23
Romeine 9 1 Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2 dat dit vir my ʼn groot droefheid is en ʼn onophoudelike smart vir my hart. 3 Want ek sou self kon wens om ter wille van my broers, my stamgenote na die vlees, ʼn vervloeking te wees, wég van Christus af. 4 Hulle is Israeliete aan wie die aanneming tot kinders behoort en die heerlikheid en die verbonde en die wetgewing en die erediens en die beloftes; 5 aan wie die vaders behoort en uit wie die Christus is na die vlees Hy wat oor alles is, God, lofwaardig tot in ewigheid! Amen. 6 Maar ek sê dit nie asof die woord van God verval het nie; want hulle is nie almal Israel wat uit Israel is nie. 7 Ook nie omdat hulle Abraham se nageslag is, is hulle almal kinders nie; maar: in Isak sal jou nageslag genoem word. 8 Dit wil sê, nie hulle is kinders van God wat die kinders van die vlees is nie, maar die kinders van die belofte word gereken as die nageslag. 9 Want dit is die woord van die belofte: Omtrent hierdie tyd sal Ek kom, en Sara sal ʼn seun hê. 10 En nie alleen dit nie, maar ook Rebekka was swanger uit een, naamlik Isak, ons vader. 11 Want toe die kinders nog nie gebore was en nog geen goed of kwaad gedoen het nie – dat die voorneme van God volgens die verkiesing kon bly staan, nie uit die werke nie, maar uit Hom wat roep – 12 is vir haar gesê: Die oudste sal die jongste dien. 13 Soos geskrywe is: Jakob het Ek liefgehad en Esau het Ek gehaat. 14 Wat sal ons dan sê? Is daar miskien onreg by God? Nee, stellig nie! 15 Want aan Moses sê Hy: Ek sal barmhartig wees oor wie Ek barmhartig wil wees en My ontferm oor wie Ek My wil ontferm. 16 So hang dit dan nie af van die een wat wil of van die een wat loop nie, maar van God wat barmhartig is. 17 Want die Skrif sê aan Farao: Juis hiervoor het Ek jou laat optree, dat Ek in jou my krag kan toon en dat my Naam verkondig kan word op die hele aarde. 18 So is Hy dan barmhartig oor wie Hy wil en Hy verhard wie Hy wil. 19 Jy sal dan vir my sê: Waarom verwyt Hy dan nog, want wie het sy wil weerstaan? 20 Maar tog, o mens, wie is jy wat teen God antwoord? Die maaksel kan tog nie vir die maker sê: Waarom het u my so gemaak nie? 21 Of het die pottebakker nie mag oor die klei, om uit dieselfde klomp die een voorwerp tot eer en die ander tot oneer te maak nie? 22 En as God, al wil Hy sy toorn bewys en sy mag bekend maak, tog met 1

Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Romeine 9

1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in

die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en ʼn onophoudelike smart vir my

hart. 3Want ek sou self kon wens om ter wille van my broers, my stamgenote na die

vlees, ʼn vervloeking te wees, wég van Christus af. 4Hulle is Israeliete aan wie die

aanneming tot kinders behoort en die heerlikheid en die verbonde en die wetgewing

en die erediens en die beloftes; 5aan wie die vaders behoort en uit wie die Christus is

na die vlees Hy wat oor alles is, God, lofwaardig tot in ewigheid! Amen. 6Maar ek sê dit nie asof die woord van God verval het nie; want hulle is nie almal

Israel wat uit Israel is nie. 7Ook nie omdat hulle Abraham se nageslag is, is hulle

almal kinders nie; maar: in Isak sal jou nageslag genoem word. 8Dit wil sê, nie hulle

is kinders van God wat die kinders van die vlees is nie, maar die kinders van die

belofte word gereken as die nageslag. 9Want dit is die woord van die belofte:

Omtrent hierdie tyd sal Ek kom, en Sara sal ʼn seun hê. 10En nie alleen dit nie, maar

ook Rebekka was swanger uit een, naamlik Isak, ons vader. 11Want toe die kinders

nog nie gebore was en nog geen goed of kwaad gedoen het nie – dat die voorneme

van God volgens die verkiesing kon bly staan, nie uit die werke nie, maar uit Hom

wat roep – 12is vir haar gesê: Die oudste sal die jongste dien. 13Soos geskrywe is:

Jakob het Ek liefgehad en Esau het Ek gehaat. 14Wat sal ons dan sê? Is daar miskien onreg by God? Nee, stellig nie! 15Want aan

Moses sê Hy: Ek sal barmhartig wees oor wie Ek barmhartig wil wees en My ontferm

oor wie Ek My wil ontferm. 16So hang dit dan nie af van die een wat wil of van die

een wat loop nie, maar van God wat barmhartig is. 17Want die Skrif sê aan Farao:

Juis hiervoor het Ek jou laat optree, dat Ek in jou my krag kan toon en dat my Naam

verkondig kan word op die hele aarde. 18So is Hy dan barmhartig oor wie Hy wil en

Hy verhard wie Hy wil. 19Jy sal dan vir my sê: Waarom verwyt Hy dan nog, want wie het sy wil weerstaan? 20Maar tog, o mens, wie is jy wat teen God antwoord? Die maaksel kan tog nie vir

die maker sê: Waarom het u my so gemaak nie? 21Of het die pottebakker nie mag

oor die klei, om uit dieselfde klomp die een voorwerp tot eer en die ander tot oneer te

maak nie? 22En as God, al wil Hy sy toorn bewys en sy mag bekend maak, tog met

1

Page 2: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

groot lankmoedigheid die voorwerpe van toorn wat vir die verderf toeberei is, verdra

het, 23juis om bekend te maak die rykdom van sy heerlikheid oor die voorwerpe van

barmhartigheid wat Hy voorberei het tot heerlikheid, 24ons naamlik wat Hy geroep

het, nie alleen uit die Jode nie, maar ook uit die heidene? 25Soos Hy ook in Hoséa

sê: Ek sal die wat nie my volk is nie, my volk noem; en haar wat nie bemin is nie,

beminde; 26en in die plek waar aan hulle gesê is: Julle is nie my volk nie! daar sal

hulle genoem word kinders van die lewende God. 27En Jesaja roep oor Israel uit: Al

is die getal van die kinders van Israel soos die sand van die see, net die oorblyfsel

sal gered word; 28want Hy volbring ʼn saak en verkort dit in geregtigheid, omdat die

Here ʼn saak wat verkort is, op die aarde sal doen. 29En soos Jesaja tevore gesê het:

As die Here van die leërskare vir ons nie ʼn nageslag oorgelaat het nie, soos Sodom

sou ons geword het en aan Gomorra gelyk gewees het. 30Wat sal ons dan sê? Dat die heidene, wat die geregtigheid nie nagejaag het nie,

die geregtigheid verkry het, naamlik die geregtigheid wat uit die geloof is; 31terwyl

Israel, wat die wet van die geregtigheid nagejaag het, die wet van die geregtigheid

nie bereik het nie. 32Waarom? Omdat dit nie uit die geloof was nie, maar net asof dit

uit die werke van die wet was; want hulle het hul gestamp teen die steen van

aanstoot. 33Soos geskrywe is: Kyk, Ek lê in Sion ʼn steen van aanstoot en ʼn rots van

struikeling; en elkeen wat in Hom glo, sal nie beskaam word nie.

1. God se seëninge oor Israel – Romeine 9:1-51Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie – my gewete getuig saam met

my in die Heilige Gees – 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en ʼn

onophoudelike smart vir my hart. 3Want ek sou self kon wens om ter wille van

my broers, my stamgenote na die vlees, ʼn vervloeking te wees, wég van

Christus af. 4Hulle is Israeliete aan wie die aanneming tot kinders behoort en

die heerlikheid en die verbonde en die wetgewing en die erediens en die

beloftes; 5aan wie die vaders behoort en uit wie die Christus is na die vlees Hy

wat oor alles is, God, lofwaardig tot in ewigheid! Amen.

1.1 Vrae by Romeine 9:1-5

1. Hoe sluit Romeine 9 tot 11 by die voorafgaande agt hoofstukke aan?

2

Page 3: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Wanneer ʼn mens Romeine aandagtig deur lees, kom ʼn mens dadelik ʼn groot

verandering agter in die gemoedstoestand van Paulus. In Romeine 8 het hy nog

gejuig en gejubel dat daar regtig niks is wat die gelowige van God se liefde in

Christus kan skei nie. En soos ʼn handomkeer verander Paulus se gejubel in

droefheid en trane wanneer hy oor die Jode begin skryf in Romeine 9 tot 11. Dit is

so erg dat Paulus selfs wens om van Christus geskei te wees indien dit sou kon

veroorsaak dat sy stamgenote gered kan word.

In Romeine 9 vind ʼn mens ook duidelike uitsprake aangaande die soewereiniteit van

God. Vir baie mense is dit ʼn leerstuk wat moeilik aanvaar word omdat dit die mens

se sogenaamde vrye wil verwerp. Ander mense gaan so oploop met die leerstuk

van die soewereiniteit van God dat dit naderhand blyk die mens het geen

verantwoordelikheid nie. Terwyl die Bybel baie duidelik is dat die mens die

verantwoordelikheid het om hom te bekeer en te glo. Wanneer die mens dan wel tot

bekering en geloof kom, kom hy agter dat dit gebeur het opgrond van God se

soewereine genade sodat niemand rede het om op homself trots te wees nie.

Tog is die soewereiniteit van God nie die hooftema van hierdie drie hoofstukke nie.

Dit is egter ʼn tema wat die hoof argument in Romeine 9 tot 11 ondersteun. Hoewel

Romeine 9 tot 11 oor die Jode hoofsaaklik handel, is dit van uiterste belang vir die

Christen. In Romeine 8 het die gelowiges die versekering gekry dat niks hulle van

God se liefde in Christus kan skei nie, want sy liefde is gegrondves op sy ewige

besluit. God het die gelowiges vantevore geken en vantevore verordineer om

gelykvormig te wees aan die beeld van sy Seun. Sy liefde staan dus vas op die

besluit om die gelowiges van ewigheid af te verkies.

Iemand wat egter die Ou Testament ken en die geskiedenis van die Jode al onder

oë gehad het, sal nou begin wonder oor hierdie sekerheid. Israel was immers God

se uitverkore volk (Deut 7:6; 14:2). God het belowe om die Jode te seën sodat al die

volke van die aarde deur hulle geseën sal word. Maar teen die tyd dat Paulus

hierdie brief geskryf het, het die meerderheid van die Jode vir Jesus as die Messias

3

Page 4: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

verwerp en hulle was aktief gekant teen die Christene – Paulus is self ʼn teiken van

die Jode se onversadigbare haat.

In die lig van die Jode se verwerping van Christus onstaan die vraag of God se doel

met die Jode dan gefaal het? En as God nie sy doel met die Jode kon bereik nie,

watter waarborg is daar dat Hy sy doel met die gelowiges gaan bereik om hulle

gelykvormig te maak aan die beeld van sy Seun? Hoe kan ʼn mens verseker wees

dat niks jou as uitverkorene van die liefde van Christus sal skei nie, as die

Jode – die uitverkore volk van God – dan van Christus geskei is? Dit is die

vraag wat in Romeine 9 tot 11 aan die orde gestel word.

2. Waarom is dit vir Paulus nodig om selfs die Here as getuie in te roep oor sy

droefheid oor die Jode? (vers 1-2)

3. Tot watter mate is Paulus regtig bedroef oor die Jode? (vers 3)

Die Jode het werklik uit hulle pad gegaan om Paulus op een of ander wyse by te

kom. Dit was vir baie Jode onbegryplik hoe hy van ʼn Fariseër kon verander tot ʼn

volgeling en apostel van Jesus Christus. Nêrens was Paulus werklik veilig nie. In

Jerusalem wou die Jode hom al dood maak en dit was kort nadat hy tot bekering

gekom het (Hand 9:28-31). Om die waarheid te sê drie jaar na sy bekering. Op sy

eerste sendingreis het die Jode hom soos ʼn prooi van Antiochië in Pisidië agtervolg

totdat hulle hom in Listra gestenig het en vir dood uit die stad uitgesleep het (Hand

14:19). Met net hierdie enkele pennestrepe kom ʼn mens agter watter geweldige

haat die Jode teen Paulus gekoester het.

Die normale en verwagte reaksie van iemand wat so vervolg word deur die Jode is

dat Paulus ʼn afkeer en ʼn wedersydse haat vir die Jode sou gekoester het. Maar dit

was nie die geval nie. Paulus het ʼn groot droefheid en onophoudelike smart oor sy

mede Jode gedra. Aangesien dit vir baie mense ondenkbaar sou wees dat hy

soveel hartseer vir die Jode het, moes hy ter wille van sy hoorders selfs die

Here inroep as getuie oor dit wat in sy hart leef vir die Jode.

4

Page 5: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Die hartseer oor die ongehoorsaamheid van die Jode was nie maar net ʼn gevoel wat

Paulus in sy hart gedra het nie. Hy verwoord sy hartseer. Indien dit enigsins

moontlik sou wees dat hy ʼn vervloeking kon wees – dit wil sê, weg van

Christus en verlore – sodat die Jode gered kon word, sou dit hom verbly het.

In Romeine 8 het Paulus so pas gesê dat niks ʼn gelowige ooit van die liefde van

Christus sal kan skei nie. Dus is daar geen manier dat hy van Christus se liefde

geskei kan word en dus verlore sal gaan nie. God se ewige besluit oor Paulus is die

anker waarmee hy aan Christus gebind is. Deur hierdie uiterste stelling te maak, wil

Paulus aantoon en die lesers van die brief verseker dat hy werklik vanuit sy hart uit

diep besorg is oor die ewige wel en weë van die Jode. Wat met Paulus nooit sou

kon gebeur nie, het met Christus wel gebeur. Hy het werklik sy lewe afgelê vir

mense en Hy was werklik van sy Vader se liefde geskei gewees sodat mense van

die verskriklike oordeel van God verlos kon word.

4. Oor watter voorregte het die Jode alles beskik? (vers 4-5)

Die Here het aan Israel – die volkie wat Hy onder al die volke in die wêreld vir Hom

as eiendomsvolk verkies het – unieke geestelike voorregte gegee. Slegs die

ontvangs van die voorregte sal ʼn mens nie verlos nie. Die ontvanger moet op die

voorregte reageer en gebruikmaak daarvan. Die ontvangers van die voorregte is

egter geestelik dood, daarom sou hulle nie vanself die waarde van die voorregte

besef het nie, maar dit neem egter nie hulle verantwoordelikheid weg om te reageer

nie. Baie Jode het egter so op die geestelike voorregte gefokus dat hulle van

oordeel was dat hulle ontvangs en besit van die voorregte hulle saak met God

regmaak. Mense wat so oor die geestelike voorregte gedink het, het glad en geheel

nie die genade van God gesoek om hierdie voorregte vir hulleself toe te pas nie.

Paulus maak ʼn lys van nege geestelike voorregte wat die Here aan die Jode gegee

het:

5

Page 6: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Hulle is Israeliete – hulle is die nageslag van Jakob wie se naam deur die Here

verander is na Israel. Hulle behoort dus op ʼn besondere wyse aan die Here.

Van hulle het die Here ʼn houer gemaak van die verlossing vir die wêreld.

Hulle het die aanneming tot kinders (Eks 4:22; Jer 31:9; Hos 11:1) – God het

Israel onder al die volke van die wêreld aangeneem as sy volk.

Hulle het die heerlikheid (Eks 16:10; 40:34; 1 Kon 8:10-11) – hulle het die

heerlikheid van die Here in hulle midde verskeie kere gesien omdat God sy

heerlikheid aan hulle geopenbaar het.

Hulle het die verbonde (Gen 15; Eks 24:7-8; Ps 89:3-4; Jer 31:31-37; Efes

2:12) – God het met Abraham, Moses en Dawid verbonde aangegaan. Daar is

geen ander volk met wie God so in ʼn verhouding getree het nie.

Hulle het die wet (Eks 20:1-7) – aan hulle het die Here sy Tien Gebooie gegee

as ʼn riglyn om as verloste mense te leef en God dus te verheerlik.

Hulle het die eredienste – God het aan Israel geopenbaar hoe hulle Hom by

die tempel moet dien. Aan hulle is die feeste en offers geopenbaar.

Hulle het die beloftes – aan hulle het die Here uitsonderlike beloftes gemaak.

Gaan kyk maar die beloftes wat die Here gemaak het in die verbonde met

Abraham, Moses en Dawid.

Hulle het die vaders – die Jode stam van Abraham, Isak en Jakob af – mense

met wie die Here ʼn besonders intieme verhouding gehad het.

Uit hulle is Christus na die vlees gebore – Christus is veral die vervulling van

die verbondsbeloftes aan Abraham en Dawid. Christus se geslagslyn is uit die

volk wat die Here vir Hom as eiendomsvolk verkies het.

5. Wat was die Here se bedoeling met al hierdie voorregte aan die Jode? (vers 4-5)

6. Waarom sluit Paulus vers 5 af met ʼn lofprysing van Christus?

Israel het hierdie geestelike voorregte ontvang nie om daarmee te spog en hulleself

bo ander mense te verhef nie. Wat die Here ook al doen, doen Hy om Homself te

verheerlik. Die hoofrede waarom God die hemel en die aarde geskep het en

waarom Hy mense van hulle sondes verlos, is om Homself te verheerlik. Die hele

skepping en elke mens moet erken en bely dat die Here alleen God is en dat Hy

6

Page 7: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

groot en goed is. Israel is deur die Here verkies en bevoorreg sodat hulle juis

die grootheid en goedheid van die Here onder al die volke van die wêreld sou

vertoon. Deur die voorregte op hulleself van toepassing te maak, moes hulle ander

volke na die Here toe aantrek.

Christus is nie maar net ʼn mens wat uit die Jode gebore is nie. Hy is in werklikheid

God wat die vlees van die mens aangeneem het. Die Here verwag dat ʼn mens in

Christus sal glo. Maar dan moet ʼn mens nie maar net glo dat Hy jou verlos het nie.

Jy moet ook in Hom glo as God, want Hy is werklik die lewende God. Hy is oor

alles en is dus die Here van die ganse skepping.

Besprekingsvrae

1. Hoe gereeld dink jy aan die aaklige einde van mense wat verlore is en as

verlorenes sal sterf?

2. Hoe kan ons aan die verlorenes ons besorgdheid oor hulle geestelike toestand

betoon wanneer hulle dink alles is reg in hulle lewens?

3. Hoe hanteer jy die geestelike voorregte wat die Here aan jou gegee het?

4. Hoekom sou jy sê moet ʼn mens glo dat Jesus werklik God is om gered te kan

wees?

2. God se verkiesing van Israel – Romeine 9:6-136Maar ek sê dit nie asof die woord van God verval het nie; want hulle is nie

almal Israel wat uit Israel is nie. 7Ook nie omdat hulle Abraham se nageslag is,

is hulle almal kinders nie; maar: in Isak sal jou nageslag genoem word. 8Dit wil

sê, nie hulle is kinders van God wat die kinders van die vlees is nie, maar die

kinders van die belofte word gereken as die nageslag. 9Want dit is die woord

van die belofte: Omtrent hierdie tyd sal Ek kom, en Sara sal ʼn seun hê. 10En

nie alleen dit nie, maar ook Rebekka was swanger uit een, naamlik Isak, ons

vader. 11Want toe die kinders nog nie gebore was en nog geen goed of kwaad

gedoen het nie – dat die voorneme van God volgens die verkiesing kon bly

staan, nie uit die werke nie, maar uit Hom wat roep – 12is vir haar gesê: Die

7

Page 8: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

oudste sal die jongste dien. 13Soos geskrywe is: Jakob het Ek liefgehad en

Esau het Ek gehaat.

2.1 Vrae by Romeine 9:6-13

1. Watter woord van God het nie verval nie? (vers 6)

2. Wat beteken dit as daar gesê word nie almal is Israel wat uit Israel is nie? (vers

6)

In die eerste drie verse het Paulus sy eie droefheid oor die ongelowigheid van so

baie van sy volksgenote bekendgemaak. Wat hom veral bedroef maak, is die feit

dat hierdie volksgenote ongelowig is en bly terwyl die Here soveel voorregte aan

hulle gegee het soos wat hy in vers 4 en 5 uitgestip het.

Die feit dat die meerderheid Jode so gekant is teen die evangelie en in hulle

ongeloof volhard, wil nie sê dat God se woord verval het nie. Die woord van God

waarvan hier gepraat word, verwys na die belofte wat die Here aan Abraham

gemaak het in die verbond wat Hy met hom gesluit het. Niemand moet ooit dink

dat God se verbondsbeloftes aan Israel tot niet gegaan het omdat die Jode hulle nie

wil bekeer en in Jesus glo nie.

Die Here se verbond hou nie op bestaan as die mens nie in hierdie verhouding wat

God met hom aangegaan het, wil volhard nie. Die Here se verbond is ewig.

Daarom laat Hy aanhoudend van sy liefde en trou teenoor die mens verkondig. Die

evangelie word aanhoudend verkondig.

Maar hoekom is dit dan so dat daar Jode is wat ondanks al die voorregte wat hulle

van die Here ontvang het, tog nie glo nie? Die antwoord hierop word in die tweede

deel van vers 6 gegee: want hulle is nie almal Israel wat uit Israel is nie.

Om fisies ʼn Jood te wees en wettig ʼn afstammeling van Abraham, Isak en Jakob te

wees, het verseker sy voordele (sien vers 4 en 5). Maar dit beteken hoegenaamd

nie dat jy werklik ʼn Israeliet is nie – nie almal wat Israeliete is, is werklik die Israel

van God nie.

8

Page 9: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Dit is egter nie die eerste maal wat hierdie onderskeid onder die Jode in die brief aan

die Romeine gemaak word nie. In Romeine 2 het Paulus ʼn onderskeid tussen die

Jode aangedui: Want nie hy is ʼn Jood wat dit in die openbaar is nie, en nie dít is

besnydenis wat dit in die openbaar in die vlees is nie; maar hy is ʼn Jood wat

dit in die verborgene is, en besnydenis is dié van die hart, in die gees, nie na

die letter nie. Sy lof is nie uit mense nie, maar uit God. (Romeine 2:28-29)

Om terug te keer na die voordele wat die Jode van ouds af gehad het, soos dit in

vers 4 en 5 uiteengesit is. Net die feit dat jy hierdie voordele het, maak nie van

jou ʼn Israeliet nie. Die Here het die voordele aan Israel gegee om te gebruik.

Wanneer hulle gelowige gebruik maak van die voordele sal hulle by Christus

uitkom, want daarvoor het God die voordele aan Israel gegee. Ongelukkig is

daar baie Jode wat nog nie hierdie voordele reg gebruik nie, want hulle kom nie by

Christus uit nie. Inteendeel, baie Jode het hierdie voordele misgebruik om juis op

die heidene neer te sien en hulle te verag. Kyk net hoe hoogmoedig was Jona

teenoor die mense van Nineve.

In die volgende sewe verse (Rom 9:7-13) word die kring al kleiner en meer spesifiek

getrek om aan te toon dat nie almal wat uit Israel is, is werklik Israel nie. Twee baie

bekende gebeure uit die geskiedenis word gebruik om hierdie kring al kleiner te trek.

Daar word begin met die eerste twee seuns wat Abraham gehad het (Rom 9:7-9),

naamlik Isak en Ismael alhoewel Ismael nie eers hier genoem word nie.

Net omdat iemand fisies van Abraham afstam, beteken dit nie dat hy outomaties ʼn

kind van God is nie. Dit is iets waarop die Jode nogal geroem het – hulle stam van

Abraham af. In een van die twisgesprekke wat die Jode met Jesus gehad het

(Johannes 8:31-47), het Hy juis vir hulle gewys wat is die verskil tussen hulle – die

ongelowige Jode – en die werklike kinders van Abraham. Die werklike kinders van

Abraham het Jesus lief en hulle luister na God. Die Jode wat van Abraham afstam,

maar Jesus nie liefhet nie, is nie kinders van Abraham nie, maar van die duiwel.

9

Page 10: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Vroeër in die brief het Paulus ook aangetoon dat dit nie net oor die fisiese

afstamming van Abraham gaan nie. Dit gaan daaroor dat ʼn mens gehoorsaam aan

die Here doen wat Abraham gedoen het – hy het die Here onvoorwaardelik geglo.

Sodoende is Abraham die vader van al die gelowiges – die onbesnedenes wat glo

sowel as die besnedenes wat glo. En hy het die teken van die besnydenis

ontvang as ʼn seël van die geregtigheid van die geloof toe hy nog nie besny

was nie; dat hy die vader sou wees van almal wat glo terwyl hulle onbesnede

is, sodat ook aan hulle die geregtigheid toegereken sou word; en ook ʼn vader

van die besnydenis vir die wat nie alleen uit die besnydenis is nie, maar ook

wandel in die voetstappe van die geloof van ons vader Abraham toe hy

onbesnede was. (Romeine 4:11-12)

3. Wat word bedoel met die kinders van die vlees in die geval van Abraham se

twee seuns? (vers 8)

4. Wanneer het God al besluit om met Isak die verbond voort te sit? (vers 7-9)

Daar is reeds daarop gewys dat die fisiese en wettige afstamming van Abraham nie

noodwendig beteken dat so iemand regtig ʼn kind van Abraham en dus ook ʼn kind

van God is nie. Die twee bekendste seuns van Abraham is Isak en Ismael.

Toe die Here vir Abraham uit sy vader se huis en uit sy familie geroep het, het Hy

reeds die belofte gemaak dat Abraham ʼn groot nageslag sal hê (Gen 12:2). Op die

ouderdom van vyf en sewentig was dit ʼn wonderlike belofte aan Abraham, want sy

vrou was tot nou toe nog onvrugbaar. Die jare het egter aangestap – Abraham en

Sara het ouer geword en na tien jaar was daar nog geen kind vir hulle gebore nie.

Albei van hulle glo die belofte van die Here dat Abraham ʼn groot nageslag sal hê,

maar op die normale wyse het die Here nog nie begin om die nageslag te gee nie.

Daarom het Sara met die plan vorendag gekom dat Abraham ʼn kind by Hagar moet

verwek. Ismael is dus deur Abraham by Hagar verwek omdat Abraham en Sara nie

bereid was om te wag dat die Here self sy belofte vervul nie. Ismael staan bekend

as ʼn kind van die vlees omdat Abraham en Sara op hulle eie wyse wou sorg

dat Abraham ʼn nageslag sal hê volgens die belofte van die Here.

10

Page 11: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Die Here het egter gewag totdat Abraham honderd jaar oud was en Sara negentig –

ver verby die ouderdom vir ʼn vrou om kinders in die wêreld te bring voordat Hy die

beloofde kind aan Abraham en Sara gegee het (Rom 4:18-21). Niemand – nie eers

Abraham of Sara – sou kon roem dat Abraham ʼn seun deur sy eie kragte verwek het

nie. En wanneer Hagar en Ismael uiteindelik weggestuur word, verseker die Here vir

Abraham dat sy nageslag deur Isak sal wees. Isak is die een met wie die Here die

besondere verhouding van die verbond gaan voortsit omdat die Here al by Abraham

se roeping sy besluit aan Abraham bekend gemaak het dat hy ʼn groot nageslag sal

hê. God se besluit om met Isak die verbond voort te sit, is dus ook in die

ewigheid geneem.

Die egte nageslag van Abraham is dus die kinders van die belofte, soos wat die

Here ten aanhore van Sara aan Abraham sy belofte van die nageslag bevestig het

toe Hy belowe het dat Sara oor ʼn jaar ʼn seun sou hê (Gen 18:10). Dit is met hom

wat die Here die verbond oprig as ʼn ewige verbond (Gen 17:19). Alhoewel die Here

sy besondere verhouding met Isak voortsit, is Ismael nie deur die Here vergeet nie.

Die Here sal hom ook seën ter wille van Abraham (Gen 17:20) en die Here het aan

hom besondere sorg gegee (Gen 21:17-21; 25:12-18).

5. Waarom word Jakob en Esau ook as voorbeeld gebruik om aan te toon dat nie

almal Israel is wat uit Israel afstam nie? (vers 10-12)

6. Op grond waarvan is Jakob en nie Esau nie gekies? (vers 11)

Paulus veronderstel ʼn beswaar wat gemaak kan word met die gebruik van Isak en

Ismael as voorbeeld om aan te toon dat nie almal wat van Abraham afstam kinders

van God is nie. Ismael was immers die seun wat Abraham by Hagar die Egiptiese

slavin gehad het. Daarom gaan hy voort om die kring nog kleiner te trek na die twee

seuns wat Isak gehad het.

Esau en Jakob is die twee seuns van Rebekka en Isak. Hulle het dieselfde pa

en ma. Boonop is hulle ook nog ʼn tweeling. Twee mense wat regtig baie naby

11

Page 12: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

aan mekaar is. Tog het die Here net een van die twee gekies om die besondere

verhouding van die verbond mee voort te sit – Jakob.

By Jakob en Esau sien ons die soewereine keuse wat God uitgeoefen het. Dit is

dieselfde soewereine keuse waarvan in Romeine 8:28-30 vertel is. Telkens is by

daardie verse opgemerk dat die woorde voorneme en vantevore heenwys na

besluite wat God in die ewigheid nog voor die skepping van die wêreld geneem het.

Daardie besluite voer God in die tyd en in die leeftyd van mense uit.

Aangaande die twee seuns van Isak het God ook reeds ʼn voorneme gehad en Hy

het vantevore verordineer om die verbondsverhouding net met een van die twee

seuns voort te sit. Daarom skryf Paulus: Nog voordat haar kinders gebore is of

iets goeds of kwaads gedoen het, is vir haar gesê: Die oudste sal die jongste

dien. Dit het gebeur sodat God se voorneme volgens sy uitverkiesing sou bly

staan, nie op grond van mense se dade nie, maar op grond van Hom wat roep.

Die voorneme van God om die verbondsverhouding met Jakob voort te sit en nie

met Esau nie berus slegs op God wat roep en op niks van die mens nie. Die Here

se keuse van Jakob is nie geneem op grond van wie sy ouers was nie, want Esau

het dieselfde ouers. Die Here het sy keuse ook nie geneem op grond van hoe goed

die een teenoor die ander een sou gelyk of sou gevaar het na geboorte nie. Nog

voordat hulle gebore is, het God sy uitspraak oor hulle aan Rebekka bekend

gemaak. Die Here se keuse is ook nie op grond van hoe goed of hoe sleg die een

gedoen of nie gedoen het nie.

Jakob was in wese net so verdorwe soos Esau. Albei van hulle het aards gedink oor

dinge. Dit merk ʼn mens op by die geleentheid toe Jakob die eersgeboortereg in die

hande gekry het. Vir Jakob het dit gaan oor die welvaart en naam wat hy sou hê

teenoor die mindere erfdeel wat Esau sou ontvang. Vir Esau het dit gegaan oor die

oombliklike bevrediging van sy fisiese behoeftes. Albei dink aards – Jakob het net

verder die toekoms ingedink as Esau.

12

Page 13: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

God se voorneme om met Jakob die verbondsverhouding voort te sit is dus in

ooreenstemming met sy uitverkiesing wat berus by Hom wat roep. Esau was ook

besny en hy het ook die verbondsbeloftes ontvang. Maar hy het nie sy

verantwoordelikheid in die verbond teenoor die Here vervul nie. Daarom het die

verbondsbeloftes nie vir hom waar geword nie. Daarmee word nie gesê dat Jakob

beter keuses gemaak het nie of dat hy meer verantwoordelik was as Esau nie.

Jakob het riskant geleef. Ondanks sy riskante lewe het die Here sy besluit met

Jakob uitgevoer en hom weldra by die punt gebring waar hy net op die Here alleen

vir sy voortbestaan kon vertrou.

Ter ondersteuning van wat Paulus hier oor Jakob en Esau skryf, haal hy twee

Skrifgedeeltes aan. Eerste die Here se woorde aan Rebekka: Die oudste sal die

jongste dien. En dan ook die Here se eie woorde aan sy volk in die dae van die

profeet Maleagi: Jakob het Ek liefgehad en Esau het Ek gehaat.

7. Hoe moet ʼn mens die woorde wat uit Maleagi aangehaal word, verstaan? (vers

13)

Sommige verstaan met hierdie woorde uit Maleagi dat God vir Esau minder

liefgehad het as vir Jakob. Die feit bly egter staan dat God vir Jakob uitgekies het en

nie vir Esau nie. God se voorneme volgens sy uitverkiesing het daarop uitgeloop dat

Jakob en sy nageslag die voorwerpe geword van God se verbondseën terwyl Esau

en sy nageslag van hierdie seën uitgesluit is.

Haat moet nie as ʼn menslike sondige emosie verstaan word nie. Liefde en haat is

by God nie emosies nie, maar handelinge. In Esau se geval beteken dit dat die

toorn van God oor die sonde op hom en sy nageslag gebly het (Joh 3:36)

terwyl God uit genade aan Jakob en sy nageslag die seën van die

verbondsverhouding geskenk het.

Besprekingsvrae

13

Page 14: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

1. Sommige mense redeneer dat as God absoluut soewerein is, is Hy ook

verantwoordelik vir die sondes wat ek doen. Hoe sal jy so iemand vanuit die

Bybel antwoord?

2. Ander mense redeneer weer dat die leer oor die uitverkiesing fatalisme

bevorder: Wat sal wees, sal wees. Hoekom sal ʼn mens nog bid? Hoekom sal jy

nog evangeliseer? Hoe sal jy so iemand vanuit die Bybel antwoord?

3. Nog iemand anders redeneer dat as God mense kan red, maar kies om dit nie te

doen nie, is Hy nie die God van liefde nie. Hoe sal jy vir so iemand aantoon dat

hy verkeerd en selfs lasterlik praat?

4. As iemand vra: Hoe kan ek weet dat God my uitverkies het, hoe sal jy daarop

antwoord?

3. God is soewerein om te verkies – Romeine 9:14-1814Wat sal ons dan sê? Is daar miskien onreg by God? Nee, stellig nie! 15Want

aan Moses sê Hy: Ek sal barmhartig wees oor wie Ek barmhartig wil wees en

My ontferm oor wie Ek My wil ontferm. 16So hang dit dan nie af van die een wat

wil of van die een wat loop nie, maar van God wat barmhartig is. 17Want die

Skrif sê aan Farao: Juis hiervoor het Ek jou laat optree, dat Ek in jou my krag

kan toon en dat my Naam verkondig kan word op die hele aarde. 18So is Hy

dan barmhartig oor wie Hy wil en Hy verhard wie Hy wil.

3.1 Vrae by Romeine 9:14-18

1. Waarom word daar gevra of daar onreg by God is? (vers 14)

Net omdat daar baie Jode is wat nie die evangelie van Christus wil glo nie, beteken

nie dat God se woord aangaande die Jode verval het nie of dat God nou klaar is met

die Jode nie. In verse 6 tot 13 het Paulus vanuit die Skrif aangetoon dat nie elkeen

wat die fisiese nageslag van Abraham is ook sy kind is nie. Die eintlike kind van

Abraham is die kind van die belofte – die kind wat God self met ʼn belofte aan

Abraham toegesê het – Isak.

Oor Isak het God reeds in die ewigheid ʼn besluit geneem gehad en dit in die belofte

by Abraham se roeping aan hom te kenne gegee. Hierdie besluit wat God voor die

14

Page 15: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

tyd neem – voordat enigsins iets gebeur het – word nog verder geïllustreer in die

twee seuns van Isak – Jakob en Esau. Nog voordat hulle gebore is en enigiets goed

of kwaad kon gedoen het, het die Here reeds vir Rebekka gesê dat die oudste die

jongste sal dien. God se voorneme en plan met Jakob, soos met Isak, is in

ooreenstemming met sy uitverkiesing – dit gaan dus nie oor wat mense doen of nie

doen nie, maar oor Hom wat mense roep.

Soos in die vorige hoofstukke gaan Paulus voort met die twee gesprek tussen hom

en die denkbeeldige redenaar wat elke keer die teendeel wil bewys. Met

denkbeeldige redenaar word verwys na die argumente wat Paulus gedurende sy

bykans dertig jaar as apostel onder die heidene teëgekom het by veral die Jode. Dit

is die voorbeeld van Jakob en Esau wat twee duidelike vrae ontlok. Die eerste vraag

word in vers 14 tot 18 beantwoord en die tweede vraag in vers 19 tot 24.

Die teendeel wat die redenaar wil aantoon is dat God onregverdig is, want Hy het

dan tussen Ismael en Isak vir Isak uitgekies en tussen Esau en Jakob het Hy vir

Jakob uitgekies. Vanuit die mens se oogpunt – die mens wat meen hy weet wat

regverdig regtig is – lyk dit of God onregverdig gehandel het deur vir Isak bo

Ismael te verkies en Jakob bo Esau. Daarom formuleer Paulus die teendeel met ʼn

vraag: Is daar miskien onreg by God? Op hierdie vraag gee Paulus weer die baie

besliste Nee as antwoord. Daar is hoegenaamd geen manier dat God van onreg

beskuldig kan word nie. Hy is in sy wese regverdig (Job 8:3; 34:10-12; 18-19; Deut

32:4; Ps 145:17; Open 16:7).

Dit is egter nie die eerste keer dat die redenaar God van onreg wil beskuldig nie. In

die vier besware wat in Romeine 3:1-8 gemaak is teen die werkswyse van God het

hy dit ook gedoen. In die derde van die vier besware is daar gesê: Maar as ons

ongeregtigheid die geregtigheid van God bewys, wat sal ons sê? Is God wat

die toorn oor ons bring, dan nie onregverdig nie? Ek spreek menslikerwys.

Nee, stellig nie! Want hoe sal God anders die wêreld oordeel? (Romein 3:5-6)

15

Page 16: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Dit is die mens self wat hom teenoor God verhard. Die Here roep hom met alle erns

dat hy hom sal bekeer sodat hy kan bly lewe, maar die mens wil hom nie aan God

onderwerp en Hom gehoorsaam nie. Daarom is die mens besig om met sy

verhardheid en onbekeerlike hart vir homself toorn te vergader as ʼn skat in die dag

van toorn en die openbaring van die regverdige oordeel van God (Rom 2:4-5).

2. Hoe word daar aangetoon dat God glad nie onregverdig handel wanneer Hy die

een bo die ander een kies nie? (vers 15 en 16)

3. Wat word met die aanhaling van Eksodus 9:16 aangetoon? (vers 17)

Om aan te toon dat daar by God hoegenaamd geen onreg is nie, haal Paulus

aan wat God aan Moses gesê het nadat die volk hulleself teen die Here verset

het en die goue kalf gemaak het. Aan Moses het die Here gesê dat Hy barmhartig

sal wees teenoor wie Hy barmhartig wil wees en Hy sal Hom ontferm oor wie Hy

Hom wil ontferm (Eks 33:19). Geen mens kan aanspraak maak op die

barmhartigheid en ontferming van die Here nie. Hy gee dit aan wie Hy dit wil gee,

want dit is sy barmhartigheid en ontferming. Hy kan met sy goed maak wat Hy wil.

Op grond van hierdie woorde van die Here aan Moses maak Paulus dan die

gevolgtrekking in vers 16. Dit hang dus glad nie van die mens af wat wil of wat loop

– dit wil sê iets wil doen – nie. Dit hang geheel en al van God af. Hy besluit self oor

wie Hy Hom wil ontferm en aan wie Hy barmhartigheid wil betoon. Uit die konteks

van die Here se woorde aan Moses is dit duidelik dat nie een van die Israeliete die

barmhartigheid en ontferming van die Here waardig is of verdien nie. Daarom, as

die Here dan barmhartigheid en ontferming aan enige een van die Israeliete betoon,

is dit bloot omdat Hy wil.

Wanneer hierdie verse (Rom 9:14-16) in verband met Romeine 9:6-13 gelees word,

sien ʼn mens raak dat hierdie verse betrekking het op die barmhartigheid en

ontferming wat die Here aan Isak en Jakob betoon het. Die grootsheid van die Here

se werk is nie dat Hy vir Ismael en Esau verwerp en gehaat het nie. Die wonder is

dat Hy wel besluit het om aan Isak en Jakob barmhartigheid te betoon. Isak en

16

Page 17: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

Jakob was in wese nie beter as Ismael en Esau nie, maar die Here skenk aan Isak

en Jakob barmhartigheid en ontferming wat hulle in werklikheid nie verdien het nie.

In vers 17 word ook die ander kant van God se genadige verkiesing aan ons gewys.

Weer word daar uit Eksodus aangehaal en hierdie keer oor wat die Here in verband

met die farao gesê het. Dit is woorde wat Moses aan die farao moes sê voordat die

sewende plaag aangekondig is. Die Here laat die farao dit baie goed verstaan dat

Hy by magte is om die farao en sy hele volk met die pes te tref sodat die hele spul

van hulle met een slag sterf.

Die Here het egter nog nie hierdie mag oor die farao en sy volk uitgeoefen nie. Dan

gee die Here die rede vir die farao waarom Hy dit nog nie gedoen het nie. Die Here

laat die farao en sy volk nog bestaan, want die Here wil sy krag aan hom toon.

Farao moet geensins twyfel of wonder of die Here wel almagtig is nie. In alles

wat die Here in die komende plae nog gaan doen, sal die farao weet dat God

almagtig is. Maar nie net hy sal dit weet nie. Almal op die hele aarde sal dit weet

en almal sal weet dat dit die Here die God van Israel is wat dit gedoen het .

Orals op die hele aarde sal mense van die Here en sy almag vertel.

Die Here self het vir farao hardkoppig gemaak, so het Hy twee keer te vore aan

Moses gesê sal Hy met die farao doen (Eks 4:21; 7:3). Dit is nie dat die farao

homself eers teen die Here verhef het en toe het die Here hom hardkoppig gemaak

nie. Die Here het die farao hardkoppig gemaak sodat hy homself nog meer teen

God kan verhef. Die Here is vrymagtig om mense op so ʼn wyse te gebruik dat Hy sy

doel kan bereik en sy doel is om Homself te verheerlik. Hy het die farao verhard

sodat die farao en die hele wêreld kan weet dat die God van Israel werklik almagtig

is.

4. Tot watter gevolgtrekking word daar gekom? (vers 18)

Die gevolgtrekking waartoe Paulus dan kom na aanleiding van albei die kante van

God – sy genadige verkiesing en sy regverdige veroordeling – is dat die Here

17

Page 18: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

barmhartig is oor wie Hy barmhartig wil wees en Hy verhard wie Hy wil

verhard.

Die Here alleen is God – Hy is soewerein en is aan niemand enige verantwoording

verskuldig oor wat Hy doen nie. Wat Hy ook al doen, doen Hy om Homself te

verheerlik. Daarom is Hy by magte om Homself te ontferm oor die mense oor wie

Hy Hom wil ontferm al verdien hulle glad nie sy ontferming nie. Hy is ook by magte

om mense hardkoppig te maak sodat hulle hulle nie aan die Here en sy Woord sal

steur nie. Al wat die Here doen is om sy genade van so ʼn mens te onttrek sodat die

mens in sy natuurlike geaardheid voortgaan teenoor die Here. Wat die mense

verder in sy hardkoppigheid doen, is sy eie verantwoordelikheid waarvoor hy voor

die Here verantwoording verskuldig is.

Besprekingsvrae

1. Beteken God se liefde dat alle mense moet red? Motiveer jou antwoord

vanuit die Bybel.

2. Hoe sal jy iemand help wat sê dat God willekeurig in sy keuse is om sommige

te red en ander te verwerp?

3. Sal God sy genade gee aan almal wat daarvoor smeek of sal Hy dit weerhou

van sommige wat dit graag wil hê? Motiveer jou antwoord vanuit die Bybel.

4. Hoe sal jy iemand help wat sê: Ek neem dus aan dat nie een van die

uitverkorenes is nie?

4. God se barmhartigheid teenoor Israel – Romeine 9:19-2919Jy sal dan vir my sê: Waarom verwyt Hy dan nog, want wie het sy wil

weerstaan? 20Maar tog, o mens, wie is jy wat teen God antwoord? Die

maaksel kan tog nie vir die maker sê: Waarom het u my so gemaak nie? 21Of

het die pottebakker nie mag oor die klei, om uit dieselfde klomp die een

voorwerp tot eer en die ander tot oneer te maak nie? 22En as God, al wil Hy sy

toorn bewys en sy mag bekend maak, tog met groot lankmoedigheid die

voorwerpe van toorn wat vir die verderf toeberei is, verdra het, 23juis om

bekend te maak die rykdom van sy heerlikheid oor die voorwerpe van

18

Page 19: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

barmhartigheid wat Hy voorberei het tot heerlikheid, 24ons naamlik wat Hy

geroep het, nie alleen uit die Jode nie, maar ook uit die heidene? 25Soos Hy

ook in Hoséa sê: Ek sal die wat nie my volk is nie, my volk noem; en haar wat

nie bemin is nie, beminde; 26en in die plek waar aan hulle gesê is: Julle is nie

my volk nie! daar sal hulle genoem word kinders van die lewende God. 27En

Jesaja roep oor Israel uit: Al is die getal van die kinders van Israel soos die

sand van die see, net die oorblyfsel sal gered word; 28want Hy volbring ʼn saak

en verkort dit in geregtigheid, omdat die Here ʼn saak wat verkort is, op die

aarde sal doen. 29En soos Jesaja tevore gesê het: As die Here van die

leërskare vir ons nie ʼn nageslag oorgelaat het nie, soos Sodom sou ons

geword het en aan Gomorra gelyk gewees het.

4.1 Vrae by Romeine 9:19-29

1. Wat wil die redenaar met sy vraag in vers 19 bewys?

In vers 19 laat Paulus weer die beswaar van die denkbeeldige redenaar hoor: Jy sal

dan vir my sê: Waarom verwyt Hy dan nog, want wie het sy wil weerstaan?

Met ander woorde, as God dan self besluit aan wie Hy barmhartigheid wil bewys en

vir wie Hy wil verhard, dan kan ek mos niks daaraan doen nie. Dit is Hy wat die

besluit geneem het, maar hoe kan Hy dan nog die mens verwyt wat hom teen die

Here verhard?

Dit is egter nie die eerste maal dat hierdie argument gehoor word nie. In Romeine 3

al het Paulus vier besware van die ongelowige Jode verwoord. En die vierde

beswaar in Romeine 3:7 het so gelui: Maar as die waarheid van God deur my

leuen oorvloediger geword het tot sy heerlikheid, waarom word ek dan nog as

sondaar geoordeel?

Met hierdie vraag in Romeine 9:19 wil die teenstander die mens van sy

verantwoordelikheid vrystel. Die Here is mos die Een wat die besluit oor my

geneem het en daar is niks wat ek kan doen om daardie besluit te verander nie. Met

so ʼn redenasie wil die mens homself as ʼn weerlose skepsel voorstel teenoor die

19

Page 20: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

almagtige God. Dit doen hy, nie om God te verheerlik nie, maar eerder om die skuld

vir sy eie hardkoppigheid op die Here te pak.

2. Hoe word die redenaar tereggewys? (vers 20)

Die vraag van vers 19 word nie geantwoord soos verwag word nie. Die redenaar

word eerder op sy plek voor God gewys. Hy word gevra: Mens, wie is jy om

God tot verantwoording te roep? (Rom 9:20) Die mens kan tog so maklik dink dat

hy en God op gelyke voet is, daarom dink hy hy kan verantwoording van die Here eis

oor die wyse waarop God met die mens te werk gaan. Die mens het hoegenaamd

nie die reg om van God verantwoording te eis nie.

Die mens wat dit waag om God tot verantwoording te roep, het heeltemal te ver

gegaan en sal beslis nie stand kan hou teen die Here nie. Job het dit in sy

waagmoed probeer. Die Here het Job se waagmoed tot in ʼn stadium geduld en toe

vir hom gesê: As jy dan so baie weet, Job, en as jy by magte is om sulke goeie

besluite te neem, kom staan voor My. Maak jou gereed. Ek sal vir jou die vrae vra

en dan antwoord jy My – dan onderrig jy vir My (Job 38:2-3; 40:2, 5). Einde ten

laaste moes Job sy aangesig in skaamte voor die Here buig en bely dat hy homself

te groot gehou het vir sy skoene (Job 42:2-6).

3. Tot watter besef behoort die mens te kom met die tweede vraag in vers 20?

4. Wat leer ons van God in vers 21?

Met die volgende vraag in vers 20 word die mens op die plek gesit wat hy

eintlik voor God het. Die mens is alleenlik maar ʼn maaksel van God se hand. Hoe

kan die maaksel nou vir die maker vra: Waarom het u my so gemaak?

Hierdie beeld van die pottebakker en die klei word dikwels in die Skrif gebruik deur

die Here (Job 10:8-9; Jes 29:16; 41:25; 45:9; 64:8; Jer 18:1-12). God as die

pottebakker het alle reg om van die klei ʼn voorwerp te maak vir sy doel, naamlik om

Homself te verheerlik.

20

Page 21: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

God is absoluut soewerein en dit word met die beeld van die pottebakker

geïllustreer. Uit dieselfde klomp klei kan die pottebakker ʼn voorwerp maak wat vir

eervolle gebruik aangewend word sowel as ʼn voorwerp wat vir oneervolle gebruik

aangewend word. En in albei gevalle word die pottebakker geëer, want die

onderskeie voorwerpe voldoen aan die vereistes waarvoor dit gemaak is.

Uit dieselfde mensdom – en dit is iets wat ʼn mens goed moet raaksien; alle mense is

ewe skuldig en ewe verlore voor die Here (Rom 3:9-21) – kan God dan mense vir

oneervolle gebruik aanwend en vir eervolle gebruik voorberei. Hy kan Homself

verheerlik deur die een sondaar regverdig oor te laat aan sy eie misdade en deur die

ander sondaar in genade aan te sien en Hom oor die sondaar te ontferm.

5. Watter woord word in vers 22 en 23 herhaal?

In vers 22 en 23 stel Paulus ʼn retoriese vraag oor die vryheid wat God het om aan

sommige barmhartigheid te bewys en ander te verhard sodat dit duidelik is dat Hy in

volle ooreenstemming met sy regverdigheid optree. Alles wat God doen is in

volmaakte harmonie met wie Hy is.

Vers 22 en 23 is parallel aan mekaar sodat ons kan verstaan dat God in volmaakte

harmonie met wie Hy is optree met die mens. Die woord wat in albei die verse

voorkom, is die werkwoord “bekend maak”. In vers 22 word gesê dat God sy

toorn en mag bekend maak oor die voorwerpe van toorn en in vers 23 word gesê dat

God die rykdom van sy heerlikheid bekend maak oor die voorwerpe van

barmhartigheid. Met hierdie retoriese vraag wys Paulus daarop dat God in

volmaakte harmonie met wie Hy is optree, daarom kan daar geen beswaar wees

teen God se handelinge nie.

6. Hoekom voltrek die Here sy oordeel nie dadelik oor die voorwerpe van toorn

nie? (vers 22)

21

Page 22: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

7. Hoe moet ʼn mens die woorde toeberei en voorberei in vers 22 en 23

verstaan?

8. Hoe moet ʼn mens die afhanklikheid/ondergeskriktheid van vers 23 en vers 22

verstaan?

Alhoewel die twee verse (vers 22 en 23) parallel is, is daar duidelike en

betekenisvolle verskille waarna ʼn mens moet oplet. Aangaande die voorwerpe van

toorn – dit is die mense wat in ongehoorsaamheid teenoor die Here lewe – word

daar gesê dat die Here groot lankmoedigheid betoon. Alhoewel die sondaars

verdien om onmiddellik deur die Here veroordeel te word vanweë hulle misdade, is

Hy lankmoedig oor hulle.

Die Here betoon aan die een kant lankmoedigheid oor hierdie mense sodat

hulle nog die geleentheid het om hulle te bekeer en te glo (vgl. 2 Pet 3:9). Aan

die ander kant betoon die Here sy lankmoedigheid sodat die verskriklikheid en

regverdigheid van sy oordeel ook vir alle mense duidelik sal wees. So het God

met die farao gehandel en so doen Hy vandag steeds.

Om die twee woorde toeberei en voorberei te verstaan, moet ʼn mens oplet hoe dit

geskryf staan. In vers 23 sê die Heilige Gees dat die Here self die voorwerpe van

barmhartigheid voorberei het het tot heerlikheid. In vers 22 word slegs gesê dat

die voorwerpe van toorn vir die verderf toeberei is. Dit wil sê, die maat van hulle

sonde het vol geword, hulle het ryp geword vir die oordeel en dit is iets wat hulle

aan hulleself gedoen het.

Alhoewel die twee verse parallel is, is dit ook duidelik dat vers 23 ondergeskik is aan

vers 22. Deurdat die Here lankmoedig is teenoor die voorwerpe van toorn wat

hulleself vir die oordeel rypmaak – al sou die Here regverdig wees om hulle te

veroordeel – stel ons in staat om in te sien hoe oneindig groot die Here se

barmhartigheid is oor die voorwerpe van barmhartigheid.

22

Page 23: Romeine 9 - gkbellville.org · Romeine 9 1Ek spreek die waarheid in Christus, ek lieg nie my gewete getuig saam met my in die Heilige Gees 2dat dit vir my ʼn groot droefheid is en

9. Uit watter mense almal het God as voorwerpe van barmhartigheid voorberei

tot heerlikheid? (vers 24)

10.Hoekom kan die twee aanhalings uit Hosea van toepassing wees op die

mense wat God uit die heidene geroep het? (vers 25 en 26)

Die Here maak nie net sy toorn oor die voorwerpe van toorn bekend nie. Juis met sy

lankmoedigheid teenoor die voorwerpe van toorn, maak Hy die rykdom van sy

heerlikheid bekend oor die voorwerpe van barmhartigheid. Die vraag wat

veronderstel word, is: Wie is hierdie voorwerpe van barmhartigheid? Is dit net die

Jode? Is dit al die Jode? Is daar heidene wat ook voorwerpe van barmhartigheid is?

In vers 24 gaan Paulus dadelik daartoe oor om te kwalifiseer wie is die mense wat

voorwerpe van God se barmhartigheid is. Dit is ons wat Hy geroep het. Hierdie

roep is nie maar net die algemene roepstem wat deur die evangelie na alle mense

uitgaan nie. Dit is die besondere roep van die Here wat die verandering in die lewe

van die voorwerpe van barmhartigheid veroorsaak. Hierdie voorwerpe van

barmhartigheid is nie net uit die Jode geroep nie, maar ook uit die heidene.

Hier word weereens bevestig dat God se woord ten opsigte van die Jode nie tot niet

geraak het nie. Die Here is nog nie klaar met die Jode nie. In verse 27 tot 29 sal

Paulus vanuit die Ou Testament nog duideliker aantoon aangaande die Jode wat

geroep is as voorwerpe van barmhartigheid.

Aan die ander kant is die Jode nie alleen die voorwerpe van barmhartigheid wat

geroep is nie. Daar is ook heidene wat die Here as voorwerpe van barmhartigheid

gekies en geroep het. Dat die heidene ook voorwerpe van barmhartigheid is wat

geroep is, toon Paulus ook uit die Ou Testament aan in verse 25 en 26.

23