Referendumin - koha.mk · gjuhës shqipe. Pedersen vizitoi Shqipërinë e Jugut më 1893 dhe për gjuhën shqipe ka botuar disa studime me vlerë, si “Kontribut për historinë

Beteja e Idlibit,masakër mbikatastrofën 7-vjeçare në Siri

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 3 shtator - Verë ose dimër, ditë jave eshkollës ose jo... këta fëmijë të mitur dheshumë të tjerë moshatarë të tyre mund tëshihen çdokund nëpër udhëkryqe apo kafene tëqytetit duke shitur gjësende të ndryshme.Nëpër rrugë mund të shohim edhe foshnje dhefëmijë nën moshën 6-vjeç, të cilët ecin gjysmëtë zhveshur dhe të zbathur. Edhe pse Ministriae Punës dhe Politikës Sociale (MPPS) nuk dispo-

non me shifër konkrete për numrin e fëmijëvenë rrugë, supozohet se janë diku mbi 600 tëtillë në nivel republikan, pjesa më e madhe nëShkup, Manastir, Prilep, Tetovë... kurse gjatëverës edhe në Strugë dhe Ohër.A dëshmojnë këta fëmijë për varfërinë e madhenë shtet, si dhe për lëshimet që i kanë bërë or-ganet dhe institucionet kompetente që me vitetë tëra nuk arrijnë të zgjidhin...

Fëmijët lypsarë edhe sivjet jashtë mësimit!

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

“Semaforët” e mendimitpolitik

Opozita është pushteti moral injë shoqërie, kurse mendimindryshe është ‘semafori’ që e bënqarkullimin e ideve të ketë dina-mikën e tyre të lëvizjes. Te ne kashumë qarkullim, por ‘semaforët’zakonisht qëllojnë ose të jenë ‘nëkontroll te mjeshtri’, ose tëmbajnë gabimisht gjatë gjithëkohës të kuqen ndezur. Në rastetë tilla, pjesëmarrësit endërgjegjshëm në trafik e rregul-lojnë vetë...

150c |240c

Marrëveshjapër kufirinderi në fund të vitit

Pikë e përbashkët

me Shqipërinë,Kosova duhet

të presë� Fq.4

� Fq.22

S’më lanë të martohem me italian, Blerta arsyetonvrasjen e prindërve�

Vizita e kancelares Merkel dhe sidomos e kancelarit Kurz pritet të ketë efektin pozitiv në drejtimtë ndikimit mbi VMRO-në opozitare, e cila aktualisht përmes marsheve protestuese po ekundërshton Marrëveshjen për emrin me Greqinë. Kjo, pasi në vitet e para të pushtetit të VMRO-së, kancelarja Gjermane ishte një mbështetëse e sinqertë e Qeverisë Gruevski në politikat e sajekonomike dhe në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës

JEHONË VENDORE DHE VËMENDJE NDËRKOMBËTARE REFERENDUMIT

Fq.14

Fq.7

Fq.3

Fq.11

Fq.2

Viti XII • Numri 3452 • e mërkurë, 5 shtator 2018

EDITORIAL

FORUM

RAJON

treshja që betononReferendumin

� Fq.15

SportFillimi i fundit iMurinjos?

Gara për njëcopë byrek

Fq.5

2 AKTUALEKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

2

Holger Pedersen (1867-1953) ishte gjuhëtari shquar danez, indoevropianist meinteresa shkencore të shumanshme,profesor në Universitetin e Kopenhagës,autor i një vargu veprash dhe studimeshme vlerë. I kushtoi vëmendje të veçantëgjuhës shqipe. Pedersen vizitoi Shqipërinëe Jugut më 1893 dhe për gjuhën shqipe kabotuar disa studime me vlerë, si “Kontribut

për historinë e gjuhës shqipe”, “Tingujt I tëshqipes”, “Asnjanësi i shqipes” etj. Meshumë interes është edhe vepra e tij “Teksteshqipe me fjalor”, ku janë botuar disapërralla dhe këngë popullore, tëshoqëruara me shënime gjuhësore dhe menjë fjalor. Pedersen i dha një rëndësi tëveçantë studimit të zhvillimit historik tëbrendshëm të gjuhës shqipe.

VLLASI EKËSHILLONVUÇIQIN TË MOS E IMITOJËMILLOSHEVIQINAskush në Kosovë nuk po ikushton rëndësi vizitës sëpresidentit të Serbisë,Aleksandar Vuçiq tëparalajmëruar për në ZubinPotok, i ka thënë “Danasit” tëBeogradit, Azem Vllasi, ish-politikan i Kosovës. Por ai ka shfaqur shpresën sefjalimi i Vuçiqit nuk do tëjetë “imitim i mitingjeve tëçmendura të Millosheviqit,që u përplaseshin për kokëserbëve të Kosovës dhe atyretë Serbisë”.Në Kosovë askush nuk ështëkundër dialogut përnormalizimin emarrëdhënieve midisSerbisë e Kosovës, por janëkundër që në dialog tëpërfshihet çështja erivizatimeve territoriale dhendryshimi i kufijveekzistues, citon kjo gazetëVllasin. Duke komentuar shkrimin eigumenit të manastirit tëDeçanit, Sava Janjiq, rrethndarjes territoriale, Vllasi kathënë se Janjiq e di që ndarjado të ishte mesazh përserbët në jug të Ibrit që tëshpërngulen për në veri.Igumeni Sava do të duhej tëmendojë për kishat,manastiret dhe për grigjën etij dhe të mos përzihet nëpolitikë dhe punë të shtetit.Ai ka të drejtë vetëm kurthotë se është kundërrivizatimeve territoriale,pavarësisht nga motivet, kathënë Vllasi, transmetonKoha.net. Siç është shprehur AzemVllasi, në vazhdim dialoguduhet të përqendrohet nëthelbin e çështjeve, që janëtë drejtat njerëzore e etniketë serbëve në Kosovë, si dheato të shqiptarëve nëLuginën e Preshevës.Ai konsideron se është edomosdoshme që Kosovadhe Serbia të njohin njëratjetrën dhe vendosja emarrëdhënieve diplomatike,meqë dy shtete fqinje do tëmund të merreshin vesh përkorrigjime përkatëse tëkufijve, por jo përzhvendosje të popullsisë nëbaza etnike dhe të nxitjes sëtensioneve.

(Danas, 4 shtator)

MEDIACitate

NËS

E N

UK

E

KEN

I D

ITU

R...

Opozita është pushteti moral i njëshoqërie, kurse mendimi ndrysheështë ‘semafori’ që e bën qarkulli-min e ideve të ketë dinamikën etyre të lëvizjes. Te ne ka shumëqarkullim, por ‘semaforët’ zakoni-sht qëllojnë ose të jenë ‘në kontrollte mjeshtri’, ose të mbajnë gabimi-sht gjatë gjithë kohës të kuqenndezur. Në raste të tilla, pjesë-marrësit e ndërgjegjshëm në trafike rregullojnë vetë qarkullimin. Kjo,për fat të keq te ne nuk ndodhë.Kultura e komunikimit politik meopozitën, është vetë thelbi i një de-mokracie. Opozita ka të drejtë edhetë gabojë në artikulimin e ideve po-litike, por pushteti nuk guxon të sil-let me arrogancë dhe më së paku tëinjorojë zërat kritik në shoqëri. Njëpolitikë është parimore vetëmatëherë kur toleron kritikën kon-struktive, kurse pushtetarët gjith-monë janë treguar vizionarëatëherë kur e kanë projektuar po-zitën e tyre si opozitarë të ardh-shëm, që duhet ti shërbejnë mender e respekt shoqërisë që itakojnë.

Kryeministri famëkeq jugosllav,Nikolla Pashiq, pasi i kishte urdhë-ruar ekspertët e partisë së tij në pu-shtet të hartojnë një draft ligj, uakishe refuzuar me arsyetimin sefryma e ligjit nuk përmbante kri-tikë opozitare. Bashkëpartiakët tëbefasuar e kishin pyetur shefin etyre se pse duhet të ketë patjetërfrymë opozitare ligji, kur ata veçmë ishin në pushtet. ‘Duhet tëmendojmë kohën kur do tëkthehemi në opozitë’, ishtepërgjigjur politikani dinak serb,duke ua bërë me dije të vetëve sepushteti nuk është i amshueshëmdhe vjen një ditë që duhet tëshkohet në opozitë, por me dinji-tet.

Në shoqëritë postokomuniste, kubën pjesë edhe kjo e jona, këto rre-gulla jo se janë të panjohura përpolitikanët, por praktika ka dësh-muar se të qenit në pushtet ështëpërkthyer në njëfarë fuqie absolu-te të ndikimit publik, kurse të qenitopozitar është kuptuar apriori sikritikues frontal i të gjitha ideve enismave që vinë nga pushteti. Rral-lë ndodhë te ne të votohet ngaopozita ndonjë amendament i pu-

shtetit dhe anasjelltas, pushteti si-pas një rregulli të pashkruar refu-zon 99.9 për qind të amendamen-teve të opozitës, ndonëse në radhëte të dy taborëve politike mund tëketë amendamente brilante qëmund t’i shërbejnë për mrekulli in-teresit publik.

Ndoshta për faktin se as pushteti,as opozita, te ne nuk e luajnë roline tyre që iu takon, kjo edhe mundtë jetë arsyeja që ‘enët komunikue-se’ në relacionin pushtet-opozitë tëkalojnë nëpër një ‘fushë të konta-minuar’ ku nuk përjashtohen de-vijime të natyrave të ndryshme përsa i përket pamundësisë së krijimittë një mendimi të konsoliduar pu-blik.

Si ta kemi ne një qëndrim unik, biefjala, rreth çështjes së referendu-mit, kur ende parapëlqejmë tëluajmë vallen “njëri thumbit, tjetripatkoit”. Ato pak autoritete moraleqë janë brenda shoqërisë shqipta-re, ose janë lodhur në rrugëtimin etyre për të unifikuar mendimin dheveprimin politik, ose nuk kanë arri-tur t’i kontekstualizojnë diskurset etyre publike në rrafshin e politika-ve vendimmarrëse. Ndërkohë, ske-na politike e shqiptarëve i ngjannjë rebusi me shumë enigma. Atjetë pakënaqurit e paradites, i ke pu-shtetarë të pasdites, kurse opozi-tarizmi vjen në shprehje vetëmatëherë kur dështon ambicia përtë qenë pjesë e pushtetit. Opozi-tarët e djeshëm, sot i ke çuna tëshkapërderdhur nëpër livadhin egjerë të kauzave, ndërkohë që i parii Qeverisë si ujk i kërleshur fut nënsqetull qengjin (opozitarin) e uriturpër pushtet. Jo pak ‘zëra kritik’ në tëkaluarën edhe pse mbanin ‘vela-donin’ e ‘intelektualit të pavarur’për një honorar në ndonjë bord, saora e kthenin gëzofin andej ngafrynte interesi momental. Por, rastet negative dhe devijimenuk duhet të merren për bazë kurduam të projektojmë një mendimtë pjekur kritik, sepse të tillë ka pa-sur dhe do të ketë. Çështje e hapurmbetet si të shndërrohen në dok-trinë këto mendime kritike të cilathë për hë janë shumë aktive nëpërrrjete sociale dhe portale, por joedhe në formë të një organizimi tëmirëfilltë.

“Semaforët” emendimit politik

EDITORIAL ||||||||||||||||||||||||||||||

Emin AZEMI

KUSH ISHTE HOLGER PEDERSEN?

PATRIOTË SHQIPTARË ME ZJARR!“Mitrovicë, sot herëet, e hënë 3 shtator 2018. Unëpo frikësohem se në procesin e këmbimitterritorial, Serbia më shumë do të na marrë se saqë do të na japë. A do të thotë kjo se jam proserb dhe pro rus?!Unë po e shoh se Mitrovica është e ndarëfizikisht (ura e Ibrit e barrikaduar nga serbët)dhe ligjerisht (kemi dy komuna, MitrovicënJugore dhe Mitrovicën Veriore). Nuk ka erë tështetit të Kosovës përtej urës se Ibrit, apo? Aështë kështu, apo nuk po mund e kuptojrealitetin, ashtu sikur nuk po arrij ta kuptoj mospadashur jam shndërruar në një serbo-rusofildhe sytë e mi kanë marrë një dioptri tjetër që m’iturbullon pamjet?!E tash, një gjë nuk po e kuptoj as ngaperspektiva e patriotit dhe as nga ajo etradhëtarit: (se ne shqiptarët që nga koha exhaxhit Enver krejt spiuj te dy, tre e katërfishtëjemi!!!) çfarë kuptojmë me zotimin e KadriVeselit se Mitrovica nuk do të preket? Mitrovicaështë prekur, është ndarë dhe funksionon si etillë tash e njëzet vite. Nëse ajo nuk do të preketpër mua do të thotë se realiteti i krijuar prejnjëzet vitesh nuk do të ndërrojë! A po e shihniedhe ju kështu si unë këtë çështje, apo edhe juveju ka hëngër kafsha e zezë (si mua përshembull!) dhe jeni bërë serbo-rusofilë dhetradhëtarë?! Pra, Mitrovica duhet të preket,sepse ajo duhet të bashkohet dhe jo të mbetetsiç është, e ndarë! O patriotë shqiptarë, qofshime zjarr, qofshi pa zjarr! A ka një marrveshje qënuk e legjitimon ndarjen?! Nëse ka dhe ju earrini, atëherë na tregoni se si do ta arrini? Dome thënë se ne do ta marrim Preshevën,Medvegjen dhe Bujanvcin në këmbim të ZubinPotokut, Leposaviqit dhe Zveçanit (madje do t’iruajmë edhe fshatrat e banuara me shqiptarë tëkëtyre tri komunave) dhe njëkohësisht do takthejmë Veriun e Mitrovicës?! Nëse ky ështëplani juaj na tregoni, që të mos ju mbesim kotnë qafë! Por na tregoni se si do ta arrini këtë, meluftë a pa luftê? A keni një premtim ngaadministrtata e Donald Trumpit, apo të paktënnjë mirëkuptim të Vlladimir Putinit dheAleksandër Vuçiqit? Nëse e keni, na tregoni oburra që të tërhiqemi nga pozicionet tona“serbi-rusofile”! Nëse në lojë është edhe EdiRama dhe Erdogani, na e thoni efhe këtë! Tëpaktën të dimë se çfarë po ndodhë dhe ku e si dot’i lidhet nyja kësaj pune. A jeni ju ata që përpjesën më të madhe të pasluftës keni qenë dheende jeni në pushtet dhe megjithatë Mitrovicambeti e ndarë? Njëzet vite nuk e gjetët çelësin ebashkimit, kurse tash për një moment e gjetët?!Ku kishte qenë? Kush ua dha? Por mos na thonise projekti juaj konfirmon atë që “de facto dhede jure” (shprehje e presidentit HTH) jemi dukee parë që njëzet vite, Mitrovicën e ndarë nëVeriun serb dhe në Jugun shqiptar. Sepse,atëherë nuk e di kush çka është, patriot, dreq, atradhëtar! Na tregoni që të punojmē tē gjithëbashkë dhe të heqim dorë nga benefitet qëmund të na jep apo premton Rusia, Serbia edreqi e i biri që nuk gjendet kund tjetër pos ulurgaluc në mendjet e sëmuara shqiptare!”,shkruan në profilin e tij në FB, shkrimtari ngaKosova, Liri Loshi.

3AKTUALEKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Fatos RUSHITI

Shkup, 4 shtator - Njëzet e pesë ditëpara mbajtjes së Referendumit, tëgjitha ngjarjet dhe indikacionetçojnë drejt përfundimit me suksestë tij, më konkretisht ti thuhet “PO”Marrëveshjes për emrin me shtetinfqinj - Greqinë të lidhur muaj mëparë mes qeverise të të dyja vende-ve. Brenda pak kohësh Shkupinpriten ta vizitojë tre politikanë tërëndësishme, kancelarja gjerma-ne Angela Merkel, kancelari au-striak Sebastina Kurc, vendi i të ci-lit për këto gjashtë muaj udhëheqme Këshillin e Bashkimit Evropian,dhe Sekretari i Përgjithshëm iNATO-s, Jens Stoltenberg.

Vizita e kancelares Merkel dhesidomos e kancelarit Kurz pritet tëketë efektin pozitiv në drejtim tëndikimit mbi VMRO-në opozitare,e cila aktualisht përmes marshe-ve protestuese po e kundërshtonMarrëveshjen për emrin me Gre-qinë. Kjo, pasi në vitet e para të pu-shtetit të VMRO-së, kancelarjaGjermane ishte një mbështetëse esinqertë e Qeverisë Gruevski në po-litikat e saj ekonomike dhe nëAsamblenë Parlamentare të Kë-shillit të Evropës. Ndërkaq kancela-ri Sebastian Kurc gjatë kohës saishte ministër i Punëve të Jashtme,njihej si njëri ndër mbështetësitkryesor të ish-liderit të VMRO-së,Nikolla Gruevski sidomos gjatëQeverisë teknike dhe implementi-mit të Marrëveshjes së Përzhinos.

Ardhja e mergelit, Kurcit dheStotlenbergut pritet ti japë jehonëmë të madhe kauzës pro Referen-dumit në vend dhe të merr vë-mendje më të madhe në arenënndërkombëtare. “Ajo që tre burrë-shtetas botëror këtë javë vijnë nëMaqedoni, është një sinjal pozitiv,mirënjohje dhe mbështetje përvendin tonë”, tha kryeministri Zo-ran gjatë një tribune në qytetin eBerovës. “Të mërkurën vjen Stol-tenberg për herë të dytë brenda

gjashtë muajve, të premten kan-celari austriak Kurc, ndërsa të sh-tunën Merkeli. Ata na shtrinëdorën që të ecim përpara”, tha Zae-vi. Sipas tij, opozita është e vetë-dijshme se ky është momenti përBE-në dhe NATO-n, momenti kurtë gjithë duhet të jemi së bashkupër Maqedoninë Evropiane. Krye-ministri Zoran Zaev, duke i komen-tuar dokumentet që i publikoi"Uikiliks" se që në vitin 2008 ështëpranuar emri "Republika e Maqe-donisë së Veriut", deklaroi se kjoështë edhe një arsye më shumë qëtë jemi tok dhe t'i sigurojmëardhmëri të sigurt shtetit. "Besojse dëshmitë e këtilla të cilat dalinnë opinion do të jenë një arsye më

shumë që të jemi tok dhe t'i sigu-rojmë ardhmëri të mirë Maqedo-nisë", tha Zaev, duke u përgjigjurnë pyetjen e gazetarëve pas nën-shkrimit të sotëm të marrëveshje-ve për mbështetje financiare përhapjen e biznes-akceleratorëve përtë rinj. Shtoi se shumë qeveri janëpërpjekur të gjejnë zgjidhje dhese qeveria paraprake ka tentuar tëgjejë zgjidhje dhe është mirë qëtani është konfirmuar identiteti iMaqedonisë.

"E dini se i posedoja bisedat tëcilat tani janë tek Prokuroria Spe-ciale Publike. Shumë qeveri kanëtentuar të gjejnë zgjidhje edhe qe-veria paraprake është përpjekur.Një pjesë e zgjidhjes në pjesën e

emrit dhe përdorimi i tij i përgjith-shëm ose siç quhet 'erga omnes'është pranuar edhe në pjesën eMaqedonisë Veriore edhe në pje-sën e Maqedonisë së Epërme dhemë vjen mirë që ne morëm konfir-mim të identitetit tonë të përgjith-shëm - gjuha maqedonase siç ish-te pjesë e rëndësishme e vendosurnë ekipin negociues", tha Zaev.

Ndryshe, Qeveria e Maqedoni-së në vitin 2008 ka qenë e gatshmetë pranojë emrin “Republika e Ma-qedonisë Veriore” apo “Republika eMaqedonisë së Veriut”, përfshirënjohjen e gjuhës maqedonase dhekombit, thuhet në një dokumenttë klasifikuar të ambasadës ame-rikane në Shkup, të publikuar nga

Uikiliks. Dokumenti i klasifikuardhe i titulluar “Për çfarë kanë ne-vojë maqedonasit që ta zgjidhinçështjen e emrit”, mban datën 29korrik 2008. Në dokument, amba-sadorja e atëhershme amerikaneXhulijen Milovanoviq shprehkonkluzionet e saj pas takimit melidershipin në atë kohë, presiden-tin Branko Cërvenkovski dhe krye-ministrin Nikolla Gruevski, dukethënë se kushtet janë të pranue-shme për Maqedoninë, përfshirësiç citohet: “Emri Republika e Ma-qedonisë Veriore apo Republika eMaqedonisë së Veriut”. Dokumen-tin e ka publikuar edhe e përdit-shmja greke “Kathimerini”. Nëdokumentin e Ambasadës sëSHBA-ve në Shkup që e publikoi“Uikiliks”, thuhet se që në vitin2008-të, Shkupi zyrtar ka dhënëpajtueshmëri për ndryshim të em-rit “Republika e Maqedonisë së Ve-riut”, me kusht që të pranohetidentiteti dhe gjuha. Nga anatjetër, kryetari i VMRO-së, HristijanMickosvki, gjatë një takimi me An-drju Page, drejtorin e Drejtorisëpër Ballkanin Perëndimor dhe Tur-qinë në Ministrinë për Punë të Ja-shtme të Britanisë së Madhe, thase partia e tij në princip nuk mundta mbështesë Marrëveshjen përemrin me Greqinë. “Në lidhje megjendjen politike në Maqedoni,Mickoski e njoftoi Page për keqpër-dorimin e shumta të pushtetit.Mickoski gjithashtu informoi ba-shkëbiseduesin se qëndrimi iVMRO-DPMNE-së për marrëve-shjen me Greqinë ngelën i fortëdhe princip dhe se partia nukmund të mbështes përmbajtjen esë njëjtës”, thuhet në deklaratën epartisë për media.

JEHONË VENDORE DHE VËMENDJE NDËRKOMBËTARE REFERENDUMIT

Vjen treshja që betonon Referendumin

Vizita e kancelaresMerkel dhe sidomos ekancelarit Kurz pritet tëketë efektin pozitiv nëdrejtim të ndikimit mbiVMRO-në opozitare, ecila aktualisht përmesmarsheve protestuesepo e kundërshtonMarrëveshjen përemrin me Greqinë. Kjo,pasi në vitet e para tëpushtetit të VMRO-së,kancelarja Gjermaneishte një mbështetëse esinqertë e QeverisëGruevski në politikat esaj ekonomike dhe nëAsamblenëParlamentare tëKëshillit të Evropës

"POSHTËRIMI I KRISHTIT", FILM ME PRAPAVIJË POLITIKE Kryeministri Zoran Zaev i pyetur për filmin "Talljame Jezu Krishtin", deklaroi se ka kërkuar nga ministrii Kulturës dhe drejtori i Agjencisë për film t'iparandalojnë aktivitetet e tilla në të cilatpromovohet gjuha e urrejtjes. "Nuk mund takthejmë kohën mbrapa, por i dhashë detyrëministrit të Kulturës të bisedojë me drejtorin e

Agjencisë për film që t'i pengojnë dhe të gjejnëmënyrë ligjore për të gjitha aktivitetet e promovimittë veprave të tilla", theksoi Zaev, duke u përgjigjur nëpyetje të gazetarëve në Qeveri. Ai shtoi se ajo qëështë financuar nga Agjencia për Film në vitin 2015është absolutisht me prapavijë politike dhe i dënoitë gjitha porositë që përhapin gjuhë të urrejtjes.

MARRËVESHJA E PRESPËS, SIMBOL I MIQËSISË SË POPUJVE

Marrëveshja e Prespës është me karakter historik,simbol i miqësisë së popujve dhe plotësisht endryshon pasqyrën e Ballkanit, thotë zëdhënësi iQeverisë greke dhe ministër pa dikaster DhimitrisXanakopullos në intervistë për radion greke "247".Duke u përgjigjur në pyetjen nëse Qeveria, përshkak të protestave të caktuara në Selanik dhemasivitetit eventual, do të mund që përsëri tashqyrtojë Marrëveshjen, Xanakopollus thotë seQeveria i respekton mospajtimet, reagimet,protestat, "por nuk ekziston kurrfarë mundësie, nëkurrfarë rrethanash që t'i ndryshojë vendimet

tashmë të miratuara". "Mendoj se Marrëveshja meish-Republikën Jugosllave të Maqedonisë është mekarakter historik, simbol i miqësisë së popujve dhepër mënyrën në të cilën duhet të zgjidhenkontestet bilaterale dhe ndërkombëtare. Dhemendoj se gjithnjë e më shumë njerëz, me kalimine kohës, e kuptojnë veçantinë e Marrëveshjes",thotë Xanakopollus. Siç lajmëron korrespondentjae MIA-s nga Athina, zëdhënësi i Qeverisë greke dheministër pa dikaster, edhe një herë shfaqi bindje seMarrëveshja do të marrë shumicën e gjerë nëParlamentin grek.

Kancelari Sebastian Kurcgjatë kohës sa ishte ministëri Punëve të Jashtme, njihej sinjëri ndër mbështetësitkryesor të ish-liderit tëVMRO-së, Nikolla Gruevskisidomos gjatë Qeverisëteknike dhe implementimittë Marrëveshjes së Përzhinos

Koha


Evis HALILI

Shkup, 4 shtator - Peripecitë për rea-lizimin e një prej manifestimevemë tradicionale në vend, Festivalittë Teatrit Shqiptar po ndjekin edheedicionin e sivjetshëm, të 17-in meradhë. Për këtë manifestim, që përgati dy dekada mbledh së bashkupër një javë rresht në qytetin e Di-brës trupa teatrore, aktorë, regji-sorë e kritikë nga Shqipëria, Koso-va, Mali i zi e të tjera Ministria eKulturës, që është sponsori krye-sor i këtij manifestimi, ka akorduarvetëm 600 mijë denarë.

Gati një muaj përpara nisjes sëfestivalit (5-11 tetor) nga ky insti-tucion nuk ka asnjë përgjigje përankesën e drejtuesve të festivalitpër të korrigjuar buxhetin. Edhepse bëhet fjalë për projektin qëështë pjesë e Programit vjetor përfinancimin e projekteve me inte-res nacional në kulturë, miratuardisa muaj më parë. Po ashtu, edhesponsori tjetër, Komuna e Dibrësnuk ka dhënë pëlqimin ende përasnjë fond. Edicioni i vitit të kaluar,

për shkak të problemeve financia-re, i quajtur i jashtëzakonshëm, umbyll disa ditë përpara përfundi-mit. Probleme të ngjashme kishteedhe në vitin 2016, kur drejtuesitzgjodhën protesta dhe grevën eurisë për të zgjidhur problemet fi-nanciare. Drejtori Ylber Nuredinithotë se pavarësisht se për 16 vjetprezantohen si një festival serioz,mbështetja institucionale ka qenënë kufijtë minimalë. Praktika einjorimit të kërkesave të tyre vazh-don duke mos u marrë seriozisht,as kur hartohen politikat kulturo-re dhe as kur ndahet apo ri-shikohet buxheti.

“Për realizimin e festivalitkërkuam që Ministria t’na mbësh-teste me tre milionë denarë, kërke-sa u refuzua duke na dhënë një tëtetën e shumës që kërkuam, vetëm600 mijë denarë. Justifikimet janëqesharake. Sërish jemi drejtuar menjë ankesë dhe jemi në pritje. Deritani s’kemi përgjigje. Pavarësishtse çfarë përgjigje na vjen, mund tëthem se edhe këtë vit do tambrojmë këtë manifestim dhe

jam i bindur se do të bëjmë edi-cionin më të bukur, qoftë edhe papërkrahje”, thotë drejtori Nuredini.Shumat maksimale që ndahen përorganizimet e ngjashme - festiva-le, variojnë nga 4 milionë denarë ederi në 200 mijë denarë. Për shem-bull, Festivali i Teatrit në Tetovëkëtë vit financohet me 2 milionëdenarë, “Vojdan Çernodrniski” nëPrilep me tre milionë denarë, Festi-vali Ndërkombëtar i Teatrit nëShkup (MOT) me 4.5 milionë de-narë, Festivali i Komedisë në Ku-manovë me 800 mijë denarë, Fe-stivali i Monodramës në Manastirme 400 mijë denarë, e të tjera.

“Festivali i Dibrës është një prejmanifestimeve më serioze nëvend, që duhet përkrahur për vle-rat që sjell dhe traditën që mun-dohet të ruajë, por edhe publikune veçantë që ka. Këtë nuk e themunë, por e thonë ata që kanë qenëpjesë e këtij festivali, kritikë, ak-torë, artistë... Por mesa duke fati ifestivaleve,mbështetja, apo edheshuarja, madje edhe hapja e atyretë rejave bëhet sipas lidhjeve par-

tiake dhe jo meritave”, thotë Nu-redini.

Në programin e këtij viti, qëështë edhe Viti i Skënderbeut, sirisi janë hapja e cila do të bëhetnga Ansambli shtetëror i këngëvedhe valleve “Shota” nga Kosova menjë performacë kushtuar heroitkombëtar, ndërsa mbyllja e festiva-lit me pjesën e Teatrit Shqiptar tëShkupit “Gratë”. Gjatë netëve të tje-ra, në skenën e këtij festivali do tëngjiten trupa nga teatrore nga Sh-qipëria, Kosova dhe nga vendi,ndërsa planifikohet që të organi-zohen edhe tryeza debati për dra-maturgjinë dhe teatrin sot.

Zejnulla VESELI

Shkup, 4 shtator - Pas vendosjes së“One stop shop” me Serbinë, Sh-qipëria do të jetë shteti i dytë me tëcilin Maqedonia do të vendos kon-trollin e përbashkët kufitar me njëndalje. Ministri i Ekonomisë, Kre-shnik Bekteshi, informoi se qeve-ritë e të dyja vendeve kanë dhënëpëlqimin për vendosjen e kontrol-lit kufitar, kështu që pritet shumëshpejtë të fillohet me punët ndër-timore për objektin e përbashkëttë kontrollit të lëvizjes së lirë të qy-tetarëve dhe transportuesve.

Ministri Bekteshi njoftoi se ven-dosja e kontrollit të përbashkët ku-fitar do të ndikojë dukshëm nërritjen bashkëpunimit tregtar mesdy vendeve. "Maqedonia ështëplotësisht e angazhuar të rrisë ba-shkëpunimin me vendet e rajonit,duke krijuar një zonë të përbashkëtekonomike, e cila do të rrisë konkur-rencën e kompanive tona", thotë

Bekteshi. Sipas tij, qëllimi i këtijprojekti është të lehtësohet tregtiae lirë e mallrave, të përmirësohetmenaxhimi i përbashkët i rrezikutdhe të rrit sa më shumë shkëmbi-min tregtar midis dy vendeve.

“Fillimi i zbatimit të projektitpër kontroll të përbashkët të ku-fijve, sipas sistemin ‘one stop shop’ndërmjet Maqedonisë dhe Sh-qipërisë, si shtete nënshkruese tëKonventës Ndërkombëtare përThjeshtësimin dhe Harmonizimine Procedurave Doganore, është

pjesë e planit të veprimit për kriji-min e një Zone ekonomike rajona-le të Ballkanit Perëndimor, të mira-tuar në Samitin e BE-së dhegjashtë shteteve të BallkanitPerëndimor në Trieste në vitin2017-të”, tha ministri Bekteshi. Nëpyetjen se kur do të vendoset pikëe përbashkët kufitare edhe me Ko-sovën, deri në mbylljen e gazetënuk morën përgjigje konkrete ngaMinistria e Ekonomisë. Me mirati-min e këtij vendimi, në seancën efundit të Qeverisë së Maqedonisë,

Qeveria angazhon Drejtorinë e Do-ganave të Maqedonisë të përgati-së dokumentacion dhe të gjithaaktivitetet për vendosjen e pikëssë përbashkët të kontrollin në kali-min kufitar Qafëthanë dhe tëinformojë organet përgjegjëse tëRepublikës së Maqedonisë dhe Re-publikës së Shqipërisë përmes Mi-nistrisë së Punëve të Jashtme tëMaqedonisë dhe, në afat prej 15ditëve të formojnë një grup të për-bashkët që do të vendosin për kriji-min e ‘One stop shop’ midis Maqe-

donisë dhe Shqipërisë. Ndryshe,vendet e Ballkanit Perëndimor, si-pas Bankës Botërore (BB), brendanjë viti kalendarik humbin me mi-liarda euro për shkak të pritjeve tëgjata nëpër kufi për transport mal-lrash.

Sipas BB-së, 80 për qind tëkohës kamionët e humbin dukepritur të kalojnë kufirin nëpërrrugët e Ballkanit. Mirëpo, me ven-dosjen e përbashkët të kontrollitkufitar midis vendeve të BallkanitPerëndimor, sipas BB-së, do të ketëimport dhe eksport më të lirë tëmallrave, do të rritet numri i ka-mionëve që shumë shpejtë do tëkalojnë pikat kufitare të vendeve tëBallkanit Perëndimor dhe do të pa-randalohen keqpërdorimet doga-nore. Nëse të gjitha vendet e Bal-lkanit Perëndimor do të zbatoninmodelin e kontrollit të përbashkëtkufitar, thotë Raporti i BB-së,atëherë vetëm me një ndalje do tëkishte rritje të këmbimit tregtarpër 3.5 për qind, ndërkaq shpenzi-met e firmave që importojnë dheeksportojnë mallra do të zvogë-loheshin për 10 për qind.Ndërkohë, të dhënat e Ministrisësë Punëve të Brendshme tregojnëse vetëm në pikën kufitare Bllacë-Hani i Elezit, brenda një viti nga tëdyja anët kemi 2.7 milionë hyrje-dalje të njerëzve.

BËHET GATI FESTIVALI I TEATRIT SHQIPTAR, KULTURA NUK JEP PËRGJIGJE

600 mijë denarë dhe shumë pikëpyetje për Festivalin e Dibrës Për këtë manifestim, që për gati dy dekadambledh së bashku përnjë javë rresht nëqytetin e Dibrës trupateatrore, aktorë,regjisorë e kritikë ngaShqipëria, Kosova, Malii zi e të tjera, Ministria eKulturës që ështësponsori kryesor i këtijmanifestimi, kaakorduar vetëm 600mijë denarë. Gati njëmuaj përpara nisjes sëfestivalit (5-11 tetor),Ministria e Kulturësnuk ka asnjë përgjigjepër ankesën edrejtuesve të festivalitpër të shtuar buxhetin

Koha

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

“ONE STOP SHOP" NË QAFË THANË

Pikë e përbashkët me Shqipërinë,Kosova duhet të presë

Shqipëria do të jetështeti i dytë me të cilinMaqedonia do tëvendos kontrollin epërbashkët kufitarme një ndalje pasvendosjes meSerbinë. Institucionetshpresojnë se “Onestop shop” meShqipërinë do tëndikojë dukshëm nërritjen bashkëpunimittregtar mes dyvendeve

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Koha


31 vjeçari kapet duke vjedhur në qebaptore Pjesëtarë të policisë nga Sektori për Punë të Brendsh-me në Tetovë - Stacioni policor i Gostivarit të martën nëorët e para të mëngjesit kanë arrestuar 34-vjeçarin meiniciale N.I nga fshati Debresh i Gostivarit, i cili sipas po-licisë, më parë me dhunë kishte thyer derën e një qe-baptoreje të lokalizuar në rrugën “Nikolla Parapunov”,në Gostivar. I arrestuari me inicialet N.I me ndihmën enjë kaçavide ka hapur derën hyrëse të objektit dhe nganjë sirtar në tavolinën e punës ka marrë para, dhe kurka vërejtur pjesëtarët e policisë, ka filluar të ikë, pormenjëherë është kapur. Pas arrestimit, N.I i cili ka kryerdisa vjedhje të rënda, është mbajtur në stacionin poli-cor të Gostivarit për zbardhjen e plotë të rastit njoftonpolicia e Gostivarit.

Sulmohen dy të rinj tetovarë23-vjeçari me inicialet F.A dhe 19-vjeçari me inicialeD.A nga Tetova, të hënën rreth orës 17.30 minuta kanëdenoncuar se janë sulmuar fizikisht nga 55-vjeçari meiniciale N.M dhe 29-vjeçari me iniciale A.M, si dhe njëperson tjetër i panjohur gjithashtu nga Tetova, pas njëzënke të shkurtër verbale rreth montimit të disa njeh-sorëve të energjisë elektrike në afërsi të shtëpive tëtyre. Të denoncuarit janë thirrur në Sektorin për Punëtë Brendshme në Tetovë për zbardhjen e të gjitha de-tajeve që ndërlidhen me rastin në fjalë njofton policiae Tetovës përmes një kumetese me shkrim.

Aksident në Bogovinë, lëndohet një personNë rrugën lokale të Bogovinës, të hënën pasdite rrethorës 18.30 minuta ka ndodhur një aksident komunika-cioni në të cilin janë përfshirë dy automjete me targa tëTetovës - një “Ford Transit” i drejtuar nga 57 vjeçari meiniciale A.J nga fshati Pirok, si dhe një “Golf”, të cilin e kadrejtuar 31vjeçari me iniciale E.M nga Bogovina. Vo-zitësi i lënduar i makinës Golf është dërguar në Spita-lin klinik të Tetovës ku është mbajtur për shërim të më-tutjeshëm. Është kryer hetim në vendin e ngjarjes dhepo punohet në zbardhjen e shkaqeve dhe të gjitha de-tajeve të tjera që ndërlidhen me rastin në fjalë njoftonSektori për punë të brendshme në Tetovë.

Akasident në Gradsko, lëndohet rëndë kamionisti serbNjë shtetas serb, i cili ka drejtuar një kamion "Skania"me gjysmërimorkio, dje pasdite ka dalë nga rruga Grad-sko-Prilep dhe ka rënë në greminë. MPB kumtoi sefatkeqësia ka ndodhur në orën 16, ndërsa shoferi 41-vjeçar S.P. ka marrë lëndime të rënda trupore dhe meautomjetin e Ndihmës Mjekësore Urgjente është dër-guar në Spitalin e përgjithshëm në Prilep ku është nda-luar për mjekim. Ekspertizë në vendin e fatkeqësisëkanë kryer prokurori publik dhe ekipi i Stacionit Policortë Prilepit.

Lëndohet 20 vjeçari, u aksidentuame motoçikletëTë hënën rreth orës 12.30 minuta në bulevardin e “Ilin-denit” në Tetovë deri më tani një veturë e panjohur kagoditur një motoçikletë të tipit “Jijing”, me targa të Te-tovës e drejtuar nga 20-vjeçari tetovarë me iniciale N.Adhe menjëherë është larguar nga vendi i ngjarjes. Ngalëndimet e mara motoçiklisti me inicialet N.Amenjëherë është dërguar në spitalin klinik të Tetovës,dhe pas kryerjes së ekspertizës në vendin e ngjarjes popunohet në zbardhjen e shkaqeve dhe të gjitha de-tajeve të tjera që ndërlidhen me këtë aksident. (U.H)

KRONIKË

Omer XHAFERI

Shkup, 4 shtator - Policia e Maqedonisëka arritur në përfundim të zbardhjes sëshkaqeve që çuan 28-vjeçaren BlertaPocesta të vret në mënyrë makabre ba-bain, nënën dhe motrën 13-vjeçare nështëpinë familjare në Dibër. Vrasja etmerrshme që ndodhi më 27 gushtështë organizuar pikërisht nga Blerta,e cila pas arrestimit të djeshëm ngapolicia e Maqedonisë, ka pranuar seështë organizatore e vrasjes së trefi-shtë, por jo edhe organizatore. Burimezyrtare të Ministrisë së Punëve tëBrendshme i kanë thënë gazetësKOHA se, pas hetimeve të pandërpre-ra dhe pas marrjes në pyetje të të aku-zuarës, 28-vjeçarja është arsyetuar sevrasjen e babait, Amid Pocesta, 55-vjeç,nënën Nazmije, 53-vjeçe dhe motrën evogël, 13-vjeçaren Anila, e ka bërë pasie kishin penguar të martohet me të da-shurin e saj, shtetas italian.“E akuzuar ka pranuar se vrasjen e or-ganizuar pikërisht ajo, por jo edhe ek-zekutimin. Po hetohet pistoleta, e cilaishte blerë nga V.M 33-vjeçar nga Gosti-vari, ndërsa ishte në pronësi të dajës sëtij, F.G 66-vjeçar nga Dibra, gjithashtui akuzuar në këtë vrasje të trefishtë. Ar-syetimi i 28-vjeçares para punonjësëvepolicor ka qenë se, prindërit e kanëpenguar të martohet me një italian”,thonë zyrtarë të policisë. Megjithatë,policia ka konstatuar se është pikërishtBlerta ajo që ka lënë gjurmë në shtëpi,

ndërsa po hetohet nëse me të ka qenëedhe ndonjë person tjetër.“Janë gjetur gjurmë të vajzës brendashtëpisë ku u krye krimi, ndërsa po he-tohet nëse e njëjta ka qenë e shoqë-ruar edhe nga ndonjë person tjetër. Pohetohet edhe pistoleta, ndërsa janëedhe gjetur doreza. Njëra dritare eshtëpisë ishte e hapur, me çka e aku-zuara ka hyrë dhe ka dalë pasi ështëkryer krimi”, thonë për KOHA zyrtarëpolicor.Gjurmët e Blertës se e njëjta është përf-shirë në vrasjen e prindërve dhe mo-trës së saj janë zbuluar pikërisht mesistemin TIMS të policisë - sistem ihyrje-daljeve nga pikë kalimet kufita-re të vendit. Një ditë para vrasje, Blerta ishte futurnë Maqedoni, ndërsa të nesërmen nëmëngjes, ajo ishte nisur për në Itali, kuedhe qëndronte me prindërit e saj, ta-shmë të ndjerë. Një ditë më pas, Bler-ta sërish kishte udhëtuar për në Ma-qedoni, kiu kishte marrë pjesë nëvarrimin e viktimave të saj, ndërsa kish-te hapur dyert edhe për ngushëllimepas humbjes së prindërve dhe të mo-trës së vogël.Policia ka konstatuar gjithashtu që 28-vjeçarja është konsumuese e narko-tikëve, ndërsa ditën e krimit dhe mëpas, ajo kishte qëndruar në një hotel nëStrugë. Edhe Prokuroria Themelore Pu-blike e Gostivarit ka njoftuar se tashmëi është vazhduar paraburgimi tre të ar-restuarve për vrasjen makabre në

Dibër. “Në lid hje me vrasjen e trefishtënë Dibër, Prokuroria Themelore Pu-blike e Gostivarit, si kompetente për tëvepruar në lëndë, intensivisht i ka ndër-marrë të gjitha veprimet për konstati-min e përgjegjësisë penale dhe përmbledhjen e dëshmive. Deri në këtëmoment, tre persona janë privuar ngaliria dhe për të njëjtët është shqiptuarmasa e vazhduar e paraburgimit”, kanënjoftuar nga Prokuroria e Gostivarit.Ndryshe, ditën e krimit, mediat shpej-tuan që ta drejtojnë gishti te dhëndri ishtëpisë, Rasim Findo, nga Dibra, pasiu raportuar se viktimat me Findon ki-shin një mosmarrëveshje pronësore.Në një prononcim për mediat, RasimFino ka deklaruar se në media u përfolse vrasësi ishte ai, por kjo nuk ishte evërtetë pasi ata nuk kishin pasur pro-bleme pronësie. “Unë jam dhëndri i Amid Pocestës. Te-levizionet dhanë lajmin se unë jamvrasësi. Policia tha se e ka kryer vajzakrimin. Unë isha në pyetje, më mbajtënpër 24 orë në polici. Unë akuzohesha sivrasësi, por u zbulua hyrje-dalja evajzës. Blerta kreu vrasjen, kishte qël-lim paratë e prindërve. Motra tjetër eBlertës, Mukadesi, e pranoi në gjyq.Edhe motra e Blertës ka qenë në rrezik,ajo do ta vriste. Mukadesi është 26vjeçe, ndërsa Blerta 28 vjeçe. Unë u dy-shova i pari sepse jam në një gjyq pro-ne me ta. Kanë dyshuar se e kam vrarëpër gardhin. Ne këtu s’kishim proble-me”, ka deklaruar Fino.

POLICIA ZBARDH KRIMIN E TREFISHTË NË DIBËR

S’më lanë të martohem meitalian, Blerta arsyetonvrasjen e prindërve“E akuzuar ka pranuar se vrasjen e organizuarpikërisht ajo, por jo edhe ekzekutimin. Po hetohetpistoleta, e cila ishte blerë nga 33-vjeçari ngaGostivari, ndërsa ishte në pronësi të dajës së tij, 66-vjeçarit nga Dibra, gjithashtu i akuzuar në këtë vrasjetë trefishtë. Arsyetimi i 28-vjeçarës para punonjësëvepolicor ka qenë se, prindërit e kanë penguar tëmartohet me një italian”, thonë zyrtarë të policisë

Koha


Urim HASIPI

Tetovë, 4 shtator - Problemi meqentë endacak tashmë nuk kapërfshirë vetëm Komunën e Te-tovës, por edhe komunat rurale, ku

në disa prej tyre është më i thek-suar prania e qenve të rrugës. Këtëe ka nënvizuar edhe kryetarja e Ko-munës së Tetovës, Teuta Arifi, e cilaka theksuar se kanë kërkuarndihmë për ndërtimin e një Qen-dre rajonale.

“Prioritet të veçantë i ështëdhënë zgjidhjes së problemit përtrajtimin e qenve endacak në ni-vel rajonal, problem me të cilinballafaqohen të gjitha komunatqë janë pjesë përbërëse e rajonitplanor të Pollogut. Për zgjidhjen eproblemit do të ndërmerren hapakonkrete si dhe mbështetje finan-ciare dhe teknike do të kemi edheprej organizatës ndërkombëtareUNDP, ku parashihet përpilimi idokumentacionit teknik përngritjen e një Qendre rajonale përtrajtimin e qenve endacak, si dhesigurimin e një automjeti modernpër kapjen e këtyre qenve”, ka thek-suar kryetarja e Komunës së Te-tovës, Teuta Arifi në mbledhjen efundit të kryetarëve të Pollogut.Përndryshe, Komuna e Tetovës

kohë më parë ka hartuar programpër trajtimin e qenve endacak, pro-blem ky i kamotshëm dhe ipazgjidhur për qytetarët e Tetovës.

“Në vitin 2018 parashikohetkapja dhe trajtim i rreth 20 qenvenë muaj, përkatësisht rreth 240 nëvit. Trajtimi veterinar i qenve do tërealizohet nëpërmjet mjekut tëmjekësisë veterinere. Aktivitetetdo të kryhen në tre ndërrime. Nëndërrimin e parë dhe të dytë dotë kryhen obligimet e zakonshmepër kontrollin e brezave të qytetit,në përputhje me programin, poredhe do të intervenohet mekërkesë të qytetarëve. Ndërrimi itretë në varësi të kushteve klima-terike do të zhvillohet nëmbrëmje dhe herët në mëngjes,gjatë kësaj parashikohet kontrol-li i brezave tashmë të përpunuaradhe intervenime të serishme”,sqarojnë nga Komuna e Tetovës.

Për këtë qëllim janë paraparëmjete në vlerë rreth 500 mijë de-narë. Aktivitetet për zgjidhjen hu-mane të problemit me qentë en-

dacakë në territorin e Qytetit tëTetovës nënkuptojnë kapjen etyre,transportin deri te staciona-ri, pranimin dhe kontrollin nga ve-terinari i autorizuar, kontrollin la-boratorik të qenve për sëmundjetë caktuara, identifikimin dhembajtjen e evidencës, transportine të njëjtëve deri në vend të cak-tuar të rregulluar me marrëveshje,eutanazi atyre me sëmundje tërëndë dhe të rrezikshme për am-bientin jetësor”, qëndron në pro-gramin e Komunës së Tetovës tëhartuar kohë më parë.

“Financimi i Programit kryhetme mjete të parashikuara nëbuxhetin e Komunës së Tetovëspër vitin 2018, në shumën prej500 mijë denarëve. Çmimet përkapjen e qenve e endacakë, qën-drim në stacionar dhe për trajti-min veterinar të parashikuara mekëtë program, definohen ngaofertuesi më i mirë, i zgjedhur mefurnizim publik nga Komuna e Te-tovës”, theksojnë nga Komuna eTetovës.

Shkup, 4 shtator - Ministri i Arsimitdhe Shkencës, Arbër Ademi, së ba-shku me kryeministrin Zoran Zaev,liderin e BDI-së, Ali Ahmeti dhekryetarin e Komunës së Sarajit,Blerim Bexheti dje shënuan filli-min e aktiviteteve për ndërtimin esallës së re të sportit - që është nëpërbërje të shkollës së mesme “Sa-raj”. Në ceremoninë e organizuarme këtë rast, ministri Ademi ka po-tencuar se ky investim, realizimi isë cilës korrespondon me fillimin evitit të ri shkollor, konfirmon se njënga synimet parësore të kësaj Qe-verie, në kuadër të politikave arsi-more, është avancimi i kushteveinfrastrukturore për realizimin esuksesshëm të procesit edukativo-arsimor dhe sporti dhe rekreacionii më të rinjve. “Kjo sallë sporti do t’ipërmbushë të gjitha standardet

bashkëkohore për cilësi, si ngaaspekti i materialit ndërtimor, poashtu edhe nga aspekti i sporteveqë do të mund të realizohen, si fu-sboll i vogël, hendboll, basketboll,volejboll, gjimnastikë, pingpong -për të cilat do të vendoset pajisjeadekuate dhe rekuizita sportive”,theksoi ministri Ademi, duke sh-

tuar se ky objekt do të ketë sipërfa-qe prej 1300 metra katrorë, medhoma veshjeje, hapësira përrekuizita, hapësira/zyra për më-suesit, tualete dhe tribuna me ka-pacitet prej 500 karrigeve. Vlera epërgjithshme e këtij investimi, qëarrin shumën 40 milionë denarëvedhe që realizohet tërësisht nga Mi-

nistria e Arsimit dhe Shkencës,është me mjete buxhetore dhemjete nga Banka për Zhvillimpranë Këshillit të Evropës - nëkuadër të projektit për ndërtimin e145 sallave të sportit nëpër shkolla.Duke i uruar nxënësit, mësuesitdhe komunën, Ademi theksoi sesalla do të duhet të përfundojëderi në fillim të vitit të ardhshëmshkollor dhe se përveç mbajtjes sëorëve për sport dhe aktivitete spor-tive, objektin do të mund ta sh-frytëzojnë edhe klubet e sporti dhepopullata lokale. Ministri Ademika shtuar se në kuadër të komunëssë Sarajit, përveç fillimit të puni-meve për ndërtimin e kësaj sallesporti, në rrjedhë e sipër ështëndërtimi i sallës së sportit që ështënë përbërje të shkollës fillore nëfshatin Gllumovë.

Paditetshkupjani që trafikoiemigrantëShkup, 4 shtator - Qendra rajo-nale për punë kufitare Jug deritek Prokuroria Themelore Pu-blike Shkup ka parashtruar kallë-zim penal kundër R.F. (41) ngaShkupi për shkak të dyshimitbazë për vepër të bërë penale"kontrabandim të emigrantëve".Nga gjykatësi për procedurënparaprake, të denoncuarit i ështëcaktuar masë e paraburgimit nëkohëzgjatje prej 30 ditëve. Siçinformoi MPB-ja, më 1 shtator nëorën 17:30 minuta në auto-stradën Gjevgjeli-Shkup, tekfshati Përdejci, nëpunësit poli-corë nga Stacioni policor përvendkalim kufitar dhe mbikë-qyrje kufitare Bogorodicë kanëvërejtur një automjet motorik"Hjundai" me targa të Shkupit nëtë cilin ka pasur emigrantë. Au-tomjeti me shpejtësi të madheështë nisur drejt Shkupit, ndërsapolicët janë nisur pas tij. Pasrrugës Miravci, automjeti kandaluar, emigrantët kanë dalurnga ai, ndërsa automjeti ka vazh-duar më tutje. Pas një kohe tëshkurtër është ndaluar, ndërsaatë e drejtonte R.F. (41) nga fshatiHasanbeg i Shkupit. Janë gjeturedhe 14 persona-emigrantë ngatë cilët 11 persona nga Afganista-ni dhe tre nga Pakistani.

"Trajektorja"vazhdon më 18 shtatorShkup, 4 shtator - Më 18 shtatorvazhdon gjykimi për lëndën"Trajektorja" të PSP-së, në të cilindo të dëgjohen një pjesë e 14bombave që pasdite gjykatësiGoran Boshevski lejoi tëdëgjohen në sallën gjyqësore nëkërkesë të mbrojtjes, por pa pra-ninë e opinionit. Në pjesën e pa-sdites të seancës, pas pauzës tëdhënë që gjykata të japë vendimpër kërkesën për (jo) dëgjimin e14 bombave kontestuese, njëpjesë e tyre megjithatë janëdëgjuar, po praninë e opinionit.Prokurorja LIle Stefanovska përkëto "bomba" kontestuese men-doi se nuk duhet të shfrytë-zohen si dëshmi, sepse kanëqenë biseda private, ndërsa disajanë zhvilluar edhe në gjuhë tëhuaj. Gjykimi për lëndën"Trajektorja" përndryshe vazhdoipas pauzës dymuajshe. NëGjykatën penale, të pranishëmishin të akuzuarit Nikolla Gruev-ski, Vlladimir Peshevski, Mile Ja-nakievski dhe Lupço Georgiev-ski, si dhe prokurorja LileStefanovska. Për "Trajektoren" nësallën gjyqësore duhet tëdëgjohen gjithsej 315 "bomba".

//////////////////////////////////////////////////////////////////

Vihen themelet e sallës sportive në Saraj////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

KËRKOHET NDIHMË PËR TRAJTIMIN E QENVE ENDACAK

“Për zgjidhjen eproblemit do tëndërmerren hapakonkrete si dhembështetje financiaredhe teknike do të kemiedhe prej organizatësndërkombëtare UNDP,ku parashihet përpilimi idokumentacionit teknikpër ngritjen e një Qendrerajonale për trajtimin eqenve endacak, si dhesigurimin e një automjetimodern për kapjen ekëtyre qenve”, katheksuar Teuta Arifi

Një Qendërrajonale

për qentëendacak

Koha


Aida XHONI

Shkup, 3 shtator - Verë ose dimër, ditëjave e shkollës ose jo... këta fëmijë tëmitur dhe shumë të tjerë mosha-tarë të tyre mund të shihençdokund nëpër udhëkryqe apo ka-fene të qytetit duke shitur gjësendetë ndryshme. Nëpër rrugë mund tëshohim edhe foshnje dhe fëmijënën moshën 6-vjeç, të cilët ecin gjy-smë të zhveshur dhe të zbathur.Edhe pse Ministria e Punës dhe Po-litikës Sociale (MPPS) nuk dispononme shifër konkrete për numrin e fë-mijëve në rrugë, supozohet se janëdiku mbi 600 të tillë në nivel repu-blikan, pjesa më e madhe në Shkup,Manastir, Prilep, Tetovë... kurse gjatëverës edhe në Strugë dhe Ohër.

A dëshmojnë këta fëmijë përvarfërinë e madhe në shtet, si dhepër lëshimet që i kanë bërë organetdhe institucionet kompetente qëme vite të tëra nuk arrijnë tëzgjidhin këtë problem? DragiZmijanac, nga Ambasada e parë përfëmijë në botë “Megjashi”, për ga-zetën Koha thotë se këta fëmijë, pje-sa dërmuese e të cilëve janë nga et-niteti romë, keqpërdoren ngaprindërit e tyre ose persona tjerë.

Fëmijët në rrugë shpeshherë janëjashtë procesit edukativo-arsimor.

“Ata shfrytëzohen për punë nëbujqësi, mbledhje të pemëve dhetë ngjashme, njëjtë edhe në formatjera të keqpërdorimit të mundit tëfëmijëve. Me shkëputjen e fëmijëvenga arsimimi, ata direkt kyçen nërrethin e varfërisë dhe analfabetiz-mit. Në këtë mënyrë, nuk u ndih-mojmë fëmijëve të mbarojnë arsi-mimin e obligueshëm fillor. Fëmijëtqë nuk janë të kyçur në procesin ar-simor rrjedhin nga familje të rre-zikuara sociale, tek të cilët ekzistontrashëgimia e varfërisë nga brezi nëbrez. Ato janë familje ku nikoqiri ishtëpisë shpeshherë nuk është ipunësuar dhe nuk ka as kulm mbikokë”, tha Zmijanac.

“Megjashi” apelon deri tekMPPS që përkujdesja ndaj këtyrefëmijëve të nis para se të arrijnë fë-mijët moshën për të shkuar nëshkollë. “Kjo kategori e rrezikuar efëmijëve të fitojë benefite nga shte-ti që të shkojnë nëpër kopshte falasqë nga mosha tre vjeçe. Vetëm nëkëtë mënyrë këta fëmijë mund tilargojmë nga rruga dhe nga keqpër-dorimi i tyre. Njëkohësisht duhet tëpunohet edhe me prindërit e tyre, të

inkorporohen në procesin edukati-vo-arsimor të obligueshëm.Kërkojmë nga shteti që një personnga këta familje disfunksionale tërrezikuara ekonomikisht të punë-sohet, të ndiqet procesi i tyre arsi-mor dhe të shfrytëzohen beneficio-net e Qendrave për punë sociale.Gjithashtu kërkojmë nga shkollattë sigurojnë ushqim, pajisje shkollo-re dhe veshmbathje falas për këto

fëmijë”, u shpreh Zmijanac.Vëzhgimet tregojnë se fëmijët

në këso situate janë viktima tëdhunës dhe varfërisë në familje,ndaj policia ka zbuluar disa prejprindërve që shtyjnë fëmijët të ly-pin. “Nga ana e Sektorit të Punëve tëBrendshme (SPB në, Shkup, nën ne-nin 201 të paragrafit 2 të Kodit Penaltë RM-së (prind, tutor, birësues oseperson tjetër që urdhëron një per-son të mitur të punojë mosha dhefiziku i të cilit nuk përshtatet përpunë apo për të kryer veprimtari tje-ra), gjatë vitit 2017 janë evidentuartri vepra penale, ndërsa në vitin2018 (deri në korrik), janë eviden-tuar dy vepra penale”, thanë përKOHA nga MPB.

Ndryshe, mbi 600 fëmijë nëMaqedoni asnjëherë nuk kanëshuar në shkollë, derisa 500 e kanëbraktisur arsimimin. Këto janë tëdhëna të publikuara në janar të kë-tij viti nga Qendra maqedonasepër arsimimin qytetar si pjesë eprojektit për fëmijët jashtë proce-sit arsimor. Sipas këtij raporti, mësë shumti fëmijë të pa regjistruarnë shkollë vitin e kaluar kishte nëKumanovë, Manastir, Shuto Oriza-re dhe Koçanë.

Shkup, 4 shtator - Shkëmbimi ipërgjithshëm me vendet e huajapër periudhën janar - korrik të kë-tij viti është 9.102.394.000 dollarëamerikan, me ç'rast shënon rritjeprej 24,3 për qind. Vlera e impor-tit, sipas të dhënave të publikuaratë Entit Shtetëror Statistikor,është 5.195.729.000 dollarë ame-rikan dhe ka rritje prej 23,3 për

qind, ndërsa vlera e eksportitështë 3.906.666.000 dollarë ame-rikan dhe shënon rritje prej 25,7për qind. Deficiti tregtar, në pe-riudhën janar - korrik të vitit 2018,është 1.289.063.000 dollarë ame-rikan. Mbulimi i importit me ek-sport, në periudhën janar - korrik2018, është 75,3 për qind. Sipas tëdhënave të publikuara, Maqedo-

nia më së shumti eksportonte ka-talizatorë të bartësve me metalefisnike ose kompozimet e tyre,grupet e përçuesve për ndezjedhe ngjashëm, për automjete, ae-roplanë ose anije, pjesët e ulësevenga nëngrupi 821,1 dhe automje-tet motorike për transport të 10ose më shumë personave, përf-shirë edhe shoferin, me motor me

djegie të brendshme mendihmën e kompresionit (dizelose gjysmëdizel). Në import mësë shumti preket platina ose le-gurat e platinave, të papërpunua-ra ose në pluhur, ose vajrat enaftës ose vajrave të fituara ngaminerale bitumenoze nga hekuriose çelik të joleguar, të joplati-nuara ose zhvishen edhe metalet

tjera nga grupi i platinave dhe le-gurat e tyre, të papërpunuara osenë formë pluhuri. Në periudhënjanar - korrik 2018, sipas vëllimittë përgjithshëm të shkëmbimitjashtë tregtar, Republika e Maqe-donisë më së shumti ka tregtuarme Gjermaninë, Greqinë, Brita-ninë e Madhe, Serbinë dhe Bull-garinë.

Mërgimtarëtrikonstruojnë shkollën ePallçishtitTetovë, 4 shtator - Nxënësitdhe mësimdhënësit eshkollës fillore “DervishCara” këtë vit shkollorshkollën e kanë gjetur mekushte më të mira objekti-ve për zhvillimin e procesitarsimor kjo falë kontribu-tit të Rinisë së Pallçishtitnë Diasporë dhe Shoqatëssë Mërgimtarëve të fshatitPallçisht që jetojnë, ve-projnë dhe punojnë nëZvicër, si dhe vende të tje-ra të Evropës. Me këtë rast, është kryerlyerja e fasadës së brend-shme të shkollës, është ri-paruar i gjithë rrjeti elek-trik nëpër klasa dhekorridore, është sanuarrrjeti i ujësjellësit ku kapasur nevojë, është rregul-luar dhe janë zëvendësuarsanitaritë e ndryshme nëtualetet e kësaj shkolle,janë siguruar mjetet mësi-more bashkëkohore dhekështu me radhë. Drejtori ishkollës, Demirali Jonuzi,shprehu mirënjohjen e tijtë thellë dhe falënderoi tëgjithë ata të cilët kanëdhënë kontributin e tyrepër përmirësimin e kush-teve në shkollën fillore“Dervish Cara”.Përfaqësuesi i Rinisë sëPallçishtit në Diasporë,Gzim Sulejmani, theksoise kjo organizatë rinore qëfunksionon në diasporë qënga themelimi ka reali-zuar një sërë projekteshme karakter humanitar,ekologjik, kulturor, arsi-mor, si dhe gjithmonë dotë jetë në shërbim të ba-shkëvendasve të tyre përtë plotësuar nevojat që atakanë. Nga kjo organizatë rinoree fshatit Pallçisht dhedrejtoria e shkollës nënvi-zuan se do të bashkëpu-nojnë edhe në të ardhmenpër të realizuar projektenga më të ndryshmet qëdo të jenë në shërbim tëqytetarëve. (U.H)

Eksporti shënon rritje prej 25.7 për qind//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

“MEGJASHI” ME APEL DREJTUAR INSTITUCIONEVE

Fëmijët lypsarë edhe sivjet jashtë mësimit!

Edhe pse Ministria ePunës dhe PolitikësSociale (MPPS) nukdisponon me shifërkonkrete për numrine fëmijëve në rrugë,supozohet se janëdiku mbi 600 të tillënë nivel republikan,pjesa më e madhe nëShkup, Manastir,Prilep, Tetovë... kursegjatë verës edhe nëStrugë dhe Ohër

Me shkëputjen e fëmijëvenga arsimimi, ata direktkyçen në rrethin e varfërisëdhe analfabetizmit. Në këtëmënyrë, nuk u ndihmojmëfëmijëve të mbarojnëarsimimin e obligueshëmfillor. Fëmijët që nuk janë tëkyçur në procesin arsimorrrjedhin nga familje tërrezikuara sociale, tek të cilëtekziston trashëgimia evarfërisë nga brezi në brez.Ato janë familje ku nikoqiri ishtëpisë shpeshherë nukështë i punësuar dhe nuk kaas kulm mbi kokë

DRAGI ZMIJANAC Koha

8 MARKETINGKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Në bazë të nenit 21 paragrafi 1 të Ligjit për tokë bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës s Maqedonisë” nr. 135/07, 18/11, 148/11, 95/12, 79/13, 87/13 106/13, 164/13, 39/14, 130/14, 166/14, 72/15, 98/15, 154/15, 215/15, 7/16 dhe 39/16), ndërsa pas pëlqimit të marrë më herët nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë dhe Vendimit të sjellë për dhënie të pëlqimit të Shpalljes publike nr. 07/18 për dhënie me qira të tokës bujqësore në pronësi të shtetit për sipërfaqe deri në 3 hektarë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 157/18), ministri i bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave publikon:

SHPALLJE PUBLIKE nr. 07/18 Për dhënie me qira të tokës bujqësore në pronësi të shtetit për sipërfaqe deri në 3 hektar

I. LËNDË E SHPALLJES PUBLIKE Jepet me qira tokë bujqësore në pronësi të shtetit me sipërfaqe të përgjithshme prej 834 ha 54 ar 90 m2 edhe atë për rajonet në vijim në Republikën e Maqedonisë:

Numri rendor Rajoni Ha Ar m2 1 Manastir 77 27 51 2 Veles 186 80 87 3 Makedonski Brod 17 85 58 4 Gjevgjeli 347 16 65 5 Demir Hisar 2 53 25 6 Kriva Pallanka 34 42 69 7 Kratovë 12 76 42 8 Strumicë 9 23 82 9 Probishtip 102 3 50

10 Tetovë 44 44 61 GJITHSEJ 834 54 90

Të dhënat për tokën bujqësore nga kjo shpallje publike (për

autorizimet dhe ngarkesa të tjera, për gjendjen e tokës, të dhënat e kadastrës të përmbajtura në listën pronësore) janë në pajtim me evidencën ekzistuese të kadastrës dhe njohuri në ato të dhëna për secilën sipërfaqe mund të bëhet në ueb faqen e Ministrisë së bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave, në tabelën për shpallje në njësinë periferike të Ministrisë ku gjendet toka bujqësore që është lëndë e shpalljes publike.

Toka bujqësore në pronësi të shtetit e cila jepet me qira me këtë shpallje publike është me qëllim për:

- ngritje të mbjelljeve shumëvjeçare (vreshta, pemishte, kmelj) dhe oranzheri për periudhë deri më 30 vjet,

- ngritje të mbjelljeve shumëvjeçare me lajthi për periudhë prej 70 vjetëve,

- ngritje të ullishtave për periudhë deri më 50 vjet, - kultivim të kulturave të tjera bujqësore për periudhë deri më 15

vjet, - livadheve për periudhë deri më 15 vjet, - për kultivimin e drunjtë që rriten shpejt në tokë bujqësore e cila

gjendet në lartësi mbidetare mbi 700 metra, për periudhë deri 30 vjet, - baseneve të peshqve deri në 20 vjet dhe - aktiviteteve sportive-rekreative dhe turizëm rural deri në 30 vjet II. TË DREJTË PËR PJESËMARRJE NË SHPALLJEN

PUBLIKE Të drejtë për pjesëmarrje në shpalljen publike kanë subjektet e

vendit fizike dhe juridike dhe subjektet e huaja juridike. Subjektet fizike duhet të jenë realizues të regjistruar të veprimtarive

bujqësore dhe/ose të regjistruar në regjistrin e vetëm të ekonomive bujqësore dhe/ose të jenë tregtar individual të cilëve prodhimtaria bujqësore ose përpunimi i prodhimeve primare bujqësore u është veprimtari kryesore.

Subjektet e huaja juridike, kanë të drejtë të marrin pjesë në shpalljen publike nëse kanë të regjistruara filiale në Republikën e Maqedonisë.

Subjekteve të vendit dhe të huaja juridike dhe filialeve të tyre prodhimtaria bujqësore ose përpunimi i prodhimeve primare bujqësore tu jetë veprimtari kryesore ose toka bujqësore u është e nevojshme për kryerje të veprimtarive shkencore-hulumtuese.

Personat e lidhur në kuptim të personave juridik të lidhur , persona fizik të lidhur, person fizik i lidhur me person juridik dhe në mënyrë indirekte të lidhur në persona juridik kanë të drejtë të marrin pjesë në shpalljen publike dhe mund të dorëzojnë vetëm një ofertë për pjesëmarrje.

Të drejtë pjesëmarrjeje në shpalljen publike kanë personat të cilët nuk kanë të lidhur marrëveshje të vlefshme për qira me Ministrin e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave.

Të drejtë për pjesëmarrje në shpallje publike nuk kanë personat të cilat nuk i kanë shlyer detyrimet në bazë të qira marrjes nga kontratat e mëparshme për qiramarrje të tokës bujqësore në pronësi të shtetit dhe obligimet tatimore dhe kontribute në bazë të: tatimit personal, tatimin e vlerës së shtuar, tatimin në fitim, kontribute për sigurim social.

Të drejtë për pjesëmarrje në shpalljen publike nuk kanë personat juridik për të cilët është hapur procedurë falimentuese, si dhe organizatat jofitimprurëse.

III. DOKUMENTACIONI I NEVOJSHËM PËR PJESËMARRJE NË SHPALLJEN PUBLIKE

Pjesëmarrësit në shpalljen publike për dhënien me e tokës bujqësore në pronësi të shtetit me qira të hapësirave deri në 3 hektarë me fletparaqitjen duhet të dorëzojnë:

) për subjektet juridike: - ofertë (formular nga njësia rajonale e Ministrisë së bujqësisë,

pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave ose nga ueb faqja e Ministrisë www.mzsv.gov.mk);

- dëshmi (akt) të dhënë nga Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë për kryerjen e regjistrimit në regjistrin tregtar ose nga organ tjetër përgjegjës për regjistrimin e personave juridik;

-dëshmi se janë paguar të gjitha obligimet në bazë të obligimeve tatimore dhe kontribute në bazë të: tatimit persona të të hyrave, tatimin e vlerës së shtuar, tatimin në fitim, kontribute të detyrueshme për sigurim social;

-dëshmi për pajisje materiale-teknike (leje të qarkullimit, faturë, marrëveshje për shitblerje të vërtetuar në noter, vendim të plotfuqishëm gjyqësor ose akt të ndonjë organi kompetent) ose dëshmi për shfrytëzim të traktorit si mjet bazë për përpunimin e tokës bujqësore (kontratë për lizing apo kontratë për shërbim të vërtetuara në noter);

- vërtetim nga Njësia periferike e Ministrisë se nuk ka të lidhur marrëveshje për qira;

-deklaratë të dhënë me gjithë përgjegjësinë materiale dhe penale se oferta bëhet e pavarur pa marrëveshje me pjesëmarrësit tjerë në shpalljen publike dhe që është në kundërshtim me nenin 24 të Ligjit për tokë bujqësore, se nuk është person i lidhur në kuptim të personave juridik, persona të lidhur fizik, person fizik i lidhur me person juridik ose indirekt persona të lidhur në subjekt juridik;

- deklaratë të vërtetuar në noter për besueshmërinë e të dhënave të paraqitura në fletëparaqitjen për pjesëmarrje;

- biznes plan i cili përmban të dhënat bazë të pjesëmarrësit, qëllimin se për çka do ta përdorë tokën, implementimit të teknologjisë, numrin

e të punësuarve, aspektet e tregut, pritshmërinë për rezultatet prodhuese-ekonomike (biznes plani duhet të nënshkruhet në secilën faqe nga ana e drejtuesit të subjektit juridik ose nga personi i autorizuar për nënshkrim me bashkëngjitje të autorizimit të vërtetuar në noter);

-deklaratë (të vërtetuar në noter) nga themeluesit dhe personi përgjegjës në personin juridik se nuk kanë qenë themelues dhe drejtues të personit juridik që ka shfrytëzuar tokë bujqësore në pronësi të shtetit me qira dhe në të cilën nuk janë përmbushur obligimet nga ajo marrëveshje.

b) për personat fizik: - ofertë (formular nga njësia rajonale e Ministrisë së bujqësisë,

pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave ose nga ueb faqja e Ministrisë www.mzsv.gov.mk);

-dëshmi se janë paguar obligimet në bazë të obligimeve tatimore dhe kontributeve në bazë të: tatimit personal të të hyrave, tatimin e vlerës së shtuar, tatimin në fitim, kontribute për sigurim të detyrueshëm social;

- dëshmi për pajisje materiale-teknike (leje të qarkullimit, faturë, marrëveshje për shitblerje të vërtetuar në noter, vendim të plotfuqishëm gjyqësor ose akt të ndonjë organi kompetent) ose dëshmi për shfrytëzim të traktorit si mjet bazë për përpunimin e tokës bujqësore (kontratë për lizing apo kontratë për shërbim të vërtetuara në noter);.

- fotokopje të letërnjoftimit; - vërtetim për regjistrim në regjistrin e vetëm të ekonomive

bujqësore, vendim si i regjistruar për veprimtari bujqësore ose dëshmi nga regjistri qendror për regjistrim si tregtar i vetëm;

- program për shfrytëzimin e tokës e cila përmban të dhëna bazë për familjen, pajisjen tekniko-teknologjike, qëllimi për të cilin shfrytëzohet toka, aspektet e tregut (programi duhet të nënshkruhet në secilën faqe nga ana e parashtruesit të ofertës);

- deklaratë për besueshmëri të të dhënave të paraqitura me fletëparaqitjen e vërtetuar në noter;

- vërtetim nga Njësia rajonale e Ministrisë se nuk ka të lidhur marrëveshje për qira;

-deklaratë të dhënë për përgjegjësi materiale dhe penale se oferta paraqitet si e pavarur pa marrëveshje me pjesëmarrësit tjerë në shpalljen publike dhe e cila është në kundërshtim me nenin 24 të këtij ligji, se nuk është person i lidhur në kuptim të personave të lidhur juridik, personave të lidhur fizik, person fizik me person juridik ose indirekt persona të lidhur në person juridik dhe

-deklaratë të vërtetuar në noter se nuk ka qenë themelues ose person përgjegjës në personin juridik që ka shfrytëzuar tokë bujqësore në pronësi të shtetit me qira dhe e cila nuk i ka plotësuar detyrimit nga ajo marrëveshje.

Dokumentacioni i nevojshëm dorëzohet në origjinal ose fotokopje të vërtetuar në noter.

Formulari për pjesëmarrje në shpalljen publike (oferta) duhet të plotësohet tërësisht me të gjitha të dhënat e nevojshme, në të kundërtën oferta nuk do të merret parasysh.

IV. KRITERET PËR ZGJEDHJEN E OFERTUESUT MË TË VOLITSHËM

Zgjedhja e ofertuesit më të volitshëm në procedurën sipas shpalljes publike për dhënie me qira të tokës bujqësore në pronësi të shtetit deri në 3 hektarë bëhet në pajtim me Rregulloren për kriteret më të përafërta për zgjedhje të ofertuesit më të volitshëm të tokës bujqësore në pronësi të shtetit që mund jepet me qira dhe përcaktimin e madhësisë së sipërfaqes të tokës bujqësore që mund të jepet me qira (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë 12/08, 26/12, 2/13, 158/13, 110/15, 120/15,129/15 dhe 27/16). edhe atë në bazë të kritereve në vijim:

- largësia nga vendbanimi, respektivisht qëndrimi i ofertuesit në raport me tokën bujqësore e cila ofrohet në shpalljen publike– 65 pikë;

- qiramarrja e ofruar vjetore për hektar– 25 pikë; - statusi juridik i ofertuesit– 10 pikë. Kriteri largësi nga vendi i jetesës, respektivisht vendbanimi i

ofertuesit në raport me tokën bujqësore e cila ofrohet në shpalljen publike do të thotë se largësia nga vendi i jetesës, respektivisht selia e ofertuesit në raport me parcelën kadastrale që shpallet ndodhet në komunë të njëjtë kadastrale dhe vlerësohet me pikë maksimale të pikëve. Nëse ofertues është filiali i personit juridik vendas merret parasysh selia e personit juridik i cili e ka themeluar filialin.

Kriteri qiramarrja e ofruar vjetore për hektar vlerësohet në bazë të formulës– qiramarrja e ofruar vjetore për hektar e ndarë me qiramarrjen më të madhe vjetore për hektar, të shumëzuar me numër maksimal të pikëve që mund të fitohen në bazë të këtij kriteri ku:

S=(P/Pmaks) 25 S – numri i pikëve P – qiraja e ofruar Pmaks – qiraja më e lartë e ofruar Kriteri statusi juridik i ofertuesit fitohet me numër maksimal të

pikëve për ofertues që është kryerës i regjistruar i veprimtarisë bujqësore ose i siguruar në Fondin për sigurim pensional dhe invalidor si bujk individual, tregtar individual ose subjekte juridike që përmbushin kushtet nga neni 24 i Ligjit për tokë bujqësore.

Sipërfaqja maksimale për të cilën mund të aplikojë një ofertues nuk mund të jetë më e madhe se 3 hektarë, as më e vogël madhësia e një parcele katastrale gjegjësisht blloku.

V. ÇMIMI FILLESTAR Çmimi fillestar për hektar në procedurë sipas shpalljes publike

përcaktohet varësisht nga klasa katastrale dhe vendndodhja e tokës. Çmimi fillestar për hektar në procedurë sipas shpalljes publike për

sipërfaqe deri në 3 hektar është 25 euro në kundërvlerë denar për tokën bujqësore të klasës katastrale prej I deri në IV dhe 15 euro në kundërvlerë denarë për tokën bujqësore të klasës katastrale prej V deri në VIII, sipas kursit mesatar të Bankës popullore të Republikës së Maqedonisë në ditën e pagesës.

Nëse toka bujqësore gjendet në rajonin malor, çmimi fillestar i tokës së klasës katastrale prej I deri në IV do të jetë 15 euro, ndërsa për tokën prej klasës V deri në VIII do të jetë pesë euro në kundërvlerë denarë, sipas kursit mesatar të Bankës popullore të Republikës së Maqedonisë në ditën e pagesës. Nëse lëndë e shpalljes publike është bllok me kufij natyror i formuar

nga më shumë parcela kadastrale me klasë të ndryshme kadastrale ose tërësi gjeografike e përbërë prej më shumë blloqeve me kufij natyror, përcaktohet çmim fillestar mesatar për hektar në proporcion me sipërfaqen e parcelave kadastrale me klasë të ndryshme kadastrale që e përbëjnë bllokun me kufij natyror, gjegjësisht tërësinë gjeografike të përbërë nga më shumë blloqe me kufij natyror.

VI. FORMULARI PËR PJESËMARJE NË SHPALLJEN PUBLIKE (OFERTA)

Formulari për pjesëmarrje në shpalljen publike (oferta), mund te merret në Ministrinë e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave njësitë rajonale të Ministrisë ose nga ueb faqja e Ministrisë dhe i njëjti duhet të plotësohet me të gjitha të dhënat e duhura dhe të dorëzohet me dokumentacionin e duhur në zarf të mbyllur, në të kundërtën ofertat nuk do të shqyrtohen.

Ofertat të cilat nuk e përmbajnë dokumentacionin e plotë të duhur, e dorëzuar në origjinal apo kopje të vërtetuar në noter, ofertat që janë dorëzuar pas kalimit të afatit për dorëzim, zarf me shenjë e cila mund ta identifikojë ofertuesin,, oferta më të vogla se vlera më e vogël e qirasë vjetore, janë të dorëzuar nga person që nuk ka të drejtë të dorëzojë oferta, si dhe ofertat të cilat nuk janë të përpiluara sipas kushteve të vërtetuara në shpalljen publike, refuzohen si të pa kompletuara.

Ofertuesi i cili nuk është i kënaqur me zgjedhjen e realizuar në shpalljen publike mund në afat prej 15 ditë nga dita e pranimit të vendimit, të ngre procedurë para organit kompetent gjyqësor.

Ofertat tek të cilat komisioni do të vërtetojë se: - nuk përmbajnë tërë dokumentacionin e nevojshëm; - janë dorëzuar pas afatit të caktuar për tu dorëzuar; - janë të dorëzuara në zarf të shënuar me të cilin do të mundej të

identifikohet ofertuesi; - janë të parashtruara nga personi që nuk ka të drejtë të parashtrojë

oferta dhe - nuk janë hartuar sipas kushteve të caktuara në thirrjen publike

komisioni i hedhë si të pakompletuara. Oferta e cila do të dorëzohet me qira më të ulët të ofruar se qiraja

minimale e përcaktuar në pajtim me Ligjin për tokë bujqësore nuk do të shqyrtohet dhe Komisioni do ta hedhë si të palëshuar.

Ofertat e pakompletuara dhe të dorëzuara pas afatit në lidhje me thirrjen publike nuk do të shqyrtohen.

Kushtet e parapara në biznes planin (për personat juridik), respektivisht aspektet e tregut (te personat fizik) do të jenë pjesë përbërëse e marrëveshjes me ofertuesin e zgjedhur si obligime kontraktuale të cilat obligohet ti përmbush në vëllimin, afatet dhe mënyrën se si do të jenë të përshkruara në shpalljen publike.

Secili ofertues mund të parashtrojë vetëm një ofertë origjinale për pjesëmarrje në shpalljen publike me dokumentacionin 3e nevojshëm nga pjesa II e kësaj shpallje publike.

Marrëveshja për qira e lidhur me ofertuesin e zgjedhur më të volitshëm futet në fuqi me ditën e futjes së pronësisë së qiramarrësit ndaj tokës bujqësore lëndë e marrëveshjes nga ana e qiradhënësit edhe atë vetëm për sipërfaqet për të cilët është futur në pronësi faktike.

VII. DORËZIMI I OFERTËS Oferta dhe dokumentacioni tjetër i nevojshëm parashtrohen në zarf

të mbyllur në të cilin në pjesën e epërme të majtë duhet të shënojë “mos hap” “Ofertë në sipas Shpalljes publike 07/18 për tokë bujqësore me qira për sipërfaqe deri në 3 hektarë sipas rajonit (shënohet rajoni) dhe në mes “Ministria e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave rr. Aminta Treti nr. 2 Shkup” në afat prej 30 ditëve nga dita e publikimit të shpalljes publike në gazetat ditore.

Zarfi nuk duhet të përmbajë asnjë shenjë që do të mund të identifikojë ofertuesin, gjegjësisht dërguesin.

Ofertat e parashruara në lidhje me këtë shpallje publike nr. 07/18 do të hapen publikisht në ditën e tretë të punës duke konsideruar nga dita e fundit për parashtrim të fletëparaqitjeve për pjesëmarrje në shpalljen publike.

Hapja publike do të mbahet në sallën e madhe të takimeve në Ministrinë e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave rr. Aminta Treti” nr. 2 Shkup me fillim në ora 10.

VIII. INFORMATA PLOTËSUESE Për informata plotësuese ofertuesit mund të kontaktojnë në

Ministrinë e Bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë së ujërave në njësitë rajonale, të vizitojnë ueb faqen e Ministrisë www.mzsv.gov.mk ose në Sektorin për regjistrim dhe menaxhim me tokë bujqësore në telefonin: 02 313 44 77.

9MARKETINGKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

MINISTRIA E ARSIMIT DHE SHKENCËS Shërbimi pedagogjik

Në bazë të nenit 16 paragrafi 1 të Ligjit për tekstet shkollore për arsim fillor dhe

të mesëm (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 98/08, 99/09, 83/10, 36/11, 135/11, 46/12, 24/13, 120/13, 29/14, 146/15, 217/15, 30/16 dhe 21/18), drejtori i

Shërbimit pedagogjik, publikon:

SHPALLJE PUBLIKE për recensentë të teksteve shkollore

1. Porositës: Ministria e Arsimit dhe Shkencës – Shërbimi pedagogjik, rr. “Sv. Kiril i Metodi” nr. 54- Shkup. 2. Publikohet Shpallje publike për recensentë në lidhje me lëndën: - Gjuhë boshnjake për klasën e I të arsimit fillor nëntëvjeçar 3. Recensentët e paraqitur duhet të përmbushin kushtet në vijim: - të jenë mësimdhënës nga fakultetet mësimdhënëse për lëndën mësimore për të cilin dedikohet teksti shkollor dhe me së paku 10 vjet përvojë pune në mësim dhe - të jenë mësimdhënës nga shkolla fillore gjegjësisht e mesme përkatëse për lëndën mësimore për të cilin dedikohet teksti shkollor dhe me së paku 10 vjet përvojë pune në mësim. Kandidatët e interesuar së bashku me fletëparaqitjen obligohen të parashtrojnë: - certifikatë ose diplomë për arsimin e mbaruar përkatës në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter (kandidatët të cilët kanë mbaruar arsimin jashtë vendit obligohen që të parashtrojnë diplomë të nostrifikuar nga Republika e Maqedonisë), - deklaratë se i përmbushin kushtet në pajtim me nenin 11 të Ligjit për tekstet shkollore për arsim fillor dhe të mesëm. - pasqyrë të të dhënave të regjistruara në evidencën amë të Fondit për sigurim pensional dhe invalidor të Maqedonisë - vërtetim nga institucioni ku është punësuar. Fletëparaqitja mund të merret nga ueb faqja e Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës ose të merret në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës – Shërbimi pedagogjik, rr. Kiril i Metodi nr. 54, Shkup. Fletëparaqitjen e plotësuar në rregull së bashku me tërë dokumentacionin parashtrohen në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës – Shërbimi pedagogjik në rr. Kiril i Metodi nr. 54, Shkup. Afati përfundimtar për parashtrimin e fletëparaqitjeve është 14.09.2018. Fletëparaqitjet e pakompletuara dhe të parashtruara pas afatit nuk do të shqyrtohen.

REPUBLIKA E MAQEDONISË

AGJENCIA E ADMINISTRATËS

Në bazë të nenit 35 të Ligjit të Nëpunësve Administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 48/15, 154/15, 5/16, 142/16 dhe 11/18) dhe Rregullores së mënyrës së zbatimit të procedurës për punësim të nëpunësve administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/18), lidhur me nenin 20-g të Ligjit të punësuarve në sektorin publik („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 27/16 dhe 35/18) dhe Rregullores së elementeve të obligueshme të shpalljes publike të plotësimit të vendit të punës në sektorin publik përmes punësimit dhe fletëparaqitjes për punësim, si dhe të formës, përmbajtjes dhe mënyrës së mbajtjes së regjistrit të personave që kanë dhënë të dhëna të rrejshme gjatë punësimit në sektorin publik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 34/15), Agjencia e Administratës publikon

SHPALLJE PUBLIKE NUMËR – 171/2018 për punësimin e 1 nëpunës publik nga grupi I, nëngrupi II në „Institucionin Shkencor Publik Instituti i Kulturës së Vjetër Sllave Prilep

“për vendet e punës në vijim:

1. OBN 0102V04002 Bashkëpunëtor më i ri për burime njerëzore, Sektori për punë të përgjithshme, juridike, profesionale-administrative dhe punë kontabiliste-financiare

1 realizues(ë)

Kushtet e përgjithshme: - Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë, - Ta njohë mirë gjuhën maqedonase, - Të jetë i moshës madhore, - Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës, - Me vendim gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ndalese për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës.

Kushtet e posaçme: - niveli i kualifikimeve VI B sipas kornizës maqedonase të kualifikimeve dhe së paku 180 kredi sipas ECTS ose të kryer shkallën VII/1, Shkencat Juridike

- me ose pa përvojë pune

Kompetencat e përgjithshme:

- zgjidhje të problemeve dhe marrje të vendimeve për çështje të sferës së tij

- mësim dhe zhvillim

- komunikim

- arritje të rezultateve

- puna me të tjerë/puna ekipore

- ndërgjegjësim strategjik

- orientim kah palët/palët e interesuara; dhe

- menaxhim financiar

Kompetenca të posaçme: - njohje aktive të programeve kompjuterike për punë në zyrë

- njohje aktive të një prej gjuhëve më të folura të Bashkimit Evropian (anglisht, frengjisht, gjermanisht)

Orari i punës : - Ditët e punës e hënë-e premte - Orët javore të punës 40 - Orari ditor i punës 07:00 - 15:00

Rroga neto: 21.912,00 denarë

VËREJTJE: Sipas planit vjetor për punësim në institucionin përkatës për vitin 2018 janë të parapara: Maqedonas(e) 1. Kushtet e lartpërmendura në shpallje kandidatët duhet t’i plotësojnë në momentin e aplikimit në formë elektronike nëpërmjet profilit të përdoruesit të krijuar në faqen e internetit të Agjencisë së Administratës. Afati i aplikimit zgjatë 15 ditë, duke llogaritur nga dita e publikimit të shpalljes. Pas mbarimit të afatit për aplikim, shpallja do të jetë e larguar nga faqja e internetit e Agjencisë. Pas kalimit të afatit të aplikimit, shpallja do të jetë e hequr nga faqja e internetit e Agjencisë. Kandidatëve u kërkohet fletëparaqitjen ta plotësojnë në tërësi, të jenë precizë dhe të japin të dhëna të sakta. Kandidatët e paraqitur në shpalljen publike në faqen e internetit të Agjencisë së administratës do të informohen, për kohën dhe vendin e mbajtjes së çdo faze të ardhshme të procedurës për selektim të nëpunësit administrativ. Faza e 1 – rë: selektimi administrativ realizohet në një afat prej 15 ditësh pas mbarimit të shpalljes së publikuar. Faza e 2 – të: provimi i nëpunësit administrativ realizohet në një afat jo më të shkurtër se 10, dhe jo më të gjatë se 30 ditë pas mbarimit të fazës së 1 – rë. Ai incizohet dhe emetohet drejtpërdrejtë në faqen e internetit të Agjencisë së administratës. Faza e 3 – të: kontrollimi i vërtetësisë së provave dhe intervista realizohet në një afat prej 10 ditësh pas mbarimit të fazës së 2 – të.

Në bazë të nenit 13 paragrafi 1 dhe 2 e vendimit për kushtet dhe mënyrën e dhënies me qira të pronës së patundshme në pronësi të Qytetit të Shkupit nr. 07-7450/1 të datës 30.10.2014 "Gazeta Zyrtare e Qytetit të Shkupit” nr. 12, ndërsa në pajtim me Vendimin për kushtet dhe mënyrën e dhënies me qira të pronës së patundshme në pronësi të Qytetit të Shkupit, ndërsa shfrytëzues i së cilës është SHMQSH “Zef Lush Marku” – Shkup, në pajtim me vendimin e sjellë nga Këshilli i shkollës së SHMQSH “Zef Lush Marku” – Shkup nr. 02-216/3 të datës 10.04.2018 dhe Pajtimit nga Kryetari i Qytetit të Shkupit nr. 08-4351/2 të datës10.07.2018, SHMQSH “Zef Lush Marku” – Shkup publikon

Shpallje 01-2018

Për dhënie me qira të hapësirës së shkollës në katin përdhes për kryerje të veprimtarive hotelerike – bufe përmes ankandit publik

1. Qiradhënësi: SHMQSH “Zef Lush Marku” – Shkup, me seli në rr. Llazo Trpovski pn Shkup, tel. 02 2634-312, faks 02 2634-311 2. Ofertues: Të drejtë për të parashtruar kërkesë për qira të hapësirës së theksuar shkollore ka secili subjekt i interesuar juridik i cili është i

regjistruar për kryerje të veprimtarisë në pajtim me lëndën për qira. 3. Lënda për qira: 3.1 Hapësirë në katin përdhes të shkollës për kryerje të veprimtarisë hotelerike – bufe me sipërfaqe prej 15,80 m2 4. Çmimi fillestar: 4.1 Çmimi fillestar i ankandit publik për hapësirën e theksuar nga pika 3.1 është 5 euro për metra katror, në kundërvlerë denarë pa

TVSH të përllogaritur sipas kursit mesatar të BPRM, plus shpenzimet materiale, ngrohje për m2, ujë-ujëmatës, rrymë me numërues. 5. Afati dhe mënyra e dorëzimit të dokumenteve: 5.1 Shpallja për dhënie me qira të hapësirës së shkollë zgjatë 15 ditë nga dita e publikimit të saj. 5.2 Ofertat dhe dokumentet të dorëzohen në zarf të mbyllur me shenjë “mos hap” dhe me shenjë “për shpallje për dhënie me qira të

pronës së patundshme” dhe numri i shpalljes. Dokumentet e nevojshme dorëzohen përmes postës në adresën rr. “Llazo Tërpovski” pn, ose në arkivin e shkollës deri sa të zgjasë shpallja prej ora 09:00 deri në ora 14:00.

5.3 Oferta e cila nuk përmban dokumentet e nevojshme do të konsiderohet si e pakompletuar dhe si e tillë nuk do të shqyrtohet 5.4 Dokumentet e dorëzuara në shpallje nuk do të kthehen. 6. Koha e fillimit dhe kohëzgjatja e ankandit publik: Ankandi publik do të fillojë më datë 19.08.2018 në ora 10, në lokalet e shkollës në kohëzgjatje prej një orë. 7. Kushtet për pjesëmarrje në shpallje dhe dokumentacioni i domosdoshëm: Pjesëmarrësit në shpallje për ankandin publik me ofertën duhet të dorëzojnë edhe dokumentacionin në vijim ) për subjektet juridike

-dokument për veprimtari të regjistruar, jo më të vjetër se 6 muaj -vërtetimi për procedurë falimentimi, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo më të vjetër se 6 muaj të dhënë nga organi

kompetent -certifikatë për bilancin e gjendjes dhe të dhënat për bilancin e suksesit, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo më të vjetër se 6

muaj të dhënë nga organi kompetent -certifikatë për tatime dhe kontribute të paguara, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo më të vjetër se 6 muaj të dhënë nga

organi kompetent -fletëpagesë për depozitë të paguar Në ankandin publik përfaqësuesi i subjektit juridik duhet të dorëzojë letërnjoftim ose pasaportë dhe autorizim të vërtetuar në noter,

ndërsa personi përgjegjës duhet të dorëzojë letërnjoftim ose pasaportë dhe dëshmi për cilësinë e tij në subjektin juridik. b) për subjekte fizike -numri i llogarisë transaksione -fletëpagesë për depozitë të paguar Në ankandin publik përfaqësuesi i subjektit fizik duhet të dorëzojë letërnjoftim ose pasaportë dhe autorizim të vërtetuar në noter, ndërsa

subjekti fizik duhet të dorëzojë letërnjoftim ose pasaportë. 8. Depozitë 8.1 Depozita për pjesëmarrje në ankandin publik është 5% nga çmimi i përgjithshëm fillestar për tërë sipërfaqen, në euro në

kundërvlerë denarë sipas kursit mesatar të BPRM, i cili duhet të paguhet në ditën e përfundimit të llogarisë 785010400678716, shifra e të hyrave 723019, programi 2

8.2 Pagesa e realizuar pas kalimit të afatit llogaritet si e vonuar dhe personat që kanë realizuar pagesë të vonuar në pajtim me afatin e caktuar nuk kanë të drejtë të marrin pjesë në ankandin publik.

8.3 Depozita e ofertuesve të cilat nuk kanë marrë statusin e ofertuesit më të volitshëm do të kthehet në tërësi në afat prej 15 ditëve nga dita e mbajtjes së ankandit publik, ndërsa depozita e ofertuesit më të volitshëm i kthehet i zvogëluar prej 10% në afat prej 15 ditëve nga dita e pagesës të qirasë së parë.

9. Mënyra e realizimit të ankandit dhe zgjedhjes së ofertuesit më të volitshëm: 9.1 Ankandi publik mund të fillojë me së paku një pjesëmarrës në ankandin publik i cili plotëson kushtet e theksuara në shpallje dhe e

ofron çmimin fillestar. 9.2 Pjesëmarrësi i cili ka ofruar çmimin më të lartë merr statusin ofertues më i volitshëm 9.3 Komisioni pas ankandit të realizuar publik cakton ofertuesin më të volitshëm dhe propozimin e dorëzon deri tek drejtori i shkollës. 10. Kohëzgjatja e qirasë. 10.1 Hapësira jepet me qira për periudhë prej 1 vit. 10.2 Marrëveshja me ofertuesin më të volitshëm nënshkruhet në afat prej 5 ditëve pas pëlqimit të marrë nga Kryetari i Qytetit të

Shkupit. 10.3 Nëse ofertuesi më i volitshëm nuk lidhë marrëveshje, depozita e paguar nuk i kthehet. 10.4 Qiramarrësi është i obliguar që në llogari të tij të sigurojë të gjitha pëlqimet e nevojshme – lejet nga ana e organeve kompetente. 10.5 Qiramarrësi është i obliguar në realizimin e veprimtarisë së tij të mos pengojë funksionin, ecurinë dhe kualitetin e veprimtarisë

edukativo-arsimore në shkollë. 10.6 Shpenzimet për mirëmbajtjen e vazhdueshme të hapësirës afariste nuk futen në qira gjegjësisht të njëjtat bien mbi barrën e

qiramarrësit. 10.7 Qiramarrësi është i obliguar që të paguajë depozitë prej 500 euro në kundërvlerë denarë për mbulimin e dëmit të supozuar që

mund të shkaktohet gjatë përdorimit të hapësirës në afat prej tre ditëve të punës nga dita e lidhjes së marrëveshjes dhe i njëjti do ti kthehet tërësisht në afat prej 15 ditëve pas kalimit të marrëveshjes.

SHQSH “Zef Lush Marku” – Shkup

Komuna e Kërçovës

Në bazë të Ligjit për Taksa komunale (“Gazeta zyrtare e RM së” nr. 61/2004, 64/05, 92/07, 123/12,154/15 dhe 192/15,dhe 23/2016), përderisa në pajtim me Ligjin për procedurë të përgjithshmeadministrative (“Gazeta zyrtare e RM së” nr. 38/05, 110/08, 51/11, 145/15), Kryetari i Komunësshpall:

THIRRJE PUBLIKE

Për të gjithë personat juridikë që kanë seli të firmës ose përfaqësisë në territorin e Komunës sëKërçovës, ndërsa për të cilët nuk është kryer dorëzim i rregullt i Aktvendimeve për vitin 2018,informohen që t’i ndërmarrin hapat vijuese:

1. Firmat që kanë seli ose përfaqësi në territorin e Komunës së Kërçovës, ndërsa për të cilat nukështë kryer dorëzim në rregull i Aktvendimit për TK, gjegjësisht titull i hapësirave afariste janë tëobliguar që t’i marrin aktvendimet për TK, gjegjësisht titull të hapësirave afariste për vitin 2018, nëhapësirat e Komunës së Kërçovës.

2. Obligimet në pajtim me Aktvendimin për TK, gjegjësisht titull i hapësirave afariste jeni të obliguartë bëni shlyerjen e obligimeve që janë të parapara me të njëjtin.

Obligimet mund t’i paguani në fletëpagesat vijuese:

Pranues Llogaria e thesaritBanka e pranuesit Banka popullore e RM sëLlogaria 100000000063095

Nr. rend. Lloji i tatimit Llogaria e pagesës Shifra e tëardhurave

1. Për titull të hapësirave afariste 840 134 03210 7171122. Për njësi afariste 840 134 03210 717112

Kjo thirrje hyn në fuqi me ditën e shpalljes dhe llogaritet se pala është e njohur me shkrim për punënjuridike. Për pasojat negative ( pagesa e kundërvullnetshme, dënim me mjete financiare, shpenzimeshtesë etj.), që eventualisht mund të shkaktohen, do të duhet t’i bartë vetë pala.

Në qoftë se keni realizuar pagesë, ndërkaq ende nuk janë të evidentuara, ose duhet të vijojënivelizimi i tyre mbi bazën e tatimit, Ju lutemi që të drejtoheni në Komunën e Kërçovës, Njësia përTatim dhe Taksa komunale, zyra nr. 22, për të dorëzuar provë për pagesën e realizuar, ose nakontaktoni në e mail adresën vijuese:

Rr. “Boris Kidriç” nr.1

mail: [email protected]

10 FORUMKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërd

itsh

me

in

form

ati

ve

ww

w.k

oh

a.m

k

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Adria Media Ballkan” - rr. 852 nr.62, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e martë 4 shtator | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: [email protected] | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • [email protected]; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Në të njëjtën ditë kur mësuamse Kryeministri ynë, pasi kambyllur me nxitimmbledhjen e qeverisë, paska

marrë një helikopter Vlorë - Rinas dhepastaj një çarter Rinas-Torino për tëparë ndeshjen Juventus-Lazio e për tëbërë një fotografi me Ronaldon, më-suam edhe se qeveria na paska vendo-sur të bëhet zgjidhëse e krizës Itali-BErreth emigrantëve të anijes “Diciotti”.Ajo paska vendosur të marrë në Sh-qipëri 20 nga 170 emigrantët e lënë nëdet nga ministri i Brendshëm italianSalvini, ndaj të cilit, për këtë, Prokuro-ria e Agrigentos ka lëshuar akuzën përsekuestrim personash.

Salvini ishte i pari që e dha lajmin,duke falënderuar Shqipërinë, të cilënia kundërvuri një Europe që “fa schifo”(të bën për të vjellë) sipas tij. “BravoAlbania”, - thanë shumë italianë. Por,po të dëgjosh analistë që flasin përkrizën e shkaktuar nga Salvini, shumi-ca pajtohen në mendimin e Europës seItalia nuk ka një alarm emigracioni,sepse zbarkimet në brigjet italianejanë ulur shumë, se ka shumë mëtepër zbarkime në Greqi dhe në Spanjë- duke shtuar se këtë alarm Salvini e kasi kalë beteje elektorale. Rastin në fjalë,sipas së përditshmes “Il Fatto Quoti-diano”, ai e përdori për t’i rrëmbyerskenën mediatike partnerit kundër-shtar në qeveri, Cinque Stelle, që ia ki-shte rrëmbyer me rastin e tragjedisë sëurës “Morandi” në Genova. Analistëtseriozë italianë thonë po ashtu, se alar-met e vërteta të Italisë janë të tjeranga alarmi emigracion; janë alarmeqë kërkojnë një punë serioze të qeve-risë dhe jo fushata elektorale perma-nente, që mbulojnë paaftësinë për t’umarrë seriozisht me alarmet e vërtetadhe për t’i zgjidhur ato.

Dhe ja ku dalim te Kryeministriynë dhe vendi ynë. Po ai, pse e moridhe si e mori këtë vendim? Italianëtjo, por ne që e njohim siç njohin ataSalvinin, e dimë se e mori për të mbu-luar alarmet e vërteta që ka Shqipë-ria, ndër të cilët, paradoksalisht, krye-sori lidhet me faktin se në qeverinëRama, që po pret emigrantë, numri ishqiptarëve që braktisin vendin ka njërritje dramatike. Ashtu si Salvini, edheai po manipulon me dramën e emi-grantëve eritreas. Por midis manipuli-meve të Salvinit dhe atyre të Ramëska një diferencë interesante. Salvinimanipulon drejt, Rama me spond. Sal-vini synon të manipulojë italianëtkundër Europës, duke shfrytëzuarpakënaqësitë e akumuluara prej tyregjatë viteve sikur fajin ua ka Europa,kurse Rama synon të manipulojë ita-

lianët dhe europianët për të manipu-luar pastaj shqiptarët sipas parimit:nëse do të sundosh shqiptarët, mani-pulo ndërkombëtarët. Ç’kuptoj mekëtë? Duke ndjekur në “Facebook”-un e ministrit Bushati komentet e laj-mit, nuk mund të mos të të binte në syndarja midis italianëve dhe shqip-tarëve. Italianët falënderonin për so-lidaritetin, kurse shumica e shqiptarë-ve e konsideronin një akt “hipokrizie”.Një komentues shkruante: “Nuk bënfare sens logjik që ju të ofroni ndihmëpër emigrantët e huaj, ndërkohë qëme dhjetëra bashkëkombës lënë Sh-qipërinë çdo ditë. Dhe mos thoni seata e lënë Shqipërinë nga zgjedhja etyre personale. Ju e dini shumë mirëse ata ikin sepse Shqipëria ua ka kë-putur shpresat me të madh e me tëvogël, sepse kanë një të ardhme tëpashpresë e të mbytur me skamje,shtypje e padrejtësi”. Një tjetër i për-mendte Bushatit fëmijët shqiptarë,që prindërit i braktisin qëllimisht nëItali dhe që po i mbajnë Caritaset ita-liane, duke i bërë thirrjen: “Lëri fasa-dat e shikoje realitetin në sy… mos ubëni gazi i botës!” Ishin të shumtaedhe komentet e papranueshme ra-ciste kundër sjelljes në Shqipëri të tëzinjve, dhe, duke e ditur se shqiptarëtjanë më racistë se italianët në këtëdrejtim, nuk është vështirë të mendo-sh se jashtë “Facebook”-ut këta janë

edhe më të shumtë. Megjithatë,Rama nuk e përfill elektoratin që për-faqësojnë gjithë këta komentues. Sika mundësi, do të pyeste dikush. Se-pse Edi Rama vazhdon të aplikojë pa-rimin: nëse do të sundosh shqiptarët,manipulo ndërkombëtarët, të cilin eka çuar në shkallën më të lartë të suk-sesit. Ai vazhdon të mendojë se kom-pleksi i inferioritetit të provincialit,kombinuar me mungesën e besimitnë institucionet dhe elitën e vendit, ibën shqiptarët të përulen përparavlerësimit të të huajve, i bën kundër-shtarët të mbyllin gojën dhe dyshue-sit të anojnë nga zgjedhjandërkombëtare. Kështu, ai mendonse ky akt do të ushqejë imazhin, përtë cilin ka kohë që punon në Itali, senga vend eksportues emigracioni,Shqipëria është kthyer në vend pritësemigracioni (madje dhe italianësh).Të nesërmen e lajmit, “Corriere dellaSera” vërtetoi se ky manipulim funk-sionon, paçka se mediat franceze,gjermane, holandeze e jo vetëmkanë kohë që shkruajnë përazilkërkuesit e panumërt shqiptarënë rritje (Che schifo da vero këto me-diat italiane). Pastaj, imazhi i rremë iShqipërisë që ka ndryshuar mund tandihmojë në hapjen e negociatavedhe gjithë ky vlerësim do t’i mbulojëalarmet e vërteta të Shqipërisë, të ci-lat manipulatori jo nuk mund, por

nuk do t’i zgjidhë, pasi zgjidhja etyre kërkon largimin e tij dhe tënjerëzve të krimit rreth tij nga push-teti. A do të ketë sukses manipulimime këta gjynahqarë që, në vend senë Perëndim, do ta shohin veten nënjë nga vendet me numrin më tëmadh të azilkërkuesve në vendetPerëndimore (që tani do të kenë njëmotiv më shumë për t’i kthyerazilkërkuesit shqiptarë), më racistendaj të zinjve dhe krejt jashtë stan-dardeve europiane? Ndoshta edhepo, por edhe dyshoj sepse më duketse qoftë brenda, qoftë jashtë vendit“rrogozi” i Ramës: ‘manipulondërkombëtarët për të sunduar sh-qiptarët’, po fut shumë ujë, shumë.Megjithatë, kur prek të prapmet,Kryeministrit i dalin gjithmonë tëthata. Kështu i thonë edhe të gjithaata që ka përreth, që edhe pse ishohin njollat e ujit gjithandej, nxi-tojnë t’ia “thajnë”, sepse interesi ityre është i lidhur ngushtë membajtjen e kësaj gënjeshtre dhe kë-tij manipulatori në këmbë. Përn-dryshe, nuk do të merrte guximinpër të marrë vendime të tilla me poatë guxim papërgjegjshmërie, që ebën t’i duket normale të marrë he-likopterin dhe pastaj çarterin për tëparë ndeshjen Juventus-Lazio dhepër të bërë një foto me Ronaldon.

(Panorama)

A do të ketë suksesmanipulimi me këtagjynahqarë që, nëvend se nëPerëndim, do tashohin veten në njënga vendet menumrin më të madhtë azilkërkuesve nëvendet Perëndimore(që tani do të kenënjë motiv më shumëpër t’i kthyer azilkë -rkuesit shqiptarë),më raciste ndaj tëzinjve dhe krejtjashtë standardeveeuropiane? Ndoshtaedhe po, por edhedyshoj sepse mëduket se qoftëbrenda, qoftë jashtëvendit “rrogozi” iRamës: ‘manipulondërkombëtarët përtë sunduarshqiptarët’, po futshumë ujë, shumë

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Nëse do të sundosh shqiptarët,manipulo ndërkombëtarët Nga

Fatos LUBONJA

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.

Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

11FORUMKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

BETEJA E IDLIBIT. Masakër mbikatastrofën 7-vjeçare në Siri Nga Margaret Coker,

Hwaida Saad and Carlotta Gall

Në terren, qeveria sirianepo grumbullon mijërarekrutë për të forcuar for-cat e saj të dobësuara. Në

det, një flotilje detare ruse ështëshumë pranë brigjeve, gati për tëndërhyrë me një forcë të jashtë-zakonshme në rast nevoje.Ndërkohë, në provincën e Idlibit,miliona civilë i frikësohen asaj qëmund t’iu ofrojë e ardhmja e afërt.

Palët ndërluftuese në luftën ci-vile tejet të gjatë dhe të pamëshir-shme po përgatiten për një tjetërofensivë brutale, e ndoshta kjomund të jetë e fundit. Sulmi kano-sës në provincën e Idlibit është ajoqë qeveria në Damask shpreson t’ijapë goditjen e fundit ushtarakeluftëtarëve rebelë dhe mbështetë-sve të tyre mes civilëve, të cilët ungritën mbi 7 vite më parë mekërkesën për ndryshimin e regji-mit. Por, aty ku Siria dhe aleatët esaj, Rusia e Irani, shohin njëmundësi për të rrëmbyer kontrol-lin e pozicioneve të fundit të re-belëve, udhëheqësit perëndimorëparalajmërojnë për një fatkeqësihumanitare në Idlib, ku besohet tëjetojnë rreth 3 milionë civilë.

Shumë prej civilëve të gjendurtashmë në Idlib janë zhvendosurnga pjesë të tjera të Sirisë, duke iambathur brutalitetit të forcave qe-veritare të presidentit Bashar al-Assad. Dhjetëra mijëra madje uzhvendosën atje me autobusë, sipjesë e marrëveshjeve për dorë-zim me qeverinë. Ofensiva e afërtqeveritare, ndaj atyre që besohettë jenë rreth 30 mijë luftëtarë re-belë, është një “stuhi perfekte qëpo shfaqet para syve tanë”, tha idërguari special i Kombeve të Ba-shkuara në Siri, Staffan de Mistura.

Turqia gjithashtu ka shprehurshqetësim të thellë mbi sulmin,mes frikës se do të mbajë barrën efatkeqësisë humanitare dhe të si-gurisë. Ankaraja ka dërguar trupanë terren në Idlib, me synimin përtë ndarë forcat siriane nga ato re-bele, por ushtarët turq mund tëgjenden në mesin e stuhisë ofensi-ve. Turqia aktualisht mban mbi 3milionë refugjatë nga lufta civile, eduke pasur parasysh krizën eko-nomike dhe pakënaqësinë në rritjekundër sirianëve që ka në vend, vë-shtirë se do të pranojë të tjerë.Gjatë vizitës së fundit në Moskë,ministri i Jashtëm turk, Mevlut Ca-vusoglu bëri thirrje për më shumëkohë ndaj një plani turk për nego-ciata me rebelët në Idlib, përfshiedhe grupet islamike radikale. “Njëzgjidhje ushtarake do të ishtefatkeqësi për atë vend”, tha Cavu-soglu në një konferencë për shtyp,

teksa qëndronte në krah të homo-logut të tij rus, Sergey Lavrov. “Tësulmosh Idlibin në tërësi për të eli-minuar disa grupe radikale do tëthotë të shkaktosh vdekjen e qin-dra mijëra njerëzve, e t’i lesh të pa-strehë rreth 3.5 milionë njerëzit qëjetojnë atje, sërish”, shtoi Cavuso-glu.

Përgjatë dy viteve të fundit,ushtria siriane, falë mbështetjes sëfuqishme nga Rusia dhe Irani, kamarrë kontrollin e zonave të tëra tëterritorit të vendit. E teksa shumi-ca e vendit është futur në “shinat”e forcave qeveritare, ato mund takthejnë vëmendjen bindshëm nëIdlib. Nëse qeveria do t’ia dalë mesukses të marrë provincën, bastio-ni i fundit i madh i rebelëve, fitorjado të shënonte në thelb fundin eopozitës së armatosur brenda Siri-së. Por, vështirë se do të sinjalizon-te fundin e konfliktit apo vuajtjevetë shkaktuara prej saj. Rreth një ekatërta e vendit do të vijonte të ish-te jashtë kontrollit qeveritar, ndër-sa kontrolli i rivendosur në disazona është ende i diskutueshëm,pasi kryengritësit e armatosur janëende të aftë të ndërmarrin sulmetë vogla. Duke parë rrënimin infra-strukturor, miliona njerëz të zh-vendosur dhe kontrollin e kurdëvenë territorin në lindje të lumit Eu-frat, lufta siriane mund të dojëende shumë kohë për t’u zgjidhur,edhe nëse Idlibi bie në duart e qe-verisë. Mposhtja e forcave rebele

në Idlib pritet të “zyrtarizojë”barrën shkatërrimtare të viktima-ve mes civilëve, të cilët kanë du-ruar vuajtje nga më mizoret qëprej shpërthimit të konfliktit në vi-tin 2011 në Siri. Më shumë se 350mijë njerëz janë vrarë, ndërsa mbi11 milionë kanë braktisur shtëpitëe janë larguar. Sulmi mbi Idlib dotë ishte një “katastrofë e vetme mbinjë luftë katastrofike”, sipas grupit“Soufan”, një kompani me seli nëNju Jork që ofron analiza siguriepër qeveritë dhe organizatat.

Sekretari amerikan i Shtetit,Mike Pompeo paralajmëroi për njëkatastrofë të shkallës së gjerë mbicivilët në Idlib. “Tre milionë sirianëtqë janë detyruar të braktisin shtë-pitë dhe strehohen tashmë në Idlibdo të pësojnë edhe më shumë ngaky agresion”, shkroi ai në Tëittergjatë së premtes. “Aspak mirë. Botapo vëzhgon!”. Në një tjetër postimtë së njëjtës ditë, Pompeo ftoi ho-mologun e tij rus të mos mbështe-ste ofensivën e ardhshme. “SergeyLavrov po mbron sulmin siriano-rus mbi Idlib, – shkroi ai. – Rusëtdhe Assad ranë dakord të mos elejonin këtë. Shtetet e Bashkuara eshohin këtë si përshkallëzim të njëkonflikti edhe kështu siç ështëtejet i rrezikshëm”.

Departamenti i Shtetit para-lajmëroi gjithashtu të premten,përmes një deklarate, se “Shtetet eBashkuara do t’i përgjigjeshin nëmënyrë proporcionale ndonjë sul-

mi me armë kimike nga regjimi si-rian”. Pavarësisht thirrjevendërkombëtare, zyrtarët sirianë erusë u panë gjatë fundjavës të për-gatisnin hapur goditjen e forcaverebele, ende aktive në provincënnë fjalë. E ndërsa qeveria duhetende të deklarojë një datë fillimipër ofensivën, ushtria siriane kadërguar mijëra forca tokësore, sidhe dhjetëra njësi të blinduarapërgjatë kufirit jugor me Idlibin.Në fundjavë, Rusia nisi edhe stër-vitjen e fuqishme detare në Me-sdhe, vetëm pak qindra milje ngalinjat e mundshme të frontit, dukepërfshirë 26 luftanije dhe mjetembështetëse, sikurse edhe 36avionë, përfshi bombarduesit stra-tegjikë.

Edhe pse Rusia ka mohuar qëkëto manovra janë të lidhur mebetejën e mundshme në Idlib, zyr-tarët rusë kanë pasur një ton vra-sës kur kanë folur mbi nevojën endërhyrjes në provincë. Lavrov,javën e kaluar e përshkroi Idlibin sinjë “ezkemë” që duhej të thahej.Presidenti turk, Recep Tayyip Er-dogan do të takohet me homo-logët rusë e iranianë, Vladimir Pu-tin dhe Hassan Rouhani, këtë tëpremte për të diskutuar mbi Sirinë,në raundin e fundit të diskutimevetë tyre mbi këtë temë në atë qënjihet edhe si “Procesi i Astanës”.Takimi pritet të jetë i fundit për-para një ofensive të mundshme.

(New York Times)

Edhe pse Rusia kamohuar që këto manovrajanë të lidhur me betejëne mundshme në Idlib,zyrtarët rusë kanë pasurnjë ton vrasës kur kanëfolur mbi nevojën endërhyrjes në provincë.Lavrov, javën e kaluar epërshkroi Idlibin si një“ezkemë” që duhej tëthahej. Presidenti turk,Recep Tayyip Erdogan dotë takohet me homologëtrusë e iranianë, VladimirPutin dhe HassanRouhani, këtë të premtepër të diskutuar mbiSirinë, në raundin efundit të diskutimeve tëtyre mbi këtë temë në atëqë njihet edhe si “Procesi iAstanës”. Takimi pritet tëjetë i fundit përpara njëofensive të mundshme

Lëkura e pjekur e pulës është një ndërpjesët më të shijshme për ata që prefe-rojnë të kripurat. Por, nëse deri dje nuk ekeni konsumuar prej kalorive të tepërta,tani është momenti të merrni frymë dheta konsumoni lehtësisht. Është e vërtetëqë një gjoks pule pa lëkurë ka pak kalori,por pas hulumtimeve që ka bërë shkollapër shëndetin publik në Harvard, do ekuptoni që nuk ka asgjë të gabuar në kon-

sumimin e lëkurës së pulës, pasi në tëgjenden yndyrna të pangopura. Këto tëfundit janë të dobishme për organizmintonë dhe mund të ndikojnë në uljen e ni-velit të presionit të gjakut dhe uljen e ko-lesterolit të keq. Në lëkurën e pulës gjen-det acidi oleik, i njëjtë me atë vajit tëullirit. Acidi oleik ka efekte pozitive për së-mundjet kardiovaskulare, inflamatore dheautoimune. Studimi më i ri thotë se kthi-

mi tek një dietë mesdhetare me yndyrnatë mira bën që diabetikët e tipit 2 të reduk-tojnë përdorimin e insulinës. Por lëkura epulës ndihmon gjithashtu që pula të mosthahet shumë gjatë pjekjes. Lagështia elëkurës bën që të kurseni kaloritë të tjeranga marinatat me vaj dhe kripë. Mos har-roni se lëkura e pulës nuk është aq e keqesa keni menduar por është e lartë në kalo-ri prandaj konsumojeni, por jo gjithmonë.

Kush tha që nuk duhet ngrënë lëkura e pulës?!

Ky plazh ndodhet rreth 30 kmnë juglindje të qytetit të Panjinit.Në lagunat e deltës së lumit Liao,që ndodhet në Kinë dhe që ështëlumi kryesor i Mançurisë jugore.Ky mjedis natyror është një vendunik, sepse në vjeshtë ai mbulon tëgjithë gjerësinë e tij, rreth 3.500hektarë, me një ngjyrë të kuqe in-tensive. Por, pse kjo ngjyrë? Arsyejapër këtë ngjyrë karakteristike ështënjë algë detare e pranishëm nëplazh, sargadilla detare. Këto algadalin me një ngjyrë të gjelbër që

kthehet rozë derisa të arrijë një tëkuqe të thellë në muajin shtator.Në këtë vend, përveç algave tëkuqe, ka më shumë se 236 llojezogjsh. Për më tepër, kjo rezervënatyrore është një habitat i përso-sur për zogjtë migrues që udhë-tojnë midis Azisë dhe Australisë.Është një vend strehimi për 236lloje zogjsh, 30 prej të cilave janëspecie të mbrojtura. Plazhi i kuq iKinës është një bukuri e natyrës,është pjesë e rezervatit natyrorHekou Shuangtai, i përbërë nga

rreth 600.000 hektarë. Përveçseështë një pikë kyçe për zogjtë mi-grues, çdo lloj aktiviteti njerëzor,përfshirë plazhin, është i ndaluar.

Megjithatë, një zonë e vogël

për turistët lejohet, por pjesa tjetërështë e kufizuar. Për këtë arsye,janë ndërtuar një varg vendeshdruri që ju lejojnë të shijoni këtëmrekulli të natyrës.

Për herë të parë në histori tënjerëzimit, shkencëtarët kanë ar-ritur t’ua rikthejnë shikiminminjve të verbëruar duke i shë-ruar qelizat në retinën e syve.Rreth tre milionë amerikanëkanë shikim tejet të dobët,ndërkaq 1.3 milionë janë krejtësi-sht të verbër. Numri i njerëzve qëverbërohen nga degjenerimimakular si pasojë e moshës pri-tet të dyfishohet deri në vitin2050, duke arritur shifrën prej 22milionëve. Nëse ky trajtimi i ri qëështë zhvilluar rezulton i sukses-shëm edhe të njerëzit, atëherëshumica e njerëzve do të mundta rifitojnë shikimin e tyre. Këtëgjë shkencëtarët e Institutit Na-cional të Shëndetësisë e kanë ar-ritur duke e përdorur një injek-sion gjenetik për t’iriprogramuar neuronet e mirëm-bajtjes në struktura të cilat e pra-nojnë dritën në sy.

Verbëria mund të shërohet,shkencëtarët bëjnëzbulimin e madh

Mjekët: Prindërit iulin gabimishtfëmijët në makinëStudimet e reja sugjerojnë seshumica e prindërve dëmtojnëqafën e fëmijëve dhe shtyllënkurrizore duke i ulur në mënyrëtë gabuar. Fëmijët e vegjël duhettë vendosen me fytyrë nga pjesae prapme e automjeteve, e jo siçe bëjnë prindërit ata zakonishtduke i lënë me pamje nga shofe-ri. Kjo vlen për fëmijët deri nëmoshën katërvjeçare, sugjeruanmjekët. Mënyra korrekte e ven-dosjes së fëmijëve në ulëse,mund të ndihmojë uljen e rre-zikut të ndryshëm i cili pa para-mendim mund të vije. Përplasjete makinave janë shkaku kryesori vdekjes për fëmijët mbi mo-shën katër vjeçare në SHBA.

Edhe pse telefonat celularëjanë përmirësuar ndjeshëm nëshumë aspekte, bateria e tyre nukka fuqinë e dikurshme. Ditët kurnjerëzit prisni që bateria e celula-rit të tyre të zgjaste një ditë të tërëkanë kaluar, pasi në ditët e sotmene i përdorim ato shumë mëshumë se normalisht. Por ekzi-stojnë disa mënyra që mund tabëjnë telefonin tuaj të rrijë i nde-zur për një kohë më të gjatë. SipasStuff, njerëzit duhet të mbajnë ni-

velin e baterisë mbi 50 për qind, tëkenë më shumë se një karikuesdhe të rregullojnë parametrat e

telefonit. Normalisht, njerëzve iuthuhet që para se të karikojnë te-lefonin e tyre duhet ta lënë që ba-

teria të bjerë plotësisht, por faqjae internetit Stuff thotë se kjomënyrë nuk është e duhura. Njënga këshillat kryesore është që te-lefoni të karikohet nga pak, porrregullisht, në mënyrë që bateriatë zgjasë sa më shumë. Rekoman-dohet gjithashtu që njerëzit të in-vestojnë në blerjen e disa karikue-sve. Çdo përdorues duhet të ketënjë karikues për në shtëpi, një përvendin e punës dhe një për tambajtur në makinë.

Mënyra për ta bërë baterinë e smartphone-it tuaj të zgjasë

12 MOZAIKKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Plazhi i kuq i Kinës,vendstrehimi për236 lloje zogjsh

Është një vend strehimi për 236lloje zogjsh, 30 prej të cilave

janë specie të mbrojtura.Përveçse është një pikë kyçe për

zogjtë migrues, çdo llojaktiviteti njerëzor, përfshirë

plazhin, është i ndaluar

Hani djathë, jumbron mëlçinë!Shumë njerëz shmangin konsu-mimin e rregullt të djathit ngafrika se ndikon në belin e tyre.Por, nëse konsumoni djathë jotë ri, mund ta përmirësonishëndetin e mëlçisë. Djathi indenjur përmban substancën enjohur spermidine, që paranda-lon dëmtimin e qelizave nëmëlçi. Sëmundjet e mëlçisëjanë shkaktari i pestë më imadh i vdekjeve në Britaninë eMadhe. Hulumtuesit nga “A&MUniversity” në Teksas kanë ana-lizuar efektin e spermidines teminjtë. Hulumtime të tjerambetet të bëhen duke shqyr-tuar mundësitë që kjo sub-stancë të merret si supremet.

Samsungu po përgatittelefonin mekatër kameraSamsungu raportohet se ështëduke bërë gati një telefon mekatër kamera prapa dhe ai nukdo t’i takojë linjës Galaxy Noteose Galaxy S. Sipas “Ice Univer-se”, telefoni do të lansohetsivjet, teksa nuk janë dhënëinformacione tjera. Telefonimund të jetë pjesë e linjës Ga-laxy A dhe mund të lansohet nëfund të vitit, pikërisht kur pritetlansimi i Galaxy A9.

13MOZAIKKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Europa meriton emërtimin“Kontinenti i Vjetër” pasi ka një po-pullsi me moshë mesatarisht mëtë madhe se kontinentet e tjera.Sot në Europë ka rreth 32 pensio-nistë për çdo 100 punëtorë të mo-shës 20-64 vjeç, pra rreth tre punë-torë për një pensionist. Ky raportpritet të bjerë në dy punëtorë përnjë pensionist në mesin e shekul-lit të XXI. Studimi thekson se sido-mos Europa Jugore kombinon sh-popullimin me plakjen epopullsisë. Në vende të tilla si Gre-qia dhe Italia, ka një numër nërritje të atyre që lënë në tregun epunës për të dalë në pension, se tërinj që hyjnë në tregun e punës.Një seri faktorësh sociale, ekono-mike dhe psikologjikë kombi-nohen për të nxitur çiftet sidomosnë Europën Jugore që të mos kenëshumë fëmijë si më parë: tëardhura më pak të disponueshme,liri personale, dëshira për të

ndjekur karrierën profesionale,norma të larta të divorcit, çmiti-zim të martesës dhe familjes. Ita-lia është vendi në Europë ku gratëkanë moshën mesatare më tëlartë, fëmijën e parë e lindinpothuajse në 31 vjeç.

Në vende si Spanja çiftet e rejanuk mund të përballojë krijiminfamiljes dhe të kenë një fëmijë

para moshës 30 vjeç. Në bazë tëanalizave të Eurostatit, vlerësohetse të paktën dy të tretat e vendeveevropiane do të kërkojë kontribu-tin e emigrantëve nga vendet jo-europiane për të siguruar stabili-tetin demografik në Europë derinë vitin 2050. Në aspektin ejetëgjatësisë ka një ndarje mes Eu-ropës Lindore dhe asaj Veriore. Eu-

ropianët me jetëgjatësi më tëmadhe jetojnë në Italinë veriore,në veri të Spanjës, në rajonet breg-detare të Francës, dhe zona të Zvi-crës dhe Norvegjisë. Më jetë-shkurtër janë njerëzit në EuropënLindore, vendet ish-socialiste, kunormën më të ulët e kanë Lituaniadhe Bullgaria, Maqedonia dhe mëpas Shqipëria.

Të gjithë udhëtarët e rregullttë trenave me siguri se janë balla-faquar me lloj-lloj peripecish nëtrenat e stërmbushur me njerëz,por një gjë e tillë i ka ndodhur edheministres Doris Leuthard gjatëudhëtimit të saj në Cyrih.

Në të vërtetë, këshilltarja fede-rale, e ngarkuar për Ministrinë eTransportit, është dashur të udhë-tojë e ulur në shkallët e trenit që dotë dërgonte në SRF, për shkak tëmungesës së vendit në vagon, shk-

ruan “20 Minutes”. Incidentindodhi mbrëmjen e së premtes,njofton televizioni zviceran në njëTweet me foto, ku shihet shpina esaj dhe përpjekja për të klasifikuardosjet e saj me një bashkëpunë-tore femër.

Doajneja e Këshillit Federalështë dashur të merrte pjesë nëprogramin e famshëm debativ“Arena”. Tema e këtij debati kaqenë çështja e biçikletave për tëcilën zviceranët duhet të vendosin

më 23 shtator. Një ekip i mediassociale e ka fotografuar politika-nen nga Aargau, duke e përshk-ruar foton si “jashtëzakonisht sim-patike” dhe duke shtuar komentin:“Herën tjetër është më mirë të vinime biçikletë në “Arena”, apo joZonja këshilltare federale? ”. NëTwitter, nga ana tjetër, shumë për-dorues të internetit kanë konsta-tuar se ky është vetëm një veprimi pastër komunikimi nga ana e Do-ris Leuthardit.

Ministrja ulet në shkallë të vagonitpasi nuk kishte vend të mjaftueshëm

Vendet më jetëgjata, MaqedoniA dhe Shqipëria të fundit

Më jetëshkurtër janë njerëzit në Europën Lindore, vendetish-socialiste, ku normën më të ulët e kanë Lituania dheBullgaria, Maqedonia dhe më pas Shqipëria

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Çanta e shkollës vitet e funditduket se është bërë një shqetë-sim për prindërit, kjo për faktinse pasha e saj sjell shumë proble-me për shëndetin e fëmijëve. Më17 shtator të gjithë nxënësit eshkollave 9-vjeçare dhe të mesmedo të fillojnë vitin e ri arsimor e si-gurisht nuk jemi herët nëse themiqë prindërit e fëmijët kanë filluarnga përgatitjet! E pikërisht nëkëtë periudhë, posturologia dhe

fizioterapistja Jeannie Baer gjenrastin për të këshilluar të gjithëprindërit që çanta e fëmijëve tëmos jetë shumë e rëndë, pasi kjondikon drejtpërdrejtë në qëndri-min dhe shëndetin e kockave tëtyre. Ai sugjeron se çanta e sh-pinës duhet të jetë sa 10 për qinde peshës së trupit. Kjo është peshamë e sigurt që mund të mbajë njëfëmijë, pa rrezikuar nga proble-met me shtyllën kurrizore. Por,

orari i ngarkuar, librat e trashëdhe mjetet e tjera shkollore sh-tojnë peshën e çantës duke arriturderi në 20% të peshës së fëmijës,duke e bërë atë shumë të rëndëpër t’u mbajtur. Kjo është veçanë-risht e rrezikshme për fëmijët evegjël, trupi i të cilëve është endenë zhvillim. Çantat e rëndashkaktojnë tendosje mbi supetdhe muskujt e sipërme të qafës,probleme të cilat në kohë afatgja-

te mund të shoqërohen me jo pakefekte të padëshirueshme.

Por ekziston një zgjidhje përtë lehtësuar presionin fizik qëushtrohet nga çantat e rënda. Ajokëshillon mbajtjen e çantave medy rripa për të patur një mbësh-tetje dhe shpërndarje të bara-bartë të peshës. Për fëmijët evegjël rekomandohen gjithashtuçantat në formën e valixheve qëtërhiqen.

Probleme me shtyllën kurrizore? Ja sa duhet të peshojë çanta e shkollës

Shefja e politikës së jashtmetë Bashkimit Evropian, FedericaMogherini, paralajmëroi mundë-sinë që Kosova dhe Serbia të ar-rijnë marrëveshje për normalizi-min e marrëdhënieve deri në vitine ardhshëm. "Mendoj se ekzistonmundësi reale që presidenti (iSerbisë, Aleksandar) Vuçiq dhe (ai

i Kosovës, Hashim) Thaçi të ar-rijnë marrëveshje për të gjitha çë-shtjet e hapura midis Beograditdhe Prishtinës - marrëveshjegjithëpërfshirëse, e obligueshmeligjërisht, për normalizimin emarrëdhënieve midis dy palëve,marrëveshje që është plotësishtnë përputhje me të drejtënndërkombëtare dhe që mund tëndihmojë në stabilizimin e gjithërajonit", tha Mogherini në njëtakim me ambasadorët e BE-sënë Bruksel, raporton Shërbimi iBallkanit i Radios Evropa e Lirë.Sipas saj, viti i ardhshëm është irëndësishëm sepse është 20-vje-tori i luftës në Kosovë, andaj, siç ushpreh, "është koha që përfundi-misht t'i jepet fund këtij konflikti".

Mogherini, para ambasadorë-ve të BE-së, përmendi edhengjarje të tjera që kanë ndodhurnë rajon muajve të fundit, duke undalur te marrëveshja për emrin eMaqedonisë me Greqinë dhemundësia e hapjes së negociata-ve të Shqipërisë për anëtarësimnë Bashkimin Evropian. Të gjithakëto ngjarje duhet të shfrytë-zohen, tha Mogherini.

Ndërkohë, Milan Nic, eksperti Shoqatës Gjermane për Politikëne Jashtme (DGAP) dhe i ngarkuarpër studime në Qendrën Robert

Bosch për Europën Qendrore dheLindore, në një intervistë të dhënëpër DW, për herë të parë ka zbu-luar edhe rolin e ministres së Ja-shtme të BE-së Mogherini dhe ko-misionierit Hahn, në lojën qëështë hapur për ndarjen e Ko-sovës. Nic, i cili po kryeson një fu-shatë ekspertize për BallkaninPerëndimor ka zbuluar, se Berlinizyrtar është mjaft i zhgënjyer dhei shqetësuar nga roli që kanëmarrë përsipër dy zyrtarët e lartëtë BE-së, Hahn dhe Mogherini,duke inkurajuar presidentët Vuçiçdhe Thaçi në rrugën e rrezikshmeqë kanë nisur.

“Më duhet të shtoj se Berliniështë gjithashtu i zhgënjyer merolin që kanë luajtur kohët e fun-dit komisionieri Hahn dhe përfa-qësuesja e lartë e politikës së ja-shtme, Mogherini dhe presidencaaustriake, duke e inkurajuar Ser-binë dhe krerët e Kosovës të ecinnë këtë rrugë. Ata thanë se njëmarrëveshje historike mes Serbi-së dhe Kosovës është më e rëndë-sishme se detajet, pra, kufijtë. Porky nuk ishte qëndrimi i unifikuari BE-së. Ata thjesht prezantuanvijën diplomatike të Austrisë e joatë të presidencës”, ka deklaruarai për DW.

Numri i veprave penale tëkryer nga shtetasit shqiptar në2016-n në Itali ishte 7575, të rendi-tur pas rumunëve, me rreth 16348krime dhe marokenëve me 6115denoncimeve. Në raport me num-rin e shqiptarëve që kanë emi-gruar në Itali, Il Sole përllogarit senë çdo 100 emigrantë, rreth 1.23ka kryer një vepër penale. Ndërsakrimet nga vetë italianët, sipas tëdhënave të publikuara nga “Info-data e Il Sole 24”, është 66.477, kusipas përllogaritjeve në çdo 100italianë, 0.11 kanë kryer një vepër

penale. Ky përpunim të dhënashnga portali italian u nxit prej de-

batit mbi emigrantët dhe “pushti-mit” që i kanë bërë Italisë. Për sa i

përket renditjes më poshtë, përnumrin më të lartë të denoncime-ve bazuar mbi kombësinë, rendi-tet Tunizia me 2233 denoncime,Moldavia me 1400 dhe Bosnja merreth 1300. denoncime.Megjithatë Il Sole në analizën esaj jep dy sqarime të rëndësish-me. E para, lidhet me faktin se njëemigrant që kryen një krim nuk ibën kriminelë të gjithë emi-grantët, me të njëjtën kombësi,shkruan "Monitor".

E dyta është e natyrës juridike.Supozimi i pafajësisë në fakt do

të thotë se, kur flitet për krime,vetëm ato për të cilat ka një personështë dënuar me vendim tëformës së prerë janë marrë nëkonsideratë. Të dhënat që janë nëdispozicion në faqen e internetit tëInstitutit italian të Statistikave, porpërdorimi i të cilave krijon disaprobleme nga pikëpamja krono-logjike.

Grupi i të dhënave të institutitkombëtar të statistikave, në fakt, iklasifikon të paraburgosurit nëbazë të vitit në të cilin emri i tyreështë futur në dosjen penale.

Shqiptarët në Itali, të tretët për vepra penale

Han nukhedhëposhtëkëmbimin eterritoreveBruksel, 4 shtator - Komsiari i Ba-shkimit Evropian për zgjerimdhe fqinjësi të mirë, JohanesHan, në intervistë për RadionEvropa e Lirë, përsëriti se cila doqë të jetë zgjidhja për Serbinëdhe Kosovën, nuk guxon të jetënë dëm të stabilitetit të Ballka-nit Perëndimor. "Unë jam përzgjidhje të çdo konflikti bilate-ral, por secila zgjidhje duhet tëkontribuojë për stabilitet më tëgjerë t[ këtij rajoni, kështu qëajo zgjidhje bilaterale të mosshkojë në llogari të të tjerëve nërajon. Tani duhet ta shohim fo-tografinë më të gjerë, që do tëthotë se, pa marrë parasysh atëse çfarë është zgjidhja, ajoduhet të jetë e tillë që të mosjetë në dëm të të tjerëve", thaHan. Në pyetjen nëse nuk përja-shton këmbim të territoreve,Han u përgjigj se duhet t'u lihetatyre të diskutojnë. "Mendoj sekjo duhet t'u lihet atyre, ata le tëdiskutojnë për atë. Tani shumëqartë e dinë se cilat janë korni-zat tona kushtëzuese dhe konsi-deroj se, nëse dëshironi të arrinidiçka, duhet të mendohet edhejashtë kutisë", shtoi Han. Dukefolur për atë se cila është korni-za kushtëzuese e BE-së, Han thatë ketë më shumë stabilitet nërajon dhe secila zgjidhje indivi-duale, secila marrëveshje përzgjidhje të konflikteve bilatera-le të duhet të kontribuojë përstabilitetin e përgjithshëm dhezhvillimin e rajonit sepse, siçceki, qëllimi është të gjitha gja-shtë vendet të bëhen anëtare tëBE-së. Në pyetjen nëse frikë-sohet se kjo do të mund të ketëefekt negativ ndaj BeH-së, Ma-qedonisë, madje edhe vendevenga partneriteti lindor, komisariHan u përgjigj se është tejetherët të flitet për atë.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Marrëveshjapër kufirin

deri në fundtë vitit

Mogherini, paraambasadorëve të BE-së,përmendi edhe ngjarjetë tjera që kanëndodhur në rajonmuajve të fundit, dukeu ndalur te marrëveshjapër emrin eMaqedonisë meGreqinë dhe mundësiae hapjes së negociatavetë Shqipërisë përanëtarësim nëBashkimin Evropian. Tëgjitha këto ngjarjeduhet të shfrytëzohen,tha Mogherini

DAÇIQ KËRKON “DAYTON 2” PËR KOSOVËN Shefi i diplomacisë serbe Ivica Daçiq tha senjë zgjidhje për “nyjën e Kosovës” mundtë vijë në një konferencëndërkombëtare. Sipas tij, parakushtipër këtë është se qëndrimet e të dypalëve të afrohen. Ai tha për Telegrafinserb se pozicionet aktuale të të dy palëvejanë larg. Sipas gazetës, duke iu referuarministrit, kjo mund të quhet “Dayton 2”, njëzgjidhje sipas modelit të korrigjimit të kufijve në një konferencëtë madhe ndërkombëtare që do të mbahet para majit të 2019-ës.Kreu i diplomacisë serbe thekson se korrigjimi i kufijve meshqiptarët do të ishte çështja e vetme e kufijve në agjendë nërastin e Daytonit të ri.

14 RAJONKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Mbi 2,6 milionë votues brita-nikë kanë ndryshuar idenë mbiBrexit dhe tani janë kundër daljessë Britanisë së Madhe nga Bashki-mi Europian, sipas një sondazhitë gazetës ”Focaldata”. Sipas tëdhënave që sjell kjo e pavarur,nëse këta votues do të votonin përtë qëndruar në BE, në referendu-

min e 23 qershor 2016, sot nuk dotë diskutoheshin këto tema. Shu-mica e votuesve që kanë ndry-shuar idenë janë laburistët, mesashihet në sondazhe, dhe kjo duhettë rritë presion tek kreu i partisë,Jeremy Corbyn dhe ta nxisë atë tëmarrë një pozitë më të ashpërkundër Brexit.

2.6 milionë votuesbritanik ndryshojnëqëndrimin mbi Brexit

Rritje e nivelit të detit, erozion ibregdetit, urbanizim galopant,Bangkoku, që pret më 4-9 shtatormbledhjen për COP-24, konferencae radhës e OKB-së për klimën, pofundoset pa pushim dhe deri në vi-tin 2030 një pjesë e tij mund të jetënën ujë. “I ndërtuar në moçale qëjanë 1,5 metra mbi nivelin e detit, kymetropol prej më shumë se dhjetëmilionë banorë zhytet një deri nëdy centimetra në vit dhe rrezikon tëpërballet me përmbytje të fuqish-me në të ardhmen e afërt”, thotëTara Buakamsri, drejtori i “Green-peace Tajlandë”. Gjatë përmbytjeve

të mëdha të vitit 2011, më shumë senjë e pesta e qytetit u përmbyt, kumë shumë ishin prekur zonat peri-ferike, ndërkohë që zonat e bizne-sit shpëtuan falë digave që ungritën menjëherë. Një skenar qëpritet të ndodhë gjithnjë e më sh-pesh. Gati 40% e qytetit mund tëpërmbytet deri në vitin 2030, sipasparashikimeve të Bankës Botëro-re, që e klasifikon metropolin si njënga më të rrezikuarit në Azi bashkëme Xhakartën. Bangkoku, “një qy-tet obez me skeletin e një fëmije” si-pas shprehjes së gjeologut Tha-nawat Jarupongsakul, është

fillimisht viktimë e zhvillimit të tijtë shfrenuar. Pesha e qiellgërvishtë-seve, që nuk pushojnë së rrituridrejt qiellit në një transformim tëpandërprerë, po shkakton një fun-dosje të vazhduar. “Ndërsa kanalete shumta që përshkruanin kryeqy-tetin, që dikur quhej Venecia eOrientit, pjesa më e madhe janëzhdukur, të mbuluar nga një rrjetgjigant rrugor. Në fakt ato përbëninnjë sistem të kullimi natyror shumëtë mirë”, thotë Suppakorn Chinvan-no, ekspert mbi klimën në Univer-sitetin “Chulalongkorn” tëBangkokut.

Bangkoku mund të fundoset deri në vitin 2030////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Tripoli mbërthehet nga dhunavdekjeprurëse fisnore ndërsa poli-citë sulmojnë për kontrollin e fon-deve shtetërore të Libisë dhe buri-meve të mëdha natyrore.Përplasjet e përsëritura midis gru-peve rivale të armatosura në Tripo-li kanë zhytur Libinë në një kaosakoma më të thellë, duke shkak-tuar dyshime serioze në lidhje meatë nëse vendi i shkatërruar nga luf-ta është gati të mbajë zgjedhje tëplanifikuara më vonë këtë vit. Më27 gusht, luftimet e ashprashpërthyen në rrethet jugore tëkryeqytetit pas Brigadës së Shtatë,një grup i armatosur i vendosur nëTarhouna, 65 km në juglindje të Tri-polit, filloi një ofensivë të papriturkundër policive rivale. Deri tanijanë vrarë të paktën 39 njerëz, përf-shirë 18 civilë në betejat e armëvedhe granatimet që godasin zonatme popullsi të dendur. Qindra tëtjerë janë plagosur.

Armëpushimi u arrit më 28 gu-sht, por përplasjet rifilluan pak mëvonë, duke detyruar autoritetet tëmbyllin aeroportin e vetëm funk-sional të Tripolit. Brigada e Shtatë

që atëherë ka marrë kontrollin eaeroportit. Qeveria e OKB-së embështetur nga Kombet e Ba-shkuara në Tripoli shpalli gjendjene jashtëzakonshme të dielën, dukethënë në një deklaratë se ishte enevojshme “të mbrohej dhe të sigu-ronte civilët, pasuritë publike dheprivate dhe institucionet vitale”.Ndarjet përgjatë linjave rajonale,fisnore dhe gjuhësore kanë kom-plikuar tranzicionin e vendit tëAfrikës së Veriut në demokraci që

nga rrëzimi i udhëheqësit të vjetërMuamar Gadafit gati shtatë vjetmë parë.

Grupet e armatosura tani për-plasen rreth kryeqytetit ku luajtënnjë pjesë integrale në misionin embështetur nga NATO për të rrë-zuar Gaddafin. Dështimi i qeverivetë njëpasnjëshme për të integruarpolicinë në strukturën formale tësigurisë ka çuar në disa grupe qëforcojnë pozicionin e tyre në krye-qytet - dhe kudo tjetër - ku kontrol-

lojnë terminalet e naftës, aeropor-tet, kazermat ushtarake dhe infra-struktura të tjera vendimtare. Ekzi-stenca e dy legjislativëve rivale -GNA e njohur ndërkombëtarishtdhe Dhoma e Përfaqësuesve nëlindje (HOR) - secila me bankën evet qendrore dhe kompaninëkombëtare të naftës - thekson njësfidë tjetër në gjendjen e vendit përtë zbatuar reformat e nevojshmedhe në fund të fundit zgjedhjeve.Në maj, kryeministri Fayez al-Serraj

i GNA dhe gjeneral Halif Haftar ivetë ushtrisë libiane të Libisë, qëkontrollojnë pjesën më të madhetë Libisë lindore, u takuan në Parisdhe ranë dakord për një afat kohorpër të mbajtur sondazhe anem-banë vendit deri në fund të viti.

Me një afat deri më 16 shtatorpër të krijuar një bazë kushtetuesedhe ligjore për sondazhet, Al Jazee-ra shqyrton grupet e ndryshme qëgarojnë për pushtet dhe perspekti-vat për zgjedhjet e këtij viti.

VAZHDON KAOSI I LIBISË

Të gjithë garojnë për një copë byrek

Dështimi i qeverive tënjëpasnjëshme për tëintegruar policinë nëstrukturën formale tësigurisë ka çuar në disagrupe që forcojnëpozicionin e tyre nëkryeqytet - dhe kudotjetër - ku kontrollojnëterminalet e naftës,aeroportet, kazermatushtarake dheinfrastruktura të tjeravendimtare

15GLOBIKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

16Koha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Në dhjetor 1917, Vladimir Iliç Le-nin emëroi Feliks Xhërxhezhinskinsi Komisar për Punë të Brendshmedhe kreun e Komisionit të Jashtë-zakonshëm të të Gjithë Rusisë përLuftën ndaj Kundërrevolucionit dheSabotazhit (Cheka). Xhërzhezhinkideklaroi në korrikun e 1918-ës: ”Nembështesim terrorin e organizuar -kjo duhet të pranohet me sinqeri-tet. Terrori është një domosdo-shmëri absolute gjatë kohërave re-volucionare. Synimi ynë është tëluftojmë kundër armiqve të qeveri-së sovjetike, dhe të rendit të ri tëjetës. Gjykimi i shpejtë, në shu-micën e rasteve, kërkon vetëm njëditë ndërmjet kapjes së kriminelitdhe dënimit të tij. Në rast se për-ballen me prova, kriminelët nëpothuajse çdo rast pranojnë fajin etyre, dhe cili argument mund tëketë peshë më të madhe, se sa vetërrëfimi i një krimineli?”.

Një nga bashkëpunëtorët engushtë të Xhërxhezhinkit, ViktorSerzh, deklaroi më vonë: “Unë besojse formimi i Çekës, ishte një nga ga-bimet më të rënda dhe më të pa-lejueshme që liderët bolshevikëbënë në vitin 1918, kur komplotet,sabotazhet dhe ndërhyrjet, i bëninata të humbnin arsyen. Të gjithaprovat tregonin se gjykatat revolu-cionare, duke funksionuar në tran-sparencë dhe duke pranuar tëdrejtën e mbrojtjes, do të kishin ar-ritur të njëjtën efiçencë, me abuzi-me dhe keqtrajtime shumë më tëvogla. A ishte vërtet e nevojshmetë riktheheshin procedurat e Inkui-zicionit?”. Më 31 gusht 1918, DoraKaplan u përpoq të vriste Leninin. Upretendua se kjo ishte pjesë e kom-plotit britanik për të përmbysur qe-verinë bolshevike. Xhërxhezhinkiurdhëroi arrestimin e agjentëve bri-tanikë në ambasadën Britanike nëPetrograd. Atasheu detar, FrensisKromi u vra pasi i rezistoi arresti-mit.

Agjenti tjetër britanik, RobertBrus Lokhart, u zgjua nga një zë ivrazhdë që e urdhëroi të çohejurgjent nga shtrati. Lokhart u dër-gua në Burgun e Lubjankas.Lokhart, që ishte zyrtarisht një di-plomat i akredituar, u ankua përtrajtimin e tij. Por një nga drejtue-sit e ÇEKA, Jakov Piters i shpërfillikëto komente, dhe e pyeti nëse enjihte Dora Kaplan. Kur i tha se nukkishte dëgjuar kurrë për të, Piters epyeti për vendndodhjen e agjentit

britanik Sidni Rajli. Lokhart tanimëe dinte se Çeka kishte zbuluar kom-plotin britanik kundër Leninit. Kjo ukonfirmua, kur ai prodhoi letrën qëLokhart kishte shkruar personali-sht për kolonelin Eduard Berzin, sinjë hyrje për gjeneralin FrederikPull, kreu i forcës pushtuese brita-nike në Rusinë Veriore.

Përkundër dëshmive që kishtekundër tij, Piters vendosi të lirojëpërkohësisht Lokhart. NdërkohëXhërxhezhinki, sipas këshillës sëJosif Stalinit, nxiti terrorin e kuq.Gazeta bolshevike, “Krasnaja Ga-zeta”, raportoi më 1 shtator 1918:”Ne do t’i kthejmë zemrat tona nëçelik, do t’i ato mizore, në mënyrëqë të mos depërtojë mëshira. Do t’ivrasim armiqtë tanë, qofshin qin-dra apo edhe mijëra. Le të mbytennë gjakun e tyre, për gjakun e Leni-nit dhe Uritskit, Zinovidit dhe Vo-lodaririt, le të mbytet në gjakborgjezia - më shumë gjak, sa mëshumë që të jetë e mundur!”. Vlerë-sohet se në muajt që pasuan, 800socialistë u arrestuan dhe u pu-shkatuan pa gjyq. Më 2 shtator 1918,gazetat bolshevike botuan në fa-qet e tyre të para zbulimin e një

komploti anglo-francez, që përf-shinte agjentë dhe diplomatë tëfshehtë.

Një shkrim i “Pravda”, deklaroi

se Lokhart ishte organizatori krye-sor i komplotit, dhe u etiketua si“një vrasës dhe konspirator kundërqeverisë sovjetike”. Të nesërmen aiu arrestua dhe u akuzua për vrasje,vrasje në tentativë dhe planifikim tënjë grushti shteti. Për të tria krimetparashikohej dënim me vdekje.Jakov Piters, mori në pyetjeLockhart për disa ditë. Pas pesëditësh burgim në Lubjanka, brita-niku u transferua në Kremlin. Shty-pi vazhdoi të ngrinte akuza kundërtij. Xhërxhezhinski ishte i vetëdij-shëm se britanikët vazhdonin tëkomplotonin kundër qeverisë bol-shevike. Dy figurat kryesore në këtëkomplot ishin Boris Savinkov njëish-terrorist rus dhe anëtar i PartisëRevolucionare Socialiste dhe SidniRajli, një agjent i MI6.Xhërxhezhinki vendosi të krijojë or-ganizatën e tij antibolshevike,Unionin Monarkist të Rusisë Qen-drore (i njohur edhe si “Trusti”).

Savinkov i kërkoi Rajlit të kryejëhetime mbi “Trustin”. Rajli kontak-toi me Ernest Bojsin, kreun e sek-sionit rus të MI6. Ky konfirmoi seorganizata ishte me sa duket një lë-vizje e fuqishme brenda Rusisë.

Agjentët e saj, kishin furnizuar meinteligjencë të vlefshme ShërbimetSekrete të një numri të vendesh an-tibolshevike, dhe ishte i bindur senuk ishte nën kontrollin e Shërbi-mit Sekret rus. I panjohur për Raj-lim, ishte fakti që Bojsi ishte në li-stë-pagesën e Çekës. Sidni Rajli edinte që Uinston Çërçill ishte njëpërkrahës i apasionuar i ndërhyrjesnë Rusi. Ai i tha atij, se Boris Sa-vinkov ishte njeriu më i mire, për tëkoordinuar një përmbysje të bol-shevikëve nga pushteti. Ndërksakryeministri Dejvid Lloid Xhorxh ki-shte dyshime rreth këtij plani. Më10 gusht 1924, Savinkovi u nis për nëRusi. Nëntëmbëdhjetë ditë mëvonë, gazeta “Izvestia” njoftoi arre-stimin e tij. Gjatë muajve të ardh-shëm gazeta njoftoi se ai ishte dë-nuar me vdekje; dënim i ndryshuarnë 10 vjet burgim, ndërsa në fund uraportua se ishte liruar. Sipas buri-meve zyrtare, ai jetonte në një shtë-pi të rehatshme në sheshinLubjanka.

Savinkovi i shkroi Sidnej Rajlit,se kishte ndryshuar pikëpamjet etij mbi bolshevikët:”Sa iluzione dhepërralla kam varrosur këtu nëLubjanka! Nuk mund ta mohoj seRusia sot po rilind”. Rajli besontese letra ishte shkruar nga GPU. Bo-ris Savinkov vdiq më 7 maj 1925. Si-pas qeverisë, ai kreu vetëvrasje,duke u hedhur nga një dritare nëburgun e Lubjankas. Megjithatë,burime të tjera pohojnë se ai u vranë burg nga agjentët e Admini-stratës Politike të Shteteve të Ba-shkuara (GPU). Rajli këmbënguli seSavinkovi u vra në që në gushtin evitit 1924, kur u përpoq të largohejnga Rusia. Ernest Bojsi, shefi i degëssë MI6 në Helsinki, i shkroi SidnejRajlit duke i kërkuar atij të takohejme udhëheqësit e Unionit Mo-narkist të Rusisë Qendrore në Mo-skë. Rajli kaloi kufirin finlandez më25 shtator 1925. Në një shtëpi ja-shtë Moskës dy ditë më vonë, ai patinjë takim me udhëheqësit e MUCR,ku u arrestua nga policia sekrete.

Atij iu tha se do të ekzekutohej,për shkak të përpjekjeve të tij për tëpërmbysur qeverinë bolshevike nëvitin 1918. Sipas dosjes sovjetike tëmarrjes në pyetje të tij më 13 tetor1925, Rajli i shkroi FeliksXhërxhezhinkit, duke i thënë se ish-te gati të bashkëpunonte dhe tëjepte informacion të plotë për shër-bimet e inteligjencës britanike dheamerikane. Apeli i tij ra në vesh tëshurdhër, dhe ai u ekzekutua më 5nëntor 1925.

(Marrë më shkurtime nga Spartacus Educational)

HISTORI

KOMPLOTI BRITANIK

Nuk përmbysej dotregjimi bolshevik rus

Më 31 gusht 1918, DoraKaplan u përpoq tëvriste Leninin. Upretendua se kjo ishtepjesë e komplotitbritanik për tëpërmbysur qeverinëbolshevike.Xhërxhezhinkiurdhëroi arrestimin eagjentëve britanikë nëambasadën Britanikenë Petrograd. Atasheudetar, Frensis Kromi uvra pasi i rezistoiarrestimit

Ne mbështesim terrorin eorganizuar - kjo duhet tëpranohet me sinqeritet.Terrori është njëdomosdoshmëri absolutegjatë kohëraverevolucionare. Synimi ynëështë të luftojmë kundërarmiqve të qeverisësovjetike, dhe të rendit të ritë jetës. Gjykimi i shpejtë, nëshumicën e rasteve, kërkonvetëm një ditë ndërmjetkapjes së kriminelit dhedënimit të tij

FELIKS XHËRXHEZHINSKI

17HISTORIKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Nga Analiza Lo MONAKO

Matematikani dhe meteorolo-gu amerikan Eduard Lorenc, mbaj-ti në vitin 1972 një konferencë menjë titull, që më vonë do të bëhej ifamshëm: ”A mundet që rrahja eflatrave një fluture në Brazil, tëshkaktojë një tornado në Teksas?”.Dhe sinteza e asaj që përkufizohetnga atëherë si “Efekti Flutur”, ishtepërmendur tashmë që në vitin 1950nga njëri prej matematikanëve mëtë mëdhenj të shekullit të kaluar,Alan Turing, i konsideruar si “ba-bai i shkencës kompjuterike”, dheqë kreu vetëvrasje kur ishte vetëm41-vjeç, për dënimin dhe poshtëri-met që vuajti në Britaninë eMadhe, për shkak të homoseksua-litetit të tij. Sigurisht, shpërthimi ivullkanit Tambora në Indonezi nëvitin 1815, nuk mund të krahasohetme rrahjen e lehtë të flatrave të njëfuture. 19 prilli i vitit 1815 (edhe psetashmë shpërthimi i parë kishtendodhur më 11 prill), krijoi një ferrtë vërtetë, 20 herë më shkatërruesse ai që shkatërroi Pompein në vi-tin 79 Pas Krishtit.

Prej tij, nuk vdiqën vetëmnjerëzit e zonës përreth. Në kush-tet kur shpërthimi hodhi në ajërnjë sasi aq të madhe hiri, sa që ki-shte aftësinë për të errësuar diellinpër disa ditë me radhë në të gjithërajonin, efektet më të dukshme, sishpërthimet dhe dridhjet e tokës, usinjalizuan deri në 1600 kilometralarg. Por jo vetëm kaq:siç ndodhgjithmonë në rastet e shpërthime-ve të fuqishme, pati një ndryshim

të klimës, që shkaktoi një rënie glo-bale të temperaturës, duke sjellëzi buke, dhe çuar në vdekjen emijëra njerëzve, përveç rreth60.000 viktimave të katastrofësnatyrore.

Hiri vullkanik, i hedhur në at-mosferën e sipërme, e bëri 1816 “vi-tin pa verë”, gjatë të cilit i ftohti,dëbora dhe akulli dëmtuan rëndëbujqësinë në verilindje të Shtetevetë Bashkuara dhe Europën Veriore.Pikërisht gjatë asaj vere, shumë ba-norë të Shteteve të Bashkuara pu-shtuan pjesën perëndimore, dukeu përpjekur t’i shpëtojnë mjerimitqë kishte prekur shumë sektorë tëpopullsisë, ndërsa në Europë patirevolta të shumta nga mungesa eushqimit. Por edhe para këtyreefekteve shkatërruese, shpërthimii Tamborës mund të ketë ndih-muar në ndryshimin e historisë së

Europës. Në orët e hershme tëmëngjesit të 18 qershorit 1815, Na-poleon Bonaparti po sa andej-kën-dej nën një shi të pandërprerë, qëmbushi terreshin ku disa orë mëvonë, ai do të kishte zhvilluar be-tejën epike, që do të vulostehumbjen e tij të fundit pranë Va-terlosë në Belgjikë.

Shiu pengoi planet e Napoleo-nit, që mbështetej shumë tek për-dorimi i artilerisë së rëndë për tëmposhtur forcat britanike, para sealeatët prusianë të mbërrinin nëndihmë të tyre. I shqetësuar se njëterren plot baltë do të ngadalë-sonte, në mos do të pengonteavancimin e topave, kuajve dheburrave, gjenerali priti disi tepërpër të nisur sulmin. Pikërisht falëkësaj vonese, prusianët e marshal-lit Blyher, arritën t’i vijnë nëndihmë ushtarëve britanikë, të ko-

manduar nga gjenerali Uellington,që ndodheshin në prag të disfatës.Sipas Metju Genxh, profesor i “Im-

perial College” në Londër, ishtepikërisht shpërthimi i Tamborës,ai që ndikoi tek klima në Europën elargët. Hiri i hedhur në atmosferë,ngarkoi në maksimum korrentetelektrike në jonosferë, ku dhe for-mohen retë. Studimi i dr.Genxh,botuar nga “Shoqëria Gjeologjiketë Amerikës”, paraqet një teori, qënë kundërshtim me atë që ështëmenduar më parë, hiret vullkanikejanë në gjendje të mbërrijnë në at-mosferën e sipërme, duke krijuaranomali të motit, që mund tëndikojnë në klimën e gjithë botës.

Pa të dhëna klimatike për vitin1815, teoria e profesor Genxhe nukështë shkencërisht e vërtetuesh-me, por moti me shumë shira qëpreku Europën në muajt passhpërthimit, mund të shpjegohetme një formacion të jashtëzakon-shëm resh, të shkaktuar nga lartë-sia e madhe e arritur nga hiri vul-lkanik. Genxh pastaj përmend nëhulumtimin e tij pikërisht Betejëne Vaterlosë: ”Moti i lagësht në Eu-ropë, është përmendur nga histo-rianët si një faktor që kontribuoinë humbjen e Napoleon Bonapar-tit në Vaterlo”.

Në lidhje me humbjen e Napo-leonit në Vaterlo, Viktor Hugo, nëromanin e tij ‘Të mjerët”, shkruan-te se “një qiell jashtëzakonisht imbuluar me mjegull, ishte i mjaf-tueshëm për të shkaktuarshembjen e një bote”. Natyrisht ainuk e imagjinonte, se gjithçka ki-shte nisur me një shpërthim vul-lkanik në anën tjetër të Tokës. (Va-nillaMag)

Vullkani që i shkaktoi humbjeNapoleon Bonapartit në Vaterlo!

Në lidhje me humbjen e Napoleonit në Vaterlo, Viktor Hugo, në romanin e tij ‘Të mjerët”, shkruante se “një qielljashtëzakonisht i mbuluar me mjegull, ishte i mjaftueshëm për të shkaktuar shembjen e një bote”. Natyrisht ai nuk eimagjinonte, se gjithçka kishte nisur me një shpërthim vullkanik në anën tjetër të Tokës

Në orët e hershme tëmëngjesit të 18 qershorit1815, Napoleon Bonaparti posa andej-këndej nën një shitë pandërprerë, që mbushiterreshin ku disa orë mëvonë, ai do të kishte zhvilluarbetejën epike, që do tëvuloste humbjen e tij tëfundit pranë Vaterlosë nëBelgjikë

18 FOTOREPORTAZHKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Juan Medina, një fotoreporterme agjencinë e lajmeve Reuters,kaloi 29 ditë në bordin e një anijeshpëtimi nga Libia, duke doku-mentuar kërkimin e atyre qëhumbën në det. “Krahët e Hapu-ra” është një anije në pension edrejtuar nga organizata bamirësespanjolle, “Proactiva Open Arms”.Ajo patrullon një zonë ku qindramijëra njerëz kanë hyrë në kalimetë pabesa në Europë, në vitet e fun-dit. Pothuajse 1.8 milionë njerëzkanë migruar në të gjithë Me-sdheun nga Lindja e Mesme dheAfrika që nga viti 2014, sipas shifra-ve të OKB-së. Një moment drama-tik gjatë kohës së fotografit Medi-na në bordin e Krahëve të Hapuraishte shpëtimi i Josephas. Ajo ish-te e vetmja e mbijetuar e një varkeku gjendeshin edhe trupat e pajetëtë një gruaje tjetër dhe një djali 4-

vjeçar. Josepha ishte në një gjendjeshoku, kur ajo u mor në bord dhe utrajtua nga mjekët më 17 korrik.Ajo tha se ishte nga Kameruni dhee kishte kaluar natën duke u kapurme copa dërrase, duke kënduarhimne dhe duke i thirrur Perëndi-së. Ahmed, 38 vjeç, u shpëtua medjalin e tij 13-vjeçar në fillim të gu-shtit. Ai i tha fotografit Medina seai dhe djali i tij kishin udhëtuarnga Darfur, Sudani. Në qytetin li-bian të Sabratah, në perëndim tëTripolit, ata dhe të tjerët urrëmbyen dhe u mbajtën robër përshtatë ditë. Duke arritur të ikin për-mes një dritareje, ata shkuan nëqytetin e Garabullit, rreth 130 kmnë lindje dhe pritën për pesë javëtë paguajnë 2000 dinarë (1438 dol-larë) secili dhe hynë në një anijegome. Pas lundrimit për 15 orëvarka u mbyt dhe ata notuan për

tre orë. Gjatë natës panë se drita poafroheshin. Ahmedi i tha Medines:“Kishte një moment frike dhe ner-vozie të madhe, sepse nuk shih-nim mirë dhe gjëja më e keqe qëmund të ndodhte ishte se mundtë ishte patrullimi libian që do tëna gjente, i cili do të na detyrontetë ktheheshim në atë ferr”.

“Por pastaj dëgjuam nga njëprej dy anijeve të shpejta që nga udrejtuan: “Ne jemi miq, ne jeminjë anije shpëtimi spanjolle. Fil-luam të bërtisnim me gëzim”.

Ahmed vazhdoi: “Disa nuk ekuptuan mesazhin, ndoshta sepsenuk flasin anglisht, dhe mendoninse një nga dy anijet ishte roja breg-detare libiane dhe u hodhën nëujë, duke preferuar të rrezikoninmbytjen sesa të ktheheshin nëLibi”. “Për fat të mirë jemi të gjallë,kemi një mundësi të re”.

Jeta dhe vdekja në një anije shpëtimi në Mesdhe. Kriza e emigrantëve në foto

19SPORTKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Kombëtarja Shqiptare, nëndrejtimin e Christian Panuçit, kafilluar në Durrës stërvitjen e parë,në kuadër të përgatitjes së dy nde-shjeve të Nations League, ndaj Iz-raelit më 7 dhe Skocisë më 10 Shta-tor. Fillimisht Panuçi grumbulloitë gjithë lojtarët, për të bërë edhepërshëndetjen zyrtare, ndërsa mëpas i orientoi drejt një stërvitjeje tëlehtë dhe shtrydhëse, nën vëzhgi-min e ndihmësve të tij. Më pas tek-niku italian priti presidentin eFSHF-së, Armando Duka, me të ci-lin shkëmbeu një bisedë tëshkurtër në cepin e fushës, për t’iurikthyer edhe njëherë drejtimit tëseancës stërvitore.

Ndërkohë në konferencën përshtyp janë paraqitur para mediave,sulmuesi i Oostendes, Sindrit Guridhe mesfushori i Arisit të Sela-nikut, Migjen Basha, ky i fundit irikthyer në planet e Panuçit, pasmungesës në miqësoret e qersho-rit. Guri, i cili pritet të krijojë dy-shen e sulmit me shkodranin

tjetër, Bekim Balaj, duket se do tëketë përgjegjësi më të larta për tëçuar topin në rrjetë, tani që mun-gojnë Sadiku dhe Roshi në repartine avancuar, për shkak lëndimesh.Shkodrani pranoi se ky është mo-menti më i mirë në karrierë dhepremtoj se do të jap më të mirëndhe maksimumin me kombëta-ren. “Nuk vij në kombëtare që tëthem se është një xhiro. Unë vij qëtë jap maksimumin. Duam të ecimsa më shumë dhe parësore nukështë goli im, por arritja e objekti-vave me kombëtaren. Roli im krye-sor është sulmues qendre. Nësekërkesat janë që të luaj në një po-zicion tjetër, do të ndihmoj ekipinpatjetër. Për kombëtaren luaj nëçdo rol që do trajneri”, u shprehsulmuesi i Oostendes.

Guri theksoi se nuk është i kë-naqur për dëmtimin e bomberitSadiku dhe Roshit. “Do rrinë 6-7muaj jashtë fushave dhe ështëgjëja më e keqe për një futbollist.Nuk gëzohem, se më krijohen mëtepër hapësira. Gjithkush ka ven-din e vet në kombëtare. Do tëmundohem të jap maksimumindhe ta meritoj fanellën kuqezi.Gjithsecili që fiton kombëtaren, kapeshën dhe duhet të japë maksi-mumin me të. Duam të fitojmëçdo ndeshje me kombëtaren dheky është synimi. Lojtari duhet tëjetë sa më i qetë dhe goli do të vijë.Trajneri në Belgjikë më ka ndih-muar shumë në këtë aspekt”, thaGuri. Në krahun tjetër Migjen Ba-sha është ngacmuarnga gazetarëtpër zgjedhjen e tij për luajtur në

kampionatin grek dhe ështëpërgjigjur duke thënë se ishte idetyruar për të pasur sa më shumëaktivizime, në mënyrë që të moshumbiste kombëtaren.

“Sigurisht që kalimi te Arisiështë një motivim shumë i madh.Kam pasur oferta nga disa klube,por rrezikoja të humbja Kombëta-ren. Synimi im është ta mbajKombëtaren deri në maksimumete viteve të mija. E kam pranuar Ari-sin për të qenë pranë Kombëtares”,tha Basha. Ai gjithashtu karrëgfyer se interesi nga Arisi përMërgim Mavrajn është konkret,por edhe dëshira nga ana embrojtësit kuqezi për t’iu ba-shkuar në aventurën greke. Sa ipërket rikthimit në kombëtare, Ba-sha tha se “është një nder që jam

rikthyer, pasi kam munguar për njëperiudhë gati njëvjeçare”. “Fillimi-sht kam pasur një dëmtim dhe mëpas trajneri vendosi që t’u japëmundësinë dhe disa lojtarë të rinjqë të veshin fanellën e Kombëta-res. Për është çdo herë nder muaështë sikur të vi për herë të parë,ndaj jam i gëzuar që rikthehem së-rish në Kombëtare. Nuk duhet tëvlerësojmë shumë miqësoret. Nekemi reaguar gjithnjë kur kemi pa-sur probleme, kujtojmë këtu rastinpas humbjes së Luksemburgut.Duhet të reagojmë sa më parë,pasi nuk jemi Kombëtarja që kemiqenë dikur. Secili duhet të mbajëpërgjegjësitë e tij. Kemi dhe loj-tarë të rinj që trajneri ka dashur t’iprovojë dhe mund të them se nukka qenë kombëtarja e plotë. NëKombëtare vlen eksperienca egjithkujt jo vetëm e imja. Nukështë se vetëm një lojtar e ndry-shon gjithë ekipin”, u shpreh me-sfushori.

Ai theksoi se kombëtarja kandryshuar shumë në raport me atëtë Europianit dhe se lojtarë e rinjduhet të ndihmohen nga vete-ranët si ati, që të integrohen meskuadrën. “Ne jemi t’i gatshëm qët’i ndihmojmë. Do vijë një ditë qëdo largohemi nga Kombëtarja. Erëndësishme është që lojtarët tëjenë gati të japin më të mirën etyre në çdo moment për Kombëta-ren. Jam i sigurt që edhe këtë herëdo t’ia dalim. Shumica e lojtarëvenuk jemi në formë të mirë. Naduhet dhe pak fat e eksperiencëpër të marrë një rezultat të mirëndaj Izraelit”, theksoi Basha.

Përzgjedhësi i Kosovës, BernardChallandes, beson se Meritan Sha-bani dhe Florent Hadërgjonaj do tëluajnë për Kosovën. Ai thotë se metë dy futbollistët ka kontakte të rre-gullta. Për Shabanin e BayernMuenchenit është e interesuaredhe Shqipëria, kurse Hadërgjonajpriste një ftesë të Zvicrës për nde-shjet e këtij muaji, që nuk e mori.“Jam në kontakt me familjen e Me-ritan Shabanit. Me Shabanin shihenprobleme me kombëtaren e Sh-qipërisë, por është familja e cila kamarrë një vendim. Kam biseduarme babanë dhe vëllanë e tij. Kemi

drekuar me ta dhe është përgatiturardhja e tij. Do t'ia lëmë kohës që aitë përgatitet dhe të na bashkohet.Jam edhe me shumë lojtarë të tjerënë bisedime për të ardhmen e Ko-sovës. Jam edhe me FlorentHadërgjonajn. Ai ka pritur një ftesënga përfaqësuesja e Zvicrës, pornuk e ka marrë atë ftesë. Dhe tanimë mbetet nga ky moment të nisipunën intensive që ta bindi të nabashkohet në përfaqësuese. Kamqenë në kontakt edhe me me-naxherin e tij Erdin Shaqirin. Po pu-nojmë shumë ta kemi Hadërgjo-najn”, ka thënë Challandes.

Shkëndija e Tetovës duhet tëpresë para se të nisë mbrojtjen etrofeut të Kupës së Maqedonisë.Ndeshja me Kozhufin e Gjevgje-lisë, që ishte parashikuar të zh-villohej të mërkurën, është shtyrëpër datën 12 shtator për arsyen ethjeshtë se Shkëndija ka të përf-shirë gjashtë futbollistë në eki-

pet përfaqësuese (Musliu dheBejtullai janë grumbulluar meMaqedoninë, Shefiti dhe Zjenul-lai me Shqipërinë U-21, Leard Sa-driu me Kosovën U-21 dhe EnsarLuma me Maqedoninë U-19).Është hera e dyta që shtyhet kjondeshje, pasi fillimisht ishte për-caktuar të luhej me 22 gusht, por

për shkak të pjesëmarrjes së ku-qezinjve në kupat e Europës kjoështë e pamundur. Shtyrja përherë të dytë e takimit ka ndry-shuar edhe planin stërvitor tëShkëndijës. Stafi teknik u kadhënë futbollistëve dy ditë të lira,kështu që skuadra në stërvitjekthehet të enjten.

Kuqezinjtë e Panuçit zbresin në fushëFillimisht Panuçigrumbulloi të gjithëlojtarët, për të bërëedhe përshëndetjenzyrtare, ndërsa më pasi orientoi drejt njëstërvitjeje të lehtë dheshtrydhëse, nënvëzhgimin endihmësve të tij

Challandes pret Shabanine Hadërgjonajn te KosovaShkëndija nuk luan në kupë,

ka 6 lojtarë me përfaqësueset

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

20 MARKETINGKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Në bazë të nenit 8v të Vendimit për dhënie me qira të sallave dhe hapësirës tjetër numër 0201-89 të datës 31.1.2012, nr. 0202-1286 të datës 6.10.2016, Vendimit të dekanatit të sjellë në mbledhjen e mbajtur më 30.8.2018 numër 0202-796/2 të datës 30.8.2018, Komisioni publikon:

SHPALLJE

Për dhënie me qira të terminëve në sallë përmes ankandit publik

I. Qiradhënës: Universiteti “Shën Kirili dhe Metodi” – Shkup, Fakulteti i edukatës fizike, sportit dhe shëndetit – Shkup, me seli në rr. “Dimçe Mirçev” nr. 3 – Shkup, tel 02 3 113 654 lok. 103.

II. Lënda e qirasë përbëhet prej: 1 Dhënie me qira të sallës së fizkulturës Makedonski Heroi,

- për terminë prej ditës së hënë deri ditën e premte në periudhë prej ora 17- 22, termini gjatë ditës së shtunë dhe të diel në periudhë prej ora 8 - 10 dhe prej ora 20 - 22 përcaktohet për 60 minuta, një orë. Çmimi fillestar për ankandin publik përcaktohet në shumë prej 1500. denarë për një termin prej 60 minutave,

- Për terminët prej ora 10 deri më 16, gjatë ditës së shtunë dhe të diel një termin prej dy orë për garë, çmimi fillestar për ankandin publik përcaktohet në shumë prej 2500. denarë

- Për terminët prej ora 16 deri në ora 20, një termin prej dy orëve, çmimi fillestar për ankandin publik përcaktohet në shumë prej 3000. denarë. Hapi minimal për rritje të vlerës për dhënie me qira është 10% nga çmimi fillestar për ankand.

2. Afati dhe kushtet të cilat duhet ti përmbushin pjesëmarrësit: 2.1. Shpallja zgjatë 15 ditë nga dita e publikimit.

2.2 Të drejtë për pjesëmarrje në ankandin publik kanë të gjithë subjektet e interesuara juridike të cilët deri tek komisioni për ankand publik do të dorëzojnë dokumentacionin në vijim:

-Dokument për veprimtari të regjistruar, jo më të vjetër se 6 muaj; -Vërtetim se nuk është hapur procedurë falimentimi, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo më të vjetër se

6 muaj -Raport për bilancin e gjendjes dhe të dhënat nga bilanci i suksesit, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo

më të vjetër se 6 muaj; -Certifikatë për tatime dhe kontribute të paguara, në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter jo më të vjetër se 6

muaj -Fletëpagesë për depozitë të paguar. Klubet sportive duhet të dorëzojnë së bashku me fletëparaqitjen “Vendim për sport” të dhënë nga Agjencia për

të rinj dhe sport si dhe gjendjen aktuale nga Regjistri qendror jo më të vjetër se 6 muaj nga dita e parashtrimit. 3. Dokumentacioni dorëzohet në zarf të mbyllur me shenjë “mos hap” dhe me shenjë “për shpallje për dhënie me

qira të sallës” dhe numër të shpalljes, dhe dorëzohen përmes postës në adresën “Dimçe Mirçev” nr. 3 – Shkup, ose në arkivin e fakultetit. Ofertuesi që nuk ka dorëzuar dokumentet e nevojshme nuk do të ketë të drejtë të merr pjesë në ankandin publik. Dokumentet e dorëzuara në shpallje nuk do të kthehen.

4. Koha e fillimit të ankandit publik: Ankandi publik për dhënie të terminëve në sallën e fizkulturës, do të mbahet më datë 21.9.2018 në ora 1100, në lokalet e fakultetit me kohëzgjatje prej 30 minutave.

5. Depozitë 5.1 Depozita për pjesëmarrje në ankandin publik është 60.000,00 denarë që duhet të paguhet deri në ditën e

përfundimit të shpalljes në xhirollogarinë e Fakultetit me numër 160010309378818, shifra e të hyrave 723019, programi 41. Pagesa e realizuar pas kalimit të afatit do të konsiderohet si e vonuar dhe personat të cilët nuk kanë bërë pagesë në kohë në pajtim me afatin e caktuar nuk kanë drejtë të marrin pjesë në ankandin publik. Depozita për pjesëmarrje në ankandin publik nuk kthehet.

6. Mënyra e realizimit të ankandit publik dhe zgjedhja e ofertuesit më të volitshëm: 6.1. Ankandi publik mund të fillojë me së paku një pjesëmarrës i cili përmbushë kushtet e theksuara në shpallje

dhe ofron çmimin fillestar. Pjesëmarrësi në ankandin publik i cili ofron çmimin më të lartë merr statusin e ofertuesit më të volitshëm.

7. Kohëzgjatja e qirasë: 7.1. Hapësira jepet me qira në periudhë prej një viti. Marrëveshja me ofertuesin më të volitshëm do të

nënshkruhet në afat prej 8 ditëve nga vendimi përfundimtar për miratim të propozim listës. Nëse ofertuesi më i volitshëm nuk interesohet për të lidhur marrëveshjen, marrëveshje do të lidhet me ofertuesin me radhë në listë.

Fakulteti i edukatës fizike, sport dhe shëndet – Shkup Komisioni

Republika e Maqedonisë Ministria e Financave

MFRM. .750.347/1

MINISTRIA E FINANCAVE

Ministria e Financave në bazë të nenit 22 paragrafi 1 alinea 2, paragrafi 3 dhe paragrafi 8 të Ligjit për të punësuarit në sektorin publik (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë, nr. 27/14, 199/14, 27/16 dhe 35/18), neni 22 paragrafi 1 pika 1, neni 23, neni 24, neni 25, neni 26 dhe neni 27 të Ligjit për marrëdhënie pune (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 62/05, 106/08, 161/08, 114/09, 130/09, 50/10, 52/10, 124/10, 47/11, 11/12, 39/12, 13/13, 25/13, 170/13, 187/13, 113/14, 20/15, 33/15, 72/15, 129/15, 27/16 dhe 120/18) dhe Rregullores për sistematizim të vendeve të punës në Ministrinë e Financave, publikon:

SHPALLJE NUMËR 3/2018 PËR PUNËSIM NË MINISTRINË E FINANCAVE

I. Ministria e Financave publikon shpallje për punësim të 1 (një) personi për afat të caktuar kohor, për shkak të zmadhimit të përkohshëm të punës, për periudhë prej një viti, në vendin e punës në vijim edhe atë: 1. Këshilltar për analiza në lidhje me politikën doganore, Njësia për analiza, Sektori për politikë tatimore dhe doganore – (1 realizues)

Kualifikime të nevojshme: - së paku 240 kredi sipas sistemit të ECTS ose të

mbaruar shkallën VII/1 shkencat ekonomike, shkencat organizative dhe menaxhimi (menaxhment) ose shkencat juridike;

- së paku 3 vite përvojë pune në profesion; - njohje aktive e programeve kompjuterike për

punë në zyrë; - njohje aktive të një nga gjuhët më të përdorura

në Bashkimin Evropian (gjuhë angleze, gjhuhë frenge, gjuhë gjermane);

- të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë; - orari ditor i punës nga ora 7:30 dhe 8:30 deri në

orën 15:30 dhe 16:30, orari javor i punës 40 orë – nga e hëna deri të premten;

- paga neto 25.002,00 denarë. Për vendin e shpallur të punës, kandidatët është e nevojshme ti posedojnë kompetencat e përgjithshme të punës në vijim: - zgjidhjen e problemeve dhe vendimarrjen për

çështje nga fushëveprimi i tij; - mësim dhe zhvillim; - komunikim; - arritje të rezultateve; - punim me të tjerët/ punë me ekip; - ndërgjegjësim strategjik; - orientim ndaj klientëve/ palë të prekura; dhe - menaxhim financiar.

II Ministria e Financave publikon shpallje për punësim të 4 (katër) personave për afat të caktuar kohor, për punë në projekt, për periudhë prej 5 (pesë) vite, në vendet e punës në vijim edhe atë:

1. Edukator, Njësi projektuese për përkujdesje dhe edukim të fëmijëve të moshës parashkollore - Kopsht për fëmijë- (1 realizues);

Kualifikime të nevojshme: - 240 kredi sipas sistemit të ECTS ose të mbaruar

arsim të lartë shkalla VII/1 profesor i diplomuar i edukatës parashkollore, edukator i diplomuar për fëmijë të moshës parashkollore dhe pedagog i diplomuar për edukim parashkollor ose të mbaruar arsim sipëror përkatës për edukator;

- së paku 1 vitë përvojë pune në profesion; - licencë të vlefshme për edukator; - të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë; - orari ditor i punës nga ora 7:30 dhe 8:30 deri në

orën 15:30 dhe 16:30, orari javor i punës 40 orë – nga e hëna deri të premten;

- paga neto 20.441,00 denarë. 2. Pedagog i diplomuar, Njësi projektuese

për përkujdesje dhe edukim të fëmijëve të moshës parashkollore - Kopsht për fëmijë- (1 realizues);


arsim të lartë shkalla VII/1 pedagog i diplomuar;

- së paku 1 vitë përvojë pune në profesion; - licencë të vlefshme për punëtor profesional; - të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë; - orari ditor i punës 4 orë nga e hëna deri të

premten, respektivisht orar i shkurtuar i punës - 20 orë në javë;

- paga neto 10.220,00 denarë. 3. Psikolog i diplomuar, Njësi projektuese

për përkujdesje dhe edukim të fëmijëve të moshës parashkollore - Kopsht për fëmijë- (1 realizues);


arsim të lartë shkalla VII/1 psikolog i diplomuar;



- paga neto 9.562,00 denarë.

4. Defektolog i diplomuar, Njësi projektuese për përkujdesje dhe edukim të fëmijëve të moshës parashkollore - Kopsht për fëmijë- (1 realizues);


arsim të lartë shkalla VII/1 defektolog i diplomuar;



- paga neto 9.562,00 denarë. Kandidadët e interesuar duhet të dorëzojnë dëshmi për plotësimin e kushteve të cilat kërkohen për vendin e punës për të cilin aplikojnë,

përkatësisht: biografi të shkurtër – CV detyrimisht me kontaktin e telefonit dhe adresën; fotokopje nga dëshmia për nivelin e përfunduar të arsimit për vendin e punës që kërkohet; vërtetim nga Fondi për sigurim pensional dhe invalidor i RM-së (FSPI) si dëshmi për përvojën e kërkuar të punës (periudhë e evidentuar në Agjencinë për punësim si stazh pune); fotokopje të licencës përkatëse që kërkohet për vendin e punës; fotokopje të vërtetimit të nënshtetësisë; fotokopje të dëshmisë për njohjen e një nga gjuhët më të përdorura në Bashkimin Evropian (gjuhë angleze, gjhuhë frenge, gjuhë gjermane) dhe fotokopje të dëshmisë për njohjen e programeve kompjuterike për punë në zyrë. Dokumentacioni i nevojshëm të dorëzohet në zarf të mbyllur në këtë adresë:

Ministria e Financave rr. Dame Gruev nr. 12, 1000 Shkup

(me emërim “për shpallje për punësim”)

Në zarf të shënohet numri i shpalljes dhe vendi i punës për të cilën aplikon, me vërejtje: “Mos hap”.

Afati për dorëzimin e dokumentacionit të nevojshëm është tre (3) ditë pune duke llogaritur ditën e publikimit të shpalljes në gazetat ditore.

Fletëparaqitja dhe dokumentacioni me vonesë, i paplotësuar dhe i pakompletuar nuk do të shqyrtohet.

Pas selektimit të fletëparaqitjeve, kandidadët të cilët kanë dokumentacion të rregullt do të thirren në intervistë në hapësirat e Ministrisë së Financave.

Ministria e Financave do të kryejë përzgjedhjen në afatin e përcaktuar në pajtim me nenin 23 paragrafi 2 të Ligjit për marrëdhënie pune. Persona për kontakt: Verica Stoillova – tel. 02/ 3255 619; [email protected] Lilijana Stojanovska - tel. 02/ 3255 624; [email protected]

THIRRJE PËR SHPREHJE TË INTERESIT TË FIRMAVE KONSULENTE

Projekti i USAID për integrim ndëretnik të të rinjve në arsim ka nevojë për subjekte të licencuara dhe të regjistruara juridike për projektim, revizion dhe mbikëqyrje, nga sfera e ndërtimtarisë, elektroteknikës dhe makinerisë për përpilimin e dokumentacionit teknik, revizion të dokumentacionit teknik dhe mbikëqyrje profesionale gjatë realizimit të pozicioneve të projektuara.. Për këtë arsye shpallim thirrje publike për paraqitje të firmave të licencuara konsulente për projektim, revizion dhe mbikëqyrje gjatë realizimit (për objekte shkollore), ndërsa që shfaqin interesim për punë me Projektet e USAID për integrim ndëretnik të të rinjve në arsim të paraqiten dhe të parashtrojnë dokumentacionin në vijim:

1. Formulari 1 – Letër për shprehje të interesit për bashkëpunim 2. Formulari 2 – Regjistër të firmave konsulente me informacionet në vijim:

Të dhëna relevante për firmën; Licencat e fimrave për projektim, revizion të dokumentacionit teknik dhe mbikëqyrje dhe Biografi - CV- dhe autorizime për konsulentë/inxhinierë të punësuar (arkitektë, të ndërtimtarisë, elektro-

inxhinierë dhe inxhinierë të makinerisë) nga domeni i projektimit, revizionit të dokumentacionit teknik dhe mbikëqyrje profesionale.

Formularët 1 dhe 2 mund t’i merrni në http://mk.mcgo.org.mk/jobs-tenders/ Të gjitha dokumentet duhet të parashtrohen deri në Projektin e USAID për integrim ndëretnik të të rinjve në arsim, Komponenti 3 – Stimul për shkollat/Renovim të shkollave në adresën në vijim: F. Postal 82, 1020 Karposh, Shkup me shenjë “për firma konsulente” Informacione shtesë mund të merrni në e-mailin në vijim: [email protected]. Thirrja është e hapur 15 ditë nga dita e publikimit në shtypin ditor.

Njoftim

Universiteti i Evropës Juglindore shpall thirrje publike për sa vijon: Thirrje publike numër 01/092018 – Renovim të konvikteve të studentëve

Të gjithë të interesuarit mund të marrin informata më të hollësishme në:www.seeu.edu.mk/sq/information/tenders

RREEPPUUBBLLIIKKAA EE MMAAQQEEDDOONNIISSËË UUNNIIVVEERRSSIITTEETTII ““SSHHËËNN KKIIRRIILLII DDHHEE MMEETTOODDII”” –– SSHHKKUUPP FFAAKKUULLTTEETTII PPËËRR MMEEDDIICCIINNËË VVEETTEERRIINNAARREE

SSHHKKUUPP

RREEPPUUBBLLIICC OOFF MMAACCEEDDOONNIIAA UUNNIIVVEERRSSIITTYY ““SSss.. CCYYRRIILL AANNDD MMEETTHHOODDIIUUSS””

SSKKOOPPJJEE FFAACCUULLTTYY OOFF VVEETTEERRIINNAARRYY MMEEDDIICCIINNEE

SSKKOOPPJJEE

LAJMËRIM

Në pajtim me vendimin e Këshillit mësimor-shkencor të Fakultetit të medicinës veterinare në Shkup nr. 0202 –1453/3 të datës 03.09.2018, informojmë se më datë 19.09.2018 (e mërkurë) me fillim në ora 11.00 në lokalet e Fakultetit të medicinës veterinare në Shkup, në mësonjëtoren nr. 2, Ivica Gjurovski, doktor i medicinës veterinare, publikisht do të mbrojë disertacionin e doktoratës me titull: “Analiza patohistologjike dhe imunohistokimike e antitrupave në zorrën e trashë të mive me kolitis të shkaktuar dhe të trajtuar me sinbiotik me mikrokapsolla”. .

Dekan, Prof. D-r Llazo Pendovski

Rrëfehet Lionel Messi. Ylli i Bar-celonës në një intervistë për “Cata-lunya Radio”, foli për herë të parëpër largimin e Cristiano Ronaldosnga Reali i Madridit. Ylli argjentinaska mbetur shumë i surprizuar ngavendimi i luzitanit për t’u larguarnga Los Blancos dhe për tëzgjedhur pikërisht Juventusin. “Mëhabiti, nuk e imagjinoja dot të iktenga Reali i Madridit, apo më pak tëshkonte te Juventusi, pasi kishin

kaq shumë ekipe që e donin. NëseReali është një nga skuadrat më tëmira në botë, është e qartë se memungesën e Ronaldos, kjo i bën atamë pak të mirë, dhe tani, kjo e bënJuven favorite për të fituar nëChampions”, deklaroi Messi. Ai për-shkroi edhe ndjesinë e të mbajturshiritin e kapitenit në krah te Barce-lona dhe përse ka vendosur të qën-drojë gjithmonë te blaugranat. “Përmua është krenari që të jem kapi-

ten i Barcelonës për gjithçka që dotë thotë. Mënyra ime e veprimit nukdo të ndryshojë fare dhe jashtë fu-shës, unë kam qenë tashmë një ka-piten pak kohë më parë, por jo sikapiten i parë. Kam gjithçka këtu.Kam qenë në Barcelonë që 13 vjeç,te skuadra më e mirë në botë, dhenjë nga qytetet më të mira në botë.Fëmijët e mi kanë lindur këtu, dhenuk kam pse të shkoj diku tjetër”,shtoi Messi.

MESSI PËR RONALDON: Nuk e imagjinoja, Reali më i dobët pa të

21SPORTKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

Ish-sulmuesi i ManchesterUnitedit, Dimitar Berbatov, kabërë të ditur se ishte i interesuarvetëm për “Djajtë e kuq” pas inte-resimit të tyre, dhe se e kishte re-fuzuar një ofertë edhe më të mirënga Manchester City.

Ish-trajneri i Manchester Uni-tedit, Alex Ferguson, e transferoiBerbatovin për 33.2 milionë euronga Tottenhami në ditën e fun-dit të afatit kalimtar të verës nëvitin 2008, por edhe rivalët e tyretë qytetit, Manchester City, kishinshprehur interesimin e tyre përsulmuesin. Megjithatë, Berbato-vi ishte i interesuar vetëm për“Djajtë e kuq”, pasi që kishte qenëtifoz i këtij klubi që nga koha kurkishte qenë fëmijë.

“Nuk mendoj se transferimi

në City kishte qenë aq afër, që tëjem i sinqertë. Agjenti im më tre-goi për interesimin e tyre, por unëi thashë: ‘Mos më bezdis duke mëtreguar për klubet e tjera, unë dotë shkoj në Manchester United,për shkak të historisë, lojtarëve,traditës dhe gjithçka tjetër”, kathënë Berbatov. “Mendoj se ishtenatën para se City ta transfero-nin Robinhon nga Real Madridi

dhe agjenti im më tha: ‘Berba,edhe një klub tjetër të kërkon’.Unë i thashë: ‘do të shkojmë nëMan United’, ndërsa ai më tha:‘por, ata do të të japin më shumëpara’”.

“Nganjëherë, nuk janë tërëndësishme vetëm paratë. Unënuk isha i interesuar për klubet etjera. Për mua, ishte vendimi iduhur sepse të luaj për klubit më

të madh ishte ëndrra ime,veçanërisht kur vjen nga EvropaJugore, nga një qytet i vogël, dheaskush tjetër nuk e ka bërë parateje. Ishte një ndjenjë e mrekul-lueshme”. Berbatovi e ka fituar ti-tullin e Premierligës dy herë gjatëkatër viteve që kishte luajtur përManchester Unitedit, si dhe e ki-shte fituar “Këpucën e artë” në se-zonin 2010/2011.

Pak ditë nga debutimi në Ligën eKombeve, trajneri i Italisë Rober-to Mancini i bëri thirrje klubeveqë të aktivizojnë më shumë ta-lentet e rritur në shtëpi.Përzgjedhësi i kombëtares së fut-bollit ngriti alarmin për lëniennë hije të lojtarëve me potencialtë madh, përballë fluksit të tëhuajve në serinë A. Sipas tij, tëdhënat tregojnë se kurrë mëparë, lojtarët e moshave nukkanë patur kaq pak minuta nëklubet respektive.

Markizio zgjedh Zenitin e ShënPetërburgutKlaudio Markizio është zyrtari-sht një futbollist i Zenit të ShënPeterburgut në Rusi. Ish futbolli-sti i Juventusit, ka firmosur njëkontratë 2-vjeçare me klubin ngaRusia. Ish Mesfushori bardhezi,prishi kontratën më “Zonjën eVjetër” më 17 gusht për të vijuarkarrierën jashtë Italisë. Lajmin eka publikuar vetë klubi rus në fa-qen zyrtare. Markizios i ka pël-qyer projekti i Zenitit. AktualishtZeniti kryeson Premier Ligënruse me 16 pikë të grumbulluaranë 6 javë ndërsa do të marrë pje-së edhe në fazën e grupeve të Eu-ropa Ligë. Në këtë aventurë të re32-vjeçari do të mbajë veshur fa-nellën me numër 10. Me Zenitin,Markizio do të përfitojë 3 milionëeuro plus bonuset në sezon.

Trajneri i Manchester Unitedit,Jose Mourinho, e ka pranuar dëni-min me një vit burgim me kusht,në kuadër të një marrëveshjeje përpranimin e fajësisë me prokurorëtspanjollë, pas akuzave për mash-trim tatimor. Trajneri portugez eka pranuar dënimin me burgimgjashtë mujor për secilën nga dykrimet financiare që është aku-zuar, pasi i ka pranuar shkeljet nëkuadër të marrëveshjes me proku-rorët, raporton gazeta e respek-tuar spanjolle “El Mundo”. Gjykatanë Madrid, e cila e ka udhëhequrhetimin kriminal ndaj Mourinhos- Pozeulo de Alarcon Court Num-ber Four - pritet të informohet përmarrëveshjen në ditët në vazh-

dim. Gazeta spanjolle raporton se55-vjeçari, e ardhmja e të cilit nëManchester United është nëpikëpyetje pas fillimit zhgënjyeskëtë sezon, po ashtu është pajtuarta paguajë një gjobë prej 1.98 mi-lionë euro për 60% të shumës përtë cilën i ka mashtruar autoritetettatimore. Në Spanjë, personat qëkryejnë krim për herë të parë nukshërbejnë burg normalisht për dë-nime prej dy apo më pak vite – qënënkupton se Mourinho se dënimime një vit burg që Mourinho e kapranuar për dy pikat e aktakuzëspër mashtrim tatimor më gjasë dotë suspendohet për një datë mëvonë, pasi gjykata është informuarpër situatën. Prokurorët e aku-

zojnë Mourinhon se ia ka borxhshtetit spanjoll mbi 2 milionëeuro, të cilat s’i ka deklaruar për të

drejtat e imazhit më 2011 dhe2012, në kohën kur ishte trajneri iReal Madridit.

Mancini ngrealarmin tek të“kaltrit”

Mourinho pajtohet me 1 vit burg me kusht

Pse e zgjodha ManUnitedin e jo Man Cityn!

“Mendoj se ishte natën para se City tatransferonin Robinhon nga Real Madridi dheagjenti im më tha: ‘Berba, edhe një klubtjetër të kërkon’. Unë i thashë: ‘do të shkojmënë Man United’, ndërsa ai më tha: ‘por, ata dotë të japin më shumë para’”

Gjatë përballjes së ManchesterUnited me Burnley-n këtë të diel,menaxheri Hose Murinjo ishte nëntrysni më të madhe se kurrë. Pashumbjeve të njëpasnjëshme ngaBrighton e Tottenham, e sidomoskundër këtyre të fundit, që me fito-ren 0-3 i dhanë Murinjos humbjenmë të thellë në shtëpi për të gjithëkarrierën, dhe shtatë golat e pë-suar në tre ndeshjet e këtij sezoni,ai do të kishte qenë po njësoj i ek-spozuar ndaj kritikave, edhe paligjëratën plot emocione që erdhipas humbjes me Spurs. Murinjokëmbënguli në një konferencë përshtyp të mbajtur këtë të premte seai mbetet një nga menaxherët mëtë mirë në botë, por BBC Sportsbëri një vlerësim të situatës së 55-vjeçarit.

CILA ËSHTË SITUATA NË OLD TRAFFORD?

E parë nga jashtë, duket kaotikedhe e çorientuar. Megjithatë, buri-me nga brenda Old Traffordkëmbëngulin se realiteti është më iqetë. Kjo mund të jetë e vërtetë, porburime të tjera e kanë përshkruaratmosferën në dhomën e zhveshje-ve si të zymtë. Kjo gjë pritet pashumbjeve të njëpasnjëshme, sido-mos humbjes 3-0 në shtëpi kundërnjë prej rivalëve më të mëdhenj.

Por më shqetësuese janë dek-laratat nga burimet e sigurta, qëthonë se askush nuk dëshiron tëmbajë përgjegjësi për situatën në tëcilën klubi gjendet tani; që lojtarëtjanë të çorientuar nga zgjedhjet egabuara të Murinjos, si dhe që disanuk kanë dëshirë të luajnë për këtëmenaxher në plan afatgjatë.

PO ZHVILLOHET NDONJË LUFTËPËR PUSHTET?

Nëse po, Hoze Murinjoja do tahumbasë. Zëvendësdrejtori ekzeku-tiv, Ed Uduard, është përgjegjës përmenaxhimin e përditshëm të Old

Trafford. Po ashtu, ai komunikonçdo ditë me pronarët e klubit, fa-miljen Glazer. Duke qenë përgjegjë-si kryesor për kalimin e pronësisësë plotë të Mançesterit te familjaGlazier, në vitin 2005, ai ka fituarbesimin e plotë të familjes e cila je-ton në Florida e që qëndron larg vë-mendjes së mediave. Është e pa-mendueshme që ata të zgjedhinMurinjon para atij.

Murinjoja e di këtë. Megjithatë,kanë ide të ndryshme për sa i përketstrategjisë për formimin e skuadrës.Murinjoja do të konkurrojë tani dhemendon se lojtarët cilësorë, meshumë përvojë, janë mënyra e saktëqë duhet të ndiqet. United ose nukmundet, ose nuk do ta financojë njëprojekt të tillë. Sidomos kur nukkanë garanci për sukses. Figura tënjohura të klubit besojnë se duhet

të ndërtohet një farë ndry-shimi, dhe që duhet të përfshijëzhvillimin e lojtarëve të rinj.

A OFRON ZGJIDHJEMURINJO?

Shkurt, nëse përgjigjjaështë që të vendoset AnderHerrera si qendërmbrojtës, siçbëri Murinjoja kundër Tottenha-mit, atëherë mund të themi senë këtë rast po bëhen pyetjet e ga-buara. Pas mposhtjes 3-0, portuge-zi tha që nuk e dinte se cila ishtedyshja më e mirë për qendërm-brojtjen. Është gjë shumë e rëndë,meqenëse tani është në sezonin etretë, dhe ai është përgjegjës përblerjen Eric Baill yt dhe Victor Lin-delof, si dy prej pesë mundësiveqë kishte për të zgjedhur. Ka pasursugjerime që Murinjoja mund tëketë qenë duke luaj-tur lojëra, për t’itreguar Uduarditse pse kishtepasur të drejtëtë kërkonte përforcime në mbrojtje,të cilat, për arsye të ndryshme, nuk

i erdhën. Nëse është e vërtetë, kjodo të ishte një strategji e rrezikshmenë nivel ekstrem. Akuzat e tjera tëhedhura herë pas here kundër Mu-rinjos janë që ai nuk i zhvillon loj-tarët, as nuk u jep besim të rinjve.Kur United kishte nevojë të dëshpë-ruar për një gol të hënën, sulmuesii Anglisë, Marcus Rashford, u mbajtnë stol ndërsa Marouane Fellaini jo.Kjo gjë u pa si negative. Megjithatë,kjo bën që të mos shihet përmirësi-mi domethënës i bërë nën Mu-rinjon nga Xhesi Lingard.

DHE SI E ANALIZONI KTHIMIN ELUKE SHOUT TE EKIPI I ANGLISË?

Shou ka qenë disa herë nëqendër të akuzave të Murinjos nëdy vitet e fundit. Megjithatë, tanipo luan me një nivel që s’e ka pasuras kur erdhi nga Soutampton, në vi-

tin 2014. A është kjo njëpërgjigje ndaj “dashurisë së ashpër”të menaxherit? Apo është thjeshtrastësi?

ATËHERË? A ËSHTË KY FUNDI ILOJËS SË MURINJOS?

Pak janë vëzhguesit me përvojëtë United që mund ta mbrojnë Mu-rinjon që tani, në fillim të sezonittjetër, jo më deri në vitin 2021, kur imbaron kontrata që u nënshkruakëtë janar. Disa shohin pikëpamjenapokaliptike, e thonë që situataështë bërë aq negative, aq helmati-sëse, sa ndeshja në Burnley mund

të ketë qenë e fundit e Murinjos,dhe që duartrokitja e zgjatur në

Strefford End, pas mposhtjessë të hënës, mund të jetë lam-

tumira e tij në Old Trafford. Kynuk është vlerësim i bërë nga njerëznë klub, prej ku burimet thonë sebordi ka ende besim se Murinjojamund ta ndryshojë situatën.

As familja Glazer, as Uduard nukreaguan që me shenjat e para të te-lasheve, kur në krye ishin DavidMoyes dhe Louis van Gaal. Kështu

që pak gjasa ka që të ndodhë tani.Megjithatë, një humbje e tretë ePremier League, diçka që nukndodhte që nga Dhjetori 2015, do tësillte një vëmendje të paimagjinue-shme mbi Murinjon dhe Uduardin,dhe do t’i çonte drejt një ndarjejendërkombëtare, duke e lënë Uni-ted të dergjej në mënyrë të sikletsh-me në zonën e ftohtë.

PO CILI ËSHTË ROLI I ANTONIMARTIAL NË GJITHË KËTË?Murinjoja ishte dakord ta linte

Antoni Martialin të largohej nësekëtë verë i vinte një ofertë e mirë.Shefi i United beson se Martialshkon dëm në ndeshjet e mëdha,dhe në një botë ideale Murinjojado të kishte marrë Uillianin e Çelsit,apo Perisiçin e Interit në vendin etij. Megjithatë, Uilliani është 30 vjeçdhe Perisiçi 29. Çmimi për secilinprej tyre këtë verë do të ketë qenëmë shumë se 60 milionë paundë.Ndryshe nga ata, Martiali është 22vjeç. Totenham shfaqi interes tamerrte, por do t’u duhej të kthenin36 milionë paundët që paguan përtë në vitin 2015. Uduardi i bllokoikëto dhe këtë javë u mësua që Uni-ted po negociojnë me francezin përnjë kontratë pesë-vjeçare. Por, buri-me nga united thonë që thjesht pombrojnë interesat financiare?

Ata thonë që Murinjoja ështëmbajtur i informuar për situatën,duke lënë të kuptohet se deri taninuk është rënë dakord për asgjë,dhe edhe sikur të kishin rënëdakord, nuk do të thotë që Martialmund të shitet. Megjithatë, teksaMartialit i kanë mbetur dy vite nëkontratë dhe zgjatja e saj do t’iadobësonte pozitën për blerje meklube të mira, kjo duket më shumësi shprehje e qëllimeve për planetnë të ardhmen, gjë që, edhe njëherë, do të ishte në rrezik me per-spektivën e tanishme që ka Mu-rinjoja. (BBC)

Fillimi ifundit iMurinjos?

Pak janë vëzhguesit mepërvojë të United që

mund ta mbrojnëMurinjon që tani, në

fillim të sezonit tjetër, jomë deri në vitin 2021, kur i

mbaron kontrata që unënshkrua këtë janar.

Disa shohin pikëpamjenapokaliptike, e thonë që

situata është bërë aqnegative, aq helmatisëse,

sa ndeshja në Burnleymund të ketë qenë e

fundit e Murinjos, dhe qëduartrokitja e zgjatur në

Strefford End, pasmposhtjes së tëhënës, mund të

jetë lamtumira etij në Old

Trafford

22 SPORTKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

23MOZAIK/PËRKUJTIMKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

DASHI 21. mars - 20. prillNjë ditë jo fort e mirë kjo për të lindurit e kësaj shenje pasi

partneri/ja juaj do të jetë shumë i irrituar sot. Bëni sa të mundni përt’i qetësuar. Beqarët duhet të jenë të duruar nëse duan të gjejnëpersonin e përshtatshëm. Në planin financiar gjërat do shkojnëmirë sipas parashikimit të yjeve.

DEMI 21. prill - 21. majShijojeni këtë ditë të hënë. Do të jetë e mbushur me ko-

munikime të këndshme dhe të dobishme për ju që jeni në njëmarrëdhënie. Koha është e shenjtë për ju. Beqarët do e kalojnëjetën sentimentale në plan të dytë. Financat do jenë mjaft delika-te.

BINJAKET 22. maj - 21. qershorMundësi të reja do t’ju japin shansin të dilni nga “rutina”

në të cilën jeni zhytur ju të dashuruarit. Mos prisni shumë prej tëtjerëve, por organizohuni dhe relaksohuni. Beqarët do kenë njëditë të ndërlikuar dhe nuk do mendojnë për dashurinë. Buxhetinuk do jetë i kënaqshëm gjatë kësaj periudhe.

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrikNjë ditë e mirë për juve. Marrëdhënia me partnerin/en

do të vazhdojë të bëhet gjithnjë e më e ngrohtë. Është një ditë emirë për të përfunduar punët e lëna përgjysmë. Beqarët do jenëjoshës, prandaj do arrijnë ta bëjnë për vete cilindo person që dopëlqejnë. Financat nuk do jenë mirë.

LUANI 23. korrik - 22. gushtDo të ndiheni shumë të frymëzuar sot i cili do të vihet në

plan të parë të ditës. Pavarësisht sesa shumë punë keni për të bërë,do të gjeni kohë edhe për partnerin/en. Beqarët do i japin prioritetabsolut jetës sentimentale dhe do afrohen mjaft me një person fan-tastik. Në planin financiar fati do jetë në anën tuaj.

VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtatorNjë ditë me ulje dhe ngritje kjo e sotmja. Pavarësisht se do

të prireni drejt vetmisë sot, nuk do të ndiheni shumë të rënë mora-lisht. Megjithatë sot është një ditë e mirë për ta kaluar me njeriun ezemrës. Beqarët do kenë ndryshime drastike të statusit dhe takimetë veçanta. Financat do jenë në ditë të mirë.

PESHORJA 24. shtator - 23. tetorJu jeni mjaft dyshues por ju këshillojmë që t’i lini

mënjanë dyshimet. Përfitoni nga dëshira juaj për të planifikuargjithçka dhe kthejini gjërat lidhur me partnerin/en në avantazhintuaj. Beqarët do realizojnë takime të veçanta, por nuk do ndihengati për lidhje. Gjendja e financave do jetë e mirë.

AKREPI 24. tetor - 22. nëntorTregohuni të kujdesshëm dhe të vëmendshëm ndaj

partnerit/es suaj sot. Mbani mend faktet interesante që t’i përdor-ni. Beqarët nuk duhet të kenë frikë të fillojnë një lidhje. Buxheti përfat të mirë do fillojë të stabilizohet.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetorSot ndiheni shumë joshës dhe në humor të mirë. Perso-

ni i zemrës mund t’ju kushtojë vëmendje të veçantë dhe kjo do t’jupëlqejë shumë. Beqarët do arrijnë të afrohen me personin që pël-qejnë dhe do ja shprehin ndjenjat. Në planin financiar gjërat dojenë të ekuilibruara.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janarDashuria dhe martesa janë në mendjen tuaj prej disa

kohësh për ju që jeni në një marrëdhënie. Kujdesuni që të nxirrni nëpah virtytet tuaja. Beqarët do kenë mundësi të reja për të krijuarlidhje. Në planin financiar do dini si ti menaxhoni të ardhurat.

UJORI 21. janar - 19. shkurtNjë ditë mjaft e mirë. Po ndiheni shumë mirë, veçanë-

risht të shëndetshëm, energjik dhe tërheqës ju të dashuruarit.Partneri/ja do t’jua bëjë ditën shumë të këndshme. Beqarët duhettë tregohen më të duruar në mënyrë qe te gjejnë personin më tëmirë për ta. Kujdes financat.

PESHQIT 20. shkurt - 20. marsSot do të kaloni një ditë të mirë, sidomos në çift. Ngrohtë-

sia juaj e natyrshme për partnerin/en do të jetë më se e dukshmegjatë ëksaj të hëne. Shijojeni sa më shumë ditën. Beqarët duhet tëjenë gati dhe të kujdesshëm pasi rrethohen nga persona mjaft in-teresantë. Në planin financiar gjërat nuk duken edhe aq mirë porju do të keni ndihmë.

Nazife Abdiji 21.03.1948-05.09.2017

Kaloi një vit që ty u largove nga kjo botë dhe ne të kujtojmëme mall. Muajt dhe vitet kalojnë por dashuria dhe mungesapër ty nuk shuhet, ajo shtohet çdo ditë shumë e më shumë.Na mungon prania jote, por gjithmonë do të mbetesh nëzemrat tona.

U prefsh në parajsë e shtrenjta Nëna e jonë! E përkujton me mall familja Abdiji-Bogovinë

PËRKUJTIM

24 MOZAIKKoha, e mërkurë, 5 shtator 2018

70 - Ushtria romake nën udhëhe-qjen e Titusit okupon dhe plaçkit Jeru-salemin.

1497 - Lundruesi Perkin Warbeckshpallet Mbret Riçardi IV i Anglisë.

1652 - Beteja e Monte Christo-s: Flo-ta holandeze në krye me J van Galenmund flotën angleze.

1701 - Gjermania, Anglia dhe Ho-landa nënshkruajnë marrëveshjekundër Francës.

1813 - Përdoret për herë të parëshenja "Uncle Sam" në SHBA.

1822 - Brazili shpall pavarësinë ngaPortugalia (Dita Kombëtare).

1923 - Formohet Interpol-i nëVjenë.

1940 - Traktati i Krajovës: Bullga-ria merr Dobrudxhën Jugore nga Ru-mania humb.

1947 - Beteja mes Hindusëve dhemyslimanëve në New Delhi.

1950 - Mbyllen manastiret në Hun-gari.

1977 - Etiopia ndërpret marrëdhë-niet diplomatike me Somalinë.

2005 - Mbahen zgjedhjet e parapresidenciale në Egjipt.

BURRI I TURPËRUARBurri i ankohet gruas sapo hyn nështëpi: - U turpërova keq fare sotgrua!-Pse, çfarë të ndodhi?, pyet gruaja- Me futi njëri dorën sot në xhep nëautobus dhe nuk me gjeti kokërrdenari!

Kurrë mos i ndaj hallet e tua me tëtjerët. 20% të tyre as nuk u bëhet

vonë, dhe 80%-shi tjetër është i kë-naqur që i ke ato halle! (Lou Holtz)

Çaji që ndihmon në trajtimin e kanceritPër një kohë të gjatë është njohurpër përfitimet shëndetësore qëofron, madje edhe për ndihmesën qëjep në humbje të peshës. Tani çaji igjelbër japonez(matcha) mundtë përdoretedhe për trajti-min e kancerit,kjo sipas studi-meve të realizuarasë fundmi. Testimet nëlaborator kanë treguar se ky çajmund t’i mbajë qelizat e kancerit “nëgjumë”, duke ua ndërprerë furnizi-min me energji. Hulumtuesit ngaUniversiteti Salford i kanë quajturkëto gjetje tejet të rëndësishme, për-derisa shkencëtarët ende janë nëkërkim të një kure për kancer.

KA

LE

ND

AR

I H

IST

OR

IK 5

SH

TA

TO

RT

HË

NIA

E D

ITË

SB

AR

SOL

ET

AA

E D

INI

SE

...

Agjencia e lajmeve Ritzau nga Dani-marka dhe gazetat lokale kanë zhvilluar njërobot sportiv i cili shkruan raportet e përpu-nuara pas çdo loje lokale. Raportet përshta-ten ashtu që njëri i drejtohet ekipit nikoqir,ndërsa tjetri ekipit mysafir. Ritzau ka pu-blikuar se si shërbimi është hapi i rëndësi-shëm për zhvillimin e mëtutjeshëm tëagjencisë në gazetarinë roboteske. Më herëtagjencia e ka nisur shërbimin e financave të

robotit nën emrin Autoflash. Drejtori për zh-villim Kristoffer Gravgaard ka deklaruar seagjencia pret reagimet nga lexuesit. “Sportilokal është i rëndësishëm, por është misionii pamundur të mbulohen të gjitha ekipetme përcjellje të gazetarëve. Andaj jemi tëkënaqur me këtë zgjidhje me robotin dhedëshirojmë të shohim se si lexuesit tanë epranojnë këtë shërbim”, ka thënë kryeredak-tori Lars jespersen për gazetën Nordjyske.

Uji është një ndër elementët kryesorëjetësorë, pa të cilin asgjë nuk do të ekziston-te. Po, mjekët paralajmërojnë se uji mund tëjetë i rrezikshëm për shëndetin e njeriut.Por ka raste kur pirja e tepërt e ujit mund tëjetë vdekjeprurëse. Kur kjo ndodh, uji rrjedhnga gjaku në inde dhe qeliza të tjera. Orga-ni kryesor i prekur nga kjo është truri. Aienjtet ndjeshëm dhe njeriu bëhet konfuz,ka dhimbje koke dhe të përziera. Deri mëtani, disa dhjetëra persona kanë humburjetën nga intoksikimi i ujit. Të gjithë prejtyre janë sportistë që merren kryesisht mevrap. Njerëz të tjerë të rrezikuar nga intok-sikimi i ujit janë ata që marrin barna përurinimin dhe ata që vuajnë nga veshkat. Ek-spertët thonë se ata që merren me aktivitet

fizik siç është vrapi, ecja e shpejtë e të tjerasi këto, duhet të pinë ujë me elektrolite osetë konsumojnë kripë.

Prezantuesja e lajmeve nëBBC Radio 5 Live, RachelBland, e cila ka kancer të paku-rueshëm, zbuloi në rrjetet so-ciale se ka vetëm pak ditë jetë.40-vjeçarja u diagnostikua mekancer gjiri në Nëntor të 2016-s. Muajin e shkuar ajo tha seishte në luftë me kohën për tëpublikuar një libër kujtimeshpër djalin e saj 2 vjeç, Freddiedhe se besonte se kishte “mëpak se një vit” jetë. Prezantue-sja drejton programin radiofo-nik “You, Me and the Big C”,sëbashku me Deborah James

dhe Lauren Mahon. Në një po-stim në Twitter të hënën, 40-

vjeçarja tha se dyshja do tëvijonte drejtimin e programit.

“Kam frikë se koha ime kaardhur miqtë e mi. Dhe krejtpapritur. Kam vetëm pak ditëjetë, është vërtetë surreale. Fa-leminderit shumë për tëgjithë mbështetjen që mëkeni dhënë”, shkroi Bland. Laj-min e hidhur e përcolli edhevetë BBC në një shkrim të bo-tuar këtë të hënë.

Pse femratbëjnë gjumë më të keq semeshkujt?!Mënyra se si jetojmë ka ndryshi-me mes meshkujve dhe femra-ve. Dallimet janë shumëplanë-she dhe një prej tyre është edhetek gjumi. Hulumtuesit kanëzbuluar se femrat përgjithësishtbëjnë gjumë më të keq se me-shkujt. Sociologët RuppannerLea dhe David J. Maume kanëarritur në konkluzionin se me-shkujt dhe femrat e përjetojnënë mënyrë të ndryshme edhemomentin e pushimit. Çrregulli-met në gjumë përjetohen ndry-she në varësi të seksit që njerë-zit i përkasin sipas sociologëve.Femrat zakonisht bëjnë gjumëmë të keq se meshkujt të cilëtnga ana e tyre, e shohin gjuminsi “ilaç” për të “shëruar” lodhjene për të qenë gati për punë ditëntjetër. Ndërkohë, gratë kanëdetyrimet e tyre edhe natën kurduhet të kujdesen për fëmijët.Përfundimisht, gratë kanë stre-sin e detyrimeve familjare gjatëgjithë kohës, e kjo nuk i lë ato tëbëjnë gjumë të qetë. Por, socio-logët kanë arritur në konkluzio-nin se ky fenomen i gjumit tegratë po shkon drejt zbutjes teshoqëritë më të emancipuara.Cilësia e gjumit përmirësohetme kushtin që koncepti i barazi-së gjinore të njohë zhvillime tëmëtejshme.

“Kam vetëm pak ditë jetë…” prezantuesja e lajmeve jep lajmin e hidhur

Edhe uji mund të shkaktojë vdekje,duhet ta dini

Agjencia daneze RITZAU aktivizonrobotët gazetarë

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Documents

Referendumin - koha.mk · gjuhës shqipe. Pedersen vizitoi Shqipërinë e Jugut më 1893 dhe për gjuhën shqipe ka botuar disa studime me vlerë, si “Kontribut për historinë