هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

www.jamawarnews.com

سێشەممە 16/ڕەشەمێ/2711 کوردی • 2012/03/06 زایینی • ژمارەی 693 • ساڵی 31 • 12 الپەڕە

ئەندامێکی ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:پشتگیری عێراق بۆ سوریا لەبەر ئەوەیە کە عێراق لەوە دەترسێت کە ڕوخانی سوریا کاریگەری لەسەر ئەو هەبێت

بەڕێوەبەرى کەشناسى سلێمانى:

بارانى پێویست بۆ سەرجەم شار و شارۆچکەکانى هەرێمى کوردستان باریوە

هاژە سلێمان، ئەندامى پەڕلەمانى کوردستان:چاوەڕوان دەکرێت 3/7 سەرۆکی هەرێم،سەرۆکی کابینەی

نوێ و جێگرەکەی ڕابسپێرێت

بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى:ئەو خوێندکار و مامۆستا و فەرمانبەرانەى کە نەتەوەى

ترن دەتوانن پۆشاکى خۆیان لەبەر بکەن

محەمەدى حاجى مەحمود:

بەرەی کوردستانی توانی خەڵک یەک بخات بۆ ڕاپەڕینی بەهاری 1991

محەمەدى حاجى مەحمود، لە دیدارێکى تایبەتى ~ ئاماژە بەوە دەکات »لە ڕاپەڕیندا یەکەم جار پێشمەرگەى سۆسیالیست گەیشتە ناو ڕانیە و یەکەم

شەهیدیش حزبى سۆسیالیست دای«.ن��اوب��راو هێماش ب��ۆ ئ��ەوە دەک��ات دەنگى ج��ار ی��ەک��ەم ب��ۆ »کیمیایی هەموو گەیاندە ک��وردى خەفەکراوى کیمیایی ک��ە تێگەشت دنیا دن��ی��ا، بوو گرنگ زۆر ئەوە دراوە، کورد لە هەڵەبجە بوو بە پێناسەیەک، ڕاپەڕین ڕەنگە تەواوکەرى ئەو زوڵمە بێت کە لە

کورد کرا«.م��ح��ەم��ەدى ح��اج��ى م��ەح��م��ود بە ~ ڕاگەیاند »کورد بۆ یەکەم زۆرى بەشێکى ڕاپ��ەڕی��ن��ەدا لە ج��ار

کوردستانى ئازاد کرد«.ناوبراو ئاماژە بەوە دەکات »کیمیایی بۆ یەکەم جار دەنگى خەفەکراوى کوردى تێگەشت دنیا دنیا، هەموو گەیاندە کە کیمیایی لە کورد دراوە، ئەوە زۆر

گرنگ بوو هەڵەبجە بوو بە پێناسەیەک، زوڵمە ئەو تەواوکەرى ڕەنگە ڕاپەڕین بێت کەلە ک��ورد ک��را، ک��ۆڕەو بوو بە ئەم کرد ت��ەواو هەرسێکیانى تاجێک سیانە سێ شتى گرنگ بوو سەرەنجى دنیاى ڕاکێشا و ڕق و کینەشى دروست بەرامبەر کورد میللەتى دڵى لە کرد دوژمن، بڕیارى )688( کە لە ڕێکخراوى نەتەوە یەکگرتووەکان دەرچوو بڕیارێکى گرنگ بوو بۆ یەکەم جار بوو بڕیارێکى

وادەربچێت بە نیسبەت کوردەوە.محەمەدى کوردەوە یەکڕیزى لەبارەى ح��اج��ى م��ەح��م��ود وت���ى ی��ەک��ڕی��زی بۆ ن��ەت��ەوەی��ەک ب��ۆ میللەتێک ب��ۆ خێزانێک بۆ عەشیرەتێک بۆ حزبێک خەڵکی ب��ۆ پ��ێ��وی��س��ت��ە،ی��ەک��ڕی��زی کاتەکانی هەموو لە ئەمڕۆ کوردستان تر زیاتر پێویستە، چونکە دەمانەوێت خۆمان سیاسی و ئیداری دەسەاڵتی زی��ات��ری بکەین، ه��ەی��ە ک��ە ل���ەوەى لە گەورەتر لەشتی بیر ئەمانەوێت فیدراڵی بکەینەوە، بۆیە ئێستا لەهەموو هێزە هەموو کە زەروورت���رە کاتێک

و ڕێکخراوەکان و کوردستانیەکان پێکەوە کوردستان خەڵکی تاکەکانی خەبات و کاربکەن و تەبابن زیاتر دەستکەوتی بەدەستهێنانی بۆ بکەن زی��ات��ر ل���ەوەى ک��ە ئێستا ه��ەی��ە لە یادە ئەو ئومێدەی بەو کوردستاندا الیەنانە و هیز هەموو ئەو بتوانێت پێکەوە یەک بخاتەوە و کۆیان بکاتەوە، کورد هەمیشە لەدوای تێکشکانی دوای دەبێت کێشەیەک توشی کە ئ��ەوەى ژیرانە و ئاقاڵنەیە بیرەکانی ئەوکاتە ئەمان ئێمە بۆنمونە بیردەکاتەوە و87( 86 و 85( ساڵی لە توانی بیر بەرەی کوردستانی دامەزرێنین و لە یەکخستنی ماڵی کوردی بکەینەوە، ب���ەاڵم ئ��ەوک��ات��ان��ەی ک��ە زۆرب���ەی نەمان بوو لەبەردەست کوردستانمان کرد تا ساڵی 1988 لەدوای ئەنفال و کیمیاباران هەموومان چوینە ئەودیوو ژیرانە کاتە ئەو ئێران سنورەکانى بیرمانکردەوە و بەرەی کوردستانیمان دروستکرد، بۆیە پێموایە پێش ئەوەى کورد پێویستە ڕووب��دات هەرشتێک

ئامادە خۆی کە بکاتەوە لەوە بیر بکات بۆ هەر ڕووداوێکی تر کە ئێستا لە ناوچەکەو لە بەڕێوەیەلە عێراق و بەڕێوەیە گەورە گۆڕانکاری دنیادا، بەسەردا شتەکانی کە ئەوەى پێش

بسەپێنرێت شپرزە ببێت .کوردستانى »ب���ەرەى وتیشى

دەستکەوتە لە بوو یەکێک گ����ەورەک����ان ک���ە ت��وان��ى

پێبکات دەس��ت ڕاپەڕینى ئەنجامى وخەڵک یەکبخات«.

7-6»

ئەنجومەنى ئەندامى عەبدولقادر، دلێر نوێنەرانى عێراق لە دیدارێکى تایبەتى ~ دا ئ��ام��اژە ب��ەوە دەک��ات دەگۆڕێت خ��ۆى هەڵوێستى »عێراق گەلى لە ک��ردن پشتیوانى دەبێتە و

سووریا«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »حکومەت ک��ەی��اس��ای ب��ک��ات داوا ن��ات��وان��ێ��ت پ��ەس��ەن��دک��راوى ب���وودج���ە ه��ەم��وار

بکرێتەوە«.ئەنجومەنى ئەندامى عەبدولقادر، دلێر ن��وێ��ن��ەران��ى ع��ێ��راق ب��ە ~ سەرانى کۆنگرەى بەستنى ڕاگەیاند عەرەب لەبەغداد خاڵێکى گرنگە، چونکە بتوانێت عێراق کە ب��ارودۆخ��ەدا لەم بەڕێوەى و لەخۆبگرێت کۆنگرەیە ئەو لە دی��ارە گرنگە کارێکى ئ��ەوە ببات کۆمکارى پێشووتردا کۆبوونەوەکانى

عەرەبی و واڵتانى عەرەبی پەیوەندیەکى بەهێزیان بە دۆسیەى سووریاوە هەبووە چارەسەرکردنى بە گرنگیان زۆر و بەاڵم داوە، سووریا گەلى کێشەکانى کۆبوونەوانەدا لەو عێراق حکومەتى هەڵوێستى تەحەفوزیان هەبووە لە دژى ڕژێمى سووریا دژى کە بڕیارانەى ئەو دەرچوون، عێراق دەڵێت تەحەفوزەکەى دژى گەلى سووریا نییە، بۆ پشتیوانى کردن لە ڕژێم نییە، بەڵکو ترسە لەوەى کە ڕووخاندنى ڕژێم کاردانەوەى لەسەر عێراق هەبێت ئێستاش پێموایە عێراق دەبێتە و دەگۆڕێت خۆى هەڵوێستى

پشتیوانى کردن لە گەلى سووریا .لەبارەى دابینکردنى ئۆمبیلى گولەنەبڕ بڕیارە وتی ناوبراو پەڕلەمانتاران بۆ جارێکى تر ئەو باسە لەناو پەڕلەماندا

قسەى لەسەر بکرێتەوە.لەبارەى دروست بوونى هەرێم تر دلێر دەک��ات ئ��ەوە بۆ ئاماژە عەبدولقادر »نابێت هەرێم دروست بێت کە کێشەى

ئەگەر نمونە بۆ بێت ب��ەدواوە زۆرى هەرێمێک ببێتە سەالحەدین پارێزگاى دوزخورماتوو ناوچەى مەسەلەى ئایا سەر ئێستا تا دێت؟ بەسەر لێ چی ئەو بۆیە بووە، پارێزگاى کەرکوک بە مەسەلەیە هێڵراوەتەوە بۆ حکومەت و لەسەر تێروتەسەلى گفتوگۆى هێشتا

نەکراوە«. «3

کەشناسی بەڕێوەبەری حەسەن، دارا راگەیاند ~ ب��ە سلێمانی وشکەساڵیش و دەبارێت تر »بارانى ئێستاش تا نییە، ئەساسى و ئەسڵ بڕى بارانى پێویست بۆ سەرجەم شار کوردستان هەرێمى شارۆچکەکانى و کەمێک گەرمیان ناوچەى لە باریوە، جیاوازى هەیە لە چاو سااڵنى ڕابروودا.«بارانەوە کەمی بەهۆی باسه شایانی ڕووی وشکەساڵی ڕاب��ردوو لەسااڵنی

کە ک��ردب��وو ک��وردس��ت��ان لەهەرێمی ئەمەش چەند کاردانەوە و گۆڕانکاریکی بەدوای خۆیدا هێنا لەوانە دیاردەی خۆڵ بارین. ئەمە سەرباری ئەوەی حکومەتی

هەرێم لەڕێگەی بوودجەیەکی تایبەتەوە بەناوی بوودجەی وشکەساڵی لەهەوڵی ئەو کاریگەریەکانی کەمکردنەوەی

دیاردەیەدا بو.لەڕێگەی بوودجەیە ئەم لە سەر هەر چەند بۆ خ��واردن��ەوە ئ��اوی تەنکەر گوندێکی سنووری ناوچە جیاجیاکانی

هەرێمی کوردستان دابیندەکرا.ئەم شەپۆلە باران بارین و بەفرە جێگەی بەو کوردستانە خەڵکی دڵخۆشی پێیەی چەند ڕێکخراوێک لەپێشووتردا باسی ئەگەری بەبیابان بوونی عێراقیان

کردبوو.

پەڕلەمانى ئەندامى سلێمان، ه��اژە تایبەتى دیدارێکى لە کوردستان دەکات ب��ەوە ئاماژە دا ~»چ��اوەڕوان دەکرێت ڕۆژى 7ى مانگ س��ەرۆک��ى ه��ەرێ��م ه���ەردوو س��ەرۆک نوێ کابینەى س��ەرۆک��ى جێگرى و کابینەى پێکهێنانى بۆ ڕابسپێرێت

نوێی حکومەت«.»بەو دەک��ات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو هیوایەى کە بتوانین هەوڵەکانمان بەو تا 3( کەم النى کە بێت ئاراستەیە 4( ئافرەت لە کابینەى نوێی حکومەتدا بەشدارى و بدرێتێ وەزاریان پۆستی

بکەن«.پەڕلەمانى ئەندامى سلێمان، ه��اژە

ڕاگەیاند ~ بە کوردستان دەکرێت چ��اوەڕێ کە پڕۆژانەى ئەو لەسەر گفتوگۆیان خ��ول��ەدا ل��ەم کە گشتى لێبووردنى یاسای بکرێت ڕاپۆرتەکەى ئامادەیە و پڕۆژە یاسایى بێگومان و زانیارى هێنانى بەدەست بوودجە یاساى پڕۆژە کاتێکیش هەر گەیشتە پەڕلەمان ئەویش لەو خولەدا هەروەها دەکرێت، لەسەر گفتوگۆى

ناوخۆى پ��ەی��ڕەوى یاسایى پ���ڕۆژە پەڕلەمانتاران، دراوەتە کە پەڕلەمان کە هەیە ب���ەوەوە پەیوەندى ب��ەاڵم ئەو بکرێت بۆ یەکەمى خوێندنەوەى کاتە ئاراستەى ئەندامانى پەڕلەمان و گفتوگۆى کاتە ئەو بکرێت لیژنەکان

لەسەر بکرێت.کابینەى پێکهێنانى وتیشى ناوبراو ح��ەوت��ەم��ى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەرێ��م��ى ئێستا تا ئ��ەوەى لەبەر کوردستان، جێگرى و س��ەرۆک هەرێم سەرۆکى حکومەتى نوێى کابینەى سەرۆکى ڕانەسپاردووە بۆ پێکهێنانى کابینەکە، مانگ 7ى ڕۆژى دەکرێت چ��اوەڕوان س��ەرۆک��ى ه��ەرێ��م ه���ەردوو س��ەرۆک نوێ کابینەى س��ەرۆک��ى جێگرى و کابینەى پێکهێنانى بۆ ڕابسپێرێت

نوێی حکومەت. «3

حکومەتى پ����ەروەردەى وەزارەت���ى لە دا بڕیارى کوردستان هەرێمى پۆشاکى خوێندندا ن��اوەن��دەک��ان��ى کوردى لەبەر بکرێت بۆ ڕۆژانی 8،9

و 10ی ئازار.بەڕێوەبەرى ئەمین، حەمە جەبار بە سلێمانى پ�����ەروەردەى گشتى جلى پۆشینى ڕاگەیاند ~کە ڕۆژەى ئەو سێ ماوەى لە کورد ئەوە ئارەزوومەندانەیە، دیاریکراوە پ��ەروەردەوە وەزارەت��ى لە بڕیارێکە دەرچ��ووە،ن��اوب��راو ئ��ام��اژەى ب��ەوە

و مامۆستا و خوێندکار ئ��ەو ک��رد ترن ن��ەت��ەوەى کە فەرمانبەرانەى دەتوانن پۆشاکى خۆیان لەبەر بکەن، پۆشاکى زیندووکردنەوەى چونکە

نەتەوییە لەو ڕۆژەدا.پ����ەروەردەى گشتى ب��ەڕێ��وەب��ەرى خوێندن دەوام��ى وتیشى سلێمانى بەاڵم ئاساییە، پێشوو ڕۆژانى وەک لەو ڕۆژەدا جلوبەرگ دەگۆڕێت ئەویش

ئارەزوومەندانەیە.بۆ بەهارییەوە پ��ش��ووى ل��ەب��ارەى ئەمین حەمە جەبار خوێندکاران وتى وەک خۆى ماوەتەوە پشووکەلە

)3/11(وە دەست پێدەکات.

نییە ڕوون ئێستا تا باسه شایانی وەزارەت��ی لە جگە پشووە ئەم کە پەروەردە و خوێندنی بااڵ فەرمانبەرانی

وەزارەتەکانی تر دەگرێتەوە یان نا.

ڕیاڵ مەدرید لە بەدەست هێنانى…

11» 10»

شە رمنی نە خۆشییە هەڵسوکەوتى مندااڵن و کاریگەرى خێزانى…

9»

»8

»دیموکراسی کوردستان 4

لە گە شە کرد ندایە نرخى )پەیوەندیکردن( لە )نەوت( و

)بەنزین( گرانترە !

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693په یامى بەڕێز محه مه دى حاجى مه حمود له ساڵیادى ڕاپەڕینى

جه ماوه رى کوردستان

لەیادی ڕاپەڕیندا مەڵبەندی ڕانیەی »حسدک« بەیاننامەیەکی باڵوکردەوە

سه نته ری به رگری یاسایی بۆ ڕۆژنامه نوسان دامه زرا

ڕێکخراوى مامۆستایانى کوردستان به یاننامه یه ک له باره ى کوشتنى مامۆستا ئه مریکیه که وه باڵوده کاته وه

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود په یامێکى پیرۆزبایى ئاراسته ى ڕادیۆى ئاسمانى جه ماوه رى کوردستان کرد

به بۆنه ى ساڵیادى دامه زراندنى ڕادیۆى جه ماوه رى کوردستان مه راسیمێک سازکرا

مەحمود ح��اج��ی م��ح��ەم��ەدی ب��ەڕێ��ز ج��ەم��اوەری ئ��اراس��ت��ەی پەیامێکی 21هەمین بۆنەی بە کرد کوردستان

ساڵڕۆژی ڕاپەڕێنی گەلی کوردستان.ئەمە دەقەکەیەتی:

بە ناوى خواى بەخشندەو میهرەبانلەیادى 21 ساڵەى ڕاپەڕینە مەزنەکەى ڕووخاندنى ڕۆژى کە دا بەهارى 1991 دیکتاتۆرى و نەمانى جەورو ستەمە بەسەر بەخشندەکەمانەوە، قوربانیدەرو گەلە تەواوى لە پیرۆزبایى دڵ��ەوە لەناخى کەسوکارى و کوردستان ج��ەم��اوەرى

پێشمەرگە و شەهیدان بڵندى س��ەر سەرجەم و گەلەکەمان قارەمانەکانى کوردستان جیاوازەکانى توێژە و چین

دەکەم.کینەى و رق هەڵڕشتنى ڕاپ��ەڕی��ن لەبەرامبەر بوو چەوساوە نەتەوەیەکى لەناوبردنى و کیمیاباران و ئەنفال ژوورە لەناو گەلە ئەم ڕۆڵەى سەدان تاریکەکانى ڕژێمى بەعسى لەناوچوودا، ب���ەگ���ژداچ���وون���ەوەى دەس��ەاڵت��ێ��ک��ى دیکتاتۆرى گەورەى جیهانی بوو لەالیەن بەخشى گیان و دۆس��ت بێ گەلێکى

نیشتیمان پەروەر، تەبایى و یەکدەنگى جەماوەرى کوردستان لەو ڕۆژەدا توانى هەرێمى و عێراق لە گەورە گۆڕانکارى دەسەاڵتێکى و بێنێتەدى کوردستان و وەدەربنێت خاکەکەى لە خوێنڕێژ کوردستان پەرلەمانى و حکومەت

دابمەزرێنێت. پ��ێ��وی��س��ت��ە ل����ەم ی�������ادەدا ڕۆڵ���ی بەرز کوردستان الیەنەسیاسییەکانی بەرەی لەوکاتەدا چونکە بنرخێنین، کوردستانی بوو توانی ببێتە پاڵنەری یەکەم بۆ جەماوەری کوردستان لەپێناو پێشمەرگەکانی ڕاپەڕێن، بەرپابوونی ل��ەب��ەرام��ب��ەر سۆسیالیست ح��زب��ی سپردرابوو پێیان کە ئ��ەرک��ەی ئ��ەو وەولە جیاوازەوە مەفرەزەی بەچەندین جیاوازەوەتوانیان سنوری چەندین دەروازە ڕانیەی لە ڕاپەڕێن بڵیسەی شاروو سەرجەم و پێبکەن دەست وە شارۆچکەکانی تری کوردستان بکرێتەوە پیرۆزباییمان دووبارەکردنەوەى وێراى لەم یادە مەزنەدا جەخت لەسەر یەکڕیزى برایەتى و تەبایى و یەکهەڵوێستى و لەپێناو دەکەینەوە ک��وردى ماڵى نێو بەدیهێنانى سەرجەم ئەو مافە نەتەوەیى و نیشتیمانیانەى خەباتى دوورو درێژمان بۆى کردووەو تا ئێستا بەدى نەهاتوون.

هەر سەرکەوتوو سەرفرازبنمحەمەدى حاجى مەحمود

2012/3/5

تێکۆشە رى ئازادیخوازو جە ماوە رى کوردستان

نیشتیمان ت��ێ��ک��ۆش��ە رو خ��ە ڵ��ک��ى پە روە رى دە روازە ى ڕاپە ڕین ...کە سوکارى سە ربە رزى شە هیدان

و زۆردارى و زوڵ���م لە ئە نجامى سیاسە تى وێرانکارى و چە وساندنە وە و

ن��اع��ە دال��ە ت��ى ڕژێ��م��ى ب��ە ع��س لە )5ى وە ک مێژوویى ڕۆژێکى

ئازار(، گە نجان و ڕۆشنبیران کاسبکاران و جوتیاران و سە رجە م و وئ��اف��رە ت��ان ت��وێ��ژە ک��ان��ى و چ��ی��ن دە ڤ���ە رى ڕاپ��ە ڕی��ن بۆ ئە و ڕووب��ە ڕووب��ون��ە وە ى بە عس، سیاسە تانە ى وهاوکارى بە پشتیوانى پێشمە رگە هێزە کانى لە سە روە رییە کى توانیان

ک���ە م وێ���ن���ە دا ن��اوچ��ە ک��ە بکە نە وە، پاک لە داگیرکە ران

مژدە ى کۆتایى ئە و ڕژێمە بگە یە نن بە دنیا، خۆشبە ختانە ئە م ڕاپە ڕینە جە ماوە ریە بووە هە وێنى ڕاپە ڕینە کان بۆ دە روازە یە ک بووە و لە کوردستان کوردستان سە ربە ستى و ڕزگ��ارى گ��ە وه��ە رى پ��ڕ کە رکوکى ش��ارى و کوردستان بۆ یە کە م جار لە مێژوودا، دە ڤ���ە رە دا ل��ە م ختانە خۆشبە وە پێشمە رگە کانى سۆسیالیست یە کە مین

گە یاندە خۆیان کە بوون مە فرە زە ج��ە م��اوە ر شانبە شانى ن��اوچ��ە ک��ە و کە دە ک��رد تۆمار سە روە ریە کانیان ئە و دە ستهێنانى ب��ە ه��ۆى ب���ووە

دە سکە وتانە ى ئە مڕۆى گە لە کە مان کە تیادا یادە ى ئە و ئە مرۆ ئازادانە بە چۆن پێویستە بۆیە دە ک��ە ی��ن��ە وە، لە وڕاپە ڕینە بە شداربووین هە مووان مە زنە ئاواش بە شداربین و یە کڕیزى

بپارێزین بۆ پاراستنى دە ستکە وتە کانى گە ورە گۆڕانکارى چونکە ڕاپە ڕین، ڕودە دات، ڕوی���داوە و ناوچە کە لە هە رو ەها لە م یادە دا جێى خۆیە تى کە هێزکردن بە فاکتە رى ببینە هە موان وپێشکە وتنى ئە زمونى گە لە کە مان لە ڕێگاى پێشکە ش کردنى خزمە تى زیاتر بە گشتى کوردستان جە ماوە رى بە وبە تایبە ت دە ڤە رى ڕاپە ڕین و ئە پێناو لە چاکسازى نجامدانى دادوە رى بە رکردنى دەستە یادە لە م وە کۆمە اڵیە تى، بۆ ن��ێ��ری��ن دە س���او دا شە هیدانى پاکى گیانى سە رجە م ڕاپە ڕینە و ئە و کوردستان، شە هیدانى ئێمە لە حزبى سۆسیالست هە ر کوردستان دیموکراتى وە ک چۆن ئە و شە رە فە مان پێ بڕا لە ڕاپە ڕینە کە ى بە هارى لە هە مان بین پێشە نگ دا 91کاتدا جە خت لە سە ر بە ردە وامبوونى خۆمان دە کە ینە وە بۆ بە دە ستهێنانى مافە بە دى نە هاتووکانى گە لە کە مان.

بە رزو پیرۆزبێت یادى ڕاپە ڕین سە رکە وتوبێت خە باتى ڕە واى

گە لە کە مان مەڵبەندی ڕانیەی »حسدک«

2012/3/4

ڕۆژی 2012/3/5، سه نته ری به رگری له هه رێمی ڕۆژنامه نوسان بۆ یاسایی كه له الیه ن ڕاگەیه نرا، كوردستان دیموكراسی په ره پێدانی سه نته ری میترۆ سه نته ری و مرۆڤ مافی و ڕۆژنامه نووسان له داكۆكیكردن بۆ پاڵپشتی رێ��ك��خ��راوی ب��ه ه��اوك��اری میدیای نێوده وڵه تی ئه نجام ده درێت.ڕۆژن��ام��ه وان��ی��دا كۆنگره یه كی ل��ه ئ��ام��اده ب��وون��ی ب��ه سلێمانی ، ل��ه رێكخراوه كه ؛ سێ هه ر نوێنه رایه تی گرنگی س��ه ر ل��ه ك��را هه ڵوێسته له داكۆكیكردن بۆ پ��ڕۆژه ی��ه ئ��ه و

ڕۆژنامه نووسان.میترۆ سه نته ری له عه لی ، ئ��اوات ئ��اش��ك��رای��ك��رد: ئ���ه م س��ه ن��ت��ه ره بۆ یاسایی ب��ه رگ��ری )س��ه ن��ت��ه ری ڕۆژنامه نوسان له هه رێمی كوردستان( ده درێت كه هه واڵنه ی له و یه كێكه ب���ۆ داك��ۆك��ی��ك��ردن ل���ه ئ����ازادی راده ربڕین، ئازادی و ڕۆژنامه گه ری یاسایی ڕاوێ��ژی به پێدانی ئه ویش

له یاسایی نوێنه رایه تیكردنی و به رده م بنكه كانی پۆلیس و به رده م دادگاییكردندا قۆناغی له دادگاكان ئه مه ش له ڕێی دابینكردنی پارێزه ر

بۆ ڕۆژنامه نووسان به بێ به رامبه ر.ئ������اوات ب���اس���ی ئ��ه وه ش��ی��ك��رد: كه گ��ه رم هێڵێكی ته رخانكردنی به درێژایی ده توانن ڕۆژنامه نووسان بكه ن پێوه په یوه ندی كاتژمێر 24ب��ه ژم����اره 3344 ئ���ه م ه��ێ��ڵ��ه ش سێڵه وه ئاسیا كۆمپانیای له الیه ن

دابینكراوه .ڕوونكرده وه پڕۆژه كه شی ئامانجی ك��ه خ���ۆی ل�����ه وه دا ده ب��ی��ن��ێ��ت��ه وه كه مكردنه وه ی ب��ۆ كاربكرێت ك��ه پێشێلكاریی به رامبه ر ڕۆژنامه نووسان ڕۆژنامه نووسان هۆشیاركردنه وه ی و به یاسای ڕۆژنامه نووسی و چوونیه تی ئ��ی��ج��رائ��ات��ه ك��ان��ی ل��ێ��ك��ۆڵ��ی��ن��ه وه و هۆشیاركردنه وه ی و دادگاییكردن چۆنیه تی ل��ه ڕۆژن���ام���ه ن���ووس���ان

ڕوماڵكردنی هه واڵی دادگاكان.

به پێی تۆمارێكی لیژنه ی داكۆكیكردن مافی و ڕۆژنامه نوسی ئ��ازادی له ڕۆژنامه نوسان له كوردستان، له ماوه ی له هه رێمی كوردستان ساڵی )2011( )359( حاڵه تی پێشێلكاری به رامبه ر په یامنێری و ڕۆژن��ام��ه ن��ووس��ان تۆماركراوه ، ڕاگەیاندن كه ناڵه كانی چوار ؛ پێشێلكارییه كانیشدا له نێو سوتان )8( و فیشه ك برینداری كه ناڵی و نوسینگه تێكدانی و لێدان حاڵه تی )85( ڕاگەیاندن، ، ه��ه ڕه ش��ه ك��ردن حاڵه تی )57(ده س��گ��ی��رك��ردن، ح��اڵ��ه ت��ی )52( )9( ڕێگریكردن، حاڵه تی )81(حاڵه تی شكاندنی ئامێر و كه ره سه ی ح��اڵ��ه ت��ی )9( ڕۆژن���ام���ه وان���ی ، كه ناڵی و س��ه رم��اڵ هه ڵكوتانه ته قه كردن حاڵه تی )9( ڕاگەیاندن، )41( تۆماركراون، له ڕۆژنامه نوس حاڵه تی ده سگرتن به سه ر كه ره سه ی ته قه حاڵه تی )2( ڕۆژنامه نوسی ،

له كه ناڵی ڕاگەیاندن تۆماركراون.

مامۆستایەکی کوشتنی ل��ەب��ارەی لە لەالیەن خوێندکارەکەیەوە ئەمریکی شاری سلێمانی ڕێکخراوی مامۆستایانی کوردستان بەیاننامەیەک باو دەکاتەوە

ئەمەی خوارەوە دەقەکەیەتی:مامۆستانى خۆشه ویست ....خویندکارانى تێکۆشه ر...

و کوردستاندا هه رێمى له ئاشکرایه گرنگانه ى گۆڕانکاریه ئ��ه و دواى له که له بواره جۆر به جۆره کانى ژیاندا پێشکه وتننانه ى ئه و ئ��اراوه هاتۆته هه رێمى کوردستان سه رجه م الیه نه کانى ژیانیشى گرتۆته وه به تایبه تى پرۆسه ى په روه رده و فێرکردن که وه ک به شێکى کوردستاندا هه رێمى له ئێستا گرنگ گوزه رده کات که له گه ڵ ئه و گه شه سه ندنه پرۆسه یه ى ژیان الیه نه کانى به رچاوه ى په روه رده ش تا ڕاده یه کى باش گه شه ى کردوه سه ڕاى که موکوڕیه کان و کێشه و

گرفته کان له بواره دا.هه رێمى کوردستان له م هه لو مه رجه ى زیاتر کاتێک ه��ه م��وو ل��ه ئێستادا پ���ه روه رده و پ��رۆس��ه ى ب��ه پێویستى فێرکردن و ئه زموون شاره زاى ناوخۆیی و ده ره وه هه یه تاکو له و ڕێگایه وه کار شوناسى به رجه سته کردنى بۆ بکه ین ده ستهێنانى ب��ه و نه ته وایه تیمان مافه ڕه واکانمان که زیاتر له سه ده یه که ئه سته میشه و ده ده ی��ن بۆ قوربانى پرۆسه ى په روه رده و فێرکردن له هه رێمى کوردستان به بێ ئه زمون و شاره زایی ناوخۆیی و بیانى پسپۆری که سانى گۆڕانکاریه ئاست له و بکات چه که ره

مۆدیرنه کاندا بگونجێت.خۆشبه ختانه له ماوه ى ڕاب��وردوداو له عێراقى که گۆڕانکاریانه ى ئه و دواى فێرکردن پ��ه روه رده و پرۆسه ى گرته وه به ب��ه رورد به کوردستان هه رێمى له ناوچه کانى ترى عێراق هه نگاوى باشى بڕیوه ئه و یش به و هه وڵ و ته قه الیانه ى که له الیه ن هه ندێک واڵتى پێشکه وتووى ده زگاو ژماره یه ک سه نته رو که جیهان دامه زراوه ى جیهانى و ناوه ندى خوێندن

جیاجیاکانى قۆناغه ئاستى سه ر له به کوردستان هه رێمى له خوێندن که کراونه توه سه ره میانه شێوه یه کى له ده بێت باشى کاریگه رى ئه مه ش سه ر ئاستى زانستى خوێندکاران و له زۆرباشیش سودێکى کاتیشدا هه مان سه ر له ده گه یه نێت مامۆستایان به چۆنێتى ئاستى وانه وتنه وه و شێوازى ب��ه ڕێ��وه چ��وون��ى پ��رۆس��ه ى پ���ه روه رده خوێندن ناوه نده کانى ده زگاو به رامبه ر

له هه رێمى کوردستان .ڕێکخراوى مامۆستایانى کوردستان وه ک ئه رکێکى هه میشه یى جه خت ده کاته وه له سه ر زیاتر پاریزگارییکردن و بره ودان ب��ه و ن��اوه ن��دان��ه ى که ک��ار ده ک��ه ن بۆ له خوێندن پرۆسه ى به روه پێشبردنى کاتدا هه مان له و کوردستان هه رێمى به پێویستى ده زانێت ڕێز له که سایه تى مامۆستا بگیرێت و ئه و گرفتانه ى که له ناوه نده کانى خوێندندا ڕوو ده ده ن ده بێت به ریان لێ بگیرێت و هێرش کردنه سه ر

مامۆستا چیتر دووباره نه بێته وه .

ج��ێ��گ��ه ى ن��ی��گ��ه ران��ی��ه ک��ه ب����ه روارى له خوێندگاى 2012/3/1 خوێندکارێک میدیاى نموونه یى له شارى سلێمانى به هۆى کێشه ی ئاینى له گه ڵ مامۆستاکه ى ئه و دوات���ر و قاڵیان ده م��ه ده بێته مامۆستایه و خۆشى ده کوژێت، بۆیه به بڕواى ئێمه هێرشکردنه سه ر مامۆستاو ناوه نده کانى له نائارامى دروستکردنى دام��ه زراوه ک��ان��دا، خوێندن و ده زگ��او لێى کوردستان هه رێمى حکومه تى له و کاره ساتى چونکه به رپرسیاره ، خوێندکاراندا ناو له نائارامى ج��ۆره کاتیشدا هه مان له و ده کات دروست پرۆسه ى په روه ده و فێرکردن له هه رێمى کوردستان ده خاته ژێر پرسیاره وه بۆیه گه لى که جه ختده که ینه وه دووب���اره کات هه موو له ئێستادا له کوردستان ئاشتى و ئارامى به پێویستى زیاتر په یوه ندى دروستکردنى و کۆمه اڵیه تى هه یه له گه ڵ سه رجه م واڵتانى جیهاندا.

ڕێکخراوى مامۆستیانى کوردستان2012/3/2

مه حمود حاجى محه مه دى ب��ه ڕێ��ز ب��ه ب��ۆن��ه ى ش��ه ش��ه م��ی��ن س��اڵ��ی��ادى دام��ه زان��دن��ى ڕادی����ۆى ج��ه م��اوه رى پیرۆزبایى بروسکه یه کى کوردستان ئاراسته ى به ڕێوه به رو ستافى ڕادیۆى ئاسمانى جه ماوه رى کوردستان کرد،

ئه مه ده قه که یه تى: به ناوى خواى مه زن و به خشنده

بەڕێزان به ڕێوه به رو تێکراى ستافى ڕادیۆى

ئاسمانى جه ماوه رى کوردستان

ساو و ڕێزساڵیادى شه شه مین ب��ۆن��ه ى ب��ه ئاسمانى ڕادی����ۆى دام���ه زران���دن���ى جه ماوه رى کوردستانەوە ، که هاوکاته له گه ڵ ڕاپه ڕینه مه زنه که ى گه له که مان، ئ��اراس��ت��ه ى گ���ه رم پیرۆزباییه کى و ک��ارم��ه ن��دان ستافى ب��ه ڕێ��وه ب��ه رو خۆشەویسته که تان ڕادیۆ بیسه رانى هه ل ب��ه بۆنه یه ش ئ��ه م و ده ک���ه م ده ستخۆشیتان ئ��ەوه ى بۆ ده زان���م ماندووبوون کارو ستایشى و لێبکه م

و شەونخونیتان بکه م. دام��ه زران��دن��ى ڕادی���ۆى ج��ه م��اوه رى ترى ده ستکەوتێکى ک��وردس��ت��ان گ��رن��گ��ى ک���ارى م��ی��دی��ای��ى ب���وو له ئومێدمه و ک��وردس��ت��ان ه��ه رێ��م��ى زیاتر و سه رکەوتن له به ردەوامبن و کاره کانتان پێشەوه چوونى به رەو خزمه تکردنى زیاتر به سه رجه م کوردو

کوردستان.محه مه دى حاجى مه حمود

2012/3/5

پ��اش��ن��ی��وه ڕۆى دوێ��ن��ی ل��ه ش��ارى سلێمانى مه کته بى ڕاگەیاندنى حزبى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست ساڵیادى شه شه مین ب��ه ب��ۆن��ه ى ئاسمانى ڕادی���ۆى دام��ه زران��دن��ى مه راسیمێکى کوردستان جه ماوه رى

ڕێکخست. له هه ریه ک که مه راسیمه دا ل��ه و ڕێکخستنى ئه نجوومه نى به رپرسى ئه ندامانى له ژماره یه ک و ناوه ندى ئ��ه ن��ج��ووم��ه ن��ى س��ه رک��ردای��ه ت��ى و ڕادیۆی له له و که سانه ى کۆمه ڵێک جه ماوه ر کاریان کردووه ئاماده یبوون

چه ندین وتار خوێندرانه وه .ره فعه ت ه��ه ڤ��اڵ ده ستپێکدا ل��ه مه کته بى ب��ه رپ��رس��ى م��ح��ه م��ه د سۆسیالیست حزبى ڕاگەیاندنى وته یه کى کوردستان دیموکراتى مه کته بى پیرۆزبایى پێشکه رکردو ستافى به ڕێوه به رو له ڕاگەیاندنى خه باتى ک��ردو ج��ه م��اوه ر ڕادی���ۆى سۆسیالیست ح��زب��ى م��ی��دی��ای��ى به بیر ک��وردس��ت��ان��ى دی��م��وک��رات��ى

ئاماده بووان هێنایه وه .دوات�����ر ه���ه ڤ���اڵ رزگ�����ار غ��ه ف��ور

ئ��ه ن��دام��ى م��ه ک��ت��ه ب��ى س��ی��اس��ى و ڕێکخستنى ئه نجوومه نى به رپرسى پیرۆزبایى وته یه کدا له ناوه ندى کارمه ندانى ئ��اراس��ت��ه ى گ��ه رم��ى کوردستان ج��ه م��اوه رى ڕادی���ۆى ه��اوک��ارى و پشتگیرى ک���ردو دیموکراتى سۆسیالیست حزبى ک��وردس��ت��ان��ی��ش��ى ب��ۆ ب��ه ه��ێ��زت��ر میدیایی و پیشه یى کارى کردنى خواست هیواى دووپ��ات��ک��رده وه و

هه میشه به رده وامبن له خزمه تکردنى جه ماوه رى کوردستان.

له کۆتایى مه راسیمه که شدا مه کته بى رێزلێنانى خ��ه اڵت��ى ڕاگ��ەی��ان��دن پێشووى به ڕێوه به رانى به خشیه و کوردستان جه ماوه رى ڕادی��ۆى ئه و که سانه ى تا هه نووکه کار له و بۆ وه فایه ک وه ک ده که ن ڕادیۆیه چه ندین شه ونخوونى و ماندووبون

ساڵه ى کارکردنیان.

سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 3 www.jamawarnews.comدیدار

لەسەر پەرلەمان *هەڵوێستى داواکەى حکومەت بۆ پێداچوونەوە بە بودجەى پەسەندکراوى ساڵى

2012 چییە؟کە بڵێین ئەوە دەبێت سەرەتا حکومەت ناتوانێت داوا بکات کە بوودجە پەسەندکراوى یاسای کاتێک بەڵکو بکرێتەوە، هەموار تێپەڕ پەرلەمان لە یاسایەک کە دەکرێت تەنها سەرۆک کۆمار بۆى

هەموارکردنەوەى داواى هەیە لەحاڵەتێکدا ئەگەر خۆ بکاتەوە بەدڵ یاسایەى ئ��ەو حکومەت دادگ��اى بچێتە دەب��ێ��ت نەبێت هەموار داواى لەوێوە و فیدراڵى ک��ردن��ەوەى ی��ان ڕەت��ک��ردن��ەوەى خاڵى ، خاڵێک ئەمە بکاتەوە کە ح��ک��وم��ەت ئ��ەوەی��ە دووەم بڕگە ک����ردووە داوای�����ەى ئ���ەو سەرەکیەکانى داواکەى ئەوەیە کە ماددەى 36 پەیوەندیدارە بەوەى پارەى بڕێک دەیەوێت حکومەت دەست دوورە قەرزى بەشێوەى لە ئێستا کە بهێنێت بەدەست دواتر و دەکات قەرزى بانکەکان سااڵنێکى بە قەرزەکە حکومەت دنیاشدا لەهەموو دەدات��ەوە زۆر ئەو جۆرە قەرزە سودێکى زۆرى کارێکى وئەمەش سەر دەچێتە وەکو واڵتێکى بۆ ناتەندروستە عێراق کە پارە بە قەرزى دوورە کاتێک بهێنێت بەدەست دەست پارەیەش ئەو داواى حکومەت دەکات تەنها دوو ترلیۆن دینارى

ب��ۆ دروس���ت کردنى دی���ارە ک��ە خ��ان��ووب��ەرەی��ە ب��ڕەک��ەى ت��رى دەک��ات داواى کە پ��ارەی��ە ئ��ەو چ بۆ نییە دی��ار بکات ق��ەرزى واتە دێنن بەکارى مەبەستێک ن��ەک��ردۆت��ەوە ڕوون���ى حکومەت کاتێک بۆچییە پ��ارەی��ەى ئ��ەو کارنامەو س��ەی��رى ئێمەش ک��ە دەکەین حکومەت پ��ڕۆژەک��ەى پێشینەى ل��ە ک���ارى دەبینین بە سوپا گرنگیدانیەتى حکومەت بەاڵم کردنى سوپایە، پڕچەک و ئایا ئەو پارەیە بۆ ئەو مەبەستە ترەو شتێکى بۆ یان بەکاردێت کە خاڵەى لەو یەکێکە ئەوەش بەشێوەیەکى پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران کەکارێکى واب��وو پێیان گشتى دوورە ق���ەرزە ئ��ەو نییە ب��اش تر خاڵێکى وەربگرێت. دەستە کە پەرلەمانتاران سەرنجیان هەیە هەیە بڕگەیەک ئەوەیە لەسەرى 6 بڕى کە حکومەتدا لەداواکەى وەرگیراوە بەسلفە دینار ترلیۆن نەکراوەتەوە وەتا ئێستا یەکالیى بۆچین و نین دیار سولفانە ئەم لیژنەى دانیشتنى لە هەندێکیان ڕوونى دارایی وەزیرى و دارایی کردۆتەوە و هەندێکى تریان دیار بۆچی دراوەو کێ بە کە نین

خەرج کراوە.*ل��ە ک��ۆن��گ��رەى ب���ااڵى س��ەران��ى ع������ەرەب������دا ک����ەل����ە ب����ەغ����داد بانگهێشت س��ووری��ا دەبەسترێت حکومەتى هەڵوێستى ن��ەک��راوە عێراق لەو ڕووەوە چۆن دەبینن؟

کە بڵێم ئەوە دەمەوێت سەرەتا بەستنى کۆنگرەى سەرانى عەرەب زۆر گرنگەو خاڵێکى بەغداد لە لەم چونکە دەزان��م، ئەرێنى بە بارودۆخەدا کە عێراق بتوانێت ئەو کۆنگرەیە لەخۆ بگرێت و بەڕێوەى

دیارە گرنگە کارێکى ئەوە ببات پێشووتردا کۆبوونەوەکانى لە واڵتانى و ع��ەرەب��ی ک��ۆم��ک��ارى بەهێزیان پەیوەندیەکى عەرەبی بە دۆسیەى سووریاوە هەبووە و چارەسەرکردنى بە گرنگیان زۆر ک��ێ��ش��ەک��ان��ى گ��ەل��ى س��ووری��ا عێراق حکومەتى ب��ەاڵم داوە، هەڵوێستى کۆبوونەوانەدا لەو دژى لە ه��ەب��ووە تەحەفوزیان ڕژێمى دژى کە بڕیارانەى ئەو عێراق بەاڵم دەرچ��وون، سووریا دەڵێت تەحەفوزەکەى دژى گەلى سووریا نییەو بۆ پشتیوانى کردن لە ڕژێم نییە، بەڵکو ترسە لەوەى کاردانەوەى ڕژێم ڕووخاندنى کە ئێستاش هەبێت عێراق لەسەر خۆى هەڵوێستى عێراق پێموایە

پشتیوانى دەبێتە و دەگۆڕێت کردن لەگەلى سووریا.

لەسەر پەرلەمان *هەڵوێستى لە حکومەت پاشگەزبوونەوەى بۆ گولەنەبڕ ئۆتۆمبێلى کڕینى

پەرلەمانتاران چییە ؟پێمباشە ئەو پرسیارە ئاراستەى کە بکرێت پەڕەلەمانتارانە ئەو داواى کڕینى ئەو ئۆتۆمبێالنەیان کردووە و واژۆیان لەسەر کردووە، بڕیار وایە جارێکى تر ئەو بەاڵم قسەى پەرلەماندا لەناو باسە

لەسەر بکرێتەوە.چییە پ��ەرل��ەم��ان *هەڵوێستى داواک��ارى ڕەتکردنەوەى لەسەر پارێزگاکان ب��وون��ى ب��ەه��ەرێ��م ل����ەالی����ەن ن�����ورى م��ال��ی��ک��ی��ەوە ل���ە ک��ات��ێ��ک��دا ئ����ەوە م��اف��ێ��ک��ى

دەستووریە؟ئەو لەسەر وەرگرتن هەڵوێست ئالیەتى پەرلەمان لەناو بابەتانە خ���ۆى دەوێ����ت ه��ەن��دێ��ک شت تاکەوە هەڵوێستى بە پەیوەندى هەڵوێستى ه��ەن��دێ��ک و ه��ەی��ە هەڵوێستى ب��ە پ��ەی��وەن��دى ت��ر پەیوەندى هەیە کوتلەکانەوە پەرلەمانتارانەوە زۆری��ن��ەى بە مافێکى ب��وون بەهەرێم هەیە دەستووریە بەاڵم چەندین پڕۆژەى مەسەلەى لەسەر هەیە جیاجیا پارێزگاکان ب��وون��ى ه��ەرێ��م ب��ە ئالیەتى و کاتەکەیى کە بەوەى و بکرێ چ��ۆن ب��وون بەهەرێم ئەو تایبەتى بە بکرێن دی��ارى ناوچە سنوورى کەلە ناوچانەى پێویستە لەسەرەکاندان کێشە ووردبینەیەکى تەواو بکرێت لەسەر دەبێتە شوێنێک کە بابەتە ئەو پارێزگایەک کاتێک ئایا هەرێم و کوردستان هەرێمى لەنێوان حکومەتى فیدڕاڵدا دەبێتە هەرێم دەکرێت سەیر چۆن بابەتە ئەو بە پێویستى بابەتە ئەو بۆیە زیاتر ووردبینى لێکۆڵینەوەو دروس��ت هەرێم نابێت و هەیە بەدواوە زۆرى کێشەى کە بێت پارێزگاى ئەگەر نمونە بۆ بێت ئایا هەرێمێک ببێتە سەالحەدین دوزخورماتوو ناوچەى مەسەلەى تائێستا چی لێ بەسەر دێت کە سەر بە پارێزگاى کەرکوک بووە، بۆیە ئەو مەسەلەیە هێڵراوەتەوە گفتوگۆى هێشتا و حکومەت بۆ تێروتەسەلى لەسەر نەکراوە بەاڵم داواى ئالیەتى دەس��ت��ووردا لە و ک��راوە دی��ارى ب��وون بەهەرێم وەکو مافێکى دەستوورى هەموو هەرێم بە داواى کە پارێزگایەکە

بوون بکات.

پەرلەمان ئ��ەم��ڕۆى *دانیشتنى پڕۆژە ئەو و دەبێت چی لەسەر دانیشتنى کەلە چین یاسایانە ئ���ەم���ڕۆدا گ��ف��ت��وگ��ۆی��ان ل��ەس��ەر

دەکرێت؟ئاسایی دانیشتنى ڕاستیدا لە دانیشتنێک پەرلەمان ئەمڕۆى کردنەوەى بە کەتایبەتە دەبێت خولى نوێی یاسای پەرلەمان واتە خولى دەستپێک کەتایبەت دەبێت هیچ لەسەر گفتوگۆ بابەتەو بەو پڕۆژە یاسایەک ناکرێت، ئەو پڕۆژە یاسایانەى کەئێستا ڕاپۆرتەکانیان دراوەتە و ئامادەن پەرلەماندا لە س��ەرۆک��ای��ەت��ى پ���ەرل���ەم���ان و بە پەرلەمانیش س��ەرۆک��ای��ەت��ى پێی بەرنامەیەکى داڕێژراو کاریان پەرلەماندا لە و دەک��ات لەسەر لەسەر گفتوگۆیان و ڕێکدەخرێن

پ��ڕۆژان��ەى ئ��ەو زیاتر دەک��رێ��ت، خولەدا لەم دەکرێت چاوەڕێ کە یاسای بکرێت لەسەر گفتوگۆیان لێبووردنى گشتى کە ڕاپۆرتەکەى ئامادەیە و پڕۆژە یاسایى بەدەست هەر بێگومان و زانیارى هێنانى بوودجە یاساى پڕۆژە کاتێکیش لەو ئەویش پەرلەمان گەیشتە خولەدا گفتوگۆى لەسەر دەکرێت، پەیڕەوى یاسایى پڕۆژە هەروەها دراوەت��ە کە پەرلەمان ناوخۆى پەیوەندى بەاڵم پەرلەمانتاران،

خوێندنەوەى کە هەیە ب��ەوەوە کاتە ئ��ەو بکرێت ب��ۆ یەکەمى پەرلەمان ئەندامانى ئاراستەى کاتە ئ��ەو بکرێت لیژنەکان و گفتوگۆى لەسەر بکرێت زیاتر ئەو یاسایانەن پڕۆژە وئەو بابەتانەن هەن پەرلەماندا لەناو ئێستا کە و دەکرێت لەم خولەدا گفتوگۆیان

لەسەر بکرێت.*ئ��ای��ا ل��ە پ��ەرل��ەم��ان��دا پ��ڕۆژە بۆ هەیە نوێ پێشنیارى و یاسا گرنگیدان بە بەرهەمى خۆماڵى لە

کشتوکاڵ و کەرتى پێشەسازیدا؟ه��ات��ووە زۆر ی��اس��ای��ى پ���ڕۆژە ب��ۆ س��ەرۆک��ای��ەت��ى پ��ەرل��ەم��ان و خوێندنەوەشیان بۆ کراوە تایبەت بە مەسەلەى وەبەرهێنانى خۆماڵى کە پیشەسازى بەکەرتى وتایبەت زیاتر کەرتانە ئەو بتوانین چەند ئ��ەوەى ب��ۆ پێبدەین پ��ەرەی��ان کوردستاندا لەهەرێمى ئێمە زیاتر بە ببەستین پشت ب��ت��وان��ی��ن کوردستان، ناوخۆى بەرهەمى یاسایانە پڕۆژە ئەو هێشتا دیارە ڕاپ��ۆرت��ی��ان ل��ەس��ەر ن��ەن��وس��راوە هەڵدەگرێت زیاتر گفتوگۆی و کوردستاندا پەرلەمانى ل��ەن��او ڕاپۆرتەکانیان ک��ات��ەى ئ��ەو ت��ا لەهۆڵى ناکرێت دەکرێت ئامادە کار بەرنامەى بکرێتە پەرلەماندا

و گفتوگۆى لەسەر بکرێت.*پ���ێ���ت���ان���وای���ە ل���ە ب���وودج���ەى ئ���ەم���س���اڵ���دا پ�������ڕۆژەى زی��ات��ر بکرێت ب��ەه��اواڵت��ی��ان پێشکەش لەچاو بوودجەى ساڵى ڕابردوو؟

تائێستا بوودجە یاسایى پڕۆژە بۆیە پ��ەرل��ەم��ان نەگەیشتۆتە هیچ خ��ۆم وەک م��ن ئێستا ت��ا یاساکە پڕۆژە لەسەر زانیاریەکم بە پ���ەرە زی��ات��ر کەئاخۆ نییە لە ب��وارێ��ک چ بە و الیەنێک چ بوارەکانى ژیان دەدات، بەاڵم هەر گەیشتە یاساکە پ��ڕۆژە کاتێک پەرلەمان و خوێندنەوەى یەکەمى بۆکرا ئەو کاتە دەتوانین زیاتر بە ناوەڕۆک و وردەکاریەکانى بوودجە ئاشنابین و بزانین پڕۆژەى بودجە تا داوە الیەنێک چ بە گرنگى و لێبکەین پاڵپشتى ئێمەش

پەسەندى بکەین.حەوتەم کابینەى *پێکهێنانى دەکرێت چ��اوەڕوان ئارادایەو لە

کابینەى داه��ات��وودا ڕۆژان���ى لە نوێ متمانە وەربگرێت ئێوە وەکو پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ى ک��وردس��ت��ان و ئافرەتە پەرلەمانتارەکان سەرنج دەبێت چ��ۆن داواکاریەکانتان و ئافرەتان بەشداربوونى لەسەر

لە کابینەى نوێی حکومەتدا ؟کابینەى پێکهێنانى مەسەلەى هەرێمى حکومەتى ح��ەوت��ەم��ى ک��وردس��ت��ان ل��ەب��ەر ئ���ەوەى تا سەرۆک هەرێم سەرۆکى ئێستا کابینەى س��ەرۆک��ى جێگرى و بۆ ڕانەسپاردووە حکومەتى نوێى چ��اوەڕوان کابینەکە پێکهێنانى

دەکرێت ڕۆژى 7ى مانگ سەرۆکى و جێگرى هەرێم هەردوو سەرۆک سەرۆکى کابینەى نوێ ڕابسپێرێت نوێی کابینەى پێکهێنانى ب��ۆ یاسا پێی بە بێگومان حکومەت. دواى ڕاسپاردنى سەرۆک و جێگرى پێکهێنانى بە حکومەت سەرۆکى ماوەى حکومەت نوێ کابینەى لەبەردەستادایە مانگیان ی��ەک

لە کابینەیە ئەو پێکهێنانى بۆ کە هیوایەین بەو ئێمە ڕاستیدا بێت کابینەیەک کابینەیە ئ��ەو گرنگى بەوە بدات کە چۆن بتوانن تیادا ب��ەش��دارى زیاتر ئ��اف��رەت بکات بۆ ئەوەى لەناو کوردستاندا گرنگى زیاتر بەو چینەى کۆمەڵگا بگەنە بتوانن ئافرەتان و بدرێت بەو هیوایەى و بڕیاردان ناوەندى بەو هەوڵەکانمان بتوانین کە ئاراستەیە بێت کەالیەنى کەم )3 نوێی کابینەى لە ئافرەت )4 تا حکومەتدا پۆستی وەزاریان بدرێتێ پەرەپێدانى لە بکەن بەشدارى و

بوارەکانى ژیانى کۆمەڵگاکەیاندا و ئێمە ڕۆڵى ئافرەتان بە کەمتر لە نمونەشمان نابینین پیاوان ڕۆڵى کارەکانى سەرکەوتوویى ئەوە بۆ کابینەکانى وەزیرەکانى ئافرەتە هەرێمى حکومەتى پ��ێ��ش��ووى توانیویانە چۆن کە کوردستانە پ��ەرە ب��ەو ن��اوەن��دان��ە ب��دەن کە

کاریان تیادا کردووە.

حکومەت ناتوانێت داوا بکات کە یاسای پەسەندکراوى بوودجە هەموار

بکرێتەوە، بەڵکو کاتێک کە یاسایەک لە پەرلەمان تێپەڕ دەکرێت تەنها سەرۆک کۆمار بۆى هەیە داواى هەموارکردنەوەى بکاتەوە

پڕۆژە یاسایى بوودجە تائێستا نەگەیشتۆتە پەرلەمان

چاوەڕوان دەکرێت ڕۆژى 7ى مانگ سەرۆکى هەرێم هەردوو سەرۆک و جێگرى سەرۆکى کابینەى نوێ ڕابسپێرێت بۆ

پێکهێنانى کابینەى نوێی حکومەت

دلێر عەبدولقادر، ئەندامى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

کڕینى ئۆتۆمبێلى گولەنەبڕ لە پەرلەمان قسەى لەسەر دەکرێتەوە

هاژە سلێمان، ئەندامى پەرلەمانى کوردستان:

هەوڵەکانمان بەردەوامە بۆ ئەوەى چوار وەزارەت بدرێت بە ئافرەتان

دیمانە: عومەر عەبدوڵاڵ

دیمانە:~

ئەندامى ع��ەب��دول��ق��ادر، دل��ێ��ر لە عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى ~ تایبەتى دیدارێکى »عێراق دەک��ات ب��ەوە ئاماژە دا ه��ەڵ��وێ��س��ت��ى خ���ۆى دەگ��ۆڕێ��ت گەلى ب��ۆ پشتیوان دەبێتە و

سووریا«.دەکات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو بکات داوا ناتوانێت »حکومەت بوودجە پەسەندکراوى یاسای کە

هەموار بکرێتەوە«.

ه����اژە س��ل��ێ��م��ان، ئ��ەن��دام��ى پەرلەمانى کوردستان لە دیدارێکى ئاماژە دا ~ تایبەتى بەوە دەکات » چاوەڕوان دەکرێت هەرێم سەرۆکى مانگ 7ى ڕۆژى جێگرى و س����ەرۆک ه�����ەردوو سەرۆکى کابینەى نوێ ڕابسپێرێت نوێی کابینەى پێکهێنانى ب��ۆ

حکومەت«.دەکات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو بتوانین ک��ە ه��ی��وای��ەى »ب���ەو بێت ئاراستەیە بەو هەوڵەکانمان کە النى کەم )3 تا 4( ئافرەت لە پۆستی حکومەتدا نوێی کابینەى ب��ەش��دارى و بدرێتێ وەزاری����ان

بکەن«.

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693

ک��ورد گ��ەل��ى ب��ۆ ئ���ازار مانگى و ن��وێ مێژوویەکى س��ەرەت��اى چەندین کە بایەخدارە قۆناغێکى لەخۆ شیرینى و تاڵ بیرەوەرى ئەم ناو ڕووداوەک��ان��ى گرتووەو گۆڕانکارى خوڵقێنەرى مانگە لەژیانى مەزنە وەرچەرخانى و سیاسى و کۆمەاڵیەتى و کلتوورى ئازار ناوچەکەدا، و گەلەکەمان نەتەوەیى بۆنە ی��ادو وێستگەى ڕۆژەکانى نیشتیمانییەکانەو و پڕ گرنگ ڕووداوى بەزنجیرەیەک

بوونەتەوە.سەرەتاى مانگەکە بەیادى ڕاپەڕین ساڵى)1991( ئازادى بەهارى و

دەست پێ دەکات، دواتر کارەساتى کیمیابارانى دەروون��ه��ەژێ��ن��ى )1988 ئازارى هەڵەبجەلە)16ى گەلەکەمان ئاوێزانى پرسەو یادى کە دەک��ات��ەوە شەهید ه���ەزاران قوربانى، بوونە کارەساتەدا لەو بۆنەى مێژوویى نەورۆزو سەرەتاى وەرزى بەهاریش لە)21ى ئازار(دا دڵ و دیدەمان بەڕووى سرووشتى دەکاتەوە، کوردستاندا جوانى یادى کۆڕەوە ملیۆنییەکەى گەلى قۆناغى دووەم ک��ە ک��وردی��ش جەماوەریى شۆرشى و خەبات لەکۆتایى بوو کوردستان خەڵکى سەختەکانى ڕۆژە مانگەکەدا ئاوارەیى و ڕازینەبوونمان بەستەمى

دیکتاتۆران بیر دەخاتەوە.ئەمانە پوختەى خەبات و خوێن و مێژووییەکانى وێستگە و بەرگرى ژیانى ئێمەیە کە لەمانگى ئازاردا کۆبوونەتەوەو شوناسێکى بەم دۆزە داوەو هەموو ساڵێک لەم مانگەدا هەریەکەمان بەزاکیرەى فالشباک دەک����ات، ه��ەڵ��ەب��ج��ە ق����ەوارەى زەق سەدامى ڕژێمى تاوانەکانى دۆست بۆ دەرفەتێکى ک��ردەوەو نەهێشتەوە پشتیوانەکانى و ب��ۆ خ��ۆدزی��ن��ەوەو ڕەت��ک��ردن��ەوە هەموو هەرچەندە تراژیدیاکە، هەوڵەکانیان لەوەدا چڕکردەوە کە تاوانەکە بدەنە پاڵ سوپاى ئێران.

ت��اوان��ە ئ���ەو دواى س���اڵ س��ێ دۆخێکى گ��ەورە خواى گەورەیە خوڵقاند نێودەوڵەتى و ئیقلیمى کە تیایدا چیتر جیهان و واڵتانى ناوچەکە تاوان و سەرەڕۆییەکانى دەسەاڵتدارانى بەعسیان پێ قبوڵ دەستدرێژییەکانى دواى نەکرێت، ڕژێ���م���ى س�����ەدام ک��ۆم��ەڵ��گ��ەى نێودەوڵەتى چەندین سیناریۆى بۆ ڕێکخست، ڕژێمە ئەم ڕووخاندنى نیسان لەمانگى خۆشبەختانە 2003دا بەتەواوى بەعس ڕەوانەى

زبڵدانى مێژوو کرا.بەعس ڕژێمى ڕووخاندنى پێش و لەیەکەم کاردانەوەى سەربازى ئازادکردنى بۆ هاوپەیماناندا ک��وەی��ت و وەش��ان��دن��ى زەب��رى ک��اری��گ��ەر ل��ەس��وپ��اى ع��ێ��راق، ڕاپەڕینى دەرف��ەت��ى ک��وردی��ش یەکەمى لەهەفتەى ڕەخساو بۆ تووڕەیى و ڕق ئ��ازاردا مانگى خەڵک هەڵدا، سەرى جەماوەر ڕووب�������ەڕووى س��وپ��او دەزگ���ا س��ەرک��وت��ک��ەرەک��ان ئەمنییە ب��ەخ��ێ��رای��ى زۆر ب����وون����ەوەو ه��ەم��وو ئ��ەو ه��ێ��زە ل��ەرزۆک��ان��ە ب���وون ب��ەژێ��رپ��ێ��ى ج��ەم��اوەرى هەموو کوردستانەوەو ڕاپەریوى شارەکانمان لەو دام و دەزگایانە

پاک کرانەوە.کاردانەوەى سوپاى بەعس دواى

شکستەکانى لەکوەیت و ڕاونانیان لەکوردستان ڕقئەستوورترى کرد بەنەفەسە ب��ەک��وردو بەرامبەر ڕووى جارانەوە دوژمنکارانەکەى کردەوە واڵتەکەمان، بەاڵم ئەوەى نەبوو چ��اوەڕوان��ک��راو ئ��ەو ب��ۆ خەڵکى ملیۆنى چەند ک��ۆرەوى ک��وردس��ت��ان ب��وو ک��ە وی��ژدان��ى واڵتانى هەژاندو جیهانى هەموو هەڵوێستبن بێ نەیانتوانى دنیا لەبەرامبەر ئەم موعاناتە مرۆییەدا کە بەهۆى ستەمکارى و دڕندەیى ڕژێمى سەدامەوە دووچارى گەلى ئەم دەستکەوتى ب��ووە، ک��ورد ناوچەى دابینکردنى ک��ۆڕەوەش ئارام بوو کە مەترسییەکانى سەر

ژیانى ئێمەى کەم کردەوە.لەئازاردا بۆنەى نەتەوەیى نەورۆز ڕووداوەک��ان��ى ب��ۆن��ەو ئاوێتەى بیستەمى س����ەدەى ک��ۆت��ای��ى ن��او ه��ەم��ان م��ان��گ دەب��ێ��ت و داستانەکانى ئازادکردنى کەرکوک و دەوروبەریشى لەبەهارى ساڵى بۆنە هەمان هاوکاتى 1991دا پەیامە ئ��ەو لەمەشدا دەبێت، بەرامبەرەکانمان بۆ نەتەوەییە هەیە کە کەرکوک کوردستانییەو لەنەورۆزى 1991دا یەکەم ئاگرى نەورۆزى بەئازادى کردووەتەوە.

ب��ەه��ارى ئ����ازادى ک��وردس��ت��ان عەرەبى بەهارى پێش 21س��اڵ

لەبارودۆخێکى داوەو ڕووى م��ێ��ژووی��ی��دا س��ەخ��ت��ى دژوارو چۆکى بەئیرادەى شەڕەنگێزانەى گەالنى ئێستا دادا، ب��ەع��س ڕاپەڕینى جۆرى هەمان عەرەبى ج��ەم��اوەری��ى ب��ەرپ��ا دەک���ەن، هەرچەندە ڕەوشە جیهانییەکە بۆ ئەوان زیاتر لەبارە بۆ ڕووبەڕووى ڕژێمە دیکتاتۆرەکان و لەڕۆژگارى ب��ەه��ارى ک���وردی���دا س��ەخ��ت و دژوارتربوو سەرەڕاى گۆڕانکارییە نێودەوڵەتییەکانیش و ئیقلیمى خەباتى ڕەوت��ى کە کاتەدا لەو

ئێمەى بەرەو پێشەوە برد.مانگى ڕووداوەک����ان����ى ب��ۆن��ەو ئ����ازار دەم��ان��خ��ات��ەوە ب���ەردەم بەرپرسیاریەتى نەتەوەیى گەورەو و خەبات نابێت کە مێژووییەوە بدرێت بەزایە گەلە ئەم خوێنى ڕاپ��ەری��ن و دەس��ت��ک��ەوت��ەک��ان��ى ئەرکە زیاتر ئەوەى ببرێن، لەبار ئەخالقییەکەى و ن��ەت��ەوەی��ى ک��ردوە هەستیارتر و ق���ورس دەسەاڵتدارانى کوردە کە پێویستە بەبۆنەو زاک��ی��رەی��ان هەمیشە ڕووداوەکانى مانگى ئازار فۆرمات ڕۆژانەى ئەم کە بزانن بکەنەوەو ئێستا بەرهەمى ئازارەکانى مانگى ئازارو گشت ساڵ و مانگەکانیترى تەمەنى خەباتى ڕزگاریخوازى ئەم

گەلەیە.

ج��ێ��گ��اى خ��ۆی��ە ت��ى ل��ێ��رە دا مێژووى نێو بە سە رە قە ڵە مێک پڕ لە ناسۆرو ئازاردیدە ى گە لى کوردو شۆڕش و ڕاپە ڕینە کانمان یادە وە ریانە ش ئە و بهێنین، دا زهنى فیکرو لە هە میشە بۆ چراى وە ک ک��ورددا ڕۆڵە کانى ک��وردای��ە ت��ى ب��درە وش��ێ��ت��ە وە و بێت س��ۆم��ای��ە ک تاریکیدا ل��ە لووتکە ى و ڕێنیشاندان ب��ۆ

سە رکە وتن.ڕە مزێک هە میشە ک��ورد گە لى ب�����ووە ب���ۆ م���ە زڵ���وم���ی���ە ت و ئە مانە ش ب��ە اڵم قوربانیدان، نە دا میللە تە کە مان بە چۆکى ژێر بۆ بێت دە ستە وەسان کە دروشمى بە بە ڵکو دە ستە یى و حوکمى عێراق بۆ دیموکراتى خە باتى کوردستان بۆ زات��ى شە هیدى ه��ە زاران و خوێناوى ئ��اوى و خ��اک ب��ە پیشکە ش

کوردستان کردووە .بە درێژایى زیاتر لە )90( ساڵى زوڵم بۆتە ى نێو لە ڕاب��ردوودا بە اڵم گڕدە دراین نادادگە ریدا و

هە رگیز تواندنە وە بە شیک نە بووە لە میژووى پرشنگدارمان.

ل��ە ب��ە رام��ب��ە ر ه���ە ر ت����اوان و کردە یە کى نامرۆڤانە دا، تە نانە ت ئە نفال....هتد و جینۆساید پە ناى کوردستان ج��ە م��اوە رى سە رهە ڵدانى و داک��ۆک��ى ب��ۆ و بردووە شۆڕشگێرى خە باتى بۆ ڕاپە ڕین و شۆڕش چە ندین و مافە کانمان لە داکۆکیکردن لە نێو کوردستان جوگرافیاى لە دا ک��وردس��ت��ان ه���ە ن���اوى بە ڕژێمە بە رامبە ر بوون دایک لە و فاشیستە کان. سە رکوتکارو بە هارى ڕاپە رینى نێوە ندە شدا ساڵى )1991( وانە یە ک بوو بۆ بە ها و نرخ ئە وانە ى و زاڵمان مرۆڤایە تى کە رامە تى ڕێزو بۆ ڕۆحى بە دار و ناکە ن قبوڵ و هە ڵدە کێشن دا ئینسانیە ت هە ڵدە پاچن، مرۆڤ مافە کانى و کوشت ڕاماڵینى ڕاپ��ە ڕی��ن سە رکوتکردن و نایە کسانى بڕو ش���ۆڕش دا م����ە ش ل���ە ب����وو ب���زووت���ن���ە وە ى ڕزگ�����ارى و و پێشمە رگە و جە ماوە ر یە کدە نگ بۆ ب��وون یە کتر پشتیوانى و

دە ستپێشخە رى س��ە رک��ە وت��ن، بە رە ى کوردستانى زە مینە سازى بە خ���ۆش���ک���رد ڕاپ���ە ڕی���ن���ى ه���اوک���ارى ج���ە م���اوە رى گ��ە ل گرتە وە ، کوردستانى سە راپاى بە زیوە کان و ترسنۆک ڕژێمە ئە ژنۆو قە ڵە مى )بە عسیە کان( لە ش��ک��او پشتیان ب��ڕب��ڕە ى گە ل پۆالینى وورە ى ب��ە ردە م دا بە چۆکدا هات و کوردستان و پۆستاڵ بۆگە نى و زب��ڵ لە کرایە وە و خاوین بە عسیە کان )1991( ساڵى نە ورۆزى ئاگرى کوردستانیدا ک��ە رک��وک��ى ل��ە پێشمە رگە و گ��ە ش��ێ��ن��رای��ە وە یە کتر ب��ە دووب���ارە ج��ە م��اوە ر

شادوو گە شاوە بوون .زە مینە ى کوردستانى ب��ە رە ى هە لبژاردن، بۆ کرد ئامادە سازو پ���رۆس���ە ى ی���ە ک���ە م ئ��ە زم��ون��ى هە لبژاردنى ئە نجومە نى نیشتمانى لە و ک��وردس��ت��ان )پ��ە ڕل��ە م��ان ( دۆخە ناسک و دژوارە دا بە ئە نجام حکومە ت و وپە رلە مان گە یە نرا

پێکهات.لە ساڵى )2003( حوکمى ئاگرو ئاسنى بە عسیە کان بە پایان هات

عێراقیکى بە ب��وو عێراقیش و بە ستوو پشت فیدراڵى کۆمارى یە کە م بۆ سیاسى، فرەیى بە دا عێراق م��ی��ژووى لە جاریش ماندوونە ناسى پێشمە رگە یە کى ک��وردس��ت��ان ب��ە ری��ز )س���ە رۆک ت��اڵ��ە ب��ان��ى( ب��ە س��ە رۆک��ى ئە و هە روە ها هە ڵبژێردرا، ک��ۆم��ارە پێشمە رگە یە کى کوردستان ڕیزدار سە رۆکایە تى بارزانى( )سە رۆک دە ست لە کوردستانى هە رێمى

گرت. درە نگە ئە مە ش کە هە رچە ندە بە اڵم کاتى ئە وە هاتووە حکومە تى ئاوڕێکى ک��وردس��ت��ان هە رێمى ک��وردس��ت��ان خە ڵکى ل��ە ج��دى زیاتر ئاوە دانى دە ستى بداتە وە ، گوندو و کوردستان ڕووى بە چۆلکراوە کان کاولکراوو دێهاتە دا بهێنێت، داواکارى و موعاناتى خە ڵکى ڕە ش و ڕووتى کوردستان داواک��ارى و بگرن چاو پێش لە خ��وی��ن��دک��اران و دە رچ�����وان و لە زیاتر خزمە تى و دامە زراندن کارە کانیدا هە ڕە مى س��ە رە وە ى بێت، کە رتى تایبە ت ووێڕاى گرنگى بێت، دی��ار دە ستى جێ زیاتر

مە زڵومە کە ى سیما بێکارى وە و بکرێت چ��ارە س��ە ر کۆمە ڵگا و ن��وێ ستراتیژى و پ��الن ب��ە تۆکمە وە ، وە لە داهاتى کوردستان و پارە ى نە وت هە موو هاواڵتیە کى خۆى پشکى کوردستانە ئ��ە م بۆ چە ترە حوکمە ت بێت. دیار پێویستیشە سێبە رە کە ى هەموان هە موانیش و بێت ه��ەم��وان بۆ ڕۆڵە ى ئە م خاک و نیشتمانە ین و مافمان بە سە ر حوکمە تە کە مانە وە ئە م ب��ۆ قوربانیمان ک��ە هە یە ئە زمونە ى داوە بە گە ورە و بچوکی ئاڵى خوێنى بە کوردستانە ئە م و شۆڕشگێڕە کان پێشمە رگە

تاکە کانى میللە تە کە مان.الیە نە و حزب هە موو پێویستە ب��وون��ە وە ى ئاشت سیاسیە کان نیشتمانى بە زوویى ڕابگە یە نن و لە بە رامبە ر هە ر ئە گە رێک دا کورد بێت و موعاناتى یە ک هە ڵوێست لە ئۆپۆزسیۆنیش یاساییانە ى

بە رچاو بگرێت. مێژووى ڕاپ��ە ڕی��ن ک��ۆت��ای��دا ل��ە بۆ شانازیە قارە مانە گە لێکى

نە وە کانى داهاتوو.*ئەندامی پەرلەمانی کوردستان

خ���زم���ەت���گ���وزارى و ش���م���ەک ڕۆژان����ەى پ��ێ��داوی��س��ت��ى دوو بە و هەمیشە ب��ەک��ارب��ەران��ن، تاکەکانەوە لەالیەن بەردەوامى کارگە لەالیەن و بەکاردەبرێن بەرهەم کۆمپانیاکانیشەوە و هەرزانى و گرانى دەهێنرێن، پێوانە بەهاکەى بە شمەکیش دەکرێت و دیاریکردنى بەهاکەشى پێوانە تێچونەکەى ب��ڕى ب��ە بزانین دەبێت سەرەتا دەکرێت، کە )نەوت( و )بەنزین( شمەکن چونکە نین خزمەتگوزارى واتە بەاڵم بەرجەستەن، دوو شمەکى خزمەتگوزارییە پەیوەندیکردن بکرێت، بەرجەستە ناتوانرێت و بڕێکى خ��او نەوتى گشتى بە دواى لە و هەیە دی��اری��ک��راوى بڕەى ئەو ناتوانرێت بەکاربردن بیگەڕێنینەوە بردووە بەکارمان دۆخەکەى یەکەمجارى و دووبارە ب���ەک���ارى ب��ه��ێ��ن��ی��ن��ەوە، ب��ەاڵم کردن پەیوەندى خزمەتگوزارى

نیە تەواوبونێکى ج��ۆرە هیچ تاسەرفى نییە وزەی��ەک هیچ و پااڵوتنى و دەرهێنان بکات، بڕێکى ب��ەن��زی��ن��ی��ش و ن���ەوت ب��ەراورد بە تێدەچێت زیاترى ئامادە تا پەیوەندیکردن بە بەاڵم بەکاربردن، بۆ دەکرێت ل��ە ک��وردس��ت��ان ل��ەالی��ەن دوو خزمەتگوزارى کۆمپانیایەوە )هێڵى پەیوەندى بێتەل( ناسراو ب��ە )م��ۆب��ای��ل( ب��ۆ ب��ەک��ارب��ەران ئ��ارەزووى بە و دەکرێت دابین چاودێرییەک هیچ بێ و خۆیان دەمەوێت دەک��ەن، دی��ارى نرخ نێوان ل��ە ب��ەراوردێ��ک ل��ێ��رەدا نرخى و پەیوەندیکردن نرخى و بکەین دا بەنزین( و )ن��ەوت بەاڵم گرنگترن؟ کامیان بزانین س��ام��ان��ى ن���ەوت و ب��ەن��زی��ن لە هەیە دیاریکراودا واڵتێکى چەند جوگرافیایى هەڵکەوتەى بەپێى هەموو هەروەها جیۆلۆجى، و خاوەنى ببێتە ناتوانێت واڵتێک ئەو سامانە، بەاڵم خزمەتگوزارى واڵتێک هەموو پەیوەندیکردن

و خ��اوەن��ى ببێتە دەت��وان��ێ��ت پێشکەوتنى ب��ە پ��ەی��وەن��دى ئەو دواى هەیە، تەکنەلۆژیاوە نرخى ب��ەراوردى ڕوونکردنەوانە پ��ەی��وەن��دی��ک��ردن خ��ول��ەک 10دەکەین بە 10 خولەک ئیشکردنى هەر بۆ ئۆتۆمبێلێک، بزوێنەرى ک��ردن پ��ەی��وەن��دى خولەکێک دەبێت 120 دینار بدەین واتە بۆ

10 خولەک 1200 دینار، بەاڵم بۆ 10 خولەک کارپێکردنى بزوێنەرى بە پێویستمان تەنها ئۆتۆمبێل 1,5 لیتر بەنزین هەیە، نرخى 1 لیتر بەنزینیش تەنها 500 دینارە هەرزانترە نرخە لەو نەوتیش و کارکردنى خولەک 10 بۆ وات��ە دینار 750 ئۆتۆمبێل بزوێنەرى ئێستا ب��ەن��زی��ن، ب��ە دەدەی����ن

نرخى کە دەردەک��ەوێ��ت بۆمان بۆ کوردستان لە پەیوەندیکردن قۆرخکارى کۆمپانیاکانى گەیاندن حکومەت دەبێت و دەگەڕێتەوە بەر بگرێتە کێبڕکێ سیاسەتى و مۆڵەت بداتە کۆمپانیاى زیاتر کەمبکرێتەوە نرخ بتوانرێت تا هەدەر بە تاکەکەس داهاتى و

نەچێت.

ئەو هەڵەیەی نەدەبوایە حکومەتی هەرێمی کوردستان

بیکات! یەکێک لەو کێشانەی بەردەوام ڕووبەڕووم دەبێتەوە، کوردستان. هەرێمی حکومەتی لەسەر هەڵوێستمە کێشەکەش ئەوەیە، کە هەندێک تاک و الیەنی سیاسی ئەوەم ڕەخنەی ب��ەردەوام کۆمەاڵیەتی و فەرهەنگی و لە بەرگری توندی بە زۆر بەندە کاتێک کە لێدەگرن، حکومەتی هەرێمی کوردستان و دەسکەوتەکانی دەکەم و ئەو حکومەتە بە هی خۆم دەزانم، ئەی بۆ بەردەوامیش ڕەخنەی لێدەگرم و کەموکوڕییەکانی دەخەمەڕوو؟ وەک ئەوەی کەسێک کەسێکی خۆش بووێت، نابێت ڕەخنەی ئەمەو بخاتەڕوو! لێبگرێت و عەیبە و کەموکوڕییەکانی خاوەنی حکومەتێک باشە دەڵێن: پێم بەردەوامیش بکات، هەڵە ب��ەردەوام و بێت کەموکوڕییە هەموو ئەو شایەنی بەرگری لێکردنە؟ یان النی کەم شایەنی ئەوەیە بکات(؟ عەیبدار لەسەری خۆی )پیاو واتەنی کورد دیارە لە کاتێکدا هەموو ئەو وتانەی سەرەوە ڕاستن و هەمووشیان لە دەروون و ناخێکی پاکەوە هەڵدەقوڵێت هەرێمی حکومەتی لێدانی و شکاندن مەبەستیان و کوردستان نییە، بەڵکو مەبەستیان باشتر کردنی ئەرک الم بێت، لەگەڵدا ئێستاشی بەاڵم کارەکانییەتی، و و گەورە زۆر کارێکی حکومەتە لەو بەرگریکردن وایە پێویست و شەرف مەندایە. ئەوەش بە تەنیا بۆ خاوەن پسپۆرییەکی مێژوویی وەک بەندە نا، کە بەهۆی نەبوونی دەوڵەتێکی کوردی لە ڕابردوودا و بەردەوام خەون بینینم بە قەوارەیەکی سەربەخۆیی کوردییەوە، بە حەسرەتەوە بۆ ئەم حکومەتە و دەسکەوتەکانی دەڕوانم. ئەمەو الشم وایە هەر تاکێکی کورد لەسەر ئەم زەمینە، خەون بەوەوە دەبینێت، کە ئەم حکومەتە بناغەیەکی دەوڵەتی کوردی داهاتوو بێت، بۆیە الم وایە گرفتەکە لە بەرگریکردنەکە نییە، بەڵکو گرفتەکە لە ڕەخنەکان و خستنەڕووی عەیبە و کەموکوڕییەکانییەتی. بۆ وەاڵمی ئەو پرسیارەش تەنیا ئەوەندە بەسە، کە بڵێم: ئاخر ئەگەر هەر یەکێک لە ئێمە کارەکانی حکومەتەکەمان و ئەرک ووردی چاودێری بە نەپرسینەوە، هەڵەکانی و کەمووکووڕی لە و نەکەین ئەی چۆن هیوای داهاتوویەکی گەشی بۆ بخوازین؟ یان ئەگەر کەسانێکی وەک ئێمە بەردەوام هەڵەکانی نەخەینە بەرچاو و ڕەخنەی دڵسۆزانەی لێنەگرین، چۆن بیر لەوە بکەینەوە، کە ئەم حکومەتە بناغەی دەسەاڵتێکی کوردی سەربەخۆ بێت؟ بۆیە لە پەراوێزی ئەو دەقانەی سەرەوە و بۆ سەلماندنی ئەو ڕاستییەشی، کە ڕەخنەکانی بەندە لە حکومەتەکەمان لەوە سەرچاوەی گرتووە، کە هیچ کەس و الیەن و حکومەتێک بێ کەموکوڕی و هەڵە نابێت، وا لە دوا ساتەکانی تەمەنی کابینەی شەشەمی حکومەتی هەرێمی هەڵەکەش دەخەینەڕوو. تر هەڵەیەکی کوردستاندا، ئەوەیە، کە کاتێک بە بڕیاری سەرۆکایەتی ئەنجومەنی وەزیران ڕۆژانی )یەکشەممە و دووشەممە( بەروارەکانی یەکەمین( و بۆنەی )بیست بە ئ��ازاری2012ز( )4-5ی ساڵ ڕۆژی ڕاپەڕینە مەزنەکەی بەهاری )1991ز( کرایە حکومەتی دامودەزگاکانی سەرجەم لە فەرمی پشووی ئەوە بۆ حکومەت بەرپرسانی کوردستاندا، هەرێمی وەزارەت )دوو( حکومەتەکەیاندا نێو لە کە نەچوون، بە ناوەکانی )وەزارەتی پەروەردە و وەزارەتی خوێندنی بااڵ و توێژنیەوەی زانستی( هەیە، کە الی ئەوان ڕۆژانی )شەممە( دەوام ئاساییە و ڕۆژانی )سێشەممە تا پێنج ڕۆژەکانی دوا ئازار( )6بۆ8ی دەکاتە کە شەممە(ش، دەوامی وەرزی یەکەمی خوێندنی ساڵە، چونکە لە ڕۆژانی )11-25ی ئازار( پشووی بەهارەی خوێندنگا و پەیمانگا لە ئەگەر باشە وەزارەتەیە؟ )دوو( ئەو زانکۆکانی و هەفتەیەکی )حەوت( ڕۆژیدا )3( ڕۆژی نێوانیان پشوو بێت، ئەوا لەالیەک خوێندکاران دەوام دەکەن و لەالیەکی فێربوونێک و خوێندن چ جۆرە فێری خوێندکاران دی ساڵنامەی پێی بە ئەگەر ل��ەوەی جگە ئەمەو دەب��ن؟ ساڵ ڕۆژی )365( کۆی لە حکومەتەکەمان خوێندنی پشوو ڕۆژیش و )185( بێت دەوام ڕۆژ )180( تەنیا بێت، ئەی کەی خوێندن بکرێت؟ ئەمە لە چ شوێنێکی ئەم جیهانە پان و پۆڕەدا هەیە تائەم وێنەیەی الی ئێمە هەبێت؟ ئەی بۆ لەوە نەپرسین، کە ئەگەر چەخماخەی ڕاپەڕین لە )5ی ئازاری1991ز( بووبێت و ئەوەش کرابێتە پشووی ئەی کوردستان، هەرێمی نیشتمانی بۆنەیەکی

)4ی ئازار( لە پای چی؟

د. كەیوان ئازاد

KaiwanAzad@yahoo.com

کوردو وێستگە مێژووییەکانى مانگى ئازار

ڕاپە ڕین دە ستکە وتێکى مێژوویى بە رە ى کوردستانى و جە ماوە رى گە لە

نرخى )پەیوەندیکردن( لە )نەوت( و )بەنزین( گرانترە !

کامیل مەحمود

بە فرین حسێن خلیفە *

هەوراز زایر

بیروڕا

ه‌کانوویی

مێژهه‌ڵه‌‌

سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 5 www.jamawarnews.com

لەوێ لێرەو شتگەلێک نایشارمەوە س��ەرس��وڕم��ان��ە، جێى دەگ���وزەرێ���ت لەو یەکێک منەوە، بەالى هەڵبەتە بڵێین با یان یادکردنەوە شتانەش کەم بنەڕەتدا کەلە هەندێک ساڵڕۆژە پێچەوانەیەوە کەبە مرۆڤەکان لە »ڕۆژى ئەوانیش ک��ە ناجوڵێنەوە و خۆشەویستى ڕۆژى و ئافرەتان ڕۆژى منااڵن و ...«ە، ڕەنگە کەسێک هەبێت بڵێت: چۆن؟ کوا؟ وە ڕەنگە بێگومان بۆ؟ بشڵێن: دواج���اردا لە لە و جوانن پرسیارانە لەو هەریەک جێى خۆیاندان، چونکە هەموو کارێک وەاڵم ئەگەر دەدرێ���ت، ئەنجام کە نەبێت، پرسیارە سێ ئەو دەرەوەى دەرئەنجامى چەندوچوون بێ ئ��ەوا ئەوەى لەبەر پرسیارەن سێ ئەو ئەو سێ پرسیارە ڕەگەزى سەلماندن ئەوە لەبەر کەواتە کردنن، دیارى و منیش ئەمەوێت مەبەستەکەم بکەم بە دەرەنجامى ئەو سێ پرسیارە و لەبارەى لە باس ئافرەتانەوە جیهانى ڕۆژى ڕۆژى ئافرەت و هەڵوێستى پیاو بکەم، لێرەدا قسەیەکى سینۆهەم بیردێتەوە نایگرێت، کەسێک کە دەڵێت »ئەقڵم هەم پیاو بێت و هەم ئافرەت«، جوانە!، چونکە من لە دیدى خۆمەوە پێموایە کە ئافرەت و پیاو تەنها لە مافدا یەکسانن،

دەنا لە هەموو شتێکدا جیاوازن، بۆیە ناچارم و دەبێت بڵێم »تکایە با پیاو پیاو بێت و ئافرەتیش ئافرەت« نەک من بەڵکو کەوتراوە، شێوەیەى بەو مەبەستم لەوەیە کەبا پیاوان کەوەکو لەهەندێک تەعبیر و دەستەواژەدا فڕێ دەدرێت و دەوترێت »شانى وایە وباڵى لەوە باواز ئافرەتانیش و...«ە وایە بێنن نەهامەتیەکانیان بخەنە پاڵ پیاو وهەمیشە پەپوولە بە بکەن وخۆیان دەستیان چەکى خێزانەکاندا لەنێو گریان بێت، بەڵکو کەمێک بەڕۆحیەتى خۆیاندا بچنەوە وئەو گەرد و دەردەى پێوەى دەناڵێن فڕێى بدەن و لەوەها پیاوان ب���ەردەم نەیخەنە ڕۆژێ��ک��دا ئافرەتانەوە، جیهانى ڕۆژى بەناوى چونکە من دڵنیام زۆر بەداخەوە زۆر وەها دەچنە کە پیاوانەى ئەو کەمن بەپیادەکردنى وب��اوەڕی��ان یادێکەوە لەژیانى ڕۆژانەدا. وە ماناکەى هەبێت شت هەندێک بۆ بەداخەوەم دیسان باکمان و دەگوزەرێت ناوماندا بە کە نیە لە تێپەڕبوونى وبگرە ئاهەنگیشى ئافرەتان ڕۆژى ئەگەر دەگێڕین، بۆ وەربگرین بە نمونە و دەبینین هەرچى ڕێکخراو و سەنتەرەکانى ئافرەتانە لە شوێنێک و لە ژێر ناوێکدا کۆدەبنەوە کە من پێموایە دوو حاڵەتى تێدایە ئەچێتە کەئەوانیش کارەساتەوە چوارچێوەى مانگانەکەیان ڕاپۆرتى پڕکردنەوەى بۆ وەزارەت و بانگێشتکردنى هەندێک

پ��ی��او ک��ەت��ا دەچ��ن��ە ه��ۆڵ��ەک��ەوە بە موناسەباتەکە پێدەکەنن، من پێموایە یەکەمیان خودى ئافرەتان دەخاتە ژێر دووەمیشیان و گومانەوە و پرسیار ب��اوەڕ نەبوونى ب��ەداخ��ەوە دی��س��ان بەخۆبوون دەسەلمێنێت کەئەمەش وا لەو کارەکانیان و یادکردنەوە دەکات

بەخۆیان خزمەت هەر نەک ڕۆژەدا پاش ب���ەرەو کەمێک بگرە ن��ەک��ات دەرد ڕووب����ەڕووى و ب��ات��ەوە بیان ئەگەر ببنەوە، زیاتر ڕۆحى وگەردی لەسەر بکەین هەڵوێستەیەکیش

ئەوەى کەئایا ڕۆژى جیهانى ئافرەتان وبەڕێوەچوونى ئەو چاالکیانەى ئەنجام ئافرەتان بە خزمەت تاچەند دەدرێن یان بێت ڕاستەوخۆ ئ��ەوا دەک��ات؟ ناڕاستەوخۆ ئەگەر ڕووبەڕووى ڕەخنە نەبنەوە، پیاوان ئومێدی بێ وقسەى جیاواز بۆچوونى ڕاستەوخۆ بێگومان دەبیستین خۆیاندا ئافرەتان نێو لە جاریش هەندێک بگرە و دەبینین و وەها بە باوەڕنەبوون و ڕەتکردنەوە چونکە پێدەکەین، هەست ڕۆژێ��ک تاوەکو ئێستا ئافرەتێک یان گروپێک جدى بەشێوەیەکى لەئافرەتان نیە ئافرەتان مەسەلەکانى لەسەر ک��ار بکات بەدواى داواکاریەکانیانەوە بچێت کەمن پێموایە ئەمە گەورەترین گرفتى ئێمەیە کۆمەڵگاى نێو ئافرەتانى بێت ئاڕاستەیەشدا ب��ەم ئ��ەگ��ەر و و سەنتەر ڕەنگە داهاتوودا لە ئەوا ڕێکخراوەکانى ئافرەتان چۆڵ ببن وئەو چەند چاالکیەشیان نەمێنێت کە هەن دەدەن، ئەنجامى یان سااڵنە مانگانە چونکە نەبوونى وەها ئافرەتێک کەبە هەموو یەقینێکەوە کار لەسەر مەسەلەى ئەو بەرەو ئافرەتان بکات ئافرەتان لە هەندیک کەئێستا دەب��ات دۆخ��ە ئافرەتان خۆیان و زۆرێک پیاوان لەم شوێن و لەو شوێن لە بارەیەوە دەدوێن، هەڵوێستى باسى کەمێکیش ئەگەر پیاو بکەین ئەوەمان بەر چاو دەکەوێت هاوشێوەى ئافرەتان مەسەلەکانى کە

گیروگرفتەکانى پیاوانە لەالیەن تر ب�����ە ش���ێ���وەی���ەک ل���ە ش���ێ���وەک���ان و ب��ەت��ەع��ب��ی��رێ��ک��ى چووەتە ئەدەبیانە

چوارچیوەى کات بەسەر بردن و کەمێک موجامەلە و پەیوەندى شەخسیەوە، دەنا

ئەوەى ئافرەتان داواى دەکەن خۆ هى ئێمەى پیاو نیە، بەاڵم

ئیرادەیى بێ و وتم الوازى وەکو بەو کردووە پیاوى ئێمەى ئافرەت

هى بە شتێک هەموو کە کائینەى خۆمان بزانین بە داخەوە بە ئافرەتان چەمک ئ��ەو ه��ەر ن��ەک خۆشیانەوە ئافرەتان هى کە کارانەى و ماف و ئافرەتانن، تایبەتمەندى وهەڵگرێتى لە کۆتایى دا ولەدوای پیرۆزبایم بۆ »ئافرەتان بڵێم دمەوێت ئافرەتان

ئافرەت بن، تا پیاوان پیاو بن«.

ڕۆژى جیهانى ئافرەتان 8ى مارس پیرۆزبایی نە میژووەکەشى و بنەماى ن��ەل��ەس��ەر و کەسێکە دان��راوە. جەژن و خۆشگوزرانى 8ى مارس ڕۆژێکە کە مرۆڤەکان داواک���ارى و خواست بەرامبەر و شەقامەکان سەر دێنە خۆیان دەنگی خۆیان بە دنیا دەگەیەنن. لە مێژووى خەبات هەموو کاتێک، ڕۆژانێک بیرەوەرى هەیە. ڕۆژانى خەباتە ئەو نیشانى وەک��وو کە رۆژان��ە، ئەو ئەکرێت. و دی��ارى ئەو بۆ بانگەوازێک دەبێتە خۆى خەباتە. هەموو ساڵێک لەم ڕۆژادا ئارەزوو و ئامانجەکانى خەبات بە هەر ڕائەگەینرێت. بەرز دەنگى ساڵە بەجیهان ڕائەگەیەنرێت ئەم ئامانجانە زیندوون و ئەو کێشانە کە بوونەتە هۆى دروستبوونى ئەم خەبات هەر وەکو خۆى ماوەتەو. ئافرەتانی لەمێشکى خەباتە ئەم نەخشى ئەمریکا لە ئازادیخواز لە داه��ات��وو، سااڵنى گ��رت��ووە. بۆ ئافرەتان خەباتى سەردەمێک سیاسى مافەکانى دابینکردنى هەڵدا س���ەرى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى و پەنجاهەمین ب��ۆن��ەى ب��ە ب���وو، ئافرەتان م��ارس، 8ى ساڵیادى ساڵى رێکخست، خۆپیشاندانیان کرێکارى بزووتنەوەى بوو، 1907سەردەمە ل��ەو سۆسیالیستى و یەکگرتووى ڕووداوی��ک��ى بە بوو

نێونەتەوەی. ،1857 م��ارس��ى ه��ەش��ت��ى ل��ە کەرتى ک��رێ��ک��ارى ئ��اف��رەت��ان��ى کارگەکانى و درووم���ان ڕستن و شیکاگۆی بەرگدوورى و قوماش ئەمریکا هاتنە سەر شەقامەکان و داواکارى زیادکردنى مووچەکانیان لە ک��ار م���اوەى کەمکردنى و، زۆر بارودۆخى باشکردنى و ڕۆژ دواى بوون. کارگەکان نالەبارى ئەم خۆپیشاندانە پۆلیس هێرشى کردە سەریان و دەستیان کرد بە

لێدانى ئافرەتان.دوای ل��ە 1907 س��اڵ��ى *ل���ە ئافرەتان خەباتى کە م��اوەی��ک و سیاسیى مافى دابینکردنى بۆ

لووتکەى گەیشتبووە کۆمەاڵیەتى پەنجاهەمین بۆنەى بە خ��ۆی، نیویۆرک خۆپیشاندانى ساڵیادى ل��ە ه��ەش��ت��ى م���ارس ئ��اف��رەت��ان

دەستیانکرد بە خۆپیشاندان.*ف��ک��رەى ه��ەڵ��ب��ژاردن��ى ڕۆژێ��ک ئافرەتان« »ڕۆژى بەناوى لەساڵ ب��ۆ ی��ەک��ەم ج���ار ل��ە پ��رۆس��ەى نیویۆرک ئ��اف��رەت��ان��ى خەباتى بۆ دەن��گ��دان »مافى درووش��م��ى ئ��اف��رەت��ان« ب��اس��ک��را. 2ه���ەزار 1909/3/23 ل��ە خۆپیشاندەر پێشنیاریانکرد کە هەموو ساڵێک مانگى یەکشەممەى دوای��ن لە گشتى خۆپیشاندانێکى فێڤریدا بەبۆنەى رێزگرتن بۆ ئەمریکا لە

»ڕۆژى ئافرەت« بەڕێوە بچێت.»دووهەمین ،1910 ساڵى *لە ک���ۆن���ف���ران���س���ى ئ���اف���رەت���ان���ى س��ۆس��ی��ال��ی��س��ت« ک���ە »ک���ارا باسى بوو، ڕێبەرانى لە زتکین« ناوى بە ڕۆژێ��ک دیاریکردنى لە ئافرەت« نێونەتەوەى »ڕۆژى

سۆسیالیستى »ئافرەتانى کرد. مانگى یەکەمى پێشتر نەمسا« بوو، ک��رد پێشنیار »م��ەی«ی��ان واتاى مانگى مەى یەکەمى بەاڵم تایبەت بە خۆى بوو و دەیتوانى شێواز و واتاى خەباتى دیاریکراوى ئافرەتان لە ناو ببات. ئافرەتانى ڕۆژى ئەڵمانیا، سۆسیالیستى کرد، پێشنیار یان مارسی 19ى خەباتى کە بوو ئەوە هۆکاریشى دژ 1848 ساڵى شۆڕشگێڕانەى بە پادشاى پرووس بوو کە بووە بەهۆى دواکشانەوەى حکومەت لە 19ى مارس ئەو ساڵە کە بەشێک ئافرەتان داواک��ارى خەباتە لەو کۆنفرانسى دووه��ەم��ی��ن ب���وو. بەروارى سۆسیالیست ئافرەتانى یەکەمین ڕۆژى رێزگرتن لە »ڕۆژى 1911 مارسى 19ى ئ��اف��رەت«ى بۆ بڕیاریش دوای��ن دی��اری��ک��رد. دیاریکردنى ڕۆژى جیهانى ئافرەت

دواخرا.ب����وون����ەوەى ب����او دواى *

کۆنفرانس دەس��ت��ک��ەوت��ەک��ان��ى ڕۆژى دیاریکردنى بە سەبارەت دووەم ئەنتەرناسیوناڵى ئافرەت، و ک��رد ب��ڕی��ارە ل��ەم پشتیوانى کە بوو ڕێکخراوەیەک یەکەمین ئەم ڕۆژەى بە فەرمى پەسند کرد.شەقامەکانى 1911 مارسى 19*و سویسرا ، نەمسا ئەڵمانیا، ئافرەتان مارشى بە دانیمارک ک��ەوت��ە ل���ەرزە. ب��ەش��دارب��ووان��ى لە خۆپیشاندانە لەم ئافرەتان کەس 30ه��ەزار بە نزیک نەمسا هێرشیان پۆلیس هێزەکانى بوو. ک��ردە س��ەر خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران و ئافرەتان لێدانى بە دەستیانکرد ئافرەتانى ل��ە ک��ەس دەی���ان و

دەستبەسەر کرد.ڕێ��ک��خ��راوەى 1913 *س��اڵ��ى یەکێک ئافرەتان نێوەنەتەوەى ئەنتەرناسیوناڵ ڕێکخراوەکانى لە مارسى 8 دووەم، سۆسیالیستى خەباتى ل��ەی��ادى ڕێ��زگ��رت��ن ب��ۆ بە لەئەمریکا، کریکار ئافرەتانى

ئافرەت« جیهانى »ڕۆژى ناوى ساڵدا ه��ەم��ان ل��ە ه��ەڵ��ب��ژارد. ئافرەتانى ڕەنجدەر و ئافرەتانى ڕووناکبیرى شۆڕشگێر لە ڕووسیا و ل��ە س��ەران��س��ەرى ئ��ەوروپ��ا، م��ەراس��م��ى »8م���ارس«ی���ان بە شێوەى خۆپیشاندان بەڕێوەبرد.

ش���ەڕى 1914 س��اڵ��ى *ل����ە دەستیپێکرد. جیهانى یەکەمى ئ��ەوروپ��ا ن��اوەن��دى ش��ەڕ ب��وو، هەوڵیاندا شۆڕشگێر ئافرەتانى خۆپیشاندانى 8ى مارسى 1915، سەرەکى درووش��م��ى بە 1916ئیمپڕیالیستی« ش��ەڕى بە »دژ بەشدار واڵتانى لە بەڕێوەببەن. جۆراجۆرەکانى چینە ش��ەڕ لە کۆمەڵگا بە دوو بەشى پشتیوان و دژ بە شەڕ دابەشبوون و هەر ڕوودان��ى ه��ۆى بە ب��وو ئەمەش بزووتنەوەى نێوان لە ناکۆکى ئافرەتان، و دوا هۆکاریشى ئەوە ئافرەتان جیهانى ڕۆژى کە بوو

بەڕێوە نەچوو.ئافرەتانى 1917 ساڵى *ل��ە ک��رێ��ک��ارى خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەر لە و برسیەتى ب��ە دژ پ��ت��روگ��راد بانگەشى یەکەم تزاریسم و شەڕ ڕووسیا شۆڕشى دەستپێکردنى لەپشتیوانى شار کرێکارانى بوو. مانگرتنیان خۆپیشاندانە ئەم لە بوو دەستپێکرد. 8مارسى 1917 مێژووى لە مێژووى ڕۆژێکى بە

شۆڕشى ڕووسیا.کۆنفرانسى ،1921 *س��اڵ��ى ئەنتەرناسیوناڵى ئ��اف��رەت��ان��ى مۆسکۆ ل��ە ش��ی��وع��ى س��ێ��ه��ەم کۆنفرانسە، ل��ەم ب��ەڕی��وەچ��وو. »ڕۆژى ن��اوى بە 8م��ارس ڕۆژى پەسەندکرا. ئافرەتان« جیهانى کۆنفرانس، ئافرەتانى سەرانسەرى بە پەرپێدانى خەبات دژ جیهانى ئەو کۆنەپەرستانەى یاسا بە سەردەمە بە مەبەستى گۆڕینى بە بارودوخێکى بەرانبەر بۆ ئافرەتان

و پیاوان بانگکرد.*ل���ە ن��ی��وەک��ان��ى 1930ەک�����ان بەرەو دیکە جاریکى بۆ جیهان ڕۆیشت. نوێ جیهانى شەڕێکى بەڕێوەبردنى خۆپیشاندانى »ڕۆژى جیهانى ئافرەت« لە واڵتانێک کە بوون فاشیزم دەسەاڵتى ژێر لە

قەدەغە کرا. بەاڵم لە 8ى مارسى بەرلین لەشارى ئافرەتان 1936لە خۆپیشاندان. دەستیاندایە هەمان ڕۆژدا لە شارى مەدرید لە دەسەاڵتى ژێر ئیسپانیاى واڵتى بەڕێوە خۆپیشاندان فاشیزم ئافرەتى شیوعى چوو. 30 هەزار و کۆماریخواز، درووشمى »ئازادى بەرز ش��ارە لەو یان ئاشتی« و

کردبۆەوە.*ل��ە ن��ێ��وان ش���ەڕى دووه��ەم��ى بزوتنەوەى و ش��ۆڕش جیهانى واڵت چەند ل��ە ڕزگ��اری��خ��وازان��ە زۆر ڕێژەیەکى بە چین ڕووی��دا. توانى پیاوانى و ئافرەتان لە زۆر گۆڕانیکى کورتدا لەماوەیکى ڕزگارکردنى و پێشخستنى بۆ ئ��اف��رەت��ان ئ��ەن��ج��ام��ب��دات. ل��ەو حکومەتە زۆرب���ەى س��ااڵن��ەدا، بەڕێوەبردنى بۆ پێشکەوتوەکان »ڕۆژى جیهانى ئافرەت« هەوڵیکى

زۆریاندا.واڵتانى لە 60دا، *لە ساڵەکانى ئەمریکاى و ئەفریقا و ئاسیا باشوور بزووتنەوى ڕزگاریخوازانەى واڵتە لە هەڵدا. سەریان زۆرێک و بزووتنەوە پێشکەوتووەکانیش سەرى ڕزگاریخوازانەى خەباتى زۆر پێشکەوتنى توانى و هەڵدا

بەدەست بهێنیت.*لە ئەمریکاو ئەوروپا ئافرەتان دژ بە سونەت و یاسا پیاوساالریەکان و یاسا کۆنەپەرستانەکانى کنیسا بزووتنەوەى لە کرد. شۆڕشیان وەکو بابەت چەندین ئافرەتان ناوبردنى لە جیابوونەوە، مافى ک��ۆرپ��ەل��ە، داب��ی��ن��ک��ردن��ى ک��ار، ڕەگەزی، ئازارى کردنى قەدەغە کەمکردنى ماوەى کارى ڕۆژانە و هتد...، داواکارى لە سەر دەکرا. ئەم بزووتنەوەیە توانى لە زۆربەى داواکاریکانى سەرکەوتن بەدەست 8ى خۆپیشاندانى لە بهێنێت. مارسى 1969 ئافرەتان لە زانکۆى برکلى لە ئەمریکا کۆبوونەو و دژ خۆپیشاندان ڤێتنام لە شەڕ بە س���از ک����رد، دواب�������ەدوای ئ��ەم 1979 ساڵى لە سەرهەرڵدانانە 8مارسى یەکگرتووەکان نەتەوە بە ناوى »ڕۆژى جیهانى ئافرەتان«

پەسند کرد.

بێستون سڵێمان

ئا: ژاڵە محەمەد

8ى مارس، ڕۆژى ئافرەت و هەڵوێستى پیاو

گوزەرێک بە الپەڕەکانی مێژووی ڕۆژی ئافرەتان

ئافرةتان

ئەوەى ئافرەتان داواى دەکەن خۆ هى ئێمەى پیاو نیە، بەاڵم الوازى و بێ ئیرادەیى ئافرەت

ئێمەى پیاوى کردووە بەو کائینەى کە هەموو شتێک بە هى خۆمان بزانین

سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 7 www.jamawarnews.com www.jamawarnews.com دیداری تایبەت6 سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 دیداری تایبەت

*ئەو هۆکارەنە چى بوون کە بونە ه���ۆى س��ەره��ەڵ��دان��ى ڕاپ���ەڕی���ن لە

هەرێمى کوردستاندا؟ئازار لە پڕ مانگێکى ئ��ازار مانگى لە خۆشیشە، پڕ ناخۆشى لە پڕ و لە پ��ڕە مانگەیە ئ��ەو سێ مانگى بۆنەیەوە بەو گۆڕانکارى و ڕووداو شەهیدەکانى پاکى گیانى بۆ ساڵو

دەنێرم.ئەوەى توانى ڕاپەڕینى ئازار دروست گرنگ ه��ۆک��ارى کۆمەڵێک ب��ک��ات، زۆرى زوڵ���م ل��ەوان��ە یەکێک ب��وو ماوەیەکى کە ب��وو بەعس ڕژێمى ئازار بوو دەسەاڵت لەسەر بوو زۆر خەڵکى زۆرى ئەشکەنجەیەکى و ببوو کەڵەکە ئەمە دابوو عێراقیان بە و عێراق خەڵکى هەموو لەسەر پەنگى کوردستان خەڵکى تایبەتى خواردبووەوە ئەمە خاڵى یەکەم بوو. یەکەمى کەنداو خاڵى دووەم شەڕى ئ��ەوەش خایاند ساڵى هەشت کە خۆى بۆ خۆى خەڵکەکەى ئازار دابوو واڵت، ویرانکارى کوردستانیش لە هۆکارانەى لەو بوو یەکێک ئەوەش کە خەڵک بێزار بێت لەو دەسەاڵتە، خاڵى سێهەم شەڕى دووەمى کەنداو سەرکردایەتى بە دەوڵ��ەت )33(سیستەمى عێراقیاندا، لە ئەمریکا س���ەرب���ازى ع��ێ��راق��ى ل��ەب��ەر ی��ەک ئابووریەکانى هەڵوەشاندەوە،شوێنە بەر تۆپ و تەیارە کەوتبوو لە ڕووى ئەمانە ببووەوە تاک سیاسیشەوە وایکرد کە خەڵک هانبدات و بە هەلى بزانێت دواى شکاندنى و دەرکردنى لە لەوە بکاتەوە چى بیر کوێت خەڵک دەبێت و بکەن چاوەڕێ ناتوانن تر ئەو دەسەاڵتە لەناو بچێت، ئەوە بوو لە خواروى عێراقەوە لە )2/27(وە ڕاپەڕین دەستى پێکرد، ئێمە هەموو دواى لە کۆکردبۆوە. هێزەکانمان ئەنفال و کیمیایی ڕایەڵەیەک دروست بوو لە نێوان پێشمەرگە و جەماوەرى کوردستان، چونکە حکومەتى بەعس کوردستانى گ��ون��دەک��ان��ى ه��ەم��وو لە فاسیلەیەکى وە کردبوو وی��ران میلەتەکەدا و پێشمەرگە ن��ێ��وان کۆى ئۆردوگاکان لە دروستکردبوو دوورەک���ان شوێنە لە ک��ردب��ون��ەوە داینابوون، ئەمانە وایکرد کە خەڵک وە ب��ک��ات��ەوە، ل��ەوە بیر ه��ەم��ووى تەنها لەوانەیە کوردستانى بەرەى شەڕەکانى دواى لە بێت چەترێک گەیشتە تا شەستەکانەوە لە ناخۆ بەرەى ئەوانە دواى لە هەشتاکان )88( لەسەرەتاى کە کوردستانى کوردستانى بەرەى بوو دروست دا توانى هەموو هێزەکان کۆبکاتەوە وە نێوان پێشمەرگە لە ڕایەڵەیەک بێت و خەڵکى کوردستان لە ئۆردوگاکان فاکتەرى هەموو ئەمانە شارەکان و ئەوە بوون ڕاپەڕین لە کوردستانەوە دەست پێ بکات، ئەوە بوو هێزەکانى دانا بەرنامەیان کوردستانى بەرەى وە شتێکى کوتوو پڕ نەبوو خۆیانیان چ حزبەکان وەک چ کردبوو ئامادە

بیرمە لە کوردستانى بەرەى وەک پێشمەرگە هێزى تەنها کاتانە ئەو ک��ە ن��ێ��ردرا ب��ۆ ک��وردس��ت��ان حزبى ه��ەرئ��ەوەش ن���اردى سۆسیالیست بتوێن و پشدەر ن��اوچ��ەى لە ب��وو مەفرەزەکانى حزبى سۆسیالیست بوو چوونە ناو ڕانیە لە کاتى ڕاپەڕیندا، یەکەم ئاوا لە کێوە ڕەش و حاجى دای سۆسیالیست حزبى شەهیدیش فیرقەى ل��ە ن��اوى )ش��ی��روان( ب��ە م��ەف��رەزەک��ان وە ق��وڕن��ە، چ���وار ه��اوارى بە خەڵکەوە ب��ەدەم هاتن ڕانیەوە لە کە خوێندکارانەى ئەو بنارى بەرەو نان ڕاویان ئەمنەکان کێوە ڕەش، یەکەم جار پێشمەرگەى

سۆسیالیست گەیشتە ناو ڕانیە.*ئەگەر بەرەى کوردستانى نەبوایە

ئەو ڕاپەڕینە سەرکەتوو دەبوو؟شەڕى بنەبڕى کوردستانى بەرەى ن��اخ��ۆى ک��رد، ب��ۆ ی��ەک��ەم ج��ار لە مێژووى کورددا، لە کۆتاى )87(وە بۆ پرۆژەى کە کوردستانى بەرەى جێبەجێکرا )88(دا لە کرا ئامادە ڕاگرت کوردستان لە ناخۆى شەڕى

)93( ساڵى ، )93( ساڵى هەتا کە بەرەى کوردستانى حەلکرا شەڕى

ناخۆ دەستى پێکردەوە.چى هێناو بەدەست چى *ڕاپەڕین

ماوە بەدەستى بهێنێت؟ڕاپەڕینە لەو جار یەکەم بۆ کورد ئازاد کوردستانی زۆرى بەشێکى لەگەڵ ئێمە جیاوازییەکەى ک��رد، خوارووى عێراق ئەوە بوو خوارووى خۆیان ناوچەکەى نەیانتوانى عێراق ئێمە هۆکارانە ئەم لەبەر بپارێزن، دووەم بووین جیاواز نەتەوەیەکى هێزى ن���اوى ه��ەب��وو شتێکمان پاراستنى ب��ۆ ب���وو، پێشمەرگە کوردستان، هەرێمى دەسکەوتەکانى وە چیاکانى کوردستانیش، ڕاکێشانى کۆنفراسى دواى لە دونیاش سۆزى پاریسى 89وە، پاشان کۆڕەوەکەش دەرچونى و ڕاکێشا دونیاى سۆزى بۆ ن��ی��ودەوڵ��ەت��ى 688ى ب��ڕی��ارى یەکەم جار لە مێژوودا لەسەر کورد دەسکەوتى توانى ئەمانە دەرچوو، دەستکەوتە لە یەکێک بن، گەورە بوو دووەم ئینتفازەى گ��ەورەک��ان جارێکى دووەم ڕاپەڕینى چونکە کرد ع��ێ��راق لەحکومەتى واى ت��ر بچێتەوە خ��ۆی��دا ب��ە ح��ک��وم��ەت ملکەچى کوردستان خەڵکى ئیتر وایکرد ئەمانە نابێت، دەسەاڵتى

ببنە دەسکەوتى گەورە.عێراقى حکومەتى ڕۆژان���ەى ئ��ەو کوردى قیادەى چۆڵکرد ناوچەکەى ئەیانوت ب��ب��وون ش��پ��رزە ه��ەم��وو ئێمە ڕۆشتەوە عێراقى حکومەتى ه��ی��چ��م��ان پ��ێ��ن��اک��رێ��ت، ب���ەاڵم بە پ��ێ��چ��ەوەان��ەوە خ��ەڵ��ک ب��ووب��ەوەى خۆى هەبێت، بەخۆى ب��اوەڕى کە بیرى ک��ورد بکات، خۆى ئیدارەى تایبەتى بە کاتە ئەو کردەوە لەوە پەک خوێندن دەدا هەوڵیان ئەوان

بخەن مامۆستاکانى کوردستان شتى ڕۆیشتن و ف��رۆش��ت خ��ۆی��ان ماڵى دابخرێت، خوێندنگاکان نەیانهێشت خوێندن بەردەوام بوو، پاشان وردە وردە پشتیوانییە مرۆڤایەتییەکان بۆ ئێمە سیاسى بوون بەتایبەتى بڕیارى )986(، ڕاستە مرۆڤى بوون، بەاڵم سیاسى بوون بۆ کورد،)ئەنچەرلیک( بەاڵم بوون، مرۆڤایەتییەوە بەناوى هەموو بڕیارى سیاسى بوو بۆ کورد، ئەمانە وایکرد کورد باوەڕى بە خۆى ڕژێمى ک��ش��ان��ەوەى وات��ە هەبێت، بکشێتەوە کە وای��دەزان��ى عێراق

کورد بەاڵم پێناکرێت، هیچمان هەبوو خ��ۆى ب��ە ب����اوەڕى بەرەى کوردستانیش توانى

ئیدارەکان بەڕێوەببات.

یان بوو گرنگتر کورد بۆ و *کۆڕە ڕاپەڕین؟

زنجیرەیەکن ئ��ەوان��ە ڕاستیدا ل��ە نەبنەوە،کیمیایی جیا لەیەک ڕەنگە خەفەکراوى دەنگى جار یەکەم بۆ کوردى گەیاندە هەموو دونیا، دونیا ک��ورد ل��ە کیمیایی ک��ە تێگەشت دراوە، ئەوە زۆر گرنگ بوو هەڵەبجە بوو بە پێناسەیەک، ڕاپەڕین ڕەنگە تەواوکەرى ئەو زوڵمە بێت لە کورد تاجەکەى کۆڕەوەکە پێموایە کرا، بوبە ک��ۆڕەوەک��ە س���ەرى، خستە کرد ت��ەواو هەرسێکیانى تاجێک

بوون گرنگ شتى سێ سیانە ئەم دونیاى سەرەنجى و دون��ی��ادا ل��ە ڕاکێشا،ڕق و کینەشى دروستکرد لە دڵى میللەتى کورد بەرامبەر دوژمن، بوو )4/5( )688(پێموایە بڕیارى یەکگرتووەکان نەتەوە لەڕێکخراوى گرنگ بڕیارێکى بڕیارە ئەو دەرچوو بڕیارێکى ب��وو ج��ار ی��ەک��ەم ب��وو ک��وردەوە، نیسبەت بە وادەربچێت دەسکەت گەورەترین ئەوە پێموایە بەدەستى کە کورددا لەمێژووى بوو

هێنا.*ئ��ای��ا گ���ەر ب����ەرەى ک��وردس��ت��ان��ى ن��ەب��وای��ە وەک ڕاپ��ەڕی��ن��ى ب��اش��ورى

عێراق کپ دەکرایەوە؟خۆى گەر بەرەى کوردستانى نەبوایە دەبوو ب��ەردەوام هەر ناخۆ شەڕى بوایە ب���ەردەوام ناخۆ ش��ەڕى کە ئیدارەیەکەک پێکەوە نەدەتوانرا شەڕى ئەگەر لەسەرى، ڕێکبکەویت ناوخۆش نەبوایە بەرەى کوردستانى نەبوایە ئەگەر حزبێک یان دوو حزب ئیدارە بدایە بڕیارى حزب سێ یان بەڕێوە ببات پێى بەڕێوە نەدەچوو، پێکەوە حزبانەى ئەو لەبەرئەوەى ڕێککەوتن پێکەوە ب��وون ل��ەس��ەر ئ��ی��دارات��ى ئەو ک��وردس��ت��ان، ک��ات��ە ب��ڕی��ار بە

شەش پێنچ ئەو وات��ە بوو کۆمەڵ گەر کوردستانى ب���ەرەى ح��زب��ەى لەسەر نەبوایە ڕازى یەکێکیان بۆیە ن���ەدەدرا، بڕیارەکە بڕیارێک یەکێک کوردستانى بەرەى پێموایە کە گەورەکان بەرە دەستە لە بوو دەست ڕاپەڕینى ئەنجامى توانى پێبکات خەڵک یەکبخات، لەبەرئەوە خەڵک پێشتر متمانەى بەیەکتر نەبوو کوردستاندا، لە بەشکرابوو خەڵک ب����ەاڵم ب�����ەرەى ک��وردس��ت��ان��ى و و کوردستانى بەرەى بەیاناتەکانى و کوردستانى ب��ەرەى یەکخستنى

عەفواتى بەرەى کوردستانى ئەمانەى ئیداراتى توانى یەکخست هەموو یەک خەڵکەکە کوردستانى بەرەى

بخات.چۆن سۆسیالیست ح��زب��ى *ڕۆڵ���ى ئازادکردنی لە دەسەنگێنیت ه��ەڵ

کوردستاندا؟س���ەروەرى سۆسیالیست ح��زب��ى گ�������ەورەى ه���ەی���ە، س������ەروەرى دروستکردنەوەى شۆڕشى هەیە، ئەو بویەوە تر دروست شۆڕشە جارێکى لە شوێنەوارى ڕێکەوتننامەى شومى کەلە قوڵەى برینە لەئەو جەزائیر ئەوە دروستبوو ک��ورددا جەستەى

گەورەکانى، سەروەرییە لە یەکێکە لەماوەیەکى کەتوانى ل��ەوەى جگە شەهیدەکانى ب��ەخ��وێ��ن��ى ک��ەم��دا بسەلمێنێ دوژمنەکانى و بەدۆست شۆڕش لە ناو ناچێت لە کوردستاندا وە خ��اوەن��ى ئ��ەو س��ەروەری��ان��ەی��ە، کوردستانییەکان هێزە هەوڵیدا لە ڕێ��ک��ب��خ��ات، ع��ێ��راق��ی��ی��ەک��ان و جەوقەت بەرەى لە و جود بەرەى لە و ک��وردس��ت��ان��ى ب���ەرەى ل��ە و ب��وارى لە جگە هاوپەیمانییەکان و ک��اری��گ��ەر دەورى ع��ەس��ک��ەری��دا لە و پێشەوە لەسەرنگەر و گرنک ئەمانە ڕاگەیاندا و سیاسى ب��وارى

ه��ەم��وو س��ەروەری��ن، ه��ەروەه��ا لە ڕێکخستنى دەرەوە کۆبونەوەکانى ماڵى کوردى لە کۆبونەوەکانى نەمسا لە نیورک کۆبونەوەکانى لە 92 لە لەندەن کۆبونەوەکانى لە ئەمریکا لەمانەدا حزبى سۆسیالیست یەک لە دواى یەک تێدا بەشدار بووە لە ئازاد لە تایبەتى بە کوردستانیش کردنى کەرکوک و خانەقین و لە شارەکانى لە بوو خەریک کە کوردستان ترى دەچونەوە کوردستان خەڵکى بیرى دەستپێشخەر سۆسیالیست حزبى وە ب��ووە پێشەوە لە و پێشڕەو و لە عێراقیشدا ک��ردن��ى ئ���ازاد ل��ە

ئێمە 2003دا کاتى و خانەقین ل��ە ش��ەه��ی��دەک��ان��م��ان و دوس و ک���ەرک���وک ج���ەل���ەوالو شوێنەکانى هەموو لە و سەعدییە دیارن، شەهیدەکانمان کوردستان لە بەغداد گەیشتە هێزکانمان تا و دیار دەورێکى عێراق ئازادکردنى کاریگەرمان هەبووە،لە دواى ئەوەش سیاسییەکاندا ب��وارە لە ب��ەردەوام و ل��ە ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەک��ان��دا ل��ەوان��ە گرنگ دەورى سۆسیالیست حزبى و ک��اری��گ��ەرى ه��ەب��ووە ه��ەرئ��اواش

بەردەوامە.پەرلەمانى ڕاپ��ەری��ن دواى *ل��ە ک��وردس��ت��ان ب��ڕی��ار دەدات ل��ە چ��وار پێویست بمێنێتەوە عێراقدا چێوەى نەبوو لە دواى 2003وە کۆنفیدراڵى

بۆ کوردستان داوابکرایە؟لێبدرێ کیمیای میلەتێک پێموایە زیندە میلەتێک و برکرێ ئەنفال و واڵتەکەى میلەتێک بکرێ چاڵ بە ویران بکرێ، ئەمانە ڕەنگە فیدراڵى بەاڵم بێت، گونجاو قۆناغێک بۆ ئ��ازەرەى هەموو ئ��ەو میلەتە ئ��ەو شتى لە بیر پێویستە چەشتبێت پێموایە ب��ک��ات��ەوە ت��ر گ����ەوەرە ئەتوانێت ئێستا ک��ۆن��ف��ی��دراڵ��ى کێشەکانى ه��ەم��وو ج���ارەس���ەرى هەموو پێکهاتەکانى عێراق بکات، بۆ

کوردیش بە هەمان شێوە.بەرهەمى حکومەت و پەرلەمان *بۆ یەکڕیزى ئایا ک��وردە یەکڕیزى

ئەمڕۆش پێویستە؟میللەتێک ب��ۆ یەکڕیزی پێموایە ب��ۆ ن��ەت��ەوەی��ەک ب��ۆ ح��زب��ێ��ک بۆ پێویستە، خێزانێک بۆ عەشیرەتێک خەڵکی ب��ۆ ی��ەک��ڕی��زی پ��ێ��م��وای��ە ک��وردس��ت��ان ئ��ەم��ڕۆ ل��ە ه��ەم��وو کاتەکانی تر زیاتر پێویستە، چونکە دەم��ان��ەوێ��ت دەس��ەاڵت��ی ئ��ی��داری و هەیە کە ل��ەوەى خۆمان سیاسی

زیاتری بکەین، ئەمانەوێت بیر لەشتی گەورەتر لە فیدراڵی بکەینەوە، بۆیە ئێستا لەهەموو کاتێک زەروورترە کە هەموو کوردستانیەکان هێزە هەموو تاکەکانی ه��ەم��وو ڕێ��ک��خ��راوەک��ان زیاتر پێکەوە کوردستان خەڵکی بۆ بکەن خەبات کاربکەن و تەبابن زیاتر دەستکەوتی بەدەستهێنانی لەوەى کە ئێستا هەیە لە کوردستاندا بتوانێت ی��ادە ئ��ەو ئومێدەی ب��ەو پێکەوە الیەنانە و هیز هەموو ئەو بکاتەوە، کۆیان و بخاتەوە ی��ەک تێکشکانی ل��ەدوای هەمیشە ک��ورد کێشەیەک توشی کە ئ��ەوەى دوای ئاقاڵنەیە بیرەکانی ئەوکاتە دەبێت ئێمە بۆنمونە بیردەکاتەوە ژیرانە و 86 و ساڵی )85 لە توانی ئەمان و87( بەرەی کوردستانی دامەزرێنین کوردی ماڵی یەکخستنی لە بیر و کە ئەوکاتانەی ب��ەاڵم بکەینەوە، لەبەردەست کوردستانمان زۆرب��ەی بوو نەمان کرد تا ساڵی 1988 لەدوای هەموومان کیمیاباران و ئەنفال ئێران سنورەکانى ئەودیوو چوینە و بیرمانکردەوە ژیرانە کاتە ئەو دروستکرد، کوردستانیمان ب��ەرەی بۆیە پێموایە پێش ئەوەى هەرشتێک لەوە بیر کورد پێویستە ڕووب��دات بکات ئ��ام��ادە خ��ۆی ک��ە بکاتەوە ئێستا کە تر ڕووداوێ��ک��ی ه��ەر بۆ لە ناوچەکەو ولە عێراق بەڕێوەیەلە دنیاداکە گۆڕانکاری گەورە بەڕێوەیە بەسەردا شتەکانی کە ئەوەى پێش

بسەپێنرێت شپرزە ببێت.بارودۆخی لە عێراق *کێشەکانی کێشەی ک��ەچ��ارەس��ەری دا ئێستا بەبنبەست سیاسییەکان الی��ەن��ە بۆ چ��ارەس��ەر باشترین گەیشتووە جەنابتان ب���ەڕای ع��ێ��راق ئ��ەم��ڕۆی

چییە؟هەیە لەعێراقدا ئێستا کە ئ��ەوەى بێت، نیگەران لێی ک��ورد نابێت خەڵکی واقعی ئەسڵی ئەوە چونکە پێکهاتەکانیەوە بەهەموو عێراقە جیهانی جەنگی ل���ەدوای ع��ێ��راق چی ئەگەر دروستکرا یەکەمەوە ل���ەدوای ب��ۆک��راب��وو ک���اری پێشتر لەنێوان بیکۆ( )سایکس پەیمانی هاوپەیمانەکان وفەرەنساو بەریتانیا پاشان لەدابەشکردنی دنیادا لەنێوان دابەشکرایەوە دنیا هاوپەیمانەکان سیاسی جوگرافیایی تر جارێکی هەمووی ئەمانە دەستکاریکرایەوە کۆمەڵێک شتی گرنگ بوون کە کران ئەو ل��ەدوای دنیا دابەشکردنەوەى االمم( )عصبت هاتنی و ش��ەڕەوە کەمکرنەوەو کە کرد وایان ئەمانە پیاوە دەس��ەاڵت��ی داب��ەش��ک��ردن��ی دەڵێن پێی ئەوەى یان نەخۆشەکە ئ��ەوان دەسەاڵتەکانی عوسمانی کەم کرایەوە و مەرج و سنوریان بۆ دانرا، ئەوە بوو بیریان لەوە کردەوە عێراق بەناوى بکەن دروست شتێک ئێستا ئەو عێراقەى کە عێراق وەک ل��ەدەوری شتێک ڕەنگە ن��ەب��ووە، عێراق ن���اوى هەبووبێت ب��ەغ��داد نەبووە عێراقە ئەو بەاڵم بووبێت، مەنتیقەیەکی وەک ڕەنگە عێراق ب��چ��ووک ب��اس��ی��ان ک��ردب��ێ��ت چ��ۆن شەمامک یان هەولێر دەشتی ئەڵی ڕەنگە بابەتە لەو ش��ارەزوور، یان بەاڵم وابووبێت، کاتە ئەو عێراق بەغداو ویالیەتی سێ ئەوەی دوای

پێکەوە هێنایان بەسرە و موسڵ عێراقیان بەریتانیا دەسەاڵتی لەژێر ئەوکاتەش ب��ەاڵم دروستکرد، لێ کورد ئەگەر بوو، مەرج کۆمەڵێک کەوتە سەر عێراق مافی پارێزراوبێت کرا 1930 هەڵبژاردنی ب��وو ئ��ەوە و لەسلێمانی بەتایبەتی ک��ورد کە بە دەنگ نەبوون ئامادە کۆیسنجق جیابونەوەیانکرد داوای بدەن عێراق و تورکیا ل��ەس��ەر ئ��ام��ادەن��ەب��وون سەر بخرێنە عوسمانی، دەوڵەتی ناوچەیە دوو ئەو عێراق، دەوڵەتی و کۆیە و هەولێر لەپارێزگای واتا دەنگیان ئەمان سلێمانی پارێزگای عێراق کاتەى ئەو بەحکومەتی نەدا ئەوە بوو مەلیکێکیان هێنا لە ئەردەن هەڵبژاردنی تا عێراق بۆ سعودیە و خەڵک کە بداتێ شەرعیەتی 1930بینیمان ب��وو ئ��ەوە نەبوو ئ��ام��ادە شەڕی ڕۆژی ڕەشی 6ی ئەیلولی بەر لێکەوتەوە، سلێمانی سەرای دەرکی ئەو کاتە ناوی چەکەکانیان مەترەلۆز و بێ چەک ڕوویانکردە خەڵکی بوو دەیان کەسیان شەهید و بریندارکرد بەردەرکی لە ئافرەت لە پیاو لە ناڕەزایی ئەمە سلێمانیدا س��ەرای زۆرپێکەوە ب��ە ب��ەاڵم ب��وو، ک��ورد ڕێکیانخستن بەزۆر وە لکاندیانەوە ناونا دەوڵەتەکەیان عێراق، لەگەڵ عێراق ئەم عێراقە دوای ئەوە بەزۆر بەزەبرو زەنگ و ئاگر و ئاسن پێکەوە حسین( )سەدام دوای تا لکاندیان لە 2003کە ئەو زەبرو زەنگە نەماوە چ��ۆوە تبیعەن ک��ەس ه��ەر ئێستا نمونە بۆ خ��ۆی ئەسڵەکەی س��ەر خۆیەتی سنوری لە شیعەیە ئ��ەوە خۆیەتی سنوری لە سونەیە ئ��ەوە خۆیەتی ل��ەس��ن��وری ک���وردە ئ��ەوە بەغدا ویلەیەتەکەی هەرسێ وات��ا خۆی بۆ خ��ۆی موسڵ ب��ەس��رەو و چۆتەوە سەر جێگەی تەبیعی خۆی، دەنگدانەکاندا لە ئەبینی چونکە کورد دووملیۆن و شەش سەد هەزار شیعەو دەنگی هەزار هێناوە دەنگی شیعە هەروەها نییە تێدا سونەى ه��ەزار س��ەد ش��ەش و ملیون پێنچ دەنگی ه��ەزار دوو هێناوە دەنگی هەروەها نییە، تێدا سوننەی کوردو بەهەمان سونیەکانیش ناوچە لە شێوەیە دەنگی کوردی تێدا نییە واتا ئەمە لەڕووی پێکهاتەوە جیا بۆتەوە شێوە بەهەمان دەستوریشدا لە وە ئاماژەی پێدەدات لە ڕووی دەسەاڵتی کۆمار سەرۆک لەعێراقدا سیاسیش سەرۆک دەزانێت خۆی بەهی کورد دەزانێت خۆی بەهی شیعە وەزی��ر سوننەیە هى پەرلەمانیش سەرۆکی ئەمە ئەسڵی مەوزوعەکە گەڕاوەتەوە پێموایە خ���ۆی، تەبیعی شوێنی عێراق نەبێت نیگەران کورد ئەبێت و ب��ەش سێ و ب��ەش دوو دەبێتە هەرچی لێدێت کورد نابێت نیگەران بە بوو عێراق هەرکاتێک لەوە بێت بەشی و م��اف ک��ورد بەشەوە دوو ئەوەیە باشتر ب��ەاڵم دی��ارە، خۆی پێکەوە ڕێککەون لەڕووی ئابووری و سیاسی لەهەموو ڕوو یەکەوە ئەگەر خەتێک و بژین پێکەوە بیانەوێت دەبێت عێراقدابنێن، بەچوارچێوەى ڕەنگە کۆنفیدراڵی بێت کۆنفیدراڵی بە هەندێک شتی هاوبەشیان هەبێت

ئارەزوومەندانە.ى 1991 ب����ەه����اری *دەم�����ەوێ�����ت

بەهاری بە ببەستمەوە کوردستان جەنابت ئ��ەوەى وە ئێستا عەرەبی ئایا دادەنێیت عەرەبی پایزى بە هیچ پەیوەندیەک لەنێوان ڕاپەرینی ڕاپەرینەکانی و کوردستان ی 1991

ئێستای واڵتانی عەرەبی دا هەیە؟بەهاری لە کە کیانەی نیمچە ئەو بوو دروست کوردستان لە 1991دا ئەگەر ب��وو گرنگ دەستکەوتێکی ناوخۆ بەشەڕی ئەوکاتە کورد خۆی نەدایە بەفیڕۆی و نەبوایە سەرقاڵ باشترین هەل و مەرج بوو کە کورد پێش و ڕۆژه���ەاڵت تەیموری پێش واڵتەکەی پانزە پێش و میتینیگرۆ واڵتەکانی پێش و پێشوو سۆڤیەتی یۆگۆسالڤی ئ��ەوان��ەى و کۆسۆڤو دەبووە کورد سودان باشوری پێش لەبەر ب��ەاڵم سەربەخۆ، حکومەتی زۆری بەشێکی ب��ەداخ��ەوە ئ���ەوە ڕۆیشت بەفیرۆ ن��اوخ��ۆ ب��ەش��ەڕی ئیداری تموحی بە تریش بەشەکەی ئەوانە و مەسئولیات و دارای��ی و بەفیڕۆ ڕۆیشت ئەمانە نەیتوانی کورد لەسەر پێداگرتن بەرێت ئەوە بەرەو نشتیمانیەکان و نەتەوەى مەسەلە وایکرد ئەوانە نەکرا پێویست وەکو بکەوێت ئێمە پێش تر خەڵکی کە هەتا زۆر جار باسی فیدراڵی ئەکرێت فیدراڵی باسی خ��ۆی ک��ورد تەنها ناکات پشتگیرى تر کەسی دەکات دەستمان لە شتن کۆمەڵێک ئەمانە هەموو ل��ەگ��ەڵ ب���ەاڵم دەرچ����وون، مەنتیقەیە ئ��ەو ئەمانەپێموایە

بوو گ��ەورە پێشخەریەکی دەس��ت بۆ شکاند ڕێچکەکەی ک��ورد ک��ردی کاری توانی دنیاش تری ناوچەکانی بەهاوکاری بارەیەوە لەو بکات باش کە ئەوانەی و دەسەاڵتدار واڵتانی بەرژەوەندیان لەگەڵ حکومەتی عێراق کەوتبووە دا حسین( )س���ەدام و باش کاری هەمووی ئەمانە خەتەر ئێستا ئەوەى بۆیە بۆیانکرا، بوون ڕوودەدات ع��ەرەب��ی وواڵت��ان��ی ل��ە دەزانم پایزی بە من بەهارەو ناوی لەعێراقدا لە 2003 دا ڕوویدا لە 2003 ڕژێمێکی پڕ تاوان و مجریم و مرۆڤ کوژی وەکو ڕژێمی بەعس بەهاوکاری هێزەکانی هاوپەیمانان ئەو حکومەتە لەجێگەى هات پێ کۆتایى و ڕوخا هاتووە سیستەمێک حکومەتە ئەو سیستەمێکی ناوى سیستەمە ئەو حیزبی فرە پەرلەمانی دیموکراتی هەتا سیستەمە ئەم فیدراڵی، وە چوار نییە بەرپرسى کەس هەتایە دەکرێت هەڵبژاردن جارێک س��اڵ سیستەمەکە وەکو ئەمە وواڵتدا لە وەکو ب��ەاڵم باشە، سیستەمێکی نەیتوانیوە س��ەرس��اح��ەک��ە ک���اری قاڵبەوە ئ��ەو چوارچێوەی بچێتە ی��ان ئ��ەو ن��اوەوە کە ب��ۆی دان��راوە

ناوەکە وەک��و نەیتوانیوە یەعنی کە ب��دات ئەنجام خ��ۆی کارەکانی دیموکراتی سیستەمێکی ن���اوى یە، فیدراڵی حیزبی فرە پەرلەمانی ئەوەى وەکو شکڵەکە وەکو بەاڵم کراوە هەندێک شت ئێستا هەیە کە سەرەکی پێکهاتەى پێنچ ئێستا ئەو عێراقدا بەسەر دەستیانگرتووە ڕێککەوتون خۆیان پێکهاتە پێنچ تر پێکهاتەکانی خۆیاندا لەنێوان لە ئێستا ئ��ەوەى پ��ەراوێ��زخ��راون. واڵتانی عەرەبی ڕوو دەدات لە 2003 لەعێراق ڕوویدا باوەر ناکەم جارێکی

تر ئەمە لەعێراقدا ڕووبدات.چاوپێکەوتنێکدا ل��ە *ب���ەڕێ���زت ئەسەد بەشار ل��ەدوای کورد دەڵیت لەسوریا خۆی مافەکانی ناتوانێت زامن بکات ئایە کورد ئێستا لەسوریا چ��ی ه��ەی��ە ت��ا ل��ەدەس��ت��ی ب���دات ؟ بەرامبەر ڕەشبینی جەنابت ی��ان

ئێستا؟ ئۆپۆزسیۆنی سیاسی ئ��ای��ن��دەی ل��ە ڕەشبینم بەکورد بەرامبەر عەرەبی وواڵتانی هەموویان س��وری��ا ن��ەک ه��ەم��ووی عێراق ڕەنگە هەشمانە کە ئ��ەوەى ببێتەوە، پەشیمان لێی بدەن هان لەماوەی هەروەها دەکەمەوە وابیر نزیکەی کە خۆپێشاندانانەى ئەو ک��ورد ه��ەی��ە ل��ەس��وری��ا مانگە ن��ۆ دەستکەوتی هەندێک توانیویەتی یەکێک بهێنێت ب��ەدەس��ت بچوک و ئاقاڵنە شیعارەکەی کورد لەوانە چاکسازیمان ئێمە وتیان بوو ژیرانە

کورد ئەوەى بۆ سوریاش دەوێ��ت ئێستا تا خۆی دوژمنی بە نەکات سوریا سوپای بەدەستی کوردێک دەیان کەس ڕۆژانە ئەوە نەکوژراوە بۆخۆی خ��ۆی ئ��ەم��ە دەک���وژرێ���ت کورد ماڵەکانی کە سەرکەوتنێکە ج��ەن��ازەی��ان ب��ۆ ن��ەڕۆی��ش��ت��ۆت��ەوە دەکات مزاهەرە کورد بەشەرتیێک پەیکەر دەڕوخێنێت تا ئێستا سوپای سوریا ڕووی تفەنگەکانیان نەکردۆتە خ��ەڵ��ک و ب��ی��ک��وژن ل��ەک��وردس��ت��ان ئەمەش لەوانەیە پەیوەندی بەکوردی بەکوردی تورکیاوە عێراقەوە هەبێت خۆشیان سوریا بەکوردی هەبێت لەوە کردۆتەوە بیریان ژیرانە کە زۆربەی وەربگرن جنسیە وەتوانیان زۆری����ان ج��ن��س��ی��ەی��ان وەرگ��رت��وە ئێستا ک��ە ب��وو ن��ەی��ان کەپێشتر جنسیەی وەرگرت تازە دەبێتە یاسا ئەو ڕژێمەش بڕوخێت کەس ناتوانێت هەروەها ببێتەوە پەشیمان لێی چارەسەر بۆ موڵکداریان مەسەلەی ئێستا کە دەکەم ئومێد بۆیە کراوە کورد داوای کۆمەڵێک شتی تر بکات بێت بەردەوام چاکسازیان شیعاری نەتەوەیەکە مەسەلە داوای هەروەها بکەن هەروەها داوای ئیعتراف بکەن لەسوریا هەیە خاکیان کە ب��ەوەى نییە خاکی کورد ئێستا هەتاوەکو ل���ەالی دەوڵ��ەت��ی س���وری دەڵێن کوردستانی ناڵێن سوریا ک��وردی ناوێرێت سوریا لەناو کەس سوریا لەدەرەوە سوریا کوردستانی بڵێت چۆن س��وری��ا کوردستانی دەڵ��ێ��ن کورد کە بیسەلمێنیت بتوانیت تۆ کەخاک ناوچەیە، لەو هەیە خاکی هەبوو یعنی مەسەلە نەتەوەیەکەش مەسەلە هەروەها دەبێت چارەسەر مەسەلە ڕەن��گ��ە ڕۆشنبیریەکەش داوای بێت ئاسانتر ڕۆشنبیریەکە کۆمەڵێک بڕیاربکرێت، چونکە ئێستا یاسا دەبێتە بدرێت بڕیارێک هەر ناتوانێت کەس حکومەتە ئەم دوای

لە یاساکان پەشیمان ببێتەوە، بەاڵم کەس کۆمەڵک ئەوحکومەتە دوای و سونە لەوانە حوکم س��ەر دێنە عەلەویی و مەسیحی درووزیە ئەمانە تر ئەوانی دەبێت ڕازی یەکێک تا ڕازی نابن کە کورد میللەتێکە و مافی دووەم کورد لەعێراق ئەوەتا هەیە نەتەوەیە دەیانەوێت پاشگەز ببنەوە هەموو لەعێراقدا دەستورەکە لە دەستورەکەمان هەڕەشەى ڕۆژێ��ک دەڵێن پێرێ و دوێ��ن��ی لێدەکەن دەستی ل��ەع��ێ��راق ک���ورد ئ���ەوەى و تورکیا و ئێران لە خۆ کەوتوە نەکەوتووە دەستی تر شوێنەکانی لە سوریا کورد پێموایە ئەوە لەبەر تا وەک کاربکات ژی��ران��ە دەب��ی��ت )بورهان ئەوەتا کاریکردووە ئێستا ئۆپۆزسیۆنی س��ەرک��ردەی غیون( سوریا خەڵکی کورد دەڵێت سوریا لەسوریان میوان وەک��و ک��ورد نین ئۆپۆزسیۆنێک ک��ە بەدڵنیایەوە کە وەرگرێت واڵتێک لە تەوجیهات دژی کوردە لەوە زیاتری پێ ناکرێت.دروستکردنى گرنگی ئێستادا *لە ئ���ەن���ج���وم���ەن���ى ب�������ااڵى پ���ارت���ە گرنگییە ئەو هەمان سیاسییەکاندا کە لەدروستکرنی بەرى کوردستانیدا

هەبوو؟کوردستانیش و دونیادا هەموو لە شتێکت دون��ی��ای��ە ل���ەو بەشێکە پێویستە کە ڕەئى هەموو خەڵک بێت بەچین و توێژەکانەوە، ئەو دەزگایە کوردستانى بەرەى وەک نییە مەرج ت��ەن��ف��ی��زى ب��ێ��ت، چ��ون��ک��ە ب��ەرەى عەسکەرى و سیاسى کوردستانى هەموو ب��وو ئیدارى و تەنفیزى و ب��ەرەى گرتبوو خۆ لە شتەکانى کوردستانى حاکمى واڵت بوو، ڕەنگە چونکە نەبێت، شێوەیە بەو ئێستا هەیە، حکومەتیشت و پەرلەمان ناوەکەشى ئێستا پێموایە بۆیە ناوەکەى یا بەرەى کوردستانى بێت نەتەوەى کونگرەى بێت تر ناوێکى بێ کورد نەتەوەى ئەنجومەنى یان هەموو کە پێویستە دەزگایەکت تۆ توێژەکانى و چین ب��ڕی��ارەک��ان��ى بێت، ب��ەش��دار ت��ێ��دا ک��وردس��ت��ان��ى ئایا بێت دەزگ��ای��ەک دەزگایە ئەو بێت؟ عێراق کوردستانى بۆ تەنها هەموو ک��ورد بێت دەزگ��ای��ەک ی��ان هەرپارچەیەکى بێت، بەشدار تێیدا خۆى تایبەتمەندى ک��وردس��ت��ان تێدا کە واڵت��ەى ئەو لەگەڵ هەیە کوردستانى بەنیسبەت دابەشکراوە، ئەو دەک��ەم قسە من ب��اش��وورەوە لە هەیە ئێستا م��ەرج��ەى و ه��ەل بە پێویستمان ئێمە کوردستاندا لەسەر دەسەاڵتى هەیە دەزگایەک هەرێمى دەس��ەاڵت��ەک��ەى سێ ه��ەر دەزگایە بێت،ئەو کوردستانەوە و حزبەکان نوێنەرى لە بێت پێک توێژەکانى و چین هەموو نوێنەرى لە سنورى )150( کەسدا، پێویستە ڕاوێژکارى دەزگایەکى دەزگایە ئەم بۆ گ��وێ��ى ب���ەاڵم ب��ێ��ت، پێشنیار هەست کوردستان خەڵکى بگیرێت، دەس��ەاڵت��ەى ل��ەو ب��ەش��دارن بکەن پاراستنەکەى، بۆ هەیە ئێستا کە دیموکراتى باسى جار زۆر چونکە خەڵک زۆر دیموکراتى دەک��رێ��ت دیموکراتى کە تێگەشتووە والێى کەلە ئەقەلیەتە و ئەکسەریەت لە هاتووە پرۆلیتارییەوە دیکتاتۆرى کۆنەوە وابیرى لێکراوەتەوە و سەیر دەکرێت لە ئەنجومەنى وەزیران )20( وەزیر هەیە )10(ى لەم الیە و )10(ى لەو الیەیە، هەر )10(ى ڕەئییەکى تریان )10(ک���ەى هەیە ج��ی��اوازى ڕەئێکى جیاواتزیان هەیە، بەاڵم یەک کرد الیەکیانى پشتگیرى کەسیان )9( حەقى )11( بە بوو یەعنى ئەو)9( دەفەوتێت تر کەسەکەى کەسە ڕەنگە نوێنەرى ژمارەیەکى زۆر )30( حزبێک بۆنمونە بێت، خەڵک سەرکردایەتى هەیە )15( ڕەئییەکى ت��ەرح پ��رۆژەی��ەک هەیە ج��ی��اوازى ڕەئییەکى تریان پانزەکەی دەکات واتە )16( بە بوو کە هەیە ترى نیوەى ئەو حزبە گوێى بۆ ناگیرێت،

چونکە دەوتریت زۆرینە بڕیارى داوە، لەبەرئەوە پێموایە ئەو دیموکراسییە خزمەتى نە و عێراق نەخزمەتى حزبێک هیچ خزمەتی نە و ک��ورد بکات، پێموایە ئەو دیموکراتییە بە لە نمونە بۆ لێتێگەیشتوین، هەڵە عێراقیشدا )325( ئەندامى پەرلەمان هەیە پەرلەمانتارمان )57( هەیە لەو )57(تە، دیموکراتى بێت دەست سەرۆکایەتییەکت هیچ هەڵبڕیت بەڕێوەبەرى ڕەنگە بەرناکەوێت، ن��اح��ی��ەى ت��ەوێ��ڵ��ە و ب��ام��ەڕن��ێ و گەرمکیشت بەر نەکەوێت، لەبەرئەوە ئەوەنەى من تێگەشتبم لە دیموکراتى دەبێت موراعاتى کەمینەکان بکرێت، جا ئەو کەمینە دینى و مەزهەبى و نوێنەرایەتى بێ، حزبى و سیاسیش هەموو بێت ب��ەش��دار تێدا هەموو بگیرێ،لە بۆ گوێیشیان نوێنەرەکان بگاتە هەندێک واڵتى ئەوروپا ئەگەر بۆى گەڕەکێکدا لە خوێندکار )8(بە بکاتەوە قوتابخانەیەک هەیە

زمانى خۆى.دیموکراسییەت بەڕێزتان *ب��ەڕاى کەمینەکانە پ��اراس��ت��ن��ى ئ��ەوەن��دە

ئەوەندە حکومى زۆرینە نییە؟ واى بۆ دەچم، بەاڵم ئەوەى ئێستا پەیڕەو دەکرێت دیموکراسى لەئاستى دەوڵەمەندو لەئاستى و دەس��ەاڵت ئەوانە یارمەتى ڕۆیشتوو دەس��ت دەدات، مەبەست ئەوەیە بۆنمونە لە نێوان دیکتاتۆرێک و دیموکراتییەکدا تەنها بە کەسێک بکە ب���ەراوردى دیکتاتۆرە واڵتێک سەرۆکى دەبێتە خەڵک دەگرێت و دەیکوژێت و پارە یەک ئەمە دەبات، واڵت سامانى و ناخۆشە پێى خەڵک دەیکات کەس دێت ئەوەى بەاڵم دژیەتى، خەڵک دەڵێت دەی��ب��ات، شەرعییەت ب��ە مادەم دیموکراتییەتە الیەکى دەنگى دەنگت ت��ۆ چونکە ف��ەوت��اوە، ت��ۆ س��ەرت دێ��ت بەشەرعییەت نییە دەبڕێت، ناتوانى قسە بکەیت دەڵێت بکەم، چ��ى دیموکراتییە م���ادەم یاسا بە ک��ردووە دیموکراتییەکەى تۆى پێ دەکوژێت و بەرامبەرەکەتى کە ڕەنگە ب��ەاڵم پێدەخنکێنێت، تەنها دیکتاتۆرێک بیکات خەڵک لێى و دیموکراتى بە بوو بێت، ن��اڕازى بە ناوى دیموکراتییەوە ناچاریت ملى

بدەیتێ و تەسلیمى بیت .*کەواتە دیموکراتییەت ئەو فێڵەیە کە بەکار دەهێنرێت نە دیکتاتۆریەتە

و پێشیلکردنى مافى کەمینەیە؟تا کە دیموکراسییەى ئەو پێموایە هەموو لە دەکرێت پەیڕەو ئێستا بە کە دیموکراتییەتەیە ئەو دونیادا وایە، دیکتاتۆریەت وەک شەرعییەت

بەاڵم شەرعییەتى پێدەدرێت.*لەبارەى عێراقەوە دیموکراسییەتى ب��ەاڵم لێدەبێتەوە، کێشەى ڕەه���ا دەتوانێت تەوافوق دیموکراسییەتى

چارەسەرى کێشەکانى عێراق بکات؟پەرلەمانى دیموکراتى سیستەمێکى ئەم هەموو فیدراڵى و حزبى فرە و تەوافوق نەڵێت تا لێبنێت، ناوانەى هیچت پێناکرێت، چونکە تەوافوقەکە ئەو مافى و کەمینەکان مافى هەم هێناوە کەمى دەنگى کە کەسانەى ئەو کەسانەى کە نەتەوەیەکى کەمە و دینێکى کەمە مافى ئەوانیش دەدات، پێموایە تەوافوقەکە ئ��ەوە لەبەر یارمەتى دەر دەبێت بۆ ئەوە،چونکە تەوافوقى نەبێت ئێستا عێراق دەبینین دەستوورى هەیە لە دەستوورەکەشدا بەاڵم جیاکراوەتەوە، زۆرى یاساکان دەکەن پەرلەمان کۆبونەوەى ئەچن نییە، عێراقى دەستوورى بە هیچى هیچى بە یاساى عێراقى نییە، بۆنمونە دێن لە پێشەوە دوو مانگ کۆبونەوە نێوان حزبەکاندا دەکەن سەرۆکى لە کۆمار بۆ کى بێ؟ سەرۆکى وەزیران و پەرلەمان سەرۆکى بێ؟ کێ بۆ

وزیرى دەسەاڵت دار بۆ کێ بێ؟ئ��ەم��ان��ە ه��ەم��ووى پ��ەی��وەن��دى بە هەموو ئەبێ هەیە تەوافوقییەوە زیاد بۆ تەوافوقێکى دیموکراتییەک دیموکراتى وەک تەوافوقى کرێ، بێ

دیکتاتۆریەت وایە.

محەمەدى حاجى مەحمود:

یەکەم جار پێشمەرگەى سۆسیالیست گەیشتە ناو ڕانی�������ە و یەکەم شەهیدی ڕاپەڕینیش حزبى سۆسیالیست دایدیمانە: ~

مەحمود، حاجى محەمەدى ل���ە دی���دارێ���ک���ى ت��ای��ب��ەت��ى ب���ەوە ئ���ام���اژە ~یەکەم ڕاپەڕیندا »لە دەکات جار پێشمەرگەى سۆسیالیست یەکەم و ڕان��ی��ە ن��او گەشتە شەهیدیش حزبى سۆسیالیست

دای«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »چەکی کیمیایی بۆ یەکەم جار ک��وردى خ��ەف��ەک��راوى دەنگى دونیا دونیا، هەموو گەیاندە تێگەشت کە کیمیایی لە کورد بوو گرنگ زۆر ئ��ەوە دراوە، پێناسەیەک، بە بوو هەڵەبجە ڕاپەڕین ڕەنگە تەواوکەرى ئەو

زوڵمە بێت کەلە کورد کرا«.

ئەوەى کە ئێستا لەعێراقدا هەیە نابێت کورد لێی

نیگەران بێت

کـــۆنفـــــــدراڵـــــــی دەتوانــێـــت چــارەســـــــەری کـــێــــشــــەکــــانی

عێـــــراق بکــــاتئەوەى ئێستا لە واڵتانی عەرەبی ڕوودەدات ناوی بەهارەو من بە پایزی دەزانم، ئەوەی لە 2003 دا ڕوویدا باوەڕ ناکەم جارێکی تر

لە عێراق ڕووبداتەوە

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693

ڕۆژن���ام���ەى )ن��ی��وی��ۆرک ت��ای��م��ز(ه��ەردوو نوسینێکى ئەمریکى ى ئۆردیسۆن، )سڤەرکر ڕۆژنامەنوس بارودۆخى لەبارەى شمێت(ى ئۆلال ک��وردس��ت��ان��ى ع���ێ���راق و ئ��ەگ��ەرى ب��ەرەوپ��ێ��ش��چ��وون��ى دی��م��وک��راس��ى ل��ەن��اوچ��ەک��ان��ى ژێ���ر دەس��ەاڵت��ى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان

باڵوکردەوە. لە سەرەتاى ئەم نوسینەدا هاتووە: کە ناوچە یە کە عێراق کوردستانی کە س ملیۆن لە چوار دانیشتوانە کە ی و تورکیا هاوسنورى و پێکهاتووە ئێرانە ، لە ساڵی 1992 ە وە کوردەکان

کۆمە ڵگایە کدان بنیاتنانى هەوڵى لە دیموکراسى بنەماکانى سەرجەم کە ل���ەخ���ۆی���دا ب��ەرج��ەس��ت��ە ب��ک��ات، لەگەڵ بەبەراورد شارەکوردییەکان ش��ارەک��ان��ى ن��اوەڕاس��ت و ب��اش��ورى سە قامگیرییە کی خاوە نی عێراقدا لە هەرێمى ودیموکراسی زیاترە زۆر ک��وردس��ت��ان ل��ەگ��ە ش��ە ک��رد ن��ێ��ک��ى عێراقیش دەوڵەتى بەردەوامدایە ، ماوەیەک ناوە . ڕاستییە دا بە م دانی لەمەوپێش، گە شتمان بۆ کوردستانى عێراق کرد لەکاتى گە ڕانە وەدا چەندین ڕاوە دوونانمان و لە ئازار پڕ دیمەنى بینى تورکیا-عێراق سنووری لە سە ر

چونکە کاربە دە ستانی مە دە نی تورک شتێک و کورد بوونی لە حاشایان

بە ناوی کوردستان دە کرد. هاتووە وتارەکەدا بەشێکیترى لە لێوان ن��اوە ڕاس��ت ک��ە: ڕۆژه��ە اڵت��ی ل��ێ��وە ل��ە ڕژێ��م��ی ک��ۆن��ە پ��ە رس��ت��ى ئێستا نادیموکرات. و دیکتاتۆر هەیە عێراقدا لە نوێ دەسەاڵتێکى بێت، بە رتە سکیش بادە سە اڵتە کە ی کوردستان هەلومەرجەدا ئەم لەناو دەتوانێ ببێتە مۆدیلێکى سەرکەوتوو دەیانەوێ ناوچانەى واڵت و ئەو بۆ لە دیکتاتۆرییەوە بەرەو دیموکراسى

هەنگاو بنێن.

دەوڵ�������ەت�������ى ت����ورک����ی����ا ب��ۆ ل��ەم��پ��ەردروس��ت��ک��ردن ل��ەب��ەردەم )140( م���اددەى جێبەجێکردنى عەرەب و ڕێککەوتنى نەگەیشتنە و لەشارى کورد لەگەڵ تورکمانەکان ک��ەرک��وک��دا، ت����ەوەرەى س��ەرەک��ى ڕۆژنامەى هەواڵى ڕاپۆرتە چەندین ب���ووە و )THE TIMES(ڕاب���ردوودا مانگى چەند ل��ەم��اوەى لەزانیاریى پڕ ڕاپ��ۆرت��ى چەندین

لەوبارەیەوە باڵوکردۆتەوە.ل��ەوج��ۆرەدا، ڕاپۆرتى نوێترین لە )THE TIMES( ڕۆژن��ام��ەى ڕایگەیاند: هەواڵێکدا ڕاپۆرتە لە هەوڵەکانى هەموو تورکیا دەوڵەتى خۆى بۆ سڕینەوەو البردنى ماددەى تایبەتە کە خستۆتەگەڕ )140(ب��ارودۆخ��ى ک��ردن��ەوەى بەئاسایى دەوڵەمەندە کە ک��ەرک��وک ش��ارى دژ تورکیا ه��ەروەه��ا ن���ەوت، ب��ە

کەرکوکە و بوونى کوردستانی بە لێدوانەکانى ه��ەوڵ و بۆ ئ��ام��اژەى ئاسایشى ئەنجومەنى سکرتێرى بۆ گەشتێکدا کەلە کردووە تورکیا واشنتۆن، لەپەیمانگاى و ئەمریکا بەتوندى سیاسیدا لەسیمینارێکى دژ بە کوردستانی بوونى کەرکوکەو نەکردنی جێبەجێ لەسەر جەختى کە ک���ردۆت���ەوە )140( م����اددەى دیمۆگرافیانەى ڕووخسارى دەیەوێ شارى کەرکوک بەقازانجى کوردەکان سیمینارەشدا ل��ەم بشێوێنێت. پێشنیازى ئەوەى کردووە هەر جۆرە ی��ەک��الک��ردن��ەوەى ب��ۆ ڕاپرسییەک ماوەى )4( بۆ شارەکە، بارودۆخى ئەوا ئەگەرنا دوابخرێت، ساڵیتر هیچ نابێت ڕازى تورکیا دەوڵەتى بارودۆخى لە دەستوەردانێک جۆرە

ناوخۆى شارەکەدا ئەنجام بدرێت. بەهەموو کە ڕایگەیاندووە ناوبراو

هەوڵێکى بەرپەرچى هەر شێوەیەک ک���وردەک���ان دەدەن������ەوە ئ��ەگ��ەر دانیشتوانى پێکهاتەى بیانەوێت یاخود ب��گ��ۆڕن ک��ەرک��وک ش���ارى بە بیلکێننەوە ئیدارییەوە لەڕووى ئیدارەکانیانەوە، بۆ ئەم مەبەستەش مەترسییە لەو عەرەبەکانى تورکیا ئاگادار کردۆتەوە کە کورد مەترسییە بۆ سەر شارى کەرکوک و هەڕەشە لە عێراق خاکى یەکپارچەیى ئایندەى

دەکات.بەپێ ى وتەکانى ئەلباگۆن، هەرجۆرە چارەنوسى ل��ەس��ەر ب��ڕی��اردان��ێ��ک لەبەرچاوگرتنى بەبێ ک��ەرک��وک بەرژەوەندییەکانى عەرەب و تورکمان، ئ��ام��ادەى تورکیا دەوڵ��ەت��ى ئ��ەوا ه��ەرج��ۆرە ب��ەرپ��ەرچ��دان��ەوەی��ەک��ى پەالماردانى دەگاتە تا کوردەکانە سەربازییانە بۆسەر شارى کەرکوک و

ناوچە کوردییەکانی تر.

ڕۆژنامەى )Daily star( ئاشکراى تائێستاش عێراق کەحکومەتى کرد سەرژمێرى بە دەست نەداوە بڕیارى بکات کەرکوک ش��ارى دانیشتوانى سەرژمێرییە، ئ��ەو بەپێ ى تاوەکو جێبەجێکردنى لەپێناو ڕیفراندۆم

ماددەى )140(دا ئەنجام بدات.س���ەرچ���اوەی���ەک���ى ئ����اگ����ادار ب��ەو ڕیفراندۆمى ڕاگەیاندووە: ڕۆژنامەیەی شارى چارەنوسى یەکالکردنەوەى ماددەى لە بەشێک بە کە کەرکوک

دەکرێت و هەژمار دەستور )140(ى یەکەمى کانونى لەمانگى ب��ڕی��ارە بەڕێوەبچێت، ڕیفراندۆمەکە ئەمساڵدا سەرژمێریی نەدانى ئەنجام بەهۆى دان��ی��ش��ت��وان��ى ش���ارى ک��ەرک��وک��ەوە ماددەیە ئ��ەو دواخستنى ئ��ەگ��ەرى حکومەتى تائێستاش هاتۆتەئاراوە، ناوەندى بەغدادیش هیچ هەڵوێستێکى دواکەتنەوە ئ��ەم ل��ەب��ارەى ئەوتۆى

ڕانەگەیەندووە.بەرپرسێکى بااڵى حکومەتى هەرێمیش

بەو ڕۆژنامەیەى ڕاگەیاندووە:»بێگومان ئەوە نیشانەى سستییە لە بەڕێوەچوونى ماددەکانى ئەو دەستورەی کە زۆرینەى خەڵک دەنگیان لەسەر داوە و لەسەرى هەنگاوەکانى تائێستاش هاودەنگن. )140(ى م���اددەى جێبەجێکردنى بە زۆر بە کێشەى کەرکوک، تایبەت سەرکردایەتى بەڕێوەدەچێت و سستى کوردیش خاوەنى گوتارێکى یەکگرتوو ڕەسەنە ناسنامە گێڕانەوەى بۆ نین

کوردییەکەى کەرکوک«.

The New( ڕۆژن�����ام�����ەى Anatolian( لە ڕاپۆرتە هەواڵێکدا بەرنامەى مەترسییەکانى بۆ ئاماژە پەالماردانى بۆ کرد تورکیا سوپاى ئەوە دەکات بۆ ئاماژە تیایدا کورد، لەو تورکیایە پاشەکشەى ئەمە کە ئەنجامیان دابوو بڕیارى ڕیفۆرمانەى

بدات.هاتووە: ڕاپۆرتەدا ئەو سەرەتاى لە لەبارەى قسەى تورکیا »پارلەمانی توندترکردنى یاساى بەگژداچوونەوەى تیرۆر کرد کە تائێستاش یەکێکە لە لە تورکیا قبوڵکردنى لەمپەرەکانى یەکێتى ئەوروپادا. سوپاى تورکیا بۆ پەیڕەویى لە سیاسەتەکانى دەوڵەت، بەلەشکرکێشى دەستى ڕۆژانەدا لەم عێراق و سنورەکانى بۆسەر ک��ردووە هێرشکردنە بۆ ئامادەباشیدایە لە کەلەو کوردەکان شۆڕشگێڕە سەر دەوروب��������ەرەدا ن��ی��ش��ت��ەج��ێ��ن. بە تێڕوانینى چاودێرانیش ئەم ئاراستەیە نیشاندەرى پاشەکشەیە لە مەسەلەى

چاکسازى و ڕیفۆرم لە تورکیادا. چاودێران دەپرسن کێ لەم ڕووداوانەدا ئەم لە وەاڵمى بەشێک بەرپرسیارە، دوو پرسیارە لە شارۆچکەى شێرناخ هاواڵتى کەدەیان حەشارداوە خۆى بێتاوانى کورد کوژران، مانگى تشرینى دووەمى ساڵى ڕابردوو سێ کارمەندى کەدەیانویست تورکیا ئاسایشى کتێبخانەیەکى سەربە پارتى کرێکارانى بتەقێننەوە و )PKK( کوردستان بەپیالن خاوەن کتێبخانەکەیان خستە داوەوە. زۆرکەس بڕوایان وایە کە ئەم

دەستە ئەو هەمان لەالیەن پیالنە ئەفسەرانەى سوپاوە ئەنجام دەدرێت کە دژ بە چوونى تورکیان بۆ یەکێتى ئەوروپا، چونکە ئەم کارە بەتەواوەتى

بەزیانى ئەوان تەواو دەبێت. دەدەن ه���ەوڵ ئ���ەوان پێیە ب��ەم کردەوانە، ئەوچەشنە بەئەنجامدانى ببزوێنن و بەسوپا دژ ک��وردەک��ان دەوڵ���ەت ک��ە ئ���ەوەى ببنەمایەى یاساى ل��ەو چاوپۆشى بێت ناچار جێمەبەستى کە بکات ڕیفۆرمانە یەکێتى ئەوروپایە و زیان بەم گروپە بیرۆکەى سەرەنجام دەگەیەنێت، لە سەرى ئەوروپا یەکێتى چوونەناو

خۆیان دەربکەن.هەروەها لەبەشێکى تری ئەو ڕاپۆرتە یاساو ئ��ەو ه��ات��ووە: شیکارییەدا ئەوروپا یەکێتى کارانەى دەستورى ک���ردووە، پێشنیاز ت��ورک��ی��اى ب��ۆ بەتەواوەتى لە قازانجى کوردەکاندایە. لەڕاستیدا، کاتێک کوردەکانى تورکیا )عەبدوڵاڵ ئۆجەالن(ى ڕێبەرى پارتى )PKK( ک��وردس��ت��ان کرێکارانى بینى، تورکیادا سوپاى لەداوى یان لەنێوچوو. ئارەزووەکانیان زۆربەى لە لێوانلێوە کە نوێیەدا ژینگە لەو بۆیەکەمین ک��وردەک��ان، نائومێدى بۆ ک��وردى زمانى بە خوێندن جار تورکیا هاواڵتیانى گ��روپ��ەى ئ��ەم ئ���ازاد ک���را. ت��ەن��ان��ەت ک��وردەک��ان تەلەفزیۆنى ت��ۆڕى پێدرا ڕێگەیان ب��ەزم��ان��ى ک����وردى داب��م��ەزرێ��ن��ن. دڵخواز هەنگاوى کار و زۆر هەڵبەتە بۆ تورکیا دەوڵەتى دەبێ کە هەیە

نمونە بۆ بدات، ئەنجام کوردەکانى قەرەبووکردنەوەى بۆ ئاماژە دەکرێ بکرێت ک��وردان��ە میلیۆنەها ئ��ەو پ��اک��س��ازى سوپا ل��ەپ��رۆس��ەى ک��ە کرێکارانى پارتى بەهێزەکانى دژ دەی��ەى ل��ە )PKK( ک��وردس��ت��ان کێڵگەکانى ماڵ و زاینییەوە، )90(ى م��اوەى لە داوە، لەدەست خۆیان پارتى و نێوان سوپا شەڕانەى ئەم )PKK( کوردستان کرێکارانى دەستى )1984(ەوە ساڵى لە کە ه��ەزار )40( ل��ە پتر پ��ێ��ک��ردووە، دەیان ک��وژراون و لەهەردووال کەس لێکەوتۆتەوە، برینداریشى ه��ەزار کە ڕازاوەش گوندى هەزار هەزاران کوردەکانەوە چیاکانى قەدپاڵى بە

بوون کاول و وێران کراون. بەهۆى ت��ورک��ی��ادا، دەوڵ��ەت��ى ل��ە بەسەر ج��ەن��ەڕاڵ��ەک��ان زاڵ��ب��وون��ى ڕەوتى سیاسەتى واڵتەکەدا هەمیشە ش��ەڕ لە ئ��ارادای��ەو ل��ەب��ەرژەوەن��دى ڕابوەستێت، جەنگ نییە سوپادا تورکیادا لە جەنەڕاڵەکانیش تا نابینرێت ئومێدێک دەسەاڵتداربن لە س��ەرت��اس��ەرى ئاشتییەکى ک��ە ساڵیشدا لەم بێتەئارا، واڵتەکەدا جەنگێکى هەڵگیرسانى چاوەڕوانی سوپاى لەنێوان دەک��رێ سوتێنەر ت���ورک���ی���او پ���ارت���ى ک��رێ��ک��اران��ى دەک��رێ��ت، )PKK( ک��وردس��ت��ان تورکیا چارەنووسى نازانرێ بەاڵم جەنگ و دەستپێکردنەوەى لەنێوان یەکێتى مەرجەکانى جێبەجێکردنى

ئەوروپا بەکام ئاقاردا دەڕوات؟.

دیموکراسی‌کوردستان‌لە‌گە‌شە‌کرد‌ندایە‌

ئەنقەرە‌پشتیوانى‌لە‌عەرەب‌و‌تورکمانی‌کەرکوک‌دەکات

کورد لە میدیاکانەوەسەرژمێرى‌دانیشتوانى‌شارى‌کەرکوک‌دوادەکەوێت

تورکیا‌هەڕەشە‌لە‌کورد‌دەکات

سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 9 www.jamawarnews.comکۆمەاڵیەتی

مرۆڤەکان پێویستیان بە بەختەوەرى هەیە

زانکۆ: خوێندکارى باقى، سەربەست الى پێکەنین و خەندە کاتانەى ئەو مۆڤەکان دروست دەبێت کە دڵخۆش بە خۆش بەسەرهاتێکى یان ببن یان پێدەکەنن، دێ��ت خەیاڵیاندا

ئەوەیە بە قسەى خۆش پێدەکەنن.وتیشى گرنگە بۆ مرۆڤ کە هەمیشە خەندە لە لێوى نەبڕێت بۆ ئەوەى بە

بەختەوەرى بژى و دەوربەر لە خۆى ڕازى بکات.

هاوڕێ کاریگەرى زۆرى هەیە لە گێڕانەوەى خەندە بۆ سەر لێو

پەیمانگا: خوێندکارى کەمال، باران و غەمبارە مرۆڤ کە کاتانەى ئەو دڵى تەنگە پێویستى بە کەسانى تر هەیە بۆ ئەوەى ئەو ناخۆشیانەى لە بیر بباتەوە بەوەى کە شتە خۆشەکان بخاتەوە یادى و هەروەها هانى بدات بۆ و هەبێت خ��ۆى بە ب��اوەڕى کە بۆیە ب��ۆى، بگەڕێتەوە بزە ئ��ەوەى لە هەیە زۆرى کاریگەرى ه��اوڕێ کە کەسانەى ئ��ەو کردنى دڵخۆش ناخۆشى دوچ��ارى و تەنگە دڵیان هەیە زۆرى کاریگەرى هاوڕێ بوون، لە گێڕانەوەى خەندە و بزە بۆ سەر

لێوى هاوڕێکانیان.پێکەنین سڕینەوەى گریانە

زانکۆ: حەسەن،خوێندکارى چنور بۆیە گریانە، سڕینەوەى پێکەنین

بە گرنگى مرۆڤێک هەموو پێویستە هەمیشە و بدات خۆى بەختەوەرى پێکەنین بێت، لەسەرلێوەکانى بزە هەستى دەربڕینى نەکات، فەرامۆش تر مرۆڤەکانى م��رۆڤ، الى خۆشى

بەختەوەر دەکات. هەندیک کەس بە پێکەنین کەسانى

دەوروبەریان نیگەران دەکەنبوشرا کەریم، خوێندکار لە دواى هەموو ناخۆشییەک خۆشیەک دێت، لە دواى دێت، خەندەیەک گریانێک هەموو مرۆڤ دەبێت هەست بکات بەخۆشی و ئەو خۆشییەش بە خەندەى سەر لێو پێدەکەنێت کاتێکیش و دەریبڕێت دەب��ێ��ت ل��ە ک��ات��ى گ��ون��ج��اودا بێت نێگەران هۆى نەبێتە پێکەنینەکەى هەندێک بۆیە دەوروب���ەرى، کردنى و پێدەکەنن کە کاتێک هەیە کەس دەرببڕن خۆشییەکانیان دەیانەوێت نیگەران دەوروب���ەری���ان کەسانى

دەکەن.

پسپۆڕ بەرازیلى سێزارى دکتۆر چەندین دەرون��ی��دا ب���وارى ل��ە گرنگى ئ��ام��ۆژگ��ارى و ڕێنماى کە باڵوکردووەتەوە گەنجان بۆ لوتکەى بەرەو جێبەجێکردنیان سەرکەوتن و خۆشبەختیان دەبات لێبوردن بە سەرەتا ، ژیاندا لە دەس��ت پ��ێ��دەک��ات و دەڵ��ێ��ت : دەبێت لە ژیانماندا لێبوردەبین بۆ نەدەین بڕیارى هەڵە زوو ئەوەى و بینەوە پەشیمان لێى دواتر و بگەڕێنینەوە کێشەکە نەتوانین خاڵى سەرەتا ، دووەمین دەبێت بە بپارێزین بێکارى لە خۆمان هەرجۆرێک بێت کارێک بدۆزینەوە و کاتى بۆشایمانى پێ پڕبکەینەوە بۆ پ��ەی��داب��ک��ەی��ن داه��ات��ێ��ک و پێداویستییەکانمانى ئ���ەوەى سێیەمین پ��ێ��داب��ی��ن��ب��ک��ەی��ن، ک��ەزۆر گەنجان بۆ ئامۆژگارى بڕوات ل��ەوەى بریتیە پێویستە ت���ەواوى ل��ە هەبێت خ��ۆت ب��ە ک��اروب��ارەک��ان��ى ڕۆژان���ەت���دا بۆ کەسێک هیچ هەرگیز ئ���ەوەى لە خۆتت بیروباوەڕى نەتوانێت

و پێبگۆڕێت ڕاستەکانتدا کارە هەنگاوت بۆ ڕێگایەکى نەزانراو و چوارەمین پێهەڵبهێنێت، ناڕۆشن هەبوونى لە بریتیە ئامۆژگاریش تایبەتى ژی��ان��ى ل��ە ئامانجێک خۆتدا بۆ ئەوەى هەمیشە بۆ ئەو هەرگیز و هەوڵبدەیت ئامانجە بەربەستانەى ل��ەو کۆڵنەدەیت بەو گەیشتن ب��ۆ ڕێ��گ��ات دێنە دەستنیشان خۆتت بۆ ئامانجەى لەو وەرگرتن کەڵک بە کردووە، بیرۆکەیەى دەڵێت : )هیچ شتێک ببیتە دەتوانیت نییە( مەحاڵ هەموان الى شتەى ئەو خاوەنى م��ەح��اڵ��ە، ب��ۆ ن��م��وون��ە ئ��ەگ��ەر نمرەیەکى بیەوێت خوێندکارێک بەدەست وان��ەک��ان��ی��دا ل��ە ب��ەرز بهێنێت ئەوا دەبێت سەرەتا ئەوە لە مێشکى خۆیدا جێگیربکات کە نمرە ئەو هەیە توانایدا لە ئەو دواتر و بهێنێت بەدەست بەرزە بکات بۆ ک��ارى ب��ەردەوام��ى بە ئەو دەگاتە دڵى دوو بێ ئ��ەوا ئامانجەى کە سەرەتا لە مێشکیدا بۆ نموونەیە ئەم چەسپاندبووى، ژیانمان دیکەى کارەکانى هەموو هەمیشە هیوادارین بۆیە ڕاستە بەردەوامدابین کارى لە هەمووان

و ئامانجەکانمان بەدیهێنانى بۆ هەرگیز بێ هیوا نەبین.

ش����ای����ان����ی ب����اس����ه ک��ێ��ش��ە کۆمەاڵیەتیەکان لە واڵتانی دنیای سێ بە تەواوەتی درکیان پێدەکرێت جۆربەجۆرەکانیش دەسەاڵتە و ل���ە چ���ارەس���ەرک���ردن���ی ئ��ەو هۆی بە دەستەوستانن کێشانە ئابووری توانا سنوورداربوونی گەنجانیش مادیەکانیانەوە و کێشە ئەو ناو گەورەی بەشێکی پێیەی ب��ەو کۆمەاڵیەتیانەن. و کێشەکانن قوربانی زۆرج��ار زۆرجاریش خولقێنەرن. گرنگیدان ب��ە پ�����ەروەردەی ه���ەرزەک���اران پ��ەروەردەو گرنگی هەرە ئەرکی سەرەتای کۆمەڵگایە و خێزان پ�����ەروەردەش دەب��ێ��ت ل���ەوەوە دەستپێبکات کە بڕوا بە خۆ بوون الی گەنج بکات بەشتێکی نەگۆڕ. پ��ەروەردە گەنجێکی بونیادنانی خێزان بۆ یارمەتیدەرە دروست تر ئاسانی بە تا و کۆمەڵگا و خزمەتی بۆ گەنجە ئەو بتوانن خۆی و کۆمەڵگەکەی بەکاربهێنن. پەروەردە یەکدا دنیای لەواڵتانی بەخۆ ب��ڕوا تاکی ئاراستەی بە

بووی مرۆڤ دۆستە.

کەلەالیەن لێکۆڵینەوەیەک بەپێى تایبەت ج��ی��ه��ان��ى ڕێ��ک��خ��راوێ��ک��ى خستووە دەرى والوان بەمندااڵن ئەو لەالیەن کە مندااڵنەى کەئەو پ��ەروەردەک��راون وباوکانەوە دای��ک نزمیان پەروەردەیى کەئەزموونێکى هەبووە، ئەگەرێکى زۆرتریان هەبووە نەشیاو هەڵسوکەوتى بۆپیشاندانى لێکۆڵینەوەکە ون��ات��ەن��درووس��ت. کەلێپرسینەوەى دەخ���ات دەرى لەنێوماڵەکاندا ونەشیاو( )تووند لەمندااڵن نوێ بەجیلێکى خ��ۆراک بەسەر زاڵنەبوون ل��ەڕووى دەدات و ڕووانین سەر والوازى تووڕەیى هەر خوێندەوارییان. ئاستى نزمى دراوە ه��ۆش��دارى ڕاپ��ۆرت��ەک��ەدا لە کەپەیوەندییەکە ئ���ەوەى ل��ەس��ەر مایەوە وەک خۆى شێوە »بەهەمان کەکۆمەڵێک ئەوەى پاش تەنانەت ه��ۆک��ارى ک��وم��ەاڵی��ەت��ى و ئ��اب��ورى بەپێشبینى ناوباسەکەوە« هێنرانە ک��ردن��ى ئ���ەوەى ک��ەئ��ەوم��ن��دااڵن��ەى مامناوەندییەکاندا ئاست لەناوخێزانە پ���ەروەردەک���راون ب���ەزۆرى ڕووی��ان نەشیاوکرد وهەڵسووکەوتى لەالدان ژێر وخستنە ئاشنابوونیان پ��اش چ��اودێ��رى خ��ێ��زان��ەه��ەژارەک��ان��ەوە. )سپێردرابوو کە لێکوڵینەوەکە ب��ەڕێ��ک��خ��راوێ��ک��ى پ����ەروەردەی����ى

بەکارهێنانى پێشنیارى جیهانی( ب��ەرن��ام��ەی��ەک��ى خ��ێ��زان��ى ک���ردووە لەسەر وباوکان دایکان بۆڕاهێنانى مندااڵن پەروەردەکردنى چۆنییەتى

بەشێوەیەکى ڕاست ودروست.ل��ێ��ک��وڵ��ی��ن��ەوەک��ە ڕای��گ��ەی��ان��دک��ە هەڵسەنگاندن، کۆمەڵێک )بەپێى هەیە نەگۆربوونى پەیوندییەکى ئ��ەزم��وون ک��ەم خێزانى ل��ەن��ێ��وان وهەڵسووکەوتى نەشیاوى مندااڵندا(، بوو ه��ەرب��ەردەوام وەپەیوندییەکە پاش سنوردارکردنى هەندێک لەکێشە جیاوازى وەک کومەاڵیەتییەکان خێزانى وپ�������ەروەردەى ن��ەت��ەوە جیابوونەوە وەک ترى وکێشەکانى لەناو ...هتد و م��ردن و )ت��ەاڵق(

خێزانەکاندا.لەگەڵ کردنەوە تاقى لەڕاپۆرتەکەدا کەمنداڵەکانیان داکراوە ٢٧٨خێزان لەتەمەنى نێوان ٤ بۆ ٧ ساڵیدابوون، ودان��ی��ش��ت��ووى ن��اوش��ارەک��ان��ب��وون. چاوپێکەوتنیان لەمانە هەریەکێک لەسەر زانیارى ووردیان لەگەڵ کراو پەیوەندى بۆزانینى ک��ۆک��رای��ەوە م��ن��داڵ��ەک��ان��ی��ان ل��ەن��ێ��وان م��اڵ��ەوە فێرخوازێک وەک وهەڵسوکەوتیان ل��������ەدەرەوەى خ��ێ��زان��ەک��ان��ی��ان. شێوازێک )ب��ەچ ناونرا ڕاپۆرتەکە پ����ەروەردەى خ��ێ��زان ک��اری��گ��ەرەى لەسەر هەڵسوکەوتى نەشیاوى منداڵ

دەکات ؟(.

ناوى ئەوخێزانانەى لەڕاپۆرتەکەدا )خێزانى سەرکەوتوو( یان لێنرابوو، چ کەتا ب��وو ئەوبنەمایە ل��ەس��ەر منداڵەکانیان هەستى ڕادەی����ەک پێدانى ه��ەروەه��ا ڕادەگ���رن، ب��ەرز لەڕەوشتى ب��وون وئ��اگ��ادار دی��ارى وڕۆژانە. بەبەردەوامى منداڵەکانیان نا بەخێزانى خ��ێ��زان��ان��ەى وەئ���ەو ئەوانەبوون ناسرابوون تەندروست لەبەکارهێنانى کەفەشەلیانهێنابوو لەگەڵ شییاو ه��ەڵ��س��ووک��ەوت��ى نەگونجاو شێوازى منداڵەکانیان، وبەکارهێنانى بۆلێپرسینەوە سزا. ت��رى وشێوازەکانى لێدان کە دەریانخستووە لێکۆڵەرەوەکان لەهەر ٥ مندڵ چواریان لەالیەن ئەو کراون پەروەردە وباوکانەوە دایک ئەزموون کەم بەخێزانى کەسەر هەڵسووکەوتى دی���اردەى ب��وون، ن��ەش��ی��اوی��ان ت��ی��اب��ەدى ک���راوە، پێنجەمیان ل��ەگ��ەڵ ب���ەراورد ب��ە لەئاستێکى بەخێزانێک کەسەر ئەوەش هەروەها ب��ەرزت��رداب��وون. ئابورى ک��ەب��ارى ڕوون��ب��ووەت��ەوە ئ���ەوخ���ێ���زان���ان���ەش ک��اری��گ��ەرى هەڵسوکەوت چۆنییەتى لەسەر وق���س���ەک���ردن���ى ئ����ەو م��ن��دااڵن��ە ڕێژەکە لەهەمانکاتدا دەرخستووە. ئاستى ل��ەس��ەر ب��ەن��دب��وو ت���ەواو پەروەردەیى خێزانەکان. هەریەکێک بەشدارییانکردبوو لەوخێزانانەى

لەلێکۆڵینەوەکەدا، بەیەکێک لەو سێ خێزانییەى پەروەردەییە بەرنامە کەڕێخراوەکە دایڕشتبوو، ڕاهێنانیان پێکرابوو، ئەمەش تاوەکوو ڕاددەى کاریگەرى هەریەکێک لەو بەرنامانە مندااڵنە ئەو هەڵسوکەوتى لەسەر دەرب��ک��ەوێ��ت. ل��ێ��ک��ۆڵ��ەرەوەک��ان ئەوەشیان ڕاگەیاند کە )لەبەرئەوەى

ل��ێ��ک��ۆڵ��ی��ن��ەوە ک���ەب���ەت���ەواوى کەپەیوەندییەکى سەلماندوویەتى کەم خێزانە لەنێوان هەیە ت��ەواو وهەڵسووکەوتى ئ��ەزم��وون��ەک��ان بۆیە م��ن��داڵ��ەک��ان��دا( ن��ەش��ی��اوى شێوازى خێزانێک هەموو پێویستە بکاتەوە، بەزۆرکەم مامەڵەکردنى کە دەبێتە هۆى گەشەپێدانى خێزانە

کردنەوەى وکەم سەرکەوتووەکان لەالیەن ناتەندروست هەڵسوکەوتى ئەم م��ن��دااڵن��ەوە. )ه��اوش��ێ��وەى چینەکانى لەسەر کار لێکۆڵینەوانە س���ەرووت���رى ک��ۆم��ەڵ��گ��ە دەک���ات بەرەو و ساڵ ٧ لە کەتەمەنیان ه��اوک��ارى دەگونجێ ک��ە ژوورن،

خێزانى سوودبەخشبێت بۆیان(.

کاروان سابیر

ڤان سەردار

هاوڕێ فەریق

هاوڕێ کاریگەرى هەیە لە گێڕانەوەى خەندە بۆ سەر لێو

چەند ئامۆژگارییەک بۆ سەرکەوتنى گەنجان

هەڵسوکەوتى مندااڵن و کاریگەرى خێزانى کەم ئەزموون

لەسەر دروس��ت��ک��ردن خ��ەن��دە مرۆڤ ڕوخسارى جوانترین لێو بە مرۆڤ هەمیشە دەردەخ��ات، بەختەوەرى دەهێلێتەوە و لە ناو کۆمەڵگاش خۆشەویست دەبیت.

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693

خورما خۆراکێکی زۆر دە وڵە مە ندە ڤیتامینی خوێ و کانزاو بە گە لێک گرنگ کە کاریگە ری بۆ سە ر مێشک هە یە و کە موکورتیە خۆراکیە کە کانی خواردنی پ��ڕدە ک��ات��ە وە . لە شیش بۆ زۆری س��ودێ��ک��ی خ���ورم���ا دە توانرێت هە یە و م��رۆڤ ئێمە ی دە رمانێک وە ک لە هە مانکاتدا بوون ژە ه��راوی کە سانە ی ئە و بۆ ڕۆژانە ی خواردنی بە کاربهێنرێت، دە دات ل��ە ش ی��ارم��ە ت��ی خ��ورم��ا بە شێک لە و ژەهرانە ی لە خانە کانیدا بە هۆی سە ردە مە دا لە م کە ماون پیسبوونی ئاووهە واوە زیادیکردووە پزیشکە کانیش ب����دات. ف���ڕی خورما کە وا دە کە ن ئامۆژگاریمان

ب��ە م��ە ب��ە س��ت��ی چ��ارە س��ە رک��ردن و ک���ە م���ک���ردن���ە وە ی ن��اڕە ح��ە ت��ی بە هە مان ب��خ��ۆی��ن، ڕی��خ��ۆڵ��ە ک��ان ش��ێ��وە خ��ورم��ا ب��ۆ ڕزگ��ارک��ردن��ی بە سوودە . بوون لە ژە هراوی جگە ر یە کێکی تر لە و نە خۆشیانە ی خورما بە کاردێت چارە سە رکردنی وە ک

نە خۆشی قە ڵە وییە ، بە خواردنی چ��ە ن��د دە ن��ک��ە خ��ورم��ای��ە ک توخمە زۆری بڕێکی بە هۆی

هە ست شە کرە وە خۆراک و ب��ە ت��ێ��رب��وون دە ک��رێ��ت ه��ە س��ت��ی ب��رس��ێ��ت��ی��ش نامێنێت. سودە کانی ئە م

هە ر نایابە خۆراکە ئە وە ندە نییە ، بە ڵکو

تردا وە ک چارە سە ر و بواری لە زۆر تر نە خۆشی چە ندین دە رم��ان��ی )هە وکردنی لە وانە ش بە کاردێت سییە کان و هە اڵمە ت و نە خۆشیە کانی تە نانە ت ددان( کلۆربوونی قوڕگ و

وە ک چارە سە رێکیش بۆ نە خۆشیە بە کاردە هێنرێت. دە روونیە کان

ئەمریکا کنتاکی خە ڵکی ژنێکی تاوانبارە بە وە ی کە ژنێکی دوو گیانی لە سکی منداڵە کە ی و کوشتووە ئە م دزیویە تی، و دە رهێناوە ژنە کە ژنە لە گە ڵ نە خۆشیە کی دە روونى دا منداڵە دوو خاوە نی خۆی و دە ژی ب��ە اڵم ل��ە الی خ��ۆی ن��اژی��ن. بە پێی دە رکە وتە کان ئە م ژنە بکوژە کە ناوی بێهۆشکە ر بە چە کێکی )ک��وی(ی��ە هۆش بێ ی )ئە ستایس( خاتوو پاشان و دە ست دە ماری خستووە و ق��وڕگ��ی ب��ڕی��وە و دوات��ری��ش سکی بە زیندووی منداڵە کە ی و هە ڵدریوە دە ره��ێ��ن��اوە و ڕف��ان��دووی��ە ت��ی، ئە م بووکە وە فە یس لە ڕێگە ی ژنە دوو یە کتریان ناسیوە و خاتوو ئە ستایس دە رە وە چۆتە لە ماڵ کاتێک دواجار ل��ە گ��ە ڵ ت��اوان��ب��ارە ک��ە دا ب��ی��ن��راوە ،

کوشتنی دوای ڕە حمە کە بێ بکوژە الی و نە خۆشخانە بۆ ڕۆیشتووە کە دە دات واپیشان پزیشکە کان لە دایک لە ماڵە وە و منداڵی خۆیە تی پزیشکە کان دوات���ر ب���ە اڵم ب���ووە ، ب��ۆی��ان دە ردە ک���ە وێ���ت و دە ی��دە ن��ە ڕاپێچی ئە وانیش و پۆلیس دە ست دادگ��ا ئێستاش دە ک��ە ن. زیندانی دۆسیە یە دا بە م خۆی پێداچوونە ی گ��ە ی��ان��دە ک��ۆت��ای��ی و ب��ک��وژە ک��ە ی هە تاهە تایە بۆ ئە ستایس خاتوو ئە م ئازادکردن. بە بی کرد زیندانی خاتوو کە لە کاتێکدابوو ڕووداوە ئە ستایس تە نها 5 هە فتە یەکی مابوو کۆرپە کە ی ئاسایی کە بە شێوە یە کی لە دایک ببێت و ئیستاش ئە م منداڵە دە ت��وان��ێ��ت چە ند و ب��ووە گ���ە ورە

قسە یە کیش بکات.

بنە ماڵە ی لە گە ندە ڵییە کانی بە شێک شای سعودیە لە سایتێکی سعودیە وە ئاشکرا دە کرێ و باڵودە کرێتە وە ، ناوی بە ویکلیکسە کە ی ماڵپە ڕە ش ئ��ە و سعودیە ناوبانگی دە رکرد. موجتە هید هاواڵتییە کی هە مام، بن حارس بن بە تااڵن گە ندە ڵی و چۆنێتی سعودی واڵتە ل��ە و گشتی سامانی بردنی فە هد بن عە بدولعە زیز باڵویکردە وە ، بن عە بدولعە زیز ئال سعود ڕاوێژکاری وە زیر و سە رۆکی پێشووی نوسینگە ی ئە ندامی سە رە کیترین تە شریفات، بنە ماڵە ی ئال سعودە کە گە ندە ڵییە

کۆشکی باڵوکراوە تە وە . داراییە کانی لە ڕیازی سعودیە ش��ازادە ی��ە ی ئە م ماڵێکیشی ملیارو )12( پایتە خت بە یە ک ن��رخ��ی ک��ە ه��ە ی��ە ل��ە ج��دە دە خە مڵێنرێت، سعودی ڕیالی ملیار هە روە ها 300 ملیار ڕیاڵیشی لە بانکی ئە هلی، جینڕاڵ ئە لکتریک مارسیدس و گ���ە ورە دا کۆمپانیایە کی لە چە ند ئە مانە ش سە رباری هە یە و پشکی ئە م شازادە یە پێنج فڕۆکە ی تایبە تی لە بوئینگە و سیانیان ک��ە ه��ە ی��ە ڕیال بە ملیارێک ئە وانیش نرخی

دە خە مڵێنرێت.

لوبنان ل��ە زان��ک��ۆ مامۆستایە کى کاتژمێر س��ێ تێپە ربونى دواى دە ستگیرانە کە یدا مردنى بە سە ر مامۆستاکە دە دات. لە دەست گیان تە مە نى 52 ساڵ بووە و دواى ئە وە ى گیان 27سااڵنە کە ى دە ستگیرانە

تووشى دە دات، لە دە ست خ��ە م��ۆک��ی��ی��ە ک��ى دە ب���ێ���ت و زۆر تێپە ڕبوونى پاش ئە ویش 3کاتژمێر گ��ی��ان ل��ە دە س��ت ه��ە ردوو دە دات.

مە راسیمێکى ل��ە دە ستگیرانە کە تایبە تدا بە یە کە وە بە خاک سپێردران.

ئە ڵمانی لێکۆڵینە وە یە کی بە گوێرە )5% تا 10%( الوانی ئە ڵمانیا بە دە ست توندە وە زۆر کۆمە اڵیە تی ترسێکی یە کێکە ترسە ش ئ��ە م دە ناڵێنن، خراپە کانی دە روون��ی��ی��ە لە کێشە تە مە نی منداڵی و الوێتی لە و واڵتە دا. )سوفو یە کێتی لە زانیارییە کانی نێت(دا کە تایبە تە بە لێکۆڵە رە وە دە روونییە کانی ئە ڵمانیا هاتووە ، بۆ س��ە رق��اڵ��ن ئ���ە وان ئێستا ئە و هۆکارە کانی دۆزینە وە ی ت��رس��ە و ڕێ��گ��ە چ��ارە ک��ان��ی. ژمارە یە ک ئە وان، بە وتە ی هۆ هە ن کە هۆکاری ئە و هۆکارە لە وانە ترسە ن، ب��ۆم��اوە ی��ی��ە ک��ان ک��ە وا ل����ە الوان دە ک����ات، زۆر لە منداڵیدا، بن شە رمن پاشە کشێ ه��ە م��ی��ش��ە هە موو ل���ە ب���ە ردە م دە ک����ە ن ت��ووش��ی ن��وێ��دا و شتێکی ش���ۆک دە ب���ن ل�����ە ڕووداوە هۆکاری ترسناکە کاندا. دووهە م، ئە و تاقیکردنە وە پێیدا ک��ە خ��راپ��ان��ە ی��ە لە منداڵیدا و تێپە ڕدە بن ت�����ووش�����ی گ���رێ���ی دە ک��ات، دە روونییان گاڵتە پێکردنیان وە ک ل���ە م���ن���داڵ���ی���دا، ی���ان سوکایە تیکردن پێیان، یان لە شتە کان، بێبە شکردنیان زان��اک��ان ب��ە وت��ە ی ئە مانە هە مووی هۆکاری ئە و ترس و

شە رمنییە ن لە گە ورە ییدا.

خورما‌هە‌م‌خۆراک‌و‌هە‌م‌دە‌رمان

‌شازادە‌یەکی‌سعودیە‌پێنج‌دادگاییکردنى‌دڵڕە‌قترین‌دایک!فڕۆکە‌ی‌تایبە‌تی‌هە‌یە‌‌

لە‌خە‌فە‌تى‌مردنى‌دە‌ستگیرانە‌کە‌ی،‌گیانى‌لە‌دە‌ست‌دا‌

شە‌رمنی‌نە‌خۆشییە‌

هەمەڕەنگ

هەندێک هەفتەیە ئەم ب��ەرپ��رس چ��اودێ��ری��ت ئ���ەک���ەن ، ب��ای��ەخ بە داراى بابەتى هەندێک باشیان ئەدەیت ، شتى خۆت گەشبینى ماوەیە ئەم تێدایە، ئەبینیت، هەلێک لە س��وود بپارێزەو چاالکیت زۆر ئەبێت، هەوڵى ڕاکێشانى

سەرنجى ڕەگەزى بەرامبەر ئەدەیت.

سەفەر هەفتەیە ئ��ەم لەوانەشە ئەکەیت، هەلى م��اوەی��ەدا ل��ەم بۆ ک��ارک��ردن��ت باشى ب��ڕەخ��س��ێ��ت، ڕۆژان���ى دۆخێکى سەرگەرمى هەفتە کۆتایى لەدڵە بەئاگابە ئەبیت، تەندروستى لە ڕووبەڕووبوونەوە دژایەتى و ڕاوکێ و

گەڵ کەسانی دەورووبەرت.

ئ����ەم ه��ەف��ت��ەی��ە لە گرنگدا پ��رۆژەی��ەک��ى سەرقاڵى کارئەکەیت ، تایبەت خێزانى ب��ارى ئەبیت ، ئاماژەى تێدایە لەوانەیە تایبەتیەکانت پەیوەندییە بۆ بەئەنجام گرنگ کارێکى ئاشکرابێت، گومانى سۆزداریت پەیوەندى ئەدەیت ،

/4تێدایە.20

-3/21

وڕ ���ا

����ک�

گۆڕانى هەفتەیە ئەم لەبوارى تێدایە باشى س��ۆزداری��دا، خ��ۆت لە شەکەتى ماندووبوون و بەئاگابە بگرە ب��ەدوور سەرقاڵی دەورووب�����ەرت، لەکەسانى مامەڵەى ئەبیت ، بەکۆمەڵ کارێکى بوارى بە بایەخ تێدایە ، گرنگى دارایى

10داراى ئەدەیت./20-9/21

وو راز

��ه ت�

5/20

-4/21

���ا �����

����گ��

هەفتەیە سەرقاڵی لەم ئەبێت، گرنگ کارێکى ئەم ماوەیە بەهەنگاوى ب��ەپ��ارێ��زەوە ن���وێ و رەف���ت���ار ب��ک��ە، سێ شەممە و چوار شەممە دوو رۆژى باشن و لەوانەیە پێیە نوێیان شتى هەندێک کۆسپ بێتە بەردەم هەندێک هەنگاوت.

11/20

-10/21

ک ش

وپدو

ئ�����ەم ه��ەف��ت��ەی��ە ب��ەره��ەم��دارەو زۆر شادیهێنى پێشهاتى زۆر ب���ۆت، ت��ێ��دای��ە ڕەفتار پارێزەوە بە ئەبیت، ڕاوک��ێ دڵە تووشى بکە، چ���او ب��ە ه��ەن��دێ��ک پ��ەی��وەن��دی��دا

ئەخشێنیتەوە.

6/20

-5/21

�ە ن���

وواد

ئ�������ەم ه���ەف���ت���ەی���ە گرنگى س��ەردان��ێ��ک��ی تووشى خۆت تێدایەو شەکەتى م���ان���دووى و م��ەک��ەو ئ��ەم م��اوەی��ە پەیوەندیەکى ب��ۆ تێدایە ئ��ام��اژەى ڕەخنەو هەندێ لە ئاگابە بە نهێنى و ڕووبەڕووبوونەوە، هەستت ئاشکرا مەکە

12بۆ کەس./20-11

/21

ن ه وا

ک���7/20

-6/21

ڵ ژا

��رق��

ئ�������ەم ه���ەف���ت���ەی���ە یەکالکەرەوە بڕیارێکى هەستت ئ���ەدەی���ت و بەهێزئەکەیت و مێشکت ئەکەیتەوە بۆ لێکنزیک ئەناسیت ، نوێ کەسانى بوونەوەیەک، ئەنجام ج��ی��اواز تاقیکردنەوەیەکى سەرکەوتوو پەیوەندیەکانت ئەدەیت ،

/1ئەبن لەم ماوەدا. 20

-12/21

ک س

گی

خۆت ب��ە متمانەت دۆخەکە ئەبێت ، زۆر ل����ە ب�����ەرژەوەن�����دى ت�����ۆ ئ����ەگ����ۆڕێ����ت ، نوێى ڕۆمانسیەتێکى تێدایە ، هەست بە دڵنیایى ئەکەیت و هان ئەدرێیت بۆ ئەنجامدانى کارى نائاسایى بکەیت، رەف��ت��ار دان��ای��ان��ە پێویستە

/8ئاگاداری باری تەندروستیت بە. 20

-7/21

�ر �ێ��

ش��

ح��ەزت هەفتەیە ئ��ەم بیر گۆشەگیریە، ل��ە هەراسانت ک��ردن��ەوەت ئەکەن، بەاڵم پێویستە دانایانە رەفتار بکەیت و ش��ەرم بکەیتەوەو ڕاس��ت ه��ەڵ��ەک��ان ئەم ڕاس��ت��ى، دەرخستنى ل��ە مەکە ماوەیە ئاماژەى تێدایە بۆ دروستبوونى

/2چیرۆکێکى ڕۆمانسى. 20

-1/21

ڵ ت��

��ه س

ئەم هەفتەیە چاالکى، ئەبەخشێ پێ توانات ب��ەت��ای��ب��ەت ل��ەب��وارى س���ۆزداری���دا، ل��ەگ��ەڵ کارئەکەیت کچێکدا ببینیت، نوێ تاقیکردنەوەى هەوڵبدە ئەگەرێیت، دڵنیایدا جێگرى ، ب��ەدواى حەوسەڵەت باش ئەبێت ، چاالک ئەبیت،

/9بیر لە کچە دەکەیتەوە.20

-8/21

ک ی��

ه رف��

ئ�������ەم ه���ەف���ت���ەی���ە هەڵچوونەکانت کۆنترۆڵ بکە، بەاڵم لەسەرکێش و نوێ ت��اق��ی��ک��ردن��ەوەى م��ەت��رس��ەو خ���ۆت لە لەوانەیە بپارێزە دوژمنکارى دژایەتى و بەمتمانەوە ببیت، نائومێدى تووشى نوێ خۆشەویستیەکى ئەنێت و هەنگاو

/3ئەهێنیتە جۆش. 20

-2/21

گ ه ن��

ه��ن��ه

لە مامەڵکردن لەگەڵ خەڵکیدا وا هەڵسوکەوت مەکەن کە گوایە ئامرازن بەڵکو وا هەڵسوکەوت

بکەن کە ئامانجنکانت

لە دونیادا حەشارگەیەک نییە مرۆڤ پەناى بۆبەرێت بۆئەوەى

بەرگەى ئازار نەگرێتئەدیسۆن

ن ژیا

یکان

ده ه ن

ه پل

ئاسەوارەکانی‌ناوچەی‌پێنجوێن

پێنجوێن شارۆچکەیەکی دێرین و مێژوویی کوردستانە

ئ��ەوە پێنجوێن ئ��اس��ەوارەک��ان��ی دروست مێژووی کە دەسەلمێنن دەگەڕێتەوە ناوچەیە ئەم بوونی زایین. بۆ چەند هەزار ساڵ پێش ئەم شارۆچکە جوانەی کوردستان و شاخاوییە و جوان ناوچەیەکی چیاکانی بە داری بەڕوو، قەزوان و مازوو گوێز و بەاڵڵووک داپۆشراون، دوو پانتایی زەوی تەختیشی تێدایە و پێنجوێن دەشتی یەکەمیان کە کانی ه��ەردوو قزڵجەو و ڕوک��ان نزارە و هۆمەر سێنان و میران و دووهەمیشیان دەگرێتەوە، وریاوا دەشتایە گ��ەرم��ەک ن��اوچ��ەی کە و س��وار س��ەری و گۆخاڵن کانی تاڤان و گۆڵی و گڵێنە و وێنە و سێرانەیە. و بێتان و یەکان سێ پێنجوێن بەناوبانگەکانی ئاسەوارە قزڵجە، کچێ، ق��ەاڵی لە بریتین ب��ارەی ل��ە ن��ۆب��ووک. و بێتان ناوچەی پێنجوێنەوە مێژوو نووسی بەگ زەکی ئەمین مامۆستا کورد لە پێنجوێن ناوی فەرموویەتی: گوێرەی بە هاتووە وێنەوە پێنج تەماشا بە شارۆچکەکە دیمەنی چ��اودا لەبەر نیگا پێنج کردنی حوسێن م��ام��ۆس��ت��ا دەن��وێ��ن��ێ. وتوویەتی: موکریانیش حوزنی مێژوو بۆچوونی هەمان منیش هەیە بەگم زەک��ی ئەمین ن��ووس شێخ نوس مێژوو بارەیەوە، لەم محەمەدی مەردوخیش، وتوویەتی، ئەوانەی کە پێنجوین یان ئاوەدان کردۆتەوە پێنج برا بوون و چونکە لە هەریەکەیان ب��وون ئ��اژەڵ��دار بناری شاخێکدا خانوویان دروست

کردووە بەرامبەر بە یەک. قەاڵی‌بێجان

قەاڵکانی لە یەکێکە بێجان قەاڵی الیەن لە و ڕەوان���دز ناوچەکەی پ��اش��ای گ���ەورەی ڕەوان����دز میر م��ح��ەم��ەدەوە درووس���ت���ک���راوە. دۆڵی خ��وارووی کەوتۆتە قەاڵکە ئاوێکی دۆڵ��ەوە لەم ئەناسۆوە. ڕووباری دەڕژێتە و دێت سازگار کانی ب��ە ن��زی��ک ڕەوان������دزەوە، دەچێت ڕێگەیەکیش وەت��م��ان. ڕێگەیەش ب��ەو کرێک چیای بۆ دەوت����رێ ڕێ��گ��ەی ب��ێ��ج��ان، ئەم تەسکدا دەربەندێکی بە ڕێگەیە لووتکەی لەنێوان دوو دەڕوات کە ڕێگەی ب��ە ن��زی��ک دای���ە، ب���ەرز ئەشکەوتی چەندین بێجانیش، هەن. چیاکانەوە پاڵ بە گ��ەورە جگە لە قەاڵی بێجان میر محەمەد درووس��ت دیکەشی ق��ەاڵی گەلێ میرنشینی پاراستنی بۆ ک��ردووە و داگیرکەران هێرشی لە سۆران کردووە دروست جەنگیشی تۆپی وەستا تۆپانەی ئ��ەو ئ��ەوەت��ا و رەجەب لە سەردەمی میرمحەمەدی تاکوو کردوون دروستی ڕەواندزدا ماون، مۆزەخانەکاندا لە ئێستاش میر محەمەد کاری زۆر گرنگی کرد ناوچەکە، کردنەوەی ئ��اوەدان بۆ بوو ئ��ەوە الوازی خ��اڵ��ی ب��ەاڵم بۆ چوو خەتێ مەالی قسەی بە لە شاری سیواس لەوێ تورکیا و هەرەسیان و کوشتیان و گرتیان

بە میرنشینی سۆران هێنا.

*مێژونووس

لەیالن*

سێشەممە 2012/03/06 ● ساڵی 31 ● ژماره 693 11 www.jamawarnews.com

ناوەندى سەرۆکى دوێنێ بۆکسێنیگ کینگ یەکێتى کە ڕایگەیاند کوردستان هەفتەى داهاتوو پاڵەوانێتى لە شارى بۆکسێنیگ کینگ بەڕێوەدەچێت، سلێمانى نورى عەدنان هەروەها وە ب��ڕی��ارە وا : ڕای��گ��ەی��ان��د ئاستى بۆ ن��ازن��اوەک��ە کە پێشکەوتوان بێت بۆ کێبڕکێ و لەسەر پشتێنەکان کردن نازناوەکە هێنانى بەدەست نورى عەدنان هەروەها وە یانە 12 ک��ە ڕای��گ��ەی��ان��د دەکەن دەورەک��ە بەشدارى ڕۆژ دوو م���اوەى ب��ۆ وە

بەردەوام دەبێت.

2٦ى هەفتەى ی��ارى دوایین لە ڕی��اڵ ی��ان��ەى ئیسپانیدا خولى خولەکە پێشەنگى م��ەدری��دى ئیسپانیۆلى یانەى م��ی��وان��دارى م��ەدری��د ڕی���اڵ ک���رد. کاتالۆنى لە یەک سەرکەوتنى نۆ خاوەنى توانى ئاسانى بە و یەکە دواى سوکەکەى ڕۆح بەمیوانە شکست لەبەدەستهێنانى جگە بهێنێت. سێ خاڵى یارییەکە. لەم یارییەدا خۆى گۆڵى یەکەم خزێرە سامى لەم وەرزەدا تۆمارکرد و گۆنزالۆ کە کاکاش ڕی��ک��ارۆ و هیگواین ئاستییان ڕابردوو هەفتەکانى لە

وەک پێویست نەبوو لەم یارییەدا ڕۆڵێکى کاریگەریان هەبوو لەسەر هەر ڕی��اڵ یارییەکە. ئەنجامى و یاریکرد باشتر س��ەرەت��اوە لە کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ لە خولەکى 2٤ کە تۆمارکرد پێشکەوتنى گۆڵى یاریزانەبوو ئەو ٣٠ ژمارە گۆڵى پالنێکى لە پاشان وەرزەدا. لەم خزێرە سامى ب���ەرزدا تاکتیکى خ���اوەن ی��ان��ەى گ��ۆڵ��ى دووەم دووەم لە ت��ۆم��ارک��رد. یاریگاى خولەکى نیوەى دووەمدا گۆنزالۆ یارییە چ��ەن��دی��ن ک��ە هیگواین توانى ت��ۆم��ارن��ەک��ردووە گ��ۆڵ��ى

بهەژێنێت ئیسپانیۆل گ��ۆڵ��ى ب��ەرزب��ک��ات��ەوە و ج��ی��اوازی��ی��ەک��ە بەم ئەنجامەکە گ��ۆڵ. سێ بۆ ڕی��ک��اردۆ و ن��ەم��ای��ەوە شێوەیە کە یارییەکە ئەستێرەى کاکاى خۆى سێیەم گۆڵى دروستکەرى گۆڵى چوارەمى تۆمار کرد. پاشان هیگواین کاکا تۆپێکى لە هەر دووەمى و ڕیاڵ پێنجەمى گۆڵى خۆى لە یارییەکەدا تۆمارکرد. بەم سەرکەوتنە گەورەیە ڕیاڵ مەدرید ٦٧ گەیاندە خاڵەکانى ک��ۆى لەگەڵ 1٠ خاڵ بە جیاوازى خاڵ بەرشلۆنەى خاوەن پلەى دووەم .

بە ئینگلیزى چێڵسی ی��ان��ەى پورتوگالى ڕاه��ێ��ن��ەرى ف��ەرم��ى ئەرکى لە بواسی ڤیالس ئەندرى پێى ت��ۆپ��ى تیپى ڕاه��ێ��ن��ان��ى لە دوورخستەوە. ناوبراو یانەى ماڵپەرى لە کە بەیاننامەیەکدا

باڵوکرایە، بلوز یانەى فەرمى بە ڕایگەیاند: چێڵسی یانەى یانە خەراپەکانى ئەنجامە هۆى لە سەرجەم خولەکان بە تایبەتى یانە ئینگلتەرا و خولى لە خولى بڕیاردرا ئەوروپا پاڵەوانەکانى

لە ب��واس خستنەوەى ب���ەدوور ئەرکەکەى، لە هەمان بەیاننامەدا ڕاهێنەر سوپاسى چێڵسی یانەى دەست م��اوەى لە ک��رد بواسى یانە ڕاهێنەرى وەک بەکاربوونى و ئەو خزمەتانەى کە پێشکەشى بەیاننامەکەى کردووە. یانەکە بە ڕاگەیاند ئەوەشى چێڵسی یانەى ڕۆبەرتۆ ڕاهێنەر یاریدەدەرى کە ڕاه��ێ��ن��ەرێ��ک��ى ک��ە م��ات��ی��ۆ دى ڕاهێنەر شوێنى ل��ە ئیتاڵیە بە وەردەگرێت ئەرکەکان بواس بواس ڕاهێنەر کاتى، شێوەیەکى ئەرکى وەرزە ئەم لەسەرەتاى وەرگرت چێڵسی یانەى ڕاهێنانى یانەى لەگەڵ توانى ئەوەى دواى وەرزى لە پورتوگالى پۆرتۆى و خ��ول نازناوەکانى پێشووتر یۆرۆ جامى و پورتوگال جامى

لیگ بەدەست بهێنێت.

س���ەرۆک���ى ل��ی��ژن��ەى ه��ون��ەرى تۆپی یەکێتى لە نابژیوانان فیکتۆریانۆ ئیسپانى پ��ێ��ی ئ��ەوان کە ڕایگەیاند سانچێز یانەى بەرگریکارى لەسەر داوا دەکەن تۆمار پیکێ بەرشەلۆنە بەهۆى ئەو وتە ناشرینانەى کە ناوبژیوانى بە بەرامبەر وتبوى لە کاربایۆ ڤیالسکۆ یاریەکە یانەى بەرامبەر یانەکەى یاریى کردنە پاش خیخۆن سپۆرتینگ دەرەوەى، وە هەروەها سەرۆکى ووتەکانى کە ڕایگەیاند لیژنەکە زۆر و بوون ناشرین زۆر پیکێ

بەو بەرامبەر ب��وون ترسناک ووتى هەروەها وە ناوبژیوانە پیکێ ب���ارودۆخ���ى ل��ە ئێمە تێدەگەین کاتێک کارتى سوورى ب���ەڕوودا ب��ەرز ک��رای��ەوە ب��ەاڵم پێویستە وەرزش���ەوان لەسەر و بگرێت تر کەسانى لە ڕێ��ز نەفسی ب��ارودۆخ��ى کۆنتڕۆڵى یاریزانى پیکێ وە بکات، خۆى پاش کە ڕایگەیاند بەرشەلۆنە ئ����ەوەى س��ەی��رى ی��اری��ک��ەی��ان ئەو کە دەرکەوتووە کردۆتەوە دەستى لە ناوبژیوان بڕیارەى

ئەنقەست بووە.

ئیسپانى یاریزانى دێ���ڤ���ێ���د ف��ێ��رێ��ر شەشەمى ڕیزبەندى ن��ازن��اوى جیهانى پ���اڵ���ەوان���ی���ەت���ى ئ���اک���اب���ول���ک���ۆى بۆ م��ەک��س��ی��ک��ى ت��ێ��ن��س��ى س���ەر ک���وڕان���ى زەوى هێنا. ب��ەدەس��ت ئیسپانى یاریزانى دێ���ڤ���ێ���د ف��ێ��رێ��ر ڕیزبەندى یەکەمى پاڵەوانیتیە ئ��ەم بەسەر سەرکەوت ئیسپانى یاریزانى فێرداسکۆ فرناندۆ ه����ەش����ت����ەم����ى ڕی���زب���ەن���دى ئ��ەم پ��اڵ��ەوان��ی��ت��ی��ە ب����ە ئ��ەن��ج��ام��ى

دوو ک��ۆم��ەڵ��ەى ب��ێ ب��ەرام��ب��ەر ، کۆمەڵەکانیش ٦-1 ، ٦-2. بەمەش یاریزانى ئیسپانى دێڤێد فێرێر نازناوى

پاڵەوانیەتى ئاکابولکۆى مەکسیکى بەدەست هێنا و لەهەفتەى ڕابردوو توانى نازناوى پاڵەوانیەتى بۆینس

ئایرس بەدەستبێنێت.

وةرزش

لەنێوان بەراوردکردنێک ه��ەرێ��م��ى ل���ە وەرزش

کوردستان و واڵتانى ترجۆرەکانیەوە بەهەموو وەرزش جەستەیى پێویستیەکى وەک ئارەزوویەک وەک هەروەها وە لەالیەن خەڵکیەوە، وەکو هەموو لەهەموو ژیان ترى الیەنەکانى گەشەیەکى دن��ی��ادا واڵت��ان��ى بەرچاوى بەخۆیەوە بینیووە وە گرنگیەکى واڵتاندا زۆربەى لە بەچەندین و پێدەدرێت زۆرى بۆ ه����ەوڵ����دەدرێ����ت ش���ێ���وە پێشکەوتنى وەرزش وە لەکاتى پێشبڕکێیەکى بەڕێوەچوونى واڵتانى لە یەکێک لە وەرزش شێوە چ��ەن��دی��ن ب��ە دن��ی��ادا ئەو بۆ دەکرێت ئامادەکارى لە ن��م��ون��ە ب��ۆ پێشبڕکێیە کە بەریتانیادا وەک واڵتێکى واڵتە لەو 2٠12 ئۆڵۆمپیادى بەڕێوەدەبرێت تا ئێستا چەندین یاریگاو شوێنى وەرزشى تایبەت دروست واڵتەدا لەو ب��ەوەرزش کراوە و هەروەها ئەو کاتەى کە ئۆڵۆمپیادى بۆ کرا هەڵبژاردن و بردیەوە بەریتانیا کە 2٠12لەو 2٠12 ئۆلۆمپیادى بڕیاردرا وەزی��رى بدرێت ئەنجام واڵت��ە ڕایگەیاند بەریتانیا کشتوکاڵى لەناو دار 1٦٠٠٠٠٠ دەبێت کە بڕوێنن پایتەختدا لەندەنى کە ئ��ەوەى بۆ 2٠12 ساڵى تا واڵتانەوە هەموو لە هاندەران دیمەنى دەکەن لەبەریتانیا ڕوو واڵت��ە ئ��ەو ج��وان��ى سروشتى سەرنجیان ڕابکێشێت وە بێجگە ل��ە الی��ەن��ى ئ��اب��وورى ک��ە ئەو ڕووى زۆر هەوادارانێکى واڵتە تێدەکەن و ئەو واڵتە سوودێکى لەو واتە دەکات زۆر ئابوورى واڵتانەدا وەرزش بەستراوەتەوە ژیانەوە، کایەکانى بەزۆربەى کە کوردستان هەرێمى لە وە تا لە ڕووى وەرزشەوە واڵتێکە بەاڵم پێشچووە بەرەو ئاستێک لەچاو واڵتانى دنیادا لە ئاستى پێویست بەپێی نیەو پێویستدا ن���ەدراوە وەرزش ب��ە گرنگى بەهەموو جۆرەکانیەوە بۆ نمونە لەهەندێک کە وەرزش هەندێک لەڕیزبەندى دن��ی��ادا واڵت��ان��ى وەرزشەکان لەهەموو یەکەمدا وەک یارى باسکە کە لەواڵتێکى ڕێژەیەکى ئەمەریکادا وەک ب���ەرچ���او ه���ان���دەرى ه��ەی��ەو پێدەدرێت زۆرى گرنگیەکى بەبەراورد بەهەموو وەرزشەکانى تر بەاڵم لە هەرێمى کوردستان بەو ئ��ەوت��ۆ گرنگیەکى هیچ وەرزشە نەدراوەو تەنانەت هیچ لەو نییە بەتواناشمان یانەیکى هەروەها چەندین وە وەرزشەدا تێنسی نمونە بۆ تر وەرزش��ى هەرێمى ل��ە ک��ە زەوى س��ەر زۆر ئاستێکى لە کوردستاندا پێشکەوتنێکى هیچ و الوازدایە هیوادارین نەبینیوە. بەخۆیەوە کە حکومەتى هەرێمى کوردستان وەرزش بەالیەنى گرنگى زیاتر بدات و پێداویستى زیاتر دابین بکات بۆ وەرزشکاران و ئاستى کوردستان هەرێمى وەرزش��ى

بەرزببێتەوە.

ئازاد ڕەحمان هەفتەى ئایندە پاڵەوانێ�تى کین��گ بۆکسێن��گى ک��وردست��ان دەس��ت پێدەک��ات

ڕیاڵ مەدرید لە بەدەست هێنانى نازناوى خولى ئیسپانى نزیک دەبێتەوە

یانەى چێڵسی بە ڕەسمى ڤیالس بواسی لە پۆستەکەى دوورخستەوە

لیژنەى هونەرى یەکێتى ناوبژیواناى ئیسپانیا داواى

یاسایی لەسەر پیکێ تۆمار دەکات

یاریزانى ئیسپانى دێڤێد فێرێر نازناوى ئاکابولکۆى بەدەستهێنا

لەساڵیادی ڕاپەرینی بەهاری 1991 دا

1991 ساڵی ئازاری )5(ی ڕۆژی مێژوویەکی ڕانیە دەڤەری خەڵکی بوونە بەوەى تۆمارکرد گەورەیان جەماوەری سەرهەڵدانی پێشەنگی لەدژی ڕژێمێکی خوێن ڕێژو خوێن بەهاری ڕاپەرینی سەرهەڵدانی مژ ن��ەب��وو ئ��اس��ان ک��ارێ��ک��ی 1991تێکشکاوی عێراق سوپای ڕاستە وجەنگی ئ��ێ��ران ع��ێ��راق جەنگی ئەمە ب��ەاڵم بوو کەنداو یەکەمی لەتوانایدا کە نەبوو مانایە بەو خەڵکی ڕووب�������ەڕووی ن��ەب��ێ��ت بەاڵم ببێتەوە کوردستان سڤیلی بوونی و گەلەکەمان یەکریزی کوردستان پێشمەرگەی هێزی وای��ک��رد ک��ە ڕاپ��ەری��ن��ی ک��ورد لە جیاوازبێت شیعەکان ڕاپەرینی بهێنێت ب��ەدەس��ت سەرکەوتن و ئ��ەم��ە س���ەرب���اری ئ�����ەوەى کە ناوچەکانی ش��اخ��اوی سروشتی پێشمەرگە وایکردوە کوردستان ئەوەى بمێنێتەوە لەوناوچانەدا لەڕاپەرینی گ��ەورەت��ر پەیامێکی گەیاند کۆرەوە مەزنەکەبوو چونکە ڕەت��ک��ردن��ەوەى دەس��ەاڵت��ی حزبی بەعس بوو ئەو ساتەوەختەبوو کە و گوند و شار ئامادەبوو خەڵک شارۆچکەکان چۆڵ بکات ڕووبکاتە شاخ و سنورەکان تەنها بۆ ئەوەى نەبن ڕازی بەعس دەسەاڵتی بە واتا خەڵک لە خانوو ماڵەکانیانەوە و بەفر و ب��اران بەر ڕوویانکردە لەپێناوى ب��ەس سەرما و س��ارد ئەوەى جارێکی تر پۆستاڵی بەعس نەبینەوە ئەمە ئەو پەیامە بوو کە نێودەوڵەتی کۆمەڵگەی بە کورد گەیاند ئەمەش فاکتەری دەرکردنی و ڕاپەرین ئەو بوو 688 بڕیاری سەلماند ڕاستیەى ئ��ەو ک��ۆرەوە بە و مێژووی بەغەدری کورد کە سەر خراوەتە ناعادیالنە بریاری ئێسک کە عێراقەى ئ��ەو عێراق بناغەی خەڵکەکەی پروسکى و حەزو نەک بوو دروستکردنەکەی ئەمەش خەڵکەکەی ئ����ارەزووى بوو، واڵتە ئەو شکستی هۆکاری ب��ۆ ک��ورد گرنگە ئ��ەم��ڕۆ ئ���ەوەى گەڕانەوەیە بۆ دۆخی پێش ڕاپەرین لێکدانەوەى و دی��راس��ەک��ردن بۆ و بەهێز خاڵە بۆ بابەتیانە وردی الوازەکان هەروەها سود وەرگرتن لە و ڕاپەرین و کۆڕەوە وەک خاڵێکی یەکڕیزی هەروەک گرنگ مێژووى بووە تەبایی الیەنە سیاسیەکان و و ڕاپەرینە ئەو سەرکەوتنی هۆی پەرلەمان هەڵبژاردنی دواتریش کوردستان هەرێمی حکومەتی و بۆیە وەک وەفاداریەک بۆ ئەوانەى قوربانی ک���ردە خ��ۆی��ان گیانی نشتیمانەکەیان و گەل ڕزگ��اری لە پ����ارێ����زگ����اری پ��ێ��وی��س��ت��ە ڕاپەرینە ئ��ەو دەستکەوتەکانی هەموو لە جدی ئاوڕی و بکەین کوردستان شارۆچکەکانی و شار ئ����اوەدان ب��درێ��ت��ەوە و زی��ات��ر بەعێراقیش سەبارەت بکرێنەوە هەستانەوەى قۆناغی کە ئێستا و س��ەرب��ازی ب���واری ل��ە عێراقە کە گرنگە سیاسی و ئ��اب��وری و عێراق هاواڵتیانی بۆ بەکردەوە بسەلمێنێت دراوسێ ی دەواڵتانی کە بڕوای بە شۆڤێنیزم و سڕینەوە نیە، تر ئ��ەوان��ی لەناوبردنی و پێویستە عێراق لەدوای ئەم قۆناغە ئاشتیخواز و مەدەنی واڵتێکی تری شارەکانی بەغداو تا بێت ئەدەبی و ڕۆشنبیری شاری ببنە و شاعیر نوسەرو بەرهەمهێنی و

لێکۆڵەر.

حەیدەر عوسمان

گ��ۆڤ��ارى ڕی��زب��ە ن��دی��ی��ە ک��ى بە پێى لە قە تە ری ئە مریکا، )ف��ۆرب��س(ى پلە ى یە کە مدا لە نێو هە موو واڵتانى داهاتى بە جۆرێک دان��ا، جیهاندا واڵت��ە ئ��ە و هە رتاکێکى س��ااڵن��ە ی دە گاتە 88 هە زار دۆالر. هە ر بە پێى لۆکسە مبۆرگ واڵتى ڕیزبە ندییە ئە و لە پلە ى دوهە مدایە ، داهاتى تاکێکى واڵت دە گاتە 81 هە زار دۆالر، هە ریە کە نە رویج و سە نگافورە و واڵتانى لە بڕۆناى و ئیماراتى عە رە بى لە پلە ى سێیە م تا شە شە مى ڕیزبە ندیەکە دان.

جیهانى مارلین مۆنرو دە ستنیشانکراوە بۆ ڕێزلێنان لە ڤێستیڤاڵى سینە مایى کان بۆ ساڵى 2012، وە ئە مە ش پاش 50 ساڵ لە مردنى ناوبراو ئە و رێزە ى پێدە بە خشرێت .لە م ڤیستیڤالە دا وێنە یە کى مۆنرو کە لە ساڵى 1965 بۆى کێشراوە بە شێوە یە کى گە ورە بە ڕە نگى ڕە ش و سپى هە ڵدە واسرێت .مۆنرو نیشانە ى دە رکە وتنى سینە مایە لە فیلمدا ، بە تایبە ت

بە هۆى ئە و ڕۆڵە ى لە فیلمى Some Like It Hot پێشکە شى کردبوو . جێى باسە مۆنرو لە ساڵى 1962 لە شارى لۆس ئە نجلێس لە تە مە نى 36 ساڵیدا کۆچى دواى کردووە .

هانک، پشیلە یە کى نۆ سااڵنە ، کێبڕکێى ویالیە تى نوێنە رایە تى دە کات ئە وە پیرانى ئە نجومە نى لە ڤێرجینیا ئە مە ریکادا بە دە ستبهێنێت. هانک لە هە ڵبژاردنە کە یدا هە ڵمە تى وێنە کانى زۆر قۆز دە ردە کە وێت و بۆینباخێکیشى

ب���ە س���ت���ووە ، ب��ە ڵ��ێ��ن��ى ئ����ە وە بە کاری هەلى دە دات ئە مریکییە کان سایتێک دە ستبخات. بۆ زیاتریان تێیدا کراوە تە وە پشیلە کە وە بە ناوى شانازى بە وە وە دە کات بە ڕە نجى شانى

خۆی، خۆى پێگە یاندووە .

ت��ون��دڕە و هندستانى ژم���ارە ی���ەک ه��ە ڵ��م��ە ت��ێ��ک��ی��ان ب���ۆ رێ��گ��رت��ن ئە مریکى فیلێمکى لە بە رهە مهێنانى دە ستپێکرد کە باس لەچۆنێتى گە ڕانى نێودە وڵەتییە کان هە واڵگرییە دە زگە الدن ب��ن ئوسامە ب���ەدواى دە ک���ات س���ەرۆک���ى ک�����وژراوى رێ��ک��خ��راوى

قاعیدە دا. هۆکارى ناڕە زایى ئە و گروپە پاکستان ئ��ااڵى نایانە وێت ئە وەیە لە سە ر خاکە کە یان هە ڵبکرێت، چونکە پاکستان الهورى دانیشتوانى پێشتر لە شارەکە یاندا فیلمەکە نەبون رازى دە ربکرێت، بۆیە دە رهێنە رى فیلمە کە

پە ناى بۆ هندستان برد.

قە تە ر، دە وڵە مە ندترین واڵتى جیهانە

دواى 50 ساڵ مردنى لە الیە ن ڤیستیڤاڵى سینە مایى کان ڕێزى لێدە گرێت

پشیلە یە ک دە بێتە ئە ندامى ئە نجومە نى پیرانى ئە مریکا

نایانە وێت بن الدن بکرێتە فیلم

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحموددیزاین

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەر

پشدەر بابەکرجێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

*ک���ەى و چ��ۆن ب��ە دن��ی��اى ئ���اوازو کەسەى ئ��ەو ئاشنابوویت؟ گۆرانى توانیوتە چەند تا ب��وو ه��ان��دەرت ڕێچکەیە ئەم ئەو هاندانى لەگەڵ

بگریت؟لە ڕاستیدا هەر لە سەرەتاوە بە هۆی بەناوی خۆم لە گەورەتر برایەکی دەروێش ئەحمەد کە لە هەشتاکانەوە لەناو مۆسیقادا بوو، لەگەڵ ئەوەشدا ئامێری ئێمە ماڵی کاتێک هەموو مۆسیقای تێدا هەبووە، خۆیشم هەموو کاتێک حەزم لە شیعر و ئەدەب بووە و سەرەتا بە شیعر نووسین دەستم لە ساڵەکانی و1996و 97 و پێکرد و 98 شیعرم نووسیوە و ئەوانە زۆر پاڵنەر بوون بۆ من و لە ساڵی 2000 وە دەستم بەکاری هونەری کردووە و

لە 2001 دا گۆرانیم تۆمار کردووە و لە کونسێرتدا گۆرانیم وتووە، ئەمانە تا بۆیە هەر و هەبووە کاریگەری

ئێستا بەردەوامم.چ کاریگەرى لەژێر خۆی *نوێنەر

هونەرمەندێکدا دەبینێتەوە؟هیچ کاریگەری ژێ��ر لە ئێستا تا وەکوو ب��ەاڵم نیم، هونەرمەندێکدا حەز و خولیای و گوێگرتن هەندێک ستایلە تایبەتی بە هەیە ستایل پۆپی ستایلی و سونەتییەکان بەاڵم لێیەتی، ح��ەزم کە ک��وردی حەز ئەکەم خاوەن ستایلی خۆم بم هەر هەبێت، خۆمم ڕێچکەیەکی و وەکوو باسم کرد، ئەو قوتابخانەیەی لە زیاتر دەدەم بۆ هەوڵی من کە

بنەماڵەکەی خۆمدا هەبووە.*لە چ ئامێرێکى میوزیک شارەزایت

هەیە؟من بە تایبەتی ئامێری گیتار ئەژەنم، ئەڵێمەوە، گیتاریش وان��ەی ه��ەر پێدەکم ک��اری��ان ت��ر ئامێرەکانی گیتار ئامێری سەر لە زیاتر بەاڵم کار دەکم و ئێستاش کتێبێکم هەیە و گیتار ئامێری مەسەلەی سەر لە بە بازاڕدایە لە گیتار، پ��ەروەردەی چەند و کالسیک گیتاری ن��اوی��ی داهاتوودا لە هەیەکە ترم کتێبێکی ئەبنە بەرهەمی ماڵی هونەری باران.

کام ه��ۆن��راوەى بە ح��ەز نوێنەر *بۆ بێت گونجاو کە دەک��ات شاعیر ئەوەى لە داهاتوودا بۆ گۆرانیەکانى

هەڵیبژێرێت؟ پاییز، ژەنڕاڵی شاعیرەکان، وەکوو »م��ح��ەم��ەد ع��وم��ەر ع��وس��م��ان« کە

دیوانێکی هەیە لە غوربەتا، کومەڵێک کە هەیە عیزەالدین ق��ادر ئیشی شاعیرێکی سەردەمی هەشتاکانە زۆر شیعری هەیە، سەرم لە کاریگەری نالی وەک���وو کالسیک شاعیرانی کامیاندا لەهەر من کە مەحوی، و

هەستێکی تایبەت دەبینم.*ق��ورس��ت��ری��ن ش���ت چ���ى ب���وە الى

نوێنەر؟بە ئیش لە دواکەوتن و کارنەکردن هۆی کێشەکانی ئەم واڵتەو نەداری و تەنها ئەوە قورسیە لە ڕێگای مندا، کێشەیەک و ئاستەنگی هیچ دەن��ا کاری لە من ب��ەردەم��ی نەهاتۆتە من کێشەی تەنها بەس هونەریدا. هونەرمەندانە لە زۆرێک کێشەی کە

ئەویش تۆمار کردنە.بۆ گونجاون کە تێکستانەى *ئەو تیا خۆیان ئ��ەوەى بۆ بێژ گۆرانى سۆزى و ناخ لە مەرجە بدۆزێتەوە

نزیک بێت یان نا؟چیرۆکی من کە ئێستا نییە، مەرج کەسێک یا دوو عاشق یان دوو مرۆڤ شیعرێکی یان چیرۆکێک ئەبیستم، جوانە کە بۆ ڕۆژگارێک وتراوە ئەگەر کاریگەری هەبێت لە سەرم پێمخۆشە

کاری باشی لە سەر بکەم.*چی تازەت بە دەستەوەیە؟

بە هەیە شوێنێکمان ئێستادا لە درێژەپێدەری کە باران ماڵی ناویی شوێنەکانی ترمە کە بۆ پەروەردەی ماڵی لە ئێستا دام���ەزرا، مۆسیقا باران چەند مامۆستایەکیش هەن کە لێرە وانەی مۆسیقا دەڵێنەوە، ئێمە هەیە خۆمان وتنەوەی وانە ستایلی

و کتێب و هونەری خۆمان لەو من ئامانجی هەیە، ئەوەیە تایبەتی بە ب��وارە ک��ە »ڕۆش��ن��ب��ی��ری ه��ون��ەرە

لە مرۆڤێک ه��ەر بەڕاستی« لە دەخوێنێت هونەردا دنیای گۆڕانکاری و تێدەگات هونەر

لە ژیانیدا ڕوو دەدات.

دنیای هونەر دنیایەکی گەورەو هونەرمەندێک هەر و بەربەاڵوە خۆی کاریگەری و تایبەتمەندی هەیە لە سەر ژیانی هەر تاکێکی

کومەڵگا.هونەرمەند ئەحمەد، نوێنەر ل����ەدی����دارێ����ک����ی ت��ای��ب��ەت��ی ~ی����دا ئ���ام���اژە ب��ەوە کە من کێشەی »تەنها دەک��ات هونەرمەندانە لە زۆرێک کێشەی

ئەویش تۆمار کردنە«.

نوێنەر ئەحمەد، هونەرمەند:

بەڕاستی ڕۆشنبیری هونەرە دیمانە: ~