D › R î M 7 i

Dünyanın bütün medenî milletleri tarafından takdir ve ihtirama mazhar

olmu˛ bulunan Emil v. Behring 'e, Tûrkiyede de, 28 fiubat 1896 da Cemiyeti

Tıbbiyei fiahane fahrî azah ına seçilmek suretile daha o zaman takdir izhar

edilmi˛tir. Behring-, yaptı ı büyük seyahatlerden birinde Istanbulu da ziyaret

etmi˛ ve her zaman bu güzel ve misafirperver ˛ehirdeki ikametinden huhusi

bir zevkle bahsetmi˛ t ir .

Bu sayımızda Emil v. Behring'e ait kısa bir biyografiden ba˛ka, Behring'i

iyi tanıyan emekli amiral Dr. Ömer Fuat Keskin'in hatıralarını da büyük bir

memnuniyetle dercediyoruz. Makale bu tanınmı˛ Türk doktorunun Marburg ' ta

E. v. BehringTe olan mü˛terek mesaisinden bahsetmek suretile tarihî bir k ıy-

met arzetmektedir.

Y a z ı H e y e t i

Behring ve eseri Prof. H. Zeiss ve Prof. R. Bielirg'in "Behring: Ge˛talt und Werk„ (Schultz - Verlag, Berlin 1940) adlı eseri hakkında referat.

I 3 u g ü n ilim sahasında yeni bir devir açmı˛ olan seroloji ve immuno-

*•** lojinin pratikte tatbik edili˛inin 50 inci yıl dönümüdür . Bu hâdise heı

˛eyden evel Emil v. Behring ile ba l ıdır . Difteri serumile çocukların kurtarıl-

ması, a˛ılarla hastalıklardan korunma, tetanos serumile tetanosun önüne geçmek

v. s. gibi daha birçok ˛eylerle onun

deerli muvaffakiyetlerini bu güne

kadar hepimiz takdir etmi˛ bulunu-

yoruz. Üzerinden yarım asırlık bir

zaman geçtikten sonra bugün biz,

yoktan fikir ve i˛ yaratmı˛ ve bü-

tün bir ˛üpheler dünyasına, ve kendi

kalbinin tenkitlerine kar˛ı muzaffer

çıkmı˛ olan bu adamın kim oldu-

unu örenmek isteriz. O acaba

kendisine memleketler ve uzak

mıntakalarda seyahat etmek ve bu

suretle görü˛ünü geni˛ letebilmek

imkânını veren, muntazam ve sı-

kıntısız bir hayat sürerek, meseleleri uzun zaman rahatça tetebbu etmek, dü-

˛ünebilmek fırsatını bah˛eden servet ve ˛öhret sahibi zengin bir ailenin çocu-

u mu idi ?

Hayır, bu büyük adamın hayatı böyle ba˛ lamı˛ de i ldir . Babası, fazla kazan-

cı olmıyan bir muallimdi. Behring'in sayısı 12 yi bulan karde˛ leri de yeti˛tiril-

"*-'•?¥** ›S&TjV-i'

Marburg'da Behringwerke enstitüsünün modern binası

n D I R I M

melerini bekliyorlardı . 11 Mart 1854 de d o m u ˛ olan Emil Behring'in omuzla-

rında bir yı ın yük vardı ve bunlar, onun tıb tahsil etmek istemesinin tahakkuk

etmesine uzun zaman engel olmu˛ lardı. Nihayet maksadına nail olabilen Behring,

bu muvaffakiyetini uzun zaman asker tabibi Sıfa-

tile çalı˛mak mükellefiyetini yüklenerek bitirdi i

Kaiser - Wilhelm - Akademisine borçludur. Tıb

sahasında ilk dü˛üncelerini sepsis meselesi te˛kil

etmi˛tir. Bu sırada Emil Behring'i Bonn'da ve

1899 dan sonra da Robert Koch higien enstitü-

sünde görürüz. Fikirlerinin olgunla˛tıı ve

difteri tedavisi ve serum muafiyeti bahislerindeki

çalı˛malarının semere verdi i 1890 - 1893 senele-

rinde difteriden ölenlerin nisbeti 51,7 % i bulur-»

ken, bir sene sonra birdenbire 24,5 % e dü˛ tüü

görülür. Bunu tetanos serumu hazırlayı˛ ı takip

eder. 1894 yılında matbuat, < bütün insaniyet

sevenlere s hitaben, yoksul hastalar için serum

satın almak üzere para toplanmas-nı te˛vik eden

bir beyanname ne˛retti. Yabancı memleketlerde de

bu hususta dikkat uyanmı˛ ve hareket ba˛ lamı˛tı. Nihayet bütün Avrupa mem-

leketlerindeki ilmî enstitüler bu bulu˛u tasvip etmi˛ lerdir. Büyük, küçük bütün is-

tatistikler serum tedavisinin muvaffakiyetini tevsik etmee ba˛ lamı˛ lardır. Evvelâ

difteriden ölüm nisbeti 50 % v ı a˛tıı halde, artık

yuvarlak hesapla 8 % e kadar dü˛mü˛ tür, eer

serum erken tatbik edilirse muvaffakiyet derecesi

100% ˛ifaya kadar da yükselebilmektedir. fiiryanı

sezenin kesilmesi günden güne azalmaktadır. Bil-

hassa Ot to Heubner, Berlin Charite hastanesinde

bu yeni bulu˛ları difteriye müptelâ çocuklar üze-

rinde tecrübe etmekte istical gösteriyordu.

Heubner ' in serum tatbik ettii 299 difterili

Mikrop üretme kontrolü

çocuktan yalnız 16,7 ölmü˛tü, halbuki ora-

ya yakın, fakat henüz serum tatbik edjlmeyen

Bethanien hastanesinde ise, hastalıın ˛iddeti ayni

olduu halde, hastaların 43,1 % i ölüyordu.

Heubrrer, eldeettii bütün neticeleri bir rapor

( 13 üncü dahilî tıb kongresi ) halinde izah etmi˛

ve bu suretle serumun ehemmiyeti ve Behring'in

muvaffak eseri hakikî mevkiini kazanmı˛tı. Allanın

lûtfuns uramı˛ insanların çok defa derhal, çok defa da bütün hayatları

müddetince bir kere olsun, hemcinslerinin, hattâ en zekilerinin bile takdirini

Behring- müessesesinde serum veren beygirler

I. G. Farbenindustrie - Aktiengesellschaft LEVERKUSEN

bütün serumlar ve a˛ıları ve birçok hususî müstahzarları imâl eder.

N A T › F S E R U M L A R : azamî 7 °/„ albümin S A F V E A L B Ü M › N › A Z S E R U M L A R : azamî 5 °/° albümin S A F V E K O N S A N T R E S E R U M L A R : azamî 12 •/. albümin

Konsantre serumlar da yabancı albüminden tasfiye edilmi˛tir. An-tîcorps muhtevaları zenginle˛tirilmi˛tir. En ufak hacimlerinde azamî

mikdarda antitoksin ihtiva ederler.

A – I Z D A N A L I N A N A fi I L A R P R O F › L A K S › › Ç › N A fi I L A R T E D A V › › Ç › N A fi I L A R Y A T R E N ' L › A fi I L A R

( spesifik ve nonspesifik tesirli)

Hususi m ü s t a h z a r l a r ;

O M N A D I N E » nonspesifik muafiyet tedavisi için P A R A G E N , intanı mafsal romatizmalarına kar˛ı L › P A T R E N , lipoid - Yatren kombinasyonu H E L › S E N , saman hummasına kar˛ı pollen ekstreleri B A K T E R › O F A G › müstahzarları

ve E K S T R E V E A M B O S E P T Ö R L E R , frengi te˛hisi için S E R O L O J › K M › Y A R L A R T E S T S E R U M L A R I Y E N › K L E R , kan almak için S E R Ü L L E R , basit ve steril enjeksiyon için

»ftefairMpvoikcti müstahzarlarının hep-sinin Türkiyede izni alınmı˛ de i ldir.

B E H R I N G W E R K E M A R B U R G - L A H N

t . l t M t l N G rAMMNMıM K U R U I M U V U *

/$fa

Hipof iz ön fussunun biyoloj ik surette st an-dardla˛t ırılmı˛ hormonu ve plasenta mü-

essir prensibini iht iva eder.

Kullanı˛ yerleri

KAD›NLARDA : Ayba˛ı bozuklukları, glandüler sistik hiperplaziden müte-vellit kanamalar, dü˛ük itiyadı ve kısırlık.

ERKEKLERDE : Kryptorchismus.

5>ö31<îfâ&C] Hipof iz ön fussunun büt ün ekstresi.

Hormon tedavisi olarak tenasül vazifesi bozukluk-ları ve metabolizma anomalileri, ne˛vünema bo-zuklukları, tıfliyet, hipofiz esasına balı ka˛eksi, cinsiyet esasına balı asabiyet ve ruhî bozuk'

luklar ve erken ihtiyarlamaya kar˛ı.

»So«ye*« L e v e r k u s e n (Almanya)

385": • • UM

D î R 1 M 73

kazanamamaları umumî bir kanun gibidir. Ortaya çıkarılan eseri, kanunlara ve artık maziye mal olmu˛ büyüklere kar˛ ı müdafaa mecburiyeti vardır. Behring de bu mücadeleden kendini kurtaramamı˛ ve eski görü˛ ler i kaldı-rıp atmakla da muhafazakâr fikirlere bir darbe indirmi˛ti. Tabii mukabil dar-beler gecikmedi. Edebiyat ve musiki sanat eserleri bir dökme gibidir. Y a l n ı z cahil bir kimse daima onu « islâha» te ˛ebbüse yeltenir ve imkân nisbetinde her sene «islâh» eder. Tabiî ilimlerde ise vaziyet ba ˛kadır . Antitoksin-toksin -nazariyesi haricinde, serum kullanılması i˛inde allergi tezahürleri, serum hasta-lıı v. s. araya karı˛tırıldı. Daima i˛in menfi tarafını alarak iyiyi görmiyen ve yeni ˛öhretleri çekemiyen kimseler günlük gazetelerde talî tezahürleri zik-retmek yolunu tuttular. Hücuma hedef olan taraf, bunlara kar˛ ı koymak mec-buriyetinde i d i ; yapılan hücumların haklı tarafları da yok de i ld i . Serumun tasfiyesi ve talî tezahürleri izah ve onların önüne geçmek için çalı˛mak meselesi ba˛ gösteriyordu. 1888 yılında askerlikten ayrılarak, R. Koch enstitüsünde çal ı˛maa ba˛ l ıyan Behring, 1894 de Halle üniversitesi higien ordinaryüs pro-fesörlüüne getirilmi˛ti. Mücadele devam ediyordu. Onun müdafaa tarzı, kendi-sine yeni dostlardan ziyade dü˛manlar kazandırmakta idi. Y a l n ı z Althoff ve Metschnikoff onun taraf nda idiler. Muvaffakiyetinin bir kısmını ise o zaman Prusya maarif idaresinin <?. kudretli » raportörü Fr. Althoff'un himayesine borç-ludur. Behring'in Pariste Pastör enstitüsü ile münasebeti de çok kuvvetli bir b a halinde idi. Muafiyet ilminin kurulu˛una beraber hizmet etmi˛ olan Metschnikoff'la dostluu vardı . Metschnikoff, bu Alman arkada˛ ını açıkça müdafaa ediyordu..

Daha sonraları verem hakkında çalı˛malara ba˛ ladı. 15. ci dahilî tıb kon-gresinde (Berlin 1897) verem mücadelesi hakkındaki tecrübelerini ve programını anlattıı konferansında « her ˛ey antitoksini eldeetmekte ve toksini bulmaktadır» demi˛ti . Sı ı r larda verem hakkındaki raporları, Behring ve Koch'un verem sa-hasındaki bilgilerine muarız bir vaziyet al.yorlardı. Behring 1900 senesinde verem hakkındaki görü˛ ler ini ihtiva eden bir eser ne˛retti; aldıı neticelerin ve dü-˛üncelerinin kliniklerde tetkikini, s ı ır vereminden alınan tecrübelerin insanlar üzerine tatbikini istiyordu. O , süt çocuklarında veremin zuhuruna asıl sebebin inek sütü olduunu kabul ediyordu. Sütün ıslâhı için pratik teklifler tavsiye edi-yordu. Bu sıralarda E. v. Behring'in tecrübî tedavi enstitüsü tesis edildi. Beh-ring'in sonuncu büyük ke˛fi, difteri a˛ısının bulunmasıdır ki, bunun faydalı ve hayatı emniyet altına alan deer ini bütün dünya ancak sonradan örenmi˛t ir . Difteri a˛ısı her ne kadar bugün umumiyetle tasvip ediliyorsa da, tetanos serumu-nun kıymetini umumî dünya harbi isbat etmi˛ bulunmaktadır . Bu eser, ˛erefine yapılan birçok merasim, asalet unvanı, ni˛anlar, unvanlar ve birçok azalıklar yanında, Emil v. Behring'in «sonuncu zaferi» dir. Emil v. Behring, 31 mart 1917 de ölmü˛ tür. Bir adam bu kadar büyük i˛leri nasıl ba ˛arab i ld i? diye so-racak olanlara M. v. Gruber ' in a˛a ıdaki sözlerde cevap verebiliriz: «Ancak dü˛üncelerinde fevkalâde biı vuzuha sahip, otokritikle gayet ˛ iddetli, mesaisinde gayet itinalı bulunan, hülâsa ender rastlanır derecede çalı˛kan ve sebatkâr olan bir insan bu i˛leri yapabilir».