Upload
piotr-zielinski
View
467
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
GDAŃSKA FUNDACJA KSZTAŁCENIA MENEDŻERÓW
i
UNIWERSYTET GDAŃSKI
Instytucja walidująca IAE AIX-EN-PROVENCE
GRADUATE SCHOOL OF MANAGEMENT
PROJEKT DYPLOMOWY MBA
Modułowa platforma praktycznych szkoleń chirurgicznych
Piotr Zieliński 2014
Modułowa platforma praktycznych
szkoleń chirurgicznych
Projekt wykonany na podyplomowych studiach Master of Business Administration prowadzonych przez Gdańską Fundację Kształcenia Menedżerów i Uniwersytet Gdański, walidowanych przez IAE aix-en-Provence Graduate School of Management Piotr Zieliński Gdańsk, 15 sierpnia 2014 Promotor: dr Adam Ubertowski
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
i
TYTUŁ :
MODUŁOWA PLATFORMA PRAKTYCZNYCH SZKOLEŃ
CHIRURGICZNYCH
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI ................................................................................................................... i
STRESZCZENIE ........................................................................................................... iv
SPIS TREŚCI PO ANGIELSKU ................................................................................. ix
STRESZCZENIE PO ANGIELSKU .......................................................................... xii
SPIS RYSUNKÓW ...................................................................................................... xvi
WSTĘP ............................................................................................................................ 1
1. TEORIA SZKOLENIA, EDUKACJI, PLANOWANIA KURSÓW I
ROZWOJU LEKARZY CHIRURGÓW ................................................................. 3
1. 1. Szkolenie ........................................................................................................... 3
1.2. Uczenie .............................................................................................................. 4
1. 3. Kompetencja operacyjna chirurga .................................................................... 5
1.4. Technologia edukacyjna .................................................................................... 7
1.5. Model ADDIE ................................................................................................... 8
1.5.1. Analiza ...................................................................................................... 10
1.5.2. Projektowanie ........................................................................................... 10
1.5.3. Rozwój ...................................................................................................... 10
1.5.4. Wdrożenie ................................................................................................. 10
1.5.5. Ocena ........................................................................................................ 11
1.6. Szkolenie podyplomowe .................................................................................. 11
1.7. Idealna firma szkoleniowa ............................................................................... 11
1.8. Ocena efektywności szkolenia ......................................................................... 12
1.9. Edukacja medyczna ......................................................................................... 13
2. SZKOLENIE I DOSKONALENIE W CHIRURGII ........................................ 14
2.1. Obowiązkowe szkolenie podyplomowe .......................................................... 14
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
ii
2.2. Szkolenie specjalizacyjne ................................................................................ 14
2.3. Szkolenie pospecjalizacyjne ............................................................................ 15
2.4. Ewolucja szkolenia chirurgicznego ................................................................. 15
2.5. Obecne metody organizacji szkoleń chirurgicznych ....................................... 18
2.5.1. Kursy w trybie zjazdowym ....................................................................... 18
2.5.2. Kursy "hands- on" ..................................................................................... 18
2.5.3. Kursy z prowadzeniem operacji na żywo ................................................. 20
2.5.4. Indywidualne szkolenia na bloku operacyjnym ........................................ 20
2.5.5. Kursy internetowe ..................................................................................... 20
3. WADY I PROBLEMY PRAKTYCZNYCH SZKOLEŃ
CHIRURGICZNYCH .............................................................................................. 20
3.1. Rola czasu poświęconego na wyjazd ............................................................... 20
3.2. Rola utraconych zarobków .............................................................................. 21
3.3. Koszty dodatkowe wyjazdu ............................................................................. 21
4. METODOLOGIA ................................................................................................. 21
4.1. Cele projektu .................................................................................................... 21
4.2. Metodologia przeprowadzonych badań ........................................................... 22
4.2.1. Badanie istniejącego rynku szkoleń chirurgicznych ................................. 22
4.2.2. Ankietowanie lekarzy- metoda ................................................................. 22
4.2.3. Metody analizy kosztów ........................................................................... 23
4.2.4. Analiza rynku wynajmu i zakupu kontenerów ......................................... 23
4.2.5. Metodologia analizy finansowej przedsięwzięcia .................................... 23
5. WYNIKI BADAŃ ................................................................................................. 24
5.1. Opis istniejącego rynku szkoleń chirurgicznych ............................................. 24
5.2. Ankietowanie lekarzy- wyniki ......................................................................... 29
5.3. Opis standardów i oceny efektywności szkoleń .............................................. 30
5.4. Analiza produktu ............................................................................................. 30
5.5. Dotychczasowe doświadczenia autora projektu w prowadzeniu kursów
praktycznych dla chirurgów .................................................................................... 32
5.6. Wyniki analizy konkurencji ............................................................................. 35
5.7. Wyniki analizy rynku zbytu ............................................................................. 38
5.8. Wyniki analizy rynku wynajmu i zakupu kontenerów .................................... 39
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
iii
5.9. Wyniki analizy rynku wynajmu i zakupu preparatów biologicznych ............. 42
6. PROJEKT MODUŁOWEJ FIRMY SZKOLENIOWEJ DLA LEKARZY
ZABIEGOWYCH ..................................................................................................... 44
6.1. Plan kursu mikrochirurgicznego dla chirurgów ............................................... 45
6.1.1. Cel kursu ................................................................................................... 45
6.1.2. Założenia metodologiczne ........................................................................ 45
6.1.3. Organizacja kursu ..................................................................................... 46
6.1.4. Wykonywane ćwiczenia ........................................................................... 47
6.1.5. Szczegółowy plan godzinowy kursu ......................................................... 47
7. ANALIZA PROJEKTU ....................................................................................... 48
7.1. Planowane przepływy gotówkowe .................................................................. 48
7.2. Planowanie strategiczne rozwoju firmy ........................................................... 50
8. WNIOSKI KOŃCOWE ....................................................................................... 51
LITERATURA ..............................................................................................................52
ŻRÓDŁA INTERNETOWE ........................................................................................ 53
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW ................................................................................................ 55
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
iv
STRESZCZENIE
Przedmiotem pracy jest propozycja utworzenia firmy szkoleniowej dla lekarzy
chirurgów, która byłaby oparta o system mobilnych kontenerów szkoleniowych.
Doskonalenie i szkolenie umiejętności zawodowych jest kluczowe w karierze każdego
lekarza zabiegowego. Szkolenia dotyczą lekarzy przed specjalizacją, często
obowiązkowe, oraz lekarzy po specjalizacji. Szkolenia praktyczne wiążą się z
uczestnictwem w warsztatach, na których uczeń ma do dyspozycji materiał szkoleniowy
i pracuje na nim na specjalistycznych narzędziach lub uczestniczy w operacjach
chirurgicznych na żywo. Najistotniejszym elmentem nabywania umiejętności jest
szkolenie "hands on", czyli szkolenie, w którym uczeń wykonuje samodzielnie
poszczególne procedury. Takie ćwiczenia mogą być prowadzone na materiale
sztucznym, na preparatach zwierzęcych lub na preparatach ludzkich.
Stanowisko szkoleniowe wymaga odpowiednich narzędzi chirurgicznych oraz
odpowiednich materiałów, czyli środowiska. Typowo w tym celu organizuje się
szkolenia okresowe w wybranych ośrodkach europejskich, na które chirurdzy
podróżują. Czas ich nieobecności w pracy i w domu jest wtedy rzędu dni. Koszt
nieobecności w pracy, utraconych zarobków jest znaczny.
Istotą prezentowanego projektu jest zmiana paradygmatu szkoleń chirurgicznych.
Szkolenia mają się odbywać w miejscu pracy chirurga i w czasie dla niego dogodnym,
bez utraty zarobków i czasu dla rodziny.
Usługi medyczne oparte o kontenery albo o mobilne zabudowy samochodów
ciężarowych są stosowane coraz powszechniej. W ten sposób pracują mobilne
pracownie radiologiczne, a nawet całe szpitale, jak na przykład szpital polowy
Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy, służący do celów misji
stabilizacyjnej w Afganistanie. Pionierem mobilnych szkoleń wydaje się być firma
Mobile Surgical Skills Labs, która we współpracy z producentem implantów
ortopedycznych Arthrex uruchomiła zaledwie rok temu salę ćwiczeniową symulującą
salę operacyjną do procedur ortopedycznych zabudowaną na podwoziu samochodu
ciężarowego. Sala zawiera trzy stanowiska ćwiczeniowe, umywalnię, pojemniki do
przechowywania preparatów. Tego rodzaju samochód ciężarowy jest znacznym
wydatkiem.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
v
Dlatego celowe wydaje się przeformułowanie idei szkoleń mobilnych na szkolenia
oparte o wynajmowane moduły kontenerowe, które są wstawiane na teren szpitali, na
przykład na parkingi, na okres rzędu tygodnia. Moduły mogą być wyposażone
skromniej lub pełniej, w zależności od rodzaju prowadzonego szkolenia. Koszty
podstawowego wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego są z założenia niskie, a
ewentualne szkolenia oparte o aparaturę specjalistyczną czy dotyczące nowo
wdrażanych implantów mogą być prowadzone we współpracy z producentami sprzętu
medycznego.
W czasie szkolenia każdy ze szkolących się chirurgów w czasie pracy może podejść do
kontenera w wolnym czasie i zaliczyć poszczególne ćwiczenia szkoleniowe.
Propozycja systemu jest nowatorska, zapotrzebowanie wydaje się znaczne i kluczowe,
sednem systemu jest adekwatne zaplanowanie rodzajów modułów szkoelniowych
dostosowanych do potrzeb na skalę europejską, zaplanowanie ich wykorzystania
poprzez internetowy system rezerwacji oraz pozyskanie zaangażowanej kadry
szokleniowej. System z założenia ma być niskokosztowy, oparty o wynajem w
zależności od zapotrzebowania.
Celem projektu jest analiza rynku szkoleń medycznych, ankietowanie potencjalnych
klientów, rynku kontenerów i potencjalnych współpracowników ze strony producentów
sprzętu medycznego oraz organizacji lekarskich, odpowiadających za proces szkolenia
podyplomowego. Analiza jest prowadzona poprzez ankietowanie lekarzy podczas i po
specjalizacji, na ile byliby zainteresowani taką formą szkolenia w porównaniu do
szkoleń wyjazdowych, ocenę dostępnych w internecie ofert, zapytania ofertowe,
kontakt telefoniczny, w miarę możliwości wizyty osobiste u producentów kontenerów
specjalistycznych na wynajem. Analiza zapotrzebowania i możliwości współpracy z
towarzystwami lekarskimi jest przeprowadzona na podstawie dostępnych programów
szkoleniowych dla wybranych specjalizacji zarówno w kraju, jak i za granicą.
Wyniki są przedstawione jako charakterystyka produktu, charakterystyka konkurencji,
rynku zbytu i planu rozwoju.
Produkt, czyli szkolenia mobilne, został podzielony na trzy podstawowe rodzaje pod
względem wyposażenia i materiału szkoleniowego. Rodzaj wyposażenia i wymagań od
stanowiska szkoleniowego zależy przede wszystkim od rodzaju materiału
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
vi
szkoleniowego. Wyposażenie podstawowego kontenera to dwa lub trzy stanowiska
szkoleniowe, punkt sanitarny, zasilanie w energię elektryczną i klimatyzacja.
Najprostszym materiałem szkoleniowym są same narzędzia chirurgiczne i nauka ich
obsługi lub materiał sztuczny do nauki zespoleń, podstawowych technik preparowania i
prostych procedur chirurgicznych. Tego rodzaju materiał nie wymaga szczególnych
warunków przechowywania ani utylizacji. Może to być materiał zużywalny o
charakterystyce podobnej do operowanych tkanek lub fantomy wielorazowego użytku.
Wyższe wymagania dla wyposażenia stanowisk oraz organizacyjne stawia szkolenie
prowadzone na materiale biologicznym. Materiał biologiczny podzielono z kolei na dwa
rodzaje- materiał zwierzęcy i materiał ludzki. Wymaga on zapewnienia bezpieczeństwa
saniarno- epidemiologicznego, spełnienia zasad etyki, konieczności przechowywania w
szczególnych warunkach oraz odpowiedniej utylizacji.
Poza trzema rodzajami szkoleń podstawowych możliwe będą w zależności od
zapotrzebowania szkolenia wysokospecjalistyczne, które mogą stawiać szczególne
wymagania stanowiskom szkoleniowym. Do szkoleń wysokospecjalistycznych w miarę
zpotrzebowania ze strony rynku zostaną włączone szkolenia prowadzone z
wykorzystaniem promieniowania jonizującego, na przykład szkolenia z zabiegów w
zakresie kardiologii interwencyjnej, naczyniowej czy neuroradiologii. Konstrukcja
kontenerów będzie musiała spełnić wymogi ochrony radiologicznej.
Konkurencja na rynku może pochodzić przede wszystkim od ośrodków prowadzących
szkolenia stacjonarne. Zarówno w Polsce, jak i na świecie istnieje utrwalona,
rozbudowana sieć ośrodków prowadzących praktyczne szkolenia chirurgiczne oraz firm
oferujących ich organizację. Tego rodzaju szkolenia prowadzą także producenci sprzętu
medycznego w ramach reklamy lub obsługi posprzedażnej. Bariery wejścia na rynek
usług mobilnych opartych o kontenery są niskie. Potrzeby kapitałowe dla
zorganizowania podstawowych szkoleń są niewielkie, to samo dotyczy barier
administracyjnych, które mogą być wyższe w przypadku wybranych szkoleń
związanych z pracą na preparatach ludzkich czy z koniecznością ochrony
radiologicznej. Jedną z istotniejszych barier wejścia na rynek wydaje się w tym
przypadku potrzeba posiadania wyspecjalizowanego zespołu ludzi.
Rynkiem zbytu będzie początkowo geograficznie Polska, szkolenia będą kierowane do
lekarzy po dyplomie, w trakcie i po specjalizacji. Z ankiet wynika jednoznacznie, że
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
vii
podstawowym ograniczeniem dla lekarzy jest udział w szkoleniach wymagający
wyjazdu z domu i nieobecności w pracy, stąd szkolenia mobilne w miejscu pracy i w
czasie tej pracy są bardzo atrakcyjną propozycją. Poza ceną płaconą za sam kurs, klient
nie ponosi kosztów podróży i noclegów, z założenia nie traci zarobków ani czasu
przeznaczonego na rodzinę i czas wolny. Kursy są adresowane do lekarzy, którzy
muszą je odbyć obowiązkowo w ramach szkolenia specjalizacyjnego oraz dobrowolne
dla lekarzy zamierzających poszerzyć swoje umiejętności lub je podtrzymać w okresach
miejszej aktywności zabiegowej. Klientem też są producenci sprzętu medycznego,
zainteresowani jedną z najskuteczniejszych metod promocji, jaką są ćwiczenia i kontakt
bezpośredni z ich produktem oraz szkolenia z obsługi wymagane po wprowadzeniu i
sprzedaniu nowego produktu odbiorcy.
Adresatami kursów są lekarze po dyplomie bez specjalizacji, jak i lekarze w trakcie i po
wybranych specjalizacjach. Podstawowe szkolenia specjalizacyjne są adresowane dla
takich specjalności medycznych, jak ortopedia, neurochirurgia, chirurgia ogólna,
urologia.
Rynek wynajmu i sprzedaży kontenerów biurowych jest badzo szeroki. W wyniku
analizy uzyskano przeciętną cenę wynajmu podstawowego kontenera 500 zł brutto
miesięcznie, w zakresie cen 450- 650 zł brutto. Cena zakupu podstawowego kontenera
biurowego przeciętnie waha się w granicach 15000- 35000 zł brutto. Najtrudniej jest
oszacować koszty transportu kontenera połączonego z załadunkim i wyładunkiem na
miejscu szkolenia. W wyniku analizy przyjęto w sposób uproszczony niezależnie od
odległości koszt przemieszczenia kontenera z załadunkim i wyładunkiem na 1000 zł
brutto. Koszt ten jest zależny od odległości, stąd optymalizacja kosztów również
powinna opierać się o planowanie trasy z uwzględnieniem rozmieszczenia
geograficznego kolejnych kursów. W analizie uwzględnione są także koszty osobowe,
koszty materiałów zużywalnych, ruchomego wyposażenia kontenerów i ubezpieczenia.
Planowanie strategiczne rozwoju firmy jest oparte o misję "You have no time to visit
us. So we meet and learn practical surgical skills meanwhile, at your workplace".
Przedsiębiorstwo ma być prowadzone w sposób bezpieczny finansowo i nie
wymagający znacznych nakładów kapitałowych, stąd oparte jest o kontenery
wynajmowane adekwatnie do zapotrzebowania, po otrzymaniu zamówień. Początkowo
szkolenia będą oparte o materiały sztucznego pochodzenia celem obniżenia kosztów
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
viii
oraz ominięcia barier administracyjnych i organizacyjnych. W razie pozyskania ofert
współpracy ze strony producentów sprzętu medycznego szkolenia będą oparte o
wyposażenie dostarczane przez ten przemysł.
Projekt w razie powodzenia ma szansę upowszechnić praktyczne szkolenia dla lekarzy
zabiegowych, przyspieszyć wdrażanie nowych technologii, zunifikować i
wystandaryzować chaotyczny rynek szkoleń obowiązkowych na skalę europejską.
Początkowo wiąże się z niskim zapotrzebowaniem na kapitał finansowy, ale wysokim
na kapitał ludzki, ponieważ jedną z istotniejszych barier wejścia jest kwalifikowany
personel szkolący. Jego sukces mógłby wiązać się ze zmianą paradygmatu kształcenia
lekarzy zabiegowych.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
ix
TITLE OF THE PROJECT:
MODULAR PLATFORM FOR PRACTICAL SURGICAL TRAINING
TABLE OF CONTENTS
TABLE OF CONTENTS IN POLISH ..............................................................................i
SUMMARY IN POLISH ...............................................................................................iv
TABLE OF CONTENTS IN ENGLISH .........................................................................ix
SUMMARY IN ENGLISH ............................................................................................xii
LIST OF FIGURES .......................................................................................................xvi
INTRODUCTION ............................................................................................................1
1. THEORY OF TRAINING, EDUCATION AND DEVELOPMENT PLANNING
COURSES FOR SURGEONS .........................................................................................3
1.1. Training .....................................................................................................................3
1.2. Learning ....................................................................................................................4
1.3. Operative competence ...............................................................................................5
1.4. Educational technology .............................................................................................7
1.5. ADDIE model ............................................................................................................8
1.5.1. Analysis ................................................................................................................10
1.5.2. Design ...................................................................................................................10
1.5.3. Development .........................................................................................................10
1.5.4. Implementation .....................................................................................................10
1.5.5. Evaluation .............................................................................................................11
1.6. Postgraduate training ...............................................................................................11
1.7. The ideal training company .....................................................................................11
1.8. Evaluation of the effectiveness of training ..............................................................12
1.9. Medical education ....................................................................................................13
2. TRAINING AND PERFECTION IN SURGERY .....................................................14
2.1. Mandatory postgraduate education ..........................................................................14
2.2. Specialized training .................................................................................................14
2.3. Training after specialization ....................................................................................15
2.4. The evolution of surgical training ...........................................................................15
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
x
2.5. Current methods of surgical training .......................................................................18
2.5.1. Courses in conference mode .................................................................................18
2.5.2. "Hands-on" courses ..............................................................................................18
2.5.3. Courses during the live operation .........................................................................20
2.5.4. Individual training in the operating room .............................................................20
2.5.5. Online internet courses .........................................................................................20
3. CONS AND PRACTICAL PROBLEMS OF SURGICAL TRAINING ...................20
3.1. The role of time spent on the trip ............................................................................20
3.2. The role of the lost earnings ....................................................................................21
3.3. Additional travel costs .............................................................................................21
4. METHODOLOGY .....................................................................................................21
4.1. Aims of the project ..................................................................................................21
4.2. The methodology of the study .................................................................................22
4.2.1. The study of the existing surgical training market ...............................................22
4.2.2. Surgeons polling method ......................................................................................22
4.2.3. Methods of cost analysis .......................................................................................23
4.2.4. Analysis of the rental market and the purchase of containers ..............................23
4.2.5. The methodology of the financial analysis of the project ....................................23
5. RESULTS ..................................................................................................................24
5.1. Description of existing surgical training market .....................................................24
5.2. Surgeon polling results ...........................................................................................29
5.3. Description of the standards and the assessment of the effectiveness of training ...30
5.4. Analysis of the product ............................................................................................30
5.5. Past experience in conducting the practical courses for surgeons ...........................32
5.6. Results of the analysis of competition .....................................................................35
5.7. The results of market analysis .................................................................................38
5.8. The results of the analysis of the rental market and the purchase of containers .....39
5.9. The results of the analysis of the rental market and the purchase of biological
specimens .......................................................................................................................42
6. MODULAR PROJECT OF COURSES FOR SURGEONS .....................................44
6.1. Plan of microsurgical course for surgeons ..............................................................45
6.1.1. Course objectives .................................................................................................45
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xi
6.1.2. Course methodology ............................................................................................45
6.1.3. The organization of the course ............................................................................46
6.1.4. Practical exercises ...............................................................................................47
6.1.5. A detailed plan of the course ................................................................................47
7. PROJECT ANALYSIS ...............................................................................................48
7.1. The planned cash flow .............................................................................................48
7.2. Strategic planning of the business development ......................................................50
8. CONCLUSIONS ........................................................................................................51
LITERATURE ................................................................................................................52
INTERNET SOURCES ..................................................................................................53
LIST OF ATTACHMENTS ...........................................................................................55
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xii
SUMMARY
The subject of the work is the proposal to create a training company for surgeons, which
is based on a system of mobile containers. Improvement and professional skills training
is crucial in the career of every surgeon. Training is given to doctors before
specialization, often mandatory, and to doctors after specialization. Practical training is
based on participation in workshops, in which the surgeon has available training
material and is working on it with special tools or on participation in live surgical
operations. The most important way of acquisition of skills is "hands on" workshop, ie
training, in which the student performs individual procedures on his own. Such
exercises can be performed on an artificial material, or on biological material such as
animal or human specimens.
The position requires appropriate training of surgical instruments and relevant materials,
or the environment. Typically for this purpose organized periodic training in selected
European centers, which requires surgeons to travel. The duration of their absence from
work and the house is then the order of days. The cost of absenteeism, lost wages is
substantial. The essence of the presented project is to change the paradigm of surgical
training. Training must take place in the workplace surgeon and a convenient time for
him, without loss of pay and time for family. Medical services based on mobile
containers or lorries, are becoming more widely used. In this way, work mobile
radiological laboratories, and even entire hospitals, for example, a field hospital of the
Military Clinical Hospital in Bydgoszcz, used for the purpose of stabilization mission in
Afghanistan. The pioneer of mobile training seems to be a company Mobile Surgical
Skills Labs, which, in cooperation with the manufacturer of orthopedic implants Arthrex
launched just a year ago classrooms simulating the operating room for orthopedic
procedures a built on truck chassis. The mobile room contains three training tables, a
sink, storage and containers for preparations. This type of truck is a large expenditure.
Therefore, it seems appropriate to reformulate the idea of mobile training to modules
based on rented trucks, which are placed into the hospitals, for example, onto their
parking lots, for a period of the week. The modules can be basically equipped or fully
equipped, depending on the type of training. The costs of basic equipment for the
practice is inherently low, and any training based on specialized equipment or for the
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xiii
newly implemented implants can be carried out in cooperation with the manufacturers
of such medical equipment. During the training each of the trainee surgeons during
operation can come to a container in his free time and pperform various training
exercises. Proposed system is an innovative, demand appears to be significant and
crucial core of the system is adequate planning of module types tailored to the needs of
a Europe-wide plan to use them through the online booking system and the acquisition
of dedicated training teams. The system assumed to be low-cost, based on the rent
depending on demand. The aim of the project is to analyze market medical training, to
survey the potential customers, containers' market and potential collaborators from
manufacturers of medical equipment and medical organizations, responsible for the
process of postgraduate training. The analysis is conducted through surveys of
physicians during and after specialization, how they would be interested in this form of
training compared to training away, assessment available on the internet offers,
inquiries, contact us by phone, possibly personal visits from manufacturers specialized
containers for rent. Analysis of demand and opportunities for collaboration with
medical associations is carried out on the basis of available training programs for
selected specialization both at home and abroad. The results are presented as the
product characteristics, the characteristics of competition, and a market development
plan. Product, namely mobile training was divided into three basic types in terms of
equipment and training material. Type of equipment and training requirements of the
position depends primarily on the type of training material. The basic equipment of the
container is two or three training positions, the sanitary, electrical power supply and air
conditioning. The simplest training material are the same surgical instruments and their
service learning or artificial material to learn anastomoses, the basic techniques of
preparation and simple surgical procedures. This kind of material does not require any
special storage conditions or disposal. This may be a consumable material with
characteristics similar to the tissue operated, or reusable phantoms. Higher requirements
for equipment positions and organizational training puts conducted on biological
material. The biological material was divided in turn into two rodzaje- animal material
and human material. It needs to ensure the safety saniarno- epidemiological meet the
rules of ethics, the need to store in specific conditions, and proper disposal. In addition
to three types of basic training will be possible depending on demand highly specialized
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xiv
training that may pose particular standpoints training requirements. To training highly
as demand from the market will be included in the training conducted with the use of
ionizing radiation, such as training of treatments in the field of interventional
cardiology, vascular and neuroradiology. The design of the containers will have to meet
the requirements of radiation protection. Competition may come primarily from
stationary training centers. Both in Poland and in the world are fixed, an extensive
network of centers providing practical training of surgical and companies offering their
organization. Such training also carry medical equipment manufacturers in the context
of advertising or after-sales service. Barriers to entry to the market of mobile services
based on the containers are low. Capital needs for the organization of basic training are
small, the same applies to administrative barriers, which may be higher for some
training to work on preparations of human or the necessity of radiation protection. One
of the most significant barriers to market entry seems in this case, the need to have a
dedicated team of people. Export market will initially be geographically Poland, the
training will be targeted to physicians after graduation, during and after specialization.
The survey clearly shows that the main limitation is the participation of doctors in
training that requires leaving the house and absence from work, hence the mobile
training in the workplace and during this work are very attractive proposition. Apart
from the price paid for the same course, the customer does not bear the costs of travel
and accommodation, the assumption does not lose wages or time devoted to family and
free time. The courses are aimed at doctors, who must be held within the framework of
mandatory and voluntary specialist training for doctors wishing to expand their skills or
to maintain them in the venue of the activity of the treatment periods. Customer are also
medical equipment manufacturers, interested in one of the most effective methods of
promotion, they are practicing and direct contact with their product and service training
required and sold after the introduction of a new product to a customer. The addressees
of the courses are doctors after graduation without specialization, and doctors during
and after the selected specializations. Basic training specialization are addressed for
such medical specialties as orthopedics, neurosurgery, general surgery, laryngology and
urology. The rental market and sales office containers is vast. The analysis gave an
average rental price of the basic container 500 zł per month, in the prices of a 450 650 zł
gross. The purchase price of the basic container office on average ranges 15000- 35000
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xv
zł gross. The hardest part is to estimate the cost of transportation of container combined
with załadunkim and landed on-site training. The analysis was adopted in a simplified
manner regardless of the distance cost of container transport and landing in 1000 zł
gross. The cost is dependent on the distance, hence optimization of costs should also be
based on the planned route, taking into account the geographical distribution of
subsequent courses. The analysis also included personnel costs, consumables,
equipment moving containers and insurance. Strategic planning of the company's
development is based on the mission, "You have no time to visit us. So we meet and
learn practical skills surgical meanwhile, at your workplace". The company is to be
conducted in a safe financially way and does not require substantial capital expenditure,
hence is based on leased containers adequately to the demand, after receiving orders.
Initially, the training will be based on the materials of artificial origin in order to reduce
costs and circumvent administrative and organizational barriers. In case of acquisition
offers of cooperation from the manufacturers of medical equipment training will be
based on the facilities provided by the industry. The project, if successful, has the
opportunity to disseminate practical training for medical treatment, accelerate the
implementation of new technologies, unify and standardize the chaotic market of
mandatory training on a European scale. Initially associated with low demand for
financial capital, but high human capital as one of the most significant barriers to entry
is qualified as trainers. Its success would involve a change of paradigm training of
surgeons treatment.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xvi
SPIS RYSUNKÓW
Strona
1. Rysunek 1.1. Koncepcja kompetencji operacyjnej doskonalonej w procesie
szkolenia chirurgicznego jako wypadkowa kompetencji kognitywnej, motorycznej i
innych domen. ..................................................................................................................6
2. Rysunek 1.2. Kompetencja kognitywna jest osiągana podczas szkolenia w sposób
liniowy (punkty diamentowe), kompetencja motoryczna i techniczna rośnie
wykładniczo z trajektorią zwalniającą (punkty kwadratowe), a kompetencja operacyjna
jest uzyskiwana wykładniczo z tendencją rosnącą (punkty trójkątne). ............................7
3. Rysunek 1.3. Model projektowania systemów szkoleniowych ADDIE, na którym
można opierać tworzenie kursów chirurgicznych. ...........................................................9
4. Rysunek 2.1. Przykładowy trenażer dla chirurgów zawierający prawdziwe
narzędzia chirurgiczne, laparoskop, monitor i kamerę. ..................................................17
5. Rysunek 2.2. Przykładowe stanowisko do szkolenia chirurgów oparte o
rzeczywistość wirtualną- interfejs laparoskopowy podłączony do komputera. .............17
6. Rysunek 2.3. Zestaw do samodzielnego ćwiczenia szycia chirurgicznego,
oferowany wysyłkowo przez firmę Amazon. .................................................................19
7. Rysunek 5.1. Stanowiska szkoleniowe do szycia chirurgicznego w Welsh Deanery
jako przykład jednych z najprostszych warsztatów. .......................................................27
8. Rysunek 5.2. Mobilne laboratorium szkoleniowe firmy Mobile Surgical Labs,
zabudowane na ciężarówce. ............................................................................................28
9. Rysunek 5.3. Stanowiska ćwiczeniowe w mobilnym laboratorium szkoleniowym
firmy Mobile Surgical Labs, zabudowanym na ciężarówce. ..........................................29
10. Rysunek 5.4. Przykładowe stanowisko do ćwiczeń praktycznych z
neuronawigacji. ...............................................................................................................31
11. Rysunek 5.5. Przykładowy aparat na stanowisko do ćwiczeń praktycznych z
mikroskopii operacyjnej. ................................................................................................32
12. Rysunek 5.6. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku. ..................................................................................................33
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
xvii
13. Rysunek 5.7. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku. ..................................................................................................34
14. Rysunek 5.8. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku. ..................................................................................................34
15. Rysunek 5.9. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku. ..................................................................................................35
16. Rysunek 5.10. Przykładowy kontener biurowy z oferty firmy Anga. ................41
17. Rysunek 5.11. Przykładowe wnętrze kontenera biurowego z oferty firmy Anga,
z kącikiem sanitarnym. ...................................................................................................41
18. Rysunek 5.12. Przykładowe wnętrze kontenera biurowego z oferty firmy Anga
ze zlewem. ......................................................................................................................42
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
1
WSTĘP
System szkolenia lekarzy zabiegowych jest niedoskonały. Lekarze zabiegowi muszą
posiadać kompetencje manualne, techniczne, operacyjne i wiedzę medyczną. Czasami
jednak nie znają podstawowych zasad obróbki skrawaniem, co jest konieczne przy
prawie każdej operacji związanej z kościami, czy materiałoznastwa, co z kolei jest
konieczne chociażby przy doborze i zastosowaniu jakichkolwiek implantów i materiału
sztucznego.
Doskonalenie zawodowe w zawodach medycznych jest kluczem do kariery i
profesjonalizmu. Medycyna wymaga wyjątkowo dużej ilości szkoleń, teoretycznych i
praktycznych. Szkolenia praktyczne w medycynie wiążą się najczęściej z praktyką w
miejscu odległym geograficznie od miejsca pracy i zamieszkania.
Szkolenie praktyczne w medycynie jest kosztowne. Wiąże się z kosztem organizacji
tego szkolenia oraz z kosztem ucznia, który musi udać się na kilka do kilkunastu dni do
ośrodka szkolącego, płacąc za podróż, noclegi, oderwanie od rodziny i utracone w ten
sposób zarobki.
Klasyczne powiedzenie dawnych lekarzy europejskich brzmiało, że jeśli chcesz się
nauczyć medycyny, to ruszaj w drogę. Obecnie wobec systemu pracy, obowiązków oraz
ewentualnie rodziny, ruszanie w drogę w medycynie jest czasami trudne. Stąd idea,
żeby szkolenia medyczne oraz "droga" ruszyła w stronę lekarzy w trakcie szkolenia.
Platforma szkoleń medycznych opiera się na systemie internetowego kalendarza
szkoleń dla poszczególnych specjalizacji, realizowanego w oparciu o szkoleniowe
moduły praktycznych kursów, opartego o mobilne moduły szkoleniowe oparte na
systemie specjalistycznych kontenerów, dostarczanych do szpitala zgłaszającego
zapotrzebowanie na kurs według ujednoliconego kalendarza, czyli ogólnodostępnej
platformy.
Jednym z najtrudniejszych rodzajów szkoleń medycznych dla lekarzy zabiegowych są
szkolenia praktyczne. Szkolenia praktyczne są szkoleniami opartymi o ćwiczenia
manualne. Ćwiczenia manualne mogą być prowadzone na prostych materiałach
szkoleniowych, na fantomach, na anatomicznych preparatach zwierzęcych, ludzkich lub
na zwierzętach i ludziach in vivo. Teoretycznie proces szkolenia lekarza zabiegowego
powinien przebiegać wzdłuż pewnej hierachii, drabiny szkoleniowej. Chirurg
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
2
powienien nabyć umiejętności i kompetencje w zakresie manualnym w podstawowych
manerwach zabiegowych, jak szycie tkanek, preparowanie, obróbka skrawaniem kości
oraz zespalanie kości. Teoretycznie powinien najpierw poznać szczegóły anatomiczne,
fizjologiczne oraz zasady kwalifikacji do danego zabiegu. Następnie powinien wykazać
się umiejętnością obsługi narzędzi, znajomością obróbki materiałów, technik
preparowania i zespalania tkanek na materiale sztucznym oraz biologicznym.
Przedmiotem pracy jest propozycja utworzenia firmy szkoleniowej dla lekarzy
chirurgów, która byłaby oparta o system mobilnych kontenerów szkoleniowych.
Istotą prezentowanego projektu jest zmiana paradygmatu szkoleń chirurgicznych.
Szkolenia mają się odbywać w miejscu pracy chirurga i w czasie dla niego dogodnym,
bez utraty zarobków i czasu dla rodziny.
Usługi medyczne oparte o kontenery albo o mobilne zabudowy samochodów
ciężarowych są stosowane coraz powszechniej. W ten sposób pracują mobilne
pracownie radiologiczne, a nawet całe szpitale, jak na przykład szpital polowy
Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy, służący do celów misji
stabilizacyjnej w Afganistanie1.
Szpital polowy Wojskowej Służby Zdrowia może działać w regionie operacji
wojskowych w postaci dostarczanych na teren działań modułów kontenerowych, które
zabiezpieczają od strony medycznej polskie misje wojskowe na terenie świata. Istotą
szpitala kontenerowego jest udzielanie pomocy na kolejnych poziomach edycznych, od
sanitariuszy i ratowników medycznych po leczenie ambulatoryjne rannych po ich
hospitalizację oraz udzielanie pomocy specjalistycznej. Podstawowi specjaliści w tym
systemie to ortopeda, chirurg, anestezjolog i internista. Ogólnie pomoc przedlekarska w
tym systemie jest udzielana z założenia jak najszybciej, a pomoc kwalifikowana i
chirurgiczna w ciągu kilku godzin. Kluczowe w tym systemie są systemy szkoleń.
Pionierem mobilnych szkoleń wydaje się być firma Mobile Surgical Skills Labs , która
we współpracy z producentem implantów ortopedycznych Arthrex uruchomiła zaledwie
rok temu salę ćwiczeniową symulującą salę operacyjną do procedur ortopedycznych
zabudowaną na podwoziu samochodu ciężarowego. Sala zawiera trzy stanowiska
1 Szpital polowy Wojskowej Służby Zdrowia: www.iwsz.wp.mil.pl (12.07.2014) 2 Mobile Surgical Labs, informacja handlowa internetowa: www.kneeguru.co.uk
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
3
ćwiczeniowe, umywalnię, pojemniki do przechowywania preparatów. Tego rodzaju
samochód ciężarowy jest znacznym wydatkiem2.
Dlatego celowe wydaje się przeformułowanie idei szkoleń mobilnych na szkolenia
oparte o wynajmowane moduły kontenerowe, które są wstawiane na teren szpitali, na
przykład na parkingi, na okres rzędu tygodnia. Moduły mogą być wyposażone
skromniej lub pełniej, w zależności od rodzaju prowadzonego szkolenia. Koszty
podstawowego wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego są z założenia niskie, a
ewentualne szkolenia oparte o aparaturę specjalistyczną czy dotyczące nowo
wdrażanych implantów mogą być prowadzone we współpracy z producentami sprzętu
medycznego.
W czasie szkolenia każdy ze szkolących się chirurgów w czasie pracy może podejść do
kontenera w wolnym czasie i zaliczyć poszczególne ćwiczenia szkoleniowe.
Propozycja systemu jest nowatorska, zapotrzebowanie wydaje się znaczne i kluczowe,
sednem systemu jest adekwatne zaplanowanie rodzajów modułów szkoelniowych
dostosowanych do potrzeb na skalę europejską, zaplanowanie ich wykorzystania
poprzez internetowy system rezerwacji oraz pozyskanie zaangażowanej kadry
szokleniowej. System z założenia ma być niskokosztowy, oparty o wynajem w
zależności od zapotrzebowania.
1. TEORIA SZKOLENIA, EDUKACJI, PLANOWANIA KURSÓW I
ROZWOJU LEKARZY CHIRURGÓW
1. 1. Szkolenie
Szkolenie według definicji z Wikipedii to zajęcia mające na celu uzyskanie,
uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych lub ogólnych
potrzebnych do wykonywania pracy3. Do tej denifnicji wydaje się, że można też dodać
jako jeden z możliwych celów szkolenia utrzymanie posiadanych umiejętności. W
2 Mobile Surgical Labs, informacja handlowa internetowa: www.kneeguru.co.uk
(12.07/2014) 3 Internetowa encyklopedia Wikipedia: www.wikipedia.com (20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
4
szkoleniu, w odróżnieniu od liczniejszej pod względem uczestników konferencji,
uczestniczy mniej osób, najczęściej do kilkunastu.
Szkolenie może być prowadzone w trybie "on the job" i "off the job", czyli w na
stanowisku pracy i poza stanowiskiem pracy. Szkolenia w miejscu pracy są oparte o
wykorzystanie istniejących i lub planowanych do użycia w pracy narzędzi, materiałów
czy dokumentów.
Trzy podstawowe metody uczenia to metoda wzrokowa, polegająca na obserwacji i
widzeniu przedmiotu nauczania, metoda słuchowa, słuchając instrukcji i informacji,
oraz metoda kinestetyczna, polegająca na nauce wykonywania określonych ruchów i
czynności4. W medycynie zabiegowej istotna jest szczególnie metoda kinestetyczna
nauczania procedur i obsługi narzędzi. Szkolenie jest jedną z metod nauczania.
Nauczanie jest procesem w działalności kwalifikowanego nauczyciela, o charakterze
planowym, celoewj pracy z podmiotem kształcenia, ukierunkowanej na wyposażenie
uczniów w treści nauczania, umiejętności i nawyki oraz rozwijanie tych uzdolnień.
Szkolenie wchodzi w skład curriculum danego ucznia. Curriculum jest istotnym
pojęciem z zakresu formalnej edukacji, dotyczy zakresu kursów i ich zawartości w
danej szkole lub na danym uniwersytecie. Słowo curriculum pochodzi od łacińskiego
słowa oznaczającego tor wyścigowy i odnosi się do szeregu czynów i doświadczeń,
przez które przechodzą dzieci kształtując się w dorosłych5.
1.2. Uczenie
Uczenie się to proces nabywania nowych lub modyfikowanie i wzmacnianie
istniejących umiejętności, wiedzy, wartości, zachowań czy preferencji. Poziom stopnia
4 Dowton SB., Stokes ML., Rawstron EJ,. Rogson PR., Brown MA.: Postgraduate
medical education: rethinking and integrating a complex landscape. The Medical Jurnal
of Australia 2005, 182: 177- 180 5 Roberts K. E., Bell R. L., Duffy A. J.: Evolution of surgical skills training. World
Journal of Gastroenterology, 2006, 12: 3219- 3224
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
5
wyuczenia w czasie jest nazywany krzywą uczenia. Uczenie się jest kontekstualne i jest
procesem nadbudowywania i kształtowania istniejącej wiedzy.
Sposoby uczenia się są wielorakie. Uczenie pamięciowe to zapamiętanie układów
wiadomości lub czynności. Uczenie się przez próby i błędy to sytuacja, w której uczący
się znajduje się w nowej sytuacji, wykonuje wiele czynności, a utrwalają się te, po
których występuje efekt dający nagrodę. Uczenie się sensoryczne polega na
wytwarzaniu odruchow warunkowych. Jeżeli uczący się musi sam wytworzyć
informację w nowej i trudnej sytuacji, to jest to uczenie się przez rozwiązywanie
problemów. Uczenie się może też być przez zrozumienie, poprzez zabawę lub
mimowolne, przy okazji wykonywania jakichś czynności.
1. 3. Kompetencja operacyjna chirurga
Proces szkolenia, edukacji prowadzi do wzrostu kompetencji. Wyróżnia się
poszczególne rodzaje i zakresy kompetencji. U lekarzy zabiegowych są to kompetencje
motoryczne, polegające na sprawności manualnej oraz kompetencje kognitywne,
związane z wiedzą na temat diagnostyki i leczenia chorób. Złożoność procedur
chirurgicznych oraz niekiedy ich znaczny poziom trudności skłania niektórych autorów
zajmujących się teorią edukacji medycznej do wyszczególnienia tak zwanej
kompetencji operacyjnej, przedstawionej na rysunku 1.1. Jest to wiedza i umiejętność
przeprowadzenia prawdziwej operacji chirurgicznej w realnych warunkach sali
operacyjnej, gdzie nie wystarczy sprawność manualna i wiedza teoretyczna na temat
leczenia danej choroby, ale i umiejętność współpracy z całym zespołem operacyjnym,
który składa się z kilku do kilkunastu osób, umiejętność precyzowania oczekiwań,
etapowania procedury, postępowania w sytuacjach awaryjnych i niespodziewanych,
opanowania emocjonalnego i tym podobne6.
6 Grober E., Jewett MAS.: The concept and trajectory of "operative competence" in
surgical training. Canadian Journal of Surgery. 2006, 49:238-240
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
6
Rys. 1.1. Koncepcja kompetencji operacyjnej doskonalonej w procesie szkolenia
chirurgicznego jako wypadkowa kompetencji kognitywnej, motorycznej i innych
domen.
Źródło:The concept and trajectory of “operative competence” in surgical training
Can J Surg. 2006 August;49(4):238-240
Kompetencje w procesie szkolenia nabywa się w niejednorodnym tempie.
Graficznie można je zobrazować za pomocą wykresu, jak na rysunku 1.2. Jedne
kompetencje uzyskuje się z początku szybko, jak na przykład kompetencje
motoryczne, inne liniowo, jak kopetencje kognitywne. Kompetencje operacyjne
narastają w sposób wykładniczy, z czasem coraz szybciej.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
7
Rys. 1.2. Kompetencja kognitywna jest osiągana podczas szkolenia w sposób
liniowy (punkty diamentowe), kompetencja motoryczna i techniczna rośnie
wykładniczo z trajektorią zwalniającą (punkty kwadratowe), a kompetencja
operacyjna jest uzyskiwana wykładniczo z tendencją rosnącą (punkty trójkątne).
Źródło: The concept and trajectory of “operative competence” in surgical training
Can J Surg. 2006 August;49(4):238-240
1.4. Technologia edukacyjna
Jednym z pojęć związanych z rozwojem nauczania i edukacji w szerszym pojęciu czy
innowacjami w tym zakresie jest technologia edukacyjna. Technologia edukacyjna (ang.
eductation technology) jest badaniem i oceną etyczną paktyk ułatwiających naukę i
poprawę wydajności poprzez tworzenie, wykorzystanie i zarządzanie odpowiednimi
procesami i zasobami technologicznymi. Technologia edukacyjna opiera się na
obiektach materialnych, takich jak maszyny i sprzęt sieciowy, a także szerzej ujmując
na systemach organizacyjnych, metodach, technikach uczenia i oceny umiejętności.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
8
Można to ująć w dwa podstawowe aspekty technologii edukacyjnej- materialny, taki jak
nauczanie oparte o internet, oraz niematerialne, teoretyczne, takie jak aspekty
psychologiczne edukacji, technologie wydajności ludzkiej, teorię nauczania czy wiedzę
behawioralną7.
Technologia edukacyjna jest szerokim pojęciem, odnoszącym się do postępu metod
edukacji związanych z postępem technologicznym. Wiąże się nie tylko z metodami
edukacji poprzez nowoczesny sprzęt, ale i do procesów teoretycznych,
algorytmicznych i heurystycznych, procesów i procedur, niekoniecznie musi się wiązać
z pojęciem technologii fizycznej.
Do problematyki z zakresu technologii edukacyjnej można włączyć zagadnienia
związane z logistyką, planowaniem, techniką medyczną i korzyściami płynącymi z
zaawansowanej technologii dostarczania dla np. lekarzy w szpitalach konkretnych,
praktycznych modułów szkoleniowych w odpowiedzi na zapotrzebowanie, możliwości
czasowe i oczekiwania.
1.5. Model ADDIE
Model Addie jest schematem podejścia do tworzenia materiałów szkoleniowych na
potrzeby kursów. Model ten jest elastyczny i uniwersalny. Jest jedną z metod, które
można zastosować podczas projektowania kursów medycznych8.
ADDIE jest akronimem pochądzym od nazw pięciu stopni tworzenia kursów
instruktażowych, po kolei od angielskiego analysis (analiza), design (projektowanie),
development (rozwój), implemetation (wdrożenie) i evaluation (ocena), które
przedstawiono na rysunku 1.3.
7 Portal internetowy na temat technologii edukacyjnej: www.educationaltechnology.net
(23.07.2014) 8 Portal internetowy na temat technologii edukacyjnej: www.educationaltechnology.net/
the-addie-model-instructional-design (23.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
9
Rys. 1.3. Model projektowania systemów szkoleniowych ADDIE, na którym można
opierać tworzenie kursów chirurgicznych.
Źródło: Portal internetowy na temat technologii edukacyjnej:
www.educationaltechnology.net (01.08.2014)
Jest to model z rodziny projektowania systemów instruktażowych (ang. Instructional
System Design). Koncepcja ISD istnieje od 1950 roku. ADDIE jest jednym z takich
systemów, powstał w 1974 roku. Został stworzony przez Centrum Technologii
Edukacyjnych na Florida State University w armii amerykańskiej, a następnie szybko
został zaadaptowany przez Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych. Technologia wojsowa
stawała się coraz bardziej zaawansowana, a początkowe wykształcenie żołnierzy
stawało sie niższe. Stąd narastała potrzeba opracowania systematycznego podejścia do
szkoleń wojskowych9.
Model ADDIE składa się z 19 kroków, które zostały uznane za niezbędne do rozwoju
programów edukacyjnych i szkoleniowych. Kroki zostały podzielone na pięć etapów
(analiza, projektowanie, rozwój, wdrożenie, ocena) w celu ułatwienia prezentacji i
przekazywania tego modelu innym.
9 Teorie na temat szkolenia: www.learning-theories.com (12.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
10
Model został zmieniony, aby bardziej dokładnie odzwierciedlać potrzeby dzisiejszych
organizacji, we Florida State University. Pięć faz modelu jest takich samych, ale kroki
w ramach każdego etapu zostały nieznacznie zmodyfikowane. ADDIE jest
uproszczonym abstrakcyjnym widokiem złożonej rzeczywistości lub koncepcji10.
1.5.1. Analiza
W pierwszej fazie tworzenia kursu wyszczególnia się jego założenia, analizuje istotne
dla przebiegu szkolenia parametry i definiuje wytyczne, jak na przykład poziom
wyszkolenia kursantów.
1.5.2. Projektowanie
W tej fazie planuje się sprzęt potrzebny do szkolenia, cele szkolenia, jego treść, metody
oceny, planuje się ćwiczenia, zakres materiału i środki przekazu. Wszystkie te zadania
powinny być zaprojektowane w sposób spójny, logiczny i uporządkowany.
1.5.3. Rozwój
Na tym etapie projektowania kursu tworzy się jego szczegółową treść na podstawie
założeń projektowych z poprzedniej fazy. Tworzy się też grafiki czy integrację z
metodami e-learning.
1.5.4. Wdrożenie
Czwarty etap ADDIE koncentruje się na rozwijaniu procedur treningowych zarówno
dla uczniów, jak i nauczycieli. Rozwijane są i wyjaśniane metody oceny kursów,
wyników, metody testowania nabytej wiedzy i umiejętności oraz miejsce kursu w
10 Hannum W. H.: Instructional system development: A thirty year retrospective.
Educational Technology 2005, 45: 5-21
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
11
przebiegu ewentualnej szerszej edukacji (łac. curriculum). Są przygotowywane i
doskonalone skrypty, książki, dydaktyczne materiały elektroniczne czy sieciowe.
1.5.5. Ocena
Ostatni etap metody ADDIE jest właściwie etapem ciągłym, trwającym pzez cały okres
etapów projektowania i wdrożenia. Celem oceny jest upewnienie się, że zadania i cele
szkolenia są osiągane w sposób właściwy. Ocenie może podlegać także wydajność
kursanta po zakończonym szkoleniu na jego stanowisku pracy.
1.6. Szkolenie podyplomowe
Edukacja podyplomowa jest formą kształcenia, przeznaczoną dla uczestników
posiadających kwalifikacje co najmniej pierwszego stopnia, tzn. posiadają dyplom
studiów licencjackich, inżynierskich bądź magisterskich. Odpowiednikiem dla lekarzy
studiów magisterskich jest dyplom lekarza.
1.7. Idealna firma szkoleniowa
Według Akademii Rozwoju Kompetencji dobra firma szkoleniowa ma możliwość
wybrania modułów szkolenia w zależności od potrzeb klientów i łatwość w badaniu
potrzeb szkoleniowych poprzez możliwość komunikacji z zarządem i szkolonymi
pracownikami11. Ważna jest także otwartość na konsultowanie programu szkolenia,
dostosowując go do potrzeb klientów, ich możliwości, oczekiwań i etapu ich rozwoju.
Sam trener powinien posiadać autorytet w grupie szkolonej oraz odpowiednie cechy
osobowości.
Idealna firma szkoleniowa to też przede wszystkim jej know- how. Szczególnie na
rynku szkoleń specjalistycznych i praktycznych, związanych z zaawansowanymi
procedurami i skomplikowaną aparaturą, know how jest kluczowy dla sukcesu firmy
szkoleniowej.
11 Portal firmy szkoleniowej Ark: www.ark-doradztwo.pl (21.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
12
Warto także prowadzić pomiary efektywności szkolenia. Można to robić tuż po
szkoleniu, ankietując uczestników, a także poprzez ocenę ewentualnej poprawy
efektywności pracy uczestników skzoleń czy innych celów szkolenia.
1.8. Ocena efektywności szkolenia
Racjonalna firma szkoleniowa ocenia efektywność i skuteczność swoich szkoleń.
Autorem szeroko stosowanego modelu, który ocenia efektywność i skuteczność
szkolenia był Donald Kirkpatrick12. Swoją pracę na ten temat opublikował w latach
pięćdziesiątych. Według niego ocena szkolenia powinna składać się z ocen
cząstkowych uzyskiwanych na każdym z czterech poziomów- poziomie reakcji,
poziomie wiedzy, poziomie zachowania i poziomie organizacji. Poziom reakcji to
jakościowa ocena szkolenia przez uczestników, sprawdzenie opinii uczestników o
danym szkoleniu, należy zwrócić uwagę na prowadzących zajęcia, techniczne aspekty
kursu, jakość materiału, przydatność zajęć, poziom merytoryczny trenerów, uczestnicy
wyrażają swoje zdanie, w jakim stopniu szkolenie spełniło ich oczekiwania, jaki jest
stopień zrozumienia programu.
Poziom wiedzy, czyli nauki to podnoszenie umiejętności, sprawdzenie wiedzy
teoretycznej, która jest niezbędna w praktyce, ocena, w jakim stopniu w wyniku
uczestniczenia w szkoleniu pracownik posiadł nową wiedzę, zdobył umiejętności
praktyczne. Poziom zachowania to sprawdzenie, czy pracownik wykorzystuje zdobytą
wiedzę i umiejętności, czy coś zmieniło się w zakresie jego zadań, odpowiedzialności,
uprawnień, ocena zachowania się danej osoby (można zebrać opinię
współpracowników, przełożonych i podwładnych na temat konkretnych zachowań
osoby, która brała udział w szkoleniu, można zastosować monitorowanie pracy osób
przeszkolonych. Poziom organizacji to ocena szkolenia z punktu widzenia organizacji,
ustalenie czy szkolenie przyczyniło się do rozwoju organizacji, można stosować analizę
punktu krytycznego, metodę analizy kosztów i korzyści
Jeśli na wszystkich poziomach uzyskuje się wyniki pozytywne wnioskować można, że 12 Angielska strona Wikipedii: http://en.wikipedia.org/wiki/Donald_Kirkpatrick
(20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
13
wszystkie etapy procedury szkolenia były właściwie przeprowadzone
Popularnym sposobem badania reakcji uczestników szkoleń jest wypełnianie ankiet
pisemnych lub komputerowych przez uczestników zajęć, zawsze odbywa się to po
skończeniu kursu. Ocenia to jednak bardziej szkolącego, niż uczestników szkolenia.
1.9. Edukacja medyczna
W Polsce tytuł lekarza zdobywa się kończąc sześcioletnie, jednolite studia na wydziale
lekarskim uczelni medycznej. Dyplom lekarza jest równorzędny z dyplomem magistra.
Prawo wykonywania zawodu lekarza zdobywa się po odbyciu trzynastomiesięcznego
stażu podyplomowego oraz zdaniu z wynikiem pozytywnym Lekarskiego Egzaminu
Państwowego. Zasady wykonywania zawodu lekarza reguluje ustawa o zawodach
lekarza i lekarza dentysty13.
Specjalizacja lekarska to proces kształcenia lekarza i lekarza dentysty w celu uzyskania
tytułu specjalisty w określonej dziedzinie medycyny po odbyciu przeszkolenia
określonego programem specjalizacji i złożeniu egzaminu państwowego albo po
uzyskaniu równoważnego tytułu specjalisty za granicą.
Minister Zdrowia ustala wykaz specjalności lekarskich (podstawowych i
szczegółowych) i lekarsko-dentystycznych (podstawowych). Ponadto w porozumieniu z
Naczelną Radą Lekarską i Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego ustala
ramowy program specjalizacji w podstawowych dziedzinach medycyny, zawierający
m.in. zakres wymaganej wiedzy teoretycznej i wymaganych umiejętności praktycznych,
które lekarz jest obowiązany opanować w trakcie specjalizacji, formy i metody
pogłębiania i uzupełniania wiedzy teoretycznej oraz umiejętności praktycznych, okres
trwania specjalizacji, formy i metody kontroli wraz z oceną wiedzy teoretycznej i
praktycznej, zakres praktycznej znajomości co najmniej jednego języka obcego
(angielskiego, francuskiego, niemieckiego lub hiszpańskiego).
Formy i metody pogłębiania i uzupełniania wiedzy teoretycznej oraz nabywania
umiejętności praktycznych obejmują kurs specjalizacyjny wprowadzający w pierwszym 13 Naczelna Izba Lekarska, internetowy informator o szkoleniu podyplomowym:
oil.org.pl (02.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
14
roku odbywania specjalizacji, z wyłączeniem lekarzy posiadających I stopień
specjalizacji tożsamej ze specjalizacją aktualnie odbywaną, kurs specjalizacyjny w
zakresie zdrowia publicznego zakończony kolokwium, samokształcenie, w tym
napisanie pracy poglądowej lub opublikowanie w recenzowanym czasopiśmie
medycznym pracy oryginalnej, szkolenie i uczestniczenie w wykonywaniu oraz
wykonanie w ustalonej liczbie określonych zabiegów i procedur medycznych oraz staże
kierunkowe.
Okres trwania specjalizacji jest różny dla poszczególnych dziedzin medycyny
2. SZKOLENIE I DOSKONALENIE W CHIRURGII
2.1. Obowiązkowe szkolenie podyplomowe
"Chirurgia to sztuka", "chirurgia to dar boży i cuda". Tego rodzaju kategoryczne
stwierdzenia można spotkać na codzień w wypowiedziach medialnych. Jednak w
oparciu o medycynę opartą na dowodach wydaje się, że chirurgia nie jest cudem ani
sztuką, ale rzemiosłem. Przynajmniej dla olbrzymiej większości przypadków. Dobre
rzemiosło wymaga sprawnych umiejętności. Umiejętności chirurga polegają na rozumie
oraz zdolnościach manualnych. Zdarza się słyszeć, że dany chirurg ma "talent w
rękach". Podczas szkolenia medycznego, jak i podczas po prostu studiów chirurdzy
szkolący obserwują swoich podopiecznych, wychowanków, stawiając im oceny,
niekiedy nieświadomie, kto ma talent w rękach, a kto go nie ma.
2.2. Szkolenie specjalizacyjne
Proces szkolenia chirurga obecnie polega na kształecniu w ramach uniwersytetu
medycznego na kierunku lekarskim, następnie na odbyciu stażu podyplomowego i stażu
do specjalizacji, który jest zakończony egzaminem specjalizacyjnym. W trakcie
szkolenia i specjalizacji lekarz nabywa wiedzy specjalistycznej oraz umiejętności
praktycznych, szczególnie umiejętności manualnych.
Umiejętności manualne wiążą się z wiedzą praktyczną, dotyczącą ogólnie rzecz biorąc
umiejętności preparowania, umiejętności szycia, umiejętności obróbki skrawaniem,
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
15
zespalania oraz materiałoznastwa. Dobry chirurg każdej specjalności dobrze szyje,
preparuje, zespala i zna się na doborze materiałów do implantów. Szkolenie
specjalizacyjne opiera się również na poznawaniu zasad anatomii śródoperacyjnej, która
w praktyce potrafi bardzo znacznie różnić się od anatomii prawidłowej, znanej z zajęć
na pierwszym roku studiów i z atlasów anatomicznych.
2.3. Szkolenie pospecjalizacyjne
Szkolenia po specjalizacji stają się najczęściej szkoleniami nieobowiązkowymi. Są
zazwyczaj związane z wdrażaniem nowych metod operacyjnych albo nowych technik i
narzędzi. Są one nierozerwalnie związane z postępem medycyny i konieczne dla
utrzymania jakości świadczenia usług medycznych. Tego rodzaju kursy umożliwiają
chirurgowi wprowadzenie nowego rodzaju zabiegów do swojego repertuaru, co czasami
przekłada się na wyższą jakość usług i lepsze dochody. Szkolenia po specjalizacji są
także elementem koniecznym przy wprowadzaniu do użytkowania nowych materiałów i
sprzętu medycznego. Szkolenie na koszt najczęściej producenta uprawnia do
korzystania z danego implantu czy aparatu chirurgicznego.
2.4. Ewolucja szkolenia chirurgicznego
Istotą szkolenia chirurgicznego od wieków było powiedzenie "Zobacz, zrób, naucz
innych". W obecnych czasach nauczanie procedur chirurgicznych w ten sposób na
pacjencie zaczyna napotykać na coraz większe opory, mając na uwadze aspekty
etyczne, ubezpieczeniowe, prawne czy ograniczenia płynące z coraz bardziej
przestrzeganych norm czasu pracy14. Normy czasu pracy obowiązujące powszechnie
były tradycyjnie przekraczane przez lekarzy szkolących się, spędzających w szpitalu
tygodniowo nawet i po 70 godzin. Obecnie procedury szkolenia praktycznego stają się
coraz bardziej wydajne, dzięki czemu czas spędzony w pracy i na szkoleniu może ulec
14 Roberts K. E., Bell R. L., Duffy A. J.: Evolution of surgical skills training. World
Journal of Gastroenterology, 2006, 12: 3219- 3224
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
16
skróceniu. Potencjał leżący w nowych metodach praktycznego szkolenia chirurgicznego
jest ogromny, mając za zadanie zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, zarządzaniem
ryzykiem, zarządzaniem pracą bloku operacyjnego i odpowiedzialności zespołów
operacyjnych. Stąd obecnie rośnie rola szkoleń chirurgicznych, które uczą procedur
poza salą operacyjną, przed przeprowadzeniem zabiegu na realnym pacjencie.
Obecnie można wyróżnić rozwój trzech podstawowych metod zaawansowanego
szkolenia praktycznego dla chirurgów, poza ćwiczeniami na prostych stanowiskach z
materiałem sztucznym, fantomami czy materiałem biologicznym. Pierwszą metodą
ćwiczeń na zaawansowanym sprzęcie chirurgicznym jest stanowisko z trenażerem
pudełkowym (ang. box trainer). Jest to pudełko wielkości operowanej jamy ciała, np.
jamy brzusznej, z otworami do wprowadzania narzędzi endoskopowych oraz z
fantomami operowanych narządów wewnątrz, przedstawione na rysunku 2.1. Druga
metoda polega na podobnych ćwiczeniach, ale na zwierzętach w znieczuleniu. Trzecia z
zawansowanych metod ćwiczeń chirurgicznych to symulatory oparte na rzeczywistości
wirtualnej, pokazany na rysunku 2.2. Symulatory tego rodzaju opierają się na szybko
rozwijających się interfejsach pozwalających na uzyskanie nie tylko informacji
wzrokowej, jak wyświetlacze trójwymiarowe, ale ostatnio nawet i dotykowej, czyli
haptycznej. Symulowanie wrażeń płynących podczas operacji z kanału narządu dotyku
jest nieco mniej istotne w pewnego rodzaju zabiegach endoskopowych, gdzie podczas
rzeczywistej operacji narzędzia same w sobie ograniczają możliwość wyczucia
dotykowego wykonywanych procedur, ale wobec konieczności i możliwości szerszego
skzolenia w zakresie innych procedur, symulacja haptyczna staje się niezbędna.
Typowe stanowiska szkoleniowe dla chirurgów pozwalają na szkolenie w zakresie
wybranych czynności czy rękoczynów, ale rozwija się także dostępność symulatorów
umożliwiających przeprowadzenie ćwiczebne całych operacji chirurgicznych, od
początku do końca15, 16, 17.
15 Derossis A. M., Bothwell J., Sigman H. H., Fried G. M.: The effect of practice on
performance in a laparoscopic simulator. Surgical Endoscopy, 1998, 12: 1117-1120 16 Fried G. M., Feldman L. S., Vassiliou M. C., Fraser S. A., Stanbridge D., Ghitulescu
G., Andrew C. G.: Proving the value of simulation in laparoscopic surgery. Annals of
Surgery, 2004, 240: 518- 525
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
17
Rys. 2.1. Przykładowy trenażer dla chirurgów zawierający prawdziwe narzędzia
chirurgiczne, laparoskop, monitor i kamerę.
Źródło: Roberts K. E., Bell R. L., Duffy A. J.: Evolution of surgical skills training.
World Journal of Gastroenterology, 2006
Rys. 2.2. Przykładowe stanowisko do szkolenia chirurgów oparte o rzeczywistość
wirtualną- interfejs laparoskopowy podłączony do komputera.
Źródło: Roberts K. E., Bell R. L., Duffy A. J.: Evolution of surgical skills training.
World Journal of Gastroenterology, 2006
17 Peters J. H., Fried G. M., Swanstrom L. L., Soper N. J., Sillin L. F., Schirmer B.,
Hoffmann K.: Development and validation of a comprehensive program of education
and assessment of the basic fundamentals of laparoscopic surgery. Surgery, 2004, 135:
21- 27
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
18
2.5. Obecne metody organizacji szkoleń chirurgicznych
2.5.1. Kursy w trybie zjazdowym
Szkolenia praktyczne wiążą się z uczestnictwem w warsztatach, na których uczeń ma do
dyspozycji materiał szkoleniowy i pracuje na nim na specjalistycznych narzędziach lub
uczestniczy w operacjach chirurgicznych na żywo. Najistotniejszym elmentem
nabywania umiejętności jest szkolenie "hands on", czyli szkolenie, w którym uczeń
wykonuje samodzielnie poszczególne procedury. Takie ćwiczenia mogą być
prowadzone na materiale sztucznym, na preparatach zwierzęcych lub na preparatach
ludzkich. Stanowisko szkoleniowe wymaga odpowiednich narzędzi chirurgicznych oraz
odpowiednich materiałów, czyli środowiska. Typowo w tym celu organizuje się
szkolenia okresowe w wybranych ośrodkach europejskich, na które chirurdzy
podróżują. Czas ich nieobecności w pracy i w domu jest wtedy rzędu dni. Koszt
nieobecności w pracy, utraconych zarobków jest znaczny.
Organizacja kursów w trybie zjazdowym wymaga ogłoszenia i zebrania zapisów
uczestników odpowiednio wcześniej. Są ogłaszane z kilkumiesięcznym
wyprzedzeniem. Wydają się przez to mało elastyczne. Z drugiej strony kursy w trybie
zjazdowym organizowane przy okazji konferencji o szerszym zakresie tematycznym
mogą być traktowane jako szkolenie prowadone przy okazji i w miejscu dogodnym dla
chirurga, ponieważ i tak na zjazd by przyjechał.
2.5.2. Kursy "hands- on"
Kursy chirurgiczne "hands- on" są prowadzone w ośrodkach akademickich lub
wyspecjalizowanych szkoleniowych, umożliwiając szkolącym się dostęp do stanowiska
szkoleniowego wyposażonego w narzędzia i materiały do ćwiczeń. Wiążą się z
samodzielnym wykonywaniem danych czynności manualnych pod nadzorem
nauczyciela. Kursy te mogą dotyczyć podstawowych czynności chirurgicznych, na
przykład szycia chirurgicznego, jak i zaawansowanych technik zabiegowych na
anatomicznych preparatach ludzkich lub na materiale zwierzęcym.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
19
Jedną z postaci kursów hands- on są samoszkolenia w oparciu o zestawy do ćwiczeń
chirurgicznych. Tego rodzaju zestawy mogą być samodzielnie organizowane poprzez
zakup czy wypożyczanie z bloku operacyjnego podstawowych narzędzin, np. do szycia
chirurgicznego, lub mogą być zakupione jako gotowe zestawy. Gotowe zestawy do
trenowania szycia chirurgicznego są oferowane komercyjnie, np. w sklepie
internetowym Amazon. Taki przykładowy zestaw do ćwiczenia szycia chirurgicznego
kosztuje 51 GBP i zawiera podstawowe narzędzia, czyli imadło, pęsetę chirurgiczną i
anatomiczną, nożyczki i trzonek z ostrzami noża, podstawowe szwy chirurgiczne,
rękawice oraz lateksowy model skóry, pokazane na rysunku 2,3 18.
Rys. 2.3. Zestaw do samodzielnego ćwiczenia szycia chirurgicznego, oferowany
wysyłkowo przez firmę Amazon.
Źródło: Strona sklepu internetowego Amazon, www.amazon.com (20/07/2014)
18 Sklep internetowy: www.amazon.co.uk (20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
20
2.5.3. Kursy z prowadzeniem operacji na żywo
Tego rodzaju szkolenie opiera się na zebraniu większej ilości kursantów w sali
konferencyjnej, do której jest transmitowana na żywo operacja chirurgiczna. Moderator
na sali konferencyjnej obsługuje aparaturę wideokonferencyjną i prowadzi dialog z
zespołem operującym na sali operacyjnej. Istenieje możliwość zadawania pytań i bardzo
dokładnego obserwowania całej procedury.
2.5.4. Indywidualne szkolenia na bloku operacyjnym
Szkolenia indywidualne w procesie kształcenia lekarzy zabiegowych są kluczem do
zdobycia prawidłowej wiedzy i umiejętności. Są zazwyczaj prowadzone latami w
akredytowanym ośrodku specjalistycznym w systemie uczeń- mistrz lub uczeń- zespół
chirurgiczny. Można także spotkać się z taką formą kursów adresowanych do lekarzy
specjalistów, odpłatnie, w postaci indywidualnego szkolenia podczas przeprowadzanej
rzeczywistej operacji.
2.5.5. Kursy internetowe
Kursy internetowe w zakresie czysto praktycznym obecnie sprowadzają się do
udostępniania filmów i materiałów informacyjnych z danej procedury lub do transmisji
wideokonferencyjnej z operacji prowadzonej na żywo, w podobny sposób do kursów
zjazdowych z operacjami prowadzonymi w czasie rzeczywistym transmitowanymi na
salę konferencyjną.
3. WADY I PROBLEMY PRAKTYCZNYCH SZKOLEŃ CHIRURGICZNYCH
3.1. Rola czasu poświęconego na wyjazd
Stanowisko szkoleniowe wymaga odpowiednich narzędzi chirurgicznych oraz
odpowiednich materiałów, czyli środowiska. Typowo w tym celu organizuje się
szkolenia okresowe w wybranych ośrodkach europejskich, na które chirurdzy
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
21
podróżują. Czas ich nieobecności w pracy i w domu jest wtedy rzędu dni. Lekarze
zabiegowi często pracują ponad normy czasu pracy, szczególnie lekarze dodatkowo
pracujący w systemie dyżurowym. Rola straconego czasu jest w tych przypadkach
ogromna.
3.2. Rola utraconych zarobków
Koszt nieobecności w pracy, utraconych zarobków jest znaczny. Jeżeli przyjmiemy
przeciętny zarobek specjalisty zabiegowego w Polsce pracującego w systemie
kontraktowym jako 10 tysięcy zł miesięcznie brutto, to koszt tygodniowego wyjazdu
można oszacować na 2500 zł.
3.3. Koszty dodatkowe wyjazdu
Wyjazd szkoleniowy wiąże się z podróżą oraz z noclegami. Koszty podróży w obrębie
kraju nie są szczególne, ale wobec kursów organizowanych na terenie Europy mogą być
istotne. To samo dotyczy noclegów i wyżywienia.
4. METODOLOGIA
4.1. Cele projektu
Celem projektu jest propozycja utworzenia firmy szkoleniowej dla lekarzy chirurgów,
która byłaby oparta o system mobilnych kontenerów szkoleniowych. Udostępniałaby
ona szkolenie praktyczne umiejętności chirurgicznych na trzech poziomach,
podstawowym, specjalistycznym i proceduralnym w zabiegowych dziedzinach
medycyny w sposób ujednolicony, dążący do wystandaryzowania, dostępny dla
każdego w dogodnym terminie i miejscu, bez konieczności podróżowania na szkolenie.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
22
4.2. Metodologia przeprowadzonych badań
Metodologię oparto o zasady badania rynku, produktu, konkurencji i analizy finansowej
proponowanego projektu19 20 21.
4.2.1. Badanie istniejącego rynku szkoleń chirurgicznych
Celem projektu jest analiza rynku szkoleń medycznych, ankietowanie potencjalnych
klientów, rynku kontenerów i potencjalnych współpracowników ze strony producentów
sprzętu medycznego oraz organizacji lekarskich, odpowiadających za proces szkolenia
podyplomowego. Analiza jest prowadzona poprzez ankietowanie lekarzy podczas i po
specjalizacji, na ile byliby zainteresowani taką formą szkolenia w porównaniu do
szkoleń wyjazdowych, ocenę dostępnych w internecie ofert, zapytania ofertowe,
kontakt telefoniczny, w miarę możliwości wizyty osobiste u producentów kontenerów
specjalistycznych na wynajem. Analiza zapotrzebowania i możliwości współpracy z
towarzystwami lekarskimi jest przeprowadzona na podstawie dostępnych programów
szkoleniowych dla wybranych specjalizacji zarówno w kraju, jak i za granicą.
Wyniki są przedstawione jako charakterystyka produktu, charakterystyka konkurencji,
rynku zbytu i planu rozwoju.
4.2.2. Ankietowanie lekarzy- metoda
Ankieta zawierała pytania dotyczące preferencji lekarzy wobec oferowanych szkoleń
praktycznych. Zawierała pytania: "Czy szkolenie praktyczne w miejscu pracy w tej
samej cenie jest bardziej atrakcyjne, niż szkolenie wymagające wyjazdu na kilka dni,
jeżeli trzeba samemu ponosić koszty", " Czy szkolenie praktyczne w miejscu pracy w
19 Silbiger SA. MBA w dziesięć dni. MT Biznes sp. z o. o., Warszawa 2014, str. 23-90 20 Bogusz J. Zarządzanie strategiczne. Skrypt. Wydawnictwo Gdańska Fundacja
Kształcenia Menedżerów, Gdańsk, 2014, str. 4-12 21 Kotler P. Marketing. Dom Wydawniczy Rebis Sp. z o. o., Poznań 2005, str. 89-117
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
23
tej samej cenie jest bardziej atrakcyjne, niż szkolenie wymagające wyjazdu na kilka dni,
jeżeli koszty są refundowane", "Co powoduje, że szkolenie wyjadowe jest atrakcyjne",
"Uwagi i propozycje".
Ankiecie poddano 11 lekarzy w trakcie specjalizacji zabiegowej oraz 11 lekarzy po
takiej specjalizacji. Ankietowani byli lekarzami pracującymi na oddziale
neurochirurgicznym (12 osób), ortopedycznym (5 osób), laryngologii (1 osoba) i
chirurgii ogólnej (4 osoby). Ankietę przeprowadzono ustnie osobiście i telefonicznie.
4.2.3. Metody analizy kosztów
Analizę kosztów przeprowadzono za pomocą planowanych przepływów gotówkowych,
przyjmując koszty rozwiązań minimalnego ryzyka finansowego, bez wkładu własnego,
w opraciu o wynajem w zależności od zapotrzebowania oraz koszty personalne
prowizyjne, od przeprowadzonego szkolenia.
4.2.4. Analiza rynku wynajmu i zakupu kontenerów
Analizę oparto o zapytania ofertowe kierowane do obecnych na rynku firm zajmujących
się sprzedażą i wynajmowaniem kontenerów biurowych. Listę firm sporządzono
poprzez przeszukanie dostępnych spisów firm w internecie. Zapytania kierowano drogą
mailową oraz telefoniczną, w miarę możliwości także poprzez wizytę osobistą w
siedzibie firmy.
4.2.5. Metodologia analizy finansowej przedsięwzięcia
Analiza finansowa zostanie przeprowadzona metodą oceny planowanych przepływów
gotówkowych, przy założeniach początkowo jak najmniejszego wkładu własnego oraz
opierając się o zasadę minimalizowania ryzyka finansowego22.
22 Janasz K, Janasz W, Kozioł K, Szopik K.: Zarządzanie strategiczne. Centrum
Doradztwa i Informacji Difin Sp. z o. o., Warszawa, 2008, str. 120- 149
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
24
5. WYNIKI BADAŃ
5.1. Opis istniejącego rynku szkoleń chirurgicznych
Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy lekarz i lekarz dentysta realizuje
obowiazek doskonalenia zawodowego korzystając z różnych form kształcenia. Serwis
Naczelnej Izby Lekarskiej ma za zadanie ułatwienie członkom samorządu znalezienie
najodpowiedniejszych dla nich form kształcenia z wykorzystaniem danych
zapisywanych w Rejestrze Podmiotów Prowadzących Kształcenie Podyplomowe
Lekarzy po uzyskaniu przez podmiot akredytacji23.
Źródłem informacji dla wyszukiwarki szkoleń jest Rejestr Podmiotów Prowadzących
Kształcenie Podyplomowe (w skrócie RPPKP). Rejestr ten jest prowadzony przez
Okręgowe Izby Lekarskie oraz Naczelną Izbę Lekarską w przypadku gdy organizatorem
kształcenia jest Okręgowa Izba Lekarska. Każde zdarzanie edukacyjne powinno zostać
przez organizatora kształcenia zgłoszone do właściwej Izby Lekarskiej, która po
udzieleniu akredytacji wpisuje podmiot do Rejestru. Pod jurysdykcją której Izby dany
podmiot prowadzi kształcenie nie decyduje miejsce zdarzenia edukacyjnego, ale adres
siedziby organizatora.
Po zapytaniu wyszukiwarki o obecne szkolenia medyczne uzyskano liczbę 326 kursów i
szkoleń. W tej liczbie wyszukiwarka podaje 101 kursów stacjonarnych, praktycznych.
oraz 4 kursy prowadzone metodą kształcenia na odległość, internetowo.
W ramach szkoleń internetowych można zapoznać się z darmowymi filmami i
materiałami dotyczącymi praktycznie każdej procedury zabiegowej. Filmy są dostępne
dla każdego w serwisach ogólnych, jak np. Youtube, czy bardziej specjalistycznych, jak
Medtube24.
Za granicą szkolenia podyplomowe lekarzy zabiegowych w zasadzie nie różnią się
istotnie w swojej formie od szkoleń organizowanych w Polsce. Cały system edukacji
23 Naczelna Izba Lekarska, internetowy informator o szkoleniu podyplomowym:
www.oil.org.pl (02.07.2014) 24 Portal informacyjny o szkoleniach medycznych i z filmami edukacyjnymi dla lekarzy
MEDtube: www.medtube.pl (20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
25
podyplomowej wszędzie boryka się z problemem braku standardów oraz mnogości
organizacji biorących udział w tym procesie. W Wielkiej Brytanii za standardy
szkolenia odpowiadają lekarskie towarzystwa królewskie, a za organizację i
finansowanie szkolenia podylpomowego odpowiadając dziekani szkolenia
podyplomowego (ang. postgraduate deans). Ustanawia się obecnie w Wielkiej Brytanii
nową organizację pod nazwą Komisja Podyplomowej Medycznej Edukacji i Treningów
(ang. Postgraduate Medical Education and Training Board, PMETB), które będzie
miało za zadanie nadzorować sektor szkoleniowy i edukacyjny dla lekarzy po dyplomie,
oraz koordynować działania edukacyjne wszystkich dostarczycieli usług w tym zakresie
i pilnować także ich interesów25.
Przykłady ofert cenowych kursów brytyjskich to oferty szkolenia podstawowych
umiejętności chirurgicznych i oferty kursów specjalistyczbych, adresowanych do
urologów.
Brytyjskie towarzystwo chirurgiczne oferuje szkolenia praktyczne w zakresie podstaw
chirurgii (ang. Basic Surgical Skills) za 730 funtów. Przykładowe stanowiska tego
kursu przedstawiono na rysunku 5.1. Dwudniowe szkolenie jest organizowane około
cztery razy w roku, w Londynie26.
Brytyjskie towarzystwo urologiczne organizuje modułowy kurs urologii, oparty o cztery
moduły. Moduł pierwszy to endoskopia diagnostyczna. Opiera się o szkolenie w
zakresie obsługi endoskopów sztywnych i giętkich, powikłania cystkosopii i
ureteroskopii, techniki endoskopowe z endoskopią laserową, biopsją i zakładaniem oraz
usuwanie stentów, a także endoskopoą fragmentacją kamieni. Moduł drugi to
endoskopia terapeutyczna. Zawiera szkolenie z użycia resektoskopów i innych
endoskopów resekcyjnych, użycia stentów i prowadników, powikłań. Formatem
szkoleń są wykłady, demonstracje i dyskusje w małych grupach, demonstracje video,
demonstracje na modelach oraz demonstracje na preparatach.
25 Uniwersytet Cardiff, Wales Deanery, materiały internetowe informacyjne o kursach:
www.walesdeanery.org (01.07.2014) 26 Royal College of Surgeons, informator o kursach praktycznych:
www.rcseng.ac.uk/courses/course-search/hand-surgery.html (01.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
26
W Stanach Zjednoczonych organizacją odpowiedzialną za akredytowanie
podyplomowych programów szkoleniowych i kursów dla lekarzy jest The Accreditation
Council for Graduate Medical Education (ACGME). Program akredytacji jest bardzo
rygorystyczny i opiera się na wizytacjach ośrodków szkoleniowych i kursów, jest także
wykorzystywana możliwość cofania akredytacji w przypadku niewypełniania
obowiązujących standardów szkolenia27.
Kanadyjskie Royal College of Physicians and Surgeons of Canada (RCPSC) ustanawia
standardy edukacji podyplomowej i przyznaje akredytacje programom
specjalizacyjnym. RCPSC stoi na stanowisku, że fundamentem szkolenia
podyplomowego lekarzy są ośrodki akademickie i afiliowane przez nie szpitale
kliniczne.
Wśród mobilnych szkoleń chirurgicznych obecnie prekursorem wydaje się być firma
Mobile Surgical Labs, która we współpracy z producentem implantów i sprzętu
ortopedycznego Arthrex prowadzi szkolenia w pomieszczeniu edukacyjnym, które jest
umieszczone w zabudowie samochodu ciężarowego28. Sama zabudowa jest pokazana na
rysunku 5.2, a stanowiska na rysunku 5.3.
Istniejący rynek szkoleń chirurgicznych stwarza niszę, którą projektowana firma może
wykorzystać strategicznie bez istotnej konkurencji, opierając się na strategii nazywanej
strategią błękitnego oceanu29. Szkolenie personelu w ochronie zdrowia może opierać się
o ogólne zasady zarządzania strategicznego w ochronie zdrowia, wpisując się w
podobne cele i misje, oparte o idee nadrzędności dobra pacjenta, jakości usług,
otwartości i dobrych relacjach z otoczeniem30.
27 Dowton SB., Stokes M.L., Rawstron E.J., Rogson P.R., Brown M.A.: Postgraduate
medical education: rethinking and integrating a complex landscape. The Medical
Journal of Australia 2005, 182: 177-180 28 Mobile Surgical Labs, informacja handlowa internetowa: www.kneeguru.co.uk
(12.07.2014) 29 Kim WC, Mauborgne R.: Strategia błękitnego oceanu. MT Biznes Sp. z o. o.,
Warszawa, 2010, str. 151- 170 30 Swayne LE, Duncan WJ Ginter PM.: Zarządzanie strategiczne w ochronie zdrowia.
Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa, 2008, str. 396- 445
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
27
Rys. 5.1. Stanowiska szkoleniowe do szycia chirurgicznego w Welsh Deanery jako
przykład jednych z najprostszych warsztatów.
Źródło: Uniwersytet Cardiff, Welsh Deanery, http://www.walesdeanery.org
(12.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
28
Rys. 5.2. Mobilne laboratorium szkoleniowe firmy Mobile Surgical Labs, zabudowane
na ciężarówce.
Źródło: Mobilna firma szkoleniowa dla chirurgów Mobile Surgical Labs:
www.kneeguru.co.uk (12.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
29
Rys. 5.3. Stanowiska ćwiczeniowe w mobilnym laboratorium szkoleniowym firmy
Mobile Surgical Labs, zabudowanym na ciężarówce.
Źródło: Mobilna firma szkoleniowa dla chirurgów Mobile Surgical Labs:
www.kneeguru.co.uk (12.07.2014)
5.2. Ankietowanie lekarzy- wyniki
Odpowiedzi na ankietę były praktycznie jednoznaczne. 100% lekarzy odpowiedziało, że
szkolenie w miejscu pracy jest bardziej atrakcyjne, jeżeli muszą za nie sami płacić. W
przypadku szkoleń refundowanych odpowiedzi były mniej jednoznaczne. Szkolenie
wyjazdowe jest atrakcyjne przy refundacji kosztów, jeżeli nie jest zbyt często i
towarzyszą mu atrakcje turystyczne, tak odpowedziało 17 z 21 ankietowanych.
W "Uwagach i propozycjach" odnotowano zapotrzebowanie na różne formy kateringu
w miejscu szkolenia oraz rolę otrzymywania certyfikatów ukończonego szkolenia.
W podsumowaniu ankiety można stwierdzić, że chirurgiczny kurs praktyczny w
miejscu pracy jest dobrą formą szkolenia i istnieje zapotrzebowanie na taką formę zajęć.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
30
5.3. Opis standardów i oceny efektywności szkoleń
Szkolenia chirurgiczne są prowadzone w Europie w sposób niejednolity31. Szkolenie
specjalizacyjne jest rekomendowane przez towarzystwo specjalistyczne z danej
dziedziny. Wiele szkoleń jest planowanych i prowadzonych dorywczo. Metoda
zaliczenia i oceny jakości szkoleń jest niejednolita, najczęściej polega na obecności i
aktywnym uczestnictwie w ćwiczeniach. Praktykujący chirurdzy nie są poddawani
weryfikacji cyklicznej umiejętności manualnych czy kompetencji operacyjnych w
obiektywny sposób. Chirurdzy rzadziej praktykujący lub lekarze o specjalnościach
zabiegowych, którzy nigdzie nie operują czynnie, nie są od tej stroni weryfikowani.
Stopnie specjalizacji medycznych są praktycznie przyznawane dożywotnio. Przerwa w
praktyce chirurgicznej nawet rzędu kilkudziesięciu lat nie stanowi przeszkody do
podjęcia się wykonywania ponownie procedur chirurgicznych, poza weryfikacja i
kwalifikacją środowiska i ewentualnych przełożonych, jeżeli praktyka nie jest
prowadzona indywidualnie.
5.4. Analiza produktu
Produkt, czyli szkolenia mobilne, został podzielony na trzy podstawowe rodzaje pod
względem wyposażenia i materiału szkoleniowego. Rodzaj wyposażenia i wymagań od
stanowiska szkoleniowego zależy przede wszystkim od rodzaju materiału
szkoleniowego. Wyposażenie podstawowego kontenera to dwa lub trzy stanowiska
szkoleniowe, punkt sanitarny, zasilanie w energię elektryczną i klimatyzacja.
Najprostszym materiałem szkoleniowym są same narzędzia chirurgiczne i nauka ich
obsługi lub materiał sztuczny do nauki zespoleń, podstawowych technik preparowania i
prostych procedur chirurgicznych. Tego rodzaju materiał nie wymaga szczególnych
warunków przechowywania ani utylizacji. Może to być materiał zużywalny o
charakterystyce podobnej do operowanych tkanek lub fantomy wielorazowego użytku.
31 Hoffmann K.: Development and validation of a comprehensive program of education
and assessment of the basic fundamentals of laparoscopic surgery. Surgery, 2004, 135:
21- 27
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
31
Stanowiska mogą także obejmować wyłącznie ćwiczenia praktyczne na komputerach,
na przykład na graficznej stacji roboczej do planowania operacji, przedstawionej na
rysunku 5.4. Przykładowy mikroskop operacyjny do ćwiczeń przedstawiono na rysunku
5.5.
Wyższe wymagania dla wyposażenia stanowisk oraz organizacyjne stawia szkolenie
prowadzone na materiale biologicznym. Materiał biologiczny podzielono z kolei na dwa
rodzaje- materiał zwierzęcy i materiał ludzki. Wymaga on zapewnienia bezpieczeństwa
saniarno- epidemiologicznego, spełnienia zasad etyki, konieczności przechowywania w
szczególnych warunkach oraz odpowiedniej utylizacji.
Poza trzema rodzajami szkoleń podstawowych możliwe będą w zależności od
zapotrzebowania szkolenia wysokospecjalistyczne, które mogą stawiać szczególne
wymagania stanowiskom szkoleniowym. Do szkoleń wysokospecjalistycznych w miarę
zapotrzebowania ze strony rynku zostaną włączone szkolenia prowadzone z
wykorzystaniem promieniowania jonizującego, na przykład szkolenia z zabiegów w
zakresie kardiologii interwencyjnej, naczyniowej czy neuroradiologii. Konstrukcja
kontenerów będzie musiała spełnić wymogi ochrony radiologicznej.
Rys. 5.4. Przykładowe stanowisko do ćwiczeń praktycznych z neuronawigacji.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
32
Rys. 5.5. Przykładowy aparat na stanowisko do ćwiczeń praktycznych z mikroskopii
operacyjnej.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
5.5. Dotychczasowe doświadczenia autora projektu w prowadzeniu kursów
praktycznych dla chirurgów
Autor projektu organizował trzydniowe, praktyczne kursy mikrochirurgii adresowane
dla lekarzy specjalizujących się w chirurgii ogólnej, neurochirurgii, ortopedii i chirurgii
rekonstrukcyjnej w latach 1998- 2004. Stanowiska szkoleniowe przedstawiono na
rysunku 5.6. Kursy były prowadzone w pomieszczeniach wynajmowanych od Akademii
Medycznej w Gdańsku lub w pomieszczeniach wynajmowanych od ośrodka
wczasowego w Gdyni. Stanowiska ćwiczeniowe były wyposażone w mikroskopy
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
33
operacyjne stolikowe dostarczone przez firmę Zeiss i Moeller Wedel oraz w
mikronarzędzia chirurgiczne dostarczone na czas kursu nieodpłatnie przez firmę
Esculap Chifa, przedstawione na rysunku 5.7. Materiał ćwiczeniowy był zarówno
sztuczny, jak i biologiczny. Materiałem sztucznym były fantomy lateksowe i
silikonowe, jak na rysunku 5.8. Materiał biologiczny stanowiły świeże serca
wieprzowe, przedstawione na rysunku 5.9. Ćwiczenia obejmowały szycie i zespalanie
cięć prostych oraz struktur aczyniowych różnymi podstawowymi metodami
chirurgicznymi pod mikroskopem. Wydano skrypt ćwiczeniowy obejmujący
podstawowe zagadnienia i zasady dobrej techniki mikrochirurgicznej. Certyfikat kursu
zawierał zamiast ocen zdjęcia wykonanych zespoleń.
Kursy cieszyły się sporym powodzeniem, chętnych było zawsze więcej, niż miejsc.
Rys. 5.6. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
34
Rys. 5.7. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
Rys. 5.8. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
35
Rys. 5.9. Stanowiska szkoleniowe do szycia mikrochirurgicznego na kursie
stacjonarnym zorganizowanym przez autora w Klinice Neurochirurgii Akademii
Medycznej w Gdańsku.
Źródło: fotografia własna autora na potrzeby danego projektu dyplomowego
5.6. Wyniki analizy konkurencji
Konkurencja na rynku może pochodzić przede wszystkim od ośrodków prowadzących
szkolenia stacjonarne. Zarówno w Polsce, jak i na świecie istnieje utrwalona,
rozbudowana sieć ośrodków prowadzących praktyczne szkolenia chirurgiczne oraz firm
oferujących ich organizację. Tego rodzaju szkolenia prowadzą także producenci sprzętu
medycznego w ramach reklamy lub obsługi posprzedażnej. Bariery wejścia na rynek
usług mobilnych opartych o kontenery są niskie. Potrzeby kapitałowe dla
zorganizowania podstawowych szkoleń są niewielkie, to samo dotyczy barier
administracyjnych, które mogą być wyższe w przypadku wybranych szkoleń
związanych z pracą na preparatach ludzkich czy z koniecznością ochrony
radiologicznej. Jedną z istotniejszych barier wejścia na rynek wydaje się w tym
przypadku potrzeba posiadania wyspecjalizowanego zespołu ludzi.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
36
Większymi organizatorami kursów medycznych w Polsce są firmy prowadzące
wydawnictwa medyczne oraz organizujące konerencje medyczne. Przykładem takiej
firmy jest Medycyna Praktyczna, z siedzibą w Krakowie32. Medycyna Praktyczna poza
działalnością medyczną oraz konferencyjną oferuje liczne szkolenia podyplomowe dla
lekarzy. Są to zarówno szkolenia cykliczne jak i ogólnopolskie i regionalne, kursy i
warsztaty. Na stronie internetowej z ofertą można znaleźć 47 szkoleń i kursów,
planowanych na ten i początek przyszłego roku. Są to jednak szkolenia przede
wszystkim teoretyczne, kursy praktyczne sprowadzają się do kursów kierowanych do
lekarzy niezabiegowych i do ratowników medycznych, jak na przykład warsztaty
ultrasonograficzne, reanimacja, nowoczesne metody diagnostyczne. Nie ma aktualnie w
ofercie Medycyny Praktycznej warsztatów praktycznych dla lekarzy zabiegowych.
Praktyczne kursy chirurgiczne są cyklicznie organizowane pod nazwą Kursy szycia
chirurgicznego pod patronatem Uniwersytetu Medycznego w Łodzi33. W cenie 5 zł za
uczestnictwo kursant przez dwie godziny uczy się na materiale biologicznycm
podstawowych technik zespalania chirurgicznego. Kursy są podstawowe i adresowane
raczej do studentów medycyny, ewentualnie do lekarz po dyplomie w pierszych latach
kształcenia.
Firma Kora Centrum Szkoleń oferuje szeroką gamę szkoleń podyplomowych
praktycznych, adresowaną jednak przede wszystkim do pielęgniarek, położnych,
ratowników medycznych i asystentek stomatologicznych34.
Dla ortopedów istnieje ciekawa oferta kursów na ludzkich preparatach anatomicznych
organizowanych przez Akademię Chirurgii Ortopedycznej. Kursy są prowadzone na
nieutrwalonych preparatach ludzkich stawu skokowego, kolanowego, ramiennego,
nadgarstka i stopy na stanowiskach wyposażonych w narzędzia artroskopowe w
centrum szkoleniowym w Warszawie. Typowo kursy trwają jeden- dwa dni. Koszt
uczestnictwa w kursie dwudniowym na temat rekonstrukcji więzadła krzyżowego
32 Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, oferta szkoleń medycznych:
www.szkolenia.mp.pl (01.08.2014) 33 Strona kursów szycia chirurgicznego: www.szyciechirurgiczne.pl (12.07.2014) 34 Kora Centrum Szkoleń, oferta kursów: www.kora.pl (01.08.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
37
wynosi 4551 PLN brutto i obejmuje materiały konferencyjne, lunch, kolację, bez ceny
noclegu i dojazdu.
Jednostki naukowo- dydaktyczne prowadzą kursy podyplomowe w niższych cenach, ale
rzadko w formie kursów praktycznych z pracą na preparatach biologicznych.
Przykładem tego rodzaju szkolenia jest cykliczne sympozjum Knee Master 2014,
organizowane przez Klinikę Ortopedii i Chorób Zapalnych Narządu Ruchu CMKP
SPSK w Otwocku w cenie 480 zł za uczestnictwo35.
Szkolenie indywidualne na bloku operacyjnym z wykorzystaniem preparatów
biologicznych ludzkich oferuje w cenie 2000 zł firma Sport- Klinika, Klinika Chirurgii
Endoskopowej Sp. z o. o.36
Poza ośrodkami akademickimi oraz firmami szkoleniowymi kształcenie podyplomowe i
kursy są także organizowane przez przemysła medyczny. W zakresie potencjalnej
konkurencji dla projektu mobilnych modułów szkoleniowych można to określić
znaczny potencjał finansowy i organizacyjny producentów sprzętu medycznego.
Producenci wdrażając nowe produkty na rynek lub w ramach działań marketingowych
oferują szkolenia praktyczne, najczęściej wyjazdowe, na bardzo wysokim poziomie.
Szkolenia te są szeroko oferowane przez firmy takie, jak Medtronic, ANS St Jude,
Aesculap, Johnson and Johnson, Storck itd.
Jednym z wiodących w Polsce i na świecie forów w zakresie szkoleń medycznych jest
Aesculap Akademia, organizujące programy szkoleń w zakresie swoich produktów.
Aktualnie w Polsce oferuje ona 16 kursów, z czego około połowa jest praktyczna.
Przykładem kursu podyplomowego praktycznego, adresowanego do lekarzy
zabiegowych jest kurs pod tytułem "Zaawansowane procedury laparoskopowe w
urologii". Kurs trwa dwa dni, miejscem kursu jest siedziba firmy Aesculap w Nowym
Tomyślu37. W programie kursu znajdujemy część teoretyczną, omówienie technik
operacyjnych, prezentację filmów oraz część praktyczną- zabiegi operacyjne na
35 Centrum Edukacji Medycznej CEMED, oferta szkoleń: www.cemed.pl (20.07.2014) 36 Szkolenia ortopedyczne na bloku operacyjnym firmy Sport-klinika: www.sport-
klinika.pl (20.07.2014) 37 Aesculap Akademia, forum szkoleniowe producenta sprzętu: www.poland.aesculap-
academy.com (20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
38
martwych świniach. Ćwiczenia na tym materiale biologicznym trwają dwa razy po
cztery godziny. Koszt uczestnictwa wynosi 1700 zł i obejmuje zarówno udział w
szkoleniu, jak i jeden nocleg i wyżywienie. Kurs jest prowadzony we współpracy z
Polskim Towarzystwem Urologicznym.Inny tego rodzaju kurs, podobny w swoim
programie, ale trzydniowy, kosztuje 2500 zł, dotyczy małoinwazyjnych technik w
chirurgii endokrynologicznej. Jeden dzień tego kursu obejmuje ćwiczenia praktyczne na
martwych zwierzętach od godz. 9:oo do godz. 18:oo.
Globalna lista kursów Aesculap Akademii obejmuje 794 propozycje na 2014 rok, w tym
51 warsztatów międzynarodowych adresowanych do lekarzy. Przykładem kursu
podstawowego, dotyczącego podstawowych technik mikrochirurgicznych, jest
prowadzony na Uniwersytecie w Antwerpii dwudniowy kurs "Hands- on workshop
microsurgery", który kosztuje 145 Euro (610 PLN), bez kosztów podróży, wyżywienia,
noclegów.
5.7. Wyniki analizy rynku zbytu
Rynkiem zbytu będzie początkowo geograficznie Polska, szkolenia będą kierowane do
lekarzy po dyplomie, w trakcie i po specjalizacji. Z ankiet wynika jednoznacznie, że
podstawowym ograniczeniem dla lekarzy jest udział w szkoleniach wymagający
wyjazdu z domu i nieobecności w pracy, stąd szkolenia mobilne w miejscu pracy i w
czasie tej pracy są bardzo atrakcyjną propozycją. Poza ceną płaconą za sam kurs, klient
nie ponosi kosztów podróży i noclegów, z założenia nie traci zarobków ani czasu
przeznaczonego na rodzinę i czas wolny. Kursy są adresowane do lekarzy, którzy
muszą je odbyć obowiązkowo w ramach szkolenia specjalizacyjnego oraz dobrowolne
dla lekarzy zamierzających poszerzyć swoje umiejętności lub je podtrzymać w okresach
miejszej aktywności zabiegowej. Klientem też są producenci sprzętu medycznego,
zainteresowani jedną z najskuteczniejszych metod promocji, jaką są ćwiczenia i kontakt
bezpośredni z ich produktem oraz szkolenia z obsługi wymagane po wprowadzeniu i
sprzedaniu nowego produktu odbiorcy.
Adresatami kursów są lekarze po dyplomie bez specjalizacji, jak i lekarze w trakcie i po
wybranych specjalizacjach. Podstawowe szkolenia specjalizacyjne są adresowane dla
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
39
takich specjalności medycznych, jak ortopedia, neurochirurgia, chirurgia ogólna,
urologia.
5.8. Wyniki analizy rynku wynajmu i zakupu kontenerów
Według definicji Wikipedii kontener to " zazwyczaj metalowa skrzynia, o
zunifikowanych wymiarach i konstrukcji, służąca do przewozu drobnicy (zapakowanej
zazwyczaj w opakowania kartonowe, paczki, skrzynie, worki, czasami dodatkowo
umieszczonych na europaletach)." Komitet techniczny ISO TC 104 opracował w 1968
następującą definicję kontenera: jest to urządzenie transportowe trwałe o konstrukcji
gwarantującej wielokrotne użycie, budowa jego umożliwia przewóz jednym lub
wieloma środkami transportu bez konieczności przeładowywania zawartego w nim
ładunku, jest odpowiednio wyposażone, w celu ułatwienia mocowania, manipulowania
oraz przeładunku z jednego środka transportu na drugi, konstrukcja jego umożliwia
łatwy załadunek i rozładunek towarów. Dokonano również w tym samym roku
ustalenia ogólnoświatowego standardu określającego: wymiary, maksymalną masę
brutto, oznakowanie, sprecyzowano konstrukcję kontenerów oraz ich wytrzymałość.
Tego rodzaju unifikacja i łatwość transportu spowodowała tworzenie modułów
kontenerowych służących do wielu zastosowań, nie tylko do transportu.
Standaryzowane kontenery trasportowe mają najczęściej dwa podstawowe wymiary
dlugości- 20 i 40 stóp. Odpowiednio są one oznaczane skrótami 1 TEU (ang. twenty
feet equivalent unit) i 1 FEU (ang. forty feet equivalent unit). Szerokość wewnętrzna
kontenerów transportowych, istotna dla projektu, wynosi 2330 mm, a wysokość
wewnętrzna 2197 mm, przy długości wewnętrznej odpowiednio 5867 mm i 11998 mm.
Stąd wyliczona powierzchnia podłogi w podstawowym kontenerze transportowym TEU
wynosi 13,7 metra kwadratowego, a FEU 28 metrów kwadratowych.
Rynek wynajmu i sprzedaży kontenerów biurowych jest badzo szeroki. W wyniku
analizy uzyskano przeciętną cenę wynajmu podstawowego kontenera 20- stopowego
500 zł brutto miesięcznie, w zakresie cen 450- 650 zł brutto. Cena zakupu
podstawowego kontenera biurowego przeciętnie waha się w granicach 15000- 35000 zł
brutto. Najtrudniej jest oszacować koszty transportu kontenera połączonego z
załadunkim i wyładunkiem na miejscu szkolenia. W wyniku analizy przyjęto w sposób
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
40
uproszczony niezależnie od odległości koszt przemieszczenia kontenera z załadunkim i
wyładunkiem na 1000 zł brutto. Koszt ten jest zależny od odległości, stąd optymalizacja
kosztów również powinna opierać się o planowanie trasy z uwzględnieniem
rozmieszczenia geograficznego kolejnych kursów.
Przykładem firmy oferującej wynajem i sprzedaż kontenerów jest firma Anga Sp. z o.
o.38 Specjalizuje się ona w sprzedaży, wynajmie oraz produkcji kontenerów wszelkiego
rodzaju- transportowych, biurowych, magazynowych i specjalistycznych. Firma jest w
stanie wykonać na zamówienie każdego rodzaju kontener, łącznie ze specjalistycznymi
i nietypowymi. Oferuje też kompleksową obsługę związaną z transportem,
wyładunkiem i załadunkiem kontenerów, jak i ich przechowywaniem.
Kontenery biurowe, jak na rysunku 5.10, które są przedmiotem zainteresowania w
ramach prezentowanego projektu, mogą występować w dowolnym wymiarze, ale
wymiar pojedynczego modułu to 8m x 3 m. Większe obiekty mogą być stawiane z
modułów kontenerowych łączonych obok siebie lub piętrowo. Kontenery firmy Anga są
w wersji biurowej oferowane w trzech standardach wykonania: w wersji Economic,
Standard i Lux. Wersja Lux oferuje ściany zewnętrzne z kasetonu elewacyjnego,
izolację termiczną ścian, okna PCV z roletami, wykładzinę PCV, grzejnik elektryczny,
oświetlenie rastrowe. Na życzenie klienta mogą być wyposażone w klimatyzację,
zwiększoną izolację, dodatkowe okna, attykę, schody, wewnętrzne ścianki działowe,
wyposażenie sanitarne i meblowe. Wnętrze kontenera biurowego pokazano na rysunku
5.11, a dodatkowo wyposażonego w kącik sanitarny, wskazany przy ćwiczeniach z
materiałem biologicznym, na rysunku 5.12.
Zasady wynajmu kontenerów biurowych w firmie Anga sprowadzają się do miesięcznej
stawki najmu, jednak z możliwości krótszego i dłuższego okresu najmu, uiszczenia
przedpłaty na podstawie faktury pro- forma. Dokumentem określającym szczególne
warunki oraz obowiązki najemcy i wynajmującego jest umowa najmu kontenerów,
podpisana przed ich dostawą.
38 Strona firmy kontenerowej Anga: www.anga.pl (19.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
41
Rys. 5.10. Przykładowy kontener biurowy z oferty firmy Anga.
Źródło: Anga: www.anga.pl (19.07.2014)
Rys. 5.11. Przykładowe wnętrze kontenera biurowego z oferty firmy Anga, z kącikiem
sanitarnym.
Źródło: Anga: www.anga.pl (19.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
42
Rys. 5.12. Przykładowe wnętrze kontenera biurowego z oferty firmy Anga ze zlewem.
Źródło: Anga: www.anga.pl (19.07.2014)
5.9. Wyniki analizy rynku wynajmu i zakupu preparatów biologicznych
Preparaty biologiczne w postaci serc wieprzowych są tanie i powszechnie dostępne w
sklepach detalicznych od ręki. Istotniejszym problemem było znalezienie ofert na
przygotowanie, dostarczanie i utylizację preparatów anatomicznych z ludzkiego
materiału, będących kluczowym aspektem dla wysokospecjalistycznego szkolenia
chirurgicznego, obecnie trudno dostępnego w Polsce.
Poszukiwania ofert na rynku takich preparatów przeprowadzono poprzez
kwerendowanie przeglądarki Google hasłami po polsku i angielsku "szkolenie
chirurgiczne", "szkolenie praktyczne chirurgiczne", "szkolenie praktyczne na
preparatach ludzkich", "cadaver workshop", "hands- on cadaver workshop", "cadaver
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
43
specimens for hands- on workshops". Uzyskano dwa podstawowe adresy internetowe
form współpracujących w szkoleniach medycznych i oferujących do szkoleń
anatomiczne preparaty ludzkie- firmy Innoved Institute LLC, Rosemont, Il, USA39 oraz
firmy Medcure Inc, Portland, NE, USA40.
Skontaktowano się z przedstawicielem na Polskę firmy Innoved Institute LLC. Firma ta
oferuje pomoc w organizowaniu kursów i szkoleń praktycznych dla chirurgów opartych
o preparaty ludzkie. Firma Innoved specjalizuje się w tego rodazju szkoleniach i oferuje
dostarczanie preparatów ludzkich do szkoleń, sama organizuje kursy w swoich
stacjonarnych i rozbudowanych ośrodkach szkoleniowych w Stanach Zjednoczonych
oraz proponuje także pomoc w organizacji takich kursów za granicą.
Firma Innoved Institute specjalizuje się w dostarczaniu preparatów anatomicznych ciała
ludzkiego dla celów szkoleń medycznych w Stanach Zjednoczonych oraz ostatnio na
terenie Europy. W ofercie internetowej znajdują się gotowe preparaty ciała ludzkiego
dostarczane na miejsce szkolenia, jak i pomoc w szkoleniach, obsługa fachowa
personelu oraz utilizacja materiału szkoleniowego. Szczególnym aspektem specjalizacji
usługowej tej firmy jest bezpieczeństwo oraz zarządzanie ryzykiem w
przedsięwzięciach związanych ze szkoleniem medycznym z wykorzystaniem ludzkich
preparatów anatomicznych.
Zagadnienie ryzyka przedsięwzięć szkoleniowych jest blisko związane z projektem
prezentowanej firmy szkoleń mobilnych. Innoved przykłada szczególną wagę do ryzyka
inwestycji, zwłaszcza opartej o ryzyko inwestycji w kursy chirurgiczne hands- on
oparte o szkolenie na ludzkich preparatach anatomicznych. Ryzyko inwestycji w takie
przedsięwzięcie Innoved prezentuje w internetowej prezentacji po tytułem "Risk
reduction indentification and implementation in the fields of biomaterials and bioskills:
A keynote value to quality assurance". W tej publikacji autor podkreśla ryzyko
biologiczne ze strony preparatów anatomicznych, które może i powinno być
minimalizowane przez maksymalnie największą możliwą metodologię zbierania danych
medycznych o pacjencie- donatorze.
39 Strona firmy anatomicznej Innoved: www.innoved-institute.com (19.07.2014) 40 MedCure Inc, informacja handlowa internetowa: www.medcurestc.org (12.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
44
Po zapytaniu drogą mailową przedstawicielki firmy Innoved o możliwość dostarczania
poszczególnych preparatów anatomicznych ciała ludzkiego na kursy mobilne dla
chirurgów uzyskano odpowiedź na portalu społecznościowym LinkedIn w dniu 18
marca 2014, cyt.: "My nie posiadamy takich preparatow, ale mozemy zaoferowac
narzady ludzkie n.p. tulow czlowieka, tulow z glowa czlowieka lub inne czesci ciala.
jezeli cale zwloki sa nie potrzebne.".
Tego rodzaju oferta wydaje się niewystarczająca dla potrzeb szkolenia mobilnego w
stanowiskach kontenerowych, stąd skierowano zapytanie do kolejnej firmy oferującej
zapopatrzenie w ludzkie preparaty anatomiczne- firmy Medcure, Inc, USA.
Firma Mecure prowadzi bank anatomicznych preparatów ludzkich, zajmuje się ich
pozyskiwaniem na terenie Stanów Zjednoczonych oraz oferuje dostarczanie preparatów
na terenie Stanów Zjednoczonych oraz Europy. Oferta jest kompleksowa- preparaty są
dostarczane po zamówieniu odpowiednim transportem specjalistycznym, w zimnym
lodzie, następnie po użyciu są odbierane do utylizacji. Firma oferuje także pomoc i
współpracę od strony administracyjnej, w organizacji zezwoleń oraz zagadnień celnych.
Firma Mecure oferuje także obsługę wykwalifikowanego personelu w zależności od
zgłaszanego zapotrzebowania do eskorty preparatów, przygotowania preparatów,
preparowania, monitorowania procedur, sprzątania i utylizacji.
Posiada także trzy centralne stacjonarne laboratoria treningowe na terenie Stanów
Zjednoczonych, w których organizuje kursy praktyczne dla lekarzy zabiegowych.
Preparaty są badane pod kątem HIV, hepatitis B i C, a firma Medcure posiada
akceptację organizacji kontrolujących usługi anatomiczne takich, jak Human Tissue
Authority w Wielkiej Brytanii oraz New York Department of Health, uważanych za
jedne z bardziej rygorystycznych.
6. PROJEKT MODUŁOWEJ FIRMY SZKOLENIOWEJ DLA LEKARZY
ZABIEGOWYCH
Misją firmy jest szkolenie praktyczne lekarzy zabiegowych w ich miejscu pracy w
wystandaryzowanych warunkach. Wizja opiera się o stopniową rozbudowę platformy
szkoleniowej, która będzie w sposób elastyczny reagowała na potrzeby rynku
szkoleniowego i rozwijała się od prostszych form szkolenia do
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
45
wysokospecjalistycznych. Cele projektu opierają się o stworzenie standardowych
szkoleniowych modułów kontenerowych, współpracę z producentami sprzętu
medycznego, organizacjami lekarskimi oraz z dostawcami preparatów biologicznych.
Moduły do praktycznych szkoleń medycznych są podzielone według wymagań
technicznych.
Podstawowe moduły pozwalają na szkolenia oparte o symulacje komputerowe, na
przykład szkolenie z planowania operacji neurochirurgicznych głębokiej stymulacji
mózgu. Zawierają stanowiska szkoleniowe ze stacjami roboczymi oraz sprzętem
operacyjnym w postaci ram stereotaktycznych oraz fantomów. Moduły do ćwiczeń z
preparatami biologicznymi zawierają ponadto lodówkę, zamrażarkę, kącik sanitarny.
Kadra składa się z menedżera, który posiada doświadczenie w organizacji i
prowadzeniu szkoleń praktycznych i wiedzę specjalistyczną na temat procedur
zabiegowych oraz z dwóch przedstawicieli handlowych, którzy odpowiadają za
administrację, kontakty handlowe, wyposażanie kontenerów i ich sprzątanie w depocie,
zaopatrzenie w narzędzia i materiały.
Status prawny firmy początkowo będzie indywidualną działalnością gospodarczą.
Zakres działania początkowo będzie obejmował Polskę, docelowo Europę. W strukturze
kapitałowej nie przewiduje się w pierwszym okresie działalności wspólników. Sytuacja
finansowa firmy na początku to wkład własny 30 000 PLN, bez kredytów.
6.1. Plan kursu mikrochirurgicznego dla chirurgów
6.1.1. Cel kursu
Nauczenie się podstawowych zasad wykonywania zespoleń mikrochirurgicznych za
pomocą mikronarzędzi, pod ćwiczeniowym mikroskopem operacyjnym.
6.1.2. Założenia metodologiczne
Kurs ma na celu przekazanie uczestnikom wiedzy teoretycznej i praktycznej
wykonywania zespoleń mikrochirurgicznych za pomocą mikronarzędzi, pod
mikroskopem operacyjnym. Wstępnie zasady zespoleń zostaną przekazane poprzez
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
46
wykład ilustrowany rysunkami, zdjęciami oraz filmami przedstawiającymi technikę
operacyjną.
Główny nacisk jest położony na ćwiczenia praktyczne. Ćwiczenia praktyczne odbywają
się przy stanowiskach dwuosobowych. Ćwiczenia podzielone są na 45 minutowe lekcje
ze zmianami na stanowisku celem uniknięcia przemęczenia związanego z ich specyfiką.
Co trzy godziny zaplanowana jest przerwa na odpoczynek i posiłek.
Ćwiczenia są uszeregowane od prostszych do trudniejszych. Prostsze polegają na
przecięciu krótkim cięciem prostym i szyciu szwami pojedynczymi 8-0 rękawiczek
lateksowych. Na tym etapie jest kładziony nacisk na przyjmowanie prawidłowej pozycji
ciała, prawidłowym obchodzeniu się z mikroskopem operacyjnym, mikronarzędziami,
mikronićmi, prawidłowe wiązanie węzłów. Po opanowaniu tych umiejętności
prowadzone są ćwiczenia przecinania i zszywania koniec do końca szwami
pojedynczymi 8-0 lub 7-0 drenów silikonowych grubości około 2 mm. Na tym etapie
szczególny nacisk kładziony jest na prawidłowe zbliżanie końców drenów i
równomierne zakładanie szwów. Kolejny etap to ćwiczenia na naczyniach wieńcowych
serc wieprzowych. Ćwiczenia polegają na wypreparowaniu naczynia, przecięciu,
przygotowaniu do zespolenia oraz zespoleniu koniec do końca i koniec do boku szwami
8-0 lub 10-0 pojedynczymi i ciągłymi. Kształcona jest umiejętność przygotowania
naczyń do zespolenia oraz zakładania szwów pojedynczych i ciągłych na zespoleniach
koniec do końca i koniec do boku. Uczestnicy kursu otrzymują na własność skrypt
ćwiczeniowy z planem kursu, kolejnymi ćwiczeniami oraz szkicami wykonywanych
ćwiczeń. Na zakończenie uczestnicy otrzymują dyplomy. Na dyplomach zamiast ocen
umieszczone zostaną wydruki fotografii wykonanych zespoleń.
6.1.3. Organizacja kursu
Kurs jest dwudniowy.
Łączny czas wykładów: 2 godziny.
Łączny czas ćwiczeń: 4,5 godziny na stanowisku operatora + 4,5 godziny na stanowisku
asysty.
Łączny czas prezentacji wideo: 0,5 godziny
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
47
6 stanowisk ćwiczeniowych, po dwóch kursantów na stanowisku (operator + asysta, po
każdym ćwiczeniu zamiana)
Wyposażenie każdego stanowiska:
mikroskop ćwiczeniowy Zeiss lub Moeller-Wedel z podglądem dla asysty,
mikronarzędzia Aesculap Chifa (mikropęseta anatomiczna i chirurgiczna,
mikronożyczki, mikroimadło, narzędzia typu prostego i zagiętego),
nici monofilament 7-0, 8-0 i 10-0 Braun,
silikonowe rurki,
serca wieprzowe, wołowe,
rękawiczki lateksowe, fartuchy jednorazowe
6.1.4. Wykonywane ćwiczenia
Ćwiczenie I. Szycie cięcia prostego rękawiczki lateksowej szwami pojedynczymi.
Ćwiczenie II. Szycie koniec do końca drenu silikonowego szwami poj edyńczymi.
Ćwiczenie III. Szycie koniec do końca przeciętego naczynia wieńcowego szwami
pojedyńczymi.
Ćwiczenie IV. Szycie koniec do boku naczynia wieńcowego szwami pojedyńczymi.
Ćwiczenie V. Szycie koniec do boku naczynia wieńcowego szwami ciągłymi.
6.1.5. Szczegółowy plan godzinowy kursu
Dzień 1.
10.00-10.45 Wykład "Zasady wykonywania zespoleń mikrochirurgicznych".
11.00-11.45 Ćwiczenie I
11.45-12.30 Cwiczenie I — zmiana.
12.30-13.15 Ćwiczenie II
13.15-14.00 Ćwiczenie II — zmiana.
14.00-14.30 Przerwa, obiad.
14.30-15.15 Ćwiczenie III.
15.15-16.00 Cwiczenie III — zmiana.
16.00. Zakończenie pierwszego dnia ćwiczeń
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
48
Dzień 2.
10.00-10.45 Wykład "Przykłady kliniczne wykonywania zespoleń
mikrochirurgicznych".
11.00-11.45 Ćwiczenie III (powtórnie)
11.45-12.30 Cwiczenie III (powtórnie) — zmiana.
12.30-13.15 Ćwiczenie IV
13.15-14.00 Ćwiczenie IV — zmiana.
14.00-14.30 Przerwa, obiad.
14.30-15.15 Ćwiczenie V.
15.15-16.00 Cwiczenie V — zmiana.
16.00. Zakończenie kursu, ocena wyników, rozdanie dyplomów z zamieszczonymi
zdjęciami wykonanych zespoleń zamiast ocen.
7. ANALIZA PROJEKTU
7.1. Planowane przepływy gotówkowe
Przepływy gotówkowe podano dla jednostki czasowej jednego tygodnia, na który z
założenia będzie początkowo wstawiany wynajęty kontener na teren danego szpitala,
przy założeniu 6 uczestników kursu. Przepływy oszacowano dla dwóch podstawowych
rodzajów kursów- kursu podstawowego, który jest prowadzony na preparatach
sztucznych i biologicznych zwierzęcych, oraz dla kursu specjalistycznego, który jest
prowadzony na anatmoicznych preparatach ludzkich.
Koszt wynajęcia i transportu kontenera oszacowano jak powyżej, z analizy rynku. Cenę
kursów oszacowano także na podstawie analizy rynku polskiego i zagranicznego, z
uwzględnieniem dla kursu podstawowego korzyści płynących z braku podróży za
granicę. Koszty osobowe obejmują wynagrodzenie prowizyjne dla przedstawiciela
prowadącego kurs, ponoszone są tylko podczas kursu. Z założenia przedstawiciel
podróżuje własnym samochodem, ze wzrotem kosztów paliwa, które oszacowano
przeciętnie na 300 zł. Amortyzację narzędzi chirurgicznych oszacowano na 0 zł przy
założeniu współpracy z producentami sprzętu medycznego.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
49
Kurs podstawowy:
Jeden tydzień
koszt kontenera 500 zł
koszt transportu kontenera 1000 zł
koszt zużytych materiałów 100 zł
amortyzacja narzędzi 0 zł
koszty osobowe 1500 zł
koszty paliwa przedstawiciela 300 zł
razem koszty 3400 zł
6 kursantów
cena 1000 zł * 6 = 6000 zł
razem przychody 6000 zł
bilans tygodnia +2600 zł
Kurs specjalistyczny:
Jeden tydzień
koszt kontenera 500 zł
koszt transportu kontenera 1000 zł
koszt zużytych materiałów 5000 zł
amortyzacja narzędzi 0 zł
koszty osobowe 1500 zł
koszty paliwa przedstawiciela 300 zł
razem koszty 8300 zł
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
50
6 kursantów
cena 2000 zł * 6 = 12000 zł
razem przychody 12000 zł
bilans tygodnia + 3700 zł
7.2. Planowanie strategiczne rozwoju firmy
Planowanie strategiczne rozwoju firmy jest oparte o misję "You have no time to visit
us. So we meet and learn practical surgical skills meanwhile, at your workplace".
Przedsiębiorstwo ma być prowadzone w sposób bezpieczny finansowo i nie
wymagający znacznych nakładów kapitałowych, stąd oparte jest o kontenery
wynajmowane adekwatnie do zapotrzebowania, po otrzymaniu zamówień. Początkowo
szkolenia będą oparte o materiały sztucznego pochodzenia celem obniżenia kosztów
oraz ominięcia barier administracyjnych i organizacyjnych. W razie pozyskania ofert
współpracy ze strony producentów sprzętu medycznego szkolenia będą oparte o
wyposażenie dostarczane przez ten przemysł.
Jednocześnie po rozpoczęciu pierwszych szkoleń zostaną skierowane oferty i zapytania
do organizacji polskich, odpowiedzialnych za kształcenie podyplomowe lekarzy z
zamiarem nawiązania współpracy w organizacji kursów obowiązkowych oraz
zalecanych dla lekarzy specjalizujących się.
W razie rozwoju firmy oraz pozyskiwania nowych klientów zostaną poszerzone usługi
szkoleniowe o pracę z materiałem biologicznym, w tym na preparatach ludzkich.
Obecnie jedną z korzystniejszych ofert wydaje się oferta w tym zakresie firmy Medcure
ze Stanów Zjednoczonych. Początkowo zamawiane będą same preparaty podstawowe,
następnie, w miarę rozwoju projektu może zostać nawiązana szersza współpraca z
personelem przygotowującym preparaty anatomiczne oraz z personelem szkoleniowym.
W przypadku rozwoju projektu w Polsce i po pierwszych doświadczeniach, błędach i po
dotarciu się organizacyjnym projektu planowane jest wkroczenie na rynek europejski.
Poszerzenie rynku będzie planowane w oparciu o zapytania i ewentualną współpracę ze
światowymi producentami sprzętu medycznego oraz z organizacjami lekarskimi,
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
51
odpowiedzialnymi za szkolenie podyplomowe, takimi jak narodowe izby lekarskie,
towarzystwa naukowe oraz towarzystwa akredytacyjne, które są coraz powszechniej
powoływane w tym celu.
8. WNIOSKI KOŃCOWE
Projekt w razie powodzenia ma szansę upowszechnić praktyczne szkolenia dla lekarzy
zabiegowych, przyspieszyć wdrażanie nowych technologii, zunifikować i
wystandaryzować chaotyczny rynek szkoleń obowiązkowych na skalę europejską.
Zagadnienie szkoleń praktycznych w medycynie jest obecnie priorytetem dla instytucji i
organizacji szkolących lekarzy na całym świecie. Projekt początkowo wiąże się z
niskim zapotrzebowaniem na kapitał finansowy, ale wysokim na kapitał ludzki,
ponieważ jedną z istotniejszych barier wejścia jest kwalifikowany personel szkolący.
Jego sukces mógłby wiązać się ze zmianą paradygmatu kształcenia lekarzy
zabiegowych oraz mógłby przyczynić się do rozwiązania problemu braku standardów,
trudnego dostępu do szkoleń praktycznych oraz ułatwienia wdrażania nowych metod i
technik operacyjnych
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
52
LITERATURA
1. Janasz K, Janasz W, Kozioł K, Szopik K.: Zarządzanie strategiczne. Centrum
Doradztwa i Informacji Difin Sp. z o. o., Warszawa, 2008
2. Kim WC, Mauborgne R.: Strategia błękitnego oceanu. MT Biznes Sp. z o. o.,
Warszawa, 2010
3. Dowton SB., Stokes ML., Rawstron EJ,. Rogson PR., Brown MA.: Postgraduate
medical education: rethinking and integrating a complex landscape. The Medical
Journal of Australia 2005, 182: 177- 180
4. Kotler P. Marketing. Dom Wydawniczy Rebis Sp. z o. o., Poznań 2005
5. Grober E., Jewett MAS.: The concept and trajectory of "operative competence"
in surgical training. Canadian Journal of Surgery. 2006, 49:238-240
6. Derossis A. M., Bothwell J., Sigman H. H., Fried G. M.: The effect of practice
on performance in a laparoscopic simulator. Surgical Endoscopy, 1998, 12:
1117-1120
7. Roberts K. E., Bell R. L., Duffy A. J.: Evolution of surgical skills training.
World Journal of Gastroenterology, 2006, 12: 3219- 3224
8. Fried G. M., Feldman L. S., Vassiliou M. C., Fraser S. A., Stanbridge D.,
Ghitulescu G., Andrew C. G.: Proving the value of simulation in laparoscopic
surgery. Annals of Surgery, 2004, 240: 518- 525
9. Peters J. H., Fried G. M., Swanstrom L. L., Soper N. J., Sillin L. F., Schirmer B.,
Hoffmann K.: Development and validation of a comprehensive program of
education and assessment of the basic fundamentals of laparoscopic surgery.
Surgery, 2004, 135: 21- 27
10. Hannum W. H.: Instructional system development: A thirty year retrospective.
Educational Technology 2005, 45: 5-21
11. Silbiger SA. MBA w dziesięć dni. MT Biznes sp. z o. o., Warszawa 2014.
12. Swayne LE, Duncan WJ Ginter PM.: Zarządzanie strategiczne w ochronie
zdrowia. Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa, 2008
13. Bogusz J. Zarządzanie strategiczne. Skrypt. Wydawnictwo Gdańska Fundacja
Kształcenia Menedżerów, Gdańsk, 2014
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
53
ŻRÓDŁA INTERNETOWE
1. Szpital polowy Wojskowej Służby Zdrowia: www.iwsz.wp.mil.pl (12.07.2014)
2. Teorie na temat szkolenia: www.learning-theories.com (12.07.2014)
3. MedCure Inc, informacja handlowa internetowa: www.medcurestc.org
(12.07.2014)
4. Uniwersytet Cardiff, Wales Deanery, materiały internetowe informacyjne o
kursach: www.walesdeanery.org (01.07.2014)
5. Naczelna Izba Lekarska, internetowy informator o szkoleniu podyplomowym:
oil.org.pl (02.07.2014)
6. Mobile Surgical Labs, informacja handlowa internetowa: www.kneeguru.co.uk
(12.07.2014)
7. Royal College of Surgeons, informator o kursach praktycznych:
www.rcseng.ac.uk/courses/course-search/hand-surgery.html (01.07.2014)
8. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, oferta szkoleń medycznych:
www.szkolenia.mp.pl (01.08.2014)
9. Kora Centrum Szkoleń, oferta kursów: www.kora.pl (01.08.2014)
10. Centrum Edukacji Medycznej CEMED, oferta szkoleń: www.cemed.pl
(20.07.2014)
11. Portal informacyjny o szkoleniach medycznych i z filmami edukacyjnymi dla
lekarzy MEDtube: www.medtube.pl (20.07.2014)
12. Szkolenia ortopedyczne na bloku operacyjnym firmy Sport-klinika: www.sport-
klinika.pl (20.07.2014)
13. Aesculap Akademia, forum szkoleniowe producenta sprzętu:
www.poland.aesculap-academy.com (20.07.2014)
14. Portal internetowy na temat technologii edukacyjnej:
www.educationaltechnology.net (23.07.2014)
15. Portal internetowy na temat teorii szkoleń: www.learning-theories.com
(21.07.2014)
16. Strona kursów szycia chirurgicznego: www.szyciechirurgiczne.pl (12.07.2014)
17. Strona firmy kontenerowej Anga: www.anga.pl (19.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
54
18. Strona firmy anatomicznej Innoved: www.innoved-institute.com (19.07.2014)
19. Encyklopedia po polsku: www.wikipedia.pl (20.07.2014)
20. Encyklopedia po angielsku: www.en.wikipedia.org/wiki/Donald_Kirkpatrick
(20.07.2014)
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
55
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW
1. Załącznik nr 1. Formularz zapytania o pomoc w organizacji kursów na preparatach
ludzkich firmy MedCure.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
56
Załącznik nr 1. Formularz zapytania o pomoc w organizacji kursów na preparatach
ludzkich firmy MedCure.
MBA dla Branży Medycznej
P. Zieliński
57