38
ل ﺰ و ﻌﺎر ن ا ا د ﺳﺎﻳﺖ در ﺷﺪه ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺪه ﻫﺰلWWW . HAZLKADE . COM

Resaleh Hazaleyate Saadi

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Resaleh Hazaleyate Saadi contains all the hazls by Saadi the greatest persian poet ever.

Citation preview

Page 1: Resaleh Hazaleyate Saadi

ل ز و عار وان ا د

هزل كدهتهيه شده در سايت WWW . HAZLKADE . COM

Page 2: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ت

۴..........................................................................ثات

بات طا ل و ال ی ا س جا ٢۴...........................................................الس االول ج ٢٥.............................................................ال

ی ثا س ا ج ٢٩...............................................................الثا س ا ج ٣٢............................................................ال

کات ٣۵.......................................................................العدی ل ز و عار وان ا وم(د ش ا ٣٨.................................................)و

٢

Page 3: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

قال السعدي رحمةاهللا عليه الزمني بعض ابناء الملوك ان اصنف لهم دوني بالقتـل، م، فهـي، فلم اجبهنوزلي طريق السزل عي الهتاب فك

غفراهللا فالجل ذلك اجبت امـره و انـشات هـذه االبيـات و انـا اسـت ه اولـو الفـضل الن . عظيم زل و ال يعيبـ لي طريق الهـذا فصل عه

ة و بـااهللا . هزل في الكالم كالملح في الطعام طايبـالم تـابهـذا ك .توفيق

الالال

٣

Page 4: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

٤

Page 5: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــوهبنـــد در رنـــج اســـتشي از اســـب خـ

ماننـــد اســـب شـــطرنج اســـت راســـت

ــمرکــــــب ــر راحتــــ ــي از بهــــ د باشــــ

ــت ــتخوانش ن گوشـ ــر اسـ ــا بـ ــ قطعـ ستيـ

* * *

ــي عنبريسويــــگ ــودةنــ ــام بــ گــــردن تمــ

نگار است و رنگ عشق ي نه وقت بو امشب

ســــر دوران روزگــــارتيــــ حکاهنــــ بــــر

؟يدهـــ نمـــيي جـــوانعيـــ زکـــات رآخـــر

ــ يا ــه دمـ ــه زمانـ ــي فتنـ ــتشي پـ ــا بخفـ مـ

چـه محتـاج الدن اسـت يبـو مـشک دلبند

و گادن اسـت ي و خنده و باز شي ع مهنگا

مــاه مهربــان، کــه گــه بــر نهــادن اســت يا

مــستحق تــو را وقــت دادن اســتشيــدرو

اسـت ستادنيـ پـا ا ه خفتـه وقـت بـ كير يو

* * *

ــه آن ــاال ن کـ ــد و بـ ــه قـ ــ ســـروش بـ ستيـ

ــه ــر جامــــــ ــادان فــــــ نشيميخ و ســــــ

ــب ــاعتبوالعجـــ ــن دارمي طـــ ــه مـــ کـــ

ــاهبخـــت ــور اســـت ي مـ ــان شـ ــن چنـ مـ

از جهـــــان ممتـــــاز يبـــــائيه ز بـــــيا

ــر ــک گــــ ــتان شــــ ــو از دوســــ يبائي تــــ

ــ ــب يبـ ــن شـ ــر مـ ــو بـ ــيي تـ ــذرد نمـ گـ

ــم يا ــه هــ ــنگ دوغ در کــ ــســ تكونــ

ــر ــرو بــ ــرا نــ ــا چــ ــوق مــ ــر بــ ؟ي ســ

ــرده ــه كـــــ ــه گنـــــ ــا چـــــ ام نگارينـــــ

بــــــر گــــــرفتن از دهنــــــتي ا بوســــــه

ــا ــا ن بـ ــا مـ ــه راســـت اســـت بـ ــ همـ ستيـ

ستيـــ هـــست، مـــا را ن ي را جـــا همـــه

ــ ــصهکــ ــوان بمي نــ ــاي ز خــ ــ نغمــ ستيــ

ــه ــه در کـ ــسرتش بـ ــز حـ ــ بجـ ــ نايـ ستيـ

ستيـــ نبـــاي مکـــن، کـــه ز يوفـــائ يبـــ

ــکدوســـــــتان ستيـــــــ نباي را دل شـــــ

ستيـــ عمـــودم چـــو ســـنگ خـــارا نکـــه

ستيـــــ ســـــقا نچي در مـــــشک هـــــآب

ست؟يــــــ خــــــاطر تماشــــــا نمگــــــرت

كـــه تـــو را بـــرگ صـــحبت مـــا نيـــست؟

ــسرتم ــت و حـ ــب اسـ ــ در لـ ــ نارايـ ستيـ

٥

Page 6: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ستيـــمنـــا ن تنيـــ از اشي مـــرا بـــ کـــه

ــه ــاعبــــ ــتگمي جمــــ ــنيري دســــ کــــ

* * *

ــ چــشم مــست تــو امز ــب ي خــواب مــدي نمي

ــه ــ دب ــو قناعــت نمــي دني ــوانم کــرد از ت ت

ستيـ که ما را قرار خفتن ن خوش بخفت تو

ستيـ گفـتن ن ي دگرم هست و جا يتيحکا

* * *

ــه زر ــد طرکــــ ــتي ندانــــ ــتقــــ زردشــــ

در مـــشتويـــ کـــن، خي در روچـــشم

نخواهـــد کـــشت يگناهـــت کـــس يبـــ

ــ تــــا انگــــشتي بــــه خــــاتم فــــرو کنــ

ــه ــت ک ــگ و درش ــرم کن ــو ن ــا ت ــود ب ش

ــه ــرکــ ــري خــ ــشتي را خــ رود در پــ

ــس ــرد کـ ــه امـ ــ ي بـ ــد بـ ــزافه دهـ گـ

ــر ــرو هـــ ــا ســـ ــامت کجـــ ــي بيقـــ ينـــ

ــون ــه چـ ــو نـ ــلوار ينش دركـ ــه شـ و نـ

باشــــــــد جمــــــــاع آرزوت مــــــــيور

ــل ــحاصـ ــ نشي آن بـ ــار ستيـ ــر کـ آخـ

ــر ــ گـــ ــل کنـــ ــد ،ي تأمـــ ــدان مانـــ بـــ

* * *

به دشـت ختير ي آب پشت م ي مردک يد

ــار ــي يبـ ــار مـ ــو گناهکـ ــبا چـ ــودديـ بـ

نگذشـت در مـي ثي حـد نيگفت و از مي

ن پلـشت كـو در کف پـاک بـه کـه در هم

* * *

ث راـنـــــــخـ گــــــر کــــــشد ميرتــــــت

ــد ــو جــــ چنــ ــد چــ ــدادش باشــ سر بغــ

ــر ــر نبايتتــــ ــ را دگــــ ــشتديــــ کــــ

ــ در زآب ــريــــ در پــــــشت؟ي و آدمــــ

* * *

٦

Page 7: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــانق ــه لتبـــ ــا بـــ ــ تـــ دارد جفـــــت اديـــ

در حــــــق او توانــــــد گفــــــتريــــــخ

* * *

ــوهر ــري ديشــــ ــاد گــــ ــاق افتــــ اتفــــ

ــاكيـــــر ــ در منيـــ ــادانيـــ طـــــاق افتـــ

ــ ــاد يمردکـــ ــالق افتـــ ــه زن طـــ را کـــ

زنــــشي آن بــــر ســــر از جفــــادســــت

* * *

ــد ســـ آنآن ــاد بـــداد رنـــگ مي گنبـ ــر بـ بـ

ــ ــدا يةساهمـ ــد خـ ــدهاد ي بـ ــس را نـ کـ

ــ ــاد فتهي شـ ــوق افتـ ــاد در بـ ــو بـ را چـ

ــاره باد از ــر منــ ــ بهــ ــرد هيــ ــف بکــ وقــ

* * *

اد؟يـــ يکـــرد نمـــيچـــارهي عاشـــق بکـــز آن

کـه کـس چـون تـو مبـاد يامـد ي امروز ب و

ــه ــد بـ ــ عهـ ــت و دادي داراديـ و دولـ

کـه کـس چـون تـو نبـود يختـ ي بگرآنگـه

* * *

ــتم ــه بگف ــ ک ــاي ــن اشي پ ــوري م ــژاد ح ن

ــتم ــن گف ــادر م ــو م ــه ت ــد ب ــا کن ــه دع ک

ــا ــه بگفتـ ــ کـ ــااريـ ــه تـ ــواه ام چـ داديخـ

گـــاد؟ي مــادرم خــواه ي بــه دعـــا گفتــا

* * *

ــازار ــال دلفربــــ ــتي جمــــ ــردبــــ ببــــ

ــو ــق کتس،يمنــ ــه رونــ ــتي کــ ــردبــ ببــ

ببــــردبتي کــــه بنفــــشه آب ســــترســــم

ــر ــب ــت ية حاش ــط زش ــسن آن خ ــر ح دفت

٧

Page 8: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

* * *

ن تـو بـرد كـو ر در كيـ باشد نوسي جال طب

فـشرد ديـ در آن با مـو ي بود، ل ي صفراو طبع

* * *

ــ گوزاز ــرب افزا ي مـ ــطـ ــردديـ ــ خي و مـ زديـ

ــاد در ــةبـ ــرخ پـ ــو و در چي سـ ــف نكـ ديسـ

زديـــ خي و ســـردي خـــشکايـــ طبـــع

ــز ــبز رو کـ ــوردن سـ ــ خيزردي خـ زديـ

* * *

نرســـد ي و بـــد کالمـــ اهي بخـــت ســـ از

رســد ني کــه همگــر بــه امــامستيــ نشــک

ــر ــام ه ــاه س ــه بارگ ــه ب ــس ک ــدي ک نرس

کــه بــه عمــر خــود نکردســت نمــازهمگــر

* * *

ش باشـــدت کـــه مـــنقجـــ چـــه حاواريـــد

ــ ــبا مــي مــا چــه درشي کــه بــه عــيدان د؟ي

ــ ــد؟ اي ــش باش ــر آت ــر س ــکر ب ــود و ش ع

ــا ــد خــوش باشــد مطــرب اگــر نمــيني زن

* * *

دادديــــــ نبايا بــــــه خــــــر کنــــــدهزر

ــت ــهيدوســ ــا بــ ــ تــ ــه ن خايــ ــودکيــ بــ

مـــــزاجش نـــــه معتـــــدل باشـــــدکـــــه

د و درد دل باشــــــــمــــــــاري تورنــــــــه

* * *

٨

Page 9: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

آخرالزمــــان باشــــدن،ياي چنــــ عجوبــــه

ــه ــب ــرت رة هفت ــ دگ ــا مشي ــ ت ــداني باش

ســاله چــون تــو در عــالمي امــرد ســدميــند

فـا بندنـد هفتـه در ق کيـ دو دست تـو اگر

* * *

ــهدوش ـــ گکــ ــتن اـــ ــد ه رفــ ــان آمــ ز جهــ

ســـــــتان آمـــــــد دلاريـــــــ آن اديـــــــ

ر را آب بــــــر دهــــــان آمــــــد كيــــــ

ــتم ــنم گفـــ ــه کـــ ــشق توبـــ ز عـــ

ــه ــردم ازتوبـ ــ کـ ــرا نيـ ــه مـ ــخن، کـ سـ

ن او بـــــردمكـــــو زبـــــان نـــــام بـــــر

* * *

عمر به سـر بـرده در فـسق و فجـور فيحر

گنـه نخـواهم کـرد گـر ي توبه کردم و د که

خورد سـوگند ي هم ماني وقت مرگ پش به

مخنـد شيخو شير به ي،نتوان خود دگر تو

* * *

ستيـــ عجـــب ني الحـــان داوودنيـــ ابـــر

ــو ــ آمرزتــــ ــم ،يا دهيــــ ــه اعلــــ واللــــ

بماننــــدرانيــــ مرغــــان در هــــوا حکــــه

باننـــدز هـــمرتيـــ بـــه خيمـــي اقلکـــه

* * *

ــشت ــبرگــ ــ زي و ارادتــ ــودادتيــ ننمــ

بود که است اهيس که دل همان ، است شکر

بفـــزوديدي ســـپميريـــ کـــه پديـــ دچـــون

زودمي شـــد مـــودي کـــه اگـــر ســـپگفـــتم

* * *

٩

Page 10: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

بر و جهـود ـبـارد و بـر گـ بـه تـو مـي لعنت

ــ آن ــود خاي ــستن ب ــو آب ــه ت ــه ب ــه م ــه ن ه ک

ــق ــ خل ــد و خ ــه رنجن ــو ب ــشنود از ت دا ناخ

ديــزائ کــه چــرا مــي ديــ زخــم نگوســر

* * *

ــوا ــيمـ ــه زـ زنـ ــخت بـ ــرريـ ــي بـ ــد مـ آيـ

آيـــد مـــي بـــر ركيـــ بـــه دهـــان آبـــم

ــ ــ رني ــو ســخت دشي ــ ت ــرري ــي ب ــد م آي

اديــآرم ين تــو مــكــو همــه، چــون نيــ ابــا

** *

ــا ــواهتــــ ــت آي گــــ ــ ازو درســــ ديــــ

ــ ــافيمردکـــ ــرض باي صـــ ــ از غـــ ديـــ

* * *

ــو مکلعــل ــ لــب ت ــ خــواهم دي کــدهي د؟ي

ــو را کــششــلوار ــ خــواهم دي کــدهي ت د؟ي

ــ خــواهم دي کــدهيــ قــد تــو خمســرو د؟ي

دميــــ دياليــــ تــــو بــــه تــــن خراهنيــــپ

* * *

گنجــد ي تــو در مــشت مــن نمــاديــ بــه قلــم

ــو ــت ــرد روزهي را دوات س ــوز ک ــار و هن گ

ديـ سـت در دوات ام شـد کـه نرفتـه ري د که

ديرود مـــداد ســـپ ز چـــشم قلـــم مـــيمـــرا

* * *

ــ منقــــاني کــــه رفارانيــــ معــــشر يا ديــ

ــا ــا ن نيـ ــرب مـ ــ مطـ ــيکيـ ــد زد نمـ دانـ

ــ ــ خــوش خوشيع ـــص شتني ــنکنمـنـق دي

ــز ــرون کنني ــ جــاش ب ــدي ــ بزنکشي و ن دي

١٠

Page 11: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

* * *

زيـ چـو زر اشـک چـو خونـاب مر ي رو بر ديا

زيـــ آب مر،يا دهيـــ ندي خوشـــچي هـــتـــو

زيـــ مررزه لؤلـــؤ نـــاب هــــ بـــهده،يـــ

آب زنـد ي ر ي است که از پـس خوشـ شرط

* * *

آورم کـــه بـــسي همـــعي شـــفغمبـــرتيپ

چـون جـرس نيکنـد سـر زوبـ نمي دردت

در قفــسمي بکــش، کــه بمــردايــ ،يبگــشا

ــدان ــ اززن ــ ني ــد ش ــر نکن ــحنه بت ــاي سس ع

ــر ــگ ــش ني انگب ــود، نن ــس ندي ش ــر او مگ ب

ــج ــس ح ــاز پ ــه ب ــود از کعب ــاگزارده ش ن

ــرت ــ عم ــه کن ــه کوت ــاد ک ــسي دراز ب نف

ــزت ــيمغ ــي نم ــرد ب ــرد ســخن س اصــول ب

ــه ــداخانـ ــوتران ي خـ ــرج کبـ ــو در بـ گـ

ني شب است و مردم اوبـاش در کمـ گرچه

تـرش توسـت يبرو کهن که بر ا ة سرک آن

يا کعبـه ي کـه تـو پهلـو ي بـشنود کـس گر

* * *

ي در جهـان کـس يطلب ي م شي خو همجنس

زع نفــس شــمردن دانــا بــه وقــت نــيســعد

کــس چي آســمان نبــود چــون تــو هــريــ زدر

ــر خــوش ــدگانت ــا غي ز زن ــ ب ــمري نفــس ه

* * *

بـــــــــاي دة و جامـــــــــيبـــــــــاي زيرو

ــا ــه زنيـــ ــتي همـــ ــد نـــ ــان باشـــ زنـــ

و هــوسي و عــود و رنــگ و بــو عــرق

ــرد ــ را مــ ــو ركيــ ــتيه زخايــ ــسنــ بــ

* * *

١١

Page 12: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــببر ــان و درو ديـــ ــاز مؤمنـــ ــ نمـــ شيـــ

شي از پـ ي و ،ي کاش مـن از پـس بـدم يا

شي بـــه نمـــاز آن صـــنم کـــافرک آمـــد

شيــــر گفــــت امــــام مــــستمند دل مــــي

* * *

يجـو شوخ و جنگ يام که زن هدي شن يروز

ــا ــاليک ــارغ ز مردمــ ي خ ــروت و ف ي از م

و درد دلي مـــن آرشي زمانـــه پـــ جـــور

ــ ــردنم ن شيب ــا ب ــور و جف ــال ج ــد احتم مان

ــا ــه گفتـ ــ کـ ــازن اريـ ــان نـ ــرم و جـ ني محتـ

ابلـــه و قـــواد قلتبـــان ي دغـــاي اگفـــت

ــا ــه همــي کدخــداب ــاقي خان گفــت در وث

ــردم ــومــ ــة قلي ز بــ ــسايــ در رواقهي همــ

ــا ــر رويجـ ــاق ي دگـ ــا و اعتنـ ــه تماشـ بـ

ــب ــه نمــي ميزاري ــده، ک خواهمــت صــداق ب

دل مــن صــبر بــر فــراق دهــد ي نمــفتــوا

ه نباشد، کـم از طـالق ر و نان و جام كي چون

* * *

دارنــد و، مــن هــم کــس دوســت مــيهمــه رودو

را مــــسلمنيــــ آنــــچ آن را بــــود، اهــــر

م و در خانـــه بـــر هـــم صـــحرا بـــا هـــبـــه

ــر ــار ادگــ ــ بــ ــدم نيــ ــؤخر، آن مقــ مــ

کـــه مـــرهمگر،يکـــدي شيـــ بـــر رچنـــان

ــه ــارتي دنـ ــ زنـ ــم انيـ ــه درهـ ــد، نـ باشـ

اي کــــــم ه نباشــــــد حبــــــهي ســــــرماز

ــر ــالم اگــ ــل عــ ــوندم اهــ ــمن شــ دشــ

فـــرو بـــرده بـــه خـــاتم ي انگـــشتچـــو

ــو ــچـ ــزم ي اعرابـ ــاه زمـ ــر در چـ ــه سـ بـ

نباشـــد، گـــو مخـــور غـــمچشي هـــاگـــر

معمــــــــار آور م را کنــــــــيعروســــــــ

در هـــــــمي منظـــــــور موافـــــــق

ــر ــ آنــــچ اهــ ــود، آن را مهنيــ ــ را بــ ايــ

ــرف ــو قيـــ ــه و کـــ ــره و گرمابـــ ي حجـــ

ر بـــــرده تـــــا نـــــافخ در مـــــؤمقـــــدم

ــد ــتنهنــــــ ــاني از دوســــــ ي و مهربــــــ

همـــه عمـــريارد صـــرفه نگهـــنيـــ اگـــر

نـــان در خانـــه باشـــد کدخـــدا را چـــو

ــن ــ امـ ــاکنيـ ــرو زهي پـ ــت داانيـ رم دوسـ

نگنجـــــدي را کـــــه در مـــــشتيبدســـــت

ــل ــ کــ ــشم عرکيــ ــ چــ ــادهانيــ اوفتــ

در کنــار اســتياريــکــس را کــه آنهــر

شــــــمارند ع بــــــيـنـــــــقـ معروســــــان

١٢

Page 13: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــو ــدارت ــروار ي پن ــه خ ــلغم ي ک ــت ش اس

ــرق ــش آ عـ ــر عارضـ ــ بـ ــبنم ديـ ــو شـ چـ

ــه ــ در زکــ ــتم رميــ بنالــــد رخــــش رســ

دوســـتان خـــوش بـــاش و خـــرمي روبـــه

ــه ــدم کـ ــشتش مهنـ ــر پـ ــوان خفـــت بـ نتـ

ن نپوشـــاند ز محــــرم كــــو محـــرم کـــه

ــد ــرچم ثيحـ ــت و پـ ــاد اسـ ــمنان بـ دشـ

محکـــمستيـــ عقـــد صـــحبت نهنـــوزت

ــر خــميکنــ دمت مــي بــه خــ ي پــشتاگ

بــــــــر پــــــــشت فرزنــــــــدان آدمرود

ــ اره ــنمي اســــت انيــ ــا جهــ ــرادر تــ بــ

ــ چــون بکــه ــروني ــاي کن ي شــلوارش از پ

يچـــو نقـــبش در ســـپوز ي بـــاردگـــر

ــازمــــــن ــوانمي آن تــــ ــوار پهلــــ ســــ

ــر ــاگــ ــه دني دانــ ــ کــ ــم نايــ ــ غــ رزديــ

ــر ــر رونظـ ــوري بـ ــرامي منظـ ــت حـ اسـ

ــاب ــگ از پـــ حجـ ــام و ننـ ــردارشي نـ بـ

ــال ــتوصـ ــان دوسـ ــت و دخي مـ ــ اسـ واريـ

بنــــد شــــلوار ي محکــــم ببنــــد اگــــر

نـــهني دســـت و هـــر دو زانـــو بـــر زمـــدو

آنــــک از پــــشت آدم زاد، ناچــــارهــــر

ــتيطر ــواهقــ ــعدي خــ ــ بي از ســ اموزيــ

* * *

دوســت نباشــد کــه برنجــد ز ســخن کــان

عهـــد کهـــني کـــه فرامـــوش کنـــديشـــا

ــشنو ــخن بـ ــراخ سـ ــنفـ و دل تنـــگ مکـ

از بــــني کنــــده درخــــت مهربــــان يا

* * *

١٣

Page 14: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ر مــــن بــــر جــــان مــــنكيــــ ي بــــالوز

ــا ــل ني ــ ک ــن؟ کي ــرگردان م ــشم س چ

ــاه ــگــ ــن ي کنگــ ــدان مــ ــشکند دنــ بــ

درمــــان مــــن اســــت از درد بـــي غافـــل

ــ بـــــر ديرحمتـــــ مـــــنانيـــــ گرةديـــ

باشـــد کـــه گـــردد آن مـــننيـــ ادولـــت

را تــــر کنــــد بــــاران مــــن گنبــــدش

ــهمگن ــن ســ ــان مــ ــه بادنجــ ــد بــ باشــ

ــتوان ــن ي دو دســ ــتان مــ ــارغ از دســ فــ

در شـــــأن مـــــنييکـــــوي و ني بـــــداز

ــا ــن نيــ ــان مــ ــود در انبــ ــضاعت بــ بــ

ــا ــ چـــه آتـ بـــر مـــن از حمـــدان مـــن ديـ

ــرگردانچنــــــد ــردم دهــــــدي ســــ مــــ

ــه ــانمي گرگــــ ــدربــــ ــه بــــ يا د قحبــــ

ــانم از حــــد در گذشــــت ي بــــدرد درمــ

آن گلبـــــرگ خنـــــدان آورد يئگـــــو

ــه ــ ببگـــ ــ انميـــ ــود در آن اونيـــ خـــ

يگــــذارم، تــــا شــــب حــــسرت مــــيروز

اوي پــــــــاانيــــــــ در مي عنــــــــابدو

ــي روز ــشقش مـ ــتان عـ ــم و شـــب دسـ زنـ

گــو بگــود،يــ چــه خواهــد، هرچــه گوهــر

ــز ــاع خوجـ ــ متـ ــت شتنيـ ــوان فروخـ نتـ

* * *

ــرو ــر روزســ ــزون مهــ ــزا افــ ــنيافــ مــ

ــد ــا بنــ ــر پــ ــاني بــ ــايپ جهــ ــنيمــ مــ

مـــنيبـــاال اســـت هـــمينگکــــ مـــن آن

ــدران ــيکانـ ــم مـ ــاال گـ ــود کـ ــنيشـ مـ

ــا در ــع او خرمـــ ــوال وســـ ــني جـــ مـــ

ــاات ــا راي رافاقـــــــ ــني او بـــــــ مـــــــ

مــــني از اعــــضاي عــــضوتــــر نينــــازن

ــم ــسقا نخوکــ ــود استــ ــد بــ ــنياهــ مــ

مــــني جــــاامــــتي کجــــا باشــــد قتــــا

ــاه ــت ز مــ مــــنيبــــاي منظــــور آن بــ

شــهر از کمنــد زلــف اوســت نيکانــدر

ــاهي کــسهــر ــا م ــ ب ســرخوش اســتيروئ

زنـــــخنيمي دارد آن ســـــيدانـــــ جامـــــه

ــر ــد،ي بگـــ ــوان فتـــ ــاز نتـــ ــ بـــ افتنيـــ

ــرور ــه عمـ ــد ي بـ ــردن کنـ دســـت در گـ

ــه در مـــيدوســـت ــوندارم کـ ــرمكـ ش بـ

اوي او، کــــز جــــوي بــــا خــــومياضــــر

ــا ــتي قني ــام ــي ني ب ــارف م ــه ع کنــد ک

* * *

١٤

Page 15: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

آن دابـــــهرديـــــ عجـــــب گـــــر بمنـــــه

مــــــاع و گرمابــــــه مــــــرغ و جتخـــــم

ــامع ــت چجـــ ــ هفـــ ــ در زيـــ ز روکيـــ

ــ ــ برريسـ ــاه و جـــوز وانيـ و ماســـتيمـ

* * *

انيـــــرو بـــــه خـــــوبي دل نـــــدهتـــــا

ــر ــت اآخـــ ــ لغـــ ــدان نيـــ ــدر نـــ ي قـــ

ــز ــو کــ ــف شــ ــصه تلــ ــهي غــ و رنجــ

ــالرــك انـــــــدرون پنجـــــــه؟ةـاحـــــ

* * *

ــر ــوبگ ــر از رو خ ــاغ يت ــو ب ــودي ت ي ب

ي کــه خــشنود کنــستيــرمت نـ کــچنــدان

ــا ــه روزه راه آن پميپــــ ــودي همــــ يمــــ

؟ي از آن بــــاغ بــــه شــــفتالوديشيــــدرو

* * *

ــر ــ ي ايابـــ ــر ركيـــ ــواره زن، ابـــ يخـــ

ــر ــ ي ايگبــ ــر ركيــ ــواره زن، گبــ يخــ

ــر ــ ي ايببـــ ــر ركيـــ ــواره زن، ببـــ يخـــ

ــبر ــ ي ايصــ ــبر ركيــ ــواره زن، صــ يخــ

ــاب ــي يآفتـــــ ــور مـــــ ــده و نـــــ ينـــــ

مـــــؤمنيا خـــــوانم و نـــــه مؤمنـــــت

ــه ــ بــ ــه و شــ ــو روبــ ــدل همچــ يري جــ

ــه ــذاق جهانبـــــ ــ مـــــ ــ انيـــــ يتلخـــــ

* * *

١٥

Page 16: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــاه ــ مــــ ــان،يروئــــ ــر،ي مهربــــ ي مهتــــ

ــر ــرش خربـــ ــه مـــــ ســـ يزريـبندگانـــ

ــوش ــر خ ــر ت ــت از دخت ــادري اس ي در چ

ــا ــدي برانگتــــ ــوهر زنــــ ــر شــــ ي مهــــ

ــيدر ــبا نمــ ــه حــــسنش زديــ ــ بــ يوريــ

ــن ــي گلمــ ــر يمــ ــت دارم در بــ ي دوســ

ــري ــد ديگـ ــن ندانـ ــون مـ ــرح آن چـ شـ

ــز ــستر ي وريـــ ــد بـــ ــسترده باشـــ ي گـــ

ي بـــــس بـــــود در کـــــشور يآفتـــــاب

يمنظـــــر بـــــاي بـــــر پـــــشت زعارفـــــان

ــشکند ــر آهنـــــ بـــ ــد درني گـــ ي باشـــ

ي دفتــــــرديــــــ را بباتيــــــ حکانيــــــا

ــوش ــستگ خــ ــود دلبــ ــر ي بــ ــا دلبــ ي بــ

ــ ــا يجمجمــ ــه در پــ ــ لطشي مردانــ فيــ

ــرد ــو را پالســـ يامـ ــت ي کـ ــر اسـ در بـ

ــران ــ را زر و زدختـ ــت وريـ ــت اسـ حاجـ

يبـــو و خـــال مـــشک ي زنگـــارخـــط

بـــر ســـر کنـــد ئي گـــر حـــور يمقنعـــ

ــا ــر قفــ ــستن بــ ــيش بــ ــيم از پــ وان گلــ

ــا ــو در روتـ ــد ســـ ي چـ ــخنيمي اوفتـ زنـ

ــاهد ــهر شـ ــوع شـ ــت ي مطبـ ــس اسـ را بـ

ــاهان ــر کننــــد پادشــ ــر منظــ خــــواب بــ

ن توســـتكـــو انيـــ عـــصا کانـــدر منيـــا

ــ ــ از اشيبـ ــت نيـ ــوانم نوشـ ــه نتـ در نامـ

* * *

و منحـوس تـو را مي گـو ي تا زحلـ خواستم

نتوانـد کـه خـورد يزيـ از تخـم تـو چ ملخ

يتـر نه، که صد بـار از او نحـس مي گو باز

ي تخـم ملـخ را بخـور ي تـو از گرسـنگ که

* * *

ــي ــزار د مـــ ــرفـــــت و هـــ ــا اودهيـــ بـــ

ــاز ــش دم بــــ ــد و عارضــــ ــ آمــــ دهيــــ

ــدان ــرد چنــ ــشاط کــ ــه نــ ــاز کــ يو بــ

ــا ــکرم بگفتـــــ ــ شـــــ ــاداماريـــــ و بـــــ

ــو ــار گرتـــ ــي پـــ ــو يختـــ ــو آهـــ چـــ

ــون ــکرهمچـــ ــي شـــ ــوزي لبـــ ي و پـــ

ــد ــبماننــــــ ــه روي شــــــ ي روزي بــــــ

ي و ســــــوزديــــــ ندي مــــــن اثــــــردر

يزگــــو نخــــرم ســــرت بــــه گفــــتم

ــديامــــــسال ب و ــو يامــــ ــ چــــ يوزيــــ

١٦

Page 17: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــه ــدوز نـــــ ــف جوالـــــ ــر الـــــ ي هـــــ

ــعد ــبز دوســـــت دارد يســـ ــط ســـ خـــ

* * *

شـب کيـ دارم کـه را من دوسـت مـي تو

ــ اي از عاشـــق و معـــشوقمـــراد اســـتنيـ

يمـــــروزي آغوشـــــت کـــــشم تـــــا ندر

ــادرو ــه مـــ ــو يگرنـــ ــ دارم چـــ يوزيـــ

* * *

ــوان ــمني و ي روارغـــــ ــدناســـــ ي بـــــ

ي زنـــــي دکـــــان مـــــرد و در ســـــرادر

ــو ــرو اهمچـــ ــ ســـ ــستادهيـــ ي در چمنـــ

ــي دو تــــن را بــــس اســــت پکــــه يرهنــ

ــه ــ کـــ ــر لگنـــ ــمع در ســـ ــن شـــ ي بـــ

ــوز ــ در مي منــــ ــاانيــــ ــي پــــ ي منــــ

ــ آن ــشت ســـ ــه پـــ ــراوت کـــ يمتني طـــ

ــادر ــت انـ ــ اسـ ــ نيـ ــل منـ ــخن ز مثـ ي سـ

ــه ــ بــ ــر دهنــ ــه بــ ــاد بوســ ــه هفتــ ي کــ

ــا ــدي بگوتـــ ــر نـــ ــي هـــ ــخنيکـــ ي ســـ

ــوش ــ خـ ــود عـ ــکر دهنـــ شي بـ ــا شـ ي بـ

ــم روز ــب هـ ــرا و شـ ــميسـ ــ و هـ انـدکـ

بــــر هــــم نهــــاده دســــت ادب گــــاه

ه در آغـــوش تـــ چنـــان تنـــگ خف گـــه

ــم ــرمهليـ ــخت در سـ ــد سـ ــان شـ دان چنـ

ــ ــز مينـ ــ گـ ــورده سـ ــن مي خـ ــاف تـ ــا نـ تـ

ستيـــــ خـــــسروان را ننيـــــ زرتخـــــت

ــن ــ مـ ــه بوسـ ــم؟ ه ي بـ ــا دهـ ــاتي رضـ هـ

ــه ــاي در م زخمــ ــر دو سانيــ ـــ هــ رونـــ

ــخن ــ اسـ ــت، دنيـ ــراني اسـ ــوگـ ي را گـ

* * *

ــيويا ــان چةرـي طـــــــ ــي لعبتـــــــ ينـــــــ

يني ســــــــــرو روان راســــــــــتتــــــــــو

ــاه ــه روهرگــــ ــر زمي کــــ ــي بــــ ينــــ

؟يني مــــا بــــه چــــه جــــرم خــــشمگ بــــا

غمـــــــــــاي دلبـــــــــــران ة فتنـــــــــــ

دنــــــدي جهــــــان درخــــــت بخوبــــــان

ــر ــشت زمــــ بــ ــت نني پــ ــ مقابلــ ستيــ

ــشفق يا ــان و مــــ ــه مهربــــ ــر همــــ بــــ

١٧

Page 18: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــي ز لطـــــف بي خـــــاک نهـــــبـــــر ينـــ

يني بکـــــــشم، کـــــــه نـــــــازننـــــــازت

ــر ــوه آهن گـــ ــه کـــ ــود همـــ ــي خـــ ينـــ

ــر ــص هـ ــتان مخلـ ــو دوسـ ــه چـ ــه کـ گـ

آنگــــاهنميـــ ب جـــور و جفــــا کـــه هـــر

کـــه مـــن تـــو را شکـــستمستيـــ نشـــک

* * *

يني بــــر ســــر بــــوق مــــن نــــش گــــر

ــازرون ببةدرواز ــي کــــــــــــ ينــــــــــــ

* * *

ينــــي جلــــق زدن کــــار دگــــر نگزجــــز و تمک يا

ــا ــ تـ ــر خايـ ــرو بـ ــرش را ب،يه فـ ــي سـ ينـ

ــرد ــا خـ ــر بـ ــه اگـ ــي خواجـ ينـ

بـود، کـه هنگـام جمـاع نيـ تر از خوش چه

* * *

رذكـــــ بخـــــورد ي در کـــــودکهرکـــــه

ــرد عـــــوض ــه داده در خـــ ــر چـــ ي هـــ

ــون ــه پچ ــ ک ــد يري ــل ش ــعف حاص و ض

ــشت ــ دروگــ ــل آن مــــ شيــ أبون کامــ

بــــود ركيــــو نكــــوا بــــه اثرهــــبــــس

ــر ــو ب هـ ــه مرشـــد تـ ــي چـ ــرينـ ــدر دهـ انـ

ي بدادنـــــدشتريـــــب نكـــــو کـــــه هـــــر

ــه خــورد دگــر چــون ــد ب کــالن شــد، ده

ــر ــودكيــــ ــر نر كــــ ــردديامــــ ي بــــ

ــ رفـــت و بـــه گوشـــه واصـــل شـــد خيشـ

ــد ــت ش ــود واصــل آن ز نکب ــه خ ــو ب نك

بــــودريــــکــــه ز کامــــل آنمرشــــد

شــــهرةشــــوند شــــهر نكــــو از جملــــه

يدنـــــــد مرشـــــــد بـــــــر او نهانـــــــام

* * *

١٨

Page 19: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

حكايت

ــت ــي داشـ ــه رويـ ــشم دل بـ ــارفي چـ عـ

ــشتي ــد کـــــ ــسر زورمنـــــ ــر پـــــ گيـــــ

چنــــد روزش بــــه ســــعي در ســــر شــــد

آلـــود دســـت بـــردش بـــه ســـيب مـــشک

ــلوارش ــا در درون شــــ ــت تــــ خواســــ

امـــــردي تنـــــدخوي بـــــود و درشـــــت

ــدهم ــگ در نـ ــه ننـ ــن بـ ــن تـ ــت مـ گفـ

ــار ــه بــــوس و کنــ ــانعي بــ اينــــک ار قــ

ــان ــدين پيمــ ــدم بــ ــي شــ گفــــت راضــ

ــرم ــرت گيـ ــه در بـ ــس کـ ــدر بـ ــن قـ ايـ

ــد ــل شــ ــن حاصــ ــد و امــ ــن بگفتنــ ايــ

لــب بــه لــب بــر نهــاد و کــام بــه کــام

دســــت در گــــردن آوريــــد بــــه ذوق

ــرد ــرون بــ ــم بيــ ــر ز حکــ ــان ســ ناگهــ

صــــبر مغلــــوب و عــــشق غالــــب شــــد

ــوردي ــود خـ ــون خـ ــات، خـ گفـــت هيهـ

دل ز کـــف رفتـــه بـــود و کـــار از دســـت

ــشتش ــد ريخـــــت در مـــ ــي چنـــ درمـــ

ــ ــسليم کــ ــه تــ ــوب خانــ ــهر آشــ رد شــ

عــــارف انــــدر نــــشاط و نــــاز آمــــد

ــرد ــتان بـــــ ــاران و دوســـــ ــر يـــــ بـــــ

ايــــش بــــر دادنــــد هــــر کــــسي بوســــه

ايـــــن يکـــــي کـــــرد دعـــــوي يـــــاري

اي در ميـــــــان قـــــــوم افتـــــــاد فتنـــــــه

داشــــتيي انــــدر شــــکنج مــــوخــــاطر

ريــــ کــــه بگــــسلد زنجي چــــشمشــــوخ

ــا ــبتـــ ــوتي شـــ ــ مي خلـــ ــدسريـــ شـــ

ــد ــفتالود چنــــ نوبــــــت گرفــــــت شــــ

ــرد تدر ــ بـــ ــوفارش ريـــ ــه ســـ ــا بـــ تـــ

مـــــشتو ي گفتـــــانـــــهي از تازســـــخن

ــر زمــــــــ يرو ــنهمني آزاده بــــــ نــــــ

اريــــــ و بايــــــ غــــــالم تــــــوام، بمــــــن

ــرو روانيا درخــــــت جــــــوان و ســــ

ــ دلبـــــــرت مي بـــــــاالشيپـــــــ رميـــــ

واصـــــل شـــــد انـــــدر کنـــــار وآمـــــد

بــــادامکيــــ دو مغــــز انــــدرون چــــون

ز شـــوقدي حمـــدان بـــه لـــب رســـجـــان

ــارش گرفــــت و دردر ــو کنــ ــردكــ ن بــ

ــ بــــه دســــته درفــــش غاتــــا شــــدبيــ

ــا ــانيـ ــه نـ ــ چـ ــامردياهلـ ؟ي اســـت و نـ

ــخ ــت رهيـ ــوان گذاشـ ــ نتـ ــتاريـ از دسـ

بــــه زر تــــوان کــــشتش بــــازوســــخت

ــت ــ گفـ ــا مـ ــخي تـ ــيرود، ي مـ ــوب مـ کـ

ــا ــد تــ ــاز آمــ ــت و بــ ــزل برفــ ــه منــ بــ

ــه ــاني حربــــ ــرشي دفــــ ــسپردگــــ بــــ

اي تـــــا بـــــه نـــــاف در دادنـــــد شـــــافه

ــتوان ــر دوســـــ ــداري دگـــــ ي و دلـــــ

ــه ــمان فر کــ ــر آســ ــد بــ ــر آمــ ــ بــ اديــ

١٩

Page 20: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــردن ــان ن گــــ ــبز خوارگــــ ــي ســــ يلــــ

کــــــه بــــــود، در گفتنــــــديياجرامــــــ

ــ بــــــرآورد و تربســــــر فرمــــــودتيــــ

ــب ــا را بـــس اســـت ستيـ ــ پـ ــوزهکيـ مـ

ــ ريدارو ــد آمــــــــدشيــــــ دردمنــــــ

ي گفتنـــــد و بـــــر زدنـــــد کفـــــتيـــــب

ــعاقبـــــت ــر زمـــ ــني بـــ ــاد جبـــ ني نهـــ

ــ ــيكيـ ــه ر ر مـ ــا بـ ــورد تـ ــخـ ــدشيـ آمـ

ــبر ــاني بصــــ ــار چارگــــ ــود ناچــــ بــــ

تـــا شـــد از ســـنگ و صـــعقه و ســـيلي

ــد ــدري رفتنــــــ ــر قلنــــــ ــر پيــــــ بــــــ

ــرد و در تفک ــرو بــ ــر فــ ـــســ ــودـــ ر بــ

گفــــــت در ديــــــن اهــــــل دريــــــوزه

ــخن ــن ســ ــه را ايــ ــد جملــ ــسند آمــ پــ

ســــجده کردنــــد هــــر يــــک از طرفــــي

ــين آن ــه زمــ ــدي بــ ــشتش نيامــ ــه پــ کــ

اللـــــه رخ نيـــــز در حـــــشيش آمـــــد

ــتغفار بعـــــد از آن توبـــــه کـــــرد و اســـ

* * *

٢٠

Page 21: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

حكايت

دي بخيــــل صــــاحب مــــالبــــود مــــرآن

کـــز همـــه چيـــز جامـــه نيکـــو داشـــت

ــا ــروس نــ ــر عــ ــود بــ ــه بــ ــا کــ زيبــ

ــابين ــي کــ ــه مبلغــ ــستش بــ ــد بــ عقــ

ــدود ــشک انـ ــرد و مـ ــود کـ ــرق عـ عـ

عنبـــــر آميختـــــه بـــــه گنـــــد بغـــــل

ــي ــه از روي بــ ــت ناگــ ــفا برداشــ صــ

ــشت ــل بهـــ ــه روي اهـــ در دوزخ بـــ

تــــــا نبايــــــست ديــــــدنش ديــــــدار

ــه درآي دســــت در دامــــنش زدي کــ

ــ ه زيــــر لــــب گفتــــيزهرخنــــدان بــ

ــاني؟ ــا بجنبـــ ــن کجـــ ــهوت مـــ شـــ

ــه ــت منـ ــو دسـ ــزن، تـ ــو بـ ــربم گـ عقـ

ــيدســـت ــول مـ ــت الحـ ــر دسـ زدي بـ

ــز ــاي گريـ ــه پـ ــد، نـ ــل کنـ ــه تحمـ کـ

عمــــر ضــــايع در آن مــــشاهده کــــرد

ــيد ــتخوان برسـ ــه اسـ ــرت بـ ــيش فکـ نـ

انـــديش شـــناس و خيـــر کـــاي مـــصالح

ــردي ــي کـــــ ــاني و مردمـــــ مهربـــــ

ــاز ــه شـــــرح گفـــــتن بـــ ــوانم بـــ نتـــ

د غــــــصه بگــــــشاييپــــــايم از بنــــــ

ــند کـــــه دل ــان باشـــ ــز و مهربـــ آويـــ

زحمـــــت مـــــا و خويـــــشتن مپـــــسند

ــن ــمال يدي شــ ــالد شــ ــه در بــ کــ

ــر ــتيدخت ــت يرو زش ــدخو داش و ب

بـــــا ي و ديقـــــ ي باشـــــد دب زشـــــت

ــا ــوانبــ ــ ي جــ ــت ســ ــو لعبــ نيمي چــ

ــود شــب ــوت کــه وقــت عــشرت ب خل

ــره ــر درســــت دغــــل نقــ ــدود بــ انــ

ــرد ــت ةپـــ ــر در داشـــ ــار بـــ زرنگـــ

ــال ــت فـ ــالع زشـ ــود و طـ ــاز بـ ــد بـ بـ

ــه واريـــ کـــرد بـــر د ي شـــب روهمـ

يفرســــا نــــو عــــروس جــــانبارهــــا

ي از بخــــت خــــود برآشــــفت پــــسر

ــو ــا تــــ ــاره ز پــــ ــشان بي منــــ ينــــ

ــک ــا ملــ ــوتم از لقــ ــ يالمــ ــو بــ ه تــ

ــا ــه صــبح از شــراب فکــرت مــست ت ب

زي ســــــتگــــــاهي نــــــه جابامــــــدادان

ــدت ــرد يمــ ــده کــ ــر مجاهــ ــبر بــ صــ

ــ عاقبــــت ــان برســ ــه جــ دي درد دل بــ

شي خـــوة پـــدر زن نمـــود قـــص بـــا

ي بــــه امــــروز بنــــده پــــرورد تــــا

ــکر ــال شـ ــه سـ ــضلت بـ ــا فـ درازيهـ

ــر ــوانگــــ ــاي تــــ ــر بفرمــــ يئ دگــــ

ــند آي و مــــــرد از بــــــرازن ن باشــــ

ــه ــوده نـ ــن آسـ ــند مـ ــه او خرسـ ام، نـ

٢١

Page 22: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

نـــ کـدراز م نـخـ ـــــس ابـ با انـــــــج

ت مهـــريـــا بـــه زنـــدان شـــوي بـــه علـــ

تــــــدبير متحيــــــر بمانــــــد و بــــــي

ــفيع آورد ــرد و زن شــــ ــي مــــ مبلغــــ

ــيچ در ــد، هـ ــه گفتنـ ــر چـ ــت هـ نگرفـ

ــد ــاره نديـــ ــشه را کنـــ ــر انديـــ بحـــ

ــست ــت و در وي بــ ــر ازو برگرفــ مهــ

ــرمه ــل در ســ ــرد ميــ ــاجش کــ دان عــ

بــــه درســــتي زرش دهــــان در بــــست

چون سرش رفت تا به خايـه چـه بـاک؟

نــــاف بــــر نــــاف و دســــته در هــــاون

ــست ــصمتش بگســ ــلوار عــ ــد شــ بنــ

گربــــه برجــــست و ســــفره را بدريــــد

ــمان برداشـــت ــه آسـ ــايش بـ ــر دو پـ هـ

ــافه ــاد خالــــــه را نيــــــز شــــ اي بنهــــ

ود و غمخـــــــواريمهربـــــــاني نمـــــــ

خانـــــه معلـــــوم کـــــرد و راهـــــش را

ــيم ــرد نــ ــا بــ ــان پــ ــمعيش در ميــ شــ

ــر ــان کـــــردش بـــ ــد همچنـــ دوانيـــ

ــانو ــا کــ ـــيف مــ ــر کــ ــضي األمــ قـــ

کــــرد بـــد لگـــامي و سرکــــشي مـــي

ــرد ــورش کـ ــون بلـ ــون چـ ــر در كـ كيـ

ــوب ــن خـ ــفت در از ايـ ــشايد سـ ــر نـ تـ

کـــار او هـــم بـــه قـــدر وســـع بـــساخت

ــکش ــران رشـــ ــد ز ديگـــ ــا نيايـــ تـــ

کهـــنريـــ بـــرآورد و گفـــت پ ســـر

بـــه رنـــج و راحـــت دهـــري بـــسازايـــ

ــ جــوان اچــون ــ از پدي ســخن شــنني ري

ــتعانت ــدااســـ ــه کدخـــ ــرداني بـــ بـــ

ــان نگرفـــت بـــرچي را بـــه هـــ همگنـ

ديــــ بــــال چــــو چــــاره ندبنــــد يپــــا

ــواهرش ــ را دل آورخـ ــت ديـ ــه دسـ بـ

ــا ــبتـ ــاي شـ ــرد ي پـ ــش کـ در دواجـ

فغــان در بــست ي از کــودککــودک

فتــه بــر افــالک بــر خــاک و ج يرو

ــردن ي در رويرو ــت در گـــ و دســـ

ــد ــرادرش پ بعــ ــا بــ ــتي از آن بــ وســ

ــه ــالخانــ ــه دي خــ ــه فربــ ــ و دنبــ ديــ

ــادرش ــمـ هـــم نگذاشـــتبينـــص ي بـ

ــ ــ را نهعمـــــ ــربتزيـــــ در دادي شـــــ

ي را هــــم چنــــان بــــه دلــــدار هيــــدا

بدانـــــــست خوابگـــــــاهش راتـــــــا

ــهي آدشــــب ــمعنــ ــا بــــردي شــ آنجــ

کـــــه بـــــود شـــــاگردشينوبلـــــوغ

لطـــــف در زانـــــو ه بـــــدشيـــــخوابن

کـــرد مـــييانـــدام ناخوشـــ نـــازک

رام چــــون ســــتورش کــــردعاقبــــت

ــوان گفــت کــرد ــاز نت و رفــت آنچــه ب

ــد ــا کنبعـ ــ از آن بـ ــتزکشيـ پرداخـ

ــاره ــتياي دوغ ر پــ ــشکشخــ در مــ

٢٢

Page 23: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ــه ــداخت همــ ــاي و روي انــ را در قفــ

همچـــــو شمـــــشير قتـــــل در بغـــــداد

ــي ــر نمــــ ــي منکــــ ــستند نهــــ توانــــ

نعتي خواســــت تــــا جهــــان مانــــدشـــ

ــد ــش گفتنــ ــدر زنــ ــيش پــ ــال پــ حــ

در دکــــــان ببـــــست و زود برفـــــت

ــوان آورد ــاد پهلـــــــ بـــــــــر دامـــــــ

همـــه پاکـــت حـــالل کـــردم، خيـــز

تــــــدبير متحيــــــر بمانــــــد و بــــــي

خويـــــشتن را ميـــــان شـــــادي ديـــــد

ــر ــه کـ ــه گنـ ــايي؟ دهچـ ــه فرمـ ام؟ چـ

يـــا تـــو باشـــي در ايـــن ســـرا، يـــا مـــن

ــز مـــن درويـــش کـــس نماندســـت جـ

از جفـــــاي تـــــو نابکـــــار نرســـــت

ــن؟ ــردت دامـ ــه گيـ ــهوت، کـ ــو شـ ديـ

جفــــت شــــيرين خــــود رهــــا نکــــنم

ــه ــر يـــک از گوشـ ــازان هـ ــر او تـ اي بـ

ــاد ــالق افتــ ــر طــ ــلح بــ ــت صــ عاقبــ

کــه خالصــش بــه جــان نبــود از قيــد

گفـــت خراميـــد و زيـــر لـــب مـــي مـــي

ــه از گرانــــي نيــــست ــان بــ ــا گرانــ بــ

و قــــــــنا ربنـــــــا عـــــــذاب النـــــــار

ــو ــدي و پشيخ ــه را در ون ــر ک ــتي ه اف

نهــــادلــــهي در آن قبني روئــــبــــوق

ــه ــساهمـــــ ــستندگاني همـــــ بدانـــــ

ل نهــــان مانــــد؟ بانــــگ دهــــچنــــد

ــنا ــد انيآشـــــ ــتان رفتنـــــ و دوســـــ

ــر ــت بـــ ــسار دود برفـــ ــر خاکـــ ســـ

قبالــــه حاصــــل کــــرديهــــا سهيــــک

زيـ و ملـک و رخـت و جه ني کاب گفت

ــ ــا اريـ ــده کـ ــنني درمانـ ــ از پدي شـ ريـ

ديــــــــــ بگرداندگانيــــــــــ در دآب

ــت ــ گفـــ ــايـــ ــواليدي ســـ يي و مـــ

ــت ــگف ــي ن ــن ،ي ن ــا م ــو ب ــخن مگ س

ــ اکانــدر ــهني ــ از قرا خان شي و خــوبي

ســرا و نــر اســتنيــدر ا چــه مــادههــر

ــر ــبگـ ــاختن کنـــ ي شـ ــن ي تـ ــر مـ بـ

خطــا نکــنم نيــ هرگــز مــن ا گفــت

ــ ــازاناورانيــــــ آمدنــــــــد و انبــــــ

ــگ ــر جنـ ــا هـ ــ بـ ــاد کيـ ــاق افتـ اتفـ

دي کمنـــد بـــال بجـــست چـــو صـــ از

ــل ــ روگـ ــازگ شيـ ــه تـ ــشکفتي بـ بـ

ــح ــاروانفيــ ــردن ز کــ ــ ني بــ ستيــ

بــــــد زنهــــــارني از قــــــرنهــــــاريز

* * *

٢٣

Page 24: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

9

٢٤

Page 25: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

  ل االوالمجلس

ـ ننـا ي جمـع ب ي الـدوران الـذ حملـه ي الزمان و شتما ال سعهي لعنا ال طاني و اشتم الح طاني الش العن ني و ب

ـ كزكـز رانهـم و اني مي فهزهز بوقنا فانيجال و الصب الرني بجمعينسوان لحما كاف ي عمودنـا ف شـ نـا مـن النقـل و الـشراب و ق مرهمدانهم و امـالء طرو ي نمدانهم و بعثنا فيكهستانهم و دخل حمداننا ف

الچنـگ و الربـاب و ز ا من صوتملونا ممعل سـ اطباقنا من الخبز و الكباب و اجع نا بـانوار نيس جلـم مـن المـاقوت و ال لونـا راب و اشهد ان ال حلو الـذ عندنا بالت تهمي و الصق جن ب كالمهتا ةحدود المنور

ـ مع الا بالراقوت و بطن الجـ االمتي الاني و اكل البراقوتياحسن من لون ال ـ شبعهي وت واشـهد ان اال قـ السكباج و صوت البربط اط انفع من رةالسماج عنده العس ج مـن چكچـك كمـان الحلـا بي و نغمـات

اال عنـد نفعي من سختان السراج شهاده ال ي اقو دي النساج و ترس الحد نيالقوال احسن من تكتك و فت ـ زنخدان من سـمع هـذا صـراطا ت يرهات و ف الت قي من كان سمعه ال اال سمعيالغربات و ال راـ كب زاي

.رايكب

ال

ي

ـ قال اخبرنـا ابـو شـلقلق الس ،ي بعد فقد اخبرنا ابو شعشع الكسجان اما ـ قـال اخبرنـا ابـو د ،يستاني وثي

جمعه ي، قال الجماع ف ةلعنل ا همي الوسواس الخناس عل ي و اخس الناس ال ة قال اخبرنا ابوالبقر ،يالجرجانـ و قـال ا انيماع مع الغلمان و الـصب ت من االج ري خ سوان باالجماع اقرب و جماع الن ه بالجماع كوني ضاي

ن ن والـذ ة اخف مؤن ة السفاح ي ف ة عند االباح ة الراح يف ري اال كيتحر ـ مـ ل و كي القائـ البابونـه كـذب .ني درك االسفلي فنعي و انتم اجمنيالناقل و انا من الكاذب

کلمـه آب در دهـن نيـ ا ني بـه تلقـ اني و افتتاح سخن مکن به الحول کنند و مجلس حتيغاز نص آ گرچه

مـسافت بعـد ني بـه تبـع غـراب البـ نيـ د ي گنهکـاران بـ نيـ از ا ني لعـ طاني که ش نيقيچون بول کنند، اما

نيـ ا ي دعـا م،کـه يزي چنـد چـون پـشکل از دنبالـه فـرو ر ميزيـ پس همان بـه کـه درآو د،ي جو نيالمشرق

نيـ ا ي مجلس حاضـرند و بـر رو ني که در ا ي است که قوم نيزادگان ا ي روسپ ني ا حتي و نص انچارگيب

و زن هـم طـالق و ي ده و از شـو ي برخوردار گريکدي كس و كيررا از شاني ا نايلع ر،ظ نا يگو هرزه ريپ

٢٥

Page 26: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ام تمـ يتبضاعت را در گادن و دادن قـو زادگان بي يطاعت و روسپ بي خوارگان ي م ني بخش و ا يزاريب

چون قنـد از لـب يها و ذوق بوسه يبخش فرما جهان جام كيرشدن گردان و در نهادن و اندرون يروز

کالن چون الوند به کام همه برسـان، و يها كونامردان ارجمند از حد هند تا خجند با و بند دل نيخوات

را از آواز ناسـاز بلبـل اناق مـشت نيـ عقالن از شکر و بادام چشم و لب معشوقان کن و گوش ا قل بي قل ن ن

ةديـ د. مـدور روشـن دار يهـا كـون منـور و ي روهـا ي لقـا ي التفـا هبـ م و از چشمان مترن يغلغل صراح

. اقوال کـور و کـر گـردان ني ا دني افعال و شن ني ا دنيهوش در د و گوش بي اني و مدع باني رق ةديناپسند

نيـ ا ريـ سـتر و صـالح در ز ه او را بـ ست، گرفتار ا ييلقا در دست زشت يخرام خوش يرامهرجا که دال

.ديي بگوني آمبترغه مشتاقان انداز، بدبختان ب

ة را بـا بـزاق در کـور ذكر ي، امرد كون اي خاتون كس ادي به يرست پ مي يدستيهرجا که ته ! نايلع! طانايش

در يلـص مخي و مهنا کن و هـر جـا مفلـس اي کنده را مهني آورد، آن جلب را بطلب و ا کيمشت به تحر

ي گو نيه نگاه دار، آم نگاياو را در آن کاشانه از دست ب ، برده است هي همسا ة خان ية در زاو اي رانهيکنج و

. کنيرا جماع با من روز

من چون كون در شي گوش و هوش به من دار و ر ي من، دم زي و ت گوزاي معدن من و زي دوست عز يا

هـات تـو را تر. ها بر زانو نـشانم وقت گري تو را چون د چند بر سبلت افشانم و يزي تا ت دوش،يدوش و پر

انيـ طفـالن در م كون از زي شکسته و بسته و چون ت ي است چون عقد و عهد فاجر و لوط يثيخواندم حد

از قعـر بحـر ي است چون کندگان نادرست و چون بند شلوار جلبان سست، سخن يتيحکا. نشسته انيلوط

اسـت ي فـساد و همـز ة است از کاشاني نامستور، رمزشاني کافرکنيست درخور ايا فسق و فجور و نادره

بـرادران ةعي خد ةقيد است از ح يادان جسته و ثمر قو ة محترق ة است از حدق ي عناد و شرر ةخان از خلوت

بـر ن آةلياي است که بـه وسـ زندقه. بندم مي انياي است که به مطرقه بر بروت مجلس محرقه. وستهيبر ما پ

آن است که جماع در جمعه با جماعت اناتي هذ ني ا يهات و معن تر ني ا ليتأو. خندم ن مي مستمعا شير

تـر و ي اولـ ي و مباشران ژاژخايار داوهي خوردن به اجماع معاشران يلي س فانيزنان کردن و از دست حر

ا خـرزه زنهار تـ . دني کششاني اية زاوياي از زواني و به حمدان سرگ دني کودکان در كون تر که دهيپسند

٢٦

Page 27: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

دگاني خر در کاس پر وسـواس سرپوشـ ة کرز ة و طرز ديننه نشان غلمان صريقصر ق ) ؟( هرزه در بردن ه ب

.يدهد نيجا

و چـه دئيـ دراي تـا چـه هـرزه خـواه ايـ جـور مکلکـل، ب کيـ لحي و ف اکي کلکل و ا موالنا رحم :سؤال

شيـ و ر دي دوالن فـشار ونك که سبلت در يبه چه علت نمود و ،ي فرمود ليبه چه دل . ديي خا يژاژخواه

د؟ي بر فرج قواده نههي و لحديبه کندگان سپار

بـه د،يـ از او بجو ي تـا مـراد ديـ پو يجرأمـ ي از بـ ي تاجر ي فاجر ي سرگردان ي بدان که اگر جوان :جواب

و بعد از حصول آن، عاق را به مدد بزاق اتفـاق دخـول ابدي مطلوب در نيشمار ا و تفکر بي اري بس شهياند

تـن در ده : شعر کار کندني فشارد و به اكس به كير اي آن بجهد ري نه، ممکن باشد که از ز ايد دست ده

و اگـر قـواده ابـد يو اگر به صد جهد و جد چون سده بشکافد کنده . ستي همه ن ني خور، جهان ا كيرو

:دي کرده گوييربا مقال دلني بفرستد، در حال بدي زخميدر پ

ج همچو عـا كون و كس و اهي س يسوي گ با

سـرو همچـو سـاج همچو ماه و قد ي رو با

عد ف هـسار نزول کن و خواه در ک استراح هايمن نزل ف در کشتزار خواه ن صـسـتر هـا يمي شـاد حي فقـد ا

در بـام يدمـ . کـن ي غواصـ ني در طواف باش و گاه در بحر قـصر سـر نيمي و گاه گرد گنبد س ينما مي

اي الـف را در لحظـه . زن معـشوق مـي ة خـرزه را در انـدرون حجـر ينفـس . زن ي گردانش بوق مـ يايآس

عد ف ة قلعـ ة بر قليزمان. اي درفش را در سوراخ گرد چون ناف کن، و لمحه شکاف کاف مي ن صـهـا يم . زل شو متزل سكنه الشهوات هاي من دخل ف نيحصن حص در يباش، ساعت متحرک مي فقد امن من االفات

هر دو موجود است، چنـان کـه در کتـب ها ني ا ز معقول مقصود ا قي به طر ست،ي ن ي مرض ياگر در غرض

يلـوط . اي را حاضـر کـرد زهي فرستاد، در حال دوش ياي را به طلب مقصود قواده ئي لوط يآورده که وقت

ن،ي بـصل هـا يعلق عل فرجها جرز و ي و بر فة و قالت القوادريا وتاني تحت خصمنيال راغب اال ف : گفت ة و آوار ي مفلـس ةچـار ي اسـت کـه ب نيـ بـر ا ي مبنـ برخوانـدم که گري د اني هذ نيا. لك غرض كنيان لم

٢٧

Page 28: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

چنـد آب پـشت کي بزاق آرد و ة کوزاز وي که پاره خدي بدست آرد، باي که زر ندارد که جلبيمخلص

:اند کنده برهد، چنان که گفتهيکم انگارد و از جور قحبه و جفا

رد خـــــــرد مبـــــــاش زنهـــــــار مـــــــيا

ي قـــــدر نـــــدان نيـــــ لغـــــت اآخـــــر

ــد ــنيچنــــ ــه ي ز پــــ ــاع رنجــــ جمــــ

ــ ــه؟ةكالراحــــــ ــدرون پنجــــــ انــــــ

* * *

ــ ــاع بـــ يدانـ ؟ي انبـــازي چـــه بـــود جمـ

ي سـاز ي هر که خواه كون و كس کف وز

يرازي و گــــر شــــي دوســــت اگــــر رازيا

ــدر ــکانــ ــوت ي کنجــ ــه خلــ ــشي بــ يني بنــ

شي همـه مـردار نيبـر بـال . مي سرزخمان در آ نيا... و ... و گرد مي آ ري باال به ز ني آن است که از ا وقت

بـا خـود گـر ي و جلبـان د ابـد ي ي مرده رنگ مـا برخـوردار كير از گري تا ددي آنجايگاه ا هبرسان که فردا ب

باشـد در چـاه اندازنـد، ي و ا کـه بـ ري از راه ببرند و هر زن رهزن پ ابندي که ب يرو و هر دلبر خوب اورنديب

.مت و ندمت تمت المجلس االولخت

٢٨

Page 29: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

 يالمجلس الثان

قـال اخبرنـا ابـو زافـر، قـال اخبرنـا ،ي الكوف ةقال اخبرنا ابو شحم . النسناس ابوالوسواس خناي حدثنا ش

ـ اطنهي الفراعنه و ملك الش ديصاحب الوسواس الخناس المالعنه و س سي اخس الخلق و ارذل العبـاد ابلـ حـشر ي الغلمان و تصفح االخـوان نكي قال ترك النسوان و ب ه،ياهللا عل لعنت سيپر تلب ع ومي الحـشر مـ

سـست ي چست و اسـناد ي نادرست و دروغ يثي حد ،نيفرعون و هامان كذب عدو اهللا و انت من الكاذب

ة شـجر ة مردودان، آن ثمر ي مطرودان و مقتدا يشواياز آن سرور لشکر ضاللت و مهتر کشور جهالت، پ

لعـن او، تـا ة طعن اوست و آفاق بر کوکبي طغراةدبدب که در همه عالم تي غوا ةري دا ةوت و آن نقط شقا

طـراز دارد نيـ شقاوتش ا ة جام نيآست. زديامي با هم ن ي جلب و ماجر زد،ي نخ ي او تحرک ة وسوس ةاز هندس

ر : رد كه داعي توقنيعنوان نامه لعنتش ا. ني الد ومي ي ال ة العن كيو ان عل : کـه نظـن الم لمـ نكنيو ا . .و استفرز من استطعت منهم بصوتك : است کهني ضاللتش اياطغر

اسـت تيـ ملعون روا ثي حد نيا. و رجلك لكيو اجلبهم بخ : رنگ دارد که نيجمال نکاهتش ا اليخ

ـ ديـ زنـان گو فقـت موا که ترک ي مأبون که هر ناجوانمرد بد اختر خياز آن ش شانيـ ت ا و دسـت از محب

اني صـب ة و گـرد بـارو و قلعـ زديـ گر شانيـ انقطـاع ا و از جماع بي زدي مخالطت آنها پره ة و از گوش ديشو

سخت کند و نفع خود را به برادران مسلمان رساند، پادشاه شاني کند ا ة پاچ ر خرزه را ب خيطوف کند و م

ي را مجـاز ثي حـد نيـ زنهـار کـه ا ! زايـ عز. و هامـان نـشرکند رعونسزا در روز حشر و جزا او را با ف ه ب

عمود با نمود را ني و ا ي جان استقبال کن اني سخن را از م ني و ا يري نگ ي را به باز حتي نص ني و ا ينشمر

نيـ تا در تحت اي آرشاني را در چنگ اشي و ر ي نه اني و بوق در طبل صب ييبه صدق دل استعمال فرما

که اگري جلبان مال ي در پا ي خواجه، چند روز يا. راي ذلك فقد خسرانا كب فعلي نو م : که ييخطاب آ

. ينـ ي جز مـار گزنـده نب يي گراشانيخندق ا سر تا و اگر سر يابي جز خار خلنده ن ،يي برآ شاني زهار ا گرد

كـون آن از يز نه تا باشـد کـه رو شاني ا ي زن و قدم در طلبکار باني دوال طبل طب ةدست همت در گوش

. عبرت باز کن که عمـود مـرده رنگـت بـر چـه شـکل اسـت ةديآخر د . تو رسد لي و سب شي به ر يگند

.يستي باي شکل آن تبر،ي فرج زنان بودياگر از برا. حمدان است که قالب آن نمدان است

٢٩

Page 30: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ان؟ زنكستر است که از کودکان خوشية موالنا رحم کلکل چه حکمت است که جماع از زاو:سؤال

کـه در ي کـه آبـ ي نـدان چـاره ي ب يا. ي مرغوب آورد تي بغا يتي خوب و حکا ي لعن کلکل سؤال :جواب

وسـته ي پ يبونـسناس لـوط ا منجالب بـود؟ کي است که نزد يتر از آن آب باشد خوش ي مناره در چاه يپا

ن يـ اتقـ ي و حق ديابي که در بهشت ن يزي به چ ديور شو غالمان بهره ي که ا ي کرد تي وص نيقوم خود را ا

: خردمندان استةقي و طررکاني زةکه حرف

ــوا و حرفــه يذهبمــ ــا ن اي بــس معظــم اســت بــس ب

ــدا از ــج کدخ ــات و رن ــم نفق ــييي غ ــت ب ــم اس غ

عالم کم است نيدر ا مرد صادق خود م؟ي که گو با

ت عـــالم اســـ رکـــاني زاريـــ اختي کـــون کـــان

کــه همچــون بونــواس انـدر لواطــه نــصب شــد هـر

خـزد؟ ي کـ نيمي سـ كـون صادق جز بـه گـرد مرد

او و خرزه خوردن ة دادن حرف كون او و ةشي پ دني خوردن صنعت اوست و تتماج بر ي آنم که کاچ غالم

طفـل از چي کـه هـ ي بود لوط ياند که مرد کار او، تا بعد از آن زن و فرزندش برخورند، چنان که آورده

جمـال کـه داشـت صـاحب ي، پسر چون درگذشت . ي و از زخم عمود او نرست يضربت حربت او نجست

ـ و انـت ن نـك يان اباك ب سؤال کردند که . داد مي ي کرده بود، او به روز يهرچه پدر به سال چـون . اكي

: گفـت ر؟يـ به زبر بود و تو را به ز لي است و او را م كير بود و تو را به كوناست که پدرت را رغبت به

.وام پدر ادا کنم و به عهدش وفا

مـــردديـــ فـــزون آي هرچـــه گمـــان کنـــاز

ــد عاز ــرون آ ةهـ ــر بـ ــد اگـ ــ عهـ ــردديـ مـ

٣٠

Page 31: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

قيـ که فسقت بـه منجن ياگر خواه . اردذ نگ ي بار قرض ري خلف آن است که وام پدر گزارد و او را ز پسر

.ي حمدان درآري بر خاک نه و در زنهي بگذرد، سواني کواني رسد و موج فجورت از اوقيع

در کــــشاکش دهــــر كــــهديــــ بامــــرد

ــنگ ــ زســـــ ــنيريـــــ ــداي آســـــ باشـــــ

کـه دي بـشنو حتيمعاشران کنـده نـص . و لهم سوءالدار ةاولئك لهم العن : که دي خطاب آ ني درخور ا تا

دم هـر کـه ديـ بانـد، ياگـر جملـه خـران عـالم بـر پـشت شـما آ . اوردي برنحتي ما جز فضحتي نص ةشجر

بر شما حمله کند تـا كير تکاور رينام و ننگ چون ش يب. دي کنده باش رنگي ن اي ديبنده باش . ديتر باش صادق

.دي نکند تا دست از خود نداري سوددي و بغل زندي دهزي که اگر هفتاد سال تدي برسييبه جا

ــان ــه بمچنـ ــ مکـــن کـ ــادادهيريـ ــاع نـ جمـ

ــه ــر ب ــرد كي ــه نگ ــن ک ــاد ي م ــالص ن اده خ

ــر ــتان ک اگــ ــتم دســ ــو رســ ــتي تــ يقبادســ

ــر ــتي کوگـ ــد اسـ ــو را باشـ ــان تـ ــل جهـ اهـ

٣١

Page 32: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

 المجلس الثالث

و الفرس و الحنطت و العدس و الرمح و الترس و البط والكركس بـرق فيصاحب الس ديـ فرما مي نيچناالسالم و المسلم ن،يالد ن،ي كاشف اآلن و اال ن،ي رعد حبن،ياطيالش م هبان الدالطبخ، ر لي و قل ري قاطع الزمـان ، سفره پرداز عراق و خراسـان، طوفـان الشرق و الغرب نيبل، دورب نهنگ البحر، پلنگ الج ر،يالخ

ـ بادرو ال اماس،ي الناس بترک و ب هاي پالس ا اهي کرباس و هر چه س ديکه هر که گرد طاس و هر چه سپ لي و هكـذا فعـل الزمـان اني الـصب نـك ي فحال فحال ب ي اخوان ايط و القمار ب و البر بحارو النهار و البر و ال

و دخـول الخرابـات و اعملـو ة بتـرك الـصلو طاني احباء الـش اي كمي الحمدان وص ي با التراق عل كميفعل كما قـال قائـل ني ناصح املكم ي منكم جان فانخذيأالسالم ملك الموتكمي عليأتيلواطات قبل ان

و ميهـا بفـشار و دسـت مي بـردار ها يهمه پا . ة و البزاق بدع حجاب لي و المنع الكفر السراو ة راح ةالباح

. برساناني دعا را به خانمان و فرزندان مجلسني رب ااي مييبگو

الا

ـ انه افـا كـان نـصف الل سي عن ابلمي باسناده السقة اللعنهي عل ي النجد خي ش اخبرنا ـ لي ـ صعدي ل ي عل بـج

نادرسـت و يخبـر . الوبال قوموا قبال الموت و اقتلوا قبل الفوت معشر الرجال و اهل اي قوليدماوند و

و دي آاني بگذرد و دردسر خمار به پايشب مي ن ون که چ هي عل اهللا ةلعن سي فاجران ابل خي سست از ش ياسناد

از ي طبلـ د،يـ به کوه دماونـد برآ سي ابليمجلس آزادگان به آخر رسد، آن ملعون مطرود بدبخت دوزخ

هـر کجـا از شـرق تـا غـرب رد،ي و آن دوال بر آن طبل زدن گ اوردي ب لي ا رمي از س يالپوست سگ و دو

و رديـ جلبات کـف انـداختن گ ري چون هرماس در زالعباس است، چون سندان گردد و ابو يعالم حمدان

او درآورد و در زمان درج دهن اقياي باشد، دست وفاق به گردن اشت درمانده ةچارياگر چنان باشد که ب

:دي را کار فرماتي بني به حرکت و ااو

نكــــو صــــنما کــــه زود برگــــردان يآر

كون وكس ين و شاد باش اكو ي ااحسنت

خــــاتوني اتابــــک اســــت هــــان افرمــــان

ــردان ــو برگــ ــردان كــ ــون و زود برگــ نكــ

٣٢

Page 33: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

ي صفت منياگر معشوقه بد: سؤال نشود؟سر

ران، گـرد آگنده زگوشي کوهان، ت دي طلب کن گرد و سپ ي نشود، خر سري اگر م ي لعنت سگ يا: جواب

نهد و اگر نتواند، ي پارياند که سه عدد خشت ز فرمودهين وصف چنني و دراز دم که دانشمندان ا نيسر

تا اگر وقـت رديبر دست گي اهي گ ة خر بندد و پا در آن نهد و در خر سپوزد و دست ي بر دو زانو يچوبک

اي بـر بوسـه ارد،يـ را برابر چشم او دارد تا چـون سـر ب اهيد، گ اي چند از لبان چون قند تمنا کن انزال بوسه

. چون شکرش دهدةپوز

ــون ــده چ ــو ن ــا ي ت ــر نگ ــنم؟ مي و خ ــه ک چ

و خانمـانم، چـه کـنم؟ بيـ و غر شي خـو يب

دي اگر خر نگا:سؤال چه کند؟

و دسـت را اي صابون به دست آورد و در حمام بر کـف مالـد کند و پاره ي در پا ي تکاپو نينعل: جواب

. به دور مدور فرود آوردنيدر سر ا

ينــــي خواجــــه اگــــر بــــا خــــرد و تمکيا

تــر از آن بــود کــه هنگــام جمــاع خــوشچــه

ــز ــر نگز جــ ــار دگــ ــق زدن کــ ــي جلــ ينــ

ينـــ ي ســـرش را ب،يه فـــرو بـــر خايـــ تـــا

ني شـما را بـد امـت ياگـر روز ق . چه بوده اسـت هي سبب آمدن آ دي بدبخت، از من سؤال کن چارگاني ب يا

زنهـار، م،ايـ افتـه ي روزگـار نيـ اسـت و مـا ا زيـ اکنـون روزگـار عز د؟ي که آن را جواب گو رنديگناه بگ

:مي چند در حق تو بگويتي بي مقرة خواجي اد،ي و عمل نمائدياموزيب

٣٣

Page 34: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

کـرد؟ ني است تـو را ز آهـک و سـرگ چون

ــو نگر در ــت ــسش در ست،ي ــرك ــردني نف ک

ــا ــ زديـ کـــردني همـــه خلـــق را ز مـــاء و طـ

پــــس آنگــــاه پــــدرد،يــــ تــــو بزائمــــادر

رود و نـه کـور است و سر کل دارد و نه زاهد است و در سوراخ مـي ي دارم که نه صوف يريا! مسلمانان

. چشم داردکياست و

نـــــــدي بگزاتيـــــــ را بـــــــر حمـــــــرگ

دســـــوز ش تـــــا روز حـــــشر مـــــيكـــــون

دنـــــي او بخي اگـــــر زخـــــم ســـــ ليـــــپ

ــودک ــسپوزد يکــ ــشک بــ ــه خــ ــر بــ گــ

زشـتان و يا. شماست شومي منتظر قدوم مستادهيکنان ا نظارههيست و در دوزخ گشاده و زبان ازي عزيوقت

و چـون خـران دهـان بـاز ديـ زي سـاعت برخ کي! نادرست كون جوانان ي سست، ا راني پ ي قلتبانان، ا يا

مارد و شـ مـي يش او شاد ي پ امي شده که جمله غم ا داياي پ را عارضه بي غر ني و آن آن آغاز، که ا ديکن

اسـت کـه ي حمـدان في ضـع ني ا ي پا اني که در م داند ي که جمله درد روزگار در مقابله آن دوا م يمحنت

حمدان و هر قوم و هـر شـهر اني ذب و خوارزم اني و تاز کير و ترکان س كي انشيپارس. است راني م يقال

او نهد؟ هر کهفي ضعني ا باشد و در راهيري مادر پاي که او را مستوره ستيک. خوانندياو را لقب و نام

و خـارش او را ي کن و دندانش بـاز سـتان و کـر ي خشک روز ي او را باقال اربيکند، ي جوانمرد نيا

برسان، بـه حـق نـور و نـار و درازكير و ازي را نان و پشانيزن و خواهران ا. زاني دار و ناخنانش بر يارزان

. به القلمياجر و استغفر اهللا ممهزل اليت المجالس فتم. و قنا ربنا عذاب الناراشجار و ازهار،

* * *

٣٤

Page 35: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

٣٥

Page 36: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

شوم آفتابه فارغ مي نريداي هست شکسته، چون از سؤال کرد که مرا آفتابهي هي از فقيشخص -مضحكه

. حاجتياول استنجا کن بعد از آن قضا: گفت. گردد مييته

* * *

او از مشرق بـه مغـرب ي دهند باال ي هر کس امشب دو رکعت نماز بگذارد، او را حور :گفت -مضحكه

که اگر سـرش رايز: گفتند چرا؟ گفت . خواهم را نمي ي حور ني نماز نکنم و ا ني گفت من ا يکس. باشد

مرا چه خبر بود؟ندي و بغدادش گارازيدر کنار من باشد و در ش

* * *

چرا نعره : دنديپرس. ديجنبان مي داد و دم مي زيزد و ت نعره مي ريرد، ش ک جنگ مي ري با ش يشخص -مضحكه

دنبالـه چـرا : گفتنـد . ترسـم يمـن مـ : گفـت ؟يدهـ مـي زيـ چـرا ت : گفتند. بترسد يتا آدم : گفت ؟يزن مي

.طلبم مييانجيم: گفت؟يجنبان مي

* * *

عصار زر بستد . ن و شيره بخرداي را طفلي به وجود آمد، به دكان عصاري رفت تا روغ مسخره -مضحكه

بعـد از . چنـان ديـد، هـيچ نگفـت مسخره را چون طفل به خانه رفـت و آن . و بول در ظرفش كرد و بداد

اي كرد و بـه اي نجاست خشك در كاغذ پاره برفت و پاره . نالد مدتي عصار را ديد كه از درد دندان مي

خرة آن روغن اسـت كـه آن روز بـه مـن : گفت چون به دندان ريخت پرسيد كه اين چه بود؟ . وي داد

.دادي

* * *

٣٦

Page 37: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

عدی

. توسـت ي بابـا يپـا : گفـت ست؟يـ چ نيبابا ا : پسر گفت . بود دايش پ كير نشسته بود و يشخص -مضحكه

.کشم ميي پانيگاه به ا ها دارد که گيمادرت کهنه طرطوس: را کفش کجاست؟ گفتي پانيا: گفت

* * *

از بس : است؟ گفت اهي س ني که چرا چن ديپسرش پرس . بود اهي شد، س داي پ كير را ي شخص يوقت -مضحكه

نيـ پسرش گفت ا . شده دي سف شمي فرود آورد که ر شيروز دگر دست به ر . ام مادرت نهاده كسکه در

. شوداهي مادرم نه که سكس در زيرا ن

* * *

ن من به مستحم روم تو طبل بـزن داد که چو ي به پسرک يطبل. داد بلند مي يز در مستحم ت يريفق -مضحكه

که طبل را چنان زن کـه آواز ي پسرک را بزد ي بلندتر بود زيپس هرگاه که آواز ت . دياي من ن زيتا آواز ت

.ستي نني در اي مرا گناه.ماند که آواز طبل فرو مييده ي مزيتو چنان ت: پسر گفت. دياي من نزيت

* * *

. الذنوبعي من جم المضحكات و استغفر اهللاتمت

٣٧

Page 38: Resaleh Hazaleyate Saadi

یات ه رسا

عدی

یات ه رسا

٣٨عدی

یاترسا عار وان ا ل د ز و وم( یعد ش ا )و

آن بـراي از شـده اسـت و اسـتفاده آرايـي ويرايش و صفحه , تنظيم ,تهيه كده هزل ين كتاب در سايت ا

. آزاد است سعديمندان به اشعار عالقه

ــتفاده از پـــست الکترونيـــک خواهـــش ــا اسـ ــود را بـ ــادات خـ ــشنهادات و انتقـ ــرات، پيـ مند اســـت نظـ

[email protected] با ما در ميان بگذاريد.