แนวคิ�ดเกี่ยวกี่�บ กี่ารเขียนบทรายกี่ารว�ทย�“ ”อาจารย�สกี่�ลศร ศรสารคิาม

ธรรมชาติ�ขีองว�ทย�กี่ระจายเสยง

ธรรมชาติ�ว�ทย�

เป็!นส"อติ#องใช#จ�นตินากี่าร

เป็!นส"อติ#องสร#างจ�นตินากี่าร

ใช#เสยงติ%างๆ เป็!นองคิ�ป็ระกี่อบ

ไม%สามารถย#อนกี่ล�บไป็ฟั*ง / ท+าอย%างอ"นไป็ด#วย

ล�กี่ษณะกี่ารเขียนบทว�ทย�

ธรรมชาติ�ว�ทย�

– กี่ารเขียนเพื่"อหู0 ช�ดเจน เขี#าใจท�นท คิ�ดติามได# สะด�ดหู0

– น+าเสนอด#วยจ�งหูวะ ใช#จ�งหูวะกี่ารพื่0ด เสยงป็ระกี่อบ เวลา ในกี่ารน+าเสนอ

– กี่ารเขียนไม%ซั�บซั#อน ส�2น กี่ระท�ด ได#ใจคิวาม ง%าย

– ผู้0#ร�บติ#องใช#ได#ท�นท กี่ารทคินด0มกี่ารโติ#ติอบกี่�บรายกี่าร

คิวามหูมายบทรายกี่ารว�ทย�

ข้�อเข้�ยนที่�ผู้��เข้�ยนบที่ริ�เริ�มคิ�ดและเริ�ยบเริ�ยงข้��นเป็�นข้�อคิวาม เป็�นเริ�องริาว เพื่�อน�าไป็ผู้ล�ตหริ�อถ่$ายที่อดเป็�นเสี�ยงต$าง ๆ ออกอากาศที่างสี�อว�ที่ย)

บที่จะให�ริายละเอ�ยดข้องเน��อหา ด�าเน�นไป็อย$างม�ที่�ศที่าง ตามข้อบเข้ตเริ�องริาวและตามริ�ป็แบบข้องริายการิที่�ได�วางไว�

ม�ริายละเอ�ยดให�ริ� �ว$าใคิริที่�าอะไริ พื่�ดอะไริก,บใคิริ พื่�ดอย$างไริที่�ไหน เม�อใด ที่�าไม และม�องคิ-ป็ริะกอบอ�นเพื่�อให�เก�ดคิวามเข้�าใจ เก�ดอาริมณ์- คิวามริ� �สี�กด�วยเสี�ยงเพื่ลงหริ�อเสี�ยงป็ริะกอบตามคิวามเหมาะสีม

คิวามส+าคิ�ญขีองบทว�ทย�

ต,วกลางในการิสี�อสีาริคิวามคิ�ด : แนวที่างในการิผู้ล�ตริายการิ

เป็�นเคิริ�องม�อในการิถ่$ายที่อดจ�นตนาการิ

ทราบรายละเอยด เน"2อหูา สาระ และ ร0ป็แบบรายกี่าร

เคิร"องกี่+าหูนดท�ศทางในกี่ารป็ระสานงานกี่�บผู้0#อ"น

กี่ารถ%ายทอดจ�นตินากี่าร

ถ่$ายที่อดจ�นตนาการิคิ�อ สีริ�างภาพื่ให�เก�ดข้��นในใจ ข้องผู้��ฟั1ง ผู้$าน“ ”

คิ�าพื่�ดและเสี�ยงป็ริะกอบต$างๆ

ที่�าให�มองเห2นภาพื่เป็�น ริ�ป็ธริริม เข้�าใจ และ สี,มผู้,สีได�ที่างคิวามคิ�ด“ ”

บที่พื่�ดถ่�งเริ�องบ�านและริถ่

คินฟั1งน�กภาพื่ตามได�เข้�าใจสี�งที่�สี�อชั,ดเจน= เก�ดจ�นตนาการิ

กี่ารถ%ายทอดจ�นตินากี่าร

จ�นตนาการิริวมถ่�ง...

อารมณ� คิวามร0#ส6กี่

ล�กี่ษณะทางกี่ายภาพื่

สถานท / เวลา

เหูติ�กี่ารณ�

คิวามส+าคิ�ญติ%อกี่ารผู้ล�ติรายกี่าร

ในบที่จะม�- ริายละเอ�ยดเน��อหา- ริายละเอ�ยดเสี�ยง- ริายละเอ�ยดคิวามริ� �สี�กอาริมณ์-- ล�าด,บข้,�นตอน- เที่คิน�คิที่�ต�องการิ- ผู้��เก�ยวข้�องในแต$ละข้,�นตอน- กล)$มเป็5าหมาย- ว,ตถ่)ป็ริะสีงคิ-

เพื่ริะฉะน,�น บที่ชั$วย “ส"อสารคิวามคิ�ด ในการิผู้ล�ตริายการิ”

- ก�าหนดที่�ศที่างการิที่�างาน- เข้�าใจตริงก,นริะหว$างที่�มงาน- สี�อสีาริได�ตามที่�วางแผู้นไว�

บททด ... รายกี่ารกี่8ดไป็แล#วกี่ว%าคิร6ง!

คิ�ณสมบ�ติ�ขีองผู้0#เขียนบทว�ทย�กี่ระจายเสยง

1 . ม�คิวามริ� �ในการิใชั�ภาษาว�ที่ย)กริะจายเสี�ยงและภาษาไที่ยอย$างถ่�กต�อง2. ม�คิวามริ� �ในศ,พื่ที่-เฉพื่าะ ศ,พื่ที่-เที่คิน�คิที่างว�ที่ย)เป็�นอย$างด�3. หม,นศ�กษาหาคิวามริ� �เพื่�มเต�ม4. ริ� �กลไกการิผู้ล�ตริายการิ5. ใจกว�างพื่อที่�จะริ,บฟั1งคิ�าต�าหน�หริ�อข้�อแก�ไข้จากผู้��ริ $วมงาน6. เป็�นผู้��ม�คิวามคิ�ดริ�เริ�มสีริ�างสีริริคิ-7. ม�คิวามริ� �ในเริ�องริ�ป็แบบต$าง ๆ ข้องริายการิว�ที่ย)เป็�นอย$างด�8. ม�คิวามริ� �คิวามเข้�าใจในเริ�องเสี�ยงและแหล$งเสี�ยงเป็�นอย$างด�

กี่ารใช#ภาษา ในงานเขียนบทว�ทย�กี่ระจายเสยง

หูล�กี่ส+าคิ�ญในกี่ารเขียนบทว�ทย�กี่ระจายเสยง

Concise = กะที่,ดริ,ด สี,�น กริะชั,บ2

Correct = ถ่�กต�อง3

Creative = สีริ�างสีริริคิ- สีริ�างจ�นตนาการิ

4

Clear = ชั,ดเจน1

“ ”เขียนเพื่"อกี่ารฟั*ง ใหู#เหูม"อนเราคิ�ยกี่�บคินฟั*ง

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• เข้�ยนด�วยภาษาแบบการิสีนที่นาหริ�อพื่�ดคิ)ยก,น ไม$จ�าเป็�นต�องถ่�กต�องตามหล,กไวยากริณ์-ที่)กป็ริะการิ แต$ฟั1งแล�วต�องเข้�าใจได�ที่,นที่�

โริคิพื่�ษสี)น,ข้บ�า เป็�นโริคิต�ดต$อริ�ายแริง ต�ดต$อได�ริ,บสีาริน��าหริ�อสี�งคิ,ดหล,งข้องสี,ตว-ที่�ม�เชั��อ โดยการิถ่�กก,ด หริ�อ ข้$วน เชั��อจะเข้�าสี�$ริ $างกายที่างบาดแผู้ล เม�อเชั��อเข้�าสี�$เสี�นป็ริะสีาที่ จะแบ$งต,วและเด�นเข้�าสี�$สีมอง ที่�าให�เก�ดสีมองอ,กเสีบชัน�ดริ)นแริง และเสี�ยชั�ว�ตในที่�สี)ด

โริคิพื่�ษสี)น,ข้บ�า เป็�นโริคิต�ดต$อริ�ายแริง ต�ดต$อได�ริ,บสีาริน��าหริ�อสี�งคิ,ดหล,งข้องสี,ตว-ที่�ม�เชั��อ โดยการิถ่�กก,ด หริ�อ ข้$วน เชั��อจะเข้�าสี�$ริ $างกายที่างบาดแผู้ล เม�อเชั��อเข้�าสี�$เสี�นป็ริะสีาที่ จะแบ$งต,วและเด�นเข้�าสี�$สีมอง ที่�าให�เก�ดสีมองอ,กเสีบชัน�ดริ)นแริง และเสี�ยชั�ว�ตในที่�สี)ด

โริคิพื่�ษสี)น,ข้บ�า เป็�นโริคิต�ดต$อริ�ายแริง ต�ดต$อโดยได�ริ,บเชั��อไวริ,สีที่�อย�$ในน��าลายสี,ตว- เข้�าที่างบาดแผู้ลที่�เก�ดจากการิถ่�กก,ด ข้$วน หริ�อถ่�กเล�ยบริ�เวณ์บาดแผู้ลที่�ม�อย�$เด�ม เม�อเชั��อเข้�าสี�$สีมองจะเก�ดอาการิสีมองอ,กสีบริ)นแริง และ เสี�ยชั�ว�ตในที่�สี)ด

โริคิพื่�ษสี)น,ข้บ�า เป็�นโริคิต�ดต$อริ�ายแริง ต�ดต$อโดยได�ริ,บเชั��อไวริ,สีที่�อย�$ในน��าลายสี,ตว- เข้�าที่างบาดแผู้ลที่�เก�ดจากการิถ่�กก,ด ข้$วน หริ�อถ่�กเล�ยบริ�เวณ์บาดแผู้ลที่�ม�อย�$เด�ม เม�อเชั��อเข้�าสี�$สีมองจะเก�ดอาการิสีมองอ,กสีบริ)นแริง และ เสี�ยชั�ว�ตในที่�สี)ด

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• เล�ยงการิใชั�คิ�าที่�ม�เสี�ยงที่�าให�ล��นพื่,นก,นเวลาเป็ล$งเสี�ยง เชั$น คิ�าที่�ม�เสี�ยงคิล�ายก,น คิ�าซ้ำ��าในป็ริะโยคิเด�ยวก,น คิ�าที่�ม�อ,กษริซ้ำ��าก,นหริ�อการิเล$นคิ�าอ�น ๆ

ป็ริะต�โบสีถ่-บานน��ม�การิป็ริะด�ษฐ์-ใชั� ลวดลายอย$างเล�ศเลอ พื่ริ��งเพื่ริ�ศด�วยลายไที่ยหลากหลายริ�ป็แบบ

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• อย$าใชั�คิ�าย$อ ให�ใชั�คิ�าเต2ม (ยกเว�นคิ�าที่�ริ� �จ,กและเป็�นที่�ยอมริ,บก,นโดยที่,วไป็ ) เพื่�อม�ให�เก�ดป็1ญหาในการิอ$าน การิฟั1งที่�จะที่�าให�เก�ดคิวามผู้�ดพื่ลาดได� (สี�าหริ,บชั�อย$อหน$วยงานริาชัการิไที่ย แนะน�าให�ใชั�คิ�าเต2ม แม�จะเป็�นคิ�าที่�ริ� �จ,ก ก,นด�แล�วก2ตาม)

สีธ.ป็ริะกาศสีน,บสีน)นการิริณ์ริงคิ-ลดการิบริ�โภคิอาหาริที่�ม�น��าตาล ไข้ม,น และ โซ้ำเด�ยมในป็ริ�มาณ์มาก

กี่ระทรวงสาธารณส�ขี

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• อย$าให�คิ�าที่�แสีดงคิวามหมายไม$ชั,ดเจน หากคิวามหมายไม$คิริบ คิวริม�การิข้ยายคิวามเพื่�มเต�ม

“ ผู้ลงานข้องศริ�บ�ริพื่า เร"องกี่%อน ได�สีริ�างคิวามป็ริะที่,บใจต$อผู้��อ$านเป็�นอ,นมาก”

เริ�องไหนละ? ต�องบอกให�ชั,ดเลยว$าเริ�องอะไริ

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• อย$าใชั�ป็ริะโยคิก�ากวม-การิเด�นที่างย,งให�คิวามริ� �แก$ผู้0#เด�นทางทางอ#อมอ�กด�วย = 1. ที่างอ�อมในคิวามหมายเสี�นที่างที่�อ�อมไป็ = 2. ที่างอ�อมในคิวามหมายป็ริะโยชัน-ที่างอ�อม-นายแดงข้,บริถ่ชันคิวายติาย = 1. คิวายที่�ตายแล�ว ศพื่คิวาย = 2. ชันคิวายแล�วที่�าให�ม,นตาย

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#ช�ดเจน – (clear)

• อย$าใชั�คิ�าที่�ม�คิวามหมายข้,ดแย�งก,น

- นอกจากป็1ญหาเริ�องอากาศแล�ว ป็*ญหูาน+2าเสยกี่8แกี่#ยากี่ แติ%ถ#าจะแกี่#กี่8ง%ายน�ดเดยว

ตกลงว$าจะแก�ง$าย หริ�อ แก�ยาก?

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#กี่ระช�บ – (Concise)

• ใชั�ป็ริะโยคิสี,�น ๆ ง$าย ๆ ไม$ย�ดยาว ไม$วกวน ชั,ดเจน เข้�าใจได�ที่,นที่�

• เล�ยงป็ริะโยคิยาว ๆ ที่�เต2มไป็ด�วยคิ�าคิ)ณ์ศ,พื่ที่-หริ�อคิ�าเชั�อมต$าง ๆ เชั$น คิ�าว$า ….. ที่� ซ้ำ�ง หริ�อ ก,บ ต$อ เพื่ริาะที่�าให�ป็ริะโยคิเย�นเย$อ จนไม$ริ� �ว$าคิวามสี�าคิ,ญข้องป็ริะโยคิน,�นอย�$ตริงไหน

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#กี่ระช�บ – (Concise)

• ป็ริะโยคิแต$ละป็ริะโยคิ คิวริม�แนวคิวามคิ�ดเด�ยว • คิวริเป็�นป็ริะโยคิสี,�น ๆ ม�คิวามหมายจบในป็ริะโยคิน,�น

และให�ข้��นย$อหน�าใหม$ เม�อข้��นป็ริะเด2นหริ�อเน��อหาใหม$ • การิย$อหน�า คิ�อ การิแสีดงให�ที่ริาบว$า คิวามคิ�ดสี�าคิ,ญ

หริ�อตอนใหม$ก�าล,งเริ�มข้��น ย$อหน�าหน�ง ๆ ต�องพื่�ดถ่�งเริ�อง ๆ เด�ยวเที่$าน,�น

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#กี่ระช�บ – (Concise)

ถ่�าต�องกล$าวถ่�งต,วเลข้ให�ใชั�ต,วเลข้โดยป็ริะมาณ์ เชั$น

995 บาที่ ใชั�ว$าป็ริะมาณ์ 1,000 บาที่1,968,590 บาที่  ใชั�ว$าป็ริะมาณ์ 2 ล�านบาที่

ถ่�าต,วเลข้ม�คิวามสี�าคิ,ญและม�จ�านวนมาก คิวริวงเล2บคิ�าอ$านไว�ด�วย เชั$น หน�ง - ล�าน – เก�า - แสีน - หก - หม�น - แป็ด - พื่,น - ห�า - ริ�อย - เก�า - สี�บ – บาที่

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#กี่ระช�บ – (Concise)

• อย$าใชั�คิ�าที่�ไม$จ�าเป็�นหริ�อคิ�าฟั) =มเฟั>อยที่�ไม$ได�สี�อคิวามหมายอะไริให�ชั,ดเจนย�งข้��น เชั$น

ต�องป็ริะกาศหย)ดงดการิใชั�เสี�นที่างริถ่ไฟัเป็�นการิช�วคิราว ส�กี่ระยะหูน6ง

ไม%นาน

พื่ญ.พื่ริที่�พื่ย-ผู้%าศพื่ คินติายที่�สีถ่าบ,นน�ต�เวชั

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรถ0กี่ติ#อง– (Correct)

• คิ�าสีะกด กริ�ยา ล,กษณ์ะนาม การิเว�นวริริคิตอน ต�องม�คิวามถ่�กต�อง• อย$าใชั�ภาษาต$างริะด,บในป็ริะโยคิเด�ยวก,น เชั$น

สติรคินน,�นม�ที่$าที่างเข้�มแข้2งและเป็�นน,กต$อสี��ที่างการิเม�องไม$แพื่�ผู้0#ชาย

• อย$าใชั�คิ�าไม$คิงที่�ข้ณ์ะน,�นขี#าพื่เจ#าย,งเป็�นเด2กเล2กอย�$ เป็�นคิริ,�งแริกที่�ด�ฉั�นได�ม�โอกาสีออกที่$องเที่�ยว ฉั�นได�เด�นที่างสี�$โลกกว�างที่�หน�จะไม$ม�ว,นล�มเลย

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรถ0กี่ติ#อง– (Correct)

• ริะว,ง การิล�าด,บคิ�าที่�ไม$เหมาะสีม หริ�อ ล�าด,บผู้�ดคิวามหมายเป็ล�ยน

เยาวชันคิวริอ$านหน,งสี�อมากี่เพื่�มขี62นกี่ว%าน2 เพื่�มมากข้��นกว$าน��

จ�งเป็�นป็1ญหาเริ$งด$วนที่� การิจริาจริคิวริได�ริ,บการิป็ริ,บป็ริ)ง การิจริาจริเป็�นป็1ญหาเริ$งด$วนที่�คิวริได�ริ,บการิป็ริ,บป็ริ)ง

www.themegallery.com

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#สร#างสรรคิ� – (Creative)

• ใชั�คิ�าที่�ผู้��ฟั1งคิ)�นเคิย เม�อฟั1งแล�วเข้�าใจและเก�ดภาพื่พื่จน-ที่�ชั,ดเจน

ที่$านผู้��ฟั1งคิงที่ริาบด�ว$าสี,ตว-หลายชัน�ด เชั$น จ��งจก ก��งก$า ม�คิวามสีามาริถ่พื่�เศษในการิเป็ล�ยนสี�ผู้�วข้องม,นให�เข้�าก,บสีภาพื่แวดล�อมที่�ม,นอย�$เพื่�ออ�าพื่ริางต,วจากศ,ตริ� แต$ที่$านเคิยคิ�ดหริ�อไม$ว$า ในอนาคิต อาคิาริบ�านเริ�อนที่�เริาอย�$อาศ,ยน��ก2อาจจะ ต�อง ‘เป็ล�ยนสี� ได�ตามสีภาพื่แวดล�อม ’ เชั$นเด�ยวก,นเพื่�อลดการิใชั�พื่ล,งงานในการิป็ริ,บอ)ณ์หภ�ม�ภายในอาคิาริน,นเอง

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#สร#างสรรคิ� – (Creative)

• ใชั�ภาษาที่�บริริยายให�เก�ดภาพื่หริ�อจ�นตนาการิ เชั$น การิบอกล�าด,บข้,�นตอนว$าอะไริก$อนอะไริหล,ง การิบอกสี�สี,น การิบอกต�าแหน$ง

เคิริ�องม�อจ,บป็ลาชัน�ดหน�งที่�เริ�ยกว$า ยอ เป็�นเคิริ�องม�อที่�สีริ�างข้��นอย$าง“ ”ง$ายๆ ม�ล,กษณ์ะเป็�นริ�ป็สี�เหล�ยมจ,ต)ริ,สีที่�าด�วยไม�ไผู้$ข้นาดย$อม กว�างไม$เก�น 3-4 เมตริ ม�ตาข้$ายหริ�อผู้�าม)�งข้�งบนกริอบไม�ไผู้$ตริงม)มที่,�งสี�ม�เชั�อกผู้�กโยงเพื่�อยกข้��นจากน��า

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#สร#างสรรคิ� – (Creative)

ใชั�การิเป็ริ�ยบเที่�ยบหริ�อคิ�าที่�คินเข้�าใจได�ด�กว$า

ชัายคินหน�งสี�ง ห�าฟั)ต คิวริใชั� 150 ซ้ำม. ต�นไม�ข้นาดริอบต�น 3 เมตริ  คิวริใชั�ข้นาด 2 คินโอบ

ภาษาทใช# ใช#อย%างไรใหู#สร#างสรรคิ� – (Creative)

• ริ� �จ,กเล�อกใชั�คิ�าคิวามหมายเด�ยวก,นให�หลากหลาย ไม$ใชั$ใชั�เพื่�ยงคิ�าเด�ยวตลอดที่,�งเริ�อง

• คิ�าเล2ก ๆ น�อย ๆ เป็�นก,นเอง สีามาริถ่แที่ริกลงในการิเข้�ยนได�บ�าง เพื่�อให�อ$านออกเสี�ยงได� จะชั$วยให�บที่ริ�นห� ชัวนฟั1งข้��นมาก เชั$น คิ�าว$า นะคิะ นะคิริ,บ แต$อย$าให�มากเก�นไป็

สร�ป็

การิเข้�ยนบที่ว�ที่ย)คิ�อ

“เป็�นต,วข้องต,วเอง”

“ริ,กษาคิวามถ่�กต�องข้องภาษา”

“เข้�ยนบที่เพื่�อเล$าเริ�องให�คินฟั1ง”