View
1.545
Download
0
Tags:
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Warunki rynkowe i związany z nimi wzrost atrakcyjności finansowania w formie emisji długu, sprzyjają rozwojowi rynku Catalyst. Zapraszamy do zapoznania sie z II Edycją Raportu Catalyst.
Citation preview
Raport Catalyst - podsumowanie
i perspektywy rozwoju
II Edycja, grudzień 2013
PATRONAT:
2 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wprowadzenie
W ciągu czterech lat funkcjonowania, stworzony
przez GPW rynek obligacji Catalyst stał się istotnym
elementem infrastruktury polskiego rynku kapitało-
wego. Na dzień 30.09.2013 r. na Catalyst notowanych
i autoryzowanych było łącznie 465 serii obligacji,
wyemitowanych przez 182 emitentów, o łącznej war-
tości ponad 624,3 mld zł. Jednocześnie, wartość no-
towanych na Catalyst obligacji Skarbu Państwa prze-
kroczyła 565 mld zł1.
Rozwojowi rynku Catalyst w 2013 r. sprzyjają
m.in. następujące czynniki:
zwiększenie zainteresowania przedsiębiorstw,
banków oraz jednostek samorządu terytorialnego
finansowaniem rozwoju działalności gospodarczej
poprzez emisję instrumentów dłużnych oraz
wzrost zainteresowania emitentów notowaniem
tych instrumentów na rynkach zorganizowanych.
Na koniec września 2013 r. kapitalizacja notowa-
nych na Catalyst obligacji wyemitowanych przez
banki stanowiła 87% wartości wszystkich krajo-
wych obligacji wyemitowanych przez tę grupę
podmiotów, a kapitalizacja notowanych obligacji
wyemitowanych przez przedsiębiorstwa stanowiła
42% wszystkich krajowych obligacji wyemitowa-
nych przez firmy2,
rosnąca popularność instrumentów dłużnych,
jako sposobu lokaty kapitału, przekłada się nie
tylko na wyższą liczbę emisji na rynku pierwot-
nym, ale także na zwiększoną płynność obrotu na
rynku wtórnym. Wartość obrotów obligacjami
nieskarbowymi na Catalyst w 2012 r. wyniosła
2,47 mld zł., podczas gdy już po trzech kwarta-
łach 2013 r. obroty przekroczyły wartość 3,09
mld zł,
uwarunkowania makroekonomiczne – w ciągu
ostatniego roku mieliśmy do czynienia z serią
obniżek stóp procentowych, skutkujących reduk-
cją stopy referencyjnej o 2,25 p.proc. do obecne-
go poziomu 2,5 proc. Spadek oprocentowania
lokat bankowych stymuluje inwestorów do poszu-
kiwania wyższych stóp zwrotu m.in. na rynku
Catalyst.
Warunki rynkowe i związany z nimi wzrost atrak-
cyjności finansowania w formie emisji długu sprawia-
ją, że coraz więcej przedsiębiorstw, banków oraz jed-
nostek samorządu terytorialnego decyduje się na emi-
sje instrumentów dłużnych i notowanie ich na rynku
Catalyst. Dotychczasowa historia rozwoju Catalyst
potwierdza, że jest to platforma realizująca oczekiwa-
nia emitentów oraz inwestorów. Rynek ten jest ciągle
na wczesnym etapie rozwoju, ale istnieją wszelkie
przesłanki, aby stwierdzić, że nadal będzie się dyna-
micznie rozwijać.
______________________
Adam Maciejewski
Prezes Zarządu GPW
„W ciągu czterech lat funkcjonowania, stworzo-
ny przez GPW rynek obligacji Catalyst stał
się istotnym elementem infrastruktury polskiego
rynku kapitałowego.”
1 Stan na 2 października 2013 r. 2 Stan na koniec sierpnia 2013 r., na podstawie danych GPW i raportów Fitch Polska (z wyłączeniem instrumentów krótkoterminowych do 365 dni, instrumentów strukturyzowanych oraz euroobligacji emitowanych przez polskie przedsiębiorstwa i samorządy na rynkach zagranicznych)
3 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Podsumowanie Grant Thornton
Przed rokiem zaprezentowaliśmy Państwu pierwszą
edycję raportu Grant Thornton „Catalyst - podsumo-
wanie rozwoju”. Publikacja ta okazała się bardzo cen-
nym źródłem informacji dla wszystkich stron zaintere-
sowanych rynkiem obligacji w Polsce. Z uwagi na duże
zainteresowanie Raportem w ubiegłym roku, przedsta-
wiamy Państwu II Edycję Raportu, podsumowującą
4 lata istnienia rynku obligacji GPW Catalyst, ze szcze-
gólnym uwzględnieniem obligacji komunalnych, spół-
dzielczych i korporacyjnych.
Ubiegły rok na rynku Catalyst był okresem wyjąt-
kowym. Zarówno emitenci jak i inwestorzy mieli do
czynienia ze spadkiem stóp procentowych. Dla emiten-
tów oznaczało to zwiększenie atrakcyjności finansowa-
nia kredytami bankowymi oraz emisją obligacji. Dla
inwestorów natomiast był to czas malejącego oprocen-
towania obligacji o zmiennym oprocentowaniu i wzro-
stu ceny instrumentów o stałym oprocentowaniu.
Równocześnie z uwagi na spadek oprocentowania
lokat bankowych Catalyst miał okazję przyciągnąć no-
we grono inwestorów nie inwestujących dotychczas na
rynku obligacji.
Wskazane czynniki wpłynęły na bardzo dynamicz-
ny rozwój rynku w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Na
Catalyst zadebiutowało aż 51 nowych podmiotów, a
bardzo liczna grupa 50 spółek wcześniej obecnych na
rynku, zdecydowała się na kolejne emisje obligacji.
Łączna wartość papierów wartościowych wyemitowa-
nych przez obie grupy wyniosła 11,6 mld zł*. To aż
41,6% całkowitego kapitału pozyskanego do tej pory
przez emitentów na rynku Catalyst. Średnia wartość
emisji wyniosła 48,2 mln zł, co nie oznacza jednak że
na rynku kapitał pozyskać mogą tylko duże przedsię-
biorstwa. Najmniejszą emisję przeprowadziła Kancela-
ria Medius, która pozyskała jedynie 400 tys. zł.
Emitenci pozyskany kapitał przeznaczali w 26,7%
na finansowanie bieżącej działalności, a w 23,3% na
inwestycje. Jednak najczęściej podmioty nie podawały
celu emisji, co miało miejsce aż w 33,7% przypadków.
Jak się okazuje, zdecydowana większość emisji obli-
gacji nie była zabezpieczona (66% emisji). Również
zabezpieczenie zobowiązań nie gwarantowało emiten-
tom lepszych warunków emisji. Stawiamy tezę, że dla
większości przedsiębiorców, którzy zdecydowali się
zabezpieczyć emitowane obligacje, dodatkowe zabez-
pieczenie na rzecz wierzycieli było warunkiem nie-
zbędnym powodzenia emisji.
Wyzwaniem dla Catalyst jest poprawienie płynności
obrotu, która jest na poziomie charakterystycznym dla
rynku w początkowej fazie rozwoju. Wynika to z
dwóch przyczyn: sposobu dystrybucji oferty oraz kon-
strukcji kuponu. Oferty prywatne wciąż są bardzo po-
pularne wśród emitentów, co wynika w dużej mierze z
wysokich kosztów i skomplikowanej procedury zwią-
zanej z ofertą publiczną. Oferty prywatne ograniczają
dostęp do ofert szerokiemu gronu inwestorów w
szczególności inwestorom indywidualnym, którzy z
reguły wykazują się większą skłonnością na obrotu
obligacjami na rynku wtórnym. Niezmiennie około
80% emisji to emisje o zmiennym oprocentowaniu, co
w istotnym stopniu odróżnia rynek Catalyst od innych
platform handlu obligacjami w Europie Zachodniej.
Zmienny kupon nie motywuje inwestorów do handlu
obligacjami na rynku wtórnym.
Istotny wzrost liczby notowanych instrumentów
finansowych, a także rosnąca wielkość obrotów gene-
rowanych na tym rynku świadczy o wzroście popular-
ności obligacji jako sposobu pozyskana kapitału oraz
instrumentu inwestycyjnego. Pozwalają one pozytyw-
nie oceniać perspektywy rozwoju Catalyst w przyszło-
ści.
*emisje obligacji komunalnych, spółdzielczych i korporacyjnych z
wyłączeniem emisji EBI, BGK i euroobligacji.
____________________________
Przemysław Hewelt
Zespół Transakcji Kapitałowych
Grant Thornton
4 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Opinie emitentów
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA
Dnia 30 lipca 2012 r. obligacje spółki PGNiG zade-biutowały na rynku Catalyst. Emisja w ramach pięcio-letniego programu emisji obligacji dzięki której spół-ka uzyskała 2,5 mld zł, jest do tej pory największą korporacyjną emisją obligacji uplasowaną na tym rynku. Sławomir Hinc, ówczesny Wiceprezes Zarządu PGNiG SA: „PGNiG SA jest jedną ze spółek, w które instytucje finanso-we chętnie inwestują. Jako jeden z największych podmiotów gospodarczych w Polsce oraz wiarygodny dłużnik, co potwier-dza wysoki rating inwestycyjny, mamy nadzieję, że wprowa-dzenie obligacji PGNiG do alternatywnego systemu obrotu BondSpot wpłynie na zwiększenie jego płynności. Platforma obrotu papierami dłużnymi w Polsce ma duży potencjał jed-nak potrzebuje tego rodzaju impulsów do dynamicznego rozwo-ju, a PGNiG jako wiodąca krajowa spółka chce także wziąć w tym udział". Środki z emisji zostały przeznaczone na zaspokojenie bieżących potrzeb finansowych związanych z realiza-cją strategii grupy kapitałowej PGNiG, zwłaszcza na poszukiwania gazu z łupków, ropy i gazu ze złóż konwencjonalnych, budowę oraz rozbudowę kopalń, podziemnych magazynów gazu i sieci dystrybucyjnej.
Admiral Boats SA
Admiral Boats jest dynamicznie rozwijającym się producentem łodzi. Spółka w lipcu 2011 r. zadebiu-towała na rynku NewConnect, a po niespełna 3 tygodniach wprowadziła pierwszą serię obligacji do notowań na rynku Catalyst. Wartość tej emisji w try-bie oferty publicznej wyniosła 5 mln zł i została wy-kupiona po półtora roku.
Andrzej Bartoszewicz, Prezes Zarządu Admiral Bo-ats: „Debiut na rynku Catalyst to kolejny krok w realizacji przy-jętych planów rozwoju spółki. Pozyskany kapitał pozwoli nam zwiększyć moce produkcyjne o blisko 40 proc., co z kolei umożliwi szerszą ekspansję na rynki Europy Zachodniej”.
5 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Miasto Zamość
Zamość jest jednym z pierwszych miast, które zdecydowało
się na uplasowanie swoich obligacji na rynku Catalyst. 16
grudnia 2009 r. do notowań zostały dopuszczone jego dwie
serie obligacji o łącznej wartości 4 mln zł. Zdobyte w ten
sposób środki przeznaczone zostały na sfinansowanie wła-
snego udziału w programach i projektach realizowanych z
bezzwrotnych środków zagranicznych.
Jak podkreśla Prezydent Marcin Zamoyski:
„Obligacje będą też dobrą reklamą naszego miasta. Dotrzemy do
takich miejsc, w których jeszcze nas nie było. To także jest ważne.”
Aby zapewnić miastu rozwój poprzez dokonywanie inwe-
stycji potrzeba środków finansowych, które można pozy-
skać dzięki pożyczce bankowej lub emisji obligacji. Środki
pochodzące z emisji obligacji dają większą swobodę finan-
sowania i nie naruszają płynności finansowej.
Spis treści
6 Raport: 3 lata Catalyst—podsumowanie rozwoju
Metodologia raportu 7
Perspektywa emitenta 8
Emisja obligacji w drodze oferty prywatnej i publicznej 9
Obowiązki informacyjne emitentów 10
Perspektywa inwestora 12
Zmiany Ustawy o obligacjach 13
Podsumowanie rozwoju Catalyst 14
Wielkość rynku 15
Euroobligacje 15
Płynność rynku 16
Catalyst na tle rynków obligacji Europy Środkowo-Wschodniej 18
Catalyst na tle rozwiniętych rynków obligacji 19
Szczegółowa analiza emisji obligacji 21
Podsumowanie emisji 21
Średnie wartości emisji 22
Charakterystyka emitentów 23
Cele emisji 24
Lokalizacja emitentów 25
Konstrukcja kuponu 26
Oprocentowanie obligacji 27
Determinanty oprocentowania obligacji 30
Obligacje zamienne na akcje 35
Zabezpieczenie obligacji 36
Okres zapadalności obligacji 40
Długość procesu wprowadzenia na Catalyst 41
Default - łamanie warunków emisji 42
Analiza wielkości obrotów 43
Słownik pojęć 46
7 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Metodologia raportu
Okres analizy Analizie poddano dane dotyczące emisji obligacji wprowadzonych na Catalyst w okre-sie od 30.09.2009 r. do 30.09.2013 r. (dalej: analizowany okres). W przypadku analizy opartej na datach emisji, w analizie nie uwzględniono emisji, które miały miejsce w III kwartale 2013 r., ponieważ większość z nich nie została wprowadzona na Catalyst do 30.09.2013 r. W wybranych analizach nie uwzględniono początkowych kwartałów analizowanego okresu, gdy zbyt mała liczba danych w tym okresie, wynikająca z nie-wielkiej ilości emisji, zaburzała wyniki analizy.
Źródła danych Raport powstał w oparciu o publicznie dostępne dokumenty emisyjne poszczególnych emisji obligacji. Ponadto autorzy Raportu opierali się na bazach danych Giełdy Papie-rów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Rejestru Sądowego, Narodowego Ban-ku Polskiego, Głównego Urzędu Statystycznego, Federation of European Securities Exchanges (dalej: FESE) oraz branżowych serwisach informacyjnych.
Struktura tematyczna
Podsumowanie rozwoju Catalyst - obejmuje analizę wartościową i ilościową całego rynku Catalyst.
Perspektywa Emitenta oraz Perspektywa Inwestora – stanowią podsumowanie istotnych wniosków dla emitentów oraz inwestorów
Szczegółowa analiza emisji obligacji - obejmuje szczegółową analizę emisji obliga-cji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych z wyłączeniem emisji obligacji prze-prowadzanych przez Europejski Banki Inwestycyjny, Bank Gospodarstwa Krajowego oraz emisji listów zastawnych i euroobligacji. W rozdziałach zastosowano podział na następujące typy emitentów: banki komercyjne, banki spółdzielcze, jednostki samorzą-du terytorialnego i przedsiębiorstwa.
Prezentacja danych sta-tystycznych
Przy analizie poszczególnych emisji w czasie brano pod uwagę daty emisji obligacji, chyba, że zaznaczono inaczej.
Porównując i analizując oprocentowanie obligacji założono wartość odpowiednich stawek bazowych na poziomie z dnia sporządzania Raportu.
Wskaźniki kwartalne wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych pochodzą z da-nych GUS, przy czym wielkością bazową jest poziom inflacji z analogicznego okresu roku poprzedniego.
Badając wartość emisji uwzględniono wartość poszczególnych emisji na dany dzień wprowadzenia ich do obrotu.
W analizie liczby emisji wzięto pod uwagę liczbę emisji wprowadzonych do obrotu, niezależnie od faktu, że wybrane emisje określonych emitentów były asymilowane po dniu ich wprowadzenia.
Prezentacja wykresów i
tabel
Dane zaprezentowane na wykresach i w tabelach powstały w oparciu o opracowanie
Grant Thornton na podstawie danych źródłowych dla 529 emisji, chyba że zaznaczo-
no inaczej.
Dane zaprezentowane na wykresach i w tabelach dotyczą okresu od 30.09.2009 r. do
30.09.2013 r., chyba że zaznaczono inaczej.
8 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Perspektywa emitenta
______________________
Agnieszka Ambrożewicz
(z d. Tucholska)
Zespół Transakcji Kapitałowych
Grant Thornton
Dla spółki emisja obligacji to przede wszystkim nowe źródło finansowania. Praktyka pokazuje, że obli-gacje stają się coraz bardziej popularnym źródłem po-zyskania kapitału. Obligacje emitują zarówno większe przedsiębiorstwa ze znacznym udziałem Skarbu Pań-stwa takie jak PKN Orlen, PGNiG czy GPW, jak i podmioty o mniejszej kapitalizacji, których wartość emisji nie przekracza 5 mln zł.
Wyniki naszej analizy dowodzą, jak bardzo elastycz-nym instrumentem staje się obligacja. Na rynek Cata-lyst wprowadzane są coraz „ciekawsze” serie obligacji, które potwierdzają, jak bardzo ten instrument może być dostosowany do aktualnych potrzeb emitenta.
Skala emisji
Najmniejszą emisją notowaną na Catalyst jest emi-sja spółki Kancelaria Medius o wartości 400 tys. zł., największą zaś emisji PGNiG o wartości 2,5 mld zł, co potwierdza tezę, że każda obligacja potrafi znaleźć swoje grono nabywców.
Konstrukcja kuponu
Emitent ma możliwość zaoferowania inwestorom obligacji zerokuponowych bądź też o stałym lub zmiennym oprocentowaniu. Dodatkowo emitenci mo-gą dostosować oprocentowanie do przepływów pie-niężnych w danym roku obrotowym. Bardzo ciekawym przypadkiem jest emisja spółki Poznańska 37, która ustaliła wysokość oprocentowania na podstawie reali-zowanego przez siebie projektu deweloperskiego, ofe-rując inwestorom różne oprocentowanie w kolejnych latach emisji obligacji.
Cel emisji
Spółki coraz częściej emitują obligacje na finanso-wanie bieżącej działalności (26,7% emitentów). Po-twierdza to tezę, że obligacje stają się istotną alternaty-wą nie tylko dla kredytów inwestycyjnych, ale dla kre-dytów obrotowych.
Wykup obligacji
Oprócz określenia zapadalności obligacji, emitenci coraz częściej proponują inwestorom wykup ratalny obligacji, dostosowany do prognozowanych przepły-wów pieniężnych. Dzięki temu rozwiązaniu z okresu na okres zmniejsza się wartość nominalna obligacji, a co za tym idzie kwoty odsetek płatne inwestorom. Ła-twiej jest też wykupić obligacje na koniec okresu zapa-dalności. Ratalne wykupy obligacji przeprowadziły, np. spółki: WSiP, JW Construction, czy spółka GRANIT-COLOR, która wprowadziła swoją emisję do obrotu pod koniec października 2013 r.
Obligacje zamienne na akcje
Bardzo ciekawą perspektywę pozyskania środków oferuje emisja obligacji zamiennych na akcje. Wiąże się ona z rozłożonym w czasie podwyższeniem kapitału zakładowego. Emisja tego typu obligacji jest rozwiąza-niem dla spółek notowanych na Rynku Głównym GPW lub NewConnect, które w przyszłości oferują możliwość zamiany obligacji na akcje spółki. Opro-centowanie obligacji zamiennych jest z reguły niższe niż zwykłych obligacji. Dodatkową korzyścią, poza zmniejszeniem oprocentowania obligacji jest możli-wość większego zadłużenia się, a jednocześnie mniej-sze rozwodnienie struktury akcjonariatu, ponieważ inwestor, który w przyszłości będzie zamieniał obliga-cje na akcje, dokona tej zamiany po wyższej wycenie spółki. Dotychczas 10 spółek wprowadziło takie obli-gacje do notowań na Catalyst.
Zabezpieczenia
Możemy zauważyć, że wykształciły się zabezpie-czenia typowe dla poszczególnych rodzajów działalno-ści: firmy windykacyjne i pożyczkowe stosują zabez-pieczenie na koszykach wierzytelności, firmy produk-cyjne na zapasach i maszynach, deweloperzy z kolei z uwagi na potrzebę zmiany przedmiotu zabezpieczenia w trakcie emisji emitują często obligacje niezabezpie-czone, dokonując zabezpieczenia na nieruchomości na zasadach ogólnych, poza warunkami emisji.
Wprowadzenie obligacji na Catalyst
Wprowadzenie wyemitowanych obligacji na rynek Catalyst otwiera przed emitentami drogę do szerszego grona inwestorów. Obecność obligacji na rynku Cata-lyst to także budowanie wiarygodności spółki oraz promocja poprzez pojawianie się nazwy spółki w me-diach branżowych i konferencjach związanych z ryn-kiem obligacji.
9 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Emisja obligacji w drodze oferty prywatnej i publicznej
Emisję obligacji można przeprowadzić na dwa sposoby, tj. w formie oferty publicznej oraz niepublicznej,
powszechnie nazywanej ofertą prywatną.
Ofertą prywatną obligacji jest proponowanie nabycia papierów wartościowych skierowane do co najwyżej 149
imiennie wskazanych inwestorów. W tym przypadku nie jest wymagane sporządzanie ani prospektu emisyjnego,
ani memorandum informacyjnego.
Emitent jest zobowiązany do sporządzania warunków emisji zgodnie z ustawą o obligacjach, a następnie udo-
stępnienia ich potencjalnym inwestorom. Akceptacja oferty następuje w momencie złożenia przez nabywającego
odpowiedniego oświadczenia woli oraz dokonania wpłaty na właściwy rachunek. W przypadku, gdy obligacje nie
zostają zdematerializowane, nie mogą zostać dopuszczone do obrotu. Depozyt obligacji w formie niematerialnej,
prowadzi depozytariusz, bądź Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Obligacje zdematerializowane zostają
zapisane na rachunku inwestycyjnym inwestora.
Wykres 1. Ramowy harmonogram oferty prywatnej
Oferta publiczna obligacji polega na udostępnianiu co najmniej 150 osobom lub nieoznaczonej liczbie inwe-
storów, w dowolny sposób i formie, informacji o obligacjach i warunkach ich nabycia, stanowiących wystarczającą
podstawę do podjęcia decyzji o ich zakupie. Poza wyjątkami określonymi w Ustawie o ofercie, niezbędne jest przy-
gotowanie publicznego dokumentu informacyjnego – prospektu emisyjnego lub memorandum informacyjnego, a
następnie zatwierdzenie tego dokumentu przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego oraz udostępnienie go do
publicznej wiadomości. Obligacje wyemitowane w ten sposób mogą być oferowane na terenie Unii Europejskiej.
Wykres 2. Ramowy harmonogram oferty publicznej
Źródło: przedstawiony harmonogram powstał na bazie doświadczeń Grant Thornton, harmonogramy emisji w poszczególnych przypadkach mogą ulec skróceniu lub wydłużeniu, w zależności od specyfiki danego projektu pozyskania finansowania
Źródło: przedstawiony harmonogram powstał na bazie doświadczeń Grant Thornton, harmonogramy emisji w poszczególnych przypadkach mogą ulec skróceniu lub wydłużeniu, w zależności od specyfiki danego projektu pozyskania finansowania
10 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Zdecydowaną przewagą oferty prywatnej nad ofertą publiczną jest szybkość jej przeprowadzenia i niższe
koszty. Niemniej jednak, oferta publiczna daje możliwość dotarcia do szerokiego grona inwestorów, szczególnie
inwestorów indywidualnych, stąd też jest ona preferowana w przypadku dużych emisji obligacji.
Obowiązki informacyjne emitentów
Emitenci, których instrumenty finansowe są notowane na rynku regulowanym są zobowiązani do przekazy-
wania informacji zgodnie z przepisami obowiązującymi na tym rynku.
Emitenci obligacji notowanych na rynku alternatywnym Catalyst zobowiązani są do informowania w postaci
raportu bieżącego o wszystkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć wpływ na ich sytuację finan-
sową, gospodarczą, majątkową, bądź w znacznym stopniu mogą wpłynąć na wartość notowanych instrumentów
finansowych. Ponadto emitenci zobowiązani są do przekazywania raportów okresowych, w skład których wcho-
dzą:
raporty półroczne oraz skonsolidowane raporty półroczne, obejmujące okres pierwszych 6 miesięcy roku
obrotowego (nie ma obowiązku badania ani przeglądu przez biegłego rewidenta);
raporty roczne oraz skonsolidowane raporty roczne wraz z opinią biegłego rewidenta.
Jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do przedstawienia rocznego sprawozdania z wykonania
budżetu jednostki wraz z opiniami Regionalnej Izby Obrachunkowej.
Kryteria Emisja publiczna Emisja prywatna
Średnia długość procesu 3-6 miesięcy 1-4 miesiące
Koszty emisji optymalne przy średnich i dużych emisjach optymalne przy małych i średnich emisjach
Inwestorzy dostęp do nieograniczonej liczby inwestorów ograniczona liczba potencjalnych inwestorów
Sposób kontaktu z inwestorami formalny nieformalne negocjacje
Tabela 1. Porównanie oferty publicznej i prywatnej
11 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
„Wzrastająca płynność notowanych na rynku Catalyst instrumentów
wspomagana ofertami publicznymi obligacji spółek Skarbu Państwa spra-
wia, że rynkiem obligacji interesuje się coraz szersze grono inwestorów”
12 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Perspektywa inwestora
______________________
Paweł Duszek
Zespół Transakcji Kapitałowych
Grant Thornton
W ciągu ostatnich 12 miesięcy rynek Catalyst dyna-
micznie się rozwijał oferując inwestorom coraz to cie-
kawsze możliwości inwestycyjne. Szczególne znaczenie
dla inwestorów miały następujące czynniki:
Spadek stóp procentowych
Spadające stopy procentowe powodowały obniżenie
oprocentowania obligacji o zmiennym oprocentowaniu i
wzrost cen obligacji emitentów wypłacających stały
kupon. Wpływały one również na wzrost konkurencyj-
ności obligacji w stosunku do instrumentów inwestycyj-
nych oferowanych przez banki.
Ciekawe instrumenty inwestycyjne
Catalyst oferuje inwestorom szerokie spektrum moż-
liwości inwestycyjnych w zależności od tolerancji ryzyka,
okresu inwestycji, czy jej skali. Oprocentowanie obligacji
waha się od niecałych 3% do ponad 18% w skali roku.
Oprocentowanie zmienia się nie tylko w zależności od
zmian stopy WIBOR, ale również może zostać ustalone
na zmiennym poziomie w zależności od okresu odset-
kowego. Ponadto na Catalyst mamy już 10 emisji obliga-
cji zamiennych na akcje. Zapadalność obligacji kształtu-
je się od 100 dni do ponad 20 lat.
Wzrastająca liczba defaultów
Ostatni rok na rynku Catalyst to także coraz częstsze
problemy z regulowaniem zobowiązań przez wybranych
emitentów, ukazujące jak ważne jest dokładne zapozna-
nie się z dokumentami emisyjnymi publikowanymi
przez spółkę. Średni udział emisji zagrożonych do emi-
sji przedsiębiorstw w okresie trzech pierwszych lat wy-
niósł 4,44% wartości emisji (obecnie jest to 9,39%). Nie
jest on jednak związany z pogorszeniem się sytuacji
emitentów, a wczesną fazą funkcjonowania rynku, na
którym dopiero zaczynamy obserwować pierwsze wyku-
py obligacji.
Dokonując inwestycji w obligacje warto zatem roz-
ważyć jakość zabezpieczenia oraz jego możliwą zbywal-
ność, w przypadku defaultu. Głównym problemem in-
westorów, którym przyszło dochodzić swoich roszczeń
z zabezpieczenia jest długi okres (czasem nawet kilkulet-
ni) do czasu upłynnienia przedmiotu zabezpieczenia.
Dzieje się tak szczególnie w przypadku nieruchomości.
Warto też zainteresować się obligacjami z wykupem
ratalnym. Dają ona możliwość częstszego i głębszego
weryfikowania płynności finansowej emitenta oraz
zwiększają prawdopodobieństwo, że emitent będzie w
stanie wykupić obligacje w czasie wykupu końcowego.
Płynność instrumentów finansowych
Płynność instrumentów finansowych na Catalyst jest
niska, ale widać wyraźny wzrost w wartości obrotów na
tym rynku. W trzecim kwartale 2013 r., obroty sesyjne w
analizowanej grupie osiągnęły historyczne maksimum na
poziomie 216,4 mln zł, co jest bardzo istotnym wzro-
stem w porównaniu z wartością 34,7 mln zł w I kwartale
2010 r. Największe obroty są generowane na obligacjach
spółek z sektora bankowego, usług finansowych, dewe-
loperów i JST, co wiąże się bezpośrednio z ilością emisji
w danych sektorach. Co istotne, na obroty wpływ ma
rynek notowań akcji danego emitenta obligacji. Aż 57%
obrotów jest generowanych na obligacjach spółek, któ-
rych akcje nie są notowane na żadnym rynku. Warto też
zauważyć, że ponad 82% obrotu stanowiły obligacje o
zmiennym oprocentowaniu, co bezpośrednio związane
jest z dominacją tego typu instrumentów na rynku. In-
westorzy częściej handlowali obligacjami wyemitowany-
mi w drodze emisji publicznej charakteryzującymi się
większą płynnością i dostępnością.
13 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Zmiany Ustawy o obligacjach
Na bezpieczeństwo inwestorów mogą mieć wpływ
planowane zmiany Ustawy o obligacjach. 16 kwietnia
2013 r. Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu
ustawy o zmianie ustawy o obligacjach oraz ustawy o
poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb
Państwa oraz niektóre osoby prawne. Poza zwiększe-
niem czytelności i rozstrzygnięciem wątpliwości niektó-
rych obowiązujących przepisów, dla inwestorów i emi-
tentów bardzo interesujące mogą się okazać nowe roz-
wiązania przedstawione w założeniach do projektu.
Najważniejszą postulowaną zmianą jest wprowadze-
nie instytucji zgromadzenia obligatariuszy, która miała-
by reprezentować ogół uprawnionych z obligacji danej
serii wobec emitenta. Emitentom ma to umożliwić
dostosowanie warunków emisji obligacji do sytuacji
rynkowej, inwestorom natomiast, zapewnić ochronę
własnych interesów.
W projekcie zmian ustawy przewidziano również
rozszerzenie zakresu instrumentów dostępnych dla
emitentów. Pierwszym z nich są obligacje wieczyste.
Tego typu obligacje nie podlegają wykupowi, wypłaca-
jąc inwestorom dochód odsetkowy w formie renty wie-
czystej. Drugim instrumentem o jakim mówi projekt
Rady Ministrów są obligacje podporządkowane, z któ-
rych zobowiązania w przypadku upadłości emiten-
ta podlegają zaspokojeniu w kolejności wskazanej w
warunkach emisji.
Poza przyjęciem przez Radę Ministrów założeń do
projektu zmian w ustawie, dalszy przebieg procesu legi-
slacyjnego nie został jeszcze przedstawiony.
14 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Podsumowanie rozwoju Catalyst
Wydarzenia na rynku Catalyst od ubiegłego roku były
w głównej mierze dyktowane obniżkami stóp procento-
wych. Od trzeciego kwartału 2012 r. Rada Polityki Pie-
niężnej sukcesywnie obniżała stopy procentowe z pozio-
mu 4,75 do 2,5 w drugim kwartale 2013 r. Obniżka stóp
procentowych nie pozostała bez wpływu na rynek pie-
niężny – stopy WIBOR 6M i 3M spadły w tym okresie
odpowiednio do poziomów 2,71 i 2,67.
Zmiany stóp procentowych miały wyraźny wpływ na
wycenę instrumentów notowanych na rynku Catalyst.
Obligacje o zmiennym oprocentowaniu, które w Polsce,
w odróżnieniu od innych krajów Europy, stanowią więk-
szy odsetek emisji instrumentów dłużnych stały się mniej
atrakcyjne niż były przed rokiem. Nie można jednak ana-
lizować sytuacji rynku instrumentów dłużnych bez zwró-
cenia uwagi na alternatywne w stosunku do rynku długu
sposoby alokacji kapitału.
Spadające stopy procentowe mają ogromny wpływ na
opłacalność inwestowania środków pieniężnych w lokaty
bankowe, które wraz z obniżką stóp stają się mniej atrak-
cyjne dla inwestorów. Realna stopa oprocentowania obli-
gacji jest z reguły znacznie wyższa niż oprocentowanie
lokat bankowych. Dodatkowo inwestorzy mają możli-
wość nabywania obligacji o stałym oprocentowaniu, któ-
re mogą okazać się pewnym i stabilnym źródłem docho-
du, zwłaszcza w obecnej sytuacji makroekonomicznej.
Wykres 3. TBSP.Index na tle indeksu WIG
Źródło: www.gpwinfostrefa.pl
Przy spadających stopach procentowych, inwe-
storzy częściej decydują się na inwestycje na rynku
akcji, który uznawany jest za konkurencyjny w
stosunku do rynku długu. Zależność tą ukazuje
stopa zwrotu z indeksu WIG oraz z indeksu obli-
gacji skarbowych TBSP.Index. O ile rentowność
obligacji skarbowych od połowy 2011 r. była wyż-
sza niż stopa zwrotu z indeksu WIG, to tendencja
ta w ostatnim czasie zaczęła się odwracać – stopa
zwrotu z TBSP.Index pod koniec III kwartału
2013 r. zrównała się ze stopą zwrotu z inwestycji w
WIG.
____________________________
Barbara Mitoraj
Zespół Transakcji Kapitałowych
Grant Thornton
15 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wielkość rynku
Obecnie na rynku Catalyst, wliczając w to obli-
gacje Skarbu Państwa, notowanych jest 443 serii pa-
pierów wartościowych wyemitowanych przez 182
emitentów. Wartość całego rynku Catalyst na koniec
września 2013 r. wyniosła niemal 624,3 mld zł. Bez
emisji Skarbu Państwa na rynku znajduje się 407 emisji
o wartości ponad 59 mld zł. Ponadto 22 emisje zreali-
zowane przez 7 obecnych na rynku podmiotów uzy-
skały status instrumentów autoryzowanych, a więc
takich, które nie są notowane, ale których emitenci
muszą wypełniać określone obowiązki informacyjne.
Catalyst jest zdominowany przez emisje obliga-
cji skarbowych, które stanowią ponad 89% wartości
całego rynku. W grupie pozostałych obligacji pod
względem wartości dominują obligacje korporacyjne,
do których zalicza się emisje BGK i EBI o łącznej
wartości prawie 52,5 mld zł. Wartość notowanych
nieskarbowych emisji obligacji rosła dynamicznie z
kwartału na kwartał, osiągając na dzień 30.09.2013 r.
wartość ponad 59 mld zł w porównaniu z 49 mld zł
na dzień 30 września 2012 r.
Do największych emisji przedsiębiorstw należy
zaliczyć emisje PGNiG o wartości 2,5 mld zł, PKO
BP – ponad 1,6 mld zł oraz Multimedia Polska – bli-
sko 1,04 mld zł. Rynek Catalyst nie został jednak
stworzony jedynie dla dużych podmiotów i emisji. Do
tej pory notowanych na rynku Catalyst było 36 serii
obligacji o wartości emisji mniejszej niż 1 mln zł.
Euroobligacje
Do 30.09.2013 r. prawie wszystkie instrumenty
notowane na Catalyst były denominowane w złotów-
kach. Wyjątkiem były emisje instrumentów denomino-
wanych w euro przez PKO Finance AB, BRE Bank
Hipoteczny i PEKAO Bank Hipoteczny, które pozy-
skały łącznie 854,5 mln euro. W przyszłości do ich
grona prawdopodobnie dołączy również PKN Orlen,
który po cieszącej się ogromnym zainteresowaniem
ofercie publicznej planuje również emisję euroobliga-
cji.
Wykres 4. Struktura wartościowa instrumentów notowanych w
PLN na Catalyst według rodzajów na dzień 30.09.2013 r. (z wyłą-
czeniem obligacji skarbowych)
Wykres 5. Wartość instrumentów notowanych na koniec po-
szczególnych kwartałów (z wyłączeniem obligacji skarbowych)
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Wykres 6. Liczba instrumentów notowanych na koniec poszcze-
gólnych kwartałów w (z wyłączeniem obligacji skarbowych)
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
16 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Płynność rynku
Wartość obrotów sesyjnych w ciągu 4 lat istnienia
Catalyst wyniosła prawie 5,9 mld zł, a w okresie
ostatnich 12 miesięcy - 2,5 mld zł.
Pomimo, iż 89% wartości rynku Catalyst stano-
wią obligacje skarbowe, to jednak największe obroty
generowały obligacje korporacyjne: 54% całkowitego
obrotu. Łączna wartość ich obrotów do września
2013 wyniosła ponad 3,19 mld zł, co oznacza ponad
dwukrotny wzrost w porównaniu z końcem września
2012 r. (z poziomu 1,5 mld zł). Na kolejnym miejscu
są obligacje skarbowe stanowiące 29% obrotu, dla
nich łączna wartość obrotów wyniosła 1,72 mld zł
(wcześniej 1,1 mld zł). Stosunkowo duży udział w
obrotach, na poziomie 9%, mają obligacje emitowane
przez banki spółdzielcze, obrót nimi wyniósł 0,5 mld
zł (0,37 mld wg stanu na 30 września 2012 r.).
Łączna wartość obrotów w ramach transakcji
pakietowych wyniosła ponad 9,3 mld zł. Oznacza to,
że na koniec września 2013 r. łączna wartość transak-
cji pakietowych osiągnęła poziom ponad 1,7 mld zł.
W obrotach pakietowych zdecydowanie dominowały
obligacje korporacyjne, stanowiąc 88% obrotu. Ob-
roty pakietowe były też w 9% generowane przez listy
zastawne, którymi handel do września 2012 r. wyno-
sił blisko 60,5 mln zł, a do września 2013 r. aż 826,4
mln zł. Pozostałe rodzaje instrumentów dłużnych
generowały po 1% obrotów pakietowych.
Płynność rynku - analiza kwartalna
Kwartalna analiza wartości obrotów sesyjnych
potwierdza dominację obrotów obligacjami korpora-
cyjnymi na rynku Catalyst poza 2011 r., w którym w
obrotach dominowały obligacje skarbowe. Najwięk-
sze obroty na obligacjach korporacyjnych, o warto-
ści prawie 779 mln zł, były realizowane w I kwartale
2013 r., głównie za sprawą obrotu na obligacjach
BGK. W początkowym okresie funkcjonowania
rynku obrót obligacjami odbywał się również w
znacznym stopniu na obligacjach komunalnych.
Wykres 7. Struktura wartości obrotów sesyjnych obligacjami
notowanymi na Catalyst według rodzajów instrumentów
Wykres 8. Struktura wartości obrotów pakietowych obligacjami
notowanymi na Catalyst według rodzajów instrumentów
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Wykres 9. Wartość obrotów sesyjnych w podziale na kwartały
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
17 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 10. Struktura obrotów pakietowych w podziale na kwartały (w %)
Wartościowo największe transakcje pakie-
towe zostały zrealizowane w IV kwartale 2009
r., kiedy to zrealizowano transakcje na dwóch
seriach obligacji BGK o łącznej wartości po-
nad 4,9 mld zł. Ponadto do dużych transakcji,
których łączna wartość wyniosła 1,2 oraz 1,0
mld zł, doszło również odpowiednio w IV
kwartale 2011 r. i II kwartale 2012 r. W ciągu
ostatnich 12 miesięcy obroty pakietowe wynio-
sły ponad 1,7 mld zł. W pozostałych kwarta-
łach obrót na transakcjach pakietowych nie
był wyższy niż 60 mln zł. W całym okresie
dominował obrót obligacjami korporacyjnymi,
za wyjątkiem pierwszych dwóch kwartałów
2010 r., w którym prawie 100% obrotu było
zrealizowane na obligacjach komunalnych
Miasta Warszawy, IV kwartałem 2010 r., gdzie
dominował obrót obligacjami spółdzielczymi
oraz I kwartałem 2013 r. gdzie aż 84% obrotu
tego okresu wygenerowały listy zastawne ban-
ków hipotecznych.
Płynność rynku Catalyst jest jednym z
istotnych problemów, z którymi boryka się
polski rynek obligacji od początku swoje-
go istnienia. Jedną z głównych przyczyn
obecnego stanu rzeczy jest początkowa
faza istnienia rynku oraz w dalszym ciągu
rosnąca dopiero świadomość inwestorów
związana z inwestowaniem w obligacje. W
przeciwieństwie do rynków Europy Za-
chodniej w Polsce dominują obligacje o
zmiennym oprocentowaniu, które zabez-
pieczają inwestorów przed zmianami stóp
procentowych i sprzyjają długotermino-
wym strategiom inwestycyjnym, co znacz-
nie ogranicza skłonność do handlu obliga-
cjami. Niezależnie od tego wartość obro-
tów na Catalyst stale rośnie, co pozwala
pozytywnie oceniać perspektywy płynno-
ści tego rynku w kolejnych latach.
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
Źródło: www.gpwcatalyst.pl
18 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Źródło: www.fese.eu
Wykres 11. Liczba notowanych obligacji na giełdach państw Europy Środkowo - Wschodniej w latach 2010 - 2013
Catalyst na tle rynków obligacji Europy Środkowo -
Wschodniej
Warszawski parkiet charakteryzuje się najwięk-
szą dynamiką wzrostu wśród rynków instrumen-
tów dłużnych krajów Europy Środkowo-
Wschodniej, w których skład wchodzą Słowacja,
Rumunia, Bułgaria, Węgry, Słowenia, Czechy i
Polska. Według danych FESE od 2010 r. ilość noto-
wanych instrumentów na rynku Catalyst rosła średnio
o 49,7% rok do roku, wykazując ponad dwukrotnie
wyższy wzrost niż drugi w kolejności parkiet węgierski,
który rósł średnio o 24,1%.
Porównując ilość notowanych obligacji na warszaw-
skim parkiecie od 2010 r. do trzeciego kwartału 2013 r.
zanotowano wzrost liczby instrumentów aż o 223,4%.
Druga pod tym względem giełda w Budapeszcie może
pochwalić się wzrostem „jedynie” o 86%. Ukazuje to,
jak ogromny potencjał stoi przed rynkiem Catalyst i
handlem obligacjami w Polsce.
Wykres 12. Obroty sesyjne na giełdach obligacji państw Europy Środkowo - Wschodniej w latach 2010—2013 (w mln euro)
Analizując obroty sesyjne na giełdach obligacji pań-
stw Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2010-2011
r. rzuca się w oczy dominacja giełdy węgierskiej, która
pod tym względem znacząco wyprzedzała konkurencję.
Jednak pod wpływem obniżenia obrotów generowa-
nych przez krajowy sektor publiczny na Węgrzech od
2012 r. do trzeciego kwartału 2013 r. dominującą pozy-
cję osiągał polski rynek obligacji. Od 2010 r. generował
on średnio ponad 365 mln euro obrotu i poza giełdą
węgierską znacząco zdominował pozostałe giełdy z
regionu.
Od 2010 r. wartość obrotów sesyjnych polskimi
obligacjami wzrosła o blisko 86%, z poziomu 267,4
mln euro w 2010 r. do 496 mln w III kwartale 2013 r..
Drugim w tym zestawieniu rynkiem była giełda bułgar-
ska, notując średni wzrost obrotów na poziomie blisko
55% rok do roku. W tym okresie średnia zmiana obro-
tów państw tej grupy wynosiła natomiast - 5,16%. Da-
ne te ukazują znaczącą poprawę płynności na polskim
rynku długu i jego dominującą pozycję w Europie
Środkowo-Wschodniej.
Źródło: www.fese.eu
19 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 13. Wartość obrotów sesyjnych na wybranych europejskich
giełdach obligacji w latach 2010 - 2013
Catalyst na tle rozwiniętych rynków obligacji
Porównanie z giełdami obligacji krajów
rozwiniętych ukazuje, w jak wczesnym stadium
rozwoju jest rynek Catalyst. Zarówno pod
względem wprowadzonych do notowań instru-
mentów, jak i przede wszystkim wielkości ob-
rotów sesyjnych w latach 2010-2013 giełda w
Warszawie ma jeszcze sporo do nadrobienia.
Największe europejskie giełdy obligacji gene-
rowały obrót kilkudziesięciokrotnie większy
niż giełda warszawska.
Po czterech latach funkcjonowania GPW Catalyst można stwierdzić, że rynek ten wyrasta na lidera regionu, aczkolwiek by konkurować z pozostałymi rynkami europejskimi musi przebyć jeszcze długą drogę. Dynamicznie rosnąca ilość notowa-nych instrumentów oraz wartość obrotów pozwalają jednak optymistycznie spojrzeć na przyszły rozwój rynku.
Źródło: www.fese.eu
20 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
„Rekordowe w historii istnienia Catalyst okazało się ostatnich
12 miesięcy, w których do notowań zostały dopuszczone 192 serie
obligacji, a wartość wprowadzonych instrumentów w tym okresie wyniosła
11,6 mld zł”
21 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Szczegółowa analiza emisji obligacji
W ciągu czterech lat funkcjonowania rynku Catalyst na notowanie swoich obligacji zdecydowało się 205 pod-
miotów, które wyemitowały łącznie 529 serii obligacji o łącznej wartości ponad 27,9 mld zł. Od 1 października
2012 r. na rynku pojawiło się 51 nowych emitentów, a 50 podmiotów zdecydowało się na wyemitowanie kolejnych
serii obligacji. W ujęciu kwartalnym widać wyraźną, rosnącą tendencję liczby emisji wprowadzanych do obrotu na
Catalyst. Najwięcej, bo aż 59 serii obligacji zostało wprowadzonych do notowań w I kwartale 2013 r. mimo sto-
sunkowo niskiej ich wartości (2,5 mld zł). Najwyższą łączną wartość emisji zanotowano w III kwartale 2012 r., w
tym emisję PGNiG o wartości 2,5 mld zł. Łączna wartość wprowadzonych emisji w tym okresie wyniosła ponad
3,5 mld zł.
Wykres 15. Wartość i liczba emisji w analizowanej grupie (kwartalnie, wg dnia pierwszego notowania)
Podsumowanie emisji
Ostatnich 12 miesięcy okazało się rekordowe w historii istnienia Catalyst, w tym okresie do noto-
wań zostały dopuszczone 192 serie obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych, a wartość
wprowadzonych do notowań instrumentów w tym okresie wyniosła 11,6 mld zł, co stanowi aż 41,6 %
kapitału pozyskanego na rynku w ciągu czterech lat jego istnienia.
Wykres 14. Wartość i liczba emisji obligacji w analizowanej grupie (narastająco, wg dnia pierwszego notowania)
22 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Najbardziej aktywnymi podmiotami wpro-
wadzającymi instrumenty na Catalyst byli emi-
tenci obligacji korporacyjnych, których w do-
tychczasowej historii Catalyst było 163, w tym
43 zadebiutowało na Catalyst od października
2012 r. Emitenci obligacji komunalnych i spół-
dzielczych korzystali w znacznie mniejszym
stopniu z finansowania poprzez emisję obliga-
cji. Na Catalyst zadebiutowało 21 emitentów z
sektora JST (7 nowych samorządów do paź-
dziernika 2013 r.) oraz 21 banków spółdziel-
czych (tylko jeden nowy emitent spółdzielczy
w ciągu ostatnich 12 miesięcy).
Najliczniejszą grupę wśród emitentów obli-
gacji korporacyjnych na Catalyst stanowiły
przedsiębiorstwa, które były reprezentowane
przez 155 emitentów (od października 2012 r.
pojawiło się na rynku 40 nowych podmiotów).
Poza tym na rynku Catalyst obecnych było 21
banków spółdzielczych (tych samych co rok
wcześniej), 21 JST (7 nowych podmiotów) oraz
8 banków komercyjnych (3 nowe podmioty).
Średnie wartości emisji
Z uwagi na skalę prowadzonej działalności
średnio największe emisje przeprowadzały
banki komercyjne – średnio 155,3 mln zł w
przeliczeniu na jedną emisję, co oznacza
wzrost średniej wartości o 22,1% od paździer-
nika 2012 r. Przeciętna oferta przeprowadzona
przez przedsiębiorstwa wyniosła blisko 47,0
mln zł (wzrost o 3 mln zł w porównaniu do
ubiegłego roku), o niecały milion mniej niż
przeciętna emisja JST (47,9 mln zł, rok wcze-
śniej 68,0 mln zł). Z 35 serii wyemitowanych
przez banki spółdzielcze średnia wartość emisji
wyniosła 9,3 mln zł (3 mln zł mniej niż we
wrześniu 2012 r.).
Wykres 16. Struktura emisji obligacji w ujęciu ilościowym
Wykres 17. Struktura emitentów obligacji w podziale na typy
emitentów
Wykres 18. Średnia wartość emisji wg typów emitentów
23 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Tabela 4. Struktura emitentów według rodzajów prowadzonej
działalności
Tabela 3. Najmniejsi emitenci na rynku Catalyst
Wykres 19. Wartość pozyskanego kapitału wg rodzaju obligacji
Tabela 2. Najwięksi emitenci na rynku Catalyst
Rodzaj działalności Liczba emitentów Udział
usługi finansowe 39 19,4%
deweloperzy 31 15,0%
banki 29 14,1%
JST 21 10,2%
inne 13 6,3%
budownictwo 8 3,9%
informatyka 7 3,4%
handel detaliczny 6 2,9%
energetyka 5 2,4%
chemiczny 4 1,9%
drzewny 4 1,9%
handel hurtowy 4 1,9%
ochrona zdrowia 4 1,9%
spożywczy 4 1,9%
FIZ 3 1,5%
materiałów budowlanych 3 1,5%
technologie 3 1,5%
transport 3 1,5%
farmaceutyczny 2 1,0%
hotele i restauracje 2 1,0%
media 2 1,0%
nieruchomości 2 1,0%
paliwowy 2 1,0%
recykling 2 1,0%
papierniczy 1 0,5%
rynek kapitałowy 1 0,5%
Łącznie 205 100,0%
Lp. Emitent Wartość emisji (mld zł)
1 PGNiG 2,5
2 Miasto Warszawa 2,1
3 Multimedia Polska 1,8
4 Getin Noble Bank 1,6
5 PKO BP 1,6
Charakterystyka emitentów
Analiza rodzajów działalności emitentów wskazu-
je, że najliczniej reprezentowany na rynku Catalyst jest
sektor usług finansowych (z wyłączeniem banków),
do którego należy prawie co piąty podmiot na rynku
Catalyst. Na kolejnym miejscu znajdują się dewelope-
rzy (15%) oraz banki (14%). Dużą część emitentów
stanowiły również jednostki samorządu terytorialnego
(10,2%).
Poprzez emisję obligacji korporacyjnych na rynku
Catalyst emitenci pozyskali 24,3 mld zł (w tym od
października 2012 r. ponad 11 mld zł). Dla jednostek
samorządu terytorialnego były to 3 mld zł (w ostat-
nim roku ponad 0,5 mld zł), a dla banków spółdziel-
czych 563,5 mln zł (w przeciągu ostatnich 12 miesię-
cy ok. 27% tej kwoty tj. 151 mln zł).
Lp. Emitent Wartość emisji (tys. zł)
1 Kancelaria Medius 400,0
2 GPF Causa 420,0
3 Blue Tax Group 500,0
4 Cash Flow 515,0
5 LST Capital 690,0
Wśród emitentów obligacji emitowanych w pol-
skich złotych najwięcej środków pozyskała spółka
PGNiG, tj. 2,5 mld zł. Drugim co do wielkości emi-
tentem był samorząd terytorialny miasta Warszawa,
który pozyskał 2,1 mld zł. W pierwszej piątce najwięk-
szych emitentów na rynku Catalyst znajduje się rów-
nież spółka Multimedia Polska, która z emisji 4 serii
obligacji pozyskała 1,8 mld zł. Wśród banków komer-
cyjnych największy przyrost kapitału z tytułu emisji
obligacji zanotował Getin Noble Bank. Był on naj-
większym emitentem wśród tego typu podmiotów,
emitując aż 20 serii obligacji o łącznej wartości ponad
1,6 mld zł.
Najmniej środków na rynku Catalyst pozyskała Kancelaria Medius - tylko 400 tys. zł. Emisje poniżej 700 tys. zł przeprowadziły także spółki GPF Causa,
24 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Na dzień 30 września 2013 r. najwięcej emisji wśród emitentów obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i
komunalnych przeprowadziła spółka Kruk, która pozyskała 591 mln zł poprzez emisje 22 serii obligacji. Z kolei
Getin Noble Bank pozyskał aż 1,61 mld zł z emisji 20 serii obligacji, z czego 10 serii stanowiły obligacje wprowa-
dzone do notowań od października 2012 r. W tym samym czasie co najmniej 10 serii obligacji zostało wyemito-
wanych przez czterech emitentów tj. spółki Gant Development, E-kancelaria, Robyg a także miasto Siedlce.
Ostatni z wymienionych emitentów w ciągu ubiegłych 12 miesięcy wyemitował najwięcej – 11 serii obligacji. W
tym samym czasie 10 serii wprowadził do notowań Getin Noble Bank.
Wykres 20. Emitenci, którzy wyemitowali najwięcej serii obligacji
Cele emisji
Od października 2012 r. cele pozyska-
nia środków przez emitentów nieznacznie
się zmieniły. 33,7% analizowanych emisji
nie wskazywało celu emisji, a wśród obliga-
cji wyemitowanych w ciągu ostatnich 12
ostatnich miesięcy - 38,0%. Emitenci czę-
sto definiowali także cel emisji na bardzo
ogólnym poziomie określając go jako
„finansowanie bieżącej działalności” sta-
nowiący 26,7% dotychczasowych emisji na
rynku Catalyst, (aż 41,7% wśród obligacji
wyemitowanych w ciągu ostatniego roku).
Niezależnie od tego, 23,3% emisji zostało
przeznaczonych na inwestycje (13% w
roku ubiegłym). Oznacza to, że podmioty
traktują rynek Catalyst jako alternatywne
źródło finansowania i również za jego po-
mocą pozyskują środki potrzebne na roz-
wój. W 4,9% przypadków emisje były prze-
znaczone na spłatę istniejących zobowią-
zań, zaledwie 0,4% emisji ubiegłego roku.
Wykres 21. Cel emisji obligacji
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 514 emisji w analizowanej grupie
25 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Lokalizacja emitentów
Emitenci notowani na rynku Catalyst mają
siedziby w większości regionów Polski (bez woje-
wództwa lubuskiego). Najwięcej emitentów obliga-
cji korporacyjnych, spółdzielczych oraz komunal-
nych posiada swoją główną siedzibę w wojewódz-
twie mazowieckim. Pod względem wartości emisji
emitenci ci stanowili prawie 62% emisji notowa-
nych na Catalyst. Na drugim miejscu w tym zesta-
wieniu znajduje się województwo pomorskie –
13,8% emisji, a na trzecim województwo dolnoślą-
skie – 7,2% emisji.
Obligacje komunalne są emitowane najczęściej
w województwie mazowieckim (16 serii), śląskim i
zachodniopomorskim (po 9 serii), razem stano-
wiąc 54% wszystkich wyemitowanych serii tego
typu obligacji. Emisje banków spółdzielczych rów-
nież pochodzą głównie z województwa mazowiec-
kiego (blisko 46% wszystkich wyemitowanych
serii).
W analizowanej grupie emisji obecne są rów-
nież trzy podmioty zagraniczne: Warimpex Finanz
und Beteiligungs AG, Ronson Europe N.V. oraz
Polkomtel Finance AB. Łącznie pozyskały one
blisko 1,3 mld zł. Wszystkie trzy podmioty emito-
wały obligacje w walucie polskiej. Spółki zagra-
niczne, które wyemitowały obligacje notowane na
Catalyst, były w dużej mierze spółkami córkami
finansującymi działalność w swoich grupach kapi-
tałowych. Warto podkreślić fakt, że od październi-
ka 2012 r. spółki Warimpex Finanz i Ronson Eu-
rope zdecydowały się na kolejne emisje obligacji
na rynku Catalyst, wprowadzając do notowania po
2 serie obligacji o łącznej wartości blisko 197 mln
zł. Emisja obligacji na polskim rynku oraz ich no-
towanie na Catalyst umożliwiło tym spółkom do-
stęp do szerszego grona inwestorów.
Euroobligacje wyemitowane przez PKO FI-
NANCE AB o łącznej wartości 800 mln euro
zostały wyłączone z opracowania.
Tabela 5. Emisje obligacji zagranicznych podmiotów
Wykres 22. Geograficzne rozmieszczenie emisji obligacji - liczba
serii i wartość emisji (mln zł)
Emitent Kraj pochodzenia Ilość serii Wartość emisji (mln zł)
Warimpex Finanz Austria 3 155,8
Polkomtel Finance Szwecja 1 1 000,0
Ronson Europe Holandia 4 194,6
26 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 23. Struktura nowych emisji obligacji kuponowych
Na Catalyst, wśród 529 analizowanych emisji obligacji
występują tylko trzy emisje dyskontowe, przeprowadzone
przez Lokaty Budowlane S.A., CI Games S.A. oraz Midas
S.A. co oznacza, że 99,4 % emisji stanowiły emisje kupono-
we. Pośród obligacji kuponowych emitowanych przez pod-
mioty na rynku Catalyst dominowały te o oprocentowaniu
zmiennym, stanowiąc prawie 82% analizowanych emisji.
Emisje o oprocentowaniu stałym stanowiły natomiast po-
zostałe 18%.
Porównując strukturę emisji z poziomem inflacji i WI-
BOR 6M widać tendencję do zwiększania się udziału obli-
gacji o stałym oprocentowaniu w okresach poprzedzających
spadek poziomu inflacji, nie jest to jednak sztywną regułą.
Od 28 września 2012 r. udział obligacji o stałym oprocen-
towaniu wahał się w przedziale 9-24% wszystkich emisji.
Emitenci preferują obligacje o oprocentowaniu zmiennym,
co pozwala im dostosowywać koszty spłaty odsetek do
uwarunkowań panujących w gospodarce.
Biorąc pod uwagę częstotliwość wypłaty kuponów, zde-
cydowanie przeważały emisje z kuponem półrocznym –
dotyczyło to ponad 61% emisji. 35,5% ogółu emisji ofero-
wało kwartalną wypłatę kuponów. Margines stanowiły obli-
gacje, z których zyski kuponowe wypłacane były raz do
roku, stanowiąc niecałe 2,9% ogółu emisji obligacji tego
typu notowanych na rynku Catalyst. Wykupiona w marcu
2013 r. emisja spółki Miraculum S.A. była jedyną jak do tej
pory notowaną serią, od której płatności kuponowe wpły-
wały na konta inwestorów każdego miesiąca i była to zara-
zem jedyna seria, której stopą bazową była stawka WIBOR
1M.
Wykres 24. Struktura obligacji kuponowych w zależności od częstotliwości wypłaty kuponów
„Emitenci preferują obligacje o oprocentowa-niu zmiennym, co pozwala im dostosowywać koszty spłaty odsetek do uwarunkowań pa-nujących w gospodarce.”
Źródło: Opracowanie Grant Thornton, na podstawie 487 emisji obligacji kuponowych w analizowanej grupie
Konstrukcja kuponu
27 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Analizując podział emitentów ze względu na czę-
stotliwość wypłaty kuponów widać wyraźnie, że nie-
mal wszystkie kupony obligacji banków komercyjnych
i spółdzielczych były wypłacane dwa razy w roku.
Wśród JST 9 serii obligacji wypłacało inwestorom
odsetki raz w roku, a 5 serii co kwartał. Pozostałe 46
emisji stanowiły kupony wypłacane półrocznie. Wśród
emisji przedsiębiorstw popularne były zarówno wypła-
ty kwartalne jak i półroczne, stanowiące w analizowa-
nym okresie przeważającą część emisji. Obligacje 5
emisji oferowały kupony wypłacane co roku, a jedna z
emisji co miesiąc.
Oprocentowanie obligacji
Do 30 września 2013 r. najwyżej oprocentowane
były obligacje już wykupionych emisji spółek Onico i
Green House Development, których oprocentowanie
stałe wyniosło odpowiednio 18 i 17% w skali roku.
Wysokie oprocentowanie obligacji wynikało z ich krót-
koterminowego charakteru - emisja spółki Onico miała
zostać wykupiona po 3 miesiącach, a spółki Green
House Development po dwóch miesiącach.
Pod koniec marca 2013 r. na rynku Catalyst pojawi-
ła się emitowana w drodze oferty prywatnej emisja
obligacji spółki Poznańska 37, oferująca inwestorom
średnie oprocentowanie w wysokości 18,8% w skali
roku. Do dnia 31.03.2012 r. oprocentowanie wyemito-
wanej serii obligacji tej spółki wynosiło 12,5%, od
kwietnia 2012 r. do końca roku 24%, a obecne opro-
centowanie aż do wykupu obligacji do końca 2013 r.
wynosić będzie 20%. Spółka wyemitowała obligacje na
realizację projektu deweloperskiego w Warszawie i
wysokość oprocentowania w poszczególnych okresach
odsetkowych była związana w dużej mierze z har-
monogramu przeprowadzenia tej inwestycji. Emisja
spółki Poznańska 37 ukazuje w jak elastyczny sposób
emitenci mogą ustanawiać warunki oprocentowania
emitowanych przez siebie instrumentów, a inwestorzy
nabyć określony instrument finansowy w dogodnym
przez siebie momencie, uwzględniając potencjalne ko-
rzyści i ryzyko
Tabela 6. Emisje obligacji o najwyższym oprocentowaniu
Emitent Kod
emisji Sektor
emitenta Data
emisji Data
wykupu Wartość emisji
(w zł) Oprocentowanie
obligacji
POZNAŃSKA 37 PZN1213 deweloperzy 2011-12-29 2013-12-29 14 000 000 18,8%
ONICO ONT0110 handel hurtowy 2009-10-07 2010-01-15 1 700 000 18,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHA0411 deweloperzy 2010-02-10 2011-04-11 600 000 17,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHB0411 deweloperzy 2010-02-17 2011-04-18 600 000 17,0% GREEN HOUSE DEVELOPMENT GHC0411 deweloperzy 2010-02-24 2011-04-25 600 000 17,0%
ORZEŁ ORL0412 handel detaliczny 2010-04-27 2012-04-27 7 260 000 15,0%
POLSPORT GROUP PSG0512 handel detaliczny 2011-05-19 2012-05-30 1 280 000 15,0%
E-KANCELARIA EKA1213 usługi finansowe 2011-11-25 2013-12-22 1 000 000 15,0%
GPF CAUSA GPF0214 inne 2012-02-01 2014-02-23 420 000 15,0%
MURAPOL MUR0711 deweloperzy 2010-05-19 2011-07-14 8 000 000 14,0%
„Pod koniec marca 2013 r. na rynku Cata-lyst pojawiła się emisja obligacji spółki Po-znańska 37, oferując inwestorom średnie oprocentowanie 18,8% w skali roku”
28 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 25. Liczba emisji obligacji o danym przedziale oprocentowania
Na dzień 28 września 2012 r. zestawienie podmio-
tów o najniższym oprocentowaniu obligacji tworzyły
wyłącznie JST oraz emisja obligacji Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie. Rok później, nie licząc
wykupionych obligacji miasta Poznań na rynku Catalyst
najniżej oprocentowane były papiery dłużne spółki
PGE który wyemitowała obligacje oprocentowane na
3,41% w skali roku. PGE jest jedną z największych
firm w Polsce ze znacznym udziałem Skarbu Państwa,
przez co inwestorzy traktują ją jako bezpieczną inwe-
stycję. To pozwala spółce pozyskiwać kapitał na Cata-
lyst po stosunkowo niskim koszcie, porównywalnym
do samorządów. Po roku zestawieniu pojawiły się także
obligacje ING Banku Śląskiego, z oprocentowaniem
3,6% w skali roku. Stosunkowo niskie oprocentowanie
oferują także wspomniane wcześniej JST np. instru-
menty miast Elbląg, Tczew i Ostrów Wielkopolski,
które obecnie dają inwestorom zysk z odsetek na po-
ziomie 3,50-3,95% w skali roku.
Należy zauważyć, iż rozkład oprocentowania obli-
gacji na Catalyst jest bardzo szeroki i kształtuje się w
przedziale od 2,86% do 18,8%. Ukazuje to zwiększe-
nie zakresu oprocentowania obligacji na rynku od 28
września 2012 r., zwłaszcza jeśli chodzi o instrumenty
o niższym oprocentowaniu - w ubiegłym roku prze-
dział ten wynosił 4,8-18%. Największe skupienie pod
względem oprocentowania obligacji znajduje się w
przedziale 4-11%, w którym to występuje 457 serii obli-
gacji, tj. 87% analizowanych emisji. Oprocentowanie
jedynie 5 serii obligacji kształtowało się powyżej 15%.
Tylko 16 serii obligacji oferuje oprocentowanie niższe
niż 4% w skali roku. Zmiany te wynikają w głównej
mierze z oprocentowania obligacji o zmiennym kupo-
nie. Po znacznych obniżkach stóp procentowych przez
RPP wysokość stawek WIBOR na rynku międzyban-
kowym uległa zmniejszeniu, co automatycznie obniży-
ło odsetki od obligacji o zmiennym oprocentowaniu,
a tych na rynku Catalyst notowanych jest najwięcej.
Tabela 7. Emisje obligacji o najniższym oprocentowaniu
Emitent Kod
emisji Sektor emitenta Data emisji Data wykupu
Wartość emisji (w zł)
Oprocentowanie obligacji
POZNAŃ POE1011 JST 2006-10-23 2011-10-09 116 500 000 2,86%
POZNAŃ POD0610 JST 2005-07-18 2010-06-23 101 500 000 3,11%
PGE PGE0618 energetyka 2013-06-27 2018-06-27 1 000 000 000 3,41%
TCZEW TCZ0817 JST 2010-08-25 2017-08-25 2 000 000 3,50%
ELBLĄG ELG0319 JST 2012-03-08 2019-03-08 5 000 000 3,56%
ING BANK ŚLĄSKI ING1217 banki 2012-12-06 2017-12-06 565 000 000 3,61%
ELBLĄG ELG0320 JST 2012-03-08 2020-03-08 5 500 000 3,66%
ELBLĄG ELG0321 JST 2012-03-30 2021-03-30 9 000 000 3,86%
GPW GPW0117 rynek kapitałowy 2011-12-23 2017-01-02 245 000 000 3,88%
OSTRÓW WIELKOPOLSKI OST1011 JST 2000-10-11 2011-10-11 12 000 000 3,95%
29 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 26. Rozkład oprocentowania obligacji wprowadzonych na Catalyst
„Średnie oprocentowanie obligacji wynosi 8,25% i jest niższe o 1,85pp od średniej z pierwszych trzech lat funkcjonowania Catalyst ”
Średnie oprocentowanie emisji obligacji notowa-
nych na Catalyst wynosi 8,25% i jest niższe o 1,85pp
od średniej z pierwszych trzech lat funkcjonowania
rynku. Mediana rozkładu oprocentowania obligacji
równa jest 7,9%. We wrześniu ubiegłego roku wyno-
siła 10,4%, co oznacza istotny spadek.
Z analizy decyli rozkładu oprocentowania obligacji
można zauważyć między innymi, że 10% najniżej
oprocentowanych obligacji miało wartości poniżej
4,6% (do 2012 roku: 6,9%). Są to głównie obligacje
JST oraz większych spółek publicznych, najczęściej z
wysokim udziałem Skarbu Państwa. Najwyżej opro-
centowane 10% emisji było na poziomie wyższym niż
11,1% (12,9% do września ubiegłego roku), który
charakteryzuje emisje o zwiększonym ryzyku.
Wszystkie te zmiany w porównaniu z trzema
pierwszymi latami funkcjonowania rynku Catalyst
ukazują znaczący spadek oprocentowania obligacji na
przestrzeni minionego roku, co ma bezpośredni zwią-
zek z obniżką stóp procentowych.
30 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Średnie oprocentowanie emisji mających miejsce w 2010 r. ulegało znacznym wahaniom. Wraz z rosnącym
poziomem inflacji i wzrostem ilości emisji obligacji przedsiębiorstw do 2012 r. rosło średnie oprocentowanie
nowych emisji. Najwyższy poziom osiągnęło w trzecim kwartale 2012 r., gdy wyniosło 8,9%. Zbiegło się to z
najwyższym poziomem wartości emisji na rynku Catalyst.
Wykres 27. Średnie oprocentowanie obligacji na tle poziomu inflacji, dynamiki PKB oraz wartości emisji
Wykres 28. Struktura emisji obligacji według rynku notowań akcji (w grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych)
Determinanty oprocentowania obligacji
Oprocentowanie obligacji a rynek notowań akcji emitenta
Spółki, które znają specyfikę rynku kapitałowego, i
których akcje są już notowane na rynkach giełdowych
chętnie korzystają z alternatywnego źródła finansowania,
jakim jest emisja obligacji. Wśród obligacji korporacyj-
nych na rynku Catalyst dominują instrumenty wprowa-
dzane przez spółki, których akcje są notowane na Głów-
nym Rynku GPW w Warszawie (49%). Ponad 33% emisji
zostało przeprowadzonych przez podmioty nienotowane
na żadnym rynku akcji. Pozostałe 18% emisji zostało
przeprowadzonych przez spółki notowane na alternatyw-
nym rynku NewConnect. Wartości te pozostały nie-
zmienne od 28 września 2012 r..
„Na rynku wśród obligacji korporacyjnych dominują emisje wprowadzane przez spółki, których akcje są notowane na Głównym Rynku GPW w Warszawie”
31 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 29. Średnie oprocentowanie obligacji przedsiębiorstw i banków komercyjnych ze względu na rynek notowań akcji emitenta
W grupie przedsiębiorstw najwyżej były oprocento-
wane obligacje emitentów notowanych na NewConnect. Niżej, na poziomie około 10% - były oprocentowane
obligacje przedsiębiorstw niepublicznych, a najniżej -
przedsiębiorstw notowanych na Głównym Rynku
GPW. Należy zauważyć, że w trzecim kwartale 2013 r.,
każda z emisji obligacji, niezależnie od rynku notowań
emitenta, była oprocentowana w stosunkowo wąskim
zakresie oprocentowania 5,1-9,4%. We wszystkich anali-
zowanych okresach najniżej oprocentowane były obliga-
cje banków komercyjnych. Dla banków komercyjnych
nienotowanych poziom ten oscylował w granicach 4,0%
- 8,3%, a dla banków notowanych na Głównym Rynku
między 4,0% a 6,1%.
Istnieje wyraźna zależność między rynkiem notowań
akcji emitenta będącego przedsiębiorstwem lub bankiem
komercyjnym a średnim oprocentowaniem emisji.
Spółki notowane na NewConnect oferują średnio o
45% wyższe oprocentowanie niż emitenci notowani na
Głównym Rynku GPW. Oprocentowanie obligacji emi-
tentów notowanych na NewConnect wynosi 10,9% i jest
niższe o 1,7pp od średniego oprocentowania z końca
września 2012 r. Przeciętne oprocentowanie obligacji
notowanych na Głównym Rynku GPW wynosi 7,5%,(o
2,2pp niżej w porównaniu ze średnią z trzech pierwszych
lat). Obligacje spółek niepublicznych mają średnie opro-
centowanie na poziomie 9,3% (przez pierwsze 3 lata dzia-
łalności Catalyst wynosiło ono 11,33%), co jest pozio-
mem nieco niższym niż oprocentowanie obligacji spółek
notowanych na rynku NewConnect. Wysokie oprocento-
wania emisji spółek z NewConnect należy bezpośrednio
wiązać z następującymi cechami tych podmiotów:
są to spółki na wczesnym etapie rozwoju, który często
determinuje wysokie potrzeby kapitałowe i koniecz-
ność finansowania kapitałem obcym, przez co rośnie
ryzyko inwestycyjne,
spółki te cechuje niska kapitalizacja, która według
raportu Grant Thornton NewConnect: Podsumowanie
rozwoju wyniosła na koniec 2012 r. mniej niż 10 mln zł
dla około 58,7% emitentów notowanych na alterna-
tywnym rynku akcji.
Wykres 30. Średnie oprocentowanie obligacji a rynek notowań akcji emitenta
32 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Oprocentowanie obligacji a typ emitenta
Od początku działalności rynku Catalyst, średnio
najniższe oprocentowanie obligacji oferowane było
przez JST i wynosiło 4,7% (w porównaniu do 6,54%.
do września przed rokiem). Inwestycje w obligacje
samorządów są uznawane za bezpieczne, porównywal-
ne z obligacjami Skarbu Państwo, stąd JST mogą za-
dłużać się po znacznie niższym koszcie niż pozostałe
podmioty na rynku Catalyst. Banki spółdzielcze i ko-
mercyjne oferowały odpowiednio 6,0% (8,17% do
września 2012) i 5,8% (do 28 września 2012 r. 8,05%,)
a przedsiębiorstwa 9,0% (2pp mniej niż przed rokiem).
Analizując oprocentowanie w szeregach czasowych
ze względu na typ emitenta, należy zauważyć, że naj-
stabilniej kształtowało się oprocentowanie obligacji
banków spółdzielczych - na poziomie około 6% oraz
przedsiębiorstw, które od III kwartału 2010r. oferowa-
ły średnio oprocentowanie na poziomie oscylującym
wokół 9% W sposób najbardziej zmienny kształtowa-
ło się oprocentowanie nowych emisji banków komer-
cyjnych, tj. od poziomów 4,1% do 7%, oraz JST w
granicach 8,2 - 9,7%. Mimo dynamicznie zmieniającej
się inflacji widać jednak pewne ustabilizowanie śred-
niego oprocentowania od końca 2012 r. wśród wszyst-
kich typów emitentów.
Wykres 32. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na typ emitenta
Wykres 31. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na typ emitenta
33 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Oprocentowanie a sektor działalności emitenta
Poniżej zaprezentowano średnie oprocentowa-
nie obligacji w podziale na trzy sektory: finansowy
(banki komercyjne, banki spółdzielcze oraz spółki
zajmujące się świadczeniem usług finansowych),
przemysłowy oraz usługowy. Według zastosowa-
nego podziału najniżej oprocentowane są obliga-
cje emitowane przez sektor finansowy 7,9%, a
następnie przemysł 9,0% i usługi 9,7%. Do wrze-
śnia 2012 r. wartości te kształtowały się odpo-
wiednio na poziomach 9,93%, 10,9% oraz
11,79%.
W poprzednich kwartałach oprocentowanie
obligacji emitentów z sektora przemysłowego
kształtowało się w granicach 7-11% (poza II
kwartałem 2010 r.), tak samo jak sektora usługo-
wego (poza II kwartałem 2010 r.). W większości
kwartałów emisje spółek z sektora finansowego
były oprocentowane znacznie niżej, wyjątek stano-
wiły drugi i trzeci kwartał 2012 r., kiedy to nowe
emisje obligacji z sektora finansowego były opro-
centowane na poziomie nieco wyższym od emito-
wanych przez spółki z sektora usługowego.
Wykres 34. Średnie oprocentowanie obligacji ze względu na sektor działalności emitenta
Wykres 33. Średnie oprocentowanie obligacji w podziale na sektor działalności emitenta
34 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Sektor finansowy
W sektorze finansowym najniżej oprocentowane były obligacje Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
- poprzez emisję obligacji GPW uzyskała blisko 245 mln zł, oferując inwestorom oprocentowanie na poziomie
3,9%. Stosunkowo niskie oprocentowanie oferowały także banki korporacyjnie i spółdzielcze, średnio 5,9%.
Oprocentowanie obligacji pozostałych emitentów zajmujących się świadczeniem usług finansowych, obrotem
nieruchomościami i FIZ jest już zdecydowanie wyższe i kształtuje się w przedziale od 7,9% do 11,4%.
Sektor przemysłowy
W sektorze przemysłowym zdecydowanie najniżej
oprocentowane były papiery wartościowe emitowane
przez podmioty z sektora paliwowego, reprezentowane
przez spółki o wysokiej kapitalizacji: PGNiG i PKN
Orlen (średnie oprocentowanie 4,2%). Średnie opro-
centowanie obligacji pozostałych emitentów z sektora
przemysłowego kształtowało się już znacznie powyżej
poziomu 4,2%, a najwyższe, bo aż 10,1% dla spółek z
sektora farmaceutycznego reprezentowanego przez
takie podmioty jak Hygienika i Miraculum.
Wykres 35. Średnie oprocentowanie obligacji w sektorze finansowym
Wykres 36. Średnie oprocentowania obligacji w sektorze przemysłowym
35 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
W sektorze usługowym najniższe średnie oprocento-
wanie miały spółki zajmujące się transportem - średnio
7,5%. Do tego sektora zaliczono spółki OT Logistics,
Pawtrans Holding oraz Siódemka. Nieco wyższe opro-
centowanie posiadały obligacje spółek z sektora dewelo-
perskiego 7,7%, informatycznego 8,3%, hoteli i restaura-
cji 8,8% oraz ochrony zdrowia 9%. Oprocentowanie na
poziomie 9,8% oferowały spółki handlu detalicznego, a
recyklingu – 10,6%. Najwyżej oprocentowane, na pozio-
mach odpowiednio 11,7% i 12,8% były obligacje spółek
z sektora handlu hurtowego i mediów.
Wykres 37. Średnie oprocentowanie obligacji w sektorze usługowym
Emitent Kod emisji Sektor emitenta Rynek notowań akcji
emitenta Wartość emisji
MCI MANAGEMENT MCI0912 usługi finansowe Rynek Główny 50 000 000
MARVIPOL MVP0613 deweloperzy Rynek Główny 39 400 000
GANT DEVELOPMENT GNT0313 deweloperzy Rynek Główny 26 000 000
MERA MER0412 materiałów budowlanych NewConnect 758 500
RUBICON PARTNERS NFI RBC0413 usługi finansowe Rynek Główny 32 000 000
WARIMPEX WXF0514 deweloperzy Rynek Główny 66 250 000
MEW MSA0613 energetyka NewConnect 5 060 000
MIRACULUM MIR0513 farmaceutyczny Rynek Główny 4 775 000
MARVIPOL MVP0914 deweloperzy Rynek Główny 30 791 000
WARIMPEX WXF0316 deweloperzy Rynek Główny 26 500 000
Jedynie 1,89% emisji notowanych na Catalyst w ana-
lizowanej grupie dawało posiadaczowi prawo wymiany
obligacji na akcje emitenta. Spośród dziesięciu tego typu
emisji, połowa była przeprowadzona przez spółki dewe-
loperskie. Biorąc pod uwagę rynek notowań, ośmiu z
dziesięciu emitentów obligacji zamiennych było notowa-
nych na Głównym Rynku GPW, a dwóch pozostałych
na rynku NewConnect. Od października 2013 r. miała
miejsce tylko jedna emisja
obligacji zamiennych na akcje, przeprowadzona przez
zagraniczną spółkę Warimpex o wartości 26,5 mln zł.
Obligacje zamienne dają posiadaczowi dodatkową
korzyść w postaci wbudowanej opcji wymiany na akcje.
Dzięki temu emitenci obligacji zamiennych mogą zaofe-
rować niższe oprocentowanie niż w przypadku emisji
obligacji na tych samych warunkach, ale bez wbudowa-
nej opcji.
Tabela 8. Emisje obligacji zamiennych na akcje
Sektor usługowy
Obligacje zamienne na akcje
36 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Zabezpieczenie obligacji
W analizowanej grupie 66,6% obligacji notowa-
nych na Catalyst stanowiły emisje niezabezpieczone.
Na koniec września 2012 r. stanowiły one 69,3%
wszystkich emisji, można więc zaobserwować nie-
znaczny wzrost znaczenia obligacji zabezpieczonych,
który pośrednio wynika ze zwiększenia udziału w noto-
waniach podmiotów o mniejszej skali działalności.
Można przypuszczać, że bez zabezpieczenia spółki te
miałyby problem z zainteresowaniem inwestorów swo-
imi emisjami, ze względu na zwiększone ryzyko inwe-
stycji w emitowanych przez nie instrumenty. Podmiota-
mi, których wszystkie analizowane emisje były nieza-
bezpieczone były banki komercyjne, banki spółdzielcze
i JST, co nie zmieniło się od ubiegłego roku. Nato-
miast wśród przedsiębiorstw blisko 53% emisji nie
posiada zabezpieczenia (do września rok wcześniej
prawie 60%).
Najczęściej stosowaną formą zabezpieczenia przy
emisjach obligacji przedsiębiorstw były nieruchomości
oraz zastaw - po 38% emisji. Rzadziej stosowano porę-
czenia 11% i zabezpieczenie mieszane, których udział
wzrósł w ostatnim roku odpowiednio o 4 i 8pp. Naj-
rzadziej stosowane były natomiast zabezpieczenia na
prawie użytkowania wieczystego, należnościach oraz
blokadzie finansowej.
Wykres 38. Struktura emisji ogółem ze względu na zabezpie-czenie
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Wykres 39. Udział emisji niezabezpieczonych w emisjach po-szczególnych typów emitentów
„66,6% obligacji notowanych na Catalyst stanowiły emisje niezabezpieczone”
Wykres 40. Struktura zabezpieczeń emisji obligacji przed-siębiorstw
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
37 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 41. Udział emisji niezabezpieczonych w emisjach po-szczególnych emitentów według sektorów
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Biorąc pod uwagę udział emisji zabezpieczonych w
ogólnej liczbie analizowanych emisji, obligacje nie były
zabezpieczone w przypadku 53% emisji emitentów z
sektora przemysłowego, 70% sektora finansowego i
44% sektora usługowego.
Okazuje się, że najniższe oprocentowanie miały
emisje bez zabezpieczenia. Niewątpliwy wpływ na to
mają emisje JST oraz większych podmiotów notowa-
nych na rynku regulowanym GPW takich jak PGE,
PGNiG czy ING Bank Śląski. Podmioty te mają na
tyle ustabilizowaną sytuację finansową i zaufanie inwe-
storów, że uzyskanie przez nie atrakcyjnego oprocento-
wania nie wymaga ustanawiania zabezpieczeń. W przy-
padku przedsiębiorstw, które dokonują emisji obligacji
po raz pierwszy, emisja wiąże się z koniecznością usta-
nowienia zabezpieczeń. Zabezpieczenie nie wpływa
bezpośrednio na obniżenie kosztów oprocentowania,
decyduje jednak o powodzeniu emisji. Średnie opro-
centowanie zabezpieczonych emisji przedsiębiorstw
kształtuje się od 9,0 do 11,0%.
Wykres 42. Zależność oprocentowania obligacji od rodzaju zabezpieczenia
„53% emisji z sektora przemysłowego, 70% z sektora finansowego i 44% z sektora usługowe-go nie było zabezpieczonych”
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
38 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Sektor usługowy
W sektorze usługowym 45,2% emisji nie posiada-
ło zabezpieczenia, 24,2% było zabezpieczonych po-
przez ustanowienie zastawu, w większości przypad-
ków na należnościach z tytułu dostaw i usług. Popu-
larne w tym sektorze jest również zabezpieczenie
obligacji na nieruchomościach (11,3%) oraz poręcze-
nie (8,1% emisji).
Sektor przemysłowy
Wśród emitentów z sektora przemysłowego dominowały emisje niezabezpieczone (54%). Pozo-stała część była w większości zabezpieczona hipoteką (29,3%), poręczeniem (6,3%), zastawem (5,2%), czy blokadą finansową (1,7%).
Sektor finansowy
Wśród obligacji wyemitowanych przez spółki z
sektora finansowego ponad 73% nie było zabezpie-
czonych. Wynika to w głównej mierze z polityki ban-
ków komercyjnych i spółdzielczych, które nie zabez-
pieczają swoich emisji. Blisko 20% emisji było zabez-
pieczonych przez zastaw w większości przypadków na
zbiorze wierzytelności. Z tej formy zabezpieczeń ko-
rzystały firmy zajmujące się windykacją i handlem wie-
rzytelnościami takie jak Pragma Faktoring, e-
Kancelaria, czy Fast Finance.
Wykres 44. Przemysł - preferowane formy zabezpieczenia
Wykres 45. Usługi - preferowane formy zabezpieczenia
Wykres 43. Finanse - preferowane formy zabezpieczenia
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
39 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Na początku działalności rynku Catalyst, obligacje
niezabezpieczone stanowiły znacznie wyższy procent
nowych emisji niż obecnie. Wynikało to ze stosunko-
wo wyższej aktywności emitentów z grupy JST, ban-
ków komercyjnych oraz banków spółdzielczych, a
więc podmiotów cieszących się większym zaufaniem
inwestorów niż przedsiębiorstwa.
W ostatnich latach, wraz ze wzrostem aktywności
przedsiębiorstw, rośnie udział obligacji zabezpieczo-
nych.
Od pierwszego kwartału 2011 r. emitenci zaczęli
stosować różnorodne formy zabezpieczeń, co może
świadczyć o spadku zaufania inwestorów do emiten-
tów i bezproblemowej spłaty zaciągniętych przez nich
zobowiązań. Zwiększona ilość form zabezpieczeń
wynika także z coraz większej ilości emisji emitentów
z sektora przedsiębiorstw o stosunkowo małej skali
działalności.
Wykres 46. Struktura zabezpieczeń emisji obligacji
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 509 emisji w analizowanej grupie
Udział poszczególnych form zabezpieczenia
40 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Średni okres zapadalności obligacji wprowadzo-
nych do obrotu na Catalyst do III kwartału 2012 r.
wynosił ok. 6 lat i 5 miesięcy. Na koniec III kwartału
2013 r. wynosi on już tylko 4 lata i 4 miesiące, co ozna-
cza pojawienie się emisji obligacji o krótszym okresie
zapadalności. Najdłuższy okres zapadalności mają obli-
gacje JST oraz banków spółdzielczych, wynoszące śred-
nio ok. 10 lat i 5 miesięcy. W dalszej kolejności znajdują
się obligacje banków komercyjnych z wynikiem 6 lat i 6
miesięcy. Znacznie krótszą średnią zapadalność mają
obligacje przedsiębiorstw tj. 2 lata i 7 miesięcy.
Widać wyraźną tendencję do wydłużania się okresu
zapadalności obligacji przedsiębiorstw. Średnio dla no-
wych emisji kształtował się w przedziale od 1 roku i 7
miesięcy do 3 lat i 2 miesięcy. Do III kwartału 2010 r.
działalności rynku Catalyst obligacje JST były emitowa-
ne na okres ok 3-8 lat. Był to znacznie krótszy okres dla
nowych emisji niż w okresie od września 2012 r., w
którym wynosił on średnio 15 lat. W przypadku emisji
banków komercyjnych i spółdzielczych okres zapadal-
ności był bardzo zmienny. Dla banków komercyjnych
kształtował się w granicach od 3 do 10 lat. Natomiast w
segmencie banków spółdzielczych okres ten wahał się
w przedziale 4,5 lat w trzecim kwartale 2012 r. do 15 lat
w dwóch kolejnych kwartałach.
Wykres 47. Średni okres zapadalności obligacji w podziale na typ emitenta
Okres zapadalności obligacji
41 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
W analizowanym okresie średni czas wprowadzenia
obligacji do obrotu na Catalyst, liczony od dnia emisji
do dnia pierwszego notowania, wynosił 125 dni, o 30
dni więcej niż średni czas wprowadzenia na dzień 28
września 2012 r.
Najkrótszy okres wprowadzania emisji na Catalyst,
wynoszący średnio 50 dni, miały obligacje banków ko-
mercyjnych. Dla banków spółdzielczych okres ten wy-
nosił średnio 74 dni, a dla przedsiębiorstw 109 dni. Od
ubiegłego roku wydłużył się okres wprowadzenia do
obrotu obligacji JST, który wynosi średnio 112 dni, a
średnia na dzień 30 września 2012 była równa 93 dni (z
analizy obligacji JST wyłączono drugą połowę roku
2009, z powodu braku reprezentatywności danych).
Wykres 48. Średni czas wprowadzenia obligacji na Catalyst w podziale na typ emitenta w okresie IV kwartał 2009 - III kwartał 2013 r. (w dniach)
Długość procesu wprowadzenia na Catalyst
42 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Termin „default” określa jakiekolwiek złamanie
warunków emisji obligacji przez ich emitenta. W histo-
rii Catalyst było notowanych 38 emisji wyemitowanych
przez 26 emitentów, w których wystąpił problem z
wykupem, bądź terminową wypłatą odsetek. Większość
defaultów na Catalyst miała miejsce od października
2012 r.. Od tego czasu aż 27 serii obligacji wyemitowa-
nych przez 15 podmiotów okazało się mieć problemy z
dotrzymaniem warunków emisji. Łączna wartość obli-
gacji przedsiębiorstw łamiących warunki emisji wynio-
sła blisko 252 mln zł. W przypadku 28 emisji inwesto-
rzy nie mogli odzyskać należnych im odsetek bądź war-
tości nominalnej w ustalonym wcześniej terminie. Po-
zostałe dziewięć serii obligacji spółek Budostal-5 oraz
Religa Development może nie zostać wykupionych z
powodu wniosków o ogłoszenie upadłości złożonych
przez spółki. W analizie uwzględniono również emisję
obligacji gminy Konopiska, w przypadku której odsetki
zostały wypłacone z dwudniowym opóźnieniem, co
gmina tłumaczyła błędem ludzkim.
W analizie nie uwzględniono emisji obligacji spółki
Gant Development, w przypadku której sąd 18 listopa-
da ma rozpatrzyć wnioski o upadłość. Obecnie na Ca-
talyst są 2 serie obligacji tej spółki o łącznej wartości
blisko 48 mln zł.
Stosunek ilości emisji problemowych przedsię-
biorstw do łącznej ilości emisji obligacji w analizowanej
grupie wynosi 6,99%, a w stosunku do emisji samych
przedsiębiorstw 9,39%. Analiza wartościowa proble-
mowych emisji przedsiębiorstw wskazuje, iż związane
one były głównie z emisjami o średniej wartości na
poziomie 10,7 mln zł. W związku z powyższym ich
łączna wartość jest niewielka i stanowi 0,90% wartości
wszystkich emisji w analizowanej grupie oraz 1,36%
wartości emisji samych przedsiębiorstw.
Wzrost zjawiska defaultów na Catalyst jest na pew-
no niepokojący. Średni udział emisji problemo-
wych do emisji przedsiębiorstw w okresie trzech
pierwszych lat wyniósł 4,44% wartości emisji
(obecnie jest to 9,39%). Nie jest on jednak związa-
ny z pogorszeniem się sytuacji emitentów, a wcze-
sną fazą funkcjonowania rynku, na którym dopiero
zaczynamy obserwować pierwsze wykupy obliga-
cji.
Tabela 9. Udział ilościowy i wartościowy obligacji zagrożonych w stosunku do wszystkich emisji w analizowanej grupie i emisji przedsiębiorstw*
* analiza uwzględnia wartość całej problemowej emisji, niezależnie od faktu, czy jakakolwiek część danej emisji została wykupiona w terminie
Wyszczególnienie w stosunku do wszystkich
emisji w stosunku do emisji
przedsiębiorstw
Liczba emisji niespłaconych w terminie (w %) 5,29% 7,11%
Liczba emisji w których emitent ogłosił upadłość przed wykupem obligacji (w %) 1,70% 2,28%
Łączna liczba problemowych emisji (w %) 6,99% 9,39%
Wyszczególnienie w stosunku do wszystkich w stosunku do emisji
przedsiębiorstw
Wartość emisji niespłaconych w terminie (w %) 0,82% 1,24%
Wartość emisji w których emitent ogłosił upadłość przed wykupem obligacji (w %) 0,08% 0,12%
Łączna wartość problemowych emisji (w %) 0,90% 1,36%
Default - łamanie warunków emisji
43 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Analiza obrotów potwierdza przekonanie o niskiej,
aczkolwiek rosnącej płynności instrumentów noto-
wanych na tym rynku. Obroty sesyjne w analizowa-
nej grupie kształtowały się zmiennie, osiągając swo-
je historyczne maksimum w trzecim kwartale 2013 r.
na poziomie 216,4 mln zł, w porównaniu z pozio-
mem 34,7 mln zł w I kwartale 2010 r. Narastająco
wartość obrotów sesyjnych w analizowanej grupie
wyniosła ponad 1,8 mld zł na koniec III kwartału
2013 r.
W grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych
inwestorzy najczęściej obracali instrumentami spółek
notowanych na Głównym Rynku GPW (53,9 % obrotu
o wartości 689,8 mln zł). Obligacje spółek nienotowa-
nych stanowiły 37,2% całkowitego obrotu i wyniosły
blisko 476 mln zł. Inwestorzy najrzadziej handlowali
obligacjami spółek notowanych na rynku NewConnect.
Obroty tymi instrumentami stanowiły 8,9% całkowitego
obrotu i wyniosły 113,9 mln zł.
Najbardziej płynne były obligacje miasta Warszawa,
Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, banków
spółdzielczych BS-PBS Sanok i BPS Warszawa, banku
komercyjnego Getin Noble bank oraz przedsiębiorstw
Prime Car Management, Gant Development, Marvipol
oraz PKN Orlen, które razem wygenerowały prawie
50% dotychczasowego obrotu na rynku Catalyst.
Wykres 49. Wartość obrotów sesyjnych (narastająco i kwartalnie) oraz wartość debiutów w analizowanej grupie (wg dnia
pierwszego notowania)
Analiza wielkości obrotów
Wykres 50. Procentowy udział w obrocie według rynku noto-wań akcji (w grupie przedsiębiorstw i banków komercyjnych)
Emitent Wartość emisji Obroty sesyjne
MIASTO WARSZAWA 2 100,0 187,2
BS-PBS SANOK 73,0 125,7
BPS WARSZAWA 265,2 120,1
PRIME CAR MANAGEMENT 534,0 109,9
GANT DEVELOPMENT 245,9 104,7
GETIN NOBLE BANK 1 610,2 88,0
GPW 245,0 79,2
MARVIPOL 203,0 68,3
PKN ORLEN 1 400,0 55,4
Tabela 10. Obligacje podmiotów o największych obrotach sesyjnych (w mln zł)
44 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Najczęściej inwestorzy obecni na Catalyst handlowa-
li obligacjami emitentów z sektora bankowego, których
całkowity obrót sięgnął 587,9 mln zł. Duża część han-
dlu na rynku Catalyst skupiała się wokół obligacji spó-
łek z branży usług finansowych, generującej obroty
blisko 309,7 mln zł, a także branży deweloperskiej
(284,9 mln zł) oraz JST (206,9 mln zł)
Obrót obligacjami sektora bankowego generował
przede wszystkim papiery dłużne dwóch banków spół-
dzielczych: podkarpackiego oraz warszawskiego, a także
banku komercyjnego Getin Noble bank. Handel obliga-
cjami tych podmiotów wynosił odpowiednio 125,8 mln
zł, 120,0 mln zł oraz 88,0 mln zł.
W sektorze usług finansowych dominuje spółka
Prime Car Management zajmująca się leasingiem samo-
chodów. Inwestorzy poprzez handel obligacjami tej
spółki wygenerowali blisko 110 mln zł obrotu. Wysokie
obroty występowały także na obligacjach spółki Kruk
(windykacja należności) w wysokości 45,8 mln zł obro-
tów sektora.
Wykres 51. Procentowy udział emisji obligacji korporacyjnych w obrocie całkowitym z podziałem na sektor działalności
W branży deweloperskiej większość obrotów
generowały obligacje spółki Gant Development - aż
104,7 mln zł, a także Marvipol (68,3 mln zł) i Ghe-
lamco Invest (48,4 mln zł).
Największy obrót obligacjami JST wygenerowały
papiery miasta Warszawa, które jednocześnie stano-
wią instrumenty o największych obrotach na rynku
Catalyst - ponad 187 mln zł.
Wykres 52. Wartość obrotów sesyjnych i liczba emisji według rodzaju oprocentowania
Poza dwoma pierwszymi kwartałami 2010 r., kiedy
na rynku przeważały obroty obligacjami miasta Warsza-
wa oraz spółki Onico o stałym oprocentowaniu, na
rynku Catalyst dominują obroty obligacjami o zmien-
nym oprocentowaniu. Jest to związane z tym, że na
rynku zdecydowaną większość obligacji stanowią wła-
śnie tego typy instrumenty.
Najwyższe obroty kwartalne dla instrumentów o
oprocentowaniu stałym i zmiennym zostały zaobser-
wowane w trzecim kwartale 2013 r. W tym okresie naj-
większe obroty obligacjami o stałym oprocentowaniu
wygenerowały papiery spółek BEST (6,36 mln zł) oraz
PCZ (6,29 mln zł). Jeżeli chodzi o obligacje o zmien-
nym oprocentowaniu, w III kwartale 2013r. dominowa-
ły obroty papierami spółek PKN Orlen (45,47 mln),
Getin Noble Bank (25,07 mln zł) oraz BPS Warszawa
(16,57 mln zł), które wygenerowały blisko 46% obroty
tego typu obligacji.
45 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Wykres 53. Wartość obrotów sesyjnych i liczba emisji według typu przeprowadzonej oferty
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie danych odnośnie 521 emisji w analizowanej grupie
Od początku istnienia Catalyst największe obroty wykazują instrumenty wyemitowane w drodze oferty pu-
blicznej. W ten sposób większa ilość inwestorów obejmuje papiery wartościowe danej emisji, co z kolei wpływa
na poprawienie płynności notowanych instrumentów. Maksymalne obroty obligacjami wyemitowanymi w drodze
oferty publicznej miały miejsce w IV kwartale 2010 r. za sprawą handlu obligacjami banków spółdzielczych.
Maksymalna wartość obrotów obligacjami wyemitowanymi w drodze oferty prywatnej miała miejsce w III
kwartale 2013 r. osiągając ponad 83 mln zł. Mimo rosnącej liczby emisji prywatnych przy spadającej liczbie emisji
publicznych inwestorzy preferują handel obligacjami wyemitowanych w drodze oferty publicznej, choć tendencja
ta odwraca się ze względu na mniejszą dostępność tych instrumentów na rynku.
Podsumowując warto zauważyć, że największe obroty generowały obligacje, których ryzyko jest stosun-
kowo niskie, a jednocześnie sama wartość emisji jest znacząca. Wyjątek stanowiły emisje problemowe,
tak jak to miało miejsce w przypadku Gant Development, gdzie stosunkowo wysokie obroty mogły być
wynikiem dużej podaży tych instrumentów finansowych. Większym zainteresowaniem na rynku wtór-
nym cieszyły się obligacje spółek notowanych na Głównym Rynku GPW niż na NewConnect. Analiza
branżowa pokazała z kolei, że największym zainteresowaniem cieszyły się obligacje banków, dewelope-
rów i spółek świadczących usługi finansowe, co w znacznej mierze wynika z faktu, iż emitenci ci są
najliczniej reprezentowani na Catalyst. Na ten moment nie widać preferencji inwestorów do obligacji o
stałym oprocentowaniu, co wynika z relatywnie niewielkiej liczby tego rodzaju emisji.
46 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Słownik pojęć
analizowana grupa Emisje obligacji komunalnych, spółdzielczych i korporacyjnych (z wyłączeniem emisji
BGK, EBI i euroobligacji), o których mowa w Rozdziale „Okiem emitenta” oraz
„Okiem inwestora”.
badany okres okres od 30.09.2009 r. do 30.09.2013 r.
BGK Bank Gospodarstwa Krajowego S.A.
EBI Europejski Bank Inwestycyjny
FESE Federation of European Securities Exchanges, Europejska Federacja Giełd Papierów
Wartościowych
Główny Rynek GPW Rynek regulowany podlegający nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i wskazany Komisji Europejskiej jako rynek regulowany. Przedmiotem handlu na Głównym Ryn-ku GPW są: akcje, prawa poboru, prawa do akcji (PDA), certyfikaty inwestycyjne, instrumenty strukturyzowane oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe, opcje i jednostki indeksowe.
GPW Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S. A.
IPO Initial Public Offering, pierwsza oferta publiczna
JST Jednostka samorządu terytorialnego, emitent obligacji komunalnych
KDPW Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.
NewConnect Zorganizowany rynek akcji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A, pro-wadzony poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu.
NFI Narodowy Fundusz Inwestycyjny
przedsiębiorstwo Na potrzeby Raportu „przedsiębiorstwem” określono wszystkich emitentów obligacji korporacyjnych, nie będących bankami.
RPP Rada Polityki Pieniężnej
Ustawa o obligacjach Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz.U. 1995 Nr 83 poz. 420).
Ustawa o obrocie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. 2005 Nr 183 poz. 1538).
Ustawa o ofercie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instru-mentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicz-nych (Dz. U. 2005 Nr 184 poz. 1539).
47 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
48 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Grant Thornton na świecie
Grant Thornton w Polsce
Zakres kompetencji Grant Thornton
Badanie sprawozdań finansowych Prospekty emisyjne MSSF Inne usługi atestacyjne
Rynek kapitałowy Fuzje i przejęcia Management consulting Audyt wewnętrzny
Bieżące doradztwo podatkowe Doradztwo transakcyjne
Due diligence Ceny transferowe
Audyty podatkowe
Outsourcing księgowości Outsourcing płac i kadr
Audyt
Doradztwo gospodarcze
Outsourcing rachunkowości
Doradztwo podatkowe
KLIENT
Jesteśmy jedną z najbardziej renomowanych organizacji audytorsko-doradczych. Wiedza, doświadczenie i zaan-gażowanie ponad 2 600 partnerów oraz 31 000 pracowników Grant Thorn-ton dostępne są dla klientów w ponad 110 krajach na świecie.
W Polsce ponad 300 - osobowy ze-spół oraz obecność w kluczowych aglomeracjach zapewniają nam bli-ski kontakt z Klientami oraz umożli-wiają realizację wymagających projek-tów bez względu na wielkość, rodzaj biznesu i lokalizację Klienta.
49 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Kontakt
Przemysław Hewelt Senior Menedżer
T +48 61 62 51 470
M +48 601 068 984
Maciej Richter Partner Zarządzający
T +48 61 62 51 463
M +48 607 679 096
Agnieszka Ambrożewicz (z d. Tucholska) Certyfikowany Doradca w ASO nr 63/2011
Senior Konsultant
T +48 61 62 51 473
M +48 697 890 942
Paweł Duszek Makler Papierów Wartościowych nr 2525
Certyfikowany Doradca w ASO nr 160/2012
Konsultant
T +48 22 20 54 847
M +48 661 530 376
Warszawa
ul. Chłodna 52
00-872 Warszawa
T +48 22 20 54 800
F +48 22 20 54 801
Poznań
ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E
61-131 Poznań
T +48 61 62 51 100
F +48 61 62 51 101
Wrocław
ul. Włodkowica 21 lok 12
50-072 Wrocław
T +48 71 73 37 560
F +48 71 73 37 561
Katowice
ul. Francuska 34
40-028 Katowice
T +48 32 72 13 700
F +48 32 72 13 701
Kraków
ul. Kamieńskiego 51
30-653 Kraków
T +48 12 37 64 100
F +48 12 37 64 101
Toruń
ul. Grudziądzka 46-48
87-100 Toruń
T +48 56 663 70 40
F +48 56 663 70 41
Barbara Mitoraj Certyfikowany Doradca w ASO nr 148/2011
Konsultant
T +48 32 72 13 790
M +48 661 538 506
Mateusz Rumocki Asystent
50 Raport: 4 lata Catalyst - podsumowanie rozwoju
Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mają jedynie charakter ogólny i poglądowy. Nie stwarzają one stosun-ku handlowego ani stosunku świadczenia usług doradztwa finansowego, inwestycyjnego, podatkowego, prawnego, rachunkowego lub innego profesjonalnego doradztwa. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy skontaktować się z profesjonalnym doradcą w celu uzyskania porady dostosowanej do indywidualnych potrzeb. Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. dołożyła wszelkich starań, aby infor-macje znajdujące się w niniejszym dokumencie były kompletne, prawdziwe i bazowały na wiarygodnych źródłach. Grant Thornton nie ponosi jednak odpowiedzialności za ewentualne błędy lub braki zawarte w dokumencie oraz błędy wynikające z nieaktualności przedstawionych w nim danych. Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za skutki będące rezultatem użycia tych informacji. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie przeznaczone są do wiadomości odbiorcy i nie mogą być wykorzysty-wane do innych celów, w szczególności komercyjnych. Jakiekolwiek komercyjne wykorzystanie części lub całości niniejszego dokumentu wymaga pisemnej zgody Grant Thornton.
Zastrzeżenia
www.grantthornton.pl Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k. ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E , 61-131 Poznań NIP: 778-14-76-013, REGON: 301591100 Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, KRS 369868