Upload
others
View
16
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
i
g§ñH¥$Vapí_:-1V¥Vr`^mfm - g§ñH¥$V_²
fð>r>> H$ú`m
SAMSKRITHA RASHMI-1SIXTH STANDARD
THIRD LANGUAGE - SANSKRIT
KARNATAKA TEXTBOOK SOCIETY (R)100 Feet Ring Road, Banashankari 3rd stage,
Bengaluru- 560 085.
H$Zm©Q>H$àemgZ_²
(Revised)
6
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
ii
PREFACE
The Textbook Society, Karnataka has been engaged in producing new textbooks according to the new syllabi which in turn are designed on NCF- 2005 since June 2010. Textbooks are prepared in 12 languages; seven of them serve as the media of instruction. From standard 1 to 4 there is the EVS, mathematics and 5th to 10th there are three core subjects namely mathematics, science and social science.
NCF - 2005 has a number of special features and they are:
connecting knowledge to life activities
learning to shift from rote methods
enriching the curriculum beyond textbooks
learning experiences for the construction of knowledge
Making examinations flexible and integrating them with classroom experiences
caring concerns within the democratic policy of the country
making education relevant to the present and future needs.
softening the subject boundaries - integrated knowledge and the joy of learning
Making the child as the constructor of knowledge
The new books are produced based on three fundamental approaches namely, Constructive approach, Spiral Approach and Integrated approach.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
iii
The learner is encouraged to think, engage in activities, master skills and competencies. The materials presented in these books are integrated with values. The new books are not examination oriented in their nature. On other hand they help the learner in the all round develpment of his/ her personality, thus help him/ her become a healthy member of a healthy society and a productive citizen of this great country, India.
The most important objectives of teaching language are listening, speaking, reading, writing and reference work. These skills have been given a lot of impartance in all the language textbooks. When learners master thesecompetencies, they would stop studying textbooks for the sake of passing examinations. In order to help learners master these competencies, a number of paired and group activities, assignments nd project work have been included in the textbooks. it is expected that these activities would help learner master communicative skills. Ultimately, it is expected that students master the art of learning to learn and make use of these competencies in real life.
The Textbook Society expresses grateful thanks to the chairpersons, writers, scrutinisers, artists, staff of DIETs and CTEs and the members of the Editorial Board and printers in helping the Text Book Society in producing these textbooks. A few works of some writers and poets have been included in these textbooks. The textbook society is extremely gratefull to them for giving their consent for the inclusion of these pieces in the textbooks.
Prof G S Mudambadithaya Nagendra Kumar Co-ordinator Managing Director Curriculum Revision and Textbook Preparation Karnataka Textbook Society® Karnataka Textbook Society® Bengaluru, Karnataka. Bengaluru, Karnataka.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
iv
nR²>`nwñVH$aMZmg{_{V:AÜ`j:
{dÛmZ² {Q>.{g. AídËWHw$_ma:, E_.E.{~.B{S>, lr _ZmoÝ_Zr g§ñH¥$VnmR>embm, ~gdZJw{S>, ~o“byé-560004.
gXñ`m:
{dXwfr {Q>.`Z². gañd{V, E_².E, {~.B{S>, {Zd¥Îmm g§ñH¥$VmonÝ`m{gH$m , gd©H$mar` nXdr nyd©H$mboO², {VnQy>é-561303.
{dXwfr gw_“bm XmÊS>odmbo, E_².E, {~.B{S>, AÜ`m{nH$m, H$Um©Q>H$ àm¡T>embm, {I„m- YmadmS> - 570001.
{dÛmZ² lrh[ae_m©.{n.{d, E_².E, {~.B{S>. g§ñH¥$VmÜ`mnH$:, nyU©àkm nXdrnyd© H$mboO², AX_mé-$CSw>{n _ÊS>b_².
{dÛmZ² H¥$îU.{d.^Å>…, E_².E, {~.B{S>, g§ñH¥$VmY`mnH$:, dmgdr {dÚm{ZHo$VZ àm¡T>embm, ~gdZJw{S>, ~oS>byé-560004.
{dÛmZ² ~mbH¥$îU XÎm H$b^mJ², E_².E., g§ñH¥$VmonÝ`mgH$:, Ý`mfZb² nXdrnyd© H$mboO², ~gdZJw{S>, ~|Jbyé-560004.
Xmdb² gmho~², {MÌH$bm {ejH$:, lr e‘>oída àm¡T>embm, b½Joao, ~|Jbyé-58.
n[aerbH$:
{dÛmZ². àmo. {g. ZÄOwÊS>æ`:, àmMm`©:, lr H$mb^¡adoída doXmJ_g§ñH¥$VH$mboO², Am{XMwƒZ{J[a- _ÊS²>` _ÊS>b_².
gånmXH$:
S>m. H$moQ>o_Zo am_MÝÐ^Å>:, {ZXoeH$:, doX{dkmZ emoYg§ñWmZ_², ~|Jbyé.
à_wIg§`moOH$:
àmo.{O.Eg² _wS>å~{S>Îmm`:, nmR²>`dñVwn[aîH$aU§ VWm nmR²>`nwñVH$aMZm{d^mJ:, H$Um©Q>H$ nR²>`nwñVH$gL>²>K:, ~|Jbyé.
à_wI_mJ©Xe©H$m¡-
lr ZmJ|Ð Hw$_ma, ì`dñWmnH${ZX}eH$:, H$.n.nw.gL>²K:([a), ~|“byé.
lr_Vr {g. ZmJ_Ur, Cn{ZX}{eH$m, H$.n.nw. g§K… ([a) ~|“byé.
g§`mo{OH$m
lr_Vr Eg².EZ².brbmdVr, Á`oð>>ghm`H${ZX}{eH$m, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
v
àm¸$WZ_²
gd©H$maoU fð>H$ú`mV: V¥Vr`^mfm A{n Aä`{gVw§ N>mÌoä`: gXdH$me:
àXÎm: & n#mmoÎma {d§e{VV_o {H«$ñVmãXo Ho$ÝÐgd©H$maoU (N.C.F.) `: {ejUH«$_:
A“rH¥$V: VXZwgmaoU a{MV{_X§ nwñVH$_²& g§ñH¥$V^mfm{df`o N>mÌoä`: Amg{º$: doV²
B{V {Y`m gabeãX à`moJ¡: nmR>m: Aä`mgm: M a{MVm: g[ÝV & g§ñH¥$V^mfm`m_od
`Wm ~moYZ§, àíZmoÎmam{U M ^do`w:, gabg§ñH¥$Vo `Wm N>mÌm: gå^mfUboIZm{Xfw
g_Wm©: VWm AÜ`mnH$m: à`ËZ§ Hw$`w©: & nmR>çnwñVH$aMZmdgao gmhmæ`§ H¥$VdX²ä`:
gd}ä`: H¥$VkVm g_ß`©Vo&
[Q>.{g.AídËWHw$_ma:
AÜ`j:
VWm gXñ`mûM
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
vi
About the Revision of Textbooks
Honourable Chief Minister Sri Siddaramaiah who is also the Finance Minister of Karnataka, in his response to the public opinion about the new textbooks from standard I to X, announced, in his 2014-15 budget speech of constituting an expert-committee, to look into the matter. He also spoke of the basic expectations there in, which the textbook experts should follow: “The textbooks should aim at inculcating social equality, moral values, development of personality, scientific temper, critical acumen, secularism and the sense of national commitment”, he said.
Later, for the revision of the textbooks from class I to X, the Department of Education constituted twenty seven committees and passed an order on 24-11-2014. The committees so constituted were subject and class-wise and were in accordance with the standards prescribed. Teachers who are experts in matters of subjects and syllabi were in the committees.
There were already many complaints, and analyses about the textbooks. So, a freehand was given in the order dated 24-11-2014 to the responsible committees to examine and review text and even to prepare new text and revise if necessary. Eventually, a new order was passed on 19-9-2015 which also gave freedom even to re-write the textbooks if necessary. In the same order, it was said that the completely revised textbooks could be put to force from 2017-18 instead of 2016-17.
Many self inspired individuals and institutions, listing out the wrong information and mistakes there in the text, had sent them to the Education Minister and to the Textbook Society. They were rectified. Before rectification we had exchanged ideas by arranging debates. Discussions had taken place with Primary and Secondary Education Teachers’ Associations. Questionnaires were administered among teachers to pool up opinions. Separate meetings were held with teachers, subject inspectors and DIET Principals. Analytical opinions had been collected. To the subject experts of science, social science, mathematics and languages, textbooks were sent in advance and later meetings were held for discussions. Women associations and science related organisations were also invited for discussions. Thus, on the basis of inputs received from various sources, the textbooks have been
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
vii
revised where ever necessary. Another important aspect has to be shared here. We constituted three
expert committees. They were constituted to make suggestions after making a comparative study of the texts of science, mathematics and social science subjects of central schools (NCERT), along with state textbooks. Thus, the state text books have been enriched based on the comparative analysis and suggestions made by the experts. The state textbooks have been guarded not to go lower in standards than the textbooks of central schools. Besides, these textbooks have been examined along side with the textbooks of Andhra Pradesh, Kerala, Tamil Nadu and Maharashtra states.
Another clarification has to be given here. Whatever we have done in the committees is only revision, it is not the total preparation of the textbooks. Therefore, the structure of the already prepared textbooks have in no way been affected or distorted. They have only been revised in the background of gender equality, regional representation, national integrity, equality and social harmony. While doing so, the curriculum frames of both central and state have not been transgressed. Besides, the aspirations of the constitution are incorporated carefully. Further, the reviews of the committees were once given to higher expert committees for examination and their opinions have been inculcated into the textbooks.
Finally, we express our grateful thanks to those who strived in all those 27 committees with complete dedication and also to those who served in higher committees. At the same time, we thank all the supervising officers of the Textbook Society, who sincerely worked hard in forming the committees and managed to see the task reach its logical completion. We thank all the members of the staff who co-operated in this venture. Our thanks are also to the subject experts and to the associations who gave valuable suggestions.
H.N. GopalakrishnaManaging Director
Karnataka Textbook SocietyBengaluru.
Prof. Baraguru RamachandrappaChairman-in-Chief
State Textbook Revision CommitteeBengaluru.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
viii
n[aîH$aUg[_[V…
1. àmo. ~aJyé am_MÝÐßn…, gdm©Ü`j…, amÁ`nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, ~|Jbyé.
2. lr. Ho$.Eb². kmZàgmX² amd², AÜ`j…, nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, g§ñH¥$V CnÝ`mgH$…, [dÚmdY©H$ g”> Á`y[Z`a² H$mboO², amOm[OZJa, ~|Jbyé.
gXñ`m…
1. lr lrYa^Q²> EoZH¡$, [ZX}eH$…, doXmÝV^maVr[ejUg§ñWm, Ho$.Ama². ZJa, _¡gyé.
2. S>m. g§Vmof² h>mZJb², Cn{ZX}eH$…, g§ñH¥$V[dœ[dÚmb`…, ~|Jiÿ>é.
3. S>m. Eg². à^w[b“> Xodé, à^m[a àmÜ`mnH$…, gd©H$mar` lrMm_amOoÝÐg§ñH¥$V H$mboO², ~|Jbyé.
4. lr_Vr gw_“>bm ho>JSo>, g§ñH¥$V [e{jH$m, gd©H$mar` ~m[bH$m n.ny. H$mboO², 13 H«$mg², _„oœa§, ~o“byé.
5. lr h>OaV² Abr. `w, CnÝ`mgH$…, b[bV H$bm [d^mJ, Vw_Hy$é [dœ [dÚmb`…, Vw_Hy$é.
n[aîH$aUmoÞVg[_[V:
1. S>m.EM².[d.doUwJmonmb, [Zd¥Îmàm§ewnmb…, g§ñH¥$VàmÜ`mnH$…, Ý`mfZb² H$mboO² ~gdZJw[S>, ~o“byé&
2. S>m. Oo.lr[Zdmg_y[V©, [Zd¥Îmàm§ewnmb… E_².B.Eg².H$mboO², _„oœa§, ~o“byé&à_wI_mJ©Xe©H$m¡-lr hoM².EZ². JmonmbH¥$îU, ì`dñWmnH${ZX}eH$:, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&lr Eg². {O. ZmJoe, Cn{ZX}eH$:$, H$.n.nw. g”: ([a) ~o“byé&g§`mo{OH$mlr_Vr Eg².EZ².brbmdVr, Á`oð>>ghm`H${ZX}{eH$m, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
ix
H«$.g§. {df`gyMr n¥ï>g§»`m àmW©Zm 01
1. àW_: nmR>: dU©_mbm 022. {ÛVr`: nmR>: g{MÌdU©_mbm 033. V¥Vr`: nmR>: Jw{UVmjamä`mg: 19
g{MÌnX_ÄOar 284. MVwW©: nmR>: 1) nw§{b“ eãXn[aM`: 35
2) ór{b“ eãXn[aM`: 363) Znw§gH${b“ eãXn[aM`: 37
5. n#m_: nmR>: VX²-EVX² (nw§{b“:) 396. fð>: nmR>: VX²-EVX² (ór{b“:) 427. gá_: nmR>: VX²-EVX² (Zn§wgH${b“:) 45
Zm_nX_² - {H«$`mnX_² 48-508. Aï>_: nmR>: {ÛVr`m - V¥Vr`m {d^{º$: 519. Zd_: nmR>: MVwWu - nƒ_r {d^{º$: 5410. Xe_: nmR>: fð>r- gá_r {d^{º$: 5811. EH$mXe: nmR>: ñVmoÌm{U (H$ÊR>nmR>: H$aUr`:) 6812. ÛmXe: nmR>: earañ` A“m{Z 72
{eewJrV_² 7413. Ì`moXe: nmR>: n[adma: 75
OÝ_{XZñ` JrV_² 78
{df`gyMr
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
x
{df`gyMr
H«$.g§. {df`gyMr n¥ï>g§»`m14. MVwX©e: nmR>: M¡ÌmoËgd: 82
ÛmXe_mgm: - fQ²> G$Vd: 86{VW`:-nd©{XZm{Z- CËgdm: M 87gádmgam: 88
15. n#mXe: nmR>: Ahmo H$mH$ñ` _yI©Vm 91
16. fmoS>e: nmR>: Ë`mJ_y{V©: apÝVXod: 95
17. gáXe: nmR>: gw m{fVm{Z (H$ÊR>nmR>: H$aUr`:) 10018. Aï>mXe: nmR>: g§»`m: 104
g_`: 11019. EH$moZqde: nmR>: _hmdramMm`©: 11120. qde: nmR>: draJmonmb: 11421. EH$qde: nmR>: am_^º$: _mé{V: 12022. Ûmqde: nmR>: CÚmZ_² 12523. V«`moqde: nmR>: {dœm{_Ì: 13024. MVwa{dªe: nmR>: gáH$H$mam: 13525. n§Mqde: nmR>: Xoe^{º$JrV_² 137
eãXH$mof: 139nmR>`moOZm 142
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
1
àmW©Zm(H$ÊR>nmR>: H$aUr`:)
d¡{XH$àmW©Zm
gh ZmddVw& gh Zm¡ ^wZºw$ & gh dr`ª H$admdh¡&
VoOpñdZmdYrV_ñVw _m{d{Ûfmdh¡& D± empÝV: empÝV: empÝV:&
~m¡ÕàmW©Zm -
Z_ñVñ_¡ ^JdVo Ah©Vo gå`H²$ gå~wÕm`&
~wÕ§ eaU§ JÀN>m{_ &
Y_ª eaU§ JÀN>m{_ &
g§K§ eaU§ JÀN>m{_ &
O¡ZàmW©Zm -
Z_mo Ah©ÝVmZm_² & Z_: {gÕmZm_²&
Z_ Am`m©Um_²& Z_ CnmÜ`m`mZm_² &
Z_mo bmoHo$ gd© gmYyZm_² &
ñ_aUr`m{Z dmŠ`m{Z
gË`§ dX & Y_ª Ma&
_mV¥Xodmo ^d& {nV¥Xodmo ^d&
AmMm`©Xodmo ^d& A{V{WXodmo ^d&
AÞ§ Z n[aMjrV& VX²d«V_²&
Y_m} aj{V a[jV: &
namonH$mamW©{_X§ eara_² &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
2
n«W_: nmR>:
dU©_mbm A Am B B© C
D$ F$ G$ b¥
E Eo Amo Am¡
A§ A:
H$ I J K L>
M N> O P Äm
Q> R> S> T> U
V W X Y Z
n \$ ~ ^ _
` a b d
e f g h
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
3
{ÛVr`: nmR>: g{MÌdU©_mbm
A AO:A+O²+A:
Am AmIw:Am+I²+C:
B Bfw:B+f²-C:
B© B©brB©+b²+B©
AH©$:
Amn:
BZ:
B©œa:
A{d:
AmH$me:
B^:
B©hm_¥J:
A_a:
AmnU:
Bjw:
B©[aU_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
4
CCbyH$:C+b²+D$+H²$+A:
D$ D$é:D$+a²+C:
F$ F${f:F$+f²+B:
G$ * G$H$ma:
b¥ * b¥H$ma:
CaJ:D${_©:F$Vw:--
CnX§e:D$fa:F$j:--
CXa_²D$U©_²F$f^:--
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
5
E EU:E+U²+A:
EoEoamdV:Eo+a²+Am+d²+A+V²+A:
AmoAmoð>:Amo+f²+R²>+A:
Am¡Am¡fY_²Am¡+f²+A+Y²+A+_²
A§A§ewH$_²A§+e²+C+H²$+A+_²
A: * *
EH$mXe:EoVao`:AmoH$:Am¡Xm`©_² A§e:-
ES>H$:EoJm[aH$: AmoVw:Am¡Xm[aH$:A§g:-
EbmEoœ`©_²Amof{Y:Am¡ÞË`_²A§ew:-
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
6
H$H$Xbr H²$+A+X²+ A+b²+B©
I IS²>J:I+A+J²+A:
J JO:J²+A+O²+A:
K KQ>:K²+A+Q²>+A:
L> * *
H$be:
Ib:
JX©^:
Kmg:
-
H$ÝXþH$:
IS²>J…
JÝYd©:
KyH$:
-
H$Ý`m
I{Z:
JJZ_²
K¥V_²
-
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
7
MM_g:M²+A+_²+A+g²+A:
N>N>Ì_²N²>+A+V²+a²+A+_²
OObYa:O²+A+b²+A +Y²+A+ a²+A:
P Pf:P+A²+f²+A:
Äm * *
MÝÐ:
N>J:
Oå~wH$:
P§PmdmV:
MånH$:
N>m`m
OZZr
P§nmH$:
-
Mmn:
Nw>[aH$m
Ob_²
P{Q>{V-
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
8
Q>Q>L²H$:>Q>+A+L>²+H²$+A: >
R>nrR>_²n²+B©+R²>+A+_²
S>S>_é:S²>+A+_²+A+a²+C:
T>T>¸$mT²>+A+H²$+H²$+Am
UV¥U_²V²+F$+U²+A+_²
{Q>{Å>^:-{S>pÊS>_:Tw>pÊS>:-
Q>{‘>H$m-{S>å^:T>m_am-
Q>rH$m-S>mobmTw>{b:-
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
9
V Vé:V²+A+a²+C:
W aW:a²+A+W²+A:
XXn©U:X²+A+a²+n²+A+U²+A:
Y YZw:Y²+A+Z²+C:
ZZ`Z_²Z²+A+`²+A+Z²+A+_²
VjH$:
-
X[aÐ:
Yam
ZHw$b:
VÊSw>b:
-
X[Y
YZ_²
ZXr
VH«$_²
-
XeZ_²
YmÝ`_²
Z^:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
10
nnVmH$m
n²+A+V²+Am
+H²$+Am
\$\$bm{Z
\²$+A+b²+Am
+Z²+B
~ ~H$:
~²+A+H²$+A:
^^„zH$:
^²+A+b²+b²+
D$+H²$+A:
__H$a:
_²+A+H²$+A
+a²+A:
nmX:\$Ur~{Ya:^maV_²_`ya:
nrbwH$:\$mëJwU:~mbH$:^Q>:_{hf:
nU©_²\o$é:{~S>mb:^{JZr_éV²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
11
` `_:`²+A+_²+A:
aa‚mw:a²+A+O²+O²+C:
bbVmb²+A+V²+Am
ddO«_²d²+A+O²+a²+ A+_²
`{V:
aOH$:
bdU_²
damh:
`mJ:
amOm
bbmQ>_²
dYy:
`wdH$:
aW:
bewZ_²
dZ_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
12
eeH$Q>:
e²+A+H²$+
A+Q²>+A:
ffQ²>nX:
f²+A+Q²>+
n²+A+X²+A:
ggamoda:
g²+A+a²+
Amo+d²+A+a²+A:
h h`:
h²+A+`²+A:
ee:
f{ï>:
g_a:
h[aU:
e\$a:
fmÊ_mVwa:
g_raU:
h§g:
ea:
fQ²>H$moU_²
g_wÐ:
hm{bH$:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
13
dU©_mbm
ñdam:A Am B B© C D$
F$ G$ b¥ E Eo Amo Am¡
A`moJdmhm¡A§- AZwñdma:A:- {dgJ©:
ì`ÄOZm{Z
H²$ I² J² K² L²
M² N² O² P² Äm²
dJu` ì`ÄOZm{Z Q² R² S² T² U²
V² W² X² Y² Z²
n² \²$ ~² ^² _²
AdJu`ì`ÄOZm{Z `² a² b² d² e² f² g² h²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
14
õñdñdam: 5
A B C F$ b¥
XrK©ñdam: 8
D$B©Am G$ E Eo Amo Am¡
AZwñdma: A§ {dgJ©: A:
AënàmUm: _hmàmUm: AZwZm{gH$m-jam{U
H²$ J² I² K² L>²
M² O² N²> P² Äm²
Q²> S²> R²> T²> U²
V² X² W² Y² Z²
n² ~² \²$ ^² _²
`² a² e² f²
b² d² g² h²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
15
ì`ÄOZ_² + ñda: = Jw{UVm-ja_²
{M•_²
H²$ + A = H$ -
H²$ + Am = H$m m
H²$ + B = {H$ [
H²$ + B© = H$s r
H²$ + C = Hw$ w
H²$ + D$ = Hy$ y
H²$ + F$ = H¥$ ¥
H²$ + G = H¦$ ¦
H²$ + b¥ = Šb¥ b¥
H²$ + E = Ho$ o
H²$ + Eo = H¡$ ¡
H²$ + Amo = H$mo mo
H²$ + Am¡ = H$m¡ m¡
H²$ + A§ = H§$ .
H²$ + A: = H$: :
ì`ÄOZ_² + ñda: = Jw{UVmja_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
19
V¥Vr`
: nm
R>:
Jw{UVm
jamä`
mg:
H$H$
H$m
{H$
H$s
Hw$Hy$
H¥$H¦$
Šb¥Ho$
H¡$H$
moH$
m¡H§$
H$:
H$ I J K L M N O P
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
22
A`moJdmh`mo… à`moJ…-
AZwñdma…=A§ Am§ B§ Bª C§ D§$ E§ E| Am| Am¢
{dg½[…= A… Am… B… B©… C… D$… E… E¡… Amo… Am¡…
g§`wº$mjaboIZH«$_…-
H$ - Š - ŠH$ - AŠH$
I - » - »` - »`m{V…
J - ½ - ½J - gå`½Jm`Z_²
K - ¿ - ¿Z - {d¿ZamO:
L> - L>> - ‘> - A‘>:>
M - À - ÀM - À` - À`dZ…
N> N> - - - - - - - - - -
O - Á - ‚m - Ád - ÁdbZ…
P Â - - - - - - -
Äm - Ä - ÄM - AÄMb…
Q >- Q> - Å> - {Q>{Å>^…
R - R>> - R>ç - nR>ç_²
S> - S> - È >- CÈ`Vo
T> - T - É >- T>ç - AmT>ç…
U - Ê - Ê` - nÊ`_²
V - Ë - Îm - nÎmZ_²
W - Ï - Ï` - nÏ`_²
X - X - Ô - CÔm_…
Y - Ü - Ü` - dÜ`…
Z - Ý - Þ - AÞ§
n - ß - ßn - ß` nmbH$mß`:
\$ - \$ - - - - - - - - -
~ - ã - ã~ - ãO - AãO_²
^ - ä - ä` - am_oä`…
_ - å - å_ - Aå_`_²
` - æ - æ` - dmædmo…
a - Œ - H«$ VH«$_² (H²$+a)
a - © - H©$ - VH©$…(a²+H$)
b - ë - „ - g„H$s
d - ì - ìd-ì` ì`mH$aU_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
23
e - í - íe - í`m_b…
f - î - îf - {ZîH$_²
g - ñ - ñg - ñd - ñda…, ñ_aU_²
h - h - ø - ø…
{deof gyMZm :- Û`mo… ~hÿZm§ dm ì`ÄOZmZm§ g§`moJ… Ed g§`wº$mja_²&
AÌ gOmVr` g§`wº$mjam{U {dOmVr` g§`wº$mjam{U Mo{V [ÛYm&
gOmVr`g§`wº$mja§ `Wm-H²$+H$=ŠH$, J²+J=½J BË`mX`…& {dOm-
Vr`g§`wº$mja§ `Wm-H²$+V=º$, J²+`=½`& N>mÌmUm_² AdJ_Zm`
AÌ H$m{ZMZ CXmhaUm{Z Ed XÎmm{Z& boIZo nR>Zo `Wm Xmof…
Z ^doV² VWm Aä`mg… H$aUr`…& {ejH$m… H$ú`m`m_² CƒmaUH«$_§
~moY`o`w…&
j,Ì,k B{V Ì`mUm§ g§`wŠVmjamUm§ {deofg§km ^d{V&
j = H²$ + f
Ì = V² + a
k = O² + Äm
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
24
ì`ÄOZ_² + ì`ÄOZ_²= g§`wº$dU©:
`Wm→H²$+H$= ŠH$$= Hw$ŠH$wa:
CXmhaUmZwgma§ {Ìdma§ {bIV &
a² + H²$ + A = H© = AH©$… ........... ........... ..........
V² + I² + A = ËI = CËIZZ_² ........... ........... ..........
S²> + J² + A = S²>J = IS²>J: ........... ........... ..........
L² + K² + A = ” = g”: ........... ........... ..........
M² + M² + A = ƒ = CÀM¡: ........... ........... ..........
M² + N²> + A = ÀN> = JwÀN>: ........... ........... ..........
O² + O² + A = ‚m = g‚mZ: ........... ........... ..........
a² + P² + A = P© = {ZP©a: ........... ........... ..........
O² + Äm + A = k = kmZ_² ........... ........... ..........
U² + Q²> + A = ÊQ> = KÊQ>m ........... ........... ..........
f² + R²> + A = ð> = fð>: ........... ........... ..........
S²> + S²> + A = Ȳ> = CÈ>`Z_² ........... ........... ..........
f²+ U² + A = îU = CîU_² ........... ........... ..........
V² + W² + A = ËW = CËWmZ_² ........... ........... ..........
Z² + X² + A = ÝX = MÝXZ_² ........... ........... ..........
X² + Y² + A = ÜX = `moÜXm ........... ........... ..........
AH©$… AH©$… AH©$…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
25
V² + Z² + A = ËZ = aËZ_² ........... ........... ..........
V² + n² + A = Ën = CËnb_² ........... ........... ..........
a² + n² + A… = n©… = gn©: ........... ........... ..........
g² + \²$ + A = ñ\$ = ñ\y${V©… ........... ........... ..........
a² + ~² + A = ~© = Xþ~©b: ........... ........... ..........
a² + ^² + A = ^© =A^©H$: ........... ........... ..........
X² + _² + A = Ù = gÙ ........... ........... ..........
J² + `² + A = ½` =^m½`_² ........... ........... ..........
V² + `² + A = Ë` = gË`_² ........... ........... ..........
n² + a² + A = à = {dà: ........... ........... ..........
_² + a² + A = _« = Am_«_² ........... ........... ..........
H²$ + b² + A = Šb = ewŠb: ........... ........... ..........
h² + b² + A = ‡ = Am‡mX: ........... ........... ..........
V² + d² + A = Ëd = gËda_² ........... ........... ..........
e² + d² + A = ûd = Aûd: ........... ........... ..........
H$ + f² + A = j = ajm ........... ........... ..........
a² + f² + A = f© = hf©: ........... ........... ..........
V² + g² + A = Ëg = CËgmh: ........... ........... ..........
n² + g² + A = ßg = OwJwßgm ........... ........... ..........
a² + h² + A = h© = Ah©… ........... ........... ..........
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
26
Aä`mg:
I. g§`moÁ` {bIV &
CXmhaU_² → H²$+C+g²+C+_²+A+_² = Hw$gw__²
O² + Am + Z² + A + H²$ + B© =
a² + Am + _² + Am + `² + A + U² + A + _² =
X² + A + e² + A + a² + A + W² + A: =
a² + Am + O² + A + Y² + Am + Z² + B© =
X² + E + d² + Am + b² + A + `² + A: =
A + Y² + `² + Am + n² + A + H²$ + A: =
g² + A + V² + `² + A + d² + Am + X² + B© =
Am + _² + a² + A +\²$ + A+ b²+ A+ _² =
A+ `² + Amo + Y² + `² + Am =
II. {d^Á` {bIV &
CXmhaU_² → JUoe: = J² + A + U² + E + e² + A:
dmë_r°{H$:, d{gð>>:, {ìmûdm{_Ì:, AJñË`:, ^¥Jw:
^maÛmO:, A“m{Z, Xþ`m}YZ:, Amamo½`_² , H¥$îU:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
27
III. H$ÞS>{bß`m {bIV &
CXmhaU_² → {Z{d©¿Z: = ¤«ðWÀßB
hñVoZ, {damoY:, ^ú`m{U, VñH$a:, {dZm`H$:
Am¡fY_², _hm^maV_², ga`y, eHw${Z:, H$Xbr
àñWmZ_², AñdñW:, ÁdbZ:, aå`:, »`m{V:
IV. g§ñH¥$V{bß`m {bIV & CXmhaU_² → ºÀ¸ÉÛãÀ = hñVoZ
¸ÀÆAiÉÆÃðzÀAiÀÄB, µÀlàzÀB, ªÁåWÀæB, ¨sÁ¸ÀÌgÀB, ªÁVäÃ
¸ÀÄAzÀgÀB, ±Á¸ÀÛçªÀiï, ¤µÀ᮪Àiï, ZÀzÀÄgÀAUÀB, ªÁå¢üB,
±ÀgÀzÀÈvÀÄB, ªÀiÁUÀð²gÀB, GvÀÛgÁ¨sÁzÁæ, CPÀðB, zsÀÄæªÀB
V. [aº§$ ñWmZ§ nya`V & CXmhaU_² → {d œm {_ Ì:
^mfmä`mg: & * g§ñH¥$VdU©_mbm§ {bIV & * H$ÞS>dU©_mbm§ {bIV & * {ZË`mon`mo{JZm§ dñVyZm§ Zm_m{Z g§ñH¥$V^mf`m dXV&
dm b à _²
amo br
Am ½` gy `:
ð>: “m
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
28
g{MÌnX_ÄOar \$bm{Z
_YwH$H©$Q>r nZg\$b_² ^„mVH$\$b_²
Am_«\$b_² god_² Zma“_²
Xm{S>_\$b_² H$Xbr\$b_² H${b“\$b_²
Ðmjm\$b_² grVm\$b_² AZmZg:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
29
g{MÌnX_ÄOar emH$m{Z
AmЩH$_² {Zînmd: Oå~ra:
_ybH$_² Cdm©éH$_² d¥ÝVmH$:
{^ÊS>rZH$_² nbmÊSw>: Hy$î_mÊS>:
H$mado„_² AmbwH$_² J¥‚mZH$_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
30
dÝ`_¥Jm:
gyH$a: {MÌamg^: qgh:
JO: ì`mK«: H¥$îU_¥J:
^„zH$: e¥Jmb: Cï´>:
{MÌmoï´>: {MÌH$: h[aU:
g{MÌnX_ÄOar
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
31
n[jU:
H$mXå~: ~H$: _`ya:
ewH$: Hw$¸w$Q>: H$nmoV:
í`oZ: H$mH$: MQ>H$:
CbyH$: JéS>: h§g:
g{MÌnX_ÄOar
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
32
àm{UZ:
dmZa: _yfH$: _of:
d¥f^: ee: YoZw:
_mOm©b: ewZH$: JX©^:
Aœ: AO: _{hfr
g{MÌnX_ÄOar
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
33
dmhZm{Z
aob²`mZ_² Zm¡H$m {d_mZ_²
eH$Q>: AœeH$Q>: {ÛM{H«$H$m
ñHy$Q>a²`mZ_² {ÌM{H«$H$m H$ma²`mZ_²
Q´>mŠQ>a²`mZ_² ^madmhH$_² ~g²`mZ_²
g{MÌnX_ÄOar
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
34
Aä`mg:
n[jU: 1. .................
2. .................
àm{UZ:
emH$m{Z
1. .................
2. .................
\$bm{Z \$bmZm§ Zm_m{Z ApÝdî` {bIV
1. ...................
2. ...................
3. ...................
4. ...................
5. ...................
H$:
Z
A
Ðm go n gr Zm Am
~m jm d Vm H$ _«
A Xm \$ \$ Vm \$
Z Zm g: b b b
Zm a “ _² _² _²
H$ X br \$ b _²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
35
MVwW©: nmR>:
nw§{b“eãXn[aM`:
~mb: d¡Ú: BZ: MÝÐ:
CaJ: _H$a: Xrn: ñ`yV:
AmgÝX: MfH$: gwYmIÊS>: H$ÝXþH$:
H$Q>: Vmb: XÊS>Xrn: KQ>:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
36
~m{bH$m d¡Úm AÜ`m{nH$m MånH$m
Hw$[ÄMH$m no{Q>H$m _m{nH$m CËnr{R>>H$m
Zm¡H$m gy{MH$m bVm Vwbm
agZm Zm{gH$m drUm n{ÌH$m
ór{b“eãXn[aM`:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
37
nwñVH$_² nU©_² J¥h_² {d_mZ_²
Ûma_² gmonmZ_² \$b_² nU©_²
N>Ì_² H$adó_² `wVH$_² XeZ_²
ZjÌ_² H$‘V_² Am^aU_² dmVm`Z_²
Znw§gH${b“: eãXn[aM`:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
38
Aä`mg: {M̧ Ñï²>dm Zm_ {bIV&
Ef: ............... Efm ............... EVV² ..............
EVV² .............. Ef: ............... Efm ..............
Efm ............... Ef: ............... EVV² ..............
Ef: ............... EVV² .............. Efm ..............
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
39
n#m_>: nmR…>
VX²-EVX² (n§w)
g: ~mbH$:& Ef: g¡{ZH$: & g: H$: ? Ef: H$: ? g: ~mbH$:& Ef: g¡{ZH$:
Vm¡ ~mbH$m¡& EVm¡ g¡{ZH$m¡ & Vm¡ H$m¡ ? EVm¡ H$m¡ ? Vm¡ ~mbH$m¡ & EVm¡ g¡{ZH$m¡&
Vo ~mbH$m: & EVo g¡{ZH$m:& Vo Ho$? EVo Ho$ ? Vo ~mbH$m: EVo g¡{ZH$m:&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
40
g: Vm¡ Vo
Ef: EVm¡ EVo
H$: H$m¡ Ho$
~mbH$: ~mbH$m¡ ~mbH$m:
g¡{ZH$: g¡{ZH$m¡ g¡{ZH$m:
Aä`mg:
I nR>Zmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
N>mÌ: N>mÌm¡ N>mÌm:
Aœ: Aœm¡ Aœm:
~mb: ~mbm¡ ~mbm:
{nH$: {nH$m¡ {nH$m:
_Zwî`: _Zwî`m¡ _Zwî`m:
II nXmZm_² AWª _mV¥^mf`m {bIV&
H$a: =.......... h`: =.......... Za: =..........
KQ>: =.......... H$Q>: =.......... VQ>: =..........
AO: =.......... aW: =.......... ewH$: =..........
godH$: =.......... ^mñH$a: =.......... ^«_a: =..........
H$ÝXþH$: =.......... {ejH$: =.......... {^jwH$: =..........
III [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
AO: AOm¡
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
41
am_m¡ am_m:
eH$Q>: eH$Q>m:
KQ>: KQ>m¡
ewH$m¡ ewH$m:
IV CXmhaUmZwgma§ {bIV&
CXm→ Ef: ewH$: EVm¡ ewH$m¡ EVo ewH$m:
{^jwH$: {^jwH$m¡ {^jwH$m;
eH$Q>: eH$Q>m¡ eH$Q>m:
aW: aWm¡ aWm:
CXm→ g: Za: Vm¡ Zam¡ Vo Zam:
^mñH$a: ^mñH$am¡ ^mñH$am:
eya: eyam¡ eyam:
Yra: Yram¡ Yram:
AdJÀN>V&
JUoe: àW_mo Xod: JUoe§ Zm¡{_ gmÄO{b: &JUoeoZ gw{g{Õ_} JUoem` Z_mo Z_: &&
JUoemV² b^Vo kmZ§ JUoeñ` ñVw{V: ew^m&JUoeo ^[º$_mZpñ_ ho JUoe ew^§Hw$é&
gL>²J«h: -ûbmoH${gÕmÝVH$m¡_wXr
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
42
fð>: nmR>:
VX²-EVX² (ór)
gm ~m{bH$m& Efm d¡Úm& gm H$m ? Efm H$m ? gm ~m{bH$m& Efm d¡Úm&
Vo ~m{bHo$& EVo d¡Úo& Vo Ho$ ? EVo Ho ? Vo ~m{bHo$ & EVo d¡Úo&
Vm: ~m{bH$m: & EVm: d¡Úm:& Vm: H$m:? EVm: H$m…? Vm: ~m{bH$m: EVm: d¡Úm:&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
43
gm Vo Vm:
Efm EVo EVm:
H$m Ho$ H$m:
~m{bH$m ~m{bHo$ ~m{bH$m:
d¡Úm d¡Úo d¡Úm:
Aä`mg:
I nR>Zmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
_{hbm _{hbo _{hbm:
H$Wm H$Wo H$Wm:
drUm drUo drUm:
AOm AOo AOm:
~mbm ~mbo ~mbm:
II nXmZm_² AWª _mV¥^mf`m {bIV&
embm =.......... emIm =.......... H$Ý`m =..........
agZm =.......... AZwOm =.......... MQ>H$m =..........
Zm{gH$m =.......... mfm =.......... no{Q>H$m =..........
d{ZVm =.......... _¥{ÎmH$m =.......... Hw$[ÄMH$m =..........
N>>m`m =.......... drUm =.......... H$Wm =..........
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
44
III [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
^mfm ^mfm:
Zm{gHo$ Zm{gH$m:
_¥{ÎmH$m _¥{ÎmHo$
d{ZVm d{ZVm:
no{Q>Ho$ no{Q>H$m:
IV CXmhaUmZwgma§ {bIV&
CXm→ Efm H$Ý`m EVo H$Ý`o EVm: H$Ý`m:
bbZm bbZo bbZm:
N>m`m N>m`o N>m`m:
CXm→ gm AZwOm Vo AZwOo Vm: AZwOm:
H$Wm Vo H$Wm:
gm _{hbo Vm:
AdJÀN>V&
a_m H$Ý`m g_wÐñ` a_m§ dÝXo h[a{à`m_² a_`m a_Vo {dîUw: a_m`¡ {H«$`Vo Z_: &
a_m`m… H$m{YH$m Zmar a_m`m: godH$mo OZ:
a_m`m_² AZwaº$ñ` ho a_o a_go gXm &&
gL>²J«h: - ûbmoH${gÕmÝVH$m¡_wXr
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
45
gá_: nmR>:
VX²-EVX² (Znw§)
VV² nwñVH$_² EVV² nU©_² VV² {H$_² ? EVV² {H$_² ? VV² nwñVH$_² & EVV² nU©_²&
Vo nwñVHo$& EVo nU} & Vo Ho$? EVo Ho$? Vo nwñVHo$& EVo nU}&
Vm{Z nwñVH$m{Z & EVm{Z nUm©{Z & Vm{Z H$m{Z ? EVm{Z $H$m{Z? Vm{Z nwñVH$m{Z & EVm{Z nUm©{Z &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
46
VV² Vo Vm{Z
EVV² EVo EVm{Z
qH$ Ho$ H$m{Z
nwñVH$_² nwñVHo$ nwñVH$m{Z
nU©_² nU} nUm©{Z
Aä`mg:
I nR>Zmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
kmZ_² kmZo kmZm{Z
_ñVH$_² _ñVHo$ _ñVH$m{Z
_pÝXa_² _pÝXao _pÝXam{U
ZoÌ_² ZoÌo ZoÌm{U
^dZ_² ^dZo ^dZm{Z
II nXmZm_² AWª _mV¥^mf`m {bIV&
ZoÌ_² =.......... Ob_² =.......... dZ_² =..........
YZ_² =.......... nU©_² =.......... J¥h_² =..........
eara_² =.......... ^dZ_² =.......... nwñVH$_² =..........
Ûma_² =.......... aº$_² =.......... nÌ_² =..........
\$b_² =.......... _pÝXa_² =.......... `mZ_² =..........
III [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
nU©_² nUm©{Z
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
47
YZo YZm{Z
~mb: ~mbm:
ewH$m¡ ewH$m:
drUm drUo
d{ZVm d{ZVo
IV CXmhaUmZwgma§ {bIV&
CXm→ EVV² H$_b_² EVo H$_bo EVm{Z H$_bm{Z
EVV² ^dZo ^dZm{Z
emó_² EVo EVm{Z
EVV² J¥ho J¥hm{U
CXm→ VV² ^dZ_² Vo ^dZo Vm{Z ^dZm{Z
nUª Vo nUm©{Z
VV² J¥ho J¥hm{U
Zo̧ Vo ZoÌm{U
AdJÀN>V&kmZ§ kmZo M kmZm{Z dñVyZm§ gÝVw gd©Xm &kmZ§ kmZo M kmZm{Z XÎmo {dÚmb`o Jwé: &&kmZoZ gh kmZmä`m§ kmZ¡: g§emoo^Vo dnw: &
kmZm` nmR²>`Vm§ kmZmV² {dZm {dàmoo Z emo^Vo&&kmZñ` M \$b§ _mZ: kmZo g{V O`moo ^doV² &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
48
Zm_nX_²AH$mamÝV: nw§{b“: ‘Xod’eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² àW_m G Xod: zÉêÀ£ÀÄ Xodm¡ E§âgÀÄ zÉêÀgÀÄ Xodm: zÉêÀgÀÄgå~moYZàW_m ºÉà J¯ÉÊ ho Xod ºÉÃ
zÉêÀ£ÉÃho Xodm¡ ºÉà E§âgÀÄ zÉêÀgÉÃ
ho Xodm: ºÉà zÉêÀgÉÃ
{ÛVr`m C£ÀÄß Xod_² zÉêÀ£À£ÀÄß
Xodm¡ E§âgÀÄ zÉêÀgÀ£ÀÄß XodmZ² zÉêÀgÀ£ÀÄß
V¥Vr`m EAzÀ XodoZ zÉêÀ¤AzÀ
Xodmä`m_² E§âgÀÄ zÉêÀ-jAzÀ
Xod¡: zÉêÀjAzÀ
MVwWu UÉ, EUÉ, PÉÌ Xodm` zÉêÀ¤UÉ Xodmä`m_² E§âgÀÄ zÉêÀ-jUÉ
Xodoä`: zÉêÀjUÉÀ
nÄM_r zɸɬÄAzÀ XodmV² zÉêÀ£À zɸɬÄAzÀ
Xodmä`m_² E§âgÀÄ zÉêÀgÀ zɸɬÄAzÀ
Xodoä`: zÉêÀgÀ zɸɬÄAzÀ
fð>r C Xodñ` zÉêÀ£À Xod`mo: E§âgÀÄ zÉêÀgÀ XodmZm_² zÉêÀgÀ
gá_r C°è Xodo zÉêÀ£À°è Xod`mo: E§âgÀÄ zÉêÀgÀ°è Xodofw zÉêÀgÀ°è
AmH$mamÝV: ór{b“: ‘grVm’ eãX:{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m grVm grVo grVm:gå~moYZàW_m ho grVo ho grVo ho grVm: {ÛVr`m grVm_² grVo grVm: V¥Vr`m grV`m grVmä`m_² grVm{^: MVwWu grVm`¡ grVmä`m_² grVmä`: nÄM_r grVm`m: grVmä`m_² grVmä`: fð>r grVm`m: grV`mo: grVmZm_²gá_r grVm`m_² grV`mo: grVmgw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
49
AH$mamÝV: Znw§gH${b“: "‹dZ' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdM_² ~hþdMZ_² àW_m dZ_² dZo dZm{Zgå~moYZàW_m ho dZ ho dZo ho dZm{Z{ÛVr`m dZ_² dZo dZm{ZV¥Vr`m dZoZ dZmä`m_² dZ¡:MVwWu dZm` dZmä`m_² dZoä`: nÄM_r dZmV² dZmä`m_² dZoä`: fð>r dZñ` dZ`mo: dZmZm_² gá_r dZo dZ`mo: dZofw
[deofm§em:
am_mo amO_{U: gXm {dO`Vo am_§ a_oe§ ^Oo& am_oUm{^hVm {ZemMaM_y am_m` Vñ_¡ Z_: &&
am_mV² ZmpñV nam`U§ naVa§ am_ñ` Xmgmo@>ñå`h_²&am_o {MÎmb`: gXm ^dVw _o ^mo! am_ _m_wÕa&&
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
50
{H«$`mnX_²
bQ²> bH$ma: - nR²> YmVw: - dV©_mZH$mb:
nwéfm: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²
n«W_nwwéf: III person
am_: grVmg: gm VV²
am_m¡grVo Vm¡Vo Vo
am_m: grVm: Vo Vm: Vm{Z
_Ü`_nwéf: II person
Ëd_² nR>{g `wdm_² nR>W: `y`_² nR>W
CÎm_nwéf: I person
Ah_² nRm>{_ Amdm_² nR>md: d`_² nR>m_:
Ed_² - ImX{V, ^d{V, JÀN>>{V, Ymd{V, ní`{V
{deofYmVwê$nm{UbQ²> bH$ma: - Ag² YmVw:
nwéf: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² àW_nwéf: (~mbH$:) ApñV (~mbH$m¡) ñV: (~mbH$m:) gpÝV_Ü`_nwéf: (Ëd_² ) A{g (`wdm§) ñW: (`y`_²) ñWCÎm_nwéf: (Ah_²) Apñ_ (Amdm_²) ñd: (d`_²) ñ_:
bQ²> bH$ma: - H¥$ YmVw:
nwéf: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² àW_nwéf: (g$:) H$amo{V (Vm¡) Hw$éV: (Vo) Hw$d©pÝV_Ü`_nwéf: (Ëd_² ) H$amo{f (`wdm_²) Hw$éW: (`y`_²) Hw$éWCÎm_nwéf: (Ah_²) H$amo{_ (Adm_²) Hw$d©: (d`_²) Hw$_©:
nR>{V nR>V: nR>{ÝV
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
51
Aï>_: nmR>…
{eew: jra§ {n~{V& JO: BjwXÊS>§ ImX{V&
N>mÌ: nmR>§ nR>{V ~mbm embm§ JÀN>{V&
~mbm: H$ÝXþHo$Z H«$sS>pÝV {ejH$: gwYmIÊS>oZ {bI{V
_mVm hñVoZ XXm{V a_oe: {ÛM{H«$H$`m JÀN>{V&
{ÛVr`m- V¥Vr`m
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
52
amOoe: embm§ JÀN>{V& amYm dó§ jmb`{V
~mbm: nmR>mZ² nR>pÝV& _{hbm: ûbmoH§$ Jm`pÝV&
h[aham¡ JrV§§ Jm`V:& godH$: ^ma§ dh{V&
OZm: ZoÌmä`m§ ní`[ÝV& {nVm hñVoZ `ÀN>{V&
N>mÌm: boIÝ`m {bIpÝV& Aûd: doJooZ Ymd{V&
Aä`mg:
I. nR>Ýmmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
jra_² jrao jram{U
dó§ dóo dóm{U
H$Wm§ H$Wo H$Wm:
ZoÌoU ZoÌmä`m§ ZoÌ¡:
H$U}Z H$Um©ä`m§ H$U£:
hñVoZ hñVmä`m§ hñV¡:
II. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV &
1. JO: qH$ ImX{V?
C.................................................................
2. H$: jra§ {n~{V?
C.................................................................
3. H$m dó§ jmb`{V?
C.................................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
53
4) H$m: boIÝ`m {bIpÝV?
C.................................................
5) godH$: qH$ dh{V?
C.....................................................
III. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1. Aûd: .......................Ymd{V&
2. ~mbm: nmR>mZ²......................&
3. ................gwYmIÊS>oZ {bI{V&
4. _mVm................XXm{V&
5. ..................{ÛM{H«$H$`m JÀN>{V&
IV. dmŠ`{Z_m©U§ Hw$éV&
{eew:, ~mbm¡ Aûd:, {ejH$:amOoe:
nmR>§jra§doJoZemb§m_pÝXa_²
Ymd{V nmR>`{VJÀN>{VJÀN>V:{n~{V
1 ..................................... 2 ..................................... 3 ..................................... 4 ..................................... 5 .....................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
54
Zd_: nmR>:
_mVm nwÌm` bÈx>H§$ `ÀN>{V& emaXm`¡ Z_:&
Xod: ^º$m` da§ XXm{V& JUoem` Z_: &
\$b§ d¥jmV² nV{V& ~m{bH$m embm`m: AmJÀN>{V&
~mbH$: H«$sS>m“UmV² AmJÀN>{V&
d¥{ï>: _oKmV² nV{V&
MVwWu-nÄM_r
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
55
VmV: nwÌm`µ n{ÌH$m§ XXm{V& N>mÌ: embm`m: AmJÀN>{V&
Aå~m ~mbm` jra§ `ÀN>{V& déU: AmnUmV² nwñVH$_² AmZ`{V&
~mb: {_Ìm` MmH$boh§ XXm{V& {eew: n`©L>²H$mV² nV{V&
{e[jH$m N>mÌm` kmZ§ XXm{V& nwÌ: Aå~m`m: _Ywa§ ñdrH$amo{V&
~m{bH$m Aå~m`¡ Z_: B{V dX{V& N>mÌm H$ú`m`m: JÀN>{V&
nwéf: _{hbm`¡ Jm¡ad§ `ÀN>{V& ZXr nd©VmV² àdh{V&
Aä`mg:
I. nR>Zmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
nwÌm` nwÌmä`m_² nwÌoä`:
N>mÌm` N>mÌmä`m_² N>mÌoä`:
Aå~m`¡ Aå~mä`m_² Aå~mä`:
§§_{hbm`¡ _{hbmä`m_² _{hbmä`:
dZmV² dZmä`m_² dZoä`:
nd©VmV² nd©Vmä`m_² nd©Voä`:
embm`m: embmä`m_² embmä`:
H$ú`m`m: H$ú`mä`m_² H$ú`mä`:
\$bmV² \$bmä`m_² \$boä`:
J«m_mV² J«m_mä`m_² J«m_oä`:
nwñVH$mV² nwñVH$mä`m_² nwñVHo$ä`:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
56
II. H$moï>H$_² AdbmoŠ` dmŠ`m{Z aM`V&
`ÀN>{V
JUoe: (nÌ_²)
(nwñVH$_²) Aj`:
JrVm (ñ`yV:)
{Zem (_mO©Zr)
{d^m (_m{nH$m)
gr_m (gwYmIÊS>:)
A_a: (boIZr)
CXmhaU§ - {e[jH$m H$ñ_¡ qH$ `ÀN>{V?
{e[jH$m Aj`m` nwñVH§$ `ÀN>{V& ........ ........ ....... ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ III. H$moï>H$_² AdbmoŠ` dmŠ`m{Z aM`V&
J¥h_²
_R>: CÚmZ_²
H«$sS>m“U_²
nmR>embmXodmb`:
JÀN>{V
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
57
CXmhaU_² → ~mbH$: Hw$V: Hw$Ì JÀN>{V?
~mbH$: J¥hmV² CÚmZ§ JÀN>{V
.......... .......... .......... ..........>>&
.......... .......... .......... ..........>>&
.......... .......... .......... ..........>>&
.......... .......... .......... ..........>>&
.......... .......... .......... ..........>>&
AdJÀN>V&
EH$ebmoH$s_hm^maV_²
AmXm¡ nmÊS>dYmV©amîQ´>>OZZ§ bmjmJ¥ho XmhZ_²
ÚyVo lrhaU§ dZo {dhaU§ _Ëñ`mb`o dY©Z_² &
brbmJmoJ«hU§ aUo {dVaU§ gpÝY{H«$`mO¥å^U_²
^rî_X´>moUgw`moYZm{X_WZ§ EVÝ_hm^maV_²&&
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
58
Xe_: nmR:
JUoeñ` dmhZ§ _yfH$: & H¥$îUñ` dmhZ§ {ÛM{H«$H$m&
J“m`m: VQ>o H$mer ApñV& VV² __ J¥h_² ApñV&
qgh: dZo dg{V& N>mÌm: H$ú`m`m§ {bIpÝV&
Am^aU§ H$U} ApñV& nwîn§ bVm`m§ ^d{V
fð>r-gá_r
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
59
{Xbrnñ` J¥h§ gwÝXa_² ApñV& H$mgmao _rZm: gÄMa[ÝV&
gwYrañ` _mVm dóm{U jmb`{V& AmH$meo ZjÌm{U emo^ÝVo &
a_oeñ` ^{JZr bÈx>H§$ {dVa{V& n[jU: ZrS>o {ZdgpÝV&
Ef: grVm`m: n{V:& N>mÌm: AÜ``Zo {ZaVm: gpÝV&
EVV² am_ñ` YZw: & d¥jofw \$bm{Z \$bpÝV&
JUoe: nmd©Ë`m: nwÌ: & H«y$a_¥Jm: dZo {ZdgpÝV&
Hw$~oa: YZñ` A{Yn{V: & CËnr{R>H$m`m§ nwñVH$_² ApñV&
_{hf: `_ñ` dmhZ_²& ~mbm: H«$sS>m“Uo H«$sS>pÝV&
{edñ` Am`wY§ {Ìeyb_² & Cf:H$mbo gy`©: CXo{V&
gmJañ` Va“m: ^`§ OZ`pÝV& ~o“byéZJao {dYmZgm¡Y: ApñV&
Aä`mg:
I. nR>Zmä`mg: (Cƒ¡: nR>V)
{Xbrnñ` {Xbrn`mo: {XbrnmZm_²
a_oeñ` a_oe`mo: a_oemUm_²
CXañ` CXa`mo: CXamUm_²
H$ÝXþH$ñ` H$ÝXþH$`mo: H$ÝXþH$mZm_²
J“m`m: J“`mo: J“mZm_²
bVm`m: bVm`mo: bVmZm_²
H$mgmao H$mgma`mo: H$mgmaofw
dZo dZ`mo: dZofw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
60
d¥jo d¥j`moo: d¥jofw
JJZo JJZ`mo: JJZofw
nmXo nmX`mo: nmXofw
CËnr{R>H$m`m_² CËnr{R>H$`mo: CËnr{R>H$mgw
bVm`m_² bV`mo: bVmgw
II. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1) Hw$~oa: ................ A{Yn{V: & (YZ_²)
2) amdU: .............. amOm& (b‘m)
3) {Ìeyb_² ............ A`wY_²& ({ed:)
4) _{hf… ................. dmhZ_²&( `_:)
5) ~mbm: ............... H«$sS>pÝV&(ZrS>_²)
6) n[jU: ............... {ZdgpÝV& (ZrS>_²)
7) nwñVH$_²............... ApñV& (ñ`yV:)
8) .................. _rZm: BVñVV: gÄMapÝV& (Ob_²)
9) nU©_²................. ApñV& (d¥j:)
10) AÞ§.................. ApñV& (ñWm{bH$m)
^mfmä`mg:
* àW_mV: gá_r{d^{º$n`©ÝV_² EH¡$H§$ dmŠ`§ {Ìfw {b“ofw aM`V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
61
Aä`mg§ Hw$éV
XH$mamÝV: nw§{b“: "VX²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² àW_m G g: CªÀ£ÀÄ Vm¡ CªÀj§âgÀÄ Vo CªÀgÀÄ{ÛVr`m C£ÀÄß V_² CªÀ£À£ÀÄß Vm¡ CªÀj§âgÀ£ÀÄß VmZ² CªÀgÀ£ÀÄßV¥Vr`m EAzÀ VoZ CªÀ¤AzÀ Vmä`m_² CªÀj§â-
jAzÀV¡… CªÀjAzÀ
MVwWu UÉ, EUÉ, PÉÌ Vñ_¡ CªÀ¤UÉ Vmä`m_² CªÀj§âjUÉ Voä`: CªÀjUÉnÄM_r zɸɬÄAzÀÀ
Vñ_mV² CªÀ£À zɸɬÄAzÀ
Vmä`m_² CªÀj§âgÀ zɸɬÄAzÀ
Voä`: CªÀgÀ zɸɬÄAzÀ
fð>r C, Vñ` CªÀ£À V`mo: CªÀj§âgÀ Vofm_² CªÀgÀ gá_r C°è Vpñ_Z² CªÀ£À°è V`mo: CªÀj§âgÀ°è Vofw CªÀgÀ°è
XH$mamÝV: nw§{b“: "EVX²' eãX;
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² àW_m G Ef… EªÀ£ÀÄ EVm¡ EªÀj§âgÀÄ EVo EªÀgÀÄ{ÛVr`m C£ÀÄß EV_² EªÀ£À£ÀÄß EVm¡ EªÀj§âgÀ£ÀÄß EVmZ² EªÀgÀ£ÀÄßV¥Vr`m EAzÀ EVoZ EªÀ¤AzÀ EVmä`m_² EªÀj§â-
jAzÀEV¡: EªÀjAzÀ
MVwWu UÉ, EUÉ, PÉÌ EVñ_¡ EªÀ¤UÉ EVmä`m_² EªÀj§âjUÉ EVoä`: EªÀjUÉ nÄM_r zɸɬÄAzÀ EVñ_mV² EªÀ£À
zɸɬÄAzÀEVmä`m_² EªÀj§âgÀ zɸɬÄAzÀ
EVoä`: EªÀgÀ zɸɬÄAzÀ
fð>r C, EVñ` EªÀ£À EV`mo: EªÀj§âgÀ EVofm_² EªÀgÀgßV_r C°è EVpñ_Z² EªÀ£À°è EV`mo: EªÀj§âgÀ°è EVofw EªÀgÀ°è
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
62
XH$mamÝV: ór{b“: "VX²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m gm Vo Vm:
{ÛVr`m Vm_² Vo Vm:
V¥Vr`m V`m Vmä`m_² Vm{^:
MVwWu Vñ`¡¡ Vmä`m_² Vmä`:
nÄM_r Vñ`m: Vmä`m_² Vmä`:
fð>r Vñ`m: V`mo: Vmgm_²
gá_r Vñ`m_² V`mo: Vmgw
XH$mamÝV: ór{b“: "EVX²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m Efm EVo EVm…
{ÛVr`m EVm_² EVo EVm:
V¥Vr`m EV`m EVmä`m_² EVm{^:
MVwWu EVñ`¡ EVmä`m_² EVmä`:
nÄM_r EVñ`m: EVmä`m_² EVmä`:
fð>r EVñ`m: EV`mo: EVmgm_²
gá_r EVñ`m_² EV`mo: EVmgw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
63
XH$mamÝV: Znw§gH${b“: "VX²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m VV² Vo Vm{Z
{ÛVr`m VV² Vo Vm{Z
V¥Vr`m VoZ Vmä`m_² V¡:
MVwWu Vñ_¡ Vmä`m_² Voä`:
nÄM_r Vñ_mV² Vmä`m_² Voä`:
fð>r Vñ` V`mo: Vofm_²
gá_r Vpñ_Z² V`mo: Vofw
XH$mamÝV: Znw§gH${b“: "EVX²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m EVV² EVo EVm{Z
{ÛVr`m EVV² EVo EVm{Z
V¥Vr`m EVoZ EVmä`m_² EV¡:
MVwWu EVñ_¡ EVmä`m_² EVoä`:
nÄM_r EVñ_mV² EVmä`m_² EVoä`:
fð>r EVñ` EV`mo: EVofm_²
gá_r EVpñ_Z² EV`mo: EVofw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
64
_H$mamÝV: nw§{b“: "{H$_²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m H$: H$m¡ Ho$
{ÛVr`m H$_² H$m¡ H$mZ²
V¥Vr`m Ho$Z H$mä`m_² H¡$:
MVwWu H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`:
nÄM_r H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:
fð>r H$ñ` H$`mo: Ho$fm_²
gá_r H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw
_H$mamÝV: ór{b“: "{H$_²' eãX: {d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m H$m Ho$ H$m:
{ÛVr`m H$m_² Ho$ H$m:
V¥Vr`m H$`m H$mä`m_² H$m{^:
MVwWu H$ñ`¡ H$mä`m_² H$mä`:
nÄM_r H$ñ`m: H$mä`m_² H$mä`:
fð>r H$ñ`m: H$`mo: H$mgm_²
gá_r H$ñ`m_² H$`mo: H$mgw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
65
_H$mamÝV: Znw§gH${b“: "{H$_²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m {H$_² Ho$ H$m{Z
{ÛVr`m {H$_² Ho$ H$m{Z
V¥Vr`m Ho$Z H$mä`m_² H¡$:
MVwWu H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`:
nÄM_r H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:
fð>r H$ñ` H$`mo: Ho$fm_²
gá_r H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw
XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "`wî_X²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m G Ëd_² ¤Ã£ÀÄ `wdm_² ¤Ã«§âgÀÄ `y`_² ¤ÃªÀÅ
{ÛVr`m C£ÀÄß Ëdm_², Ëdm ¤£ÀߣÀÄß
`wdm_², dm_² ¤«Ää§âgÀ£ÀÄß
`wî_mZ², d: ¤ªÀÄä£ÀÄß
V¥Vr`m EAzÀ Ëd`m ¤¤ßAzÀ `wdmä`m_² ¤«Ää§â-
jAzÀ
`wî_m{^: ¤«ÄäAzÀ
MVwWu UÉ, EUÉ, PÉÌ Vwä`_², VoÀ ¤£ÀUÉ `wdmä`m_², dm_² ¤«Ää§âjUÉ
`wî_ä`_², d: ¤ªÀÄUÉ
nÄM_r zɸɬÄAzÀ ËdV² ¤£Àß zɸɬÄAzÀ
`wdmä`m_² ¤«Ää§âgÀ
zɸɬÄAzÀ
`wî_V² ¤ªÀÄä
zɸɬÄAzÀ
fð>r C, Vd, Vo ¤£Àß `wd`mo:, dm_² ¤«Ää§âgÀ
`wî_mH$_², d: ¤ªÀÄä
gá_r C°è Ëd{` ¤£Àß°è `wd`mo: ¤«Ää§âgÀ°è `wî_mgw ¤ªÀÄä°è
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
66
XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "Añ_X²' eãX:
{d^{º$: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdM_²
àW_m G Ah_² £Á£ÀÄ Amdm_² £Á«§âgÀÄ d`_² £ÁªÀÅ
{ÛVr`m C£ÀÄß _m_², _m £À£ÀߣÀÄß Amdm_², Zm¡ £À«Ää§âgÀ£ÀÄß
Añ_mZ², Z: £ÀªÀÄä£ÀÄß
V¥Vr`m EAzÀ _`m £À¤ßAzÀ Amdmä`m_² £À«Ää§âjAzÀ
Añ_m{^: £À«ÄäAzÀ
MVwWu UÉ, EUÉ, PÉÌ
_ø_², _o £À£ÀUÉ Amdmä`m_², Zm¡ £À«Ää§âjUÉ
Añ_ä`_², Z: £ÀªÀÄUÉ
nÄM_r zɸɬÄAzÀ
_V² £À£Àß zɸɬÄAzÀ
Amdmä`m_² £À«Ää§âgÀ zɸɬÄAzÀ
Añ_V² £ÀªÀÄä zɸɬÄAzÀ
fð>r C, __, _o £À£Àß Amd`mo:, Zm¡ £À«Ää§âgÀ
Añ_mH$_², Z: £ÀªÀÄä
gá_r C°è _{` £À£Àß°è Amd`mo: £À«Ää§âgÀ°è
Añ_mgw £ÀªÀÄä°è
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
67
Aä`mg:
1. BVadMZê$nm{U {bIV&
1. VoZ
2. EVm¡
3. Vmgm_²
4. EVñ`¡
5. V`mo:
6. EVofw
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
68
EH$mXe: nmR>:
ñVmoÌm{U(H$UR>nmR>: H$aUr`:)
Z_ñVo JUZmWm`JUmZm§ nV`o Z_: & ^{º${à`m` Xodoe ^ºo$ä`: gwIXm`H$ && 1 &&
Jwé~«©÷m Jwé{d©îUw: JwéX}dmo _hoída: &Jwé: gmjmËna~«÷mVñ_¡ lrJwado Z_: && 2 &&
bmo{hV§ aW_mê$T>§gd©bmoH${nVm_h_² &_hmnmnha§ Xod§V§ gy`ª àU_må`h_² && 3 &&
X[jUo bú_Umo `ñ`dm_o Vw OZH$mË_Om&nwaVmo _mé{V`©ñ`V§ dÝXo aKwZÝXZ_² && 4 &&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
69
ñVmoÌm{U
JUZmW: ^{º${à`:
JUn{V:
^º$mZm§ gwIXm`H$:gwaÁ`oð>…
1)
~««÷m {dîUw:
Jwé:
2)
_hoída: na§ ~«÷m
gy`©:
3) aº$dU©: aWméT>: gd©bmoH$ {nVm_h>:
_hmnmnha: →
4)
am_:
bú_U:(X[jUV:) OZH$mË_Om(dm_V:)
_mé{V:(nwaV…)→
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
70
Aä`mg:
I EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV &
1) na~«÷m H$: ?
C. ...........................................
2) am_ñ` X[jU^mJo H$: ApñV ?
C. ...........................................
3) _hmnmnha: H$: ?
C. ...........................................
4) ^{º${à`: H$: ?
C. ...........................................
II g§`moO`V&
A Am CÎmam{U
1) AmË_Om AmÄOZo`: ..............
2) A_a: Am{XË`: ..............
3) _mé{V: Xod: ..............
4) gy`©: nwÌr ..............
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
71
III {déÕmW©H§$ nX§ {bIV&
1) X[jU: x 3) {à`: x
2) gwI_² x
IV Am_² / Z B{V {bIV &
1) aKwZÝXZñ` nwaV: bú_U: ApñV&
2) gy`©Xod: ídoVdU©aWmê$T>: ^d{V &
3) Jwamo: naVa§ ZmpñV&
V g§`wº$mja§ {MËdm {bIV&
CXm → ^ºo$ä`:
ZmpñV → bú_U: →
VI {d^Á` {bIV &
CXm → gwIXm`H$: = g²+C+I²+A+X²+Am+`²+A+H²$+A:
aW_mê$T_² =
aKwZÝXZ: =
^mfmä`mg:
* {d{dYXodVmZm§ ñVmoÌm{U nR>V& * àmW©Zm`m: _hÎd§ OmZÝVw&
zzzzzz
ŠVoo ä`:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
72
ÛmXe: nmR>:
earañ` A“m{Z
_Zwî`ñ` à««YmZ§ A“§ {ea: & {ea{g Ho$em: gpÝV& _wIo bbmQ>_², ^«y:, ZoÌo, H$Um©¡, Zm{gH$m, H$nmob:, Amoð>m¡ M gpÝV& ZoÌmä`m§ d`§ ní`m_:& H$Um©ä`§m d`§ lwUw_:& Zm{gH$`m JÝY§ {OK«m_:& Amñ`oZ d`§ dXm_:& _wIñ` AY: H$ÊR>: ApñV & VoZ Jm`H$m: Jm{`H$m: M _Ywa§ Jm`pÝV&
ea[añ` _Ü`^mJo nmœ©`mo: ñH$ÝYm¡ ñV:& ldUHw$_ma: ñH$ÝYmä`m§ AÝY{nVam¡ ZrVdmZ²& Ûm¡ hñVm¡ ñV: & hñVmä`m§ H$m`ª Hw$_©:& àË`oH$pñ_Þ{n hñVo nÄM A“wë`: gpÝV& A“wbrfw ZIm: gpÝV& djñWbo hmam: Ym`©ÝVo& AmhmaoU CXa§ nya`m_: & AYmo^mJo H${Q>: dV©Vo& H${Q>gyÌo dó§ ~ÜZm_:&
earañ` AYmo^mJo D$ê$, OmZwZr, O”o, nmXm¡ M gpÝV& r_: Xþ`m©oYZñ` D$é^“§ H¥$VdmZ²&
nmXmä`m§ Za: Mb{V, Ymd{V, Hy$X©{V, Cn{de{V, C{Îmð>>{V M&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
74
{eewJrV_²
E{h gwYra! E{h gw{dH«$_!
IobZm“U§ JÀN>m_&
YmdZHy$X©ZMbZ¡: Iob¡:
dO«H$m`Vm§ {dÝXm_ &&1&&
E{h gwerbo ! E{h _¥Um{b{Z!
nwîndm[Q>H$m§ JÀN>m_&
{d{dY¡: Hw$gw_¡: {dYm` _mbm§
{d¿Z{dZmeH$_Mm©_ &&2&&
E{h {XZoe! àUd! JUoe!
kmZ{ZqY g{ÄMZw`m_&
E{h emaXo! {J[aOo! daXo!
kmZdm[aYm¡ {dham_ &&3&&
VÝdm _Zgm {hV§§ MaÝV:
gXm Jwê$Z² AZwJÀN>m_&
^maV_mVw: godmgº$m:
Xoe{hVmWª Ordm_ &&4&&
- OZmX©Z hoJS>o
^mfmä`mg:
* AÝ`m{Z {eewJrVm{Z g§J¥ø Jm`V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
75
Ì`oXe: nmR>:
n[adma:g_ra: B{V EH$: ~mbH$: & AÚ g_rañ` OÝ_{XZ_²& Vñ` _mVm
{nVm, {nVm_hr, {nVm_h:, AJ«O:, AJ«Om, AZwOm M& EVo gd} Vñ` OÝ_{XZ_² gÝVmofoU AmMapÝV&
AJÀN> g_ra, AÚ Vd
OÝ_{XZ_²& Aä`“ñZmZ§H$ma`m{_&
àW_§ eara§ V¡boZ _mO©`m{_&
AZÝVa_² CîUOboZ ñZmZ§H$ma`m{_&
V¡b_mO©ZoZ eara§ b
Kw
^d{VŸ& CîU
ObñZmZoZ _Z…
àgÞ§ ^d{VŸ&
Vd
Amamo½`d
Y©Z§
^d{VŸ&
Aå~, qH$ Zm_ Aä`“ñZmZ_²?
AñVw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
76
AñVw Aå~, Aä`“ñZmZ§ gånÞ_²>&
Z_m{_ Aå~Ÿ&
g_ra, AÚ Vd OÝ_{XZ_²Ÿ& EVV² ZyVZdņ̃ YaŸ&
gwÝXa_² dñÌ_²Ÿ& ho VmV àU_m{_Ÿ& ~w{Õ_mZ² ^dŸ&
{dÚmdmZ² ^dŸ&
gË`§, naÝVw __ nm¡Ì… BVmo@{n gwÝXa…Ÿ& lÕmdmZ² ^dŸ& {dO`r
^dŸ&{nVm_h, ní`Vw, __
gwÝXa_² dñÌ_²Ÿ& àU_m{_Ÿ&
__ nm¡Ìñ` H¥$Vo _Ywa§ XXm{_Ÿ& Am@@ Hw$é, ImX
nm¡Ì, ~bdmZ² ^dŸ&`eñdr ^dŸ&
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
77
àW_§ Xod§ Z_, AmaqV H$amo{_
nwÌŸ! gd} AmJÀN>ÝVw,
AmaqV Hw$_©…Ÿ&
AñVw Aå~, Xod§
Z_m{_, AZÝVa§
_Ywa§ ImXm{_
g_rañ` {_Ìm{U A{n AmJVm…Ÿ& AmJÀN>ÝVw gd}Ÿ&
gd} g_ram` Cnm`Z§ `ÀN>pÝVŸ& _Ywa§
ImXpÝVŸ& Jm`pÝV, hgpÝV, Z¥Ë`pÝV,
{dZmoX§ Hw$d©pÝV MŸ&
lÕm§ _oYm§ `e… àkm§ {dÚm§ ~wqÕ {l`§ ~b_²>Ÿ& Am`wî`§ VoO Amamo½`§ XXmVw OJXrœa…Ÿ&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
78
OÝ_{XZñ` JrV_²ew^_ñVw ew^_ñVw
Vd OÝ_{XZo
ew^_ñVw&&
`ÀN>Vw `ÀN>Vw Xod
{dÚm§ ~wqÕ {l`§ ~b_²&
`ÀN>Vw `ÀN>Vw Xod
ñdmñÏ`§ kmZ§ Am`w`©e…&& ew^_ñVw.....
_mVm dX{V {nVm dX{V& ew^_ñVw....
_mVm_hr dX{V {nVm_h… dX{V& ew^_ñVw....
AJ«O… dX{V AJ«Om dX{V& ew^_ñVw....
AZwO… dX{V AZwOm dX{V& ew^_ñVw....
Á`oð>… dX{V H${Zð>… dX{V& ew^_ñVw...
~ÝYw… dX{V {_̧ dX{V& ew^_ñVw....
~mÝYdm…
_mVm = vÁ¬Ä, {nVm = vÀAzÉ, nwÌ… = ªÀÄUÀ, nwÌr = ªÀÄUÀ¼ÀÄ, AJ«O… = CtÚ, AJ«Om = CPÀÌ, AZwO… = vÀªÀÄä, AZwOm = vÀAV, {nVm_h… = CdÓ, {nVm_hr = CfÓ, nm¡Ì… = ªÉƪÀÄäUÀ, nm¡Ìr = ªÉƪÀÄäUÀ¼ÀÄ.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
79
Aä`mg…
I. CXmhaUmZwgma§ dmŠ`§ {bIV&
CXm H¥$îUñ` {nVm dgwXood…& dgwXodñ` nwÌ… H¥$îU…&
A Am
H¥$îU… dgwXod…
am_… {nVm XeaW…
JUoe… nwÌ… {ed…
{ddoH$mZÝX… {dûdZmW…
JmÝYr_hmoX`… H$a_MÝX…
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
80
II. CXmhaUmZwgma§ dmŠ`§ {bIV&
CXm : {J[aOm`m… nwÌ… JUoe…& JUoeñ` _mVm {J[aOm&
A Am
{J[aOm JUoe…
H$m¡gë`m am_…
gw{_Ìm nwÌ… bú_U…
grVm _mVm bd…
n¥Wm nmW©…
amYm H$U©…
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
81
III. ì`{º$n[aM`…
__ Zm_ ..................................&
__ {nVw… (OZH$ñ`) Zm_ ..................................&
__ _mVw… (OZÝ`m…) Zm_ ..................................&
__ embm`m… Zm_ ..................................&
__ ZJañ` Zm_ ..................................&
__ _ÊS>bñ` Zm_ ..................................&
__ amÁ`ñ` Zm_ ..................................&
__ Xoeñ` Zm_ ..................................&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
82
MVwaX©e: nmR>:
M¡ÌmoËgd:
ZyVZg§dËgañ` àmaå^: M¡ÌmoËgdoZ ^d{V& Ef: `wJm{X:, dgÝVmoËgd: B{V A{n à{gÕ:, ApñV&
M¡Ì_mgo ewŠbnjo à{VnX² {XZo `wJm{X: & dgÝV-F$Vmo: AmJ_Z_²& Apñ_Z² {XZo Am_«{Zå~nÌ`mo: VmoaU¡: ÛmamUm_² Ab‘ma§ Hw$d©pÝV& J¥hñ` A“Uo bbZm… a“d{ëb{dÝ`mg§ aM`pÝV&
J¥hñ` OZm: gd} Cf:H$mbo Ed Aä`“ñZmZ§ (V¡bñZmZ_²) Hw$d©pÝV& ZyVZdóm{U YapÝV& XodmZ² nyO`pÝV& J¥hñ` Á`oð>: nÄMm“§ nR>{V& H${Zð>m: Á`oð>mZ² Jwê$Z² M Z_pÝV& Amerdm©X§ àmßZwdpÝV& ~ÝYw{_Ìoä`: ew^me` {d{Z_`ñ` gåàXm`: A{n ApñV& gd} {deofV: {Zå~JwS>{_lU§ ImXpÝV& AZÝVa§ nmo{bH$m^moOZ§ ImXpÝV&
gm`‘>mbo Xodmb`ofw nÄMm“\$bldUH$m`©H«$_: (d¥{ï>:, H¥${f:, J«hU_² BË`m{X{df`mU§m gyMZm:) ^d{V& _pÝXaofw AÚ Amaä` Zd_rn`©ÝV§ lram_H$WmldU_² A{n Am`moO`pÝV& EVñ` lram_moËgd: B{V H$W`pÝV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
83
{Zå~JwS>`mo: _hÎd_²
Am`wd}X: H$W`{V - dgÝVF$Vmo… emar[aH${dH$mamUm§ H¥$Vo {Zå~§ {Xì`m¡fY_²& {Zå~JwS>{_lUñ` godZoZ Xohñ` g_VmobZ§ gmÜ`Vo&
eVm`wd©O«Xohm` gd©gånËH$am` M&
gdm©[aï>{dZmem` {Zå~H§$Xb^jU_²&&
gwIXþ:I_², Ah{Z©e_², amJÛof_² EVofm§ g‘oV: {Zå~JwS>{_lU_² B{V H${ddmUr & gwIXþ:I_² , bm^Zï>_², O`mnO`_² EVmZ² g_mZ^mdoZ ñdrH¥$Ë` pñWVàkmo ^d B{V AmÜ`m[Ë_H$gÝXoemoo@Ì ApñV&
M¡Ì_mgo gñ`m{Z {dH$gpÝV {dbgpÝV M & Am_«nwînm{U \${bËdm nŠdm{Z \$bm{Z ^dpÝV& Am_«d¥jo {nH$: _Ywa§ Hy$O{V& gd©Ì _Zmoëbmg:, Zdmoëbmg: M ^d{V&
{deofm§em:
* nwamUmZwgma§ ~«÷g¥ï>o: Amaå^{XZ_²&
* amdU§ g§öË` A`moÜ`m§ àË`mJVñ` lram_ñ` amÁ`^mañ` àmaå^{XZ_²&
* nÄMm“_² - {V{W:, dma:, ZjÌ_², `moJ:, H$aU§ M&
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) M¡ÌmoËgd… {H${_{V à{gÕ… ?
C. .............................................................
2) `wJm{X: H$pñ_Z² {XZo ^d{V?
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
84
3) OZm: Cf:H$mbo qH$ Hw$d©pÝV?
C. .............................................................
4) J¥hñ` Á`oð>>: qH$ nR>{V?
C. .............................................................
5) `wJm{X{XZo {deofV: qH$ ImXpÝV?
C. .............................................................
II. g§`moÁ` {bIV&
A Am CÎmam{U
M¡Ì_mg: Zdam{Ì CËgd: ...................
^mÐnX_mg: XrnmoËgd: ...................
H$m{V©H$_mg: gL>²H«$mpÝV CËgd: ...................
nwî`_mg: JUoemoËgd: ...................
Amíd`wwO_mg: aWmoËgd: ...................
lram_moËgd:
III. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1. ...............B{V AmÜ`mpË_H$gÝXoe:&
2. VmoaU¡: ..................Ab‘ma§ Hw$d©pÝV&
3. {Zå~JwS>{_lUñ` godZoZ Xohñ`..............gmÜ`Vo&
4. gd} .................... {_lU§ ImXpÝV&
5. {nH$: .................... _mgo _Ywa§ Hy$O{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
85
IV. n`m©`nX§ {bIV&
bbZm = _[ÝXa_² =
J¥h_² = {nH$: =
V. {déÕmW©H§$ nX§ {bIV&
Á`oð>>: X ZyVZ_² X
O`_² X bm^: X
VI. BVadMZÛ`§ {bIV&d¥jñ`
Xoh`mo:
dóm{U
CËgd¡:
XodmZ²
VII. BVadMZÛ`§ {bIV&{dbg{V
ImXW:
ní`m_:
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
86
ÛmXe _mgm: 12 fQ²> F$Vd: 06
1) M¡Ì:
2) d¡emI: dgÝV:
3) Á`oð>:
4) AfmT>: J«rî_:
5) lmdU:
6) ^mÐnX: dfm©
7) Amœ`wO:
8) H$m{V©H$: eaX²
9) _mJ©erf©:
10) nwî`: ho_ÝV:
11) _mK:
12) \$mëJwU: {e{ea:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
87
{VW`: nd©{XZm{Z
à{VnV² `wJm{Xà{VnV²
{ÛVr`m ^{JZr{ÛVr`m
V¥Vr`m Aj`V¥Vr`m
MVwWu JUoeMVwWu
nÄM_r ZmJnÄM_r
fð>r gw~«÷Ê`fîR>r
gá_r aWgá_r
Aï>_r XþJm©ï>_r
Zd_r _hmZd_r - A`wYnyOm
Xe_r {dO`Xe_r
EH$mXer d¡Hw$ÊR> EH$mXer
ÛmXer CËWmZÛmXer
Ì`moXer e{ZÌ`moXer
MVwX©er ZaH$MVwX©er
ny{U©_m hmo{bH$m ny{U©_m
A_mdñ`m _hmb` A_mdñ`m ({nV¥ A_mdñ`m)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
88
gádmgam:
1. Am{XË`dmga: ^mZwdmga: ànaø:
2. gmo_dmga: BÝXþdmga: naø:
3. _“bdmga: ^m¡_dmga: ø:
4. ~wYdmga: gm¡å`dmga: AÚ
5. Jwédmga: ~¥hñn{Vdmga: œ:
6. ewH«$dmga: ^mJ©ddmga: naœ:
7. e{Zdmga: _ÝXdmga: ànaœ:
Aä`mg:
BÝXþdmga:AÚ
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
89
AdYo`m§em:
Ho$MZ CËgdm:
1. dfm©aå^: - M¡ÌewŠb à{VnV² (MmÝÐ_mZo)
- _ofg§H«$_U_² (gm¡a_mZo)
2. am_Zd_r - M¡Ì ewŠb Zd_r
3. H¥$îU OÝ_mï>_r - lmdU H¥$îUmï>_r
4. ì`mgny{U©_m(AfmT>ny{U©_m) - AmfmT> ny{U©_m
5. JrVmO`ÝVr - _mJ©erf© ewŠb EH$mXer
6. g§ñH¥$VmoËgd: - lmdU ny{U©_m
7. Jm¡arJUoemoËgdm¡ - ^ÐnX ewŠb V¥Vr`m - MVwWu M
8. ZdamÌmoËgd: - Amœ`wO ewŠb à{VnX: Xe_r n`©ÝV_²
9. Xrnmdbr - Aœ`wO H¥$îU MVwX©erV: H$m{V©H$ ewŠb à{VnV²
n`©ÝV_²
10. JwéZmZH$O`ÝVr - H$m[V©H$ ewŠb ny{U©_m
11. H$ZH$O`ÝVr - H$m{V©H$ ewŠb V¥Vr`m
12. dmë_r{H$O`[ÝV - Amœ`wO ewŠb MVwX©er
13. {H«$ñV O`ÝVr - {S>goå~a² nMqde{V {XZm‘o
14. _H$a g§H«$mpÝV: - gm¡a_mZo _H$a à{VnV²
15. ~wÕ ny{U©_m - d¡emI ny{U©_m
16. _hmdra O`ÝVr - M¡Ì ewŠb Ì`moXer
17. H$m{bXmg O`ÝVr - H$m{V©H$ ewŠb ÛmXer
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
90
18. lr e‘amMm`© O`ÝVr - d¡emI ewŠb nÄM_r
19. lr am_mZwO O`ÝVr - _of_mgo AmÐm© ZjÌo (gm¡a_mZo)
20. lr _ÜdmMm`© O`ÝVr - Amœ`wO ewŠb Xe_r
21. ~gd O`ÝVr - d¡emI ewŠb V¥Vr`m
22. {ddoH$mZÝX O`ÝVr - nwî` H¥$îU gá_r
23. JmÝYrO`ÝVr - AŠQ>mo~a² {ÛVr` {XZm‘o
( ^mÐnX H¥$îU EH$mXer 2-10-1869)
24. S>m&& {~. Ama². Aå~o‘a² O`ÝVr - E{àb² MVwX©e {XZm‘o
( M¡Ì ewŠb fð>r-14-4-1891)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
91
n#mXe: nmR>:
Ahmo ! H$mH$ñ` _yI©Vm!
EH$: Obme`: ApñV& Obme o h§g: {dha{V& Obme`ñ` Vrao d¥j: ApñV& H$mH$: h§§g§ ní`{V& g: {MÝV`{V ""h§g: gd©Xm Obme o ^d{V& AV: h§§gñ` dU©: œoV:& Ah§ H¥$îU: Apñ_& Ah§ ñZmZ§ H$amo{_& Ah_² A{n œoV:
^dm{_'' B{V&
AZÝVa§ dm`g: g{bbme § JÀN>{V& OboZ eara§ àjmb`{V& nmfmUIÊS>oZ eara§ dma§ dma§ _mO© {V& nwZ: nwZ: ñZmZ§ H$amo{V& VWm{n H$mH$: H¥$îU: Ed ApñV& naÝVw Xoho Vrd«m doXZm d{V& H$mH$: H¥$îU: Ed ApñV,
œoV: Z ^d{V& AÝYmZwH$aU§ {dZmeH$maU_² B{V H$mH$: AdJÀN>{V&
Aä`mg:
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&1. d¥j: Hw$Ì ApñV?
C.................................................................
2. H$mH$: qH$ ní`{V?
C.................................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
92
3. H$mH$: OboZ qH$ àjmb`{V?
C...................................................................
4. H$mH$: Ho$Z eara§ _mO©`{V?
C...................................................................
5. H$mH$: Hw$Ì JÀN>{V?
C...................................................................
II. n`m©`nX§ {bIV&
eara_² = Ob_² =
H$mH$: = d¥j: =
œoV: = nwZ:nwZ: =
III. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1. h§gñ` dU©: ...............&
2. H$mH$ñ` dU©: ..............&
3. h§g:....................... {dha{V&
4. AÝYmZwH$aU§ .............&
IV. BVadMZê$nm{U {bIV&
1. JÀN>{V
2. ^dW
3. {MÝV`V:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
93
4. ní`{g
5. H$wéV:
6. ApñV
V. H$moï>Ho$ {dÚ_mZmZ² eãXmZ² Cn`wÁ`, CXmhaU§ Ñï²>dm dV©_mZH$mbo dmŠ`m{Z aM`V&
CXmhaU_² - ~mbH$: JÀN>{V.
JÀN>{VH$: JO:
g:
OZH$:
amYm
hare: dmhZ_²
~mbH$:
1.............................
2.............................
3.............................
4.............................
5.............................
6.............................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
94
7.............................
8.............................
VI. bQ²>bH$maê$nm{U {bIV&
nwéf: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_: {dha{V
_Ü`_:CÎm_:
nwéf: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_:_Ü`_: {n~W:CÎm_:
nwéf: EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_:_Ü`_:CÎm_: ^dm_:
^mfmä`mg: -
* nÄMVÝÌñ` H$Wm§ nR>V& * {hVmonXoeñ` H$Wm§ nR>V &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
95
fmoS>e: nmR>:
Ë`mJ_y{V©: apÝVXod:
àmMrZH$mbo ^maVo apÝVXod: B{V _hmamO: AgrV² & XmZH$m`}U g: X[aÐ: ^d{V& ~hÿ{Z {XZm{Z `mdV² ^moOZ_² A{n Z àmßZmo{V&
EH$pñ_Z² {XZo apÝVXod: {H${ÄMV² AÞ§, Ob§ M àmßZmo{V& _hmamO: gÝVmofoU moOZ§ Im{XVw_² Cn{de{V VXm EH$: A{V{W: VÌ AmJÀN>{V& g: apÝVXodñ` g_rno {^jm§ `mM{V& X`mbw: apÝVXod: AÞñ` EH§$ ^mJ§ Vñ_¡ XXm{V& A{V{W: gÝVmofoU JÀN>{V&
_hmamO: nwZ: moOZmW©_² Cn{de{V& VXm AÝ`: X[aÐ: VÌ AmJÀN>{V& g: A{n {^jm§ `mM{V& H$éUmbw: _hmamO: nwZ: AÞñ` EH§$ ^mJ§ Vñ_¡ `ÀN>{V& X[aÐ: AmZÝXoZ JÀN>{V&
apÝVXod: nwZ: ^moOZmW©_² Cn{de{V& VXm Ana: [^jwH$: ewZH¡$: gh AmJÀN>{V& g: A{n ewZH$mWª {^jm§ àmW©`{V& H¥$nmbw: apÝVXod: Ad{eîQ>_² Aën_² AÞ§ Vñ_¡ XXm{V& A{V{W: hf}U JÀN>{V&
BXmZt _hmamOñ` g_rno Ho$db§ Ob_² ApñV& g: "Ob§ {n~m{_' B{V {MÝV`{V& VXm AÝ`: `mMH$: AmJÀN>{V& g: Ob§ XXmVw B{V àmW©`{V& H$éUmgmJa: _hmamO: Vñ_¡ Ob§ `ÀN>{V& `mMH$: à_moXoZ VV: JÀN>{V&
Ed§ _hmamO: AÝ`oä`: gånyUª XmZ§ H¥$Ëdm "Ë`mJ_y{V©:' B{V à{gÕ: ^d{V&
bQ²> bH$ma:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
96
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1. apÝVXod: Hw$Ì _hmamO: AmgrV²?
C...................................................................
2. H$: gÝVmofoU JÀN>{V&
C...................................................................
3. H$: Ob§ àmW©`{V?
C...................................................................
4. apÝVXod: qH$ qH$ àmßZmo{V??
C...................................................................
5. Ë`mJ_y{V©: B{V H$: à{gÕ:?
C...................................................................
II. g_rMrZ§ {H«$`mnX§ {MËdm {bIV&
`mM{V H$amo{V àmßZmo{V JÀN>{V AmJÀN>{V
1. _hmamO: ^moOZ§ Z ....................&
2. A{V{W: hf}U.......................&
3. X[aÐ: {^jm§ .........................&
4. {^jwH$: ewZH¡$: gh ...................&
5. apÝVXod: XmZ§ ..........................&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
97
III. g_rMrZñWbo [H«$`mnXm{Z ñWmn`V&
nwéf… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²{H«$S>m_:, nV{V {bIW, Z¥Ë`{g {n~pÝV, ní`md: YmdV:, dXW:
àW_…
_Ü`_…
CÎm_… VmS>`m{_
IV. g_rMrZ§ {H«$`mnXê$nm{U {bIV&
1. N>mÌ: nR>{V& Ah§ ..................&
2. Aíd: Ymd{V& Ëd§...................&
3. d`§ Z`m_: & ~mbH$m:..............&
4. nwñVH§$ nV{V & \$bm{Z................&
5. Ah§ ImXm{_& JO:..................&
V. CÎma§ {MËdm H$Wm§ nya`V&
~mbH$m¡ dZ§ ............ (JÀN>{V, JÀN>V:, JÀN>pÝV)& nwaV: ^ëbyH$: ................ (AmJÀN>m{_, AmJÀN>{g, AmJÀN>{V)& EH$: ~mbH$: d¥j_² ................ (AmamohpÝV, Amamoh{V, AmamohW)& AÝ`: _¥V: Bd e`Z§ ..................... (H$amo{V, H$amo{_, Hw$d©pÝV)& ëbyH$: V§ Ë`ŠËdm JÀN>{V& àW_: ~mbH$: d¥jV: ............... (Adamohmd:, Adamohm{_, Adamoh{V)& AÝ`§ n¥ÀN>{V - "^ëbyH$: {H$_² Cº$dmZ²'? B{V& AÝ`:............. (dX{V, dXV:, dXm{_) - H$ï>H$mbo `: gmhmæ`§ Z ................(Hw$d©pÝV, H$amo{V, H$amo{_) g: {_̧ Z B{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
98
VI. {H«$`mnXm{Z ApÝdî` {bIV&
AÌ fmoS>e (16) {H«$`mnXm{Z gpÝV&
{b I {g d g W
Im n Im X V: V
{_ í`m n {V í` n
Xm d: R> d {g V
X ~m {V ^ d pÝV
V {n ~m {_ Ym H«$s
CXm 1. {bI{g 2. ...............
3. ............... 4. ...............
5. ............... 6. ...............
7. ............... 8. ...............
9. ............... 10. ..............
11. .............. 12. ..............
13. .............. 14. ..............
15. .............. 16. ..............
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
99
{H«$`mH$bmn:
VII. ñd`§ nÄMdmŠ`m{Z aM`V&
CXm ~mbH$: qH$ H$amo{V? ~mbH$: jra§ {n~{V& ~mbH$: embm§ JÀN>{V BË`mXr{Z 1. _mVm qH$ H$amo{V? C. .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. 2) AÜ`mnH$: qH$ H$amo{V? C. .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. 3) ^dmZ²/ ^dVr qH$ H$amo{V ? C. .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. ..............................................
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
100
gáXe: nmR>…
gw^m{fVm{Z(H$ÊR>nmR>… H$aUr`…)
1. CX`o g{dVm aº$… aº$íMmñV_`o VWm&
gånÎmm¡ M {dnÎmm¡ M _hVm_oH$ê$nVm&&
2. `Wm {MÎm§ VWm dmM… `Wm dmMñVWm {H«$`m…&
{MÎmo dm{M {H«$`m`m§ M gmYyZm_oH$ê$nVm&&
3. dO«mX{n H$R>moam{U _¥Xÿ{Z Hw$gw_mX{n&
bmoH$moÎmamUm§ MoVm§{g H$mo {h {dkmVw_h©{V&&
4. AY_m YZ{_ÀN>pÝV YZ_mZm¡ Vw _Ü`_m…&
CÎm_m… _mZ{_ÀN>pÝV _mZmo {h _hVm§ YZ_²&&
5. e¡bo e¡bo Z _m{UŠ`§ _m¡{º$H§$ Z JOo JOo&
gmYdmo Z {h gd©Ì MÝXZ§ Z dZo dZo&&
6. gË`_oH$nX§ ~«÷ gË`o Y_©… à{V{ð>V…&
gË`_odmj`m doXm… gË`oZ¡dmß`Vo na_²&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
101
gw^m{fVmZm_² AWm©…
1) gy`©… CX`H$mbo AñV_`H$mbo M aº$dU©… Ed ^d{V& Ed_od
gånËH$mbo AmnËH$mbo M _hmnwéfm… g_mZm… {Vð>pÝV&
2) `oZ àH$maoU {MV§ (_Z…) ^d{V VXZwgmaoU gå^mfUm{Z dV©ÝVo&
`Wm gå^mfUm{Z ^dpÝV VXZwgma§ H$m`m©{U ^dpÝV& _mZgo
gå^mfUo M _hmË_mZ… g_mZê${nU… ^dpÝV&
3) bmoHo$ CÎm_mZm§ _Z… dO«mV² A{n H$R>moa§ ^d{V& ¹${MV² Hw$gw_mV²
A{n _¥Xþ ^d{V& AV… _hmË_Zm§ {MÎm§ kmVw§ H$mo {h g_W©…
^d{V?
4) ZrMm… YZ_² BÀN>pÝV& _Ü`_m… Vw YZ§ Jm¡ad§ M BÀN>pÝV& CÎm_m…
Jm¡ad_² Ed BÀN>[ÝV& _mZ… Ed _hmË_Zm§ YZ§ ^d{V&
5) gd}fw e¡bofw _m{UŠ`§ Z ^d{V& gd}fw JOofw _m¡{º$H§$ Z
^d{V& gd}fw dZofw MÝXZd¥j… Z ^d{V& Ed§ gÁOZm… gd©Ì Z
^dpÝV&
6) gË`{_{V EH$nX_od ~«÷m& gË`o Ed Y_©… {Z{hVmo ^d{V&
gË`_od Zmea{hVm… doXm…& gË`_mJ}U¡d _moj… àmß`Vo&
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
102
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) g{dVm H$Xm aº$dU©… ^d{V ?
C. .............................................................
2) bmoH$moÎmamUm§ MooVm§{g H$ñ_mX{n H$R>moam{U ^dpÝV ?
C. .............................................................
3) _hVm§ YZ§ {H$_² ?
C. .............................................................
4) Ho$fm§ Xe©Z§ nwÊ`§ ^d{V ?
C. .............................................................
5) H$ñ` g_mJ_… gÚ… \$b{V ?
C. .............................................................
II. g§`moÁ` {bIV&
A Am CÎmam{U
1) eer 1) X¡Ý`_²
2) H$ënVé$… 2) _m¡{º$H$_²
3) JO… 3) Vmn_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
103
III. {déÕmW©H§$ nX§ {bIV&
1) gmYw… X
2) _¥Xþ X
3) CÎm_m… X
IV. MVwW©nX§ {bIV&
1) dO«_²… H$R>moa_² …… Hw$gw__² … &
2) e¡bo … _m{UŠ`_² …… dZo … &
3) CÎm_m… _mZ_² …… AY_m… … &
V. n`m©`nX§ {bIV&
1) g{dVm =
2) {MÎm_² =
3) eer =
4) e¡b… =
5) JO… =
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
104
Aï>mXe: nmR>…
g§L²>»`m…EH$_² 1
EH§$$ öX`_² EH§$ _pñVîH$_² EH$_² CXa_²
Ûo 2
Ûo ZoÌo Ûm¡ hñVm¡ Ûm¡ H$Um£ Ûm¡ nmXm¡
Ìr{U 3
Zm[aHo$bñ` ZoÌm{U Ìr{U {~ëdnÌm{U Ìr{U {edñ` ZoÌm{U Ìr{U
MËdm[a 4
MVwd}Xm… MVw_w©I~«÷m MVw_w©Iqgh…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
105
n#m 5n#m_hm^yVm{Z
Ob_² dm`w… ^y{_… A{¾… AmH$me…
fQ²> 6fS²>Xmofm… hmVì`m…
{ZÐm Ambñ`_²VÝÐm H«$moY… XrK©gyÌVm^`_²
fS²>-agm…
_Ywa_² H$em`…{Vº$_² Amåb… bdU_²H$Qw>…
gá 7 gá-F$f`…
d{gð>… ^aÛmO… {dídm{_Ì… Jm¡V_… A{Ì… AJñË`… O_X{¾…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
106
Aï> 8
Aï>{Xe…
CÎmam
B©emÝ`m
nydm©
Am¾o`m
X{jUm
Z¡F$Ë`m
npíM_m
dm`ì`m
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
108
AdYo`m§em…_Ëñ`Hy$_m} damhíM Z¥qghmo dm_ZñVWm&
am_moam_íM H¥$îUíM ~wÕH$ëH$s VWm Xe&&
gL²>»`m…
Cƒ¡… nR>V - AdJÀN>V - [aº$ñWmZofw {bIV M&
1 1 EH$_²
2 2 Ûo
3 3 Ìr{U
4 4 MËdm[a
5 5 n#m
6 6 fQ²>
7 7 gá
8 8 Aï>
9 9 Zd
10 10 Xe
11 11 EH$mXe
12 12 ÛmXe
13 13 Ì`moXe
14 14 MVwX©e
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
109
15 15 n#mXe
16 16 fmoS>e
17 17 gáXe
18 18 Aï>mXe
19 19 ZdXe
20 20 qde{V…
Aä`mg…
I. CXmhaUmZwgma§ {bIV&
CXm Xe = 10
n#mXe = ..............
{d§e{V: = ..............
ÛmXe = ..............
.............. = 18
.............. = 12
fmoS>e = ..............
MVwX©e = ..............
EH$_² = ..............
.............. = 19
.............. = 17
II. AmdaUñWm§ gL²>»`m§ Ñï²>dm [aº§$ ñWmZ§ nya`V&1. .............. ~«÷m (1)&
2. .............. ZoÌo (2)&
3. .............. dMZm{Z (3)&
4. .............. nmÊS>dm… (5)&
5. .............. F$Vd… (6)
6. ............. dmgam… (7)
7. ............. AdVmam… (10)&
8. ............. éÐm… (11)&
9. ............. _mgm… (12)&
10. ........... g§ñH$mam… (16)&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
110
g_`…
EH$dmXZ_² - 1.00 {ÛdmXZ_² - 2.00
n#mdmXZ_² - 5.00 gnmXfS²>dmXZ_² 6.15
gmY©gádmXZ_² - 7.30
Xem{YH$ZddmXZ_² - 9.10
nmXmoZ Aï>dmXZ_² - 7.45
XemoZ ÛmXedmXZ_² - 11.50 Aä`mg…
H$… g_`… ? CXm 3.30 gmY© {ÌdmXZ_²2.30 = .................... 1.30 = ....................
4.10 = .................... 3.50 = ....................
8.45 = .................... 5.30 = ....................
10.00 = .................... 12.30 = ....................
^mfmä`mg… 1) g_`ñ` _hÎd§ OmZrV& 2) {XZM`mª {bIV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
111
EH$moZqde… nmR>…
_hmdramMm`©… gd}fw {df`ofw J{UV§ à_wI_²& àmV…H$mbV… am{Ìn`©ÝV§ H$Xm B{V g_`JUZm, {H$`V² B{V _m¡ë`JUZm, H${V B{V g§»`mJUZm, gXm ^d{V Ed & J{UV§ {dZm OrdZ§ ZmpñV & OJ{V J{UVjoÌo ^maVr`J{UVkmZm§ `moJXmZ§ à_wI_² ApñV & Vofw J{UVkofw H$Um©Q>H$ñ` _hmdramMm`©… AÝ`V_…&
_hmdramMm`©… Jwë~Jm©àmÝVñ` amï´>Hy$Q>d§eñ` A_moKdf©Z¥nVw§Jñ` AmñWmZo Zd_eVmãYm¡ (815-878) AmgrV² & O¡Z_VñW… Ef… AmMm`©… J{UVgmag§J«h… B{V à{gÕñ` J«ÝWñ` aM{`Vm ApñV& J«ÝWo Zd AÜ`m`ofw 1100 íbmoH$m… gpÝV & {d{dYm… AmH$f©H$m… J{UVg_ñ`m… íbmoH$ê$noU gpÝV & J{UVkñ` _oYme{º$…, H$do… H$ënZme{º$…, H$bmH$mañ` g¥OZe{º$… Ed§ Ì`mUm§ g§J_… _hmdramMm`©… B{V npÊS>>Vm… dXpÝV & nÚê$noU H$ënZme{º$Ûmam J{UV{df`ñ` ~moYZ§ Vñ` {deofVm AmgrV² & amO_hopÝÐàmÝVñ` nmdby[a _„U… B{V J{UVk… J{UVgmag§J«h… B{V J«ÝWñ` AZwdmX§ VobwJw^mfm`m_² AH$amoV² & AJ«o MoÞ¡ àmÝVñ` g§ñH¥$Vñ` àmÜ`mnH$… amd² ~hÔÿa² E_². a§JmMm`©… g§ñH¥$VàmÜ`mnH$… {H«$.e. 1912 V_o df} Am§½b^mfm`m_² AZwdmX_² AH$amoV² & AYwZm H$ÞS>o, {hÝXr ^mfm`m_{n Ef… J«ÝW… AZy{XV… ApñV &
_mbmê$nJ{UV_²
139 X 109 = 15151
11011011 X 91 = 1002002001
152207 X 73 = 11111111
14287143 X 7 = 100010001
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
112
142857143 X 7 = 1000000001
333333666667 X 33 = 11000011000011
12345671 X 9 = 111111111
27994681 X 441 = 12345654321
X{jUV… dm_^mJ§ AWdm dm_V… X{jU^mJ§ nR>m_… MoV² EH$ê$ng§»`m Ed d{V & gm g§»`m _mbmê$ng§»`m & Ed§ ~hÿ{Z CXmhaUm{Z J{UVgmagL>²J«ho gpÝV &
g§»`mkmZàXrnoZ O¡ZoÝÐoU _h{f©Um &
àH$m{eV§ OJËgdª `oZ V§ àU_må`h_² &&
`… O¡Z_w{Z… _hmdramMm`©… J{UVkmZoZ OJV² àH$m{eVdmZ² Vñ_¡ Ah§ àU_m{_ &
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) gd}fw {df`ofw qH$ à_wI_² ?
C. .............................................................
2) _hmdramMm`©… H$… ?
C. .............................................................
3) _hmdramMm`©… H$ñ` AmñWmZo AmgrV² ?
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
113
4) _hmdramMm`©ñ` à{gÕñ` J«ÝWñ` Zm_ {H$_² ?
C. .............................................................
5) J{UVgmag§J«hJ«ÝWo J{UVg_ñ`m… Ho$Z ê$noU gpÝV ?
C. .............................................................
6) J{UVgmag§J«h B{V J«ÝW§ VobwJw^mfm`m§ H$… AZwdmX_² AH$amoV² ?
C. .............................................................
5) J{UVgmag§J«h B{V J«ÝW§ Am§½b^mfm`m§ H$… AZwdmX_² AH$amoV²?
C. .............................................................
II. gá_r{d^ŠË`ÝVnX§ [aº$ñWmZo nya`V&
1. JO… ............. dg{V & (dZ_²)
2. ee… ............. dg{V & ({~b_²)
3. N>mÌ… ............. nR>{V & (dJ©…)
4. _mVm ............. nM{V & (J¥h_²)
5. {nVm ............. H$m`ª H$amo{V & (H$m`m©b`…)
6. {ejH$… ............. nmR>`{V & ({dÚmb`…)
7. ~mb… ............. H«$sS>{V & (H«$sS>m§JU_²)
8. JrVm ............. ^mfU§ H$amo{V & (embm)
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
114
qde: nmR>…
draJmonmb…nwam maVo Am§½bgd©H$ma… AmgrV² & Am§½bXmñ`Ëd§ {déÜ` maVr`m… ñdmVÝÍ`ñ` AmÝXmobZ_² AmaãYdÝV… & VXm Am§½bgoZm ^maVr`mZm_² Cn[a CJ«ê$noU qhgm§ H$amo{V & gXm©a^JpËg¨hñ` Zm_ Am§½bmZm§ H¥$Vo qghñdßZ_² AmgrV² & V§ J«hrVw§ goZm gd©Ì AQ>{V &
EH$Xm EH$pñ_Z² J«m_o ^JpËg¨h… ^mfU§ Jwáê$noU H$amo{V & J«m_à_wI… ^JpËg¨h§ a{jVw_² Ed§ Kmof`{V - J«m_o nwamVZ…, OrU©… ~¥hV² {Zå~d¥j… ApñV & Vñ` Cn[a H$mo@{n AmamohU§ H$amo{V & VWm goZm Hw$V… AmJÀN>{V B{V
dX{V& VXm JpËg¨h… AÝ`oZ _mJ}U nbm{`Vw§ eŠZmo{V B{V & naÝVw d¥jñ` Cn[a AmamohU§ ~hþ H$ï>H$a_² & H$mo@{n Y¡`ª Z àXe©`{V &
VXm Jmonmb… Zm_ ÛmXedfu`… dra… ~mbH$… AJ«o AmJÀN>{V, dX{V M - Ah§ ^maV_mVw… nwÌ… Apñ_ &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
115
Ah_² d¥jñ` Cn[a AmamohU§ H$amo{_, VWm gyM`m{_ B{V & g… ~mbH$… à_wIñ` Amkm§ {dZm d¥jñ` Cn[a AmamohU§ H$amo{V & OZm…, _w»`ñW… gd} _mñVw _mñVw B{V dXpÝV & VWm{n g… d¥j_² Amamoh{V & d¥jo _Yw_{jH$mUm§ ZrS>m{Z gpÝV& _Yw_{jH$m… V§ XepÝV & VWm{n g§… Cn[a Amamoh{V & Am§½bgoZm EV§ ~mbH§$ XÿaV… ní`{V & EH$… g¡{ZH$… ^wfw{ÊS>§>. Mmb`{V& EH$m Jmo{bH$m ~mbH§$ VmS>`{V M & OZm… AmJÀN>Vw B{V AmH«$moe§ Hw$d©pÝV& BVmo@{n g… dra… Cn[a JÀN>{V & CÎmaV… EH$m goZm, npíM_V… EH$m goZm AmJÀN>{V & X{jUV… H$m{n goZm ZmpñV B{V CŠËdm AY… nV{V & dra_aU§ àmßZmo{V &
Vñ` Ord… JÀN>{V & ^JpËg¨h… X{jUV… nbm`Z§ H$amo{V & Am§½bgoZmV… ajU§ àmßZmo{V & Jmonmbñ` ~{bXmZ§ qghgÑeñ` ^JpËg¨hñ` ajUo lrajm ^d{V&
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) Jmonmb§ H$m… XepÝV ?
C. .............................................................
2) J«m_ñWm… H§$ a{jVw_² AmbmoM`pÝV ?
C. .............................................................
3) {Zå~d¥j… H$W_² ApñV ?
C. .............................................................
4) H$… d¥jñ` Cn[a AmamohU§ H$amo{V ?
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
116
5) g¡{ZH$… qH$ Mmb`{V?
C. .............................................................
6) Hw$V… H$m{n goZm ZmpñV B{V Jmonmb…dX{V ?
C. .............................................................
7) Jmonmbñ` ~{bXmZ§ H$ñ` ajUo lrajm ^d{V?
C. .............................................................
8) H$ñ` Zm_ qghñdßZ_² AmgrV²?
C. .............................................................
II. [aº§$ ñWmZ§ nya`V &
EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²
Yram…
loð>…
OrUm©…
goZm
_Yw_{jHo$
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
117
III. {déÕmW©H§$ nX§ {bIV&
Aqhgm X
~¥hV² X
dra… X
nwamVZ… X
AmamohU_² X
IV. BVadMZÛ`§ {bIV&
JÀN>{V
AQ>W
{MÝV`m{_
dXmd…
XeV…
Mmb`{V
VmS>`pÝV
AmamohW…
gyM`m{_
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
118
V. AYmo{b{IVm{Z dmŠ`m{Z KQ>ZmH«$_oU nwZ… {bIV&
1) J«m_§ à{V AmH«$_U§§ H$amo{V &
2) Jmonmb… d¥jñ` AmamohU§ H$amo{V &
3) Vñ` Ord… JÀN>{V &
4) Am§½bXmñ`Ëd§ ^maVr`m… Z BÀN>pÝV&
5) EH$pñ_Z² J«m_o ^JpËg¨h… ^mfU§ Jwáê$noU H$amo{V&
6) nwam ^maVo Am§½bgd©H$ma… AmgrV² &
7) ^JpËgh§ñ` ajU§ ^d{V&
8) goZm Hw$V… AmJÀN>{V B{V dX{V&
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
C. .............................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
119
VI. bQ²> bH$maê$nm{U {bIV &
nwéf… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_…
_Ü`_…
CÎm_… VmS>`m{_
nwéf… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_…
_Ü`_… gyM`W…CÎm_…
^mfmä`mg… -
* ^mJV²qgh… - MÝÐeoIa AmOmX² BË`m{X draZm`H$mZm§ H$Wm… OmZrV&
{deofm§em…
gw^m{fVJ«ÝWm…
* gw^m{fVaËZ^mÊS>mJma…
* gw^m{fV{ÌeVr
* gXþ{º$H$Um©_¥V_²
* gy{º$_wº$md{b…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
120
EH$qde: nmR>…
am_^º$… _mé{V…_méqV H$… Z OmZm{V ? Vñ` H$Wm am_m`Uo _hm^maVo M ApñV & AmÄOZo`…, hZy_mZ², dm`wnwÌ…, Ho$garZÝXZ… B{V Vñ` Zm_mÝVam{U gpÝV & AÄOZmXodr Vñ` _mVm, {nVm M Ho$gar & AÄOZm{Jam¡ Vñ` OÝ_ A^dV² & ~më`mV² Ed _mé{V… EH$… Yra… ~mbH$… AmgrV² & EH$Xm g… gy`©Xod§ Am_«\$b_² B{V _Ëdm V§ Im{XVw§ à`ËZ_² AH$amoV² & g… {H$pîH$ÝYm`m… _hmamOñ` gwJ«rdñ` A_mË`… AmgrV² & g… H$éUmbw… _hmZ² ñdm{_^º$… M&
nwam A`moÜ`m`m§ XeaW… Zm_ amOm AmgrV²& Vñ` nwÌ… lram_…& EH$Xm amKd… dZdmg§ H$Vwª grVmbú_Umä`m§ gh XÊS>>H$maÊ`§ à{V JÀN>{V & VÌ b‘>m{Yn{V… amdU… Zm_ amjg… Vñ` nËZt OmZH$s_² Anha{V & Xþ…{IV… am_… gd©Ì d¡Xohr_² ApÝdf{V & AÝVo g… {H$pîH$ÝYm§ à{V AmJÀN>{V & dm`wnwÌ… lram_§ bú_U§ M gwJ«rdñ` g_rn_² AmZ`{V & VÌ gwJ«rd… lram_ñ` gd©d¥ÎmmÝV§ lwUmo{V & gd} grVm`m… AÝdofU§ H$Vwª JÀN>pÝV & gd©Ì grVm_² ApÝdfpÝV, VWm M gd} g_wÐVra§ àmßZwdpÝV &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
121
gmJamo„”Z§ H¥$Ëdm grVmÝdofU§ H$Vwª dm`wnwÌ… Ed g_W©… ApñV & AV… hZy_mZ² g_wЧ b”`{V & amdUñ` b‘§m àmßZmo{V & b‘m`m… ajUmWª b{‘Ur Zm_ EH$m amjgr ApñV & gm AmÄOZo`§ ní`{V VWm nrS>`{V, V§ Im{XVw_² A{n AmJÀN>{V & VXm hZy_mZ² `wÕo Vm§ O`{V, b‘m§ à{de{V &
AemoH$dZo ^`‘>aamjgr{^… n[ad¥Vm§ grVmXodt ní`{V & am_ñ` A“wbr`H§$ `ÀN>{V Ah§ am_XÿV… _mé{V… grVmÝdofUm` AmJV… Apñ_ B{V ñdn[aM`§ H$amo{V & erK«_od lram_… amdU§ _ma`{V & Ëdm_² A`moÜ`m§ Z`{V B{V Vm§ gmÝËd`{V & VXZÝVa§ XemZZñ` _Z{g ^rqV OZq`Vw b‘>mXhZ§ H$amo{V & VV… {H$pîH$ÝYm§ à{V AmJÀN>{V grVm`m… gÝXoe§ H$W`{V M &
lram_… H${ngoZmg{hV… b‘>m_² AmJË` XeH$ÊR>ñ` hZZ§ H$amo{V & grVmg_oV… g… A`moÜ`m§ à{V AmJÀN>{V & Ed§ H${nda… _mé{V… grVmam_`mo… nwZ… _obZo gmhmæ`§ H$amo{V ñdñdm{_^qº$ àH$Q>`{V M & AV… g… am_^º$… _mé{V… B{V à{gÕ… &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
122
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) _mé{V… {H${_{V à{gÕ… ?
C. .............................................................
2) grVmÝdofU§ H$Vwª H$… g_W©… ?
C. .............................................................
3) {H$pîH$ÝYm`m… _hmamO… H$… ?
C. .............................................................
4) d¡Xoht H$… Anha{V ?
C. .............................................................
5) _mé{V… {H$_Wª gmJamo„”Z§ H$amo{V?
C. .............................................................
II. [aº§$ ñWmZ§ nya`V &
1) ~më`mV² Ed _mé{V… EH$… .................... AmgrV² &
2) AmÄOZo`ñ` {nVm .................... &
3) nwam A`moÜ`m`m§ .................... Zm_ amOm AmgrV² &
4) amdU… .................... Anha{V &
5) Xþ…{IV… lram_… gd©Ì d¡Xohr_² .................... &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
123
III. g§`moÁ` {bIV&A Am CÎmam{U
1) _méVo… _mVm bL²>{H$Ut O`{V &
2) amKd… AÄOZmXodr &
3) hZy_mZ² XeaW…
4) grVmXodr b‘>m{Yn{V…
5) amdU… AemoH$dZ_²
IV. n`m©`nX§ {bIV&AmÄOZo`… = AaÊ`_² =
g_rn_² = OmZH$s =
am_… = gmJa… =
V. {déÕmW©H§$ nX§ {bIV&
ApñV X Am{X: X
g_rn_² X Yra… X
gwI_² X
VI. AÝ`{b“nX§ {bIV &
~mbH$… - {nVm -
EH$… - Xod… -
gm - AJ«Om -
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
124
VII. BVadMZÛ`§ {bIV&
JÀN>{V
AmZ`W…
Anha{V
ní`m_…
Hw$d©pÝV
H$W`V…
^mfmä`mg… -* am_m`Uñ` H$Wm§ lwUwV &
* lram_ñ` AmXe©JwUmZ² AdJÀN>V &
AdJÀN>V &
EH$íbmoH$sam_m`U_²
nydª am_ VnmodZm{^J_Z§ hËdm _¥J§ H$m#mZ_² &
d¡XohrhaU§ OQ>m`w_aU§ gwJ«rdgå^mfU_² &&
dmbr{ZJ«hU§ g_wÐVaU§ b‘mnwarXmhZ_² &
níMmÐmdUHw$å^H$U©hZZ§ EV{Õ am_m`U_² &&
zzzzzz
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
125
Ûmqde: nmR>…
CÚmZ_²
EVV² CÚmZ_² & BX§ gwÝXa§ {demb§ M ApñV & CÚmZo ZmZm{dYm… d¥jm:, bVm…, gñ`m{Z M gpÝV & d¥jofw \$bm{Z, bVmgw gñ`ofw M Hw$gw_m{Z {dbgpÝV & CÚmZo ewÕ… dm`w… dh{V &
A`_² CÚmZñ` nyd©^mJ… & AÌ {d{dYm{Z gñ`m{Z gpÝV & gñ`ofw nmQ>b§, OnmHw$gw_§, MånH§$, godpÝVH$mXr{Z nwînm{U {dbgpÝV& ídooVZrbaº$h[aVnrVdU£… Hw$gw_m{Z {MÎm_mH$f©pÝV & Hw$gw_ofw ^«_am… _H$aÝX§ MyfpÝV &
Ef… CndZñ` X{jU^mJ… & AÌ {d{dYm… d¥jm… h[aVdU}Z gwemo^ÝVo & Vofw Am_«Zm{aHo$bnyJnZgH$XbrdQ>mX`… nmXnm… OZoä`… N>m`m§ `ÀN>pÝV & OZm… nmXnmZm§ N>m`mgw {dlmpÝV_² AZw^dpÝV & d¥jofw H$mH$m…, H$nmoVm…, ewH$m…, H$mo{H$bm…, MQ>H$m… M H$bad§ Hw$d©pÝV &
BXmZt dm{Q>H$m`m… npíM_^mJ§ ní`m_… & AÌ Obme`… ApñV& ObMam: Obme`o dgpÝV & _ÊSy>H$m…, _rZm…, ~H$m…, h§gm…, Hy$_m©… M
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
126
g{bbo BVñVZ… g#mapÝV & H$mgmao H$_bm{Z {dH$gpÝV & Vofw ^«_am… JwÄOpÝV &
A`§ dm{Q>H$m`m… CÎma^mJ… A`§ H«$sS>mdb`… AÌ {eed…, ~mbH$m…, ~m{bH$m… M AmZÝXoZ H«$sS>pÝV & d¥Õm…, VéUm… M AÌ ì`m`m_§ Hw$d©pÝV, Xohmamo½`§ àmßZwdpÝV M &
Ho$fw{MV² CÚmZofw dÝ`mZ² _¥JmZ² nÄOaofw nmb`pÝV & _H©$Q>mZ², gnm©Z², ^„zH$mZ², AídmZ², h[aUmZ² A{n àXe©`pÝV & CÚmZo AQ>ZoZ gd}fm§ Om{_Vm Zí`{V, {MÎm§ M àgÞ§ ^d{V &
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) CÚmZ§ H$W_² ApñV ?
C. ......... ....................................................
2) CÚmZñ` Ì`mUm§ nwînmUm§ Zm_m{Z {bIV ?
C. .......... ...................................................
3) ì`m`m_ñ` à`moOZ§ {H$_² ?
C. ......... ....................................................
4) CÚmZo AQ>ZoZ qH$ ^d{V ?
C. ...... .......................................................
5) d¥jofw Ho$ H$bad§ Hw$d©pÝV?
C. ...... .......................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
127
II. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1) H$_bofw..................JwÄO[ÝV&
2) d¥jm: .............. `ÀN>pÝV&
3) gñ`ofw ............ {dbgpÝV&
4) ^«_am… ................. MyfpÝV&
5) gamodao ............... {dH$gpÝV&
III. Am_² / Z {bIV &
1) CÚmZo ewÕ: dm`w: dh{V&
2) Zm{aHo$b: EH§$ nwîn_² &
3) OZm: bVmZm§ N>m`mgw {dlmpÝV¨ ñdrHw$d©pÝV&
4) CÚmZ§ gd}fm§ H¥$Vo gÝVmof§ XXm{V&
5) dÝ`mZ² _¥JmZ² nÄOaofw àXe©`pÝV&
IV. ObMa- d¥j-IJ-nwînê$noU {d^mJ§ Hw$éV&
H$mH$: , nmQ>b§, ~H$:, h§g:, H$mo{H$b:, dQ>:, Hy$_©:, ewH$:, ^«_a:, MånH§$, _{ëbH$m, Am_«:
ObMa: =
d¥j: =
IJ: =
nwîn_² =
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
128
V. n`m©nXm{Z {MËdm {bIV&
nwîn_², d¥j:, Obme`:, CÚmZ_², Ob_², H$_b_²
nÙ_², dm[Q>H$m, Hw$gw__² H$mgma:, CndZ_², g{bb_² nmXn:
VI . dU©ñ` AZwgma§ {d^mJ§ Hw$éV&
AmH$me:, ewH$:, H$mo{H$b: _[ëbH$m, nU©_²,
H$mH$:, jra_², g_wÐ:, MÝÐ:,
ídoV: Zrb: h[aV: H¥$îU;
VII. CXmhaUmZwgma_² CÎma§ {bIV&
CXm fð>r{d^[º$:, EH$dMZ_² = am_ñ` (am_)
1) V¥Vr`m{d^[º$:, EH$dMZ_² = .......... (dm{Q>H$m)
2) gá_r{d^{º$:, EH$dMZ_² = .......... (^«_a:)
3) {ÛVr`m{d^{º$:, ~hþdMZ_² = .............. (ewH$:)
4) MVwWu{d^[º$:, ~hþdMZ_² = .............. (CÚmZ_²)
5) nÄM_r{d^{º$:, EH$dMZ_² = .......... (d¥j:)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
129
VIII. H$m`ª Ho$ Hw$d©pÝV? CXm - H$bad§ Hw$d©pÝV → n[jU:
N>m`m§ `ÀN>pÝV →
CÚmZo AQ>pÝV → _H$aÝX§ MyfpÝV → Obo dgpÝV →
IX. dmŠ`§ aM`V&
1) gwÝXa_² : ...........................................
2) ewÕ_² : ...........................................
3) Amamo½`_² : .........................................
4) H«$sS>m : .............................................
X. MVwW©nX§ {bIV&
1) CÚmZ_² - Znw§gH${b“: :: dm{Q>H$m - ............ &
2) {dbgpÝV - àW_nwéf: :: ní`m_: - ............ &
3) ^«_am: - JwÄOpÝV :: H$_bm{Z - ............ &
4) d¥jñ` - fð>r {d^{º$: :: N>m`m_² - ............ &
^mfmä`mg: - * {d{dYd¥jmUm§ - nwînmUm§ Zm_m{Z OmZrV&
*****
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
130
V«`moqde: nmR>
{dídm{_Ì:
Hw${eH$d§eo Jm{YamO: B{V gwà{gÕ: _hmamO: AmgrV²& Vñ` nwÌ:
H$m¡{eH$: & g: EH$Xm g¡Ý`oZ gh ^yàX[jU§ H$amo{V& `mÌmg_`o g: ~«÷fo©:
d{gð>>ñ` Aml_§ JÀN>{V& H$m¡{eH$: d{gð>§ àU_{V& d{gð>: H$m¡{eH$ñ`
g_J«n[admañ` Am{VÏ`§ H$amo{V& VXWª e~bm Zm_ YoZw: ñdmXþ ^moOZ§ {gÕ§
H$amo{V& gd} ^moOZ§ ImXpÝV, gÝVwï>m: ^dpÝV M&
H$m¡{eH$: Aml_ñ` YoZw§ XXmVw B{V d{gð>§ àmW©`{V& d{gð>: {Zam-
H$amo{V& H$m¡{eH$: ~bmV² YoZw§ ñdrH$Vªw ~hþ à`ËZ§ H$amo{V& naÝVw Vñ` à`ËZ:
ì`W©: ^d{V& g: amÁ`§ Ë`O{V& {h_mb`§ JÀN>{V& Vngm {d{dYm{Z
Aóm{U àmßZmo{V&
g: Xn}U nwZ: d{gð>ñ` Aml__² AmJÀN>{V& Aml_ñ` Cn[a AmH«$_U§
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
131
H$amo{V& Aml_dm{gZ: ^rVm: ^dpÝV& naÝVw d{gð>: àemÝV: ^d{V& g:
~«÷XÊS>§ J¥hrËdm Aml_ñ` _Ü`^mJoo {Vð>{V& H$m¡{eH$ñ` à`ËZ: {d\$b:
^d{V&
AÝVo g: ~«÷móñ` à`moJ_² A{n H$amo{V& naÝVw ~«÷XÊS>ñ` AJ«o
VV² Aó_² A{n emÝV§ ^d{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
132
VXm H$m¡{eH$ñ` {ddoH$: OmJ¥V: ^d{V& Vñ` AhL>²H$ma: Zï>:
^d{V& VXm g: {MÝV`{V - ""d{gð>>ñ` g_rno ~«÷~b_² ApñV& Vñ`
AJ«o eó~b§ ì`W©_²'' B{V&
AV: g: nwZ: CJ«§ Vn: AmMa{V ~«÷{f©: ^d{V M& VXmaä`
H$m¡{eH$: {dídm{_Ì: B{V à{gÕ: &
Aä`mg…
I. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1) Jm{YamO: H$pñ_Z² d§eo AmgrV² ?
C.................................................................
2) Jm{YamOñ` nwÌ: H$: ?
C.................................................................
3) H$m¡{eH$: H$ñ` Aml__² JÀN>{V?
C.................................................................
4) Aml_ñ` YoZmo: Zm_ {H$_² ?
C.................................................................
5) H$m¡{eH$: Hw$Ì Vn: H$amo{V?
C.................................................................
6) d{gð>>ñ` g_rno {H$_² AmgrV²?
C.................................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
133
II. [aº§$ ñWmZ§ nya`V&
1) H$m¡{eH$: g¡Ý`oZ gh ............... H$amo{V&
2) d{gð>>:...................... J¥hrËdm {Vð>>{V&
3) H$m¡{eH$ñ` .........................Zï>:&
4) H$m¡{eH$:..........................B{V à{gÕ: &
5) ~«÷~bñ` AJ«o........................ì`W©_²&
III. Am_² / Z B{V {bIV&
1) H$m¡{eH$: ^yàX[jU§ H$amo{V&
C. ...............................................................
2) d{gð>>: H$m¡{eH$ñ` Am{VÏ`§ Z H$amo{V&
C. ...............................................................
3) H$m¡{eH$ñ` à`ËZ: ì`W©: Z ^d{V$&
C. ...............................................................
4) g: {dZ`oZ nwZ: d{gð>>ñ` Aml_§ JÀN>{V&
C. .........................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
134
IV. n`m©`nX§ {bH$V&
nwÌ: = Ah‘ma: =
YoZw: = g_rn_² =
V. {déÕmW©H$nX§ {bIV&
à{gÕ: X
Cn[a X
{ddoH$: X
ApñV X
AdJÀN>V &
EH$íbmoH$s^mJdV_²
AmXm¡ Xod{H$Xo{dJ^©OZZ§ JmonrJ¥ho dY©Z_² _m`mnyV{ZOr{dVmnhaU§ JmodY©ZmoÕmaU_²H§$gÀN>oXZH$m¡adm{XhZZ§ Hw$ÝVrgwVm: nmbZ_² EVX²^mJdV§ nwamUnwÊ`H$WZ§ lrH¥$îUbrbm_¥V_² &&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
135
MVwa{dªe: nmR>: gáH$H$mam: {H$_²
H${V
H$Xm
Hw$Ì
Hw$V:
{H$_W©_²
H$W_²?* Vd Zm_ {H$_²?
__ Zm_ ............... &
* Xodmb`o H${V AM©H$m: gpÝV ?
Xodmb`o nÄM AM©H$m: gpÝV&
* MÝÐ: Hw$Ì amOVo?
MÝЋ: AmH$meo amOVo&
* N>mÌ: H$Xm embm§ JÀN>{V?
N>mÌ: gmY©ZddmXZo embm§ JÀN>{V&
* ~m{bH$m H$W_² Jm`{V?
~m{bH$m _Ywa§ Jm`{V&
* N>mÌm {H$_Wª embm§ JN>m{V?
N>mÌm nR>ZmWª embm§ JN>m{V&
* nUª Hw$V: nV{V?
nUª d¥jmV² nV{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
136
Aä`mg:
àíZdmŠ`m{Z {bIV&
CXm - ~mbH$: jra§ {n~{V& C. ~mbH$: qH$ {n~{V?
1) g: nwñVH§$ nR>{V& C. ....................?
2) ñ`yVo fQ²> nwînm{U gpÝV& C. ....................?
3) N>mÌm: H«$sS>m“Uo H$sS>pÝV& C. ....................?
4) H¥$fH$: J«m_o dg{V& C. ....................?
5) ~m{bH$m fS²>dmXZo C{Îmð>{V& C. ....................?
6) {eemoo: Zm_ H$mo_bm& C. ....................?
7) \$b§ d¥jo ApñV& C. ....................?
8) ZjÌm{U AmH$meo gpÝV& C. ....................?
9) g: J«ÝWmb`mV² nwñVH§$ Z`{V& C. ....................?
10) _rZ: Obo dg{V& C. ....................?
11) ^moOZ§ é{MH$a§ ApñV& C. ....................?
12) N>mÌ: nR>ZmWª embm§ JÀN>{V& C. ....................?
13) J¥ho gá OZm: gpÝV& C. ....................?
14) {nVm Aï>dmXZo H$m`m©b`§ JÀN>{V& C. ....................?
15) am_: {MÌHy$Q>o dg{V& C. ....................?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
137
n#mqde: nmR>:
Xoe^{º$JrV_²
A“d“{gÝYwamï´>Hy$Q>H$mo{Q>g§`wVm§
Xod{gÝYwZ_©Xm{X{gÝYwg”emo{^Vm_²&
e¡bamO{dÝÜ`gøe¡bnL>²{º$a{jVm§
nwÊ`^y{__mXamÞ_m{_ ^maVmpå~H$m_² &&1&&
am_Xmgam_H¥$îU~wÕXod_mVa§
{dH«$_mH©$^moOamOamOamOnm{bVm_²&
^mgH$m{bXmg^[Å>~mU^ma{dàgy§
nwÊ`^y{__mXamÞ_m{_ ^maVmpå~H$m_² &&2&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
138
`mo{Jd`©e‘am`©Y_©_mJ©X{e©Zt
nyOZr`_mbdr`JmpÝYZohégo{dVm_²&&
lradrÝÐ{Xì`H$mì`bãYH$s{V©gÝVqV
nwÊ`^y{__mXamÞ_m{_ ^maVmpå~H$m_² &&3&&
gË`gÎdem{bZt gwY_©_mJ©X{e©Zt
^w{º$_w{º$Xm{`Zt {da{º$~w{Õd{Y©Zt&
nmng”Zm{eZt namËnam§ nwamVZt
nwÊ`^y{__mXamÞ_m{_ ^maVmpå~H$m_² &&4&&
- S>m. Ho$. `g². ZmJamOZ² ({X)
AdJÀN>V &
A{n ñdU©_`r bL>²H$m Z _o bú_U amoMVo&
OZZr OÝ_^y{_íM ñdJm©X{n Jar`gr&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
139
eãXH$mof:
AO: - DqÀÄ - Goat D$U©_² - GuÉÚ - Lenin / Wool
A{d: - ªÉÄÃPÉ - Sheep D$fa: - ªÀÄgÀÄ sÀÆ«Ä - Desert
AH©$: - ÀÆAiÀÄð- Sun F$j: - PÀgÀr - Bear
A ©H$: - ²±ÀÄ - Child EU: - PÀȵÀÚªÀÄÈUÀ- Black antelope
A“xbr - ÉgÀ¼ÀÄ - Finger ES>H$: - PÀÄj - Sheep
A“xbr`H$_² - GAUÀÄgÀ - Fingerring Ebm - K®QÌ - Cardamom
AÝdofU_² - ºÀÄqÀÄPÀÄ - Search EoJm[aH$: - PÀ¼Àî Thief
Aä`“ñZmZ_² - JuÉÚ ÁߣÀ - Oilbath AmoH$: - ªÀÄ£É - House
AmIw: - E° - Rat AmoVw: - ÉPÀÄÌ - Cat
Amn: - ¤ÃgÀÄ - Water Am¡Xm[aH$:- ºÉÆmÉÖ ÁPÀ - Glutter
AmnU:- CAUÀr - Shop A§g:- sÀÄd, ºÉUÀ®Ä - Shoulder
Bfw: - ¨Át - Arrow Hw$pÄMH$m- Qð - Key
BZ:- ÀÆAiÀÄð - Sun Hy$_©: - DªÉÄ - Tortoise
B^:- D£É - Elephant H$nmob: - PÉ£Éß - Cheek
Bjw: - PÀ§Äâ - Sugarcane Hy$n©a:- ªÉÆtPÉÊ - Elbow
B©hm_¥J:- vÉÆüÀ - Wolf JwS>:- É®è - Jaggery
CaJ: - ºÁªÀÅ - Snake Jmo{bH$m- UÀÄAqÀÄ - Bullet CnX§e: -G¦à£ÀPÁ¬Ä - Pickle Kmg:- ºÀÄ®Äè - Grass CËIZZ_² - CUÉvÀ - Digging KyH$:- UÀÆ É - Owl
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
140
CÈ> Z_² - ºÁgÀĪÀÅzÀÄ - MoV: - ªÀÄ£À ÀÄì - Intelect
Take off (fly) MQ>H$:- UÀħâaÑ - Sparrow
Cnm`Z_²- GqÀÄUÉÆgÉ - Gift N>mJ: - DqÀÄ - Goat
D$é: - vÉÆqÉ - Thai OmZw- ªÀÄAr - Knee
D${_©: - C É - Wave Obme`: - PÉƼÀ - Pond
OnmHw$gw__²- zÁ ÀªÁ¼À - Hibiscus _¥{ÎmH$m - ªÀÄtÄÚ - Clay
PånmH$: - ªÁ£ÀgÀ - Ape _mO©Z_² - ÀéZÀÒUÉƽ ÀĪÀÅzÀÄ -
P§PmdmV: - ©gÀÄUÁ½- Storm Cleaning
Q>[L>²H$H$m - ÉgÀ¼ÀZÀÄÑAiÀÄAvÀæ - _Yw_[jH$m - eÉãÀÄ£ÉÆt -
Typewriter Honeybee
R> w$a: - «UÀæºÀ - Idol _ÊSy>H$: - PÀ¥ÉàÀ- Frog
{S>å^: - sÀÆæt - Embryo _{U~ÝY: - ªÀÄtÂPÀlÄÖ - Wrist
Sw>{b: - DªÉÄ - Tortoise agZm - £Á®UÉ - Tongue
VÝÐm- vÀÆPÀrPÉ - Drowsiness bewZ_² - ɼÀÄî½î Garlic
{ZP©a: - d®¥ÁvÀ - Waterfall bmo{hV: - PÉA¥ÀÄ - Red
{Zå~d¥j - Éë£ÀªÀÄgÀ - Neemtree bbmQ>_² - ºÀuÉ - Forehead
ZrS>_²- UÀÆqÀÄ - Nest dëb^: - ¥Àw - Husband
nrbwH$: - EgÀÄªÉ - Ant dj:ñWb_²- JzÉ - chest
àjmbZ_²- vÉƼÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ e\$a: - «ÄãÀÄ - Fish
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
141
(±ÀÄ¢ÞÃPÀj ÀÄ) - Washing ewZH$: - £Á¬Ä - Dog
nmfmUIÊS>:- PÀ°è£À ZÀÆgÀÄ - gÙ- ªÀÄ£É - Home
Stonepiece ñH$ÝY:- ºÉUÀ®Ä - Shoulder
nmQ>b_² - UÀįÁ© - Rose hm{bH$:-gÉÊvÀ - Agriculturist
{nH$: - PÉÆÃV É - Cuckoo d«r{h: - sÀvÀÛ - Paddy
\o$é: - £Àj - Fox _mf: -G¢Ý£ÀPÁ¼ÀÄ - Black gram
~{Ya: -QªÀÅqÀ - Deaf Jm¡Yy_: -UÉÆâü - Wheet
{~S>mb: - ÉPÀÄÌ - Cat {Vb_² -J¼ÀÄî - Sesame
wfwpÊS>: - §AzÀÆPÀÄ - Gun MUH$_² -PÀqÀ É- Chickpea
^ëbyH$: - PÀgÀr - Bear _wÒ: -ºÉ ÀgÀÄPÁ¼ÀÄ- Green gram AmT>H$_² -£ÀªÀuÉ - Navane {Zînmd: - ÀeÉÓ - Bajra
Hw${iËW:-ºÀÄgÀ½PÁ¼ÀÄ- Horse gram
AmT>H$… vÉÆUÀj - Toordall
{Zînmd… CªÀgÉ - Belardall
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
142
fmÊ_m{gH$snmR>`moOZm
_mgm: nmR>m: àW_fmÊ_m{gH$_²
OyZ² gå^mfU{e{~a_² (nÄMXe{XZm{Z) àmW©Zm, dU©_mbm,
Jw{UVmja_² g§`wŠVmja_²
Owb¡ MVwW©:, nmR>:, nÄM_: nmR>:, fð>>: nmR>: , gá_: nmR>:,
Aï>_: nmR>:, {H«$`mnX_²
AJñQ²> Zd_: nmR>:, Xe_:nmR>:, EH$mXe: nmR>:,ÛmXe: nmR>:,
gßQ>å~a² {eewJrV_², Ì`moXe: nmR>: narjm
{ÛVr`fmÊ_m{gH$_²AŠQ>mo~a² M¡ÌmoËgd:, ÛmXe_mgm:, fS²>FVd:, Ahmo H$mH$ñ` _yI©Vm
Zdå~a² Ë`mJ_y{V©: apÝVXod:, gw^m{fVm{Z, gL²»`m:, g_`:
{S>g§~a² _hmdramMm`©:, draJmonmb:
OZd[a am_^ŠV: _mé{V:, CÚmZ_²,
\o$~«d[a [dídm{_Ì:, gáH$H$mam:,
_mM²© Xoe^{º$JrV_², nwZamdV©Z_², narjm
©KTBS
Not to
be re
publi
shed