SB Ortograpiya Latest PDF

Listahan sa Paggamit sa Modyul

Eskwelahan:

Distrito:

Dibisyon:

Rehiyon:

Kanus-a nadawat sa Eskwelahan:

Gamiton ang masunod nga titik sa paglista sa kondisyon sa modyul:

A (Bag-o)

B (Nagamit na pero nindot pa)

C (Adunay gamay nga gisi)

D (Gision na kaayo)

Ngalan sa

Nanghuwam

Kanus-a

Gipahuwam Kondisyon Kanus-a Iuli Kondisyon

Magbasa na Kita

Giya sa Pagtudlo og

Sinugbuanong Binisaya

Unang

Ang-ang

GIDILI ANG PAGBALIGYA

GIPANAG-IYA SA PANGAGAMHANAN SA PILIPINAS

GIANDAM PARA SA

Eskwelahan:

Distrito:

Dibisyon:

Unang Tuig sa Paggamit:

Tinubdan sa Gasto:

ii

Magbasa na Kita

Giya sa Pagtudlo og Sugbuanong Bisaya - Baitang 1

Karapatang Ari (Hindi ipinagbibili)

First Edition, 2012

Resebado ang lahat ng Karapatan. Ang alinmang bahagi nito ay hindi

maaaring ilathala o ilabas sa anumang anyo, kasama na rito ang pelikula, nang

walang nakasulat na pahintulot ang Tagapaglathala at ang mga may-akda. Hindi

sakop ng karapatang-ari ang suring modyul na ilathala sa mga pahayagan at

magasin.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Management Staff

Writers

Nena V. Miñoza

Ninie del Rosario

Gea Catalan Alonso

Editor/Reviewer

Romeo S. Macan, Ed. D.

Atty. Manuel Lino Paelnar

Rosalina J. Villaneza, Ph.d.

Illustrators

Jason Villena

John Rey Tamagos Roco

Layout Artists

John Rey Tamagos Roco

Curriculum Development Division, Bureau of Elementary Education

Office Address : Rm. 204, Bonifacio Bldg.

DepEd Complex, Meralco Ave.

1600 Pasig City, Philippines

Telefax : (02) 638-4799/637-4347

iii

Mensahe

Bro. Armin Luistro

iv

Pasiunang Pulong

v

Mga Pagtulon-an

Sinugdanan ..................................................................... iv

Alpabeto ug Ortograpiya ............................................. 1

Mga Hustong Paagi sa Gramatika ............................ 11

Katin-awan sa mga

Kahulogan sa mga Pulong/Kalugpongan ................... 23

Alpabeto ug Ortograpiya

3

Giya sa Pagtudlo og Sinugbuanong Binisaya

Alpabeto sa Sinugbuanong Binisaya

Alpa-

beto

Polisiya sa

paghuwam og

mga letra

Gidag-

hanon sa

Patingog

Gidag-

hanon sa

Katingog

Diptonggo

20 Ang 20 letra nga

a, b, k, d, e, g, h,

i,l, m, n,o,p r,s,

t,u,w,y maoy gi-

gamit karon nga

alpabeto sa Ce-

buano.

Adunay mga pi-

nulongang lang-

yaw (foreign

words) nga wa-

lay hubad.

Tungod ni-ini

mahimo kini sila

nga gamiton sa-

ma sa: Cc, Ff, Jj

Ññ, Qq, Vv, , Xx,

and Zz.

Magamit kini sila

sa pagdugang

sa original o sa

netibong alpa-

beto sa pag-ihap

o sa pagnumero

sa mga letra.

(5)

a-apa

e-estante

i-isda

o-okra

u-unlan

(15)

b-baka

k- kaka

d- dalan

g- gabas

h- halas

L- lata

m- mata

n-nanay

ng- ngabil

p-pana

r-relo

s-saya

t-talong

w-wati

y-yaya

ay- sudlay

oy-kahoy

aw-adlaw

pl-plato

bl-blangko

pr-prutas

tr-trapo/

trak

gr-gripo

kw- kwarta

4


Mga Alpabeto

Mm

mata

Aa

apa

Tt

talong

Yy

yaya

5


Ss

saya

Kk

kaka

Nn

nanay

Ll

lata

6


Pp

pana

Bb

baka

Gg

gatas

Dd

dalan

7


Hh

halas

Ww

wati

Ii

isda

Uu

unlan

8


Rr

relo

Oo

okra

Ee

estante

NGng

ngabil

9


Ang Alpabeto sa Sinugbuanong Binisaya Pinulongan Sinugbuanong Binisaya

Alpabeto 20

Patingog 5

(Patingog) Sinugbuanong Binisaya

English

A atop roof

E eroplano airplane

I ikog tail

iro dog

O okra lady’s fingers

U utan vegetables

uling charcoal

ulo head

unggoy monkey

ulan rain

Consonant 15

(katingog)

B bato stone balay house

buhok hair

D dagom needle

dalunggan ear

dila tongue

G garapon jar

gisantes pea

gunting scissors

H hatag give

halad offering

hampak slam

hagdan stairs

hapag basket

10


Consonant 20

(katingog) Sinugbuanong Binisaya

English

K kanding goat

kilay eyebrow

kalo cap

L lantay bed

lomboy blackberries

lamas ingredients

M mani peanut

mais corn

N nangka jackfruit

nawong face

NG ngabil lips

P palad palm

paypay fan

papel paper

R relo watch

retrato photograph

S singsing ring

sapatos shoes

saging banana

sabon soap

T tasa cup

talong eggplant

tambok fat

W walo eight

Y yuta soil

Mga Hustong Paagi

sa Gramatika

13


GRAMMAR IN CEBUANO LANGUAGE (Pulonglaan/Gramitika sa Sinugbuanong Binisaya)

1. NOUN (PANGALAN)

a. To make a noun SIGULAR or PLURAL , a grammatical parti-

cle is added before the common noun:

When “ang” is added before a noun, it means SINGULAR.

When “ang mga” is added before a noun, it means PLU-

RAL.

b. Other grammatical particles that can be used in making a

proper/common noun singular or plural:

SINGULAR (USAHAN) PLURAL (DAGHANAN)

Ang magtutungha Ang mga magtutungha

Ang iro Ang mga iro

Ang kahoy Ang mga kahoy

Ang eskwelahan Ang mga eskwelahan

TAGSA (USAHAN) SINGULAR TAGURHA (DAGHANAN) PLURAL

Si

Si Nena ang nagluto og law-uy.

Sila ni

Sila ni Nena, Aurora, ug Ela

ang nagluto og law-uy.

Ni

Gikuha ni Lolita ang lapis sa

lamisa.

Nila ni

Gikuha nila ni Lolita, Chiara,

ug Susana ang mga lapis sa

lamisa.

Kang

Gihatag ni Nelson ang sulat

kang Mrs. Santos nga iyang

magtutudlo.

Kanila

Gihatag ni Nelson ang mga

sulat kanila ni Mrs. Santos, Mr.

Ruiz, ug Miss Cruz nga iyang

mga magtutudlo.

14


c. In some common nouns referring to relationship, it can be

grouped into:

d. Gender (Tima-ilhan)

TAGSA (USAHAN) TAGURHA DAGHANAN

Igsuon (brother or

sister)

Mag-igsuon( both

brothers/sisters)

Managsuon

( group of brothers/

sisters)

Ig-agaw (first

cousin)

Mag-agaw( Both

cousins)

Manag-agaw

( group of cousins)

Higala(friend) Maghigala ( Both

friends)

Managhigal

( group of friends)

PANLALAKI PAMBABAYE WALAY

KLARO

WALAY

TIMA-ILHAN

Tatay Nanay ginikanan pamaypay

Lolo Lola apoy dahon

Manong Manang Bata/puya Saging

Tiyo Tiya paryente balay

maestro maestra manunudlo lamisa

Amigo Amiga higala bangko

Pari Madre katekista pangtahal

Dodong Inday Pag umang-

kon

lapis

Tiyo Tiya

15


2. PRONOUN (PULINGALAN)

Personal Pronoun (Pulingalan sa Tawo)

Demonstrative Pronoun (Pulingalan sa Pagtudlo)

3. VERB (PUNGLIHOK)

Tenses (Panahunan):

a. Present Tense (Nahitabo Karon)

Present Tense is formed by adding prefix “nag” to a verb or

a time marker like karun.

Examples:

Nagsulat (is writing)

Nagsulat karun (is writing now)

Singular (Tagsa) Plural (Dinaghan)

First Person ako, ko nako ako kanako

kita (inclusive),kami (exclusive)nato, ta (inclusive), namo(exclusive) ato, amo, kanamo

Second Person ikaw, ka nimo, mo imo, kanimo

kamo ninyo inyo

Third Person siya niya iya

sila nila ila kanila

The speaker holds the object being referred to

Kini (this) Nearest to the speaker

Diri (here)

The speaker points to the object that is near to the ad-dressee

Kana (that) Near to the ad-dressee

Diha (there)

The object is away from speaker and the addressee

Kadto (yon) Remote Didto (yonder)

16


Nagtindog karun(is standing)

Naglingkod karun(is sitting)

b. Past Tense (Nahitabo Na)

Past Tense is formed by adding prefix “ni” to a verb.

Examples:

Nisulat (wrote)

Nitindog (stood)

Nilingkod (sat)

c. Future Tense (Umaabot nga Mahitabo)

Future Tense is formed by adding prefix “ma”, “mo” or

“mag” to a verb.

Examples:

Mosulat (will write)

Magsulat (will write)

Motindog (will stand)

Molingkod (will sit)

4. ADJECTIVE (PANGMATANG/PANGHULAGWAY)

Degrees of Comparison

POSITIVE

COMPARATIVE

INTENSE

DEGREE

SUPERLA-

TIVE EQUALITY

BETWEEN

TWO

NON-

EQUALITY

OF THE

TWO OB-

JECTS

COM-

PARED

gwapa

Pareha ka

gwapa

Mas

gwapa

kagwapa kina-

gwapa-

han

gamay

Pareha ka

gamay

Mas ga-

may ang

iro kaysa

baka

kagamay kina-

gamyan

Taas Pareha ka

taas

Mas taas

ang bitin

kay sa

wati

kataas kinatas-an

17


5. PHRASES AND SENTENSES (MGA PULONGAN UG MGA

KAPAHAYAG)

Mga kapahayag

Mga Pulongan(Phrases):

Gwapa ang bata

Itom ang saya

Mga Pulongan sa Pag-ihap :

Lima ka lapis

Duha ka tuig

Mga Pulongan sa Punglihok (verb):

Limpyo nga panglaba

Hinay nga paglakaw

Mga HUGPULONG/KAPAHAYAG ( Sentences)

Declarative (Pagsaysay):

Examples:

Nagdula sa kalsada si Inday.

Nagdula si Inday sa kalsada.

Interrogative (Pangutana):

Examples:

Kinsa ang nagdula sa kalsada?

Nag-unsa si Inday sa kalsada?

or Unsa ang gibuhat ni Inday sa kalsada?

Nganong nagdula man si Inday sa kalsada?

Asa man nagdula si Inday?

Command (Pagsugo)

Examples:

Panglaba na sa imong mga sinina.

Iserado na ang mga bentana ug pultahan.

18


Request (Paghangyo)

Examples:

Ayaw intawon dugaya pagtahi akong sinina kay ako

na kanang gamiton.

Paagia ra kami diha kay layo na kaayo og maglibot pa

kami.

Exclamatory (Matuawon)

Tabang! Sunog!

Dali na kamo! Maglipay kita.

ARTICLE and (Artikulo nga Ug)

Ang ug gamiton kung nagkonektar sa duha ka pulong o

mas daghan pa. ( Sila si Tita ug Joy mga amiga.)

Ang og gamiton ingon nga (preposition)

(Ex. Dad-i ko og bulak)

Pagkuha og mga utanon sa uma.

Cebuano Rules of Spelling ( Mga Lagda sa Pagtitik og Sinug-

buanong Binisaya)

Rule 1. Spelling should be in accordance with the phonetic sound

of the word.

(Ang pagtitik kinahanglan nga mosunod sa tingog sa

pulong)

Pananglitan:

Siya- means boy /girl

Siya- means chair

Tiyan- means stomach

Rule 2. Use of O and U ( Paggamit og O ug U)

a. If the first syllable word that begins in a consonant has O or

U sound, U is usually used. ( Kon ang nahauna nga silaba

nagsugod sa katingog nga gisundan og O o U nga

19


tingog, kinahanglan ang U ang gamiton.)

Pananglitan:

duna

guba

Hulat

Suga

sulayi

b. If a word has two O or U sound, Usually the first is U and the

next is O. ( Kon ang pulong adunay duha ka O o kon U

nga tingog, mag-una ang U ug sundan kini og O.)

Pananglitan:

Bukton

Kuno

Ulo

Walay labot:

Solo

Otot

Kolor

c. If a word has three O or U sound and the last two are side

by side, the first and the second shall be U and the last shall

be O. ( Kon ang pulong adunay tulo ka O o kon U nga

tingog ang katapusan nga duha nagtupad, U ang gami-

ton sa mag-una ug ang magsunod niini, kinahanglan U

ang gamiton sa ikatulo ang O.)

Pananglitan:

Lutuon

d. If the word has four U or O sound, the first shall be U, the

second O, the third U and the fourth O. ( Kon ang pulong

adunay upat ka tingog U o kon O, ang nauna kinahanglan

U, ikaduha, O, ikatulo U ug ang ikaupat O.)

Pananglitan:

Bumobuto

20


Lumolupyo

e. The terminal letter O is changed to U when a suffix is added

to the word. ( Ang katapusan nga letra nga O ilisan og U

kon idugang ang iglalakbit sa pulong.)

Pananglitan:

Luto- lutua; lutuon

Rule 3: Use or non-use hyphen (-)

( Paggamit o dili paggamit og hyphen)

a. There should be a hyphen between a consonant and a

vowel , to avoid confusion.

( Kinahanglan adunay hyphen sa taliwala sa katingog ug

patingog para malikayan ang kalibog.)

Example:

Tam-is

Luy-a

Tin-aw

Tan-aw

b. A hyphen is necessary between two repeated words if they

tell either similarity or likeness, or repeated action. ( Ang

hyphen gikinahanglan gamiton sa duha ka binalik nga

mga pulong kon nagsulti kini sa pagkapareha o anggid-

anggid, o kon sa binalik nga lihok.)

Example:

Balik-balik

Dula-dula

Rule 4: If the word is borrowed from Spanish, retain the vowel and

change the consonant.

Example:

Bentana

21


Exception: If an English equivalent is commonly used with

respect od o or u, use the English.

Example:

Suporta

Rule 4: Don’t change the spelling of any English borrowed word.

Example:

Module

22


Katin-awan sa mga

Kahulugan sa

Pulong/Kapulongan

25


KAPULONGAN SA SINUGBUANONG BINISAYA

MGA KUMON NGA PAGPANGUMOSTA

BAHIN SA LAWAS

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Maayong

buntag

Magandang

umaga

Good

morning

Maayong gabii Magandang

gabi

Good

evening

Maayong hapon Magandang

hapon

Good

afternoon

Maayong adlaw Magandang

araw Good day

Maayong udto Magandang

tanghali Good noon

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

nawong mukha face

mata mata eyes

dalunggan tenga ears

ngabil labi lips

dila dila tongue

kilay kilay eyebrow

liog liog neck

bukton braso braso arms

dughan dibdib chest

tiyan tiyan tummy

sampot lubot puwet buttocks

totoy suso breast

likod buko-buko likod back

kamot kamay hand

tudlo kuyamoy daliri fingers

hawak baywang hips

kumagko hinlalaki thumb

26


MGA SAKOP SA PAMILYA

MGA BAHIN SA LAWAS

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

kumingking hinliliit pinky finger

ilok kilikili armpit

ngipon ngipin teeth

abaga abaga shoulder

pilok pilik mata eye lashes

agtang noo forehead

buhok buhok hair

lapa- lapa paa sole

tikod kiting heel

bitiis foot legs

palad palad palm

siko siko elbow

bat-ang dapi-dapi thigh

tangkugo batok nape

pusod pusod belly button,

navel

tuhod knee

bukog buto bone

panit balat skin

kuko nails

ugat veins

abaga shoulder

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

amahan tatay/ papa ama father

inahan nanay/ mama ina mother

igsoong lalaki manong/ manoy kapatid na

lalake elder brother

igsoong babaye manang/ mana/

manay

kapatid na

babae elder sister

27


SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

bata inday/dodong bata child

lolo apuhan lalaki lolo grandfather

lola apuhan babaye lola grandmother

tiya iyaan tiya auntie

tiyo uyoan tiyo uncle

ig-agaw pinsan cousin

kinugos nga

lalaki agaw

inaanak na

lalake godson

kinugos nga ba-

baye agaw

inaanak na

babe goddaughter

bayaw bayaw in- law

ugangan biyanan father/

mother-in-law

umagad binalaye balae son/ daugh-

ter-in-law

bana asawa husband

asawa asawa wife

MGA SAKOP SA PAMILYA

MGA TRABAHADOR SA KATILINGBAN

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

panday karpintero anluwagi carpenter

basurero basurero garbage

collector

nurse nars nurse

doctor doctor doctor

tindero/ tindera tinder/tindero salesgirl/

salesboy

electrician electrician electrician

barangay tanod barangay pulis barangay

tanod

barangay

police

mag-uuma mag-uugmad magsasaka farmer

panadero panadero baker

driver tsoper tsuper driver

28


MGA TRABAHADOR SA KATILINGBAN

MGA BUTANG, MGA MANANAP, UG MGA TANOM

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

maestro/

maestra magtutodlo guro teacher

mananahi sastre mananahi sewer/tailor

pintor pintor painter

sapatero sapatero shoemaker

kamanero tagawalis ng

daan street cleaner

mananabang kumadrona kumadrona mid-wife

dentista dentista dentist

negosyante mangangala-

kal businessman

mekaniko mekaniko mechanic

serbidor/ serbi-

dora silbidor

waiter/

waitress

gwardya guwardya guard

pari pari priest

abogado abogado lawyer

pintor pintor painter

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

kaldero kaldero kettle

karahay kaha kawali frying pan

takure takure kettle

kalan sug-angan kalan stove

kutsara kutsara spoon

tinidor tinidor fork

plato pinggan plato plate

baso baso glass

tasa tasa cup

luwag sandok ladle

kutsilyo sipol kutsilyo knife

29


SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

tadtaran taparan chopping

board

lamesa mesa table

bangko lingkuranan, silya silya chair

aparador aparador cabinet

lansang lansang, pako nail

bairan panghasa honing stone

tabla tabla piece of wood

lata lata tin

kurtina kurtina curtain

panaksan pangkok bowl

iro aso dog

iring pusa cat

kanding kambing goat

baka baka cow

manok manok chicken

kabaw kalabaw carabao

langgam ibon bird

pato pato duck

baki palaka frog

saging saging banana

mangga mangga mango

nangka langka jackfruit

marang marang marang

durian durian durian

mangosteen mangosteen mangosteen

boongon pomelo pomelo

santol santol santol

lansones lansones lanzones

lubi niyog coconut

rambutan rambutan rambutan


30



SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

bayabas bayabas guava

avocado avocado avocado

atis atis atis

chico chico chico

mani mani peanuts

tisa tiesa tiesa

kalbasa kalabasa squash

talong talong eggplant

okra okra okra

batong balatong sitaw beans

kapayas papaya papaya

pichay pechay pechay

rabanos labanos raddish

kamunggay malunggay horse raddish

tanglad tanglad lemon grass

agbati alugbati alugbati alugbati

tangkong kangkong swamp

cabbage

upo upo gourd

labana yabana babana guyabano

banaba banaba banaba

kaimito caimito star apple

pina pina pineapple ~

MGA LUGAR SA PANIMALAY, ESKWELAHAN, UG KATILINGBAN

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

balay bahay house

sala sala living room

kusina kusina kitchen

banggera lababo sink

31


SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

simbahan simbahan church

kwarto silid bedroom

kayda beranda/balkon balkonahe terrace

bentana bintana window

hagdan hagdan stairs

kasilyas palikuran toilet

tunghaan eskwelahan paaralan school

gate/ pergola gate

classroom silid-aralan classroom

opisina office

library aklatan library

clinic/ klinika clinic

tanaman sa

mga utanon

vegetable

garden

kantina canteen

entablado stage

barrio barangay pamayanan community

barangay hall barangay

hall

health center sentro ng

kalusugan health center

barangay

outpost

barangay

outpost

police station/

outpost

basketbolan basketbolan basketball

court

merkado tiyangge palengke market place

plasa plaza plaza

parkingan paradahan,

terminal terminal terminal


32



SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

panaderia panaderia bakery

pabrika pabrika factory

museyo museyo museum

hospital balay

tambalanan ospital hospital

mga tindahan tindahan stores

barberohan barber shop

kan-anan eatery/

carenderia

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

pula pula red

asul blue asul blue

itom itim black

lunhaw berde luntian green

rosas pink rosas pink

salmon/ kahil orange kahel orange

tabonon brown tsokolate brown

MGA KOLOR UG MGA TIMA-ILHAN NIINI

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

tul-id matuwid straight

lingin bilog circle

oblong oblong

kwadrado parisukat square

triangulo tatsulok triangle

MGA PORMA UG MGA TIMA-IILHAN NIINI

33


SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Domingo Linggo Sunday

Lunes Lunes Monday

Martes Martes Tuesday

Miyerkules Miyerkules Wednesday

Huwebes Huwebes Thursday

Biernes Biernes Friday

Sabado Sabado Saturday

Enero Enero January

Pebrero Pebrero February

Marso Marso March

Abril Abril April

Mayo Mayo May

Hunyo Hunyo June

Hulyo Hulyo July

Agosto Agosto August

Septiyembre Setyembre September

Oktubre Oktubre October

Nobiyembre Nobyembre November

Disyembre Disyembre December

gabii Gabi evening

buntag umaga morning

udto tanghali noon

hapon hapon afternoon

palis mid

afternoon

kaadlawon bukang liway-

way dawn

MGA KUNSEPTO MAHITUNGOD SA ORAS

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

ulanon maulan Rainy

MGA KONDISYON SA PANAHON

34


SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

adlawan/

dan-ag/ hayag maaraw sunny

gabonon cloudy/foggy

MGA KONDISYON SA PANAHON

MGA GIPAMATI

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

mingaw homesick homesick

guol malungkot sad, lonely

lipay masaya happy

suko galit angry

nabalaka nag-aalala worry

MGA NUMERO 0 - 100

SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Zero, Sip 0 Zero Zero

Usa 1 Isa One

Duha 2 Dalawa Two

Tulo 3 Tatlo Three

Upat 4 Apat Four

Lima 5 Lima Five

Unom 6 Anim Six

Pito 7 Pito Seven

Walo 8 Walo Eight

Siyam 9 Siyam Nine

Napulo, Diyes 10 sampo Ten

Onse 11 Labing isa Eleven

Dose 12 Labing dalawa Twelve

Trese 13 Labing tatlo Thirteen

Katorse 14 Labing apat Fourteen

35


SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Kinse 15 Labing lima Fifteen

Dise sais or

disesays 16 Labing anim Sixteen

Dise siete or

disesyete 17 Labing pito Seventeen

Dise otso or

disiotso 18 Labing walo Eighteen

Dise nuwebe/

disenuybe 19 Labing siyam Nineteen

Bayente 20 Dalawang po Twenty

Bayente uno 21 Dalawang po’t

isa Twenty-one

Bayente dos 22 Dalawang po’t

dalawa Twenty-two

Bayente tres 23 Dalawang po’t

tatlo Twenty-three

Bayente kwatro 24 Dalawang po’t

apat Twenty-four

Bayente singko 25 Dalawang po’t

lima Twenty-five

Bayente sais 26 Dalawang po’t

anim Twenty-six

Bayente siete 27 Dalawang po’t

pito Twenty-seven

Bayente otso 28 Dalawang po’t

walo Twenty-eight

Bayente

nuwebe 29

Dalawang po’t

siyam Twenty-nine

Trayenta 30 Tatlong po Thirty

Trayenta uno 31 Tatlong po’t isa Thirty-one

Trayenta dos 32 Tatlong po’t

dalawa Thirty-two

Trayenta tres 33 Tatlong po’t

tatlo Thirty-three

Trayenta kwatro 34 Tatlong po’t

apat Thirty-four

MGA NUMERO 0 - 100

36


SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Trayenta singko 35 Tatlong po’t lima Thirty-five

Trayenta sais 36 Tatlong po’t

anim Thirty-six

Trayenta siete 37 Tatlong po’t

pito Thirty-seven

Trayenta otso 38 Tatlong po’t

walo Thirty-eight

Trayenta

nuwebe 39

Tatlong po’t

siyam Thirty-nine

Kuwarenta /

kwarenta 40 Apat na po Forty

Kuwarenta uno 41 Apat na po’t isa Forty-one

Kuwarenta dos 42 Apat na po’t

dalawa Forty-two

Kuwarenta tres 43 Apat na po’t

tatlo Forty-three

Kuwarenta

kwatro 44

Apat na po’t

apat Forty-four

Kuwarenta

singko 45

Apat na po’t

lima Forty-five

Kuwarenta sais 46 Apat na po’t

anim Forty-six

Kuwarenta siete 47 Apat na po’t

pito Forty-seven

Kuwarenta otso 48 Apat na po’t

walo Forty-eight

Kuwarenta

nuwebe 49

Apat na po’t

siyam Forty-nine

Singkuwenta/

singkwenta 50 Limang po Fifty

Singkwenta i-uno 51 Limang po’t isa Fifty-one

Singkwenta

i- dos 52

Limang po’t

dalawa Fifty-two

Singkwenta

i– tres 53

Limang po’t

tatlo Fifty-three

Singkwenta

i- kwatro 54

Limang po’t

apat Fifty-four

MGA NUMERO 0 - 100

37


SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Singkwenta

i- singko 55

Limang po’t

lima Fifty-five

Singkwenta

i- sais 56

Limang po’t

anim Fifty-six

Singkwenta

i- siete 57

Limang po’t

pito Fifty-seven

Singkwenta

i- otso 58

Limang po’t

walo Fifty-eight

Singkwenta

i- nueve 59

Limang po’t

siyam Fifty-nine

Saysenta 60 Anim na po Sixty

Saysenta i-uno 61 Anim na po’t isa Sixty-one

Saysenta i-dos 62 Anim na po’t

dalawa Sixty-two

Saysenta i-tres 63 Anim na po’t

tatlo Sixty-three

Saysenta

i-kwatro 64

Anim na po’t

apat Sixty-four

Saysenta i-singko 65 Anim na po’t

lima Sixty-five

Saysenta i-sais 66 Anim na po’t

anim Sixty-six

Saysenta i-siete 67 Anim na po’t

pito Sixty-seven

Saysenta i-otso 68 Anim na po’t

walo Sixty-eight

Saysenta i-nueve 69 Anim na po’t

siyam Sixty-nine

Setenta 70 Pitom po Seventy

Setenta i-uno 71 Pitom po’t isa Seventy-one

Setenta i-dos 72 Pitom po’t

dalawa Seventy-two

Setenta i-tres 73 Pitom po’t tatlo Seventy-three

Setenta i-kwatro 74 Pitom po’t

apat Seventy-four

Setenta i-singko 75 Pitom po’t lima Seventy-five

MGA NUMERO 0 - 100

38


MGA NUMERO 0 - 100

SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Setenta i-sais 76 Pitom po’t

anim Seventy-six

Setenta i-siete 77 Pitom po’t pito Seventy-

seven

Setenta i-otso 78 Pitom po’t walo Seventy-eight

Setenta i-nueve 79 Pitom po’t

siyam Seventy-nine

Otsenta 80 Walom po Eighty

Otsenta i-uno 81 Walom po’t isa Eighty-one

Otsenta i-dos 82 Walom po’t

dalawa Eighty-two

Otsenta i-tres 83 Walom po’t

tatlo Eighty-three

Otsenta i-kwatro 84 Walom po’t

apat Eighty-four

Otsenta i-singko 85 Walom po’t lima Eighty-five

Otsenta i-sais 86 Walom po’t

anim Eighty-six

Otsenta i-siete 87 Walom po’t

pito Eighty-seven

Otsenta i-otso 88 Walom po’t

walo Eighty-eight

Otsenta i-nueve 89 Walom po’t

siyam Eighty-nine

Nobyenta 90 Siyam na po Ninety

Nobyenta i-uno 91 Siyam na po’t isa Ninety-one

Nobyenta i-dos 92 Siyam na po’t

dalawa Ninety-two

Nobyenta i-tres 93 Siyam na po’t

tatlo Ninety-three

Nobyenta

i-kwatro 94

Siyam na po’t

apat Ninety-four

Nobyenta

i-singko 95

Siyam na po’t

lima Ninety-five

Nobyenta i-sais 96 Siyam na po’t

anim Ninety-six

39


SINUGBUANONG

BINISAYA NUMERO

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

Nobyenta i-siete 97 Siyam na po’t

pito Ninety-seven

Nobyenta i-otso 98 Siyam na po’t

walo Ninety-eight

Nobyenta

i-nueve 99

Siyam na po’t

siyam Ninety-nine

Usa ka gatos 100 Isang daan One hundred

MGA NUMERO 0 - 100

MGA PULONG GAMIT SA PAGSUKOD UG EKSPRESYON

SINUGBUANONG

BINISAYA

MAGKAPAREHO

ANG KAHULOGAN

PAGHUBAD

FILIPINO ENGLISH

gamay maliit small

dako malaki big

gamay gamay mas maliit smaller

taas mahaba tall/long

mubo maba short

lapad wide

Tinubdan: Pagsulat sa numero 0—100 , Binisaya.com, Akademiyang Bisaya

40


41


42


Kong adunay mga pangutana mosuwat lang sa:

Instructional Materials Council Secretariat (IMCS)

Department of Education (DepEd)

5th Floor, Mabini Bldg., DepEd Complex (ULTRA), Meralco Avenue

Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 634-0901 or (632) 634-1072

e-mail: [email protected] and [email protected]

DeTxt: Globe and Smart: 2622

Documents

SB Ortograpiya Latest PDF