REPORT#4wiosna 2009

ROyal ciTyPryzmatyczna architektura w Płowdiwie

FOcusarchitektura efektywna kosztowo

bOdEgas PROTOsZnak rozpoznawczy winnicy

Magazyn firmy Reynaers aluminium dla architektów i inwestorów

#4Redaktor odpowiedzialny: Birgit HuybrechsProdukcja: RSM co-publishers

SpRoStowanie W magazynie Report #2 przy artykule o Muzeum Arpa zamieszczono niewłaściwe zdjęcia. Firma Reynaers dostarczyła na potrzeby realizacji tej inwestycji system osłon przeciwsłonecznych, lecz żaluzje przedstawione na tych zdjęciach nie są naszej produkcji. Przepraszamy za tę pomyłkę.

Ventalis (patrz innowacje, strona 58)

4

4

10

58

60

Standard

W obecnych czasach trudności gospodarczych, każdy z nas musi radzić sobie z konsekwencjami tego, co po raz pierwszy zamanifestowało się w ubiegłym roku pod postacią kryzysu kredytowego w USA. Choć nie wiadomo jeszcze dokład-nie, jak kryzys ten wpłynie na budownictwo i na branżę architektoniczną, jeśli historia może być jakąkolwiek wytyczną, możemy spodziewać się zmian w dziedzinie architektu-ry. Patrząc wstecz na dwa największe kryzysy XX wieku - krach giełdowy w 1929 roku i kryzys naftowy w latach 70-tych, widzimy, że obydwa te kryzysy doprowadziły do powsta-nia innego rodzaju architektury. W latach 30_tych nie wznoszono już spektakularnych budynków, takich jak Chrysler Building i Empire State Building w Nowym Jorku, których budowę rozpoczęto przed wybuchem kryzysu, a zakończono w znacznie trudniejszym okre-sie gospodarczym. W latach 70-tych ubiegłego wieku dynamiczny styl projektowanych z wielkim rozmachem modernistycznych obiektów, charakteryzujących się transparentnością i otwartością, ustąpił miejsca architekturze na mniejszą skalę, na bardziej ludzką miarę i bardziej zamkniętej.

Nie byłoby wcale taką niespodzianką, gdyby obecna fala monumentalnych obiektów architektonicznych, widocznych wszędzie - od Szanghaju po Londyn i od Dubaju po Moskwę - uległa nagłemu zatrzymaniu. Wcale nie aż tak śmiała może okazać się przepowiednia, że w reakcji na tę “ikonową” architekturę wiodącą tendencją stanie się jej przeciwieństwo: archi-tektura silniej koncentrująca się na osiągnięciu określonego efektu, w której poszukiwać się będzie rozwiązań nacechowanych prostotą i powściągliwością formy i projektów. Systemy dostarczane przez Reynaers Aluminium doskonale nadają się do tego typu architektu-ry. Stosowanie indywidualnie dostosowywanych produktów Reynaers nie tylko pozwala stworzyć odpowiednie rozwiązanie dla każdej elewacji, lecz również umożliwia realizację wy-sokiej klasy projektów w efektywny i subtelny sposób, zgodny z najwyższymi standardami.

W tym czwartym wydaniu magazynu Report firma Reynaers ponownie ma przyjemność zaprezentować Państwu wiele różnorodnych budynków, których realizacja stała się możliwa dzięki ścisłej współpracy wszystkich zespołów Reynaers z architektami i producentami.

Maciej Przybylski,Dyrektor Reynaers na Europę Środkową

W centrum uWagiArchitektura efektywna kosztowo

projekty

Bodegas Protos, Peñafiel 10 Centrum Biznesu Rams, Bukareszt 20 Kompleks mieszkaniowy Balans, Leidsche Rijn 28 Samochodowy warsztat montażowy, Bahrajn 34 Dom mieszkalny, Leiria 38 Kompleks ‘Royal City’, Płowdiw 44 Biurowiec przy Piccadilly, Londyn 50

innowacjeAktualne innowacje i optymalizacje

RefeRencjePrzegląd inwestycji, do realizacji których przyczyniła się firma Reynaers

W tym numerze

4

W centrum uWagi

architektura efektyWna kosztoWo

sWoboda, jaką daje jednolitość

Tekst:Hans Ibelings

4

5

Otwierając dowolne pismo ilustro-wane poświęcone architektu-rze, można z łatwością odnieść wrażenie, że architektura to głównie eksperymenty, których nikt wcześniej nie próbował podjąć. Te innowacyjne budynki są oczywiście spektakularnymi monumentami współczesnej architektury, stymulujący-mi stosowanie pionierskich technologii w budownictwie. Przesuwając granice tego, co możliwe w zakresie budownictwa, inżynierii i projektowania, tego rodzaju obiekty stano-wią awangardę architektury i w rezultacie sprawiają, że rozszerzeniu ulega nasze pojęcie o tym, co jest wykonalne w zakresie „zwyczajnych” inwestycji.

66

W centrum uWagi

Regularność i efektywność: natura oferuje wiele punktów odniesienia i źródeł inspiracji dla opracowywania i zastosowań standaryzowanych rozwiązań.

Próby dalszego doskonalenia standardów i two-rzenia swoistego rodzaju "normalnej" i regularnej architektury można postrzegać jako formę realizmu w architekturze. Uwaga nie jest tu skupiona na ideali-stycznej próbie zmiany świata, lecz raczej na prag-matycznej próbie uczynienia znanego nam świata jak najlepszym, w granicach naszych możliwości prak-tycznych i z uwzględnieniem istniejących ograniczeń ekonomicznych.

Takie podejście do architektury ma długą i sza-cowną historię oraz zdobyło sobie na przestrzeni lat licznych orędowników. W XIX wieku francuski architekt J.N.L. Durand systematycznie analizował formę i kom-pozycję architektoniczną w swoich podręcznikach. W XX wieku Ernst Neufert pracował nad standaryzacją w dziedzinie architektury, tworząc swoje encyklopedycz-ne, wydane w 1938 roku dzieło „Bau-Entwurfslehre” („Podręcznik projektowania architektoniczno-budowla-nego”). Publikacja ta została przetłumaczona na wiele języków i stała się standardowym kompendium wiedzy, określanym powszechnie mianem “Neufert”. Innym przykładem jest Francuz, Jean Prouvé, który w latach 30-tych i 40-tych zajmował się głównie konstruowa-niem domów prefabrykowanych z aluminium. W tym samym okresie tym samym zagadnieniem zajmowali się w USA bracia Keck i Richard Buckminster Fuller. Ostatnią, lecz z pewnością nie najmniej ważną postacią jest John Habraken, holenderski architekt, który od lat 60-tych ubiegłego wieku koncentruje się na wypracowywaniu nowego podejścia do budownictwa mieszkaniowego. Jest on autorem koncepcji, dzięki której dostępne stały się konstrukcje nośne umożliwia-

ISTNIEJE NIEwIElka grupa archITEkTów, kTórzy NIE SzukaJą wyJąTkowoścI, lEcz właśNIE dążą do TEgo, by doprowadzać do pErfEkcJI STaNdardowE rozwIązaNIa

Eksperymentalne inwestycje zawsze stanowić będą wyjątek od reguły, ponieważ sektor budowlany to w przeważającej części normalne zamówienia na normalne obiekty, mieszczące się w ramach normalnych budżetów. Dobrym tego przykładem jest architektura w Europie Środkowej. Według Macieja Przybylskiego, Dyrektora Reynaers na Europę Środkową, z siedzibą w Piasecznie, w prawie 95% przypadków stosuje się standardowe produkty. „Czynnikiem, który odgrywa tu zdecydowaną rolę są koszty. W naszym doświadczeniu większość inwestycji budowlanych realizowana jest z zastosowaniem łatwo dostępnych systemów. Często angażowani jesteśmy w realizację inwestycji w bardzo wczesnym stadium, z reguły nawet jeszcze przed wyborem głównego wykonawcy. W rezultacie w takich przypadkach rysunki wykonawcze mogą być sporządzane w oparciu o faktyczne wymiary systemów dostarczanych przez Reynaers. Wyjątki stanowią jedynie wielkie inwestycje wymagające modyfikacji istniejących systemów okiennych lub elewacyjnych Reynaers, ponieważ normatywne są wówczas wymiary konstrukcji betonowej budynku.”

Choć względy efektywności ekonomicznej bez wątpienia narzucają podejście, w którym architekci najpierw badają, czy możliwe jest zastosowanie standardowego rozwiązania, wątpliwości nie ulega jednak również fakt, że architekci często odbiegają od standardów. Istnieje niewielka grupa architektów, którzy nie szukają wyjątkowości, lecz właśnie dążą do tego, by doprowadzać do perfekcji standardowe rozwiązania.

RegulaRnośćGrupa ta reprezentuje znaczący ruch we

współczesnej architekturze. Należą do niej wio-dący architekci z bardzo wielu krajów, którzy nie poszukują wyjątkowych rozwiązań nadających się do jednorazowego zastosowania, lecz rozwiązań stanowiących reguły, które można wielokrotnie stosować, takich jak na przykład systematyczne wykorzystywanie dostępnych materiałów. Jednym ze sposobów realizacji tej zasady jest zapewnianie, by wszystkie otwory okienne i drzwiowe miały takie same wymiary. Przykładem takiego podejścia jest wykonany przez biuro architektów KCAP projekt obiektu w Leidsche Rijn pod Utrechtem (Holandia) (patrz str. 28).

Człowiek miarą wszystkich rze-czy: ilustracja z „Bau-Entwurfs-lehre” (1938)

4

7

które wydają się być całkiem proste oraz obfitują w kąty proste. Jak wyjaśnił kiedyś niemiecki architekt Paul Kahlfeldt, istnieje uzasadniony powód stosowania kątów prostych w budynkach: grawitacja jest przecież siłą działającą ku dołowi.

Kto zaadoptuje to tak racjonalne podejście na polu architektury (nie ignorując grawitacji), prawdopodobnie szybko dojdzie również do wniosku, że sensowne jest także używanie łatwo dostępnych materiałów, pro-duktów i systemów. Reynaers Aluminium jest w stanie oferować rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb dla wszelkiego rodzaju inwestycji, lecz dzięki szerokiej skali oferowanych możliwości umożliwia rów-nież realizację różnorakich wysokiej klasy projektów architektonicznych z zastosowaniem standardowych systemów. Możliwości te zapewnia wysoki poziom szczegółowego dopracowania i jakości systemów two-rzonych przez Reynaers Aluminium.

Jak potwierdził Maciej Przybylski, jeden z tych stan-dardowych systemów może być często stosowany nie tylko w nowych obiektach, lecz również w przypadku renowacji istniejących już budynków, będących rosną-cym rynkiem w Europie Środkowej, jaki i poza nią. „To ostatnie zastosowanie wymaga z reguły jedynie mody-fikacji zakotwienia okien lub ram ściany osłonowej. W ostatnich latach w przeważającej mierze pracowaliśmy na rzecz nowego budownictwa, lecz renowacje są bez wątpienia obszarem, który w najbliższej przyszłości zapewni nam wiele zamówień. Budynek, w którym zlokalizowany jest nasz słowacki oddział, wzniesiony w latach 70-tych, jest dobrym przykładem możliwości, jakie dają tego rodzaju renowacje. W tym przypadku

jące stosowanie standardowych wbudowywanych elementów, pozwalające kreować domy odpowiadające indywidualnym potrzebom ich przyszłych mieszkańców.

EkonomiaTrudność wiążąca się ze standaryzacją w

jakiejkolwiek formie polega nie tyle na konieczności zapewnienia jednolitości wymiarów, lecz raczej na tym, że od opracowującego projekt architekta wymagane jest stworzenie całkowicie spójnego systemu, w którym wszystko pasuje do wszystkiego i każde połączenie należycie funkcjonuje. Interesującym aspektem budownictwa jest jednak możliwość tworzenia projektów charakteryzujących się jednością, lecz pozwalającym uniknąć pełnej jednolitości.

Zainteresowanie standaryzacją wynika niekiedy z panującego wśród architektów niezadowolenia z faktu, że prawie każde zamówienie na prace projektowe jest tylko jednorazowym zadaniem i że każdy projekt budynku stanowi akumulację wyjątków i incydentalnych rozwiązań. Racjonalizacja sektora budowlanego jest z wielu powodów praktycznych, takich jak możliwy brak pieniędzy lub zapotrzebowania na kreowanie rozwiązań odbiegających od standardu, kwestią dotyczącą w pierwszym rzędzie architektów. Po części może to być ona jednak również kwestią przekonań. W latach 20stych ubiegłego wieku holenderski architekt modernistyczny Jan Duiker określał te przekonania mianem „spirytualnej ekonomii”.

STANDARDOWE SYSTEMY MOŻNA STOSOWAĆ NIE TYLKO W NOWYM BUDOWNICTWIE, LECZ RÓWNIEŻ PRZY WYKONYWANIU RENOWACJI

W centrum uWagi

Według Macieja Przybylskiego w Europie Środkowej jest obecnie wielu architektów, którzy bardzo chętnie kreowaliby niestandardowe roz-wiązania, lecz nie mogą tego robić ze względów kosztowych. Są jednak również architekci świado-mie dążący do oszczędności formy i prostoty. Nie kierują się oni przy tym względami estetycznymi, ani chęcią tworzenia w duchu abstrakcyjnego minimalizmu, lecz po prostu potrzebą zapewnienia przeciwwagi dla architektonicznej subiektywności i przypadkowości formy i dla ekstrawaganckich ekscesów wizualnych przejawiających się w budownictwie. Osiągają oni to poprzez nadawanie swoim budynkom możliwie jak najprostszej formy, z którego to powodu często stosują rozwiązania,

zaangażowani jesteśmy w renowację elewacji starych budynków fabrycznych (z zastosowaniem systemu CS 38-SL). Aktualnie pracujemy również przy renowacji ścian trzech wieżowców w Bratysławie, w których mie-ści się słowackie Ministerstwo Spraw Socjalnych, gdzie zastosowane zostały okna zespolone CS 77 HV.”

Tego rodzaju projekty świadczą o wysokiej elas-tyczności systemów dostarczanych przez Reyna-ers Aluminium i skutecznie udowadniają błędność argumentacji, że tego rodzaju systemy ograniczają swobodę architektów. Otóż jest wprost przeciwnie - ich przemyślane stosowanie otwiera horyzonty nowych możliwości i służy nam jako ponowne przypomnienie tego, że wolność możliwa jest tylko w ramach porząd-ku i usystematyzowania.

8

9

3

Standardowe systemy zastoso-wane w kompleksie mieszkaniowym Balans w Utrech-cie, zaprojektowa-nym przez KCAP (patrz strona 28)

Słowackie Ministerstwo Spraw Socjalnych w Bratysławie

4

10

11

RichaRd RogeRs stwoRzył znak Roz -poznawczy winnicy

Peñafiel, HiszPania

Tekst: María Alvarez i Lucía PereléteguiZdjęcia: Wenzel

projekt

Bodegas protos

W Hiszpanii branże winiarska i turys-tyczna wyraźnie zbliżyły się do siebie. Prywatne bodegi, tradycyj-ne prywatne hiszpańskie winnice − zmieniają się w prawdziwe muzea. Z tego właśnie powodu wynajmuje się czołowych architektów, by wydobyli na powierzchnię to, co na co dzień znajduje się pod ziemią.

Jedną z firm, która entuzjastycznie wprowa-dza w życie ideę odnowy w sektorze winiarskim, jest – znajdująca się w rękach prywatnych, lecz zarządzana przez spółdzielnię – winnica Bodegas Protos w Peñafiel. Winnica skorzystała z pomocy zespołu architektów Richarda Rogersa.

Pod ZiemiąWinnica Bodegas Protos zlokalizowana jest na

terenie o powierzchni około 7.000 m², położo-nym u podnóża wysokiej skały, na szczycie której wznosi się zamek a w nim Muzeum Winiarstwa. Na terenie znajduje się 20.000 m² powierzchni użytkowej, której większa część znajduje się pod ziemią. Produkcja wina wymaga spokojnego, sta-bilnego otoczenia o temperaturze od 14° do 16°C. Takie warunki termiczne osiąga się w tradycyjnej architekturze bez stosowania jakiegokolwiek chło-dzenia. Instalację do produkcji wina umieszcza się pod ziemią, na głębokości od 2 do nawet 30 metrów. Budowa instalacji wiąże się ze znacznymi kosztami: należy m.in. wykonać wykop o wielkiej powierzchni. Jednak oszczędności osiągane pod-czas eksploatacji bodegi oraz jej minimalny wpływ na otaczające ją środowisko, z nawiązką kompen-sują koszty inwestycji.

Umieszczenie pod ziemią pomieszczeń przeznaczonych do produkcji wina, umożliwiło połączenie, za pomocą tunelu, bodegi z nowym budynkiem winiarni.

Z jednej strony dialog z klientem posiada-jącym obszerną wiedzę historyczną z dziedziny winiarstwa, z drugiej zaś strony życzenie, by nie nadawać budynkowi przemysłowego wyglądu, spowodowały, że prócz funkcjonalnego systemu, wzorowanego na przyjętych na tym obszarze rozwiązaniach, zastosowano również tradycyj-ne materiały budowlane, tj. ceramikę, kamień i drewno.

ZesPolenie Z krajobraZemNadziemna część bodegi zadaszona jest za

pomocą pięciu połączonych ze sobą łukowych stropodachów, z których każdy kolejny jest lekko cofnięty w stosunku do poprzedniego, opartych na siatkowej konstrukcji stopniowo zwężającej się odpowiednio do trójkątnego kształtu parceli. Podzielenie dachu na pięć części konstrukcyj-nych sprawia, że budynek wydaje się mniejszy i

12

3

Kolebkowe sklepienia wtapiają się w pagórkowaty krajobraz

13

2

Wielki otwór w kształcie

oka zapewnia dopływ światła

dziennego do kondygnacji

piwnicznej

14

15

3

Architektura łącząca transparentność z ochroną przed słońcem

dobrze wpasowuje się w tradycyjny krajobraz będący mozaiką pól i winnic z widocznymi gdzie niegdzie dachami gospodarstw.

Przejrzysta fasadaPrzestrzeń od dachu do największej, pod-

ziemnej części budynku, w której ma miejsce produkcja wina, wypełnia przeszklona fasada stanowiąca najatrakcyjniejszą część frontowej elewacji. Przeszklone elewacje oraz przeszklone ściany wewnętrzne wykonano z zastosowaniem systemu CW 50.

Rozwiązanie przyjęto z jednej strony z powodu konieczności zapewnienia dopływu naturalnego światła na potrzeby przerobu wino-gron, jak i na potrzeby ostatniej fazy produkcji wina, w której ważna jest możliwość obserwacji naturalnego koloru trunku. Z drugiej strony roz-wiązanie to nadaje bodedze otwarty charakter, pozwalający powiązać ją z sąsiadującą wsią, doskonale oddając tym ideę otwartości przy-świecającą całej inwestycji. Większość członków spółdzielni to mieszkańcy Peñafiel, przy czym około 250 rodzin z tej wioski zależnych jest od bodegi. Charakterystyczna dla tego obiektu otwartość wyraża się również w swobodnym dostępie do bodegi od strony ulicy – teren, na którym się ona znajduje nie jest zamknięty. Brak jest także przy bodedze zwyczajowo stosowane-go oznakowania wyznaczającego trasę obowią-zującą dla odwiedzających.

Okres winobrania, który z reguły przypada na początek października, to kilka dni bardzo intensywnej pracy, często wykonywanej również nocą. Dzięki swojej przejrzystości budynek bodegi funkcjonuje wówczas jako wielka latarnia oświetlająca miejsce, w którym gromadzą się pracownicy zatrudnieni przy zbiorze winogron.

funkcjonalnośćW celu utrzymywania temperatury na

stałym poziomie, z jednoczesnym zapewnie-niem ochrony przeciwsłonecznej, postanowiono zastosować dach wentylowany z pokryciem z dachówek. Dach działa na tej samej zasadzie, co elewacja wentylowana − powstający wewnątrz strumień powietrza zapewnia odprowadzanie ciepła na zewnątrz, przy czym nagrzewanie budynku przez słońce zostaje zredukowane do 30 procent. Ponadto, dach tworzy nawis zacho-dzący za elewację, dodatkowo chroniąc ją w ten sposób przed działaniem promieni słonecznych.

Nawisowe łukowe stropodachy oparto na kilku parabolach, tworząc w ten sposób podwój-ną konstrukcję złożoną z zewnętrznych łuków i wewnętrznych paraboli, która pozwala rozłożyć poziomy napór wywierany przez łuki tego wiel-kiego zadaszenia na siły o kierunku pionowym.

16

2

CW 50 to system do wykonywania ścian osłonowych, połaci dachowych i konstrukcji przestrzennych, dający nie tylko nieograniczoną swobodę tworzenia, ale również

dzięki smukłym 50 mm profilom nośnym, wpuszczający do budynku maksymalną ilość światła. System dostępny jest w 11 indywidualnych rozwiązaniach, pozwalających

na uzyskanie różnorodnych efektów estetycznych. Szeroki asortyment oznacza możliwość łączenia ścian pionowych i połaci dachowych dając również możliwość wpinania w nie elementów otwieranych. Ten szeroki asortyment zawiera również

rozwiązania techniczne dostosowane do różnych wymogów co do parametrów elewacji.

17

Budynek ten z powodzeniem zapewnia otwartość procesowi produkcji wina, który wcześniej ukryty Był pod ziemią

18

SECCIÓ VERTICAL

TRAVESSER INFERIOR

SECCIÓ HORITZONTAL

MUNTANT I UNIÓ CONTRA

CARTELA INOX.

SECCIÓ VERTICAL

TRAVESSER INFERIOR

SECCIÓ HORITZONTAL

MUNTANT I UNIÓ CONTRA

CARTELA INOX.

3

Winnica z widocznym w

tle zamkiem, w którym mieści

się obecnie Muzeum

winiarstwaDetal konstrukcyjny

4

2

Łagodnie na-chylone schody łączące główną kondygnację z kondygnacją piwniczną

19

W ten sposób przeniesiono cały ciężar dachu, z prefabrykowanych kolumn betonowych, na ogromną siatkową konstrukcję nośną.

Budynek zaprojektowany przez Richarda Rogersa z powodzeniem zapewnił otwartość pro-cesowi produkcji wina, który wcześniej ukryty był pod ziemią. Osiągnięty rezultat cechuje się taką prostotą, że budynek właśnie taki jak ten wydaje się być logiczną konsekwencją rozwoju rzemiosła winiarskiego.

Bodegas ProtosArchitekt: rogers stirk Harbour & Partners, london (uk) / alonso Balaguer y arquitectos asociados, BarcelonaZamawiający: Bodegas Protos Wykonawca: arup / Boma / agroindus Producent: Bellapart s.a.u., olot Systemy Reynaers: cW 50

20

Dzięki Arhi Grup biuro-wiec ten stAnowi wy-różniAjący się kompleks

Bukareszt, rumunia

Tekst: Stefan GhenciulescuZdjęcia: Andrei Mărgulescu

Inwestycja

centrum BIznesu rams

21

22

ARHI GRUP pokazała, jak można nadać dynamiki budynkowi o kształcie narzu-conym przez przepisy i konieczność zapewnienia efektywności ekonomicznej poprzez zastosowanie nachylonych i nieregularnie skons-truowanych elewacji.

Szklana ściana kurtynowa jest jednym z najsilniej-szych symboli architektonicznych Rumunii po 1989 roku. Prawie nieobecna w socjalistycznym krajo-brazie (stosowana wówczas głównie w budynkach

przemysłowych), po zmianie ustroju i wprowadzeniu gospo-darki rynkowej, ściana kurtynowa przeżywa okres prawdzi-wej hossy. Początkowo stosowane były tylko proste systemy i rozwiązania, z czasem zaczęto wprowadzać również te o wysokiej jakości technicznej, umożliwiające nowe, bardziej kompleksowe i kreatywne rozwiązania architektoniczne, przewyższające standardowo stosowaną formułę.

Centrum Biznesu Rams jest przykładem, odbiegającego od szablonowych rozwiązań, biurowca najwyższej klasy. Budynek usytuowany jest na peryferiach Bukaresztu, które w ostatnim czasie są świadkami niezwykle silnego

23

rozwoju. Byłe tereny przemysłowe zlokalizowane na tym obszarze ulegają szybkiej urbanizacji. Obecnie wznoszonych jest na nich kilka kompleksów mieszka-niowych i biurowych. Pierwotnie biurowiec miał być nieco niekształtny z powodu przepisów planowania przestrzennego narzucających konieczność zasto-sowania dwóch różnych wcięć w bryle budynku w dwóch częściach tej samej parceli. Architektoniczną odpowiedzią na wymagania stawiane przez te przepisy był projekt rozczłonkowanego budynku. W rezultacie powstał obiekt złożony z dwóch brył, które spełniają wymagania dotyczące wysokości, a zarazem łagodzą wrażenie masywności 9-cio kondygnacyjnej konstrukcji. Logicznym rozwiązaniem było umieszcze-nie zarówno wejścia do budynku, jak i do głównego pi-onu komunikacyjnego w części przegubowej, łączącej dwa człony obiektu.

Dwa wielościanyOptyczne wrażenie dwóch odrębnych brył Cen-

trum Biznesu Rams osiągnięto poprzez zastosowanie stropów o konstrukcji wspornikowej, wystających poza zasadniczy obrys budynku oraz części prze-gubowej łączącej dwa jego człony, która nie wystaje poza ten obrys. Kolejnym krokiem było rozwiązanie pozwalające uzyskać różnice szerokości konstrukcji stropowych, niekiedy występujące na tej samej kon-dygnacji. Różnice te nadają obydwu skrzydłom obiektu pofałdowany kształt. Zamiast wielkiego, dziwacznie wciętego prostopadłościanu stworzono kompozycję złożoną z dwóch nieregularnie ukształtowanych wielościanów, oddzielonych od siebie głęboką szczeliną. Rzeźba nadana płaszczyznom elewacji fron-towych obydwu brył budynku dodatkowo podkreśla wklęsłość strefy, w której zlokalizowano wejście do bu-dynku i pion komunikacyjny. Cofnięty parter Centrum Biznesu Rams sprawia, że jego pozostałe kondygnacje wydają się unosić nad ziemią.

Strukturalny podział budynku na człony zaakcen-towano, stosując różne rodzaje wykończenia elewacji jego dwóch brył. Wyższa i szersza bryła obiektu wygląda, jakby była wykonana z półprzejrzystego kryształu. Jej gładkie lico przerywa jedynie balustrada loggii (znajdującej się na pierwszej kondygnacji). Elewacja dłuższej i niższej bryły budynku wykończona jest przejrzystymi i nieprzejrzystymi poziomymi pasami. Powtarzające się w tym samym układzie pasy umożliwiają dwojaką percepcję elewacji − można postrzegać ją jako ciągłą płaszczyznę, bądź jako naprzemienne pasma okien i paneli podokiennych. Elementy elewacji powtarzają się w nieregularnym rytmie, co więcej jej nieprzejrzyste panele pomalowa-no na trzy różne kolory. Dzięki temu cała płaszczyzna elewacji wydaje się być grą przypadkowych ele-mentów. Kompozycja ta kontynuowana jest na bocz-nej i na tylnej elewacji tej bryły, w której poza nią nie zastosowano żadnych innych elementów architekto-nicznych, oraz częściowo zachodzi na boczną ścianę przeszklonego skrzydła budynku. Ponadto, poszycie elewacji wykonano z dwóch różnych materiałów – ze szkła i eternitu − stykających się ze sobą wzdłuż

3

Elewacja z nieregu-larnym, naprze-miennym układem przeszkleń i płyt cementowych nada-je temu komplekso-wi niepowtarzalny wygląd

34

bended alu sheet 2 mm C3

034.1508.XX

034.2027.XX080.9445.04

15

34

080.9514.04

82°

Item C4 21.7

21.724.

1

R0.5

R0.5

24

ukośnej linii, co dodatkowo podkreśla dwa różne sposoby wykończenia elewacji tej samej przestrzeni wewnętrznej.

Pofałdowanie i nachylenieCentrum Biznesu Rams wybudowano na prostym

planie. W otwartej przestrzeni usytuowany jest „kręgosłup” budynku, na który składają się pomiesz-czenia techniczne i centralnie umiejscowiony pion komunikacyjny. Płaszczyznę „kręgosłupa” po przed-niej stronie pionu komunikacyjnego przecina oś, na której umieszczono wejście do budynku. Najbardziej spektakularnie obiekt prezentuje się od strony fron-towej, od której doskonale widoczne są pofałdowanie i nachylenie jego elewacji oraz cofnięcia konstrukcji stropowych na różne odległości, nadające wnętrzu budynku dynamiczny wygląd. Wspaniałe pole do popisu stanowiła elewacja frontowa, w której wprowadzono różne innowacje i atrakcyjne detale architektoniczne. Zastosowano w niej dwa systemy Reynaers: CS 68 − do wykonania zewnętrznych drzwi wejściowych oraz CW 50 − będący najefektowniejs-zym systemem do konstrukcji elewacji.

Nieprzejrzyste panele zintegrowane w ele-wacji zbudowane są z metalowej obudowy, w której umieszczono izolację termiczną i zabezpieczenie przeciwpożarowe oraz przytwierdzoną do niej nitami płytę eternitową. Wolna przestrzeń zachowana pomiędzy obudową panelu a płytą eternitową zapew-nia wentylowanie elewacji nawet i w tym obszarze. Na całej płaszczyźnie elewacji zastosowano system przeszklenia strukturalnego z profilami ukrytymi za przeszkleniami. Pionowe złącza osłonięto elasty-cznymi profilami nieprzepuszczającymi powietrza, zaś do poziomych złącz użyto aluminiowych profili osłonowych, dyskretnie podkreślających poziome linie elewacji. Zrozumiałe jest, że obszarami, do których należało podejść z największą ostrożnością

2

Przeszklony narożnik

najwyższej bryły, w budowie

Detal rozwiązania narożnika

8

25

Specjalnie zaprojektowany element z aluminium łączy powierzchnię przeSzklenia z głównym nośnym elementem konStrukcyjnym

conych ze względu na konieczność zapewnienia określonej powierzchni użytkowej oraz przepisy dotyczące planowa-nia przestrzennego, uzyskano stanowiący doskonały punkt orientacyjny, niezwykle efektowny obiekt, wzniesiony na dość swobodnie ukształtowanym planie. Fakt, że zrealizo-wane bryły tego budynku wyglądają niemalże dokładnie tak, jak modele przestrzenne wykonane na etapie projek-towania świadczy o niezwykle precyzyjnym dopracowaniu detali budynku oraz o nadzwyczajnie dobrej współpracy pomiędzy autorami projektu, producentem oraz projektan-tem i wykonawcą elewacji.

centrum Biznesu ramsArchitekt: arhi GruP (Bogdan stoica, George mihalache), BukaresztZamawiający/Inwestor: euro Property rentals Producent: Plus confort, Bukareszt Systemy Reynaers: cs 68, cw 50

były krawędzie, w których zbiegają się nachylone płaszczyzny elewacji. Mimo że konstrukcja brył tego budynku wydaje się dość skomplikowana, występują w niej tylko trzy takie krawędzie. Dobrano do nich trzy ukośne profile, które zamontowano do konstrukcji wsporczej elewacji. Ponieważ wymagane było usta-wienie tych profili pod nietypowym kątem, należało je odpowiednio dostosować. W tym celu specjalnie zaprojektowano aluminiową część łączącą przeszkloną partię elewacji z głównym elementem wsporczym. Jest to innowacja umożliwiająca stosowanie wielu różnych rozwiązań w ramach istniejącego systemu, które pozwalają tworzyć niezliczone warianty „ele-wacji przestrzennych”.

W efekcie, mimo pierwotnych wymagań narzu-

2

Kolorowe pasy transformują skalę tego budynku, sprawiając że liczba kondygnacji wydaje się być większa, niż jest w rzeczywistości

3

Detale architektoniczne elewacji

26

27

28

29

Ten Tarasowybudynek ŁĄCZy dwa bardZo rÓŻne sTyLe urbanIsTyCZne

leidsche rijn,holandia

Tekst: Anneke BokernZdjęcia: Wim Tholenaars

projekt

kompleks mieszka-niowy ,,Balans’’

46

Jak kompleks apartamentowy może stać się pomostem łączącym ruchliwą drogę przelotową z dzielnicą domów jednorodzin-nych w zabudowie szeregowej – i to w sytuacji, gdy ani jedna, ani druga nawet jeszcze nie istnieje? Do realizacji tego zadania zaangażowano biuro archi-tektów KCAP, któremu powierzono zaprojektowanie kompleksu apartamentów Balans na przeznaczonym pod nową zabudowę obszarze Leidsche Rijn, położo-nym pod Utrechtem. W rezultacie powstał wyrafi-nowany budynek z naprzemiennie rozmieszczonymi i - jak na Holandię - przestronnymi przestrzeniami zewnętrznymi.

Leidsche Rijn jest obszarem pod nową zabudowę o powierzchni 20 kilometrów kwadratowych, położonym na zachód od Utrechtu, pomiędzy autostradami A2 i A12. Aktualnie obszar ten liczy około 14.000 miesz-kańców, lecz pomiędzy poszczególnymi dzielnicami mieszkaniowymi jest jeszcze wiele przestrzeni na byłych gruntach ornych, więc prace budowlane są w pełnym toku. W okresie od chwili obecnej do roku 2015 liczba mieszkańców ma wzrosnąć do 100.000 osób. W ten sposób Leidsche Rijn stanie się jedną z największych tak zwanych dzielnic Vinex - czyli dzielnic wznoszonych w ramach programu budownictwa mieszkaniowego, dla realizacji którego rząd holenderski w 1993 roku dał zielone światło. Przed rokiem 2015 w Holandii ma zostać wybudowanych w sumie 750.000 mieszkań w nowych dzielnicach mieszkaniowych zlokalizowanych w pobliżu wielkich miast. Pośrodku obszaru Leidsche Rijn leży Het Zand - jedna z siedmiu dzielnic składających się na ten obszar. Należy ona do części, na których realizację przedsięwzięć deweloperskich rozpoczęto nieco później, a zatem jej odbiór przewidziany jest na rok 2011. Het Zand, podobnie jak i pozostała część obszaru Leidsche Rijn, będzie składać się głównie z domów jednorodzin-nych z ogródkami w zabudowie szeregowej. Dzielnicę tę

Zastosowane roZwiąZanie prZestrZenne poZwala uZyskać płynne prZejście pomiędZy miejską atmosferą od strony głównej osi komunikacyjnej, a obsZarem niskiej Zabudowy Znajdującym się na tyłach budynku

na całej szerokości przecina linia kolejowa, a równolegle do niej zbudowana zostanie droga przelotowa, biegnąca w kierunku wschód-zachód, która zapewni bezpośrednie połączenie z Utrechtem. Wzdłuż tej osi komunikacyjnej ma zostać wzniesiony kompleks wysokościowych obiek-tów zabudowy miejskiej, do którego należy też budynek apartamentowy Balans autorstwa KCAP.

Stopniowana bryła architektoniczna z ogrodem na dachuKompleks Balans graniczy od strony północnej z

główną osią komunikacyjną dzielnicy, więc w przyszłości

30

31

3

Wejścia do mieszkań wychodzą na wspólny wewnętrzny dziedziniec

Ze względu na duże

natężenie hałasu galerie umieszczono

za przeszkloną fasadą

4

Detal fasady osłaniającej galerie

4

32

3

Po stronie galerii znajdują się drzwi i okna na wysokości całej kondygnacji

Hol wejściowy o wysokości sześciu metrów

4

po tej stronie będzie prawdopodobnie panować wzmożony ruch, natomiast po stronie południowej tego obiektu leży osiedle mieszkaniowe o wiejskim charakterze, tak typowym dla obszaru Leidsche Rijn. Realizatorom tej inwestycji chodziło o to, by za pomocą środków architektonicznych zapewnić płynne przejście pomiędzy tymi dwiema skrajnościami. Dlatego też pracownia KCAP nadała temu obiektowi, na który składa się pięćdziesiąt apartamentów włas-nościowych o powierzchni mieszkalnej od 65 do 180 metrów kwadratowych, kształt podkowy. Dwa boczne skrzydła tego budynku, obejmujące ogród założony na dachu, mają stopniowaną linię dachową. Od strony drogi przelotowej ten budynek wykonany z cegły ma wysokość sześciu kondygnacji, lecz jego wysunięta na południe część ma już tylko trzy kondygnacje. Dzięki temu wszystkie apartamenty zlokalizowane w skrzydłach bocznych mogły zostać wyposażone w wychodzące na południe tarasy dachowe o wielkości od 26 do 60 metrów kwadratowych, co na warunki holenderskie stanowi niezwykle dużą powierzchnię. To rozwiązanie przestrzenne pozwoliło również uzys-kać płynne przejście pomiędzy miejską atmosferą od strony głównej osi komunikacyjnej, a obszarem niskiej zabudowy znajdującym się na tyłach budynku.

Wejście do tego obiektu stanowi przeszklony hol o wysokości sześciu metrów, w którym na parterze, od strony północnej budynku, zlokalizowano trzy po-mieszczenia robocze i lokal firmowy. Za nimi znajduje się dwukondygnacyjny parking, nad którym założono ogród dachowy, zamknięty od trzech stron. Służy on jako wspólna przestrzeń zewnętrzna dla Wszystkie mieszkańców. Wyposażono go w ławeczki, donice z roślinami, a nawet w tor do gry w boule. Wszystkie

33

apartamenty posiadają leżące na tej samej kondygnacji, co założony na dachu ogród posiadają własny taras dachowy. Pozostałe apartamenty balkon w widokiem na ogród dacho-wy, albo położone są za bardzo szeroką galerią, która może służyć mieszkańcom jako przestrzeń zewnętrzna.

Pomysłowa ochrona akustycznaWszystkie apartamenty w obiekcie Balans wyposażone

są w wysokie okna, z których część posiada francuskie balko-ny. Do wykonania ram okiennych zastosowano trójkomorowy system CS 68, po części w wersji CS 68-FP, o odporności ogniowej wynoszącej 30 minut. Ponieważ elewacja północna wymagała zastosowania specjalnych środków ochrony akustycznej, biuro architektów KCAP zdecydowało się na podwójną elewację szklaną, która zapewnia nie tylko izolację akustyczną, lecz również umożliwia naturalną wentylację. Konstrukcję elewacji frontowej wykonano z zastosowaniem systemu CW 50, który dzięki wąskim, 50-milimetrowym profilom ma bardzo smukły wygląd i zapewnia dopływ dużej ilości światła do wnętrza budynku. Również obydwa skrzydła boczne posiadają pomysłową izolację akustyczną: balkony są tam do połowy głębokości umieszczone we wnękach.

Choć tak naprawdę nie ustalono jeszcze, jak wyglądać będzie miejskie otoczenie apartamentowca Balans, miało ono duży wpływ na to, jak zaprojektowano ten obiekt. Dzięki odpowiedniej konfiguracji poszczególnych elementów bryły budynku i jego elewacji powstał obiekt, który nie tylko za-pewnia wymaganą izolację akustyczną, lecz oferuje również wielkie połacie okien i wiele przestrzeni zewnętrznej, łącząc ponadto dwa bardzo różne style urbanistyczne.

BalansArchitekt: kcaP, rotterdam Zamawiający: 2dvlop / Bam Vastgoed Główny wykonawca: Bam woningbouw Producent: Elementz BV, oister-wijk Systemy Reynaers: cw 50, cs 68, cs 68-FP

1

Przekrój poprzeczny

34

ArchitekturA Formuły 1

BIIC, Bahrajn

Tekst: Hans IbelingsZdjęcia: Mohammed Al Najjar

projekt

Warsztat montażoWy firmy rUf

36

2

Osłony prze-ciwsłoneczne zintegrowano w konstrukcji

profili systemu CW 50

Detal elewacji i

osłony przeciwsło-

necznej

8

Architekturę tilke możnA postrze-gAć jAko budowlAny wAriAnt zA-AwAnsowAnej techniki stosowAnej w wyścigAch sAmochodowych

W dziedzinie architektury istnie-ją zadziwiające specjalizacje. Jednym z takich szczególnych specjalistów jest biuro architektoniczno-in-żynierskie Tilke z Aken (Niemcy), świadczące usługi w dziedzinie sportów samochodowych. Założone w 1994, prowadzone jest przez inży-niera budownictwa lądowego Hermanna Tilke i architekta Petera Wahla.

Architekci zaprojektowali, odnowili i roz-budowali niezliczone tory wyścigowe na całym świecie – od niemieckiego Hockenheimring i holenderskiego toru w Zandvoort, po tory wyścigowe Formuły 1 w Niemczech (Neurenber-gring), Hiszpanii (Katalonia), Chinach (Szanghai), Turcji (Istambuł), Malezji (Sepang), Japonii (Fuji Speedway) i Bahrajnie. Biuro zaprojektowało aż siedem z piętnastu istniejących torów wyści-gowych Formuły 1, na których odbywają się wyścigi. Liczba ta jest jeszcze bardziej imponu-jąca biorąc pod uwagę fakt, że obiektów jest w istocie trzynaście, ponieważ pozostałe dwa to tory uliczne. Oznacza to, że portfolio biura Tilke zawiera ponad pięćdziesiąt procent prawdziwych torów wyścigowych Formuły 1. Architektonicz-ną sygnaturą biura stały się przede wszystkim spektakularne trybuny.

Z unikalnej specjalizacji wypływa również wiele innych zleceń, do których należy drugi projekt zrealizowany przez Tilke w Bahrajnie. Jest to warsztat montażowy firmy RUF, która – podobnie jak Tilke – pochodzi z Niemiec i również ma szczególną specjalizację – zwiększa-nie osiągów samochodów marki Porsche. RUF, która rozpoczęła działalność w Niemczech w latach 60-tych ubiegłego wieku, posiada obecnie oddziały w Norwegii, Szwecji, Korei Południowej, Japonii, Stanach Zjednoczonych i w Bahrajnie.

Zaprojektowana przez Tilke bahrajńska siedziba tego „wzmacniacza sprawności samochodów” ma równie atrakcyjny sportowy wygląd, jak przebudowywane w niej pojazdy. Architekturę Tilke można postrzegać jako budowlany wariant zaawansowanej technologii stoso-wanej w samochodach wyścigowych. Bezsprzecznie dotyczy to również i tego kompleksu, stanowiącego od-powiednie tło dla szybkich samochodów, przy których się tutaj pracuje. Budynek posiada wyraziste opływowe kształty i kontury, które wydają się być zapożyczone od spoilerów i bocznych paneli nadwozia, zaawansowanych chwytaczy powietrza i innych elementów czyniących z samochodów wyścigowych imponujące pojazdy. Ten budynek, którego całkowita powierzchnia użytkowa wynosi 3600 m², położony jest w pobliżu bahrajńskiego toru wyścigowego Grand Prix i wykorzystywany jest do wykonywania napraw i obsługi techniczno-konser-wacyjnej samochodów Porsche w sezonie wyścigowym Formuły 1. Jego elewację wyprodukowała firma Abdul Aziz Aluminium, będąca upoważnionym przez firmę Reynaers producentem i jej „podstawowym partne-rem”.

Największe wyzwanie stanowiły zaokrąglone ele-menty elewacji, do wykonania których użyto specjalnie w tym celu skonstruowanych „na miarę” profili, oraz zintegrowanie systemu BS zastosowanego do osłon przeciwsłonecznych i specjalnie dostosowanego na potrzeby tej inwestycji z elewacją osłonową, której poszczególne elementy wykonano bez używania profili zewnętrznych.

Przeszklone elewacje wykonane z zastosowaniem systemów Reynaers doskonale pasują do atmosfery zaawansowanej technologii i dynamiki, optymalnie podkreślając charakter architektury.

Ruf CaRArchitekt: Tilke GmbH, aachen Wykonawca: al Moayyed Contracting, Bahrajn Producent: abdul aziz aluminium, Bahrajn Systemy Reynaers: CS 59, CS 59Pa, CW 50 OS, Custom BS

37

38

Contaminar tworzy arChi-tektoniCzne kadry dla różnorodnyCh widoków

Leiria,PortugaLia

Tekst: Carlos Sant’anaZdjęcia:FG+ SG Architectural Photography

projekt

Dom miesz-kalny

39

40

Portugalska architektura ma dwie twarze. Istnieje tu wielki kontrast pomiędzy masowo wznoszonymi bu-dynkami, które pod względem architektonicz-nym nie wybijają się raczej ponad przeciętność, a ograniczoną liczbą inwestycji o wybitnym poziomie, dzięki którym architektura portugal-ska zdobyła sobie międzynarodową renomę.

Najbardziej znane nazwiska spośród portu-galskich architektów to bez wątpienia Alvaro Siza i Eduardo Souto de Moura, lecz grupa zapewnia-jąca wysoką jakość projektów architektonicznych jest większa. Jednym z biur architektów wnoszą-cych cenny przyczynek do współczesnej architek-tury portugalskiej jest Contaminar.

Biuro to nie jest jeszcze znane za granicą, lecz tworzy wybitną architekturę, pasującą do stylu, któremu można by już nadać miano portugalskiej tradycji: wrażliwego modernizmu liczącego się z kontekstem.

Pokój dzienny zlokalizowany na pierwszym piętrze

4

41

1

Ten oszczędny w formie dom oferuje od wewnątrz kom-pleksowe rozwiąza-nia przestrzenne i wiele atrakcyjnych widoków

3

Pomieszczenia mieszkalne na pierwszym piętrze przechodzą poprzez przesuwne prze-szklone drzwi w obszerne loggie

42

Inwestycja ta jest przykładem zapewnIenIa spójnoścI pomIędzy abstrakcyjną koncepcją a projektem budowlanym

3

Tworzące nawis sypialnie na najwyższej kondygnacji

2

Strefy mieszkalne i pomieszczenia sypialne są od siebie oddzielone dużą ilością przestrzeni

25

W przeciwieństwie do powyższego biuro ar-chitektów Contaminar zapewnia wybitnie wyso-ką jakość wszystkich wykonywanych projektów i realizowanych przez siebie obiektów, stanowiąc w ten sposób wyjątek od ogólnokrajowej tenden-cji panującej w portugalskim budownictwie.

Casa de Leiria − jedna z realizacji biura − stanowi przykład inwestycji, w której zapewnio-no spójność pomiędzy abstrakcyjną koncepcją a projektem budowlanym.

Zamawiający dał architektowi całkowitą swobodę, co umożliwiło uczynienie z prostego projektu domu jednorodzinnego na peryferiach miejscowości Leiria czegoś szczególnego. Po-między dwoma dolnymi kondygnacjami znajduje się przestrzeń dająca dostęp do pokoju miesz-kalnego, który jest bezpośrednio połączony z ogrodem leżącym na poziomie parteru oraz ze strefą mieszkalną na pierwszym piętrze. Na par-terze znajdują się między innymi pokój dzienny i kuchnia. Fakt ich wyposażenia w wielkie okna wychodzące na ogród, pozwala zatrzeć granicę pomiędzy wnętrzem a przestrzenią zewnętrzną. Na najwyższej, najintymniejszej i najbardziej osłoniętej kondygnacji znajdują się sypialnie. Położone obok siebie pokoje tworzą nawis wystający za główną elewację domu, stanowiący jednocześnie zadaszenie drzwi wejściowych.

ScenariuSzeDo wykonania ruchomych elementów drzwi

wejściowych i okien domu wybrano dwa różne systemy okienno-drzwiowe Reynaers, odpowia-dające ich zastosowaniu i specjalnym potrzebom mieszkańców. Zastosowano elementy prze-suwne i podnoszono-przesuwne typu CP 96, charakteryzujące się doskonałym stosunkiem trwałości i jakości do ceny. Do wykonania pozos-tałych okien i drzwi wybrano elementy systemu Eco System stanowiące połączenie atrakcyjnego wzornictwa z wysoką jakością. Elementy te przy-czyniają się ponadto do zapewnienia energoosz-czędności budynku, w zakresie której stawiane są obecnie wysokie wymagania w aktualnym ustawodawstwie i normach użytkowych.

Według architektów „każde z okien tworzy inny kadr, a dzięki nim powstają scenariusze, których nie sposób jest powielić w innych miejscach domu.” Prócz bezsprzecznych zalet technicznych, jest to bez wątpienia jedna z najsilniejszych stron profili aluminiowych firmy Reynaers.

Dom mieSzkalny, leiriaArchitekt: contaminar, leiria Producent: Perfilis, leiriaSystemy Reynaers: eco system, cP 96

43

44

Pryzmatyczna architektura w Płowdiwie

Płowdiw, Bułgaria

Test: Milena FilevaZdjęcia: Julian Nedev, Atanas Panov

Inwestycja

KompleKs Royal cIty

45

46

TrójkąTne, graniasTosłupowe elemenTy ze zbrojonego beTonu Tworzą anTysejsmiczny rdzeń budynku w kszTałcie liTery X

47

Royal City jest nowym kompleksem o mieszanym charakterze, łączącym w sobie funkcje biurowe, mieszkaniowe i handlowe. Kompleks ten zlokalizowany jest w strategicznym punkcie Płowdiwu, drugiego co do wielkości miasta Bułgarii. Wybudowano go na przecznicy pomiędzy alejami Donav (Al. Dunaju) i Pobeda (Al. Zwycięstwa) – dwoma głównymi arteriami łączącymi płowdiwski główny dworzec kolejowy z położoną na północy miasta, zajezdnią autobusów. Aleje te stanowią drogę dojazdową do Międzynarodowych Targów Płowdiwskich a także prowadzą do stolicy Bułgarii, Sofii.

Kompleks Royal City został zaprojektowany przez Sector arch. Jego główny architekt, Atanas Panov, był również autorem master planu tej inwestycji. Kompleks został podzielony na dwie strefy funk-cjonalne: część prywatną, na którą składa się pięć

budynków mieszkalnych oraz część publiczną, obejmującą wieżowiec biurowy i pięć dwukondygnacyjnych salonów sprzedaży. Strefę prywatną kompleksu zgrupowano w północnej części terenu, najbardziej oddalonej od sąsiadu-jących z nim dwóch ruchliwych arterii. Przed budynkami mieszkalnymi usytuowano te należące do domeny publicz-nej, zwrócone frontem do intensywnego ruchu ulicznego i absorbujące związany z nim hałas. Przestrzenie pomiędzy dwoma strefami − prywatną i publiczną − zostały prze-znaczone na osłonięte tereny zielone, przeznaczone dla mieszkańców kompleksu.

MaksyMalna elastycznośćNa skrzyżowaniu tych dwóch arterii znajduje się

budynek stanowiący najsilniejszy akcent zespołu architek-tonicznego Royal City – strzelisty biurowiec o wysokości 62,50 m, w którym mieści się główna siedziba Vinprom Peshtera, bułgarskiego producenta napojów alkoholowych i jednego z dwóch inwestorów kompleksu.

Biurowy wie-żowiec nadaje specjalnego charakteru temu multifunkcjonal-nemu komplek-sowi

Zasadą, jaka przyświecała projektowaniu biurow-ca, było zapewnienie maksymalnej elastyczności, poz-walającej zaspokoić zróżnicowane potrzeby poszcze-gólnych najemców. Kierowano się przy tym regułą ograniczania elementów konstrukcyjnych do minimum oraz ukrywania wszystkich przewodów instalacyjnych pod podwyższonymi podłogami i nad obniżonymi stropami. W rezultacie powstał 16-kondygnacyjny wie-żowiec wybudowany na planie kwadratu o wymiarach 27 m x 27 m. Przestrzenie biurowe rozmieszczone są wokół centralnego pionowego “rdzenia” budynku, który przesunięto o 25° w stosunku do zewnętrzne-go kształtu obiektu, zwiększając w ten sposób jego zabezpieczenie antysejsmiczne. Temu samemu celowi służą trójkątne, graniastosłupowe elementy ze zbro-jonego betonu, ograniczające krawędzie przeszklonej elewacji, które tworzą antysejsmiczny rdzeń budynku w kształcie litery X. Te graniastosłupowe konstrukcje są pustymi w środku bryłami, w których dodatkowo ukryto instalacje techniczne budynku.

NowoczesNa elegaNcjaStosując masywne elementy o nieregularnych for-

mach geometrycznych, architekci otoczyli przeszklo-ną elewację Royal City dynamiczną ramą, eksponując ją niczym dzieło sztuki. W ten sposób pochwycona w ramę elewacja wydaje się unosić w powietrzu. Ściana osłonowa o nowoczesnym, asymetrycznym kształcie u dołu, zachodzi na bryłę budynku pod lekkim skosem. Pionowe linie elewacji, wykonanej z zastosowaniem systemu CW 50 firmy Reynaers Aluminium, podkreś- la rytmiczna struktura naprzemiennie ułożonych przejrzystych i matowych prostokątów. Efekt ten uzyskano dzięki zastosowaniu gzymsów przecina

jących w poziomie płaszczyznę elewacji, umieszczonych pod otwierającymi się oknami. Oprócz szkła zastosowa- no również wentylowane panele z poddanego obróbce termicznej szarego granitu, z których wykonano graniasto- słupowe bryły tworzące narożniki wieżowca. Silny kontrast pomiędzy lekkością szkła i eleganckich profili aluminiowych a ciężkim wyglądem masywnego granitu podkreśla wyrazis-ty, dynamiczny charakter tego budynku. Choć wieżowiec posiada cztery identyczne ściany elewacyjne i od strony każdego narożnika wygląda tak samo, jego poszczególne elewacje same w sobie mają dynamiczny wygląd, którego nadają im ostro ścięte ściany osłonowe i licowanie wykona-ne z kamienia.

HybrydaRoyal City jest wysokiej klasy hybrydą architektoniczną

stworzoną w odpowiedzi na potrzeby wynikające ze współ-czesnego, wymagającego stylu życia. Kompleks oferuje ludziom miejsce, w którym mogą pracować, mieszkać i korzystać z rozrywek, nie tracąc czasu na dojazdy. Różne funkcje Royal City wyodrębniono optycznie poprzez dobór innych materiałów. W strefie mieszkalnej zastosowano cie-płą ceramikę, zaś w salonach sprzedaży i w budynku firmy Vinprom Peshtera, stanowiącym centralny obiekt komplek-su − imponujący ciemny kamień. Wysoki wieżowiec nadaje specjalnego charakteru nie tylko kompleksowi Royal City, lecz również całej sylwetce miasta na tle nieba.

biurowiec i kompleks Handlowy royal cityArchitekt: sector arch ltd. (arch. atanas panov), sofia Główny Inżynier Projektant Konstrukcji: assoc.prof. yordan milev Klient/Inwestor: Vinprom peshtera sa, płowdiw Wykonawca: sk arnaudov ltd., płowdiw Producent: astral ltd. / kristian neiko 90 ltd., sofia Systemy Reynaers: cw 50 z oknami przesuwnymi, cs 68

Parter (u dołu) i standardowa

kondygnacja wieżowca

biurowego

3

Pięć lokali handlowych od strony ulicy

48

49

50NowoczesNy budyNek w klasyczNym stylu, wzNiesioNy w impoNującym miejscu

Londyn, WieLka Brytania

Tekst: Cordula ZeidlerZdjęcia: Nick Short

Inwestycja

bIurowIec przy pIccadIlly

51

Trudno wyobrazić sobie bardziej imponujące miejsce na lokalizację nowego londyńskiego biurowca niż Piccadilly – ulica usiana podręcznikowymi przykładami brytyjskiej architektury z ubiegłych pięciu stuleci, tworzącymi niezwykle zróżnicowany krajobraz z cegły i kamienia.

Na zachód od terenu, na którym wzniesiono ten nowy gmach znajduje się mały architektoniczny klejnot z lat 20-stych ubiegłego wieku – budynek autorstwa Edwina Lutyensa, w którym do niedawna mieścił się bank. Ten uroczy, ceglany dom o kształcie sześcianu zdobią ornamenty z kamienia portlandzkiego oraz efektowne angielskie okna, niegdyś zapewniające wiele światła w sali bankowej, będącej dziś pomieszczeniem wystawowym galerii Hauser & Wirth. Z budynkiem sąsiaduje jedno z mistrzowskich dzieł Christophera Wrena – kościół św. Jakuba, którego budowę rozpoczęto w 1672 roku. Cofnięty nieco w głąb ulicy kościół słynie ze swej wysokiej wieży, stanowiącej doskonały punkt orientacyjny. Po stronie wschodniej nowego biurowca znajduje się inna atrakcja architektoniczna – zaprojekto-wany przez Josepha Embertona wyglądający nowocześ-nie, a wybudowany w 1935 roku, dom towarowy Simp-son’s, o charakterystycznych poziomych pasmach okien i eleganckich witrynach sklepowych. Obecnie mieści się w nim księgarnia. To jednak nie wszystko. Po drugiej stronie ulicy znajdują się jeszcze wspanialsze gmachy: kolosalny Hotel Piccadilly, wzniesiony na początku XX wieku oraz usytuowany w jego pobliżu, wielokrotnie przebudowywany Burlington House, który jest obecnie siedzibą Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Nieco dalej w kierunku wschodnim położony jest intymny dziedziniec Albany Courtyard – zaprojektowany przez

52

6

Biurowiec sąsiadu-jący z budynkiem autorstwa Edwina Lutyensa, w którym do niedawna mieścił się bank

Ramy okienne przyczyniają się do klasycz-nego wyglądu elewacji

7

53

54

Niektóre partie budyNku wykoNaNo z zastosowa-Niem systemu Cs 68 reNesaNs firmy reyNaers, który pasuje do klasyCystyCzNego stylu tego obiektu

55

42

Williama Chambersa dla zespołu budynków w stylu georgiańskim, wybudowany pod koniec XVIII wieku.

Nowe iNwestycje deweloperskie Takie znakomitości architektoniczne stawiają

bardzo wysoko poprzeczkę nowym inwestycjom reali-zowanym w ich otoczeniu. Nowy obiekt musi odpo-wiednio wkomponować się w tę różnorodność stylów architektonicznych i materiałów oraz przyczyniać się do podwyższenia walorów jakościowych tego obszaru. Lokalne władze i para-autonomiczne organizacje poza-rządowe zajmujące się projektami architektonicznymi, takie jak CABE, uważnie śledzą propozycje inwestycji. Z powodu braku „ambicji kontekstowych”, pierwsza próba zastąpienia przy Piccadilly starego budynku nowym zakończyła się niepowodzeniem. Problemem było nie tylko sąsiedztwo obiektów o wysokiej wartości architektonicznej, lecz również fakt, że nie chodziło tutaj o teren niezabudowany, lecz o wyburzenie innego budynku. Ten ostatni był może nieco zbyt pospolity jak na tak prestiżowe miejsce, lecz dobry jakościowo. Posiadał on: licowanie z kamienia portlandzkiego, ładne okna i fasadę o starannie przemyślanej kompozycji. Nie był to zatem budynek, który można było śmiało wybu-rzyć i zastąpić czymś podrzędnym.

Przedsiębiorstwo Standard Life Investments, będące właścicielem terenu, zaangażowało wówczas pracownię Robert Adam Architects, której udało się przekonać specjalistów od planowania przestrzen-nego z Rady Dzielnicy Westminster oraz organizację CABE, że odpowiednim dla tego miejsca będzie jedynie budynek utrzymany w swobodnym stylu neoklasycz-nym. W ten sposób XIX-wieczny budynek z kamienia portlandzkiego zastąpiony został nowym obiektem... z kamienia portlandzkiego. Było to zaskakująco proste rozwiązanie, które ponadto zrealizowano w sposób pozwalający obniżyć koszty inwestycji. Nowy biurowiec przy Piccadilly to budynek o stalowej konstrukcji szkie-letowej, pokrytej wielkimi płytami z kamienia. Na spoiny płyt naniesiono natryskowo nowatorską mieszankę pyłu kamiennego, uzyskując w ten sposób efekt tradycyjnie wykonanej konstrukcji budowlanej. Fasadę budynku ozdobiono umieszczonymi na dachu elementami o wyglądzie antycznych urn o wydłużonym kształcie oraz z rzeźbami wykonanymi przez Sandy’ego Stoddarta, które zostały umieszczone na poziomie najwyższych kondygnacji. Zachodni narożnik budynku został zwień-czony przysadzistą wieżą, znakującą skrzyżowanie wąs-kiej uliczki dla pieszych z Piccadilly. Za rogiem wygląd gmachu ulega drastycznej zmianie. Elewacja wycho-dząca na kościół św. Jakuba została wykonana z cegły i zwieńczona skomplikowaną konstrukcją dachową, która sama w sobie wydaje się być jednocześnie więcej niż jednym budynkiem. Podstawę tej konstrukcji stanowi dwukondygnacyjne poddasze z mansardowymi oknami. Nad nim nadbudowany jest górujący nad resztą gma-chu pawilon pełniący rolę penthousa, który wyglądem przypomina nieco grecką świątynię.

ElEmEnty przEjętE od sąsiadów W nowym gmachu przy Piccadilly mieszczą się lokale

sklepowe i biurowe. Najwyższe kondygnacje zajmuje firma Apax Partners, która zgodziła się je wynająć jeszcze przed zakończeniem budowy, zapewniając w ten sposób sukces tej spekulatywnej inwestycji. Firma Apax chciała, by jej główna siedziba cechowała się dużą rozpoznawalnością i bez wątpie-nia osiągnęła ten cel, wprowadzając się do budynku, o którym najwięcej się mówi i który trudno jest zignorować. Wejście do Apax znajduje się na tyłach budynku, od ulicy Jermyn Street, biegnącej równolegle do Piccadilly. Parter, na którym mieści się kilka lokali sklepowych, jest na razie zabity deskami w oczekiwaniu na mających się tu wprowadzić detalistów. Ponie-waż wyposażeniem wnętrza budynku zajęli się jego dzierżaw-cy, prace wykonane przez Robert Adam Architects ograniczy-ły się do zaprojektowania wszystkich istotnych zewnętrznych elementów gmachu.

Jak zatem ten nowy obiekt komponuje się z otoczeniem, w którym go wzniesiono? Paul Hanvey, dyrektor pracowni Robert Adam Architects, uważa, że budynek dobrze wpasował się w otoczenie. Przejęto w nim wątki architektoniczne wystę-pujące w sąsiedztwie, na przykład poprzez umieszczenie linii okien na tym samym poziomie, co linie okien sąsiadującego z gmachem domu towarowego Simpson’s oraz poprzez nadanie wychodzącej na kościół zachodniej elewacji skromniejsze-go wyglądu. Wykonano ją z cegły, dzięki czemu doskonale komponuje się ze swoim „ceglanym sąsiadem” z naprzeciw-ka. W niektórych partiach budynku zastosowano system CS 68 Renaissance firmy Reynaers Aluminium. Wybrano go ze względu na sylwetkę profili, które nadają ramom okiennym więcej pożądanej głębokości, pasują do klasycznego stylu tego gmachu, a także pozwalają ukryć fakt, że jest to budynek klimatyzowany, w którym okna otwierane są jedynie w celu wykonania prac konserwacyjnych.

198-202 piccadillyArchitekt: robert adam architects, londyn Producent: clapton Glass, londyn Wykonawca: GVa second wall, londyn Systemy Reynaers: cs 68 renesans

Robert Adam opanował styl klasycystyczny do najdrobniej-szych detali

7

56

3

Tyły budynku od ulicy

Jermyn Street

2

Zastosowany profil CS 68

Renesans

57

Nowe drzwi z serii Cs

Reynaers Aluminium wprowadza nowe wysokiej jakości rozwiązania drzwi przymykowych. W chwili obecnej rozwiązania te dostępne są w 3 rodzajach z rodziny syste-mów Concept System: CS 86-HI, CS 77 i CS 68. Z wielu zalet jakie mogą dostrzec zarówno architekci jak i konstruktorzy na uwagę zasługuje zastosowanie profili skrzydeł z podatny-mi paskami izolacyjnymi kompensującymi różne wydłużenia półprofilu wewnętrznego i zewnętrznego (co w efekcie redu-kuje wyginanie się profili) wynikające z różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz budynku. Drzwi te możliwe są do wyko-nania z zakończeniem dolnym szczotką, progiem opuszczanym automatycznie lub progiem przymykowym, dzięki czemu mogą zaspokoić różne wymagania i preferencje użytkownika końco-wego. Oferowane rozwiązania zapewniają optymalną wiatro- i wodoszczelność, przez co idealnie nadają się do stosowania jako drzwi tarasowe lub drzwi w budynkach, w których wyma-gana jest optymalna szczelność.

W nowo zaprojektowanych profilach drzwiowych zopty-malizowano wymiary rowka w którym montowane są zamki i zaczepy drzwiowe, umożliwiając łatwe montowanie w nim standardowych akcesoriów. Szerokość szczeliny pomiędzy ościeżnicą a skrzydłem drzwi zwiększono do 6 mm. Zwiększo-no również wielkość komór profili, w wyniku czego znacznie wzrosła stabilność i wytrzymałość drzwi, umożliwiając wyko-nanie drzwi o wysokości do 3m.

Do prefabrykacji profili można używać wykrojnika wielofunkcyjnego. Wykrojnik charakteryzuje się możliwością indywidualnego doboru poszczególnych narzędzi tak, aby zapewnić maksymalną swobodę w poszczególnych etapach procesu produkcyjnego, przez co można znacznie zredukować czas niezbędny na wykonanie konstrukcji.

Nowa koncepcja drzwi została wprowadzona w 3 syste-mach CS oferując przez to możliwość wyboru zróżnicowanych wartości izolacyjności termicznej stawianych konstrukcji. W każdej z serii dostępna jest cała skala możliwych zastosowań: jako drzwi otwierane do wewnątrz lub na zewnątrz, drzwi ba-zujące na profilach okiennych lub drzwi płaskie, ze skrzydłami zaciskanymi po obwodzie lub też drzwi z poprzeczką dolną. Ponadto w systemie CS 86-HI dostępne są profile drzwiowe imitujące wygląd profili PCV, co umożliwia zastosowanie kon-strukcji aluminiowych i PCV budowlanych na jednym obiekcie. Drzwi oferowane są jako drzwi ewakuacyjne wg. normy EN179, drzwi paniczne wg. normy EN1125, jak również drzwi antywła-maniowe w klasie WK2.

Nowe drzwi oferują architektom duży zakres swobody, za-równo pod względem zastosowań, jak i pod względem kształtu i wyglądu. Dzięki temu, że wprowadzono je do kilku systemów, architekci mają więcej możliwości stosowania drzwi w połącze-niu z profilami z serii CS 86-HI, CS 77 i CS 68.

1a rozwiązania progowe nowych drzwi systemu Cs1b Cs 86-Hi detal drzwi

58

INNOWACJE

1c CS 68 drzwi zastosowane w biurowcu L-Palace w Żylinie (Słowacja)

VentaLiS

Firma Reynaers Aluminium opracowała Ven-talis – system wentylacyjny dla okien i drzwi z aluminium obejmujący szereg nowych rozwiązań. Oszczędnoś ci zużycia energii czynione są często kosztem wentylacji. Ventalis jest rozwiązaniem tego problemu. Ten nowy system wentylacji ma zasadnicze znaczenie, ponieważ pozwala połączyć oszczędność energii z perfekcyjnie kontrolowaną wentylacją oraz utrzymywaniem optymalnej temperatury i optymalnego poziomu wilgotności powietrza. System Ventalis składa się z regulowalnych elementów instalowanych w górnej części okien i drzwi. Elementy te zawierają samore-gulującą jednostkę, która automatycznie kompensuje różnice ciśnienia atmosferycznego.

Zawsze istnieje też możliwość ręcznego regulowa-nia intensywności wentylacji. Jest to system łatwy do stosowania dla konstruktorów. Elementy wentylacyj-ne są po prostu montowane w przestrzeni pomiędzy profilem wentylacyjnym a ościeżnicą. Ventalis obecnie można już integrować z systemami Eco system, CS 68 i CS 77 Reynaers Aluminium. W przyszłości zakres jego stosowania zostanie rozszerzony na inne systemy okienno-drzwiowe i przesuwne.

2a Przekrój przez nawietrzak zintegrowany w ościeżnicy okna

2b Widok od wnętrza pomieszczenia nawietrzaka zintegrowanego w ościeżnicy okna

CW 65-eF i CW 65-eF-SG

Oprócz znanego już systemu fasady elemento-wej CW 86 oferujemy obecnie nowo opraco-wany system fasady CW 65-EF. Widoczna szerokość profili tego systemu wynosi 65 mm. Ten nowy system fasady, zaspokajający zapotrzebowanie architektów na estetyczne, jeszcze smuklejsze profile, doskonale nada-je się do stosowania w budownictwie wysokościowym. System CW 65-EF oferuje podwyższoną izolacyjność termiczną o współczynniku przenikania ciepła Uf do 2,6 W/m²K. Smukłe profile tego systemu są mocne i mogą być stosowane na szerokość wynoszącą maksymal-nie 1600 mm i na wysokość do 3700 mm. W systemie można integrować otwierające się elementy, takie jak okna wychylne otwierane na zewnątrz i okna otwierane równolegle.

W wersji CW 65-EF/SG zastosowano bardzo este-tyczne rozwiązanie szklenia strukturalnego. Pomiędzy dwoma szybami znajduje się minimalna fuga o szeroko-ści 16 mm, wykończona za pomocą zagłębionej uszczelki z EPDM. Szyba klejona jest bezpośrednio do fabrycznie zmontowanej ramy, co pozwala zredukować liczbę potrzebnych elementów montażowych i skrócić czas produkcji.

3 Przekrój poziomy CW 65-eF (po lewo) i CW 65-eF-SG (po prawo)

Reynaers Aluminium ciągle poszukuje nowych możliwości doskonalenia swoich systemów. Oto kilka przykładów aktualnych innowacji i optymalizacji.

CS 68

CS 77

CS 86-HI

1a

1b

1c

2a

2b

3

60

Realizacje

Solidny, ekspresyjny biurowiec w stylu konstruktywistycznym

ostenda, Belgia

Bratysława, słowacja

Pałac Kultury i rozrywKi Architekt: architekci Berteloot-Verbaenen, GandawaKonstruktor: tant Eddy, PoelkapelleSystemy Reynaers: cS 68, cP 155

Biurowiec 3SArchitekt: Branislav SomoraSystemy Reynaers: cw 50-HL, cS 68

Branislav somora: „Połączenie dwóch graniastosłuPowych Brył, jednej ze szkła, drugiej z Betonu”

Stylowa transformacja - były Pałac Kultury i Rozrywki przekształcono w centrum handlowe

61

Kręgielnia w stylu klasycznym

Kręgielnia Architekt: O. nazarenko, KijówWykonawca: eurobud ltd, KijówKonstruktor: MaksiBud engineering ltdSystemy Reynaers: CW 50

Kijów, UKraina

Realizacje

62

63

Jeden z budynków firmowych zaprojektowanych przez archi-tektów Svetoslava Stanislavova i Delian Jechev.

Warna, Bułgaria

Centrum biurowo-handlowe beegardenArchitekt: architektural studio dizarh ltd, warnaZamawiający: izo garant, warnaKonstruktor: technoplast ltd, warnaSystemy Reynaers: Cw 50, Cw 50-ra

Najwyższej klasy architektura dla najwyższej klasy klubu

Praga, CzeChy

Hala sportowa sparta praga Architekt: omikron-K, pragaZamawiający: aC sparta praga, praga Wykonawca: syner s.r.o., liberecKonstruktor: galdo s.r.o., Benešov Systemy Reynaers: Cw 50, Cs 68, Cs 59pa

Realizacje

64

Budynek biurowy wzniesiony w pobliżu terminalu kontenerowego w Porcie Gdyńskim

Gdynia, Polska

Biurowiec na oBszarze portowym Architekt: Kenton małgorzata i rafał ickiewicz, GdańskZamawiający: zarząd morski portu Gdynia s.a., Gdynia Generalny wykonawca: Korporacja Budowlana Doraco spółka z o.o., GdańskWykonawca: proFaL sp. z o.o., wiślina Systemy Reynaers: cw 50, cw 50-HL, cw 50-sc, cs 68, cs 59pa

65

cHARTRES, fRAncjA

GROUPAMAArchitekt: Agence Franc Gérard, Paryż Zamawiający: Groupama Centre Manche, ChartresKonstruktor: SERALU Monsieur Vincendeau, MouchampsSystemy Reynaers: CW 50-FV

“Zakręcona” elewacja

Realizacje

66

Pracownia GAJ Architekten dokonała transformacji szkoły średniej w Lichtenvoorde w drodze rozbudowy, przebudowy i remontów. Ostatnio dodanym elementem architektonicznym jest przeszklony hol znajdujący się w sercu tego obiektu, pełniący rolę miejsca spotkań i sali teatralnej. Wokół niego położone są lokale przeznaczone do nauki

Lichtenvoorde, hoLandiaMarianuM CollegeArchitekt: gaJ architekten, arnhemKonstruktor: aluberg aluminium B.V., gemertSystemy Reynaers: CS 38-Sl, CW 50

67

Oszczędny w formie wysokościowiec mieszczący restaurację, biura i apartamenty

Żylina, Słowacja

Budynek apartamentowo- Biurowy ‘L-paLace’Architekt: Frantisek LancosSystemy Reynaers: cS 68, cw 50

WE BRING ALUMINIUM TO LIFE

REYNAERS ALUMINIUM N.V.Oude Liersebaan 266 · B-2570 Duffelt +32 (0)15 30 85 00 · f +32 (0)15 30 86 00www.reynaers.com · info@reynaers.com

REYNAERS POLSKA SP. Z O.O.ul. Okulickiego 12 · 05-500 Piasecznot +48 022 715 77 77 · f +48 022 715 77 78informacje@reynaers.com

COVER_VERSO_POL2RR4 02_POLRR4 003_POLRR4 004-009_POLRR4 10-19_POLRR4 020-027_POLRR4 028-033_POLRR4 034-037_POLRR4 38-43_POLRR4 044-049_POLRR4 050-057_POLRR4 058-059_POLRR4 060-066_POLRR4 067_POLCOVER_VERSO_POL