Ruzgarlar a TOKAT

8/3/2019 Ruzgarlar a TOKAT

1/44

RZGARLAR

Ataner TOKAT

Corafya retmeni


2/44

Rzgar Nedir ?

Yksek basntan alak basnca doru olanhava hareketidir.

Birbirine yakn iki merkezde scaklk fark

olumas durumunda grlecek ilk olayrzgarn esmeye balamasdr.


3/44

Rzgarn hz: Rzgarn hz saniyede (m/sn) veya saatte

(km/saat) alnan yol olarak llr. Rzgarnhzn anemometre adn tayan arala lmeolana bulunmad zaman iddetini 0-12

arasnda basamaklandrlm olan Beaufortleine gre kestirme olana vardr: Dumannyer yzeyine dik olarak ykselmesi durumundarzgarn gc 0a eit olur, 4 durumunda toz

bulutlar uuur, 10da aalar kklerindensklr, 12de ise hz saatte 110 kmyi bulan birtayfun sz konusudur.


4/44

ANEMOMETRE


5/44


6/44

Rzgarn Hznda Etkili OlanFaktrler:


7/44

1)Basn merkezleri arasndaki yatayuzaklk:

zobarlarn sk getii yerde yatay uzaklkazdr. Bu sebeple srtnme ile hz kaybda azdr. Bundan dolay izobarlarn sk

getii yerde rzgarn hz fazla iken ,izobarlarn seyrek getii yerde hz azdr.


8/44

2)Yer ekilleri:

Yer ekilleri rzgara yn verirken , ayn zamandahzn da etkilerler. Deniz yzeylerinde srtnmeaz olduu iin rzgarn hz azalr. Kara yzeyleriise srtnmeden dolay rzgarn hzn azaltr.


9/44

3)Dnyann ekseni evresindekihareketi:

Dnyann dn hznn artt alanlardarzgarn hz daha azdr. Dntenkaynaklanan savrulma sebebiyle.


10/44

4)Basn fark:

Basn fark arttka rzgarn hz ve iddeti deartar.

*Rzgarn hzn len alete anemometre denir. Rzgarn hz arttka; * ss der ve souk rzgar halini alr. *Getii yerlerin scakln drr. *Buharlamay arttrr. Havann nem a byr. *Erozyonu arttrr.


11/44

Rzgarn esme ynn etkileyenfaktrler:


12/44

1)Basn merkezlerinin konumu:

Rzgarlar her zaman yksek basntanalak basnca doru eserler.


13/44

2)Yer ekilleri:

Sradalar, boazlar, derin ve uzun vadiler rzgarlarngerek ynlerini deitirirler. Rzgarlar genellikle boazlara,vadilere uygun eserler.

Herhangi bir yerde rzgarn yl iinde en fazla estii ynehakim rzgar yn denir. Hakim rzgar yn ile yerekillerinin uzan dorultusu arasnda bir paralellik vardr.


14/44

3)Dnyann ekseni evresindekihareketi:

Bu hareketten dolay rzgarlar K.Y.K. desaa, G.Y.K. de sola doru saparakeserler.


15/44

RZGAR ETLER:


16/44

a)Alize Rzgarlar:

30 enlemlerindeki Dinamik Y.B. alanlarndan Ekvatoral A.Balanna doru olan hava hareketidirler.

*Dou ynl olduklar iin Tropikal Kuak karalarnndousuna srekli olarak ya brakrlar.

*Ekvatorda ykselerek stten 30 enlemlerine doru esen

rzgarlara Ters Alizeler denir. Bu rzgarlar dnencelercivarnda alalarak llerin olumasna neden olurlar.


17/44

b)Bat Rzgarlar:

30 enlemlerindeki Dinamik Y.B. alanlarndan 60enlemlerindeki Dinamik A.B. alanlarna doru esenrzgarlardr.

*Bat ynl olduklarndan Ilman Kuak karalarnn batsnasrekli bol ya brakrlar.


18/44

c)Kutup Rzgarlar:

Kutuplardaki Termik Y.B alanlarndan 60 enlemlerindekiDinamik A.B merkezlerine doru esen rzgarlardr.

*60 enlemlerinde Bat Rzgarlar ile karlaarak cepheoluumuna neden olurlar.


19/44


20/44

NOT:

Alize ve Bat rzgarlarnn balangtakiscaklk ve nem zellikleri birbirine benzer.

*Srekli rzgarlar btn yl birbirine ters

ynde eserler ve okyanus akntlarnaneden olurlar.


21/44

2. MEVSMLKRZGARLAR(Muson ):

Grld yerler: Hint yarmadas GneydouAsya, Meksika ve Gine Krfezi kylardr.

*Birbirine komu kta ve okyanuslarn mevsimliks farkndan doarlar.

*Kn karadan denize doru eserler. Bu sebeplesouk ve kuru olarak eserler.

*Yaz mevsiminde denizden karaya doruestiklerinden beraberinde bol miktarda nemgetirdiklerinden, ya brakrlar.

*Etkili olduu adalar srekli olarak ya alrlar. *Yn deitirdikleri Ocak ve Temmuz aylarnda

dev dalgalar olur.


22/44


23/44


24/44

3. YEREL RZGARLAR


25/44

a)Meltemler:

Gnlk snma farkndan doarlar. Etki alanlar dardr. Kara-deniz meltemleri: Kara ve denizlerin gnlk snma fark

sonucu oluurlar. Gndzdeniz meltemi, gece kara meltemi oluur. NOT: Deniz meltemi ksa mesafelerden scak karaya doru

estii iin ya brakmaz. Sadece havay serinletir. Da ve vadi meltemi: Da ve vadilerin farkl snmas sonucu

oluurlar. Bunda gne nlarn alma as ve nem oranlarnnfarkl olmas etkilidir.

*Dalarda nem oran az olduundan vadi ve ovalara gre dahaerken snr, daha erken sour. Gndz vadi meltemi, gece iseda meltemi olur.

NOT: Muson rzgarlar ile meltem rzgarlar arasndakibenzerlik devirli olmalardr.


26/44


27/44


28/44

b)Scak Yerel Rzgarlar:


29/44


30/44

1)Fhn Rzgarlar:

Bir da yamacn aarak dier yamatan aadoru esen rzgarn scakl artar. evrede nema oluur. Bitkilere kurutucu etki yapan bu tiprzgarlara Fhn rzgarlar denir.

Bu rzgarlarn olumasnda yer ekilleri etkilidir. Rzgarlar geldikleri yerin scakln gittii yere

tarlar. Fhn rzgarlar bu genellemeye uymaz.

Trkiyede Kuzey Anadolu dalar ile Toroslardaetkilidir.


31/44


32/44

2)Sirokko:

Byk Sahradan talyann gneyinedoru esen scak ve kuru rzgardr.Akdenizden geerken nem aldndan

talyann gney kylarna ya brakr.


33/44

3)Hamsin:

Msrdan Akdenizin dousuna doru esenscak ve kuru rzgardr.


34/44

c)Souk yerel rzgarlar:


35/44

1)Mistral:

Kn ve ilkbaharda Fransadan Akdenizedoru esen souk rzgardr.


36/44

2)Bora:

Dalmaya kylarnn gerisindeki dalardanAkdenize doru esen souk rzgardr.


37/44

3)Krivetz:

Romanyadan Karadenize doru esensouk rzgardr.

4)E


38/44

4)Etezyen:

Ege Kylarna doru kuzeyden esen soukrzgardr.


39/44

d)Tropikal Siklonlar: Tropikal kuakta

ani basndmesi ileoluan ok

iddetlirzgarlardr. BurzgarlaraHurricane,

Tornado,Kasrga,Hortumgibi isimlerverilir.

sim Olutuu blge

HURRICANE Kuzey Atlantik Okyanusu, Kuzeydou Pasifiktezaman izgisinin dousunda, GneyPasifikte 160 E boylamnn dousunda.

TAYFUN Kuzeybat Pasifik Okyanusun da zamanizgisinin batsnda

DDETL TROPKALSKLON

Gneydou Hint Okyanusunda 90 E boylamnndousunda, Gneybat Pasifik Okyanusu160 E boylamnn batsnda

DDETL SKLONFIRTINA Kuzey Hint Okyanusunda

TROPKAL SKLON Gneybat Hint Okyanusunda


40/44

Tropikal Siklon :

Tropikal siklon, tropikal ve sub-tropikalsularda, konveksiyon (r. thunderstom,oraj aktivitesi gibi) ve belirli siklonik

yzey rzgar sirklasyonlar neticesindegelien, cephesel olmayan, sinoptik leklialak basn sistemlerinin genel addr.Hurricane ve tayfun terimleri ise kuvvetlibir tropikal siklonun blgesel zelisimleridir.

TRKYE'DE ETKL OLAN


41/44

TRKYE'DE ETKL OLANRZGARLAR

Trkiye Bat rzgarlar kuandadr.Ancakyerekillerinden dolay bu rzgarlarnetkisi grlmez. Yurdumuz daha ok yerel

rzgarlarn etkisindedir.


42/44


43/44


44/44

Documents

Ruzgarlar a TOKAT