Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Primary
hyperparathyroidismDr. Ruchirek Thamcharoen
Interdepartment conference ortho-endo-patho
3/9/62
• Hypercalcemia > 10.5 mg/dL
• < 12 mg/dL mild hypercalcemia
• 12-14 mg/dL moderate hypercalcemia
• >14 mg/dL severe hypercalcemia
Hypercalcemia
Electrolyte, BUN, Cr, PO4, ALP
PTH
High/normal PTH
PTH independent hypercalcemia
Low PTH
PTH independent hypercalcemia
24 hr urine Ca/Cr ratio Search for malignancy
S&S of malignancy
Skeletal survey
Chest, abd, pelvis imaging, mammogram
PTHrp
Occult malignancy: serum protein electrophoresis
CaCrCl0.02
Familial
hypocalciuric
hypercalcemia
(FHH)
Genetic testing
Screen Family member
Primary
hyperPTH
(PHPT)
Consider
bisphosphanage
Other causes of PTH
independent hypercalcemia
Granulomatous disease –
measure 1,25(OH)2D (calcitriol),
Hyperthyroidism:TSH
PTH dependent hypercalcemia PTH independent hypercalcemia
Primary hyperPTH Neoplasm/malignancy
Tertiary hyperPTH PTHrp excess(non-neoplastic)
FHH Excess vitamin D action
-ingestion of vitamin D/analogues
-Granulomatous disease : sarcoidosis, TB, berylliosis,
histoplasmosis, histiocytosis X, leprosy, lymphoma
Lithium associated hypercalcemia Renal failure
-acute renal failure
-chronic renal failure with aplastic bone
Antagonistic autoantibody to the CaSR Prolong immobilization
Endocrine disease
-thyrotoxicosis -islet cell tumor
-adrenal insufficiency -acromegaly
-Pheochromocytoma
-VIPoma
Drugs
-vitA/D intoxication
-milk-alkali syndrome
-HCTZ
-Theophylline
-Parathyroid hormone
Hypercalcemia of malignancy
Humoral hypercalcemia of malignancy(HHM) : SCC, renal cell CA, bladder CA, Ovarian CA
Local osteolytic hypercalcemia(LOH) : multiple myeloma, lymphoma, breast CA
Ectopic production of 1,25(OH)2 : lymphoma, dysgerminoma
Primary hyperparathyroidism
• Friedrich von Recklinghausen: OSTEITIS FIBROSA CYSTICA
• Fuller Albright : ผูป่้วยมีน่ิวในไต ไดท้ดลองผา่ตดัเน้ืองอกต่อมพาราไทรอยด ์และพบวา่อาการทางไตดีข้ึน
• Milton Rofers & Raymond Keating: ปวดทอ้งและแผลในกระเพาะอาหารในผป. Primary hyperPTH
• Walter St. Goar: ลกัษณะของผป. Primary hyperPTH
The disease of bones, stones and abdominal groans
Primary hyperparathyroidism
• OSTEITIS FIBROSA CYSTICA
Epidermiology
• In the past full blown disease
• Now• Found from check up พบ hyperCa
พบ primary hyper PTH : 51 คน/ประชากร100,000 คน/ปี
: อาย ุ> 60 ปี
พบ 188 คน/ประชากร 100,000 คน/ปี ในผูห้ญิง , 92 คน /ประชากร 100,000 คน/ปี ในผูช้าย
• Found from osteoporosis screening พบ HyperCa
• รพ.ศิริราช พศ. 2540-2550 พบ 45 ราย, อาย ุ15-89 ปี, หญิง: ชาย = 3:1, ระดบั Ca 8-22 mg/dL, PTH 107-2490 pg/ml
87% ภาวะแทรกซอ้นหลายหลายระบบ, 67% ภาวะแทรกซอ้นทางกระดูก, 46% ภาวะแทรกซอ้นทางไต, 44% อาการทางระบบประสาทและกลา้มเน้ือ, 11% อาการทางระบบประสาทและจิตใจ
Investigation
ตอ้งตรวจ ณ จุดเดียวกนั
• HyperCa >10.2 mg/dl, ionized Ca >1.35 mmol/l repeat Ca
บางรายมี intermittent hyperCa
Familial hypocalciuric hypercalcemia(FHH) – Ca สูงเลก็นอ้ย, PTH สูงเลก็นอ้ยหรือปกติ
correct Ca = measured total Ca + [(0.8x(4-alb)]
Ionized Ca อาจเปล่ียนแปลงถา้มีภาวะเป็นกรดหรือด่าง จึงนิยมส่ง total Ca
• Low PO4
• High PTH
Primary hyperPTH PTH level
Parathyroid adenoma PTH สูง 2 เท่า
Parathyroid carcinoma PTH สูง 5-10 เท่า
Tertiary hyperPTH PTH very high
สาเหต High PTH
• Vitamin D deficiency
- จะท าให้ PTH สูง อาจจะไม่ใช่ primary hyperPTH จริงๆ
- 24 hr urine Ca ต ่ากวา่ปกติ อาจคิดวา่เป็น FHH
- ตอ้งให้ Vitamine D replacement จนกวา่ ระดบั 25-OH total vitamin D level
จะมีค่า > 20 ng/ml ค่อย repeat PTH, total Ca, alb, PO3
• FHH
Investigation for localization
• Technetium 99-m sestamibi parathyroid scan (sense 54%)
• 4 D- CT (sense 88%)
• Ultrasound neck
• MRI neck
• Selective venous sampling
• U/S guided FNA parathyroid
Technetium-99m sestamibi parathyroid scan
Delay washout
subtraction
U/S parathyroid adenoma
PTH mediated hypercalcemia
Primary hyperPTH
• Ca สูง
• PTH สูง
• 24 hr urine Ca
normal (60%)
> 200-300 mg (40%)
< 200 mg = vitamin D def, low Ca intake
Familial hypocalciuric
hypercalcemia(FHH)
• hyperCa เลก็นอ้ย
• PTH สูงเลก็นอ้ย
• 24 hr urine Ca < 100 mg
Non-PTH mediated hypercalcemia
• High Ca
• Normal PO4
• PTH low (
Primary hyperparathyroidism
PTH mediated hypercalcemia
• Solitary parathyroid adenoma 80%
• Parathyroid hyperplasia : 4 gland hyperplasia 10-15%
• Multiple parathyroid adenoma 2-5%
• Parathyroid carcinoma
Parathyroid adenoma
• มีการเล่ือนของ Ca set-point ไปทางขวา
• มีการลดลงของ CaSR (calcium sensing receptor) บนเซลลต่์อมพาราไทรอยดท่ี์ผิดปกติ
เซลลต่์อมพาราไทรอยดมี์ความไวต่อระดบัionized Caในเลือดลดลง ท าใหก้ารสงัเคราะห์และการหลัง่ PTH ไม่ถูกยบัย ั้งโดย ionized Ca ในระดบัปกติ
ระดบั Ca ตอ้งสูงมาก จึงจะมีการยบัย ั้งการหลัง่PTH ได ้
Parathyroid adenoma
Parathyroid hyperplasia
• เซลลข์องต่อมพาราไทรอยดมี์ความไวต่อระดบัionized Ca ในเลือดปกติ
• แต่เน่ืองจากมีจ านวนเซลลข์องต่อมพาราไทรอยด์เพิ่มข้ึน จึงท าใหโ้ดยรวมมีระดบั PTH ในเลือดสูงข้ึน hyperCa
Primary hyperparathyroidism
Sporadic PHPT 85-90% Inherited/familial hyperPTH• MEN 1
• MEN 2A
• MEN 4
• HPT-JT(Hereditary hyperPTH-jaw tumor syndrome)
• FIHPT(Familial isolated hyperPTH)
• FHH(Familial hypocalciuric hypercalcemia)
• Neonatal severe hyperPTH
• If no FHX เป็นจาก de novo germline mutation
พิจารณาสง่ตรวจหายีนผิดปกติกรณี
• อายนุอ้ยกวา่ 45 ปี
• ต่อมพาราไทรอยดผ์ดิปกติตั้งแต่ 2 ต่อมข้ึนไป
• Parathyroid carcinoma, atypical parathyroid adenoma
• Family history of hyperPTH
Symptomatic/Classic
Primary hyperparathyroidism
• BONE
ปวดกระดูก กระดูกหกัผดิรูป ไหล่งุม้ หลงัค่อม เต้ียลง มีการยบุของกระดูกซ่ีโครงและเชิงกราน (Pigeon breast)
Increase osteoclast bone resorption
Fibrovascular marrow replacement
Increase osteoblast activity
OSTEITIS FIBROSA CYSTICA
• Generalized demineralization
• Coarsening of trabecular pattern(การสลายของ trabecular ขนาดเลก็)
• Subperiosteal bone resorption พบบริเวณน้ิวมือ
• Bone cyst ภายในมีของเหลวสีน ้าตาล ใสหรือขุ่นเป็นเมือก บริเวณ central medullary portion ของ metacarpal กระดูกซ่ีโครง หรือกระดูกเชิงกราน
• Osteoclastoma/ brown tumor ประกอบดว้ย osteoclast จ านวนมากปนอยูก่บั stromal cell และ poorly mineralized matrix พบบริเวณ trabecular ของกระดูกขากรรไกร กระดูกแขน กระดูกขาและซ่ีโครง
• Salt & Pepper appearance เห็นขอบดา้นในและดา้นนอกของ cortex ไม่ชดั
• Lamina dura ของฟันถกูกดักร่อนหรือหายไป จาก subperiosteal resorption อาจจะลามมาถึง mandible
• การกดักร่อนและ demineralization of cortical bone ท าใหก้ระดูกบางส่วนหายไป เช่น phalangeal tuft, inferolateral cortex of distal third of clavicle, distal ulnear, inferior margin of femoral neck
Subperiosteal bone resorption
• Fingers , radial side
• การกดักร่อนและ demineralization of cortical bone ท าใหก้ระดูกบางส่วนหายไป เช่น phalangeal tuft, inferolateralcortex of distal third of clavicle,
distal ulnear, inferior margin of
femoral neckBrown tumor
Salt & Pepper of skull เห็นขอบดา้นในและดา้นนอกของ cortex ไม่ชดั
demineralization of cortical
bone at distal third of clavicle
Subperiosteal
bone resorption
at radial side of
fingers
Brown tumor
Subperiosteal bone resorption
Bone cyst
Bilateral
Nephrocalcinosis
Salt & Pepper
of skull
Symptomatic/Classic
Primary hyperparathyroidism
Kidney ส่วนใหญ่ไม่มีอาการ จึงให้ตรวจหาเสมอ
ปวดสีขา้ง ปัสสาวะบ่อย หิวน ้ าบ่อย
• Hypercalciuria 35-40%
• Asymptomatic nephrolithiasis
• Nephrocalcinosis (แคลเซียมสะสมในน้ือไต)
• Kidney stone, recurrent kidney stone
ผป. PHPT มีน่ิวในไตร่วมดว้ย ร้อยละ 15-20
ร้อยละ 3-5 ของผป.ท่ีมาดว้ยน่ิวในไต ตรวจพบมี PHPT ร่วมดว้ย
• Nephrogenic diabetes incipidus
• Renal insufficiency, 15% ของผป. eGFR < 60 ml/min
• Chronic renal failure
Symptomatic/Classic
Primary hyperparathyroidism
• Nervous & musculoskeletal system ปัจจุบนัไม่พบแลว้
Symmetrical proximal muscle weakness, gait disturbance, muscle atrophy, EMG abnormalities, generalized hyperreflexia, tongue fasciculation
Symptomatic/Classic
Primary hyperparathyroidism
• Neuropsychiatric problem
• Ca มีบทบาทในการควบคุมสารส่ือประสาท
ไม่กระฉบักระเฉง ซึมเศร้า ความจ าแยล่ง หงุดหงิดง่าย ข้ีกงัวล นอนไม่หลบั
Symptomatic/Classic
Primary hyperparathyroidism
• อาการทางคลินิก เบ่ืออาหาร คล่ืนไส้ อาเจียน ทอ้งผกู ปวดทอ้ง แผลในกระเพาะอาหาร
• Acute/chronic pancreatitis
• Conjunctival calcification
• Band keratopathy
• HT พบในบ่อย,ในอดีตพบวา่ผป. PHPTเสียชีวติจากโรคหวัใจและหลอดเลือด
Asymptomatic
Primary hyperparathyroidism
• Nonspecific symptoms
• ไม่กระฉบักระเฉง วติกกงัวล ซึมเศร้า ความจ าแยล่ง หงุดหงิดง่าย ข้ีกงัวล นอนไม่หลบั หลงลืม
• ภาวะแทรกซอ้นท่ีกระดูก ไต หวัใจและหลอดเลือด
• Mild hyperCa (>1 mg/dL of Upper limit of normal)
• Intermittent hyperCa
• PTH phosphaturiaPO4 normal – borderline low
Asymptomatic
Primary hyperparathyroidismInvestigation รายละเอยีด
เลือด Ca, PO4, ALP, BUN, Cr, eGFR, 25-OH total vitamin D level
PTH (2nd, 3 rd generation)
ปัสสาวะ 24 hr urine Ca, CrStone risk profile
รังสีกระดูก BMD 3 ต าแหน่ง(L spine, hip, distal 1/3 radius)
Film T-L spine, VFA
Microarchitecture : trabecular bone score
รังสีวทิยาไต Plain KUB, US/CT KUB
Primary hyperparathyroidism
Primary hyperPTH• Decrease BMD at
distal 1/3 radius (cortical bone)
> hip (trabecular+cortical bone)
L-spine (trabecular bone)
• TBS ต ่า
(Trabecualr bone score from DEXA)
Postmenopausal osteoporosis
Decrease BMD
• L-spine > hip > distal 1/3 radius
Normocalcemic primary hyperparathyroidism
• High PTH อยา่งนอ้ย 2 คร้ัง ห่างกนั 3-6 เดือน
• Normal ionized & total Ca
• No secondary cause of hyperPTH
- 25 hydroxyvitamin D < 20-30 ng/dL (vitamin D insuff/deficiency)
- eGFR < 60 ml/min (renal insufficiency)
- hypercalciuria
- malabsorption syndrome
- drug effect PTH: thiazide, bisphosphonate, denosumab, lithium (ให้หยดุยา 48-72 ชม.ก่อนเจาะ)
- metabolic bone disease : Paget’s disease high PTH
Primary hyperparathyroidism
Normocalcemic
• ระดบั PTH สูงใกลเ้คียงหรือต ่ากวา่
• ระดบั PO4 สูงกวา่
• ติดตามไป19% มี hyperCa
Hypercalcemic
• ระดบั PTH สูงกวา่
• ระดบั PO4 ต ่ากวา่
• Total Ca สูง
• อาจเป็นIonized Ca สูง, total Ca ปกติ
Treatment
• Parathyroidectomy is the treatment of choice
- ลดการเกิดน่ิวในไต
- BMD เพิ่มข้ึน ลดการเกิด Fx
• Medical treatment กรณีไม่สามารถผา่ตดัได้
- cinacalcet ลด serum Ca และ PTH, แต่ไม่ลด osteoporosis
- Bisphosphanate เพิ่ม BMD แต่ไม่ลด serum Ca, PTH
Indication for surgery in
Asymptomatic primary hyperPTHเกณฑ์ ข้อบ่งช้ีการผ่าตัด
อายุ < 50 ปี
ระดบั Ca ในเลือด > ค่าปกติเกิน 1 mg/dL
eGFR < 60 ml/min
24 hr urine Ca > 400 mg/day
Biochemical stone profile มีความเส่ียงต่อน่ิวในไต
การตรวจทางรังสีวทิยาของไต Renal stone, nephrocalcinosis
BMD T score ≤ -2.5 ส าหรับหญิงวยัหมดประจ าเดือนและชายอายุ ≥ 50 ปีZ score ≤ -2.5 ส าหรับหญิงวยัเจริญพนัธ์และชายอาย ุ< 50 ปี
การตรวจทางรังสีวทิยาของกระดูกสันหลงั พบกระดูกสันหลงัหกั
International work shop on primary hyperPTH ปี 2557
Indication for surgery ระหวา่งการติดตาม ผป.ระยะยาวin primary hyperPTH
ระดบั Ca ในเลือด > ค่าปกติเกิน 1 mg/dL
eGFR < 60 ml/min
24 hr urine Ca > 400 mg/day
Biochemical stone profile มีความเส่ียงต่อน่ิวในไต
การตรวจทางรังสีวทิยาของไต Renal stone, nephrocalcinosis
BMD T score ≤ -2.5 ท่ี L spine, hip, distal 1/3 radiusมีการลดลงของ BMD มากกวา่ least significant change หรือ
T score -2.0 -> -2.5
การตรวจทางรังสีวทิยาของกระดูกสันหลงัFilm spine, VFA, CT, MRI
พบกระดูกสันหลงัหกั
การติดตามผป.Asymptomatic primary hyperPTH
การติดตาม รายละเอยีด
Serum Ca q 1 yr
ภาวะแทรกซอ้นท่ีกระดูก ประวติักระดูกหกัจากอนัตรายท่ีไม่รุนแรง เช่น การหกลม้BMD 3 ต าแหน่งท่ี L spine, hip, distal 1/3 radiusประเมิณกระดูกสันหลงัหกั ถา้ เต้ียลง ปวดหลงัโดยพิจารณาส่งตรวจ Film T-L spine lateral , VFA
ภาวะแทรกซอ้นท่ีไต Cr, eGFR q 1 yrกรณีมีอาการน่ิวในไต ส่ง plain KUB, US/CT KUB
แนวทางการติดตาม Normocalcemic hyperPTH
Serum Ca, PTH q 1 yr
ด าเนินไปสู่Hypercalcemic PHPT
โรคพฒันาไปต่อ เช่น- BMD แยล่งหรือมี
กระดูกหกั- น่ิวท่ีไต หรือ
nephrocalcinosis/สงสัยมะเร็ง
พิจารณา parathyroidectomy(ไม่มีหลกัฐานเชิงประจกัษ)์
Indication for surgery in Secondary hyperPTH
• Calciphylaxis
• Medical observation not possible
• Failure of maximal management with
- Hypercalcemia
- Hypercalciuria
- PTH >800 pg/ml
- Hyperphosphatemia ( Ca x PO4 > 70)
- Osteoporosis
- symptoms: pruritus, pathologic bone Fx, ectopic soft tissue calcification, severe vascular calcification and bone pain
• Patient preference
Indication for surgery in Tertiary hyperPTH
• Severe hypercalcemia (serum Ca > 11.5 or 12 mg/dl)
• Persistent hypercalcemia ( serum Ca > 10.2 > 3-12 months)
• Severe osteopenia
• Symptoms HPT
• Fatique
• Pruritis
• Bone pain or pathological bone Fx
• Peptic ulcer disease
• Mental status change
• Hx of renal calculi