Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
RAPORT
Z WYNIKÓW BADANIA
SZANS i ASPIRACJI ZAWODOWYCH
MŁODZIEŻY
SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH
MIASTA BYDGOSZCZY
w 2018 r.
Od 2005 r. prowadzone jest badanie ankietowe wśród młodzieży ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Jego celem
jest diagnozowanie poglądów, oczekiwań oraz postaw związanych z rynkiem pracy, dalszą nauką i planami
migracyjnymi młodych ludzi. W tym roku poszerzyliśmy jednak zakres badania, dodając pytania dotyczące
postrzegania Bydgoszczy przez pryzmat jej mocnych i słabych stron.
Opracowanie, poza wynikami badania przeprowadzonego w 2018 r. zawiera także informacje o zmianach jakie zaszły
w ciągu ostatnich 10 lat w postrzeganiu przez młodych ludzi swoich możliwości rozwojowych.
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 2
Charakterystyka badanych
W roku szkolnym 2017/2018 badaniem ankietowym objęto 483 uczniów z 8 bydgoskich placówek
oświatowych, tj. z 3 liceów (42,7% respondentów) i 5 techników (57,3%). Większą część ankietowanych
stanowili mężczyźni – 55,2%. Mimo, że sondaż dotyczył uczniów bydgoskich placówek oświatowych, 187
ankietowanych (38,7%) zamieszkiwało poza Bydgoszczą. Spośród osób, które podały miejsce zamieszkania
inne niż Bydgoszcz, 58,0% pochodziło z powiatu bydgoskiego, a 75,3% z Bydgoskiego Obszaru
Metropolitalnego.
Wykres 1. Respondenci zamieszkali poza Bydgoszczą według gminy zamieszkania w 2018 r. (n=187)
Szanse na rynku pracy
Wśród 481 osób, które odpowiedziały na pytanie dotyczące zainteresowania sytuacją na rynku pracy,
pozytywnej odpowiedzi udzieliło 47,4% młodzieży, było to mniej niż w 2009 r., kiedy udział ten wyniósł
54,6%.
Tylko 38,6% ankietowanych oceniło jak zmieniły się w ostatnich miesiącach ich szanse na znalezienie pracy.
Poprawę zauważyło 15,7% ankietowanych, pogorszenie – 4,3%, a 18,6% stwierdziło, że możliwości nie
zmieniły się. Analizując dane z dziesięciolecia można zauważyć, że od 2014 r. zwiększa się udział
akietowanych, uważających, że szanse na znalezienie pracy w ostatnich miesiącach poprawiły się. Od
2013 r., kiedy ich udział był najniższy i wyniósł zaledwie 2,8%, nastąpił wzrost ich udziału o 12,9 punktów
procentowych. Przeciwną tendencję można zaobserwować, biorąc pod uwagę udział osób, które stwierdziły
pogorszenie szans na znalezienie pracy – spadek udziału z 28,2% w 2009 r. do 4,3% obecnie. Jednak
w całym badanym okresie największy udział dotyczył respondentów niepotrafiących ocenić swoich szans na
znalezienie pracy, w 2018 r. wyniósł 61,4% i był niższy niż przed rokiem o 7,2 punktów procentowych, ale
wyższy niż w 2009 r. o 6,1 punktów.
Wykres 2. Ocena szans otrzymania pracy (n2018=481)
Bia
łe B
łota
Osi
elsk
o
Dob
rcz
Now
a W
ieś
Wlk
.
Sol
ec K
ujaw
ski
Szu
bin
Kor
onow
o
Dąb
row
a C
hełm
ińsk
a
Pru
szcz
Sic
ienk
o
Nak
ło n
ad N
otec
ią
Wię
cbor
k
Lubi
ewo
Łabi
szyn
Św
ieka
tow
o
Wyr
zysk
Zła
wie
ś W
ielk
a
Bar
cin
Che
łmno
Gni
ezno
Kcy
nia
Sęp
ulno
Kra
jeńs
kie
Soś
no
Szc
zeci
n
Uni
sław
Buk
owie
c
Cho
jnic
e
Cze
rsk
Gos
tycy
n
Inow
rocł
aw
Kac
zory
Kru
szw
ica
Mro
cza
Św
ieci
e
Zło
tnik
i Kuj
awsk
ie
Żni
n
Nie
spre
cyzo
wan
a
0%
20%
40%
60%
80%
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Poprawa Bez zmian Pogorszenie Trudno powiedzieć
Gminy powiatu bydgoskiego
w %
Pozostałe gminy Bydgoskiego Obszaru Metropolitalnego
Sęp
ólno
Inne
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 3
Znajomość instytucji rynku pracy
Spośród instytucji rynku pracy największą znajomością wśród badanych, podobnie jak w latach ubiegłych,
cieszył się Powiatowy Urząd Pracy (89,4%) i agencje zatrudnienia (88,5%). Zbliżoną rozpoznawalność
osiągnęły instytucje pośrednictwa zawodowego (84,6%). Natomiast za instytucje, których istnienia nie byli
świadomi, respondenci uznali hufce pracy – 47,4% wskazań oraz w mniejszym stopniu organizacje
pracodawców – 35,1%. Z kolei, biorąc pod uwagę korzystanie z usług omawianych instytucji, najczęściej
uczniowie mieli doświadczenia z instytucjami szkoleniowymi (4,2%) i agencjami zatrudnienia (3,5%) oraz
z instytucjami poradnictwa zawodowego (3,1%). Doradcy edukacyjno-szkoleniowi i Powiatowy Urząd Pracy
zdobyli odpowiednio 2,7% oraz 1,3%, a pozostałe instytucje nie przekroczyły 1%.
Wykres 3. Znajomość instytucji rynku pracy w 2018 r.
Plany zawodowe
Preferencje, co do sektora w którym zamierza w przyszłości pracować młodzież w 2018 r. określiło 99,8%
badanych. W porównaniu z poprzednimi edycjami badania, struktura zamierzeń nie zmieniła się znacząco.
Na przestrzeni dziesięciu lat, dziewięć razy największy udział wskazań dotyczył działalności gospodarczej.
W 2018 r. wyniósł on 39,2% i był to najwyższy wynik od 2009 r., kiedy tę odpowiedź wybrało 40,5%
badanych. Drugą pod względem częstości wyboru odpowiedzią w 2018 r., jak i prawie całym analizowanym
okresie, była praca najemna w prywatnej firmie. Jednak na przestrzeni 10 lat można zauważyć spadek
zainteresowania tym wariantem (z 31,3% w 2009 r. do 25,9% obecnie). Trzecią opcją według popularności
był sektor publiczny – 16,0% w bieżącym roku. Najmniejsze zainteresowanie młodzież wykazuje pracą
w gospodarstwie rolnym i w organizacji pozarządowej (odpowiednio 1,7% i 1,0% w 2018 r.). Część
respondentów (16,2% w 2018 r.) nie potrafiło dokonać wyboru w tej kwestii.
Wykres 4. Planowany sektor podjęcia pracy w % (n2018=482)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Nie wiem, że istnieją Wiem, ale nie miałem kontaktu Wiem, miałem okazję poznać Korzystam z usług
PUP(n=478)
Hufce pracy(n=479)
Agencje zatrudnienia (n=478)
Instytucje szkoleniowe(n=478)
Poradnictwo zawodowe(n=480)
Związki zawodowe(n=478)
Organizacje pracodawców(n=478)
Doradcy edukacyjno-szkoleniowi(n=478)
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
praca najemna w firmach prywatnych działalność gospodarcza gospodarstwo rolne
Sektor publiczny Sektor organizacji pozarządowych Brak zdecydowania
Sektor prywatny:
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 4
Po raz pierwszy zadaliśmy młodzieży pytanie „W jakiej branży chciał(a)byś pracować?”, z możliwością
wyboru 3 spośród podanych wariantów.
Wykres 5. Branże preferowane przy wyborze pracy w 2018 r. (n=810; 3 możliwe odpowiedzi)
Ankietowani młodzi ludzie najchętniej swoją przyszłość wiązaliby z branżami: inżynieria i technologia
(przemysł) – 14,0%, IT i telekomunikacja – 13,0% oraz medycyna i farmacja 12,0%. Najmniej popularne
branże wśród podanych to: prawo i branża doradcza – 2,8% oraz transport, spedycja i logistyka – 5,6%.
Wśród branż zaklasyfikowanych do kategorii inne, respondenci najczęściej wskazywali: gastronomię,
kosmetologię oraz sport.
Natomiast w przypadku zakładania własnej firmy respondenci wybraliby zarówno w 2018 r., jak i w 2009 r.
zdecydowanie branżę usługową. Na przestrzeni 10 lat zmniejszyło się zainteresowanie założeniem firmy
handlowej, budowlanej czy transportowej. Natomiast proporcjonalnie więcej osób w 2018 r. myślało
o przemyśle. Zdecydowanie wzrósł też poziom niezdecydowania wśród ankietowanych.
Wykres 6. Branże preferowane przy zakładaniu własnej firmy
14,0%
13,0%
12,0%
8,4%8,0%
7,9%
6,9%
6,5%
6,3%
5,6%
2,8%4,8%
3,8%
Inżynieria i technologia (przemysł)
IT, telekomunikacja
Medycyna, farmacja
Finanse , bankowość, audyt
Handel i sprzedaż
Marketing, PR, reklama
Budownictwo
Hotelarstwo i turystyka
Media
Transport, spedycja, logistyka
Prawo i branża doradcza
Nie ma znaczenia
Inne
45,0%
11,3%
10,9%
8,8%
6,0%
3,2%
14,8%
2009n= 284
39,6%
7,7%7,2%
7,0%
6,8%
4,3%
22,5%
4,9%
2018n=470
Inne usługi
Obsługa nieruchomości i firm
Handel
Budownictwo
Przemysł
Transport
Trudno powiedzieć
Inne
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 5
Warunki startu życiowego
Kolejne pytanie dotyczyło oczekiwań co do formy wspierania startu życiowego przez państwo i samorząd.
Respondenci mieli za zadanie wybrać 3 odpowiedzi i uszeregować je według ważności. Jako priorytet
najwięcej respondentów wybrało: możliwości podwyższania kwalifikacji zawodowych (35,8%), płatny staż
w wybranym zakładzie pracy (21,5%) oraz zasiłki socjalne dla bezrobotnych absolwentów (16,5%).
Po wzięciu pod uwagę wszystkich 3 możliwych do podania odpowiedzi, rozkład zainteresowania podanymi
formami wsparcia startu życiowego był zbliżony. Jako najbardziej atrakcyjną formę respondenci uznali także
możliwości zdobywania i podwyższania kwalifikacji zawodowych (22,3%) oraz płatny staż w wybranym
zakładzie pracy (22,1%). Na trzecim miejscu jednak w tym przypadku umieszczono pomoc w dostępie do
rynku pracy UE (17,0%).
Wykres 7. Oczekiwania co do form wspierania startu życiowego młodzieży (n2018=1372; 3 możliwe odpowiedzi)
Wśród narzędzi poszukiwania pracy, najwięcej ankietowanych w 2018 r. wybrało ogłoszenia w Internecie
(43,9%). Na drugim miejscu młodzież umieściła wysyłanie życiorysu i listu motywacyjnego do pożądanych
podmiotów (24,2%). Ten sposób poszukiwania jeszcze w 2009 r. był najbardziej popularny wśród badanej
młodzieży. Nadal część respondentów planuje poszukiwanie pracy za pośrednictwem znajomych lub przez
kontakt telefoniczny. Natomiast w porównaniu z początkiem analizowanego okresu na znaczeniu straciły
ogłoszenia w prasie i pośrednictwo urzędu pracy.
Wykres 8. Sposoby poszukiwania pracy
0%
10%
20%
30%
2009 2017 2018
Możliwości podwyższania kwalifikacji zawodowych Płatny staż w wybranym zakładzie pracy
Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą
Zasiłki socjalne dla bezrobotnych absolwentów Bezpłatne staże
Prace interwencyjne dla bezrobotnych absolwentów Nie mam zdania
43,9%
24,2%
8,6%
5,6%
1,0%
0,8%
13,4%
2,5%
2018n=479
Ogłoszenia w Internecie
Wysyłanie życiorysu i listumotywacyjnego
Za pośrednictwem znajomych
Kontakt telefoniczny
Ogłoszenia w prasie
Za pośrednictwem urzędu pracy
Trudno powiedzieć
Inne
21,1%
30,6%
10,6%
8,1%
9,9%
3,9%
15,8%
2009n=284
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 6
Młodzież bydgoskich szkół średnich wyraźnie wskazała, zarówno w bieżącym roku, jak i w 2009 r., że
najważniejszym warunkiem uzyskania pracy są umiejętności zawodowe (odpowiednio 44,5% oraz 46,2%).
Pomiędzy analizowanymi edycjami badania wzrosła rola cech osobowości, tj. kultury, etyki, wiedzy ogólnej,
a spadło znaczenie znajomości i powiązań.
Wykres 9. Warunki uzyskania pracy (2 możliwe odpowiedzi)
Natomiast za najważniejsze informacje, których młodzież potrzebuje w związku z planowaniem swojej
przyszłości zawodowej uznano w 2018 r.: warunki pracy i płacy w wybranym zawodzie – 52,1% oraz
perspektywy różnych zawodów na rynku pracy – 22,6%.
Wykres 10. Informacje wspierające planowanie zawodowe
46,2%
24,4%
19,3%
10,1%
2009n=565
2,8%
7,0%
6,3%
22,2%
61,7%
0,6%
4,2%
9,1%
11,4%
22,6%
52,1%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Inne
O przydatności psychofizycznej
Nie mam zdania
O szkołach i kursach przygotowujących
O perspektywach różnych zawodów na rynku pracy
O warunkach pracy i płacy
2018n=454
2009n=284
44,5%
30,0%
14,0%
11,5%
2018n=949
Umiejętności zawodowe
Cechy osobowości
Znajomości i powiązania
Dyspozycyjność
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 7
Kolejne pytanie dotyczyło wyboru 3 najważniejszych czynników związanych z planowaniem przyszłości. Dwa
z nich we wszystkich edycjach badania uplasowały się na pierwszych miejscach, tj. dobre zarobki i wysoki
status majątkowy oraz interesująca praca. Z uwagi na wprowadzenie zmian w kafeterii odpowiedzi,
niemożliwe jest porównanie ostatnich wyników z latami poprzednimi.
Wykres 11. Determinanty wyboru pracy w 2018 r. (n= 1439; 3 możliwe odpowiedzi)
Porównując odpowiedzi młodzieży dotyczące obaw o przyszłość można zauważyć, że w 2018 r. znacznie
większy udział miały te, związane z brakiem środków do życia i kłopotami zdrowotnymi. Natomiast w 2009 r.
dominowały obawy o brak pracy.
Wykres 12. Obawy o przyszłość
0,1%
4,6%
8,3%
9,9%
11,2%
15,8%
24,1%
26,0%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
Możliwości rozwoju rodziny
Elastyczne godziny pracy
Zdobycie kwalifikacji
Realizacja pozazawodowych planów osobistych
Stabilność zatrudnienia
Inne
Interesująca praca
Dobre zarobki i wysoki status majątkowy
38,7%
31,2%
20,6%
8,6%
0,9%
2018n=465
Brak środków do życia
Kłopoty zdrowotne
Brak pracy
Brak mieszkania
Inne
25,0%
19,6%
44,2%
11,2%
2009n=276
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 8
Po raz kolejny w ankiecie pojawiło się pytanie dotyczące oczekiwanego wynagrodzenia. W tej edycji ankiety
uprościliśmy je, minimalizując widełki wyboru do trzech pozycji, zmienione zostały też podane kwoty.
Obecnie minimalna płaca, którą przedsiębiorca może zapłacić absolwentowi to 1 530 zł netto. Jednak wśród
badanej młodzieży tylko 11,4% zgodziłoby się na płacę poniżej 2 tys. zł netto w swojej pierwszej pracy.
Odsetek respondentów oczekujących wynagrodzenia wyższego niż 3 tys. zł wyniósł 34,1%. Zdecydowana
większość (54,5%) uczniów oczekuje w pierwszej pracy wynagrodzenia pomiędzy 2 a 3 tys. zł.
Wykres 13. Minimalna płaca netto oczekiwana w pierwszej pracy w 2018 r. (n=481)
Większa część tj. 54,4% wśród 469 ankietowanych, którzy odpowiedzieli na pytanie o najistotniejsze rodzaje
szkoleń przyznało, że miało już okazję uczestniczyć w zajęciach, które ułatwiają realizować plany
zawodowe. Za najbardziej istotne uznali specjalistyczne kursy zawodowe, naukę pisania CV i listu
motywacyjnego oraz zajęcia przygotowujące do pracy w grupie – poszukiwania konsensusu i podejmowania
decyzji.
Wykres 14. Najistotniejsze dla realizacji planów zawodowych rodzaje szkoleń w 2018 r. (n=716; 3 możliwe odpowiedzi)
0,6%
4,2%
5,7%
6,4%
6,4%
6,6%
8,5%
9,4%
11,5%
12,4%
12,4%
15,9%
0% 5% 10% 15% 20%
Inne
Trudno powiedzieć
Obsługa programów komputerowych
Zakładanie firmy i organizacji pozarządowej
Wymiana międzynarodowa
Autoprezentacja
Bilans własnych możliwości i planowanie kariery zawodowej
Komunikacja międzyludzka
Kursy językowe
Praca w grupie – poszukiwanie konsensusu i podejmowanie decyzji
Pisanie CV i listu motywacyjnego
Specjalistyczne kursy zawodowe
11,4%
54,5%
34,1%
poniżej 2 000 zł
od 2 000 do 3 000 zł
powyżej 3 000 zł
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 9
Doświadczenie zawodowe
Na pytanie „Czy pracowałeś już kiedykolwiek w Polsce otrzymując wynagrodzenie”, 73,0% ankietowanych
w 2018 r. odpowiedziało pozytywnie. W 2009 r. ich udział był nawet wyższy – 76,0%. W badanym czasie
zmniejszył się odsetek pracujących na podstawie umowy. Odwrotną tendencję można zauważyć
w przypadku doświadczenia w pracy za granicą – udział osób pracujących w 2018 r. był niemal dwa razy
większy niż w 2009 r., a odsetek pracujących na podstawie umowy w tym samym czasie wzrósł trzykrotnie.
Wykres 15. Doświadczenie zawodowe
Znajomość języków obcych
Na podstawie wyników badania z 2018 r. można powiedzieć, że 93,8% ankietowanych posługuje się
językiem angielskim w stopniu komunikatywnym. Znacznie mniej, tj. 7,1% językiem niemieckim, a 1,7%
językiem francuskim. Ponadto 7,3% ankietowanych stwierdziło, że potrafi komunikować się w 2 językach
obcych, w tym po angielsku. Tylko 3,9% respondentów przyznało, że nie potrafi się porozumiewać w żadnym
języku obcym.
Dodatkowo można powiedzieć, że 62,4% ankietowanych uważa, że ich znajomość języka obcego
pozwoliłaby im na podjęcie pracy za granicą.
Wykres 16. Znajomość języków obcych w stopniu komunikatywnym (n=467)
3,5% 6,1%10,6%7,7% 6,1%10,1%
88,8% 87,8%79,3%
2009n=283
2017n=525
2018n=385
Za granicą
brak
bez umowy
z umową41,4%
29,7% 32,6%
34,6%
38,1%40,4%
24,0%32,2% 27,0%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2009n=283
2017n=525
2018n=470
W Polsce
3,9%
7,3%
3,0%
1,7%
7,1%
93,8%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Brak
Dwa języki, w tym angielski
Inny
Francuski
Niemiecki
Angielski
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 10
Plany związane z dalszą nauką
W 2018 roku większość ankietowanych, tj. 55,9% było przekonanych, że obecnie zdobywane wykształcenie
umożliwi im zdobycie pracy w przyszłości, jednak ich udział był niższy niż w 2009 r., kiedy wyniósł 67,9%.
Przeciwnego zdania było 29,0% ankietowanych w bieżącym roku (w 2009 r. – 19,4%), a 15,1% nie miało
zdania (w 2009 r. – 12,7%).
Mimo tego, większość respondentów, zarówno w 2018 r. – 78,5%, jak i w 2009 r. – 83,8% planowała
kontynuować naukę, w tym większość w systemie dziennym. Porównując dane z początku i z końca
analizowanego dziesięciolecia można zauważyć, że udział planujących kontynuować naukę zaocznie, łącząc
ją z pracą spadł i to prawie dwukrotnie.
Wykres 17. Deklaracja kontynuacji nauki
W 2018 r. tylko 9,5% respondentów było zainteresowanych kursami specjalistycznymi czy szkołami
policealnymi. W zdecydowanej większości (90,5%) uczniowie myślą o studiowaniu na uczelniach wyższych.
Przy tym preferują uczelnie publiczne (70,8% ankietowanych) nad prywatnymi (6,2%). W 2009 r. także
większość uczniów zamierzało wybrać uczelnie publiczne, jednak udział zainteresowanych uczelniami
prywatnymi był znacznie większy niż obecnie.
Wykres 18. Preferencje wyboru uczelni
52,8%
31,0%
5,6%
10,6%
2009n=284
Tak, w systemie dziennym
Tak, w systemie zaocznymwraz z pracą
Tak, inne rozwiązanie
Nie, podjęcie pracy
Nie wiem
62,7%
70,8%
15,2%
6,2%
22,1%
23,0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2009n=276
2018n=466
Publiczna
Prywatna
Brak zdania
61,4%16,5%
0,6% 8,1%
13,4%
2018n=479
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 11
Dla ankietowanych uczniów szkół średnich, Bydgoszcz pozostaje nadal najczęściej wybieranym miastem
przyszłych studiów – 38,3% respondentów wybrało tę opcję w 2018 r. Jednak ich udział był znacznie
mniejszy niż w 2009 r., kiedy blisko połowa ankietowanych wybrała nasze miasto. Na kolejnych miejscach
znalazły się w bieżącym roku: Poznań, Gdańsk, Warszawa i Toruń. Kategoria „inne” w 2018 r. zawierała
opcje: inne miejsce w kraju (8,2%) oraz inne miejsce za granicą (3,5%).
Wykres 19. Lokalizacja preferowanej uczelni wyższej
Udział ankietowanych, którzy byli zdecydowani na studiowanie w Bydgoszczy był wyższy w latach 2009-
-2013 i przekraczał 42%, natomiast w kolejnych latach obniżył się, choć od 2015 r. systematycznie rośnie.
Wykres 20. Udział ankietowanych zdecydowanych na studiowanie w Bydgoszczy (n2018=454)
Po raz pierwszy zapytaliśmy młodzież o to, którym wyborem na liście uczelni będzie szkoła wyższa
z Bydgoszczy. Spośród 251 osób, które odpowiedziały na to pytanie, 41,0% wskazały pierwszą pozycję,
17,1% - drugą, 21,1% – trzecią, a 20,8% - czwartą lub dalszą.
7,1%
6,0%
5,2%
14,6%
18,3%
48,8%
11,7%
5,7%
11,5%
13,2%
19,6%
38,3%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%
Inna
Toruń
Warszawa
Gdańsk
Poznań
Bydgoszcz
2018n= 454
2009n=268
48,9% 47,0%44,0% 42,7%
49,7%
36,9%33,2% 33,6%
36,9% 38,3%
0%
15%
30%
45%
60%
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 12
Plany migracyjne
W 2018 r. 35,4% ankietowanych nie sprecyzowało planów w stosunku do wyboru miejsca zamieszkania po
zakończeniu nauki. Podobnie w całym ostatnim dziesięcioleciu udział niezdecydowanych stanowił około
30%. Drugą pod względem wielkości grupą w bieżącym roku byli respondenci, którzy zamierzają swą
przyszłość związać z Bydgoszczą – 26,1%.
Wykres 21. Preferowane miejsce zamieszkania po zakończeniu nauki n2018=475
Analizując dane z lat wcześniejszych, największy udział osoby, które wybrały Bydgoszcz stanowiły w 2009 r.
– 35,2%, a najniższy w 2014 r. – 19,3%. Trzecią grupę w 2018 r. stanowili planujący wyjechać za granicę po
zakończeniu nauki – 18,7%, a czwartą – ankietowani, którzy zamierzają wyjechać do innej miejscowości
spoza województwa kujawsko-pomorskiego w kraju (14,3%). Najmniejszy udział dotyczył respondentów
planujących zamieszkać poza Bydgoszczą, ale w województwie kujawsko-pomorskim (5,5%).
Jako główne ewentualne przyczyny opuszczenia Bydgoszczy respondenci w całym analizowanym okresie
wskazywali warunki pracy i płacy (w 2018 r. – 36,1%) oraz większe możliwości kształcenia się (34,4%).
Znacznie mniejszy udział stanowili respondenci wskazujący przyczyny rodzinne lub mieszkaniowe
planowanej migracji (odpowiednio 6,8% i 4,0%).
Warunki życia w Bydgoszczy
Aby zbadać subiektywne odczucia młodzieży dotyczące jakości życia w naszym mieście, zapytaliśmy
respondentów czy Bydgoszcz jest dobrym miejscem do życia. Na tak postawione pytanie 37,3% osób
odpowiedziało pozytywnie. Przeciwnego zdania było 25,8% ankietowanych, a 36,9% nie miało
zdecydowanej opinii na ten temat. W porównaniu z 2009 r. zmniejszył się udział zadowolonych, a zwiększył
odsetek niezadowolonych. Analizując dane z dziesięciolecia najwyższe udziały zadowolonych z życia
w Bydgoszczy odnotowano w 2010 i 2017 r., z kolei najniższe w latach 2013-2014.
Wykres 22. Postrzeganie Bydgoszczy jako dobrego miejsca do życia
0%
10%
20%
30%
40%
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Bydgoszcz Województwo kujawsko-pomorskie, poza Bydgoszczą Polska, poza województwem kujawsko-pomorskim Za granicą Brak zdania
43,8%
21,2%
35,0%
2009n=283
Tak
Nie
Trudno powiedzieć
37,3%
25,8%
36,9%
2018n=477
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 13
Młodzi ludzie poproszeni zostali także o ocenę warunków materialnych i mieszkaniowych swojej rodziny.
W 2018 r. 88,9% ankietowanych określiło je jako co najmniej zadowalające. Podobne wyniki notowano
w całym analizowanym okresie. Choć na początku analizowanego okresu przeważały oceny zadowalające,
a od 2015 r. oceny bardzo dobre lub dobre. Należy także zauważyć, że w 2018 r. udział złych ocen był
najniższy w ostatnim dziesięcioleciu.
Wykres 23. Ocena warunków materialnych i mieszkaniowych
W 2018 r. po raz pierwszy podjęliśmy się zbadania jakie mocne i słabe strony Bydgoszczy dostrzega
młodzież z ostatnich klas szkół średnich. Pytanie miało charakter otwarty, dlatego odpowiedzi były mocno
zróżnicowane. Udało się je jednak zaklasyfikować do szerszych kategorii.
Wykres 24. Mocne strony Bydgoszczy w 2018 r. (n=774; 3 możliwe odpowiedzi)
W przedstawionych na Wykresie 24. sześciu kategoriach mieściło się 68,5% wszystkich wskazań
dotyczących mocnych stron. Najwięcej z nich związanych było z bogatą ofertą kulturalną, rozrywkową i
sportową, zapewniającą dostęp do różnorodnych form spędzania czasu wolnego, rozwiniętą siecią
komunikacji miejskiej i infrastrukturą rowerową, a także estetyką przestrzeni publicznych, w szczególności
Wyspy Młyńskiej i innych części Śródmieścia.
7,8%
8,3%
8,3%
11,8%
14,7%
17,6%
Gospodarka i rynek pracy
Szkolinctwo wyższe i średnie
Parki i inne tereny zieleni
Estetyka przestrzeni publicznej
Komunikacja miejska
Oferta kulturalna, rozrywkowa, sportowa
49,1%
39,8%
2,8%8,3%
2018n=472
40,2%
50,2%
4,3%5,3%
2009n=281
Bardzo dobre lub dobre
Zadowalające
Złe lub bardzo złe
Trudno powiedzieć
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 14
Wykres 25. Słabe strony Bydgoszczy w 2018 r. (n=797; 3 możliwe odpowiedzi)
Podane powyżej kategorie zawierają 72,5% z liczby podanych przez respondentów słabych stron
Bydgoszczy. Najwięcej wskazań dotyczyło złego stanu dróg oraz zbyt dużego natężenia ruchu, a także
braku dbałości o estetykę budynków i czystość miasta. Wiele negatywnych opinii odnosiło się też do
funkcjonowania komunikacji publicznej.
Oczekiwania inwestycyjne
Pytanie o dwie najpotrzebniejsze inwestycje w mieście miało także charakter otwarty. Najwięcej wskazań
związanych było z rekreacją i sportem, a w szczególności z budową basenów i aquaparku. Poza tym duży
udział miały odpowiedzi dotyczące infrastruktury drogowej, przede wszystkim modernizacji dróg. Nieco
niższe udziały miały kategorie, takie jak gospodarka i rynek pracy, w której dominowały hasła: przemysł,
branża IT oraz tworzenie nowych miejsc pracy, a także komunikacja publiczna, z propozycjami głównie
dotyczącymi rozwoju siatki połączeń. Znaczny odsetek głosów dotyczył też zagospodarowania
przestrzennego, tj. rewitalizacji kamienic i modernizacji budynków użyteczności publicznej, a także
wzmocnienia uczelni wyższych i tworzenia nowych kierunków studiów. Wskazania z tych sześciu kategorii
stanowiły 80,0% wszystkich podanych przez respondentów propozycji najważniejszych inwestycji dla
rozwoju miasta.
Wykres 26. Główne kategorie oczekiwanych inwestycji, podane przez respondentów w 2018 r. (n=437; 2 możliwe odpowiedzi)
10,1%
10,1%
14,0%
14,0%
15,6%
16,2%
Szkolnictwo wyższe
Zagosp przestrzenne, rewitalizacja
Komunikacja publiczna
Gospodarka i rynek pracy
Infrastruktura drogowa, transport
Sport, rekreacja
9,2%
9,4%
11,0%
11,9%
14,2%
16,8%
Szkolinctwo wyższe i średnie
Gospodarka i rynek pracy
Oferta kulturalna, rozrywkowa, sportowa
Komunikacja miejska
Estetyka przestrzeni publicznej
Infrastruktura drogowa
Wydział Zintegrowanego Rozwoju 15
PODSUMOWANIE
Utrzymująca się od pewnego czasu dobra koniunktura gospodarcza, spadek bezrobocia oraz tworzący się
rynek pracownika sprawiają, że uczniowie ostatnich klas liceów i techników bydgoskich w 2018 r.
z optymizmem patrzą w przyszłość. Tylko ok. 4,3% stwierdziło pogorszenie szans na znalezienie pracy
w ostatnich latach i był to najlepszy wynik (obok 3,6% w 2017 r.) w całym dziesięcioleciu. Dodatkowo
dwukrotnie zmniejszył się w tym okresie udział osób, których największą obawą na przyszłość był brak
pracy. Natomiast mniej pozytywnym jest fakt, że ponad 60% ankietowanych nie potrafiło określić swych
szans na zatrudnienie, a ponad połowa przyznała, że nie interesuje się sytuacją na rynku pracy.
Wśród respondentów większość ma zamiar pracować w sektorze prywatnym, prowadząc działalność
gospodarczą o charakterze usługowym, ewentualnie jako zatrudniony w prywatnej firmie. Głównie
zainteresowani są branżami, takimi jak: inżynieria i technologia, IT i telekomunikacja oraz medycyna
i farmacja. Wynagrodzenie w pierwszej pracy, jakiego oczekuje prawie 90% ankietowanych przekracza
2 000 zł netto.
Ponad 70% respondentów miało już okazję pracować zarobkowo w Polsce, a 20% za granicą. Co do
kompetencji językowych, to znajomość języka angielskiego w stopniu komunikatywnym potwierdziło blisko
94% z nich.
Pomimo wykazywania aktywności na rynku racy i przekonania większości o tym, że obecnie zdobywane
wykształcenie umożliwi znalezienie pracy w przyszłości, ponad 78% ankietowanych zamierza kontynuować
naukę, w tym 61% w systemie dziennym. Warto zauważyć, że udział planujących kontynuować naukę
zaocznie, łącząc ją z pracą spadł w porównaniu z 2009 r. prawie dwukrotnie i wyniósł w 2018 r. 16,5%.
Bydgoszcz pozostaje nadal najczęściej wybieranym miastem przyszłych studiów – 38,3% respondentów
wybrało tę opcję w 2018 r. Jednak ich udział był znacznie mniejszy niż w 2009 r., kiedy blisko połowa
ankietowanych wybrała nasze miasto. Na kolejnych miejscach znalazły się w bieżącym roku: Poznań,
Gdańsk i Warszawa.
W odniesieniu do wyboru miejsca zamieszkania, już po ukończeniu nauki wypowiedziało się niespełna 65%
ankietowanych, z których 26% planuje swe życie związać z Bydgoszczą. Pozostali myślą o wyjeździe: 20%
do innej miejscowości w kraju, a 19% za granicę.
Niestety tylko 37% ankietowanych uznało nasze miasto za dobre miejsce do życia. Przeciwnego zdania było
26% osób, a pozostałe 37% nie miało zdecydowanego poglądu na ten temat. Podział w ogólnych opiniach
na temat życia w Bydgoszczy, potwierdziły zidentyfikowane przez ankietowanych mocne i słabe strony
miasta. Pięć spośród kategorii agregujących szczegółowe propozycje respondentów powtórzyło się na liście
sześciu atutów i słabości z największą liczbą wskazań. Z tego względu ocena szczegółowych aspektów
funkcjonowania miasta wymagałaby dodatkowych badań. Jednak w tej chwili, na podstawie wskazywanych
słabych i mocnych stron, a także oczekiwanych inwestycji, możemy określić, które z obszarów życia miasta
mają dla uczniów klas maturalnych, stojących przez wyborem uczelni wyższej, a często i w konsekwencji
miejsca do życia największe znaczenie.