Click here to load reader
Upload
yosuke-tomoko
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 1/20
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 2/20
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 3/20
1. UVOD
T$ma s$mi%ars1&- rada $ d$ra5i"a;ia 05a1&ra. Da (i' m&-li >isa5i & d$ra5i"a;ii >r#& ć$m& <
<#&d< %a>isa5i %$05& & 05a1&rima & %i'&#im &s&(i%ama i #rs5ama. 9a 1ad s>&m$%$m$ %i'&#$
&s&(i%$ #idim& da s< &%i $d%a #rs5a 05$5&?i%a 1&$ %a%&s$ #$li1$ 05$5$ -l$da%& s $d%$ s5ra%$ i"
5i' ra"l&-a s$ m&ra #r0i5i d$ra5i"a;ia da (i s$ <%i05ili i da (i' s$ %i'&#a >&><la;ia sam%ila! $r
1a1& $ >&"%a5& 05a1&ri s$ #$&ma (r"& ra"m%&ža#a< i s dr<-$ s5ra%$ s< #$&ma (i5%i "a $1&
sis5$m $r s< i"#&r 'ra%$ "a dr<-$ ži#&5i%$ < >rir&di.
Ta1&3$r $ >&"%a5& da s< 05a1&ri >r$%&s%i;i i <"r&?%i;i m%&-i' #rs5a (&l$s5i >a ?a1 sa smr5%im
i"'&d&m &0 $da% ra"l&- #is$ da s$ #r0i d$ra5i"a;ia. D$ra5i"a;ia s$ #r0i %a #i0$ %a?i%a i sa #i0$
#rs5a sr$ds5a#a a < s$mi%ars1&m rad< <1ra51& $ %a#$d$%& %a?i%i i #rs5$ d$ra5i"a;i$ a #i0$
>r&s5&ra $ dad$%& sr$ds5#ima s 1&ima s$ #r0i d$ra5i"a;ia 05a1&ra i 1&i s< sr$ds5#a
%a<?i%1&#i5ia i %a 1&i s$ %a?i% 1&a sr$ds5#a m&-< <>&5ri$(i5i. 8$r >&s5&$ sr$ds5#a "a
d$ra5i"a;i< 1&a s< 5a1&3$r &>as%a i "a ?&#$1a i "a ?&#$1&#< &1&li%<! >a s$ sa sr$ds5#ima 5r$(a
"%a5i r<1&#a5i i <>&5r$(la#a5i i' >r$ma <><5s5#ima da %$(i' d&0l& d& %$ž$li%i' >&sl$di;a.
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 4/20
2. ŠTAKORI
Š5a1&ri 2 Rattus4 s>ada< < r&d mi0&li1i' -l&da#a;a. Ri$? 05a1&r 1&d #$ći%$ l<di s5#ara %$-a5i#%$
1&%&5a;i$ 5$ -a3$%$. Ali ($" &("ira %a 5& 05a1&ri s< "a%imli#$ ži#&5i%$. Ra0ir$%i s< >& ;i$l&
"$mals1& 1<-li! a %ar&?i5& #&l$ ži#$5i < <r(a%im sr$di%ama 5$ >&s$(%& < #$li1im -rad&#ima.
Š5a1&r $ i%5$li-$%5%a i dr<05#$%a ži#&5i%a 1&a #&li ži#$5i < >ar&#ima ili -r<>ama. U dr<05#< s$
m$3<s&(%& ?is5$! ?$01a<! s>a#a<! 1&m<%i;ira<! s#a3a< i 5<1<. T& s< l<(im;i ?ia $ a15i#%&s5
a?$ i"raž$%a %&ć<+. Naa15i#%ii s< < ra%< "&r< i >r$d#$?$r. 9r$>&r<?a i' s$ drža5i < is5&s>&l%im
>ar&#ima! a %i1a1& s dr<-im! ma%im -l&da#;ima $r >&s5&i &>as%&s5 da (i i' %a>ali. T& s< #rl&
"%a5iž$l%$ ži#&5i%$ 1&$ s< d&s5a $d%&s5a#%$ "a &drža#a%$ i >ri>i5&mla#a%$. i#&5%i #i$1 im
s$ 1r$ć$ &d ) d& -&di%$.
Na#až%ia &s&(i%a #ili;$ -l&dara s< >&#$ća%i s$1<5ići -&r%$ i d&%$ #ili;$. Fl&dari ima< +7 ili
)* 5ra%i' "<(a! >ri ?$m< #$ći%a #rs5a %i %$ma mli$?%$ "<($ i"ras5< im 5ra%i "<(i &0 >ri$ %$-&05& s$ &1&5$ . U s#a1& >&l&#i%i #ili;$ ima< >& $da% s$1<5ić 1&i s$ &0 %a"i#a i G"<( -l&da#a;.
D&%i s$1<5ići s< %a?$0ć$ d<ži &d -&r%i'. I"a %i' d&la"i >ra"a% >r&s5&r 1&i s$ "&#$ dias5$ma!
a &?%a;i im %is< ra"#i$%i. Z<(i -l&dara >& >ra#il< %$ma< 1&ri$%. 9r$ma m$s5< i"ras5a%a "<(a
ima< "<(%< 0<>li%< i ras5< 5&1&m ;i$l&- ži#&5a. Za ra"li1< &d %i'! 1<5%a;i ima< &-ra%i?$%
ras5. Fl&dari s< #rl& (i5%i < #$ći%i $1&sis5$ma! $r s$ (r"& ra"m%&ža#a< 05& i' ?i%i #ri$d%im
i"#&r&m is'ra%$ "a m%&-$ &s5al$ ži#&5i%$ 1&$ ži#$ < >rir&di.
9&ri$1l& im$ G-l&dari >&5i?$ &d &s&(i%$ -l&dara da m&ra< ?i5a# ži#&5 da -l&3<! $r im ?i5a#
ži#&5 ras5< "<(i! >a m&ra< da i' 5r&0$. La5i%s1i i"ra" Rodentia $ %as5a& %a sli?a% %a?i%! &d ri$?i
rodere 2-l&da5i4 i ri$?i dens 2"<(4.
U >ra#il< %is< a-r$si#%i! ali a1& s$ &s$ća< <-r&ž$%i m&-< %a>as5i < sam&&(ra%i. Vrl& s<
i"držli#$ ži#&5i%$ i la1& s$ >rila-&3a#a< %&#im ži#&5%im <#$5ima < 1&ima s$ %a3<.
Nara#%&! %$ smi$m& "a&(ići %i5i >si'&l&01$ >&sl$di;$ s<sr$5a &s&($ sa 05a1&r&m. Na?$0ć$ s$
1&d (lis1i' s<sr$5a a#la s5ra'! %& ?$s5& $ >ris<5a% i &s$ća srama! >&-&5&#& a1& s$ radi &
>ri#a5%&m &($15<.
Ma5$rial%a 05$5a 1&< <"r&1<< m&ž$ (i5i #rl& #$li1a. O("ir&m da -ri"< s#$ ma5$rial$ 05$5< m&-<
%a>ra#i5i (il& -d$: %a ;i$#ima! $l$15ri?%im #&d&#ima! "ali'ama 'ra%$! ra"li?i5&m 5$1s5il<...
Tra-&#i >& 1&ima s$ m&ž$ >r$>&"%a5i >ris<5%&s5 05a1&ra < %$1&m >r&s5&r< s< %a?$0ć$ i"m$5
+ ."as5i5a(ila.$<J"a%imli#$ ;i%$%i;$ & s5a1&rimaJ
/
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 5/20
&(li1a 1&05i;$ masli%$! mrl$ 1&$ s< %as5al$ 5rla%$m 1&ž$ i dla1$ %a m$s5ima >r&las1a! i"ra"i5
miris <ri%a! a %a&?i5ii d&1a" s< #i3$%i ži#i ili mr5#i 05a1&ri.
Na?$0ć$ #rs5$ 05a1&ra < s#i$5< s<:
• %&r#$01i 2sm$3i4 05a1&r 2 Rattus norvegicus4 i
• ;r%i 05a1&r 2 Rattus rattus4.)
2.1. or!eški "#$e%i& štakor
Sm$3i 05a1&r ili Rattus norvegicus Sli?%i s< mi0< ali #$ći i d&ži#$ &1& , -&di%a! a >& >r$'ra%i s<
s#$$di. Ni1ad %$ >&#raća<. Š5a1&ri ?$s5& ži#$ %a s5a%i05ima (li"< l<ds1i' %as$la! ili < %as$lima
i d&m&#ima l<di! <sr$d &(ila 'ra%$. 9&da5a1 da $ i"a"i#a? 2;r%$4 1<-$ (a15$ria Yersinia pestis!
1&a ži#i < (<'ama >ara"i5ima ;r%&- 05a1&ra! i da 05a1&ri m&-< (i5i >r$%&si5$li &0 %$1&li1&
l<ds1i' >ara"i5a! ?i%i 05a1&r$ i 'i-i$%s1im >r&(l$m&m s5a%&#%i05#a! >&s$(%& < #$li1im-rad&#ima! -d$ ?$s5& ži#$ < 1a%ali"a;iama. M&-< s$ drža5i i 1a& 1<ć%i l<(im;i i 5& &(i?%&
(<d$ sm$3i 05a1&ri. I%5$li-$%5%i s< 5$ s$ #&l$ i-ra5i i-ra?1ama! a >&%a0a%$ im %i$ is5& 1a& i 1&d
05a1&ra < di#li%i. $%1$! 05a1&rs1$ >a5a%-a%$! s< ma%$ &d m<ža1a i a15i#%i$. Dla1a sm$3$-
05a1&ra $ -r<(a! a 1r"%& &(i?%& sm$3$ ili 5am%&=si#&! d&1 $ %a s5ra%i 5r(<'a s#i$5l&=si#& ili
s#i$5l&=sm$3$. Ma1simal%$ $ d<ži%$ ), ;m! s r$>&m is5$ d<li%$. Masa &drasl$ $di%1$ #arira &d
>r&s$?%i' ,* - "a m<ža1$ d& &1& ),* - "a ž$%1$! %& #rl& #$li1a $di%1a m&ž$ d&s$ći i d& ,**
-. S#$d&?$%a & 05a1&rima mas$ #$ć$ &d + 1- s< #$r&a5%& >&sl$di;a %$"%a%a i "am$%$ s
dr<-im #$ćim -l&da#;ima. Sm$3i 05a1&ri ima< >r$;i"a% sl<'! &s$5li# %a <l5ra"#<1 ! i >&s$d<<
#is&1& ra"#i$% &s$5 %<'a. r$1#$%;ia sr?a%&- ri5ma im $ &(i?%& i"m$3< ** i /** &51<;aa <
mi%<5i! a Cr$1#$%;ia disa%a &1& +** <disaa < mi%<5i. Vid >i-m$%5ira%&- 05a1&ra $ i"ra"i5& sla(!
1a& < ?&#$1a s &1& =, di&>5ria.
.
S'ika 1. S$e%i štakor
) ."as5i5a(ila.$<J"a%imli#$=;i%$%i;$=&=#takori$aJ
,
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 6/20
Sm$3i 05a1&r $ >ra#i s#$$d i %i$ s<#i0$ i"(irli# >& >i5a%< 'ra%$! ia1& ži5ari;$ "a<"ima<
"%a?aa% <di& < %$-&#& >r$'ra%i. Na?i% >&5ra-$ "a 'ra%&m $ s>$;iCi?a% "a s#a1< >&><la;i<
05a1&ra! 5$ &#isi & &1&li%i i i"#&r< 'ra%$.
2.2. (r)i štakor
6r%i 05a1&r $ %$1ada (i& d&mi%a%5%a #rs5a < E<r&>i i S$#$r%& Am$ri;i ali %$-&# >rima5 $ >r$<"$& sm$3i 05a1&r! a?a i #$ća #rs5a 05a1&ra. Sada s< d&mi%a%5%ii < 5r&>s1im >r$d$lima.
Sma5ra s$ da $ 5a #rs5a i >r$%i$la ;r%< 1<-<. B<'$ 1&$ s< ži#$l$ %a 05a1&rima s< >r$%&sil$
Yersinia (a15$ri$ %a mili&%$ žr5a#a. 6r%i 05a1&r $ i i"#rs5a% >$%a?! 5$ s$ sma5ra #$li1im
05$5%i1&m "a ><%& >5i?i' #rs5a. 6r%i 05a1&r rad& -l&3$ i (<0i dr#&! 5$ -radi -%i$"da < dr#<.
D<ži%$ 5i$la ;r%&- 05a1&ra i"%&si +/=) ;m! a d<ži%a r$>a $ &d + d& ) ;m. Masa m< $ &d
+,* d& ),* -! d&1 s1&5%a ž$%1a d&s5iž$ 5$ži%< i d& **-. 9ari s$ &d &ž<1a d& lis5&>ada.
S1&5%&s5 5ra$ &1& )) da%a. $%1a 1&5i &1& / l$-la -&di0%$. Br& mladi' < l$-l< $ &1& ! ali
m&ž$ (i5i i d& )* mladi'. S>&l%a "r$l&s5 %as5<>a "a m$s$;a. i#&5%i #i$1 ;r%&- 05a1&ra i"%&si
&1& , -&di%a. Š5a1&ri m&-< i"drža5i ($" #&d$ d<l$ %$-& d$#$! m&-< >as5i ?a1 i d& >$5 1a5&#a ($"
&"(il%i' &"l$da! m&-< >r$ži#$5i #$ć$ d&"$ radia;i$! 5$ >li#a5i i d& 1il&m$5ar %a &5#&r$%& #&di.
Ti$1&m -$%$ra;ia s5#&rili s< i im<%i5$5 >r$ma ra"li?i5im &5r&#ima.
S'ika 2. (r)i štakor
7
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 7/20
*. +ARA+E ,O-ESTI KOJE REOSE ŠTAKORI
Š5$5%i mi0&li1i -l&dari s< i"#&ri i >r$%&si&;i >r$1& /* "ara"%i' (&l$s5i. 8&0 < sr$d%$m #i$1<
<&?$%& $ da s< 05a1&ri >r$%&si&;i 1<-$! 1&a s$ >&a#li#ala < $>id$mis1&m i >a%d$mis1&m
&(li1<.
Zara"%$ (&l$s5i 1&$ >r$%&s$ 05a1&ri m&-< s$ 0iri5i %a d#a %a?i%a:
• >r$1& 5$l$s%i' i"l<?$#i%a 1a& 05& s< i"m$5! <ri%! 1r# i sli%a!• i s dr<-$ s5ra%$ s< #$15&ri &dr$3$%i' <"r&?%i1a (&l$s5i 05& "%a?i da %&s$ <"r&?%i1$ ali
sami &d %i' %$ &(&li$#a<.
Na?$0ć$ (&l$s5i 1&$ >r$%&s$ s<: 5iC<s i >ara5iC<s! l$>5&s>ir&"$! ($s%&ć<! ri1$;i&"$! salm&%$l&"$!
5<($r1<l&"<! 5$ m%&-$ dr<-$ (a15$ri$! #ir<s$ i >ara"i5$. Na>&"%a5ia &(&l$%a 1&a >r$%&s$
05a1&ri s<: 5ri'i%$l&"a! ($s%il&! '$m&ra-i?%a -r&"%i;a! l$ism$%i&"$! salm&%$l&"$! (r<;$l&"a!l$>5&s>ir&"$! '$lmi%5&"$! >r&5&"&&"$ i &0 %i" dr<-i' &(&l$%a.
Z%a%s5#$%i;i 5#rd$ da (i %&#&&51ri#$%a (&l$s5 1&< 05a1&ri >r$%&s$ %a ?&#$1a ><5$m (<'a m&-la
(i5i %&#a >&0as5 i ;r%a smr5 )+. s5&l$ća.
Bakterija Bartonella rochalimae #rl& $ >a5&-$%a i <"r&1<$ (&l$s5i sr;a! sl$"$%$ i ži#?a%&-
s<s5a#a 1&$ m&-< (i5i Ca5al%$. Š5a1&ri >r$%&s$ %$1&li1& #rs5a Bartonelle! &d 1&i' $ s#a1a
<"r&?%i1 &>as%$ (&l$s5i! %a>&mi%< "%a%s5#$%i;i <" %ad< da s$ %$ć$ >&%&#i5i sl<?a 6r%$ smr5i.
I%a?$! 1<-a $ (ila $d%a &d %asmr5&%&s%ii' >a%d$mia < l<ds1& >&#i$s5i i &d%i$la $ &1& ,mili<%a ži#&5a.
9&#$s%i?ari sma5ra< da s< <>ra#& 05a1&ri (ili >ri$%&s%i;i 1<-$ < sr$d%$m #i$1<. Š5a1&ri m&-<
(i5i >ri$%&s%i;i i -r&"%i;$ 1&< >r$%&si <-ri" 05a1&ra! a 1&< <"r&1<< d#$ ra"li?i5$ (a15$ri$.
Osim <-ri"&m 05a1&ra! -r&"%i;a s$ >r$%&si i 1&%"<mira%$m 1&%5ami%ira%$ 'ra%$ ili #&d$.
Mi0$#i s< >ri$%&s%i;i i hantavirusa 1&i %a >&?$51< s5#ara sim>5&m$ sli?%$ -ri>i i m&ž$ d&ći d&
%a1<>la%a 5$1<ći%$ < >l<ćima 05& m&ž$ (i5i Ca5al%&. Fl&da#;i >r$%&s$ i leptospirozu! 1&a
&05$ć<$ (<(r$-$ i <"r&1<$ meningitis
Š5$5%i -l&dari! >&s$(%& 05a1&ri! s5al%i s< >ra5i&;i ?&#$1a! 0ir&1& s< ras>r&s5ra%$%i 5$ %a%&s$
#$li1$ $1&%&ms1$! ali i "dra#s5#$%$ 05$5$! (<d<ći da s< >ri$%&s%i;i ra"%i' "ara"%i' (&l$s5i.
Sa"%a%$ da 05a1&ri ima< 1l<?%< <l&-< < >ri$%&s< i 0ir$%< 1<-$ (i& $ >&#&d >r#im
&r-a%i"ira%im i "a1&%s1i r$-<lira%im a1;iama s<"(ia%a 5i' 05$5%i' -l&da#a;a.
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 8/20
Naim$! 05a1&r$ s$ >&#$"<$ sa %$?is5&ć&m i ma%1a#&m 'i-i$%&m! a #rl& ?$s5& s$ >&1až$ da
5&m$ i $s5 5a1&. U -rads1im sr$di%ama i' %a?$0ć$ >ri#la?$ m$s5a %a 1&ima s$ &dlaž$ sm$ć$ ili
'ra%$ ma?1$ l<5ali;$! d&1 s< s$&s1a -&s>&dars5#a #rl& ?$s5& %a <dar< "(&- &5>ada1a i 'ra%$
>ris<5%i' d&maći' ži#&5i%a.
Š5a1&ri s< >rir&d%i r$"$r#&ari <"r&?%i1a "ara"%i' (&l$s5i i ima< "%a?a%< <l&-< < %i'&#<
0ir$%<. Ta1&3$r s< >&sr$d%i;i < >ri$%&s< "ara"a %a dr<-$ -l&da#;$ ili di#l$ ži#&5i%$ &d 1&i' s$?&#$1 "ara"i $d<ći %i'&#& m$s&.
U"r&?%i1$ "ara"%i' (&l$s5i -l&da#;i %a?$0ć$ 0ir$:
• &%$?i0ć$%$m #&d$! %amir%i;a ili >&#r0i%a: <ri%&m! C$;$s&m! sli%&m ili s$1r$5&m i"
miris%$ žli$"d$ 1&&m &(il$ža#a< s#& 5$ri5&ri!• <-ri"&m 2sli%&m4!• >r$1& $15&>ara"i5a 2(<'$! s5$%i;$! 1&mar;i! 1r>$li4
Z(&- #$li1$ <l&-$ 05a1&ra < 0ir$%< "ara"%i' (&l$s5i! ali i #$li1i' $1&%&ms1i' 05$5a 1&$ ?i%$ -d$
-&d s< >ris<5%i %$&>'&d%& $ >r&#&di5i 1&%5r&lira%< s<s5a#%< d$ra5i"a;i<. Š5a1&ri s< #rl&
i"držli#$ ži#&5i%$ 1&$ s$ (r"& i la1& >rila-&3a#a< %a s#$ >a i %a %a5$ž$ <#$5$ ži#&5a! ali sam&
>&d <#$5&m da ima< d&#&l%& 'ra%$. Z(&- s5al%$ >&5r$($ "a 'ra%&m 05a1&ri s< s5al%i >ra5i5$li
?&#$1a i ži#$ < %$-&#& (li"i%i! 'ra%$ći s$ &5>ad&m 1&i %$1&%5r&lira%& &d(a;<$m&.
Ka1& (i s$ i"($-la #$ća %a$"da 05a1&ra m&ž$m& 5& <?i%i5i a1&:
• N$ &dlaž$m& 1<ć%i i &s5ali &r-a%s1i &5>ad < #r$ći;ama %a a#%im >&#r0i%ama %$-&
is1l<?i#& < 1a%5ama ili 1&%5$%$rima.•
Fra3$#i%s1i i s#a1i dr<-i sli?%i &5>ad &dlažim& %a "a 5& >r$d#i3$%im m$s5ima "ad$>&%ira%$ 5a1#$ #rs5$ &5>ada.
• N$ &s5a#lam& 'ra%< "a 1<ć%$ l<(im;$ i d&mać$ ži#&5i%$ < #r5&#ima %i %a dr<-im
a#%im >&#r0i%ama.• T$m$li &($1a5a < 1&ima ži#im& i radim& m&ra< (i5i -ra3$#i%s1i >ra#il%& i 1#ali5$5%&
i"ra3$%i.• Za5#ara5i s#$ &5#&r$ d&#&d%i' i &d#&d%i' i%s5ala;ia.• S#a <la"%a #ra5a 5r$(am& 5i$s%& >ria%a5i <" d&#ra5%i1$ 1a1& %$ (i (il& s<#i0%i' ><1&5i%a
1r&" 1&$ s$ m&-< >r&#la?i5i 05$5%i -l&da#;i.• U-radi5i "a05i5%$ mr$ž$ %a >r&"&r$! &d"ra?%i1$ i &s5al$ &5#&r$ %a &($15< 5$ is>ra#%$
siC&%$ i >r$>r$1$ < 1a%ali"a;is1&m s<s5a#<.• O%$m&-<ći5i 1a>a%$ #&d$ i" žl$(&#a 5$ dr<-i' #rs5a ;i$#i i s>r$?i5$ "adrža#a%$ #&d$ <
l&1#ama.• S1ladi05i5i 'ra%< 5a1& da &%$m&-<ći5$ >ris5<> -l&da#;ima 5$ 1&%5r&lira5$ i >r$sla-<5$
<s1ladi05$%&
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 9/20
• Š5a1&ri i mi0$#i &(&ža#a< -rml$ i ><"a<ć$ (il1$ &1& &($1a5a i radi5$ >a $ %<ž%&
>&5r$(%& da 1&%5i%<ira%& &drža#a5$ <r$d%im #a0$ #r5&#$ 5$ s#$ a#%$ >&#r0i%$
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 10/20
/. DERATI+A(IJA ŠTAKORA
D$ra5i"a;ia $ s1<> ra"li?i5i' m$ra 1&i s$ >&d<"ima< radi sma%$%a >&><la;i$ 05$5%i'
-l&da#a;a is>&d >ra-a 05$5%&s5i! "a<s5a#la%a ra"m%&ža#a%a ili >&5><%&- <%i05$%a >ris<5%$
>&><la;i$ 05$5%i' -l&da#a;a 1&i s< >rir&d%i r$"$r#&ari i >ri$%&s%i;i <"r&?%i1a "ara"%i' (&l$s5i
ili s1ladi0%i 05$5%i;i! a >r&#&di s$ m$'a%i?1im! Ci"i1al%im ili 1$mis1im m$rama.
9ri$ sam&- >r&#&3$%a d$ra5i"a;i$ &(a#$"%& &(a#lam& >r$-l$d &($1a5a! 1&%s5a5iram& m&-<ća
m$s5a <las1a i "adrža#a%a -l&da#a;a 5$ >r$ma 5&m$ &da(ir$m& #rs5< mama;a i ras>&r$d <
>r&s5&r<. Za5r&#a%$ mam;$ 1&ima $ d&da% a5ra15a%5 1a1& (i -a -l&da#;i rad& <"imali i -&r1a
5#ar 1&i s>r$?a#a <"ima%$ mama;a %$ ;ila%im #rs5ama! >&s5a#lam& < d$ra5i"a;is1$ 1<5i$
1&$ ras>&r$3<$m& < >r&s5&r< s<1lad%& >la%< 1&$- radim& >rili1&m >r$-l$da &($15a.
D$ra5i"a;ia &($15a <1l<?<$ i &(a#$"%< 1&%5r&l< d$ra5i"a;i$ < 1&& <5#r3<$m& < 1&& m$ri i
1&a m$1a $ 1&%"<mira%a 5$ is5< d&><%<$m&. Na"i# d$ra5i"a;ia d&la"i &d ri$?i de-rat ! 05& "%a?i G&sl&(&di5i &d 05a1&ra. D$ra5i"a;ia
>&dra"<mi$#a i s#$ m$r$ 1&$ s$ >&d<"ima< radi s>r$?a#a%a <laž$%a! "adrža#a%a i
ra"m%&ža#a%a 05$5%i' -l&da#a;a %a >&#r0i%ama! < >r&s5&r< ili &($15ima.
/.1. Vr#te 0eratizacije
Ošta #i#te$at#ka 0eratizacija s$ s>r&#&di %ama%$ d#a ><5a -&di0%$ < s#im %as$l$%im
m$s5ima! i #r0i s$ < >r&l$ć$ i $s$%.
Nadl$ž%i &r-a% l&1al%$ sam&<>ra#$ &r-a%i"<$ s>r&#&3$%$ &>05$ sis5$ma5s1$ d$ra5i"a;i$ "as#&$ >&dr<?$! #r0i i"(&r i"#&3a?a i Ci%a%sira 5r&01&#$ s>r&#&3$%a &>05$ sis5$ma5s1$ d$ra5i"a;i$
%a &dr$3$%im a#%im m$s5ima. 9rili1&m i"#&3$%a sis5$ma5s1$ d$ra5i"a;i$ >až%< ć$m& &(ra5i5i
%a i"(&r r&d$%5i;ida a%5i1&a-<la%5i II -$%$ra;i$! -d$ $ >ra#il%&m i s5r<?%&m a>li1a;i&m
sma%$%a m&-<ć%&s5 i%5&1si1a;i$ r&d$%5i;idima < 5&1< rada. Na>rim$%i#a%ia m$5&da
d$ra5i"a;i$ $s5! i>a1! '$mis1a m$5&da! 1&a s$ "as%i#a %a >rim$%i 1$mis1i' sr$ds5a#a! 5"#.
rodenticida. 9& '$mis1&m sas5a#< rodenticidi s< &5r&#i mi%$ral%&-! (il%&- ili si%5$5s1&-
>&ri$1la Od r&d$%5i;ida s$ "a'5$#a da s< <?i%1&#i5i < %is1im 1&%;$%5ra;iama! da < -l&darai"a"i#a< smr5 05& sli?%i< >rir&d%&! da s< >ri'#a5li#i "a -l&dar$ 5$ da %$ i"a"i#a< r$"is5$%;i<.
re!e)ti!)a 0eratizacija s$ &(a#$"%& #r0i %a a#%im i >ri#a5%im >&#r0i%ama! 5$ < &($15ima <
1&ima >&s5&i m&-<ć%&s5 ra"m%&ža#a%a -l&dara 1&i >r$%&s$ "ara"%$ (&l$s5i. S>r&#&3$%$ i
'55>s:JJ'r.i1i>$dia.&r-Ji1iJD$ra5i"a;ia
+*
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 11/20
Ci%a%sira%$ >r$#$%5i#%$ d$ra5i"a;i$ &(a#$"a $ &r-a%a l&1al%$ sam&<>ra#$! #las%i1a >ri#a5%i'
>&s$da i li;a 1&a &(a#la< >&sl&#%< d$la5%&s5.
Nadl$ž%i &r-a% l&1al%$ sam&<>ra#$ &r-a%i"<$ s>r&#&3$%$ &>05$ sis5$ma5s1$ d$ra5i"a;i$ "a
s#&$ >&dr<?$! #r0i i"(&r i"#&3a?a i Ci%a%sira 5r&01&#$ s>r&#&3$%a &>05$ sis5$ma5s1$ d$ra5i"a;i$
%a &dr$3$%im a#%im m$s5ima.
/.2. Mjere 0eratizacije
Mea)i3ke $jere 0eratizacije >&dra"<mi$#a< >ra#&d&(%& <1la%a%$ &5>ada i &s5al&-
ma5$riala >&-&d%&- "a ra"#& 05$5%i' -l&da#a;a! >r$sla-i#a%$ "ali'a! <1la%a%$ m&-<ći'
s5a%i05a! <-rad%< >r$>r$1a! <>&ra(< li 2ži#&li ili mr5#&li4! l$>li#i' 5ra1a s
a5ra15a%5ima ili ($" %i'.
4izika')e $jere 0eratizacije >&dra"<mi$#a< >&s5<>1$ <>&ra($ <l5ra"#<1a radi s>r$?a#a%a
<laž$%a i "adrža#a%a 05$5%i' -l&da#a;a.
Ke$ij#ke $jere 0eratizacije >&dra"<mi$#a< <>&ra(< rodenticida! &d%&s%& i"la-a%$
"a5r&#a%i' mama;a s ;il$m sma%$%a <1<>%&- (r&a >&><la;i$ 05$5%i' -l&da#a;a is>&d >ra-a
05$5%&s5i! "a<s5a#la%a ra"m%&ža#a%a ili >&5><%&- <%i05$%a >ris<5%$ >&><la;i$ 05$5%i'
-l&da#a;a.Š5$5%i s$ -l&da#;i m&-< <s>$0%& s<"(i5i &r-a%i"ira%im a1;iama. 9r$#$%5i#%$ m$r$
s<"(ia%a >&d<"ima< s$ s ;il$m &drža#a%a (i&l&01&- mi%im<ma -l&da#a;a. O(#$"<
>r&#&3$%a >r$#$%5i#%i' m$ra s<"(ia%a -l&da#a;a >r&>is<$ i r$-<lira Za1&% & d$ra5i"a;ii i
9ra#il%i1 & d$ra5i"a;ii/.
O(#$"%a s<s5a#%a d$ra5i"a;ia >r&#&di s$ "(&-:• <1la%a%a ri"i1a &d >&a#$ i >ri$%&sa "ara"%i' (&l$s5i 1&$ >r&<"r&?a#a< 05a1&ri!• <1la%a%a $1&%&ms1i' i -&s>&dars1i' 05$5a 1&$ %as5a< <%i05a#a%$m i &%$?i0ć$%$m
'ra%$!• s>r$?a#a%a 1&%5ami%a;i$ &($1a5a.
9r&#&3$%$ d$ra5i"a;i$ $ >r&>isa%& "a1&%s1i i m&ra s$ >r&#&di5i < >&dr<?ima 1&a "a'5$#a<
5a >&d<'#a5 #r0i s$ <$s$% i >r&l$ć$ 1ada s$ <$d%& &?$1<$ i %a#$ća (i&l&01a >&a#%&s5 05$5%i'
-l&dara! a #$"a%& <" 1lima5s1$ <#$5$ 1&i im < 5im ra"d&(lima %ar&?i5& >&-&d<<. U"
>r$#$%5i#%< d$ra5i"a;i< d&da5%im >&s5<>;ima 1<ra5i#%$ d$ra5i"a;i$ s<"(ia s$ >r&(l$m >&#$ća%$ >&a#%&s5i 05$5%i' -l&dara < 5r$%<51< 1ada &% %as5<>i
/ 9ra#il%i1 & %a?i%< &(a#la%a &(a#$"$%$ d$"i%C$1;i$! d$ra5i"a;i$ . Sl<ž($%$ %&#i%$ BIH!
(r.*+==7)J*7. &d ),.*.)**7.
++
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 12/20
/.*. Sre0#t!a za 0eratizacij5
Da (i s$ sma%i& (r& 05$5%i' -l&da#a;a! 1a1& 05a1&ra 5a1& i mi0$#a! %a (i&l&01i mi%im<m! a radi
"a05i5$ "dra#la l<di! 5$ radi sma%$%a 05$5a %a <s$#ima i < s1ladi05ima >r&#&d$ s$ m$r$
d$ra5i"a;i$., D$ra5i"a;ia s$ m&ž$ >r&#&di5i m$'a%i?1im i 1$mis1im m$rama 1a& 05& sm& -&r$
%a#$li.
Mea)i3ke $jere s< <1la%a%$ &5>ada i &s5al&- ma5$riala >&-&d%&- "a ra"#& 05$5%i'
-l&da#a;a! 5$ <>&5r$(a l$>li#i' 5ra1a i li
/.*.1. Te$o6,i
$ d$ra5i"a;is1& l$>il&! ($" (&$ i mirisa! "a '#a5a%$ mi0$#a i 05a1&ra. L$>li#&s5 $ #rl& d&(ra
&dma' >& %a%&0$%<! %$&#is%a & <5$;a< #la-$ i 5$m>$ra5<ra.
S'ika *. -jei'o za štakore
/.*.2. ri#o) $ -&5&#a! #$ć >ri>r$ml$%a! 1ar5&%s1a l$>li#a 1l&>1a "a mi0$#$. 8$d%& >a1ira%$ sadrži >$5
l$>li#i' 5ra>&#a. U>&5r$(a $ #rl& $d%&s5a#%a >&5r$(%& $ <1l&%i5i "a05i5%i >a>ir sa l$>ila i
>&s5a#i5i 1l&>1<.
S'ika /. -je'ji!a k'oka za štakore
, .is5r$(li#a;.;&mJ(l&-=D$ra5i"a;ia.'5ml
+)
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 13/20
/.*.*. Ko'rat 'o3e
s< 1l&>1$ sa #$ć %a%$s$%im l$>il&m! a &#is%& & #$li?i%i! m&-< s$ 1&ris5i5i "a '#a5a%$ mi0$#a ili05a1&ra.
/.*./. Ro0e)tici0i
Ke$ij#ke $jere s< <>&5r$(a rodenticida! 1$mi1alia %ami$%$%i' 1&%5r&li 05$5%i' -l&da#a;a. Rodenticidi %a?$0ć$ d&la"$ < &(li1< -&5&#i' 2"a5r&#a%i'4 s#$ži' mama;a i >araCi%s1i' (l&1&#a.
Rodenticidi <"r&1<< <%<5ar%a 1r#ar$%a! ?im$ sim<lira< >rir&d%< smr5 < r&1< &d =+* da%a &d
>r#&- 1&%"<mira%a mam;a.7 Od rodenticida s$ "a'5$#a da s< <?i%1&#i5i < %is1im
1&%;$%5ra;iama! da < -l&da#a;a i"a"i#a< smr5 05& sli?%i< >rir&d%&! da s< >ri'#a5li#i "a
-l&da#;$ 5$ da %$ i"a"i#a< r$"is5$%;i<. Nadal$! rodenticidi < >rimi$%$%& 1&%;$%5ra;ii %$
smi< (i5i &5r&#%i "a l<d$ i d&mać$ ži#&5i%$ 5$ m&ra< ima5i <>&ra(%< d&"#&l< Mi%is5ars5#a
"dra#s5#a. S#a %a#$d$%a &(il$ža ima< i rodenticidi i" s1<>i%$ a%5i1&a-<la%a5a II. -$%$ra;i$!
1&$! < &(li1< -&5&#i' ras<5i' ili 1r<5i' mama;a! 5"#. m$1a! 1&ris5im& >rili1&m &(a#la%a <sl<-$
d$ra5i"a;i$.
9& '$mis1&m sas5a#< rodenticidi s< &5r&#i mi%$ral%&-! (il%&- ili si%5$5s1&- >&ri$1la. Od
rodenticida s$ "a'5$#a da s< <?i%1&#i5i < %is1im 1&%;$%5ra;iama! da < -l&dara i"a"i#a< smr5
05& sli?%i< >rir&d%&! da s< >ri'#a5li#i "a -l&dar$ 5$ da %$ i"a"i#a< r$"is5$%;i<. Nadal$!
rodenticidi < >rimi$%$%& 1&%;$%5ra;ii %$ smi< (i5i &5r&#%i "a l<d$ i d&mać$ Pi#&5i%$ 5$
m&ra< ima5i <>&5r$(%< d&"#&l<. S#a %a#$d$%a &(il$Pa ima< i r&d$%5i;idi i" s1<>i%$
a%5i1&a-<la%a5a II. -$%$ra;i$! 1&$! < &(li1< -&5&#i' ras<5i' ili 1r<5i' mama;a! 5"#. m$1a!1&ris5im& >rili1&m &(a#la%a <sl<-$ d$ra5i"a;i$. Rodenticidni >ri>ra#;i m&-< (i5i >ri>ra#l$%i <
&(li1< >ra'a! -ra%<la! >as5a! 5$1<ći%a! >li%a! (l&1&#a.
A>li1a;ia &5r&#a s$ m&ž$ #r0i5i >$r&ral%& i >$r i%'ala;i&%$m! &d%&s%& &5r&#i m&-< (i5i
di-$s5i#%i ili r$s>ira5&r%i.
9rim$%a a1<5%i' rodenticida
• s<'$ -ra%<l$ ili 1&m>l$5%$ m$1$ 2>araCi%i"ira%$ ili (ri1$5i"ira%$4! sa %&sa?$m (il%&- ili
a%imal%&- >&dri$5la!• 5$1<ći mam;i #&da! (il%& <l$! mli$1&!• >ra0a1 "a >&si>a%$ r<>a i s5a"a >ra0a1 ć$ sa 5la >r$ći %a ;a>$ i sa ;a>a < <s5a!• >li%
7 .a-r&1l<(.;&mJ"as5i5%a=sr$ds5#aJro0e)tici0i=
+
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 14/20
9& 1$mis1&m sas5a#< r&d$%5i;idi s< &5r&#i mi%$ral%&-! (il%&- ili si%5$5s1&- >&dri$5la! a >r$ma
%a?i%< d$l&#a%a ra"li1<$m& sli$d$ć$ s1<>i%$ r&d$%5i;ida:
ak5t)i otro!i = #is&1& 5&1si?%i! (r"& d$l&#a%$
a)tikoa75'a)ti = 1<m<la5i#%i <?i%a1! >r&l&%-ira%& d$l&#a%$
ke$o#teri'iza)ti = s$l$15i#%i <?i%a1
'i)o!i = r$s>ira5&r%i <%&s! (r"& d$l&#a%$Za(ra%$%i a1<5%i r&d$%5i;idi s<: ars$%&#=5ri&1sid! C&sC&r! 5ali=s<lCa5! ANTU.
Sam& <" i"%ima% &>r$" m&-< s$ 1&ris5i5i s5ri'%i%! %a5ri$#=Cl<&r&a;$5a5! Cl<&r&;$5amid
alCa1l&r&"a.
9r$>&r<?<< s$ S;ilir&"id 2$1s5ra15 ;r#$%&- m&rs1&- l<1a 6 )!H//O+)4! ;i%1=C&sCid 2Z%9)4 i
%&r(&rmid i a%5i1&a-<la%5ima I i II -$%$ra;i$.
Za s#$ž$ mam;$ s$ >r$>&r<?a <>&5r$(a "a05i5%i'! d$ra5i"a;is1i'! 1<5ia.
K$mis1a m$5&da <%i05a#a%a 05a1&ra 1&< mi >rim$%<$m& <1l<?<$ i"la-a%$ "a5r&#a%i'mama;a 2ras<5i'! 1r<5i'! &5&>i%$=#&da4! >ra0$%$m &d%&s%& >&si>a#a%$ r&d$%5i;id%i' >ra0i#a %a
><5&#$ 1r$5a%a -l&da#a;a i >rim$%a >li%&#a 2C<mi-a;ia4.
Za s#a1i &($15 &#is%& & %$-&#& %am$%i (iram& #rs5< "a5r&#a%i' mama;a! a < m&-<ć%&s5i sm&
i"l&ži5i %$1&li1& ra"li?i5i' #rs5a 2(il%i! sir! 1$1si! m$s&! >araCi% i dr.4! 1&ima $ d$la5%a 5#ar
a%5i1&a-<la%5 II 2%&#i$4 -$%$ra;i$ 1&d 1&i' $ d&#&l%& $d%&1ra5%& 1&%"<mira%$ "a l$5al%i
<?i%a1.I"la-a%$ "a5r&#a%i' mama;a s$ m&ž$ >r&#&di5i "a>ra0i#a%$m! i"la-a%$m ras<5i'
rodenticidnih mama;a! 5$ 1r<5i' rodenticidnih mama;a.
/.*.8. Meki $a$ac
$ r&d$%5i;id %a (a"i (r&madi&l&%a! i"ra3$% &d (ra0%a < malim - 1$si;ama. Vrl& $ d$l&5#&ra%
< s<"(ia%< s#i' #rs5a 05$5%i' -l&dara! 1a& 05& s< si#i i ;r%i 05a1&r! 5$ 1<ć%i mi0. ECi1asa% $
>r&5i# -l&dara 1&i s< &5>&r%i %a dr<-$ #rs5$ r&d$%5i;ida. K&d #$ć$ >&><la;i$ >&s5a#la s$ #i0$
mama;a %a ma%i ra"ma1 %a ><5$#$ 1&ima s$ 1r$ć<. Na1&% "a#r0$51a a1;i$ 5r$(a <1l&%i5i
>r$&s5al$ mam;$! a 5&1&m a1;i$ <1la%a5i <-i%<l$ -l&dar$ 1a1& (i s$ s>r$?ila s$1<%dar%a
5r&#a%a. U>&5r$(a i" a#i&%a %i$ d&><05$%a.S#i >r&i"#&di ima< #až$ć$ r$0$%$ "a s5a#la%$ <
>r&m$5 Mi%is5ars5#a "a "a05i5< ži#&5%$ sr$di%$! 1&$ sa d$1lara;i&m >r$>ara5a d&s5a#lam&
1&ris%i;ima <sl<-$.
O?$1i#a%& #r$m$ <-i%<ća -l&dara %a1&% 1&%"<mira%a mama;a $ =+* da%a! $r s$
&%$m&-<ća#a si%5$"a >r&5r&m(i%a i dr<-i' Ca15&ra 1&a-<la;i$ 05& i"a"i#a <%<5ra0%$ 1r#ar$%$
+/
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 15/20
F&r1a 5#ar d&da%a < mama; d$l<$ &d(&%& "a -<5a%$ i <?i%1&#i5& s>ri$?a#a 'ra%$%$
%$;ila%i' Pi#&5i%a! 1a& i l<ds1< "l&<>&ra(<.
Mam;i s$ %$ smi< 1&ris5i5i < >r&s5&riama < 1&ima s< >&l&>ri#r$d%i >r&i"#&di < ras<5&m
s5a%<. Ima li &>as%&s5i &d >r&si>a%a >&l&>ri#r$d%i' >r$'ram($%i' >r&i"#&da! mam;i s$ m&ra<
>&s5a#la5i < "a05i5%im 1<5iama. 8$d%a a1;ia 5ra$ d& +* da%a! a "a5im s$ >r$ma >&5r$(i
>&%a#la d& >&5><%&- >r$s5a%1a <"ima%a mama;a. U>&5r$(la#a< i %a &5#&r$%&m >r&s5&r<! %a >&l<! "a "a05i5< <s$#a! s5a#la%$m mama;a < %as5a%$%$ r<>$ < 1&li?i%i &d +* - >& r<>i! %a1&%
?$-a s$ s#a1a1& "a5#&r$ "$ml&m. Na1&% >rim$%$ < >&l<! >$rad i 1r<>%$ d&mać$ Pi#&5i%$ %$
smi< s$ ><05a5i < >&l$ )+ da%.
M$1a ili mama; $ m$0a#i%a r&d$%5i;ida i 'ra%$ 1a& %&sa?a. 9r$ma sas5a#<! &d%&s%& s5r<15<ri
'ra%i#&- %&sa?a! ra"li1<$m& %$1&li1& 5i>&#a m$1$: m$1a sa s#$5&m ili >&1#arli#&m 'ra%&m!
m$1a sa 5i5ari;ama 2ras<5a m$1a4! >araCi%i"ira%a 21r<5a4 m$1a! 5$1<ća m$1a i >ra' 2>ra0i#a4.
9ažli#& &da(ra%a m$1a! &#is%& & <#$5ima 1&i #lada< %a 5$r$%<! >&s5a#la s$ < d$ra5i"a;is1$
1<5i$ s as%im &"%a1ama <>&"&r$%a i >&da;ima >ra#%$ &s&($ 1&a &(a#la <sl<-< d$ra5i"a;i$.
Osim &da(ira a5ra15i#%$ m$1$! "a $Ci1as%& s<"(ia%$ 05$5%i' -l&da#a;a! #rl& $ #až%&
d$ra5i"a;is1$ 1<5i$ s m$1&m i"l&ži5i %a d&(r& m$s5&. S5&-a $ "a s#a1i &($15 i 5$r$% >&5r$(%&
i"radi5i 5&?a% >la% i ras>&r$d i"la-a%a m$1a 25"#. d$ra5i"a;is1a ma>a4! &#is%& & m$s5ima
%a#$ć$ >&a#%&s5i -l&da#a;a 5$ %i'&#$ ><5&#$ 1r$5a%a i "adrža#a%a! &d%&s%& %i'&#a s1r&#i05a
i r<>$.
/.*.9. ,ro0 #!je;i $a$ac $ 1<m<la5i#%i a%5i1&a-<la;is1i r&d$%5i;id! < &(li1< -&5&#&- mam;a %ami$%$% s<"(ia%<
05$5%i' -l&da#a;a! "a %$>&sr$d%< >rim$%< %a &5#&r$%im i < "a5#&r$%im >r&s5&rima! < a#%&m
"dra#s5#< i 1&m<%al%& 'i-i$%i. Vrl& d$l&5#&r%& s<"(ia s#$ #rs5$ 05$5%i' -l&da#a;a. Sadrži
-&r1< 5#ar 1&a d$l<$ &d(&%& "a -<5a%$! 05& sma%<$ &>as%&s5 5r&#a%a d&maći' i &s5ali'
%$;ila%i' ži#&5i%a! 1a& i l<ds1< "l&<>&ra(<. D$l<$ i%-$s5i#%&! d&#&l%& $ $d%&1ra5%&
1&%"<mira%$ mam;a da d&3$ d& 5r&#a%a. U"r&1<$ <%<5ar%a 1r#ar$%a! ?im$ sim<lira >rir&d%<
smr5 < r&1< =+* da%a %a1&% <"ima%a >r#&- &(r&1a! %$ i"a"i#a<ći s<m%< %a mama; 1&d
&s5ali' -l&da#a;a! 05& &m&-<ća#a >&5><%& is5r$(l$%$ l$-la. 9&5r$(%& i' $ &(%a#la5i s#a1i' ,=
da%a! s#$ d&1 %$ d&3$ d& >&5><%&- <%i05$%a 05$5%i' -l&da#a;a. N$ >&s5a#la5i mam;$ %a i"ra"i5&
#laž%$ >&dl&-$. sadrži (r&madi&l&% *!**,Q d&s5<>a% < >a1ira%ima &d )** -rama
."as5i5a(ila.$<J(r&d@=s#$"i=mama;J
+,
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 16/20
S'ika 8. ,ro0
/.*.<. Rati=ro$ #!je;i $a$ac
sadrži a15i#%$ 5#ari (r&madi&l&% *!**,Q i d$%a5&%i<m ($%"&a5 *!**+Q! d&s5<>a% < >a1ira%ima
&d ,** -rama 21<5ii;a ili #r$ći;a4! )** i ),* -rama. Ima sli?%a -&5&#& is5a d$s5a#a 1a& (r&d@
mama;.
S'ika 9. Rati=ro$
Di>erat #!je;i $a$ac sadrži diC$%a1<m *!**,Q d&s5<>a% < >a1ira%< &d +** -rama.
/.*.?. Ra#5ti $a$ac
Mam;i s$ ras>&r$d$ >& &($15< %a m$s5a -d$ $ <5#r3$%a %a#$ća a15i#%&s5 mi0$#a i >a;&#a! 05&
s$ <&?a#a >& 5ra-&#ima! i"m$5<! %a-ri"$%im #r$ćama i am(alaži. Na(&l$ i' $ >&s5a#i5i %a
"a1l&%$%a m$s5a 5$ < (li"i%i l$-la. Mam;i s$ %$ sm$< 1&ris5i5i < >r&s5&riama < 1&ima s<
>&l&>ri#r$d%i >r&i"#&di < ras<5&m s5a%<. A1& ima &>as%&s5i &d >r&si>a%a >&l&>ri#r$d%i'
>r$'ram($%i' >r&i"#&da! mam;i s$ m&ra< >&s5a#la5i < "a05i5%im 1<5iama. 8$d%a a1;ia 5ra$
d& +* da%a! a "a5im s$ >r$ma >&5r$(i >&%a#la d& >&5><%&- >r$s5a%1a <"ima%a mama;a. Ras<5i
mam;i s$ <>&5r$(la#a< i %a &5#&r$%&m >r&s5&r<! s5a#la%$m mama;a < %as5a%$%$ r<>$ <1&li?i%i &d +* - >& r<>i! %a1&% ?$-a s$ s#a1a1& "a5#&r$ "$ml&m. D&(r& $ 'r>i;$ mama;a
"a05i5i5i das1ama! ;r$>&m ili i' s5a#i5i < &5#&r$ ;$#i! 1r&" 1&$ s$ -l&dari rad& >r&#la?$. M&-< s$
<>&5r$(i5i $d%&m ili #i0$ ><5a < 5&1< -&di%$! "a#is%& & >&a#i -l&dara. Ras<5i mama; $
r&d$%5i;id dr<-$ -$%$ra;i$ a%5i1&a-<la%a5a "a s<"(ia%$ -l&dara < >&l< i < <r(a%im >r&s5&rima.
A15i#%a ma5$ria $ %a (il%&m %&sa?< &d l&ml$%i' "r%a >0$%i;$.
+7
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 17/20
U?i%1&#i5 $ >r&5i# s#i' #rs5a -l&dara <1l<?<<ći i &5>&r%$ #rs5$. 9r&i"#&d $ #is&1& d$l&5#&ra%
5$ <"r&1<$ <-i%<ć$ -l&dara %a1&% $d%&- &(r&1a. Mi0< $ d&#&l%& *!, -! a >a;&#< 7=+*
-.Fl&dari <-i%< >&s5<>%&! sli?%& >rir&d%& smr5i < 5&1< =+* da%a %a1&% >r#&- &(r&1a.
Ras<5i mama; s$ <>&5r$(la#a i < "a5#&r$%im i <r(a%im >r&s5&rima! m$3< 1&ima s< s1ladi05a
>&l&>ri#r$d%i' >r&i"#&da! i%d<s5ris1i >&-&%i! i 1&ris5$ s$ "a s<"(ia%$:
• 1<ć%&- mi0a 2 Mus musculus4! < 1&li?i%i )*=), -! s5a#la%$m < 'r>i;$ %a s#a1i' =, m >&#r0i%$.
• si#&- 05a1&ra 2 Rattus norvegicus4 i ;r%&- 05a1&ra 2 Rattus rattus4 < 1&li?i%i &d +**=+,* -
s5a#la%$m < 'r>i;$ %a ra"ma1< ,=+* m
/.*.@. ,ro$a0io'o) e'eta
R&d$%5i;idi dr<-$ -$%$ra;i$ a%5i1&a-<la%a5a "a s<"(ia%$ -l&dara < <r(a%im >r&s5&rima. O(li1
>$l$5a &la10a#a <>&5r$(< i sma%<$ &>as%&s5 "a l<d$. 9ri#la?%a s< 'ra%a "a -l&dar$! 05&
&la10a#a %i'&#& s<"(ia%$. ECi1asa% $ >r&5i# s#i' #rs5a -l&dara! <1l<?<<ći i &5>&r%$.Vis&1&a15i#a%! <"r&1<$ <-i%<ć$ -l&dara %a1&% $d%&- &(r&1a. Mi0< $ d&#&l%& &1& *!, -! a >a;&#<
&1& 7=+* -. Fl&dari <-i%< >&s5<>%& < >$ri&d &d =+* da%a %a1&% >r#&- &(r&1a. Radi "dra#la i
'i-i$%$ -l&dar$ 5r$(a s<"(ia5i. 9$l$5$ s< %am$%$%$ "a s<"(ia%$ -l&dara 1&d <s1ladi05$%i'
>&l&>ri#r$d%i' >r&i"#&da.U>&5r$(la#a s$ i < 1<ćama! s1ladi05ima Ca(ri1ama! '&5$lima!
1a%;$lariama! (&l%i;ama! %a (r&d&#ima i 5& >r&5i#:
• 1<ć%&- mi0a 2M<s m<s;<l<s4! < 1&li?i%i +*=+, -! s5a#la%$m < 'r>i;$ %a s#a1i' =, m
>&#r0i%$! %a m$s5a -d$ s$ mi0$#i "adrža#a<! < (li"i%i l$-la i %a ><5$#$ 1&ima s$ 1r$ć<.• si#&- 05a1&ra 2Ra55<s %&r#$-i;<s4 i ;r%&- 05a1&ra 2Ra55<s ra55<s4 < 1&li?i%i &d *=,* -
s5a#la%$m < 'r>i;$ %a ra"ma1< ,=+* m! %a "a1l&%$%a m$s5a! < (li"i%i l$-la i %a ><5$#$
1&ima s$ 1r$ć<. 9&s5<>a1 s$ m&ž$ >&%a#la5i d& >&5><%&- >r$s5a%1a <"ima%a >$l$5a.
8$d%a a1;ia s<"(ia%a 5ra$ ,= da%a. Mam;$ 5r$(a >&s5a#i5i >&%&#%& %a1&% +/ da%a! s#$
d& >r$s5a%1a <"ima%a mama;a. Na1&% "a#r0$51a a1;i$ 5r$(a >&1<>i5i >r$&s5al$ mam1$!
a 5&1&m a1;i$ <1la%a5i <-i%<l$ -l&dar$! 1a1& (i s$ s>r$?ila s$1<%dar%a 5r&#a%a.
/.*.1. or=r$i0s$ %a 5rži05< %<di < &(li1< 1ris5al%&- >ra'a sa *., ili +Q a15i#%$ 5#ari. Za ?&#$1a $ 5&1si?%&
+*** >>m 2*.+Q4 05& -a s#rs5a#a < /. -r<>< &5r&#a.
+
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 18/20
/.*.11. Sci'irozi0
$ $1s5ra15 ;r#$%&- m&rs1&-. 9r&?i0ć$% $1s5ra15 #rl& $ 5&1si?a% sam& "a 05a1&r$. Za ;r%&-
05a1&ra i 1<ć%&- mi0a 5&1si?%&s5 $ <>i5%a. K&%;$%5ra;i$ < mam;ima &d +,* ,** >>m da<
&d(&a% &1<s mam;<. Sim>5&mi 5r&#a%a s< i"ra"i5i $1s;i5a;ia! >arali"a s5raž%i' <d&#a!
1&%#<l"i$! >&#raća%$ < &s5ali' sisa#a;a 2i"<"$# 05a1&ra4! >&a?a%& m&1r$%$! diarr'$a 2>r&l$#4.
A%5id&5 $ a5r&>i%=s<lCa5. I%5&1si1a;ia $ &?i5a #$ć ) sa5a %a1&% i%-$s5i$! a <-i(a%$ %as5<>a<%<5ar )/ sa5a. S;ilir&"id &05$ć<$ 1&ž< l<di. 9ra' iri5ira &?i. Tr&#a%$ >asa! ma?a1a! &#a;a i
>ilića $ m&-<ć$ <1&li1& %$ >&#ra5$ &5r&#.D&(r$ s5ra%$ s;ilir&"ida s<: >&s5&i a%5id&5! &5r&# $
$m$%5i; "a #$ći%< sisa#a;a. L&0a s5ra%a $ 05& $ 5& i"ra"i5& %$'<ma% &5r&#. S 5im $ ra"l&-&m
%$-&#a <>&5r$(a "a(ra%$%a < m%&-ima "$mlama.
/.*.12. (i)k6>o#>i0
$ si#i ili ;r%i >ra' 1&i ima *Q a15i#%$ 5#ari! si#$ d& ;r%$ (&$! a1&- 1ara15$ris5i?%&- mirisa %a
?$0%a1 ili C&sC&r. Miris $ "%a5%& %a-la0$% <" >ris<s5#& #la-$. 6i%1=C&sCid $ %$5&>i# < #&di i
al1&'&l<! a d&(r& 5&>i# < 1is$li%ama. U ž$l<;< s$ ra"-ra3<$ %a ;i%1=1l&rid i C&sCi%. 9li% C&sCi%
<la"i < 1r#&5&1! &05$ć<$ >ar$%'ims1$ &r-a%$ i smr5 %as5<>a <sli$d "a5a$%a sr;a. a%5id&5a.
S>ada < OTROVE 1. BRUEC 6i%1=C&sCid $ < &(li1< >as5$ d&s5<>a% i lai;ima. Z%a;i &5r&#a%a
%as5<>a< #$ć "a +, mi%<5a! a <-i(a%$ <sli$di <%<5ar )/ '. Z%a1&#i &5r&#a%a %is< s>$;iCi?%i
;i$li >ar$%'im >r&>ada "a5im is;r>l$%&s5 i smr5 <sli$d "a5a$%a sr;a.
/.*.1*. A'>ak'ora'oza
$ &5r&# s &s&(i%ama 1l&rald$'ida a%$s5$5i1a. AlCa1l&ral&"a $ %ar1&5i1 s (r"im <?i%1&m. Z%a5%&
<s>&ra#a m$5a(&li"am rad m&"-a! sr;a i disa%$! <"r&1<$ 'i>$r5$%"i<! 'i>&5$rmi< i smr5.
Mam;i s$ >rir$3<< s )=/Q a15i#%$ 5#ari. AlCa1l&ral&"a s$ ra(i i 1a& r$>$l$%5 "a >5i;$.
/.*.1/. Ka'ci>ero'
ć$ d&#$s5i d& '@>$r;al;$mia=$ >&#$ća%$ 1&%;$%5ra;ia 1al;ia < 1r#i <sli$d >&#$ća%$ a>s&r>;i$
1al;ia < ;ri$#ima i m&(ili"a;i$ 1al;ia i" 1&s5<ra. Ma%iC$s5a;ia <1l<?<$ is;r>l$%&s5i! mi0ić%<
sla(&s5! d$>r$si<! a%&r$i<! %a<s$<! ;&%s5i>a5i2&%4<. D&ći ć$ d& &s5$&mala;i$ i 1al;iCi1a;i$
51i#a! %a>&s$ 1r#%i' žila! >l<ća i (<(r$-a. Ra($ s$ mam;i s +Q a15i#%$ 5#ari. D$l&#a%$ $ (r"&
>&%$1ad i "a ma%$ &d )/ sa5a. 9rili1&m sl<?a%&- &5r&#a%a li$?i s$ sim>5&ma5s1i 1&r5is&l=&m i
%a5ri=s<lCa5&m.
+
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 19/20
8. +AK-JUAK
T$ma s$mi%ars1&- rada (ila $ d$ra5i"a;ia 05a1&ra. U sam&m <#&d< sm& %a#$li da 05a1&ri m&-<
(i5i >r&(l$m < <r(a%im i r<ral%im >&dr<?ima! -d$ %as$la#a< s5ar$ i sr<0$%$ &($15$ i m$s5a
-d$ %$ma &>as%&s5i "a &>s5a%a1 %i'&#$ >&><la;i$. I >&r$d 5&-a %as$la#a< s$ i < d&m&#$ -d$
m&-< %a>ra#i5i &-r&m%$ 05$5$. Za5im s< #$li1i >r&(l$m Carm$rima "(&- #$li1&- i"&(ila 'ra%$.
I" -&r$ %a#$d$%&' >ri%<3$%i sm& da #r0im& d$ra5i"a;i< 05a1&ra i <%i05a#a%$ %i'&#$ >&><la;i$.
Ka1& $ >&"%a5& &%i s$ #$&ma (r"& ra"m%&ža#a< i i" 5i' ra"l&-a $ >&5r$(%& >r$#$%5i#%&
d$l&#a5i! a >&r$d &s5al&- &%i s< i >r$%&s%i;i #$li1&- (r&a (&l$s5i. Kad d$ra5i"a;i$ >&5r$(%& $
"%a5i r<1&#a5i sr$ds5#ima "a d$ra5i"a;i< da %$(i' d&0l& d& >&sl$di;a "a &1&li0 i l<d$ < (li"i%i.
S#a sr$ds5#a 1&a s$ <>&5r(la#a< < d$ra5i"a;i m&ra< (i5i &d&(r$%a &d %adl$ž%i' &r-a%i 1&i s<
"a 5& "ad<ž$%i. Ta1&3$r s$ i d$ra5i"a;ia m&ra s>r&#$s5i < s1l&>< 9ra#il%i1a 1&i s< 5a1&3$r
d&%$s$%i &d s5ra%$ %adl$ž%i' &r-a%a.
I" s#$-a m&ž$m& "a1l<?i5i da $ %<ž%& s>r&#&di5i d$ra5i"a;i< 05a1&ra 05& "(&- 05$5$ 1&$ ?i%$ i
(&l$s5i 1&ima s< &%i <"r&?%i;i ili >r$%&s%i;i. 8$r ($" d$ra5i"a;i$ %i'&# (r& (i (i& &-r&ma% "a5&
05& s$ &%i #$&ma (r"& ra"m%&ža#a<! mada i &%i ima< s#&$ >rir&d%$ %$>ria5$l$! ali s#$ 5& %i$
d&#&l%& ($" >&m&ći ?&#$1a da s$ %i'&# (r& sma%i#a.
+
7/25/2019 Seminarski Rad, Deratizacija Štakora
http://slidepdf.com/reader/full/seminarski-rad-deratizacija-stakora 20/20