Zorgen voor Morgen Nederlandse cultuurwaarden in een internationale setting

Oirschot, 23 november 2010

Presentatie voor leden van de Rotary Boxtel-Oirschot-Haaren

2

Inhoud

11 Ring van Vuur: de 7 krachten

44

22 FutureShift: impact op bedrijven

33 Scenario’s

Aanbevelingen

1Section titleRing van vuur

4

Someone has Hit the “Reset” Button(Jeffrey Immelt, CEO, General Electric)

Wij geloven:De economie is in een vroeg stadium van een fundamentele verandering van de wijze waarop werk is georganiseerd, gemanaged en uitgevoerd

We weten:Het omarmen van “work anywhere” benaderingen kunnen de kosten met betrekking tot het ondersteunen van de beroepsbevolking terugdringen met wel 40%

5

Futuroloog Watts Wacker over de economie v.d. VS

“The GDP of this country increased by 50 percent at the same time that the net tonnage of the economy decreased by 50 percent. In other words, we are increasingly making intellectual property, not goods”.

And so we are embarking upon new forms of value formation and wealth creation that were heretofore inaccessible and unavailable.”

- Watts Wacker, Best Selling Author and Futurist

In de jaren 70, kwam voor elke $5 economisch groei

in de VS:

• $ 4 uit de groei van de beroepsbevolking

• $ 1 uit een verbetering van de productiviteit

In the 2010 en later zal het omgekeerde waar zijn

6

Ring van Vuur: de 7 krachten

11 Economische krimp

22 Demografie

33 Globalisering

44 Natuur & milieu

55 Voedsel, energie & materialen

66 ICT

77 Maatschappelijk-economische attitude

7

Economische krimp

300

400

WerkloosheidIn Nederland x 1000 mensen

430.000CPB prognosegemiddelde 2009

CPB prognosegemiddelde 2010

730.000

8

Demografie

9

Demografie (2)

10

Globalisering: de eeuw van China?

http://www.china.org.cn/features/guideline/node_1156529.htm

11

Globalisering: Turbulentie in de omgeving neemt toe

De toegenomen turbulentie van de omgeving dwingt bedrijven om na te denken over hun governance en structuur

Het Nederlandse bedrijfsleven beweegt zich van Ansoff’s fase 3 naar fase 4

Flexibiliteit wordt een steeds belangrijker instrument bij toenemende turbulentie

– Flexibele schil belangrijk onderwerp strategische HR

12

Wereldwijde trends: rekenkracht van computers blijft toenemen

IBM

2001: A Space Odyssey, Clarke 1968

13

Natuur en milieu, voedsel, energie en materialen

Import ijzererts door China (mln ton)

0

10

20

30

40

50

60

Apr

-04

Okt

-04

Apr

-05

Okt

-05

Apr

-06

Okt

-06

Apr

-07

Okt

-07

Apr

-08

Okt

-08

Apr

-09

Total Bulkcarrier Fleet development (mln DWT)

200

250

300

350

400

450

Mill

ion

DW

T

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Bron: Bloomberg,Clarkson Research Services Limited

ITER

14

Machtsafstand

0

20

40

60

80

100

VS

Can

ada

Dui

tsla

nd

Japa

n

Fra

nkrij

k

Ned

erla

nd

Hon

g K

ong

Indo

nesi

ë

Wes

t Afr

ika

Rus

land

Chi

na

Masculiniteit

0

20

40

60

80

100

VS

Can

ada

Dui

tsla

nd

Japa

n

Fra

nkrij

k

Ned

erla

nd

Hon

g K

ong

Indo

nesi

ë

Wes

t Afr

ika

Rus

land

Chi

na

Maatschappelijk-economische attitude

15

Maatschappelijk economische attitude (2)Gen Einstein: Maslov 2.0

Van geld verdienen naar een zinvol leven

Het Gucci-kapitalisme heeft afgedaan en maakt plaats voor het zogenaamde coop- kapitalisme, waar samenwerking voor het collectieve belang, de leidraad is

Lichamelijke behoeften

Behoefte aan veiligheid en zekerheid

Behoefte aan sociaal contact

Behoefte aanwaardering & erkenning

Zelf-ontplooiing

Talenten inzetten ten dienste van anderen

?

2Section titleFutureShift

Impact op bedrijven

17

Business modellen veranderen

Ross Perot to GM Management:“You don’t need to own a dairy to buy milk

Van Conglomoraten (Ford, GM) naar ‘idea factories’?

18

Complexiteit van werk neemt toe

Veranderingen in de taken die uitgevoerd worden door de Amerikaanse beroepsbevolking (1969 - 1998)

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

1969 1980 1990 1998

Routine manual Routine cognitive Expert thinking Complex communications

Grenzen van automatisering lijkenbereikt: ‘expert thinking’ is voor eendeel gebaseerd op patroonherken-ning. Dit is moeilijker te auto-matiseren dan routine hande-lingen (rule based)

19

Ronald Coase wint de Nobelprijs in 1991 op basis van een boek uit 1936: ‘The Nature of the Firm’

Tussen Markt en HiërarchieTrend: organiseren van productie via de markt wordt belangrijker

Markt vs. Hiërarchie

The Future of Work van Thomas W. Malone, 2004

HoogLaagHoogHoogMarkt

MediumMediumMediumHoogDemocratie

MediumMediumMediumMediumLosse hiërarchie

LaagHoogLaagLaagGecentraliseerd hiërarchie

Autonomie, motivatie en creativiteit

Vermogen om conflicten op te lossen

Mate van individualisering en vermogen om veel denkkracht gelijktijding te gebruiken

Communicatie-kosten

Besluitingvormings- structuur

20

3Section titlescenario’s

21

CPB: Nederland in 2040

22

Zorg in een lange termijn perspectief

Strong Europe:

European countries maintain social cohesion through public institutions. Society accepts that a moreequitable distribution of welfare limits the possibilities of improving economic efficiency. Yet, governments respond to the growing pressure on the public sector by undertaking selective reforms in thelabour market, social security, and public production

International cooperation

An institutional crisis is looming after EU enlargement in 2004. In this scenario, Europeanmember states are willing to sacrifice their national sovereignty in order to obtain a solution to this crisis. European integration intensifies on the basis of reinforced cooperation

Public responsibilities:

European countries maintain social cohesion through various collective arrangements. These limit income disparities (e.g. between skilled and unskilled and between those inside and outside the labour force). Governments experiment with more differentiation in the supply of publicly provided private goods, such as education, health care and social security arrangements. This is done by using more information about individual characteristics (at the expense of privacy) and large-scale application of ICT

Bron: 4 futures of europe CPB 2003

The big change is already happening –

“shift happens”

26 april 2010

IT giant IBM told personnel today that the firm’s global workforce of 399,000 permanent employees could reduce to 100,000 by 2017, the date by which the firm is due to complete its HR transformation programme.

Tim Ringo, head of IBM Human Capital Management, the consultancy arm of the IT conglomerate, said the firm would re-hire the workers as contractors for specific projects as and when necessary, a concept dubbed ‘crowd sourcing’.

‘We have been decreasing the number of permanent employees for more than 15 years and have a target now to cut permanent employees by 25%’.

‘In this recession we have reduced the number of permanent employees and we have left the flexible layer more in-tact when comparing to previous downturns. The most recent market knowledge is present in the flexible layer’.

http://www.favstocks.com/crowd-sourcing-ibm-to-cut-34-of-its-permanent-staff-by-2017/2610147/

24

De nieuwe scenario’s

V-vormig verloop recessie

Impact mentaliteitsverandering

groot

Impact mentaliteitsverandering klein

L-vormig verloop recessie

Wereldbeeld 1‘Doorgroeien op platgetreden paden’

Wereldbeeld 2‘Ondernemend in

organische netwerken’’

Wereldbeeld 3‘‘Navigeren naar

nieuwe groei’

Wereldbeeld 4‘‘De hang naar het vertrouwde’

25

1: ‘Doorgroeien op platgetreden paden’ Krachtig herstel en kleine mentaliteitsverandering

Het gaat goed met Nederland. Door krachtig economisch herstel in 2010 hebben we de crisis al 2 jaar achter ons gelaten en draait de economie op volle toeren

Forse schaarste op de arbeidsmarkt, meer dan we ooit gezien hebben

Organisaties vertrekken uit Nederland om zich te vestigen, daar waar ze wel de benodigde arbeidskrachten kunnen krijgen

Er ontstaan vooral grote tekorten in ‘kwetsbare’ sectoren als onderwijs en zorg

Maar ook de technische sector heeft te kampen met een groot tekort aan jonge werknemers

De kandidaat heeft het in deze wereld voor het zeggen, het aantal ZZP-ers neemt toe

Successpelers

Wehkamp – Spelers met een breed aanbod én een duidelijke functionele meerwaarde voor de inlener zullen succesvol zijn. Bijvoorbeeld on-line bestellen en binnen 24uur in huis

Marlies Dekkers – Door de krapte is er behoefte en ruimte voor specialisten die zich onderscheiden door de hoge mate van loyaliteit en klantbinding. Dit doen deze partijen door slim in te spelen op emotie en de gevoeligheid voor status en positie. Emotionele binding op niches

Wie overleven niet…

Flexspelers met een slecht online kanaal en Flexspelers die zich niet openstellen voor buitenlandse kandidaten zullen het niet redden

26

2: ‘Ondernemend in organische netwerken’Krachtig herstel en grote mentaliteitsverandering

De vergrijzing wordt langzaamaan voelbaar, en er is een snel toenemende krapte op de arbeidsmarkt Mensen willen hun werk op een andere manier organiseren Werk en privé lopen steeds vaker door elkaar heen, werken kan bovendien overal De link met maatschappelijk betrokken werk wordt groter, werknemers willen iets kunnen toevoegen De flexibiliteit van de arbeidsmarkt is snel toegenomen. Veel organisaties die de crisis hebben

overleefd zijn gereorganiseerd en bestaan inmiddels uit een relatief kleine, vaste kern met een grote flexibele schil

Selectie vindt plaats op talent- en waardepotentieel. Niet meer op kennis en ervaring (het ‘oude CV denken’)

Het wordt dan ook belangrijk om waarden van en voor de kandidaat en organisaties te kunnen herkennen

Successpelers Albert Cuyp markt – Deze flexpartij heeft sterke kennis van de lokale markt. Het betreft een

netwerk organisatie Net-a-porter – Partij die zich onderscheid door het geven van combinatie suggesties. Bij een

flexspeler zijn dit: competenties, waarden, visie, kennis, ervaring en referenties

Wie overleven niet… De massaspelers die het nog steeds moeten hebben van het ‘doorspelen van CV’s

27

3: ‘Navigeren naar nieuwe groei’L-vormig verloop recessie en grote mentaliteitsverandering

2012 is de economische situatie niet veel beter dan eind 2009 Vooral grote organisaties hebben last van hun beperkte aanpassingsvermogen aan de nieuwe

marktomstandigheden en aan de wens van veel werknemers om flexibel en zelfstandig te kunnen werken

De moeilijke economische situatie maakt dat er veel bedrijven hard moeten vechten voor hun bestaan. De prijsconcurrentie is heel erg hevig

In deze wereld is dan ook alleen plaats voor spelers die hun klanten echt iets onderscheidends en relevants te bieden hebben

Lange carrières bij één en dezelfde werkgever komen dan ook nog maar zelden voor. Het aantal ZZP’ers is dan ook sterk toegenomen

De werkloosheid is groot, zeker onder de jongeren. Om de tijd tussen twee banen op te vullen gaan mensen vaker opnieuw een studie doen of cursus volgen

Successpelers: Suit Supply – In deze wereld overleven spelers die net als Suit Supply de emotie van exclusiviteit

kunnen verbinden aan massaproductie (mass customization) en hun eigen distributie (on- en offline) organiseren

Kleding op Ebay – Openbare marktplaats online voor (2e hands?) arbeid met heel lage bemiddelingskosten. Een variant hierop is het een gesloten model waarmee bedrijven onderling hun personeel kunnen detacheren

28

4: ‘De hang naar het vertrouwde’L-vormig verloop recessie en kleine mentaliteitsverandering

De langdurige recessie laat in deze wereld flinke sporen na Arbeidsintensieve processen worden ge-outsourced en de maakindustrie verdwijnt bijna helemaal uit

Nederland Werkloosheid onder jongeren is een groot probleem, regelmatig stakingen en demonstraties Flexibele arbeid wordt gezien als manier om kosten te besparen maar is geen doel op zich Het aantal ZZP’ers is lager dan een tijd geleden Door het tekort aan arbeidsplaatsen is de macht verschoven naar de werkgevers Vooral de sectoren met relatief grote baanzekerheid in recessietijd zoals onderwijs en zorg hebben

genoeg aanwas van nieuw personeel

Successpelers:

Over het algemeen zullen flexspelers het erg moeilijk hebben in deze wereld. De behoefte aan flexibel personeel is beperkt en de prijzen staan erg onder druk Marktplaats – Payrollers en uitzenders die heel snel kunnen schakelen en op dagelijkse basis arbeid

kunnen in- en verhuren zullen in dit wereldbeeld overleven Zeeman – Ook biedt deze wereld ruimte voor een ‘discount leverancier’ met een zeer basic en

wisselend aanbod van laag opgeleid personeel die als oproepkrachten voor van alles kunnen worden ingezet

Wie overleven niet… Nichespelers die tegen een relatief hoge marge bemiddelen in specifieke markten zullen het moeilijk

krijgen. Nederland zit in zwaar weer en alle pijlen zijn gericht op het besparen van kosten

4Section titleAanbevelingen

30

Aanbevelingen

Denk lang

Denk dichtbij

Doe slim & creatief

Werk samen

31

FutureShift: de 7 grote krachten zorgen voor een nieuwe competitieve arena. Nederlandse bedrijven moeten goed nadenken over innovatieve strategieën om succesvol te kunnen zijn in die wereld

Denk lang

32

Nederland wordt steeds meer het land van de '2 culturen': de geïndividualiseerde Randstad versus de regio's waar zaken doen plaatsvindt op basis van ‘local intimacy’

Denk dichtbij

Clusters:Goede voorbeelden uit de maakindustrie: • hightech cluster in Noord-Brabant en Twente • transport, overslag & logistiek in Rotterdam • Foodvalley in Wageningen.

33

Nederland is in de afgelopen 20 jaar dramatisch veranderd: afbraak van de verzorgingsstaat, sterke toename van startende ondernemers en sterke toename van werkende vrouwen. De creativiteit en ondernemingszin van de Generatie Y geeft ons goede kaarten om in de wereld van de 7 krachten concurrentievoordeel te behouden.

Doe slim & creatief

34

De sectoren industrie en zakelijke dienstverlening zijn tot elkaar veroordeeld. Ondanks de sterk toegenomen sector zakelijke dienstverlening is het hebben van een competitieve maakindustrie cruciaal

Werk samen