35
“Forcimi i kapa Nderkombetare Stra “Forcimi i kapa Nderkombetare Stra Rifreskimi Ko Takim pune përfundimtar për ris dhe elemente Rifreskimi Menaxh PROJEKTI aciteteve per zbatimin e Qasjes ategjike per Menaxhimin e Kimikateve (SAICM) Ne Shqiperi” PROJEKTI aciteteve per zbatimin e Qasjes ategjike per Menaxhimin e Kimikateve (SAICM) Ne Shqiperi” I Profilit Kombetar te Dr. Lindita Tafaj oordinatore e projektit shikimin e Profilit Kombëtar të Menaxhimit të Kimikateve eve të forcimit të drejtimit (qeverisjes) 9-10 shkurt 2012 Villa Tafaj, Tirane I Profilit Kombetar te himit te Kimikateve

Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

“Forcimi i kapaciteteveNderkombetare Strategjike

“Forcimi i kapaciteteveNderkombetare Strategjike

Rifreskimi I Profilit Kombetar te

Koordinatore e projektit

Takim pune përfundimtar për rishikimin e Profilit Kombëtar të Menaxhimit të Kimikatevedhe elementeve të forcimit të drejtimit (qeverisjes)

Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve

PROJEKTIkapaciteteve per zbatimin e QasjesStrategjike per Menaxhimin e Kimikateve

(SAICM)Ne Shqiperi”

PROJEKTIkapaciteteve per zbatimin e QasjesStrategjike per Menaxhimin e Kimikateve

(SAICM)Ne Shqiperi”

Rifreskimi I Profilit Kombetar te

Dr. Lindita Tafaj

Koordinatore e projektit

Takim pune përfundimtar për rishikimin e Profilit Kombëtar të Menaxhimit të Kimikatevedhe elementeve të forcimit të drejtimit (qeverisjes)

9-10 shkurt 2012Villa Tafaj, Tirane

Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve

Page 2: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Cfare eshte Profili KombetarCfare eshte Profili Kombetar

� Dokument zyrtar kombetar reference, qe pasqyron infrastrukturen ligjore, institucionale, administrative dhe teknike per menaxhimin e kimikateve

� Ndihmon ne identifikimin e aneve te forta, te dobta, � Ndihmon ne identifikimin e aneve te forta, te dobta, mangesive dhe nevojave prioritare per veprime ne shkalle kombetare dhe per kerkimin e ndihmes teknike te huaj

� Profili duhet rishikuar dhe rifreskuar periodikisht

Kombetar i KimikateveKombetar i Kimikateve

Dokument zyrtar kombetar reference, qe pasqyron infrastrukturen ligjore, institucionale, administrative dhe teknike per menaxhimin e kimikateve

Ndihmon ne identifikimin e aneve te forta, te dobta, Ndihmon ne identifikimin e aneve te forta, te dobta, mangesive dhe nevojave prioritare per veprime ne shkalle kombetare dhe per kerkimin e ndihmes teknike te huaj

Profili duhet rishikuar dhe rifreskuar periodikisht

Page 3: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

MetodologjiaMetodologjia

UNITAR, IOMC Guidance Document (31.03.2011)

PREPARING A NATIONAL PROFILE TO ASSESS

INFRASTRUCTURE

AND CAPACITY NEEDS

FOR CHEMICALS MANAGEMENT

Metodologjia e perdorurMetodologjia e perdorur

UNITAR, IOMC Guidance Document (31.03.2011)

PREPARING A NATIONAL PROFILE TO ASSESS

FOR CHEMICALS MANAGEMENT

Page 4: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Procesi I pergatitjes se Procesi I pergatitjes se

� Takimi I pare me 24-25 mars 2011, nisi puna per rifreskimin e Profilit

� Takim I ndermjetem 28 prill 2011, u ngriten 10 grupe pune per 10 kapitujt e pare te Profilit

� Takim I ndermjetem 9 qershor 2011 per rishikimin e projektit

� Drafti I I Profilit te rifreskuar u shpernda ne me shume se 80 persona te institucioneve dhe paleve te tjera te interesuara per komente, verejtje, shtesa te mundshme

se Profilit te rifreskuar (1)se Profilit te rifreskuar (1)

25 mars 2011, nisi puna per

Takim I ndermjetem 28 prill 2011, u ngriten 10 grupe pune per 10 kapitujt e pare te Profilit

Takim I ndermjetem 9 qershor 2011 per rishikimin e

Drafti I I Profilit te rifreskuar u shpernda ne me shume se 80 persona te institucioneve dhe paleve te tjera te interesuara per komente, verejtje, shtesa te mundshme

Page 5: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Procesi I pergatitjes se Procesi I pergatitjes se

� Takim I ndermjetem me 23 shtator profilit I

� Reflektim I te gjitha komenteve, verejtjeve, materialeve dhe te dhenave te reja

� Pergatitja e draftit II te Profilit te perditesuar (versioni qe po diskutohet).

� Perkthim ne Anglisht (vazhdon)

se Profilit te rifreskuar (2)se Profilit te rifreskuar (2)

shtator 2011 per rishikimin e

Reflektim I te gjitha komenteve, verejtjeve, materialeve

Pergatitja e draftit II te Profilit te perditesuar (versioni qe po

Perkthim ne Anglisht (vazhdon)

Page 6: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Procesi I pergatitjes se Procesi I pergatitjes se

Mbetet per te bere:

� Rishikim nga pjesemarresit ne takim

� Miratim (paraprak)

� Shperndarje per komente e draftit

� Rishikim nga UNITAR (pjeserisht eshte bere)

� Reflektim I verejtjeve, komenteve, sugjerimeve

� Plotesim I rubrikave, si Permbledhje Ekzekutive, Hyrje, Fjalor, etj.

� Rishikim editorial

se Profilit te rifreskuar (3)se Profilit te rifreskuar (3)

Rishikim nga pjesemarresit ne takim

Shperndarje per komente e draftit 2, kohe pritje 40 dite

Rishikim nga UNITAR (pjeserisht eshte bere)

Reflektim I verejtjeve, komenteve, sugjerimeve

Plotesim I rubrikave, si Permbledhje Ekzekutive, Hyrje,

Page 7: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Procesi I pergatitjes se Procesi I pergatitjes se

� Publikim I Profilit te rifreskuar ne

� Publikim I Profilit te rifreskuar (versioni Anglisht) ne www.unitar.org

� Publikim I librave

� Miratim zyrtar I Profilit te Rifreskuar

se Profilit te rifreskuar (4)se Profilit te rifreskuar (4)

Publikim I Profilit te rifreskuar ne www.chemicals.al

Publikim I Profilit te rifreskuar (versioni Anglisht) ne

Miratim zyrtar I Profilit te Rifreskuar

Page 8: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Permbajtja e ProfilitPermbajtja e Profilit

INFORMACION KOMBETAR I PERGJITHSHEM

� Karakteristikat gjeografike dhe natyrale

� Te dhena demografike

� Struktura politike

� Sektoret e zhvillimit (GDP, sektoret ekonomike kombetare, struktura e import-eksportit, perdorimi I tokes)

Profilit- Kapitulli 1Profilit- Kapitulli 1

INFORMACION KOMBETAR I PERGJITHSHEM

Karakteristikat gjeografike dhe natyrale

Sektoret e zhvillimit (GDP, sektoret ekonomike kombetare, eksportit, perdorimi I tokes)

Page 9: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 1: Kapitulli 1:

� Krijim I vatrave te ndotjes mjedisore si rezultat I tranzicionit pas viteve ‘90

� Perpjekjet e MMPAU per identifikimin dhe prioritizimin e vatrave

� Zhvillimi I sektorit minerar ka sjelle gjenerimin e mbetjeve, sterileve� Zhvillimi I sektorit minerar ka sjelle gjenerimin e mbetjeve, sterileve

� Pershkrim I kompetencave te organeve te pushtetit vendor, lidhur me organizmin e depozitimit te mbetjeve dhe lendeve te rrezikshme

� Roli I ARM-ve per monitorimin e mjedisit dhe Inspektoratit te mjedisit per kontroll ndaj veprimtarive ndotese

: Vleresimi: Vleresimi

Krijim I vatrave te ndotjes mjedisore si rezultat I tranzicionit pas

Perpjekjet e MMPAU per identifikimin dhe prioritizimin e vatrave

Zhvillimi I sektorit minerar ka sjelle gjenerimin e mbetjeve, sterileveZhvillimi I sektorit minerar ka sjelle gjenerimin e mbetjeve, sterileve

Pershkrim I kompetencave te organeve te pushtetit vendor, lidhur me organizmin e depozitimit te mbetjeve dhe lendeve te rrezikshme

ve per monitorimin e mjedisit dhe Inspektoratit te mjedisit per kontroll ndaj veprimtarive ndotese

Page 10: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

KAPITULLI 2: PRODHIMI, IMPORTI, EKSPORTI, RUAJTJA, TRANSPORTI, PERDORIMI DHE ASGJESIMI I KIMIKATEVEKAPITULLI 2: PRODHIMI, IMPORTI, EKSPORTI, RUAJTJA, TRANSPORTI, PERDORIMI DHE ASGJESIMI I KIMIKATEVE

� Prodhimi, importi dhe eksporti I kimikateve:

- Kimikatet per bujqesi: PMB (perfshire info per proceduren e regjistrimit), plehrat kimike

� Perdorimi I kimikateve:

- Kimikatet per bujqesi: PMB, plehrat kimike (baza ligjore, te dhena te perdorimit MBUMK)

- Biocidet ( Baza ligjore, te dhena mbi probleme qe shoqerohen me perdorimin e tyre, ne sistemin e shendetesise dhe ate te pushtetit lokal)

PRODHIMI, IMPORTI, EKSPORTI, RUAJTJA, TRANSPORTI, PERDORIMI DHE ASGJESIMI I KIMIKATEVE

PRODHIMI, IMPORTI, EKSPORTI, RUAJTJA, TRANSPORTI, PERDORIMI DHE ASGJESIMI I KIMIKATEVE

Prodhimi, importi dhe eksporti I kimikateve:

: PMB (perfshire info per proceduren e

PMB, plehrat kimike (baza ligjore, te dhena te

Biocidet ( Baza ligjore, te dhena mbi probleme qe shoqerohen me perdorimin e tyre, ne sistemin e shendetesise dhe ate te pushtetit

Page 11: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 2 Kapitulli 2

� Ruajtja

- Kimikatet per bujqesi, PMB, Plehra kimike, baza ligjore, te dhena

- Biocidet, te dhena mbi sasite ne ruajtje

- Kimikatet industriale- Kimikatet industriale

� Transporti, baza ligjore per kategorite e ndryshme

2 (vazhdim)2 (vazhdim)

Kimikatet per bujqesi, PMB, Plehra kimike, baza ligjore, te dhena

Biocidet, te dhena mbi sasite ne ruajtje

baza ligjore per kategorite e ndryshme

Page 12: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

� Menaxhimi I mbetjeve kimike

- Importi-eksporti I mbetjeve kimike

- Stoqe te kimikateve te vjetra, mbetje te kimikateve, vatra te ndotura, dhe veprimet e ndermarra

- Rehabilitimi I vatrave te ndotura

Kapitulli 2 Kapitulli 2

- Rehabilitimi I vatrave te ndotura

- Veprimet e ndermarra per identifikimin dhe prioritizimin e vartrave te ndotura

- Aspekte te riciklimit dhe te nxjerrjes jashte perdorimit te kimikateve dhe mbetjeve te tyre

- Kimikatet e prodhuara ne menyre te paqellimshne

Stoqe te kimikateve te vjetra, mbetje te kimikateve, vatra te ndotura, dhe

2 (vazhdim)2 (vazhdim)

Veprimet e ndermarra per identifikimin dhe prioritizimin e vartrave te

Aspekte te riciklimit dhe te nxjerrjes jashte perdorimit te kimikateve dhe

Kimikatet e prodhuara ne menyre te paqellimshne

Page 13: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 2: Kapitulli 2:

� - Kushtet e ruajtjes se kimikateve shpesh jane te papershtatshme, duhet te hsqyrtohen keto kushte dhe te merren masat perkatese

� Perdorimi I plehrave kimike te bazohet ne analiza te tokave, koordinim me I miretokave, koordinim me I mire

� Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet

� Perdorimi I lendeve biocide kerkon pemiresim, fonde ekspertize

: Vleresimi: Vleresimi

Kushtet e ruajtjes se kimikateve shpesh jane te papershtatshme, duhet te hsqyrtohen keto kushte dhe te

Perdorimi I plehrave kimike te bazohet ne analiza te

Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet

Perdorimi I lendeve biocide kerkon pemiresim, fonde

Page 14: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 2: Kapitulli 2:

� Mungon mbledhja dhe shperndarja e informacionit per sasite dhe llojet e mbetjeve industriale qe gjenerohen nga subjektet industriale

� Mungon nje sistem I sigurt per administrimin e mbetjeve te rrezikshme, te cilat shpesh depozitohen bashke me ato urbane

� Mungon ndarja e mbetjeve ne burim� Mungon ndarja e mbetjeve ne burim

� Nuk ka landfill industrial sipas udhezimeve te Konventes se Bazelit

� Nuk ka impiant per trajtimin e mbejteve te rrezikshme

2: Vleresimi2: Vleresimi

Mungon mbledhja dhe shperndarja e informacionit per sasite dhe llojet e mbetjeve industriale qe gjenerohen nga subjektet industriale

Mungon nje sistem I sigurt per administrimin e mbetjeve te rrezikshme, te cilat shpesh depozitohen bashke me ato urbane

Mungon ndarja e mbetjeve ne burimMungon ndarja e mbetjeve ne burim

Nuk ka landfill industrial sipas udhezimeve te Konventes se Bazelit

Nuk ka impiant per trajtimin e mbejteve te rrezikshme

Page 15: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

� MMPAU ka hartuar Planin Kombëtar të Menaxhimit të Mbetjeve 2010 2025, në bashkëpunim me projektin “Zbatimi i Planit Kombëtar për Përafrimin e Legjislacionit Mjedisor”

� MMPAU ka bërë një punë shumë të mirë për identifikimin, prioritizimin dhe studimin e vatrave të ndotura mjedisore. Vatra më problematike e PortoRomanos dhe vatra të tjera të ndotura janë pastruar

Kapitulli 2: Kapitulli 2:

Romanos dhe vatra të tjera të ndotura janë pastruar

� Është bërë edhe një studim paraprak i 35 pikave të nxehta mjedisore në Shqipëri dhe është përcaktuar një listë e shkurtër prej 10 vatrash ndotjeje prioritare për ndërhyrje rehabilituese.

� Nuk ka nje legjislacion specifik per pergjegjesine per ndotjen industriale te meparshme dhe nuk eshte e qarte se kush duhet te paguaje

MMPAU ka hartuar Planin Kombëtar të Menaxhimit të Mbetjeve 2010 –2025, në bashkëpunim me projektin “Zbatimi i Planit Kombëtar për

MMPAU ka bërë një punë shumë të mirë për identifikimin, prioritizimin dhe studimin e vatrave të ndotura mjedisore. Vatra më problematike e Porto-Romanos dhe vatra të tjera të ndotura janë pastruar

2: Vleresimi2: Vleresimi

Romanos dhe vatra të tjera të ndotura janë pastruar

Është bërë edhe një studim paraprak i 35 pikave të nxehta mjedisore në Shqipëri dhe është përcaktuar një listë e shkurtër prej 10 vatrash ndotjeje prioritare për ndërhyrje rehabilituese.

Nuk ka nje legjislacion specifik per pergjegjesine per ndotjen industriale te meparshme dhe nuk eshte e qarte se kush duhet te paguaje

Page 16: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 3: INSTRUMENTAT LIGJORE DHE MEKANIZMAT JOREGULLATORE PËR MENAXHIMIN E CIKLIT TË JETËS SË KIMIKATEVE Kapitulli 3: INSTRUMENTAT LIGJORE DHE MEKANIZMAT JOREGULLATORE PËR MENAXHIMIN E CIKLIT TË JETËS SË KIMIKATEVE

� Përmbledhje e Instrumentave Ligjore që adresojnë Menaxhimin e Kimikateve

� Detaje shtesë mbi Instrumentat Ligjore kryesore që lidhen me Kimikatet.

� Kuadri ligjor ekzistues sipas kategorisë së përdorimit, që i adresohet llojeve të kimikateve nga Prodhimi/Importi deri Asgjësimi.llojeve të kimikateve nga Prodhimi/Importi deri Asgjësimi.

� Përmbledhje e proçedurave kryesore administrative për kontrollin e kimikateve

� Mekanizmat Jo-rregullatore për Menaxhimin e Kimikateve (Konsultimet e gjera me publikun, me OJF-të e më të intresuarit e tjerë , Përfaqësimi i strukturave mjedisore në organet vendimmarrëse)

INSTRUMENTAT LIGJORE DHE MEKANIZMAT JO-REGULLATORE PËR MENAXHIMIN E CIKLIT TË JETËS SË KIMIKATEVE

INSTRUMENTAT LIGJORE DHE MEKANIZMAT JO-REGULLATORE PËR MENAXHIMIN E CIKLIT TË JETËS SË KIMIKATEVE

Përmbledhje e Instrumentave Ligjore që adresojnë Menaxhimin e

Detaje shtesë mbi Instrumentat Ligjore kryesore që lidhen me Kimikatet.

Kuadri ligjor ekzistues sipas kategorisë së përdorimit, që i adresohet llojeve të kimikateve nga Prodhimi/Importi deri Asgjësimi.llojeve të kimikateve nga Prodhimi/Importi deri Asgjësimi.

Përmbledhje e proçedurave kryesore administrative për kontrollin e

rregullatore për Menaxhimin e Kimikateve (Konsultimet e të e më të intresuarit e tjerë , Përfaqësimi i

strukturave mjedisore në organet vendimmarrëse)

Page 17: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 3: Kapitulli 3:

� Hartimi i legjislacionit të ri primar në fushën e kimikateve REACH, CLP

� Hartimi i akteve nënligjore të cilat janë të nevojshme për të siguruar zbatimin efektiv te legjislacionit primar hartuar në sektorin e Kimikatevesektorin e Kimikateve

� Përgatitja e një plani Kombëtar Veprimi për Menaxhimin e Kimikateve

� Ngritja e infrastrukturës, krijimi i Agjensisë Kombëtare të Menaxhimit të Kimikateve

: Vleresimi: Vleresimi

Hartimi i legjislacionit të ri primar në fushën e kimikateve

Hartimi i akteve nënligjore të cilat janë të nevojshme për të siguruar zbatimin efektiv te legjislacionit primar hartuar në

Përgatitja e një plani Kombëtar Veprimi për Menaxhimin e

Ngritja e infrastrukturës, krijimi i Agjensisë Kombëtare të

Page 18: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 3: Kapitulli 3:

� Rritja e kapaciteteve në nivel qëndror lidhur me menaxhimin e kimikateve, vlerësimin e kimikateve, import dhe eksport të kimikateve etj

� Forcim kapacitetesh dhe asistencë teknike për trajnimin e subjekteve industriale, masat e sigurisë dhe mbrojtjes nga subjekteve industriale, masat e sigurisë dhe mbrojtjes nga kimikatet.

: Vleresimi: Vleresimi

Rritja e kapaciteteve në nivel qëndror lidhur me menaxhimin e kimikateve, vlerësimin e kimikateve, import dhe eksport të kimikateve etj

Forcim kapacitetesh dhe asistencë teknike për trajnimin e subjekteve industriale, masat e sigurisë dhe mbrojtjes nga subjekteve industriale, masat e sigurisë dhe mbrojtjes nga

Page 19: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 4: MINISTRITE, AGJENCITE DHE INSTITUCIONET E TJERA QE MANAXHOJNE KIMIKATET

Kapitulli 4: MINISTRITE, AGJENCITE DHE INSTITUCIONET E TJERA QE MANAXHOJNE KIMIKATET

� Pergjegjesite e Ministrive te ndryshme shteterore, Agjensive dhe Institucioneve te tjera

� Pershkrim i Autoriteteve Ministrore dhe Mandateve� Pershkrim i Autoriteteve Ministrore dhe Mandateve

MINISTRITE, AGJENCITE DHE INSTITUCIONET E TJERA QE MANAXHOJNE KIMIKATETMINISTRITE, AGJENCITE DHE INSTITUCIONET E TJERA QE MANAXHOJNE KIMIKATET

Pergjegjesite e Ministrive te ndryshme shteterore, Agjensive dhe Institucioneve te tjera

Pershkrim i Autoriteteve Ministrore dhe MandatevePershkrim i Autoriteteve Ministrore dhe Mandateve

Page 20: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 4: Kapitulli 4:

� Mungesa e Agjencise se Kimikateve

� Mungesa e Aktit te Kimikateve

� Kimikatet e konsumit jane te pa trajtuara nga ana ligjore dhe mungon ne pergjithesi kontrolli i tyre.

� Mbeshtetja e kufizuar nga ana financiare per stabilizimin e situates se krijuar nga prania ne ndermarrjet e privatizuara ose te nxjerrja jashte perdorimit e mjaft kimikateve stoqe

� Niveli i ulet I shkalles se ndergjegjesimit te komunitetit dhe politikaneve ne forcimin e bazes ligjore dhe masave per ruajtjen dhe mbrojtjen e sigurte nga kimikatet

4: Vleresimi4: Vleresimi

Mungesa e Agjencise se Kimikateve

Kimikatet e konsumit jane te pa trajtuara nga ana ligjore dhe mungon ne pergjithesi kontrolli i tyre.

beshtetja e kufizuar nga ana financiare per stabilizimin e situates se krijuar nga prania ne ndermarrjet e privatizuara ose te nxjerrja jashte perdorimit e mjaft kimikateve stoqe

iveli i ulet I shkalles se ndergjegjesimit te komunitetit dhe politikaneve ne forcimin e bazes ligjore dhe masave per ruajtjen dhe mbrojtjen e sigurte nga kimikatet

Page 21: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 5: Aktivitetet përkatëseinteresit publik, Organet profesionale

Kapitulli 5: Aktivitetet përkatëseinteresit publik, Organet profesionale

� Qëllimi i këtij kapitulli është përshkrimi dhe rishikimi i aktiviteteve të organizatave joqeveritare (OJQ), në mbështetje të përpjekjeve kombëtare për menaxhimin e kimikateve.

� Përshkrim i organizatave dhe programeve jo� Përshkrim i organizatave dhe programeve jo(organizatave dhe aktiviteteve të industrisë, OJFsektorin e kerkimit shkencor) (adresa)

përkatëse të Industrisë, Grupet e profesionale dhe Sektori i Kërkimitpërkatëse të Industrisë, Grupet e profesionale dhe Sektori i Kërkimit

Qëllimi i këtij kapitulli është përshkrimi dhe rishikimi i aktiviteteve të organizatave joqeveritare (OJQ), në mbështetje të përpjekjeve kombëtare për menaxhimin e

Përshkrim i organizatave dhe programeve jo-qeveritare Përshkrim i organizatave dhe programeve jo-qeveritare (organizatave dhe aktiviteteve të industrisë, OJF-ve, sektorin e kerkimit shkencor) (adresa)

Page 22: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 5: Kapitulli 5:

� Roli i OJF-ve në informimin e publikut rreth rrezikut të kimikateve eshte i madh.

� Iniciativat vullnetare të industrisë nuk duket tdukshëm ne aktivitetet e menaxhimit të kimikateve në Shqipëri. Vetëmonitorimi i shkarkimeve të ndotësve është aktivitet i detyruar me ligj dhe kohët e fundit është vënë në eficiencë sidomos në rastet me ligj dhe kohët e fundit është vënë në eficiencë sidomos në rastet e industrive që emetojnë ndotje.

� Bashkepunimi mes organeve qeveritare dhe sektoreve jo( konsultime)

� institucionet kerkimore-shkencoree huaj kane kontribuar ne krijimin e bazes se te dhenave per veprim

: Vleresimi: Vleresimi

ve në informimin e publikut rreth rrezikut të kimikateve

Iniciativat vullnetare të industrisë nuk duket të kenë ndonjë rol të dukshëm ne aktivitetet e menaxhimit të kimikateve në Shqipëri. Vetëmonitorimi i shkarkimeve të ndotësve është aktivitet i detyruar me ligj dhe kohët e fundit është vënë në eficiencë sidomos në rastet me ligj dhe kohët e fundit është vënë në eficiencë sidomos në rastet

Bashkepunimi mes organeve qeveritare dhe sektoreve jo-qeveritare

shkencore, OJF-te, mbeshtetja nga donatoret e huaj kane kontribuar ne krijimin e bazes se te dhenave per veprim

Page 23: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 5: VeprimeKapitulli 5: Veprime

� Ndergjegjesim ne lidhje me përdorimin e kimikateve te rrezikshme , pesticidet, asgjesimin e kimikateve te rrezikshme, kimikatet e konsumit; detergentët, produktet e pastrimit shtëpiak dhe profesional, biocidet etj.

� Përmirësimi i sistemit të klasifikimit, paketimit dhe � Përmirësimi i sistemit të klasifikimit, paketimit dhe etiketimit, si dhe trajnimin e stafit

Veprime te mundshmeVeprime te mundshme

Ndergjegjesim ne lidhje me përdorimin e kimikateve te , pesticidet, asgjesimin e kimikateve te kimikatet e konsumit; detergentët, produktet e

pastrimit shtëpiak dhe profesional, biocidet etj.

Përmirësimi i sistemit të klasifikimit, paketimit dhe Përmirësimi i sistemit të klasifikimit, paketimit dhe etiketimit, si dhe trajnimin e stafit

Page 24: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 6: Komisionetmekanizmat

Kapitulli 6: Komisionetmekanizmat

Vleresimi:

� Mungesa të stafit të nevojshëm të institucioneve

� Zyra e menaxhimit dhe regjistrimit te kimikateve

� Krijimi i nje komiteti nder-ministror per menaxhimin më të mirë të kimikateve.

� Task force për zbatimin e IHR (International Health Regulations)

Komisionet ndërministrore dhemekanizmat koordinues

Komisionet ndërministrore dhemekanizmat koordinues

Mungesa të stafit të nevojshëm të institucioneve

Zyra e menaxhimit dhe regjistrimit te kimikateve

ministror per menaxhimin më të

Task force për zbatimin e IHR (International Health

Page 25: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 7: Menaxhimi, Aksesi dhe Përdorimi Informacionit

Kapitulli 7: Menaxhimi, Aksesi dhe Përdorimi Informacionit

� Disponueshmëria e përgjithshme e të dhënave per menaxhimin e kimikateve

� Burimi i të dhënave kombëtare, aksesi dhe formati i tyre

� Proçedurat për mbledhjen dhe shpërndarjen e të dhënave � Proçedurat për mbledhjen dhe shpërndarjen e të dhënave kombëtare/lokale

� Disponueshmëria e të dhënave dhe literaturës ndërkombëtare

� Sistemet kombëtare të shkëmbimit të të dhënave dhe kapacitetet e teknologjisë së informacionit (IT)

Menaxhimi, Aksesi dhe Përdorimi Informacionit

Menaxhimi, Aksesi dhe Përdorimi Informacionit

Disponueshmëria e përgjithshme e të dhënave per

Burimi i të dhënave kombëtare, aksesi dhe formati i tyre

Proçedurat për mbledhjen dhe shpërndarjen e të dhënave Proçedurat për mbledhjen dhe shpërndarjen e të dhënave

Disponueshmëria e të dhënave dhe literaturës

Sistemet kombëtare të shkëmbimit të të dhënave dhe kapacitetet e teknologjisë së informacionit (IT)

Page 26: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 7: Kapitulli 7:

� Mungojnë kapacitetet e mjaftueshme në institucionet që duhet të mbledhin dhe shpërndajnë informacionin.

� Mungesa në informacion kombëtar bazë

� Ne kete kapitull jane dhene adresa shume te rendesishme

dhe orientuese per gjetjen e informacionit nderkombetar

7: Vleresimi7: Vleresimi

Mungojnë kapacitetet e mjaftueshme në institucionet që duhet të mbledhin dhe shpërndajnë informacionin.

Mungesa në informacion kombëtar bazë

Ne kete kapitull jane dhene adresa shume te rendesishme

dhe orientuese per gjetjen e informacionit nderkombetar

Page 27: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

KAPITULLI 8 : INFRASTRUKTURA TEKNIKEKAPITULLI 8 : INFRASTRUKTURA TEKNIKE

� Laboratoret ne varesi te Ministrive

� Laboratoret shkencore

� Menaxhimi infrastruktures laboratorike

- Menaxhimi i cilesise (akreditimi, standardet)- Menaxhimi i cilesise (akreditimi, standardet)

- Menaxhimi teknik (serviset, CRM, menaxhimi i mbetjeve)

- Probleme te zhvillimit (serviset, trajnimet, metodat standarde)

KAPITULLI 8 : INFRASTRUKTURA TEKNIKEKAPITULLI 8 : INFRASTRUKTURA TEKNIKE

Ministrive

Menaxhimi infrastruktures laboratorike

Menaxhimi i cilesise (akreditimi, standardet)Menaxhimi i cilesise (akreditimi, standardet)

Menaxhimi teknik (serviset, CRM, menaxhimi i mbetjeve)

Probleme te zhvillimit (serviset, trajnimet, metodat standarde)

Page 28: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 9: PlanifikimiKimike

Kapitulli 9: PlanifikimiKimike

� Kapacitetet qe lidhen me gatishmerine, pergjigjen dhe pasojat e emergjencave kimike

� Plani kombetar I emergjencave kimike 2004

� Pergjegjesite ne nivel kombetar per emergjencat civile� Pergjegjesite ne nivel kombetar per emergjencat civile

� Rregulloret Nderkombetare te Shendetit (2005)

Planifikimi i EmergjencaveKimike

Planifikimi i EmergjencaveKimike

Kapacitetet qe lidhen me gatishmerine, pergjigjen dhe pasojat e emergjencave kimike

Plani kombetar I emergjencave kimike 2004

Pergjegjesite ne nivel kombetar per emergjencat civilePergjegjesite ne nivel kombetar per emergjencat civile

Rregulloret Nderkombetare te Shendetit (2005)

Page 29: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 9: Kapitulli 9:

� Hartim i legjislacionit te ri te kimikateve bazuar ne ate te BE

� Mungesa e një baze të dhënash të aktiviteteve industrial që përbëjnë risk për aksidente kimike, Inventari i instalimeve industriale që përmbajnë lëndë të rrezikshmeinstalimeve industriale që përmbajnë lëndë të rrezikshme

� Mungon mekanizmi për vlerësimin e riskut dhe impaktit në shëndet të kimikateve

� Mungon Qendër për Informacion në rast helmimesh

: Vleresimi: Vleresimi

Hartim i legjislacionit te ri te kimikateve bazuar ne ate te

Mungesa e një baze të dhënash të aktiviteteve industrial që përbëjnë risk për aksidente kimike, Inventari i instalimeve industriale që përmbajnë lëndë të rrezikshmeinstalimeve industriale që përmbajnë lëndë të rrezikshme

Mungon mekanizmi për vlerësimin e riskut dhe impaktit në

Mungon Qendër për Informacion në rast helmimesh

Page 30: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 9: Kapitulli 9:

� Mungon Udhëzues për incidentet nga kimikatet e rrezikshëm, menaxhimin e aksidenteve, dekontaminimin, antidotët, pajisjet ndihmëse

� Forcim i kapaciteteve në nivel qendror, rajonal e local për parandalim, gatishmëri dhe përgjigje ndaj emergjencave parandalim, gatishmëri dhe përgjigje ndaj emergjencave kimike

� Rritje e ndërgjegjësimit të popullsisë mbi rrezikun e aksidenteve industrial dhe e drejta e informimit të tyre

: Vleresimi: Vleresimi

Mungon Udhëzues për incidentet nga kimikatet e rrezikshëm, menaxhimin e aksidenteve, dekontaminimin,

Forcim i kapaciteteve në nivel qendror, rajonal e local për parandalim, gatishmëri dhe përgjigje ndaj emergjencave parandalim, gatishmëri dhe përgjigje ndaj emergjencave

Rritje e ndërgjegjësimit të popullsisë mbi rrezikun e aksidenteve industrial dhe e drejta e informimit të tyre

Page 31: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 10: Ndërgjegjësimi/ Të kuptuaritTrajnimi dhe Edukimi i Grupeve

Kapitulli 10: Ndërgjegjësimi/ Të kuptuaritTrajnimi dhe Edukimi i Grupeve

� Niveli i ndërgjegjësimit të risqeve të kimikateve eshte i ulet

� Ndërgjegjësimi dhe trajnimi i profesionistëve: eshte i ulet

� Nevojiten trajnime me specialistët e DSHPpër vlerësim riskupër vlerësim risku

� Bashkëpunimi mes institucioneve për rritjen e ndërgjegjësimit

� Rritja e rolit të medias, komunikimi mes rrjeteve sociale

kuptuarit e Punonjësve dhe Publikut; Grupeve të Synuara dhe Specialistëve

kuptuarit e Punonjësve dhe Publikut; Grupeve të Synuara dhe Specialistëve

Niveli i ndërgjegjësimit të risqeve të kimikateve eshte i ulet

Ndërgjegjësimi dhe trajnimi i profesionistëve: eshte i ulet

Nevojiten trajnime me specialistët e DSHP-ve të rretheve

Bashkëpunimi mes institucioneve për rritjen e

Rritja e rolit të medias, komunikimi mes rrjeteve sociale

Page 32: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

KAPITULLI 11. BASHKEPUNIMI DHE PERFSHIRJA NË ORGANIZATAT , ORGANIZMAT DHE MARREVESHJET NDERKOMBETARE

KAPITULLI 11. BASHKEPUNIMI DHE PERFSHIRJA NË ORGANIZATAT , ORGANIZMAT DHE MARREVESHJET NDERKOMBETARE

� Koordinimi kombetar për zbatimin e kërkesave të marrëveshjeve ndërkombëtare eshte i dobet

� Mungon identifikimi i operatorëve industrial që menaxhojnë kimikate

� Nevojitet hartimi dhe zbatimi i procedurave për import eksportin e kimikateve dhe asgjesimin e mbetjeve të tyre sipas konventave

� Mungese e kapaciteteve ne institucione

BASHKEPUNIMI DHE PERFSHIRJA NË ORGANIZATAT , ORGANIZMAT DHE MARREVESHJET

BASHKEPUNIMI DHE PERFSHIRJA NË ORGANIZATAT , ORGANIZMAT DHE MARREVESHJET

Koordinimi kombetar për zbatimin e kërkesave të marrëveshjeve ndërkombëtare eshte i dobet

Mungon identifikimi i operatorëve industrial që menaxhojnë

Nevojitet hartimi dhe zbatimi i procedurave për import eksportin e kimikateve dhe asgjesimin e mbetjeve të tyre

Mungese e kapaciteteve ne institucione

Page 33: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

KAPITULLI 12: BURIMET EKSZISTUESE DHE NEVOJAT PER MENAXHIMIN E KIMIKATEVE

KAPITULLI 12: BURIMET EKSZISTUESE DHE NEVOJAT PER MENAXHIMIN E KIMIKATEVE

� Burimet ezistuese në ministritë/ institucionet për menaxhimin e kimikateve

� Burimet e nevojshëm nga institucionet qeveritare për të plotësuar përgjegjësitë lidhur me menaxhimin e kimikateve

� Burimet ekzistuese në organizatat jomenaxhimin e kimikateve

� Burimet nga aktivitetet e asistences per zhvillim

KAPITULLI 12: BURIMET EKSZISTUESE DHE NEVOJAT PER MENAXHIMIN E KIMIKATEVE

KAPITULLI 12: BURIMET EKSZISTUESE DHE NEVOJAT PER MENAXHIMIN E KIMIKATEVE

Burimet ezistuese në ministritë/ institucionet për

Burimet e nevojshëm nga institucionet qeveritare për të plotësuar përgjegjësitë lidhur me menaxhimin e kimikateve

Burimet ekzistuese në organizatat jo-qeveritare për

Burimet nga aktivitetet e asistences per zhvillim

Page 34: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

Kapitulli 12Kapitulli 12

� Ministrite e linjës kanë një staf tepër të kufizuar për mbulimin e problematikës se kimikateve

� Fondet buxhetore për qëllime trajnimi kanë qenë shumë të kufizuara. Duhet të shtohen fondet për këtë qëllim.

� Nevojitet të ngrihen programe të mirëfillta trajnimesh, të cilat të jenë të qëndrueshëm dhe metodologjikisht të konsoliduar.qëndrueshëm dhe metodologjikisht të konsoliduar.

� Baza metodologjike, sidomos për shërbimet e ngritura në formë rrjeti kombëtar, duhet njësuar, përditësuar, shpërndarë dhe duhet që formimi i specialistëve të bazës të bëhet mbi këtë bazë metodologjike.

� Krijimi i database-it per kimikatet e perdorura ne industri

� Krijimi i regjistrit te shkarkimeve industriale ne mjedis

12: Vleresimi12: Vleresimi

Ministrite e linjës kanë një staf tepër të kufizuar për mbulimin e

Fondet buxhetore për qëllime trajnimi kanë qenë shumë të kufizuara. Duhet të shtohen fondet për këtë qëllim.

Nevojitet të ngrihen programe të mirëfillta trajnimesh, të cilat të jenë të qëndrueshëm dhe metodologjikisht të konsoliduar.qëndrueshëm dhe metodologjikisht të konsoliduar.

Baza metodologjike, sidomos për shërbimet e ngritura në formë rrjeti kombëtar, duhet njësuar, përditësuar, shpërndarë dhe duhet që formimi i specialistëve të bazës të bëhet mbi këtë bazë metodologjike.

it per kimikatet e perdorura ne industri

Krijimi i regjistrit te shkarkimeve industriale ne mjedis

Page 35: Rifreskimi I Profilit Kombetar te Menaxhimit te Kimikateve · Mungojne metodologjite per vleresimin e riskut shendetesor dhe mjedisor nga kimikatet Perdorimi I lendeve biocide kerkon

KapitulliKapitulli

Renditje e prioriteteve sipas rendesise, bazuar ne:

� urgjencën që paraqet cështja,

� efektivitet i pritshëm në adresimin e cështjes,

� interesimi dhe përkushtimi i palëve të interesuara,

� potenciali për të gjetur burime për mbështetje.

Kapitulli 13:Kapitulli 13:

Renditje e prioriteteve sipas rendesise, bazuar ne:

urgjencën që paraqet cështja,

efektivitet i pritshëm në adresimin e cështjes,

interesimi dhe përkushtimi i palëve të interesuara,

potenciali për të gjetur burime për mbështetje.