Upload
quynhhuong119
View
232
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Sinh lý tim øng dông trong siªu ©m
Tim ho¹t ®éng co gi·n theo tõng giai ®o¹n nhÞp nhµng, lÆp
®i lÆp l¹i kh«ng ngõng t¹o thµnh chu kú (chu chuyÓn tim). Ho¹t
®éng cña tim ®îc thÓ hiÖn ra bªn ngoµi b»ng c¸c tiÕng tim, ghi
l¹i b»ng t©m thanh ®å. NhÞp ®Ëp cña tim, ghi ë mám tim gäi lµ
c¬ ®éng ®å. Ho¹t ®éng ®iÖn häc cña tim ghi l¹i b»ng ®iÖn tim
®å,vµ chu chuyÓn ho¹t ®éng cña tim còng ®îc thÓ hiÖn trªn
h×nh ¶nh Siªu ©m - Doppler tim.
1. sinh lý chu chuyÓn tim
- Nghiªn cøu thùc nghiÖm cho thÊy c¸c buång co gi·n theo thø tù
nhÊt ®Þnh:
T©m nhÜ co (nhÜ thu)
T©m thÊt co (t©m thÊt thu)
C¶ t©m thÊt vµ t©m nhÜ ®Òu gi·n (t©m tr¬ng toµn bé)
- C¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim: cã thÓ chia thµnh 3 giai
®o¹n chÝnh lµ:
(1) T©m thÊt thu
(2) T©m thÊt gi·n
(3) giai ®o¹n ®æ ®Çy thÊt; trong mçi giai ®o¹n l¹i chia
thµnh nh÷ng giai ®o¹n nhá (b¶ng 1)
- ë ngêi b×nh thêng nhÞp ®Ëp cña tim kho¶ng 75 chu kú phót
vµ mét chu chuyÓn tim kÐo dµi kho¶ng 0.80s.
1.1 Giai ®o¹n t©m nhÜ thu (a- h×nh 1):
- KÐo dµi kho¶ng 0.10s.
50
- T©m nhÜ co lµm ¸p suÊt trong t©m nhÜ h¬i cao h¬n ¸p suÊt ë
t©m thÊt, lóc nµy van nhÜ thÊt vÉn ®ang më tõ giai ®o¹n
t©m tr¬ng nªn m¸u tõ t©m nhÜ ®îc ®a xuèng t©m thÊt.
- T©m nhÜ thu cã t¸c dông ®a nèt 35% lîng m¸u cßn l¹i ë t©m
nhÜ xuèng t©m thÊt (65% ®· ®îc ®a xuèng tõ chu chuyÓn tr-
íc ë giai ®o¹n t©m tr¬ng - ®æ ®Çy nhanh).
- Sau khi co trong kho¶ng 0.10s, t©m nhÜ gi·n ra trong suèt
thêi gian cßn l¹i cña chu chuyÓn tim (0.70s).
1.2. Giai ®o¹n t©m thÊt thu: TiÕp theo giai ®o¹n nhÜ thu lµ
giai ®o¹n thÊt thu, kÐo dµi 0.30s, chia lµm 2 thêi kú :
1.2.1. Thêi kú co ®¼ng thÓ tÝch (b-h×nh1):
- Dµi 0.05s
- C¬ t©m thÊt co, lµm ¸p suÊt trong t©m thÊt t¨ng lªn cao h¬n
¸p suÊt trong t©m nhÜ, lµm ®ãng van nhÜ thÊt, nhng lóc nµy
¸p suÊt trong t©m thÊt cßn cha vît ¸p suÊt trong §MC vµ §MP
nªn c¸c van tæ chim cßn cha më, do vËy m¸u cha vµo ®îc c¸c
®éng m¹ch (thÓ tÝch m¸u trong t©m thÊt kh«ng thay ®æi-
®¼ng thÓ tÝch), ¸p suÊt trong t©m thÊt lªn rÊt nhanh .
1.2.2.Thêi kú tèng m¸u:
- Dµi 0.25s
- Cuèi thêi kú co ®¼ng thÓ tÝch, ¸p suÊt trong t©m thÊt cao
h¬n trong §MC vµ §MP, lµm më c¸c van tæ chim, m¸u ®îc tèng
vµo §MC vµ §MP.
- T©m thÊt vÉn co, thÓ tÝch t©m thu nhá l¹i, nªn ¸p suÊt trong
t©m thÊt cha thay ®æi, vÉn ë møc cao nªn m¸u vÉn tiÕp tôc
vµo §M.
- Th× tèng m¸u chia lµm 2 kú nhá lµ :
51
Th× tèng m¸u nhanh (c - h×nh 1): KÐo dµi 0.09s, 4/5 lîng
m¸u ®îc tèng vµo §M ë th× nµy
Th× tèng m¸u chËm (d- h×nh 1): Thêi gian 0.16s, tèc ®é
tèng m¸u vµo §M ë th× nay gi¶m dÇn.
- Mçi lÇn t©m thÊt thu, cã kho¶ng 60ml m¸u ®îc tèng vµo
®éng m¹ch, thÓ tÝch nµy ®îc gäi lµ thÓ tÝch t©m thu. ThÓ
tÝch t©m thu thay ®æi phô thuéc vµo lîng m¸u vÒ tim, søc
co cña c¬ tim vµ søc c¶n ®éng m¹ch ngäai vi. B×nh thêng thÓ
tÝch t©m thu thÊt tr¸i còng b»ng thÓ tÝch t©m thu thÊt ph¶i
(tuy thÊt ph¶i máng h¬n thÊt tr¸i, lùc co thÊt ph¶i nhá h¬n,
nhng søc c¶n trong ®éng m¹ch phæi thÊp h¬n trong ®éng
m¹ch chñ).
1.3 Giai ®o¹n t©m tr¬ng toµn bé :
- KÐo dµi 0.4s
- Sau khi co c¬, t©m thÊt gi·n ra (c¬ t©m nhÜ vÉn gi·n tõ tríc
®ã). ¸p suÊt trong t©m thÊt gi¶m xuèng nhanh chãng. Khi ¸p
suÊt trong t©m thÊt thÊp h¬n trong §MC vµ §MP, m¸u dån vÒ
lµm ®ãng c¸c van tæ chim. Sau ®ã ¸p suÊt trong t©m thÊt
vÉn tiÕp tôc gi¶m nhng cha cã thay ®æi vÒ thÓ tÝch v× lóc
nµy c¸c van nhÜ thÊt vÉn cßn ®ãng -giai ®oan nµy ®îc gäi lµ
Giai ®o¹n gi·n ®ång thÓ tÝch (e)
- ¸p suÊt trong t©m thÊt gi¶m tíi khi nhá h¬n ¸p suÊt trong t©m
nhÜ th× c¸c van nhÜ thÊt më ra, m¸u µo tõ t©m nhÜ xuèng
t©m thÊt, cã 65% lîng m¸u cña t©m nhÜ ®îc xuèng t©m thÊt
trong giai ®oan nµy - v× vËy giai ®o¹n nµy ®îc gäi lµ Giai
®o¹n ®æ ®Çy nhanh (f - h×nh 1)
52
- T©m thÊt vÉn tiÕp tôc gi·n khi t©m nhÜ co ®Ó b¾t ®Çu chu
chuyÓn tim tiÕp sau, vµ cø tiÕp tôc lÆp ®i lÆp l¹i nh vËy.
B¶ng 1: C¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim
Co thÊt tr¸i:
- Co ®ång thÓ tÝch (b)
- Tèng m¸u nhanh (c)
Gi·n thÊt tr¸i:
- B¾t ®Çu gi·n vµ gi¶m tèng m¸u
(d)
- Gi·n ®ång thÓ tÝch (e)
- §æ ®Çy thÊt nhanh ( f)
- NhÜ thu, ®Èy m¸u xèng thÊt (a)
2. C¬ chÕ chu chuyÓn tim :
- Tim ho¹t ®éng dÒu dÆn vµ nhÞp nhµng lµ nhê c¸c tæ chøc m«
®Æc biÖt cã tÝnh tù ®éng vµ dÉn truyÒn cao, ®ã lµ nót
xoang, nót nhÜ thÊt, bã His vµ hÖ thèng Purkinje.
- Cø mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, nót xoang l¹i tù ®éng
ph¸t xung, xung ®éng lÇn lît lan ra t©m nhÜ lµm co c¬ nhÜ,
råi ®Õn nót nhÜ thÊt, lan ®Õn bã His, to¶ ra m¹ng Purkinje,
®Õn c¬ t©m thÊt g©y co c¬ t©m thÊt. Xung ®éng t¾t c¬
tim gi·n ra - giai ®o¹n t©m tr¬ng b¾t ®Çu. Råi l¹i tiÕp tôc nh
vËy cho xung ®éng sau.
- Theo qui íc chu chuyÓn tim ®îc b¾t ®Çu tõ lóc xung ®éng tõ
nót xoang lan ®Õn t©m nhÜ g©y khö cùc nhÜ vµ co c¬ nhÜ
(t¬ng øng víi sãng P trªn §T§)-
53
H×nh 1: C¬ chÕ c¸c hiÖn tîng x¶y ra trong chu chuyÓn tim, c¸c giai ®o¹n tõ a ®Õn g theo b¶ng 1, M1=Thµnh phÇn ®ãng van hai l¸ cña tiÕng tim thø nhÊt, T1=thµnh phÇn 2,®ãng van ba l¸ cña tiÕng thø nhÊt; A2=®ãng van §MC; P2 ®ãng van §MP; S3= tiÕng thø 3; S4=tiÕng thø 4.Chó ý, ®ãng van hai l¸ x¶y ra sau thêi ®iÓm ¸p lôc t©m thÊt vît ¸p lùc nhÜ.
3. L u l îng tim :
- Lu lîng tim, cßn gäi lµ thÓ tÝch phót, lµ lîng m¸u do tim b¬m
vµo ®éng m¹ch trong mét phót ( ml/phót):
Q= Qs f
54
Q=Lu lîng tim(ml/phót)
Qs=ThÓ tÝch t©m
thu(ml)
- B×nh thêng, lóc nghØ, ta cã :Q=60ml 75 C/ ph = 4500ml/ph
=4.5 L/ph
4. T ¬ng quan gi÷a chu chuyÓn tim vµ c¸c biÓu hiÖn cña nã:
4.1. TiÕng tim:
B×nh thêng cã hai tiÕng tim: T1 vµ T2
- T1: Më ®Çu cho giai ®o¹n t©m thu, c¬ chÕ :
Do ®ãng van nhÜ thÊt: ®ãng van hai l¸ (M1), ®ãng van ba
l¸ (T1)
Co c¬ t©m thÊt
M¸u phun vµo ®éng m¹ch
- T2: B¾t ®Çu thêi kú t©m tr¬ng, c¬ chÕ:
§ãng van §MC (A2)
§ãng van §MP (P2 ). (xem h×nh 1)
4.2. §iÖn tim:
Trªn §T§, ta ghi ®îc ho¹t ®éng ®iÖn cña qu¶ tim bao gåm
c¸c sãng:
- P: Khö cùc t©m nhÜ, kÐo dµi 0.08s - 0.10s
- QRS: Khö côc t©m thÊt, kÐo dµi 0.07s
- T: t¸i cùc t©m thÊt,
- Thêi kho¶ng PQ: thêi gian dÉn truyÒn xung ®éng tõ nhÜ ®Õn
c¬ thÊt (0.12-0.20s)
- Thêi kho¶ng QT: thêi gian dÉn truyÒn xung ®éng trong thÊt, lµ
thêi gian t©m thu ®iÖn häc (0.30 - 0.42s).
5 BiÓu hiÖn cña chu chuyÓn tim trªn h×nh ¶nh siªu ©m tim
55
Kh¸c víi c¸c c¬ quan kh¸c, c¸c thµnh tim, c¸c van tim ho¹t
®éng co gi·n ®ãng më theo chu chuyÓn tim. V× vËy h×nh ¶nh
siªu ©m tim còng thay ®æi theo chu chuyÓn tim .
5.1. Siªu ©m TM theo c¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim:
- H×nh 2, cho thÊy siªu ©m TM qua gèc §MC, van §MC vµ nhÜ
tr¸i trong mét chu chuyÓn tim.
Chu chuyÓn tim b¾t ®Çu b»ng t©m nhÜ thu (t¬ng øng víi
sãng P trªn §T§), lóc nµy van §MC vÉn ®ãng, trªn siªu ©m
TM, ta thÊy hai l¸ van §MC dÝnh vµo nhau thµnh mét ®êng,
sau khi t©m thÊt thu mét thêi gian, van §MC míi më ra, trªn
siªu ©m ta thÊy hai l¸ van §MC t¸ch nhau ra, b¾t ®Çu giai
®o¹n tèng m¸u .
H×nh 2. H×nh ¶nh siªu ©m TM qua thµnh §MC, van §MC, NhÜ tr¸i trong mét chu chuyÓn tim (b¾t ®Çu t¬ng øng sãng P trªn §T§ . RV: thÊt ph¶i , LV : thÊt tr¸i , LA nhÜ tr¸i , Right Coronary cusp: l¸ cã §MV ph¶i, Non Coronary cusp : L¸ kh«ng cã §MV.
Kho¶ng thêi gian tõ khi xuÊt hiÖn t©m thu ®iÖn häc (t¬ng
øng víi ®iÓm ®Çu phøc bé QRS) cho ®Õn khi më van §MC,
®îc gäi lµ giai ®o¹n tiÒn tèng m¸u.
Giai ®o¹n tèng m¸u thÊt tr¸i kÐo dµi tõ khi van §MC më
cho ®Õn khi van §MC ®ãng l¹i, hai l¸ van l¹i dÝnh vµo nhau.
56
- H×nh 3 A- Cho thÊy h×nh ¶nh siªu ©m TM qua van Hai l¸ ghi
®ång thêi víi §T§, ¸p lùc nhÜ tr¸i vµ ¸p lùc thÊt tr¸i trong mét
chu chuyÓn tim .
Ta thÊy trªn siªu ©m TM l¸ tríc van HL më d¹ng M, nã t¬ng
øng víi c¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim nh sau:
Cuèi t©m thu, ¸p lùc trong thÊt tr¸i thÊp, lµm më van hai l¸
nhanh (®o¹n DE), ®æ ®Çy thÊt nhanh.
Sau ®ã ¸p lùc trong thÊt tr¸i t¨ng dÇn, chªnh ¸p gi÷a nhÜ vµ
thÊt gi¶m, g©y ®ãng nhÑ van HL gi÷a th× t©m tr¬ng
(®o¹n EF), kÕt thóc giai ®o¹n ®æ ®Çy thÊt nhanh.
TiÕp theo: t©m nhÜ co tèng m¸u xuèng thÊt tr¸i g©y më l¹i
van HL (t¬ng øng ®iÓm A)
T©m thÊt co lµm ¸p lùc thÊt tr¸i t¨ng cao, chªnh ¸p nhÜ
thÊt ®¶o ngîc - ®ãng van HL nhanh (®o¹n AC).
Van hai l¸ ®ãng kÝn trong suèt giai ®o¹n t©m thu (®o¹n
CD).
57
H×nh 3: Siªu ©m TM qua van Hai l¸ ghi ®ång thêi víi §T§, ¸p lùc thÊt tr¸i (LV) vµ ¸p lùc nhÜ tr¸i (LA) trong mét
chu chuyÓn tim .
L¸ sau van hai l¸ còng di ®éng t¬ng tù l¸ tríc nhng ngîc chiÒu
nªn cã dang ch÷ W.
- H×nh 4, cho thÊy Siªu ©m TM qua thµnh tim tr¸i vµ ph¶i
trong mét chu chuyÓn tim:
Khi t©m nhÜ co (t¬ng øng sãng a trªn §T§), t©m thÊt vÉn
tiÕp tôc gi·n: thµnh sau thÊt tr¸i vËn ®éng ra sau, v¸ch liªn
thÊt (VLT) vËn ®éng ra tríc ngîc chiÒu thµnh sau thÊt tr¸i,
thµnh tríc thÊt ph¶i vËn ®éng song song víi VLT. Buång thÊt
tr¸i lín nhÊt vµo thêi ®iÓm cuèi t©m tr¬ng.
Trong th× t©m thu, c¸c thµnh tim dµy lªn dÇn, thµnh sau
thÊt tr¸i vµ VLT vËn ®éng ®i vµo trong lßng t©m thÊt,
buång thÊt tr¸i nhá nhÊt vµo cuèi th× t©m thu.
H×nh 4: siªu ©m TM qua c¸c thµnh tim , ghi ®ång thêi víi §T§(EKG).PLV: Thµnh sau thÊt tr¸i.LV: Buång thÊt tr¸i.RV: Buång thÊt ph¶i.
58
ARV: Thµnh tríc thÊt ph¶i.RS: Bê ph¶i cña VLT.LS: bê tr¸i cña VLT.PPM: cét c¬ sau cña van HL.
- H×nh 5, cho thÊy h×nh ¶nh siªu ©m TM qua van §MP:
Van §MP cã ba l¸ van, nhng trªn siªu ©m TM ë mÆt c¾t c¹nh
øc tr¸i trôc ng¾n, ta chØ thÊy l¸ sau.
Van §MP b×nh thêng ë giai ®o¹n t©m tr¬ng lµ mét ®êng
th¼ng m¶nh, cuèi t©m tr¬ng t¬ng øng víi kú nhÜ thu, van di
®éng ra sau cã h×nh ¶nh sãng a, tiÕp ®ã t©m thÊt thu, ¸p
lùc trong thÊt ph¶i vît ¸p lùc §MP, lµm më van §MP, van di
®éng ra sau, kÕt thóc giai ®o¹n tèng m¸u van §MP ®ãng l¹i,
trë l¹i h×nh ¶nh ®êng th¼ng trong suèt kú t©m tr¬ng
(h×nh 5A)
59
H×nh 5: H×nh ¶nh siªu ©m TM qua van §MP.
5.2. Siªu ©m - Doppler tim theo c¸c giai ®o¹n cña chu
chuyÓn tim
- Tim cã nhiÖm vô quan träng lµ ®Èy m¸u vµo c¸c ®éng m¹ch
vµ nhËn m¸u vÒ tim. H×nh ¶nh Doppler th¨m dß dßng ch¶y
qua c¸c van tim cïng bÞ chi phèi theo chu chuyÓn tim .
- Th¨m dß Doppler dßng ch¶y qua van hai l¸, ta thu ®îc mét phæ
cã d¹ng h×nh ch÷ M.
- H×nh 6, biÓu ®å ghi ®ång thêi ¸p lùc nhÜ tr¸i, ¸p lùc thÊt tr¸i
vµ phæ Doppler qua van HL, cho thÊy c¬ chÕ cña h×nh ¶nh
siªu ©m Doppler qua van hai l¸: KÕt thóc giai ®o¹n t©m thu,
¸p lùc thÊt tr¸i gi¶m nhá h¬n ¸p lùc nhÜ tr¸i, van hai l¸ më ra,
lµm ®æ ®Çy thÊt nhanh, t¹o thµnh sãng E trªn Doppler; sau
®ã chªnh ¸p nhÜ thÊt gi¶m, vËn tèc dßng m¸u qua van HL
gi¶m nhanh, cuèi t©m tr¬ng do nhÜ co lµm chªnh ¸p nhÜ thÊt
t¨ng lªn vËn tèc dßng ch¶y qua van HL t¨ng lªn lµm xuÊt hiÖn
sãng A (sãng sÏ A kh«ng cã khi rung nhÜ). TiÕp theo t©m thÊt
thu, ¸p lùc thÊt tr¸i t¨ng lªn, chªnh ¸p nhÜ thÊt ®¶o ngîc, lµm
®ãng van hai l¸
60
H×nh 6: BiÓu ®å ghi ®ång thêi §T§, ¸p lùc nhÜ tr¸i (POG), ¸p lùc thÊt tr¸i (PVG) vµ dßng ch¶y qua van hai l¸.
5. §Þnh nghÜa th× t©m thu (Systole ) vµ th× t©m tr ¬ng (Diastole):
- §èi víi c¸c nhµ sinh lý häc th× t©m thu b¾t ®Çu tõ giai ®o¹n
co ®¼ng thÓ tÝch (khi ¸p lùc thÊt vît cao h¬n ¸p lùc nhÜ,
h×nh 1), kÐo dµi cho ®Õn ®Ønh cña giai ®o¹n tèng m¸u; V×
vËy t©m tr¬ng theo sinh lý häc b¾t ®Çu khi ¸p lùc trong
t©m thÊt b¾t ®Çu gi¶m (b¶ng 2)
- Ngîc l¹i theo c¸c nhµ tim m¹ch, th× t©m thu ®îc x¸c ®Þnh
b»ng tiÕng tim, nã b¾t ®Çu tõ thµnh phÇn ®Çu tiªn cña tiÕng
thø nhÊt (M1) vµ kÕt thóc b»ng ®ãng van §MC (A2) vµ phÇn
cßn l¹i cña chu chuyÓn tim ®îc gäi lµ th× t©m tr¬ng. Thêi
®iÓm ®ãng van HL x¶y ra sau thêi ®iÓm t©m thu sinh lý
kho¶ng 20ms
- §Çu t©m tr¬ng theo c¸c nhµ tim m¹ch lµ giai ®o¹n ®Çu cña
®æ ®Çy nhanh, thêi ®iÓm cã thÓ nghe thÊy tiÕng thø 3
(h×nh 1)
61
B¶ng 2: Th× t©m thu vµ th× t©m tr¬ng theo sinh lý häc vµ tim m¹ch
häc
T©m thu sinh lý
häc:
- Co ®ång thÓ tÝch
- Tèng m¸u nhanh
T©m thu tim m¹ch häc:
- Tõ M1 ®Õn A2
- ChØ mét phÇn cña giai ®o¹n co
®ång thÓ tÝch
- Tèng m¸u nhanh
- Tèng m¸u chËm
T©m tr¬ng sinh lý
häc:
- Tèng m¸u chËm
- Gi·n ®ång thÓ
tÝch
- Giai ®o¹n ®æ
®Çy
T©m tr¬ng tim m¹ch häc:
- Tõ A2 ®Õn M1 (gåm c¶ giai
®o¹n ®æ ®Çy)
7. X¸c ®Þnh th× t©m thu vµ th× t©m tr ¬ng :
Th× t©m thu Th× t©m tr¬ng§iÖn häc:
Khö cùc thÊt vµT¸i cùc
thÊt t¬ng øng ®o¹n QT trªn
§T§(thêi gian t©m thu
®iÖn häc)
Giai ®o¹n nghØ( kh«ng cã
ho¹t ®éng vÒ ®iÖn häc) -
Tõ ch©n sãng T ®Õn b¾t
®Çu phøc bé QRS cña chu
kú sau.
62
C¬ häc: - C¬ tim co ng¾n l¹i,
thµnh tim dµy lªn, vËn
®éng ®i vµo trong lßng
t©m thÊt tr¸i, buång tim
tr¸i nhá l¹i .
- Sê vïng mám tim thÊy
mám tim nÈy lªn
- §ãng van nhÜ thÊt, më
c¸c van tæ chim - nghe
thÊy tiÕng thø nhÊt
- M¸u phun vµo ®éng
m¹ch (m¹ch nÈy)
- C¬ tim gi·n ra , thµnh
tim máng ®i , vËn ®éng
ra phÝa ngoµi , lßng t©m
thÊt réng ra.
- Sê vïng mám tim thÊy
mám tim ch×m xuèng
- §ãng c¸c van tæ chim
- Nghe thÊy tiÕng thø hai
- Më c¸c van nhÜ thÊt,
m¸u tõ nhÜ ®æ xuèng
thÊt tr¸i - (nghe thÊy
tiÕng thø ba khi suy tim
tr¸i)
- NhÜ thu ®a nèt m¸u
xuèng t©m thÊt (nghe
thÊy tiÕng thø t)
Siªu ©m:
- §ãng van H L(TM, 2D,
Doppler)
- Më van §MC (TM,2D,
Doppler)
- Thµnh tim tr¸i dµy lªn vµ
®i vµo lßng t©m thÊt, khi
buång thÊt bÐ nhÊt lµ t¬ng
øng víi cuèi t©m thu ( TM,
2D)
- §ãng van §MC (TM, 2D,
Doppler)
- Më van H L(TM, 2D,
Doppler)
- Thµnh tim vËn ®éng ra
ngoµi, buång tim lín nhÊt
t¬ng øng víi cuèi t©m tr-
¬ng (TM, 2D
63
8. §o ®¹c c¸c th«ng sè sinh lý trªn siªu ©m - doppler
H×nh 7, siªu ©m TM qua van §MC vµ van §MP c¸c th«ng sè cã
thÓ ®o ë ®©y lµ:
- Thêi gian tiÒn tèng m¸u thÊt tr¸i (LV PEP)
- Thêi gian tiÒn tèng m¸u thÊt ph¶i (RV PEP)
- Thêi gian tèng m¸u thÊt tr¸i (LVET) ®o tõ ®iÓm b¾t ®Çu më
van §MC ®Õn ®iÓm ®ãng van ®éng m¹ch chñ
- Thêi gian tèng m¸u thÊt ph¶i (RVET) ®o tõ ®iÓm b¾t ®Çu më
van §MP ®Õn ®iÓm ®ãng van ®éng m¹ch phæi.
H×nh 8, ghi ®ång thêi ¸p lùc trong thÊt tr¸i, nhÜ tr¸i, §MC, Siªu
©m - Doppler qua van HL vµ van §MC, cho thÊy qua phæ Doppler
van hai l¸ vµ §MC ta cã thÓ ®o ®îc c¸c th«ng sè:
- Thêi gian co ®ång thÓ tÝch (TCI) lµ thêi gian tõ lóc ®ãng van
hai l¸ (FM - kÕt thóc phæ Doppler qua van HL) ®Õn lóc më van
§MC (xuÊt hiÖn dßng Doppler qua van §MC).
- Thêi gian tèng m¸u thÊt tr¸i (TE) lµ toµn bé thêi gian cã dßng
ch¶y qua van §MC.
64
H×nh 7: siªu ©m TM qua van §MC (aortic valve) vµ van §MP (Pulmonary valve), ghi ®ång thêi víi §T§(ECG), t©m thanh
®å (PCG)
- Thêi gian co ®ång thÓ tÝch: (TRI) lµ thêi gian tõ lóc ®ãng van
§MC ®Õn lóc më van hai l¸.
§o cung l¬ng tim trªn siªu ©m:
Trªn siªu ©m TM:
Ta cã Q=Qs. TÇn sè tim (Q= Cung lîng tim ; Qs = lu lîng nh¸t
bãp)
Trªn siªu ©m TM ta ®o ®îc Dd , Ds tõ ®ã ta cã thÓ tÝnh ®îc thÓ
tÝch t©m thÊt tr¸i Vd vµ Vs.
Qs= SV = Vd- Vs, do ®ã Q = (Vd - Vs).TÇn sè tim
Trªn siªu ©m - doppler: Siªu ©m - Doppler gióp ta ghi l¹i
vËn tèc c¸c
dßng ch¶y trong tim.
Dùa trªn nguyªn lý tim vµ c¸c m¹ch m¸u lµ b×nh th«ng
nhau: lu lîng m¸u ë mäi ®iÓm trong tim vµ m¹ch ®Òu b»ng nhau:
65
H×nh 8: Ghi ®ång thêi ¸p lùc trong thÊt tr¸i,
nhÜ tr¸i, §MC, Siªu ©m - Doppler qua van HL vµ
Van §MC
Qs= A.V
Trong ®ã:
A: diÖn tÝch cña thiÕt diÖn mµ dßng m¸u ch¶y qua
V: vËn tèc cña dßng m¸u t¹i thiÕt diÖn ®ã (®îc tÝnh b»ng tÝch
ph©n vËn tèc cña c¸c dßng ch¶y - intergaled flow velocity)
Ta cã thÓ tÝnh cung lîng tim qua bÊt kú ®iÓm nµo: van HL,
van BL, van §MC, Van §MP.
H×nh 9 cho thÊy nguyªn lý ®o lu lîng m¸u trªn siªu ©m
Doppler.
H×nh 9 . Nguyªn lý ®o lu lîng tim trªn siªu ©m Doppler
CO: Qs . HR = V.A.HRCO: Cung lîng timV: VËn tèc dßng m¸uA: diÖn tÝch cña thiÕt diÖnHR: TÇn sè tim
66
67