Upload
mixpress
View
377
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Raam en Deur, het vakmagazine voor doorzicht en inzicht in alle technieken rondom raam en deur
Citation preview
design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgeving
Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek
jaargang 13, 2011 4
CoverNr4.indd 1 23-08-11 08:57
HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf • +49 (0)6428 932-124 • +49 (0)6428 932-684 • www.hoppe.com • [email protected]
voor al het HOPPE deur- en raambeslag
HOPPE-inbraakwerende garnituren – de „zichtbare“ vorm voor veiligheid HOPPE-inbraakwerende garnituren beschermen het slot en de profielcilinder in woning- toegangsdeuren. Alle inbraakwerende garnituren van HOPPE ondergaan zware praktijktesten en zijn gecertificeerd en goedgekeurd door het SKG®-instituut. De beste vorm voor bescherming tegen inbraken, bieden de HOPPE-inbraakwerende garnituren uitgevoerd met een cilinder-kerntrekbeveiliging. Door deze toevoeging wordt de profielcilinder extra beschermd en kan deze noch afgebroken noch uit het slot getrokken worden.HOPPE-inbraakwerende garnituren zijn leverbaar in rechthoekige en afgeronde uitvoering.
Vragen omtrent de goede greep beantwoorden wij graag via het telefoonnummer +49 (0)6428 932-124.
Schutzbeschlag_2011_NL-neu5.indd 1 8/2/2011 9:08:12 AMRD_0293_11S_HOPPE.indd 1 12-08-11 13:58
raam endeur 4 / 2011 I 3
Raam en Deur
Nu de nieuwbouw op zijn gat ligt en de budgetsector de
knip stevig dicht moet knijpen, duikt de hele bouwsector op
de renovatie. Want de markt van onderhoud en renovatie
blijft bestaan.
De verschuiving gaat zelfs zo ver dat sommige partijen zich
van lieverlee zelfs aan gespecialiseerd restauratiewerk
wagen. Met ‘speciale prijzen’ natuurlijk. En doordat de sub-
sidies voor monumenteneigenaren ook teruggeschroefd
zijn, raakt dat soms een gevoelige snaar bij die opdracht-
gevers.
Ja, het zijn interessante tijden. Waar specialisten voorheen hun eigen ‘blue ocean’ had-
den, duiken nu hongerige haaien op en kleurt het viswater regelmatig bloedrood. De
gevestigde orde moet zich wapenen tegen deze nieuwe tegenstrevers. En de nieuwko-
mers moeten zich de nieuwe markten invechten.
Op prijs gooien ze soms hoge ogen bij al even hongerige opdrachtgevers. Maar op ande-
re gebieden heeft menigeen nog veel te leren. Want als je gewend bent aan seriematige
nieuwbouw, is renovatie van bestaande bouw met al zijn afwijkingen en 'lastige' bewo-
ners serieus wennen. Om nog maar niet te spreken van kwaliteit, regie en ervaring bij
renovatie. Laat staan bij restauratie.
Begrijp me goed, ik ben overtuigd voorstander van concurrentie. Maar vooral voorstan-
der van goed werk. En dat prevaleert in deze markt niet altijd boven de scherpste prijs.
Neem de materiaalstrijd. Nederland is – als het om gevelelementen gaat - van origine een
houtland. En als de ‘going gets tough’, is het logisch dat hout met zijn mega-aandeel het het
zwaarst te verduren krijgt van de offensieve bedoelingen van kunststof en aluminium. De pr-
raderen van branche-organisaties NBvT, VMRG en VKG draaien op volle toeren om te claimen
dat hún materiaal het enige juiste is. En niet dat van de ander. Bij nieuwbouw en bij renovatie.
En hoewel we in een eerdere Raam en Deur-
editie nogal de nadruk legden op kunststof (en
zo misschien de schijn tegen kregen), is het
óns echt om het even. Daarom legden we
deze keer ons oor te luisteren bij de markt
zelf. Buildsight maakte voor ons een analyse
van de materiaalkeuze. En in de rubriek
Vaktueel ziet u hoe diverse opdrachtgevers
in verschillende projecten ieder hun eigen
keuze maakten. Conclusie: er is niet één
oplossing. Ieder project heeft zijn eigen bij-
zonderheden en dus zijn eigen keuzecrite-
ria. En dat maakt het slagveld zeer interes-
sant en kansrijk voor iedereen.
Marc Nelissen
Hoofdredactie Raam en Deur
Opmerkingen?
Wees welkom op raamendeur@mixpress.
Strijdperk: renovatiemarktVakmagazine voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.
RedactieRonald van BochoveRolf DankersTim van DorstenRon van HoofLouis JongeleenJ.Reinder LuingeHein StienstraJoop Wilschut
UitgeverMarc Nelissen
VormgevingInpladi bvCuijk
UitgaveMIXpress BVRosmalen
Redactie-adresRaam en Deurpostbus 55, 5240 AB Rosmalentel. 073.503.43.47fax 073.503.81.53e-mail: [email protected]
Abonnementenlosse nummers E 9,25jaarabonnement E 55,-buitenland E 65,-MIXpress BV (zie redactie-adres)
Stopzetten abonnementOpzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
AdvertentiesMolijn Sales Support, Edgar Molijnpostbus 61, 5258 ZH Berlicumtel. 073.503.35.44fax 073.503.11.95e-mail: [email protected]
OmslagfotoGulden Feniks-winnaarRestauratie Politieacademie ApeldoornBouwplaat, Vught
CloseUpAdvertorials
DrukOffset Print, Valkenswaard
CopyrightsAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden ver veel voudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder vooraf-gaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
ISSN 1389-6873
En hoewel we in een eerdere Raam en Deur-
editie nogal de nadruk legden op kunststof (en
zelf. Buildsight maakte voor ons een analyse
design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgevingVakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek
jaargang 13, 2011 4
CoverNr4.indd 1
23-08-11 08:57
Voorwoord en Colofon.indd 3 23-08-11 09:02
We inspire at www.duco.eu
DucoFit 50 ‘ZR’ / Supersnelle plaatsing
EVER
Y H
OM
E N
EED
S D
UC
O
[email protected] - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44
De nieuwe DucoFit 50 ‘ZR’ is een zelfregelend ventilatierooster voor
‘onzichtbare’ compacte kalfplaatsing. Het rooster kan bijzonder snel
vastgeschroefd of -geniet worden. Voor de afdichting werd een nieuwe
coëxtrusie-techniek ontwikkeld. Dit maakt het gebruik van zwelband
overbodig. Het fraai afgeronde binnenrooster en de bediening vormen één
geheel en kunnen dus eenvoudig afgenomen en teruggeplaatst worden.
Dit maakt een nette afwerking rond het ventilatierooster mogelijk.
ewinst
0,07C
ComfortsystemCsystem
ewinst
0,06
80glasaftrek
is prachtig
Tronicsystem
C
ewinst
0,28C
FIXBrandwerend
79min.
P 4Classicsystem
CO2system
ewinst
0,07C
ComfortsystemCsystem
ewinst
0,06
80glasaftrek
is prachtig
Tronicsystem
C
ewinst
0,28C
FIXBrandwerend
79min.
P 4Classicsystem
26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 4 27/07/11 10:45RD_0292_11S_DUCO.indd 1 12-08-11 13:57
Inhoudsopgave
raam endeur 4 / 2011 I 5
Postbox 7 Berichten uit de markt
Gevelarchitectuur 10 Paushuize: monumentale restauratie
Vaktueel 14 Buildsight: materiaalkeuze bij kozijnrenovatie
16 Gulden Feniks: staaltje van renovatie
Raamwerk 20 Kozijnrenovatie: de markt beslist
24 Productnieuws
Close-Up 25 Kumij
27 Roto Frank
33 Wilpstra
35 Van der Vegt
45 Alprokon
Inside 28 Renovatieregels
30 PKVW: duikende aannemers?
31 PKVW: update voor gevorderden
Deur inDeuruit 36 Oude deuren vertellen verhaal
38 Productnieuws
Uitzicht 40 Restauratieglas op een rijtje
GoedBeslagen 44 Productnieuws
Sluitstuk 47 Sleutel via mobiel?
48 Productnieuws
Branchepagina’s 50 Kenniscentrum Glas
51 VLA
53 NBvT
54 VMRG
55 VKG
Vaktueel 56 Websites uitgelicht
BuitendeDeur 57 Beursnieuws en agenda
OpdeMat 58 Brochures, catalogi en vakboeken
Inhoud.indd 5 23-08-11 09:05
PreSet je schrapvoor kostenbesparing!
Efficiënt en kostenbesparend, dat is het PreSets-programma van BUVA. PreSets zijn drie
voorselecties van hang- en sluitwerkproducten die uw keuze vereenvoudigen. De PreSets Basic,
Total Control en Full Proof leveren aanzienlijke tijds- en kosten besparingen op omdat er minder
nastelwerkzaamheden nodig zijn. Bij Full Proof worden faalkosten zelfs tot nul gereduceerd!
Bremen 5
2993 LJ Barendrecht
Telefoon: 0180 69 75 00
Email: [email protected]
Duurzaam & Doordacht.Kijk voor meer informatie op www.buva.nl
BUVA PreSets: efficiënt en kostenbesparend
Zelfstellend en corrigerend hang- en sluitwerk.
Bewezen techniek en kwaliteit.
Volledige en blijvende controle over het functioneren (hang- en sluitzijde) van ramen en deuren.
BUV1034 Adv Raam en Deur_02jr.indd 1 05-07-11 16:21RD_0291_11S_BUVA.indd 1 12-08-11 13:57
Postbox
raam endeur 4 / 2011 I 7
Nieuwe manager sales VeluxBoudewijn van de
Graaf is de nieuwe
manager Sales bij
Velux Nederland.
Zijn dagelijkse werk-
zaamheden bestaan
uit het verbeteren
van de positie van
het bedrijf in de
markt. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor
de dagelijkse aansturing van de account mana-
gers die in tien verschillende rayons de directe
contactpersonen zijn van alle klanten. Van de
Graaf heeft twintig jaar ervaring in de instal-
latiebranche in diverse functies. De afgelopen
acht jaar was hij werkzaam bij VSH Fittings,
onderdeel van Aalberts Industries, als sales
manager voor de directe en indirecte verkoop
in Nederland. Hij volgt in deze functie Frank
van Berkel op, die manager is geworden van
de afdeling Customer Service.
BouwKennis JaarbijeenkomstAndere manieren van bouwen, een klant die steeds centraler staat en de opkomst van
nieuwe media maken dat bedrijven in de bouw anders moeten denken om succesvol te
zijn. Dat zijn op 15 september de onderwerpen van BouwKennis’ Jaarbijeenkomst 2011.
De BouwKennis Jaarbijeenkomst is dé ontmoetingsplaats en kennisbron voor (commercieel)
beleidsmakers uit de bouw. Alle sleutelfiguren in de bouwkolom zijn aanwezig: van leveranciers
tot bouwers, architecten, installateurs, ontwikkelaars en corporaties. Tussentijds en na afloop is
er bovendien volop de gelegenheid om te netwerken.
Bij de negende editie van de BouwKennis Jaarbijeenkomst staat ‘de klant van de toekomst’ cen-
traal. Onder leiding van dagvoorzitter Adjiedj Bakas leert u hoe u op deze klant van de toekomst
inspeelt aan de hand van de thema’s klantgerichtheid, social media en conceptueel bouwen.
Keynote sprekers zijn marketeer 2.0 Richard van Hooijdonk, geestelijk vader van Slimbouwen
Jos Lichtenberg, en bedrijfsverloskundige Guido Thys.
LezerskortingLezers van Raam en Deur ontvangen € 100 korting op de toegang voor de BouwKennis
Jaarbijeenkomst. Deelname kost voor lezers van Raam en Deur daarom € 395 per persoon (i.p.v.
€ 495). Meer info of inschrijven? Check www.bouwkennisjaarbijeenkomst.nl/raamendeur.
Goforcharity team rijdt rallyHet Goforcharity rallyteam gaat meedoen aan de rally Transanatolia. Het team is ontstaan uit een
samenwerking van Autobedrijf de Heijde en Metafa Holland BV. De Transanatolia bestaat uit 7
rijdagen. De eerste rijdag is woensdag 7 septem-
ber, op dinsdag 13 september finishen de deel-
nemers in Alanya. Mark de Heijde, al langer
bekend in de rallysport, kwam met het idee om
de Transanatolia rally te gaan rijden met als doel
geld inzamelen voor Zonhove (Stichting SWZ).
Erik Mol van Metafa Holland vond het een schit-
terende idee en wilde graag deelnemen aan het
initiatief. Later is er een tweede goede doel bijge-
komen, namelijk het Bijna Thuis Huis.
Bouwers met duurzaamheid aan de slagHet CIB, Centrum voor Innovatie van de
Bouwkolom, heeft het initiatief genomen om te
komen tot een lokaal cluster van marktpartijen
uit de gehele bouwkolom om duurzaamheid te
bevorderen. “Duurzaamheid is voor het
gemeentebestuur en woningcorporaties een
belangrijk thema. In het huidige coalitieak-
koord en in beleidsprogramma’s van corpora-
ties is het een veel besproken issue. In de bouw-
praktijk blijkt hiervan vaak weinig overeind te blijven. Dat komt door een gebrek aan kennis en
de gebrekkige samenwerking binnen de bouwkolom. Als je dat signaleert, kun je daaraan iets
doen”, stelt Piet M. Oskam, directeur van het CIB “Het gaat dan om architecten, ingenieursbu-
reaus, bouwbedrijven, installatiebedrijven en bouwtoeleveranciers, die de handen ineen slaan
om te komen tot een gezamenlijk duurzaam aanbod.” Met inzet van de Hogeschool Utrecht heeft
het CIB in de achterliggende maanden een inventarisatie gemaakt van het huidige aanbod van
Zeister bouwbedrijven op het gebied van duurzaamheid. Op basis daarvan is een actieplan
gemaakt, waarmee bouwbedrijven in Zeist met duurzaamheid aan de slag gaan.
Nieuwe poederlakstraat HarinckHet Belgische deurpanelenbedrijf Harinck
heeft een nieuwe poederlakstraat gebouwd.
Gezien de toenemende vraag vanuit de ‘alumi-
niumschrijnwerkerij’, is daartoe besloten, zo
laat het bedrijf weten. Harinck volgt daarmee
de trend naar meer kleurvariëteit in het
schrijnwerk. De nieuwe poederlaklijn is opge-
bouwd volgens de nieuwste inzichten:
chroomvrije voorbehandeling van het alumi-
nium en energiezuinig produceren dankzij
warmterecuperatie en frequentiesturingen.
De nieuwe productielijn zal het mogelijk
maken nog vlotter kleurwissels door te voe-
ren, zodat de levertermijn van de Fralu deur-
panelen kan ingekort worden. De nieuwe lijn
is operationeel vanaf juli.
Postbox_3pag.indd 7 23-08-11 09:09
Postbox
8 I 4 / 2011 raam endeur
Duco seminar succesDuco Ventilation & Sun
Control heeft opnieuw vier
seminars in Nederland achter
de rug. Op verschillende
locaties werd er dieper inge-
gaan thema’s als Active House
en Ventilatie nu en in de toe-
komst. De aanzet voor deze
seminars werd gegeven door
de invoering van een lager
epc-niveau van 0,6. In 2015
wordt dat zelfs 0,4 om uiteindelijk in 2020 naar 0 te dalen. Bovendien wordt ook een nieuwe
ventilatienormering vooropgesteld die begin volgend jaar zijn intrede doet. Heel wat onduide-
lijkheid dus, maar Duco toonde via deze seminars aan dat het de nodige oplossingen aanbiedt
om ook in de toekomst natuurlijk te ventileren. De twee hangijzers van deze seminars -Active
House en ventilatie- werden telkens toegelicht door twee experts in hun gebied.
Onlangs werd overigens ook bekend dat Nederlandse architecten Duco Ventilation & Sun
Control aanzien als een van de sterkste installatiemerken. Dat blijkt uit de European Architectural
Barometer, een driemaandelijks onderzoek van Arch-Vision bij 1.200 architecten in Europa. De
Nederlandse architecten noemden Duco spontaan bij de vraag welk installatiemerk zij het sterk-
ste vinden op het vlak van ventilatie, koeling, verwarming en verlichting. Zo behoort Duco tot
de top vijf in Nederland.
Samenwerking Buva en RivusolBuva rationele bouwprodukten heeft Rivusol overgenomen. Het bedrijf uit Barendrecht heeft
daarmee een belangrijke stap gezet in de uitbreiding van zijn energiebesparende productassorti-
ment. Het Eindhovense Rivusol wordt een volle dochteronderneming van Buva. Rivusol is produ-
cent van zonthermische producten. Dankzij hun unieke en hoogwaardige vacuümbuiscollectoren
in combinatie met de zonneboiler wordt een oplossing gecreëerd waarbij, zelfs bij koud weer en
een bewolkte hemel, warmte opgewekt wordt. Deze warmte is te gebruiken voor bijvoorbeeld het
opwarmen van tapwater, ondersteuning van de verwarmingsinstallatie en de verwarming van
zwembaden. Buva is erg content met de overname. Directeur Rien Wisse: “De zonneboilers van
Rivusol sluiten goed aan bij het ons eigen leveringsprogramma, zeker daar waar het om ventilatie
en energie gaat. We vullen elkaar dus goed aan. Door elkaars expertise te benutten kunnen wij
grote stappen maken in de ontwikkeling van innovatieve, energiebesparende oplossingen.”
Zandstra nieuwe directeur SBKFedde Zandstra
(55) wordt per 1
september de
nieuwe directeur
van Stichting
Bouw Kwaliteit.
Hij volgt Martin
Lagendijk op, die
eerder dit jaar na
een langdurig
ziekbed overleed. Tot 1 september blijft Kees
Vriesman aan als directeur ad interim.
Zandstra is een goede bekende in de wereld
van certificering en kwaliteitsverklaringen. Als
directeur van de Stichting Kwaliteit Gevelbouw
(SKG) speelde hij jarenlang een actieve rol in
de ontwikkeling van de kwaliteitssystematiek
voor bouwproducten in Nederland.
Nieuwbouw Dr. Hahn in gebruik
Deurscharnierfabrikant Dr. Hahn heeft de
nieuwbouw in het Duitse plaatsje Erkelenz in
gebruik genomen. Vlak bij het moederbedrijf
te Mönchengladbach werd een moderne
architectonische productie-eenheid opgetrok-
ken (vanuit vogelperspektief herkent men de
vormen van een twee-delig Serie 60 AT schar-
nier van dr Hahn). Het productieverloop in
deze nieuwbouw omvat de nieuwste technie-
ken en ecologische hoogstandjes, alsook de
zeer hoge eisen naar werkplaatsergonomie.
“Zoals voorzien kunnen we hier in Erkelenz
duidelijk efficiënter produceren. Een must om
concurrerend te blijven als productiebedrijf in
Duitsland”, aldus Michael Hahn, technisch
directeur bij Dr. Hahn. Bij de tweede stap,
waarvoor nog geen concrete tijdsplanning
opgemaakt werd, zullen de gebouwen voor de
nog in Mönchengladbach achtergebleven
productieafdelingen alsook de administratieve
diensten opgetrokken worden.
Postbox_3pag.indd 8 23-08-11 09:09
raam endeur 4 / 2011 I 9
EPD voor DormaDe Dorma glijarmdeurdranger TS 93 beschikt nu over een
EPD volgens ISO 14025.
EPD heeft te maken met duurzaamheid. De Environmental
Product Declaration (EPD) is een internationale standaard
die de milieuprestatie van een product weergeeft. Deze
heeft de vorm van een rapport waarin de producent of
distributeur kwantitatieve gegevens verschaft over de
milieu impact van zijn producten gedurende hun volle-
dige levenscyclus. Het doel van een EPD is om relevante,
geverifieerde en vergelijkbare informatie te leveren en een
basis te bieden voor een betrouwbare planning voor een
groene toekomst.
Pilkington: nieuwe website en seminarPilkington Benelux heeft een nieuwe
website gelanceerd met uitgebreide
informatie over de producten, refe-
rentieprojecten en duurzaamheid.
De website van Pilkington is nu nog
toegankelijker en biedt specifieke
informatie voor de verschillende
doelgroepen, zoals architecten,
voorschrijvers, consumenten en
glasgerelateerde bedrijven, zo laat
het bedrijf weten.
Behalve met een nieuwe website,
treedt Pilkington ook op de voor-
grond met een seminar over brand-
werend glas in oktober. Dit naar
aanleiding van de grote veranderin-
gen op het gebied van de brandwe-
rende regelgeving en de aanwezige
belangstelling voor brandwerend
glas.
Te Dorsthorst (BSW) met pensioenMaarten te Dorsthorst, senior adviseur bij BSW (Breuer und
Schmitz) is met pensioen. Hij laat het bedrijf achter met een
mooie omzetstijging.
Te Dorsthorst werkte 49 jaar in de hang- en sluitwerkbran-
che. “Om het merk BSW sterk in de markt neer te zetten,
heb ik mijn aandacht op win-win situaties gericht, om met
kennis en overtuiging gezamenlijk innovatieve producten
aan de man te brengen en te werken aan relaties. Hierbij
noem ik speciale BSW-producten voor business-to-business
contacten of nieuw ontwikkelde scharnieren zoals die ter
beveiliging van Nederlands erfgoed in het Rijksmuseum te
Amsterdam. Daardoor heb ik waardevolle en plezierige
relaties kunnen opbouwen.” Johan van Huffelen.zal de pen-
sionado vervangen.
Pilot Assa Abloy succesEen pilot project van Assa Abloy met NFC
mobiele telefoons als sleutels voor hotelka-
mers is een succes. Met de toepassing kunnen
gasten in- en uitchecken op een kamer.
Onderzoek leert volgens het bedrijf dat alle
gebruikers er grote voordelen in zien. De
proef werd gedaan door Assa Abloy, Nordic
Choice Hotels, Giesecke & Devrient,
TeliaSonera en VingCard Elsafe gedurende
een periode van acht maanden in het Clarion
Hotel in het Zweedse Stockholm. De gasten
konden via de mobiele applicatie inchecken
en vervolgens werd hun kamersleutel naar
hun mobiele telefoon gestuurd, waarnaar ze
zonder bij de receptie te hoeven wachten,
konden inchecken..
Postbox_3pag.indd 9 23-08-11 09:09
Gevelarchitectuur
10 I 4 / 2011 raam endeur
‘Paushuize’ is een van oudste panden in het centrum van Utrecht. Het
statige gebouw is in het begin van de zestiende eeuw verbouwd tot het
Utrechts stadsverblijf voor Paus Adrianus VI, de enige Nederlandse
paus in de geschiedenis. Toen hij in 1523 in Rome stierf, had hij het
optrekje in zijn geboorteplaats nog niet gezien. Sindsdien heeft
Paushuize allerlei functies gehad en zijn in de loop der tijden aan het
hoofdgebouw veel bijgebouwen toegevoegd.
De Provincie Utrecht gebruikt het Paushuize-complex nog steeds voor
ceremoniële bijeenkomsten van bijvoorbeeld de Commissaris van de
Koningin. Als eigenaar van het pand gaf de Provincie enkele jaren
geleden het sein tot een grondige restauratie van ‘Paushuize’ .
Tegelijkertijd viel het besluit om het restauratie- en renovatiewerk op
een duurzame manier uit te voeren
DuMo-profielIn het voorjaar van 2010 startten de werkzaamheden die – in de visie
van de Provincie - van Paushuize het meest energiezuinige monument
van Nederland moet maken. Een bijzondere opgave, want veel beken-
de duurzame maatregelen zijn niet toepasbaar zonder de monumentale
waarde geweld aan te doen. In een monument kun je niet overal isola-
tiemateriaal aanbrengen waar dat uit oogpunt van duurzaamheid nut-
tig zou zijn. Hoe bereik je een goede combinatie van duurzaamheid
(Du) en monumentenzorg (Mo)? In opdracht van de Provincie heeft
onderzoeksinstituut NIBE een manier ontwikkeld om voor Paushuize
een maximaal mogelijke duurzaamheidsinspanning vast te stellen. Bij
die beoordeling is gebruik gemaakt van een het zogenaamde DuMo-
profiel.
In die beoordelingsmethode is de monumentwaardigheid
(Mo-coëfficiënt) gecombineerd met de duurzaamheid (Du-index). De
uitkomst laat altijd zien dat ingrijpen met het oog op duurzaamheid
afhankelijk is van de ‘aanraakbaarheid’ van een monument. Daarom is
van de afzonderlijke ruimten van het Paushuize-complex die aanraak-
baarheid bepaald. Dat is gebeurd op basis van bouwhistorisch onder-
zoek en een ‘opname’ van de bestaande situatie in 2009.
Het DuMo-rekenmodel sluit aan op de al bestaande GreenCalc+- sys-
tematiek voor het bepalen van de duurzaamheid van gebouwen en op
het label-systeem van de Milieu Index Gebouw (MIG) dat de milieu-
vriendelijkheid van een gebouw weergeeft. Uit het onderzoek van het
NIBE blijkt dat het totale project Paushuize een DuMo-score kan halen
van 384, wat overeenkomt met het A+-label volgens de Milieu Index
Gebouw (MIG).
De schilInmiddels is ruim een jaar gewerkt aan de uitvoering van een uitge-
kiende combinatie van bouwkundige en installatietechnische ingrepen.
Volgens projectleider Marco Bisschop van de Provincie Utrecht zal de
duurzaamheidsprestatie van Paushuize zeer dicht in de buurt komen
van het beoogde niveau. Tijdens een rondgang laat Bisschop zien hoe
in de kelders, de gangen, de salons de verdiepingen en op de zolders
de duurzame ambitie in de praktijk is gebracht.
Bisschop: “De verduurzaming van het complex bestaat in hoofdzaak
uit het terugdringen van het energieverbruik. Dat bereiken we met een
slimme compartimentering van de ruimtes, met duurzame installatie-
techniek en het isoleren van de gebouwschil. Zo zorgen straks in de
vergaderzalen op zolder en in de Spiegelzaal convectoren en radiato-
Hoe is het mogelijk om een monument uit de vijftien-de eeuw te restaureren en tegelijkertijd met enkele labelsprongen te verduurzamen? Herstellen en behouden van het oude en tegelijkertijd voldoen aan de duurzaamheids- en comforteisen van deze tijd. Het lijkt ‘onbegonnen werk’. Toch gebeurt het. In Utrecht wordt op dit moment gewerkt aan de duur-zame restauratie en renovatie van ‘Paushuize’. Met respect voor de historische waarde en behulp van nieuwe technieken. Een wezenlijk onderdeel van het project is de isolatie van de buitenschil van het gebouw.
Verduurzamen van gevelopeningen maakt ’Paushuize’ energiezuinig
Utrechts monument wordt duurzaam stadspaleis
Door Louis Jongeleen beeld: Bouwplaat Vught
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Thermografie van de schil (rood is maximaal warmteverlies) (foto Raak Energieadvies, ’s-Hertogenbosch)
Gevelarchitectuur Paushuize_3pag.indd 10 23-08-11 09:12
Gevelarchitectuur
raam endeur 4 / 2011 I 11
ren voor een constante basistemperatuur. Door middel van een centra-
le lucht-warmtepomp kunnen die ruimtes versneld worden verwarmd
of gekoeld. Afhankelijk van de vraag is het binnenklimaat in de afzon-
derlijke ruimten regelbaar. Op de zolder bewaken CO2-sensoren de
kwaliteit van de lucht en schakelen indien nodig de afzuiging in.” In
de ruimtes die grenzen aan de gebruiksruimten mag het energiege-
bruik laag zijn. Deze aangrenzende onverwarmde ruimten (AOR),
zoals trappenhuizen, gangen, zolders en kelders fungeren als thermi-
sche buffers. Bisschop: “Maar al deze voorzieningen zouden vrij zin-
loos zijn als niet de bouwkundige schil van het gebouw zorgvuldig
werd geïsoleerd.”
BeglazingVoor het begin van de restauratie- en renovatiewerkzaamheden is de
gebouwschil van Paushuize onderworpen aan een thermografisch
onderzoek. Met een infrarood camera zijn opnamen gemaakt die door
middel van kleuren laten zien waar in het gebouw warmteverlies
optreedt. Het grootste warmteverlies treedt meestal op bij daken en
gevelopeningen. Zo ook bij Paushuize. Het dak van het hoofdgebouw
is aan de buitenzijde geïsoleerd. Isoleren van de binnenzijde is uitge-
sloten in verband met de aanwezigheid van een originele vijftiende-
eeuwse sporenkap. De zeeg in het dakvlak is behouden en de Oud-
Hollandse pannen zijn netjes teruggelegd. Marco Bisschop: “Bij onge-
Duurzame restauratie van Paushuize
Spiegelzaal: bij deuren naar terras worden niet vervangen, maar weer slui-tend gemaakt
Sterk warmteverlies via wand en glasdeuren (enkel glas) (foto Raak Energieadvies, ’s-Hertogenbosch)
Gevelarchitectuur Paushuize_3pag.indd 11 23-08-11 09:12
member of www.profi alis.comBrugstraat 27 B-8720 OESELGEM Tel.: +32 (0)9 388 95 71
Profi alis produceert kwalitatieve kunststof profi elen voor ramen en deuren, met een onbeperkte kleurkeuze. Zowel in traditionele massakleuren en UV bestendige acrylaatfolies als in hoogwaar-dige Color-line® coatings.
Elektronische veiligheid aan uw deur.
Veiligheid aan uw deur –
Uniek concept voor elektro-
nische toegangscontrole.
U heeft geen PC, software
of bekabeling nodig.
EVVA-Nederland BV | Aquamarijnstr. 7 | 7554 NM Hengelo | Pb. 400 | 7550 AK Hengelo | T +31 7485 15-300
Inserat_NL-primo_raam-en-deur_91x126_03-2011.indd 1 07.03.2011 15:37:30
Specialist in hoogwaardig projectbeslag
Telefoon (030) 8507070Internet www.artitec.comE-mail [email protected]
RD_adv1_1.indt 1 23-08-11 11:30
Gevelarchitectuur
raam endeur 4 / 2011 I 13
veer 85% van de gevelopeningen blijkt het mogelijk om beter te isole-
ren. Dat is op de meeste plaatsen uit te voeren door middel van ach-
terzetbeglazing. De ramen van de salon op de Bel-etage aan de straat-
zijde van het hoofdgebouw kunnen voldoende geïsoleerd worden door
het herstellen van de oude schuiframen en beglazing en het handha-
ven en weer gebruiken van de historisch luiken.”
In de rijk gedecoreerde Spiegelzaal zullen de openslaande deuren naar
het terras worden vervangen door nieuwe exemplaren met bredere
sponningen waarin beglazing past met isolerend ‘monumentenglas’.
De zalen op eerste verdieping van het hoofdgebouw zullen weer
gebruikt worden als vergaderruimte. De wand aan de oostzijde met de
stenen vensters was ooit de buitenmuur. De oorspronkelijke kozijnen
in die muur hebben een hoge monumentwaarde (Mo-coëfficiënt).
Bisschop: “Vanwege de geringe aanraakbaarheid krijgen deze gevel-
openingen geen achterzetbeglazing. Hetzelfde geldt voor de gevelope-
ningen in de AOR-ruimtes. Bij deze thermisch buffers is het voldoende
om ramen sluitend te maken, luiken te herstellen en weer in gebruik
te nemen.“
Voorziening voor montage van achterzetramen
Proefopstelling van achterzetraam
Bronnen: ‘Duurzame Monumentenzorg, Paushuize Utrecht’ door Nederlands Instituut
voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE Consulting bv), Bussum, december
2009 (zie: www.paushuize.nl/renovatie/ )
Handboek Duurzame Monumentenzorg, door Huub van de Ven (RCE), ir.
Evert Jan Nusselder (Monumentenzorg), prof. dr.ir. Michiel Haas (NIBE), ir.
Birgit Dulski (NIBE), uitgave SBR, Rotterdam april 2011
Gevelarchitectuur Paushuize_3pag.indd 13 23-08-11 09:12
Onderhouds- en renovatiemarkt
utiliteitsgebouwen: woningen:
Verhuurd aan gebruiker
Eigendom van gebruiker
Huurwoningen van corporaties
Huurwoningen van commerciële verhuurders
Koopwoningen
grondgebondenwoningen
appartementenverschillende bestemmingen
Figuur: Schematische segmentatie onderhouds- en renovatiemarkt
NB: Dit schema zegt niets over de grootte van de verschillende segmenten
14 I 4 / 2011 raam endeur
Vaktueel
Om de producten van de gevel optimaal op de renovatie- en onder-
houdsmarkt aan de man te kunnen brengen, is het essentieel om ken-
nis te hebben van de verschillende segmenten die binnen deze markt
onderscheiden kunnen worden. Net als bij nieuwbouw is het onder-
scheid tussen utiliteitsgebouwen en woningen relevant. Binnen deze
twee segmenten is het relevant om onderscheid te maken naar het
eigendom van de gebouwen en woningen. Voor de gevelbranche hangt
namelijk het type opdrachtgever af van het eigendom. Het gaat erom
of de gebruiker ook eigenaar is van het pand.
Eigenaren of huurders?Gebruikers van utiliteitsgebouwen huren vaak hun huisvesting van
een vastgoedbeheerder. Renovaties van deze gebouwen komen tot
stand in opdracht van deze vastgoedbeheerder die daarbij vaak een
vooropgezet beleid hanteert. Bepaalde keuzes in zo’n renovatieproject
liggen vaak vooraf al vast. Dat betekent niet dat altijd dezelfde keuzes
gemaakt blijven worden; ook beleid is plooibaar en onderhevig aan
veranderingen op basis van voortschrijdend inzicht. Toch zijn eige-
naar-gebruikers over het algemeen vrijer in het maken van hun keu-
zes. Door fusies, overnames en het uitbesteden ervan, is in het eige-
naar-gebruikers-segment momenteel sprake van een verdere professio-
nalisering van het gebouwbeheer.
Ook voor woningen is een dergelijk onderscheid tussen verhuurders
en eigenaar-bewoners relevant. Onder de woningverhuurders nemen
de woningcorporaties in Nederland een speciale positie in.
Woningcorporaties hebben meer dan dertig procent van de
Nederlandse woningvoorraad in bezit en in vergelijking met andere
woningverhuurders hebben zij veel oog voor de belangen van hun
huurders en de instandhouding van hun woningbezit op de lange ter-
mijn. Woningcorporaties geven op een steeds professionelere manier
invulling aan het beheer van hun woningbezit. Daarvoor hebben veel
corporaties zelfs de beschikking over een eigen onderhoudsdienst.
Andere (commerciële) woningverhuurders hanteren ook een professio-
neel beheersbeleid, maar zijn vooral gespitst op het maximaliseren van
hun jaarlijkse resultaten. Meer dan de helft van de woningen in
Nederland wordt bewoond door de eigenaar ervan. Deze groep eigena-
ren is uiterst heterogeen te noemen, omdat iedere eigenaar-bewoner
op zijn of haar eigen manier invulling geeft aan het woongenot.
Ten slotte is er ook onderscheid te maken naar type gebouw. Voor
woningen is het onderscheid tussen grondgebonden (ééngezins-)
woningen en appartementen (meergezinswoningen) belangrijk. Voor
utiliteitsgebouwen bepaalt de bestemming van het gebouw in sterke
mate het soort gebouw. Onderwijs wordt in een ander soort gebouwen
gegeven dan waarin vee wordt gehouden.
In de figuur is de beschreven segmentatie van de onderhouds- en
renovatiemarkt schematisch weergegeven. Voor de hierboven onder-
scheiden segmenten gelden verschillende criteria in de keuzes bij
gevelrenovaties. Als bedrijf in de gevelbranche is het belangrijk om dit
te onderkennen en hiervan op de hoogte te zijn.
Recessie maakt kritisch Prijs en kwaliteit (en de verhouding daartussen) zijn de traditionele
keuzecriteria die ook bij de keuze voor gevelsystemen bij renovatie van
gebouwen natuurlijk nog altijd gelden. Tegenwoordig verliezen deze
criteria echter aan belang ten opzichte van andere en nieuwe factoren
die mede de keuze bepalen. De economische situatie en de verduurza-
ming hebben dit de laatste jaren verder in de hand gewerkt. De econo-
mische recessie van 2009 is niet voorbij gegaan aan de renovatiemarkt.
De nadruk kwam heel erg te liggen op besparen, waardoor nieuw-
bouwplannen werden uitgesteld of zelfs geschrapt. Ook voor niet-
noodzakelijke renovaties gold dat sterk. Sommige werkzaamheden aan
bestaande woningen en utiliteitsgebouwen dulden echter geen uitstel
omdat ze het genot ervan bederven. Een lekkend dak of een gebroken
ruit zal hersteld moeten worden (zolang verpaupering wil worden ver-
komen). Hierdoor is de impact van de recessie op de renovatie- en
onderhoudsmarkt beperkter geweest dan in de rest van de bouwmarkt.
Toch heeft de recessie wel degelijk een sterke invloed gehad op de
manier waarop gebouweigenaren renovaties van hun bezit benaderen.
Materiaalkeuze bij gevelrenovatie
Door Rolf Dankers, Buildsight
Om te kunnen profiteren van de huidige groei in de renovatiemarkt is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de manier waarop opdrachtgevers keuzes maken bij renovatieprojecten. Voor dit inzicht is het nodig om de renovatiemarkt te ontleden en de geldende keuzecriteria te identificeren. Deze keuze-criteria zijn echter aan veranderingen onderhevig. Door de trend naar duurzaamheid worden nieuwe cri-teria relevant en verschuift het belang. Ook de econo-mische situatie is van invloed op de keuzes voor gevelsystemen bij renovaties. Buildsight-analist Rolf Dankers beschrijft hoe het samenspel van de verschil-lende factoren voor de gevelbranche uitpakt.
Vaktueel_Buildsight_2pag.indd 14 23-08-11 11:12
raam endeur 4 / 2011 I 15
Ook de toenemende aandacht voor duurzaamheid is hier op van
invloed en heeft geleid tot een hele set aan nieuwe criteria waaraan de
keuzes bij (gevel-)renovaties getoetst worden door gebouweigenaren.
De recessie heeft gebouweigenaren opnieuw geleerd om extra kritisch
te zijn op de kosten van renovatiewerken. Daarbij wordt echter niet
enkel meer gekeken naar de kosten van aanschaf en installatie, maar
steeds nadrukkelijker ook naar toekomstige kosten van afschrijvingen,
onderhoud en vervanging. Daarom zijn veel opdrachtgevers steeds
meer op zoek naar de laagste zogenaamde Total Cost of Ownership.
Andere kwaliteitsvoowaardenLos van de recessie nemen de kwaliteitseisen die aan gevelsystemen
gesteld worden, steeds verder toe. Esthetiek, inbraakwering (door de
juiste toepassing van hoogwaardig hang- en sluitwerk), kierdichtheid
en ventilatie (en tocht) zijn slechts een paar van de aspecten waar een
gebouweigenaar tegenwoordig in meer of mindere mate bij stil staat
bij de keuze voor een vervangend gevelsysteem. Door de hang naar
meer duurzaamheid kunnen aan dat lijstje de nodige extra eisen toege-
voegd worden. Dan hebben we op de eerste plaats over energiebespa-
ring wat voor gevelsystemen tot uiting komt in de toepassing van het
juiste isolatieglas en het ontbreken van koudebruggen. Daarnaast
wordt in het kader van duurzaamheid ook gekeken naar de milieube-
lasting van de productie en installatie van het gevelsysteem en de recy-
clebaarheid ervan.
Prestatie-eisen en -normenAanbieders van gevelsystemen dienen zich bewust te zijn van de pres-
taties van hun producten op alle hierboven genoemde aspecten.
Methodieken zoals de genoemde Total Cost of Ownership en BREEAM
kunnen daarbij helpen. De energiecertificering (in de vorm van het
zogenaamde energielabels) is hierbij natuurlijk ook relevant. De nor-
men die in dit kader aan bestaande gebouwen gesteld worden zullen
de komende jaren alleen maar verder verscherpt worden. Dit is onder
andere herkenbaar in het voorgestelde nieuwe Bouwbesluit, waarin is
opgenomen dat niet alleen de energieprestatie van gebouwen inzichte-
lijk moet zijn (en aan bepaalde eisen moet voldoen), maar dat dat ook
geldt voor de milieuprestatie. Het is dus duidelijk dat het rijtje met
keuzecriteria steeds langer wordt en dat de bijbehorende eisen steeds
strenger worden. Dit betekent dat er ook steeds meer mogelijkheden
zijn om een product onderscheidend te maken. Daar waar de presta-
ties van een product achterblijven, kan dan ook gericht naar verbete-
ring gezocht worden.
HoutDat geldt zeker voor de toepassing van nieuwe gevelsystemen in reno-
vaties. Door de toepassing van de juiste lakken kan de onderhoudscy-
clus van houten kozijnen bijvoorbeeld opgerekt worden naar zo’n acht
jaar. Voor steeds meer woningcorporaties is dat een argument om bij
gevelrenovaties te kiezen voor houten kozijnen. Houten kozijnen zijn
in de toekomst goed te herstellen en aan te passen door de eigen
onderhoudsdienst. Voor andere gevelsystemen is dat lastiger en voor
de toekomst niet te garanderen. De perceptie van de duurzaamheid en
de esthetiek brengen het houten kozijn definitief terug in het vizier
van woningcorporaties. Terwijl hout daar onder eigenaar-bewoners
nooit echt buiten is gevallen. Het is aan de producenten van gevelsy-
stemen uit andere materialen om daarop met een passend antwoord te
komen en daarvoor zal men elke klant en zijn of haar specifieke keu-
zecriteria moeten leren kennen.
Vaktueel_Buildsight_2pag.indd 15 23-08-11 11:12
Vaktueel
16 I 4 / 2011 raam endeur
Hoe het in Nederland gesteld is met de kwaliteit van bouwprestaties in de renovatiesector wordt elke twee jaar duidelijk bij de uitreiking van ‘De Gulden Feniks’, voorheen ‘De Nationale Renovatieprijs’. De uitslag van deze prijsvraag werd dit jaar op 7 juni bekendgemaakt op de vastgoedbeurs PROVADA in de Amsterdamse RAI. Voor het eerst waren er naast de prijs voor renovatie ook prijzen in de categoriën transformatie en gebiedstransformatie.
Atrium met spanten in vorm van (omgekeerde) hangende ketting Nieuwe gevelopeningen in ‘passende’ stijl
Renoveren kan op vele manieren
Politieacademie Apeldoorn, de beste renovatieprestatie
Louis Jongeleen | beeld: Bouwplaat Vught
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Uit een totaal van 75 ingezonden renovatieprojecten kwam de renova-
tie van de Politieacademie in Apeldoorn als onbetwiste winnaar naar
voren. Het juryrapport vermeldt de woorden ‘toonbeeld van herge-
bruik’ en ‘sprekende ingreep aan het complex…waarbij het geheel
meer is dan de som der delen en beter dan het ooit geweest is’. “Dat is
wel het mooiste compliment dat je voor je werk kunt krijgen”, ver-
klaart architect Leon Thier na de prijsuitreiking. Hij was in het team
van Atelier Pro en Studio Leon Thier samen met Hans Kalkhoven pro-
jectarchitect van het winnende project.
Vaktueel Gulden Feniks_3pag.indd 16 23-08-11 09:15
VaktueelVaktueel
17 I 4 / 2011 raam endeur 4 / 2011 I 17
Oorspronkelijke ramen met voorzetramen Gerestaureerde gang met brandcompartimente-ring (in stijl)
Originele glas-in-loodramen met voorzetramen
Politie-academieDoor het stilvallen van de nieuwbouw verschuift de bouwactiviteit in
Nederland steeds meer naar de renovatie, transformatie en gebieds-
transformatie. De in totaal 138 inzendingen voor ‘De Gulden Feniks’
laten zien dat er zeer uiteenlopende manieren zijn om de gigantische
bouwopgave in de bestaande bouw aan te pakken. Soms is niet hele-
maal duidelijk waar het renoveren en herstellen ophoudt en waar trans-
formeren begint. Zo bestond het werk aan de Politieacademie uit restau-
ratie van het monumentale hoofdgebouw, sloop van lelijke
verbouwingen, uitbreiding met functionele nieuwbouw en transformatie
van een binnenplein tot een centraal atrium met een imposant glazen
dak, gedragen door vijf boogvormige spanten van 25 meter hoog.
Imposant atriumArchitect Leon Thier: “Nummer één was dat we het kleinseminarie uit
1935 van architect Jan van Hardeveld weer zouden terugbrengen in de
oorspronkelijke staat. De noodzakelijke nieuwbouw voor het onder-
wijs van de Politieschool wilden we zo nauw mogelijk laten aansluiten
bij de vormtaal, het materiaalgebruik en de kleuren van het oude com-
PolitieacademieOpdrachtgever: Politieacademie
Projectmanagement: Brains to Build, Amersfoort
Bouwkundig aannemer: Bouwcombinatie Dura Vermeer-
Draaisma vof, Apeldoorn
Architect: Atelier PRO architecten bv, Den Haag (projectarchi-
tecten; Leon Thier en Hans Kalkhoven mmv Martijn Visser en
Wessel Reinders)
Interieurarchitect: Atelier PRO architecten bv, Den Haag (inte-
rieurontwerpers: Elisabeth Tukker, Leon Thier en Wessel
Reinders) en Studio Leon Thier
Ontwerpperiode: 2003-2005
Bouwtijd: 2007-2010
plex. Vanaf het begin hadden we het plan om de binnentuin van het
complex te overkappen zodat er een atrium zou ontstaan dat kan fun-
geren als centrale plek voor een leercentrum, een mediatheek en een
terras als ontmoetingsplek.”
Origineel stalen ramenHet oude seminarie was al sinds 1973 in gebruik bij de Politieacademie,
maar het gebouw voldeed al lang niet meer aan minimale eisen voor
energiezuinigheid, brandwerendheid, binnenklimaat en comfort. Door
middel van een aantal slimme oplossingen is - zonder monumentale
gevels aan te tasten – de gebouwschil geïsoleerd. De monumentale sta-
len ramen zijn behouden. De profielen zijn waar nodig gerestaureerd.
Onder alle ramen zijn de muren aan de binnenzijde verdikt met isola-
tiemateriaal. Aan de binnenzijde zijn de ramen voorzien van voorzetra-
men met een slank aluminium kaderprofiel met daarin glas van 6 mm.
Met deze tweede barrière van glas voldoet de binnenruimte aan heden-
daagse eisen voor isolatie en geluidwering. De ramen in de oude bui-
tengevels die nu de begrenzing vormen van het overkapte atrium, zijn
aan de atriumzijde ook voorzien van voorzetramen.
Nieuwbouw (links) in vormtaal van originele hoofdgebouw
Vaktueel Gulden Feniks_3pag.indd 17 23-08-11 09:15
TJSS vrijloopdeurdranger Voor preventieve brandbeveiliging gecombineerd met optimale toegankelijkheid
Ideaal voor toepassing in bijv. ziekenhuizen, scholen, kinderdag-verblijven, bejaardencentra en verzorgingstehuizen waar zowelbrandveiligheid als ook toegankelijkheid een belangrijke rol spelen.ALLEEN DICHT
ALS HET ECHTMOET!
Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 [email protected] www.dictator.nl
Op zoek naar kwaliteitsdeurdrangers?
Kies dan ook voor het TJSS deurdrangerprogrammauit Zwitserland.
Veilig - DIN 1154 Betrouwbaar - 5 jaar garantie Veelzijdig - Breed toepasbaar door de vele extra’s
Een TJSS dranger is eenvoudig te monteren, makkelijk te bedienen kortom: een sterk merk!Recent is dit programma verder uitgebreid met een aantal vrijloop modellen.
DTSDTSDTSDTS®®®®® DorpelsystemenDorpelsystemenDorpelsystemenDorpelsystemeninnovatieve en duurzameDTSDTSDTSDTS® Dorpelsystemen
Kreunen Kunststoffen BVT: 0573 - 438 410F: 0573 - 432 609E: [email protected] I : www.dts-dorpels.nl
KREUNEN KUNSTSTOFFENLOCHEM
100%POLITIE
KEURMERKVE IL IGWONEN
Snellere montage dankzij de
vernieuwde RenoFix-koppeling
renovatiedorpels
Onderdorpels vervangen..?
DTS® dorpels bestaan al uit meer dan 85% ge-recycled materiaal en kunnen 100% worden hergebruikt. Kortom; Een verstandige keuze!Wij verzorgen goede, passende oplossingen voor uw renovatieproject. Neuthoogte en stijl-
detaillering zijn door u zelf op te geven. Oude detailleringen zoals ‘duivenja-
gers’ vormen geen enkel probleem.Vraag een vrijblijvende offerte aan.
www.weijntjes.nl
Amsterdam Z.O.
Amsterdam
Utrecht
Bussum
‘s-Hertogenbosch
p12 1 23-08-11 11:32
Vaktueel
raam endeur 4 / 2011 I 19
BoekHet Nationaal Renovatie Platform (NRP) - organisator van
‘De Gulden Feniks’- heeft een jaarboek uitgegeven waarin alle
prijswinnende en genomineerde projecten van 2011 uitgebreid
staan beschreven. De overige inzendingen zijn kort weergegeven.
In het voorwoord vermeldt Frank Bijdendijk, bestuursvoorzitter
van het NRP, dat ‘’De Gulden Feniks’ vanaf 2012 een jaarlijkse
prijsvraag wordt.
‘Jaarboek Gulden Feniks 2011’, door Henk Bouwmeester, Kees de
Graaf, Foka Kempenaar en Ferdinand Pronk; een uitgave van
Nationaal Renovatie Platform ism SBR, Rotterdam 2011;
ISBN: 978-90-817070-2-2
Nieuwe hoofdentree met ‘entreegebied’
Kapel ingericht als centraal restaurant
Oefenwoningen voor rechercheopleiding
Gefilterde zonnestraling in atrium
Brandwerend glas in loodDe kapel van het vroegere seminarie is nu ingericht als restaurant. De
glas-in-loodramen van de kapel kregen voorzetbeglazing van 60 minu-
ten brandwerend glas ter voorkoming van brandoverslag. Architect
Thier: “Voor ventilatie wilden we geen openingen gaan maken in de
gevels. Dat spreekt vanzelf. Voor de luchtverversing hebben we de
luchtinlaat boven in de zolder gemaakt. Verse lucht wordt het gebouw
ingepompt zodat er enige overdruk ontstaat die via ventilatieopenin-
gen in de ramen kan ontsnappen. Daarmee is ook het probleem van
condens op de ramen opgelost.” Voor het verlagen van kosten van ver-
warming en koeling, wordt het systeem van warmte- en koudeopslag
toegepast. De Politieacademie is een fraaie en aangename omgeving
geworden waar het prettig is om te studeren en te werken en om even
niets te doen.
Vaktueel Gulden Feniks_3pag.indd 19 23-08-11 09:15
Raamwerk
20 I 4 / 2011 raam endeur
Woningcorporaties renoveren hun woningvoorraad regelmatig. Als geen ander zijn zij zich bewust van de gevolgen die hun keuze heeft op de prestaties van de woning. Meer of minder onderhoud, de uitstraling, de wensen van de bewoners. Wordt het hout kunststof of metaal? Raam en Deur zet diverse projecten naast elkaar.
Materiaalstrijdis heftig losgebarsten
“Minimaal 30 jaar vooruit”Vóór de woningrenovatie van 419 woningen in de wijk Grootstal in
Nijmegen heeft Portaal een woonwensenonderzoek gehouden, waar-
uit tochtklachten als belangrijkste probleem naar voren kwamen.
Ook wilden de bewoners graag lagere energielasten en méér com-
fort. Om de woningen bovendien meer uitstraling te geven, werd
besloten de gevels grondig aan te pakken. De problemen met de
kunststof gevelkozijnen werden geïnventariseerd: ze zijn niet meer
te repareren bij defecten, er zijn geen onderdelen meer verkrijgbaar,
ze zijn ongeschikt voor het plaatsen van HR++ isolatieglas, ze zijn
erg inbraakgevoelig, ze zijn verkleurd, er zijn lekkages, afsluitrub-
bers zijn verweerd, er zijn tochtklachten en de kozijnen zijn onsta-
biel door een zwakke constructie. Al met al voldoende redenen om
de kunststof kozijnen te vervangen. Mede omdat Portaal van
mening is dat alle woningen na renovatie weer moeten voldoen aan
een bepaalde basiskwaliteit, mét HR++ isolatieglas en inbraakwe-
rend hang- en sluitwerk.
Bewust weer hout“Hout kun je tenminste herstellen, bijvoorbeeld na een inbraak. Bij
kunststof moet dan meteen het hele kozijn vervangen worden.
Bovendien waren de kunststof kozijnen die wij toepasten sowieso
veel inbraakgevoeliger. Dat kwam ook als één van de belangrijkste
punten naar voren uit een inventarisatie onder de bewoners voordat
we gingen renoveren.” Aan het woord is Jolanda Martens, project-
leidster klant- en gebiedsbeheer bij Portaal in Nijmegen. Bij de
renovatie in Grootstal worden nét de laatste kunststof kozijnen ver-
wijderd en vervangen door houten kozijnen. De snelheid waarmee
de kunststof kozijnen uit de gevels gesloopt worden, is illustratief
voor de kwaliteit ervan. De woningen waren oorspronkelijk
voorzien van houten kozijnen, maar de toenmalige
Woningbouwvereniging Nijmegen ging bij de renovatie in 1985
‘om‘ voor de beloftes van de kunststofindustrie; vooral voor het
aspect ‘onderhoudsarm’. Net als vele andere woningbouwverenigin-
gen. Portaal koos bij de vervanging heel bewust weer voor hout.
Martens: “We hebben gewoon meer vertrouwen in hout. Na alle
mooie verhalen én problemen van de kunststof kozijnen, willen we
ook qua milieu weer kiezen voor een duurzaam product, dus voor
FSC-hout.”
Met de nieuwe houten kozijnen wordt bovendien weer recht gedaan
aan de oorspronkelijke architectuur. Het fraaie voordeurkozijn met
het grote glasvlak met horizontale roedes naast de voordeur was
destijds wel in kunststof nagemaakt, maar de vele grove profielen
deden afbreuk aan de detaillering. De nieuwe kozijnen – in wit of
grijs mét gekleurde voordeur, naar wens van de bewoners – moeten
ervoor zorgen dat Grootstal weer minimaal 30 jaar vooruit kan.
Door Louis Jongeleen
Raamwerk_Kozijnrenovatie_4pag.indd 20 23-08-11 13:43
raam endeur 4 / 2011 I 21
“Authentieke uitstraling”Accoya kozijnen zijn bijvoorbeeld geplaatst in de 72 portieketage-
woningen van Brabant Wonen, aan de Copernicuslaan. Hier waren
het vooral ook esthetische overwegingen om bij de nieuwe renovatie
weer te kiezen voor hout: de woningen hebben een authentieke uit-
straling en zijn daarom één van de behouden projecten in de her-
structurering van de wijk Bosveld. Nadrukkelijk is hier gekozen
voor kozijnen van Accoya, in verband met de bereikbaarheid van de
woningen op de verdiepingen.
“Waarom zou een houten kozijn trouwens geen 100 jaar mee kun-
nen?”, vraagt Game zich af. “Er zijn nu toch ook nog oude panden
met oude houten kozijnen. Twee voorwaarden zijn daarbij van
belang: een kozijn moet goed geconstrueerd zijn én goed worden
onderhouden. En dan kunnen we een onderhoudsplanning maken
voor misschien wel 50 tot 75 jaar. Als we daarbij dan de onder-
houdscyclus van 5 naar 8 jaar oprekken, scheelt dat toch zo’n 6
schilderbeurten. En echt slechte verfproducten bestaan inmiddels
niet meer. Maar het is wel de combinatie hout en verf die het moet
doen.”
Bij de renovatie van de flatwoningen kwamen ook de franse balkon-
netjes weer terug. Bij de renovatie met kunststof kozijnen waren
deze vervangen door vaste ramen met dichte panelen eronder, maar
nu zijn ze weer terug. Mooi in hout.
“Weer eigen onderhoud”Woningstichting Rochdale, met vestigingen in Amsterdam, Zaandam
en Purmerend, rondde in 2010 het project Pro Patriastraat af, waar
in 63 grondgebonden woningen de kunststof kozijnen zijn vervan-
gen door houten kozijnen. Ook hier de inmiddels bekende proble-
men, zoals inbraakgevoeligheid en het feit dat er aan de kunststof
kozijnen niet veel aan te passen viel. Van tochtverschijnselen had-
den de bewoners niet veel last, maar wel van schimmelvorming. Dit
bleek echter na onderzoek vooral het gevolg te zijn van koudebrug-
gen in de gevels.
Rochdale heeft als belangrijkste argument om weer voor houten
kozijnen te kiezen: de grote eigen onderhoudsdienst. Peter Prins,
onderhoudsmanager, werkgebied Noord: “Met een eigen onder-
houdsdienst ben je veel flexibeler en kun je zelf afspraken maken
met bewoners, als ze problemen hebben. De eigen onderhoudsmen-
sen zijn sneller inzetbaar en bieden dus wel degelijk een meerwaar-
de. Daarom kiezen we bij renovaties ook weer voor houten kozijnen.
Daar kunnen we tenminste zelf onderhoud aan plegen.” Met de hou-
ten kozijnen krijgt de kwaliteit en de uitstraling van de woningen
weer wat meer aandacht; bij kunststof was dit destijds van onderge-
schikt belang, vertelt Prins. “Hiermee willen we ook bereiken dat de
verhuurbaarheid van de woningen goed blijft. Daarbij hebben we
gekozen voor FSC naaldhout kozijnen met betere verbinding onder-
dorpel en stijl, en stellen we hoge eisen aan de detaillering. Hierdoor
verwachten we het onderhoud aan de kozijnen te kunnen beperken.
Samen met een goed verfsysteem kan het onderhoud en de cyclus
van de schildersbeurten mogelijk opgerekt worden tot wel 8 jaar.”
Hoog op het verlanglijstje van de woningstichting staat een nog te
starten traject voor een goede afweging bij de keuze voor materialen
voor kozijnen: hout, kunststof of aluminium. Prins: “Om de uitein-
delijke keuze duidelijker te onderbouwen, maar ook om complex-
beheerplannen beter op te kunnen stellen.”
“Exploitatiekosten centraal”De Gevelbouwgroep uit Drachten gaat 3500 kunststof kozijnen van
Deceuninck leveren voor 640 woningen in de Vechtzoom en Gagel
te Utrecht. De grote opdracht is bestemd voor de zogenaamde 3,5
hoog flats. De Gevelbouwgroep levert de kozijnen aan Bouwbedrijf
Rutges uit De Meern tussen mei 2011 en halverwege 2013. “De
keus kan in onze aanpak steeds verschillend uitpakken,” zegt Ko
Enkelaar verkoopleider bij Rutges. Een ‘innoverend bedrijf dat
diverse specialismen in huis heeft voor het uitvoeren van renovatie-
en onderhoudswerkzaamheden aan en in woningen en andere
gebouwen.’ “Naar gelang de voorkeuren van de opdrachtgever stem-
men wij onze materiaal- of productkeuze af. Bij de renovatie van de
woningen in Utrecht waren het voornamelijk de exploitatiekosten
die het gunstigste uitkwamen in het voordeel van kunststof. Soms
doen we ook wel combinaties. Bijvoorbeeld hout in de galerijen of
waar er balkons zijn, en kunststof op die plaatsen die voor onder-
houd moeilijker te bereiken zijn.
Opdrachtgever Woningbouwvereniging Mitros en aannemer Rutges
hebben gekozen voor De Gevelbouwgroep. Mede omdat de gevel-
Raamwerk_Kozijnrenovatie_4pag.indd 21 23-08-11 13:00
Raamwerk
22 I 4 / 2011 raam endeur
“Kunststof winnaar”
Voor de VKG-jury is de keuze voor kunststof kozijnen gemaakt met
respect voor de originele ideeën van de eerste architect en voegen
zij een architectonisch samenbindend en versterkend element aan
toe. Voor de woningcorporatie Lefier waren de argumenten voorna-
melijk het behoud van de woningen voor de toekomst met een ver-
hoogde energieprestatie. Dankzij de charmante oplossing met
kunststof ging de VKG architectuurprijs renovatie vorig jaar naar
het project Lewenborg Groningen, een ontwerp van KAW architec-
ten en adviseurs uit Groningen. De kozijnen voor dit project zijn
geleverd en geplaatst door Kumij.
In de Groningse wijk Lewenborg heeft woningcorporatie Lefier
bijna vierhonderd woningen gerenoveerd. Voor deze beeldbepalen-
de woningen die rond 1972 zijn gebouwd, waren nog weinig duur-
zame maatregelen getroffen. Bovendien vormde de gedateerde uit-
straling en matige stedenbouwkundige structuur een probleem. De
woningen hadden geen toekomstwaarde meer.
De meest in het oog springende verandering na de renovatie is de
gevel. De deuren en raampartijen zijn ingezet om de samenhang van
het woonblok te versterken. waar eerst een prefab betonnen console
de woningen van elkaar scheidde, is het hele gebouw nu met elkaar
verbonden door een lijnenspel van ramen.
Het energielabel is van E naar B gebracht. Door een betere water-
huishouding, een groen dak en verbetering van de ventilatie ver-
hoogt de prestatie van de woningen aanzienlijk. Lefier noemt de
materiaalkeuze kunststof in haar argumentatie slim. “Door de keuze
voor kunststof hoeft in de toekomst geen milieubelastend schilder-
werk te worden uitgevoerd.”
specialist uit het noorden van het land de kunststof kozijnen zen-
dow Royal met retrolook, standaard voorzien van vijf kamers, aan-
biedt. De uitstraling en de uitstekende isolatiewaarde waren van
doorslaggevend belang om voor dit profielsysteem te kiezen
De renovatie in Utrecht is bijzonder, omdat het bestaande metsel-
werk van de flats wordt gestript. Daarna komt er een hoogwaardig
isolatiepakket met een nieuwe gemetselde buitenmuur. In de nieu-
we houten stelkozijnen komen de kozijnen van De
Gevelbouwgroep: meer specifiek een retrolook op basis van de
Deceunincks zendow Royal serie. Deceuninck en de gevelspecialist
zijn trots op het binnenhalen van dit grote en voor De Gevelbouw
unieke project.
Enkelaar: “Dit keer komt kunststof het best uit de bus. We proberen
zo breed mogelijk te informeren. En integraal te adviseren waarbij we
heel nadrukkelijk ook de nazorg in het plan meenemen. Goed inko-
pen is niet per definitie kiezen voor het goedkoopste alternatief.”
“Onderhoudskosten gaven doorslag”Sinds 1982 is Johan Hesselink werkzaam in de corporatiesector. De
opkomst van kunststof kozijnen heeft hij vanaf het begin meege-
maakt. Hesselink is sinds 2004 in dienst bij woningcorporatie Vallei
Wonen in Woudenberg. Als Hoofd Technische Zaken is hij er ver-
antwoordelijk voor onderhoud, renovatie en realisatie van nieuw-
bouwwoningen. Hij licht toe waarom in projecten van Vallei Wonen
kunststof kozijnen van Veka worden toegepast.
“Als Hoofd Technische Zaken bepaal ik in overleg met de architect
de materiaalkeuze in de projecten. De belangrijkste overweging is de
besparing op onderhoud. Die kosten zijn veel lager dan bij hout. Dé
grootste kostenpost is het schilderwerk en dat heb je met kunststof
niet.”
Duurzaamheid is ook belangrijk. “Schilderwerk is belastend voor
het milieu. Kunststof wordt minder vaak vervangen dan hout.
Bovendien worden de kunststof kozijnen gerecycled; dat maakt de
keuze aantrekkelijk.”
De isolatiewaarde van kunststof speelt volgens Hesselink een minder
grote rol. “Die bekijken we altijd in het totaalplaatje, dus met de
beglazing en de panelen erbij.”
Vallei wonen stelt zich in haar milieudoelstellingen van 2011 tot
2018 een vermindering van CO2-uitstoot van 20 procent te realise-
ren. De maatregelen zijn voornamelijk gericht op de binnenzijde
van de woningen met vermindering van het energieverbruik door
lage temperatuurverwarming, benutten van warmte-koude-opslag
(WKO) en het toepassen van PV-cellen waar dit verantwoord is. De
corporatie streeft er naar de woningen in haar voorraad met het
label D tot en met G vanaf 2011 te verbeteren. Gedacht wordt daar-
bij aan de toepassing van dubbel glas, (na)isolatie van vloeren gevels
en daken en duurzame materiaalkeuzes.
Raamwerk_Kozijnrenovatie_4pag.indd 22 23-08-11 13:00
raam endeur 4 / 2011 I 23
“Geïntegreerde oplossing”Denken in aluminium
extrusieprofielen voor de
gevel maakt het mogelijk
te denken in meer dan
alleen een oplossing voor
de kozijnopening. In
opdracht van woningcor-
poratie SGBB uit
Hoofddorp hebben
Frowijn De Roos
Architecten uit Zeist, Paul
Hardonk Bouw uit
Deventer en Kremers
Aluminium uit Tilburg op innovatieve wijze de Torenflat met 484
woningen aan de Laan van Vollenhove in Zeist ingrijpend gereno-
veerd.
Het project kreeg veel aandacht door de prijzen die ze op renovatie
en energiegebied wonnen. Na de Benelux Aluminium in Renovatie
Award 2009, ook de prestigieuze Europese Prijs voor Energie
Efficiënt Renoveren in de categorie woningbouw. Door koudebrug-
gen en enkel glas hadden deze woningen een energielabel F. Door
een nieuwe geïsoleerde schil uit glas en aluminium om het 19 ver-
diepingen hoge gebouw te maken is niet alleen de uitstraling en het
wooncomfort verbeterd, maar ook het woongenot vergroot en de
woonlast van de bewoners enorm verlaagd. De woningen hebben nu
een energielabel C, en door de renovatie wordt per jaar een CO2-
reductie bereikt van 290 ton (290.000 kg).
Dit project is zeer duurzaam doordat de levensduur van deze flat
met minimaal 30 jaar is verlengd, het energieverbruik sterk omlaag
gaat maar ook door de nagenoeg volledige herbruikbaarheid van
aluminium op termijn. De Renovatie-jury meent dat hiermee met
een minimale investering een maximaal sociaal- economisch resul-
taat is behaald. Ook spreekt ze haar waardering uit voor de vernieu-
wende toepassing van technieken, waardoor elke woning binnen
een dag geheel gerenoveerd werd en bewoners tijdens de verbou-
wing dus gewoon in hun eigen woning konden blijven wonen.
Kozijnspecialist Nico Kremers jr. schuift het project nog steeds
graag naar voren als voorbeeld van de mogelijkheden in
aluminium.”We deden de engineering samen met de architect.
Daaruit volgde deze elementengevel op basis van Schüco-elementen.
Hiermee bereikten we een korte montagetijd en geringe opslagcapa-
citeit op de bouwplaats.”
“Oplossing in stijl”Zonder huurverhoging woningen renoveren en ervoor zorgen dat ze
van energielabel G naar een B- of A-label gaan. Dat is het doel van de
renovatie van de 28 woningen in wijk De Ziep en 22 woningen in
wijk De Kom in Didam. Woningbouwvereniging Laris Wonen en
Diensten uit Didam. Rond deze tijd start de renovatie van het tweede
deel van de wijk De Ziep in het Gelderse plaatsje.
Het volgt op een eerder project van 22 woningen in deze wijk en op
de renovatie van de parel onder de woningen van woningbouwvereni-
ging De Kom. Wat deze projecten per toeval verbindt is de toepassing
van hetzelfde type aluminium kozijn. Gevelbouwer A.I.S. Constructies
uit Zevenaar gebruikte het slanke CS 38-SL raam- en deursysteem van
Reynaers voor de vervanging van de stalen kozijnen.
Hugo Weijers, technisch beheerder bij de woningbouwvereniging: “Bij
de renovatie van de Kom is de keuze op aluminium gevallen omdat
we hier heel bewust de uitstraling van de originele stalen kozijnen wil-
den behouden. Deze woningen zijn ons zeer dierbaar, maar je kunt je
voorstellen dat de enkele beglazing niet meer van deze tijd is. Bij de
woningen in De Ziep kozen de partijen, onafhankelijk van elkaar, voor
hetzelfde profiel maar hier was de voornaamste drijfveer het omhoog
brengen van de isolatieprestatie van de woning. Van het energie label
G naar minimaal B.” Ook voor Weijers is de keuze voor het type
kozijn per project verschillend. Of zelfs verschillend binnen het pro-
ject zelf. Zo hebben we de deurkozijnen van voor- en achterdeur in De
Ziep in hout laten uitvoeren, hoewel hier ook staal was toegepast. We
anticiperen hiermee op de jaren van gebruik waarbij kleine beschadi-
gingen eenvoudig kunnen worden hersteld of wanneer er een andere
kleur gekozen wordt, dit ook eenvoudiger is te realiseren.”
“Bestaande detaillering terug”In opdracht van Bouwbedrijf Kuijl Amsterdam BV leverde
Ramenfabriek Lieftink de nieuwe aluminium kozijnen voor de
Valentijnschool in Amsterdam. Ook hier speelde het benaderen van
de originele uitstraling een belangrijke rol bij de keuze voor alumini-
um. “Het doel van de renovatie is het maken van moderne kozijnen
die er uit zien alsof de bestaande detaillering is teruggebracht. Dit
mooie gebouw verdiende mooie kozijnen en ze zijn het bekijken
waard. Toegepast is het smalle raamprofiel met staallook met smalle
glasroeden die het authentieke karakter van het gebouw intact laten.”
Architect Andre van Iersel van Premark Advies en Architectuur bege-
leide het renovatieproject dat eind 2009 werd opgeleverd.
Raamwerk_Kozijnrenovatie_4pag.indd 23 23-08-11 13:00
Raamwerk
24 I 4 / 2011 raam endeur
Geïntegreerde jaloezieënVanaf april kan Finstral Nederland het Top 90 Passiefbouw kunststof kozijn leveren met geïnte-
greerde jaloezieën in de drievoudige beglazing. De jaloezieën bevinden zich in de ruimte tussen
de ruiten. Bij het kozijn met voorzetvleugel KV-Classic zijn de jaloezieën 35 mm en is de licht-
inval te regelen via een ketting of een motor (optie). Bij het kozijn met een verdekt liggende
voorzetvleugel zijn de jaloezieën 25 mm om de totale dikte van de vleugel niet te groot te laten
worden. In beide uitvoeringen zijn de jaloezieën te bereiken door het extra draaideel te openen.
Reinigen en onderhoud van de zonwering is daarmee erg eenvoudig geworden.
Info: Finstral Nederland, Zutphen, 0575.53.85.38, www.finstral-nederland.nl
Energiekozijn De voordelen van drievoudige beglazing en een
uitgekiende detaillering zijn door De Mors
gecombineerd tot een bijzonder product: het
E+ kozijn. Het nieuwe kozijn is in drie varian-
ten te leveren, waarbij de U-waarden respectie-
velijk 1,0, 0.9 en 0,8 W/m2K bedragen. Hiermee
kan men voor elk gewenst energetisch niveau
een zo optimaal mogelijk kozijn kiezen. Voor
het E+-kozijn 1,0 en 0,9 worden traditionele
houtsoorten zoals meranti gebruikt; voor de 0,8
variant is gekozen voor geïsoleerd hout. De
drievoudige beglazing leidt wel tot zwaardere
houtafmetingen. De dikte voor ramen is 88 mm
en voor deuren 68 of 88 mm. De afmetingen
van het kozijnhout blijven ongewijzigd. Het
E+-kozijn wordt geleverd volgens de richtlijnen
van concept I, II of III, voldoet aan weerstands-
klasse 2 en heeft een SKH-kwaliteitsverklaring.
Info: De Mors Rijssen,
Rijssen, 0548.51.48.85,
www.demors.nl
Thermo dakramenFTT U6 Thermo en FTT U8 Thermo zijn twee nieuwe dakramen
van Fakro die bijdragen aan het terugdringen van het
energieverbruik van woningen. De U6-versie is
standaard uitgerust met drievoudige beglazing:
een geharde buiten- en middenruit en een gelaag-
de binnenruit met P2A-veiligheidsbeglazing. Het glas is
voorzien van een lage emissiviteitscoating, warme afstands-
houders en gevuld met argon. Door dit alles behaalt het
dakraam een U-waarde van 0,81 W.m-2K-1. De U-waarde
voor de U8-uitvoering bedraagt zelfs 0,68 W.m-2K-1. Dit wordt bereikt door
de viervoudige beglazing met krypton gasvulling. Beide dakramen zijn te leveren in het breedste
aanbod aan maten tot zelfs uitvoeringen van 1140 x 1600 mm en 940 x 1800 mm.
Info: Fakro, Groesbeek, 024.397.80.95, www.fakro.nl
Hog ere isolatiewaardeHet stalen raam- en deursysteem Forster Unico, dat al voor honderd procent uit gerecycled staal
wordt geproduceerd, is nog ‘groener’ geworden. Dankzij twee extra dichtingscomponenten is de
isolatiewaarde aanzienlijk verhoogd. Met Unico Hi is een Uw-waarde te behalen van 1,3 W/m2K, de
nieuwste eis op het gebied van thermische isolatie volgens de EnEv 2009. Met ook nog eens drie-
voudige beglazing tot een dikte van 60 mm, die
in het profielsysteem is op te nemen, is een
waarde te bereiken van 1,0 W/m2K. Ondanks
de aanpassingen blijven de voordelen van het
systeem gehandhaafd: slanke aanzichten, grote
elementen en hefschuifdeuren en blijft men
voldoen aan de CE-eisen volgens EN 14351-1
en de eisen qua inbraak- en kogelwering.
Info: Agentor, Oud Gastel, 0165.51.11.55,
www.agentor.nl
Hout-aluminium schuifraamIP-Company heeft aan haar programma ip-55 van kozijnen met een hout-aluminium opbouw
een schuifraam toegevoegd. Afgezien van de combinatie hout-aluminium is het bijzondere aan
dit schuifraam dat het voor het openen en sluiten is uitgerust met een hefschuifsysteem. Het
nieuwe raam heeft net als de andere kozijnen uit het programma een slank buitenaanzicht van
slechts 55 mm, waardoor ook hier een maximaal glasoppervlak en een maximaal doorzicht wor-
den bereikt. De gunstige thermische isolatie, de dubbele kierdichting en de goede geluidwerend-
heid zijn uiteraard vanzelfsprekend. De maximale afmetingen waarin het schuifraam te leveren
is, bedragen 1200 x 1200 mm.
Info: IP-Company, Epse, 0573.43.04.50, www.ip-company.nl
Raamwerk_pi_editie 4.indd 24 23-08-11 13:02
Close-up
raam endeur 4 / 2011 I 25
“In 2010 heeft Kumij de kunststof kozijnen geleverd voor het
project Lewenborg in Groningen en won daarmee de 1e VKG
Renovatieprijs”, begint Michel Dagelet, verkoopleider van Kumij, het
gesprek. “Dat bewijst wel dat we sterk zijn in renovatie. Onze kracht
ligt bij de aanpak van zo’n project. We proberen de opdrachtgever te
ontzorgen door hem een totaalpakket te leveren. Gedurende het
gehele proces krijgt hij bovendien te maken met maar twee aan-
spreekpunten: tijdens de voorbereidingen met de accountmanager en
tijdens de uitvoering met de projectleider. Potentiële opdrachtgevers
zijn aannemers, woningbouwcorporaties en verenigingen van eigena-
ren. De structuur van aanpak van een project zal bij iedere opdracht-
gever gelijk zijn.”
StapsgewijsHoe gedegen en gedetailleerd de aanpak is, blijkt wel uit het volgende.
“Bij de aanvraag tot kozijnvervanging beginnen we met een opname
ter plaatse”, gaat Dagelet verder. “Dan bekijken we de situatie in al zijn
aspecten, ook die van de bewoners. Vervolgens maken we op basis
van de wensen en de bouwkundige mogelijkheden een voorstel voor
indeling van de kozijnen en wordt er een prijsovereenkomst gemaakt.
De bewoners worden in het proces betrokken via voorlichtingsbijeen-
komsten en een informatieboekje waarin stapsgewijs wordt aangege-
ven wat er staat te gebeuren. Belangrijk daarin is de vraag: Wat kun-
nen we van elkaar verwachten?”
Oplevering“Is dat voortraject goed afgerond dan begint de uitvoeringsfase”, gaat
Dagelet verder, “Kumij treedt regelmatig op als hoofdaannemer en
neemt alle werkzaamheden die met de vervanging van de kozijnen te
maken hebben onder haar hoede, met als doel de opdrachtgever te
ontzorgen.”
“De oplevering gaat in twee stappen. Allereerst met de bewoners; is
alles naar wens verlopen of zijn er nog aandachtspunten? Er worden
gebruiksinstructies gegeven over de bediening van de nieuwe kozijnen
en men kan nog vragen stellen. Aansluitend wordt er opgeleverd aan
de opdrachtgever. Daarbij wordt er gekeken naar de technische aspec-
ten als aansluitingen en inbouw. Tevens wordt het gehele uitvoerings-
proces geëvalueerd.”
Inclusief onderhoud“Kunststof kozijnen zijn onderhoudsarm en behoeven dus periodiek
onderhoud. Om verzekerd te zijn van jarenlang optimaal functioneren,
bieden we in het totaalpakket onderhoudscontracten van minimaal tien
jaar aan. Opnieuw met het doel om de opdrachtgevers te ontzorgen.”
De Rollecate Groep levert via Kumij niet alleen kunststof kozijnen.
Binnen het concern zijn er andere bedrijven die zich bezig houden met
aluminium en stalen gevels en geveldelen. Op de vraag hoe het daar
gaat bij projecten, is hij heel duidelijk: “Het proces is voor aluminium
en staal nagenoeg gelijk. Dat is ook één van de sterke punten binnen de
groep. We maken gebruik van elkaars kracht, kunde en ervaringen.”
Het Groningse bedrijf Kumij, onderdeel van de Rollecate Groep, heeft als slogan ‘Flexibel in stijlvol kunststof’. Die flexibiliteit komt het beste tot uiting als het gaat om de wensen en eisen van de opdrachtgever. Als totaalaanbieder van alle vijf pro-fielsystemen uit de K-Vision-serie voor kunststof kozijnen zijn de mogelijkheden vrijwel onbeperkt. Zowel voor nieuwbouw, maar vooral ook bij renova-tieprojecten.
“�Kumij�ontzorgt��alle�betrokkenen”
Rollecate GroepDe Rollecate Groep is een toonaangevende gevelbouwer met vesti-
gingen in binnen- en buitenland. De groep heeft met Kumij,
Eland-Brandt, Gorter en FlexGlass alle disciplines onder één dak.
Alurage houdt zich bezig met gevelbouw in het buitenland en het
bedrijf Gevelbeheer Nederland staat voor service, advies en
onderhoud. Naast al deze bedrijven heeft de Rollecate Groep ook
een eigen opleidingscentrum. Hier worden leerlingen op erkend
MBO- niveau opgeleid om aan de toekomstige vraag naar arbeid
te kunnen voldoen.
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Close Up Kumij_1pag.indd 25 23-08-11 13:02
Een open deur is geen o en deur.Een open deur is geen o en geen o en geen o en
0pent deurenAnkerslot B.V. - Enschede - T +31 (0)53 428 4949 - E [email protected] - www.ankerslot.nl
In onze branche zijn we allemaal bezig met het veilig sluiten van deuren. Wij natuurlijk ook. Met één belangrijk verschil.
Wij vinden deuren pas interessant als ze opengaan op de manier zoals u dat wilt. Met of zonder sleutel. Elektronisch of mecha-nisch. Heeft u zelf ideeën? Laat het ons weten.
Graag denken wij met u mee. Wij zijn immers non-stop bezig met het ontwikkelen van nieuwe en simpelere manieren om deuren te openen voor onze klanten. Bent u van plan om een nieuw toegangscontrole systeem te installeren? Laat u verrassen door onze producten, kennis en ideeën. Dat is zeker geen open deur.
Voor meer informatie over SL30-ISO® en Classic-ISO® kunt u contact opnemen met:MHB b.v. Postbus 6, 6674 ZG Herveld 0488 - 45 19 51 www.mhb.nlRoland Werring [email protected] Ernst Mahler [email protected]
ESTHETIEK EN VEILIGHEID
Looks van toen, specs van nuOp basis van de SL30-ISO® maakt MHB de unieke eigenschappen van ditultraslanke stalen profielsysteem ook toepasbaar in hoogwaardigerestauratieprojecten. Zo koppelt de Classic-ISO® optimale isolerendeeigenschappen en 100% wind- en waterdichtheid aan de klassieke uit-straling van stoeltjesprofielen. Zowel de MHB SL30-ISO® als Classic-ISO®
zijn uitvoerbaar met naar binnen en buiten draaiende ramen en deuren.Renoveer of restaureer met MHB en uw object gaat weer generaties mee.
Classic-ISO®
SL30-ISO®
p12 1 23-08-11 11:35
Close Up
raam endeur 4 / 2011 I 27
Roto’s Duitse fabriek van dakvensters werd onlangs uitgeroepen tot
beste fabriek van Duitsland en kreeg zo een kroon op het werk van de
afgelopen 20 jaar. In die periode implementeerde de fabriek de
Japanse Kaizen-productiefilosofie, waar bijvoorbeeld ook Toyota mee
werkt. Karel Vanderweeën en Johan Claes zijn Roto’s engineers:
“Kaizen zet de mens centraal, gaat uit van een voortdurend verbeter-
proces en verhoogt de productiviteit – het volume – en de kwaliteit
van de producten en de productieprocessen. Roto heeft daar nu zelf
20 jaar ervaring mee en deelt die kennis graag met haar klanten in de
raam- en deurindustrie.”
Compleet doorgelichtAls de Roto-engineers zich over het ‘atelier’ van een klant buigen,
beginnen ze met een zogeheten IST-analyse. Zo brengen ze de machi-
nes en hun lay-out in kaart, wat hun potentieel is, hoe ze staan ten
opzichte van elkaar, wat de looplijnen zijn, welke mensen er werken,
wie welke kwaliteiten heeft en wie welke machines kan bedienen. Op
deze ‘röntgenfoto’ baseren de engineers dan hun eerste voorstellen ter
verbetering. Roto steunt altijd op een projectleider van de verwerker
zelf. Iemand die er tijd in kan steken en die mandaat heeft van de
directie. “Wij doen alleen aanbevelingen, de verwerker moet ze zelf
doorvoeren. En daarvoor is draagvlak nodig.”
Geld op de vloerVanderweeën kan soms al met simpele dingen veel efficiency verbete-
ren: “In de IST leggen we knelpunten bloot. Onlogische looplijnen,
bottlenecks etcetera. Mensen die er werken doen soms al jaren hetzelfde
en denken er niet meer altijd kritisch over na. Soms kun je met simpe-
le zaken veel energie sparen, door bijvoorbeeld materialen en werk-
tuigen op de ideale plaats te positioneren. Het geld ligt soms gewoon
op de vloer.”
5S = winstNa de IST volgt het 5S-programma om te komen tot een goede werk-
plek. “Daar kan 80% van de verwerkers veel vorderingen mee maken”,
klinkt het. De eerste S is die van Scheiden. Al het overbodige materiaal
verdwijnt van de werkplek. De tweede S is die van Schikken. Op een
visuele manier worden alle benodigde gereedschappen en materialen
gerangschikt binnen handbereik van de monteur. De derde S is die
van Schoonmaken. Voortdurend en structureel. Daarna volgt de S van
Standaardiseren: alles op zijn vaste plaats, iedere vrijdagmiddag grote
schoonmaak etcetera. En dan de moeilijkste S, die van In Stand
Houden.
Total Productive MaintenanceDe derde stap van het engineeringsproject is die van Total Productive
Maintenance. Kort gezegd, het opstellen van een plan om de machines
structureel en gericht te onderhouden. TPM maakt visueel wat iedere
operator wel en niet mag of moet doen aan zijn machine. Dagelijks,
wekelijks, maandelijks, haljaarlijks en jaarlijks. Met als doel: minder
uitval en minder onverwachte storingen.
Total Quality ManagementTotal Quality Management is de laatste stap van het team van Claes en
Vanderweeën. Het streven naar zero defects. Te beginnen met een
grondige foutenanalyse. Wat gaat er fout en hoe komt dat? TQM voor-
ziet verder in kwaliteitscontroles op kritische plekken in de productie.
“Als bijvoorbeeld de tolerantie in de raamhoeken te groot is, kun je
dat beter constateren vóór je het beslag gaat monteren. Dus checken
we dat voordien. Dat scheelt dubbel werk, resulteert in hogere kwali-
teit en levert tevreden klanten op.”
Betere businessVanderweeën: “Onze engineering biedt de fabrikant eigenlijk een doos
vol puzzelstukjes. Wij analyseren en doen aanbevelingen. Maar de
fabrikant maakt zelf zijn keuzes en legt zo zijn eigen puzzel.” Steeds
met als doel: betere flow, efficiënter produceren, hogere kwaliteit,
tevreden klanten, goede business. “Zo vormt Roto de partner bij uit-
stek voor alles wat raam- en deurbeslag betreft.”
Op basis van het succes in Duitsland start Roto ook in de Benelux met engineeringprojecten voor haar klanten. De Roto-experts doorlopen met een gestruc-tureerde, frisse blik de productie van hun verwerkers. “Soms kun je met kleine praktische aanpassingen al grote voordelen halen. Als de flow verbetert, stijgt de kwaliteit van de producten en de productie en dalen de faalkosten.” En bij zulke resultaten varen de ver-werkers wel. Net als Roto zelf.
Geld ligt soms op de vloerRoto-engineers helpen productie stroomlijnen
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Close Up_Roto_1pag.indd 27 23-08-11 13:03
✂
Inside
✂28 I 4 / 2011 raam endeur
raam endeur
raam deur
raam endeur
en
Het voortdurend veranderen van de regelgeving lijkt een last op
zich te zijn geworden. “Wat je er aan de voorkant afhaalt, komt
er aan de achterkant weer bij”, zegt men in kringen van Bouw-
en Woningtoezicht. In 1992 maakte het Bouwbesluit een eind
aan de wildgroei van lokale bouwregels in gemeentelijke bouw-
verordeningen. Het werd landelijke regelgeving met
Woningwet, Bouwbesluit, aangewezen normbladen, praktijk-
richtlijnen, handreikingen, etc. Nu momenteel alles goedkoper,
eenvoudiger en sneller moet, zien we dat ook terug in de bouw-
regelgeving. Na de vele veranderingen in de afgelopen jaren
volgt in 2012 een gerenoveerd Bouwbesluit. Vanaf 1 juli 2011
wordt met de laatste versie in de praktijk ervaring opgedaan.
Voor de bouw maar ook voor gemeenten wordt dat een span-
nende periode. Men is immers nog druk doende om de omge-
vingsvergunning (Wabo) en het Omgevingsloket Online (OLO)
goed te laten functioneren. Ook is men bezig zich te oriënteren
op vernieuwde bouwplantoetsing door gecertificeerde particu-
liere inspectiebureau ‘s. Daarnaast wordt in structuurvisies van
de Rijksoverheid aangegeven dat gemeenten en provincies de
regie over woningbouwplannen en ruimte weer terugkrijgen.
Blijvend uitgangspuntAlgemeen en blijvend uitgangspunt in de bouwregelgeving is dat
bouwwerken moeten passen in hun omgeving en geen gevaar
mogen opleveren voor de veiligheid en gezondheid van bewoners
en gebruikers. Het (ver)bouwen en gebruik van woningen en
andere gebouwen is daarom aan regels gebonden. Meestal is voor
bouwen een omgevingsvergunning (voorheen bouwvergunning)
nodig. In een aantal gevallen kan vergunningvrij worden gebouwd.
Slopen, (ver)bouwen en gebruikHet Bouwbesluit 2012 bevat voorschriften over het (ver)bouwen
en slopen van bouwwerken, over de staat en het gebruik van
Het volume aan nieuwbouw voor particulieren en bedrijven neemt sterk af en verschuift naar de bestaande voorraad. Daarom is het van groot belang dat er een kwaliteitsslag in de bestaande voorraad plaatsvindt door renovatie en herbe-stemming. Knelpunten zitten vooreerst nog in een passende bouwregelgeving en kennis en ervaring over uitvoering en procedures. Raam en deur geeft een indruk.
Renovatie en herbestemming van gebouwen
Passende bouwregels, richtlijnen en procedures gewenst
Door Hein Stienstra
bestaande bouwwerken, open erven en terreinen en over de vei-
ligheid tijdens het bouwen en slopen. Dit zijn de voorschriften die
de minimaal noodzakelijke kwaliteit van bouwwerken waarbor-
gen. Die voorschriften waren tot nu toe opgenomen in het
Bouwbesluit 2003 en de daarmee samenhangende ministeriële
regelingen, het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken
(Gebruiksbesluit) en alle (418) gemeentelijke bouwverordeningen.
Verschil Bouwen en VerbouwenDe Woningwet definieert bouwen als: het plaatsen, geheel of
gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen en het vergro-
ten van een bouwwerk. Daarbij wordt onder bouwwerk mede
begrepen de van dat bouwwerk deel uitmakende installaties. Het
plaatsen en dergelijke van een van dat bouwwerk deel uitma-
kende installatie valt derhalve ook onder de omschrijving van
bouwen. Op grond van de Wet Algemene Bepalingen
Omgevingsrecht (Wabo) is het verboden om zonder omgevings-
vergunning van het bevoegd gezag te bouwen. In die wet wordt
daarbij onder bouwen hetzelfde verstaan als in de Woningwet.
Nieuw- of verbouw?In beginsel maakt het geen verschil of een bouwactiviteit
nieuwbouw of verbouw van een bouwwerk betreft. In beide
gevallen is hetgeen hiervoor onder bouwen is vermeld van toe-
passing. Wat betreft het eisenniveau dat in de voorschriften van
de eerste 6 hoofdstukken van het Bouwbesluit ten aanzien van
het bouwen is opgenomen, kan het onderscheid tussen bouwen
en verbouw wel van betekenis zijn. In bepaalde gevallen zou
toepassing van de nieuwbouweisen van dit besluit een onrede-
lijke uitwerking hebben. Dat speelt voornamelijk bij verbou-
wingen van een bestaand gebouw. Ten aanzien van (gedeeltelij-
ke) verbouwingen is in de voorschriften van de eerste 6 hoofd-
stukken veelal een specifiek verbouwniveau opgenomen. Dat
ligt tussen het nieuwbouwniveau en het niveau bestaande
bouw. Voor totale verbouwingen geldt veelal het nieuwbouwni-
veau. Van belang is dat - indien een bouwwerk gedeeltelijk
wordt vernieuwd, veranderd of vergroot - de in het Bouwbesluit
opgenomen voorschriften op grond van artikel 4 van de
Woningwet slechts van toepassing zijn op die vernieuwing, ver-
andering of vergroting. De voorschriften over het bouwen zijn
dus alleen van toepassing op het desbetreffende verbouwen en
niet op een gedeelte van een bestaand bouwwerk dat niet wordt
verbouwd.
Inside Renovatieregels_2pag.indd 28 23-08-11 13:44
✂ ✂ raam endeur
raam endeur
raam deur
raam endeur
en 4 / 2011 I 29
Meer informatie opwww.rijksoverheid.nl
Zoek op Bouwbesluit vanaf 2012
www.nationaalrenovatieplatform.nl
www.sbr.nl
Zoek op Herbestemmen leegstaand
vastgoed
wanneer het op grond van de omgevingsvergunning niet is toe-
gestaan om de op grond van het Bouwbesluit vereiste brandbe-
veiligingsinstallaties en vluchtroutes in het gebouw aan te
brengen. Dit soort gebruiksbeperkingen zijn in voorkomende
gevallen inherent aan de monumentenstatus van het bouw-
werk.
TransformatieDe huidige praktijk van renovatie en transformatie blijkt te
worden gekenmerkt door trage procedures, complexe en tegen-
strijdige regelgeving, gebrek aan systematisch verzamelde ken-
nis en gebrek aan vraaggestuurde concepten. Voorwaarden
voor een kwaliteitsslag bij renovatie en herbestemming zijn –
aldus betrokken partijen in de vastgoedsector – adequate regel-
geving die stimulerend in plaats van belemmerend werkt, ver-
hoging en verbreding van het kennisniveau, promotie van
goede inspirerende voorbeelden en een sterk op de eindgebrui-
ker gerichte houding van partijen. Om dit te bereiken is
onlangs het Nationaal Renovatie Platform (NRP) opgericht.
Men gaat in dialoog met andere private partijen, overheden,
een netwerk van andere initiatieven rond dit onderwerp en
onderwijsinstellingen.
MonumentenDe voorschriften van het Bouwbesluit gelden in beginsel ook
ten aanzien van de technische staat, de verbouw, het gebruik
en de sloop van monumenten. Vergelijkbaar met het
Bouwbesluit 2003 is nu ten aanzien van het verbouwen van
dergelijke bouwwerken een uitzonderingsmogelijkheid opge-
nomen, die waarborgt dat het monumentale karakter door de
toepassing van die voorschriften niet nadelig wordt beïnvloed.
Die uitzondering houdt in dat in geval aan een omgevingsver-
gunning voor een monument een voorschrift is verbonden dat
afwijkt van een in het Bouwbesluit vastgesteld voorschrift, uit-
sluitend het aan die vergunning verbonden voorschrift van toe-
passing is. Een dergelijke omgevingsvergunning is op grond
van de Wabo vereist indien de voorgenomen activiteit bestaat
uit het slopen, verstoren, verplaatsen of in enig opzicht wijzi-
gen van een monument of het herstellen, gebruiken of laten
gebruiken van een monument op een wijze waarop het wordt
ontsierd of in gevaar gebracht. Uit de aan zo’n omgevingsver-
gunning verbonden voorschriften kan een beperking van de
gebruiksmogelijkheden van het monument voortvloeien.
Consequentie kan bijvoorbeeld zijn dat het voorgenomen
gebruik van een monument als discotheek niet mogelijk is
Inside Renovatieregels_2pag.indd 29 23-08-11 09:42
✂30 I 4 / 2011 raam endeur
Burgemeester Wolfsen stelt in een artikel in De Telegraaf in juni
van dit jaar dat de topprioriteit die Utrecht heeft gesteld aan het
bestrijden van woninginbraak wordt ondermijnd doordat aanne-
mers liever een boete betalen dan dat zij het vereiste duurdere
hang- en sluitwerk toepassen. De boeteclausule die door de
gemeente in de afspraken met de aannemers is opgenomen
bedraagt € 500. Van de 3.000 pasgeleden opgeleverde woningen
voldeden slecht 203 huizen aan de PKVW-regeling. Raam en
Deur vroeg enkele betrokkenen om een reactie.
CCV, Centrum voor Criminaliteitspreventie en VeiligheidHet CCV in Utrecht, de beheerder van het PKVW, reageert bij
monde van mevrouw Francie van de Beek dat het hier volgens
het CCV om een lokaal probleem gaat waarin het PKVW zich
landelijk niet herkent en waar men verder niet op wil ingaan.
BeveiligingscentrumFrits van de Kant van het Beveiligingscentrum in Wageningen
geeft aan dat er misverstanden bestaan omdat nieuwbouwwo-
ningen enerzijds moeten voldoen aan de eisen van het
Bouwbesluit en de aannemer soms niet is geïnformeerd over de
overige eisen van het PKVW. Wanneer de eisen voor de wonin-
gen voldoen aan PKVW, maar de wooncomplexen en/of de
woonomgeving niet, dan worden de woningen niet gecertifi-
ceerd voor het PKVW. Het ziet er naar uit dat de gemeente
Utrecht zich concentreert op het aantal certificaten voor de
woning terwijl men geen zicht heeft of de overige eisen rondom
de woningen wel voldoen. Van de Kant gaat niet uit van onwil
van de aannemers maar vermoedt dat er eerder sprake is van
een gebrek aan communicatie." Het PKVW huldigt het stand-
punt dat een nieuwbouwwoning geen certificaat krijgt als de
omgeving niet voldoet aan de eisen, ook al voldoet de woning
op zichzelf wel aan het PKVW. Het realiseren van keurmerkwij-
ken in de nieuwbouw blijft ver achter bij de verwachtingen,
interessant is de vraag waardoor dit wordt veroorzaakt. Zou het
PKVW ertoe overgaan om correct beveiligde woningen te certifi-
ceren, zouden hiermee veel partijen gediend zijn."
Bouwend Nederland:Voor Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabe-
drijven met ongeveer 5.000 aangesloten bouwbedrijven reageert
de heer Theo Scholte als volgt: “In principe mogen gemeenten
geen extra eisen stellen boven het landelijk Bouwbesluit. De
eisen van Utrecht m.b.t. het Politiekeurmerk komen bovenop de
landelijke regels. Bouwend Nederland gaat graag met de
gemeente in gesprek om samen te komen tot een passende
oplossing. We onderschrijven de wens om woninginbraken
tegen te gaan. Daarvoor is echter goed hang- en sluitwerk alleen
niet genoeg. Er moet ook kritisch gekeken worden naar de ove-
rige voorwaarden, zoals goed licht in een wijk, parkeerplaatsen
die te zien zijn vanuit de keuken van een woning en dergelijke.
De gemeente moet die regierol oppakken.”
PKVW = 90% minder inbraakkansAlgemeen wordt aangenomen dat in woningen die zijn gebouwd
volgens de voorschriften van het PKVW de kans op inbraak met
wel 90% afneemt. Alleen al dat feit zou voor gemeenten aanlei-
ding moeten zijn om de haar toegewezen leidende rol op te pak-
ken. En daarbij gaat het niet alleen om het initiatief voor het
bouwen van woningen volgens de PKVW-regels. Ook de omge-
ving moet daartoe worden ingericht in overeenstemming met de
eisen van het PKVW. En natuurlijk de controle op de naleving,
die goed in te vullen is door een certificaat te eisen.
De omgevingsfactoren zijn voor de bouwer van de woningen
echter niet beheersbaar, een beveiligingscertificaat van de
woning is ‘slechts’ een onderdeel van het totale keurmerk van
een veilige wijk. Het zou daarom een goede zaak zijn indien het
PKVW zou overgaan tot het verlenen van een certificaat aan cor-
rect beveiligde woningen, los van het feit of ze voldoen aan de
omgevings- veiligheidsaspecten. Nu is het te vaak zo dat de aan-
nemer wel zijn werk doet maar dat het certificeren van de
woning achterblijft door het niet invullen van de eisen aan de
woonomgeving en de wooncomplexen.
Volgens burgemeester Aleid Wolfsen lappen aannemersbedrijven die woningen bouwen in de gemeente Utrecht de regels voor nieuwbouwwo-ningen aan hun laars. Ze passen geen hang- en sluitwerk toe zoals dat volgens het PKVW (Politiekeurmerk Veilig Wonen) wordt voorge-schreven.
Ontduiken aannemers bewust PKVW-regels?
Door J.Reinder LuingeInside
Inside PKVW_1pag.indd 30 23-08-11 13:45
" 4 / 2011 I 31raam endeur
“Met adviseurs die iedere dag in de praktijk bezig zijn met
PKVW-adviezen, hoeven we niet een hele dag stil te staan bij de
nieuwste regels. Die kennen ze al lang. Daarom gaan we met
hen snel de diepte in op praktijkgebied”, zegt Aad Korthout,
directeur van IMKO Opleidingen. “Zo kunnen de gevorderde
PKVW-adviseurs ervaring opdoen met praktijksituaties die ze
misschien niet iedere dag tegenkomen. Op die manier bouwen
ze hun expertise uit, staan ze in de praktijk minder vaak voor
een verrassing en kunnen ze hun klanten beter van dienst zijn.”
Normale opfrisdagAdviseurs die de eerste keer opfrissen, of degenen die hun
PKVW-vaardigheden niet dagelijks in de praktijk brengen, kun-
nen bij IMKO natuurlijk nog steeds terecht voor hun normale
tweejaarlijkse opfriscursus. Gedurende die dag herhalen ze de
theorie en maken ze kennis met tussentijdse wijzigingen in de
PKVW-regels. Als ze daarna de verplichte kennistoets succesvol
afleggen, hebben ze bewezen dat hun PKVW-kennis op peil
gebleven is. En gaan ze met een vernieuwd certificaat naar huis.
Opfrisdag voor gevorderdenErvaren adviseurs kunnen de tweejaarlijkse opfrisser gebruiken
om hun kennis op een hoger plan te brengen. Zo slaan ze twee
vliegen in één klap. Bewijzen dat de kennis op peil is gebleven
en zo een nieuw certificaat verdienen. Maar tegelijkertijd ook de
kennis opkrikken en hun expertise uitbouwen.
Korthout: “Of je nu vanuit een ijzerwarenhandel je klanten
bedient, of vanuit een aannemerij een woningcorporatie van
advies moet voorzien, kennis is cruciaal.” We gaan snel en gericht
door de theorie heen, maar duiken daarna snel de praktijk in. We
bieden echt de ruimte om de diepte in te gaan op vraagstukken
waar cursisten in de praktijk tegenaan lopen. Zo werken we zelfs
aan een netwerk van praktijkhuizen waar de adviseur dan ‘in het
echt’ zijn gang kan gaan. En door kennismaking met al deze spe-
ciale situaties wordt de adviseur een nog betere expert.”
Schadevrij inbrekenMaar IMKO gaat verder. De opleider kiest iedere twee jaar een
specifiek praktijkonderwerp om de ‘opfrissers’ extra op te trainen.
Dit jaar is dat een basismodule ‘openingstechnieken sloten’. “Als je
namelijk weet hoe inbrekers zonder sporen inbreken, weet je beter
hoe je je klanten kunt beschermen. Bovendien kun je die kennis
ook zelf op diverse manieren gebruiken. Als slotenmaker of ijzer-
warenhandelaar kun je klanten helpen die zichzelf buitensloten.
Of als je bij een woningcorporatie werkt, in voorkomende gevallen
woningen openen zonder schade. Er zijn zelfs ijzerwarenhandela-
ren die voor deurwaarders ingevorderde woningen of bedrijfspan-
den van failliete debiteuren openmaken en er dan snel nieuwe slo-
ten inzetten.” Wie de opfriscursus van dit jaar volgt, krijgt die ken-
nis en kan zo deze activiteiten aan zijn repertoire toevoegen.
Steeksetje en vakmagazineAls Vakopleider vindt IMKO vakkennis cruciaal. Vandaar de
nieuwe opzet van de opfrisdag voor gevorderden. De dosis extra
praktijktraining is een belangrijk pluspunt. Maar de cursisten
krijgen deze editie bijvoorbeeld ook een professioneel en exclu-
sief steeksetje en een oefencilinder. Als gereedschap om de verse
expert-kennis van inbraaktechnieken ook direct mee in de prak-
tijk te kunnen brengen.
Bovendien geeft IMKO deelnemers aan de opfrisdag voor gevor-
derden ook een jaarabonnement op vakmagazine Raam en Deur
cadeau. Korthout: “Een goede PKVW-adviseur is niet alleen op
de hoogte van de regels en de inbraakpraktijk, maar kent ook
het scala aan oplossingen. Het productenaanbod verandert ech-
ter voortdurend. En met een abonnement op Raam en Deur
kunnen de experts ook die kennis up to date houden.”
Opgeleide PKVW-adviseurs moeten iedere twee jaar verplicht een opfriscursus volgen. Op zo’n dag herhaal je de theorie en neem je de wijzigin-gen in de regels door. Voor ervaren adviseurs is zo’n dag vaak een verplicht nummer zonder echt toegevoegde waarde. Zulke experts kunnen nu een opfrisdag voor gevorderden volgen die extra diepgang biedt op praktijkgebied.
PKVW-update: 2 stromenDe tweejaarlijkse Opfrisdag voor PKVW voldoet uitstekend voor de PKVW-adviseurs die de eerste keer opfrissen, of voor degenen die de PKVW-kennis niet iedere dag toepassen. Een theoretische herhaling plus kennistoets houdt de kennis van de adviseurs op peil en leidt ze naar een nieuw certificaat.Voor de meer ervaren adviseurs die iedere dag in de PKVW-praktijk werken en al vaker opfristen is er nu de Opfrisdag voor gevorderden. Ook zij herhalen de theorie, maar gerichter en sneller. Om daarna veel in de praktijk te trainen. Zo houden ze hun kennis niet alleen op peil, maar verhogen ze hun niveau aanmerkelijk. Plus extra gerichte praktijkmodule (lockpicking in 2011), oefencilinder en professioneel steeksetje en jaarabonne-ment op Raam en Deur.
Extra praktijk voor ervaren adviseurs
Inside
INSIDE_article.indd 31 23-08-11 11:25
Onze redactie beschrijft uw onderwerp
als ware het een redactioneel artikel.
Dus geen reclamepraat of zoete brood-
jes, maar zakelijk, to-the-point en
lezens waardig. Want dat verwacht de
Raam en Deur-lezer.
Ook in Close-Up?
raam endeur
Met een Close-Up in Raam en Deur brengt u uw bedrijf, product of project op treffende wijze in beeld bij de Raam en Deur-lezers.
Ook interesse in een Close-Up?Edgar Molijn van Molijn Sales Support informeert u graag over de mogelijkheden.Mail [email protected] of bel naar 073.503.35.44.
Close Up
raam endeur 3 / 2011 I 27
Roto’s Duitse fabriek van dakvensters werd onlangs uitgeroepen tot
beste fabriek van Duitsland en kreeg zo een kroon op het werk van de
afgelopen 20 jaar. In die periode implementeerde de fabriek de
Japanse Kaizen-productiefilosofie, waar bijvoorbeeld ook Toyota mee
werkt. Karel Vanderweeën en Johan Claes zijn Roto’s engineers:
“Kaizen zet de mens centraal, gaat uit van een voortdurend verbeter-
proces en verhoogt de productiviteit – het volume – en de kwaliteit
van de producten en de productieprocessen. Roto heeft daar nu zelf
20 jaar ervaring mee en deelt die kennis graag met haar klanten in de
raam- en deurindustrie.”
Compleet doorgelichtAls de Roto-engineers zich over het ‘atelier’ van een klant buigen,
beginnen ze met een zogeheten IST-analyse. Zo brengen ze de machi-
nes en hun lay-out in kaart, wat hun potentieel is, hoe ze staan ten
opzichte van elkaar, wat de looplijnen zijn, welke mensen er werken,
wie welke kwaliteiten heeft en wie welke machines kan bedienen. Op
deze ‘röntgenfoto’ baseren de engineers dan hun eerste voorstellen ter
verbetering. Roto steunt altijd op een projectleider van de verwerker
zelf. Iemand die er tijd in kan steken en die mandaat heeft van de
directie. “Wij doen alleen aanbevelingen, de verwerker moet ze zelf
doorvoeren. En daarvoor is draagvlak nodig.”
Geld op de vloerVanderweeën kan soms al met simpele dingen veel efficiency verbete-
ren: “In de IST leggen we knelpunten bloot. Onlogische looplijnen,
bottlenecks etcetera. Mensen die er werken doen soms al jaren hetzelfde
en denken er niet meer altijd kritisch over na. Soms kun je met simpe-
le zaken veel energie sparen, door bijvoorbeeld materialen en werk-
tuigen op de ideale plaats te positioneren. Het geld ligt soms gewoon
op de vloer.”
5S = winstNa de IST volgt het 5S-programma om te komen tot een goede werk-
plek. “Daar kan 80% van de verwerkers veel vorderingen mee maken”,
klinkt het. De eerste S is die van Scheiden. Al het overbodige materiaal
verdwijnt van de werkplek. De tweede S is die van Schikken. Op een
visuele manier worden alle benodigde gereedschappen en materialen
gerangschikt binnen handbereik van de monteur. De derde S is die
van Schoonmaken. Voortdurend en structureel. Daarna volgt de S van
Standaardiseren: alles op zijn vaste plaats, iedere vrijdagmiddag grote
schoonmaak etcetera. En dan de moeilijkste S, die van In Stand
Houden.
Total Productive MaintenanceDe derde stap van het engineeringsproject is die van Total Productive
Maintenance. Kort gezegd, het opstellen van een plan om de machines
structureel en gericht te onderhouden. TPM maakt visueel wat iedere
operator wel en niet mag of moet doen aan zijn machine. Dagelijks,
wekelijks, maandelijks, haljaarlijks en jaarlijks. Met als doel: minder
uitval en minder onverwachte storingen.
Total Quality ManagementTotal Quality Management is de laatste stap van het team van Claes en
Vanderweeën. Het streven naar zero defects. Te beginnen met een
grondige foutenanalyse. Wat gaat er fout en hoe komt dat? TQM voor-
ziet verder in kwaliteitscontroles op kritische plekken in de productie.
“Als bijvoorbeeld de tolerantie in de raamhoeken te groot is, kun je
dat beter constateren vóór je het beslag gaat monteren. Dus checken
we dat voordien. Dat scheelt dubbel werk, resulteert in hogere kwali-
teit en levert tevreden klanten op.”
Betere businessVanderweeën: “Onze engineering biedt de fabrikant eigenlijk een doos
vol puzzelstukjes. Wij analyseren en doen aanbevelingen. Maar de
fabrikant maakt zelf zijn keuzes en legt zo zijn eigen puzzel.” Steeds
met als doel: betere flow, efficiënter produceren, hogere kwaliteit,
tevreden klanten, goede business. “Zo vormt Roto de partner bij uit-
stek voor alles wat raam- en deurbeslag betreft.”
Op basis van het succes in Duitsland start Roto ook in de Benelux met engineeringprojecten voor haar klanten. De Roto-experts doorlopen met een gestruc-tureerde, frisse blik de productie van hun verwerkers. “Soms kun je met kleine praktische aanpassingen al grote voordelen halen. Als de flow verbetert, stijgt de kwaliteit van de producten en de productie en dalen de faalkosten.” En bij zulke resultaten varen de ver-werkers wel. Net als Roto zelf.
Geld ligt soms op de vloerRoto-engineers helpen productie stroomlijnen
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Close Up_Roto_1pag.indd 27 23-08-11 09:40
Roto’s Duitse fabriek van dakvensters werd onlangs uitgeroepen tot
beste fabriek van Duitsland en kreeg zo een kroon op het werk van de
afgelopen 20 jaar. In die periode implementeerde de fabriek de
Japanse Kaizen-productiefilosofie, waar bijvoorbeeld ook Toyota mee
werkt. Karel Vanderweeën en Johan Claes zijn Roto’s
“Kaizen zet de mens centraal, gaat uit van een voortdurend verbeter
proces en verhoogt de productiviteit – het volume – en de kwaliteit
van de producten en de productieprocessen. Roto heeft daar nu zelf
20 jaar ervaring mee en deelt die kennis graag met haar klanten in de
Compleet doorgelicht zich over het ‘atelier’ van een klant buigen,
beginnen ze met een zogeheten IST-analyse. Zo brengen ze de machi
nes en hun lay-out in kaart, wat hun potentieel is, hoe ze staan ten
opzichte van elkaar, wat de looplijnen zijn, welke mensen er werken,
wie welke kwaliteiten heeft en wie welke machines kan bedienen. Op
deze ‘röntgenfoto’ baseren de engineers
verbetering. Roto steunt altijd op een projectleider van de verwerker
zelf. Iemand die er tijd in kan steken en die mandaat heeft van de
directie. “Wij doen alleen aanbevelingen, de verwerker moet ze zelf
doorvoeren. En daarvoor is draagvlak nodig.”
Vanderweeën kan soms al met simpele dingen veel efficiency verbete
ren: “In de IST leggen we knelpunten bloot. Onlogische looplijnen,
etcetera. Mensen die er werken doen soms al jaren hetzelfde
en denken er niet meer altijd kritisch over na. Soms kun je met simpe
le zaken veel energie sparen, door bijvoorbeeld materialen en werk
tuigen op de ideale plaats te positioneren. Het geld ligt soms gewoon
Na de IST volgt het 5S-programma om te komen tot een goede werk
plek. “Daar kan 80% van de verwerkers veel vorderingen mee maken”,
klinkt het. De eerste S is die van Scheiden. Al het overbodige materiaal
verdwijnt van de werkplek. De tweede S is die van Schikken. Op een
visuele manier worden alle benodigde gereedschappen en materialen
gerangschikt binnen handbereik van de monteur. De derde S is die
Op basis van het succes in Duitsland start Roto ook in de Benelux met engineeringprojecten voor haar klanten. De Roto-experts doorlopen met een gestructureerde, frisse blik de productie van hun verwerkers. “Soms kun je met kleine praktische aanpassingen al grote voordelen halen. Als de flow verbetert, stijgt de kwaliteit van de producten en de productie en dalen de faalkosten.” En bij zulke resultaten varen de verwerkers wel. Net als Roto zelf.
Geld ligt soms op de vloerRoto-engineers helpen productie stroomlijnen
Close-up
raam endeur
4 / 2011 I 33
Bij siersmeedwerk gerelateerd aan ramen en deuren moeten we den-ken aan deurrooster al dan niet met middenornamenten, deurorna-menten zonder omlijsting als muurversiering, ornamenten voor boven- en zijlichten, ramen met versieringen, op maat gemaakte stalramen, vensterroosters, vensterbankhekwerkjes, sierspijlen, brievenbusklep-pen en nog veel meer onderdelen om gevels van woonhuizen of bedrijfsgebouwen te verfraaien. Siersmeedwerk waarmee je het verle-den kunt laten herleven.
Maar Wilpstra produceert ook hekwerken en toegangspoorten al dan niet geautomatiseerd en/of met intercom. In klassieke stijl of modern afgestemd op de woningen waarvoor ze bedoeld zijn. “Onze ontwerper heeft een computergestuurd programma, waarmee wij elke gewenste stijl op maat kunnen maken”, legt mevrouw Gerrits de mogelijkheden van haar bedrijf uit. “Bij alle producten die wij maken, is het uitgangs-punt dat het past bij hetgeen waarvoor het ontworpen is. Of dat nu een hekwerk is of een deurrooster, een muuranker of een trap met spijlen, buitenverlichting of schoorsteenkappen. Het klinkt misschien wat arrogant, maar wij zeggen zelf altijd, dat we alles van staal kunnen maken wat gewenst is of samenhangt met verfraaiingen in en om een woning of gebouw. En dat we dit in de meeste gevallen realiseren bin-nen een termijn van zes tot acht weken. Van ontwerp tot eindproduct.”
Vakmanschap“Siersmeden is een ambacht in de ware zin van het woord”, gaat mevrouw Gerrits verder. “Het is traditioneel handwerk dat alleen is aan te leren met veel geduld, discipline en wilskracht. Het is authen-tiek vakmanschap.”
Wilpstra Constructiebedrijf en Siersmeedwerk is aangesloten bij het Nederlandse Gilde van Kunstsmeden (NGK). Bij smeedwerk wordt ieder spijltje, krulletje of ornament gevormd met hamer, aanbeeld en smidsvuur. Naast het smeden houdt men zich in Grootegast ook bezig met giettechnieken. In beide gevallen wordt het metaal bewerkt door verhitting, maar bij gieten is het vloeibaar gemaakt en laat je het weer hard worden in een vorm. Deurroosters worden bijvoorbeeld veelal gegoten in elk gewenst model tot afmetingen van één bij twee meter.Naast fabriceren van nieuw werk, doet Wilpstra ook veel in restauratie van oud siersmeedwerk. “Dat is net zulk dankbaar werk en geeft je als vakman evenveel voldoening.”
ToekomstOp de vraag of er wel voldoende werk is voor dergelijke oude ambachten, is mevrouw Gerrits heel beslist: “Het trekt juist enorm aan. We merken dat er de laatste jaren in toenemende mate vraag is naar deze puur ambachtelijk vervaardigde producten. Misschien heeft het te maken met de verkilling van de maatschappij en zoekt men houvast in oude vertrouwde producten, productiewijzen en technie-ken. Hoe het ook zij, wij zijn er klaar voor. Bezoekers van onze web-site of onze showroom bij het bedrijf zijn van harte welkom. Wij kun-nen en willen met liefde en vakmanschap iedere wens van opdrachtge-vers waar maken.”
De kracht van Wilpstra Constructiebedrijf en Siersmeedwerk uit Grootegast (Gr) ligt ‘m in het maatwerk en de precisie van de producten. Daar ligt meer dan dertig jaar ervaring aan ten grondslag. En liefde voor het vak. Het bedrijf is landelijk bekend en ook dat geeft aan dat men weet waar men mee bezig is.
Siersmeedwerk voor unieke verfraaiingen
HEADER_tableSUBHEAD_tableBODY TEXT_table
Close Up Wilpstra_1pag.indd 33
23-08-11 09:48
Close-up
Bij siersmeedwerk gerelateerd aan ramen en deuren moeten we denken aan deurrooster al dan niet met middenornamenten, deurornamenten zonder omlijsting als muurversiering, ornamenten voor boven- en zijlichten, ramen met versieringen, op maat gemaakte stalramen, vensterroosters, vensterbankhekwerkjes, sierspijlen, brievenbuskleppen en nog veel meer onderdelen om gevels van woonhuizen of bedrijfsgebouwen te verfraaien. Siersmeedwerk waarmee je het verleden kunt laten herleven.
Maar Wilpstra produceert ook hekwerken en toegangspoorten al dan niet geautomatiseerd en/of met intercom. In klassieke stijl of modern afgestemd op de woningen waarvoor ze bedoeld zijn. “Onze ontwerper heeft een computergestuurd programma, waarmee wij elke gewenste stijl op maat kunnen maken”, legt mevrouw Gerrits de mogelijkheden van haar bedrijf uit. “Bij alle producten die wij maken, is het uitgangspunt dat het past bij hetgeen waarvoor het ontworpen is. Of dat nu een hekwerk is of een deurrooster, een muuranker of een trap met spijlen, buitenverlichting of schoorsteenkappen. Het klinkt misschien wat arrogant, maar wij zeggen zelf altijd, dat we alles van staal kunnen maken wat gewenst is of samenhangt met verfraaiingen in en om een woning of gebouw. En dat we dit in de meeste gevallen realiseren binnen een termijn van zes tot acht weken. Van ontwerp tot eindproduct.”
Vakmanschap“Siersmeden is een ambacht in de ware zin van het woord”, gaat mevrouw Gerrits verder. “Het is traditioneel handwerk dat alleen is aan te leren met veel geduld, discipline en wilskracht. Het is authentiek vakmanschap.”
De kracht van Wilpstra Constructiebedrijf en Siersmeedwerk uit Grootegast (Gr) ligt ‘m in het maatwerk en de precisie van de producten. Daar ligt meer dan dertig jaar ervaring aan ten grondslag. En liefde voor het vak. Het bedrijf is landelijk bekend en ook dat geeft aan dat men weet waar men mee bezig is.
Siersmeedwerk voor unieke verfraaiingen
Close-up
raam endeur
4 / 2011 I 35
Addy Kon en Wesco Wijnen vertellen over de karakteristieke projec-
ten die ze de afgelopen jaren onder handen mochten nemen.
Restauratie is waar ze goed in zijn en wat ze graag doen. Algemeen
directeur Kon: “In de afgelopen 101 jaar groeiden we uit van een
dorpssmid met 5 medewerkers tot een allround restauratiebedrijf met
de 40 man van vandaag. We hebben 2 smeden, leerling-smeden en
verschillende gespecialiseerde restauratiemedewerkers er omheen.
Van werkvoorbereiders tot tekenaars.” Alles en iedereen bij Van der
Vegt ademt de passie voor restauratie en dat betaalt zich kennelijk uit
in een brede en trouwe klantenkring. Commercieel directeur Wijnen:
“Als je altijd streeft naar kwaliteit, heb je eigenlijk nooit klachten.”SuperserieusHet is duidelijk, bij Van der Vegt is restauratie een vak apart. Wijnen:
“Wij kijken bij een restauratie hoe een pand in elkaar zit. Want we
besteden niet alleen de uiterste zorg in onze werkplaats, ook de
demontage en de montage nemen we superserieus. Dat is vaak de
grootste kostenpost en een van de grootste risico’s op schade. Zie de
ramen en deuren er maar eens heel voorzichtig uit te krijgen. Da’s een
kunst op zich want ze kunnen op zo veel verschillende manieren
gemonteerd zijn.” Als de ramen en deuren eenmaal in de werkplaats in
Meerkerk staan, gaat de zorg door. “Denk maar aan de demontage van
het hang- en sluitwerk. Vroeger werd alles in het werk doorgeboord en
gemonteerd. Van hetzelfde raam passen de bovenste scharnieren meest-
al niet onder en andersom. Laat staan dat je het hang- en sluitwerk tus-
sen verschillende ramen kunt uitwisselen. Daarom is juiste documente-
ring bij demontage cruciaal. En als we ieder stukje beslag weer op de
juiste plaats terugmonteren, gebruiken wij natuurlijk geen rvs-schroef-
jes met een kruis- of torxkopje”, lacht Wijnen veelbetekenend.Evaring en unieke voorraadVan der Vegt komt op de restauratiemarkt tegenwoordig soms ‘vreem-
de concurrentie’ tegen. Reguliere aannemers die in hun bestaande
markt te weinig werk hebben en zo’n restauratie ook graag even mee-
pakken. Aan de andere kant gaat de subsidiekraan steeds verder dicht
en zoeken opdrachtgevers soms naar de laagste prijs.
Bij menig project zag Van der Vegt zo’n opdrachtgever echter al van
een koude kermis thuiskomen. “Niet voor niets werken de
Rijksgebouwendienst en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed bij
voorkeur alleen met erkende restauratieaannemers en -onderaanne-
mers.”Van der Vegt is ervaren in specifiek overleg met alle andere partijen op
een project. Met de architect en de aannemer, maar ook met de steen-
houwer, timmerlieden en metselaars. “Als je problemen kunt voorzien, kun je ze voorkomen”, stelt Kon.
Daarom gaan Wijnen of hij bij ieder project vooraf schouwen en de
werkwijze bepalen. “Soms offeren we de stalen ramen in één gevel op
zodat we de ramen daarvan kunnen gebruiken als donormateriaal voor
de elementen uit de andere gevels. Groot voordeel is ook onze eigen
voorraad van traditionele profielen. In de loop der jaren hebben we
een ton of zeven verzameld van diverse traditionele profielen uit ver-
schillende walserijen en origineel hang- en sluitwerk. En die kunnen
we meer dan eens goed gebruiken.” Het voordeel van de specialist.Nostalgie met modern comfortDat het om de details gaat, toont Van der Vegt met het eigen hang- en
sluitwerk. In brons gegoten en niet te onderscheiden van het antieke
origineel. Kon: “Eigenlijk een beetje een uit de hand gelopen specialis-
me. In het bestaande aanbod kunnen we vaak nét niet precies vinden
wat we zoeken, dus maken we het zelf.” Op dezelfde basis leveren we
nu ook een specifiek rubber voor de tochtwering bij de draaidelen van
stoeltjesprofielen. Zo biedt het klassieke origineel toch modern comfort.
Voor de nieuwbouw produceren we ook puien in het nieuwe ODS
Arte-profiel met het slanke uiterlijk van de authentieke kozijnen.
Dankzij een koudebrug-onderbreking en ruimte voor isolatieglas com-
bineert dat het nostalgische slanke uiterlijk van vroeger met het com-
fort van vandaag.“
De Westergasfabriek, het Catshuis, de Machinistenschool, de Koninklijke Timmerfabriek,
Huize Zonnestraal, Vredespaleis en het Rijksmuseum.
Stuk voor stuk restauratieprojecten waar Van der
Vegt een stevige hand in had. De vaklieden uit
Meerkerk verzorgden er de restauratie van authentie-
ke stalen ramen, smeedwerk en hekwerken en dat
met de passie van de specialist.
Restaurerenvoor de toekomst
Close Up Van der Vegt_1pag.indd 35
23-08-11 09:50
De kracht van Wilpstra Constructiebedrijf en
Siersmeedwerk voor unieke verfraaiingen
Close-up
Addy Kon en Wesco Wijnen vertellen over de karakteristieke projec
ten die ze de afgelopen jaren onder handen mochten nemen.
Restauratie is waar ze goed in zijn en wat ze graag doen. Algemeen
directeur Kon: “In de afgelopen 101 jaar groeiden we uit van een
dorpssmid met 5 medewerkers tot een de 40 man van vandaag. We hebben 2 smeden, leerling-smeden en
verschillende gespecialiseerde restauratiemedewerkers er omheen.
Van werkvoorbereiders tot tekenaars.” Alles en iedereen bij Van der
Vegt ademt de passie voor restauratie en dat betaalt zich kennelijk uit
in een brede en trouwe klantenkring. Commercieel directeur Wijnen:
“Als je altijd streeft naar kwaliteit, heb je eigenlijk nooit klachten.”SuperserieusHet is duidelijk, bij Van der Vegt is restauratie een vak apart. Wijnen:
“Wij kijken bij een restauratie hoe een pand in elkaar zit. Want we
besteden niet alleen de uiterste zorg in onze werkplaats, ook de
demontage en de montage nemen we superserieus. Dat is vaak de
grootste kostenpost en een van de grootste risico’s op schade. Zie de
ramen en deuren er maar eens heel voorzichtig uit te krijgen. Da’s een
kunst op zich want ze kunnen op zo veel verschillende manieren
gemonteerd zijn.” Als de ramen en deuren eenmaal in de werkplaats in
Meerkerk staan, gaat de zorg door. “Denk maar aan de demontage van
het hang- en sluitwerk. Vroeger werd alles in het werk doorgeboord en
gemonteerd. Van hetzelfde raam passen de bovenste scharnieren meest
al niet onder en andersom. Laat staan dat je het hang- en sluitwerk tus
sen verschillende ramen kunt uitwisselen. Daarom is juiste documente
ring bij demontage cruciaal. En als we ieder stukje beslag weer op de
juiste plaats terugmonteren, gebruiken wij natuurlijk geen rvs-schroef
jes met een kruis- of torxkopje”, lacht Wijnen veelbetekenend.Evaring en unieke voorraadVan der Vegt komt op de restauratiemarkt tegenwoordig soms ‘vreem
de concurrentie’ tegen. Reguliere aannemers die in hun bestaande
markt te weinig werk hebben en zo’n restauratie ook graag even mee
pakken. Aan de andere kant gaat de subsidiekraan steeds verder dicht
en zoeken opdrachtgevers soms naar de laagste prijs.
Bij menig project zag Van der Vegt zo’n opdrachtgever echter al van
een koude kermis thuiskomen. “Niet voor niets werken de
Rijksgebouwendienst en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed bij
De Westergasfabriek, het Catshuis, de Machinistenschool, de Koninklijke Timmerfabriek,
Huize Zonnestraal, Vredespaleis en het Rijksmuseum.
Stuk voor stuk restauratieprojecten waar Van der
Vegt een stevige hand in had. De vaklieden uit
Meerkerk verzorgden er de restauratie van authentie
ke stalen ramen, smeedwerk en hekwerken en dat
met de passie van de specialist.
Restaurerenvoor de
Close-up
raam endeur
4 / 2011 I 45
Een simpele aluminium deurnaald is de basis geweest van het pro-
gramma dat Alprokon Aluminium nu produceert en levert. Deze een-
voudige deurnaald heeft door de jaren heen de nodige ontwikkelingen
doorgemaakt. Van een betere sluiting en een bredere toepassing qua
deurtypen, via een verhoogde inbraakwerendheid, brandwerendheid
en geluidreductie naar deurnaalden met een hogere veiligheid, toepas-
sing op specifieke deuren en deursituaties en naar deurnaalden met
signaleringsfuncties. Al deze ontwikkelingen zijn voornamelijk
bedacht, in gang gezet en uitgedokterd door Fred van Herpen en zijn
dochter Petra, die samen de afdeling R&D van het bedrijf vormen.
Vervlakking van kennis“Door al deze ontwikkelingen en daarmee gepaard gaande onderzoe-
ken, testen en gesprekken met experts, wereldwijd, hebben wij heel
veel kennis opgedaan op het gebied van onder andere brandwerende
en signalerende materialen”, legt Fred uit. “Deze kennis willen wij nu
graag delen ten nutte van iedereen maar met name van bouwpartners.
De reden is niet ideologisch maar praktisch. We zien diepgang verlo-
ren gaan door vervlakking. Door het grote aanbod van informatie op
het wereldwijde netwerk, gunt men zich vaak de tijd niet te zoeken
naar juistheden, naar vergelijkingsmateriaal, naar diepgang. Hé, we
hebben iets gevonden over het onderwerp, dat zal het wel zijn, basta.”
“De dagelijkse praktijk is, zo moeten wij helaas regelmatig constateren,
dat er veelal totaal onzinnige dingen worden voorgeschreven”, neemt
Petra over. “Of dat er in ons land door Jan en alleman, soms niet
gehinderd door enige kennis van zaken, wezenlijk belangrijke onder-
delen worden gerealiseerd, waardoor de nodige risico’s ontstaan. Een
voorbeeld: In België mag een brandwerende installatie alleen door
gecertificeerde bedrijven worden aangebracht. Waarom in ons land
niet?”
Voorlichting geven“Wat wij nu willen, is mensen voorlichten en opleiden om juiste
adviezen te kunnen geven aan voorschrijvende instanties als architec-
ten en opdrachtgevers”, gaat zij verder. “Voorlichting niet alleen op het
terrein van de toepassing maar ook op de verwerking van de produc-
ten en materialen en op de consequenties als je het verkeerd doet.”
“Wij willen onze kennis en ervaringen delen; bijvoorbeeld met advies-
bureaus of beveiligingsbedrijven op het gebied van brand- en inbraak-
wering, geluidreductie, veiligheid en signalering. Voorlichtingssessies
zouden kunnen plaatsvinden in het educatiecentrum bij onze produc-
tielocatie in Barendrecht, maar het zou ook elders kunnen. Een precie-
ze invulling hebben we hiervoor nog niet bedacht. We zouden instan-
ties, bureaus of mensen willen oproepen contact met ons op te nemen
om vervolgens gezamenlijk te onderzoeken hoe we een en ander han-
den en voeten kunnen geven.”
Alprokon Aluminium bestaat inmiddels 44 jaar. In al
die jaren heeft het bedrijf met een productielocatie in
Barendrecht de nodige revolutionaire ontwikkelingen
gedaan en opgenomen in haar producten. Het bedrijf
is destijds gestart met de fabricage van deurnaalden,
maar tot het productenassortiment behoren ook een
valbeveiligingssysteem voor platte daken en sinds
kort een serie trap- en dorpelprofielen.
“�Wij�willen��kennis�delen”
ARTICLE.indd 45
23-08-11 10:07
Close-up
Addy Kon en Wesco Wijnen vertellen over de karakteristieke projec
ten die ze de afgelopen jaren onder handen mochten nemen.
Restauratie is waar ze goed in zijn en wat ze graag doen. Algemeen
directeur Kon: “In de afgelopen 101 jaar groeiden we uit van een
dorpssmid met 5 medewerkers tot een de 40 man van vandaag. We hebben 2 smeden, leerling-smeden en
verschillende gespecialiseerde restauratiemedewerkers er omheen.
Van werkvoorbereiders tot tekenaars.” Alles en iedereen bij Van der
Vegt ademt de passie voor restauratie en dat betaalt zich kennelijk uit
in een brede en trouwe klantenkring. Commercieel directeur Wijnen:
“Als je altijd streeft naar kwaliteit, heb je eigenlijk nooit klachten.”
De Westergasfabriek, het Catshuis, de Machinistenschool, de Koninklijke Timmerfabriek,
Huize Zonnestraal, Vredespaleis en het Rijksmuseum.
Stuk voor stuk restauratieprojecten waar Van der
Vegt een stevige hand in had. De vaklieden uit
Meerkerk verzorgden er de restauratie van authentie
ke stalen ramen, smeedwerk en hekwerken en dat
met de passie van de specialist.
Restaurerenvoor de
Close-up
raam endeurraam
deurraam endeur
en
4 / 2011 I 45
Een simpele aluminium deurnaald is de basis geweest van het pro-
gramma dat Alprokon Aluminium nu produceert en levert. Deze een-
voudige deurnaald heeft door de jaren heen de nodige ontwikkelingen
doorgemaakt. Van een betere sluiting en een bredere toepassing qua
deurtypen, via een verhoogde inbraakwerendheid, brandwerendheid
en geluidreductie naar deurnaalden met een hogere veiligheid, toepas-
sing op specifieke deuren en deursituaties en naar deurnaalden met
signaleringsfuncties. Al deze ontwikkelingen zijn voornamelijk
bedacht, in gang gezet en uitgedokterd door Fred van Herpen en zijn
dochter Petra, die samen de afdeling R&D van het bedrijf vormen.
Vervlakking van kennis“Door al deze ontwikkelingen en daarmee gepaard gaande onderzoe-
ken, testen en gesprekken met experts, wereldwijd, hebben wij heel
veel kennis opgedaan op het gebied van onder andere brandwerende
en signalerende materialen”, legt Fred uit. “Deze kennis willen wij nu
graag delen ten nutte van iedereen maar met name van bouwpartners.
De reden is niet ideologisch maar praktisch. We zien diepgang verlo-
ren gaan door vervlakking. Door het grote aanbod van informatie op
het wereldwijde netwerk, gunt men zich vaak de tijd niet te zoeken
naar juistheden, naar vergelijkingsmateriaal, naar diepgang. Hé, we
hebben iets gevonden over het onderwerp, dat zal het wel zijn, basta.”
“De dagelijkse praktijk is, zo moeten wij helaas regelmatig constateren,
dat er veelal totaal onzinnige dingen worden voorgeschreven”, neemt
Petra over. “Of dat er in ons land door Jan en alleman, soms niet
gehinderd door enige kennis van zaken, wezenlijk belangrijke onder-
delen worden gerealiseerd, waardoor de nodige risico’s ontstaan. Een
voorbeeld: In België mag een brandwerende installatie alleen door
gecertificeerde bedrijven worden aangebracht. Waarom in ons land
niet?”
Voorlichting geven“Wat wij nu willen, is mensen voorlichten en opleiden om juiste
adviezen te kunnen geven aan voorschrijvende instanties als architec-
ten en opdrachtgevers”, gaat zij verder. “Voorlichting niet alleen op het
terrein van de toepassing maar ook op de verwerking van de produc-
ten en materialen en op de consequenties als je het verkeerd doet.”
“Wij willen onze kennis en ervaringen delen; bijvoorbeeld met advies-
bureaus of beveiligingsbedrijven op het gebied van brand- en inbraak-
wering, geluidreductie, veiligheid en signalering. Voorlichtingssessies
zouden kunnen plaatsvinden in het educatiecentrum bij onze produc-
tielocatie in Barendrecht, maar het zou ook elders kunnen. Een precie-
ze invulling hebben we hiervoor nog niet bedacht. We zouden instan-
ties, bureaus of mensen willen oproepen contact met ons op te nemen
om vervolgens gezamenlijk te onderzoeken hoe we een en ander han-
den en voeten kunnen geven.”
Alprokon Aluminium bestaat inmiddels 44 jaar. In al
Alprokon Aluminium bestaat inmiddels 44 jaar. In al
die jaren heeft het bedrijf met een productielocatie in
die jaren heeft het bedrijf met een productielocatie in
Barendrecht de nodige revolutionaire ontwikkelingen
Barendrecht de nodige revolutionaire ontwikkelingen
gedaan en opgenomen in haar producten. Het bedrijf
gedaan en opgenomen in haar producten. Het bedrijf
is destijds gestart met de fabricage van deurnaalden,
is destijds gestart met de fabricage van deurnaalden,
maar tot het productenassortiment behoren ook een
maar tot het productenassortiment behoren ook een
valbeveiligingssysteem voor platte daken en sinds
valbeveiligingssysteem voor platte daken en sinds
kort een serie trap- en dorpelprofielen.
“�Wij willenwillenkennis delen”delen”
Close-up
25 I 4 / 2011
raam endeur
“In 2010 heeft Kumij de kunststof kozijnen geleverd voor het
project Lewenborg in Groningen en won daarmee de 1e VKG
Renovatieprijs”, begint Michel Dagelet, verkoopleider van Kumij, het
gesprek. “Dat bewijst wel dat we sterk zijn in renovatie. Onze kracht
ligt bij de aanpak van zo’n project. We proberen de opdrachtgever te
ontzorgen door hem een totaalpakket te leveren. Gedurende het
gehele proces krijgt hij bovendien te maken met maar twee aan-
spreekpunten: tijdens de voorbereidingen met de accountmanager en
tijdens de uitvoering met de projectleider. Potentiële opdrachtgevers
zijn aannemers, woningbouwcorporaties en verenigingen van eigena-
ren. De structuur van aanpak van een project zal bij iedere opdracht-
gever gelijk zijn.”StapsgewijsHoe gedegen en gedetailleerd de aanpak is, blijkt wel uit het volgende.
“Bij de aanvraag tot kozijnvervanging beginnen we met een opname
ter plaatse”, gaat Dagelet verder. “Dan bekijken we de situatie in al zijn
aspecten, ook die van de bewoners. Vervolgens maken we op basis
van de wensen en de bouwkundige mogelijkheden een voorstel voor
indeling van de kozijnen en wordt er een prijsovereenkomst gemaakt.
De bewoners worden in het proces betrokken via voorlichtingsbijeen-
komsten en een informatieboekje waarin stapsgewijs wordt aangege-
ven wat er staat te gebeuren. Belangrijk daarin is de vraag: Wat kun-
nen we van elkaar verwachten?”Oplevering“Is dat voortraject goed afgerond dan begint de uitvoeringsfase”, gaat
Dagelet verder, “Kumij treedt regelmatig op als hoofdaannemer en
neemt alle werkzaamheden die met de vervanging van de kozijnen te
maken hebben onder haar hoede, met als doel de opdrachtgever te
ontzorgen.”“De oplevering gaat in twee stappen. Allereerst met de bewoners; is
alles naar wens verlopen of zijn er nog aandachtspunten? Er worden
gebruiksinstructies gegeven over de bediening van de nieuwe kozijnen
en men kan nog vragen stellen. Aansluitend wordt er opgeleverd aan
de opdrachtgever. Daarbij wordt er gekeken naar de technische aspec-
ten als aansluitingen en inbouw. Tevens wordt het gehele uitvoerings-
proces geëvalueerd.”
Inclusief onderhoud“Kunststof kozijnen zijn onderhoudsarm en behoeven dus periodiek
onderhoud. Om verzekerd te zijn van jarenlang optimaal functioneren,
bieden we in het totaalpakket onderhoudscontracten van minimaal tien
jaar aan. Opnieuw met het doel om de opdrachtgevers te ontzorgen.”
De Rollecate Groep levert via Kumij niet alleen kunststof kozijnen.
Binnen het concern zijn er andere bedrijven die zich bezig houden met
aluminium en stalen gevels en geveldelen. Op de vraag hoe het daar
gaat bij projecten, is hij heel duidelijk: “Het proces is voor aluminium
en staal nagenoeg gelijk. Dat is ook één van de sterke punten binnen de
groep. We maken gebruik van elkaars kracht, kunde en ervaringen.”
Het Groningse bedrijf Kumij, onderdeel van de
Rollecate Groep, heeft als slogan ‘Flexibel in stijlvol
kunststof’. Die flexibiliteit komt het beste tot uiting
als het gaat om de wensen en eisen van de
opdrachtgever. Als totaalaanbieder van alle vijf pro-
fielsystemen uit de K-Vision-serie voor kunststof
kozijnen zijn de mogelijkheden vrijwel onbeperkt.
Zowel voor nieuwbouw, maar vooral ook bij renova-
tieprojecten.
“�Kumij�ontzorgt��alle�betrokkenen”
Rollecate GroepDe Rollecate Groep is een toonaangevende gevelbouwer met vesti-
gingen in binnen- en buitenland. De groep heeft met Kumij,
Eland-Brandt, Gorter en FlexGlass alle disciplines onder één dak.
Alurage houdt zich bezig met gevelbouw in het buitenland en het
bedrijf Gevelbeheer Nederland staat voor service, advies en
onderhoud. Naast al deze bedrijven heeft de Rollecate Groep ook
een eigen opleidingscentrum. Hier worden leerlingen op erkend
MBO- niveau opgeleid om aan de toekomstige vraag naar arbeid
te kunnen voldoen.
HEADER_tableSUBHEAD_tableBODY TEXT_table
Close Up Kumij_1pag.indd 25
23-08-11 11:14
Naamloos-5 1 23-08-11 12:28
Close-up
raam endeur 4 / 2011 I 33
Bij siersmeedwerk gerelateerd aan ramen en deuren moeten we den-
ken aan deurrooster al dan niet met middenornamenten, deurorna-
menten zonder omlijsting als muurversiering, ornamenten voor boven-
en zijlichten, ramen met versieringen, op maat gemaakte stalramen,
vensterroosters, vensterbankhekwerkjes, sierspijlen, brievenbusklep-
pen en nog veel meer onderdelen om gevels van woonhuizen of
bedrijfsgebouwen te verfraaien. Siersmeedwerk waarmee je het verle-
den kunt laten herleven.
Maar Wilpstra produceert ook hekwerken en toegangspoorten al dan
niet geautomatiseerd en/of met intercom. In klassieke stijl of modern
afgestemd op de woningen waarvoor ze bedoeld zijn. “Onze ontwerper
heeft een computergestuurd programma, waarmee wij elke gewenste
stijl op maat kunnen maken”, legt mevrouw Gerrits de mogelijkheden
van haar bedrijf uit. “Bij alle producten die wij maken, is het uitgangs-
punt dat het past bij hetgeen waarvoor het ontworpen is. Of dat nu
een hekwerk is of een deurrooster, een muuranker of een trap met
spijlen, buitenverlichting of schoorsteenkappen. Het klinkt misschien
wat arrogant, maar wij zeggen zelf altijd, dat we alles van staal kunnen
maken wat gewenst is of samenhangt met verfraaiingen in en om een
woning of gebouw. En dat we dit in de meeste gevallen realiseren bin-
nen een termijn van zes tot acht weken. Van ontwerp tot eindproduct.”
Vakmanschap“Siersmeden is een ambacht in de ware zin van het woord”, gaat
mevrouw Gerrits verder. “Het is traditioneel handwerk dat alleen is
aan te leren met veel geduld, discipline en wilskracht. Het is authen-
tiek vakmanschap.”
Wilpstra Constructiebedrijf en Siersmeedwerk is aangesloten bij het
Nederlandse Gilde van Kunstsmeden (NGK). Bij smeedwerk wordt
ieder spijltje, krulletje of ornament gevormd met hamer, aanbeeld en
smidsvuur. Naast het smeden houdt men zich in Grootegast ook bezig
met giettechnieken. In beide gevallen wordt het metaal bewerkt door
verhitting, maar bij gieten is het vloeibaar gemaakt en laat je het weer
hard worden in een vorm. Deurroosters worden bijvoorbeeld veelal
gegoten in elk gewenst model tot afmetingen van één bij twee meter.
Naast fabriceren van nieuw werk, doet Wilpstra ook veel in restauratie
van oud siersmeedwerk. “Dat is net zulk dankbaar werk en geeft je als
vakman evenveel voldoening.”
ToekomstOp de vraag of er wel voldoende werk is voor dergelijke oude
ambachten, is mevrouw Gerrits heel beslist: “Het trekt juist enorm
aan. We merken dat er de laatste jaren in toenemende mate vraag is
naar deze puur ambachtelijk vervaardigde producten. Misschien heeft
het te maken met de verkilling van de maatschappij en zoekt men
houvast in oude vertrouwde producten, productiewijzen en technie-
ken. Hoe het ook zij, wij zijn er klaar voor. Bezoekers van onze web-
site of onze showroom bij het bedrijf zijn van harte welkom. Wij kun-
nen en willen met liefde en vakmanschap iedere wens van opdrachtge-
vers waar maken.”
De kracht van Wilpstra Constructiebedrijf en Siersmeedwerk uit Grootegast (Gr) ligt ‘m in het maatwerk en de precisie van de producten. Daar ligt meer dan dertig jaar ervaring aan ten grondslag. En liefde voor het vak. Het bedrijf is landelijk bekend en ook dat geeft aan dat men weet waar men mee bezig is.
Siersmeedwerk voor unieke verfraaiingen
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Close Up Wilpstra_1pag.indd 33 23-08-11 09:48
3
Kwaliteit sinds meer dan 100 jaar.www.breuerundschmitz.de
Het meest complete scharnierenprogramma van Nederland
Het nieuwe
ScharnierallroundEen oplossing voor bijna alle deuren!Dat is het universeel toepasbare 818 van BSW.Met vast gemonteerde onderhoudsvrije top-force-glijlagers kunnen deuren tot een gewicht van140 kg (3 scharnieren) worden afgehangen.De driedelige knoop van het 818 scharnier geeftuw deuren een hoogwaardige uitstraling. Snel eneenvoudig afhangen kan nu ook met een mooidesign in combinatie met een hoog draag-vermogen! Verkrijgbaar in gegalvaniseerd en RVS, met en zonder SKG***®, ook in kantelaaf tot 80 kg.
BREUER & SCHMITZGmbH & Co KGLocher Str. 25D-42719 SolingenGermany
0502-BPR-10035 EN 1935:2002 4 7 6 1 1 1
10
1 13
Standaard SKG***® en CE-gekeurd volgens EN 1935 Klasse 13.
allround
Anzeige_818_91x267_07-2011_Layout 1 18.07.11 15:04 Seite 1
HELM Modul.Concept 80 biedt, met een beperkt aantal toebe-hoorgarnituren, een oplossing voor alle voorkomende situaties bij interne schuifdeuren.
Voor, glas- of houten deuren,Enkel of meervoudige deuren,synchroon of parallel schuivend, heeft HELM Modul.concept 80 een oplossing.
HELM Modul.Concept 80
Helm is een merk van Woelm GmbHNederlandse vertegenwoordiging:René Kostel.: +31 (0) 226 - 34 51 50e-mail: [email protected]
p26.indd 1 23-08-11 11:36
Close-up
raam endeur 4 / 2011 I 35
Addy Kon en Wesco Wijnen vertellen over de karakteristieke projec-
ten die ze de afgelopen jaren onder handen mochten nemen.
Restauratie is waar ze goed in zijn en wat ze graag doen. Algemeen
directeur Kon: “In de afgelopen 101 jaar groeiden we uit van een
dorpssmid met 5 medewerkers tot een allround restauratiebedrijf met
de 40 man van vandaag. We hebben 2 smeden, leerling-smeden en
verschillende gespecialiseerde restauratiemedewerkers er omheen.
Van werkvoorbereiders tot tekenaars.” Alles en iedereen bij Van der
Vegt ademt de passie voor restauratie en dat betaalt zich kennelijk uit
in een brede en trouwe klantenkring. Commercieel directeur Wijnen:
“Als je altijd streeft naar kwaliteit, heb je eigenlijk nooit klachten.”
SuperserieusHet is duidelijk, bij Van der Vegt is restauratie een vak apart. Wijnen:
“Wij kijken bij een restauratie hoe een pand in elkaar zit. Want we
besteden niet alleen de uiterste zorg in onze werkplaats, ook de
demontage en de montage nemen we superserieus. Dat is vaak de
grootste kostenpost en een van de grootste risico’s op schade. Zie de
ramen en deuren er maar eens heel voorzichtig uit te krijgen. Da’s een
kunst op zich want ze kunnen op zo veel verschillende manieren
gemonteerd zijn.” Als de ramen en deuren eenmaal in de werkplaats in
Meerkerk staan, gaat de zorg door. “Denk maar aan de demontage van
het hang- en sluitwerk. Vroeger werd alles in het werk doorgeboord en
gemonteerd. Van hetzelfde raam passen de bovenste scharnieren meest-
al niet onder en andersom. Laat staan dat je het hang- en sluitwerk tus-
sen verschillende ramen kunt uitwisselen. Daarom is juiste documente-
ring bij demontage cruciaal. En als we ieder stukje beslag weer op de
juiste plaats terugmonteren, gebruiken wij natuurlijk geen rvs-schroef-
jes met een kruis- of torxkopje”, lacht Wijnen veelbetekenend.
Evaring en unieke voorraadVan der Vegt komt op de restauratiemarkt tegenwoordig soms ‘vreem-
de concurrentie’ tegen. Reguliere aannemers die in hun bestaande
markt te weinig werk hebben en zo’n restauratie ook graag even mee-
pakken. Aan de andere kant gaat de subsidiekraan steeds verder dicht
en zoeken opdrachtgevers soms naar de laagste prijs.
Bij menig project zag Van der Vegt zo’n opdrachtgever echter al van
een koude kermis thuiskomen. “Niet voor niets werken de
Rijksgebouwendienst en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed bij
voorkeur alleen met erkende restauratieaannemers en -onderaanne-
mers.”
Van der Vegt is ervaren in specifiek overleg met alle andere partijen op
een project. Met de architect en de aannemer, maar ook met de steen-
houwer, timmerlieden en metselaars.
“Als je problemen kunt voorzien, kun je ze voorkomen”, stelt Kon.
Daarom gaan Wijnen of hij bij ieder project vooraf schouwen en de
werkwijze bepalen. “Soms offeren we de stalen ramen in één gevel op
zodat we de ramen daarvan kunnen gebruiken als donormateriaal voor
de elementen uit de andere gevels. Groot voordeel is ook onze eigen
voorraad van traditionele profielen. In de loop der jaren hebben we
een ton of zeven verzameld van diverse traditionele profielen uit ver-
schillende walserijen en origineel hang- en sluitwerk. En die kunnen
we meer dan eens goed gebruiken.” Het voordeel van de specialist.
Nostalgie met modern comfortDat het om de details gaat, toont Van der Vegt met het eigen hang- en
sluitwerk. In brons gegoten en niet te onderscheiden van het antieke
origineel. Kon: “Eigenlijk een beetje een uit de hand gelopen specialis-
me. In het bestaande aanbod kunnen we vaak nét niet precies vinden
wat we zoeken, dus maken we het zelf.” Op dezelfde basis leveren we
nu ook een specifiek rubber voor de tochtwering bij de draaidelen van
stoeltjesprofielen. Zo biedt het klassieke origineel toch modern comfort.
Voor de nieuwbouw produceren we ook puien in het nieuwe ODS
Arte-profiel met het slanke uiterlijk van de authentieke kozijnen.
Dankzij een koudebrug-onderbreking en ruimte voor isolatieglas com-
bineert dat het nostalgische slanke uiterlijk van vroeger met het com-
fort van vandaag.“
De Westergasfabriek, het Catshuis, de Machinistenschool, de Koninklijke Timmerfabriek, Huize Zonnestraal, Vredespaleis en het Rijksmuseum. Stuk voor stuk restauratieprojecten waar Van der Vegt een stevige hand in had. De vaklieden uit Meerkerk verzorgden er de restauratie van authentie-ke stalen ramen, smeedwerk en hekwerken en dat met de passie van de specialist.
Restaurerenvoor de toekomst
Close Up Van der Vegt_1pag.indd 35 23-08-11 09:50
Deur in Deur uit
36 I 4 / 2011 raam endeur
Bij een bepaald soort gebouw hoort een bepaald type deur. Uit oude
tekeningen en geschriften, archeologische vondsten en nog aanwezige
resten van antieke gebouwen weten we dat tempeldeuren vaak hoog
waren en rijk versierd. In piramides in Egypte treffen we sluitstenen
aan als eenmalige toegang. Kasteeldeuren waren vaak versterkt met
ijzeren deurbeslag en een deur van een oorspronkelijke orangerie is
goed geïsoleerd, dus extra dik. In de loop der tijden zijn deuren ver-
vaardigd van allerlei materialen. Kluisdeuren zijn van ijzer en voor val-
hekken in poortgebouwen gebruikte men ijzer en hout. Letten we op
afwerking, dan ontdekken we beschilderde deuren, blankhouten deu-
ren, gelakte deuren en exemplaren die versierd zijn met houtsnijwerk.
En hoe zit een deur in een kozijn? Onder een bovenlicht bijvoorbeeld,
of in een omtimmerd kozijn? Een loopdeur heeft geen kozijn, maar is
onderdeel van een grotere deur. Dubbele deuren, of openslaande deu-
ren delen één kozijn. Vraag je naar de functie van een deur, dan die-
nen zich al snel emotionele aspecten aan. We hebben een buitendeur
om onze binnenruimte te scheiden van de buitenwereld, voor onze
privacy en veiligheid, om kind of poes binnen te houden en om te
voorkomen dat het binnen tocht. Een dichte deur is ook functioneel
als visitekaartje van de bewoner. Stijlkenmerken van een voordeur
geven behalve aanwijzingen over datering ook informatie over de soci-
ale status van een huis en van haar bewoners. Een deur is dan com-
municatiemedium.
Unieke werkstukkenConcreter wordt de bouw- en cultuurhistorie van de deur als we over
de schouder van de professionele bouwhistoricus meekijken naar
resultaten van onderzoek.
Ben Kooij werkt bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) in
Amersfoort. Zijn specialisme is de Bouwhistorie van Gebouwd
Erfgoed. Als wetenschapper is hij gewend om een onderzoeksterrein
af te bakenen. Kooij: “Hebben we het over historische deuren, dan
praten we over handwerk. Dus over unieke werkstukken. De
fabrieksdeuren zoals de Bruynzeel-deuren blijven even buiten
beschouwing. Laten we eens inzoomen op de ontwikkeling van de
deuren van Nederlandse woonhuizen. Daar is veel over bekend.
Bouwhistoricus H.J. Zantkuil heeft er systematisch onderzoek naar
verricht*). Hij beschrijft bijvoorbeeld 1.522 woonhuisdeuren van
Amsterdamse grachtenpanden van vóór 1767. Dat geeft zicht op de
ontwikkelingsgeschiedenis van deuren. Bepalend voor die ontwikke-
Onderzoek naar de geschiedenis van vensters, ramen en kozijnen zouden we met een populair woord gerust een ‘gigaproject’ kunnen noemen. Maar welke naam kiezen we dan voor de bestudering van histori-sche deuren? Een ‘teraproject’ misschien of zelfs een ‘petaklus’? Het onderzoeksterrein is vrijwel onbe-grensd. Elke ingang opent vergezichten. Zelfs een wandeling langs gesloten deuren levert welkome informatie op.
Tussen binnen- en buitenwereld draait een deur
‘�Elke�deur��vertelt�een��verhaal’
Door�Louis�Jongeleenbeeld:�Bouwplaat�Vught�
Deurenkenner Ben Kooij: “De vormgeving van een voordeur
zegt iets over maatschappelijke status”
DiDu oude deuren_editie 4.indd 36 23-08-11 13:49
raam endeur 4 / 2011 I 37
ling zijn volgens Zantkuil de draaiconstructie, de constructie van de
deur op zich en de vormgeving van een deur.”
DraaipuntenDe vroegste draaiconstructie is waarschijnlijk de deur met de har of
herre. Daarbij is de houten deur voorzien van een verticale draaistijl
met punten aan de boven- en onderzijde. Aan de onderzijde draait
deze harnstijl in een steen met een gat en aan de bovenkant in een
ring of in een geboord gat in een balk die boven de deur is aange-
bracht. Bij bestaande stadspoorten en oude ijzeren hekken is deze
constructie ook nu nog te zien. Uit het systeem van de draaistijl is de
draaiconstructie met het ijzeren geheng ontwikkeld. De draaipunten
zijn dan verplaatst naar de muur of het kozijn. Grondvorm van het
geheng is een brede metalen strip met gaten waardoor de spijkers wer-
den geslagen. Scharnieren of knieren komen voort uit de eisen die
gesteld werden aan de vormgeving van een deur. Op fraai bewerkte
deuren was geen plaats meer voor traditionele gehengen. Ben Kooij:
“De oervorm van de deur op zich is waarschijnlijk de constructie die
bestaat uit verticale delen of stroken die bij elkaar worden gehouden
door horizontale klampen. Vandaar de naam ‘opgeklampte deur’.
Een paneeldeur is een heel andere constructie. Deze bestaat uit stijl-
en regelwerk waarin losse panelen zijn gevat. De oudste nog bestaande
paneeldeur dateert van de 15e eeuw. In de loop van de 17e eeuw wor-
den de panelen in paneeldeuren steeds groter. Zo ontstaat de deur met
één langgerekt paneel. Vanaf die tijd komt steeds meer nadruk te lig-
gen op verfraaiing van de deuren door middel van lijstwerk en hout-
snijwerk. Tot in de twintigste eeuw bleef de paneeldeurconstructie in
gebruik, zelfs bij fabrieksdeuren.”
Historische voordeurenIn elke Nederlandse stad met een historisch centrum kun je een wan-
deling maken langs panden met historische voordeuren. Ben Kooij
stelt een korte stadwandeling voor in de historische binnenstad van
Amersfoort. Kooij: “De ontwikkelingsgeschiedenis van deuren in de
stad opent zich vanzelf als je op een aantal plaatsen even blijft staan
voor een gesloten deur.”
En inderdaad, strokendeuren, paneeldeuren, stijlvolle deuren, uitbun-
dige deuren, keurig gelakte deuren, statige deuren, mishandelde deu-
ren en uitnodigende deuren vertellen het verhaal van de stad en van
het leven van de stadsbewoners.
Deuren in Amersfoort: vlnr. enkele deur (met allure van dubbele deur!), opgeklampte deur, strokendeur
DiDu oude deuren_editie 4.indd 37 23-08-11 10:04
Deur in Deur uit
38 I 4 / 2011 raam endeur
KaderdeurenVan Bruchem heeft begin dit jaar de 38 mm
kaderdeur geïntroduceerd. Deze deur heeft
meer opvangend vermogen (7-9 mm nominale
afhangspeling) om kromtrekken te voorkomen.
Dat levert een aanzienlijke verbetering op om
tocht en lekkage tegen te gaan. Een voordeel in
onderhoud van de 38 mm kaderdeur t.o.v.
reguliere deuren is dat het kaderrubber tijdens
een schilderbeurt uit de deur is te nemen.
Daardoor kan de schilder deur en kozijn in één
keer schilderen zonder rekening te hoeven hou-
den met de tochtwering. De deuren zijn volgens
de fabrikant uitstekend geschikt voor woning-
corporaties die grootschalige renovatie uitvoe-
ren. In nieuwbouwhuizen kunnen de 38 mm
kaderdeuren ook een verrassend alternatief zijn
voor de standaard 54 mm deuren.
Info: Van Bruchem Deurenfabriek, Zaltbommel,
0418.67.80.40, www.bruchem.nl
Easyfix scharnierenDe Axa Smart Easyfix scharnieren zijn gemak-
kelijk toepasbaar door optimale verwerkings-
snelheid en gebruiksgemak. De afgeschuinde
hoek van de lagers maakt het scharnier zelf-
zoekend en door de doorgezette knoop hoeft
er geen voorsponning te worden gefreesd. Het
draagvermogen is verder toegenomen door
het gewicht over twee punten te verdelen.
Info: Axa Veenendaal, 0318.53.61.11,
www.axacompany.com
HefschuifdeurenVentana Deutschland heeft drie nieuwe hef-
schuifpuien op de markt gebracht. Puien die
zijn gemaakt van de profielmerken Rehau
Geneo, PremiDoor en Gealan S8000 IQ. De
profielen hebben een inbouwdiepte van 70 tot
86 mm, waardoor een glasopname tot maxi-
maal 53 mm mogelijk is. De hefschuifpuien
worden naar keuze voorzien van het Hautau
Atrium HS 300 of het Siegenia-Aubi Portal 300
hang- en sluitwerk. Door de inzet van een tan-
demloopwagen is een vleugelgewicht tot maxi-
maal 400 kg mogelijk. Een pui in het systeem
Gealan S8000 IQ behaalt de beste isolatie-
waarde.
Info: Ventana Deutschland, Vreden (D),
00.49.25.64.93.36-0,
www.ventana-deutschland.de
Entreepui De SL 60-HSW is een Horizontale Schuif Wand
met hoge isolerende eigenschappen, die is in te
zetten als entreepui bij winkels, hotels, restau-
rants. In vergelijking met de veel voorkomende
volglas-uitvoering reduceert deze nieuwe pui de
U-waarde tot minder dan een derde. De SL 60
HSW wordt standaard aangeboden met HR
isolatieglas en thermisch onderbroken alumini-
um en een vlak verzonken vloerrail. Speciaal
voor deze pui is het loopwerk nieuw ontwik-
keld. De innovatieve techniek combineert de
rol- en schuifeigenschappen van het systeem en
garandeert een onderhoudsarme en extreem
licht te bedienen pui. Het loopwerk maakt ver-
plaatsen door elke hoek mogelijk en slimme
applicaties sluiten een foute bediening uit.
Info: Solarlux Nederland, Nijverdal,
0548.63.13.23, www.solarlux.nl
Flexx scharnierTinga Deuren heeft inmiddels al meer dan
10.000 stuks Flexx scharnieren toegepast in
haar deuren. Met de Flexx scharnieren zijn de
deuren eenvoudig nastelbaar en behoren klem-
mende deuren tot het verleden. Bij bestaande
bouw is de overlast bij nastellen voor bewoners
minimaal.
Info: Tinga Deuren, Winsum (Fr), 0517.34.12.03,
www.tingadeuren.nl
Didu_pi_editie 4.indd 38 23-08-11 11:07
raam endeur 4/ 2011 I 39
Nieuwe houtsoort FSC Premium Hardwood is een streng geselecteerde groep van duur-
zame houtsoorten met hoge fysische en kwalitatieve eigenschappen.
Weekamp Deuren maakt sinds kort deuren van deze houtsoorten, die
voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen, KOMO-gecertificeerd zijn en te
leveren zijn met zes jaar verzekerde GND-garantie. De deur van deze
nieuwe houtsoorten is ontwikkeld om de continuïteit en een stabiel
prijsniveau van de FSC hardhouten deuren te kunnen waarborgen. Een
FSC Premium Hardwood deur is een hybride deur, waarbij volgens een
goedgekeurd systeem meerdere premium houtsoorten in één deur toe-
gepast mogen worden.
Info: Weekamp Deuren, Dedemsvaart, 0523.62.53.00,
www.weekamp-deuren.nl
Stabieldeur Om een eind te maken aan de problemen met vlakke deuren in Nederland, heeft Verweij
Houttechniek voordeuren en bergingsdeuren ontwikkeld met Stabiliteitsklasse 3. Deze zogenaamde
Stabieldeuren zijn een aanvulling op de Columbus-collectie. De deuren zijn te verkrijgen in dikten
van 54 mm, 67 mm en 84 mm en hebben een inbraakweerstandklasse 2. Ze worden voor 100%
gefabriceerd uit FSC-hout en zijn fabrieksmatig afgelakt in een RAL-kleur naar keuze. Glassparingen
zijn mogelijk volgens de standaardcollectie, maar op aanvraag zijn andere vormen en afmetingen te
maken. Verweij geeft op de deur fabrieksgarantie in modules van 10 tot 15 jaar.
Info: Verweij Houttechniek, Woerden, 0348.68.82.82, www.verweij-ht.nl
DeurtellerIn de zorgsector wordt veel aandacht besteed aan het terugdringen van postoperatieve wondinfecties.
In een door de Inspectie voor de Gezondheidszorg opgestelde observatielijst wordt geadviseerd bij te
houden hoeveel keren de deur van de operatiekamer open en dicht gaat in de periode van incisie tot
‘sluiten wond’. De door Metaflex geïntroduceerde OK Deurteller biedt de mogelijkheid bovenge-
noemde aanbevelingen in praktijk te brengen en op een geautomatiseerde wijze te laten plaatsvinden.
Naast het tellen van de deurbewegingen zijn er uitgebreide bedieningsmogelijkheden zoals het log-
gen van gegevens en het bekijken van de real-time status van alle deuren.
Info: Metaflex Isosystems, Aalten, 0543.47.73.33, www.metaflex.nl
Brandwerend De Metaflex MF5 Medicare RF60PB is een
gecertificeerde 60 minuten brandwerende
schuifdeur met een hermetisch rookdichte
sluiting, stralingwering, k3 aarding en glas-
opening. De deur met afmetingen van 1600 x
2300 mm is getest in een 125 mm metal-stud
wandconstructie op basis van de EN 1634
EI-1. De stralingswering komt tot stand door
opname in opbouw van de deur van een 2 mm
dikke loodbekleding en toepassing van lood-
glas. Ook glas-flush is verwerkt in het deur-
blad. De deuromranding ligt vlak met het
deurblad en de schuifdeurconstructie is voor-
zien van een dagkantafwerking richting wand.
Info: Metaflex Isosystems, Aalten,
0543.47.73.33, www.metaflex.nl
Geïsoleerde vouw-schuifpui De energiebesparende vouwwand SL97 is de eerste hout/aluminium vouwwand met een geïnte-
greerde isolatielaag. Aan de binnenkant geeft het FSC of PEFC gecertificeerd grenen of vurenhout
een natuurlijk sfeer en comfort; de geventileerde aluminium dekschalen aan de buitenzijde zor-
gen voor een duurzame bescherming tegen
weersinvloeden met weinig onderhoud. De
isolatielaag en een drievoudige beglazing met
een dikte van 24 tot 46 mm leveren een
bovengemiddelde hoge isolatiewaarde op. Een
drievoudige, rondom doorlopende dichting
beschermt tegen wind en regen. De SL97 is te
leveren als bovenhangend of onderrollend
systeem met roestvast stalen wielen en rails.
Info: Solarlux Nederland, Nijverdal,
0548.63.13.23, www.solarlux.nl
Didu_pi_editie 4.indd 39 23-08-11 11:08
Uitzicht
40 I 4 / 2011 raam endeur
Bij de restauratie van historische panden en monu-menten is het moeilijk vervangende beglazing te vin-den. Beglazing als de oude met de typische uitstra-ling refererend aan de wijze van produceren, maar die tevens tegemoet komt aan de huidige eisen van ener-giebesparing, geluidwering en veiligheid. Toch zijn er in ons land bedrijven die dit soort beglazing leveren. Een aantal van hen hebben medewerking verleend aan een oproep van de redactie om informatie over restauratieglas. In de kaderstukken binnen dit artikel passeren ze één voor één de revue.
Restauratieglas in soorten en maten
MonuGlasSpecifiek voor restaura-
tieprojecten heeft
Stolker MonuGlas ont-
wikkeld. Dit is isole-
rend dubbelglas met
een dikte vanaf 7 mm,
waarbij de spouw
gevuld kan zijn met
lucht, Argon, Krypton
of Xenon en waarmee
isolatiewaarden tot wel
1,6 W/m2K te behalen
zijn. De beglazing is te
verkrijgen in verschil-
lende uitvoeringen
getrokken glas met een
zachte onregelmatige
spiegeling. Daarnaast
produceert het bedrijf Stolker Extra Dun. Deze isolerende begla-
zing wordt opgebouwd uit twee glasbladen blank floatglas. Verder
zijn er samenstellingen mogelijk met een gelaagd of een gehard
glasblad.
Behalve het isolerende dubbelglas bevat het assortiment restaura-
tieglas ook de varianten MonuSafe en MonuTempered. MonuSafe
is een gelaagde samenstelling van 8 mm dik. MonuTempered is
een geharde ruit van 4 mm. Beide uitvoeringen zijn voorzien van
een warmtereflecterende coating en hebben de zachte onregelma-
tige spiegeling van oud getrokken glas.
Door het brede gamma en productie in eigen fabrieken is er nage-
noeg voor elke situatie een oplossing samen te stellen. Het is
daardoor lastig om een maximale en minimale maatvoering aan te
geven. Het kozijn moet in goede staat zijn en voldoende spon-
ningdiepte hebben om een stoprand van circa 8 tot 11 mm te
kunnen aanbrengen. Dit is uiteraard wel afhankelijk van de esthe-
tische eisen en wensen van de opdrachtgever. Monuglas is op
twee manieren te plaatsen. De eerste is volgens een geventileerd
systeem en volgens de geldende normen voor isolerende begla-
zing. De tweede mogelijkheid is plaatsen in een gesloten systeem
om de karakteristieke uitstraling te behouden. Bij deze manier
hanteert men een omtrekspeling van 2 mm per zijde. De ruit
wordt daarna aan de binnen- en buitenzijde volledig in de kit
geplaatst. Deze kit moet wel vrij zijn van weekmakers en lijnolie.
Om indringing van vocht tegen te gaan, is het belangrijk de aan-
sluiting glas-kit te schilderen. Daarbij moet de verf het glas circa
1,5 tot 2 mm overlappen. (www.stolkerglas.nl)
Door Joop Wilschut
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
UitzichtRestauratieglas_3pag.indd 40 23-08-11 13:52
Uitzicht
raam endeur 4 / 2011 I 41
Van Ruysdael GlasHet isolerend enkelglas voor restauratiewerkzaamheden van
Van Ruysdael is dunner, lichter en mooier, zoals zij zelf zeg-
gen. Het is ontworpen met als uitgangspunt het milieu,
bestaande vensters, gerespecteerde architectuur en de gezond-
heid van bestaande bouwconstructies en bewoners te
beschermen. Het isolatieglas wordt gemaakt met origineel
klassiek en ambachtelijk glas en is samengesteld uit duurzame
materialen. Daarnaast is er ook een vlakke moderne variant.
Het ambachtelijke glas voor vensters van vóór 1920 is onder-
verdeeld in Extra vertekenend met een glasdikte van 6,9 mm,
Mondgeblazen cilinderglas met een dikte van 5,9 mm, High
Performance Insulation (HPI) met een dikte van 9,7 mm en
HPI Veilig, waarbij het dikte van het totaalpakket 14,1 mm is.
De isolatiewaarde varieert tussen 3,4 en 1.3 W/m2K.
Het klassieke glas wordt nog op de oorspronkelijke manier
geproduceerd, zoals dat in de stijljaren ’20, ’30 en ’50 ook
gedaan werd. Dit type glas is in verschillende uitvoeringen
en combinaties van eigenschappen te produceren en te leve-
ren: isolerend, zonwerend, extra dun, ultradun, extra hel-
der, extra veilig en in de HPI uitvoering. De dikte hangt af
van de samenstelling en varieert tussen 3,8 en 14,8 mm; de
isolatiewaarde tussen 4,1 en 1,3 W/m2K.
Het modern (float)glas is nagenoeg volkomen vlak glas en
herkenbaar aan de harde reflectie. Het kan een bewuste
keuze zijn, of passend bij een bepaald ontwerp, maar in
stijlvolle gevels van vóór 1960 kan modern glas de gevel
levenloos maken.
De maximale en minimale afmetingen van de beglazing ver-
schillen per type glas. Er worden geen eisen aan bestaande
kozijnen gesteld. Voor het plaatsen van de beglazing maakt
Van Ruysdael gebruik van hun zelf ontwikkelde mastiek en
montageconcept. Deze beiden maken glas, ramen en schil-
derwerk sterker en geven het een vele malen langere levens-
duur met minder onderhoud, aldus de fabrikant.
(www.vanruysdael.com)
MonumentenglasBerlage monumenten isolatieglas is net als ieder ander glas een
onderkoelde vloeistof. Monumentenglas heeft altijd een getrokken
blad aan de buitenzijde. Dit type glas onderscheidt zich door zijn
oneffenheden, het geeft minder spiegeling en breekt de lichtstralen
af. Er zijn twee varianten mogelijk: een lichte en een zware. De pro-
ducent adviseert de lichte, omdat deze minder onrustig is.
Berlage is een verzamelnaam van diverse soorten glasplaten, die ver-
schillende fysische eigenschappen bezitten en die met de juiste
samenstelling aan specifieke eisen kunnen voldoen. Standaard levert
men Klassiek, Acoustica, Secure en Brandvertragend. Combinaties
en andere samenstellingen zijn op aanvraag mogelijk. Klassiek is
dun isolatieglas met een afstandhouder van 4 of 6 mm. De voorkant
is authentiek getrokken glas, de binnenzijde HR gecoat floatglas. De
afstandhouder is in aluminium of zwart te leveren. De spouw wordt
gevuld met Krypton. Secure biedt schokbestendigheid en veiligheid.
De typesamenstelling hangt af van de doelstelling. Bij inbraakpre-
ventie kan er gelaagd glas 4.4.2 als binnenblad gebruikt worden.
Bestaat er kans op doorvallen van twee kanten dan moet aan twee
zijden glas met een pvb folie toegepast worden.
Het floatglas van Acoustica (Musica) wordt gelamineerd met een
geluidwerende laag, die afhankelijk van de samenstelling zorgt voor
een aanzienlijke geluidreductie. Berlage Brandvertragend bestaat uit
een blad getrokken glas en een blad floatglas met tussenlagen, die
tijdens een brand worden omgevormd tot een stabiel schild, dat de
warmtedoorstraling beperkt. Het houdt bovendien vlammen, rook
en gassen tegen.
Qua afmetingen, eisen aan de kozijnen, plaatsingsmogelijkheden en
specifieke voorzieningen is geen informatie. Daarover is op de site
ook niets te vinden. (www.berlagemonumentenglas.nl)
UitzichtRestauratieglas_3pag.indd 41 23-08-11 13:52
Uitzicht
42 I 4 / 2011 raam endeur
Multisafe MonumentaalMultisafe Monumentaal van Scheuten Glas is gelaagd glas
bestaande uit een blad getrokken glas en een blad floatglas,
eventueel voorzien van een coating ter verbetering van de
isolatiewaarde. Dit glas is ook tot isolatieglas te verwerken met
een spouw van minimaal 9 mm. De beglazing is geschikt voor
ongeïsoleerde en geïsoleerde toepassing in kozijnen van monu-
menten en historische panden. De isolatiewaarde is afhankelijk
van de opbouw van de beglazing en de eventuele vulling van de
spouw met een edelgas. De kozijnen moeten een voldoende
diepe sponning hebben om het glas te kunnen plaatsen en er
moeten voldoende afwateringsmogelijkheden zijn. De beglazing
is te plaatsen met glaslatten of naar wens met kit. Er zijn volgens
Scheuten geen extra voorzieningen nodig. (www.scheuten.com)
ClassicoOnder de naam Classico produceert en levert AGC
Flat Glass Nederland een brede range aan, zoals zij
het noemen, monumentaal glas. Classico kent drie
uitvoeringen, onderverdeeld naar de stijlperiode
van produceren van het glas: Ambachtelijk (vóór
1920), Klassiek (1920-1960) en Modern (ná
1960). Alle drie uitvoeringen zijn te leveren in
meerdere typen om te voldoen aan gevraagde pres-
tatie-eisen. Planibel Classico is enkel monumentaal
glas in dikten van 3, 4 en 6 mm. Stratobel Classico
is gelaagd veiligheidsglas in dikten van 6,8 tot
10,1 mm. Stratophone Classico is gelaagd gelui-
disolerend glas in dikten van 6,8 tot 8,8 mm. En
Thermobel Classico is dubbelglas in een dikte van
10 of 12 mm inclusief spouw. De isolatiewaarden
variëren tussen 5,8 en 1,0 W/m2K.
Welke beglazing het beste geschikt is, hangt af van
het bouwjaar van het gebouw, het type kozijn, de
breedte van de sponning, de wijze van monteren,
de gewenste uitstraling en de eisen waaraan het
moet voldoen. Het type beglazing en de daarbij
behorende dikte bepalen de maximale en minima-
le afmetingen. Aan het kozijn worden geen speci-
fieke eisen gesteld. Wel is de sponningdiepte van
belang om de beglazing vol in de kit te kunnen
zetten. Het glas is vast te zetten met stopverf, kit
of glaslatten, maar ook dat is weer afhankelijk van
de mogelijkheden en wensen. Per situatie is in
overleg een passende oplossing te vinden. Een
punt van aandacht is de gevoeligheid van de coa-
ting op de binnenzijde van Planibel Classico en
Stratobel Classico. Bij het afmessen en reinigen
mag die niet beschadigd worden.
(www.eu.agc.com)
Meer informatie over restauratieglas is te vinden op de websites:
• www.peliglass.eu (specifiek glas-in-lood)
• www.tetterodeglas.nl
• www.mousselineglas.nl
• www.old-style.nl
• www.davinciglas.nl
• www.schott.com
UitzichtRestauratieglas_3pag.indd 42 23-08-11 13:52
Lijnconform+ veelzijdigP800-serie voor pvc-deuren
� Voor de meest uiteenlopende profielsituaties
� Systeem tegen zakken van de deurvleugel (optioneel)
� Aluminium geëxtrudeerd
� Verkrijgbaar in KS RAL en geëloxeerd
� 3D-instelling met slechts één stuk gereedschap bij ingehangen deur
P800160 kg CE kl. 14
optioneel met geleidingselementen
P800 NL - schuin160 kg CE kl. 14
P800120 kg CE kl. 13
P800 S100 kg CE kl. 12
P800 100 kg CE kl. 12
P800 NL160 kg CE kl. 14
Haps GmbH + Co.KGTel.: +49 (0) 20 51- 2801-0 ■ www.haps.de
HAPS-AZ-Entwurf-P-107mmNL.indd 1 10.01.11 16:24RD_0261_12S_HAPS.indd 1 17-01-11 10:47
www.heroal.com
heroal-Johann Henkenjohann GmbH & Co. KGÖsterwieher Str. 80 | D-33415 Verl
Tel. +49 (0)52 46 - 507 - 0 | Fax +49 (0)52 46 - 507 - 222
RamenDeuren
Vliesgevels
RolluikenZonwering
Roldeuren
Plafonddeur
Horren
RD_0299_12S_HEROAL.indd 1 12-08-11 14:09
p34 1 23-08-11 11:38
Goed beslagen
44 I 4 / 2011 raam endeur
Vier stijlen messingIn een nieuwe catalogus vraagt Van Leeuwen
International aandacht voor vier stijlen mes-
sing in interieurbeslag. De stijlen zijn te
onderscheiden in: Modern, 30’er jaren stijl,
klassiek en landelijk. Voorzien van sfeerbeel-
den geeft de documentatie een duidelijk over-
zicht van de vele mogelijkheden in messing
beslag. Per stijl krijgt men een uitgebreid
beeld en kan men kennis maken met het bin-
nendeur- en buitendeurbeslag, raam- en deur-
krukken, meubelbeslag en de vele accessoires.
In elke stijl zijn volgens de leverancier pas-
sende oplossingen te vinden.
Info: Van Leeuwen International, Rhenen,
0318.47.77.77, www.vanleeuwenint.nl
MiljoenentestDe Premium roestvast stalen deurkrukken van
Dorma Nederland hebben een duurzaam-
heidstest met twee miljoen cycli (bewegingen)
goed doorstaan. Hiermee is aan de NEN 1906:
2010 ruimschots voldaan. Deze norm eist een
duurzaamheidtest van honderdduizend tot
tweehonderdduizend testcycli (respectievelijk
klasse 6 en 7). De deurkrukken worden door
de MPA NRW verder getest. Het nummer van
het certificaat is: 120002933.15
Info: Dorma Nederland, Dodewaard,
0448.41.81.00, www.dorma.nl
KluisklinkEen deur, stelt ontwerper Janjaap Ruijssenaars van Universe Architecture,
is de grens tussen wat niet en wat wel kan worden waargenomen. Dat geeft
de ruimte achter een deur een zekere waarde. De deurklink is het middel
om daar toegang toe te verkrijgen. Om dat te symboliseren heeft
Ruijssenaars zijn deurklink afgeleid van de grote broer op kluisdeu-
ren. Het ontwerp heeft de passende naam Vault gekregen. De klink
maakt het openen ook eenvoudiger, doordat de duim mee-
helpt in de beweging. En de Vault biedt in het toilet
een handig haakje voor een jas of een tas.
Info: Post & Eger, Amsterdam,
020.694.73.33,
www.posteneger.nl
KlembeveiligingBij het openen van een glas-
deur ontstaat aan de schar-
nierzijde een spleet, die
gevaar oplevert voor vingers
en handen bij het sluiten.
Door de permanente werking
van de vloerveer of door de
hefboomwerking kan dat tot
beknelling leiden. Het
ProFin-S principe biedt een
oplossing. Het bestaat uit een
glasstrook, die in een sepa-
raat draaiend beslag opgeno-
men is en die onafhankelijk draait van de onder- en bovenschoen. De 49 mm brede strook draait
bij weerstand in de tegengestelde richting en voorkomt zo beklemming van handen en/of vin-
gers. ProFin-S wordt geleverd als een complete set beslag voor de meest voorkomende situaties.
Info: Market, Lomm, 077.473.24.00, www.market.nl
EPDDe glijarmdeurdranger TS 93 van Dorma Nederland, beschikt sinds kort over een EPD
(Environmental Product Declaration) volgens ISO 14025. Een belangrijk element voor de kwa-
lificering van het begrip ‘duurzaamheid’ is de eco-balans van producten (EPD). Dit is een inter-
nationale standaard, die de milieuprestatie van een product weergeeft. De EPD heeft de vorm van
een rapport. Het doel is om rele-
vante, geverifieerde en vergelijk-
bare informatie te leveren en een
basis te bieden voor een betrouw-
bare planning voor een ‘groene’
toekomst. EPD’s zijn algemeen
geaccepteerde en internationaal
geaccrediteerde informatiesyste-
men gebaseerd op wereldwijd
afgestemde ISO-normen.
Info: Dorma Nederland,
Dodewaard, 0448.41.81.00,
www.dorma.nl
Goed beslagen pi_1pag.indd 44 23-08-11 10:05
Close-up
raam endeur 4 / 2011 I 45
Een simpele aluminium deurnaald is de basis geweest van het pro-
gramma dat Alprokon Aluminium nu produceert en levert. Deze een-
voudige deurnaald heeft door de jaren heen de nodige ontwikkelingen
doorgemaakt. Van een betere sluiting en een bredere toepassing qua
deurtypen, via een verhoogde inbraakwerendheid, brandwerendheid
en geluidreductie naar deurnaalden met een hogere veiligheid, toepas-
sing op specifieke deuren en deursituaties en naar deurnaalden met
signaleringsfuncties. Al deze ontwikkelingen zijn voornamelijk
bedacht, in gang gezet en uitgedokterd door Fred van Herpen en zijn
dochter Petra, die samen de afdeling R&D van het bedrijf vormen.
Vervlakking van kennis“Door al deze ontwikkelingen en daarmee gepaard gaande onderzoe-
ken, testen en gesprekken met experts, wereldwijd, hebben wij heel
veel kennis opgedaan op het gebied van onder andere brandwerende
en signalerende materialen”, legt Fred uit. “Deze kennis willen wij nu
graag delen ten nutte van iedereen maar met name van bouwpartners.
De reden is niet ideologisch maar praktisch. We zien diepgang verlo-
ren gaan door vervlakking. Door het grote aanbod van informatie op
het wereldwijde netwerk, gunt men zich vaak de tijd niet te zoeken
naar juistheden, naar vergelijkingsmateriaal, naar diepgang. Hé, we
hebben iets gevonden over het onderwerp, dat zal het wel zijn, basta.”
“De dagelijkse praktijk is, zo moeten wij helaas regelmatig constateren,
dat er veelal totaal onzinnige dingen worden voorgeschreven”, neemt
Petra over. “Of dat er in ons land door Jan en alleman, soms niet
gehinderd door enige kennis van zaken, wezenlijk belangrijke onder-
delen worden gerealiseerd, waardoor de nodige risico’s ontstaan. Een
voorbeeld: In België mag een brandwerende installatie alleen door
gecertificeerde bedrijven worden aangebracht. Waarom in ons land
niet?”
Voorlichting geven“Wat wij nu willen, is mensen voorlichten en opleiden om juiste
adviezen te kunnen geven aan voorschrijvende instanties als architec-
ten en opdrachtgevers”, gaat zij verder. “Voorlichting niet alleen op het
terrein van de toepassing maar ook op de verwerking van de produc-
ten en materialen en op de consequenties als je het verkeerd doet.”
“Wij willen onze kennis en ervaringen delen; bijvoorbeeld met advies-
bureaus of beveiligingsbedrijven op het gebied van brand- en inbraak-
wering, geluidreductie, veiligheid en signalering. Voorlichtingssessies
zouden kunnen plaatsvinden in het educatiecentrum bij onze produc-
tielocatie in Barendrecht, maar het zou ook elders kunnen. Een precie-
ze invulling hebben we hiervoor nog niet bedacht. We zouden instan-
ties, bureaus of mensen willen oproepen contact met ons op te nemen
om vervolgens gezamenlijk te onderzoeken hoe we een en ander han-
den en voeten kunnen geven.”
Alprokon Aluminium bestaat inmiddels 44 jaar. In al die jaren heeft het bedrijf met een productielocatie in Barendrecht de nodige revolutionaire ontwikkelingen gedaan en opgenomen in haar producten. Het bedrijf is destijds gestart met de fabricage van deurnaalden, maar tot het productenassortiment behoren ook een valbeveiligingssysteem voor platte daken en sinds kort een serie trap- en dorpelprofielen.
“�Wij�willen��kennis�delen”
ARTICLE.indd 45 23-08-11 10:07
RVS deurbeslagmeer dan 3.000 oplossingen...
Ansae B.V.Denariusstraat 25, 4903 RC Oosterhouttelefoon 0162 490049 fax 0162 490606e-mail [email protected] web www.ansadesign.nl
Uitsluitend leverbaar via de vakhandel
maatwerk is standaard
LIPS Codekruk: de eenvoudige oplossing voor individuele binnendeuren
Slimme toegangs- controle met een deurkruk
ASSA ABLOY, the global leaderin door opening solutionsT: 088 639 46 00 | WWW.ASSAABLOY.NL
De LIPS Codekruk past op een bestaand slot en wordt aan de buitenzijde van de deur aangebracht. De kruk is voorzien van vijf toetsen. Eén toets om de deur te vergrendelen, vier toetsen om een gebruikerscode mee in te voeren. Met de juiste code kan de gebruiker de deur met een krukbeweging openen. De ideale vorm van toegangscontrole voor, bijvoorbeeld, een studeer-kamer of praktijkruimte in een woning, een magazijn of een afdeling. Met diverse opties, zoals automatische vergrendeling. Eenvoudig te programmeren en te beheren én vluchtveilig, doordat de kruk aan de binnenzijde van de deur altijd vrij is te bedienen.
p34 1 23-08-11 11:40
Sluitstuk
raam endeur 4 / 2011 I 47
Lange tijd was het gebruik van een sleutel heel normaal. Bij het
inchecken voor een hotelkamer kreeg de gast er een mee met daaraan
een gigantische sleutelhanger, dit om te voorkomen dat de sleutel per
abuis in de broekzak zou blijven zitten. De hotelkamersloten hadden
al heel wat functies die specifiek zijn voor hotelgebruik, zoals een
hoofdsleutelfunctie (voor de schoonmaakploeg en de kamermeisjes) en
een noodsleutelfunctie, om in geval van nood een sleutel aan de bin-
nenzijde van de deur te kunnen overrulen.
Van sleutel naar kaartLater veranderden de sloten en de sleutels. De oorspronkelijke functies
bleven wel, maar de sleutel veranderde en er werden extra’s aan toege-
voegd. Met name VingCard (Assa Abloy) was één van de eersten die
met kunststof ponskaarten voor een totaal andere sleutel zorgde. Het
was het begin van het steeds een nieuwe sleutel aanmaken voor een
nieuwe hotelgast, waarbij op hetzelfde moment de oude sleutelkaart
geen toegang meer geeft tot de kamer en de eventueel aan de sleutel
gekoppelde faciliteiten, zoal het gebruik van de lift, het gebruik van de
minibar enz. De ponskaarten van toen zijn inmiddels vervangen door
elektronische kaarten. Soms met een magneetstrip, zoals de Kaba Ilco
E-760, soms met een chip, soms met een RFID chip zoals de Kaba Ilco
E760 RFID of de Hotek 2900 Classic RFID Mifare, zodat de kaart niet
meer hoeft te worden ingestoken, maar in de nabijheid van het slot
kan worden gehouden. In al deze kaarten zijn natuurlijk in- en uit-
check mogelijkheden opgenomen, maar ook vaak automatische in- en
uitschakelmogelijkheden voor de verlichting, het bedienen van de
minibar enz.
Nieuwe hotelslotenAssa Abloy (VingCard –Elsafe) werkt nu aan een nieuwe generatie
hotelsloten. In Stockholm (Zweden) loopt in samenwerking met
Nordic Choice Hotels, Giesecke & Devrient, TeliaSonera en VingCard
Elsafe een pilot in het Clarion Hotel, waar ongeveer 30 vaste gasten
kunnen inchecken via een mobiele sleutel NFC (Near Field
Communication) applicatie op hun mobiele telefoon. De gast kan met
zijn mobieltje inchecken en krijgt een ‘sleutel’ toegezonden op zijn
telefoon, waarmee hij de deur kan openen en de andere aan de sleutel
verbonden functies kan uitoefenen. De gast hoeft dus niet langs de
balie om in te checken maar kan direct doorlopen. Ook tussentijds
hoeft de sleutel niet aan de balie te worden gedeponeerd, het mobieltje
draagt men tegenwoordig altijd bij zich. Zelfs het uitchecken kan via
het mobieltje, waarna de rekening naar het adres van de (vaste) gast
wordt verzonden.
Geluids-sleutelInter Continental (Holiday Inn) en ook Hilton in de USA experimente-
ren (volgens US Today) met een systeem waarbij de gast een sms/
bericht krijgt toegezonden na het inchecken via de website van het
hotel, met daarin een telefoonnummer dat hij kan draaien bij zijn
hotelkamer. Uit de telefoon klinkt een (audio)boodschap die door het
deurslot wordt herkend, waarna de deur zich opent. Deze techniek
lijkt te kunnen worden gebruikt voor alle typen mobieltjes die voor-
zien zijn van een ‘OpenWays’ technologie app. Met name Holiday Inn
in Chicago en Houston werken met deze technologie, compatible met
iPhone, Blackberry en Android telefoons. Volgens Inter Continental
willen sommige gasten liever de drukte bij de incheckbalie vermijden
en heeft men liever geen sleutelkaart meer die altijd op de meest onge-
legen momenten niet te vinden blijkt te zijn.
Hoe dan ook, de sleutel met de grote sleutelhanger en ook magneet-
kaartjes en normale chipkaarten lijken terrein te verliezen, hoewel te
verwachten is dat vooral kleine familiehotels nog wel een tijd met
deze, wellicht verouderde, sleutels zullen blijven werken.
In een test zendt Assa Abloy een virtuele sleutel naar de mobiele telefoon van gasten van een Zweeds hotel. Die openen daarna via Near Field Communication de hotelkamerdeur met hun mobiel. Een nieuwe stap met toekomst in de sluitwereld?
(Hotel)kamersleutel van de toekomst?
Door J. Reinder Luinge
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Sluitstuk_Hotelsloten_1pag.indd 47 23-08-11 13:04
Sluitstuk
48 I 4 / 2011 raam endeur
Complete deursluiters Assa Abloy Nederland introduceert een
nieuwe serie deursluiters geschikt voor alle
functies in zowel de utiliteits- als woning-
bouw. Het assortiment loopt uiteen van deur-
drangers met schaararm tot drangers met glij-
arm en drangers met vrijloopfunctie en draai-
deurautomaten. Deze deursluiters voldoen
aan de nieuwste Europese richtlijn CEN
TR15897/DIN Spec 1104 (snel afnemende
openingsweerstand) en zijn geschikt voor
montage op branddeuren. Het design sluit
aan op alle architectonische bouwstijlen.
Info: Assa Abloy Nederland,
Raamsdonksveer, 088.638.46.00,
www.assaabloy.nl
Drukken en draaien In het kader van vluchtveiligheid zijn knop-
cilinders eigenlijk een vereiste. Van binnen,
draai je aan de knop en je staat buiten. Aan de
andere kant is de inbraakwerendheid van deze
cilinders niet onbetwist. Met de gatenboor
dwars door de deur, de boor andersom laten
draaien, op de knop en binnen is het gespuis.
Pfaffenhain gaat dat risico tegen met de Niet
-manipuleerbare-knopcilinder. Met twee
SKG-sterren en PKVW. Het geheim van deze
cilinder zit ‘m in de vergrendeling. Je moet de
knop eerst indrukken, alvorens je hem open
kunt draaien. Uiteraard is deze nieuwe cilin-
der te gebruiken in combinatie met alle
Pfaffenhain-systemen.
Info: Metafa Holland, Son, 0499.47.78.76,
www.metafa.nl
BlueSmart en BlueChipDe techniek van blueSmart en blueChipMobile van Winkhaus maakt
het mogelijk sluitsystemen centraal aan te sturen, waardoor één
sleutel toegang geeft tot verschillende ruimtes, maar ook aan
dezelfde sleutel een bepaalde toegang kan worden ontzegd.
BlueSmart is een intelligent toegangscontrolesysteem. BlueChip is
een sleutel die in combinatie met een Smartphone kan zorgen voor
de bediening van sloten van specifieke ruimten. Het systeem is
bijzonder geschikt voor zorginstellingen, doordat in noodgevallen
snel toegang kan worden verleend, door de dichtstbijzijnde zorgver-
lener gedurende een bepaalde tijd toegang te verlenen.
Info: Winkhaus Zeewolde, 036.522.77.44 www.winkhaus.nl
Elektrisch sluitenMauer Locking Systems heeft haar programma
van sloten en cilinders uitgebreid met een
aantal elektronische oplossingen. Aan het
assortiment is een aantal elektrische sluitpla-
ten en solenoïdesloten toegevoegd.
Info: Mauer Locking Systems, Amersfoort,
033.455.09.00, www.mauer.nl
Sluitstuk_pi_editie 4.indd 48 23-08-11 10:46
Enkelzijdige veiligheidscilinderrozetVBH Nederland heeft als eerste een vei-
ligheidscilinderrozet ontwikkeld voor
aluminium én kunststof deuren welke
enkel vanaf de buitenzijde bevestigd
wordt. Cilinderrozet 493 is goedgekeurd
volgens SKG**. De rozet kan geleverd
worden in geanodiseerd aluminium en
alle in roestvast staal mogelijke afwer-
kingen. Door deze ontwikkeling is het
nu ook mogelijk om slanke profielen te voorzien van een elegante
inbraakwerende afwerking.
Info: VBH Nederland, Oosterhout, 0162.-48.34.00, www.vbh-nl.com
Grotere sluitdruk“We hebben een mijlpaal gesla-
gen“, stelt Roto bij de presentatie
van de nieuwe slotenserie Doorsafe
600. Met deze introductie zet de
fabrikant een grote stap in de
ambitie om het grootste aanbod
rondom de deur uit één hand te
bieden. Met de Doorsafe 600
beschikt Roto nu ook over meer-
puntssloten bij ingangs-, vlucht-
en paniekdeuren. Voor alle materialen en toepassingen. Soms zelfs per
land aangepast aan de lokale eisen. Dankzij een slimme constructie
geven de sloten een hogere sluitdruk en daarmee meer inbraakveilig-
heid en wind- en waterdichtheid.
Info: Roto Frank, B-Nivelles, 00.32.67.894.410, www.roto-frank.nl
Cilinders met normaalprofielNemef heeft een compleet nieuwe
lijn cilinders ontwikkeld voor toe-
passing binnen de woningbouw. De
series NF1, NF2 en NF3 hebben
een conventioneel sleutel-
profiel. De NF4 serie is
voorzien van een keersleutel-
profiel. De cilinders worden stan-
daard geleverd in messing mat vernikkelde
finish (/9) en zijn ook in messing finish leverbaar
(/8). Alle cilinders worden geleverd met 3 robuuste sleutels. Op de sleutel
is tevens een unieke registratiecode vermeld ten behoeve van nabestel-
lingen. Vanzelfsprekend voldoen de Nemef veiligheidscilinders aan de
nieuwe sterrensystematiek die vanaf 1 maart 2010 geldt.
De enkele cilinders zijn standaard voorzien van een verstelbare meene-
mer. Alle cilinders zijn standaard voorzien van anti-slagpickvoorziening
aan beide zijden. De NF3- en NF4 worden geleverd met een Security Card
en hun dubbele varianten zijn standaard uitgerust met gevarenfunctie.
Info: Nemef, Apeldoorn, 055.312.84.00, www.nemef.nl
Sluitstuk pi_0,5pag.indd 49 23-08-11 10:45
De informatie op deze pagina is afkomstig van het KCG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
Gentseweg13
Postbus2075
2800BEGouda
n T:0182-567880
n F:0182-531239
n www.kenniscentrumglas.nl
KCG Nieuws
50 I 4 / 2011 raam endeur
Het Kenniscentrum Glas organiseert regelmatig workshops over actue-le, vaktechnische thema’s. De manier om in korte tijd alles over een onderwerp te weten te komen. Voor meer informatie en inschrijven www.kenniscentrumglas.nl.
Beglazen van gebouwen (herziene NPR 3577)Indeworkshopstaatdeherzieneversievan
deNPRcentraal.Daarnaastwordtnadrukke-
lijkookaandachtbesteedaanvragenen
knelpuntenvanuitdepraktijk,bijvoorbeeld
bijhetplaatsenvanglasbijrenovatie,de
overschilderbaarheidvankitten,hetplaatsen
vanbrandwerendglasetc.
Inbraakwering met glasIndeworkshopwordenalleeisenenrichtlij-
nenbehandelddierelevantzijnbijinbraak-
weringmetglas.Nadrukligtdaarbijop:wan-
neer,welkenhoeinbraakwerendglasmoet
wordentoegepast.Tevenswordtaandacht
besteedaandediverseglassoortenen–
samenstellingendienodigzijnomde
gewensteinbraakweringterealiseren.
Kwaliteitsbeoordeling van vlakglasproductenIndeworkshopwordenalle(Europese)nor-
menbesprokendierelevantzijnbijdekwali-
teitsbeoordelingvanvlakglasproducten.Per
productwordendebetreffendenormentoe-
gelichtenspecifiekingegaanoponderwerpen
alsoptischefouten,visuelefouten,puntfou-
tenetc.
Daarbijwordtaandehandvandiverseprak-
tijkvoorbeeldenencasestoegelichthoede
diversenormenindepraktijkmoetenwor-
dengehanteerdengeïnterpreteerd.
CURSUSKALENDERKenniscentrumGlasheeftvoornadebouw-
vakonderstaandecursusseningepland.
Kijkvoordemeestactueledata,informatie
enaanmeldenopwww.kenniscentrumglas.nl
Workshops
Basiskennisglas
19en26september2011Utrecht
18en25november2011Nieuwegein
Veiligheids-,Beveiligings-enBrandwerende
beglazing
7oktober2011Nieuwegein
14december2011Utrecht
Akoestischebeglazingenventilatie
4november2011Utrecht
IsolerendeenZonwerendebeglazing
02december2011Nieuwegein
GlasenRegelgeving
25oktober2011Nieuwegein
BasiscursusGlasmontage
5oktober2011Amersfoort
02november2011Amersfoort
1december2011Amersfoort
Monterenvaninstallatieglas
12en19september2011Amersfoort
11en18november2011Amersfoort
PraktijkcursusMonteren
25oktoberen1november2011Amersfoort
7en14december2011Amersfoort
BasiscursusGlaszettenI
14september2011Amersfoort
09november2011Dordrecht
BasiscursusGlaszettenII
26september2011Amersfoort
11oktober2011Amersfoort
02december2011Amersfoort
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODYTEXT_table
Streamer
VervolgcursusGlaszetten
26oktober2011Amersfoort
16november2011Amersfoort
7december2011Amersfoort
Glasplaatsenvoorniet-glaszetters
2november2011teAmersfoort
BasiscursusBVCA
4en11oktober2011Nieuwegein
7en14december2011Amersfoort
HerhalingscursusBVCA
11oktober2011Nieuwegein
14december2011Amersfoort
BasiscursusVOLVCA
2en9november2011Amersfoort
HerhalingscursusVOLVCA
9november2011Amersfoort
BHVbasiscursus
8en15september2011Amersfoort
BHVherhalingscursus
30november2011Amersfoort
Veiligwerkeninhetglasbedrijf
22november2011Nieuwegein
Keurenklimmaterieel
27oktober2011Amersfoort
Veiligwerkenophoogte
21september2011Amersfoort
Veiligwerkenmetderolsteiger
26september2011Amersfoort
Alle cursussen kunnen ook incompany of in maatwerkvorm georganiseerd worden. Wilt u meer informatie over de mogelijkheden neemt u dan contact op met Kenniscentrum Glas.
Cursussen
Branchepagina_KCG_1pag.indd 50 23-08-11 10:17
VLAVereniging leveranciers van Luchttechnische Apparaten
Boerhaavelaan 40 | 2713 HX ZoetermeerTel: (0)79 353 11 24 | Fax: (0)79 353 13 65
www.vla.nu | E-mail: [email protected]
De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
raam endeur 4 / 2011 I 51
Verdringingsventilatie beter voor niet-rokers
Branchekeurmerken onderscheiden VLA-leden
Voor gebouweigenaren en horeca-ondernemers heeft de VLA een speciale flyer samengesteld, boordevol tips voor de juiste werking van rook-ruimtes. Daarnaast heeft de VLA speciaal voor kleine horecagelegenheden (met een oppervlakte tot 70 m2, waarin eigenaren werken zonder perso-neel) een oplossing ontwikkeld met verdringings-ventilatie die niet-rokers een even goede bescher-ming tegen rook biedt als een afgeschermde rook-ruimte. Dit wordt gestaafd door recent onderzoek van TNO en het RIVM.
Gertjan Middendorf, in het dagelijks leven werkzaam bij AL-KO en
voorzitter Technische Commissie VLA-kring LBK, zegt dat bij verdrin-
gingsventilatie de koele lucht met lage snelheid in de leefzone wordt
gebracht. “De klanten staan als het ware in een bad met koele lucht en
de sigarettenrook stijgt op en wordt direct afgevoerd. De ingeademde
lucht is op deze manier zo schoon mogelijk. Bij mengventilatie gaat dit
veel minder goed, omdat je enerzijds de rook wel verdunt, maar
anderzijds ook mengt. Onderzoek wijst uit dat verdringingsventilatie
met afstand de beste methode is. Met luchthoeveelheden van 100
m3/h per persoon is een verbetering van de luchtkwaliteit met een fac-
tor 20 haalbaar.”
Eenvoudige maatregelenTips voor een goede werking van de rookruimtes zijn onder andere
een mechanische afzuiging hoog in de rookruimte om de rook direct
Om de kwaliteit van luchttechnische apparaten te waarborgen is de
Vereniging Leveranciers van Luchttechnische Apparaten (VLA) bezig
om bestaande richtlijnen om te zetten in specifieke branchekeurmer-
ken. Deze branchekeurmerken zullen onafhankelijk worden getoetst
door KIWA. Samen met KIWA ontwikkelt de VLA momenteel normen
voor het toetsen van specifieke elementen. Vanaf 2012 wordt er jaar-
lijks getoetst door KIWA. En dan specifiek of de werkwijze conform
de richtlijnen is.
naar buiten af te voeren en het afsluiten van de rookruimte door mid-
del van een schuifdeur. “Een klapdeur geeft meer rookoverlast.
Aanvullend kan een luchtgordijn goede afscheiding bieden, vooral
wanneer de gasten in de deuropening blijven bestaan. Al met al een-
voudige maatregelen die de werking van rookruimtes fors
verbeteren”,aldus Middendorf.
Bedrijven die zijn aangesloten bij de VLA kunnen zich dankzij deze
branchekeurmerken nadrukkelijk onderscheiden in de markt ten
opzichte van die bedrijven die niet werken met deze keurmerken. In
eerste instantie betreft het branchekeurmerken voor de richtlijnen
‘meetprotocol binnenmilieu advies’, ‘reiniging voor luchtbehandeling
systemen in de utiliteit’ en ‘reiniging van ventilatiesystemen in wonin-
gen.’ De ontwikkeling van de branchekeurmerken past in het beleid
van de VLA waarbij het accent ligt op continue kwaliteitsverbetering.
Branchepagina VLA_1pag.indd 51 23-08-11 10:23
raam endeur
Het heden ligt in het verleden. Dat speelt niet alleen bij renovatie en restauratie, maar vele nieuwe details rondom raam en deur stoelen - eigentijds - op de erva -ringen van eertijds. De redactie van Raam & Deur deed en-kele unieke vondsten die prachtig in uw collectie passen of als bijzonder relatiegeschenk bewondering oogsten.
Collectors item of...origineel relatiegeschenk
Das Schreinerbuch/ Die gesamte
Schreinerei
Een facsimiledruk van de eerste uitgave uit
1899, dat (Duits) begint met een verhandeling
over hout en gereedschap en sluit af met 82
pagina’s ontwerp tekeningen van poorten,
binnen- en buitendeuren, al of niet beglaasd
en met sier lijke bovenlichten, ramen in allerlei
versies en lambrizeringen.
Hoe dat allemaal gemaakt moest worden,
toont het handboek op verdere 237 bladzijden met talloze illustraties en
technieken, met details van luik- en raamconstructies, architraven, bossings
en het benodigde hang- en sluitwerk. Voor restauratiewerk zelfs vandaag nog
zeer interessant.
In harde gouddruk kaft E 27,-
Fax deze bestelbon naar Raam en Deur 073.503.81.53
Ja, hiermee bestel ik Bedrijfsnaam
(aankruisen) T.a.v.
Bouwkundige termen E 57,- Adres
Das Schreinerbuch E 27,- Postcode
Klinken und Griffe E 51,- Plaats
Datum Tel.
Handtekening
Prijzen zijn exclusief porti, inclusief btw
Levering kan eventueel enkele weken duren
5700 (historische) bouwbegrippen
Verklarend woordenboek. Dat betekent voor de liefhebber van
- historische - bouwmaterialen, constructies, gereedschappen en
beslag zo’n 640 pagina’s smullen. Want de nieuwste druk omvat
5740 bouwkundige begrippen die uitvoerig, vaak ook met teke-
ningen, worden to§egelicht. Dikwijls met historische citaten en
bronvermeldingen. Weet u wat een cafcoen is, een vermetguts,
een persienne, een slof en een haarstuk, een dagge en en vlag-
fits? De auteur was dan ook 33 jaar architect bij de Rijksdienst
Monumentenzorg. Bijzonder: achterin ruim 100 pagina’s met
Franse, Duitse en Engelse verta-
lingen van al die bouwkundige
termen. Ook vanuit de vreemde
taal naar het Nederlands.
Door dr. E. Haslinghuis en
dr. ir. H. Janse.
In harde kaft E 57,-
Klinken und Griffe
Een schitterend Duitstalig boekwerk, samengesteld onder Italiaanse
redactie van Michele Colombo (ja, van die deurkrukken) en Carlo
Bartoli. In 181 rijk geïllustreerde pagina’s voert het boek u door de
eeuwen heen langs de ontwikkeling van sloten, grepen, deurkrukken
en -kloppers. Van het brons en ijzer uit 1500 via Franse en Italiaanse
barok tot Bauhaus van begin vorige eeuw.
In harde kaft gebonden kunstdruk-uitgave E 51,-
Het heden ligt in het verleden. Dat speelt niet alleen bij renovatie en restauratie, maar vele nieuwe details rondom raam en deur stoelen - eigentijds - op de erva- ringen van eertijds. De redactie van Raam & Deur deed enkele unieke vondsten die prachtig in uw collectie passen of als bijzonder relatiegeschenk bewondering oogsten.
Collectors item of...origineel relatiegeschenk
Das Schreinerbuch/ Die gesamte Schreinerei
Een facsimiledruk van de eerste uitgave uit
1899, dat (Duits) begint met een verhandeling
over hout en gereedschap en sluit af met 82
pagina’s ontwerptekeningen van poorten,
binnen- en buitendeuren, al of niet beglaasd
en met sierlijke bovenlichten, ramen in allerlei
versies en lambrizeringen.
Hoe dat allemaal gemaakt moest worden,
toont het handboek op verdere 237 bladzijden
met talloze illustraties en technieken, met details van luik- en raamconstructies,
architraven, bossings en het benodigde hang- en sluitwerk. Voor restauratiewerk
zelfs vandaag nog zeer interessant.
In harde gouddruk kaft E 27,-
Fax deze bestelbon naar Raam en Deur 073.503.81.53
Ja, hiermee bestel ik Bedrijfsnaam
(aankruisen) T.a.v.
Bouwkundige termen E 57,- Adres
Das Schreinerbuch E 27,- Postcode
Klinken und Griffe E 51,- Plaats
Datum Tel.
Handtekening
Prijzen zijn exclusief porti, inclusief btw
Levering kan eventueel enkele weken duren
5700 (historische) bouwbegrippen
Verklarend woordenboek. Dat betekent voor de liefhebber van
- historische - bouwmaterialen, constructies, gereedschappen en
beslag zo’n 640 pagina’s smullen. Want de nieuwste druk omvat
5740 bouwkundige begrippen die uitvoerig, vaak ook met teke-
ningen, worden toegelicht. Dikwijls met historische citaten en
bronvermeldingen. Weet u wat een cafcoen is, een vermetguts,
een persienne, een slof en een haarstuk, een dagge en en vlag-
fits? De auteur was dan ook 33 jaar architect bij de Rijksdienst
Monumentenzorg. Bijzonder: achterin ruim 100 pagina’s met
Franse, Duitse en Engelse vertalingen van al die bouwkundige
termen. Ook vanuit de vreemde
taal naar het Nederlands.
Door dr. E. Haslinghuis en
dr. ir. H. Janse.
In harde kaft E 57,-
Klinken und Griffe
Een schitterend Duitstalig boekwerk, samengesteld onder Italiaanse
redactie van Michele Colombo (ja, van die deurkrukken) en Carlo
Bartoli. In 181 rijk geïllustreerde pagina’s voert het boek u door de
eeuwen heen langs de ontwikkeling van sloten, grepen, deurkrukken
en -kloppers. Van het brons en ijzer uit 1500 via Franse en Italiaanse
barok tot Bauhaus van begin vorige eeuw.
In harde kaft gebonden kunstdruk-uitgave E 51,-
raam endeur
Naamloos-9 44 01-06-11 16:48
NBvT
De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactieDe informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
Nederlandse Bond van Timmerfabrieken
Nieuwe ’s Gravelandseweg 16 | Postbus 24 | 1400 AA BUSSUM
t: 035.694.70.14 | w: www.nbvt.nl
raam endeur
enendeur
en 4 / 2011 I 53
Steeds meer professionele vastgoedeigenaren en particulieren kiezen voor houten kozijnen en deuren. Ervaringen met andere materialen doet mensen toch weer kiezen voor de kwaliteit van hout. Dit is goed nieuws voor het milieu, de portemonnee en het aan-gezicht van gebouwen.
Vertrouwen in Hout
Een zeer belangrijke reden voor de keuze van houten kozijnen en deu-
ren is de lange levensduur ervan ten opzichte van andere materialen.
De praktijk wijst uit dat houten kozijnen en deuren zo’n twee keer
langer meegaan en dat scheelt natuurlijk aanzienlijk in de kosten op
de langere termijn. De afschrijving van kozijnen en deuren wordt in
veel kostenberekeningen niet meegenomen maar is een belangrijke,
misschien wel dé belangrijkste kostenpost. Houten kozijnen en deuren
zijn daarom op langere termijn voordeliger.
Een andere belangrijke reden is de esthetica van houten kozijnen en
deuren. Het natuurlijke product en de keuze in mooie profileringen en
detaillering zijn vaak ook een keuze om voor hout te kiezen. De uit-
straling van een pand is van invloed op de waarde ervan. Omdat de
kozijnen en deuren een belangrijke bijdrage leveren aan de uitstraling
van een gebouw wordt er voor hout gekozen.
Flexibiliteit is een andere belangrijke keuze. Houten kozijnen en deu-
ren kunnen eenvoudig gerepareerd worden na bijvoorbeeld een
inbraak of andere beschadiging. Daarnaast kan in veel gevallen isola-
tieglas geplaatst worden in bestaande kozijnen door de sponning die-
per uit te frezen. Een andere belangrijke reden om voor hout te kiezen
is de mogelijkheid om tussentijds de kleuren aan te passen. Hiermee
kunnen gebouwen en zelfs hele wijken worden opgefrist. Bij goed
onderhoud zijn de kozijnen weer als nieuw maar dan wel met eigen-
tijdse frisse kleuren.
Denken aan duurzaamheid is kiezen voor houten kozijnen en deuren.
Hout is een natuurlijk product dat vanzelf groeit, CO2 opslaat en rela-
tief eenvoudig te verwerken is tot een eindproduct zonder veel energie
te gebruiken. De recycling van hout is zeer goed geregeld en gerecy-
cled hout wordt volop gebruikt.
Aan het einde van de levensduur kan hout worden verbrand voor
groene energie en de CO2 die daarbij vrijkomt is weer de voeding
voor een nieuwe boom die groeit. Hout blijft dus tot in lengte van
dagen beschikbaar om mee te bouwen.
Daarom houten kozijnen en deuren!
HEADER_table
SUBHEAD_table
BODY TEXT_table
Branchepagina_NBVT_1.indd 53 23-08-11 10:19
Vereniging Metalen Ramen en GevelbrancheEinsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein
T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: [email protected], I: www.vmrg.nl
VMRG Nieuws
De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
54 I 4 / 2011 raam endeur
Themaboek Light Inspirations
Op 8 september verschijnt het themaboek Light Inspirations. Het boek staat vol
met kennis en inspirerende nationale en internationale projecten, waarbij op een
unieke manier gebruik is gemaakt van daglicht. Daarnaast staan er visies in van
lichtdeskundigen over hoe een optimale balans tussen dag- en kunstlicht gecre-
eerd kan worden.
Het boek is een samenvatting van het gelijknamige themadossier dat de VMRG
heeft opgezet. Zo zijn er inspiratiesessies georganiseerd, verschillende artikelen
verschenen in vakbladen en zijn er gastsprekers geweest bij verschillende
VMRG-bijeenkomsten. Daarnaast zijn er op de
website www.vmrg.nl allerlei interessante pro-
jecten opgenomen.
Het boek is in eerste instantie bedoeld als infor-
matie- en inspiratiebron voor architecten,
woningcorporaties en professionele opdrachtge-
vers in de bouw. Maar de praktijk wijst uit dat
er een brede belangstelling is voor het thema
licht. Het boek is te bestellen via de website van
de VMRG, www.vmrg.nl.
Green Inspirations is de opvolger van dit thema-
dossier. Hierbij staat duurzaamheid centraal.
Actueel
De VMRG verwelkomt twee
nieuwe partners:
Verano B.V.
Bedrijfsweg 8,
5683 CP BEST
Postbus 157,
5680 AD BEST
Tel.: 0499.33.03.35
Internet: www.verano.nl
DORMA Nederland B.V.
Dalwagen 45,
6669 CB DODEWAARD
Postbus 15, 6669 ZG
DODEWAARD
Tel.: 0488.41.81.00
Internet: www.dorma.nl
De volgende leden zijn
vervallen:
SMC Kozijnen te Tilburg
is per 31 mei jl. failliet
verklaard.
Van Veldhuisen
Aluminium Constructies
te Ede is in juni jl. failliet
verklaard.
Licht en duurzaam
Als je één ding zeker weet,
is het dat het morgen weer
licht wordt. Nogal duur-
zaam dus. De VMRG volgt
dit en na een periode met
licht en wat dit voor ons
betekent samen met Atto Harsta, gaan we de peri-
ode in waarin duurzaamheid centraal staat.
Duurzaamheid heeft vele gezichten, definities en
het is een oude wijsheid om nu even geen echte
definitieve definitie af te spreken. Waarom die
onduidelijkheid nog even koesteren? Omdat dit
de ruimte open laat voor creativiteit en uitnodigt
om er gewoon mee aan de slag te gaan. De VMRG
gaat in 2011- 2012 samen met Chris de Weijer
van architectenbureau DP6 invulling geven aan
de betekenis van duurzaamheid voor de gevel-
bouw.
En duurzaamheid is voor de gevel en voor de
industrie zeer belangrijk. Het gaat hierbij dan om
de invalshoek continuïteit. Continuïteit is een
aspect van beide dat zakelijk en maatschappelijk
verzekert.
Gevels hebben betekenis voor vele vormen van
duurzaamheid van gebouwen maar ook voor de
duurzame relaties met klanten van gevelbedrijven
en gebruikers van die gevels. Lifecycle-
engineering, het ontwerpen en construeren met
het oog op de levensduur van producten,
gebouwcomponenten, is de tool, het gereedschap,
om aan de slag te blijven in de toekomst.
Groepen van bedrijven gaan ermee aan de slag
binnen de VMRG. Geïnteresseerd ? Ook u bent
uitgenodigd!
Branchepagina VMRG_1pag.indd 54 23-08-11 10:21
Postbus 5086, 2000 GB in HaarlemT: 023.551.84.44, F: 023.551.00.83, E: [email protected], I: www.vkgkozijn.nl
De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
VKG Nieuws
4 / 2011 I 55raam endeur
In samenwerking met ‘de Architect’ zal op 15 november in LP2 te Rotterdam voor de zevende maal de VKG Architectuurprijs worden uitgereikt. Dé vakprijs voor projecten waarbij kunststof gevel-elementen op een bijzondere wijze deel uitmaken van het ontwerp. Voor meer informatie en inschrijven gaat u naar www.vkgkozijn.nl/architectuurprijs
VKG ArchitectuurprijsOnlangs gerealiseerde projecten waarbij architecten kunststof gevel-
elementen creatief hebben toegepast kunnen in aanmerking komen
voor de VKG Architectuurprijs 2011. Aan de prijs is een geldbedrag
van € 7.000 gekoppeld.
VKG RenovatieprijsKwalitatieve kunststof oplossingen zijn steeds vaker onderdeel van
renovatieprojecten. Architecten, maar ook opdrachtgevers en aanne-
mers kunnen meedingen naar de VKG Renovatieprijs 2011. Aan de
prijs is een bedrag van € 3.000 gekoppeld.
VKG PublieksprijsDe vakjury nomineert 5 projecten waarna het Nederlandse publiek
vanaf 26 september op www.vkgkozijn.nl haar favoriete ontwerp kiest.
Valt uw werk in de smaak bij het grote publiek? Strijkt u straks met
de eer?
Vakjury VKG Architectuurprijs 2011Voorzitter: Marlies Rohmer/Architectenbureau Marlies Rohmer
Juryleden: Ronald Schleurholts/Architectenbureau Cepezed B.V.
Peer Glandorff/Fact Architects, Harm Tilman/ ‘de Architect’,
Albert Zegelaar/VKG
Let op! Sluitingsdatum voor het insturen van uw project(en) is
11 september www.vkgkozijn.nl/architectuurprijs
VKG Architectuurprijs is een initiatief van de Vereniging Kunststof
Gevelelementenindustrie (VKG) in samenwerking met ‘de Architect’.
VKG Architectuurprijs '11 stuur nu in!
Branchepagina VKG_1pag.indd 55 23-08-11 10:29
Vaktueel
56 I 4 / 2011 raam endeur
Door Hein Stienstra
Online op de hoogte
In juni 2011 werd de website van het Nationaal Renovatie Platform (NRP) gelanceerd
op de Provada, de beurs voor de vastgoedbranche. Het NRP wil het duurzaam gebruik
van de bestaande gebouwde omgeving door renovatie en transformatie bevorderen.
Dat doet men door
• Kennisverspreiding en -ontwikkeling en uitwisseling van ervaringen;
• Agenderen van het maatschappelijke belang van de opgave en de wenselijke veran-
dering van randvoorwaarden om investeringen in renovatie en transformatie aan-
trekkelijker te maken;
• De jaarlijkse uitreiking van de prestigieuze renovatieprijs de Gulden Feniks.
Er zijn op dit moment meer dan 35 partners aangesloten. Naast partners kent het NRP
begunstigers. De begunstigers komen uit de ontwerp-, bouw- en vastgoedsector. Het
betreft professionele partijen zoals architectenbureaus, adviseurs, aannemers, toeleve-
ranciers, onderwijsinstanties, koepelorganisaties etc. Dit kunnen zowel rechtspersonen
als privépersonen zijn. Interessant op de website is de rubriek Projecten.
Speciaal voor de nieuwe norm NEN 7120 Bepaling van de energieprestatie van gebouwen
heeft NEN een apart deel op haar website ingericht. Deze norm bevat bepalingsmetho-
den voor woningen en utiliteitsbouw voor zowel nieuwbouw als bestaande bouw. De
nieuwe norm doet recht aan de bouwfysische werkelijkheid en omstandigheden in
Nederland. Met de publicatie van NEN 7120 begint een nieuw tijdperk voor de ener-
gieprestatie van gebouwen. Via zes aparte rubrieken wordt dit onderwerp op de web-
site toegelicht en geeft daarmee een goed beeld van dit complexe onderwerp. Er moet
wel mee gewerkt gaan worden want Nederland is terechtgewezen door de Europese
Commissie (EC) over het duurzaamheidsbeleid. Volgens de EC heeft Nederland de
EU-richtlijn Energieprestaties van Gebouwen (EPBD) niet goed ingevoerd. Vooral over
het energielabel maakt de EC zich zorgen. Hoewel NEN 7120 op termijn gaat gelden
als bepalingsmethode voor energieprestatie van bestaande bouw, blijven de huidige
bepalingsmethoden van ISSO hiervoor nog voor onbepaalde tijd van kracht.
De woningmarkt staat qua cijfers nog steeds volop in de belangstelling. Er zijn nogal
wat partijen die op het gebied van de woningmarkt (statistische) informatie aanbieden.
Maar omdat deze partijen allemaal overlappende of aanvullende cijfers aanleveren,
ontstaat een onoverzichtelijk beeld voor de buitenwereld. Reden voor het CBS om in
zijn rol als onafhankelijke statistische autoriteit de cijfers duidelijk in de markt te zet-
ten. Op de overzichtspagina van deze website kan in één oogopslag alle statistische
informatie over de woningmarkt worden gevonden. Bij de cijfers zijn onderzoeks-
beschrijvingen opgenomen, zodat de gebruiker het cijfer kan kiezen dat het beste bij
het doel past. ´Huizenmarkt in beeld´ toont per maand de ontwikkeling van de ver-
koopprijzen van bestaande koopwoningen ten opzichte van dezelfde maand een jaar
eerder. Ook toont de animatie de ontwikkeling van het aantal transacties waarbij de
‘mouse-over’ tevens het aantal transacties in de betreffende maand weergeeft.
Gebruikers kunnen de cijfers uitsplitsen naar type woning. Op deze themapagina
staan ook links naar cijfers van andere organisaties dan het CBS.
Raam en Deur scant interessante websites
www.nationaalrenovatieplatform.nl
www.nen.nl/web/NEN-7120.htm
www.woningmarktincijfers.nl
Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden.
Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.
Vaktueel_Websites_1pag.indd 56 23-08-11 10:35
raam endeur
Buiten de deur
4 / 2011 I 57
Agenda
Batimat 2011De Paris Expo Porte de Versailles is van
7-12 november de plaats van handeling
voor bezoekers van Batimat 2011. De aan-
komende beurseditie van de Batimat, de
belangrijkste internationale vakbeurs voor
de bouw, vindt dus plaats in Parijs. Bijna
80 procent van de beursoppervlakte is
reeds gereserveerd door 1.200 exposanten,
waaronder alle marktleiders uit de bran-
che. De beurs omvat de vijf sectoren ruw-
bouw, hang- en sluitwerk, afbouw en
decoratie, gereedschappen en it en telecommunicatie. Nieuw dit jaar is de zesde sector, intelli-
gente bouw. Deze bevat onder andere vaste en draadloze systemen en integrale oplossingen voor
verlichting en veiligheid.
Meer info: www.batimat.com
VCA Jaarcongres 2011Op 11 oktober is is Ahoy Rotterdam het
decor voor het zesde VCA Jaarcongres.
Tijdens het VCA Jaarcongres, dat voor het
eerst samen met de SSVV wordt georgani-
seerd, krijgen deelnemers informatie om
hun veiligheidsresultaten blijvend hoog en
ongevallencijfers laag te houden. Vier rede-
nen om dit congres niet te missen: Als
deelnemer hoort men wat de toekomst van
VCA is en welke trends zich aftekenen.
Bezoekers leren wie nu echt verantwoorde-
lijk en aansprakelijk zijn, ze horen wat ze kunnen leren van ongevallen en ze krijgen bovendien
handvatten voor het uitvoeren van een ongevallenonderzoek. Bekijk het volledige programma op
de website van uitgeverij Kerckebosch.
Meer info: www.kerckebosch.nl
Gevel2012Innovatief, grensverleggend en archi-
tectonisch verantwoord. Gevel is met
haar kwalitatief hoogstaande expo-
santen de belangrijkste nichebeurs
voor de architect en ontwerpers op
het gebied van gevels. De bezoeker
vindt er onder meer de nieuwste
geveltechniek en -vormgeving, syste-
men en oplossingen, referentiepro-
jecten, lezingen en netwerkbijeen-
komsten. De indeling van de beurs-
vloer is verrassend, aldus de organisatie. Het stratenplan is gebaseerd op Manhattan, met als
middelpunt Central Park. Gevel 2012 wordt gehouden van woensdag 25 januari tot en met
vrijdag 27 januari 2012 in Ahoy Rotterdam. De beurs word gelijktijdig gehouden met de vak-
beurs Licht & Architectuur en het evenement Material Xperience. Het thema is ‘Echte schoon-
heid zit van buiten’.
Meer info: www.gevel-online.nl
Brandveiligheidseisenen gelijkwaardige oplossingen6 septemberNa afloop van deze cursus bent u bekend met de eisen die de bouwregelgeving stelt op het gebied van brandveiligheid.www.omgevingindepraktijk.nl
Verantwoord Verbouwen7 september In september en oktober wordt de serie ‘Verantwoord Verbouwen’ over duurzaam (ver)bouwen georganiseerd bij negen Bouwmaatvestigingen, verspreid over heel Nederland van 18.00 tot 20.30 uur.www.sbr.nl, www.bouwmaat.nl Conditiemeting van gebouwenvoor gebouwbeheerders8 september Deze cursus leert deelnemers hoe ze de gegevens van een inspecteur kunnen ver-talen om effectief met onderhoud om te gaan. De cursus behandelt zowel bouw-kundig als installatietechnisch onder-houd.www.omgevingindepraktijk.nl
Bouwbesluit 2012,wijzigingen en consequentie21 september De training biedt inzicht in de hoofdlij-nen van de wijzigingen en bespreekt de consequenties ervan voor het ontwerp en het bouwen. Veel aandacht wordt besteed aan de nieuwe wijze waarop brandcom-partimenten worden vastgesteld.www.bouwforum.nl/sdu-uitgevers
Bouwgebreken voorkomen4 oktober Deze cursus leert bouwgebreken te voor-komen door een juiste toepassing van SBR-Referentiedetails. Het gaat om gebre-ken op het gebied van waterdichtheid, inwendige condensatie, geluidwering, luchtdichtheid, thermische isolatie en koudebruggen.www.sbr.nl
Training Brandveiligheid18 oktober Voorkomen is beter dan genezen, dus zorg voor brandpreventie. Leer risico’s herkennen, een gebouw te beoordelen op brandveiligheid en zorg voor de nodige brandbeveiliging tijdens de training brandveiligheid.www.kerckebosch.nl
Polyclose12-14 januari 2012Deze Europese vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering, toegangs- & geveltech-niek vindt weer plaats in Flanders Expo in Gent. Gratis uitnodigingen zijn aan te vragen via e-mail: [email protected]
Buiten de Deur_Agenda_1pag.indd 57 23-08-11 10:37
Op de mat
58 I 4 / 2011 raam endeur
Catalogus HardbrassZoals bekend brengt Hardbrass iedere twee
jaar een nieuwe algemene catalogus uit met
een overzicht van zijn leveringsprogramma.
De 2011 versie is veel uitgebreider geworden
dan de voorgaande uitgaves, zo laat het bedrijf
weten. Ruim 300 pagina’s dik en boordevol
voorraadproducten en fabrieksnieuws. Vooral
het assortiment roestvaststaal breidt aanzien-
lijk uit.
Ook zijn badkamer- en meubelbeslag sterk
vertegenwoordigd in deze speciale uitgave
naar aanleiding van het 25 jaar bestaan van
Hardbrass in 2011. Via [email protected] is
een exemplaar aan te vragen.
Thermisch Actieve GebouwenHet boek ‘Thermisch Actieve Gebouwen –
Betonkernactivering in vloerconstructies’ is
onlangs verschenen. Op dit moment is er een
groot aantal betonkern-activeringsystemen op
de markt. Dit boek bundelt de aanwezige ken-
nis over deze systemen en maakt een objec-
tieve keuze voor een passend systeem moge-
lijk. Het boek behandelt de drie fasen Kiezen,
Ontwerpen en Realiseren. Met aansprekende
voorbeelden wordt het energieconcept toege-
licht vanuit de architect en adviseur. Er wordt
ingegaan op bouwkosten en gebruikskosten,
gerelateerd aan energiemaatregelen en ener-
giekosten. Tekeningen, principedetails en
conceptuele schema’s vormen een bruikbaar
startpunt voor nieuwe, nog te ontwikkelen
gebouwen. Het boek is voor € 29,95 te koop
bij uitgeverij Aeneas.
Façades 2011Façades 2011 is de nieuwe naam voor het boek dat de
afgelopen 3 jaar verscheen als Gevelbouw Prestatieboek.
Façades 2011 biedt maar liefst 216 pagina’s met uiteenlo-
pende projecten waar VMRG-bedrijven bij betrokken zijn
geweest. Bovendien presenteren drie architecten de the-
ma’s renovatie, concepten en duurzaamheid en geven ze
hun visie op de façade van de toekomst. Het boek geeft
met veel fraaie foto’s een mooi overzicht van projecten
die het afgelopen jaar opgeleverd zijn. Facades is in eerste
instantie bedoeld als informatie- en inspiratiebron voor
architecten, woningcorporaties en professionele opdracht-
gevers in de bouw. Maar de praktijk wijst uit dat er een brede belangstelling is van allerlei par-
tijen die betrokken zijn bij bouwprojecten. Het boek is te bestellen via de website van de VMRG
(www.vmrg.nl).
bouwbeslagTen Hulscher presenteert twee nieuwe bro-
chures van GPF bouwbeslag in roestvast
staal en smeedijzer. Ter ere van het 15 jarig
bestaan van de firma is de vormgeving in een
nieuw jasje gestoken. Daarnaast is het assor-
timent in beide gevallen flink uitgebreid.
Met respectievelijk 60 en 20 pagina’s zijn de
nieuwe brochures als vanouds handzaam en
makkelijk in gebruik, aldus de firma. Het
programma GPF CombiVari stelt de klant in
staat oneindig te combineren en te variëren
met deurkrukken, schilden en rozetten. In
de brochure komt dit duidelijk naar voren.
CombiVari is nu ook toepasbaar op het uit-
gebreide assortiment veiligheidsbeslag SKG. Alle veiligheidsschilden, -rozetten en -knoppen/
deurkrukken van GPF bouwbeslag en het Italiaanse Mandelli zijn er als standaard set of zijn zelf
samen te stellen in een persoonlijke combinatie van vorm en finish. De brochures zijn te bestel-
len bij Ten Hulscher, maar ook te downloaden via de website van het bedrijf.
Nieuwe brochures GPF
Op de Mat_1pag.indd 58 23-08-11 10:40
H u n n e p e r k a d e 6 2 , 7 4 1 8 B T D e v e n t e r | T : + 3 1 ( 0 ) 5 7 0 6 6 2 5 8 0 | F : + 3 1 ( 0 ) 5 7 0 6 6 2 5 8 9 E : i n f o @ t h e m a n s . n l | I : w w w . t h e m a n s . n l - w w w . s 2 i n f o . n l S² safe & secure is een merk van hang- & sluitwerk bv is een merk van hang- & sluitwerk bv
Gatenpatroon volgens High Performance Pattern (HPP) - betere krachtoverdracht van deur-/raamgewicht naar kozijn - minder kans op splijten - schroefkoppen raken elkaar niet
Uitsluitend voordelen.Uitsluitend voordelen.Uitsluitend voordelen.Veiligheidsscharnieren
Geschikt voor toepassing op 67mm tussenstijlen
Slimme pen de pen kan in gesloten stand niet worden gedemonteerd. Geeft meer weerstand bij poging tot inbraak.
Alle S² veiligheidsscharnieren zijn links en rechts toepasbaar en hebben een optimale industriële verwerkbaarheid. De veiligheidsscharnieren zijn SKG®*** gecertifi ceerd en zijn toepasbaar volgens het Politiekeurmerk Veilig Wonen®.
De S² veiligheidsscharnieren maken deel uit van ons totaal concept. Om optimale inbraakwerendheid te verkrijgen biedt S² naast veiligheidsscharnieren o.a. meerpuntsvergendelingen, veiligheidsbeslag en veiligheid profi elcilinders.
Totaal concept
Wilt u meer weten over S² veiligheidsscharnieren of ons totaal concept?Neem dan contact met ons op via 0570 - 66 25 80 of kijk op onze website: www.s2info.nl
Renovatie? Bestel ons renovatie veiligheidskogellagerscharnier (102x89mm)
RD_0295_11S_THEMANS.indd 1 12-08-11 16:51
Innovaties in doekzonwering
RENSON® HeadquartersMaalbeekstraat 10 • 8790 Waregem • België
Tel. +32 (0)56 62 71 11 • Fax +32 (0)56 60 28 [email protected] • www.renson.eu
• Connect & Go-technologie voor eenvoudig onderhoud• In iedere positie windvast• In gesloten positie 100% insectenwerend• Eenvoudig vervangen van het doek • Patented technology
Fixscreen® 100 EVO Fixscreen® Mono AK• Connect & Go-technologie voor eenvoudig onderhoud• Alle voordelen van Fixscreen® EVO • Maximaal thermisch & akoestisch comfort• Verschillende binnenafwerkingen mogelijk• Verborgen plaatsing • Patented technology
New! New! R
ENSO
N®
Sunpro
tection-Screens • 7 jaar garantie • 7 ans de garantie •
VENTILATION
SUNPROTECTION
raam_en_deur_0811.indd 1 8/08/11 16:05RD_0294_11S_RENSON.indd 1 12-08-11 14:27