By COMM.ARTS PIM

©ºÑº¾ÔàÈÉ

Digital

Analog

Convergence

Deconvergence

Multi-skilledSpecialist

·ÔÈ·Ò§ÇÒÃÊÒÃÈÒʵÃ�

บทบรรณาธการ เทคโนโลยการสอสารทเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงผลกระทบอยางรนแรงตอ

ภมทศนสอ และการบรโภคของผรบสาร วชาชพสอมวลชนเปนหนงวชาชพทไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงนโดยตรง ท�าใหมกลมนกวชาการ และนกวชาชพสอสารมวลชนรวมตวกนในนาม กลม “วารสารศาสตรแหงอนาคต” บนเครอขายสงคม เพอแลกเปลยนความคดเหน และขอมลขาวสารทจะเปนประโยชนตอการท�างานในวชาชพสอมวลชนทตองปรบใหทนตอการเปลยนแปลงของภมทศนสอ จากจดเรมตนเลกๆพฒนาไปสความรวมมอหลากหลายรปแบบ รวมทงการจดสมมนา “ยทธศาสตรเพออนาคตวารสารศาสตร” เพอประชมเครอขายวชาการวชาชพสอมวลชน อนเปนการเปดพนทอยางเปนทางการในการรวมกนศกษาคนควา แลกเปลยนความคดเหน และสรางองคความรเพอเปนแนวทางในการปรบตวขององคกรสอ นกวชาชพสอ ตลอดจนการเรยนการสอนวารสารศาสตร โดยมสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย สภาการหนงสอพมพแหงชาตเปนแมงานหลกทประสานความรวมมอจากองคกรภาคมากมาย ทงสถาบนการศกษา สมาคม และองคกรวชาชพ มาท�างานรวมกน ภายใตการสนบสนบสนนของ สสส. นบตงแตครงแรกทมการจดสมมนายทธศาสตรอนาคตวารสารศาสตรเมอ 30 มนาคม 2555 ทสถาบนการจดการปญญาภวฒน จนถงครงท 10 ทมหาวทยาลยรงสต เมอ

19 พฤษภาคม 2558 การศกษาวจย ความคดเหนและขอเสนอแนะ บทเรยนจากองคกรตางๆ ไดถกรวบรวม ตอยอด สรางองคความรมากมาย ทสามารถเปนแนวทางทงในการปรบคน ปรบงาน ปรบองคกร ปรบการเรยนการสอนในสาขาวารสารศาสตรสอสารมวลชนไดในระดบหนง อยางไรกตามในชวง 3-4 ปทผานมาสถานการณสอเปลยนแปลงไปเรวมาก โดยเฉพาะเมอทวดจทลเขามามบทบาทส�าคญในเวทสอสารมวลชน ถงเวลาทเราจะตองยอนกลบมามองกระบวนการทงหมดอกครงหนง และตงค�าถามวา ทศทางการปรบตวขององคกรสอทเนน “การหลอมรวมทางเทคโนโลย” เปนจรงหรอไมอยางไร การปรบโครงสรางองคกร การพฒนากระบวนการท�าขาวแบบขามสอ และการพฒนานกขาวใหเปนนกขาวหลากทกษะ กองบรรณาธการแบบคอนเวอรเจนท เปนสงทท�าไดจรง หรอไม? และเมอทกองคกรปรบตวกบเทคโนโลยทเปลยนแปลงไดแลว การแขงขนและการอยรอดตอจากนจะสกนดวยวธใด? The Prototype by CA@PIM ฉบบพเศษน รวบรวมองคความรจากงานสมมนายทธศาสตเพออนาคตวารสารศาสตรทง 10 ครงทผานมา ตลอดจนมมมอง ความคดเหนของนกวชาการและนกวชาชพวารสารศาสตรหลายทาน อนจะเปนแนวทางเพอใชในการสมมนา “ยทธศาสตรเพออนาคตวารสารศาสตร” ครงท 11 ในหวขอ “ถอดบทเรยนคอนเวอรเจนท จากอดต สอนาคต” ในวนศกรท 27 พฤศจกายน ณ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรตอไป

ภมทศนสอ

การปรบตวของ กองบรรณาธการ

โมเดลการปรบตวของสอ

Cross Media

สมนายทธศาสตรสการพฒนาวารสารศาสตร

ปฏรปสอ

สงครามเนอหา

ขาวบนดจทลทว

แนวทางการพฒนานกขาวรนใหม

การปรบหลกสตร

05

18

11

23

26

29

07

03

Content

เ ปนหนงสอพมพ ฝกปฏบตของนกศกษาสาขาวารสารศาสตรคอนเวอร เจนท คณะน เทศศาสตรสถาบนการจดการปญญาภ วฒน โทรศพท 02-832-0966 ทปรกษา ดร. สดารตน ดษยวรรธนะ จนทราวฒนากล อ.จกรกฤษ เพมพล อ.สกลศร ศรสารคาม อ.ภทราวด ธเลอร

นฑากร เขยวชอม บรรณาธการบรหาร อทมพร พดไสว บรรณาธการขาวและบทความ ชนญญา ดอกรก บรรณาธการคอลมมHilight ธญวรตน คงถาวร บรรณาธการฝายจดการ ชยพพฒน บางศร บรรณาธการภาพและฝายศลป พรทพย อทศ กองบรรณาธการขาว ณฐนช เผาด. ศศภา รกษาภกด . สายฝน พนาไพศาลก ล . อภ สรา ร กวาร นท ร . ส วรรณา พลบ จ ย . ภานมาส ดอกแก ว . กรองกมล ปตภพ . อมร เทพ ร ต น ส า น ส ส น ท ร . ศ ภ ก ฤ ต ด พ ล ง า ม . น ท พ น ธ ธ ร ร ม ศ ล บญญ ต . จ ร น น ท แ ก ว น� า . ธญญา อ ต ธ ร ร ม ช ย . ส น น ท า เฉลมทพย. กวนณา คงสระ. กญญารตน ออนสลง. พรนภา สวสด. กมลชนก บญเพง. ปารฉตร มสราช. อารรตน คมสข. นงนช พดขาว. สร คงกะพนธ. สญลกษณ ยานาหมอ. กรชนก ศรสข. ปทมาพร โพจนทร. จารวรรณ ศรไพร. วภาว ศรบญเรอง. ทศพร ศรวทย. ปาณสรา บญมวง. อรสา อ�าบว. กาญจนณฏฐา สทธโพธ. อรอนงค วงศสงหกล. ศรแพร วเศษภย. ศรนยฤทธ ธาน. สรนนท ปวงอนชย. ทนงศกด บญประคม. และ ณชกานต ปนทอง.

21

09

The Prototype

3

จดเปลยน “ภมทศนสอ” สอสงคมออนไลน ทาทาย สอเกา

สนนทา เฉลมทพย, ชนญญา ดอกรก เขยน

“ภมทศนสอใหม จะน�ำไปสกำรท�ำขำวแบบมสวนรวมระหวำงสอกบประชำชนมำกยงขน องคกรขำวตองเลอกระดบกำรปฏสมพนธและสรำงกระบวนกำรกำรมสวนรวม”

“ภมทศนสอทเปลยนไป ไมไดสงผลตอสอมวลชนมากนกเพยงแตวาสอตองปรบตวในการท�างานพฒนา

การเลาเรองใหแตกตางจากประชาชนทวไป แสดงความเปนมออาชพใหมากขน กวาเดม” ก า ร เ ก ด ข น ข อ ง ส อใ ห ม

อยาง “สอสงคมออนไลน” ไดเขามามบทบาทในการก� าหนดข อ มลขาวสาร ท�าใหส อมวลชนยคเกา

ตางตองปรบตวในการท�างานและกระบวนการส อสาร โดยสรางป ฏ ส ม พ น ธ ก า ร ม ส ว น ร ว ม เพอเขาถงผรบสารใหมากขน ดร.มานะ ตรรยาภวฒน คณบดคณะน เ ทศศาสตร มหาว ทยาล ยหอการคาไทย เลาถงภมทศนสอ

ท เปลยนไปใหเหนภาพอยางชดเจน

วาจากเดมมชองทางการน�าเสนอ

ขาวสารเพยงไมกชองทาง สออาชพเ ท า น น ท เ ป น ผ ท ก� า ห นดว า ร ะ

ของขาวสาร อยางเชน สอโทรทศน

ทถกจ�ากดใหมอยประมาณ 5-6 ชอง คอ ชอง 3 5 7 9 10 11 ITV หรอทเปลยนชอมาเปน Thai PBS

ตอมาก เร มมทว ดจทลซงจะมทงหมด 48 ชอง และมเคเบลทว ทวดาวเทยม รวมทงสอทวบนอนเทอรเนต อยาง You Tube TV Line TV และ ทวออนไลนอกดวย ขณะทธรกจสอหนงสอพมพเอง กยงตองอาศยการปรบตวเพอหลอมรวมกบส ออ น ไ มว าจ ะ เ ปน สอใหม

อยางเวบไซต หรอส อทวดจทล

เพอความอยรอด เพราะยอดคนอานไมไดมากเหมอนเมอกอน “ทกวนน

ภ ม ท ศน ส อ เ ปล ย นไปมากจาก

การหลอมรวมสอในเชงของเทคโนโลย

จงท�าใ ห เกด สอใหมขนมามากมาย ทงสอออนไลน ทวดจทล ผรบสาร จะเจอกบชองทางการน�าเสนอขาวสารเปนพน เปนหมน เปนแสนชองทาง และกยงมมากขนเรอยๆ” ดร.มานะ กลาว ปจจบนเราอยในยคทผรบสารเขามามสวนรวมใน “กระบวนการสอขาว” โอกาสของผเสพสอกจะตางจากเดม ค อ จากท เ ม อก อนปร ะชาชน

รอรบขาวสารจากสอเพยงอยางเดยว แตทกวนนเทคโนโลยทมการพฒนา ท� าใ ห เ ก ด ส อ ส ง ค ม อ อ นไ ล น

หรอโซเชยลมเดย ผรบสารสามารถแลกเปลยนความคดและมสวนรวมกนในการแบงปนขาวสารผานสมารทโฟนหรอเคร องมอการส อสารตางๆ

ไดมากขน ผเสพสอหรอผรบสาร

ในวนนจงกลายเปนผ ทสงขอมลขาวสารใหกบสอวชาชพไปในตว

ดร.มานะ ตรรยาภวฒน

4

“อ ยางกรณข าว เหนยวไก ขาวเรองนถงครองคณาแนหรอเรองทมการลอเลยน วพากษวจารณ ตามสอออนไลนหรอสอโซเชยลมเดย เชน ในกระทพนทปกมาจากประชาชนทวไปทมสมารทโฟนและสามารถเขาถง

สอโซเชยลมเดยได ทน�าเสนอเรองราวใหกบสอกระแสหลก นคอ ปรากฏการณท เปล ยนไปในภาวะท ภมทศนส อ

มการเปลยนแปลง” ดร.มานะ กลาว ส�าหรบสงทสะทอนการปรบตวของส อกระแสหลกอ ยในขณะน

คอ มการท�างานรวมกนระหวาง สอเกากบสอใหม เชน ในสอสงพมพกเรมทหนมาผลตเนอหาในสอดจทลและสอออนไลน มการท�างานรวมกนจากหลายๆสอ หรอแมกระท ง

คนทเคยเปนผผลตขอมลขาวสาร

ในขาวทว กตองหนมาใหความสนใจกบผบรโภคสอ โดยมการใชเครองมอของสอออนไลน เพอดงการมสวนรวมของผ รบสาร ซง ก เ ปนส ง ท สอ

หนมาใหความสนใจกบผบรโภคสอมากก ว าในอด ต แ ล ะพยายาม ดงใหเขามามสวนรวมมากขน

จ า กก า ร ค า ดก า รณ แ น ว โ น ม ภมทศนการท�างานของสอ คณบดคณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยหอการ คาไทย มอง วา อาจจะ เ กด การท�างานรวมกนระหวางสอมออาชพ

กบสอพลเมองอยางประชาชนทวไป โดยใหผรบสารเขามามสวนรวมในกระบวนการท�าขาวมากขน ทจากเดมเปนเพยงแคผเสพขาวเทานน กดงมารวมเปนผก�าหนดวาระขาวสารดวย หรอสามารถมสวนรวมงายๆ โดยการกดไลค กดแชร หรอแลกเปลยนความคดเหนรวมกน ดร .มานะ ย งกล าวอกว า ใ น ก า ร ป ร บ ภ ม ท ศ น ส อ ค ร ง น

ไมไดสงผลกระทบกบคนในอาชพส อมวลชนมากน ก เพ ย ง แ ต ว า

“น กข าวม ออา ชพ ตองแสดง ความเปนมออาชพมากขน เพอ

แสดงใหเหนวาเหนอกวาสอพลเมองทวไปอยางไร ทงในดานการเลาเรอง ดานการท�างาน เพราะถาไมมการพฒนาใหเหนถงความแตกตาง ประชาชนทวไปกจะสามารถมาแทนทได” จะเหนไดวา การเปลยนแปลงภมทศนสอจะมการปรบเปลยนตามสภาพแวดลอม

ของสงคม แตกไมไดสงผลเสย ตอส อมวลชน เพยงแคกระ ตน

ใหสอมวลชนมการปรบเปลยนการน�าเสนอขาวสารใหเขาถงประชาชนมากขน และยงท�าใหแวดวงการท�างานของสอมการพฒนาไปในทศทางทดและ

มความเปนสากลมากยงขน

5

“อภวฒนคนขาว พรอมกาวสแพลตฟอรมใหม” ในอดต สอหลกทคนใชรบข าวสาร คอหน งสอพมพ และโทรทศน แตเมอพฤตกรรมการรบสารของผบรโภคเปลยนไป จงสงผลใหสอหลกในอดต ถกลดบทบาทลงไปอยางเหนไดชด ปจจยส�าคญอกประการ คอ การเปลยนแปลงอยางรวดเรวทางดานเทคโนโลยและอนเทอรเนตเรมแพรหลายมากขน จงท�าให ผบรโภคเลอกใ ช ชองทางท จะ รบ ร ขอ มลขาวสาร ท มความสะดวกสบาย

สอตางๆจงตองมการปรบตวเพอตอบสนองความตองการของผบรโภคในหลายๆ ดาน

“สรางคนขาว” คอ หวใจชองเกดใหม สอโทรทศน เขาถงงาย ไดรบ

ความนยม มการแขงขนสงคณภาพ ตองด น�าเสนอเนอหาดวยความ ถกตอง คณภาพคนขาวยงส�าคญ ตองเกงประสบการณ เพ อเปน

จดขายใหกบสถาน เสรมสข กษตประดษฐ หวหนากองบรรณาธการขาวนวทว กลาววา นวทวเปนชองทวดจทลชองเลก ซงมก�าลงคนจ�านวนหนงหากเทยบกบ

ชองอนๆ จงมการปรบในแงเนอหาท

เนนคณภาพ และสรางความนาสนใจใหกบขาวได เนนการท�ารายงานพ เศษมากขน เพ อผลกดนการ

น�าเสนอขาวอยางตอเนอง

ส�าหรบชองทวใหม เมอส อ

มการเปล ยนแปลง การพฒนาบคลากรจงเปนสวนส�าคญของการท�างานทมคณภาพ การทจะท�าใหชองเปนทรจกได ตองอาศยบคลากรทมคณภาพ เชน การเลอกผประกาศขาวทมประสบการณและเปนท รจกของประชาชน เปนสวนหนงในการเพมคณคาใหองคกร “การทจะเลอกคนเขามาท�างานนน ไมไดเลอกจากความสามารถเทานน แตเลอกจากความสนใจ ในการท�างานของบคคลมากกวา ถ าองคกรข าวไดคนมคณภาพ มความสนใจ มความหลากหลาย ตดตามสถานการณ และตอยอดประเดน เสรมมมมอง ท�าใหน�าเสนอขาวไดแตกตางจากองคกรอน กจะกลายเปนจดเดน จดขายของชองได ด งน น การ มน กข า วท เ ก งอ ย

ในองคกร โดยเฉพาะองคกรขาวท

เรมตนใหมกเปนสวนส�าคญในการสรางองคกร เปนการเพมคณคาใหกบชองทว” เสรมสข กลาว ท งน ในการจะไปถง จดท

องคกรขาวสามารถแขงขน อยรอด และยกระดบคณภาพไดในภมทศนสอยคหลอมรวม องคกรตองมการปรบตวในหลายประเดน โดยหลกๆ คอ การท�าองคกรขาวใหเหมาะสมกบการขบเคลอนตามนโยบายของชอง

การพฒนาบคคลากรขาว และการวางระบบในการท�างานทจะเขาถงกลมผรบสารทหลากหลาย ซงทงหมดของการสรางและปรบองคกรยงมปจจยอปสรรคทงงบประมาณ คน และการสรางวฒนธรรมองคกรทมทศทางรวมกน

เสรมสข กษตประดษฐ

อารรตน คมสข, พรนภา สวสด เขยน

6

สอเกาปรบตวสสอใหม “สอออนไลนเปนจดแขงทสดขององคกรและอนาคตของวงการสอดวย เพราะทกวนนตวเลข

ของคนเมองทเสพสอประมาณ

7 ชวโมงครงตอวน รอยละ 70

ใชเวลาอยกบสอออนไลน” วรษฐ ลมทองกล ผอ�านวยการเวบไซต ASTV Manager on l ine กลาววา

“ สอออนไลน เปรยบเสมอนกระทะขาวซงเปนศนยรวมขอมลขาวสารทกอยาง สามารถตอบโจทยและแกไขปญหาในเรองของเวลาทเราสามารถยอนกลบไปอานขาวเมอใดกได และในเรองของชองวางในการรบรขาวสาร เพยงแคตองอาศยอนเทอรเนตเปนตวกลางในการเขาถงขอมลขาวสารนนๆ “ อนาคต การท�างานขาวจะตองมการเจาะลกมากขน ตองเปนประเดนท แตกตางและมจดขายทนาสนใจ

มากกวาสออน ในสวนของการฝกทมงาน ตองพจารณาตงแตการรบคนเขาท�างาน คดเลอกรบคนทมความสนใจในงานดานขาวจรงๆ ในสวนของงบประมาณและอปกรณทยงขาด ทาง ASTV พรอมจะสนบสนนในสวนทจ�าเปนอนๆ “ผมจะไมถามวาอยากท�าอะไร เพราะเขามาแลวตองรวาอยากเปนอะไร ไมใชใหถาม แลวตอบวาท�าอะไรกได” วรษฐกลาว สวนเรองของการปรบองคกรเพอไปสการแขงขนเพอการอยรอดของสอในยคน ASTV manager online ใหความส�าคญกบการสรางความ เ ช ยวชาญเฉพาะด านให

ก บคนในองค ก ร เพ อ น� าไ ปส

ความเชยวชาญและสามารถสราง

จดแขงในการขบเคลอนนโยบายขององคกรตอไปได “ เ ร มต นจากรบคน ทสนใจ

ในสวนทเคาท�างานจรง สงเสรมใหม

การอบรมพฒนาทกษะ สนบสนนเวลาและอปกรณ มงบประมาณ ในการจดการ ใชโอกาสในการท�างานเปนการพฒนาคนใหสามารถท� างานได ในสภาวะแวดล อมท

แตกตางกน ใหมทงความเฉพาะและความยดหยนในการท�างานในแตละสถานการณใหมากทสด”

7

เทคโนโลยบนพนทขาวกบยคสมยทเปลยนแปลง เทคโนโลยทกาวไกล ก�าลงกลายเปนตวชวยหลกในการเชอมความสมพนธระหวางสอกบผรบสารเขาดวยกน ตงแตกระบวนการ ท�าขาว ตลอดจนการเผยแพรขาว ทในปจจบนผรบสารสามารถหนมาท�าหนาท เปนสอไดโดยเพยงการน�าเทคโนโลยมาเปนเครองมอในการสอขาว “การปรบตว” เปนพฒนาการส�าคญของความอยรอดในยคสมยสอสงคมออนไลน หรอสอโซเชยล

มเดยของ “องคกรสอ” ตองพฒนาใหกาวทนโลก แกไขปรบปรง เพมและลดรปแบบการน�าเสนอขาวตางๆ ใหเหมาะสมกบบรบท

คนเรทตงให “สอเกา” ปรบโครงรางสรางความนยม ว ร ะ ศ ก ด พ ง ศ อ ก ษ ร

บรรณาธการบรหารเน ชนทว กลาววา ในยคทสอใหมมบทบาท

ในงานขาวมากขน จงท�าใหสอมวลชนจ ะ ต อ งปร บ ต ว เพ อใ ห อ ย ร อด

ในแวดวงวารสารศาสตรอยางยงยน โดยการเ นนพฒนารปแบบการ น�าเสนอใหสอดคลองกบพฤตกรรมของผรบสารท เปลยนไป ในขณะเดยวกนองคกรสอจะตองคดหาแนวนโยบายรปแบบใหมเพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขน

เ ทค โน โลย ท พฒนาหลาย

รปแบบ ตองถกน�ามาประยกตใชกบงานขาวใหเหมาะสม วระศกดมองวาเทคโนโลยสมยใหมสามารถตอบโจทยการท�างานขาวไดดเชนการรายงานสดผานแอพพลเคชน ทสามารถ

รบชมแบบ Rea l t ime ผ าน Smart Phone ไดและเชอมตอเปนเ ค ร อ ข า ยใ ห ถ า ยทอดสดผ า น ทวตเตอรและเฟซบก ซงเปนชองทางสามารถสงสารไดอยางรวดเรวและสอดรบกบพฤตกรรมการเปดรบขาวสารของผอานในปจจบน

วระศกด พงศอกษร

อรสา อ�าบว, กรชนก ศรสข เขยน

“นกขาวทว บางทรายงานสดผานทวตเตอร เฟซบก ปจจบนเทคโนโลยตางๆ มนตอบโจทยไดหมดท�าใหการความยงยาก และขดจ�ากดของการสอสารหมดไป เขาถงคนผานการ ท� า ข า ว แบบข ามส อได ท นใจ

ผรบสารมากขน” วระศกดกลาว จากอดตทหนงสอพมพเปนการน�าเสนอเพยงขอความและภาพขาว จะตองมความแปลกใหมและกระชบ ใสลงไปเพอใหผอานขาวเขาใจงายเพอใหสออยรอด “วธการเลาเรอง”

เปนสวนทส�าคญทสด

สอจงตองมการปรบวธการ

เลา เ รองโดยท�าให เนอหากระชบ

มากย งขน ทงยงตองหาวธการ

เลาเรองในรปแบบใหมๆ เชน การน�า

อนโฟกราฟกเขามาใชในการอธบายเรองทมความซบซอนใหเขาใจงายขน

8

เม อน กข า วม ท กษ ะการใ ชอปกรณในการท�าขาว ทงการใชกลองในการถ ายภาพ การใ ช สมารท โฟนในการน�า เสนอขาว การเรยนรแอพลเคชนใหมๆ ท�าใหสามารถตอยอดการท�าขาวไปได ไกลขนเปนปจจยท ส�าคญตอการ

ปรบตวใหสออยรอดได ควบคไปกบทกษะการสรางสรรค เนอหาขาว ซงน�าประเดนท อยในความสนใจ

โดยการเปดพนทบนสอสงคม ไมวาจะเปนการเปดรบขอมลจากผรบสารและน�ามาตอยอด ท�าใหผรบสารรสกถงการมสวนรวมในการท�าขาว นอกจากนนกขาวเองตองมการคดประเดนใหแตกตางจากรปแบบเดม เพอสรางเนอหาทดงดดผรบสารทงเปนประโยชนตอองคกรและนกขาว เองดวย “ทส�าคญทสดกคอตวนกขาวเองจะตองพรอม เก บ ทกอ ยาง ทกรปแบบทงทเปนเอกสาร เปน text เปนภาพนง และวดโอ” อศนากลาว

ตอยอด “คนขาว” ทาเทคโนโลย ดจทล อศนา พรวศน บรรณาธการโซเชยลมเดยและรองบรรณาธการขาวไอท เน ชน กล าวว าทกษะ ในการน�าเสนอของนกขาวจะตองอพเดทและพฒนาอยางตอเนอง จงจะท�าใหองคกรพฒนาไดอยาง กาวไกล บคลากรในองคกรสอจ�าเปนต อ ง ป ร บ ต ว เ อ งใ ห ม ท ง ท ก ษ ะ การใ ช อปกรณท� างานข าวและ การสรางสรรคเนอหาขาวควบคไปดวยกน “เราไมแยกเลยนะวาปลายทางขาวจะไปเจอผบรโภคในแพลตฟอรมไหนถ า ต ว น ก ข า ว ม ค ว า ม พ ร อ ม ในเรองการท�าขาวและทกษะการใช เทคโนโลยอปกรณตางๆ ยงถาเรา เรยนร เรากจะมแตมท เ ปนตอกบ นกขาวดวยกน”

อศนา พรวศน

อยางไรกตาม การน�าเสนอขาวจ ะต องควบค ไ ปก บ เ ทค โน โล ย ท เปลยนแปลงอยตลอด เนองจากปจจยบวกของเทคโนโลยทสามารถสรางพนทปฏสมพนธระหวางสอและผรบสารใหสามารถแลกเปล ยน

ความเหน เมอเทคโนโลยกาวไกลสอจงมหนาทปรบตวตามเพอสรางชนขาวทมคณภาพส�าหรบผรบสาร

9

ขณะทเทคโนโลยเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ท�าใหหลายองคกรสอตองเรงปรบรปแบบการท�างาน โดยน�าเสนอขาวสารผานชองทางทหลากหลายเพอเขาถงผชมใหไดมากทสด

“การท�าขาวขามสอ” เปนการท�างานรวมกนของกองบรรณาธการ ทจะตองพฒนาคณภาพเนอหาขาวใหครอบคลมผรบสารไดทกชองทาง ขาวจงไมไดเปนเพยงขอเทจจรงเทานน แตยงเปนภาพสะทอนขององคกรข าวท จ ะตองตอบโจทยพฤตกรรมการรบสารท เปลยนไป

ของผบรโภคดวยเชนกน "การพฒนาเนอหา" คอหวใจของการท�าขาวขามสอ ซงการพฒนารปแบบการน�าเสนอจะเปลยนไปตามธรรมชาต ของส อแ ตละประ เภท หนงสอพมพ วทย โทรทศน เวบไซตแล ะ โซ เ ชยลม เด ย โดยแยกกน

จด เตร ยม เน อ ห ากลายมา เ ป น การท� างาน เพยงคร ง เด ยวตองสามารถใชไดกบทกสอ” นนหมายถงเนอหาทจดเตรยมไวสามารถน�าเสนอขามสอไดเชน รายงานขาวทออกอากาศทางโทรทศนสามารถน�าไปตอยอดในรายการวท ย ไดหรอ “การท�าอน โฟกราฟก” ข น เ พอ

น�าเสนอบนชองทางโซเชยลมเดยหรอน�าภาพไปใชในหนงสอพมพไดเชนกน ส อกระแสหลกเม อกาวเขาส

ยคธรกจขามสออยางเตมรปแบบหลายองคกรตางตระหนกถงภาวะท

ผรบสารมทางเลอกในการตดตามข า ว ส า รท ห ล ากหลายมากข น

เกดการแขงขน ผรบสารสวนใหญเลอกเนอหาสอจากประเดนทโดนใจมากทสด ดงนน องคกรทมประเดนนาสนใจมากทสดยอมเปนจดขายส� าคญท จ ะท� าใหองคกร สอน น

อยรอดไดในยคปจจบน

บนเสนขนานธรกจ - อดมการณ ทางเลอกของสอยค Convergence

ชนญญา ดอกรก เขยน

เรมจากส�านกขาวเครอเนชนท บ ร รณาธ ก า ร บ ร ห า ร อ ย า ง

วระศกด พงษอกษร อธบายวา

การท�าขาวขามสอนน เนนการสรางบคลากรทมความสามารถรอบดานนกขาว 1 คนตองท�าหนาทใหเหมอน บก.ขาวตองมการตรวจสอบขอมลกอนสง เขากองบก.ไมว านกข าว สอไหนตองสามารถรายงานสดผาน

10

ชองทางโซเชยลมเดยทง ทวตเตอร และเฟซบคเพอตอบโจทยเทคโนโลย

ท เปลยนแปลงโดยจดยนของเนชน

คอ "ขาวคณภาพ" ทน�าเสนอเนอหาทมคณคาขาวสะทอนอารมณและความรสกของคนดไดโดยไมละเมดสทธ แล ะผดหลกจรรยาบรรณวชาชพสอนนเอง ขณะท ณศกด อจจมาธร หวหนาผสอขาวโพสตทเดยดจทล กล า วว า องค ก ร โพสต ท เ ดย มการน�าเสนอเนอหาระหวางสอหนงสอพมพกบออนไลนท ตางกน เนองจากกลมเปาหมายของคนอาน 2 สอนเปนคนละกลม หนงสอพมพจะใหความส�าคญกบขาวเชงตวเลข

“เนอหาทน�าเสนอไดหลากหลายแพลตฟอรม คอคอนเทนต ท อ ย ในความสนใจของสงคม

การน�าเสนอตองตางกนกน เพราะผบรโภคนยม ตางกน”

วระศกด พงษอกษร

“ถ าอาศยการโปรโมททางหนงสอพมพ อยางเดยว คนกจะรจกคอนขางนอย อาจเปนเพราะปจจบนคนไมอานหนงสอพมพ ดงนนการน�าเสนอเนอหาผานออนไลน จะท�าใหคนเหนโลโกองคกรสอมากยงขน นบเปนโอกาสในการสรางภาพจดจ�า

“การโคลนนงไมเปนปญหา เนองจากผรบสารไมไดรบสาร พรอมกนทกสอแตโดยลกษณะของสอแตละสอนนมนสามารถสนบสนนกนไดเวบไซตจะมลกษณะการน�าขาวทวมาสรางซ� าสอโซเซยลจะเนนการน�าเสนอขาวทเปนกระแสใหผรบสารเขาถงงายและ “ตรงจด”

ณศกด อจจมาธร

และเศรษฐกจ สวนออนไลนจะไมเลนประเดนเกยวกบธรกจ สวนใหญจะร า ย ง า น ค ว า ม ค บ ห น า ข อ ง เหตการณปจจบนหรอเปนเรองทตอยอดจากกระแสสงคมทผคน

ใหความสนใจมากเปนพเศษ โพสตทเดยจะเนนเลาเรองทใชภาษาเขาใจงายมากกวา การพาดหวส อ อ นๆ เ น น เ ป นภาษาว ย ร น

มคลปวดโอประกอบ แตหนงสอพมพจะเนนเนอหายาว แตจบภายใน 1 ตอนและใชภาพประกอบเพยงภาพเดยวเทานน การท�าขาวขามสอของสถานโทรทศน PPTV ณฐา จรอนนตกล บรรณาธการ New Media เผยวา

ลกษณะการน�าเสนอขาวของแตละสอเชน โทรทศน เวบไซต และโซเชยลมเดยจะเปนลกษณะของการโคลนนง

ซงหมายถงสอโทรทศนน�าเสนอขาวในประเดนอะไรทกสอในเครอกจะ

น�าเสนอในประเดนนนๆ เชนกน อาจมการตอยอดประเดนเพมเตมสวนใหญกน�าเนอหาจากสอหลก

คอโทรทศนมาปรบให เหมาะสม กบสอแตละแบบ ประเดนทน�าเสนอผานโทรทศนจะตองเดนและแตกตางเนนขาว เ ช ง ล ก ท ม เ น อ ห า ร อ บ ด า นใ ช อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ท ง ภ า พ เ ส ย ง แ ล ะ อ น โ ฟ ก ร า ฟ ก ท งใ น ส ว น ของเวบไซตกจะเชอมโยงกนเชนกน แ ม ช อ ง ท า งก า รน� า เ ส นอขาวสารจะเพมมากขนในสายตา

ผ ร บ ส า ร แ ต ย ง ม ม ม ม อ ง ท ว า

“สอไทยตองการสรางขาวคณภาพหรอเพยงแคตองการเขาถงกลมเปาหมายใหไดมากทสดเทานน” ในสวนนคงตองพจารณากนตอไป ทงนการปรบตวเขาสยคดจทลสร างความท าทายใ ห กบส อทกประเภทในดาน “คณคาขาว” และ “ความนาเชอถอ” จงเปนสงส�าคญทสดในการน�าเสนอขาว องคกรสอ

ทงส อกระแสหลกและสอทางเลอก

ควรตองตระหนกเปนอยางย งเพอ

กาวเขาส“การท�าขาวขามสออยางม

คณภาพ”

ณฐา จรอนนตกล

11

สมมนายทธศาสตร สการพฒนา 5 ดาน

เพอความยงยน วารสารศาสตร

ธญวรตน คงถาวร, ปทมาพร โพธจนทร เขยน

12

เนองจากสอในยคปจจบนกาว เขาสภาวะการหลอมรวมสอในแงของ เทคโนโลยท ใชในองคกรท ขยาย ครอบคลมธรกจส อหลากหลาย ประเภทในเวลาเดยวกน การรวมมอ กนระหวางองคกรในลกษณะพงพาอาศยกน และงานขาวท มเนอหาออก หลากหลายชองทาง เปนแนวโนมทช ใหเหนวาองคกรตองการนกขาว ทปรบตวไดด มทกษะหลากหลาย

ในขณะทกองบรรณาธการขาวกตองปรบตวเพอใชทรพยากรทมอยใหคมคา แตลดตนทนมากท สด

เพ อรกษาทงคณภาพตามหนาท

สอมวลชน และหาทางอยรอดทางธรกจ ชวงเวลาเปลยนผานน แตละองคกรสอมนโยบายการหลอมรวม

การท�างานทงในแง การบรหารจดการงานขาว การหลอมรวมการใชเทคโนโลยทหลากหลาย และรปแบบการรายงานขาวและการจดการเน อหาแบบหลากแพลตฟอร ม ไปจนถงการเปดพนทใหกบนกขาวภาคประชาชน จากจดของความเปลยนแปลงทรวดเรว และทามกลางฝนตลบของความสบสนในทศทางการปรบตว นกวชาการและวชาชพเรมตนลอมวงกลมเลกๆ คยกนเพอแลกเปลยนความเหน หาวธวาจะท�าพฒนา องคความร จะมชองทางแลกเปลยน และชวยกนท�าใหวารสารศาสตรไมตายไปจากสงคมอยางไร...กลมเลกๆ เรมตนดวยกนตงกลมเฟสบคในชอ “กลม วารสารศาสตรแหงอนาคต”

เพ อให เกดการแลกเปลยนขอมล

ความรและ ประสบการณ เสมอนเปนเวท แหงการพบปะพดคยกน ระหวางนก วชาการและนกวชาชพทเปน

เครอขายเดยวกน จนวนนกลม พดคย นมสมาชกแลวมากกวา 800 คน จาก พนท ก า ร แลก เปล ยน

กลมนกวชาการและวชาชพทเรมตน รวมตวกนเปนกลมทมจ�านวนผเขารวมชวยกนด�าเนนการเพมขนภายใตชอ “คณะท�างานยทธศาสตรเพอวารสารศาสตรแหงอนาคต” และไดจดงานสมมนายทธศาสตร เพ ออนาคตวารสารศาสตรครงแรกขนทสถาบนการจดการปญญาภวฒน ถอเปนการรวมตวของนกวชาชพ และวชาการเพอแลกเปลยนเรยนร

13

หาทางพฒนาวารสารศาสตรไทยรวมกนเปนรปธรรมมากขน และด�าเนนการตอเนองมาไดถงครงท 11 ดวยความสนบสนนของสมาคม นกขาว สภาการหนงสอพมพ และสถ าบ น อ ศ ร า ม ล น ธ พฒน าสอมวลชนแหงประเทศไทย นอกจากนน สมาคมนกขาว สภาการหนงสอพมพ และสถาบนอศรา มลนธพฒนาสอมวลชนแหงประเทศไทย กยงมโครงการตางๆซงชวยสงเสรมการพฒนาองคความรทางดานวารสารศาสตร และพฒนาบคลากรเพอความแขงแกรงใหกบว ช า ชพวารสารศาสต ร อา ท การสนบสนนเงนทนวจย แหลง ตพมพผลงานทางวชาการ ไดแก “วารสารอศราปรทศน” รวมถง

โครงการศกษาด งานใ หกบ นกว ช าการได ฝ ก ง านแล ะ เ ร ย น รกระบวนการท�างานจากวชาชพ องคความรทไดจากการสะสมจากหลาย ชองทาง จนน�าไปส การพฒนาเปน “ต�าราหลกและแ น ว ค ด ว า ร ส า ร ศ า ส ต ร คอนเวอร เจนซ” เลมแรกอยางสมบรณ ซงโครงการต�ารายงมโครงการทจะพฒนาเนอหาลงรายละเอยดในแตละประเดน เพอประโยชนข อ งก า ร เ ร ย นก า ร สอน แ ล ะ การพฒนาว ช า ชพต อไปด ว ย ความรวมมอทงหมดถกออกแบบเชงบ รณาก า รใ ห เ ป น โ ค ร ง ส ร า ง เครอขายนกวชาการและวชาชพไวดวยกน และรวบรวมองคความร เพอเผยแพรอยางเปนระบบ เพอการ

พฒนาวารสารศาสตรไทยใหอยอย างย งยนและสร างประ โยชน

ใหสงคมไดจรง ทศทางวารสารศาสตร ในอนาคต ทถอดบทเรยนจากการสมมนาป ร ะ ช ม เ ค ร อ ข า ย น ก ว ช า ก า ร นกวชาชพสอมวลชน และประชมสมมนายทธศาสตร เพ ออนาคตวารสารศาสตร ครงท 1-10 ทผานมา ส า ม า ร ถ แ บ ง ไ ด เ ป น ท ศ ท า งวารสารศาสตรเปน 5 ดานไดดงน

1.การพฒนาบคลากรขาว

การประชมสมมนายทธศาสตรเพออนาคตวารสารศาสตรในหลายครงทผานมาไดมการกลาวถงการพฒนาดานบคลากรขาว เพอใหนกขาว

14

การพฒนาการศกษาหลกสตรวารสารศาสตร ในสถานศกษา เปนอกหนงประเดนทมการกลาวถง ใ นก า รป ร ะ ช ม ส ม มน าฯ เ ช น การพฒนาการ เ ร ยนการสอน เ พ อ ส ร า ง น ก ว เ ค ร า ะ ห ข า ว

ในยคดจทล ใหสามารถน�าเสนอขอมลขาวสารไดทกๆชองทาง หรอการเปน Content Curator ในการคนหาขอมลขาวสาร น�ามาสรป แยกแยะ ตรวจสอบ และการเพม

คณคาใหกบขาวกอนน�าเสนอ รวมถง มการกลาวถงการเ ปน Ju l ian Assange แหง Wikileaks โดยสอน ใ ห น ก ศ ก ษ า ม ค ว า ม ส า ม า ร ถ ในการท�าขาวเจาะและการคดนอกกรอบมากขน เพราะคณสมบตของสอ

ทเปลยนไป รปแบบการเรยนการสอนแบบเดม จงไมตอบโจทยการท�างาน จ ร ง ข อ ง บณ ฑ ตใ น ย ค ส ม ย น

การเรยนการสอนจงตองมงใหบณฑ ต เ ป น บคลากร ท ด ใ น ว ช า ชพ

และมความเทาทนกบการเปลยนแปลงท

เกดขน การปรบตวดานหลกสตร จงควรเ รมจากการเพ มการสอน

เกยวกบสอใหมมากขน

2.การพฒนาองคกร และกองบรรณาธการ

ก า ร ท� า ข า ว ห น ง ก อ งบรรณาธการหลากหลายสอ เปนการผสมผสานกระบวนการท�างานรวม

สามารถปรบตวรบมอกบพฤตกรรมของผ ร บสารท เ ปล ยนไปได อ กท ง

ในปจจบนมการเกดขนของนกขาวพลเมอง (Citizen Reporter) ซงเปนกลมคนทมบทบาทเหมอนกบ

นกขาวภาคสนามโดยน�าเสนอขอมลผานชองทางตางๆ บนสอออนไลน ซงการประชมสมมนายทธศาสตรเพออนาคตวารสารศาสตร ครงท 1 ในหวขอ “รก รบ รวมสราง อนาคตทางวชาการ/วชาชพ” ไดมการกลาวถงการพฒนาบคลากรขาว ในดานการผนวกความรวมมอกนระหวางนกขาวและนกขาวพลเมอง ในแงของการผลตและ เผยแพรรวมกน ท�าใหเนอหาขาวมรายละเอยดทลกและกวางมากขน ทงน นกขาวในยคปจจบน จ�าเปนตองเปนมากกวานกขาว ตองมเ ชยวชาญ

(Epertist) โดยการค�านงถงคณภาพขาวบนความรวดเรวของสอออนไลน

ในขณะเดยวกนตองสามารถใหรายละเอยดข อ ง ข า วไ ด ใ น ม ต ล ก ม า ก ข น การพฒนาโดยการเพมความสามารถในทกษะทหลากหลายของบคลากรขาว คอ การพฒนานกขาวใหมทกษะในการท�างานทหลากหลาย

ในกระบวนการสอขาว (Multi-skilled reporter) และแนวทางการพฒนา ตนเองของผสอขาว เพอรองรบ

การเขาสประชาคมอาเซยนซงมการพดถงเรองนในการประชมสมมนาฯ ครงท 6 ในหวขอ “วชาการวชาชพสอสมวลชนอาเซยน” อกดวย

15

กนทงการใชเคร องมอเทคโนโลย บคลากรและพนท ในการเผยแพรเนอหา เพอตองการเขาถงผรบสารใหไดมากทสด การประชมสมมนายทธศาสตรเพออนาคตวารสารศาสตร ครงท 1 ไ ด ม ก ล า วถ ง ก า รพฒนากองบรรณาธการสการเปน Conver-gence Newsroom ซงองคกรสอต า งม การปร บ โครงสร า งของ กองบรรณาธการใหมความหลากหลายมากขน มการน�าเสนอเนอหา ท เ ช อ ม โ ย ง ก น จ า ก ส อ เ ด ม

อยางหนงสอพมพ สอวทยโทรทศน สส อใหมอยางส อสงคมออนไลน

และโซเชยลมเดย ลกษณะการปรบตวของกองบรรณาธการ จงมทงการชวยโปรโมทเนอหาจากสอหนงผานอกสอ เปนการบอกตอเนอหาใหผอานไปตดตามผ านส อ ต างๆ ภายใน

เครอ และการ Cloning ทสอหนงน�าเนอหาของอกส อไปเผยแพรซ� า นอกจากนยงมการแบงปนขอมลระหวางกน แตกยงมการเลอกขอมลทตองการแบงปนดวย ขณะเดยวกนกมทมงานของแตละสอทมการตอยอดประเดนและผลตเนอหาทแตกตางกนไปตามความเฉพาะ และกลมเปาหมายของแตละสอ จะเหนไดวา การท�างานรวมกนของกองบรรณาธการ ไมมรปแบบตายตวแนนอนทจะเปนแบบแผนใหทกแหงปฏบตเหมอนกน แตขนอยกบลกษณะผรบสาร ความตองการของผบรโภคขาว และวฒนธรรมองคกรขาวทท�าใหรปแบบการหลอมรวมสอของแตละองคกรมความแตกตางกน

3.การพฒนาเทคโนโลย การเกดขนของสอใหมมความหมายค ร อ บ ค ล ม ถ ง ก า ร เ ก ด ข น ของเทคโนโลยดจทล เทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยเครอขายหรอ เทคโนโลยสารสนเทศดวย โดยการเกดขนของเทคโนโลยทกลาวมาน ได เ พมศกยภาพในการ สอสาร

ของมนษยในการสรางปฏสมพนธโดยไมตองพบปะกนซงหนา นอกจากผลกระทบท เกดขนกบคนทวไปแลว ความกาวหนาของเทคโนโลยน ยงชวยปรบการท�างานของนกขาว ใหคลองตวและทนตอเหตการณมากขน เชน จากในอดตตองใชคนจ�านวนมากในการท�าขาว แตปจจบนเพยงใชคนนอยลง เพยงมสมารทโฟนและอนเทอรเนตกสามารถท�าขาวไดอยางงายดาย ส�าหรบโปรแกรมทมความทนสมย ท�าใหกระบวนการน�าเสนอขาวสารเปนเรองงายขน เชน การท�า Infographic ประกอบขาว ซงเปนรปแบบหนง

ในการใ ช โปรแกรมและ เทคโนโลย สมยใหมในการสรางความเขาใจแกผรบสารส�าหรบขาวทมรายละเอยดมากและยากตอการเขาใจ นอกจากนเทคโนโลยยงมสวนในการพฒนาเนอหาขาวมากขนเชนกน เนองจากผคนมพฤตกรรมการรบสารและเผยแพรขอมลผานโซเ ชยลม เ ดยมากขน แต เนอหาขอมลท เ ปนความจรง

และตรวจสอบทมาทไปของขาวไดนนมนอย องคกรขาวหลายทค�านงถงประ โยชนจากเทคโนโลย เห ลา น โดยการสรางการมสวนรวมกบประชาชนทวไป ทใชสอโซเชยลมเดย

และเปนบคคลทมความเกยวของ

กบเหตการณ ในแงผทเหนเหตการณ หรอคนท มการรายงานขาวผาน

สอออนไลน โดยมการแบงปนขอมล ร ปภาพจากสถานการณ จ ร ง การรายงานสถานการณ เ ชน การอพเดททวตเตอรของผใชแบบ Live-tweet และอาจมการน�าเนอหาบางสวนจากกลมคนในโลกออนไลน มาใชในการรายงานขาวซงเ ปน อกหนงชองทางของการใชเทคโนโลย เพอสรางปฏสมพนธระหวางผรบสารและองคกร อกทงยงเปนการเพมมตของขาวในดานเนอหาทกวางขนหรอ

เปนลกษณะของขาวเจาะลกไดอกดวย การน�าความกาวหนาทางเทคโนโลยมาใชประโยชนในกระบวนการสอขาวขององคกรขาวในปจจบน สามารถตอบโจทยผรบสารได ทงในเรองความเรวของขอมล ความใกลชดกบผรบสารเนองจากมการน�าขอมลบางสวน

มาจากผอยในเหตการณจรง อกทงเปนการพฒนาความสมพนธระหวางผรบสารและองคกรดวย นอกจากการใชเทคโนโลยเพอใหไดมาซงขอมลขาวสารในการรายงานขาวรวมกบผ ร บ ส าร แล ว ภายในองค ก ร

16

ในปจจบนองคกรขาวสวนมากมการผสมผสานการหารายได 2 รปแ บบ ค อก า ร ข า ย เ น อ ห า แ ล ะ ขายโฆษณา การพฒนาดานธรกจขององคกรโดยการเพมชองทาง

ในการน�าเสนอ และการพฒนา ในดานบคลากรขาว ทงในแงการปรบ ร ป แ บ บก า ร ท� า ง า นใ น ล ก ษณ ะ ความรวมมอในการท�างานรวมกนของนกขาว และการเพ มทกษะ

ความสามารถแกนกขาว ซงเปนการ

ใหความส�าคญกบการสรางคณภาพของเนอหาขาว เพอใหองคกรขาว

ไดรบความนาเชอถอจากผบรโภค

และเมอภายในองคกรมความหลากหลายของชองทางในการน�าเสนอ การท�าธรกจแบบกระจายความเสยง (business diversification) โดยไมลงทนกบสอใดสอหนง จงเปนอกหนงกลยทธท องคกรตองค�านงถงเพอความอยรอดของธรกจ

5 . ก า ร พ ฒ น า ด า น จรยธรรม

ใ นก า รพฒนาท ง ใ นด า นบคลากรข าว ด านองคกรส อ ดานเทคโนโลย หรอ ดานธรกจ ในสอยคดจทล สงทส�าคญไมแพกนค อการ พฒนาด านจร ยธรรม ท ในยคคณภาพความนาเ ชอถอ

ของขาวสวนทางกบความตองการอยรอดทางธรกจ น�ามาซงส งท

จะคอยก�ากบการท�างานของนกขาวและองคกรใหเปนไปในทางทด นนคอ การค�านงถงเร องของจรยธรรม

ทงตอบคลากรขาว และตอองคกรขาว ในการรายงานขาวของนกขาวในยคปจจบน มการเขยนเนอหาขาวดวยการใชถอยค�าทสรางบาดแผลซ� า เ ตมใหแกผ เคราะหราย หรอ ผทมสวนเก ยวของกบเหตการณ หรอการเสนอภาพท ไม เหมาะสม

สสาธารณะชน ละเมดสทธสวนบคคล สรางความเคยชนใ ห เกดข น กบ ผรบสาร ในดานความรนแรงหรอการสรางความเกลยดชงขนในสงคม โดยวาทกรรมแหงความเกลยดชง ในหนาหนงสอพมพ นอกจากน การรายงานขาวตองตระหนกถง

ในแงของการใหขอมลทถกตองครบถวน ตรงไปตรงมา และการเปดโอกาส ให ท ก ฝ ายท เ ก ย วข องได ช แจง

โดยเทาเทยมกน ทส�าคญคอแหลงทมาของขอมลตองมความชดเจน

ห าก เ ป น บ คคล ตอง ม ก า ร ร ะ บ ชอแหลงขาว ใหถกตองครบถวนอางองแหลงทมาเชนกน ซงจรยธรรมในการส อขาวและการเ ขยนขาว

ของนกขาวนน เปนเรองทนกขาวตองใ ชวจารณญาณและส�านกภ า ย ใ น ต ว ข อ ง น ก ข า ว เ อ ง การชงน�าหนกระหวางความเหมาะสมกบสทธเสรภาพทไดรบ ดวยเหตวา

อาจมการใชเทคโนโลยเพอสนบสนนการหลอมรวม (Technical convergence) มการรวบรวมขอมลขาวสารไวในสวนกลาง เพอใหแตละสวนขององคกรสามารถด ง ข อ ม ลไ ป ใ ช ไ ด ใ น ท ก ส ว น เ พ อ การเผยแพรในทกชองทางขององคกร ซ งจะท� าใ ห เก ดการแบ ง ปนและ

แ ลก เ ป ล ย น ข อ ม ล ท� าใ ห เ ก ด

การใชประโยชนจากขาวและขอมล ไดอยางมประสทธภาพ

4.การพฒนาดานธรกจ

ในยคทเทคโนโลยมความกาวหนา ธรกจสอตองมการปรบตวเชนกน โดยเฉพาะธรกจสอเกา เมอผอานลดลงหนไปบรโภคสออน องคกรสอสงพมพหนไปท�าหนงสอพมพฉบบฟร สอโทรทศนดจทล และลงทนมากขนในสออนไลน เพอตอบรสนยม

ผรบสารทเปลยนไป เพมชองทางการเขาถงผรบสารใหมากขน รวมทงการกระจายความเสยงเพอความอยรอดทางธรกจ

17

การท�าผดจรยธรรมจะไมมก�าหนดบท ลงโทษไวอยางชดเจน ในขณะเดยวกนจรยธรรม ขององคกรขาวในเรองการซอขายโฆษณาเพอหารายไดใหกบองคกรสามารถพบมากข นใน ปจ จบ น จากการขยายชองทางการน�าเสนอขาวของแตละองคกร เปนสงทน�ามาซงการกาวขามเรองจรยธรรมเมอการขายโฆษณาอนเปนหนงปจจยส�าคญในการหารายไดเขาสองคกร ความเอนเอยงและการบดเบอนเนอหา ในการเสนอขาวเพอผลประโยชนทางธรกจจงเพมมากขน เพราะฉะนนการสรางสมดล

ใหเกดขนระหวางขาวกบโฆษณาแฝง และการเปนอสระจากนายทน จงเปนสงทองคกรตองตระหนก ใหความส�าคญ

และพฒนาแก ไขใหมากข น ในยค ท

ผ รบสารมบทบาทเ พมข นในการ

ตรวจสอบสอ จากขอมลการสรปภาพรวมการประ ชมสมมนายทธศาสตร เพออนาคตวารสารศาสตรทผานมาทง 10 ครง ท�าใหมองเหนความพยายามในการพฒนา เรยนรและปรบตว ใหเทาทนเทคโนโลยทมการเตบโตอยางตอเนอง ทงการพฒนาทรพยากรบ ค ค ล ท จ ะ ต อ ง ป ร บ เ ป ล ย น

ทงในแงของ แนวคดการท�าขาว ในรปแบบใหม การพฒนาทกษะเฉพาะตว อกทงองคกรขาวตอง ปรบเปล ยนนโยบายใหสอดคลอง

กบการท�างานของบคลากรทเปลยนไป การตอบสนองความตองการ ของ ผ ร บ ส า รท เ ป ล ย นไ ป ร วมถ ง

การพฒนา ธรก จ โดยสร างข าวใน หลากหลาย รปแบบและ เหมาะสม ในแตละชองทาง แตอยางไรกตาม ในการปรบตวนนจะตองด�าเนนอยภายใตกรอบจรยธรรม เพอความนานบถอ

แ ล ะ ค ว า ม ย ง ย น ข อ ง ว ง ก า รวารสารศาสตรในอนาคต

18

"ปฏวตคนขาว อภวฒนสอ" จดยนวชาชพ เพอสงคม”

“1 ทศวรรษหรอภายใน 10 ปตอจากน ตองปฏรปสอ ใหสออยคสงคม

ท�าเพอสงคม สอมวลชนไทยตองมมาตรฐานมคณภาพเพอประโยชนสาธารณะบนพนฐานและควบค ก บ จ ร ย ธ ร ร ม เ ป น ท เ ช อ ถ อ

ท งในปร ะ เทศแล ะนานาชา ต รวมถงประชาชนมสทธรบรในการเขาถง” ประดษฐ เรองดษฐ อดตสมาชกสภาปฏรปดานสอมวลชน เผยถง ทมาทไปของการปฏรปสอวา ทผานมาสอมกถกกลมเคลอนไหวทางการเมองเขามาแทรกแซง จนท�าให ถ กมอง ว า กลาย เ ป นส วนหน ง ของ

การสรางความขดแยง กอความวนวาย ในสงคม อาจพดไดวา สอมวลชนทกแขนงยงท�าหนาท ในการใหขอมลขาวสารและความร แกประชาชนไดไมเตมทนก แ ล ะ น ค อ จ ด เ ร ม ต น ข อ ง

การปฏ รปส อ เพ อให ส อด� า เน น

บทบาทหนาท อนพงประสงคไ ด

อย างสมบรณมากข นในบรบท และสภาพสงคมท เ ปล ยนแปลง

ตลอดเวลา “จรงๆ แลวปญหาสอมวลชนคออะไร แลวปฏรปสอครงนวางขอบเขตไวขนาดไหน การประชมครงแรกจงมการเถยงกนวา สอมวลชนคออะไรเพราะวนนมนเปลยนไปแลว ทกคนเปนสอไดหรอคนเขยนบลอก

เปดทวตเตอร เลนเฟซบค และ เครอขายสงคมออนไลนตางๆ อกมากมาย แบบนเรยกวาเปนสอมวลชนหรอไม” อดตสมาชกสภาปฏรป ดานสอมวลชน ทงค�าถามทตองการค�าตอบ หลงจากวชาชพส อมวลชน

ถ กวพากษ ว จ า รณ การวางยทธศาสตรเพอการปฏ รปส อจง

เกดขน 3 ยทธศาสตร ตกรอบ วชาชพสอ จากปญหาและขอถกเถยงทเกดขน จงน�าไปส 3 ยทธศาสตรหลก

แหงการปฏรปสอมวลชน

>> : ยทธศาสตรท 1 เสรภาพบนความรบผดชอบ เสรภาพเปนพนฐานส�าคญของสงคมไทย ในการแสดงความคดเหน การแสดงออกผานกระบวนการคด การเขยน สอมวลชน ตองตระหนกถงคณคาในการไดมาซงขอมล จะตองมกระบวนการตรวจสอบขอเทจจรงอยางรอบดาน เพอรกษาประโยชนของสาธารณะ และรกษาไวซงความ

19

ถกตองของบานเมอง ทส�าคญตองแสดงความรบผดชอบตอสงคม

>> : ยทธศาสตรท 2 การปองกนการแทรกแซงสอโดยรฐ สอมวลชน จ�าเปนตองมความอสระจากรฐและนายทน เพราะทผานมาสอมวลชนถกรฐและกลมนายทน แทรกแซง มค�าสงหามน�าเสนอขาวดานลบทสงผลกระทบตอคนกลมนน จงท�าใหสอมวลชนน�าเสนอขาวไดไมเตมท แตปจจบนไดมการพฒนาเปนสอทมขนาดใหญและมเสรภาพในการ

ท�าธรกจขาวมากขน การปฏรปสอจงมการผลกดนพรบ. การโฆษณาภาครฐเพอควบคม การใชเงนของรฐในการซอพนทสอ โดยมขอหามส�าคญ คอ ใครจะใชเงนแผนดนตอง “ไมมสภาพและชอเสยงเปนนกการเมอง เนนใหขอมลขาวสารเปนหลก” และตองเปดเผยวา “ใชเงนสวนนนไปท�าอะไร ท�าอะไรไปบางแลว และตองมการรายงานตอรฐสภาดวย เพอปองกนการใชสทธไปซอสอทน�าไปสการทจรตคอรปชน”

>> : ยทธศาสตรท 3 มกลไกการก�ากบดานจรยธรรม ควบคมกนเอง สงคมเกดความสบสนระหวาง “สอแท” กบ “สอเทยม” เนองจากเกดปญห า ก า ร ล ะ เ ม ด จ ร ย ธ ร ร ม การละเมดสทธของผอน 18 ป ทผ านมา สภาการหนงสอพมพแหงชาตกถกวจารณ วาไมสามารถก�ากบกนเองไดการ ปฏรปสอครงนจงสรางกลไกการก�ากบดานจรยธรรมทมประสทธภาพ แ ล ะ ท� าใ ห ส อ ม ก า ร ก� า ก บ ด า นจรยธรรมกนเอง ทงน จงมการตงขอบงคบจรยธรรมส�าหรบก�ากบกนเองขนมา 3 ระดบ ดงน 1 .องคกรส อทกแขนงตองมกลไกเพอดแลกนเองดานจรยธรรม ม ก า ร ร บ เ ร อ ง ร อ ง เ ร ย น ด า นจรยธรรม และมกรรมการเพ อพ จ า รณา ส อ ท ไ ป ล ะ เ ม ด ด า นจรยธรรม 2.ระดบสภาวชาชพ ไมวาจะเปน สภาหรอสมาคมต างๆ ควรม การสง เสรมให มการรวมตวกน แตละพนทตามภมภาคของแตละสอ และตงคณะกรรมดานจรยธรรม ทคอยไตสวนอยางเปดเผยใหสงคม

ไดรบร การปฏรปครงน จงควรสงเสรมใหมองคกรระดบวชาชพมาก�ากบดานจรยธรรมของสอ 3.หากองคกรระดบวชาชพไมสามารถท�างานไดอยางเปนรปธรรม ควรมการรวมองคกรขนาดใหญหรอมกฏหมายรองรบเพอรวมกนก�ากบดแลและปองกนปญหาทเปนชองโหวของการท�างานดานสอ

ประดษฐ เรองดษฐ

กาญจณฏฐา สทธโพธ, ชนญญา ดอกรก เขยน

20

“ ค ว ร เ ป ด โ อ ก า ส ใ ห ภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบสอดวย เพราะประชาชนยงไมมการตนตวในเรองนมากนก ค ว ร ม ร า ย ก า ร ร เ ท า ท น ส อ

มการใหความรเรองการรเทาทนสอใหมากขน” ประดษฐ กลาว 3 ยทธศาสตรท กลาวมาน แสดงใหเหนวา องคกรคมครอง ผบร โภคดานส อมความจ�า เ ปน อยางมาก กจะท�าใหมการรองเรยนเกยวกบการท�างานของสอมวลชน ถามองคกรแบบนเกดขนกจะท�าให สอระมดระวงในการลงขาวมากขน ขณะเดยวกนถาส อท�าหนาท ของ ตวเอง อยางสจรตและตรงไปตรงมากจะท�าใหประเทศพฒนามากยงขนการจงตองปฎ รปส อ เ รมตนท

“คนขาว” หรอ “ น ก ข า ว ” เ ป น ตวขบเคลอนส�าคญในการพฒนาคณภาพของเนอหาขาว กอนทจะ

ปฏรปสอได นกขาวตองมคณภาพ ม ค ว า ม ร ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร อ ธ บ า ย ป ร ะ เ ด น แ ล ะ ปรากฎการณในสงคม การท�าขาวอยางสรางสรรค จงเปนหวใจส�าคญของการท�างานดานขาว ทงการคดประเดน สมภาษณและการน�าเสนอ “ น ก ข า ว ค ณ ภ า พ ต อ งสอดคลองกบขอมลท มคณภาพ การท�าขาวทด จะตองมขอมลทลกและรอบดานเพ อถายทอดใหกบ ผบร โภค อกท งยงตองชวยใหประชาชนใชส อ เ ปนแหลง เรยนร ทสรางสรรคของสงคมได ดงนน การปฏรปสอ จงเนนทการพฒนาบคลากรดวย เพอใหคนทมความร ความรอบคอบและความสามารถในการยอยขอมลใหคนอนอานไดอยาง

เขาใจไดเปนคนทวเคราะหและมองภาพรวมทกอยางใหเปนการท�าขาวเชงลกได”

องคกรส อ กบนายทน

: ค ว า ม อ ย ร อ ด บ น ธรรมาภบาล

อ งค ก ร ท ท� า ง า น ร ว ม ก น ระหวาง “องคกรสอ” กบ “องคกรธรกจ” มนายทนเปนผประกอบการ ซงสงทนกวชาชพสอคาดหวง คอความอสระในการเลอกขาวเพ อ

น�าเสนอ “ทผานมากองบรรณาธการขาวไมมความอสระในการเลอกขาวมาเสนอใหประชาชนไดรบรเพราะนายทนจะไมเลอกท�าขาวท เจาะลก

ห ร อ ม ร า ย ล ะ เ อ ย ด ส ง เ พ ร า ะ เสยคาใชจายเยอะจรงๆแลวนายทนตองมธรรมาภบาลเพอ สอทคณเปนเจาของอย ใหผประกอบวชาชพสอมความอสระในการน�าเสนอขอมลขาวสาร การปฏรปสอจงควรสงเสรมใหผผลตสอมอสระ ในการน�าเสนอขาว และมทางเลอกมากขน. . . “ นคอสงทกระบวนการปฏรปจะท�าท งหมด เ พอผล ต ข าวสาร ท ด สประชาชน ส อ เ ปนตว เ ชอมของขอ มลขาวสาร ใหคนทกคนไดรบร แลวจะท�าอยางไรใหส อกลบมาน�าเสนอขอมล ทด ไมถกวพากวจารณ ไมตกต�า การปฏรปสอ คอ การดงความนาเชอถอของสอกลบมา เพอท�าใหประชาชนหนกลบมาสนใจและกลบมาอานสอมากยงขน ความนาเชอถอของสอจงเปนสงทส�าคญมาก อกมตทส�าคญในการปฏรปสอ คอ ท�าใหสอเปน “โรงเรยนของสงคม” หรอสอเปนแหลงเรยนรทสรางสรรคของสงคม ประสานสงคม สอสรางสนต เพอสอทางเลอก และมกองทนทสนบสนนการด�าเนนงานเพอใหการท�างานของสอเปนไปอยางอสระเพอประโยชนตอสงคม ทงหมดน คอ แผนการปฏรปสอและทศนะจากอดตสมาชกสภาปฏรปดานสอมวลชน ทคนท�าสอนอกจากจะตองรบฟงแลว ยงตองน�ามาปฏบตตามเพอแกปญหารวมกนอกดวย

21

“สงครามเนอหา”

สอหลกมปญหาในเรองของการปรบตวทงทรพยากรบคคล ชองทางสอสาร การใชเครองมอตางๆ แตเพราะมทศนคตและวฒนธรรมดงเดมจงท�าใหการเปลยนแปลงนนท�าไดชาไดเมอเทยบกบสอทางเลอกท

มการปรบตวใหสามารถเชอมโยงเขากบผบรโภคไดมากขน

สออาชพ-สอทางเลอก ฐตชย อฏฏะวชระ อาจารยพ เ ศ ษ ด า น ว า ร ส า ร ศ า ส ต ร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ทปรกษาชมรมนกขาวสายเทคโนโลยสารสนเทศ กลาววา จากการทสอทางเลอกเรมเขามามบทบาทมากขนสอหลกจงไดรบผลกระทบจากการท

ผอานเปลยนพฤตกรรมการบรโภคสอ และเกด ความเขาใจผดเนองจากเขาใจวาเนอหาของสอหลกมเนอหาเดยวกบสอทางเลอกมลลาเสนอมากกวาสอทางเลอก

ในแงของเนอหาการกลนกรองขอมลในงานขาว สอหลกจะมความรอบคอบมากกวา เพราะมกรอบวชาชพและกรอบจรรยาบรรณ จรยธรรมเปนตวก�าหนดการท�างาน เนองจากตองมความรบผดชอบ แตสอทางเลอกกลบไมไดสนใจในสวนนเพราะฉะนน สอทางเลอกจงมโอกาสละเมดสทธบคคล ของคนท เปนขาวมากกวาสอหลกนนเอง

ในทางกลบกนสอทางเลอกมขอดทสามารถน�าเสนอเนอหาทเขาถงกล ม ผ อ านได ง า ยกว า ส อหล ก เนองจากคนรนใหมตองการเนอหาและภาษาทอานเขาใจงาย จงท�าใหสอทางเลอกเตบโตเรวมาก แตสอหลกไมไ ด พฒนา รปแบบการน� า เ สนอ ใหทนตอยคสมย ทงในแงของภาษา และวธการเลาเรองทเขาถงผอานมากขน ทงนยงมการเปลยนแปลงอกอยางคอนกขาวเองไดมการผนตวไปท� างานกบส อทาง เลอกมาก ขน

แลวสรางรปแบบขาวท เฉพาะทางมากขน เชน มการเพ มโตะขาวการ เ มอง โ ต ะ ขาว เศรษฐกจ เพอใหเขาถงกลมคนมากขน เมอ

คแขงมากขน ส อหลกจะปรบตว

อยางไร คงตองตดตามตอไป

สอหลก และ สอทางเลอก

“ผคนเรมหมดศรทธำกบสอหลกในยคน เพรำะไมมกำรคนหำควำมเปนจรง ไดเพยงแตคดลอกเนอหำจำกทอนมำเพยงเทำนน ตำงจำกสอทำงเลอกทผบรโภคกลบใหควำมเชอมนมำกกวำ”

ฐตชย อฏฏะวชระ

อทมพร พดไสว เขยน

22

ทจะตองใหผคนเหนเปนจ�านวนมาก เพอใหแนใจวารปแบบธรกจของส น ก อ อ น ไ ล น ย ง ค ง อ ย ตอได” จกรพงษกลาว เนองจากพฤตกรรมผอานในอดตจะเลอกอานบทความ และ รบชมวดโอผานคอมพวเตอร แตในยคปจจบนผอานใชโทรศพทในการเสพสอมากขน สนกออนไลนจงปรบเปลยนโครงสรางองคกรใหสามารถเขาถงผอานไดมากขน เชน มการเปลยนยอหนาใหม ท�าใหผอานในจอขนาดเลกสามารถอานบทความไดงาย ทงยงดวดโอไดเรวขนอกดวย “เราก�าลงจะเหนการตอสกนในเชงปรมาณเนอหา ทแขงกนเขาถง

ผอาน สวนคณภาพ คอสงทแตละส อ ต อ ง พ ส จน ฝ ม อต อส งคม กนตอไป”

“สนกออนไลนไมไดมองวา ตวเองตองแขงกบสอหลกเนองจากเราสรางมาเพอเปนพารทเนอรกบเขา เพราะวาคอนเทนตของสนกออนไลนสวนใหญจะท�าเอง มเพยงรอยละ 30 เทานนทน�าคอนเทนตมาจากพารทเนอร” ส�าหรบขอมลทถกสรางโดยผใชบรการ เชน กระทตางๆ บนเวบไซต ทางสนกออนไลนจะน�าเนอหาไปเผยแพรทางสอโทรทศน วทย เนองจากสนกออนไลนไมไดมองวาตนเองเปนเวบไซตธรรมดา แตกลบมองวาตนเองเปนเวบไซตในยคดจทลทตอบโจทยพฤตกรรมของผรบสาร “สนกออนไลนสามารถเขาถงไดหลายชองทางทงโมบายเวบและ แอพพลเคชน ท�ามาเพอใหอานขาวงายขนและใหผใชบรการแชรเนอหาไดสะดวก เนองจากสงคมอยในยคแชรขอมล ในสวนของการแขงขนส�าหรบตลาดออนไลนเปนการแขงขนทตองท�าคอนเทนตใหออกมาใหดทสดโดยการสงตอคอนเทนตจ�าเปน

เ ม อ ส อ อ ย า ง ส น กออนไลนหนมาท�าคอนเทนตเอง

จ ก ร พ ง ษ ค ง ม า ล ย หวหนาฝายธรกจเนอหา บรษท สนกออนไลน จ�ากด กลาวถงทมา

ของเนอหาขาวของบรษทวา สามารถแบงโครงสรางออกเปน 3 สวน สวนแรกคอ สวนทสรางเนอหาเอง

โดยกองบรรณาธการสนกออนไลนเปนผจดท�า ซงจะมผดแลเนอหา

ในแตละคอนเทนต คดเปนรอยละ 60 สวนทสองคอ ผใชบรการเปนผสราง เชนการตงกระท การโหวต ผลโพล คดเปนรอยละ 10 และสวนทสามคอ พนธมตรตางๆ เชน ผทเขยนบลอก เขยน เวบไซตต างๆท ท� าการขอลขสทธ เพอมาน�าเสนอบนเวบไซต คดเปนรอยละ 30 เพมขน จากเมอกอนสนกออนไลนไดท�าคอนเทนตเพยงรอยละ 20 และน�ามาจากพนธมตรถงรอยละ 80 เทานน

จกรพงษ คงมาลย

23

เปดศก “ดจทลทว” ทางเลอกขาวคณภาพ ตอบโจทยประโยชนสงคม

ขณะนหลายฝายก�าลงตนตวกบการกาวเขา ส “ยคของทวดจทล” ผรบสารมชองทางในการเขาถงขอมลขาวสารใหเลอกมากขน การน�าเสนอขาวและรายการขาวเปนจดขายหนงในการดงคนดเ ข า ส ท ว ด จ ท ล ส งผลใ ห เ ก ดยทธศาสตรในการแขงขนของกองบรรณาธการขาว และการปรบตวขององคกรขาวขนาดเลก ซงอาจเปนความหวงของวงการสารศาสตรไทย

คณภาพ และความนาเชอถออาวธของสงครามขาว โทรทศน ท ก ชองย งต องมการน�าเสนอขาว ดงนนการแขงขนจงเกดขนทกรปแบบ เพอทจะดงคนเขา

มาด ชองของตวเองใหมากท สด

“ท�าอยางไรใหถงมอคนด” คอค�าพดของพชระ สารพมพา ประธานเจาหนาทบรหารส�านกขาวสปรงนวส

ทสะทอนสภาพภมทศนสอมตของผรบสารทท�าใหองคกรขาวสอหลกอยางโทรทศนตองปรบตวสง. สปรงนวส ถอเปนสถานขาวอยางเตมตว ทสามารถจดสรรเวลาการออกอากาศขาวไดอยางอสระ ถงแม กสทช. ก�าหนดวาชองขาวจะตองมขาว รอยละ50 ขนไป แตสปรงนวสตงเปาการท�าขาว 100เปอรเซนต หรอใหใกลเคยงมากทสด เพราะตองการเปนชองขาวอยางแทจรงของประเทศ “จดเดนของสปงนวสของเรารายงานขาวไดตลอดเพราะวาผงรายการของเราเปนผงรายการทมผร ว มผล ตจ าก บคคลภายนอก

นอยมาก ดงนนมความยดหยนในการปรบรายการเพอสอดคลองกบการรายงานขาวททนตอเหตการณตลอดเวลา โดยพจารณาวาสมควรทประชาชนจะรบรและจดสรรเวลาการน�า เสนอขาวอยางเหมาะสม เ ป น จดขาย ท ส ก บ ช องอ น ท ไ มสามารถปรบผงรายการ ยดหยนเรองเวลาการน�าเสนอขาวไดเทาเรา” พชระ กลาว

พชระ สารพมพา

ปาณสรา บญมวง, สวรรณา พลบจย เขยน

24

เสถยร วรยะพรรณพงศา ผอ�านวยการแผนกรายการขาว PPTV สะทอนมมมองการแขงขนของคนขาววา ธรกจสอ ทวดจทล เปนอกสงหนงทมการแขงขนกนอยางเขมขน ซงจะน�าไปสการคดเชงสรางสรรคนวตกรรมใหม จะมเปาหมายวาสถานโทรทศนจะยนหยดความอยรอดทมความรบผดชอบตอสงคมหรอหวงสรางเรตตงโดยไมรบผดชอบตอสงคมทงนขนอยกบวสยทศนของสถานนนๆวาไปในทศทางใด โดยสถานการณจะบบบงคบใหผลตหรอสรางอยตลอดเวลา “สมรภมขาวทวดจทลอยในภาวะท มแขงขนทสงมากเนองจากเทคโนโลยท เปล ยนแปลงไปอยางรวด เ ร วปร ะชาชนม ต ว เ ล อกท

หลากหลายการแขงขนจะน�าไปสจดเปลยนสถานทไมมคณภาพก�าลงจะหายไป” ส วนการน� า เสนอ ขาวแบบ ล อ แหลม เพ อ ก ร ะต น ยอดไ ลค

คณเสถยรไดใหความคดเหนวา “การตดสนใจสรางความนาสนใจใหกบหวขาวเพอดงความนาสนใจในการสรางเรทตงเพอเพมยอดววเปนลานถอเปนความเสยงหากสงคมรทนสกพกผอานกจะจ�านวนลดลงอยางเหนไดชด” วนน ส ออ ยท ามกลางการแขงขนสงและกบดกทางขอมลทมเปนทงขอมลท เปนความจรงและไมเปนจรงอยมากในโลกออนไลน ฉะนนสอเองตองมการกรองขอมลเพอท�าการคดเลอกขาวกอนน�าเสนอเสมอ “ ข าวไม ม ออา ชพพอหร อกระบวนการคณหลวมๆโอกาสทคณ

จะพลาดในสนามนสงความนาเชอถอสงสมมาเปน 10 ปพลาดทเดยวมนหายไปหมดเลย “คดวาหลงจากนจะมการแขงขนกนในแงความนาเชอถอสอไหนจะนาเชอถอเปนท ไววางใจของประชาชนมากกวากนสอนนจะอยไดในสมรภมการแขงขน” เนอหาทตอบโจทยคนสงถงมอคนดวยสอหลากแพลตฟอรม นายเสถยร วรยะพรรณพงศา จาก PPTV ยอมรบวา ความกาวหนาทางเทคโนโลยกลายเปนอปสรรคของคนท�าขาวทวดจทล ผประกอบการหรอคนท�าขาว จะตองมโจทยทยากขน สถานทกระบวนการไมมคณภาพจะอยในตลาดล�าบาก สถานทไมมความเปนมออาชพมากพอ หรอเปน

สอทไมมการพฒนา น�าเสนอเนอหาทไมด ไมเปนประโยชนจรงๆอนนกอยยากเชนกน “เมอพฤตกรรมผรบสารเปลยนไป จากดโทรทศนแบบเกาทเปนตสเหลยม แตเดยวนโทรทศนกลายมาอยในเครองมอเทคโนโลยสมารทโฟน โนตบคมากขน คนท�าขาวตองเขาใจการเปลยนแปลงแพลตฟอรมของสอในยคปจจบน และคนท�าขาวตองเขาใจพฤตกรรมของผบรโภค เพราะจะท�าใหรวาผลตขาวยงไงใหผอานไดประโยชน ทงเรองใกลตว เรองทสงกระทบและเรองทปถชนสนใจ ซงเปนโจทยทยากกวาคนท�าขาวโทรทศนในยคกอน” พชระยงกลาวอกวา “ ค นไ ม

25

“กำรแขงขนทสงจะท�ำใหทวแตละชองมคณภำพ และเปนมออำชพมำกขน สงคมจะเปนคนตดสนวำ ใครจะชนะในสงครำมขำว”

นายเสถยร วรยะพรรณพงศา

คอยดทว สวนใหญจะอยในโลกออนไลน สอกตองเขาถงตรงนนใหได น�าเสนอขาวผานออนไลนเพอไปถงมอของทกๆคน ถงแมสมยนทกคนจะเปนสอได แตจะท�าขาวยงไงใหรวดเรว ถกตอง แมนย�า นนคอหนาทของ

สออาชพอยางแทจรง” นอกจากนกลไกของตลาดจะท�าใหเกดรปแบบเนอหาขาวใหมๆ เพอใหขายได คนอยากด และตอบโจทยอ ด ม ก า รณ เ ส ถ ย ร ม อ ง ว า คนขาวตองรจกคด เลอกและน�าเสนอ “ธรรมชาตของการแขงขน ถาสนคาเหมอนกนหมด พอถงจดๆนง ตองมเจาไหนสกเจา ทเปลยนแปลง

โปรดกส เปลยนแปลงแพกเกจ สงท

ยากส�าหรบคนท�าขาว คอ ขาวสารท

หลงไหลรอบตว ทวคดเลอกขาวมาน�าเสนอจะตองผานกระบวนการตรวจสอบทแนชดและมความลกของขาวพอสมควร เพราะฉะนนสงท

สถานขาวหรอวาฝายขาวทวดจทลท� าในการตรวจ เ ชค ข อ ม ลให มประสทธภาพ เชควาขอมลทไหลมาในแตละวน เ ปนเร องจรงหรอไม

ผ า น แ ห ล ง ข า ว ท เ ช อ ถ อ ไ ด

ในการใหขอมล” อยางไรกตามสงคมยงคงตงค�าถามและมองหาสอทตอบโจทยบทบาทสอตามหลกปรชญาของการท�าขาว คอการมเสรภาพในการน�าเสนอขาว แต เสรภาพตองไมไรขอบเขต แมจะมการแขงขนสง อยางไรกตาม ชองขาวกตองอยบน

ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ข อ ง ส ง ค ม และตองสามารถเปนทพงในการตรวจสอบขอมล การเขาถง และน�าเสนอขอมลเชงลก การอธบาย ปรากฎการณ ซงจะเปนสงทผรบสารต อ งก า รม ากในภ าว ะ ท ข อ ม ล

ขาวสารลน “อก 2-3 ป อนาคตของขาวทวดจทล สถานขาวทตงหลกเรองการสรางกระบวนการในการรบขาวและการตรวจสอบเชคขาวกอนน�าเสนอสสาธารณะได คอการยกระดบคณภาพของขาว ถามองในแงบวกการแขงขนทมนสงมากนจะท�าใหทวแตละชองแขงกนท�างานทมคณภาพมากขน และจ ากปร ม าณ มนก จ ะ ค ด เ อ าคณภาพเทานนท จะอยรอดในตลาดขาว ถาไมเปนมออาชพอาจจะอยไดในระยะสน” สดทายคณภาพความนาเชอถอ และการตอบโจทยผรบสารในเชงประโยชนของการรบขอมลขาวสาร คอการตดสนผชนะในสงครามขาวนนเอง

26

ยค “ผรบสารเปนใหญ”

ใคร ๆ กเปน “ผสงสาร” ได แตไมใชทกคนทจะเปน “สอ” ได

ในยคทผรบสาร กลายเปนใหญ จงท�าใหวงการสอมวลชนตางตองเรงพฒนาศกยภาพบคลากรดานขาวรวมไปถงเดกรนใหมทก�าลงจะกาวเขาสวชาชพในอกไมชานใหมขอแตกตาง และมทกษะในการปลอยขาวสารออกสสาธารณะทเหนอกวาคนทวไปทอยบนสงคมออนไลน สอมวลชนตวจรง ตองปรบจากคนทกล นกรองขาวสารเพ อ น� า เสนอส สาธารณะมา เ ปนคน ท� า ห น า ท ใ น ก า ร ท� า ข า ว ทกระจดกระจายแลวแพรหลายอยางบาคลงในโลกออนไลน ใหมความ นาเชอถอ ถาคณเปนมออาชพคณ ก ต อ ง ต ร ว จ ส อ บ ข อ เ ท จ จ ร ง ไปรวบรวมข อ ม ลให เ ป น ร ะบบ ใหมความชดเจน เพราะเปนทางรอดเดยวทจะท�าใหคนคดวาพวกคณ คอ สอสารมวลชน “ประสงค เลศรตนวสทธ ” ผอ�านวยการสถาบนอศรา กลาวถงปญหาและอปสรรคส�าหรบการท�างานของบคลากรดานขาวในวงการสอมวลชนทควรตองพฒนา

สอรนใหมตองท�าไดเหนอกวา!!

ประสงค เลศรตนวสทธ

ชนญญา ดอกรก เขยน

27

วาจรง ๆ แลวคนในวชาชพเองกยงขาดความรรอบตว ทงในเรองของ กฏหมายทเกยวกบสทธเดก พนหลงขอมลของประเดนทจะท�า ทกษะดาน การเขยน การตงค�าถามท ยงไม ตอบโจทยกบบทบาทหนาทของสอกระแสหลกทควรจะม ดงนน เพอจดการปญหาน ส ถ า บ น อ ศ ร า ม ล น ธ พฒน าส อมวลชนแหงประเทศไทยจงม ก า รพฒนา บคล ากรด า น ข า ว โดยเนนอบรมในเรองกฏหมายและการใหความรในมตตางๆ “ใหคนจากตวอยางจากขาว ทท�าจรงๆ เชนการอบรมนกขาวยนเซฟ ผมเคยเปดคลปใหคนอน ดการท�างานของนกขาวชอดง ซง ทกคนไมรเลยวาเกดอะไรขน ขณะท

เขาก�าลงละเมดสทธเดก ละเมดสทธมนษยชน นกขาวดวยกนเองไมร นสต นกศกษาดานวารสารศาสตร กไมร วชาชพเราออนเรองนมาก “ การอบรมจงเปนกระบวนการ ทพยายามเนนใหเกดการแลกเปลยนความคดเหน เพอทจะท�าใหบคลากรดานขาวรวมไปถงเดกรนใหมทก�าลงจะกาวเขาสวชาชพรถงกระบวนการและวธการท�าขาวทถกตอง จากนนส าม า รถน� า ข อ ม ล ข า ว ส า รท ด ม คณภาพไปใหประชาชนไดเสพ ไดอาน ไดด และไดเหนขอเทจจรง ทเกดขนในสงคม ส�าหรบการอบรมในแตละครง จะมทงการอบรมผประกอบวชาชพในระดบ บก.ขาว นกขาววชาชพ รวมไปถงนสตนกศกษาท เ ร ยน ท า ง ด า น ว า ร ส า ร ศ า สต ร แ ล ะ สอสารมวลชนจ�านวนเฉลยครงละ

ประมาณ 30-40 คน โดยมวทยากรหลากหลายดาน ไมใชวาดานขาว อยางเดยว แตมผเชยวชาญ ดานตางๆ มาใหความร “นกขาวรนใหมรวมไปถงผประกอบวชาชพสอมวลชน จะตองมพนฐานทส�าคญ นนกคอ ความรรอบตวทจะตองรใหลก รใหกวางและรใหไดทกเรอง สวนการใชเครองมอเทคโนโลยนน สามารถเรยนรกนได ดวยตวเอง” สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยกตระหนกถงปญหาการท�าหนาท ของส อในปจจ บน ทตองแขงขนกบความรวดเรว จง จดอบรมพฒนาศกยภาพของบคลากรดานขาว เนนปลกฝง ความเปนคนขาว ทตองสามารถ ท�าขาวใหครบถวน รอบดาน และ ทส�าคญ แมภมทศนสอจะเปลยนไป เร องของจรยธรรม การท�างาน บนความรบผดชอบ จะเปนสงทสะทอนถงคณสมบตของสอมวลชน การอบรมโดยสมาคมฯ จดท�าให ก บ ท ง น ก ข า ว แ ล ะ น ก ศ ก ษ า ดานนเทศศาสตรเพอเปนแรงเสรม ในการพฒนาคนขาวทดสวงการ “วนชย วงศมชย” นายกสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย กลาวถงวธการอบรมนกขาวและเดกรนใหมทก�าลงจะกาวเขาสวชาชพดานขาว วา ทางสมาคมนกขาวฯ จดกจกรรมใหตงแตระดบของน กศ กษ าท เ ร ย นทางด า นนเทศศาสตรวารสารศาสตร ซงก�าลงจะกาวเขาสแวดวงวชาชพสอ ต ว อ ย า ง เ ช น โ ค ร งก า ร “พราบนอย” ทางสมาคมจะใหโควตา

กบสถาบนการศกษา สถาบนละ2 คน ถาหากนกศกษาคณะอ นท สนใจ กสามารถเขารวมไดเชนกน โดย จะตองสง เรยงความ ซงแตละ ป จะมหวขอเกยวกบเปาหมายของ การอยากเปนนกขาว ใน 1 รนจะ คดเลอกเพยง 30-40 คนเทานน ทผานมามการอบรมไปมากกวา 10 รนแลว ส� า ห ร บ ก า ร อบ รมจ ะ เ น น เรองของกระบวนการในการท�าขาว ท ถกตอง เรยนรการแก ปญหา จากการถายทอดประสบการณ ของนกขาวรนเกา โดยเปดโอกาส ใหนกศกษาไดลงพนทท�าขาวจรง และตองน�าเสนอไดหลากหลายแพลตฟอรม ทงในเชงของหนงสอพมพ โทรทศน และเวบไซต หลงจากนกศกษาผานการอบรมกจะตองท�าขาวมาสง เพอเปนการสะทอนใหเหนวา สงทพวกเขาไดรบไปน�าไปปรบใชไดมากนอยแคไหนตอสงคม ตอมานกขาวรนใหมทมอายการท�างานอยทประมาณ 1-5 ป ทน�าปญหาทเกดขนในระหวางการท�างานของนกขาวสวนใหญ เชน ปญหาในเรองของการท�าขาวในเชงสบสวนสอบสวน มาปรบปรงใหสอดคลองกบการแกไขไดอยางตรงจด เชน โครงการอบรมนกขาวใหม หรอเรยกอกอยางหนงวา “ชมนมนกขาว” โดยจะเนน ไปเรองของการพฒนาทกษะ ใหกบนกขาวทเพงเขามาในวงการสอให มความสามารถทหลากหลาย สามารถผลตขาวไดอยางครบถวนและรอบดาน อกทงยงเนนการสรางความเปนคนขาวทมจรยธรรมและ

28

ของขาวนน การสมภาษณแบบน ถอวาลมเหลว คนทอยากจะเปนนกขาวคณตองกระตอรอรน หมนท�าการบาน ใสใจงานทท�า เปดหเปดตาใหกวาง ทส�าคญตองอยากร อยากเหนจากนนขวนขวายหาความจรงเรองนน ใๆหเตมท

มความรบผดชอบในการท�างาน ใหกบนกขาวรนนอกดวย นอกจากโครงการพราบนอยแล ะ ชมน มน ก ข าวแล ว ก ย งม การเขาคายอบรมนกขาวไอท นกขาวสงแวดลอมประมาณ 3-4 วน ท น�าเอานกขาวในสงกดของสมาคมท มประสบการณและความสามารถ มาเปนเทรนเนอร โดยการถายทอดบทเรยน และจดประกายความคดตาง ๆ ใหกบนกศกษา ตลอดจนการจ�าลองสถานการณตางๆ เพอแสดงใหเหนถง วธการท�าขาว การแกไขปญหาในสถานการณตาง ๆ และเมอนกศกษาไดผานการอบรมในสวนนแลว กจะมการตงกลมใหไปลงพนท

ท� า ข า ว แ ล ะ ผ ล ต ข า ว อ อ ก ม า ใหไดหลากหลายแพลตฟอรม จากการอบรมและพฒนาบคลากรดานขาวของทางสมาคม นกขาวฯ ทผานมา พบวาทงนกขาว รนเกา นกขาวรนใหม และนกศกษาทเรยนทางดานวชาชพขาวสวนใหญยงขาดความรอบรและความเขาใจในเรองทจะท�า ยงในยค ทตองการความรวดเรว นกขาวจง ม เวลาคนควาขอมลนอย จงท� าให เห มอนกบวาการท�าขาว

ในแตละครงนกขาวท�าการบานไปนอย ขอมลบางอยางทสบคนมาเกด ความผดพลาด อกทงยงขาดทกษะการตงค�าถามทคอนขางคลมเครอ เขาใจยาก จนบางครงคนทตดตามขอมลต�าหนอยบอยครงวา มกจะถามค�าถามพน ๆ ค�าถามทเหมอนกบลมพดใบไมไหว เชน“รสกอยางไร” นอยคนทจะสามารถขดคยขอมล คนหาความจรง จากแหลงขาวออกมา เพอใหไดขอมลทชดเจน ไมใชวาแหลงขาวพดอะไรมาแลวเชอหมด ไม รว า เนอหาท เ ขาพดมาหมาย

ความวาอยางไร ไ ม เ ข า ใ จเนอหาทแทจรง

นายวนชย วงศมชย

29

ดวยความทเทคโนโลยถกพฒนาใหล�าสมยและบคลากรถกผลตขนเพอรองรบความตองการของธรกจสอเพราะองคกรสอเลอกหาบคคลทมความสามารถรอบดานเขามาท�างานในวชาชพ หลกสตรและการเรยนการสอนนเทศศาสตรและสอสารมวลชนกตองปรบตวตามใหทน ออกแบบ

หลกสตรนเทศศาสตร ตองกลาแตกตางบรรยงค สวรรณผอง ประธานกรรมการจรยธรรมวชาชพสมาคมนกขาว วทยโทรทศนไทย และกรรมการควบคมจรยธรรมสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย เลาถงประสบการณทเคยสอนและมสวนรวมในการปรบหลกสตรของสถาบนการศกษาในตางจงหวด วาแททจรงแลวหลกสตรเปนเพยงภาพทสวยหร ถาหากบคลากรทางการศกษาหรออาจารยไมพรอมทจะสอน แมหลกสตรจะมคณภาพกจะไมเกดผลกบผเรยน นอกจากนการพฒนาหลกสตรกไมจ�าเปนตองในรปแบบเดม เพราะจะตองท�าใหเปนไปในลกษณะของสอหลอมรวมมากขน เพอตอบสนองอปกรณปลายทางของผรบสาร เมอเปนเชนนสถาบนการศกษาจงตองมการปรบหลกสตร ใหสามารถตอบโจทยอปกรณปลายทางทอยในมอของผรบสารไดดวย

หลกสตรนเทศฯตองเปนแรงขบเคลอนนกนเทศศาสตรรนใหม

นงนช พดขาว, กวนณา คงสระ เขยน

บรรยงค สวรรณผอง

30

หลกสตรตองชวยท�าลาย “กรอบขอจ�ากด” เพอสรางคนสอ อาจารยจเลศ เจษฎาวลย คณ บ ด คณ ะ ส อ ส า ร ม ว ล ช น มหาวทยาลยรามค�าแหง กลาวถงบรบทของการท บคลากรอาจารยควรมสวนรวมท�าลาย”กรอบ”ท ตดมากบผ เรยนแลวจะไดนกส อสารมวลชนทแตกตางจากทอน และแมวารามค�าแหงจะเปนมหาวทยาลยเปด

แตการเรยนการสอนพยายามเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนนอกต�ารา เสรมความคด และน�าใหเขาสามารถพฒนาความเปนคนสอไดในแบบ ของตวเอง “การเ รยนโดยยดตดต�ารา เปนสงทไมไดเสรมสรางใหผเรยนมความคดสรางสรรค เพราะต�าราเปนสงทเขาใจยาก แตหากเมอใดทผเรยนสามารถคด และวเคราะหไดดวยตวเอง ผเรยนกจะสามารถออกจากกรอบในตวเองได เพอมงสการเปนคนสอทแตกตาง” การมงไปท จดเลกๆของผเรยนแลวคอยๆดงตวตนทแทจรงออกมา ผานความกลาคด กลาท�า กลาทจะปฏวตตวเอง ซงน�าไปสการปฏวตสอ และกลายเปนคนสอทมคณภาพ เพอตองการใหเหนถงความแตกตาง ทไมใชวฒนธรรมการเลยนแบบ “เราพยายามสรางจดแขงจากระบบการเรยนท ผเรยนตองปฏบตดวยตวเอง ท�าใหมประสบการณในการเรยนรไดมาจากสงคมภายนอก

และหลกสตรทมการเปลยนแปลงในแตละครงมาจากนกวชาการและนกวชาชพสอทเขามาชวยวเคราะหรวมกบเครอขายทางอาจารย” อยางไรกตาม อาจารยจเลศเสรมดวยวา สงทจ�าเปนจะตองปรบในหลกสตรใหมกคอ หาทางออกใหกบผเรยนนเทศศาสตร หรอสอสารมวลชน ทจะเขามาเรยนในวนขางหนา "อยากใหคนทมาเรยนสอเขามาดวยความกระหายในการเรยนร และเมอผเรยนเขามาแลวสงท บคลากรตองท�าคอ ท�าใหผเรยนเรยนดวยความสนก การเรยนการสอนจงตองเปนไปแบบสมยใหม การปลอยใหผเรยนออกไปเรยนรโลกภายนอก อาท ใหไปดหนง ใหไปทองเทยว ใหไปอานหนงสอ เปนตน และเมอผเรยนมสงทอยากจะพด จงตองกลบมาเลาในส งท ได ไปสมผสมา ถงจะท�าใหหลกสตรนนมความสนกมากขน เพอใหนกศกษาเปลยนจากจ�าเปนคด และไปสการวเคราะหเปน”

การ พฒนาหล กส ต รควรพฒนาตามเอกลกษณ และพจารณาใหสอดคลองกบตลาด ซงหมายถงตลาดยอยๆ ในแตละจงหวด แตละพนทดวย คณะนเทศศาสตรยงมอกหลายสาขา หลกสตรตองมความยดหยนตามปจจยขอจ�ากดของแตละสถาบนดวย แตภายใตขอจ�ากดนนควรมการออกแบบการสรางคนวารสารศาสตรทชดเจนในแบบของแตละหลกสตร การพฒนาหลกสตรไมจ�าเปนตองในรปแบบเดมๆ เพราะจะตองท�าใหเปนลกษณะของสอหลอมรวมมากขน เพอตอบสนองอปกรณปลายทางของผรบสาร เมอเปนเชนนสถาบนการศกษาจงตองมการปรบหลกสตร ใหสามารถตอบโจทยอปกรณปลายทางทอยในมอของผรบสารไดดวย” ทงนการเตรยมบคลากรทใชในการสอน หากเปนอาจารยประจ�าควรจะเตรยมความพรอมและพฒนาตนเองเพอมความรเพยงพอส�าหรบการสอนและปรบปรงวธการสอนใหมคณภาพ

อ.จเลศ เจษฎาวลย

ผศ.อษณย ศรสนทรไพบลย

31ขอมลน�าไปสการเปลยนแปลงของหลกสตร ซงจะเปนการสรางนกนเทศศาสตรทมความรอบดาน แตมเอกลกษณเฉพาะทตามโจทยความตองการของตลาดทองถนดวย“จากผลการวจย พบวา บคคลท

วชาชพตองการคอ คนทมความสามารถหลากหลาย รอบดาน ซงรายวชาบางตวอาจตองปรบเปลยนเพอใหนกศกษามความรและทนสมยยงขน เนองจากจงหวดภเกตเปนแหลงทองเทยว ภาษาองกฤษจงมความส�าคญทตองเรยนควบคไปดวย”

ฝกประสบการณ ควบคทฤษฎ ตอบโจทยวชาชพ ความตองการของวชาชพนเทศศาสตรในยคหลากแพลตฟอรมคอตองการคนท�างานทท�าไดหลายอยาง และมความสามารถพเศษเฉพาะดวย ปญหาของคนเรยนนเทศศาสตรคอ เรามศาสตรการเรยนร มรายละเอยดเฉพาะของสาขาวชาหลายดาน ท ง เ ช งการคด วเคราะห ผลต และน�าเสนอ ซงจากการส�ารวจวชาชพ องคกรตางๆ กตองการนกนเทศศาสตรรนใหทท�าไดทงหมด แตปญหาคอถาท�าไดทกอยาง ความเฉพาะ ความชอบ เอกลกษณของแตละคนจะถกดงออกมาใหชดเจนอยางไร หลกสตรแบบ W o r k - b a s e d L e a r n i n g ของคณะนเทศศาสตรปญญาภวฒน ทผเรยนฝกงาน 6 ครงตลอดการเรยน 4 ป และเปนการฝกงานทไมซ� ากน เปนโอกาสใหไดคนหาเพอรจก

สรางนเทศศาสตรรนใหมท ร อ บ ด า น แ ต ม “เอกลกษณ”

ผศ.อษณย ศรสนทรไพบลย ในฐานะ รองประธานสาขาวชานเทศศาสตร คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏภเกต กลาววา นเทศศาสตรมหาวทยาลยราชภฏภเกตเนนสอนเกยวกบการเปนนกนเทศศาสตรทมความสามารถหลายรปแบบ เมอจบหลกสตรไปแลวควรจะเขยนขาวหนงสอพมพ ผลตรายการวทย โทรทศน หรอแมกระทงการท�างานโฆษณาไดดวย ปญหาจากผเรยนท เกดความสบสนเกยวกบความสามารถของตนเอง บางคนไมรวาถนดสงไหน หรอท�าอะไรไดบาง ขณะทเรองของภาวะเศรษฐกจทท�าใหนกศกษาบางคนทมปญหาทางดานการเงนเลกเรยนเพอไปท�างานอกดวย ดงนน การเรยนทท�าใหเขามความสามารถท

รอบดาน มเอกลกษณเฉพาะทตอบโจทยความตองการของตลาดงาน กมโอกาสชวยเขาใหพฒนาตนเองและไดงานท�า ส�าหรบทศทางในอนาคตของหลกสตรก�าลงจะปรบหลกสตรใหมในป 2559 ตามหลกเกณฑของ สกอ. ทตองเปลยนหลกสตรทก 5 ป โดยมการส�ารวจ ท�าวจยศกษาความคดเหนจากบคลทเกยวของกบหลกสตรนเทศศาสตร นกศกษาทเรยนปจจบนและจบไปแลว หรอจากนกเรยนท

ตองการศกษาตอทมหาวทยาลยราชภฏภเกต รวมไปถงผประกอบการในทองถน เพอน�ามาประมวล

ตองพฒนาตวเองเพมอยางไรเพอใหไปถงจดนนได “เราไมอยากไดเปดคอท�าเปนทกอยางแตไม ลก คนชอบบอกวา นเทศศาสตรเปนแบบนน หรอบอกวา ใครๆ กท�างานนเทศศาสตรได แตหลกสตรตองสรางนกนเทศศาสตรทมความสามารถเฉพาะ และเอาความสามารถนนไปใชในการขบเคลอนสงคมใหดขนไดในแบบของเขาได นนคอส งทการเรยนพรอมปฏบต ทสมผสโลกท�างาน และสงคมจรง

จะหลอหลอมคนนเทศท เขาใจสงคมและพรอมท�างานเพอสงคม”

“หลกสตรน เทศศาสตรไมจ�าเปนตองเหมอนกน แตละท

ตองหาเอกลกษณ ซงมเปาหมายรวมกนคอผลกดน การสรางคนสอทมคณภาพเขาสตลาดวชาชพ”

อาจารยสกลศร ศรสารคาม หวหนาสาขา คณะนเทศศาสตร

สถาบนการจดการปญญาภวฒน

อ.สกลศร ศรสารคาม