Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Profilaktyka etyczna i strategia antykorupcyjna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Czym jest etyka?

ETYKA – éthikós – zwyczajny, éthos – zwyczaj, obyczaj.

1. zespół norm i ocen moralnych

(dot. grupy społecznej, środowiska)

2. filozoficzna nauka o moralności

– aksjologia- teoria wartości,

– deontologia – nauka o powinnościach.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

ZASADY GODNOŚCIOWEJ REGULACJI ZACHOWANIA

ZASPOKAJANIE POTRZEBY GODNOŚCI:

– RELACYJNOŚĆ

– AUTONOMIA

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z RELACYJNEGO SPOSOBU ZASPOKAJANIA POTRZEBY GODNOŚCI:

• niepokój, troska „co myślą inni”;• duża chwiejność dobrego mniemania o sobie,

poczucie zagrożenia;• przywiązanie do atrybutów statusu społecznego;• walka o utrzymanie tego statusu.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

UWAGA!!! SKUTKI!!!

• wybór „drogi na skróty” w celu uzyskania lepszej pozycji w stosunku do „osób odniesienia”,

• agresywne deprecjonowanie innych (ośmieszanie, intrygi, zakłamanie),

• człowiek „relacyjny” – to typowy „umniejszacz”,

• niemoralne, nieetyczne postępowanie.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

AUTONOMIAnajbardziej dojrzały sposób zaspokajania potrzeby godności

• Jaki jestem? – wartości, które cenię,• Co robię? – moje postępowanie.

Jaki jestem? = Co robię?

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

WARTOŚCI = CZYNY

KONSONANS GODNOŚCIOWYprzeżycie dostępne osobom, których system normatywno-wartościowy jest dojrzały, tzn.:

• ZRÓŻNICOWANY,

• UPORZĄDKOWANY,

• ZHIERARCHIZOWANY.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

ETOS

• SPOŁECZNY,

• GRUPOWY,

• ZAWODOWY,

• OSOBISTY.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

„RELACYJNY ETOS SUKCESU”

ukierunkowanie na korzyści, „wyścig szczurów”, bezwzględność, „agresywny skrót do godności”, uzależnienie od opinii innych.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

AUTONOMICZNY ETOS ZASAD

ETOS ZAWODOWY

ETOS OSOBISTY

!!!DOJRZAŁOŚĆ!!!

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

BADANIA ANKIETOWE

PAŹDZIERNIK I LISTOPAD 1999 r.

• brak wiedzy o administracji rządowej – 25%,• błędne utożsamianie organów samorządowych

z administracją rządową – od 16% do 35% badanych.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

WSKAZANIA NA CECHY POZYTYWNE URZĘDNIKÓW

• kompetencja – 90%,• uczciwość – 77%,• uprzejmość – 86%,• przystępność – 86%.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

ZARZUTY• „zbywanie interesanta” – 16%,

• zachłanność – 6%,

• chciwość – 5%,

• skorumpowanie – 4%.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

KORUPCJA – 10% URZĘDNIKÓW:• pracownicy informacji – 4%,

• podejmujący decyzje – 7%,

• stanowiska kierownicze – 13%,

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie – rok 2004

Transparency International – Indeks Percepcji Korupcji:• Polska zajmuje 67 miejsce (na 145 państw),• 3,5 pkt > możliwych 10 pkt (brak korupcji).

Powszechność korupcji w odczuciu Polaków (badania OBOP):• Rok 1999 – 43%,• Rok 2002 – 54%,• Rok 2003 – 68%.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie – rok 2004

Badanie Fundacji im. S. Batorego:

• „daję łapówki” – 15%:(służbie zdrowia – 50%,policjantom drogówki – 12%, urzędnikom – 8%, nauczycielom – 5%)

• „znam tych, co biorą” – 23%:(kadra kierownicza, inteligencja – 50%, prowadzący działalność gospodarczą – 37%. osoby z wyższym wykształceniem – 36%)

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Transparency International 2006

INDEKS PERCEPCJI KORUPCJI

POLSKA – 3,7 PKT

(10 PKT –ZNIKOMA KORUPCJA, DUŻA PRZEJRZYSTOŚĆ

0 PKT – BRAK PRZEJRZYSTOŚCI, POWSZECHNA KORUPCJA)

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

KORUPCJA

Przekupstwo Kradzież Protekcja Kumoterstwo Nepotyzm Łapownictwo

4 WYMIARY:

• ekonomiczny,• polityczny,• kulturowy,• praktyczny,

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

CELE STRATEGICZNE:

• zapobieganie,• skoordynowanie działań,• ograniczenie tolerancji społecznej,• stworzenie przejrzystych struktur.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

OBSZARY DZIAŁALNOŚCI PUBLICZNEJ OBJĘTE STRATEGIĄ:

• gospodarka,• najwyższa władza państwowa,• administracja publiczna,• wymiar sprawiedliwości,• ochrona zdrowia,• finanse publiczne,• edukacja, kultura, środki masowego przekazu.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia centralne w służbie cywilnej

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

INSTYTUCJE, których zadaniem jest ZWALCZANIE KORUPCJI:

• MSWiA,• Ministerstwo Finansów,• Najwyższa Izba Kontroli,• Rzecznik Praw Obywatelskich,• Urząd Zamówień Publicznych,• Policja,• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,• Centralne Biuro Antykorupcyjne (24 lipca 2006 r.).