Seminarski rad - Leonardo Da Vinci

8/16/2019 Seminarski rad - Leonardo Da Vinci

1/13

Univerzitet u Banjoj Luci Školska godina 2015/2016

Arhitektonsko-gradjevinsko geodetski fakultet

SEMINARSKI RAD

ISTORIJA UMJETNOSTI

TEMA:

Leonardo da Vinči (slikarstvo)

Profesor: doc.dr. Sarita Vujković Student: Dušica Dželetović 22/12


2/13

!

Sadržaj

#$ %&'()*+', -.,'/ . %&'()*+' 0)' 12.0)*$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $3!$ 4)02567)0 $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $#!8$ %./&*)/6*)$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ #8


3/13

8

Leonardo da Vinči(1452-1519)


4/13

3

1. Leonardov život i Leonardo kao slikar

Leonardo da Vinci (Leonardo di ser Pierro da Vinci ) rodjen je 15. aprila 1452. godine.

Njegova majka, Katerina, bila je iz Ankijana, malog sela blizu gradića Vinči,

četrdesetak kilometara udaljenim od Firence. Njegov otac, ser Pjero da Vinči,koji nije bio oženjen njegovom majkom, bio je uspješan računovodja i notar iz

Firence. Malog Leonarda su odveli od majke Katerine kad je imao pet

godina i odrastao je u kući svog dede, takodje notara. Zbog toga što su djeca

rodjena van braka bila isključena iz članstva u notarskom cehu, poslali su ga,

srećom, da bude učenik u ateljeu majstora vajara i slikara Andree del Verokia

( Andrea del Verrochio). Kada se ime prevede sa italijanskog znači "istinsko

oko", ime koje je dobio kao priznanje za prodornu moć opažanja u svom radu,

što je bilo savršeno ime za Leonardovog učitelja. Leonardovi rano sazreli

talenti privukli su pažnju Verokiovog glavnog zaštitnika Lorenca de Medičija

Veličanstvenog (Lorenzo de Medici Magnifico).

Leonardo je bio izložen teoretskom obrazovanju, kao i velikim rasponom praktične

primjene tehničkih vještina kao što je rad sa metalom, drvetom, gipsom,kožom

stolarstvo,mehanika, crtanje,slikanje, vajarstvo, modelarstvo i slično.

Saradjivao sa Verokiom na njegovom djelu “Krštenje Hrista”, slikajući mladog

andjela, na način koji je bio toliko superiorniji od Verokia, da je sam Verokio prestao

da slika poslije toga.

“Krštenje Hrista”

“Annunciation” – Jedno od najranijih kompletnih Leonardovih djela


5/13

9

Leonardo je tokom perioda svog šegrtovanja živio u kući Medičijevih i tako je

uveden u izvanredan ambijent filozofa, matematičara i umjetnika koji je njegovao

Lorenco. Nakon šest godina provedenih sa Verokiom, 1472. godine Leonardo je

primljen u Društvo Sv. Luke, ceh apotekara, ljekara i umjetnika. Tu je imao priliku da

produbi svoje znanje iz anatomije. Smatra se da se njegov anatomski izvanredanprikaz Sv. Jeronima u Vatikanskoj galeriji i Blagovesti u galeriji Ufici mogu pripisati

tom periodu. Poznat po svojoj gracioznosti, ljepoti i talentima pripovjedača,

humoriste, madjioničara i muzičara, svoju ranu mladost je proveo na ulicama

Firence uživajući u životu. Daleko najznačajniji rad u njegovom prvom firentinskom

periodu predstavlja Poklonjenje Mudraca za redovnike manastira San Donato.

1476. Da Vinči biva anonimno optužen za homoseksualni odnos, za koji je kazna

bila vješanje, spaljivanje i slično, medjutim zbog nedostatka dokaza i svedoka,

njegov slučaj se raspušta. U sve što se upuštao, radio je besprijekorno.

1482. je izradio srebrnu liru u obliku konjske glave kao poklon mira koji je Leonardo

Mediči po Da Vinčiju poslao u Milano milanskom vojvodi Ludoviku SforciNajpoznatija djela 1480-tih godina su: “Bogorodica od stijene”, “Poklonjenje

mudraca” i “Sv. Jeronim u divljini” . Dva od tri djela ovog perioda nisu nikad

dovršena, što je bilo veoma uobičajeno za Leonarda.

“Poklonjenje mudraca”


6/13

:

“Bogorodica od stijene”

“Sv. Jeronim u divljini”


7/13

;

Oko 1487. je nastao Da Vincijev crtež “Vitruvijev čovjek”.

Uz crtež se nalaze i beleške temeljene na djelu slavnog starorimskog

arhitekta Vitruvija. Izveden je tušem i perom na papiru, a prikazuje figuru muškarca

u dva polažaja koji se preklapaju, s raširenim rukama i nogama, dok su oko njih

opisani kružnica i kvadrat. Crtež i tekst se ponekad nazivaju “Zakonom proporcija”

ili, “Proporcijama čovjeka''pripada epohi humanizma. Prema Leonardu važesljedeće proporcije: Dlan je sirok koliko i 4 prsta ; Stopalo treba da je dugačko

koliko i 4 dlana ; Razdaljina izmedju brade i vrha glave iznosi 1/8 čovekove visine;

Dužina šake je 1/10 čovekove visine; Dužina uva je 1/3 dužine lica; Visina čovjeka

iznosi 4 koraka (tj. 24 dlana); Dužina čovekovih raširenih ruku (raspon ruku) jednak

je njegovoj visini; Razmak između početka kose na čelu i dna brade jeste 1/10

čovjekove visine; Razmak između dna vrata i do početka kose iznosi 1/6 čovjekove

visine; Maksimalna širina ramena iznosi 1/4 čovekove visine; Razmak između

sredine prsa do vrha glave iznosi 1/4 čovekove visine; Razmak od lakta do vrha šake

iznosi 1/4 čovekove visine; Razmak od lakta do pazuha iznosi 1/8 čovekove visine;

Razmak između dna brade i nosa iznosi 1/3 visine glave; Razmak između početkakose i obrva iznosi 1/3 dužine lica; Dužina čovekovog stopala iznosi 1/6 njegove

visine.

“Vitruvijev čovjek”


8/13

<

Godine 1482. Leonardo se preselio u Milano i radeći pod pokroviteljstvom

Ludovika Sforce (Ludovico Sforza) stvorio svoje remek djelo Tajna Večera.

Naslikana na zidu trpezarije crkve Santa Marija dele Gracije (Santa Maria

delle Grazie) u periodu od 1495. do 1498. godine. Leonardova Tajna Večera

uhvatila je, sa zapanjujućom snagom, trenutak kada Hrist najavljuje:

"Jedan od vas će me izdati". Iako je slika znatno oštećena, uprkos, a ponekadi usled pokušaja restauracije, ona ostaje, prema riječima istoričara umjetnosti

E.H. Gombriha, "jedno od najvećih čuda ljudskog genija". Nekada bi slikao

neprestano, od zore do sumraka, čak I ne jedući, a posle toga bi znao da ne slika I

po tri do četiri dana. Leonardo je za ovu sliku koristio tehniku ulja I tempere na

gipsu, umjesto uobičajene fresko tehnike koja se pokazala kao veoma pouzdana za

ovakvu vrstu slike, a njegov izbor je rezultovao površinom podležnom budjanju i

blijedjenju.

“Tajna večera”


9/13

=

Kada nije bio zauzet očaravanjem Ludovikovog dvora, Leonardo je proučavao

anatomiju, astronomiju, botaniku, geologiju, letenje i geografiju, kao i

planove za pronalaske i vojne inovacije. Dobio je i značajnu porudžbinu od

Ludovika, da izradi statuu konjanika u čast njegovog oca, Frančeska Sforce

(Francesco Sforza). Leonardo je izvršio detaljne pripreme i napravio plan čaki maketu, nažalost nije uspio jer 1499. godine Francuzi zauzimaju Milano i

šalju Sforcu u progonstvo. Ludovikov poraz značio je da je Leonardo ostao

bez zaštitnika i bez doma. Nekako je stigao do Firence 1500. godine a sljedeće

godine otkriva svoj pripremni crtež za sliku Djevica i dijete sa Sv.Anom i mladim

Jovanom. Taj crtež je poslužio za njegovo kasnije djelo, izuzetno nježnu sliku

“Djevica sa djetetom i Sv.Ana”, koja se sada nalazi u Luvru.

“Djevica sa djetetom i Sv.Ana”


10/13

#>

Godine 1502. preuzeo je zaduženje glavnog graditelja zloglasnog zapovjednika

papske armije, Cezara Bordže (Cesare Borgia). U tom periodu je

naslikao i Bitku kod Angijarija a prema Vazariju i portret treće žene firentinskog

plemića Frančeska del Djokonda (Francesco del Giocondo). Madona Elizabeta, zvanaMona Liza postaće besmrtna na najpoznatijoj i najmisterioznijoj

slici u istoriji. Slava ovog umjetničkog djela najviše se ogleda u misterioznom

osmijehu Mona Lise, koji je Leonardo postigao sjenčenjem uglova usana I očiju,

tako da se tačna priroda njenog osmijeha ne može definisati

Sjenoviti i zadimljeni kvalitet ove slike je postignut sfumato tehnikom ili kako je još

zovu ‘Leonardov dim’. Leonardo je ponio sliku sa sobom kada se vratio u Milano,

ovoga puta u u službi vicekralja Luja XII, Šarla D'Ambroaza.

“Mona Liza”


11/13

##

Tokom svog drugog boravka u Milanu, Leonardo se usmjerio na studije

anatomije, geometrije, hidraulike i letenja, dok se istovremeno bavio

projektovanjem i dekoracijom palata, planiranjem spomenika i gradnjom kanala za

svog zaštitnika. Uspio je da naslika i slike Sveti Jovan Krstitelj i Leda i

Labud. Godine 1512. Ludovikov sin Maksimilijan uspio da istera Francuze izMilana i da uspostavi kratku vladavinu prije nego što je bio izbačen. Leonardo

je pobjegao u Rim, gde je potražio zaštitu, Lava X medičijevskog pape (naklo-

njenom Mikelandjelu i Rafaelu). Leonardo je rijetko držao četkicu tokom

ovog perioda, usredsredivši se prvenstveno na studije anatomije, optike i

geometrije.

Medjutim susretao se sa mladim Rafaelom izvršivši jak uticaj na njega.

Smrću njegovog mecene 1516. godine presušila je ionako mlaka podrška koju

je dobijao od Vatikana. Leonardo je u razočarenju zabilježio prije napuštanja

Rima, "Medič jevi su me stvorili i uništili". Praćen malom svitom svojihučenika i pomoćnika, Leonardo je pošao iz Milana put Amboaza u dolini

Loare, znajući da se više nikad neće vratiti u zemlju svog rodjenja.

Posljednjih nekoliko godina života proveo je pod zaštitom Fransoa I, kralja

Francuske.

Iako je Da Vinči imao mnogo zaštitnika i obožavalaca, francuski kralj je

možda bio jedini koji je skoro uspio da prepozna i razumije jedinstvenu prirodu

njegovog genija. Fransoa je Da Vinčiju dodijelio divan zamak i veliku platu i

pustio je velikog majstora da slobodno razmišlja i radi po svojoj volji.

Pod zaštitom kralja Fransoa Leonardo je istrajavao u svojim proučavanjima, ali

vrijeme je neumitno teklo. Godine izgnanstva su iscrple njegovu

vitalnost, potom ga je jak moždani udar koštao upotrebe desne ruke. Leonardo

je uvidio da će umrijeti, a da nije u potpunosti realizovao svoj san o ujedinjenju

sveg znanja. Njegovi poslednji dani, kao i veći dio života, obavijeni su

misterijom. Jednom je napisao: "Kao što dobro provedeni dan donosi blaženi

san, tako i dobro proživljeni život donosi blaženu smrt".

Leonardo da Vinči je umro u svojoj šezdesetsedmoj godini 2. maja

1519.


12/13

#!

Zaključak

Jednostavno je isuviše teško zaokružiti život genija, jednostavnim zaključkom

teksta. Mora se pružiti prilika svakom da spozna veličinu,

svestranost i ponajviše inventivnost osobe. Osobe koja je svoje, kao i naše

savremenike ostavila nijeme, široko otvorenih očiju koje u nevjerici vijekovima

posmatraju djela genija.

Leonardo Da Vinči je uticao na skoro sve kasnije umjetnike visoke renesanse, a prije

svega na Rafaela. U potpunosti je izmijenio milansku školu, a uticao je i na škole udrugim renesansnim centrima. U njegovom ranom periodu, slikarski pravac koji je

slijedio nije se mnogo razlikovao od stila njegovih učitelja, da bi sazrijevajući, Da

Vinči vjesto odbacio rigidan način tretiranja figura i objekata i praktično ih oživio,

koristeći sfumato, svoju nadaleko poznatu tehniku.

Iako je Leonardo stvorio relativno mali broj slika, od kojih je veliki broj nedovršenih,

on je ipak jedan od najuticajnijih i najinovativnijih umjetnika renesanse.

“Život umjetnika jeste misteriozna tapiserija, tkana u paradoksu, bojena

u ironiji.”


13/13

#8

%./&*)/6*)

?#@ A$B$ C)(1'(D E1/'*.5) FG5&/('1/. ?!@ H$I$ J)K(. . J$ LMNG'*&D !"#$%&'# " )% *%+",%+-.%/ 0-1$+-/ *-)%$#/

23345?8@ E1/./6/' & G61&' +. 1/'*.) +&22) 1O.&(P)D IQ& G.(+ 'R %&'()*+'D

6++7899:&1$"))";.6-5-,;;5*?@*%+",%+-A.=-

#'B")/ C%D&":/ 23345

?9@ T61&' ()P.'()2& +&22) 1O.&(P) & +&22) /&O('2'K.)D %&'()*+' +) U.(O.D

6++7899EEE5,1;"#;.-"$F%5#&D9!"#$%&'#

?:@ V$B$ B&.11/&.(D T)/QB'*2+D 6++7899,%+6E#&)'5E#)G&%,5.#,?;@ B.0.W&+.)X IQ& Y*&& V(OZO2'W&+.)$D 6++7899EEE5E-=-7"'-%5#&D

?

Documents

Seminarski rad - Leonardo Da Vinci