Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội

Khoa Điện====o0o====

TRUNG TÂM THỰC HÀNH ĐIỆN TỬ********************

BÁO CÁO THỰC TẬP

MẠCH THU THANH

Giáo viên hướng dẫn : Đặng Khánh Hòa

Sinh viên thực hiện : Lưu Như Hoà

Nhóm : 9

Lớp: Điều Khiển Tự Động KSTN – K50

Anten thu Loa 1 2 3 4 5

sads

Sơ đồ khối máy thu khuyếch đại thẳng

Khối 1: mạch vào Khối 2 khuyếch đại cao tần Khối 3 tách sóng Khôi 4 khuyêch đại âm tần Khôi 5 khuyếch đại công suất.

* Nhiệm vụ thực hành:

Lắp ráp mạch theo sơ đồ nguyên lý để thu được làn sóng trung MW là tín hiệu có tần số nằm trong dải fch = 530kHz đến 1600kHzI- Sơ đồ nguyên lý :

L1

CV1

T1

D1

R11M

C2

10n

L3

R22K2

C3

10uF

R4

2K2

3

2

6

74 1 5

7741

R310K

R7

2K2

R6

1M

C410nF

R5

1K

C5100uF

C6

1uF

T2

R810K

R1047R

Q3

R1147R

R910K

C7

1000uF

LOA

9V

- 9V

L2

Khuyếch đại cao tần

Tách sóng AM

Khuyếch đại âm tần

Mạch vào

Chức năng của máy thu hấp thụ có chọn lọc nguồn năng lượng sóng điện từ, xử lý tín hiệu (cao tần)khuếch đại và tách sóng đưa sang khối khuếch đại âm tần,và khối khuếch đại công suất đưa ra loa ,tín hiệu âm tần (là các bản tin..). Phương thức điều chế là điều biên AMCách đọc chân đèn Chân Số 1là chân E,chân số 2 là chân C,chân Số 3 là chân B

Mạch dùng đèn T1, T2 (C828) là đèn ngược và T3 là đèn thuận (A564)

1) Tầng khuyếch đại cao tần T1: Tầng khuyếch đại cao tần

D1:tách sóng

Tín hiệu cao tần qua ăng ten thu và mạch vào có tác dụng hấp thụ và chọn lọc tín hiệu cần thu.Mạch vào là mạch cộng hưởng gồm tụ xoay CV1 và cuộn dây L1. Trong đó C1 = (10÷300) pF L1 : 65 – 75 vòng L2: 7 vòng (=1/10 L1)Chú ý: Dây cuốn cuộn L1,L2,LCđều dùng loại dây 0,07( chập 10-15 sợi se lại để cuốn cuộn L1,L2 được cuốn trên lõi Ferit.

Tần số tín hiệu

Cuộn LC chặn tần số cao: 600 vòng quấn trên lõi không khí (dây 0,07-0,1)Tụ xoay C biến đổi => tần số thay đổi.Tín hiệu có tần số nằm trong dải (530÷ 1600) kHz .Tín hiệu chọn lọc tại điểm cộng hưởng có điện áp lớn,trở kháng lớn.

*Nguyên lý làm việc của khối khuyếch đại cao tần Tín hiệu cao tần cảm ứng từ mạch cộng hưởng CV1//L1 được cảm ứng qua L2 đặt vào chân B của đèn T1, (R1phân áp,) được khuyếch đại và đưa ra chân C của đèn T1,sau đó bị cuộn chặn LC ( chặn cao tần ) chặn lại,tín hiệu cao tần được đưa qua D1 để tách sóng .Thành phần cao tần qua C2 xuống mass ,thành phần âm tần qua L2 về chân B của T1 và khuếch đại lúc này tín hiệu âm tần qua cuộn LC ,thành phần cao tần còn lại qua C3 xuống mass và tín hiệu âm tần qua C4 vào IC tại chân 2 để khuếch đại *Nguyên lý làm việc của mạch tách song đỉnh Rts là điện trở của T1 Khi D1 dẫn => C3 nạp Khi D1 ngưng dẫn =>C3 phóng Sau khi tách sóng của Tín hiệu âm tần . Điện áp âm tần nay là điện áp đỉnh lại được đặt thêm vào giữa B và E của đèn T1, được khuyếch đại và đưa ra chân C của đèn . Đối với dòng âm tần ,LC chỉ là dây dẫn,thành phần cao tần còn dư lại đi qua R2 kín mạch qua tụ C3 về đất. Uf là điện áp hạ trên R2 (R2 có tác dụng là tải âm tần Rts là điện trở của T1 Khi D1 dẫn => C3 nạp Khi D1 ngưng dẫn =>C3 phóng 2) Khối khuyếch đại

Dựng IC à A741 là IC 8 chân ,chỉ sử dụng 5 chân :2,3,4,6,7.

Chân 1, 5 cõn bằng (khụng dựng). Chân 2 :vào đảo Chân 3 :không đảo Chân 4 :nguồn (-9V) Chân 8 khụng dựng.

Hệ số khuyếch đại :

Nếu chọn : R6=1 MΩ R4 = 2,2 kΩ R6 có tác dung như một chiết áp R7 có tác dụng hạn chế chống tự kích trong mạch R5 có tác dụng cân bằng tín hiêụ đầu vàoDòng ra của à A741 rất nhỏ, nên công suất ra nhỏ .Muốn có công suất ra lớn,dùng khối khuyếch đại tăng cường gồm hai đèn T2,T3.Tín hiệu lần lượt được khuyếch đại ứng với mỗi chu kỳ khác nhau bởi 1 đèn tương ứng.

Ở nửa chu kỳ dương tín hiệu được khuyếch đại bởi hệ thống T3,D3. Ở nửa chu kỳ âm, tín hiệu được khuyếch đại bởi hệ thống T2,D2.Nêú không dùng điốt D2,D3 thay bằng R có trị số là 47ôm T2,T3 được lắp theo kiểu dây kéo, được mắc theo mạch C chung .Tín hiệu sau khi được khuyếch đại được đưa ra loa qua tụ C6.

Hỡnh 2 : Sơ đồ lắp ráp * Thiết kế và kiểm tra linh kiện : Tính cá giá trị cuả R1,R2=R7,R3,R8,R9 biết nguồn +9,-9V có điểm 0;Tụ C2 và C3 :103 (10nF)Đèn T1,T2 :Loại C828 (đèn ngược, vật liệu silic),có Ube max=0.7,õ +100Cho biết dòng ngược : IcT1=I(T2)=Ic(T3)=2.5÷ 3 mAĐènT3 A564,có Ube=0,3vDòng tĩnh toàn mạch I tĩnh >=7.5 A (Khụng cắm IC).Vẽ mạch tương đương

Với D1,D2,D3 khi thông có Udt=0.5 VXét đèn T1,D1.Vì điốt khi thông Udt =0.5 V

Ta có : Uce 1=Ud1 + Ube =0.5 V + 0.7 V=1.2 V Ur23 + Uce1=9V => Ur23=9-Uce1 R23 = UR23/Ic=9-1.2/3=2.6 kΩ Thường chọn R2 vài K Ω ,R3 vài Ω Chọn R3 =600 Ω =>Ur3 =Ic.Rc=3.600=1.8(V)R2=U(R2)/Ic =6/3=2(k Ω)

U(R2)=6V=>R2=R7=2 kΩ thực tê R2=2,2K R3=560

Tính giá trị của R1: Mạch1

U(R1)=9-Ube1-U(R3)=9-0.7-1.8=6.5VR1=U(R1)/Ib=õ U(R1)/Ic=100.6.5/3=216.6k Ωthực tế ta chọn R1= 1M Ω để Ubt1 gần bằng 0 (khi chưa có tín hiệu vào)Tính giá trị R8,R9 ta có mạch điện sau

Xét vòng kín :Vì Rce<<R8 => dòng trong vòng là dòng qua Rce2 là dòng Ic Ur8=Ucb=9-Ube=9V-0.5= 8.5VIcR8=8.5 V => tương tự : R9 =2.83 kΩVì Ic = (2.5ữ3) mA => R8 = R9 = (2.83ữ3.4)k Ω R8=8.5/3=2.83 k Ωthực tế để an toàn ta chọn R8=R9= 15.kΩ* Tác dụng của các linh kiện trong mạch L1,C1:mạch cộng hưởng L2:ghép tín hiệu cao tần vào đèn T1 (7 vòng) LC cuộn chặn cao tần R1:Có tác dụng định thiên cho T1 R2:tải xoay chiều,một chiều của T1 R4,R6: khuyếch đại Tín hiệu R5:cân bằng đầu vào R7:hạn chế R8,R9:phân áp cho đèn T2,T3 C4,C6 :nối tầng C7 :ghép tín hiệu ra loa

*Lắp ráp mạch

*Kiểm tra linh kiện: Đảm bảo linh kiện hoạt động tốt bằng cách kiểm tra linh kiện bằng đồng hồ vạn năng* Đối với điốt: Cực có vòng màu là Ka tốt,còn lại là Anốt ,khi đo r của điốt thì chú ý chiều của điốt ngược chiều que đo khi r nhỏ,cùng chiều khi r lớn

* Đối với đèn bán dẫn :Các chữ đầu là A,B Là đèn thuận .C,D, là đèn ngược với đèn ngược ta đo như sau: Thang đo XI00. Que âm (đen) đặt vào chân B ,Que dương(đỏ)đặt vào hai chân còn lại đo như điốt tức là sẽ có hai R lớn ,nhỏ khác nhau khi đảo que đo.Chứng tỏ đèn vừa đo là tốt.Và cácchữ A,C là đèn cao tần B,D là đèn âm tần (sau các chữ là các số,thí dụ C828,A564) *V ới R đọc và xác định đúng vòng và màu,không dùng đồng hồ thực tập để xác định trị số R *Với tụ hoá : Phân cực + - ) ta để thang XI00 và khi đo 2đầu tụ và đảo que đo thì kim đồng hồ đều vọt lên theo chiều về O,và từ từ trở vô cùng, chứng tỏ tụ tốt . Tụ đã phóng nạp .Chu ý trị sô tụ càng nhỏ thì thang đo càng lớn và ngược lại * Với tụ giấy không phân cực do vậy đo ôm sẽ không phóng nạp như tụ hoá *Các cuộn dây LC,L1,L2 khi đo ôm phải thông tức là kim đồng hồ chỉ phải có trị số,hoặcvề o ôm .Cuộn dây đã thông *Với đế IC chú ý không để chập các chân với nhau ,và không hàn các chân không dùng * Với thanh fe rít cuộn dây phải đủ số vòng,và cuộn L2phải sát cuộn L1,và không được cột bằng đây kim loại,dễ gẫy nếu đánh rơi,mất từ khi gần nhiệt độ cao *Tụ xoay dùng 2 cực ,và không hàn vào nhựa 2-Lắp mạch theo sơ đồ lắp ráp

Lắp đúng, mạch mối hàn trũn đẹp Dây đồng tráng thiếc hàn ở mặt dưới panel

3-.Kiểm tra thông mạchDùng đồng hồ đo ôm thang X100 kiểm tra thông mạch theo sơ đồ nguyên lý .Chú ý vị trí đèn T1,T2 C828 T3 A564 cực tụ hoá chiều đi ốt

*Nối mạch với nguồn,kiểm tra và thu Tín hiệu 1.Các yêu cầu của mạch thu IC -Mắc loa 2 dây - C7 và* 0V -Mắc nguồn 0V,-9V,+9V

-Dây (+9V)mắc nối tiếp đồng hồ đo dòng . Đồng hồ đo dòng que(-)vào mạch,que (+) vào dương nguồn,thang đo 25mA,dòng It >=7mA (khụng mắc IC).Nếu lớn quỏ kiểm tra T2,D2 ,T3,D3.Nếu nhỏ quỏ kiểm tra T1:Nếu Uce=0 kiểm tra LC,nếu Ube=0 kiểm tra L2, nếu đồng hồ đo dòng còn tốt -Đặt thang đo 10 V Đo Uce T2 que đỏ (+) đặt vào chân C ,que(-) đen đặt vào chân E đo được > 9V nếu 1trong 2 đèn điện áp thấp thì kiểm tra nguội đô ôm để xác định Đo Uce T3 que đỏ (+) đặt vào chân E que(-) đen đặt vào chân C đo được> -9V -Đặt thang đo 2.5 V Ube T2 que (+) ở B que (-) ở E đo được 0.5 V Ube T3 que (+) ở E que (-) ở B đo được 0.5 VĐo Uce T1 (+) ở C que (-) ở E đo được >1,1 VĐo Ube T1 (+)ở B que(-)ở E T1 đo được> 0.5 V-Với IC: Đo điện áp chân 7 được 9V, đo điện áp chân 4 được -9V 2.Chỉ tiêu mạch hoạt động UCE T2>9V UbeT2 ≤ 0.5 V UCET3>9V UbeT3 ≤ 0.5V UceT1 ≥ 1,1 UbeT1 ≥ 0.5VChú ý khi đo :

Nếu đo Uce(T2) Uce(T3) quá lớn thỡ 1 trong 2 đèn chập chập Nếu đo Uce T1=0 kiểm tra LC đứt UceT1lớnthì D1ngược đầu Nếu đo UbeT1 =0 kiểm tra L2 đứt *Xác định và điều chỉnh chế độ động:Sau khi đã xác định chế độ một chiều của hai đèn công suất tốt,IC đã có đủ điện áp, các chân không chạm nhau , mạch thông , ta dùng que đồng hồ can nhiễu vào các tầng nếu ,loa có tiếng đáp thì đã mạch thông Để kiểm tra của loa,dùng đồng hồ Ω thang đo x1đo // 2dây loa để,nếu có tiếng xột xoạt ở loa thì loa tốt không bị chập..Khi chế độ 1 chiều đã tốt ta cấm IC vao mạch can nhiễu vào chân 2 IC và chân B T1 nếu có tiếng xào thì mạch đã thông, xoay tụ xoay để thu tín hiệu.Trường hợp chân 2 IC không có tiếng đáp ta tháo chân nối mát của R5 (33K) can nhiễu vào chân vừa tháo,nếu có tiếng đáp ở loa thì kiểm tra lại mạch R4 và R6,Không có tiếng đáp thì IC chết thay IC khác Xoay nhẹ tụ xoay để thu tín hiệu tần số của Đài phát,nếu không thu được thì xoay và nối vào ăng ten sẽ dễ thu hơn

Kết quả:Thông số 1 chiều

Ube Uce UbecT1 0.65 0.99T2 8.5 - 8.4T3 8.6 8.38

Bắt được 2 đài AM