania i wykorzy-stywania
wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady zjawisk opisywanych za pomocą oddziaływań między-cząsteczkowych (sił spójności i przylegania)
Cele operacyjneUczeń:
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Oddziaływaniamiędzy-cząsteczkowe(1 godzina)
na podstawie widocznego menisku danej cieczy w cienkiej rurce określa, czy większe są siły przylegania,czy siły spójności
wykorzystuje pojęcia sił spójności i przylegania do opisu menisków
wyjaśnia na przykładach, czym różnią się siły spójności od sił przylegania, oraz kiedy tworzy się meniskwklęsły, a kiedy - menisk wypukły
bada doświadczalnie i wyodrębnia z kontekstu zjawisko napięcia powierzchniowego
opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego na wybranym przykładzie
podaje przykłady występowania napięcia powierzchniowego wody
opisuje znaczenie występowania napięcia powierzchniowego wody w przyrodzie na wybranym przykładzie
wymienia sposoby zmniejszania napięcia powierzchniowego wody i wskazuje ich wykorzystaniew codziennym życiu człowieka
wyjaśnia, dlaczego krople wody tworzą się i przyjmują kształt kulisty (uzasadnia kształt spadającej kropliwody – wymaganie wykraczające)
podaje przykłady ciał stałych: plastycznych, sprężystych i kruchych
bada doświadczalnie (wykonuje przedstawione doświadczenia) właściwości ciał stałych, cieczy i gazów,opisuje wyniki obserwacji oraz wyciąga wnioski
projektuje doświadczenia wykazujące właściwości ciał stałych, cieczy i gazów
X
X
X
X
X
X
X
X
Właściwości ciałstałych, cieczyi gazów. Kryształy(2 godziny)
konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające
XXX
XXXX
XX
posługuje się pojęciem m
asy ciała i wskazuje jej jednostkę w
Układzie SI
rozróżnia pojęcia masy i ciężaru ciała
planuje doświadczenie zw
iązane z wyznaczeniem
masy ciała za pom
ocą wagi laboratoryjnej
szacuje rząd wielkości spodziew
anego wyniku w
yznaczania masy danego ciała za pom
ocą szalkowej w
agilaboratoryjnej
przelicza wielokrotności i podw
ielokrotności (przedrostki: mikro-, m
ili-, kilo-, mega-), przelicza jednostki
masy i ciężaru
mierzy m
asę – wyznacza m
asę ciała za pomocą w
agi laboratoryjnej, zapisuje wyniki pom
iaru w tabeli,
oblicza średnią
zapisuje wynik pom
iaru masy i obliczenia siły ciężkości jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 cyfr
znaczących)
posługuje się pojęciem niepew
ności pomiarow
ej
rozpoznaje zależność proporcjonalną na podstawie w
yników pom
iarów zapisanych w
tabeli lubna podstaw
ie sporządzonego wykresu zależności w
artości siły grawitacji działającej na zaw
ieszonena sprężynie obciążniki od ich łącznej m
asy oraz posługuje się proporcjonalnością prostą
odróżnia rodzaje wag i w
yjaśnia, czym one się różnią
rozróżnia wielkości dane i szukane
oblicza wartość siły ciężkości działającej na ciało o znanej m
asie
wykorzystuje w
zór na ciężar ciała do rozwiązyw
ania prostych zadań obliczeniowych
wykorzystuje w
zór na ciężar ciała do rozwiązyw
ania złożonych zadań obliczeniowych
Masa i ciężar
(1 godzina)
XXXXX
XXXX
XX
XXX
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:konieczne
podstawow
erozszerzające
dopełniające
teoretycznie uzasadnia przewidyw
ane wyniki dośw
iadczeń związanych z badaniem
właściw
ości ciał stałych,cieczy i gazów
wyjaśnia na przykładach, kiedy ciało w
ykazuje własności sprężyste, kiedy – plastyczne, a kiedy – kruche,
i jak temperatura w
pływa na te w
łasności
wyjaśnia, że podział na ciała sprężyste, plastyczne i kruche jest podziałem
nieostrym
odróżnia przewodniki ciepła i izolatory cieplne oraz przew
odniki prądu elektrycznego i izolatory elektryczne
określa właściw
ości cieczy i gazów
posługuje się pojęciami: pow
ierzchnia swobodna cieczy i elektrolity przy opisyw
aniu właściw
ości cieczy
porównuje w
łaściwości ciał stałych, cieczy i gazów
wskazuje stan skupienia substancji na podstaw
ie opisu jej właściw
ości
omaw
ia budowę kryształów
na przykładzie soli kuchennej
wyjaśnia różnice w
budowie ciał krystalicznych i ciał bezpostaciow
ych oraz czym różni się m
onokryształod polikryształu
analizuje różnice w budow
ie mikroskopow
ej ciał stałych, cieczy i gazów
XX
posługuje się pojęciem gęstości ciała i podaje jej jednostkę w
Układzie SI
przelicza jednostki gęstości (także masy i objętości)
wyjaśnia, dlaczego ciała zbudow
ane z różnych substancji różnią się gęstością
planuje doświadczenia zw
iązane z wyznaczeniem
gęstości ciał stałych (o regularnych i nieregularnychkształtach) oraz cieczy
wyznacza objętość dow
olnego ciała za pomocą cylindra m
iarowego
wyznacza gęstość substancji, z jakiej w
ykonano przedmiot w
kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli
za pomocą w
agi i linijki
mierzy: długość, m
asę i objętość cieczy, zapisuje wyniki pom
iarów w
tabeli, opisuje przebieg doświadcze-
nia, wyjaśnia rolę użytych przyrządów
posługuje się pojęciem niepew
ności pomiarow
ej i proporcjonalnością prostą
na podstawie w
yników pom
iarów w
yznacza gęstość cieczy i ciał stałych, krytycznie ocenia wyniki pom
ia-rów
, doświadczenia lub obliczeń
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
Gęstość ciał
(2 godziny)XXXX
XX
XXX
stosuje do obliczeń związek m
iędzy masą, gęstością i objętością ciał stałych oraz cieczy, rozróżnia w
ielkościdane i szukane, zapisuje w
ynik obliczenia jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 liczb znaczących)
posługuje się tabelami w
ielkości fizycznych do określenia (odczytu) gęstości substancji
wykorzystuje w
zór na gęstość do rozwiązyw
ania nietypowych zadań obliczeniow
ych
X
X
X
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
3 Elementy hydrostatyki i aerostatyki (5 godzin + 2 godziny (łącznie) na powtórzenie materiału (podsumowanie działu) i sprawdzian)
Zagadnienie(temat lekcji)
Siła naciskuna podłoże.Parcie a ciśnienie(1 godzina)
podstawowe
Wymagania edukacyjne
ponadpodstawowe
posługuje się pojęciem parcia (siły nacisku na podłoże), podaje przykłady z życia codziennego obrazującedziałanie siły nacisku
określa, czym jest parcie i wskazuje jego jednostkę w Układzie SI
bada, od czego zależy ciśnienie, opisuje przebieg i wynik doświadczenia, wykonuje schematyczny rysunekobrazujący układ doświadczalny
posługuje się pojęciem ciśnienia i podaje jego jednostkę w Układzie SI
wyjaśnia pojęcie ciśnienia, wskazując przykłady z życia codziennego
interpretuje ciśnienie o wartości 1 paskal (1 Pa)
odróżnia wielkości fizyczne: parcie i ciśnienie
planuje i przeprowadza doświadczenie związane z badaniem parcia i ciśnienia (formułuje pytania badawcze,stawia hipotezy, proponuje sposób ich weryfikacji, teoretycznie uzasadnia przewidywany wynik doświad-czenia, analizuje wyniki i wyciąga wnioski z doświadczenia, krytycznie ocenia wyniki doświadczenia)
wykorzystuje zależność między ciśnieniem, parciem i polem powierzchni do rozwiązania prostych zadańobliczeniowych (rozróżnia wielkości dane i szukane – wymaganie konieczne)
rozwiązuje złożone zadania z wykorzystaniem wzoru na ciśnienie
odróżnia pojęcia: ciśnienie hydrostatyczne i ciśnienie atmosferyczne
posługuje się pojęciami ciśnienia hydrostatycznego i ciśnienia atmosferycznego, wskazuje przykłady zjawiskopisywanych za ich pomocą
bada, od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne, opisuje przebieg doświadczenia, wykonuje schematycznyrysunek obrazujący układ doświadczalny, formułuje wniosek, że ciśnienie w cieczy zwiększa się wrazz głębokością i zależy od rodzaju (gęstości) cieczy
Cele operacyjneUczeń:
X
X
X
X
X
X
X
X
Ciśnieniehydrostatycznei ciśnienieatmosferyczne.Prawo Pascala(2 godziny)
X
X
X
X
X
posługuje się proporcjonalnością prostą (zależność ciśnienia hydrostatycznego od wysokości słupa cieczyi gęstości cieczy)
demonstruje zasadę naczyń połączonych, wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny,formułuje wniosek
wskazuje przykłady zastosowania naczyń połączonych
wyjaśnia, dlaczego poziom cieczy w naczyniach połączonych jest jednakowy
wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady zjawisk opisywanych za pomocą praw oraz zależnościdotyczących ciśnień hydrostatycznego i atmosferycznego
wykorzystuje zasadę naczyń połączonych do opisu działania wieży ciśnień i śluzy (innych urządzeń– wymaganie wykraczające)
wyjaśnia na przykładach znaczenie ciśnienia hydrostatycznego i ciśnienia atmosferycznego w przyrodzieoraz życiu codziennym
wymienia nazwy przyrządów służących do pomiaru ciśnienia
stwierdza, że w naczyniu z cieczą jednorodną we wszystkich miejscach na tej samej głębokości ciśnieniejest jednakowe i nie zależy od kształtu naczynia
X
X
X
X
X
X
X
X
X
konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające
uzasadnia, dlaczego w naczyniu z cieczą jednorodną w
e wszystkich m
iejscach na tej samej głębokości
ciśnienie jest jednakowe i nie zależy od kształtu naczynia
projektuje i wykonuje m
odel naczyń połączonych
demonstruje dośw
iadczenie obrazujące, że ciśnienie wyw
ierane z zewnątrz jest przekazyw
ane w gazach
i cieczach jednakowo w
e wszystkich kierunkach, analizuje w
ynik doświadczenia i form
ułuje prawo Pascala
podaje przykłady zastosowania praw
a Pascala
wykorzystuje praw
o Pascala do opisu zasady działania prasy hydraulicznej i hamulca hydraulicznego
posługuje się informacjam
i pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów
(w tym
popularnonaukowych,
w Internecie) dotyczących ciśnienia hydrostatycznego i ciśnienia atm
osferycznego oraz wykorzystyw
aniaw
przyrodzie i w życiu codziennym
zasady naczyń połączonych i prawa Pascala
wykorzystuje praw
a i zależności dotyczące ciśnienia w cieczach i gazach do rozw
iązywania prostych zadań
obliczeniowych, rozróżnia w
ielkości dane i szukane, przelicza wielokrotności i podw
ielokrotności, szacujerząd w
ielkości spodziewanego w
yniku i na tej podstawie ocenia w
ynik obliczeń
rozwiązuje złożone zadania dotyczące ciśnienia w
cieczach i gazach
posługuje się pojęciem siły w
yporu oraz dokonuje pomiaru jej w
artości za pomocą siłom
ierza (dla ciaław
ykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej od gęstości w
ody)
wskazuje przykłady w
ystępowania siły w
yporu w życiu codziennym
wykazuje dośw
iadczalnie, od czego zależy siła wyporu i że jej w
artość jest równa ciężarow
i wypartej cieczy
wym
ienia cechy siły wyporu, ilustruje graficznie siłę w
yporu
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
Prawo Archim
e-desa (2 godziny)
XX
XXX
XXXX
XXX
formułuje treść praw
a Archimedesa dla cieczy i gazów
bada doświadczalnie w
arunki pływania ciał w
edług przedstawionego opisu, opisuje przebieg i w
ynikprzeprow
adzonego doświadczenia, w
ykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ dośw
iadczalny
podaje warunki pływ
ania ciał: kiedy ciało tonie, kiedy pływa częściow
o zanurzone w cieczy i kiedy pływ
acałkow
icie zanurzone w cieczy
wyjaśnia na podstaw
ie prawa Archim
edesa, kiedy ciało tonie, kiedy pływa częściow
o zanurzone w cieczy
i kiedy pływa całkow
icie w niej zanurzone
przedstawia graficznie w
szystkie siły działające na ciało, które pływa w
cieczy, tkwi w
niej zanurzone lub tonie
planuje i wykonuje dośw
iadczenia związane z badaniem
siły wyporu i w
arunków pływ
ania ciał: przewiduje
wyniki i teoretycznie je uzasadnia, w
yciąga wnioski z dośw
iadczeń, krytycznie ocenia wyniki
wskazuje w
otaczającej rzeczywistości przykłady zjaw
isk opisywanych za pom
ocą prawa Archim
edesai przykłady praktycznego w
ykorzystania prawa Archim
edesa
oblicza i porównuje w
artość siły wyporu dla ciał zanurzonych w
cieczy lub gazie
wykorzystuje zależność opisującą w
artość siły wyporu do rozw
iązywania prostych zadań obliczeniow
ych,rozróżnia w
ielkości dane i szukane, przelicza wielokrotności i podw
ielokrotności, szacuje rząd wielkości
spodziewanego w
yniku i ocenia na tej podstawie w
artości obliczanych wielkości fizycznych, zapisuje w
ynikobliczenia fizycznego jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 liczb znaczących)
posługuje się informacjam
i pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów
(w tym
popularnonaukowych,
z Internetu) dotyczących prawa Archim
edesa i pływania ciał
wykorzystuje w
zór na siłę wyporu i w
arunki pływania ciał do rozw
iązywania zadań złożonych i nietypow
ych
XXXX
XXX
X
XXX
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
4 Kinematyka (8 godzin + 2 godziny (łącznie) na powtórzenie materiału (podsumowanie działu) i sprawdzian)
Zagadnienie(temat lekcji)
Badaniei obserwacjaruchu(1 godzina)
podstawowe
Wymagania edukacyjne
ponadpodstawowe
wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady ruchu
wyjaśnia na przykładach, kiedy ciało jest w spoczynku, a kiedy w ruchu względem ciał przyjętych za układyodniesienia
wyjaśnia, na czym polega względność ruchów, podaje przykłady układów odniesienia i przykłady względno-ści ruchu we Wszechświecie
Cele operacyjneUczeń:
X
X
X
projektuje doświadczenie obrazujące względność ruchu, teoretycznie uzasadnia przewidywane wyniki,analizuje je i wyciąga wnioski
odróżnia pojęcia tor, droga i wykorzystuje je do opisu ruchu
odróżnia ruch prostoliniowy od ruchu krzywoliniowego, podaje przykłady
mierzy długość drogi (dokonuje kilkakrotnego pomiaru, oblicza średnią i podaje wynik do 2–3 cyfrznaczących, krytycznie ocenia wynik)
posługuje się pojęciem przemieszczenia i wyjaśnia na przykładzie różnicę między drogą a przemieszczeniem
posługuje się jednostką drogi w Układzie SI, przelicza jednostki drogi
analizuje wykres zależności położenia ciała od czasu i odczytuje z wykresu przebytą odległość
rysuje wykres zależności położenia ciała od czasu
wykorzystuje wielkości fizyczne: droga, prędkość, czas do opisu ruchu jednostajnego prostoliniowego,wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady tego ruchu
przeprowadza przedstawione doświadczenie związane z wyznaczeniem prędkości ruchu pęcherzykapowietrza w zamkniętej rurce wypełnionej wodą: mierzy czas, zapisuje wyniki pomiaru w tabeli, opisujeprzebieg i wynik doświadczenia, posługuje się pojęciem niepewności pomiarowej, zapisuje wynik obliczeniajako przybliżony (z dokładnością do 2–3 liczb znaczących) i wyciąga wnioski z otrzymanych wyników
posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu, interpretuje wartość prędkości jako drogę przebytąprzez poruszające się ciało w jednostce czasu, np. 1 s
posługuje się jednostką prędkości w Układzie SI, przelicza jednostki prędkości (przelicza wielokrotnościi podwielokrotności)
wyjaśnia, dlaczego w ruchu prostoliniowym kierunki i zwroty prędkości oraz przemieszczenia są zgodne
sporządza wykresy zależności drogi i prędkości od czasu dla ruchu jednostajnego prostoliniowegona podstawie danych z tabeli (oznacza wielkości i skale na osiach)
na podstawie danych liczbowych lub na podstawie wykresu rozpoznaje, że w ruchu jednostajnym prostoli-niowym droga jest wprost proporcjonalna do czasu oraz posługuje się proporcjonalnością prostą
planuje doświadczenie związane z wyznaczeniem prędkości przemieszczania się (np. w czasie marszu,biegu, jazdy rowerem), szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku, wskazuje czynniki istotne i nieistot-ne, wyznacza prędkość, krytycznie ocenia wyniki doświadczenia
odczytuje dane z tabeli oraz prędkość i przebytą odległość z wykresów zależności drogi i prędkości odczasu w ruchu jednostajnym prostoliniowym
Badanie ruchujednostajnegoprostoliniowego(2 godziny)
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające
rysuje wykresy zależności drogi i prędkości od czasu w
ruchu jednostajnym prostoliniow
ym na podstaw
ieopisu słow
nego
rozpoznaje zależność rosnącą i malejącą na podstaw
ie danych z tabeli lub na podstawie w
ykresu zależnościpołożenia ciała od czasu w
ruchu prostoliniowym
oraz wskazuje w
ielkość maksym
alną i minim
alną
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
XX
wykorzystuje w
ielkości fizyczne: droga, prędkość, czas do rozwiązania prostych zadań obliczeniow
ychzw
iązanych z ruchem jednostajnym
prostoliniowym
, rozróżnia wielkości dane i szukane
rozwiązuje zadania z zastosow
aniem zależności m
iędzy drogą, prędkością i czasem w
ruchu jednostajnymprostoliniow
ym
posługuje się informacjam
i pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów
(w tym
popularnonaukowych)
dotyczących sposobów pom
iaru czasu
wykorzystuje w
ielkości fizyczne: droga, prędkość, czas do opisu ruchu niejednostajnego prostoliniowego,
wskazuje w
otaczającej rzeczywistości przykłady tego ruchu i odróżnia go od ruchu jednostajnego
prostoliniowego
odróżnia prędkości średnią i chwilow
ą w ruch niejednostajnym
wykorzystuje pojęcie prędkości średniej do rozw
iązania prostych zadań obliczeniowych, rozróżnia
wielkości dane i szukane, przelicza w
ielokrotności i podwielokrotności, przelicza jednostki czasu
analizuje wykres zależności prędkości od czasu, odczytuje dane z tego w
ykresu, wskazuje w
ielkośćm
aksymalną i m
inimalną
sporządza wykres zależności prędkości od czasu na podstaw
ie danych w tabeli (oznacza w
ielkości i skale naosiach, zaznacza punkty i rysuje w
ykres) oraz analizuje te dane i wykres, form
ułuje wnioski
wskazuje w
otaczającej rzeczywistości przykłady ruchu jednostajnie przyspieszonego prostoliniow
ego
przeprowadza przedstaw
ione doświadczenie zw
iązane z badaniem ruchu kulki sw
obodnie staczającej siępo m
etalowych prętach (m
ierzy: czas, drogę, zapisuje wyniki pom
iaru w tabeli i zaokrągla je), opisuje
przebieg i wynik dośw
iadczenia, oblicza wartości prędkości średniej w
kolejnych sekundach ruchu, wyciąga
wnioski z otrzym
anych wyników
rozpoznaje zależność rosnącą na podstawie danych z tabeli lub na podstaw
ie wykresu (zależności drogi od
kwadratu czasu lub prędkości od czasu w
ruchu jednostajnie przyspieszonym) oraz w
skazuje wielkości
maksym
alną i minim
alną
rozpoznaje zależność proporcjonalną na podstawie w
yników pom
iarów zapisanych w
tabeli lub napodstaw
ie sporządzonego wykresu zależności drogi od kw
adratu czasu oraz posługuje się proporcjonalno-ścią prostą
planuje doświadczenie zw
iązane z badaniem ruchu jednostajnie zm
iennego (formułuje pytania badaw
cze,staw
ia hipotezy i proponuje sposób ich weryfikacji, przew
iduje wyniki oraz uzasadnia je teoretycznie,
wskazując czynniki istotne i nieistotne), dokonuje pom
iarów, analizuje w
yniki i wyciąga w
nioski, krytycznieocenia w
yniki pomiarów
, posługując się pojęciem niepew
ności pomiarow
ej
wyjaśnia, że w
ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniow
ym prędkość jest w
prost proporcjonalna doczasu, a droga – w
prost proporcjonalna do kwadratu czasu na podstaw
ie danych liczbowych lub na
podstawie w
ykresu (wskazuje przykłady)
XXXXX
XXX
XXXX
Badanie ruchuniejednostajnegoprostoliniow
ego(1 godzina)
XXRuch prostolinio-w
y jednostajnieprzyspieszony(3 godziny)
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
wykorzystuje w
ielkości fizyczne: droga, prędkość, czas do rozwiązyw
ania prostych zadań obliczeniowych
związanych z ruchem
jednostajnym prostoliniow
ym, rozróżnia w
ielkości dane i szukane
rozwiązuje zadania z zastosow
aniem zależności m
iędzy drogą, prędkością i czasem w
ruchu jednostajnymprostoliniow
ym
posługuje się informacjam
i pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów
(w tym
popularnonaukowych)
dotyczących sposobów pom
iaru czasu
wykorzystuje w
ielkości fizyczne: droga, prędkość, czas do opisu ruchu niejednostajnego prostoliniowego,
wskazuje w
otaczającej rzeczywistości przykłady tego ruchu i odróżnia go od ruchu jednostajnego
prostoliniowego
odróżnia prędkości średnią i chwilow
ą w ruch niejednostajnym
wykorzystuje pojęcie prędkości średniej do rozw
iązywania prostych zadań obliczeniow
ych, rozróżniaw
ielkości dane i szukane, przelicza wielokrotności i podw
ielokrotności, przelicza jednostki czasu
analizuje wykres zależności prędkości od czasu, odczytuje dane z tego w
ykresu, wskazuje w
ielkośćm
aksymalną i m
inimalną
sporządza wykres zależności prędkości od czasu na podstaw
ie danych w tabeli (oznacza w
ielkości i skalena osiach, zaznacza punkty i rysuje w
ykres) oraz analizuje te dane i wykres, form
ułuje wnioski
wskazuje w
otaczającej rzeczywistości przykłady ruchu jednostajnie przyspieszonego prostoliniow
ego
przeprowadza przedstaw
ione doświadczenie zw
iązane z badaniem ruchu kulki sw
obodnie staczającejsię po m
etalowych prętach (m
ierzy: czas, drogę, zapisuje wyniki pom
iaru w tabeli i zaokrągla je), opisuje
przebieg i wynik dośw
iadczenia, oblicza wartości prędkości średniej w
kolejnych sekundach ruchu, wyciąga
wnioski z otrzym
anych wyników
rozpoznaje zależność rosnącą na podstawie danych z tabeli lub na podstaw
ie wykresu (zależności drogi
od kwadratu czasu lub prędkości od czasu w
ruchu jednostajnie przyspieszonym) oraz w
skazuje wielkości
maksym
alną i minim
alną
rozpoznaje zależność proporcjonalną na podstawie w
yników pom
iarów zapisanych w
tabeli lub napodstaw
ie sporządzonego wykresu zależności drogi od kw
adratu czasu oraz posługuje się proporcjonalno-ścią prostą
planuje doświadczenie zw
iązane z badaniem ruchu jednostajnie zm
iennego (formułuje pytania badaw
cze,staw
ia hipotezy i proponuje sposób ich weryfikacji, przew
iduje wyniki oraz uzasadnia je teoretycznie,
wskazując czynniki istotne i nieistotne), dokonuje pom
iarów, analizuje w
yniki i wyciąga w
nioski, krytycznieocenia w
yniki pomiarów
, posługując się pojęciem niepew
ności pomiarow
ej
wyjaśnia, że w
ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniow
ym prędkość jest w
prost proporcjonalnado czasu, a droga – w
prost proporcjonalna do kwadratu czasu na podstaw
ie danych liczbowych lub na
podstawie w
ykresu (wskazuje przykłady)
XXXXX
XXX
XXXX
Badanie ruchuniejednostajnegoprostoliniow
ego(1 godzina)
XXRuch prostolinio-w
y jednostajnieprzyspieszony(3 godziny)
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające
sporządza wykres zależności drogi od czasu w
ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniow
ymna podstaw
ie danych z tabeli
posługuje się pojęciem przyspieszenia do opisu ruchu prostoliniow
ego jednostajnie zmiennego
określa wartość przyspieszenia jako przyrost w
artości prędkości w jednostce czasu
na podstawie w
artości przyspieszenia określa, o ile zmienia się w
artość prędkości w jednostkow
ym czasie,
interpretuje jednostkę przyspieszenia w U
kładzie SI, przelicza jednostki przyspieszenia
odczytuje prędkość i przyspieszenie z wykresów
zależności prędkości i przyspieszenia od czasu w ruchu
jednostajnie przyspieszonym prostoliniow
ym
rysuje wykresy zależności prędkości i przyspieszenia od czasu w
ruchu jednostajnie przyspieszonymprostoliniow
ym na podstaw
ie opisu słownego
odczytuje przebytą odległość z wykresu zależności drogi od czasu w
ruchu jednostajnie przyspieszonymprostoliniow
ym
wyjaśnia, dlaczego w
ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniow
ym kierunki i zw
roty prędkościi przyspieszenia są zgodne
stosuje wzory: s =
i a = do rozw
iązywania prostych zadań obliczeniow
ych, rozróżnia wielkości dane
i szukane, zapisuje wynik obliczenia fizycznego jako przybliżony (z dokładnością do 2–3 cyfr znaczących)
rozwiązuje złożone zadania z zastosow
aniem w
zorów: s =
i a =
wyodrębnia ruch jednostajny prostoliniow
y i ruch jednostajnie przyspieszony prostoliniowy z kontekstu
porównuje ruch jednostajny prostoliniow
y i ruch jednostajnie przyspieszony prostoliniowy (w
skazujepodobieństw
a i różnice)
analizuje wykresy zależności drogi, prędkości i przyspieszenia od czasu dla ruchu prostoliniow
ego (jedno-stajnego i jednostajnie zm
iennego)
sporządza wykresy zależności drogi, prędkości i przyspieszenia od czasu
wykorzystuje prędkość i przyspieszenie do rozw
iązania prostych zadań obliczeniowych, rozróżnia
wielkości dane i szukane
rozwiązuje typow
e zadania dotyczące ruchu jednostajnego prostoliniowego i ruchu prostoliniow
egojednostajnie przyspieszonego
rozwiązuje zadania złożone, w
ykorzystując zależności drogi od czasu i prędkości od czasu dla ruchujednostajnego prostoliniow
ego i ruchu prostoliniowego jednostajnie przyspieszonego
Zagadnienie
(temat lekcji)
podstawow
e Wym
agania edukacyjne
ponadpodstawow
eC
ele operacyjneU
czeń:
Analiza ruchujednostajnegoprostoliniow
egoi jednostajnieprzyspieszonegoprostoliniow
ego(1 godzina)
XXXX
XXXXX
XXXXX
XXX
∆v∆tat 2
2
at 2
2∆v∆t
koniecznepodstaw
owe
rozszerzającedopełniające