22
Sinh lý tim øng dông trong siªu ©m Tim ho¹t ®éng co gi·n theo tõng giai ®o¹n nhÞp nhµng, lÆp ®i lÆp l¹i kh«ng ngõng t¹o thµnh chu kú (chu chuyÓn tim). Ho¹t ®éng cña tim ®îc thÓ hiÖn ra bªn ngoµi b»ng c¸c tiÕng tim, ghi l¹i b»ng t©m thanh ®å. NhÞp ®Ëp cña tim, ghi ë mám tim gäi lµ c¬ ®éng ®å. Ho¹t ®éng ®iÖn häc cña tim ghi l¹i b»ng ®iÖn tim ®å,vµ chu chuyÓn ho¹t ®éng cña tim còng ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh ¶nh Siªu ©m - Doppler tim. 1. sinh lý chu chuyÓn tim - Nghiªn cøu thùc nghiÖm cho thÊy c¸c buång co gi·n theo thø tù nhÊt ®Þnh: T©m nhÜ co (nhÜ thu) T©m thÊt co (t©m thÊt thu) C¶ t©m thÊt vµ t©m nhÜ ®Òu gi·n (t©m tr¬ng toµn bé) - C¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim: cã thÓ chia thµnh 3 giai ®o¹n chÝnh lµ: (1) T©m thÊt thu (2) T©m thÊt gi·n (3) giai ®o¹n ®æ ®Çy thÊt; trong mçi giai ®o¹n l¹i chia thµnh nh÷ng giai ®o¹n nhá (b¶ng 1) 50

Sinh ly tim

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Sinh ly tim

Sinh lý tim øng dông trong siªu ©m

Tim ho¹t ®éng co gi·n theo tõng giai ®o¹n nhÞp nhµng, lÆp

®i lÆp l¹i kh«ng ngõng t¹o thµnh chu kú (chu chuyÓn tim). Ho¹t

®éng cña tim ®îc thÓ hiÖn ra bªn ngoµi b»ng c¸c tiÕng tim, ghi

l¹i b»ng t©m thanh ®å. NhÞp ®Ëp cña tim, ghi ë mám tim gäi lµ

c¬ ®éng ®å. Ho¹t ®éng ®iÖn häc cña tim ghi l¹i b»ng ®iÖn tim

®å,vµ chu chuyÓn ho¹t ®éng cña tim còng ®îc thÓ hiÖn trªn

h×nh ¶nh Siªu ©m - Doppler tim.

1. sinh lý chu chuyÓn tim

- Nghiªn cøu thùc nghiÖm cho thÊy c¸c buång co gi·n theo thø tù

nhÊt ®Þnh:

T©m nhÜ co (nhÜ thu)

T©m thÊt co (t©m thÊt thu)

C¶ t©m thÊt vµ t©m nhÜ ®Òu gi·n (t©m tr¬ng toµn bé)

- C¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim: cã thÓ chia thµnh 3 giai

®o¹n chÝnh lµ:

(1) T©m thÊt thu

(2) T©m thÊt gi·n

(3) giai ®o¹n ®æ ®Çy thÊt; trong mçi giai ®o¹n l¹i chia

thµnh nh÷ng giai ®o¹n nhá (b¶ng 1)

- ë ngêi b×nh thêng nhÞp ®Ëp cña tim kho¶ng 75 chu kú phót

vµ mét chu chuyÓn tim kÐo dµi kho¶ng 0.80s.

1.1 Giai ®o¹n t©m nhÜ thu (a- h×nh 1):

- KÐo dµi kho¶ng 0.10s.

50

Page 2: Sinh ly tim

- T©m nhÜ co lµm ¸p suÊt trong t©m nhÜ h¬i cao h¬n ¸p suÊt ë

t©m thÊt, lóc nµy van nhÜ thÊt vÉn ®ang më tõ giai ®o¹n

t©m tr¬ng nªn m¸u tõ t©m nhÜ ®îc ®a xuèng t©m thÊt.

- T©m nhÜ thu cã t¸c dông ®a nèt 35% lîng m¸u cßn l¹i ë t©m

nhÜ xuèng t©m thÊt (65% ®· ®îc ®a xuèng tõ chu chuyÓn tr-

íc ë giai ®o¹n t©m tr¬ng - ®æ ®Çy nhanh).

- Sau khi co trong kho¶ng 0.10s, t©m nhÜ gi·n ra trong suèt

thêi gian cßn l¹i cña chu chuyÓn tim (0.70s).

1.2. Giai ®o¹n t©m thÊt thu: TiÕp theo giai ®o¹n nhÜ thu lµ

giai ®o¹n thÊt thu, kÐo dµi 0.30s, chia lµm 2 thêi kú :

1.2.1. Thêi kú co ®¼ng thÓ tÝch (b-h×nh1):

- Dµi 0.05s

- C¬ t©m thÊt co, lµm ¸p suÊt trong t©m thÊt t¨ng lªn cao h¬n

¸p suÊt trong t©m nhÜ, lµm ®ãng van nhÜ thÊt, nhng lóc nµy

¸p suÊt trong t©m thÊt cßn cha vît ¸p suÊt trong §MC vµ §MP

nªn c¸c van tæ chim cßn cha më, do vËy m¸u cha vµo ®îc c¸c

®éng m¹ch (thÓ tÝch m¸u trong t©m thÊt kh«ng thay ®æi-

®¼ng thÓ tÝch), ¸p suÊt trong t©m thÊt lªn rÊt nhanh .

1.2.2.Thêi kú tèng m¸u:

- Dµi 0.25s

- Cuèi thêi kú co ®¼ng thÓ tÝch, ¸p suÊt trong t©m thÊt cao

h¬n trong §MC vµ §MP, lµm më c¸c van tæ chim, m¸u ®îc tèng

vµo §MC vµ §MP.

- T©m thÊt vÉn co, thÓ tÝch t©m thu nhá l¹i, nªn ¸p suÊt trong

t©m thÊt cha thay ®æi, vÉn ë møc cao nªn m¸u vÉn tiÕp tôc

vµo §M.

- Th× tèng m¸u chia lµm 2 kú nhá lµ :

51

Page 3: Sinh ly tim

Th× tèng m¸u nhanh (c - h×nh 1): KÐo dµi 0.09s, 4/5 lîng

m¸u ®îc tèng vµo §M ë th× nµy

Th× tèng m¸u chËm (d- h×nh 1): Thêi gian 0.16s, tèc ®é

tèng m¸u vµo §M ë th× nay gi¶m dÇn.

- Mçi lÇn t©m thÊt thu, cã kho¶ng 60ml m¸u ®îc tèng vµo

®éng m¹ch, thÓ tÝch nµy ®îc gäi lµ thÓ tÝch t©m thu. ThÓ

tÝch t©m thu thay ®æi phô thuéc vµo lîng m¸u vÒ tim, søc

co cña c¬ tim vµ søc c¶n ®éng m¹ch ngäai vi. B×nh thêng thÓ

tÝch t©m thu thÊt tr¸i còng b»ng thÓ tÝch t©m thu thÊt ph¶i

(tuy thÊt ph¶i máng h¬n thÊt tr¸i, lùc co thÊt ph¶i nhá h¬n,

nhng søc c¶n trong ®éng m¹ch phæi thÊp h¬n trong ®éng

m¹ch chñ).

1.3 Giai ®o¹n t©m tr¬ng toµn bé :

- KÐo dµi 0.4s

- Sau khi co c¬, t©m thÊt gi·n ra (c¬ t©m nhÜ vÉn gi·n tõ tríc

®ã). ¸p suÊt trong t©m thÊt gi¶m xuèng nhanh chãng. Khi ¸p

suÊt trong t©m thÊt thÊp h¬n trong §MC vµ §MP, m¸u dån vÒ

lµm ®ãng c¸c van tæ chim. Sau ®ã ¸p suÊt trong t©m thÊt

vÉn tiÕp tôc gi¶m nhng cha cã thay ®æi vÒ thÓ tÝch v× lóc

nµy c¸c van nhÜ thÊt vÉn cßn ®ãng -giai ®oan nµy ®îc gäi lµ

Giai ®o¹n gi·n ®ång thÓ tÝch (e)

- ¸p suÊt trong t©m thÊt gi¶m tíi khi nhá h¬n ¸p suÊt trong t©m

nhÜ th× c¸c van nhÜ thÊt më ra, m¸u µo tõ t©m nhÜ xuèng

t©m thÊt, cã 65% lîng m¸u cña t©m nhÜ ®îc xuèng t©m thÊt

trong giai ®oan nµy - v× vËy giai ®o¹n nµy ®îc gäi lµ Giai

®o¹n ®æ ®Çy nhanh (f - h×nh 1)

52

Page 4: Sinh ly tim

- T©m thÊt vÉn tiÕp tôc gi·n khi t©m nhÜ co ®Ó b¾t ®Çu chu

chuyÓn tim tiÕp sau, vµ cø tiÕp tôc lÆp ®i lÆp l¹i nh vËy.

B¶ng 1: C¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim

Co thÊt tr¸i:

- Co ®ång thÓ tÝch (b)

- Tèng m¸u nhanh (c)

Gi·n thÊt tr¸i:

- B¾t ®Çu gi·n vµ gi¶m tèng m¸u

(d)

- Gi·n ®ång thÓ tÝch (e)

- §æ ®Çy thÊt nhanh ( f)

- NhÜ thu, ®Èy m¸u xèng thÊt (a)

2. C¬ chÕ chu chuyÓn tim :

- Tim ho¹t ®éng dÒu dÆn vµ nhÞp nhµng lµ nhê c¸c tæ chøc m«

®Æc biÖt cã tÝnh tù ®éng vµ dÉn truyÒn cao, ®ã lµ nót

xoang, nót nhÜ thÊt, bã His vµ hÖ thèng Purkinje.

- Cø mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, nót xoang l¹i tù ®éng

ph¸t xung, xung ®éng lÇn lît lan ra t©m nhÜ lµm co c¬ nhÜ,

råi ®Õn nót nhÜ thÊt, lan ®Õn bã His, to¶ ra m¹ng Purkinje,

®Õn c¬ t©m thÊt g©y co c¬ t©m thÊt. Xung ®éng t¾t c¬

tim gi·n ra - giai ®o¹n t©m tr¬ng b¾t ®Çu. Råi l¹i tiÕp tôc nh

vËy cho xung ®éng sau.

- Theo qui íc chu chuyÓn tim ®îc b¾t ®Çu tõ lóc xung ®éng tõ

nót xoang lan ®Õn t©m nhÜ g©y khö cùc nhÜ vµ co c¬ nhÜ

(t¬ng øng víi sãng P trªn §T§)-

53

Page 5: Sinh ly tim

H×nh 1: C¬ chÕ c¸c hiÖn tîng x¶y ra trong chu chuyÓn tim, c¸c giai ®o¹n tõ a ®Õn g theo b¶ng 1, M1=Thµnh phÇn ®ãng van hai l¸ cña tiÕng tim thø nhÊt, T1=thµnh phÇn 2,®ãng van ba l¸ cña tiÕng thø nhÊt; A2=®ãng van §MC; P2 ®ãng van §MP; S3= tiÕng thø 3; S4=tiÕng thø 4.Chó ý, ®ãng van hai l¸ x¶y ra sau thêi ®iÓm ¸p lôc t©m thÊt vît ¸p lùc nhÜ.

3. L u l îng tim :

- Lu lîng tim, cßn gäi lµ thÓ tÝch phót, lµ lîng m¸u do tim b¬m

vµo ®éng m¹ch trong mét phót ( ml/phót):

Q= Qs f

54

Q=Lu lîng tim(ml/phót)

Qs=ThÓ tÝch t©m

thu(ml)

Page 6: Sinh ly tim

- B×nh thêng, lóc nghØ, ta cã :Q=60ml 75 C/ ph = 4500ml/ph

=4.5 L/ph

4. T ¬ng quan gi÷a chu chuyÓn tim vµ c¸c biÓu hiÖn cña nã:

4.1. TiÕng tim:

B×nh thêng cã hai tiÕng tim: T1 vµ T2

- T1: Më ®Çu cho giai ®o¹n t©m thu, c¬ chÕ :

Do ®ãng van nhÜ thÊt: ®ãng van hai l¸ (M1), ®ãng van ba

l¸ (T1)

Co c¬ t©m thÊt

M¸u phun vµo ®éng m¹ch

- T2: B¾t ®Çu thêi kú t©m tr¬ng, c¬ chÕ:

§ãng van §MC (A2)

§ãng van §MP (P2 ). (xem h×nh 1)

4.2. §iÖn tim:

Trªn §T§, ta ghi ®îc ho¹t ®éng ®iÖn cña qu¶ tim bao gåm

c¸c sãng:

- P: Khö cùc t©m nhÜ, kÐo dµi 0.08s - 0.10s

- QRS: Khö côc t©m thÊt, kÐo dµi 0.07s

- T: t¸i cùc t©m thÊt,

- Thêi kho¶ng PQ: thêi gian dÉn truyÒn xung ®éng tõ nhÜ ®Õn

c¬ thÊt (0.12-0.20s)

- Thêi kho¶ng QT: thêi gian dÉn truyÒn xung ®éng trong thÊt, lµ

thêi gian t©m thu ®iÖn häc (0.30 - 0.42s).

5 BiÓu hiÖn cña chu chuyÓn tim trªn h×nh ¶nh siªu ©m tim

55

Page 7: Sinh ly tim

Kh¸c víi c¸c c¬ quan kh¸c, c¸c thµnh tim, c¸c van tim ho¹t

®éng co gi·n ®ãng më theo chu chuyÓn tim. V× vËy h×nh ¶nh

siªu ©m tim còng thay ®æi theo chu chuyÓn tim .

5.1. Siªu ©m TM theo c¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim:

- H×nh 2, cho thÊy siªu ©m TM qua gèc §MC, van §MC vµ nhÜ

tr¸i trong mét chu chuyÓn tim.

Chu chuyÓn tim b¾t ®Çu b»ng t©m nhÜ thu (t¬ng øng víi

sãng P trªn §T§), lóc nµy van §MC vÉn ®ãng, trªn siªu ©m

TM, ta thÊy hai l¸ van §MC dÝnh vµo nhau thµnh mét ®êng,

sau khi t©m thÊt thu mét thêi gian, van §MC míi më ra, trªn

siªu ©m ta thÊy hai l¸ van §MC t¸ch nhau ra, b¾t ®Çu giai

®o¹n tèng m¸u .

H×nh 2. H×nh ¶nh siªu ©m TM qua thµnh §MC, van §MC, NhÜ tr¸i trong mét chu chuyÓn tim (b¾t ®Çu t¬ng øng sãng P trªn §T§ . RV: thÊt ph¶i , LV : thÊt tr¸i , LA nhÜ tr¸i , Right Coronary cusp: l¸ cã §MV ph¶i, Non Coronary cusp : L¸ kh«ng cã §MV.

Kho¶ng thêi gian tõ khi xuÊt hiÖn t©m thu ®iÖn häc (t¬ng

øng víi ®iÓm ®Çu phøc bé QRS) cho ®Õn khi më van §MC,

®îc gäi lµ giai ®o¹n tiÒn tèng m¸u.

Giai ®o¹n tèng m¸u thÊt tr¸i kÐo dµi tõ khi van §MC më

cho ®Õn khi van §MC ®ãng l¹i, hai l¸ van l¹i dÝnh vµo nhau.

56

Page 8: Sinh ly tim

- H×nh 3 A- Cho thÊy h×nh ¶nh siªu ©m TM qua van Hai l¸ ghi

®ång thêi víi §T§, ¸p lùc nhÜ tr¸i vµ ¸p lùc thÊt tr¸i trong mét

chu chuyÓn tim .

Ta thÊy trªn siªu ©m TM l¸ tríc van HL më d¹ng M, nã t¬ng

øng víi c¸c giai ®o¹n cña chu chuyÓn tim nh sau:

Cuèi t©m thu, ¸p lùc trong thÊt tr¸i thÊp, lµm më van hai l¸

nhanh (®o¹n DE), ®æ ®Çy thÊt nhanh.

Sau ®ã ¸p lùc trong thÊt tr¸i t¨ng dÇn, chªnh ¸p gi÷a nhÜ vµ

thÊt gi¶m, g©y ®ãng nhÑ van HL gi÷a th× t©m tr¬ng

(®o¹n EF), kÕt thóc giai ®o¹n ®æ ®Çy thÊt nhanh.

TiÕp theo: t©m nhÜ co tèng m¸u xuèng thÊt tr¸i g©y më l¹i

van HL (t¬ng øng ®iÓm A)

T©m thÊt co lµm ¸p lùc thÊt tr¸i t¨ng cao, chªnh ¸p nhÜ

thÊt ®¶o ngîc - ®ãng van HL nhanh (®o¹n AC).

Van hai l¸ ®ãng kÝn trong suèt giai ®o¹n t©m thu (®o¹n

CD).

57

H×nh 3: Siªu ©m TM qua van Hai l¸ ghi ®ång thêi víi §T§, ¸p lùc thÊt tr¸i (LV) vµ ¸p lùc nhÜ tr¸i (LA) trong mét

chu chuyÓn tim .

Page 9: Sinh ly tim

L¸ sau van hai l¸ còng di ®éng t¬ng tù l¸ tríc nhng ngîc chiÒu

nªn cã dang ch÷ W.

- H×nh 4, cho thÊy Siªu ©m TM qua thµnh tim tr¸i vµ ph¶i

trong mét chu chuyÓn tim:

Khi t©m nhÜ co (t¬ng øng sãng a trªn §T§), t©m thÊt vÉn

tiÕp tôc gi·n: thµnh sau thÊt tr¸i vËn ®éng ra sau, v¸ch liªn

thÊt (VLT) vËn ®éng ra tríc ngîc chiÒu thµnh sau thÊt tr¸i,

thµnh tríc thÊt ph¶i vËn ®éng song song víi VLT. Buång thÊt

tr¸i lín nhÊt vµo thêi ®iÓm cuèi t©m tr¬ng.

Trong th× t©m thu, c¸c thµnh tim dµy lªn dÇn, thµnh sau

thÊt tr¸i vµ VLT vËn ®éng ®i vµo trong lßng t©m thÊt,

buång thÊt tr¸i nhá nhÊt vµo cuèi th× t©m thu.

H×nh 4: siªu ©m TM qua c¸c thµnh tim , ghi ®ång thêi víi §T§(EKG).PLV: Thµnh sau thÊt tr¸i.LV: Buång thÊt tr¸i.RV: Buång thÊt ph¶i.

58

Page 10: Sinh ly tim

ARV: Thµnh tríc thÊt ph¶i.RS: Bê ph¶i cña VLT.LS: bê tr¸i cña VLT.PPM: cét c¬ sau cña van HL.

- H×nh 5, cho thÊy h×nh ¶nh siªu ©m TM qua van §MP:

Van §MP cã ba l¸ van, nhng trªn siªu ©m TM ë mÆt c¾t c¹nh

øc tr¸i trôc ng¾n, ta chØ thÊy l¸ sau.

Van §MP b×nh thêng ë giai ®o¹n t©m tr¬ng lµ mét ®êng

th¼ng m¶nh, cuèi t©m tr¬ng t¬ng øng víi kú nhÜ thu, van di

®éng ra sau cã h×nh ¶nh sãng a, tiÕp ®ã t©m thÊt thu, ¸p

lùc trong thÊt ph¶i vît ¸p lùc §MP, lµm më van §MP, van di

®éng ra sau, kÕt thóc giai ®o¹n tèng m¸u van §MP ®ãng l¹i,

trë l¹i h×nh ¶nh ®êng th¼ng trong suèt kú t©m tr¬ng

(h×nh 5A)

59

Page 11: Sinh ly tim

H×nh 5: H×nh ¶nh siªu ©m TM qua van §MP.

5.2. Siªu ©m - Doppler tim theo c¸c giai ®o¹n cña chu

chuyÓn tim

- Tim cã nhiÖm vô quan träng lµ ®Èy m¸u vµo c¸c ®éng m¹ch

vµ nhËn m¸u vÒ tim. H×nh ¶nh Doppler th¨m dß dßng ch¶y

qua c¸c van tim cïng bÞ chi phèi theo chu chuyÓn tim .

- Th¨m dß Doppler dßng ch¶y qua van hai l¸, ta thu ®îc mét phæ

cã d¹ng h×nh ch÷ M.

- H×nh 6, biÓu ®å ghi ®ång thêi ¸p lùc nhÜ tr¸i, ¸p lùc thÊt tr¸i

vµ phæ Doppler qua van HL, cho thÊy c¬ chÕ cña h×nh ¶nh

siªu ©m Doppler qua van hai l¸: KÕt thóc giai ®o¹n t©m thu,

¸p lùc thÊt tr¸i gi¶m nhá h¬n ¸p lùc nhÜ tr¸i, van hai l¸ më ra,

lµm ®æ ®Çy thÊt nhanh, t¹o thµnh sãng E trªn Doppler; sau

®ã chªnh ¸p nhÜ thÊt gi¶m, vËn tèc dßng m¸u qua van HL

gi¶m nhanh, cuèi t©m tr¬ng do nhÜ co lµm chªnh ¸p nhÜ thÊt

t¨ng lªn vËn tèc dßng ch¶y qua van HL t¨ng lªn lµm xuÊt hiÖn

sãng A (sãng sÏ A kh«ng cã khi rung nhÜ). TiÕp theo t©m thÊt

thu, ¸p lùc thÊt tr¸i t¨ng lªn, chªnh ¸p nhÜ thÊt ®¶o ngîc, lµm

®ãng van hai l¸

60

Page 12: Sinh ly tim

H×nh 6: BiÓu ®å ghi ®ång thêi §T§, ¸p lùc nhÜ tr¸i (POG), ¸p lùc thÊt tr¸i (PVG) vµ dßng ch¶y qua van hai l¸.

5. §Þnh nghÜa th× t©m thu (Systole ) vµ th× t©m tr ¬ng (Diastole):

- §èi víi c¸c nhµ sinh lý häc th× t©m thu b¾t ®Çu tõ giai ®o¹n

co ®¼ng thÓ tÝch (khi ¸p lùc thÊt vît cao h¬n ¸p lùc nhÜ,

h×nh 1), kÐo dµi cho ®Õn ®Ønh cña giai ®o¹n tèng m¸u; V×

vËy t©m tr¬ng theo sinh lý häc b¾t ®Çu khi ¸p lùc trong

t©m thÊt b¾t ®Çu gi¶m (b¶ng 2)

- Ngîc l¹i theo c¸c nhµ tim m¹ch, th× t©m thu ®îc x¸c ®Þnh

b»ng tiÕng tim, nã b¾t ®Çu tõ thµnh phÇn ®Çu tiªn cña tiÕng

thø nhÊt (M1) vµ kÕt thóc b»ng ®ãng van §MC (A2) vµ phÇn

cßn l¹i cña chu chuyÓn tim ®îc gäi lµ th× t©m tr¬ng. Thêi

®iÓm ®ãng van HL x¶y ra sau thêi ®iÓm t©m thu sinh lý

kho¶ng 20ms

- §Çu t©m tr¬ng theo c¸c nhµ tim m¹ch lµ giai ®o¹n ®Çu cña

®æ ®Çy nhanh, thêi ®iÓm cã thÓ nghe thÊy tiÕng thø 3

(h×nh 1)

61

Page 13: Sinh ly tim

B¶ng 2: Th× t©m thu vµ th× t©m tr¬ng theo sinh lý häc vµ tim m¹ch

häc

T©m thu sinh lý

häc:

- Co ®ång thÓ tÝch

- Tèng m¸u nhanh

T©m thu tim m¹ch häc:

- Tõ M1 ®Õn A2

- ChØ mét phÇn cña giai ®o¹n co

®ång thÓ tÝch

- Tèng m¸u nhanh

- Tèng m¸u chËm

T©m tr¬ng sinh lý

häc:

- Tèng m¸u chËm

- Gi·n ®ång thÓ

tÝch

- Giai ®o¹n ®æ

®Çy

T©m tr¬ng tim m¹ch häc:

- Tõ A2 ®Õn M1 (gåm c¶ giai

®o¹n ®æ ®Çy)

7. X¸c ®Þnh th× t©m thu vµ th× t©m tr ¬ng :

Th× t©m thu Th× t©m tr¬ng§iÖn häc:

Khö cùc thÊt vµT¸i cùc

thÊt t¬ng øng ®o¹n QT trªn

§T§(thêi gian t©m thu

®iÖn häc)

Giai ®o¹n nghØ( kh«ng cã

ho¹t ®éng vÒ ®iÖn häc) -

Tõ ch©n sãng T ®Õn b¾t

®Çu phøc bé QRS cña chu

kú sau.

62

Page 14: Sinh ly tim

C¬ häc: - C¬ tim co ng¾n l¹i,

thµnh tim dµy lªn, vËn

®éng ®i vµo trong lßng

t©m thÊt tr¸i, buång tim

tr¸i nhá l¹i .

- Sê vïng mám tim thÊy

mám tim nÈy lªn

- §ãng van nhÜ thÊt, më

c¸c van tæ chim - nghe

thÊy tiÕng thø nhÊt

- M¸u phun vµo ®éng

m¹ch (m¹ch nÈy)

- C¬ tim gi·n ra , thµnh

tim máng ®i , vËn ®éng

ra phÝa ngoµi , lßng t©m

thÊt réng ra.

- Sê vïng mám tim thÊy

mám tim ch×m xuèng

- §ãng c¸c van tæ chim

- Nghe thÊy tiÕng thø hai

- Më c¸c van nhÜ thÊt,

m¸u tõ nhÜ ®æ xuèng

thÊt tr¸i - (nghe thÊy

tiÕng thø ba khi suy tim

tr¸i)

- NhÜ thu ®a nèt m¸u

xuèng t©m thÊt (nghe

thÊy tiÕng thø t)

Siªu ©m:

- §ãng van H L(TM, 2D,

Doppler)

- Më van §MC (TM,2D,

Doppler)

- Thµnh tim tr¸i dµy lªn vµ

®i vµo lßng t©m thÊt, khi

buång thÊt bÐ nhÊt lµ t¬ng

øng víi cuèi t©m thu ( TM,

2D)

- §ãng van §MC (TM, 2D,

Doppler)

- Më van H L(TM, 2D,

Doppler)

- Thµnh tim vËn ®éng ra

ngoµi, buång tim lín nhÊt

t¬ng øng víi cuèi t©m tr-

¬ng (TM, 2D

63

Page 15: Sinh ly tim

8. §o ®¹c c¸c th«ng sè sinh lý trªn siªu ©m - doppler

H×nh 7, siªu ©m TM qua van §MC vµ van §MP c¸c th«ng sè cã

thÓ ®o ë ®©y lµ:

- Thêi gian tiÒn tèng m¸u thÊt tr¸i (LV PEP)

- Thêi gian tiÒn tèng m¸u thÊt ph¶i (RV PEP)

- Thêi gian tèng m¸u thÊt tr¸i (LVET) ®o tõ ®iÓm b¾t ®Çu më

van §MC ®Õn ®iÓm ®ãng van ®éng m¹ch chñ

- Thêi gian tèng m¸u thÊt ph¶i (RVET) ®o tõ ®iÓm b¾t ®Çu më

van §MP ®Õn ®iÓm ®ãng van ®éng m¹ch phæi.

H×nh 8, ghi ®ång thêi ¸p lùc trong thÊt tr¸i, nhÜ tr¸i, §MC, Siªu

©m - Doppler qua van HL vµ van §MC, cho thÊy qua phæ Doppler

van hai l¸ vµ §MC ta cã thÓ ®o ®îc c¸c th«ng sè:

- Thêi gian co ®ång thÓ tÝch (TCI) lµ thêi gian tõ lóc ®ãng van

hai l¸ (FM - kÕt thóc phæ Doppler qua van HL) ®Õn lóc më van

§MC (xuÊt hiÖn dßng Doppler qua van §MC).

- Thêi gian tèng m¸u thÊt tr¸i (TE) lµ toµn bé thêi gian cã dßng

ch¶y qua van §MC.

64

H×nh 7: siªu ©m TM qua van §MC (aortic valve) vµ van §MP (Pulmonary valve), ghi ®ång thêi víi §T§(ECG), t©m thanh

®å (PCG)

Page 16: Sinh ly tim

- Thêi gian co ®ång thÓ tÝch: (TRI) lµ thêi gian tõ lóc ®ãng van

§MC ®Õn lóc më van hai l¸.

§o cung l¬ng tim trªn siªu ©m:

Trªn siªu ©m TM:

Ta cã Q=Qs. TÇn sè tim (Q= Cung lîng tim ; Qs = lu lîng nh¸t

bãp)

Trªn siªu ©m TM ta ®o ®îc Dd , Ds tõ ®ã ta cã thÓ tÝnh ®îc thÓ

tÝch t©m thÊt tr¸i Vd vµ Vs.

Qs= SV = Vd- Vs, do ®ã Q = (Vd - Vs).TÇn sè tim

Trªn siªu ©m - doppler: Siªu ©m - Doppler gióp ta ghi l¹i

vËn tèc c¸c

dßng ch¶y trong tim.

Dùa trªn nguyªn lý tim vµ c¸c m¹ch m¸u lµ b×nh th«ng

nhau: lu lîng m¸u ë mäi ®iÓm trong tim vµ m¹ch ®Òu b»ng nhau:

65

H×nh 8: Ghi ®ång thêi ¸p lùc trong thÊt tr¸i,

nhÜ tr¸i, §MC, Siªu ©m - Doppler qua van HL vµ

Van §MC

Page 17: Sinh ly tim

Qs= A.V

Trong ®ã:

A: diÖn tÝch cña thiÕt diÖn mµ dßng m¸u ch¶y qua

V: vËn tèc cña dßng m¸u t¹i thiÕt diÖn ®ã (®îc tÝnh b»ng tÝch

ph©n vËn tèc cña c¸c dßng ch¶y - intergaled flow velocity)

Ta cã thÓ tÝnh cung lîng tim qua bÊt kú ®iÓm nµo: van HL,

van BL, van §MC, Van §MP.

H×nh 9 cho thÊy nguyªn lý ®o lu lîng m¸u trªn siªu ©m

Doppler.

H×nh 9 . Nguyªn lý ®o lu lîng tim trªn siªu ©m Doppler

CO: Qs . HR = V.A.HRCO: Cung lîng timV: VËn tèc dßng m¸uA: diÖn tÝch cña thiÕt diÖnHR: TÇn sè tim

66

Page 18: Sinh ly tim

67