Podsumowanie dotychczasowej pracy sieci PIM ds. jakości

powietrza Aleksandra Kędzierska

Rawicz, 27 września 2018 r.

Oczekiwania wobec PIM oraz zakładane efekty realizacji projektu

• Na etapie składania wniosków aplikacyjnych do projektu Partnerska Inicjatywa Miast oraz w trakcie organizowanych spotkań/warsztatów miasta zgłaszały swoje problemy i oczekiwania w zakresie poszerzenia zakresu wiedzy oraz celów do osiągniecia. Na tej podstawie stworzyliśmy ogólną fiszkę sieci.

• Tzw. fiszka Indywidualna (pre MID) ma za zadanie podsumowanie doświadczeń z dotychczasowego przebiegu działalności sieci i ocenę gotowości miast do realizacji prac zakładanych do wykonania w ramach projektu PIM.

• Lokalne Partnerstwo oraz Miejska Inicjatywa Działania mają wspomóc przygotowanie Planu Ulepszeń, który ma być dokumentem podsumowującym prace całej Sieci w postaci rekomendacji na poziom krajowy oraz europejski.

Dotychczasowy przebieg prac sieci PIM ds. jakości powietrza

• Spotkania wszystkich trzech Sieci

październik 2017, Warszawa (liderzy PIM)

listopad 2017, Jachranka. Inauguracja prac PIM oraz przedyskutowanie zakresu problemowego pracy każdej z Sieci

maj 2018, Ostróda. Szkolenie „Strategiczne, analityczne i animacyjne narzędzia wypracowywania dokumentów miejskich w procesach partnerskich” Centrum Doradztwa Strategicznego

• 3 spotkania Sieci ds. jakości powietrza - poświęcone zarówno problematyce dot. konkretnych kwestii z zakresu ochrony jakości powietrza, jak i kwestiom dotyczącym prac nad MID oraz tworzeniu LP

• luty 2018, Nowy Sącz

• kwiecień 2018, Żywiec

• wrzesień 2018, Rawicz (Żmigród, Bojanowo)

Fiszki indywidualne

Przekazanie wypełnionych Fiszek indywidualnych, stanowiących wstęp do pracy z LP nad MIDami :

– Jakość powietrza - 10 fiszek (w tym fiszka wspólna – Rawicz, Żmigród, Bojanowo)

– 2 fiszki w trakcie opracowania

Powoływanie Lokalnego Partnerstwa i jego skład

• większość miast zakłada nieformalny tryb powoływania LP; choć pojawia się także tryb powołania LP tzw. mieszany oraz formalny;

• szeroka paleta odpowiedzi odnośnie składu LP, zazwyczaj wymieniane komórki organizacyjne urzędu , których zaangażowanie jest planowane z możliwością uzupełniania składu LP;

• zakładany jest udział w LP tematycznych interesariuszy instytucjonalnych lub mogących być w jakiejś formie zaangażowanych w proces realizacji, posiadających dane (np. ZGN);

• sposób popularyzacji wiedzy związanej z funkcjonowaniem LP zazwyczaj poprzez informacje na stronie internetowej miasta fanpage na fb, osobiście telefonicznie, lokalne media, innet spotkania

Czym ma być MID w ocenie miast

• MID Jakość powietrza

– spis zadań, rekomendacji do realizacji celów określonych do realizacji przez MID (dokument hierarchizujący działania lub podsumowujący i uzupełniający dotychczasowe działania, oceniający skuteczność działań, rozszerzający istniejące dokumenty mające na celu poprawę jakości powietrza)

– dokument wskazujący konkretne problemy i możliwe rozwiązania dla ich zniwelowania/rozwiązania

– uzupełnienie i rozszerzenie obowiązujących dokumentów dot. „jakości powietrza”, głównie w obszarach: zrównoważony transport oraz źródła ciepła w gospodarstwach domowych

Wnioski generalne z tzw. Fiszek indywidualnych

• Zróżnicowane odniesienie do zawartości tematycznej MIDów – zanieczyszczenia z sektora komunalno – bytowego, transportu drogowego, edukacja, zieleń

• Większość miast zakłada nieformalny tryb powoływania LP, formalny (Rawicz, Żmigród, Bojanowo) oraz mieszany (Toruń)

• Oczekiwanie wobec MIiR – duża rozbieżność oczekiwań: od szeroko rozumianej pomocy przy pracy LP; bardziej ogólnych lub szczegółowych kwestie związane z tworzeniem MID; pomoc dla realizacji konkretnych projektów dla osiągnięcia zdefiniowanego celu. Są miasta, które nie określiły oczekiwań.

• Różny zakres geograficzny MIDów – np. międzywojewódzki (Rawicz, Żmigród, Bojanowo), ponadlokalne (obejmujące kilka gmin np. SBOF, Żywiec) oraz lokalne.

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych

Nowy Sącz – lider sieci • MID ma hierarchizować działania służące ograniczeniu niskiej emisji oraz

poprawie komfortu życia mieszkańców (likwidacja niskiej emisji, promocja mieszkańców aktywnie biorących udział w redukcji niskiej emisji, akcje edukacyjne wśród mieszkańców, wypracowanie sposobów realizacji i egzekwowania obowiązków wynikających z uchwały antysmogowej, opracowanie metod wpływających na wzrost aktywności mieszkańców w zakresie absorbcji środków na redukcję emisji oraz określenie potencjalnych źródeł pozyskania środków finansowych na ww. działania). MID ma synchronizować i konkretyzować działania w zakresie poprawy jakości powietrza z terminami realizacji działań określonych w innych dokumentach dot. ochrony powietrza.

• I spotkanie LP - 1 sierpnia 2018 r. (informacyjno – inauguracyjne): przedstawiciele wydziałów UM, spółek miejskich i lokalni aktywiści. Udało się określić wstępne problemy i pomysły do uwzględnienia w MID. Kolejne spotkanie zaplanowane jest na listopad.

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Nowa Ruda • MID - podsumowanie i uzupełnienie dotychczasowych działań, gł. o

charakterze strategicznym (zazielenienie miasta, edukacja, transport ekologiczny);

• MID - program cyklicznych kampanii edukacyjnych zachęcających do różnorakich działań proekologicznych;

• MID zakłada pracę także nad uruchamianiem nowych działań na rzecz

niskiej emisji, termomodernizacji, wykorzystania nowoczesnych

technologii oświetleniowych w budynkach oraz dot. urządzania terenów

zieleni miejskiej; w tym wyznaczenie stref przewietrzania miasta !

• Spotkania warsztatowe Lokalnego Partnerstwa odbyły się 26.06.2018

oraz 11.09.2018,

• Popularyzacja wiedzy o LP, m.in. aplikacja mobilna miasta

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Rawicz, Żmigród i Bojanowo – 2 MIDy • stworzenie programu kompleksowego funkcjonalno–użytkowego dot. realizacji

inwestycji budowy systemu dróg bezpiecznego dojazdu do pracy między ww. miejscowościami oraz do stref przemysłowych w pobliżu drogi ekspresowej S5, także z dworców PKP czy centrów przesiadkowych; w tym promocja wśród mieszkańców postaw upowszechniających korzystanie ze środków komunikacji zeroemisyjnej

• stworzenie mechanizmów prawnych i organizacyjnych wykorzystania infrastruktury przy drogach ekspresowych na potrzeby transportu zeroemisyjnego;

• Dodatkowo: wypracowanie zasad dot. - ograniczania niskiej emisji ze źródeł grzewczych (stopniowa wymiana przestarzałych źródeł ciepła przez mieszkańców na ekologiczne; - ujednolicenie dobrych praktyk organizacyjnych i prawnych stosowanych w gminach w celu zachęty dla mieszkańców dla stosowania ekologicznych źródeł ciepła; - edukacja w celu zwiększenia świadomości korzystania z ekologicznych źródeł ciepła oraz zachęty do wymiany źródeł niskiej emisji na ekologiczne)

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Rawicz, Żmigród i Bojanowo c.d.

29.06.2018 r. - warsztat moderowany - spotkanie zawiązujące LP oraz diagnozujące działania w ramach MID

Spotkania LP przewidziane 1x na miesiąc

Wypracowanie MID 2018 oraz rekomendacji do PU - 2019

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz dot. powołania LP

Toruń

• Stworzony został ramowy plan MID, który ma stanowić uzupełnienie oraz

rozszerzenie istniejących dokumentów mających na celu poprawę jakości

powietrza;

• udoskonalenie mechanizmu dofinansowania działań służących poprawie jakości

powietrza, wypracowanie sposobu prowadzenia kampanii edukacyjnych oraz

wzmożenia odpowiedzialności społecznej w ww. zakresie;

• Zespół do udziału LP - charakter pół-formalny - powołany w drodze zarządzenia

Prezydenta Miasta oraz indywidualnych zaproszeń przez różne kanały

informacyjne (skład- Straż Miejska, ZGN, MOPR, Wydziały UM, mieszkańcy);

• I spotkanie LP 20 lipca 2018 (udział zewnętrznego eksperta), planowane jest

kolejne spotkanie LP 16 października br.(mechanizmy finansowania, dobre

praktyki)

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz dot. powołania LP

Stowarzyszenie Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego (9 gmin):

Niska emisja oraz ekologiczny transport

• MID jako dokument oceniający postęp w realizacji działań ze Strategii ZIT BOF w zakresie

gospodarki niskoemisyjnej. Będzie wskazywał działania wymagające kontynuacji oraz określał

niezbędne zmiany mające na celu lepsze radzenie sobie ze zidentyfikowanymi problemami z

zakresu jakości powietrza. MID będzie realizowany od 2019 roku do 2023 roku.

• Główne cele w ramach MID: wprowadzenie rozwiązań dot. ograniczenia i usprawnienia ruchu

samochodowego; rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego, wspieranie „idei aktywnego

podróżowania”, działania dot. wzrostu efektywności gospodarowania energią – oświetlenie

uliczne, rozwój energetyki opartej na OZE, podniesienie efektywności energetycznej budynków,

modernizacja indywidualnych źródeł energii cieplnej lub elektrycznej, zwiększenie świadomości

mieszkańców na temat jakości wykorzystywanych paliw oraz redukcji emisji zanieczyszczeń w

indywidualnych gospodarstwach domowych

• Przeprowadzono indywidualne spotkania z potencjalnymi członkami LP, spotkanie LP jest

planowane na 10 października 2018 r.

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Pszczyna

• MID - zbiór zadań i rekomendacji służących poprawie jakości

powietrza. MID identyfikuje trzy główne wątki tematyczne, tj.

transport ekologiczny (głównie rowerowy), ograniczenie niskiej

emisji oraz edukację ekologiczną. MID identyfikuje główne

problemy oraz opisuje możliwe ścieżki rozwiązań tych problemów.

• czerwiec 2018 r. - powołanie Lokalnego Partnerstwa i uzgodnienie

zasad współpracy LP i dyskusja nad celami MID.

• Opracowana została wstępna wersja MID

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Opalenica

• Stworzony został ramowy plan MID. Zapisy MID znajdą się w aktualizacji

Strategii Rozwoju Gminy. MID ma służyć wypracowaniu efektywnych

narzędzi służących do systematycznej edukacji społeczeństwa odnośnie

zagadnień środowiskowych oraz opracowaniu na poziomie gminy zachęt do

proekologicznych zachowań w kwestii wykorzystywanych źródeł ciepła w

gospodarstwach indywidualnych.

• I spotkanie LP – 12 września 2018 r. powołanie LP, 23 marca 2018 r. odbyło

się spotkanie dot. zawiązania LP (nieformalna)

Podsumowanie informacji z fiszek indywidualnych oraz prac z CDS

Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu

• MID – spis zadań i rekomendacji dla gmin powiatu żywieckiego,

uzupełnienie istniejących dokumentów dot. poprawy jakości powietrza,

poprzez wytyczenie działań minimalizujących negatywne skutki złej jakości

powietrza („program naprawczy”)

• Główne działania MID: edukacja ekologiczna wśród mieszkańców we wszystkich grupach wiekowych (młodzież, osoby dorosłe, seniorzy) oraz turystów; analiza wdrożonych dobrych praktyk, wymiana doświadczeń; kampania promocyjno – informacyjna ukierunkowana na zwalczenie negatywnego odbioru Żywiecczyzny wśród potencjalnych turystów; działania dot. wymiany kotłów, możliwości dofinansowania do ekologicznego opału oraz z zakresu stosowania fotowoltaiki.

• Spotkanie LP - deklaracja chęci współpracy, ustalone na 11 października 2018 r.

Następne kroki

• Planowane WEBINARIA

• 22-26 października br. – zarządzanie ryzykiem

• 5-9 listopada br. – ramy wyników

• 19-23 listopada br. – system i źródła finansowania

Kolejne spotkanie sieci planowane jest na grudzień br., oraz spotkanie wspólne planowane na początek 2019 r.

Dziękuję za uwagę