Embed Size (px)
Citation preview
SAP
SAP HR Fiskalizacija Rješenje za fiskalizaciju prometa gotovinom
S&T
1/14/2013
Stranica 2 of 48
SADRŽAJ
1 Uvod ...................................................................................................................................................... 5
1.1 NOVI BROJEVI RAČUNA ..................................................................................................................... 5
2 Prilagodba fiskalizacije kod bezgotovinskog prometa .......................................................................... 6
2.1 OSNOVNE POSTAVKE ....................................................................................................................... 6
2.1.1 Aktivacija fiskalizacije ............................................................................................................ 6
2.1.2 Novi storno ............................................................................................................................. 6
2.2 PODOBJEKT RASPONA BROJAČA ....................................................................................................... 6
2.3 RASPON BROJEVA ............................................................................................................................ 7
2.4 PODUZEĆE/PROSTOR/UREĐAJ ......................................................................................................... 8
2.4.1 Aktivacija fiskalizacije na razini poduzeća ............................................................................. 8
2.4.2 Oznaka je li obveznik u sustavu PDV-a ................................................................................ 8
2.4.3 OIB poduzeća ........................................................................................................................ 9
2.4.4 Šifre poduzeća ....................................................................................................................... 9
2.4.5 Poslovni prostor ................................................................................................................... 10
2.4.6 Naplatni uređaji .................................................................................................................... 11
2.5 TIPOVI FAKTURIRANJA .................................................................................................................... 11
2.5.1 Relevantnost za fiskalizaciju ................................................................................................ 11
2.5.2 Forsiranje brojeva ................................................................................................................ 12
3 Proširenja prodajnog naloga i fakture ................................................................................................ 13
3.1 PROŠIRENJA PRODAJNOG NALOGA .................................................................................................. 13
3.2 PROŠIRENJA FAKTURE.................................................................................................................... 13
3.3 GRUPNO KREIRANJE FAKTURNIH DOKUMENATA ................................................................................ 15
4 Dodatna prilagodba za slanje dokumenata ........................................................................................ 16
4.1 NAČIN PLAĆANJA............................................................................................................................ 16
4.2 GRUPIRANJE TIPOVA CJENOVNIH UVJETA ......................................................................................... 17
5 Aktivacija poslovnih prostora ............................................................................................................. 19
Stranica 3 of 48
6 Nadzor fiskalizacije ............................................................................................................................. 20
7 Komunikacijski log .............................................................................................................................. 23
8 Preporuke promjena ispisa računa ..................................................................................................... 24
8.1 BROJ RAČUNA ................................................................................................................................ 24
8.2 INTERNI BROJ................................................................................................................................. 24
8.3 DATUM I VRIJEME ........................................................................................................................... 24
8.4 OSOBA KOJA JE IZDALA RAČUN ....................................................................................................... 24
8.5 NAČIN PLAĆANJA............................................................................................................................ 24
8.6 BROJEVI REFERENTNIH RAČUNA...................................................................................................... 24
9 Fifi Windows RFC server ..................................................................................................................... 25
9.1 OSNOVNI PRINCIPI .......................................................................................................................... 25
9.1.1 Definicije pojmova................................................................................................................ 25
9.2 INSTALACIJA FIFI SERVERA ............................................................................................................. 25
9.2.1 Preduvjeti ............................................................................................................................. 26
9.2.2 Instalacija servera ................................................................................................................ 26
9.2.3 Instalacija servisa ................................................................................................................ 26
9.3 POSTAVKE FIFI SERVERA ............................................................................................................... 28
9.3.1 Povezivanje sa SAP sustavom ............................................................................................ 31
9.4 FIFI KONZOLA ................................................................................................................................. 32
9.4.1 Pokretanje i zaustavljanje Fifi konzole ................................................................................ 32
9.4.2 Postavke .............................................................................................................................. 34
9.4.3 Pokretanje i zaustavljanje servera ....................................................................................... 35
9.4.4 Provjera certifikata i digitalnog potpisivanja ........................................................................ 39
9.5 FIFI SERVIS .................................................................................................................................... 40
10 Generiranje zaštitnog koda izdavatelja (ZKI) ...................................................................................... 42
10.1 INSTALACIJA JAVA ZKI ................................................................................................................... 42
10.2 POSTAVKE NA SAP SUSTAVU ......................................................................................................... 43
Stranica 4 of 48
10.2.1 Eksterna naredba ................................................................................................................ 43
10.2.2 Osnovne postavke ............................................................................................................... 46
10.2.3 Autorizacije .......................................................................................................................... 48
10.2.4 Provjera postavki ................................................................................................................. 48
Stranica 5 of 48
1 Uvod
Isporučeno rješenje podržava generiranje brojeva u SAP-u u FI modulu za dokumente koji idu kroz SD modul.
Također se podržava slanje podataka u Poreznu upravu, za račune pladene gotovinom.
U tu svrhu je potrebno:
- importirati transportni request sa DDIC objektima - importirati transportni request sa novim razvojem - importirati naknadno izdane transportne requeste - napraviti ručne modifikacije opisane u posebnom dokumentu - instalirati Windows RFC server - instalirati Java program za generiranje zaštitnog koda izdavatelja - napraviti osnovnu prilagodbu u transakciji ZFISC_CUST
U slučaju da ne postoji potreba za slanjem podataka u poreznu upravu, nego su važni jedino brojači računa, relevantna poglavlja su samo Prilagodba fiskalizacije i Proširenja prodajnog naloga i fakture.
U slučaju da postoji potreba za slanjem podataka u poreznu upravu, relevantna su sva poglavlja.
1.1 Novi brojevi računa
Implementacijom dijela rješenja koje se tiče bezgotovinskog prometa dobiva se funkcionalnost generiranja brojeva računa na način propisan Zakonom o fiskalizaciji u prometu gotovinom.
Osim implementacije ovog rješenja, potrebno je izglede računa prilagoditi navedenom Zakonu (preporuke su dane u poglavlju „Preporuke izgleda ispisa računa“).
Broj računa je riješen kroz alternativni brojač, tj. novi brojač ne utječe na postojede SAP-ove brojače fakturnih dokumenata.
Kako bi se izbjeglo generiranje brojeva računa za SD fakturne dokumente, koji nede biti proknjiženi u računovodstvo zbog storniranja prije knjiženja u računovodstvo, brojevi računa se generiraju tek prilikom knjiženja. To ima za posljedicu da se računi mogu ispisivati tek nakon knjiženja u računovodstvo.
Stranica 6 of 48
2 Prilagodba fiskalizacije kod bezgotovinskog prometa
U postupku prilagodbe, koristedi transakciju ZFISC_CUST postavljamo:
šifre poduzeda relevantne za fiskalizaciju
raspone brojeva potrebne zbog Zakona o fiskalizaciji
definiramo poslovne prostore i naplatne uređaje
definiramo fakturne dokumente relevantne za fiskalizaciju
2.1 Osnovne postavke
2.1.1 Aktivacija fiskalizacije
Pozovite transakciju ZFISC_CUST i odaberite čvor „General parameters“
Postavka ACTIV s vrijednostima ' ' (prazno) ili 'X' aktivira ili deaktivira cjelokupnu fiskalizaciju na klijentu.
2.1.2 Novi storno
Dodavanjem parametra NEWSTO i postavljanjem njegove vrijednosti na X, omoguduju se promjene podataka relevantnih za fiskalizciju, prilikom storniranja fakturnog dokumenta.
.
Time se omogudava storniranje dokumenata kreiranih prije aktiviranja fiskalizacije te kreiranje storno dokumenta u poslovnom prostoru / naplatnom uređaju različitom od onih u originalnom dokumentu.
Promjena navedenih podataka je moguda dok nije generiran fiskalni broj.
2.2 Podobjekt raspona brojača
Brojači se moraju generirati po naplatnom uređaju ili po poslovnici te se resetirati na početku svake godine. Bududi da se to standardno u SD modulu ne može riješiti jer u tablici zaglavlja faktura nema godine dokumenta u ključu, za svaku poslovnicu ili kombinaciju poslovnica/naplatni uređaj treba definirati poseban brojač.
Podobjekt je proizvoljna šifra od šest znakova. Dugi tekst služi za opis svrhe podobjekta brojača.
Stranica 7 of 48
Ovdje definirani podobjekti de se kasnije pridružiti poslovnom prostoru ili naplatnom uređaju, te de se prilikom spremanja fakture pomodu njih očitavati prvi sljededi fiskalni broj koji de se slati u PU i ispisivati na dokumentu.
2.3 Raspon brojeva
U ovom koraku se definira raspon brojeva za sve podobjekte definirane u prethodnom koraku.
Koristi se objekt FISC_CROA.
Stranica 8 of 48
Potrebno je unijeti vrijednost '00' u polje „Broj raspona brojeva“ (sa zaglavljem „Ne“). Za svaku godinu vrijednosti od-do trebali biti 1 i 9999999999.
2.4 Poduzeće/Prostor/Uređaj
2.4.1 Aktivacija fiskalizacije na razini poduzeća
Potrebno je kreirati novi globalni parametar FISC01 šifre poduzeda u pogledu V_T001I(Transakcija SM30).
Potrebno je postaviti 'X' kao vrijednost globalnog parametra FISC01:
SPRO -> Financial Accounting(New) -> Financial Accounting Global Settings -> Global Parameters for the Company code -> Enter Global Parameters. Odabrati poduzede te opciju ‘Additional data' ('Dodatni podaci’).
2.4.2 Oznaka je li obveznik u sustavu PDV-a
Prilikom slanja podataka u poreznu upravu, obavezni elemente na računu je oznaka je li obveznik u sustavu PDV-a ili nije.
Potrebno je kreirati novi globalni parametra FISC02 šifre poduzeda u pogledu V_T001I u transakciji SM30.
Nakon toga je, u slučaju da je poduzede u sustavu PDV-a potrebno postaviti 'X' kao vrijednost globalnog parametra FISC02.
Stranica 9 of 48
SPRO -> Financial Accounting(New) -> Financial Accounting Global Settings -> Global Parameters for the Company code -> Enter Global Parameters. Odabrati poduzede te opciju ‘Additional data' ('Dodatni podaci’).
2.4.3 OIB poduzeća
Kako nije standardizirano polje za održavanje OIB-a poduzeda (negdje se koristi SAPHR1, negdje SAPHR2 a negdje nijedno od toga), za potrebe fiskalizacije je uveden novi parametar FISC03.
Potrebno je kreirati novi globalni parametar FISC03 šifre poduzeda u pogledu V_T001I(Transakcija SM30).
SPRO -> Financial Accounting(New) -> Financial Accounting Global Settings -> Global Parameters for the Company code -> Enter Global Parameters. Odabrati poduzede te opciju ‘Additional data' ('Dodatni podaci’).
2.4.4 Šifre poduzeća
Nakon što je fiskalizacija aktivirana na razini poduzeda, ono de se pojaviti u skupnom pogledu održavanja te je za njega mogude postavljanje podataka o poslovnim prostorima i naplatnim uređajima.
Stranica 10 of 48
2.4.5 Poslovni prostor
Svaki poslovni prostor pripada šifri poduzeda. Kada na ekranu prikazanom na gornjoj slici označimo šifru poduzeda i dvokliknemo na čvor „Poslovni prostor“ na lijevoj strani ekrana, ulazimo u ekran za održavanje poslovnih prostora:
Klikom na dugme „Novi unosi“ definiramo novi poslovni prostor:
Stranica 11 of 48
Ukoliko je tip brojača (Traceabilty Mark) P (po poslovnici), potreban je unos u podobjekt brojača (Number group). U suprotnom se nede modi spremiti niti jedan dokument. Ukoliko je tip brojača N (po naplatnom uređaju), podobjekt brojača treba biti prazno.
2.4.6 Naplatni uređaji
Za svaki poslovni prostor mora biti definiran barem jedan naplatni uređaj. Naplatni uređaj se može sastojati samo od brojeva.
U slučaju da je na poslovnom prostoru definiran tip brojača N (Naplatni uređaj) potrebno je upisati vrijednost u polje Podobjekt brojača (No.gp).
Način pladanja (Pay meth) ovdje upisan de se predefinirati na nalogu i fakturi.
2.5 Tipovi fakturiranja
2.5.1 Relevantnost za fiskalizaciju
Prema tipovima fakturiranja se definiraju dokumenti koji su relevantni za generiranje fiskalnog broja računa. U ovom pogledu održavanja su vidljivi svi tipovi fakturiranja definirani u sustavu te je potrebno odabirom 'Aktivan', tip fakturiranja označiti kao relevantan za fiskalizaciju.
Stranica 12 of 48
Napomena: mogude je označiti kao relevantne za fakturiranje i tipove dokumenata koji nisu relevantni za fakturiranje. Za takve tipove dokumenata se brojevi generiraju u SD-u prilikom kreiranja SD fakturnog dokumenta.
2.5.2 Forsiranje brojeva
Odabirom oznake "Forsiranje broja" na tipu fakturnog dokumenta, fiskalni broj de biti generiran prilikom spremanja fakturnog dokumenta, neovisno o tome da li je dokument knjižen u financijama.
Napomena: uključivanje forsiranja brojeva povlači za sobom određene rizike. U slučaju da fakturni dokument nije mogude proknjižiti, nego ga je potrebno stornirati, taj de dokument "potrošiti" fiskalni broj. Storno tog dokumenta također. Rizik je također da, dodjelom broja na temelju datuma fakturiranja, broj bude određen iz brojača jedne godine, a naknadnom promjenom se dokument proknjiži u drugu godinu.
Stranica 13 of 48
3 Proširenja prodajnog naloga i fakture
3.1 Proširenja prodajnog naloga
Na prodajnom nalogu u podacima zaglavlja, na kartici Dodatni podaci B dodana su polja potrebna za fiskalizaciju:
Poslovni prostor i naplatni uređaj se određuju automatski ako je ispunjeno nešto od sljededeg:
postoji samo jedan poslovni prostor i naplatni uređaj u šifri poduzeda
u korisničkom profilu su upisani parametri : o FISC_BUS_SPACE Business space o FISC_CH_DEV Charging device
OIB se automatski određuje po sljededem algoritmu:
ako je implementiran HR modul uzima se OIB od tekudeg korisnika
u korisničkom profilu je upisani parametar FISC_OIB_USER
Fiskalni način pladanja se određuje prema onome upisanom na naplatnom uređaju ako nije drugačije postavljen.
Svi se ovi podaci prilikom fakturiranja prenose u fakturu. Bududi da su definirani na zaglavlju prodajnog naloga, automatski je osigurana razdioba faktura za različite poslovne prostore, uređaje, OIB zaposlenika i način pladanja.
3.2 Proširenja fakture
Na SD fakturi u podacima zaglavlja dodana je kartica HR fiskalizacija:
Stranica 14 of 48
Ukoliko su polja popunjena u prodajnom nalogu, ista se automatski prenose u fakturu.
Snimanjem fakture se određuje novi broj, samo za one fakture koji su prebačene u računovodstvo.
Poslovni prostor i naplatni uređaj se određuju automatski ako nisu preuzeti iz prodajnog naloga i ako je ispunjeno nešto od sljededeg:
Stranica 15 of 48
postoji samo jedan poslovni prostor i naplatni uređaj u šifri poduzeda
u korisničkom profilu su upisani parametri: o FISC_BUS_SPACE Business space o FISC_CH_DEV Charging device
3.3 Grupno kreiranje fakturnih dokumenata
Poslovni prostor i naplatni uređaj su podaci zaglavlja fakture i kao takvi jedan od kriterija za razdvajanje faktura kod grupnog fakturiranja.
Prilikom kreiranja fakturnih dokumenata se poslovni prostor i naplatni uređaj automatski generiraju u fakturnim dokumentima, nakon što je ved napravljena podjela dokumenata. To ima za posljedicu da de se uvijek kreirati odvojeni fakturni dokumenti za slučaj da su poslovni prostor i naplatni uređaj preuzeti iz prodajnog naloga i da su automatski određeni kod kreiranja fakture (čak i ako su podaci dobiveni automatskim određivanjem jednaki preuzetim podacima).
Stranica 16 of 48
4 Dodatna prilagodba za slanje dokumenata
Kod potrebe za slanjem dokumenata u Poreznu upravu (gotovinsko pladanje) potrebno je provesti dodatnu prilagodbu sustava:
unijeti relevantnost za slanje pojedinih načina pladanja
povezati tipove cjenovnih uvjeta s poreznom grupom zadanom prema specifikaciji datoteke za slanje u Poreznu upravu
Za dodatnu prilagodbu fiskalizacije vezano uz slanje dokumenata koristimo sljedede čvorove u transakciji ZFISC_CUST:
4.1 Način plaćanja
Zakon o fiskalizaciji u prometu gotovinom definira 5 načina pladanja:
U ovom koraku se definiraju načini pladanja koji se šalju u Poreznu upravu:
Stranica 17 of 48
Ako neki način pladanja nije upisan podrazumijeva se da se podaci ne šalju.
4.2 Grupiranje tipova cjenovnih uvjeta
Prilikom slanja u Poreznu upravu iznose s računa treba podijeliti u sljedede grupe:
Porez na dodanu vrijednost
Porez na potrošnju
Ostali porezi
Iznos oslobođenja
Iznos povezan s oporezivanjem marže
Iznos koji ne podliježe oporezivanju
Naknade
Pretpostavka da se omogudi navedeno je da su u SD dokumentima iznosi razdvojeni po tipovima cjenovnih uvjeta.
Zatim je u ovom koraku namještanja postavki fiskalizacije potrebno povezati odgovarajudi tip cjenovnog uvjeta s grupom kojoj iznos pripada. Za iznose povezane s PDV-om potrebno je unijeti i odgovarajudi porezni indikator.
Primjer:
Stranica 18 of 48
Stranica 19 of 48
5 Aktivacija poslovnih prostora
Kako bi bilo mogude slati podatke računa za poslovni prostor, isti je potrebno prethodno aktivirati pri Poreznoj upravi. U tu svrhu se koristi transakcija ZFISC_SEND_BS.
Nakon odabira podataka na ekranu se prikazuje popis poslovnih prostora.
Za aktivaciju poslovnih prostora koristimo opciju na alatnoj traci. Ukoliko je potrebno deaktivirati
poslovni prostor na raspolaganju je opcija . U slučaju promjene adresnih podataka potrebno je
izmjene poslati u Poreznu upravu, što je omogudeno opcijom . Za pregled komunikacije koristimo
opciju . To nas vodi u pregled svih poruka razmijenjenih s RFC serverom i Poreznom upravom.
Napomena: Prilikom slanja podataka u Poreznu upravu, poslat de se matični podaci poslovnog prostora prikazani u poglavlju 2.4.5. OIB kompanije koji de se poslati prema Poreznoj upravi s navedenim podacima de se preuzeti iz parametra FISC03 opisanog u poglavlju2.4.3.
Stranica 20 of 48
6 Nadzor fiskalizacije
Transakcija ZFISC_SEND_INV središnja je transakcija za nadzor fiskalizacije.
Nakon odabira podataka na ekranu odabira dobivamo prikaz svih faktura:
Stranica 21 of 48
Za sve dokumente koji nemaju JIR, isti možemo zatražiti odabirom opcije na alatnoj traci. Ukoliko se ovaj program rasporedi u pozadinskom poslu, to de se događati automatski.
Želimo li simulirati slanje, kako bismo pogledali XML datoteku koja de se poslati koristimo opciju . Program de samo generirati XML datoteku ali ona neće biti poslana u PU.
Stranica 22 of 48
Za pregled komunikacije koristimo opciju . To nas vodi u pregled svih poruka razmijenjenih s RFC serverom i Poreznom upravom. U idealnom slučaju za jednu fakturu postojat de samo jedan redak u ovom prikazu.
Odabirom opcije u stupcima Poslano i Primljeno možemo vidjeti poruku koju smo poslali i poruku koju smo primili:
Stranica 23 of 48
7 Komunikacijski log
Za pregled komunikacija s Poreznom upravom koristi se transakcija ZFISC_LOG. Ova transakcija se koristi prilikom prikaza komunikacijskog loga opisanog u prethodnim poglavljima.
Prikaz komunikacijskog loga.
Stranica 24 of 48
8 Preporuke promjena ispisa računa
Prema Zakonu o fiskalizaciji u prometu gotovinom potrebno je na računu ispisivati, osim elemenata propisanih drugim zakonima i sljedede elemente:
vrijeme izdavanja računa
osobu koja je izdala račun
način pladanja
Promjene koje nastaju na računu kao posljedica navedenog zakona su:
ispis fiskalnog broja računa umjesto SAP-ovog broja računa
po potrebi ispis SAP-ovog broja računa kao "Interni broj"
dodatni datum i vrijeme kreiranja računa
osobu koja je izdala račun
način pladanja računa
8.1 Broj računa
Fiskalni broj računa se nalazi u polju VBRK-FISC_INV_NUM. Pri tom treba voditi računa o tome da se za stare račune izdane prije uvođenja fiskalizacije, ispisuje SAP-ov broj, a ne fiskalni broj.
8.2 Interni broj
S obzirom da je SAP-ov broj fakturnog dokumenta temelj za povezivanje i pretraživanje fakturnih dokumenata u SAP-u, preporučljivo je i taj broj ispisivati na računima.
8.3 Datum i vrijeme
Za račune koji nisu pladeni gotovinom potrebno je osim datuma fakture (VBRK-FKDAT) ispisivati datum i vrijeme kreiranja fakture (VBRK-ERDAT i VBRK-ERZET).
Za račune pladene gotovinom datum fakture i datum kreiranja fakture moraju biti jednaki te je dovoljno ispisivati datum i vrijeme kreiranja fakture (VBRK-ERDAT i VBRK-ERZET).
8.4 Osoba koja je izdala račun
Ispisuje se korisničko ime osobe koja je kreirala račun (VBRK-ERNAM). Mogude je ispisivati umjesto korisničkog imena, ime i prezime.
8.5 Način plaćanja
Način pladanja je mogude dohvatiti iz tablice zaglavlja fakture iz polja VBRK- PAYMENT_METH.
8.6 Brojevi referentnih računa
U slučaju se kod ispisa odobrenja ili teredenja ispisuju referentni brojevi fakturnih dokumenata treba i tamo ispisivati fiskalni broj računa. Pri tom također treba voditi računa o tome da, ako se radi o računu izdanom prije fiskalizacije, se ispisuje SAP-ov broj računa, a ne fiskalni broj.
Stranica 25 of 48
9 Fifi Windows RFC server
9.1 Osnovni principi
Komunikacija s Web servisom realizirana je putem Windows Fifi RFC servera middlewarea koji je spojen na SAP Gateway i koji prima pozive sa SAP sustava. Nakon toga uspostavlja vezu prema Web servisu u Poreznoj upravi i odgovor prosljeđuje nazad u SAP.
Ovim dizajnom su tehnički podržane sve verzije SAP sustava neovisno o Basis releasu, operacijskom sustavu te Unicode ili non-Unicode verziji.
9.1.1 Definicije pojmova
Pojam Opis
Server Programsko rješenje koje se spaja na SAP Gateway i prima pozive iz SAP sustava. Ne odnosi se na hardver na kojem je instaliran - može se pokrenuti sa PC-a. Bitna karakteristika je da je spojen i registriran na SAP Gateway a ne način na koji je pokrenut (da li preko konzole ili preko Windows servisa)
Servis Datoteka FifiService.exe instalirana kao Windows servis alatom installutil.
Konzola Program Fifi.exe. Ne pokrede server automatski nego preko naredbe start srv. Posjeduje i dodatne značajke poput upravljanja postavkama, provjere certifikata i digitalnog potpisa itd.
9.2 Instalacija Fifi servera
Instalacija Fifi servera je jednostavna. Koristedi tzv. XCOPY deployment ona se svodi na kopiranje datoteka na željeno mjesto na poslužitelju ili PC-u te prilagodbu postavki u datoteci FifiSettings.xml. Koristedi program installutil instalira se Windows servis. Prije toga potrebno je zadovoljiti određene preduvjete.
Stranica 26 of 48
9.2.1 Preduvjeti
x64 bitni Windows operacijski sustav. Za produkcijski server preporučljivo je imati server inačicu Windowsa, dok je za testnu okolinu mogude imati i Windows 7.
.Net Framework 4
Instaliran (razvojni ili produkcijski) FINA certifikat u TrustedPublishers/LocalComputer
Instaliran FINA certifikat s javnim ključem u TrustedRootCertificationAuthorities/LocalComputer
Otvoren firewall prema SAP serveru, SAP Gatewayu i Fina Web servisu
Definiran komunikacijski korisnik na SAP sustavu
9.2.2 Instalacija servera
Instalacija servera se svodi na kopiranje datoteka na željeno mjesto (npr. u direktorij C:\Fifi) i konfiguriranje postavki u datoteci FifiSettings.xml.
9.2.3 Instalacija servisa
Nakon instalacije servera, možemo instalirati Windows servis pomodu .NET alata installutil.
Program installutil dio je .NET frameworka. Ukoliko je na računalu instalirano više verzija frameworka potrebno je osigurati da se poziva onaj iz x64 verzije .NET 4.
Naziv Windows servisa određen je u datoteci FifiSettings.xml pod ključem ServiceName. Na taj način je mogude na jednom računalu imati više instaliranih servisa.
Uz pretpostavku da je naziv servisa FifiServiceDEV:
te da je .NET framework instaliran u folderu c:\Windows\Microsoft.NET\Framework64\v4.0.30319
pozicionirajmo se u c:\Windows\Microsoft.NET\Framework64\v4.0.30319 i zadajmo sljededu naredbu:
installutil /i C:\Fifi\FifiService.exe
Stranica 27 of 48
Deinstalacija Windows servisa vrši se naredbom
installutil /u C:\Fifi\FifiService.exe
ili koristedi alat SC, npr.
sc delete ServiceName
Nakon toga možete u alatu services.msc ugoditi parametre poput Statup Type ili Log on korisnika.
Stranica 28 of 48
Značajke servisa opisane su u zasebnom poglavlju
9.3 Postavke FIFI servera
U mapi gdje instaliramo Fifi RFC server nalazi se datoteka FifiSettings.xml. Ta datoteka sadrži sve postavke za spajanje na SAP sustav, specifikaciju korištenih certifikata, postavke za spremanje datoteka, URL do Web servisa itd.
Format XML datoteke je jednostavan. Root element XML dokumenta je SETTINGS, a sve se postavke definiraju koristedi XML element SETTING s atributima key i value:
<settings> <setting key = "key1" value = "value1" /> <setting key = "key2" value = "value2" /> </settings>
Postavke je mogude uređivati u tekstualnom editoru ili iz Fifi konzole što je opisano u zasebnom poglavlju.
Stranica 29 of 48
Sve postavke opisane su u sljededoj tablici. Sve postavke su case-sensitive.
Key Value
ServiceName Naziv servisa. Prilikom instalacije servisa pomodu programa installutil gleda se ova postavka.
Također, ova postavka se gleda kod izvršavanja naredbi start srv i stop srv u Fifi konzoli.
Ukoliko servis nije instaliran i dalje je mogude startati i zaustaviti Fifi server iz Fifi konzole naredbama start nosrv i stop nosrv.
SAP_AppHost SAP aplikacijski poslužitelj: naziv ili IP adresa
SAP_GWService Naziv SAP Gateway servisa, sapgw<nr>
SAP_ProgramID Program ID kojim se RFC server predstavlja SAP gatewayu. Isti program ID mora biti specificiran u definiciji RFC destinacije u transakciji SM59.
SAP_SID System ID SAP sustava
SAP_SystemNumber Broj sustava
SAP_Client Klijent
SAP_Username Korisničko ime. Preporučljivo je koristiti komunikacijskom korisnika.
Stranica 30 of 48
Key Value
SAP_Password Lozinka
SAP_Language Jezik prijave
SAP_RegistrationCount Broj registracija na SAP gatewayu. Određuje koliko RFC requesta server može procesirati paralelno.
CisURL Adresa Web servisa. Testni Web servis nalazi se na lokaciji:
https://cistest.apis-it.hr:8449/FiskalizacijaServiceTest
Produkcijski Web servis je na lokaciji:
https://cis.porezna-uprava.hr:8449/FiskalizacijaService
CertificateSubject Subjekt koji piše u certifikatu. Trenutno uvijek FISKAL 1
CertificateIssuer Ovisno o tipu certifikata - testni ili produkcijski, ta vrijednost može biti DEMO ili RDC
Vendor_OIB OIB proizvođača softvera koji se šalje u XML poruci. Treba biti 55648908488
StoreFiles Opcionalni parametar koji definira treba li Fifi server spremati odlazne i dolazne XML poruke u datoteke.
Vrijednost može biti true ili false, npr:
<setting key="StoreFiles" value="true" />
StoreFolder Ukoliko je parametar StoreFiles postavljen na true, parametar StoreFolder definira mjesto na koje de se spremati odlazne i dolazne XML poruke.
Datoteke su formata <uuid>.<direction> gdje je <uuid> ID XML poruke a smjer može biti IN (za ulazne poruke) ili OUT (za odlazne poruke).
LogFolder Mjesto na koje de Fifi servis spremati svoje logove. Fifi servis sprema logove u datoteku FifiLog_<yyyymmdd>.log
Ukoliko ovaj parametar nije definiran logovi se pišu na mjesto gdje se nalazi datoteka FifiService.exe, tj. u folder gdje je instaliran Fifi server.
TimeOut_ms Opcionalni parametar koji definira vrijeme u milisekundama nakon kojega poziv Web servisa treba prekinuti ukoliko se ne primi odgovor.
Stranica 31 of 48
9.3.1 Povezivanje sa SAP sustavom
FIFI server se spaja na SAP sustav kao RFC server sa određenim ID-om programa. U postavkama servera određuje se Program ID, standardno je ta vrijednost „Fifi“.
To omoguduje da se pozove iz SAP-a putem CALL FUNCTION ... DESTINATION naredbe.
U SAP sustavu potrebno je konfigurirati RFC destinaciju tipa T (TCP/IP konekcija). Za program ID potrebno je upisati istu vrijednost kao na Fifi serveru.
Naziv RFC destinacije je potrebno zadati u opdim postavkama u transakciji ZFISC_CUST, pod ključem RFCDES.
Stranica 32 of 48
Gornja slika prikazuje na koji način se postavlja povezivanje RFC Fifi Servera sa SAP sustavom. Na taj način mogude je konfigurirati nekoliko servisa na nekoliko različitih SAP sustava, npr. razvojni, testni i produkcijski.
9.4 Fifi konzola
Fifi RFC server može se koristiti u dva operativna moda: kao konzola i kao Windows servis. Korištenje FIFI konzole pomaže da:
provjerimo i mijenjamo postavke
gledamo output u konzoli umjesto u datoteci
provjerimo instalaciju certifikata i digitalni potpis
koristimo Fifi server za razvojne ili testne svrhe.
U ovom poglavlju opisane su osnovne značajke Fifi konzole.
9.4.1 Pokretanje i zaustavljanje Fifi konzole
Dvostrukim klikom na datoteku Fifi.exe pokrede se Fifi konzola.
FIFI RFC Server (FifiSettings.xml)
<setting name="SAP_ProgramID" value="Fifi" />
SAP RFC destination (SM59)
Type: TCP/IP Name: FIFIRFC External program: Fifi
General parameters (ZFISC_CUST)
Key: RFCDES Value: FIFIRFC
Stranica 33 of 48
Pokretanjem Fifi konzole ne pokrede se RFC server. On se može pokrenuti naredbom start nosrv. Fifi konzola je interaktivni program koji prima i izvršava naredbe.
Na primjer, upišemo li naredbu help možemo vidjeti sve naredbe koje se podržane u Fifi konzoli:
Naredba help zapravo čita tekstualnu datoteku FifiConsoleHelp.txt u instalacijskom folderu.
Naredbom EXIT izlazimo iz konzole. Uočite da je prije toga preporučljivo zaustaviti server ako je pokrenut, kako je opisano u nastavku.
Stranica 34 of 48
9.4.2 Postavke
Sve postavke se nalaze u datoteci FifiSettings.xml. Uz editiranje XML datoteke u tekstualnom ili XML editoru, postavkama je mogude manipulirati i iz Fifi konzole.
Naredba set ispisuje sve postavke u konzolu.
Naredba set <keypart> ispisuje postavke koje sadrže vrijednost definiranu u parametru keypart. Uočite da su ključevi case-sensitive.
Naredba
set <key> = <value>
postavlja ili mijenja postavku. Uočite obavezan razmak prije i poslije znaka =.
Ukoliko nema razmaka Fifi de pretpostaviti da se naredba odnosi na
set <keypart>
te de ispisati sve postavke koje sadrže taj niz znakova što po svoj prilici nede biti ništa:
Stranica 35 of 48
Brisanje postavke vrši se naredbom unset:
unset <key>
Provjera postavki vrši se naredbom check.
Naredbom check vrši se samo formalni pregled parametara. Parametri mogu biti i krivi, što se ovdje ne provjerava. Na primjer, naredba check de provjeriti postoji li parametar SAP_Username ali nede provjeriti postoji li korisnik s tim korisničkim imenom na SAP sustavu.
9.4.3 Pokretanje i zaustavljanje servera
Za pokretanje i zaustavljanje Fifi servera koriste se naredbe:
start nosrv – pokrede server u konzoli. Ne pokrede Windows servis
stop nosrv – zaustavlja server u konzoli. Ne zaustavlja Windows servis
start srv – pokrede Windows servis (ukoliko je instaliran) definiran u parametru ServiceName
stop srv – zaustavlja Windows servis definiran u parametru ServiceName
Stranica 36 of 48
Pošto je server startan, možemo provjeriti konekciju na SAP sustavu u transakciji SMGW. Također možemo testirati vezu do servera.
Stranica 37 of 48
Također, poziv RFC servera možemo provjeriti koristedi funkcijski modul STFC_CONNECTION u transakciji SE37:
Stranica 38 of 48
U Fifi konzoli de taj poziv biti zabilježen.
Zaustavljanje RFC servera u konzoli radimo naredbom stop nosrv.
Poziv funkcije STFC_CONNECTION de tada dati grešku:
Stranica 39 of 48
Naredba start srv pokrede servis, ukoliko je instaliran.
Servis se instalira alatom installutil iz .NET frameworka 4, kako je opisano ranije.
Nakon instalacije servisa mogude ga je pokretati i zaustavljati iz Fifi konzole. Naredbom check srv možemo provjeriti status servisa.
9.4.4 Provjera certifikata i digitalnog potpisivanja
Instalacija certifikata opisana je u zasebnim dokumentima. Fifi server traži certifikat specificiran u postavkama CertificateSubject i CertificateIssuer.
Stranica 40 of 48
Certifikat mora biti instaliran u TrustedPublisher/LocalMachine. Naredbom cert u Fifi konzoli dobiva se popis instaliranih certifikata. Nije problem ukoliko je certifikat instaliran na više mjesta, dokle god se nalazi u TrustedPublisher/LocalMachine.
Naredbom sign mogude je izvršiti test digitalnog potpisivanja.
Provjera komunikacije prema Web servisu može se izvršiti naredbom echo.
9.5 Fifi servis
Fifi servis je komponenta Fifi RFC servera prilagođena stalnom pokretanju u pozadinskom procesu bez interakcije s grafičkim korisničkim sučeljem. Koristedi Service Control Manager (SCM) Fifi servis je mogude pokretati i zaustavljati kao i sve druge Windows servise.
Sve logove Fifi servis sprema u datoteku FifiLog_<yyyymmdd>.log gdje je yyyymmdd tekudi datum.
Stranica 41 of 48
Nakon startanja Fifi servisa automatski se radi sljedede:
Poziva se echo metoda
Dohvada se certifikat prema parametrima CertificateSubject i CertificateIssuer
Dohvada se SAP repozitorij
Registrira se RFC server na SAP Gateway
Rezultate tih radnji mogude je vidjeti u datoteci FifiLog_<yyyymmdd>.log.
Ukoliko poziv ECHO metode kao na slici gore bude neuspješan provjerite je li propušten port 8449 na firewallu, te je li instaliran demo ili produkcijski FINA certifikat na mjestu Trusted Root Certification Authorities/Local Computer, kako je opisano u tehničkoj specifikaciji za korisnike.
Stranica 42 of 48
10 Generiranje zaštitnog koda izdavatelja (ZKI)
Gotovinski računi kao obavezan element imaju zaštitni kod izdavatelja, koji se računa prema algoritmu propisanom od strane PU.
ZKI je obavezan podatak koji se šalje u poreznu upravu. Porezna uprava vrada JIR. Ukoliko server na poreznoj upravi ne radi, ili ukoliko FIFI RFC server ne radi, račun se može fiskalizirati kasnije (ali u roku od 2 dana), no ZKI mora biti generiran i ispisan.
FIFI RFC server ima mogudnost generiranja ZKI. No, u slučaju da se SAP ne može spojiti na FIFI RFC server, mora postojati mogudnost generiranja ZKI iz SAP-a.
Problem je što standardni SAP ne podržava generiranje ZKI prema propisanom algoritmu. Npr, XML Digital Signature nije podržan, osim preko third-party alata. Također, non-Unicode SAP sustav nede modi adekvatno izračunati zaštitni kod.
Zbog toga je napravljen mali JAVA program koji je potrebno staviti na SAP-ov server, te namjestiti postavke za eksternu komandu u transakciji SM49. Zbog svoje multiplatformnosti i zbog toga što je Java preduvjet za instalaciju SAP-a, te zbog toga što i SAP koristi razne Java alate (npr. SAPCRYPTOLIB), Java se namede kao pravi izbor za generiranje zaštitnog koda izdavatelja.
10.1 Instalacija Java ZKI
U instalacijskom folderu ZKI nalaze se datoteke:
ZKI.jar
commons-codec-1.2.jar
Te dvije datoteke je potrebno staviti na mjesto po izboru na SAP poslužitelju. U nastavku je opisan primjer za Windows poslužitelj kada se datoteke nalaze u folderu C:\ZKI
Na SAP poslužitelj potrebno je postaviti i eksportirani certifikat prema uputama iz Tehničke specifikacije. Certifikat je potrebno eksportirati bilo u .pfx ili .p12 formatu. Datoteka certifikata se također može nalaziti u istom folderu kao i ostale datoteke za ZKI. Na testnom sustavu potrebno je postaviti demo certifikat a na produkcijskom sustavu produkcijski.
Potrebno je osigurati da sistemski korisnik <sid>adm ima pravo pristupa na folder.
Stranica 43 of 48
ZKI.jar prima tri parametra:
string koji treba digitalno potpisati i izračunati 32-znamenkasti MD5 hash
putanja do datoteke certifikata
password za certifikat
Nakon postavljanja datoteka na operacijski sustav SAP poslužitelja potrebno je provjeriti poziv ZKI.jar programa:
Vaš hash de se naravno razlikovati od ovoga prikazanog na gornjoj slici jer se koriste različiti certifikati.
No, generirani hash mora se podudarati s hashom koji generira Windows Fifi RFC server, ukoliko koriste iste certifikate. Taj je hash mogude provjeriti koristedi FifiConsole (upotreba FifiConsole opisana je u zasebnom poglavlju u ovom dokumentu):
10.2 Postavke na SAP sustavu
Na SAP sustavu potrebno je postaviti eksternu naredbu kako bi se pozvao ZKI.jar. Taj dio se mora postaviti na svakom sustavu posebno. Parametri eksterne naredbe specificiraju se u osnovnim postavkama fiskalizacije.
10.2.1 Eksterna naredba
Koristedi transakciju SM49 potrebno je postaviti eksternu naredbu za poziv ZKI.jar datoteke.
Stranica 44 of 48
Upišite Command name po izboru, npr. ZKI.
U polje „Operating system command“ upišite put do Jave (na donjoj slici je primjer C:\j2sdk1.4.2_18-x64\bin\java). Na vašem poslužitelju de se taj folder vjerojatno drukčije zvati.
U polje „Parameters for operating system command“ upišite -jar <put_do_ZKI.jar>. Na primjer: -jar C:\ZKI\ZKI.jar
Potvrdite opciju „Additional Parameters Allowed“. Spremite naredbu.
U ovom trenutku možemo testirati uspješnost postavljanja eksterne naredbe. Nakon spremanja naredbe
pritisnite tipku Execute ( ).
Stranica 45 of 48
Na sljededem ekranu unesimo sljedede parametre (string po volji, putanju do certifikata i password od certifikata):
Nakon izvršenja naredbe moramo dobiti isti potpis kao i ranije:
Stranica 46 of 48
Napomena: ukoliko parametar ima razmak u sebi kao u slučaju s „Fiskal 1“, potrebno je zatvoriti ga u dvostruke ili jednostruke navodnike. Ukoliko naredba iz gornjeg primjera ne daje rezultat probajte parametar zatvoriti s jednostrukim navodnicima. Isto vrijedi i za ostale parametre koje sadrže razmak.
Ukoliko je parametar potrebno zatvoriti jednostrukim navodnikom, tu demo informaciju morati zapisati u osnovne postavke opisane u sljededoj točki.
10.2.2 Osnovne postavke
U čvoru „General parameters“ u transakciji ZFISC_CUST potrebno je unijeti sljedede parametre:
Ključ Vrijednost Opis
ZKICOM Naziv eksterne naredbe, u gornjem primjeru ZKI External command name for ZKI
ZKIENC Opcionalno, defaultno "
Ukoliko je parametre koji sadržavaju razmak potrebno zatvoriti s jednostrukim navodnikom, potrebno je staviti '
Enclosing char for parameters with blank
Stranica 47 of 48
Kako bi se osiguralo da više šifri poduzeda može koristiti različite certifikate, sljededi parametri su ovisni o šifri poduzeda:
Ključ Vrijednost Opis
CERLOC na primjer C:\ZKI\Fiskal 1.pfx Certificate location
CERPAS password odabran prilikom eksporta certifikata Certificate password
Ove parametre upisujemo odabirom čvora „Fiscalization Company/Space/Device“ u transakciji ZFISC_CUST:
Stranica 48 of 48
10.2.3 Autorizacije
Prilikom pokretanja eksterne naredbe provjerava se autorizacijski objekt S_LOG_COM. Taj objekt je putem korisničke uloge potrebno pridružiti korisniku. U polje COMMAND potrebno je unijeti naziv eksterne naredbe. Polja OPSYSTEM i HOST mogu biti postavljena na '*'.
10.2.4 Provjera postavki
Unesene postavke mogude je testirati programom ZFISC_SIGN.
