„Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych ... · „Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych – Diagnoza dla Miasta Mława” Projekt współfinansowany

„Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych – Diagnoza dla Miasta Mława”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Priorytet VIII, Działanie 8.1, Poddziałanie 8.1.2 PO KL

Badania realizuje Instytut Badań i Analiz GRUPA OSB Tel. 089 542 42 70, www.badania-rynku.pl; [email protected]

1





2

Spis tre ści Zał ączników:

Załącznik A. Publikacje statystyczne .........................................................................................3 Załącznik B. Opracowania i raporty o podobnej problematyce..............................................4 Załącznik C. System zasilania wskaźników danymi ................................................................7 Załącznik D. Narzędzia badawcze: ..........................................................................................10 1. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego z przedstawicielami przedsiębiorstw ............................................................................................................................10 2. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedsiębiorcami/ kadrą zarządzającą ................................................................................................................................16 3. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z pracownikami przedsiębiorstw ............................................................................................................................21 4. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedstawicielami regionalnych instytucji szkoleniowo - doradczych..................................................................24 5. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedstawicielami instytucji publicznych i organizacji mogących mieć wpływ na kondycję i rozwój lokalnej przedsiębiorczości.......................................................................................................................28 6. Kwestionariusz wywiadu standaryzowanego face to face z przedsiębiorcami .............34 7. Kwestionariusz wywiadu standaryzowanego face to face z pracującymi mieszkańcami Miasta Mławy .....................................................................................................45





3

Załącznik A. Publikacje statystyczne

Poziom dostępności danych Lp. Tytuł publikacji Częstotliwość

województwo powiat

Publikacje krajowe

1. Produkt krajowy brutto - Rachunki regionalne rok x

2. Rocznik Demograficzny rok x x

3. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym rok x x

4. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym rok x x

5. Prognoza ludności na lata 2008-2035 - x

6. Trwanie Ŝycia rok x

7. Oświata i wychowanie w roku szkolnym ... rok x

8. Szkoły wyŜsze i ich finanse rok x

9. Pracujący w gospodarce narodowej rok x x

10. Popyt na pracę rok x

11. Bezrobocie rejestrowane kwartał x x

12. Działalność gospodarcza podmiotów z kapitałem zagranicznym rok x

13. Działalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób rok x

14. Działalność innowacyjna przedsiębiorstw co 2 lata x

15. Działalność przedsiębiorstw niefinansowych rok x

16. Podmioty gospodarcze według rodzajów i miejsc prowadzenia działalności

rok x

17. Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej co pół roku x

Publikacje wojewódzkie

1. Statystyka gmin i powiatów województwa mazowieckiego w latach ... rok x x

2. Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie mazowieckim rok x x

3. Rynek pracy w województwie mazowieckim rok x x

4. Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w województwie mazowieckim

rok x x





4

Załącznik B. Opracowania i raporty o podobnej problematyce

Lp. Tytuł publikacji Instytucja / autor Rok

wyda-nia

Obszar badania

Źródło

1. Raport z badania „Społeczne determinanty przedsiębiorczości innowacyjnej”

Badanie zrealizowane przez PENTOR na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

2007 Polska http://www.midwig.woj-pomorskie.pl/

2. Ośrodki innowacji i przedsiębior-czości w Polsce

Stowarzyszenie Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce


3. Otoczenie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce – determinanty wykorzystania kompetencji ITC: studia i materiały

Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, red. nauk. ElŜbieta Kryńska

2007 Polska Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.

4. Wabienie inwestorów Jan Wyganowski 2007 Polska Wabienie inwestorów. Nowe śycie Gospodarcze nr 9, ss. 18-19.

5. Raport z badania ankietowego „Kierunki inwestowania w nowoczesne technologie w przedsiębiorstwach MŚP”

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Maciej DzierŜanowski, Małgorzata Rybacka, Stanisław Szultka, Renata Pasternak, Karolina Flaht, Maria Woźnicka, Sławomir Wilski, Łukasz Bielewicz, Agnieszka Rządca

2007 Polska http://www.parp.gov.pl

6. Rola kobiet w innowacyjnej przedsiębiorczości wysokiej technologii

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości


7. Partner Przedsiębiorcy. Ogólnopolski Informator Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Anna Forin, Sylwia Marczyńska, Andrzej Szwoch


8. Raport o stanie sektora MŚP w Polsce w latach 2005-2006



9. Raport roczny Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan

2007 Polska http://www.pkpplewiatan.pl/

10. Czarna lista barier Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan


11. Raport z badania „Pracujący Polacy” Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Juliusz Gardawski






5


wyda-nia

Obszar badania

Źródło

12. Ile dzieli Polskę od cudu gospodarczego?

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan


13. Kompendium praw przedsiębiorców Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan


14. Zarządzanie innowacjami. System zarządzania innowacjami

red. Jerzy Łunarski 2007 Świat / Polska

Zarządzanie innowacjami. System zarządzania innowacjami. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów, ss. 205.

15. Sytuacja ekonomiczna MSP w III kwartale 2008 r.

Agencja Badania Rynku, Regina Anam

2008 Polska http://www.egospodarka.pl/35642,Sytuacja-ekonomiczna MSP w III kw. 2008

16. Badania lokalnego rynku pracy w powiecie piotrkowskim i powiecie m. Piotrków

Instytut Badań i Analiz Olsztyńskiej Szkoły Biznesu

2008 Polska Materiały własne.

17. Raport o stanie sektora MŚP w Polsce w latach 2006-2007



18. Raport z badania potencjału rozwojowego polskich MSP



19. Raport z badania potencjału małych i średnich przedsiębiorstw w dziedzinie kreowania nowych produktów innowacyjnych – rozwiązania proekologiczne



20. Analiza aktualnej sytuacji, trendów rozwojowych i prognoza zmian społeczno-gospodarczych w województwie lubelskim

Instytut Badań i Analiz Olsztyńskiej Szkoły Biznesu

2008 Polska Materiały własne.

21. Bariery rozwojowe i przyczyny likwidacji firm przemysłowych sektora MSP

Projekt koordynowany przez Katedrę Przedsiębiorczości i Polityki Przemysłowej, finansowany ze środków Komitetu Badań Naukowych

2008 Polska http://www.wz.uni.lodz.pl/struktura/kpipp/badania.php

22. Raport roczny Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan


23. Raport z badania konkurencyjności sektora małych i średnich przedsiębiorstw

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek


24. Ranking najbardziej innowacyjnych firm w Polsce







6


wyda-nia

Obszar badania

Źródło

25. Czarna lista barier Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan


26. Mapa przedsiębiorcy 2007-2013. Przewodnik po funduszach europejskich dla przedsiębiorców



27. Przykłady dobrej praktyki w programie „Uczenie się przez całe Ŝycie”. Zeszyt tematyczny „Rozwój przedsiębiorczości w projektach współpracy europejskiej”

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji


28. Przedsiębiorczość akademicka (rozwój firm spin-off, spin-out) – zapotrzebowanie na szkolenia słuŜące jej rozwojowi



29. Foresight kadr nowoczesnej gospodarki



30. Doskonalenie kadr polskich przedsiębiorców



31. Gospodarka Polski – prognozy i opinie



32. Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2007-2008







7

Załącznik C. System zasilania wska źników danymi

Cecha Źródło danych Forma

udostępnienia

Termin udostępnienia

danych

SYTUACJA MAKROEKONOMICZNA

PKB na 1 mieszkańca (Polska=100)

Dynamika PKB (rok poprzedni=100)

Wartość dodana brutto na 1 mieszkańca w zł

Wydajność pracy (wartość dodana brutto na 1 pracującego) w zł

Wartość dodana brutto na 1 pracującego według grup sekcji PKD w zł

Wtórne wykorzystanie danych jednostkowych ze sprawozdań i badań GUS

Publikacja GUS „Produkt krajowy brutto - Rachunki

regionalne”

październik

Produkcja sprzedana przemysłu na 1 mieszkańca w zł

Produkcja sprzedana przemysłu na 1 pracującego w przemyśle w zł

Udział sektora małych i średnich przedsiębiorstw w produkcji sprzedanej przemysłu w %

Wtórne wykorzystanie danych jednostkowych ze sprawozdań i badań GUS

Publikacja GUS „Nakłady i wyniki

przemysłu" – dane kwartalne, „Rocznik

Statystyczny Przemysłu”; BDR

publ. kwiecień, czerwiec, wrzesień,

grudzień; rocznik - grudzień

Dynamika produkcji sprzedanej ogółem w %

SprzedaŜ detaliczna na 1 mieszkańca

Sprawozdania GUS: H-01a, H-01/k, H-01s, H-01 i SG-01 oraz wtórne

wykorzystanie danych ze sprawozdań: H-01g, DG-1,

SP i SP-3

Publikacja GUS „Rynek

wewnętrzny"; BDR sierpień

Wydatki budŜetów jednostek samorządu terytorialnego na 1 mieszkańca w zł

Administracyjny system informacyjny Ministerstwa Finansów prowadzony w oparciu o sprawozdaw-

czość budŜetową jednostek samorządu terytorialnego

Publikacja GUS „BudŜety jednostek

samorządu terytorialnego”; BDR

listopad

POTENCJAŁ DEMOGRAFICZNY

Współczynnik feminizacji

Wskaźnik obciąŜenia demograficznego

Gęstość zaludnienia

Wskaźnik starości

Urodzenia Ŝywe na 1000 ludności

Zgony ogółem na 1000 ludności

Zgony niemowląt ma 1000 urodzeń Ŝywych

Przyrost naturalny na 1000 ludności

Współczynnik dynamiki demograficznej

Współczynnik płodności ogólnej

Współczynnik dzietności ogólnej

Współczynnik reprodukcji brutto

MałŜeństwa na 1000 ludności

Rozwody na 1000 ludności

Rozwody na 1000 zawartych małŜeństw

Saldo migracji wewnętrznych na 1000 ludności

Saldo migracji zagranicznych na 1000 ludności

Saldo migracji ogólnej na 1000 ludności

Tablice bilansowe GUS oraz wskaźniki obliczane

na ich podstawie

Tablice bilansowe kwartalne/pół-

roczne i roczne; publ. GUS

„Ludność. Stan i struktura

w przekroju terytorialnym”; Bank

Danych Regionalnych (BDR)

60-70 dni po kwartale; za okresy

półroczne – dane wg wieku; dane

roczne kwiecień/maj;

publ. październik





8


udostępnienia


danych

EDUKACJA I KSZTAŁCENIE USTAWICZNE

Współczynnik skolaryzacji brutto dla szkół podstawowych

Współczynnik skolaryzacji netto dla szkół podstawowych

Współczynnik skolaryzacji brutto dla gimnazjów

Współczynnik skolaryzacji netto dla gimnazjów

Sprawozdanie S-02 dot. szkół podstawowych i

gimnazjalnych; od 2007 r. MEN - system informacji

oświatowej

Od 2007 r. brak danych ze

sprawozdawczości GUS; Publikacja GUS „Oświata i

wychowanie w roku szkolnym ...”; BDR

publ. grudzień

Kształcenie ustawiczne osób w wieku 25-64 lata w % ludności w wieku 25-64 lata

Badanie aktywności ekonomicznej ludności

(BAEL): ankiety GUS: ZD i ZG, szacunki

demograficzne ludności

Tablice wynikowe (nośnik

magnetyczny) co kwartał;

Publikacja GUS "Aktywność

ekonomiczna ludności Polski" ;

BDR

tablice marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień;

przeciętne w roku – kwiecień

publ. styczeń, kwiecień,

lipiec, październik

Udział szkół wyposaŜonych w komputery według typów szkół w %

Uczniowie przypadąjacy na 1 komputer według typów szkół (stopień dostępności komputerów) w %

Liczba komputerów podłączonych do Internetu w szkołach podstawowych na 1000 uczniów

Udział szkół wyposaŜonych w komputery podłączone do Internetu według typów szkół w %

MEN - system informacji oświatowej

Publikacja GUS „Oświata i

wychowanie w roku szkolnym ...”; BDR

publ. grudzień

Studenci szkół wyŜszych na 10 tys. ludności

Studenci szkół wyŜszych w wieku 19-24 lata na 10 tys. ludności

Sprawozdanie S-10 o studiach wyŜszych

Publikacja GUS „Szkoły wyŜsze i ich

finanse”; BDR

publ. sierpień

DIAGNOZA RYNKU PRACY

Współczynnik aktywności zawodowej w %

Wskaźniki zatrudnienia w %

Stopa bezrobocia w %

Badanie aktywności ekonomicznej ludności

(BAEL): ankiety GUS: ZD i ZG, szacunki

demograficzne ludności

Tablice wynikowe (nośnik

magnetyczny) co kwartał;

Publikacja GUS "Aktywność

ekonomiczna ludności Polski"

tablice marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień;

przeciętne w roku – kwiecień

publ. styczeń, kwiecień,

lipiec, październik

Pracujący w gospodarce narodowej na 1000 mieszkańców

Dynamika liczby pracujących (rok poprzedni=100)

Sprawozdanie Z-06 o pracujących,

wynagrodzeniach i czasie pracy

Tablice wynikowe; Publikacja GUS

„Pracujący w gospodarce

narodowej”; BDR

tablice maj; publ. listopad





9


udostępnienia


danych

Stopa bezrobocia rejestrowanego w %

Formularz MGiP-01 przekazywany przez

powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy


„Bezrobocie rejestrowane”

kwartalne; BDR

około 20 dni po okresie sprawoz-dawczym; publ.

czerwiec, wrzesień,

grudzień (dane za III kw.),

marzec (dane za I-IV kw.)

Liczba ofert pracy na 1 bezrobotnego




„Bezrobocie rejestrowane"

kwartalne; BDR

około 20 dni po okresie sprawoz-dawczym; publ.

czerwiec, wrzesień,

grudzień (dane za III kw.),

marzec (dane za I-IV kw.)

Wskaźnik intensywności nadwyŜki/deficytu podaŜy siły roboczej



Tablice wynikowe około 20 dni po

okresie sprawoz-dawczym

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w relacji do średniej krajowej w %

Sprawozdanie Z-06 o pracujących,

wynagrodzeniach i czasie pracy

Tablice wynikowe; BDR

listopad

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na 1000 ludności

Udział podmiotów sektora prywatnego w ogólnej liczbie podmiotów

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON zatrudniające do 9 osób na 1000 ludności

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON zatrudniające do 9 osób na 1000 ludności

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w sektorze rolniczym na 1000 ludności

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w sektorze przemysłowym na 1000 ludności

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w sektorze usługowym na 1000 ludności

Podmioty nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 1000 ludności

Podmioty wyrejestrowane z rejestru REGON na 1000 ludności

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 1000 ludności

Spółki z udziałem kapitału zagranicznego na 1000 ludności

Dane Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej

REGON

Publikacja GUS „Zmiany strukturalne

grup podmiotów gospodarki narodowej”

w I półroczu i za rok; Publikacja US

Warszawa „Zmiany strukturalne grup

podmiotów gospodarki narodowej

w województwie mazowieckim"

Aktualizacja bazy w ostatni

dzień miesiąca; publ. GUS – luty,

sierpień, publ. US Warszawa –

marzec





10

Załącznik D. Narzędzia badawcze:

1. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogł ębionego z przedstawicielami przedsi ębiorstw

INFORMACJE DLA MODERATORA

Wywiad prowadzony jest z: - przedsiębiorcą lub, - osobą odpowiedzialną za nabór kadr lub - osobą odpowiedzialną za zarządzanie kadrami lub, - specjalistą ds. szkoleń. Rozmówca został telefonicznie powiadomiony o wytypowaniu go do badań oraz o tematyce rozmowy i celu badań. JednakŜe przed przystąpieniem do rozmowy naleŜy ponownie przedstawić temat rozmowy i powiadomić o przewidywanym czasie zakończenia wywiadu (ok. 45 - 60 minut). 1) WPROWADZENIE:

� Przedstawienie się moderatora, przedstawienie firmy badawczej; � Przedstawienie celu badania.

Instytut Badań i Analiz Grupa OSB w Olsztynie na zlecenie Burmistrza Miasta Mława prowadzi badanie dotyczące sytuacji gospodarczej w Mławie, zarówno w kontekście ekonomicznym, jak i społecznym. Włodarzowi Miasta Mława zaleŜy na rozpoznaniu potrzeb i problemów, na jakie natrafiają przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą. Chciał(a)bym poznać Pana(i) opinie na ten temat.

� Zapoznanie rozmówcy z zasadami wywiadu: zapewnienie dyskrecji i anonimowości wypowiedzi, powiadamiamy o nagrywaniu rozmowy.

Nasze spotkanie zostanie nagrywane. JednakŜe rejestracja słuŜy jedynie jako notatka, jest dokumentem wewnętrznym i nie opuści siedziby firmy. Pana(i) wypowiedź traktowana jest jako poufna. W przygotowanych raportach, prezentowane będą informacje bez powiązania z konkretną osobą. 2) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI SPOŁECZNEJ W MŁAWIE

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę społeczn ą w Mławie? Proszę o szczegółową charakterystykę mławian.

� Struktura wieku, status materialny, zdrowie, wykształcenie, postawy jakie reprezentują (pesymiści, optymiści, realiści), postawy konsumenckie.

� Jak Pan(i) ocenia poziom Ŝycia mieszka ńców Mławy?

� Proszę o ocenę zasobów mieszkaniowych, miejsc rekreacji, zagospodarowanie materialne.

� Jak Pan(i) ocenia nastawienie lokalnej społeczno ści do rozwoju przedsi ębiorczo ści?





11

Moderator dopyta ć o:

� Czy mławianie wspierają rozwój przedsiębiorczości? W jaki sposób (w czasie konsultacji społecznych, poprzez zrzeszenia wspierają merytorycznie, finansowo, inaczej).

� Jak lokalne społeczeństwo ocenia usługi/produkty lokalnych firm? Czy znają lokalne marki? Czy rezygnują z zakupów i usług firm pozamiejscowych, Ŝeby wzmocnić lokalną przedsiębiorczość?

� W jaki sposób rozpoznawane są potrzeby i opinie konsumentów? 3) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI PRZEDSI ĘBIORCÓW W MŁAWIE

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę gospodarcz ą w mieście Mława? Czy rozwija się przedsiębiorczość? Jakie trendy dostrzegalne są na rynku lokalnym? Jakie branŜe są dominujące? Proszę o dokładną charakterystykę?


� Głównych pracodawców – sektor, branŜe, konkretne zakłady pracy, konkretne firmy.

� Jakie branŜe, sektory najszybciej się rozwijają?

� Co Pana(i) zdaniem determinuje rozwój tego sektora działalności? (niskie koszty rozpoczęcia, wsparcie ze strony samorządu, pomoc unijna, wysoki popyt na oferowane usługi/towary, nie wymaga szczególnych kompetencji, czynniki geograficzne, inne).

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę przedsi ębiorców w Mławie?

� Czy łatwo prowadzić działalność gospodarczą na terenie Mławy? Jeśli nie, to jakie

problemy się z tym wiąŜą? Proszę o szczegółowy opis doświadczeń, branŜy która ma te problemy.

� Jakie były najwaŜniejsze motywy podjęcia indywidualnej działalności gospodarczej?

Co powoduje, Ŝe nie rezygnujecie z pracy „u siebie” na rzecz pracy najemnej?

� Czynniki utrudniające rozwój firmy – związane ze specyfiką branŜy, sytuacją na rynku, relacjami z instytucjami publicznymi, bieŜącą sytuacją firmy.

� Czynniki sprzyjające rozwojowi firm – skala lokalna, regionalna i ponadregionalna.

� Jaka jest sytuacja Pa ństwa przedsi ębiorstwa?

� Czy są wolne miejsca pracy? Co jest powodem ich występowania (brak osób o takich kwalifikacjach, zbyt duŜe wymagania osób o takich kwalifikacjach, zmiana profilu działalności)?

� Jakich państwo uŜywacie metod zarządzania majątkiem (tradycyjna inwentaryzacja

czy skomputeryzowana)?





12

� Jakich państwo uŜywacie metod zarządzania kapitałem ludzkim (tradycyjnych

opierających się na zatrudnianiu na umowę o pracę, czy nowoczesnych opierających się na zmniejszaniu kosztów stałych poprzez zatrudnienie na kontrakty czasowe, zadaniowe?

� Czy w Państwa przedsiębiorstwach są strategie działań dla sytuacji kryzysowych

(dotyczy to sytuacji finansowych – firma nie dostaje kredytu bankowego, a dochody za działalności spływają po terminie, sytuacji wejścia konkurencji na rynek itd.), czyli jakich uŜywacie metod zarządzania ryzykiem?

� Bilans efektów prowadzonej działalności w minionym roku (2008). Perspektywy

prowadzonej działalności w kolejnych 6, 12 i 36 miesiącach.

� Czy nast ąpiły ostatnio zmiany w Pa ństwach przedsi ębiorstwie? Jakie są to zmiany?

� Moderator dopytać o: - Czy monitoruje Pan innowacyjne rozwiązania w zakresie technologii produkcji, metod zarządzania kapitałem ludzkim, majątkiem, ryzykiem?

� Z jakimi trudnościami Państwo się spotkali przy wprowadzaniu zmian (prawnymi, nadmierną biurokratyzacją, brakiem odpowiedniej kadry)?

� Jaką polityk ę działania Pa ństwo prowadz ą? W jaki sposób Pa ństwo dostosowujecie

się do zmian wyst ępujących na rynku pracy.


� Jakie są strategie radzenia sobie z konkurencją? � Czy stosowane są rozwiązania mające na celu rozwijanie prowadzonej

działalności? Jeśli tak, to jakie, jeśli nie, to dlaczego?

� Jak Pan(i) ocenia mo Ŝliwo ści do zmiany profilu działalno ści? � Czy rozwaŜaliście Państwo kiedyś zmianę profilu działania? Jeśli tak, to

dlaczego?

� Jak Państwo oceniaj ą swoj ą zdolno ść do wprowadzenia innowacji i nowych technologii?

� Jakie nowoczesne rozwiązania wprowadziliście w swoich firmach? Moderator: je śli są trudno ści ze spontaniczna odpowiedzi ą, naleŜy odczyta ć:

� Innowacje w zakresie nowych technologii, � Innowacje w zakresie zarządzania kapitałem ludzkim, � Innowacje w zakresie zarządzania majątkiem, � Innowacje w zakresie zarządzania ryzykiem,

� Czy są jakieś rozwiązania, które chcielibyście wprowadzić ale nie moŜecie?

Dlaczego? � Czy analizowane są skutki wprowadzanych nowoczesnych rozwiązań

technologicznych i organizacyjnych? 4) OPINIE NA TEMAT RYNKU PRACY W MŁAWIE





13

� Prosz ę pokrótce scharakteryzowa ć rynek pracy w Mławie?

� Czy jest praca, dla jakich grup zawodowych/społecznych? � Czy praca w Mławie jest atrakcyjna, jeśli tak, to na czym ta atrakcyjność polega? � Proszę pokrótce scharakteryzować pracowników i pracodawców? Jakie

oczekiwania mają pracodawcy wobec pracowników. Dopytać czy istotną rolę odgrywa wiek, miejsce zamieszkania, płeć, kwalifikacje, czy inne cechy.

� Proszę pokrótce scharakteryzować bezrobotnych. Czy są to osoby unikające

pracy, czy teŜ nie mogące jej znaleźć? Jakie cechy w największym stopniu utrudniają wyjście z bezrobocia? Jakimi cechami trzeba dysponować, aby w miarę szybko znaleźć pracę?

� Czy coś się zmieniło w ciągu ostatnich kilku lat pod względem zatrudniania absolwentów, czy teŜ nie? Co takiego? Czy są to zmiany na lepsze/na gorsze? Dlaczego? Jak układa się współpraca firmy z publicznymi instytucjami rynku pracy (PUP)?

� Czy inwestują Państwo w kompetencje swoje i swoich pracowników? Jeśli tak to na czym polega inwestycja: szkolenie wewnętrzne przez bardziej doświadczonych pracowników, szkolenie zewnętrzne (1- lub kilku-dniowe), doradztwo.

� Skąd czerpiecie wiedzę na temat prowadzonej działalności? Czy sami korzystacie ze szkoleń podnoszących kwalifikacje? Jakich? Czy pracownicy firmy kierowani są na szkolenia? Jeśli tak, to jakie?

� Jakie są Państwa potrzeby doradczo-szkoleniowe? Dopytać o tematy, organizacje tych szkoleń, usług doradczych.

� Jakie zmiany s ą obserwowalne na lokalnym rynku pracy w okresie rok u, pół roku,

ostatniego kwartału. Moderator dopyta ć o:

� Przyczyny wywołanych zmian. � Prowadzone działania związane ze zmianą? Kto je prowadzi? � Stosowane środki zapobiegawcze w sytuacji niekorzystnych zmian w koniunkturze?

� Jaka jest Pana(i) opinia na temat nastawienia do sz ukania pracy, zachowanie itp. mieszka ńców Mławy, zwłaszcza grup zagro Ŝonych bezrobociem?

� Czy dominujące są postawy pesymistyczne (rezygnacja, na pewno nie znajdę pracy) czy optymistyczne (na pewno znajdę pracę)?

� Postawy roszczeniowe (czego dotyczą roszczenia: zarobków, dofinansowania dojazdów do miejsca pracy itp.)

� Chcą znaleźć pracę, czy dotrwać do wieku emerytalnego? � Chcą zwiększać swoje kompetencje, umiejętności czy uwaŜają, Ŝe dysponują

wiedzą absolutną w zakresie zdobytego zawodu. � Jaka jest motywacja do pracy? Dopytać o determinanty: brak środków do Ŝycia,

rosnące potrzeby, chęć samorealizacji. 5). SYSTEM EDUKACJI A LOKALNY RYNEK PRACY:

� Prosz ę określić, jakie s ą obecnie relacje mi ędzy przedsi ębiorcami a instytucjami naukowymi?





14

� Czy firmy miały okazję współpracować z instytucjami naukowymi? � Jakie to były instytucje i forma podjętej współpracy? � Jakie powinny być relacje między przedsiębiorcami a nauką? � Jakie są oczekiwania ze strony przedsiębiorców skierowane do instytucji

naukowych?

� Jakie powinny by ć relacje mi ędzy szkołami a przedsi ębiorstwami? A jakie są obecnie?

� Proszę powiedzieć, czy moŜecie liczyć na zainteresowanie współpracą ze strony szkół? Jeśli tak, to w jakich obszarach? Jeśli nie, to dlaczego? � W jakie cechy powinna wyposaŜać szkoła przyszłego pracownika? Czego tak naprawdę potrzeba pracodawcy? � Jakie rozwiązania podniosłyby atrakcyjność absolwentów szkół na lokalnym rynku pracy? Jakie instytucje powinny być zaangaŜowane w tego typu działania?

� Absolwenci na lokalnym rynku pracy

� Co przemawia za zatrudnianiem absolwentów? Moderator, gdy odpowiedzi spontaniczne sprawiały tr udno ść odczyta ć:

� wiedza, wysokie kwalifikacje uzyskane w szkole, posiadane praktyczne umiejętności, � zaangaŜowanie emocjonalne i lojalność względem firmy, � duŜa elastyczność i zdolności adaptacyjne, � niski poziom oczekiwań płacowych, � znajomość realiów lokalnego środowiska, � otwartość na zmiany, � innowacyjność, � kreatywność, � sumienność, � pracowitość, � korzyści ekonomiczne. � Co przemawia przeciwko zatrudnianiu absolwentów szkół mławskich? Z czym musi się

liczyć pracodawca? Jakie przeszkody musi wziąć pod uwagę (społeczne/ ekonomiczne/państwowe)?

Moderator: gdyby odpowiedzi spontaniczne sprawiały trudno ść, odczyta ć:

� duŜa konkurencja na rynku pracy – dostępność wykwalifikowanej, doświadczonej kadry, � słabe przygotowanie merytoryczne, niskie kwalifikacje absolwentów szkół, � brak kompetencji w zakresie wysokiej kultury pracy (sumienność, przestrzeganie

regulaminu, itd.), � zbyt wysokie kwalifikacje, niedostosowane do potrzeb firmy, � zbyt wysokie oczekiwania płacowe, � brak odpowiednich mechanizmów finansowych, wspierających zatrudnianie

absolwentów. Moderator: Niezale Ŝnie od pytania głównego, zapyta ć o czynniki maj ące wpływ na wyniki nauczania:





15

� związane ze specyfiką lokalnego systemu edukacji. Jakie? � kadra nauczycielska; � wyposaŜenie placówek; � strukturalne niedopasowanie potencjału edukacyjnego do popytu lub bieŜącego

zapotrzebowania ze strony rynku pracy; � związane z cechami środowiska uczniowskiego:

� nadreprezentacja tzw młodzieŜy trudnej; � specyfika lokalnego środowiska kulturowego – niski/wysoki poziom motywacji do

kształcenia się; � negatywna selekcja uczniów podejmujących naukę w szkołach mławskich;

� związane z cechami lokalnej gospodarki: � brak/występowanie zapotrzebowania na pracowników posiadających wysokie

kwalifikacje; � brak/występowanie przepływu informacji między instytucjami gospodarki a instytucjami

edukacyjnymi; � wystarczające/ograniczone środki przeznaczane na finansowanie systemu edukacji.

Moderator: To ju Ŝ wszystkie pytania, jakie miałem(łam) do Pana(i). D ziękuję za rozmow ę.





16

2. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedsi ębiorcami/ kadr ą zarządzającą

Czas trwania dyskusji: około 2,5 – 3 godzin 1) WPROWADZENIE

� Przedstawienie prowadz ącego: � Prezentacja celów spotkania:

Dzień dobry Państwu. Przeprowadzamy badanie, które jest częścią kompleksowego

projektu poświęconego analizie sytuacji społeczno-gospodarczej w mieście Mława. Na ten projekt składają się badania prowadzone wśród ekspertów rynku pracy, przedsiębiorców, pracowników oraz specjalistów ds. szkoleń, doradców. Jedną z metod, jakie wykorzystujemy w badaniu są spotkania dyskusyjne. Właśnie w takim spotkaniu weźmiemy dzisiaj udział. Zasadniczym celem tej części badań jest ocena lokalnego rynku pracy, ocena lokalnego kapitału pracowniczego, identyfikacja potrzeb szkoleniowo-doradczych, oceny stopnia innowacyjności przedsiębiorstwa, wpływu na rynek edukacyjny i nastawienia społeczności do rozwoju przedsiębiorczości.

� Informacja o tematyce spotkania oraz okre ślenie czasu zako ńczenia.

Spotkanie potrwa około 2-3 godzin. Chcielibyśmy porozmawiać o Waszych poglądach odczuciach i doświadczeniach związanych z pracą zawodową, lub jej poszukiwaniem. Proszę pamiętać o tym, Ŝe nie ma tutaj ani dobrych ani złych odpowiedzi. Chodzi nam przede wszystkim o poznanie Państwa opinii, a szczególnie zaleŜy nam na prezentacji róŜnych punktów widzenia. Najcenniejsze dla nas będzie jeśli zechcecie Państwo zaprezentować własne opinie, takŜe takie, które róŜnią się od opinii pozostałych uczestników dyskusji.

� Informacja o nagrywaniu:

Jak Państwo widzą nasze spotkanie jest nagrywane. JednakŜe rejestracja słuŜy jedynie jako notatka, jest dokumentem wewnętrznym i nie opuści siedziby firmy. Państwa wypowiedzi traktowane są jako poufne. W przygotowywanych raportach, prezentowane będą informacje bez powiązania z konkretną osobą.

2) PRZEDSTAWIENIE SIĘ UCZESTNIKÓW DYSKUSJI Na początek proszę, aby kaŜdy powiedział kilka słów o sobie. Proszę powiedzieć swoje imię, określić sytuację zawodową (branŜa firmy, jej lokalizacja, kiedy została załoŜona, zasięg działalności, liczbę pracowników )itp. 3) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI SPOŁECZNEJ W MŁAWIE

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę społeczn ą w Mławie? Proszę o szczegółową charakterystykę mławian.






17

� Jak Pan(i) ocenia poziom Ŝycia mieszka ńców Mławy?


� Jak Pan(i) ocenia nastawienie lokalnej społeczno ści do rozwoju przedsi ębiorczo ści?




� W jaki sposób rozpoznawane są potrzeby i opinie konsumentów? 4) OPINIE NA TEMAT RYNKU PRACY

� Jak oceniacie rynek pracy w Mławie? Moderator dopyta ć o:

� Czy łatwo prowadzić działalność gospodarczą? Jeśli nie, to jakie problemy się z tym wiąŜą? Proszę o szczegółowy opis doświadczeń, branŜy która ma te problemy.

� Jakie były najwaŜniejsze motywy podjęcia indywidualnej działalności

gospodarczej? Co powoduje, Ŝe nie rezygnujecie z pracy „u siebie” na rzecz pracy najemnej?

� Bilans efektów prowadzonej działalności w minionym roku (2008).

Perspektywy prowadzonej działalności w kolejnych 6, 12 i 36 miesiącach.


� Czynniki sprzyjające rozwojowi firm – skala lokalna, regionalna i

ponadregionalna. 5). OCENA LOKALNEGO KAPITAŁU PRACOWNICZEGO:

� Jak Państwo oceniacie kapitał ludzki, który jest dost ępny na rynku pracy? Moderator dopyta ć o:

� Jaki posiadacie Państwo kapitał ludzki? (Dopytać o wiek, płeć, sprawność,

cechy psychologiczne-społeczne)





18

� Czy posiadacie Państwo wolne miejsca pracy? Dopytać: Kogo, jakich osób poszukują i dlaczego tak trudno obsadzić te stanowiska? � Czy są jakieś konkretne grupy, dla których pracy nie ma? Jakie są ich

cechy?

� Czy łatwo jest znaleźć/zmienić pracę? Dlaczego tak uwaŜacie? Jakie są cechy „dobrej pracy”?

� A jaka jest sytuacja absolwentów szkół? Czy łatwo jest im znaleźć pracę?

Dlaczego tak uwaŜacie?

� Proszę pokrótce scharakteryzować bezrobotnych. Czy są to osoby unikające pracy, czy teŜ nie mogące jej znaleźć? Jakie cechy w największym stopniu utrudniają wyjście z bezrobocia? Jakimi cechami trzeba dysponować, aby w miarę szybko znaleźć pracę?

� Czy coś się zmieniło w ciągu ostatnich kilku lat pod względem zatrudniania

absolwentów, czy teŜ nie? Co takiego? Czy są to zmiany na lepsze/na gorsze? Dlaczego? Jak układa się współpraca firmy z publicznymi instytucjami rynku pracy (PUP)?

� Czy inwestują Państwo w kompetencje swoje i swoich pracowników? Jeśli

tak to na czym polega inwestycja: szkolenie wewnętrzne przez bardziej doświadczonych pracowników, szkolenie zewnętrzne (1- lub kilku-dniowe), doradztwo.

� Skąd czerpiecie wiedzę na temat prowadzonej działalności? Czy sami

korzystacie ze szkoleń podnoszących kwalifikacje? Jakich? Czy pracownicy firmy kierowani są na szkolenia? Jeśli tak, to jakie?

� Jakie są Państwa potrzeby doradczo-szkoleniowe? Dopytać o tematy,

organizacje tych szkoleń, usług doradczych.

6) MOśLIWOŚCI ROZWOJU, ZMIANY PROFILU

� Jaką polityk ę działania Pa ństwo prowadz ą? W jaki sposób Pa ństwo dostosowujecie si ę do zmian wyst ępujących na rynku pracy.




� Jak Państwo oceniaj ą swoj ą zdolno ść do zmiany profilu działalno ści? � Czy rozwaŜaliście Państwo kiedyś zmianę profilu działania? Jeśli tak, to

dlaczego?





19

� Jak Państwo oceniaj ą swoj ą zdolno ść do wprowadzenia innowacji i nowych technologii?

� Jakie nowoczesne rozwiązania wprowadziliście w swoich firmach? Moderator: je śli są trudno ści ze spontaniczna odpowiedzi ą, naleŜy odczyta ć:

� Innowacje w zakresie nowych technologii, � Innowacje w zakresie zarządzania kapitałem ludzkim, � Innowacje w zakresie zarządzania majątkiem, � Innowacje w zakresie zarządzania ryzykiem,

� Czy są jakieś rozwiązania, które chcielibyście wprowadzić ale nie moŜecie?

Dlaczego? � Czy analizowane są skutki wprowadzanych nowoczesnych rozwiązań

technologicznych i organizacyjnych? �

7). SYSTEM EDUKACJI A LOKALNY RYNEK PRACY:



naukowych?


� Proszę powiedzieć, czy moŜecie liczyć na zainteresowanie współpracą ze strony szkół? Jeśli tak, to w jakich obszarach? Jeśli nie, to dlaczego? � W jakie cechy powinna wyposaŜać szkoła przyszłego pracownika? Czego tak naprawdę potrzeba pracodawcy? � Jakie rozwiązania podniosłyby atrakcyjność absolwentów szkół na lokalnym rynku pracy? Jakie instytucje powinny być zaangaŜowane w tego typu działania?



� wiedza, wysokie kwalifikacje uzyskane w szkole, posiadane praktyczne umiejętności, � zaangaŜowanie emocjonalne i lojalność względem firmy, � duŜa elastyczność i zdolności adaptacyjne, � niski poziom oczekiwań płacowych, � znajomość realiów lokalnego środowiska, � otwartość na zmiany, � innowacyjność, � kreatywność, � sumienność,





20

� pracowitość, � korzyści ekonomiczne. � Co przemawia przeciwko zatrudnianiu absolwentów szkół mławskich? Z czym musi się









kształcenia się; � negatywna selekcja uczniów podejmujących naukę w szkołach mławskich;

� związane z cechami lokalnej gospodarki: � brak/występowanie zapotrzebowania na pracowników posiadających wysokie



Moderator: To ju Ŝ wszystkie pytania, jakie miałem(łam) do Pa ństwa. Dzi ękuję za udział w dyskusji .





21

3. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z pracownikami przedsi ębiorstw Czas trwania dyskusji: około 2,5 – 3 godzin 1) WPROWADZENIE








2) PRZEDSTAWIENIE SIĘ RESPONDENTÓW Na początek proszę, aby kaŜdy powiedział kilka słów o sobie. Proszę powiedzieć swoje imię, określić sytuację zawodową (sektor w którym pracuje, liczbę zatrudnionych pracowników stanowisko, liczbę przepracowanych lat w danym zakładzie oraz lata pracy)itp. 2) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI SPOŁECZNEJ W MŁAWIE

� Jak Państwo oceniacie sytuacj ę społeczn ą w Mławie? Proszę o szczegółową charakterystykę mławian.


� Jak Państwo oceniacie poziom Ŝycia mieszka ńców Mławy?





22


� Jak Państwo oceniacie nastawienie lokalnej społeczno ści do rozwoju

przedsi ębiorczo ści?





� Jak oceniacie rynek pracy w Mławie?

� Czy jest praca w Mławie? Jaka to praca? Dla jakich grup zawodowych, społecznych?

� Czy są jakieś konkretne grupy, dla których pracy nie ma? Jakie są ich cechy? Co Państwa zdaniem utrudnia znalezienie pracy w Mławie? � Czy łatwo jest znaleźć/zmienić pracę? Dlaczego tak uwaŜacie? Jakie są

cechy „dobrej pracy”? � W jaki sposób Państwo znaleźliście pracę? (znajomi, rodzina, pośrednicy

pracy itd.) � Czy coś się zmieniło w ciągu ostatnich kilku lat pod względem zatrudniania?

Co takiego? Czy są to zmiany na lepsze/na gorsze? Dlaczego? � Czy rozwaŜaliście Państwo podjęcie pracy poza granicami Mławy?

� Jakie s ą Państwa oczekiwania wobec pracodawców?

� Czy pamiętacie Państwo swoją rozmowę kwalifikacyjną? Jakie mieliście

oczekiwania wobec pracodawcy? Czy zostały one spełnione? � Proszę pokrótce scharakteryzować warunki pracy? Czy pracujecie w

wymiarze zmianowym? Czy została zaproponowana wam praca po godzinach. Czy płaca jest adekwatna do zadań, jakie wykonujecie? Ile zarabiacie, a ile zarabiają u konkurencji na podobnych stanowiskach? Czy firma ma jakiś system motywacyjny? � Czy po podpisaniu umowy z obecnym pracodawcą poszukiwaliście Państwo

pracy w innej firmie? Co było powodem takiego zachowania? Dlaczego nie zmieniliście miejsca pracy? � Jaka jest Państwa motywacja do pracy? Dopytać o determinanty: np. brak środków do Ŝycia, rosnące potrzeby, chęć samorealizacji. � Proszę wskazać czynniki, który w największym stopniu wpływają na

zadowolenie z pracy?

� Jakie s ą Państwa perspektywy rozwoju osobistego / zawodowego?





23

� Czy w Mławie moŜna się rozwijać? W jaki sposób? Jak Państwo oceniacie

poziom mławskiego szkolnictwa, instytucji szkoleniowych? Czy w Mławie jest oferta, która zaspokaja państwa oczekiwania? Proszę scharakteryzować ją pokrótce? � Czy jesteście Państwo zainteresowani podnoszeniem kwalifikacji

zawodowych lub przekwalifikowania się? � Jaka tematyka szkoleń/studiów Państwa interesuje? � Czy przedsiębiorcy inwestują w kompetencje swoich pracowników? Na czym

polega inwestycja: szkolenie wewnętrzne przez bardziej doświadczonych pracowników, szkolenie zewnętrzne (1- lub kilku-dniowe), doradztwo. Jakim firmom szkoleniowym zleca się szkolenie, lokalnym, czy z zewnątrz? Dopytać o tematy, organizacje tych szkoleń, usług doradczych. � Czy pracodawca korzysta z firm konsultingowo-doradczych? Jeśli tak, to czy

dostęp ma do nich pracownik?

� Czy myśleli ście Państwo o zało Ŝeniu własnej działalno ści? Jaka jest Pa ństwa opinia o przedsi ębiorczo ści w Mławie?

� Z jakich grup społecznych wywodzą się mławscy przedsiębiorcy? Dlaczego

tak uwaŜacie? � Jaki wpływ mają przedsiębiorcy na atrakcyjność mieszkania w Mławie? � Czy w Mławie istnieją warunki do rozwoju przedsiębiorczości? Proszę

opisać? � Jakie Państwa zdaniem powinny być spełnione warunki, Ŝeby pręŜniej

rozwijała się przedsiębiorczość? Kto powinien o to zadbać? 4) PODSUMOWANIE I ZAKOŃCZENIE WYWIADU Moderator: To ju Ŝ wszystkie pytania, jakie miałem(łam) do Pa ństwa. Dzi ękuję za uczestnictwo w dyskusji. .





24

4. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedstawicielami regionalnych instytucji szkoleniowo - doradczych Czas trwania dyskusji: około 2,5 – 3 godzin 1) WPROWADZENIE








2) PRZEDSTAWIENIE SIĘ UCZESTNIKÓW SPOTKANIA Na początek proszę, aby kaŜdy powiedział kilka słów o sobie. Proszę powiedzieć swoje imię, określić sytuację zawodową (rodzaj instytucji, jej lokalizacja, zasięg działalności, formy i tematyka prowadzonych szkoleń, usług doradczych)itp. 2) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI SPOŁECZNEJ W MŁAWIE








25









� Czy jest praca? Dla kogo, jakich grup jest praca? � Czy są jakieś konkretne grupy, dla których pracy nie ma? Jakie są ich cechy? � Czy łatwo jest znaleźć/zmienić pracę? Dlaczego tak uwaŜacie? Jakie są cechy

„dobrej pracy”? � Proszę pokrótce scharakteryzować bezrobotnych. Czy są to osoby unikające pracy,

czy teŜ nie mogące jej znaleźć? Jakie cechy w największym stopniu utrudniają wyjście z bezrobocia? Jakimi cechami trzeba dysponować, aby w miarę szybko znaleźć pracę?

� A jaka jest w sytuacja absolwentów szkół? Czy łatwo jest im znaleźć pracę? Dlaczego tak uwaŜacie?

� Czy coś się zmieniło w ciągu ostatnich kilku lat pod względem zatrudniania, czy teŜ nie? Co takiego? Czy są to zmiany na lepsze/na gorsze? Dlaczego?

4) OPINIE NA TEMAT KIERUNKÓW ROZWOJU PRZEDSI ĘBIORCZOŚCI W MŁAWIE.

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę gospodarcz ą w mieście Mława? Czy rozwija się przedsiębiorczość? Jakie trendy dostrzegalne są na rynku lokalnym? Jakie branŜe są dominujące? Proszę o dokładną charakterystykę?


� Głównych pracodawców – sektor, branŜe, konkretne zakłady pracy, konkretne firmy. � Jakie branŜe, sektory najszybciej się rozwijają? � Co Pana(i) zdaniem determinuje rozwój tego sektora działalności? (niskie koszty

rozpoczęcia, wsparcie ze strony samorządu, pomoc unijna, wysoki popyt na oferowane usługi/towary, nie wymaga szczególnych kompetencji, czynniki geograficzne, inne).

� Jak Pan(i) ocenia sytuacj ę przedsi ębiorców w Mławie?





26

� Czy łatwo prowadzić działalność gospodarczą na terenie Mławy? Jeśli nie, to jakie

problemy się z tym wiąŜą? Proszę o szczegółowy opis doświadczeń, branŜy która ma te problemy.

� Jakie są najwaŜniejsze motywy podjęcia indywidualnej działalności gospodarczej? � Czynniki utrudniające rozwój firmy – związane ze specyfiką branŜy, sytuacją na

rynku, relacjami z instytucjami publicznymi, bieŜącą sytuacją firmy. � Czynniki sprzyjające rozwojowi firm – skala lokalna, regionalna i ponadregionalna.

� Jaka jest innowacyjno ść przedsi ębiorstw mławskich?

� Jakie stosowane są metody zarządzania majątkiem (tradycyjna inwentaryzacja czy skomputeryzowana), kapitałem ludzkim (tradycyjnych opierających się na zatrudnianiu na umowę o pracę, czy nowoczesnych opierających się na zmniejszaniu kosztów stałych poprzez zatrudnienie na kontrakty czasowe, zadaniowe),strategie działań dla sytuacji kryzysowych (dotyczy to sytuacji finansowych – firma nie dostaje kredytu bankowego, a dochody za działalności spływają po terminie, sytuacji wejścia konkurencji na rynek itd.), czyli jakich uŜywacie metod zarządzania ryzykiem)?

� Skąd pochodzi Pa ństwa wiedza na temat mławskiej przedsi ębiorczo ści?

� Jakie jest nastawienie lokalnej społeczno ści do rozwoju przedsi ębiorczo ści?


� Jaka grupa społeczna jest zainteresowana, a jaka mniej rozwojem przedsiębiorczości? Z czego to wynika?

5) OPINIE NA TEMAT OFERTY DORADCZO-SZKOLENIOWEJ. � Czy uwa Ŝacie, Ŝe Państwa oferta jest atrakcyjna dla przedsi ębiorców mławskich?

Dlaczego tak uwa Ŝacie? � Proszę podać rodzaj i sposób przepływu komunikatów pomiędzy reprezentowanymi

instytucjami a przedsiębiorcami. � Czy przedsiębiorcy zgłaszają swoje potrzeby szkoleniowe, doradcze? Najczęstsza

tematyka. Interesująca ich forma usług. � Jak często przedsiębiorcy inwestują w kompetencje swoje i swoich pracowników? A

jak ma się do postępu

� Czy uwa Ŝacie, Ŝe Państwa oferta jest atrakcyjna dla mieszka ńców Mławy? Dlaczego tak uwa Ŝacie? � Proszę podać rodzaj i sposób przepływu komunikatów pomiędzy reprezentowanymi

instytucjami a mieszkańcami? � Jak cz ęsto zmieniacie ofert ę? Od jakich czynników zale Ŝy zmiana oferty

świadczonych usług?





27

6). WPŁYW SEKTORA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA RYNEK SZKOLENIOWO-DORADCZY:

� Prosz ę określić, jakie s ą obecnie relacje mi ędzy przedsi ębiorcami a instytucjami, które reprezentujecie? � Jakimi metodami poszukujecie lub poszukiwaliście moŜliwości współpracy z firmami,

lub organizacjami przedsiębiorców? Jakie są Państwa doświadczeniach związane z nawiązywaniem współpracy z przedsiębiorcami?

� Jakie s ą Państwa propozycje mechanizmów/płaszczyzn współpracy m iędzy instytucjami gospodarczymi a szkoleniowo doradczymi .

� Jak zwiększyć efektywność kształcenia dorosłych? Jak zapobiegać marnotrawieniu

środków przeznaczanych na dokształcanie i przekwalifikowanie osób bezrobotnych? � Czy firmy szkoleniowe odpowiedzialne są tylko za poziom przekazywanej wiedzy?

Moderator: Niezale Ŝnie od pytania głównego, zapyta ć o czynniki maj ące wpływ na wyniki nauczania:


zapotrzebowania ze strony rynku pracy; � związane z cechami środowiska uczniowskiego: � nadreprezentacja tzw młodzieŜy trudnej; � specyfika lokalnego środowiska kulturowego – niski/wysoki poziom motywacji do

kształcenia się; � negatywna selekcja uczniów podejmujących naukę w szkołach � związane z cechami lokalnej gospodarki: � brak/występowanie zapotrzebowania na pracowników posiadających wysokie



� Jakie s ą źródła finansowania praktycznej nauki zawodu?

7) PODSUMOWANIE I ZAKOŃCZENIE BADANIA Moderator: To ju Ŝ wszystkie pytania, jakie miałem(łam) do Pa ństwa. Dzi ękuję za uczestnictwo w dyskusji .





28

5. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego FGI z przedstawicielami instytucji publicznych i organizacji mog ących mie ć wpływ na kondycj ę i rozwój lokalnej przedsi ębiorczo ści

Czas trwania dyskusji: około 2,5 – 3 godzin 1) WPROWADZENIE








2) PRZEDSTAWIENIE SIĘ UCZESTNIKÓW DYSKUSJI Na początek proszę, aby kaŜdy powiedział kilka słów o sobie. Proszę powiedzieć swoje imię, określić sytuację zawodową (rodzaj instytucji, jej lokalizacja, zasięg działalności, liczbę zrzeszonych przedsiębiorców, formy prowadzonych działań wspierających przedsiębiorstwa)itp. 2) OPINIE NA TEMAT SYTUACJI SPOŁECZNEJ W MŁAWIE






29











� Czy łatwo prowadzić działalność gospodarczą w Mławie? Jeśli nie, to jakie problemy się z tym wiąŜą? Proszę o szczegółowy opis doświadczeń branŜy, która ma te problemy.

� Bilans efektów prowadzonej działalności w minionym roku (2008).

Perspektywy prowadzonej działalności w kolejnych 6, 12 i 36 miesiącach.


� Czynniki sprzyjające rozwojowi firm – skala lokalna, regionalna i

ponadregionalna.

� Jaki wpływ na sytuacje lokalnego rynku pracy maj ą instytucje, które Pa ństwo reprezentujecie?


� Czy Państwa instytucje podejmują działania wspierające przedsiębiorczość w okresie niekorzystnych zmian koniunkturalnych? Jeśli nie, to czy planują?

� Jakie są to działania – przykłady. � Proszę podać rodzaj i sposób przepływu komunikatów pomiędzy

reprezentowanymi instytucjami a przedsiębiorcami.





30

2. OCENA LOKALNEGO KAPITAŁU PRACOWNICZEGO:

� Jak Państwo oceniacie kapitał ludzki, który jest dost ępny na rynku pracy? Moderator dopyta ć o:

� Czy jest praca? Dla kogo, jakich grup jest praca?

� Czy są jakieś konkretne grupy, dla których pracy nie ma? Jakie są ich

cechy?

� Czy łatwo jest znaleźć/zmienić pracę? Dlaczego tak uwaŜacie? Jakie są cechy „dobrej pracy”?

� Proszę pokrótce scharakteryzować bezrobotnych. Czy są to osoby unikające

pracy, czy teŜ nie mogące jej znaleźć? Jakie cechy w największym stopniu utrudniają wyjście z bezrobocia? Jakimi cechami trzeba dysponować, aby w miarę szybko znaleźć pracę?

� A jaka jest sytuacja absolwentów szkół? Czy łatwo jest im znaleźć pracę?

Dlaczego tak uwaŜacie?

� Czy coś się zmieniło w ciągu ostatnich kilku lat pod względem zatrudniania absolwentów, czy teŜ nie? Co takiego? Czy są to zmiany na lepsze/na gorsze? Dlaczego? Jak układa się współpraca firmy z publicznymi instytucjami rynku pracy (PUP)?

� Czy przedsiębiorcy inwestują w kompetencje swoje i swoich pracowników?

Jeśli tak to na czym polega inwestycja: szkolenie wewnętrzne przez bardziej doświadczonych pracowników, szkolenie zewnętrzne (1- lub kilku-dniowe), doradztwo.

� Jakie przedsiębiorcy mają potrzeby doradczo-szkoleniowe? Dopytać o

tematy, organizacje tych szkoleń, usług doradczych.

3) OCENA ZDOLNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DO ZMIANY PROFILU, WPROWADZENIA INNOWACJI I NOWYCH TECHNOLOGII, ZARZ ĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM, ZARZĄDZANIE MAJĄTKIEM, ZARZĄDZANIA RYZYKIEM.

� Jak Państwo oceniacie zdolno ść przedsi ębiorstw do zmiany profilu działania? Moderator dopyta ć o:

� Czy często obserwuje się zmiany profilu działalności? Z jakim staŜem firmy najczęściej decydują się na taki krok?

� Co jest najczęstszą przyczyną zmiany profilu działalności gospodarczej?





31

� Jak Państwo oceniacie zdolno ść przedsi ębiorstw do wprowadzania innowacji i nowych technologii?




� Jak Państwo oceniacie zdolno ść przedsi ębiorstw do zarz ądzania kapitałem ludzkim?


� Jaka jest najczęściej uprawiana polityka kadrowa przedsiębiorstw? (zatrudniają osoby młode, zatrudniają osoby z bogatym doświadczeniem itp.)

� Jakie są strategie zarządzania kapitałem ludzkim? � Jakie są efekty przynoszą te strategie?

� Jak Państwo oceniacie zdolno ść przedsi ębiorstw do zarz ądzania maj ątkiem i

ryzykiem?

� Jaki jest najczęściej stosowany system metod działań zmierzających do obniŜenia stopnia oddziaływania ryzyka?

� Który z czynników powoduje największe zagroŜenie dla działalności firmy? (poziom zastosowanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych, zaleŜnych głównie od zasobów materiałowych i finansowych firmy, a takŜe od otoczenia społeczno-politycznego tejŜe firmy)

� Jakie nowoczesne rozwiązania wprowadzane są w firmach? Czy są jakieś rozwiązania, które chętnie by wprowadzono, ale są trudności? Dlaczego?

� Czy analizowane są skutki wprowadzanych nowoczesnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych?

4). SYSTEM EDUKACJI A LOKALNY RYNEK PRACY:



naukowych?


� Proszę powiedzieć, czy moŜecie liczyć na zainteresowanie współpracą ze strony szkół? Jeśli tak, to w jakich obszarach? Jeśli nie, to dlaczego?





32

� W jakie cechy powinna wyposaŜać szkoła przyszłego pracownika? Czego tak naprawdę potrzeba pracodawcy? � Jakie rozwiązania podniosłyby atrakcyjność absolwentów szkół na lokalnym rynku pracy? Jakie instytucje powinny być zaangaŜowane w tego typu działania?



� wiedza, wysokie kwalifikacje uzyskane w szkole, posiadane praktyczne umiejętności, � zaangaŜowanie emocjonalne i lojalność względem firmy, � duŜa elastyczność i zdolności adaptacyjne, � niski poziom oczekiwań płacowych, � znajomość realiów lokalnego środowiska, � otwartość na zmiany, � innowacyjność, � kreatywność, � sumienność, � pracowitość, � korzyści ekonomiczne. � Co przemawia przeciwko zatrudnianiu absolwentów szkół mławskich? Z czym musi się









kształcenia się; � negatywna selekcja uczniów podejmujących naukę w szkołach Mławskich;

� związane z cechami lokalnej gospodarki:





33

� brak/występowanie zapotrzebowania na pracowników posiadających wysokie kwalifikacje;

� brak/występowanie przepływu informacji między instytucjami gospodarki a instytucjami edukacyjnymi;

� wystarczające/ograniczone środki przeznaczane na finansowanie systemu edukacji. Moderator: To ju Ŝ wszystkie pytania, jakie miałem(łam) do Pa ństwa. Dzi ękuję za uczestnictwo w dyskusji .





34

6. Kwestionariusz wywiadu standaryzowanego face to face z przedsi ębiorcami

BADANIE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH Kod ankietera: Kod ankiety:………….…………Data………………………….. Metryczka cz.I

1. Nazwa instytucji Nazwisko respondenta:

2. Adres: Numer telefonu kontaktowego ul. nr -

miejscowość -

3. Sekcja PKD: � A - Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

� B - Rybactwo � C - Górnictwo � D - Przetwórstwo przemysłowe � E - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę � F - Budownictwo � G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz

artykułów uŜytku osobistego i domowego � H - Hotele i restauracje � I - Transport, gospodarka magazynowa i łączność � J - Pośrednictwo finansowe � K - Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności

gospodarczej � L - Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenie

społeczne i powszec hne ubezpieczenie zdrowotne

� M - Edukacja � N - Ochrona zdrowia i pomoc społeczna � O- Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała � P - Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników � Q - Organizacje i zespoły eksterytorialne

Status przedsi ębiorstwa: Forma prawna przedsiębiorstwa

a) osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,

b) spółki cywilne c) spółki handlowe d) spółdzielnie e) stowarzyszenia i organizacje społeczne f) fundacje

Rok załoŜenia





35

Forma własności przedsiębiorstwa

� publiczna � prywatna

Działalno ść firmy:

� usługowa � produkcyjna 1) usługowo-produkcyjna 2) inna .................................

Jaka jest liczba osób zatrudnionych na umow ę o prac ę w Pana/i firmie ł ącznie z właścicielem?

………………. WskaŜ trzy główne powody, które wpłyn ęły na to, i Ŝ firma funkcjonuje na tym terenie

1. � dostępność siły roboczej 6. � dostępność siły roboczej 2. � dobra lokalizacja 7. � miejsce zamieszkania 3. � dostępność zaopatrzenia 8. � inne, jakie?........................... 4. � dostępność rynków 9. � trudno powiedzieć 5. � dostępność do instytucji wspierających

Kim s ą główni konkurenci firmy?

1. � firmy lokalne 2. � firmy regionalne 3. � firmy krajowe 3. � firmy z Europy Zachodniej 4. � firmy z Europy Wschodniej? 5. � firmy pozaeuropejskie 6. � inne (jakie?) ............................................ 7. � trudno powiedzieć

Prosz ę wskazać trzy najbardziej uci ąŜliwe problemy, jakie w swojej działalno ści napotyka firma

1. � Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna 2. � Niedostateczny popyt na rynku zagranicznym 3. � Niedostateczny popyt na rynku krajowym 4. � Brak koncepcji rozwoju miasta/gminy 5. � Silna konkurencja krajowa i zagraniczna 6. � Niedobór wykwalifikowanych pracowników 7. � Rozbudowana biurokracja 8. � DuŜa odległość od rynków zbytu i zaopatrzenia 9. � Wysokie obciąŜenia na rzecz budŜetu 10. � Rozwój „szarej strefy” 11. � Trudności w zdobywaniu środków niezbędnych do prowadzenia

działalności 12. � Niedobór surowców, materiałów i półfabrykatów z przyczyn

pozafinansowych





36

13. � Brak odpowiedniego parku maszynowego 14. � Niejasne i niespójne przepisy prawne 15. � Niepewność ogólnej sytuacji gospodarczej 16. � Inne problemy, (jakie? ) .............................................................

Jakie działania podejmuje si ę w Pana/i przedsi ębiorstwie w sytuacjach kryzysowych dla przedsi ębiorstwa? (prosz ę wskazać maksymalnie trzy mo Ŝliwe odpowiedzi)

1. � zmniejszenie wydatków inwestycyjnych 2. � zaprzestanie inwestowania 3. � reorganizacja zakładu 4. � zmniejszanie poziomu zatrudnienia 5. � obniŜanie poziomu wynagrodzeń 6. � zmniejszanie w umowach o pracę wymiaru czasu pracy pracowników 7. � urlopy bezpłatne 8. � stosowanie wypowiedzeń zmieniających warunki umowy 9. � ubezpieczanie przedsięwzięć inwestycyjnych 10. � ubezpieczanie zawieranych transakcji 11. � ubezpieczanie zawieranych kontraktów 12. � inne (jakie?)……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13. � trudno powiedzieć

Z jakimi podmiotami przedsi ębiorstwo współpracuje? 1. � ośrodki innowacyjności 6. � administracja rządowa 2. � firmy doradcze 7. � placówki edukacyjne 3. � inkubatory przedsiębiorczości 8. � przedsiębiorstwa 4. � organizacje pozarządowe 9. � nie współpracujemy (przejdź do pyt. nr …) 5. � administracja samorządowa 10. � inne, jakie?

Prosz ę określić formy współdziałania gospodarczego z innymi przeds iębiorstwami w Mieście Mława:

Kooperacja 1. � Wspólne przedsiębiorstwo 2. � Kartel 3. � Syndykat 4. � Zrzeszenie

Koncentracja 5. � trust 6. � holding 7. � koncern 8. � Inne –

jakie?........................................................................................................................................................................

9. � Nie wiem





37

Czy firma współpracuje ze szkołami przy okre ślaniu zapotrzebowania na kwalifikacje zawodowe?

1. � tak 2. � nie 3. � nie wiem

Co Pana(i) zdaniem mo Ŝe zachęcić przedsi ębiorców do współpracy z placówkami edukacyjnymi? (moŜna zaznaczyć kilka odpowiedzi):

1. � 2. � 3. � 4. � 5. �

Co Pana(i) zdaniem zniech ęca przedsi ębiorców do współpracy z instytucjami edukacyjnymi? (moŜna zaznaczyć kilka odpowiedzi):

1. � brak środków finansowych 2. � lęk przed niepowodzeniem 3. � złe doświadczenia własne i innych 4. � postawy zachowawcze 5. � niski poziom wykształcenia 6. � brak oferty dostosowanej do potrzeb przedsiębiorców 7. � inne (jakie?)...................................................................................

Czy firma uczestniczy w przedsi ęwzięciach których celem jest dotarcie do młodzie Ŝy uczącej się, jako potencjalnych przyszłych pracowników? (moŜna zaznaczyć kilka odpowiedzi):

1. � Targi pracy 2. � Spotkania z uczniami/studentami w szkole/uczelni 3. � W firmie organizowane są wycieczki dla uczniów/studentów 4. � Bezpośrednie kontakty z kadrą instytucji edukacyjnych 5. � inne (jakie?)................................................................................... 6. � nie prowadzimy Ŝadnych działań tego typu

Charakterystyka zatrudnienia w firmie:

Ile osób obecnie pracuje w firmie (z wła ścicielem)? Ogółem liczba osób w tym z wykształceniem: a) WyŜszym b) Średnim c) Zawodowym d) Podstawowym e) Inne

Czy Pan/i zatrudnia pracowników zamieszkałych poza Miastem Mław ą?





38


Czy Państwa firmy poszukuj ą kadry pracowniczej poza Miastem Mław ą? JeŜeli tak, z jakich powodów?

1. � brak jest na lokalnym rynku pracy poszukiwanych kwalifikacji 2. � pracownicy z okolic powiatu posiadają mniejsze wymagania płacowe 3. � pracownicy z okolic powiatu posiadają mniejsze oczekiwania pozapłacowe 4. � prowadzenie działalności w róŜnych lokalizacjach 5. � inne, jakie?

Zmiany w liczbie zatrudnionych w okresie minionego pół roku. liczba osób a) zmniejszenie zatrudnienia b) bez zmian c) zwiększenie zatrudnienia

Jakie s ą główne przyczyny zmniejszenia si ę liczby pracowników? 1. � trudności finansowe 2. � brak popytu na produkty i usługi 3. � nieopłacalność produkcji i sprzedaŜy 4. � nieakceptowanie warunków pracy 5. � zbyt niskie wynagrodzenia 6. � sezonowy charakter pracy 7. � przejście na emeryturę lub rentę 8. � odejście na własną prośbę 9. � niesolidność pracowników 10. �inne (jakie?)..................................................................... 11. � trudno powiedzieć

Jakie s ą przyczyny zwi ększenia si ę liczby pracowników? 1. � zwiększenie popytu na produkty i usługi 2. � rozszerzanie zakresu działalności 3. � sezonowy charakter pracy 4. � inne (jakie?) ............................................ 5. � trudno powiedzieć

Jakie s ą planowane zmiany w zatrudnieniu w okresie najbli Ŝszych 6 m-cy? liczba osób

a) zmniejszenie zatrudn. b) bez zmian c) zwiększenie zatrudn. d) trudno powiedzieć





39

W jakich specjalno ściach planuje si ę zatrudnia ć/zwalnia ć pracowników? zatrudniać zwalniać 1. wyŜsi urzędnicy i kierownicy � � 2. specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych � � 3. specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia � � 4. nauczyciele � � 5. specjaliści do spraw biznesu � � 6. prawnicy � � 7. archiwiści, bibliotekarze i specjaliści do spraw informacji � � 8. specjaliści nauk społecznych i pokrewnych � � 9. technicy i inny średni personel � � 10. pracownicy biurowi � � 11. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy � � 12. rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy � � 13. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy � � 14. operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń � � 15. pracownicy przy pracach prostych � � 16. nie planuje się zwiększenia liczby pracowników � � 17. trudno powiedzieć (nie czytać) � �

Jakie kwalifikacje i umiej ętności zawodowe b ędą wymagane od kandydatów? 1. � wykształcenie wyŜsze - kierunkowe zgodne z profilem działalności firmy 2. � wykształcenie średnie techniczne – zgodne z profilem działalności firmy 3. � wykształcenie zasadnicze zawodowe – zgodne z profilem działalności firmy 4. � wykształcenie administracyjne 5. � kursy kwalifikacyjne do pracy 6. � obsługa oprogramowania CAD i podobne 7. � uprawnienia spawalnicze 8. � uprawnienia do prowadzenia pojazdów kat. B 9. � uprawnienia do prowadzenia pojazdów kat. C,E 10. � staŜ pracy w danym kierunku zawodowym 11. � znajomość języka obcego, nabyta w formalnym kształceniu 12. � licencja pracownika ochrony 13. � kwalifikacje uprawniające nauczanie w placówkach edukacyjnych 14. � uprawnienia do obsługi maszyn i urządzeń 15. � inne, jakie?................................................................................................ 16. � trudno powiedzieć 17. � nie dotyczy

W jaki sposób firma poszukuje nowych pracowników?

1. � Urząd Pracy 5. � Profesjonalne agencje 2. � Ogłoszenie w prasie 6. � Rekomendacje innych osób 3. � Ogłoszenie w internecie 7. � Inne, (jakie?)............................. 4. � Osoby zainteresowane same przychodzą do firmy 8. � Nie poszukuję pracowników

Czy firma korzysta ze szkole ń zewnętrznych, w zakresie doszkalania personelu?





40

10. � tak 11. � nie 12. � nie wiem

Prosz ę wskazać z jakich szkole ń w ci ągu kolejnego roku b ędą korzystali pracownicy firmy? (mo Ŝna wymieni ć kilka rodzajów)

1. � Zarządzanie 6. � Obsługa maszyn i urządzeń 2. � Finanse 7. � Obsługa komputera 3. � Marketing 8. � SprzedaŜ i obsługa klienta 4. � Księgowość 9. � Inne....... 5. � Języki obce 10. � nie będą korzystali z

Ŝadnych

Ocena koniunktury gospodarczej:

Jak ocenia Pan(i) zmian ę sytuacji gospodarczej w powiecie w okresie ostatni ch 6 m-cy? 1. � poprawiła się 2. � nie zmieniła się 3. � pogorszyła się 4. � trudno powiedzieć

Jak, według Pana(i), sytuacja gospodarcza b ędzie zmienia ć się w powiecie w okresie najbli Ŝszych 6 m-cy?

1. � poprawi się 2. � nie zmieni się 3. � pogorszy się 4. � trudno powiedzieć

Jak ocenia Pan(i) sytuacj ę firmy w okresie ostatnich 6 m-cy? 1. � poprawiła się 2. � nie zmieniła się 3. � pogorszyła się 4. � trudno powiedzieć

Które z wymienionych czynników w sposób decyduj ący wpłyn ęły na pogorszenie/popraw ę sytuacji firmy?

1. � popyt na towaru i usługi 5. � zmiana kursu euro 2. � ceny materiałów i surowców 6. � zmiana kursu franka

szwajcarskiego 3. � ceny paliwa i energii 7. � większa

ostroŜność/zaangaŜowanie inwestorów

4. � zmiana warunków kredytowania 8. � inne, jakie? …………………





41

Prosz ę wymieni ć trzy najwa Ŝniejsze czynniki wpływaj ące na uzyskanie przewagi konkurencyjnej w bran Ŝy, w której działa Pani/Pana przedsi ębiorstwo:

1. � marka 10. � skala produkcji 2. � wizerunek firmy 11. � innowacje produktowe i procesowe

3. � system zarządzania jakością 12. � koncentracja na wybranych segmentach rynku

4. � poziom kosztów produkcji 13. � działalność badawczo-rozwojowa

5. � oddziaływanie na kanały zbytu 14. � koordynacja działań wewnątrz przedsiębiorstwa

6. � terminowość dostaw 15. � kontrola działalności wytwórczej 7. � wielkość rynku sprzedaŜy 16. � know-how

17. � zasoby produkcyjne 8. � posiadane informacje o rynku i preferencjach konsumentów 18. � zasoby finansowe

9. � kultura organizacyjna 19. � strategie funkcjonowania przedsiębiorstwa

Czy Państwa firma poszukuj ąc wiedzy potrzebnej do prowadzenia działalno ści gospodarczej zgłaszała si ę do instytucji doradczych?


Jakiego rodzaju informacji Pa ństwo poszukiwali ście? 1. …………………………………………………………………………………………………….. 2. ……………………………………………………………………………………………………… 3. ………………………………………………………………………………………………………

Czy uzyskali ście potrzebna pomoc? 1. � tak 2. � nie

I. 3. � w zaleŜności od sytuacji, pomoc uzyskaliśmy, lub teŜ nie

Do jakich instytucji zwracali ście si ę o pomoc a). ……………………………………………………………………………….. b). ……………………………………………………………………………….. c). ………………………………………………………………………………..

Pozyskiwanie funduszy z UE

Czy firma korzystała z funduszy strukturalnych UE? 1. � tak 2. � nie 3. � nie wiem

Czy firma jest zainteresowana wykorzystaniem środków z funduszy strukturalnych UE? 1. � tak





42

2. � nie, z braku informacji 3. � nie, z braku pieniędzy 4. � nie, z braku zainteresowania

Prosz ę zaznaczyć trzy najwa Ŝniejsze czynniki ograniczaj ące pozyskiwanie funduszy z UE: 1. � biurokracja i formalizacja wniosków UE 2. � krótki termin przygotowania aplikacji 3. � koszt opracowania aplikacji 4. � konieczność wkładu własnego 5. � ograniczony dostęp do informacji o programach 6. � inne (jakie?)……………………………. 7. � nie jestem zainteresowany/a

W jaki sposób firma wykorzystałaby środki pomocowe UE - zakładaj ąc, Ŝe otrzymałaby tak ą pomoc w najbli Ŝszym czasie? (prosz ę zaznaczyć trzy odpowiedzi)

1. � Doradztwo techniczne 2. � Inwestycje w środki trwałe 3. � Zmiana profilu działalności przedsiębiorstwa 4. � Doradztwo ekonomiczne 5. � Szkolenie personelu – podniesienie kwalifikacji 6. � Szkolenie własne 7. � Inne (jakie?) .....................................................

Inwestycje i innowacje w firmie

Czy w pierwszym półroczu 2009 roku firma poniosła w ydatki na zakup, dzier Ŝawę (leasing) lub remont:

1. � Pojazdów 2. � WyposaŜenia, (meble, sprzęt) 3. � Budynków, ziemi 4. � Wydatki nie nastąpiły (przejdź do pytania nr…)

Jeśli firma poniosła wydatki na zakup, dzier Ŝawę (leasing) lub remont pojazdu(ów), wyposa Ŝenia, nieruchomo ści (budynki, ziemia), to jaka była ich ł ączna wysoko ść w pierwszym półroczu 2009 roku?

1. � PoniŜej 5 000 zł 2. � 5 001-50 000 zł 3. � 50 001-500 000 zł 4. � PowyŜej 500 000 zł Nie dotyczy





43

Czy w ci ągu najbli Ŝszych 6 miesi ęcy firma planuje dokonanie wydatków na zakup, dzier Ŝawę (leasing) lub remont pojazdu(ów), wyposa Ŝenia, nieruchomo ści (budynki, ziemia)?

1. � tak 2. � nie 3. � trudno powiedzieć

Prosz ę określić źródła innowacji wykorzystywane w przedsi ębiorstwie:

1. � Kopiowanie pomysłów i rozwiązań konkurencji 2. � Wniesienie innowacji przez partnera, współudziałowca 3. � Zakup licencji 4. � Zakup technologii 5. � Zakup wyników badań placówek badawczo-rozwojowych 6. � Inne – jakie?

Jaka jest najwa Ŝniejsza przeszkoda we wdra Ŝaniu rozwi ązań innowacyjnych? 1. � Brak zainteresowania nowymi produktami/usługami ze strony klientów/odbiorców 2. � Brak moŜliwości sfinansowania przedsięwzięć innowacyjnych 3. � Zbyt duŜe ryzyko związane z wdroŜeniem innowacji 4. � Inna przeszkoda (jaka?)

……………………………………………………………………………………………

Czy firma korzysta z Internetu? 1. � tak, z przeglądarki internetowej 2. � tak, z poczty elektronicznej 3. � tak, firma posiada własną stronę

internetową 4. � nie

Jaki jest podstawowy sposób planowania przyszłych d ziałań firmy? 1. � w głowie 2. � na kartce papieru 3. � w komputerze 4. � korzystam z usług firm konsultingowych lub prawniczych 5. � inne (jakie?)……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. � trudno powiedzieć

METRYCZKA

Klasa wielko ści przedsi ębiorstwa, wg liczby zatrudnionych pracowników � do 9 pracowników � od 10 do 49 pracowników





44

� od 50 249 pracowników � od 250 do 999 pracowników � 1000 i więcej pracowników

Stanowisko respondenta � Właściciel/ właścicielka � Prezes / dyrektor � Wiceprezes/ Zastępca dyrektora � Dyrektor finansowy � Dyrektor wykonawczy / produkcji � Dyrektor handlowy � Główny księgowy � Dyrektor personalny � Kadrowiec � Osoba upowaŜniona

Wiek ..................

Płeć � Kobieta � MęŜczyzna

Wykształcenie � WyŜsze � Średnie � Zawodowe � Gimnazjalne � Podstawowe � bez wykształcenia





45

7. Kwestionariusz wywiadu standaryzowanego face to face z pracuj ącymi mieszka ńcami Miasta Mławy

BADANIE OSÓB PRACUJ ĄCYCH Kod ankietera: Kod ankiety:………….…………Data………………………….. Metryczka cz.I

1. Nazwisko respondenta:

2. Adres: Numer telefonu kontaktowego ul. nr -

miejscowość -

1. Proszę powiedzie ć, jaka jest główna forma Pana/i obecnego zatrudnien ia/współpracy z pracodawc ą?

a) □ Umowa o pracę na czas określony b) □ Umowa o pracę na czas nieokreślony c) □ Umowa zlecenie d) □ Umowa o dzieło e) □ Sprzedaję swoje usługi prowadząc własną działalność gospodarczą f) □ Rolnictwo: gospodarstwo o powierzchni ............ ha, g) □ Inna, jaka ……………………………………………………………………………………….

2. Jaki jest Pana/i zawód wykonywany?

..................................................................................................................................................

3. Przedsi ębiorstwo, w którym Pan/i pracuje reprezentuje sekto r: a) □ Prywatny b) □ Publiczny c) □ Pozarządowy

4. BranŜa przedsi ębiorstwa zatrudniaj ącego respondenta: a) Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo b) Rybactwo c) Działalność produkcyjna:

• SpoŜywcza i przetwórstwo spoŜywcze • Inne dobra konsumpcyjne (szybkozbywalne) • Trwałe dobra konsumpcyjne • Dobra inwestycyjne (dla przemysłu)

d) Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę e) Budownictwo f) Handel hurtowy i detaliczny g) Hotele i restauracje h) Transport, gospodarka magazynowa i łączność i) Pośrednictwo finansowe (ubezpieczenia, usługi bankowe)





46

j) Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

k) Administracja publiczna l) Edukacja m) Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

5. Proszę podać liczb ę pracowników zatrudnionych w obecnym Pana/i miejscu pracy? zatrudnionych ogółem...................osób,

6. Czy jest Pan/ zadowolony/a z warunków zatrudnien ia w obecnym miejscu pracy?

a) □ tak, jestem bardzo zadowolony/a b) □ jestem raczej zadowolony/a c) □ jestem raczej niezadowolony/a (przejście do pyt. nr 8) d) □ jestem bardzo niezadowolony/a (przejście do pyt. nr 8) e) □ nie jestem ani zadowolony/a, ani niezadowolony/a (przejście do pyt. nr 8)

7. Proszę wskazać czynniki, które w najwi ększym stopniu wpływaj ą na Pan/i zadowolenie z

pracy. Prosz ę wskazać maksymalnie 3 odpowiedzi: a) □ poziom wynagrodzenia b) □ terminowość wynagrodzenia c) □ zgodność pracy z moim wykształceniem d) □ dobra, koleŜeńska atmosfera e) □ moŜliwość podnoszenia kwalifikacji poprzez szkolenia, kursy sponsorowane przez

pracodawcę f) □ precyzyjny podział obowiązków i kompetencji g) □ praca na 1 zmianę h) □ praca w systemie zmianowym i) □ elastyczne godziny pracy j) □ dobre relacje z przełoŜonymi k) □ pewność zatrudnienia w danym miejscu l) □ inne (jakie?) ...............................................................................................................

………………………………………………………………………………………………

8. Proszę wskazać czynniki, które w najwi ększym stopniu wpływaj ą na Pan/i brak zadowolenia z pracy. Prosz ę wskazać maksymalnie 3 odpowiedzi:

a) □ poziom wynagrodzenia b) □ nieterminowość wynagrodzenia c) □ niezgodność pracy z moim wykształceniem d) □ zła atmosfera e) □ brak moŜliwości podnoszenia kwalifikacji poprzez szkolenia, kursy sponsorowane przez

pracodawcę f) □ nieprecyzyjny podział obowiązków i kompetencji g) □ praca na 1 zmianę h) □ praca w systemie zmianowym i) □ nieelastyczne godziny pracy j) □ złe relacje z przełoŜonymi k) □ brak pewności zatrudnienia w danym miejscu l) □ inne (jakie?) ............................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………





47

9. Jaka jest lokalizacja firmy w której Pan (i) pra cuje: a) □ w zamieszkiwanej miejscowości b) □ dojeŜdŜam do pracy do sąsiedniej miejscowości

PrzybliŜona liczba kilometrów………………… c) □ dojeŜdŜam do pracy do miejscowości połoŜonej w dalszej odległości

PrzybliŜona liczba kilometrów………………… d) □ Inne, (jakie?) ....................................................................................................

10. W jaki sposób znalazł/a Pan/i prac ę?

a) □ Ogłoszenie w prasie b) □ Ogłoszenie w Internecie c) □ Urząd pracy d) □ Profesjonalne agencje pośrednictwa pracy e) □ Rekomendacje innych osób f) □ Pomoc rodziny, znajomych g) □ Samodzielne poszukiwanie pracy w firmach/przedsiębiorstwach h) □ Inne, (jakie?) .................................................................................................

11. W ilu miejscach (firmach) Pan/i pracował/a do t ej pory (łącznie z obecnym miejscem

zatrudnienia)? W □ miejscu/miejscach

12. Poprzednie miejsce pracy (nazwa firmy, instytucji):

a) □.................................................................................................... b) □ Wcześniej nie pracowałem/łam

13. Na jakim stanowisku pracował/a Pan/i w poprzedn im miejscu pracy: a) □ ............................................................................................................... b) □ nie dotyczy

14. Z jakiego powodu ustało ostatnie zatrudnienie w poprzednim miejscu pracy? a) □ likwidacja miejsc pracy b) □ zmiana miejsca zamieszkania c) □ chęć poprawy warunków pracy d) □ chęć poprawy warunków finansowych e) □ pogorszenie stanu zdrowia f) □ inne, (jakie?)........................................................................................................

…………………………………………………………………………………………… g) □ nie dotyczy

15. Co utrudniało w najwi ększym stopniu Panu/i znalezienie pracy? (proszę wybrać 3 najwaŜniejsze utrudnienia)

a) □ Niski poziom wykształcenia b) □ Brak moŜliwości dojazdu do miejsca pracy c) □ Brak znajomości d) □ Wysokie wymagania pracodawców e) □ Brak pracy f) □ Zbyt niskie oferowane wynagrodzenie g) □ Inne, jakie? ................................... h) .....................................................................................





48

16. Jaki jest Pana/i sta Ŝ pracy? (staŜ pracy w ogóle, w latach) □□ lat

17. Jak scharakteryzowałby Pan(i) swoj ą obecn ą sytuacj ę materialn ą?

a) □ wystarcza mi na wszystko bez specjalnego oszczędzania b) □ Ŝyję bardzo oszczędnie, aby odłoŜyć na powaŜniejsze zakupy c) □ wystarcza mi na zaspokojenie podstawowych potrzeb d) □ pieniędzy nie wystarcza nawet na podstawowe potrzeby (jedzenie i ubranie)

18. Czy uczestniczył Pan(i) w szkoleniach przekwali fikowuj ących lub podnosz ących kwalifikacje?

a) tak b) nie, dlaczego? (przejście do pyt….).......................................................................................

19. Proszę wskazać z jakich szkole ń w ciągu ostatnich trzech lat Pan (i) korzystał(a) (moŜna wymienić kilka rodzajów)

a) � Zarządzanie b) Finanse c) Marketing d) Księgowość e) Języki obce f) Obsługa maszyn i urządzeń g) Obsługa komputera h) SprzedaŜ i obsługa klienta i) Praktyczne wykonywanie zawodu, w jakim zawodzie? …………………………………… j) Inne, jakie?.............................................................................................................. k) ………………………………………………………………………………………………

20. Jak Pan(i) ocenia szkolenia przekwalifikowuj ące lub podnosz ące kwalifikacje.

a) □ pozytywnie b) □ negatywnie (dlaczego?)…………………………………........................................... ……………………………………………………………………………………....................... c) □ nie mam zdania

21. W jakich szkoleniach przekwalifikowuj ących/zmieniaj ących kwalifikacje chciałby(łaby) Pan(i) wzi ąć udział?

1. � Zarządzanie 2. Finanse 3. Marketing 4. Księgowość 5. Języki obce 6. Obsługa maszyn i urządzeń 7. Obsługa komputera 8. SprzedaŜ i obsługa klienta 9. Praktyczne wykonywanie zawodu, w jakim zawodzie? …………………………………… 10. Inne, jakie?..............................................................................................................





49

11. Nie planuję udziału w szkoleniach

22. Jaka jest dolna granica miesi ęcznej pensji netto („na r ękę”), za któr ą jest Pan(i) gotowy(a) pracowa ć?

PrzybliŜona kwota = …..............…… 23. Czy podejmował(a) Pan(i) próby prowadzenia dzia łalno ści gospodarczej na własny

rachunek? a). □ tak (jakiej?) ........................……………………………………………………… ………………………………………………………………………………..……………. b). □ nie, dlaczego? ………………………………………………………………………………

24. Jak okre ślił(a)by Pan(i) sytuacj ę na rynku pracy w Pana(i) miejscowo ści lub okolicy? Czy, Pana(i) zdaniem, obecnie: a) □ bez większych problemów moŜna znaleźć pracę b) □ moŜna wprawdzie znaleźć jakąś pracę, ale trudno jest o pracę odpowiednią c) □ trudno jest znaleźć jakąkolwiek pracę d) □ nie moŜna znaleźć Ŝadnej pracy e) □ trudno powiedzieć

25. Gdyby otrzymał/a Pan/i propozycj ę pracy, poza miejscem zamieszkania, to:

a). □ podjąłbym/jęłabym ją b). □ nie podjąłbym/jęłabym jej (przejście do pyt. 28)

26. Na jakich warunkach podj ąłby/podj ęłaby Pan/i prac ę poza miejscem zamieszkania (moŜna

zaznaczyć kilka odpowiedzi): a). □ pensja na rękę co najmniej …......................zł, b). □ zorganizowany dojazd do pracy, c). □ zorganizowany nocleg w miejscu pracy, d). □ skrócone godzin pracy, i). □ inne, jakie?.............................................................................................................. ….............................................................................................................................

27. Czy planuje Pan/i w okresie najbli Ŝszych 3 lat podnie ść poziom swojego wykształcenia? a) tak b) nie przejście do pyt. 30) c) trudno powiedzieć przejście do pyt. 30)

28. JeŜeli tak, to w jakim kierunku planuje Pan/i si ę kształci ć? treść odpowiedzi ………………………………………………………………………………………….. 29. Co, zdaniem Pana(i), zwi ększa szans ę na uzyskanie/utrzymanie zatrudnienia?

a) □ wyŜszy poziom wykształcenia, b) □ wysoki poziom kwalifikacji zawodowych b) □ dłuŜszy staŜ pracy, c) □ pieniądze i „znajomości" d) □ inne, (jakie?)………………...............................................................................................................





50

30. Czy rozwa Ŝał pan mo Ŝliwo ść wyjazdu zagranicznego w poszukiwaniu pracy?

a). □ tak (dokąd?)…………………………………………………………..................... b). □ nie (dlaczego?) …………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….

31. Czy zdarzyło si ę, aby kto ś oferował Panu(i) prac ę na „czarno”? a.) □ nigdy b) □ nigdy, ale słyszałem(am) o takich przypadkach c) □ raz d) □ wielokrotnie

Jakiego typu była to praca ? ................................................................................... METRYCZKA cz.II

Obecne stanowisko pracy � ……………………………………….

Wiek 15-24 lata 25-34 35-44 45-54 55-64 65 i powyŜej

Płeć Kobieta MęŜczyzna

Wykształcenie WyŜsze Średnie Zawodowe Podstawowe Niepełne podstawowe

Zawód wyuczony ………………..............................................





51

Liczba przepracowanych lat (ogółem) ………………………………..

Liczba osób w gospodarstwie domowym

………………..……

Czy Pana/i m ąŜ/Ŝona, partner/partnerka jest osob ą pracuj ącą? Nie Tak Nie dotyczy

Znajomo ść języków obcych w skali od 1 do 5, (gdzie 1 oznacza ni e znam, 2 - słabo, 3 - dostatecznie, 4 - dobrze, a 5 - doskonal e). a) język angielski w mowie b) język angielski w piśmie c) język niemiecki w mowie d) język niemiecki w piśmie e) język …………w mowie f) język ………… w piśmie g) nie znam Ŝadnego języka

Documents

„Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych ... · „Przedsiębiorczość w perspektywie zmian gospodarczych – Diagnoza dla Miasta Mława” Projekt współfinansowany