I

¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À(¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ)

¨sÁUÀ - 2

8

JAl£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw

PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.)

100 Cr ªÀvÀÄð® gÀ¸ÉÛ, §£À±ÀAPÀj 3£Éà ºÀAvÀ,

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ - 85

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

II

¥Àj«r

PÀæªÀÄ ÀASÉå ²Ã¶ðPÉ ¥ÀÅl ¸ÀASÉå

7.

8.

9.

10.

11.

12.

3.

4.

3.

4.

3.

4.

5.

3.

4.

2.

3.

EwºÁ¸À

ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀıÁtgÀÄ

UÀÄ¥ÀÛgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀzsÀð£ÀgÀÄ

zÀQët ¨sÁgÀvÀ - ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ, PÀzÀA§gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀAUÀgÀÄ

¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀAaAiÀÄ ¥À®èªÀgÀÄ

ªÀiÁ£ÀåSÉÃlzÀ gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ

ZÉÆüÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ

gÁdå±Á¸ÀÛç

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ

¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛç

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ

¨sÀÆUÉÆüÀ «eÁÕ£À

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ

d®UÉÆüÀ

fêÀUÉÆüÀ

CxÀð±Á¸ÀÛç

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzsÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ««zsÀ

ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ

¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ

ªÀåªÀºÁgÀ CzsÀåAiÀÄ£À

ªÀåªÀºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉ

««zsÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ

1

8

15

22

28

35

41

47

57

62

71

84

92

98

108

118

128

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

1

CzsÁåAiÀÄ -7

ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀıÁtgÀÄF CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ¨sÁgÀvÀ PÀAqÀ ªÉÆzÀ® ¸ÁªÀiÁædå ªÀiËAiÀÄðgÀÄ.

• ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ C±ÉÆÃPÀ£À ¸ÁzsÀ£É, DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• PÀıÁtgÀ EwºÁ¸À, ºÁUÀÆ PÀ¤µÀÌ£À DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°è£À C±ÉÆÃPÀ£À ÁªÀiÁædåzÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß sÁgÀvÀzÀ sÀÆ¥ÀlzÀ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ªÀiËAiÀÄðgÀÄ

¨sÁgÀvÀ PÀAqÀ ªÉÆlÖªÉÆzÀ® ¸ÁªÀiÁædå ªÀiËAiÀÄðgÀzÀÄ. EªÀgÀÄ ªÀÄUÀzsÀ¢AzÀ gÁdåªÀ£Áß½zÀgÀÄ. ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð, ©AzÀĸÁgÀ ºÁUÀÆ C±ÉÆÃPÀ F ªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ gÁdgÀÄUÀ¼À°èAiÉÄà ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ. F gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀªÀÅ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð¤AzÀ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. EªÀ£À ¥ÀæSÁåwAiÀÄ£ÀÄß VæÃPÀgÀ gÁAiÀĨsÁjAiÀiÁVzÀÝ ªÉÄUÀ¸ÀۤøÀ£ÀÄ ‘EArPÁ’zÀ°è zÁR°¹ CªÀÄgÀUÉƽ¹zÀ£ÀÄ.

DPÀgÀUÀ¼ÀÄ

ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä £ÀªÀÄUÉ ®¨sÀå«gÀĪÀ DPÀgÀ(DzsÁgÀ)UÀ¼ÀÄ CvÀå®àªÁzÀgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¤ÃqÀĪÀ ªÀiÁ»w CªÀÄÆ®åªÁVªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀUÉ UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ.

• ªÉÄUÀ¸ÀۤøÀ£À ‘EArPÁ’ : ªÉÄUÀ¸ÀۤøÀ£ÀÄ VæÃPï£À gÁAiÀĨsÁjAiÀiÁV ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£À D¸ÁÜ£ÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ ªÀiËAiÀÄðgÀ gÁdzsÁ¤ ‘¥Ál°¥ÀÅvÀæ’zÀ°è£À vÀ£Àß C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ‘EArPÁ’ JA§ PÀÈwAiÀÄ°è zÁR°¹zÁÝ£É. F PÀÈwAiÀÄÄ £ÀªÀÄUÉ EAzÀÄ zÉÆgÉw®èªÁzÀgÀÆ, CzÀgÀ°è£À ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß £ÀAvÀgÀ §AzÀ VæÃQ£À §gÀºÀUÁgÀgÁzÀ rAiÉÆÃqÉÆÃgÀ¸ï, ¹PÀÄ宸ï, ¸ÁÖç¨ÉÆÃ, ¦üè¤ ªÀÄvÀÄÛ CjAiÀÄ£ï CªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä UÀæAxÀUÀ¼À°è zÁR°¹zÁÝgÉ. ‘EArPÁ’ PÀÈwAiÀÄÄ ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ £ÀUÀgÁqÀ½vÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ w½¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.

• CxÀð±Á¸ÀÛç: CxÀð±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£À UÀÄgÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæzsÁ£ÀªÀÄAwæAiÀiÁzÀ PËn®å£ÀÄ §gÉ¢zÁÝ£É. CªÀ¤UÉ ZÁtPÀå ªÀÄvÀÄÛ «µÀÄÚUÀÄ¥ÀÛ JA§ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÆ EªÉ. CxÀð±Á¸ÀÛç UÀæAxÀªÀÅ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è gÀa¸À®ànÖzÉ. EzÀÄ gÁd£ÉƧâ£ÀÄ w½AiÀįÉèÉÃPÁzÀ gÁeÁåqÀ½vÀ, «zÉñÁAUÀ ¤Ãw, £ÁåAiÀÄzÁ£ÀzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß «ªÀgÀªÁV w½¸ÀÄvÀÛzÉ. F UÀæAxÀ¢AzÀ ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ gÁdQÃAiÀÄ, DyðPÀ, DqÀ½vÁvÀäPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ.

CxÀð±Á¸ÀÛç : 1902gÀ°è ªÉÄʸÀÆj£À NjAiÀÄAl¯ï UÀæAxÁ®AiÀÄzÀ°è Dgï.±ÁªÀıÁ¹ÛçAiÀĪÀgÀÄ PËn®å£ÀÄ

gÀa¹zÀ CxÀð±Á¸ÀÛçzÀ ºÀ¸ÀÛ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀvÉÛªÀiÁrzÀgÀÄ. EzÀÄ ¥Á±ÁÑvÀå dUÀvÀÄÛ PÀAqÀÄPÉÆAqÀ CxÀð±Á¸ÀÛçQÌAvÀ

©ü£ÀߪÁVzÉ. PËn®å£À CxÀð±Á¸ÀÛçzÀ°è gÁeÁåqÀ½vÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, CgÀ¸À, ¥ÀæzsÁ¤ ªÀÄwÛvÀgÀgÀ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß,

gÁdåzÀ CAUÀUÀ¼ÀÄ, gÁdåzÀ DzÁAiÀÄ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ, vÉjUÉ ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ, CAvÀgÀgÁdå

¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ «µÀAiÀÄUÀ¼À£Àß®èzÉ ºÀtPÁ¹£À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ZÀað¸À¯ÁVzÉ. UÀÆqsÁZÁgÀ E¯ÁSÉ,

¸ÉÊ£Àå ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ «±ÉõÀ MvÀÛ£ÀÄß CxÀð±Á¸ÀÛçzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. PËn®å£À CxÀð±Á¸ÀÛçªÀÅ ¸Á«gÁgÀÄ

ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀªÀÇ vÀ£Àß ªÉʲµÀÖöåvɬÄAzÁV dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ «zÁéA¸ÀgÀ£ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀÄwÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

2

• ªÀÄÄzÁægÁPÀë¸À : EzÀÄ «±ÁRzÀvÀÛ §gÉzÀ MAzÀÄ ÀA¸ÀÌøvÀ £ÁlPÀ. EzÀgÀ°è PËn®å£ÀÄ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ ªÀiËAiÀÄð£À£ÀÄß C¢üPÁgÀPÉÌ vÀAzÀ PÀxÁ£ÀPÀªÀÅ ¤gÀƦvÀªÁVzÉ.

• ¢Ã¥ÀªÀA±À ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÁªÀA±À : EªÀÅ ²æîAPÁzÀ ËzÀÞ Á»vÀå PÀÈwUÀ¼ÀÄ. EzÀgÀ°è C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ ¨ËzÀÞzsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß ²æîAPÁUÉ «¸ÀÛj¹zÀ §UÉV£À «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÀPÀÄvÀÛªÉ.

• C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ : C±ÉÆÃPÀ£À §UÉUÉ CvÀåAvÀ C¢üPÀÈvÀªÁV ºÉüÀĪÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÉAzÀgÉ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ. F ±Á¸À£ÀUÀ½AzÀ C±ÉÆÃPÀ£À ¸ÁªÀiÁædåzÀ «¸ÁÛgÀ, CªÀ£À zsÀªÀÄä ¸ÀAzÉñÀzÀ «ZÁgÀ, PÀ½AUÀ AiÀÄÄzÀÞzÀ «ªÀgÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ.

ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð (¸Á.±À.¥ÀÇ. 321-298)

ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð ¸Áܦ¹zÀ£ÀÄ. ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£ÀÄ vÀ£Àß UÀÄgÀĪÁzÀ PËn®å£À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÀ°è £ÀAzÀ ªÀA±ÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ zÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀzÀZÀÄåvÀUÉƽ¹ vÀ£Àß 25£Éà ªÀAiÀĹì£À°è C¢üPÁgÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ. F ºÉÆwÛUÉ ªÁAiÀĪÀå ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÀAeÁ¨ï ¥ÁæAvÀåzÀªÀgÉV£À F ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß C¯ÉPÁìAqÀgÀ£À GvÀÛgÁ¢üPÁjAiÀiÁzÀ ¸É®ÆåPÀ¸ï ¤PÁålgï D¼ÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. Á.±À.¥ÀÇ. 305gÀ°è CªÀ£ÉÆA¢UÉ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£ÀÄ AiÀÄÄzÀÞ ÁjzÀ£ÀÄ. CAwªÀĪÁV AiÀÄÄzÀÞªÀÅ M¥ÀàAzÀzÉÆA¢UÉ CAvÀåUÉÆArvÀÄ. CzÀgÀAvÉ, ¸É®ÆåPÀ¸À£ÀÄ EA¢£À D¥sÁϤ¸ÁÛ£À ªÀÄvÀÄÛ §®Æa¸ÁÛ£ÀzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ ÉÃjzÀAvÉ £Á®ÄÌ ¥ÁæAvÀåUÀ¼À£ÀÄß ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ ªÀiËAiÀÄð¤UÉ ªÀ»¹PÉÆlÖ£ÀÄ. C®èzÉ, vÀ£Àß ªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð¤UÉ «ªÁºÀ ªÀiÁrPÉÆlÖ£ÀÄ. EzÀjAzÀ ªÀÄUÀzÀ ¸ÁªÀiÁædå ªÁAiÀĪÀå «¨sÁUÀzÀ°è «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¨sÀÆ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è vÀ£Àß C¢ü¥ÀvÀåªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹vÀÄ.

eÉÊ£ÀzsÀªÀÄðzÀ MAzÀÄ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄzÀ ¥ÀæPÁgÀ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£ÀÄ vÀ£Àß PÉÆ£ÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è eÉÊ£À zsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß vÀ£Àß ªÀÄUÀ£ÁzÀ ©AzÀĸÁgÀ¤UÉ ªÀ»¹, eÉÊ£À UÀÄgÀÄ sÀzÀæ¨ÁºÀÄ ºÁUÀÆ PÉ®ªÀÅ AiÀÄwUÀ¼ÉÆqÀ£É PÀ£ÁðlPÀzÀ ºÁ¸À£À f¯ÉèAiÀÄ°ègÀĪÀ ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ. F ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀĪÀÅ CAwªÀĪÁV, ¸À¯ÉèÃR£À ªÀævÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀÄ C°èAiÉÄà ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀ£ÉAzÀÄ ºÉüÀÄvÀÛzÉ.

¸ÁªÀiÁæl C±ÉÆÃPÀ (¸Á.±À.¥ÀÇ. 273-232)

¨sÁgÀvÀzÀ EwºÁ¸ÀzÀ°èAiÉÄà C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ F ªÀA±ÀzÀ CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ. ©AzÀĸÁgÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ vÀ£Àß vÀAzÉAiÀÄ D½éPÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è GeÉÓöʤ ªÀÄvÀÄÛ vÀPÀë²¯É ¥ÁæAvÀåUÀ¼À gÁdå¥Á®£ÁV PÁAiÀÄ𠤪Àð»¹zÀÝ£ÀÄ. vÀPÀ벯ÉAiÀÄ°è GAmÁzÀ zÀAUÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ¤UÀ滹zÀ£ÀÄ. vÀAzÉ ©AzÀĸÁgÀ£À ªÀÄgÀuÁ£ÀAvÀgÀ ¹AºÁ¸À£ÀPÁÌV vÀ£Àß 99 ªÀÄA¢ ¸ÉÆÃzÀgÀgÀ£ÀÄß PÉÆAzÀÄ C¢üPÁgÀPÉÌ §AzÀ£ÉAzÀÄ ¨ËzÀÞ LwºÀåUÀ¼ÀÄ ºÉüÀÄvÀÛªÉ. §ºÀıÀB ¸ÉÆÃzÀgÀgÉÆqÀ£É £Á®ÄÌ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® CAvÀBPÀ®ºÀ K¥ÀðnÖgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¸Á.±À.¥ÀÇ. 269gÀ°è ¹AºÁ¸À£ÀPÉÌ §AzÀ£ÉAzÀÄ H»¸À¯ÁVzÉ. vÀ£Àß D½éPÉAiÀÄ JAl£Éà ªÀµÀðzÀ°è C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ PÀ½AUÀ gÁdåzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀÄÄzÀÞ ¸ÁjzÀ£ÀÄ. gÁd£ÁzÀ £ÀAvÀgÀ C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ £ÀqɹzÀ KPÉÊPÀ AiÀÄÄzÀÞ EzÁVvÀÄÛ.

PÀ½AUÀ AiÀÄÄzÀÞ

ªÀiËAiÀÄð ÁªÀiÁædåzÀ C¢ü¥ÀvÀåªÀ£ÀÄß M¦àPÉƼÀîzÀ PÀ½AUÀ gÁdåªÀ£ÀÄß DPÀæ«Ä¹PÉƼÀî®Ä Á.±À.¥ÀÇ. 261gÀ°è C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ AiÀÄÄzÀÞ ¸ÁjzÀ£ÀÄ. F AiÀÄÄzÀÞzÀ §UÉUÉ C±ÉÆÃPÀ£À 13£Éà §AqÉUÀ®Äè ±Á¸À£ÀªÀÅ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

3

ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ: C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ C¢üPÁgÀPÉÌ §AzÀ JAl£Éà ªÀµÀð PÀ½AUÀzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀÄÄzÀÞ ¸ÁjzÀ£ÀÄ. AiÀÄÄzÀÞzÀ°è MAzÀÄ ®PÀëzÀ LªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ d£ÀgÀÄ ¸ÉgÉAiÀiÁ¼ÀÄUÀ¼ÁzÀgÀÄ. MAzÀÄ ®PÀë d£ÀgÀÄ ºÀvÀgÁzÀgÀÄ. ºÀ®ªÀÅ ¥ÀlÄÖ d£ÀgÀÄ ¤gÁ²ævÀgÁzÀgÀÄ. PÀ½AUÀªÀ£ÀÄß C±ÉÆÃPÀ UÉzÀÝ£ÁzÀgÀÆ, AiÀÄÄzÀÞzÀ ÁªÀÅ £ÉÆêÀÅ CªÀ£À ªÀÄ£À PÀ®QvÀÄ. C®èzÉ, ªÀÄvÉÛAzÀÆ AiÀÄÄzÀÞ ªÀiÁqÀ¢gÀ®Ä ¤zsÀðj¹zÀ£ÀÄ. ¢VédAiÀÄQÌAvÀ zsÀªÀÄðzÀ «dAiÀĪÉà CvÀÄå£ÀßvÀ «dAiÀĪÉAzÀÄ C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ ¨sÁ«¹zÀ£ÀÄ. AiÀÄÄzÀÞªÀÅ ¸ÀȶֹzÀ zÀÄBR¢AzÀ ¥À±ÁÑvÁÛ¥ÀzÀ PÀqÉ vÉgÀ½zÀ£ÀÄ. ¨ËzÀÞ zsÀªÀÄðzÀ PÀqÉUÉ ¥ÉæÃjvÀ£ÁV vÀ£Àß G½zÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ±ÁAw ¥Àæw¥ÁzÀ£ÉUÉ «ÄøÀ°lÖ£ÀÄ.

PÁ§Æ¯ï

vÀPÀ벯É

PÀAzÁºÁgï ¥ÀAeÁ¨ï

EAzÀæ¥Àæ¸ÀÜ

ªÀÄxÀÄgÁ

¸ËgÁµÀÖç

CgÀ©âøÀªÀÄÄzÀæ

PÀ¦®ªÀ¸ÀÄÛ±ÁæªÀ¹Û

¸ÁgÀ£ÁxÀ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæ

ªÀÄ UÀ zÀ

¥ÀæAiÀiÁUÀªÁgÀuÁ¹ gÁdUÀȺÀ

GdÓAiÀĤ¸ÁAa UÀAiÀiÁ

vÁªÀÄæ°¦Û

PÀ½AU

À

ZÉÆüÀgÀÄ

²æîAPÁ

§AUÁ¼ÀPÉÆ°è

»AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀ

ªÀĹÌ

ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædå

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

4

¨ËzÀÞ zsÀªÀÄð ªÀÄvÀÄÛ C±ÉÆÃPÀ

PÀ½AUÀ AiÀÄÄzÀÞzÀ £ÀAvÀgÀ C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ ¨ËzÀÞzsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ£ÀÄ. ¨ËzÀÞ «ºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊvÀåUÀ½UÉ zÁ£À ¤ÃrzÀ£ÀÄ. vÀ£Àß ÁªÀiÁædåzÀ°è ¥ÁætÂ, ¥ÀQëUÀ¼À ºÀvÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤µÉâü¹zÀ£ÀÄ. C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ, ¥ÀæeÉUÀ¼É®ègÀÆ £À£Àß ªÀÄPÀ̽zÀÝAvÉ JAzÀÄ ¸ÁjzÀ£ÀÄ. vÀAzÉ vÁ¬ÄUÀ½UÉ «zsÉÃAiÀÄgÁVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÆ, UÀÄgÀÄ »jAiÀÄgÀ£ÀÄß UËgÀ«¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ºÉýzÀ£ÀÄ. C®èzÉ, ¢Ã£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀįÁªÀÄgÀ §UÉUÉ zÀAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃgÀĪÀAvÉAiÀÄÆ ºÉýzÀ£ÀÄ. vÁªÀÇ §zÀÄQ, EvÀgÀgÀ£ÀÄß §zÀÄPÀ®Ä ©r JAzÀÄ ¨ÉÆâü¹zÀ£ÀÄ. C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ ¸ÁªÀiÁædåzÀ°è zsÀªÀÄð ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä ‘zsÀªÀÄðªÀĺÁªÀiÁvÀæ’ JA§ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß £ÉëĹzÀ£ÀÄ. ¸ÁªÀiÁædåzÀ GzÀÝUÀ®PÀÆÌ zsÀªÀÄð ¸ÀAzÉñÀ ¸ÁgÀĪÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ¹zÀ£ÀÄ. zÉñÀ«zÉñÀUÀ½UÀÆ zsÀªÀÄð ¥ÀæZÁgÀPÀgÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹zÀ£ÀÄ. §£ÀªÁ¹UÉ gÀQëvÀ, ªÀÄ»µÀªÀÄAqÀ®PÉÌ (ªÉÄʸÀÆgÀÄ) ªÀĺÁzÉêÀ JA§ ¥ÀæZÁgÀPÀgÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹zÀ£ÀÄ. C®èzÉ, ¹¯ÉÆäUÉ vÀ£Àß ªÀÄUÀ gÁºÀÄ® ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀ¼ÀÄ ÀAWÀ«ÄvÉæAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆlÖ£ÀÄ. Á.±À.¥ÀÇ. 250gÀ°è ªÀÄÆgÀ£Éà ËzÀÞ ÀªÉÄäüÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæzÀ°è £ÉgÀªÉÃj¹zÀ£ÀÄ.

C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ : C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß ‘±Á¸À£ÀUÀ¼À ¦vÁªÀĺÀ’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. FªÀgÉUÉ NzÀ¯ÁVgÀĪÀ ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ® ±Á¸À£ÀUÀ¼ÉAzÀÄ C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. 1837gÀ°è ©ænµï C¢üPÁjAiÀiÁzÀ eÉêÀiïì ¦æ£Éì¥ï CªÀgÀÄ C±ÉÆÃPÀ£À ±Á£À¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ N¢zÀgÀÄ. 1915gÀªÀgÉUÉ zÉÆgÉvÀ C±ÉÆÃPÀ£À J¯Áè ±Á¸À£ÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ CªÀ£À ºÉ¸Àj£À §zÀ®Ä ‘zÉêÀ£ÁA¦æAiÀÄ’ ‘¦æAiÀÄzÀ²ð’ JA§ ©gÀÄzÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ EzÀݪÀÅ. ZÁ¯ïìð ¨ÉÃqÉ£ï JA§ ©ænµï JAf¤AiÀÄgï M§âgÀÄ 1915gÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ gÁAiÀÄZÀÆgÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ªÀĹÌAiÀÄ°è C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ªÀiÁrzÀgÀÄ. F ±Á¸À£ÀzÀ°è ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ® ÁjUÉ ‘zÉêÀ£ÁA¦æAiÀÄ ¦æAiÀÄzÀ²ð C±ÉÆÃPÀ’ JA§ G¯ÉèÃR PÀAqÀħA¢vÀÄ. EzÀjAzÀ ¥ÀÅgÁtUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ ¨ËzÀÞ ¸Á»vÀåUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ C±ÉÆÃPÀ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¸À£ÀUÀ¼À°è G¯ÉèÃRUÉÆArgÀĪÀ zÉêÀ£ÁA¦æAiÀÄ, ¦æAiÀÄzÀ²ð M§â£Éà JA§ C©ü¥ÁæAiÀÄPÉÌ §gÀ¯Á¬ÄvÀÄ. D£ÀAvÀgÀ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ ±Á¸À£ÀUÀ¼À°è C±ÉÆÃPÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ PÀAqÀħA¢vÀÄ.

PÀuÁðlPÀzÀ avÀæzÀÄUÀð f¯ÉèAiÀÄ §æºÀäVjAiÀÄ°èAiÀÄÆ C±ÉÆÃPÀ£À ²¯Á±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀvÉÛAiÀiÁVªÉ.

C±ÉÆÃPÀ£À ÁgÀ£ÁxÀ PÀA¨sÀªÉÇAzÀgÀ°è ªÀåPÀÛªÁVgÀĪÀ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß EAzÀÄ £ÁªÀÅ sÁgÀvÀzÀ gÁd¯ÁAbÀ£ÀªÁV

§¼À¹PÉÆArzÉÝêÉ. CªÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀ G¥ÀRAqÀ ªÀÄvÀÄÛ C¥sÁϤ¸ÁÜ£ÀzÀ 45 ¸ÀܼÀUÀ¼À°è, 181

DªÀÈwÛUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁVªÉ. ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À°ègÀĪÀ C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ¨Áæ»ä

°¦ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°èªÉ. C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀĪÀå ¨sÁgÀvÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è CgÀ«ÄPï

ªÀÄvÀÄÛ RgÉÆÃ¶Ö °¦UÀ¼À°èzÀÝgÉ, D¥sÁϤ¸ÁÛ£ÀzÀ°è CgÀ«ÄPï ªÀÄvÀÄÛ VæÃQ£À °¦ ºÁUÀÆ ¨sÁµÉUÀ¼À°ègÀĪÀÅzÀÄ

«±ÉõÀ.

£Á®ÄÌ ¹AºÀUÀ¼À ¦ÃoÀzÀ°è DPÀµÀðPÀ zsÀªÀÄðZÀPÀæ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

5

ªÀiËAiÀÄðgÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ : ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°è PÉgÉ ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ PÁ®ÄªÉ ¤ÃgÁªÀj ªÀåªÀ¸ÉÜ GvÀÛªÀĪÁVzÀÄÝzÀPÉÌ ¤zÀ±Àð£ÀUÀ½ªÉ. ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£À gÁdå¥Á®£ÁzÀ ¥ÀĵÀåUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ UÀÄdgÁw£À dÄ£ÁUÀqÀzÀ §½ ‘¸ÀÄzÀ±Àð£À ¸ÀgÉÆêÀgÀ’ JA§ CuÉPÀlÖ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀ£ÀÄ. C±ÉÆÃPÀ£À PÁ®zÀ°è F CuÉPÀnÖUÉ vÀĵÀ¸Àà JA§ C¢üPÁjAiÀÄÄ PÁ®ÄªÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀiÁðt ªÀiÁr¹zÀ£ÀÄ. ¤ÃgÁªÀj PÁ®ÄªÉUÀ¼À §UÉUÉ ªÉÄUÀ¸Àۤøï PÀÆqÀ zÁR°¹zÁÝ£É. PÀȶ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÉà ¤ªÀð»¸ÀÄwÛvÀÄÛ. AiÀÄÄzÀÞ SÉÊ¢UÀ¼À£ÀÄß, UÀįÁªÀÄgÀ£ÀÄß PÀȶPÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀV¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀĪÀÅ gÁeÁåzÁAiÀÄzÀ

¥ÀæªÀÄÄR sÁUÀªÁVvÀÄÛ. gÉÊvÀ CªÀ£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ 14 sÁUÀªÀ£ÀÄß vÉjUÉAiÀiÁV gÁdåPÉÌ ¥ÁªÀw¸À¨ÉÃPÁVvÀÄÛ.

¸ÀªÀiÁºÀxÀð ªÀÄvÀÄÛ À¤ßzsÁvÀ JA§ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ vÉjUÉ ÀAUÀæºÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁd¨sÀAqÁgÀzÀ ¥Á®PÀgÁVzÀÝgÀÄ. ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°è ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÀÄß PÀgÀV¹ «Ä±ÀæUÉƽ¸ÀĪÀ vÁAwæPÀ £ÉÊ¥ÀÅtåvÉ ¨É¼É¬ÄvÀÄ. EzÀjAzÀ PÀȶAiÀÄ eÉÆvÉUÉ £ÀUÀgÁzsÁjvÀ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁzÀ PÀgÀPÀıÀ® ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÁå¥ÁgÀ ªÀiËAiÀÄðgÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÁÜ£À ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀªÀÅ. ªÀiËAiÀÄðgÀ gÁdzsÁ¤ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæ¢AzÀ EvÀgÀ ¨sÁUÀUÀ½UÉ ¸ÀAZÀj¸À®Ä ºÉzÁÝjUÀ½zÀݪÀÅ. gÁdzsÁ¤¬ÄAzÀ ªÉʱÁ°, ZÀA¥ÁgÀtå ªÀiÁUÀðªÁV £ÉÃ¥Á¼ÀPÉÌ ºÉÆÃUÀĪÀ gÁdªÀiÁUÀð«vÀÄÛ. P˱ÁA©¬ÄAzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ºÉzÁÝj DzsÀĤPÀ zɺÀ°AiÀÄ£ÀÄß ºÁAiÀÄÄÝ ¥ÀAeÁ©£À ªÀÄÆ®PÀ vÀPÀ벯Á £ÀUÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛvÀÄÛ. ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ F ªÀiÁUÀðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀgÀPÀıÀ® ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ÁªÀiÁædåzÉƼÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀV£À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À°è ªÀiÁgÀÄwÛzÀÝgÀÄ. PÀZÀÄÑ UÀÄgÀÄw£À ¨É½î£ÁtåUÀ¼ÀÄ ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ°è ZÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ°èzÀݪÀÅ. F PÁ®ªÀ£ÀÄß £ÀUÀjÃPÀgÀtzÀ JgÀqÀ£É ºÀAvÀ JAzÀÄ ZÀjvÉæPÁgÀgÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÁÝgÉ.

¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ : ªÉÊ¢PÀ PÁ®zÀ°è DgÀA¨sÀªÁVzÀÝ ªÀUÁðzsÁjvÀ «¨sÀd£ÉAiÀÄ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ ªÉÄïÉAiÉÄà ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ gÀÆ¥ÀÅUÉƼÀÄîwÛvÀÄÛ. DzÀgÀÆ F PÁ®zÀ°è ªÉÄîétðzÀ°è ºÀÄnÖzÀÝ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ, MAzÀÄ ªÀtð¢AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀtðzÉƼÀUÉ ¥ÀæªÉò¹ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄ£ÀßuÉ, UËgÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÁzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ Àé®àªÀÄnÖVzÀݪÀÅ. ÁæºÀätgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀëwæAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ §zÀ¯Á¬Ä¹PÉƼÀÀÄ¢vÀÄÛ. ¸ÀªÀiÁd ¨ÁæºÀät, PÀëwæAiÀÄ, ªÉʱÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÆzÀægÉA§ £Á®ÄÌ ªÀtðUÀ¼À°è «AUÀqÀuÉAiÀiÁVzÀÝgÀÆ F ªÀtðUÀ¼À°è eÁwUÀ½zÀݪÀÅ. ªÉÄUÀ¸Àۤøï vÀ£Àß EArPÁ PÀÈwAiÀÄ°è ªÀiËAiÀÄðgÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è K¼ÀÄ eÁwUÀ½zÀݪÉAzÀÄ w½¸ÀÄvÁÛ£É. ¨ËzÀÞ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÆ ¸ÀºÀ ªÀtðUÀ¼À°è eÁwUÀ½zÀݪÉA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄyð¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÄA¢£À PÁ®WÀlÖUÀ¼À°è PÁtĪÀµÀÄÖ PÀlÄÖ¤mÁÖzÀ eÁw ¥ÀzÀÞw PÀAqÀħgÀ¢zÀÝgÀÆ, ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°è ªÀtðUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉAiÉÄà eÁw ¥ÀzÀÞw ºÉ¥ÀÅàUÀlÖ®Ä DgÀA©ü¹vÀÄ. EArPÁ PÀÈw ªÀiËAiÀÄðgÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è J°èAiÀÄÆ zÁ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀįÁªÀÄjzÀÄÝzÀÝ£ÀÄß G¯ÉèÃT¸ÀĪÀÅ¢®è. UÀįÁªÀÄ ¥ÀzÀÞwAiÀÄÄ ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°èAiÀÄÆ DZÀgÀuÉAiÀÄ°èvÁÛzÀgÀÆ ¥ÁæaãÀ VæÃPï ªÀÄvÀÄÛ gÉÆêÀiï ÀªÀiÁdzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ°èzÀÝAvÉ wêÀæªÁVgÀ°®è. ZÁvÀĪÀðtðUÀ¼À°è PÉÆ£ÉAiÀĪÀgÁzÀ ±ÀÆzÀægÀÄ ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ°è PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÁV, ªÀÄ£ÉAiÀÄ D¼ÀÄUÀ¼ÁV zÀÄrAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ.

DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ : ªÀiËAiÀÄð ÁªÀiÁædåªÀÅ PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. C¢üPÁgÀªÀÅ gÁd£À°è PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVvÀÄÛ. DzÀÝjAzÀ «±Á® ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß D¼ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV »AzÉAzÀÆ PÁtzÀµÀÄÖ C¢üPÁj ªÀUÀðªÀÅ C¹ÛvÀéPÉÌ §A¢vÀÄ. §°µÀ× UÀÆqsÀZÁgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ C¹ÛvÀézÀ°èvÀÄÛ. gÁd£À C¢üãÀzÀ°è ªÀÄAwæ, ¥ÀÅgÉÆûvÀ, ¸ÉãÁ¥Àw ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄĪÀgÁd CvÀÄå£ÀßvÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

6

¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVvÀÄÛ. ¥ÁæAvÀåUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄĪÀgÁd CxÀªÁ gÁd ¥ÀjªÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀªÀgÀÄ D¼ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. vÀPÀ벯É, GeÉÓöʤ, zË°, ÀĪÀtðVj ªÀÄvÀÄÛ V£ÁðgïUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAwÃAiÀÄ DqÀ½vÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. gÀdÄPÀ (£Áå¬ÄPÀ C¢üPÁj), AiÀÄÄPÀÛ (ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¸ÀĪÀ C¢üPÁj) ªÉÆzÀ¯ÁzÀ C¢üPÁjUÀ½zÀÝgÀÄ. gÁdzsÁ¤ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæzÀ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß 30 C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ DgÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ.

PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®à : PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àPÉÌ ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀ. ªÉÄUÀ¸ÀۤøÀ£À EArPÁªÀÅ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæzÀ°è ªÀiËAiÀÄðgÀ ªÉʨsÀªÀ¥ÀÇtð CgÀªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ zÁR°¸ÀÄvÀÛzÉ. CgÀªÀÄ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÄÛªÀgÉzÀ ªÀÄgÀzÀ PÉÆÃmÉAiÀÄ PÉ®ªÀÅ CªÀ±ÉõÀUÀ¼ÀÄ GvÀÍ£À£ÀzÀ ªÉÃ¼É zÉÆgÉwzÉ. C±ÉÆÃPÀ£À PÁ®zÀ°è C£ÉÃPÀ ¸ÀÆÛ¥ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÀÄ ¤ªÀiÁðtUÉÆArªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è EAzÀÄ zÉÆgÉwgÀĪÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀÆÛ¥À ¸ÁAa ¸ÀÆÛ¥À. 30PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉwzÀÄÝ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CvÀåAvÀ £ÀÄtÄ¥ÁV £ÀAiÀÄUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. ¸ÀÛA¨sÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¹AºÀ CxÀªÁ UÀƽAiÀÄ ²®àUÀ¼À£ÀÄß PÀqÉAiÀįÁVzÉ. £ÀªÀÄä gÁµÀÖç ¯ÁAbÀ£À £Á®ÄÌ vÀ¯ÉAiÀÄ ¹AºÀªÀ£ÀÄß ¸ÁgÀ£ÁxÀzÀ C±ÉÆÃPÀ ¸ÀÛA¨sÀ¢AzÀ ¥ÀqÉAiÀįÁVzÉ. EªÀ®èzÉ, C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ §gÁ§gï ¨ÉlÖzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ²¯ÁZÉÒâvÀ UÀÄºÉ (Rock Cut Caves)UÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ CªÀ£À ªÀÄUÀ zÀ±ÀgÀxÀ£ÀÄ £ÁUÁdÄ𤠨ÉlÖzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ²¯ÁZÉâvÀ UÀĺÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÁÝ£É. F UÀĺÉUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ ªÀiËAiÀÄðgÀ PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¤ªÀiÁðtUÀ¼ÁVªÉ.

PÀıÁtgÀÄVæÃPÀgÀ £ÀAvÀgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ZÀjvÉæ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjzÀªÀgÀÄ PÀıÁtgÀÄ.

¨ËzÀÞ zsÀªÀÄðPÉÌ «±ÉõÀ ZÀ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀªÀgÀÄ EªÀgÀÄ. ªÀĺÁAiÀiÁ£À ¥ÀAxÀªÀÅ EªÀgÀ D±ÀæAiÀÄzÀ°è

ºÉaÑ£À ¥ÀÉÇæÃvÁìºÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqɬÄvÀÄ. UÁAzsÁgÀ ²®àPÀ¯ÉAiÀÄÄ EªÀjAzÀ «PÀ¹vÀUÉÆArvÀÄ.

ªÀiËAiÀÄðgÀ £ÀAvÀgÀzÀ°è PÁtĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀªÉÃ

UÁAzsÁgÀ ±ÉÊ°AiÀÄ §ÄzÀÞ

PÀıÁtgÀzÀÄ. ªÀÄzsÀå KµÁå¢AzÀ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ªÀ®¸É §AzÀ C¯ÉªÀiÁj

d£ÁAUÀzÀ ªÀÄÆ® ºÉÆA¢zÀªÀgÀÄ PÀıÁtgÀÄ. EªÀgÀÄ AiÀÄÆa

¸ÀAvÀwAiÀĪÀgÀÄ. EzÉà ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ±ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁyðAiÀÄ£ÀßgÀÄ

ªÁAiÀÄĪÀå sÁUÀzÀ°è £É®¹zÀÝ «zÉò ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ. PÀıÁtgÀÄ

±ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁyðAiÀÄ£ÀßgÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹ UÁAzsÁgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è

£É®¹zÀgÀÄ.

PÀÄd®PÀqï¦üøÀ¸ï F gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ.

«ªÀÄPÀqï¦üøÀ¸ï ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀÌ F ªÀA±ÀzÀ ªÀÄÄRå zÉÆgÉUÀ¼ÀÄ.

AiÀÄÆaUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ®vÀB §ÄqÀPÀlÄÖUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ. PÀÄd®

PÀqï¦üøÀ¸ï£À £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è AiÀÄÆa §tUÀ¼ÀÄ LPÀåUÉÆAqÀªÀÅ.

FvÀ£ÀÄ »AzÀÄPÀĵï£À ¨ÉlÖUÀ¼À£ÀÄß zÁn PÁ§Ä¯ï ºÁUÀÆ

PÁ²äÃgÀzÀ°è §AzÀÄ £É¯É¹zÀ£ÀÄ. «ªÀÄPÀqï¦üøÀ¸ï PÁ®zÀ°è a£ÀßzÀ

£ÁtåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀr¸À¯Á¬ÄvÀÄ. E°èAzÀ ªÀÄÄAzÀPÉÌ PÀıÁtgÀÄ

¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV a£ÀßzÀ ºÁUÀÆ vÁªÀÄæzÀ £ÁtåUÀ¼À£Éßà lAQ¹zÀgÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

7

«ªÀÄPÀqï¦üøÀ¸ï£À £ÀAvÀgÀ §AzÀªÀ£Éà PÀ¤µÀÌ. EªÀ£À D½éPÉAiÀÄrAiÀÄ°è PÀıÁtgÀ ªÀÄ£ÉvÀ£ÀªÀÅ ªÁå¥ÀPÀªÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ. EªÀ£ÀÄ ¸Á.±À. 78gÀ°è gÁeÁ½éPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ ºÉƸÀ AiÀÄÄUÀªÉÇAzÀPÉÌ £ÁA¢ºÁrzÀ£ÀÄ. EzÀ£ÀÄß ‘±ÀPÀ’AiÀÄÄUÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀ¤µÀÌ£À D½éPÉAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ zÀQëtzÀ ¸ÁAa ºÁUÀÆ ¥ÀƪÀðzÀ §£ÁgÀ¹ì£ÀªÀgÉUÉ ºÀgÀrvÀÄÛ. ªÀÄzsÀå KµÁåªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ EªÀ£À D½éPÉAiÀÄÄ «±Á®ªÁzÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. ¥ÀÅgÀĵÀ¥ÀÅgÀªÀÅ PÀ¤µÀÌ£À gÁdzsÁ¤. EªÀ£À PÁ®zÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀÄÄRå£ÀUÀgÀ ªÀÄxÀÄgÁ.

PÀ¤µÀÌ£ÀÄ ¨ËzÀÞzsÀªÀÄðPÉÌ ¤ÃrzÀ D±ÀæAiÀÄ¢AzÁV CzÀÄ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¸ÀªÀÄÈ¢Þ¬ÄAzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ. C±ÀéWÉÆõÀ, ªÀ¸ÀÄ«ÄvÀæ, ¸ÀAUÀgÀPÀë ªÀÄÄAvÁzÀ ¨ËzÀÞ «zÁéA¸ÀgÀ£ÀÄß EªÀ£À PÁ®zÀ°è PÁtÄvÉÛêÉ. £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¨ËzÀÞ ¸ÀªÀiÁªÉñÀªÀ£ÀÄß PÁ²äÃgÀzÀ°è PÀ¤µÀÌ£À £ÉÃvÀÈvÀézÀ°èAiÉÄà £ÀqɸÀ¯Á¬ÄvÀÄ. FvÀ£ÀÆ C±ÉÆÃPÀ£À jÃwAiÀÄ°èAiÉÄà ¨ËzÀÞzsÀªÀÄð ¥ÀæZÁgÀPÁÌV ªÀÄzsÀåKµÀå ºÁUÀÆ aãÁUÀ½UÉ ¤AiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹zÀÝ£ÀÄ. EªÀ£À PÁ®zÀ°è PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àªÀÇ ¸ÀºÀ ¥ÉÇæÃvÁìºÀªÀ£ÀÄß

¥ÀqɬÄvÀÄ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. PɼÀPÀAqÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹.

1. ZÁtPÀå£ÀÄ _________ JAzÀÄ ¥ÀæSÁåvÀ£ÁzÀªÀ£ÀÄ.

2. ªÉÄUÀ¸ÀۤøÀ£À PÀÈw ______________ .

3. ªÀiËAiÀÄðgÀ gÁdzsÁ¤ _________ .

4. PÀıÁt gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ ____________ .

5. PÀ¤µÀÌ£À gÁeÁ½éPÉAiÀÄ ºÉƸÀ AiÀÄÄUÀªÀ£ÀÄß ____________ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

II. ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV GvÀÛj¹.

1. ªÀiËAiÀÄðgÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß w½¸ÀĪÀ DPÀgÀUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

2. C±ÉÆÃPÀ£À PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR £ÀUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

3. C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß M§â ªÀĺÁ±ÀAiÀÄ£ÉAzÀÄ EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀÄ §tÂÚ¹zÁÝgÉ. PÁgÀtªÀ£ÀÄß «±Éèö¹.

4. C±ÉÆÃPÀ£À DqÀ½vÀzÀ §UÉÎ «ªÀgÀuÉ PÉÆrj.

5. PÀıÁtgÀÄ AiÀiÁªÀ ¸ÀAvÀwUÉ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ?

6. PÀ¤µÀÌ£À ¸ÁªÀiÁædåzÀ «¸ÀÛgÀuÉ J°èAiÀĪÀgÉUÉ ºÀgÀrvÀÄÛ?

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. UÁAzsÁgÀ PÀ¯ÉAiÀÄ §UÉÎ «ªÀgÀuÉ w½zÀÄPÉƽî.

2. PÀ¤µÀÌ£À PÁ®zÀ°è £ÀqÉzÀ ¨ËzÀÞ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ §UÉÎ ¤ªÀÄä G¥ÁzsÁåAiÀÄjAzÀ ºÉaÑ£À «ªÀgÀuÉ ¥ÀqÉzÀÄPÉƽî.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

8

CzsÁåAiÀÄ -8

UÀÄ¥ÀÛgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀzsÀð£ÀgÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• UÀÄ¥ÀÛ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉUÀ¼ÀÄ, gÁdQÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.

• UÀÄ¥ÀÛ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¸Á»vÀåPÀ ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£ÀzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• ªÀzsÀð£À ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¸Á»vÀåPÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ºÁUÀÆ PÀıÁtgÀ £ÀAvÀgÀ GzÀAiÀĪÁzÀ ÁªÀiÁædåªÉà UÀÄ¥ÀÛgÀ ÁªÀiÁædå. ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¥ÀvÀ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ GvÀÛgÀzÀ°è PÀıÁtgÀÄ ºÁUÀÆ zÀQëtzÀ°è ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ D½éPÉ £ÀqɹzÀgÀÄ. F JgÀqÀÆ ¸ÁªÀiÁædåUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ±ÀPÉ 3£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è PÉÆ£ÉUÉÆAqÀªÀÅ. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀıÁt ¸ÁªÀÄAvÀgÁVzÀÄÝ CªÀgÀ CªÀ£ÀwAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÀiËAiÀÄðgÀAvÉ «±Á®ªÁzÀ ¸ÁªÀiÁædå ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ §Ä£Á¢AiÀÄ£ÀÄß ºÁQzÀgÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£Àå ±ÀPÉ 335 jAzÀ 455 gÀªÀgÉUÉ GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß MUÀÎnÖ£À°èj¹zÀgÀÄ.

UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÀAvÀwAiÀÄÄ ¸Á.±À. 275gÀ°è C¢üPÁgÀPÉÌ §A¢vÀÄ. ²æÃUÀÄ¥ÀÛ F ªÀA±ÀzÀ ªÀÄÆ® ¸ÁÜ¥ÀPÀ. ¥ÀæAiÀiÁUÀ¢AzÀ vÀªÀÄä D½éPÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæªÀ£ÀÄß vÀªÀÄä gÁdzsÁ¤AiÀiÁV ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ. ¥Án°¥ÀÅvÀæ ªÀÄvÉÆÛªÉÄä zÉÆqÀØ ¸ÁªÀiÁædåzÀ PÉÃAzÀæªÁ¬ÄvÀÄ. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ vÀªÀÄä CªÀ¢üAiÀÄ°è zsÀªÀÄð, ¸Á»vÀå, PÀ¯É, «eÁÕ£ÀPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ.

DPÀgÀUÀ¼ÀÄ

UÀÄ¥ÀÛgÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀ DPÀgÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ :

1. C®ºÁ¨Ázï ¸ÀÛA¨sÀ ±Á¸À£À

2. ªÉĺËæ°AiÀÄ ¸ÀÛA¨sÀ ±Á¸À£À

3. «±ÁRzÀvÀÛ£À ªÀÄÄzÁægÁPÀë¸À ªÀÄvÀÄÛ zÉë ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ

4. gÁd±ÉÃRgÀ£À PÁªÀå«ÄêÀiÁA¸É

5. PÁ½zÁ¸À£À PÀÈwUÀ¼ÀÄ

6. «fÓPÉAiÀÄ P˪ÀÄÄ¢ªÀĺÉÆÃvÀìªÀ

7. ¥sÁ»AiÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ EwìAUïgÀ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ

gÁdQÃAiÀÄ EwºÁ¸À

UÀÄ¥ÀÛgÀ ªÉÆzÀ® LwºÁ¹PÀ ¥ÀÅgÀĵÀ£ÉAzÀÄ MAzÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. FvÀ °ZÀÑ« gÁdPÀĪÀiÁjAiÀiÁzÀ PÀĪÀiÁgÀzÉëAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁzÀ£ÀÄ. EzÀjAzÀ UÀÄ¥ÀÛgÀ §® ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwµÉ× ºÉZÁѬÄvÀÄ. MAzÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ ¸Á.±À. 319-20gÀ°è ¥ÀlÖPÉÌ §AzÁUÀ UÀÄ¥ÀÛ ±ÀPÉ DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°.

EwºÁ¸ÀPÁgÀgÁzÀ «.J. ¹ävïgÀªÀgÀÄ

UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®ªÀ£ÀÄß ¸ÀĪÀtðAiÀÄÄUÀªÉAzÀÄ

PÀgÉ¢zÁÝgÉ. DzÀgÉ F C©ü¥ÁæAiÀĪÀ£ÀÄß

§ºÀÄvÉÃPÀ EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀÄ M¥ÀÅàªÀÅ¢®è.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

9

¸ÀªÀÄÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ (¸Á.±À. 335 - 380)

ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À £ÀAvÀgÀ EªÀ£À ªÀÄUÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ C¢üPÁgÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ. ºÀj¸ÉãÀ£ÀÄ gÀa¹zÀ C®ºÁ¨Ázï ±Á¸À£À¢AzÀ CªÀ£À ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ CªÀÄgÀUÉÆArªÉ. EzÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°èzÀÄÝ, C±ÉÆÃPÀ£À ¸ÀÛA¨sÀ±Á¸À£ÀªÉÇAzÀgÀ ªÉÄÃ¯É PÉvÀÛ¯ÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ §ºÀĨsÁUÀªÀÅ EªÀ£À PÁ®zÀ°è UÀÄ¥ÀÛgÀ D½éPÉUÉ M¼À¥ÀnÖvÀÄÛ. EªÀ£À C±ÀéªÉÄÃzsÀAiÀiÁUÀªÀÅ ªÉÊ¢PÀ «¢ü «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄgÀÄPÀ½¹vÀÄ. ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ PÉêÀ® DPÀæªÀÄtPÁjAiÀÄ®è. EªÀ£ÀÄ ªÀĺÁPÀ« ºÁUÀÆ ¸ÀAVÃvÀ¦æAiÀÄ£ÀÆ DVzÀÝ£ÀÄ. EªÀ£À ¸ÀAVÃvÀzÀ ªÁåªÉÆúÀªÀÅ CªÀ£À PÁ®zÀ a£ÀßzÀ £ÁtåUÀ¼À°è «ÃuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀÄr¸ÀÄwÛgÀĪÀ avÀæzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀåPÀÛªÁVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

10

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°

zɺÀ°AiÀÄ PÀÄvÀÄ¨ï «Ä£Ágï §½ EgÀĪÀ

ªÉĺÀgÀÆ°AiÀÄ°ègÀĪÀ PÀ©âtzÀ ÀÛA¨sÀ EzÁVzÉ. EzÀÄ 23

Cr ºÁUÀÆ 8 CAUÀÄ® GzÀÝ«zÀÄÝ 6000 Q.¯ÉÆà UÁæA

vÀÆPÀ«zÉ. EzÀÄ CA¢£À vÁAwæPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉ ¸ÁQë. EzÀÄ

EA¢UÀÆ vÀÄPÀÄÌ »rAiÀÄzÉ ¤AwzÉ. DV£À PÁ®zÀ°èAiÉÄÃ

CAvÀºÀ M¼ÉîAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÀ©âtªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ

PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ w½¢zÀÝgÀÄ.

JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ (¸Á.±À.380-412)

¸ÀªÀÄÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ «¸ÀÛj¹ ¹ÜgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAzÀ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ ±ÀPÀgÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹ ¥À²ÑªÀÄ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåPÉÌ ¸ÉÃj¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ C£ÉÃPÀ gÁd ªÀÄ£ÉvÀ£ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ FvÀ£ÀÄ ªÀÄzÀÄªÉ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹ ¥Àæ¨sÁ«AiÀiÁV «PÀæªÀiÁ¢vÀå£ÉA§ ©gÀÄzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ£ÀÄ. EªÀ£À PÁ®zÀ°è AiÀÄÄzÀÞUÀ½VAvÀ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ PÀ¯ÉUÉ ¤ÃrzÀ ¥ÉÇõÀuÉAiÀÄÄ ¸ÀägÀtÂÃAiÀĪÁVzÉ. ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ PÀ« ºÁUÀÆ £ÁlPÀPÁgÀ PÁ½zÁ¸À£ÀÄ EzÉà PÁ®PÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀ£ÀÄ. ªÉÄÃWÀzÀÆvÀ, gÀWÀĪÀA±À, PÀĪÀiÁgÀ¸ÀA¨sÀªÀ ºÁUÀÆ IÄvÀĸÀAºÁgÀ CªÀ£À PÁªÀåUÀ¼ÀÄ. C©üeÁÕ£À ±ÁPÀÄAvÀ®ªÀÅ CªÀ£À ±ÉæõÀ× £ÁlPÀUÀ¼À°è MAzÀÄ. ±ÀÆzÀæPÀ£À ªÀÄÈZÀÒPÀnPÀ ºÁUÀÆ «±ÁRzÀvÀÛ£À ªÀÄÄzÀægÁPÀë¸À F PÁ®zÀ EvÀgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°

ªÉÄÃWÀzÀÆvÀ : EzÀÄ PÁ½zÁ¸À£ÀÄ gÀa¹zÀ PÁªÀå. EzÀÄ CªÀ£À ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ PÀÈwUÀ¼À°è MAzÀÄ. PÀĨÉÃgÀ

gÁd£ÀÄ AiÀÄPÀë£À£ÀÄß PÀvÀðªÀå ¯ÉÆÃ¥ÀPÁÌV MAzÀÄ ªÀµÀð UÀr¥ÁgÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÉʯÁ¸À

¥ÀªÀðvÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è EgÀĪÀ vÀ£Àß ¥ÀwßUÉ ¦æÃwAiÀÄ ¸ÀAzÉñÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦¸À®Ä AiÀÄPÀë£ÀÄ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛgÀĪÀ

ªÉÆÃqÀªÉÇAzÀPÉÌ M¦à¸ÀÄvÁÛ£É. ZÀ°¸ÀĪÀ ªÉÆÃqÀPÉÌ CªÀ¼À£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀŪÀ zÁjAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀĪÀ

gÀªÀÄtÂÃAiÀÄ zÀȱÀåUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄPÀë£ÀÄ «ªÀj¸ÀĪÀ PÀxÀ£ÀªÀÅ ªÉÄÃWÀzÀÆvÀzÀ°èzÉ. EzÀÄ EA¢UÀÆ dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ

ºÉ¸ÀgÀĪÁ¹AiÀiÁzÀ PÁªÀå. sÁgÀvÀzÀ J®è sÁµÉUÀ¼À°è ºÁUÀÆ dUÀwÛ£À ¥ÀæªÀÄÄR sÁµÉUÀ¼À°è EzÀgÀ C£ÀĪÁzÀ

¥ÀæPÀlUÉÆArzÉ. ªÉÄÃWÀzÀÆvÀzÀ £ÁlPÀªÀ£ÀÄß J®ègÀÆ £ÉÆÃr EA¢UÀÆ D£ÀA¢¸ÀÄwÛzÁÝgÉ.

ºÀÆtgÀ zÁ½UÉ ¤gÀAvÀgÀªÁV M¼ÀUÁV UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¥ÀvÀ£À PÀArvÀÄ. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ §ÈºÀvï ¸ÀĸÀfÓvÀ ¸ÉãÉAiÀÄ£ÉßãÀÆ ºÉÆA¢gÀ°®è. ¸ÁªÀÄAvÀgÀÄ ¸ÉÊ£ÀåzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄÄzÀÞUÀ¼À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¤ÃUÀÄwÛzÀÝgÀÄ. »ÃUÁVAiÉÄà ¸ÁªÀÄAvÀgÀÄ EªÀgÀ PÁ®zÀ°è §ºÀ¼ÀµÀÄÖ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. C¢üPÁgÀ ªÀUÀðªÀÅ PÀĪÀiÁgÀ CªÀiÁvÀåjAzÀ PÀÆrvÀÄÛ. ««zsÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß PÀĪÀiÁgÀ CªÀiÁvÀågÀÄ ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. DqÀ½vÀªÀÅ «PÉÃA¢æÃPÀÈvÀUÉÆArvÀÄÛ. ¥ÀÅgÉÆûvÀgÀÄ C£ÉÃPÀ zÁ£À zÀwÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ. ¨sÀÆzÁ£ÀªÁV C£ÉÃPÀ ºÀ½îUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ºÁUÉ EªÀgÀÄUÀ½UÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ.

ªÉĺÀgÀÆ°AiÀÄ°ègÀĪÀ PÀ©âtzÀ ¸ÀÛA¨sÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

11

C£ÉÃPÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÆ EzÀjAzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀªÀÅ. EAvÀºÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ C£ÉÃPÀ DyðPÀ ºÁUÀÆ DqÀ½vÁvÀäPÀ «£ÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄzÀ®èzÉ J®è ªÀåªÀºÁgÀzÀ°èAiÀÄÄ ÀévÀAvÀæ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÁzÀªÀÅ. PÀæªÉÄÃtªÁV D ¥ÀæzÉñÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ, PÀȶPÀgÀÄ, PÀıÀ®PÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ, ¨sÀƪÀiÁ°ÃPÀgÀ PÀlÄÖ¥ÁrUÉ

C¢üãÀgÁzÀgÀÄ. »ÃUÉ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ¸ÀAQÃtð ºÁ¢AiÀÄvÀÛ ¸ÁVvÀÄÛ.

C©üeÁÕ£À ±ÁPÀÄAvÀ®

±ÁPÀÄAvÀ®

F PÀÈwAiÀÄÄ PÁ½zÁ¸À£À ¸ÀªÀð±ÉæõÀ× £ÁlPÀ. ±ÁPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ PÀxÉAiÀÄÄ ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ°èzÉ. PÀxÉAiÀÄ°è zÀıÀåAvÀ gÁd£ÀÄ ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀÄvÁÛ PÀté ªÀĺÀ¶ðUÀ¼À D±ÀæªÀÄPÉÌ §gÀÄvÁÛ£É. C°è zÀıÀåAvÀ£ÀÄ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ ªÉÆúÀUÉÆAqÀÄ, CªÀj§âgÀÄ UÀAzsÀªÀ𠫪ÁºÀªÁUÀÄvÁÛgÉ. EªÉ®èªÀÅ PÀté ªÀĺÀ¶ðUÀ¼À C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. PÉ®PÁ®zÀ §½PÀ zÀıÀåAvÀ£ÀÄ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß D±ÀæªÀÄzÀ°èAiÉÄà ©lÄÖ gÁdzsÁ¤UÉ »A¢gÀÄUÀĪÀ£ÀÄ. CUÀ°PÉAiÀÄ F ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è zÀĪÁð¸À ªÀÄĤUÀ¼ÀÄ PÀtégÀ D±ÀæªÀÄPÉÌ §AzÀgÀÄ. CªÀgÀ£ÀÄß G¥ÀZÀj¸À®Ä ªÀÄgÉvÀÄ zÀıÀåAvÀ£À zsÁå£ÀzÀ°è PÀĽwzÀÝ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ ‘AiÀiÁgÀ £É£À¦£À°è ªÉÄʪÀÄgÉvÀÄ PÀÆwgÀĪÉAiÉÆà CªÀ£ÀÄ ¤£ÀߣÀÄß ªÀÄgÉvÀÄ ºÉÆÃUÀ°’ JAzÀÄ ±À¦¸ÀÄvÁÛgÉ. C¥ÀZÁgÀzÀ CjªÁzÀ ªÉÄÃ¯É zÀĪÁð¸ÀgÀÄ ±Á¥À «ªÉÆÃZÀ£ÉAiÀiÁV zÀıÀåAvÀ£ÀÄ ¤ÃrgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛªÉÇAzÀ£ÀÄß PÀAqÀ §½PÀ ªÀÄvÉÛ CªÀ¤UÉ £É£À¥ÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄgÀÄPÀ½¸ÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÁÛgÉ. D ªÀ¸ÀÄÛ zÀıÀåAvÀ£ÀÄ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉUÉ PÉÆnÖzÀÝ GAUÀÄgÀ. zÀĪÁð¸ÀgÀÄ ºÉýzÀºÁUÉAiÉÄ zÀıÀåAvÀ£ÀÄ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÉvÀÄ©lÖ. PÁ¯ÁAvÀgÀzÀ°è vÀÄA§Ä UÀ©üðtÂAiÀiÁzÀ ±ÀPÀÄAvÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ zÀıÀåAvÀ£À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä PÀtégÀ ²µÀågÀÄ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß zÀıÀåAvÀ£À D¸ÁÜ£ÀPÉÌ PÀgÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ. zÁjAiÀÄ°è

±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄÄ gÁd£À £É£À¥À£ÀÄß ¥ÉæÃgÉæ¸ÀĪÀ CªÀ£Éà ¤ÃrzÀÝ GAUÀÄgÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛ¼É. »ÃUÁV zÀıÀåAvÀgÁd£ÀÄ CªÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä C±ÀPÀÛ£ÁUÀÄvÁÛ£É. CªÀªÀiÁ£À¢AzÀ ±ÀPÀÄAvÀ¯ÉAiÀÄÄ ºÉÆgÀlĺÉÆÃUÀÄvÁÛ¼É. PÉ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ «ÄãÉÆAzÀgÀ ºÉÆmÉÖAiÀÄ°è GAUÀÄgÀªÀÅ ¥ÀvÉÛAiÀiÁV CzÀÄ CªÀ£À £É£À¥À£ÀÄß ªÀÄÆr¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥À±ÁÑvÁÛ¥ÀªÀÅ zÀıÀåAvÀ£À°è DªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÁzÀ PÉ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ zÀıÀåAvÀ£ÀÄ §gÀĪÀ zÁjAiÀÄ°è ªÀÄjÃZÀgÀ D±ÀæªÀÄPÉÌ ¨sÉÃnAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛ£É. C°è ¹AºÀzÀ ªÀÄjUÀ¼À eÉÆvÉAiÀÄ°è DqÀÄwÛzÀÝ ¨Á®PÀ£À£ÀÄß £ÉÆÃr CªÀ£À ¥ÀǪÁð¥ÀgÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÁUÀ DvÀ vÀ£Àß ªÀÄUÀ£ÁzÀ ¸ÀªÀðzÁªÀÄ£ÉAzÀÄ ºÀ¶ð¸ÀÄvÁÛ£É. »ÃUÉ zÀıÀåAvÀ¤UÉ vÀ£Àß ¥Àwß ±ÀPÀÄAvÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀ£À eÉÆvÉ ¥ÀÅ£À«Äð®£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. C©üeÁÕ£À ±ÁPÀÄAvÀ®ªÀÅ dUÀwÛ£À ¸ÀªÀð±ÉæõÀ× £ÁlPÀUÀ¼À¯ÉÆèAzÁVzÉ. dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ F £ÁlPÀªÀÅ C¥ÁgÀ d£ÀªÀÄ£ÀßuÉ UÀ½¹zÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

12

F PÁ®zÀ°è ¥Á²ÑªÀiÁvÀågÉÆA¢UÉ UÀÄ¥ÀÛjVzÀÝ ªÁå¥ÁgÀ PÀŬÄvÀÄ. EzÀjAzÁV UÀÄ¥ÀÛgÀ DyðPÀ

ªÀåªÀ¸ÉÜ PÀÄApvÀUÉÆArvÀÄ. ¸ÁªÀiÁædåzÀ ªÉÄÃ¯É ºÉÃgÀ¯ÁzÀ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ DAvÀjPÀ ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß

¸ÀºÀ ¸ÀÜVvÀUÉƽ¹vÀÄ. ªÁå¥ÁgÀªÀÅ FUÀ UÁæªÀÄUÀ½UÉ ¹Ã«ÄvÀUÉÆArvÀÄ. ªÁå¥ÁgÀUÀ¼À°è PÀAqÀ PÀĹvÀªÀÅ

£ÀUÀgÀPÉÃAzÀæUÀ¼À CªÀ£ÀwUÉ PÁgÀtªÁ¬ÄvÀÄ. F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæªÀÅ PÉêÀ® MAzÀÄ

UÁæªÀĪÁV §zÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

¨sÀQÛAiÀÄ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ««zsÀ zsÀªÀÄðUÀæAxÀUÀ¼ÁzÀ zsÀªÀÄð±Á¸ÀÛçUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀÅgÁtUÀ¼À ¸ÀȶÖAiÀÄ

¥ÀªÀðPÁ®«zÀÄ. ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ, ¨sÁ¸ÀÌgÀ, DAiÀÄð¨sÀl, ZÀgÀPÀ ºÁUÀÆ ±ÀıÀÄævÀ F PÁ®zÀ ±ÉæõÀ×

«eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ. ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ, ¨sÁ¸ÀÌgÀ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄð¨sÀl eÉÆåÃwµÀå±Á¸ÀÛç, RUÉÆüÀ ºÁUÀÆ UÀtÂvÀ

CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ ªÀĺÀvÀézÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀªÀgÀÄ. ZÀgÀPÀ ºÁUÀÆ ±ÀıÀÄævÀgÀÄ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß

ªÀiÁrzÀgÀÄ. ZÀgÀPÀ£ÀÄ ZÀgÀPÀ ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. ±ÀıÀÄævÀ£ÀÄ ±À¸ÀÛçaQvÉìAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ ±ÀıÀÄævÀ

¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ.

UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®zÀ «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ

1. zsÀ£ÀéAvÀj : ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è ¥Àæ¹zÀÞ «zÁéA¸À£ÁVzÀÝ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ DAiÀÄĪÉðÃzÀ ±Á¸ÀÛçzÀ vÀdÕ£ÁVzÀÝ£ÀÄ.

¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÊzÀå±Á¸ÀÛçzÀ ¦vÁªÀĺÀ. DAiÀÄĪÉðÃzÀ ¤WÀAlĪÀ£ÀÄß ªÉÊzÀå±Á¸ÀÛçPÉÌ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV ¤ÃrzÀ£ÀÄ.

2. ZÀgÀPÀ : ªÉÊzÀå«eÁÕ¤AiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ. ‘ZÀgÀPÀ ÀA»vÉ’ JA§ UÀæAxÀªÀ£ÀÄß gÀa¹ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉëÃvÀæPÉÌ ªÀĺÀvÀÛgÀ

PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÁÝ£É.

3. ±ÀıÀÄævÀ : ±À¸ÀÛç aQvÁì ªÉÊzÀå£ÁVzÀÝ£ÀÄ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ°è ±À¸ÀÛç aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ

PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä w½¹zÀªÀ£ÀÄ EªÀ£ÀÄ. CA¢£ÀPÁ®zÀ°è ¸ÉʤPÀgÀ aQvÉìUÁV ±ÀıÀÄævÀ£ÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀ «¨sÁUÀ

EvÉÛAzÀÄ w½¹zÁÝ£É. DzsÀĤPÀ PÁ®zÀ°è £ÀqɸÀĪÀ ±À¸ÀÛç aQvÉìUÀ¼ÀAvÉ ±ÀıÀÄæævÀ£ÀÄ ±À¸ÀÛç aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß £ÉqɸÀĪÀ°è

¥Áæ«tåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉëÃvÀæPÉÌ UÀÄgÀÄvÀgÀªÁzÀ PÁtÂPÉ ¤ÃrzÁÝ£É.

4. DAiÀÄð¨sÀl : FvÀ£ÀÄ RUÉÆüÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛçUÀ¼À ¥ÀæSÁåvÀ «eÁÕ¤AiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ

ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ£À £ÀAvÀgÀzÀ°è §gÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR «eÁÕ¤AiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ. FvÀ£ÀÄ RUÉÆüÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ

¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉ ªÀĺÀvÀÛgÀªÁzÀÄzÀÄ. F PÁgÀtPÁÌVAiÉÄà ¸ÀªÀð±ÉæõÀ× «eÁÕ¤UÀ½UÉ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ

DAiÀÄð¨sÀl ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr UËgÀ«¸ÀÄwÛzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ G¥ÀUÀæºÀPÀÆÌ DAiÀÄð¨sÀl£À ºÉ¸ÀjqÀ¯ÁVzÉ.

EªÀ£ÀÄ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀ£ÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀ¯ÁVzÉ. ©ÃdUÀtÂvÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ°è

ªÉÆzÀ°UÉ w½¹zÀªÀ£ÁVzÁÝ£É. ¸ÀÆAiÀÄð ºÁUÀÆ ZÀAzÀæUÀæºÀtUÀ¼ÁUÀĪÀÅzÀÄ gÁºÀÄ«¤AzÀ C®è. ¥ÀÈyéAiÀÄÄ

vÀ£Àß PÀPÉëAiÀÄ°è ¥Àæw¢£ÀªÀÇ ¸ÀÄvÀÄÛvÁÛ ¸ÀÆAiÀÄð£À£ÀÄß ¥ÀæzÀQëuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀªÀjPÉ

ªÀiÁrPÉÆlÖ£ÀÄ.

5. ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ : EªÀ£ÀÄ ¥ÀæSÁåvÀ RUÉÆüÀ±Á¸ÀÛçdÕ£ÁVzÀÝ£ÀÄ. ¥ÀAZÀ¹zÁÞAwPÁ JA§ RUÉÆüÀ

±Á¸ÀÛçzÀ UÀæAxÀªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. F UÀæAxÀªÀ£ÀÄß ‘RUÉÆüÀ±Á¸ÀÛçzÀ ¨Éʧ¯ï’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. §ÈºÀvï

¸ÀA»vÁ, §ÈºÀvï eÁvÀPÀ, ®WÀÄ eÁvÀPÀ JA§ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß EªÀ£ÀÄ gÀa¹zÁÝ£É. RUÉÆüÀ±Á¸ÀÛç, eÉÆåÃwµÀå,

¨sÀÆUÉÆüÀ, ºÀªÁªÀiÁ£À, ªÀÄÄAvÁzÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «zÁéA¸À£ÁVzÀÝ£ÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

13

ªÀzsÀð£ÀgÀÄJgÀqÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ® gÁdåªÀ£Áß½zÀ UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ

¸Á±À.¥ÀÇ.6£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÉüÉUÉ «WÀl£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀArvÀÄ. C£ÉÃPÀ ¥ÀÅlÖgÁdåUÀ¼ÀÄ F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ºÀÄnÖPÉÆAqÀªÀÅ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀzsÀð£ÀgÀ gÁdåªÀÇ MAzÀÄ. EªÀgÀÄ 6£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è xÁuÉñÀégÀ¢AzÀ gÁdåªÀ£Áß½zÀgÀÄ. PÉ®ªÀÅ vÁªÀÄæ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ, ¨Át£À ‘ºÀµÀðZÀjvÉ’ ºÁUÀÆ aãÁzÀ ¥ÀæªÁ¹ ºÀÆåAiÀÄ£ïvÁìAUÀ£À §gÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ F PÁ®zÀ §UÉÎ ¨É¼ÀPÀ£ÀÄß ZÉ®ÄèvÀÛªÉ.

¥ÀŵÀå¨sÀÆwAiÀÄÄ F ªÀA±ÀzÀ ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ. ¥Àæ¨sÁPÀgÀªÀzsÀð£À ºÁUÀÆ ºÀµÀðªÀzsÀð£ÀgÀÄ F ªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR zÉÆgÉUÀ¼ÀÄ. ºÀµÀð£À vÀAzÉAiÀiÁzÀ ¥Àæ¨sÁPÀgÀªÀzsÀð£À ºÁUÀÆ ¸ÉÆÃzÀgÀ£ÁzÀ gÁdªÀzsÀð£À£À ªÀÄgÀtzÀ £ÀAvÀgÀ EªÀ£ÀÄ xÁuÉñÀégÀzÀ C¢ü¥ÀwAiÀiÁzÀ£ÀÄ. EªÀ£À ¸ÉÆÃzÀj gÁd²æÃAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÉÆÃf£À gÁd¤UÉ PÉÆlÄÖ ªÀÄzÀĪɪÀiÁrzÀ£ÀÄ.

£À¼ÀAzÀ

£À¼ÀAzÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ

§ÄzÀÞ£À ¥ÀǪÁð¥ÀgÀd£ÀäzÀ

ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ £À¼ÀAzÀ JA§ÄzÀÄ

CªÀ£À C£ÀÄAiÀiÁ¬ÄUÀ¼À £ÀA©PÉ.

EzÉÆAzÀÄ ¥ÁæaãÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ

£É¯ÉAiÀiÁV ¥Àæ¹¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

§ÄzÀÞ£ÀÄ £À¼ÀAzÀPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀÝ£ÀÄ.

ºÀµÀðªÀzsÀð£À£ÀÄ 25 «ÄÃlgï JvÀÛgÀzÀ

PÀAa£À §ÄzÀÞ ¥ÀæwªÉÄAiÀÄ£ÀÄß £À¼ÀAzÀPÉÌ

PÁtÂPÉ ¤ÃrzÀ£ÉA§ G¯ÉèÃR«zÉ.

PÀĪÀiÁgÀUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ E°è ®°vÀ PÀ¯Á

±Á¯ÉAiÉÆAzÀPÉÌ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß

¤ÃrzÀÝ£ÀÄ. E°è ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ¸ÀÆvÀæzÀ

¥Àæw¥ÁzÀPÀ £ÁUÁdÄð£À, ¢£ÀßUÀ ªÀÄvÀÄÛ

zsÀªÀÄð¥Á®gÉA§ ¥Àæ¹zÀÞ «zÁéA¸ÀgÀÄ

¨ÉÆâü¹zÀÝgÀÄ. aãÁzÀ ¥ÀæªÁ¹UÀ ºÀÆåAiÀÄ£ïvÁìAUÀ£ÀÄ E°èUÉ sÉÃn ¤Ãr, PÉ®PÁ®«zÀÄÝ F ¥ÀæzÉñÀzÀ §UÉÎ

¸À«ªÀgÀªÁzÀ §tÚ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝ£É. F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è C£ÉÃPÀ ¸ÀÆÛ¥ÀUÀ¼ÀÄ, ZÉÊvÀå-«ºÁgÀUÀ¼ÀÄ,

«±ÁæAwUÀȺÀUÀ¼ÀÄ, C®è°è PÀĽvÀÄ «±Àæ«Ä¸À®Ä ªÉÄnÖ®ÄUÀ¼ÀÄ, zsÁå£À PÉÆoÀrUÀ¼ÀÄ, ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÉÆoÀrUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ E°è£À E¤ßvÀgÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ EzÀgÀ ªÉʨsÀªÀªÀ£ÀÄß ¸ÁgÀÄvÀÛªÉ. C±ÉÆÃPÀ, UÀÄ¥ÀÛgÀ zÉÆgÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ

ºÀµÀðªÀzsÀð£À EzÀgÀ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¥ÉÇõÀPÀgÀÄ, ¨ÉAQ C¥ÀWÁvÀªÉÇAzÀPÉÌ DºÀÄwAiÀiÁV £À¼ÀAzÀzÀ°èzÀÝ C£ÉÃPÀ

PÀÈwUÀ¼ÀÄ zÀ»¹ºÉÆÃzÀªÀÅ.

§AUÁ¼ÀzÀ zÉÆgÉAiÀiÁzÀ ±À±ÁAPÀ£ÀÄ PÀ£ÉÆÃf£À zÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆAzÀ £ÀAvÀgÀ ºÀµÀð£ÀÄ PÀ£ÉÆÃd£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. §AUÁ¼ÀzÀ gÁd£À ªÉÄÃ¯É zÀAqÉwÛºÉÆÃzÀ£ÀÄ. §AUÁ¼À ºÁUÀÆ ªÀÄUÀzsÀ EªÀ£À D½éPÉUÉ M¼À¥ÀlÖªÀÅ. DzÀgÉ zÀQëtzÀ°è£À £ÀªÀÄðzÁ £À¢AiÀÄ£ÀÄß zÁl®Ä CªÀ¤UÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀ°®è. ZÁ®ÄPÀågÀ PÀ£ÀßqÀzÀ zÉÆgÉ JgÀqÀ£Éà ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ EªÀ£À CwPÀæªÀÄtªÀ£ÀÄß

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

14

C°èAiÉÄà vÀqÉzÀ£ÀÄ. ºÀµÀðªÀzsÀð£À£À£ÀÄß F ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ »ªÉÄänÖ¹zÀ£ÀÄ. EªÀ£À F ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄÄ ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ D¸ÁÜ£À PÀ«AiÀiÁzÀ gÀ«QÃwðAiÀÄÄ gÀa¹zÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÉÆAzÀgÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ°è ªÀåPÀÛªÁVzÉ. ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ¥ÀgÁ¨sÀªÀUÉÆAqÀ ºÀµÀð£À ‘ºÀµÀð’ªÀ£ÀÄß EzÀÄ EAV¹vÉAzÀÄ CvÀåAvÀ gÀAd¤ÃAiÀĪÁV gÀ«QÃwðAiÀÄÄ ªÀåPÀÛ¥Àr¹zÁÝ£É. gÁd£À D½éPÉAiÀÄ°è ªÀÄAwæªÀÄAqÀ®ªÀÅ ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄwÛvÀÄ. ªÀĺÁ¸ÀA¢ü«UÀæºÀ (C£ÀĸÀAzsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀªÀ), ªÀĺÁ§¯Á¢üPÀÈvÀ (ªÀĺÁ¸ÉãÁ¥Àw), ¨sÉÆÃUÀ¥Àw (PÀAzÁAiÀÄ C¢üPÁj), zÀÆvÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀjAzÀ C¢üPÁgÀ ªÀUÀðªÀÅ PÀÆrvÀÄÛ. gÁdåªÀÅ ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁV «AUÀr¸À®ànÖvÀÄÛ.

¨sÀÆPÀAzÁAiÀĪÉà gÁdåzÀ ªÀÄÄRå DzÁAiÀĪÁVvÀÄÛ. ¸ÁªÀÄAvÀ gÁdgÀÄUÀ¼ÀÄ EªÀ¤UÉ PÀ¥ÀàªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. gÁd£ÀÄ EªÀjUÉ sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV PÉÆlÄÖ ¥ÀæwAiÀiÁV ÉÊ£ÀåzÀ ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝ£ÀÄ. CgÀ¸À£ÀÄ zÀħð®UÉÆAqÁUÀ ¸ÁªÀÄAvÀgÀÄ ¸ÀévÀAvÀægÁzÀgÀÄ.

¨sÀÆzÁ£ÀªÀ£ÀÄß EvÀgÉ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ºÁUÀÆ zsÀªÀÄðzÀªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ºÀµÀð£ÀÄ ËzÀÞ zsÀªÀÄðPÉÌ ¥Áæ±À¸ÀÛöåªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀÝ£ÀÄ. F PÁ®zÀ°èAiÀÄÆ ªÁå¥ÀPÀªÁVzÀÝ ¨ËzÀÞzsÀªÀÄðzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆåAiÀÄ£ïvÁìAUÀ£À §gÀªÀtÂUɬÄAzÀ w½AiÀħºÀÄzÀÄ. ËzÀÞgÀ £À¼ÀAzÀ «±Àé«zÁå®AiÀĪÀÅ F PÁ®zÀ°è CvÀåAvÀ ZÀlĪÀnPɬÄAzÀ PÀÆrvÀÄÛ. CzÀPÉÌ gÁd£À D±ÀæAiÀÄ«vÀÄÛ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrj.

1. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ vÀªÀÄä £É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ___________ ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ PÀAqÀÄPÉÆAqÀgÀÄ.

2. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ __________ JAzÀÄ PÀgɹPÉÆAqÀ£ÀÄ.

3. PÁ½zÁ¸À£À ±ÉæõÀ× £ÁlPÀUÀ¼À°è _________ MAzÀÄ.

4. «±ÁRzÀvÀÛ£À PÀÈw ___________ .

5. ±ÀÆzÀæPÀ£ÀÄ §gÉzÀ PÀÈw ___________ .

6. ªÀzsÀð£À ªÀA±ÀzÀ ¸ÁÜ¥ÀPÀ __________ .

II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV GvÀÛj¹.

1. JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À §UÉÎ «ªÀj¹.

2. UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¥ÀvÀ£ÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÉãÀÄ?

3. UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®zÀ ±ÉæõÀ× «eÁÕ¤UÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

4. ªÀzsÀð£ÀgÀ DqÀ½vÀªÀÅ AiÀiÁªÀ jÃw £ÀqÉAiÀÄÄwÛvÀÄÛ?

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1 PÁ½zÁ¸À£À J®è PÀÈwUÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉƽî.

2 UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®zÀ «eÁÕ¤UÀ¼À «ªÀgÀuÉ ºÁUÀÆ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

15

CzsÁåAiÀÄ -9

zÀQët ¨sÁgÀvÀ

(¸Á.±À.¥ÀÇ. 3£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ ¸Á.±À. 13£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÉ)

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ°è ±ÁvÀªÁºÀ£À ªÀA±ÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¥ÀæªÀÄÄR UËvÀ«Ä¥ÀÅvÀæ ±ÁvÀPÀtÂðAiÀÄ, ¸ÁzsÀ£É,

DqÀ½vÀ, PÀ¯É, ªÁ¸ÀÄÛ²®à PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ.

• PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÉÆzÀ® gÁdªÀA±À PÀzÀA§gÀÄ.

• PÀzÀA§gÀ ±ÉæõÀ× zÉÆgÉ ªÀÄAiÀÄÆgÀªÀªÀÄð£À DqÀ½vÀ ¥ÀzÀÞw, PÀ¯É, ªÁ¸ÀÄÛ²®à, zsÁ«ÄðPÀ PÉëÃvÀæzÀ

PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• UÀAUÀªÀA±À ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯É, ªÁ¸ÀÄÛ²®à ºÁUÀÆ ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrgÀĪÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• PÀzÀA§gÀ, UÀAUÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

«AzsÀå ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸ÀÄvÀÛªÉ. «AzsÀå ¥ÀªÀðvÀzÀ zÀQët ¨sÁUÀ¢AzÀ PÀ£ÁåPÀĪÀiÁjAiÀĪÀgÉV£À ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß zÀQët ¨sÁgÀvÀ CxÀªÁ zÀR£ï ¥ÁæAvÀå JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ, PÀzÀA§gÀÄ, UÀAUÀgÀÄ, ZÁ®ÄPÀågÀÄ, gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ, ¥À®èªÀgÀÄ F ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß D½zÀªÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ.

±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ (¸Á.±À.¥ÀÀÇ. 230 - ¸Á.±À. 220)±ÁvÀªÁºÀ£À ªÀA±ÀªÀÅ zÀR£ï£À°è ÁÜ¥À£ÉUÉÆAqÀ ªÉÆzÀ® gÁdªÀA±ÀªÁVzÉ. ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛªÀiËAiÀÄð£À

PÁ®zÀ°è UÉÆÃzÁªÀj, PÀȵÁÚ £À¢UÀ¼À ªÀÄzsÉå £É¯É¹zÀÄÝ, ¸ÁªÀÄAvÀgÁV PÀ¥ÀàPÁtÂPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄvÁÛ, ¸Á.±À.¥ÀÇ. 220gÀ ªÉüÉUÉ ¹ªÀÄÄR£ÀÄ ÀévÀAvÀæ£ÁV ²æÃPÁPÀÄ®A£ÀÄß gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ.

UËvÀ«Ä¥ÀÅvÀæ ±ÁvÀPÀtÂð

F ªÀA±ÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR zÉÆgÉ UËvÀ«Ä¥ÀÅvÀæ ±ÁvÀPÀtÂð. ÁªÀiÁædåPÉÌ PÀAoÀPÀgÁVzÀÝ ±ÀRgÀ£ÀÄß sÁgÀvÀzÀ UÀr¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀnÖ ÁºÀ¸ÀªÀ£ÀÄß ªÉÄgÉzÀ£ÀÄ. EªÀ¤AzÀ ±Á°ªÁºÀ£À ±ÀPÉAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀUÉÆArvÉAzÀÄ £ÀA§¯ÁVzÉ. PÉÆAPÀt, ©ÃgÁgï, ËgÁµÀÖç, ªÀiÁ¼ÀªÀUÀ¼À®èzÉ C£ÉÃPÀ ºÉƸÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß gÁdåPÉÌ ¸ÉÃj¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. EªÀ¤UÉ vÉæöÊ ¸ÀªÀÄÄzÀævÉÆÃAiÀĦÃvÀªÁºÀ£À, ±ÁvÀªÁºÀ£À PÀÄ®AiÀıÀB ¥ÀæwµÁ×¥À£ÀPÁgÀ JA§ ©gÀÄzÀÄUÀ½zÀݪÀÅ.

AiÀÄdÕ ²æà ±ÁvÀPÀtÂðAiÀÄÄ F ªÀA±ÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄgÀ¸À. CªÀ£À PÁ®zÀ°è ±ÀPÀµÀvÀæÀ¥ÀgÀªÀÅ ¤gÀAvÀgÀ zÁ½¬ÄAzÁV ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¥ÀvÀ£ÀUÉÆArvÀÄ.

±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÁ®zÀ°è gÁd£Éà gÁdåzÀ ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ C¢üPÁj. DqÀ½vÀzÀ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÁV gÁdåªÀ£ÀÄß d£À¥ÀzÀ JA§ f¯ÉèUÀ¼À£ÁßV «¨sÁV¹, CªÀÅUÀ½UÉ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß £ÉëĸÀ¯ÁVvÀÄÛ. £ÀUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄUÀ¼À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀéAiÀĪÀiÁqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀݪÀÅ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

16

¸ÀªÀiÁdzÀ°è ªÀtð¨sÉÃzÀÀ«gÀ°®è. ¹ÛçÃAiÀÄgÀÆ ¸ÀºÀ G£ÀßvÀ C¢üPÁgÀ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. gÉÊvÀ, ªÁå¥Áj, CPÀ̸Á°UÀ, «ÄãÀÄUÁgÀ, §qÀV, £ÉÃPÁgÀ, OµÀzsÀ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀªÀ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀ¸ÀħÄzÁgÀjzÀÝgÀÄ. PÀ¸ÀħÄzÁgÀgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ EzÀݪÀÅ. EzÉà ªÀÄÄAzÉ ªÁtÂdå ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥Áj ¸ÀAWÀUÀ¼ÁV PÁAiÀÄ𠤪Àð»¹zÀªÀÅ. «zÉòà ªÁå¥ÁgÀPÀÆÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀ®èzÉ, £Á¹Pï, PÀ¯Áåuï, ¨ÉÆæÃZï, ¨sÀl̼À ªÁå¥ÁgÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.

PÁ¯ÉðAiÀÄ ZÉÊvÁå®AiÀÄ

ªÉÊ¢PÀ ªÀÄvÀ¸ÀÜgÁzÀ ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ EvÀgÉ zsÀªÀÄðUÀ¼ÁzÀ ¨ËzÀÞ ºÁUÀÆ eÉÊ£ÀªÀÄvÀPÀÆÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤Ãr ¸ÀºÀªÀÄvÀ ¨sÁªÀ£É¬ÄAzÀ ¨Á¼ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

PÀ¯É, ¸Á»vÀå, «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀgÀÄ. «zÁéA¸ÀgÀ ºÁUÀÆ ÁªÀiÁ£Àå d£ÀgÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÝ ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸Á»vÀå ¸ÀȶÖAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. ºÁ®£ÀÄ §gÉzÀ UÀæAxÀÀ UÁxÁ ¸À¥ÀÛ±Àwà EzÀPÉÌ GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.

EªÀgÀ PÁ®zÀ°è CdAvÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÄgÁªÀwAiÀÄ avÀæPÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ gÀZÀ£ÉUÉÆAqÀªÀÅ. zÉêÁ®AiÀÄ, «ºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊvÁå®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÀlÖ¯Á¬ÄvÀÄ. PÁ¯ÉðAiÀÄ°è ZÉÊvÁå®AiÀĪÀ£ÀÄß §£ÀªÁ¹AiÀÄ ²æêÀÄAvÀ ªÀvÀðPÀ ¨sÀÆvÀ¥Á®£ÀÄ ¤«Äð¹zÀ£ÀÄ. MnÖ£À°è ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÁ®zÀ°è PÀ£ÀßqÀ £ÁqÀÄ ¸ÀªÀÄÈ¢Þ¬ÄAzÀ PÀÆrvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ EªÀgÀÄ ¸ÁºÀ¹UÀ¼ÀÆ, ¸ÀªÀÄxÀð DqÀ½vÀUÁgÀgÁVzÀÄÝ, ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ vÀªÀÄäzÉà DzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÁÝgÉ.

PÀzÀA§gÀÄ (¸Á.±À. 325 jAzÀ ¸Á.±À. 540)

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¸ÁÜ¥À£ÉUÉÆAqÀ ªÉÆzÀ® ¸ÀܽÃAiÀÄ gÁdªÀA±À EzÁVzÉ. EªÀgÀ gÁdzsÁ¤ §£ÀªÁ¹, FV£À GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯ÉèAiÀÄ°èzÉ. ªÀÄAiÀÄÆgÀªÀªÀÄð£ÀÄ F ¸ÀAvÀwAiÀÄ ¸ÁÜ¥ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉæõÀ×£ÁzÀ gÁd£ÀÄ. ¥À®èªÀgÁd ²ªÀ¸ÀÌAzÀªÀªÀÄð¤AzÀ C¥ÀªÀiÁ£ÀUÉÆAqÁUÀ ªÀÄAiÀÄÆgÀ±ÀªÀÄð vÀ£Àß ªÀtðªÀ£ÀÄß vÀåf¹ PÀëwæAiÀÄ ªÀtð ¹éÃPÀj¹ ªÀÄAiÀÄÆgÀªÀªÀÄð£ÁzÀ£ÀÄ. ¥À®èªÀgÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹ PÀzÀA§gÁdå ¸Áܦ¹zÀ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ PÀ£ÀßrUÀgÀ ¸Áé©üªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ.

PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ PÀzÀA§gÀ PÉÆqÀÄUÉ ªÉʲµÀÖöå¥ÀÇtðªÁVzÉ. PÀzÀA§gÀÄ D½zÀ ¥ÀæzÉñÀªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ® gÁdQÃAiÀÄ LPÀåvÉUÉ M¼ÀUÁVvÀÄÛ. DqÀ½vÀzÀ°è ªÀiÁAqÀ°PÀgÀÄ, gÁd ¥ÀÅgÉÆûvÀgÀÄ, ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ, ÉãÁ¢ü¥ÀwUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ»¹zÀÝgÀÄ. DqÀ½vÀzÀ C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV ¥ÁæAvÁå¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁæAvÀåªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀAvÉ £ÉëĸÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄ gÁdåzÀ ªÀÄÄRå DzÁAiÀĪÁVvÀÄÛ. avÀæzÀÄUÀðzÀ ZÀAzÀæªÀ½îAiÀÄ ±Á¸À£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ

ªÀÄAiÀÄÆgÀªÀªÀÄð£ÀÄ ZÀAzÀæªÀ½î PÉgÉAiÀÄ MqÀØ£ÀÄß

JvÀÛj¹zÀ£ÉAzÀÄ w½zÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ.

§qÀV, CPÀ̸Á°UÀ, PÀªÀiÁägÀ, £ÉÃPÁgÀ, UÁtÂUÀ, PÀÄA¨ÁgÀ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀ¸ÀħÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRåªÁVzÀݪÀÅ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

17

ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ, ªÁå¥ÁgÀUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ¥ÉÇæÃvÁìºÀ«¢ÝvÀÄ. ¸ÀªÀiÁdzÀ°è §ºÀÄvÉÃPÀ d£ÀgÀÄ ªÀuÁð±ÀæªÀÄ zsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß ¥Á°¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¦vÀÈ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁzÀ PÀÄlÄA§ ºÁUÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§PÉÌ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæzsÁ£Àå«vÀÄÛ.

PÀzÀA§gÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ £ÀPÉë

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

18

ªÀÄzsÀÄPÉñÀégÀ zÉêÁ®AiÀÄ, §£ÀªÁ¹

PÀzÀA§gÀÄ ªÉÊ¢PÀ zsÀªÀiÁð£ÀÄAiÀiÁ¬Ä UÀ¼ÁzÀgÀÆ eÉÊ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨ËzÀÞzsÀªÀÄð UÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÇæÃvÁ컹zÀgÀÄ. ºÁ£ÀUÀ¯ï, ¥ÀÅ°UÉgÉ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è eÉÊ£À zÉêÁ®AiÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ «zÁéA¸ÀgÀÄUÀ½UÉ zÁ£ÀzÀwÛUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr PÀ£ÁðlPÀzÀ°è eÉÊ£À ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ ºÀgÀqÀ®Ä GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀgÀÄ.

PÀzÀA§gÀ £Ár£À°è ¨ËzÀÞ zsÀªÀÄðªÀÅ GZÁÒçAiÀÄ ¹ÜwAiÀÄ°èvÀÄÛ. EzÀÄ JgÀqÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÉÃAzÀæUÀ¼ÁzÀ CdAvÀ ªÀÄvÀÄÛ §£ÀªÁ¹AiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArvÀÄÛ. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ºÀ§â, GvÀìªÀUÀ¼À PÉÃAzÀæªÁVzÀݪÀÅ. ¥ÁæPÀÈvÀ-¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉUÉ

¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÄÝ, ªÉÆzÀ®Ä ¥ÁæPÀÈvÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ gÁd¨sÁµÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. PÀ£ÀßqÀªÀÇ d£ÀgÀ ¨sÁµÉ DVvÀÄÛ. CvÀåAvÀ ¥ÁæaãÀªÁzÀ ºÀ°är ±Á¸À£ÀªÀÅ LzÀ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è gÀÆrüAiÀÄ°èzÀÝ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. EzÉà PÀ£ÀßqÀzÀ°è zÉÆgÉvÀ ªÉÆzÀ® ±Á¸À£ÀªÁVzÉ.

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÁ¸ÀÄÛ²®à PÀ¯ÉUÉ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ£ÀÄß PÀzÀA§gÀÄ ºÁQzÀgÀÄ. §£ÀªÁ¹AiÀÄ°è C£ÉÃPÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ §¸À¢UÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÀÄ. PÀzÀA§gÀ PÁ®zÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ G£ÀßvÀ ²PÀët C©üªÀÈ¢ÞUÉÆAqÀÄ ²PÀët PÉÃAzÀæUÀ¼ÁzÀ CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ, §æºÀä¥ÀÅjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ WÀnPÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁÜ¥À£ÉUÉÆAqÀªÀÅ. D PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ vÁ¼ÀUÀÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ §½îUÁªÉAiÀÄ°èzÀݪÀÅ. CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ UÀÄgÀÄPÀÄ®UÀ¼ÁVzÀÄÝ ªÀ¸Àw ±Á¯ÉUÀ¼ÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀݪÀÅ.

UÀAUÀgÀÄ (¸Á.±À. 350 - ¸Á.±À. 1004)UÀAUÀgÁd ªÀA±ÀzÀ G£Àßw ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£Àw PÀ£ÁðlPÀzÀ EwºÁ¸ÀzÀ D¢¨sÁUÀzÀ MAzÀÄ ªÀÄÄRå

CzsÁåAiÀĪÁVzÉ. UÀAUÀªÀA±ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß EPÁë÷éPÀÄ ªÀA±ÀzÀªÀgÉAzÀÄ ºÉýPÉÆAqÀgÀÄ. PÀĪÀ¯Á®, vÀ®PÁqÀÄ ºÁUÀÆ ªÀiÁ£Àå¥ÀÅgÀ (FV£À ªÀÄuÉÚ, £É®ªÀÄAUÀ®, ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ UÁæªÀiÁAvÀgÀ f¯Éè)UÀ½AzÀ gÁdåªÁ½zÀgÀÄ.

zÀrUÀ¤AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ UÀAUÀªÁr gÁdåªÀÅ ÀĪÀiÁgÀÄ 27 ªÀÄA¢ gÁdgÀÄUÀ½AzÀ D¼À®ànÖvÀÄ. zÀÄ«ð¤ÃvÀ£ÀÄ UÀAUÀgÀ¸ÀgÀ°è ¥Àæ¹zÀÞ£ÁzÀªÀ£ÀÄ. C¥ÀæwªÀÄ «ÃgÀ ºÁUÀÆ «zÁéA¸À. ¢ÃWÀðPÁ® D½zÀ EªÀ£ÀÄ vÀ£Àß gÁdåªÀ£ÀÄß §®¥Àr¹PÉƼÀî®Ä ¥ÀÅ£ÁßlªÀ£ÀÄß UÉzÀÄÝPÉÆAqÀ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ C£ÉÃPÀ PÉgÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃgÁªÀjUÁV PÀnÖ¹zÀ£ÉAzÀÄ £À¯Áè¼À vÁªÀÄæ ¥ÀlUÀ½AzÀ w½zÀħgÀÄvÀÛzÉ. FvÀ£ÀÄ ¸Á»vÀå ¥ÉæëÄAiÀiÁVzÀÝ£À®èzÉ ÀévÀB ÀA¸ÀÌøvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÀßqÀ sÁµÉAiÀÄ°è Á»vÀå gÀa¹zÁÝ£É. UÀÄuÁqsÀå£À ªÀqÀØPÀxÁ UÀæAxÀªÀ£ÀÄß ¥ÁæPÀÈvÀ¢AzÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀj¹zÁÝ£É.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°.

ªÀļÀªÀ½î ±Á¸À£ÀªÀÅ ¥ÁæPÀÈvÀ sÁµÉAiÀÄ

¥ÀjZÀAiÀÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. vÁ¼ÀUÀÄAzÀ

±Á¸À£ÀªÀÅ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è zÉÆgÉwgÀĪÀ

¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ±Á¸À£ÀªÁVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

19

UÀAUÀgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

gÁd¤UÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁV ªÀÄAvÁæ¯ÉÆÃZÀ£É ¸À¨sɬÄvÀÄÛ. ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ ««zsÀ DqÀ½vÀ ±ÁSÉUÀ¼À ªÉÄðéZÁgÀuÉ £ÀqɸÀÄwÛzÀÝgÀÄ. UÁæªÀiÁqÀ½vÀªÀÅ ¸ÀĪÀåªÀ¹ÜvÀªÁVvÀÄÛ. UÁæªÀĸÀ¨sÉAiÀÄÄ ¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄ, vÉjUÉ, £ÁåAiÀÄ, £ÉʪÀÄð®å, gÀPÀëuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄwÛ¢ÝvÀÄ. ªÀåªÀ¸ÁAiÀĪÀÅ ªÀÄÄRå PÀ¸ÀĨÁV¢ÝvÀÄ. £ÉÃAiÉÄÎ, PÀªÀiÁäjPÉ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀ¸ÀħÄUÀ½zÀݪÀÅ. EvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ¤ßlÄÖPÉÆArzÀÝgÀÄ.

UÀAUÀgÀ PÁ®zÀ ÀªÀiÁd ºÀ®ªÀÅ ¥ÀAUÀqÀ eÁwUÀ¼ÁV «¨sÀfvÀªÁVzÀÝgÀÆ ¥ÀgÀ¸ÀàgÁªÀ®A©UÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. ¦vÀÈ ¥ÀæzsÁ£À C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¥ÀzÀÞw ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVvÀÄÛ. ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÀvÀå²Ã®vÉ, ¸Áé«Ä¤µÉ×, ±ËAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ vÁ¼Éä JA§ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¨sÁ«AiÀiÁVzÀݪÀÅ.

ZÉÊvÁå®AiÀÄ, zÉêÁ®AiÀÄ, ªÀÄoÀ ºÁUÀÆ CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ ²PÀët ¤ÃqÀĪÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. G£ÀßvÀ «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ §æºÀä¥ÀÅj ªÀÄvÀÄÛ WÀnPÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ½zÀݪÀÅ. vÀ®PÁqÀÄ, ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀ, §APÁ¥ÀÅgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉgÀÆgÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁÕ£Ádð£ÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼ÉAzÀÄ ºÉ¸Àj¸À¯ÁVzÉ.

UÀAUÀgÀÄ eÉÊ£À ªÀÄvÁªÀ®A©UÀ¼ÁzÀÄzÀjAzÀ eÉÊ£ÀªÀÄvÀªÀÅ C©üªÀÈ¢ÞUÉ §A¢vÀÄ. ¥ÀÇdå¥ÁzÀ, ªÀdæ£ÀA¢, CfvÀ¸ÉãÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄUÀ½AzÀ F zsÀªÀÄðªÀÅ d£À¦æAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ. C®èzÉ ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀzÀ°è 58 Cr KPÀ²¯Á UÉƪÀÄämÉñÀégÀ ¥ÀæwªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæwµÁ×¥À£ÉUÉƽ¹ CzÀ£ÀÄß CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞ PÉÃAzÀæªÀ£ÁßV ªÀiÁ¥Àðr¹zÀgÀÄ. ºÀ£ÉßgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉƪÉÄä ªÀĺÁªÀĸÀÛPÁ©üµÉÃPÀ UÉƪÀÄämÉñÀégÀ¤UÉ EA¢UÀÆ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ UÀªÀĤ¹¢ÝÃgÀ®èªÉà ?

¨ÁºÀħ° - UÉƪÀÄämÉñÀégÀ

±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀzÀ UÉƪÀÄämÉñÀégÀ (¨ÁºÀħ°) ªÀÄÆwðAiÀÄÄ «gÀPÀÛ

±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀzÀ UÉƪÀÄämÉñÀégÀ

fêÀ£ÀzÀ ¸ÀAPÉÃvÀªÁVzÉ. £Á®Ì£Éà gÁZÀªÀÄ®è£À ªÀÄAwæAiÀiÁVzÀÝ

ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£ÀÄ EzÀ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀªÀ£ÀÄ. 100 d£À ¸ÀºÉÆÃzÀgÀgÀ°è

¨sÀgÀvÀ »jAiÀĪÀ, ¨ÁºÀħ° QjAiÀĪÀ. ¨sÀgÀvÀ¤UÉ gÁeÁå©üµÉÃPÀªÁzÀ

ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ZÀPÀægÀvÀß zÉÆgÀQ J¯Áè gÁdåUÀ¼À£ÀÄß UÉzÀÄÝ

ZÀPÁæ¢ü¥ÀwAiÀiÁUÀÄvÁÛ£É. CzÀPÀÆÌ ªÉÆzÀ®Ä J¯Áè vÀªÀÄäA¢gÀÆ CªÀ£À

C¢ü¥ÀvÀåªÀ£ÀÄß M¦àPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. DzÀgÉ ¨ÁºÀħ° M¥Àà¢zÁÝUÀ,

AiÀÄÄzÀÞPÉÌ CtÂAiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ. zÀȶÖAiÀÄÄzÀÞ, d®AiÀÄÄzÀÞ, ªÀÄ®èAiÀÄÄzÀÞzÀ°è

¨sÀgÀvÀ ÉÆîÄvÁÛ£É. ªÀÄ®èAiÀÄÄzÀÞzÀ CAvÀåzÀ°è ÁºÀħ° sÀgÀvÀ£À£ÀÄß

ZÀPÀæzÀAvÉ wgÀÄV¹ E£ÉßãÀÄ ©¸ÁqÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀµÀÖgÀ°è ÁºÀħ°AiÀÄ

ªÀÄ£ÀzÀ°è «gÀQÛ GAmÁV, CtÚ£À£ÀÄß PɼÀV½¹ £ÀªÀĸÁÌgÀ ªÀiÁr

¤ªÁðtPÉÌ ºÉÆÃV ¤AvÉà vÀ¥À¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. DzÀgÀÆ

ªÀÄÄQÛAiÀiÁUÀ¢zÁÝUÀ, ÁºÀħ°AiÀÄÄ vÀ£Àß CtÚ£À ÁªÀiÁædåzÀ°è ¤AvÀÄ

vÀ¥À¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀ¤UÉ ¤ªÁðt zÉÆgÀPÀÄwÛ®èªÉAzÀÄ

w½AiÀÄÄvÀÛzÉ. DUÀ ¨sÀgÀvÀ£Éà §AzÀÄ ¨ÁºÀħ°UÉ Erà ¸ÁªÀiÁædåªÉà ¨ÁºÀħ°AiÀÄzÉAzÀÆ, CzÀ£ÀÄß

D¼ÀÄwÛgÀĪÀªÀ£ÀÄ vÁ£ÉAzÀÄ w½¹zÁUÀ ªÉÆÃPÀë ®©ü¸ÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

20

UÀAUÀgÁdgÀÄ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àUÀ½UÉ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀÄ. EªÀgÀÄ ÀÄAzÀgÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß,

§¸À¢UÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ¹zÀgÀÄ. ªÀÄuÉÚAiÀÄ°ègÀĪÀ PÀ¦¯ÉñÀégÀ zÉêÀ¸ÁÜ£À, vÀ®PÁr£À ¥ÁvÁ¼ÉñÀégÀ ªÀÄvÀÄÛ

ªÀÄgÀļÉñÀégÀ, PÉÆïÁgÀzÀ PÉÆïÁgÀªÀÄä, ¨ÉÃUÀÆj£À £ÁUÀgÉñÀégÀ, ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀzÀ UÉƪÀÄämÉñÀégÀ

ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ. UÀAUÀgÀ «²µÀÖ PÉÆqÀÄUÉAiÉÄAzÀgÉ JvÀÛgÀzÀ ªÀiÁ£À¸ÀÛA¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ §æºÀä ªÀiÁ£À¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÀÄ.

¸Á»vÁå©üªÀiÁ¤UÀ¼ÁzÀ UÀAUÀgÁdgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ, ¥ÁæPÀÈvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÀ½UÉ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝjAzÀ UÀæAxÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÁzÀĪÀÅ. EªÀÄär ªÀiÁzsÀªÀ£ÀÄ ‘zÀvÀÛPÀ ÀÆvÀæ’PÉÌ n¥Ààt §gÉzÀ£ÀÄ. zÀÄ«ð¤ÃvÀ£ÀÄ ‘±À¨ÁݪÀvÁgÀ’ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£À®èzÉÃ, UÀÄuÁqsÀå£À ‘ªÀqÀØPÀvÉ’AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ C£ÀĪÁzÀ ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. ²æà ¥ÀÅgÀĵÀ£ÀÄ ‘UÀd±Á¸ÀÛç’ªÀ£ÀÄß, JgÀqÀ£Éà ²ªÀªÀiÁzsÀªÀ£ÀÄ ‘UÀeÁµÀÖPÀ’ PÀ£ÀßqÀ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. PÀ« ºÉêÀĸÉãÀ£ÀÄ ‘gÁWÀªÀ ¥ÁAqÀ«ÃAiÀÄ’ªÀ£ÀÄß, ªÁ¢Ã§¹AºÀ£ÀÄ ‘UÀzÀå aAvÁªÀÄtÂ’ ªÀÄvÀÄÛ ‘µÁvÀæ ZÀÆqÁªÀÄtÂ’AiÀÄ£ÀÄß, £ÉëÄZÀAzÀæ£ÀÄ ‘zÀæªÀå¸ÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀ’ªÀ£ÀÄß, ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£ÀÄ

‘ZÁªÀÅAqÀ ¥ÀÅgÁt’ªÀ£ÀÄß gÀa¹ ¥Àæ¹zÀÞgÁzÀgÀÄ.

vÀ®PÁr£À ¥ÁvÁ¼ÉñÀégÀ zÉêÁ®AiÀÄ

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. PɼÀPÀAqÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹.

1. ¹ªÀÄÄR£ÀÄ ______________ £ÀÄß gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆArzÀÝ£ÀÄ.

2. ºÁ®£ÀÄ §gÉzÀ UÀæAxÀ ______________ .

3. PÀ£ÀßqÀzÀ°è zÉÆgÉvÀ ªÉÆzÀ® ±Á¸À£À ______________ .

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

21

4. PÀzÀA§gÀ gÁdzsÁ¤ §£ÀªÁ¹AiÀÄÄ FV£À ______________f¯ÉèAiÀÄ°èzÉ.

5. UÀAUÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÁd ______________ .

6. ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£ÀÄ gÀa¹zÀ UÀæAxÀ ______________ .

II. ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV GvÀÛj¹.

1 ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ CgÀ¸À£ÁgÀÄ? F ¸ÀAvÀwAiÀÄÄ ºÉÃUÉ QëÃt¹vÀÄ?

2 ±ÁvÀªÁºÀ£À PÀ¯ÉAiÀÄ §UÉÎ §gɬÄj.

3 UÀAUÀgÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ AiÀiÁªÀ ªÀiË®åUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁV¢ÝvÀÄ?

4 UÀAUÀgÀ PÁ®zÀ £Á®ÄÌ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. ±Á¸À£ÀªÀ£ÀÄß NzÀĪÀ §UÉÎ ²PÀëPÀgÀ eÉÆvÉ ZÀað¹.

2. ºÀwÛgÀ«gÀĪÀ MAzÀÄ LwºÁ¹PÀ zÉêÁ®AiÀÄPÉÌ ¨sÉÃn ¤Ãr «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹. ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆqÀ£É ºÀAaPÉƽî.

IV. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.

1. ±Á¸À£ÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ C¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

2. AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ ±Á¸À£ÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃr CzÀgÀ §UÉÎ AiÉÆÃd£É ªÀiÁr.

3. UÀAUÀgÀ gÁdzsÁ¤UÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr. «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀ滹.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

22

CzsÁåAiÀÄ - 10

¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀAaAiÀÄ ¥À®èªÀgÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ¨ÁzÁ«Ä ZÁ¼ÀÄPÀågÀ DgÀA¨sÀ, ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ PÁ®zÀ°è£À ¸ÁªÀiÁædå «¸ÀÛgÀuÉ.

• zsÁ«ÄðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÉãÁqÀ½vÀ, ºÁUÀÆ £ÁåAiÀiÁqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ.

• ¨sÀÆ¥ÀlzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨ÁzÁ«Ä ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ªÁå¦Û.

• PÀAaAiÀÄ ¥À®èªÀgÀ Á»vÀå, zsÀªÀÄð, PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®à ºÁUÀÆ ²PÀët PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ (¸Á±À. 540 - 753)

¸Á.±À. 6£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀĺÁ£ï ±ÀQÛ±Á° gÁdgÀÄUÀ¼ÀÄ D½zÀgÀÄ. CªÀgÉà ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è vÀªÀÄä ¸ÁªÀð¨s˪ÀiÁ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JgÀqÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ® C«aÒ£ÀߪÁV, C¥ÁgÀ ªÉʨsÀªÀ¢AzÀ gÁdå¨sÁgÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ. zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ EwºÁ¸ÀzÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ»¹zÀ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥À槮 gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ.

ZÁ¼ÀÄPÀågÀ D½éPÉ DgÀ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ DgÀA¨sÀUÉÆAqÀÄ JAl£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è PÉÆ£ÉUÉÆArvÀÄ. gÁeÁ dAiÀĹAºÀ£ÀÄ F ªÀA±ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ£ÀÄ. F gÁdªÀA±ÀzÀ CvÀåAvÀ ±ÀQÛ±Á° ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¸ÀgÁAvÀ ZÀPÀæªÀwðAiÉÄAzÀgÉ EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉò. UÀAUÀgÀÄ, PÀzÀA§gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀÄ¥ÀgÀ£ÀÄß UÉzÀÄÝ, FvÀ£ÀÄ vÀ£Àß ZÀPÁæ¢ü¥ÀvÀåªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÀ£ÀÄ.

zÀQët zÀRͤߣÀ°è ¥À®èªÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÉʨsÀªÀ PÁ®zÀ°èzÀÝgÀÄ. zÉÆgÉ ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð£ÀÄ ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ ¥ÀgÀªÀiÁ¢üPÁgÀvÀéªÀ£ÀÄß M¦àPÉƼÀîzÀ PÁgÀt ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ DvÀÀ£À£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ. GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß D¼ÀÄwÛzÀÝ ºÀµÀðªÀzsÀð£À£À£ÀÄß £ÀªÀÄðzÁ £À¢AiÀÄ zÀAqÉAiÀÄ°è vÀqÉUÀnÖ ¸ÉÆð¹, ‘zÀQëuÁ ¥ÀxÉñÀégÀ’, ‘wæ¸ÁUÀgÀUÀ½AzÁªÀÈvÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ C¢ü¥Àw’ JA§ ©gÀÄzÁAQvÀ£ÁzÀ£ÀÄ.

EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòUÉ vÀ£Àß ZÀPÁæ¢ü¥ÀvÀåªÉ®èªÀ£ÀÆß MAzÉà PÉÃAzÀæ¢AzÀ D¼À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ°®è. DzÀÄzÀjAzÀ vÀ£Àß vÀªÀÄä£ÁzÀ PÀÄ§Ó «µÀÄÚªÀzsÀð£À£À£ÀÄß ªÉAV ªÀÄvÀÄÛ dAiÀĹAºÀ£À£ÀÄß UÀÄdgÁvï ¥ÁæAvÀåzÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÁßV £ÉëĹzÀ£ÀÄ. ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðUÀ¼À°è EzÀÄ ªÉAVAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ J£ÀÄߪÀ ºÉ¸Àj£À°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ LzÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ® gÁdå¨sÁgÀ £ÀqɹvÀÄ.

ºÀÆåAiÉÄ£ïvÁìAUÀ£ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdzsÁ¤UÉ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀÝ£ÀÄ. EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉò ªÀÄvÀÄÛ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdåzÀ §UÉÎ «ªÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÁÝ£É. zÉÆgÉAiÀÄÄ £ÁåAiÀĪÁ¢ ºÁUÀÆ PÀgÀÄuÁ¼ÀĪÁVzÀÝ£ÀÄ. ¸ÉÊ£ÀåªÀÅ ²¹Û¤AzÀ PÀÆrzÀÄÝ, ¸ÉʤPÀgÀÄ ªÀÄgÀtPÉÌ ºÉzÀgÀzÉ ªÉÄʪÀÄgÉvÀÄ PÁzÁqÀĪÀ AiÉÆÃzsÀgÁVzÀÝgÀÄ. ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀvÀå¦æAiÀÄgÁVzÀÝgÀÄ. ¸ÀAvÉÆõÀavÀÛgÀÄ, ¸Áé©üªÀiÁ¤UÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¥ÀzÀãjvÀgÀÆ, UËgÀªÀ ¦æAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁd¤µÀ×gÁVzÀÝgÀÄ. gÁd£À°è CvÀåAvÀ UËgÀªÀ, CAvÉAiÉÄà gÁd¤UÉ ¥ÀæeÉUÀ¼À°è C¥ÁgÀ ¦æÃw E¢ÝvÀÄ JAzÀÄ §gÉ¢zÁÝ£É.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

23

ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ £ÀPÉë

EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ D±ÁªÁ¢ ZÀPÀæªÀwð DVzÀÝ£ÀÄ. «zÉò zÉÆgÉUÀ¼ÉÆA¢UÀÆ PÀÆqÀ ¸ÉßúÀªÀÄAiÀÄ ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß FvÀ£ÀÄ ºÉÆA¢zÀÝ£ÀÄ. ¥À²ðAiÀÄ£ï zÉÆgÉAiÀiÁzÀ EªÀÄär RĸÀÄæ«£ÉÆqÀ£É gÁAiÀĨsÁj ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ£ÉAzÀÄ CgÀ¨ï EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀÄ w½¸ÀÄvÁÛgÉ.

PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ vÀ£Àß vÀAzÉAiÀiÁzÀ ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð¤UÉ GAmÁzÀ ¸ÉÆðUÉ ¥À®èªÀgÀ zÉÆgÉAiÀiÁzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ £ÀgÀ¹AºÀªÀªÀÄð£ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ªÉÄÃ¯É ÉÃqÀÄ wÃj¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdåªÀ£ÀÄß DPÀæ«Ä¹ ªÁvÁ¦AiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. ZÁ®ÄPÀågÀ PÀqÉAiÀÄ zÉÆgÉ QÃwðªÀªÀÄð£À PÁ®zÀ°è gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ F ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß DPÀæ«Ä¹zÀgÀÄ.

ZÁ¼ÀÄPÀågÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀ £ÁqÀÄ, £ÀÄr, ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À£ÀÄß É¼É¹, ¥ÉÇö¹, gÀQë¹, zsÀªÀÄð, Á»vÀå, PÀ¯É, ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ°è

CUÁzsÀ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÀªÀgÀÄ. F zÉñÀPÉÌ ‘PÀ£ÁðlPÀ’ JA§ ºÉ¸ÀgÀÄ PÉÆlÖªÀgÀÄ EªÀgÉÃ. PÀ£ÁðlPÀ ZÀjvÉæAiÀÄ°è ¨ÁzÁ«Ä ZÁ¼ÀÄPÀågÀ D½éPÉ CvÀåAvÀ ±ÉæõÀתÀÇ ªÉʨsÀªÀAiÀÄÄPÀÛªÀÇ DzÀ MAzÀÄ AiÀÄÄUÀ. F AiÀÄÄUÀªÀÅ ÉʤPÀ PÉëÃvÀæzÀ°è C®èzÉ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ Á»vÀå gÀAUÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ºÁUÉAiÉÄà UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

24

¸ÀĪÀiÁgÀÄ 200 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® DqÀ½vÀ £ÀqɹzÀgÀÄ. gÁd ¸ÀQæAiÀĪÁV DqÀ½vÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. gÁdåªÀ£ÀÄß «µÀAiÀÄ (f¯Éè) JA§ÄzÁV «AUÀr¹ «µÀAiÀiÁ¢ü¥ÀwAiÀÄÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝ£ÀÄ. UÁæªÀĪÀÅ DqÀ½vÀ WÀlPÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ. UÁæªÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀ»ªÁl£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝgÀÄ.

ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ±ÉʪÀ, ªÉʵÀÚªÀ, eÉÊ£À ªÀÄÄAvÁzÀ J®è ¥ÀAxÀUÀ¼À ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÇæÃvÁ컹zÀgÀÄ. eÉÊ£À zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À ¤ªÀiÁðtPÉÌ EªÀgÀÄ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. ËzÀÞ «ºÁgÀUÀ¼ÀÆ PÀÆqÀ ¥ÉÇæÃvÁì» À®àlÖªÀÅ.

¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV ¨É¼ÉzÀªÀÅ. PÀ£ÀßqÀªÀÅ CªÀgÀ zÉñÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ. F PÁ®zÀ PÁªÀåzÀ°è wæ¥À¢ ±ÉÊ°AiÀÄÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. PÀ£ÀßqÀzÀ°è PÀÈwUÀ¼ÀÄ E®èªÁzÀgÀÆ C£ÉÃPÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°è §gÉAiÀÄ®ànÖªÉ. ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ PÀ¥Éà CgÀ¨sÀlÖ£À ±Á¸À£ÀzÀ MAzÀÄ ¥ÀzÀåªÀÅ wæ¥À¢ ±ÉÊ°AiÀÄ°ègÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.

F PÁ®zÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «zÁéA¸ÀgÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ gÀ«QÃwð, «fÓPÀ ªÀÄvÀÄÛ CPÀ¼ÀAPÀgÀÄ. JgÀqÀ£Éà ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ ¸ÉƸÉAiÀiÁzÀ «fÓPÀ JA§ PÀ«AiÀÄwæAiÀÄÄ §gÉzÀ ‘P˪ÀÄĢêÀĺÉÆÃvÀìªÀ’, ²ªÀ¨sÀmÁÖgÀPÀ£À ‘ºÀgÀ ¥ÁªÀðwÃAiÀÄ’ ªÀÄÄRåªÁzÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ £ÁlPÀUÀ¼ÁVªÉ.

«gÀÆ¥ÁPÀë zÉêÁ®AiÀÄ, ¥ÀlÖzÀPÀ®Äè

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

25

¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ªÀĺÁ£ï ¤ªÀiÁð¥ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀ¯Á ¥ÉæëÄUÀ¼ÀÆ DVzÀÝgÀÄ. ¨ÁzÁ«Ä, LºÉƼÉ, ¥ÀlÖzÀPÀ®ÄèUÀ¼À°è ¸ÉÆUÀ¸ÁzÀ CvÀÄåvÀÌøµÀÖªÁzÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÀÄ. EªÀgÀÄ ‘ZÁ¼ÀÄPÀå ±ÉÊ°’ JA§ «²µÀÖ ²®àPÀ¯Á ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ°è ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ°ègÀĪÀ ²¯ÉAiÀÄ°è PÉÆgÉzÀ UÀĺÁAvÀgÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß EªÀgÀÄ ¤«Äð¹zÀgÀÄ. C£ÉÃPÀ PÀ¯Á«zÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²®àPÁgÀjUÉ EªÀgÀÄ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ.

ZÁ¼ÀÄPÀå ±ÉÊ°AiÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀÄ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ LºÉÆ¼É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀlÖzÀPÀ°è£À°èªÉ. zÉêÁ®AiÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ vÉÆnÖ®ÄUÀ¼À°è LºÉƼÉAiÀÄÄ MAzÁVzÉ.

zÉêÁ®AiÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ PÀæªÀĸÀgÀtÂAiÀÄ «PÁ¸ÀzÀ°è£À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß E°è £ÀqɸÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F ±ÉÊ°AiÀÄÄ ¥ÀlÖzÀPÀ°è£À°è ÀA¥ÀÇtð «PÁ¸À ºÉÆA¢vÀÄ. CAvÉAiÉÄà C°è ¯ÉÆÃPÉñÀégÀ («gÀÆ¥ÁPÀë) ªÀÄvÀÄÛ vÉæöʯÉÆÃPÉñÀégÀ (ªÀÄ°èPÁdÄð£À) ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ UÀĺÉUÀ¼À°ègÀĪÀ «µÀÄÚ, ªÀgÁºÀ, ºÀjºÀgÀ, CzsÀð£ÁjñÀégÀgÀ JvÀÛgÀzÀ «UÀæºÀUÀ¼ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ PÀ¯ÁvÀäPÀ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀÄ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼ÁVªÉ. avÀæPÀ¯ÉUÀÆ E°è ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¹QÌvÀÄ. F PÁ®zÀ CdAvÀ PÀ¯ÉAiÀÄÄ ¯ÉÆÃPÀ «SÁåvÀªÁzÀÄzÀÄ.

PÀAaAiÀÄ ¥À®èªÀgÀÄ (¸Á.±À. 350 - 895)

¥À®èªÀgÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ gÁdgÀÄUÀ¼ÀÄ. zÀQët ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß D½zÀ ªÀA±ÀUÀ¼À°è EªÀjUÉ «±ÉõÀ ¸ÁÜ£À«zÉ. ¸Á.±À. 4£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ ¸Á.±À. 9£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÉ D½zÀgÀÄ. ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è EªÀgÀÄ ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. ±ÁvÀªÁºÀ£À gÁdåªÀÅ CªÀ£ÀwAiÀiÁzÁUÀ ¥À®èªÀgÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÉà ¸ÀܽÃAiÀÄ gÁdgÀÄUÀ¼ÉAzÀÄ WÉÆö¹PÉÆAqÀgÀÄ.

²ªÀ¸ÀÌAzÀªÀªÀÄð£ÀÄ F ÀAvÀwAiÀÄ ªÉÆzÀ® zÉÆgÉAiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ. ¥À®èªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀzÀA§gÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ±ÀvÀÄævÀé ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ZÁ®ÄPÀå ªÀA±ÀzÀ EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ ¥À®èªÀgÀ ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð£À£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ. ªÀÄÄAzÉ §AzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ £ÀgÀ¹AºÀªÀªÀÄð£ÀÄ ¥À®èªÀ gÁdgÀÄUÀ¼À°è CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞ£ÀÄ. vÀ£ÀUÉ ZÁ®ÄPÀågÀ ªÉÄðzÀÝ ¸ÉÃqÀ£ÀÄß wÃj¹PÉÆAqÀÄ EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÆð¹ ªÁvÁ¦AiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. EzÀjAzÀ FvÀ£ÀÄ ‘ªÀĺÁªÀÄ®è’ ªÀÄvÀÄÛ ‘ªÁvÁ¦PÉÆAqÀ’ JA§ ©gÀÄzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ£ÀÄ. FvÀ£À D½éPÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è ºÀÆåAiÉÄ£ïvÁìAUÀ£ÀÄ PÀAaAiÀÄ£ÀÄß zÀ²ð¹zÀÝ£ÀÄ. PÀAa §½AiÀÄ°è£À ÀªÀÄÄzÀæ wÃgÀzÀ°è £ÀgÀ¹AºÀªÀªÀÄð£ÀÄ MAzÀÄ £ÀUÀgÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹, CzÀPÉÌ ‘ªÀĺÁ§°¥ÀÅgÀA’ JA§ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ElÖ£ÀÄ. C£ÉÃPÀ KPÀ²¯Á zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ FvÀ¤AzÀ ¤ªÀiÁðtªÁzÀªÀÅ. C¥ÀgÁfvÀ ¥À®èªÀ£À D½éPÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è ¥À®èªÀ ¸ÁªÀiÁædå ZÉÆüÀgÀ D¢vÀå¤AzÀ PÉÆ£ÉUÉÆArvÀÄ.

PÀ¥Éà CgÀ¨sÀlÖ£À ±Á¸À£ÀzÀ wæ¥À¢ ¥ÀzÀå

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

26

¥À®èªÀgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À°è DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉƽ¹zÀÝgÀÄ. Á»vÀå, zsÀªÀÄð, PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®à ºÁUÀÆ ²PÀëtUÀ¼À°è EªÀgÀ PÁtÂPÉAiÀÄÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ. ªÁvÁ¦AiÀÄ°è ZÁ®ÄPÀågÀÆ, PÀAaAiÀÄ°è ¥À®èªÀgÀÆ D¼ÀÄwÛzÀÝ PÁ®ªÉà zÀQëtzÀ°è «ÃgÀAiÀÄÄUÀ. EªÀgÀ gÁdåªÀÅ ¸ÀzÀÈqsÀ, ¸ÀĪÀå¹ÜvÀªÁVzÀÄÝ, ªÀÄAwæ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAvÁ¢üPÁjUÀ½zÀÝgÀÄ. gÁdåªÀ£ÀÄß ªÀÄAqÀ®, £ÁqÀÄ, UÁæªÀÄUÀ¼ÁV «¨sÁV¹zÀÝgÀÄ. UÁæªÀĸÀ¨sÉAiÀÄÄ UÁæªÀÄzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄwÛ¢ÝvÀÄ. UÁæªÀĨsÉÆÃdPÀ UÁæªÀÄzÀ DqÀ½vÀ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝ£ÀÄ.

¥À®èªÀgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ«Ä¼ÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. PÀAaAiÀÄÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¸Á»vÀåzÀ PÉÃAzÀæªÁVvÀÄÛ. ¥À®èªÀgÀ D¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÀÝ PÀ«UÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀ« (QgÁvÁdÄð¤ÃAiÀÄ) ºÁUÀÆ zÀAr (zÀ±ÀPÀĪÀiÁgÀ ZÀjvÀ). gÁd ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð£ÀÄ ¸ÀévÀB ‘ªÀÄvÀÛÛ «¯Á¸À ¥ÀæºÀ¸À£À’ JA§ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁlPÀªÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ‘¨sÀUÀªÀzÀÄdÄÓPÀ’À UÀæAxÀªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁÝ£É. ¥À®èªÀgÀÄ J¯Áè ªÀÄvÀUÀ½UÀÆ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. ªÉÆzÀ®Ä ¥À®èªÀ zÉÆgÉUÀ¼ÀÄ ¨ËzÀÞªÀÄwÃAiÀÄgÁVzÀÝgÀÄ. £À¼ÀAzÀ «±Àé«zÁ央AiÀÄzÀ ªÀĺÁ£ï «zÁéA¸À zsÀªÀÄð¥Á®£ÀÄ PÀAaAiÀÄ°è d¤¹zÀªÀ£ÀÄ. ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð£ÀÄ eÉÊ£À ªÀÄvÁªÀ®A©AiÀiÁzÀÄzÀjAzÀ £Ár£À°è C£ÉÃPÀ eÉÊ£ÀjzÀÝgÀÄ.

7£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è ±ÉʪÀ- ªÉʵÀÚªÀ ¨sÀQÛ ¥ÀAxÀUÀ¼ÀÄ d£À¦æAiÀĪÁzÀªÀÅ. £ÁAiÀÄ£ÁägÀgÀÄ JA§ 63 AiÀÄw

±ÉæõÀ×gÀÄ ±ÉʪÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀUÉƽ¹zÀgÀÄ. 12 ªÀÄA¢ D¼ÁégÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÉʵÀÚªÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀUÉƽ¹zÀgÀÄ.

F AiÀÄÄUÀªÀÅ sÀQÛ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ GzÀAiÀĪÀ£ÀÄß

ªÀĺÁ§°¥ÀÅgÀ ¥ÀAZÀgÀxÀUÀ¼ÀÄ

PÀArvÀÄ. ªÉÊ¢PÀ zsÀªÀÄðzÀ ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓêÀ£ÀPÀÆÌ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁrvÀÄ. vÀ«Ä½£À°è ±ÉÆèÃPÀUÀ¼ÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀªÀÅ. EzÉà vÀ«Ä¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ ¤¢üAiÀiÁVzÉ.

¥À®èªÀgÀÄ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ ¥ÉæëÄUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. vÀªÀÄä gÁdåzÀ°è EªÀgÀÄ C£ÉÃPÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÀÄ. F zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À°è CvÀÄåvÀÛªÀÄ PÀ¯ÁP˱À®vÉAiÀÄ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¥À®èªÀgÀ ªÁ¸ÀÄÛ²®àªÀ£ÀÄß PÀ°è£À°è PÉÆgÉzÀÄ ªÀiÁrzÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£Á «£Áå¸ÀzÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ JA§ÄzÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.

ªÀĺÁ§°¥ÀÅgÀzÀ°è PÀ°è£À°è PÉÆgÉzÀÄ ªÀiÁrzÀ C£ÉÃPÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. KPÀ²¯ÉUÀ¼À°è CzÀÄãvÀ «UÀæºÀUÀ¼À£ÀÄß PÉwÛ, ©r¸À¯ÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ ºÁUÀÆ ¨sÁUÀªÀvÀzÀ PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. E°è£À ¥ÀAZÀ gÀxÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ KPÀ²¯Á zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÁVªÉ. ‘CdÄð£À£À vÀ¥À¸ÀÄì’ J£ÀÄߪÀ PÉvÀÛ£É zÀȱÀåªÀÅ CvÀÄåvÀÛªÀÄ PÀ¯ÁPÀÈwAiÀiÁVzÉ.

PÀAaAiÀÄ°è£À PÉʯÁ¸À£ÁxÀ, KPÁA§gÀ£ÁxÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊPÀÄAoÀ ¥ÉgÀĪÀiÁ¼ÀgÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀĺÁ§°¥ÀÅgÀzÀ PÀqÀ®zÀAqÉAiÀÄ zÉêÁ®AiÀÄ ¥ÁæaãÀ sÁgÀvÀ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¤zÀ±Àð£ÀUÀ¼ÁVªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

27

zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ zsÁ«ÄðPÀ ºÁUÀÆ PÀ¯ÁvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À PÉÃAzÀæUÀ¼ÁzÀªÀÅ. zÉêÁ®AiÀÄzÀ CAUÀ¼ÀUÀ¼À°è ¸ÀAeÉ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀÄ PÀ¯ÉvÀÄ C£ÉÃPÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. «gÁªÀÄ ªÉüÉAiÀÄ°è d£ÀgÀÄ E°è À¨sÉ ÉÃgÀÄwÛzÀÄÝ, ¥ÀÅgÁt ±ÀæªÀt CxÀªÁ sÀQÛVÃvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. »ÃUÁV zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.

¥À®èªÀgÀÄ M¼ÉîAiÀÄ £ËPÁ§®ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. E°è£À ªÀvÀðPÀgÀÄ ªÀÄ®AiÀÄ, EAqÉÆãÉöAiÀiÁ ºÁUÀÆ EvÀgÉ DUÉßÃAiÀÄ KµÁå gÁµÀÖçUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÁtÂdå ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ ªÀÄvÀ, ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ, ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼ÀÄ D zÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁr.

1. ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ ¸ÉÆð¹zÀ ¥À®èªÀgÀ zÉÆgÉ ____________ .

2. PÀ£ÁðlPÀ JA§ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PÉÆlÖ gÁdªÀA±ÀzÀªÀgÀÄ ______________ .

3. ‘ºÀgÀ ¥ÁªÀðwÃAiÀÄ’ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ £ÁlPÀzÀ PÀvÀðÈ ______________ .

4. ‘ªÁvÁ¦PÉÆAqÀ’ JA§ ©gÀÄzÀÄ ¥ÀqÉzÀ ¥À®èªÀgÀ gÁd ______________ .

5. ‘CdÄð£À£À vÀ¥À¸ÀÄì’ JA§ PÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄÄ ______________ zÀ°èzÉ.

II. ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV PɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.

1. JgÀqÀ£Éà ¥ÀÅ°PÉò ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ «¸ÀÛj¹zÀ£ÀÄ?

2. ZÁ¼ÀÄPÀågÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ §UÉÎ w½¹.

3. ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀå¦æAiÀÄgÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉ ¸À»vÀ «ªÀj¹.

4. PÀAaAiÀÄ£Áß½zÀ ¥À®èªÀ CgÀ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

5. ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ vÀ«Ä½UÉ ¥À®èªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ jÃw ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ?

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÉ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÉãÉA§ÄzÀ£ÀÄß UÀÄA¦£À°è ZÀað¹.

2. wæ¥À¢AiÀÄ §UÉÎ PÀ£ÀßqÀ sÁµÁ ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ½AzÀ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»w w½¬Äj.

3. PÀAa¥ÀÅgÀ - ªÀĺÁ§°¥ÀÅgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÉ MAzÀÄ ¥ÀæªÁ¸À K¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ.

IV. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.

1. AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¸ÀܽÃAiÀÄ LwºÁ¹PÀ ¸ÀܼÀUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀ滹.

2. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À avÀæ ©r¹, ¸ÀAUÀ滹j. MAzÀÄ D®âA vÀAiÀiÁj¹.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

28

CzsÁåAiÀÄ - 11

ªÀiÁ£ÀåSÉÃlzÀ gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• gÁµÀÖçPÀÆl ªÀA±À ¸ÁÜ¥ÀPÀ, zÀAwzÀÄUÀð, ¥ÀæªÀÄÄR zÉÆgÉ CªÉÆÃWÀªÀµÀð.

• DqÀ½vÀ, ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®à PÉëÃvÀæPÉÌ gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀ, ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÁ®zÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ (¸Á.±À. 753 - 973)

gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ PÀ£ÀßrUÀgÀÄ. ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è ZÁ®ÄPÀågÀ ¸ÁªÀÄAvÀgÁVzÀݪÀgÀÄ. C£ÀAvÀgÀ ¸ÀévÀAvÀægÁV zÀQëtzÀ°è «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ MqÉAiÀÄgÁV ¥Àæ¹zÀÞgÁzÀªÀgÀÄ. PÀ£ÀßqÀ£Ár£À EwºÁ¸ÀzÀ°è gÁµÀÖçPÀÆlgÀ AiÀÄÄUÀªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÀÄ. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ªÉʨsÀªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀgÁPÁµÀ×vÉUÉwÛzÀÝ QÃwðAiÀÄÄ EªÀjUÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ. GvÀÛgÀzÀ £ÀªÀÄðzÁ £À¢¬ÄAzÀ zÀQëtzÀ PÁªÉÃj £À¢AiÀĪÀgÉUÉ ºÀgÀrzÀ ¸ÁªÀiÁædå, J¯ÉÆèÃgÁzÀ PÉʯÁ¸À£ÁxÀ zÉêÁ®AiÀÄ, PÀ£ÀßqÀzÀ ªÉÆzÀ® UÀæAxÀ `PÀ«gÁdªÀiÁUÀð' EªÉ®èªÀÇ EªÀgÀ£ÀÄß CdgÁªÀÄgÀgÀ£ÁßV¹zÉ.

zÀAwzÀÄUÀð¤AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ÁªÀiÁædå PÀȵÀÚ, EªÀÄär UÉÆëAzÀ, zsÀÄæªÀ, ªÀÄĪÀÄär UÉÆëAzÀ, CªÉÆÃWÀªÀµÀð ªÀÄÄAvÁzÀªÀjAzÀ ªÀÄÄAzÀĪÀgÉzÀÄ, ¥ÀgÁPÁµÀ×vÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄnÖvÀÄ. CªÉÆÃWÀªÀµÀð£À ¥ÁægÀA©üPÀ D½éPÉAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ CqÉvÀqÉUÀ½AzÀ PÀÆrvÀÄÛ. DzÀgÉ PÀzÀ£ÀUÀ¼À°è EµÀÖ«®èzÀ EªÀ£ÀÄ ¥Àæ±ÁAvÀ ªÁvÁªÀgÀt §AiÀĹzÀ£ÀÄ. UÀAUÀgÉÆqÀ£É ºÁUÀÆ ¥À®èªÀgÉÆqÀ£É «ªÁºÀ ¸ÀA§AzsÀ¢AzÀ ªÉʵÀªÀÄåªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¹zÀ£ÀÄ. ±ÁAw¦æAiÀÄ£ÁzÀÄzÀjAzÀ GvÀÛgÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÁªÀiÁædåUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀ£ÀÄ. ¥À²ÑªÀÄ PÀgÁªÀ½AiÀÄ°è£À §AzÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀĺÁ£ï ªÁtÂdå PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀÄÝzÀjAzÀ, ¥À²ðAiÀiÁ, CgÉéAiÀiÁUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ C¥ÁgÀ L±ÀéAiÀÄðªÀ£ÀÄß UÀ½¹vÀÄ. C£ÉÃPÀ ¥ÀæªÁ¹UÀgÀÄ, ªÀvÀðPÀgÀÄ F ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ZÀPÁæ¢ü¥ÀvÀåªÀ£ÀÄß ÀAzÀ²ð¹zÀgÀÄ. CªÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR£ÁzÀªÀ£ÀÄ CgÀ¨ï AiÀiÁwæPÀ ¸ÀįÉʪÀiÁ£ï. EªÀ£ÀÄ CªÉÆÃWÀªÀµÀð£À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ, `dUÀwÛ£À £Á®égÀÄ ¥À槮 ZÀPÀæªÀwðUÀ¼À°è M§â£ÉA¢zÁݣɒ.

CªÉÆÃWÀªÀµÀð£ÀÄ ±ÀÆgÀ£ÀÆ ºÁUÀÆ ±ÁAw¦æAiÀÄ£ÀÄ. J¯Áè ªÀÄvÀUÀ½UÀÆ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀ£ÀÄ. EªÀ£À £ÀAvÀgÀ EªÀÄär PÀȵÀÚ, ªÀÄĪÀÄÄär EAzÀæ, ªÀÄĪÀÄÄär PÀȵÀÚ D½éPÉ £ÀqɹzÀgÀÄ. JgÀqÀ£Éà PÀPÀð£À PÁ®zÀ°è£À DqÀ½vÀ zÀħð®vÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀÄAvÀgÁVzÀÝ PÀ¯Áåt ZÁ®ÄPÀå JgÀqÀ£Éà vÉÊ®¥À£À GzÀAiÀÄPÉÌ zÁjAiÀiÁV EzÀÄ gÁµÀÖçPÀÆlgÀ D½éPÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆ£ÉUÉƽ¹vÀÄ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ gÁdvÀéªÀÅ ªÀA±À¥ÁgÀA¥ÀgÀåªÁVvÀÄÛ. CgÀ¸ÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄAwæ ªÀÄAqÀ®«gÀÄwÛvÀÄÛ. ªÀÄAwæ ªÀÄAqÀ®zÀ°è «zÉòà ªÀåªÀºÁgÀ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀ ªÀĺÁ ÀA¢ü«UÀæ»AiÉÄA§

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

29

UÀtå£ÀÄ EzÀÝ£ÀÄ. DqÀ½vÀzÀ C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV ¸ÁªÀiÁædå ªÀ£ÀÄß gÁµÀÖç (ªÀÄAqÀ®), «µÀAiÀÄ, £ÁqÀÄ, UÁæªÀÄUÀ¼ÁV «¨sÀf¸À¯ÁVvÀÄÛ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ £ÀPÉë

UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå ÀܤUÉ UÁæªÀÄ¥Àw CxÀªÁ ¥Àæ sÀÄUÁªÀÅAqÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ. UÁæªÀÄ ÉÊ£ÀåPÉÌ FvÀ£Éà ªÀÄÄRå ÀÜ. UÁæªÀÄ ÉQÌUÀ FvÀ£À ÀºÁAiÀÄPÀ. UÁæªÀÄ À sÉUÀ¼ÀÆ EzÀݪÀÅ. £ÁqÀÄUÀ¼À°è

£ÁqÀUÁªÀÅAqÀ JA§ C¢üPÁj EgÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. EzÉà jÃw «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçUÀ¼À ªÉÄÃ®Æ C¢üPÁjUÀ½zÀÝgÀÄ. «µÀAiÀÄ¥Àw ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖç¥Àw f¯Éè CxÀªÁ «µÀAiÀÄPÀÆÌ ºÁUÀÆ gÁµÀÖçPÀÆÌ C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ.

¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄ, ¸ÀgÀPÀÄ, ªÀÄ£É, CAUÀrUÀ¼À ªÉÄð£À ¸ÀÄAPÀ, £À¢ zÁn¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÀÈwÛUÀ¼À ªÉÄð£À vÉjUÉ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ gÁdåzÀ DzÁAiÀĪÁVzÀݪÀÅ. «zÉò ªÁå¥ÁgÀ¢AzÀ gÁdåPÉÌ C¥ÁgÀ ¸ÀÄAPÀ §gÀÄwÛvÀÄÛ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÁ®zÀ°è gÁdgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ JgÀqÀPÀÆÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀÄ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ°è CvÀÄåvÀÛªÀÄ UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀªÀÅ. wæ«PÀæªÀÄ£ÀÄ ‘£À¼ÀZÀA¥ÀÅ’ JA§ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¸Á»vÀåzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ZÀA¥ÀÀÇPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. ºÀ¯ÁAiÀÄÄzsÀ£ÀÄ ‘PÀ«gÀºÀ¸Àå’ªÀ£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ, f£À¸ÉãÀ, UÀtÂvÀdÕ ªÀĺÁ«ÃgÁZÁAiÀÄð, ªÁåPÀgÀt ±Á¸ÀÛçdÕ£ÁzÀ ±ÀPÀmÁAiÀÄ£À, UÀÄt¨sÀzÀæ, «ÃgÀ¸ÉãÀ, CªÉÆÃWÀªÀµÀð£À D¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÀÝgÀÄ. D¢PÀ« ¥ÀA¥À£ÀÄ ‘D¢¥ÀÅgÁt’, `«PÀæªÀiÁdÄð£À «dAiÀÄ'ªÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀzÀ°è §gÉzÀ£ÀÄ. G¨sÀAiÀÄPÀ« ZÀPÀæªÀwð ¥ÉÇ£ÀߣÀÄ ‘±ÁAw¥ÀÅgÁt’ªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

30

CªÉÆÃWÀªÀµÀð£À D¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÀÝ ²æà «dAiÀÄ ‘PÀ«gÁdªÀiÁUÀð’ªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. EzÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ ªÉÄÃgÀÄPÀÈwAiÀiÁVzÉ. EzÀjAzÀ PÀ£ÀßqÀ Á»vÀåªÀÅ ¥ÁæaãÀ

PÁ®¢AzÀ®Æ ɼÉzÀÄ §A¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ.

D¢PÀ« ¥ÀA¥À£À ºÉ¸Àj£À°è ºÀA¦ PÀ£ÀßqÀ

«±Àé«zÁ央AiÀĪÀÅ, ‘£ÁqÉÆÃd’ JA§ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß

PÀ£ÁðlPÀzÀ »jAiÀÄ ¸ÁzsÀPÀjUÉ ¤ÃqÀÄvÁÛ §A¢zÉ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÁ®zÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀߪÁzÀ UÀzÀåPÀÈw

‘ªÀqÁØgÁzsÀ£É’, ²ªÀPÉÆÃmÁÖZÁAiÀÄð EzÀgÀ PÀvÀÈð. EzÀÄ

eÉÊ£À zsÁ«ÄðPÀ PÀxÉUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ. E°è PÀ£ÀßqÀ zÉùUÉ

«±ÉõÀ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ zÉÆgÀQzÉ. ¸À¤ßªÉñÀ, gÀZÀ£É, ¥ÁvÀæ¸ÀȶÖ,

¸ÀAªÁzÀUÀ¼À°è ÀfêÀvÉ EzÉ. ¥ÀA¥À ¥ÀǪÀðAiÀÄÄUÀzÀ ±ÉæõÀ×

UÀzÀå UÀæAxÀªÁVzÀÄÝ, Erà PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ZÀjvÉæAiÀÄ°è

agÀAvÀgÀªÁV ¤®èvÀPÀÌ PÀÈwAiÀiÁVzÉ.

PÉʯÁ¸À zÉêÁ®AiÀÄ, J¯ÉÆèÃgÀ

£ÁqÉÆÃd ¥ÀA¥À

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

31

CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄoÀUÀ¼ÀÄ CA¢£À ¥ÀæªÀÄÄR ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. ÀA¸ÀÌøvÀ, ªÉÃzÀ, eÉÆåÃwµÀå, vÀPÀð±Á¸ÀÛç, ¥ÀÅgÁtUÀ¼À°è ²PÀët ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ©eÁ¥ÀÅgÀ f¯ÉèAiÀÄ EAr vÁ®ÆèQ£À ¸Á¯ÉÆlV ¥ÀæªÀÄÄR «zÁå PÉÃAzÀæUÀ¼À¯ÉÆèAzÁVvÀÄÛ.

gÁµÀÖçPÀÆl CgÀ¸ÀgÀÄ ²ªÀ ªÀÄvÀÄÛ «µÀÄÚ«£À DgÁzsÀPÀgÁVzÀÝgÀÄ. eÉÊ£À ªÀÄvÀ gÁeÁ±ÀæAiÀÄ ¥ÀqÉzÀ ¥À槮 ªÀÄvÀªÁVvÀÄÛ. DzÀgÀÆ J¯Áè ªÀÄvÀUÀ½UÀÆ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀÄ. C£ÉÃPÀ ²ªÀ, «µÀÄÚ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÁÝgÉ.

gÁµÀÖçPÀÆl CgÀ¸ÀgÀÄ PÀ¯Á¥ÉÇõÀPÀgÁVzÀÝgÀÄ. J¯ÉÆèÃgÀ ªÀÄvÀÄÛ J°¥sÉAmÁUÀ¼À°è PÀ°è£À°è PÉÆgÉzÀÄ ªÀiÁrgÀĪÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÀ¯ÉUÉ EªÀgÀÄ ¤ÃrgÀĪÀ GvÀÛªÀÄ PÁtÂPÉUÀ¼ÁVªÉ. MAzÀ£Éà PÀȵÀÚ£ÀÄ PÉÆgɹzÀ J¯ÉÆèÃgÁzÀ PÉʯÁ¸À ªÀÄA¢gÀªÀÅ KPÀ²¯ÉAiÀÄ CzÀÄãvÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÉ. 100 Cr JvÀÛgÀ, 276 Cr GzÀÝ ºÁUÀÆ 154 Cr CUÀ®ªÁVzÀÄÝ, §ÈºÀvï §AqÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆgÉzÀÄ PÀlÖ¯ÁVzÉ. C°èAiÉÄà ¥Àæ¹zÀÞ zÀ±ÁªÀvÁgÀ UÀĺÁ®AiÀÄ«zÉ. ªÀÄÄA¨ÉÊ §½AiÀÄ J°¥sÉAmÁzÀ UÀĺÉUÀ¼À°èAiÀÄ ²®àPÀ¯ÉAiÀÄÄ gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÁ®zÀ ²®àPÀ¯ÉUÉ ªÀÄÄPÀÄl¥ÁæAiÀĪÁVzÉ. CzsÀð£ÁjñÀégÀ, ªÀĺÉñÀªÀÄÆwð (wæªÀÄÄR) «UÀæºÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÆUÀ¸ÁV PÉvÀÛ¯ÁVzÉ. gÁAiÀÄZÀÆgÀÄ f¯Éè ²gÀªÁ¼ÀzÀ°è EªÀgÀ PÁ®zÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ½ªÉ. ¥ÀlÖzÀPÀ°è£À°è ¸ÀÄAzÀgÀ f£ÀzÉêÁ®AiÀÄ«zÉ.

PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ (¸Á.±À. 973 - ¸Á.±À. 1189)

PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ PÁ®ªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ ZÀjvÉæAiÀÄ°èAiÉÄà UËgÀªÀAiÀÄÄvÀªÁzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÉ. EªÀgÀÄ PÀ¯É, ¸Á»vÀå, ²PÀëtUÀ½UÉ «±ÉõÀ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉUÀ¼À

¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ «±ÉõÀ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤Ãr CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆlÖgÀÄ. ¥Àæ¹zÀÞ PÀ£ÀßqÀ PÀ«UÀ¼ÁzÀ

zÀÄUÀð¹AºÀ, gÀ£Àß, £ÁUÀZÀAzÀæ, ªÀÄÄAvÁzÀªÀjUÉ D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀgÀÄ. EzÉà PÁ®zÀ°è ɼÀQUÉ §AzÀzÀÄÝ

ªÀZÀ£À ¸Á»vÀå. PÀ¯ÁåtªÉA§ ºÉƸÀ £ÀUÀgÀªÀ£ÀÄß PÀnÖ gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrzÀ QÃwð MAzÀ£ÉÃ

¸ÉÆêÉÄñÀégÀ¤UÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ.

gÁµÀÖçPÀÆlgÀ ¸ÁªÀÄAvÀ£ÁVzÀÝ JgÀqÀ£Éà vÉÊ®¥À£ÀÄ gÁµÀÖçPÀÆlgÀ gÁd JgÀqÀ£Éà PÀPÀð£À£ÀÄß

¥ÀgÁ¨sÀªÀUÉƽ¹ ªÀiÁ£ÀåSÉÃlªÀ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀÄ PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀå ÁªÀiÁædå Áܦ¹zÀ£ÀÄ. ÀĪÀiÁgÀÄ

24 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® DqÀ½vÀ £ÀqɹzÀ£ÀÄ. F ªÀA±ÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR CgÀ¸ÀgÀ°è MAzÀ£Éà ¸ÉÆêÉÄñÀégÀ

¥ÀæªÀÄÄR£ÁzÀªÀ£ÀÄ. PÀ¯ÁåtªÉA§ ºÉƸÀ £ÀUÀgÀªÀ£ÀÄß PÀnÖ¹ gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ. EzÉÃ

©ÃzÀgï f¯ÉèAiÀÄ §¸ÀªÀ PÀ¯Áåt J¤¹zÉ. FvÀ£ÀÄ C£ÉÃPÀ AiÀÄÄzÀÞUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁV §AzÀgÀÆ

¸ÁªÀiÁædåªÀÅ UÁvÀæzÀ°è PÀÄAzÀzÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆAqÀ£ÀÄ. ZÉÆüÀgÀ gÁeÁ¢ügÁd£À£ÀÄß ‘PÉÆ¥ÀàA’ JA§°è

¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.

(¸Á.±À. 1076gÀ°è) MAzÀ£Éà ¸ÉÆêÉÄñÀégÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ DgÀ£ÉAiÀÄ «PÀæªÀiÁ¢vÀå£ÀÄ F ªÀA±ÀzÀ

±ÉæõÀ×£ÁzÀ CgÀ¸À. C¸ÁzsÁgÀt «ÃgÀ, GvÀÛªÀÄ DqÀ½vÀUÁgÀ. EªÀ£ÀÄ ¸Á.±À. 1076gÀ°è ZÁ¼ÀÄPÀå «PÀæªÀÄ

±ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ£ÀÄ. EªÀ£ÀÄ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ «µÀÄÚªÀzsÀð£À£À §AqÁAiÀÄ CqÀV¹zÀ£ÀÄ. ²æîAPÉAiÀÄ

CgÀ¸À£ÁzÀ «dAiÀĨÁºÀÄ«£ÉÆA¢UÉ ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢zÀÝ£ÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

32

DgÀ£Éà «PÀæªÀiÁ¢vÀå ºÁUÀÆ ªÀÄÆgÀ£Éà ¸ÉÆêÉÄñÀégÀ£À £ÀAvÀgÀ §AzÀ gÁdgÀÄUÀ¼À PÁ®zÀ°è

CzÀgÀ®Æè £Á®Ì£Éà ¸ÉÆêÉÄñÀégÀ£À PÁ®zÀ°è gÁdåªÀÅ QëÃt¹, PÀ®ZÀÄj ©dÓ¼À£ÀÄ PÀ¯ÁåtªÀ£ÀÄß

DPÀæ«Ä¹ ¸ÀévÀAvÀæªÁV D¼ÀvÉÆqÀVzÀ£ÀÄ. EzÉà PÁ®zÀ°è ¨É¼ÀQUÉ §AzÀªÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ, zsÁ«ÄðPÀ

PÁæAwAiÀÄ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁrzÀ ²æÃdUÀeÉÆåÃw §¸ÀªÉñÀégÀgÀÄ. EªÀgÀÄ «ÃgÀ±ÉʪÀ ¥ÀAxÀzÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß

d£À¸ÁªÀiÁ£ÀåjUÀÆ vÀ®Ä¦¸ÀĪÀ PÉÊAPÀAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀgÀÄ.

EªÀ£À PÁ®zÀ°èzÀÝ «eÁÕ£ÉñÀégÀ£ÀÄ («ÄvÁPÀëgÀzÀ PÀvÀÈð) Qëw vÀ®zÀ°è PÀ¯ÁåtzÀAvÀºÀ £ÀUÀgÀ »A¢gÀ°®è,

ªÀÄÄA¢gÀ¯ÁgÀzÀÄ. «PÀæªÀiÁ¢vÀå£ÀAvÀºÀ zÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAr®è, PÉý®è JAzÀÄ ºÉýzÁÝ£É.

§¸ÀªÉñÀégÀgÀÄ ªÀÄÈzÀĪÁzÀ G¥ÀzÉñÀ,

PÀlĪÁzÀ «qÀA§£É (nÃPÉ), GUÀæªÁzÀ

JZÀÑjPÉ JA§ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À°è G¥ÀzÉñÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ.

²ªÀ£À°è C£À£Àå sÀQÛ¬ÄAzÀ ±ÀgÀtÄ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÉÆAzÉà ªÀÄÄQÛUÉ

ªÀiÁUÀð JAzÀÄ ¨ÉÆâü¹zÀgÀÄ. C®èzÉ CªÀgÀÄ ‘PÁAiÀÄPÀªÉÃ

PÉʯÁ¸À‘JAzÀÄ ¸ÁjzÀgÀÄ. C£ÀĨsÀªÀ ªÀÄAl¥ÀªÀ£ÀÄß ¸Á.±À.

1162gÀ°è ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. d£ÀjUÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ w½UÀ£ÀßqÀzÀ°è

ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ ªÀÄ£À¹ìUÉ £ÁlĪÀAvÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.

§¸ÀªÉñÀégÀgÀÄ

PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ®ÄPÀågÀÄ ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ®ÄPÀågÀAvÉAiÉÄà «±ÉõÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÁÝgÉ. gÁdvÀéªÀÅ ªÀA±À¥ÁgÀA¥ÀgÀåªÁVvÀÄÛ. gÁdåªÀ£ÀÄß ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁVAiÀÄÆ (ªÀÄAqÀ®) ªÀÄvÀÄÛ QgÀÄ ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁVAiÀÄÆ (£ÁqÀÄUÀ¼ÀÄ) «AUÀr¸À¯ÁVvÀÄÛ. EzÀ®èzÉ PÀA¥ÀtUÀ¼ÀÄ (FV£À ºÉÆç½) EzÀÄÝ UÁæªÀÄUÀ¼À DqÀ½vÀPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÀݪÀÅ.

£ÁtåUÀ¼ÀÄ

¨sÀÆ PÀAzÁAiÀĪÀÅ gÁdåzÀ ªÀÄƯÁzÁAiÀĪÁVvÀÄÛ. DzÁAiÀÄzÀ EvÀgÉ ªÀÄÆ®UÀ¼À°è ªÀiÁgÁl vÉjUÉ, ¸ÀÄAPÀ, ªÀÈwÛ vÉjUÉ ¸ÉÃjzÀݪÀÅ. ¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÁVAiÉÄà ‘PÀrvÀªÉUÀðqÉ’ JA§ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉëĸÀ¯ÁVvÀÄÛ. ªÁå¥ÁgÀzÀ°è ºÁUÀÆ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è ««zsÀ ±ÉæÃtÂUÀ½zÀݪÀÅ. ZÁ®ÄPÀågÀ PÁ®zÀ°è ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ zÉÆgÀQvÀÄ. eÉÊ£À «zÁéA¸ÀgÀ £ÉgÀ«¤AzÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆA¢vÀÄ. gÀ£ÀߣÀÄ §gÉzÀ ‘UÀzÁAiÀÄÄzÀÞ’ (¸ÁºÀ¸À©üêÀÄ «dAiÀÄ), zÀÄUÀð¹AºÀ£À ‘¥ÀAZÀvÀAvÀæ’, ©®ít£À ‘«PÀæªÀiÁAPÀzÉêÀ ZÀjvÀ’, £ÀAiÀĸÉãÀ£À ‘zsÀªÀiÁðªÀÄÈvÀ’ ºÁUÀÆ «eÁÕ£ÉñÀégÀ£ÀÄ §gÉzÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ UÀæAxÀ ‘«ÄvÁPÀëgÀ’ ªÀÄÄRåªÁzÀ UÀæAxÀUÀ¼ÁVªÉ. gÁd ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

33

¸ÉÆêÉÄñÀégÀ£ÀÄ §gÉzÀ ‘ªÀiÁ£À¸ÉÆïÁè¸À’ ÀA¸ÀÌøvÀ «±ÀéPÉÆñÀªÉ¤¹zÉ. ZÁ®ÄPÀågÀ PÁ®zÀ «²µÀ× PÉÆqÀÄUÉ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀå. §¸ÀªÀtÚ, CPÀ̪ÀĺÁzÉë, C®èªÀÄ¥Àæ¨sÀÄ, ªÀiÁZÀAiÀÄå ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ UÀtå ªÀZÀ£ÀPÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ.

UÀzÁåt, ¥Àt, zÀÄæªÀÄä, ¥ÉÇ£ï, ÀĪÀtð JA§ £ÁtåUÀ¼À£ÀÄß lAQ¸À®Ä ®PÀÄÌAr ºÁUÀÆ ÀÆr JA§°è

lAPÀ¸Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ.

¸Á»vÁå©üªÀiÁ¤UÀ¼ÁzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ PÀ¯ÁgÁzsÀPÀgÁVzÀÝgÀÄ. PÀ¯ÉAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀ. ®PÀÄÌArAiÀÄ PÁ²«±ÉéñÀégÀ, ElVAiÀÄ ªÀĺÁzÉêÀ zÉêÁ®AiÀÄ, PÀÄgÀĪÀwÛAiÀÄ ªÀÄ°èPÁdÄð£À ªÀÄA¢gÀ, UÀzÀV£À wæPÀÆmÉñÀégÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ EªÀgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁVªÉ. F ªÀA±ÀzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ £ÀÆgÁgÀÄ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ PÀ£ÀßqÀ £ÁqÀ£ÀÄß PÀ¯ÉUÀ¼À ©ÃqÀ£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀ°è CªÀÄÆ®å PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÁÝgÉ.

EªÀgÀ PÁ®zÀ°è ÀAVÃvÀ £ÀÈvÀåUÀ¼ÀÆ C©üªÀÈ¢ÞUÉÆAqÀªÀÅ. ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå ÉêÉUÉ PÀ¯Á«zÀgÀ£ÀÄß £ÉÃ«Ä ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ªÀĺÁgÁt ZÀAzÀæ¯ÉÃSÉAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ ÀAVÃvÀ «zÁéA¸ÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀÈvÀåUÁwðAiÀÄjUÉ D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀݼÀÄ. ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå, PÀ¯É, D¨sÀgÀt ªÀÄÄAvÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ‘ªÀiÁ£À¸ÉÆïÁè¸À’ ºÁUÀÆ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ dUÀzÉÃPÀªÀÄ®è£À ‘¸ÀAVÃvÀ ZÀÆqÁªÀÄtÂ’ UÀæAxÀUÀ¼À°è ªÀåPÀÛªÁVªÉ.

PÁ²Ã«±ÉéñÀégÀ zÉêÁ®AiÀÄ, ®PÀÄÌAr

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

34

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁr.

1. gÁµÀÖçPÀÆl ªÀA±ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ ______________ .

2. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ CªÀ£ÀwUÉ PÁgÀt£ÁzÀ PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ®ÄPÀågÀ CgÀ¸À ______________ .

3. ‘PÀ«gÀºÀ¸Àå’ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀªÀ£ÀÀÄ ______________ .

4. ¥ÉÇ£ÀߣÀÄ gÀa¹zÀ ¥Àæ¹zÀÞ PÁªÀå ______________ .

5. PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ ______________ .

6. ‘¸ÁªÀiÁfPÀ PÁæAwAiÀÄ ºÀjPÁgÀ’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀħºÀÄzÁzÀªÀgÀÄ______________ .

II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV GvÀÛj¹.

1. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ºÉÃVvÀÄÛ?

2. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ §gɬÄj.

3. J¯ÉÆèÃgÀzÀ PÉʯÁ¸À zÉêÀ¸ÁÜ£ÀzÀ §UÉÎ §gɬÄj.

4. PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ AiÀiÁªÀ jÃw GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀgÀÄ?

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ PÁ®zÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀÝ AiÀiÁgÁzÀgÀÆ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄUÀ¼À eÉÆvÉ «µÀAiÀÄ ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

2. ªÀiÁ£ÀåSÉÃl, J¯ÉÆèÃgÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ PÉÃAzÀæUÀ½UÉ MAzÀÄ ¥ÀæªÁ¸À K¥Àðr¹.

IV. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.

1. £Á®ÄÌ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr J¯ÉÆèÃgÀzÀ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ UÀĺÁ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð ªÀiÁr MAzÀÄ ¥Àæ§AzsÀ §gɬÄj.

2. ªÀiÁ£ÀåSÉÃlzÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹.

3. §¸ÀªÀtÚ£ÀªÀgÀ fêÀ£À ZÀjvÉæAiÀÄ §UÉÎ MAzÀÄ ¥Àæ§AzsÀ §gɬÄj.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

35

CzsÁåAiÀÄ - 12

ZÉÆüÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ZÉÆüÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ «¸ÀÛgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

• ºÉÆAiÀÄì¼À ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ, ¸Á»vÀåzÀ ºÁUÀÆ PÀ¯É, ªÁ¸ÀÄÛ²®à PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrzÀ

PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ.

ZÉÆüÀgÀÄ (¸Á.±À. 850 - 1279)

EªÀgÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À ¥À®èªÀgÀ £ÀAvÀgÀ zÀQëtzÀ°è 9£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ 13£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÉ vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ, DAzsÀæ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ C£ÉÃPÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É »rvÀ ¸Á¢ü¹, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ «zÉñÀUÀ¼À°è ºÀgÀqÀ®Ä PÁgÀtªÁzÀgÀÄ. ¨sÀªÀå zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÀÄ. ‘§ÈºÀ¢Ã±ÀégÀ’ zÉêÁ®AiÀÄ EªÀgÀ PÉÆqÀÄUÉ. vÀ«Ä¼ÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤Ãr ¥Àæ¹zÀÞgÁzÀgÀÄ.

§ÈºÀ¢Ã±ÀégÀ zÉêÁ®AiÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

36

ZÉÆüÀgÀÄ ¥À®èªÀgÀ D±ÀæAiÀÄzÀ°èzÀÄÝ, D£ÀAvÀgÀ ¸ÀévÀAvÀægÁzÀªÀgÀÄ. ¸ÀAUÀªÀiï ¸Á»vÀåzÀ ¥ÀæPÁgÀ PÀjPÁ® ZÉÆüÀ£ÀÄ F ªÀA±ÀzÀ ªÀÄÆ®¥ÀÅgÀĵÀ. «dAiÀiÁ®AiÀÄ ZÉÆüÀ gÁdåªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓêÀ£ÀUÉƽ¹ vÀAeÁªÀÇgÀ£ÀÄß gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ.

ZÉÆüÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÁd MAzÀ£ÉAiÀÄ gÁdgÁd. ±ÀÆgÀ, ±ÉæõÀ× AiÉÆÃzsÀ ºÁUÀÆ zÀPÀë DqÀ½vÀUÁgÀ£ÁVzÀÝ£ÀÄ. ZÉÆüÀ gÁdåzÀ ²°àAiÀiÁV CzÀgÀ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¨sÀzÀæªÀiÁr vÀ£Àß gÁdåªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÀ£ÀÄ. ZÉÃgÀgÀ£ÀÄß, UÀAUÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁAqÀågÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ. £ËPÁ ¸ÉÊ£ÀåªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹ ²æîAPÁªÀ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. ªÀįÉòAiÀiÁ, ¹AUÀ¥ÀÅgÀUÀ¼À°è EA¢UÀÆ vÀ«Ä¼ÀgÀ ¥Á槮åªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ. C®èzÉ CªÀgÀÄ gÁdQÃAiÀÄ, DyðPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¥Àæ¨sÁªÀ±Á°UÀ¼ÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ. F ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁUÀgÉÆÃvÀÛgÀ ªÁtÂdå ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ EA¢UÀÆ ªÀÄÄAzÀĪÀj¹PÉÆAqÀÄ §A¢zÉ. FvÀ£ÀÄ PÀnÖzÀ vÀAeÁªÀÇj£À §ÈºÀ¢Ã±ÀégÀ zÉêÁ®AiÀĪÀÅ CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀÄzÀÄ. ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ gÁeÉÃAzÀæ£À PÁ®zÀ°è ZÉÆüÀ gÁdåªÀÅ QëÃt¹, ¥ÁAqÀågÀÄ ªÉÄîÄUÉÊ ¸Á¢ü¹zÀgÀÄ.

ZÉÆüÀgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

ZÉÆüÀgÀÄ GvÀÛªÀĪÁzÀ ºÁUÀÆ zÀPÀë DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß vÀªÀÄä gÁdåzÀ°è K¥Àðr¹zÀÝgÀÄ. gÁdåªÀ£ÀÄß ªÀÄAqÀ®A, PÉÆléAV, £ÁqÀÄ, PÀÄgÀæA CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ vÀgÀ-PÀÄgÀæA JAzÀÄ «¨sÁV¸À¯ÁVvÀÄÛ. ¥Àæw UÁæªÀÄzÀ®Æè ‘Hgï’ JA§ ¥ÀæeÉUÀ¼À ¸À¨sÉ EvÀÄÛ.

ZÉÆüÀgÀ D½éPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtªÉAzÀgÉ UÁæªÀÄzÀ ÀéAiÀĪÀiÁ¢ü¥ÀvÀåzÀ ɼÀªÀtÂUÉ. UÁæªÀÄ À¨sÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. vÀgÀ-PÀÄgÀæA MAzÀÄ ºÀ½î. ¥Àæw PÀÄgÀæAUÀÆ ‘ªÀĺÁ¸À¨sÁ’ J£ÀÄߪÀ UÁæªÀĸÀ¨sÉ E¢ÝvÀÄ. EzÀ£ÀÄß ‘¥ÉgÀÄAUÀÄj’ JAzÀÄ, CzÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ‘¥ÉgÀĪÀÄPÀÌ¼ï’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄÆ®PÀ Dj¸À¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «zÁéA¸ÀgÀÄ ºÁUÀÆ ²æêÀÄAvÀgÀÄ ªÀiÁvÀæ F ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ CºÀðgÁVzÀÝgÀÄ.

¨sÀÆ DzÁAiÀÄzÀ DgÀ£ÉAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß PÀAzÁAiÀĪÀ£ÁßV ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¤ÃgÁªÀj ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ «±ÉõÀ UÀªÀÄ£À PÉÆnÖzÀÝgÀÄ. C£ÉÃPÀ PÉgÉUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ¹zÀÝgÀÄ. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ §½AiÀÄ ¨É¼ÀîAzÀÆgÀÄ PÉgÉ EªÀgÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÉ. UÀAUÉÊPÉÆAqÀ ZÉÆüÀ¥ÀÅgÀzÀ°è MAzÀÄ «±Á® ÀgÉÆêÀgÀªÀ£ÀÄß PÀnÖ¹zÀgÀÄ.

ZÉÆüÀgÀÄ ±ÉʪÀgÁVzÀÄÝ, EªÀgÀÄ C£ÉÃPÀ ²ªÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ¹zÀgÀÄ. vÀAeÁªÀÇj£À §ÈºÀ¢Ã±ÀégÀ ªÀÄA¢gÀ 500 Cr GzÀÝ, 250 Cr CUÀ®zÀ «±Á® ¥ÁæPÁgÀzÀ°èzÉ. CzÀgÀ ²RgÀ 200 Cr JvÀÛgÀªÁVzÉ. gÁeÉÃAzÀæ£ÀÄ PÀnÖ¹zÀ ZÉÆüÉñÀégÀ (UÀAUÉÊPÉÆAqÀ ZÉÆüÀ¥ÀÅgÀ), ZÀ£ÀߥÀlÖt ºÀwÛgÀzÀ C¥ÀæªÉÄÃAiÀÄ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ §½ ¨ÉÃUÀÆj£À ZÉÆüÉñÀégÀ, ©£ÀߪÀÄAUÀ®zÀ ªÀÄÄPÉÛñÀégÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è£À EªÀgÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÁVªÉ. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ DyðPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀݪÀÅ. EªÀgÀ PÁ®zÀ°è£À ²ªÀ, UÀt¥Àw, «µÀÄÚ, zÀÄUÉð, PÁwðPÉÃAiÀÄgÀ ªÀÄÆwðUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀªÀÅ.

ZÉÆüÀgÀÄ «zÉåUÉ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀ®Ä C£ÉÃPÀ CUÀæºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. GvÀÛgÀ ªÉÄÃgÀÆgÀÄ CUÀæºÁgÀ EzÀgÀ°è ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀzÀÄ. zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ «zÁåPÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. EªÀÅ zsÁ«ÄðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. vÀ«Ä¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR ¥ÀæUÀwAiÀÄ PÁ®«zÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

37

PÀA§ gÀa¹zÀ gÁªÀiÁAiÀÄt, ¸ÉQÌ®gï gÀa¹zÀ ¥ÉjAiÀÄ ¥ÀÅgÁt, wgÀÄPÁÌzÉêÀ£À fêÀPÀ aAvÁªÀÄt ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁVªÉ.

zÁégÀ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ (¸Á.±À. 984 - ¸Á.±À. 1346)

ZÁ®ÄPÀågÀÄ QëÃt¹zÀ £ÀAvÀgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è vÀ¯É JwÛzÀªÀgÀÄ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ. aPÀ̪ÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ f¯Éè ªÀÄÆrUÉgÉ vÁ®ÆèQ£À ¸ÉƸɪÀÇgÀÄ (FV£À CAUÀr) ºÀ½îAiÀÄ §½ F ªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀÅgÀĵÀ ¸À¼À£ÀÄ eÉÊ£ÀªÀÄĤAiÀiÁzÀ ¸ÀÄzÀvÀÛ ªÀÄĤAiÀÄ DzÉñÀzÀAvÉ ºÀÄ°AiÉÆqÀ£É PÁzÁr CzÀ£ÀÄß PÉÆAzÀÄ ‘ºÉÆAiÀiï¸À¼À’ J¤¹PÉÆAqÀÄ F ªÀA±ÀzÀ ¸ÁÜ¥ÀPÀ£ÁzÀ£ÀÄ. EªÀgÀÄ ¸Á»vÀå, ²PÀët, PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®à, ¤ÃgÁªÀj EªÉ®èPÀÆÌ «±ÉõÀªÁV PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÀªÀgÀÄ.

gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀÄ

£ÀÈ¥ÀPÁªÀÄ, JgÉAiÀÄAUÀ, §¯Áè¼ÀgÀ £ÀAvÀgÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR

gÁd£ÁzÀªÀ£ÀÄ «µÀÄÚªÀzsÀð£À. F ªÀA±ÀzÀ ±ÉæõÀ× zÉÆgÉAiÀiÁzÀ FvÀ£ÀÄ ZÉÆüÀjAzÀ UÀAUÀªÁrAiÀÄ£ÀÄß UÉzÀÄÝ ‘vÀ®PÁqÀÄUÉÆAqÀ’ JA§ ©gÀÄzÀÄ ¥ÀqÉzÀ£ÀÄ. F «dAiÀÄzÀ £É£À¦UÁV vÀ®PÁr£À°è QÃwð£ÁgÁAiÀÄt zÉêÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ¨ÉîÆj£À ZÉ£ÀßPÉñÀªÀ («dAiÀÄ £ÁgÁAiÀÄt) zÉêÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß PÀnÖ¹zÀ£ÀÄ. gÁdåªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹ ZÁ®ÄPÀågÀ 6£Éà «PÀæªÀiÁ¢vÀå¤AzÀ ¸ÉÆÃvÀ£ÀÄ.

gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀÄ vÀªÀÄä «²µÁÖzÉéöÊvÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß ZÉÆüÀ gÁdåzÀ°è ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀzÉà ©nÖzÉêÀ£À («µÀÄÚªÀzsÀð£À) D±ÀæAiÀÄzÀ°è §AzÀÄ £É¯É ¤AvÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÁzÀåAvÀ ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ. ªÀÄÆgÀ£Éà §¯Áè¼À£À PÁ®zÀ°è F gÁdåªÀÅ QëÃt¹vÀÄ. EzÉà ªÉüÉAiÀįÉèà «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ C¢üPÁgÀPÉÌ §A¢vÀÄ.

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ ¥ÁæAvÁqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉƽ¹zÀÝgÀÄ. DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß AiÀÄĪÀgÁd, gÁt ªÀÄvÀÄÛ CgÀ¸ÀÄ ªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀªÀjUÉ PÉÆqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. £ÁqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄUÀ¼À DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝgÀÄ. ºÀ½îUÀ¼À°è UËqÀ, ±Á£ÀĨsÉÆÃUÀ, vÀ¼ÀªÁgÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¥Àæw¤¢üUÀ½gÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

PÀȶUÉ ¨ÉA§® ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ ±ÁAw¸ÁUÀgÀ, §¯Áè¼ÀgÁAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæ, «µÀÄÚ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄÄAvÁzÀ £ÀÆgÁgÀÄ PÉgÉUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ¹zÀgÀÄ. ¥ÀlÖtUÀ¼À°è PÀ¸ÀħÄzÁgÀgÀ, ªÉÊtÂPÀgÀ ±ÉæÃtÂUÀ½zÀݪÀÅ. sÀÆPÀAzÁAiÀĪÀÅ gÁdåzÀ §ºÀĪÀÄÄRå DzÁAiÀĪÁVvÀÄÛ. ÀªÀiÁdzÀ ªÉʲµÀÖöåvÉ JAzÀgÉ CgÀ¸À¤UÉ ‘UÀgÀÄqÀ’gÉA§ «±ÉõÀ CAUÀgÀPÀëPÀ zÀ¼À«gÀÄwÛvÀÄÛ. CªÀgÀÄ gÁd£ÀÄ ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÁUÀ vÁªÀÇ ¥ÁætvÁåUÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ ¯ÁAbÀ£À

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

38

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÁ®zÀ°è eÉÊ£À, ¨ËzÀÞ, ±ÉʪÀ, ªÉʵÀÚªÀ, «ÃgÀ±ÉʪÀ, ²æà ªÉʵÀÚªÀ ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæZÀ°vÀªÁVzÀݪÀÅ CUÀæºÁgÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄoÀUÀ¼ÀÄ, zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ²PÀëtzÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. ªÉÄîÄPÉÆÃmÉ, ¸Á®UÁªÉÄ, CgÀ¹ÃPÉgÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ UÀtå ²PÀët PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. ªÉÃzÀ, ªÉÃzÀ±Á¸ÀÛç, PÀ£ÀßqÀ, ¸ÀA¸ÀÌøvÀUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ £ÀqÉAiÀÄÄwÛvÀÄÛ.

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ «¥ÀÅ®ªÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ. gÀÄzÀæ¨sÀlÖ£ÀÄ ‘dUÀ£ÁßxÀ «dAiÀÄ’ªÀ£ÀÄß PÀ«ZÀPÀæªÀwð d£ÀߣÀÄ ‘AiÀıÉÆÃzsÀgÀ ZÀjvÉ’AiÀÄ£ÀÄß, ºÀjºÀgÀ£ÀÄ ‘VjeÁ PÀ¯Áåt’ JA§ ZÀA¥ÀÇPÁªÀåªÀ£ÀÄß, gÁWÀªÁAPÀ£ÀÄ ‘ºÀj±ÀÑAzÀæ PÁªÀå’ ºÁUÀÆ PÉòÃgÁd£ÀÄ ‘±À§ÝªÀÄt zÀ¥Àðt’ªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ®Æè gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀ ²æèsÁµÀå, ¥ÀgÁ±ÀgÀ¨sÀlÖgÀ ²æà UÀÄt gÀvÀßPÉÆñÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ gÀavÀªÁzÀªÀÅ.

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ ²®àPÀ¯É dUÀ¢éSÁåvÀªÁzÀÄzÀÄ. §¼À¥ÀzÀ ªÀÄÈzÀÄ PÀ°è¤AzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ C¸ÀASÁåvÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀgÀÄ. EªÀgÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À°è £ÀPÀëvÁæPÁgÀzÀ UÀ¨sÀðUÀȺÀ, G¥À¦ÃoÀ (dUÀw), ©üwÛ C®APÀgÀt, ²RgÀ ºÁUÀÆ PÀA§UÀ¼ÉA§ LzÀÄ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.

¨ÉîÆj£À ZÉ£ÀßPÉñÀªÀ zÉêÁ®AiÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

39

¨ÉîÆj£À ZÉ£ÀßPÉñÀªÀ zÉêÁ®AiÀÄzÀ PÀA§UÀ¼À ZÁZÀĦÃoÀUÀ¼À°è ¸ÀÄAzÀgÀ ªÀÄzÀ¤PÉAiÀÄgÀ «UÀæºÀUÀ½ªÉ. ºÀ¼ÉéÃr£À ºÉÆAiÀÄì¼ÉñÀégÀ zÉêÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß zÀAqÀ£ÁAiÀÄPÀ PÉÃvÀªÀÄ®è£ÀÄ PÀnÖ¹zÀ£ÀÄ. ÉÆêÀÄzÀAqÀ £ÁAiÀÄPÀ£ÀÄ PÀnÖ¹zÀ ¸ÉÆêÀÄ£ÁxÀ¥ÀÅgÀzÀ PÉñÀªÀ zÉêÁ®AiÀĪÀÅ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀÄzÀÄ. EzÀ®èzÉ vÀ®PÁqÀÄ, CgÀ¹ÃPÉgÉ, UÉÆëAzÀ£ÀºÀ½î, zÉÆqÀØUÀzÀݪÀ½î, ¨sÀzÁæªÀw, ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉƼÀ ªÀÄÄAvÁzÉqÉ C£ÉÃPÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÆ, §¸À¢UÀ¼ÀÆ EªÉ. EªÉ®èªÀÇ Cw ¸ÀÆPÀëöä PÀĸÀÄj PÉvÀÛ£ÉUÉ ºÉ¸ÀgÀĪÁ¹AiÀiÁVªÉ. ªÁ¸ÀÄÛ²®àUÀ¼À°è C½¸À¯ÁUÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjªÉ. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÁ®zÀ°è zÁ¸ÉÆÃd, ZÁªÀt, dPÀt, ªÀÄ®èvÀªÀÄä, PÉÃzÁgÉÆÃd ªÀÄÄAvÁzÀ SÁåvÀ ²°àUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÀÄ.

¸ÀªÀðzsÀªÀÄð ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉîÆj£À zÉêÁ®AiÀÄzÀ°ègÀĪÀ PɼÀPÀAqÀ ¥ÀzÀåªÀÅ ¸ÁgÀÄvÀÛzÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁrj.

1. ZÉÆüÀgÀ gÁdzsÁ¤ ______________ .

2. ZÉÆüÀgÀ PÁ®zÀ°èzÀÝ ¥Àæw UÁæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæeÁ¥Àæw¤¢üUÀ¼À ¸À¨sÉUÉ _____________ J£ÀÄßwÛzÀÝgÀÄ.

²¯Á¨Á°PÉ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

40

3. CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀ ZÉÆüÀ «zÁåPÉÃAzÀæ CxÀªÁ CUÀæºÁgÀ ______________ DVvÀÄÛ.

4. ZÉÆüÀgÀÄ PÀnÖ¹zÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ §½ EgÀĪÀ ¨ÉÃUÀÆj£À zÉêÁ®AiÀÄ____________ .

5. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÁ®zÀ CAUÀgÀPÀëPÀ ¥ÀqÉ ______________ .

6. gÁWÀªÁAPÀ£ÀÄ gÀa¹zÀ PÁªÀå ______________ .

II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæw ¥Àæ±ÉßUÀÆ ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV GvÀÛj¹.

1. ZÉÆüÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ²°à AiÀiÁgÀÄ?

2. ZÉÆüÀgÀ D½éPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ §gɬÄj.

3. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ AiÀiÁªÀ jÃw ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¹.

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. ¤ªÀÄUÉ ºÀwÛgÀ«gÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ zÉêÁ®AiÀÄzÀ ¨sÉÃnAiÀÄ §UÉÎ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ZÀað¹.

2. ¨ÉîÆj£À ²¯Á¨Á°PÉ ²®àUÀ¼À §UÉÎ ¤ªÀÄä G¥ÁzsÁåAiÀÄjAzÀ ºÉZÀÄÑ w½zÀÄPÉƽî.

IV. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.

1. ¨ÉîÆgÀÄ - ºÀ¼ÉéÃqÀÄ ¸ÀܼÀUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr C°è£À «±ÉõÀvÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥Àæ§AzsÀ §gɬÄj.

2. ºÉÆAiÀÄì¼À PÀ¯ÉAiÀÄ §UÉÎ «ªÀgÀªÁV N¢.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

41

CzsÁåAiÀÄ -3

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ.

• ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À WÉÆõÀuÉ.

• ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£À.

• ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À C£ÀĵÁ×£À ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É £ÁUÀjPÀvÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÉÆA¢UÉ GUÀªÀĪÁVzÉ. EzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ±ÁAw ºÁUÀÆ ÀºÀ¨Á¼ÉéAiÀÄ fêÀ£À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁVzÉ. ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀé gÁµÀÖçzÀ DzsÁgÀ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ. ±ÉæõÀ× gÁdQÃAiÀÄ aAvÀPÀgÁzÀ ¥ÉÇæ. JZï.eÉ.¯Á¹ÌgÀªÀgÀÄ MAzÀÄ gÁµÀÖçªÀ£ÀÄß C°è£À ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ w½¹zÁÝgÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ½AzÀ ¥ÀæwAiÉƧâgÀÄ GvÀÛªÀÄ fêÀ£À £ÀqɸÀ®Ä ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÀ GvÀÛªÀÄ ÀªÀiÁd ¤ªÀiÁðtªÁUÀ®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß WÉÆö¹, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÁµÀÖçUÀ¼À DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ºÉÆuÉUÁjPÉ JAzÀÄ ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹zÉ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ

¥ÀæwAiÉƧ⠪ÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄ UËgÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvɬÄAzÀ §zÀÄPÀ®Ä ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ CUÀvÀåªÁVgÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR C©üªÀÈ¢ÞUÉ CUÀvÀåªÁzÀ CA±ÀUÀ¼Éà ªÀiÁ£ÀªÀ£À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁ£ÀªÀ£À ºÀPÀÄÌUÀ¼À ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß ¥ÁæaãÀ VæÃPï ªÀÄvÀÄÛ gÉÆêÀÄ£ï £ÀUÀgÀ gÁdåUÀ¼ÁzÀ CxÉ£ïì ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁàmÁðUÀ¼À°è UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁPÉænøï, ¥ÉèÃmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ Cj¸ÁÖl¯ïgÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À°è gÁdå ªÀÄvÀÄÛ d£ÀvÉAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À §UÉÎ «±Éèö¸ÀĪÁUÀ ªÀåQÛAiÀÄ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ZÀaðvÀªÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ.

ªÀiÁåUÀßPÁlð (¸Á.±À. 1215)

ªÀiÁåUÀßPÁlð CxÀªÁ ªÀĺÁ¸À£ÀßzÀÄ EAVèµï ¸ÁA«zsÁ¤PÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjgÀĪÀ LwºÁ¹PÀ ªÀĺÀvÀé¥ÀÇtðªÁzÀ ¸À£ÀßzÀÄ DVzÉ. ¸Á.±À. 1215gÀ°è EAUÉèAr£À gÁd eÁ£ï£ÀÄ C£ÉÃPÀ ¥ÁæaãÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹zÀ£ÀÄ. EzÀjAzÁV ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀAvÉ ºÉÆÃgÁl ªÀiÁrzÀgÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV gÁd£ÀÄ ªÀiÁåUÀßPÁlðUÉ ¸À» ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. EzÀjAzÁV ZÀZïð ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄzsÀå¥ÀæªÉñÀ¢AzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁ¬ÄvÀÄ. J®è ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ ÀéAvÀ ºÁUÀÆ ¦vÁæfðvÀ D¹Û ºÉÆAzÀĪÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀgÀÄ. PÁ£ÀƤ£À ªÀÄÄAzÉ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ vÀvÀéªÀ£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀiÁåUÀßPÁlð DzsÀĤPÀ ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀé ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ zÁR¯ÉAiÀiÁVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

42

ªÀåQÛAiÀÄ £ÉʸÀVðPÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À PÀÄjvÀÄ eÁ£ï¯ÁPï ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁzÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÀÄ. CªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ªÀåQÛUÉ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ AiÀiÁjAzÀ®Æ ¤ÃqÀ®àlÖªÀÅUÀ¼À®è. ¥ÀæwAiÉƧ⠪ÀåQÛAiÀÄÄ ºÀÄnÖ¤AzÀ¯Éà fë¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéAvÀAvÀæöåzÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀÄvÁÛ£É. EzÀjAzÁV ªÀåQÛAiÀÄ ºÀPÀÄÌUÀ½UÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ºÉZÁѬÄvÀÄ. EzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁV 1688gÀ°è EAUÉèAr£À°è £ÀqÉzÀ gÀPÀÛgÀ»vÀ PÁæAwAiÀÄ ¥Àæw¥sÀ®ªÁV 1689gÀ°è ©¯ï D¥sï gÉÊmïì' eÁjUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ°è ªÉÆzÀ® ÁjUÉ ±Á¸À£À gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ½UÉ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

eÁ£ï¯ÁPï, gÀƸÉÆà ºÁUÀÆ ªÀiÁAmɸÉÆÌ aAvÀPÀgÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÁV CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ

¥sÁæ£ïì£À°è PÁæAwUÀ¼ÀÄ £ÀqÉzÀªÀÅ. F PÁæAwUÀ¼À ¥Àæw¥sÀ®ªÁV CªÉÄjPÀ ÁévÀAvÀæöåzÀ WÉÆõÀuÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.

CªÉÄjPÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ªÉÆzÀ® wzÀÄÝ¥ÀrAiÉÆA¢UÉ 15 r¸ÉA§gï 1791gÀAzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À

¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß CªÉÄjPÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. 1789gÀ°è ¥sÁæ£ïì£À°èAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ

ºÀPÀÄÌUÀ¼À WÉÆõÀuÉAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À EwºÁ¸ÀzÀ°è MAzÀÄ zÉÆqÀØ ªÉÄÊ°UÀ¯ÁèVzÉ. EzÀjAzÀ

¥sÁæ£ïì£À°è ¤gÀAPÀıÀ ¥Àæ¨sÀÄvÀéªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀĺÁPÀ¯Á¬ÄvÀÄ ºÁUÀÆ ªÉÆzÀ® ¥sÉæAZï UÀtgÁdå ¸ÁÜ¥À£É

ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F WÉÆõÀuÉAiÀÄÄ J¯Áè ¥ÀæeÉUÀ½UÀÆ ¸ÁévÀAvÀæöå, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, D¹Û ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀzÀævÉ,

EvÁå¢ ¨sÀgÀªÀ¸ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀzÉ «±Àé¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ. ªÉÆzÀ® eÁUÀwPÀ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞzÀ £ÀAvÀgÀ ¸Áܦ¸À®àlÖ gÁµÀÖçUÀ¼À ¸ÀAWÀ (°ÃUï D¥sï

£ÉõÀ£ïì) ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ÀAgÀPÀëuÉUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ MAzÀÄ PÁAiÀÄð¸ÀÆaAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. JgÀqÀ£ÉÃ

eÁUÀwPÀ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ GzÉÝñÀ¢AzÀ gÀƸïªÉ¯ïÖ, ¸ÁÖ°£ï

ªÀÄvÀÄÛ ZÀað¯ï EªÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæAiÀÄvÀߢAzÀ «±Àé¸ÀA¸ÉÜ ¸ÁܦvÀªÁ¬ÄvÀÄ.

«±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ°è ºÉýgÀĪÀAvÉ ``«±ÀézÀ d£ÀgÁzÀ £ÁªÀÅUÀ¼ÀÄ «£Á±ÀPÁj AiÀÄÄzÀÞUÀ½AzÀ £ÀªÀÄä ªÀÄÄA¢£À ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®zÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ£ÀÄß G½¸ÀĪÀÅzÀPÁÌV ¤±ÀѬĹzÉÝêÉ. AiÀÄÄzÀÞªÀÅ £ÀªÀÄä fëvÁªÀ¢üAiÀÄ°è JgÀqÀÄ ¨Áj zÀÄBRPÉÌ J¼É¢zÉ'' DzÀÝjAzÀ «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ® GzÉÝñÀ dUÀwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀiÁUÀzÀAvÉ vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÉà DVzÉ. F PÁAiÀÄðPÁÌV «±Àé¸ÀA¸ÉÜ 1948 r¸ÉA§gï 10gÀAzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ PÀqÁØAiÀĪÁV J¯Áè jÃwAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀ PÀÄjvÀÄ ¤zÉÃð²¹zÉ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£À

«±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ WÉÆö¹gÀĪÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄä ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É ºÁUÀÆ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À°è w½¸À¯ÁVzÉ. ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ°è £ÁåAiÀÄ, ¸ÁévÀAvÀæöå, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁævÀÈvÀézÀ §UÉÎ w½¸À¯ÁVzÉ. ÀA«zsÁ£ÀzÀ 3£ÉAiÀÄ sÁUÀzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À°è «¢ü 12jAzÀ «¢ü 35gÀ CrAiÀÄ°è w½¸À¯ÁVzÉ. ªÀÄÆ® ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è K¼ÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. 1978gÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 44£ÉAiÀÄ wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀéAiÀÄ D¹ÛAiÀÄ ºÀPÀÌ£ÀÄß ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¨sÁUÀ¢AzÀ vÉUÉzÀÄ «¢ü 300A CrAiÀÄ°è ±Á¸À¤ÃAiÀÄ ºÀPÁÌV ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀjAzÁV

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ DgÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ½ªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

43

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛAiÀÄ ÀªÁðAVÃt C©üªÀÈ¢ÞUÉ CUÀvÀåªÁVgÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ «±Á®ªÁVgÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀæPÀÈwzÀvÀÛªÁV ªÀiÁ£ÀªÀ¤UÉ zÉÆgÉvÀªÀÅUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À WÀ£ÀvÉ UËgÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¤¢ðµÀÖ gÀPÀëuÉ EgÀĪÀÅ¢®è. ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÀªÁðAVÃt C©üªÀÈ¢ÞUÉ CUÀvÀåªÁVzÀÄÝ, ¸ÀA«zsÁ£À¢AzÀ gÀQë¸À®ànÖgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ DeÉÕ(jmï) ºÉÆgÀr¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀQë¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¤¢ðµÀÖªÁVzÀÄÝ, ¸ÀA«zsÁ£À¢AzÀ ¤ÃqÀ®ànÖgÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À gÀPÀëuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ 1966gÀ°è «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £Àqɹ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À gÀPÀëuÉUÉ §zÀÞªÁVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤zÉÃð²¹zÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉUÁV CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. EzÀPÉÌ ¥ÀÇgÀPÀªÁV gÁµÀÖçªÀÄlÖzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ, gÁdåªÀÄlÖzÀ°è gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁVzÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ : gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ ±Á¸À£ÁvÀäPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ. 1993gÀ°è ÀA¸ÀwÛ£À ±Á¸À£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀa¸À¯ÁVzÉ. EzÀÄ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. CzsÀåPÀëgÀÄ ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¤ªÀÈvÀÛ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¸ÉêÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CxÀªÁ ¤ªÀÈvÀÛ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ, GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¤ªÀÈvÀÛ CxÀªÁ ¸ÉêÉAiÀÄ°ègÀĪÀ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ CxÀªÁ «±ÉõÀ eÁÕ£À ºÉÆA¢zÀªÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ £Á®ÄÌ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°

¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 86£Éà wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁr 21

‘J’ «¢üAiÀÄ£ÀéAiÀÄ 2002 gÀ°è ²PÀëtªÀ£ÀÄß

MAzÀÄ ºÀPÀÌ£ÁßV ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. EzÀgÀ

C£ÀéAiÀÄ 6 jAzÀ 14 ªÀµÀð ªÀAiÀĹì£À J¯Áè

ªÀÄPÀ̽UÀÆ gÁdåªÉà GavÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀqÁØAiÀÄ

²PÀët ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

44

CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß gÁµÁÖçzsÀåPÀëgÀÄ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀ C¢üPÁgÀªÀ¢ü 5 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ 70 ªÀµÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæxÀªÀĪÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¸ÀA§¼À, ¨sÀvÉå ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¤µÀàPÀë¥ÁvÀªÁV, ÀévÀAvÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ÁéAiÀÄvÀÛªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀAvÉ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.

gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ : ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À PÁAiÉÄÝ 1993gÀ£ÀéAiÀÄ gÁdåUÀ¼À°è gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. CzsÀåPÀëgÀÄ GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¤ªÀÈvÀÛ ªÀÄÄRå £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¸ÉêÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CxÀªÁ ¤ªÀÈvÀÛ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. CxÀªÁ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è PÀ¤µÀ× 7 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁV ¸ÉÃªÉ ¸À°è¹gÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÀgÀ£ÀÄß gÁdå¥Á®gÀÄ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ eÁw DAiÉÆÃUÀ : 2003gÀ°è sÁgÀvÀ ÀA«zsÁ£ÀzÀ «¢ü 338PÉÌ 89£Éà wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ eÁw DAiÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À DAiÉÆÃUÀªÁV ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ eÁw DAiÉÆÃUÀªÀÅ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ, M§â G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄƪÀgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÁµÁÖçzsÀåPÀëgÀÄ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

¥Àj²µÀÖ eÁw ªÀåQÛUÀ¼À ªÉÄð£À zËdð£ÀåUÀ¼À vÀqÉUÉ ªÀÄÄAeÁUÀævÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ªÀåQÛUÀ¼À ªÉÄð£À ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ CªÀjUÉ CUÀvÀå £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¥Àj²µÀÖ eÁwUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÁV PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ gÀƦ¸ÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ : 2003gÀ°è ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 89£Éà wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀéAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ, M§â G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄƪÀgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÁµÁÖçzsÀåPÀëgÀÄ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¥Àj²µÀÖ eÁw DAiÉÆÃUÀzÀAvÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.

»AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DAiÉÆÃUÀ : 1993gÀ°è F DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁVzÉ. EzÀÄ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. F DAiÉÆÃUÀªÀÅ »AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ºÉÆuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄ»¼Á DAiÉÆÃUÀ : ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀ GzÉÝñÀ¢AzÀ 1990gÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄ»¼Á DAiÉÆÃUÀ PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ LzÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA«zsÁ£À§zÀÞªÁV ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¤ÃrgÀĪÀ PÁ£ÀƤ£À gÀPÀëuÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß eÁUÀÈvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛªÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ C®à¸ÀASÁåvÀ DAiÉÆÃUÀ : C®à¸ÀASÁåvÀgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ GzÉÝñÀ¢AzÀ 1992gÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ C®à¸ÀASÁåvÀ DAiÉÆÃUÀ PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ M§â

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

45

G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ LzÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. DgÀÄ zsÁ«ÄðPÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÁzÀ ªÀÄĹèªÀÄgÀÄ, PÉæöʸÀÛgÀÄ, ¹RÍgÀÄ, ¨ËzÀÞgÀÄ, ¥Á¹ðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ£ÀgÀ£ÀÄß C®à¸ÀASÁåvÀgÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. F ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀëuÉUÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°

±ÉÆõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀ¦à¸À®Ä PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ C£ÉÃPÀ PÁ¬ÄzÉUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉ vÀA¢zÉ.

PÀ¤µÀ× PÀÆ° PÁ¬ÄzÉ-1948 C£ÉÊwPÀ ªÀåªÀºÁgÀ PÁ¬ÄzÉ-1956

ªÀgÀzÀQëuÉ ¤µÉÃzsÀ PÁ¬ÄzÉ-1961 fÃvÀ¥ÀzÀÞw ¤ªÀÄÆð®£Á PÁ¬ÄzÉ-1976

¸Àw ¤µÉÃzsÀ PÁ¬ÄzÉ-1987 ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À gÀPÀëuÁ PÁ¬ÄzÉ-1993

ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ C¢ü¤AiÀĪÀÄ-2005 PËlÄA©PÀ zËdð£Àå PÁ¬ÄzÉ-2005

ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ : sÁgÀvÀ zÉñÀzÀ°è ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ PÁ¬ÄzÉAiÀÄ£ÀÄß 2005 gÀ°è eÁjUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. F PÁAiÉÄÝAiÀÄ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀªÉãÉAzÀgÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ fêÀ£ÀzÀ°è ¨sÀæµÁÖZÁgÀ ¤ªÀÄÆð®£É, DqÀ½vÀzÀ°è ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ vÀgÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæeÉUÀ½UÉ dªÁ¨ÁÝgÀAiÀÄÄvÀªÁVgÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ MAzÀÄ CfðAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ÀPÁðgÀ¢AzÀ vÀªÀÄUÉ ÉÃPÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß F PÁ¬ÄzÉ MzÀV¹PÉÆnÖzÉ. ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁjAiÀÄÄ ªÀiÁ»w §AiÀĹzÀªÀjUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß Cfð¸À°è¹zÀ ªÀÄƪÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉƼÀUÉ gÀªÁ¤¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. fêÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß £À®ªÀvÉÛAlÄ WÀAmÉUÀ¼ÉƼÀUÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÁUÀÆå ªÀåQÛ §AiÀĹzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ gÁµÀÖçzÀ gÀPÀëuÉ, ¨sÀzÀævÉ, LPÀåvÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖzÀÝgÉ ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß wgÀ¸ÀÌj¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwð ªÀiÁrj.

1. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À WÉÆõÀuÉ __________ gÀ°è ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

2. ªÀiÁåUÀßPÁlðPÉÌ __________ gÁd£ÀÄ ¸À» ªÀiÁrzÀ£ÀÄ.

3. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ __________ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ½ªÉ.

4. D¹Û ºÀPÀÄÌ __________ ºÀPÁÌVzÉ.

5. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß __________ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ZÀað¹ GvÀÛj¹.

1. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹j.

2. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀgÀ ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR C©üªÀÈ¢ÞUÉ CUÀvÀåªÁVªÉ ¸ÀªÀÄyð¹j.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

46

3. ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀĪÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëPÀªÁVzÉ «ªÀIJð¹j.

4. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëPÀ. ¸ÀªÀÄyð¹j.

5. gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ PÀÄjvÀÄ «ªÀj¹j.

III. ZÀlĪÀnPÉ :

1. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ PÀÄjvÀÄ ¨sÁµÀt ¸ÀàzsÉð K¥Àðr¹j.

2. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

47

CzsÁåAiÀÄ - 4

¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ »£É߯É.

• ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.

• ««zsÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À gÀZÀ£É, DqÀ½vÀ, dªÁ¨ÁÝj ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É §ºÀ¼À ¥ÁæaãÀªÁVzÀÄÝ ªÉÃzÀUÀ¼À PÁ®¢AzÀ®Æ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ gÀZÀ£ÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀªÀtÂÉUÉUÀ½UÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¤ÃrgÀĪÀÅzÀÄ EwºÁ¸À¢AzÀ w½zÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. ÀܽÃAiÀÄ ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ÀPÁðgÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ÀA§AzsÀ PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÀܽÃAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß C°è£À d£ÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ §UɺÀj¹PÉƼÀÄîªÀ°è ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. DqÀ½vÀzÀ°è ¸ÀܽÃAiÀÄ d£ÀgÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄÄ ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀézÀAvÀºÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß vÀ¼ÀªÀÄlÖ¢AzÀ ¸ÀĨsÀzÀæUÉƽî¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÀ½UÉ vÀªÀÄä ¥Àæw¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¹ C¢üPÁgÀ PÉÆr¸ÀĪÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. »ÃUÉ ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀ ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄAqÀ½UÀ¼À£ÀÄß ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. EzÀÄ C¢üPÁgÀ «PÉÃA¢æÃPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®ªÁVzÉ. 1882gÀ°è ¯Áqïð j¥Àà£ï ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ UÉÆvÀÄÛªÀ½AiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ. F UÉÆvÀÄÛªÀ½AiÀÄÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀåªÀ¹ÜvÀ gÀZÀ£ÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃrvÀÄ. ºÁUÁV ¯Áqïð j¥Àà£ÀßgÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¦vÁªÀĺÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ ºÁUÀÆ 1919 ªÀÄvÀÄÛ 1935 gÀ°è ©ænµï ¸ÀPÁðgÀ eÁjªÀiÁrzÀ PÁ¬ÄzÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ºÉZÀÄÑ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¹PÉÆnÖªÉ. gÁµÀÖç¦vÀ UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀ PÀ£À¸ÁzÀ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁdåªÀ£ÀÄß £À£À¸ÁV¸À®Ä £ÀªÀÄä ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è gÁdå ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀrAiÀÄ°è «¢ü 40gÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ w½¸À¯ÁVzÉ.

1992gÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 73£Éà ªÀÄvÀÄÛ 74£Éà wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝUÀ¼À£ÀéAiÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. 73£Éà wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄÄ 1993 K¦æ¯ï 24gÀAzÀÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ. F wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀéAiÀÄ sÁUÀ IX gÀ°è 243jAzÀ 243 O' ªÀgÉV£À «¢üUÀ¼ÀrAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ PÀÄjvÀÄ w½¸À¯ÁVzÉ. 74£Éà wzÀÄÝ¥Àr PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀéAiÀÄ ¥ËgÁqÀ½vÀPÉÌ ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¨sÁUÀ IX 'A' AiÀÄ°è 243 `P' ¬ÄAzÀ 243 `ZG' ªÀgÉV£À «¢üUÀ¼ÀrAiÀÄ°è ¥ËgÁqÀ½vÀzÀ PÀÄjvÀÄ w½¸À¯ÁVzÉ.

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¸ÁévÀAvÀæöå ¥ÀǪÀðzÀ°èAiÉÄà C£ÉÃPÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÀݪÀÅ JAzÀÄ w½zÀÄ §A¢zÉ. ¸ÁévÀAvÀæöå £ÀAvÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É ºÁUÀÆ §®ªÀzsÀð£ÉUÁV £ÀªÀÄä gÁdåªÀÅ ºÀ®ªÀÅ ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ ¸À®ºÉ ¥ÀqÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¹zÉ. £ÀªÀÄä gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ 1983gÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï PÁ¬ÄzÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹ 1985jAzÀ D PÁ¬ÄzÉAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀA¢zÉ. F PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ f¯Áè ¥ÀjµÀvï ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¥ÀævÀåPÀë ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ gÀavÀªÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ. ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 73£Éà wzÀÄÝ¥Àr

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

48

PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀéAiÀÄ 1993gÀ°è PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀĪÀÄ gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 2015gÀ°è PÀ£ÁðlPÀ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤ªÀÄAiÀÄ 1993 JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀgÀ£ÀéAiÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜ eÁjAiÀÄ°èzÉ.

¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ:

1. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß §UɺÀj¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀܽÃAiÀÄgÀ£Éßà §¼À¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

2. d£À ¸ÁªÀiÁ£ÀåjUÉ DqÀ½vÀeÁÕ£À MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

3. C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß «PÉÃA¢æÃPÀj¹ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

4. vÀ¼ÀªÀÄlÖzÀ ºÀAvÀzÀ°è d£ÀjUÉ £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÝUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ : ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ PɼÀPÀAqÀ ¥ÀæªÀÄÄR PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ;

1. ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¹ PÁ¥ÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

2. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ªÁ¶ðPÀ DAiÀĪÀåAiÀÄzÀ ªÀÄÄAUÀqÀ ¥ÀvÀæ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.

3. DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

4. gÀ¸ÉÛ ¤ªÀiÁðt, «zÀÄåwÛÃPÀgÀt, UÀȺÀ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÄAvÁzÀ C©üªÀÈ¢Ý PÉ®¸ÀUÀ½UÉ PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É gÀƦ¹ C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

5. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ, ¥ËæqsÀ, ªÀAiÀĸÀÌgÀ ªÀÄvÀÄÛ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.

6. vÀªÀÄä ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÀéZÀÒvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄð°ÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ.

7. J¯Áè ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁ°£ÀåUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀnÖ GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

8. CªÀ±ÀåPÀ ¥ÀrvÀgÀUÀ¼ÁzÀ DºÁgÀzsÁ£Àå, ¹ÃªÉÄJuÉÚ EvÁå¢UÀ¼À «vÀgÀuÉUÉ ÀÆPÀÛ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¹ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

9. d£À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀtUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt ¥ÁæªÀiÁtÂPÀªÁV DUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß SÁwæ ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

10. PÀȶ, ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£É, SÁ¢ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀıÀ® GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.

11. ªÀÄtÄÚ, ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CgÀtå gÀPÀëuÉUÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

12. gÉÊvÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸À®ÄªÁV PÀȶ «¸ÀÛgÀuÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.

13. ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, zÀħð®ªÀUÀð, ªÀÄ»¼É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̽UÁV PÀ¯ÁåtAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹ C£ÀĵÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀĪÀÅzÀÄ.

14. ªÁZÀ£Á®AiÀÄ, ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹ PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.

15. ±ÀÄ®Ì, zÀAqÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.

16. ¸ÀPÁðgÀzÀ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

49

DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ : ÀܽÃAiÀÄ ÀéAiÀÄA ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸À®Ä DyðPÀ ¤¢ü CxÀªÁ §AqÀªÁ¼ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄgÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÉAzÀgÉ:

1. ¤ÃgÀÄ, DgÉÆÃUÀå, ²PÀët, UÀæAxÁ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£Á®AiÀÄUÀ¼À ªÉÄð£À G¥ÀPÀgÀ¢AzÀ ¸ÀAUÀæºÀªÁUÀĪÀ ªÉÆvÀÛ.

2. PÀlÖqÀ vÉjUÉ, SÁ° eÁUÀzÀ vÉjUÉ, ªÁåªÀºÁjPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÉÄð£À vÉjUÉ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, ªÀÄ£ÀgÀAd£ÁªÀÄA¢gÀ ªÀÄvÀÄÛ eÁ»ÃgÁvÀÄUÁgÀjAzÀ ªÀ¸ÀƯÁUÀĪÀ MlÄÖ vÉjUÉ ªÉÆvÀÛ.

3. ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ½AzÀ ¸ÀAUÀ滹zÀ vÉjUÉ.

4. ¥ÀAZÁAiÀÄvï D¹ÛUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ¨ÁrUÉ ºÁUÀÆ UÀÄwÛUÉ ºÀt.

5. gÁdå ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀ zsÀ£À ¸ÀºÁAiÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄzÁ£ÀÀ ªÉÆvÀÛ.

¸ÀܽÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À gÀZÀ£É : (Composition of Local Governing Bodies)UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ : UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄÄ

UÁæ«ÄÃt ¸ÀܽÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ WÀlPÀªÁVzÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÁå¦ÛAiÀÄ°è£À UÁæªÀÄzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÉ®ègÀ£ÀÆß vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV M¼ÀUÉÆAqÀ ¤PÁAiÀĪÉà UÁæªÀĸÀ¨sÉ DVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÀ¤µÀ× JgÀqÀÄ ¨Áj ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ. UÁæªÀĸÀ¨sÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw CzsÀåPÀëgÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. CzsÀåPÀëgÀÄ UÁæªÀĸÀ¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä «¥sÀ®ªÁzÀgÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj (E.N.) ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀĨÉÃPÀÄ. ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°èAiÉÄà M§âgÀÄ ªÀ»¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. À¨sÉAiÀÄ°è UÁæªÀĸÀÜgÀÄ vÀªÀÄä UÁæªÀÄzÀ ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À®Ä PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÀÄÄAzÉ PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ. UÁæªÀĸÀÜjUÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀ®Ä CªÀPÁ±À«gÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄ F ¸À¨sÉUÉ EgÀÄvÀÛzÉ.

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw : UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV d£À¸ÀASÉåAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É gÀavÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. MlÄÖ 5000 ¢AzÀ 7000 d£À¸ÀASÉåUÀ½gÀĪÀ UÁæªÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄƺÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw gÀa¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀįɣÁqÀÄ f¯ÉèUÀ¼À°è 2500QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉåUÀ½gÀĪÀ UÁæªÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ «ÄwUÉƼÀ¥ÀlÖ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À ªÀAiÀĸÀÌ ªÀÄvÀzÁgÀjAzÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è DAiÉÄÌUÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¥Àæw 400 d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¥Àæw¤¢üAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À°è ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, »AzÀĽzÀ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ «ÄøÀ®Ä ¸ÁÜ£ÀUÀ½ªÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ DqÀ½vÁªÀ¢ü ªÉÆzÀ® À¨sÉAiÀÄ ¢£À¢AzÀ DgÀA¨sÀUÉÆAqÀÄ ¥ÀÇtð LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ EgÀÄvÀÛzÉ.

UÁæªÀÄ ¸À¨sÉ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

50

f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw

(f¯ÁèqÀ½vÀ) (176) (6022)

(30)

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ gÀZÀ£É (PÀ£ÁðlPÀ)

CzsÀåPÀë

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ

DAiÉÄÌAiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ.

G¥ÁzsÀåPÀë

¦.r.N. ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÉêÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

.

U羻ˀ 1 U羻ˀ 2 U羻ˀ 3 U羻ˀ 4 U羻ˀ 5 U羻ˀ 6 U羻ˀ 7 U羻ˀ 8

¥Àæw¤¢ü/PÉëÃvÀæ, ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀzÀ¸Àå

ªÁqïðUÀ½AzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÁzÀªÀgÀÄ

(PÀ£ÁðlPÀzÀ°è 6022 UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½ªÉ)

5000 ¢AzÀ 7000 d£À ¸ÀASÉå¬ÄgÀĪÀ UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ.

CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw gÀZÀ£ÉUÉ ¸ÉÃjPÉƼÀÄîvÀÛzÉ.

¥Àæw 400 ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ªÁrðUÉ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£À DAiÉÄÌAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

}

PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï£À £ÀPÉë

2000gÀzÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï PÁAiÉÄÝAiÀÄ JgÀqÀ£Éà wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¥Àæw ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

PÀqÁØAiÀĪÁV vÀªÀÄä ªÀÄ£ÉUÀ¼À°è ±ËZÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ. MAzÀÄ ªÉÃ¼É E®è¢zÀÝ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ

MAzÀÄ ªÀµÀðzÉƼÀUÉ ±ËZÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß ¤«Äð¹PÉƼÀî¯ÉèÉÃPÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

51

¥ÀAZÁ¬Äw ÁªÀiÁ£Àå À¨sÉUÀ¼ÀÄ PÀ¤µÀ× wAUÀ½UÉƪÉÄä £ÀqÉAiÀĨÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqɸÀ®Ä PÉÆÃgÀA MlÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÀ¤µÀ× CzsÀðzÀµÀÄÖ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ §ºÀÄ ªÀÄvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. CªÀgÀ C¢üPÁgÁªÀ¢ü LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ÀzÀ¸ÀåvÀé ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæxÀªÀĪÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ CzsÀåPÀë UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. CzsÀåPÀëgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë ÁÜ£ÀUÀ½UÉ «ÄøÀ¯Áw ¤AiÀĪÀÄ C£ÀéAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj DqÀ½vÀPÁÌV ÁÜ¬Ä À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ.

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¥Á®£ÉUÁV ¥ÀÇuÁðªÀ¢üAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj (PDO)AiÀÄ£ÀÄß £ÉëĸÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀ£ÀÄß EwÛÃZÉUÉ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀjÃPÁë ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ

gÁdå ¸ÀPÁðgÀ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ : 1993gÀ ¥ÀAZÁ¬Äw gÁeï PÁ¬ÄzÉAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÀÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¹zÉ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥ÀævÀåPÀë ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CºÀð ªÀÄvÀzÁgÀjAzÀ DAiÉÄÌUÉƼÀÄîvÁÛgÉ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ DAiÀiÁ vÁ®ÆèQ£À MlÄÖ d£À ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÀÄÝ, ¥Àæw 12,500 jAzÀ 15,000 d£À¸ÀASÉåUÉƧâgÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÁÜ£À ºÀAaPÉAiÀÄ°è ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, »AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á «ÄøÀ¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß PÀÆqÀ C£ÀÄ¥Á®£É ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À C¢üPÁgÀªÀ¢üAiÀÄÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÁVzÀÄÝ, ¸ÀAzÀ¨sÀð §AzÁUÀ CzsÀåPÀëjUÉ gÁfãÁªÉÄ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÁVzÉ CxÀªÁ ÀPÁðgÀ CªÀgÀ£ÀÄß ªÀeÁUÉƽ¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. vÁ®ÆèQ£À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtð CxÀªÁ ¨sÁUÀ±ÀB ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ «zsÁ£À¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÁ®ÆèQ£À ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ºÉ¸ÀgÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁVgÀĪÀ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ªÀÄvÀÄÛ gÁdå¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀÄvÁÛgÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ DAiÀiÁ vÁ®ÆèQ£À ªÁå¦ÛUÉƼÀ¥ÀqÀĪÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À LzÀ£Éà MAzÀgÀµÀÄÖ CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼ÀÄ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁV ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¯Álj ªÀÄÆ®PÀ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ EªÀgÀ CªÀ¢üAiÀÄÄ MAzÀÄ ªÀµÀðPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀ DAiÉÄÌAiÀÄÄ ¥ÀAiÀiÁð£ÀÄPÀæªÀÄzÀ (Rotation Base) C£ÀĸÁgÀ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EªÀgÀÄ CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÆ C«±Áé¸À ¤tðAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀĪÀ À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ E£ÀÄß½zÀ J®è À¨sÉUÀ¼À°è sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ ºÁUÀÆ ZÀað¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀĪÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ.

vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë JgÀqÀÄ wAUÀ½UÉƪÉÄä £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ. «±ÉõÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqɸÀ§ºÀÄzÁVzÉ. vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÆ CªÀgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ §ºÀĪÀÄvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EªÀgÀ C¢üPÁgÀªÀ¢ü LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

52

¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæxÀªÀĪÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. vÁ®ÆèèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À DqÀ½vÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¤ªÀðºÀuÉUÁV ¸ÁܬĸÀ«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀÄUÀªÀÄ DqÀ½vÀ ¤ªÀðºÀuÉUÁV PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß £ÉëĸÀÄvÀÛzÉ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÉÆA¢UÉ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ, CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ;

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£Á ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrÃPÀj¹ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸À°è¸ÀĪÀÅzÀÄ.

gÁdå ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀĪÀ J¯Áè PÀ¯ÁåtzÁAiÀÄPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ : f¯ÉèAiÀÄ UÁæ«ÄÃt DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀî®Ä ¥Àæw f¯ÉèAiÀÄ®Æè f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ ºÁUÀÆ f¯ÁèqÀ½vÀªÀ£ÀÄß F »AzÉ f¯Áè ªÀÄAqÀ½UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸À«ÄwUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ £ÉÃgÀªÁV CxÀªÁ ¥ÀævÀåPÀëªÁV D f¯ÉèAiÀÄ d£ÀjAzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀÄvÁÛgÉ. d£À¸ÀASÁå DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É f¯ÉèUÀ¼À ¥Àæw¤¢üUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ªÀåvÁå¸À PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è 18,000 d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ°è 20,000 d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß aPÀ̪ÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯ÉèUÀ¼À°è 30,000 d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ G½zɯÁè f¯ÉèUÀ¼À°è 35,000 ¢AzÀ 45,000 d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, »AzÀĽzÀ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á «ÄøÀ¯Áw C£ÀéAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀ CªÀ¢ü LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ.

f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀªÀ¢ü LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæxÀªÀĪÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ PÀ¤µÀ× JgÀqÀÄ wAUÀÀ½UÉƪÉÄä À¨sÉ £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. CªÀgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀj§âgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°èAiÉÄà M§âgÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹vÁÛgÉ. ¥ÁæPÀÈwPÀ «PÉÆÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ ÀA¨sÀ«¹zÁUÀ ªÁ¶ðPÀªÁV CzsÀåPÀëgÀÄ LzÀÄ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀĪÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀªÀÄxÀð DqÀ½zÀ zÀȶ֬ÄAzÀ LzÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. f¯Áè¢üPÁjUÀ½UÉ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÁ¢üPÁj (CEO)

AiÀÄ£ÁßV gÁdå ÀPÁðgÀ £ÉëĸÀÄvÀÛzÉ. F C¢üPÁjAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ À¨sÉAiÀÄ°è, ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ. ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ ºÀPÀÄÌ EgÀĪÀÅ¢®è. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÁ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÆß EªÀgÀÄ ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ.

f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ d£À¦æAiÀÄ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀ J¯Áè C¢üPÁgÀªÀÅ f¯Áèè ¥ÀAZÁ¬ÄwVzÉ. gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ J¯Áè C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀªÉà C£ÀĵÁ×£ÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À eÉÆvÉUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PɼÀV£À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

53

¸ÀPÁðgÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À AiÀıÀ¹é C£ÀĵÁ×£ÀPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÀA©PÉ, «±Áé¸À, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀÅzÁVzÉ.

AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß AiÀıÀ¹éUÉƽ¸À®Ä f¯ÉèAiÀÄ J¯Áè E¯ÁSÉUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¸ÀºÀPÀj¹ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄvÉ ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ.

f¯ÉèAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀºÀPÁj ¨ÁåAPïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÉ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹ CªÀÅUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉA§® MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

gÁdå-¸ÀPÁðgÀzÀ ¤zÉÃð±À£ÀzÀAvÉ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀĪÀÅzÀÄ.

1993gÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqɸÀ®Ä

gÁdåªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀævÉåÃPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁVzÉ. »ÃUÉ ¸ÁܦvÀUÉÆAqÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ

DAiÉÆÃUÀªÀÅ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ

ªÀÄvÀÄÛ ¥ËgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀÄvÀÛzÉ.

£ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ : gÁdåzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ £ÀUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀlÖtUÀ½zÀÄÝ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. F £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À d£ÀgÀÄ ²PÀët, DgÉÆÃUÀå, ¸ÁjUÉ, PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤ÃgÀÄ, £ÉʪÀÄð°ÃPÀgÀt, ªÀÄ£ÀgÀAd£É, EvÁå¢AiÀiÁzÀ GvÀÛªÀÄ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. F £ÀUÀgÀªÁ¹UÀ¼À ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ MzÀV¸ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV £ÀUÀgÀ¸ÀܽÃAiÀÄ ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ £ÀUÀgÀ ÀܽÃAiÀÄ ÀéAiÀÄA ÀPÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀî¯ÁVzÉ.

£ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ §UÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:

1. £ÀUÀgÀ ¥Á°PÉ (ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉ) - ¥ÀæªÀÄÄR£ÀUÀgÀUÀ¼ÀÄ.

2. £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¥ÀÀÅgÀ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ - £ÀUÀgÀ ¥ÀlÖtUÀ¼ÀÄ.

3. zÀAqÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¨sÁUÀ - gÀPÀëuÁ ¥ÀqÉAiÀÄ »rvÀzÀ°ègÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀ

d£À¸ÀASÉå, ªÀgÀªÀiÁ£À, ÁªÀiÁfPÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É gÁdå ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀæzÉñÀªÉÇAzÀ£ÀÄß £ÀUÀgÀ CxÀªÁ ¥ÀlÖtªÉAzÀÄ WÉÆö¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢zÉ. £ÀUÀgÀzÀ ÀܽÃAiÀÄ ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÁjzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ :

DAiÀÄ-ªÀåAiÀÄ ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹ ªÀÄAqÀ½¬ÄAzÀ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.

£ÀUÀgÀ CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ ¸ÀA¥ÀÀÇtð DqÀ½vÀ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

GvÀÛªÀÄ £ÀUÀgÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹ PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀĪÀÅzÀÄ.

GvÀÛªÀĪÁzÀ gÀ¸ÉÛ, ¸ÁjUÉ ªÀåªÀ¸ÉÜ, ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ, ²PÀët, «zÀÄåZÀÒQÛ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÉ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛªÀÄ jÃwAiÀÄ°è MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

£ÀUÀgÀUÀ¼À°è M¼ÀZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÁådå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À «¯ÉêÁjUÉ ¸ËPÀAiÀÄð PÀ°à¹ ¸ÀéZÀÒvÉ PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ.

PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtPÉÌ ¥ÀgÀªÁ£ÀV ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

54

d£À£À ªÀÄgÀtUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

QæÃqÁAUÀt, ªÀÄ£ÀgÀAd£Á ªÀÄA¢gÀ, GzÁå£ÀªÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.

£ÀUÀgÀzÀ PÉƼÉUÉÃjªÁ¹UÀ½UÉ ¸ËPÀAiÀÄð MzÀV¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ C°è£À ¤ªÁ¹UÀ¼À fêÀ£À ªÀÄlÖ ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀAvÉ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

ªÀÄPÀ̼À PÀ¯Áåt PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, Á¯Á¥ÀgÁ¢ü UÀȺÀUÀ¼ÀÄ, ©üPÀëÄPÀgÀ PÁ¯ÉÆäUÀ¼ÀÄ, C£ÁxÁ±ÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, »ÃUÉ EvÁå¢ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹ ¤ªÀð»¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ.

FdÄPÉƼÀ, QæÃqÁAUÀt, ¸ÀAUÀæºÁ®AiÀÄ, ªÁºÀ£À ¤¯ÁÝt, ªÁZÀ£Á®AiÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ UÀæAxÁ®AiÀÄ, ¥À±ÀĪÉÊzÁå®AiÀÄ, ¹¤ªÀiÁ ªÀÄA¢gÀ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¥ÁæAUÀt, ±ÀªÁUÁgÀ, ªÀÄÄAvÁzÀ PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ºÁUÀÆ ¤ªÀðºÀuÁ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

ªÀļɤÃgÀÄ PÉÆAiÀÄÄèUÉ AiÉÆÃd£É ¤«Äð¹ PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÁgÀåPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.

£ÀUÀgÀzÀ »AzÀĽzÀ ªÀUÀðzÀªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀħ𮠪ÀUÀðzÀªÀgÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæUÀwUÁV PÀæªÀÄ PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

£ÀUÀgÀ CxÀªÁ ¥ÀlÖtªÀÅ ¸ÀéZÀÒ, ¸ÀÄAzÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¹j¤AzÀ PÀAUÉƽ¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ : £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæUÀwUÁV ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÁgÀåUÀvÀUÉƽ¹PÉƼÀî®Ä ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ. £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À DzÁAiÀÄzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÄÆ®UÀ¼ÉAzÀgÉ PÀlÖqÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, SÁ°¸ÀܼÀzÀ ªÉÄð£À vÉjUÉ, CAUÀr ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀ vÀ¼ÀÄî UÁrUÀ¼À ªÉÄÃ¯É «¢ü¸ÀĪÀ vÉjUÉ, ¤Ãj£À vÉjUÉ, eÉÆvÉUÉ £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À C¢üãÀzÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À°è£À ªÀĽUÉUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ¨ÁrUÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÁl ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÀgÀAd£Á G¥ÀPÀgÀt EvÁå¢UÀ¼ÁVªÉ. gÁdå ¸ÀPÁðgÀ ¤ÃqÀĪÀ C£ÀÄzÁ£À¢AzÀ £ÀUÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîvÀÛªÉ.

£ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÀAgÀZÀ£É.

£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼ÀÄ : £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ DzsÁgÀªÁV ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÉAzÀÄ ªÀVÃðPÀj¸À®ànÖzÀÄÝ, 20jAzÀ 50 Á«gÀzÉƼÀV£À d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ, CzÀ£ÀÄß ¥ÀlÖtªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. 50 ¸Á«gÀ¢AzÀ 3 ®PÀëzÉƼÀV£À d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß £ÀUÀgÀªÉAvÀ®Æ ªÀVÃðPÀj¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀlÖtzÀ°è DqÀ½vÀ £ÀqɸÀĪÀ ¸À¨sÉUÉ ¥ÀÀÅgÀ¸À¨sÉ CxÀªÁ ¥ÀlÖt ¸À¨sÉ JAzÀÄ PÀgÉzÀgÉ £ÀUÀgÀzÀ DqÀ½vÀzÀ ªÀÄAqÀ½UÉ £ÀUÀgÀ¸À¨sÉ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀævÀåPÀë ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁV DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ° ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀÀ¸Àå CxÀªÁ Pˤì®gï (Councillor) JAzÀÄ PÀgɹPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. F ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ £ÀUÀgÀ CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß DzsÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀÀÅgÀ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¸ÁzsÁgÀtªÁV 23 jAzÀ 27 ¸ÀzÀ¸ÀåjzÀÝgÉ, £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è 31 jAzÀ 37 ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ LzÀÄ d£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÅgÀ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸À¨sÉUÀ½UÉ £ÁªÀÄ ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. F

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

55

£ÁªÀÄ ¤zÉÃð²vÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ ºÀQÌzÀÄÝ ªÀÄvÀ ºÁPÀĪÀ ºÀQÌ®è. ¸ÀܽÃAiÀÄ «zsÁ£À¸À¨sÁ ±Á¸ÀPÀgÀÄ, «zsÁ£À¥ÀjµÀvÀÄÛ ±Á¸ÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ÉÆÃPÀ¸À¨sÁ ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ À¨sÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ ºÁPÀĪÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ ¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, »AzÀĽzÀ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á «ÄøÀ¯Áw¬ÄzÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ D ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÀÄÄRå¸ÀÜgÁVgÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌUÉÆAqÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄvÁÛgÉ. CzsÀåPÀëgÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvɪÀ»¹ PÀ¯Á¥ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄUÀªÀĪÁV £ÀqÉAiÀÄĪÀAvÉ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. CzsÀåPÀëgÀ UÉÊgÀÄ ºÁdjAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ F dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÁVzÀÄÝ PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀĪÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß gÁdå ¸ÀPÁðgÀ ºÉÆA¢zÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ÀA¸ÉÜUÀ¼À ÀªÀÄxÀð DqÀ½vÀzÀ ¤ªÀðºÀuÉUÁV £Á®ÄÌ ÁܬĸÀ«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. gÁdå ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÉêÀÄPÀUÉÆAqÀ CxÀªÁ ªÀÄÄSÁå¢üPÁj CxÀªÁ aÃ¥sï D¦üøÀgï ªÀÄÄRå DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀiÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ J¯Áè PÁAiÀÄð ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÁÛ£É.

ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼ÀÄ

1976gÀ PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄĤ¹¥À¯ï PÁ¥ÉÆÃðgÉõÀ£ï PÁ¬ÄzÉ C£ÀéAiÀÄ ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. JgÀqÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ d£À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃnVAvÀ®Æ ºÉZÀÄÑ DzÁAiÀÄ«gÀĪÀ £ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. £ÀUÀgÀ ¥Á°PÉAiÀÄ ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁV ¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸Àå (Corporator) J¤¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. F ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå d£À¸ÀASÉå DzsÁjvÀªÁVzÀÄÝ ÁzsÁgÀtªÁV 30jAzÀ 100gÀªÀgÉUÉ EgÀÄvÀÛzÉ. ¥Á°PÉ UÁvÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀ ¤zsÀðj¸ÀÄvÀÛzÉ.

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ºÀvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MAzÀÄ §ÈºÀvï ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ¥Á°PÉ EªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ

1. ªÉÄʸÀÆgÀÄ 2. ºÀħâ½î-zsÁgÀªÁqÀ 3. §¼Áîj 4. ¨É¼ÀUÁ« 5. PÀ®§ÄgÀV 6. zÁªÀtUÉgÉ

7. ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ 8. ²ªÀªÉÆUÀÎ 9. vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ 10. «dAiÀÄ¥ÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ §ÈºÀvï ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ

¥Á°PÉ (BBMP) AiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. §ÈºÀvï ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉ (BBMP) AiÀÄ°è MlÄÖ 198 d£À ¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸ÀåjzÁÝgÉ.

£ÀUÀgÀªÀÅ aPÀÌaPÀÌ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀqÀuÉUÉÆAqÀÄ §qÁªÀuÉ CxÀªÁ ªÁqïð JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®ànÖªÉ. ¥Àæw ªÁrð¤AzÀ M§â ¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸Àå ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀÄvÁÛ£É. F ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁzÀ ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀÄvÁÛgÉ. ¥Á°PÉUÀ¼À®Æè ¸ÀºÀ ¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ, »AzÀĽzÀ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á «Ä¸À¯Áw C£ÀÄ¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ÀzÀ¸ÀågÀ eÉÆvÉUÉ gÁdå ÀPÁðgÀªÀÅ £ÀUÀgÀ AiÉÆÃd£É, ²PÀët, DgÉÆÃUÀå, ÀܽÃAiÀÄ DqÀ½vÀzÀ°è ¥ÀjtwAiÀÄļÀî LzÀÄ d£ÀgÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÉêÀÄPÀUÉÆAqÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ ºÀQÌgÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁV C°è£À PÁgÀåPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À§ºÀÄzÀÄ. ¥Á°PÉ ªÁå¦ÛAiÀÄ ±Á¸ÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ ºÀPÀÄÌUÀ½ªÉ. ¥Á°PÉAiÀÄ C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÁVzÀÄÝ «±ÉõÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è gÁdå ¸ÀPÁðgÀ UÀjµÀ× MAzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

56

ªÀĺÁ¥ËgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥À-ªÀĺÁ¥ËgÀgÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ J¤¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ EªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½AzÀ ZÀÄ£Á¬Ä¸À®àqÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄÄ MAzÀÄ ªÀµÀðªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÀĺÁ¥ËgÀgÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹, ¸À¨sÉAiÀÄÄ PÉÊUÉÆAqÀ wêÀiÁð£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ªÀĺÁ¥ËgÀgÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀªÀÄxÀð DqÀ½vÀ ¤ÃqÀ®Ä ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥Á°PÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°PÉAiÀÄ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ¸ÉêÉAiÀÄ (IAS) C¢üPÁjAiÀÄÄ F ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß C®APÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀ C¢üPÁgÁªÀ¢ü gÁdå ¸ÀPÁðgÀ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀµÁÖVgÀÄvÀÛzÉ. EªÀgÀ£ÀÄß gÁdå ¸ÀPÁðgÀ £ÉëĸÀÄvÀÛzÉ. ¥Á°PÉAiÀÄ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ J¯Áè PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¹ ¨ÉÃPÁzÀ ªÀiÁ»w MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ. DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ ªÀĺÁ¥ËgÀjUÉ ¸ÀºÀPÀj¹ ¥Á°PÉAiÀÄ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸À®Ä ¸ÀA¥ÀÀÇtð vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. SÁ°©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.

1. UÁæªÀĸÀ¨sÁ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß __________ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ.

2. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀªÀ¢ü __________ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ.

3. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è __________ d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

4. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ°è __________ d£À¸ÀASÉåUÉ M§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

5. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è MlÄÖ __________ ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ½ªÉ.

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ UÀÄA¦£À°è ZÀað¹ GvÀÛgÀ §gɬÄj.

1. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÉãÀÄ?

2. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw gÀZÀ£É PÀÄjvÀÄ §gɬÄj.

3. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

4. £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À PÀÄjvÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.

5. ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ §gɬÄj.

III. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ

1. ¤ÃªÀÅ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁzÀgÉ C°è£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À ¥ÀjºÁgÀPÁÌV ¤ÃªÀÅ PÉÊUÉƼÀÄîªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

2. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è «ÄøÀ¯Áw MzÀV¹gÀĪÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滹j.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

57

CzsÁåAiÀÄ -3

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À CxÀð, ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀé.

• ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀ.

• ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ (PÀÄlÄA§, «ªÁºÀ, zsÀªÀÄð).

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À CxÀð

¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä £ÀªÀÄUÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ CªÀ±ÀåPÀ. £ÀªÀÄä fêÀ£ÀzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀĪÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ C«¨sÁdå CAUÀUÀ¼ÁVªÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À ÀÄvÀÛ gÀƦvÀªÁVgÀĪÀ £ÉÊwPÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, CAvÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀ»¸ÀĪÀ ¥ÁvÀæzÀ ¸ÀĨsÀzÀæªÁzÀ ¸ÀªÀĶÖAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜ JAzÉ£ÀߧºÀÄzÀÄ. EzÀgÀ°è ¸ÀAWÀnvÀªÁzÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ, «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ, £ÀA©PÉUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ.

¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÀªÀÄƺÀzÀ°è d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä D¸ÀQÛ ºÁUÀÆ C¥ÉÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¹PÉƼÀî®Ä MUÀÆÎrzÁUÀ CzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÉÌ ºÀ®ªÁgÀÄ ¤AiÀĪÀÄ ºÁUÀÆ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¤gÀAvÀgÀªÁV PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÀÄnÖPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ¸ÀªÀÄßgï ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ègï JA§ÄªÀªÀgÀÄ fëUÀ¼À ±ÀjÃgÀzÀ°è fêÀPÀt ªÀÄvÀÄÛ CAUÁAUÀUÀ½gÀĪÀAvÉ ÀªÀiÁdPÉÌ ÉÆÃPÁgÀÆrüUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ JA¢zÁÝgÉ.

£ÀªÀÄä D¸É DPÁAPÉë FqÉÃj¸À®Ä ¹ÜgÀªÁV ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀÄ ¸ÀªÀÄägï ºÉüÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀªÀiÁdzÀ°è EgÀĪÀ gÀÆrü, PÁ£ÀÆ£ÀÄ, PÀÄlÄA§ ªÀåªÀ¸ÉÜ, «ªÁºÀ ¥ÀzÀÞw, gÁdåªÀåªÀ¸ÉÜ E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ.

ªÀiÁåPÉʪÀgï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃeï CªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ UÀÄA¦£À ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÁV gÀƦ¹PÉÆArgÀĪÀ MAzÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀȶָÀ®àlÄÖ ¸ÀªÀiÁd¢AzÀ¯Éà ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀªÀÅUÀ¼ÁVªÉ.

ªÉÆzÀ°UÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÉÆÃt. £ÀAvÀgÀ ««zsÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÆß, CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÆß ZÀZÉð ªÀiÁqÉÆÃt.

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ

1) ÁªÀðwæPÀvÉ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ J¯Áè ¸ÀªÀiÁdUÀ¼À°èAiÀÄÆ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ «PÁ¸ÀzÀµÉÖà ZÀjvÉæAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. CAzÀgÉ ªÀiÁ£ÀªÀ ÀªÀiÁdzÀ DgÀA¨sÀ¢AzÀ®Æ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ eÁUÀ CxÀªÁ PÁ®PÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁUÀzÉ, J¯Áè PÁ®UÀ¼À°èAiÀÄÆ, ÁªÀiÁfPÀ ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; PÀÄlÄA§, ±Á¯É, «ªÁºÀ EvÁå¢. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¹ÜgÀªÁVgÀzÉ vÀªÀÄä PÁAiÀÄðUÀ¼À°è gÀÆ¥ÁAvÀgÀªÁUÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

58

2) ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ¤AiÀĪÀÄUÀ½ªÉ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀæt vÀgÀĪÀ ¥À槮 ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÁVªÉ. AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀåQÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ½UÉ «gÀÄzÀÞ ªÀvÀð£É ªÀiÁrzÀgÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¤§ðA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÀlÄÖ¤mÁÖV ¥Á°¸ÀĪÀAvÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¤zÉðò¸ÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; PÀÄlÄA§zÀ°è »jAiÀÄgÀÄ AiÀiÁªÀ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ, ªÀÄPÀ̼ÀÄ AiÀiÁªÀ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ PÀÄlÄA§UÀ¼Éà gÀƦ¹PÉÆArgÀĪÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÁVªÉ.

3) ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛªÉ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÁzÀ ªÀ¸Àw, ÉÊAVPÀ §AiÀÄPÉ, ÀAvÁ£À C©üªÀÈ¢Þ, ªÀåQÛvÀé ɼÀªÀtÂUÉ EvÁå¢ CUÀvÀåUÀ¼À ¥ÀÇ-gÉÊPÉUÁV PÀÄlÄA§ªÀÅ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄvÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉAiÉÄà C£ÉÃPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ C¹ÛvÀézÀ°è EgÀÄvÀÛªÉ.

4) °TvÀ ªÀÄvÀÄÛ C°TvÀ ¤Ãw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ °TvÀ ªÀÄvÀÄÛ C°TvÀ gÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. »A¢¤AzÀ®Æ §AzÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉUÀ¼ÀÄ, ¯ÉÆÃPÀgÀÆrü, £ÉÊwPÀ-¤AiÀĪÀÄ, PÀlÄÖ¥ÁqÀÄUÀ¼ÀÄ C°TvÀ gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ, PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ, ¸ÀA«zsÁ£À, ±Á¯É, ªÀÄÄAvÁzÀ DzsÀĤPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß °TvÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è PÁt§ºÀÄzÀÄ.

5) ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ DAvÀjPÀ ¸ÀA§AzsÀÀ : MAzÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è EgÀĪÀ J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; PÀÄlÄA§ ªÀÄPÀ̼À ¥Á®£É ¥ÉÇõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV ªÀiÁrzÀgÉ, ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ºÉƸÀ ºÉƸÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉýPÉÆqÀÄvÀÛªÉ. ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ PËlÄA©PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sÁ¶PÀ »£É߯ɬÄAzÀ §AzÀ ªÀÄPÀ̼À eÉÆvÉ ¨ÉgÉAiÀÄÄvÀÛ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß «ÄÃj ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtUÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÝgÀÆ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ MAzÀPÉÆÌsAzÀÄ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯É JA§ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA§AzsÀ ¸Áܦ¸ÀÄvÀÛªÉ.

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀĺÀvÀé

1) ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ªÁºÀPÀªÁVzÉ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ eÁÕ£À, PÀ¯É, £ÀqÉ-£ÀÄr, gÀÆrü, ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ, £ÉÊwPÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ¦Ã½UɬÄAzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¦Ã½UÉUÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÁV ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ fêÀ£ÀPÉÌ ªÀĺÀvÀézÁÝVªÉ.

2) ÀzÀ¸ÀågÀ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ : ªÀiÁ£ÀªÀgÀ ªÀiÁ£À¹PÀ, zÉÊ»PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sËwPÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀĪÀ eÉÆvÉ eÉÆvÉUÉ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ fêÀ£ÀzÀ°è ºÉÃUÉ PÁAiÉÆðãÀÄäRgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ.

3) ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÀÛªÉ : ¸ÀªÀiÁdzÀ°è EgÀĪÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄUÉ GvÀÛªÀÄ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? vÀ¥ÀÄà £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

59

J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ºÉýPÉÆqÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ £ÀªÀÄä ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä ¥Àæw ¤vÀå £ÀªÀÄä £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À£ÀÄß, CAzÀgÉ §mÉÖ vÉÆqÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀ°PÉAiÀĪÀgÉUÉ J¯Áè «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉýPÉÆqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀªÀÄä ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝwÛgÀÄvÀÛªÉ. EzÉà ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è £ÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁdPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁVzÀÝgÉ, ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄjzÀgÉ, ²PÉë, ¤AzÀ£É, §»µÁÌgÀ, zÀAqÀUÀ¼À ªÀÄÄSÁAvÀgÀ M¼ÉîAiÀÄ CxÀªÁ ¸À£ÁäUÀðzÀ°è £ÀqÉAiÀÄ®Ä ¤zÉÃð²¸ÀÄvÀÛªÉ. E£ÀÆß £ÀªÀÄä vÀ¥ÀÅàUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀgÉ PÁ£ÀƤ£À ªÀÄÆ®PÀ wzÀÄݪÀ, zÀAr¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁqÀĪÀ°è CvÀåAvÀ ªÀĺÀvÀézÀ ¸ÁÜ£À ºÉÆA¢ªÉ.

4) ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¥ÁvÀæ ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ vÀ£Àß ¨sÁUÀªÁzÀ

¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß CªÀgÀ ªÀAiÀĹìUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV vÀªÀÄäzÉ DzÀ CAvÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ; PÀÄlÄA§ªÀÅ vÀªÀÄä ÀzÀ¸ÀåjUÉ »jvÀ£ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV §AzsÀÄvÀé ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

ºÁUÉAiÉÄà ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zÉðò¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ

J®èjUÀÆ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ.

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÆ vÀ£ÀßzÉà PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. ªÉÆzÀ°UÉ

PÀÄlÄA§zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß w½AiÉÆÃt. PÀÄlÄA§ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀÄÆ® WÀlPÀ. EzÀÄ dUÀwÛ£À J¯Áè

¸ÀªÀiÁdUÀ¼À°èAiÀÄÆ C¹ÛvÀézÀ°èzÉ. ªÀåQÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä CUÀvÀåªÁV ¨ÉÃPÁUÀĪÀ

J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§zÀ ¥ÀæªÀÄÄR PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ F PɼÀV£ÀAwªÉ;

PÀÄlÄA§zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ

1. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÇõÀuÉ : PÀÄlÄA§ªÀÅ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ §AzsÀÄvÀé ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

EzÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV CªÀgÀÄ PÀÄlÄA§zÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛgÉ. PÀÄlÄA§ªÀÅ

vÀ£Àß J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÇõÀuÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR vÁt. PÀÄlÄA§ªÀÅ £ÁªÀÅ d¤¹zÀ ¢£À¢AzÀ £ÀªÀÄä ¥Á®£É,

¥ÉÇõÀuÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§zÀ°è EgÀĪÀ CfÓ-vÁvÀ, C¥Àà-CªÀÄä, £ÀªÀÄä£ÀÄß ¥ÀæwPÀëtzÀ°èAiÀÄÆ

JZÀÑjPɬÄAzÀ £ÉÆÃrPÉÆAqÀÄ £ÁªÀÅ aPÀÌ ªÀÄPÀ̽AzÀ zÉÆqÀتÀgÁUÀĪÀªÀgÉUÉ £ÀªÀÄä J¯Áè CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß

¤Ãr ¥ÉÇö¸ÀÄvÁÛgÉ. PÉêÀ® aPÀ̪ÀgÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ PÀÄlÄA§ ¥ÉÇõÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è. vÀ£Àß J¯Áè

¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß CªÀjUÉ CUÀvÀåªÁzÁUÀ ¥ÉÇõÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀå¸ÀågÀ°è

AiÀiÁgÁzÀgÀÆ C£ÁgÉÆÃUÀåPÉÌ vÀÄvÁÛzÁUÀ, »jAiÀÄgÀÄ ªÀÄĦà£À ªÀAiÀĹì£À°è C±ÀPÀÛgÁzÁUÀ PÀÄlÄA§

CªÀgÀ ¥ÉÇõÀuÉ ¥Á®£É ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

2. ¨sÀzÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀt: PÀÄlÄA§zÀ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ºÉÃUÉ

ªÀåªÀºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ, ºÉÃUÉ £ÀqÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ, EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀÄlÄA§ªÀÅ

PÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ vÀªÀÄä J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ J¯Áè jÃwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sÀzÀævÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

CAzÀgÉ ªÀÄPÀ̽UÉ ²PÀët, C£ÁgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è DgÉÊPÉ, GzÉÆåÃUÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁqÀ®Ä

¨ÉÃPÁzÀ ¨ÉA§® ªÀÄvÀÄÛ PÀıÀ®vÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè ¨sÀzÀævÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

60

«ªÁºÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ

1. ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÀÄw : «ªÁºÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ. «ªÁºÀªÀÅ ¥ÀÄgÀĵÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼É, eÉÆvÉAiÀiÁV fêÀ£À £ÀqɸÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÀÄw ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ. «ªÁºÀÀªÀÅ ºÉtÄÚ UÀAqÀÄ eÉÆÃrAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. «ªÁºÀªÀÅ ¥ÀÅgÀĵÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ PËlÄA©PÀ fêÀ£ÀPÉÌ ¥ÀæªÉñÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. «ªÁºÀªÀÅ ªÉʪÁ»PÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ UÀAqÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÀÆj£À°è §ºÀ¼À UÀnÖAiÀiÁV £É¯É ¤AvÀÄ zsÁ«ÄðPÀ, DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ. ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß £ÀqɸÀ®Ä C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ £ÁUÀjPÀvÉAiÀĵÀÄÖ ºÀ¼ÉAiÀÄzÁVgÀĪÀ «ªÁºÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C°èAzÀ ¤gÀAvÀgÀªÁV ¨É¼ÉzÀÄ §A¢zÉ. ºÁUÉAiÉÄà F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖzÉ/¥ÀqÀÄwÛzÉ.

2. PÀÄlÄA§ ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ vÀ¼ÀºÀ¢ : «ªÁºÀªÀÅ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À ¨É¼É¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ PÀÄlÄA§zÀ £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÀÄnÖzÀ §½PÀªÀÇ «ªÁºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§zÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀ J¯Áè jÃwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zÉðò¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀ «ªÁºÀQÌzÉ. «ªÁºÀ ÀA§AzsÀUÀ¼À ¥ÀjuÁªÀĪÁV C£ÉÃPÀ ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è LPÀªÀÄvÀåPÉÌ ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. «ªÁºÀªÀÅ «©ü£Àß ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À d£ÀgÀ£ÀÄß MAzÀÄUÀÆr¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ°è £ÁªÉ¯Áè DwäÃAiÀÄ §AzsÀÄUÀ¼ÀÄ J£ÀÄߪÀ ¨sÁªÀ£ÉÀ ªÀÄÆr¹ KPÀvÉUÉ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.

3. ¸ÀA§AzsÀzÀ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ §zÀÞvÉ : «ªÁºÀ PÉêÀ® ¥Àw, ¥ÀwßAiÀÄgÀ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÁVgÀzÉ CªÀgÀÀ eÉÆvÉUÉ ªÀÄ£ÉAiÀÄ EvÀgÉ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ K¥ÀðqÀÄvÀÛzÉ. E°è ºÀÄnÖzÀ ªÀÄUÀÄ vÀ£Àß vÀAzÉ-vÁ¬ÄAiÀÄgÀ PÀÄlÄA§zÀ D¹ÛUÉ GvÀÛgÀzÁ¬ÄvÀéªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀiÁdzÀ ¤gÀAvÀgÀvÉUÉ PÀÄlÄA§zÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ «ªÁºÀzÀ ZËPÀnÖ£À°è GvÁÛgÁ¢üPÁgÀvÀé EvÁå¢ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ PÁ£ÀƤ£À ªÀiÁ£ÀåvÉ PÀÆqÀ EzÉ.

zsÀªÀÄðzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ

J¯Áè ¸ÀªÀiÁdUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÉÄAzÀgÉ zsÀªÀÄð. ªÀiÁ£ÀªÀ£À £ÁUÀjPÀvÉAiÉÆA¢UÉ zsÀªÀÄð GUÀªÀÄUÉÆArzÉ. EzÀÄ ÀªÀiÁdzÀ C«¨sÁdå CAUÀ. zsÀªÀÄðzÀ PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ F PɼÀV£ÀAwªÉ.

1. ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ PÁAiÀÄð : zsÀªÀÄðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ §ºÀ¼À ªÀÄÄRå ªÁºÀPÀªÁVzÉ. ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ, zsÁ«ÄðPÀ «¢üUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀvÀå¸ÀAzsÀvÉ, ¸ÀºÀPÁgÀ, ¤gÀ¥ÉÃPÀëvÉ, ¸ÀºÀ£É, vÁåUÀ, ±ÁAw EvÁå¢ ªÀiË®åUÀ¼À ¥Àæ¸ÁgÀzÀ°è zsÀªÀÄð £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

2. ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉ : zsÀªÀÄðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÉÆAzÁtÂPÉUÉ DPÀgÀªÁVzÉ. ¸ÀvÀå, C»A¸É, ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ EvÁå¢ zsÁ«ÄðPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÁVzÀÄÝ. F ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀî®Ä ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ. ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À°è EgÀĪÀ ««zsÀvÉ, KPÀgÀÆ¥ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ÀAPÉÃvÀUÀ¼À §¼ÀPÉ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ d£ÀgÀ°è LPÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀÄ zsÀªÀÄðUÀ¼À D±ÀAiÀĪÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀAvÉ £ÀqÉzÀgÉ zsÁ«ÄðPÀ ¸ËºÁzÀð EgÀÄvÀÛzÉ.

3. ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ : ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, £ÁåAiÀÄ, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, C»A¸É, ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß G½¹PÉÆAqÀÄ §gÀ®Ä zsÀªÀÄðªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ. EªÀÅ J®è zsÀªÀÄðUÀ¼ÀÄ JwÛ »r¢gÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀiË®åUÀ¼Éà DVªÉ. zsÀªÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀĵÀå£À §zÀÄQ£À°è ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀzÉò¸ÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

61

4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀæt : zsÀªÀÄðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ Cw ªÀÄÄRå ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ. CzÀÄ zÉêÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzsÁåvÀäzÀ DAiÀiÁªÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄ£ÀĵÀågÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄ«ÄvÀUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. £ÁªÀÅ £ÉÊwPÀªÁVgÀ®Ä, ²¹Û¤AzÀ EgÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÁªÀiÁfÃPÀÈvÀ ¥ÀæeÉUÀ¼ÁVgÀ®Ä zsÀªÀÄð £ÀªÀÄUÉ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. zsÀªÀÄðUÀ¼À F DzÀ±ÀðUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ zÉéö¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ©qÀĪÀ CUÀvÀå«zÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.

1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ________________ §AiÀÄPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛªÉ.

2. PÀÄlÄA§ MAzÀÄ __________ ¸ÀA¸ÉÜ.

3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ªÀUÁð¬Ä¸ÀĪÀ __________ DVªÉ.

4. zsÀªÀÄðªÀÅ ªÀiË®åUÀ¼À _____ UÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹j.

1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀgÉãÀÄ?

2. PÀÄlÄA§zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

III. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ ªÁPÀåzÀ°è GvÀÛj¹.

1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÀÆ ¸ÀªÀiÁdPÀÆÌ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¹.

2. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ zsÀªÀÄðzÀ DzÀ±ÀðUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ¤ªÀÄä ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ «ªÁºÀ PÀÄjvÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.

IV. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß avÀæ¸À»vÀ ªÀÄPÀ̽AzÀ ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ.

2. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÀÄPÀ̼À UÀÄA¦£À°è ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.

IV. AiÉÆÃd£É

1. ¨Á®å «ªÁºÀ¢AzÁUÀĪÀ zÀĵÀàjuÁªÀÄUÀ¼À §UÉÎ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸À®Ä PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

62

CzsÁåAiÀÄ -4

¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ¸ÀªÀiÁdzÀ CxÀð. • ¸ÀªÀiÁdzÀ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ.

• ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÀªÀiÁd. • ¥À±ÀÄ¥Á®£Á ¸ÀªÀiÁd.

•. PÀȶ ¸ÀªÀiÁd. • UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁd.

• £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁd. • PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁd.

• ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd.

¸ÀªÀiÁd CxÀð

¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛçzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ¥ÀæzsÁ£À CzsÀåAiÀÄ£À ªÀ¸ÀÄÛ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß

ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä gÀƦ¸À®àlÖ ±Á¸ÀÛçªÉà ¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛç. ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd MAzÉÃ

£ÁtåzÀ JgÀqÀÄ ªÀÄÄRUÀ½zÀÝAvÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ MAnAiÀiÁV-KPÁAVAiÀiÁV fë¸À¯ÁgÀ. ªÀiÁ£ÀªÀgÀÄ

AiÀiÁªÁUÀ®Æ ÁAXPÀªÁV ÀªÀiÁdzÀ°è fë¸ÀÄvÁÛgÉ. ÀªÀiÁdªÀÅ ªÀiÁ£ÀªÀ ɼÉzÀÄ ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR

ªÀåQÛvÀé gÀÆ¥ÀÅUÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ.

¸ÀªÀiÁdzÀ°è d£ÀfêÀ£À, ¸ÀA¸ÀÌøw, DZÁgÀ, «ZÁgÀ, GzÉÆåÃUÀ ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ

¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ¨ÉÃgÉ-¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ. ºÁUÉAiÉÄà UÁæªÀiÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÉ ºÉÆÃzÁUÀ

£ÀÆgÁgÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ PÀÄjUÀ¼ÀÄ, zÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄwÛvÀgÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ, PÀtÂÚUÉ PÁtÄvÀÛªÉ. CAvÉAiÉÄÃ

ºÉÆ®-UÀzÉÝUÀ¼ÀÄ, UÀÄA¥ÀÄ-UÀÄA¥ÁVgÀĪÀ ªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ® UÀzÉÝUÀ¼À°è ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ

gÉÊvÀgÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, ªÀÄÄA¨ÉÊ, zɺÀ°AiÀÄAvÀºÀ £ÀUÀgÀUÀ¼À°è gÀ¸ÉÛAiÀÄ vÀÄA¨Á

ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, zÀlÖ d£À¸ÀAzÀtÂ, «±Á®ªÁzÀ §qÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÉƼÀZÉ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ,

PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ, JvÀÛgÀªÁzÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, zÉÆqÀØ-zÉÆqÀØ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðj PÀbÉÃjUÀ¼ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ

E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀ DzsÀĤPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ PÁt§ºÀÄzÀÄ.

¸ÀªÀiÁdzÀ CxÀð : ‘¸ÀªÀiÁd’ JA§ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀªÀÅ EAVèµï ¨sÁµÉAiÀÄ ‘¸ÉƸÉÊn’ JA§ ¥ÀzÀzÀ

C£ÀĪÁzÀªÁVzÉ. ¸ÉƸÉÊn JA§ ¥ÀzÀªÀÅ ¯Áån£ï ¨sÁµÉAiÀÄ ‘¸ÉÆöAiÀĸAzÀ §A¢zÉ. »ÃUÉ-

AzÀgÉ MqÀ£ÁrvÀ£À, UɼÉvÀ£À, JAzÀxÀð. CAzÀgÉ MqÀ£ÁrUÀ¼À MqÀ£Ál¢AzÀ MlÄÖUÀÆrgÀĪÀ

ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÄà ‘¸ÀªÀiÁd’ J£ÀߧºÀÄzÀÄ.

¸ÀªÀiÁdzÀ ªÁåSÉåUÀ¼ÀÄ

ªÉÄPÉʪÀgï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃeïgÀªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ : ‘¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À §¯ÉAiÉÄà ¸ÀªÀiÁd. MAzÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÉƼÀV£À ¸ÀA¸ÉÀÜUÀ¼À, ¸ÀAWÀUÀ¼À, ¸ÀAQÃtðªÁzÀ ªÀåªÀ¸ÉÀÜAiÉÄà ¸ÀªÀiÁd.'

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

63

¸ÀégÀÆ¥À :

1) ÀªÀiÁdªÀÅ ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀªÁVzÉ : ºÀ®ªÀÅ d£ÀgÀÄ MlÄÖUÀÆr ¸ÀªÀÄƺÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.CAvÀºÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼ÀÄ MlÄÖUÀÆr ¸ÀªÀiÁdªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ PÀÄlÄA§, £ÉgɺÉÆgÉ, UÁæªÀÄ, £ÀUÀgÀ, PÁ«ÄðPÀ ¸ÀAWÀ, zsÁ«ÄðPÀ ¸ÀªÀÄƺÀ, gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀPÀëUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ. CzÀPÁÌV JZï.JA. eÁ£Àì£ï CªÀgÀÄ ‘¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀªÉà ¸ÀªÀiÁd' JA¢zÁÝgÉ.

2) ÀªÀiÁdªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À §¯ÉAiÀiÁVzÉ : ¸ÀªÀiÁdªÉAzÀgÉ CzÀÄ PÉêÀ® d£ÀgÀ ¸ÀAUÀæºÀªÀ®è; CzÀÄ d£ÀgÀ ¤gÀAvÀgÀ CAvÀgï QæAiÉÄAiÀÄ°è vÉÆqÀVgÀĪÀ d£ÀgÀ ¸ÀªÀÄƺÀ. EzÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ªÁå¦Û «±Á®ªÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; UÀÄgÀÄ-²µÀågÀÄ, ¥Á®PÀgÀÄ-ªÀÄPÀ̼ÀÄ, gÉÆÃVUÀ¼ÀÄ-ªÉÊzÀågÀÄ, UÀAqÀ-ºÉAqÀw, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À°è EAvÀºÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÁtÄvÉÛêÉ. »ÃUÁVAiÉÄà ªÉÄPÉʪÀgï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃeï CªÀgÀÄ ‘¸ÁªÀiÁfPÀ ÀA§AzsÀUÀ¼À §¯ÉAiÉÄà ÀªÀiÁd' JA¢zÁÝgÉ.

3) ºÉÆðPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄåvÉ : ¸ÀªÀiÁdzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ºÉÆðPÉ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ. ªÀåQÛUÀ¼À°ègÀĪÀ zÉÊ»PÀ, ªÀiÁ£À¹PÀ ºÉÆðPÉAiÀÄ CA±ÀUÀ¼Éà ¸ÀªÀiÁdPÉÌ DzsÁgÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. d£ÀgÀ DPÁAPÉëUÀ¼ÀÄ, PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ, UÀÄjUÀ¼ÀÄ, DzÀ±ÀðUÀ¼ÀÄ, ªÀiË®åUÀ¼À°è ºÉÆðPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀgÀÄ. EzÀjAzÀ d£ÀgÀ°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ MqÀ£ÁrvÀ£À, ¸ÀºÀPÁgÀ, ¦æÃw, «±Áé¸À, C£ÀÄPÀA¥À, vÁåUÀ, £ÁªÉ®ègÀÆ MAzÀÄ JA§ ¨sÁªÀ£É ªÁå¥ÀPÀªÁV ¨É¼ÉzÀÄ PÀÆr ¨Á¼ÀĪÀAvÉ ¥ÉæÃgÉæ¸ÀÄvÀÛzÉ.

4) ÀºÀPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀæªÀÄ «¨sÀd£É : ¸ÀºÀPÁgÀªÉAzÀgÉ d£ÀgÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À GzÉÝñÀUÀ¼À FqÉÃjPÉUÉ PÀÆr zÀÄrAiÀÄĪÀÅzÁVzÉ. ¸ÀºÀPÁgÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ¯Éà ¸ÀªÀiÁdzÀ°è M§âjUÉƧâgÀÄ ¸ÀÄR-zÀÄBRUÀ¼À°è ¨sÁVAiÀiÁVgÀĪÀgÀÄ. EzÀgÀ DzsÁgÀzÀ°èAiÉÄà ±ÀæªÀÄ «¨sÀd£ÉAiÀÄÄ-‘¸ÁªÀiÁ£Àå PÁAiÀÄðªÉÇAzÀ£ÀÄß vÀªÉÆä¼ÀUÉ ºÀAaPÉÆAqÀÄ zÀÄrAiÀÄĪÀÅzÁVzÉ’, ±ÀæªÀÄ«¨sÀd£ÉAiÀÄÄ d£ÀgÀ D¸ÀQÛ, C©ügÀÄa, ¸ÁªÀÄxÀåð, °AUÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀAiÀĸÀÄì ªÀÄÄAvÁzÀªÀżÀ DzsÁgÀzÀ°è ºÀAaPÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. DzÀÄzÀjAzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀæªÀÄ «¨sÀd£É JgÀqÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥ÀÇgÀPÀªÁVªÉ.

5) ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀæt : ¸ÀªÀiÁdªÀÅ vÀ£ÀßzÉà DzÀ jÃw-¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆArgÀÄvÉÛ. DzsÀĤPÀ ¸ÀAQÃtð ¸ÀªÀiÁdªÀÅ PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ±Á¸À£À, ¸ÀA«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ d£ÀgÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß O¥ÀZÁjPÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÁzÀ ¥ÀzÀÞw, £ÉÊwPÀ ¤AiÀĪÀÄ, ¯ÉÆÃPÁZÁgÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

6) ÀªÀiÁdªÀÅ UÀw²Ã®ªÁzÀÄzÀÄ : ¸ÀªÀiÁdªÀÅ AiÀiÁªÁUÀ®Æ ¥ÀjªÀvÀð£À²Ã®ªÁzÀÄzÀÄ. ¥ÀjªÀvÀð£É¬Ä®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ¢ÃWÀðPÁ® G½AiÀįÁgÀzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ; UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁd ¤zsÁ£ÀªÁV §zÀ¯ÁzÀgÉ, £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ vÀéjvÀUÀwAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ.

¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀĺÀvÀé / ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ

1) ÀªÀðªÁå¥ÀPÀªÁzÀÄzÀÄ : ªÀiÁ£ÀªÀgÀ fêÀ£À ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁd EªÀÅ AiÀiÁªÁUÀ®Æ MnÖUÉ ¸ÁUÀÄvÀÛªÉ. £ÀªÀÄä fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀĪÁV ¸ÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà ¸ÀªÀiÁd. AiÀiÁªÀÅzÉà M§â ªÀåQÛAiÀÄ zÀȶÖAiÀÄ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, ÀªÀiÁdªÀÅ ºÀÄlÄÖ«PÉVAvÀ ªÉÆzÀ°¤AzÀ®Æ Á«£À C£ÀAvÀgÀªÀÅ §zÀÄQgÀĪÀÅzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀðªÁå¥ÀPÀ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

64

2) gÀPÀëuÉÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥ÉÇõÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀÄzÀÄ : d£À ¸ÀªÀÄƺÀzÀ ºÉÆðPÉ-ªÀåvÁå¸À, ¥ÀgÀ¸ÀàgÀÀ ¸ÀºÁAiÀÄ, ÀºÀPÁgÀ, ±ÀæªÀÄ«¨sÀd£É, ¥ÀgÀ¸ÀàgÁªÀ®A§£É, ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀæt, ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀjªÀvÀð£É, C¢üPÁgÀ-¸ÁévÀAvÀæöå, ¸ÀA¸ÀÌøw-¸ÁªÀÄgÀ¸Àå, EªÉ®èªÀÅUÀ¼À ¸À«Ää±ÀætUÉÆAqÀ ¸ÀAQÃtð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÄà ‘¸ÀªÀiÁd’.

3) ªÀåQÛvÀé ¤ªÀiÁðtzÀ°è ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÁvÀæ »jzÁzÀÄzÀÄ : ¸ÀªÀiÁdªÀÅ £ÀªÀÄä fêÀ£ÀzÀ ¢PÀÄÌ-zɸÉUÀ¼À£ÀÄß, UÉÆvÀÄÛ-UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÁðgÀ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀºÀd UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÀ°èAiÉÄÃ. ¸ÀªÀiÁdªÀÅ £ÀªÀÄä ¥Àæw¨sÉAiÀÄ ¥ÀæPÀluÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ. eÉÆvÉUÉ £ÀªÀÄä ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀºÀd z˧ð®åUÀ¼À£ÀÄß, zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀªÀÄå §AiÀÄPÉ DPÁAPÉëUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAvÀætzÀ°èqÀĪÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÁVAiÀÄÆ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. £ÀªÀÄä ¨sËwPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À FqÉÃjPÉ, ¨sËwPÀ DUÀvÀåUÀ¼À ¥ÀÇgÉÊPÉ, EªÉ®èªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁdzÀ ºÉÆgÀvÁV PÀ°à¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÀµÀÖ¸ÁzsÀå.

4) §zÀÄPÀ£ÀÄß UÀnÖUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ : ¸ÀªÀiÁdªÉA§ «±Á®ªÁzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ £ÀªÀÄä fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV DªÀj¹zÉ. CzÀÄ £ÀªÀÄä£ÀÄß PÉêÀ® ºÉÆgÀV¤AzÀ DªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è, CzÀÄ £ÀªÀÄä ªÀÄ£À¹ì£À D¼ÀªÀ£ÀÄß sÉâ¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ÀªÀiÁdzÀ £ÀqÀÄ«£À ÀA§AzsÀªÀÅ ÀgÀ¼ÀªÁzÀÄzÀ®è, ªÀåQÛAiÀÄ C£À£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß, aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ. D ªÀÄÆ®PÀ £ÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁfPÀ §zÀÄPÀ£ÀÄß UÀnÖUÉƽ¸ÀĪÀÅzÉà ¸ÀªÀiÁd.

¸ÀªÀiÁdzÀ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀiÁdªÀÅ MAzÉà vÉgÀ£ÁV®è. «©ü£Àß §UÉAiÀÄ°è ÀªÀiÁdUÀ½ªÉ. DzÀÄzÀjAzÀ £ÁªÀÅ ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß GzÉÆåÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄrªÉÄAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è ««zsÀ §UÉAiÀÄ°è ªÀVðÃPÀj¸ÀÄvÉÛêÉ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ: 1) ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÀªÀiÁd 2) ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd. 3) PÀȶ ¸ÀªÀiÁd 4) UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁd 5) £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁd 6) PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁd 7) ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd.

1. ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÀªÀiÁd : ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ «PÁ¸ÀzÀ°è ªÉÆzÀ®£Éà ºÀAvÀ ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÉ. ¸ÀªÀiÁdzÀ CvÀåAvÀ ¥ÁæaãÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ºÀAvÀªÁVzÉ. F ¸ÀªÀiÁdªÀÅ aPÀÌ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀĪÁVzÀÄÝ, ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, «ÄãÀÄUÁjPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, eÉãÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÉqÉØ-UÉt¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÁAiÀÄðªÁVvÀÄÛ. E°è ªÀAiÀĸÀÄì ªÀÄvÀÄÛ °AUÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£À ¤UÀ¢AiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ¸ÀA¥Á¢¸ÀĪÀ D¸É E°è EgÀ°®è. ºÀAaPÉÆAqÀÄ §zÀÄPÀĪÀÅzÀÄ F ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtªÁVvÀÄÛ. ¨ÉÃmÉ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä DºÁgÀPÉÌ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß PÀ°è£À CAiÀÄÄzsÀUÀ½AzÀ ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

2. ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd : ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ «PÁ¸ÀzÀ°è ¥À±ÀÄ¥Á®£É JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä fêÀ£ÁzsÁgÀPÉÌ ¥À±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß (zÀ£À, JªÉÄä, ºÀ¸ÀÄ, PÀÄj, DqÀÄ, EvÁå¢) »AqÀÄ-»AqÁV ¸ÁPÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ £ÀÆgÀjAzÀ-¸Á«gÀzÀµÀÄÖ d£ÀjgÀÄvÁÛgÉ. ¥À±ÀÄ¥Á®£ÉAiÀÄÄ F ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæªÀÄÄR PÉ®¸ÀªÁVvÀÄÛ. F ¸ÀªÀiÁdªÀÅ M§â £ÁAiÀÄPÀ£À ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ M¼À¥ÀnÖgÀÄwÛvÀÄÛ. F d£ÀgÀÄ fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʹPÉƼÀî®Ä ¥À±ÀÄ¥Á®£É, ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀÄ«PÉ, DºÁgÀ ¸ÀAUÀ滸ÀÄ«PÉ PÉ®¸ÀUÀ¼À°è vÉÆqÀVgÀÄvÁÛgÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

65

C¯ÉªÀiÁj ªÀÄvÀÄÛ CgÉ C¯ÉªÀiÁj §ÄqÀPÀlÄÖ ÀªÀiÁd : ªÀiÁ£ÀªÀ±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ DgÀA¨sÀzÀ°è ¥À±ÀÄ¥Á®£ÉAiÀÄ »£É߯ÉAiÀĪÀgÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ C¯ÉªÀiÁj ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÁÝgÉ. J£ÉìöÊPÉÆèærAiÀÄ ©æmÁ¤PÁzÀ ¥ÀæPÁgÀ C¯ÉªÀiÁjvÀ£ÀªÀÅ MAzÀÄ fêÀ£À «zsÁ£À. ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ÀAUÀæºÀuÉ, ¥À±ÀÄ¥Á®£É CxÀªÁ ªÁå¥ÁgÀPÁÌV ªÀiÁ£ÀªÀ MAzÉqÉ £É¯ÉAiÀÄÆgÀzÉÃ, ¢PÀÄÌzɸɬĮèzÉ PÁ¯Á£ÀÄPÀæªÀĪÁV MAzÀÄ ÀܼÀ¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¸ÀܼÀPÉÌ C¯ÉAiÀÄÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß C¯ÉªÀiÁjvÀ£À J£À߯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ªÀ®¸É ¥ÀæQ æAiÉÄUÀÆ ©s£Àß. ¥À±ÀÄ¥Á®£É CxÀªÁ EvÀgÉ PÀ¸ÀħÄUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ C®è°è ÁܬÄAiÀiÁV £É¯É¤AvÀgÀÆ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£ÉUÁV CxÀªÁ EvÀgÉ PÀ¸ÀħÄUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÁV C¯ÉªÀiÁjvÀ£À C¤ªÁAiÀÄðªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀj¸ÀĪÀgÀÄ. EAvÀºÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CgÉ C¯ÉªÀiÁj ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ (Semi-nomadic Tribes)UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ EgÀĪÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ, DyðPÀ ºÁUÀÆ gÁdQÃAiÀÄ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ°è C¯ÉªÀiÁj ªÀÄvÀÄÛ CgÉ C¯ÉªÀiÁj ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

3. PÀȶ ¸ÀªÀiÁd : ¸ÀªÀiÁd «PÁ¸ÀzÀ F ºÀAvÀzÀ°è ªÀiÁ£ÀªÀ C¯ÉªÀiÁj §zÀÄPÀ£ÀÄß ©lÄÖ MAzÉà ¸ÀܼÀzÀ°è £É¯É¤AvÀÄ ªÁ¹¸ÀĪÀÅzÀÄ. F ¸ÀªÀiÁdªÀÅ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÀ UÁæªÀÄ ªÁ¹UÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀªÁVzÉ. ºÉaÑ£À d£ÀgÀÄ ªÀåªÀ¸ÁAiÀĪÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹ §zÀÄPÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£Éßà PÀȶ ¸ÀªÀiÁd JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ DºÁgÀ GvÁàzÀ£É PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ®PÀëtªÁVzÉ. PÀȶUÉ ‘¨ÉøÁAiÀÄ' JAzÀÆ PÀȶPÁgÀgÀ£ÀÄß ¨ÉøÁAiÀÄUÁgÀgÀÄ, gÉÊvÀgÀÄ JAzÀÆ PÀgÉ-AiÀÄÄvÁÛgÉ. PÀȶUÉ ºÉZÁÑV ¥Áæt ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃV®£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.

¨sÁgÀvÀ JAzÀgÉ ‘UÁæªÀÄUÀ¼À £ÁqÀÄ PÀȶPÀgÀ ©ÃqÀÄ’ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÁæaãÀ ¸Á»vÀåzÀ°è UÁæªÀÄUÀ¼À ÀAWÀl£É ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À DqÀ½vÀzÀ «µÀAiÀĪÁV ºÀ®ªÀÅ «ªÀgÀuÉUÀ½gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. IÄUÉéÃzÀzÀ°è UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå¸ÀܤUÉ ‘UÁæªÀĸÀÜ’£ÉAzÀÄ ªÀtÂð¸À¯ÁVzÉ. ºÀ®ªÀÅ UÁæªÀÄUÀ¼À MPÀÆÌlPÉÌ «±À, d£À, zÉñÀ JA§ DqÀ½vÀ «AUÀqÀ£É EvÀÄÛ. ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ°è UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå¸ÀܤUÉ ‘UÁæ«ÄtÂ’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. zÀ±ÀªÀÄÄT, ±ÀvÀªÀÄÄT ºÁUÀÆ C¢ü¥Àw JAzÀÄ UÁæªÀÄ MPÀÆÌlUÀ¼À ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ£ÀÄß PÀgÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ.

ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ UÁæªÀÄ JA§ vÉÆnÖ®°èAiÉÄà «PÁ¸ÀªÁVzÉ JAzÀÄ ¨ÉÆÃUÁqÀð¸ï JA§ÄªÀgÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀnÖzÁÝgÉ. UÁæªÀÄ JA§ÄzÀÄ CvÀåAvÀ ¥ÁæaãÀ £É¯ÉAiÀiÁVzÀÝgÀÆ PÀÆqÁ EzÀ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÁV ªÁåSÁ夸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀåªÁV®è. ¨ÉÆÃUÁqÀð¸ï JA§ ±Á¸ÀÛçdÕgÀ ¥ÀæPÁgÀ ‘PÀrªÉÄ d£À¸ÁAzÀævÉAiÀÄļÀî, ¸ÀgÀ¼À ºÁUÀÆ «ÄvÀªÀåAiÀĪÁzÀ fêÀ£À ¸ÁV¸ÀĪÀ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À MPÀÆÌlªÉà UÁæªÀÄ ÀªÀÄÄzÁAiÀĪÁVzÉ, J¸ï.¹. zÀĨÉAiÀĪÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ‘MAzÉà ÀܼÀzÀ°è ªÁ¸ÀªÁVgÀĪÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À ÀªÀÄƺÀªÉà UÁæªÀÄ’. F ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀt ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀætUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛªÉ.

¸Á.±À.¥ÀÇ. 3000 gÀ ¸ÀĪÀiÁjUÉ £ÉÃV® ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÉÆA¢UÉ ‘PÀȶPÁæAw’ DgÀA¨sÀUÉÆArvÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. UÁçªÀÄUÀ¼ÀÄ F zÉñÀzÀ fêÀ£ÁrUÀ½zÀÝAvÉ. sÁgÀvÀzÀ°è ÀĪÀiÁgÀÄ DgÀÄ ®PÀëzÀµÀÄÖ EgÀĪÀ PÀȶ UÁçªÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß G½¹ªÉ. zÉñÀzÀ §ºÀĸÀASÁåvÀ d£ÀUÀ¼ÀÄ EA¢UÀÆ UÁæªÀÄUÀ¼À°èAiÉÄà ªÁ¹¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. PÀȶ PÉëÃvÀçzÀ°è vÀªÀÄä fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArgÀÄvÁÛgÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ±ÉÃPÀqÀ 59gÀµÀÄÖ ¥ÀÅgÀĵÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÀ 75gÀµÀÄÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄPÉÌ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV CªÀ®A©¹zÁÝgÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

66

4. UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁd

1. UÁæªÀĪÀÅ UÁvÀæzÀ°è aPÀÌzÀÄ : ªÀiÁåPïì ªÉçgï ºÉýzÀAvÉ §ºÀĸÀASÉåAiÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ UÁæªÀĪÁ¹UÀ¼Éà DVzÁÝgÉ. EzÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß d£ÀvÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ fêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÁt§ºÀÄzÀÄ. UÁæªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV aPÀÌ UÁvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. d£À¸ÁAzÀævÉ zÀlÖªÁV EgÀĪÀÅ¢®è.

2. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÁUÀÆ PËlÄA©PÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ : UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁdzÀ°è £ÉÃgÀªÁzÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ. CAzÀgÉ E°è ªÀåQÛ ªÀåQÛAiÀÄ £ÀqÀĪÉ, ¸ÉßúÀ, ¦æÃw, §AzsÀÄvÀé ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ. PÀÄlÄA§ªÀÇ ¸À»vÀ C£ÉÃPÀ «zsÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀ fêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ. C«¨sÀPÀÛ «±Á® PÀÄlÄA§ªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ UÁæªÀÄUÀ¼À MAzÀÄ ªÀÄÄRå ®PÀët.

3. ¸ÀgÀ¼À DyðPÀ fêÀ£À : «±ÉõÀªÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ£Éßà CªÀ®A©¹zÉ. UÁæ«ÄÃt fêÀ£À ºÉZÀÄÑ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀÄzÀÄ, «ÄvÀªÀåAiÀĪÁzÀÄzÀÄ. ¤²ÑvÀ DzÁAiÀÄ E®è¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁUÀÆ PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ UÁæ«ÄÃt d£ÀvÉAiÀÄÄ «ÄvÀªÀåAiÀÄzÀ ¤gÁqÀA§gÀ fêÀ£ÀªÀ£Éßà ¸ÁV¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÁUÀjPÀvÉ JµÉÖà ªÀÄÄAzÀĪÀgÉ¢zÀÝgÀÆ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥ÁæaãÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖPÉÆnÖ®è. CªÀgÀ ¨ÉÃrPÉUÀ¼ÀÄ ¹Ã«ÄvÀªÁVªÉ. EzÀPÉÌ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ ªÀÈwÛAiÉÄà PÁgÀt.

4. £ÉgɺÉÆgÉ : £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄÄ UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁdzÀ MAzÀÄ «²µÀÖ ®PÀëtªÁVzÉ. ¸ÁªÀðd¤PÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À°,è ºÀÄlÄÖ ¸ÁªÀÅUÀ¼À°è, ºÀ§â-GvÀìªÀUÀ¼À°è, £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄÄ «²µÀÖ jÃwAiÀÄ PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀÄvÀÛzÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è EªÀÅUÀ½UÉ ‘PÉÃj’ (NtÂ) J£ÀÄßvÁÛgÉ. ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ°è ‘ªÁqï’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀZÀ£É : PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ°è CzÀgÀ°èAiÀÄÆ ¨sÀÆ»qÀĪÀ½, ¨sÀÆ«Ä eÉÆvÉV£À ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉ DzsÁgÀzÀ°è PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.

eÁeïªÀiÁ¤ ¥ÀzÀÞw : ªÁ¸ÀÛªÀªÁV eÁw ¥ÀzÀÞw ºÁUÀÆ eÁeïªÀiÁ¤ ¥ÀzÀÞw JgÀqÀÆ MmÁÖVAiÉÄà PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ. D PÁ®zÀ°è eÁeïªÀiÁ¤ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÀªÀiÁeÉÆà DyðPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ MAzÀÄ C«¨sÁdå CAUÀªÁVvÀÄÛ. eÁw ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è MAzÀÄ eÁwAiÀÄÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ eÁw ¸ÀªÀÄƺÀzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¸À¨ÉÃPÁVvÀÄÛ. EzÀÄ MAzÀÄ eÁwAiÀÄ d£ÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ eÁwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¸ÀĪÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ §zÀÄPÀĪÀAvÉ ¥ÉæÃgÀuÉ ªÀiÁqÀÄwÛvÀÄÛ. eÁeïªÀiÁ¤ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è JgÀqÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀUÀðUÀ½zÀݪÀÅ. MAzÀÄ ªÀUÀðªÀÅ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃªÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ ºÀ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄwÛzÀݪÀÅ. EzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV vÀªÀÄä ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ªÀUÀðzÀªÀjAzÀ ¥Àæw¥sÀ®ªÁV zÀªÀ¸À-zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîwÛzÀݪÀÅ.

d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀÞw : d«ÄãÁÝgï JA§ ¥ÀzÀªÀÅ ¥À¶ðAiÀÄ£ï ¥ÀzÀªÁVzÀÄÝ. d«ÄãÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ£ÀÄ JA§ CxÀð PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀÞwAiÀÄ GUÀªÀĪÀ£ÀÄß zɺÀ° ¸ÀįÁÛ£ÀgÀ PÁ®zÀ°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. ºÀ¢£Á®Ì£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è d«ÄãÁÝgï JA§ ¥ÀzÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜ JA§ CxÀðzÀ°è §¼À¸À®ànÖvÀÄÛ. gÀd¥ÀÇvÀgÀÄ ºÉÆA¢zÀ gÁAiÀiï ªÀÄvÀÄÛ gÁt JA§ ©gÀÄzÀÄUÀ¼ÀÄ d«ÄãÁÝgÀ ªÀUÀðzÀªÀgÀ ®PÀëtUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ. ªÉÆWÀ®gÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

67

D½éPÉAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ªÉüÉUÉ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è d«ÄãÁÝgÀgÀÄ MAzÀÄ ¥À槮 ªÀUÀðªÁV GzÀ¬Ä¹zÀÝgÀÄ. d«ÄãÁÝj JA§ ¥ÀzÀzÀ §¼ÀPÉ ¸ÀªÉðøÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÉÆWÀ®gÀ PÁ®zÀ°è gÀÆrüUÉ §A¢vÀÄÛ. DzÀgÉ CPÀâgï£À PÁ®zÀ°è gÉÊvÀ£À ¥sÀ¸À°£À°è £ÉÃgÀ ¥Á®ÄzÁgÀ£ÁVgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀiÁzÀ C£ÀĪÀA²PÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ªÀåQÛUÉ F ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß C¢sPÀÈvÀªÁV §¼À¸ÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. F CxÀð¢AzÀ¯Éà ºÀ¢£ÉüÀ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀ §®ªÁV ¥ÀæZÁgÀPÉÌ §AvÀÄ.

gÉÊvÀªÁj ¥ÀzÀÝw : ©ænµï ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ §ºÀĸÀASÁåvÀ gÉÊvÁ¦ ªÀUÀðzÀ ªÉÄÃ¯É PÀAzÁAiÀÄ «¢s¹, ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ®Ä ºÉƸÀ ºÉƸÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArvÀÄ. DzÀÝjAzÀ ©ænµï ¸ÀPÁðgÀªÀÅ sÁgÀvÀzÀ gÉÊvÁ¦ ªÀUÀðzÀ ªÉÄÃ¯É PÀAzÁAiÀÄ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ®Ä eÁjUÉ vÀA¢zÀÝ d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀÞwAiÀÄÄ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ±ÉÆõÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁgÀA©s¹vÀÄ. EzÀjAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ §ºÀĸÀASÁåvÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß F d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀÝwAiÀÄÄ ±ÉÆõÀuɬÄAzÀ ªÀÄÄPÀÛUÉƽ¹ gÉÊvÀjUÉ D¹ÛAiÀÄ ºÀQÌ£À gÀPÀëuÉ ¤ÃqÀĪÀ ¸À®ÄªÁV PÉÆÃmïð D¥sï qÉÊgÉPÀÖgï 1817 gÀ°è gÉÊvÀªÁj ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉƽ¸À®Ä DzÉò¹vÀÄ.

ªÀĺÀ¯Áéj ¥ÀzÀÞw : d«ÄãÁÝj ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀªÁj ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ DqÀ½vÀ ªÀUÀðPÉÌ ¤jÃQë¹zÀ ªÀÄlÖ vÀ®Ä¥ÀzÉà EzÀÄÝzÀjAzÀ ªÀÄÆgÀ£Éà ºÉƸÀ ¥ÀzÀÞwAiÀiÁzÀ ªÀĺÀ¯Áéj ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀAzÀgÀÄ. F ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è ªÀĺÀ¯ï CxÀªÁ J¸ÉÖmïUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÀAzÁAiÀĪÀ£ÀÄß C£ÉÃPÀ ªÀĺÀ¯ïUÀ¼À MqÉAiÀÄgÀ UÀÄA¦UÉ «¢s¸ÀÄwÛvÀÄÛ. ªÀĺÀ¯ïUÀ¼À MqÉAiÀÄgÀ¯Éèà PÉ®ªÀgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr ªÀĺÀ¯ïUÀ¼À G¸ÀÄÛªÁj ªÀÄvÀÄÛ PÀAzÁAiÀÄ ªÀ¸ÀÆ°AiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ £ÉëĸÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

UÉÃt ¥ÀzÀÞw : ¨sÀÆ ªÀiÁ°ÃPÀjAzÀ ¸ÁUÀĪÀ½UÁV ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀªÀjUÉ UÉÃtÂzÁgÀgÀÄ JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ. UÉÃtÂzÁgÀgÀ°è ±Á±ÀévÀ ºÀQÌ£À UÉÃtÂzÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁvÁÌ°PÀ ºÀQÌ£À UÉÃtÂzÁgÀgÀÄ JA§ JgÀqÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ½ªÉ. ±Á±ÀévÀ ºÀQÌ£À UÉÃtÂzÁgÀgÀÄ vÁªÀÅ G¼ÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸Àé®à ºÀPÀÌ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ vÁvÁÌ°PÀ ºÀQÌ£À UÉÃtÂzÁgÀgÀÄ vÁªÀÅ G¼ÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉà ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è. DzÀÝjAzÀ ¨sÀÆ ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß QvÀÄÛPÉÆAqÀÄ ¨ÉÃgÉAiÀĪÀjUÉ PÉÆqÀ§ºÀÄ¢vÀÄÛ. EzÀgÀ C£Á£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß Àj¥Àr¸À®Ä ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ UÉÃt ¤AiÀÄAvÀæt PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉ vÀAzÀªÀÅ. UÉÃtÂzÁgÀjUÉ »qÀĪÀ½AiÀÄ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ ¨sÀÆMqÉvÀ£ÀzÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ±Á¸À£ÀgÀÆ¥ÀzÀ°è eÁjUÉƽ¹zÀªÀÅ. CzÀ£ÀÄß ¨sÀÆ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÀjµÀ× «Äw ºÉÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃjzÉ.

5. £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁd : £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁd ªÀiÁzÀj J¤¹zÉ. eÉÆvÉUÉ CµÉÖà ¸ÀAQÃtðªÉ¤¹zÉ. £ÀUÀgÀ fêÀ£À CwêÀ d£À¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ««zsÀ ÁA¸ÀÌøwPÀ, OzÉÆåÃVPÀ, gÀZÀ£ÁvÀäPÀ, ©s£ÀßvÉ ªÀÄvÀÄÛ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß vÀ£ÉÆß¼ÀUÉ gÀÆrs¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ÀºÀdªÉ¤¹zÀgÀÆ, £ÀUÀgÀ ÀªÀiÁdzÀ UÁvÀæ ºÉZÁÑzÀAvÉ C°è£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀå ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß MAzÀÄ jÃwAiÀÄ ÀªÀĸÉåAiÀÄ CAaUÉ vÀ¼ÀÄîvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀĪÉAiÀÄÄ £ÀUÀgÀ fêÀ£À AiÀiÁªÀvÀÆÛ ¸ÁéUÀvÁºÀðªÁVgÀĪÀÅzÀÄ EwºÁ¸ÀzÀ ¥ÀÅlUÀ½AzÀ ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½AzÀ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. EwÛÃZÉUÀAvÀÆ £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ C©sªÀÈ¢ÞAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ D±ÁzÁAiÀÄPÀªÁVªÉ. DzsÀĤPÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ £ÀUÀgÀ ¸ÀªÀiÁdªÁV £À«ÃPÀgÀtUÉÆAqÀ ¸ÀAQÃtð ¸ÀªÀiÁdªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è £ÀUÀgÀ fêÀ£À EAzÀÄ ¤£ÉßAiÀÄzÀ®è. «±ÀézÀ¯Éèà Cwà ¥ÀÅgÁvÀ£À £ÁUÀjPÀvÉ ºÉÆA¢zÀÝ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ fêÀ£À gÀÆrs¹PÉÆAqÀ ¸ÀªÀiÁd EzÀÄ. ªÉĸÀ¥ÉmÉÆ«ÄAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ Ff¥ïÖ £ÁUÀjPÀvÉÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

68

£ÀAvÀgÀzÀ°è ¹AzsÀÆ £À¢ PÉƼÀîzÀ°è ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ £ÁUÀjPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß C©sªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ QÃwð ¨sÁgÀvÀzÀÄÝ. ºÀgÀ¥Àà, ªÉƺÉAeÉÆÃzÁgÉÆ, ¯ÉÆÃxÁ¯ï, PÁ°§AUÀ£ï »ÃUÉ C£ÉÃPÀ zÉÆqÀØ ºÁUÀÆ aPÀÌ UÁvÀæzÀ £ÀUÀgÀ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁQzÀ QÃwð £ÀªÀÄäzÀÄ. £ÁUÀjPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ fêÀ£À MAzÀPÉÆÌAzÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥ÀÇgÀPÀªÉ¤¹zÉ. CAzÀgÉ £ÁUÀjPÀvÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è £ÀUÀgÀ fêÀ£À ºÉÆgÀºÉƪÀÄÄävÀÛzÉ, C¹ÛvÀéPÉÌ §gÀÄvÀÛzÉ.

6. PÉÊUÁjPÀ ¸ÀªÀiÁd : PÉåUÁjQÃPÀgÀtzÀ eÉÆvÉAiÀÄ°è EAvÀºÀ ¸ÀªÀiÁd ºÀÄnÖPÉÆArvÀÄ. ªÉåeÁÕ¤PÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ±ÀQÛ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ F ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼ÁVªÉ. ºÁAUïPÁAUï, zÀQëtPÉÆjAiÀiÁ, ¹AUÁ¥ÀÇgï, ¨Éæf¯ï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄQìPÉÆà F ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃjªÉ. ¹Ã«ÄvÀ ÀASÉåAiÀÄ d£ÀgÀÄ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÀgÉ, §ºÀÄvÉÃPÀ d£ÀgÀÄ £ÀUÀgÀ / ¥ÀlÖtUÀ¼À°è PÉÊUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÁÝgÉ.

PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀæªÀÄ¢AzÀ £ÀqÉAiÀÄzÉà AiÀÄAvÀæZÁ°vÀ vÁAwæPÀvɬÄAzÀ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. E°è GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ CUÁzsÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è EgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ±ÀæªÀÄ «¨sÀd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÁÑV CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ. PÉÊUÁjPÁ PÁæAwAiÀÄ ¥sÀ®ªÁV (¸Á.±À. 1760) ÀªÀiÁdzÀ°è GvÁàzÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¹ÜvÀåAvÀgÀPÉÆ̼À¥ÀqÀÄvÀÛªÉ. EzÀgÀ ¥sÀ®ªÁV ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀæªÀÄ DzsÁjvÀ PÉÊUÀ½AzÀ GvÁàzÀ£Á PÀæªÀĪÀÅ AiÀiÁAwæPÀvÉUÉ M¼À¥ÀqÀÄvÀÛzÉ. ¥ÁægÀA©üPÀ ºÀAvÀzÀ°è ºÀ¨É DzsÁjvÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ GvÁàzÀ£É ¥ÁægÀA¨sÀUÉÆAqÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ ºÀAvÀzÀ°è «zÀÄåvï ZÁ°vÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ, PÉÊUÁjPÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §ÈºÀvï ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è gÀƦ¹ªÉ. mÉPïìmÉʯïUÀ¼À AiÀiÁAwæPÀvÉ, ºÀwÛ £ÀÆ®Ä vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ §mÉÖ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÁægÀA¨sÀUÉÆAqÀÄ EAzÀÄ PÀ°è¢Ý°£À ªÀÄÆ®PÀ, §ÈºÀvï ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¨ÁAiÀÄègïUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ©âtªÀ£ÀÄß PÀgÀV¸ÀĪÀ (AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀÄß ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ PÀgÀV¸ÀĪÀ) ºÀAvÀPÉÌ PÉÊUÁjPÉ §AzÀÄ ¤AwzÉ. PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀV£ÀAvÉ «ªÀj¸À§ºÀÄzÀÄ.

PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ

1. PÉÊUÁjPÁ DzsÁjvÀ DyðPÀvÉ: F DyðPÀvÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ºÀ®ªÀÅ ªÀUÀðUÀ¼ÁV «¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. §AqÀªÁ¼À±Á» ªÀUÀð, PÁ«ÄðPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÁV «¨sÁUÀUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ. E°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ §ºÀÄvÉÃPÀ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ PÉÊUÁjPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉÝà DVgÀÄvÀÛzÉ.

2. zÀÄrªÉÄAiÀÄ°è ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉ: F ¸ÀªÀiÁdzÀ°è zÀÄrªÉÄAiÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉAiÀÄÄ vÁAwæPÀ PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ P˱À®å, eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw EªÀÅ CUÀvÀåªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

3. ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð: PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è §ºÀÄ«¸ÀÛøvÀªÁzÀ ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À «¸ÀÛgÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. GvÁàzÀ£ÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ PÀZÁÑ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß PÁSÁð£ÉUÉ vÀgÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ GvÁà¢vÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ¸ÁV¸À®Ä «¸ÀÛøvÀªÁzÀ ¸ÁjUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð F ¸ÀªÀiÁdzÀ°è EgÀÄvÀÛzÉ.

4. ªÀ®¸ÉAiÀÄ ºÉZÀѼÀ: PÉÊUÁjPÁ PÁæAwAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÀ®¸ÉAiÀÄÄ £ÀªÀÄä UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀȶ DyðPÀvÉAiÀÄ£Éßà C®ÄUÁr¹vÀÄ. EzÀÄ UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÁA¹ÜPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ M¼ÀUÀqÉ C£ÉÃPÀ ©ü£Áß©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ C¹ÛvÀéªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ aPÀÌ PÀÄlÄA§UÀ¼ÁV gÀÆ¥ÀÅUÉƼÀî®Ä ¥ÉæÃgÉæ¸ÀÄvÀÛªÉ. CµÀÖPÉÌ ¤®èzÀ PÉÊUÁjPÁ ÀªÀiÁdªÀÅ ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀåQÛPÉÃA¢ævÀªÁzÀ ªÉÊAiÀÄQÛÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

69

7) ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd : ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd J£ÀÄߪÀÅzÀÄ J®è ªÀUÀðzÀªÀjUÀÆ CªÀ±ÀåPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¥ÀqÉ¢zÉ. F ¸ÀªÀiÁdzÀ°è d£ÀgÀÄ K£Éà ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¹PÉƼÀî®Ä ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁdzÀ PÀqÉ ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀºÀdªÁVzÉ. ªÀÄÄA¢£À fêÀ£ÀPÉÌ CªÀ±ÀåPÀvÉ EgÀĪÀ ²PÀët, ªÁtÂdå, PÉÊUÁjPÉÉ, E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd PÀÄjvÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ DyðPÀvÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É eÁÕ£ÀzÀ »rvÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ ZÀZÉðUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀÄvÀÛªÉ. MAzÀÄ, ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-DyðPÀ fêÀ£ÀzÀ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ ºÉZÀѼÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀzÁÝzÀgÉ, ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀiÁ»w ¸ÀégÀÆ¥ÀªÉà ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¸ÀgÀPÁVgÀĪÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÁV ‘eÁÕ£À’ JA§ÄzÀÄ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À eÁUÀwPÀ ªÀÄÄPÀÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è PÉêÀ® M§â ªÀåQÛAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛ CxÀªÁ D¹ÛAiÀiÁUÀzÉ, ºÉƸÀ ºÉƸÀ GvÁàzÀ£Á vÁAwæPÀvÉAiÀÄ ªÀÄÄRå Qð PÉÊ DVzÉ. CAzÀgÉ ºÉƸÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À°è (PÀA¥ÀÆålgï EvÁå¢) ‘eÁÕ£À'ªÀÅ «¤ªÀÄAiÀÄUÉƼÀÄîwÛzÉ. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ»w PÀtdªÁUÀÄwÛªÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.

1. ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀ ÀªÀiÁdzÀ ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ÉÃmÉAiÀiÁqÀ®Ä _______________ DAiÀÄÄzsÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ.

2. PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è G¼ÀĪÉÄUÉ _________________ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.

3. P˱À®åzÀ PÉ®¸À ºÀAZÀĪÀÅzÀPÉÌ ________________ JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.

4. PÉÊUÁjPÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ __________ ºÉZÀѼÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

5. AiÀiÁAwæPÀ GvÁàzÀ£É _________ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è DUÀÄvÀÛzÉ.

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹j.

1. ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

2. ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd JAzÀgÉãÀÄ?

3. PÀȶAiÀÄÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ºÉÃUÉ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÉ.

4. PÉåUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁd JAzÀgÉãÀÄ?

5. ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁdªÀÅ EAzÀÄ CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄyð¹.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

70

III. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ ªÁPÀåzÀ°è GvÀÛj¹.

1. ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ fêÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹.

2. ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

3. ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀȶUÉ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¹.

4. PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

5. ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd PÀÄjvÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.

IV. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ £ÀUÀgÀ fêÀ£À ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt fêÀ£À PÀÄjvÀAvÉ ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹, ºÉÆð¹.

2. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ DzÀ±Àð ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ §UÉÎ UÀÄA¦£À°è ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.

V. AiÉÆÃd£É

1. ¤ªÀÄä UÁæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr. M§âgÀÄ PÀȶPÀgÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÀ±Àð£À £Àqɹ PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

71

CzsÁåAiÀÄ - 3

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CxÀð, ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, ¸ÀAAiÉÆÃd£É, gÀZÀ£É §UÉÎ CjªÀÅ.

• ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, vÉêÁA±À, ªÉÆÃqÀ, ªÀļÉ,

EªÀÅUÀ¼À «zsÀ, PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.

• ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.

£ÀªÀÄä£ÀÄß ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ°£À ªÁAiÀÄÄ«£À ¥ÀzÀgÀªÀÅ ºÉÃUÉ gÀQë¸ÀÄwÛzÉ JA§ÄzÀÄ w½¢zÉAiÉÄÃ?

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® ¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ

«ªÀiÁ£À ªÀ®AiÀÄ

CAiÀiÁ£ÀĪÀÄAqÀ®

¥ÁæªÀÄÄRåvÉ :

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄvÀÄÛªÀj¢gÀĪÀ

C¤®UÀ¼À, zsÀƽ£À PÀt ªÀÄvÀÄÛ

¤ÃgÁ«AiÀÄ vɼÀĪÁzÀ ¥ÀzÀgÀªÀ£ÀÄß

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

F C¤®zÀ ¥ÀzÀgÀªÀÅ ¨sÀƪÉÄïÉäöÊ

ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÁåPÁ±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À

gÀPÀëuÁ ªÀ®AiÀÄ. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ

zÀ¥ÀàÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1000 Q.«ÄÃ.

UÀ½zÀÄÝ, EzÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ J¯Áè

§UÉAiÀÄ fëUÀ½UÉ CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ PÉ®ªÀÅ C¤®UÀ¼ÀÄ

ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ fëUÀ¼À

G¹gÁlPÉÌ CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÉ.

¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ F C¤®UÀ¼À £ÉgÀ«¤AzÀ

DºÁgÀªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ ¸ÀÆAiÀÄð£À

±ÁRªÀ£ÀÄß »r¢j¹PÉÆAqÀÄ

sÀÆ«ÄAiÀÄÄ MAzÀÄ fêÀUÀæºÀªÁVgÀĪÀAvÉ

ªÀiÁrzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

72

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ ««zsÀ §UÉAiÀÄ C¤®UÀ¼ÀÄ, zsÀƽ£À PÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁ«AiÀÄ «Ä±ÀætªÁVzÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ªÀÄÄRå C¤®UÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÁgÀd£ÀPÀ ±ÉÃ.78.08, DªÀÄèd£ÀPÀ ±ÉÃ.20.94, DUÁð£ï

±ÉÃ.0.93, EAUÁ®zÀ qÉÊDPÉìöÊqï ±ÉÃ.03, ªÀÄvÀÄÛ NeÉÆÃ£ï ±ÉÃ. 0.000005. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ zsÀƽ£À

PÀtUÀ¼À£ÀÄß ÀºÀ M¼ÀUÉÆArzÀÄÝ, ¤Ãj£À PÀtUÀ¼À ¤ªÀiÁðtPÉÌ ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ°ègÀĪÀ

¤ÃgÁ«AiÀÄÄ ªÉÆÃqÀzÀ ¤ªÀiÁðt ºÁUÀÆ ªÀȶÖUÉ PÁgÀtªÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ, ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀÀ ±ÁR ªÀÄvÀÄÛ

±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß »r¢j¹PÉÆAqÀÄ CzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß

©ÃgÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼ÀÄ

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ LzÀÄ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¥ÀjªÀvÀð£ÁªÀÄAqÀ®, ¸ÀªÉÆõÀÚªÀÄAqÀ®, ªÀÄzsÀåAvÀgÀªÀÄAqÀ®, GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÀåªÀÄAqÀ®.

¥ÀjªÀvÀð£ÁªÀÄAqÀ® (Troposphere) : EzÀÄ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ PɼÀ¥ÀzÀgÀ. EzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ §½ 18 Q.«ÄÃ. JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ ºÁUÀÆ zsÀÄæªÀ¥ÀæzÉñÀzÀ §½ 8Q.«ÄÃ. JvÀÛgÀzÀ ªÀgÉUÉ PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°èAiÉÄà ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄƯÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ªÉÆÃqÀ, ªÀÄ¼É ªÉÆzÀ¯ÁzÀ J¯Áè CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ J¯Áè §zÀ¯ÁªÀuÉ PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ F ªÀ®AiÀÄzÀ°è ªÀiÁvÀæ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ.

¸ÀªÉÆõÀÚªÀÄAqÀ® (Stratosphere) : EzÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀzÀgÀªÁVzÀÄÝ 50 Q.«ÄÃ.ªÀgÉUÉ ºÀ©âzÉ. ¥ÀjªÀvÀð£Á ªÀÄAqÀ® ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ªÀÄAqÀ®UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ «¸ÀÛj¹zÉ. F ¥ÀzÀgÀzÀ°è NeÉÆãï C¤®ªÀÅ CvÀåAvÀ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ. EzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ §gÀĪÀ Cw£ÉÃgÀ¼É (C¯ÁÖçªÉʯÉmï) QgÀtUÀ¼À£ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄð£À J¯Áè fêÀgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀQë¹zÉ. F ¥ÀzÀgÀªÀÅ ªÉÆÃqÀ ºÁUÀÆ EvÀgÉÀ J¯Áè §UÉAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ CA±ÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ F ¥ÀzÀgÀzÀ°è eÉmï «ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁgÁqÀ®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁVzÉ.

ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ªÀÄAqÀ® (Mesosphere) : EzÀÄ ÀªÉÆõÀÚªÀÄAqÀ®zÀ ªÉÄðzÀÄÝ ÀĪÀiÁgÀÄ 80 Q.«ÄÃ. JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¹zÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°èAiÀÄÆ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. F ¥ÀzÀgÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ Cw ²ÃvÀªÁzÀ ªÀ®AiÀĪÁVzÉ.

GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® (Thermosphere) : ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ªÀÄAqÀ®zÀ £ÀAvÀgÀ GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀzÀgÀzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ wêÀæªÁV ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀzÀgÀzÀ°è£À CvÀå¢üPÀ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV C¤®zÀ CtÄUÀ¼ÀÄ DAiÀiÁ£ÀÄUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀvÀð£É ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. DzÀÄzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß ‘DAiÀiÁ£ÀĪÀÄAqÀ®’ªÉAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. E°è£À DAiÀiÁ£ÀÄUÀ¼ÀÄ sÀƫĬÄAzÀ ¥Àæ¸ÁgÀUÉÆAqÀ gÉÃrAiÉÆà vÀgÀAUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ PÀqÉUÉ ¥Àæw¥sÀ°¸ÀÄvÀÛªÉ.

¨ÁºÀåªÀÄAqÀ® (Exosphere) : ¨ÁºÀåªÀÄAqÀ®ªÀÅ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ JvÀÛgÀzÀ°èzÀÄÝ ¥ÀzÀgÀªÁVzÉ. F ¥ÀzÀgÀ°è ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ «gÀ¼ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

73

ºÀªÁUÀÄtzÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ (Elements of Weather)

MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ CA±ÀUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, vÉêÁA±À, ªÉÆÃqÀ, ªÀÄ¼É EvÁå¢.

MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ°è ¤UÀ¢vÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¥Àj¹ÜwAiÉÄà ºÀªÁªÀiÁ£À. EzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ GµÁÚA±À

¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ J¯Áè ±ÀQÛUÀÆ ¸ÀÆAiÀÄð£Éà ªÀÄÆ®. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ±ÁRªÀ£ÀÄß ‘¸ÀÆAiÀÄðd£Àå ±ÁR’(Insolation)ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. CAzÀgÉ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ vÀ®Ä¥ÀĪÀ ¸ËgÀ«QgÀt ±ÁR JAzÁVzÉ. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß GµÀÚvÁªÀiÁ¥ÀPÀ (Thermometer)¢AzÀ C¼ÉAiÀįÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÉAnUÉæÃqï CxÀªÁ ¥sÁågÀ£ï »Ãmï

GµÀÚvÁªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä §¼À¸ÀĪÀ ªÀÄÄRå G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÁVªÉ. GµÁÚA±ÀzÀ

ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ CPÁëA±À, MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ JvÀÛgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ EgÀĪÀ

zÀÆgÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ, ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ¼É EvÁå¢.

GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt : JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ C¤®UÀ¼À ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁV GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉ ¥ÀæªÀiÁt J£ÀÄߪÀgÀÄ. ¥Àæw¸Á«gÀ «ÄÃlgïUÀ¼À JvÀÛgÀPÉÌ (1.Q.«ÄÃ) 6.40 ¸ÉA. CxÀªÁ 165 «ÄÃlgïUÉ 10. ¸ÉA. GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

GµÁÚA±À ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ

GµÁÚA±ÀzÀ «¥ÀAiÀÄðAiÀÄ: PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀPÉÌ §zÀ®Ä ºÉZÁÑUÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß ‘GµÁÚA±À «¥ÀAiÀÄðAiÀÄ’ J£ÀÄߪÀgÀÄ. EzÀÄ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À PÀt廃 ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÉAzÀgÉ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ gÁwæ ªÉÆÃqÀgÀ»vÀ ±ÀĨsÀæ DPÁ±À, MtUÁ½, ªÀiÁgÀÄvÀgÀ»vÀ ¹Üw ªÀÄvÀÄÛ »ªÀiÁªÀÈvÀ ¥ÀªÀðvÀzÀ ªÉÄïÁãUÀ EvÁå¢.

GµÁÚA±ÀzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ: ¨sÀÆ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è GµÁÚA±ÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄÄ KPÀ jÃwAiÀiÁV®è.

¸ÀÆAiÀÄðd£Àå ±ÁRzÀ DzsÁgÀ¢AzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß

ªÀÄÆgÀÄ GµÁÚA±À ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÁV «AUÀr À§ºÀÄzÀÄ.

CªÀÅ PɼÀPÀAqÀAwªÉ:

i) GµÀÚªÀ®AiÀÄ (Torrid Zone) : EzÀgÀ°è ¸ËgÀ±ÁRªÀÅ CvÀå¢üPÀ. EzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ±ÁR ºÉZÀÄÑ. EzÀÄ 00 CPÁëA±À ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ¢AzÀ PÀPÁðlPÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛ (23½0 GvÀÛgÀ) ºÁUÀÆ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

74

ªÀÄPÀgÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛzÀªÀgÉUÉ (23½o zÀQët) «¸ÀÛj¹zÉ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ ¸ÀÆAiÀÄð£À £ÉÃgÀªÁzÀ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.

ii) ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ (Temperate Zone) : F ªÀ®AiÀÄzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ Cw ºÉZÀÄÑ

CxÀªÁ CwPÀrªÉĬÄgÀzÉ ÀªÀÄvÉÆî£ÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀÄ GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è 23½o GvÀÛgÀ¢AzÀ,

66½o GvÀÛgÀ (PÀPÁðlPÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛ¢AzÀ DQÖðPï ªÀÈvÀÛ)zÀªÀgÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è

23½o zÀQët¢AzÀ 66½o zÀQëtzÀªÀgÉUÉ (ªÀÄPÀgÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛ¢AzÀ CAmÁQÖðPï ªÀÈvÀÛ) ªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¹ªÉ.

iii) ²ÃvÀªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ (Frigid Zone) : EªÀÅ CvÀåAvÀ ²ÃvÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ. EªÀÅ 66½o (DQÖðPï

ªÀÈvÀÛ) GvÀÛgÀ¢AzÀ 900 GvÀÛgÀ zsÀÄæªÀzÀªÀgÉUÉ ºÁUÀÆ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è 66½o zÀQët¢AzÀ (CAmÁQÖðPï ªÀÈvÀÛ) 900 zÀQët zsÀÄæªÀzÀÀªÀgÉUÉ ºÀgÀrªÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è ¸ÀÆAiÀÄð£À QgÀtUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ NgÉAiÀiÁV ©Ã¼ÀĪÀÅzÀjAzÀ, GµÁÚA±À Cw PÀrªÉÄ. E°è ¨ÉùUÉAiÀÄ°è GµÁÚA±À ¸Àé®à ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀ½UÁ®zÀ°è GµÁÚA±À Cw PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ.

¸ÀªÉÆõÀÚgÉÃSÉ (Isotherm) : MAzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀAvÉ J¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ PÁ®à¤PÀ gÉÃSÉUÀ¼Éà ¸ÀªÉÆõÀÚgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÉÆüÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ ¨sÁUÀzÀ GµÁÚA±ÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä J¼ÉAiÀįÁUÀĪÀÅzÀÄ.

¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆvÉÛ?

CwºÉZÀÄÑ ºÁUÀÆ CwPÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼ÀÄ 1. D¦üæPÁ RAqÀzÀ °©AiÀiÁ zÉñÀzÀ°è£À D¯ïCfÃfAiÀiÁzÀ°è ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ¯Éèà CwºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀªÀÅ

zÁR¯ÁUÀÄvÀÛzÉÉ (¸ÀgÁ¸Àj+580¸ÉA). DzÀgÉ gÀµÁåzÀ ÉÊ©ÃjAiÀiÁ sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ ªÀPÉÆÃðAiÀÄ£ï¸ïÌ, ¨sÀƨsÁUÀzÀ¯Éèà (d£ÀªÀ¸Àw¬ÄgÀĪÀ) CwPÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß zÁR°¹zÉ.(¸ÀgÁ¸Àj -240 ¸ÉA).

2. ¨sÁgÀvÀzÀ°è gÁd¸ÁÛ£ÀzÀ UÀAUÁ£ÀUÀgÀzÀ°è ÉùUÉAiÀÄ°è CvÀåAvÀ UÀjµÀ× GµÁÚA±ÀªÀÅ zÁR¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ( ¸ÀgÁ¸Àj +540 ¸ÉA) ªÀÄvÀÄÛ dªÀÄÄä PÁ²äÃgÀzÀ ¯ÉÃí ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ZÀ½UÁ®zÀ°è Cw PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀªÀÅ zÁR¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. (¸ÀgÁ¸Àj -100 ¸ÉA).

3. CAmÁðQÖPïzÀ°ègÀĪÀ N¸ÀÖPï ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ CvÀåAvÀ ²ÃvÀ (¸ÀgÁ¸Àj-890 ¸ÉA) ¥ÀæzÉñÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹zÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ MvÀÛqÀ

ªÁAiÀÄÄ vÀÆPÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CzÀÄ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ MvÀÛqÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä §¼À¸ÀĪÀ G¥ÀPÀgÀt ªÁAiÀÄĨsÁgÀªÀiÁ¥ÀPÀ (Barometer). MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß «Ä°¨Ágï(mb)UÀ¼À°è C¼ÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖzÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀgÁ¸Àj MvÀÛqÀ 1013.25 «Ä°¨ÁgïUÀ¼À¶ÖgÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ GµÁÚA±À, ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É, ¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÄlÖ¢AzÀ JvÀÛgÀ, ¤ÃgÁ«

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

75

ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è GµÁÚA±ÀªÀÅ CwªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ. GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÁÑVgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄ. EzÀPÉÌ PÁgÀt ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À¢AzÀ ªÁAiÀÄÄ «PÁ¸À ºÉÆA¢ MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV PÀrªÉÄ GµÁÚA±À EgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄĪÀÅ ¸ÀAPÀÄavÀUÉÆAqÀÄ MvÀÛqÀªÀÅ C¢üPÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ vÀ¢égÀÄzÀÞ ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ sÀƪÉÄïÉäöʤAzÀ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. F E½PÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ¥Àæw 300 «Ä.UÀ½UÉ 34 «Ä°¨ÁgïUÀ¼À¶ÖgÀĪÀÅzÀÄ.

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ªÀÄÄRå MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è MlÄÖ K¼ÀÄ MvÀÛqÀzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:

1. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

2. GvÀÛgÀ G¥ÀGµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

3. zÀQët G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

4. GvÀÛgÀ G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

5. zÀQët G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

6. GvÀÛgÀ zsÀÄæ«ÃAiÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

7. zÀQët zsÀÄæ«ÃAiÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ.

¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ: EzÀÄ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀzÀ ªÀ®AiÀĪÁVzÀÄÝ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. EzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ¢AzÀ 50 GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ 50 zÀQët CPÁëA±ÀzÀªÀgÉUÉ PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. F ¨sÁUÀªÀÅ ªÀµÀðªÉ¯Áè ¸ÀÆAiÀÄð£À ®A§ªÁzÀ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀ-jAzÀ ªÁAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ E°è ªÁAiÀÄÄ ZÀ®£É PÀrªÉÄ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ ¥Àæ±ÁAvÀªÁVzÀÄÝ (calm) ®WÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½gÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß ‘±ÁAvÀªÀ®AiÀÄ’ (Doldrum) JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß CAvÀgÀ GµÀÚ ¸ÀA¢üªÀ®AiÀÄ (Inter Tropical Conver-gence Zone –ITCZ) JA§ ºÉ¸Àj£À®Æè PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ F ªÀ®AiÀÄzÀ°è ¸ÀA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ.

G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ : F ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ ºÁUÀÆ zÀQët UÉÆüÁzsÀðUÀ¼ÉgÀqÀgÀ°èAiÀÄÆ 300 ¬ÄAzÀ 350 CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. E°è JgÀqÀÄ G¥À-GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½ªÉ. C) GvÀÛgÀ G¥À-GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ: F ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ 300 G. ¢AzÀ 350 G. CPÁëA±ÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. F ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß C±Àé CPÁëA±ÀUÀ¼À ªÀ®AiÀÄ JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. §) zÀQët G¥À-GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ : EzÀÄ 300 zÀQët ¢AzÀ zÀQët 350 CPÁëA±ÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

G¥À zsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¸ÀAzÉñÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅ 600 ¬ÄAzÀ 650 GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ¨sÀÆ UÉÆüÀzÀ ªÉÄÃ¯É JgÀqÀÄ G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : C) GvÀÛgÀ G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ (600GvÀÛgÀ¢AzÀ 650

GvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ), §) zÀQët G¥ÀzsÀæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ (600 zÀQët¢AzÀ 650 zÀQëtzÀªÀgÉUÉ). E°è ZÀAqÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ «±ÉõÀªÁV ZÀ½UÁ®zÀ°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

76

zsÀÄæ«ÃAiÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ: F ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ

JgÀqÀÆ UÉÆüÁzsÀðUÀ¼À°è 800 ¬ÄAzÀ 900 CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅ CvÀåAvÀ ²ÃvÀªÁVzÀÄÝ EzÀjAzÀ ªÀµÀðªÉ¯Áè ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ.

¸ÀªÀĨsÁgÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ (Isobars) : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÉëAiÀÄ ªÉÄÃ É MvÀÛqÀzÀ ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj À®Ä §¼À¸ÀĪÀgÀÄ. MAzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ MvÀÛqÀÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀAvÉ J¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ gÉÃSÉUÀ¼Éà ¸ÀªÀĨsÁgÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀĨsÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊUÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁV C¢üPÀ MvÀÛqÀ¢AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ PÀqÉUÉ ZÀ°¸ÀĪÀ

ªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ‘ªÀiÁgÀÄvÀ’UÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄ°è£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ½AzÀ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁgÀÄvÀªÀÅ AiÀiÁªÀ ¢Q̤AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ‘¥ÀªÀ£À ¢PÀÆìa’ G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀgÀÄ. EzÉà jÃwAiÀÄ°è ªÁAiÀÄÄ«£À ªÉÃUÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä ‘¥ÀªÀ£À ªÉÃUÀªÀiÁ¥ÀPÀ’ (Anemometer) G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥ÀªÀ£À ¢PÀÆìa ¥ÀªÀ£À ªÉÃUÀªÀiÁ¥ÀPÀ

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ: ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß £Á®ÄÌ ¥ÀæªÀÄÄR «zsÀUÀ¼À£ÁßV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, DªÀvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð C¤²ÑvÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ.

1. ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Planetary Winds) : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ‘¤vÀå ªÀiÁgÀÄvÀ’ CxÀªÁ ¨sÀƪÀÄAqÀ°AiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÆ ¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅ ªÀµÀðzÀ J¯Áè PÁ®zÀ°èAiÀÄÆ §ºÀÄvÉÃPÀ MAzÉà ¢Q̤AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄt §zÀ¯ÁªÀuÉ, ªÀÄgÀÄ sÀÆ«ÄUÀ¼À ¤ªÀiÁðt,

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

77

£ËPÁAiÀiÁ£ÀzÀ ªÀiÁUÀð ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÉZÀÄÑ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄvÀÛªÉ. ¤vÀåªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ.

•ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Trade Winds) : EªÀÅUÀ¼ÀÄ G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. GvÀÛgÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è EªÀÅ F±Á£Àå¢AzÀ £ÉÊIÄvÀå ¢QÌ£À PÀqÉUÉ ºÁUÀÆ zÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è DUÉßÃAiÀÄ¢AzÀ ªÁAiÀĪÀå ¢QÌ£À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀĪÁV F±Á£Àå ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DUÉßÃAiÀÄ ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

• ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Anti trade Winds) :

¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥À²ÑªÀÄzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅ G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À ¢PÀÄÌ GvÀÛgÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è £ÉÊIÄvÀå¢AzÀ F±Á£ÀåzÀ PÀqÉVzÀÄÝ, zÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è ªÁAiÀĪÀå¢AzÀ DUÉßÃAiÀÄzÀ PÀqÉVgÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ zÀQëtUÉÆüÁzsÀð ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CvÀåAvÀ ¥À槮ªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß 400 zÀQët CPÁëA±ÀUÀ¼À°è ‘£À®évÀÛgÀ C§âgÀUÁ½’, 500 zÀQët CPÁëA±ÀUÀ¼À°è ‘LªÀvÀÛgÀ GUÀæUÁ½’ ºÁUÀÆ 600 zÀQët CPÁëA±ÀUÀ¼À°è ‘CgÀªÀvÀÛgÀ CgÀZÀĪÀ UÁ½’UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

•zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Polar Winds) : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀǪÀðzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ zsÀÄæ«ÃAiÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ G¥ÀzsÀÄæ«ÃAiÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è F±Á£Àå¢AzÀ £ÉÊIÄvÀåzÀ PÀqÉUÉ ºÁUÀÆ zÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è DUÉßÃAiÀÄ¢AzÀ ªÁAiÀĪÀåzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀĪÀŪÀÅ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ²ÃvÀªÁzÀ ±ÀĵÀÌ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÁVzÀÄÝ, zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄzÀ »ªÀiÁZÁÒ¢vÀ ¨sÁUÀUÀ½AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ.

2. ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Seasonal Winds) : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß IÄvÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, PÀÄè¥ÀÛ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀµÀðzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ IÄvÀÄUÀ¼À°è vÀ¢égÀÄzÀÞ ¢Q̤AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ©Ã¸ÀĪÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁVªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¨ÉùUÉAiÀÄ°è £ÉÊIÄvÀå ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ £ÉÊIÄvÀå ¢Q̤AzÀ F±Á£ÀåzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ dÆ£ï wAUÀ½¤AzÀ ¸É¥ÉÖA§gïªÀgÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. C£ÀAvÀgÀ F±Á£ÀåzÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¸É¥ÀÖA§gï CAvÀå¢AzÀ r¸ÉA§gï ªÀÄzsÀåzÀªÀgÉUÉ F±Á£Àå¢AzÀ £ÉÊIÄvÀåzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀĪÀŪÀÅ.

3. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Local Winds) : ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ÀܽÃAiÀÄ GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ, vÉêÁA±ÀUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀªÀðvÀ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ, PÀtªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ JvÀÛgÀzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁzÀĺÉÆÃUÀĪÀÅzÀjAzÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

78

§zÀ¯ÁªÀuÉUÉÆAqÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ, ¨sÀÆUÁ½, ÀªÀÄÄzÀæUÁ½, ¥ÀªÀðvÀUÁ½, PÀtªÉUÁ½ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ PÉ®ªÀÅ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß sÁgÀvÀzÀ°è ‘®Æ’ JAzÀÄ, AiÀÄÄ.J¸ï.J.AiÀÄ°è ‘a£ÀÆPï’ CxÀªÁ ‘»ªÀĨsÀPÀëPÀ’ JAzÀÄ, D¯ïà÷ì¥ÀªÀðvÀUÀ¼À°è ‘¥sÉÆúïß’ JAzÀÄ, ¥sÁææ£ïì£À°è ‘«Ä¸ÀÖç¯ï’ JAzÀÄ, ¸ÀºÀgÁ ªÀÄgÀĨsÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¹gÁPÉÆÌ JAzÀÄ, D¸ÉÖçðAiÀÄzÀ°è ©æPï ¦üîØgï JAzÀÆ ºÁUÀÆ CAmÁQÖðPÁzÀ°è ©èdqïð JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

4. DªÀvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Cyclones and Anti Cyclones): EªÀÅUÀ¼ÀÄ C¤²ÑvÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV MvÀÛqÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄ°è£À CwºÉZÀÄÑ ªÀåvÁå¸ÀzÀ PÁgÀt¢AzÀ EªÀÅ ©Ã¸À¯ÁgÀA©ü¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ CªÀ¢ü C®àPÁ°PÀªÁzÀgÀÆ PÉ®ªÉǪÉÄä EªÀÅ CvÀåAvÀ C¥ÁAiÀÄPÁj ªÀÄvÀÄÛ «£Á±ÀPÁjAiÀiÁzÀªÀÅ.

J) DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ : PÉ®ªÀÅ À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæzÀ ÀÄvÀÛ®Æ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥Àj¹Üw¬ÄgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ÀÄvÀÛ°£À ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæzÀ PÀqÉUÉ ªÀÈvÁÛPÁgÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼Éà DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ. GvÀÛgÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è DªÀvÀðªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæzÀ ÀÄvÀÛ®Æ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ZÀ®£ÉAiÀÄ ¢QÌUÉ «gÀÄzÀÞªÁV CAzÀgÉ C¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀPÉÌ vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV zÀÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è EªÀÅ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ZÀ®£ÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV CAzÀgÉ ¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À°è JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:

•GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼ÀÄ GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è ªÀiÁvÀæ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ ¥À槮ªÁVzÀÄÝ «zsÀéA¸ÀPÁjAiÀiÁzÀªÀÅ.

• ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ ºÉÆð¹zÀgÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥À槮ªÁzÀªÀÅUÀ¼À®è. EªÀÅUÀ½AzÁUÀĪÀ ºÁ¤AiÀÄÆ ¸ÀºÀ PÀrªÉÄ.

DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ««zsÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ½AzÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. GzÁ:

aãÁ ªÀÄvÀÄÛ d¥Á¤£À°è- mÉÊ¥sÀÆ£ï, CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄQìPÉÆ -ºÀjPÉãï, D¸ÉÖçðAiÀiÁ-«°è «°èøï,

¨sÁgÀvÀ-¸ÉÊPÉÆèãï, gÀµÁå -«¯ïð¥ÀƯï. EwÛÃa£À PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ¼À°è ¨sÁgÀvÀªÀÅ PÉ®ªÀÅ ¥À槮ªÁzÀ

DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹zÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¨ÉÆïÁ, £ÀVÃð¸ï, ¤±Á, L¯Á,

¯ÉʯÁ, ©f°, d¯ï xÉøï EvÁå¢.

¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄDªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

79

©) ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼À ¥Àj¹Üw DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ vÀ¢égÀÄzÀÞ. ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæ¢AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀqÉUÉ ªÀÈvÁÛPÁgÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À PÀqÉUÉ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤zsÁ£ÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. GvÀÛgÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¢PÀÄÌ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ¢QÌUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV zÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è EªÀÅUÀ¼ÀÄ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ¢QÌUÉ «gÀÄzÀÞªÁV C¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀÀ DzÀðvÉ

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ‘¤ÃgÁ«’ CxÀªÁ vÉêÁA±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ‘DzÀæðvÉ’ J£ÀÄߪÀgÀÄ. DzÀæðvÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä DzÀæðvÁªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀgÀÄ. (Hygrometer or Psy-chrometer)

«zsÀUÀ¼ÀÄ : ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ DzÀæðvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ««zsÀ jÃwAiÀÄ°è w½¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ, ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ DzÀæðvÉ.

•¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ (Absolute humidity): MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ

MlÄÖ vÉêÁA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F jÃwAiÀÄ vÉêÁA±ÀzÀ C¼ÀvÉ ºÉZÀÄÑ

G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÀ®è. KPÉAzÀgÉ EzÀgÀ°è GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸ÀĪÀÅ¢®è.

•¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ (Relative Humidity): EzÀÄ ªÁAiÀÄÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ vÉêÁA±À ªÀÄvÀÄÛ

D ¤¢ðµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ ªÀÄlÖzÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÅ »r¢j¹PÉƼÀÀÄzÁzÀ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ vÉêÁA±ÀUÀ¼À

C£ÀÄ¥ÁvÀªÉà ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉAiÀiÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß ±ÉÃPÀqÀªÁgÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è w½¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀ vÉêÁA±À

¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ=ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀ vÉêÁA±À × 100 ¤¢ðµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ°è ªÁAiÀÄÄ ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÁzÀ UÀjµÀ× vÉêÁA±À

•¤¢ðµÀÖ DzÀæðvÉ (Specific Humidity): ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀªÁzÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄ ªÉÆvÀÛªÁVzÉ.

ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Clouds)ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁzÁUÀ, CzÀgÀ°è£À d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀgÀtUÉÆAqÀÄ

¤ªÀiÁðtªÁUÀĪÀ ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ ¤Ãj£ÀºÀ¤UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ »ªÀÄPÀtUÀ¼À gÁ²AiÀÄ£ÀÄß ‘ªÉÆÃqÀ’ UÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. EªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöʤAzÀ JvÀÛgÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ.

ªÉÆÃqÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ : ªÉÆÃqÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ, JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ £Á®ÄÌ ªÀÄÄRå «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ :

• ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Stratus Clouds) : EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ PɼÀªÀÄlÖzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöʤAzÀ 2.Q.«ÄÃ.UÀ¼ÀµÀÄÖ JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ vɼÀĪÁzÀ §ÆzÀĺÁ¼É CxÀªÁ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼ÀAvÉ PÁtÄvÀÛªÉ. ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÀÄÝ vÀÄAvÀÄgÀÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

80

• gÁ² ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Cumulus Clouds): EªÀÅ HzsÀéðªÀÄÄRªÁV ¨É¼É¢zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À ªÉÄïÉäöÊ UÉÆÃ¥ÀÅgÁPÀÈwAiÀÄ°èzÀÄÝ ¨ÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÀÆPÉÆù£À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆîÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀļÉvÀgÀĪÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁVªÉ. F ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ GuÉÚAiÀÄ UÀÄqÉØAiÀÄAvÉ PÀAqÀÄ §gÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ‘GuÉÚAiÀÄ UÀÄqÉتÉÆÃqÀ’ JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀĪÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ.

• »ªÀÄPÀt ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Cirrus Clouds): EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è Cw ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀzÀ°è

CAzÀgÉ 6 Q.«ÄÃ.UÀ½VAvÀ®Æ JvÀÛgÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. F

ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ‘UÀÄAUÀÄgÀÄPÀÆzÀ®’£ÀÄß ºÉÆîÄwÛzÀÄÝ UÀjUÀ¼À

CxÀªÁ £Áj£ÁPÁgÀ ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ PÁtÄvÀÛªÉ. EzÀÄ

»vÀPÀgÀªÁzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ

ºÁUÀÆ F ªÉÆÃqÀUÀ¼À°è ¥ÀæPÁ±ÀªÀiÁ£ÀªÁV ¸ÀÆAiÀÄð

¨É¼ÀUÀÄvÁÛ£É. ªÁAiÀÄÄ«£À°è F ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ »AfzÀ

CgÀ¼ÉAiÀÄAvÉ vÉîÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À d£À¦æAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ

‘PÀÄzÀÄgɨÁ®’zÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ.

•gÁ²ªÀ馅 ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Nimbus Clouds): F ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ªÀļÉvÀgÀĪÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁVzÀÄÝ

PɼÀªÀÄlÖ zÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. F ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀzÀgÀÄ CxÀªÁ

gÁ²ªÉÆÃqÀUÀ¼À DPÁgÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ºÉZÀÄÑ ªÀÄ¼É ªÀÄvÀÄÛ

»ªÀĪÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÀȶ֥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ

zÀ¥ÀàªÁVzÀÄÝ C¢üPÀ ªÀļÉvÀgÀĪÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁVªÉ.

ªÀÄ¼É (Rain) ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ°è d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀgÀt ºÉÆA¢

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀĪÀ ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼À£ÀÄß ‘ªÀļɒ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÀļÉAiÀÄ ªÀiÁ¥ÀPÀ¢AzÀ (Rainguage) C¼ÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß «ÄÃ.«ÄÃ. CxÀªÁ CAUÀÄ®UÀ¼À°è w½¸ÀĪÀgÀÄ.

ªÀļÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ: ªÀļÉAiÀÄÄ ªÀÄÆgÀÄ jÃwAiÀÄ°è GAmÁUÀĪÀÅzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : ¥Àj¸ÀgÀt ªÀļÉ, ¥ÀªÀðvÀ ªÀÄ¼É ªÀÄvÀÄÛ DªÀvÀð ªÀļÉ.

©) ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼À ¥Àj¹Üw DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ vÀ¢égÀÄzÀÞ. ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¢üPÀ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæ¢AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀqÉUÉ ªÀÈvÁÛPÁgÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À PÀqÉUÉ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤zsÁ£ÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. GvÀÛgÀUÉÆüÁzsÀðzÀ°è ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¢PÀÄÌ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ¢QÌUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV zÀQëtUÉÆüÁzsÀðzÀ°è EªÀÅUÀ¼ÀÄ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ¢QÌUÉ «gÀÄzÀÞªÁV C¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀÀ DzÀðvÉ

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ‘¤ÃgÁ«’ CxÀªÁ vÉêÁA±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ‘DzÀæðvÉ’ J£ÀÄߪÀgÀÄ. DzÀæðvÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä DzÀæðvÁªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀgÀÄ. (Hygrometer or Psy-chrometer)

«zsÀUÀ¼ÀÄ : ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ DzÀæðvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ««zsÀ jÃwAiÀÄ°è w½¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ, ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ DzÀæðvÉ.

•¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ (Absolute humidity): MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ

MlÄÖ vÉêÁA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F jÃwAiÀÄ vÉêÁA±ÀzÀ C¼ÀvÉ ºÉZÀÄÑ

G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÀ®è. KPÉAzÀgÉ EzÀgÀ°è GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸ÀĪÀÅ¢®è.

•¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ (Relative Humidity): EzÀÄ ªÁAiÀÄÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ vÉêÁA±À ªÀÄvÀÄÛ

D ¤¢ðµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ ªÀÄlÖzÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÅ »r¢j¹PÉƼÀÀÄzÁzÀ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ vÉêÁA±ÀUÀ¼À

C£ÀÄ¥ÁvÀªÉà ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉAiÀiÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß ±ÉÃPÀqÀªÁgÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è w½¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀ vÉêÁA±À

¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ=ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀ vÉêÁA±À × 100 ¤¢ðµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ°è ªÁAiÀÄÄ ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÁzÀ UÀjµÀ× vÉêÁA±À

•¤¢ðµÀÖ DzÀæðvÉ (Specific Humidity): ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀªÁzÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄ ªÉÆvÀÛªÁVzÉ.

ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Clouds)ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁzÁUÀ, CzÀgÀ°è£À d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀgÀtUÉÆAqÀÄ

¤ªÀiÁðtªÁUÀĪÀ ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ ¤Ãj£ÀºÀ¤UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ »ªÀÄPÀtUÀ¼À gÁ²AiÀÄ£ÀÄß ‘ªÉÆÃqÀ’ UÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. EªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöʤAzÀ JvÀÛgÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ.

ªÉÆÃqÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ : ªÉÆÃqÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ, JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ £Á®ÄÌ ªÀÄÄRå «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ :

• ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ (Stratus Clouds) : EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ PɼÀªÀÄlÖzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöʤAzÀ 2.Q.«ÄÃ.UÀ¼ÀµÀÄÖ JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ vɼÀĪÁzÀ §ÆzÀĺÁ¼É CxÀªÁ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼ÀAvÉ PÁtÄvÀÛªÉ. ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÀÄÝ vÀÄAvÀÄgÀÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

81

¥Àj¸ÀgÀt ªÀļÉ: (Con Vectional Rainfall) ªÁAiÀÄÄ ªÉÄîÄäRªÁV ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀjAzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ‘¥Àj¸ÀgÀtªÀļɒ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

¥Àj¸ÀgÀt ªÀļÉ

¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÁÑVgÀĪÀ ¸À¤ßêÉñÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄÄ ©¹AiÀiÁV ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¸ÀÄvÁÛ «PÁ¸À ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ. C£ÀAvÀgÀ ¸ÁPÀµÀÄÖ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦ vÀA¥ÁV CzÀgÀ°ègÀĪÀ d¯ÁA±ÀªÀÅ ºÀ¤UÀ¼ÁV «¸Àdð£ÉUÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. EzÉà ¥Àj¸ÀgÀt ªÀļÉ. F jÃw ªÀļÉAiÀÄÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ªÀ®AiÀÄzÀ°è ºÁUÀÆ GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ ¨sÀÆ ¨sÁUÀUÀ¼À°è ¨ÉùUÉ AiÀÄ°è ¸ÁªÀiÁ£Àå. ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ EzÀ£ÀÄß ‘C¥ÀgÁºÀß ªÀļɒ, J£ÀÄߪÀgÀÄ. EzÀÄ ºÉZÁÑV UÀÄqÀÄUÀÄ «ÄAZÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrzÀÄÝ ªÀÄzsÁåºÀßzÀ £ÀAvÀgÀ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÉÆA¢UÉ PÉ®ªÉǪÉÄä D°PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ.

¥ÀªÀðvÀ ªÀÄ¼É (Orographic Rainfall) : EzÀ£ÀÄß DgÉÆúÀ ªÀÄ¼É ºÁUÀÆ ¨sÀƸÀégÀÆ¥À ªÀļÉAiÉÄAzÀÆ ÀºÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. vÉêÁA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀÅ ZÀ®£À ¢QÌUÉ CqÀدÁVgÀĪÀ

¥ÀªÀðvÀ ªÀļÉ

¥ÀªÀðvÀUÀ¼À CqÀZÀuɬÄAzÀ vÀqÉAiÀÄ®àmÁÖUÀ CzÀÄ ªÉÄïÉgÀĪÀÅzÀÄ. JvÀÛgÀPÉÌ KjzÀAvÉ ªÁAiÀÄÄ vÀA¥ÁV CzÀgÀ°ègÀĪÀ d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤PÀjù ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ ¥ÀªÀðvÀUÀ½AzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀļÉAiÉÄà ¥ÀªÀðvÀ ªÀÄ¼É CxÀªÁ DgÉÆúÀ ªÀļÉ. ªÀÄ¼É ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ JzÀÄgÁVgÀĪÀ ¥ÀªÀðvÀ sÁUÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ ªÀļɥÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, C£ÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ ªÀÄgÉAiÀiÁVgÀĪÀ ¥ÀªÀðvÀzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è ªÁAiÀÄÄ PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ¥ÀªÀðvÀzÀ «gÀÄzÀÞ ¨sÁUÀzÀ°è ªÀÄ¼É PÀrªÉÄ. EzÀ£ÉßÃ

‘ªÀÄ¼É £ÉgÀ½£À ¥ÀæzÉñÀ’ (Rainshadow Region) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. GzÁ: ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ-ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ JzÀÄgÁVgÀĪÀ ¨sÁUÀ, ºÁ¸À£À-ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ ªÀÄgÉAiÀiÁVgÀĪÀ ªÀļɣÉgÀ½£À ¥ÀæzÉñÀ.

DªÀvÀðªÀÄ¼É (Cyclonic Rainfall) : GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀÀUÀ¼À°è UÁ½AiÀÄÄ ªÀÈvÀÛPÁgÀªÁV ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ UÁ½AiÀÄ°ègÀĪÀ vÉêÁA±ÀªÀÅ WÀ¤Ã¨sÀ«¹ zsÁgÁPÁgÀªÁV ªÀÄ¼É ¸ÀÄjAiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ §zÀ¯ÁV ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À°è ºÀUÀÄgÀªÁzÀ GµÀÚ ªÁAiÀÄÄgÁ²AiÀÄÄ ¨sÁgÀªÁzÀ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ gÁ²AiÀÄ ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. GµÀÚªÁAiÀÄÄgÁ² ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÉÄïÉÃj d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤Ã¨sÀ«¹ ªÀÄ¼É ¸ÀÄjAiÀÄĪÀÅzÀÄ. GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ gÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß ‘ªÁAiÀÄĪÀÄÄR’ (Front) J£ÀÄߪÀgÀÄ. EzÀjAzÀ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ‘ªÁAiÀÄĪÀÄÄR ªÀļɒAiÉÄAzÀÄ ¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

82

ªÀļÉAiÀÄ ºÀAaPÉ : ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄð£À ªÀļÉAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄÄ MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è C¢üPÀªÀÄ¼É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀ, G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ¥ÀǪÀðzÀ CAa£À¨sÁUÀ, ¥À²ÑªÀÄzÀ CAa£À 400 ªÀÄvÀÄÛ 600 GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët CPÁëA±ÀUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «gÀ¼ÀªÁV ªÀÄ¼É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÉAzÀgÉ, zsÀÄææªÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ, G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ¥À²ÑªÀĨsÁUÀ ºÁUÀÆ GµÀÚªÀ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ªÀÄgÀĨsÀÆ«ÄUÀ¼ÀÄ.

¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆwÛzÉAiÉÄÃ?

1. ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÄÃWÁ®AiÀÄ gÁdåzÀ ªÀiÁ¹ªÀiï gÁA MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è 1140 ¸ÉA.«ÄÃ. UÀ¼ÀµÀÄÖ

ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¹zÉ. EzÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ CvÀåAvÀ vÉêÀAiÀÄÄvÀ ¸ÀܼÀ.

2. PÀ£ÁðlPÀzÀ DUÀÄA¨ÉAiÀÄ£ÀÄß ‘zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀiÁ¹£ïgÁA’ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

3. ¨sÁgÀvÀzÀ gÁd¸ÁÛ£ÀzÀ ‘gÀƬÄè’ Cw PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸ÀܼÀ. EzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÉêÀ® 8

¸ÉA.«Äà ªÀiÁvÀæ ªÀÄ¼É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.

4. avÀæzÀÄUÀð f¯ÉèAiÀÄ ‘£ÁAiÀÄPÀ£ÀºÀnÖ’ AiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ CvÀåAvÀ Mt¥ÀæzÉñÀªÁVzÉ.

5. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀ¼ÉzÀ 200 ªÀµÀðUÀ½AzÀ ªÀÄ¼É ¨ÁgÀ¢gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀªÉAzÀgÉ a° zÉñÀzÀ

ClPÁªÀÄ ªÀÄgÀĨsÀÆ«Ä.

ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt (Weather and Climate)MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ºÀªÁUÀÄt J£ÀÄߪÀgÀÄ. GzÁ:

ªÉÆÃqÀAiÀÄÄPÀÛ ¥ÀæRgÀ ©¹®Ä, »vÀPÀgÀ ºÀªÁUÀÄt. ºÀªÁUÀÄt §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ‘ºÀªÁUÀÄt ±Á¸ÀÛç’ (Meteorology) J£ÀÄߪÀgÀÄ.

MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ ºÀªÁUÀÄtzÀ ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÉ£ÀÄߪÀgÀÄ. GzÁ:

ÀªÀÄ sÁdPÀ ªÀÈvÀÛzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt, vÀAqÁæ ªÁAiÀÄÄUÀÄt, ªÀÄgÀÄ sÀÆ«Ä ªÁAiÀÄÄUÀÄt, ªÉÄrlgÉäAiÀÄ£ï,

ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÁAiÀÄÄUÀÄt ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ. ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ ªÀiÁqÀĪÀ

±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß ‘ªÁAiÀÄÄUÀÄt±Á¸ÀÛç’ (Climatology) J£ÀÄߪÀgÀÄ.

MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ CPÁëöäA±À, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ EgÀĪÀ JvÀÛgÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ EgÀĪÀ zÀÆgÀ, ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ d®gÁ²UÀ¼À ºÀAaPÉ, ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©nÖgÀĪÀ ¸ÀܼÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀ¢AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj.

1. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ JgÀqÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR C¤®UÀ¼ÉAzÀgÉ ________ ªÀÄvÀÄÛ ________ .

2. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ PɼÀÀ¸ÀÛgÀ __________ DVzÉ.

3. ¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÄlÖzÀ°è ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀzÀ ¸ÀgÁ¸Àj MvÀÛqÀªÀÅ ________ DVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

83

4. ¥ÀæwªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ________ JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

5. ºÀªÁUÀÄtzÀ §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀ ±Á¸ÀÛç ________ DVzÉ.

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.

1. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ JAzÀgÉãÀÄ ?

2. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

3. NeÉÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀzÀ ªÀĺÀvÀé K£ÀÄ?

4. ±ÁAvÀªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ? CzÀÄ J°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ?

5. ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

6. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀgÉãÀÄ? AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.

7. ªÉÆÃqÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹

8. ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtQÌgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉãÀÄ?

III. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹.

1. CAiÀiÁ£ÀĪÀ®AiÀÄ 4. C±ÀéCPÁëA±À

2. ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉAiÀÄzÀgÀ 5. DgÉÆúÀªÀÄ¼É (¥ÀªÀðvÀªÀļÉ)

3. GµÀÚªÀ®AiÀÄ 6. ªÁAiÀÄÄUÀÄt ±Á¸ÀÛç

IV. £É£À¦£À°èqÀ¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ.

1. ¸ÀÆgÀåd£Àå±ÁR 4. £À®évÀÛgÀ C§âgÀUÁ½

2. GµÁÚA±ÀzÀ «¥ÀAiÀÄðAiÀÄ 5. ªÀȶ֪ÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ

3. ¥ÀªÀ£ÀªÉÃUÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ 6. DªÀvÀð±Á¸ÀÛç

V. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.

1. ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À avÀæ §gÉzÀÄ UÀÄgÀÄw¹j.

*****

¸ÀévÀAvÀæ ¨sÁgÀvÀzÀ UÀtvÀAvÀæzÀ GzÉÝñÀ J®èjUÀÆ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¸ÁévÀAvÀæöå, £ÁåAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃzÀgÀvÀéªÀ£ÀÄß

MzÀV¸ÀĪÀÅzÁVzÉ.

- qÁ. ©.Dgï. CA¨ÉÃqÀÌgï

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

84

CzsÁåAiÀÄ-4

d®UÉÆüÀ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ««zsÀ d®gÁ²UÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

• ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄÄzÀæ, ¸ÁUÀgÀ, SÁj, PÉÆ°è d®¸ÀA¢üUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

• ¸ÁUÀgÀ vÀ¼ÀzÀ ¨sÀƸÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

• ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ §UÉÎ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.

¤ÃgÀÄ : ¸ÀªÀÄÄzÀæ d®ZÀgÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÀjÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÀÄÆ®

d®gÁ²UÀ¼À ºÀAaPɨsÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ‘¤Ã°UÀæºÀ’ CxÀªÁ ‘d¯ÁªÀÈvÀ UÀæºÀ’ ªÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀPÉÌ

PÁgÀt ¨sÀƪÉÄïÉäöÊ£À 70.78% ¨sÁUÀ CAzÀgÉ 361 zÀ±À®PÀë ZÀ.Q.«ÄÃ. ¥ÀæzÉñÀªÀÅ ¤Ãj¤AzÀ DªÀj¹zÉ. ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ Cw zÉÆqÀØ d®gÁ²UÀ¼ÉAzÀgÉ ¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀ, CmÁèAnPï ¸ÁUÀgÀ, »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ DPÀðnPï ¸ÁUÀgÀ.

¸ÁUÀgÀ (Ocean) : EªÀÅ D¼ÀªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ®ªÀtÂÃAiÀÄ d®gÁ²UÀ¼ÁVzÀÄÝ. ¨sÀÆRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄvÀÄÛªÀgÉ¢ªÉ. GzÁ: KµÁå, D¦üæPÁ ªÀÄvÀÄÛ D¸ÉÖçðAiÀiÁUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀ, GvÀÛgÀ CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄgÉÆæ£À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ CmÁèAnPÀ ¸ÁUÀgÀ.

¸ÀªÀÄÄzÀæ (Sea) : EªÀÅ ¸ÁUÀgÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÁVzÀÄÝ, ¨sÀÆRAqÀUÀ¼À°è M¼À ZÁaPÉÆArgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÅ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À «¸ÁÛgÀPÉÌ ºÉÆð¹zÀgÉ aPÀÌzÀÄ. GzÁ: CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ, PÁå¹àAiÀÄ£ï ¸ÀªÀÄÄzÀæ, PÉA¥ÀÅ ¸ÀªÀÄÄzÀæ EvÁå¢.

SÁj (Gulf) EzÀÄ ¸ÁUÀgÀ CxÀªÁ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ QjzÁzÀ ¤Ã¼À¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ ¨sÀƨsÁUÀzÉƼÀUÉ ZÁagÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæQÌAvÀ aPÀÌzÁVzÀÄÝ UÁvÀæ DPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ D¼ÀzÀ°è MAzÀjAzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀåvÁå¸À¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ. GzÁ : ªÀÄ£ÁßgïSÁj, ¥À¶ðAiÀÄ£ïSÁj, ªÉÄQìPÉÆÃSÁj EvÁå¢.

PÉÆ°è (Bay): ¥ÁæAiÀıÀB sÀƨsÁUÀ¢AzÀ ¸ÀÄvÀÄÛªÀjAiÀÄ®àlÖ CzsÀðªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¨sÁUÀªÁVzÉ. MAzÀÄ PÉÆ°èUÀÆ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÉÆ°èUÀÆ D¼À, «¸ÁÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæzÀ°è ªÀåvÁå¸ÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. GzÁ: §AUÁ¼À PÉÆ°è, ©¸ÉÍPÉÆ°è, ¥sÀArPÉÆ°è, ºÀqÀì£ïPÉÆ°è ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ.

»AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

85

d®¸ÀA¢ü (Strait): JgÀqÀÄ «±Á®ªÁzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¸ÀĪÀ JgÀqÀÄ ¨sÀƨsÁUÀUÀ¼À ªÀÄzsÀåzÀ QjzÁzÀ d®¨sÁUÀªÉà d®¸ÀA¢ü. GzÁ: ¥ÁPï d®¸ÀA¢ü, f¨Áæ®Ögï d®¸ÀA¢ü, ¨ÉÃjAUï d®¸ÀA¢ü ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ.

¨sÀÆPÀAoÀ (Isthmus): EzÀÄ d®¸ÀA¢üAiÀÄ «ªÀgÀuÉUÉ «gÀÄzÀÞªÁzÀÄzÀÄ. sÀÆPÀAoÀªÉAzÀgÉ MAzÀÄ QjzÁzÀ ¨sÀƨsÁUÀªÁVzÀÄÝ JgÀqÀÄ zÉÆqÀØ ¨sÀÆgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¸ÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅ ¸ÁUÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ PÁ®ÄªÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀiÁðtªÀiÁqÀ®Ä §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀªÀÅ. GzÁ: KµÀå ªÀÄvÀÄÛ D¦üæPÁ RAqÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀÆAiÉÄeï PÁ®ÄªÉ, zÀQët ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁ RAqÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥À£ÁªÀÄ PÁ®ÄªÉ.

¸ÁUÀgÀ vÀ¼ÀzÀ ¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ (Relief of the Ocean Floor)¨sÀƪÉÄïÁãUÀzÀ°è ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¨sÀƸÀégÀÆ¥ÀUÀ¼ÀAvÉ ¸ÁUÀgÀ vÀ¼ÀzÀ°èAiÀÄÆ ºÀ®ªÁgÀÄ §UÉAiÀÄ

¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ½ªÉ. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀĨÉÃPÁzÀgÉ ¸ÁUÀgÀ vÀ¼ÀzÀ ¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. sÀÆD¼ÀªÀ£ÀÄß DzsÀj¹ ÁUÀgÀ vÀ¼ÀªÀ£ÀÄß £Á®ÄÌ sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀ, RAqÁªÀgÀt E½eÁgÀÄ, D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÀgÀ vÀUÀÄÎUÀ¼ÀÄ.

1. RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀ: (Continental Shelf) : ¸ÁUÀgÀ CxÀªÁ ÀªÀÄÄzÀæzÀ CAa£À°ègÀĪÀ D¼À«®èzÀ sÁUÀªÀ£Éßà RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀªÉ£ÀÄߪÀgÀÄ. EzÀgÀ MAzÀÄ PÀqÉUÉ ÀªÀÄÄzÀæwÃgÀ«zÀÝgÉ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÀqÉ RAqÁªÀgÀt E½eÁgÀÄ EgÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀ®AiÀÄzÀ ÀgÁ Àj D¼À 100 ¥sÁåzsÀªÀiï UÀ¼ÀÄ (1 ¥sÁåzsÀªÀiï =6 Cr). wÃgÀ¢AzÀ ÀªÀÄÄzÀæ PÀqÉUÉ §AzÀAvÉ D¼ÀªÀÅ ºÉZÁÑUÀĪÀÅzÀÄ. RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀªÀÅ «ÄãÀÄUÁjPÉ, d®ZÀgÀ PÀȶ, £ËPÁAiÀiÁ£À ºÁUÀÆ GvÁàzÀ£ÉUÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¥ÀqÉ¢zÉ.

2. RAqÁªÀgÀt E½eÁgÀÄ (Continental Slope) : EzÀÄ ¸ÁUÀgÀvÀ¼ÀzÀ JgÀqÀ£Éà ¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ, PÀrzÁzÀ E½eÁj¤AzÀ PÀÆrzÉ. EzÀÄ RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀ ºÁUÀÆ D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ «¸ÀÛj¹zÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°èAiÉÄà ¸ÁUÀgÀzÀ PÀAzÀgÀUÀ¼ÀÄ (Submarine Canyons) PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ.

D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

86

3. D¼À¸ÁUÀgÀzÀ ªÉÄÊzÁ£À (Deep Sea Plain) : ¸ÁUÀgÀUÀ¼À vÀ¼ÀzÀ°ègÀĪÀ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ªÉÄÊzÁ£À ¨sÁUÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À CxÀªÁ ‘C©¸À¯ï ªÉÄÊzÁ£À’ªÉ£ÀÄߪÀgÀÄ. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¨sÀƸÀégÀÆ¥À «¨sÁUÀUÀ¼À¯Éèà EzÀÄ Cw «¸ÁÛgÀªÁzÀÄzÀÄ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°èAiÉÄà UÀÄqÀØUÀ¼ÀAwgÀĪÀ ÀªÀÄÄzÀæ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ (Sea mounts) ºÁUÀÆ ZÀ¥ÀàmÉAiÀiÁVgÀĪÀ UÀÄqÁØPÁgÀzÀ ‘UÀÄAiÉÆÃmïì’ UÀ¼ÀÄ(guyots) PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ.

4. ¸ÁUÀgÀ vÀUÀÄÎUÀ¼ÀÄ (Ocean Deeps) : ¸ÁUÀgÀ vÀUÀÄÎUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁUÀgÀ ¥Àæ¥ÁvÀUÀ¼ÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ ¤Ã¼ÀªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¢ÃWÀðªÁzÀ vÀUÀÄÎ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ. ¦°¥sÉÊ£ïì ¢éÃ¥ÀUÀ¼À §½¬ÄgÀĪÀ ‘ZÁ¯ÉAdgï vÀUÀÄÎ’ (¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀ) 11033 «ÄÃ. D¼ÀªÁVzÀÄÝ EzÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è Cw D¼ÀªÁVgÀĪÀ ¸ÀܼÀªÁVzÉ. ¥É¹¦üPï ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀzÀ mÉÆAUÀ ¥Àæ¥ÁvÀ, PÀÆgÉÊ¯ï ¥Àæ¥ÁvÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¥Àæ¥ÁvÀUÀ¼ÁVªÉ.

¸ÁUÀgÀzÀ ¤Ãj£À GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ ®ªÀtvÉ (Temperature and Salinity of Ocean Water)

GµÁÚA±À : ¸ÀªÀÄÄzÀæ CxÀªÁ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¤Ãj£À GµÁÚA±ÀªÀÅ ««zsÀ CPÁëA±À ºÁUÀÆ ««zsÀ D¼ÀUÀ¼À°è ©ü£ÀߪÁVgÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ ¸À«ÄÃ¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ¸ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ DQÖðPï ªÀÄvÀÄÛ CAmÁnðPÀ ªÀÈvÀÛUÀ¼À°è£À ¤ÃjVAvÀ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. EzÉà jÃwAiÀÄ°è ¸ÁUÀgÀzÀ ¤Ãj£À°è D¼ÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ PÁgÀt ¸ÀÆAiÀÄð£À QgÀtUÀ¼ÀÄ ¤Ãj£À°è 200 «ÄÃ.UÀ¼ÀªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ ¥ÀæªÉò¸ÀÄvÀÛªÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°èAiÉÄà C£ÉÃPÀ §UÉAiÀÄ fëUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

®ªÀtvÉ: ÁUÀgÀ CxÀªÁ ÀªÀÄÄzÀæzÀ ¤Ãj£À°è PÀgÀVgÀĪÀ G¦à£ÀA±ÀUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ‘®ªÀtvÉ’ J£ÀÄߪÀgÀÄ. ¤Ãj£À°è G¥ÀÄà ªÀÄvÀÄÛ R¤eÁA±ÀUÀ¼ÀÄÅ PÀgÀVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ºÁUÀÆ ¸ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ G¥ÁàVgÀĪÀÅzÀÄ. ÁUÀgÀzÀ ¤Ãj£À ÀgÁ¸Àj ®ªÀtvÉ 35/000 (CAzÀgÉ 1000 sÁUÀzÀ°è 35 sÁUÀ JAzÀxÀð) ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ D«AiÀiÁV CzÀgÀ°ègÀĪÀ ®ªÀtUÀ¼ÀÄ C°èAiÉÄà G½¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ ¤ÃgÀÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV G¥ÁàV ¥Àjt«Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ. ®ªÀtvÉAiÀÄÄ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛUÀ¼À ªÀ®AiÀÄzÀ°è ºÉZÁÑVzÀÄÝ, zsÀÄæªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀrªÉĬÄgÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è C¢üPÀ ¨sÁ¶àèsÀªÀ£À ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÀªÀļɬÄAzÀ ®ªÀtvÉ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°

¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ¤ÃgÀÄ KPÉ G¥ÁàVgÀĪÀÅzÀÄ?

¨sÀƨsÁUÀUÀ½AzÀ ºÀjzÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæ CxÀªÁ ¸ÁUÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀĪÀ £À¢UÀ¼À ¤ÃgÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ §UÉAiÀÄ

®ªÀtUÀ¼À£ÀÄß PÀgÀV¹ zÁæªÀtzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è vÀ£ÉÆßqÀ£É vÀgÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÁUÀgÀ-¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ¤ÃgÀÄ GµÁÚA±À¢AzÀ

D«AiÀiÁV ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. DzÀgÉ ¤Ãj£À°èzÀÝ ®ªÀtªÀÅ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°èAiÉÄà G½AiÀÄÄvÁÛ

ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ. F ¥ÀæQæAiÉÄ ¢ÃWÀðPÁ®¢AzÀ®Æ ªÀÄÄAzÀĪÀgÉ¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÁUÀgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À°è

®ªÀtUÀ¼ÀÄ ¸ÀAUÀæºÀªÁVzÀÄÝ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ¤ÃgÀÄ G¥ÁàVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

87

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è Cw ºÉZÀÄÑ ®ªÀtvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ .

1. lQðAiÀÄ ªÁå£ï¸ÀgÉÆêÀgÀ - 330/000

2. ªÀÄÈvÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ - (eÉÆÃqÁð£ï) - 300/000

3. ¸ÁA¨Ágï ¸ÀgÉÆêÀgÀ - (¨sÁgÀvÀ) - 265/000

4. PÉA¥ÀÅ ¸ÀªÀÄÄzÀæ - (KµÁå ªÀÄvÀÄÛ D¦üæPÁ) - 240/000

¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ (Ocean Currents)¸ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ZÀ®£ÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀªÀÄvÀ® ZÀ®£ÉUÉ

C¯ÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®A§ ZÀ®£ÉUÉ G§âgÀ «½vÀUÀ¼ÀÄ. ¤²ÑvÀ ¢QÌ£À°è ¤gÀAvÀgÀªÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ¸ÁUÀgÀzÀ ªÉÄïÉäöÊ ¤ÃgÀ£ÀÄß ‘¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ’ UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÀ°è JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ.

GµÀÚ ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅ ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ¢AzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¥ÁægÀA¨sÀªÁV G¥À zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ.

²ÃvÀ¸ÁUÀgÀÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅ zsÀÄæªÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¥ÁægÀA¨sÀªÁV ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀqÉUÉ ºÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ.

¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É, GµÁÚA±À, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ®ªÀtvÉ, ¨sÀƨsÁUÀUÀ¼À DPÁgÀ EvÁå¢.

¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀzÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GvÀÛgÀ ¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀzÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GµÀÚ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ¥ÀæªÁºÀ PÀÄgÉƲªÉÇ ¥ÀæªÁºÀ

PÁå°¥sÉÀÇäðAiÀiÁ ¥ÀæªÁºÀ NAiÀiÁ²ªÉÇà ¥ÀæªÁºÀ

zÀQët ¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GµÀÚ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

zÀQët ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæªÁºÀ ¥ÉgÀÄ CxÀªÁ ºÀA¨ÉÆïïÖ ¥ÀæªÁºÀ

¥ÀǪÀð D¸ÉÖçðAiÀÄ£ï ¥ÀæªÁºÀ ¥À²ÑªÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¥ÀæªÁºÀCmÁèAnPï ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

88

GvÀÛgÀ CmÁèAnPï ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GµÀÚ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GvÀÛgÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ¥ÀæªÁºÀ £ÁªÉÃðfAiÀÄ£ï ¥ÀæªÁºÀ

UÀ¯ïá ¹ÖçÃA ¥ÀæªÁºÀ ¯Á§æqÁgï ¥ÀæªÁºÀ

GvÀÛgÀ CmÁèAnPï ¥ÀæªÁºÀ PÁå£Àj ¥ÀæªÁºÀ

zÀQët CmÁèAnPï ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

GµÀÚ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ ²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ

zÀQët ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ¥ÀæªÁºÀ ¥ÁPï¯ÁåAqï ¥ÀæªÁºÀ

¨Éæf¯ï ¥ÀæªÁºÀ ¨ÉAUÀÄé¯Á ¥ÀæªÁºÀ »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀzÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ : GvÀÛgÀ »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀzÀ°è ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ

IÄvÀĪÀiÁ£ÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ¢PÀÌ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. F §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¢QÌUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. ¨ÉùUÉAiÀÄ°è EªÀÅ £ÉÊIÄvÀå¢AzÀ F±Á£ÀåzÀ PÀqÉUÉ ºÁUÀÆ ±ÀgÀvï PÁ®zÀ°è F±Á£Àå¢Q̤AzÀ £ÉÊIÄvÀåzÀ PÀqÉUÉ ¥ÀæªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

89

zÀQët »AzÀÆ ªÀĺÁ ¸ÁUÀgÀzÀ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÉAzÀgÉ: ªÉÆgÀhiÁA©Pï, ªÀÄ®UÁ¹, CUÀįÁí¸ï EªÀÅ GµÀÚ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥À²ÑªÀÄ D¸ÉÖçðAiÀiÁ ¥ÀæªÁºÀ ²ÃvÀ¥ÀæªÁºÀªÁVzÉ.

¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ°:

¥ÀæªÀÄÄR «ÄãÀÄUÁjPÁ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ1. ºÉÆ£ÀÄë, ºÉÆPÉÊqÉÆà «ÄãÀÄUÁjPÉ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ - PÀÄgÉÆòªÉÇ GµÀÚ¥ÀæªÁºÀ ªÀÄvÀÄÛ MAiÀiÁ²ªÉÇ

²ÃvÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀ. (d¥Á£ï)

2. UÁæAqï ¨ÁåAPï - UÀ¯ïá ¹ÖçÃA GµÀÚ¥ÀæªÁºÀ ªÀÄvÀÄÛ ¯Áå§æqÁgï ²ÃvÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀ. (£ÀÆå¥sËAqï ¯ÁåAqï GvÀÛgÀ CªÉÄjPÀ)

3. qÁUÀÎgï¨ÁåAPï- GvÀÛgÀ¸ÀªÀÄÄzÀæªÀ®AiÀÄ (AiÀÄÄgÉÆÃ¥ï)

G§âgÀ «½vÀUÀ¼ÀÄ

ÀªÀÄÄzÀæ CxÀªÁ ¸ÁUÀgÀzÀ ¤Ãj£À ªÀÄlÖªÀÅ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV KgÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ

E½AiÀÄĪÀÅzÀ£Éßà ‘G§âgÀ «½vÀ’ ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. G§âgÀ«½vÀUÀ½UÉ ªÀÄÄRåPÁgÀtUÀ¼ÉAzÀgÉ: ZÀAzÀæ

ºÁUÀÆ ÀÆAiÀÄðgÀ UÀÄgÀÄvÁéPÀµÀðuÁ ±ÀQÛ, sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É ªÀÄvÀÄÛ sÀÆ«ÄAiÀÄ PÉÃAzÁæ¥ÀUÀªÀÄ£À

±ÀQÛ.

«zsÀUÀ¼ÀÄ : G§âgÀ «½vÀUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁV JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ: CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ C) KgÀħâgÀ (High Tide) : ¸ÀªÀÄÄzÀæ CxÀªÁ ¸ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ MªÉÄä KgÀĪÀÅzÀjAzÀ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß

KgÀħâgÀ CxÀªÁ ¥ÀæªÁºÀzÀ G§âgÀªÉ£ÀÄߪÀgÀÄ. D) E½G§âgÀ (Low Tide) : MªÉÄä KgÀħâgÀzÀ

¥ÀæªÀiÁtzÀµÉÖà ¤Ãj£À ªÀÄlÖ PɼÀUÉ E½AiÀÄĪÀÅzÀÄ, EzÀ£Éßà E½G§âgÀ (Ebtide) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ¸ÁUÀgÀ CxÀªÁ ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À°è KgÀħâgÀ ªÀÄvÀÄÛ E½G§âgÀUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. MAzÀÄ KgÀħâgÀ ªÀÄvÀÄÛ

MAzÀÄ E½AiÀÄħâgÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ 6 UÀAmÉ 13 ¤«ÄµÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ¸ÀªÀÄAiÀÄ CAvÀgÀ«gÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ C¢üPÀ

G§âgÀ¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ C¢üPÀ G§âgÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ 12 UÀAmÉ 26 ¤«ÄµÀ ªÉüÉAiÀÄ CAvÀgÀ«gÀÄvÀÛzÉ.

24 UÀAmÉ, 52 ¤«ÄµÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è 2 KgÀħâgÀ ªÀÄvÀÄÛ 2 E½AiÀÄħâgÀUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

¸ÀÆAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀægÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É G§âgÀ«½vÀUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ.

CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ :-

UÀjµÀ× CxÀªÁ C¢üPÀ ¨sÀgÀvÀ (Spring Tide) : EzÀÄ ¨sÀÆ«Ä, ZÀAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀÄð EªÀÅUÀ¼ÀÄ MAzÉà ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CªÀiÁªÁ¸Éå CxÀªÁ ºÀÄtÂÚªÉÄ ¢£ÀUÀ¼À°è GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀÆAiÀÄð

ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀæ EªÀgÉqÀgÀ MlÄÖ UÀÄgÀÄvÀé±ÀQÛ¬ÄAzÀ UÀjµÀ× G§âgÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀªÁVgÀĪÀAvÉ E½

G§âgÀUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtªÀÇ ¸ÀºÀ Cw PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛªÉ.

PÀ¤µÀ× G§âgÀ (Neep Tide) : PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÈ¢ÞZÀAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ CzsÁð¢üPÀå ZÀAzÀæ£À ¢£ÀUÀ¼À°è

PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀÄð MAzÉà ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉAiÀÄ°èzÀÄÝ

ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀæ£ÀÄ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀªÀÄPÉÆãÀzÀ°ègÀÄvÁÛ£É. F jÃwAiÀÄ G§âgÀUÀ¼À°è KgÀħâgÀ CµÉÆÖAzÀÄ

JvÀÛgÀªÁVgÀĪÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ E½AiÀÄħâgÀªÀÇ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅ¢®è.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

90

UÀjµÀ× ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× G§âgÀ«½vÀUÀ¼ÀÄ

G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ: G§âgÀ«½vÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀĵÀå¤UÉ ¥ÀævÀåPÀë ºÁUÀÆ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVªÉ.

CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : 1. zÉÆqÀØ £ËPÁAiÀiÁ£ÀPÉÌ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVªÉ, 2. §AzÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀqÀUÀÄ ¤¯ÁÝtUÀ¼À£ÀÄß

¤«Äð¸À®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ, 3. G§âgÀ«½vÀUÀ¼À ¤ÃgÀÄ §AzÀgÀÄUÀ¼À wÃgÀªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV

¸ÀéZÀÒUÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ, 4. G¥Àà£ÀÄß GvÁࢸÀ®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ, 5. «ÄãÀÄUÁjPÉUÉ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ

G§âgÀ«½vÀ «zÀÄåZÀÒQÛAiÀÄ£ÀÄß GvÁࢸÀ®Ä G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ.

¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ : ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ EwÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è Cw ªÀÄÄRåªÁVzÉ. ¸ÁUÀgÀUÀ¼ÀÄ

ªÀÄ£ÀĵÀå¤UÉ ««zsÀ jÃwAiÀÄ°è ÀºÀPÁjAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀ®èzÉ CªÀÅUÀ¼À°è C¸ÀASÁåvÀ §UÉAiÀÄ d® fëUÀ¼ÀÄ

fë¸ÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁUÀgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀ EAzÀÄ ªÀiÁ°£Àå¢AzÀ ºÉÆgÀvÁV®è. EzÀjAzÁV ªÀÄÄAzÉAiÀÄÆ ¸ÀºÀ

¸ÁUÀgÀUÀ¼ÀÄ EzÉà jÃwAiÀÄ°è G½AiÀÄĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è. DzÀÝjAzÀ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ

CUÀvÀå. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉUÁV PɼÀPÀAqÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃQzÉ.

1. PÀZÁÑ vÉÊ®ªÀ£ÀÄß PÉƼÀªÉ ªÀiÁUÀðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

2. CtÄ EAzsÀ£À vÁdåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¸ÁUÀgÀUÀ½UÉ ºÁPÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

3. wÃgÀªÀ®AiÀÄzÀ°ègÀĪÀ ¥ÉmÉÆæ-gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ºÉÆgÀ ºÁPÀĪÀ zÀÄUÀðAzsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt.

4. AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀÄ vÁådå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §AzÀgÀÄ ºÁUÀÆ gÉêÀÅ¥ÀlÖtUÀ¼À ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°è

J¸ÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ

5. wÃgÀUÀ¼À°è C¢gÀÄUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ UÀtÂUÁjPÉ PÁAiÀÄð ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

6. PÀgÁªÀ½AiÀÄ ªÀÄgÀ¼ÀÄ vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «£Á±ÀUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

91

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. ©nÖgÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj.

1. RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÀgÁ¸Àj D¼ÀªÀÅ ________ DVzÉ.

2. MAzÀÄ ¥ÁåzÀªÀiï ________ CrUÀ½UÉ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.

3. ¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgÀzÀ CvÀåAvÀ D¼ÀªÁzÀ ¸ÀܼÀ ________ DVzÉ.

4. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À ¸ÀgÁ¸Àj ®ªÀtvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ________ gÀ¶ÖzÉ.

5. ºÀÄtÂÚªÉÄAiÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ G§âgÀUÀ¼ÀÄ ________ .

II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.

1. d®UÉÆüÀ JAzÀgÉãÀÄ?

2. ¸ÁUÀgÀvÀ¼ÀzÀ ¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ £Á®ÄÌ ¥ÀæªÀÄÄR ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

3. ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ½UÀÆ ªÀÄvÀÄÛ G§âgÀ«½vÀUÀ½UÀÆ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹j.

4. UÀjµÀ× G§âgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

5. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ ºÉÃUÉ ¸ÀAgÀQë¸À¨ÉÃPÀÄ?

III. ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.

C §

1. ¥sÁåzÀªÀiï C) D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À

2. NAiÉÆòªÉÇ D) C.¸ÀA. ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÀǪÀðPÀgÁªÀ½

3. UÀ¯ïà ¹ÖçÃA E) ²ÃvÀ ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ

4. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ F) »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀÀ ¥ÀæªÁºÀ

5. CUÀįÁí¸ï ¥ÀæªÁºÀ G) ¸ÁUÀgÀzÀ D¼ÀzÀ C¼ÀvÉ ªÀiÁ£À

IV. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹.

1. RAqÁªÀgÀt E½eÁgÀÄ 2. ®ªÀtvÉ

3. GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀ ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ 4. C¢üPÀ ¨sÀgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀרsÀgÀvÀ

5. ¨ÉAUÀÄé¯Á¥ÀæªÁºÀ 6. G§âgÀ«½vÀUÀ¼ÀÄ

V. £É£À¦£À°èqÀ¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ.

1. UÀ¯ïà¹ÖçÃA 2. ®ªÀtvÉ 3. GµÀÚ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ 4. PÀÄågÉÆòªÉÇ ¥ÀæªÁºÀ 5. ¥ÀæªÁºÀzÀ G§âgÀUÀ¼ÀÄ

6. G§âgÀ«½vÀ ±ÀQÛ.

VI. ZÀlĪÀnPÉ.

1. CmÁèAnPï ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀzÀ°è£À GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀ ¸ÁUÀgÀÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

92

CzsÁåAiÀÄ -5

fêÀUÉÆüÀ (BIOSPHERE)

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• fêÀUÉÆüÀzÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.

• ¥Àj¸ÀgÀzÀ CxÀð, ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß

vÀqÉUÀlÄÖªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.

CxÀð : £ÀªÀÄUÉ w½¢gÀĪÀAvÉ ««zsÀ §UÉAiÀÄ fëUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ KPÉÊPÀ UÀæºÀ ‘£ÀªÀÄä ¨sÀÆ«Ä’. fêÀUÉÆüÀªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ £Á®Ì£Éà DAiÀiÁªÀĪÁVzÀÄÝ J¯Áè jÃwAiÀÄ fëUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

fêÀ¥Àj¸ÀgÀ ±Á¸ÀÛç (Ecology) : fêÀ¥Àj¸ÀgÀ ±Á¸ÀÛçªÀÅ fëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¨sËwPÀ, gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀĪÀ «eÁÕ£ÀªÁVzÉ. fëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæPÀÈwPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ºÁUÀÆ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ËºÁzÀðAiÀÄÄvÀªÁzÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄvÉÆî£ÀªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ £ÉʸÀVðPÀªÁV PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà eÉÊ«PÀ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀªÀÄvÉÆî£À J£ÀÄߪÀgÀÄ.

¥ÁætªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÀåªÀUÀðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸ÀfêÀ ºÁUÀÆ ¤fÃðªÀ ¨sÁUÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ‘fë¥Àj¸ÀgÀªÀåªÀ¸ÉÜ’ J£ÀÄߪÀgÀÄ. CAzÀgÉ fêÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ ÀªÀĸÀÛ WÀlPÀUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃj ºÉÆAzÁtÂPɬÄA¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.

fêÀUÉÆüÀzÀ°è fë¥Àj¸ÀgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ CxÀªÁ fë¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀªÀÄvÉÆî£À«®è¢zÀÝgÉ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ, ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¸ÀÆPÀëöäfëUÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À C¹ÛvÀéªÀ£ÀÄß PÀ°à¸À®Ä C¸ÁzsÀå. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ fëAiÀÄÆ ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ fë¸ÀÄvÀÛªÉ.

¥Àj¸ÀgÀ (Environment) : J¯Áè fëUÀ¼ÀÄ, eÉÊ«PÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÁ¹¸ÀĪÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸À¤ßªÉñÀªÀ£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ. fêÀªÁ¹UÀ¼À C¹ÛvÀé ºÁUÀÆ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ ¤ªÀiÁðtªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¥ÁæPÀÈwPÀ CxÀªÁ ¨sËUÉÆýPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ CxÀªÁ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ¥Àj¸ÀgÀ.

¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£Àå: £ÀªÀÄä ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À¯ÁèUÀĪÀ C£À¥ÉÃPÀëtÂAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÉÄà ‘¥Àj¸ÀgÀªÀiÁ°£Àå’. EzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÆ ÉÃjzÀAvÉ fëUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÁ¤PÁgÀPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀævÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV fêÀªÀÄAqÀ®zÀ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.

EAzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåªÀÅ fêÀ¥Àj¸ÀgÀªÀÅ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ UÀA©üÃgÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À¯ÉÆèAzÁVzÉ. EzÀPÉÌ PÁgÀtªÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ C¢üPÀ d£À¸ÀASÉå, PÉÊUÁjQÃPÀgÀt, £ÀUÀjÃPÀgÀt, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À zÀħð¼ÀPÉ, CwAiÀiÁV ªÁºÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ EvÁå¢. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸À¸ÀåªÀUÀð, ¥ÁætªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ fëUÀ¼À fêÀ£ÀPÀæªÀÄzÀ¯ÁèUÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛªÉ.

¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ £ÀªÀÄUÉ K£À£ÀÄß

PÉÆnÖzÉ? CzÀPÉÌ ¥ÀæwAiÀiÁV £ÁªÀÅ

K£À£ÀÄß ¤ÃrzÉÝÃªÉ ? JA§ÄzÀÄ

¤ªÀÄUÉ UÉÆwÛzÉAiÉÆÃ. ?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

93

ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è ¸Áé¨sÁ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÉAzÀÄ JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ. ¸Áé¨sÁ«PÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ½VAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ C¥ÁAiÀÄPÁj ºÁUÀÆ ºÁ¤PÁgÀPÀUÀ¼ÁVªÉ. ºÉÆUÉ, «µÁ¤®, zÀƼÀÄ, ZÀgÀAr¤ÃgÀÄ, PÀ¸ÀPÀrØUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ UÉÆÃZÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÁVªÉ. CUÉÆÃZÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ DºÁgÀ, ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À°è «Ä±ÀætªÁzÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåQÖÃjAiÀiÁUÀ¼ÀÄ.

ªÀiÁ°£ÀåzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ : ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ «zsÀUÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ- ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£Àå, d®ªÀiÁ°£Àå, ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£Àå ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝªÀiÁ°£Àå.

1. ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£Àå : ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß «±Àé DgÉÆÃUÀå ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ (W.H.O) »ÃUÉ CxÉÊð¹zÉ “ªÀiÁ£ÀªÀ£À ««zsÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ ¸ÁA¢üæÃPÀgÀtUÉÆAqÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄ«£À°è ¸ÉÃj ªÀiÁ£ÀªÀ£À DgÉÆÃUÀå, ªÀ£À¸Ààw ªÀÄvÀÄÛ D¹Û ¥Á¹ÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©Ãj ºÁ¤AiÀÄÄAlĪÀiÁqÀĪÀÅzÉà ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåªÁVzÉ”. ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÄÆ®UÀ¼ÉAzÀgÉ J) ¥ÁæPÀÈwPÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ: eÁé¯ÁªÀÄÄTUÀ¼ÀÄ, PÁrÎZÀÄÑ, ¨ÁºÁåPÁ±À zÀƼÀÄ EvÁå¢. ©) ªÀiÁ£ÀªÀ¤«ÄðvÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ : PÉÊUÁjPÉUÀ½AzÀ, UÀȺÀ§¼ÀPɬÄAzÀ, ªÁºÀ£ÀUÀ½AzÀ, UÀtÂUÁjPÉ, CtıÀQÛ WÀlPÀUÀ½AzÀ, CtĸÉÆáÃl£É EvÁå¢UÀ½AzÀ §gÀĪÀ C¤®UÀ¼ÀÄ.

§ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÉAzÀgÉ: EAUÁ®zÀ qÉÊDPÉìöÊqï, EAUÁ®zÀ ªÀiÁ£ÁPÉìöÊqï, UÀAzsÀPÀzÀ qÉÊDPÉìöÊqï, ¸ÁgÀd£ÀPÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÀÄ, PÉÆèÃgÉÆ¥ÉÆèÃgÉÆà PÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ (CFC), ºÉÊqÉÆæÃPÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ EzÀjAzÁUÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ, ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ¥Àj¹Üw ªÀåvÁå¸À, NgÉhÆãï, QëÃtvÉ, ºÀ¹gÀĪÀÄ£É ¥ÀjuÁªÀÄ, eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À ªÀiÁ£ÀªÀ£À DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ, G¹gÁl ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è vÉÆAzÀgÉ, ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁætªÀUÀðUÀ¼À fêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É zÀĵÀàjuÁªÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ.

ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ- ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ C¤®UÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÁºÀ£ÀUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ºÉÆUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ºÉZÀÄÑ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ. C¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ±ÀQÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, d£ÀgÀ°è CjªÀŪÀÄÆr¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ, PÁ£ÀƤ¤AzÀ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët.

2. d®ªÀiÁ°£Àå : d®ªÀiÁ°£ÀåªÉAzÀgÉ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ d®ZÀgÀUÀ¼À fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É C£ÀxÀð ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀµÀÄÖ ¤Ãj£À ¨sËwPÀ, gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ UÀÄt®PÀëtUÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉ.

d®ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÄÆ®UÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ, £ÉʸÀVðPÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À°è ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÉvÀ, ¨sÀÆPÀĹvÀUÀ¼ÀÄ eÁé¯ÁªÀÄÄT ¸ÉÆáÃl£É, ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ PÀë¬Ä¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉƼɸÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À°è PÉÊUÁjPÉUÀ¼À vÁådåªÀ¸ÀÄÛ, £ÀUÀgÀUÀ¼À vÁådåªÀ¸ÀÄÛ, UÀȺÀvÁdåªÀ¸ÀÄÛ, PÀȶvÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, vÉÊ®¸ÉÆÃgÀÄ«PÉ, CtÄvÁådå, vÉÊ®¨Á«UÀ¼À£ÀÄß ¸ÁUÀgÀªÀ®AiÀÄzÀ°è PÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, ±ÁR «zÀÄåvï PÉAzÀæUÀ¼À vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ d®ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

94

d®ªÀiÁ°£ÀåzÀ°è C£ÉÃPÀ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ - ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÀgÀ ªÀiÁ°£Àå CAvÀdð® ªÀiÁ°£Àå, £À¢ ¤Ãj£À ªÀiÁ°£Àå, ¸ÀgÉÆêÀgÀ ¤Ãj£À ªÀiÁ°£Àå. JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

d®ªÀiÁ°£Àå¢AzÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ - ªÀÄ°£À ¤Ãj¤AzÀ ºÀgÀqÀĪÀÀ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÁzÀ PÁ®gÁ, mÉÊ¥sÁ¬Äqï, PÀëAiÀÄ, PÁªÀiÁ¯É, DªÀıÀAPÉ, Cw¸ÁgÀ EvÁå¢; d®ZÀgÀUÀ¼À ¸Á«UÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄ°£ÀUÉÆAqÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¤ÃgÁªÀjUÉ §¼À¹zÀgÉ ¨É¼ÉUÀ½UÉ ºÁ¤AiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

d®ªÀiÁ°£Àå ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ- PÉÊUÁjPÁ vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀÒUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÀ¸ÀzÀ gÁ²UÀ¼À£ÀÄß d®gÁ²UÀ¼À°è ºÁPÀĪÀÅzÀ£ÀÄß d£ÀgÀÄ ¤°è¸À¨ÉÃPÀÄ.

3. ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£Àå : ¸Áé¨sÁ«PÀ CxÀªÁ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ, UÀÄtªÀÄlÖ ºÁ¼ÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£ÀåªÉ£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÉvÀzÀ wêÀævÉ ¸À¸Àå¥ÀÉÇõÀPÀ DºÁgÀzÀ PÀĹvÀ, ªÀÄtÂÚ£À°ègÀĪÀ Cw¸ÀÆPÀëöä fêÁtÄUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ EvÁå¢. ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£ÀåzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ - PÉÊUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂUÁjPÉ vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, UÀȺÀ§¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, PÀȶ vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, CtÄvÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ.

ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ : ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ QëÃt¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥sÀ®ªÀvÁÛzÀ ¨sÀÆ«Ä ¥Á¼ÀĨsÀÆ«ÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ, ªÀÄtÂÚ£À°ègÀĪÀ ¸ÀÆPÀëöä fëUÀ¼ÀÄ £Á±ÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.

ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ : gÀ¸ÀUÉƧâgÀUÀ¼ÀÄ, QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, PÀ¼É£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «ªÉÃPÀvɬÄAzÀ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÉÊUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ vÁådåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¹ C£ÀAvÀgÀ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄPÉÌ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV ¨sÀƧ¼ÀPÉ ºÁUÀÆ ¨É¼ÉUÀ¼À PÀæªÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÉvÀ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ, VqÀªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀjAiÀiÁzÀ §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÂÚ£À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ §UÉÎ CjªÀÅAlĪÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

4. ±À§ÝªÀiÁ°£Àå : ¥ÀæwPÀÆ®PÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀĪÀ C£ÀUÀvÀåªÁzÀ ±À§ÝªÀÅ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è ºÀgÀr DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤AiÀÄÄAlĪÀiÁqÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ±À§ÝªÀiÁ°£Àå J£ÀÄߪÀgÀÄ.

±À§ÝªÀiÁ°£ÀåzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ : £ÉʸÀVðPÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ- UÀÄqÀÄUÀÄ, ¹r®Ä, «ÄAZÀÄ, CvÀå¢üPÀªÀļÉ, D°PÀ®Äè ªÀļÉ, d®¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ - PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ±À§Ý, ªÁºÀ£ÀUÀ¼À ±À§Ý, «ªÀiÁ£ÀUÀ¼À ±À§Ý, UÀtÂUÁjPÉ, £ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ±À§Ý. EvÁå¢.

±À§ÝªÀiÁ°£ÀåzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ : vÁvÁÌ°PÀ CxÀªÁ ±Á±ÀévÀªÁV Q« PÉý¸À¢gÀĪÀÅzÀÄ. vÀ¯É£ÉÆêÀÅ, DAiÀiÁ¸À, ºÀÈzÀAiÀÄ ¸ÀA§A¢ü PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ. ªÀiÁ£À¹PÀ C¸Àé¸ÀÜvÉ, zÉÊ»PÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ. ¤zÁæ¨sÀAUÀ.

±À§ÝªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ : ªÁ¸À¸ÀܼÀ¢AzÀ zÀÆgÀzÀ°è PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è ±À§Ý ¤gÉÆÃzsÀPÀ UÉÆÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀĪÀÅzÀÄ, C£ÀUÀvÀåªÁV ¸ÉÊgÀ£ï, ºÁgÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝªÀiÁqÀĪÀ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤°è¸ÀĪÀÅzÀÄ, «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝtUÀ¼À£ÀÄß

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

95

£ÀUÀgÀªÀ®AiÀÄ¢AzÀ zÀÆgÀ ¤«Äð¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÉÊUÁjPÁ PÁ«ÄðPÀgÀÄUÀ½UÉ ±À§Ý ¤AiÀÄAvÀæPÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ, ±À§ÝªÀÅAlĪÀiÁqÀĪÀ ªÁºÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ PÀæªÀÄPÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À (Global Warming) : ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ GµÁÚA±ÀªÀÅ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ¼ÉzÀAvÉ ¤zsÁ£ÀªÁV ºÉZÀÄÑwÛzÉ. EwÛÃa£À PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ½AzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÁÑUÀÄwÛzÉ. EzÀ£Éßà ‘eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À’ ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀPÉÌ ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ PÁgÀtªÁVzÀÄÝ EzÀjAzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÉÆAzÀÄwÛªÉ, »ªÀÄ£À¢UÀ¼ÀÄ PÀgÀÄUÀÄwÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ¤Ãj£À ªÀÄlÖªÀÅ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ »ªÀiÁ®AiÀÄ DQÖðPïð ºÁUÀÆ CAmÁQéðPÀUÀ¼À°è FUÁUÀ¯Éà »ªÀÄgÁ²AiÀÄÄ PÀgÀÄUÀĪÀÅzÀÄ ºÉZÁÑVzÉ.

ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ (Green House Effect): ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß «QgÀtzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÉà jÃwAiÀÄ°è ¨sÀƫĬÄAzÀ®Æ GµÁÚA±ÀªÀÅ ªÀÄgÀÄ«PÀgÀt gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉÆgÀ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. F QæAiÉÄUÀ½AzÁVAiÉÄà sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ºÁUÀÆ ©qÀÄUÀqɪÀiÁqÀĪÀ ±ÀQÛAiÀÄ £ÀqÀÄªÉ ÀªÀÄvÉÆî£À«gÀĪÀÅzÀÄ. EwÛÃaUÉ fêÁªÀ±ÉõÀ EAzsÀ£ÀUÀ¼À §¼ÀPɬÄAzÀ ºÀ¹gÀĪÀÄ£É C¤®UÀ¼À ©qÀÄUÀqÉAiÀÄÆ ¸ÀºÀ ¤gÀAvÀgÀªÁV ºÉZÀÄÑwÛzÉ. EAUÁ®zÀ qÉÊ DPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£É C¤®UÀ¼ÀÄ ¨sÀƫĬÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀĪÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß »Ãj ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÀÄѪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà ‘ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ’ ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

NeÉÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀ QëÃtvÉ: (Ozone Depletion): ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀªÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ°è vɼÀĪÁzÀ NeÉÆãï C¤®zÀ ¥ÀzÀgÀ«gÀĪÀÅzÀÄ. EzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ¥Àæ¸Àj¸ÀĪÀÀ CvÀåAvÀ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ C¯ÁÖçªÉʯÉmï (UV) QgÀtUÀ¼À£ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄð£À J¯Áè §UÉAiÀÄ fêÀgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀQë¹zÉ. EwÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è KgÀÌArµÀ£Àgï, gɦüæfgÉÃlgï, ¸ÉàçÃAiÀÄgï, ¸ÀÄUÀAzsÀzÀæªÀåUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀĪÀÅUÀ¼À «Äw«ÄÃjzÀÀ §¼ÀPɬÄAzÀ PÉÆègÉÆà ¥sÉÇèÃgÉÆà PÁ§ð£ï (C.F.C) UÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑV ©qÀÄUÀqÉUÉÆAqÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ NeÉÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀªÀ£ÀÄß £Á±À¥Àr¸ÀÄwÛªÉ. FUÁUÀ¯Éà CAmÁQÖðPÁzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è NeÉÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀªÀÅ £Á±ÀªÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀįÁVzÉ. F jÃw NeÉÆãï vɼÀĪÁUÀÄ«PÉAiÀÄÄ NeÉÆãï gÀAzsÀæ GAlĪÀiÁqÀÄwÛzÉ. EzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ EA¢£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À d£ÁAUÀUÀ¼ÀÄ §zÀÄPÀ®Ä CvÁåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.

DªÀÄè ªÀļÉ: (Acid Rain): ªÀļÉAiÀÄ ºÀ¤UÀ¼ÀÄ ªÀiÁ°£ÀåUÉÆAqÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® ªÀÄÆ®PÀ ©Ã¼ÀĪÁUÀ CzÀgÀ°è ¸À®ÆájPï DªÀÄè ªÀÄvÀÄÛ EAUÁ®zÀ ªÀiÁ£ÁPÉìöÊqï ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ «°Ã£ÀUÉÆAqÀÄ ©Ã¼ÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß DªÀÄè ªÀÄ¼É J£ÀÄߪÀgÀÄ. F jÃwAiÀÄ ªÀÄ¼É CvÀåAvÀ «µÀPÁjAiÀiÁVzÀÄÝ, d®ZÀgÀUÀ¼À £Á±ÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀĪÀÅzÀÄ. C®èzÉ DªÀÄè ªÀļɬÄAzÀ CgÀtå, ¨É¼É, PÀlÖqÀ, ¸ÁägÀPÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ ºÁ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.

DªÀÄè ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß `¯ÉÃPïQ®ègï’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¥ÉÇïÉAqï, eÉPïUÀtgÁdå ªÀÄvÀÄÛ DUÉßÃAiÀÄ dªÀÄð¤AiÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ¯Éèà Cw ºÉZÀÄÑ DªÀÄè ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÉÌ M¼À¥ÀnÖgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß “PÀ¥ÀÅà wæPÉÆãÀ” J£ÀÄߪÀgÀÄ.

fêÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ: MAzÀÄ ¨sÀÆ ¨sÁUÀzÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀ J¯Áè §UÉAiÀÄ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥Áæt ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß C°èAiÀÄ ‘fêÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ’ AiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. fë ¥Àæ¨sÉÃzÀÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

96

fêÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀĪÀÅzÀÄ. fêÀªÉÊ«zsÀåvÉ CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÀÄ. KPÉAzÀgÉ EzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß PÁAiÀÄÄÝPÉƼÀî®Ä ªÀiÁvÀæªÀ®èzÉ ªÀiÁ£ÀªÀ£À G½«UÀÆ ¸ÀºÀ CUÀvÀåªÁVzÉ.

CvÀåAvÀ C¥ÀgÀÆ¥ÀªÁVgÀĪÀ ¸À¸Àå ºÁUÀÆ ¥Áæt ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß PÁ¥ÁqÀ®Ä fêÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉ CUÀvÀå. F fëUÉ CUÀvÀåªÁzÀ M¼ÉîAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀzÀ »£É߯ÉAiÀÄ£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄÄRå «zsÁ£ÀªÁVzÉ.

¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¸ËgÀªÀǺÀåzÀ°è£À fëUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆArgÀĪÀ KPÉÊPÀ UÀæºÀ. ªÀiÁ£ÀªÀ£À ««zsÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ, vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ, ºÁ¤PÁgÀPÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄwÛzÀÄÝ ªÀÄÄA§gÀĪÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è £ÀªÀÄä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄð£À fëUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ºÁ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ.

£ÀªÀÄä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ‘gÀQë¹’ ºÁUÀÆ ‘ªÀiÁvÀÈUÀæºÀ’ªÀ£ÀÄß G½¹PÉƼÀî®Ä d£ÀjUÉ ²PÀët¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ CjªÀÅ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiÁ°£Àå ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ CjªÀÅ ¤ÃqÀĪÀ ²PÀët, G¥À£Áå¸À, D±ÀĨsÁµÀt ¸ÀàzsÉð, ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼À ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß DUÁUÉÎ £ÀqɸÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¹ £ÀªÀÄä ªÀiÁvÀȨsÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÁVzÉ.

‘¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¹’ ‘ªÀiÁvÀÈUÀæºÀªÀ£ÀÄß G½¹’

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

97

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.

1. fêÀUÉÆüÀªÉAzÀgÉãÀÄ?

2. ‘fë ¥Àj¸ÀgÀ ±Á¸ÀÛç’ ªÀ£ÀÄß ªÁåSÁ夹.

3. ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

4. d®ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä PÉÊUÉÆArgÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

5. fë ªÉÊ«zsÀåvÉ JAzÀgÉãÀÄ?

II. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹.

1. fêÀUÉÆüÀ. 4. ºÀ¹gÀĪÀÄ£É ¥ÀjuÁªÀÄ.

2. ¥Àj¸ÀgÀ C¸ÀªÀÄvÉÆî£À. 5. NeÉÆãï vɼÀĪÁUÀÄ«PÉ.

3. eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À. 6. DªÀÄèªÀļÉ.

III. £É£À¦£À°èqÀ¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ.

1. ªÀiÁ°£Àå

2. ¥Àj¸ÀgÀ ¢£ÁZÀgÀuÉ

3. ªÁAiÀÄÄUÀÄt §zÀ¯ÁªÀuÉ

4. PÉÆèÃgÉÆÃ¥sÉÆèÃgÉÆà PÁ§ð£ï (CFC)

5. ¨sÀÆ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ ¢£ÁZÀgÀuÉ

6. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¹.

IV. ZÀlĪÀnPÉ.

1. eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀzÀ ºÉZÀѼÀ¢AzÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滹 ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

98

CzsÁåAiÀÄ -3

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

•gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ.

•««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ½AzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæUÀwAiÀÄ «ªÀgÀuÉ.

•¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ªÀĺÀvÀé.

•PÀȶ ©PÀÌnÖUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¥ÀjºÁgÁvÀäPÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄ

£ÁªÉ®ègÀÆ PÉ®¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß UÀ½¸À®Ä. £ÁªÀÅ UÀ½¸ÀĪÀ DzÁAiÀĪÀÅ £ÁªÀÅ ²æêÀÄAvÀgÉÆà CxÀªÁ §qÀªÀgÉÆà JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ Erà zÉñÀPÀÆÌ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. gÁµÀÖçzÀ DzÁAiÀÄ C¢üPÀ«zÀÝgÉ, gÁµÀÖçªÀÅ ¸ÀªÀÄÈ¢Þ¬ÄAzÀ EzÀÄÝ, gÁµÀÖçzÀ DzÁAiÀÄ PÀrªÉÄ EzÀÝgÉ CzÀÄ §qÀvÀ£À¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ KPÉ §qÀvÀ£À¢AzÀ £ÀgÀ¼ÀÄwÛªÉ (GzÁ: QãÁå) ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀÅ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ ²æêÀÄAvÀ ºÉÃUÉ? (GzÁ : CªÉÄjPÁ) JAzÀÄ ¤ÃªÀÅ aAvÀ£É ªÀiÁrgÀ®Æ§ºÀÄzÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà PÉ® gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ wêÀæªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛªÉ (GzÁ: aãÁ) ªÀÄvÉÛ E£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ¤zsÁ£ÀUÀwAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛªÉ (GzÁ: D¦üæPÀzÀÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ). D¦üæPÀzÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ «¥ÀÅ® £ÉʸÀVðPÀ ÀA¥À£ÀÆä® ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ CªÀÅ PÀrªÉÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. DzÀÄzÀjAzÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄlÖªÀÅ PÉêÀ® £ÉʸÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀªÁVgÀzÉÃ, CªÀÅUÀ½AzÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢹ, DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ ºÉÃUÉ ¸ÀȶÖAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¤zsÁðgÀPÀªÁUÀÀÄvÀÛzÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ MAzÀÄ gÁµÀÖçzÀ°è GvÁࢹzÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À MlÄÖ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÉʪÀÄ£À PÀÄd£Élì ªÁåSÁ夸ÀĪÀAvÉ, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ, “MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è gÁµÀÖçzÀÀ GvÁàzÀ£Á ªÀåªÀ¸ÉܬÄAzÀ C£ÀĨsÉÆÃVUÀ¼À PÉÊUÀ½UÉ ¥ÀæªÀ»¸ÀĪÀ CAwªÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À ¤ªÀé¼À GvÀà£ÀߪÁVzÉ”. CAwªÀĪÁV C£ÀĨsÉÆÃVUÀ¼ÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀªÀgÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ, MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ ¥ÀqÉzÀ MlÄÖ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ J£ÀÄßvÁÛgÉ. EzÀÄ J®è ªÀåQÛUÀ½UÉ ¤ÃrzÀ PÀÆ°, §rØ, UÉÃt ªÀÄvÀÄÛ ¯Á¨sÀ ¥ÁªÀwAiÀiÁVzÉ. ¸Áé¨sÁ«PÀªÁV, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ gÁµÀÖçzÀ GvÁàzÀ£Á ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ UÁvÀæ, C£ÀĨsÉÆÃUÀzÀ UÁvÀæ, G½vÁAiÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è ªÀiÁrzÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ®èzÉà EvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÉÆA¢V£À ªÁå¥ÁgÀ-ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÁUÀÆå, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ªÀiÁ¥À£ÀªÀÅ ªÀåQÛAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ªÀiÁ¥À£ÀzÀAwgÀzÉà §ºÀÄ PÀµÀÖPÀgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAQÃtð «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ zÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¸À§ºÀÄzÀÄ:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

99

i. DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀ

ii. fêÀ£À ªÀÄlÖzÀ°è£À §zÀ¯ÁªÀuÉ

iii. DzÁAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄ°è£À §zÀ¯ÁªÀuÉ

vÀ¯Á DzÁAiÀÄ

MAzÀÄ gÁµÀÖçzÀ d£ÀgÀ MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üAiÀÄ ¸ÀgÁ¸Àj DzÁAiÀĪÀÅ D ªÀµÀðzÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, 2011gÀ°è£À vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÁUÀ, MlÄÖ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß gÁµÀÖçzÀ D ªÀµÀðzÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¨sÁV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

2011 vÀ¯Á DzÁAiÀÄ= (2011gÀÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ) ÷ 2011gÀ d£À¸ÀASÉå

vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ d£ÀgÀ ¸ÀgÁ¸Àj DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ fêÀ£À ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ¥Àæw zÉñÀzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ºÀAaPÉAiÀÄÄ C¸ÀªÀiÁ£ÀªÁVzÀÄÝ ºÉaÑ£À ¨sÁUÀªÀÅ ²æêÀÄAvÀ ªÀUÀð ºÉÆA¢zÀÄÝ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀåQÛAiÀÄÄ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ DzÁAiÀĪÀÅ MmÁÖgÉ vÀ¯Á DzÁAiÀÄQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄ

¨sÁgÀvÀzÀ°è, PÉÃA¢æÃAiÀÄ CAQ¸ÀASÁå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ (CSO) gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CAzÁf¹ ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ. sÁgÀvÀzÀ°è£À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄUÀ¼ÀÀ°è£À «ªÀgÀªÀ£ÀÄß PÉÆõÀÖPÀzÀÀ°è vÉÆÃj¹zÉ.

PÉÆõÀÖPÀ 1 : ¨sÁgÀvÀzÀ°è 1950-51 jAzÀ 2014-15 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄ

ªÀµÀð gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ (PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À°è)

vÀ¯Á DzÁAiÀÄ (gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À°è)

¥ÀæZÀ°vÀ ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ ¹ÜgÀ ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀæZÀ°vÀ ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ ¹ÜgÀ ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ

1950-51 9829 269724 274 7513

1960-61 17062 411519 393 9482

1970-71 44550 596470 823 11025

1980-81 138565 795193 2041 11711

1990-91 526017 1342031 6270 15996

2000-01 1947788 2291795 19115 22491

2010-11 6942089 4657438 58534 39270

2014-15 11217079 9400266 88533 74193

* ªÀÄÆ®: DyðPÀ ¸À«ÄÃPÉë 2014-15.

¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ 1950-51gÀ°è 2,69,724 PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½AzÀ 2014-15gÀ ªÉüÉUÉ 94,00,266 PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ (2011-12gÀ ¹ÜgÀ ¨É¯ÉUÀ¼À°è) ºÉZÁÑVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

100

CAzÀgÉ 60 ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è 34 ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѼÀªÁVzÀÝ£ÀÄß EzÀÄ vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ, F CªÀ¢ü AiÀÄ°è£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ KPÀgÀÆ¥ÀzÀ°è CxÀªÁ ¤gÀAvÀgÀªÁV EgÀ°®è. vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ PÀÆqÀ CzÉà CªÀ¢üAiÀÄ°è 7513 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½AzÀ 74,193 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 10 ¥ÀlÄÖ KjPÉAiÀiÁVzÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ PÀÄjvÀAvÉ eÁUÀwPÀ ¨ÁåAQ£À ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À :

i. ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ 2014gÀ°è $2 næ°AiÀÄ£ï UÀr zÁnzÉ. ªÉÆzÀ® næ°AiÀÄ£À ¥ÀæªÀiÁt vÀ®Ä¥À®Ä 60 ªÀµÀð vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ ¨sÁgÀvÀªÀÅ, JgÀqÀ£ÉAiÀÄ næ°AiÀÄ£ï DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÉêÀ® K¼ÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À°è ¸ÉÃj¹zÉ. $2.06 næ°AiÀÄ£ï£ÀµÀÄÖ EgÀĪÀ ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ F ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ CªÀ¢ü¬ÄAzÀ £Á®ÄÌ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѼÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹zÉ.

ii. eÁUÀwPÀ ¨ÁåAQ£À CAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ vÉÆÃj¸ÀĪÀAvÉ, 2014gÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ $1,610PÉÌ (¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1®PÀë) KjPÉAiÀiÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀªÀÅ vÀ£Àß ‘PɼÀ ªÀÄzsÀåªÀÄ DzÁAiÀÄ’ ªÀÄlÖ¢AzÀ ‘ªÉÄîälÖzÀ ªÀÄzsÀåªÀÄ DzÁAiÀÄ’ ªÀÄlÖPÉÌ KjPÉAiÀiÁUÀ®Ä MAzÀÄ zÀ±ÀPÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆArzÉ.

iii. 2014gÀ°è ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀ ¥Àæw±ÀvÀ 7.4gÀ¶ÖzÀÝ ¨sÁgÀvÀªÀÅ aãÁ C®èzÉ CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁVzÉ,

¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¥Á®Ä

AiÀiÁªÀÅzÉà CxÀð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è C£ÀĨsÉÆÃUÀPÁÌV d£ÀjUÉ ««zsÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À CUÀvÀå«gÀĪÀÅzÀjAzÀ, CzÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ PÀZÁÑ ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝñÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ, zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ, vÀgÀPÁj, ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ, ºÁ®Ä, «ÄãÀÄ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV £ÉʸÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ GvÁࢸÀ¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ UÁvÀæzÀ°è zÉÆqÀØ«zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸ÀAUÀ滹qÀ®Ä DUÀĪÀÅ¢®èè.

EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ‘GvÁࢸÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ’. CAzÀgÉ, PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁUÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ jÃwAiÀÄ°è ¥ÀjªÀwð¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ ºÀwÛAiÀÄ£ÀÄß §mÉÖAiÀÄ£ÁßV, PÀ©âtzÀ C¢gÀ£ÀÄß GPÀÄÌ DV, PÀnÖUÉAiÀÄ£ÀÄß ¦oÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÁV, ¸ÀÄtÚªÀ£ÀÄß ¹ªÉÄAmÁV, EvÁå¢. EAvÀºÀ GvÁࢹzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¢ÃWÀðPÁ®zÀªÀgÉUÉ ¸ÀAUÀ滹 EqÀ§ºÀÄzÀ®èzÉà ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸ÁUÁl ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.

CzÀgÀAvÉ, ««zsÀ d£ÀgÀÄ ¸À°è¸ÀĪÀ ¸ÉêÉUÀ¼ÀÆ £ÀªÀÄUÉ CªÀ±Àå. ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸À®Ä ¸ÁzsÀå«®èªÁzÀÝjAzÀ, CªÀÅUÀ¼ÀÄ MzÀUÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°èAiÉÄà CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. F PÁgÀt¢AzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ªÀiË®åAiÀÄÄvÀªÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ DVªÉ. ²PÀëPÀjAzÀ vÀgÀ¨ÉÃw, ªÉÊzÀåjAzÀ G¥ÀZÁgÀ, ZÁ®PÀjAzÀ ¸ÁjUÉ, ¨ÁåAPÀgÀ¤AzÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ, ªÉƨÉÊ¯ï ¸ÉÃªÉ ¤ÃqÀĪÀªÀjAzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð EvÁå¢UÀ¼ÀÄ CªÀÅ ¸ÀȶÖAiÀiÁUÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°èAiÉÄà §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¸ÉêÉUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖªÀÅ PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£Á ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°ègÀĪÀAvÉ PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀzÉà MzÀV¸ÀĪÀªÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ.

F ªÉÄð£ÀÀ ««zsÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è CAzÀgÉ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ, ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è «AUÀr¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÁrPÉAiÀiÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV PɼÀV£ÀAvÉ ZÀað¸ÉÆÃt.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

101

¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀ®AiÀÄ : ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀ®AiÀĪÀÅ ¤¸ÀUÀð DzsÁjvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ CAzÀgÉ PÀȶ, gÉõÉä PÀȶ, vÉÆÃlUÁjPÉ, ¥À±ÀÄ ÀAUÉÆÃ¥À£É, PÉÆý ÁPÁtÂPÉÉ, «ÄãÀÄUÁjPÉ, ºÀƪÀŠɼɸÀĪÀÅzÀÄ, EvÁå¢

PÀȶUÉ ¥ÀÇgÀPÀ«gÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

ªÀĺÀvÀé : ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è, PÀȶAiÀÄÄ ¥ÀæzsÁ£À ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁVzÀÄÝ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è ºÉaÑ£À ¥Á®Ä ºÉÆA¢zÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è PÀȶAiÀÄ ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀé PÀÄjvÀÄ UÀªÀÄ£À

ºÀj¸ÉÆÃt. EA¢UÀÆ ¸ÀºÀ PÀȶAiÀÄÄ £ÀªÀÄä gÁµÀÖçzÀ ¨É£Éß®Ä§Ä JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂvÀªÁVzÉÉ. CzÀÄ

CvÀå¢üPÀ d£ÀjUÉ GzÉÆåÃUÀ ¤ÃqÀÄwÛzÉAiÀÄ®èzÉÃ, ¤gÀAvÀgÀªÁV KgÀÄwÛgÀĪÀ d£À¸ÀASÉåUÉ DºÁgÀªÀ£ÀÄß

MzÀV¹zÉ. ºÀ®ªÁgÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄwÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ

CvÀåªÀÄÆ®å PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÉ.

¢éwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄ : ¢éwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß GvÁàzÀ£Á ªÀ®AiÀÄ JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EzÀÄ

PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV, ¢éwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀĪÀÅ

PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï±ÀQÛ GvÁàzÀ£É M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ J®è PÉÊUÁjPÁ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß

ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. DzÁUÀÆå, PÉÊUÁjPÁ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄÄ ¥Àæ¨sÁªÀ±Á° ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀézÀ CAUÀªÁVzÉ.

PÉÊUÁjPÁ ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀĺÀvÀé : PÉÊUÁjPÁ ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀĺÀvÀéªÀÅ ¸ÁéévÀAvÀæöå £ÀAvÀgÀzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è

C¢üPÀªÁVzÉ. CzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄPÉÌ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ,

ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÁzÀ ¸ÁjUÉ, EAzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀÈqsÀUÉƽ¹zÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÁªÀÅ

¢£À¤vÀå §¼À¸ÀĪÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ GvÁࢹªÉ.

vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄ : vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß ÉêÁ ªÀ®AiÀÄ JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ

¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ «±ÀézÁzÀåAvÀ wêÀæÀ zÀgÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ EgÀĪÀ

««zsÀ CAUÀrUÀ¼ÀÄ, zÀÆgÀªÁt ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ,

ºÉÆÃmÉ®ÄUÀ¼ÀÄ, gɸÉÆÖÃgÉAmïUÀ¼ÀÄ, ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåAQ£À ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÁ

ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ÁªÀiÁfPÀ ÉêÁ ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr ¤ªÀÄUÉ D±ÀÑAiÀÄðªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. F J®è

¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ ¤ªÀÄä fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ DgÁªÀÄzÁAiÀÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åAiÀÄÄvÀªÁV¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸ÀÄvÀÛªÉ.

DVgÀÄvÀÛzÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄPÉÌ CvÀå¢üPÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ÉêÁ ªÀ®AiÀÄ (±ÉÃ.59) ¤ÃqÀÄvÀÛzÉAiÀÄ®èzÉÃ

±ÉÃ.28gÀµÀÄÖ GzÉÆåÃUÀ ¤ÃrzÉ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ «zÉò §AqÀªÁ¼ÀªÀ£ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀĪÀ°è ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÀÅÛ

UÀ½PÉAiÀÄ®Æè ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èzÉ. ¨sÁgÀvÀªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 5 ®PÀë PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀµÀÄÖ gÀ¥sÀÀÅÛ

DzÁAiÀÄ UÀ½¹zÉ.

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À ¥Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ zÀgÀUÀ¼ÀÄ

PÁ¯ÁAvÀgÀzÀ°è ««zsÀ DyðPÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À ¥Á°£À°è UÀªÀÄ£ÁºÀð §zÀ¯ÁªÀuÉ PÀAqÀħA¢zÉ.

1951 jAzÀ 2013 gÀ°è £ÀªÀÄä gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß PɼÀV£À

avÀæªÀÅ vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

102

¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀªÀÄUÀæ DAvÀjPÀ GvÀà£ÀßzÀ°è ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ ¥Á®ÄUÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉ, 1951 jAzÀ 2013 (%)

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ ¥Á®Ä %

¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ

GzÀåªÀÄ ªÀ®AiÀÄ

PÀȶ ªÀ®AiÀÄ

avÀæzÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀĺÀvÀé PÀÄVÎ vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀĺÀvÀé ºÉZÁÑUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV vÉÆÃj¸ÀÄwÛzÉ. PÉÊUÁjPÁ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄÄ PÀÆqÀ «¸ÀÛj¸À®ànÖzÉ. ªÀ®AiÀÄUÀ¼À DzÁAiÀÄzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£À PÉÆõÀÖPÀzÀ°è ¤ÃrzÉ.

PÉÆõÀÖPÀ : ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ¸ÀgÁ¸Àj ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀ (%)

CªÀ¢ü PÀȶ PÉÊUÁjPÉ ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄgÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ

1951-1965 3.13 6.61 4.58 4.09

1966-1980 2.55 3.90 4.33 3.41

1981-1995 4.21 5.44 6.37 5.26

1996-2013 3.23 7.10 8.61 7.01

1951-2013 3.00 5.14 6.13 4.97

* ªÀÄÆ® : AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀzÀ CAQ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ¯ÉPÀÌ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

¸ÉêÁ ªÀ®AiÀÄzÀ ɼÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ UÀjµÀ× EzÀÝgÉ, PÀȶAiÀÄ É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ zÀgÀªÀÅ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EzÉ. «±ÉõÀªÁV 1990gÀ £ÀAvÀgÀ, ¸ÉêÁ ªÀ®AiÀÄzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ wêÀæUÉÆAqÀÄ DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀtªÁV ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÉ. PÉÊUÁjPÉ É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ ºÀ®ªÁgÀÄ PÁgÀtUÀ½AzÀ Kj½vÀUÀ¼À£ÀÄß PÀArzÉ. PÀȶAiÀÄ ¥Á®Ä E½PÉAiÀiÁV CzÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ zÀgÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ°è UÁæ«ÄÃt §qÀvÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄÄ UÀA©üÃgÀªÁVzÉ.

¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ-ªÀĺÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ

PÉÊUÁjPÁ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÄ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ vÀéjvÀUÀwAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÉ CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÉ. AiÀiÁªÀ ¸ÀܼÀzÀ°èAiÀiÁzÀgÀÆ, ÀgÀ¼À vÁAwæPÀvÉAiÉÆA¢UÉ, PÀrªÉÄ ÀASÉåAiÀÄ d£ÀgÀ£ÀÄß GzÉÆåÃUÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ,

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

103

¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è vÉÆqÀUÀĪÀ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ MmÁÖgÉ PÉÊUÁjPÁ©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è §ºÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ DVªÉ. ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼ÀÄ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtzÀ°è ªÀiÁrzÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÁåSÁ夸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. 2006gÀ°è Cw ¸ÀtÚ, ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ UÁvÀæzÀ GzÀåªÀÄ C©üªÀÈ¢Þ (MSMED) PÁ¬ÄzÉAiÀÄÄ ¤ÃrzÀ ªÁåSÉåAiÀÄÄ F PɼÀV£ÀAwzÉ.

GzÀåªÀÄGvÁàzÀ£Á ªÀ®AiÀÄ ¸ÉêÁ ªÀ®AiÀÄ

AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À°è ºÀÆrPÉ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À°è ºÀÆrPÉ

Cw ¸ÀtÚ GzÀåªÀÄ gÀÆ. 25 ®PÀëUÀ¼ÀªÀgÉUÉ gÀÆ. 10 ®PÀëUÀ¼ÀªÀgÉUÉ

¸ÀtÚ GzÀåªÀÄ gÀÆ. 25®PÀë ¢AzÀ gÀÆ.5 PÉÆÃn gÀÆ. 10®PÀë ¢AzÀ gÀÆ.2 PÉÆÃn

ªÀÄzsÀåªÀÄ GzÀåªÀÄ gÀÆ. 5 PÉÆÃn¬ÄAzÀ gÀÆ.10 PÉÆÃn gÀÆ.2 PÉÆÃn¬ÄAzÀ gÀÆ.5 PÉÆÃn

¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ªÀĺÀvÀé

¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ DyðPÀ ¥ÀæUÀwUÉÉ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ F PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ.

i. GzÉÆåÃUÀ ¸À馅 : ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ°è ±ÀæªÀÄ DzsÁjvÀªÀÅUÀ¼ÁVzÀÄÝ C¥ÁgÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GzÉÆåÃUÀ ¸ÀȶָÀÄvÀÛªÉ.

ii. ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ GzÀåªÀÄ P˱À®åzÀ PÉÆæÃrÃPÀgÀt : ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ UÁæ«ÄÃt ªÀÄvÀÄÛ CgÉ-£ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ zÉÆqÀØ ¥ÀæªÀiÁtzÀ G½vÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ GzÀåªÀIJîvÁ P˱À®åªÀ£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀ°è AiÀıÀ¹éAiÀiÁVªÉ. ¸ÀtÚ GzÀåªÀÄzÁgÀgÀÄ ¸ÀÄ¥ÀÛ ªÀÄvÀÄÛ PÀqÉUÀt¸À¯ÁzÀ ¥Àæw¨sÉUÉ ZÁ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛgÀĪÀgÀÄ.

iii. DzÁAiÀÄzÀ ¸ÀªÀÄ ºÀAaPÉ : ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ, DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdQÃAiÀÄ ±ÀQÛAiÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄgÀĺÀAaPÉUÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛªÉ.

iv. PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¥ÁæzÉòPÀ «¸ÀÛgÀuÉ : PÉ®ªÉà £ÀUÀgÀUÀ¼À°è PÉÊUÁjPÉUÀ¼À PÉÃA¢æÃPÀgÀt¢AzÁV CwAiÀiÁzÀ d£ÀzÀlÖuÉ, ªÀiÁ°£Àå, PÉƼÀZÉ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À GUÀªÀÄ, EvÁå¢UÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. gÁµÀÖçzÀ J®è ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ºÀgÀqÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð«gÀĪÀ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ F ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸Àé®àªÀÄnÖUÉ ¸Àj¥Àr¹ ¥ÁæzÉòPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃrªÉ.

v. vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢Þ : ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ D«µÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß Àȶֹ CzÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ ºÉaÑ£À ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉÆA¢ªÉ. ¸ÀtÚ G¢ÝªÉÄzÁgÀgÀÄ ºÉƸÀ D«µÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÁtÂfåÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀ°è ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀgÀÄ. vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀUÁðªÀuÉUÉ PÀÆqÀ EªÀÅ CvÀåAvÀ ¸ÀÆPÀÛªÁVªÉ.

vi. gÀ¥sÀÅÛ GvÉÛÃd£À : gÀ¥sÀÄÛUÀ¼À ºÉZÀѼÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÀ «zÉò «¤ªÀÄAiÀÄ UÀ½PÉUÉ ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ UÀt¤ÃAiÀÄ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ gÀ¥sÀÀÅÛUÀ¼À°è CªÀÅUÀ¼À ¥Á®Ä ±ÉÃ.40gÀ¶ÖzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

104

¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ

Cw ¸ÀtÚ, ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À (MSME) «¨sÁUÀzÀ ªÁ¶ðPÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ, 2013-14gÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ°è 488.46 ®PÀë GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼ÀÄ 13,63,700 PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À MlÄÖ ºÀÆrPÉAiÉÆA¢UÉ 11.14 PÉÆÃn d£ÀjUÉ GzÉÆåÃUÀ MzÀV¹zÀݪÀÅ. CzÉà ªÀµÀðzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ±ÉÃ.7.8gÀµÀÄÖ ¥Á®Ä ºÉÆA¢zÀݪÀÅ. CªÀÅ PÉÊUÁjPÁ ªÀ®AiÀÄzÀ MlÄÖ GvÀà£ÀßzÀ ªÀiË®åzÀ ±ÉÃ.35, MlÄÖ PÉÊUÁjPÁ GzÉÆåÃUÀzÀ ±ÉÃ.80gÀµÀÄÖ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçzÀ MlÄÖ gÀ¦üÛÛ£À°è ±ÉÃ. 40gÀµÀÄÖ ºÉÆA¢ªÉ.

¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ :

gÁµÀÖçzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ªÀĺÀvÀé UÀt¤ÃAiÀĪÁVzÀÝgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ:

1. PÀZÁÑ ÀgÀPÀÄUÀ¼À C®¨sÀåvÉ : sÁgÀvÀzÀ°è ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ PÀZÁÑ ÀgÀPÀÄUÀ¼À CUÀvÀå ©r-¨sÁUÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À PÉÆgÀvɬÄAzÀ £ÀgÀ¼ÀÄwÛªÉ.

2. ºÀtPÁ¹£À ¸ÀªÀĸÉå : ¸ÀtÚ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¸ÀéAvÀ §AqÀªÁ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸Á® ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð PÀÆqÀ PÀrªÉÄ EzÉ.

3. PÀrªÉÄ vÁAwæPÀ P˱À®å : F G¢ÝªÉÄUÀ¼À vÁAwæPÀ P˱À®å ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁvÀäPÀ ÁªÀÄxÀåðªÀÅ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVzÉ. ¸ÀÄzsÁjvÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÆAqÀÄPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ.

4. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ : ¸ÀtÚ GvÁàzÀPÀjUÉ zÉÆqÀØ GvÁàzÀPÀgÀAvÉ ¸ÀAWÀnvÀ ªÀiÁgÁlzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ DPÀæªÀÄtPÁj eÁ»ÃgÁw£À°è vÉÆqÀUÀ®Ä DUÀĪÀÅ¢®èè. CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀiÁgÁlUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀ ¹ÜwAiÀÄ°èAiÀÄÆ EgÀĪÀÅ¢®è. »ÃUÁV CªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

5. §ÈºÀvï PÉÊUÁjPÉUÀ½AzÀ ¥ÉÊ¥ÉÇÃn: ºÀ®ªÁgÀÄ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è, §ÈºÀvï PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄßGAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ jÃwAiÀÄ°è DPÀæªÀÄtPÁj ªÀiÁgÁl CxÀªÁ PÀZÁÑ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À RjâAiÀÄ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤¸ÀìºÁAiÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

DzÁUÀÆå, ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼ÁzÀ ¸ÁÖmïðC¥ï EArAiÀiÁ, ¸ÁÖöåAqÀ¥ï EArAiÀiÁ, ªÀÄÄzÁæ ¨ÁåAPï, EvÁå¢UÀ½AzÀ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛzÉÉ.

PÀȶ ©PÀÌlÄÖ : PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ

£ÁªÀÅ FUÁUÀ¯Éà ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è PÀȶAiÀÄ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÉÝêÉ. fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄPÁÌV ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ d£ÀgÀÄ EzÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀĪÀÅzÀÄ F ªÀ®AiÀÄzÀ GvÀÛªÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ©A©¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ, PÀȶAiÀÄÄ UÀA©üÃgÀ ©PÀÌlÖ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛzÉ. UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀ ªÀ®¸É ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀ DvÀäºÀvÉåAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ F ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ PÀgÁ¼À ªÀÄÄRUÀ¼ÁVªÉ. PÀȶAiÀÄ F ©PÀÌnÖUÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß FUÀ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÉÆÃt.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

105

PÀȶ ©PÀÌnÖUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ : ºÀ®ªÁgÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ F PÀȶAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß wêÀæªÁV¹ªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀªÀÅ PɼÀV£ÀAwªÉ:

1. ¸ÀtÚ UÁvÀæzÀ ¸ÁUÀĪÀ½ »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ : »qÀĪÀ½ JAzÀgÉ MAzÀÄ PÀÄlÄA§ªÀÅ ¸ÁUÀĪÀ½ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ UÁvÀæªÁVzÉ. PÀȶAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀ d£À¸ÀASÉå KjPÉAiÀiÁVzÀÝjAzÀ, »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ vÀÄAqÀÄUÀ¼ÁV «¨sÀf¸À®ànÖªÉ. 2011-12gÀ PÀȶ UÀtwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ, ¸ÀtÚ (1jAzÀ 2 ºÉPÉÖÃgï) ªÀÄvÀÄÛ CAa£À (1 ºÉPÉÖÃgïVAvÀ PÀrªÉÄ) »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ MlÄÖ »qÀĪÀ½UÀ¼À ±ÉÃPÀqÁ 85gÀ¶ÖªÉ. CzÀgÀAvÉ, 2011-12gÀ°è »qÀĪÀ½UÀ¼À ¸ÀgÁ¸Àj UÁvÀæªÀÅ PÉêÀ® 1.16 ºÉPÉÖÃgï EvÀÄÛ. EµÀÄÖ ¸ÀtÚ UÁvÀæzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉà vÉgÀ£ÁzÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî®Ä DUÀĪÀÅ¢®è. DzsÀĤPÀ GvÁàzÀ£Á ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀÅ¢®è. vÀvÀàjuÁªÀĪÁV GvÁàzÀPÀvÉ PÀrªÉÄ EzÀÄÝ PÀȶPÀgÀÄ §qÀªÀgÁUÀÄwÛzÁÝgÉ.

2. C¢üPÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ MvÀÛqÀ : Cw ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ zÀÄrªÉÄUÁgÀgÀÄ vÀÄAqÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥Àæw ªÀåQÛAiÀÄ GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ DzÁAiÀÄ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EzÉ. ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¸ÀtÚ PÀȶPÀgÀÄ PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÁV CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ PÀÆ°UÉ zÀÄrAiÀÄÄvÁÛgÉ.

3. ªÀļÉ-DzsÁjvÀ PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄðAzÀ ªÉÄÃ¯É §AzÉgÀUÀĪÀ §gÀUÁ® : ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÀÄÝ, CzÀÄ C¤²ÑvÀ, C¤AiÀÄ«ÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ EzÉ. PÀȶ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ 30PÉÌ (143 zÀ±À®PÀë ºÉPÉÖÃgÀÄ ¸ÁUÀĪÀ½ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è 43 zÀ±À®PÀë

ºÉPÉÖÃgïUÀ¼ÀÄ) ªÀiÁvÀæ ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀå ºÉÆA¢zÀÄÝ, G½zÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÉßÃ

CªÀ®A©¹zÉ. ‘¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ£ÀÆì£ï £ÉÆA¢UÉ dÆeÁl DqÀÄvÀÛzÉ’ JAzÀÄ

ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤ÃgÁªÀjAiÀÄ PÉÆgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ DUÁUÉÎ GAmÁUÀÄwÛgÀĪÀ §gÀ¢AzÁV PÀȶPÀgÀ

fêÀ£À ¤PÀȵÀÖªÁVzÉ.

4. ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄ ¨sÁUÀ±ÀB ¥Àæ¨sÁªÀ : ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄÄ ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀå ºÉÆA¢gÀĪÀ

¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è, CQÌ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆâü ɼÉUÁgÀjUÉ ªÀiÁvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃd£À MzÀV¹, ±ÀĵÀÌ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À

EzÀÄ PÀȶUÉ CzÀÄ CµÉÖãÀÆ C£ÀÄPÀÆ® MzÀV¹®è. ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ

ªÉZÀÑzÁAiÀÄPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ CzÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À®Ä

¸ÁzsÀåªÁV®èè. »ÃUÉ, §ºÀ¼ÀµÀÄÖ PÀȶPÀgÀÄ §qÀªÀgÁV ªÀÄvÀÄÛ »AzÀĽzÀªÀgÁV EgÀĪÀgÀÄ.

5. ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À°è ¸ÁªÀðd¤PÀ ºÀÆrPÉUÀ¼À PÀÄUÀÄΫPÉ : PÀȶAiÀÄ°è ¸ÁªÀðd¤PÀ ºÀÆrPÉ E½PÉAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀjAzÁV PÀȶAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÀæªÉÄÃt PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ. «±ÉõÀªÁV, ¤ÃgÁªÀjAiÀÄ°è PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ ºÀÆrPÉAiÀÄÄ PÀȶAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß zÀħð®UÉƽ¹zÉ.

6. ¸ÁA¹ÜPÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ ¸Á® : ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼ÀAvÀºÀ O¥ÀZÁjPÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ PÀȶ ªÀ®AiÀÄPÉÌ Á® ¥ÀÇgÉÊPÉAiÀÄÄ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ, PÀȶPÀgÀÄ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ¸Á®PÉÌ ªÉÆgÉ ºÉÆÃV C°è C¢üPÀ §rØ zÀgÀ ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀjAzÀ PÀȶAiÀÄ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀvÀé ªÀÄvÀÛµÀÄÖ PÀÄVÎzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

106

7. ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ¨É¯É ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä C¸ÀªÀÄxÀðvÉ : PÀȶ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À ªÀiÁgÁlªÀÅ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½AzÀ ¨Á¢üvÀªÁVzÉ. PÀȶ ¸ÀgÀPÀÄUÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ ¨É¯É zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅ¢®è, ¨É¯É ¥ÁªÀwAiÀÄÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è DUÀĪÀÅ¢®è, ªÀÄvÀÄÛ ¤UÀ¢vÀ ¨É¯É ¥ÁªÀwAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ PÀrvÀUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀȶPÀjUÉ zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ¥Àæw¥sÀ®ªÀÅ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EzÉ. ¸ÀPÁðgÀzÀ ¨ÉA§® ¨É¯É ¤ÃwAiÀÄÄ ¸ÀjAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛ®è.

»ÃUÉ PÀȶAiÀÄ°è DzÁAiÀÄ, E¼ÀĪÀj, ¨É¯É, vÀAvÀæeÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸Á® ¸ÀA§A¢üvÀ §ºÀÄ«zsÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀȶAiÀÄ DPÀµÀðuÉ PÀrªÉÄAiÀiÁV CzÀ£ÀÄß J®ègÀÆ ©qÀÄwÛzÁÝgÉ.

PÀȶ ©PÀÌnÖUÉ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼ÀÄ : PÀȶ ©PÀÌnÖ£À PÁgÀtUÀ¼Éà ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÆß ÀÆa¸ÀÄwÛzÀÄÝ, CªÀÅUÀ¼À°è

¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀªÉAzÀgÉ -

1. ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ : §gÀUÁ® vÀqÉAiÀÄ®Ä, ¤ÃgÁªÀj, ©ÃdUÀ¼À ºÉƸÀ

vÀ½UÀ¼À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, PÀrªÉÄ ¤ÃgÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ºÉƸÀ ¸ÁUÀĪÀ½ ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ

¨sÀÆ ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉ, ¸ÀªÀÄxÀð ¨É¼É GvÁàzÀ£Á ¥ÀzÀÞwUÀ¼À PÀÄjvÀÄ PÀȶPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀÛgÀuÁ PÁAiÀÄðUÀ¼À°è ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÉaÑ£À ºÀÆrPÉAiÀÄ vÀÄvÀÄð CUÀvÀå«zÉ.

2. ¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À «¸ÀÛgÀuÉ : ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¸ÀtÚ PÀȶPÀgÀÄ ¨ÁåAPï EvÀgÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ ÀªÀÄ¥ÀðPÀ Á® ¤ÃqÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. Á®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀ ¸Éßû DVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

3. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ : PÀȶPÀgÀ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ¨É¯ÉAiÀÄ ¨sÀgÀªÀ¸É EgÀ¨ÉÃPÀÄ. F GzÉÝñÀPÁÌV, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁl ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß §®UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀgÀ CUÀvÀå«zÉ.

4. ¨É¼É «ªÉÄ : J®è ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À UÀAqÁAvÀgÀUÀ½AzÀ PÀȶPÀjUÉ GAmÁUÀĪÀ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ¨sÀj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀjzÀÆV¸ÀĪÀ «ªÀiÁ ¤ÃwAiÀÄ CUÀvÀå«zÉ. CzÀgÀAvÉ, «ªÉÄAiÀÄ ªÉZÀÑzÀ eÉÆvÉUÉ C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ PÁAiÀÄð «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¢ü«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ¤µÀ׫gÀĪÀ CUÀvÀå«zÉ.

5. ¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊwPÀ ¨ÉA§® : ºÀvÁ±ÉUÉÆAqÀ PÀȶPÀjUÉ £ÉÊwPÀ ¨ÉA§® ¤ÃqÀ®Ä UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸À®ºÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¸ÀĪÀ CUÀvÀå«zÀÄÝ, EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ gÉÊvÀgÀ DvÀäºÀvÉÀåUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀħºÀÄzÁVzÉ.

6. SÁ¸ÀV ¯ÉêÁzÉëUÁgÀgÀ ¤AiÀÄAvÀæt : ªÉÄð£ÀªÀÅUÀ¼À®èzÉÃ, ¸Á®¥ÀqÉzÀ §qÀ PÀȶPÀgÀ£ÀÄß ±ÉÆö¸ÀzÀAvÉ ¯ÉêÁzÉë ªÀåªÀºÁgÀ¸ÀÜgÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ CUÀvÀå«zÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è SÁ° ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj.

1. vÀ¯Á DzÁAiÀÄ=gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß __________ ¢AzÀ ¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

2. ¨sÁgÀvÀzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ CAzÁd£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ dªÁ¨ÁÝj ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ__________ .

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

107

3. EAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥Á®Ä __________ ªÀ®AiÀĪÀÅ ºÉÆA¢zÉ.

4. ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ __________ UÀ¼À°è ªÁåSÁ夸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

5. ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß __________ eÉÆvÉUÉ dÆeÁlªÁqÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÁÛgÉ.

6. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¤ÃgÁªÀj PÀȶ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ¸ÁUÀĪÀ½ PÉëÃvÀæzÀ __________ ±ÉÃPÀqÁ EzÉ.

II. UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ZÀað¹ PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛj¹.

1. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ªÁåSÁ夹j.

2. 2015 gÀ°è 5 ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀĪÀ PÀÄlÄA§zÀ DzÁAiÀĪÀÅ gÀÆ. 567890 EzÀÝgÉ, PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ªÀiÁrj.

3. ¨sÁgÀvÀzÀAvÀºÀ gÁµÀÖçzÀ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ºÉýj.

4. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀȶ »qÀĪÀ½UÀ¼À UÁvÀæªÀÅ E½PÉAiÀiÁUÀ®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀªÀÅ?

5. ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ ©PÀÌnÖUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ¥Àj²Ã°¹.

6. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀȶ ©PÀÌnÖUÉ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹j.

III. AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð

¤ªÀÄä ºÀwÛgÀzÀ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÉÃn ¤Ãrj ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ/¤ªÁðºÀPÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹j.

IV. ZÀlĪÀnPÉ

1. ±Á¯ÉAiÀÄ°è AiÀÄĪÀ ÀA¸ÀvÀÄÛ £Àqɹ, C°è PÀȶ PÉëÃvÀæzÀ ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¥ÀjºÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀªÀÄUÀæ ZÀZÉð £Àqɹ.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

108

CzsÁåAiÀÄ -4

¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÀ°è AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CxÀð.

• ¨sÁgÀvÀzÀ°è AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.

• GzÁjÃPÀgÀt, SÁ¸ÀVÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ eÁUÀwÃPÀgÀt ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ.

• ¨sÁgÀvÀzÀ°è£À ¥ÀæªÀÄÄR C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.

gÁµÀÖçzÀ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ AiÉÆÃUÀPÉëêÀÄ ºÉaѸÀĪÀ°è ¸ÀPÁðgÀ CvÀåAvÀ ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ. DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¹ÜgÀvÉ, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀĪÀåªÀ¸ÉÜ PÁ¥ÁqÀ®Ä ºÀ®ªÀÅ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀ PÉÊUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. C®èzÉà DyðPÀ ¦qÀÄUÀÄUÀ¼ÁzÀ §qÀvÀ£À, ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ, ºÀtzÀħâgÀ, ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À PÉÆgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß vÉÆqÉzÀĺÁPÀ®Ä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛzÉ.

1947gÀ°è zÉñÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ¥ÀqÉzÁUÀ DyðPÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄÄ vÀÄA¨Á UÀA©üÃgÀªÁVvÀÄÛ. vÀ¯Á DzÁAiÀÄ C®àªÁV¢ÝvÀÄ; DºÁgÉÆÃvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ CUÀvÀåQÌAvÀ PÀrªÉÄ E¢ÝvÀÄ; vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ ÀASÉåAiÀÄ G¢ÝªÉÄUÀ½zÀݪÀÅ; AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ ¨ÉÃgÉ zÉñÀUÀ½AzÀ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîwÛzÉݪÀÅ; ¸ÁjUÉ, ±ÀQÛ, ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVzÀݪÀÅ; ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ ¸Àé®à d£ÀjUÉ ªÀiÁvÀæ zÀPÀÄÌwÛzÀݪÀÅ; ªÀÄvÀÄÛ J¯ÉèqÉ »AzÀĽzÀ ªÁvÁªÀgÀtªÉà E¢ÝvÀÄ. DzÀÝjAzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ EgÀĪÀ CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¹ »AzÀĽ¢gÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÀå UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀ¨ÉÃQvÀÄÛ. F ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è DV£À ªÀÄÄRAqÀgÀÄ ¸ÀPÁgÁvÀäPÀªÁV ¸ÀàA¢¹ zÉñÀzÀ MmÁÖgÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV §ºÀ¼ÀµÀÄÖ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. F ¤nÖ£À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÀÄ CAzÀgÉ AiÉÆÃd£Á «zsÁ£À.

¨sÁgÀvÀzÀ°è AiÉÆÃd£É

¸ÀªÀðgÀ »vÁ¸ÀQÛ ªÀÈ¢ÞUÉÆøÀÌgÀ ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÀåªÀ¹ÜvÀ «¤AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ GzÉÝñÀ¥ÀǪÀðPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀǪÀð ¤UÀ¢vÀ UÀÄjUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÉÄqÉUÉ ¸ÁUÀªÀÅzÉà AiÉÆÃd£É. CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ; UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀÅzÀÄ; ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ; ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À §¼ÀPÉUÉ QæAiÀiÁAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹ ªÉÄîĸÀÄÛªÁj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼À FqÉÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß AiÉÆÃd£Á «zsÁ£À JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸À®Ä ¨sÁgÀvÀzÀ°è 1950gÀ°è AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 2015gÀ°è AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀzÀ eÁUÀzÀ°è ¤Ãw (National Institute for Trans-forming India (NITI) Ayog) DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀªÀÅ «Ä±Àæ DyðPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ZËPÀnÖ£À°è gÁµÀÖçzÀ ¥ÀæUÀwUÉ ¤¢ðµÀÖ ¢±É ¤ÃqÀ®Ä ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

109

gÀƦ¹ C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¹zÀgÉ, ¤Ãw DAiÉÆÃUÀªÀÅ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß C¥ÉÃQëvÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä

¢ÃWÁðªÀ¢ü ªÀÄÄ£ÉÆßÃl vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀvÀÛ MvÀÄÛ ¤ÃrzÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ

1. DyðPÀ ɼÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¸ÀĪÀÅzÀÄ: §qÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸À®Ä gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß CvÀåªÀ±Àå UÀÄj JAzÀÄ ¥Á°¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

2. CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß DzsÀĤÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ: C¢üPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ÀgÀPÀÄ ºÁUÀÆ ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉaѸÀ®Ä DzsÀĤPÀ vÀAvÀæeÁÕ£À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀÅzÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ GzÉÝñÀªÁV¢ÝvÀÄ.

3. ¸ÁéªÀ®A§£É Á¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ: £ÀªÀÄä ºÀ®ªÁgÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß, ªÀÄÄRåªÁV vÀAvÀæeÁÕ£À, DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ EvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ½AzÀ DªÀÄ¢£À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÇgÉʹPÉƼÀÄîwÛzÉݪÀÅ. £ÀªÀÄä DAvÀjPÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è «zÉò ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸À®Ä AiÉÆÃd£Á ¤gÀÆ¥ÀPÀgÀÄ DªÀÄzÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀAvÀºÀ zÉò GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉaѸÀĪÀ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆAqÀgÀÄ.

4. DzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥ÀwÛ£À C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ: gÁµÀÖçzÀ°è£À ¸ÀA¥ÀwÛ£À ªÀÄgÀĺÀAaPÉUÀÆ AiÉÆÃd£Á ¤gÀÆ¥ÀPÀgÀÄ MvÀÄÛ ¤ÃrzÀgÀÄ. DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ §qÀd£ÀjUÉ vÀ®Ä¦ ¸ÀªÀðjUÀÆ ªÀÄÆ® CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÁzÀ DºÁgÀ, ªÀ¸Àw, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå zÉÆgÀQ¸ÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ªÀĺÀvÀé ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

5. ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðzÀ ªÀÈ¢Þ: ¸ÁjUÉ, ¸ÀA¥ÀPÀð, ±ÀQÛ, ¤ÃgÁªÀj, ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ «¸ÀÛgÀuÉUÀ¼ÀAvÀºÀ ªÀÄÆ® ËPÀAiÀÄðUÀ½UÉ ºÉaÑ£À DzÀåvÉ ¤Ãr gÁµÀÖçªÀÅ wêÀæUÀwAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä C£ÀĪÀÅ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

6. ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ: «±Á® vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ D ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß DzÀåvÁ ªÀ®AiÀÄUÀ½UÉ MzÀV¸ÀĪÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É ªÀiÁr vÀ£ÀÆä®PÀ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞüUÉ ¥ÀÇgÀPÀ ªÁvÁªÀgÀt PÀ°à¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

7. ¸ÀªÀÄvÉÆðvÀ ¥ÁæzÉòPÀ C©üªÀÈ¢Þ: ºÀ®ªÁgÀÄ PÁgÀtUÀ½AzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è »AzÀĽAiÀÄÄvÀÛªÉ CxÀªÁ ¤zsÁ£ÀUÀwAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. CAxÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¹ ªÀÄÄAzÀĪÀgÉzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ÁUÀĪÀ ¤nÖ£À°è ÀªÀÄvÉÆðvÀ ¥ÁæzÉòPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ GzÉÝñÀªÀ£ÀÆß ºÉÆAzÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

8. SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ GvÉÛÃd£À: ¨sÁgÀvÀzÀ «Ä±Àæ DyðPÀ ZËPÀnÖ£À°è AiÉÆÃd£Á «zsÁ£ÀzÀ°è SÁ ÀV ªÀ®AiÀÄPÀÆÌ ÀªÀÄ¥ÀðPÀ CªÀPÁ±À PÀ°à¹ CzÀgÀ ɼÀªÀtÂUÉUÀÆ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀ ÁVzÉ.

E°èAiÀĪÀgÉUÉ sÁgÀvÀzÀ°è ºÀ£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¹zÀÄÝ, ÀzÀå

ºÀ£ÉßgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°èzÉÝêÉ. ¥ÀǪÀð¤zsÁðjvÀ GzÉÝñÀUÀ¼À

ZËPÀnÖ£À°è F AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ PÁAiÀiÁð£ÀÄUÀvÀªÁVªÉAiÀiÁzÀgÀÆ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÆ MAzÀÄ

ªÀĺÀvÀézÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢¢ÝvÀÄ. PÉÆõÀÖPÀzÀ°è sÁgÀvÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À §UÉUÉ ÀÆÜ® ªÀiÁ»w¬ÄzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

110

PÉÆõÀÖPÀ : ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ

¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£É CªÀ¢ü ¥ÀæªÀÄÄR GzÉÝñÀ

ºÀÆrPÉ (PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À°è)

MAzÀÄ 1951-1956 DºÁgÀ GvÁàzÀ£É 1,960

JgÀqÀÄ 1956-1961 PÉÊUÁjPÁ ¥ÀæUÀw 4,672

ªÀÄÆgÀÄ 1961-1966 ¸ÁéªÀ®A§£É 8,577

ªÁ¶ðPÀ 1966-1968 DºÁgÀ GvÁàzÀ£É 6,251

£Á®ÄÌ 1969-1974 ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É 6,160

LzÀÄ 1974-1979 §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéªÀ®A§£É 42,300

DgÀÄ 1980-1985 §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéªÀ®A§£É 1,09,953

K¼ÀÄ 1985-1989 DºÁgÀ GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀ ¤ªÀiÁðt 2,22,169

ªÁ¶ðPÀ 1990-1991 ----- ®¨sÀå«®è

JAlÄ 1992-1997 GzÉÆåÃUÀ ¤ªÀiÁðt 4,34,100

MA¨sÀvÀÄÛ 1997-2002 ¨É¼ÀªÀtÂUÉ 9,41,041

ºÀvÀÄÛ 2002-2007 ¸ÀªÀÄUÀæ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÃUÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ 15,25,639

ºÀ£ÉÆßAzÀÄ 2007-2012 M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ 36,44,718

ºÀ£ÉßgÀqÀÄ 2012-2017 M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ 76,69,807

ºÀÆrPÉAiÀÄ°è£À CUÁzsÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ºÉZÀѼÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

111

¨sÁgÀvÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¥sÀ®vÉUÀ¼ÀÄ

¨sÁgÀvÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀzÀÄÝ MAzÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀð AiÀıÉÆÃUÁxɬÄzÀÝgÀÆ, CvÀåAvÀ UÀA©üÃgÀ

«¥sÀ®vÉUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄÆ EzÉ. ¨sÁgÀvÀªÀÅ «±ÀézÀ CwzÉÆqÀØ DyðPÀvÉUÀ¼À ¥ÉÊQ MAzÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ CvÀåAvÀ

wêÀæªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ JA§ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À AiÀıÀ¸Àì£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛªÉ.

¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ

1. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄzÀ°è ºÉZÀѼÀ : gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄzÀ UÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ

¨É¼ÀªÀtÂUÉ zÀgÀUÀ¼ÉgÀqÀÆ KjPÉAiÀiÁVªÉ. AiÉÆÃd£Á CªÀ¢üAiÀÄ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ

ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѼÀ Á¢ü¹zÉ. 1950-51gÀ°è 7513 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÁVzÀÝ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ

2014-15gÀ ªÉüÉUÉ 74193 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ (¹ÜgÀ ¨É¯ÉUÀ¼À°è) KjPÉAiÀiÁVzÉ.

2. PÀȶ C©üªÀÈ¢Þ : 1950-51gÀ°è 51 ®PÀë l£ÀÄßUÀ½zÀÝ DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ

1990-91gÀ ªÉüÉUÉ 176.4 zÀ±À®PÀë l£ÀÄßUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 2015-16gÀ ªÉüÉUÉ 252 zÀ±À®PÀë

l£ÀÄßUÀ½UÉ ºÉZÁÑVzÉ. ºÀwÛ, PÀ§Äâ, JuÉÚ PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ, vÀgÀPÁj, ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ, ºÁ®Ä ªÀÄvÀÄÛ

EvÀgÀ PÀȶ GvÀà£ÀßUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѼÀªÁVzÉ. CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÀÝ zÉñÀzÀ

DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ ¸ÁPÁgÀUÉÆArzÉ.

3. PÉÊUÁjPÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ : PÀ©ât ªÀÄvÀÄÛ GPÀÄÌ, AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÉƧâgÀUÀ¼ÀÄ

¸ÉÃjzÀAvÉ §AqÀªÁ¼À ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À UÀt¤ÃAiÀÄ ªÀÈ¢Þ DVzÉ.

4. DyðPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðzÀ C©üªÀÈ¢Þ : ÁjUÉ, ±ÀQÛ GvÁàzÀ£É, ÀA¥ÀPÀð, ¤ÃgÁªÀj ÉÃjzÀAvÉ

J®è DyðPÀ ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÆ ¸ÀºÀ UÀt¤ÃAiÀÄ ªÀÈ¢Þ ¸Á¢ü¹ªÉ.

5. ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðzÀ C©üªÀÈ¢Þ : ²PÀët, DgÉÆÃUÀå, PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt, ªÀ¸Àw, PÁ«ÄðPÀ

PÀ¯Áåt, zÀħð®gÀ PÀ¯ÁåtzÀAvÀºÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÀÆ ¸ÀºÀ

AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ PÁgÀtÂèsÀÆvÀªÁVªÉ.

6. ¸ÁéªÀ®A§£É : ªÀÄÆ® C£ÀĨsÉÆÃV ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è

¨sÁgÀvÀªÀÅ ¸ÁéªÀ®A§£É ¸Á¢ü¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁzÀzÀÄÝ AiÉÆÃd£ÉUÀ½AzÀ¯ÉÃ. GPÀÄÌ, ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ

gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÉƧâgÀUÀ¼ÀAvÀºÀ ªÀÄÆ® G¢ÝªÉÄUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¤Ãr EzÀ£ÀÄß

¸ÁPÁgÀUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

7. GzÉÆåÃUÀ ¤ªÀiÁðt : ¸ÀtÚ ºÁUÀÆ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É, vÁAwæPÀ ²PÀëtzÀ «¸ÀÛgÀuÉ,

¸Àé-GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À C£ÀĵÁ×£À, §ÈºÀvï G¢ÝªÉÄUÀ¼À ÁÜ¥À£É, PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ ÉêÁ

ªÀ®AiÀÄUÀ¼À ÀÄzsÁgÀuÉ, ªÀÄÄAvÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±À

¸ÀȶÖAiÀiÁVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

112

8. §AqÀªÁ¼À ¸ÀAZÀAiÀÄ£À : DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ eÉÆvÉeÉÆvÉUÉ DzÁAiÀÄ ªÀÈ¢ÞAiÀiÁV

§AqÀªÁ¼À ¸ÀAZÀAiÀÄ£ÀªÀÇ ¸ÀºÀ ºÉaÑzÉ.

9. «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ : ¨sÁgÀvÀªÀÅ «eÁÕ£À ºÁUÀÆ vÀAvÀæeÁÕ£À PÉëÃvÀæzÀ°è

UÀt¤ÃAiÀÄ ¥ÀæUÀw Á¢ü¹zÀÄÝ, «±ÀézÀ°è ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ. sÁgÀvÀzÀ EAf¤AiÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ¸ÀévÀAvÀæªÁV AiÀiÁªÀÅzÉà vÁAwæPÀ PÁAiÀÄ𠤨sÁ¬Ä¸ÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð

ºÉÆA¢zÁÝgÉ.

10. ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ : ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ GzÉÝñÀªÀÅ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ

eÉÆvÉUÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀĪÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÀÅzÁVvÀÄÛ. ¨sÀÆ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ, fÃvÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ

¤ªÀÄÆð®£É, UÁæ«ÄÃt ¸Á®zÀ gÀzÀÞw, PÀ¤µÀ× PÀÆ°AiÀÄ ¤UÀ¢, PÀ¤µÀ× CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À

¥ÀÇgÉÊPÉ, DyðPÀ ±ÀQÛAiÀÄ PÉÃA¢æÃPÀgÀtPÉÌ vÀqÉ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ CAvÀgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆqÉzÀĺÁPÀĪÀ

ºÀ®ªÁgÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ MzÀV¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À

ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

«¥sÀ®vÉUÀ¼ÀÄ

¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ «¥sÀ®vÉUÀ½zÀÄÝ, CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀĪÉAzÀgÉ:

1. GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ºÁUÀÆ DzÁAiÀÄUÀ¼À ¤zsÁ£ÀUÀwAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ : AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è GvÁàzÀ£É

ºÁUÀÆ DzÁAiÀÄzÀ ɼÀªÀtÂUÉ zÀgÀUÀ¼ÀÄ ¤zsÁ£À CµÉÖà C®èzÉà ¤UÀ¢UÉƽ¹zÀ UÀÄjUÀ½VAvÀ

PÀrªÉÄ EªÉ.

2. ¨É¯ÉUÀ¼À°è ºÉZÀѼÀ : GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¤zsÁ£ÀUÀwAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ DzÀgÉ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ wêÀæ

¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ¼À zɸɬÄAzÁV ¥Àæw AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV KgÀÄvÀÛ ¸ÁVªÉ.

3. ¤gÀÄzÉÆåÃUÀzÀ°è ºÉZÀѼÀ : AiÉÆÃd£Á CªÀ¢üAiÀÄ°è ¤gÀÄzÉÆåÃUÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÇ C¢üPÀªÁUÀÄvÁÛ

¸ÁVzÉ. GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼À ¸ÀȶÖAiÀiÁzÀgÀÆ, CªÀÅ AiÀÄĪÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ ºÉZÀѼÀªÁzÀ

¥ÀæªÀiÁtPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV EgÀ°®è. »ÃUÁV ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ºÉZÀÄÑvÀÛ ºÉÆÃVzÉ. ªÁ¸ÀÛªÀªÁV PÀ¼ÉzÀ

E¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è dgÀÄVzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ ‘GzÉÆåÃUÀ gÀ»vÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ’

JAzÀÄ ªÀtÂð¸À®ànÖzÉ.

4. §qÀvÀ£À ºÁUÀÆ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÀĪÀjPÉ : AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ §qÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ

ªÀiÁqÀĪÀ°èAiÀÄÆ «¥sÀ®vÉ ºÉÆA¢ªÉ. §qÀvÀ£ÀzÀ ¥Àæw±ÀvÀ ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁVzÀÝgÀÆ,

zÉñÀzÀ°ègÀĪÀ MlÄÖ §qÀd£ÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ «±ÀézÀ°èAiÉÄà Cw ºÉaÑ£ÀzÀÄ JAzÀÄ

ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼ÀÆ PÀrªÉÄAiÀiÁV®è.

5. ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ C©üªÀÈ¢üÞ : wêÀæ C©üªÀÈ¢ÞUÉ CªÀ±Àå«gÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è

CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ gÁµÀÖçUÀ¼À°è ®¨sÀå«gÀĪÀ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁjUÉ, ¸ÀA¥ÀPÀð, ±ÀQÛ, ¤ÃgÁªÀj, ²PÀët,

DgÉÆÃUÀå, ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸Ë®¨sÀå ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ®¨sÀå«®è.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

113

6. CzÀPÀë DqÀ½vÀ : sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÉÆgÀvÉ JAzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À zÀħð®

C£ÀĵÁ×£À. DqÀ½vÀ±Á»AiÀÄ°ègÀĪÀ CzÀPÀëvÉ, C¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, ¥ÀlÖ¨sÀzÀæ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ®èzÉÃ,

PÉA¥ÀÅ ¥ÀnÖ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¸ÀzÀÄzÉÝñÀUÀ¼À£Éßà ºÁ¼ÀÄ ªÀiÁrªÉ.

7. ¤jÃQëvÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è E®èzÀ gÀ¥sÀÄÛ ºÉZÀѼÀ : GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¤zsÁ£ÀUÀwAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ,

¥ÀÅgÁvÀ£À vÁAwæPÀvÉAiÀÄ §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è£À CzÀPÀëvɬÄAzÁV, £ÀªÀÄä ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ

gÀ¥sÀÅÛÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À°è ¸ÀàzsÁðvÀäPÀªÁV®è. ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À £ÀªÀÄä ¤ÃwAiÀÄÄ DªÀÄzÀÄ

¤AiÀÄAvÀætzÀ PÀqÉUÉ EvÀÄÛ. F J®è PÁgÀtUÀ½AzÁV gÀ¥sÀÅÛÛ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÅÛÛ UÀ½PÉAiÀÄÄ ¤jÃQëvÀ

¥ÀæªÀiÁtzÀ°è DV®è.

»ÃUÉ sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ §ºÀÄ«zsÀ PÉÆgÀvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C ÀªÀÄ¥ÀðPÀvÉUÀ¼ÀÄ

PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ZÉ£ÁßV gÀƦ¸À¯ÁVvÀÄÛ, DzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À C£ÀĵÁ×£À ¤jÃQë¹zÀAvÉ

DV®è.

DyðPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ (J¯ï¦f ¤ÃwUÀ¼ÀÄ)

§ºÀ¼ÀµÀÄÖ CxÀð±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ DyðPÀ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ CzÀgÀ®Æè ¸ÁªÀðd¤PÀ G¢ÝªÉÄUÀ¼À

¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ CvÀÈ¦Û ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ. 1990-91gÀ ªÉüÉUÉ ¨sÁgÀvÀªÀÅ wêÀæ DyðPÀ ©PÀÌnÖUÉ

¹®ÄQPÉÆArvÀÄÛ. ªÁå¥ÁgÀ ²°Ì£À CUÁzsÀ PÉÆgÀvÉ, CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ «zÉòà «¤ªÀÄAiÀÄ

¸ÀAUÀæºÀ, ºÀtzÀħâgÀ ªÀÄvÀÄÛ Cw ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°èzÀÝ ªÀÄÄAUÀqÀ¥ÀvÀæzÀ PÉÆgÀvÉUÀ¼ÀÄ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß

ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAPÀµÀÖPÉÌ ¹®ÄQ¹zÀªÀÅ.

F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ JA§ ¨sÁªÀ£É «¸ÀÛøvÀªÁV

§®UÉÆAqÀÄ 1991gÀ°è ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ. F ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß

‘DyðPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ’ JAzÀÆ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¤ÃwUÀ¼ÀÄ GzÁjÃPÀgÀt (Liberalization),

SÁ¸ÀVÃPÀgÀt (Privatization) ªÀÄvÀÄÛ eÁUÀwÃPÀgÀtUÀ¼À (Globalization) ªÉÄÃ¯É ºÉZÀÄÑ MvÀÛ£ÀÄß

¤ÃrzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQë¥ÀÛzÀ°è J¯ï¦f ¤ÃwUÀ¼ÀÄ JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

CxÀð : ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁPÀĪÀ, SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ ÀºÀ¨sÁVvÀéªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀ,

«wÛÃAiÀÄ PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀ, gÀ¥sÀÅÛÛ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ºÉZÀѼÀ ¸Á¢ü¹ DªÀÄzÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è

E½PÉ ¸Á¢ü¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ ¤ÃwUÀ¼À UÀÄZÀÒªÀ£ÀÄß DyðPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ

JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

F ¤ÃwUÀ¼À UÀÄZÀÒªÀÅ F PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ:

1. «zÉò ºÀÆrPÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÀĪÀAxÀ ¯ÉʸɤìAUï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ

G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß SÁ¸ÀVÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀ GzÁgÀ OzÀå«ÄPÀ ¤Ãw.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

114

2. ºÀ®ªÀÅ G¢ÝªÉÄUÀ¼À°è «zÉò £ÉÃgÀ ºÀÆrPÉUÉ ªÀÄÄPÀÛ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É.

3. ¨sÁgÀvÀzÀ gÀ¥sÀÅÛÛÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV PÀ½¸ÀĪÀ ºÁUÀÀÆ CªÀ±Àå«gÀĪÀ PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀÀ¼À£ÀÄß

¸ÀÄ®¨sÀªÁV DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÁzÀ GzÁgÀ DªÀÄzÀÄ-gÀ¥sÀÅÛÛ ¤Ãw.

4. CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¹éÃPÀÈvÀªÁzÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀĸÁgÀ ¨ÁåAPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¸ÀÄ

ªÀ®AiÀÄzÀ MmÁÖgÉ ¥ÀÅ£ÁgÀZÀ£É.

5. vÉjUÉ eÁ®ªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉjUÉ DzÁAiÀÄ ºÉaÑUÉ §gÀĪÀAxÀ vÉjUÉ ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ.

6. ºÀÆrPÉAiÀÄ ªÉÄðgÀĪÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤§ðAzsÀUÀ¼À£ÀÄß »AvÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

¸ÁªÀðd¤PÀ G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß SÁ¸ÀVÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

DyðPÀ GzÁjÃPÀgÀtªÀÅ sÁgÀvÀzÀ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß wêÀæ ɼÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÀAvÀPÉÌ PÉÆAqÉÆAiÀÄå®Ä

PÁgÀtÂèsÀÆvÀªÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß FUÀ KµÁåzÀ ¥ÀæªÀÄÄR DyðPÀvÉUÀ¼À°è MAzÀÄ JAzÀÄ

¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. sÁgÀvÀPÉÌ ºÀjzÀÄ §gÀÄwÛgÀĪÀ «zÉò ºÀÆrPÉAiÀÄ°è CUÁzsÀ ºÉZÀѼÀªÁVzÉ. ºÀ®ªÀÅ

§ºÀÄgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀA¥É¤UÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è vÀªÀÄä PÀbÉÃjUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉ¢ªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ

ºÉZÁÑVzÀÄÝzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀPÁgÁvÀäPÀ aºÉßAiÀiÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀªÀÅ ¸ÉêÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRåªÁV ¸Á¥sïÖªÉÃgï

ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À ÀA§A¢üvÀ gÀ¥sÀÅÛÛUÀ¼À ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èzÉ. «¥ÉÇæÃ, E£ï¥sÉÇù¸ï, n¹J¸ï,

JZï¹J¯ï, mÉPï ªÀÄ»AzÁæ ªÀÄvÀÄÛ E£ÀÆß ºÀ®ªÁgÀÄ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ «±Àé«SÁåwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.

»ÃUÉ ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß GzÁj CxÀªÁ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ DzsÁjvÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄvÀÛ

PÉÆAqÉÆAiÀÄÄåwÛªÉ. 1990-91gÀ°è C£ÀĨsÀ«¹zÀÝ, §ºÀ¼ÀµÀÄÖ PÀAlPÀUÀ½AzÀ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß F ¤ÃwUÀ¼ÀÄ

ªÀÄÄQÛUÉƽ¹ªÉ. EªÉ®èQÌAvÀ ºÉZÁÑV 2008-09gÀ°è Erà «±ÀéªÀ£Éßà vÀ®ètUÉƽ¹zÀ DyðPÀ ©PÀÌlÖ£ÀÄß

¨sÁgÀvÀ ¸ÀzÀÈqsÀvɬÄAzÀ JzÀÄj¹ ¤AwvÀÄ.

DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV EgÀĪÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ

DyðPÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸Á¢ü¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸ÀÄwÛzÀÄÝ,

CªÀÅUÀ¼À°è F PɼÀV£ÀªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄRªÁVªÉ:

MmÁÖgÉ C©üªÀÈ¢üÞ

1. rfl¯ï EArAiÀiÁ : d£ÀjUÉ ¸ÀPÁðj ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ vÀéjvÀªÁV «zÀÄå£Áä£À gÀÆ¥ÀzÀ°è

zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀÄ EwÛÃa£À ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ

¥ÀæAiÉÆÃd£À ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢Þ

1. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ¥sÀ¸À®Ä «ªÀiÁ AiÉÆÃd£É : ¨É¼ÉUÀ¼À £ÀµÀÖ ¸ÀA¨sÀ«¹zÀ°è gÉÊvÀjUÉ ªÀÄÄAUÁgÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ »AUÁgÀÄ ¨É¼ÉUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ «ªÀiÁ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸Ë®¨sÀå MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

115

2. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ PÀȶ ¹AZÁ¬Ä AiÉÆÃd£É: ‘¥Àæw ¤ÃgÀ ºÀ¤UÀÆ UÀjµÀ× GvÁàzÀ£É’ Á¢ü¸ÀĪÀAxÀ

¤ÃgÀÄ ¸ÀzÀâ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀAxÀ ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀå MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

3. ªÀĺÁvÁä UÁA¢ü gÁ¶ÖçÃAiÀÄ UÁæ«ÄÃt GzÉÆåÃUÀ SÁwæ AiÉÆÃd£É: ¥Àæw ªÀµÀð AiÀiÁªÀÅzÉÃ

UÁæ«ÄÃt PÀÄlÄA§zÀ ªÀAiÀĸÀÌ PÁ«ÄðPÀjUÉ PÀ¤µÀ× PÀÆ° zÀgÀzÀ°è P˱À®ågÀ»vÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ

PÉ®¸À ªÀiÁqÀĪÀ GzÉÆåÃUÀzÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

4. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ UÁæªÀÄ ¸ÀqÀPÀ AiÉÆÃd£É: gÀ¸ÉÛ ¸ÀA¥ÀPÀð«®èzÀ ºÀ½îUÀ½UÉ ¸ÀªÀðIÄvÀÄ gÀ¸ÉÛ

¤«Äð¹ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ.

OzÀå«ÄPÀ C©üªÀÈ¢üÞ

1. ªÉÄÃPï E£ï EArAiÀiÁ : 25 PÉëÃvÀæUÀ¼À°è ¨sÁgÀvÀzÀ°è G¢ÝªÉÄ ¸Áܦ¹ GvÁàzÀ£É DgÀA©ü¹

GzÉÆåÃUÀ ¸À馅 ªÀiÁqÀ®Ä zÉò ªÀÄvÀÄÛ «zÉò PÀA¥À¤UÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÇæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.

2. ¸ÁÖmïðC¥ï EArAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ ÁÖöåAqÀ¥ï EArAiÀiÁ : ¥ÁægÀA©üPÀ ºÀAvÀzÀ J®è G¢ÝªÉÄUÀ½UÉ

ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ J®è ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

3. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ªÀÄÄzÁæ AiÉÆÃd£É : ¸ÀtÚ G¢ÝªÉÄUÀ½UÉ/¸ÁÖmïð C¥ïUÀ½UÉ ²±ÀÄ, Q±ÉÆÃgÀ,

vÀgÀÄt ªÀUÀðUÀ¼À°è 50 ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½AzÀ 10 ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ G¢ÝªÉÄ

C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ¸ÀgÀ¼À ¤AiÀĪÀiÁªÀ½UÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸Á® MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀ®AiÀÄ

1. ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvÀ C©üAiÀiÁ£À : ªÀĺÁvÁä UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀ PÀ£À¸ÁzÀ ¸ÀéZÀÒ ºÁUÀÆ ¸Àé¸ÀÜ ¨sÁgÀvÀzÀ

¤ªÀiÁðt

2. P˱À® sÁgÀvÀ (¹Ì¯ï EArAiÀiÁ) : AiÀÄĪÀPÀjUÉ GzÉÆåÃUÀ UÀ½ À®Ä CªÀ±Àå«gÀĪÀ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß

vÀgÀ ÉÃw ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¹PÉƼÀî®Ä zsÀ£À ÀºÁAiÀÄ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

3. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ d£À zsÀ£À AiÉÆÃd£É : ºÀtPÁ¹£À M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä gÁ¶ÖçÃAiÀÄ

C©üAiÀiÁ£À EzÁVzÀÄÝ, EzÀgÀ CrAiÀÄ°è ºÀtPÁ¸ÀÄ ÉêÉUÀ¼ÁzÀ G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ oÉêÀtÂ,

ºÀt ªÀUÁðªÀuÉ, ¸Á®, «ªÉÄ, ¥É£Àê£ï EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÁåAPï SÁvÉ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä

¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

4. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ fêÀ£À eÉÆåÃw AiÉÆÃd£É : fêÀ «ªÉÄAiÀÄ£ÀÄß J®èjUÀÆ PÀrªÉÄ zÀgÀzÀ°è

«¸ÀÛj¸ÀĪÀ AiÉÆÃd£É EzÁVzÀÄÝ 18jAzÀ 50 ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉV£À J®è ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ

PÀ¤µÀ× ¦æ«ÄAiÀĪÀiï ¤Ãr fêÀ «ªÉÄAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£À ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÀÄzÁVzÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

116

5. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ÀÄgÀPÁë ©ªÀiÁ AiÉÆÃd£É : EzÉÆAzÀÄ C¥ÀWÁvÀ «ªÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀiÁVzÀÄÝ

18jAzÀ 70 ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉV£À J®è ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ ªÉZÀÑzÀ°è EzÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À

¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÀÄzÀÄ.

6. Cl¯ï ¥É£Àê£ï AiÉÆÃd£É : F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ C¸ÀAWÀnvÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°ègÀĪÀ 18 jAzÀ 40

ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉV£À ªÀåQÛUÀ½UÉ ªÀiÁ¹PÀ 1000 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½AzÀ 5000 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉV£À

¥É£Àê£ï ºÀtªÀ£ÀÄß CªÀgÀ PÉÆqÀÄUÉ DzsÀj¹ ¤ÃqÀĪÀ GzÉÝñÀ ºÉÆA¢zÉ.

£ÀUÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ

1. £ÀUÀgÀ ¥ÀÅ£ÀgÀÄvÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ Cl¯ï C©üAiÀiÁ£À (Atal Mission on Reju-vention and Urban Transformation, AMRUT) : d£À PÉÃA¢ævÀ £ÀUÀgÀ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄÆ®PÀ £ÀUÀgÀUÀ¼À°è fêÀ£ÀzÀ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß GvÀÛªÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

2. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ DªÁ¸ï AiÉÆÃd£É : £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°ègÀĪÀ §qÀªÀjUÉ C®à ªÉZÀÑzÀ°è ªÀÄ£É

ºÉÆAzÀĪÀ AiÉÆÃd£É.

3. ¸Áämïð ¹n C©üAiÀiÁ£À : zÉÉñÀzÁzÀåAvÀ 100 £ÀUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁUÀjPÀ ¸ÉßûAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ

¸ÀĹÜgÀvɬÄAzÀ C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸À®Ä EgÀĪÀ AiÉÆÃd£É.

¨sÁgÀvÀ zÉñÀªÀÅ ºÀ®ªÁgÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆA¢zÀ gÁµÀÖçUÀ½VAvÀ C¢üPÀ zÀgÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ

¸Á¢ü¸ÀÄwÛzÉAiÀÄ®èzÉà CzÀÄ sÀ«µÀåzÀ DyðPÀ ÀÆ¥Àgï ¥ÀªÀgï DUÀĪÀvÀÛ ªÀÄÄ£ÀßqÉ¢zÉ. gÁdå ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÆ

¸ÀºÀ d£ÀgÀ AiÉÆÃUÀPÉëêÀÄ ºÉaѸÀĪÀAxÀ ºÀ®ªÁgÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸ÀÄwÛªÉÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è SÁ° ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwðªÀiÁrj.

1. AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ______ ªÀµÀðzÀ°è ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

2. ºÀ£ÉßgÀqÀ£Éà ¥ÀAZÀ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄÄ ________ .

3. MlÄÖ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¹zÁUÀ «±ÀézÀ ªÉÆzÀ® ________ gÁµÀÖçUÀ¼À°è

MAzÁVzÉ.

4. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ §qÀvÀ£ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ________ gÀ¶ÖzÉ.

5. §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄÄ _______ DVvÀÄÛ.

II. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛj¹.

1. AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÁåSÉå ¤Ãr.

2. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

117

3. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR «¥sÀ®vÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

4. 1990-91gÀ°è£À ¨sÁgÀvÀzÀ DyðPÀ ¹ÜwAiÀÄ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀtÂð¹j.

5. DyðPÀ GzÁjÃPÀgÀt PÀæªÀÄUÀ¼ÀrAiÀÄ°è£À ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.

III. ZÀlĪÀnPÉ

1. ¸ÀzÀå ZÁ°ÛÛAiÀÄ°ègÀĪÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À PÀÄjvÁzÀ MAzÀÄ avÀæ vÀAiÀiÁj¹ ªÀÄvÀÄÛ

CªÀÅUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀgÀ eÉÆvÉ ZÀað¹.

2. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÀ«ÄäPÉÆArgÀĪÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀPÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À

PÀÄjvÁzÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滹j.

IV. AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð

DyðPÀ ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À £ÀAvÀgÀ sÁgÀvÀzÀ DyðPÀvÉAiÀÄÄ C£ÀĨsÀ«¹gÀĪÀ DyðPÀ ɼÀªÀtÂUÉAiÀÄ

PÀÄjvÀÄ 1000-1500 ±À§ÝUÀ¼À MAzÀÄ ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¹.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

118

CzsÁåAiÀÄ -2

ªÀåªÀºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ªÀåªÀºÁgÀzÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.

• ªÁå¥ÁgÀzÀ «¨sÁUÀUÀ¼ÁzÀ, zÉòÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀ, «zÉòà ªÁå¥ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÅ£ÀgïgÀ¥ÀÅÛ

ªÁå¥ÁgÀUÀ¼À CxÀð «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀĺÀvÀé.

• PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ-«zsÀUÀ¼ÀÄ.

• UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ.

• ªÀåªÀºÁgÀ, ªÁå¥ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉUÀ½VgÀĪÀ CqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ.

• ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¤Ãw vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁVzÉ. EzÀÄ ªÀÄÄRåªÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À

GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ ¥ÀÇgÉʸÀĪÀÅzÉà DVzÉ. ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ MAzÀÄ ªÁå¥ÁgÀ, PÉÊUÁj-

PÉÀ CxÀªÁ ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ MAzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ. ªÁå¥ÁgÀªÀÅ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ

CxÀªÁ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÀ®èzÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.

¹ÖÃ¥À£ï ¸À£ï CªÀgÀÄ ºÉýgÀĪÀAvÉ ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ¯Á¨sÀ CxÀªÁ ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß UÀ½¸ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV

¤gÀAvÀgÀªÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ CxÀªÁ ªÀiÁgÁl CxÀªÁ PÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉĬÄAzÀ PÀÆrzÀÄÝ

ªÀiÁ£ÀªÀ §AiÀÄPÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀĪÀ GzÉÝñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

ªÀåªÀºÁgÀzÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ

ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ªÀÄÄRåªÁV JgÀqÀÄ GzÉÝñÀUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ. AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ :

(1) DyðPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ (2) ¸ÁªÀiÁfPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ

1. DyðPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ : £ÁªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ ¯Á¨sÀUÀ½¸ÀĪÀÅzÉÃ

DVzÉ JAzÀÄPÉÆArzÉÝêÉ. DzÀgÉ ªÀåªÀºÁgÀzÀ GzÉÝñÀ MAzÀÄ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄPÀÛ ¯Á¨sÀUÀ½PÉAiÀiÁVzÀÄÝ

EzÀÄ ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV £ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁPÁUÀĪÀ ªÉZÀѪÀ£ÀÄß ¨sÀj¹ ªÀåªÀºÁgÀ¸ÀÜ£ÀÄ

¸ÀÄRªÀÄAiÀÄ fêÀ£À ¸ÁV¸ÀĪÀ¶ÖgÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ

¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæºÀPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀȶָÀÄvÀÛzÉ (Creates). ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ. UÁæºÀPÀjUÉ PÁ®PÁ®PÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ºÉƸÀ ºÉƸÀ

§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½UÀ£ÀĸÁgÀªÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢹ ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ. ºÉƸÀ ºÉƸÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

119

ªÀÄÆ®PÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄvÀÛzÉ. ºÉƸÀ GvÁàzÀ£ÉUÀ¼À §UÉÎ UÁæºÀPÀjUÉ

eÁ»ÃgÁw£À ªÀÄÆ®PÀ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.

2. ¸ÁªÀiÁfPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ : ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ zÉñÀzÀ ¥ÀæUÀwUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ

ªÀÄvÀÄÛ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. C£ÉÃPÀ d£ÀjUÉ GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹ CªÀjUÉ ¸ÀA§¼À CxÀªÁ ªÀÄdÆjUÀ¼À

ªÀÄÆ®PÀ ªÀgÀªÀiÁ£À PÉÆlÄÖ CªÀgÀ fêÀ£À ªÀÄlÖ ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ

vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ÀPÁðgÀzÀ DzÁAiÀÄ ºÉaѹ gÁµÀÖçzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ÀºÁAiÀÄ

ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ±Á¯Á PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß, D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß, ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ sÀªÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

¤ªÀð»¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝj ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. GzÁå£ÀªÀ£À, QæÃqÁAUÀtUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À

ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁd PÀ¯ÁåtPÁÌV ±Àæ«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.

ªÁå¥ÁgÀ, PÉÊUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ :

ªÁå¥ÁgÀªÀÅ ªÁtÂdåzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÁVzÉ. ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæºÀPÀjUÉ

ªÀiÁgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÁå¥ÁgÀªÉ£ÀÄßvÉÛêÉ.

F ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ «¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ :

(1) DAvÀjPÀ CxÀªÁ zÉòÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀ

(2) «zÉñÀ CxÀªÁ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀ

(3) ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥ÀÅöÛ ªÁå¥ÁgÀ (Entrepot Trade)

1. DAvÀjPÀ CxÀªÁ zÉòÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀ : MAzÀÄ zÉñÀzÀ J¯ÉèUÀ¼À M¼ÀUÀqÉ £ÀqÉAiÀÄĪÀ

ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß DAvÀjPÀ ªÁå¥ÁgÀªÉ£ÀÄßvÉÛêÉ. F ªÁå¥ÁgÀªÀÅ a®ègÉ ªÀiÁgÁlUÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀUÀlÄ

ªÁå¥ÁgÀUÁgÀjAzÀ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.

a®ègÉ ªÀiÁgÁlUÁgÀgÀÄ : EªÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV UÁæºÀPÀgÀÄ £É¯É¹gÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À°è vÀªÀÄä

ªÁå¥ÁgÀ £ÀqɸÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄ ¸ÀUÀlÄ ªÁå¥ÁjUÀ½AzÀ zÉÆqÀØ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÉÆAqÀÄ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è UÁæºÀPÀjUÉ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. EªÀjAzÀ £ÀªÀÄUÉ C£ÉÃPÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ½ªÉ.

CªÀÅUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ, a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À «vÀgÀuÉAiÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ PÉÆArAiÀiÁVzÁÝ-

gÉ, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ GvÁàzÀPÀjAzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀUÀlÄ ªÁå¥ÁjUÀ½AzÀ PÉÆAqÀÄ

UÁæºÀPÀjUÉ MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ. C£ÉÃPÀ ¸Áj GAmÁUÀĪÀ ªÁå¥ÁgÀ £ÀµÀÖUÀ¼À£ÀÄß vÁªÉà ¨sÀj¸ÀÄvÁÛgÉ,

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV «AUÀr¹ UÁæºÀPÀgÀ EµÀÖzÀAvÉ CªÀjUÉ MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ,

UÁæºÀPÀjUÉ ¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÄvÁÛgÉ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ºÉƸÀzÁV §AzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ

UÁæºÀPÀjUÉ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ªÀ¸ÀÄÛ zÉÆgÉAiÀÄ¢zÀÝ°è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄvÁÛgÉ. F a®ègÉ ªÁå¥ÁgÀªÀÅ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼À°è

ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ, SÁAiÀÄA CAUÀrUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAZÁj ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

120

SÁAiÀÄA CAUÀrUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ

SÁAiÀÄA CAUÀrUÀ¼ÀÄ

eÁUÀzÀ°è CAUÀrUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß

ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. (ªÁå¥ÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÀvÀðPÀgÉAzÀÆ

PÀgÉAiÀÄĪÀ gÀÆrü EzÉ)

¸ÀAZÁj ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ

eÁUÀzÀ°è ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è. EªÀgÀ°è ªÀÄÄRå

ªÁzÀªÉAzÀgÉ. vÀ¯ÉºÉÆgÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ, vÀ¼ÀÄîUÁr

ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ, gÀ¸ÉÛ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ (ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ

ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ.

vÀ¯ÉºÉÆgÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀ¯ÉAiÀÄ

ªÉÄÃ¯É ºÉÆvÀÄÛ ©Ã¢ ©Ã¢UÀ¼À°è ¸ÀÄwÛ ªÀÄ£É ¨ÁV®ÄUÀ½UÉ §AzÀÄ

¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄ ÁªÀiÁ£ÀåªÁV MAzÉà jÃwAiÀi

¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. GzÁ: vÀgÀPÁj ªÀiÁgÀĪÀªÀgÀÄ, ºÀÆ

ªÀiÁgÀĪÀªÀgÀÄ.

vÀ¼ÀÄîUÁr ªÁå¥Áj

vÀ¼ÀÄîUÁr ªÁå¥Áj

vÀ¼ÀÄîUÁr ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ C£ÉÃPÀ ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß

vÀ¼ÀÄî UÁrUÀ¼À°è vÀÄA© ©Ã¢ ©Ã¢UÀ¼À°è ¸ÀÄwÛ ªÀÄ£É

¨ÁV®ÄUÀ½UÉ §AzÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ.

vÀ¯ÉºÉÆgÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

121

gÀ¸ÉÛ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ

gÀ¸ÉÛ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ ºÉZÀÄÑ d£ÀdAUÀĽ

EgÀĪÀ ©Ã¢UÀ¼À ªÀÄƯÉUÀ¼À°è CxÀªÁ gÀ¸ÉÛ §¢UÀ¼À°è

vÀªÀÄä ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀgÀrPÉÆAqÀÄ ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : PÉ®ªÀÅ HgÀÄUÀ¼À°è

¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ

ªÁgÀPÉÆ̪ÉÄä ¸ÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ««zsÀ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀAvÉUÀ½UÉ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄÝ C°èUÉ §gÀĪÀ

¸ÀÄvÀÛ ªÀÄÄvÀÛ°£À UÁæªÀÄUÀ¼À d£ÀjUÉ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. E°è£À ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ

ªÉʲµÀÖöåªÉãÉAzÀgÉ UÁæªÀÄUÀ¼À d£ÀgÀÄ vÁªÀÅ

ɼÉzÀ CxÀªÁ GvÁࢹzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀAvÉUÀ½UÉ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄÝ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ.

GzÁ : vÀgÀPÁj, ªÉÆmÉÖ, ¨ÉuÉÚ, vÀÄ¥Àà, PÀ©âtzÀ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, §ÄnÖUÀ¼ÀÄ, PÀA§½ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

EªÀÅUÀ½AzÀ §AzÀ ºÀt¢AzÀ vÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EzÀ®èzÉ PÉ®ªÀÅ HgÀÄUÀ¼À°è

ªÀµÀðPÉÆ̪ÉÄä eÁvÉæUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. C°èAiÀÄÆ PÀÆqÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÀiÁgÁlUÁgÀgÀÄ §AzÀÄ vÀªÀÄä

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ.

¸ÀUÀlÄ ªÁå¥ÁgÀ : (Whole Sale Trade) F ªÁå¥ÁgÀzÀ°è ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ

¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GvÁàzÀPÀjAzÀ PÉÆAqÀÄ, ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀUÀlÄ

ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀÄ §UÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

EªÀgÀÄ a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ C£ÉÃPÀ jÃwUÀ¼À°è ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÁ®PÁ®PÉÌ

vÀPÀÌAvÉ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÉà C®èzÉ CªÀjUÉ ¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ. CªÀgÀ

¥ÀgÀªÁV eÁ»ÃgÁvÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÄvÁÛgÉ. ºÉZÀÄÑ ¯Á¨sÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt

EnÖgÀĪÀÅ¢®è. GvÁàzÀPÀjUÀÆ PÀÆqÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß, ¨É¯ÉAiÀÄ Kj½vÀUÀ¼À£ÀÄß, UÁæºÀPÀgÀ

EµÀÖUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄvÁÛgÉ. GvÁàzÀPÀgÀ ¥ÀgÀªÁVAiÀÄÆ PÀÆqÀ eÁ»ÃgÁvÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£Á

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÃRj¹lÄÖPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

122

«zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀ : JgÀqÀÄ zÉñÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ £ÀqÉAiÀÄĪÀ ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀªÉ£ÀÄßvÉÛêÉ.

«zÉò ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ, DªÀÄzÀÄ

gÀ¥ÀÅöÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥ÀÅöÛ.

l DªÀÄzÀÄ: MAzÀÄ zÉñÀªÀÅ vÀ£Àß §¼ÀPÉUÁV ¨ÉÃgÉ zÉñÀUÀ½AzÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAqÀgÉ

CzÀ£ÀÄß DªÀÄzÀÄ J£ÀÄߌvÉÛêÉ.

l gÀ¥ÀÅöÛ: MAzÀÄ zÉñÀªÀÅ ¨ÉÃgÉ zÉñÀUÀ½UÉ D zÉñÀUÀ¼À §¼ÀPÉUÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁjzÀgÉ

CzÀ£ÀÄß gÀ¥ÀÅöÛ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

l ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥ÀÅöÛ: PÉ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ÉÃgÉ zÉñÀUÀ½AzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAqÀÄ CªÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ

zÉñÀPÉÌ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. CzÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgïgÀ¥ÀÅöÛ J£ÀÄßvÉÛêÉ. GzÁB- ¹AUÁ¥ÀÅgÀ,

ªÀÄzsÀå KµÀåzÀ PÉ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ. EwÛÃZÉUÉ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ C£ÉÃPÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ F jÃwAiÀÄ

ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀÄwÛªÉ.

«zÉò ªÁå¥ÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà zÉñÀªÁUÀ° J®è ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À®Æè ¸ÀéAiÀÄA¥ÀÇtðvÉ ºÉÆA¢®è.

PÉ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ºÉÃgÀ¼ÀªÁV zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. D ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß

G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ PÉ®ªÉà ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß C¢üPÀªÁV GvÁàzÀ£É ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. zÉñÀzÀ ¨ÉÃrPÉ-

AiÀÄÄ ªÀÄÄVzÀ §½PÀ G½zÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ zÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÅöÛ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ºÁUÉAiÉÄà AiÀiÁªÀ

zÉñÀUÀ¼À°è ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À C¨sÁªÀ«zÉAiÉÆà D zÉñÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄUÉ C¨sÁªÀ«gÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ

zÉñÀUÀ½AzÀ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EzÀjAzÁV ¥ÀæwzÉñÀPÀÆÌ «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ

EzÉ. ºÁUÀÆ EzÀÄ ¢£À¢AzÀ ¢£ÀPÉÌ ºÉZÁÑUÀÄwÛzÀÄÝ CªÀ±ÀåPÀvÉ ¥ÀqÉ¢zÉ. «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀªÀÅ zÉñÀUÀ¼À

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ËºÁzÀðAiÀÄÄvÀ ¸ÀA§AzsÀPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

PÉÊUÁjPÉ : (GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ)

PÉÊUÁjPÉAiÀÄÄ MAzÀÄ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁVzÉ. PÉÊUÁjPÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À GvÁàzÀ£É, R¤dUÀ¼À£ÀÄß

vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀÅ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß

¥ÁæxÀ«ÄPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¢éwÃAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼ÉAzÀÄ JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.

(PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß GzÀåªÀÄUÀ¼ÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.)

PÉÊUÁjPÉ

¥ÁæxÀ«ÄPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ¢éwÃAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ

vÀ½ ªÉÊeÁÕ¤PÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ UÀt GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ GvÁàzÀPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ¤ªÀðºÀt GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ (Genetic) (Extractive) (Manufacturing) (Constructive)

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

123

¥ÁæxÀ«ÄPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ¤¸ÀUÀðzÀ £ÉgÀ«¤AzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ.

GzÁ: PÀȶ, «ÄãÀÄUÁjPÉ, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, UÀtÂUÁjPÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ. F GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀ½ªÉÊeÁÕ¤PÀ

(Genetic) ªÀÄvÀÄÛ PÀZÁѪÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÉUÉAiÀÄĪÀ UÀt GzÀåªÀÄUÀ¼ÉAzÀÄ «¨sÁV¸À§ºÀÄzÀÄ.

(C) vÀ½ ªÉÊeÁÕ¤PÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀÄ PÉ®ªÀÅ «zsÀzÀ zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ, ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ

¥ÁætÂUÀ¼À ¥ÀÅ£ÀgïGvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è vÉÆqÀVgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁgÁl¢AzÀ ¯Á¨sÀUÀ½¸ÀĪÀ

ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ªÀÈ¢ÞUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. GzÁB vÉÆÃlUÁjPÉ, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆý

¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

(D) UÀt GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀĪÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäAiÀÄ vÀ¼À¢AzÀ ««zsÀ gÀÆ¥ÀzÀ

PÀZÁѪÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ°è ¤gÀvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. (EzÀ£ÀÄß ªÀÄÄVzÀĺÉÆÃUÀĪÀ

GzÀåªÀĪÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.) GzÁB ««zsÀ C¢gÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, vÉÊ®

¨sÁ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

¢éwÃAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ±ÀæªÀÄ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁVzÀÄÝ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¥ÁvÀæ ªÀÄÄRåªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

F GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß GvÁàzÀ£Á GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀt GzÀåªÀÄUÀ¼ÉAzÀÄ «¨sÁV¸À§ºÀÄzÀÄ.

(C) GvÁàzÀ£À GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ PÀZÁÑ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ vÀAiÀiÁj¹zÀ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß CAwªÀÄ GvÀà£ÀߪÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄvÀÛªÉ. F GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑV ªÀiÁ£ÀªÀ

±ÀæªÀĪÀ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ ºÁUÀÆ UÁæºÀPÀgÀ §ºÀÄ¥Á®Ä CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛªÉ.

GzÁB PÀ©âtzÀ C¢gÀ£ÀÄß GPÁÌV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÀ§â£ÀÄß ÀPÀÌgÉAiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ

Ev猢...

(D) ¤ªÀðºÀuÉ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ : F GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ gÀ¸ÉÛ, PÁ®ÄªÉ, ¸ÉÃvÀÄªÉ ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀÄÆ®

¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä ±Àæ«Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ ¥ÀæzsÁ£À DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁzÀ

¸ÁjUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð EvÁå¢UÀ¼ÀÄ wêÀæ UÀwAiÀÄ°è ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ.

UÀȺÀPÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ

UÀȺÀPÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ

PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ

UÀȺÀPÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ : UÀȺÀPÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß

UÀÄrPÉÊUÁjPÉUÀ¼ÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

PÀıÀ® PÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄ£ÉUÀ¼À¯Éèà £ÀqɸÀÄvÁÛgÉ.

EªÀjUÉ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

PÉ®¸À PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ (Apprentice) ÀºÁAiÀÄ

ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV ºÀ½îUÀ¼À°è

PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

124

F PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ.

F PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÉAzÀgÉ ©¢j£À §ÄnÖUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀªÀÄÄlÄÖUÀ¼ÀÄ,

ZÁ¥ÉUÀ¼ÀÄ, PÀ°è£À PÉvÀÛ£ÉUÀ¼ÀÄ, PÀªÀiÁäjPÉ, ªÀÄrPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ : MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÀlÖqÀUÀ¼À°è ÁܦvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. PÀÆ° PÁ«ÄðPÀgÀ£ÀÄß

£ÉëĹPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. PÀZÁÑ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀtÚ

AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåZÀÒQÛAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÀÛªÉ. E°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ

ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ C®èzÉ «zÉñÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ½UÀÆ ¸ÀgÀ§gÁeÁUÀÄvÀÛªÉ. E°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ PÉ®ªÀÅ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÉAzÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, EAf¤AiÀÄjAUï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, ¥ÁzÀgÀPÉëUÀ¼ÀÄ,

¨ÉʹPÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ, gÉÃrAiÉÆÃ, ºÉÆ°UÉAiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

ªÀåªÀºÁgÀ, ªÁå¥ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ DqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ :

ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ¸ÀÄUÀªÀĪÁV £ÀqÉAiÀÄ®Ä ªÁå¥ÁgÀ ¥ÀÇgÀPÀ ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ gÀÆrüUÉ §AzÀªÀÅ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

ªÁtÂdå ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÉAzÀÄ CxÀªÁ ªÁtÂdåzÀ ¸ÉêÉUÀ¼ÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß GvÁàzÀPÀ

¸ÀܼÀUÀ½AzÀ UÁæºÀPÀjUÉ zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÁUÀ®Ä PÉ®ªÀÅ CqÀZÀuÉUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÉAzÀgÉ

¸ÀܼÀzÀ CqÀZÀuÉ, £ÀµÀÖ¨sÀAiÀÄzÀ CqÀZÀuÉ, ÀªÀÄAiÀÄzÀ C¨sÁªÀ, ºÀtPÁ¹£À PÉÆgÀvÉ, w¼ÀĪÀ½PÉAiÀÄ C¨sÁªÀ

ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ. F CqÀZÀuÉUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ ¸ËPÀAiÀÄð PÀ°à¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

ªÁå¥ÁgÀzÀ ¥ÀÇgÀPÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

• ¸ÀܼÀzÀ CqÀZÀuÉ - ¸ÁjUÉ : ¸ÀܼÀzÀ CqÀZÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ¸ÁUÁlzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¸ÁjUÉ

¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. gÀ¸ÉÛ¸ÁjUÉ, gÉʮĸÁjUÉ, d®¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄĸÁjUÉ

¸ÁUÁlzÀ ÉÃgÉ ÉÃgÉ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÁVªÉ. F ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ GvÁàzÀPÀjAzÀ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ

ºÁUÀÆ ªÁå¥ÁjUÀ½AzÀ UÁæºÀPÀjUÉ GvÁࢹzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß «vÀgÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ

ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

• ºÀtPÁ¹£À ¸ÉÃªÉ - ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ : GvÁàzÀPÀjAzÀ C£ÀĨsÉÆÃVUÀ½UÉ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß «vÀgÀuÉ

ªÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄðzÀ°è ºÀtPÁ¹£À ¸ÀªÀĸÉå GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÀtPÁ¹£À ¥ÀÇgÉÊPÉ J®è

ºÀAvÀUÀ½UÀÆ CvÁåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ. ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀtPÉÌ «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÀ

ºÀtzÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ. F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄwÛvÀgÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ

¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ ¤ªÁgÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è

ºÀtPÁ¹£À ¸Ë®¨sÀå MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀÄUÀªÀĪÁV £ÀqÉAiÀÄĪÀAvÉ ¸ÉêÉ

¸À°è¸ÀÄvÀÛªÉ.

• £ÀµÀÖzÀ ¨sÀAiÀÄ-«ªÀiÁ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ : ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß GvÁàzÀPÀjAzÀ C£ÀĨsÉÆÃVUÀ½UÉ

¸ÁV¸ÀĪÁUÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß GUÁætUÀ¼À°è ±ÉÃRj¹mÁÖUÀ CªÀÅ £Á±À

ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ, ºÁ¤UÉƼÀUÁUÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ UÀÄtªÀÄlÖzÀ°è QëÃtvÉ ªÀÄÄAvÁzÀ C£ÉÃPÀ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

125

C¥ÁAiÀÄUÀ½UÉƼÀUÁUÀÄvÀÛªÉ. F £ÀµÀÖzÀ vÉÆqÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä «ªÀiÁ ¸Ë®¨sÀåUÀ½ªÉ

EªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀÅ. CVß«ªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ d®«ªÉÄ. F jÃwAiÀÄ°è «ªÀiÁ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ

ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀÄUÀªÀÄ jÃwAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄvÀÛªÉ.

• ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ CqÀZÀuÉ - ±ÉÃRgÀuÉ : ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÉÆÃUÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ

¸ÀªÀÄAiÀÄUÀ¼À¯ÁèUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÁ® PÁ®PÉÌ C£ÀĨsÉÆÃVUÀ½UÉ MzÀV¸À®Ä

±ÉÃRj¹qÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÁÌV GUÁæt ªÀåªÀ¸ÉÜ ¸ÉÃªÉ MzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ. F GUÁætUÀ¼ÀÄ

ªÉÊeÁÕ¤PÀ jÃwAiÀÄ°è ¤ªÀiÁðtªÁVgÀÄvÀÛªÉ. PÉ®ªÀÅ GUÁætUÀ¼À°è ±ÉÊvÁåUÁgÀzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ

EgÀÄvÀÛzÉ.

• eÁÕ£ÀzÀ PÉÆgÀvÉ - eÁ»ÃgÁvÀÄ : GvÁàzÀPÀjAzÀ C£ÀĨsÉÆÃVUÀ½UÉ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß «vÀgÀuÉ

ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è C£ÉÃPÀ ªÉÃ¼É ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À §UÉÎ eÁÕ£À CxÀªÁ w¼ÀĪÀ½PÉ

PÉÆqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÉƸÀ ºÉƸÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è CxÀªÁ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À®Æè eÁ»ÃgÁvÀÄ ¸ÉÃªÉ eÁÕ£À CxÀªÁ

w¼ÀĪÀ½PÉ PÉÆlÄÖ ªÁå¥ÁgÀPÉÌ ¸ÉÃªÉ ªÀiÁqÀĪÀ MAzÀÄ CAUÀªÁVzÉ.

ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¤ÃwvÀvÀéUÀ¼ÀÄ (Business Ethics)

¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÁå¥ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdåzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ Á¨sÀUÀ½PÉAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ w½¢zÉÝêÉ.

DzÀgÉ F UÀæ»PÉ ¸ÀjAiÀÄ®è. ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀ®Ä ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁzÀ

ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄPÀÛ ¯Á¨sÀUÀ½PÉ DVgÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ §ºÀ¼À »A¢£À PÁ®¢AzÀ®Æ £ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ

§A¢gÀĪÀ ªÀÈwÛUÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅ UÁæºÀPÀjUÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ

vÀªÀÄä ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀ®Ä ¸ÁPÁUÀĪÀµÀÄÖ ¯Á¨sÀ ªÀiÁvÀæ ElÄÖPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. »ÃUÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ

ªÀåªÀºÁgÀzÀ ‘ªÀÈwÛzsÀªÀÄð’ ¥Á°¹zÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀiÁdPÉÌ vÀªÀÄä ¸ÉÃªÉ ªÀiÁrzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ

EAzÀÄ ºÀtUÀ½PÉUÁV ¯Á¨sÀPÉÆÃgÀvÀ£À ªÀåªÀºÁgÀzÉƼÀPÉÌ ºÉÆQÌzÉ. PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ

C»vÀPÀgÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. F C»vÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀÅ

ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À PÀ®¨ÉjPÉ, ºÉZÀÄÑ ¯Á¨sÀ, vÀÆPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvÉUÀ¼À°è ªÉÆøÀ, CPÀæªÀÄ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀiÁr

PÀÈvÀPÀ C¨sÁªÀ ¥Àj¹Üw K¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÁ¼À ¸ÀAvÉ (Black Marketing)AiÀÄ°è ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß

ªÀiÁgÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀĪÀÅ. F «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ UÁæºÀPÀjUÉ C£ÉÃPÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

ªÁå¥ÁgÀzÀ°è F jÃwAiÀÄ ªÉÆøÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀzÉ ªÁå¥ÁgÀ ¤Ãw vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß

C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀªÀiÁdzÀ »vÀªÉà vÀªÀÄä »vÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À¨ÉÃPÀÄ.

£ÀªÀÄä zÉñÀzÀ°è F C¤µÀÖ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß zÀÆgÀ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀPÁðgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ

¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß gÀÆrüUÉ vÀA¢zÉ. CUÀvÀå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÀgÀ§gÁf£À §UÉÎ PÁ£ÀÆ£À£ÀÄß gÀa¹zÉ.

PÉÊUÁjPÁ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄð£À PÁ£ÀƤ£À ¥ÀæPÁgÀ ¥Àæw GvÁàzÀ£Á ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥ÉÇlÖtUÀ¼À ªÉÄïÉ

GvÁàzÀ£Á vÁjÃRÄ §¼ÀPÉAiÀÄ ¢£À «Äw (Date of Expiry) vÀÆPÀ CxÀªÁ C¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

126

UÀjµÀ× ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜ (Bureau of Indian Standarads) AiÀÄ£ÀÄß Áܦ¹zÉ. F ÀA¸ÉÜ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ¥ÀjÃQë¹

UÀÄtªÀÄlÖ ¸ÀjAiÀiÁVgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É (ISI) aºÉß ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ GvÀà£Àß ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À

ªÉÄÃ¯É UÀÄtªÀÄlÖ w½AiÀÄ®Ä CUïªÀiÁPïð aºÉß ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. ¸ÀPÁðgÀ

CUÀvÀå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä UÁæºÀPÀgÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß, d£ÀvÁ §eÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹zÉ.

K£É®è PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀgÀÆ ªÁå¥ÁjUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁdzÀ »vÀzÀȶ֬ÄAzÀ “ªÀÈwÛzsÀªÀÄð”zÀ

DZÀgÀuÉ E®èªÁzÀ°è ªÁå¥ÁgÀªÀÅ zÉÆæúÀ CxÀªÁ ªÉÆøÀzÀ aAvÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ MvÁÛAiÀÄ¢AzÀ

§gÀĪÀAvÀºÀzÀ®è, DvÀ䫱Áé¸À¢AzÀ §gÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÁå¥ÁgÀªÀÅ zÉÆæúÀzÀ aAvÀ£É DUÀ¨ÁgÀzÀÄ.

ªÁå¥ÁgÀªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÀzÀȶ֬ÄAzÀ £ÀqÉAiÀĨÉÃPÀÄ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.

1. ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥sÀÅöÛ ªÁå¥ÁgÀPÉÌ ————— ¥ÀlÖtªÀÅ MAzÀÄ ªÀÄÄRå ¤zÀ±Àð£ÀªÁVzÉ.

2. UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ———— UÀ¼À°è PÉÃA¢æPÀÈvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

3. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ———— PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è DUÀÄvÀÛzÉ.

4. ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ ————— ¯Á¨sÀUÀ½¸ÀĪÀÅzÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

5. ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀ®Ä ———— ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁVzÉ.

II. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ JgÀqÀjAzÀ £Á®ÄÌ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.

1. ªÁå¥ÁgÀ JAzÀgÉãÀÄ?

2. ¸ÀAZÁj CAUÀrUÀ¼À ««zsÀ «zsÀUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

3. ¸ÀUÀlÄ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÉAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ?

4. «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

5 UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ GvÁࢸÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

6. ¸ÀܼÀzÀ C¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀµÀÖ ¨sÀAiÀÄ ¤ªÁj¸À®Ä ¸ÁܦvÀªÁVgÀĪÀ ¸ÉêÉUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

7. ¯Á¨sÀzÀ D¸É¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ C»vÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ.

EªÀÅ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

8. ¯Á¨sÀzÀ D¸É¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ C»vÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

vÀ¦à¸À®Ä PÉÊUÉÆArgÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

127

III. F PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ JAljAzÀ ºÀvÀÄÛ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.

1. ªÀåªÀºÁgÀzÀ DyðPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÉãÀÄ?

2. ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÉãÀÄ?

3. a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ½AzÁUÀĪÀ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

4. ««zsÀ jÃwAiÀÄ a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ MAzÉgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ

§gɬÄj.

5. GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆÜ®ªÁV ¥ÀjZÀ¬Ä¹.

6. MAzÀÄ zÉñÀPÉÌ «zÉò ªÁå¥ÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ «ªÀj¹.

IV. ZÀlĪÀnPÉ.

¤ªÀÄä ¸ÀܼÀzÀ ºÀwÛgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¸ÀAvÉ CxÀªÁ eÁvÉæUÉ ¨sÉÃnPÉÆr. C°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ

ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À §UÉÎ CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ MAzÀÄ ¥Àæ§AzsÀªÀ£ÀÄß §gɬÄj.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

128

CzsÁåAiÀÄ -3

««zsÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀzÀ°è PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

• ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ.

• KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥À «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄPÀÆ®,

C£À£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ.

• ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂAiÀÄ PÀæªÀÄ.

• ¨sÁgÀvÀzÀ°è »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ ªÀåªÀºÁgÀ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ.

««zsÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ

EAzÀÄ £ÁªÀÅ ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÁtÄvÉÛêÉ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ:

1. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ.

2. ¥Á®ÄzÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

3. »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

4. ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ

5. PÀÆqÀÄ §AqÀªÁ¼À ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

F CzsÁåAiÀÄzÀ°è SÁ¸ÀV gÀAUÀzÀ ÀAWÀl£ÉUÀ¼À ªÀÄÄRå «zsÀUÀ¼ÁzÀ KPÀªÀiÁ°ÃPÀvÀé, ¥Á®ÄUÁjPÉ

¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ¥ÀjZÀAiÀĪÀiÁrPÉƼÉÆîÃt.

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ (Sole Trading Concerns) :

EªÀÅ M§â£Éà ªÀåQÛ¬ÄAzÀ £ÀqɸÀ®àqÀÄvÀÛªÉ. DvÀ£Éà ªÀiÁ°ÃPÀ, ¤AiÀÄAvÀæPÀ, £ÀµÀÖ¨sÀj¸ÀĪÀªÀ£ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ §AqÀªÁ¼À ºÀÆrgÀĪÀªÀ£ÀÄ DVgÀÄvÁÛ£É.

®PÀëtUÀ¼ÀÄ : EªÀÅ §ºÀ¼À »A¢£À PÁ®¢AzÀ®Æ gÀÆrüAiÀÄ°ègÀĪÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁVªÉ.

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸Áܦ¸À§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁ°ÃPÀvÀé M§â£Éà ªÀåQÛUÉ ¸ÉÃjgÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅ

ªÀiÁ°ÃPÀ£À ¯Á¨sÀPÁÌV ¤ªÀð»¸À®àqÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ §AqÀªÁ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÀÆr,

¸ÀéAvÀ P˱À®åUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀPÁÌUÀ°

CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄѪÀÅzÀPÁÌUÀ°Ã AiÀiÁªÀÅzÉà PÁ£ÀƤ£À ¤§AzsÀ£ÉUÀ½gÀĪÀÅ¢®è. EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ

ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è GAmÁUÀĪÀ J®è £ÀµÀÖUÀ½UÀÆ ºÉÆuÉUÁgÀgÁVgÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ

¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è vÀªÀÄä ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV PÉ®¸ÀUÁgÀgÀ£ÀÄß

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

129

£ÉëĹPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV EªÀÅ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ EwÛÃa£À ¢£ÀUÀ¼À°è zÉÆqÀØ

¥ÀæªÀiÁtzÀ®Æè F ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀAWÀnvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ

• EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä AiÀiÁªÀÅzÉà PÁ£ÀƤ£À PÀlÖ¯ÉUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ ¨ÉÃPÁV®è.

• ¸ÀéAvÀ §AqÀªÁ¼À¢AzÀ¯Éà ¥ÁægÀA©ü¸À§ºÀÄzÀÄ.

• C£ÀÄ¢£ÀzÀ ªÀ»ªÁlÄUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ CµÉÖãÀÄ PÀµÀÖªÀ®è. ÀA¸ÉÜ UÀ½¹zÀ J®è Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀgÉ C£ÀĨsÀ«¸ÀÄvÁÛgÉ.

• ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉ ¸ÀévÀ: vÁªÉà £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ.

• EªÀgÀÄ UÁæºÀPÀgÀ eÉÆvÉAiÀÄ°è £ÉÃgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ElÄÖPÉÆArgÀÄvÁÛgÉ. C£ÉÃPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ

¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀŪÉAzÀgÉ, PÉ®ªÀjUÉ GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±À

PÀ°à¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ ºÁUÀÆ DyðPÀ C¢üPÁgÀ ±ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß ºÀAZÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

• UÁæºÀPÀjUÉ ¨ÉÃPÁzÀ zÉÊ£ÀA¢£À EµÀÖUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

• ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸ÀPÁ®zÀ°è vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

• ²ÃWÀæ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀzÀ UÀÄlÖ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ.

• vÀ£Àß D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÉ §AzÀ ºÉƸÀ PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸À§ºÀÄzÀÄ.

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ :

F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÉ®ªÀÅ ¥Àj«ÄwUÀ½AzÀ zÀÆgÀªÁV®è. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÉAzÀgÉ -

• §AqÀªÁ¼À «ÄwAiÀiÁVzÀÄÝ zÉÆqÀØzÁV ¨É¼É¸À®Ä PÀµÀÖªÁUÀĪÀÅzÀÄ,

• DqÀ½vÀ P˱À®åUÀ¼ÀÄ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

• AiÀiÁªÁUÀ®Æ M§âjVAvÀ E§âgÀÄ CxÀªÁ eÁ¹Û ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ

¸ÀÆPÀÛªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

• J®è £ÀµÀÖ CxÀªÁ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß M§â£Éà ºÉÆgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

• ªÀiÁ°ÃPÀ£À ¤zsÀ£À CxÀªÁ ¢ªÁ½¬ÄAzÁV ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄZÀѨÉÃPÁzÀ ¥Àj¹Üw

GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ (Partnership Firms)

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ºÀ®ªÁgÀÄ «zsÀzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

130

gÀÆrüUÉ §AzÀªÀÅ. CªÀÅUÀ¼À°è ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ MAzÁVªÉ. F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è M§âjVAvÀ ºÉZÀÄÑ

d£À PÀ¯ÉvÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä ºÁUÀÆ £ÀqɹPÉÆAqÀÄ

ºÉÆÃUÀ®Ä 1932 gÀ°è ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ. F PÁAiÉÄÝAiÀÄ 4£Éà ¸ÉPÀë£ï

¥ÀæPÁgÀ J®ègÀÆ PÉÊUÉÆArgÀĪÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è J®ègÀ ¥ÀgÀªÁV M§â ªÀåªÀºÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ

¯Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä M¦àPÉÆArgÀĪÀ ªÀåQÛUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ ¥Á®ÄUÁjPÉAiÀiÁVzÉ.

ºÀtPÁ¹£À ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ UÀjµÀÖ ºÀvÀÄÛ d£À ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ ºÁUÀÆ ÁªÀiÁ£Àå ¥Á®ÄUÁjPÉ

ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ UÀjµÀ× E¥ÀàvÀÄÛ d£À ¥Á®ÄUÁgÀjUÀÆ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß

¥Á®ÄzÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉAzÀÆ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ£ÀÄß ¥Á®ÄUÁgÀgÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

¥Á®ÄUÁgÀgÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ : ¥Á®ÄUÁgÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV

PÀAqÀħgÀĪÀªÉAzÀgÉ:

• QæAiÀiÁ²Ã® CxÀªÀ ¸ÀQæAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ : EªÀgÀÄ ¤UÀ¢vÀ §AqÀªÁ¼À ºÀÆrgÀÄvÁÛgÉ.

¯Á¨sÀ£ÀµÀÖUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¢£ÀªÀ» ªÀ»ªÁlÄ

UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀQæAiÀĪÁV £ÀqɹPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ.

• vÀl¸ÀÜ ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ : EªÀgÀÄ §AqÀªÁ¼À£ÀÄß ºÀÆrgÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ ¢£ÀªÀ» ªÀ»ªÁlÄUÀ¼À°è

¸ÀQæAiÀĪÁV ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅ¢®è. C£ÀÄ¥ÁvÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ¯Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛgÉ

ºÁUÉAiÉÄ £ÀµÀÖ CxÀªÁ dªÁ¨ÁÝjUÀ½UÀÆ PÀÆqÀ ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀÄvÁÛgÉ.

• £ÁªÀĪÀiÁvÀæ ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ : EªÀgÀÄ §AqÀªÁ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÀÆqÀĪÀÅ¢®è. ÀQæAiÀĪÁV zÉÊ£ÀA¢£À

ªÀ»ªÁlÄUÀ¼À°è sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅ¢®è. (AiÀiÁªÀÅzÉà Á¨sÀPÀÆÌ ºÀPÀÄÌzÁgÀgÀ®è). DzÀgÉ Á®UÀ½UÉ

C£ÀÄ¥ÁvÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀÄvÁÛgÉ.

• C¥Áæ¥ÀÛªÀAiÀĸÀÌ ¥Á®ÄzÁgÀgÀÄ : ºÀ¢£ÉAlÄ ªÀµÀð ªÀAiÀĹìVAvÀ PÀrªÉÄ EgÀĪÀªÀgÀÄ

¥Á®ÄUÁgÀgÁUÀ®Ä ¸ÁzsÀå«®è. DzÀgÉ J®è ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ¸ÀªÀÄäwAiÀÄAvÉ ºÁUÀÆ

PÀgÁj£ÀAvÉ, ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ »vÀzÀȶ֬ÄAzÀ ºÀ¢£ÉAlÄ ªÀµÀð «ÄÃgÀzÀªÀgÀ£ÀÆß ¥Á®ÄUÁgÀgÁV

¸ÉÃj¹PÉƼÀÀÄzÀÄ. EªÀgÀÄ ¯Á¨sÀUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ vÀªÀÄä ¥Á®£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. £ÀµÀÖUÀ½UÉ

ºÉÆuÉAiÀiÁUÀĪÀÅ¢®è. ºÉƸÀzÁV ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ C¥Áæ¥ÀÛ ªÀAiÀĸÀÌgÀ£ÀÄß

¥Á®ÄzÁgÀgÁV ¸ÉÃj¹PÉƼÀî®Ä CªÀPÁ±À«®è.

F «zsÀUÀ¼Éà C®èzÉ gÀºÀ¸Àå¥Á®ÄzÁgÀgÀÄ, ¹Ã«ÄvÀ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ, CgÉ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ, ¯Á¨sÀzÀ°è

ªÀiÁvÀæ ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ.

¥Á®ÄUÁjPÉAiÀÄ PÀgÁgÀÄ (Partnership Deed)

F PÀgÁgÀÄ ¥ÀvÀæ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §gÀºÀzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¨Á¬Ä ªÀiÁw£À®Æè

PÀgÁgÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ. §gÀºÀzÀÀ PÀgÁgÀÄ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ PÁUÀzÀzÀ°è §gÉAiÀÄ®ànÖgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

131

¸ÀA¸ÉܬÄAzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀåvÁå¸À ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. F PÀgÁj£À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CqÀPÀªÁVgÀĪÀ

CA±ÀUÀ¼ÁªÀŪÉAzÀgÉ, ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ, ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ, «¼Á¸À, ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸ÀܼÀ,

ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À, G¥À±ÁSÉUÀ¼ÉãÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ CªÀÅUÀ¼À «¼Á¸À, ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀĪÀ ¢£ÁAPÀ,

¥Àæw¥Á®ÄUÁgÀgÀÆ ºÀÆrgÀĪÀ §AqÀªÁ¼À. ¯Á¨sÀ£ÀµÀÖUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ, ¥Àæw

¥Á®ÄUÁgÀgÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ, PÉ®¸ÀUÀ¼À ºÀAaPÉ. ºÉƸÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ£ÉßãÁzÀgÀÆ ¸ÉÃj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ°è

C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥Á®ÄUÁgÀgÀ°è AiÀiÁgÁzÀgÀÆ ¤ªÀÈwÛ ºÉÆA¢zÀgÉ CxÀªÁ

ªÀÄgÀtºÉÆA¢zÀgÉ ¥ÀÅ£ÀgïªÀiË®å (Goodwill) ¤zsÀðj¸ÀĪÀ «zsÁ£À, ¥Á®ÄUÁgÀgÀ¯ÉèãÁzÀgÀÆ

©ü£Áß©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼ÀÄ §AzÁUÀ §UɺÀj¹PÉƼÀî®Ä ¥Á°¸À¨ÉÃPÁzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.

¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ

• ¸ÀÄ®¨sÀ gÀZÀ£É: F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ LaÒPÀ ¤zsÁðgÀPÉÌ

¸ÉÃjzÀÝjAzÀ ºÉaÑ£À PÁ£ÀƤ£À ¤§AzsÀ£ÉUÀ½gÀĪÀÅ¢®è. »ÃUÁV F jÃwAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

¸ÀÄ®¨sÀªÁV gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

• ºÉaÑ£À §AqÀªÁ¼À: F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ E§âgÀÄ CxÀªÁ ºÉaÑ£À ªÀåQÛUÀ½AzÀ gÀa¸À®àqÀĪÀÅzÀjAzÀ

§AqÀªÁ¼ÀzÀ ºÀÆrPÉ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ.

• ºÉaÑ£À ¥Àjtw: F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è M§âjVAvÀ ºÉaÑ£À ªÀiÁ°ÃPÀjzÀÄÝ ±ÀæªÀÄzÀ «¨sÀd£ÉAiÀÄ

vÀvÀéªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EgÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÀ ¥Àjtw ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ.

• «±Áé¸ÁºÀðvÉ : ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄÄ C¥Àj«ÄvÀªÁzÀÄzÀjAzÀ, CzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

«±Áé¸ÁºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ.

• £ÀµÀÖzÀ ºÀAaPÉ: ¥Á®ÄUÁjPÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è £ÀµÀÖ GAmÁzÁUÀ J®è ¥Á®ÄUÁgÀgÀÆ

¯Á¨sÀ ºÀAaPÉAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛgÉ ºÁUÀÆ £ÀµÀÖzÀ ºÉÆgÉ M§â£ÉÃ

¥Á®ÄzÁgÀ£À ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀĪÀÅ¢®è.

• ªÀåªÀºÁgÀzÀ gÀºÀ¸Àå: F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀªÁV

¥ÀæPÀn¸À¨ÉÃPÁV®è¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ gÀºÀ¸Àå ¥Á®£É ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.

• ¸ÀgÀ¼À «¸Àdð£É: F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Á®ÄUÁgÀ

EvÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀjUÉ 14 ¢£ÀUÀ¼À ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ

¸ÀªÀÄäwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ.

¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ

• PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥Á®ÄUÁgÀgÀ £ÀqÀÄªÉ MªÀÄävÀ E®èzÉ ºÉÆÃzÁUÀ CªÀgÀªÀgÀ°è

vÁgÀvÀªÀÄåUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

132

• ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è UÀjµÀ× «Äw EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ §AqÀªÁ¼ÀzÀ ºÀÆrPÉUÉ

¸ÁzsÀåªÁUÀzÉ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.

• £ÀµÀÖzÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ C¥Àj«ÄvÀªÁVzÀÄÝ ºÉZÀÄÑ d£À ¥Á®ÄUÁgÀgÁUÀ®Ä EµÀÖ¥ÀqÀĪÀÅ¢®è.

• PÉ®ªÀÅ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ CeÁUÀgÀÆPÀvÉ CxÀªÁ C«ªÉÃPÀvÀ£ÀzÀ ¤zsÁðgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

»£ÀßqÉUÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.

• ¥Á®ÄzÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜ ¹ÜgÀvÉAiÀÄ C¨sÁªÀ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. AiÀiÁgÁzÀgÀÆ M§â ¥Á®ÄUÁgÀ

ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀgÉ CxÀªÁ ¢ªÁ½AiÀiÁzÀgÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

• ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥Á®£ÀÄß ¨ÉÃgÉAiÀĪÀjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ªÀUÁð¬Ä¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®è.

• ¸ÀPÁðgÀzÀ »rvÀ ºÉZÁÑV®èzÉ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁUÀÆ ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀl¥Àr¸À¨ÉÃPÁV®èzÉ

EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ¨ÉA§® ¹UÀĪÀÅ¢®è.

• JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¥Á®UÁgÀgÀÄ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀåªÀºÁgÀ UË¥ÀåvÉ ¤ªÀðºÀuÉ PÀµÀÖ¸ÁzsÀå.

¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt (Registration of Partnership Firms) :

KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂUÉ CªÀ±ÀåPÀvɬĮè. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À

1932£Éà PÁAiÉÄÝAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂUÉ CªÀPÁ±À«zÉ. DzÀgÉ EzÀgÀ

¤§ðAzsÀÀ«®è. £ÉÆÃAzÀt ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ¤zsÁðgÀPÉÌ ©lÖzÀÄÝ. £ÉÆÃAzÀtÂAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀ

¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ ªÀiÁqÀĪÀ CªÀPÁ±À«zÉ. £ÉÆÃAzÀtÂUÉ ¤¢ðµÀÖ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ

«ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß sÀwð ªÀiÁr, ¤UÀ¢vÀ ±ÀÄ®ÌzÉÆA¢UÉ ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÉëĸÀ®ànÖgÀĪÀ £ÉÆÃAzÀuÁ¢üPÁjUÉ

¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ. £ÉÆÃAzÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆ®APÀĵÀªÁV ¥Àj²Ã°¹, J®èªÀÅ ¸ÀjAiÀiÁVzÉ

JAzÀÄ SÁvÀj ¥ÀqÉzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¸ÉÜUÉ £ÉÆÃAzÀt ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.

¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt¬ÄAzÁUÀĪÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ

• £ÉÆÃAzÀt ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃjzÀ ¸Á®zÀ

ªÀ¸ÀƯÁwUÁV ªÀÄÆgÀ£Éà ªÀåQÛUÀ¼À «gÀÄzÀÞ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ªÉÆPÀzÀݪÉÄ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.

• £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVgÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸Á®UÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°UÁV EvÀgÉ ¥Á®ÄUÁgÀ£À «gÀÄzÀÞªÀÇ

zÁªÉ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.

• £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁUÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «gÀÄzÀÞ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ «gÀÄzÀÞ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ

ªÀåQÛ zÁªÉ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.

• £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁUÀzÀ ÀA¸ÉÜ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Á®ÄUÁgÀ£ÁUÀ°

¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «¸Àdð£ÉUÉ CxÀªÁ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À EvÀåxÀðPÁÌV £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è zÁªÉ

ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

133

»AzÀÄ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ (Hindu Undivided family firms)

F jÃwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀiÁvÀæ C¹ÛvÀézÀ°èªÉ. EªÀÅ »AzÀÆ PÁ£ÀƤ£À

C£ÀéAiÀÄ eÁjUÉ §gÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ »AzÀÆ PÀÄlÄA§zÀ J®è UÀAqÀ¸ÀjAzÀ PÀÆrzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.

¤gÀAvÀgÀªÁV ªÀÄÆgÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁgÀÄUÀ¼À UÀAqÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ F ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀÄvÁÛgÉ.

C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§zÀ CvÀåAvÀ »jAiÀÄ UÀAqÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛ£É.

CªÀ£À£ÀÄß ‘PÀvÀð’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ªÀiÁ°ÃPÀvÀéªÀÅ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀzÁVzÀÝgÀÆ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß PÀvÀð£ÀÄ

¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛ£É. PÀvÀð£À ºÉÆuÉUÁjPÉ C¥Àj«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. EvÀgÉ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ CªÀgÀÄ

ºÀÆrgÀĪÀ §AqÀªÁ¼ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ

I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.

1. M§â£Éà ªÀåQÛ¬ÄAzÀ £ÀqɸÀ®àqÀĪÀ ªÁå¥Áj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ——— JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

2. ¥Á®ÄUÁjPÉ ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɹPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ———— gÀ°è ¥Á®ÄUÁjPÁ ÀA¸ÉÜAiÀÄ

PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ.

3. ºÀtPÁ¹£À ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ¥Á®ÄUÁjPÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è UÀjµÀ× ——— ¥Á®ÄUÁgÀjUÉ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

4. »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀºÁgÀ ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÉÄðéZÁgÀuÉ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀªÀ£ÀÀ£ÀÄß ——— JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

5. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀiÁvÀæ C¹ÛvÀézÀ°ègÀĪÀ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀgÉ ———DVzÉÉ.

II. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ MAzÉgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.

1. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀÅ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

2. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ UÁæºÀPÀjUÉ ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉÉ?

3. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÉÄAzÀgÉãÀÄ?

4. vÀl¸ÀÜ ¥Á®ÄUÁgÀgÉAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ? w½¹.

5. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «¸Àdð£É ºÉÃUÉ ¸ÀgÀ¼ÀªÁVzÉ §gɬÄj.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

134

III. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è GvÀÛj¹.

1. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

2. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

3. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛªÉ? ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV «ªÀj¹.

4. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ£ÀÄß w½¹.

5. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

6. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

7. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀjAzÁUÀĪÀ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÉãÀÄ?

8. »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ §gɬÄj.

IV. ZÀlĪÀnPÉ.

GvÀÛªÀĪÁV ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¹gÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ eÁ»ÃgÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹.

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed