Nr. 344 Hósdagur 9. juni 2005 12,-

“Hondin ssum bbroytti kkósina”Síða 10

Síða 9

Sigurd ffekk mmedalju ffyrisigling íí kkrígstíð íí ÍÍslandi

Ættarliðsskiftií Realinum

Frásagnir ffrá fføroyskum oog ddonskum kkrígssiglarum.

Sigurd JJoensen ssum uumboðar FFF vvið ““Johannu”, ffekk mmedaljuá NNorðfjørðinum ffyri ssigling íí kkrígstíð. SSkiparin HHans JJ JJoensenfekk ssteyp ttil ““Johannu”.

Síða 4

Mia: EEg ttakki100 fferðir! Frásøgn ffrá 1100 áára ddegi.

Víst verða vit stýrdav heksadoktarumMen hvørjir eru teir?

Smádrongur í Skúvoygjørdist borgmeistarií Jyllinge í Danmark

Mynd: Kristian M. Petersen

Síða 12

Síða 18

Síða 20

Sunnudagin 22. mai+ 9,8 stig og stilli. “Ser-misuut”var inni í dag, teirgjørdu skjótt av og eru áveg til Manitsok at landa.Teir hava fult skip eftir athava fiskað í 11 døgn, ogteir skulu ikki landa fyrrenn mikudagin, tá teir erubookaðir til landing.

24. mai+ 2,7 stig, stilli og toka.“Lómur”landaði í dag, teirhava knapt 100 tons inni.“Lómur”fór aftur til nýggj-an túr um kvøldið.

Nú eru teir byrjaðir atfáa eitt sindur av toski viðbotngørnum, og støddiner eitt sindur frægari enní fjør, men tað er akkurátfarið at bragda.

25. mai+ 2,9 stig og stilli. Ja, íFøroyum er fyrsti summ-aradagur í dag, og tað ermeiri enn vit kunnu sigaher.Her var hvítt í bakka ímorgun, men sólin makt-ar væl sum nú er, so tað erlongu horvið aftur. “Oce-an Tiger”kom inn at landaí morgun, teir hava fulla

last. Teir byrjaðu túr íEysturgrønlandi, menroyndu stutt og komuvesturum at royna. Teirrokna við at loysa aftur tilnýggjan aftaná midnátt.

“Kiliutaq” skal inn tilNuuk í morgin at setafólk av, og so skulu teir tilSkagen at pussa skipiðupp. Teir skulu inn áHavnina á vegnum niður.

28. mai+ 4,3 stig og blikalogn.“Haanseeraq” kom inn atlanda í morgun; teir havagott 60 tons inni. Teirskuldu annars landa í Pa-miut, men har komu berttveir mans til arbeiðis, sohar gjørdist einki. Annarseru bátar komnir úrNarrsaq og Pamiut hernorður at fiska. Summirskulu avreiða í Aasiat ogIllulisat. Bátarnir fáa vælav rækjum; teir eru heilttungir, last og dekk hjáteimum flestu er avtaglaðvið kassum.

“Haanseeraq” fór útnýggjan túr í kvøld.

29. mai+ 4,2 stig og stilli. “Lóm-ur” kom inn at landa ímorgun, teir hava gott 90tons inni, og teir fóruavstað aftur nýggjan túrum kvøldið. “Akamalik”liggur út fyri Nuuk; teirhava fulla last og skuluinn at landa í morgin.Teirskulu møguliga liggja íNuuk í einar 14 dagar, títeir skulu umvæla ymisktumborð.

So kom dagurin, tátríggir bátar komu higarúr Føroyum; tveir AWI-Star 35 fót og ein AWI-Star33 fót.Tað verður spenn-andi hjá teimum at vita,hvussu tað fer at gangahjá teimum. Júst nú fáateir tosk við botngørnum,men um teir skulu roynavið tí, veit eg ikki enn.Tveir av teimum eru vælútgjørdir, tann eini uppá35 fót hevur 7 el-snellur,egningartrakt og línuspæl.Hin uppá 35 fót hevurlínuspæl,og tann uppá 33fót hevur 6 el-snellur, ogso blivu 42 línustampar -allir við stokki til egning-artraktina - settir upp á

land; eg haldi, at hetta erstørsta mongd av línu,sum nakrantíð hevurstaðið á kaiini í Sisimiut.Tveir bátar skulu komaaftrat frá AWI, og eg vilynskja teimum góða eyd-nu framyvir.

31. mai+ 4,3 stig og lot av suðri.“Nanok Trawl”kom inn atlanda í dag; har er alt fult,sum fyllast kann - gott ogvæl 500 tons.

2. juni“Louisa L” kom inn eftirfólki. Teir hava verið íNuuk og umvælt nøkurbrek, so nú eru teir klárirat byrja fiskaríið eftirjákupsskel. “Lómur” varinni í dag eftir kørum, harvar alt fult hjá teimum, ogteir skulu ikki inn at landafyrr enn í morgin.

3. juni+ 7,7 stig og stilli. “Lóm-ur” kom inn at landa ímorgun, teir hava gott ogvæl 100 tons inni. Teirfóru nýggjan túr aftur íkvøld.

Síða 3Nr. 344 - 9. juni 2005

Westward HO afturkominMikudagin 25. mai 2005kom Westward Ho aftur áHavnina eftir at hava ver-ið í útlegd til umvælingarheili trý ár.

Tað eru nógv sum havastuðlað hesi verkætlan,eisini Føroya Fiskimanna-felag. Men eftir øllum atdøma gjørdist bitin ovstórur at gloypa, so Tórs-havnar kommuna hevuryvirtikið sluppina ogkemur at hava ábyrgdinaframyvir.

Tískil var tað HeðinMortensen, sum koma atbjóða sluppini heim afturvið eini røðu á dekkinum.Hann greiddi m.a. fráteirri fjaru fortíð, tá fiski-skapur hevði týdning fyriHavnina.

Á Vestaruvág lógusluppirnar fyri akkeri umveturin. Tá várið kom, ogsluppirnar skuldu gerastút til vártúrin undir Ís-landi, vaknaði býurin ogalt landið til nýtt lív.

Við vágirnar vórðu bygdpakkhús. Tað størsta ogvakrasta av hesum varMüllers Pakkhús við Vest-aruvág, sum sýslumaðurinSøren E. Müller bygdi í1890-árunum. Hann varein av fremstu borgarun-um í býnum tá. Hann varkeypmaður og reiðari, ogeitt skifti var hann eisiniborgarstjóri í Tórshavn.

Tá var saltfiskur ogklippfiskur tann týdning-armesta útflutningsvøranhjá føroyingum.

Myndir frá hesi tíðinivísa kvinnurnar, sum vask-aðu tann hvíta fiskin, áðr-enn hann varð lagdur áturkiløgini fram við strond-ini til turkingar í sólini.Tað hendi eisini, at fisk-urin varð lagdur á húsa-tekjurnar til turkingar.

Men í dag er alt hettasøga!

Um skipasøguna hjáWestward Ho er at siga, athon er bygd í Grimsby í1884.

10 ár seinni - í 1895 -bleiv hon keypt til Før-oyar,og kann hon sostatt íár, saman við javnaldri-num “Johannu”í Vági, sumeisini er bygd í 1884 há-tíðarhalda síni 110 ár íføroyska skipaflotanum,so sigast kann, at tær havaverið føroyingum drúgv-ar.

Fram til 1940 var West-ward Ho til fiskiskap und-ir Føroyum, Íslandi, Grøn-landi, Rockall og viðBjarnoynna.

Í 1920-unum fekk honmotor og sum fleiri aðrarføroyskar sluppir,fekk hon

eisini stýrhús og bátadekk.Øll árini undir Seinna

Heimsbardaga sigldi honvandasigling millum Ís-land, Føroyar og Skotlandvið fiski.

Eftir kríggið varð honriggað til við línu umvárið og til sildafiskiskapvið gørnum seinni umárið.

Hon var í vinnu fram til

1966, tá ið hon fekkmaskinbrek, og var løgd.

Tá var tað, at Slupp-grunnurin, ið var stovn-aður í 1962 keypti West-ward Ho, og setti hana í

upprunastand. Fyrsti túr-urin eftir umbygginginavar í 1968.

Í 1998 bleiv hon tikinupp á Tórshavnar Skipa-smiðju,har tað vísti seg, atneyðugt m.a. var at skiftakjølin.

Nú varð alt tikið innanúr skipinum. Mastrar ogbummar vóru tikin niður.Alt meðan arbeitt var viðat fáa fígging til vega,soleiðis at hon aftur kundiverða siglingarklár.

Og sum tit síggja, núsluppin er komin heim-aftur, er alt sum nýtt.

Men tað skal nógvurpeningur til ein slíka verk-ætlan, og tann endaligaloysnin bleiv, at Tórs-havnar kommuna nú ereigari av sluppini. Hettavil tó ikki siga, at kom-munan hevur goldið allaumvælingina. Sluppinhevur eisini fingið seragóðan stuðul frá øðrum,bæði fyritøkum og ein-staklingum.

Nú Westward Ho liggur

við Bursatanga, hevur um-vælingin tilsamans kostaðumleið 6 mió. kr.

Líka síðani byrjað varðat fyrireika umvælingina,hevur eitt sera stórt sjálv-boðið arbeiði verið gjørtfyri at fáa úrslitið, sumkomið er til nú.

Í høvuðsheitum ber tilat siga, at dekkið og segl-føringin er tann sama,sumá teimum gomlu slupp-unum. Undir dekkinum erlugarið og kahúttin tannsama, meðan tað, sum varlast á teimum gomlusluppunum, er gjørt tilsalong.

Sluppin er annars út-gjørd við allari vanligarinautiskari útgerð sum tíð-arinnar krøv seta.

Nýggjur 180 HK Volvomotorur er settur í.

Ventilatión er um altskipið.

16 koyggjur eru um-borð, og er tað manning-artalið, sum kann verðaumborð, tá ið siglt verðurmillum lond.

Í innanoyggja sigling erloyvt at hava 60 fólk um-borð.

Sigmar Johannesen erkomin at hyggja atbroytingini. Hann

hevur verið til skips viðWestward Ho umleið

1950. Skipari varsystkinabarn hansara

Marius Joensen úrNorðskála.Tá royndu

teir mest við línu.

Heðin sum rættur fiskimaður.

Ein partur av manningini. Sitandi á lúkuni í morðreyðari troyggju er skiparinEgil Simonsen, og standandi undir liðuni á honum er Jónsvein Lamhauge.

Christian Christiansen hevur verið ein eldsál aftan-fyri Westward Ho.Tað var pápi hansara Debes eisini.Her saman við abbasoninum.

Westward Ho viðBursatanga.

Síða 4 Nr. 344 - 9. juni 2005

Frágreiðing frá stjórnini í Føroya Realkreditt-stovni til umboðsráðsfundin tann 27. mai 2005Í frágreiðingini tilumboðsráðsfundinvarð m.a. sagt:

Í roknskaparárinum 2004-/5 hevur Realurin fingið20 umsóknir um fíggingav nýggjum skipum, fígg-ing av eigaraskifti ogumfígging av verandi lán-um.

10 umsóknir eru játtað-ar, meðan aðrar 10 ikkieru játtaðar.

22 lán við eini saml-aðari upphædd upp á115,1 mió.kr. eru veitt íroknskaparárinum 2004-/5. Av hesum eru 5 nýggjlán svarandi til 42,5 mió.kr. og 17 umfíggjað lánsvarandi til 72,6 mió.kr.

Samanbera vit við rokn-skaparárið 2003/4, sovóru tá veitt lán til einasamlaða upphædd upp á358,6 mió.kr. Fleiri nýggjfør komu tá til landið,men samlaði vøksturin íútlánum var bert 50,4mió. kr., tí fleiri fingu um-fígging 2 skip fór av landi-num, og nøkur lán vórðueisini innloyst í úrtíð.

Samlaðu útlán stovnsinshøvdu 31. mars 2005 einhøvuðsstól upp á 768,5mió. kr., men við avdrátt-um og afturgoldnum lán-um er hann komin niður á588,7 mió. kr., í mun til565,9 mió.kr. 31. mars2004.

Í ársfrágreiðingini tilumboðsráðsfundin 7. juni2002 umrøddu vit, at Før-oya Reiðarafelag á aðal-fundinum beint frammanundan metti, at fiskivinn-an framvegis hevði havtgóðan byr í 2001, eins ognøkur ár frammanundan.Undantøk vóru, men stórtsæð mettu tey úrslitiðnøktandi.

Longu tá vóru ávís tekinum, at rákið var við atvenda skeiva vegin. Ræk-juvinnan hevði longu tástórar trupulleikar, sumbert hava staðið við ogversnað síðani tá. Ivasamter, um tann studningur, iðjúst er játtaður hennikemur at hjálpa, so honkemur fyri seg aftur.Vandier fyri, at av teimum 5skipum, ið eftir eru, komaneyvan øll at hóra undanum ikki bæði rækjuprísirog veiðumøguleikar ger-ast munandi betur.

Gongdin í alivinnunihevur aftur víst, hvussuviðbrekið grundarlagið erundir okkara fiskivinnu.Flestu okkara vónaðu, atvit her høvdu fingið eittnýtt vinnuligt bein atstanda á, men í staðin

hevur alivinnan víst okk-um, hvussu skjótt broyt-ingar kunnu henda ívinnuligu treytunum bæðiviðvíkjandi sjúkum ogprísfalli.

Slíkar broytingar í vinnu-ligu fortreytunum, og tannávirkan tær hava, vísahvussu skjótt broytingar íbúskapinum kunnu henda,og hvussu torført taðkann verða at meta umburðardygdina av ætlað-um íløgum.

Stjórnin í Realinum hev-ur tí avgjørt at økja umavsetingarnar úr 32 mió.kr. upp í 44 mió. kr., ella íalt við 12.mió. kr. , sumfyri størsta partin eru øk-ingar í avsetingunum uppá rækjuskip og bátar ogflótandi eindir í ali-vinnuni.

Hóast tað er sera tru-pult at gera eitt nøktandimet um, nær nokk eravsett, tí útlitini í vinnunieru rættuliga ótrygg íløtuni,metir stjórnin tó,atsamanumtikið hava vitlagt nokk uppfyri mótihóttandi tapum.

Nevnt kann verða, atstaðfest tap í roknskapar-árinum er uppgjørt til1.242.924 kr., sum stavarfrá, at tvey pant eru farinum tvingsilssølu við tapi.

Eginpeningurin veksurvið 15 mió. kr til 577,5mió. kr.

Eftirstøðurnar er øktarvið umleið 500.000 kr. til2,5 mió. kr, sum er 0,4%av samlaðu nettoútlánum.Hartil kemur so at av-settar eru 44 mió. kr. mótitapi

Bruttovinningurin fyriroknskaparárið er 33,6mió. kr. harafturat koma1,6 mió. kr. í staðfestumkursvinningi ella í alt 35,2mió. kr. í móti 36,5 mió.kr. í 2003/4.

Tá tapið, øktu avset-ingarnar og skattur upp á3,8 mió. kr. eru frádrigin,er ársúrslitið 15 mió. kr.,sum er 5 mió. kr beturenn í 2003/4. - Stjórnin ernøgd við úrslitið.

Høvuðsgrunnurin varvið roknskaparársbyrjanupp á 490 mió. kr. ogEykagrunnar 72,5 mió. kr.Stjórnin hevur flutt 10mió. kr. frá eykagrunnun-um til høvuðsgrunnin, sohesin við enda roknskap-arársins var 500 mió. kr.og Eykagrunnar 77,5 mió.kr.

Upphæddin í eyka-grunninum pr. 31. mars2005 svaraði til 142,6% avsamlaðu lániskuld stovns-ins.

Ognaravkastið var 4,7%.Eitt vet betur enn seinastaroknskaparár, tá tað var4,4%.

“Soliditetur” stovnsinsmáldur við eginognini ílutfalli av

Samlaðu skyldum:2004/5 2003/4818% 521%

Samlaðu lánum ogeftirstøðum:2004/5 2003/4106% 105%

Soliditeturin sigur nakaðum, at stovnurin fram-vegis hevur orku til atvera við í fíggingini avnýútvegan og nýmótans-geran av serliga fiskifør-um, og tað ætlar hann atvera við til, so langt fíggj-arorkan loyvir tí.

Í tí sambandi kann verðanevnt, at hægstamark fyriútláni til ein lántakara ellabólk av slíkum er 144mió. kr. ultimo 2004/5.

Sum vit hava nevntundanfarin ár, eru tað ikkibert fíggjarkarmarnir oglógir og reglur fyri stovn-in, sum avgera virkis-møguleikarnar hjá stovni-num, men líka so nógv ertað “náttúrgivnar” reglurog fyriskipanir fyri bæðikappingarneytar ogvinnulívið.

Ført hevur verið framav øðrum peningastovn-um, at Realurin við al-mennum peningi og uttanat vera skattskyldugur av-lagar kappingina á láni-marknaðinum. Hann kun-di tí reka annan rentu-politikk enn “vanligu”peningastovnarnir.

Hetta við almennumpeningi hevur so oftaverið umrøtt, so ikki skalverða komið nærri inn átann spurningin. Bert skalverða nevnt, at tær 8 mió.kr. í stovnsfæi hjá Reali-num vóru ein partur avamerikonsku Marshall-hjálpini, og at fiskivinnanvið rentugjaldinum stórtsæð einsamøll hevur upp-bygt eginognina. Skatt-skyldan er komin upp ápláss,men tað er tó vert attaka aðrar faktorar fram,sum kunnu hava ávirkan ákappingina.

Realurin veitir bert 1.og 2. prioritet við pant íávísa rakstrargagninum,og krevur ikki at persón-arnir skulu lata veð í øðr-um ognum. Hetta verðursum regul kravt av øðrumútlánarum. Men harum-framt hevur hvør lántak-ari eina samábyrgd (soli-

dariskt) fyri skyldumstovnsins sambært § 13 íviðtøkunum. Umsitinginhjá grunninum er lítil ímun til peningastovnar-nar, ið hava nógvar aðrarfíggjarligar uppgávur, sumteir bjóða seg fram atrøkja. Hartil kemur, atgrunnurin ikki skal vinnapening til ávísar eigarar,sum skulu hava vinningav einum ávísum ognar-parti í grunninum.

Yvirskotið fer alt í grunn-ar, sum síðani verður nýttaftur, sum fígging í fiski-vinnuni. Í so máta eigurRealurin seg sjálvan, oghevur møguleika at kapp-ast um at halda lága rentu.Verður stovnurin ein-skildur, hevur hann ikkisomu møguleikar at bjóðalán til fiskivinnuna viðrímiliga lágari rentu, tí táskal hann eisini vinnapening til eigararnar, sumso helst skulu hava møgu-

leika at gera íløgur íannað enn skip.

Í løtuni er kappingin umrentuna frá peningastovn-unum, serliga útlendsk-um, hørð. Hetta ger, atstjórnin er farin at endur-skoða rentupolitikkin hjástovninum. Endamálið hjástovninum er at lata laga-liga fígging við lægstmøguligari rentu fyrst ogfremst til fiskivinnunaStjórnin metir,at hon í eittávíst tíðarskeið kann veitavinnuni lægri rentu enn íløtuni. Yvirskotið kemurhelst at lækka, og kannhetta bera í sær, at minniverður at fíggja nýggjarskipaíløgur við.

Stjórnin er við at hyggjaat teimum ymisku lánun-um og meta um,um tað erráðiligt at lækka rentunaog hvussu nógv.

HHvvøørr eeiigguurr RReeaallkkrreeddiitttt--ssttoovvnniinn?? Hesin spurning-ur hevur nú verið frammi

á hvørjum umboðsráðs-fundi tey seinastu 3 - 4árini.

Mesta orðaskiftið, sumhevur verið á umboðsráðs-fundinum, hevur verið ísamband við ætlanina hjálandsstýrinum at leggjarealkredittstovnin bein-leiðis undir Fíggjarmála-ráðið, soleiðis at hannkom at virka sum einpartur av játtanarskipanlandsins við árligum játt-anum á fíggjarlógini.

Eisini hevur stjórninfingið sendandi eitt nevnd-arálit um einskiljan avlandsstovnum. Sambærthetta álit skuldi stovnurinprivatiserast í 2004, ella íhvussu er, skuldi ein priv-atisering setast í gongd.Stjórnin varð biðin um atumhugsa eitt prospekt tilein virðisbrævamarknað.

Hetta er ein trupuluppgáva, so leingi vit ikkihava fingið greiði á ogn-arviðurskiftinunum hjástovninum. Spurninguriner, um ein ikki kann loyvasær at siga, at tað sær út,sum tað valdar ávísur løg-frøðiligur ruðuleiki umspurningin.

Ognarviðurskiftini komatí at hanga meira ellaminni í leysum lofti, soleingi politikkarar ikki klártmelda út, hvørt teir metaat Realurin skal haldafram, sum hann higartilhevur gjørt, ella hann skalleggjast beinleiðis í lands-kassan (landsogn), summá metast at verða ein sogrundleggjandi broytingav stovninum, at hannneyvan kann kallast fyriein sjálvstøðugur stovnur,enn minni sjálvsognar-stovnur.

12. august 2003 sendiumboðsráðið skriv til tá-verandi løgmann AnfinnKallsberg, og greiddi frásínari støðu um, hvussuRealurin hevði verið skip-aður, og at ongin grundvar til at umskipa hanngrundleggjandi, samstund-is sum umboðsráðið ísama skrivi bað um fundvið løgmann fyri at tosaum, hvussu ein loysnkundi finnast, sum allirpartar vóru nøgdir við.

Tá onki svar var komiðupp á skrivi frá 12. august2003 loyvdi stjórnin sær4. apríl í ár at senda nú-verandi løgmanni JóannesEjdesgaard eina áminningum skrivið frá umboðs-ráðnum, og bóðu hannum at skipa so fyri, at eittsvar var klárt til umboðs-ráðsfundin 27. mei 2005.

Osmundur Justinussen er umboðsráðslimur. Hannhevur eisini verið ein stórur kundi hjá Realinum. Íhesum døgum eru 35 ár síðan hann bílegði síttfyrsta skip "Magnus í Rituvík". Og væl hevur gingið.Nú eigur hann "Hafnia", har Realurin heldur sínarumboðsráðsfundir.

Á hesum fundinum hendi í hvussu er nakað heiltnýtt. Ein av stjórunum hevði ein nýføðing við sær.Her sæst Ulla saman við lítlabeigga, sum ikki ennhevur fingið navn.Hon er saman við Bjørg á Rógvi,sum er umboðsráðslimur.

Síða 5Nr. 344 - 9. juni 2005

Tann 27. mai helt FøroyaRealkreditstovnur sín ár-liga umboðsmannafund.Hesin fundur er eisini atrokna sum eitt slag avaðalfundi.

Realurin er skipaðursoleiðis, at hann verðurleiddur av trimum stjór-um, sum í veruleikanumeisini eru ein nevnd.Nevndin setir ein undir-stjóra, sum er dagligurleiðari. Eisini er ein um-boðsnevnd við 8 limum.Hesir verða valdir av tíalmenna og vinnufeløgun-um. Formaðurin í FøroyaFiskimannafelag er ein avhesum limunum. Nevnastkann, at so leingi donskáhugamál vóru í grunni-

num, vóru eisini danskirlimir í umboðsnevndini.Tann kendasti av hesumman hava verið ChristianMejdahl, sum nú er fólka-tingsformaður.

Formaðurin fyri Realiner Óli Heinesen, sum byrj-aði fundin við at minnastAtla P. Dam, fyrrverandiløgmann, sum er farinsíðani seinasta fundin, ogsum í fleiri umførum og ímong ár var dagligurleiðari í Realinum.

Óli Heinesen segðim.a., at Atli P. Dam hevðiverið Realinum ein góðurmaður, og at hann hevðinýtt allar sínar kreftir uppá at menna hendan stovn-in. Tað hevur eisini verið

ásannað av vinnuni, athevði Realurin ikki veriðso lagaligur, hevði fiski-flotin ikki sloppið so vælburtur úr kreppuni í 90-unum, sum hann hóast altslapp.

Atli P. Dam var tannpraktiski maðurin, sum tí-skil eisini stríddist ímótiungu teknokratunum(teoretikarum), sum vilduleggja Realin undir taðalmenna. Eitt stríð sumeisini tykist at vera eydn-ast.

Síðani vóru frágreiðingog roknskapur løgd fram,og hava vit ein serskiltansamandrátt av hesumaðrastaðni í blaðnum.

Minni iviSum kunnugt hevur nógv-ur ivi verið um framtíðinahjá Realinum vegna nógvumrødda álitið frá fíggj-armálaráðnum frá 2001,har tað varð staðfest, atRealurin, saman við øðr-um meira ella minni al-mennum grunnum, skuldivera partur av almennuskipanini og tískil hoyraundir fíggjarlógina og/ellalandskassaroknskapin. Atgrundarlagið fyri hesiniðurstøðu er meira ennivasamt, hava vit ferð eftirferð víst á her í blaðnum.

Fyri at fáa greiði á hes-um kom Bárður Nielsen,landsstýrismaður í fíggj-armálum á fund samanvið aðalstjóranum PeturiAlberg Lamhauge. Sumtað ljóðaði á Bárði, so vareingin vandi á ferð, oghann vissaði fundin um,at tað vóru ongar ítøkilig-ar politiskar ætlanir umnakrar broytingar, sostovnurin fór uttan iva athalda fram sum nú, umikki í allari framtíð, so íhvussu er leingi afturat.Tað er heldur eingin ivium, at tað er hetta vinnanvil.

Virksemið í 50 árÁrið í ár er annars eittmerkisár fyri Realin, tí taðeru liðin 50 ár, síðan hannvarð stovnaður. Men sobeskeðin sum Realurin er,so hevur hann heldur ikkigjørt tað stóra burtur úrhesum. Vit fara tó at tríva

eitt sindur í søguna hjástovninum, sum hevurhavt ein so stóran leiklut ímenningini av føroyskafiskiskipaflotanum.Vit faraí komandi blaði at gerameira burtur úr søgunihjá realinum, har sjálvtgrundarlagið var ameri-kanska Marshall hjálpinaftaná kríggið.

Vit fara at ynskja Reali-num góðan byr framyvirog vænta, at hann fram-vegis fer at vera álitið hjáokkara fiskiflota.

Óli Heinesen hevur her sínu minningarorð um Atla. Undir liðini á honum eru hinir limirnir í stjórnini,Ulla Svarer Vang og Virgar Dahl.

Realurin-besta trygdin hjáføroyska skipaflotanum

Á umboðsmannafundinumhevði Óli Heinesen hesi

minningarorð um Atla DamSíðani seinasta umboðsráðsfund er ein stólur tóm-ur á Realkredittstovninum.

Tað er stólurin hjá Atla Dam sála

Nógv er sagt og skrivað um hann síðani hannandaðist, so her skal ikki so nógv leggjast afturat,men vit kunnu staðfesta, at tann tómi stólurin bæðiinnanhýsis og helst nógv meira uttanhýsis hevursett síni spor.

Hann helt fast við, at Realkredittstovnurin skuldihalda fram, sum ætlanin av fyrstan tíð hevði verið,uttan nøkur profitáhugamál. Hvør króna, ið stovn-urin hevði í avlopi frá tí vinnu,hann fíggjaði, skuldinýtast aftur í vinnuni, soleiðis at hon fekk so laga-liga fígging, sum til bar.

Lánikostnaðurin skuldi vera lágur, helst lægri ennhjá øðrum.

Tí tók hann eisini við lív og sál lut í tjakinum umframtíðarstøðuna hjá stovninum. Hann hevði tru-pult við at góðtaka, at ungir teoretikarar av einumog hvørjum slag, sum hann ikki metti kenduvinnuna, skuldu avgera,um stovnurin skuldi haldafram sum nú ella ikki,

Men hann upplivdi so ikki, at stovnurin kom í fastalegu, ella at taka lut á tí fundi landsstýrið hevurboðað stovninum frá nú kl. 11 í morgun.

Hvør einstakur av okkum, hevði heilt givið sínapersónligu meining um Atla Dam. Hann fylti sonógv í landsskapinum, at vit ikki kundu lata vera.Tað kom meira enn so fyri, at hann traðkaði onkranav okkum á tarnar, sum ikki altíð var so lætt atgloyma;

Men nógv av tí er sikkurt gloymt, so vónandikunnu vit øll verða samd um at ynskja, at friðurverður um minni um Atla Dam.

Kvinnurnar eru við at taka seg fram í Realinum,sum annars má roknast fyri at veramannafólkaøki.T.v. er Gunnbjørg Hendriksen, sumer virkandi undirstjóri. Her er hon saman viðElviru Poulsen, sum arbeiðir á skrivstovuni.

Síða 6 Nr. 344 - 9. juni 2005

Undan jólum kom út bók-in “Komin er nú onnurøld” skrivað av blaðmann-inum Una Arge. Í bókiniviðgerð hann ymisk øki,m.a. eisini fjølmiðlar ogtalufrælsi. Tað er ikki fyrrenn nú um dagarnar, at egvarð gjørdur varur við, atUni hevur umrøtt okkaraleiklut í tí umrøðu, sumstóðst av ráðstevnuni hjáNA-bólkinum á Christians-borg og leiklutin hjá for-manninum í Búskaparráð-num.

Tað kundi verið áhuga-vert at sæð eina veruligaprofessionella viðgerð avtí, sum gekk fyri seg tá.Og tað kann ein eisiniloyva sær at vænta soleið-is sum lagt verður upp tilí hesi bók.

Men niðurstøðan erstutt tann, at vit enn einaferð hava fingið váttanfyri arbeiðsháttinum hjáføroyskum blaðfólki.Sjálv-ur kom eg í fokus, tá“Dimmalætting” kom viðeini yvirskrift,har eg legðiHermann undir landa-svik.

Her skal skjótast inn, atí aðrari grein kemur Uniinn á hendingina, tá Tor-bjørn Jacobsen mundirokið sum landsstýris-maður, tí hann í Sosial-inum hevði kallað løg-mann ein danskan leigu-svein. Torbjørn Jacobsenhevði til fánýtis roynt atforða fyri, at hetta kom íblaðið, tí hann var lopinframav og vildi rætta sínaútsøgn.

Í hesum sambandi sigurUni:

...tað hevur altíð veriðgóður siður, at tá einkelda sigur nakað sumer ógvuliga bersøgið skalblaðfólkið spyrja uppaft-ur um … útsøgnin skalendurgevast alment.Hettaveit ein og hvør sumhevur eina journalist-iska útbúgving.

Hetta ljóðar eisini serarætt og rímiligt. Og tað ereisini hugaligt, at tað erutíðindamenn, sum haldafast við prinsippir.Trupul-leikin er bert tann, at einsog hjá flestu tíðindafólk-um verður hetta bertgjørt, tá tað er til gagnsfyri egin sjónarmið.

Tað sum hendi var,at egvarð uppringdur av blað-kvinnu á Dimmalætting ísamband við kæruna, vithøvdu sent løgmanni umformannin í búskaparráð-num.Eg kann ikki siga viðvissu, hvat varð sagt ellaikki í hesum práti. Menumrødda yvirskriftin komí Dimmalætting uttan ateg varð spurdur, og hettaskuldi so havt verið samb.tí sum verður lært í År-hus. Í blaðnum aftanágjørdi eg vart við í“Dimmalætting”, at hevðieg sagt tað, so vildi egtaka eina skuldseting umlandasvik aftur, hóast egannars stóð fast við mínisjónarmið.Men hetta hev-ur ongan áhuga hjá Una íhansara viðgerð av hesummáli.

Einvís lýsingTað avgerandi í hesum er,at Uni lýsir umrødda máleins einvíst og fjølmiðlar-nir annars, sum bbeerrtt tókutað fram í málinum sumgagnaði tteeiirrrraa manni. Unilýsir málið á neyvt samahátt, sum Høgni Hoydalgjørdi tað í einum fyri-spurningi á tingi seinastaheyst.At ein politikari lýs-ir eitt mál eintáttað og tilegnan fyrimun, er sumtað kann vera, og er eisinitað sum fólk rokna við.Men at ein útbúgvin blað-maður ger tað á samahátt, er ein heilt onnursak, og er iikkkkii tað sumfólk rokna við.

Tað er eitt orðatak sumsigur, at ein hálvur sann-leiki er ein heil lygn. Ogtað, sum Uni als ikki tekuruppá tungu, er, at tey tíð-indi, sum m.a. komu framí TV2 í samband við um-rødda høvi, blivu tikinaftur! Her kann skjótastinn, at hetta var so hvørkiUna ella hansara starvs-feløgum fyri at takka.Samstundis datt danskahóttanin um uppíleggingí innanhýsis føroysk viður-skifti burtur, og KristianThulesen Dahl hevurseinni beinleiðis váttað, athann varð villeiddur. Ogtað mátti havt áhuga fyrióheftar tíðindamenn atfingið staðfest:“Villeiddurav hvørjum?”

Hesin sera týðandi part-urin av málinum hevur

ikki verið tikið upp avnøkrum føroyskum blað-manni, heldur ikki avUna. Annars kundi taðverið áhugavert at fingiðat vita, um Uni veruligaheldur, at tað einki markskal vera fyri, hvat ein for-maður í einum búskapar-ráði kann úttala seg um ísínum eginleika. T.d. umtað ikki er at fara út ummark, tá slíkar útsagnirbeinleiðis eggja til danskauppílegging í innanhýsisføroysk viðurskifti. Ellaum tað ongan týdninghevur, hvussu slíkar út-sagnir samsvara við veru-leikan. Og um tey veru-liga eru ein hóttan mótitalufrælsinum, sum setaseg upp ímóti slíkarimannagongd! Ella er óav-markað talu- og skrivi-frælsi avmarkað til teysum ein er samdur við.

Tað er óneyðugt at siga,at óheftir fjølmiðlar havasum eina fortreyt at teirhava óheftar journalistar,sum lýsa eitthvørt mál ísíni heild. Hetta verðurvæl saktans eisini lært ájournalistskúlanum í År-hus!

Er Uni heftur ellaóheftur av politisk-um áhugamálum?Her skal verða nevnt eittdømi afturat um støðiðhjá føroyskum journalist-um.

Fyrst skal verða nevnt,at í samband við fólka-tingsvalið hevði Beateeina grein í Dimmalætt-ing, har hon undraði seg

yvir, at tá tjóðveldisflokk-urin var í andgletti hjáUna Arge í Sjónvarpinum,varð flokkurin mest sumbert strokin eftir hár-inum, uttan at fáa nakransum helst veruligan krit-iskan spurning.

Hetta kkuunnddii verið inn-bilningur hjá Beatu, mensvarið uppá hetta finnavit við at fara trý ár afturí tíðina, t.v.s. í 2002.

Tá bórust tey tíðindi íøllum teimum – eftiregnu tykki – profession-ellu fjølmiðlum, at fyrr-verandi norski heims-politikkarin ThorvaldStoltenberg hevði játt-að at vera formaður íeinum arbeiðsbólki hjáNA-bólkinum á fólkatingi,har endamálið var at kan-na, hvussu nógv danskastjórnin hevði vunnið viðNATO støðunum í Føroy-um og Grønlandi. Hettavóru verulig stórtíðindi, tíStoltenberg er ikki hvørsum helst. Hann hevurverið ein tann fremstinorðurlendingur í heims-politikki í nýggjari tíð.Eina mest varð gjørt burt-ur úr av Una Arge, sumblaðmanni á Dimmalætt-ing. Her varð í smálutumgreitt frá teirri uppgávu,sum Stoltenberg skuldihava átikið sær.

Men hesi tíðindi vórusamstundis sera ósannlík.Tann, sum hevur minstaskil á politikki, veit, at taðer nærum óhugsandi, atein norskur politikari,sum enntá hevði veriðnorskur sendimaður í

Danmark, fór at leggja segút í donsk innanríkisvið-urskifti,og tað enntá í ein-um so eldfimum máli sumhesum. Uni hevur heiltavgjørt eisini lært í Århus,at øll tíðindini skulu kann-ast, og tað er ikki minstgaldandi, tá talan er umslík tíðindi, sum vóru soivasom sum hesi. Hettahevði annars kunnað ver-ið gjørt eftir eini løtu bertvið at finna eitt telefon-nummar í telefonbókinifyri Oslo og so ringjahøvuðspersónin upp.Men tað hevði sjálvsagtoyðilagt søguna, sum varein funnin fressur beintupp undir løgtingsval.

Men hetta gjørdi Uniikki heldur enn nakarannar journalistur. Menhevði tað verið gjørt, sohevði søgan verið oyði-løgd!

Tað vísti seg eisini, at

tað var stórt sæð einki íhesum tíðindum. Stolten-berg hevði víst játtað atvera ráðgevandi hjá NAbólkinum í trygdarmál-um, men tá hann fekk atvita, hvør uppgáva ið varætlað honum, bakkaðihann út í stundini. Hettavar so greitt sum taðkundi vera.Tískil vóru tíð-indini um Stoltenberg solangt frá veruleikanum,sum tey kundu vera. Herhevði Uni eins og hinirjournalistarnir slúkt teytíðindini ráð, sum hannhevði fingið frá NA bólk-inum, og hann hevðismurt væl omaná sjálvur.Og at Stoltenberg varbakkaður út, kom oonnggaann--ttííðð sum tíðindi frá teirriannars sera effektivu tíð-indatænastuni hjá NAbólkinum.

At hetta kortini kom

Lýsing av “typiskum”føroyskum tíðindamanniHetta er eitt slag av seinkaðum ummæli av bókini "Komin er nú onnur øld", harnakrar áhugaverdar staðfestingar verða gjørdar um føroyskan journalistik

Hetta var yvirskrivtin til ta grein sum Uni Arge sum”óheftur”blað-maður skrivaði um ætlaða leiklutin hjá Stoltenberg.Trupulleikinvar bert tann, at Stoltenberg einki visti um hetta! Og hetta hevðikunnað verið staðfest við eini telefonuppringing. Men nú vórulærusetningarnir frá Århus gloymdir. Betri lýsing af føroyskumjournalistikki finst ikki.

Síða 7Nr. 344 - 9. juni 2005

fram var í hvussu so erikki Una ella nøkrum avhansara starvsfeløgum fyriat takka. Tað kom nevni-liga higani!

Hóast skeivtíðindi hevur einginmistikið segJúst hendan søgan manvera eitt tað besta dømiðum, hvussu óheft tannføroyska pressan er. Tíaftaná hevði eingin fjøl-miðil – eftir egnari met-

ing – gjørt nakað mistak.Roynt varð enntá at geraStoltenberg til orðloysing,hóast hann hevði havteina logiska og greiðastøðu í hesum máli.

Og so helt hesin tíð-indaflutningur fram ísama spori enntá við blá-um stempli frá Løgtings-ins Umboðsmanni!

Tað er óneygugt at sigameira. Lesarin dugur sakt-ans sjálvur at koma viðsíni niðurstøðu.

Ikki færri enn tríggir landsstýrismenn funnust hvass-liga at ráðstevnuni á Christiansborg í senn og søgdu,at einasta endamálið við henni var at øsa danskararupp ímóti føroyingum og á tann hátt skapa saman-brest fyri at fremja loysingina. Hermann Oskarssonvarð av landsstýrismanni lagdur undir at renna poli-tisk ørindi fyri Tjóðveldisflokkin, og formaðurin íFiskimannafelagnum helt so avgjørt, at hann framdilandsskaðiligt virksemi, og kærdi mannin til til lands-stýrið.Formaðurin í Búskaparráðnum, ið fær løn fyri at geranakrar yvirskipaðar metingar av føroyska búskapi-num, ið ikki nýtast at samsvara við galdandi hugsaní landsstýrinum, varð soleiðis hartaður í fleiri vikur.Men tá orðið landasvíkjari var endurtikið nóg ofta, eitt

nú í blaðforsíðu, var tað fleiri viðmerkjarum ovboðið,og formaðurin varð tikin í forsvar. Hann hevði rætt tilat tala frítt. Hvat var tað fyri fólkaræðið, sum ikki loyv-di fólki at ger nakrar almennar metingar, varð spurt…

…Mátin at finnast at formanninum var at leggja hannundir at fremja landsskaðiligt virksemi og at vera par-tapolitiskan. Men meginparturin av teimum, ið høvdueina meining um útsagnirnar hjá HermanniOskarsson, høvdu ikki hoyrt hann, og endamálið viðkjakinum var tí ikki sakliga at viðgera føroyska bús-kapin úr einum heildarsjónarhorni, men at undirgravatrúvirðið hjá formanninum, so rødd hansara kundifáast at tagna.

Hendan lýsingin hjá Una Arge kundi eins væl verið skrivað av Høgna Hoydal og má sigast at vera einvístpolitisk. Uni roynir greitt at niðurgera tey sum hava funnist at formanninum í búskaparráðnum viðpástandi um, at tey als ikki hava hoyrt hansara sjónarmið. Hetta er so skeivt sum tað kann vera. Allarviðmerkingarnar eru gjørdar til dokumenteraðar útsagnir í donskum fjølmiðlum.Bert hevur tað verið eittsindur ógreitt.Tað sigur eisini nakað um hvussu partískur Uni er, at hann bert hongur seg í onkra óhepnaorðing, meðan tað í hansara verð ongan áhugahevur, at takkað veri formanninum í Føroya Fiski-mannafelag er hóttanin hjá Dansk Folkeparti um atleggja seg út í innanhýsis føroysk viðurskifti tikinaftur. Flokkurin var nevniliga villleiddur. AftanáTV2 málið kann eingin loyva sær at moraliseramótvegis Føroya Fiskimannafelag!

Bygdasøvnini í Føroyum í summar

Tvøroyrar bygda-og sjóvinnusavnGamla DoktarahúsiðFrá 22. mai til 28. august er savnið opið hvønn sunnu-dag kl. 15 - 18.Annars eftir avtalu á Kunningarstovuni á Tvøroyri, tlf.372480 ella 254941.Atgongugjald: 20,- kr.

Sands BygdarsavnNorðara KoytaFrá 5. juni til 28. august er savnið opið hvønn sunnu-dag kl. 16 - 18.Annars eftir avtalu við Sandoyar Kunningarstovu, tlf.361836 ella 222078.Atgongugjald: 20,- kr.

Nólsoyar BygdarsavnHúsini við BrunnSavnið er opið eftir avtalu á tlf. 327020 ella 327003.Atgongugjald: 20,- kr.

Sørvágs BygdarsavnSavnið er opið eftir avtalu á tlf. 332893, 333284 ella333191.Atgongugjald: 30,- kr.

Miðvágs BygdasavnKálvalíðhúsiniSavnið er opið eftir avtalu á tlf. 332425 ella við atvenda sær til Vága Kunningarstovu, tlf. 333455 ella 213455.Atgongugjald: 1 - 10 fólk 30,- kr., 11 - 20 fólk 20,- kr.,21 ella fleiri fólk 15, - kr. fyri hvønn.

Eiðis bygdasavnLátrarloninFrá 1. juni til 31. juli er savnið opið mikudag og sunnu-dag kl. 14 - 16. Annars eftir avtalu á tlf. 423496,423597, 423269 ella 423031.Atgongugjald: 30,- kr., børn ókeypis.

Bygdasavnið í Nes kommunuGamli Prestagarðurin og húsini í KøkinumFrá 5. juni til 30. august er savnið opið týsdag kl. 16 -19 og sunnudag kl. 15 - 18.Annars eftir avtalu á tlf. 447696, 449214/219214,447438 ella 447251.Atgongugjald: 30,- kr. Bólkar, min. 10, 20,- kr. Børnundir 16 ár ókeypis.

Bygdasavnið ForniGlyvrarFrá 11. juni til 15. september er savnið opið mánadagog mikudag kl. 16 - 19 og sunnudag kl. 16 - 18.Annars eftir avtalu á tlf. 226088, 447391 ella 449214.Atgongugjald: 30,- kr. Bólkar, min. 10, 20,- kr. fyrihvønn.

Gøtu FornminnissavnBlásastova við hoyggjhúsinum og Glyvra HanusarhúsFrá 16. mai til 1. september er savnið opið mánadag,týsdag, fríggjadag, leygardag og sunnudag kl. 14 - 16.Annars eftir avtalu á tlf. 222717 ella 228768.Atgongugjald: Vaksin 30,- kr., børn 10,- kr.

Norðoya FornminnasavnHandilshúsini, Gamla Apotekið, KlaksvíkFrá 16. mai til 15. september er savnið opið hvønn dagkl. 13 - 16.Annars eftir avtalu á tlf. 456287 ella 456939.Atgongugjald: 20,- kr. Bólkar, min. 10, 15,- kr. fyrihvønn.

Síða 8 Nr. 344 - 9. juni 2005

1000 kr. 2004 2003

OgnKassapeningur og ogn uttan uppsøgn í tjóðbankum 11.898 7.143Ogn hjá fíggjarstovnum 11.848 29.824Útlán 270.178 260.976Lánsbrøv 57.536 42.821Partabrøv 4.166 2.364Kapitalpartar í associeraðum fyritøkum 892 1.850Kapitalpartar í tilknýttum fyritøkum 2.502 0Ítøkiligar ognir 3.256 3.110Aðrar ognir 583 138Tíðaravmarkingar 879 328Ognir tilsamans 363.738 348.554

SkuldSkuld til fíggjarstovnar og tjóðbankar 1.045 2.352Innlán 318.858 300.040Onnur skuld 1.038 1.262Tíðaravmarkingar 0 0Avsetingar til skyldur 800 800Eftirsett kapitalinnskot 4.000 4.000

EginognÁbyrgdarapeningur 1.013 1.001Grunnar 1.200 1.200Flutt frá undanfarnum árum 37.899 35.913Flutt frá ársúrsliti -2.115 1.986Eginogn tilsamans 37.997 40.100

Skuld tilsamans 363.738 348.554

Tøl, sum ikki eru við í fíggjarstøðuÁbyrgdir o.a. 3.780 2.718

1000 kr. 2004 2003

Rentuinntøkur v.m. 17.708 18.448Rentuútreiðslur v.m. 4.467 5.267Netto rentuinntøkur 13.241 13.181

Vinningur av partabrøvum 479 73Kostnaður og provisjónsinntøkur 2.139 2.165Netto rentu- og kostnaðarinntøkur 15.859 15.419

Virðisjavnan av virðisbrøvum og gjaldoyra -2.754 183Aðrar vanligar inntøkur 138 138Úrslit av fíggjarpostum 13.243 15.740

Útreiðslur til starvsfólk og umsiting 13.301 12.124Av- og niðurskrivingar av ítøkiligum ognum 196 363Aðrar rakstrarútreiðslur 0 0Tap og burturleggingar 1.350 998Úrslit av kapitalpørtum í assosieraðum og tilknýttum fyritøkum -956 0Úrslit av vanligum rakstri -2.560 2.255

Aðrar óvanligar inntøkur 0 0Aðrar óvanligar útreiðslur 0 0Úrslit av vanligum rakstri undan skatti -2.560 2.255

Skattur -445 269Ársúrslit -2.115 1.986

Býti av rakstrarúrslitiÁrsúrslit -2.115 1.986Flutt frá undanfarnum árum 37.900 35.913Flutt frá øðrum grunnum 173 163Til nýtslu 35.958 38.062

Flutt til grunnar 173 163Framflutt úrslit 35.785 37.899Tilsamans 35.958 38.062

Rakstrarroknskapur Fíggjarstøða 31. desember

Ársroknskapur 2004

re

pr

oz

Síða 9Nr. 344 - 9. juni 2005

Framhald á næstu síðu

Vit lata Sigurð siga frá:Fyrsta árið eg var til skipsvar í 1935, tá eg fór tilGrønlands við “Silver Lin-ing”, sum Justines Ejdes-gaard, ið seinni gjørdistverfaðir mín, átti. Hans JAbrahamsen úr Oyndar-firði førdi hana hetta árið.

Undan krígnum fór egvið “Harald” við OlivurThomsen, og var eg eisinivið har fyrstu krígsárini.Síðani fór eg umborð á“Forsøk”, sum var eitt avnorsku flóttarfólkaskipu-num, sum komu til Før-oyar í 1940.Skipari á “For-søk” var Hillseth, sumeftir kríggið fór til Ameri-ka.

Vit fiskaðu undir Før-oyum og sigldu niður viðfiskinum at selja.Tað vórutríggir norðmenn við oghinir av manningini vóruføroyingar. Vit vóru einirsjey-átta mans. “Forsøk”var reiddur út av versyniKjølbro.Hann hevði rætti-liga nógv at gera viðnorsku flóttafólkini.Hannroyndi, tað hann kundi, atfáa teimum arbeiði í Før-oyum, men hetta gekkikki væl, tí tað var ikki sonógv arbeiði í Føroyumtá. Roynt varð so at fáanorskar bátar, sum vórufarnir til Bretland, at komatil Føroyar.

Meðan vit vóru í Buckieí Skotlandi og landaðu,komu boð úr Føroyum,um vit ikki vildu taka einbát við okkum upp, tá vitkomu heim. Hetta var ílagi. Vit skuldi so gera av,hvør ið skuldi umborð áhann, og tað varð avgjørt,at eg skuldi vera annar ogViggo á Hædd í Klaksvík,búsitandi í Fuglafirði, skul-di vera hin. Viggo skuldimynstra sum skipari, ogeg skuldi vera maskin-maður. Hetta var ein lítilbátur, men hann hevðidekk. Tað vóru ongarkoyggjur. Báturin hevðieitt lítið lugar, men ongakabúss. Men tað var einblásilampa umborð, ogvið henni bar til at fáa einheitan munn. Og tað fin-gu vit okkum tvær ferðir áferðini upp til Føroyar.Tað gekk fínt. Tað var

summar og gott veður.Vitfylgdust við “Forsøk” ogsóu hann alla tíðina. Hes-in báturin, sum vit vóruumborð á,varð lagdur inná Klaksvík. Óla Jákup -fergumaðurin í Klaksvík -fór so at ferga við honumtvørtur um vánna. Tískilfór hesin bátur ikki tilfiskiskap.

Seinni um summarið -móti heystinum, tá skuldiein annars bátur komaupp. Hann lá eisini inni íMoray Firth buktini. Vitfóru eftir honum, og egvarð settur at vera maskin-maður. Skiparin var einnorðmaður, ættaður avBergenleiðini, og vit vóruso tveireinir umborð. Eis-ini hesa ferð fylgdust vitvið “Forsøk”. Hesin bátur-in var størri en hin, eini40 tons. Hann hevði ka-búss og í lugarinum vareisini ein bonkur, so vitkundu skiftast um atsova. Eg var við “Forsøk” í8-10 mánaðir.

Tann eina túrin høvduvit tikið agn niðri í Ong-landi, góða feska sild. Távit komu upp á leiðvestanfyri Hetlandsoyggj-ar, sigur skiparin, at hannhevði altíð hoyrt, at taðskuldi vera so nógv blá-longa at fáa á hesum leið-um. Lína varð sett, og vitfingu nógva blálongu, ogvit fyltu dekkið.Vit siglduso suður aftur til Buckieat selja, og vit fingu ein

góðan túr burtur úr tí.Tað skal skoytast uppí,

at onkuntíð fingu vit eis-ini nógvan háv á hesumleiðum.Vit plagdu at setanakrar stampar á veg tilmarknað, og fyri hávinfekst sera góður prísur.

So fóru vit aftur til Før-oya, men tá vit komuvestur um Hetlendskalandgrunnin, gekk róður-armurin fyri. Hann brotn-aði, og vit fingu ikki stýrt.So var spurningurin hvatvit kundu gera.Vit høvdueina hampiliga stóra rør-tong, sum vit royndu atspenna róðrið við, menhetta riggaði ikki. So hil-du vit ráð um, hvat vitskuldu gera, tí lítið var tilav greiðum umborð. Vitfunnu ein meitil í maskin-rúminum, men stóri tru-pulleikin var, at vit funnuonga sleggju. Vit leitaðualla staðni, og tað endaðivið, at vit funnu eitt gam-alt strúkijarn, sum kundibrúkast í staðin.

Vit tóku so kabússina íkahúttini upp á dekkið ogkoyrdu kol í hana, og núskuldi so róðursarmuringløðast út. Men nú fáa vitikki gjørt holið í róður-arminum. Vit royndu atfáa kúluna av ankarstokki-num. Hetta eydnaðist, ogvit fingu tað so bukað

runt uppi á.Vit fingu alt atrigga og fingu róðurarm-in uppá pláss. Tað gløddiat byrja við, men so oystuvit sjógv útyvir fyri atkøla.

Hetta bar væl til og síð-an stýrdu vit á Havnina.Tákomu teir frá skipasmiðj-uni at gera tað aftur.Og soaftur út at fiska og taðgekk fínt. Vit fóru vesturum Mykines, og tað varov mikið av fiski at fáa.

Umborð á“Polarfarið”Tá eg hevði gingið á mo-torskúla í Klaksvík, fór eg umborð á “Polarfarið”,har skiparin var tann samisum við “Harald”, nevni-liga Olivur Thomsen, ætt-aður úr Norðragøtu.Beiggjar hansara Rein-hold og Thorvald vórubestimaður og motorpass-ari. Eg sigldi við “Polarfari-num” alla tíðina, til krígg-ið var liðugt. Eg var viðhvønn tann einasta túr.Men tá var tað mest atkeypa fisk frá útróðrar-

bátum í Klaksvík og atsigla til Aberdeen viðhonum. So vit sigldu seranógv.

Eg minnist ein túr, vitkomu inn føstulávints-aftan, og vit fingu boð umat keypa fisk beinanveg-in. Vanliga máttu mann-ingin arbeiða við. Taðkvøldið fóru vit eisini íland í dans. Tá vit út áfyrrapartin føstulávints-dag tørnaðu út, var skipiðfult aftur. So vit máttuavstað beinanvegin. Menvit seldu gott. Tað var júgóður feskur fiskur, ogsiglingin var stutt í muntil teir, sum komu undanÍslandi, og gjørdi hettaeisini góðskuna betri.

Tann eina túrin við“Polarfarinum” fóru vitniður til Fleetwood, sumliggur á vesturstrondini,at landa. Siglt var so, at tað fekst landkenning avsuðurendanum á Hebrid-unum. Ordrarnir úr Før-oyum vóru, at vit skuldusigla millum fastlandið ogoynna Man. Men tá vitkoma suður hagar, varikki loyvt at sigla har, oghetta visti skiparin einkium. Tá kemur ein flúgv-ari, sum var so seranærgangandi.Tað vísti segat vera ein enskur flúgv-ari.Vit gjørdu okkum klár-ar at skjóta, men tá sigurOlivur: “Skjótið tit ikkifyrst”. Hann fer so niður íkahúttina at vita hvat ergalið. Tá uppdagar hann,at hann hevði gloymt atskifta signalfløggini viðrøttum tali, sum hannskuldi havt gjørt á hesumleiðum. So fingu vit tað íordan, og nú var alt ífínasta lagi, og vit finguein fínan túr.

Vit møttu ikki nógvummótstandi við “Polarfari-num”. Vit vóru kortini

fleiri ferðir við at renna áminu, men sluppu undanhvørja ferð. Tað var ikkigamansleikur um einmina brast.

Eg minnist væl okkaraumboðsmenn í Aberdeen.Tann fyrsti var Elias íRættará. Seinni kom Odd-mar Skarðhamar. Menfyrst undir krígnum, tá vitkomu til Aberdeen við“Harald”, haldi eg, at vitplagdu at hava sambandvið svenska konsulátið.

Aftaná kríggiðMín fyrsti túrur eftir krígg-ið var við fyrsta “Skála-berg”. Tá fóru vit upp íBarentshavið at fiska.Skipari var Símun Dávur áHúsum, sum seinni átti“Fimm Systrar”. Tað gekkhampiliga væl. Vit finguso uppí bátin av saltfiski.

Men so var tað, at “Ma-zeppa” hjá S P Petersenvarð umbygd,og teir skul-du fara á Suðurlandið ásaltfiskaveiðu. Tá mangl-aðu teir maskinmann har,tí tann, sum hevði veriðvið “Mazeppu”, mátti faraí land, tí konan var sjúk.Vit skuldu fara á Suður-landið við línu. Tá vóruikki so nógvir mans, sumhøvdu kennskap til línu.Theodor í Lorvík kom viðsum línukønur maður. Sig-mund í Leirvík var annarmeistari við. Skipari varHoygarðs-Pól úr Fugla-firði. Hans David Hansenkom eisini við sum besti-maður.

Vit fóru so á Suðurland-ið.“Gulldrangur” hjá samareiðarí hevði verið áriðfyri og hevði gjørt tveirskjótar túrar. Vit finguuppí skipið. Hann tókknappliga 500 skippund.Manningin var um 22.Næsta túrin gjørdist HansDavid skipari, og hannførdi “Mazeppu”í nógv ár.Á vetri sigldu vit niðurvið ísfiski, sum var taðvanliga tá í tíðini. Eg varfleiri ár við “Mazeppu”.

Men tá er tað, at teynýggju línuskipini komu,og millum hesi eisiniStellurnar hjá Laksafossbrøðrunum. Eg fór við“Stellu Mariu” sum 2.meistari. Skipari var fyrst

Í hesum døgum er sluppin Jóhanna við at gera ein túr, sum nógvir føroyingar gjørdu undirkrígnum, nevniliga fyrst til Íslands at keypa fisk, og síðani til Aberdeen at selja. FF hevurtvey umboð við hendan túrin. Annar er Sigmund Hentze av Sandi, sum er stjórnarlimur ífiskimannafelagnum. Hin er Sigurd Joensen úr Oyndarfirði, sum hevur siglt somu farleiðundir krígnum. Vit hittu Sigurd í Newcastle, har hann í stuttum greiddi okkum frá sínisøgu til sjós og serliga frá siglingini undir krígnum. So tað er sera hóskandi, at vit havahesa frásøgnina beint nú, meðan Sigurd er á veg til Aberdeen. Sigurd fylti 85 ár tann30. mai, og vit fara eisini at nýta høvið at ynskja honum hjartaliga tillukku við degnum.

Sigurð er farin við “Jóhonnu”

Her syngja føroyskir luttakarar “Gakk tú fram við góðum treysti” seinastakvøldið í Newcastle. Hetta er føroyska týðingin av: “Altid frejdig når du går”,sum var “tjóðarsálmurin” hjá dønum undir týsku hersetingini. Hildigerð,Diana, Elinborg, dóttir Sigurd, Petur Andrew, Hjalti, sonur Sigurd Aðalbjørg,kona Sigurd, Sigurd og Dion.

Vit hava hesa ferð frásagnirum sigling undir krígnumfrá fýra av luttakarunum íminningarhaldinum í New-castle. Tvær eru frá føroy-ingum og tvær eru frá døn-um. Vit hava meira tilfar íkomandi bløðum.

Og nú er Sigurd við “Jóhonnu”.

Síða 10 Nr. 344 - 9. juni 2005

Pappa var skipari á “Vil-helminu”.Hann sigldi und-ir øllum krígnum millumÍsland, Ongland og Føroy-ar við fiski. Ein túrin teirfóru avstað til Ísland atkeypa fisk og hann lá íkoyggjuni var hann útifyri eini serligari hending.Hetta var 8. juli 1943.Hann segði seinni, at hannvisti ikki, um hann svavella var hálvvakin. Menhann sá eina hond koma ásjókortið, og hondin peik-aði á eina positión á korti-num, sum veik 90 stig fráteirri kós, sum skipið sigl-di. Hann tørnaði út ogbroytir kós 90 stig, so-leiðis sum hondin hevðivíst. Manningin undraðist

og var rødd, og teir hilduskiparan vera frá sær sjálv-um og høvdu hug til attaka ræðið av honum.Menhann setti allar menninarat hava útkikk, herav einuppi í mastrini. Eg veitikki heilt vist, hvussu lein-gi teir sigldu, men eghaldi, at tað vóru um 4tímar. So sigur hann einaferðina:“Síggja tit nakað?”“Nei”, siga teir. So sigurhann samstundis sumhann peikar:“Hyggið har íhorisontinum, er nakaðhar”.“Ja”, siga teir,“har erokkurt”. Teir sigldu soeftir tí, og so vísti tað seg,at tað var “Misletoe”, sumeisini var á veg til Íslands.Hon var bumbað og sund-

urskotin við maskinbyrsuav týskum flogfari. Teirkomu til “Misletoe”, ogteir settu stórbátin út, ogbestimaðurin fór við báti-num yvir til teirra. Mann-ingin á “Misletoe”var fariní teirra stórbát, men hannlak sum sáldið. Hann vareisini raktur av maskin-byrsuskotunum hjá flog-farinum.

Kendi hondina afturTeir tóku so bátin umborðá “Vilhelminu”,og teir vórueisini umborð á “Misle-toe” og tóku okkurt upphar, sum t.d. medisinkist-ina. Teir komu so aftur at“Vilhelminu” við mann-ingini á “Misletoe”. Menein maður var tá deyður.Tá teir komu at borðið,høvdu teir eina presenn-ing yvir tann deyða mann-in. Og tá kendi pappahondina aftur á tí deyðamanninum, sum hanahann hevði sæð í korti-num. Tað vísti seg, at tanndeyði maðurin visti, athann fór at doyggja eftirat hann var raktur, tá hannstóð í stýrihúsinum. Hannhevði biðið til Várharrafyri mannskapinum ogfyri síni familju heima áGlyvrum. Hetta var tann42 ára gamli Martin Jacob-sen av Glyvrum. Eftir sateinkja við 13 børnum, ogsjey av teimum vóru ikkiundankomin.

Tað segðist, at Martinhevði biðið alla manning-ina fara niður undir, soskuldi hann vera í stýri-húsinum.Men so óheppiðvar tað, at ein kúla fórgjøgnum skylettið og sær-di tann 24 ára gamla Hil-mar Egholm úr Hvalvík soilla, at hann doyði á veg-num inn.

“Teir koma aftur í dag”Dánjal Johan Vestergaardvar ættaður úr Sumba ogbúsitandi í Vági. Sum sagt

sigldi hann alt kríggið.Hann fór við “Vilhelminu”í 1941 og sigldi við hennitil 1947. Men hendan søg-an er eitt prógv um, at taðer meira millum himmalog jørð enn vit halda.Taðer ein onnur frásøgn umtað sama í samband viðDánjal Johan. Eina ferðvar so long tíð farin,at teireinki høvdu frætt frá “Vil-helmina”, at kona hansaraJohanna Kristina, sum varættað úr Porkeri, ikki iv-aðist í, at teir vóru farnirmed alla. Men so ein dag-in hittir hon Niclas í Skor-ti, og hann sigur við hana:“Teir fara at koma aftur ídag. Eg havi í dag droymtEli Lassen, sum var við, oghar stóð væl til.” Hetta varringt at trúgva, menhvussu var og ikki, teirkomu aftur sama dag.

Her kann verða nevndein onnur hending. Einanátt í 1952 vakna JóhannaKristina og Dánjal Jóhanog føla eina slíka neyð fyriDion. Og tey upp at biðjafyri honum.

Seinni fáa tey bræv fráhonum, har hann greiðirfrá, at eldur hevði verið

umborð hjá teimum ogfýra mans doyðu, mensjálvur var hann sloppinundan.

Mannagongdin við sigl-ingini undir krígnum varannars tann, at fyri hvønntúr skuldi serligt siglingar-loyvi fáast frá bretskumyndugleikunum í Havn.Viðhvørt varð siglt tilHavnar, og stundum fórDánjal Jóhan til Havnarvið “Smirli” at fáa loyvið.Einaferð hann hevði veriðí Havn í hesum ørindumvar tað, at “Smiril” varðbumbaður á veg suðuraftur. Eina aðru ferð skutubretar eftir teimum, tá teirvóru á veg út gjøgnumVágsfjørð.Tá var frágreið-ingin tann, tvey skip vórufarin út av Vági, og berteitt loyvi var givið. Menher skutu teir eftir skeivaskipinum, tí hjá “Wilhel-minu” var alt í lagi.

Ein av havsinssynumDánjal Jóhan var føddur íSumba í 1897 og tók skip-araprógv í 1923. Hann fórtil skips í 1913 við “Osc-ar” við Mortan hjá Stóra-

num. Árið eftir var hannvið “Riddaranum”við samaskipara. Í 1915 var hannvið “Kjógvanum” við Dán-jal Michael á Liða í Sumbaog síðan við “Sunbeam”við Gunnar Danielsen. Í1921 var hann við “Súlu-ni” við Kristin á Økrum, í1922 við “Beinisvørð” viðNiclas í Garðinum, í 1923við “Sandoynni” við Klæ-mint í Garðinum í Skúvoy,í 1924 við “Reginu” viðJóhannes (Sonja) Larsenog í 1925 við “PrinsessuMariu” við Dánjal í Gjørð-um. Síðan var hann fýra árvið “Kittiwake” við JóanPaula hjá Hargar Johan.

Dánjal Jóhan førdi “Elina”í 1936 og 1937. Eftir hettavar hann nøkur ár besti-maður við “Mariu”, sumArnold Hjelm førdi.Aftanákríggið var hann við trol-aranum “Tofta Regin”, síð-an trý ár við íslendskumtrolarum og línubátum.Síðan fór hann við “Borg-ini” hjá Thorvald Hjelm,og her var hann við tilhann gjørdist sjúkur ogmátti leggjast á landi í1962. Hann doyði í 1970.

Misletoe

Hendan myndin er helst tikin umborð á “Sunbeam”. Framman t.v. er DánjalJohan Vestergaard. Maðurin undir liðini á honum er ókendur. Aftast f.v. eruMortan Poulsen, Vágur, maður ættaður úr Misá í Vági og Niclas Bech, Vágur.

Levi Joensen og síðanAndrass Skarðenni.

Síðan fór eg sum 1.meistari við “Stellu Kri-stinu”, sum var tannnæsti línubáturin hjáteimum. Tá er tað, atnótaskipini koma oghetta var jú sera spenn-andi. Ì 1964 fari eg tískilumborð á Gøtuskipið“Saturn”, sum var bygt íDDR, gamla Eysturtýskl-andi. Her var eg við tilfyrsti “Gøtunes”, sumvar nótaskip, kom. Egvar við honum og seinnivar eg eisini við tí næsta“Gøtunes. Eg var um-borð á “Gøtunes” til Ku-babátarnir komu. Sonurmín Árni fór at føra einKubabát, og har mundieg vera við í eini tvey ár.Tá gjørdist eg sjúkur og

fekk boð frá læknanumum ikki at fara burturaftur. Tað var í 1985. Eghavi tískil verið til skipsí 50 ár og kann siga, ateg havi verið á sjónumalla mína tíð.Mær dámditað stak væl.

Eg havi verið við tilhesi hátíðarhaldini ífleiri ár. Tað var KnútNolsøe, sum fyrst baðmeg koma, og tað ereisini hann, sum hevuræruna av, at føroyskirsiglandi eru viðurkendirsum krígssiglarar.

Vit takka Sigurd fyriprátið og ynskja honumvæl afturkomnan, táhann fyrsta dagin kem-ur heim við “Jóhonnu”.Vit fara sum rímiligt erat hava eina frásøgn fráhesi ferðini eisini.

Framhald av undanfarnu síðu

“Wilhelmina” liggur her á Vestaru Vág.Mynd: Føroya Fornminnissavn 3350F3061

Hondin sum broytti kósinaÍ Newcastle hittu vit Dion Vestergaard, sumer ættaður úr Vági men búsitandi í Dan-mark. Hann sigldi eisini undir krígnum oghann verður roknaður fyri at vera ein tann

yngsti krígsiglarin á lívi. Pápi hansaraDánjal Johan Vestergaard sigldi eisini undirkrígnum, og her greiðir Dion frá eini heiltserligari hending sum pápanum kom fyri.

Johanna Kristina og Dánjal Johan. Tey bæði fingu11 børn, so hennara partur sum fiskimannakonahevur so heldur ikki ligið eftir!

Martin Jacobsen (t.v.) og Hilmar Egholm. Hesirfórust við “Misletoe”.Tað var hondin á Martin, sumskiparin á “Vilhelminu” hevði sæð.

Síða 11Nr. 344 - 9. juni 2005

Amnesty International søkir eftirstarvsfólki til nýtt limaátakAmnesty International Før-oya Deild fer undir eittnýtt limaátak í summar,har felagsskapurin sendirfólk út á gøturnar at finnanýggjar stuðlar og limir.Amnesty deildir í granna-londunum hava roynt á-taksháttin í nøkur ár oghava fingið sera góð úr-slit.

Amnesty er óheft avøllum stjórnarvaldi, polit-iskum hugsjónum, átrún-aði og fíggjarligum áhuga-

málum og verður bertfíggjað við limastuðli, gáv-um og søluvinningi. Lima-og stuðulsgjøldini eru tess-vegna altavgerandi fyri, atfelagið kann virka og ar-beiða fyri mannarættind-um um allan heim. FøroyaDeild ynskir somuleiðis atkunna fólk um møgu-leikarnar at gerast virkininnan mannarættindaarb-eiði.

Í hesum sambandi sókn-ast Amnesty International

eftir fólki millum 18 - 35ár, sum skulu umboðaAmnesty á gøtuni og fáanýggjar limir og stuðlar.Starvið er lønt.

Átakið byrjar 20. juni ogheldur fram til 7. aug.2005. Møguleiki er fyri atarbeiða ein part av tíðini.Meira fæst at vita umstarvið á heimasíðuniwww.amnesty.fo ella viðat venda sær til skriv-stovuna á tel 31 58 16.

Veiðumynstrið í fiskiskapi-num undir Føroyum erbroytt fyrstu 4 mánaðir-nar í 2005 í mun til 2004.

Serliga er tað fiskiskap-urin eftir upsa, sum ervaksin frá góðum 11.000tonsum til meira enn20.000 tons fyrstu fýramánaðirnar í ár, í mun tilsama tíðarskeið í 2004.Tað eru serliga partrolarar-

nir ið hava fiska nógvanupsa og er veiðan hjáteimum meira enn tvífal-da í tíðarskeiðunum sumvera samanborin. Um hugs-að verður um, at upsinhevur verið sera smáfall-andi í vár, so er tali avupsa, sum er fiskað, serastórt og óivað hægri, sæð ímun til øktu nøgdina í kg.

Verður hugt eftir toski

sæst, at veiðan er minkamunandi fyrstu fýra mán-aðirnar í ár, í mun tilseinasta ár. Bert 7.563tons av toski eru kominuppá land higartil í ár, ímun til 12.043 tons sein-asta ár.500 tons minni erukomin uppá land avkongafiski og umleið1.800 tons minni av hýsu.

Broytingar í veiðuni undir Føroyum

Gerst haldari fyri bert 200 krónur um árið

Síða 12 Nr. 344 - 9. juni 2005

EEiinn rriimmmmaarr 110000 áárraa fføøððiinnggaarrddaagguurr

Sum vit greiddu frá í seinasta blaði, fylti MiaMikkelsen í Syðrugøtu 100 ár tann 31. mai. Hettagjørdist ein rættiligur hátíðardagur í Gøtu við sólfrá morgunstundini. Seinnapartin skipaði Gøtukommuna fyri føðingardegi í Filadelfia, har Mia erkomin alt sítt lív. Mett verður, at tað vóru 400gestir, sum fingu eina sera hugnaliga løtu og finguupplivað Miu í essinum. Sum t.d. tá løgmaðurynskti tillukku við teimum 100 árunum, og Miasvaraði: “Ja, so sigi eg 100 ferðir tøkk!”

Tað vóru nógvar heilsanir, eisini ein frá drotn-ingini. Ein heilsa var eisini frá Ingálvi av Reyni. Sum15 ára gomul passaði Mia mammu Ingálv, Kristinu,upp, tá hann var føddur fyri skjótt 85 árum síðani.

Vit vóru sjálvsagt við. Ikki bert tí Mia er ein parturav okkara fiskimannasøgu, og er einasta einkjan,sum livir eftir, frá tí Immanuel gekk burtur í 1932,men eisini vegna eitt lívlangt vinalag millum húsini.

Vit lýsa dagin við nøkrum myndum.

Her eru Mia og sonurin Tórður á veg í føðingardag. Heiðursportur varð sjálvsagt gjørt.

Sólbjørn Jacobsen, fyrrverandi telefonverksstjóri,hevur havt nógv at gera við Miu ta tíðina bæðifingust við telefon.Tað kann verða nevnt her, at Miaer fødd sama ár, sum Ólavur av Heygum legðifyrstu telefonlinjuna í Føroyum.

Systkinabørnini Jakku og Rosa vóru eisini komin hendan dagin. Og væl eldist"slagið". Jakku er 87 ár. Hann sigldi sum motorpassari til hann var 77 ár, ogframvegis fer hann onkran túr niður við at selja. Og Rosa er 93 ár. Uttast t.v. erElsa Tomina, dóttir Jakku, og uttan t.h. er Elspa, verdóttir Rosu, sum eisini er avBarbistovufólkinum.

Ellemia, sum var gift við Ólav Gregersen, er granni hjá Miu. Petra er stjóri áAlmannastovuni og kom nógv til Gøtu sum barn. Mamma Petru, Olivia, sumbeint er blivin 90, var ein av teimum mongu, sum bant mangt plaggið fyriTøtingarvirkið hjá Ólavi. Tær báðar hava tískil nógv at práta um.

Søren Jakku úr Rituvík, gott 90 ára gamal, heldurrøðu. Kona hansara er Signa, sum er bróðurdóttirJákup Andreas, seinna mannin hjá Miu.

Síða 13Nr. 344 - 9. juni 2005

Hetta er ættin hjá Jakku beiggja Miu. F.v. Jóhanna, einkjan eftir Jónathan hjáJakku, Óli á Dúvuberg, kona hansara Jonna, dóttir Jakku, Amanda og maðurhennara Leivur Andreassen, sonur Jakku.

Elin í Tjørnustovu var telefongenta hjá Miu. Tað sama var Torgerð úr Skála-botni, sum hjálpti til hendan dagin. Hon fann sær drong í Gøtu og gjørdistgøtukona. Genturnar fingu strangt forboð móti at lurta eftir samrøðum. Men“forboðin frukt smakkar best!”

Ommudóttir Miu, Miriam og Sylvia Djurhuus heilsast.

f.v. Katrin og Marjun, døtur Miu, Poul Einar og Evald, versynir og Jørgen Evald langommusonur.AftanfyriJørgen Evald stendur Kristianna, sum er ommudóttir Lenu í Bartalstovu, sum var systir Miu.

Sofus er uppkallaður eftir abbanum, sum gekkburtur við Immanuel. Sofus hevur verið nógv hjáommuni, og soleiðis eru vit komnir at kennast.

Hesi tilkomnu syðrugøtumenninir hava havt nógv samband við Miu gjøgnumárini. Frá vinstru Sofus Gregersen, sum er ein tann næsti grannin hjá Miu,Haldgrim Gregersen, GÍ formaður í mannaminni og fyrrverandi granni, ogOddfríður Gregersen, kendur vinnulívsmaður.

Framhald á næstu síðu

Síða 14 Nr. 344 - 9. juni 2005

Føroysku kvinnurnar vunnuSum kunnugt halda íslendingar Sjó-mannadagin - fyrsta sunnudag í juni - ogsoleiðis varð eisini í dag 5. juni. Millummong onnur tiltøk var kappróður, og hjáokkum er tað serliga stuttligt, tí Sjó-mannadagsráðið hevur keypt nakrarspildurnýggjar føroyskar kappróðrar-bátar frá Sámali bátabyggjara.

Vit eru nakrar føroyskar kvinnur, iðbúgva í Reykjavík og ganga í bindiklubbsaman.Vit hava nú róð í fýra ár á rað og

vunnið øll árini. Í dag var nokkso stutt-ligt, tí vit vunnu róðurin í dag og vórðueisini nr.1 samanlagt uppá tíð,ein mann-ing við politistum í Reykjavík varð nr. 2og ein manning við kvinnum, sum kallaseg “Saumavélarnar”, vórðu nr. 3.

Vinarlig heilsan vegna manningina á “Stokkunum”Marina Svabo Ólason

Manningin á “Stokkunum” er frá vinstru: Majbritt Vestergaard, Palma Rasmus-sen, Leila Arge, Marina Svabo Ólason, Ásbjørg Skorastein, Elin Svarrer Wang ogAnna Eiriksdóttir.

Føroyingur í altjóðahavrættardómstólinumVit kunnu fegnast um, atungir føroyingar kunnugera seg galdandi í altjóðaviðurskiftum. Tann sein-asti, ið vit hava frætt umer tann 30 ára gamli BjørnKunoy. Hann gjørdist ann-ars kendur sum viðmerkj-ari í útvarpinum í sam-band ES atkvøðugreiðsl-una í Frankaríki herfyri.

Í juni 2005 gerst hannliðugur við eina Master-útbúgving í ES rætti í Col-lege of Europe, Brúgge,Belgia. Frammanundanhevur hann uppnáttfranskt løgfrøðisprógv íUniversité Paris V og einMaster í altjóða handils,-og altjóða iløgurætti í Uni-versité Paris X.

Framtíðarætlanir hans-ara eru at vinna sær góðararbeiðsroyndir uttanlands,áðrenn hann fer at vendaheim til Føroya aftur -soleiðis at vitan hansarakann koma til besta gagnfyri Føroya. Í hesum sam-bandi hevur hann fingiðpraktikkpláss í rættar-deildini í altjóða havrætt-ar dómstólinum í Ham-burg, Týskaland. Hannskal byrja tann 1. august2005 og vera har í fyrstaumfari fram til tann 30.september. Hann kemurat arbeiða undir leiðslu aveinum dómara, og skalhann arbeiða við atgranska tilfar og verða viðtil fyrireikingararbeiðið ídómum.

Øll ST-limalond ið havastaðfest triðja altjóða hav-rættarsáttmálan, MontegoBay sáttmálan, kunnu av-greiða stríðsmál framman-fyri havrættardómstólin,t.d. eitt nú trætumálið

millum Føroyar, Ísland,Írland og Ongland umlongda undirgrundar-økiðmótvegis Rock-All grunn-in ella onnur fiskivinnutrætir.Tá ið Danmark stað-festi sáttmálan, í novem-ber 2004, var hann somu-leiðis settur til at umfataFøroyar, eftir at Lands-stýrið boðaði jaliga fyrihesum. Soleiðis kunnuframtíðar føroysk-triðja-lands trætumál verða við-gjørd frammanfyri hesumaltjóða dómstólinum.

Bjørn er havnarmaður,sonur Páll og Solveig Kun-oy, og sigast kann at hann

hevur góðar royndir. Ikkiminst, at hann eisini hev-ur verið fiskimaður. Hannhevur í trý ár verið viðrækjuskipum heilt frá Bar-entshavinum og til NewFoundland.

Undan tí gjørdist hannstudentur í Hoydølum, ogaftaná skipslívið hevurhann nógvar royndir eis-ini sum blaðmaður og ípolitiskum arbeiði.

Vit ynskja Bjørn góðaeydnu og vænta, at hon-um fara vit at frætta meirafrá og um.

Bjørn Kunoy hevur fingið praktikkpláss í rættar-deildini í altjóða havrættardómstólinum í Ham-burg.

NTF aftur á vitjanÍ seinasta blaði greidduvit frá, at havnaarbeiðara-deildin hjá NTF, NordiskTransportarejderfedera-tion, hevði havt fund íFøroyum eftir ynski fráeinum limi, sum var ásínum seinasta fundi íhesi deild.

Í døgunum 14-16. junikemur starvsnevndin í

NTF til Føroya at havafund. Í henni eru PerØstvold, Noreg, sum for-maður, Orla Petersen,Danmark, Simo Zitting,Finland, Per Winberg,Svøríki, Klas Valbarj,skrivari og Anja Lampi-nen, hjálparfólk.

Tann 15. juni er útferðog er ætlanin tá at fara

norður í Eysturoynna, tilGøtu og síðan í Kals-oynna, har tað í 2001varð skipað fyri einumfundi hjá NTF á Mikla-dali og Trøllanesi. Hettavar so væl eydnað, at núhava tey sum vóru við táhug at koma aftur hagar.

Jógvan á Lakjuni var ikki við sum landsstýrismaður. Bæði mamma og abbiJógvan hava havt nógv samskifti við Miu.

Framhald avundanfarnusíðu

Hansina, systir Jákup Andreas hjá Miu, giftist til Kollafjarðar. Her eru trý avhennara børnum. F.v. Jóna, Oddmar og Kala.

Síða 15Nr. 344 - 9. juni 2005

Forfylgdur av hepniJens Arne Glinsvad var nyuddannet telegrafist og 20 år. Tankskibet han var mønstretom bord lå i Venezuela, da tyskerne besatte Danmark. Fra generalkonsulatet i NewYork fik besætningen tilbud om hjemrejse via Portugal. Kun én tog imod det.

“Forfulgt af heldet” blevtitlen på den videofilm se-kretær for HandelsflådensVelfærdsråd Arne Jørgen-sen lod optage om minindsats som krigssejlerårene 1940-45. Forfulgt afheldet var også den tanke,der slog mig den 4. og5.maj 1945, da jeg igenvar vel ankommet til NewYork fra Aruba i Hol-landsk Vestindien.

Tankskibet, jeg sejledemed, havde 18.000 tonsdieselolie i lasten. Størrevar tankskibene ikke den-gang. Til gengæld var be-sætningen på 46 mandplus seks amerikanskemarinesoldater og en jun-ior løjtnant til at bemandeen fire tommers kanonagter og to maskinkano-ner monteret i kanontår-ne på hver sin side afbroen.

Jeg sendte nok også enekstra tanke til Friheds-gudinden, da vi passeredehende på vej til BayonneOlieterminalen i NewJersey. Frihedsgudindenrepræsenterede og repræ-senterer stadigvæk fri-hedsidealet i vores vestli-ge demokratiske kultur.Væk med tyranniske ogdiktatoriske regimer, somdet i foråret 1945 også såud til at lykkes med. Minetanker gik også til venner-ne, der ikke havde haftheldet med sig og blevdræbt eller skadet undertyskernes og japanerneskrigshandlinger.

Men det gik nok førstrigtigt op for mig, at tys-kerne var slået, da vi fiklandlov om aftenen.Vi varnogle stykker, der togover til Manhattan i NewYork, hvortil jeg ankomførste gang 15.februar1940. Broadway og TimeSquare var fuldstændigtstoppet med glade ogjublende mennesker. Vivar jo i uniform og blevfejret sammen med andreuniformerede, der varmødt op. Vi kunne kyssealle de piger vi ville, ogdet gjorde vi så. Senerefandt vi hen til vores oasepå Manhattan - danskamerikaneren Svend Jør-gensens restaurant Wivel,opkaldt efter det gamleWivel, senere Wivex iKøbenhavn. Der fejredesDanmarks befrielse tillangt ud på natten meddanskere, dansk amerika-

nere og med Svend Jør-gensen som den gavmildevært: “I aften skal I ikkebetale noget”.

Farvel til DanmarkAllerede i December1939, da jeg var lige vedat være færdig på Svend-borg Navigationsskolemed min radiotelegrafist-eksamen, fik jeg medde-lelse om, at min gode venog skolekammerat HansHave var omkommet sam-men med den øvrige be-sætning om bord på s/s“Bogø”. En dansk kuldam-per,der blev torpederet afen tysk ubåd i Nordsøenden 17.desember 1939.Mange kuldampere blevtorpederet, når de skullehente kul fra det krigsfø-rende England til det neu-trale Danmark.

Jeg var 20 år og havdetrods familiens protesterbesluttet, at jeg ville tilsøs. Dog gav jeg den ind-rømmelse, at det i så faldskulle blive på oversøiskfart. Det blev så gennemDet Danske Petroleumsa/s DDPA, en underafde-ling af Standard Oil Com-pany of New Jersey. Der-for sad jeg den 8.februar1940 i DDL's Junckermaskine på vej til Amster-dam og Rotterdam, hvorjeg skulle gå ombord iHolland-Amerikaliniensskib S/S Volendam på kursmod New York. Som kom-mende skibsofficer fik jegplads på 1. klasse, jeg hus-ker tydeligt kontrasten tilskibets 3. klasse, der varfyldt med flygtninge, isærjøder, der flygtede franazisternes terror.

I New York var jeg inogle uger, indtil jeg blevsendt til Venezuela sompassager på et krydstogt-skib med glade Ameri-kanere - S/S Santa Paulafra Graceline. Fra La Guirai Venezuela fløj jeg til olie-byen Carapito, hvor mitførste skib endelig ankomefter nogle dages forløb.S/S Phoebus hed skibet.Det meste af besætningenvar danskere.

Den 9. april kunne jegikke få forbindelse medLyngby Radio.Det plejedeikke at være noget pro-blem, men vi fandt snartud af,hvad der var i vejen.Tyskernes invasion i Dan-mark var den triste bag-grund for det skibsråd,

der blev holdt, og hvordet blev bestemt, at viskulle fortsætte til voresdestination - Bellem iBrasilien ved udmunding-en til Amasonfloden.

Her lå en meddelelsefra Det Danske General-konsulat i New York, hvorvi blev tilbudt fri rejse tilKøbenhavn via Lissabon iPortugal. Kun ét af de 45besætningsmedlemmertog mod tilbuddet. Selvom Amerika ikke var ikrig endnu, var kursensat. Vi skulle hjælpe medtil at få Hitler og hanskumpaner tilintetgjort ogfå Danmark frit.

Slaget om AtlantenDet blev til mange kon-vojer og ueskorteredeture i løbet af de næsteseks år. Især efter PearlHarbour, hvor USA nu vari krig med både tyskerneog japanerne. Efter PearlHarbour blev alle skibe iallieret tjeneste malet grå.De blev armeret, og ame-rikanske marinesoldaterkom om bord.“Slaget omAtlanten”, der af daværen-de premierminister Wins-ton Churchill blev beskre-vet “som det eneste slag i2.Verdenskrig, han frygte-de at tabe”, var blevetintensiveret i 1943 medtyskernes “wolf pack stra-tegi”. En strategi som gikud på, at ubådene skulleligge neddykket på rækkemed slukkede motorerfor så at dukke op i nat-tens mulm og mørke midti konvojen og torpederetil højre og venstre. Jegvar selv i en konvoj fraLiverpool til Halifax iCanada med angreb firenætter i træk, og tab af 20fragt- og tankskibe ud afca. 50.

Invasionen i Norman-diet, hvor der også varmange danske krigssejle-re med, og for første gangunder dansk flag, blevvendepunktet. Forvent-ningen om krigens afslut-ning og forventningenom snarlig tilbagerejse tilDanmark, voksede stærkt.Den 5.maj 1945, hvorDanmark var frit, var enstor dag. Men da USA sta-dig var i krig med japa-nerne, og da japanerneførst overgav sig i okto-ber 1945,kunne man ikkeuden videre vende hjem.Desuden var det vanske-

ligt at få transport, så førsti juli 1946 fik jeg tilbudthyre på en gammel tank-båd, S/S Niobe, som jeghavde sejlet med før.

Vi transporterede den-gang bl.a. jagerfly, Thun-derbolt's, fra Melbourne i Australien til Abadan iden persiske golf, hvoramerikanske mekanikerestod klar til at få dem påvingerne, og russiske pilo-ter klar til at flyve demdirekte til slaget ved Stal-ingrad. Nu var S/S Niobesolgt til England, og vimange danske ombord,der fik chancen for atkomme hjem til Dan-mark.

Så oprandt den storedag, 16. juli 1946, hvormin far kunne gå ombordpå Englandsbåden. Detvar et stort og bevægendeøjeblik at møde sin farigen efter seks år og syvmåneders fravær.Stor, storgensynsglæde med minmor og den øvrige fami-lie. Og så familiefesten,hvor barnedåb af en lillenevø var blevet udsat til“farbror kom hjem”. Minbarndoms- og ungdoms-kæreste mødte jeg ogsåigen.Vi blev forlovet sam-me år og gift et halvt årsenere. Vi nåede at holdeguldbryllup trods denlange ventetid, inden vifik chancen for at levesammen.

Modstandskampen iDanmark havde jo værethård, som alle ved, så jegvil, slutte min beretningmed at mindes et af ofre-ne, min barndoms- ogungdomsven, Ejler Hau-birk, der gik på naviga-tionsskolen i København.Han gik ind i modstands-bevægelsen, blev “stuk-ket” og skudt på en cafépå Nørrebro. Der blevbragt mange danske ofre idenne krig, og denneoffervilje var med til atbevare os som et frit folk.Vi må blot håbe på, at derikke bliver brug for denigen.

Hittu eisini ArnaVit hittu eisini Arna íNewcastle, og hann varein góð ímynd av tei-mum, sum frá fyrsta degiav settu lívið í vága fyri atverja okkara fólkaræði.Tað kundi verið freistandiat taka av tilboðnum atsleppa heim til ætt og

gentu heima í Danmark,men hann valdi saman viðhinum at vera verandi ásíni vakt.

Hetta hevur eisini veriðeitt spennandi lív, sumførdi hann kring allanknøttin undir krígnum, oghann hevur upplivað nógvmeira enn tað, sum rúm-ast í hesi grein.

Aftaná kríggið gjørdisthann flúgvaranavigatørur.Teimum varð brúk fyri, táflogið varð um Atlants-havið. Men hetta starvvarð seinni avloyst av tel-dum.

Í sínum starvi hevurArne ofta flogið yvir Før-oyum. Ofta var yvirskíg-gjað og einki at síggja.Men so hendi tað segmeira enn so, at Føroyarkundi síggjast í øllumsínum vakurleika í 10 kmhædd. Nærri er Arne ikkikomin Føroyum, menhann er so mikið raskur,at hann kann koma enn.

Vit senda honum einaheilsan og takka fyri sam-veruna í Newcastle.

Arne í uniformi.

Í hesi bók hevur Arne savnað frásøgur frá teimum,sum hava upplivað seinna heimsbardaga. Her erufleiri frágreiðingar frá sjómonnum, sum vóru viðtil minningarhaldið í Newcastle, og er henda bóksaman við munnligum frásøgnum kelda til tærgreinir, sum sum vit hava í blaðnum í dag.Tær verða endurgivnar á donskum, tí tað er stórur

áhugi millum donsku luttakararnar fyri okkaralýsing av minningarhaldinum, sum einki annaðblað hevur skrivað um. Tí verður hetta blað eisinisent teimum og øðrum donskum áhugaðum.

Síða 16 Nr. 344 - 9. juni 2005

Eitt langt lív á heimshøvunum

I Ubby går der en stilfær-dig og slank mand rundt.Som ikke gør meget væl-digt ud af sig selv. Dennemand har en livsbane bagsig, der er lidt anderledesend det er almindeligedanskere beskåret.Ved ensnak med ham får man enfornemmelse af Finland.Navnet er Viljo Savolai-nen. Han er født i 1920 iAlpitka, Midtfinland oghan bliver 85 år søndagden 8.maj.

Denne dag fejrer han iNewcastle on Tyne sam-men med de kammerater,der endnu lever, og somsejlede i allieret tjeneste1940-45.

I den hyggelige daglig-stue på Hovedgaden iUbby med fru Eva på side-linjen fik Folkebladetsudsendte historien om etungt menneske, der stam-mer fra en håndværker-slægt i Midtfinland.

Som 19-årig fik han isommeren 1939 hyre pået skib som kullemper.Målet for den første rejsevar Buenos Aires. Lem-perens opgave var atskovle kul i et skibsfyr i etbeskidt og varmt område.

På tilbagerejsen bliverskibet opbragt og sejlerind til Brighton i Sydeng-land.

Verður krígsfangihjá bretumAnden verdenskrig varbrudt ud og englændernebeslaglagte skibet. Sam-men med 500 andre fin-ner bliver han betragtetsom krigsfange og sendtover på øen Man.

Her er Savolainen og deandre et stykke tid. Hanfår lov til at søge arbejde iSydengland, og det bliverved en entreprenør, derarbejder i omegnen afStonehenge. Senere søgerViljo Savolainen ud somsømand igen. Denne gangpå et dansk skib.Resten afkrigen sejler han meddanske skibe.

Newcastle on Tyne varhjemstedet for danskesøfolk ude på verdensha-vene under krigen. En“poolordning” sørger for,at de danske søfolk fårhyre. Det første skib hansejler med hedder Dako

2. Under krigen gør hanmindst 20 ture over At-lanten.

Turen tog gerne 14dage, så lå man i havn oglossede og lastede i 14dage. Hver anden måned iUSA og hver anden må-ned i England. Største-parten af havnene i Ca-nada og Amerikas østkysthar han besøgt.

Disse ture over Atlantenhavde sin pris. Torpede-ringer skete der næstenpå hver tur. Savolainenhar set mange skibe gåned i den konvoj, han sej-lede med. Ydermeremåtte man ikke stoppe ogredde overlevende. En-hver skulle holde sinplads i konvojen.

Et eksempel: Af 53 skibeudsejlet fra USA nåedekun de seks England. Såhøj var prisen,da de tyskeubåde var stærkest. For-holdene ombord var ogsåspecielle. Man skulle selvkomme med spisegrej ogsengetøj. Og man fik denformidable sum af fempund om måneden. Delukafer der var ombordvar simple. Savolainen harværet med til, at der lå 17mand i et rum.

Selv til det sidste vardet farligt at sejle påEngland - hvad ikke torpe-doerne formåede, detkunne minerne, som låstrøet med rund håndrundt om øen.

Krigen sluttede iEuropa 8. maj 1945Kontaktmaður hjá BBC.

Viljo Savolainen, der nui fem år havde sejlet meddanske skibe, befandt sigden dag, som også varhans 25-års fødselsdag, iDieppe på den franskekanalkyst, hvor han losse-de 3.000 t. saltsild fraIsland.

I samme periode varhan steget i graderne frakullemper over søfyrbø-der til donkeymand. Tildet må også med, at han iden periode lærte at taleflydende engelsk, så godtat BBC spørger, om hanikke vil være kontakt-mand til det finske folk.

Men Savolainen vil sej-le. I perioden 1945 til1956 sejler han i danske

skibe og hjemfartsbyen erKøbenhavn, hvor han ermedlem af Søfyrbøderfor-bundet, Kvæsthusbroen,og det er dem som sørgerfor beskæftigelsen. I den-ne periode havde han rej-ser til Nord- og Sydatlan-ten, Afrika og Middel-havet.

Men lige efter krigenvar der stadig smalhanspå de danske skibe. Spise-bestik og sengetøj skullestadig medbringes. Sø-mandslivet fik en ende,dahan mødte den danskeEva på en gård. De fandt

sammen og boede i ethus ved gården. ViljoSavolainen var med til atbygge Asnæsværket (rav-magsvirkið í Kalundborg)op fra starten. Efteropbygningen af værketfik han arbejde der til hangik på pension i 1980.

I 1961 flyttede parrettil sin nuværende bolig påHovedgaden Ubby, hvorde klarer det daglige medlidt hjælp fra dagplejen.

Hittust í Newcastle.Vit hittu Viljo í Newcastle,og var tað sera hugaligt at

hitta hendan gamla mann-in, sum vildi halda sín 85ára føðingardag samanvið sínum gomlu stríðsfe-løgum. Hann hevði kan-ska ikki roknað við, at taðfór at koma fram, at hannhevði føðingardag jústhendan dagin. Og hannhevði so avgjørt ikkiroknað við, at hetta skuldikoma fram frá føroyingi,ið sum helst tann einastiheldur Kalundborg Folke-blad.

Viljo ásannaði, at hannvar sera væl sloppin.Tværferðir hendi tað, at hann

skifti skip, og at skipið,hann var farin av, varðsøkt næsta túrin. Konvoj-siglingin var sera spenn-andi, tí ein visti ongantíðnær tað var ein sjálvur,sum hevði tørnið at verðaskotin niður. Ógvusligtvar tað eisini at síggja teyskip ein fylgdist við verðaskotin niður. Ikki minst táeitt skip við bensini varðrakt.Tá var ein brestur ogeldglæma, sum ikki er læt-tur at gloyma.

Vit takka Viljo fyri, at viteisini sluppu at bera hans-ara søgu.

Viljo Savolainen fra Ubby har sejlet ikrig og fred. Den 8. maj fylder han 85år, og det fejrer han med “krigssejler-ne” i Newcastle i Storbritannien.

Viljo krossaði Atlantshavið í konvoj meira enn 20 ferðir.

Her síggja vit gomlu krígssiglararnar Viljo og Arna í Newcastle.

Síða 17Nr. 344 - 9. juni 2005

Nýggj manningarmyndVeit nakar at siga okkum hvørjir hesir menninir eru? Myndina hava vit fingið fráFøroya Fornminnissavni.

3350F03120

Elias Sofus HansenSkipari á “Boreas”, okkara manningarmynd íseinasta blað, var Elias Sofus Hansen, ið varein av teimum gøtumonnum, sum fyri 95 árumsíðani tóku stig til at stovna Føroya Fiski-mannafelag í 1910. Páll Nolsøe hevur eina lýs-ing av honum í Siglingarsøguni. Vit loyva okk-um at endurgeva hesa lýsing av einum av teim-um sum løgdu lunnar undir okkara felag.

EELLIIAASS SSOOFFUUSS HHAANNSSEENN íNorðragøtu førdi “UnionJack” í 1933. Hann varføddur 13. juli 1892 ogsonur Hans Petur Hansenkongsbónda og ElsubethCathrinu Magdalenu, f.Poulsen. Skiparaprógv tókhann hjá Djurholm í 1918.

Elias Sofus í Køkinumfór 16 ára gamal til skips í1908 við “Lauru” úr Vágivið Petur Christian í Óla-stovu í Syðrugøtu, sumbúsettist í Rituvík,og hannvar eisini við honum í1909 og 1910. Í 1911,1912 og 1913 var EliasSofus við “Viðoynni” viðMagnus á Viðareiði, í1914, 1915 og 1916 besti-maður við “Soli Deo Glo-ria” við Dáva í Gerðum íKlaksvík og í 1917 við“Henry Freeman” við Na-poleon í Blásastovu íNorðragøtu, sum búsettistí Klaksvík, har hann varðróptur Gøtu Poli.

Í 1918, 1919 og 1920førdi Elias Sofus í Køki-num “Boreas” hjá Krist-offer Ziska keypmanni íKlaksvík og í 1921 “SoliDeo Gloria”, sum brøð-urnir Dávur í Gerðum ogJógvan Kjølbro áttu.

Í 1922 skuldi Elias Sofusfara við “Only Sister”, menhann legðist sjúkur hettaárið og var ikki burtur.Tummas Sigvald við Gil íNorðragøtu førdi “OnlySister” og átti hana samanvið Absalon Jacobsenkeypmanni á Skála. Umheystið tók “Norðlýsið” úrFuglafirði fiskin hjá “OnlySister” niður við til Ong-lands. Skipari á “Norðlýsi-num” var Óli hjá Óla íLorvík, og Tummas Sig-vald við Gil var besti-maður niður,men, sum vitvita, kom “Norðlýsið” ikkivegin fram.

Um heystið 1922 keyptiElias Sofus í Køkinumsluppina “Leonoru”úr No-regi saman við TummasJákup Thomsen handils-manni í Norðragøtu. Honvar merkt til 96.88 br.tons. Teir fóru úr Bergenvið henni tann 16. sep-tember og við vóru: EliasSofus í Køkinum, HansHendrik Olsen í Trøðnivið Gøtugjógv motorpass-ari, Jóhan Jakku Joensen á Brúnni í Norðragøtu ogÓla Jákup Hansen Har

Uppi við Gøtugjógv. Teirfingu ódnarveður við rok-stormi, skipið fór at leka,og teir ætlaðu at seta inn íHetlandi.Tá ið teir høvduverið 5 dagar ísjónum,steðgaði motorurin, ogtað var við neyð og deyð,at teir hildu skipinumflótandi. Stórseglið varskrædnað, báturin knúst-ur, sprytið farið og nakaðav skansaklædninginumbrotnað. Tann sjeyndadagin sóu teir eitt skip,sum teir hildu stevnabeint ímóti teimum. Teirhøvdu neyðflagg á stongog vóru útlúgvaðir av atpumpa. Teir hildu skips-ráð og gjørdu av at roynaat bøta um bátin og farafrá skipinum, men seinna-partin hendan dagin tókskipið “Primula” teir ogsetti teir av í Akrahavn íNoregi.

Í 1923 førdi Elias Sofus“Kristionnu” hjá Jóannes íLorvík, í 1924 “Andreu”hjá Jóannes Árting, í 1925aftur “Kristionnu” og1926 “Harald” hjá Trond íFugloy.

Í 1927 og til 1933 førdiElias Sofus “Verdandi” hjá“Balslev & Goos” í Havn.Teir vóru á sildarveiðu viðhenni eini tvey ár - helst í1927 og 1928 - og KvívíksTummas var sildarbassitað fyrra árið.

Tá ið Elias Sofus, sumframmanfyri nevnt, hevðiført “Union Jack” í 1933,legðist hann uppi og starv-aðist sum bóndi og út-róðrarmaður. Hann hevðifestið í Jákupsstovu ogvar tiltikin seyðamaður.Tey árini, hann var tilskips, hevði hann eisiniskil á seyðinum. Hann varsóknarstýrisformaður ínógv ár.

Við skjøti frá 23. nov-ember 1929 keypti EliasSofus sluppina “Wilhelmi-nu” frá Fiskeriaktieselska-bet “Nabb” í Havn samanvið Tummas Jákup Thom-sen keypmanni, JógvanZachariasen skipstimbur-manni og Sámal HansHansen skipara, allir úrNorðragøtu, og SámalHans fór at føra hana.Menteir seldu hana longu 3.januar 1931 til A/S “Vón” íNorðragøtu.

Elias Sofus í Køkinumdoyði 20. november 1942.

3350F5738

""BBoorreeaass"" íí 11991188Manningarmyndin í sein-asta blað var av manning-ini á “Boreas”, og myndiner frá 1918. Skipari varElias Sofus Hansen úrNorðragøtu, sum vit havaeina serliga frásøgn um.

Boreas kom til Føroyar í1914 og varð keypt av

Malvinus Hansen og Krist-offur Ziska úr Klaksvík. Í1914 var Boreas í Grøn-landi og royndi eftir toski,men einki bar til, men teirfingu nógvan kalva.Skipiðhevði motor, men hannvarð tikin úr, tí tað fekstikki nøkur olja. Men Bor-

eas hevði eisini stýrihússum tann fyrsta sluppinyvirhøvur, og tað varðstandandi. At skip fingustýrihús var eitt stórtframstig, men ikki allirhildu so nógv um tað.Summir hildu hetta veraov nógv av tí góða og fór

bert at gera menn krill-utar!

Malvinus førdi “Boreas”í trý ár til hann í 1918selur sín part til KristoffurZiska. Boreas varð løgdmitt í 20-unum.

1. Símun Simonsen, í Jørundstovu, Norðagøtu.2. Jógvan Justinussen, í Útistovu, Leirvík3. Jákup Simonsen, á Brúnni, Norðagøtu4. Richard Joensen, Klaksvík5. Einar Christiansen, hjá Guttormi í Lervík.6. Jóhannus Simonsen, á Brúnni, Leirvík.7. Jakku Tróndheim, í Køkinum, Norðagøtu,

seinni Leirvík8. Jógvan Ziska hjá Sámal Júst, Klaksvík.9.Tummas Johannesen, á Hædd, Klaksvík.

Fórst við Fossanes í 1938

10. Elias Sofus Hansen, í Køkinum, Norðagøtu. Hannvar skipari. Var ein av teimum sum tók stig til atstovna FF.

11. Petur Jakku Thomsen, í Blásastovu, Norðagøtu12. Petur Hans Poulsen, hjá Nellu, Syðrugøtu13. Petur Mikkelsen, Syðrugøtu, seinni lærari í

Leirvík.

Nr. 3 og 6 vóru brøður. Nr. 3 gjørdist lærari í Gøtu allasína tíð.Hann giftist við Ragnhild, sum var dóttir SímunPaula í Konoy, sum var fyrsti formaður í FF.

Síða 18 Nr. 344 - 9. juni 2005

Høgni Hoydal hevði her-fyri eina lýsing í bløðun-um av føroysku fjølmiðl-unum. Henda lýsing svar-ar fullkomiliga til hana,sum vit í ótaldum grein-um hava havt í FF-blað-num.

Hansara útgangsstøðieru lógaruppskotini umyvirtøkulóg og uttanríkis-heimildir, har viðgerðinsambært Høgna Hoydalhevur verið merkt av utt-anumtosi og villleiðing.Fjølmiðlarnir hava slúktalt hetta rátt og havaendurgivið alt teir havafingið borðreitt, uttan atnakar spurningur hevurverið settur við rættleikaní hesum.

Hevur gjørt segsekan í tí samaUttan at taka støðu tilaktuella málið so hevurHøgni púra rætt í hesilýsing, men tað er tó eitt“men”. - Tey, sum havafylgt við, vita, at tað, sumHøgni leggur verandi sam-gongu undir við villleið-ing og uttanumtosi, varjúst dagligur kostur í teirritíðini, tá hann sat sumlandsstýrismaður.

Og tá var støðan hjásomu fjølmiðlum mótveg-is hansara “tíðindaflutn-ingi” eins undirbrotlig ogkrúpandi, sum hann núsigur fjølmiðlarnar veramótvegis sitandi samgon-gu í umrøddu málum.

Av tilvild er aðra staðni íblaðnum grein við lýsingav virksemið hjá tíðinda-fólki, ið er eitt tað “besta”dømi um, hvussu - eftiregnum tykki - professio-nel tíðindafólk prioriteratíðindaflutningin.

Vit hava umrøtt ein hópav málum, har landsstýriðhevur brotið tær mestgrundleggjandi reglurnarí einum rættarsamfelag, táhetta passaði til politiskaviljan. Hetta verður ikkitikið uppá tungu, heldurikki av eini undirbrotlig-ari pressu. Hon kannnevniliga lætt koma atganga øllum flokkum ovnær.

Í stuttum kann sigast, athevði Høgni Hoydal settsomu krøv um rættleikaog sannleika til sín sjálvs,sum hann setur til hini, sohevði hann helst veriðFøroya besti politikari!

Um heksadoktararÍ stórt uppsettari grein íSosialinum sigur SjúrðurSkaale, at tað eru advokat-ar, ið sum heksadoktarar

stýra samfelagnum. Hettahevði verið púra rætt, umhann tosaði um løgfrøð-ingar og frøðingar sumheild. Men tá hann seturheksadokaraheitið á “ad-vokatar”, so kann hettalættliga skiljast sum, athann setur fokus á skeivtstað.

Advokatar eru jú privat-ir sakførarar. Hesir verðavanliga av einum parti íeini sak bidnir um at geraeina meting av einummáli. Hetta veit hin part-urin, og hann kann metaút frá tí. Hetta er ikki øðr-vísi, enn tað altíð hevurverið.

Sum skilst er “tinghellu-analysan”hjá Sjúrði Skaale,sum tað so flott eitur, eis-ini myntað uppá við-gerðina av tingmálunumum uttanríkisheimild ogyvirtøkulóg, hvørs inni-hald ikki skal viðgerasther.

Hendan “analysan” hjáFF-blaðnum skal viðgeraspurningin um løgfrøði-

ligar heksadoktarar í síniheild.

Men sigast skal, at umføroysk løgfrøði er korr-umperað, so er hetta ikkigjørt av privatum advo-katum.Hesir fáa - hóast alt- sína løgfrøði roynda avrættinum viðhvørt, oggrovt roknað verður aðruhvørja ferð staðfest, atteirra løgfrøði er í sam-svari við rættarskipanina.Og gevur so eisini borg-aran møguleika at metaum teirra dygd.

VeruliguheksadoktararnirTeir veruligu heksadokt-ararnir eru teir almennuløgfrøðingarnir. Hesir erueisini teir vandamiklastu,tí fólk rokna við, at teireru óheftir. Men tað erhópur av dømum um, atteir gleðiliga renna polit-isk ørindini, og at teirleggja navn til sjónarmið,sum eru beint ímóti van-ligari rættarfatan.

Eitt dømi er løgfrøðin í

“Jógvan S”-málinum,uttanat taka støðu til fiskivinnu-politiska partin í hesummáli. Tingmenn royndieinaferð at seta spurningvið løgfrøðina hjá lands-stýrismálanevndini, hartað heilt greitt tykist atvera andsøgn millum hesaog grundgevingarnar hjáFøroya rætti. Hetta førditil, at formansskapurin ítinginum gav tingmannieina átalu, og málið varðmyrkalagt við øllum sínumleysu endum. Og neyvanfer nakar tingmaður attora at mukka aftur umalmennu løgfrøðina,hóastgudarnir skulu vita, at taðer øll møgulig grund fyrití.

Eingin ivi er um, at taðer grundarlag fyri at havamunandi meira álit áprivatu advokatunum enná almennu løgfrøðingun-um.Tað er hópur av døm-um um, at tá mál móti tíalmenna eru endað í rætt-inum, tá eru tað teir priv-atu advokatarnir, sum

hava fingið viðhald mótiteirri almennu løgfrøðini.Hetta er somuleiðis eisinigaldandi í “Jógvan S”-málinum.

Hetta átti at skapt einupplagdan áhuga hjá press-uni, politikarunum og al-menninginum at fáa klár-lagt, hvat ið er rætt ogskeivt í hesum máli, mentað beint øvugta hendir.Eingin sleppur at seta ellaat fáa svar uppá ein ein-asta spurning.

Úrslitið er eisini har-eftir. Vit fáa “ment” einaserføroyska løgfrøði, sumførkar seg meira og meirafrá tí, sum er almennurrættur í einum rættarsam-felag.Vit fáa sum úrslit avhesum eitt rættarloysi ísamfelagnum, sum økistdag um dag.

Orsøkin er tann, at al-menna løgfrøðin er ikkiundir nøkrum eftirliti.Hon ger, sum hon verðurbiðin, og afturfyri verðurhon vard av teimum pol-itikarum, hon tænir.

Royndirnar vísa eisini,at tað er fullkomiliga ó-møguligt at koma afturum aftur hjá einumalmennum løgfrøðingini,uttan mun til um tað ernakað skil í tí, hann sigurella ger.Teir føra seg framsum pávar. Og teir verðamettir sum pávar av 32statistum, sum annars eruvaldir at arbeiða út fráteirra egnu sjónarmiðum.

Tað nærmasta borgarinkann koma einum svarier, at politikkararnir havaso stórt álit á “sínar” løg-frøðingar, at tað er óneyð-ugt at kanna ella viðgerateirra avrik!

Ábyrgdin er politisk,men hetta ber bert til viðhjálp frá eini krúpandipressu, sum ikki einans ersamd um, hvat hon skalsiga, men eisini er samdum,hvat hon skal tiga við.Tí kunnu vit fáa nógvaumrøðu av málum, sumsølu av “morgunbollum”sunnudag, men meira taðnærkast “skegginum”, tessmeira verður tagt.

Tinghellan gotthugskot, men...Tinghellutiltakið hjá Sosi-alinum er uttan iva eittgott hugskot,um tað veru-liga var talan um óheftarlýsingar av samfelagsvið-urskiftum. Tað er tað ikkitalan um í hesum føri-num, og kann heldur ikkivera tað hjá einum manni,sum er meira heftur avpartapolitikki enn teyflestu.

At her ikki er talan umeina óhefta stjórnmálalýs-ing verður prógvað avhesum:

Sjúrður Skaale skrivar,at fyrst varð lagt fram eittupprit, har ein privaturadvokatur lýsti málið umuttanríkisheimildir á einslíkan hátt, sum samgong-an tók undir við.

Síðan var tað leiðarin áeinum svenskum universi-teti, ið fæst við fólkarætt,sum segði tað mótsatta,og hetta samsvaraði viðsjónarmiðini hjá andstøð-uni.

Bert við at hyggja atheimasíðuni hjá løgtingi-num sæst at rekkifylgjanvar beint mótsatt!

Tað var flokkurin hjáSjúrði sum byrjaði “heksa-doktaríið”, og hetta mettisamgongan eftir øllum atdøma ikki kundi standaósvarað.

Hetta er ein sera vesent-ligur munur og ger eisinimunin millum eina pol-

Høgni og Sjúrður hava rætt, men...Er tað gott við morali er tað dupult so gott við dupultmorali.

Kári á Rógvi lýsir í hesi grein tann veruliga trupul-leikan í føroyskari løgfrøði.

Tað sum Sjúrður Skaale kallar heksadoktarí byrjaði við einum uppriti frá Gudmundur Alfredsson, sumskal eitast at vera óheftur serfrøðingur.Men hvussu óheftur hann er munnu fleiri ivast í eftir at hann hevurlagt donsku stjórnina undir at fremja “statsrasismu” í Grønlandi.Ein lýsing av fyribrigdinum “statsrasisma”;

African National Congress (ANC) (1912-), sydafrikansk politisk parti og sort nationalistbevægelse.Opretteti 1912 under navnet South African Native National Congress, som det bevarede frem til 1923. ANC harsiden sin oprettelse bekæmpet raceadskillelsespolitikken i Sydafrika, der efter 2. verdenskrig blev kaldtapartheid og som var en form for ssttaattssrraacciissmmee, der kan sammenlignes med nazisternes racisme overforbl.a. jøder og sigøjnere...

Síða 19Nr. 344 - 9. juni 2005

Vitja eisini heimasíðuna hjá Føroya Fiskimannafelag

www.fiskimannafelag.fo

itiska og eina sakliga út-legging av einum máli!

Afturat hesum skal sig-ast, at “heksadoktarin” hjáandstøðuni kann ikki ánakran hátt kallast óheft-ur í einum slíkum máli,eftir hann at hann hevurlagt Danmark undir athava framt “statsrasismu” íGrønlandi.

Hinvegin kann sigast umheksadoktaran hjá sam-gonguni, at tað var hóastalt hann sum leveraði taløgfrøði, sum gav okkumundirgrundina. Hetta varannars í stríð við tey sjón-armið sum heksadoktarinhjá NA-bólkinum Ole Es-

persen førdi fram mótiGrønlandi í síni tíð.

Hevði hetta so bertverið borðreitt fyri lesar-unum av Sosialinum, sokundi tað verið sínar sak-ir. Men hetta tilfarið verð-ur boðið skúlunum sumundirvísingartilfar við all-ari síni slagsíðu.

Tá er munur á sam-røðuni við Kára á Rógvi íSosialinum 13. mai. Harlýsir Kári løgfrøðina áløgtingsskrivstovuni atvera “á markinum ímillumtað skaðiliga og tað tápu-liga”, og hann grundgevurvæl og virðiliga fyri hes-um. Og hetta er so sanni-

liga ikki bert galdandi fyrihetta mál.

Hetta mátti verið einspurningur at tikið upp.Men nú er hetta knapp-liga ikki í samsvari viðpolitisku áhugamálini hjáSjúrði Skaale, og verður tíheldur ikki boðið skúlu-num sum undirvísingar-tilfar, hóast tað kundiskapt nakað av javnvág.

Hetta er fyri so vítt aftureitt dømi um, at HøgniHoydal hevur rætt!

Óli Jacobsen

Fráboðan um seismikkvirksemi

Lýst verður at seismiskar kanningar verða gjørdar innan fyri hesar knattstøður:

Økið 1.61 15' N 005 30' W61 00' N 004 55' W60 43' N 005 52' W61 00' N 006 15' W

Økið 2.62 10' N 003 15' W62 02' N 003 00' W61 40' N 003 55' W61 55' N 004 08' W

Økið 362 30' N 004 30' W62 18' N 003 57' W61 57' N 004 50' W62 15' N 005 20' W

Felagið Fugro kannar økið. Byrja verður í øki 1 umleið 16.05.2005Arbeiðið tekur væntandi ..Umleið 6 vikur.Skipanavn ......................Polar Princess

Kallibókstavur.................JXBV3Heimstaður.....................BergenFiskiveiðiumboð ..............Magni Skaale Samband fæst við skipið á VHF rás 16.

Upplýsingar um arbeiði fáast frá Tórshavn Radio, á heimasíðuni hjásjóbjargingarstøðini, www.mrcc.fo, ella á telefon 351300.

Stjóri fyri samanlagda stovninJarðfrøðisavnið/Oljufyrisitingina

Jarðfrøðisavnið og Oljufyrisitingin skulu leggjast saman í ein stovn ogí hesum sambandi verður søkt eftir stjóra til samanlagda stovnin.

ArbeiðsøkiHøvuðsuppgávurnar hjá stovninum verða at:

· Fyrisita kolvetnisleiting á føroyskum øki

· Kortleggja, savna og varðveita jarðfrøðiligt tilfar umframt at granska, ráðgeva og kunna um jarðfrøðilig evni og viðurskifti

· Standa fyri og luttaka í vísindaligum kanningarbeiði av týðningi fyrimarkseting og fyri gagnnýtslu av ráevnum

· Leggja til rættis umsiting av orkumálum, herundir at tilevna uppskot tilkomandi orkupolitikk og el-veitingarlóg

Stovnurin verður skipaður sambært reglugerð.

FørleikakrøvVit vænta okkum av umsøkjarunum, at teir m.a. hava:

· Hóskandi útbúgving frá hægri lærustovni

· Leiðsluroyndir innan almenna ella privata umsiting

· Royndir innan arbeiðsøkini hjá stovninum

· Góðar samstarvseginleikar umframt mennandi leiðslustíl

Vit kunnu bjóðaVit kunnu bjóða eitt fjølbroytt og avbjóðandi starv í einum umhvørvi á høgumfakligum stigi. Ein av fyrstu uppgávunum verður, saman við starvsfólkunum, atskipa samanlagda stovnin og fáa hann at virka sum eina vælvirkandi eind.

Løn og setanartreytirSetanarøkið er Vinnumálaráðið og stovnar undir ráðnum. Starvið verður lønt ájavnt við 38. lønarflokk hjá Tænastumannafelag Landsins,men uttan at talan er um tænastumannastarv. Viðvíkjandi setanartreytum annarsverður víst til avvarðandi sáttmála.

UmsóknirUmsóknir við prógvum, CV o.o skulu sendast til: Vinnumálaráðið, Tinganes,Postbox 377, 110 Tórshavn. Umsóknir skulu verða Vinnumálaráðnum í hendi íseinasta lagi 23. juni 2005.Umsóknir verða viðgjørdar í trúnaði. Starvið verður sett skjótast til ber. Nærriupplýsingar um starvið fáast við at venda sær til Arna Poulsen, Vinnumálaráðið, tlf.356060.

Oljufyrisitingin er stovnur undir Vinnumálaráðnum. Stovnurin umsitur kolvetnisvirksemi og orkumál.Uppgávurnar hjá fyrisitingini fevna m.a. um: eftirlit við leitivirkseminum eftir kolvetni, fyrireiking avútbjóðingarumførum og uppskot um dagføring av lógarverki. Harumframt verður arbeitt við at orða einyviskipaðan orkupolitik fyri Føroyar.

Jarðfrøðisavnið er vísindaligur kanningarstovnur undir Vinnumálaráðnum. Ein av høvuðsuppgávunumhjá stovninum er, sambært galdandi reglugerð, at savna og breiða út kunnleika um viðurskifti avtýdningi fyri gagnnýtslu og varðveitslu av landsins jarðfrøðiligu náttúruvirðum.

Stovnarnir, sum hava arbeitt tætt saman í fleiri ár, halda til í felags hølum í Hoyvík. Tilsamans 24 fólkarbeiða á stovnunum.

Sjúrður skrivar, at fyrst varð upprit hjá Halgir W Poulsen lagt fram og síðan taðhjá Gudmundi Alfredsson.Sum tað sæst her var rekkifylgjan beint øvugt og er hetta broytir avgerandiniðurstøðuna um, at tað er samgongan sum í hesum máli hevur byrjaðheksadoktaríið.

Hetta plagar at vera tanntíðin, tá ICES plagar at latafrætta frá sær. Og tilmæliðhjá teimum er ikki óvænt-að. Sagt verður í tíðinda-skrivi, at toskurin á land-

grunninum er ov hartveiddur, og stovnurin ernærum eins lítil og 1990,tá hann kollapsaði. ICESfer at mæla til at veiðu-orkan eftir toski verður

skerd við umleið 50%.Hetta fara vit uttan iva

at frætta nærri um í sum-mar, eins og tað uttan ivafer at verða viðgjørt her íblaðnum.

ICES fer at mæla til 50% skerjingí veiðuorku eftir toski

Í okkara frásøgn frá minn-ingarhaldinum yvir teirsiglandi, sum fórust undirkrígnum, hava vit ikkinevnt, at ein av føroysku

luttakarunum var 81 áragamli Franklin Hendriksenog kona hansara Nanny.Tey eru bæði úr Klaksvík.Franklin sigldi undir kríg-

num. Hann var bæði viðføroyskum skipum ogenskum trolarum.

Luttakarar á minningarhaldi

Síða 20 Nr. 344 - 9. juni 2005Síða 20

En barndom med liv og glæde på Skuø - Om Jens Müllers liv ved vandet og minderne fra den lyse barndom på Skuø.Í frásøgnini um Skúvoy í fortíð og nútíð verður sagt, atíblásturin til hesa grein m.a. er komin frá Ann Britt Müller,sum er langabbadóttir tann seinna Óla Jákup niðri í Stovu.

Hon hevur skrivað hesa áhugaverdu og hugaligu greinina umpápa sín Jens, har høvuðs-dentur verður lagdur á hansara tíðsum smádrongur í Skúvoy.

Den 25.maj 1938 fik minebedsteforældre, Sunnevaog Poul Müller, i Torshavnen lille efter-nøler - deresfjerde og sidste barn. Hanblev døbt Jens ChristofferMüller, men fik snart øge-nav-net Pink. I barndoms-hjemmet, Müllershúsið,havde de en arbejdskone,som syntes, at lille Jensvar så sød og “Pink”u-lítil.Det navn hang ved minfar i alle årene på Færøer-ne.

Min fars far,Poul Müller,var bonde og søn af SørenEmil Müller, der blandtmeget andet var skibsre-der. Farmor Sunneva varaf Hentze-slægt og fraSkuø. Hun havde uddan-net sig til syge-plejerske.Og før hun blev gift,havde hun været nede ogarbejde på BispebjergHospital i nogle år.

Som det gælder formange, der vokser op påFærøerne, spillede haveten stor rolle, da Jens varbarn. Men også gennemhele voksenlivet oriente-redes han mod havet.Havet blev et gennemgå-ende tema.

De menneskeskabtelegepladser var ikke op-fundet dengang på Fær-øerne i fars barndom til-bage i 1930-erne og 1940-erne. Man havde til gen-gæld naturen. Jens var fraMüllershúsið i Sigmundar-göta. Han husker endnude mange gode timers legi selskab med kammera-terne fra barn-dommensgade. Med blandt andreJohan Evensen, Kim Lüt-zen, Tórstein Magnussenog Jens Mohr 'beiggin'legede han ved det bru-sende vand i Rættará. Bør-nene sejlede med dereshjemmelavede modelski-be nede ved Stabban ogLágu Kaj. De fiskede sejog murtar á Skálatrøðforan Müllers Pakhus,somJens' farfar, Søren EmilMüller, år forinden havdeladet opføre. Ufarligt vardet naturligvis ikke. Mende passede på hinanden.En dag skulle Johan (Ev-ensen) tømme sit lege-tøjsskib for vand. Han fikoverbalance. På vej ned idet kolde vand foranMüllers Pakhus fik Jens fati håret på Johan og fiske-de ham op igen. Det ven-skab har i øvrigt varet

hele livet - og da Johan isidste måned fyldte 70 år,var Jens med til at over-raske Johan i denneshjem i Lynge med en festfor fødselsdagsbarnet.

Krigens år på SkuøDa tyskerne under krigenbegyndte deres bombe-togter til Færøerne, blevmange af Torshavns børnsendt i sikkerhed på lan-det væk fra Torshavn. Jensog de tre søskende, OliJakup, Tove og Søren,kom til familie på Sandøog Skuø. Årene på Skuøblev Jens' lykkeligste barn-domsår.

Som nævnt her i avisenunder Skúvoy í fortíð ognútíð var Jens' mors for-ældre Óli Jákup niðri íStovu og Sissal, der varJanus Úti í Stovus datter.Sunnevas forældre ogflere søskende boede påSkuø. Sunnevas søster,Elsebeth Kristina 'Tina',og dennes mand, Joen'Jógvan' Sofus JoensenNæs í Pálshúsi, tog siggodt af lille Jens i de årunder Krigen, hvor hanboede hos dem.

For at komme til Skuøfra Torshavn skulle mansejle fra Torshavn tilSkopun. Fra Skopun komman videre med rutebil tilSand, hvorfra man togmed postbåden til Skuø.Jens' søster Tove hu-skergerne Jens på en af disseafrejser fra Torshavn. Jensvar 3-4 år gammel og sid-dende i båden på vej afsted til Skuø deklarerede

Jens frejdigt og stolt, at“ja, nu tager jeg til Ame-rika. Kan I have det sågodt.” Jo både selvtillidenog fantasien var i finform.

Hos Tina-mosterNår Jens tænker på årene,hvor han boede i Pálshushos Tina-moster og Jóg-van Sofus,bliver han varmom hjertet. De var altid sågode og kærlige. Selvomhan selv mener, han nokmå have sat dem grå hår ihovedet. På Skuø var derså mange farer, han sletikke var kendt med fraTors-havn. Og hertil skallægges, at han vist ikkealtid var den mest stille,rolige og lydige dreng.

Tina havde tre børn,dervar en del år ældre endJens. Jens havde sit egetværelse i Pálshuset. Nårhan skulle sove, lå han ogkiggede på billedet, derhang over hans seng. Detvar et billede af den bredeog den smalle vej - bud-skabet var, man skulletage den smalle vej. Jo detkunne give ham noget attænke på; der blev sørgetfor, at drengen fik en godopdragelse.

Før elektricitetenslog spøgelserneihjelIsær om vinteren, når dervar dårligt vejr udenfor,sad de voksne i karabid-lampens skær og for-talteden ene mere hårrejsen-de spøgelseshistorie efterden anden. Det gøs helt

ind til knoglerne på bådebørn og voksne. Det varjo før,elektriciteten oplys-te alle ting og gav spøgel-seshistorier-ne trange kår- også før fjernsynet selv-følgelig. Så det skete ikkesjældent,at Jens var bangefor at lægge sig til at sovealene på kammeret.

Når den gamle kone,Billa, kom på besøg omaftenen, indpakket i sjalog sort kjole fik fantasienfor alvor brede vinger. Afen eller anden grund, såinspirerede denne gamle -i virkeligheden rare -dame i den grad til Jenstanker om huldrefolk oglignende. Så måtte hansøge ly under en gammelstrikkemaskine, som Tina

havde stående i stuen.Når man skulle på toi-

lettet, gik man på das ikælderen. Alt imens Jenssad dér og filosoferedeover livets gang, blev hanslikket i nakken af koen.Hvis han skældte den ud,kunne det hænde, at hanblev angrebet af hanenmed hele dennes harem.

Jens har stadig al sit hårpå hovedet. Det, menerhan bestemt, skyldes deneffektive hårkur, Tina gavham.Kuren bestod af vaski kopis (land). Det brødhan sig ikke om! Ja detsiges, at man li-gefremkunne høre hans nødråbhelt ovre i Skarvanes, nårturen kom til ham.

Børnene på SkuøDer gik 20-25 børn i skolei Skuø.Når man dertil læg-ger de mange ikke-skole-søgende børn, så kombørnetallet meget højereop. Der manglede aldriglegekammerater. Børnenelegede fx 'Hej-sa Flag' - ogalle kunne være med -piger, drenge, store, små...De skulle gemme sig, ogén skulle finde alle deandre - der var mangegemmesteder i bygden.Børnene kendte dem allesammen - de gemte sig ihøhuse, på lofter og i kæl-dre. De legede også medderes hjemmelavede bådeoppe på Ljósavatn, denlille sø oppe i haugen.

Jens Müller var “Pink”u-lítil dengang.Som tiden går!- han blev 67 år den 25. maj 2005.

Bag Müllers Pakhus på Sigmundargøta ved Rattará i Torshavn lod Søren EmilMüller Mül-lershúsið bygge i ca. år 1900. Fire generationer i træk har i 100 årbeboet dette hus, der for ny-lig blev solgt. Når Jens ikke var på Skuø, så var dether, han slog sine folder som barn.

Müllersbørnene er fra venstre Tove, Jens 'Pink', Ole Jakob og Søren.

Síða 21Nr. 344 - 9. juni 2005

Børnene kom sjældent iseng, før det blev mørkt,og det bliver det sombekendt meget sent påFærøerne om sommeren.

Jens bedste legekamme-rat på Skuø var GunnarPoulsen 'Gunnar i Garði-num'. Han var et par årældre end Jens. De todrenge klatrede og kravle-de over alt. Gunnar lærteJens alle de mindre sik-resteder at kende, samtidigmed at han passede på, atde ikke kom noget til.

Børnene elskede at legenede ved vandet. På ettidspunkt syntes de voks-ne, det var ved at tageoverhånd. Nede ved hav-nen 'Lendingen', var deren revne i hellen. Når derkom nogle store bølgerind i revnen, stod der enkraftig vand og skumsøjleop i luften. Det gav enhvislende og meget uhyg-gelig lyd. En dag havdevoksne rottet sig sam-men. En af dem havdegemt sig nede ved revneniført en gul regnfrakke(oljedans). Børnene varmange gange blevet adva-ret mod den store fyse-trold, som boede der, ogspiste børn. Men det togde ikke så alvorligt. Derskulle de snart komme tilat gøre. For en dag, bedstda de legede dernede,kom der en stor bølge,pludselig rejste den fryg-telige fysetrold sig op ogbrølede for fulde lunger.Så måtte børnene løbe for deres liv! Det varedemange dage, inden deigen var kommet sigovenpå den uhyggeligeoplevelse.

En dag, da far som 14-årig var på sommerferiepå Skuø, var han taget udalene i bjerget for at fangesøpapegøjer. Han havdesat sig på en god stol “les-ningen”, som naturen harlavet. Dér sad han heledagen. Han fangede 100søpapegøjer, som hanville sende hjem til sinmor i Torshavn. Men væg-ten af 100 søpapegøjervar for stor til, at hankunne få dem alle med sigop ad stien i sit bier (sno-ren man lægger på pan-den, så fuglene hviler påryggen). Tiden var løbetfra ham. Det var ved atblive mørkt, da han attergik op på fjeldet. Han varblevet træt og havde satsig til at hvile ved åen. Dakom de voksne og hente-de ham. De havde væretbange for,at han var faldetned af fjeldet. Så de var iførste omgang lykkeligeover at finde drengen igod behold. Men da Jensdagen efter mødte en afde voksne, fik han læst ogpåskrevet. Skulle han igenen dag møde Jens ude ibjerget i Lesningen ellerMoldbakken, så ville han

uden omsvøb blive smidtpå Helli-na,som den del affjeldet, der ligger nedeved havet, hedder.

Da Jens var 11 år, varhan i øvrigt med i en film,der blev optaget på Skuø.Først ser man, hvor-ledesde voksne mænd kravlerned i fjeldet på fugle-fangst, og bagefter serman Jens og Gunnar Poul-sen gøre øvelsen efter imindre målestok. Filmenhedder Fuglefængere påFærøerne. Den er optageti sommeren 1949 under

vejledning af Heine S.Heinesen (ættaður úr Bøog fosturpápi Knud Heine-sen) og instrueret af ErikR. Knudsen.

Havet, en respekte-ret arbejdsplads oglegeplads Jens husker endnu, hvor-ledes morfaren, Óla JàkupHentze, lå med kikkertenog holdt øje med søn-nerne Kjartan og Johan'Hentze-gubbe',når de sej-lede postbåden 'Sigmund'til og fra Sand og Skuø.

Óla Jákup, der selv havdehaft postruten, kendtenemlig havet og respekte-rede dets kraft. Så han varurolig, når sønnerne togud i dårligt vejr.

Når det var godt vejr, fikJens ofte lov til at kommemed Kjartan og Johan påpostruten. Men når mansom en lille knægt villeblande sig med de voks-ne, så måtte man ogsåvære forberedt på, at hu-moren kunne være nogetbarsk. Således havde Sun-nevas brødre, Kjartan ogJohan Hentze, engangtaget ham med postbådenSigmund over på StoreDimon. En af gangene vardet tid til at tage riteung-er. Det foregår jo ved, atman nede fra hellen ragerungerne ned med enstang. Jens var blevet pla-ceret lige nedenfor enrede. De to morbrødrehavde godt set,at der ikkevar unger i, men blotrådne æg. Resultatet blev,at Jens fik hele herlighe-den ned i hovedet. Handuftede ikke af parfumeoven på den omgang. Surblev han nok den efter-middag ved Store Dimonfor omkring 60 år siden -men i dag griner han selvover situationen, og kangodt forstå, at fristelsen tilat drille må have væretstor.

Til trods for den barskehumor, så beskriver Jensmorbroren, Johan Hentze,med stor respekt og kær-lighed. Johan var en rolle-figur og en stor stjerne iJens univers. Johan var sådygtig til alle ting og altidgod ved børn.Han forstodat sætte grænser og samti-dig vide, hvornår mankunne give lidt slip oglade børn komme med,hvor andre måske ikkehavde tilladt det.

Jens har altid været gladfor at komme ud og fiske.

Engang, han var på som-merferie på Skuø, var hanog nogle andre unge men-nesker ude og fiske sej ilossebåden Rasmus. Jensskulle så skære agn. Hansad med grindekniven, ogen af de andre bad om atfå den. Jens sagde 'nej',den anden tog kniven alli-gevel, med det resultat, atJens, der havde bladetinde i hånden, fik skåreten stor dyb flænge tværsover håndens inderside.Hentze-gubben tog hamtil Sand, hvor en lægesyede flængen sammenigen. Arret ses tydeligt ifars hånd den dag i dag.

BygdenDer var to forretninger ibygden. Den ene ejedes af Tina og Joen 'Jógvan'Sofus Joensen Næs fraPálshus. De havde dereslille købmandsforretningnede i kælderen Niðri iStovu hos Tinas bror,Johan. I Tina og Jógvansbutik kunne man købesukker, mel og te og lig-nende hverdagens nød-vendigheder.

Om søndagen var derkirkegang. Jens mener athuske, at præsten kunkom fra Sand fem - seksgange om året. Så giftede,døbte og konfirmeredehan folk. Om søndagenhar degnen så stået forgudstjenesten.

Samlingsstedet var nedepå Bakkanun. Her stodman og kiggede ud overSkuøfjord og spyttedelangt - mændene snusede,skråede og brændte nem-lig tobak alt imens, detalte om vejr og vind.

Far husker det gamlegangspil, som stod nedeved havnen, hvor båden-de blev hevet i land. Detvar en stor kapstan medhuller i til at stikke stæng-er i - de kaldtes vist spæ-kar. Så gik der en wire fraspillet ned til bådene,somhavde et hul i stævnen,hvor wiren blev gjort fast,og så gik de rundt samti-dig med, at de holdt fast ispækarnar. Der blev ogsåsmurt levertran på bjæl-kerne (lunnarnerne), sombådene trækkes op over.En dag blev et nyt spilmonteret oppe på bak-ken. Det skulle bruges tilpå slæde at trække bådeog varer op gennem de92 trappetrin. Han huskerendnu lyden af den ency-lindrede motor.

Det gjorde indtryk, den-gang tyren jagtede malke-pigerne ude i haugen, såde ikke turde malke.Bygdens mænd gik ud ihaugen med reb ogkæppe. De fangede tyren,gelejdede den ned gen-nem bygden, og ned aftrapperne til havnearea-let.Tyren var tøjret i hvertben. Johan Hentze skødty-ren med den riffel, hanunder Krigen havde fåetaf englænderne til atskyde miner med.

Da Krigen sluttede,vendte børnene atterhjem til Torshavn. Det varpå det tidspunkt, Jensskulle begynde i kommu-neskolen i Torshavn. Menhan glædede sig altid til,at det igen blev sommer-fe-rie, så turen kunne gåtilbage til Skuø.

Sunneva og Poul Müller i 1950, da parret havdesølvbryllup.

Tina (tv.) tog sig godt af søsteren Sunnevas (th.) sønJens under Krigen

Jens gode legekammarat, Gunnar Poulsen, sidder yderst til venstre. Billedet erfra Skúvoyar Sø-ga II side 74.

I en årrække var Jens Müller havnefoged på JyllingeLystbådehavn i Danmark. De seneste otte erhvervs-aktive år var han konservativ borgmester i GundsøKommune, hvor Jyllinge ligger.

Jens Müller som marine-soldat.

Síða 22 Nr. 344 - 9. juni 2005

TToorrlleeiiff JJoohhaannnneesseenn

GGUUÐÐSSOORRÐÐ

“…men tann, sum lítið er fyri-givið, elskar lítið.”

Luk. 7,47

Nøkur menniskju siga alment, hart og týðiliga, attey elska Jesus.Tað er líkasum “sjálvsagt”fyri tey atelska Jesus, og orðini virka hvørki stór ellarannsakandi at fáa um varrarnar.

Onnur teska tey varisliga, meðan uppaftur onnurhimprast við at nevna, at tey elska Jesus, tí út-søgnin er so stór og rannsakandi.

Hvør av hesum menniskjum man elska Jesusmest?

Í fyrstu syftu hugsa mong, at bispar, prestar,trúboðarar og onnur fulltíðarstarvsfólk í Guds ríkimugu elska Jesus mest. Síðani koma tey, sum ífrítíðini gera ein gerning í Guds ríkis arbeiði…

So einfalt er svarið tó ikki - tíbetur. Hvar á “skala-num” høvdu tey so komið, sum vegna brek ellaaldur ikki kunnu vera likamliga virkin í Guds ríki?

Er kærleikin til Jesus ein spurningur um at siga taðharðast ella oftast, hvat so við teimum, sum ikkikunnu tosa?

Er kærleikin til Jesus ein spurningur um vitskuella vilja, hvat so við teimum fávitskutu og vilja-veiku?

Bíblian lærir, at einki menniskja kann elska Jesusav sær sjálvum.Tann eginleikan, tey evnini, mistuvit í og við syndafallinum.Tí er eingin føddur viðkærleika til Guds og Jesus. Tvørturímóti eru vitfødd við einum hjarta, sum elskar syndina. Gal.5,19-21

Elskar so eingin Gud og Jesus?

Jú,men bara tey, sum hava móttikið og sum trúgvaá Guds kærleika - Jesus Kristus. Bara tey, sum havaSonin, hava lívið og harvið Guds kærleika. Teyuppliva tað, Jóhannes skrivar: “Vit elska, tí hannelskaði okkum fyrst.” 1. Jóh. 4,19

Sostatt lærir Bíblian, at Guds kærleiki til okkumføðir Guds kærleika í okkum.

Kann kærleiki til Jesus vigast ella málast í stødd?Nei.

Kortini sigur Jesus, at tað er ein óloysandi saman-hangur ímillum at viðganga og játta syndirnar ogkærleikan til sín.

Jesus segði um syndafullu konuna: “Hennaramongu syndir eru henni fyrigivnar, tí hon elskaðimikið;men tann, sum lítið er fyrigivið,elskar lítið.”

Tyngdin ella støddin á tínum og mínum kærleikatil Jesus hevur hetta lutfall:

NÓGVA SYND AT VIÐGANGA OG JÁTTA = nógvan kær-leika til Jesus og nógvan tørv á fyrigeving.

LÍTLA SYND OG VIÐGANGA AT JÁTTA = lítlan kærleika tilJesus og lítlan tørv á fyrigeving.

ONGA SYND AT VIÐGANGA OG JÁTTA = ongan kærleikatil Jesus og ongan tørv á fyrigeving.

Syndaviðgongdøkir um Jesu-

kærleikan

Livet i DanmarkSom underlægningsmusiki fars barndom var detbrusende hav allesteds-nærværende. Der var for-mentlig derfor, han i helesit voksenliv orienteredesig mod vand. Som ungville han opleve verden,og da han som sagt holdtaf søen, tog han til søsallerede som 14-årig. Hansejlede til mange fjernelande - og var bl.a. medSkoleskibet Danmark.

Da far var et par og tyveår, mødte han i Danmarkmin mor. Hun hedderGunnvør (født Thom-sen)og er fra Sumba. Mor varnede for at læse til syge-plejerske. De giftede sig,og stiftede fa-milie.Far gikpå land, så han kunneopfylde rollen som famili-efar for deres to børnKenneth og Ann Britt. Viflyttede fra Københavnud til fjorden i Jyllingeved Roskilde. Her fik farsig en lille jolle, så hankunne komme lidt ud påfjorden og fiske ål. Senerekøbte han en lystbåd ogsejlede kapsejlads og tog

på ture i weekendernemed familien.

I de første mange år vardet meningen, at far ogmor ville vende hjem tilFærøerne og bo,men somtiden gik, blev rødderneefterhånden dybere ogdybere i Danmark. I dag

bor min bror og jeg ogvores i alt tre børn stadigi Jyllinge i nærheden afmor og far.

Nu, hvor far er pensio-neret,bliver vinteraftener-ne blandt andet brugt påat lave malerier med fær-øske motiver af hav og

fjelde. Om sommerenvender far og mor attertilbage til Færøerne, hvorvenlige sjæle tager farmed ud og fiske. Så er hantilbage i det rette element- havet, som han holder såmeget af.

Her er Jens og Gunnvør på restaurant omsluttet af familien. Sønnen, Kenneth, sidder overfor Jens; ogdatteren Ann Britt sidder i forgrunden til højre med lille Anna på skødet.

Ann Britt er gift med Hubert, de har en datter, Anna, på 3½ år. Hubert erfranskmand, og på den franske nationaldag er der på Den Franske Ambassadei København åbent-hus-arrangement for alle franske statsborger. Her ses denlille familie den 14. juli 2004.

Rætting til Energy

1. Joen Petur Kruse, Eiði. 2. Joen Hendrik Nicolajsen, Skopun3. Ókendur.4. Hanus Hammer, á Toftini, Ljósá5. Johannus Ellingsgaard, Eiði. 6. Ókendur 7. Olaf Ellingsgaard, sonur nr. 5.

8. Jógvan Højsted, Langasand9. Hans Amalius Hammer, Ljósá.10. Jørgen Kruse, skipari, Eiði. 11. Hanus Jacobsen, Húsavík12. Ókendur13. Jóan Pauli Dahl, Eiði.14. Hans Jacobsen, Eiði.

Tað kom ein lítil villa í okkara yvirlit yvir manningina á “Energy”í seinasta blað. mynd nr. 3350F03138. Tað rætta er:

Síða 23Nr. 344 - 9. juni 2005

SØVNINI Í SUMMARÍ summar verður opið soleiðis:

Føroya FornminnissavnAvgreiðslan: tlf. 310700Kúrdalsvegi 2, Hoyvíkmánadag – fríggjadag kl. 9 - 12 & kl.13 - 15Framsýningin í Brekkutúni 6 tlf. 318076Heima á Garði, HoyvíkÍ tíðarskeiðnum 16. mai – 11. september:mánadag – fríggjadag kl. 10 - 17leygardag og sunnudag kl. 14 - 17

Føroya Náttúrugripasavn tlf. 312306Framsýningarnar á Debesartrøð:Í tíðarskeiðnum 17. mai – 18. september:mánadag – fríggjadag kl. 11 - 16leygar- og sunnudag kl. 15 - 17

Føroya Landsskjalasavn tlf. 316677Í tíðarskeiðnum 1. juni – 31. auguster lesistovan opin:mánadag, týsdag, hósdagog fríggjadag kl. 10 - 16mikudag og leygardag stongt

Føroya landsbókasavn tlf. 311626Í tíðarskeiðnum 20. juni – 19. august:mánadag – fríggjadag kl. 13 - 17

Býarbókasavnið tlf. 302030hevur opið sum vant:mánadag – fríggjadag kl. 10 - 18leygardag kl. 10 - 13

Tórshavn, 26. mai 2005Søvnini

Síða 24 Nr. 344 - 9. juni 2005

- Orsaka, kundi túansað mær eftir regn-skjólinum, meðan egfari inn í hendan hand-ilin?- Heldur tú at eg eriein tænari? Eg eri sak-førari!- Tað visti eg ikki, meneg haldi nú allíkavæl ateg fari at stóla uppáteg.

*****

Hví skifta blondinurbara blæðu á børnumsínum einaferð ummánaðin?Tí at tað stendur “upptil 10 kg” á pakkanum.

*****

Politisturin: Hvar varttú, tá tú varð ákoyrd?Blondinan: Frammanfyri bilin…

*****

Hugsa áðrenn tú sigurnakað - serliga um túætlar tær at siga tað, túhugsar.

*****

Gáta: Hvat er tað, iðhevur fýra bein og erbesti vinur menniskj-ans?Svar: Ein sofa.

*****

Millum grannar:- Tú mást endiliga ikkisiga konu míni, at eghavi lánt pengar frátær.- Nei, nei, men tú mástheldur ikki siga konumíni, at eg havi nakrarpengar at lána.

Zakaris keypt skip í DanmarkOrð og myndir:Torleif Johannesen

Eftir at Zakaris Zacharia-sen í Klaksvík í áravíshevur ført skip undir Før-oyum, er hann nú flutturtil Danmarkar, har hannhevur keypt sær skip.

Hann er tó ikki einsa-mallur um keypið av ís-fiskatrolaranum “Palermo”.Sólbjørn Zakarisson ogArnbjørn Hjelm eiga taðsaman við honum.

“Palermo” er í góðumstandi, hóast tað ikki ereitt nýtt skip. Hann erbygdur í 1968 í Eystur-týsklandi. Hann er 35metrar langur og góðar 6metrar breiður.

Í 1992 bleiv nógv gjørtvið skipið.Tað fekk nýgg-ja, flata hekku vid dupult-ari troltrumlu. Samstundisbleiv tað lutvíst yvirdekk-að og annað.

Í 2001 fekk skipið trýnýggj spøl ísett, so teir

kundu fiska við tveimumtrolum.Á dekkinum, fram-manfyri stýrhúsið, stend-ur eisini ein dupult trol-trumla. Sostatt kunnu teirhava fýra trol umborð,klár at fiska við.

Høvuðsmotorurin, ein1000 hk. Cummins, erbara hálvt ára gamal.

“Palermo” hevur ísfiska-loyvi. Tað vil siga, at teirkunnu fiska matfisk sosum tosk, hýsu, havtaskuo.a. Bara toskurin er kvot-eraður. Harafturat hevurskipið hummaraloyvi -uttan kvotu.

“Palermo” er væl rigg-aður til fiskiskapin. Hannhevur eina last við køling,

sum tekur 700 kassar á 45kilo. Hann hevur eisinieina frystilast, sum tekur8 tons av pakkaðum hum-mara.

Samanlagt tekur “Paler-mo” umleið 80.000 pundav fiski.

Zakaris er spentur atsleppa avstað. Hann sigur,at “Palermo” er í gódumstandi, er væl riggaður ogkann fiska eftir ymiskumfiskasløgum. Fyrverandieigarin seldi, tí hann,síðstu tíðina hevði havtfleiri blóðtøppar, og var tínoyddur at gevast.

“Palermo” keyptu teirfyri 6 milliónir krónur.Teir meta seg hava fingið

nógv fyri pengarnar.Donsku fiskimennirnir íHanstholm meta tað sama.

Tá undirritaði var um-borð,bíðaðu teir eftir troliog breidlum frá Vónini.Zakaris vildi hava før-oyskt trol umborð, tí taðgongur hægri enn teydonsku.

Við “Palermo” koma atvera fýra mans. Tó verðateir fimm fyrsta túrin.Teirynsktu, at ein av teimum,sum hevði verið við skipi-num frammanundan, komvið fyrsta túrin.

Zakaris verður “sjálvan-di” skipari.

Góða eydnu!

Zakaris er væl nøgdur við keypið av Palermo. Skipið er gamalt, men er í góðum standi.

Zakaris er garvaður skipari, sum nú skal royna segí Norðsjónum.

Í hesum døgum skipar kom-munuskúlin í Havn fyri vinnu-kunning fyri næmingarnar í 7.flokkunum. Týsmorgunin varÓli Jacobsen í skúlanum oggreiddi dreingjunum í hesumflokkum frá umstøðunum hjáfiskimonnum og møguleika-num fyri at sleppa til skips.

Teir fingu ymiskt tilfar ogteir vóru sera hugaðir. Fleiriteirra vístu seg í hvussu er athava hug til at royna sjólívið.So kanska fara vit at síggjaonkrum sum lim í FF.

Næmingarnir eru f.v: JóhanBjartur Kjærbo, Óli Arge,frammanfyri, Atli undir Kletti,aftanfyri, John

Johannesen, frammanfyri ,Bogi Midjord, aftanfyri, NielsPauli Larsen, Rósing Ras-mussen, Tróndur Jacobsen,Kiran Hákun Jóanesarson,Jógvan Rói Davidsen og RaniSimonsen