Upload
others
View
11
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
i
T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
(EARGED)
SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ İHTİYACININ
BELİRLENMESİ
HAZIRLAYAN Saniye YILMAZ
Ankara, 2009
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ....................................................................................000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ ...................................................................................000 Tüm hakları saklıdır. İçerikle ilgili alıntılar, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Kitap, çoğaltma araçları, optik araçlar vb. yöntemlerle çoğaltılamaz. Grafik : Hüseyin MUTLUCAN Kapak : Hüseyin MUTLUCAN Redakte :
ISBN: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı GMK Bulvarı No: 109 (06500) Maltepe-ANKARA Tel: 0 312 230 36 44-230 39 26-231 69 60 Faks: 0 312 231 62 05 e-posta: [email protected] İnternet adresi: www.meb.gov.tr Tüm hakları saklıdır. İçerikle ilgili alıntılar, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Kitap, çoğaltma araçları, optik araçlar vb. yöntemlerle çoğaltılamaz.
ii
“En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lazımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı ve yüce bir toplum halinde yaşatır ya da onu köleliğe ve yoksulluğa iter.”
Mustafa Kemal ATATÜRK
iii
SUNUŞ
Toplumumuzun daha sağlıklı bir biçimde yaşaması ve gerekli sağlık
hizmetlerinin etkili olarak yapılabilmesi için hekim kadar, iyi yetişmiş yardımcı sağlık
personeli de gerekmektedir. Toplumsal kalkınmaya uyumlu olarak gelişen sağlık
hizmetlerinin gerektirdiği yardımcı sağlık personelinin yetiştirilmesi, sağlık meslek
eğitiminin başlıca hedefidir. Yardımcı sağlık personelinin yetiştirilmesi görevi sağlık
meslek liselerine verilmiştir.
Türkiye’de sağlık sektörünün 11 alanında (hemşirelik, çevre sağlığı, ebelik,
radyoloji teknisyenliği, acil tıp teknisyenliği, ortopedi teknisyenliği, toplum sağlığı
teknisyeni, laboratuvar teknisyenliği, anestezi teknisyenliği, diş protez teknisyenliği,
tıbbi sekreterlik) sağlık meslek liselerinde eğitim - öğretim hizmeti verilmektedir.
Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinden mezun olan
öğrencilerin mezuniyetten önce ve sonra yaşadıkları sıkıntıların nedenlerini belirlemek
ve sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirmek amacıyla “Sağlık Sektörünün Ara
Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi” araştırması yapılmıştır.
Araştırmanın yapılmasına karar veren Bakanlığımız yetkililerine, araştırmanın
gerçekleşmesinde katkıda bulunan yöneticilere, öğretmenlere ve mezunlara,
araştırmanın tasarlanması, işlenmesi ve yorumlanmasında emeği geçen araştırma
koordinatörü Ali AYTAŞ’a, araştırmayı yapan Saniye YILMAZ’a, grafik-tasarım ve
kapak çalışmaları için Hüseyin MUTLUCAN’a ve tüm emeği geçenlere teşekkür eder,
araştırmanın mesleki ve teknik eğitim sistemine katkı sağlamasını dilerim.
Dr. Halil Rahman AÇAR
Daire Başkanı
iv
ÖN SÖZ
Bu araştırmada sağlık meslek lisesi öğrencilerinin meslek derslerindeki başarıları
ve mesleğe karşı tutumları ile uygulama alanlarında göstermiş oldukları mesleki
performans incelenmiştir. Çalışmanın, sağlık meslek liselerindeki eğitimin
verimliliğinin arttırılması için gereken önlemler konusunda mevcut uygulamalara ışık
tutması beklenmektedir.
Bu çalışmada elde edilen verilerle, kaliteli, çağdaş eğitim programlarının
geliştirilmesine ve öğrencilerin alan seçimi ile ilgili çalışmalara katkı sağlaması ümit
edilmektedir.
Araştırma, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinden
mezun olan öğrencilerin mezuniyetten önce ve sonra yaşadıkları problemlerin
nedenlerini belirlemek ve sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirmek amacıyla
yapılmıştır.
81 ildeki il sağlık müdürlüklerinin tamamı, 274 okul müdürü, 366 yataklı özel
hastane, sağlık meslek liselerinden 2005-2006 eğitim - öğretim yılında mezun olan
9.451 öğrencinin 356’sı ve bu okullardaki 4.794 öğretmenin 166’sı ile 3308 sayılı
Kanun gereğince bu okullardan beceri eğitimi için öğrenci alan işletmelerin % 2’sinin
öğrencilerden sorumlu yetkilileri arasından rastgele seçilenler araştırmanın örneklemini
oluşturmaktadır. Seçilen gruplara anket uygulanmış, görüş ve değerlendirmeleri
alınarak elde edilen verilerin analizi bilgisayarda SPSS programında hazırlanarak
yorumlanmıştır.
Araştırmanın yapılması için talepte bulunan Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı
yetkililerine, araştırmaya görüşleri ile katkıda bulunan tüm katılımcılara ve emeği geçen
Dairemiz personeline teşekkür eder, araştırma sonuçlarının eğitim sistemine katkı
sağlamasını dileriz.
Araştırma Grubu
v
İÇİNDEKİLER SUNUŞ ............................................................................................................................ iii ÖNSÖZ ............................................................................................................................ iv İÇİNDEKİLER ................................................................................................................. v TABLOLAR LİSTESİ................................................................................................... viii
BİRİNCİ BÖLÜM
GİRİŞ ................................................................................................................................ 1 PROBLEM........................................................................................................................ 1
Radyoloji Teknisyenliği................................................................................................ 5 Laboratuar Teknisyenliği .............................................................................................. 5 Hemşirelik..................................................................................................................... 5 Acil Tıp Teknisyenliği .................................................................................................. 6 Anestezi Teknisyenliği ................................................................................................. 6 Diş Protez Teknisyenliği............................................................................................... 6 Tıbbî Sekreterlik ........................................................................................................... 6 Ebelik ............................................................................................................................ 7 Ortopedi Teknisyenliği ................................................................................................. 7 Çevre Sağlığı................................................................................................................. 7
AMAÇ ............................................................................................................................ 17 ÖNEM............................................................................................................................. 17 SINIRLILIKLAR............................................................................................................ 18 TERİMLERİN TANIMI................................................................................................. 19 KISALTMALAR............................................................................................................ 20
İKİNCİ BÖLÜM
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ...................................................................................... 21 ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ ........................................................... 21
Evren........................................................................................................................... 21 Örneklem .................................................................................................................... 21
VERİ ÇÖZÜMLEME YÖNTEMLERİ.......................................................................... 22
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BULGULAR VE YORUMLAR .................................................................................... 23 KİŞİSEL BİLGİLER ...................................................................................................... 23
3.1. Öğrencilere Ait Kişisel Bilgiler ........................................................................... 23 3.1.1. Mezunların Bulunduğu İller ...................................................................... 23 3.1.2. Mezunların Çalıştıkları İşletmeler............................................................. 24 3.1.3. Mezunların Cinsiyeti ................................................................................. 25 3.1.4. Mezunların Bitirmiş Oldukları Okullar ..................................................... 25 3.1.5. Öğrencilerin Mezun Oldukları Bölümler .................................................. 26 3.1.6. Meslek Dersleri ......................................................................................... 27 3.1.7. Mezunların İş Bulma Süreleri ................................................................... 28 3.1.8. Mezunların İş Bulmaları............................................................................ 28 3.1.9. Mezunların İş Bulma Problemi ................................................................. 29 3.1.10. Eğitimi Verilen Dalların Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği........................... 30 3.1.11. İllerin İhtiyaç Duyduğu Bölümler ............................................................. 30 3.1.12. Mezunların Bölümlerinde Çalışma Durumları.......................................... 32 3.1.13. Mezunların Alanları Dışında Çalıştıkları Bölümler .................................. 32
vi
3.2. Yönetici ve Öğretmenlere Ait Kişisel Bilgiler .................................................... 33 3.2.1. Yönetici ve Öğretmenlerin Bulunduğu İller............................................... 33 3.2.2. Yönetici ve Öğretmenlerin Cinsiyeti.......................................................... 34 3.2.3. Yönetici ve Öğretmenlerin Yaşları............................................................. 35 3.2.4. Yönetici ve Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okullar ............................... 35 3.2.5. Yönetici ve Öğretmenlerin Mezuniyet Yılları............................................ 37 3.2.6. Yönetici ve Öğretmenlerin Mesleki Kıdemleri .......................................... 38 3.2.7. Okuldaki Bölümlerin Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği................................. 38 3.2.8. Sağlık Sektöründe Açılmasına İhtiyaç Duyulan Bölümler ........................ 39 3.2.9. Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları ......................................................... 40 3.2.10.Branş Derslerine Girme Durumları ............................................................ 41 3.2.11.Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışında Girdikleri Dersler .............. 42 3.2.12.Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışındaki Derslere Girme Nedenleri43 3.2.13.Yönetici ve Öğretmenlerin Branşlarındaki Sektör Tecrübesi .................... 43 3.2.14.Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Deneyimi Kazanma Süreleri ............... 44 3.2.15.Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Tecrübelerini Derslere Yansıtmaları ... 45
3.3. İş Yeri Sorumlularına Ait Kişisel Bilgiler ........................................................... 45 3.3.1. İş Yeri Sorumlularının Bulunduğu İller ...................................................... 46 3.3.2. İş Yeri Sorumlularının Görev Yaptıkları İşletme Türleri............................ 46 3.3.3. İş Yeri Sorumlularının Cinsiyetleri ............................................................. 47 3.3.4. İş Yeri Sorumlularının Yaşları .................................................................... 48 3.3.5. İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Unvan Durumları ............ 48 3.3.6. İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Kıdemleri......................... 49 3.3.7. Eğitimi Verilen Alanların Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği........................... 50 3.3.8. Sağlık Meslek Lisesi Mezunlarının Sektör İhtiyacı İçin Nicel Yeterliliği .. 50 3.3.9. Sağlık Sektörünün İhtiyaç Duyduğu Bölümler ........................................... 51
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER .................................................................................. 53 ÖĞRENCİLERİN EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ................................................... 53
4.1 Öğrencilerin Eğitime İlişkin Görüşleri ................................................................. 58 4.1.1. Ders Araç-Gereç ve Materyallerin Eğitim–Öğretim Faaliyetlerine
Yeterliliği ..................................................................................................... 53 4.1.2. Kazanılan Mesleki Tutum ve İş Alışkanlığının İş Hayatına Uygunluğu .... 54 4.1.3. Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Bilgilerin Uyumu.......... 55 4.1.4. Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Becerilerin Uyumu ....... 55 4.1.5. İş Yerlerindeki Teknik İmkânlarının Yeterliliği ......................................... 56 4.1.6. İşletmelerdeki Teknik İmkânların Kullandırılması ..................................... 57 4.1.7. İşletmelerde Mesleğin Gerektirdiği İşlerde Çalışma Fırsatı........................ 57
4.2.Yönetici/Öğretmenlerin Eğitime İlişkin Görüşleri ............................................... 58 4.2.1. Meslek Derslerine Branş Öğretmenlerinin Girmesi .................................... 58 4.2.2. Beceri Eğitiminde Öğrencilerin Yeterli Mesleki Tecrübe Kazanması........ 58 4.2.3. Mezuniyetten Sonra İş Bulma İmkânı......................................................... 59
4.3.İş Yeri Sorumlularının Eğitime İlişkin Görüşleri ................................................. 60 4.3.1. Öğrenci Niteliklerinin İş Yeri Amaçlarına Uygunluğu............................... 60 4.3.2. Mezunların Alanları İle İlgili İşlerde Çalıştırılma Durumları ..................... 61 4.3.3. İş Yerindeki Donanımların Teknolojiye Uygunluğu................................... 61 4.3.4. Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanımlarında İş Yerlerindeki Donanımın
Yeterliliği ..................................................................................................... 62 4.4. Örneklem Gruplarının Eğitime İlişkin Ortak Görüşleri....................................... 63
vii
4.4.1. Okuldaki Donanımın Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanımlarında Yeterliliği ..................................................................................................... 63
4.4.2. Okuldaki Donanımın Gelişen Teknolojiye Uygunluğu............................... 64 4.4.3. Branş Öğretmen Sayısının Yeterliliği ......................................................... 65 4.4.4. Branş Öğretmenlerinin Alanlarındaki Yeterliliği........................................ 66 4.4.5. İş Yeri Sorumlularının Mesleğin Gerektirdiği Bilgi ve Becerileri
Kazanmada Yardımcı Olma Durumları ....................................................... 67 4.4.6. Mevcut Bölümlerin Yöre İhtiyaçlarına Uygunluğu .................................... 68 4.4.7. Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacını Mezunların Nicelik Olarak
Karşılama Yeterliliği.................................................................................... 69 4.4.8. Okullarda ve İş Yerlerinde Uygulanan Mesleki Eğitim Programlarının
Uygunluğu .................................................................................................... 70 4.4.9. İş Güvenliği ve Sağlığı Konularında Verilen Bilginin Yeterliliği .............. 71 4.4.10. Bölümün İçerdiği Eğitim Programlarının Öğrencileri İş Hayatına
Hazırlama Derecesi ...................................................................................... 72 4.5.1. 3308 Sayılı Yasa Gereği Yapılan Beceri Eğitiminin Yeterliliği ................. 73 4.5.2. Öğrencilerin Beceri Eğitiminde Alanlarında Çalıştırılma Durumları ......... 74 4.5.3. Öğrencilerin Mesleki Becerileri Kazanmalarında İş Yeri Sorumlularının
Yardımcı Olmaları ....................................................................................... 76 4.5.4. Beceri Eğitiminin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlama Düzeyi.................... 77 4.5.5. Mezunların Yörelerinde İş Bulma İmkânları .............................................. 78 4.5.6. Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Karşılanmasında Mezun
Niteliklerinin Uygunluğu ............................................................................. 79 4.5.7. Teorik Meslek Derslerinin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlamada
Uygunluğu.................................................................................................... 81 4.5.8. Uygulamalı Meslek Derslerinin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlamada
Uygunluğu.................................................................................................... 82 4.5.9. Okulda Mesleki Bilgileri Kazanma İmkânının Sağlanması ........................ 83 4.5.10. Okulda Mesleki Becerileri Kazanma İmkânının Sağlanması.................... 85
BEŞİNCİ BÖLÜM
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER.................................................................................. 87 5.1. Mezunlara Ait Genel Görüş ve Öneriler.............................................................. 87 5.2. Yönetici/Öğretmene Ait Genel Görüş ve Öneriler .............................................. 88 5.3. İş Yeri Sorumlusuna Ait Genel Görüş ve Öneriler.............................................. 88
ALTINCI BÖLÜM
ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER.................................................................................... 89 ÖZET .............................................................................................................................. 89 SONUÇ........................................................................................................................... 90 ÖNERİLER..................................................................................................................... 95 EKLER............................................................................................................................ 97 KAYNAKÇA................................................................................................................ 119
viii
TABLOLAR LİSTESİ TABLO 3.1 MEZUN ÖRNEKLEMİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI........................... 24 TABLO 3.2 MEZUNLARIN ÇALIŞTIKLARI İŞLETMELERE GÖRE DAĞILIMI ..... 25 TABLO 3.3 MEZUNLARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI ........................... 25 TABLO 3.4 MEZUNLARIN OKULLARINA GÖRE DAĞILIMI ................................. 26 TABLO 3.5 MEZUNLARIN OKUDUKLARI BÖLÜMLERE GÖRE DAĞILIMI......... 27 TABLO 3.6 MESLEK DERSLERİNE BRANŞ ÖĞRETMENLERİNİN GİRME
DURUMU .................................................................................................. 27 TABLO 3.7 MEZUNLARIN İŞ BULMA SÜRELERİNE GÖRE DAĞILIMI................ 28 TABLO 3.8 MEZUNLARIN İŞ BULMALARINA KATKI SAĞLAYAN NEDENLER 29 TABLO 3.9 MEZUNLARIN İŞ BULAMAMA NEDENLERİNE GÖRE DAĞILIMI.... 30 TABLO 3.10 EĞİTİMİ VERİLEN DALLARIN SEKTÖR İHTİYACI İÇİN
YETERLİLİK DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI ....................................... 30 TABLO 3.11 SAĞLIK SEKTÖRÜNDE İHTİYAÇ DUYULAN BÖLÜMLERİN İLLERE
GÖRE DAĞILIMI...................................................................................... 31 TABLO 3.12 MEZUNLARIN ALANLARINA GÖRE ÇALIŞMA DURUMLARININ
DAĞILIMI ................................................................................................. 32 TABLO 3.13 ALANLARI DIŞINDA ÇALIŞAN MEZUNLARIN BÖLÜMLERE GÖRE
DAĞILIMI ................................................................................................. 33 TABLO 3.14 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN GÖREV YAPTIĞI OKULLARIN
BULUNDUĞU İLLERE GÖRE DAĞILIMI............................................... 34 TABLO 3.15 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI ...... 34 TABLO 3.16 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN YAŞ DAĞILIMI.............................. 35 TABLO 3.17 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN MEZUN OLDUKLARI OKULLARA
GÖRE DAĞILIMI...................................................................................... 36 TABLO 3.18 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN MEZUNİYET YILLARINA GÖRE
DAĞILIMI ................................................................................................. 37 TABLO 3.19 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ KIDEMLERİNE GÖRE
DAĞILIMI ................................................................................................. 38 TABLO 3.20 OKULDAKİ MEVCUT BÖLÜMLERİN SEKTÖR İHTİYACI İÇİN
YETERLİLİĞİNE GÖRE DAĞILIMI ........................................................ 38 TABLO 3.21 SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN İHTİYAÇ DUYDUĞU BÖLÜMLERİN
İLLERE GÖRE DAĞILIMI........................................................................ 39 TABLO 3.22 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARINA GÖRE DAĞILIMI41 TABLO 3.23 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN BRANŞ DERSLERİNE GİRME
DURUMLARINA GÖRE DAĞLIMI ......................................................... 42 TABLO 3.24 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARI DIŞINDA
GİRDİKLERİ DERSLERE GÖRE DAĞILIM............................................ 42 TABLO 3.25 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARI DIŞINDAKİ
DERSLERE GİRME NEDENLERİNE GÖRE DAĞILIMI......................... 43 TABLO 3.26 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARINDA SEKTÖR
TECRÜBESİNE SAHİP OLMALARINA GÖRE DAĞILIMI .................... 44 TABLO 3.27 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN SEKTÖR DENEYİMİ KAZANMA
SÜRELERİNE GÖRE DAĞILIMI.............................................................. 44 TABLO 3.28 YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN SEKTÖR TECRÜBELERİNİ
DERSLERE YANSITMA DURUMLARI .................................................. 45 TABLO 3.29 İŞ YERİ SORUMLULARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI...................... 46 TABLO 3.30 İŞ YERİ SORUMLULARININ GÖREV YAPTIKLARI İŞLETME
TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI................................................................ 47 TABLO 3.31 İŞ YERİ SORUMLULARININ CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI .... 47 TABLO 3.32 İŞ YERİ SORUMLULARININ YAŞLARINA GÖRE DAĞILIMI............. 48
ix
TABLO 3.33 İŞ YERİ SORUMLULARININ İŞLETMEDEKİ/KURUMDAKİ UNVANLARINA GÖRE DAĞILIMI......................................................... 49
TABLO 3.34 İŞ YERİ SORUMLULARININ İŞLETMEDEKİ/KURUMDAKİ KIDEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI........................................................... 50
TABLO 3.35 EĞİTİMİ VERİLEN ALANLARIN SEKTÖR İHTİYACI İÇİN NİCEL YETERLİLİK DURUMU........................................................................... 50
TABLO 3.36 SAĞLIK MESLEK LİSESİ MEZUNLARININ SEKTÖR İHTİYACI İÇİN NİCEL YETERLİLİK DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI..................... 51
TABLO 3.37 SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN YETİŞMİŞ ELEMANA İHTİYAÇ DUYDUĞU BÖLÜMLER .............................................................................................. 51
TABLO 4.1 DERS ARAÇ-GEREÇ VE MATERYALLERİN EĞİTİM–ÖĞRETİM FAALİYETLERİNE YETERLİLİĞİ .......................................................... 53
TABLO 4.2 ÖĞRENİM SÜRESİNDE KAZANILAN MESLEKİ TUTUM VE İŞ ALIŞKANLIĞININ MEZUNLARI İŞ HAYATINA HAZIRLAMADAKİ UYGUNLUĞU........................................................................................... 54
TABLO 4.3 OKULDA VE BECERİ EĞİTİMİNDE KAZANILAN MESLEKİ BİLGİLERİN UYUMU .............................................................................. 55
TABLO 4.4 OKULDA VE BECERİ EĞİTİMİNDE KAZANILAN MESLEKİ BECERİLERİN UYUMU........................................................................... 56
TABLO 4.5 BECERİ EĞİTİMİ ALINAN İŞ YERLERİNDEKİ TEKNİK İMKÂNLARININ YETERLİLİK DURUMUNA GÖRE DAĞILIM........... 56
TABLO 4.6 BECERİ EĞİTİMİ ALINAN İŞLETMELERDEKİ TEKNİK İMKÂNLARIN KULLANIMA SUNULMASI ........................................... 57
TABLO 4.7 BECERİ EĞİTİMİ ALINAN İŞLETMELERDE MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ İŞLERDE ÇALIŞMAYA FIRSAT VERİLMESİ ............ 57
TABLO 4.8 MESLEK DERSLERİNE BRANŞ ÖĞRETMENLERİNİN GİRME DURUMLARINA GÖRE DAĞLIMI ......................................................... 58
TABLO 4.9 BECERİ EĞİTİMİ SÜRESİNCE ÖĞRENCİLERİN YETERLİ MESLEKİ TECRÜBE KAZANMALARINA GÖRE DAĞILIMI ................................ 59
TABLO 4.10 MEZUNLARIN İŞ BULMA İMKÂNLARINA GÖRE DAĞILIMI............ 59 TABLO 4.11 ÖĞRENCİ NİTELİKLERİNİN İŞ YERİ AMAÇLARINA UYGUNLUK
DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI .............................................................. 60 TABLO 4.12 SAĞLIK MESLEK LİSESİ MEZUNLARININ ALANLARI İLE İLGİLİ
İŞLERDE ÇALIŞTIRILMA DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI.................. 61 TABLO 4.13 İŞ YERİNDEKİ BÖLÜM DONANIMLARININ GELİŞEN
TEKNOLOJİYE UYGUNLUK DERECESİNE GÖRE DAĞLIMI ............. 62 TABLO 4.14 İŞ YERLERİNDEKİ TEKNİK DONANIMIN ÖĞRENCİLERİN
MESLEKİ TECRÜBE KAZANMALARINDAKİ YETERLİLİĞİ.............. 62 TABLO 4.15 OKULDAKİ DONANIMIN ÖĞRENCİLERİN MESLEKİ TECRÜBE
KAZANMALARINDAKİ YETERLİLİK DERECESİ................................ 63 TABLO 4.16 OKULDAKİ DONANIMIN GELİŞEN TEKNOLOJİYE UYGUNLUK
DERECESİ ................................................................................................. 64 TABLO 4.17 SAĞLIK MESLEK LİSELERİNDEKİ BRANŞ ÖĞRETMEN SAYISININ
YETERLİLİK DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI ....................................... 65 TABLO 4.18 BRANŞ ÖĞRETMENLERİNİN ALANLARINDAKİ YETERLİLİK
DERECESİNE GÖRE DAĞILIM............................................................... 66 TABLO 4.19 İŞLETME YÖNETİCİLERİ/ SORUMLULARININ MESLEĞİN
GEREKTİRDİĞİ BİLGİ VE BECERİLERİ KAZANMADA YARDIMCI OLMA DERECESİ..................................................................................... 67
TABLO 4.20 OKULDAKİ MEVCUT BÖLÜMLERİN YÖRE İHTİYAÇLARINA GÖRE TESPİT EDİLMESİ.................................................................................... 68
x
TABLO 4.21 MEZUNLARIN YÖRENİN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ İHTİYACINI SAYISAL OLARAK KARŞILAMA YETERLİLİĞİ.................................. 69
TABLO 4.22 İŞ YERLERİNİN UYGULADIĞI MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMLARININ OKULDAKİ PROGRAMLARA UYGUNLUK DERECESİNE GÖRE DAĞILIMI.............................................................. 70
TABLO 4.23 MEZUNLARA EĞİTİM DÖNEMLERİNDE İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI KONULARINDA VERİLEN BİLGİNİN YETERLİLİK DERECESİ ................................................................................................. 71
TABLO 4.24 BÖLÜMÜN İÇERDİĞİ EĞİTİM PROGRAMLARININ ÖĞRENCİLERİ İŞ HAYATINA HAZIRLAMA DERECESİ GÖRE DAĞILIM .................. 72
TABLO 4.25 3308 SAYILI YASA GEREĞİ YAPILAN BECERİ EĞİTİMİN YETERLİLİK DERECESİNE GÖRE DAĞILIM ....................................... 73
TABLO 4.26 ÖĞRENCİLERİN BECERİ EĞİTİMİNDE İŞ YERLERİNDE MESLEKLERİ İLE İLGİLİ İŞLERDE ÇALIŞTIRILMA DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI...................................................................................... 75
TABLO 4.27 ÖĞRENCİLERİN MESLEKİ BECERİLERİ KAZANMALARINA İŞ YERİ SORUMLULARININ YARDIMCI OLMA DERECESİ ................... 76
TABLO 4.28 BECERİ EĞİTİMİNİN ÖĞRENCİLERİ İŞ HAYATINA HAZIRLAMA DERECESİNE GÖRE DAĞILIM............................................................... 77
TABLO 4.29 MEZUNLARIN YÖRELERİNDE İŞ BULMA İMKÂNLARINA GÖRE DAĞILIMI ................................................................................................. 78
TABLO 4.30 YÖRENİN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ İHTİYACININ KARŞILANMASINDA MEZUN NİTELİKLERİNİN UYGUNLUK DERECESİNE GÖRE DAĞILIMI.............................................................. 80
TABLO 4.31 TEORİK MESLEK DERSLERİNİN ÖĞRENCİLERİ İŞ HAYATINA HAZIRLAMADAKİ UYGUNLUK DERECESİ......................................... 81
TABLO 4.32 BÖLÜMÜNÜZDE OKUTULAN UYGULAMALI MESLEK DERSLERİ, ÖĞRENCİLERİNİZİ İŞ HAYATINA HAZIRLAMA UYGUNLUK DERECESİNE GÖRE DAĞILIM............................................................... 82
TABLO 4.33 OKULDA MESLEKİ BİLGİLERİ KAZANMA İMKÂNININ SAĞLANMA DERECESİNE GÖRE DAĞILIMI....................................... 84
TABLO 4.34 OKULDA MESLEKİ BECERİLERİ KAZANMA İMKÂNININ SAĞLANMA DERECESİNE GÖRE DAĞILIMI....................................... 85
TABLO 5.1 MEZUNLARA AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER .............................. 87 TABLO 5.2 YÖNETİCİ/ÖĞRETMENE AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER ........... 88 TABLO 5.3 İŞ YERİ SORUMLUSUNA AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER........... 88
1
BİRİNCİ BÖLÜM
GİRİŞ
Bu bölümde araştırmanın problemi, amacı, önemi, sınırlılık ve sayıltıları
açıklanmakta, kullanılan başlıca terimlerin tanımları yapılmakta ve kısaltmalar
verilmektedir.
PROBLEM
Çağdaşlaşmanın gereği olan sosyoekonomik kalkınmanın sağlanması ve
yürütülmesinde, toplumun sağlıklı olmasının önemi büyüktür. Sağlıklı bir toplum
oluşturmakta en önemli faktör, tıp teknolojisinin gerektirdiği bilişsel, duyuşsal ve
psikomotor davranışları kazanmış bireylerin yetiştirilmesidir. Bu da oldukça zaman alan
programlı bir çalışma gerektirmektedir. Bütün bunların sağlanmasında en etkin ve temel
faktör hiç kuşkusuz eğitimdir.
Eğitim sözcüğü farklı görüşteki eğitimcilere göre değişik biçimlerde
tanımlanmıştır. Çeşitli eğitim tanımlarının bağdaştığı en önemli nokta eğitimin bir
değişme süreci olduğudur. Bu süreçten geçen kişinin davranışlarında istenilen yönde bir
değişme olması beklenilir. Bu nedenle eğitim "bireylerin davranışlarında kendi yaşantısı
yoluyla kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme süreci"dir (Ertürk 1984: 12)
diye tanımlanmaktadır. İnsanın davranışını değiştirmek eğitimin konusudur; çünkü
eğitim "çevre ayarlaması yoluyla istendik davranış değişikliği oluşturma süreci" dir
(Sönmez 1993:2).
Bireyin davranışını değiştirme gelişi güzellikten uzak bir plan içinde yapılmalıdır.
Eğitimin daha etkili ve verimli bir hâle gelmesini istiyorsak eğitimde plan fikrine ağırlık
vermeye ve planlı eğitimin sınırlarını genişletmeye olanca gücümüzle uğraşmalıyız
(Ertürk 1994:13). Bireyde geliştirilmesi planlanılan davranışlar eğitim programlarıyla
sağlanabilir. Eğitim programları çağdaş gelişmeleri, memleket gereksinimleri,
bireylerin istek ve yetenekleri doğrultusunda geliştirilmelidir.
2
Eğitim Programı; kişide gözlenmesi kararlaştırılan hedefleri, bunları
gerçekleştirebilecek düzenli eğitim ve sınama durumlarını içeren dirik bir bütün olarak
(Sönmez 1993:7) tanımlanabilir. Bu şekilde düzenlenmiş programın uygulamada
araştırma sonuçlarına göre sürekli olarak geliştirilmesine ise "program geliştirme"
(Varış 1988:399) denir. Program geliştirme ile uğraşan eğitimcinin şu sorulan
cevaplandırması gerekir;
1- Eğitim hedefleri neler olmalıdır, yani öğrencilere hangi davranışlar
kazandırılmalıdır?
2- Kendilerinde bu davranışların gelişmesi için öğrenciler hangi yaşantıları
geçirmeli, yani hangi eğitim durumlarında bulunmalıdırlar?
3- Bu durumla nasıl örgütlenirse istendik öğrenci davranışlarını geliştirme
bakımından en verimli olur?
4- İstendik davranışların isabetlilik, durumların da (istendik davranışları
geliştirme yönünden) etkililik derecesi nedir? ve nihayet,
5- Dört sorunun cevapları ışığında mevcut öğrencide ne gibi değişiklikler
gereklidir?
Yukarıdaki soruların cevaplarına göre uygulamalarda ortaya çıkacak ürünleri üç
ana gruba toplayabiliriz. Bunlar 1- Hedefler yani istendik davranışlar 2- Öğrenme
yaşantıları (yani eğitim durumları) 3- Değerlendirme faaliyetleridir (Ertürk 1984: 13-14).
Bireyde bulunmasını istediğimiz eğitim yoluyla kazanılabilir nitelikteki
özelliklerdir. Bir toplum istendik özelliklerle donanık bireylere sahip olduğu oranda
istendik toplum olma niteliğini kazanır ve bu niteliği sürdürür (Bilen 1993:2). Ertürk
hedefi, bir öğrencinin tertiplenmiş yaşantılar sayesinde kazanması kararlaştırılan ve
davranış değişikliği veya davranış olarak ifade edilmeye elverişli özelliktir (Ertürk
1984:25) diye tanımlamıştır. Bu özellikler, bilgiler, yetenekler, beceriler, tutumlar,
ilgiler, alışkanlıklar vb. olabilir (Ertürk 1984:24). Bu özelliklerden herkesin aynı anlamı
çıkarabilmesi için o özelliğin göstergesi olan davranışların belirlenmesi gerekir
(Sönmez 1993:65).
3
Bu aşamada, neler, nasıl öğretilecek sorusunun cevabı aranır. Bu soru hedefe
ulaştırıcı, konu içeriği, ders araç-gereçleri, kaynaklar, öğretim yöntem ve tekniklerinin
belirlenmesiyle cevaplandırılmış olur. Söz konusu bu öğelerin eğitim ortamında,
öğrenciye ve hedeflere uygun gelecek biçimde düzenlenip sunulması, hedeflere tam
anlamıyla ulaşma garantisi olmasa bile, mümkün olanın en iyisini gerçekleştirmek
açısından önemlidir (Bilen 1993:178).
Eğitim programında eğitim durumlarını izleyen aşama değerlendirme aşamasıdır.
Eğitim uygulamalarıyla, eğitim hedefleri yönündeki davranış değişikliklerinin ne
ölçüde gerçekleştirilebildiğini belirleyen ve bir değer hükmüne bağlama işlevi
değerlendirme ile sağlanır (Koç 1981:1). Değerlendirme, hedeflere ulaşma derecesini
belirlemek ve elde edilen verilere dayanarak yetişkinin aksayan yanlarını düzeltmek
amacıyla yapılır (Ertürk 1984:107, Bilen 1993:178). Programı değerlendirme
boyutunda kalite kontrolü yapılır. Değerlendirme sonuçlan sisteme dönüt sağlar
(Demirel 1993:6).
Her eğitim etkinliği bireye yeni davranışlar kazandırmayı ya da alışılmış
davranışlarda istenilen yönde değişme oluşturmayı amaçlar. Sağlık eğitimi de her
zaman önemle üzerinde durulan bir kavramdır. Sağlık meslek liselerinin amacı,
insanların sağlıklı olmalarını ve verimli çalışmalarını sağlayacak nitelikli ara kademe
sağlık elemanları yetiştirmektir. Ulu Önder "Milletimizin sağlığının korunması ve
kuvvetlendirilmesi, ölümlerin azaltılması, nüfusun artırılması, toplumsal ve bulaşıcı
hastalıkların etkisiz bir duruma getirilmesi, böylece bireylerin dinç ve çalışmaya
yetenekli bir biçimde sağlıklı yetiştirilmelerini” ifadesiyle sağlığın toplum için önemini
vurgulamıştır.
İş dünyasında ve teknoloji alanındaki gelişmeler, bugünkünden faklı becerileri
kazandıracak bir program anlayışını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle programların
gelişen çağa, ülke gereksinimlerine, bireylerin istek ve yetenekleri ışığında
geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Toplumumuzun daha sağlıklı bir biçimde yaşaması için gerekli sağlık
hizmetlerinin etkili olarak yapılabilmesi, hekim kadar iyi yetişmiş yardımcı sağlık
4
personelini de gerektirmektedir. Toplumsal kalkınmaya uyumlu olarak gelişen sağlık
hizmetlerinin gerektirdiği yardımcı sağlık personelinin yetiştirilmesi sağlık meslek
eğitiminin başlıca hedefidir (Alkan, Sezgi. Doğan 1976:136-137). Bu yardımcı sağlık
personelin yetiştirilmesi görevi sağlık meslek liselerine verilmiştir. Sağlık meslek
liseleri ortaokula dayalı 4 yıllık mesleki ve teknik öğretim yapan orta dereceli okullardır
(Yürürlükteki Mevzuat 1990:9).
Ülkemizde hekim dışı sağlık personelinin yetiştirilmesi yaklaşık bir buçuk asır
öncesine dayanmaktadır. 1912 yılında Dr. Besim Ömer Akalın’ın girişimleriyle Kızılay
Cemiyeti İstanbul Kadırga Hastanesinde 6 ay süreli gönüllü hastabakıcılık kursu
açılmıştır (Erhan 1977:101). Ülkemizde okul olarak ilk defa 1920'de Amiral Bristol
Sağlık Okulu açılmış, bunu 1925 yılında Kızılay Sağlık Okulu ve diğer okullar
izlemiştir. Önceleri bu okulların eğitim süreleri 3 yıl iken, 1958 yılından itibaren 4 yıla
çıkarılmıştır (Özkan 1990:237). 1976 yılına kadar "sağlık koleji" diye bilinen bu
okulların hepsi 1976 yılından sonra "sağlık meslek lisesi" olarak adlandırılmıştır
(Şentürk 1993:95).
1967 yılında imzalanan Avrupa Hemşirelik Konseyi anlaşmasın göre; tüm
Avrupa ülkelerinde ebe ve hemşireler, lise sonrası en az üç yıllık mesleki eğitimle
yetiştirilmektedir. Bu anlaşma gereği, ülkemizde de hemşirelik eğitiminin lise sonrası
olması gerekirken, yaygın olarak yürütülen eğitim ortaokul sonrası dört yıldır. 27 Mart
1992 yılında toplanan I. Ulusal Sağlık Kongresi'nde ve 30 Haziran 1992 yılında
toplanan 175. Sağlık Şurasında ebe ve hemşire eğitiminin liseye temellendirilmesi
öngörülmüştür. Ülke genelinde Sağlık Bakanlığı'na bağlı 315 sağlık meslek lisesi
26.01.2006 tarih 5450 Kanun Millî Eğitim Bakanlığına devrilmiştir. Bu sağlık meslek
liselerinden 174'ü hemşirelik, 63’ü ebelik ve geri kalanı ise sağlık teknisyeni eğitimi
vermektedir (SML Durum Değerlendirmesi 1993:72-120).
Toplumun her kesimine ebelik/hemşirelik bakımı verebilecek ebe ve hemşire
yetiştirmek amacında olan sağlık meslek liseleri, ortaokula dayalı olarak lise düzeyinde
4 yıl eğitim sürelidir. Lise dengi diploma sağlanan bireyler, mezun olduktan sonra arzu
ederlerse yüksek öğretim programlarına katılabilirler. Bugünkü haliyle sağlık meslek
liseleri Millî Eğitim Bakanlığının programlarını uygulamaktadır. Sağlık meslek
liselerinde haftalık öğrenim süresi 40-44 saat arasında değişmektedir. Meslek dersleri
teorik ve uygulamalı olarak yürütülmektedir (Hemşirelik Bölümü Müfredat Programı
1991; Ebelik Bölümü Müfredat Programı 1991). Meslek dersleri uygulamalarının
5
hastanede ya da diğer tedavi kurumlarında yapılması, öğrencilerin gerçek bir iş
ortamında mesleki davranışlar kazanmasına olanak sağlamaktadır.
Türkiye’deki sağlık meslek liselerinin 11 alanında (hemşirelik, çevre sağlığı,
ebelik, radyoloji teknisyenliği, acil tıp teknisyenliği, ortopedi teknisyenliği, toplum
sağlığı teknisyeni, laboratuvar teknisyenliği, anestezi teknisyenliği, diş protez
teknisyenliği, tıbbi sekreterlik ) eğitim – öğretim devam etmektedir.
Radyoloji Teknisyenliği
Radyoloji teknisyenliği bölümünde; sağlık kurumlarında hastalıkların teşhis ve
tedavisi için röntgen filmi çekilmesi, film banyosu yapılması, tedavi için ışın tedavi
planı uygulanması konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında radyoloji
teknisyeni olarak yataklı ve yataksız tedavi kurumlarının radyoloji ünitelerinde ve
görüntüleme merkezlerinde görev alabilirler.
Laboratuar Teknisyenliği
Laboratuar teknisyenliği bölümünde; sağlık kurumları bünyesinde çeşitli
laboratuarlarda, halkın sağlığını korumak, teşhis ve tedavisine ışık tutmak amacıyla,
çeşitli araç-gereç ve cihazları kullanarak teknik seviyedeki laboratuar tetkik ve
analizlerin yapılması konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında Laboratuar
teknisyeni olarak yataklı ve yataksız tedavi kurumlarının laboratuarlarında, özel vb.
laboratuarlarda görev alabilirler.
Hemşirelik
Hemşirelik bölümünde; toplumun her kesimindeki kişilerin bedenen, ruhen ve
sosyal bakımdan sağlığının bozulması halinde, tıbbîn gerektirdiği bilgi ve becerilerle
hasta bakımı hizmetleri, uygulanması, takip edilmesi, değerlendirilmesi ve sağlık
eğitimi konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında "Hemşire"
unvanı ile yataklı ve yataksız tedavi kurumları, yaşlı bakım merkezleri gibi kurumlarda
görev alabilirler.
6
Acil Tıp Teknisyenliği
Acil tıp teknisyenliği bölümünde; bireyi, aileyi, toplumu kazalardan koruyarak
toplumun her kesimindeki kişilerin bedenen ruhen ve sosyal yönden kazaya uğraması
hâlinde tıbbın gerektirdiği bilgi ve becerilerle onlara ilk yardım bakımı planlama ve
uygulaması konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında "acil tıp
teknisyeni" unvanı ile çalışırlar. Yataklı tedavi kurumlarının acil servisleri, 112 hızır
acil istasyonu, 112 komuta kontrol merkezleri, özel ambulans hizmetleri vb. birimlerde
görev alabilirler.
Anestezi Teknisyenliği
Anestezi teknisyenliği bölümünde; anesteziyoloji mütehassısı bir hekim kontrolü
altında hastaların, cerrahi müdahale sırasında anestetik maddeleri tekniğine göre
uygulayarak, uyutulması konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında anestezi
teknisyeni olarak çalışırlar. Yataklı tedavi kurumlarının ameliyathane ve
ameliyathaneye bağlı birimlerinde görev alabilirler.
Diş Protez Teknisyenliği
Diş protez teknisyenliği bölümünde; ağız ve diş sağlığı konularında, diş
hekiminin direktif ve kontrolü altında, ağız ölçüleri üzerinde hastanın eksik olan diş,
ağız dokularının tamamlanması ve düzenlenmesi, protez ve apreylerin tekniğine uygun
olarak yapılması konularında teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında "diş protez
teknisyeni" unvanı ile çalışırlar. Yataklı tedavi kurumlarının diş üniteleri, özel ve resmî
ağız ve diş sağlığı merkezleri, diş protez laboratuarlarında görev alabilirler.
Tıbbî Sekreterlik
Tıbbi sekreterlik bölümünde; tıbbi istatistiklerle ilgili verilerin derlenmesi,
istatistiki bilgilerin bilimsel metotlarla analiz edilerek ilgili birimlere rapor edilmesi ve
tıbbi ünitelerdeki haberleşme ve yazışma hizmetlerinin yürütülmesi konularında teorik
ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Bu bölüm mezunları; özel ve resmî sağlık kurum ve kuruluşlarında “Tıbbi
Sekreter” ünvanı ile çalışırlar. Yataklı ve yataksız tedavi kurumlarının sekreterlik
hizmetlerinde, bilgi işlem merkezlerinde, arşiv vb. birimlerde görev alabilirler.
7
Ebelik
Gebelik döneminde gebeliğin teşhisi ve gözetimi ile normal doğum yaptırma
eğitimi verilmektedir. Bu mesleği icra eden kişiler "ebe" olarak isimlendirilir.
Ortopedi Teknisyenliği
Belirli bir süre içerisinde, konuyla ilgili tıpta uzmanlık dallarından verilen
reçetelere göre, protez-ortezi teknik, estetik, dayanıklı ve hastanın rahat edeceği tarzda
tasarlama yapma, bakım-onarımını gerçekleştirme, teknoloji kullanımı, bilgi ve
becerisine sahip, orta öğretimini tamamlamış nitelikli kişidir.
Çevre Sağlığı
Çevreyi oluşturan öğelerin insan sağlığı ile bağdaşacak biçimde korunması,
bunlarda sağlık yönünden sakıncalar varsa bu olumsuz şartların düzeltilmesi ya da
hafifletilmesi çabalarını amaçlayan eğitimdir.
11 alanda eğitim veren sağlık meslek lise mezunları özel şirket ve şahıs
hastaneleri ve tüm sağlık kuruluşlarında görev yapmaktadırlar.
ÖZEL ŞİRKET VE ŞAHIS HASTANELERİ Yatak Sayısı 01-ADANA
1. Özel Can Doğum ve Cerrahi Hastanesi 12 2. Özel Çukurova Göz Hastanesi 14 3. Özel Ortadoğu Sağlık Hastanesi 60 4. Özel Üniversale Hospital 135 5. Özel Çare Hastanesi 10 İl Toplamı 231 03-AFYONKARAHİSAR
1. Özel Afyon Tıp Fuar Hastanesi 25 2. Özel Kırmızı Park Hastanesi 38 3. Özel Telek Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi 10 İl Toplamı 73 04-AĞRI
1. Özel Ağrı Ortadoğu Hastanesi 29 İl Toplamı 29 06-ANKARA
1. Özel Bayındır Ankara Hastanesi 163 2. Özel Güven Hastanesi 152 3. Özel Çankaya Hastanesi 40 4. Özel Kavaklıdere Umut Hastanesi 80 5. Özel Bayındır Kavaklıdere Hastanesi 21 6. Özel Bilgi Hastanesi 33 7. Özel Keçiören Hastanesi 48 8. Özel Kudret Göz Hastanesi 23 9. Özel İncek Fizik Tedavi ve Rehabilatasyon Hastanesi 83
10. Özel Lokman Hekim Hastanesi 42 11. Özel Umut Kalp Hastanesi 34
8
12. Özel Çağ Hastanesi 60 13. Özel Mesa Hastanesi 85 14. Özel Yüzüncü Yıl Hastanesi 74 15. Özel Ulus Hastanesi 48 16. Özel Akay Hastanesi 133 17. Özel Ada Hastanesi 49
İl Toplamı 1168 07-ANTALYA
1. Özel An-Deva Hayat Hastanesi 17 2. Özel Hayat Hastanesi 90 3. Özel Can Hastanesi 50 4. Özel Akdeniz Hastanesi 43 5. Özel Anadolu Hastanesi 42 6. Özel Antalya Anadolu Hastanesi 93 7. Özel Bilgi Hastanesi 48 8. Özel Lara Hastanesi 33 9. Özel Belek Anadolu 29
10. Özel Kemer Yaşam Hastanesi 28 11. Özel An-Deva Hastanesi 35 12. Özel Antalya Yaşam Hastanesi 70 13. Özel Alanya Can Hastanesi 73 14. Özel Aspendos Hastanesi 38 15. Özel Manavgat Sevgi Hastanesi 42 16. Side Özel Anadolu Hastanesi 48
İl Toplamı 779 09-AYDIN
1. Özel Anka Hastanesi 14 2. Özel Kuşadası Hastanesi 40 İl Toplamı 54 10-BALIKESİR
1. Özel Balıkesir Hastanesi 29 2. Özel Bandırma Hastanesi 12 3. Özel Edremit Hastanesi 20 İl Toplamı 61 14-BOLU
1. Özel Çağsu Hastanesi 60 İl Toplamı 60 15-BURDUR
1. Özel Lider Hastanesi 49 İl Toplamı 49 16-BURSA
1. Özel Acıbadem Bursa Hastanesi 150 2. Özel Vatan Hastanesi 97 3. Özel Bursa Hastanesi 50 4. Özel Hayat Hastanesi 17 5. Özel Bahar Hastanesi 52 6. Özel Bursa Anadolu Hastanesi 49 7. Özel Çekirge Kalp ve Aritmi Hastanesi 28 8. Özel Medical Park Hastanesi 196 İl Toplamı 639 17-ÇANAKKALE
1. Özel Çanakkale Millet Hastanesi. 44 İl Toplamı 44 18-ÇANKIRI
1. Özel Karatekin Hastanesi 75
9
İl Toplamı 75 19-ÇORUM
1. Özel Çorum Hast Hastanesi. 48 İl Toplamı 48 20-DENİZLİ
1. Özel Denizli Sağlık Hastanesi 49 2. Özel Şifa Hastanesi 20 3. Özel Ege Hast Hastanesi 49 4. Özel Tekden Hastanesi 14 5. Özel Yaylalı Göz Hastanesi 11 6. Özel Ege Akademi Göz Hastanesi 10 İl Toplamı 153 21-DİYARBAKIR
1. Özel Yeni Sevgi Hastanesi 12 2. Özel Diyarbakır Hastanesi 20 3. Özel Venividi Hastanesi 122 4. Özel Diyar Dünya Doğum Hastanesi 20 5. Özel Genesis Hospital Hastanesi 24 6. Özel Sultan Hastanesi 49 İl Toplamı 247 22-EDİRNE
1. Özel Trakya Hastanesi 21 2. Özel Keşan Vatan Hastanesi 12 3. Özel Ekol Hastanesi 34 İl Toplamı 67 23-ELAZIĞ
1. Özel Elazığ Hayat Hastanesi 27 2. Özel Medical Park Elazığ Hastanesi 54 İl Toplamı 81 26-ESKİŞEHİR
1. Özel Eskişehir Anadolu Hastanesi 23 2. Özel Eskişehir Sakarya Hastanesi 47 İl Toplamı 70 27-GAZİANTEP
1. Özel Yılmazer Hastanesi 27 2. Özel Tam Med Hastanesi 50 3. Özel Sani Konukoğlu Hastanesi 261 4. Özel Hayat Hastanesi 44 5. Özel Hatem Hastanesi 20 6. Özel Primer Hospital Hastanesi 44 İl Toplamı 446 31-HATAY
1. Özel Murat Cerrahi Kliniği 10 2. Özel Hatay Hastanesi 56 3. Özel Doğu Akdeniz Hastanesi 64 4. Kırıkhan Özel Bilim Hastanesi 47 5. Özel İskenderun Gelişim Hastanesi 59 İl Toplamı 236 32-ISPARTA
1. Özel Isparta Hastanesi 26 2. Özel Şifa Hastanesi 33 2. Özel Davraz Yaşam Hastanesi 28 İl Toplamı 87 33-MERSİN
1. Özel Ömer Sayar Hastanesi 49
10
2. Özel IMC Hastanesi 43 3. Özel Yenişehir Hastanesi 25 4. Özel Tanrıöver Doğuş Hastanesi 30 İl Toplamı 147 34-İSTANBUL
1. Özel Acıbadem Bakırköy Hastanesi 119 2. Özel Acıbadem Hastanesi 130 3. Özel Acıbadem Kozyatağı Hastanesi 91 4. Özel Afiyet Hastanesi 24 5. Özel Aksoy Hastanesi 40 6. Özel Avicenna Hospital İstanbul Hastanesi 50 7. Özel Üsküdar Anadolu Hastanesi 17 8. Özel Arnavutköy Hastanesi 35 9. Özel Ataköy Hastanesi 36
10. Özel Atlas Hastanesi 30 11. Özel Avcılar Anadolu Hastanesi 35 12. Özel Avcılar Hospital Hastanesi 67 13. Özel Avicenna Hospital Hastanesi 49 14. Özel Avrasya Hastanesi 71 15. Özel Avrupa Şafak Hastanesi 101 16. Özel Hospitalist Hastanesi 30 17. Özel Bahat Halk Hastanesi 24 18. Özel Bahat Hospital Hastanesi 74 19. Özel Batı Bahat Hospital Hastanesi 67 20. Özel Bayrampaşa Hastanesi 10 21. Özel Beyoğlu Hastanesi 13 22. Özel Bilge Hastanesi 30 23. Özel Kolan Hastanesi 42 24. Özel Kozyatağı Central Hospital 49 25. Özel Çağıner Hastanesi 31 26. Özel Çamlık Hastanesi 56 27. Özel Çapa Hastanesi 31 28. Özel Çapa Millet Hastanesi 21 29. Özel Çengelköy Ülkü Hastanesi 45 30. Özel Delta Hospital Hastanesi 45 31. Özel Dentistanbul Diş Hastanesi 10 32. Özel Derman Hastanesi 17 33. Özel Doğan Hastanesi 51 34. Özel Dr.Osmanoğlu Hastanesi 50 35. Özel Dr.Sadık Ahmet Hastanesi 30 36. Özel Dragos Şifa Hastanesi 32 37. Özel Duygu Hastanesi 43 38. Özel Dünya Göz Hastanesi 10 39. Özel Dünya Göz Hastanesi (Ataköy) 51 40. Özel Dünya Göz Hastanesi (Etiler) 47 41. Özel Erdem Hastanesi 66 42. Özel Ersoy Hastanesi 29 43. Özel Esenler Ensar Hastanesi 23 44. Özel Esenler Hayat Hastanesi 55 45. Özel Eyüp Haliç Hospital Hastanesi 40 46. Özel Fatih Hastanesi 25 47. Özel Ferihan Laçin Hastanesi 34 48. Özel Gazi Hastanesi 28 49. Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi 60 50. Özel Gelişim Hastanesi 26
11
51. Özel Göztepe Hastanesi 56 52. Özel Göztepe Şafak Hastanesi 87 53. Özel Gültepe Ensar Hastanesi 33 54. Özel Güney Hastanesi 33 55. Özel Güngören Hastanesi 48 56. Özel Halkalı Kent Hastanesi 46 57. Özel Hattat Hastanesi. 12 58. Özel Hisar İntercontinental Hospital Hastanesi 103 59. Özel Hospitalium Çamlıca Hastanesi 94 60. Özel Hospitalium Haznedar Hastanesi 42 61. Özel Hospitaltürk Üsküdar Hastanesi 30 62. Özel Huzur Hastanesi 22 63. Özel İlgi Hastanesi 41 64. Özel İncirli Hastanesi 61 65. Özel İren Hastanesi 30 66. Özel İstanbul Cerrahi Hastanesi 32 67. Özel İstanbul Dünya Hastanesi 12 68. Özel İstanbul Göz Hastanesi 19 69. Özel İstanbul Hospital Hastanesi 60 70. Özel İstanbul İnternational Hospital Hastanesi 106 71. Özel İstanbul Medicine Hospital Hastanesi 36 72. Özel İstanbul Medipol Hastanesi 60 73. Özel İstanbul Şafak Hastanesi 45 74. Özel İstanbul Şehir Hastanesi 30 75. Özel İstanbul Vatan Hastanesi 96 76. Özel John F.Kennedy Hospital Hastanesi 95 77. Özel Kadıköy Şİfa Hastanesi 49 78. Özel Kadıoğlu Hastanesi 28 79. Özel Kartal Hastanesi 43 80. Özel Büyükçekmece Kolan Hospital Hastanesi 41 81. Özel Levent Hastanesi 17 82. Özel Maltepe Bölge Hastanesi 50 83. Özel Mecidiyeköy Çevre Hastanesi 41 84. Özel Medical Park Hospital Hastanesi 78 85. Özel Medical Park Bahçelievler Hastanesi 127 86. Özel Medicana Hospitals Avcılar Hastanesi 62 87. Özel Medicana Hospitals Bahçelievler Hastanesi 83 88. Özel Medicana Hospitals Çamlıca Hastanesi 90 89. Özel Meltem Hastanesi ve Doğumevi Hastanesi 26 90. Özel Memorial Hastanesi 160 91. Özel Merter Vatan Üniversal Hospitals Group 51 92. Özel Nene Hatun Hastanesi 69 93. Özel Nisa Hastanesi 50 94. Özel Npistanbul Nöropsikiyatri Hastanesi 49 95. Özel Okmeydanı Hastanesi 18 96. Özel Onur Hastanesi 24 97. Özel Özkan Hastanesi 60 98. Özel Pendik Hospital Hastanesi 35 99. Özel Rumeli Hospital Hastanesi 38
100. Özel Safa Hastanesi 40 101. Özel Saygı Hastanesi 49 102. Özel Selimiye Hastanesi 16 103. Özel Sema Hastanesi 96 104. Özel Silivri Millet Hastanesi 48
12
105. Özel Sultan Hastanesi 35 106. Özel Şifa Hastanesi 56 107. Özel Tem Hastanesi 57 108. Özel Tepebaşı Vatan Hastanesi 53 109. Özel Türkiye Gazetesi Hastanesi 15 110. Özel Uğur Hastanesi 32 111. Özel Umut Hastanesi 49 112. Özel Universal Hospitals Group(Alman) Hastanesi 291 113. Özel Üniversal Hospital Hastanesi 126 114. Özel Yaşam Hastanesi 44 115. Özel Yaşar Hastanesi 15 116. Özel Yeni Bosna Hastanesi 17 117. Özel Yeni İsviçre Hastanesi 116 118. Özel Yeni Ufuk Hastanesi 34 119. Özel Yeni Umut Hastanesi 40 120. Özel Yenibosna Safa Hastanesi 42 121. Özel Yıdıztabya Bilge Hastanesi 22 122. Özel Yunus Emre Hastanesi 23
İl Toplamı 6124 35-İZMİR
1. Özel EMOT El Mikrocerrahi Ortopedi Travmatoloji Hastanesi 62 2. Özel Kocaman Ege Hastanesi 50 3. Özel Hayat Hastanesi 16 4. Özel Ege Sağlık Hastanesi 170 5. Özel Çınarlı Hastanesi 19 6. Özel İzmir Hastanesi 31 7. Özel Atakalp Kalp Hastanesi 50 8. Özel Kaşkaloğlu Hastanesi 10 9. Özel Gazi Hastanesi 53
10. Özel Central Hospital Hastanesi 75 11. Özel Kent Hastanesi 145 12. Özel Karşıyaka Göz Hastanesi 12 13. Özel Sissus Hastanesi 23 14. Özel Sada Hastanesi 31
İl Toplamı 747 37-KASTAMONU
1. Özel Uğurlu Hast 39 2. Özel Kastamonu Anadolu Hastanesi 76 İl Toplamı 115 38-KAYSERİ
1. Özel Ömür Hastanesi 20 2. Özel Güneş Hastanesi 19 3. Özel Hayat Hastanesi 16 4. Özel Sevgi Hastanesi 43 5. Özel Erciyes Hastanesi 28 6. Özel Hüma Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi 25 7. Özel Tekden Hastanesi 146 8. Özel İbni Sina Hastanesi 17 9. Özel Anakalp Kalp Hastanesi 27
10. Özel Avrupa Hastanesi 55 İl Toplamı 396 39-KIRKLARELİ
1. Özel Lüleburgaz Derman Hastanesi 24 İl Toplamı 24
13
41-KOCAELİ 1. Özel Kocaeli Akademi Hastanesi 32 2. Özel Dr.Tahsin Özbek Hastanesi 13 3. Özel Boğaziçi Hastanesi 19 4. Özel Gebze Merkez Hastanesi 30 5. Özel Yüzyıl Hastanesi 40 6. Özel Konak Hastanesi 36 7. Özel Körfez Marmara Hastanesi 12 8. Özel Acıbadem Kocaeli Hastanesi 64 9. Özel Dr.Akın Yılmaz Göz Hastanesi 11 İl Toplamı 257 42-KONYA
1. Özel Nakiboğlu Bilgi Hastanesi 49 2. Özel Selçuklu Hastanesi 30 3. Özel Konya Hospital 12 4. Özel Akademi Hospital 49 5. Özel Doğa Hastanesi 35 6. Özel Konya Anıt Hastanesi 13 7. Özel Büyükşehir Hastanesi 59 8. Özel GSM Sağlık Hastanesi 25 İl Toplamı 272 44-MALATYA
1. Özel Malatya Hastanesi 15 2. Özel Müjde Hastanesi 48 3. Özel EGM Hayat Hastanesi 18 4. Özel Gözde Hastanesi 46 5. Özel Malatya Sevgi Hastanesi 20 İl Toplamı 147 45-MANİSA
1. Özel Salihli Hastanesi 36 2. Özel Manisa Üniversal Hospital Hastanesi 42 3. Özel Salihli Can Sağlık Hastanesi 30 4. Özel Doğuş Hastanesi 14 İl Toplamı 122 46-KAHRAMANMARAŞ
1. Özel Hayat Hastanesi 29 2. Özel Sağlık Hastanesi 19 3. Özel Megapark Hastanesi 24 İl Toplamı 72 48-MUĞLA
1. Özel Ahu Hetman Hastanesi 33 2. Özel Bodrum Hastanesi 25 3. Özel Letoon Hospital Hastanesi 52 4. Özel Yücelen Hastanesi. 48 5. Özel Marmaris Caria Hastanesi 30 6. Özel Bodrum Üniversal Hospital Hastanesi 94 7. Özel Lokman Hekim Esnaf Hastanesi 29 8. Özel İzan Hastanesi 48 İl Toplamı 359 50-NEVŞEHİR
1. Özel Yimpaş Çağrı Hastanesi 30 2. Özel Kapadokya Hastanesi 37 İl Toplamı 67 51-NİĞDE
1. Özel Esen Hacettepe Hastanesi 29 İl Toplamı 29
14
52-ORDU 1. Özel Ordu Umut Hastanesi 49 İl Toplamı 49 53-RİZE
1. Özel Şar Hospital Hastanesi 43 İl Toplamı 43 54-SAKARYA
1. Özel Bey Hekim Hastanesi 17 2. Özel Ada Tıp Hastanesi 60 3. Özel Bilge Hastanesi 49 4. Özel Sakarya Vatan Hastanesi 21 5. Özel İnci Göz Hastanesi 10 İl Toplamı 157 55-SAMSUN
1. Özel Büyük Anadolu Hastanesi. 35 2. Özel Mediva Hastanesi 47 3. Özel Atasam Hastanesi 48 İl Toplamı 130 56-SİİRT
1. Özel Siirt Hayat Hastanesi 20 2. Özel Siirt Hastanesi 23 İl Toplamı 43 58-SİVAS
1. Özel Sivas Anadolu Hastanesi 84 İl Toplamı 84 59-TEKİRDAĞ
1. Özel Çorlu Dört D Millet Hastanesi 54 2. Özel Çorlu Şifa Hastanesi 50 3. Özel Çorlu Vatan Hastanesi 34 4. Özel Tekirdağ Yaşam Hastanesi 32 5. Özel Çerkezköy Hastanesi 20 6. Özel Optimed Güven Hastanesi 42 İl Toplamı 232 60-TOKAT
1. Özel Medical Park Tokat Hastanesi 47 İl Toplamı 47 61-TRABZON
1. Özel Karadeniz Hastanesi 67 2. Özel İmperial Hastanesi 64 İl Toplamı 131 63-ŞANLIURFA
1. Özel Dünya Hastanesi 19 İl Toplamı 19 64-UŞAK
1. Özel Öztan Sağlık Hastanesi 20 İl Toplamı 20 65-VAN
1. Özel Divan Hayat Hastanesi 39 2. Özel Van Güven Hastanesi 46 3. Özel İstanbul Hastanesi 34 4. Özel Medical Park Van Hastanesi 115 İl Toplamı 234 66-YOZGAT
1. Özel Yozgat Şifa Hastanesi 46 İl Toplamı 46
15
67-ZONGULDAK 1. Özel Ereğli Anadolu Hastanesi 47 İl Toplamı 47 68-AKSARAY
1. Özel Medisaray Hospitl Hastanesi 23 2. Özel Aksaray Hastanesi 24 3. Özel Maya Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi 18 İl Toplamı 65 72-BATMAN
1. Özel Medical Park Batman Hastanesi 80 2. Özel Batman Hastanesi 49 3. Özel Batman Yaşam Hastanesi 29 4. Özel Farabim Hastanesi 26 5. Özel Batman Dünya Hastanesi 81 İl Toplamı 265 76-IĞDIR
1. Özel Iğdır Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi 10 İl Toplamı 10 77-YALOVA
1. Özel Yalova Hastanesi 12 İl Toplamı 12 78-KARABÜK
1. Özel Vatan Hastanesi 53 İl Toplamı 53 80-OSMANİYE
1. Özel İbn-i Sina Hastanesi 28 2. Özel Çukurova Hastanesi 18 3. Özel Osmaniye Park Hastanesi 38 4. Özel Yeni Hayat Hastanesi 81 İl Toplamı 165 81-DÜZCE
1. Özel Hayri Sivrikaya Hastanesi 49 İl Toplamı 49 GENEL TOPLAM 15476 ÖZEL DERNEK VE VAKIF HASTANELERİ 06- ANKARA Özel Ankara 29 Mayıs Hastanesi 20 VSD Nusret Karasu Göğüs Hastanesi 70 Özel Lösante Lösemili Çocuklar Hastanesi 14 Türkiye Diyanet Vakfı Özel 29 Mayıs Hastanesi 65 İl Toplamı 169 07- ANTALYA Akdeniz Sağlık Vakfı Hastanesi 26 İl Toplamı 26 25-ERZURUM Özel Erzurum Şifa Hastanesi 97 İl Toplamı 97 26-ESKİŞEHİR Özel Onvak Hastanesi 23 İl Toplamı 23 27-GAZİANTEP Amerikan Hastanesi 50 İl Toplamı 50
16
33-MERSİN Özel Diabet Teş.ve Ted. Hastanesi 40 İl Toplamı 40 34-İSTANBUL Özel Academic Hospital Hastanesi 60 Özel Bayrampaşa Göz Hastanesi 16 Özel Business Esnaf Hastanesi 33 Özel İstanbul Hizmet Hastanesi 114 Özel Amerikan Hastanesi (Vehbi Koç Vakfı) 300 Özel Şişli Florance Nightingale Hastanesi 233 Özel Metropolitan Florance Nightingale Hastanesi 99 Özel Kadıköy Florance Nightingale Hastanesi 70 Özel Diabet Hastanesi 24 Özel 29 Mayıs Hastanesi 75 Özel Esenyurt Hale İshakoğlu Kızılay Hastanesi 21 İl Toplamı 1045 35-İZMİR Özel Şifa Tıp Merk Hastanesi 120 Özel Şifa Tıp Merkezi Bornova Hastanesi 69 İl Toplamı 189 38-KAYSERİ Özel Melikgazi Hastanesi 48 Özel Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası Kızılay Hastanesi 48 İl Toplamı 96 41-KOCAELİ Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi. 85 İl Toplamı 85 42-KONYA Türkiye Sağlık ve Tedavi Vakfı Konya Hastanesi 86 Özel Türkiye Kızılay Derneği Ticaret Borsası Hastanesi 25 İl Toplamı 111 DERNEK VE VAKIF HAST TOPLAMI 1931 YABANCILARA AİT ÖZEL HASTANELER 34-İSTANBUL Fransız Lape Hastanesi 150 Senjorj Hastanesi (Avusturya) 32 İl Toplamı 182
YABANCILARA AİT HAST TOPLAMI
ÖZEL AZINLIK HASTANELERİ 34-İSTANBUL
Özel Balat Or-Ahayim Musevi Hastanesi Vakfı İktisadi İşletmesi Hastanesi 84
Özel Balıklı Rum Hastanesi 222 Surp Agop Hast (Ermeni Vak) 100 Özel Surp Pırgiç Yedikule Ermeni Hast (Yedikule Ermeni Vakfı) 114 İl Toplamı 520 35-İZMİR Karataş Musevi Hastanesi 25 İl Toplamı 25 AZINLIK HASTANESİ TOPLAMI 545
17
Hayat boyu öğrenmenin mesleki eğitime uyumlaştırılması, AB mesleki eğitim
standartlarının ülkemizdeki mesleki eğitime uygulanması için, yeni alanlara duyulan
ihtiyacın belirlenmesi, mevcut bölümlerin günümüz ihtiyaçlarına yeterli olacak şekilde
yeniden planlanması gerekmektedir. Bu bağlamda ara kademe eleman düzeyinde
sektörün insan gücü ihtiyacını ve niteliklerini tespit etmek, sağlık meslek liselerinin
sektöre kazandırdığı insan gücünün yeterliğini belirlemek, araştırmanın problemini
oluşturmaktadır.
AMAÇ Araştırmanın genel amacı, sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara kademe insan
gücünün niteliklerini tespit etmek ve sektöre ortaöğretim düzeyinde eğitilmiş insan gücü
yetiştiren Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki
sağlık meslek liseleri programlarının sektörün beklentilerine cevap verme düzeyini
gözden geçirerek, elde edilen sonuçlara bağlı olarak varsa problemlere çözüm önerileri
sunmaktır.
Bu genel amaca ulaşabilmek için aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır.
1. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinde eğitim görmüş
ve hâlen sektörde çalışmakta olan mezunların yeterlilik durumları nelerdir?
2. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinde eğitim veren
meslek dersi öğretmenlerinin çalışma durumları ve yeterlilikleri nasıldır?
3. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerindeki bölümlerle
ilgili araç-gereç, donanımlar sektörün beklentilerini karşılayacak eğitimi vermek
için yeterli midir?
ÖNEM
Ülkemizde kalkınmanın hızlanması ve rekabet gücünün artması, nüfusun eğitim
seviyesinin yükselmesine bağlıdır. Bu doğrultuda sağlık meslek liselerinde evrensel
eğitim öğretim ilkeleri doğrultusunda;
• Sağlık eğitiminde kaliteyi yükseltmek
• Etkili bir iletişim kurarak,
• Diyalog ortamı içerisinde,
• Kendine güvenen,
• Sorumluluk sahibi,
18
• Dürüst,
• Demokratik,
• Girişimci ve katılımcı,
• Kaliteli yüksek bilgiye sahip, yeni bilgiye açık
• Yüksek Öğretim Kurumlarına bilgi ve beceri olarak hazır bireyler yetiştirerek,
• Millî değerlerine sahip çıkan,
Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı kalarak Millî eğitim mevzuatına ve
politikalarına sahip çıkan, zamanın gereklerine uyumlu, kaliteli, yapıcı, girişimci, ekip
ruhu olan öğrenci-öğretmen ve personel ile birlikte ülkemizde iş hayatının ihtiyaçlarına
göre ve aynı zamanda ileriye yönelik planlamayla bireylerin eğitilmeleri, eğitildikleri
mesleklerde istihdam edilmeleri, ülkemizin kalkınması açısından büyük yararlar
sağlayacaktır.
Araştırma bulguları, sağlık meslek liselerinde verilmekte olan eğitimin günümüz
teknolojisine uygunluğunun belirlenmesi, öğrencilerin istihdamda karşılaştıkları
güçlükleri ortaya çıkarması, elde edilen sonuçlar doğrultusunda çözüm önerileri
geliştirilmesi açısından önemlidir.
SINIRLILIKLAR
Araştırmanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için çeşitli sınırlamalara gerek
duyulmuştur. Araştırma;
1. Sağlık sektörü kapsamında sağlık sektörünün çeşitli bölümlerindeki 2005-
2006 eğitim - öğretim yılı sağlık meslek lisesi mezunları,
2. 3308 Sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu gereği sağlık meslek lisesi
öğrencilerine beceri eğitimi veren işletmeleri,
3. Türkiye genelinde Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek
liselerinde görev yapan öğretmenler ve yöneticileri,
4. Türkiye genelindeki sağlık il müdürlükleri,
5.Türkiye genelindeki heyet raporu verme yetkisine sahip yataklı özel hastaneler
ile sınırlıdır.
19
TERİMLERİN TANIMI
Mezun çalışanlar: Millî Eğitim Bakanlığı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına
bağlı sağlık meslek liselerinden mezun olup sağlık sektöründe çalışanlar.
Meslek dersi öğretmeni: Millî Eğitim Bakanlığı Sağlık İşleri Dairesi
Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerindeki alan dersi öğretmenler.
Okul müdürü: Millî Eğitim Bakanlığı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı
sağlık meslek liselerinde görev yapan müdürler.
İl Sağlık Müdürlükleri: İldeki genel sağlık işlerinden sorumlu olan birimler.
Yataklı Özel Hastaneler: Sağlık ile ilgili her türlü teşhis ve tedavi işlerini
yapan yataklı özel sermayeli işletmeler.
Sağlık Meslek Lisesi: Ortaöğretim seviyesinde sağlık elemanı yetiştiren okul.
Yönetici: 3308 Sayılı Kanun gereği eğitim görerek istihdam edilen mezunların
çalıştıkları sağlık işletmelerinin yöneticileri.
İş Yeri Sorumlusu Anketi: 3308 Mesleki Eğitim Kanunu’na göre beceri eğitimi
süresince öğrencilerden yataklı hastanelerden ve il sağlık müdürlüklerinde eğitimden
sorumlu kişilere uygulanan anket.
Mezun Anketi: 2005-2006 öğretim yılında sağlık meslek liselerinden mezun
olan öğrencilere uygulanan anket.
Yönetici ve Öğretmen Anketi: Araştırma kapsamına alınan illerdeki sağlık
meslek liselerinde görev yapan yönetici ve öğretmenlere uygulana anket.
Sağlık Sektörü: Sağlık meslek liselerinden mezun olan kişileri istihdam eden iş
kolu.
20
KISALTMALAR MEB : Millî Eğitim Bakanlığı
BAKANLIK : Millî Eğitim Bakanlığı
3308 SAYILI KANUN
:3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu
EARGED : Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
SML : Sağlık Meslek Lisesi
STAJ : Beceri Eğitimi ( Meslek Lisesi Öğrencilerinin son sınıftayken iş yerlerinde yaptıkları uygulama eğitimi)
ÖĞRENCİ : Meslek Lisesi Mezunu (S.İ.D.B. bağlı öğretim kurumu mezunları)
21
İKİNCİ BÖLÜM
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
Bu bölümde, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Sağlık Dairesi Başkanlığı
bünyesindeki sağlık meslek liselerinde öğrenim gören öğrencilere kazandırılan
yeterliklerinin sektörün beklentilerine cevap verme düzeyi gözden geçirilerek, sağlık
eğitiminde olası sorunların çözümüne ilişkin araştırmanın modeli, evren ve örneklemi,
veri kaynakları, verilerin işlenmesi ve araştırmada kullanılan istatistik teknikleri
açıklanmaktadır.
ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ
Evren
Araştırmanın beş evreni ve buna bağlı beş örneklem grubu vardır.
Araştırmanın birinci evrenini 2005-2006 eğitim-öğretim yılında sağlık meslek
liselerinden mezun olan öğrenciler, ikinci evrenini Türkiye genelindeki sağlık meslek
lisesi okullarında görev yapan okul müdürleri ve alan öğretmenleri, üçüncü evrenini
3308’e göre öğrencilerin staj yaptıkları işletmeler, dördüncü evrenini 81 ildeki il sağlık
müdürlükleri ve beşinci evrenini yataklı özel hastaneler oluşturmaktadır.
Örneklem
81 ildeki 81 il sağlık müdürlüklerinin tamamı, 274 okul müdürü, 366 yataklı
özel hastane, sağlık meslek lisesi okullarından 2005-2006 eğitim-öğretim yılında mezun
olan 9.451 öğrencinin 356’sı ve bu okullardaki 4.794 öğretmenin 166’sı ile 3308 sayılı
Kanun gereğince bu okullardan beceri eğitimi için öğrenci alan işletmelerin % 2’sinin
öğrencilerden sorumlu yetkilileri arasından rastgele seçilenler araştırmanın örneklemini
oluşturmaktadır.
Örnekleme Metodu : Random (Rastgele erişim) metodu.
22
VERİ ÇÖZÜMLEME YÖNTEMLERİ
Verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır.
Araştırmada tespit edilen amaçlara yönelik toplanacak veriler, bilgisayar ortamına
aktarılarak gerekli istatistiksel çözümlemeler için SPSS (The Statistical Packet for The
Social Sciences) paket programından yararalanılmıştır.
Sağlık sektörünün ara kademe insan gücü ihtiyacının araştırılması için okul
müdürü ve öğretmenlere “Yönetici Anketi”, sağlık meslek lisesi mezunlarına “Mezun
Anketi”, il sağlık müdürlükleri, yataklı özel hastaneler ve beceri eğitimi uygulaması
yapılan iş yerlerindeki öğrencilerden sorumlu yetkililere “İş Yeri Sorumlusu Anketi”
olmak üzere üç çeşit anket formu geliştirilmiştir.
Anketlerde (form l,ll.lll) bazı soruların cevaplandırılmasında ve
değerlendirilmesinde, beş ile bir arasında değişen beşli likert ölçeği kullanılmıştır.
Aritmetik ortalamaya göre yorumlamalar yapılırken ölçek;
Seçenek Sınırı Çok 4.21 - 5.00
Oldukça 3.41 - 4.20
Kısmen 2.61 - 3.40
Çok az 1.81 - 2.60
Hiç 1 - 1.80
olarak değerlendirilmiştir.
Anketlerde boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate alınmamıştır. Beşli ölçeğin
kullanıldığı anket sorularına verilen cevapların aritmetik ortalaması ve standart sapması
hesaplanmış ve çoklu gruplar arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Kay-kare metodu,
gruplara ortak sorulan sorularda grupların aritmetik ortalamaları arasındaki farkın test
edilmesi için t-testi kullanılmıştır. Ortalamalar arasındaki farkın belirlenmesinde 0.05
anlamlılık düzeyi esas alınmıştır.
23
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BULGULAR VE YORUMLAR
KİŞİSEL BİLGİLER
Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki
sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün beklentilerine cevap verme düzeyini
belirlemek ve elde edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri geliştirmek amacıyla
yapılan “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi”
araştırmasında öğretmenler ve yöneticiler, 2005-2006 eğitim-öğretim yılında bu
okullardan mezun olan öğrencilere ve iş yeri sorumlularına (3308 sayılı Mesleki Eğitim
Kanunu gereği staj yerinde öğrencilerden sorumlu kişiler, il sağlık müdürlüğü eğitim
sorumlusu, yataklı özel hastane yetkilileri) ait bulgular ve yorumlar bu bölümde yer
almaktadır.
3.1. Öğrencilere Ait Kişisel Bilgiler
Bu bölümde, sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün beklentilerine cevap
verme düzeyinin gözden geçirilerek, elde edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri
geliştirmek amacıyla yapılan “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının
Belirlenmesi” araştırmasında 2005-2006 eğitim-öğretim yılı mezunlarına ait bulgular ve
yorumlar yer almaktadır.
3.1.1. Mezunların Bulunduğu İller
Araştırma kapsamına alınan 14 ilden İstanbul ve Adana’dan uygulanması
gereken her üç gruba ait anketlerin dönüşü sağlanamadığı için görüşleri Tablo 3.1’de
yer almamaktadır. Diğer illerin dağılımı ve bu illerdeki okullardan örnekleme alınan
mezun yüzdelikleri yer almaktadır.
24
Tablo 3.1 Mezun Örnekleminin İllere Göre Dağılımı
Mezun Bulunduğu İl f % Afyon 29 9,9 Rize 26 8,9 Ordu 26 8,9 Ankara 25 8,5 Mersin 25 8,5 Adıyaman 25 8,5 Mardin 25 8,5 Malatya 25 8,5 İzmir 25 8,5 Konya 24 8,2 Bilecik 22 7,5 Van 15 5,1 İstanbul - - Adana - - Boş/Geçersiz 1 ,5 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 8,10 Standart Sapma 4,195
3.1.2. Mezunların Çalıştıkları İşletmeler
Tablo 2’deki verilere göre mezunların % 27,6’sı devlet hastanesinde, % 14’ü il
sağlık müdürlüğünde, % 2,4’ü kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi gibi Devlete
ait kurumlarda çalışmaktadırlar. Dolaysıyla sağlık meslek lisesi mezunlarının büyük
çoğunluğunun kamu kurumlarında istihdam edildikleri görülmektedir. Bunun yanı sıra
mezunların % 15,7’si özel hastanelerde, % 4,4’ü diş protez laboratuarı gibi özel sağlık
kurumlarında çalışmaktadırlar.
25
Tablo 3.2 Mezunların Çalıştıkları İşletmelere Göre Dağılımı
Mezun İşletme Adı f %
Devlet Hastanesi 81 27,6 Özel Hastane 46 15,7 Sağlık Müdürlüğü 41 14,0 Diş Protez Laboratuvarı 13 4,4 Üniversite Hastanesi 9 3,1 Tıp Merkezi 8 2,7 Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi 7 2,4 Diş Hastanesi 3 1,0 Kamu Kurumu 3 1,0 Sağlık Ocağı 3 1,0 Ağız ve Diş Sağlık Merkezi 2 ,7 Boş/Geçersiz 77 26,4 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 6,21 Standart Sapma 2,281
3.1.3. Mezunların Cinsiyeti
Aşağıdaki tabloda mezunların cinsiyetlerine göre dağılımı verilmektedir.
Tablo 3.3 Mezunların Cinsiyetlerine Göre Dağılımı
Mezun Cinsiyet f %
Kadın 198 67,6 Erkek 94 32,1 Boş/Geçersiz 1 ,3 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 1,32 Standart Sapma 0,468
Sağlık meslek lisesi mezunlarının % 67,6’sının kadın, % 32,1’inin ise erkek
öğrencilerden oluştuğu görülmektedir. Sağlık sektöründe hizmet verenlerin
çoğunluğunu bayanların oluşturduğu söylenebilir.
3.1.4. Mezunların Bitirmiş Oldukları Okullar
Araştırma kapsamındaki mezunların ifadelerine bakıldığında % 80,2’sinin sağlık
meslek lisesi mezunu, % 17,4 gibi bir kesimin alanları ile ilgili bir yüksek öğretim
kurumuna devam ederek ya yüksek okul mezunu ya da üniversite mezun oldukları, %
26
2,4’ünün ise sağlık lisesi mezunu olmadıkları ancak sağlık sektöründe istihdam
edildikleri görülmektedir.
Tablo 3.4 Mezunların Okullarına Göre Dağılımı
Mezun Mezunların Okulları f %
Sağlık Meslek Lisesi 235 80,2 Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO 31 10,6 Lise 7 2,4 İstanbul Üniversitesi 4 1,4 Hacettepe Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO 2 ,7 Açık Öğretim Veterinerlik Laboratuarı 2 ,7 Açık Öğretim Hemşirelik 1 ,3 Ankara Üniversitesi Radyoloji Bölümü 1 ,3 Boş/Geçersiz 10 3,4 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 2,30 Standart Sapma 0,885
Sağlık hizmetlerinin büyük bölümünü sağlık meslek lisesi mezunlarının yerine
getirdiği ancak az da olsa sağlık eğitimi almamış kişilerin de bu alanda istihdam
edildikleri görülmektedir.
3.1.5. Öğrencilerin Mezun Oldukları Bölümler
Tablo 3.5’te örnekleme alınan mezunların anketlere verdikleri cevaplar
değerlendirildiğinde araştırma kapsamındaki mezunların % 34,5’inin hemşirelik, %
14,7’sinin ebelik, % 11,9’unun laboratuar teknisyenliği, % 10,6’sının diş teknisyenliği,
% 9,9’unun toplum sağlığı teknisyenliği, % 7,2’sinin radyoloji teknisyenliği, % 5,8’i
sağlık memurluğu, % 1,7’si çevre sağlığı,% 0,7’sinin tıbbı sekreterlik, % 0,3’ünün ise
acil tıp teknisyenliği bölümünü mezunu oldukları görülmektedir.
27
Tablo 3.5 Mezunların Okudukları Bölümlere Göre Dağılımı
Mezun Bölüm f %
Hemşirelik 101 34,5 Ebelik 43 14,7 Laboratuar Teknisyenliği 35 11,9 Diş Teknisyenliği 31 10,6 Toplum Sağlığı Teknisyenliği 29 9,9 Radyoloji Teknisyenliği 21 7,2 Sağlık Memurluğu 17 5,8 Çevre Sağlığı 5 1,7 Tıbbı Sekreterlik 2 ,7 Acil Tıp Teknisyenliği 1 ,3 Boş/Geçersiz 8 2,7 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 4,18 Standart Sapma 2,408
Sağlık meslek liselerinde hemşirelik, ebelik, laboratuar teknisyenliği ve diş
teknisyenliği bölümlerinin daha çok mezun verdiği görülmektedir.
3.1.6. Meslek Dersleri
Tablo 3.6’ya bakıldığında mezunların verdikleri cevaplardan % 91,5’ine göre
meslek derslerinin branş öğretmenleri tarafından verildiği, % 5,5’ine göre ise branş dışı
öğretmenlerin derslere girdiği anlaşılmaktadır.
Tablo 3.6 Meslek Derslerine Branş Öğretmenlerinin Girme Durumu
Mezun Meslek Derslerine Branş Öğretmeninin Girmesi f %
Evet 268 91,5 Hayır 16 5,5 Boş/Geçersiz 9 3,0 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 1,13 Standart Sapma 0,513 Sağlık meslek liselerinde bölümlerdeki öğretmen açığının zaman zaman branş
dışı öğretmenler tarafından giderilmeye çalışılması, bu okullarda meslek dersi
öğretmeni kadrosunda yetersizlik olduğunu göstermektedir.
28
3.1.7. Mezunların İş Bulma Süreleri
Araştırma kapsamındaki mezunların ankete verdikleri cevaplardan elde edilen
bulgulara göre okulu bitirdikten sonra % 46,8’i 3 ay veya daha az, %27’si 10 ay veya
daha fazla, % 11,6’sı 4-6 ay, % 5,8’i ise 7-9 ay gibi süre iş bulmak için bekledikleri
anlaşılmaktadır.
Tablo 3.7 Mezunların İş Bulma Sürelerine Göre Dağılımı
Mezun İş Bulma Süreleri f %
3 ay veya daha az 137 46,8 10 ay veya daha fazla 79 27,0 4-6 ay 34 11,6 7-9 ay 17 5,8 Boş/Geçersiz 26 8,8 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 2,19 Standart Sapma 1,505
Tablo 3,7’deki veriler sağlık meslek lisesi mezunlarının çoğunluğunun (% 46,8)
3 ay ve daha kısa sürede, yüzde 64’ünün bir yıl içerisinde iş bulduklarını dolaysıyla bu
okul mezunlarının istihdam konusunda fazla sıkıntı yaşamadıklarını göstermektedir.
3.1.8. Mezunların İş Bulmaları
Sağlık meslek lisesi mezunlarının anket sorularına verdikleri cevaplara göre %
21,5’i kendi gayretiyle, % 14’ü arkadaş/tanıdık aracılığıyla, % 14’ü mecburi hizmetten
dolayı, % 11,6’sı mezun olduğu okulun öğretmen ve yöneticilerinin katkılarıyla, %
7,2’si ilanlarla, % 6,8’i ailesinin desteğiyle, % 6,1’i kamu personel sınavıyla (KPS), %
0,7’si ise staj eğitiminin katkısı ile iş bulduklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca mezunların
% 3,8’i iş bulamadığını, % 0,3’ü ise üniversite sınavına hazırlandığı için iş aramadığını
belirtmiştir.
29
Tablo 3.8 Mezunların İş Bulmalarına Katkı Sağlayan Nedenler
Mezun İş Bulma Şekilleri f %
Kendim 63 21,5 Arkadaş/Tanıdık 41 14,0 Mecburi Hizmet 41 14,0 Mezun Olduğum Okulun Yönetici ve Öğretmenleri 34 11,6 İlanlar 21 7,2 Ailem 20 6,8 Kamu Personel Seçme Sınavı 19 6,4 Çalışmıyor 11 3,8 Staj 2 ,7 Üniversite Sınavına Hazırlanmak İstediğimden 1 ,3 Boş/Geçersiz 40 13,7 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 4,83 Standart Sapma 2,991
Elde edilen bulgulara göre araştırma kapsamındaki mezunlardan mecburi
hizmeti olmayanların büyük çoğunluğunun kendisi ya da bir yakınının gayreti ile iş
buldukları görülmektedir. Mecburi hizmet sisteminin sağlık meslek lisesi mezunlarına
istihdam kolaylığı sağladığı söylenebilir.
3.1.9. Mezunların İş Bulma Problemi
Tablo 3.9’da yer alan verilerden öğrencilerin % 16’sı kadro yetersizliğinden, %
4,4’ü açılan sınav sonunda yeterli başarıyı gösteremediklerinden, % 2,7’si okullarda
verilen eğitimin yetersizliğinden, % 2,7’si Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS)
hazırlandıklarından, % 2’si ise kendilerine önerilen ücreti yetersiz bulduklarından, %
0,3’ü Kamu Personel Sınavına (KPS) hazırlık yaptığından, % 0,3’ü ise lise mezunu
yerine üniversite mezunlarının tercih edilmesinden dolayı iş bulamadıklarını
belirtmişlerdir.
30
Tablo 3.9 Mezunların İş Bulamama Nedenlerine Göre Dağılımı
Mezun İş Bulamama Nedenleri f %
Kadro Yetersizliği 47 16,0 Sınav Sonucunu Bekledim 13 4,4 Eğitim Yetersizliği 8 2,7 ÖSS Hazırlık 8 2,7 Ücret Yetersizliği 6 2,0 Erkek Olmak 1 KPSS Sınavına Hazırlık 1 ,3 Üniversite Öğrencileri Tercih Ediliyor 1 ,3 Boş/Geçersiz 71,6 Toplam 293 100 Sektör ihtiyacı dikkate alınmadan eğitime açılan sağlık meslek liselerinin
mevcut bölümlerinden mezun olan öğrencilerin kadro yetersizliğinden dolayı istihdam
edilmekte sıkıntı yaşadıkları söylenebilir.
3.1.10. Eğitimi Verilen Dalların Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği
Tablo 3.10 Eğitimi Verilen Dalların Sektör İhtiyacı İçin Yeterlilik Durumuna Göre Dağılımı
Mezun Eğitimi Verilen Dalların Yeterliliği f %
Evet 207 70,6 Hayır 66 22,5 Boş/Geçersiz 20 6,9 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 1,31 Standart Sapma 0,925 Mezunların % 70,6’sı okudukları bölümün sektör ihtiyacına cevap verecek
yeterlilikte olduğunu belirtirken % 22,5’i ise sektör ihtiyacı için yeterli düzeyde
olmadıklarını ifade etmişlerdir.
3.1.11. İllerin İhtiyaç Duyduğu Bölümler
Araştırma kapsamındaki illerdeki mezun görüşleri Tablo 3.11’de yer almaktadır.
Elde edilen verilere göre mevcut bölümlerin dışında, illerin ihtiyaç duyduğu bölümler
yer almaktadır. Sağlık meslek liselerinin hemşirelik ve ebelik bölümlerinin mezun
vermesine rağmen illerdeki sağlık sektöründeki ihtiyacı karşılamadığı dolaysıyla adı
geçen bölümlerin artırılması gerektiği söylenebilir.
31
Tablo 3.11 Sağlık Sektöründe İhtiyaç Duyulan Bölümlerin İllere Göre Dağılımı
Mezun İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % Ordu Diş Protez Teknisyenliği
Ebelik Laboratuvar Teknisyenliği
4 1,4
Bilecik Toplum Sağlığı Ebelik Odiyometri Teknisyenliği Yüksek Hemşirelik Fizik Tedavi,
8 2,7
İzmir Laboratuvar Teknisyenliği 1 ,3 Adıyaman Diş
Ortopedi Teknisyenliği 4 1,4
Afyon Anestezi Tıbbı Sekreterlik Fizyoterapist Hemşirelik
4 1,4
Konya Hematoloji Biyokimya Bakteriyoloji Laboratuvar Röntgen Sağlık Memurluğu
3 1,0
Rize Ortopedi Teknisyenliği Anestezi Teknisyenliği 1 ,3
Mersin Ebelik Hemşirelik Toplum Sağlığı Sağlık Memurluğu
5 1,7
Ankara Hemşirelik 1 ,3 Malatya Sağlık Memuru
Ebelik Hemşirelik Radyoloji
5 1,7
Van Hemşirelik Radyoloji Odiyometri Teknisyenliği Ebelik
4 1,4
Mardin Diş Diyaliz Kardiyoloji
2 ,7
Boş/Geçersiz - 85,7 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 5,98 Standart Sapma 3,626
32
Ayrıca Tablo 3.11’e bakıldığında Konya ilinde hematoloji, biyokimya,
bakteriyoloji, laboratuar, röntgen ve sağlık memurluğu; Bilecik’te toplum sağlığı,
ebelik, odiyometri teknisyenliği, yüksek hemşirelik, fizik tedavi gibi bölümlere ihtiyaç
olduğu anlaşılmaktadır.
Büyük illerdeki (Ankara, İzmir) sağlık meslek liselerindeki mevcut bölümlerin
küçük illerdekine oranla yeterli olduğu, büyük illerdeki sağlık meslek liselerinin ise
sektör ihtiyacına cevap verecek düzeyde olduğu söylenebilir.
3.1.12. Mezunların Bölümlerinde Çalışma Durumları
Tablo 3.12’deki ankete katılanların % 74,4’ü şu an mezun olduğu alanda
istihdam edildiğini ifade ederken % 18,8’ise alanlarının dışında çalıştıklarını ifade
etmişlerdir.
Tablo 3.12 Mezunların Alanlarına Göre Çalışma Durumlarının Dağılımı
Mezun Şu An Çalışılan Bölüm f %
Evet 218 74,4 Hayır 55 18,8 Boş/Geçersiz 20 6,8 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 1,21 Standart Sapma 0,435 Sağlık meslek lisesi mezunlarının büyük çoğunluğunun alanlarında çalıştıkları
söylenebilir.
3.1.13. Mezunların Alanları Dışında Çalıştıkları Bölümler
Tablo3.13’de hayır cevabı veren (% 18,8) mezunların %14’ü hemşirelik, %1,7’si
radyoloji teknisyenliği, toplum sağlığı teknisyenliği, diş teknisyenliği ve ebelik
alanlarında, % 1’i laboratuvar teknisyenliği, % 0,7’si sağlık memurluğu, % 0,3’ü
anestezi teknisyenliği, idari birim ve acil tıp teknisyenliği alanlarında çalıştıklarını
belirtmişlerdir.
33
Tablo 3.13 Alanları Dışında Çalışan Mezunların Bölümlere Göre Dağılımı
Mezun Mezunların Alanları Dışında Çalıştıkları Bölümler f %
Hemşirelik 41 14,0 Radyoloji Teknisyenliği 5 1,7 Toplum Sağlığı Teknisyenliği 5 1,7 Diş Teknisyenliği 5 1,7 Ebelik 5 1,7 Laboratuvar Teknisyenliği 3 1,0 Sağlık Memurluğu 2 ,7 Anestezi Teknisyenliği 1 ,3 İdari Birim 1 ,3 Acil Tıp Teknisyenliği 1 ,3 Boş/Geçersiz 224 76,6 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 4,25 Standart Sapma 2,239 Sağlık meslek liselerindeki hemşirelik, radyoloji teknisyenliği, toplum sağlığı
teknisyenliği, diş teknisyenliği ve ebelik bölümlerinin mevcut sayıları sağlık sektör
ihtiyacına yeterli olmadığı söylenebilir.
3.2. Yönetici ve Öğretmenlere Ait Kişisel Bilgiler
Bu bölümde, sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün beklentilerine cevap
verme düzeyinin gözden geçirilerek elde edilen sonuçlara göre çözüm önerileri
geliştirmek amacıyla yapılan “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının
Belirlenmesi” araştırmasında sağlık meslek liselerinde görev yapan yönetici ve
öğretmenlere ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
3.2.1.Yönetici ve Öğretmenlerin Bulunduğu İller
Araştırma kapsamındaki illerde görev yapan yönetici ve öğretmenlerin
araştırmaya katılım oranlarına bakıldığında % 8,6’la Konya, Mersin ve Afyon’un ilk
sırada, % 8’le Ankara, Adana, Mardin, Malatya, Adıyaman, Ordu ve Rize’nin ikinci
sırada, % 5,9’la Bilecik’in üçüncü sırada, % 4,3’le Van’ın dördüncü sırada yer aldıkları
görülmektedir.
34
Tablo 3.14 Yönetici ve Öğretmenlerin Görev Yaptığı Okulların Bulunduğu İllere Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Okulların Bulunduğu İller f %
Konya 16 8,6 Mersin 16 8,6 Afyon 16 8,6 Ankara 15 8,0 Adana 15 8,0 Mardin 15 8,0 Malatya 15 8,0 Adıyaman 15 8,0 Ordu 15 8,0 Rize 15 8,0 İzmir 15 8,0 Bilecik 11 5,9 Van 8 4,3 İstanbul - - Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 7,78 Standart Sapma 4,117 İstanbul ilinde görev yapan yönetici ve öğretmenlerin araştırmaya katkı
sağlamadığı görülmektedir.
3.2.2.Yönetici ve Öğretmenlerin Cinsiyeti
Sağlık meslek liselerinde görev yapan yönetici ve öğretmenlerden elde edilen
bulgulara göre % 70,6’ı gibi büyük bir çoğunluğunun kadın, % 27,8’inin erkek olduğu
tespit edilmiştir.
Tablo 3.15 Yönetici ve Öğretmenlerin Cinsiyete Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Cinsiyet f %
Kadın 132 70,6 Erkek 52 27,8 Boş/Geçersiz 3 1,6 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 1,28 Standart Sapma 0,451
35
Bayan yönetici ve öğretmenlerin erkeklere oranla daha fazla sağlık meslek
liselerinde görev aldıkları söylenebilir.
3.2.3.Yönetici ve Öğretmenlerin Yaşları
Tablo 3.16’ya bakıldığında araştırma kapsamındaki okullarda görevli öğretmen
ve yöneticilerin % 64,2’sinin 35 yaş ve yukarısı, % 16,6’sının 30-35 yaş arası, %
10,7’sinin 26-30 yaş arası,% 7,5’inin ise 20-25 yaş arasında oldukları görülmektedir.
Tablo 3.16 Yönetici ve Öğretmenlerin Yaş Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Yönetici ve Öğretmenlerin Yaş Durumları f % 35 ve yukarısı 120 64,2 30-35 31 16,6 26-30 20 10,7 20-25 14 7,5 Boş/Geçersiz 2 1,0 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 3,39 Standart Sapma 0,955
Sağlık meslek liselerindeki eğitim - öğretim ve idari hizmetleri kadrosundaki
yetkilerinin büyük çoğunluğunun mesleki tecrübeye sahip kişiler tarafından yerine
getirildiği söylenebilir.
3.2.4.Yönetici ve Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okullar
Sağlık meslek liselerine yönelik araştırma verilerine göre bu okullarda %
59,9 sağlık eğitim enstitüsü, % 21,9 meslek yüksek okulu, % 1,1 ve % 0,5 oranlarında
çeşitli branşlarda üniversite mezunu yönetici ve öğretmenlerin görev yaptıkları tespit
edilmiştir.
36
Tablo 3.17 Yönetici ve Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okullara Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Mezun Olunan Okullar
f % Sağlık Eğitim Enstitüsü 112 59,9 Meslek Yüksek Okulu 41 21,9 Karadeniz Teknik Matematik 2 1,1 Edebiyat Fakültesi 2 1,1 Fen Edebiyat İngilizce 2 1,1 Açık Öğretim Ebelik 1 ,5 Fen Edebiyat Fak Kimya 1 ,5 Fen Edebiyat Biyoloji 1 ,5 Sosyoloji 1 ,5 Yüksek İslam Enstitüsü 1 ,5 Boş/Geçersiz 23 12,4 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 2,03 Standart Sapma 1,327
Yönetici ve öğretmenlerin yarıdan fazlasının özellikle alan öğretmenlerinin
(Sağlık Eğitim Enstitüsü % 59,9) üniversite mezunu olmadığı söylenebilir.
37
3.2.5.Yönetici ve Öğretmenlerin Mezuniyet Yılları
Tablo 3.18 Yönetici ve Öğretmenlerin Mezuniyet Yıllarına Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Mezuniyet Yılları f %
1993 20 10,7 2005 11 5,9 1996 11 5,9 1999 10 5,3 1992 9 4,8 2000 8 4,3 1997 8 4,3 1995 8 4,3 2002 7 3,7 2003 5 2,7 1987 4 2,1 1991 4 2,1 1998 4 2,1 1994 4 2,1 1990 2 1,1 1971 2 1,1 1977 2 1,1 1989 2 1,1 2007 2 1,1 1980 2 1,1 1986 1 ,5 2004 1 ,5 1979 1 ,5 1978 1 ,5 Boş/Geçersiz 58 31,1 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 9,12 Standart Sapma 6,099 Araştırma bulgularına göre sağlık meslek liselerinde görevli öğretmen ve
yöneticilerin % 10,7 gibi büyük bir çoğunluğu bir yüksek öğretim kurumundan 15 yıl,
% 5,9 3 yıl, % 5,9’u 12 yıl, % 5,3’ü 9 yıl, 4,8’i 8 yıl önce mezun olmuşlardır.
38
3.2.6.Yönetici ve Öğretmenlerin Mesleki Kıdemleri
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinde hizmet veren öğretmenlerin ve
yöneticilerin % 34,2’sinin 20yıl veya daha fazla yıl. % 31,6’sının 15-19 yıl, %
13,4’ünün 10-14 yıl, % 10,2’sinin 5yıl veya daha az, % 5,9’unun 6-9 yıllık mesleki
kıdeme sahip oldukları tespit edilmiştir.
Tablo 3.19 Yönetici ve Öğretmenlerin Mesleki Kıdemlerine Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Mesleki Kıdem f %
20 yıl veya daha fazla 64 34,2 15-19 yıl 59 31,6 10-14 yıl 25 13,4 5 yıl veya daha az 19 10,2 6-9 yıl 11 5,9 Boş/Geçersiz 9 4,7 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 3,79 Standart Sapma 1,298
Tablo 3.18 ile tablo 3.19’da yer alan veriler, mesleki tecrübeye sahip yönetici ve
öğretmenlerin sağlık meslek liselerinde görev yaptıklarını göstermektedir.
3.2.7.Okuldaki Bölümlerin Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği
Ankete katılanların % 67,9’u okullardaki mevcut bölümlerin sektör ihtiyacı için
yeterli olduğu % 25,7’si yeterli olmadığı yönünde görüş belirtmişlerdir. Sağlık meslek
liselerindeki mevcut bölümlerin sağlık sektörü ihtiyacının büyük bölümünü karşıladığı
anlaşılmaktadır.
Tablo 3.20 Okuldaki Mevcut Bölümlerin Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliğine Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Bölümlerin Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği f %
Evet 127 67,9 Hayır 48 25,7 Boş/Geçersiz 12 6,4 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 1,32 Standart Sapma 0,734
39
Sağlık sektörü, personel istihdamının büyük kısmını sağlık meslek lisesi
mezunları ile karşılamaktadır.
3.2.8. Sağlık Sektöründe Açılmasına İhtiyaç Duyulan Bölümler
Okul yönetici ve öğretmenlerinin % 25,7’si araştırma kapsamındaki okulların
mevcut bölümlerinin sektör ihtiyacını karşılamadığını ifade etmişlerdir. Tablo 3.21’de
yönetici ve öğretmenlerin verdikleri cevaplardan elde edilen verilere göre mevcut
bölümlerin dışında, illerin ihtiyaç duyduğu bölümler yer almaktadır. Hemşirelik ve
ebelik bölümleri sağlık meslek liselerinde olmasına rağmen araştırma kapsamındaki
illerde sağlık sektörü ihtiyacını karşılamadığı dolaysıyla adı geçen bölümlerin
artırılması gerektiği belirtilmektedir.
Tablo 3.21 Sağlık Sektörünün İhtiyaç Duyduğu Bölümlerin İllere Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % İzmir Diş Protez Bölümü
Hemşirelik Ebelik
7 3,7
Mersin Radyoloji Diş Ebelik Anestezi Ortopedi Göz
2 1,1
Afyon Radyoloji Ebelik Laboratuvar Anestezi
3 1,6
Konya Anestezi Sağlık Memurluğu 3 1,6
Adana Anestezi Röntgen Acil Tıp Sekreterliği
1 ,5
Mardin Laboratuvar Diş Protez 1 ,5
Ordu) Çevre Ebelik Anestezi ATT
4 2,1
Adıyaman Diş Teknisyenliği Tıbbı Sekreterlik 4 2,1
40
Geriatri Röntgen Eczacı Kalfası Fizyoterapi
Bilecik Hemşirelik Sağlık Memurluğu
8 4,3
Malatya Ebelik Anestezi Radyoloji Diş Teknisyenliği AÇS
10 5,3
Van Röntgen Narkoz Çevre Sağlığı
1 ,5
Ankara Hemşirelik Diş Teknisyenliği Sağlık Memurluğu
3 1,6
Boş/Geçersiz 140 75,1 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 7,72 Standart Sapma 3,826
Ayrıca Tablo 3.21’e bakıldığında yönetici ve öğretmenlerin hemşirelik, diş
teknisyenliği ve sağlık memurluğu bölümlerinin Ankara’daki sağlık meslek liselerinde
olmasına rağmen sektör ihtiyacını karşılamadığını, bu bölümlerin çoğaltılmasını
belirttikleri görülmektedir.
Sağlık sektörünün personel ihtiyacını karşılayan sağlık meslek liselerindeki
mevcut bölümlerinin çoğaltılması ve teknolojiye uygun yeni bölümlerin açılması
gerektiği anlaşılmaktadır.
3.2.9. Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları
Araştırma kapsamındaki öğretmen ve yöneticilerin % 23’ü hemşire, % 19,3’ü
ebe, % 9,6’sı anestezi teknisyeni, % 8’i toplum sağlığı teknisyeni, % 5,3’ü laboratuvar
teknisyeni, % 4,3’ü diş teknisyeni, % 3,7’si radyoloji teknisyeni, % 3,2’si tıbbı sekreter,
% 2,7’si çevre sağlığı, % 1,6’sı sağlık memuru ve acil tıp teknisyeni branşlarında
olduklarını ifade etmişlerdir.
41
Tablo 3.22 Yönetici ve Öğretmenlerin Branşlarına Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları f %
Hemşirelik 43 23,0 Ebelik 36 19,3 Anestezi Teknisyenliği 18 9,6 Toplum Sağlığı Teknisyenliği 15 8,0 Laboratuvar Teknisyenliği 10 5,3 Diş Teknisyenliği 8 4,3 Radyoloji Teknisyenliği 7 3,7 Tıbbı Sekreterlik 6 3,2 Çevre Sağlığı 5 2,7 Sağlık Memurluğu 3 1,6 Acil Tıp Teknisyenliği 3 1,6 Edebiyat 2 1,1 Tarih 1 ,5 Boş/Geçersiz 30 16,1 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 4,69 Standart Sapma 2,780
Tablo 3.22’ye bakıldığında ilk sıralarda hemşirelik, ebelik ve anestezi
teknisyenliği branşları yer almaktadır. Hemşirelik, ebelik ve anestezi teknisyenliği
branşındaki yönetici ve öğretmenlerin sağlık meslek liselerindeki diğer branş
öğretmenlerine göre daha fazla olduğu anlaşılmaktadır.
Araştırma kapsamındaki yönetici ve öğretmenlerin sağlık meslek liselerindeki
hemşire, ebe ve anestezi teknisyenliği öğretmenliğini diğer branş öğretmenliklerine
nazaran daha çok tercih ettikleri söylenebilir.
3.2.10. Branş Derslerine Girme Durumları
Araştırma kapsamındaki yönetici ve öğretmenlerinin % 70,6’sı evet branşımla
ilgili bölüm derslerine giriyorum derken, % 19,3’ü ise girmediklerini belirtmişlerdir.
42
Tablo 3.23 Yönetici ve Öğretmenlerin Branş Derslerine Girme Durumlarına Göre Dağlımı
Yönetici/Öğretmen Branş Derslerine Girme f %
Evet 132 70,6 Hayır 36 19,3 Boş/Geçersiz 19 10,1 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 1,21 Standart Sapma 0,412
Sağlık meslek liselerinde meslek dersi öğretmenlerinde büyük oranda kadro
eksikliği yaşanmadığı söylenebilir.
3.2.11. Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışında Girdikleri Dersler
Tablo 23’te % 19,3’ü branşları dışında meslek derslerine girdiklerini belirten
öğretmen ve yöneticilerin % 3,2’si acil tıp teknisyenliği, hemşirelik ve laboratuvar
teknisyenliği alan derslerine, % 2,1’i diş teknisyenliği ve çevre sağlığı derslerine, %
1,6’sı toplum sağlığı teknisyenliği, ebelik, radyoloji teknisyenliği ve tıbbı sekreterlik
derslerine girdiklerini belirtmişlerdir.
Tablo 3.24 Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışında Girdikleri Derslere Göre Dağılım
Yönetici/Öğretmen Branş Dışında Derslere Girme f %
Acil Tıp Teknisyenliği 6 3,2 Hemşirelik 6 3,2 Laboratuvar Teknisyenliği 6 3,2 Diş Teknisyenliği 4 2,1 Çevre Sağlığı 4 2,1 Toplum Sağlık Teknisyenliği 3 1,6 Ebelik 3 1,6 Radyoloji Teknisyenliği 3 1,6 Tıbbı Sekreterlik 3 1,6 Boş/Geçersiz 149 79,8 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 6,00 Standart Sapma 3,632
43
Tablo 24’e göre sağlık meslek liselerinde bölüm öğretmenlerine acil tıp
teknisyenliği, hemşirelik ve laboratuvar teknisyenliğine birinci, diş teknisyenliği ve
çevre sağlığına ikinci, toplum sağlığı teknisyenliği, ebelik, radyoloji teknisyenliği ve
tıbbı sekreterliğe üçüncü derecede ihtiyaç duyulduğu anlaşılmaktadır.
3.2.12. Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışındaki Derslere Girme
Nedenleri
Araştırma kapsamındaki yönetici ve öğretmenlerin % 11,2’si okullarında o
bölüme girecek ders öğretmenin olmayışından, % 9,1’i okul yönetiminin takdirinden, %
6,4’ü branşıyla ilgili ders olmadığından, % 2,1’i daha faydalı olacağını düşündüğünden
branşları dışında derslere girdiklerini belirtmişlerdir.
Tablo 3.25 Yönetici ve Öğretmenlerin Branşları Dışındaki Derslere Girme Nedenlerine Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Branş Dışındaki Derslere Girme Nedenleri
f
% Ders Öğretmeni Olmadığından 21 11,2 Okul Yönetiminin Takdiri 17 9,1 Branşımla İlgili Ders Olmadığından 12 6,4 Daha Faydalı Olacağımdan 4 2,1 Boş/Geçersiz 133 71,2 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 2,13 Standart Sapma 1,166
Sağlık meslek liselerinde atamalarda okullardaki bölüm öğretmen ihtiyacının
yeterli derecede tespit edilememesinden dolayı öğretmenlerin branşları dışında derslere
girdikleri söylenebilir. Tablo 3.23’te bu oranın % 19.3 olduğu görülmektedir.
3.2.13.Yönetici ve Öğretmenlerin Branşlarındaki Sektör Tecrübesi
Tablo 26’da yönetici ve öğretmenlerin 78,6’sı branşları ile ilgili sektör
tecrübesine sahip olduklarını, % 11,8’i ise sektör deneyimine sahip olmadıklarını
belirtmektedirler.
44
Tablo 3.26 Yönetici ve Öğretmenlerin Branşlarında Sektör Tecrübesine Sahip
Olmalarına Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Sektör Tecrübesi f %
Evet 147 78,6 Hayır 22 11,8 Boş/Geçersiz 18 9,6 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 1,14 Standart Sapma 0,366 Sağlık meslek liselerinde sektör tecrübesi olan öğretmen ve yöneticilerin görev
yaptığı dolaysıyla deneyimlerini öğrencilerine aktarama imkânı olduğu söylenebilir.
3.2.14.Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Deneyimi Kazanma Süreleri
Tablo 3.27 Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Deneyimi Kazanma Sürelerine Göre Dağılımı
Yönetici/Öğretmen Sektör Deneyimini Kazanma Süresi f %
10 yıl ve daha fazla 63 33,7 4- 6 yıl 39 20,9 1 -3 yıl 26 13,9 7-9 yıl 19 10,2 Boş/Geçersiz 39 21,3 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 2,82 Standart Sapma 1,182 Tablo 27’de öğretmen ve yöneticilerin % 33,7’si 10yıl ve daha fazla, % 20,9’u
4-6 yıl, % 13,9’u 1-3 yıl, % 10,2’si 7-9 yıl gibi sürelerde sektör deneyimi kazandıklarını
ifade etmişlerdir. Tabloda da görüldüğü gibi sağlık meslek liselerinde görevli öğretmen
ve yöneticilerin % 64.8 gibi büyük bir çoğunluğunun sektör deneyimini 6 ve daha fazla
yıl olduğu görülmektedir.
Sağlık meslek liselerindeki eğitimcilerin büyük çoğunluğunun sektör
deneyimine sahip olması, iş piyasasını yakından tanımaları, bu okul öğrencilerinin
45
mesleki beceri ve bilgilerini güçlendirmelerine büyük katkı sağlayacağı şeklinde
yorumlanabilir.
3.2.15.Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Tecrübelerini Derslere
Yansıtmaları
Sektör deneyimine sahip öğretmen ve yöneticilerin Tablo 28’de % 44,9’u çok, %
29,9’u oldukça, % 5,3’ü kısmen, % 1,1 çok az derslerinde kullandıklarını
belirtmişlerdir.
Tablo 3.28 Yönetici ve Öğretmenlerin Sektör Tecrübelerini Derslere Yansıtma Durumları
Yönetici/Öğretmen Sektör Tecrübesinin Derslerde Kullanılması f %
Çok 84 44,9 Oldukça 56 29,9 Kısmen 10 5,3 Çok Az 2 1,1 Boş/Geçersiz 35 18,8 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 4,46 Standart Sapma 0,680
Büyük çoğunluğu sektör deneyimine sahip ve bu deneyimlerini sınıf ortamına
taşıyan, tecrübeli yönetici ve öğretmenlerin araştırma kapsamındaki sağlık meslek
liselerinde görev yaptıkları anlaşılmaktadır.
3.3. İş Yeri Sorumlularına Ait Kişisel Bilgiler
Bu bölümde, sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün beklentilerine cevap
verme düzeyinin gözden geçirilerek, elde edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri
geliştirmek amacıyla yapılan “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının
Belirlenmesi” araştırmasında iş yeri sorumlularına ( 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu
gereği staj yerinde öğrencilerden sorumlu kişiler, il sağlık müdürlüğü eğitim sorumlusu,
yataklı özel hastane yetkilileri) ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
46
3.3.1. İş Yeri Sorumlularının Bulunduğu İller
Tablo 3.29 İş Yeri Sorumlularının İllere Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu Bulunduğu İl f %
İzmir 27 19,6 Rize 14 10,1 Afyon 12 8,7 Ankara 12 8,7 Adana 11 8,0 Mersin 11 8,0 Malatya 9 6,5 Ordu 8 5,8 Konya 8 5,8 Van 7 5,1 Adıyaman 7 5,1 Bilecik 6 4,3 Mardin 6 4,3 İstanbul - - Boş/Geçersiz - - Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 8,73 Standart Sapma 4,445 İllerin araştırmaya katılım oranlarına bakıldığında % 19,6’la İzmir’in ilk, %
10,1’le Rize’nin ikinci, % 8,7’yle Afyon, Ankara, % 8 ile Adana ve Mersin’nin üçüncü,
% 6,5’le Malatya’nın dördüncü, % 5,8’le Ordu ve Konya’nın beşinci, % 5,1’le Van ve
Adıyaman’nın altıncı, % 4,3’le Bilecik ve Mardin’in yedinci sırada yer aldıkları
görülmektedir. İstanbul ilinin ise araştırmaya katkı sağlamadığı görülmektedir.
3.3.2. İş Yeri Sorumlularının Görev Yaptıkları İşletme Türleri
Tablo 30’da iş yeri sorumlularından % 42’sinin özel hastanelerde, % 32,6’sının
devlet hastanelerinde, % 7,3’ünün il sağlık müdürlüğünde, % 5,1’inin üniversite
hastanelerinde, % 3,6’sının sağlık ocağında, % 1,4’ünün halk sağlık
laboratuvarında, diş protez laboratuarında ve halk sağlığı laboratuvar müdürlüğünde
görev yaptıkları anlaşılmaktadır.
47
Tablo 3.30 İş Yeri Sorumlularının Görev Yaptıkları İşletme Türlerine Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu İşletme Adı f %
Özel Hastane 58 42,0 Devlet Hastanesi 45 32,6 İl Sağlık Müdürlüğü 10 7,3 Üniversite Hastanesi 7 5,1 Sağlık Ocağı 5 3,6 Halk Sağlık Laboratuvarı 2 1,4 Diş Protez Laboratuvarı 2 1,4 Halk Sağlığı Laboratuar Müdürlüğü 2 1,4 Boş/Geçersiz 7 5,2 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 2,73 Standart Sapma 2,035
Özel ve devlet hastaneleri, sağlık meslek lisesi öğrencilerinin beceri eğitimi
uygulamalarını yapmalarında büyük katkı sağlayan birimlerdir. Bu kurumların dışında il
sağlık müdürlükleri, üniversite hastaneleri ve diğer sağlık hizmetleri veren
kurumlarında katkı sağladıkları söylenebilir.
3.3.3. İş Yeri Sorumlularının Cinsiyetleri
Tablo 3.31 İş Yeri Sorumlularının Cinsiyetlerine Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu Cinsiyet f %
Kadın 54 39,1 Erkek 81 58,7 Boş/Geçersiz 3 2,2 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 1,62 Standart Sapma 0,531 Tablo 31’de anket bulgularına göre sağlık sektöründe hizmet veren kurumların
% 58,7’sinin erkek, % 39,1’nin bayan personel olduğu tespit edilmiştir.
48
3.3.4. İş Yeri Sorumlularının Yaşları
Tablo 32’de sağlık sektöründe çalışan personelin % 61,6’sı 35 ve yukarısı, %
21’i 30-35 yaş, % 10,1’i 26-30 yaş, % 3,6’sı 20-25 yaş grubunda olduklarını ifade
etmişlerdir.
Tablo 3.32 İş Yeri Sorumlularının Yaşlarına Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu İş Yeri Sorumlularının Yaşları f %
35 ve yukarısı 85 61,6 30 - 35 29 21,0 26 - 30 14 10,1 20 - 25 5 3,6 Boş/Geçersiz 5 3,7 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 3,55 Standart Sapma 1,363
Mesleki tecrübeye sahip personelin sağlık meslek lisesi öğrencilerinden sorumlu
olmaları, öğrencilerin mesleki tecrübelerinde olumlu rol oynayacağı şeklinde
yorumlanabilir.
3.3.5. İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Unvan Durumları
Tablo 33’de iş yeri sorumlularının % 31,2’si iş yeri sorumlusu, % 8,7’si bölüm
şefi ve hastane müdürü, % 6,5’i başhemşire, % 5,8’i i ş yeri sahibi, % 5,1’i başhekim
yardımcısı ve başhemşire yardımcısı, % 4,3’ü işletme yönetimi, % 3,6’si şube müdürü
ve laborant, % 2,9’u başhekim, % 2,2’si bölüm sorumlusu ve hemşirelik hizmet
sorumlusu, % 1,4’ü insan kaynakları müdürü ve biyolog, % 0,7’si ise ebe, kurumsal
pazarlama, finans uzmanı, sekreter ve eğitim koordinatörü alanlarında görev yaptıklarını
belirtmektedirler.
49
Tablo 3.33 İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Unvanlarına Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu İş Yeri Sorumlularının Unvanı
f % İş Yeri Sorumlusu 43 31,2 Bölüm Şefi 12 8,7 Hastane Müdürü 12 8,7 Başhemşire 9 6,5 İş Yeri Sahibi 8 5,8 Başhekim Yardımcısı 7 5,1 Baş Hemşire Yardımcısı 7 5,1 İşletme Yönetimi 6 4,3 Laborant 5 3,6 Şube Müdürü 5 3,6 Başhekim 4 2,9 Bölüm Sorumlusu 3 2,2 Hemşirelik Hizmetler Sorumlusu 3 2,2 İnsan Kaynakları Müdürü 2 1,4 Biyolog 2 1,4 Ebe 1 ,7 Kurumsal Pazarlama 1 ,7 Finans Uzmanı 1 ,7 Sekreter 1 ,7 Eğitim Koordinatörü 1 ,7 Boş/Geçersiz 5 3,8 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 7,17 Standart Sapma 5,961 Mezunların beceri eğitimleri sırasında bağlı bulundukları iş yeri sorumlularının
büyük çoğunluğunun sağlık hizmetlerinin ana birimlerinde çalışmalarının, mezunların
mesleki deneyim kazanmalarına katkı sağladığı söylenebilir.
3.3.6. İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Kıdemleri
Tablo 3.34’ten sağlık meslek lisesi öğrencilerinin beceri eğitimi
uygulamalarından sorumlu personelin % 36,2’sinin 5 yıl ve daha az, % 21’inin 6-9 yıl,
% 10,1’inin 10-14 yıl, % 11,6’sının 15-19 yıl ve % 18,1’inin 20 yıl ve daha fazla
mesleki kıdemde sahip oldukları anlaşılmaktadır.
50
Tablo 3.34 İş Yeri Sorumlularının İşletmedeki/Kurumdaki Kıdemlerine Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu İş Yeri Sorumlularının Kıdemi f %
5 yıl ve daha az 50 36,2 6-9 yıl 29 21,0 10-14 yıl 14 10,1 15-19 yıl 16 11,6 20 yıl ve daha fazla 25 18,1 Boş/Geçersiz 4 3,0 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 2,53 Standart Sapma 1,540
Beceri eğitim uygulamalarında öğrencilerin mesleki tecrübeye sahip iş yeri
yetkililerinin sorumluluğunda eğitimlerini tamamlamaları, iş hayatı ile ilgili bilgileri
edinmelerine önemli katkı sağladığı söylenebilir.
3.3.7. Eğitimi Verilen Alanların Sektör İhtiyacı İçin Yeterliliği
Tablo 3.35 Eğitimi Verilen Alanların Sektör İhtiyacı İçin Nicel Yeterlilik Durumu
Mezun Yeterlilik Durumu f %
Evet 207 70,6 Hayır 66 22,5 Boş/Geçersiz 20 6,9 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 1,31 Standart Sapma 0,925 Mezunların % 70,6’sı yani büyük çoğunluğu mezun oldukları bölümünün sektör
ihtiyacına cevap verecek yeterlilikte olduğunu belirtirken % 22,5’i sektör ihtiyacı için
istenilen yeterlilikte olmadığını ifade etmişlerdir.
3.3.8. Sağlık Meslek Lisesi Mezunlarının Sektör İhtiyacı İçin Nicel
Yeterliliği
Sağlık sektöründeki sorumluların verilerine bakıldığında mezunların % 50’sinin
sağlık meslek liselerindeki mevcut bölümlerin sektördeki alanlar için yeterli olmadığını,
% 44,2’sinin ise okullardaki bölümlerin iş piyasası ihtiyaçları için yeterli olduğunu
ifade ettikleri görülmüştür.
51
Tablo 3.36 Sağlık Meslek Lisesi Mezunlarının Sektör İhtiyacı İçin Nicel Yeterlilik Durumlarına Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu Sektör İhtiyacı İçin Yeterlilik f %
Evet 61 44,2 Hayır 69 50,0 Boş/Geçersiz 8 5,8 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 1,53 Standart Sapma 0,501 Sağlık sektörünün personel ihtiyacını karşılayan meslek liselerinin mevcut
bölümlerinden mezun olan öğrencilerin, sayısal olarak sağlık sektör ihtiyacını yeterince
karşılamadığı söylenebilir.
3.3.9. Sağlık Sektörünün İhtiyaç Duyduğu Bölümler
Sağlık meslek liselerindeki mevcut bölümlerin iş piyasası talebini karşılamadığı
görüşünü belirten % 50 oranındaki iş yeri yetkililerine göre Tablo 37’ya bakıldığında
iller bazında hangi bölümlere ihtiyaç duyulduğu anlaşılmaktadır. Buna göre iş yeri
yöneticilerinin % 5,1 ile İzmir ve Afyon, % 3,6’yla Malatya, Adıyaman, Bilecik ve
Ankara, % 2,9’la Mardin, % 2,2’yle Adana, Konya, Mersin ve Ordu illerinin ihtiyaç
duydukları bölümler yer almaktadır.
Tablo 3.37 Sağlık Sektörünün Yetişmiş Elemana İhtiyaç Duyduğu Bölümler
İş Yeri Sorumlusu İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % İzmir Hemşire
Anestezi Teknisyenliği Ebe Tıbbı Cihaz Patoloji Yoğun Bakım Hemşireliği Yeni Doğan Hemşireliği Tıbbı Teknisyenlik
7 5,1
Afyon Hemşire Ebe Röntgen Anestezi Ortopedi Odiyometri Fizyoterapist Biyomedikal Tekniker
7 5,1
Malatya Lokal Tıbbı Atık 5 3,6
52
Otel Hizmetleri Diyetisyen Fizyoterapist Yardımcısı Anestezi Teknisyenliği Hemşirelik Radyoloji Sağlık Memurluğu ATT Ebelik
Adıyaman Anestezi Ortopedi Diş Tek. Radyoloji
5 3,6
Bilecik Anestezi Radyoloji Yoğun Bakım
5 3,6
Ankara Hemşirelik Sağlık Memurluğu Tıbbı Teknisyenlik Radyoloji Tek
5 3,6
Rize Radyoloji Diş Laboratuvar Tek. Biyomedikal Ortopedi
4 2,9
Mardin ATT Hemşirelik Ebelik
3 2,2
Adana Eczacı Teknisyenliği 3 2,2 Konya Hemşire
Ebelik Laboratuvar Radyoloji Sağlık Memurluğu
3 2,2
Mersin Anestezi Diş Radyoloji Diş Ebelik
3 2,2
Ordu Sağlık Memurluğu Ebelik Diş Protez Teknisyenliği
2 1,4
Boş/Geçersiz 86 65,9 Toplam 138 100
Aritmetik Ortalama 6,81 Standart Sapma 3,662
Araştırma kapsamındaki illerde ebelik ve hemşirelik bölümleri başta olmak üzere
tabloda yer alan bölüm mezunlarının iş piyasası talebinde yetersiz kaldığı söylenebilir.
53
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER
Bu bölümde sağlık meslek liselerinde görevli öğretmen ve yöneticilerin, 2005-
2006 eğitim - öğretim yılında bu okullardan mezun olan öğrencilerle iş yeri
sorumlularının eğitime (3308 sayılı mesleki eğitim kanunu gereği staj yerinde
öğrencilerden sorumlu kişiler, il sağlık müdürlüğü eğitim sorumlusu, yataklı özel
hastane yetkilileri) ilişkin bulgu ve yorumları yer almaktadır.
4.1 Öğrencilerin Eğitime İlişkin Görüşleri
Araştırmanın bu bölümünde sağlık meslek liselerinden 2005-2006 eğitim -
öğretim yılında mezun olan öğrencilerin eğitime ilişkin görüşleri yer almaktadır.
4.1.1. Ders Araç-Gereç ve Materyallerin Eğitim–Öğretim Faaliyetlerine
Yeterliliği
Tablo 4.1’de ders araç-gereç ve materyallerin eğitim –öğretim faaliyetlerine
yeterliliği sorusuna ait veriler yer almaktadır.
Tablo 4.1 Ders Araç-Gereç ve Materyallerin Eğitim–Öğretim Faaliyetlerine Yeterliliği
Mezun
Katılım Düzeyi f
%
Çok 35 11,9 Oldukça 113 38,6 Kısmen 79 27,0 Çok Az 57 19,5 Hiç 8 2,7 Boş/Geçersiz 1 ,3 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,38 Standart Sapma 1,016
Araştırma kapsamındaki mezunların % 11,9’u “çok”, % 38,6’sı “oldukça”, %
27’si “kısmen” derecesinde ders araç-gereç ve materyallerin eğitim – öğretim
faaliyetlerine yeterli olduğunu belirtirken, % 19,5’i “çok az”, % 2,7’si “hiç” düzeyinde
54
ders araç-gereç ve materyallerin eğitim –öğretim faaliyetlerine yeterli olduğu görüşünü
belirtmişlerdir.
Araştırma kapsamındaki okul mezunlarının yarıdan fazlasının eğitimleri
sırasında okullarındaki ders araç - gereç ve materyallerin eğitimleri sırasında eğitim ve
öğretim faaliyetlerine yeterli olduğu görüşünü belirtmeleri, bu okulların donanım
yönünden genelde sıkıntı yaşamadıklarını göstermektedir.
4.1.2. Kazanılan Mesleki Tutum ve İş Alışkanlığının İş Hayatına Uygunluğu
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek lisesi mezunlarının öğrenimleri sırasında
kazandıkları mesleki tutum ve iş alışkanlıklarının onları iş hayatına hazırlamadaki
uygunluk derecesine verdikleri cevaplara ait veriler Tablo 4.2’de yer almaktadır.
Tablo 4.2 Öğrenim Süresinde Kazanılan Mesleki Tutum ve İş Alışkanlığının Mezunları İş Hayatına Hazırlamadaki Uygunluğu
Mezun Mesleki Tutum ve İş Alışkanlığının İş
Hayatına Uygunluğu f
%
Çok 69 23,5 Oldukça 95 32,4 Kısmen 81 27,6 Çok Az 42 14,3 Hiç 4 1,4 Boş/Geçersiz 2 ,8 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,63 Standart Sapma 1,040
Mezunların % 32,4’ü “oldukça”, % 23,5’i “çok”, % 27,6’sı “kısmen” düzeyinde
öğrenimleri sırasında kazandıkları mesleki tutum ve iş alışkanlıklarının onları iş
hayatına uygun hazırladığını, % 14,3’ü “çok az” % 1,4’ü “hiç” düzeyinde öğrenimleri
sırasında kazandıkları mesleki tutum ve iş alışkanlıklarının onları iş hayatına uygun
hazırlamadığı görüşünü ifade etmişlerdir.
55
Sağlık meslek liseleri mezunlarının mesleki tutum ve iş alışkanlıkları becerisine
sahip olmaları, onların iş hayatına uyumlarını kolaylaştıracağını göstermektedir.
4.1.3. Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Bilgilerin Uyumu
Tablo 4.3’te okulda kazanılan mesleki bilgilerle beceri eğitimi sırasında
kazanılan mesleki bilgilerin uyumuna ait bulgular yer almaktadır. Mezunların % 32,8’i
“kısmen”, % 30,4’ü “oldukça” ve % 13,3’ü çok düzeyinde okulla iş piyasasında
aldıkları bilgilerin birbiri ile örtüştüğü yönünde olumlu görüş belirtmişlerdir. Ancak %
23,2’si (% 17,7’si “çok az” ve % 5,5’ “hiç”) okulda verilen mesleki bilgilerle çalışma
ortamında verilen mesleki bilgilerde farklılıklar olduğunu ifade etmişlerdir.
Tablo 4.3 Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Bilgilerin Uyumu
Mezun Mesleki Bilgilerin Uyumu
f % Çok 39 13,3 Oldukça 89 30,4 Kısmen 96 32,8 Çok Az 52 17,7 Hiç 16 5,5 Boş/Geçersiz 1 ,3
Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,28 Standart Sapma 1,077
Olumsuz görüş belirten mezunlar olmasına rağmen katılımcıların büyük
çoğunluğunun olumlu görüşte olması, sağlık meslek liselerinin öğrencilerini iş hayatının
ihtiyaç duyduğu mesleki bilgilere sahip yetiştirdiğini göstermektedir.
4.1.4. Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Becerilerin Uyumu
Tablo 4.4’te okulda kazanılan mesleki becerilerle beceri eğitiminde kazanılan
mesleki becerilerin uyumuna ilişkin sağlık meslek lisesi mezunlarının verdikleri
cevaplardan elde edilen sonuçlar yer almaktadır.
Mezunların % 31,1’i “oldukça”, “30,4’ü, “kısmen”, % 17,4’ü “çok” oranında iş
hayatı ile okuldaki mesleki becerinin uyumlu olduğunu, % 16’sı “çok az”, % 4,4’ü ise
“hiç” uyum olmadığı yönünde fikir beyan etmişlerdir.
56
Tablo 4.4 Okulda ve Beceri Eğitiminde Kazanılan Mesleki Becerilerin Uyumu
Mezun Mesleki Becerilere Uyumu
f
% Çok 51 17,4 Oldukça 91 31,1 Kısmen 89 30,4 Çok Az 47 16,0 Hiç 13 4,4 Boş/Geçersiz 2 ,7 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,41 Standart Sapma 1,090
Tablo 4.3 ve Tablo 4.4’ten elde edinen bulgulara bakıldığında mezunların
öğrenimleri sırasında aldıkları gerek mesleki bilgilerin gerekse mesleki becerilerin
beceri eğitimi yaptıkları iş yerleri ile uyumlu olduğu görülmektedir.
4.1.5. İş Yerlerindeki Teknik İmkânlarının Yeterliliği
Tablo 4.5 Beceri Eğitimi Alınan İş Yerlerindeki Teknik İmkânlarının Yeterlilik Durumuna Göre Dağılım
Mezun Teknik İmkânlarının Yeterliliği
f
% Çok 50 17,1 Oldukça 86 29,4 Kısmen 101 34,5 Çok Az 43 14,7 Hiç 5 1,7 Boş/Geçersiz 8 2,7 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,47 Standart Sapma 1,005
Beceri eğitimi alınan işletmelerdeki teknik imkânların yeterliliğine ilişkin soruya
verilen cevaplardan elde edilen bulgulara göre mezunların % 34,5’i “kısmen”, % 29,4’ü
“oldukça”, % 17,1’i “çok”, % 14,7’si “çok az”, % 1,7’i ise “hiç” görüşündedirler.
Mezunların teknik donanım yönüyle güçlü iş yerlerinde beceri eğitimi
uygulaması yaptıkları anlaşılmaktadır.
57
4.1.6. İşletmelerdeki Teknik İmkânların Kullandırılması
Tablo 4.6’da araştırma kapsamındaki mezunların beceri eğitimi sırasında iş yeri
sorumlularının işletmelerin teknik imkânlarının kullanımlarına sunulması konusunda %
34,1’i “oldukça”, % 31,4’ü “kısmen”, % 14’ü “çok az”, % 13,3’ü “çok”, % 4,4’ü “hiç”
olarak görüş belirtmişlerdir. Mezunların % 78,8 (% 34,1, % 31,4, % 13,3) gibi büyük
kısmı, işletmenin kendine destek sağladıklarını belirtmişlerdir.
Tablo 4.6 Beceri Eğitimi Alınan İşletmelerdeki Teknik İmkânların Kullanıma Sunulması
Mezun Teknik İmkânların Kullanıma Sunulması
f
% Çok 39 13,3 Oldukça 100 34,1 Kısmen 92 31,4 Çok Az 41 14,0 Hiç 13 4,4 Boş/Geçersiz 8 2,8 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,39 Standart Sapma 1,039
Beceri eğitimi süresinde, teknik donanımın iş yeri sorumluları tarafından
kullanımlarına sunulduğu, mezunların alanları ile ilgili yerlerde staj yaptıkları
dolayısıyla mesleki deneyim kazanmalarına imkân sağlandığı söylenebilir.
4.1.7. İşletmelerde Mesleğin Gerektirdiği İşlerde Çalışma Fırsatı
Tablo 4.7 Beceri Eğitimi Alınan İşletmelerde Mesleğin Gerektirdiği İşlerde Çalışmaya Fırsat Verilmesi
Mezun Mesleğin Gerektirdiği İşlerde Çalışma
f
% Çok 50 17,1 Oldukça 92 31,4 Kısmen 82 28,0 Çok Az 51 17,4 Hiç 15 5,1 Boş/Geçersiz 3 1,0 Toplam 293 100 Aritmetik Ortalama 3,38 Standart Sapma 1,117
58
4.2.Yönetici/Öğretmenlerin Eğitime İlişkin Görüşleri
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinde görev yapan yönetici ve
öğretmenlerin eğitime ilişkin görüşleri yer almaktadır.
4.2.1. Meslek Derslerine Branş Öğretmenlerinin Girmesi
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek lisesi yönetici ve öğretmenlerinin Tablo
4.8’deki görüşlerine bakıldığında % 38,5’inin “çok”, % 38’inin “oldukça”, % 15,5’inin
“kısmen”. % 1,1’inin “çok az” düzeyinde meslek derslerinin branş öğretmenleri
tarafından verildiğini belirttikleri görülmektedir. Yönetici ve öğretmen görüşlerinin %
92’si gibi büyük çoğunluğun aynı görüşte olmaları branş derslerinin alan öğretmenleri
tarafından verildiğini göstermektedir.
Tablo 4.8 Meslek Derslerine Branş Öğretmenlerinin Girme Durumlarına Göre Dağlımı
Yönetici ve Öğretmen Katılım Düzeyi f %
Çok 72 38,5 Oldukça 71 38,0 Kısmen 29 15,5 Çok Az 2 1,0 Hiç - - Boş/Geçersiz 13 7,0 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 4,22 Standart Sapma 0,761
Araştırma kapsamındaki yönetici/öğretmen görüşlerine göre sağlık meslek
liselerinde alan öğretmen sıkıntısı yaşanmadığı söylenebilir.
4.2.2. Beceri Eğitiminde Öğrencilerin Yeterli Mesleki Tecrübe Kazanması
Beceri eğitimi süresince öğrencileriniz yeterli mesleki tecrübe kazanıyorlar mı?
Sorusuna ankete katılan yönetici ve öğretmenlerin verdikler cevaplar Tablo 4.9’da yer
almaktadır.
59
Tablo 4.9 Beceri Eğitimi Süresince Öğrencilerin Yeterli Mesleki Tecrübe Kazanmalarına Göre Dağılımı
Yönetici ve Öğretmen Öğrencilerin Yeterli Mesleki Tecrübe
Kazanması f
%
Çok 54 28,9 Oldukça 88 47,1 Kısmen 20 10,7 Çok Az 3 1,6 Hiç - - Boş/Geçersiz 22 11,7 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 4,17 Standart Sapma 0,704
Tabloda yönetici ve öğretmenlerin % 47,1’i “oldukça”, % 28,9’u “çok”, %
10,7’si “kısmen”, % 1,6’sı “çok az” görüşünde oldukların ifade etmişlerdir. Görüşlerin
büyük kısmı (% 86,3) beceri eğitimi süresince işletmelerin öğrencilerle ilgilendikleri ve
onların alanları ile ilgili mesleki tecrübe kazanmalarına büyük ölçüde katkı sağladıkları
yönündedir.
4.2.3. Mezuniyetten Sonra İş Bulma İmkânı
Tablo 4.10’da yönetici ve öğretmenlerin mezunların iş bulma konusunda
verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular yer almaktadır. Bu bulgulara göre yönetici
ve öğretmenlerin % 38,5’i “oldukça”, % 31’i “çok”, % 17,1’i “kısmen”, % 1,1’i “çok
az” mezuniyetten sonra iş bulma imkânına sahip oldukları yönünde görüş ifade
etmişlerdir. Tablodaki sonuçlara bakıldığında mezunların büyük çoğunluğunun
mezuniyetten sonra iş bulmakta sıkıntı yaşamadıkları görülmektedir.
Tablo 4.10 Mezunların İş Bulma İmkânlarına Göre Dağılımı
Yönetici ve Öğretmen Mezunların İş Bulma İmkânları
f
% Çok 58 31,0 Oldukça 72 38,5 Kısmen 32 17,1 Çok Az 2 1,1 Hiç - - Boş/Geçersiz 23 12,3 Toplam 187 100 Aritmetik Ortalama 4,13 Standart Sapma 0,764
60
Sağlık meslek liselerinin, iş hayatının ihtiyaç duyduğu alanlarda mezun verdiği
dolaysıyla mezunlarının da kolaylıkla iş buldukları söylenebilir.
4.3.İş Yeri Sorumlularının Eğitime İlişkin Görüşleri
Bu bölümde araştırma kapsamındaki iş yeri sorumlularının (3308 sayılı Mesleki
Eğitim Kanunu gereği staj yerinde öğrencilerden sorumlu kişiler, il sağlık müdürlüğü
eğitim sorumlusu, yataklı özel hastane yetkilileri) eğitime ilişkin görüşleri yer
almaktadır.
4.3.1. Öğrenci Niteliklerinin İş Yeri Amaçlarına Uygunluğu
Araştırma kapsamındaki iş yeri sorumluların anket sorusuna verdiği cevaplardan
elde edilen bulgular Tablo 4.11’de yer almaktadır. Buna göre iş yeri sorumlularının %
41,3’ü “oldukça”, % 31,2’si “kısmen”, % 13’ü “çok”, % 5,8’i “çok az”, % 0,7’si “hiç “
düzeyinde öğrenci niteliklerinin iş yerinin amaçlarına uygun olduğu görüşünde
olduklarını belirtmişlerdir.
Tablo 4.11 Öğrenci Niteliklerinin İş Yeri Amaçlarına Uygunluk Durumuna Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu Öğrenci Niteliklerinin İş Yerine Uygunluğu
f
% Çok 18 13,0 Oldukça 57 41,3 Kısmen 43 31,2 Çok Az 8 5,8 Hiç 1 ,7 Boş/Geçersiz 11 8,0 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 3,65 Standart Sapma 0,830
İş yeri sorumlularının büyük bir çoğunluğu sağlık meslek lisesi mezunlarının iş
yeri amaçlarına uygun niteliklere sahip oldukları görüşündedir.
Sağlık meslek liselerinin sağlık sektöründe hizmet veren kurumlardaki iş ortamı
niteliklerine uygun, ihtiyaçları doğrultusunda mezun verdiği söylenebilir.
61
4.3.2. Mezunların Alanları İle İlgili İşlerde Çalıştırılma Durumları
Tablo 4.12’de iş yeri sorumlularının sağlık meslek lisesi mezunlarının alanları
ile ilgili işlerde çalıştırılmalarına ait verileri yer almaktadır. İş yeri sorumlularının %
42’si “oldukça”. % 26,1’i “kısmen”, % 15,9’u “çok” düzeyinde mezunların iş yerlerinde
mezun oldukları alanlarda çalışmakta olduklarını ifade ederken, % 10,1’i “çok az”, %
1,4’ü ise “hiç” düzeyinde alanları dışında görev yaptıkları yönünde görüş
belirtmişlerdir.
Tablo 4.12 Sağlık Meslek Lisesi Mezunlarının Alanları İle İlgili İşlerde Çalıştırılma Durumuna Göre Dağılımı
İş Yeri Sorumlusu Mezunları Alanlarında Çalıştırılması
f
% Çok 22 15,9 Oldukça 58 42,0 Kısmen 36 26,1 Çok Az 14 10,1 Hiç 2 1,4 Boş/Geçersiz 6 4,5 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 3,64 Standart Sapma 0,935
Mezunların genelde alanları ile ilgili işlerde çalışması, sağlık meslek liselerinin
sağlık sektörü ihtiyaçlarına uygun nitelikte personel yetiştirdiğini göstermektedir.
4.3.3. İş Yerindeki Donanımların Teknolojiye Uygunluğu
Araştırma kapsamındaki iş yeri sorumlularının işletmelerindeki donanımların
teknolojik uygunluğuna ilişkin soruya verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular Tablo
4,13’de yer almaktadır. % 44,2’si “oldukça”, % 29’u “çok”, % 18,1’i “kısmen”, % 2,9’u
“çok az”, % 1,4’ü “hiç” düzeyinde donanımların teknolojik gelişmelere uygunluğu
konusunda görüş belirtmişlerdir.
62
Tablo 4.13 İş Yerindeki Bölüm Donanımlarının Gelişen Teknolojiye Uygunluk Derecesine Göre Dağlımı
İş Yeri Sorumlusu İş Yerinin Gelişen Teknolojiye Uygunluğu
f
% Çok 40 29,0 Oldukça 61 44,2 Kısmen 25 18,1 Çok Az 4 2,9 Hiç 2 1,4 Boş/Geçersiz 6 4,4 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 4,01 Standart Sapma 0,869
İş yeri sorumlularının görüşlerinin büyük çoğunluğu (% 91,3) iş yerlerindeki
donanımın gelişen teknolojiye uygun olduğu görüşünü belirtmeleri, sağlık sektöründe
hizmet veren kurumların donanım yönünden güçlü olduğunu göstermektedir.
4.3.4. Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanımlarında İş Yerlerindeki
Donanımın Yeterliliği
Tablo 4.14’de iş yeri sorumlularının “Bölümünüz donanımı öğrencilerin mesleki
tecrübe kazanmalarına yeterli mi?” sorusuna verdileri görüşlere ilişkin veriler yer
almaktadır.
Tablo 4.14 İş Yerlerindeki Teknik Donanımın Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanmalarındaki Yeterliliği
İş Yeri Sorumlusu İş Yerlerindeki Donanımın Yeterliliği
f
% Çok 33 23,9 Oldukça 66 47,8 Kısmen 25 18,1 Çok Az 3 2,2 Hiç 2 1,4 Boş/Geçersiz 9 6,6 Toplam 138 100 Aritmetik Ortalama 3,97 Standart Sapma 0,829
63
Ankete katılan iş yeri sorumluların verdikleri cevapların % 47,8’i “oldukça”, %
23,9’u “çok”, % 18,1’i “kısmen”, % 2,2’si “çok az”, % 1,4’ü “hiç” düzeyindedir. Anket
verilerinden elde edilen sonuçların büyük çoğunluğu (% 89,8) göstermektedir ki iş
yerlerindeki bölüm donanımları öğrencilerin mesleki tecrübe kazanmalarına büyük
katkı sağlamaktadır.
4.4. Örneklem Gruplarının Eğitime İlişkin Ortak Görüşleri
4.4.1 Okuldaki Donanımın Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanımlarında
Yeterliliği
Araştırma kapsamındaki mezun ve yönetici/öğretmenlerin okuldaki bölüm
donanımının öğrencilerin mesleki tecrübe kazanmalarındaki yeterliliğine ilişkin soruya
verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular Tablo 4.15’te yer almaktadır.
Tabloya bakıldığında mezunların % 34,1’inin “oldukça”, % 26,6’sının “kısmen”,
% 17,1’inin, “çok”, yönetici /öğretmenlerin % 36,9’unun “oldukça”, % 35,8’inin
“kısmen”, % 13,4’ünün “çok” düzeyinde okuldaki bölüm donanımının öğrencilerin
mesleki tecrübe kazanmalarında yeterli olduğunu ifade ettikleri görülmektedir.
Tablo 4.15 Okuldaki Donanımın Öğrencilerin Mesleki Tecrübe Kazanmalarındaki Yeterlilik Derecesi
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 50 17,1 25 13,4 Oldukça 100 34,1 69 36,9 Kısmen 78 26,6 67 35,8 Çok Az 45 15,4 13 7,0 Hiç 14 4,8 2 1,1 Boş/Geçersiz 6 2,0 11 5,8 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,44 3,58 Standart Sapma 1,098 0,865 Xm- Xy/ö = -0,137 sd= 461 p= 0,159 Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,44 “kısmen”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,58 ile “oldukça” düzeyindedir.
Mezunların standart sapması 1,098, yönetici/öğretmenlerin 0,865’tir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
64
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığı ( p=0,159, sd=461),
okuldaki bölüm donanımının öğrencilerin mesleki tecrübe kazanmalarında yeterli
olduğu görüşünü paylaştıkları anlaşılmaktadır.
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinin mevcut bölümlerindeki
öğrencilerin mesleki tecrübelerinin yeterli düzeyde olması, bu okulların donanım
yönünden iyi olduğunu göstermektedir.
4.4.2. Okuldaki Donanımın Gelişen Teknolojiye Uygunluğu
Tablo 4.16’da mezun ve yönetici/öğretmenlerin “Bölümünüzdeki donanım
gelişen teknolojiye uygun mu?” sorusuna verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular
yer almaktadır.
Tablo 4.16 Okuldaki Donanımın Gelişen Teknolojiye Uygunluk Derecesi
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 36 12,3 25 13,4 Oldukça 101 34,5 66 35,3 Kısmen 92 31,4 62 33,2 Çok Az 48 16,4 25 13,4 Hiç 12 4,1 2 1,1 Boş/Geçersiz 4 1,3 7 4,3 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,35 3,48 Standart Sapma 1,030 0,936 Xm- Xy/ö = -0,134 sd= 467 p= 0,157 Tabloya bakıldığında mezunların % 34,5’inin “oldukça”, % 31,4’ünün
“kısmen”, % 16,4’ünün “çok az”, yönetici /öğretmenlerin % 35,3’ünün “oldukça”,
% 33,2’inin “kısmen”, % 13,4’ünü “çok” düzeyinde bölümdeki donanımın gelişen
teknolojiye uygun olduğunu ifade ettikleri görülmektedir.
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,35 “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,48 ile “kısmen” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,030, yönetici/öğretmenlerin 0,936’dır.
65
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığı ( p=0,157, sd=461)
bölümdeki donanımın gelişen teknolojiye “kısmen” yeterli olduğu görüşünü
paylaştıkları söylenebilir.
Tablo 4.15’te sağlık meslek liselerindeki mevcut bölümlerdeki donanımın yeterli
olduğunu belirten gruplar, Tablo 4.16’da donanımın teknolojiye uygun düzeyde
olmadığını belirtmişlerdir.
4.4.3. Branş Öğretmen Sayısının Yeterliliği
Yukarıdaki Tablo 4.17’de mezun ve yönetici/öğretmenlerin “Araştırma
kapsamındaki okullarda branş öğretmen sayısı ne derece yeterlidir?” sorusuna verdikleri
cevaplardan elde edilen veriler yer almaktadır.
Tabloya bakıldığında mezunların % 31,4’ünün “oldukça”, % 26,3’ünün
“kısmen”, % 23,9’unun “çok”, yönetici /öğretmenlerin % 49,4’ünün “oldukça”, %
34,8’inin “çok”, % 13,4’ünün “kısmen” düzeyinde araştırma kapsamındaki
okullarda branş öğretmen sayısının yeterli olduğunu ifade ettikleri görülmektedir.
Tablo 4.17 Sağlık Meslek Liselerindeki Branş Öğretmen Sayısının Yeterlilik Durumuna Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 70 23,9 33,2 34,8 Oldukça 92 31,4 47,1 49,4 Kısmen 77 26,3 25 13,4 Çok Az 31 10,6 3 1,6 Hiç 11 3,8 Boş/Geçersiz 12 4,0 9 4,4 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,64 4,17 Standart Sapma 1,091 0,727 Xm- Xy/ö = -0,537 sd= 457 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
66
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması ile 3,64 “oldukça”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,17 ile “oldukça” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,091, yönetici/öğretmenlerin 0,727’dir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=457)
anlaşılmaktadır. Gruplar okullardaki branş öğretmen sayısını “oldukça” düzeyinde
yeterli bulmuşlardır.
4.4.4. Branş Öğretmenlerinin Alanlarındaki Yeterliliği
Tablo 4.18’de mezun ve yönetici/öğretmenlerin sağlık meslek liselerinde görev
yapan branş öğretmenlerinin alanlarındaki yeterliliğine ilişkin soruya verdikleri
cevaplardan elde edilen veriler yer almaktadır.
Tablo 4.18 Branş Öğretmenlerinin Alanlarındaki Yeterlilik Derecesine Göre Dağılım
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 80 27,3 68 36,4 Oldukça 99 33,8 95 50,8 Kısmen 74 25,3 15 8,0 Çok Az 27 9,2 - - Hiç 5 1,7 - - Boş/Geçersiz 8 2,7 9 4,8 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,78 4,30 Standart Sapma 1,016 0,616 Xm- Xy/ö = -0,519 sd= 461 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
Tabloya bakıldığında mezunların % 33,8’inin “oldukça”, % 27,3’ünün “çok”,
% 25,3’ünün “kısmen”, yönetici /öğretmenlerin % 50,8’inin “oldukça”, % 36,4’ünün
“çok”, % 8’inin “kısmen” düzeyinde branş öğretmenlerin alanlarında yeterli oldukların
ifade ettikleri görülmektedir.
67
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,78 “oldukça”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,30 ile “oldukça” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,016, yönetici/öğretmenlerin 0,616’dı r.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=461)
anlaşılmaktadır. Yönetici/öğretmenler ve mezunlar öğretmenlerin alan
bilgilerinin“oldukça” düzeyinde yeterli bulduklarını ifade etmişlerdir.
Sağlık meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin alanlarında yeterli düzeyde
bilgi birikimine sahip oldukları görülmektedir.
4.4.5. İş Yeri Sorumlularının Mesleğin Gerektirdiği Bilgi ve Becerileri
Kazanmada Yardımcı Olma Durumları
“Beceri eğitimi aldığınız işyerlerindeki işletme yöneticileri/ sorumluları
mesleğinizin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanmanıza ne derecede yardımcı
olmaktadırlar?” sorusuna mezun ve yönetici/öğretmenlerin verdikleri cevaplar Tablo
4.19’da yer almaktadır.
Mezunların % 31,7’i “oldukça”, % 27’si “kısmen”, % 18,1’i “çok”, yönetici
/öğretmenlerin % 41,2’si “oldukça”, % 21,9’u “kısmen”, % 20,9’u “çok” düzeyinde
işyeri sorumlularının mesleğin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanımlarında
öğrencilere yardımcı oldukları belirtmişlerdir.
Tablo 4.19 İşletme Yöneticileri/ Sorumlularının Mesleğin Gerektirdiği Bilgi ve Becerileri Kazanmada Yardımcı Olma Derecesi
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 53 18,1 39 20,9 Oldukça 93 31,7 77 41,2 Kısmen 79 27,0 41 21,9 Çok Az 45 15,4 8 4,3 Hiç 20 6,8 - - Boş/Geçersiz 3 1,0 22 11,7 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,39 3,89 Standart Sapma 1,154 0,819 Xm- Xy/ö = -0,498 sd= 453 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
68
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,39 “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,89 ile “oldukça” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,154, yönetici/öğretmenlerin 0,819’dur.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=453)
anlaşılmaktadır. Mezunların beceri eğitimi aldıkları iş yerlerindeki işletme yöneticileri/
sorumluları, mesleklerinin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanmalarına “kısmen”
düzeyinde yardımcı olduklarını belirtirken, yönetici/öğretmenler ise “oldukça”
düzeyinde yardımcı oldukları görüşünde olduklarını ifade etmişlerdir.
4.4.6. Mevcut Bölümlerin Yöre İhtiyaçlarına Uygunluğu
Tablo 4.20’da “Okulunuzdaki mevcut bölümler yöre ihtiyaçlarına göre mi tespit
edilmektedir?”sorusuna mezun ve yönetici/öğretmenlerin verdikleri cevaplardan elde
edilen bulgular yer almaktadır.
Tablo 4.20 Okuldaki Mevcut Bölümlerin Yöre İhtiyaçlarına Göre Tespit Edilmesi
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 45 15,4 39 20,9 Oldukça 62 21,2 66 35,3 Kısmen 85 29,0 39 20,9 Çok Az 54 18,4 11 5,9 Hiç 43 14,7 7 3,7 Boş/Geçersiz 4 1,3 25 13,3 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,04 3,73 Standart Sapma 1,274 1,038 Xm- Xy/ö = -0,693 sd= 449 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
Mezunların % 29’u “kısmen”, % 21,2’si “oldukça”, % 15,4’ü “çok”, yönetici
/öğretmenlerin % 35,3’ü “oldukça”, % 20,9’u “çok”, % 20,9’u “kısmen” düzeyinde
okullarında yöre ihtiyacı dikkate alınarak bölümlerin açıldığını ifade etmişlerdir.
69
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,04’le “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,73 ile “oldukça” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,274, yönetici/öğretmenlerin 1,038’dir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=449)
anlaşılmaktadır. Mezunlar okullarında açılan bölümlerin yöre ihtiyacı dikkate alınarak
açılmasını “kısmen” düzeyinde bulurken, yönetici/öğretmenler ise “oldukça” düzeyinde
yeterli bulmuşlardır.
Sağlık meslek liselerindeki bölümler açılırken öğretmen görüşlerine göre
yörenin sağlık sektör ihtiyacının dikkate alındığı söylenebilir.
4.4.7. Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacını Mezunların Nicelik
Olarak Karşılama Yeterliliği
Bölüm mezunlarının yörenin ara kademe insan gücü ihtiyacını sayısal
olarak karşılama yeterliliğine ilişkin mezun ve yönetici/öğretmenlerin verdikleri
cevaplara ilişkin veriler Tablo 4.21’de yer almaktadır.
Tablo 4.21 Mezunların Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacını Sayısal Olarak Karşılama Yeterliliği
Mezun Yönetici/Öğretmen Katılım Düzeyi f % f %
Çok 48 16,4 44 23,5 Oldukça 76 25,9 72 38,5 Kısmen 90 30,7 38 20,3 Çok Az 50 17,1 7 3,7 Hiç 18 6,1 3 1,6 Boş/Geçersiz 11 3,8 23 12,4 Toplam 293 100 187 100 Aritmetik Ortalama 3,30 3,90 Standart Sapma 1,138 0,911 Xm- Xy/ö= -0,591 sd= 444 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
Tabloya bakıldığında mezunların % 30,7’si “kısmen”, % 25,9’unun “oldukça”,
% 17,1’inin “çok az”, % 16,4’ü “çok”, yönetici /öğretmenlerin % 38,5’inin “oldukça”,
70
% 23,5’inin “çok”, % 20,3’ünün “kısmen” düzeyinde bölüm mezun sayısının yöre
ihtiyacını karşıladığı görüşünde oldukları anlaşılmaktadır.
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,30’la “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,90 ile “oldukça” düzeyine yakındır. Mezunların
standart sapması 1,138, yönetici/öğretmenlerin 0,911’dir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=444)
anlaşılmaktadır. Mezunlar, bölüm mezunlarının “kısmen” düzeyinde yöre ihtiyacını
karşıladığı, yönetici/öğretmenler ise “oldukça” düzeyinde yeterli olduğu görüşündedir.
4.4.8. Okullarda ve İş Yerlerinde Uygulanan Mesleki Eğitim
Programlarının Uygunluğu
Beceri eğitimi yapılan iş yerinde uygulanan mesleki eğitim programlarının
bölüm programlarına uygunluk dercesine ilişkin mezun ve iş yeri sorumlularının
verdikler cevaplar Tablo 4.22’de yer almaktadır.
Mezunların % 31,4’ü “kısmen”, % 30,4’ü “oldukça”, % 19,1’i “çok”, % 11,9’u
“çok az”, iş yeri sorumlularının ise % 46,4’ü “oldukça”, % 23,2’si “kısmen”, % 17,4’ü
“çok” düzeyinde beceri eğitiminde iş yerlerinin uyguladığı mesleki eğitim programlarının bölüm programlarına uygun olduğunu belirtmektedirler.
Tablo 4.22 İş Yerlerinin Uyguladığı Mesleki Eğitim Programlarının Okuldaki Programlara Uygunluk Derecesine Göre Dağılımı
Mezun İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi f % f %
Çok 56 19,1 24 17,4 Oldukça 89 30,4 64 46,4 Kısmen 92 31,4 32 23,2 Çok Az 35 11,9 13 9,4 Hiç 14 4,8 Boş/Geçersiz 7 2,4 5 3,6 Toplam 293 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,48 3,74 Standart Sapma 1,088 0,867 Xm- Xi = -0,262 sd= 417 p= 0,01
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.
71
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,48’le “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,74 ile “oldukça” düzeyindedir. Mezunların standart
sapması 1,088, iş yeri sorumlularının 0,867’dir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,01, sd=417)
anlaşılmaktadır. Mezunlar iş yerlerinde gördükleri eğitim programlarının okuldaki
eğitim programlarına “kısmen”, iş yeri sorumluları ise “oldukça” düzeyinde uygun
olduğu görüşündedir.
4.4.9. İş Güvenliği ve Sağlığı Konularında Verilen Bilginin Yeterliliği
Tablo 4.23’te mezunlara eğitimleri dönemlerinde iş güvenliği ve sağlığı
konularında verilen bilgilerin yeterliğine ait yönetici/öğretmen ve iş yeri sorumlularının
görüşlerine ilişkin veriler yer almaktadır.
Yönetici/öğretmenlerin % 42,2’si “oldukça”, % 26,7’si “çok”, % 20,3’ü
“kısmen”, iş yeri sorumlularının ise % 33,3’ü “oldukça”, % 33,3’ü “kısmen”, % 18,8’i
“çok” düzeyinde mezunlara eğitimleri dönemlerinde iş güvenliği ve sağlığı konularında
verilen bilgilerin yeterli olduğunu belirtmişlerdir.
Tablo 4.23 Mezunlara Eğitim Dönemlerinde İş Güvenliği ve Sağlığı Konularında Verilen Bilginin Yeterlilik Derecesi
Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi f % f %
Çok 50 26,7 26 18,8 Oldukça 79 42,2 46 33,3 Kısmen 38 20,3 46 33,3 Çok Az 8 4,3 11 8,0 Hiç 1 ,5 3 2,2 Boş/Geçersiz 11 6,0 6 4,7 Toplam 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 4,12 3,61 Standart Sapma 2,274 0,970 Xy/ö- Xi= 0,505 sd= 307 p= 0,017
72
Yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,12’yle “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 3,61 ile “oldukça” düzeyindedir.
Yönetici/öğretmenlerin standart sapması 2,274, iş yeri sorumlularının 0,970’tir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığı ( p=0,017, sd=307)
anlaşılmaktadır. Yönetici/öğretmen ile iş yeri sorumlularının mezunlara eğitimleri
dönemlerinde iş güvenliği ve sağlığı konularında verilen bilgilerin “oldukça” düzeyinde
yeterli olduğu görüşünde hemfikir oldukları anlaşılmaktadır.
Sağlık sektöründe iş kazaları riskinin fazla olması yönüyle sağlık meslek
liselerinin de bu konuya önem verdiği, dolaysıyla iş güvenliği ve sağlığı konularında
öğrencilerine gerekli bilgileri kazandırdığı anlaşılmaktadır.
4.4.10. Bölümün İçerdiği Eğitim Programlarının Öğrencileri İş Hayatına
Hazırlama Derecesi
Tablo 4.24’te sağlık meslek liselerindeki bölüm eğitim programlarının
öğrencileri iş hayatına hazırlamalarına ilişkin grup görüşlerine ait bulgular yer
almaktadır.
Yönetici/öğretmenlerin % 56,7’si “oldukça”, % 19,8’i “çok”, % 18,7’si
“kısmen”, iş yeri sorumlularının ise % 38,4’ü “oldukça”, % 31,9’u “kısmen”, % 14,5’i
“çok” düzeyinde sağlık meslek liselerindeki bölüm eğitim programlarının öğrencileri iş
hayatına hazırladığı görüşünde olduklarını belirtmişlerdir.
Tablo 4.24 Bölümün İçerdiği Eğitim Programlarının Öğrencileri İş Hayatına Hazırlama Derecesi Göre Dağılım
Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi f % f %
Çok 37 19,8 20 14,5 Oldukça 106 56,7 53 38,4 Kısmen 35 18,7 44 31,9 Çok Az 1 ,5 10 7,2 Hiç 1 ,7 Boş/Geçersiz 8 4,3 10 7,3 Toplam 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 4,00 3,63 Standart Sapma 0,653 0,868 Xy/ö- Xi= 0,367 sd= 305 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark vardır.
73
Yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,00 ile “oldukça”, iş yeri
sorumlularına ait görüşlerin aritmetik ortalaması 3,63 ile “oldukça” düzeyindedir.
Mezunların standart sapması 1,653, yönetici/öğretmenlerin 0,868’dir.
Grup görüşlerinin aritmetik ortalamaları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir
fark olup olmadığını belirlemek için yapılan t-testi sonucuna göre mezun ve
yönetici/öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu ( p=0,00, sd=305)
anlaşılmaktadır. Her iki grupta sağlık meslek liselerindeki bölüm eğitim programlarının
öğrencileri iş hayatına yeterli düzeyde hazırladığı görüşünü paylaşmışlardır.
4.5.1. 3308 Sayılı Yasa Gereği Yapılan Beceri Eğitiminin Yeterliliği
Tablo 4.25’te araştırma kapsamındaki grupların 3308 sayılı Yasa gereği yapılan
beceri eğitiminin yeterliğine ilişkin verdikleri cevaplardan elde edilen sonuçlar yer
almaktadır.
Mezunların % 32,1’i “kısmen”, % 29’u “oldukça”, yönetici/öğretmenlerin %
36,9’u “oldukça”, % 27,3’ü “kısmen”, iş yeri sorumlularının % 47,1’i “kısmen”, % 21’i
“oldukça düzeyinde 3308 sayılı Yasa gereği yapılan beceri eğitimin yeterli olduğunu
belirtmişlerdir.
Tablo 4.25 3308 Sayılı Yasa Gereği Yapılan Beceri Eğitimin Yeterlilik Derecesine Göre Dağılım
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 26 8,9 35 18,7 18 13,0 Oldukça 85 29,0 69 36,9 29 21,0 Kısmen 94 32,1 51 27,3 65 47,1 Çok Az 41 14,0 15 8,0 19 13,8 Hiç 15 5,1 6 3,2 2 1,4 Boş/Geçersiz 32 10,9 11 5,9 5 3,7 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,25 3,64 3,32 Standart Sapma 1,025 1,005 0,932
F= 8,189 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var*
74
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici - 0,383 0,00
İş Yeri Sorumlusu-Yönetici/Öğretmen - 0,321 0,00
Mezunların görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,25’le “kısmen”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,64 ile “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 3,32 ile “kısmen” düzeyindedir.
Standart sapmaya bakıldığında yönetici/öğretmenler 1,005 ile diğer gruplara
göre daha özdeştir (iş yeri sorumlularını 0,932, mezun 1,025).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 8,189 p= 0,00) anlaşılmaktadır.
Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi sonucuna göre
mezun/yönetici-öğretmen (değerler), iş yeri sorumlusu / yönetici-öğretmen (değerler)
arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Yönetici/öğretmenlerin beceri eğitimi sayesinde öğrencilerin alanları ile ilgili
uygulamalı eğitim şansını yeterli düzeyde bulduklarını belirtirken mezun ve iş yeri
sorumlularının yeterli bulmadıkları görülmektedir.
4.5.2. Öğrencilerin Beceri Eğitiminde Alanlarında Çalıştırılma Durumları
Tablo 4.26’da araştırma kapsamındaki grupların öğrencilerin beceri eğitimi
aldıkları işyerlerinde meslekleri ile ilgili işlerde çalıştırılma durumlarına ait verdikleri
cevaplardan elde edilen sonuçlar yer almaktadır.
Mezunların % 31,1’i “oldukça”, % 23,9’u “kısmen”, yönetici/öğretmenlerin %
36,9’u “oldukça”, % 31’i “çok”, iş yeri sorumlularının % 50’si “oldukça”, % 23,9’u
“çok” düzeyinde öğrencilerin beceri eğitimi aldıkları iş yerlerinde meslekleri ile ilgili
işlerde çalıştırılma imkânı bulduklarını açıklamışlardır.
75
Tablo 4.26 Öğrencilerin Beceri Eğitiminde İş Yerlerinde Meslekleri İle İlgili İşlerde Çalıştırılma Durumlarına Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 65 22,2 58 31,0 33 23,9 Oldukça 91 31,1 69 36,9 69 50,0 Kısmen 70 23,9 30 16,0 18 13,0 Çok Az 44 15,0 6 3,2 5 3,6 Hiç 15 5,1 2 1,1 3 2,2 Boş/Geçersiz 8 2,7 22 11,8 10 7,3 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,52 4,06 3,97 Standart Sapma 1,155 0,888 0,878
F= 17,734 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,545 0,00
Mezun-İş Yeri Sorumlusu - 0,453 0,00
Mezunların görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,52’le “oldukça”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,06’la “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 3,97 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında iş yeri sorumlularının 0,878 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu
görülmektedir. (mezunların 1,155, yönetici/öğretmenlerin 0,888).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 17,734 p= 0,00*)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), mezun/iş yeri sorumlusu (değerler)
arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin mesleklerine uygun iş yerlerinde staj yapma
imkânı buldukları ve mesleki tecrübe edindikleri söylenebilir.
76
4.5.3. Öğrencilerin Mesleki Becerileri Kazanmalarında İş Yeri
Sorumlularının Yardımcı Olmaları
Tablo 4.27’de araştırma kapsamındaki grupların öğrencilerin mesleki becerileri
kazanmalarına iş yeri sorumluların yardımcı olmalarına ilişkin verdikleri cevaplardan
elde edilen sonuçlar yer almaktadır.
Mezunların % 29’u “oldukça”, % 26,3’ü “kısmen”, yönetici/öğretmenlerin %
41,2’si “oldukça % 21,9’u “kısmen”, İş Yeri sorumlularının % 45,7’si “oldukça”, %
31,2’si “çok” düzeyinde öğrencilerin mesleki becerileri kazanmalarına iş yeri
sorumluların yardımcı olduklarını ifade etmişlerdir.
Tablo 4.27 Öğrencilerin Mesleki Becerileri Kazanmalarına İş Yeri Sorumlularının Yardımcı Olma Derecesi
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 52 17,7 39 20,9 43 31,2 Oldukça 85 29,0 77 41,2 63 45,7 Kısmen 77 26,3 41 21,9 18 13,0 Çok Az 51 17,4 8 4,3 3 2,2 Hiç 17 5,8 3 2,2 Boş/Geçersiz 11 3,8 22 11,7 8 5,7 Toplam 293 100 187 100,0 138 100 Aritmetik Ortalama 3,37 3,89 4,08 Standart Sapma 1,153 0,819 0,877
F= 27,143 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen -0,522 0,00
Yönetici/Öğretmen - İş Yeri Sorumlusu - 0,708 0,00
Öğrencilerin mesleki becerileri kazanmalarında işyeri sorumlularının yardımcı
olmaları konusunda mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,37’le “kısmen”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,89’la “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 4,08 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında iş yeri sorumlularının görüşlerinin 0,877 ile diğer gruplara göre daha özdeş
olduğu görülmektedir (yönetici/öğretmen, 0,819mezunların 1,153).
77
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 27,143 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
4.5.4. Beceri Eğitiminin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlama Düzeyi
İş yerlerinde alınan beceri eğitimin öğrencileri iş hayatına hazırlamasına ilişkin
veriler Tablo 4.28’de yer almaktadır.
Mezunların % 33,1’i “oldukça”, % 30,7’si “kısmen”, yönetici/öğretmenlerin %
43,3’ü “oldukça % 26,7’si “çok”, iş yeri sorumlularının % 45,7’si “oldukça”, % 23,2’si
“kısmen” düzeyinde işyerlerinde alınan beceri eğitiminin öğrencileri iş hayatına
hazırladığı görüşündedir.
Mezunların görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,58’le “oldukça”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,10’la “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 3,91 ile “oldukça” düzeyindedir.
Tablo 4.28 Beceri Eğitiminin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlama Derecesine Göre Dağılım
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 60 20,5 50 26,7 31 22,5 Oldukça 97 33,1 81 43,3 63 45,7 Kısmen 90 30,7 30 16,0 32 23,2 Çok Az 29 9,9 2 1,1 1 ,7 Hiç 11 3,8 3 2,2 Boş/Geçersiz 6 2,0 24 12,9 8 5,7 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,58 4,10 3,91 Standart Sapma 1,048 0,730 0,849
F= 17,598 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,520 0,00
Mezun – İş Yeri Sorumlusu - 0,329 0,00
78
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında mezunların görüşlerinin 1,048 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu
görülmektedir (yönetici/öğretmen 0,730, iş yeri sorumlularının 0,849).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 17,598 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), mezun /iş yeri sorumlusu (değerler)
arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Beceri eğitiminin öğrencileri çalışma hayatına hazırlamada büyük katkı
sağladığı anlaşılmaktadır.
4.5.5. Mezunların Yörelerinde İş Bulma İmkânları
Tablo 4.29’da sağlık meslek lisesi öğrencilerinin mezuniyetten sonra yörelerinde
iş bulma imkânlarına ait grupların verdikleri cevaplardan elde edilen sonuçlar yer
almaktadır.
Mezunların % 22,5’i “kısmen”, % 22,2’si “çok”, % 21,2’si “oldukça”,
yönetici/öğretmenlerin % 34,2’si “oldukça % 25,1’i “kısmen”, % 23’ü “çok”, iş yeri
sorumlularının % 35,5’i “oldukça”, % 28,3’ü “kısmen”, % 17,4’ü “çok” düzeyinde
mezunların yörelerinde iş bulma imkânına sahip olduklarını ifade etmişlerdir.
Tablo 4.29 Mezunların Yörelerinde İş Bulma İmkânlarına Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 65 22,2 43 23,0 24 17,4 Oldukça 62 21,2 64 34,2 49 35,5 Kısmen 66 22,5 47 25,1 39 28,3 Çok Az 37 12,6 9 4,8 18 13,0 Hiç 51 17,4 1 ,5 2 1,4 Boş/Geçersiz 12 4,1 23 12,4 6 4,4 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,19 3,85 3,57 Standart Sapma 1,405 0,897 0,990
F= 16,554 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
79
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,659 0,00
Mezun – İş Yeri Sorumlusu - 0,380 0,00
Mezunların görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,19’la “kısmen”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,85’le “oldukça”, iş yeri
sorumlularının aritmetik ortalaması 3,57 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında yönetici/öğretmen görüşlerinin 0,897 ile diğer gruplara göre daha özdeş
olduğu görülmektedir (mezunların 1,405, iş yeri sorumlularının 0,990).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 16,554 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), mezun /iş yeri sorumlusu (değerler)
arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi mezunlarının yörelerinde sağlık sektöründe istihdam edilme
imkânı buldukları anlaşılmaktadır.
4.5.6. Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Karşılanmasında
Mezun Niteliklerinin Uygunluğu
Araştırma kapsamındaki sağlık meslek lisesi mezunlarının yörenin ara kademe
insan gücü ihtiyacının karşılamasında bölümlerinde kazandıkları niteliklerin
uygunluğuna ilişkin veriler Tablo 4.30’da yer almaktadır.
Grupların görüşlerine bakıldığında mezunların % 33,8’inin “kısmen”, %
29’unun “oldukça”, yönetici/öğretmenlerin % 45,5’inin “oldukça % 28,3’ünün “çok”, iş
yeri sorumlularının % 42’sinin “oldukça”, % 31,9’unun “kısmen” düzeyinde sağlık
meslek lisesi mezunlarının yörenin ara kademe insan gücü ihtiyacının karşılamasında
bölümlerinde kazandıkları niteliklerin uygun olduğu görüşünde oldukları
anlaşılmaktadır.
80
Tablo 4.30 Yörenin Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Karşılanmasında Mezun Niteliklerinin Uygunluk Derecesine Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 55 18,8 53 28,3 12 8,7 Oldukça 85 29,0 85 45,5 58 42,0 Kısmen 99 33,8 20 10,7 44 31,9 Çok Az 35 11,9 3 1,6 16 11,6 Hiç 10 3,4 2 1,1 2 1,4 Boş/Geçersiz 9 3,1 24 12,8 6 4,4 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,49 4,13 3,47 Standart Sapma 1,048 0,787 0,878
F= 27,277 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,636 0,00
Yönetici/Öğretmen – İş Yeri
Sorumlusu
0,659 0,00
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,49’la “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,13’le “oldukça”, iş yeri sorumlularının aritmetik
ortalaması 3,47 ile “kısmen” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında mezunların 1,048 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu görülmektedir
(yönetici/öğretmen 0,787, iş yeri sorumlularının 0,878).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 27,277 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık sektöründe ara kademe insan gücü yetiştirmek amacı ile kurulan sağlık
meslek liseleri, mevcut bölümlerinden mezun ettikleri öğrencileri iş hayatının ihtiyaç
duyduğu niteliklere göre yetiştirmektedir.
81
4.5.7. Teorik Meslek Derslerinin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlamada
Uygunluğu
Tablo 4.31’de araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinin mevcut
bölümlerinde okutulan teorik meslek derslerinin öğrencileri iş hayatına hazırlamasına
ilişkin üç grubun anket sorularına verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular yer
almaktadır.
Tablo 4.31 Teorik Meslek Derslerinin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlamadaki Uygunluk Derecesi
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 55 18,8 56 29,9 15 10,9 Oldukça 95 32,4 90 48,1 44 31,9 Kısmen 81 27,6 30 16,0 56 40,6 Çok Az 46 15,7 2 1,1 14 10,1 Hiç 11 3,8 1 ,7 Boş/Geçersiz 5 1,7 9 4,9 8 5,8 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,48 4,12 3,45 Standart Sapma 1,088 0,718 0,863
F= 30,356 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,648 0,00
Yönetici/Öğretmen– İş Yeri Sorumlusu 0,677 0,00
Grupların görüşlerine bakıldığında mezunların % 32,4’ünün “oldukça”, %
27,6’sının “kısmen”, yönetici/öğretmenlerin % 48,1’inin “oldukça % 29,9’unun “çok”,
iş yeri sorumlularının % 40,6’sının “kısmen”, % 31,9’unun “oldukça” düzeyinde sağlık
meslek lisesinde okutulan teorik meslek derslerinin öğrencileri iş hayatına hazırladığı
görüşünde oldukları görülmektedir.
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,48’le “kısmen”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,12’yle “oldukça”, iş yeri sorumlularının aritmetik
ortalaması 3,45 ile “kısmen” düzeyindedir.
82
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında yönetici/öğretmen görüşlerinin 0,718 ile diğer gruplara göre daha özdeş
olduğu görülmektedir (mezunların 1,088, iş yeri sorumlularının 0,863).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 30,356 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi mezunlarının bölümlerinin içerdiği teorik mesleki bilgilere
sahip olarak mezun oldukları söylenebilir.
4.5.8. Uygulamalı Meslek Derslerinin Öğrencileri İş Hayatına Hazırlamada
Uygunluğu
Tablo 4.32’de araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinde okutulan
uygulamalı meslek derslerinin öğrencileri iş hayatına hazırlamasına ilişkin üç grubun
anket sorularına verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular yer almaktadır.
Tablo 4.32 Bölümünüzde Okutulan Uygulamalı Meslek Dersleri, Öğrencilerinizi İş Hayatına Hazırlama Uygunluk Derecesine Göre Dağılım
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 80 27,3 60 32,1 17 12,3 Oldukça 87 29,7 103 55,1 55 39,9 Kısmen 75 25,6 13 7,0 49 35,5 Çok Az 33 11,3 2 1,1 8 5,8 Hiç 8 2,7 - - 2 1,4 Boş/Geçersiz 10 3,4 9 4,7 7 5,1 Toplam 293 100 187 100 138 100Aritmetik Ortalama 3,70 4,24 3,59 Standart Sapma 1,087 0,632 0,849 F= 25,207 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
83
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,542 0,00
Yönetici/Öğretmen– İş Yeri Sorumlusu 0,654 0,00
Grupların görüşlerine bakıldığında mezunların % 29,7’sinin “oldukça”, %
27,3’ünün “çok”, yönetici/öğretmenlerin % 55,1’inin “oldukça % 32,1’i “çok”, iş yeri
sorumlularının % 39,9’unun “oldukça”, % 35,5’inin “kısmen” düzeyinde sağlık
meslek liselerinde okutulan uygulamalı meslek derslerinin öğrencileri iş hayatına
hazırladığı görüşünde oldukları anlaşılmaktadır.
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,70’le “oldukça”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,24’le “oldukça”, iş yeri sorumlularının aritmetik
ortalaması 3,59 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında mezun görüşlerinin 1,087 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu
görülmektedir (yönetici/öğretmen 0,632, iş yeri sorumlularının 0,849).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 25,207 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin bölümlerinin içerdiği uygulamalı mesleki
bilgilere sahip olarak mezun oldukları söylenebilir.
4.5.9. Okulda Mesleki Bilgileri Kazanma İmkânının Sağlanması
Tablo 4.33’te araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerinin içerdiği mesleki
bilgileri öğrencilere kazandırmasına ilişkin grupların anket sorularına verdikleri
cevaplardan elde edilen bulgular yer almaktadır.
84
Tabloya bakıldığında mezunların % 36,9’unun “oldukça”, %
28,3’ünün“kısmen”, yönetici/öğretmenlerin % 49,2’sinin “oldukça % 43,3’ünün “çok”,
iş yeri sorumlularının % 44,2’sinin “oldukça”, % 27,5’inin “kısmen” düzeyinde
sağlık meslek liselerindeki bölümlerin içerdiği mesleki bilgileri öğrencilere
kazandırdıkları görüşünde oldukları anlaşılmaktadır.
Tablo 4.33 Okulda Mesleki Bilgileri Kazanma İmkânının Sağlanma Derecesine Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 66 22,5 81 43,3 25 18,1 Oldukça 108 36,9 92 49,2 61 44,2 Kısmen 83 28,3 6 3,2 38 27,5 Çok Az 29 9,9 - - 3 2,2 Hiç 7 2,4 1 0,5 1 0,7 Boş/Geçersiz - - 7 3,8 10 7,3 Toplam 293 100 187 100 138 100Aritmetik Ortalama 3,74 4,40 3,83 Standart Sapma 0,928 0,613 0,795
F= 38,520 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,662 0,00
Yönetici/Öğretmen– İş Yeri Sorumlusu - 0,572 0,00
Mezun görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,74’le “oldukça”, yönetici/öğretmen
görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,40’la “oldukça”, iş yeri sorumlularının aritmetik
ortalaması 3,83 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında mezun görüşlerinin 0,928 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu
görülmektedir (yönetici/öğretmen 0,613, iş yeri sorumlularının 0,795).
85
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşler arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 38,520 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin okuldaki eğitim programlarının içerdiği
mesleki bilgilere sahip olarak mezun oldukları söylenebilir.
4.5.10. Okulda Mesleki Becerileri Kazanma İmkânının Sağlanması
Tablo 4.34’te araştırma kapsamındaki sağlık meslek liselerindeki eğitim
programlarının içerdiği mesleki becerilerin öğrencilere kazandırılmasına ilişkin
grupların anket sorularına verdikleri cevaplardan elde edilen bulgular yer almaktadır.
Tablo 4.34 Okulda Mesleki Becerileri Kazanma İmkânının Sağlanma Derecesine Göre Dağılımı
Mezun Yönetici/Öğretmen İş Yeri Sorumlusu Katılım Düzeyi
f % f % f % Çok 66 22,5 59 31,6 29 21,0 Oldukça 101 34,5 105 56,1 56 40,6 Kısmen 75 25,6 15 8,0 36 26,1 Çok Az 38 13,0 - - 3 2,2 Hiç 1 0,3 - - 2 1,4 Boş/Geçersiz 12 4,1 8 4,3 12 8,7 Toplam 293 100 187 100 138 100 Aritmetik Ortalama 3,69 4,53 3,85 Standart Sapma 0,990 3,829 0,859
F= 7,840 p= 0,00*
*p<0,05 düzeyinde anlamlı fark var.*
**Gruplar arası fark Art.Ort.farkı p
Mezun-Yönetici/Öğretmen - 0,841 0,00
Yönetici/Öğretmen-İş Yeri Sorumlusu 0,679 0,00
86
Tabloya bakıldığında mezunların % 34,5’inin “oldukça”, % 25,6’sının “kısmen”,
yönetici/öğretmenlerin % 56,1’inin “oldukça % 31,6’sının “çok”, iş yeri sorumlularının
% 40,6’sının “oldukça”, % 26,1’inin “kısmen” düzeyinde sağlık meslek liselerindeki
eğitim programlarının içerdiği mesleki becerileri öğrencilere kazandırdıkları görüşünde
oldukları görülmektedir.
Mezunların görüşlerinin aritmetik ortalaması 3,69’la “oldukça”,
yönetici/öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 4,53’le “çok”, iş yeri sorumlularının
aritmetik ortalaması 3,85 ile “oldukça” düzeyindedir.
Gruplardan hangisinin kendi içinde diğer gruplara göre daha özdeş olduğuna
bakıldığında mezun görüşlerinin 0,990 ile diğer gruplara göre daha özdeş olduğu
görülmektedir (iş yeri sorumluları 0,859, yönetici/öğretmen 3,829).
Grup görüşlerinin arasında 0,05 düzeyinde yapılan varyans analizi sonucuna
göre ise görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu (F= 7,840 p= 0,00)
anlaşılmaktadır. Gruplar arasında fark olup olmadığına dair yapılan scheffie testi
sonucuna göre mezun/yönetici-öğretmen (değerler), yönetici-öğretmen /iş yeri
sorumlusu (değerler) arasında anlamlı farka rastlanmıştır.
Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin okuldaki eğitim programlarının içerdiği
mesleki becerilere sahip olarak mezun oldukları söylenebilir.
87
BEŞİNCİ BÖLÜM
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
5.1. Mezunlara Ait Genel Görüş Ve Öneriler
Tablo 5.1 Mezunlara Ait Genel Görüş ve Öneriler
Mezun Kişisel Görüş ve Öneriler f *satır
% İstihdam yetersizliği 36 12,3 Teknolojiye ve iş hayatına uygun eğitim yetersizliği 10 3,4 Alan dışında çalışma zorunda kalınması 9 3,1 Okullarda teknolojiye uygun donanım olması 7 2,4 Çalışma saatlerinin fazla olması 6 2 Mesleklerin tam tanımlanmaması 6 2 Uygulamalı eğitime ağırlık verilmemesi 5 1,7 Kültür derslerinin saatlerinin yetersizliği 5 1,7 Pratik ve teorik ders saatlerine yeterince önem verilmemesi 4 1,4 Koruyucu sağlık hizmetlerini yetersizliği ve önem verilmemesi 3 1 Ücret yetersizliği 3 1 Yasalardaki eksiklik 3 1 Ders saatlerinin yetersizliği 2 0,6 Öğrencilere mesleki bilinç kazandırılmaması 2 0,7 Bölümlere öğrenci alımlarında istihdamın dikkate alınmaması 2 0,7 Meslek derslerine bölüm öğretmenlerinin girmemesi 1 0,3 Ders programlarında personel eğitimini içeren derslere yer verilmemesi 1 0,3
Yabancı dil eğitimi yetersizliği 1 0,3 Mezuniyetten sonra girilen sınavlarda mesleki sorulara yer verilmemesi 1 0,3
Askerlik problemlerinin çözümlenmemesi 1 0,3 *Tabloda satır yüzdesi alınmıştır.
88
5.2. Yönetici/Öğretmene Ait Genel Görüş ve Öneriler
Tablo 5.2 Yönetici/Öğretmene Ait Genel Görüş ve Öneriler Yönetici/Öğretmen
KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER f *Satır %Okullardaki Donanımın Teknolojiye Uygun Olmalı ve Teknolojiye Uygun Öğrenci Yetiştirilmeli 29 15,5
Sağlık meslek liselerindeki eski sistem daha verimli 22 11,8 Meslek dersi öğretmenleri zaman zaman hizmetiçi eğitime alınmalı 15 8 İkinci sınıftan sonra uygulamalı eğitime yer verilmemesi 11 5,9 Staja birinci sınıfta başlanmalı 2 1,1 Branş değişikliği yapılırken asıl branş öğretmenlerinin hakları geri planda bırakılmamalı 8 4,3
Küçük yerleşim birimlerinde sağlık meslek liseleri açılmamalı çünkü staj sorun yaşanmakta 8 4,3
İstihdam yetersizliği 5 2,7 Att bölüm sayısı artırılmalı 4 2,1 Devamsızlık süresinin fazlalığı meslek derslerini olumsuz yönde etkilemekte 3 1,6
Bölümlere uygun kadro öğretmeni atanmalı 2 1,1 Mevcut ders notları yetersiz 2 1,1 Mezuniyetten sonra girilen sınavlarda alanları ile ilgili sorular sorulmalı 1 0,5
Hastanelerdeki otomasyon sistemi ders olarak konulmalı 1 0,5 Koordinatör öğretmene düşen öğrenci sayısı üçü geçmemeli 1 0,5 Radyoloji bölüm öğrencilerine desimetre ve koruyucu destek sağlanmalı 1 0,5
*Tabloda satır yüzdesi alınmıştır.
5.3. İş Yeri Sorumlusuna Ait Genel Görüş ve Öneriler
Tablo 5.3 İş Yeri Sorumlusuna Ait Genel Görüş ve Öneriler
İş Yeri Sorumlusu KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER f *Satır %
Uygulamalı ve Teorik Eğitim Aynı Anda Verilmeli 18 13 İş hayatına uygun öğrenci yetiştirilmeli 7 5,1 İletişim dersi konulmalı 5 3,6 Branşlaşma olmalı 5 3,6 Okullarda Bölümler Açılırken İstihdam ve Staj Dikkate Alınmalı 5 3,6 Öğrenciler nitelik olarak iş hayatına uygun yetiştirilmeli 4 2,9 Koordinatör öğretmenler öğrenciler ile daha fazla ilgilenmeli 4 2,9 İstihdam yetersizliği 3 2,2 Eğitimcilerle iş yeri koordinatörleri arasındaki iletişimsizlik 2 1,4 Öğrenciler staj için uygun yerlere gönderilmeli 2 1,4 3308 sayılı beceri eğitim uygulaması sağlık meslek liseleri için uygun değil 1 0,7
İşletmeler staja gelen öğrencilere objektif davranmamakta 1 0,7 *Tabloda satır yüzdesi alınmıştır.
89
ALTINCI BÖLÜM
ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖZET Bu bölümde, araştırmada ulaşılan sonuçlar özetlenmekte ve elde edilen
bulgulara göre öneriler yer almaktadır.
Araştırmanın genel amacı, sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara kademe insan
gücü niteliklerini tespit etmek ve sektöre ortaöğretim düzeyinde eğitilmiş insan gücü
yetiştiren Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki
sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün beklentilerine cevap verme düzeyinin
gözden geçirilerek, elde edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri sunmaktır.
Bu genel amaca ulaşabilmek için aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:
1. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinde eğitim gören ve
hâlen sektörde çalışmakta olan mezunların yeterlilik durumları nelerdir?
2. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinde eğitim veren
meslek dersi öğretmenlerinin branşlarında çalışma durumları nasıldır?
3. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerinde eğitim veren
meslek dersi öğretmenlerinin branşlarındaki yeterlilikleri nasıldır?
4. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı sağlık meslek liselerindeki bölümlerle
ilgili araç-gereç donanımlar, sektörün beklentilerini karşılayacak eğitimi vermek
için yeterli midir?
Araştırmanın beş evreni ve buna bağlı beş örneklem grubu vardır.
Araştırmanın birinci evrenini 2005-2006 eğitim - öğretim yılında sağlık meslek
liselerinden mezun olan öğrenciler, ikinci evrenini Türkiye genelindeki sağlık meslek
lisesi okullarında görev yapan okul müdürleri ve alan öğretmenleri, üçüncü evrenini
3308 göre öğrencilerin staj yaptıkları işletmeler, dördüncü evrenini 81 ildeki il sağlık
müdürlükleri ve beşinci evrenini yataklı özel hastaneler kapsamaktadır.
81 ildeki 81 il sağlık müdürlüklerinin tamamı, 274 okul müdürü, 366 yataklı
özel hastaneleri, sağlık meslek liselerinden 2005-2006 eğitim öğretim yılında mezun
olan 356 öğrenci ve bu okullardaki 166 öğretmen ile 3308 sayılı Kanun gereğince bu
okullardan beceri eğitimi için öğrenci alan işletmelerin % 2’si oranında iş yeri
sorumlusu araştırmanın örneklemini oluşturdu, ancak İstanbul iline gönderilen
anketlerin tamamı ve Adana iline gönderilen mezun anketi geri dönmemiştir.
90
Verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır.
Araştırmada tespit edilen amaçlara yönelik toplanan veriler, bilgisayar ortamına
aktarılmış ve gerekli istatistiksel çözümlemeler için SPSS (The Statistical Packet for
The Social Sciences) paket programından yararlanılmıştır.
Belirtilen paket programdan yararlanılarak frekans ve yüzde tabloları
oluşturulmuş, aritmetik ortalama (X) ve standart sapmalar hesaplanmıştır. Gruplar
arasında karşılaştırmanın yapılması ve anlamlı bir farkın olup olmadığının belirlenmesi
için t testi ve scheffie testi uygulanmıştır.
SONUÇ 1. Araştırma kapsamına 14 il alınmıştır. İstanbul ili araştırma kapsamında anket
uygulanması için seçilen gruplarda görüş bildirmemiştir. Adana ili ise mezun grubu anketlerinin ulaşımını sağlamamıştır. Diğer iller üç grupla ilgili anket sorularının tamamlanması için gerekli ilgiyi göstermiştir.
2. Sağlık meslek lisesi mezunları başta kamu kuruluşu olmak üzere sağlık sektöründe faaliyet gösteren birçok özel sağlık kuruluşlarında çalışmaktadırlar.
3. Sağlık sektöründe çalışan personelin büyük çoğunluğunu bayanlar oluşturmaktadır.
4. Sağlık meslek lisesi mezunlarının lise eğitimlerinden sonra alanları ile ilgili bir yüksek öğretim kurumundan mezun olma isteklerinin yüksek olduğu görülmektedir.
5. Sağlık meslek liselerinde (% 34,5) hemşirelik, (% 14,7) ebelik, (% 11,9) laboratuvar teknisyenliği, (% 10,6) diş teknisyenliği bölümlerinden mezun olan öğrenci sayılarının diğer bölümlere göre daha çok olduğu anlaşılmaktadır.
6. Sağlık meslek liselerinde hemşirelik, ebelik, laboratuvar teknisyenliği ve diş teknisyenliği bölümlerinin diğer bölümlere göre daha çok açıldığı anlaşılmaktadır.
7. Sağlık meslek liselerinde bölümlerde gerekli kadronun sağlanmasından dolayı okullarda branş öğretmen sıkıntısı yaşanmamaktadır.
8. Mezunların % 46,8’inin 3 ay veya daha az sürede iş bulmaları, bu okul mezunlarının istihdam konusunda sıkıntı yaşamadıklarını göstermektedir.
9. % 21,5’i kendi gayretiyle, % 14’ü arkadaş/tanıdık aracılığıyla, % 14’ü mecburi hizmetten dolayı iş buldukların belirtmişlerdir. Mezunların bir kısmının mecburi hizmetten dolayı istihdam edilmeleri dikkate alınmadığında büyük çoğunluğunun kendi gayretleri ile istihdam edilme imkânı buldukları görülmektedir.
10. Mezunların istihdam edilmemelerinin (% 16) kadro yetersizliğinden dolayı olduğunu belirtmeleri, sağlık sektörü bölümlerinden mezun olan öğrenci sayısının ihtiyaçtan fazla olduğunu göstermektedir.
11. Mevcut bölümlerin haricinde mezunlar yörelerinde aşağıdaki bölümlere ihtiyaç olduğu görüşündedirler.
91
Mezun İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % Ordu Diş Protez Teknisyenliği
Ebelik Laboratuvar Teknisyenliği
4 1,4
Bilecik Toplum Sağlığı Ebelik Odiyometri Teknisyenliği Yüksek Hemşirelik Fizik Tedavi
8 2,7
İzmir Laboratuvar Teknisyenliği 1 ,3 Adıyaman Diş
Ortopedi Teknisyenliği 4 1,4
Afyon Anestezi Tıbbî Sekreterlik Fizyoterapist Hemşirelik
4 1,4
Konya Hematoloji Biyokimya Bakteriyoloji Laboratuvar Röntgen Sağlık Memurluğu
3 1,0
Rize Ortopedi Teknisyenliği Anestezi Teknisyenliği 1 ,3
Mersin Ebelik Hemşirelik Toplum Sağlığı Sağlık Memurluğu
5 1,7
Ankara Hemşirelik 1 ,3 Malatya Sağlık Memuru
Ebelik Hemşirelik Radyoloji
5 1,7
Van Hemşirelik Radyoloji Odiyometri Teknisyenliği Ebelik
4 1,4
Mardin Diş Diyaliz Kardiyoloji
2 ,7
12. Mezunların % 74,4’ü branşlarında istihdam edilmişlerdir. Sağlık meslek lisesi mevcut bölümlerinden mezun olanların % 25 oranındaki kısmının alanlarında istihdam edilmedikleri anlaşılmaktadır.
13. Alanları dışında çalışan sağlık meslek lisesi mezunlarının veri sonuçlarına göre ilk sırada yer alan % 14 gibi büyük bir bölümü hemşirelik alanında iş bulmuşlardır.
14. Bayan yönetici ve öğretmenlerin (% 70,6) erkeklere oranla sağlık meslek liselerinde görev alma taleplerinin daha yüksek olduğu görülmektedir.
15. Yönetici ve öğretmenlerin büyük çoğunluğunun (% 64,2) 35 yaş ve yukarı olması, ayrıca % 34,2 oranındaki kısmın 20 yıl veya daha fazla yıl mesleki kıdeme sahip
92
olmaları sağlık meslek liselerindeki eğitim - öğretim ve idari hizmetlerin mesleki tecrübeye sahip kişiler tarafından yerine getirildiğini göstermektedir.
16. Yönetici ve öğretmenlerin yarıdan fazlası özellikle alan öğretmenleri Sağlık Eğitim Enstitüsünü (% 59,9) mezunudurlar.
17. % 67,9 oranındaki yönetici/öğretmen görüşüne göre sağlık sektörü personel istihdamının büyük kısmını sağlık meslek lisesi mezunları karşılamaktadır.
18. Mevcut bölümlerin haricinde yönetici ve öğretmenler yörelerinde aşağıdaki bölümlere ihtiyaç olduğu görüşündedirler.
Yönetici/Öğretmen İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % İzmir Diş Protez Bölümü
Hemşirelik Ebelik
7 3,7
Mersin Radyoloji Diş Ebelik Anestezi Ortopedi Göz
2 1,1
Afyon Radyoloji Ebelik Laboratuvar Anestezi
3 1,6
Konya Anestezi Sağlık Memurluğu 3 1,6
Adana Anestezi Röntgen Acil Tıp Sekreterliği
1 ,5
Mardin Laboratuvar Diş Protez 1 ,5
Ordu Çevre Ebelik Anestezi ATT
4 2,1
Adıyaman Diş Teknisyenliği Tıbbı Sekreterlik Geriatri Röntgen Eczacı Kalfası Fizyoterapi
4 2,1
Bilecik Hemşirelik Sağlık Memurluğu 8 4,3
Malatya Ebelik Anestezi Radyoloji Diş Teknisyenliği AÇS
10 5,3
Van Röntgen Narkoz Çevre Sağlığı
1 ,5
Ankara Hemşirelik Diş Teknisyenliği Sağlık Memurluğu
3 1,6
93
19 Hemşirelik, ebelik ve anestezi teknisyenliği (% 23’ü hemşire, % 19,3’ü ebe, % 9,6’sı anestezi teknisyeni) branş öğretmenliği sağlık meslek liselerindeki diğer branş öğretmenliklerinden daha çok tercih edilmektedir.
20 Sağlık meslek liselerinde meslek derslerinde büyük oranda öğretmen eksikliği yaşanmamaktadır.
21 % 11,2 oranında da olsa sağlık meslek liselerindeki mevcut bölüm derslerine girecek öğretmen yetersizliği yaşandığı için dersler alan dışı öğretmenlerle tamamlanmaktadır.
22 % 78,6 oranında sağlık meslek liselerindeki meslek dersi öğretmenleri sektör tecrübesine sahiptir.
23 Sektör tecrübesine sahip meslek dersi öğretmenleri bu deneyimlerini (% 33,7) 10yıl ve daha fazla, (% 20,9) 4-6 yıllık sürelerde kazanmışlardır.
24 Sektör tecrübesine sahip öğretmenlerin ancak % 44,9’u sektör deneyimlerini öğrencileri ile paylaşabilmiştir.
25 Sağlık sektöründe hizmet veren kurumların idari hizmetler biriminin % 58,7’lik kısmında baylar hizmet vermektedir.
26. Mesleki tecrübeye sahip personelin (% 61,6’sı 35 ve yukarısı, % 21’i 30-35 yaş) sağlık meslek lisesi öğrencilerinden sorumlu olmalarının öğrencilerin mesleki tecrübe kazanmalarına büyük katkı sağlayacağı anlaşılmaktadır.
27. Mezunların beceri eğitimlerini sağlık sektöründeki ( % 36,2’si 5 yıl ve daha az, % 21’i 6-9 yıl) mesleki deneyime sahip yetkililerden öğrenmeleri, onların iş hayatı ile ilgili mesleki tecrübe kazanımlarını olumlu yönde etkilemektedir.
28. Mevcut bölümlerin haricinde iş yeri sorumluları yörelerinde aşağıdaki bölümlere ihtiyaç olduğu görüşündedirler.
İş Yeri Sorumlusu İl Adı İhtiyaç Duyulan Bölümler f % İzmir Hemşire
Anestezi Teknisyenliği Ebe Tıbbı Cihaz Patoloji Yoğun Bakım Hemşireliği Yeni Doğan Hemşireliği Tıbbı Teknisyenlik
7 5,1
Afyon Hemşire Ebe Röntgen Anestezi Ortopedi Odiyometri Fizyoterapist Biyomedikal Tekniker
7 5,1
Malatya Lokal Tıbbı Atîk Otel Hizmetleri Diyetisyen Fizyoterapist Yardımcısı Anestezi
5 3,6
94
Teknisyenliği Hemşirelik Radyoloji Sağlık Memurluğu ATT Ebelik
Adıyaman Anestezi Ortopedi Diş Tek Radyoloji
5 3,6
Bilecik Anestezi Radyoloji Yoğun Bakım
5 3,6
Ankara Hemşirelik Sağlık Memurluğu Tıbbı Teknisyenlik Radyoloji Tek
5 3,6
Rize Radyoloji Diş Laboratuvar Tek Biyomedikal Ortopedi
4 2,9
Mardin ATT Hemşirelik Ebelik
3 2,2
Adana Eczacı Teknisyenliği 3 2,2 Konya Hemşire
Ebelik Laboratuvar Radyoloji Sağlık Memurluğu
3 2,2
Mersin Anestezi Diş Radyoloji Diş Ebelik
3 2,2
Ordu Sağlık Memurluğu Ebelik Diş Protez Teknisyenliği
2 1,4
29. Mezunlara göre okullarındaki ders araç-gereç ve materyaller eğitim –öğretim faaliyetlerini gerçekleştirmede yeterlidir.
30. Sağlık meslek liseleri mesleki tutum ve iş alışkanlıkları becerisine sahip mezunlar yetiştirmektedir.
31. Sağlık meslek liselerinde öğrencilere kazandırılan mesleki bilgi ve beceriler iş hayatı ile uyumludur.
32. Mezunlar beceri eğitim uygulamalarını teknik donanım yönüyle güçlü ve bu donanımları kullanımlarına sunulan iş yerlerinde yapmaktadırlar.
33. Sağlık meslek liseleri meslek dersi öğretmen sıkıntısı yaşamamaktadır ( %76).
34. Sağlık meslek liseleri iş hayatının ihtiyaç duyduğu alanlarda mezun vermekte mezunlarda mezuniyetten sonra kolaylıkla istihdam edilmektedir ( % 69,5).
95
35. % 57,9 iş yeri sorumlusu görüşüne göre sağlık meslek lisesi mezunları alanlarında istihdam edilmektedir.
36. Sağlık meslek liselerinde görev yapan öğretmenler alanlarında yeterli düzeyde bilgi birikimine sahiptir.
37. Sağlık meslek liselerinde yörenin sağlık sektör ihtiyacı dikkate alınarak bölümler açılmaktadır.
38. Sağlık sektöründe iş kazaları riskinin fazla olması yönüyle sağlık meslek liselerinin de bu konuya önem verdiği dolaysıyla iş güvenliği ve sağlığı konularında öğrencilerine gerekli bilgileri vermektedir.
39. Beceri eğitimi öğrencileri çalışma hayatına hazırlamada büyük katkı sağlamaktadır.
40. Sağlık meslek lisesi mezunlarının mezuniyetten sonra yörelerindeki sağlık sektörlerinde istihdam edilme imkânı buldukları anlaşılmaktadır.
41. Sağlık sektöründe ara kademe insan gücü yetiştirmek amacı ile kurulan sağlık meslek liselerinin mevcut bölümlerinde, iş hayatının ihtiyaç duyduğu niteliklere göre öğrenci yetiştirilmektedir.
42. Sağlık meslek lisesi mezunları bölümlerinin içerdiği teorik mesleki bilgilere sahip olarak mezun olmaktadırlar.
43. Sağlık meslek lisesi mezunları bölümlerinin içerdiği uygulamalı mesleki bilgilere sahip olarak mezun olmaktadırlar.
44. Sağlık meslek lisesi mezunları mevcut bölümlerin içerdiği mesleki bilgilere sahip olarak mezun olmaktadırlar.
45. Sağlık meslek lisesi mezunları mevcut bölümlerin içerdiği mesleki becerilere sahip olarak mezun olmaktadırlar.
ÖNERİLER 1. İletişim dersinin sağlık meslek lisesi müfredatında yer alması bu okul
mezunlarının iş hayatına uyumunda kolaylık sağlayacaktır.
2. İşletmelerde meslek eğitiminin süresinin yeterliğine ilişkin yeni düzenleme
yapılmalıdır.
3. İşletmelerde görevli öğretmenlerin sorumluğundaki öğrenci sayısının azaltılması
için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
4. Küçük yerleşim birimlerinde beceri eğitimi yapılacak işletme sayısı az
olduğundan sağlık meslek liselerinin sağlık sektöründe hizmet veren kurumlar
açısından gelişmiş yerleşim birimlerinde açılmasına öncelik verilmelidir.
5. Okuldaki araç ve gereçler gelişen teknolojiye paralel olarak yenilenmelidir.
6. Okullardaki donanımın teknolojiye uygun olmalı ve teknolojiye uygun öğrenci
yetiştirilmelidir.
7. Yöre ihtiyacına göre bölüm açılmalıdır.
96
8. Hastanelerdeki otomasyon sistemi okullarda da işlenmelidir.
9. Öğrencilere mesleki bilinç kazandırılmalıdır.
10. Alan öğretmenleri mesleki bilgilerindeki gelişmelerden haberdar olmaları için
zaman zaman hizmetiçi eğitime alınmalıdır.
11. Devamsızlık yönetmeliği yeniden değerlendirilmelidir.
12. Mezuniyetten sonra istihdam edilmek için girilen sınavlardaki sorular mesleki
bilgilere yönelik olmalıdır.
13. Radyoloji bölüm öğrencilerine dazimetre ve koruyucu destek sağlanmalıdır.
14. Branşlaşma olmalıdır.
15. Bölüme uygun kadroya öğretmen atanmasına öncelik verilmelidir.
16. Ders kitapları ve ders programları güncellenmelidir.
97
EKLER
98
EK-2-1 T.C.
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ
İHTİYACININ BELİRLENMESİ
MEZUN ÖĞRENCİ ANKETİ
FORM-I
Ankara-2008
99
Sayın Mezun,
Sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara kademe insan gücü niteliklerini tespit etmek
ve sektöre ortaöğretim düzeyinde eğitilmiş insan gücü yetiştiren Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki sağlık meslek liseleri
programlarının, sektörün beklentilerine cevap verme düzeyinin gözden geçirilerek elde
edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri sunmak amacıyla Eğitimi Araştırma ve
Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED) tarafından “Sağlık Sektörünün Ara Kademe
İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi” araştırması hazırlanmıştır.
Söz konusu araştırmayla ilgili görüş ve değerlendirmelerinize ihtiyaç
duyulmaktadır. Anket sorularıyla değerlendirmeleriniz sadece bu araştırma için
kullanılacaktır. İlginiz için teşekkür ederiz.
Araştırma Grubu
100
BÖLÜM-1 KİŞİSEL BİLGİ VE GÖRÜŞLER
Açıklama: Bu bölümde size uygun olan seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz.
1.1. Bulunduğu il
a. ( ) Ankara f. ( ) Mersin k. ( ) Ordu
b. ( ) Konya g. ( ) Adıyaman l. ( ) Rize
c. ( ) Bilecik h. ( ) Mardin m.( ) Afyon
d. ( ) İstanbul I. ( ) Malatya n. ( ) İzmir
e. ( ) Adana i. ( ) Van
1.2. İşletmenin adı …………….
1.3.Cinsiyetiniz a. ( ) Kadın
b. ( ) Erkek
1.4. Mezun olduğunuz okul …………………………….. 1.5. Mezun olduğunuz bölüm
a. ( ) Toplum Sağlığı Teknisyenliği
b. ( ) Diş Teknisyenliği Acil Tıp Teknisyenliği
c. ( ) Ebelik
d. ( ) Hemşirelik
e. ( ) Laboratuvar Teknisyenliği
f. ( ) Radyoloji Teknisyenliği
g. ( ) Anestezi Teknisyenliği
h. ( ) Tıbbi Sekreterlik
i. ( ) Ortopedi Teknisyenliği
j. ( ) Çevre Sağlığı
k.( ) Sağlık Memurluğu
1.6. Meslek derslerinize branş öğretmenleri mi girdi?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.7. Mezun olduğunuzda iş bulmak için ne kadar beklediniz? a. ( ) 3 ay veya daha az
b. ( ) 4-6 ay
c. ( ) 7-9 ay
d. ( ) 10 ay veya daha fazla
101
1.8. Aşağıdakilerden en çok hangisi iş bulmanızda etkili oldu?
a. ( ) İlanlar
b. ( ) Arkadaş/Tanıdık
c. ( ) Mezun olduğum okulun yönetici ve öğretmenleri
d. ( ) Kendim
e. ( ) Ailem
f. ( ) Diğer/(Belirtiniz) ............................................
1.9. İş bulmama nedenleriniz nelerdir.
a. ..................................................
b. ..................................................
c. ..................................................
..................................................
1.9. Mezun olduğunuz okuldaki mevcut bölümler sektör ihtiyacı için yeterli mi?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.10. 9. soruya cevabınız “Hayır” ise sizce hangi bölümlere ihtiyaç duyulmaktadır? ………………………
1.11. Şu an, mezun olduğunuz bölümde mi çalışıyorsunuz?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.12. 11. soruya cevabınız “Hayır” ise hangi bölümde çalışıyorsunuz?
a. ( ) Toplum Sağlığı Teknisyenliği
b. ( ) Diş Teknisyenliği Acil Tıp Teknisyenliği
c. ( ) Ebelik
d. ( ) Hemşirelik
e. ( ) Laboratuvar Teknisyenliği
f. ( ) Radyoloji Teknisyenliği
g. ( ) Anestezi Teknisyenliği
h. ( ) Tıbbi Sekreterlik
i. ( ) Ortopedi Teknisyenliği
j. ( ) Çevre Sağlığı
k.( ) Sağlık Memurluğu
102
BÖLÜM-2 EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER
Açıklama: Sağlık sektörünün ara kademe insan gücü ihtiyacına yönelik
görüşlerinize uygun seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz. Lütfen her madde için bir seçenek
işaretleyiniz.
Sorularla ilgili dereceleme ölçekleri;
Çok : “Tamamen kabul edilir.”
Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.”
Kısmen : “Kabul edilebilir.”
Çok az : “Kabul edilebilir seviyenin altında.”
Hiç : “Kabul edilemez” görüşlerini ifade etmektedir.
ÖLÇÜTLER
EĞİTİME İLİŞKİN BİLGİLER
Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
Az
Hiç
2.1. Bölümünüzdeki donanım gelişen teknolojiye uygun muydu? ......................................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.2. Bölümünüzde kullanılan ders araç – gereç ve materyaller eğitim ve öğretim faaliyetlerinizin gerçekleşmesinde ne derecede yeterliydi? ................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.3. Bölümünüzdeki donanım mesleki tecrübe kazanmanız için yeterli miydi? ……………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.4. Sizce okulunuzdaki branş öğretmenleri yeterli miydi? ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.5. Sizce branş öğretmenleri alanlarında ne derece
yeterliydi? ……………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.6. Bölümünüzde meslekî bilgileri kazanma imkânı ne
ölçüde sağlandı? ........................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.7. Bölümünüzde mesleki becerileri kazanma imkânı ne
ölçüde sağlandı? ........................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.8. Teorik mesleki dersler, sizi iş hayatına hazırlamada ne
ölçüde uygundu? ...................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.9. Bölümünüzdeki uygulamalı mesleki dersler, sizi iş
hayatına hazırlamada ne ölçüde uygundu?.................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.10. Öğrenim süresince kazandığınız mesleki tutum ve iş
alışkanlıkları, sizi iş hayatına hazırlamada ne ölçüde uygundu?.................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.11. 3308 sayılı Yasa gereği yapılan beceri eğitimi sizce yeterli mi? ……………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.12. Bölümünüzde kazandığınız mesleki bilgilerle işletmede kazandığınız mesleki bilgiler ne ölçüde uyumluydu? .................................................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
103
2.13. Bölümünüzde kazandığınız mesleki becerilerle işletmede kazandığınız meslekî beceriler ne ölçüde uyumluydu? .................................................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.14. Beceri eğitimi aldığınız işletmelerdeki teknik imkânlar, ne ölçüde yeterliydi? ………………............ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.15. Beceri eğitimi aldığınız işletmelerdeki teknik imkânlar, ne ölçüde kullanımınıza sunuldu? ………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.16. Beceri eğitimi aldığınız işletmelerde, mesleğinizin gerektirdiği işlerde çalışmanıza ne ölçüde fırsat verildi? .......................................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.17. Beceri eğitimi aldığınız işletme yöneticileri/ sorumluları mesleğinizin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanmanıza ne ölçüde yardımcı oldu? …... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.18. Beceri eğitimi yaptığınız iş yeri ortamı bölümde uygulanan eğitim programlarının amaçlarına ne derecede uygundu?........................................................ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.19. Beceri eğitimi aldığınız iş yerinde ne ölçüde mesleğinizin gerektiği işlerde çalıştırıldınız? ……… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.20. İş yeri sahipleri/yöneticileri sizlerin mesleki becerileri kazanmanıza ne ölçüde yardımcı oldular?.................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.21. İş yerlerinde aldığınız beceri eğitimi sizi ne derecede iş hayatına hazırladı?..................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.22. Sizce okuldaki mevcut bölümler yöre ihtiyaçlarına göre tespit edilmiş miydi? …………………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.23. Mezuniyetten sonra ne ölçüde yörenizde iş bulma imkânına sahip oldunuz? ……. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.24. Bölümünüz mezunları, yörenizin ara kademe insan gücü ihtiyacını karşılamada sayısal olarak ne derecede yeterli oldu? ………………………………………….. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.25. Yörenizin ara kademe insan gücü ihtiyacının karşılanmasında, bölümünüz mezunlarının nitelikleri ne derecede uygundur? ………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
104
BÖLÜM-3 KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
Açıklama : “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi”
ile ilgili ankette yer almayan görüş ve önerileriniz varsa lütfen bu bölüme yazınız.
1..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
2..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
3..................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..............
105
EK-2-II T.C.
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ
İHTİYACININ BELİRLENMESİ
YÖNETİCİ VE ÖĞRETMEN ANKETİ
FORM-II
Ankara-2008
106
Sayın Okul Müdürü ve Öğretmen,
Sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara kademe insan gücü niteliklerini tespit etmek ve
sektöre ortaöğretim düzeyinde eğitilmiş insan gücü yetiştiren Millî Eğitim Bakanlığına bağlı
Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki sağlık meslek liseleri programlarının, sektörün
beklentilerine cevap verme düzeyinin gözden geçirilerek elde edilen sonuçlara bağlı olarak
çözüm önerileri sunmak amacıyla Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
(EARGED) tarafından “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi”
araştırması hazırlanmıştır.
Söz konusu araştırmayla ilgili görüş ve değerlendirmelerinize ihtiyaç
duyulmaktadır. Anket sorularıyla değerlendirmeleriniz sadece bu araştırma için
kullanılacaktır. İlginiz için teşekkür ederiz.
Araştırma Grubu
BÖLÜM-1
107
KİŞİSEL BİLGİ VE GÖRÜŞLER
Açıklama: Bu bölümde size uygun olan seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz.
1.2. Bulunduğu il
a. ( ) Ankara f. ( ) Mersin k. ( ) Ordu
b. ( ) Konya g. ( ) Adıyaman l. ( ) Rize
c. ( ) Bilecik h. ( ) Mardin m.( ) Afyon
d. ( ) İstanbul I. ( ) Malatya n. ( ) İzmir
e. ( ) Adana i. ( ) Van
1.2. Okulunuz adı
...................
1.3.Cinsiyetiniz
c. ( ) Kadın
d. ( ) Erkek
1.4.Yaşınız
a. ( ) 20 - 25
b. ( ) 26 - 30
c. ( ) 30 - 35
d. ( ) 35 ve yukarısı
1.5. Mezun olduğunuz okul ve mezuniyet yılınız
……………………………..
1.6. Kıdeminiz
a. ( ) 5 yıl veya daha az
b. ( ) 6-9 yıl
c. ( ) 10-14 yıl
d. ( ) 15-19 yıl
e. ( ) 20 yıl veya daha fazla
1.7. Branşınız
108
a. ( ) Toplum Sağlığı Teknisyenliği
b. ( ) Diş Teknisyenliği Acil Tıp Teknisyenliği
c. ( ) Ebelik
d. ( ) Hemşirelik
e. ( ) Laboratuvar Teknisyenliği
f. ( ) Radyoloji Teknisyenliği
g. ( ) Anestezi Teknisyenliği
h. ( ) Tıbbi Sekreterlik
i. ( ) Ortopedi Teknisyenliği
j. ( ) Çevre Sağlığı
k.( ) Sağlık Memurluğu
1.8. Okulunuzdaki mevcut bölümler sektör ihtiyacı için yeterli mi?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.9. 8. soruya cevabınız “Hayır” ise sizce hangi bölümlere ihtiyaç duyulmaktadır? ………………………
(Soru 10 – 14 öğretmenlere yöneliktir)
1.10. Şu an branşınızla ilgili bölüm derslerine mi giriyorsunuz?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.11. 10. soruya cevabınız “Hayır” ise hangi bölüm derslerine giriyorsunuz?
a. ( ) Toplum Sağlığı Teknisyenliği b. ( ) Diş Teknisyenliği Acil Tıp Teknisyenliği c. ( ) Ebelik d. ( ) Hemşirelik e. ( ) Laboratuvar Teknisyenliği f. ( ) Radyoloji Teknisyenliği g. ( ) Anestezi Teknisyenliği h. ( ) Tıbbi Sekreterlik i. ( ) Ortopedi Teknisyenliği j. ( ) Çevre Sağlığı k.( ) Sağlık Memurluğu
1.12. Branşınız dışındaki derslere niçin giriyorsunuz?
109
a. ( ) Ders öğretmeni olmadığından
b. ( ) Okul yönetiminin takdiri
c. ( ) Daha faydalı olacağımdan
d. ( ) Branşımla ilgili ders olmadığından
1.13. Branşlarınızla ilgili sektör tecrübesine sahip misiniz?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.14. 13. soruya cevabınız “Evet” ise sektör deneyiminiz ne kadar?
a. ( ) 1 -3 yıl
b. ( ) 4- 6 yıl
c. ( ) 7-9 yıl
d. ( ) 10 yıl ve daha fazla
1.10. Bu tecrübenizden derslerde ne ölçüde yararlanıyorsunuz?
a. ( ) Çok
b. ( ) Oldukça
c. ( ) Kısmen
d. ( ) Çok az
e. ( ) Hiç
110
BÖLÜM-2 EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER
Açıklama: Sağlık sektörünün ara kademe insan gücü ihtiyacına yönelik
görüşlerinize uygun seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz. Lütfen her madde için bir seçenek
işaretleyiniz.
Sorularla ilgili dereceleme ölçekleri;
Çok : “Tamamen kabul edilir.” Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.”
Kısmen : “Kabul edilebilir.”
Çok az : “Kabul edilebilir seviyenin altında.”
Hiç : “Kabul edilemez” görüşlerini ifade etmektedir.
ÖLÇÜTLER
EĞİTİME İLİŞKİN BİLGİLER
Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
Az
Hiç
2.1. Bölümünüzdeki öğrencilere mesleki bilgileri ne derecede kazandırıyorsunuz?................................ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.2. Bölümünüzdeki öğrencilere mesleki becerileri ne derecede kazandırıyorsunuz? …........................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.3. Bölümünüzün içerdiği eğitim programları öğrencilerinizi iş hayatına hazırlamada ne derece yeterlidir? ………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.4. Bölümünüzde okutulan teorik meslek dersleri, öğrencilerinizi iş hayatına hazırlamaya ne ölçüde uygundur? ………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.5. Bölümünüzde okutulan uygulamalı meslek dersleri, öğrencilerinizi iş hayatına hazırlamaya ne ölçüde uygundur?............................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.6. Bölümünüzdeki donanım gelişen teknolojiye uygun mu? ……………………………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.7. Bölümünüzdeki donanım öğrencilerinizin mesleki tecrübe kazanmaları için yeterli mi? …... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.8. Bölüm öğrencilerinize iş güvenliği ve sağlığı konularında yeterli bilgi verildiğini düşünüyor musunuz? ………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.9. Sizce okulunuzdaki branş öğretmenleri yeterli mi? ……………………………………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.10. Meslek derslerine branş öğretmenleri mi giriyor? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.11. Sizce branş öğretmenleri alanlarında ne derece yeterliler? ………………………………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.12. 3308 sayılı Yasa gereği yapılan beceri eğitimi sizce yeterli mi? ………………………………... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
111
2.13. Öğrencileriniz alanlarıyla ilgili yerlerde mi
beceri eğitimi yapmaktadırlar? …………………. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.14. Beceri eğitimi süresince öğrencileriniz yeterli mesleki tecrübe kazanıyorlar mı? ……………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.15. İş yeri sahipleri/yöneticileri öğrencilerin meslekî becerileri kazanmalarına ne ölçüde yardımcı olmaktadırlar?....................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.16. Öğrencilerin iş yerlerinde aldıkları beceri eğitimi, ne derecede iş hayatına hazırlamaktadır? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.17. Okulunuzdaki mevcut bölümler yöre ihtiyaçlarına göre mi tespit edilmiştir? ………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.18. Okulunuz mezunları mezuniyetten sonra kolay iş bulma imkânına sahipler mi? …………………... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.19 Mezunlarınız yörelerinde ne ölçüde iş bulmaktadırlar? .................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.20. Bölümünüz mezunları yörenizin ara kademe insan gücü ihtiyacını karşılamada sayısal olarak ne derecede yeterli oldu? ……………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.21. Yörenizin ara kademe insan gücü ihtiyacının karşılanmasında, bölümünüz mezunlarının nitelikleri ne derecede uygundur? ……………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
112
BÖLÜM-3 KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
Açıklama : “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi”
ile ilgili ankette yer almayan görüş ve önerileriniz varsa lütfen bu bölüme yazınız.
1..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
2..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
3..................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..............
113
EK-2-III T.C.
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı
SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN ARA KADEME İNSAN GÜCÜ
İHTİYACININ BELİRLENMESİ
İŞ YERİ SORUMLUSU ANKETİ
FORM-III
Ankara-2008
114
Sayın Yönetici,
Sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara kademe insan gücü niteliklerini tespit etmek
ve sektöre ortaöğretim düzeyinde eğitilmiş insan gücü yetiştiren Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı bünyesindeki sağlık meslek liseleri
programlarının, sektörün beklentilerine cevap verme düzeyinin gözden geçirilerek elde
edilen sonuçlara bağlı olarak çözüm önerileri sunmak amacıyla Eğitimi Araştırma ve
Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED) tarafından “Sağlık Sektörünün Ara Kademe
İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi” araştırması hazırlanmıştır.
Söz konusu araştırmayla ilgili görüş ve değerlendirmelerinize ihtiyaç
duyulmaktadır. Anket sorularıyla değerlendirmeleriniz sadece bu araştırma için
kullanılacaktır. İlginiz için teşekkür ederiz.
Araştırma Grubu
BÖLÜM-1 KİŞİSEL BİLGİ VE GÖRÜŞLER
115
Açıklama: Bu bölümde size uygun olan seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz.
1.3. Bulunduğu il
a. ( ) Ankara f. ( ) Mersin k. ( ) Ordu
b. ( ) Konya g. ( ) Adıyaman l. ( ) Rize
c. ( ) Bilecik h. ( ) Mardin m.( ) Afyon
d. ( ) İstanbul I. ( ) Malatya n. ( ) İzmir
e. ( ) Adana i. ( ) Van
1.2. İşletmenizin/Kurumunuzun adı ................... 1.3.Cinsiyetiniz
e. ( ) Kadın
f. ( ) Erkek
1.4.Yaşınız
e. ( ) 20 - 25
f. ( ) 26 - 30
g. ( ) 30 - 35
h. ( ) 35 ve yukarısı
1.5. İşletmedeki/Kurumdaki unvanınız
a. ( ) İş yeri sahibi
b. ( ) İş yeri sorumlusu
c. ( ) Bölüm şefi
d. ( ) Diğer/(Belirtiniz) ...............................................
1.6. İşletmedeki/Kurumdaki kıdeminiz
a. ( ) 5 yıl ve daha az
b. ( ) 6-9 yıl
c. ( ) 10-14 yıl
d. ( ) 15-19 yıl
e. ( ) 20 yıl ve daha fazla
1.7. Sizce sağlık meslek liselerindeki mevcut bölüm mezunları sektör ihtiyacı için
yeterli mi?
a. ( ) Evet
b. ( ) Hayır
1.8. 7. soruya cevabınız “Hayır” ise sizce hangi bölümlere ihtiyaç duyulmaktadır?
………………………
116
BÖLÜM-2 EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER
Açıklama: Sağlık sektörünün ara kademe insan gücü ihtiyacına yönelik görüşlerinize
uygun seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz. Lütfen her madde için bir seçenek işaretleyiniz.
Sorularla ilgili dereceleme ölçekleri;
Çok : “Tamamen kabul edilir.” Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.”
Kısmen : “Kabul edilebilir.”
Çok az : “Kabul edilebilir seviyenin altında.”
Hiç : “Kabul edilemez” görüşlerini ifade etmektedir.
ÖLÇÜTLER
EĞİTİME İLİŞKİN BİLGİLER
Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
Az
Hiç
2.1. 3308 sayılı Yasa gereği yapılan beceri eğitimi sizce yeterli mi? ………………………………... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.2. İş yeri ortamınız, mesleki eğitim programlarının amaçlarına ne derecede uygundur?....................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.3. Öğrencileri, beceri eğitimi süresince ne ölçüde mesleklerinin gerektiği işlerde çalıştırdınız? …... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.4. Öğrencilerin mesleki becerileri kazanmalarına ne ölçüde yardımcı oldunuz? ……………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.5. Öğrencilere verdiğiniz beceri eğitimi onları ne derecede iş hayatına hazırladı? ............................ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.6. Araştırma kapsamındaki öğrencilerin nitelikleri iş yerinizin amaçlarına ne derece uygundur? …... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.7. Öğrencilerin mesleki bilgileri kazanmaları ne derecede sağlanmıştır? ......................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.8. Öğrencilerin mesleki becerileri kazanmaları ne derecede sağlanmıştır? ......................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.9. Gördüğü eğitim programları, öğrencileri iş hayatına hazırlamada ne derece yeterli olmuştur? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.10. Aldığı teorik meslek dersleri, öğrencileri iş hayatına hazırlamaya ne ölçüde yeterli olmuştur? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.11. Gördüğü uygulamalı meslek dersleri, öğrencileri iş hayatına hazırlamaya ne ölçüde yeterli olmuştur?............................................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
117
2.12. Yörenizde, sağlık meslek lisesi mezunları, kendi
alanlarında ne ölçüde iş bulmaktadırlar? ............. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.13 Sağlık meslek lisesi mezunları ne derecede alanları
ile ilgili işlerde çalıştırılmaktadır? …….. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2.14. Yörenizdeki ara kademe insan gücü ihtiyacının
karşılanmasında, araştırma kapsamındaki okul mezunlarının nitelikleri ne derecede uygundur? .. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.15. Bölümünüzün donanımı gelişen teknolojiye uygun mu? ……………………………………… ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.16. Bölümünüzdeki donanım öğrencilerinizin mesleki tecrübe kazanmaları için yeterli mi? …... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.17. Öğrencilere iş güvenliği ve sağlığı konularında yeterli bilgi verildiğini düşünüyor musunuz? ….. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
118
BÖLÜM-3 KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
Açıklama : “Sağlık Sektörünün Ara Kademe İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi”
ile ilgili ankette yer almayan görüş ve önerileriniz varsa lütfen bu bölüme yazınız.
1..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
2..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
3................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
119
KAYNAKÇA
YATAĞAN, Erol, DEMİRERİDEN, Eray 2006 Tıbbi Etik Ve Meslek Tarihi Ankara:
EvrenYayımcılık
ERTÜRK, Selahattin 1986 Eğitimde Program Geliştirme Ankara: Yelkentepe Yayınları
SÖNMEZ, Veysel 1993 Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı Ankara: Adım
Yayıncılık
BİLEN, Mürüvvet 1993 Plandan Uygulamaya Öğretim Ankara: Takav Matbaacılık
DEMİREL, Özcan 1992 Genel Öğretim Ders Notları Ankara: Usem Yayınları
ULUSOY, Ayşe 1984 Mesleki Ve Teknik Orta Öğretimde Öğrencilerin Meslek
Alanlarına İlişkin Davranışlar Ulaşma Derecelerinin Tespiti ve
Değerlendirilmesi,
VARIŞ, Fatma 1988Eğitimde Program Geliştirme Teori ve Teknikleri. Ankara: Ankara
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No: 157
KOÇ, Nizamettin 1981 Liselerde Öğrencilerin Akademik Başarılarının
Değerlendirilmesi Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları
No: 104
ERHAN, Selva 1977 Hemşirelik Tarihi İstanbul
ÖZKAN, Öner 1990 Sağlık Meslek Tarihi ve Ahlakı İstanbul: Gökhan Matbaacılık
ŞENTÜRK, Selva E. 1993 Meslek Tarihi ve Ahlakı Ankara: Özkan Matbaacılık