Seminar Pendidikan Sejarah dan Geografi (UMS, 29 – 30 Ogos 2013)

Seminar Pendidikan Sejarah dan Geografi (UMS, 29 – 30 Ogos 2013)

16

Pengintegrasian Web 2.0 dalam Pengajaran dan Pembelajaran subjek Sejarah dan Geografi

Johan @ Eddy Luaran Fakulti Pendidikan

Universiti Teknologi MARA

Pengenalan Web versi 2.0 telah memberi impak yang signifikan dalam bidang pendidikan. Berbeza dengan Web versi 1.0 yang hanya membenarkan pengguna untuk melihat serta membaca paparan web, Web versi 2.0 yang mula diaplikasikan pada awal tahun 20-an, telah mengubah lanskap web secara total iaitu pengguna kini boleh memberi input, memuat naik fail serta membina rangkaian maklumat sendiri. Web versi 2.0 yang popular termasuklah Facebook, Youtube, Twitter, blogspot serta banyak lagi. Namum begitu, jika diaplikasikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran web versi 2.0 ini akan dapat membantu guru serta pelajar dalam interaksi secara ‘blended learning’ dan ‘ubiquitous learning’ yang diaplikasikan di institut pengajian tinggi di Malaysia. Kedua-dua mod pembelajaran ini berteraskan konsep iaitu guru serta pelajar dapat berinteraksi walaupun di luar waktu persekolahan. Justeru itu, kertas kerja ini akan membincangkan beberapa Web 2.0 yang boleh di aplikasikan oleh guru sejarah dan geografi dalam menyokong pembelajaran di dalam dan di luar bilik darjah. Laman web yang dibincangkan diharap akan dapat memberi perspektif baru kepada kalangan pendidik dalam pengajaran dan pembelajaran subjek sejaran dan geografi.

Kata Kunci : Web 2.0, ICT

1. Pengenalan

Perkembangan teknologi maklumat dan komunikasi telah banyak mempengaruhi budaya kehidupan masa kini, dalam

bidang pendidikan khususnya, pengaplikasian teknologi ini dalam pengajaran dan pembelajaran memberikan satu

anjakan baru dalam teknik pedagogi guru. Beberapa penyelidikan lepas telah membuktikan bahawa penggunaan

teknologi telah dapat merevolusikan teknik pengajaran guru, kaedah murid belajar dan secara keseluruhannya cara

pendidikan dikendalikan sesuai dengan era masa kini. Malah, pembelajaran tidak lagi terhad dalam bilik darjah atau

perpustakaan malah ia melangkaui masa dan tempat. Era pembelajaran siber sebegini membolehkan pembelajaran

formal berlaku walaupun di luar bilik darjah. Senario ini dimungkinkan oleh penggunaan laman web dalam proses

pengajaran dan pembelajaran. Laman web khusus adalah merujuk kepada web 2.0 yang membolehkan guru dan

pelajar berinterasi di alam maya. Pembelajaran berasaskan laman web ini memberikan peluang kepada pelajar

untuk belajar walaupun berada dimana saja tidak kira masa (ubiquitous learning). Sebagai contoh, pelajar boleh

melayari Internet serta mengaksess laman web untuk mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan pembelajaran

mereka.

Jika dipandang dari sudut semasa, sudah tiba masanya untuk budaya persekolahan berubah kepada amalan

bermaklumat, kreatif, bijak berfikir dan penyayang dengan mengaplikasikan teknologi maklumat dan komunikasi

(ICT). Inisiatif pewujudan Sekolah Bestari pada tahun 1999 merupakan titik tolak kepada aplikasi teknologi komputer

dalam sistem pendidikan. Mantan Perdana Menteri Malaysia, Tun Dr. Mahathir Mohamad, menekankan bahawa

Malaysia perlu membangunkan ekonomi dengan tidak mengabaikan aspek politik, sosial, rohaniah, psikologi dan

budaya. Untuk memastikan matlamat ini tercapai, Malaysia perlu mencapai sembilan cabaran utama dalam Wawasan

2020. Salah satu matlamat teknologi maklumat di Malaysia adalah untuk menjadi negara membangun pada tahun

2020. Cabaran keenam daripada sembilan strategi mencapai wawasan 2020 adalah menyatakan bahawa Malaysia

mesti mewujudkan


17

...masyarakat yang saintifik dan progresif, masyarakat yang inovatif yang bukan sahaja menjadi

pengguna kepada teknologi malah menjadi penyumbang kepada dunia sains dan teknologi pada

masa depan...

(Mahathir Mohamad, 1998)

2. Koridor Raya Multimedia

Perkembangan teknologi maklumat yang pesat dan kesedaran tentang pentingnya peranan teknologi maklumat,

pemimpin negara telah mengambil inisiatif untuk menjadikan industri teknologi maklumat sebagai enjin pertumbuhan

negara dengan mengumumkan Projek Koridor Raya Multimedia (MSC) pada bulan Ogos 1996. Koridor Raya

Multimedia atau singkatannya MSC (Multimedia Super Corridor) dianggap sebagai pemacu untuk mencapai wawasan

2020 dan ia meliputi kawasan seluas 750 km persegi. Projek ini terdiri daripada tujuh kumpulan aplikasi utama iaitu

Kerajaan Elektronik, Sekolah Bestari, Tele-Perubatan, Kad Pintar Kebangsaan, Kelompok Penyelidikan dan

Pembangunan, Pemasaran Tanpa Batasan dan Jaringan Perkilangan Sedunia. Langkah mewujudkan sekolah bestari

dianggap sebagai respons spesifik Malaysia untuk perubahan kritikal daripada ekonomi industri kepada masyarakat

berasaskan maklumat (Mahathir Mohamad, 1998). Oleh itu, sekolah bestari diharap akan dapat melahirkan

masyarakat Malaysia yang berkemahiran menggunakan dan menyumbang kepada penggunaan teknologi maklumat

khususnya untuk mencapai taraf masyarakat Malaysia yang “Pintar” pada tahun 2020 kelak.

3. Penggunaan Komputer di Sekolah

Pembelajaran berbantukan komputer di Malaysia, ia telah mula diperkenalkan pada tahun 1992 melalui Program

Komputer dalam Pendidikan. Dalam program ini 60 buah sekolah menengah di Semenanjung Malaysia telah

disediakan makmal komputer yang mempunyai 21 buah komputer yang telah dirangkaikan. Susulan daripada

langkah ini, pada tahun 1994 program Computer Aided Instruction telah diperkenalkan di 15 buah sekolah rendah di

Selangor dengan setiap sekolah dibekalkan 21 buah komputer yang menggunakan perisian Microsoft Windows 3.1,

beberapa perisian koswer untuk pengajaran juga telah diedarkan untuk digunakan oleh guru-guru. Langkah ini

diteruskan lagi dengan Program Komputer dalam Pendidikan yang dilaksanakan secara berperingkat dalam tiga fasa

iaitu pada tahun 1995, 1996 dan 1997. Dalam fasa pertama, 50 buah sekolah menengah telah dibekalkan dengan

empat buah komputer yang mempunyai akses Internet. Dalam fasa kedua, 90 buah sekolah menengah dan 20 buah

sekolah rendah telah dibekalkan dengan komputer multimedia dengan local area network (LAN), manakala dalam

fasa ketiga, ia diperluaskan lagi kepada 222 buah sekolah rendah dan 111 buah sekolah menengah dan seorang guru

daripada setiap sekolah akan mengikuti kursus 14 minggu di maktab-maktab perguruan yang terpilih. Pelaksanaan

sekolah bestari telah menyokong usaha kerajaan untuk melahirkan modal insan yang celik teknologi maklumat.


18

4. Sejarah sebagai Subjek Wajib Lulus

Subjek sejarah telah dijadikan subjek wajib lulus dalam Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) mulai 2013 (Berita Harian,

2011) telah mengundang banyak reaksi positif daripada golongan pendidik. Rata-rata bersetuju dengan langkah

kerajaan ini yang diharap akan dapat menyemai sikap patriotisme dikalangan pelajar. Pada masa yang sama bermula

tahun 2014 ia akan dijadikan sebagai subjek teras. Oleh itu, pendekatan pengajaran dan pembelajaran

matapelajaran ini perlu dipelbagaikan seiring dengan perkembangan teknologi masa kini. Ini diharap akan dapat

mengubah persepsi masyarakat yang menganggap matapelajaran sejarah sebagai mata pelajaran yang

membosankan yang memerlukan guru memberi banyak maklumat tentang masa lalu dan perlu dingat oleh pelajar

sebelum menghadapi peperiksaan (Doreen, 2004). Dengan menggunakan pendekatan teknologi maklumat dalam

pengajaran sejarah maka sumber sumber yang ada perlu didigitalkan supaya dapat diaplikasikan.

5. Web 2.0

Istilah Web 2.0 mula diperkenalkan pada tahun 2003 bermula dengan pengenalan rangkaian ‘social network’ seperti

facebook yang telah mengubah cara interaksi dalam kalangan pelajar. Teknologi Web 2.0 ini terus berkembang dan

merevolusikan bidang pendidikan. Menurut Webopedia (2013), istilah web 2.0 adalah merujuk kepada generasi

kedua World Wide Web yang membolehkan individu dalam talian berkolaborasi dan berkongsi maklumat. Ia secara

umumnya merupakan perubahan daripada laman web yang statik kepada laman web yang lebih dinamik dimana

pengguna boleh memberi input serta memuatnaik bahan kedalam laman web.

(Sumber: http://www.mintonlinemarketing.net/top-10-web-2-0-sites/)

Rajah 1: Illustrasi Web 2.0

Penggunaan Web 2.0 dalam pengajaran dan pembelajaran didorong oleh konsep ‘open educational resourses’ di

mana maklumat serta aplikasi adalah percuma untuk digunakan tanpa kekangan kecuali terdapat pakej khusus yang

perlu dibayar oleh pengguna. Konsep ‘open educational resourses’ ini sememangnya direkabentuk supaya interaksi

antara individu dalam alam maya lebih tersusun dan mudah. Justeru itu, sejajar dengan hasrat kerajaan untuk

mendemokrasikan pendidikan golongan pendidik sewajarnya mengambi peluang aplikasi Web 2.0 ini untuk kekal

berhubung serta berinteraksi dengan pelajar walupun diluar waktu persekolahan.


19

6. Cabaran Pengintegrasian Teknologi Maklumat dalam Pengajaran dan Pembelajaran

Sejajar dengan hasrat kerajaan untuk membangunkan modal insan yang berkualiti, guru merupakan agen perubahan

yang penting. Oleh itu, penguasaan teknologi maklumat dalam kalangan guru adalah dituntut. Ia penting bukan

sahaja untuk meningkatkan keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran malah daripada aspek pentadbiran

dan pengurusan sekolah. Oleh itu, langkah-langkah seperti bengkel dan kursus berkaitan teknologi maklumat giat

dijalankan untuk memantapkan guru-guru khususnya dalam aspek berkaitan teknologi maklumat.

Beberapa langkah susulan kerajaan seterusnya adalah memfokuskan latihan kemahiran ICT pada

Rancangan Malaysia ke sembilan (RMK-9) juga akan melibatkan guru-guru yang mengajar di Sekolah Agama dan

yang mengajar di Sekolah Pendidikan Khas. Langkah ini selaras dengan input yang diperoleh daripada Soon Yin dan

Kooi Guan (2002) yang menyatakan bahawa latihan yang diterima oleh guru-guru merupakan aspek yang sangat

penting dalam proses menggunakan komputer di sekolah-sekolah. Ini disokong oleh Gan (2000), yang menyatakan

bahawa kekurangan latihan merupakan satu faktor penghalang penggunaan teknologi maklumat dalam pengajaran

dan pembelajaran.

Berdasarkan beberapa kajian lepas yang merujuk kepada pengetahuan teknologi maklumat guru, Jeannette

(2001), mendapati 86% guru mempelajari teknologi berasaskan komputer daripada kawan, 80% belajar sendiri dan

24% belajar daripada kursus yang dianjurkan oleh agensi tertentu. Kajian beliau juga mendapati bahawa sebanyak

30% guru menyatakan bahawa mereka berminat untuk terus belajar sekiranya terdapat kursus yang sesuai

ditawarkan. Manakala dapatan daripada kajian yang dijalankan oleh Inman-Anderson dan Ditson (1999) mendapati

87% daripada guru belajar menggunakan teknologi berasaskan komputer dengan belajar sendiri dan mendapati 40%

guru belajar daripada kawan. Kajian yang dijalankan oleh Liu et al. (2002) juga mendapati bahawa 96% guru

memperoleh pengetahuan dengan belajar sendiri. Daripada kajian McMohan et al. (1999) mendapati 55% guru-guru

belajar daripada kawan. Daripada kajian tersebut dapat disimpulkan bahawa majoriti guru memperoleh pengetahuan

tentang Internet melalui pembelajaran sendiri.

Secara keseluruhannya, dalam persekitaran teknologi maklumat yang semakin berkembang, guru

seharusnya memainkan peranan sebagai agen perubahan. Matlamat ini menuntut sikap positif guru terhadap

teknologi maklumat dan inisiatif ini boleh dimulakan dengan mengintegrasikan aplikasi ini dalam pengajaran dan

pembelajaran yang seterusnya akan memanfaatkan golongan pelajar.

7. Laman web 2.0 yang boleh diIntegrasikan dalam Pembelajaran Subjek Sejarah dan Geografi

Berikut merupakan laman web yang boleh digunakan oleh guru-guru sejarah dan geografi khususnya dalam

pengajaran dan pembelajaran.

Titanpad.co

Ini merupa

Laman we

laman web

berinteraks

juga boleh

com

akan laman we

b ini adalah p

b pada masa ya

si dalam masa

mengimport d

eb untuk inter

percuma dan b

ang sama atau

yang sama, se

dokumen lain da

R

Rajah 3: In

Semi

raksi antara gu

boleh digunaka

berlainan, cum

etiap individu a

alam laman int

Rajah 2 : Anta

nteraksi Pelaj

inar Pendidikan

20

uru-guru denga

an tanpa perlu

ma URL perlu d

akan mempuny

teraksi.

(Sum

aramuka Tita

(Sum

jar menggun

n Sejarah dan G

an pelajar. Int

mendaftar. G

diberikan kepad

yai kod warna

ber: Effective We

npad.com

ber: Effective We

nakan Titanpa

Geografi (UMS,

teraksi adalah

Guru dan pelaj

da pelajar. Apa

interaksi yang

eb 2.0 Tools for

eb 2.0 Tools for

ad.com

S, 29 – 30 Ogos

dalam bentuk

ar boleh meng

bila pelajar da

g berbeza. Pen

the Classroom :

the Classroom :

s 2013)

k chat.

gakses

n guru

ngguna

Part 1)

Part 1)

Twiddla.c

Laman web

yang sama

terdapat pa

guru dan b

Dropbox

Laman web

mana peng

alatan elek

drive’ . Gu

pelajar ker

berkenaan

com

b ini merupaka

a khususnya d

akej berbayar

belajar boleh be

b ini menawark

gguna boleh m

ktronik yang me

uru-guru sejara

rana setiap we

kepada pelaja

an laman web

diluar waktu p

yang ditawark

erinteraksi mela

R

Rajah 5: I

kan storan fail

menyimpan fail

empunyai rang

ah dan geogra

b ini mempuny

r.

Semi

yang membole

persekolahan.

kan. Uniknya la

alui pad atau c

Rajah 4 : Anta

nteraksi Pela

secara dalam

secara dalam t

gkaian Internet

fi khususnya b

yai aplikasi ‘sh

inar Pendidikan

21

ehkan guru-gu

Laman web i

aman web ini a

chat seperti yan

(Sum

aramuka Twi

(Sum

ajar menggun

talian. Konsep

talian. Fail ters

. Pengguna tid

boleh menggun

hare’ yang mem

n Sejarah dan G

uru dan pelajar

ini boleh digu

adalah, kolabor

ng ditunjukkan

ber: Effective We

iddla.com

ber: Effective We

nakan Twiddl

p ini juga diken

sebut boleh dia

ak perlu lagi b

nakan aplikasi

mbolehkan pen

Geografi (UMS,

r-pelajar berka

unakan secara

rasi boleh dijal

n pada Rajah 5.

eb 2.0 Tools for

eb 2.0 Tools for

la.com

nali sebagai ‘clo

akses dimana-m

bimbang jika te

ini untuk men

ngguna mengh

S, 29 – 30 Ogos

loborasi dalam

percuma wal

lankan serenta

.

the Classroom :

the Classroom :

loud computing

mana kompute

rlupa membaw

nghantar fail k

antar ‘link’ unt

s 2013)

m masa

laupun

ak iaitu

Part 1)

Part 1)

g’ yang

er atau

wa ‘pen

kepada

tuk fail

Murally

Murally ad

kepada boa

konvension

mengguna

aktiviti yan

tugasan se

kemudiann

menyelitka

alah laman we

oard yang men

nal iaitu mural

kan laman web

ng memerlukan

eperti berikut:

nya dikehendak

n gambar, teks

R

Rajah 7: In

eb yang berko

gandungi elem

pada board y

b Murally. Guru

n pelajar untu

Apakah faktor

ki membina e-

s dan video yan

Semi

Rajah 6 : Anta

nteraksi Pela

onsepkan mura

men yang melam

yang nyata ma

u-guru sejarah

uk menjana ide

r yang menyu

-mural berdasa

ng secara tidak

inar Pendidikan

22

(Sum

aramuka Dro

(Sum

jar menggun

al. Dalam kons

mbangkan idea

nakala Rajah 9

dan geografi

ea tentang ses

mbang kepada

arkan soalan t

k langsung men

n Sejarah dan G

ber: Effective We

pbox.com

ber: Effective We

nakan Dropbo

sep yang muda

a seseorang ind

9 menunjukka

boleh menggu

suatu peristiw

a kemenangan

tersebut. Mura

njadikannya m

Geografi (UMS,

eb 2.0 Tools for

eb 2.0 Tools for

ox.com

ah dfahami, m

dividu. Rajah 8

n mural pada

nakan aplikasi

a. Sebagai co

n Jepun pada

ally juga mem

menarik.

S, 29 – 30 Ogos

the Classroom :

the Classroom :

mural adalah m

8 menunjukkan

e-board yang

ini khususnya

ntoh, guru me

tahun 1942? P

mbenarkan pen

s 2013)

Part 1)

Part 1)

merujuk

mural

dibina

untuk

emberi

Pelajar

ngguna

Rajah 9

Semi

Rajah 8: A

9: Interaksi P

inar Pendidikan

23

(Sum

Antaramuka M

(Sum

Pelajar mengg

n Sejarah dan G

ber: Effective We

Murally

ber: Effective We

gunakan Mura

Geografi (UMS,

eb 2.0 Tools for

eb 2.0 Tools for

ally

S, 29 – 30 Ogos

the Classroom :

the Classroom :

s 2013)

Part 1)

Part 1)

Bubbls.us

Bubbls ada

yang dibina

mempunya

oleh pelaja

StoryJum

Storyjumpe

Buku folio

mengguna

menunjukk

peta seper

pengajaran

s

alah laman we

a seterusnya b

ai pelbagai apli

ar.

per

er adalah lama

ini boleh direka

kan imej sen

kan senario ser

rti peta kawasa

n dan pembelaj

b yang boleh

boleh dicetak,

kasi lain yang

Rajah 10

an web yang m

abentuk sendir

ndiri ataupun

rta karakter pi

an dan sebagai

jaran mereka.

R

Semi

digunakan unt

disimpan dan

menarik. Raja

0: Interaksi P

membolehkan

ri oleh pelajar i

menggunakan

ilihan pelajar.

inya. Aplikasi in

Rajah 11: Ant

inar Pendidikan

24

tuk membina p

dikongsi denga

h 10 merupaka

(Sum

Pelajar mengg

guru dan pelaj

ni termasuklah

n templat ya

Selain itu, lam

ni secara amny

(Sum

taramuka Sto

n Sejarah dan G

peta minda ya

an pengguna l

an contoh peta

ber: Effective We

gunakan bub

jar untuk mem

h karakter, scen

ang disediakan

man web ini jug

ya boleh diinte

ber: Effective We

oryJumper

Geografi (UMS,

ng interaktif. P

ain. Ianya am

a minda intera

eb 2.0 Tools for

bl.us

mbina buku fol

nario dan seba

n dalam lama

ga membolehk

egrasikan oleh

eb 2.0 Tools for

S, 29 – 30 Ogos

Peta minda int

at mudah digu

akif yang telah

the Classroom :

lio secara elek

gainya. Pelajar

an web. Raja

kan pelajar me

guru geografi

the Classroom :

s 2013)

teraktif

unakan

dibina

Part 1)

ktronik.

r boleh

ah 12

embina

dalam

Part 1)

Sixty

Sixty adala

audio pada

daripada p

dokumen,

khususnya

yang akan

sebelum m

ah laman web

a papan bulle

pengguna. Apl

JPEG, PNG, G

yang ingin me

diajar boleh d

mengajarnya di

Rajah 12: I

yang membole

tin maya. Pap

ikasi ini dapat

IF dan sebaga

endapatkan res

dipos pada pap

dalam bilik dar

Semi

Interaksi Pela

ehkan penggun

pan buletin ma

t menyokong

ainya. Sixty me

spon daripada

pan bulletin ma

rjah.

Rajah 13 :

inar Pendidikan

25

(Sum

ajar menggun

na untuk melet

aya ini berfun

hampir semua

erupakan peny

pelajar sebelu

aya untuk men

(Sum

: Antaramuka

n Sejarah dan G

ber: Effective We

nakan StoryJ

takkan nota da

ngsi sebagai a

a format doku

yelesaian kepad

um mengajar s

dapatkan serb

ber: Effective We

a Sixty

Geografi (UMS,

eb 2.0 Tools for

Jumper

alam bentuk te

antarmuka unt

umen termasu

da guru-guru s

sesuatu topik. S

ba sedikit kefah

eb 2.0 Tools for

S, 29 – 30 Ogos

the Classroom :

eks, imej, vide

uk sebarang r

uklah windows

sejarah dan ge

Soalan tentang

haman topik te

the Classroom :

s 2013)

Part 1)

o atau

respon

s word

eografi

g topik

ersebut

Part 2)

Laman we

pengajaran

eb lain yang

n dan pembelaj

Kola

Pe

Pe

R

Ope

Rajah 1

boleh digunak

jaran di senara

Jadual 1: Lam

Kategori

borasi dan perbi

rsembahan mult

engurusan bilik d

Rancangan penga

en Education Res

Semi

14 : Interaksi

kan oleh guru

aikan dalam Jad

man Web unt

ncangan

imedia

darjah

ajaran

sourses

inar Pendidikan

26

(Sum

i Pelajar men

-guru sejarah

dual 1.

tuk Pengajara

Google Docs (dZoho Writer (wTypeWith.me (Mendeley (wwSpicynodes (wPopplet (poppSpiderscribe (sWiggo (wiggo.Emaze (www.ePrezi (prezi.coStorify (storifyLivebinder (ww GoClass (wwwEdcanvas (wwKubbu (www.k Plainboard (ww Currikki (wwwVancity (www.Khan AcademyMIT Open Cou

n Sejarah dan G

ber: Effective We

nggunakan Si

dan geografi

an dan Pemb

Sumber

doc.google.com)writer.zoho.com)(typewith.me)

ww.mendeley.comwww.spicynodes.olet.com) spiderscribe.net).com) emaze.com) m)

y.com) ww.livebinder.co

w.goclass.com) ww.edcanvas.comkubbu.com)

ww.plainboardap

w.curriki.org) .udacity.com) y (www.khanacaurseware (http://

Geografi (UMS,

eb 2.0 Tools for

xty

i yang boleh

belajaran

r

) )

m) org)

)

m)

m)

pp.com)

ademy.org) /ocw.mit.edu)

S, 29 – 30 Ogos

the Classroom :

diaplikasikan

s 2013)

Part 2)

dalam


27

8. Kesimpulan

Kesimpulannya, guru adalah agen transformasi pendidikan negara, adalah penting untuk guru-guru menggunakan

aplikasi Web 2.0 ini kerana ini merupakan tren terkini pembelajaran dalam kalangan pelajar. Kita perlu berubah

walaupun ia mungkin baru bagi sebilangan golongan pendidik tetapi penggunaan aplikasi ini membolehkan kita

engage dengan pelajar kita. Akhir sekali, yang lebih penting adalah kebolehan untuk menyebatikan kemahiran-

kemahiran tersebut dalam pengajaran dan pembelajaran. Ini kerana matlamat kita adalah untuk menggunakan

teknologi komputer dalam pendidikan secara am dan dalam pengajaran dan pembelajaran secara khusus. Namun

begitu, harus diingat bahawa teknologi hanya merupakan alat bantu dalam proses pengajaran dan pembelajaran, ia

tidak akan dapat menggantikan kedudukan guru dalam erti kata yang luas. Pendidikan hari ini adalah untuk

kecemerlangan masa hadapan.

RUJUKAN

Berita Harian (2011). Subjek Sejarah wajib Lulus http://www.bharian.com.my/bharian/articles/WajibsLulus/Article/index_html, Retrieved on 1 June 2011

Deacon, A., Jaftha, J. and Horwitz, D. 2004. Customizing Microsoft Office to Develop a Tutorial Learning Environment. British Jurnal

of Educational Technology, 32(2): 65-72

Doreen Tan (2004) 11th International Assembly of Social Educators Meeting, Nov. 19, 2004. Baltimore. Gan, S. L. (2000). IT and Education in Malaysia: Problems, Issues and Challenges. Kuala Lumpur: Longman. How Stuff Works. (2005). Expert Review: Microsoft PowerPoint 2003, http://products.howstuffworks.com/microsoft-powerpoint-

2003-review.htm. Retrieved 12 December 2008.

Inman-Anderson, L. and Ditson, L. (1999). Computer-Based Concept Mapping: A Tool for Negotiating Meaning. Learning and

Leading With Technology 26: 6-13.

Jeannette, S. (2001). Integrating Information and Communication Technology in Professional Practice: Based on Survey of Primary

and Secondary School in Scottish School. Journal for Information Technology for Teacher Education 9(2): 167-182.

Jewitt, C. (2006). Technology, Literacy and Learning : A Multimodal Approach. New York: Routledge.

Johan Eddy Luaran. (2005). Kajian Terhadap Kemahiran dan Aras Keyakinan Guru Terhadap Aplikasi Teknologi Maklumat (ICT)

dalam Pengajaran dan Pembelajaran di Sekolah Menengah Daerah Kudat, Sabah. Tesis Sarjana. Universiti Teknologi

Malaysia.

Johan Eddy Luaran. (2013a). Effective Web 2.0 Tools for the Classroom: Part 1. Kuala Lumpur: Faculty of Education UiTM.

Johan Eddy Luaran. (2013b). Effective Web 2.0 Tools for the Classroom: Part 2. Kuala Lumpur: Faculty of Education UiTM.

Joshua, E. S. (2004). PowerPoint's Power in the Classroom: Enhancing Students' Self Efficacy. Computer Education 45: 203-215.

Kementerian Pelajaran Malaysia. (2007). Kad Laporan Pelaksanaan Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-2010. Kuala

Lumpur: Percetakan Nasional.

Learning Discovery Team. (2006). Creative ICT in the Classroom: Using New Tools for Learning. Stafford: Continum International

Publishing Group Ltd.

Liu, Min, Reed, and Micheal, W. (2002). Teacher, Education, Students and Computers: Gender, Major, Prior Computer Experience,

Occurrence and Anxiety. Journal of Research and Computing Education, 24(4): 17-24

Mackey, M. (2002). Literacy Across Media: Playing the Text. New York: Routledge.


28

Mahathir Mohamed. (1998). Multimedia Super Corridor. Subang Jaya: Pelanduk Publication (M) Sdn. Bhd.

McKenzie, J. K. (2003). Past, Present, and Future of Computer-Tailored Nutrition Education. American Journal of Clinical Nutrition

77(4): 102-121.

McMohan, J., Gardner, J., Gray, C. and Mulhern, G. (1999). Barrier to Computer Usage: Staff and Student Perceptions. Journal of

Computer Assisted Learning 15: 56-68.

Megat Aman Zahiri Megat Zakaria, Baharuddin Aris dan Jamalludin Harun. (2008). Kemahiran ICT di kalangan guru-guru pelatih

UTM: Satu tinjauan. Paper presented at the 1st International Malaysian Educational Technology Convention. Kuala

Lumpur. 28 Ogos.

Mohammed Sani, Nordin, M. dan Roslee, M. (2004). Budaya ICT di Kalangan Guru-Guru Sains dan Matematik: Trend dan Isu. Jurnal

Pendidikan 7: 15-24.

Mortimer, E. and Scott, P. (2003). Meaning Making in Secondary Science Classroom. London: Continuum.

Mukama, E. and Andersson, S. B. (2007). Coping with change in ICT-Based Learning Environments: Newly qualified Rwandan

Teachers' Reflection. Journal of Computer Assisted Learning 24: 156-166.

Noor Awanis Muslim, Nora Dato Yahya dan Nurazariah Abidin. (2006). Persepsi Guru-Guru Terhadap Penggunaan Teknologi

Maklumat dan Komunikasi. Kertas Kerja Pembentangan Seminar SITMA. Terengganu. 19-20 Ogos.

Rozinah Jamaludin. (2007). Internet dalam Pendidikan. Pulau Pinang: Penerbit Universiti Sains Malaysia.

Soon Yin, T. dan Kooi Guan, C. (2002). Latihan dan Penggunaan Teknologi Dalam Pengajaran-Pembelajaran Guru-Guru. Jurnal

2002 Pendidikan guru 2: 62-72.

Ting, K. C. (1998). Attitudes of Teachers towards Information Technology in Education in Miri. Master Thesis. Universiti Malaysia

Sarawak.

Weiss, T. (2003). Word processing in the Business and Technical Writing Classroom Computers and Composition 5(2): 57-70.

WeboPedia (2012). Web 2.0. http://www.webopedia.com/TERM/W/Web_2_point_0.html. Retrieved 12 Jun 2013.

Penerangan (step by step guide) penggunaan beberapa web 2.0 boleh diperoleh e-book percuma yang boleh dimuat

turun daripada laman web berikut:

Effective Web 2.0 Tools for the Classroom : Part 1

Link : http://www.scribd.com/doc/157389874/Effective-Web-2-0-Tools-for-the-Classroom-Part-1

Effective Web 2.0 Tools for the Classroom : Part 2

Link : http://www.scribd.com/doc/157394974/Effective-Web-2-0-Tools-for-the-Classroom-Part-2

Documents

Seminar Pendidikan Sejarah dan Geografi (UMS, 29 – 30 Ogos 2013)