Her türlü dilek, öneri ve şikayetleriniz için :

www.giresuntarim.gov.tr

ĠL GIDA , TARIM VE HAYVANCILIK

MÜDÜRLÜĞÜ

Hayvan Sağlığı , YetiĢtiriciliği ve

Su Ürünleri ġube Müdürlüğü

Telefon :0 (454) 215 00 95

Teyyaredüzü mah. Atatürk Bulvarı

No:261 GĠRESUN

Dönem

Pratik Yemleme

YaĢama Payı (kuru dönem)

1,5kg baklagil

(fiğ, yonca,vb.) kuru ot

AĢım Dönemi

(Flushing)

1,5kg baklagil kuru ot+

0,25-1kg tahıl

Erken Gebelik (I.dönem)

1,7kg baklagil kuru ot

Geç Gebelik (II.dönem)

1,9kg baklagil kuru ot+

0,5kg mısır

Sağmal Dönem

2,3kg baklagil kuru ot+

0,7kg mısır

Koç

3,5kg baklagil kuru ot+

1-3kg tahıl

PRATĠK BESLENME PROGRAMI

Koçların Beslenmesi

Koçlardan iyi kaliteli sperma almak ve

libidoyu etkilemek için dengeli beslemek

gerekir.

Bu hayvanlara tüm yıl boyunca

iyi kaliteli mera yeterli olabilir.

Yalnız aşım döneminden iki ay önce

vitamin A ihtiyaçları karşılanmalıdır.

Bu dönemde koçlara günde 1-2 kg kesif

yem karması (% 22 HP ve 2 Mcal/kg ME)

verilmelidir veya 1,5kg kuruot+2kg

silaj+kesif yem verilebilir. Pancar yaprakları

idrar taşı oluşumuna neden olabilir.

Ne fazla besleyip, yağlandırılmalı nede

fazla aşım yaptırarak zayıf

düşürülmemelidir.

1 yaşından önce aşım yaptırılmamalıdır.

Koçlardan yüksek performans almak için;

1kg/gün yulaf

Yeşillik

Hareket ettirilmeleri

Kırkım yapılması

Sabahları yemden önce 1 adet taze

yumurta etkili olmaktadır. Yrd. Doç. Dr. M. Akif ÖZCAN

KOYUN BESLEMESĠ

NASIL YAPILMALIDIR?

Koyunlar kaba yemi en iyi değerlendiren

çiftlik hayvanlarıdır ve rasyonlarının

%90’ını kaba yemler oluşturmaktadır.

Ancak gebelik ve sağmal dönemlerinde

sadece kaba yemler yeterli olmaz.

Mutlaka arpa, yulaf, mısır gibi kesif

yem ilavesinin yapılması gerekir.

Koyunlar kaba yem ihtiyaçlarının büyük

bölümünü çayır ve meralardan

karşıladıkları için mera kalitesi

koyun beslenmesi açısından çok önemlidir.

Koyunlar mera bitkilerini ilkbaharda en az

7,5-10 cm. yüksekliğe eriştikten sonra

otlatılmalıdır.

Meralarda vejetasyonun ilerlemesi

ile merada bulunan otların besin

maddesi içeriği düşmektedir.

Bu nedenle bu gibi durumlarda hayvanlara

ilave olarak mutlaka kesif yem verilmesi

gerekmektedir.

Kışın ağılda bulundurulan koyunlar için 10-

12 haftalık sürede hayvan başına 400kg

silaj+130kg kuru ot+20-25kg kesif yem

karması ihtiyacı karşılar.

Koyunların beslenmesini 4 farklı döneme

ayırabiliriz

Kuru dönem

Aşım dönemi (Flushing)

Gebelik dönemi

Laktasyon (Süt verim) dönemi

Koyunlarda kuru dönemde

besleme nasıl yapılmalıdır?

Bu dönem hayvanın verimsiz olduğu

dönemdir.

16 haftalık bir dönemi kapsar ve hayvanın

ihtiyacı sadece kaba yemle karşılanabilir.

Kaba yem olarak yonca, fiğ, çayırotu,

silaj gibi yemler kullanılabilir. Bunların

yanı sıra küçük aile işletmelerinde

kullanılan ayçiçeği yeşili, pancar

yaprakları, havuç, turp, şalgam, lahana gibi

bahçe kültür bitkilerinin yaprakları ve bazı

ağaç yaprakları koyun beslemede yeşil

yem olarak verilebilir. Saman ve pancar

posası gibi yemler kaba yem rasyonunun

%25’i yerine kullanılabilir.

Kışın kaba yemin sağlanamadığı

durumlarda koyunlara 100-150gr/gün yağlı

tohum küspeleri verilebilir.

Kaba yem rasyonlarının 1/3’ü baklagil

otlarından oluşursa hayvanın kalsiyum

ihtiyacı karşılanabilir. Kalsiyum kemik

gelişimi için önemli bir mineraldir. Bu

dönemde mera yetersiz ise 500gr kuru ot

veya 300gr yonca veya 200gr tahıl karması

verilebilir.

AĢım Döneminde Besleme

Koyunlarda döl verimini artırmak amacıyla

aşım döneminden (koç katım) 2 hafta

önce başlayıp aşım dönemi süresince

kesif yemle yapılan beslemedir.

Bu dönemde koyunlara ek olarak günde

400-500gr kesif yem karması veya arpa,

yulaf, mısır gibi kesif yemler verilebilir.

Yonca kaliteli ise 500 gr’dan başlayarak

1,5kg düzeyine kadar yonca verilmesi de

yine beslenme açısından ihtiyacı karşılar.

Bu uygulamalar kuzulama oranını

%10-20 artırabilir. Bu uygulama koçlarda

da yapılırsa aynı şekilde koçlarında üreme

etkenliğini artırmaktadır.

AĢım Dönemi Programı

Aşım öncesi

hafta

Kaba yem,

kg/gün

Tahıl kırması, gr/

gün

6.-4. Mera veya 1kg

100-200gr

4.-2. Mera veya 1kg

200-300gr

2.-0. Mera veya 1kg

300-450gr

Aşım sonrası 2 hafta

Mera veya 1kg

250-450gr

Gebelik Döneminde Besleme

Bu dönemde kendi içerisinde 2 döneme

ayrılmaktadır:

I. dönem gebeliğin ilk 100 günü,

II. dönem gebeliğin son 4-6 haftasını

kapsar.

I. dönem yavru gelişimi çok yavaş olduğu

için bu dönemde hayvanlara kuru

dönemde uygulanan besleme yeterli

olmaktadır.

Bu ihtiyaçlar iyi kaliteli mera otu ile

sağlanabilir. Bunun için koyuna 1.5-2.0 kg

kuru ot veya 6 kg iyi kaliteli silaj ya da

7-10 kg yemlik pancar verilebilir.

Bu dönemde ilave olarak mineral yem

karması sağlanmalıdır. Bu ihtiyaç yalama

taşları ile karşılanabilir. Fakat sığırların ve

diğer hayvanların beslenmesinde

kullanılan yalama taşları koyunlar için

zehirleyici olabilir. Çünkü koyunlar bakıra

karşı duyarlıdır ve bu ürünlerdeki bakır

düzeyi koyunlar için zehirleyici olmaktadır.

II. Dönemde ise hem yavrunun hızla

büyümesi hem de süt bezlerinin gelişmesi

nedeniyle ilave besin sağlanması

zorunludur.

Bu dönemde yapılan düzenli ve yeterli

besleme sağlıklı yavruların elde

edilmesinde ve kuzu doğum ağırlıklarının

artmasına neden olmaktadır.

Bu dönemde hayvanın aşırı yemlenmesi

de fazla yağlanmaya neden olarak

doğum güçlüğüne ve gebelik

zehirlenmesine neden olabilmektedir.

II. Dönem de 250-450 gr/gün tahıl karması

(arpa+mısır+yulaf) verilmesi yeterli olur.

Gebelik döneminde besleme programı

Doğum öncesi

hafta

Kaba yem,

kg/gün

Tahıl kırması, gr/

gün

6.-4. 1 200

4.-2. 1 400

2.-0. 1 500

Sağmal Dönemde Besleme

Bu dönemde koyunların besin madde

gereksinimi gebelik döneminden daha

yüksektir.

Bu nedenle kaba yemelere ilave olarak

mutlaka kesif yem karmaları verilmelidir.

Sağmal dönem besleme

programı

Doğum sonrası

hafta

Kaba yem,

kg/gün

Tahıl kırması, gr/

gün

1-8.

1-1,5

750-1000

9-16.

1-1,5

250-500

Kuzuların Beslenmesi

Kuzuların beslenmesinde yapılacak ilk işi

ağız sütünün doğum sonrası kısa sürede

sağlanmasıdır.

Ağız sütünün içindeki bağışıklık maddeleri

yüksektir ve miktarı geçen zaman içinde

giderek azalır.

Doğumdan sonraki ilk 15 dakika ile 4 saat

arasında verilecek olan ağız sütünde en

yüksek orandadır.

Doğumdan sonraki ilk 1-4. saatler içinde

en az her kg canlı ağırlık için 50 ml ağız

sütünün alınması gerekmektedir.

Ağız sütü, kuzunun bağırsaklarında

birikmiş olan atık maddelerin

atılmasına da yardımcı olur.

Doğumdan sonraki günlerde kuzular, altı

kuru bol yataklık serilmiş özel bölmelere

yerleştirilerek anasından ayrılır.

Kuzulara doğumu izleyen 2. haftadan

itibaren sütün yanında tane yem karmaları

ve iyi kaliteli kuru ot verilmeye başlanır.

Kuzulara bu dönemde, %25 mısır, %25

yulaf, %25 buğday kepeği, %15 soya

küspesi veya fındık küspesi ve %10 melas

içeren konsantre yem karması verilmesi iyi

bir besleme yöntemidir.

Kuzular merada otlatılıyorsa ilave olarak

100-200gr/gün kesif yem sağlanmalıdır.

Kuzular 250gr/gün tahıl tüketiyorsa sütten

kesilebilirler. Kuzular 1 aydan sonra

meraya çıkarılabilir, fakat anaç sürüden

ayrı gruplar halinde otlatılmalıdır. Meraya

çıkmadan önce biraz kuru ot verilmelidir.

Erkek kuzulara ;

1kg kuru ot veya yonca kuru otu+ 300-

400gr kesif yem,

DiĢi kuzulara ;

700gr kuru ot veya yonca kuruotu+200-

250gr kesif yem verilebilir.

Koyunların Su Ġhtiyacı

Koyunlara daima temiz ve sürekli su

sağlanmalıdır. Yetersiz su tüketimi

verim düşüklüğüne neden olur.

Su tüketimi yem tüketiminin 2-4 katı

kadardır.

Koyunlara sağlanacak suyun sıcaklığı da

önemlidir. Su sıcaklığı 7-13C0 olmalıdır.

Tuz Gereksinimi

Tuz yetersizliği verimi düşürür.

Genellikle tuz ihtiyacı kaya tuzu

şeklinde serbest olarak sağlanır.

Rasyonlarda tuz düzeyi yaklaşık

%0.5 civarında olmalıdır.

Hayvanlar tuz yetersizliğinde odun

kemirme, toprak yeme, diğer hayvanların

terlerini yalama gibi davranışlar

sergileyebilirler.