SPOECZNA AKADEMIA NAUK

SPOECZNA AKADEMIA NAUKWYDZIA ZAMIEJSCOWY W KOOBRZEGU

KIERUNEK STUDIW : KOSMETOLOGIA

Nosalski Dawid Nr albumu 19088

Masa - reakcje fizjologiczne, warunki i higiena wykonywania masau.

Praca licencjacka napisana na kierunku :Kosmetologiapod kierunkiem dr. n. med. Ryszard Leszyski

KOOBRZEG 2012

SPIS TRECI

Wstp

1. Omwienie oglne masau

1.1 Krtka historia masau 1.2 Czym jest masa ?1.3 Mechanizm dziaania masau1.4 Rodzaje masau1.4.1 Masae klasyczne 1.4.2 Masae z uyciem przyrzdw1.4.3 Masae orientalne

2. Warunki pracy i higiena wykonywania masau.

2.1 Kwalifikacje zawodowe i cechy dobrego masaysty2.2 Wymogi sanitarno-epidemiologiczne 2.3 Bezpieczestwo i higiena pracy 2.4 Wyposaenie gabinetu zabiegowego2.5 Higiena pracy z klientem

3. Masa reakcje fizjologiczne

3.1 Dziaanie masau na organizm czowieka3.2 Fizjologiczne reakcje poszczeglne ukady.3.2.1 Tkanka skrna3.2.2 Ukad miniowy3.2.3 Tkanka kostna i chrzstna3.2.4 Ukad oddechowy3.2.5 Ukad krwiononi i limfatyczny3.2.6 Ukad nerwowy3.2.7 Wpyw na pozostae ukady3.3 Wskazania i przeciwwskazania do wykonywania masau

WnioskiBibliografia

Wstp

W dzisiejszym szybkim tempie ycia czowiek naraony jest na dziaanie wiele czynnikw szkodliwych . Stres , siedzcy tryb ycia , niewaciwy sposb odywiania , palenie papierosw stanowi szkodliwe czynniki wpywajce na organizm czowieka . W takich warunkach wewntrzne procesy samoregulacji ustroju zawodz . Organizm nie jest w stanie prawidowo funkcjonowa i utrzyma stan homeostazy. W konsekwencji czego takiego dochodzi do pojawiania si wielu chorb nazywanych czsto chorobami cywilizacyjnymi . Nale do nich midzy innymi : nadcinienie , nerwice , choroby alergiczne, nowotwory i wiele innych . Aby zapobiec powstawaniu tych chorb obecnie stosuj si wiele metod wykorzystujcych czynniki fizykalne majcych na celu wspomc procesy naprawcze organizmu . Do jednej z nich zaliczany jest midzy innymi masa . Celem niniejszej pracy licencjackiej jest przedstawienie jak masa moe oddziaywa na ustrj czowieka , dziaa na tkanki , narzdy wewntrzne , oraz wspomaga prawidowe funkcjonowanie . Jakie powinny by spenione warunki w miejscu wykonywania masau i kto moe si t prac zajmowa .

1.Omwienie oglne masau

1.1 Krtka historia masau

Masa jest jedn z najstarszych form leczenia blu i by ju stosowany w Staroytnoci . Historia masau moe by tak stara , jak ludzie s wiadomi dotyku . Nie znamy miejsca i daty kiedy dokadnie czowiek zrozumia jakim dobrem jest ludzki dotyk. Prawdopodobnie ju w monecie pojawienia si pierwszych ludzi, podczas dugich zimowych nocy, w skalnych grotach odkryto, i rozcieranie ciaa powoduje mie doznania ciepa. W czasie dugich wdrwek ludw matka przytulaa i gaskaa swoje dziecko, wyciszajc je. Ludzi biegajcy w czasie polowa , po skaleczeniu si doszli do wniosku, i gaskanie okolic zranionych miejsc przynosi wiksz ulg. Pierwsze informacje o wykorzystywaniu masay w poszczeglnych jednostkach chorobowych mona zobaczy w ksigach Hipokratesa , pniej Celsusa i kolejno Galena . W staroytnej Grecji sportowcy biorcy udzia w igrzyskach olimpijskich byli natuszczani oliw z oliwek przed zawodami sportowymi . W czasach redniowiecznych by wstrzymany rozwj wszelkich nauk medycznym i tym samym masa nie by stosowany ani jako rodek leczniczy , ani do celw religijnych.[footnoteRef:1] [1: Magiera L.: Historia masau w zarysie, wyd. Bio-styl, Krakw 2007, s. 18 - 26]

Francuski lekarz Ambroe Par zaobserwowa w swoich badaniach , e czynno wykonywania masau u chorych po odbytych operacjach przynosi widoczn ulg w blu . Chirurg ten przeprowadzi rwnie dowiadczenia nad fizjologi masau i zanotowa obserwacje w pracy naukowej w ktrej ogosi masa oficjaln metod leczenia . Fredrich Hoffman by rwnie lekarzem ktrego ciekawia praca z uyciem masau i medycyn niekonwencjonaln . Na podstawie wasnych obserwacji opracowa program stosowania masau w wielu przypadkach chorobowych.[footnoteRef:2] [2: Magiera L.: Klasyczny masa leczniczy , wyd. BIO-STYL Krakw 2011, s. 13]

Pierwsz szko w ktrej uczono posugiwaniem si masaem klasycznym , powoa do ycia holender , lekarz Johan Mezeger i do dzi jest uwaany jest za autora masau naukowego. Wyrany wzrost zainteresowania masaem w celach leczniczych i rehabilitacji podobnie jak w przypadku caej Europie nastpi w Polsce natomiast w latach 20-tych XX w. W okresie midzywojennym masa zacz by praktykowany w szpitalach oraz w wielu powstajcych gabinetw fizjoterapii. Zaczynaj powstawa take pierwsze polskie opracowania i modyfikacje masau gwnie dziki M. Kosiskiemu oraz J. Zaorskiemu. W tym okresie bardziej jako alternatywne rozwizania zauwaa si wyrany wzrost korzystania z masau nie tylko w lecznictwie, rehabilitacji ale rwnie w celu relaksacji i wczesnej odnowy biologicznej w wielu kurortach. Dodatkowo pojawiaj si pierwsze informacje o pozytywnym wpywie masau w leczeniu otyoci. W Polsce rozpowszechnianiem masau zajmowa si wybitny polski lekarz Izydor Zabudowski , kierownik Zakadu Masau Leczniczego w miecie Berlin . Jego publikacje naukowe mwice o masau byy traktowane z innymi dziaami wiedzy medycznej na rwnym poziomie.W roku 1953w Krakowie zostaje powoany Orodek Rehabilitacyjny dla ludzi niewidomych pierwsza szkoa uczca masaystw w Polsce, najpierw s prowadzone kursy a z czasem w 1980 zostaje zmieniona a w Medyczne Studium Zawodowe z wydziaem masau leczniczego. Tworzy si take Sekcja Masaystw Niewidomych, pierwsze stowarzyszenie masaystw dziaajcych w Polsce. W latach siedemdziesitych dwudziestego wieku z powodu ocieplenia si stosunkw midzynarodowych widoczna jest ekspansja i rosnce zainteresowanie metodami chiskimi w tym rwnie masaem i akupresur. W Polsce narasta zainteresowanie masaami orientalnymi , tworz si pierwsze prywatne szkoy i szkolenia masau klasycznego , oraz naturalnych metod leczenia .Mona zaobserwowa cigy wzrost zainteresowaniem masaami w relaksacji jak i rwnie aspekcie kosmetycznym , masa widoczny jest coraz czciej na targach kosmetycznych Spa jak i odnowy biologicznej . Najwicej prac naukowych w zakresie badania masau zwizanych jest obecnie z jego duym wpywie na tkanki mikkie. Nowym nurtem jest zastosowanie masau w medycynie estetycznej a take w odnowie psychosomatycznej. Rozwj masau widoczny jest w orodkach okrelanych mianem jako: Spa i wellness , w gabinetach kosmetologicznych oraz gabinetach masau. Z prawdziwego rodzaju wachlarzem mamy do czynienia w kosmetyce. Ronie due zainteresowanie wykorzystaniem moliwoci masau w poczeniu z innymi zabiegami pielgnacyjnymi na ciao. Tak wic masa towarzyszy nam ju od pocztkw istnienia czowieka , jednake bardzo trudno nam jest go w prosty sposb scharakteryzowa w kilku sowach , czy te zdaniach , poniewa gdy tylko bliej si mu przyjrzymy to zauwaymy ,e ewoluowa w wielu kulturach rwnoczenie .

1.2 Czym jest masa ?

Masaem inaczej nazywamy oddziaywanie mechanicznymi bodcami na tkanki organizmu takie jak skr, minie, cigna, stawy, okostna, ukad krwionony i chonny, przy biernym lub czciowo czynnym zachowaniu osoby masowanej . Masae klasyczny to zesp technik stosowanych w pewnej prawidowej kolejnoci ktre wpywaj na tkanki ustroju czowieka powodujc pojawianie si odczynw w tkankach i narzdach . Masaem klasycznym, mona nazwa taki sposb wykonywania masau, ktry przyczyni si do psychofizycznej poprawy sprawnoci chorego. Znajduje on szerokie zastosowanie w profilaktyce, rehabilitacji i leczeniu chorb z zakresu ortopedii, ginekologii, neurologii, pediatrii i chorb wewntrznych. Porednio masa dziaa rwnie na narzdy wewntrzne i tkanki ustroju czowieka .Nawet w dzisiejszych czasach istniej rne nazwy , klasyfikacje , cele masau . Dla ludzi yjcych w zachodnim krgu kulturowym masa kojarzony jest gwnie z masaem klasycznym , szwedzkim , przede wszystkim utosamiany jako masa leczniczy , ktrego celem jest poprawa oglnej sprawnoci psychofizycznej , w tym usunicia zgromadzonych napi miniowych , poprawy krenia ukadu krwiononego i limfatycznego , oraz zmniejszenie i likwidacji blu rnego pochodzenia . Dla mieszkacw krajw bliskiego wschodu , krajw azjatyckich masa nie tylko jest kojarzony z pojedynczym zabiegiem , lecz z pewn gam czynnoci poprawiajcych zarwno rwnowag psychiczn jak i fizyczn, czasem rwnie w powizaniu z aspektem duchowym czy te energetycznym .[footnoteRef:3] [3: Magiera L.: Leksykon masau i terminw komplementarnych, wyd. Bio-styl 2008]

1.3 Mechanizm dziaania masau

Sam mechanizm dziaania masau jest do skomplikowany i podzieli go mona na :

- Dziaanie lokalne nazywane miejscowym- Dziaanie centralne nazywane oglnym

Dziaanie lokalne bd te miejscowe polega na mechanicznym odksztacaniu tkanek masowanych w celu wywoania w nich odczynu i uzyskania podanego efektu terapeutycznego, zgodnego z oczekiwaniami osoby masowanej lub z potrzebami zdrowotnymi . .Operowane techniki w czasie masau takie jak rozcieranie , ugniatanie bd oklepywanie , miejscowo zwikszaj przemieszczanie si pynw przez ukad naczyniowy . W czasie masau poprzez tarcie masaysta wytwarza ciepo , ktre wpywa na rozszerzenie naczy krwiononych , co za tym idzie zwikszajc przepyw krwi przez minie i szybsze dostarczenie substancji odywczych , oraz rwnoczenie wydalajc zbdne produkty przemiany materii . Powoduje to take znaczne zwikszenie ukrwienia skry skutkujc pojawieniem si ywo rowego zabarwienia skry. W tym mechanizmie zmian naczynioruchowych skry pod wpywem termicznych bodcw bior udzia hormony tkankowe takie jak histamina, i acetylocholina ktre s uwalniane wskutek wykonywanego zabiegu. Uwalniana z komrek tucznych histamina wyranie pobudza wydzielanie adrenaliny, ktra z kolei powoduje rozszerzenie naczy krwiononych.

Dziaanie centralne bd oglne masau polega na stymulacji ukadu nerwowego ktry dziki pomocy czynnoci koordynacyjnych i odruchw kory mzgowej jest w stanie wpyn na wszystkie ukady ludzkiego organizmu i narzdy . Masa wykonany na miniach poprzecznie prkowanych pobudza receptory , ktre jako bodziec s przenoszone przez wkna nerwowe dorodkowe do mzgu . W trakcie masau do mzgu docieraj miliony takich bodcw ktre pobudzaj kore mzgow . Stan pobudzenia jest bardzo korzystny dla kory mzgowej gdy ta jest narzdem naczelnym sterujcym czynnociami wszystkich narzdw . Pobudzenie kory mzgowej sprawia bardziej sprawne i szybsze wykonywanie dziaa przez narzdy wykonawcze .

1.4 Rodzaje masau

Masa jest form terapii polegajc na oddziaywaniu bodcami mechanicznymi na rne tkani czowieka . Jego zadaniem jest spowodowanie u osoby masowanej odpowiedniej reakcji, dotyczcej zarwno jego ciaa, jak i psychiki . Reakcji organizmu mona wywoa za pomoc samej doni , jak rwnie innych czci ciaa masaysty, takich jak np. przedramion, okci lub kolan, oraz przyrzdw .Na wiecie jest wiele podziaw masau. Jedne ze wzgldu na zastosowanie: relaksacyjne lecznicze, , kosmetyczno-pielgnacyjne , sportowe. Inny podzia stanowi sposb wykonywania: manualny klasyczny, w rodowisku wodnym czy te za pomoc urzdze.Spotyka si rwnie mona take z rnicowaniem masau ze wzgldu na pochodzenie : kontynent lub kraj . Do najbardziej znanych masay zalicza si to:

Chiski Masa klasyczny, Refleksoterapia stp, Tui-na, Japoski masa Shiatsu , Hinduski Masa Gowy , Masae Ayurwedyjskie,

Czsto stosuj si regionalne terminy takie jak:

Masa Tybetaski, Wietnamski, Malezyjski, Singapurski, Indonezyjski, Tajski (Yoga) Masa, Singapurski oraz Egipski i Berberyjski. Masae Polinezyjskie Masa w Tureckiej ani.

Kady czowiek zarwno osoba ktra nie ma stycznoci z masaami jak i terapeuta masaysta przyzna racj, i fenomen masau wymaga wikszej uwagi, zarwno ze wzgldu na kilka tysicy lat ewolucji masau jak i jego intensywny rozwj i wzrastajce zainteresowanie. Naley pamita e , masa jest dziedzictwem caej ludzkoci i stwierdzenie, i kto stworzy jak kolejn metod masau lub terapii jest nieadekwatnym pojciem, zwaywszy na fakt, i wynalazca w tym przypadku bierze dowiadczenia i inspiracje od swoich poprzednikw. Najczciej byo to zwizane z obserwacjami zjawisk fizjologicznych, somatycznych lub te psychosomatycznych, z ukierunkowaniem masau na konkretny problem, np: stany zapalne mini, podranienie nerww, stymulacja ukadu immunologicznego, problemw pojawiajcych si obrzkw czy te stresu, depresji, emocji1.4.1. Masae tradycyjne

Obecnie masa jest form terapii powszechnie stosowan w gabinetach fizjoterapeutycznych, salonach kosmetologicznych, oraz w sanatoriach uzdrowiskowych . Stosuje si wiele jego rodzajw i technik, w zalenoci od celu, jakiemu ma suy .

Masae tradycyjne moemy podzieli na podstawie sposobu wykonywania :

- Masa rczny, nazywany czsto te masaem suchym; - Masa w rodowisku wodnym np.: masa wirowy , podwodny lub te jeden z niedawno wymylonych masa Watsu; - Masa mieszany;

Masae tradycyjne z podziaem w zalenoci od zada , jakie masa ma speni, wyrnia si:

- Masa sportowy;masa rczny w ktrym si poszczeglnych technik dostosowuje si do indywidualnej reaktywnoci sportowca . Celem masau jest zapobieganie objawom patologicznym powstajcym w wyniku duych obcie[footnoteRef:4] [4: Kasperczyk T.:, Magiera L.: , Mucha D.: , . Walaszek R.:, Masa z elementami rehabilitacji, wyd. Rehmed Krakw 2008, s. 42-45]

Funkcje: rozgrzewajca (przygotowanie do treningu) regenerujca (przyspieszenie powrotu organizmy do stanu wyjciowego) lecznicza (wspomaganie leczenia urazw)

Aby zwikszy dziaanie masau sportowego mona czy go z innymi zabiegami fizykalnymi stosowanymi w odnowie biologicznej

Zasady:

Gwne techniki masau sportowego to: gaskanie , ugniatanie, rozcieranie, oklepywanie, wakowanie , wibracja, mieszenie, rolowanie i roztrzsanie wszystkie techniki wykonuje si wzdu przebiegu naczy ylnych i limfatycznych lub w kierunku najbliszych wzw chonnych nie masuje si samych wzw chonnych tylko ich okolice podczas masau minie musza by w stanie rozlunienia masa wykonuje si na obnaonej czci ciaa czas trwania masay czciowego to ok: 10 20 min., cakowitego: 40 60 min. Pocztkowe masae wykonywane s bardziej agodniej Po masau poszczeglnych czci ciaa wykonuje si wiczenia bierne mobilizujce stawy Masa brzucha, grzbietu i krgosupa naley wykonywa 2 godz. po posiku

- Masa leczniczy;

Masa jest to sposb oddziaywania na organizm ludzki przy uyciu bodcw mechanicznych, zwaszcza stosujc ucisk na tkanki, ktrego wanym elementem jest wywoanie odczynu miejscowego . Celem masau klasycznego jest praca nad ukadem ruchu w postaci mini , cigien , torebek stawowych , okostnej , oraz na skr , tkank tuszczow , zakoczenia nerwowe w skrze jak i rwnie na ukad krwionony i chonny

Techniki ktre stosuje si w trakcie wykonywania masau leczniczego :

gaskanie, rozcieranie, ugniatanie, wyrabianie, oklepywanie, wibracja, wakowanie, roztrzsanie, wyciskanie .

- Masa kosmetyczno-pielgnacyjny, oraz estetyczny;

Ten rodzaj masau ma dziaanie gwnie profilaktyczne , podstawowym jego celem jest utrzymanie mini i skry w stanie prawidowej sprystoci i elastycznoci oraz zapobieganie powstawaniu zmarszczek. W masau stosuje si techniki stopniowania ruchw, od agodnych na pocztku do coraz silniejszych , po ktrych natenie masay stopniowo opada. Masa koczymy ruchami uspokajajcymi. Natenie masau, czas trwania i rodzaj ruchw uzalenione s przede wszystkim od:

-wczeniejszego przygotowania skry do zabiegu- gruboci skry- Stopnia napici minia- Gruboci podciki tuszczowej- Elastycznoci skry

W chwili gdzie skra jest ciesza, bardziej wiotka, a minie sabsze to masa powinien mie mniejsz intensywno. Przy cienkiej skrze, z rozszerzonymi naczynkami stosuje si wicej ruchw gaskania, delikatne ugniatanie i lekkie oklepywanie. Przy skrze grubej o mocnych miniach mona stosowa silniejsze ruchy, wicej rozcierania, ugniatania. Masa zawsze powinien by stosowany indywidualnie nawet u tego samego pacjenta. Nie zawsze moe by jednakowy. Masa profilaktycznie pielgnacyjny wykonuje si w regularnych odstpach 3-2-1 / na tydzie. W sumie od 10- do 15 zabiegw. Dugo danej sesji i ilo zabiegw ustala si indywidualnie . Twarz ktra posiada rozbudowane i mocne minie masujemy czciej, przy skrze cienkiej wiotkiej co 3-7 dni. Masae te wskazane s przy kuracjach odchudzajcej, ujdrniajcych ,w celach korekty podwjnego podbrdka, zbytniej otyoci twarzy, karku. Co drugi dzie lub codziennie.[footnoteRef:5] [5: Magiera L.: Historia masau w zarysie, wyd. Bio-styl, Krakw 2007 str. 219]

Masa moe by wykonany za pomoc doni lub specjalistycznego urzdzenia, moe dotyczy caego ciaa lub tylko poszczeglnych jego czci . Wyrnia si wic :

- Masa caociowy;- Masa czciowy;

Najbardziej popularnym rodzajem masau jest masa klasyczny , w ktrym terapeuta posuguje si klasycznymi technikami masau , takimi jak: gaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wstrzsanie, i wibracja.

Osobn grup stanowi specjalistyczne masae lecznicze . Specjalne techniki masowania s uzalenione od celw, jakie chcemy osign . Do masay specjalistycznych wyrnia si:

- Drena limfatyczny;Drena polega na odprowadzeniu zalegajcej chonki z powrotem do wzw chonnych. Chonka rozprowadza w organizmie limfocyty ktre s odpowiedzialne za odporno organizmu. W przypadku dobrego obiegu ukadu chonnego w organizmie bakterie a nawet komrki nowotworowe zanim dostan si z tkanek do krwi zostaj zatrzymane w wzach chonnych. Drena limfatyczny zmniejsza obrzki, zmiany skrne wynikajce z zaburze krenia limfy. Limf w trakcie wykonywania masau odprowadza si z najmniejszych naczy limfatycznych do coraz wikszych likwidujc w ten sposb zatory limfatyczne . Masa limfatyczny jest jednym z najczciej stosowanych zabiegw po masau klasycznym przez masaystw . Daje pozytywne rezultaty w walce z obrzkami u diabetykw, ktrzy rzadko zdaj sobie spraw z moliwoci poprawy dziki takim dziaaniom. Drena mona wykonywa codziennie, a w przypadku cukrzycy jest to nawet wskazane na stae. W urazach sportowych naley pamita o tym, e im szybciej uda si drena limfatyczny wprowadzi do terapii tym lepiej.[footnoteRef:6] [6: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. str. 160]

Techniki masau limfatycznego.Drena limfatyczny naley wykonywa zgodnie z zasadami i stosujc owe techniki: - gaskanie- rozcieranie- ugniatanie

- Masa segmentarny;

Masa segmentarny jest to typowy masa odruchowy, ktry opiera si na powizaniach istniejcych midzy: skr, tkank miniow , tkank czn , okostn, naczyniami, narzdami wewntrznymi, ktre s unerwione przez te same odcinki rdzenia krgowego tworzc tzw. krg czynnociowyJeeli nastpuje zaburzenie jakiego elementu, to na drodze odruchowej wystpuje zaburzenie w pozostaych w postaci zaburze skrnych. Masa segmentarny ma na celu opracowanie wszystkich zmian odruchowych w skrze, miniowej, tkance cznej i okostnej oraz ich zlikwidowanie przez co na drodze odruchowej wpywamy na poprawienie czynnoci chorego narzdu.[footnoteRef:7] [7: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. s. 163]

- Masa cznotkankowy;masa odruchowy przeprowadzany w polu tkanki cznej, przy ktrym wykorzystujc odruchy skrno-trzewne z autonomicznego ukadu nerwowego uzyskuje si podane efekty terapeutyczne. Technika samego masau cznotkankowego okrelana jest czsto mianem pocignicia terapeutycznego", ktre polega na przesuwaniu tkanki cznej w strefie wzmoonego napicia.. W zalenoci od warstwy, na ktrej przeprowadza si zabieg, rozrnia si techniki skrn, podskrn i powiziow. Masowanie przeprowadza si na etapy, czyli najpierw stosuje si technik skrn i po zlikwidowaniu zmian odruchowych powierzchownych przystpuje si do techniki podskrnej, a nastpnie do techniki powiziowej.

- Masa okostnowy ;Masa stref refleksyjnych stosowany do niwelowania chorobowych zmian odruchowych wystpujcych w jej obrbie. Masa wpywa na miejscowe pobudzanie ukrwienia, regeneracj tkanek okostnej i na narzdy wewntrzne, ktre s segmentarnie poczone z masowan okostn. Masa okostnowy oddziaujcy na okostn, jest metod do atw w zastosowaniu, umoliwia dawkowanie bodca i dotarcie do trudno dostpnych tkanek, ktrych chwytami masau klasycznego nie mona dosign.[footnoteRef:8] [8: Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. str.165]

Zasady wykonywania do masau okostnowego; masa przeprowadza si w tych miejscach, w ktrych jest dostp do tkanki okostnej . Po dotarciu do koci wykonuje si mae okrne ruchy, stopniowo zwikszajce ucisk . Z pocztku i na kocu zabiegu przeprowadza si gbokie gaskanie masowanego odcinka. Podczas masowania stosuje si technik miejscowego, stabilnego rozcierania; po wykonaniu uciskw w jednym punkcie przesuwa si opuszk palca na miejsce obok, i tak na caym odcinku masowanym Technik rozcierania przeprowadza si opuszkami kciuka lub wskaziciela oraz stawem midzypaliczkowym bliszym palca wskazujcego. Zabiegi stosuje si tak, aby nie sprawiay blu, a si bodca naley dostosowa do indywidualnych odczu pacjenta. Masa wykonuj si w pozycji lecej na brzuchu, na plecach, na boku lub w pozycji siedzcej. Czas ucisku jednego punktu powinien wynosi ok 5-10 sekund, czas przerwy to ok. 5 sek, . Masa mona stosowa dwa razy w tygodniu co drugi dzie , a liczba zabiegw jest w duym stopniu uzaleniona od jednostki chorobowej,

- Masa izometryczny;

Masa jest jedn z odmian masau leczniczego, wykorzystywan w celu przywrcenia miniom nieodnerwionym bez obcienia organizmu wiczeniami fizycznymi, po okresie dugiego unieruchomienia lub w okresie niedoczynnoci Masa izometryczny spenia optymalne warunki dla pracy minia, gwarantuje odprowadzanie zbdnych produktw przemiany materii i doprowadzanie produktw odywczych do tkanek .Masa izometryczny znajduje zastosowanie wrd pacjentw u ktrych nastpio osabienie mini bd ich zanik, a take wrd sportowcw.[footnoteRef:9] [9: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. str. 165]

Wskazaniem do tego masau jest:- spadek masy i/lub siy mini

Przeciwwskazaniem:- dystrofie miniowe- miopatie- stwardnienie rozsiane - polineuropatie- wszdzie tam, gdzie niewskazane jest naraenie minia na zmczenie

Istniej rwnie metody umoliwiajce wykonywanie masau okrelonej czci ciaa samodzielnie przez pacjenta . Taka technika nazywa si :

- Automasa;

Automasa jest to masa ktry wykonujemy sami sobie ,wykorzystujc rne techniki masau klasycznego mona go stosowa jako masa leczniczy ,sportowy oraz relaksacyjny . Celem takiej formy masau jest zadziaanie na wszystkie ukady organizmu . Masa przyspiesza odprenie przemczonych mini[footnoteRef:10] [10: Magiera L.: Klasyczny masa leczniczy , wyd. BIO-STYL Krakw 2011]

Zasady obowizujce przy wykonywaniu automasau :

- wszystkie techniki stosuje si wzdu przebiegu naczy krwiononych, stosuj si gwnie techniki .gaskania ,rozcierania . - minie masowane powinny by rozlunione ,- masa nie moe sprawia w trakcie wykonywania blu - pierwszy masa wykonuje si w sposb delikatny zwikszajc si przy kolejnych masaach,

czastrwania takiego masau powinien trwa :

-czciowy 10min. -cakowity 40min.

- seria powinna skada si z 10-20 zabiegw (jeden zabieg dziennie ), po serii nastpuje przerwa 10-14 dni,- zabieg powinien by wykonywany ok 1,5-2 h po jedzeniu,- mona stosowa oliwki , maci oraz preparaty rozgrzewajce dla lepszego polizgu .-Masa mona wykonywa w pozycji siedzcej lub lecej ,mona go te wykonywa przed lustrem dla kontroli wykonywanych technik.

Podstawowymi technikami w automasau s midzy innymi :

gaskanie - wykonujemy doniow strona rki lub opuszkami palcw, rozcieranie - tak samo jak gaskanie ale energiczniej z zastosowaniem wikszej siy nacisku, ugniatanie - masujemy w kierunku wzdu wkien miniowych,wakowanie- pasko donie i prostopadle do koczyny , ruch w stron przeciwn do siebie ,wibracja ruchem wibracyjnym przesuwamy do po masowanej czci ciaa,oklepywanie - wykonujemy z umiarkowan sia

Wszystkie techniki czyli midzy innymi : rozcieranie, ugniatanie, wakowanie, wibracja, oklepywanie, zawsze poprzedzamy krtkim delikatnym gaskaniem , oraz i tak samo kady masa koczymy gaskaniem

1.4.2Masa z uyciem przyrzdw

Jest to rodzaj masau, w ktrym bodcem mechanicznym wywoujcym odczyn w tkance jest specjalistyczna aparatura przystosowana do tego celu. Masowana tkanka najczciej poddawana jest procesowi wstrzsania , ugniatania , wibracji lub zmiennie zewntrznego cinienia. Masa z uyciem przyrzdw moe by dobrym uzupenieniem masau wykonywanego w sposb tradycyjny ( rcznie ) , dlatego czsto czy si dwie metody. Obecnie w kosmetologii, oraz rehabilitacji uywanych jest w szczeglnoci kilka metod masau ktry oddziauje na tkanki w uyciu specjalistycznego sprztu . Oto kilka przykadw:

Masa szczoteczkami

Masa ten wykonuje si za pomoc urzdzenia, ktrego szczotki s wprowadzane w ruch obrotowy . Aparaty s najczciej wyposaone w kilka rnych kocwek z zmiennej gruboci wosia do uzyskania rnych efektw . Bardziej mikkie kocwki stosuje si do demakijau twarzy , natomiast szczotki z wosia twardszego su do usuwania z powierzchni skry warstwy rogowej naskrka , oraz pobudzenia mikrokrenia w miejscach masowanych. Naley unika zbyt intensywnego uciskania skry w trakcie wykonywania zabiegu, poniewa mona w ten sposb spowodowa mechaniczne uszkodzenie ywej warstwy naskrka. Wanym elementem jest rwnie dbanie o odpowiednie czyszczenie i wyjaawianie kocwek, poniewa na szczotkach pozostaj po zabiegu czstki naskrka. Obecnie rozwj technologii materiaw pozwala na to , aby szczotki byy czyszczone w autoklawie.[footnoteRef:11] [11: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. s. 166]

Masa podcinieniowy

Masa wykonywany jest za pomoc specjalnej kocwki, w ktrej wytwarzane jest zmienne podcinienie, masa mona wykonywa zarwno na twarzy pacjent, jak i pozostaych czciach ciaa. Za pomoc podcinienia obszar tkanki jest zassany w gb gowicy. W zalenoci od wielkoci podcinienia masa ma rn si ssc. Zabiegi wykonywane w okolicy twarzy, a w szczeglnoci okolice oczu powinny si charakteryzowa mniejsz intensywnoci. Zbyt dua intensywno zabiegu moe spowodowa powstanie wybroczyn. Zabieg powinien by przyjemny i bezbolesny. Ruch kocwk masujc wykonuje si w wolnym tempie , dostosowujc intensywno do danej okolicy, a ruch powinien odbywa si w kierunku anatomicznej budowy mini, oraz przebiegu naczy krwiononych i limfatycznych . Do zabiegu by polepszy efekt polizgu w trakcie zabiegu mona uy elu lub olejku do masau.

Masa wibracyjny

Masa wibracyjny jest bardzo popularn metod masau mechanicznego . Obecnie na rynku jest wiele typw urzdze do stosowania masau wibracyjnego jednym z nich s pasy ktre wykorzystuj wibracje o czstotliwoci nie mniejszych ni 500 drga na minut . Innym urzdzeniem wykorzystujc t technologie s platformy wibracyjne wywoujce wibracje caego ciaa . Wibracje mog by rwnie stosowane na konkretn okolice ciaa za pomoc urzdze rcznych.[footnoteRef:12] [12: Mucha D.: , .Masa z elementami rehabilitacji, wyd. Rehmed Krakw 2008, s. 151]

Endermologia

Jest to specjalny rodzaj masau w ktrym wykorzystuje si specjalistyczn gowice wytwarzajc podcinienie i wyposaon w niezalenie napdzane rolki, poruszajce si w rnych kierunkach i o zrnicowanej prdkoci . Sia podcinienia tworzy fad skrny, a specjalnie zaprojektowane obracajce si w gowicy rolki powoduj jego mobilizacj i rozmasowanie. W skad urzdzenia aparatury wchodz gowice o rnych rozmiarach gowic , do poszczeglnych partii ciaa. Endermologia jest szczeglnie zalecana do terapii antycellulitowych oraz do wspomagajcej likwidacji zbdnej tkanki tuszczowej oraz blizn i rozstpw.[footnoteRef:13] [13: Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. s. 168]

Kompresoterapia

Masa uciskowy jest wykonywany za pomoc mankietw uciskowych, zwykle podzielonych na kilka komr w ktrych przy uyciu kompresora jest wytwarzane podcinienie. Zmiana cinienia w poszczeglnych komorach powoduje ucisk komr nastpnych zgodnie z kierunkiem przepywu limfy i krwi ylnej . Czsto zabieg zalecany profilaktycznie zapobiegajcy w powstaniu ylakw i zakrzepicy ylnej.

Rollmasa

Urzdzenie zbudowane z drewnianych rolek umieszczonych w mechanicznym bbnie. .Kontakt ciaa z obracajcymi si rolkami powoduje mechaniczne ugniatanie tkanek . Masa stymuluje prac ukadu limfatycznego, redukuje nadmiern tkank tuszczow, w sposb widoczny poprawia kondycj skry i przyspiesza przemian materii.[footnoteRef:14] [14: Kasprzak W.: .: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. str. 169]

1.4.2. Masae orientalne

Masae orientalne czsto zwane masaami egzotycznymi w ostatnich latach stay si bardzo popularne na caym wiecie. Wielu mieszkacw krajw rozwinitych o zachodnich korzeniach kulturowych dostrzega dobrodziejstwa jakie pyn z korzystania z masay orientalnych . Masae ktre pobudzaj zmysy , relaksuj i cho na chwil pozwalaj wej w ,,inny wiat . Masae s czsto wykonywane w orodkach Spa w ekskluzywnych salonach i hotelach . Oferta w tym zakresie jest zwykle bardzo szeroka, oraz masae orientalne s czsto wykonywane w wyjtkowo specyficznej oprawie dziaajcej na wiele zmysw takich jak wzrok , wch , such.Najpopularniejszymi masaami s:

Masa gorcymi kamieniami pochodzenia wulkanicznego

Masa gorcymi kamieniami ma dziaanie gboko odprajce i lecznicze dziaajce na cay organizm, wietnie likwiduje napicia i ble mini, zwaszcza po dugotrwaym wysiku fizycznym. Poczenie ciepych kamieni bazaltowych z odpowiedni technik masau relaksacyjnego, drenau limfatycznego i akupresury jest niezwykle przyjemne dla wspczesnego czowieka, relaksujc i regenerujc cae ciao i umys. Ciepo kamieni bazaltowych ktre poprzez wieloletnia naturaln obrbk falami morskimi s uywane do celw terapeutycznych. poprawiaj krenie, metabolizm i oczyszczaj organizm z toksyn. Masa stanowi element energizujcy dla kadego rodzaju skry, poprawia jej oddychanie, oraz pomaga w walce z cellulitem, czy w sobie oddziaywania termoterapii i aromaterapii.

(fot. nr 1)

Masa Tajski

Masa tajski stanowi sekwencj technik, stanowicych poczenie technik akupresury waniejszych punktw na ciele czowieka z elementami pasywnej jogi i rozcigania. Osoba masowana jest ubrana w lune, wygodne ubranie i ley na cienkim materacu o umiarkowanej gitkoci. Masaysta w trakcie wykonywania masau bardzo intensywnie pracuje swoim ciaem, uywajc doni, kciukw, okci, a take stp. Pena kompletna sesja masau tajskiego powinna trwa ok. 2 godziny, podczas ktrych w sposb rytmiczny nastpuje ucisk i rozcignicie caego ciaa.[footnoteRef:15] [15: http://pl.wikipedia.org/wiki/Masa%C5%BC_tajski]

Masa stemplami zioowymi

Masa stemplami zioowymi ma swoje pocztki w Tajlandii. Specjalna mieszanka leczniczych zi jest wsypywana do bawenianego woreczka,gdzie nastpnie jest podgrzewana i aplikowana na ciao w formie masau . Metoda ta jest uywana w Tajlandii ju od ponad 400 lat. Tradycyjnie tajskie stemple zawieraj w swoim skadzie wiele zi i przypraw takich jak trawa cytrynowa, kurkuma, oraz kamfor. Obecna dua popularno masay z uyciem stempli sprawia pojawieniem si stempli z wieloma rnymi skadnikami . Nowoci na rynku jest stosowanie w masau stemplami guarany, soli morskich i alg. Skadniki te maj silne dziaanie pobudzajce, odmadzajce. Zalecane s m.in. do zabiegw wspomagajcych odchudzanie.Masa stemplami zioowymi umierza bl, napicie mini, usuwa toksyny z organizmu i pobudza organizm do regeneracji komrkowej. Wydzielajcy si zapach oraz ciepo ze stempli sprawiaj, e ciao i umys s zrelaksowane.

Masa z mox

Jest to normalny masa klasyczny , jedynie z t rnic e do poprawienia jakoci masau stosuj si tak zwane polce si cygaro moxy pochodzcego z chiskiego piounu Arthemisium moxae . Palca si moxa przy skrze daje efekt podgrzania tkanek , rozszerzenia naczy krwiononych , przez co masa jest bardziej efektywny . Oprcz samej temperatury w trakcie palenia si moxy wydzielany zostaje zwizek chemiczny o nazwie mokaina, ktry ma przyjemny zapach i stymuluje rwnie zmys powonienia .

( fot. nr. 2 )

Refleksoterapia

Refleksoterapia jest holistyczn uzupeniajc terapi do walki z chorob . Opiera si na twierdzeniu, e kady organ, kada komrka w naszym ciele s poczone energi, ktra pynie w d ciaa z gowy do stp przez 10 stref zwanych czsto kanaami. Podczas choroby kanay te zostaj zablokowane a energia nie moe pyn prawidowo . W refleksoterapii praca z domi albo stopami i stymulacji receptorw na zakoczeniach nerwowych na nich odtyka kanay i pozwala energii swobodnie pyn , przywracajc w ten sposb wewntrzn rwnowag , poprawi krenie, oraz rozluni si.[footnoteRef:16] [16: Wright J.: Refleksologia i akupresura, wyd. Skarbnica Wiedzy , Warszawa 2005]

Masa tajski stp

Masatajski stp jest jedn z form tradycyjnej medycyny stosowanej przez mnichw z tajlandzkich wity. Jest to intensywny uciskowy masa punktw na stopach wraz z masaem podudzi. Wykonywany jest domi i/lub przy pomocy specjalnej drewnianej paeczki z drzewa ranego, oraz przy uyciu ciepego olejku zioowego. Olejek zawiera wyselekcjonowane ekstrakty z zi agodzcych bl, poprawiajcych krenie krwi i limfy oraz redukujcy napicie mini. Zabieg rozpoczyna si od naoenia na skr stp i ydek rozgrzewajcych balsamw i delikatnego masowania mini. Nastpnie stopy zawijane s ciepymi rcznikami i dopiero tak przygotowane, poddawane s masaowi. Masa odczuwa si jako bardzo intensywny, a nogi bezporednio po nim sprawiaj wraenie zmczonych i czasami nawet obolaych, co jest prawidowym objawem. Szybko jednak zmczenie i bl znikaj i pojawia si uczucie lekkoci i gbokiego odprenia.

Masa tybetaski

Masa tybetaski ma bardzo dug, bo liczc sobie a 5 tysicy lat tradycj. Jest poczeniem masau leczniczego, refleksoterapii. Zabieg polega, bowiem na skupianiu energii za pomoc doni na okrelonych punktach znajdujcych si na ciele . Masa jest zabiegiem bardzo delikatnym i odprajcym . Masaysta wykonuje masa mocniej jedynie na stopach , a skr na innych czciach ciaa tylko delikatnie dotyka opuszkami palcw. Zabieg oczyszcza organizm z nadmiaru toksyn i przywraca wewntrzn rwnowag organizmu.

Masa tybetaski dwikiem

Misy tybetaskie a take i gongi wydaj zrnicowane dwiki o rnych walorach terapeutycznych, prowadzc do rozlunienia i wyciszenia .Dwik redukuje stres, zwalcza napicia miniowe, usuwa bl i pomaga w bezsennoci. Ludzie w depresji i ogromnym stresie pozbywaj si negatywnych emocji.

Masa lomi lomi

Ojczyzn masau lomi lomi s Hawaje. Rdzenni mieszkacy stosuj ten masa by przywrci naturalny stan ciaa i duszy. By powrcia harmonia, spokj i zadowolenie, poniewa wierz, e stres, napicia, a nawet negatywne myli s blokad dla yciodajnej energii i co za tym idzie wszelkie choroby. Masa ten uznawany jest za jeden z najlepszych masay stosowanych na wiecie, nazwany czasem rwnie masaem "kochajcych rk. Charakterystyczne dla tej techniki jest masowanie przedramionami i wykonywanie w tym czasie tanecznych w rytm muzyki relaksujcej, penych gracji ruchw. Sam zabieg przez to charakteryzuje si wyjtkow harmoni i piknem.

Masa ajurwedyjski

Masa wpywa korzystnie na wszystkie na cae ciao . Pobudza krenie krwi i wymian pynw w tkankach, zmniejsza czciow lub cakowicie stany zapalne i opuchlizn, a take napicia miniowe. Masa stymuluje prace ukadu odpornociowego i pomaga zachowa optymalne zdrowie caego organizmu. Masa jest terapi, ktra pozwala odblokowa kanay energetyczne dla prawidowego przepywu energii yciowej . W masau wykorzystywane s due iloci ciepego oleju sezamowego. Ajurweda dzieli si w zalenoci od miejsca na ciele na ktrym jest wykonywana. Podstawowy podzia dzieli si na cztery masae ajurwedyjskie.[footnoteRef:17] [17: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. s. 171]

a) Masa caego ciaa (Abhjanga )

Masa wykonywany jest przy uyciu duej iloci ciepego oleju sezamowego. Masa abhjanga zaczyna si od masau gowy, ktry moe by zrobiony na sucho lub olejem sezamowym nastpnie masowane jest cae ciao. Masa zwiksza sprawno umysow i wydolno fizyczn.

b) Masa gowy ( Sziroabhyanga )

Masa odywia, nawila i wzmacnia cebulki wosw oraz skr gowy . Poprawia dopyw krwi do gowy i odpra minie. Przyczynia si w ten sposb do odwieenia zarwno ciaa jak i umysu, zniwelowaniu napicia miniowego, usunicia zmczenia oraz polepszenia zdrowego wygldu skry gowy.

c) Masa twarzy ( Mukhabhjanga )

Masa pobudza prac mzgu, polepsza krenie w okolicach twarzy, co przynosi ciau stan bogiego odprenia. Napicie mini szyi, ramion i twarzy znika, a rwnowaga zostaje przywrcona w caym organizmie.

d) Masa ,,trzeciego oka ( Szirodhara )

Szirodhara jest zabiegiem polegajcym na polewaniu obszaru trzeciego oka na czole. Miejsca znajdujcego si wedug wierze kultury wschodniej pomidzy oczami troch powyej ich grn lini. Polewanie strumieniem ciepego oleju sezamowego trwa okoo p godziny. Zabieg ten przyczynia si do uspokojenia i wyciszenia umysu. Pomaga gboko si zrelaksowa i odpry .

2.Warunki pracy i higiena wykonywania masau.

2.1 Kwalifikacje zawodowe i cechy dobrego masaysty

Masaysta jest to osoba, ktra wykonuje masa leczniczy, rehabilitacyjny, sportowy, kosmetyczny, zgodnie z wymogami wiedzy medycznej. Zabieg moe wykonywa rcznie, oraz za pomoc strumienia wody pod cinieniem lub specjalistycznych urzdze mechanicznych, w celu uzupenienia innych zabiegw fizykalnych i usprawniajcych lub poprawiajcych oglny stan zdrowia i popraw wygldu skry . Masayst uznawana jest osoba, ktra ukoczya kierunkowe technikum lub szko policealn publiczn lub niepubliczn z uprawnieniami szkoy publicznej i zdobya tytu zawodowy technik masaysta lub dyplom potwierdzajcy kwalifikacje zawodowe w zawodzie technik masaysta. Kwalifikacje zawodowe uprawniajce do wykonywania masau mona te posi zdobywajc dyplom ukoczenia wyszej uczelni publicznej lub niepublicznej z uprawnieniami szkoy publicznej na poziomie studiw I stopnia ( licencjackich),oraz II stopnia ( magisterskich ), ktra ksztaci studentw z dziedzin wiedzy medycznej na kierunkach takich jak midzy innymi : Fizjoterapia lub Kosmetologia .

Cechy masaysty:

Bardzo dobra znajomo anatomii i fizjologii czowieka, Dbao o czysty i zadbany wygld Schludno w pracy Dyskrecja Umiejtno zachowania tajemnicy zawodowej Cierpliwo Troska o pacjenta

Osoba wykonywajca masa ma do czynienia z pacjentem w szpitalu, w przychodni leczniczej, sportowcem czy klientem gabinetu kosmetycznego. Tak osob powinna cechowa umiejtno nawizywania kontaktw personalnych, oraz wzbudza zaufanie .Pracujc z czowiekiem chorym, , u ktrego zy stan zdrowia i bl mogy spowodowa zmiany w psychice, masaysta powinien by troch psychologiem i umie odpowiednio rozpoznawa reakcje oraz emocje masowanego pacjenta. W masau bardzo wane s due zdolnoci manualne, zrczno rk i palcw oraz dobry zmys dotyku, umoliwiajcy wyczu struktur anatomiczn organu i zlokalizowa miejsca patologicznych zmian.Praca masaysty jest to cika praca fizyczna . Dlatego wane jest aby kandydat do tej pracy musi by wytrzymay na dugotrway wysiek i obcienia .Osoba wykonywajca ten zawd powinna posiada fachow wiedz medyczn oraz umiejtno sprawnego rozumowania, ze wzgldu na indywidualizacj przypadkw.

2.2 Wymogi sanitarno-epidemiologiczne

Dnia 17 lutego 2004 r. ukazao si rozporzdzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegowych wymaga sanitarnych, jakim powinny odpowiada zakady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuau i odnowy biologicznej. Kada osoba ktra pracuj w tego typu obiektach powinna zna i stosowa si do przepisw zawartych w danym rozporzdzeniu.Wedle obowizujcych przepisw uregulowanych w rozporzdzeniu Ministra Zdrowia

3

ROZPORZDZENIE MINISTRA ZDROWIA [footnoteRef:18][1] [18: [1] Minister Zdrowia kieruje dziaem administracji rzdowej zdrowie, na podstawie 1 ust. 2 rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie szczegowego zakresu dziaania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 93, poz. 833 oraz z 2003 r. Nr 199, poz. 1941).]

z dnia 17 lutego 2004 r.

w sprawie szczegowych wymaga sanitarnych, jakim powinny odpowiada zakady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuau i odnowy biologicznej

(Dz. U. Nr 31, poz. 273)

Na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 6 wrzenia 2001 r. o chorobach zakanych izakaeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391 i Nr 199, poz.1938)zarzdza si, co nastpuje:1.Przepisy rozporzdzenia okrelaj: 1)szczegowe wymagania sanitarne, jakim powinny odpowiada zakady:a)fryzjerskie,b)kosmetyczne,c)tatuau,d)odnowy biologicznej;2)sposoby postpowania majce na celu zapobieganie chorobom zakanym i zakaeniom.2.Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o: 1)narzdziach rozumie si przez to przedmioty uywane w czasie wiadczenia usug, naruszajce lub mogce narusza cigo tkanek, oraz przedmioty nie naruszajce cigoci tkanek, majce kontakt ze skr;2)preparatach kosmetycznych rozumie si przez to kad substancj przeznaczon do zewntrznego kontaktu z ciaem czowieka, stosowan w celu poprawy wygldu oraz regeneracji, pielgnacji, upikszania ciaa i wosw, w szczeglnoci substancje, w tym barwniki, przy zastosowaniu ktrych nastpuje naruszenie cigoci tkanek, jeeli stosowane s w tych samych celach;3)urzdzeniach rozumie si przez to urzdzenia techniczne suce do wiadczenia usug, w tym aparatur do sterylizacji i dezynfekcji;4)zakadach fryzjerskich rozumie si przez to zakady wiadczce usugi w zakresie regeneracji, pielgnacji i upikszania wosw oraz wyrobu peruk;5)zakadach kosmetycznych rozumie si przez to zakady wiadczce usugi w zakresie regeneracji, pielgnacji i upikszania ciaa;6)zakadach odnowy biologicznej rozumie si przez to zakady wiadczce usugi wzakresie regeneracji ciaa poprzez wiczenia fizyczne, nawietlanie, opalanie, masa, oddziaywanie suchym lub wilgotnym, gorcym powietrzem oraz zabiegi relaksujce;7)zakadach tatuau rozumie si przez to zakady wiadczce usugi polegajce na wprowadzaniu barwnikw do skry lub luzwek.3.1.Zakad, o ktrym mowa w 1 pkt 1, powinien by zlokalizowany w odrbnym budynku lub lokalu albo stanowi wyodrbnion cz budynku lub lokalu.2.Wejcie do zakadu stanowicego wyodrbnion cz budynku lub lokalu: 1)moe by wsplne dla wszystkich jego uytkownikw i prowadzi z drg komunikacji oglnej;2)nie moe prowadzi przez pomieszczenia, w ktrych nie s wiadczone usugi.3.W zakadzie wydziela si: 1)pomieszczenia, w ktrych s wiadczone usugi;2)szatni i poczekalni dla osb korzystajcych z usug;3)pomieszczenia sanitarnohigieniczne dla osb korzystajcych z usug i zatrudnionych w zakadzie;4)pomieszczenie lub miejsce do przechowywania sprztu do utrzymania czystoci;5)pomieszczenie lub szafy do przechowywania preparatw kosmetycznych oraz czystej i brudnej bielizny;6)miejsce na pojemniki, w ktrych s gromadzone odpady.4.Pomieszczenia w zakadzie, w ktrych s wiadczone usugi, powinny mie powierzchni umoliwiajc takie rozmieszczenie, zainstalowanie i uytkowanie stanowicych jego wyposaenie urzdze i sprztu, ktre zapewni waciwe wiadczenie usug.5.ciany przy umywalkach i zlewach w pomieszczeniach, w ktrych s wiadczone usugi, pokrywa si do wysokoci co najmniej 1,6 m nienasikliwym materiaem, atwo zmywalnym i odpornym na dziaanie wilgoci oraz rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2.6.Zakad powinien by przyczony do instalacji wodocigowej i kanalizacyjnej lub korzysta z wasnego ujcia wody.7.Do zakadu doprowadza si ciep i zimn wod lub instaluje w nim urzdzenia suce do podgrzewania wody.8.cieki ze wszystkich urzdze sanitarnych, do ktrych jest doprowadzona woda, s odprowadzane do instalacji kanalizacyjnej.4.W zakadzie dopuszcza si: 1)sprzeda, w wydzielonym pomieszczeniu lub miejscu, artykuw fryzjerskich, kosmetykw oraz wyrobw perukarskich;2)podawanie lub sprzeda napojw bezalkoholowych, przy zachowaniu warunkw okrelonych w przepisach o warunkach zdrowotnych ywnoci i ywienia.5.Pastwowy powiatowy inspektor sanitarny moe, w przypadku zakadu stanowicego wyodrbnion cz budynku lub lokalu, wyrazi zgod na korzystanie z ustpu znajdujcego si w innej czci budynku lub lokalu, w odlegoci nie wikszej ni 75 m od zakadu, jeeli dojcie do tego ustpu odbywa si drogami komunikacji wewntrznej.6.1.Szatnie dla osb zatrudnionych w zakadzie wyposaa si w szafki, w ktrych przechowuje si oddzielnie odzie wasn, robocz lub ochronn.2.Czyst bielizn, odzie robocz lub ochronn przechowuje si w przeznaczonych do tego celu szafkach, oddzielnych i odpowiednio oznakowanych.3.Brudn bielizn oraz odzie robocz lub ochronn przechowuje si w wydzielonym pomieszczeniu lub miejscu, w przeznaczonych do tego celu, zamknitych i odpowiednio oznakowanych pojemnikach.4.Pojemniki z brudn bielizn oraz odzie robocz lub ochronn po napenieniu niezwocznie usuwa si poza zakad.7.1.Pranie brudnej bielizny i odziey roboczej lub ochronnej powinno odbywa si poza zakadem.2.Dopuszcza si pranie brudnej bielizny i odziey roboczej lub ochronnej w zakadzie, jeeli posiada on odrbne pomieszczenie na pralni, speniajce wymagania okrelone wprzepisach o warunkach technicznych budynkw.8.W zakadzie jednostanowiskowym miejsce do: 1)spoywania posikw przez osoby zatrudnione w zakadzie,2)przechowywania odziey moe znajdowa si w wydzielonej czci pomieszczenia, w ktrym s wiadczone usugi.9.Niedopuszczalne jest: 1)palenie w zakadzie wyrobw tytoniowych poza miejscami wyranie wyodrbnionymi w tym celu;2)wprowadzanie zwierzt do zakadu.10.1.Do wykonywania zabiegw uywa si wycznie technicznie sprawnych narzdzi i urzdze oraz preparatw o aktualnym terminie wanoci i zaleconym steniu.2.Do dezynfekcji uywa si rodkw dopuszczonych do obrotu.11.1.Narzdzia przechowuje si w warunkach zabezpieczajcych je przed zanieczyszczeniem lub uszkodzeniem.2.Narzdzia lub ich czci, ktrych stosowanie: 1)nie powoduje naruszenia cigoci tkanek, po kadym uyciu dokadnie czyci si, myje i dezynfekuje;2)powoduje naruszenie cigoci tkanek, po kadym uyciu poddaje si dezynfekcji, anastpnie myje i sterylizuje.3.Narzdzia wykonane z materiaw, uniemoliwiajcych poddanie ich sterylizacji, dezynfekuje si przy uyciu rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2.4.Niedopuszczalne jest wielokrotne uywanie narzdzi przeznaczonych do jednorazowego uytku.5.Narzdzia jednorazowego uytku uywane przy wiadczeniu usug, powodujce naruszenie cigoci tkanek, bezporednio po uyciu odkada si do zamykanych, szczelnych pojemnikw o nienasikliwych cianach.12.Narzdzia wielorazowego uytku naruszajce cigo tkanek poddaje si sterylizacji lub dezynfekuje przy uyciu rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2.

13.1.Preparaty kosmetyczne wykorzystywane przy wiadczeniu usug przechowuje si, w oryginalnych opakowaniach, w sposb chronicy je przed utrat ich waciwoci.2.Jeeli preparat kosmetyczny jest przechowywany w opakowaniu innym ni oryginalne, na opakowaniu tym umieszcza si etykiet zawierajc nazw preparatu, jego wytwrc oraz termin, do ktrego moe by uyty.3.Na pojemnikach zawierajcych roztwr preparatw kosmetycznych i rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2, umieszcza si etykiet zawierajc: 1)nazw preparatu lub rodka;2)dat przygotowania roztworu;3)termin, do ktrego moe by uyty;4)imi i nazwisko osoby przygotowujcej roztwr.4.Niedopuszczalne jest stosowanie preparatw kosmetycznych nie speniajcych wymaga okrelonych w przepisach o kosmetykach oraz o substancjach i preparatach chemicznych.14.Pomieszczenie lub miejsce do przechowywania sprztu do utrzymania czystoci wyposaa si w zamontowany na wysokoci 0,5 m od podogi zlew, z tym e w zakadach, w ktrych znajduj si nie wicej ni 3 stanowiska, dopuszcza si wydzielenie miejsca wyposaonego w zawr ze zczk do wa oraz wpust podogowy z syfonem.15.Przedmioty stanowice wyposaenie zakadu, w szczeglnoci meble, powinny mie gadk, nie wchaniajc kurzu i wody powierzchni, odporn na uszkodzenia mechaniczne i dziaanie rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2.16.1.Tamponw, patkw, gazikw z waty, ligniny i rcznikw papierowych, zwanych dalej materiaami, uywa si jednorazowo.2.Materiay uywane w czasie wiadczenia usug mogcych powodowa naruszenie cigoci tkanek przechowuje si w opakowaniach, na ktrych umieszcza si etykiet zawierajc dat ich sterylizacji.3.W czasie wiadczenia usug mogcych powodowa naruszenie cigoci tkanek uywa si wycznie jaowych materiaw, ktre przechowuje si oddzielnie w opakowaniach sterylizacyjnych, zabezpieczajcych je przed wtrnym skaeniem.17.1.W zakadzie ustala si instrukcj postpowania z odpadami.2.Odpady powinny by gromadzone w pojemnikach zamykanych, zaopatrzonych wworki foliowe.3.Pojemniki, o ktrych mowa w ust. 2, umieszcza si w kadym pomieszczeniu zakadu, gdzie s wiadczone usugi.4.Zuyte materiay, ktre mogy ulec zanieczyszczeniu krwi lub wydzielinami, gromadzi si w oznakowanych, przeznaczonych do tego celu pojemnikach lub w workach foliowych.18.1.W zakadach, o ktrych mowa w 1 pkt 1 lit. ac, wyrb peruk, zabiegi kosmetyczne oraz tatuau odbywaj si w wydzielonych pomieszczeniach wyposaonych w umywalki z doprowadzon ciep i zimn wod.2.Przy wiadczeniu usug uywa si wycznie czystej bielizny.3.Pracownicy zatrudnieni w zakadzie nosz czyst odzie robocz lub ochronn, wykonan z materiaw umoliwiajcych jej dezynfekcj.19.1.W zakadzie fryzjerskim wydziela si stanowisko do mycia i farbowania wosw wyposaone w umywalk z doprowadzon ciep i zimn wod.2.Przed wiadczeniem usug wyroby perukarskie lub wosy naturalne przeznaczone do tych wyrobw myje si przy uyciu rodkw przeznaczonych do tego celu.20.W zakadach kosmetycznych, w ktrych stosuje si preparaty kosmetyczne powodujce zewntrzne zanieczyszczenie ciaa, wydziela si azienk wyposaon w natrysk, misk ustpow oraz umywalk, dostpn bezporednio z pomieszczenia, w ktrym s wiadczone usugi.21.1.W zakadzie, w ktrym s wiadczone usugi w zakresie pedicure, wydziela si stanowisko o powierzchni co najmniej 6 m2, odizolowane od innych stanowisk.2.Stanowisko, o ktrym mowa w ust. 1, wyposaa si w: 1)brodzik do moczenia ng z biec ciep i zimn wod lub2)przenony brodzik do moczenia ng, ktry myje si i dezynfekuje po kadym uyciu.22.Do przekuwania ciaa stosuje si wycznie pistolety, w ktrych elementy majce kontakt z ciaem s jaowe.23.1.W zakadach odnowy biologicznej, w ktrych znajduj si pomieszczenia do wicze fizycznych, masau wodnego lub sauny, wydziela si szatnie.2.W szatniach, o ktrych mowa w ust. 1, oprcz pomieszczenia do przechowywania odziey wydziela si pomieszczenie sanitarne, ktre powinno by: 1)dostpne bezporednio z pomieszczenia do przechowywania odziey;2)wyposaone co najmniej w:a)1 natrysk dla 10 osb,b)1 umywalk dla 10 osb,c)1 ustp.3.Powierzchni w pomieszczeniu do przechowywania odziey dostosowuje si do maksymalnej liczby osb korzystajcych z usug wiadczonych w zakadzie, przy czym powierzchnia ta powinna wynosi nie mniej ni 0,5 m2 wolnej powierzchni podogi na osob.4.Pomieszczenie, o ktrym mowa w ust. 3, wyposaa si w miejsca do siedzenia oraz w szafki lub wieszaki na odzie, oddzielne dla kadego korzystajcego z usug wiadczonych w zakadzie.5.W przypadku zorganizowania w zakadzie, o ktrym mowa w ust. 1, wsplnych wicze dla kobiet i mczyzn wydziela si osobne szatnie dla kobiet i mczyzn.6.Dopuszcza si zorganizowanie wsplnego pomieszczenia do przechowywania odziey w przypadku wydzielenia co najmniej jednej kabiny do przebierania.7.Dopuszcza si korzystanie z ustpu znajdujcego si w pomieszczeniu, o ktrym mowa w ust. 2, jeeli ustp ten jest dostpny take z drg komunikacji oglnej.24.1.Pomieszczenia do wicze fizycznych wyposaa si w klimatyzacj lub wentylacj mechaniczn, o wydajnoci zapewniajcej przepyw powietrza zewntrznego w iloci co najmniej 50 m3/godz. na jedn osob, przy uwzgldnieniu maksymalnej liczby osb korzystajcych z usug wiadczonych w zakadzie.2.W siowniach ilo powietrza, o ktrej mowa w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 100 m3/godz. na jedn osob.3.W pomieszczeniu solarium, masay mokrych oraz w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si natryski i anie parowe, instaluje si wentylacj mechaniczn nawiewno-wywiewn, podcinieniow.4.Materace do wicze w zakadach odnowy biologicznej powinny by wykonane z materiau atwo zmywalnego, odpornego na dziaanie rodkw, o ktrych mowa w 10 ust. 2.

25.1.Urzdzenie do opalania oraz stanowisko do masau suchego umieszcza si wwydzielonym pomieszczeniu lub miejscu, osonitym ciankami o wysokoci co najmniej 2m.2.Pomieszczenie lub miejsce, o ktrych mowa w ust. 1, wyposaa si w: 1)zasobnik z rcznikami jednorazowego uytku;2)rodki dezynfekcyjne;3)szafk lub wieszak na odzie osb korzystajcych z usug.3.W solarium umieszcza si ka lub kabiny do opalania wyposaone w nawiew powietrza i regulacj ich parametrw.4.ko lub kabin do opalania po kadym uyciu dezynfekuje si, a informacj o wykonaniu tej czynnoci umieszcza si w widocznym miejscu.26.1.Osoby korzystajce z masau wodnego, ani parowych i natryskw powinny posiada ochraniacze na stopy.2.W pomieszczeniu masau wodnego, ani parowej i w pomieszczeniu natryskw instaluje si wpusty podogowe oraz zawory ze zczk do wa.3.Przepyw wody dla jednego sitka natryskowego powinien wynosi co najmniej 40 l na osob.4.W pomieszczeniu masau przy stanowisku do masau instaluje si umywalk, dozownik myda w pynie oraz umieszcza si rczniki jednorazowego uytku.5.W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 2, nie stosuje si podestw.27.1.Osobom korzystajcym z sauny zapewnia si oddzielne przebieralnie.2.W zakadzie, w ktrym znajduj si pomieszczenia sauny, wydziela si pomieszczenie sanitarne, skadajce si co najmniej z jednego natrysku, umywalki i ustpu.3.Dopuszcza si korzystanie przez osoby, o ktrych mowa w ust. 1, z innych przebieralni i pomieszcze sanitarnych, jeeli znajduj si w ssiedztwie sauny.28.1.W zakadzie odnowy biologicznej organizuje si pomieszczenie lub miejsce do wypoczynku dla osb korzystajcych z usug tego zakadu.2.W pomieszczeniu do wypoczynku przy saunie zapewnia si co najmniej 2 wymiany powietrza na godzin.29.Warunki wiadczenia usug w zakadach dziaajcych w dniu wejcia w ycie rozporzdzenia bd dostosowane, w terminie dwch lat od tego dnia, do wymaga okrelonych w rozporzdzeniu.30.Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 3 miesicy od dnia ogoszenia.

Miejsce, w ktrym bdziemy przyjmowa klientw musi rwnie spenia wymogi BHP zakad w ktrym wykonywane s zabiegi masau powinien dysponowa ciep i zimn wod. Nie jest istotne czy jest on podczony do instalacji wodocigowej czy posiada swoje ujcie. Przy kadej umywalce oraz zlewie ciana wok powinna by pokryta do wysokoci co najmniej 1,6m atwo zmywalnym i odpornym na dziaanie wilgoci czy innych rodkw materiaem . Kady klient i pracownicy powinni mie zagwarantowany dostp do toalety oraz miejsca, gdzie swobodnie mona umy rce i zaatwi fizjologiczne potrzeby. Odlego toalety od miejsca wykonywanego zabiegu nie moe by wiksza ni 75m, oraz droga prowadzca do toalety musi przebiega tylko i wycznie wewntrz budynku w ktrym znajduj si salon masau .W gabinecie w ktrym wykonuj si zabiegi na cae ciao musi si znajdowa natrysk, miska ustpowa oraz umywalka. Bardzo wane by dostp do tak wyposaonego miejsca by moliwy bezporednio z pomieszczenia w ktrym odbywa si zabieg. Wane jest rwnie aby gabinet posiada osobne pomieszczenie na sprzt i rodki czystoci, a take specjalnego pomieszczenia lub usytuowania, w ktrym przechowywa bdziemy preparaty kosmetyczne, czyst oraz brudn bielizn i odrbnie pojemniki na zuyte odpady. eby penoprawnie mc otworzy gabinet masau trzeba posi zgod Wojewdzkiego Inspektora Sanitarnego, a odbioru lokalu dokonuje SANEPID.

2.3 Bezpieczestwo i higiena pracy

UWAGI OGLNE

1. Do pracy w salonie masau moe by dopuszczona osoba, ktra posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskaza zdrowotnych.2. Salon w ktrym wykonuje si masau powinien by wyposaony w: specjalne miejsca lub szafy do przechowywania rodkw dezynfekujcych, wyrobw kosmetycznych, oraz czystej i brudnej bielizny, dwie oddzielne szafki na ubrania pracownicze oraz prywatne, pojemniki na odpady, ustawiane w kadym pomieszczeniu, w ktrym s wiadczone usugi, apteczk pierwszej pomocy.

HIGIENA I BEZPIECZESTWO PRACY MASAYSTY

PACJENT: Powinien mie umyt, czysta i such skr, Powinien by w dobrej kondycji zdrowotnej ( nie by przezibiony ) zabieg winien by wykonywany min. 2-3 h po posiku z ok. 15-30 min.okresem wypoczynku.

MASAYSTA: Powinien charakteryzowa si wysoka kultur osobist, By skupiony na swojej czynnoci, Mie donie osuszone, czyste bez zadranie, krtko obcite paznokcie, By bez adnej biuterii i zegarka, Mie ubranie wygodne niekrpujce ruchw, buty stabilne, Posiada powinien czyste przecierado do okrycia i pooenia pacjenta, postawa ciaa masaysty: stabilne obcienie stp , miednica nieco obniona (obniony rodek cikoci ciaa), krgosup wycignity rozluniony, biodra wychylone

NA STANOWISKACH PRACY ZABRANIA SI:

01. Obsug urzdze, sprztu, narzdzi bez wczeniejszego zapoznania si z instrukcj producenta i instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy.02. Wielokrotnego uywania narzdzi przeznaczonych tylko do jednorazowego uytku. 3. Dopuszczenia, aby urzdzenia, aparaty, narzdzia byy uruchamiane przez osoby postronne w szczeglnoci klientw zakadu.

WSZYSKIE CZYNNOCI DO WYKONANIA PRZED ROZPOCZCIEM PRACY

1. Naley sprawdzi kompletno wyposaenia technicznego stanowiska w miejscu pracy, oraz stan przewodw zasilajcych poszczeglne urzdzenia.2. Naley zapewni wystarczajc du powierzchni do atwego poruszania si z elementami wyposaenia stanowiska w miejscu pracy, oraz takie ich ustawienie, by znajdoway si w zasigu rk, bez potrzeby przyjmowania wymuszonych pozycji.3. Zapewni prawidowe owietlenie stanowiska w miejscu pracy.

CZYNNOCI PO ZAKOCZENIU PRACY KTRE TRZEBA WYKONA1. Uywane urzdzenia naley wyczy , zasilane energi elektryczn.2. Elementy stou roboczego, leanek, urzdze aparatury naley oczyci i zdezynfekowa 3. Oczyci zajmowane stanowisko pracy, usun zbdne odpady i wykona pozostae czynnoci porzdkowe.

POSTPOWANIE W SYTUACJACH NIETYPOWYCH

a) poar naley postpowa zgodnie z instrukcj ppo., w tym: wyczy zasilanie wszystkich urzdze elektrycznych, wyprowadzi wszystkich klientw z zakadu, uy podrcznego sprztu ppo. ktry znajduj si w salonie , powiadomi stra poarn jeeli zachodzi taka potrzeba, powiadomi pracodawc (kierownika zakadu );

b) wypadek naley postpowa zgodnie z instrukcj postpowania w sytuacji zaistnienia wypadku, w tym: udzieli wszelkiej pomocy osobie poszkodowanej, wezwa pogotowie ratunkowe jeeli zachodzi taka konieczno, powiadomi pracodawc (kierownika zakadu),

c) wszelkie uszkodzenia (awarie) elektryczne czy mechaniczne urzdze w razie wtpliwoci co do ich bezpiecznego i prawidowego uytkowania naley postpowa w nastpujcy sposb: wyczy urzdzenie z sieci, powiadomi pracodawc (kierownika).

W razie jakiego zagroenia wane jest poinformowanie sub ratunkowych ktrych telefony powinny by w widocznym miejscu

Wane telefony do sub ratunkowych w Polsce :

Pogotowie ratunkowe 999Stra Poarna 998Policja 997lub alarmowy 112

2.4 Wyposaenie gabinetu zabiegowego

Gabinet masau to nie jest tylko miejsce pracy, ale miejsce w ktrym klient pragnie si zrelaksowa i odpry . Odpowiednio dobrany wystrj i wyposaenie powinny stwarza atmosfer wypoczynku , relaksu , gbokiego odprenia fizycznego jak i psychicznego. Waciwie urzdzony gabinet masau powinien skada si z kilku pomieszcze takich jak :

Poczekalnia dla klientw wraz z szatni Jednego lub kilku pomieszcze do wykonywania masau Pokoju socjalnego dla pracownikw

Stanowiska zabiegowe naley sytuowa w bezpiecznej odlegoci od urzdze uziemionych takich jak kaloryfery , przewody gazowe , rury wodocigowe . Podoga powinna by wyoona izolujcym materiaem antypolizgowym . Owietlenie w gabinetach powinno emitowa wiato emitujce fale zblione do wiata dziennego . Wentylacja w pomieszczeniach powinna by z moliwoci regulowania temperatury .

Gabinet do masau powinien by wyposaony w :

St do masau ( z moliwoci regulowania wysokoci od 490 do 1010 mm w zalenoci do potrzeb terapeuty o dugoci i szerokoci okoo 2020 x 690 mm ) Waeczki i poduszki do poprawy komfortu w czasie zabiegu Kabin natryskow Leank do odpoczynku po zabiegu Materiay ktre zostay uywane w czasie wykonywania usug mogcych powodowa naruszanie cigoci tkanek , przechowuje si je w specjalnych opakowaniach z etykiet na ktrej jest data ostatniej sterylizacji meble znajdujce si w zakadzie powinny mie gadk powierzchni, odporn na uszkodzenia mechaniczne i dziaanie rodkw dezynfekcyjnych Szafk na czyst bielizn zabiegow Szafk na preparaty do zabiegu takie jak rodki polizgowe , talk , oliwka , preparaty odywcze stosowane przy pielgnacji caego ciaa Kosz na mieci i kosz na brudn bielizn Umywalk z ciep i zimn wod ( na cianie obok umywalki obowizuj kafelki do wysokoci 1,6 m) Dozownik z mydem rodki antyseptyczne Papierowe rczniki jednorazowego uytku

(fot. nr 3 ) St do masau. (fot. nr. 4 stoy do masau)

2.5 Higiena pracy z klientem

Higiena jest niezbdnym i koniecznym elementem prawidowej pracy w gabinecie masau . Tylko specjalnie dobrane artykuy jednorazowego uytku i konsekwentnie realizowany program higieny umoliwia bezpieczne wykonanie usugi i eliminuje ryzyko zakaenia, zarwno klientowi poddanego zabiegom jak i terapeucie wykonujcemu zabieg. Korzystanie z gabinetw masau staje si coraz czciej spotykan form relaksu, gdzie klient pragnie zapomnie o stresach dnia codziennego. Sterylno i higiena to najwaniejsze kryteria jakie musi spenia gabinet masau . Na ryzyko zakaenia w trakcie wykonywania zabiegw polegajcych na pielgnacji ciaa naraeni s zarwno pracownicy wykonujcy zabiegi jak i klienci korzystajcy z takich usug. Bezporedni kontakt zakaonej krwi z bon luzow czy nawet z maym obszarem uszkodzonej skry w wyniku np. skaleczenia osoby ktra jest zdrowa moe spowodowa przedostanie si do organizmu i rozwj w nim ywego biologicznego czynnika chorobotwrczego. [footnoteRef:19] [19: Nowicka D.: Choroby ojotokowe skry, wyd. Kosmed Wrocaw 2011 str. 101]

Do takich zakae nale zakaenia wirusem HIV ( human immunodeficiency virus - wirus zespou nabytego braku odpornoci )HBV (hepatitis B virus wirus zapalenia wtroby typu B )HCV (hepatitis C virus wirus zapalenia wtroby typu C )Lub inne .Trzeba jednak pamita, e nie zawsze takie ryzyko bywa dostrzegalne oraz nie zawsze sam klient jest wiadomy, i moe by nosicielem wirusa.

Kady pracownik gabinetu masau powinien zdawa sobie spraw z wykonywanego zawodu i szczeglnych zagroe jakimi jest naraony w pracy . Do ochrony personelu i klientw w salonach masau zalicza si :

Dezynfekcja narzdzi i sprztu Praniu bielizny zabiegowej Myciu i odkaaniu rk

Higiena rk to najprostszy i zarazem najtaszy sposb zapobiegania zakaeniom w gabinecie. Do elementw higieny rk zalicza si : mycie, dezynfekcja, pielgnacja . Wszystkie one maj duy wpyw na jako procesu dbania o higien. Trzeba jednak pamita e samo mycie rk nie zapobiega zakaeniom. Aby skutecznie zapobiega wszelkim zakaeniom rce naley dokadnie dezynfekowa . Dezynfekcja higieniczna to proces ok 30 sekund i zmniejsza ilo drobnoustrojw do bezpiecznego minimum . Wane jest prawidowe wcieranie rodkw dezynfekcyjnych we wszystkie powierzchnie doni a do momentu cakowitego wchonicia preparatu w skr.

Kade ujcie wodne musi by wyposaone w :

Preparat do dezynfekcji Dozownik na mydo Dozownik na preparat do pielgnacji Podajnik na rczniki jednorazowe

Mydo , jak i preparat do dezynfekcji , oraz preparat do pielgnacji musz mie rami dozujce ktre umoliwia dozowanie pynu bez koniecznoci uycia doni a korzystajc z okci ( dozowniki okciowe )Kady ze rodkw czystoci powinien znajdowa si w osobnym jednorazowym pojemniku , tak aby nie mie kontaktu wtrnego ze rodkami czystoci. Nie powinno dolewa preparatw do higieny rk dlatego e w pojemnikach i dozownikach mog tworzy si biofilmy bakteryjne i zawarto tych pojemnikw moga by sta si rdem zakae.Pyny stosowane w gabinecie nie powinny zawiera konserwantw , barwnikw bd substancji zapachowych . Te wszystkie dodatki s alergenami i mog by rdem podranieW dezynfekcjach powierzchni majcych bezporedni kontakt z klientem np. kabiny do opalania , wanny , brodziki, stoliki podrczne , tacki na narzdzia wane jest aby byy dezynfekowane po kadym kliencie .Preparaty w sprayu gwnie wykorzystywane s do powierzchni odpornych na dziaanie alkoholu . Mona te uywa specjalnych chusteczek nasczonych alkoholem .W czyszczeniu powierzchni wraliwych na dziaanie alkoholi naley stosowa rodki myjco-dezynfekujco bezalkoholowe , lub o niskiej zawartoci alkoholu nie wikszej ni 10 % .Ubrania personelu , rczniki , peleryny , powinny by prane w rodkach piorco-dezynfekujcych .na terenie zakadu w wydzielonym na pralk automatyczn miejscem , a take po wszystkich czynnociach pakowane do foliowego worka i szczelnie zamknite .

Postpowanie z odpadami .Zakady produkujce odpady , w tym rwnie po zabiegowe powinny posiada umow na odbir odpadw niebezpiecznych w tym : zuyte jednorazowe narzdzia , tampony, waciki . Niebezpieczne odpady powinny by zbierane w specjalnie oznakowanych sztywnych pojemnikach ktre s nieprzemakalne . Zakad powinien mie podpisan umow z odbiorc odpadw na wywz ich

Dezynfekcja rk powinna by przeprowadzona

Przed kontaktem z klientem/pacjentem a take po wykonanym zabiegu Przed zabiegami ktre mog narusza warstw skrn np.. tatua , bd kolczykowaniem Wykonaniem makijau permanentnego Manicure i pedicure

Dezynfekcj wykonuje si preparatem alkoholowym bezbarwnym w formie sprayu poprzez spryskanie powierzchni przed zabiegiem a pniej odczekaniu ok 15 min do cakowitego wyschnicia .

Dezynfekcja i sterylizacja narzdzi

Dezynfekcja to czynno w ktrej niszczy si formy wegetatywne drobnoustrojw . Sterylizacja niszczy spory ( przetrwalniki ) natomiast dezynfekcja nie niszczy ich .Najlepsz wic metod utrzymania porzdku byo by stosowanie narzdzi jednorazowego uytku . Lecz nie wszystkie z zabiegw mona wykona przy uyciu narzdzi jednorazowych.Wszystkie narzdzia i przedmioty wielokrotnego uytku , suce do zabiegw ktre mog narusza cigo tkanek , majce kontakt z krwi , bon luzow oraz innymi pynami ustrojowymi . Bezwzgldnie musz podlega sterylizacji w autoklawie . Kady proces sterylizacji w autoklawie powinien by skontrolowany chemicznym testem kontroli sterylizacji a raz w miesicu naley dokona kontroli procesu biologicznym testem . Wyniki testw naley przechowywa aby w razie kontroli do okazania . Narzdzia w opakowaniach nie musz od razu po procesie sterylizacji zosta uyte mog w nich pozosta nawet przez kilka miesicy . Kadego pracownika obowizuj badania profilaktyczne okresowe i wpis do ksieczki pracowniczej bezwzgldnie wymagane przez sanepid [footnoteRef:20] [20: Nowicka D.: Choroby ojotokowe skry, wyd. Kosmed Wrocaw 2011 str. 102]

( rys. 5) autoklaw do sterylizacji 3. Masa reakcje fizjologiczne

3.1 Dziaanie masau na organizm czowieka

Masa polega na mechanicznym odksztaceniu si tkanek masowanych aby wywoa w nich odczyn o dziaaniu terapeutycznym , zgodnego z oczekiwaniami osoby masowanej .Masa wpywa na organizm czowieka na kilka sposobw . W pierwszej kolejnoci mona stwierdzi e masa oddziauje lokalnie w sposb bezporedni w miejscu wystpowania zmian chorobowych .Cz reakcji o dziaaniu lokalnym , bdzie polegaa na bezporednim wrcz mechanicznym dziaaniu na tkanki , oraz cz bdzie powstawaa jako reakcje porednie w drodze chemicznej a take odruchowej. Reakcje porednie mog wywoa rne skutki w tkankach i narzdach odlegych i w wielu przypadkach prowadz do reakcji oglnych . Masa wic moe dziaa na nastpujce tkanki i ukady : Tkank skrn , tkank miniow , tkank kostn i chrzstn , ukad oddechowy , ukad krwionony i limfatyczny , ukad nerwowy , a take na przemian materii . Podsumowujc naley stwierdzi , e nie mona wykona masau , ktry oddziaywaby na jeden rodzaj tkanki . Kada nawet najmniejsza czynno wywoa cay szereg reakcji ze strony wszystkich tkanek , i ukadw . Odpowiedni dobr techniki masau spowodowany chci oddziaywania na wybrany rodzaj tkanki , zawsze bdzie powodowa reakcje uoglnion wzgldem caego organizmu . [footnoteRef:21] [21: Kasprzak W.: , Makowska A.: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej, wyd. PZWL Warszawa 2010. str.151]

3.2 Fizjologiczne reakcje na poszczeglne ukady organizmu .

3.2.1 Tkanka skrna

Skra pokrywa nasze ciao , chroni wntrze organizmu przed drobnoustrojami , oraz urazami mechanicznymi , chemicznymi , termicznymi , wietlnymi . W skrze znajduj si liczne receptory ktre rejestruj bodce wywierane na organizm z zewntrz . Skra peni te rwnie role informacyjn w postaci zmian skrnych takich jak : zmiany temperatury , obrzmienia , nadmierna potliwo lub sucho skry , zmiany zapalne itp. . Skra dostarcza nam informacji zwrotnej o rozlegoci i intensywnoci procesu chorobowego , przede wszystkim dziki patologicznym reakcj naczyniowym charakteryzujcymi si intensywnym odczynem skrnym ju po kilku gaskaniach Powok wspln tworzy : naskrek , skra waciwa , tkanka podskrna. [footnoteRef:22] [22: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 str. 93]

Naskrek

Naskrek tworzy pi warstw rnicych si od siebie ksztatem , wielkoci , oraz budow

Warstwa podstawna , inaczej warstwa rozrodcza . Warstwa najgbiej pooona i zawierajca komrki wytwarzajce barwnik skry melanin Warstwa kolczysta, warstwa stanowica najgrubsz cz naskrka . Komrki tej warstwy do siebie nie przylegaj , a w wskich przestrzeniach pomidzy komrkami kry substancja biakowa speniajca rol odywcz Warstwa ziarnista, warstwa w ktrej zaczynaj si procesy rogowacenia komrek Warstwa jasna, komrki w warstwie jasnej wypenione s filamentami keratynowymi, oraz w przestrzeniach midzy komrkami znajduj si substancja biakowa. Warstwa zrogowaciaa, najbardziej zewntrzna warstwa naskrka . Zawiera tylko i wycznie martwe pytki rogowe w postaci usek uoonych rwnolegle do powierzchni naskrka, ktre utraciy jdro komrkowe Warstwa posiada biaka keratynowe ktre cz komrki tworzc powok odporn na dziaanie sabych kwasw i zasad i wody .

( rys. 6 ) warstwy naskrka budowa histopatologiczna

Skra waciwa

Skra waciwa zbudowana jest z tkanki cznej i elementw komrkowych . Stanowi podoe dla naskrka . W skrze waciwej wystpuj gruczoy potowe i ojowe , mieszki wosowe , zakoczenia nerww czuciowych , naczynia krwionone i limfatyczne. Skr waciw tworz dwie warstwy : warstwa siateczkowata , oraz warstwa brodawkowa .

Warstwa brodawkowa, znajduj si pod naskrkiem i jest zbudowana z zwizanej luno tkanki cznej . Znajduj si w niej brodawki ktre zawieraj wiele naczy krwiononych.

Warstwa siateczkowata, charakteryzuj si bardziej zbit struktur tkanki cznej . Znajduj si w niej mieszki wosowe , a take gruczoy potowe i ojowe .

Tkanka podskrna

Tkanka ktra zbudowane jest z tkanki cznej wknistej w ktrej midzy wknami znajduj si skupienia komrek tuszczowych . Nie ma wyranej granicy pomidzy tkank podskrn a skr waciw . Tkanka ma waciwoci termoizolacyjne , oraz stanowi zapas energii , ktry organizm wykorzystuje w razie potrzeby . Znajduj si w niej liczne naczynia krwionone , fragmenty gruczow potowych , zakoczenia nerwowe .[footnoteRef:23] [23: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008, str.93 - 100]

Receptory skrne

Skra bogata jest w wiele receptorw ukadu nerwowego , ktre rejestruj rodzaj i nasilenie bodca zewntrznego, oraz stany chorobowe wewntrzne . Wikszo z receptorw jest przystosowana do odbioru bodcw jednego rodzaju . Nazywa si je ze wzgldu na specyficzn budow kolbami lub ciakami .

Wyrniamy :

Kolby kocowe Krausego reagujce na zimno , Ciaka dotykowe Meissnera reagujce na dotyk, Ciaka blaszkowe Paciniego (Veter-Paciniego) ktre reaguj na ucisk, Ciaka zmysowe Ruffiniego reagujce na ciepo , Oraz nagie zakoczenia nerwowe ktre przewodz bodce blowe z uszkodzonych tkanek obszaru skry,

Masa w sposb mechaniczny powoduje e obumare komrki z warstwy rogowej naskrka zostaj usunite , oraz zostaj udronione ujcia gruczow potowych i ojowych . Podstawowym ogniwem odbioru bodcw zewntrznych jest zmys dotyku . Dotyk powoduje stymulacje zakocze nerww czuciowych w skrze a zwaszcza mechanoreceptorw i termoreceptorw . W czasie masau rozciganie i ugniatanie powok skrnych poprawia ich elastyczno a w szczeglnoci fibroblasty ktre s wraliwe na oddziaywanie tych si , s stymulowane do produkcji kolagenu . Masa w obrbie skry powoduj zwikszone mikrokrenie objawiajce si zaczerwienieniem , przyspiesza metabolizm , oraz tym samym poprawia odywienie skry . Masa rwnie uatwia wprowadzanie do powok skrnych substancji czynnych . Naruszanie warstwy rogowej naskrka w czasie wykonywanego masay uatwia wnikanie rnych substancji przez naskrek , a przekrwienie tkanek i przyspieszony metabolizm penetracje substancji do tkanek lecych gbiej .

3.2.2 Ukad miniowy

Tkanka miniowa zbudowana jest z komrek charakteryzujcych si rn struktur mikroskopow. Dlatego w ukadzie miniowym jest podzia na tkank gadk , sercow , poprzecznie prkowan . Tkanka miniowa ma zdolno wykonywania skurczu , dziki czemu ksztat komrki si zmienia . Komrka staj si grubsza i krtsza .[footnoteRef:24],[footnoteRef:25] [24: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 75- 88] [25: Traczyk W.: Fizjologia czowieka w zarysie, wyd. PZWL Warszawa 2007]

Tkanka miniowa gadka

Tkanka posiada komrki wyduone, wrzecionowatego ksztatu , posiadajce pojedyncze jdro i gadk sarkoplazme cytoplazm komrek miniowych . Tkanka miniowa gadka wchodzi w skad budowy naczy krwiononych i cian narzdw wewntrznych . Jej czynnoci kieruj ukad nerwowy autonomiczny ktry jest niezaleny od naszej woli , za porednictwem dwch mediatorw : noradrenaliny i acetylocholiny . Acetylocholina wydzielana jest na zakoczeniach neuronw ukadu przywspczulnego i na minie gadkie dziaa gwnie rozkurczowo . Noradrenalina natomiast wydzielana jest na zakoczeniach neuronw zazwojowych , ktre nale do ukadu wspczulnego i wikszoci mini gadkich organizmu wywouje skrcz . Oba mediatory dziaaj rwnoczenie i stale , na zmienianym poziomie i stan napicia mini gadkich jest skutkiem ich antagonistycznej pracy . Innym mechanizmem regulujcym napicie mini gadkich jest tak zwany miogenny automatyzm, ktry jest podtrzymywany przez rozciganie naczy. Technika rozcierania w masau powoduje rozdrabnianie produktw przemiany materii i zogw pozapalnych , oraz powoduje szybszy rozpad uszkodzonych komrek , z ktrych s uwalniane hormony tkankowe .Sprzyja to rwnie wydzielaniu histaminy z komrek tucznych. Wszystko to powoduje obnienie napicia mini gadkich naczy i tworzy tak zwany wpyw poredni masau zmuszajc ukad wegetatywny do uruchomienia procesw wyrwnujcych zaburzenie . Z kolei mocny masa powoduje rozcignicie naczy uruchamiajc mechanizm miogennego automatyzmu , ktry powoduje podwyszone napicie mini gadkich . Tak dochodzi do wpywu bezporedniego masau na minie gadkie .

Misie sercowy

Misie sercowy czy cechy tkanki miniowej gadkiej i poprzecznie prkowanej . Jest mocny i zdolny do dugiej pracy Kierowany jest przez ukad autonomiczny . Specyficzn cech minia sercowego jest e posiada wstawki czce wkna miniowe , co ma wane znaczenie dla jego pracy a w szczeglnoci przewodnictwa pobudzenia .Masa moe powodowa jedynie wpyw poredni na funkcjonowanie minia sercowego . Masa powoduje uatwiony powrt krwi ylnej do serca , co sprzyja zachowaniu prawidowego cinienia w czci ylnej w przedsionku i komorze prawej strony serca . Powoduje to e misie sercowy jest mniej obciony i uatwia to rwnie przepyw w obszarze lewej jego czci .

Tkanka miniowa poprzecznie prkowana

Minie poprzecznie prkowane czsto nazywane s szkieletowymi ze wzgldu na to e przewanie przyczepione s do koci szkieletu . Misie poprzecznie prkowany reaguje na bodce nerwowe skurczem , przy czym wytwarzane jest ciepo ktre zostaje rozprowadzane na cay organizm wraz z krwi , oraz energia mechaniczna dziki ktrej moliwy jest ruch .Taka praca wymaga kontaktu z orodkowym ukadem nerwowym . Misie szkieletowy zbudowany jest z pczkw wkien miniowych; wkno miniowe jest grup miofibryli , te natomiast zbudowane s z miofilamentw aktynowych i miozynowych . Impuls powodujcy skurcz wkna miniowego powoduje, e wkna aktyny wsuwaj si pomidzy wkna miozyny . Skutkiem tego jest skrcenie wkna miniowego nawet o poow w stosunku do dugoci minia ktry jest w spoczynku . Masa wpywa na minie szkieletowe w zalenoci jak ma form i jaki efekt terapeutyczny chcemy uzyska . Wyrnia si cztery podstawowe rodzaje dziaania , ktrych celem jest poprawa stanu zdrowia [footnoteRef:26] [26: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 str. 75-93]

Dziaanie pobudzajce ( zwiksza napicie mini ) Dziaanie rozluniajce ( obnia napicie mini ) Dziaanie odywcze Dziaanie majce na celu zwikszenie masy miniowej

Dziaanie pobudzajce ( zwiksza napicia mini )Obnienie napicia miniowego wie si z trzech przyczyn . Pierwsz przyczyn jest nieczynno wskutek dugotrwaych okresw unieruchomienia lub w chorobach wymagajcych cigego przebywania w ku . Drug przyczyn w chorobach neurologicznych gdzie wystpuje czciowe uszkodzenie nerww obwodowych lub uszkodzenie przednich rogw rdzenia krgowego . Trzeci przyczyn s zaburzenia odywiania . Do dziaania pobudzajcego kwalifikuj si stany obnionego napicia miniowego spowodowan nieczynnoci i drobne uszkodzenia nerww obwodowych z zachowaniem ich funkcji . Po stanach zapalnych przednich rogw rdzenia krgowego lub ich cakowitym uszkodzeniu , stan mini nie pozwala na wykonywanie technik pobudzajcych , poniewa mogo to by doprowadzi do uszkodzenia mechanicznego mini .Masa ktry ma funkcje pobudzajc charakteryzuje si szybkim tempem i du dynamik wykonywania . Chwyty dobierane s w zalenoci do obszaru masowanego stosujc nastpujce techniki :

Szybkie i energiczne wykonywane gaskanie Intensywne techniki rozcierania Ugniatanie poprzeczne tkanek Ugniatanie esowate Naprzemienne uciski Oklepywanie ( w zalenoci od obszaru masowanego ) Wibracje energiczne Roztrzsania energiczne Szybkie wakowanie Wykonywane w normalnym tempie gaskanie

Dziaanie rozluniajce ( obnienie napicia miniowego )W kadym procesie zapalnym toczcym si w obrbie tkanek mikkich spowoduje odruchowe podwyszenie napicia mini w tym rejonie . Obnienie napicia miniowego nie jest prost czynnoci . W pewnych przypadkach techniki wykonania masau w celu rozlunienia napicia miniowego bd polegay na zastosowaniu masau segmentarnego, ktre poprzez swoje bezporednie , gbokie dziaanie na minie bd porednie przez oddziaywanie na tkank czn pomog w osigniciu oczekiwanego efektu .

Dziaanie odywcze Masa ktrego celem jest usprawni transport tkankowy . Masa o dziaaniu odywczym powoduje nieznaczne podniesienie napicie mini ktrego celem jest aktywowanie ukadu krenia i chonnego a take ma usprawni wypukiwanie produktw przemiany materii i zogw pozapalnych . Do najczciej stosowanych metod wykorzystujcych masa o dziaaniu odywczym stosuj si drena limfatyczny , oraz masa klasyczny . Pamitajc , e nie mona czy drenau limfatycznego i masaem klasycznym , gdy obie metody s z zaoenia sprzeczne .

Dziaanie zwikszajce mas miniow W sytuacjach gdzie pacjent jest chory i doszo do zmniejszenia masy miniowej z nieczynnoci lub po urazach ze skutkiem neurologicznym masa o dziaaniu tylko odywczym moe okaza si nie wystarczajcy . Mona zastosowa masa o dziaaniu pobudzajcym , ktry w duszym czasie moe przynie podany efekt .

3.2.3 Tkanka kostna i chrzstna

Masa wpywa na koci zwikszajc ich spoisto, ciar oraz objto. Dodatkowo pod wpywem masau stawy odzyskuj ruchomo, natomiast wizada okoostawowe wzmacniaj si. Odpowiedni ucisk okostnej powoduje , e skurcze spastyczne ustpuj, a tak zwana wiotko tkanki stanie si normalnie napita.. Masa okostnowy stosuje si poprzez ucinicie okostnej w okolicach zmian bd uszkodzenia koca, co z kolei wywouje znacznie szybsz regeneracj koci. Terapeuta celowo omija partie mini, by dosta si do twardego miejsca czyli koci, na ktrej wykonuje kilkanacie serii maych, o rednicy okoo 5 milimetrw, obrotw. Pojedyncze masowanie koci powinno trwa nie wicej ni kilka sekund i powinno by wykonywane w co najmniej dwuminutowych odstpach czasowych.

3.2.4 Ukad oddechowy

Wpyw masau na ukad oddechowy jest spowodowany pobudzeniem ukadu hormonalnego , nerwowego i krenia . Masa sprawia e naczynia krwionone rozszerzaj si , co uatwia powrt krwi ylnej i przepyw krwi przez puca i serce dziki temu poprawia si wymiana gazowa w pcherzykach pucnych .Masa przyczynia si do ustabilizowania oddechw i rozluniania napi w obrbie mini oddechowych na drodze odruchowej. Masa okolic grzbietu oraz klatki piersiowej zwiksza ruchomo klatki piersiowej i co za tym idzie, powoduj zwikszon pojemno yciow puc . Minie brzucha w trakcie masau rozluniaj si, dajc moliwo penego dziaania toczni brzucha na przepon . Wszystkie te elementy wpywaj na wolne i gbokie oddychanie , ktre dla organizmu jest o wiele lepsze ni szybkie i pytkie , poniewa zmniejszaj przestrze nieuyteczn . Wykonanie masau na przestrzeni midzyebrowej wpywa na odywienie i uelastycznienie mini midzyebrowych .Zwikszona zostaje motoryka, co jest bardzo wane przy oddychaniu wysikowym. [footnoteRef:27] [27: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 str. 120 - 126]

Masa moe wpywa na ukad oddechowy na dwa sposoby : bezporedni i poredni .

Wpyw bezporedni polega opracowaniu okolicy staww ebrowo-poprzecznych i ebrowo-krgowych , oraz na uelastycznieniu klatki piersiowej poprzez masa mini midzyebrowych . Polega rwnie na uatwieniu usuwania nadmiaru wydzieliny luzowej oskrzeli stosujc technik oklepywa klatki piersiowej i grzbietu w uoeniu drenaowym pacjenta . Reasumujc wpyw bezporedni mona okreli jako dziaanie mechaniczne masau na ukad oddechowy .

Wpyw poredni mona okreli e dochodzi do skutki kilkoma drogami .Ukad oddechowy jest bardzo cile zwizany z dziaaniem ukadu krenia . Masa ktry powoduje usprawnienie przepywu krwi obwodowej i przyspiesza przemian materii powoduje rwnie nasilenie wymiany gazowej na poziomie komrkowym . Opracowujc minie grzbietu i kark masa wywiera wpyw na drodze motoneuronw przepony i mini midzyebrowych, usprawniajc ich funkcjonowanie. Uciski w obrbie eber i klatki piersiowej, pobudzaj aktywno oddechow , natomiast bardzo silna wibracja, w szczeglnoci okolic mostka wyranie zmniejsza amplitud wdechw . Wan rol odgrywa unerwienie segmentarne , gdzie opracowujc odpowiedni segment skry, tkanki cznej, mini, wywieramy leczniczy wpyw na ukad oddechowy.

Czynniki takie jak midzy innymi zimno, bl, zwizki chemiczne wpywaj na akcj oddechow lub dziaa na drzewo oskrzelowe na drodze odruchowej. Wpyw wic masau na ukad oddechowy odbywa si czciowo na drodze odruchowej.

W czasie dranienia receptorw trzewno-czuciowych oskrzeli dochodzi do zwikszonego wydzielania substancji P, ktra obkurcza minie gadkie oskrzeli, co z kolei powoduj zmniejszenie si przestrzeni nieuytecznej . Podwyszony poziom substancji P stymuluje wydzielanie histaminy , hormonu ktry i tak jest podwyszony we krwi wskutek wykonywanego masau. Histamina powoduje wzmoone dziaanie substancji P, obkurczajc drzewo oskrzelowe. Mechanizm ten ukazuje, e wpy poredni masau na ukad oddechowy rwnie odbywa si na drodze hormonalnej.

3.2.5 Ukad krwiononi i limfatyczny

Masa pobudza funkcjonowanie ukadu krwiononego i limfatycznego do pracy poprzez funkcje odywcze , oczyszczajce , regeneracyjne , transportowe . Pod wpywem masau naczynia krwionone ulegaj rozszerzeniu , nastpuj wzrost szybkoci przepywu krwi , oraz chonki , przez co komrki dostaj zwikszon ilo substancji odywczych i tlenu . Pod wpywem masau nastpuj zwikszony odpyw krwi ylnej , natomiast zmniejsza si opr w ttnicach , dziki czemu praca serca zostaj uatwiona . Ponadto masa zwiksza szybko usuwania z organizmu produktw rozpadu , a take wchanianie obrzkw .W sposb cigy wraz z krwi w organizmie czowieka kr hormony wydzielane przez gruczoy wydzielania wewntrznego w celu utrzymania homeostazy . Rwnoczenie w tkankach aktywnych dochodzi do zwikszenia wytwarzania tak zwanych ,,metabolitw wazodylatacyjnych ( rozkurczajcych naczynia krwionone ), a take substancji wytwarzanych w rdbonku naczy endoteliny i EDRF ( ang. Endothelium-derived relaxing factor rdbonkowy czynnik rozluniajcy miniwk naczy ) . Endoteliny s to substancje silnie kurczce naczynia krwionone ich wydzielanie prawdopodobnie jest reakcj na rozciganie mini gadkich . EDRF jest tlenkiem azotu (NO) ktry dziaa rozkurczowo na naczynia krwionone . Poza swoim wasnym dziaaniem jest rwnie modulatorem osabiajcym dziaanie substancji silnie kurczcych naczynia , gdy w momencie pojawienia si tych substancji zwiksza si wydzielanie EDRF . W trakcie masau zwiksza si wydzielanie z komrek tucznych histaminy , ktra powoduje rozszerzenie si naczy krwiononych . Technika rozcierania powoduje rozdrobnienie zmienionych zapalnie uszkodzonych komrek . Jednak zanim zostan usunite, pozostawiaj zwizki histaminopodobne, dziaajce na naczynia krwionone rozszerzajco .[footnoteRef:28] [28: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 str. 107-119]

3.2.6 Ukad nerwowy

Masa wpywa zasadniczo na obwodowy ukad nerwowy , a za jego porednictwem wpywa rwnie na orodkowy ukad nerwowy . Masa wywiera wpyw na przewodnictwo nerww ruchowych i czuciowych . Masae takich miejsc jak obrcz barkowa lub odcinek ldwiowo-krzyowy oddziauj na nerwy rdzeniowe i ich sploty nerwowe , a tym samym bardzo korzystnie wpywaj na czynno koczyn grnych , oraz dolnych . W Masau gaskanie dziaa jako bodziec mechaniczny na zakoczenia nerww czuciowych w skrze. Delikatne powierzchowne tylko gaskanie dziaa uspokajajco na cay system nerwowy. Podobnie dziaa sabe oklepywanie. Ugniatanie i silne oklepywanie a take wibracja dziaaj pobudzajco na orodkowy ukad nerwowi oraz powoduj wzmoone napicie miniowe.. W zalenoci od wykonywanego masau mona obniy napicie miniowe albo zwikszy . Zgodnie wedug prawa Arndta-Schulza masa wykonywany poniej odczuwalnego progu blu dziaa na organizm kojco , uspokajajco i wpywa relaksujco na psychik . Natomiast masa wykonywany na progu blu dziaa na ukad hamujco . Masa wykonany powyej odczuwalnego progu blu znosi nadmierne reakcj ze strony ukadu nerwowego i dziaa przeciwblowo . [footnoteRef:29] [29: Traczyk W.: Fizjologia czowieka w zarysie, wyd. PZWL Warszawa 2007]

3.2.7 Wpyw na pozostae ukady

Ukad pokarmowy

Masa moe wpyn na ukad pokarmowy na dwa sposoby poredni oraz bezporedni .[footnoteRef:30] [30: Zborowski A.: Masa klasyczny, wyd. AZ Krakw 2008 str. 127 -130]

Wpyw bezporedni Dotyczy gwnie obszaru jelita cienkiego i grubego . Czsto dochodzi do zaburzenia czynnoci jelita cienkiego z powodu wytworzenia si czopu powietrzno-gazowego, ktry blokuj przesuwanie si treci pokarmowych, sprawiajc jednoczenie zaburzenia napicia cian jelita. Masa wykonany w sposb delikatny, ale gboki w formie rozciera w kierunku zgodnym z ruchem wskazwek zegara pozwala na rozlunienie napi, normalizacj pracy jelita cienkiego , oraz rozprowadzenie powietrza i gazw ustrojowych .

Wpyw poredni Absorpcja substancji odywczych i rozprowadzanie ich po caym organizmie zaley gwnie od ukadu krenia . Dlatego tak bardzo wane jest prawidowe ukrwienie obszaru trzewnego przewodu pokarmowego na odziaywanie wszystkich tkanek . Chcc wykona prawidowy masa obszaru trzewnego , powinno si skupi tylko i wycznie na masau czci brzusznej i zrezygnowa z obszarw masowanych czci dystalnych ( koczyn ) gdy upoledza to krenie zwaszcza w czci trzewnej przewodu pokarmowego. Jest to wic wpyw masau na ukad pokarmowy za porednictwem ukadu krenia.Masa czci trzewnej jamy brzusznej powoduje dranienie i rozciganie cian przewodu pokarmowego , co zwiksza perystaltyk na drodze odruchowej. Otrzymuj si w ten sposb efekt podwyszenia lub obnienia napicia cian przewodu pokarmowego, a to przyczynia si do prawidowego wydzielania sokw trawiennych na drodze odruchowej . Tym sposobem wpyn mona na ukad pokarmowy na drodze odruchowej .Bez wzgldu na miejsce masowanego obszaru zwikszona przemiana materii i spadek glukozy we krwi bdzie powodowaa podranienie orodka godu w podwzgrzu . Tak wic podwzgrze oraz tarczyca zareaguj zwikszeniem hormonw aby zminimalizowa zaburzenia. W trakcie masau pacjent moe odczu gd ktry zostaje spotgowany na wskutek pojawieniem si histaminy w krwi .Histamina stymuluje wydzielanie sokw odkowych . Tak wic masa ma wpyw na ukad pokarmowy na drodze hormonalnej .

Ukad moczowy

Ukad moczowy odpowiedzialny jest za usuwanie z organizmu kocowych produktw przemiany materii , oraz utrzymywanie na staym poziomie skadu fizykochemicznego o chemicznego waciwoci osocza krwi dla zapewnienia staoci rodowiska wewntrznego .Gwn prace przejmuj tutaj nerki wytwarzajce mocz oraz narzdy odprowadzajce : Kielichy nerkowe , miedniczki nerkowe , moczowody , pcherz moczowy , oraz cewka przez ktre mocz wydalany jest z organizmu . Wypenienie pcherza moczowego powoduje rozcignicie si cian pcherza i podranienie receptorw , ktre z kolei na drodze odruchowej wywouj uczucie parcia na pcherz . Wpyw masau na ukad moczowy nie jest duy , lecz wystpuje tutaj wpyw masau poredni jak i bezporedni

Wpyw poredni Dziki zwikszonemu przepywowi krwi poprawia si odywienie i utlenowanie nerek, co przyczynia si na popraw filtracji kbuszkowej. Zmiany cinienia krwi i przesunicie wikszej iloci do czci ttniczej powoduje zwikszone wydzielanie wazopresyny

Wpyw bezporedniOpracowanie okolicy nerek masaem usprawnia ich prace gwnie w okolicznych tkankach . Masa narzdw jamy brzusznej oraz podbrzusza wpywa na pcherz moczowy i stosuj si go najczciej u dzieci ktre maj problemy w zaburzeniach pracy zwieraczy oraz moczenia si w czasie snu.

Ukad wewntrzwydzielniczy

Masa wpywa na ukad wewntrzwydzielniczy w sposb poredni . Czynno gruczow dokrewnych ma charakter gwnie adaptacyjny i stymulowanie lub hamowanie wydzielania suy przystosowaniu organizmu do masau.

Ukad pciowy

Masa wpywa na ukad pciowy w sposb poredni za porednictwem ukadu krenia w skutek polepszenia ukrwienia i odywienia narzdw pciowych . Wpyw bezporedni masau jest w momencie opracowywania oko