Sanayi Ar-Ge Destekleri Değerlendirme ve İzleme ... filebalkan, 28 kasım 2006 tÜbİtak sanayİyenİlİk ve ar-ge gÜnÜ 3/47 hakemlİk/İzleyİcİlİk 1997-2006 fİrmalar aselsan

Sanayi ArSanayi Ar--GeGe Destekleri Destekleri DeDeğğerlendirme ve erlendirme ve İİzleme zleme SSüürereççlerine Genel Baklerine Genel Bakışış

Prof. Dr. Tuna BalkanProf. Dr. Tuna BalkanODTODTÜÜ Makina MMakina Müühendislihendisliğği Bi Bööllüümmüü

Balkan, 28 KasBalkan, 28 Kasıım 2006m 2006TTÜÜBBİİTAKTAK

SANAYSANAYİİ YENYENİİLLİİK ve ARK ve AR--GEGE GGÜÜNNÜÜ 22/47/47

HAKEMLHAKEMLİİK/K/İİZLEYZLEYİİCCİİLLİİK K 19971997--20062006

1997 y1997 yııllıından beri Tndan beri TÜÜBBİİTAK TAK TEYDEBTEYDEB hakemlihakemliğği/izleyicilii/izleyiciliğğiiYaklaYaklaşışık 50 hakemlik, 60 dk 50 hakemlik, 60 döönem nem izleyicilikizleyicilik30 farkl30 farklıı firmafirma5 Teknoloji 5 Teknoloji ÖÖddüüllüü dedeğğerlendirmeerlendirme25 25 TTGVTTGV hakemlihakemliğğii




FFİİRMALARRMALARASELSANASELSANBMCBMCDEMDEMİİRDRDÖÖKKÜÜMMEAEEAEEKTAMEKTAMELELİİARARErkuntErkunt DDöökküümmFARBA

FEKAFEKAFNSSFNSSFORD FORD OTOSANOTOSANMAKOMAKOMercedesMercedes BenzBenz TTüürkrkORSORSTOFATOFAŞŞ

FARBA




FFİİRMALARRMALARAkmetalAkmetal Demir Demir ÇÇelik Delik DöökküümmÇÇaağğdadaşş Okul Okul HizmetleriHizmetleriÇÇaağığıl Elektronikl ElektronikÇÇelikoelikoğğlulu Demir Demir ÇÇelikelikESPAESPA Kimya

FEMAFEMAŞŞ GGııdadaMEKAMEKA MMüühendislikhendislikOMEGAOMEGA MakinaMakinaPPıınarbanarbaşışı ŞŞiişşe Came CamYYüüksel Makinaksel Makina3AS Kimyevi 3AS Kimyevi MaddelerMaddeler

Kimya




1997 y1997 yııllıındaki ilk hakemlik yapndaki ilk hakemlik yapıılan lan projenin konusuprojenin konusu

““İİki Tekerlekli Motorsuz ve Motorlu ki Tekerlekli Motorsuz ve Motorlu Binek AraBinek Araççlar ilar iççin 2x2 Modelin in 2x2 Modelin TasarTasarıımmıı””

Proje sunuProje sunuşşu beklentilerin u beklentilerin ççok ok altaltıındaydndaydıı. .




Firmalar, proje Firmalar, proje öönerisi haznerisi hazıırlarken rlarken dikkat edilmesi gereken konular dikkat edilmesi gereken konular hakkhakkıında olduknda oldukçça deneyimsizdiler.a deneyimsizdiler.

ÖÖzellikle proje yzellikle proje yöönetimi, planlama, netimi, planlama, literatliteratüür arar araşşttıırmasrmasıı vb. konularda vb. konularda öönemli eksikleri bulunmaktaydnemli eksikleri bulunmaktaydıı..

Bilimsel anlamda ArBilimsel anlamda Ar--GeGe bilinmiyordu.bilinmiyordu.




ArAr--GeGe genellikle yurtdgenellikle yurtdışıışında nda geligelişştirilmitirilmişş bir sistemin deneme bir sistemin deneme yanyanıılma ylma yööntemiyle bazen ntemiyle bazen iyileiyileşştirilerek, tirilerek, üülkemizde yeniden lkemizde yeniden tasarlanmastasarlanmasıı olarak golarak göörrüüllüüyordu.yordu.

BugBugüün n öözellikle kurumsal yapzellikle kurumsal yapııya ya sahip firmalarda sahip firmalarda ““Proje HazProje Hazıırlamarlama””elemanlarelemanlarıı bulunmaktadbulunmaktadıır.r.




BazBazıı firmalar konuda deneyimli Arfirmalar konuda deneyimli Ar--GeGe dandanışışmanlarmanlarıı kullanmaktadkullanmaktadıırlar.rlar.

DanDanışışmanmanıın n öözellikle proje sunumu zellikle proje sunumu ve yve yöönetimi konularnetimi konularıında olumlu nda olumlu katkkatkıılarlarıı ggöörrüülmektedir.lmektedir.

Ancak, bu durumda firma arAncak, bu durumda firma ar--gegeççalalışışmalarmalarıına uzak kalabilmektedir.na uzak kalabilmektedir.




FirmanFirmanıın ilk bir kan ilk bir kaçç projesinde projesinde dandanışışman desteman desteğği almasi almasıınnıı ve arve ar--gegealtyapaltyapııssıınnıı oluoluşşturmasturmasıınnıı takiben takiben iiççselleselleşşmesi ve verdimesi ve verdiğği yeni proje i yeni proje öönerilerinde dannerilerinde danışışman kullanmamasman kullanmamasııkendi teknolojik gelikendi teknolojik gelişşimi aimi aççııssıından ndan daha yararldaha yararlıı olacaktolacaktıır.r.




ArAr--GeGe kazankazanıımlarmlarıı bir kenara bir kenara bbıırakrakıılsa bile, slsa bile, süürereçç iiççerisindeki en erisindeki en öönemli kazannemli kazanıımlar:mlar:

–– Bilimsel anlamda ArBilimsel anlamda Ar--GeGe nedir? nedir?

–– Proje nasProje nasııl hazl hazıırlanrlanıır?r?

–– İşİş planplanıına gna gööre yre yöönetim ve netim ve ççalalışışma ma nasnasııl yapl yapııllıır?r?




BazBazıı projelerde firmanprojelerde firmanıın kn küçüüçük olmask olmasııve altyapve altyapıı yetersizliyetersizliğği nedeniyle i nedeniyle bilimsel anlamda yeterli arbilimsel anlamda yeterli ar--gegeunsurlarunsurlarıı bulunmadbulunmadığıığı ggöörrüülmektedir.lmektedir.

Bu durumlarda bile projenin Bu durumlarda bile projenin desteklenmesi sdesteklenmesi sööz konusu kazanz konusu kazanıımlar mlar nedeniyle firmannedeniyle firmanıın gelin gelişşimine imine öönemli nemli katkkatkıılarda bulunacaktlarda bulunacaktıır.r.




Proje iProje iççin atanan ve konuda uzman in atanan ve konuda uzman ““Proje Proje İİzleyicisizleyicisi”” araaraşşttıırma, bilimsel rma, bilimsel yaklayaklaşışım ve deneyimine bam ve deneyimine bağğllıı olarak olarak da uygulama yda uygulama yööntemi gibi bir ntemi gibi bir ççok ok konuda firma ziyaretleri skonuda firma ziyaretleri sıırasrasıında nda firmaya destek verecek ve arfirmaya destek verecek ve ar--gegebilincinin olubilincinin oluşşturulmasturulmasıında ve nda ve üülke lke ekonomisine katkekonomisine katkıı sasağğlanmaslanmasıında nda yardyardıımcmcıı olacaktolacaktıır.r.




Hakemlik ve izleyicilik sHakemlik ve izleyicilik süürecinde recinde katkkatkıı iki yiki yöönlnlüü olmaktadolmaktadıır.r.

Hakem/izleyici Hakem/izleyici ööğğretim retim üüyesi ise yesi ise yapyapıılan uygulamallan uygulamalıı arar--gege ççalalışışmalarmalarııööğğretim retim üüyesinin uygulamalyesinin uygulamalııççalalışışmalar konusundaki bilgi malar konusundaki bilgi birikimine katkbirikimine katkııda bulunacaktda bulunacaktıır.r.




Konu farklKonu farklııllııklarklarıı ööğğretim retim üüyesinin yesinin vizyonunun genivizyonunun genişşlemesine lemesine öönemli nemli katkkatkııda bulunmaktadda bulunmaktadıır.r.

İİzleyici dozleyici doğğal olarak al olarak üücretsiz cretsiz bilimsel danbilimsel danışışman durumundadman durumundadıır.r.

Bu nedenlerle sBu nedenlerle süürereçç iiççerisinde erisinde herkesin kazancherkesin kazancıı olmaktadolmaktadıır.r.




Hakem/izleyici projede firmanHakem/izleyici projede firmanıın n ççalalışışmaya bamaya başşlamaya veya lamaya veya uygulamaya uygulamaya ççekindiekindiğği konularda i konularda gerekli motivasyonu olugerekli motivasyonu oluşşturmakta ve turmakta ve firmada firmada öözgzgüüvenin gelivenin gelişşmesine mesine öönemli katknemli katkıılarda bulunmaktadlarda bulunmaktadıır.r.

Bu sayede, proje ekibi Bu sayede, proje ekibi üüst yst yöönetimi netimi yatyatıırrıım im iççin ikna edebilmektedir.in ikna edebilmektedir.




BugBugüün bir n bir ççok firma iok firma iççin in TEYDEBTEYDEBprojesi gerprojesi gerççekleekleşştirmek prestijli bir tirmek prestijli bir durum olarak dedurum olarak değğerlendirilmektedir.erlendirilmektedir.

Firmalar gerFirmalar gerççekleekleşştirdikleri Artirdikleri Ar--GeGeproje sayproje sayııssıınnıı öövgvgüüyle dile yle dile getirmektedirler.getirmektedirler.




TEYDEBTEYDEB projelerinin ve izleyicilerin projelerinin ve izleyicilerin firmalara getirdifirmalara getirdiğği manevi destek i manevi destek sasağğlanan maddi destelanan maddi desteğğin in ççok ok öötesindedir.tesindedir.

İİzleyicilizleyiciliğğini yaptini yaptığıığım bir m bir ççok ok projede firma ziyaretleri sprojede firma ziyaretleri sıırasrasıında nda oluoluşşan itici gan itici güüccüün etkisi firmalarca n etkisi firmalarca dile getirilmidile getirilmişştir.tir.




ÖÖğğretim retim üüyesi olarak proje yesi olarak proje dedeğğerlendirme ve izleme ziyaretinde erlendirme ve izleme ziyaretinde edindiedindiğğim bilgiler ve deneyimler im bilgiler ve deneyimler vermekte olduvermekte olduğğum derslerde daha um derslerde daha somut, uygulamaya ysomut, uygulamaya yöönelik ve nelik ve ööğğrencinin ilgisini rencinin ilgisini ççekecek ekecek öörnekleri rnekleri hazhazıırlamama olanak sarlamama olanak sağğlamlamışışttıır.r.




TEYDEBTEYDEB projeleri projeleri ÜÜniversiteniversite--Sanayi Sanayi iişşbirlibirliğğine de olumlu katkine de olumlu katkıılar lar getirmektedir.getirmektedir.

Hakemlik/izleyicilik sHakemlik/izleyicilik süürecinde recinde “Ü“Üniversiteyeniversiteye”” uzak olan firmalar, uzak olan firmalar, üüniversitelerde yapniversitelerde yapıılan lan ççalalışışmalar ve malar ve yer alan Aryer alan Ar--GeGe birimleri hakkbirimleri hakkıında nda bilgilendirilmibilgilendirilmişş ve yve yöönlendirilminlendirilmişştir.tir.




Firmalar, ilgili Firmalar, ilgili üüniversite ve niversite ve bbööllüümlerindeki mlerindeki ööğğretim retim üüyelerinin yelerinin uzmanluzmanlıık konulark konularıı hakkhakkıında nda bilgilendirilmibilgilendirilmişş, projede doktoral, projede doktoralııelemanlarelemanlarıın yer almasn yer almasıınnıın getirileri n getirileri anlatanlatıılmlmışış ve ve ÜÜniversiteniversite--Sanayi Sanayi iişşbirlibirliğği tei teşşvik edilmivik edilmişştir.tir.




Firmalar bilimsel yayFirmalar bilimsel yayıın yapmaya n yapmaya yeterince ilgi gyeterince ilgi gööstermemektedirler.stermemektedirler.

Firma ziyaretleri sFirma ziyaretleri sıırasrasıında, firmalar nda, firmalar bu konuda tebu konuda teşşvik edilerek yapvik edilerek yapıılacak lacak ulusal ve/veya uluslararasulusal ve/veya uluslararasıı yayyayıınlarnlarıın n kendilerine getirecekendilerine getireceğği katki katkıılar lar konusunda bilgilendirilmikonusunda bilgilendirilmişştir.tir.




ÇÇok az sayok az sayııda da olsa bazda da olsa bazııprojelerde olumsuz durum da sprojelerde olumsuz durum da sööz z konusu olabilmektedir.konusu olabilmektedir.

ÖÖrnerneğğin, proje in, proje öönerisi, dnerisi, döönem ve nem ve sonusonuçç raporlarraporlarıı firma taraffirma tarafıından ndan ggöörrüülmeden verilen bilgilerle lmeden verilen bilgilerle dandanışışman tarafman tarafıından ndan hazhazıırlanabilmektedir.rlanabilmektedir.




Bu durumda, firmada proje Bu durumda, firmada proje kapsamkapsamıında beklenen birikim nda beklenen birikim oluoluşşmamaktadmamaktadıır.r.

Bazen proje Bazen proje öönerisine konu olan arnerisine konu olan ar--gege ççalalışışmasmasıınnıı gergerççekleekleşştirebilmek tirebilmek iiççin projede in projede öönerilen alt yapnerilen alt yapıınnıın n oluoluşşturulmasturulmasıından vazgendan vazgeççilerek iilerek işşfirma dfirma dışıışında yaptnda yaptıırrıılmaktadlmaktadıır.r.




ÖÖnemli olan inemli olan işşin firma din firma dışıışında nda yaptyaptıırrıılmaslmasıı dedeğğil, yapil, yapıılan ilan işşten uzak ten uzak kalkalıınmasnmasıı ya da iya da işşi yapan firmani yapan firmanıın n bilgileri saklbilgileri saklıı tutmastutmasıı nedeniyle nedeniyle firmada konu ile ilgili bilgi birikimi firmada konu ile ilgili bilgi birikimi oluoluşşmamasmamasııddıır.r.

Bu tip yaklaBu tip yaklaşışımlarda firmada teknik mlarda firmada teknik kazankazanıım germ gerççekleekleşşmeyecektir.meyecektir.



PROJE PROJE ÖÖNERNERİİSSİİDEDEĞĞERLENDERLENDİİRMERME

Yeni AGY200Yeni AGY200--01 01 ““Proje Proje ÖÖneri neri DeDeğğerlendirme Formuerlendirme Formu””

–– projenin endprojenin endüüstriyel arstriyel ar--gege iiççerieriğği, teknoloji i, teknoloji ddüüzeyi ve yenilikzeyi ve yenilikççi yi yöönnüü,,

–– proje planproje planıı ve kuruluve kuruluşşun altyapun altyapııssıınnıın uygunlun uygunluğğu, u, –– proje proje ççııktktıılarlarıınnıın ekonomik yarara ve ulusal n ekonomik yarara ve ulusal

kazankazanııma dma döönnüüşşebilirliebilirliğğii

konularkonularıında daha objektif nda daha objektif dedeğğerlendirme olanaerlendirme olanağığı sunmaktadsunmaktadıır.r.




DeDeğğerlendirmede bazerlendirmede bazıı kriterlerin kriterlerin “Ç“ÇOK OK İİYYİİ””, baz, bazıı kriterlerin de kriterlerin de ““İİYYİİ””seseççeneeneğği alti altıında bulunmasnda bulunmasıı ssööz z konusu kriterlerin akonusu kriterlerin ağığırlrlııklarklarıınnıı da da net bir net bir şşekilde ortaya koymakta ve ekilde ortaya koymakta ve aynaynıı zamanda zamanda ööneri sahibi firmaya neri sahibi firmaya dedeğğerlendirme kriterleri konusunda erlendirme kriterleri konusunda yol gyol gööstermektedir.stermektedir.




Genellikle proje Genellikle proje öönerisi haznerisi hazıırlama rlama aaşşamasamasıında AGY200nda AGY200--1 formunda yer 1 formunda yer alan bilgilerden yeterince alan bilgilerden yeterince faydalanfaydalanıılmamakta, bu nedenle de lmamakta, bu nedenle de firmanfirmanıın den değğiişşik alanlarda kuvvetli ik alanlarda kuvvetli yyöönleri bulunsa bile bu proje nleri bulunsa bile bu proje öönerisine yeterince nerisine yeterince yansyansıımamaktadmamaktadıır.r.




Bu durum firma ziyareti sBu durum firma ziyareti sıırasrasıında nda kkıısmen giderilebilmektedir.smen giderilebilmektedir.

““KuruluKuruluşşun vizyon ve misyonunda Arun vizyon ve misyonunda Ar--GeGe’’yeye verilen verilen öönem anem aççıık olarak k olarak yansyansııttıılmlmışışttıır.r.”” gibi kriterlerin bir gibi kriterlerin bir bbööllüümmüü kurumsal altyapkurumsal altyapııssıı olmayan olmayan firmalara uymamaktadfirmalara uymamaktadıır. r.




Benzer kriterler arasBenzer kriterler arasıında anda aşşaağığıdaki daki kriterler de saykriterler de sayıılabilir.labilir.

““KuruluKuruluşşun, Arun, Ar--GeGe ssüürecinde grecinde göözden zden gegeççirme ve iyileirme ve iyileşştirme sistemi tirme sistemi vardvardıır.r.””

““Kurumun kalite gKurumun kalite güüvence sistemativence sistematiğği i vardvardıır.r.””




Kurumsal altyapKurumsal altyapııya sahip bya sahip büüyyüük k firmalarfirmalarıın bu tn bu tüür kriterleri r kriterleri rahatlrahatlııkla yerine getirmesi, kla yerine getirmesi, üürrüün n ççeeşşitliliitliliğği ve i ve üürrüün gelin gelişştirme tirme bbööllüümlerinin bulunmasmlerinin bulunmasıı, ve proje , ve proje öönerisi haznerisi hazıırlanmasrlanmasıı konusunda konusunda deneyimli personeli olmasdeneyimli personeli olmasıınedenleriyle nedenleriyle ççok sayok sayııda proje da proje öönerisi nerisi sunulmaktadsunulmaktadıır.r.




ÖÖrnekrnek (tamamlam(tamamlamışış projeler)*projeler)*ArArççelikelik 105105 Standart ProfilStandart Profil 3030VestelVestel GrubuGrubu 7474 BekoBeko 2626AselsanAselsan 5454 EczacEczacııbabaşışı YapYapıı 2121ŞŞiişşe Came Cam 4747 Ford Ford OtosanOtosan 2020NetaNetaşş 4545 TofaTofaşş 1919BrisaBrisa 3434 MakoMako 1818* Kaynak: http://www.teydeb.tubitak.gov.tr/formlar/Desteklenen_Firma_Listesi.xls



PROJE PROJE İİZLEMEZLEME

Projelerin dProjelerin döönemsel izlemelerinde nemsel izlemelerinde karkarşışılalaşışılan en blan en büüyyüük sorunlardan k sorunlardan biri, ilgili dbiri, ilgili dööneme ait neme ait ççalalışışmalarmalarıın n ççok ok öönceden tamamlanmnceden tamamlanmışış olmasolmasııddıır.r.

ÖÖzellikle kzellikle kıısa ssa süüreli projelerde, reli projelerde, firma ziyareti sfirma ziyareti sıırasrasıında ilgili dnda ilgili dööneme neme ait iait işşler yerine genelde tamamlanmler yerine genelde tamamlanmışışsistem gsistem göörrüülmektedir.lmektedir.




Bazen sistem yBazen sistem yööre ya da yurt dre ya da yurt dışıışına na satsatııldldığıığı iiççin hiin hiçç ggöörrüülememektedir.lememektedir.

Bu durumlarda, projenin evreleri ve Bu durumlarda, projenin evreleri ve yapyapıılan arlan ar--gege ççalalışışmalarmalarıı rahatlrahatlııkla kla izlenememekte ve firmaya gerekli izlenememekte ve firmaya gerekli öönerilerde bulunmak inerilerde bulunmak iççin gein geççkalkalıınmnmışış olunmaktadolunmaktadıır.r.




DDöönem dosyalarnem dosyalarıınnıın zamann zamanıında ve nda ve tek dtek döönem olarak sunulmasnem olarak sunulmasıı izlemeyi izlemeyi öönemli nemli ööllçüçüde kolaylade kolaylaşşttıırmaktadrmaktadıır .r .

DDöönem dosyalarnem dosyalarıında sunulan nda sunulan faturalarda efaturalarda eğğer proje harici aler proje harici alıımlar mlar varsa, sadece ilgili harcamalarvarsa, sadece ilgili harcamalarıın n iişşaretlenmesi dearetlenmesi değğerlendirmelerde erlendirmelerde kolaylkolaylıık getirmektedir.k getirmektedir.




FirmanFirmanıın yapmayn yapmayıı planladplanladığıığıççalalışışmalardan dmalardan döönem inem iççerisinde erisinde vazgevazgeççerek serek sööz konusu z konusu ççalalışışmaymayııbabaşşka bir firmadan hizmet olarak ka bir firmadan hizmet olarak satsatıın almasn almasıı projenin temel amacprojenin temel amacıı ile ile ççelielişşiyorsa proje desteiyorsa proje desteğğinin ginin göözden zden gegeççirilmesi gerekmektedir.irilmesi gerekmektedir.




Mali deMali değğerlendirmeyi kolaylaerlendirmeyi kolaylaşşttıırmak irmak iççin in öönerilen/gernerilen/gerççekleekleşşen harcamalaren harcamalarıın tablo n tablo şşeklinde kareklinde karşışılalaşşttıırrıılmaslmasıı uygun olacaktuygun olacaktıır.r.

G020[YTL]

G030[USD]

M030 (1/2) [YTL]

M030 (2/2)[USD]

Fark[USD]

Personel 1.500,00 1.000,00 750,00 500,00 +500,00

Seyahat 0 0 0 0 0

Alet/Teçhizat/Yazılım 1.500,00 1.000,00 3.000,00 2.000,00 −1.000,00

Yurtiçi Ar-Ge Kurum 0 0 0 0 0

Danışmanlık ve Hizmet 0 0 0 0 0

Malzeme 0 0 0 0 0

Patent 0 0 0 0 0

Toplam 3.000,00 2.000,00 3.750,00 2.500,00 −500,00




ÖÖnerilen ve gernerilen ve gerççekleekleşşen en harcamalarda harcamalarda öönemli sapmalar nemli sapmalar bulunmasbulunmasıı durumunda, sdurumunda, sööz konusu z konusu sapmalarsapmalarıın nedenleri her grup in nedenleri her grup iççin in ayrayrıı ve detaylve detaylıı olarak aolarak aççııklanmalklanmalııddıır.r.

Yeni ArYeni Ar--GeGe YardYardıımmıı İİstek Formu stek Formu (AGY300(AGY300--01) de01) değğerlendirmeyi erlendirmeyi oldukoldukçça kolaylaa kolaylaşşttıırmaktadrmaktadıır. r.



SONUSONUÇÇ//ÖÖNERNERİİLERLER

TTÜÜBBİİTAKTAK’’ıın sundun sunduğğu Aru Ar--GeGe destedesteğği i sanayi, sanayi, ÜÜniversite ve niversite ve üülkenin lkenin teknolojik dteknolojik düüzeyinin yzeyinin yüükseltilmesi kseltilmesi aaççııssıından son derece yararlndan son derece yararlııddıır.r.

Proje sProje süürecinde firmanrecinde firmanıın n üürrüünlerinin nlerinin teknolojik dteknolojik düüzeyinin ve bzeyinin ve bööylece ylece sasağğlanacak katma delanacak katma değğerin erin arttarttıırrıılmaslmasıı mmüümkmküün olabilecektir.n olabilecektir.




Sistemin etkin ve verimli Sistemin etkin ve verimli ççalalışışmasmasııtamamen firmalartamamen firmalarıın tutumuna n tutumuna babağğllııddıır.r.

Firmalar projeler Firmalar projeler ççererççevesinde evesinde edindikleri aredindikleri ar--gege deneyiminin deneyiminin aldaldııklarklarıı maddi destemaddi desteğğin in ççok ok öötesinde oldutesinde olduğğunu bir sunu bir süüre sonra re sonra daha iyi anlayacaklarddaha iyi anlayacaklardıır.r.




HatalHatalıı tutumlar sistemin itutumlar sistemin işşlemesini lemesini zorlazorlaşşttııracak ve sonuracak ve sonuçç herkesin herkesin zararzararıına olacaktna olacaktıır.r.

Ancak, sistemin 10 yAncak, sistemin 10 yııllıı aaşşkkıın bir n bir ssüüredir baredir başşararıı ile iile işşlemesi, lemesi, firmalarfirmalarıımmıızzıın durumun bilincinde n durumun bilincinde olduolduğğunu gunu gööstermektedir.stermektedir.




HakemlerinHakemlerin dedeğğerlendirme serlendirme süürecinderecinde

1.1. FirmanFirmanıın mevcut personel, altyapn mevcut personel, altyapıı ve ve bilgi birikimini iyi inceleyerek projeyi bilgi birikimini iyi inceleyerek projeyi gergerççekleekleşştirebilme yetenetirebilme yeteneğğini anlamasini anlamasıı,,

2.2. Proje Proje öönerisindeki eksikleri ve/veya nerisindeki eksikleri ve/veya ddüüzeltmeleri firmayla paylazeltmeleri firmayla paylaşşmasmasıı, yol , yol ggööstermesi ve eksiklerin giderilmesi stermesi ve eksiklerin giderilmesi sonrassonrasıında raporlarnda raporlarıınnıı hazhazıırlamasrlamasıı,,





3.3. ÖÖnerinin sadece olumsuz yanlarnerinin sadece olumsuz yanlarıınnıı dedeğğil il olumlu yanlarolumlu yanlarıınnıı da firma ile paylada firma ile paylaşşarak arak motivasyon samotivasyon sağğlamaslamasıı,,

4.4. Etik kurallara uymasEtik kurallara uymasıı

beklenmektedir.beklenmektedir.





1.1. Proje Proje öönerisine yapnerisine yapııccıı yaklayaklaşşmamasmamasıı,,

2.2. Firma ziyaretine hazFirma ziyaretine hazıırlrlııksksıız gitmesi,z gitmesi,

3.3. Ziyarete yeterli sZiyarete yeterli süüre ayre ayıırmamasrmamasıı,,

4.4. DeDeğğerlendirme raporlarerlendirme raporlarıınnıı geciktirmesigeciktirmesi

uygun guygun göörrüülmemektedir.lmemektedir.




FirmalarFirmalarıınn dedeğğerlendirme serlendirme süürecinderecinde

1.1. Hakemlere geliHakemlere gelişş/gidi/gidişş tarihlerinde tarihlerinde esneklik gesneklik gööstermeleri ve ystermeleri ve yööre dre dışıışıseyahatlerini programlamalarseyahatlerini programlamalarıına na yardyardıımcmcıı olmalarolmalarıı,,

2.2. Proje evrakProje evrakıınnıın fazla ve an fazla ve ağığır oldur olduğğu u durumlarda firma ziyareti sdurumlarda firma ziyareti sıırasrasıında nda evrak kopyasevrak kopyasıınnıı hazhazıır bulundurmalarr bulundurmalarıı,,




FirmalarFirmalarıınn dedeğğerlendirme serlendirme süürecinderecinde3.3. İİlgili sunum ve glgili sunum ve güündem hazndem hazıırlamalarrlamalarıı,,

4.4. Projede karProjede karşışılalaşışılan bilimsel ve lan bilimsel ve teknolojik zorluklarla ilgili hakem veya teknolojik zorluklarla ilgili hakem veya izleyiciden gizleyiciden göörrüüşş istemeleri,istemeleri,

5.5. Hakemleri adam/ay oranlarHakemleri adam/ay oranlarıınnııbelirlemede kullandbelirlemede kullandııklarklarıı yyööntem ntem konusunda bilgilendirmeleri,konusunda bilgilendirmeleri,




FirmalarFirmalarıınn dedeğğerlendirme serlendirme süürecinderecinde6.6. DeDeğğerlendirmeyi kolaylaerlendirmeyi kolaylaşşttıırmak irmak iççin in

öönerilen/gernerilen/gerççekleekleşşen karen karşışılalaşşttıırmasrmasııyapmalaryapmalarıı ve sapmalarve sapmalarıı aaççııklamalarklamalarıı,,

7.7. Teknik raporlara Teknik raporlara öözen gzen gööstermeleri,stermeleri,

8.8. İİlgili sistemi ve ilgili sistemi ve işşleyileyişşini gini gööstermeleristermeleri

beklenmektedir.beklenmektedir.




FirmalarFirmalarıınn dedeğğerlendirme serlendirme süürecinderecinde1.1. Firma ziyaretinde proje ekibini ve ilgili Firma ziyaretinde proje ekibini ve ilgili

sistemi hazsistemi hazıır bulundurmamalarr bulundurmamalarıı,,2.2. Proje Proje öönerisinde yer alan nerisinde yer alan ççalalışışma ve ma ve

yatyatıırrıımlardan gemlardan geççerli neden olmadan erli neden olmadan vazgevazgeççmeleri,meleri,

3.3. Sunum ve deSunum ve değğerlendirmeleri sadece erlendirmeleri sadece dandanışışmanlara yaptmanlara yaptıırmalarrmalarıı,,

uygun guygun göörrüülmemektedir.lmemektedir.

Documents

Sanayi Ar-Ge Destekleri Değerlendirme ve İzleme ... filebalkan, 28 kasım 2006 tÜbİtak sanayİyenİlİk ve ar-ge gÜnÜ 3/47 hakemlİk/İzleyİcİlİk 1997-2006 fİrmalar aselsan