Upload
casper-driessen
View
221
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
Seminar Ius Laboris i.s.m. Courdid
29 september 2011Wassenaar
Werkkostenregeling (WKR)
• Introductie WKR• Nieuwe fiscale begrippen• Wat te doen?• Aandachtspunten
2
Introductie werkkostenregeling
• Geldende wet per 1 januari 2011• Systeem betreffende vergoedingen en verstrekkingen
volledig op de schop• Beperkte loonsomheffing• Overgangsregeling 2011-2013:
oude regime en werkkostenregeling blijven naast elkaar bestaan. Werkgever kan jaarlijks kiezen voor een van de twee regimes
beperking in de vrijstelling voor personeelsfeesten tot EUR 454 per jaar per werknemer
• Vanaf 2014 structurele invoering• Doel: Administratieve lastenverlichting dmv
vereenvoudiging3
Introductie werkkostenregeling
• Uitgangspunt: alles is belast loon bij de werknemer• Wijs vergoedingen/verstrekkingen aan die onder de
werkkostenregeling vallen• 1,4% (1,5% vanaf 2013) over het kolom 14 loon is
onbelast• Eindheffing voor werkgever bedraagt 80% over meerdere• Uitzonderingen:
Gerichte vrijstelling Voorziening op de werkplek met nihil waardering Intermediaire kosten
• Geen saldering forfaitaire ruimte mogelijk binnen concernverband
• Ongebruikelijkheidstoets4
Introductie werkkostenregeling
5
geen
loon
inter-mediai
re kosten
gerichte vrijstellin
gen
aanwijzen:werkkoste
nmax 1,4% van het
loon
gewoon
loon
nihilwaarder
ing
Fiscale begrippen: intermediaire kosten
• Werknemer doet uitgaven in opdracht en voor rekening van de werkgever
• Relatie debiteur/crediteur• Voorbeelden
aanschafkosten van zaken die tot het vermogen van de werkgever gaan behoren (viltstift bij externe presentatie)
kosten die gemaakt worden voor zaken die behoren tot het vermogen van de werkgever (tanken bedrijfsauto)
kosten die specifiek samenhangen met de bedrijfsvoering (lunch met zakelijke relatie)
• Mogen onderdeel uitmaken van vaste kostenvergoeding
6
Fiscale begrippen: gerichte vrijstelling
• Reiskosten‚ zowel zakelijk als woon-werk Vergelijkbaar met huidige regeling OV, taxi, vliegtuig en schip tot maximaal de werkelijke kosten Eigen vervoer tot maximaal EUR 0,19 per kilometer
• Tijdelijke verblijfkosten (maaltijden, overnachtingen e.d. tijdens dienstreizen)
• Maaltijden bij overwerk, koopavonden, dienstreizen, etc.
• Maaltijden met een meer dan bijkomstig zakelijk belang
• Vakliteratuur
7
Fiscale begrippen: gerichte vrijstelling (vervolg)
• Contributie beroepsorganisatie• Cursussen en dergelijke• Outplacement• Studiekosten• Extraterritoriale kosten (30%-regeling)• Verhuiskosten in het kader van de
dienstbetrekking
8
Fiscale begrippen: voorziening op de werkplek
• Voorzieningen rond de werkplek (PC, telefoon, internet, etc.)
• Arbo-voorzieningen• Consumpties op de werkplek, geen onderdeel van de
maaltijd• Mobiele telefoon, mits ten minste 10% zakelijk gebruikt• Computers, mits ten minste 90% zakelijk gebruikt• Werkkleding
Die achterblijft op de werkplek Kleding die (nagenoeg) uitsluitend geschikt is tijdens werktijd te
dragen Kleding met logo ten minste 70 cm²
9
Fiscale begrippen: voorziening op de werkplek (vervolg)
• OV-kaart mits mede zakelijk gebruikt• Bedrijfsfitness op de werkplek• Hypothecaire geldlening / lening fiets• Huisvesting , ter vervulling van de db, waarbij de
wn-er niet op de werkplek woont en zich er niet aan kan onttrekken (boorplatform)
• LET OP: vergoedingen vullen wel de 1,4% ruimte !
10
Werkkostenregeling:loon voor werknemer of aanwijzen?
• Kerstpakketten en overige kleine geschenken• Maaltijden in bedrijfskantines (EUR 2,90 per maaltijd)• Overige niet meer dan bijkomstige zakelijke maaltijden• Parkeer-, veer- en tolgelden bij eigen auto indien
kilometervergoeding van EUR 0,19• Bedrijfsfitness buiten de werkplek (factuurwaarde)• Vakbondscontributies• Internet / vaste telefoon werknemer thuis• Personeelsfeestjes / personeelsvereniging• Fiets• Etc.
11
Wat te doen?
• In kaart brengen employee benefits• Aanwijzen employee benefits als
eindheffingsbestanddeel • Etiketteren employee benefits:
intermediaire kost gerichte vrijstelling lage waardering / voorziening op de werkplek
• Bereken in hoeverre de 1‚4% ruimte wordt overschreden
• Heroverweeg huidige arbeidsvoorwaardenpakket• Instrueren financiële administratie
12
Aandachtspunten:Vaste kostenvergoeding
• Vaste kostenvergoeding vertalen naar WKR• Gerichte vrijstellingen en intermediaire kosten kunnen
onderdeel uitmaken van vaste kostenvergoeding• Onderzoek naar de werkelijke kosten als grondslag
noodzakelijk (bij. Zakelijke etentjes, tanken, vakliteratuur, studiekosten)
• Restant “oude” vaste kostenvergoeding aanwijzen• Eventueel onderbouwing aanpassen (nieuw onderzoek)• Vaste kostenvergoeding kan veelal blijven bestaan
zonder dat deze veel ruimte gebruikt van 1,4% budget
13
Aandachtspunten:Cafetariasysteem
• Blijft nog steeds mogelijk• Sterker nog: aantal snacks onbeperkt?• Afhankelijk van onderlinge afspraken werkgever-
werknemer en wettelijke / forfaitaire 1‚4% ruimte al dan niet onbelast
• Let op: werkgever kan controle verliezen op besteding van 1‚4% ruimte
• Uitruilen van brutoloon verlaagt de vrije ruimte voor de werkkostenregeling!
14
Aandachtspunten:Kleine geschenken
• Loon: geschenk duidelijk gerelateerd aan dienstbetrekking Bijv. secretaressedag of ambtsjubileum
• Geen loon: Geschenk uit wellevendheid of sympathie o.g.v.
persoonlijke relatie Bijv. rouwkrans of fruitmand bij ziekte
• Onderscheid loon / geen loon soms onduidelijk• Besluit: in ieder geval geen loon indien:
Persoonlijke attentie die derden ook plegen te geven, Geen geld of waardebon, en Factuurwaarde max. EUR 25 (incl. BTW)
15
Aandachtspunten:Parkeren
• Eigen auto: parkeergelegenheid op de werkplek kan uitsluitend
onbelast ter beschikking worden gesteld indien werkgever verantwoordelijk is o.b.v. Arbeidsomstandighedenwet.
in andere gevallen is ter beschikking stelling belast loon vergoeding belast loon (tenzij EUR 0,19)
• Auto van de zaak: parkeergelegenheid onbelast, tenzij: Parkeervergunning bij woning werknemer die ook gebruikt
kan worden door andere auto’s Eigen garage die geheel of gedeeltelijk ter beschikking van
werknemer blijft (bijvoorbeeld voor opslag)
16
Conclusie
• Als werkkostenregeling voordeliger is: snel overstappen!
• Als werkkostenregeling niet voordeliger is: Meer belasting betalen (eindheffing voor rekening van
werkgever), of Arbeidsvoorwaarden aanpassen?
17
Einde deel 1
Vragen?
18
Werkkostenregeling & implementatie: hebben de werknemers inspraak?
Twee deelvragen:
1. Collectief: Inspraak werknemers via de Ondernemingsraad (instemmingsrecht)?
2. Individueel: eenzijdige wijziging
19
Ad 1: Instemmingsrecht ex art 27 WOR
• Primaire arbeidsvoorwaarden: geen instemmingsrecht
• Lijst art 27 WOR met instemmingsplichtige besluiten limitatief
• Echter, let op:Aanvullende afspraken gemaakt (bijv. bij convenant)?Eens gevraagde instemming schept recht op instemming
• Wat is de procedure indien OR instemming weigert?
Bemiddeling bedrijfscommissieVervangende instemming rechter
20
Instemmingrecht bij doorvoeren wijzigingen als gevolg van werkkostenregeling?• besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van
een beloningssysteem is instemmingsplichtig• Hieronder valt niet de hoogte van het loon (primaire
arbeidsvoorwaarde: géén instemming)• wel valt eronder: de wijze waarop de beloning
berekend wordt
Per aanpassing van het bestaande loongebouw aan de werkkostenregeling dus kijken of men enkel de hoogte van het loon wijzigt, of dat men het ontwerp van het loongebouw wijzigt.
21
Instemmingrecht bij doorvoeren wijzigingen als gevolg van werkkostenregeling?
• Geen algemeen instemmingsrecht met betrekking tot de beslissing over te gaan tot de werkkostenregeling
• Wel mogelijk instemmingsrecht op onderdelen van het besluit ter uitvoering van die overgang? Alleen als dat onderdeel de onderlinge rangorde tussen bepaalde functies zou wijzigen
22
Andere gronden voor instemmingsrecht:
• Aanvullende rechten aan OR toegekend (bij convenant)
• In het verleden reeds eerder instemming gevraagd voor een aanpassing van het beloningsbeleid? Dan moet bij de wijziging van diezelfde arbeidsvoorwaarden in het kader van de implementatie van de werkkostenregeling, soms opnieuw om instemming worden gevraagd.
• Sommige CAO’s kennen aanvullende rechten toe aan de OR
23
Slotopmerkingen
• Vakbonden: “OR, claim het instemmingsrecht!”• Veel arbeidsvoorwaarden die wijzigen als gevolg
van de werkkostenregeling zijn vaak geregeld bij CAO. Eventuele hergroeperingen zullen dan via de vakbonden lopen.
• OR heeft in elk geval recht van overleg en recht van informatie
• Inspraak bij kleinere ondernemingen (pvt)
24
Ad 2: eenzijdige wijziging
• Instemming OR ≠ instemming werknemer• Instemming OR helpt wel, maar vervangt niet de
instemming van de individuele werknemers• Instemming individuele werknemer getoetst via
– eenzijdig wijzigingsbeding in arbeidsovereenkomst of pers. handboek “Werkgever behoudt zich uitdrukkelijk het recht voor de overeengekomen arbeidsvoorwaarden te wijzigen of aan te vullen, indien het belang van de bedrijfsvoering dit vereist.”
– criterium Hoge Raad: gewijzigde omstandigheden op het werk die een wijzigingsvoorstel rechtvaardigen, redelijke voorstel, werknemer moet instemmen tenzij in redelijkheid niet te vergen
• Belangenafweging25
Belangenafweging: belangen werkgever
• Slechte financiële situatie werkgever• Wetswijziging (voorbeeld introductie
zorgverzekeringswet: uitspraak kantonrechter Leiden 9 augustus 2006)
• Onevenwichtigheden in beloning tussen werknemers onderling
• (wens tot harmonisatie arbeidsvoorwaarden)• ‘Organisatorische onbeheersbaarheid’• Andere factoren: instemmers vs. weigeraars
26
Belangenafweging: belangen werknemer
• Sterke daling inkomen zelden gerechtvaardigd• Afbouwregeling, compensatieregeling
27
28
Einde deel 2
Vragen?
28
29
PAUZE
29
Later met Pensioen
• Hoofdlijnen pensioenakkoord• AOW• Wijzigingen aanvullend pensioen• Vitaliteitsplan• Tijdspad • Conclusies
30
Hoofdlijnen Pensioenakkoord: AOW
• AOW-leeftijd periodiek aanpassen aan levensverwachting:
per 2020 → 66 jaarper 2025 → 67 jaar? (beslissing in 2015)
• Flexibilisering AOW-leeftijd• Extra AOW-verhoging van 0,6% per jaar vanaf
2013
31
Hoofdlijnen Pensioenakkoord: aanpassing Witteveenkaders
• Aanpassing Witteveenkaders per 1 januari 2013: rekenleeftijd fiscale aftrek aanvullend pensioen naar 66 jaar
NB 1: Meer dan de helft van de pensioenregelingen “moet” worden gewijzigd per 1 januari
2013NB 2: Fiscale aftrek lijfrentesparen en fiscale
oudedagsreserve wordt ook beperkt
32
Hoofdlijnen Pensioenakkoord: nieuw pensioencontract (1)
• Reële ambitie: geen gegarandeerde aanspraken (“zachte aanspraken”)
• Premiestabilisatie• Aanpassing rechten i.v.m. levensverwachting• Schokbestendig:
aanpassing rechten i.v.m. financiële schokkendiscontovoet: fondsrendement
33
Hoofdlijnen Pensioenakkoord: nieuw pensioencontract (2)
• Transparant: communicatie zachte aanspraken essentieel
• Bestaande aanspraken: invaren?!
34
Hoofdlijnen Pensioenakkoord: nieuw pensioencontract (3)
• Het nieuwe pensioencontract is niet verplicht!• Sociale partners kunnen er voor kiezen om in het
“oude” stelsel te blijven• Bestaande pensioencontracten: gemiddeld 5%
extra buffer aanhouden• Nieuwe pensioencontract vooralsnog alleen
mogelijk bij pensioenfondsen• Ook binnen nieuw contract zijn keuzes mogelijk
(“decentraal onderhandelen”)• Kortom: wijzigingstraject kan noodzakelijk zijn!
35
Vitaliteitspakket
• Doel: bevorderen arbeidsparticipatie• Arbeidskorting ouderen + doorwerkbonus
vervangen door werkbonus 62-plussers• Spaarloon en levensloop vervangen door
vitaliteitssparen• Toezegging Kamp: levensloop blijft open bij saldo
> EUR 3.000 per 31 december 2011 tot (vervroegd) pensioen
• Geen verdere opbouw levensloopverlofkorting vanaf 2012
36
Vitaliteitssparen (1)
• Regeling in de IB, stortingen zijn fiscaal aftrekbaar in box 1
• Belasting wordt geheven bij opname tegoed• Maximaal op te bouwen kapitaal EUR 20.000• Jaarlijkse inleg maximaal EUR 5.000
NB: Veel soberder dan levensloop
37
Vitaliteitssparen (2)
• Vitaliteitssparen vrij besteedbaar dus ook voor vervroegd pensioen
• Maximale jaarlijkse opname van EUR 20.000 (daarna opnieuw sparen)
• Vanaf 62 jaar maximale jaarlijkse opname van EUR 10.000
• Opname tegoed uiterlijk vóór AOW-leeftijd
38
Tijdspad (1)
31 december 2011
Toetsmoment overgangsregeling levensloop(EUR 3.000)
1 januari 2012
•Afschaffing levensloop?•Afschaffing spaarloon
1 januari 2013
•Invoering mogelijkheid flexibele ingangsdatum AOW (uitstel)
•Beperking Witteveenkaders (spilleeftijd 66 jaar!)
•Invoering vitaliteitssparen•Invoering verlicht regime arbeidsrecht
na 65 jaar39
Tijdspad (2)
1 januari 2014
•Invoering nieuw pensioencontract (FTK2)
•Herziening FTK (FTK 1)
1 januari 2015
Verdere beperking Witteveenkaders (spilleeftijd67 jaar)
1 januari 2020
•Verhoging ingangsdatum AOW (66 jaar)•Uitbreiding flexibilisering ingangsdatum
AOW (vervroeging)•Invoering heffingskortingen AOW-
compensatie lage inkomens/zware beroepen
1 januari 2025
AOW-leeftijd verhoogd naar 67 jaar40
Conclusies
• Integrale stelselherziening pensioensysteem• Pensioenleeftijd en doorwerken na 65: pensioen
en vitaliteit hoog op de HR-agenda!• Verlaging Witteveenkaders: wijziging
pensioenregelingen vóór 1 januari 2013!• Nieuw pensioencontract: decentraal
onderhandelen, wijzigingstraject• Afschaffing spaarloon en levensloop: toetsmoment
31 december 2011• Invoering vitaliteitssparen 2013• Veel te doen voor sociale partners en wetgever!
41
42
Einde deel 3
Vragen?
43
Pensioenakkoord: veranderingen op arbeidsrechtelijk gebied
Drie onderwerpen:1. Instemming OR?2. Invoering verlicht regime arbeidsrecht na 65 jaar3. Ontslag bij/doorwerken na 65 jaar
44
Ad 1: instemmingsrecht artikel 27 lid 1 sub a: besluit m.b.t. pensioenverzekering
• Regelingen, ondergebracht bij ondernemingspensioenfonds of bedrijfstakpensioenfonds (80%!) worden beheerst door de Pensioenwet (Pw); geen instemmingrecht OR op de pensioenovereenkomst; Pw verzekert zelf de medezeggenschap van werknemers in de besluitvorming
• Alleen instemmingsrecht OR bij door ondernemer vastgestelde regelingen voor pensioen die via een overeenkomst zijn ondergebracht bij een levensverzekering;
• Voor de resterende 20% (verzekerde regelingen) gelden weer dezelfde criteria als zojuist behandeld
• Inschatting 45
Individueel: Pensioenwet heeft eigen bepaling omtrent eenzijdig wijzigen pensioenovereenkomst
• Parl. Gesch.: principe uit de Pw is hetzelfde als het eenzijdig wijzigingsbeding in de arbeidsovereenkomst, criterium letterlijk overgenomen
• Indien bedrijfstakpensioenfonds: geen sprake van wijzigingsbevoegdheid individuele werkgever
• indien CAO-binding: werknemers zonder instemming gebonden
• Overige gevallen: individuele instemming of eenzijdig aanpassen: belangenafweging
• Inschatting
Ad 2: Verlicht arbeidsregime
Bron: kamerstuk 32767, brief minister SZW aan de Tweede Kamer d.d. 12 augustus 2011 naar aanleiding van vragen van de Vaste Commissie voor SZW.
1.Beperking van verplichtingen werkgever jegens 65-plusser bij ziekte (loondoorbetaling, reïntegratie)2.Verruiming ketenbepaling (minimaal drie contracten voor bepaalde tijd)3.Verval leeftijdsgrens van 65 jaar uit de Wet Minimum Loon en Minimum Vakantiebijslag (WML)4.(Introductie eis van schriftelijke vastlegging van ‘pensioenontslagbeding’)
47
Ad 3 Ontslag bij en doorwerken na 65
• Arbeidsovereenkomst / CAO:“Het dienstverband is aangegaan voor onbepaalde tijd en eindigt in ieder geval, zonder dat opzegging is vereist, op de eerste dag van de maand waarop werknemer de leeftijd van 65 jaar bereikt.”
• Artikel 7 lid 1 sub b Wet gelijke behandeling bij leeftijd (WGBL) Twee opties
AOW-leeftijd (of hoger)Jonger dan 65 jaar; alleen in geval van een objectieve
rechtvaardigingsgrond (vb piloten)
48
Verhoging AOW leeftijd + huidige arbeidscontracten
“Het dienstverband is aangegaan voor onbepaalde tijd en eindigt in ieder geval, zonder dat opzegging is vereist, op de eerste dag van de maand waarop werknemer de leeftijd van 65 jaar bereikt.”
AOW-leeftijd naar 66 respectievelijk 67•Alternatief:“Het dienstverband is aangegaan voor onbepaalde tijd en eindigt in ieder geval, zonder datopzegging is vereist, op de eerste dag van de maand waarop werknemer de leeftijd van 65 jaarbereikt dan wel op eerste dag van de maand van de alsdan geldende AOW-gerechtigde leeftijd.”
49
Niets in arbeidsovereenkomst/CAO?
• Opzeggen via UWV-WERKbedrijf• Ontbinding • Vergoeding?• Wederzijds goedvinden
50
Voortzetting na 65
• Nu: nieuwe keten van arbeidscontracten ex artikel 7:668a BW?
• 1-1-2013: Verlicht arbeidsregime?• Vergoeding bij ontslag na 65?
praktijkvoorbeelden
51
Einde deel 4
Vragen?
52
Contactgegevens
Bronsgeest Deur AdvocatenEmail: [email protected]: www.bd-advocaten.nlTelefoon: 020 – 305 33 33
CourdidEmail: [email protected]: www.courdid.comTelefoon: 070 – 315 34 70
Bergamin & Gielink pensioenrechtadvies B.VEmail: [email protected]: www.pensioenrechtadvies.nlTelefoon: 010 – 463 77 55
53
BRONSGEEST DEURAdvocaten