51
HIGIENA JAMY USTNEJ Profilaktyka domowa i profesjonalna

Profilaktyka,Instrum. Perio

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Profilaktyka, instrumenty w zakresie higieny jamy ustnej.

Citation preview

Page 1: Profilaktyka,Instrum. Perio

HIGIENA JAMY USTNEJProfilaktyka domowa i profesjonalna

Page 2: Profilaktyka,Instrum. Perio

SZCZOTKA DO ZĘBÓW

Jest najbardziej uniwersalnym i powszechnie zaakceptowanym przyrządem służącym do eliminacji płytki bakteryjnej. Biorąc pod uwagę średnicę włosia, rozróżnia się następujące stopnie jej twardości:

- Szczotka twarda: 0,25 – 0, 30 mm- Szczotka średnio - twarda: 0,20 – 0,25 mm- Szczotka miękka: 0,18 – 0,20 mm- Szczoteczka do implantów: 0,08 – 0 ,012 mm

Dobre szczoteczki do zębów powinny cechować się:- Równą długością włosia w pęczkach oraz przestrzeniami miedzy

pęczkami- Odpowiednio długą częścią pracująca, która podczas oczyszczania

powinna obejmować najwyżej trzy sąsiadujące ze sobą zęby- Wystarczająco długą rękojeścią ( 15 do 17 cm dla dorosłych, l1 do

13cm dla dzieci),- Rękojeścią szczotki ustawioną w tej samej płaszczyźnie co część

pracująca

Page 3: Profilaktyka,Instrum. Perio

W zależności od budowy części pracującej wyróżnia się dwa rodzaje szczotek do zębów: pęczkowe (2-5 rzędy pęczków na szerokość i 5, 6 rzędów na długość)wielopęczkowe ( 3-4 rzędy na szerokość i 10-12 rzędów na długość)

Page 4: Profilaktyka,Instrum. Perio

Powszechnie zaleca się szczoteczki o średnicy włosia 0.20-0.25 mm o wąskiej i krótkiej części pracującej, gdyż z punktu widzenia anatomii jamy ustnej tylko takie spełniają swoje zadanie, umożliwiając swobodne ruchy podczas czyszczenia zębów. Poleca się także tę twardość szczoteczki gdyż nadaje się zarówno dla osób ze zdrowym przyzębiem jak i dla pacjentów z niewielkiego stopnia stanem zapalnym przyzębia.

Page 5: Profilaktyka,Instrum. Perio

SZCZOTECZKA ELEKTRYCZNA

szczoteczka elektryczna jest stosunkowo łatwa w użyciu gdyż nie wymaga specjalnej techniki posługiwania się nią, a oczyszczanie powierzchni następuje przez bardzo powolne jej przesuwanie wzdłuż łuku zębowego. Ponadto stosowanie szczoteczki elektrycznej, dzięki zmniejszeniu siły nacisku na dziąsła która stanowi 1/3 siły uzywanej podczas szczotkowania szczoteczką tradycyjną, działa mniej traumatyzująco na tkankę dziąsła. Mniejsza liczba liczba recesji dziąseł po używaniu szczoteczki elektrycznej związana jest także kształtem jej krawędzi które w przeciwieństwie do szczoteczki tradycyjnej mają zaokraglone kształty.

Page 6: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczki elektryczne dzielimy na

szczoteczki obrotowe szczoteczki obrotowo pulsacyjne

szczoteczki soniczne szczoteczki ultradźwiękowe

Page 7: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczki obrotowe i obrotowo pulsacyjne

Wymiennie z „obrotowe” stosuje się również nazwę „rotacyjne”. Nazwa wywodzi się ze sposobu poruszania się główki szczoteczki.

Mianowicie główka jest okrągła i obraca się raz w lewo raz w prawo. W wyższych modelach dochodzi jeszcze ruch pulsacyjny (dociskający do

zębów).czyli ruch od i do zębów. Przykladem może być szczoteczka OralB, Triumph ma 8800 ruchów obrotowych i 40000 pulsacji na minutę.

Page 8: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczki soniczne

Główka szczoteczki nie jest okrągła i przypomina tą ze szczoteczek manualnych - jest podłużna. Szczoteczkę soniczą przykładamy do zębów tak

jak manualną a główka końcówki wykonuje ruch wymiatający (góra -dół). . Szczoteczka porusza się około 31 000 - 42 000 razy na minutę (w zależności od marki i trybu pracy). W przypadku szczoteczek Sonicare mamy także do czynienia z efektem Dynamicznego Przepływu Cieczy. Włosie szczoteczki,

dzięki emitowanym falom dźwiękowym, wpada w drgania a ich energia przekazywana jest na płyn, który "dynamicznie" przepływa przez szczeliny międzyzębowe. Badania dowodzą, że DPC usuwa bakterie, znajdujące się

nawet do 4mm od końca włosia szczoteczki.

Page 9: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczki ultradźwiękowe

Jedyną firmą, która może prezentować ten rodzaj szczoteczek jest Megasonex. Działanie jest bardzo podobne do szczoteczek sonicznych z

jedna różnicą.Szczoteczka Megasonex wytwarza prawdziwe fale ultradźwiękowe o częstotliwości 1,6 Mhz = 1.600.000

Hz. Częstotliwość ta odpowiada aż 96.000.000 pulsacji na minutę i jest wielokrotnie większa niż w przypadku tradycyjnych oraz sonicznych

szczoteczek do zębów. Typowe szczoteczki soniczne wprawiają główkę szczoteczki w ruch od 31 000 do 42 000 ruchów na minutę (od 250 do 666

Hz). Fale ultradźwiękowe szczoteczki Megasonex rozrywają łańcuchy bakterii, dzięki czemu szczoteczka lepiej doczyszcza kieszonki

przydziąsłowe. Dodatkowo emitowany przez szczoteczkę rodzaj fal jest często wykorzystywany w rehabilitacji także mają one właściwości

terapeutyczne na nasze dziąsła.

Page 10: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczki dla dzieci

Kategoria utworzona dodatkowo ponieważ szczoteczki dla dzieci występują w opisanych wcześniej grupach. Szczoteczki stricte dziecięce w swojej ofercie posiada Oral B i Sonicare. Różnią się one od wersji dla dorosłych ilością wykonywanych ruchów (są delikatniejsze) i bardziej kolorowym designem Posiadają one w zestawie końcówki dla dzieci. Niektóre szczoteczki dla najmłodszych odtwarzają nawet krótkie melodyjki.

Page 11: Profilaktyka,Instrum. Perio

WYBARWIANIE PŁYTKI Może być wykonywane w gabinecie stomatologicznym za pomocą roztworu

zaś tabletki powinny służyć samokontroli zabiegów higienicznych wykonywanych przez pacjentów w domu. Roztworem Red-Cote w płynie poleca się pacjentom płukać jamę ustną przez 50 sekund. Po przepłukaniu ust ciepłą wodą uwidacznia się wybarwiona na kolor czerwony płytka nazębna zlokalizowana zarówno na dziąsłach, zębach, jak i uzupełnieniach protetycznych.

Page 12: Profilaktyka,Instrum. Perio

Najprostszymi środkami wybarwiającymi mogą być roztwory na bazie mieszaniny jodu z gliceryną, 1% roztwór fioletu krystalicznego lub 1% alkoholowy roztwór gencjany.Najbardziej popularnym środkiem jest jednak fuksyna.Przygotowuje się ją w następujący sposób: 6 gram zasadowej fuksyny rozpuszcza się w 100 ml 95% alkoholu etylowego, a następnie 5-10 kropli tego płynu wlewa się do pół kubka wody.Dopiero tak przygotowanym roztworem poleca się pacjentowi dokładnie płukać jamę ustną przez ok. 30 sekund.Następnie płyn ten należy wypluć, a usta przepłukać jeszcze zwykłą ciepłą wodą.Złogi nazębne wybarwiają się na kolor fioletowoczerwony

Page 13: Profilaktyka,Instrum. Perio

Mechanizm wybarwiania przez fuksynę polega na łączeniu się jej z polisacharydami płytki.Zabarwienie zanika po około godzinie lub utrzymuje się nieco dłużej.

Są też gotowe płyny do wybarwiania złogów, np. Red Cote, Carietest . Stosuje się je najczęściej podobnie jak fuksynę

Do samokontroli płytki nazębnej, wykonywanej przez pacjenta na bieżąco w warunkach domowych, dobrze nadają się tabletki z erytrozyną.Jest ich przynajmniej kilka rodzajów. Można wyróżnić np. Plaquefärbetabletten (prod. RFN), Red Cote (prod.USA) lub Plakk-fertö (Węgry).

Page 14: Profilaktyka,Instrum. Perio

Oryginalnym środkiem jest preparat Carietest. Jest to roztwór na bazie błękitu patentowego i żółcieni tetrazynowej.Po wypłukaniu jamy ustnej wodą, posługując się nasączonym wacikiem, nanosimy barwnik na zęby.Po ponownym przepłukaniu jamy ustnej wodą w celu usunięcia nadmiaru barwnika, czynność smarowania i płukania można powtórzyć.Zabarwienie to utrzymuje się tylko pół godziny

Płytka nazębna barwi się wtedy na kolor zielony.

Istnieje również preparat (nosi on nazwę Mira-2-tone) pozwalający na rozróżnienie osadów liczących sobie więcej niż 24 godziny (zabarwiają się na niebiesko) od osadów świeżych (zabarwiają się na czerwono).Pozwala to na udowodnienie pacjentowi jego dłuższych zaniedbań higienicznych.

Nieco innym sposobem wybarwiania jest zastosowanie fluoresceinianu sodu.Preparat o nazwie Plaque Test daje niebieskie wybarwienie zębów i żółte złogów nazębnych, ale widoczne staje się to dopiero po zastosowaniu specjalnej lampy z urządzenia zwanego Broxo-test emitującego światło fioletowe o długości fali 470-510 nm.

Page 15: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODY SZCZOTKOWANIA

-Metoda roll (wymiatająca) metoda wskazana u pacjentów z chorobą przyzębia-Metody wibrujące ( Bass, Stillmann, Charters) Bass umożliwia najlepsze oczyszczenie rowka dziąsłowego Stillmann metoda polecana przy stwierdzeniu cienkiego dziąsła i obecności obnażeń zębów Charters metoda głównie masująca dziąsło-Metoda okrężna ( Fones) metodę tę można polecić osobom upośledzonym, u których inne techniki oczyszczania uzębienia były niemożliwe do opanowania

Page 16: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA ROLL

Wskazana jest u osób borykających się z chorobami przyzębia. Jest to metoda „dziąsło-zęby”. Szczoteczka ustawiona jest pod kątem 45˚ - w ten sposób przyszyjkowe części zębów są pomijane. Stosując metodę roll osoba wywijająca szczoteczką wykonuje ruchy obrotowo-wymiatające – główka szczoteczki przesuwana jest po dziąsłach i koronach zębów. Niestety, sposób ten nie należy do skutecznych, niemniej jednak jest małoinwazyjny w przypadku chorób przyzębia. Zaleca się wykonywać 4-6 ruchów wymiatająco-obrotowych w jednym czyszczonym miejscu, a główka szczoteczki musi obejmować trzy sąsiednie zęby.

Page 17: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA BASSA

Metoda ta skutecznie usuwa płytkę bakteryjną z kieszonek dziąsłowych. Wystarczy ustawić włosie szczoteczki (wyłącznie miękkiej) pod kątem 45˚ w okolice szyjek zębów – muszą być one skierowane do wierzchołków korzeni zębów. Polega ona na wykonywaniu niewielkich poziomych ruchów drgająco-wibrujących – w ten właśnie sposób końce włosia szczoteczki wnikają do kieszonki dziąsłowej i skutecznie oczyszczą okolice przydziąsłową. Wykonuje się ok. 5 powtórzeń – każde składające się z mniej więcej 30 ruchów. W tym przypadku nie wolno szorować zębów, bowiem może to spowodować uszkodzenie szkliwa i obnażenie korzeni.

Metoda Bassa wymaga bezwzględnie szczoteczki miękkiej, wielopęczkowej o równej długości włosia w pęczkach.

Page 18: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA STILLMANA

Szczoteczkę układa się poziomo pod kątem 45˚ skierowaną włosiem do wierzchołka korzenia aczkolwiek należy mieć na uwadze, że włosie musi częściowo znajdować się na dziąśle, a częściowo na koronie zęba. Przyciśniętą do dziąsła szczoteczkę „wywija się” w kierunku powierzchni żujących z jednoczesnym ruchem poprzecznie-wibrującym o niewielkich drganiach. Metoda ta uważana jest za masująco-oczyszczającą i polecana jest m.in. przy recesji dziąseł.

Page 19: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA CHARTERSA Tak jak w przypadku metod Stillmanna i

Bassa, tak i metoda Chartersa polega na ułożeniu szczoteczki poziomo pod kątem 45˚ lecz w tym wypadku w kierunku płaszczyzny zgryzowej (włosie szczoteczki winno znajdować się częściowo na dziąśle i częściowo na koronie zęba i być skierowane do powierzchni żującej/brzegu siecznego). Szczoteczką wykonujemy ruchy obrotowe przy jednoczesnym i równomiernym ucisku na dziąsła. Metoda ta nie jest łatwa do opanowania, a wykonywana w sposób niewłaściwy może spowodować szkodliwe działanie na dziąsła. Polecana jest szczególnie pacjentom z chorobami przyzębia (ze stwierdzoną recesją dziąseł

Page 20: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA FONESA

Technika ze względu na swoją łatwość zalecana jest dzieciom oraz osobom upośledzonym, polegająca na ułożeniu szczoteczki pod kątem prostym do dziąsła i wykonywaniu okrężnych ruchów obrotowych. Dzięki tej metodzie zostaje usunięta płytka nazębna z powierzchni gładkich, niemniej płytka zalegająca na powierzchniach stycznych nie zostaje usunięta.

Page 21: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA PIONOWA

Polega na ułożeniu włosia szczoteczki pionowo do powierzchni językowych zębów przednich (wzdłuż ich osi) po czym „wymiatamy” zalegające resztki pokarmowe.

Page 22: Profilaktyka,Instrum. Perio

METODA POZIOMA

Polega na ułożeniu włosia szczoteczki wzdłuż długiej osi zębów (powierzchnie żujące zębów bocznych). Szczotkowanie polega na wykonywaniu ruchów „tył-przód”. Dozwolone jest również wykonywanie delikatnych ruchów obrotowych.

Page 23: Profilaktyka,Instrum. Perio

PRZYBORY DO HIGIENY PRZESTRZENI MIĘDZYZĘBOWYCH

Nitka i taśma dentystyczna Superfloss Szczoteczki międzyzębowe Szczoteczki jednopęczkowe Wykałaczki Stymulatory dziąsłowe irygatory

Page 24: Profilaktyka,Instrum. Perio

NITKI I TAŚMA DENTYSTYCZNA

Nić dentystyczna wykonana jest albo z jedwabiu albo nylonu, może być woskowana i niewoskowana, może zawierać fluor lub być nasączona miętą. Nić wkłada się między zęby tak aby przechodziła kolejno nad każdą powierzchnią styczną zęba, a następnie pociera się delikatnie, ale silnie przez kilka sekund na każdym poziomie powierzchni zęba, wykonując ruchy piły. Alternatywny ruch czyszczący do góry i w dół jest trudniejszy do kontrolowania. Przeciwwskazaniem do stosowania nici jest obecność nierówności na obnażonym cemencie korzeniowym.

Page 25: Profilaktyka,Instrum. Perio

NIĆ SUPERFLOSS

jest odmianą nici dentystycznych, służy ona do oczyszczania przestrzeni między dziąsłem, a przęsłem mostu oraz w aparatach ortodontycznych, ruchem szorująco-polerującym.

Page 26: Profilaktyka,Instrum. Perio

SZCZOTECZKI MIĘDZYZĘBOWE

Służą do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych z odsłoniętymi korzeniami zębów oraz furkacji 3 klasy. Tylko ten typ szczoteczki jest w stanie usunąć płytkę bakteryjną lokalizującą się na nierównościach cementu korzeniowego. Produkowane są dwa typy szczoteczek między zębowych: typ butelkowy typ stożkowaty

Page 27: Profilaktyka,Instrum. Perio

Szczoteczkę taką wkłada się między zęby tak że włosie jest uciśnięte przez odpowiednie zęby przylegająca ściśle do powierzchni korzenia zęba szczoteczka międzzębowa może oczyścić wklęsłości na powierzchniach stycznych przestrzeni międzyzębowych. Ruch szczoteczki powinien mieć kierunek przedsionek - jama ustna właściwa.

Page 28: Profilaktyka,Instrum. Perio

SZCZOTECZKI JEDNOPĘCZKOWE

Służą do usuwania płytki z furkacji, z powierzchni na koronach zębów, do których przymocowany jest aparat ortodontyczny, z dystalnych powierzchni ostatnich zębów, ze stałych uzupełnień protetycznych oraz miejsc z wszczepami zębowymi. Produkowane są także szczoteczki jednopęczkowe elektryczne.

Page 29: Profilaktyka,Instrum. Perio

WYKAŁACZKI

Wykonane są z drewna (brzozowego lub balsamowego) lub z plastiku. Drewniane wykałaczki mogą być nasączone fluorem lub miętą.

Przy zdrowym przyzębiu i zachowanych brodawkach dziąsłowych wykałaczki nie powinny być używane, gdyż prowadzi do uszkodzenia brodawki.

Page 30: Profilaktyka,Instrum. Perio

STYMULATOR DZIĄSŁOWY

Skład się z trzonka i osadzonego na nim wymiennego stożka gumowego ( miękki) lub plastikowego ( twardy). Jego głównym przeznaczeniem jest masaż dziąsła w przestrzeni międzyzębowej pozbawionej częściowo lub całkowicie brodawki dziąsłowej. Stymulator dziąsłowy jako urządzenie służące do zabiegów fizykoterapii poprawia krążenie poprzez masaż pozostałej części brodawki lub dziąsła pozwalając na częściową ich regenerację.

Page 31: Profilaktyka,Instrum. Perio

IRYGATORY

Urządzenie to pozwala na wypłukiwanie resztek pokarmowych z przestrzeni miedzyzębowych i kieszonek przyzębnych za pomocą strumienia wodnego lub wody z dodatkiem leku, który wydobywa się ze specjalnej końcówki w sposób ciągły, przerywany lub wirujący. Działają skutecznie w leczeniu jak i zapobieganiu chorobom przyzębia. Nie mogą jednak zastąpić szczoteczki do zębów.

Page 32: Profilaktyka,Instrum. Perio

PASTY DO ZĘBÓW

Użycie do szczotkowania zębów odpowiedniej pasty ułatwia i skraca o 1/3 czas potrzebny do oczyszczania uzębienia. Działanie oczyszczające zawdzięcza pasta głównemu jej składnikowi, jakim jest środek abrazyjny, zaś działanie przeciwzapalne preparatom bakteriobójczym i biologicznie czynnym. Środek abrazyjny powinien nadawać paście optymalne właściwości oczyszczające nie powodując ścierania szkliwa. Jednym z takich środków jest pirofosforan – wykazuje on właściwości inhibitowania wzrostu kryształów przerywając proces przekształcania amorficznego fosforanu wapnia w kamień nazębny.

Page 33: Profilaktyka,Instrum. Perio

Rodzaje past do zebow

Pasta do zębów dla dzieci - nie powinna zawierać fluoru lub zawierać bardzo niewielką dawkę tego pierwiastka, który w nadmiarze jest szkodliwy. Większość past do zębów dla dzieci zawiera substancje smakowe

Pasta do zębów, bez fluoru - jak sama nazwa wskazuje pasta ta nie zawiera fluoru. Coraz częściej okazuje sie że ten pierwiastek jest szkodliwy nie tylko dla zębów, ale i zdrowia.

Wybielająca pasta do zębów - tutaj można wyodrębnić pasty do zębów zawierające granulki oraz mikroskopijne zwiazki, które usuwają przebarwienia w efekcie je wybielając oraz pasty do zębów zawierające naturalne składniki mające za zadanie wybielić zęby. Do takich składników zaliczyć można np. porosty, cytrynę lub sodę oczyszczoną.

Pasta do zębów zwalczająca kamień nazębny – zawiera glownie środki ścierne usuwające płytkę nazębną.

Page 34: Profilaktyka,Instrum. Perio

Pasta do zębów odświeżająca oddech - w tej paście znajdziesz wyciągi z mięty i innych ziół, które pomogą zwalczyć nieprzyjemny zapach z ust.

Pasta do zębów na podrażnione dziąsła – zawiera glownie zioła, które działać będą przeciwzapalnie .Zawiera również składniki redukujące liczbę patogennych bakterii.

Page 35: Profilaktyka,Instrum. Perio

Podstawowe skladniki

środki abrazyjne (ścierne, polerujące): np. krzemionka koloidalna

środki żelujące (zagęstniki) - decydują o konsystencji środki pieniące (mydła, detergenty); przykładowe detergenty:

laurosiarczan sodu, laurosarkozynian sodu substancje smakowo-zapachowe, np. mentol substancje przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne substancje biologicznie czynne (przeciwpróchnicze), działające

na: tkanki twarde zęba - szczególnie na nadwrażliwość zębów związki fluoru, hydroksyapatyty, cytrynian sodu, chlorek potasu dziąsła i śluzówkę zioła, witaminy, salicylan choliny, ksynitol, torf płytkę i kamień nazębny pirofosforan sodowy - zapobiega mineralizacji płytki nazębnej oktapinol - zmniejsza odkładanie płytki nazębnej glukuronian chlorheksydyny, triklosan - niszczą drobnoustroje sanguinaryna

Page 36: Profilaktyka,Instrum. Perio

Skladniki past do zebow-zwiazki fluoru

Fluorek sodu – nieorganiczny związek chemiczny z grupy fluorków, sól kwasu fluowodorowego i sodu. Jest najmniej przyswajalny.

Monofluorofosforan sodu – nieorganiczny związek z grupy fluorków, sól kwasu fosforowego. Jest bardziej przyswajalny niż fluorek sodu

Aminofluorki(np. Olaflur-1 generacja; Fluorinol-2 generacja)- grupa organicznych związków fluorków. Wyjątkowe działanie aminofluorków opiera się na ich szczególnej

budowie cząsteczkowej: jon fluorkowy jest związany z aminą organicznego kwasu tłuszczowego. Budowa ta różni się znacznie od poprzednich dwóch postaci fluorków,

dlatego aminofluorki wykazują lepszą przyswajalność.

Page 37: Profilaktyka,Instrum. Perio

Fluorek Cynawy - Fluorek cyny(II) – nieorganiczny związek chemiczny z grupy fluorków , sól kwasy fluorowodorowego i cyny dwuwartościowej. Stosowany najczęściej w połączeniu z olafluorem. Wykazuje właściwości antybakteryjne oraz przeciwzapalne.

Hydroksyapatyt – minerał zbudowany z hydroksyfosforanu wapnia [sześcioortofosforanu(V) dwuwodorotlenku dziesięciowapnia.Jest głównym składnikiem, z którego zbudowane są szkliwo zębowe oraz zębina. Z jednej strony mogą się bezpośrednio wbudowywać w szkliwo dzięki czemu jest najbardziej przyswajalny przez szkliwo. Z drugiej strony jest stosowany jako materiały powlekające części wspólne protez zastępczych, stymulujących wzrost kości na implancie, czy jako bardzo ważny związek używany w chirurgii ucha środkowego.

Page 38: Profilaktyka,Instrum. Perio

Sciernosc past do zebow

Substancje czyszczące i ścierne wypełniają od 20 do 60% tubki. Nadają paście odpowiednią konsystencję, oraz usuwaja płytke nazębna i osad. Podczas nieumiejętnego używania mogą także ścierać szkliwo, odsłaniać szyjki, powodować ubytki abrazyjne, prowadząc tym samym do stanu nadwrażliwości zębów.

Substancjami czyszczącymi mogą być drobinki krzemionki, sole wapnia czy hydroksyapatyt. Ważne jest, aby cząsteczki te miały owalny kształt i średnicę do 10 mikrometrów. Tylko wtedy bowiem nie niszczą szkliwa.

Ważnym wskaźnikiem, który powinniśmy sprawdzić na opakowaniu, jests wskaźnik ścieralności zębiny RDA. Wartości te wahają się pomiędzy 30 – dla past do zębów wrażliwych (np. Elmex Sensitive posiada RDA 30, Sensodyne – 38), aż po 194 dla past wysokościernych – typu wybielające lub dla palaczy. Niestety, w przypadku tych drugich past, zwłaszcza jeśli RDA rośnie powyżej 100, zwykle producenci nie umieszczają takich informacji na opakowaniu. Dlatego jeśli nie mamy możliwości uzyskania rzetelnej wiedzy na temat RDA, lepiej zrezygnować z zakupu.

Page 39: Profilaktyka,Instrum. Perio

Uczulenia

Za najbardziej uczulające uznawane są substancje zapachowe – aldehyd cynamonowy oraz olejki – cynamonowy i mięty pieprzowej.

zapalenia jamy ustnej, języka, warg i dziąseł. Oprocz tego alergia mogą sprzyjac

benzoesan sodu. kain, parabeny substancji zapachowe, balsam peruwiański propolis środków smakowe, takich jak: mentol i tymol czy dodatki ziołowe.

Page 40: Profilaktyka,Instrum. Perio

Zwiazki chlorheksydyny

Preparat o silnym działaniu bakteriobójczym i bakteriostatycznym, działa silniej na bakterie Gram-dodatnie niż na Gram-ujemne oraz na niektóre wirusy; oporne na jej działanie są: niektóre szczepy Pseudomonas i Proteus, prątki kwasooporne i przetrwalniki bakterii. Działanie przeciwbakteryjne związane jest z uszkadzaniem ściany komórkowej bakterii (zwiększenie przepuszczalności). W obecności wydzielin i krwi aktywność chlorheksydyny nie ulega większemu osłabieniu. Zastosowana miejscowo na powłoki wchłania się nieznacznie i wydala szybko przez nerki. Po podaniu p.o. związek prawie w całości jest wydalany z kałem. Nie działa drażniąco na skórę i błony śluzowe.

Page 41: Profilaktyka,Instrum. Perio

Preparaty na rynku polskim zawierające chlorheksydyne

Aphtigel 0,1% Corsodyl Elugel Manusan Spirytus skażony hibitanem 0,5% Coel

Page 42: Profilaktyka,Instrum. Perio

Elugel

Elugel – żel stomatologiczny zawierający chlorheksydynę, może być stosowany wspomagająco w wyjątkowych stanach jamy ustnej:

usunięcie zęba, założenie implantu, zabiegi na przyzębiu pielęgnacja przy podrażnieniach związanych z noszeniem protez Właściwości: Elugel - żel stomatologiczny zawierający

chlorheksydynę wspomaga:

utrzymanie rygorystycznej higieny jamy ustnej redukcję płytki nazębnej i łagodzi zaczerwienienie dziąseł znoszenie dyskomfortu związanego z podrażnieniem dziąseł

Page 43: Profilaktyka,Instrum. Perio

Triklosan

Triclosan to syntetyczny związek fenolowy używany miejscowo jako środek antybakteryjny w postaci płukanek oraz jako składnik past do zębów. Słabo rozpuszcza się w wodzie, jego rozpuszczalność rośnie znacznie w roztworze zasadowym. Działa na bakterie Gram(+) oraz Gram(-), na beztlenowce i grzyby z gatunku Candida. Zwiększa przepuszczalność błony cytoplazmatycznej bakterii powodując rozpad komórki bakterii.

Stosowanie płukanki zawierającej 0,03% roztwór triclosanu skutecznie redukuje płytkę nazębną, szczególnie na powierzchniach trudno dostępnych

Page 44: Profilaktyka,Instrum. Perio

W niskich stężeniach powodują zmiany w przepuszczalności błony cytoplazmatycznej, wyciek składników komórkowych, zmiany w zawartości tlenu w komórkach, w wyższych stężeniach wywołują koagulację i denaturację białek. Mechanizm działania fenoli związany jest z obecnością grupy hydroksylowej w cząsteczce. Fenole szczególnie łatwo wnikają do komórek lub ich części bogatych w lipidy.

Bakterie różnią się opornością na fenole. Szczepy pałeczek Gram-ujemnych należące do rodzajów Pseudomonas, Flavobacterium, Achromobacter i Xantomonas mogą rozkładać i wykorzystywać fenole. Jest to często uwarunkowane posiadaniem przez nie plazmidów katabolicznych, zawierających geny odpowiedzialne za rozkład tych związków. W wysokich stężeniach (rzędu kilku procent) triklosan działa bakteriobójczo. Jego celem jest błona cytoplazmatyczna i cytoplazma. Jednak w niskich stężeniach (0,05%) działa bakteriostatycznie poprzez inhibicję syntezy kwasów tłuszczowych niezbędnych do reprodukcji oraz budowy błony komórkowej

Page 45: Profilaktyka,Instrum. Perio

Nadtlenek wodoru a wybielanie-H202

Nadtlenek wodoru jest niestabilnym roztworem, który łatwo ulega rozkładowi na wodę i tlen, szczególnie pod wpływem naświetlania promieniami UV czy podwyższenia temperatury. I to właśnie tlen atomowy jest odpowiedzialny

ze efekt wybielania. Dzieje się to na drodze utleniania związków zwanych chromoforami,

posiadających w swojej strukturze wiązania podwójne , ulegające pod jego wpływem rozpadowi. Chromofory czyli związki barwne stanowią zbiór substancji chemicznych, obecnych w takich używkach jak kawa, herbata, coca-cola, czerwone wino. Reakcje utlenienia prowadzą do powstania bezbarwnych związków. Tym samym zęby uzyskują jaśniejszy odcień.

Wybielanie zębów ma sens do pewnego momentu, tj. gdy zostanie osiągnięty tzw. punkt saturacyjny (wysycenia), kiedy wszystkie barwniki ulegną przemianie do bezbarwnych związków. Kontynuacja procesu nie wpłynie już na dalsze rozjaśnienie zębów, a może doprowadzić nawet do poważnych uszkodzeń szkliwa i zmiany struktury tkanek.

Page 46: Profilaktyka,Instrum. Perio

Wyroby do wybielania zębów podzielono na dwie grupy. Produkty zawierające do 0.1% nadtlenku wodoru – dostępne dla konsumentów bez ograniczeń i wymagające specjalnego znakowania. Druga grupa produktów obejmuje wyroby o stężeniu nadtlenku wodoru 0.1%-6%. Dla tej grupy, mając na uwadze ochronę zdrowia konsumentów przyjęto ograniczenia wiekowe odnośnie stosowania takich wyrobów – nie można ich stosować u osób w wieku poniżej 18 lat

Page 47: Profilaktyka,Instrum. Perio

Plukanki

Płukanki zawierają wodę jako rozpuszczalnik i substancję bazową, a oprócz tego:

Substancje przeciwzapalne i antyseptyczne – syntetyczne i/lub naturalne, takie jak chlorheksydyna (dodawana do większości płukanek), triklosan, alkohol etylowy, wyciąg z propolisu (jest w płukance Fitodent i Apisept), roztwór nadmanganianu potasu, roztwór sody oczyszczonej, fluorek cyny.

Związki różnych pierwiastków, np.: sole cynku, które działają odświeżająco na oddech, sole potasu – wspomagające

leczenie nadwrażliwości zębów (zawiera je m.in. płukanka Lacalut White) nieorganiczne i organiczne związki fluoru – chronią przed próchnicą i

remineralizują zęby (płukanki Elmex) związki wapnia – wzmacniają szkliwo, związki sodu – boran i cytrynian, które

skutecznie zapobiegają osadzaniu się kamienia nazębnego i rozjaśniają szkliwo. Witaminy, np. witaminę E chroniącą śluzówkę jamy ustnej przez zakażeniami oraz

przyspieszającą regenerację tkanek po uszkodzeniach (np. Beyond Kids)

Page 48: Profilaktyka,Instrum. Perio

Składniki pochodzenia naturalnego: olejki eteryczne – najczęściej mentolowy, eukaliptusowy, tymolowy

– które zapewniają świeży oddech i działają antyseptycznie (zawiera je Dentiste’ – płyn do płukania w 100% naturalny z ksylitolem),

enzymy zmiękczające nalot nazębny i ułatwiające jego usuwanie bez konieczności silnego szczotkowania (są w YOTUEL Mouthwash – płukance wybielającej i odświeżającej oddech),

soki, ekstrakty, wyciągi roślinne przyspieszające regenerację tkanek, działające profilaktycznie i leczniczo (np. regenerująca płukanka Baikadent zawiera wyciąg z tarczycy bajkalskiej, a wybielająca Blanx Extra White – wyciąg z porostu islandzkiego).

Substancje dodatkowe: konserwujące, barwniki, składniki smakowe (ksylitol) i zapachowe.

Page 49: Profilaktyka,Instrum. Perio

Plulanka zawierajaca jony metali- Meridol Halitosis

działa trójkierunkowo: związek kompleksowy AmF/SnF2 wykazuje silne działanie

przeciwbakteryjne w stosunku do patogenów wywołujących próchnicę i choroby przyzębia, a także redukuje metabolizm beztlenowych bakterii Gram-ujemnych, odpowiedzialnych za przykry zapach z ust.

jony metali (Zn2+ i Sn2+) tworzą nierozpuszczalne siarczki metali i w ten sposób skutecznie neutralizują VSC (wytwarzane przez bakterie) i inaktywują enzymy zawierające tiol.

OMC zapobiegają tworzeniu się lotnych związków siarki poprzez redukcję enzymatycznego przekształcania się aminokwasów w VSC.

działanie płynu jest oparte na połączeniu aktywnych składników: aminofluorku/fluorku cynawego, mleczanu cynku, oraz innych substancji zwalczających przykry zapach

działa antybakteryjnie - dezaktywuje bakterie wywołujące nieprzyjemny zapach z ust,

zmniejsza metabolizm bakterii wywołujących przykry zapach z ust, zachowuje naturalną równowagę mikroflory jamy ustnej, neutralizuje związki odpowiedzialne za brzydki zapach z ust,

Page 50: Profilaktyka,Instrum. Perio

Zaleca się płukać jamę ustną raz lub dwa razy dziennie. Do jednokrotnego płukania jamy ustnej najlepiej używać 15 ml płynu przez 60 sekund, dodatkowo przepłukując gardło.

Płyn jest przeznaczony dla dorosłych i dzieci powyżej szóstego

roku życia.

Page 51: Profilaktyka,Instrum. Perio

Dziekuje za uwage:)