Upload
kuba-kruk
View
229
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Regulamin stopni harcerskich
Citation preview
Str
on
a
0
Str
on
a
1
1. OCHOTNICZKA / MŁODZIK
Jestem harcerzem i noszę krzyż harcerski, więc spróbuję czy potrafię jak
harcerz postępować, być zaradnym, dzielnym i słownym. Będę się starał jak
najlepiej wykonywać każde powierzone zadanie.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Odbył próbę harcerza i złożył przyrzeczenie harcerskie
Zapoznał się z wymaganiami stopnia ochotniczki/młodzika
Swoją codzienną postawą potwierdza chęć aktywnego uczestniczenia w życiu
drużyny i zastępu.
Decyzję o otwarciu próby podejmuje Rada Drużyny na wniosek harcerza.
Wymagania stopnia
Wykonał kilka dobrych uczynków zgodnych z Prawem Harcerskim
Wie, dlaczego nosi mundur harcerski, zawsze utrzymuje go w czystości i
porządku
Umie zaśpiewać hymn narodowy i harcerski, wie co oznacza flaga państwowa
i sztandar, potrafi się wobec nich zachować
Zna wszystkich ze swojego zastępu, wie gdzie mieszkają
Potrafi przekazać wezwanie na zbiórkę alarmową, na zbiórki przychodzi
systematycznie i punktualnie, poznał zasady musztry harcerskiej
Zna godło swojego zastępu i wie co ono znaczy, zna nazwę swojej drużyny oraz
jej bohatera, wie kto należy do Rady Drużyny
Śpiewa piosenkę zastępu, drużyny i szczepu o raz inne piosenki harcerskie,
poznał obrzędy i zwyczaje drużyny, potrafi podczas nich odpowiednio się
zachować
Brał udział w grze terenowej i sportowej, zapamiętał znaki patrolowe
Był na wyprawie z zastępem lub drużyną, wie co zabrać ze sobą i jak się ubrać,
potrafi bezpiecznie poruszać się po drogach
Zna najbliższą okolicę swego zamieszkania, główne ulice, zakłady przemysłowe,
instytucje, adresy: lekarza, posterunku policji, poczty i wie, w jaki sposób
najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe, straż pożarną, policję
Jest samodzielny i zaradny, wykonuje proste czynności domowe: przyszywa
guziki, plakietki i sprawności do swego munduru, myje naczynia, pierze, sprząta,
umie opatrzeć ranę, rozpalić bezpiecznie ogień i ugotować prosty posiłek,
wysłać e-mail.
Rozpoznaje pospolite rośliny i zwierzęta, wie gdzie w jego okolicy występują
rośliny
i zwierzęta chronione
Zdobył, znalazł, przyniósł coś do skarbczyka lub kącika zastępu.
W szkole osiąga dobre wyniki w nauce, cieszy się nienaganną opinią wśród
rówieśników i nauczycieli. Bierze czynny udział w życiu szkoły
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Stopień przyznaje Rada Drużyny po spełnieniu przez harcerza (harcerkę) wszystkich
wymagań, zaliczeniu udziału w trzech zadaniach zespołowych i zdobyciu przynajmniej
3 sprawności jednogwiazdkowych. Decyzję o przyznaniu stopnia ogłasza w rozkazie
drużynowy harcerza (harcerki). Oznaczeniem stopnia jest jedna belka na pagonie
harcerskim.
Str
on
a
2
2. TROPICIELKA / WYWIADOWCA
Stara się postępować zgodnie z Prawem Harcerskim, chce służyć Polsce, w
swoim otoczeniu szuka sytuacji, w których może być pożyteczny. Ma oczy i
uszy szeroko otwarte, zdobywa wiedzę o kraju i ZHP, kształtuje umiejętności
harcerskie.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Zdobył stopień ochotniczki / młodzika
Zapoznał się z wymaganiami stopnia
Aktywnie uczestniczy w pracach zastępu i drużyny
Posiada regulaminowy, kompletny mundur harcerski
Decyzję o otwarciu stopnia podejmuje Rada Drużyny na wniosek harcerza.
Wymagania stopnia
Poznał zasługi bohatera swojej drużyny, potrafi określić w czym może go
naśladować, wie, kto jest bohaterem szczepu, hufca, chorągwi, wie jakie
jednostki wchodzą w skład szczepu
Zna podstawowe fakty i daty z historii harcerstwa, odszukał harcerza-seniora i
przeprowadził z nim wywiad, zaprosił go na zbiórkę lub sam wygłosił gawędę o
jego harcerskim życiu, zna strukturę organizacji, wie, gdzie mieści się komenda
hufca, zna nazwisko komendanta hufca, chorągwi, naczelnika i
przewodniczącego ZHP.
Wykazał się znajomością swojej miejscowości, jej historii i dorobku, potrafi
wskazać czym wyróżnia się szczególnie
Spełnia dobre uczynki zgodnie z Prawem Harcerskim, w kronice drużyny napisał
o swojej pracy dla Polski
Zorganizował z zastępem zabawę, wycieczkę lub grę dla zuchów, przynajmniej
raz był odpowiedzialny za wykonanie określonego zadania, podsumował i
ocenił je w zespole, zaproponował komu udzielić pochwały lub wyróżnienia
Zajmuje się zbieractwem albo wyszywa, szydełkuje, majsterkuje. Zorganizował z
zastępem dla drużyny targi lub licytacje, kiermasz, wystawę, wymianę zbiorów
Zapracował z zastępem na sprzęt lub wykonał potrzebny przedmiot do
ekwipunku, brał udział w jego konserwacji, szanuje odzież, sprzęt harcerski,
domowy i szkolny, oszczędza prąd, opał, wodę
Troszczy się o stan przyrody w swojej okolicy, dokarmiał zwierzęta, podpatruje
życie zwierząt domowych i leśnych, rozpoznaje ich tropy
Był na biwaku polowym, zbudował szałas nie niszcząc lasu, potrafi zbudować
kuchnię polową, sprawnie posługuje się sprzętem saperskim oraz węzłami
(poznał 4 z nich i ich zastosowanie praktyczne), umie zmierzyć wysokość
drzewa, szerokość rzeki, odległość, dojdzie do celu na podstawie szkicu drogi,
przewiduje pogodę na podstawie obserwacji chmur, gwiazd, słońca oraz
zachowania zwierząt i roślin, pełni służbę nocną i dzienną, brał udział w nocnej
grze terenowej
Organizował sprawdzian sportowy z zastępem i zanotował swoje wyniki,
poprawił wynik w wybranej dziedzinie sportu
Potrafi zaradzić w wypadku omdlenia, krwotoku z nosa, stłuczenia, otarcia nogi,
zna skład apteczki polowej zastępu
Zna alfabet Morse’a, potrafi zaszyfrować i nadać tekst depeszy posługując się
chorągiewkami, światłem i dźwiękiem
Str
on
a
3
Organizował wraz z zastępem wyprawy turystyczne, potrafi posłużyć się planem
miasta i mapą turystyczną, maszerować na azymut i wyznaczyć go, zna drogi
wylotowe ze swojej miejscowości i wie dokąd prowadzą
Śpiewa z zastępem i drużyną piosenki harcerskie, poznał nowe elementy musztry
harcerskiej, potrafi regulaminowo zachowywać się w szyku
Wyznaczył jedno zadanie, które zrealizuje na rzecz drużyny, zatwierdzone przez
Radę Drużyny
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Stopień przyznaje Rada Drużyny po spełnieniu przez harcerza (harcerkę) wszystkich
wymagań, zaliczeniu udziału w pięciu zadaniach zespołowych i zdobyciu przynajmniej
5 sprawności dwugwiazdkowych. Decyzję o przyznaniu stopnia ogłasza w rozkazie
drużynowy harcerza (harcerki). Oznaczeniem stopnia są dwie belki na pagonie
harcerskim.
3. PIONIERKA / ODKRYWCA
Chce wiedzieć i umieć więcej, odkrywa swoje zainteresowania, kieruje się
nimi przy wyborze kolejnych sprawności. Odkrywa swoje możliwości w
harcerstwie i w życiu. Stara się być dobrym organizatorem.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Postępuje zgodnie z Prawem Harcerskim
Zdobył stopień tropicielki / wywiadowcy
Odbył próbę harcerza starszego
Zapoznał się z wymaganiami stopnia
Posiada wymagany w drużynie ekwipunek turystyczny
Wykonał zadanie powierzone przez drużynowego lub Kadrę Drużyny
Decyzję o otwarciu próby podejmuje Rada Drużyny na wniosek harcerza.
Wymagania stopnia
Umie, odwołując się do Prawa Harcerskiego, ocenić postępowanie swoje i
kolegów
Wzbogaca swoją wiedzę o Polsce, o jej historii i dniu dzisiejszym, orientuje się w
bieżących wydarzeniach politycznych, gospodarczych i kulturalnych w kraju,
zebrał wiadomości, fotografie, książki itp. I opowiedział na zbiórce lub urządził
wystawę o polskich osiągnięciach w różnych dziedzinach, o zasługach Polaków
dla świata, o współpracy innych krajów z Polską
Interesuje się sytuacją skautingu na świecie, nawiązał korespondencyjną
znajomość ze skautem z innego kraju, dowiedział się o pracy jego organizacji,
obozach, biwakach, tradycjach
Potrafi opowiedzieć o zasługach kilku wybitnych postaci z historii harcerstwa i
skautingu oraz scharakteryzować najważniejsze etapy rozwoju naszej
organizacji, wie, jaki był udział najbliższych mu drużyn i szczepów we
wzbogacaniu dorobku ZHP
Zna kilka pieśni związanych z dziejami narodu polskiego, śpiewał je z zastępem i
drużyną podczas ogniska lub wieczornicy
Ma swoje hobby, wykorzystał je w pracy zastępu lub drużyny
Pomagał młodszym w zdobywaniu stopnia ochotniczki/młodzika i
tropicielki/wywiadowcy
Str
on
a
4
Razem z zastępem lub drużyną organizował spotkanie z rodzicami lub zaprosił
rodziców do pomocy w zorganizowaniu wycieczki, biwaku, gry terenowej lub
mikrokonkursu na sprawność
Wymyślił i zaproponował zastępowi ciekawe zadanie, planował je i kierował
jego wykonaniem, przyczynił się do rozwiązania ważnej sprawy drużyny
Organizował w drużynie zawody sportowe lub inny sprawdzian sprawności
fizycznej, zdobył kartę pływacką/rowerową lub inne uprawnienia, przestrzega
zasad bezpieczeństwa
Uczestniczył w obozie, działał w zastępie NAL, umie pokierować rozbijaniem
namiotów oraz budową urządzeń obozowych, zna sposoby przechowywania
żywności na obozie, potrafi ugotować obozowy posiłek dla zastępu
Sprawnie posługuje się mapami oraz środkami łączności polowej podczas zajęć
terenowych, potrafi wyznaczyć trasę wycieczki, zna sposoby sporządzania
szkiców terenowych
Potrafi udzielić pierwszej pomocy, przygotować pomieszczenie dla chorego w
warunkach polowych i transportować chorego, zastosować podstawowe środki
opatrunkowe
Śpieszy na ratunek przyrodzie, zorganizował patrol ochrony przyrody lub
przeciwpożarowy
Spełnił dodatkowe wymagania określone przez Radę Drużyny
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Stopień przyznaje Rada Drużyny po spełnieniu przez harcerza (harcerkę) wszystkich
wymagań, zaliczeniu udziału w pięciu zadaniach zespołowych i zdobyciu przynajmniej
5 kolejnych sprawności (w tym 2 trzygwiazdkowych). Decyzję o przyznaniu stopnia
ogłasza w rozkazie drużynowy harcerza (harcerki). Oznaczeniem stopnia jest jedna
krokiewka na pagonie harcerskim.
4. SAMARYTANKA / ĆWIK
Chce poznać świat. Wędruje po ziemi ojczystej. Chce zrozumieć innych. W
wędrówce upatruje możliwość odkrywania nowych wartości. Dąży do
umacniania swojego charakteru, pragnie przełamywać swoje słabości,
stara się pogodnie pokonywać trudności i przeszkody. Jego stosunek do
ludzi cechuje szacunek, a w sytuacjach konfliktowych – opanowanie. Jest
odważny i uczciwy.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Postępuje zgodnie z Prawem Harcerskim, zna i rozumie jego treść
Zdobył stopień pionierki/odkrywcy
Zapoznał się z wymaganiami stopnia
Kompletuje niezbędny ekwipunek do wędrówek i utrzymuje go w należytym
porządku
Umie udzielić pierwszej pomocy, transportować rannego
Rozpoznaje rośliny trujące i lecznicze (jagody, grzyby, zioła), zna ich
zastosowanie, potrafi przechowywać żywność podczas wędrówki
Decyzję o otwarciu próby podejmuje Rada Drużyny na wniosek harcerza.
Str
on
a
5
Wymagania stopnia
Wiedza o Związku, Polsce i świecie
Zna swój Związek i cele jego działania
Zna harcerską historię swego środowiska
Poznał dzieje swojego regionu
Śledzi życie kraju i świata. Stara się o własną ocenę wydarzeń i problemów
Czyta stale jedno pismo harcerskie, przeczytał przynajmniej jedną książkę
harcerską
Wędrówka
Przewędrował co najmniej 100km. Uczestniczył w kilkudniowej wędrówce z
biwakiem. Był na obozie harcerskim. Umie posługiwać się sieciowym rozkładem
jazdy PKS i PKP oraz znaleźć potrzebne połączenia
Odbywa wędrówki tematyczne. Wędrując poznaje przyrodę, kulturę i
współczesne życie społeczne oraz gospodarcze. Prześledził interesujący go
problem, ciekawie zaprezentował go w zastępie lub drużynie, klasie
Prowadzi samodzielnie lub z zespołem dokumentację wędrówek (notatki, szkice,
fotografie, filmy) uzupełnia ją lekturą, gromadzi pamiątki i trofea. Swoje zbiory
zaprezentuje drużynie przed zakończeniem próby
Służba
Wyszukał dla zastępu lub drużyny teren służby społecznej, przedstawił jej projekt
wraz z uzasadnieniem. Dokonał czegoś dla środowiska, osiedla, szkoły, ulicy.
Czynem odpowiedział na potrzebę społeczną, szczególnie na potrzeby dzieci,
osób starszych, niepełnosprawnych, chorych
Był odpowiedzialny za zadanie zastępu, drużyny lub innego zespołu
Załatwił sprawy organizacyjne biwaku, wycieczki, obozu (bilet zbiorowy,
ubezpieczenie, sporządzenie listy uczestników, przygotowanie wykazu
potrzebnego sprzętu, prowadzenie rachunków itp.).
Razem z zespołem brał udział w akcji zarobkowej i przyczynił się do
skompletowania sprzętu drużyny
Dobrze wypełnia przyjęte na siebie obowiązki domowe
Harcowanie
Bierze udział w grach terenowych, harcach. Posługuje się mapą, busolą,
wykonuje szkice drogi i terenu. Jest spostrzegawczy. Umie wybrać teren do
zlokalizowania sygnalizacyjnej stacji nadawczej, nadać i odczytać meldunek
przekazany alfabetem Morese’a
Wraz z zastępem lub drużyną wybrał miejsce na biwak i urządził go. Uczestniczył
czynnie we wszystkich służbach. Rozpali ogień po deszczu i ugotuje posiłek dla
zastępu. Posługuje się sprawnie sprzętem saperskim potrafi zawiązać 8 węzłów.
Starannie zlikwidował ślady pobytu. Konserwował sprzęt turystyczny i pionierski.
Przygotował z zastępem program ogniska, kominka lub wieczornicy. Zna i
wykorzystuje różne pląsy i zabawy harcerskie i turystyczne.
Uczestniczy w grach sportowych, organizuje je dla młodszych. Dba o własną
higienę, tężyznę fizyczną i zdrowie.
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Stopień przyznaje Rada Drużyny po spełnieniu przez harcerza (harcerkę) wszystkich
wymagań, oraz zdobyciu 4 sprawności trzygwiazdkowych. Harcerz (harcerka) zakłada i
Str
on
a
6
prowadzi kartę próby na stopień, po zakończeniu próby przedstawia drużynie w
dowolnej formie jej wyniki. Decyzję o przyznaniu stopnia ogłasza w rozkazie drużynowy
harcerza (harcerki). Oznaczeniem stopnia są dwie krokiewki na pagonie harcerskim.
5. HARCERKA ORLA / HARCERZ ORLI
Harcerz Orli to stopień dla tych, którzy stawiają sobie w życiu szczytne cele.
Harcerz Orli jest również ćwikiem/samarytanką ale jego losy to już nie tylko
poznawanie tajemnic życia, odkrywanie świata swoich zainteresowań i
poszukiwanie w nim własnej drogi. Harcerz Orli chce być kimś, realizować
swoje pasje życiowe, dążyć w nich do doskonałości, znajdować
zadowolenie dla siebie i radość w służbie innym.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Zdobył Naramiennik Wędrowniczy
Podjął decyzję o przystąpieniu do próby po gruntownym zapoznaniu się z
wymaganiami stopnia i dokonaniu wyboru zadań; wymagania stopnia
zgrupowane są w sześciu dziedzinach ludzkiej aktywności – harcerz (harcerka)
wybiera przynajmniej trzy z nich najbardziej mu bliskie
Wybrał sobie instruktora-opiekuna w przynajmniej stopniu HO lub przewodnika
Jest odpowiedzialny i zdyscyplinowany, przestrzega zgodności słów i czynów,
jest samodzielny i zaradny; swoje umiejętności i wiedzę wykorzystuje dla dobra
innych ludzi
Do próby dopuszcza Komisja Stopni Szczepu Młodych Orląt na wniosek
harcerza. Decyzja ogłaszana jest w rozkazie Komendanta Szczepu
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Do próby może przystąpić harcerz (harcerka) po spełnieniu warunków jej
otwarcia
Harcerz (harcerka) realizuje co najmniej trzy zaproponowane zadania z każdej z
wybranych przez siebie dziedzin. Może opracować i wykonać własne zadania o
równym bądź wyższym stopniu trudności, które zatwierdzi Komisja Stopni.
Harcerz (harcerka) może wybrać i zaplanować realizację wszystkich zadań
przed rozpoczęciem próby, bądź dokonywać wyboru sukcesywnie po
ukończeniu każdej z dziedzin.
Realizację zadań ocenia Komisja Stopni. Niektóre zadania obejmujące sprawy
bardzo osobiste są wyłącznie sprawą honoru harcerza orlego i nie podlegają
ocenie Komisji Stopni
Stopień przyznaje Komendant Szczepu na wniosek Komisji Stopni, zwracając
przede wszystkim uwagę na wysiłek włożony w realizację próby i umiejętność
życia w społeczeństwie/grupie.
Oznaczeniem stopnia jest jedna gwiazdka na pagonie.
HARCERZ ORLI UMIE SAMODZIELNIE MYŚLEĆ
Myślisz i wypowiadasz swoje myśli. Wypowiadając się, przedstawiasz siebie jako
człowieka mądrego lub prymitywnego. Możesz głosić sądy prawdziwe lub fałszywe.
Wypowiadając się na temat innych osób, możesz je uszczęśliwiać lub wyrządzać im
wielką krzywdę.
Myśląc, oceniasz życie i świat, swoje możliwości, wybierasz drogę swojej wędrówki
przez życie, decydujesz się na różne czyny, które mogą tobie i innym pomóc, ale i
Str
on
a
7
mogą zaszkodzić. Dlatego nie wolno ci, jako człowiekowi ambitnemu, obojętnie
traktować swej sprawności intelektualnej, powinieneś ją rozwijać.
Przykładowe zadania
Przygotuj zbiórkę na temat „Na czym polega mój sposób uczenia się, co
zamierzam zmienić”. Zgodnie z postanowieniem udoskonala swój system
uczenia się. Wykorzystaj jedną z poniższych książek lub inną o tej tematy: Z.
Pietrasiński, „Sztuka uczenia się”, S. Garczyński, „Sztuka pamiętania”, J.
Rudniański, „Jak się uczyć?” J. Rudniański, „Metody pracy umysłowej ucznia”, S.
Rudniański, „Technologia pracy umysłowej”, J. Półturzycki, „Ucz się sam”.
Ustal listę reguł poprawnego myślenia i wypowiadania myśli. Przyjmij rolę
strażnika ich przestrzegania podczas różnych dyskusji w zastępie, drużynie,
grupie. Sam staraj się zawsze przestrzegać jednej lub kilku z nich. W ustalaniu listy
reguł możesz posłużyć się wywiadami z różnymi ludźmi bądź literaturą.
Prześledź jakiś problem tak, jakbyś nakręcał film do kroniki, nagrywał audycję do
radia, pisał reportaż, zdobywał dowody, czerpiąc swoją wiedzę nie z opisów,
lecz wprost z życia za pomocą zwiedzania, wywiadów, obserwacji faktów
poznawania pracy przez samą pracę, warunków życia przez życie w tych
warunkach. Na podstawie swojej „wędrówki po zagadnieniu” przemyśl, jak
rozwiązać napotkany problem i zrób sam lub z zespołem wszystko, by go
rozwiązać.
HARCERZA ORLEGO CECHUJE CHART DUCHA I WŁASNY SYSTEM WARTOŚCI
Z określeniem „harcerz” społeczeństwo nasze wiąże takie cechy osobowości, jak
prawość charakteru, prostolinijność, siła woli i rycerskość. Jesteś w tym wieku, w którym
młodzi ludzie zaczynają świadomie budować swoją osobowość, krytycznie oceniać
ludzi i świat, wybierać między różnymi wartościami moralnymi i społecznymi. Ty również
powinieneś się zastanowić nad sobą. Nie chcesz przecież być nijaki, chcesz być
ceniony, szanowany, lubiany.
Przykładowe zadania
Zastanów się: jaki jesteś, co cenisz, jak chciałbyś postępować, jakie masz dobre
cechy charakteru, które warto rozwijać. Wykorzystaj te refleksje w pracy nad
sobą. Zastanów się również, jakich chciałbyś mieć przyjaciół, partnera, na jakich
ludzi chciałbyś wychować swoje dzieci. Szukaj kontaktu z takimi osobami. W tej
pracy nad sobą możesz również posłużyć się książkami: T. Kotarbiński, „O życiu
godziwym”, B. Suchodolski, „Kształt życia”, Z. Pietrasiński, „Kierowanie własnym
rozwojem”, J. Mellibruda, „W poszukiwaniu samego siebie”, L. Niebrzydowski „O
poznawaniu
i ocenie samego siebie”.
Przygotuj i wygłoś gawędę na temat wartości, cech charakteru, norm, zasad
cenionych w waszej drużynie i zorganizuj na ten temat wspólną rozmowę przy
kominku, ognisku, lub zorganizuj „sąd nad bohaterem”, „sąd honorowy”,
rozstrzygający jakiś fikcyjny spór itp. (oczywiście w gronie wędrowników).
Wywołaj w grupie rozmowę o wartościach, którymi człowiek może się kierować
w swoim życiu, o realizacji idei Prawa Harcerskiego w waszej wędrowniczej
grupie.
Ustal dwie lub trzy normy moralne zgodne z Prawem Harcerskim i ogłoś w swojej
drużynie, że będziesz zabiegał o ich realizację przez wszystkich. Pracę tę
prowadź systematycznie – oceniaj z drużyną jej skutki.
Zaopiekuj się rodzeństwem, młodszym kolegą, grupą dzieci na podwórku,
zastępem harcerskim albo zuchami. Pomagaj im i staraj się w różnych grach,
Str
on
a
8
zabawach, we wspólnych kontaktach wprowadzać zasady postępowania
zgodnie z prawym systemem wartości.
Poznaj z historii harcerstwa problem ścierania się różnych nurtów ideowych,
upowszechniaj tę wiedzę w drużynie i szczepie
HARCERZ ORLI PEŁNI SŁUŻBĘ SPOŁECZNĄ
Jesteś członkiem związku młodzieży, wybrałeś więc drogę służby ludziom w zespole, a
nie w pojedynkę. W dotychczasowym twoim życiu dominowała nauka i zabawa. Czas
przymierzyć się do ważnych zadań społecznych i politycznych.
Przykładowe zadania
Podejmij stałą służbę społeczną, np.:
poprowadź drużynę zuchową, harcerską, starszo harcerską, klub lub inny
zespół harcerski
podejmij się funkcji w samorządzie szkolnym, internackim, w jakiejś
organizacji społecznej
wybierz jedną z technik harcerskich, wykorzystaj ją organizując harce, gry i
ćwiczenia terenowe, mikrokonkursy na sprawność itp.
ZHP chce bronić praw dzieci i młodzieży i walczyć o ich realizację:
Odkryj, jakie prawa i interesy dzieci w twoim środowisku oraz prawa
młodzieży nie są realizowane i dlaczego. Ustal po dokładnym rozpoznaniu,
co dałoby się załatwić w tej sprawie. Przemyśl plan działania i wciel go w
życie
Zastanów się, jakie ważne sprawy w twoim środowisku, drużynie, szczepie,
szkole, osiedlu załatwiane są niezgodnie z zasadą demokratyzmu – spróbuj
doprowadzić do demokratycznego rozwiązywania tych spraw
Wokół nas jest wielu ludzi potrzebujących pomocy: dzieci, chorzy, starcy, ludzie
niepełnosprawni. Podejmij się wraz z zespołem akcji niesienia pomocy. Zatroszcz
się o jej kontynuację
Znajdź z zespołem ważny problem społeczny w twoim środowisku, jakąś sprawę,
którą harcerze mogliby rozwiązać. Przygotuj plan jej rozwiązania i wykonaj
zadanie wspólnie z zespołem
Rozszerz swą wiedzę o spełnianiu przez harcerstwo w różnych okresach idei
służby społecznej. Wykorzystaj ją w swoim szczepie, drużynie. Zorganizuj dla
młodszych mikrokonkurs na sprawność związaną z patriotyzmem.
HARCERZ ORLI UCZESTNICZY W ŻYCIU KULTURALNO-ARTYSTYCZNYM
Jako człowiek ambitny, winieneś obrać sobie, jeśli tego jeszcze nie uczyniłeś,
dziedzinę zainteresowań kulturalnych. Możesz tu wybrać postawę aktywności czynnej
lub biernej. W pierwszym przypadku będziesz starał się sztukę tworzyć, w drugim –
rozwijać swe umiejętności odbioru dzieł tworzonych przez innych. Idealnym
rozwiązaniem jest połączenie obu tych postaw.
Przykładowe zadania
Uprawiaj i popularyzuj w drużynie, w szczepie, w środowisku, podczas wędrówek
harcerskich różne formy kultury harcerskiej: piosenkę, pląs, zdobnictwo
obozowe, teatrzyk zuchowy, kukiełkowy, teatr harcerski, zwyczaje i obrzędy
harcerskie – wybierz sobie coś, w czym się będziesz specjalizował
Wybierz dziedzinę kultury interesującą cię najbardziej. Ustal cykliczną audycję
radiową (telewizyjną), której zamierzasz systematycznie słuchać (oglądać) lub
podejmij analogiczne postanowienie dotyczące teatru, koncertu, muzeów itp.
Stale czytaj pismo specjalistyczne oraz książki z obranej dziedziny kultury,
Str
on
a
9
gromadź bibliotekę na ten temat. Przygotuj imprezę w drużynie, grupie, której
celem będzie popularyzacja zdobytej przez ciebie wiedzy lub umiejętności
Ustal zakres umiejętności technicznych, jakie zamierzasz posiąść, by poprawić
swój poziom odtwarzania lub tworzenia sztuki (chwyty gitarowe, nowe techniki
plastyczne, nowa dziedzina elektrotechniki itp.). Zdobądź te umiejętności i
wykorzystaj je w pracy drużyny, zespołu harcerskiego itp.
Przygotuj gawędę lub wraz z zespołem kominek, ognisko, spotkanie z
fachowcem poświęcone kulturze życia codziennego lub kulturze życia w
rodzinie, kulturze miłości, kulturze pracy itp.
Podejmij się z zespołem zadania, którego celem będzie poznanie w jaki sposób
człowiek, przekształcając przyrodę i tworząc dobra kultury, może jednocześnie
jej służyć, chronić i odnawiać naturalne środowisko.
HARCERZ ORLI UCZESTNICZY W ŻYCIU GOSPODARCZYM
Cywilizacja w której żyjemy, jest wytworem milionów ludzi żyjących współcześnie lub
przed nami. Ludzi, którzy potrafili zmaterializować swe pomysły i marzenia w postaci
przedmiotów, dzieł lub zasad, którymi się posługujemy w życiu.
Czy możesz już o sobie powiedzieć, że w dotychczasowym twoim życiu udało ci się
dokonać czegoś, co można by do tego dorobku zaliczyć? Co wymyśliłeś? Co
zbudowałeś? Co urządziłeś, zorganizowałeś? Co pozostawisz po sobie jako harcerz orli?
Przykładowe zadania
Wykorzystaj swoje umiejętności z pionierki obozowej, pokieruj urządzeniem
obozu, budową koniecznych urządzeń obozowych, zorganizuj dla młodszych
mikrokonkurs z pionierki i obozownictwa
Przeprowadź zwiad, wyszukaj człowieka, który w wyniku swej działalności
przyczynił się w większym, niż inni stopniu do przekształcenia swego środowiska,
który „zmienił świat na lepszy”. Zorganizuj z nim spotkanie w drużynie, na obozie
Wyszukaj dla swojej drużyny teren służby społecznej, pożytecznej pracy
gospodarczej. Przygotuj front robót zgodnie z zasadami dobrej roboty. Niech to
będzie zadanie, którego efekt długo będzie służył ludziom
Mając na uwadze, jak ważny w życiu każdego człowieka jest właściwy wybór
zawodu oraz jak istotne w trakcie jego wykonywania są normy etyki zawodowej,
opracuj rejestr kilkunastu norm etycznych zawodu najbliższego ci i przedstaw je
pod dyskusję na zbiórce
Korzystaj z dorobku techniki harcerskiej (modelarstwo, szkutnictwo, urządzenia
obozowe, rediotechnika) podejmij wraz z zespołem zadanie na rzecz innych lub
na rzecz tworzenia harcerskiej bazy specjalnościowej.
HARCERZ ORLI DBA O ZDROWIE I ROZWIJA SWOJĄ SPRAWNOŚĆ FIZYCZNĄ
Nikt, kto jest członkiem naszego Związku, nie może nie troszczyć się o poprawę swej
sprawności fizycznej. Dotyczy to racjonalnego trybu życia, odżywiania, nauki, pracy, no
i przede wszystkim wypoczynku. Ty również, jeśli chcesz być harcerzem orlim,
powinieneś dbać o swój rozwój fizyczny, prowadzić higieniczny tryb życia.
Przykładowe zadania
Ustal dyscyplinę sportu i turystyki, którą zamierzasz systematycznie uprawiać i
uprawiaj ją. Zorganizuj z grupą kolegów co najmniej trzy imprezy sportowe lub
turystyczne w wybranej specjalności
Zorganizuj mikrokonkurs poświęcony gotowaniu i zasadom żywienia lub oiece
nad niemowlęciem i małym dzieckiem, higienie uczenia się itp
Str
on
a
10
Zorganizuj akcję typu: przyznajemy tytuł „fair play” lub „turysty nad turystami”
mającą na celu popularyzację zasad kultury gry, biwakowania,
wycieczkowania itp.
Ustal specjalność, w której zamierzasz zdobyć uprawnienie lub odznakę i
zdobądź je.
Upowszechnij i organizuj w swoim otoczeniu biwaki, rajdy, biegi terenowe,
obozy, NAL, lub tp. Spróbuj żyć po puszczańsku. Zdobądź sprawność trzech piór.
6. HARCERKA RZECZYPOSPOLITEJ / HARCERZ RZECZYPOSPOLITEJ
W harcerstwie przygotowałeś się do dorosłego życia, uczyłeś się
postępować po harcersku, pełnić społeczną służbę. Czy jesteś już dorosły?
Dorosły człowiek odpowiada za siebie, za swoją rodzinę, zakład pracy,
miasto, Ojczyznę, ludzkość. Przed tobą ostatni sprawdzian gotowości do
samodzielnego życia. Możesz w jego wyniku zdobyć najwyższy stopień –
harcerza Rzeczypospolitej.
Warunki otwarcia próby
Do próby może przystąpić harcerz/harcerka który:
Zdobył stopień harcerki orlej / harcerza orlego.
Pełni funkcję społeczną
Wybrał sobie instruktora-opiekuna w przynajmniej stopniu HR lub
podharcmistrza
Opracował z pomocą opiekuna plan jednorocznej próby stawiając sobie
wysokie wymagania
Do próby dopuszcza Komisja Stopni Szczepu Młodych Orląt na wniosek
harcerza. Decyzja ogłaszana jest w rozkazie Komendanta Szczepu
Program próby
W planie harcerz (harcerka) uwzględnia:
Rozwój własny, w tym:
Pracę nad charakterem – rozwijanie swoich dobrych stron i eliminację
przynajmniej jednej, niepożądanej przez siebie cechy charakteru
Doskonalenie się w wybranej dziedzinie ludzkiej aktywności (technika, przyroda,
pedagogika, działalność kulturowo-artystyczna itp.)
Rozwój sprawności fizycznej
Służbę społeczną i obywatelską, w tym:
Dokładne poznanie Konstytucji RP i wynikających z niej praw i obowiązków
obywatelskich
Pogłębienie swojej wiedzy o historii Polski, ustroju społeczno-politycznym i
aktualnych problemach społeczno-ekonomicznych kraju
Zdobywanie zawodu bądź dobre wykonywanie zawodu, jeśli harcerz (harcerka)
już pracuje
Wniesienie trwałego wkładu w życie swojego środowiska
Odpowiedzialne wypełnienie obowiązków funkcyjnych w harcerstwie,
samorządzie lub wybranej organizacji społecznej
Doskonalenie harcerskie, w tym:
Specjalizację w jednej z dziedzin harcerskiej metodyki (prowadzenie drużyny
zuchowej, harcerskiej lub starszo harcerskiej) albo w jednej z technik harcerskich,
albo uzyskanie uprawnień państwowych (ratownik, sędzia dyscypliny sportowej,
przewodnik turystyki, prawo jazdy, w dziedzinie krótkofalarstwa, żeglarstwa,
wspinaczki itp.).
Str
on
a
11
Opracowanie i zrealizowanie z zespołem programu obozu wędrownego lub
stałego
Pogłębienie znajomości historii harcerstwa, znajomości Statutu i zasadniczych
regulaminów ZHP
Realizacja próby i przyznanie stopnia
Realizację zadań ocenia Komisja Stopni. Niektóre zadania obejmujące sprawy
bardzo osobiste są wyłącznie sprawą honoru harcerza orlego i nie podlegają
ocenie Komisji Stopni
Stopień przyznaje Komendant Szczepu na wniosek Komisji Stopni, zwracając
przede wszystkim uwagę na wysiłek włożony w realizację próby i umiejętność
życia w społeczeństwie/grupie.
Oznaczeniem stopnia są dwie gwiazdki na pagonie.
7. PRÓBA HARCERZA
Harcerz zdobywa stopnie harcerskie po złożeniu Przyrzeczenia Harcerskiego –
jako pełnoprawny członek ZHP.
Przed złożeniem Przyrzeczenia dziewczyna lub chłopak wyrażający chęć
wstąpienia do organizacji przechodzi „Próbę harcerza”. Od próby mogą być
zwolnione zuchy trzeciej gwiazdki.
W okresie próby harcerz (harcerka):
Uczestniczy w pracach zastępu
Poznaje Związek i drużynę do której należy, włącza się do realizowanych
przez nią zadań
Kompletuje mundur harcerski
Zalicza wymagania próby
Wymagania próby
Wie, kto może zostać harcerzem i umie to uzasadnić
Poznał, rozumie i zapamiętał Prawo Harcerskie
Wie, co oznaczają i do czego zobowiązują: Krzyż Harcerski, Lilijka i hasło Czuwaj!
Poznał hymn harcerski
Systematycznie uczestniczył w pracach zastępu i drużyny przez okres 3 miesięcy
Wykonał sumiennie co najmniej jedno zadanie powierzone w zastępie lub
drużynie
O zaliczeniu Próby harcerza i dopuszczeniu do złożenia Przyrzeczenia Harcerskiego
decyduje Rada Drużyny.
8. PRÓBA HARCERZA STARSZEGO
Być harcerzem starszym to duma… ale i zobowiązanie. Duma bo jesteś w gronie
najstarszych harcerzy, zobowiązanie, bo chcesz pełnić harcerską służbę społeczeństwu,
innym ludziom, sobie, bo młodsi biorą z ciebie przykład, jesteś dla nich wzorem
harcerza.
Do „Próby harcerza starszego” przystępuje harcerz (harcerka), który wyraził chęć
działania w drużynie starszo harcerskiej i nie posiada stopnia odkrywcy. Zaliczenie Próby
przez Radę Drużyny uprawnia do zdobywania kolejnych stopni harcerskich. Na Próbę
składa się okres przygotowania i bieg harcerski. Długość okresu przygotowania i terminu
biegu ustala Rada Drużyny.
W okresie przygotowania do biegu harcerz starszy:
Str
on
a
12
Potrafi powiedzieć, czego oczekuje od harcerstwa, dlaczego chce być
harcerzem starszym
Postępuje według Prawa Harcerskiego
Czynnie uczestniczy w życiu swojego zastępu i drużyny, dobrze wykonuje swoje
zadania
Zdobywa podczas zbiórek zastępu i drużyny oraz w wyniku pracy własnej
wiedzę i umiejętności wymagane do zaliczenia próby
Weźmie udział w jednodniowym biwaku i w pieszej wędrówce
Prowadzi swój notatnik harcerski
W okresie przygotowania i podczas biegu harcerskiego harcerz starszy wykaże się
wiedzą i umiejętnościami:
Zna i rozumie Przyrzeczenie i Prawo Harcerskie.
Zna hymn harcerski i jego historię
Potrafi wyjaśnić kim byli: Andrzej Małkowski, Aleksander Kamiński, Juliusz
Dąbrowski, Florian Marciniak, Robert Baden-Powell, Olga Małkowska
Zna bohatera i historię drużyny do której należy
Wie jak przekazać sygnał alarmowy drużynowemu i komendantowi szczepu.
Umie kilka piosenek, umie zachować się w kręgu ognia
Umie się zameldować, oddawać honory, wykonać: zwroty w miejscu, zbiórkę
drużyny w szeregu, w dwuszeregu oraz kolumnie dwójkowej i czwórkowej
Umie posługiwać się mapą i busolą. Obliczy według mapy odległość do
wyznaczonego miejsca, określi czas niezbędny do pokonania trasy i sprawdzi
obliczenia podczas wędrówki
Rozstawi z zastępem lub drużyną biwak
Zawiąże 5 węzłów i wyjaśni ich zastosowanie
Umie odczytać depeszę zapisaną alfabetem Morse’a
Przygotuje prawidłowy i bezpieczny stos ogniskowy. Zbuduje samodzielnie
kuchnię polową i ugotuje na niej posiłek dla zastępu podczas biwaku
Potrafi wyposażyć apteczkę na wyprawę zastępu. Umie udzielić pierwszej
pomocy. Wie o szkodliwości niewłaściwego stosowania leków.
Str
on
a
13