Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Nowe media w polskiej szkole
Wyniki badań
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i
wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
O projekcie
projekt realizowany przez Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga
we współpracy z Instytutem Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW
dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach priorytetu „Obserwatorium Kultury 2013” (09074/13/DMP)
zespół dr Justyna Jasiewicz – koordynator merytoryczny
dr Dominik Batorski
dr hab. Małgorzata Kisilowska
dr Anna Mierzecka-Szczepańska
dr Mariusz Luterek (na etapie prac koncepcyjnych)
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Metodologia badań
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Desk research
zakres:
wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych w
różnych aspektach pracy szkoły
zasięg chronologiczny: 2004-2013
zasięg formalny:
artykuły z polsko- i anglojęzycznych czasopism recenzowanych, raporty z badań,
rozdziały z książek dostępne w cyfrowej wersji pełnotekstowej w Internecie
bazy:
Academic Search Complete, ERIC, LISTA, Science Direct, Social Science with Full
text, MUSE, Political Science Complete, ProQuest Education Journals, Web of
Science, zasoby otwarte
raporty:
UNESCO, Eurydice, European Schoolnet, TIMSS, World Internet Project, MAiC,
IBE, GUS
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Badania ilościowe
sondaż diagnostyczny na grupie 800 respondentów
badaniem objęto 200 szkół
każda szkoła była reprezentowana w badaniu przez 4
osoby
dyrektora lub wicedyrektora
dwóch nauczycieli
bibliotekarza szkolnego
trzy warianty ankiety – dla każdej z grup respondentów
analizy statystyczne uzyskanych danych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Kwestionariusz ankiety
problemy poruszane w badaniu
część wspólna
intensywność korzystania z nowych technologii
cele korzystania z Internetu
kompetencje cyfrowe
źródła kompetencji cyfrowych
poglądy nt. wykorzystania nowych mediów w szkole
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Kwestionariusz ankiety
dyrektorzy
wyposażenie szkoły w sprzęt komputerowy
dostęp uczniów do sprzętu
Internet w polskiej szkole
nauczyciele
wykorzystanie nowych technologii w dydaktyce
formy prezentacji materiały dydaktycznego
zadawanie prac domowych wymagających korzystania z komputera i
Internetu
bibliotekarze
wykorzystanie potencjału polskich bibliotek
edukacja informacyjna w bibliotece
potrzeba edukacji informacyjnej - zagadnienia
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wyniki desk research
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Czynniki kształtujące kompetencje cyfrowe
nauczycieli
sprzęt i oprogramowanie
kompetencje informatyczne
kultura organizacyjna
szkolenia i rozwój zawodowy
postawy
zaawansowane kompetencje cyfrowe
Sprzęt i oprogramowanie
systematyczna poprawa dostępności komputerów i Internetu
2007, Eurydice – Dania, Anglia, Szkocja – CO NAJMNIEJ 1 komputer na ucznia
GUS 2012: komputeryzacja szkół > 90%
2009: problem z oprogramowaniem
World Internet Project 2012 PL: Internet w szkole 28 min dziennie
nasycenie sprzętowe nie przekłada się na zmiany metod pracy
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Kompetencje informatyczne
brak zależności od podstawowych cech demograficznych
częściej nauczyciele matematyki i przedmiotów ścisłych niż humanistycznych
Eurydice 2012:
większość państw (także Polska) zaleca stosowanie innowacyjnych metod dydaktycznych,
wykorzystujących sprzęt i oprogramowanie informatyczne we wszystkich przedmiotach
niski poziom zintegrowania kompetencji informatycznych w nauczanie matematyki, nauk ścisłych i
przyrodniczych oraz języków, nawet w krajach z wysokim stopniem dostępności do komputerów
kontekst: kompetencje informatyczne jako prerekwizyt kształcenia
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Kultura
organizacyjna
dzielenie się, współpraca, otwartość
zachęta do innowacji i integracji
wizyjne przywództwo
Eurydice 2011:
PL brak zaleceń dotyczących stosowania ICT w dydaktyce poszczególnych przedmiotów
PL brak wykorzystania ICT w procesach oceniania
PL krajowe systemy informacji o nauczycielach i zarządzania finansami w trakcie tworzenia;
brak danych o systemie oceniania i postępów uczniów
PL partnerstwa publiczno-prywatne: tylko zajęcia pozalekcyjne na terenie szkoły
Wsparcie techniczne i pedagogiczne?
komunikacja elektroniczna z rodzicami: portale szkolne, dzienniki elektroniczne,
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Tondeur et al., 2012: wdrażanie ICT do dydaktyki zależy od ilości i jakości wcześniejszych
doświadczeń w tym zakresie, w tym doświadczeń edukacyjnych
Eurydice 2011: ze szkoleń najchętniej korzystają nauczyciele matematyki, przedmiotów
ścisłych i przyrodniczych (szkoły średnie)
Eurydice 2013: brak kompetencji cyfrowych wśród wymagań stawianych nauczycielom
kompetencje informatyczne w edukacji wyższej – PL obowiązkowe w kształceniu nauczycieli
nauczyciele: narzędzia dostosowane do potrzeb specyficznych treści przedmiotowych
Szkolenia
i rozwój zawodowy
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Postawy
wobec zmian, wobec możliwości transformacyjnych
nowych technologii, wreszcie wobec siebie i własnych
umiejętności
szerokie poglądy nauczycieli na dydaktykę znacznie (zaraz po doświadczeniu, nastawieniu indywidualnym do ICT i płci jako
zmiennej demograficznej) wpływają na korzystanie z
komputerów w dydaktyce
niskie umiejętności = złe nastawienie
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Zaawansowane kompetencje cyfrowe
proces, nie punkt
współpraca interdyscyplinarnej, kompetencje informatyczne
i informacyjne, aktywność, odpowiedzialność
wyzwaniem – twórcze wykorzystanie nowych narzędzi,
innowacyjna dydaktyka
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
UNESCO ICT Competency Framework for
Teachers
kompetencje
techniczne pogłębianie wiedzy tworzenie wiedzy
rozumienie miejsca
ICT
w edukacji
znajomość zasad
i polityki resortowej
rozumienie zasad
i polityki resortowej
rozwijanie zasad
i polityki resortowej
program kształcenia
i ocenianie wiedza podstawowa
praktyczne
wykorzystanie wiedzy
kompetencje
specyficzne dla
społeczeństwa wiedzy
pedagogika korzystanie z narzędzi
ICT
rozwiązywanie
skomplikowanych
problemów
samodzielny wybór
i praca z narzędziami
ICT
ICT narzędzia podstawowe narzędzia
zaawansowane
wszechstronne
wykorzystanie ICT
organizacja pracy standardowa praca w
klasie praca zespołowa organizacje uczące się
rozwijanie wiedzy
i umiejętności
przez nauczyciela
kompetencje cyfrowe kierowanie pracą innych nauczyciel jako wzór
zdobywania wiedzy
National Educational Technology Standards for Teachers
(NETS-T)
1. Wspieranie i inspirowanie ucznia w jego kreatywności i procesie uczenia się • angażowanie uczniów w poznawanie świata i rozwiązywanie rzeczywistych problemów z
wykorzystaniem cyfrowych narzędzi i zasobów
• Zachęcanie uczniów do samodzielnego myślenia, z wykorzystaniem narzędzi służących pracy zespołowej,
aby poznawać i doskonalić ich sposób myślenia, rozumienie, kreatywność oraz umiejętność planowania
2. Projektowanie i przygotowywanie cyfrowych materiałów edukacyjnych i narzędzi
oceny • tworzenie środowisk edukacyjnych wykorzystujących nowoczesne technologie, które umożliwią
wszystkim studentom rozwijanie ich indywidualnych zainteresowań, aktywne uczestnictwo w ustalaniu
własnych celów edukacyjnych, kierowanie swoją nauką oraz ocenianie postępów edukacyjnych
3. Kształtowanie pracy i nauki w środowisku cyfrowym • Współpraca z uczniami, nauczycielami, rodzicami i społecznością lokalną, z wykorzystaniem narzędzi i
zasobów cyfrowych, w celu pomocy uczniom w odnoszeniu sukcesów i rozwijaniu innowacyjności.
4. Promowanie i kształtowanie obywatelstwa i odpowiedzialności w świecie
cyfrowym • Rzecznictwo, kształtowanie i nauczanie bezpiecznego, zgodnego z prawem i etycznego użycia informacji i
technologii cyfrowej, w tym poszanowanie prawa autorskiego, własności intelektualnej, a także
odpowiednie udokumentowanie wykorzystywanych źródeł.
5. Zaangażowanie w rozwój zawodowy i przywództwo • Regularne ocenianie i opiniowanie bieżących badań naukowych oraz praktyki zawodowej, w celu
właściwego wykorzystania istniejących i pojawiających się cyfrowych narzędzi i zasobów, służących
poprawie dydaktyki.
Tajwan – standardy technologii edukacyjnej
i wskaźniki wykonania dla nauczycieli
standard wskaźniki wykonania
pojęcia i operacje
techniczne
1. Podstawowa wiedza, umiejętności i rozumienie pojęć dotyczących
nowoczesnych technologii (zgodnie z wymaganiami
przedstawionymi w NETS-S).
2. Ustawiczny rozwój wiedzy i umiejętności technologicznych, bycie
„na bieżąco” z aktualnymi i nowymi technologiami.
planowanie i
projektowanie
środowiska
edukacyjnego i
działań
edukacyjnych
1. Projektowanie odpowiednich do poziomu nauczania materiałów
edukacyjnych, z wykorzystaniem rozwiązań technologicznych,
odpowiadających zróżnicowanym potrzebom uczniów.
2. Stosowanie najnowszej wiedzy dotyczącej procesów nauczania i
uczenia się z wykorzystaniem ICT do przygotowywania
materiałów i działań edukacyjnych.
3. Wyszukiwanie i ocena zasobów technologicznych pod kątem ich
relewancji do potrzeb.
4. Planowanie zarządzania zasobami technologicznymi w kontekście
działań edukacyjnych.
5. Planowanie strategii zarządzania procesem uczenia się w
środowisku nowych technologii.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Standardy technologii edukacyjnej i
wskaźniki wykonania dla nauczycieli (2)
standard wskaźniki wykonania
nauczanie, uczenie się,
program kształcenia
1. Przygotowywanie działań edukacyjnych wykorzystujących nowe
technologie, zgodnych z podstawą programową i umiejętnościami
technicznymi uczniów.
2. Wykorzystanie technologii jako wsparcia dla strategii
skoncentrowanych na uczniu, odpowiadających ich zróżnicowanym
potrzebom.
3. Zastosowanie technologii do rozwijania talentów i kreatywności
uczniów.
4. Zarządzanie procesem uczenia się w środowisku nowych technologii.
ewaluacja i ocena 1. Zastosowanie technologii do oceny wyników uczniów w edukacji
przedmiotowej, z wykorzystaniem różnych metod i technik.
2. Wykorzystanie zasobów technologicznych do gromadzenia i analizy
danych, interpretacji wyników i prezentacji wniosków, a w efekcie do
doskonalenia procesu dydaktycznego i podnoszenia wyników
edukacyjnych uczniów.
3. Zastosowanie zróżnicowanych metod ewaluacji w celu określenia
odpowiedniego wykorzystania przez uczniów zasobów
technologicznych dla celów uczenia się, komunikacji i poprawiania
skuteczności działania. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Standardy technologii edukacyjnej i
wskaźniki wykonania dla nauczycieli (3)
standard wskaźniki wykonania
skuteczność, praktyka
zawodowa
1. Wykorzystanie zasobów technologicznych do kształcenia
ustawicznego i rozwoju zawodowego.
2. Permanentna ocena praktyki zawodowej, w celu podejmowania
świadomych decyzji dotyczących wykorzystania technologii w
dydaktyce.
3. Zastosowanie technologii do poprawiania skuteczności działania.
4. Wykorzystanie technologii do komunikacji i współpracy z
nauczycielami, rodzicami i otoczeniem zewnętrznym, dla dobra
uczniów.
zagadnienia społeczne,
etyczne, prawne
1. Nauczanie zgodnego z prawem i etycznego wykorzystania technologii
oraz praktyka własna w tym zakresie.
2. Zastosowanie zasobów technologicznych do wspierania uczniów
pochodzących z różnych środowisk, o różnych cechach i zdolnościach.
3. Znajdowanie i wykorzystywanie zasobów technologicznych, które
promują różnorodność.
4. Promowanie bezpiecznego i zdrowego korzystania z zasobów
technologicznych.
5. Zapewnianie równego dostępu do zasobów technologicznych
wszystkim uczniom. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
WIEDZA Standardy kompetencji cyfrowych
(Tajwan 2008)
wiedza w zakresie profesjonalnych zastosowań ICT
komputer i sieci komputerowe
wiedza dotycząca sprzętu i oprogramowania
wiedza dotycząca sieci komputerowych i multimediów
wyszukiwanie, ocena, rozumienie, organizowanie i syntezowanie informacji
zagadnienia etyczne
wiedza na temat prawa i regulacji dotyczących informacji
wiedza dotycząca bezpieczeństwa informacji
wiedza dotycząca etyki informacyjnej
wiedza w zakresie wykorzystania ICT w dydaktyce
projektowanie środowiska edukacyjnego
wiedza dotycząca wykorzystania ICT w dydaktyce
wiedza dotycząca wykorzystania ICT w zarządzaniu procesem uczenia się
realizacja programu
wiedza dotycząca wykorzystania ICT w projektowaniu programu kształcenia
wiedza dotycząca wykorzystania ICT w projektowaniu strategii dydaktycznych
ocena
wiedza dotycząca wykorzystania ICT w ocenie skuteczności uczenia
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
UMIEJĘTNOŚCI Standardy kompetencji cyfrowych (Tajwan 2008)
zastosowanie ICT
zastosowanie komputerów
zastosowanie oprogramowania
zastosowanie sprzętu komputerowych
zastosowanie sieci
przeszukiwanie i korzystanie z zasobów sieciowych
syntetyzowanie i ocena zasobów sieciowych
zastosowanie multimediów
posługiwanie się narzędziami multimedialnymi
wykorzystywanie narzędzi multimedialnych
wykorzystanie ICT w dydaktyce
realizacja dydaktyki
zarządzanie zasobami dydaktycznymi
zarządzanie danymi uczniów
poprawianie komunikacji między nauczycielami a uczniami
realizacja zadań administracyjnych
realizacja programu kształcenia
gromadzenie materiałów dydaktycznych
tworzenie materiałów dydaktycznych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
POSTAWY Standardy kompetencji cyfrowych (Tajwan 2008) poznawanie ICT
postawa akceptacji
uznawanie użyteczności ICT
uznawanie efektywności ICT
postawa etyczna
uznawanie, że bezpieczeństwo informacji, etyka informacyjna i ochrona własności intelektualnej są ważne
uczenie się ICT
wykorzystywanie ICT do uczenia się
gotowość wykorzystania ICT w rozwoju zawodowym
gotowość wykorzystania ICT w kształceniu ustawicznym
stosowanie ICT
wykorzystanie ICT w dydaktyce
gotowość zastosowania ICT dla doskonalenia nauczania
wykorzystanie ICT w komunikacji
gotowość zastosowania ICT w ocenie wyników uczniów
gotowość zastosowania ICT w nauczaniu dynamicznym
gotowość zastosowania ICT w komunikacji interaktywnej
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
KOMPETENCJE E-NAUCZYCIELA (NORWEGIA)
WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI POSTAWY
K1 – wspieranie ucznia w procesie uczenia się
• socjologiczne i kulturowe
uwarunkowania edukacji
• kształcenie zorientowane na
zadania
• komunikacja interpersonalna
• tworzenie bodźców i
stawianie zadań sprzyjających
uczeniu się
• przygotowywanie prezentacji
elektronicznych
• kompetencje komunikacyjne
• uczniowie jako aktywni
uczestnicy procesu edukacji
• uczniowie i nauczyciele uczą
się wspólnie
• równość i poszanowanie
• świadomość znaczenia
szybkiej reakcji na dokonania i
potrzeby uczniów
K2 – korzystanie z ICT
• wirtualne środowisko
edukacyjne, inne aplikacje
wspierające proces nauczania –
uczenia się
• wybór narzędzi odpowiednich
do specyficznych celów
edukacyjnych
• przygotowywanie cyfrowych
materiałów edukacyjnych
• korzystanie z dostępnych
zasobów internetowych
• moderowanie chat’ów
• otwartość, zachęta,
kreatywność w kontekście
cyfrowego środowiska
edukacyjnego, twórcze
korzystanie z ICT
• nowe możliwości ICT w
zakresie współpracy
międzyinstytucjonalnej Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
KOMPETENCJE E-NAUCZYCIELA (NORWEGIA)
WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI POSTAWY
K3 – nadzorowanie; coaching
• metody nadzorowania, opieki
edukacyjnej, coachingu
• rozbudzanie zaangażowania
uczniów
• udzielanie konstruktywnej
informacji zwrotnej (na piśmie)
• różne metody stymulowania
uczniów do pracy umysłowej
• zwiększanie wiary we własne
siły uczniów
• poszanowanie prawa do głosu
studentów, poszanowanie dla
ich poglądów i wypowiedzi
• otwartość w zespole
nauczycielskim i w kontaktach z
uczniami – uczenie się od siebie
nawzajem
• transparentność zasad i działań
K4 – współpraca
• zasady działania grup i
zespołów, metody doskonalenia
komunikacji i dialogu w
elearningu
• komunikacja interpersonalna
• różne sposoby wykorzystania
wirtualnego środowiska
edukacyjnego do komunikacji
• przeznaczanie czasu na
współpracę
• procesy decyzyjne w grupach
• wiedza tworzona w procesach
dialogu i współpracy
• nastawienie na działanie
zespołowe
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Standardy kompetencji nauczycieli w zakresie
technologii informacyjnej i komunikacyjnej (PTI)
inspirowanie i angażowanie uczniów do kształcenia się i
kreatywności
promowanie i kształtowanie u uczniów postawy
obywatelskiej i odpowiedzialności w świecie mediów
cyfrowych
stosowanie i rozwijanie metod kształcenia i oceniania z
użyciem technologii
praca i nauczanie w środowisku technologii
angażowanie się w rozwój profesjonalny
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Desk research – wnioski
komputery i Internet jako zmiana kulturowa ICT jako artefakt kulturowy – mentalny i behawioralny
zmiana systemu społeczno-kulturowego instytucji edukacyjnych
środowisko otwarte na nowe technologie, ale niekoniecznie przygotowane do korzystania z nich
nowe strategie dydaktyki dobrze wykorzystane ICT pomaga poprawiać wyniki nauczania
lepiej motywuje uczniów do pracy (zwłaszcza tych „znudzonych” obowiązkiem edukacyjnym)
„wspólnoty działania”
zmiany systemowe zachęcające do innowacyjności
rozwijanie zaawansowanych kompetencji cyfrowych, „dedykowanych” do realizacji poszczególnych przedmiotów
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wyniki badań ilościowych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wyposażenie szkół w sprzęt komputerowy
urządzenia stacjonarne
komputery stacjonarne – 100%
sprzęt biurowy – 100%
urządzenia prezentacyjne
rzutniki multimedialne – 100%
tablice interaktywne – 88%
brak urządzeń mobilnych
tablety – 12%
e-booki – 5%
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Internet w szkołach
Powszechny dostęp do
Internetu (stałe łącze)
74%
9%
15%
3% 4%
8%
stałe łącze u operatora telefonii stacjonarnej (np. neostrada, netia, dialog)
stałe łącze poprzez dostawcę telewizji kablowej
inne stałe łącze np.: sieć osiedlowa, łącze lokalnego dostawcy internetu
lub łącze współdzielone, sąsiedzkiestały dostęp przez sieć komórkową np.: Blueconnect, iPlus
nie wiem, nie orientuję się
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
10
15
8
11
13
5
9,5
28,5
0 5 10 15 20 25 30
od 2 do 6 Mb\s
od 7 do 10 Mb\s
od 11 do 19 Mb\s
od 20 do 29 Mb\s
od 30 do 59 Mb\s
od 60 do 99 Mb\s
ponad 100 Mb\s
trudno powiedzieć
Dostęp do komputerów dla uczniów
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w pracowniach
komputerowych,
wyłącznie podczas
lekcji
w bibliotece, po
lekcjach i podczas
przerw
w pracowniach
komputerowych,
dostępnych przez cały
dzień
w specjalnie
wydzielonych do tego
pomieszczeniach,
dostępnych przez cały
dzień
92% 85%
28,5% 24,5%
8% 15%
71,5% 75,5%
TAK NIE
Dostęp do WiFi dla uczniów
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
tak, jest dostępny dla
wszystkich nauczycieli i
uczniów
40%
tak, jest dostępny dla
wszystkich nauczycieli
30%
nie, ale można podłączyć
się do sieci przewodowej
w każdej klasie
4%
nie, można korzystać z
Internetu wyłącznie na
komputerach będących
własnością szkoły
26%
Internet w polskiej szkole
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Kompetencje cyfrowe nauczycieli umiejętność Grupa TAK NIE
kopiowanie lub przenoszenie pliku albo folderu ogółem 99,4% 0,6%
dyrektorzy 99,5% 0,5%
nauczyciele 99,3% 0,7%
bibliotekarze 99,5% 0,5%
kopiowanie, wycinanie i wklejanie wybranych
fragmentów tekstu
ogółem 99,6% 0,4%
dyrektorzy 99,0% 1,0%
nauczyciele 99,8% 0,3%
bibliotekarze 100,0% 0,0%
korzystanie z podstawowych funkcji w arkuszu
kalkulacyjnym
ogółem 87,0% 13,0%
dyrektorzy 96,0% 4,0%
nauczyciele 86,3% 13,7%
bibliotekarze 79,4% 20,6%
tworzenie prezentacji elektronicznej ogółem 93,1% 6,9%
dyrektorzy 96,0% 4,0%
nauczyciele 94,5% 5,5%
bibliotekarze 87,4% 12,6%
korzystanie z narzędzi dedykowanych pracy
nauczyciela, np. dzienniki elektroniczne
ogółem 80,5% 19,5%
dyrektorzy 81,9% 18,1%
nauczyciele 84,3% 15,7%
bibliotekarze 71,4% 28,6%
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Sposoby korzystania z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Sposoby korzystania z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Sposoby korzystania z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wykorzystanie potencjału dydaktycznego
Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%co
dzi
ennie
2-3
raz
y w
tyg
odniu
raz
w t
ygodniu
raz
na
mie
siąc
wca
le
codzi
ennie
2-3
raz
y w
tyg
odniu
raz
w t
ygodniu
raz
na
mie
siąc
wca
le
przesyłanie przez Internet materiałów
dydaktycznych dla uczniów
wyszukiwanie materiałów dydaktycznych
10,1% 11,6%
13,1% 15,1%
50,3%
32,2%
45,2%
15,6%
6,0%
1,0%
5,5%
11,3%
17,5%
24,5%
41,3%
45,0%
38,0%
12,0%
4,0% 1,0%
5,5% 5,0%
16,1% 18,6%
54,8%
39,2% 36,2%
13,1%
7,5%
4,0% 6,6%
9,8%
16,0%
20,7%
46,9%
40,4% 39,3%
13,2%
5,4%
1,8%
dyrektorzy
nauczyciele
bibliotekarze
OGÓŁEM
Wykorzystanie potencjału komunikacyjnego
Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0%
codziennie
2-3 razy w tygodniu
raz w tygodniu
raz na miesiąc
wcale
codziennie
2-3 razy w tygodniu
raz w tygodniu
raz na miesiąc
wcale
kom
unik
ow
anie
się
z u
cznia
mi
kom
unik
ow
anie
się
z r
odzi
cam
i
ucz
nió
w
OGÓŁEM
bibliotekarze
nauczyciele
dyrektorzy
Źródła kompetencji cyfrowych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Źródła kompetencji cyfrowych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
bibliotekar
ze
nauczyciele
dyrektorzy
44%
35%
35%
58%
54%
35%
59%
55%
43%
43%
27%
11%
84%
79%
82%
65%
66%
56%
47%
48%
35%
91%
93%
86%
metoda prób i błędów
kursy dostępne np. w
Internecie, na płytach
zajęcia na studiach lub w
szkole
szkolenia lub kursy
pomoc uczniów
pomoc kolegów z pracy
pomoc znajomych
pomoc członków rodziny
pomoc dzieci
Poglądy na wykorzystanie nowych
technologii w edukacji
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
24,9
26,6
44,9
48,2
29,1
65,8
47,9
52,1
49,6
66,9
9,3
25,6
3
2,1
4
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
do nauki podczas lekcji
do sprawdzenia czegoś, uzupełnienia wiedzy podczas przerw
do opracowywania projektów, prezentacji podczas lekcji
na zajęciach pozalekcyjnych, kółkach zainteresowań etc.
w domu do odrabiania zadań
Tak, regularnie Tak, ale w ograniczonym zakresie W ogóle nie
Poglądy na wykorzystanie nowych
technologii w edukacji
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Poglądy na wykorzystanie nowych
technologii w edukacji
0%
20%
40%
60%
80%
100%
czuje się dobrze
przygotowany
czuje się raczej
przygotowany
nie czuje się
przygotowany
61%
46%
35%
38%
51%
54%
2% 4% 12%
zdecydowanie korzystne raczej korzystne szkodliwe
poglądy na wykorzystanie nowych
mediów w szkole są związane z
poziomem kompetencji cyfrowych
wykorzystywanie komputerów i
Internetu w nauczaniu lepiej oceniają
nauczyciele posiadający wyższe
kompetencje cyfrowe
mniej nauczycieli twierdzących, że
nowe technologie należy wprowadzać
w ograniczonym zakresie i z umiarem
jest wśród uważających
wykorzystanie komputerów i
Internetu w nauczaniu ich
przedmiotu za zdecydowanie
korzystne
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wykorzystanie nowych technologii
w dydaktyce
Wykorzystywane urządzenia Formy prezentacji
59%
70%
9%
4%
56%
86%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
komputer stacjonarny, PC
laptop, netbook
tablet
czytnik książek elektronicznych
tablica interaktywna
rzutnik multimedialny
90%
76%
79%
81%
50%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
prezentacje multimedialne
pokazy klipów lub filmów
dostępnych w internecie
prezentacja materiałów
pomocniczych, np. mapy, wykresy
prezentacja materiału
ilustracyjnego, np. portrety,
zdjęcia
quizy z wykorzystaniem tablicy
interaktywnej
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wykorzystanie nowych technologii
w dydaktyce
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Prace domowe wymagające skorzystania
z Internetu
prace domowe wymagające skorzystania z Internetu są zadawane rzadko nauczyciele o niższych kompetencjach cyfrowych nieznacznie rzadziej zadają
swoim uczniom prace domowe wymagające skorzystania z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
przygotowani
e prezentacji
lub referatu
sporządzenie
bibliografii na
zadany temat
wymiana
informacji
pomiędzy
uczniami
wspólnie
realizującymi
zadany temat
wyszukiwanie
informacji w
pracy
indywidualnej
zapoznawani
e się z
przesłanymi
przeze mnie
materiałami
szkoła podstawowa 73% 30% 58% 96% 47%
gimnazjum 90% 45% 65% 95% 53%
szkoła ponadgimnazjalna 91% 43% 74% 94% 74%
73%
30%
58%
96%
47%
90%
45%
65%
95%
53%
91%
43%
74%
94%
74%
Prace domowe wymagające skorzystania
z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Prace domowe wymagające skorzystania
z Internetu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Potrzeba edukacji informacyjnej
wg bibliotekarzy szkolnych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
zdecydowanie nie,
młodzież i tak doskonale
radzi sobie z nowymi
technologiami
8% raczej nie, młodzież
sprawnie korzysta z
nowych technologii
14%
raczej tak, część uczniów
ma problemy z
korzystaniem z nowych
technologii
27%
zdecydowanie tak,
istnieje wyraźna
potrzeba przygotowania
młodzieży do korzystania
z nowych technologii
51%
Potrzeba edukacji informacyjnej
wg bibliotekarzy szkolnych – zagadnienia
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0% 20% 40% 60% 80% 100%
wyszukiwanie informacji w różnych źródłach, w tym
elektronicznych
zbieranie informacji na dany temat, np. do referatu lub
prezentacji maturalnej
techniki wyszukiwania informacji (np. korzystanie z fraz,
operatorów logicznych, wyszukiwania zaawansowanego)
prezentacja wyników pracy z informacją, np. przygotowanie
prezentacji multimedialnych
wykorzystanie wyszukanych informacji
etyczne korzystanie z zasobów sieciowych
bezpieczeństwo w Internecie
żadne, uczniowie i tak świetnie sobie radzą z nowymi mediami
92%
92%
79%
81%
92%
91%
95%
7%
8%
8%
21%
19%
8%
9%
5%
93%
TAK NIE
Potrzeba edukacji informacyjnej
wg bibliotekarzy szkolnych - zagadnienia
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wykorzystanie potencjału bibliotek
szkolnych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
przychodzą na
przerwach żeby
skorzystać z
Internetu
wypożyczają
lektury szkolne
proszą o pomoc
w dotarciu do
potrzebnych
informacji
odrabiają lekcje
w oczekiwaniu
na rodziców
spędzają czas z
kolegami
rozmawiając i
wspólnie się
ucząc
w ogóle
71%
97%
91%
82%
72%
3%
85%
98%
92%
72% 74%
2%
94% 97%
92%
73%
82%
szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna
Wykorzystanie potencjału bibliotek
szkolnych
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wnioski
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wnioski – dostępność sprzętu I Internetu
dostępność urządzeń ICT w szkołach – zadowalająca
oczekiwana zmiana proporcji na korzyść sprzętu mobilnego
Internet szerokopasmowy – dostępny (stałe łącze)
brak dostępu WiFi dla uczniów
komputery zamknięte w klasach
jedynym wyjątkiem – biblioteka szkolna
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wnioski – edukacja informacyjna
świadomość różnic między edukacja informatyczną a
informacyjną
edukacja informacyjna – zadanie nauczyciela bibliotekarza
zapotrzebowanie edukacyjne:
bezpieczeństwo w sieci
wyszukiwanie informacji
świadome korzystanie z różnych źródeł internetowych
przygotowanie prezentacji
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Wnioski
– poglądy nauczycieli na ICT w szkołach
nowoczesne technologie w szkołach
tak, ale wprowadzane ostrożnie i z umiarem
obawy:
bezpieczeństwo w sieci
umiejętności wyszukiwania właściwych źródeł informacji przez
uczniów
samodzielność pracy uczniów w Internecie
własne kompetencje cyfrowe
im wyższa samoocena umiejętności cyfrowych, tym lepsze
nastawienie do wprowadzania ICT do szkół
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"
Pytania i wyzwania
bardzo słaba komunikacja sieciowa z rodzicami i uczniami
nowoczesne technologie jako „ilustracja” treści
przekazywanych tradycyjnymi metodami (prezentacje)
Zróżnicowanie postaw zależne od prowadzonego
przedmiotu?
Potrzebne głębokie zmiany metod pracy dydaktycznej?
interaktywność, praca zespołowa, projekty interdyscyplinarne
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli
i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"