PROCEDURE ZA KONTROLU I ODRŽAVANJE MAŠINA

1.0 PREDMET

Ova procedura reguliše odgovornosti, aktivnosti i nosioce aktivnosti koje se sprovode prilikom održavanja mašina i opreme u organizaciji.

2.0 PODRUČJE PRIMJENE

Procedura se odnosi na održavanje mašina i opreme u svim proizvodnim pogonima.

3.0 ODGOVORNOST

Šef održavanja odgovoran je da sve proizvodne mašine i oprema u organizaciji budu održavane u skladu sa ovom procedurom.Dnevna (smjenska) i sedmična kontrola i održavanje je u nadležnosti operatera na datoj mašini. Za mjesečnu kontrolu i održavanje mašina i opreme nadležan je bravar i električar.

Šef održavanja je dužan da sprovodi postupak za praćenje starosti mašina i opreme, da izrađuje planove za periodičnu provjeru i obezbjedi uvođenje, te vođenje Kontrolne knjige za održavanje mašina i opreme sa svim pratećim evidencijama (kartonima).

4.0 DOKUMENTI

Za potrebe vođenja dokumentacije kontrole i održavanja mašina i opreme izrađuje se, i uredno vodi sljedeća dokumentacija:

Zapisnik o prijemu mašine/opreme Kontrolna knjiga za održavanje mašine/opreme Lista rezervnih dijelova Plan i program obuke za održavanje mašina/opreme Plan osnovnog održavanja mašina/opreme Karton podmazivanja mašine/opreme Karton o redovnim i vanrednim pregledima mašine/opreme Karton o remontu mašina Termin-plan održavanja mašine/opreme Prijava otkaza/neispravnosti mašine/opreme Karton otkaza/neispravnosti mašine/opreme Plan remonta mašine/opreme Izveštaj o zastojima u proizvodnji

5.0 OPIS PROCEDURE

5.1 Uvođenje nove mašine/opreme u upotrebu

Prijem nove mašine/opreme u organizaciju vrši Komisija za prijem mašina/opreme, koju formira Generalni direktor. Komisija za prijem mašina/opreme je obavezna da izvrši:

- funkcionalno ispitivanje, odnosno potvrdu zadatih radnih karakteristika mašine/opreme,- provjeru bezbjednosnih, zaštitnih i ekoloških karakteristika mašine/opreme- provjeru kompletnosti alata za održavanje,- provjeru potpunosti i sadržaja tehničke dokumentacije za održavanje.

Članovi komisije, pored ostalih, moraju biti šef održavanja i referent zaštite na radu.

Komisija sastavlja Zapisnik o prijemu mašine/opreme koji se dostavlja šefu proizvodnog pogona za koji je mašina nabavljena, službi knjigovodstva i službi održavanja sa pratećom tehničkom dokumentacijom.

5.2 Dokumentacija održavanja mašine/opreme

Po uspješnom prijemu mašine/opreme i dodjeljene identifikacione i klasifikacione šifre šef održavanja otvara Kontrolnu knjigu za održavanja mašine/opreme. U ovoj knjizi vode se svi podaci o strukturi, vidovima i tehnologijama održavanja mašine/opreme od dana prijema u organizaciju. Sastavni dio Kontrolne knjige za održavanja mašine/opreme su: mašinska karta radne sposobnosti, karton o redovnim i vanrednim pregledima mašine, karton o remontu mašina i karton otkaza/neispravnosti mašine/opreme.

Mašinska karta radne sposobnosti. Ovaj dio Kontrolne knjige otvara se po prijemu i sadrži osnovne tehničke karakteristike mašine: proizvođač mašine, tip i oznaka mašine, fabrički broj, godina proizvodnje, vrsta pogona, atest stručne ustanove i ostale tehničke karakteristike. Prilog ovom dijelu je i Lista rezervnih dijelova (LRD) na koju se upisuje: naziv rezervnog dijela, dimenzije, kataloški broj, proizvođač i broj ugrađenih komada u tu mašinu ili opremu. Za nove mašine i opremu LRD se izrađuje na bazi sugestivne liste rezervnih dijelova dobijene od strane proizvođača mašine/opreme. U toku životnog vijeka mašine/opreme, šef održavanja je obavezan da proračunava normative rezervnih dijelova mašine/opreme na bazi evidentiranih otkaza/neispravnosti mašine/opreme.

Karton o redovnim i vanrednim pregledima mašine. Radi preventivnog dijelovanja sprovodi se periodično vizuelno pregledanje mašina. Za svaku mašinu određuje se period redovnih pregleda. U ovaj dokument se unosi datum, vrsta i rezultat pregleda, vrsta intervencije i potpis lica koje je vršilo pregled. Pregled vrše radnici koji su za to određeni, a kontrolu vrše poslovođe održavanja. Radnici koji vrše kontrolu opreme snose odgovornost za pregled.

Karton o remontu mašina. Ovaj dio Kontrolne knjige održavanja se otvara pri remontu mašina i u njega se unosi: početak i kraj remonta, vrsta popravke, izvršilac radova, naziv dijela koji je zamenjen i potpis poslovođe održavanja. Ovaj dokument popunjava poslovođa održavanja koji vodi remont mašine.

Karton otkaza/neispravnosti mašine/opreme. Ovaj dio Kontrolne knjige se popunjava na osnovu izvještaja o zastoju i opravci mašine/opreme. U ovaj karton unosi se datum i vrijeme nastanka i otklanjanja otkaza, spisak ugrađenih dijelova, broj trebovanja, uzrok otkaza i opis posljedica otkaza. Karton popunjava poslovođa održavanja proizvodnog pogona koji je odgovoran za potpunost i tačnost podataka. Jedan primerak Kartona otkaza/neispravnosti mašine/opreme dostavlja se glavnom inženjeru održavanja za analize i izrade normativa rezervnih dijelova mašine/opreme.

5.3 Preventivno održavanja mašina/opreme

Preventivno održavanje mašina/opreme predstavlja unaprijed planirani skup aktivnosti čiji je osnovni cilj da se predvide eventualni otkazi/neispravnosti mašine/opreme i time produži njen remontni ciklus. Postupci preventivnog održavanja su:

- redovni i vanredni pregledi mašina/opreme,- preventivne zamjene elemenata/sklopova mašine/opreme.

5.3.1 Redovni i vanredni pregledi mašina/opreme

Redovni pregled mašina vrši se na osnovu Termin-plana održavanja mašine/opreme koji izrađuje šef održavanja. Vanredni pregledi se vrše u slučajevima kada se sumnja u ispravnost rada neke mašine, odnosno kada se dešavaju česti otkazi ili neka druga manifestacija koja ukazuje da mašina ne daje kvalitet obrade predviđen od strane proizvođača. Nalazi o pregledima se upisuju u Karton o redovnim i vanrednim pregledima mašina koji je sastavni dio Kontrolne knjige održavanja mašine.

5.3.2 Preventivne zamjene elemenata/sklopova mašine/opreme

Šef održavanja, na osnovu Uputstva o održavanju mašine i Sugestivne liste rezervnih dijelova dobijenih od proizvođača, određuje periode zamjene elemenata/sklopova mašine/opreme. Podaci o preventivnim zamjenama su sastavni dio Termin-plana održavanja mašine/opreme. Plan preventivne zamjene elemenata/sklopova mašina/opreme ažurira Šef održavanja na kraju svake kalendarske godine na bazi analize podataka iz evidencije otkaza/neispravnosti mašine/opreme. Podaci o zamjeni se upisuju u Karton otkaza/neispravnosti mašine/opreme.

5.4 Korektivno održavanje mašine/opreme

U slučaju otkaza, neispravnog rada mašine/opreme ili pojave degradacije kvaliteta proizvoda (povećani škart) rukovodilac mašine obavještava poslovođu u pogonu koji popunjava Prijavu otkaza/neispravnosti mašine/opreme i dostavlja poslovođi održavanja. Prijavu otkaza/neispravnosti potpisuje poslovođa pogona i poslovođa održavanja. Poslovođa održavanja upisuje u Prijavu otkaza/neispravnosti indentifikacioni broj mašine, vrijeme nastanka otkaza i kratak opis otkaza. Poslovođa održavanja odgovoran je za:

- dijagnostiku i otkrivanje lokacije i uzroka otkaza,- popravku (zamjenu) elementa/sklopa,- verifikaciju (ispitivanje i podešavanje) mašine/opreme i- organizaciju i nadgledanje svih aktivnosti do vraćanja mašine/opreme u radno stanje

Po završenoj operaciji korektivnog održavanja u Karton otkaza/neispravnosti mašina/opreme upisuju se sljedeći podaci: uzrok otkaza, vrsta zamjene, zamenjeni rezervni dijelovi (broj trebovanja), popravljani elementi/sklopovi, vrijeme opravke, ukupno trajanje zastoja mašine/opreme. Popunjeni karton otkaza/neispravnosti mašine/opreme poslovođa održavanja dostavlja službi održavanja. Ovako popunjeni kartoni odlažu se uz Kontrolnu knjigu održavanja mašine i služe za analizu rada mašine, prognozu otkaza i proračun optimalnih količina rezervnih dijelova.

5.5 Remont mašine/opreme

Šef održavanja predlaže godišnje i kvartalne planove remonta mašina/opreme. Usaglašavanje planova remonta mašine/opreme sa proizvodnim planovima vrše šef održavanja i šef proizvodnje pogona. Planovi remonta mašina/opreme se usvajaju kao dio godišnjeg proizvodno-finansijskog plana.Planovi remonta mašine/opreme sadrže spisak mašina/opreme za remont, termin-plan remonta mašine/opreme, postupke rasklapanja i sklapanja mašine/opreme, spisak potrebnog alata, spisak elemenata/sklopova za zamjenu, spisak elemenata/sklopova za obnavljanje/popravku, potrebne kadrove za održavanje, prijemna ispitivanja mašine/opreme poslije remonta. Na osnovu ovih planova, određuju se poslovođe koje će voditi pojedine remonte. Podaci o remontu se unose u Kontrolnu knjigu održavanja (dio Kartona o remontu mašine).

5.6 Periodično izveštavanje o zastojima usled održavanja mašina/opreme

Šef održavanja izrađuje mjesečni i godišnji Izvještaj o zastojima u proizvodnji nastalim usljed akcija održavanja na mašinama/opremi. Izvještaj sadrži broj zastoja, vrijeme zastoja po mašinama i ukupno, kao i opisni dio koji daje pregled stanja mašina i akcija održavanja u proteklom mjesecu. Izvještaj se dostavlja:

- direktoru proizvodnje,- Službi Plana i analize radi praćenja troškova kvaliteta i- Arhivi službe održavanja.