ޙ 1 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ޙ 2 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

مساحة الشيخ عبد العزيز بن عبد اهللا بن باز )رمحه اهللا (

ތރޖމ

آدم مشيم بن إبراهيم ތއޑ .އސރފގ، އއ

Noorul-islam.NET

www.noorul-islam.net

ޙ 3 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

الرحيم الرمحن اهللا بسم

لى من ال نيب بعده وعلى آله احلمد هللا وحده، والصالة والسالم ع . وصحبه

:أما بعدމއލތގ އދ. ލވއކ އސލމދނގ އސ" ޞއޙ ޢޤދ" ޞއޙ ޢޤދ ޟއކކރނ މދރސގ މއތނޑ ގސއޅގ ވމ . ބނގލވ .ހދމށވ ކމގއ

ބޔނވ ނ އނގޝރއ ދލލތކ ސނނތގމރތ ކރތ ޤރއނއ ޞއޙ ޢޤދއއގ ދށނ ނހރޤބލވ، ގތގއ ޢމލއ ބސ ޞއހވމއ

ކރވ ނ ފހ ޢޤދ ޞއހކމގއ ނވނމ އގދށ. ވކރވއޖ ނމއބސފޅގއ ޙގ ވوتعاىل تبارك اهللا. ވވހއޓބތލ މހއ ޢމލއ ބހއނއ

.އވވ

]ގ ރ ވއޖމހފހ، ކފމށއމނވ : "މނއ ]5 املائدة

އނވހށ އޚރތގއ އދ .ޢމލތއ ހމ ކށވރނ ބޠލވއޖއވ ".ހނގ ތރއނނވމ ގއލނވގނވ

.ފއ ވއވ އދވސ ވހކރއވ

ނނގ ކރގކލގފ ފނށ،އދ ހމކށވރނ ކލގ " :މނއ .]65الزمر [

ކލގފނނވސ ޝރކ . ވފއ ވއވކރޙވ ރސލނނއ ނބނނށއދ .ބޠލވހއޓވ ތއޢމލހމ ކށވރނ ކލގފނނގ ކށފނމ

ޙ 4 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ޤރއނގއވ " .ހނގ ތރއނނވފނނވސ ވހށ ގއލ ހލކވ މކލގ .ތއ ވރށގނއވއޔތ މމނއގ

ގ ފތއ ޞލވތއ ސލމ ލއވ اهللا ބޔނވގނވ ހމކށވރނވގނ ޚލޞ ދލލ ކރގތގއ ޞއހ ޢޤދ މނގ ސނނތއ ލލރސ ،އކލނގ ފތތކއ ،ނނއ އކލނގ މލއކތ ،އށ އމނ ވމއ اهللا :ވނ

ޤދރގ ހޔމނވރއ ނބއ ،އޚރތދވހއ ،ރސލނނއ އކލނގ .ހކނތކކ ޞއޙ ޢޤދގ އޞލވމ .މނވރށ އމނވމގ މއޗށވ

ގނ އ ނބކމ وسلم عليه اهللا صلىއމދ ޙލއވއ، މބވފތ ގ މތاهللا ނމހ އ ޣއބގ މނވނ ވޖބވގނވއދ އ. ނނވގއކމމކނ ވނއފނ

މހއ ކނތއތކކ ނފއވ އދއވ ރސލ ޚބރ އއاهللا ،ކނތއތކއމ ހ އޞލގ ދލލތއ ކރތ ޤރއނއ .މއޞލގ ގފތކވ

.އވގއވގ ވހބސފޅ اهللا .ސނނތގއ ވރށ ގނއވ

.. ] 177البقرة[.

މހނގ ތޔބއ ހޅނގ ފރތށ އތފރތށއރމ ހޔކމކ " :މނއ ،އށއاهللاހޔކމކ )ހގގތގއ( !ތ އކއއދ . ނނވ މނތއ އނބރމއ

ކލނނށ އމނ ނބބ ،އށފތތކ ،އށނނމލއކތ ،އ ށއޚރތދވހ ".ވމވ

.އވވއ ކރ ޙވ سبحانه اهللا ވސއދ

.. ] މނއ. ]285البقرة:

ޙ 5 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ ގ ޙޟރތނ ރއބ އކލގފނނގ އއ މމނނ،ރސލ "

،އށ އ اهللاމނ ނއ އ . އވތކއޗށ އމނވ ވއބވއލ ށނ އކލގފނނށ ނނރސލއކލނގ އކލނގ ފތތކ އދ ،ނއކލނގ މލއކތނ އ

ލނގ މދގއލނގ ރސއހރމނ އކ ).ނ ބނއވއމހ( .ވއއމނވ ". އ ނކރމވތފތ

.ފއ ވއވކރއވ ޙ ވ ގއދވސ އކލނ

]النساء

އކލނގ ރސލ ،އއށ اهللا! އ އމނވ މސތކނނވ " :މނއ ]136ގ ކރގއ ބވއ އ ،ތއފ އށ ބވއލއވއކލނގ ރސލއދ ،އއ

،ގ މލއކތނނއއކލނ ،އށއ اهللاއދ . އމނވށވ ލއވ ފތށއޚރތ ދވހށ ކފރވއޖ ،އކލނގ ރސލނނއ ،އކލނގ ފތތކއ

".ވކނ ކށވރމގފރދމކނ މގފރދއޖ ފހ ދރވގނވ، މހ

.ފއ ވއވވހކރއވ اهللاއދވސ

] ހ ކލގފނ ދނވޑއގނ ނވމހއޔވފ " :މނއ ] 70احلج !

.އވވނ ދނވޑގ اهللاހއ އއޗއ، ހމކށވރނ އޑއ ބމގއވއށ ފސހ اهللاއއ ހމކށވރނ . އވގފތއ ތކތ ވނއހމކށވރނ

."ކމކވ ވގނވ

ޙ 6 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ޞއހ ވރށގނ މ ހ އޞލގ މއޗށ ދލލކރ ! ދނނއވ ގعنه اهللا رضي اخلطاب بن عمر املؤمنني أمريނ އގތރ .އވވ ވސހދޘތއ ޘ އ ރވކރއވއފއވ ހދގصحيحއކލގފނނގ مسلم اإلمامނ އރހ عليه اهللا صلىނބ ބހގތނ ނކމއމ السالم عليه جربيل. އގއވއވ .ވއވأن تؤمن باهللا (( .އއ ސވލކރއވމނ އކލގފނ ހދސކރއވއވ وسلم

" :މނއ )) وتؤمن بالقدر خيره وشرهومالئكته وكتبه ورسله واليوم اآلخر ،ފތތކއ އކލނގ ،އކލނގ މލއކތނނއ ،އއ اهللا: އމނ ކމކ ށ ނބއމނވރ ރގ ހޔމނވރޤދ ،އޚރތދވހއ ،ރސލނނއއކލނގ )މސލމއމމ އއ ބޚރއލ އމމ ( އޚނދޝ މހދޘ ."އމނވމވ

.ފއ ވއވއރހނ ރވކރއވއބހރއރގ ފހރށ ފނއވމގ ދވނ އލނ ދރއވއ ،ގ ޙއޤގއޔއتعاىل اهللا

ގޅގނ އނމހއ ކނތއތކ ޣއބގ މނނވސ ތއތކއ،ކނކމއ ކށވރކރނ ވޖބވ ހރހދކށ މސލމއގ މއޗށ އޢތޤ

. ނ މހ އޞލނނވއނނ

ޙ 7 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އމނވނ އށ هللا: މ ފރތމއނއ

އ ޙއޤ هللا ވމގތރގއށ އމނއ وتعاىل سبحانه اهللا ♦އޅކމއ ވވ ފރތއ އއވސ މނވ ޙއޤވގނ އކލނގ ،އލހކމށއ

އހނ އކލނގއ އޅތކނ .ކމގއ ޔގނކށ، ކށވރ ކރނޖހއވނވނށ އބއމހ، ވޑގނނވ ށ އހސނތރވއބއމހނ◌ ،އފއދވއނ މހނގ ތރ އ ފއޅ ދނވޑގނނވ އދ ސއރއއރނގ އ ،އވރޒޤދ

ދއވމށ ނތރނނށ އޤބތ އރދ ،ދއވއ ވބ ކޔމނތރ އޅނނށ ޘއފއދވ ) ޖނނނ އނސނނ (ޘޤލއނ تعاىل اهللا .ވއލހ ކޅދނވނތ

ވއ އއމރކރ ކމށއއދ . ކރމށޓކއވ އކލނގއށ އޅކނ

.ފއ ވއވވއވޙކރ

] އދ " :މނއ ] 58 -56الذاريات

ށ އޅކނ ހމއކނ ތމނ އލހއނސނ އ ޖނނނނތމނ އލހ އލހ ރޒގކށ ތމނ ނ އހނގ ކބއމ .ދވމވނހއ ކރމށޓކ މނވ

އއރނގ ވސކށކނދނމ ތމނ އލހށ އދ. މވއދވޑއއ ނގނނވ ،ރޒޤދއވ ގނގނއނ ހމކށވރނ . މވއދވޑއއ ނގނނވބޔކނ ކ

."ވއ هللا އ ރސކލނގ ބރވރ ގދކރތވނތ

ޙ 8 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

.ފއ ވއވވއވހކރ اهللاއދވސ

] މސތކނނ އ " :މނއ ] 22- 21البقرة !

ލނގއއކ. ގ ވރރސކލނގއށ އޅކނ ކރށވތޔބއމހނ. މސތކނ ހއދވރސކލނގއވކރގ ނއ ތޔބއމހނގތޔބއމހނ

ޔބއމހނށޓކއ އކލނގއ ތ. ވތޤވވރ ވމށޓކއ ބއމހނތޔއއ އޑނ ބނއއކމގއ ލއވއ،ޔއ، އޑ އކމގ ތނއބނ ފތރގނވ

މވ ގކށ ރޒ ނ ތޔބއމހނށއ އ ،ވއވއސފނއއ އއފދ هللا ފހ ތޔބއމހނ ދނތބގނ .އވރސކލނގވފޅއވ

".ވއހނ ފރތއ ނހދށއޤ މ ހ ފތ ބވއލއވވ، ރސލނ ފނއވއ تعاىل اهللاހމކށވރނ

ކމކނ އދކޅ އއމހ ދ، އއ ދޢވތ ށ އއ ބޔނކށ،

.ވހކރއވއފއ ވއވ تعاىل اهللا. އނޛރކރއވމށޓކއވ

ތއގއ އލހ ކނމ އނމނ އދ ހމކށވރނ ތމ " :މނއ ] 36 النحل [

ފޔވއ هللا ( ޣތއޠއށ އޅކނކރމށއ اهللا )އއ( .ކ ފނއވމވރސލ ".ދރހލވމށޓކއވ )އޅކނކރވ ފރތތކއ

ޙ 9 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

.ފއ ވއވވހކރއވ سبحانه اهللاއދވސ

އއވސ ރސލކ އ އދ ކލގފނނގ ކރގ" :މނއ ] 25األنبياء [

ފއ މނވ؛ވއކރވހ ތމނރސކލނގ އބކލކށ . ނފނއވމވ. ގވގނ އޅކނވވ އލހކނވއވފޔވއ ހއ އލހހމކށވރނ ތމނ ".ށ ތޔބއމހނ އޅކނ ކރށވއލހއދ ހމއކނ ތމނ

.ކރއވއފއވއވޙޒވޖއލ ވޢއ اهللا އދވސ

] މނއ ] 2 - 1هود: "

އގ އޔތތއ ،ނހޟރތ ގ އލހއޙކމތވނތ ދނވޑގނނވ މފތކރ އގއ އމ. (ފއވ ފތކވވތފސލ ކރދނ ފރހމ ކރވ،

. ތކށ އޅކނ ނކރށވފޔވއ އހނ ފރ اهللاއމހނ ތޔބ) ވވގނވނ ރ ޒއނ ތޔބއމހނށ، ރތނޟހ ހމކށވރނ ތމނކލގފނ އކލނގ

."ބކލކމވ ދއވ ދއވ އދ އފވރކމގ ޚބރ ޅތކނނށ އޅކމގ ގތނ އ: ޤޤތކއޅކމގ ޙމބޔނވދޔ

އއ . އކނލގ އއކއވނތކރމވ ކނމކމއގއމ އމރވވފއވ ،އނމދކރމއދރމޔއ ޘވބއ ރހމތށ ،ބރވތވމއ ،ދއކރމއނދރ ބނނފދ އއމހއ ބވތއގ އޅކމއ ،ކތލމއ ،ރދއއ ،ނމދއއއމދއ، ޢޛބށ ޘވބގ މޑމޅކމއ، ބރވތކމ ، ނގއށއކލ

މ ފރހމ ލތބއ އކގއ، އކލނގ ނ އކލނގއށ އ، ހރގނ ބރވތވނކމތވ ހރގނ އކލނގއށ އކނ ގދކރތވނތ ކމގ މއޗށ

ވނ މ މތވރ އސލއ އ ފވއލޑބއއ ބވރތޤރއނގ ބކ .އދކރމވ

ޙ 10 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

.ފއ ވއވވޙކރއވ تعاىل اهللا. މދގއވ

] ފހ " :މނއ ] 3 – 2الزمر

ދނ !ދނނށވ .ރށވއޅކނ ކ ކލގފނ އށ ދނ ޚލޞކށ اهللا " .ވށއهللا ޚލޞވގނވނ

.ފއ ވއވ ކރއވޙއދވސ ވ

.. ] ވރރސކލނގ އދ ކލގފނނގ " :މނއ ] 23اإلسراء

އހނ މނވ ކލނގ ތޔބއމހނ އ ،ވނ ނޔކރއވއ، އނގވފއ ."ރތކށ އޅކނ ނކރމށވފ

.ވއވ ފއކރއވ ޙދވސ އކލނގ ވއ

] މނއ ] 14الغافر: "

މހ ނއ( ،އށ ދނ ޚލޞކށގނވ ހލهللا ނފހ ތޔބއމހކފރނ ކތނމ އއ .އކލނގއށ ދނނވށވ )ދނނވނތކއ ހމއކނ

اهللا رضي ޛޚރ އއ މސލމގއ މޢއދ ބ ."ވޔސމއވ ނރހނކމގއ نهول. ވގނވއވރވ އރހނ ގ عسوسلم عليه اهللا صلى اهللا ر

ގ ހއގކ އކލނގއށ اهللاއޅތކނގ މއޗށވ " .ވ އހދޘކރއވ ".ބއވރނކރމވއއޗކ އކލނގއ އއވސ ،އޅކނކރމއ

މއޗށ ނގ އކލނގ އޅ ؛އށ އމނވމގ ތރގއ تعاىل اهللا ♦ފސ ވގނވފޅ ދނގ ފއވ އސލމފރޟކރއވ، ވޖބކރއވއ

ފޔވއ ހއގވގނ އޅކމއވވ هللا: އއ. އވހމނ ނރކނށ އމނވއ އކލނގ ރސލކމގއ وسلم عليه اهللا صلى حممدށއ، މނވކ ކއލހ

އ ނމހ ރދ ހފމޟރމމކރމއ، ޒކތދނމއ، ހކވމއ، ނމދ ޤއ

ޙ 11 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އދ . ވމވއޖޙގފޅށ ގސ هللا ކޢބތ ކނ ލބގނވ މހކޅދނ އދމހއ ނއ ވޝރޢތގއ ގهللا ޢއބތކނ ޠހރވގނވ މގއތރނ

.ވޖހ ފރޟ ތކށ އމނވނމ މތވރ ރކނކ؛ ނމ މހނމ އދ އނ މ ރކނތކގ ތރއނ އ

މހ ނ އ ނ؛ޔކރކލމ ނ މ" اهللا إال إله ال" .ލމއވގ ދކޝހދތ މހނއކށ ކރމއ، އށ ޚލޞ وتعاىل سبحانه اهللا އޅކމއ ހމއކނ

. ފރތތކކނ ނފކރމވއހނ ހރހ އކލނގ ފޔވއ އހނ ކމއއޅވގނ އޅކމއ ޤއޙފޔވއ هللا " އބހ .އވ ގ މނއކ މ اهللا إال إله ال

؛ ވފޔވއ އޅކނ ކރ هللا ،އހނވމ .މއވ ."އލހކ ނވއވވވ މހ ނ ނވތ އނނވސ އ މލއކތނނއ، ޖނނނ ނނއ،އނސގނވ ވޤއޙއދ އޅކނ ކރނ ހމއކނ . ވނއލހނކ ބތލ ތކއޗ

.ވބސފޅގއ ވއޙއކލނގ ވ .އވ هللا ހރ ވނތ ހސޠ ފރތކ

] އކލނގއށ އޅކނ ކރނ (" :މނއ ] 62احلج

އކލނގ ފޔވއ .ފރތވ އގހ އއ هللاހމކށވރނ އއ) ޖހނ ."އއ ބޠލ ފރތތކވވއ އއޅ ފރތތކކ ދނނއބއމހނ

ތޢލ هللا ހމކށވރނ ،ކރގއ ބޔނވ ގސފއވ ފދއނދބއމހނށ އކމށ އދ އ .ލށޓކއވއފއދވ މ އޞ ނޤލއޘ

އދ ފތ ރސލނ ފނއވއ،އކމށޓކއ ، ވއކރއއމރފހ މކމއ މދ ރނގޅށ ވސނއ، ތދއބރ ކށފ . އވބވއލއވމސލމނގ ތރއނ ގނބޔކށ މ މތވރ އޞލގ އދ މ މހކށ،

އ ހނ ފރތތއއ އކ އ هللاއޅ، އގތރއނ ގނބޔކ ގގތހ

ޙ 12 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އ އހނ ހއގ އކލނގއށ ޚއޞވގނވއޅކމގއ ބއވރކށ، .املستعان اهللا .ނއވއނގނ ކފއވފރތތކށ އނބރ

އށ އމނވމގ ތރގއ؛ އކލނގއ ޢލމތއ وتعاىل سبحانه اهللا ♦އކލނގ ޢލމއ، ތދބރކރއވއ، ހއ ކމއ އއމ ކއނތގ ހއދވއ،

ކނމ ކމއ، އކލނގ ބނނވ ވޑގނނވ ކއނތގއ ޤދރތނ، ކށ ރސކލނގ ކމގއ ކށވރ ބނނވ ވޑގނނވ ގތކށ، ހނގވ

ވރ އއ އޚރތގ މލކއދ އކލނގއ؛ ދނޔ. ވގބލކރނޖހއރސކލނގ ކމގއޔއ، ހރހއ ޢލމތކއގ ވރ ރސކލނގ

ކލނގ ފޔވއ އހނ ޚލގއ އދ ރއބއކމގއޔއ، އއ ފހ ދނޔގއޔއ، މމޞލހތއޓކއޅތކނގ ނވކމގއޔއ،

ވއ، ފތ ރސލނ ފނއ ނޖތއޓކއ ވހގއ، އމހނގ ސލމތއދއއކއވނތކށ، ބވއލއވ ކމއ، މހރހއ ކމއގއ އކލނގ

ގ هللا. އމނވ ކށވރ ކރމވ އއވސ ބއވރއކ ނވކމގއ

.ވވއ ބސފޅގއ

] އދ . ވޤޚލ ގއއޗއ އ ހރހهللا " :މނއ ] 62الزمر

) ވރވވޑގނވ (ވކލވ އއޗއގ މއޗށ ހރހ އއކލނގ ."ރސކލނގއވ

.ފއ ވއވވޙކރއވ عزوجل هللاއދވސ

ޙ 13 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

] ރއބކ ހމކށވރނ ތޔބއމހނގ " :މނއ ] 54األعراف

ހއދވ ދވހގ ތރގއ )6( ޑތކއ ބނ ހއކލނގއ އ. އވهللا . އވޝއށ އސތވވ ވޑގނނވޢރ އއށފހ ދނ. އވރސކލނގ

އކތ ގތއގއ އވސ .އކތ އނކތ ފރވގތ ހއދވއވ ދވލއއ ރތރތއ އކލނގ އދ އރ ހނދ .އނކތގ ފހނ ތކރރވމނ އދއވ

އފއދވމއ،! ދނނށވ. ވވއ ގނކރވ އމރފޅށ ކޔމނ هللا، ޢލމތކގ ވރ ރސކލނގ .ށވއ ކނތއތއ ވނ އކލނގ ".ބރކތތރވ ވޑގނ ވއވ

ނ އރހރސލގ ، ކރތ ޤރއނއ :އށ އމނވމގ ތރގއ هللا ♦މތވރ ކއ، ރވތ އސމފޅ ތގ هللا ،ވރދވފއވ ހދޘގއ ސބތއސމފޅތކއ ކލނގ އއ އ. އމނވނ ހމނއވ ފފޅތކށސ

އހނ އއޗކއ ، މކއކރސފފޅތކގ މނ ބދލކރމކއ، އދ ނތއދ ކޔއ . ވމއމނވނ ނލއ މސލ ޖހމކ، އވއތރ ކރމކ

އކލނގ އސމފޅތކއ ސފފޅތއ ދލލކރ މތވރ މނ ގބލކށ، ޢއޒ هللا އއ. ވޖބކވ ގނދޔމކއ އމނވ، ވރދވފއ ވގތށ

އކށގނވ ގތށ، އކލނގ އކލނގ ރސކނފޅ .ޖއލގ ޞފފޅވވއކލނގ ވޙ ،ކއ ވއތރ ކރމކއ ނލއއއޗ މޚލޤނކރ އއވސ

އކލނގ ވޙ . ވ އޖހނ ކރއވއފއވ ފދއނ އކލނގ ޞފކރނ

ވނއވއފއ ކރ

] އކލނގ އއ އއފދ އއވސ އއޗއ " :މނއ ]11الشورى

ކލނގ ވޑގނނވ ދކ ވޑގނނވ އދ އކލނގއ އއސވ. އވނވ ."އވ

ޙ 14 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

. ފއ ވއވވސ އކލނގ ވޙ ކރއވއދ ] މނއ ] 74النحل: "

ދނވޑ هللا ހމކށވރނ. އށ މސލ ނޖހށވ هللا ތޔބއމހނ ."އވ ނދނ އދ ތޔބއ މހނ .ނވއވގނ

o ބނނއ،ގ އޞހ وسلم عليه اهللا صلى هللا މއ ރސލ ޖމޢތގ ވލ އހލއސނނ ،ތބވގނ ތއބވ އކ އބކލނނށއހސނ تاالقامل"ނނގ ކލގފއ اهللا رمحه األشعري احلسن أبو اإلمام އދ .ޢޤދއވ

عأ نصاحل ابحديث أوله السنފއވ ވއ ކޔނ ފތގއ ނގލ ކރއ "ة އނނވސ ޢލމވރނނއ އމނތރނ ނގލ އދ. އވއކވސ މޢޤދ

.ވކރއވއ ގނނވފއވނ މ ޢޤދއބހ އޔތތކއ ގ ސފފޅތކهللا .ވދޅވފއ ވއވ اهللا رمحه األوزاعي

ނ ފޅއދބ މނއއ ސވލ ވވ مكحول އ الزهري اإلمامމދގއ ".ގތށ ގނދށވސފއވއއ އޔތތއއ ". ވދޅވއވ

ތކއ މދގއ ފފޅސ .ވދޅވއވ اهللا رمحه مسلم بن الوليد އ سعد بن ليث އ األوزاعي އ مالك اإلمامވރދވފއވ ޚބރތކއ މދގއ

މހ ބކލނ ނއ އ މނ،އއ ސވލ ވވ اهللا رمحهم الثوري سفيان އދ ".ގތކޔމކއ ނލއ ގނދށވ ،ގތށ ވއ ސފއ އއ "ވދޅވފވނ

ނއ ކލނބ ތމނ ". ވދޅވއވ اهللا رمحه األوزاعيއދވސ وتعاىل سبحانه اهللاރނ ހމކށވ ،އޅނ ބނގނޢދދއގ ބޔކ ކރ ތބޢނ

ފފޅ ތކށވސ ސއދ ސނނތގއ ވރދ ވފއވ . ގއވވނ ޢރޝ ".އހރމނ އމނ ވމއވ

ގ އރހނاهللا رمحه الرحمن عبد أبي بن ربيعގ ޝއޚ مالك اإلماماالستواء غير (( .ޅވއވވދވވނ ހނދ މލފޒމދ ސވލ االستواء

ޙ 15 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

وعلى الرسول البالغ المبين، ، ومن اهللا الرسالة، والكيف غير معقولمجهول އދ .ގ މނ އޅގނއ ނވއވ " االستواء " :މނއ . )) التصديقوعلينا

ރސލތ . އވނވ ގތ ބއދ އކށ ނވސނނވޑގ އސތވވ تعاىل اهللاރސލގ މއޗށ ވނ ސފކށ އދ . ގ ޙޟރތނނވهللاވނ

".ރމވހރ ތދކށ ގބލ ކ އދ އހރމނގ މއޗށ. ފރކށދނމވ .ވއވސވލވވމނ ވދޅއ اهللا رمحه مالك اإلمامއދ މކމއ މދ

))السو ،اجبو ان بهماإليول، وهجم فالكيو ،لومعاء موتاالسةؤعبد هنال ع .(( ނނވޑގވ އސތވ އކމ. ވއގގ މނ އނ "االستواء" :މނއ

.ވޖބކވ އކމށ އމނވމކއހނނމވސ . ވގ ކމކކއފއޔތކ ނނދނ އސވލ ކރ މހއށ " .އކވމދގއ ސވލ ކރމކ ބދއއކމ ދނ .ވނދކމކލތ ނބއ މހއކމގއ ނނ ތމނނ . ވވދޅވއ

.ވއވއފއނރ އ އމހ މޖލހނއމރ ކރއވވސ މ މނ އރހނގ عنها اهللا رضي سلمة أم املؤمنين أمއދ .ރވވގނ ވއވ

نعرف(( .ވދޅވއވ اهللا رمحه املبارك بن اهللا عبد، الرمحن عبد أبو اإلمام :މނއ)) خلقه من بائن عرشه على سماواته فوق بأنه، سبحانه ربنا ؛ދނނނހސޠހރ ވނތ ރއބއ މދގއ އހރމނގއހރމނ "

އކލނގ އޑތކގ މތގއ، އކލނގ ޢރޝގއ، އކލނގ ."ވކމވ ވޑގނޚލގތކނނއ ވކވ

މފދ . ށ ގނއވ ތއ މބބގއ ވރބސ ޢލމވރ އމމނގއހނ . ޛކރއ ނކރވނއވއ އހރހ އއޗތއގއ އވސ ފރސ

މބބގއ ،ބފޅކ ވލއވމއލމތ ހދމށ ބނނ އތރ މގ ނމވސމސލކށ . ވށވދޅވ ލޔއވއފއވ ލއނތއސނނތގ ޢލމވރނ

"التوحيد" ގاإلمام حممد بن خزيمة ،ފތއ "السنة"ގ عبد اهللا بن إمام أمحد

ޙ 16 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

"السنة"ގ أبو بكر بن أبو عاصمފތއ، "السنة"ގ أبو القاسم الاللكائي ،ފތއ

އއ ވރށ ، ޖވބ ދއވ شيخ اإلسالم ابن تيميةގ މހނނށ حماةފތއ، ސނނތ ފނ އގއ މނކއ. ފއދ ބޑ ޖވބކވ އހމ، މތވރ. ވއވއތގ ޢޤދ ވރށ ސފކށ ބޔނ ކރއވއފއޖމ

،އހލއސނނތގ ބކލނ ވދޅވފއވ ބސފޅގ ޞއޙ ކމއ ބޠލ ކރމގ މއޗށ ތއބސ ގ ބދޢވރނއދކޅ ނ އބއކލނ

ފއ އވނގލކރ ޝރޢ އދ ޢޤލ ދލލތއ ،ވރށގނ ބސފޅތކއލ ޔނ ފތގއ ޢޤއ ކ "التدمرية"ގ ބފޅއ ހމ އފދއނ އދ .ވއވ

ވރށ ފޅކށ އދ ނގލ ދލލތކނ އހލއސނނ ވލޖމޢތގ ޢޤދ ނގޅ ޢލމވރނކރ ހއގ ހދމށ ރ ނނއ،މޚލފ ބޔނކރއވއ،

ބޠލ ފހވގނ ވ،މޢރފ ހއގއފތ ބލއފ މހކށ ތއގނނޔ .ރއދ ދއވއފއ ވއވ ދނހނ

ޚލފ އއހލއސނނތ ބބގއ ގތކފޅއސމ ފޅތކއ ޞފއދ ނގލ ދލލއ ޢޤލ މ ހމކށވރނމހކ ކނމއޢތޤދ ކރ

ސފއކއ، ނފކރ ކނމ ކނމ އދ އމހނ ސބތކރ. ވނއވޚލފ .ދކޅނޖހކނ ފޅވއވ ނފއއގއ

. ދނނއވ ވލޖމޢތގ އހލވރނ ދނފހ އހލއސނނ حممدއކލނގ ރސލ އ،ފތ އކލނގ سبحانه وتعاىل هللا ،އބއމހނ މދގއ އޛތފޅ ކލނގގ ޞއހ ސނނތގއ އعليه وسلم صلى اهللا

އއށ މސލ ޖހމކއ ނލއ ،ސފފޅއއއމހއ ފއވތ ކރއވ ސބކރމނ ނތ އކލނގ ސފފޅތއއދ އބއމހނ . ސބތ ކރއވ

އ ވއތރ ވމއ އއގތ ކނނއކލނގ ޚލގތ އއކލނގ ވ،ބރއހމނ ދކޅނޖ ފހ އބއމހނ .ހރ ކރއވއކލނގ ހސތ ވމނ

ގ ރސލނ هللا .ސލމތވ ކމޔބވ، ހރހއ ދލލކށ ޢމލ ކރއވ

ޙ 17 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އކމގއ ތމއށ ލބގނވ ،ގއ ހފއގތ އގނ ފނއވ ހއގއކމކތރވއޖ އށ އޚލޞ هللاހދމގއ ހއގ، ތނވސކނ ހދކށ ލމޢ

هللا މއވއ، އނގ ހއޖތ ގދކރއވތއފޤ ދމހކށ ހއގމގށ .އކލނގ ވހ ކރއވއފއ ވއވ .ގ ސނނތވسبحانه وتعاىل

] 18األنبياء [

ތމނ ރސކލނގ ބތލގ މއޗށ ހއގ !އދ ކއއތ " :މނއ ."ނތގނ ދއވއހނދ އ .ހއގ ބޠލނތކށލއވ ފހ. ޖއސވމވ

.ފއ ވއވއދވސ ވހކރއވ

] އބއމހނ އދ " :މނއ ] 33الفرقان

ޙއޤهللا ތމނ ،ނމއތވއޖއގނ ކމސލ ނގ ގތށ އއވސ ކލގފ ".ވމވބވއލއ އއށވރ ފރހމ ތފސރއ ގނނވއ،

އބފޅގ މޝހރ ތފސރގއ كثري ابن احلافظ

] ކ ރއބ ހމކށވރނ ތޔބއމހނގ " :މނއ ] 3يونس

ހއދވ އ ތރގ ދވހގ އޑތކއ ބނ ހ އކލނގއ. އވهللاގ هللا ."އސތވވ ވޑގނނވއވ ދނ ޢރޝއށ. އވރސކލނގ

ބސ ހރ މބބގއ ވރށފއދ މނދއކވ ވހކ މވޙބސފޅމދގއނގލ މތގއ ގ ބޑކމނ އގ ފއދ. ފއ ވއވކޅއ ޛކރ ކރއވ

ބފޅ ވދޅވފއވ އ .ކމއކމގއ ދކމވ ރނގޅވރށ ކށލމكثرية جدا ليس هذا موضع تللناس يف هذا املقام مقاال ": ބސފޅގ މނއކ

ޙ 18 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އވހކތއ މ. ވރށ ގނ ވހކ ވއވ ގގއ މހނމމގމ بسطها

املقام مذهب السلف وإمنا نسلك يف هذا . މގމއއނނވ ތފސލ ކރމގ އއ .ގއވނގ މޛހބއ އހރމނ ހނގނ ސލފއޞލޙމތނގ الصاحل

އއ الشافعيއއ الليث بن سعدއއ يالثورއއ األوزاعي އއ مالك

އދ وغريهم من أئمة املسلمني قدميا وحديثا އއ إسحاق بن راهويهއއ أمحد

هو و(( )). .ގ ކރއއ ފހގ އމމނގ ގތވއނނވސ މސލމނގ هللاއގތކ ن غري تكييف وال تشبيه وال تعطيل،إمرارها كما جاءت م

މޚލގނނއ ،)ފޑ ކޔމކއ(ސފތކގ ކއފއޔތ ބޔނ ނކށ ތށއއސފއވ ގ އސފތއ ނތކރމއ ނލއ ކރމކއ، ވއތރ ر إىل أذهان املشبهني منفي عن والظاهر املتباد.) އޤބލކރމވ. (މވގނދޔ

އއ އކލނގ މޚލގނނއ ވއތރކރ މހނގ ވސނމށ هللا، اهللاވސނގތކ އކލނގ މ ފރތމ ނސފފޅތކގ ބރފށގ މނއނ އ

فإن اهللا ال يشبهه ސފފޅތއ .ނވ ކނކމވއކނކމނ ހސޠހރވވޑގގ ޚލގތކނ ކރ އއވސ އއޗއ އކލނގ އއ هللاފހ شيء من خلقه،

އދ وهو السميع البصري، وليس كمثله شييء. ވއތރ ނވހއޓވސވއ އދ އކލނގއ އއ. އކލނގއ އއފދ އއވސ އއޗއ ނވއވ

بل األمر كما قال . ވޑގނނވ، ބއލވއ ވޑގނނވ ރސކލނގ އވކނއތ އދ ކޔއ :البخاري قالاألئمة منهم نعيم بن محاد اخلزاعي شيخ

އގތރއނ އމމ ބޚރގ އސތޛ . ވވދޅވފއވ ފދއނނ އމމނގ هللا خبلقه كفر،اهللا ن شبهم(( . ފއވއވވދޅވ اخلزاعي محاد بن نعيم

ومن جحد ما . ޚލގކއ އކލނގއއ ވއތރކށފ މހ ކފރ ވއޖއވ ފއވނފސ ޞފކރއވ އކލނގهللا އދ به نفسه فقد كفر،وصف اهللا

وليس .ހމކށވރނ ކފރ ވއޖ އވ ވސށ އނކރ ކށފ މހ ކތސފ

ޙ 19 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ އއ އކލނގ ރސލ هللا އދ ،شبيهيما وصف اهللا به نفسه وال رسوله تف

ކރއވމގއ އކލނގ އއ ފއވ އކލނގ ނފސ ޞފ ކރއވهللا تعاىل ما وردت فمن أثبت .އކލނގ މޚލގނނއ އއގތވމއ ނވއވ

ى وجه الذي يليق جبالل اهللا، ونفي عن ة علبه اآليات الصرحية واألخبار الصحيحއހ ޞ ، އޔތތކއ ފހ ޞރޙ ".ك سبيل اهلدىسلاهللا تعاىل النقائص فقد

ޖލލވނތ ކމއ އކލނގ ،ޚބރގއ ވރދވފއވ ޞފފޅތއ އނ ސފއއ މހއނނ އގ ޛތފޅއކލނވ ގތށ ސބތކށ، އކށގނ ."އވހނގއފ ހދޔތގ މގ ދރކށފ މހ ހމކށވރނނފކށ،

ޙ 20 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

މލއކތނނށ އމނވނ :ނއދވ

ވނ؛ އޖމލކށއ މލއކތނނށ އމނވނ އކލވގނ

އކލނގއށ ކޔމނ وتعاىل سبحانه هللاނނކ އބކލ .ށވކތފޞލއކލނގ އބކލނ .އފއދވއފއވ ބއކވކއ ގތމށޓ

އއނ ބކލކ .ގއވކމ ތކއއޅނ ،ސފކރއވއފއވނ އއ މތއބކލނ އދ. އވއސނވނ ވރބސބނމގއ އކލނގއށ

ސލމނ އމނވނ އމލކރއވނ އކލނގ އމރފޅއ އއގތއކމގއ މ

. އވޖހނ

] މނއ ] 28األنبياء: "

ކރކނތއތކއ ކރނ އއމހ ކނތއތކއ އކލނގ ނއބކލގއ އކލނގ ރއސވއފ އޅކއ މދ އދ އބއކލނ .ވދނވޑގނނވއ

ވނ އކލނގ އޛބށ އދ އބއކލނ . އވ◌މނވ ޝފޢތތރ ނވނ ."ބރވތވގނނވ ޢރޝ އގތރގއ. ށ ބހގނ ވއވކބއތކ ވރށ ގނ އބއކލނ

އގތރއނ ސވރގއއ ނރކއގ .ލމއ ހވލވގނވ ބޔކ ވއވއފރއކއ ކރމށ ލޔއވއ އދ އޅތކނގ ޢމލތއ . ދރވނނ ވއވ .ވއވވ ބޔކ ހވލ ކރވފއއއ هللا އބކލނކރ ނ؛ލގ މގނ އހރމނ އމނވނޖހތފޞ

. ކރއވފއވ ބބކލނނށވ އބކލނގ ނނތއ ބޔނ ،އކލނގ ރސލ إسرافيلއއ އދ مالكއއ ނރކގ ދރވނ ميكائيل އއ جبريل އގތރއނ

ޙ 21 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ގ އބފޅ. އމނވމވ ވފއވ މލއކތ އށ ފލ ފނމވމއ ހވލ ކރ ތޅ رضيގއ ޢއޝ ޙޙއދ ޞ. ވހކ ޞއޙ ހދސގއ އއސފއ ވއވ

وسلم عليه اهللا صلىހމކށވރނ ނބ . ނ ސބތވފއ ވއވއރހ ގ عنها اهللا

جارم نم انجال قلخو، ورن نم ةكئالامل تقلخ(( .ދސކރއވއވހنم ران، وخلق آدم مام وصكل فމލއކތނ " :މނއ )) م

އނގރ އދ ޖނނނ އފއދފއ ވނ. އފއދފއވނ ނރނނވތޔބއމހނށ ނއފއދވފއވ السالم عليه آدمއދ . ފނނނވއލ

މހދސ ނރއވ މސލމ .)ށނނވއބހ މ( ."ސފކށދވފއ ވގތށވ .ގ ޞހހގއވބފޅއ

ޙ 22 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

.ފތތކށ އމނވމވ: ތނވނއ

سبحانه اهللاހމ ކށވރނ ޖމލ ގތއގއ ފތތކށ އމނވމކ؛

އކލނގ ކރއވއ، ހއގށ ދޢވތ ދނމށޓކއހއގ ބޔނ وتعاىل އކލނގ . ވމއމނވ އޗ ފތ ބވއލއވ ކމގއލނގ މނއ ރސނބނ

.އވއވވހ ކރ

] މނއ ]25احلديد: "

ތމނ ރސކލނގ ރސލނ ބޔނވގނ ތމނ ރސކލނގ، ރނ ހމކށވއދލ (ލނނއ އކގއ ފތއ ކއދ އބ. ފނއވމވ) ހކތކއ އކ(ހރ

މސތކނ ފއ އކގއއއ އނސ .ބވއލއވމވ ތލފތ) އނސފގ ."ޓކއވމށ ވ ތބޤއމ

.ފއ ވއވވއ ކރޙވސ އކލނގ ވދއ

.. ] البقرة

ކމގ ދނފހ އފވރ. އނމތއ ކމގއވ އއވ ތކނ މސ" :މނއ ]213. ނބނ ފނއވއވهللا އ، އނޛރދ ބޔއ ކމގއޚބރދ ބޔއ ކމގއޔ

އއ . ލއވއވފތ ބވއ ނއ އކގއ ހއގއ އކއބއކލނއދ ހކނ މދގއ އރނގ އ ފއވ ކނތކގއ ދބސވ މސތކނ

."ކރމށޓކއވ

ޙ 23 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ނނ އފތތކގ هللا މތތފސލގ މގނ ފތތކށ އމނ ވމކ؛ ތއރތއ ފތތކގ ތރގއއ .ވ ވމއމނ ފތތކށ ފއވވއނގ ކޔއވއ،

.ޤރއނ ހމނއވ އނޖލއ ޒބރ އދ ކރތކރއވ ތމ އދ ފތތއ ޚ ކ އގތރއނ އއމ މތ ކރތ ޤރއނ

ހއގ ހކމ ކރ، އދ އއ ހރހއ ފތއގ މއޗށ އގ ކރގ އދ . ފތވރސލގ އރހނ ޞއހ ކރތ ޤރއނއ އކ، . ވކފތ ތދކމގއ ހކދ

މޅ މކކރ ހކމ އގއވގތށ ތބވ، ސނނތށގނ ސބތވފއވ މއކލނގ ރސލ ،سبحانه اهللاއހނ . ވ ވޖބކވ ވޖބއނމތގ މއޗށ

ރސލއކމގއ ފނއވވ އއމހއ وسلم عليه اهللا صلىމހނމދ ޤރއނ ގ މއޗށ މދ އކލގފނނއ. އނސނނއ ޖނނނގ ގތށވ

. ޓކއވރމށ ކ ހކމ އއއ އއގތށ އބއމހނގ މދގއ ވވލއއބވހރހއ ކމއ ކމގއޔއ، ވނ ހތތކގ ފރވއއއދ އފތ ލއވފއ

ހދޔތކއ◌ ނނށ ހރމއމނ ފތއ ކމގއޔއ އދ ބޔނކށދ

.ވއވ ވހކރއވފއهللا .އވރހމތއކމގ

] އދ " :މނއ ] 155األنعام

ފހ . ވބރކތތރ ފތކތމނ ރސކލނގ ބވއލއވ މފތކ ތޔބއމހނށ ރހމތ . ވށވއދ ބރވތ .އއށ ތބވށވ ތޔބއމހނ

."ވއލއވތ

.އދވސ ވހކރއވއފއ ވއވ

] މނއ ] 89 النحل:

.މވބވއލއވ ތމނ ރސކލނގ ކލގފނނގ މއޗށ ފތ އދ "

ޙ 24 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ ހދޔތއ ރހމތއ، ފތއ ކމގއޔއ،ހއ ކމ ބޔނކށދ ހރ

." އވދ ފތއ ކމގޚބރ ނނށ އފވރމސލމ

.ފއ ވއވދވސ އކލނގ ވހކރއވއ

]އ ! ކލގފނ ވދޅވށވ " :މނއ ] 158 األعراف

މހނގ ގތށ ހމކށވރނ ތމނކލގފނ ތޔ އއމހއ! މސތކނނވ ކނ އޑތކއ ބމގ މލކވރ އކލނގއ . ގ ރސލއވاهللاފނވގނވ

އލހކ ވއ ހއގވގނ އޅކމއވވ އކލނގ ފޔ. ވލބގނވ ފރތފހ ތޔބއމހނ . އދ މރގނނވ ރސކލނގއވ، އއ ދރއވ. ނވއވ އކލގފނ. އށ އމނވށވނބއޔ އއމއޔރސލ، އއ އކލނގ اهللاނ އދ ތޔބއމހ. އވނބއޔމތކށ އމނވ ފޅކލ އއ އކލނގ هللا

މމނއގއ ."ތޔބއމހނ ތދމގ ލބމށޓކއވ .އކލގފނށ ތބވށވ .އޔތތއ ވރށ ގނގނއވވ

ޙ 25 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ލނނށ އމނވނރސ: ހތރވނއ

ކށއ ތފސލކށ ޖމލ އމނވމގއވސ ރސލބއކލނނށއކލނގ އޅތކނނށ سبحانھ اهللاފހ ހމކށވރނ . ކ ވޖބކވއމނވމ

ހއގށ ދއވތ ، އވމށއކރ އނޛރ ،އފވރކމގ ޚބރ ދއވމށއފހ . އވކމގއ އމނވނޖހ ވވ އ ރސލނނއ ނބނ ފނއދއވމށޓކ

އދ . ކމޔބ ވއޖއވ ލބދފ މހކ ނޞބއބއކލނނށ އޖބއދ . އވނފގމލމތއ ހލކ ލބ ވއޖ މހދކޅވރ ލނނއ އބއކ

އއމ މތވރ ބކލކ އހރމނގ ނ ފނވނ،މ ފހނއބކލނކރ އ سبحانھ اهللا .އވ وسلم علیھ اهللا صلى اهللا عبد بن محمد ނބއޔ

:އވނފކރއވޙވ

]އދ " :މނއ ]36 النحل

. ހމކށވރނ ތމނރސކލނގ ކނމ އއމތއގއ ރސލކ ފނއވމވ މހ ނމނވ އޅކނ ކރވ އ هللا ( ޣތއކނ ކރމށއ، ޠއށ އޅ اهللاއއ

."ދރހލ ވމށޓކއވ )ފރތތކކއ

.ފއ ވއވޙކރއވވ ވސއދ

]މނއ ]165 النساء: "

ކރއވ އނޛރ އދއފވރކމގ ޚބރ ދއވ އބކލނ ފނވގނވނ

ޙ 26 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ގ اهللا ،އއ ރސލނނށ ފހގއ މސތކނނށ. މގއވކ ނތކއ ރސލ ".މއޗށ ހއޖތއ ނވމށޓކއވ

.ވއވ ފއދވސ އކލނގ ވޙކރއވއ

]40 األحزاب[

ތޔބއމހނގ ފރހނނކރ އކއގވސ ބއޕ އއ މދއމޙ " :ނއމނބކނ ޚތމ ގ ރސލ އދ اهللاއއ !ތއދ ކޔއ. ކމގއ ނވއވ

." ނބއޔއވ ރއވކ

އބކލނގ ނނފޅތއ ބޔނކރއވފއވ اهللاބއކލނ ކރ އދ އ ނނ ސބތވފއވއބކލނގ ނ ހއރގ ރސލގ އކލނބއކލނނއ އއ .އވވނޖހ ވކވކނ ތފސލގ މގނ އހރމނ އމނ ،ބއކލނނށ

ސލމ ފދ އހނވސ އ، އބރހމ އލއހމއޙލނޙއ، ހދއ، ޞލތއ އއމ ތހރ ސލމ ލއވ ބއކލނނއ އދ މތވރ ޞ އއމހއ

.ވއހރމނގ ނބއޔ މހނމދ

ޙ 27 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

.އޚރތ ދވހށ އމނވމވ: ފސވނއ

މރވމށފހގއ ވނ ތރގއގ އޚރތދވހށ އމނވމމހއ ނއއ އކލނގ ރސލ ދއވއފއވ އ اهللاކނތއތކއ މދގއ

ޤބރގ ފތނ އއ : މސލކށ. ޚބރއ ތދކށ ޤބލކރނ ހމނއވދފދކމއ، ބރވރކމއ ގ އދ ޤޔމތދވހގ، ޘވބއއތނގ ޢޛބއ

ހސބ ބއލވމއ، ޖޒ ދއވމއ، މސތކނގ ، ޠމގއ، މޒނއޞރކރމތގއ އމހނގ ފތ ފތރމއ، އގތރއނ ކނއތށ ފތ ދވ

ކމގއ ވތށ ނވތ ފރގހނ ފތ ލބ އނއބއއގ މހނނއދވހށ އމނވމގ ތރގއ އހރމނގ ނބއޔ އދ އ .އމނވމވ

އމނ ވމއ، ގއގ ހއޟށ ވރދ ވމއ މދاهللا މހނމދ ސއލ ސވރގ އއ ނރކ އށ އމނ ވމއ، އދ މއމނނނށ އމހނގ

ބސވހ ށ މއ އކލނގ އބއމހނނފނ ދދރވ، ރސކލނގ ވރވނކމގއ އމނ ވނ ފދ ކރތ ޤރއނގއޔއ ރސލގ މރތ އކރ

އ ކށވރކރނ ކމ އއމހ ވކށ ސބތވފއޙއޞސނނތނ ގތށ ވފއލނގ ރސލ ބޔނ ކށދއވއއ އކ اهللا ފހ. ހމނއވ .ވޖބކވވމކ އމނ ކމއގ މއޗށ މހރހ

ޙ 28 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

މނވނ ޤދރށ އ: ހވނއ

.ހތރ ކމކށ އމނވނ އކލވގނ ވއވޤދރށ އމނވމގއ

ނމހ ކމކއ، ނމފއވ އހމކށވރނ ވ :މ ފރތމ ކމކނއއކލނގ އދ. ނނވއވނހ ވތޢލ ދނވޑގޙސބ اهللا ކމއ ވނ ހރހ

ނގ ދނވޑގނނވ ކމއ، އދ އ އކލލތ ޙމހއ ނޅތކނގ އ އއބއމހނގ ރޒގއ އޖލއ އއރނގ ޢމލތއ ފދ އބއމހނގ އއމހއ ކމއ އކލނގ ދނވޑގނނވ ކމއ، އއނ އއވސ ކމއ

ކލނގ އ. ކނ ކށވރކށ ގބލ ކރމވނގ އށ ސއރވގނ ނވކލއ

.ފއވއވޙ ކރއވވ ]115، التوبة سورة[

ގނނވ ރސކލނގ އ ހރހ ކމއ ދނވޑ اهللاހމކށވރނ : "މނއ

.ފއ ވއވކރއވޙވ وجل عز اهللا ވސއދ." އވ

]سورة

هللا: އބހ( .ޓކއވށ ތޔބއމހނ ދތމ" :މނއ ]12: آية، الطالقޔބއމހނނށ އނގމށޓކއ ބލއވތކތ ތ ޚލޤކރއވފއވ އޑއ ބމ

އ ހރހއ ކމއގ މއޗށ اهللاހމކށވރނ . )އނގނނވއދއވއވހރހއ އއޗކއ اهللا ހމކށވރނ އދ .އވކޅދނ ވނތ ރސކލނގ

").އވވދނވޑގނނ ފރހމއށ(.ވއވ އހޠ ކރއވއފއ ބހ ޢލމ

ނޑއޅއވއ ނނމ اهللا :ދވނ ކމކ ވއފއވ ސބހނހ ވތޢލ ކއކލނގ .ވކމގއ އމނވމވ ކނތއތކއ ލޔއވއފއއއމހއ

:ފއ ވނޙކރއވވ

ޙ 29 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

]ނނވސ ބނ އނސނނގ ޔޤ" :މނއ ]4: آية، ق سورة

ނޑނ ( އދ .އނކރ މނވރ ތމނ ރސކލނގ ދނވޑގނނވމވ) ހށގވ ފތއ ކރވފއ ރއކ )މހރހކމއ( ތމނރސކލނގ ހޟރތގއ

."ވއވ

.އ ވއވފޙކރއވ އދވސ އކލނގ ވ

]އދ ހރހއ އއޗއ " :މނއ ]12: آية، يس سورة

އދވސ ".ލޔއވމވ ތމނ ރސކލނގފތއގއ ވ ބޔނވގނ

.ފއ ވއވޙކރއވވ

]سورة

އޑއ ތޔބއމހނ ނދނނމހއޔވ؟ ހމކށވރނ" :މނއ ]70: آية، احلج ނ އހރހއ ހމކށވރ. ދނވޑ ގނނވއވ اهللا ގއވ ތކއޗއ ކނތއބމ

."ވކމކ އށ ފސހ اهللا އއހމކށވރނ . އވގއއޗއ ވނ ފތއ

ށ ފޅގނވ އރދނހ ވތޢލގ ތނފޛވޙބސ اهللا: ތނވނ ކމކއދ އކލނގ . އރދކރއވ ކނމ ކމއ ވނއވ اهللاފހ . އމނވމވ

ޙ އކލނގ ވ މކމއ މދ. ވސ ކމއ ނވނއވއރދ ނކރއވއފ އއ

:ވނ ކރއ ]މނއ ]18: آية، احلج سورة: "

އދވސ ." ވޑގނނވ ކނމ ކމއ ކރއވއވ ބނނވ اهللا ހމކށވރނ

.ފއ ވއވޙކރއވއޒ ވޖއލ ވޢ اهللا

]އކލނގ " :މނއ ]82: آية، سي سورة

ޙ 30 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އކމއ ކނ އކމއ ވށ ވޙކރވމނކމކށ އރދ ކރއވއފނމ ހމއ

.އދވސ ވހކރއވއފއ ވއވ ".ވދއވ

]ޢލމތކގވރ " :މނއ ]29: يةآ، التكوير سورة

."ބއމހނކށ ނދވހއޓވތޔ ކމއ މނވ އރދ ކރއވ اهللا ރސކލނގ

ހ ނޙބސ اهللاއއޗއސކ ވޖދގއވ ހރހ :ހތރވނ ކމކ. އކލނގ ފޔވއ ޚލޤކ ނވއވ. ވފއވ ތކއޗކރއވ ޚލޤ ވތޢލ

.ނވކމގއ އމނވމވ )ވރ ރސކލކ(އދ އކލނގ ނނ އހނ ރއބކ

.ފއ ވއވޙކރއވ ވ اهللا

]އޗއ އ އ ހރހ اهللا" :ޢމނ ]62: آية، الزمر سورة

ވރ އދ އކލނގއ ހރހއ އއޗއގ .އފއދވ ރސކލނގ އވ

.ފއ ވއވޙކރއވއދވސ އކލނގ ވ." އވގރސކލނ

]سورة

ގ اهللا ހރ ތޔބއމހނގ މއޗށ ! އ މސތކނނވ" :މނއ ]3: آية، فاطرނއ ބމނ ތޔބއމހނށ ފޔވއ އޑނ اهللا .ނޢމތތއ ހނދމ ކރށވ

ރޒޤދއވ ޚލޤކ ވހއޔވ؟ އކލނގ ފޔވއ ހއގވގނ އޅކމއ ވވ ތޔބއމހނނށ އކލނގ އއކއވނތކނ ބޔނވ (ފހ . އލހކ ނވއވ

"؟އޔވއނބރ ދނ ކނފދއކނހ) ފޅވމށފހ ތއޙދގ މގނ

ޙ 31 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އހލއސނނ ހތރ ކނތކށ އމނވމކމ ޤދރށ އމނވމގއބދޢވރނކރ މއނ ބއއ ކނތކށ އނކރ އއ . ވލޖމއތގ އގދއވ .ކރ މހނނއ ޚލފށވ

މގއޔއ، އމނކމކ ބހއ ޢމލ ކ ؛އމނވމގ ތރގއ އށ اهللا ♦ އ ނބއ ވ، އރދމއމނކނ އތރ ޢމލ ކރމނ ހޔ ގތމއ ކޔމނ

.ކށ ޔގނ ކރނ ޖހއވކށވރ މގއކނތއތކނ އމނކނ އނވކރބ މއވއކ އއ ޒނ ،އރދމކނ ޝރކއ ކފރށ ވރ ކޑ އދފދ އރދނތކތ ބނނ ކރމއ، މއނބފއނނށ މސތވ މއ ކއ

އއވސ ޑ ފފއކނ އކނ ހއދ ކމގއ ނދކހއ ހނދކވސ ބއހނދ ކމއ ނނކމގއ ދނނ ބރކރމކ ހއ، ށކފރ ކ މސލމކ

:ވހކރއވއފއ ވނ اهللا. ރނ ހމނއވގބލކށ، އޢތޤދ ކ

]އށ ޝރކކރމގ هللا ހމކށވރނ " :މނއ ]116: آية، النساء سورة

ކނމ ފފއއ އކލނގ އދ އނނ ،ނފއސވނތވ اهللا ފފ ".މހކށ ފއސވނތވ ކރއވއރދ ހދޘނ މތވތރކށ ގ ޢލއހ ވސއލމهللا ޞއލ ރސލކރތ ♦

ޚރދލ އށއގ އމހއގ ހތގއ ހމކށވރނ . ސބތވގނ ވއވ اهللا މހވސ ހރއމނކނ ]ރވ އށޓރއގ މނވރ[މނވރ .ނ ނރއވއ ސވރގއށ ވއދވނތވނރކއ އށޓކއ ލބވމއ، اهللا ؛އށ އމނވމގ ތރގއ اهللاއދވސ ♦ށޓއ އ اهللاއށޓކއ ގޅނ ބހއޓމއ، اهللا، އށޓކއ ރޅވއޅމއ اهللا

ވ އމނކށ ލބމއމނކ އނއ މ ފހ އއ. އވޢދވތތރވނ ހމނ

ޙ 32 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ގތކނ ބހއޓއ، ކފރނނށ ރޅ އރއ އދ އމހނއ ޢދވތ ރސލ އހނކމނ މއނމތގ މއމނނކރ އއމ އސބޔކ . ވވމތރ

.ނނވއޞހބ ގޢލއހ ވސއލމهللا ޞއލ

.ވއވލބދކ ކލނއބ ތގ މހނ ޢވލޖމ އހލއސނނ ފހއދ އބއކލނނ . ނއ ގތކނ ބހއޓއވނއބއމހއދ

އއ . މ މތ މހނކމގއ އޢތޤދ ކރއވނނބބއކލނނށ ފހގއ އ قرونال ريخ (( .ބސފޅށ ޓކއވ ގޢލއހ ވސއލމهللا ޞއލ ރސލ

ގރނކ މ ހޔ ނ އ" :މނއ )) مهونلي نيذال مث مهونلي نيالذ مث ينرقދނ . ދނ އއއ ޖހގނ އނނ މހނނވ. ތމނކލގފނނގ ޤރނވ

މހދސގ ޞއހކމއމދގއ ." އއއ ޖހގނ އނނ މހނނވ .އވވފއ ވޤއއތފ

އޞއދޤ ކމއ، ބއކލކ އބބކރ ތ މ މނއދ އބއކލނކރ އ ދނ މނ ޛއނރއނ ކމއ، ޘޢ ދނ އއށ ފހ ޢމރލ ފރޤ ކމއ،

ކމގއ ސނނތގ -ޢނހމ އޖމއނ اهللا ރޟޔ - ޢލ އލމރތޟފހގއ ސވރގގ އފވރ އދ އބކލނނށ . ރއވ އހލވރނ އޢތޤދ ކ

. ދނ ބކ އޞހބ ބކލނނވ. ޚބރ ލބފއވ ދހ ބކލނނވހބނގ މދގއ ޖހފއވ ހމނޖހނތކނ އބއމހނގ ދ ހމއފދއނ ޞހއގ ( ލނނ މޖތހދނއދ އކނކމގއ އބއކ. ރއކއ ކރއވ

. ކމގއ އމހނ އޢތޤދ ކރއވ )ހދމށޓކއ މސއކތ ކރއވ ބއއ ބފޅނނށ ދއޖރ ) ހއގ ގތށ ފރ( އގތރއނ އޖތހދގއ ރނގޅ

އއއޖރ ނމވސ ކރވނ ބފޅކށށއދ އޖތހދގއ ކ. ލބހއޓވ ގޢލއހ ވސއލމهللا ޞއލ ރސލމހނ ސނނތގ އދ . ލބހއޓވ

އދ .ލބކރއވ އމނވ މހނނށ އހލބއތނގ ތރއނ އކލގފނށ

ޙ 33 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ޢލއހ هللا ޞއލ اهللا އދ އމހނ ރސލ. ކރއވއބއކލނނއ މވލތ ށ ގތކނ އކނބލނ އނމހތލ މއމނނ އނބ ގ އނބވސއލމނހ ޢ اهللا ޔޟއ އއމހއ ބކލނނއ ބކނބލނނށ ރ އދ. ބހއޓއވ .ކޔއވ

ނ ނގ ގތތކޟރފ ވލޖމޢތގ މހނ ތއދ އހލއސނނނނށ އޞހބ◌ ގوسلم عليه اهللا صلى اهللا ރސލ އބއމހނނ. ވއވ ބރއ

ގ އހލބއތނނއ މދހޑއއޗތ ކޔއ، އކލގފނނ، އރޅ އރއޒ ވޖއލ ދއވއފއވ ޢ اهللاހއދފހނ އޅއ، އބއކލނނށ

ށ ބހއ ޢމލނ ހމއފދއނ އހލބއތނނ .މށވރ މތކރ މހނނވޤމ .އދނގކރ ނޞބނގ މގނވސ އބކލނ ބރއވގނވއވ

އލއހ ވސއލމ اهللا އކލނގ ރސލ މހނމދ ޞއލ اهللاނޑ މގނއ ކރ އކނކމއގނ ފނއވ ޞއޙ ޢޤދ އއ ބހގތނ އޅގ

ސލމތވނ ) ނރކއނ(އއ ހރހއ ވހކއކ ކޅގއ އކލވގނވ ބސއބއމހނނއ .އހލއސނނތ ވލޖމޢތގ ޢޤދއވ ޖމޢތކމގއވ الزت ال(( ހދޘކރއވއފއ ވނ؛ އލހ ވސއލމ اهللا އލޞމދގއ ނބ

اهللا رمأ يتأي ىتح مهلذخ نم مهرضي ال، ةورصنم قاحل ىلع يتمأ نم ةفئطاسبحانތމނކލގ ފނނގ އނމތގ " :މބސފޅގ މނއ. ވނމފދއނ ))ه

އދ . އވބޔކ އބދވސ ހއގގއ ނޞރލބގނވ ހލގއ ދމތބނށ އއވސ ގއލމއ ވއޖ ބޔކށ އއރނނކއދކޅ އބއމހނނއ

ޖއމއ ޖހނދނ ގ އމރފޅ އތވއސބހނހ ވތޢލ اهللا .އވނދވނ ".އބއމހނ އހނ ތބނއވ

ޙ 34 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ވތ ލއވ އތރ އކލގ ފނ ހދސ ކރއވ ޞލއދ ސލމއ نيتناث لىى عارصالن تقرتاف، وةقرف نيعبسى ودحإ لىع ودهيال تقرتاف(( .އވ

وسبعين فةقرو ،سفترتق هذاأل هةم عالث لىث وسبعني فل، كةقرها فالإ اري الن واحالقف. ةد الصحةاب :من هي اي رل؟ قااهللا ولس :مانك ن على لثم ا أمنلا عيه أوصابحއދ . ޔށ ބއބއ ވޔވޔހދނ ހތދހ އއ ބ" :މނއ)) ي

އނމތ ހތދހ ތނބޔށ އދ މ. ބޔށ ބއބއ ވއވނސރއނ ހތދހ ދމބއއ ފޔވއ އހނ ހރހއ ބއއ ވހށ ނއ އގތރއނ. ވނއބއބއވ

އއ ކނބއއ . އވހ އޞހބ ބއކލނ ދނނވ ދނފ. ނރކއގއވއއ ތމނކލގފނއ . އވވ؟ އކލގފނ ހދސކރއވތއ

މއ އގއ ."ތބ މހނނވ ގތގއ ތމނކލގފނނގ އޞހބނ މތބކނތއތކނ ހފއ، އދ އގމތގއ ސބތވ، އއއ އދކޅ ގދއޅއ

.ރއކތރވ ތބނ ވޖބގނވ ޢޤދ އވ

ދނފހ މޢޤދއނ އނހރފވ ފއކއސއލއ، މއއ އދކޅށ ♦ .ކވހނނކ ވރށ ގނ ބއތކހނގ މ

o އ، މލއކތނނއ، ފޓއބދއ، އ މބއތކގ ތރގވލވރނނއ، ޖނނއއ، ގސގހ ގއސއ، ހލޔއ އނނވސ އފދ

ފހ މބއމހނނ ރސލނގ . މހނ ވއވ އއޗއސށ އޅކނ ކރ އނނވސ ނއ ނ ރއޝޤ !ތއދ ކޔއ . ހނނވދޢވތށ އޖބ ނދ މ

އއ ޢލއހ ވސއލމهللا ޞއލ ރސލއހނ ޢރބ އކ ވނހތކނ . ކނތއކރ ގތށ އބއކލނނއ ޚލފވ، އދކޅހދ މހނނވ ގއމދ

އ، އބއމހނ އމހނ އޅކނކރ ފރތތކނ ހޖތތއ ފއދމށރ ޞ ނ އ، ދޝމނނގ މއޗށހނނށ ޝފ ދއވމށ އދމބލމ

. އވހދ އ، ނދރބނ ދއވނ އދ ދނނވމއ އދ އފރތތކށ ކތލ

ޙ 35 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

މހއ ނ އނކރ ކރއވއ، އ ކނކމއ اهللا އލޞ اهللا ދނފހ ރސލއ ރއވމނ އކމކ މށ އމރލޞ ކރ އށ ޚ اهللا އއކއވނތ އޅކމއ

.އދ ބނޏވ. އދކޅވ ގތވ ހއރނވ، ]އކލގފނ " :މނއ ]5: آية، ص سورة

ހމކށވރނ މ ! ހއޔވއލހއކމގއ ހއދވނ މ ހރހއ އލހއ އއގ ހޟރތށ اهللاފހ އކލގފނ އބއމހނށ ." ވރށ ޢޖއބ ކމކވ

އދ އކލގފނގ ރކ ކރމނ އނޛރ ދއވމއ،އ، ޝގވއލއވމ اهللاއގތރއނ ކށދއވމގއ ދޢވތގ ހގގތ އބއމހނށ ޝރޙ

ގ ދނށ اهللا ތދމގ ދއކވ ބޔކށ ތދމގ ދއކވއ، ފއޖ ފއޖށގ ރސލ އއ اهللاފހ .ދމހނނވއވމސތކނ ވދއޖއމށ ދނދނ

އ އކ ތބވގނ ކލގފނނގ އޞހބނނއ، އބއކލނގ އހސނ އނޑ ނޅ ދމނދޔ ދޢވތއ، ދގ ޖހދކށ ތއބވ ތބޢނގ ކ ބއނ ކ

ދނ އނއކ ހލތ . ގދވއވދނތކއގ މއޗށ ގ ދނ ހރހއ اهللاފހ ގ މއޗށ ޖހލކނ ބޑވ ގނބޔކ ޖހލއޔ ދނށ މހނބދލވ، ގނ މދގއ ޣލއވ އ، ވލވރނނއ އއ ނބބކލނނ. އނބރ އއއވ

މއ، އހއށ އދ ގވނ ފދ ޝރކގ ދނނވކރމއ، އބއކލނނށ ގ މނ ޢރބ މޝރކނނށ އނގ اهللا إال إلھ ال. ބވތތކނނވ

.املستعان فاهللا. ނނގއވއބއމހނށ ވރށވސ ދނގތ ފދއނ

ދރވމއ، ޖހލކނ ބޑވމގ ސބބނ ބއވތގ ޒމނއނ މސތކނގ ތރގއ މޒމނއ ޖހނދނ ފތރމނ ވނ ގ ބވތތއޝރކ

.އއސފއވ

ޙ 36 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ވސހމ ކރގ މހނގ އޅމކ ފހގ މމހނށ އރއފއވ

ގތގއ އއ އބއ މހނ ބނ. އޅމވ ގ ޙޟރތގއ އހރމނގ اهللاކ ފރތތކއ" :މނއ ] 18: آية، يونس سورة[

".ޝފޢތރނނވ ]سورة

އފރތތކށ މނވ ޓކއ އއ ގތވމށ هللاތމނމނ " :މނއ ] 3: آية، الزمر .ވއމ ".އޅކނ ނކރމއވ

ޝބހ ބޠލ ކރއވއ އކލނގ ފޔވއ ވނ މ اهللاނނ ޤހމ ޔކ އހނ ކނމ ފރތކށ އޅކނކރނމވސ ހމކށވރނ އމހ

ދ ކފރވއޖ ކމގއ އނގވއ ބޔނ ކމއ އއކލނގއއ ޝރކ ކށފ

.މގތނ އކލނގ ވހކރއވއފއ ވއވ .ކރއވއފއ ވއވ

]މނއ ]18: آية، يونس سورة:

އބއމހނށ ގއލމއ އދ ފއދއއ ނދ ފޔވއ اهللاއދ އބއމހނ " ގ اهللاމފރތތކކ . އދ ބނއވ .އޅކނ ކރއވފރތތކކށ

ފހ މބސ އބއމހނގ ." ޙޟރތގއ އހރމނގ ޝފޢތތރނނވ

:ކރއވނ ޙވ اهللا ރއވމނށ ރއދ ކމއޗ

]އޑތކއ . ކލގފނ ވދޅވށވ:" މނއ ]18 آية، يونس سورة

އށ އކލނގ އ ތޔބއ މހނ ތކ ދނވޑގނ ނވ ކނތއ اهللاބމގއ

ޙ 37 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އދ އބއމހނ. ހރވ ވޑގނވއވހސޠ އކލނގ !ބނދނހއޔވ ".މތވރވ ވޑގނ ވއވ ކ ކރ ފރތތކނ އކލނގޝރ

އކލނގ ރސކނފޅ ސބހނހ ވތޢލ اهللا މ އޔތތކގއނ ނހކލނނއ ވލވރނނއ ނވތ އނނވސ އހ ނބބ ފޔވއ

އވނ ފރތތކށ ކރވ ކނމ އޅކމކ އއ ބޑވގނވ ޝރކއ ކމގއމހނ އއށ އހނ ނމއ ކޔއގނ އއ އކނ ކރ. ފއވ ބޔނކރއވއ

.ވއވ ނގ ވޙކރއވއފއއކލ. ކމގއ ވޔސ މއވ އޅނ

]އދ އކލނގ ރސކނފޅ ފޔވއ އހނ " :މނއ ] 3: آية، الزمر سورة

.) ބނއވ ( މހނ ކއކމގއ ހދއގނ އޅމދދދ ގތ ފރތތފރތތކކ މއ މނވ އފރތތކށ އޅކ ކށތނ ވމށޓކއ އއ اهللاތމނމނ . އވއ ވޙކރއވއފއވއވއބއމހނށ ރއދ ދ اهللاދނފހ ". ނކރމވ

]މނއ ]3: آية، الزمر سورة: "

ކނތކގއ ދބސވ އޅ ބއމހނ އކމކއމދގއއ اهللاހމކށވރނ ދގވރ اهللاހމކށވރނ . އއރނގ މދގއ ހކމ ކރއވނއވ

."ނނށ ތދމގއ ނދއކވނތވކފރ

އ، ކރމފހ ހމކށވރނ އކލނގ ފޔވއ އހނ ފތތތކށ ދޢ އ، މފދ ކނކމކ އކލނގ ރސކނފޅއ އނމދ ކރމ ބރވތ ވމއ،

. ވއ ފއވ އކލނގ އވނ ބޔނކރއ މ އޔތގއޝރކ ކރނ ކމގއ

ޙ 38 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އއ ގތ ކށދނ ކމގއ އމހނ اهللاއދ އބއމހނގ ކލނގތއ އމހނ .ދގކރއވއފއވ ބނ ބސ

ޚލފ، ކނތކއލވތ ލއވ ރސލނ ގނނވ ސލމއ ޞ ♦ނ ނގ މލހދމޒމ: ޞއހ ޢޤދ އއ އދކޅ، ކފރ ޢޤދތކގ ތރގއ

ފދ އހނވސ އލހދއ ކފރށ ގވ މހނ ނނކރ މރކސ، އދ ލއއ އޝތރކއޔތ، ނވތ ޝޔއއޔތ، ނވތ . ދކގތތއ ހމނއވ

ފހ މފދ . ނމއކކމގއ ވޔސ މއވ މނނ އހނނވތ ބޢޘއޔތ އޞލ ތކގ ތރގއ އއވސ ކލކ ވޑގނ ނވ ކމއ، މލހދނގ

އޞލގ ތރގއ އދ އބއމހނގ. ހޔތކ މއދއއކނ ހމނއވއނކރ ކރމއ، ވކމށ ދރވމއ، ސވރގ އއ ނރކ ދވނފހރށ

ޔއ، އދ އބއމހނގ ފތތއ ކ. ހރހއ ދނތކކށ ކފރވނ ހމނއވޝއކއނއގތގއ . ފ މހކށ މކނ ޔގނ ވނއވއބލއމހނގ ގތތއ

އދ އގ . މޢޤދ އކ ހރހއ ސމވ ދނތކކއ އދކޅ ޢޤދ އކވފރކށދނވ އށނތޖ މ ނބއއއދނޔ އއ އޚރތގއ އހލވރނ .ޢޤދ އކވ

އދވސ ހއގއ އދކޅ ބއއ ޢޤދގ ތރގއ ބއއ ބޠނނ އބއމހނ މހނ ދކ ގތގއއ. ދކގތ ހމނއވ ޞފނނއ ބއއ

ތދބރ ކއނގ ކނކނ ތކކކޔއ އޅ ބއއ ފރތ ވލވރނކމގއއއ ބއވރވ ބއއ اهللا ލމގއ ތސއރފ ކރމގއޢ އއޔކރމގތކށ އޤޠބ، އއތދ، އދ އޣވޘ މފދ އފރތ އމހނ .ކމގއވ

ރބބއޔތގއ ގاهللا މއ. ތއ އމއލއށ ހދއގނ ކޔއވއކއކ ނނ އދ މއ . ވކގ ތރގއ ހމނ ކނކމޝރ އއމ ނބއ ކރވ

. ނބއ ޝރކކވ ވސއޅނ ޝރކށ ވރ ކށ ޢރބނ ޖހލއޔތގއ

ޙ 39 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އދ ކޔއ . އހނ ޢރބ ކފރނ ރބބއޔތގއ ޝރކއ ނކރ އވރނ އދ އމހނ ޝރކ ކ. އމހނ ޝރކ ކރ އޅކމގއވ

އށ اهللاދނފހ ދތ އނދގ ހލތގއ . ހލގއ އކނޏވ ދޅހޔކމގ

.ފއ ވއވޙކރއވވ اهللا .އޚލޞތރކމއ އކގއ އޅކނ ކރއވ

]މނއ ]29: آية، العنكبوت سورة: "

ނޑގއ ދއވ އޅނދކށ(އބއމހނ ދނޏށ اهللا ވއޖ ނމ ސވރ )ކ ކރއވއ ސލމތ އބއމހނ ފހ. އޅކނ ޚލޞކށ ދޢ ކރއވއށ

اهللاއބއމހނ ރބބއޔތގއ ".ކ ކރނ ފށއވޝރއދވމނ އއގމށ

.ފއ ވއވވކރއޙވ اهللا .އއކއ ވނތ ކމގއ އޢތރފ ވއވ

]މނއ ]87: آية، الزخرف سورة: "

ލ ކށފ ނމ ސވ އއރނނއ ވ ކކތ އދ ކލގފނ އބއމހނ އފއދ

.އދ ވސ ވހކރއވއފއ ވއވ ".އވ اهللا. ވއމހނ ބނނއ

)اآلية’ يونس سورة

ތޔބއ މހނނށ އޑނނއ ބމނ ! ވދޅވށވ ކލގފނ" މނއ )31ގ މލކވރޔކ ދއވނ ކނ ފރތއހއޔވ؟ ނވތ އވމއ ފނމ ރޒޤ

ވއ އއވ އއޗއގ ތރނ ދރ ހރ އއޗއ ނރއދ މރވފ؟ ކކ ހއޔވ

ޙ 40 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

؟ އއޗތ ނރއވނ ކނފރތއ ހއޔވ އއޗއގ ތރނ މރވފއވ ދރފހ ؟ ފރތކ ކނފރތއ ހއޔވ ހނގވ ތކއ އދ އނމހއ ކނތއ

ދނފހ ކލގފނ . ވއ ބނނއ اهللاބއ މހނ ނކނ އވހށ އއ އއދ މ މނއގއ " މހނ ބރ ނގނނނ ހއޔވ؟ތޔބއ . ވދޅވށވ

.އޔތތއ ވރށ ގނއވ

ހނ ކރގ މޝރކނނށ ފހ އބއމ !ފހގ މޝރކނ ދނނއވ .ދގތކނ އތރކރއވ ރކގއ ވރ ޝ

.ވ ނ ރބބއޔތގއ ޝރކ ކރއބއއމހފހގ އއގތކ

. ދތ ހލގއވސ ޝރކ ކރއވ، އމހނ ތނވސ ކމއ ދވނއ؛ފނނ މހނގ ކނތއތއ އނށއ، ނއޅމހ ގތގއ މބއމހނގ

اهللا رضي حسنيމޞރގއވ އގތނ. މކނ ރނގޅށ އނގނއވ މހނނށޢދނގއ ވ ޢއދރސ ގ ޤބރއ، ޔމނގއ ވ ، އއ ބދވގ ޤބރއ عنه

ހދ ގ ޤބރއ، ޝމގއ ވ އބނ ޢރބގ ޤބރއ، ޢރގގއވ ޝއޚ މޝހރކނލބގނވ ޤބރތކގ މނނވސ ގ ގބރއޢބދލޤދރ ޖލނ

ދކއޖ ހއދފހނޅއފއވ ޢމލތއކރމނދ ކއރގއ މސތކނއއޒ اهللا އދ މބއމހނ .އނގނއވމކނކނ ރގޅށ ކނ މހ

. އވއނބރފއވ ގބރތކށ ވރށގނ ހއގތއ ވޖއލއށ ޚއޞވގނވ اهللا މތ ބއމހނގ މއޗށ އކނތއތއ އނކރ ކށ،އ އހނ ނމވސ

އއ އކލގފނގ ކރގ ރސލނ وسلم عليه اهللا صلى حممد ރސލ އކލނގ هللا افإن .ދނ މދމހކވތއހދގ ހޤގތ އނގއ އކނކމއގނ ފނއވ

!!راجعون إليه وإنا

ޙ 41 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

ނޑމނގ ދޢއކ މތ ސބހނހ ވތޢލ އބއމހނނށ އޅގހޔވސނނ ދއވއ، އމހނގ ތރގއ ތދމގށ ގވ މހނ

މސލމނގ ވރނނށއ އލމވރނނށ މނބއ ޝރކއ ، އތރކރއވއއކލނގއ . ކނ ބމނ ފހލމގ ތއފގ ދއވށއވހނގރމކށ އކނ

.އއސވ ވޑނނވ ގތގއ ވޑގނވ ރސކލނގއވ

ޞއޙ ޢޤދ އއ ވއޞފތގ ބބގއ އއސމ ވސއދ ♦ هللاމޢތޒލނނއ، ، ނނއގއ ބދޢވރނކރ ޖހމއދކޅ ޢޤދތކގ ތރ

ވ ފރހމ ޚއޞވގނ ގ ކބއނ އކލނގއށނހ ވތޢލޙސބވޖދގއ ނވ ތކއޗއ، ޖމދތއ، ، ކށޞފފޅތއ ނފ ކށ، އނކރ

މސތހލ ޞފތކނ އކލނގ ޞފކރމގއ އބއމހނނއ އއގތށ އބއމހނގ ބސތކނ اهللا. ނއވހނގ މހނގ ޢޤދތއ ހމ

.ހސތހރވ، މތވރވގނވއވo ގ تعالى اهللاވނނ މހނގ ތރގއ އދ މގ ތރއށ . ފތއ ނފކށ އނއބއ ޞފތއ ސބތ ކރމހނ ވއވބއއސ

ފތކގ ސބބނ ޞ އބއމހނ ސބތ ކރ. ނވމސލކށ ޢޝޢރނޞފތއ ސބތ ކރނ ރނފކށ އދ އގ ދލލތއ ތއވލ ކއބއމހނ

ފހ މގތނ މބއމހނ ސމޢ އދ .މހނގ މއޗށ ލޒމކރއވއބއއދ މމއސލއގއ ބޔނވގނ ހރ . ޢޤލ ދލލއ ޚލފވފއ ވއވ

.އވކޅނޖހމއގ ތރއށ ވދފއވދ

ހމކށވރނ . ލޖމއތގ މހނ ދނނއވއހލއސނނ ވ ދނފހ އކލނގ وسلم عليه اهللا صلى އއ އކލނގ ރސލ اهللا އބއމހނ

އ ޅފފސޅކއ އސމފމހއ ނ ފއވ އކރއވޅށޓކއ ސބތ ޛތފއދ އކލނގ އއ އކލނގ .ސބތކރއވ މ ފރހމ ގތގއ ނއ

ޙ 42 )الصحيحة العقيدة( ޢޤދ ޞއ

އއ . ޚލގތކނނއ އއގތ ވމނ އކލނގ ރސކނފޅ ތހރ ކރއވއކލނގ މގތނ މބއމހނ. ނއތއލމނ ބރއވގތށވ އޞފފޅތ

އ ދލލތކކށ ނލއ، ހރހމކއ އނކރ ކރމކކރބދލ ސފފޅތއ ތރއނ ފއވ ދކޅނޖހމގ ވއޓއދ އހނމހނ . އވޢމލކރ

ހރ ދނޔއއ އޚރތގއ ނޖތއ ނޞބ . އވމބއމހނ ސލމތވގނވފއވ ޞރތލ މމނ ހނގވސލފނނ އ އދ މއނމތގ. މގކ މއވ

ދނފހ މއނމތގ ކރކޅ ރނގޅވ ގތށ ނނ . މސތޤމކ މއވއއ ޤރއނއ ސނނތށ . ހކޅ ރނގޅ ނވ ހއޓވމއނމތގ ފ

.ވއޗއ ދކށލމތކ މހއނއ އދއއޗއ އދކޅ، ތބވމއ

اهللا وسلم على خير خلقه محمد وعلى آله وأصحابه ومن تبعهم بإحسان ىوصل .إلى يوم الدين