Romantiek

intro

Tweede helft 18e eeuw: De VerlichtingWetenschap staat centraalDe menselijke geest is een staat alle problemen op te lossen. De mens is te

vervolmaken, en zal alwetend worden.Emanuel Kant: Durf te weten! Heb de moed je verstand te gebruiken; dat is het

motto van de verlichting. (1784)

1748: de l’esprit des lois, Montesquieu(invloed op grondwet VS, 1789 en Frankrijk, 1791)Vanaf 1751: Encyclopédie, DiderotVanaf ca. 1750: wetenschappelijke herbestudering Klassieke Oudheid (bijv. Pompeï, 1948)1789: begin Franse revolutie. Vrijheid, gelijkheid en broederschap: democratie

ipv monarchieDe verlichting ziet religie als niet-wetenschappelijk

Kunst: Zeer streng en sober, itt de late Barok (Rococo)

Vanaf 1750: Industriele revolutie- Omstandigheden voor arbeiders (in fabriek en stad)

zijn zeer slecht- Tussen 1750 en 1850 verdubbelt het

inwonersaantal van Europa (130 miljoen naar 260 miljoen)

- 1815: Slag bij Waterloo, Franse revolutie is mislukt

Op het denken van de Verlichting en op de problemen in de maatschappij komt een reactie: De Romantiek

Teatr Wielki in Warschau

De dood van Marat, Jaques Louis David, 1793

Romantiek- Gevoelens en diepzinnigheid- Natuur- Spontane emotie: fantasie en verbeeldingskracht- Nadruk op het individu- Verlangen naar het onbekende:

- het bovennatuurlijke- het onderbewuste- onontdekte gebieden- de dood

Centraal staat de vlucht uit de werkelijkheid

,

William Turner, Vissers op zee, 1796

William Turner, sneeuwstorm op zee, 1842

Het Maïsveld, John Constable1826

Zeestuk met regenwolk, John Constable, ca.1824

In de romantiek wordt nationalisme steeds belangrijker. Landen herontdekken hun eigen geschiedenis en cultuur.

Karl FriedrichSchinkel, Middeleeuwse stad aan het water, ca 1813.

In de Duitse Romantiek speeltde gotiek een grote rol.

In de Romantiek is er sprake van een hernieuwdebelangstelling voor de Middeleeuwen.- 1853: John Ruskin schrijft Stones of VeniceDe gotiek beantwoordt aan romantische idealenvan creativiteit en invloed van de arbeider.Ontstaan neogotiek(gothic revival)

Illustratie uit: Stones of Venice, John Ruskin

Nationalisme:

- Italië:Giuseppe Verdi componeert Nabucco. (1842)

Het Italiaanse volk herkent zich in de onderdrukte joden. Nabucco wordt zeer succesvol.

- Noorwegen: Grieg componeert muziek bij Peer Gynt (Ibsen). Toneelstuk is gebaseerd op Noorse sagen.

Industriële revolutie zorgt voor grote scheidingtussen ontwerper en arbeider

William Morris: Arts & Crafts: Kleine werkplaatsen. Samenwerking tussen kunstenaaren arbeider. (kunst en ambacht)Gebaseerd op ideeën Van John Ruskin.

Arts & Crafts movement,William Morris

Woodpecker Tapestry William Morris ca. 1885

Acanthus wallpaper, William Morris, 1875

Arts & Crafts invloed in Nederland: Rijksmuseum, 1877. Architect: Cuypers. - Scheiding kunst en ambacht moet ongedaan worden gemaakt.- Stijl: eclectisch. (verschillende stijlen en denkwijzen smelten samen tot iets

nieuws)