Sixth Issue MaghrebAilmi

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    1/72

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    2/72

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    3/72

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    4/72

         

    M82

          

           2       0       1       4 

                                                   

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    5/72

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    6/72

    :

       

       .             

            .  

     

    جديدة

     

    تكنولوجيا

    لشحن أجهزة 

    إلكترونية دقيقة 

    د خل ل سم

       

      .

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    علم ي ة

     

    خ ب ار

    6

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    7/72

    لمر ع

    1.https://profiles.stanford.edu/ada-poon

    2.http://news.stanford.edu/news/2014/may/electronic-wire-

    less-transfer-051914.html

    3.http://www.pnas.org/content/111/22/7974.abstract?-

    sid=fe943cb4-917b-4d02-be9d-1c5bc6ec4822

      1                  . 

       .   » :«»     .«   «»               

                    .

                     .

       .   

    .  

    .  

             .       »        

    . 2,3«

       « »  ) « « ( )

    .(

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    علم ي

     

    خ ب ار

    7

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    8/72

    .

    :الذكية

     

    الذاتي

     

    التجميع

     

    كبات

    .                  . 

         

    « » .

                        

    .1                 

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    علم ي ة

     

    خ ب ار

    8

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    9/72

                   «  » .  DNA   

    .

      « »   DNA  DNA                . 

    .2,3    «   » «TED 2012»     « »  .  

      «»   .  

    .5

    .

    .

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    علم ي

     

    خ ب ار

    9

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    10/72

     « »    .                

        . 

    .2,5,6 

    . « »

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    علم ي ة

     

    خ ب ار

    10

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    11/72

                                 .      .  .  

    .2                           .  

     .             

       

    .2

    لمر ع

    1. http://gajitz.com/modular-self-assembling-robots-will-re-

    place-furniture/

    2. http://phys.org/news/2014-04-smart-components.html

    3.http://www.cbc.ca/news/technology/synthetic-dna-replicated-

    by-living-organism-for-first-time-in-u-s-study-1.2636341

    4. http://www.3ders.org/articles/20130405-see-4d-printing-

    smart-components-that-can-assemble-themselves.html

    5. http://sap.mit.edu/resources/portfolio/future/

    6. http://phyllotax.is/self-assembly/

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    علم ي

     

    خ ب ار

    11

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    12/72

                  

      2014 9   492   .1    .  

      .  30            

       

      

     492 .

      1.44 ()         . 1  220                    650   150 100   .

        . 2000     .     310

    .1 28

     

    ت ل س كو ب

    م ت را

     ال ث الث ي ن

    ضخ م تلس كوب ف ي

    عل ى

     

    المرئ ي

     

    المج ال

    س طح األرض.

    :

              

    .

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ف ل ك ي ت

    12

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    13/72

     

    2009 )   ( 4050

     .

                         . ( )

                             .

          

    .

    لمر ع

    1. http://www.tmt.org

    30 492

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ف ل ك ي

    13

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    14/72

    :

    معرض

     

    علوم لفضا

    كوسمودوم

      2200

       

    .     1994

        2011   

    .   

          .              

    .

    -

      -                  . 40    

                .

    -        .               / 

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    م ع رض

    14

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    15/72

    . -

       .

                      .   /

    . -

        .

      /      

    . -

         

             .  

    :

       :

    ك ـ لـفلا

     

    ـ لـع

     

    م ـ سـق

     •

      .

       : ا ـ ضـفلا م  ـ لـع م ـ سـق • 

    .          • قسـم النظـام الشـميس:

     

    .             • قسـم مهمـة بولـو:                   :

    . -

        15 9   .   .  

         .                           

              .     315                  

               .  720    . 13 5    

    . 175 .

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    م ع ر

    15

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    16/72

     

          .      

             )  .(...                    .    

           

    .1   « »  

     

                 

          .« »  200        

     « »   .2,3,4« »     « »         :  

    . :ألمعا 

    !دماغنا لثاني

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ط

    16

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    17/72

      ...2 .    

           

     .2,5                    

           

          .2,6

      « »  )     »     (   «

       » .6 »                 )   (...   (... )  

          .2,7   « »      .               95% 

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ط

    17

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    18/72

         !          »   «

     

          .            

           »  «    

         .8 «  » «  «  

               )   ( 

        .« »

     

      »   «  80%  

                          

    .3,8,9           

                      .10

               

      .6,10,11

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ط

    18

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    19/72

                    

    .   »

              «                                               

                 .12   «»             

      .    .13,14    

    !

    :  Positron Emission Tomography 

    Mastocytosis neurotransmitters

    Acetylcholine Noradrenaline

    Serotonin Probiotic

    1. Encyclopédie médecine et santé. Serges Média. 2001, P.Schade, 13-16.2. De la colopathie fonctionnelle à la neurogastroentérologie.Gastroentérologie Clinique et Biologique, P. Ducrotté 2009, 33

    : 703-712.3. Neurogenesis in the enteric nervous system. Archives Ita-liennes de Biologie, M. Metzger, 2010, 148: 73-83.4. Building a brain in the gut: development of the entericnervous system. Clin Genet, Goldstein, RMW Hofstra, and AJBurns, 2013, 83(4): 307-316.5. Irritable bowel syndrome: a model of the brain-gut interac-tions. Med Sci Monit, Agata Mulak, Bruno Bonaz., 2004; 10(4):RA55-62.6. Stress and the gut: pathophysiology, clinical consequences,

    diagnostic approach and treatment options, P.C. konturek, T.Brzozowski, S.J. Konturek, Journal of physiology and pharma-cology 2011, 62(6) : 591-599.7. Focus on irritable bowel syndrome, Scalera A, C. Loguercio,European Review for Medical and Pharmacological Sciences2012; 16: 1155-11718. Le système nerveux entérique ou deuxième cerveau, IsabelleSimonetto. http://nellyclauzel.com/pdf/articles/ventre_deuxie-me_cerveau.pdf 9. //Les troubles digestifs dans la maladie de Parkinson, Pascal

    Derkinderen.// http://agpls.fr/2012/10/28/les-troubles-digestifs-dans-la-maladie-de-parkinson/10. Gut microbial communities modulating brain developmentand function, Maha Al-Asmakh, Farhana Anuar, Fahad Zadjaliet al., Gut Microbes, 2012, 3(4): 366-373.11. Principles and clinical implications of the brain-gut-entericmicrobiota axis, Sang H. Rhee, Charalabos Pothoulakis, Eme-ran A. Mayer, Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2009 May ; 6(5).12. World Gastroenterology Organisation Global Guidelines.Syndrome de l’intestin irritable : Une approche globale. Juin2009.13. e intestinal microbiome, probiotics and prebiotics inneurogastroenterology, Delphine M. Saulnier, Yehuda Ringel,Melvin B. Heyman et al., Gut Microbes 2013, 4(1) : 17–27.14. Psychobiotics: a novel class of psychotropic, 55Dinan TG,55Stanton C,55 Cryan JF., Biol Psychiatry. 2013 Nov 15; 74(10):720-6.

    لمر ع

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ط

    19

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    20/72

       

      .    

    1ـ نــود منكــم أن توضحــوا لقــراء المجلــة

    القلــب والشــرايين  بأمــراض  المقصــود 

       

    . .                            

    (...    )

       

    .                                  

    .             :   ( )

      .

    هــذه  مســببات  تفســروا  أن  لكــم  هــل  2ـ 

    راض  ـ ـ م ألا

                       

    أمراض

    ب ـ ـ ـ ـ ـ لـ ـ ـ ـ ـ ـ قـلا

    ين  ـ يـار شـلاو

    : -

    أمراض

    ب ـ ـ ـ ـ ـ لـ ـ ـ ـ ـ ـ قـلا

    ين  ـ يـار شـلاو

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ط

    20

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    21/72

      .   

           .

      :   

      : -.

                     :   -.          

               :       -

    .          : -

    .      :         -    

    .  :    -

      ) .(

      : -.   

                    .   

    المرض 

     

    أعراض

     

    هي

     

    ما

      3

                 

    .                           

    .           :   :              )  

    .(          :                )  

    .(                    

      .                                 .         

    .

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ط

    21

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    22/72

     

    وس ائل

     

    ه ي

     

    م ا

     

    لن ا

     

    توضح وا

     

    أن

     

    لك م

     

    ه ل

      4

    منه ا 

     

                      الوقاي ة.     

           ( )                

    :               - ( )     ...  

    .   ) -     . (...

      . 30  

    .   -  : .   

      - 

    ...     -    ...   )

    .    (...       

    .

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ط

    22

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    23/72

    للمريض   ما هي وسائل العالج المتاحة  5

                          .

       

    .                            (... )

                    .

     إيج اد

     ف ي

     العلم ي

     البح ث

     س اهم

     ه ل

      6

     تعلق ة

      الم

     المرضي ة

     الح االت

     لبع ض

     عالج ات

    األم راض  به ذا الن وع م ن 

         

    .                                     

    .

          :       ) « »  .(        

           .       

                        »

    .«  

     نصيحة أخيرة للقراء 7

        .     .    .         

    .   

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ط

    23

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    24/72

    :

    نعض

     

    ال

     

    لماذا

    ألسنتنا

    أث ن اء

      األكل

                        .  

    .  

          .1    

    .            

        .

         

      . .

                         .           .               

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    علمية

     

    ج اب ات

    24

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    25/72

        .  

       .                                .  

    .  

        . 

    .2

     : motoneurons premotor

      .

    ل مر جع

    1. http://elifesciences.org/content/elife/early/2014/04/30/

    eLife.02511.full.pdf 

    2. http://today.duke.edu/2014/06/chewnerves

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    علمي

     

    ج اب ات

    25

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    26/72

    :

    .1

    .2

    .3

    .4

    .5

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    م ف ل ع د

    26

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    27/72

    1

                       

        .    .

                            

      .      

    .

         1

    (    )   

    .

       .

          .           » «   »      

    .«  )            

      (

        )              (...  

     [MY1] .

    2          

                   

      .  .            

    :3

    :    

             .     .

    :

     

      .    

    .

    :            

     

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ع ل ف م

    27

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    28/72

    2

                                     

                   .       

         «»      « « .        

                     

    .  «»   «»                    .

     «»                 .                     .               

          « » .                  

    .                 «« «»    

     

      .                               .« »

                  45678 .

             

     « » .   « «.«»

      : » 

    .9« »

    3

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    م ف ل ع د

    28

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    29/72

     

    - -.15 

    - 13  -    ."" ""   ) "" ""

    .(

    - - 

    .14 

    - -         .      

    : .

      "" .

    ... "" ""

      . .

      . .   .

    .""

     - () -  2010 11

        .12 2014

    - -    )    .(       16 2014

    . 18

    - 1718  -    .  

    .

    - 19 -   "" .

    - - 

    :

     ""    

    .

      . .

     

    :

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ع ل ف م

    29

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    30/72

      :20

     

                      .             

     

                  

     

      .

                  

    .

    4

     .

        .    

     )  

    .(

    "" 

        .  

       

    .

    ""  ""

         

       

    .

     

      .      .

      .

    المخدرات

     

    أنواع

     

    بعض

     

    إدمان

     

    أ ار

     

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    م ف ل ع د

    30

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    31/72

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ع ل ف م

    31

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    32/72

    5

       

    :

     

          .  

      .

     

       

     2006 .     .   % 30 20 % 30 25      

            

     «« «»     ««  .«»   «»   .              

     )

      .( «» «» «»

    .

     22

     

    .  

                 

       

      .

      .

                                 .    

    .        

       

    . ( :)

    :

     

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    م ف ل ع د

    32

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    33/72

         

    .

    :           .

    .

    :          

    .

    لمر ع

    1.http://www.who.int/substance_abuse/terminology/definition1/fr/

    2.http://www.inserm.fr/thematiques/neurosciences-sciences-co-

    gnitives-neurologie-psychiatrie/dossiers-d-information/addictions

    3.http://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/understan-

    ding-drug-abuse-addiction

    4.B. Balland • C. Lüscher, 2009 : «L’addiction : lorsque l’embal-

    lement des mécanismes d’apprentissage conduit à la perte du

    libre arbitre» ; Psychiatr Sci Hum Neurosci (2009) 7:35-42 ; DOI

    10.1007/s11836-009-0079-1

    5.C. Zeitoun, 2012 : «Quand le cerveau est acccro» ; CNRS LE

    JOURNAL N° 265 I MARS-AVRIL 2012

    6.M. Valleur, D. Velea, 2002 : «Les addictions sans drogue(s)»,

    revue toxibase n° 6 - juin 2002

    7.http://www.futura-sciences.com/magazines/sante/infos/dos-

    siers/d/medecine-drogues-e�ets-dependance-961/page/10/

    8.http://stopmedicineabuse.org/blog/details/the-four-stages-of-

    drug-use

    9.Les addictions. Dépendances, toxicomanies : repenser la souf-

    france psychique (French) Paperback – 7 Feb 2002, Marc Valleur

    (Author), Jean-Claude Matysiak (Author) - Armand Colin

    10.http://www.cerveauetpsycho.fr/ewb_pages/a/article-les-depen-

    dances-sans-drogues-22208.php

    11.http://medicalmarijuana.procon.org/view.resource.php?resour-

    ceID=004477

    12.http://www.globaldrugsurvey.com/facts-figures/the-global-

    drug-survey-2014-findings/

    13.http://www.healthline.com/health/addiction/tobacco

    14.http://www.helpguide.org/articles/addiction/gambling-addic-

    tion-and-problem-gambling.htm

    15.http://www.indiana.edu/~engs/hints/shop.html

    16.http://www.theguardian.com/science/2014/oct/14/google-glass-

    user-treated-addiction-withdrawal-symptoms

    17.John E. Hodge, Mary McMurran, Clive R. Hollin. Addicted to

    Crime June 19, 1997.

    18.http://www.indiana.edu/~engs/rbook/readabd.htm

    19.http://www.popularsocialscience.com/2012/11/05/the-psycho-

    logy-of-extreme-sports-addicts-not-loonies/

    20.http://www.drugabuse.gov/sites/default/files/sciofaddiction.pdf 

    21.http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs339/en/

    22.http://www.drugabuse.gov/publications/drugs-brains-beha-

     vior-science-addiction/treatment-recovery 

    Psychoactive substances psychotropic drug emphysema morphine hippocampus

    impulse buying psychosis Amphetamines OxyContin Vicodin Steroids positive reinforcement

    :

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ع ل ف م

    33

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    34/72

    « »

       

      :

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ت ك ن ول وج ي

    34

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    35/72

      LiFi (Light Fidelity) « » 

    .      

      .1

              .

        .1      

      2011             

     

     .                   Wi-Fi « »      

    .2

        « »       

     « »       » .   «   »  

     

         

         

    .

          

       

     .

       

      

      ()

      .

       

       

     

    .

        )

      (... 

      .  

    .

    ...

    ...

    ...

    2

    عد ول

    www.science.ma 2016  ني

     

    يرب

    ت ك ن ول وج ي

    35

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    36/72

     

    .«2

         

    .1  »   «

      .             « »                

    .2 « »         .

      «»

                    .1

    لمر ع

    1. http://paris-ile-de-france.france3.fr/2013/12/10/

    le-lifi-ou-quand-la-lumiere-vous-connecte-inter-

    net-374879.html

    http://infoceanhub.com/lifi-technology-led-bulb-inter-

    net-connectivity/

    2. http://www.bbc.co.uk/news/technology-24711935

    www.science.ma 2016  عد ول

    ني

     

    يرب

    ت ك ن ول وج ي

    36

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    37/72

     

    الكمي

     

    الحاسوب

    ال و ة المعلوماتية المستقبلية

    :

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

      ت ك ن ول وج ي

    37

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    38/72

    :     .

            .    

         

    .1,2 1959                

    .

      «     »     1985        .3   (1994) 10

      AT&T     ( )

    .5 4

        1998     2000 .  .  2001 IBM  

    .6 :

        . 1 0  01 00)   (1011 

         .                  

      » :      ...          

      «

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      ت ك ن ول وج ي

    38

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    39/72

    .                  

     

       

      

       

            «0»          «1»

                   

      .  4            

        (        )

                                     0           .   

     )             1       .(            

      .           3   4    

     

      39 25   .

     

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

      ت ك ن ول وج ي

    39

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    40/72

       

    .7

       .(  500)           .

       .                )  

        .(( )

          «»  

    .  

                  .

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      ت ك ن ول وج ي

    40

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    41/72

      512 D-Wave Two                 

    8. 15

    D-Wave   2007 D-Wave        16                        

            128            .            (F16 ) « »          D-Wave    

      D-Wave Two   512 2013          

                        

    .9           D-Wave Two      Science

     

      «»     D-Wave Two   .

      D-Wave Two         .   »  .«

                 .                    D-Wave Two                  

                 10 .           لمر ع

    1. http://physics.about.com/od/quantumphysics/f/quantumcomp.

    htm

    2. http://www.physique-quantique.wikibis.com/calculateur_quan-

    tique.php

    3. http://cryptome.info/qc-grover.htm

    4. http://www.physique-quantique.wikibis.com/calculateur_quan-

    tique.php

    5. http://www-math.mit.edu/~shor/6. http://physics.about.com/od/quantumphysics/f/quantumcomp.

    htm

    7. http://www.futura-sciences.com/magazines/matiere/infos/

    actu/d/physique-ordinateur-quantique-temps-decoherence-re-

    cord-39-minutes-50288

    8. http://www.theverge.com/2014/6/19/5824336/google-s-quan-

    tum-computer-just-flunked-its-first-big-test

    9. http://www.dwavesys.com/our-company/customers

    10. http://www.theverge.com/2014/6/19/5824336/google-s-quan-

    tum-computer-just-flunked-its-first-big-test

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

      ت ك ن ول وج ي

    41

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    42/72

    مع ل وفيسور

     

    حو ر

    عبد اإلله بنيوسف

       .             

     Paris-sud              .1983   .1987  

          .1997 1985                           )        .( LMPHE-ICTP, Action in-)

     tégrée (France), Actions thématiques CNRST/CNRS,

    CNRST/CNRI, CNRST/DFG, LMPHE-British Coun-.(cil, LMPHE-Université de Nagoya, PARS,PROTARS

                                      .   .            

      «Moroccan Journal of Condensed Matte»   

     .

    اهتمامك م  ب دأ  كي ف  نع رف  أن  ن ود   

    نح و

     

    طريقك م

     

    ش ققتم

     

    ومت ى

     

    بالعل وم

    تخص ص  ل ا

      .                              .     .

    .

                        .   .     .  .              

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ض فة حث

     

    في

    42

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    43/72

      .    

    .

     

    التــي

     

    البحثيــة

     

    المواضيــع

     

    أهــم

     

    ماهــي

      حاليــا حولهــا  تشــتغلون 

       .              

    .                               .  

    .     

    بصفتكــم عضــوا فــي أكاديميــة الحســن 

    وا  ـ حـضوت نأ دو ـ نـ  ات ـ يـنقتلاو مو ـ لـعلل ي ـ نـاثلا

    للقـراء المهـام واألهـداف التـي تصبـو إليها 

     

    في

     

    مسـاهمتها

     

    مـدى

     

    وما

     

    المؤسسـة

     

    هـذه

    ة  ـ صـاخ بر ـ غـملاب تا ـ يـنقتلاو مو ـ لـعلا ر ـ يـوطت

      ام ـ عـ لك ـ شـب ي ـ مـلاعلا د ـ يـعصلا ى ـ لـعو

    : :

      .

      .

      .

      .

                   .  

    .. .

    : -  .

      .

      .               

      .

    . : -

      .

      . 

                     ..                -

    :   .   

      .

    .

    العلمــي  البحــث  وضــع  تقيمــون  كيــف 

      ـي ـ ن طول ا

          .

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ض فة ح

     

    في

    43

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    44/72

    : .   -    .     .   .     .  

    .   -

    .   -

    .

    ث  ـ حـبلا ي ـ فـ ةز ـ يـمتملا م ـ كـتبرجت ى ـ لـع ءا ـ نـب

     

    ا ـ مـاهو

     

    ا ـ يـرورض

     

    ه ـ نـورت

     

    ذي ـ لـا

     

    ا ـ مـ

     

    ي ـ مـلعلا

    فــي  العلمــي  البحــث  أوضــاع  لتحســين 

      المغــرب

                                .2012 2009  :                     : .                        ( )

    .                   

    .                                  

    .  

    :: .1

                          .   

    .                .2

    :                         .  :

    .   .3

    :    

    . :

    -.              

      - 

    .

               -  .                 

      .4:

         

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ض فة حث

     

    في

    44

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    45/72

    . :

                    2006 2001

    : :

      .

    . .

    .. .

    : - .

    . .

    .: -

    : . .

    : - .

    . .

    . .. -

      -:

    . .

    . .  .5:  

    . :

    . -  -.

    -  .6 

    .   .7   

    .                   .8

    .                .9   

    .    

    .                .10

      .

    المجلة 

     

    لقراء

     

    أخيرة

     

    كلمة

      7

      .

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ض فة ح

     

    في

    45

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    46/72

       .                365       24     .           

      :

      •   •   •

    «« « »                      ( )  •   •   •   •                           

         •

    :

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي اة

    46

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    47/72

               .

    :  « »

      -   50

    .1        

                 ) «»

      (    .         «»

      .   «« «»           « »   18 24 24

               

             28                     )  (

          «« «» :        

          24        

                 

             .        

    .2 «  »               »                   «

           

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي ا

    47

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    48/72

                              .                14      

      6    36 30  «»   40         .                      30                     .    «»

      40                 .           60       .         

    .   «» 

        25                             » : .      «»     

                              .3«     « »  

     : « » « »

      »

       

                 

    .« «»

                                             

           .                       

    .4              

     .                    .        «   »           .        

                        .   .    

     

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي اة

    48

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    49/72

        .

    .  «» «»

                             « »  . «-»

                  «»   .            

    .

     

                       .                            .

      .5

        )   (  

                 

      .   « »     .« » « »  25%

               .         «»

    .6

                  .

      :              

    .

        «» « »  

                                      .          «»   .            « »  

      «»    

    .     « »          «»

      .

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي ا

    49

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    50/72

      .7

         « »   »

      » :«  .        

    ..«           « »                  

                   .              

         .                    . 12                       

         36                       .

        «»           » : .

        .«8

               .      .

    .

    لمر ع

    1. Evidence for subdivisions in the human suprachias-

    matic nucleus, Kedsoria O, Sofroniew MV., Mai JK, J.

    Comp. Neurol. 1991, 305 : 505-8

    2. http://sgpwe.izt.uam.mx/files/users/uami/ifig/e_

    tick_tock_of_the_biological_clock_Art_2000_Subido.

    pdf 

    3. http://consumer.healthday.com/kids-health-infor-

    mation-23/bedwetting-news-55/briefs-emb-12-16-

    toddlers-bedtime-mind-brain-edu-ucolob-release-bat-

    ch-1064-683139.

    4. http://www.nhs.uk/livewell/childrenssleep/pages/

    whyteenssleeptoomuch.aspx 

    5. http://www.theguardian.com/science/blog/2013/

     jul/22/body-clock-biological-circadian-sleep

    6. Circadian variation in the circulatory responses to

    exercise: relevance to the morning peaks in strokes

    and cardiac events, Atkinson G, Jones H, Ainslie PN.

    2010. Eur J Appl Physiol, 108(1), 15-29.

    7. http://lifehacker.com/master-your-body-clock-to-

    eat-sleep-and-work-more-e-890410373

    8. http://consumer.healthday.com/senior-citizen-infor-

    mation-31/misc-aging-news-10/breaking-brief-emb

    10-20. biological-clock-tissue-oct

    21. genome-biology-ucla-release-681316.html

    : Hypothalamus -

     suprachiasmatic nuclei pineal gland

      Hormones   Melatonin

     Cortisol peptide-lactoferrin -

     photosensitive retinal ganglion Glucose

    Insulin

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي اة

    50

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    51/72

      .  Alexan-            

      . der Fleming  

      Staphylococcus   1928            .         .        .1                                        

    .          .  12       

      2    

    المضادات 

    الحيوية.. بين 

     والبال  الدوا

    األمين

     

    يوسف

     

    لحمر

     

    بشرى

     :

    إعداد

     

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي ا

    51

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    52/72

                      

    .3  

         

    الحيوية   .1ما هي المضادات 

                          

       (     )

      4  

    : 3 -Lactams GlycopeptidesLipopeptides

      -Antimicrobial peptides Polypeptides

    -Tetracyclines Chloramphenicol

    - Fluoroquinolones

    -

    Rifampicin

     .2مت ى يت م اس تعمال المض ادات

    الحيوي ة 

                     

     

                        

    .5

      :5

    . -. -

    . -  ) -

    streptococcus

    . -.

     .3لك ن م ا ه ي مقاوم ة البكتيري ا 

    للمض ادات الحيوي ة وكي ف يت م 

    3اكتس ابها 

     

                                         .

    :   ( ) -

    . . -

      -.

      -.

    metabo-         -.          lic pathway 

     

                    

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي اة

    52

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    53/72

     

    : : -

                             .    

      .                              .6  

      .

                  3.

          )         -:(    «   »  

                        .7

                      .8      .              

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي ا

    53

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    54/72

    .6                          

    .     

     انتش ار   .4لم اذا يجب القلق بش أن

    للمض ادات  المقاوم ة    البكتيري ا

     

    5الحيوي ة

       

         .                

    .  

                      .

     .5كي ف يمك ن الوقاية م ن مقاومة 

     

    4البكتيريا للمضادات الحيوية

      : -                

                  . :

      -.

      - 

    .

      -   

    .

        .

    1. Alexander Fleming and the discovery of penicillin. Wong, Jes-

    sica, Primary Care Update for OB/GYNS (2003) 10, 3.

    2. What if Fleming had not discovered penicillin? AlharbiSulai-

    man Ali, et al. Saudi Journal of Biological Sciences (2014) (In

    press)

    3. Proteome studies of bacterial antibiotic resistance mecha-

    nisms. Iosif, Vranakis, et al., Journal of proteomics (2014) 88

    – 99.

    4. Atlas de poche de Pharmacologie. Paris :Médecine-Sciences

    Flammarion, Lùllmann Heinz, Mohr Klaus, Ziegler Albrecht(1998).

    5. Centers for Disease Control and Prevention CDC . [Online]

    November 4, 2013. [Cited: 02 08, 2014.] http://www.cdc.gov/

    getsmart/antibiotic-use/antibiotic-resistance-faqs.html

    6. Antibiotics and antibiotic resistance: A bitter fight against

    evolution. Alexandro Rodríguez-Rojas, et al., International

    Journal of Medical Microbiology (2013) 293 - 297.

    7. Nous SommesTous des Bacteries: Implications for medicine,

    pharmacology and public health. Triggle, J David, Biochemical

    Pharmacology (2012) 1543 -1550.8. Erythromycin resistance in the commensal throat flora of pa-

    tients visiting the general practitioner: a reservoir for resistance

    genes for potential pathogenic bacteria. S. Nys, et al., Internatio-

    nal Journal of Antimicrobial Agents (2005) 133 - 137.

    لمر ع

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع وم ل ح ي اة

    54

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    55/72

    «ح اه وعالمه» ـ و إ زكسن

    و

    ض

     صفاء

     :إعد

     ي شتاي

    ــذ

      «ه ـ لـاعو

     ح ا ــه

     ..ا

     شــ

     أ

    »ــاب

     ك

     ــا

     قــدم

       ـ جـر  ــ   ــ عو  ـ قـعو ةا ـ ح ـ  ،ن ـ سـك ز إ ــ  و ه ـ فـ أــد   د  ــ  ا و ،نــ   إ اــ   رظ  ــ ق رط ــ غ ذــ   ر ـ كـذ

     ا

     ــر

     د

     و

     .ــ

     ز

     ــا

     ج

    د

    ــ

     و

      ــ

     ل

    ــ

     

     ــ

      ــا

     

     ل

    ــ

      ــ ث

     ى ـ عـ

     ــ

     اب ـ ـ

     ا أن ـ قـ  ــ ن   ذــ  و ،ا ـ ـ  ــا      ــا أو  ق  ــ  ي 

    .ه ـ ـك

     

     اب ـ ـ

      ــ

      ــر

      ا و ا ـش أ ةا ح اـس  دح ـ   ـاب  ـدأكـه ،و ـ ع د ـا ك ـ  احـ  ـرء خ  شـاب  اب

     خ

     ـ

     و

     ،

    ـا

     أ

     ـ

     ـه

      ـد

      قـه

     د

     ـا

     ا

     خ

     ـ  وا ـ   .ـ  ـ ا اـ خ ـ أ ـ  كان

     «» ـ

     و

     ء

    ض

      طا

     ائـ

     وخ

     ا

     ـ

     

    و

      و ا ـ ـ ح

      ــ  ــه عــى  أن ــ ي ــ و ــج رــ  ــ   ضــء أن

     ــ

      ائــ

     و

     ،

    قــ

      ــسج

     ــ

      ــا

    ــا

     ع

      

     ـ

     دون ـ

     

    كـ

     ظـام

      ـ

     ظر

      ـذ

     ـا

     ع

     ـ

      دــ  د   وا ـ ـ    ا ـ ثـ  ــ   ــا  أ ، ـ قـ  ــ   ق  أو ه ـ ـ ع

     ا ـ ـ

     خ

     ــ

     و

     د ـ قـ

     و

     ،

    ذ ـ ـ

      ـ ق ـ ق

     ام ـ ـ

     ح

     ــ  ف  .ــ كد  اــ   ــ  ا  ان ـ ـ  ــ  ك ئاـ  ـ ر ل ـس   ـ ر ضل ـكر  ـ اث  

    ـ

     ر

     و

     ،

    ئ 

    عشـ

     ـا

     ا

      ـا

     إح

      ـ

       م

    د

     ـ

     ا

      وا  و .اـ ز و ذـ  ـجو ىـع هـسف    ـت

     ـ كـر

     ل

    ام ـ سـج

      ـ ئ ـا

     ر

     ا

     ــ

     ا

     د

       ــ

     ر

      ــ

     

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    كت 

     

    رح

     

    في

    55

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    56/72

     .ــ  ز او ك ـ لـا ةــ  رظن  ــة  د  ة ـ غـيص ى ـ عـ د ـ مـت و ــ س خ  ـ ثـ دقي ـ ـ  ــه  أ ــ   ه ـ قـ دص ه ـ ـ ــ   ــ    ـ ا ـر ا ــ   ــ   ــ   ــ ع ــ  ع ةن ـ سـ ا ــ   ف ــ  ن و ةــ  تك او ةــ  ط ا  ـ ة ـ ـ ـ ع  ـ جـو ه ـ يـ  ــض  ا

    :ـ   تــ ر أش ــر ا ـمـ ـــ ف ع ـ ا يز ـء  xر   عة اء ا ط ة= ا كت ة

     ـنيعو رـئث ا ر ـش ةـ  ـ  ـش ـ  ـن  ـ  ــ  ار و از ـ ـ  ــد  ر ا ؤذو ا هتي ــ س إو ــ ت اا ــي ا ة  ـ سـ ــت  تــ ن أ ــ  أ  .ةــ رق ــة   ئار ا ه ـ تـ و ةــ  ي ط ا  ـ نـص ــ  نت ــ  إ ود ـ ـ  و

    ــة.  ر  او اد ـ ـ ا  ـ ـ ــ  ا ى ـ عـ د ــ  ر ة   اد ا   .. ت ن أ

     وأ ة ـ نـ د  ــ 1879 ف   14 ــت ف  ن أ ــ  أ دــ  و

     إ ا ـ قت ا ـي  ـ  ال يـة و  ـد عـ وا ـد ،ـيمي ور   ـن  ـ ص ـ ر  دـ او  .ـي ي  و قي ـ ـ لا ــ  ع ــ   ــ   ــ    ــه  د او ــ  و تـ ن أ  رـك لا هت   غـر  ـ .ف خـأ هـ  ،«ــ  تلا» ـ ه ـ ـ ـ ق  ــا  و ك ـ ـ ا ــ   ــ ف  يط،ةــ اد ا ف   ــ جاو  ــت ا   ــ لا  إ   ــة ،ة ـ يـكي  ــة  د  ــد ف   ــه   ك ية ـ شـإ ــ صخو

    ة  ـ قـ ر  ــ   ــه  ت او ،ه ـ ـ ص ف د ـ يـ ا ــ  ي ا ــ    ـ  ـ  ،ـي  ـط  ا تد ـ ا تـ   ـ ا ط ـ ف

    :ــ ق ا إ تــ  ن أ

    « ن أ ال م ف الد ة ا تدائية و ء  ت ا تد ف ا ي ،وال م ف الد ة ا ث ة

     .«ي ا ف   و

     تـ ن أ ـ نع ـ و ،وآ ةـ د  إ ـ د   ـقت ا ـ :   ـد ـي 

     د ة   ط ة ،أ   د  ا ت ي» عند أ  سنا ا دا ية ا س ف  ة أل ية ر ة ا ت والسو ية ا ية عى  ا قئ عى

     تمد عى ا س طة اجية». ا ي ت ا ،بــ ق  ه ـ مـع دــ   ى ـ عـ ه ـ مـ و ــ  ا تــ  ن أ ــ  أ

    :ــ ن  ــ   ــ  ا اــ   و سـميه   ت ه ا اـي  ا ـيطصا ـع زـ   دنع»

     ت  ـ إ ا تق ه». (  (تـ و ت ـ  ا يـد ـ ا ـي  أ ـد  ـه وا ـد ص ـة صغـ ف عيـد ـ  ،ر خـأ ةـ ج ـ و .هـس  ـ  ف  ا رـ ا ـ  ر  خـآ ـش .قيـ لاو با هـم  تـ ن أ دـ او ــ  و ،ر ـ مـع ــ   ـ عـ ة ـ يـ ث ا ف  ــ  دنع ه ـ يـ  ــر  أ ــع ــ ذو ،ــل ــ  ،ــ ي   ــ ا طــ ف.تـ ن أ ز نـ  إ ـ م  ـت ا ةـيم ا ـتك ا ـ ر  ـ    قـد ـر أ ن ـت ف ا ر يـ و كـ  ـ ف ا ـ يـ  ا ــ  ع ،ة ـ ـ زي او ،ةي ـ سـ ر  ية ـ ـ اد ا ا ـ لـا ،ة ـ ـ ا ــ خ ــ   ــه  ن  ــ   ــا  و .ــ  ن ا ــ  عو ـ   ـ ا نـ ،و ـد  ـد إ ـ نع دـع هـنك و ر   و ة  ـ ا دخـ ـ ا ر ،و كنـه أعـ ال ف ا ت ـ  تـ ن أ أرـ  .ـطلا ةـ  أخـر ،و ـ ف ، شـا ف ـ  تـ ج ـث  ا يز ـء ا نظر ـة  و ،ةـ ار  ا كـي ن د ا ف زـت م ي  ـ  ـ و

    س از إ او

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      كت

     

    رح

     

    في

    56

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    57/72

     ت ـ شـن أ ظي ـ ـ  .ــ  و ةي ـ سـيطنغمورهكلا  ــ  

     ،خـ    ـن لا دـهع ا ـ   حـب طـا  ي ـ  تحـدث  ـ صـلا  ـ ظـنلا ب ـ حـ  ــ ك   ــ  أ ــ ض أ ر ذي ـ ـ  ـ نـكل

    :ـقو ،ـ حتما ـظ  الـذ  ـ ة أ ـية

     أ ر ض   ذا أ اللب  «ل  ا شكة،حتما جأ م   اا ذ  دك 

     ن إ ىت  ،عم  ار ا اذهل  . أ ه أ ءا  طا م  عد أ اجت  امتح النهئ 

     ا س الع ية أمرا م  ا». ك تلا دجأ

     ــمدن  1895 ــ   ــدأ أ نشــت  تــ ال ح يــة ــ ل ثد ـ حـ  ــ م ،ةن ـ ـ  ــ   ــة  سلا ــ  ا ــ  و ــ ي  ــ  د ـ عـ و .ءــ  عــ  اــح  ــ ا ص ــ  أ ــ  ــ  ت ـ شـن أ  ــ و ،1905 ــ  ،انــ  ــظ  ــ ا ا ـ ـ ا اءار ـ ـ  ي ــس   مكتــب

    :ــ  ،ــ علا رــ  لا ءــ  ي  ــ إ النس ية ال ة و ظر ة الكمية

    ــهنكل  ــ  كــر  ســي ة  ة: ـ صـ خلا بية  ـ سـنلا ،ــ  م ــ م ــ ن  ـ يـل ــ  أ  ـ نـع  ــ ه  ،«ةــ  » ـهل ةـ رحت ا نـ ا رـطأ  إ ـل ـم دـ  ـ و ــ   ت ـ شـن أ أ  ـ مـو ،ــ ه  ــ  لا  ـ سـنلا  ـ هـنم  ـ تـلا رــ  لا ــ  م ة ـ يـ ي  «ةــ  » رــ   ــه و

     ـكت  – ا ـ  يهـ أ الضـء أ د هـ  ـ الضـء

    –  ــد  ة ـ قـلا ــم  ــ  ة أو ـ ـص نم ي ـ سـج ــم

     ـ      ـر قو ،ـعلا  ـي ي  ـ  ا ـ د أ: ـ شـلا أد ـ ـ  ـ شـم ــ  إ  د ـ عـ  ـ يـ  هــ  أ ذ ـ لـا يلك ا  غا ،ا  أ   ال ي ء  غا «  ذا

    .« ر  م   ة مج  ب  ء ال ي  ــء ـ ـ  ـ تـ ا ــ رظ  ــ ت  ــ او ـم ـت ي و ـيغت   ـة جمعـ  ـ ا مـ طل ـا ـسي  ـ  1909 ـ   و ،ةـعملا  تـ أ إ بـ 

     إ ـ ت ا ـ  ـ و  جمعـة ل سـ ال ي  ـء النظر ـةب  ـ صـن ا ــ   غ ـ شـيل 1910 ة ـ يـ ا ار ـ ـ  ة ـ عـمج ــ   ــ ب س  1912 ـ عـلا  ــ ه غ  ــر  ا  ـ نـكلو

     .....ــ  و ـ غـم  ـ تـجو ــ م  ــ ت ا ،1915 ــ   ،رــ  أ انــ   ــ   د ـ عـ  ـ رظنلا وأ ـم دـ اوو ،ـ اإ ـظ أ ةـعي لا

    ة. ـ يـ علا

     ــع و ــتلا ةــ رظنلا ــ و :ة ـ ـ

     ال 

     بية ـ سـنلا

      ـ لـوو ة ـ يـ لا ةــ  رظ  ـ طـإ   ة ـ سـت ا ةــ  رحلا ،ةـ لا ةي ـسنلا  ـ  .ـهي   يـ م هـ النسـ ية ـي  إ ،ةـ رك لا ـ تلا ـ  ـم كـ أ ـ  ،ءــ ض لا إ ــ ع رم  ـ سـت  ــ  غم اد ـ عـصم بــ  ر  ــ  أ  دـعص ا بـ ا ـه   أ الت ـا التـ  شـعر و كـر

    ة. ـ يـ لا رــ  أ ــ   ــ   يي  ـ كـ

     ـل أ  ـ ت  تـشن أ ـ  ر الع يـة حـلا دـ ا  ـم

    لر  هشلا تشن أ ةلع  س م

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    كت 

     

    رح

     

    في

    57

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    58/72

    ــة   ظ  ــ  ف ست  ــى   اطه ـ شـ  ز ـ كـرو  ــ  ب ف ة ـ يـمل  ة  ـ ـ اث  ــ ف  و 1916 ا ـ ـ   ــا ف   ــ ت  ة ـ يـبذاج  زــح ــ  ــث  ــ واح .ــم  ــ  ــ ث و قـ أ ـه   شـاطا ا و ـه كان دئـا  ـه ف  ياسـية

    .ــ حو ز ـ ـ   ـ ضـ و ة ـ سـاي ل  ـ لـخ     وح  ت ي  أن ز د « إن ج ة».  خل  ي  ت ا  ب ا وبا تا أن

     اـسايق  كأ ا    ـش  ا  إ اتـش أ ـل   شـم  ـا   1919 ـه   ك ءاـ أ ـ أ ـت تا أن  ـ شـ أ رــ ص  .ءــ ض  ار ـ ـ  ــى   ة ـ يـبذاج  ــ   ،نا  ـ ـاب نا ـ ـ ز  ــ ب يــ   اء ف ـ ـ  ــ   ة ـ يـبذاج 

     ــ   ا ـ يـ ي ا د ءــ ش  ـ صـ  دا ـ ـ   إ ــ  و ت اد ـة بـ ـاد وكـة و ا ة.   ـ  ـة  ـاءــة    ة ـ بـج  ــ ة سب ــ   ــ   ــ  و ــ   ــ  و تح كـ ح ة   ـ    ـا  ـا  صـر أ ـ ،إذ ـ  ،دوـش  ـ  ـ  اد ب ـ اـ  ـس ـ   قيلـةه  ـ جـت  .اــ  و ــ  اردو ـ يـل  ــ ك ــ ب ــحت   ــ  ب ــ ي  ،ة ـ ـ  ــ   ــ   اردو ـ يـل  ــ ك

      ــ  ب  ـ بـ ،ــ   ــ ك اــ   ة ـ ضـ اغ ــ   ــ   ــ    و .دو ـ شـ ــ ق  ــا  ب ــ   ــ ت  ة ـ قـ  جمـ   ز ـان  ،دا ب ـ ـ ابر يـ   ـى ـ  ـ  ــ  و ــ   :ةــ  و  ــة  ث  دا ـ ب ـب نا ــ  ــ  

    . ـ مـ  و

    كتشـا ه   يز اء   1921ا ـز ب ف حـا أ شـتا ف

     ــ   اد ـ جـ إ إ   ـ سـو ، ة ـ يـ  ــ  اظ  ــن  ا 

     ـب ـح ـح اـج   ا ـ ،أ  ظ ـة ـكأ نـ ل ة  ـ يـبذاج  ــ و ةي ـ ـ يطا  ــق و ة ـ يـب ــق 

    ــه   ايح ف  ـ صـت ــة  ق  ءا ـ ـ  ــ   .ــ   ــ ا ي ا ي و

    ة  ـ يـ م  ــة  ظ  رــ   ــ  اك ذإ ،1925 اــ   ة ـ يـلم  

    ــ ا  ي ا ي   ــ   ــ   ه ـ جـت  ــا   ــى   ا ـ سـ ــ ت 

     ــ  .ــ تو ــتح ىــ  ــق  ــ 

     اــ   ــ  آ ة ــ   ــ ل 

     ظ ــة  ف  اتــش أ

    ف    ،اــ    م يــة وب

    د  ـ قـ   ــ   ـ بـ ،ا ـ ـ ت را  حيا ــه   ــ   تا يــة  ث ــة

     ـا  ـح ـشب اـ ا إ ـقت 

    ي ا يــ ا  ف  رــص  ــت 

    او إدر ــا  ـ ـ و ،ةــي م 

     را ـ ـ و .ــ  أ ةــ  ظ  ــ م 

     داـ   إ ـ و ةـي م   ـ   ـا بيـ  ـى

    .1955 اــ  ف

     1955 ا ـ ـ   ــ   ــ  بأ 18 ف

     اــ  ب ــتن  ــة  ف

     ا ـ ـ  ــ أو ــق    ــ ذ

     ــ   ات ـ شـ أ ــ   ــن  ت  اــ  اج  ــ ا و ــ 

     ــ   ــ  ذ اــ  ب راث ت ـ سـ

    أر   إ  ــ ت   ــا ا

     ق تــه.

     ــ  اثك ــ  ث  ــ  ه س ــ  

     راــ مك حقــة   ــ ث و ــى  أ شــتا  ابتــا  ــ 

    ــا   ت  ـ يـ   ه ف أن ـ تـ غر

     ي ــس  ز تــه  ف با ــ ي ة 

     اــ   رــ  ــ ب

    وكا ــ ســتق ية   . ـ ـمتج

     ـ  اـيخب ةـ  ـ 

    ز ا 

       ز

    ش ك اتس

     يلم تز ن  ان

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      كت

     

    رح

     

    في

    58

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    59/72

     ــ م  ـ يـر  ا ـ عـ يات ـ شـ ي ــف. كان  أ  ــود   ــ ع

    ث  ـ حـي  ــ  إب  ـ مـؤيو  ـ يـرخل ـ حـي درــ  تم ،ــ  

     ـت  رى م ـة خـ ـطق  ـ  . ـ ك  ـ داصم ء

    ــ ن   ؤ  ـ قـي ،يات ـ شـ ي ــ   ن ـ سـكزي ا ـ تـك  ،« داـ و ـ  ــ  تمو  ـج ـجو ياتـش ي»

     ،ــس ئر  ياتــش ي اــيرظ  ــع رة  ـ ظـ  ذ  ق ــا

      ـ يـرظ و  ـ مـا  ــ س و ــ س  ا ـ يـرظ  ــا  صخ

     ـق ثوـ  ـم ـ با   ـ  ـا  ـ ن ،ـ 

     رـط  ـم ـ ت  ـع اـ  ا  تـب و اـ  عاـ 

     ي ـ ـ ـ ـ  ــ    ــ   يات ـ شـ ي  ـ ضـو .ــ يقت :ــ   اء ـ ـ ـ ـ يـز ـ ـ ــ  ــ ـ  ــ ـ ـيـح   ا ـ ـ ـ ـ ـ ــ  ــ م

     .ا  س  يرظ 

     .ما  س  يرظ 

     .  م ا ا

     

    . ا  يرظ  ــ   ــ ع  ـ يـزجاع ءــ   ـ قـي ــ   ــا  مي ــ ت 

    ــ ون    ا ـ يـرظ  ــ   يات ـ شـ ي ــ   ــ  ك

    ــ .   ايرظ  ــ ح  ـ كـؤ  ــ لن ت  رى ـ ـ  ــ ت  اــ  ت 

     ــ يح  ــ   ــا  ج  ـ ـ  ج ــ ع  ــ  صب ــ  و

     روضئ ـ و  ـز و طا ـ ويـ و اف  ايـا

      ـ جـر  ــ   ا ــ  و ءا ـ ـ   ــ ع رــ س و ــ  ئ. ــ  ايرظ  ــا  ج

     س تقلا ض

    .«ةي ا   رد و  قاد ع ن ي ت ر  ش  ردي ،ن ن   م»

      ن  وــ  ي ،ــ س  ـ يـرظ  – ــ غ نود اــ   – ـ شـتك ــ  ك ـ ـ  أ ـ ـ  ا ـ مـع» :ةر ـ مـ ذ يات ـ شـ ي ا ـ ـ   ــ   ــ ق  ،نا ـ مـز و نا ــ   ئا ـ سـ ــ   ــ  ذ   ـ شـي  دا ـ ـ  ــ ش  ل :ن رف ـ ظـ   ـ جـري  ــ س  ب ـ ن  ان مـز و نا ـ  ـ  ءاـس   ـ  ـت   ـ ـ كان بط ـا ،ـ   ـ مـ عمـا كان ذ ـ

    .«داـ  ـط  ـم ـ ع   شـ  بح ـا ـ حب اـت ابو ،ـك

      .«ةر م ير  بر  ات  ي ر  ي  رة جية بصة بي عا ما ،وما أ »

      ـ سـب» :ات تــ    ــ   ــ  م ــ  و ،«ءا ـ يـز   ات تــ   و ءرقت ـ ـ  » ــن  ب 1919 ا ـ عـ ــ   ــ  اقم و اــ  تخ ر ـ ـ ي ذ ،رقت ـ ـ   ــ   اــ   ــ   ــ  ير  ـ ـع ءا ـ شـ  ــ ع اــ  ي ن رء ـ ـ  طت ـ سـي ــ ت  ــ ص  ـ  ـ   تـ  ربـ ب ـا وضحـ ..غـ ن ـ ق  ـ ص  ـ حب اـعم   ص  ـا ـ  يـدر  ـئاق   ــ ج ــ  ط  ــا   ا ـ قـ  ــى   ر ـ ـط  ا ـ مـ .. ـ ـ  ــى   رــ ط  ــ  ض  ـ قـب    ـ سـي 

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    كت 

     

    رح

     

    في

    59

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    60/72

     بـ  ـن   جمعـة الدراك ا بيهـ سسـت  قا . سـا ـه ـ  ـ ف  ـ ي  ا ضـ ف هـ إ  هـ يـد.« ـ جـئ ــ  اق ا ذــ   ــن   ــ خص  ي ،ة ــ سسأ ــ  ا ــ أ   اــ فا إ ــ  ا د ـ قـي ة ـ ـ ا ــ ئقح ا

      تـبثل ةـ بيج ا ةـفا إ ـ ا ـ   ،مـش ـ أ ـ يظ  ـحب أ ـ  ،ـقمع ـ أ ـمهف رـ  ـ » ـ ا ظيـت».

      أ ــ  غ ا رــ  ا ذ ـ ـ  ة ـ فـ ا ة ـ قـ قح ا نــ   ــ  ق ا ى ـ عـ ،تــ    ـ ـ ض  ــب ة   ا ة ـ يـظ  ــص  خ  ــن  » ــ  فا ــ    ،ة ـ قـطا ةــ  ح ا ــ  ف ى ـ عـ ــة    ـ يـز ا ــ ف ،ة بــ   ــة  ح  إ ــ ه  ــ  لا نــ    ةــ  ح ا ـ ا حـت   خ ـ عـن ، ـض  ـ  ا ـثا ةـ  ـ   ،ةـ ح ا تـ  ـ إ أ ةـ ئض ا تـ ا ة سـارد ـ ا ـ جي  ذـ ا ، ـض  ـ  ا ـثا إ ةبـ   ا ـ ،اف ـ أ  م ـ   ـت ا ـ  ـب ة ،رــ ج ا  ـ ـ  ــن   اــ فا ــ ثا اذ ـ هـ  زــ  ما ةــ  ح ا ةــ   ــ   د ـ هـج ا ــ  ف ــ   ــن    . ـ ـطا

     ـت    ـد ـع ـ فا ـقف ،ة بـ  ا ةـيظ  ـ  ف ـ    ـذا ،ة ـ ا ةـ  دـعإ ر ـ ا نـ  ـب أ ـ) .«أ ـ أ  ـ  ـات أي ـين   ـ ا ئـ ا ـ  ـن ا خـ   هـ  ـن   سـ ،ة ـ ح  زـ م  ف زيئ ـة

    (ـ بم  أ ةـ د فـس ـ  إ ـط 

      .« ا نيد إ ا دا ن  دج  ر  في  ، ظ ا ذ    عي  ا  إ»

      .« ا مج  سا  ي ذ ا صخ ا نع ز  ق  ر ع د لا»

      ،ـ  ق ـ  – ـه ب  ـ ح  – ـ  ـ ج   ـد ـي نـ  ـ ا اـ ل ـ ي ذـ ا ـ ا إ» إ ة ــ  غ  ه ا ــ ج   ــة  ج ا ــ ج  ــ ه ف ــ  ي  ةــ  ير ــ   ــ ج  ة ـ يـظ  د ـ جـيل ــ   ن ـ حـ  . ـ حـا ــن    ــ غ  ه ا  ـ جـا  ــ   ــ ط ق ) .«ــ  ا  ـ جـا  ــ    ــ   خ  ن ـ يـهظ  ــ أ  م 

    (ـ  زـئ مـ  ـع ـ ق أ ـ ا.   ر ــ    ،ــ  ا ــ  ا ى ـ جـ   ر ــ   ــ    ــ  قي ةــ  م ا ةط ـ ـ  ـ  ق ق  ــ  ب را ــ ب ي نــ    »

     ذه   .ـه أ ةـ ض  ا ـ ي أ ةـ اا ـ اق  ـب ا ىـع ـغبي  ر ـ   ،ـ لا  ر نـ  ـ  ظـعأ

    ــر   ا اذ ـ ـ   ــ ه  ــ  قي نــ   ـ ـع  ــ   ــ   ــن   ـ ـيد ــر  ش ــ   إ ةــ  م ا ةط ـ ـ ا دــ ق  ة ـ قـيط ا.«ـع ـ ا صخـ ا نـي يخ ـ ـ ا ـ عـن

      .دـ ق ا ةط ـ ا دـ  ا هـ اسـ ق ا ـ عـن  ـ  ي طـ يـة ا ـطة الاع ـة ـ ا ـيط  إ».ـ ا ـ  ا ة  سـر ـسا ةـ ح ا ر د ـ  ـ  أ ـجي ة ـ  ا ـ  ـش ـ أ ـ  «ةـ عا

     مة ا طحت: General Relativity  ا  ب ة ا ة - Quantum Teory   - Special Relativityظية ا م ة ا  ب ة ا خ ة

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      كت

     

    رح

     

    في

    60

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    61/72

    : 2. تاريخ الكهرباء االنضغاطية  1

      1880    

      .()                     .   1881    

    . ؟

    3 . 2كيف تعمل 

      .

      32   .     : - ثنا ي القط ب الكهربا ي 

      .  .d q– q+   p

    . p=qd :

            : - االس تقطاب  .C/m .

    ي مجال الطاقة حاليا  فـ ثو حـبلا فد هـت ،ةيلبقت ـ سـم ة ـ يـقاط  ا ـ صـم ر ـ يـوطت ى ـ لـإرة  ـ ضـم ة  ـ يـلورتبلا ة  ـ قـاطلا أن  ا  ـ صـوصخي  ـ فـ ع ـ قـوتم الو ـ هـم ا ـ صـقن نأو ،ة ـ ئـيبلابي  نـاثلا ف صـنلا ة يـادب ع مـ لور تـبلا نوز خـم

    رن 1. ـ قـلا اذ ـ هـ ن ـ مـ

    اء  ـ بـرهكلا ة ـ سـا م ـ تـت ، ا ـ طـا اذ ـ هـ ي ـ فـا  ـ هـنأ ر ـ هـظ ذإ ،ر ـ ثـكأ ق ـ مـعب ة ـ يـطاغضنالارة  ـ يـثم تاز ـ يـمم ا ـ هـل ة ـ يـ ايتعا ر ـ يـغ  وا ـ مـ

    لالهتمــام.ا  ـ هـت دقب ة ـ يـطغضورهكلا  وا ـ مـلا ز ـ يـمتتتعمال  ـ سـاب ة ـ يـئابرهك ة ـ قـاط جا ـ تـنإ ى ـ لـعال  ـ ثـم ا  ـ هـناكمإبف ة.  ـ يـكيناكيم ة  ـ قـاط

      ا ـ يـت ى  ـ لـإ ة  ـ يـكيناكيم زازات  ـ تـها ل  ـ يـوحترة  ـ يـخا ا ب  ـ جـتلا ت  ـ نـيب د  ـ قـو ي.  ـ ئـابرهك  وا ـ مـلا هذ ـ هـ لامعت ـ سـا ن ـ كـمملا ن ـ مـ نأا  ـ هـ و رم أن  ر  ـ يـغ  ،ة ـ قـاطلل دات  ـ لـومك

    ا. ـ مـ ائي ـ شـ ض ـ فـخنم

    اء ـ بـر ـ هـ كـ لـا

    ا ضغاطية

    :

    ثنا ي قطب بسيط.

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

     مكو

     

    فزي

    61

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    62/72

      )  :   ) (  .  .

     p1  p2 …pn          .

    P=p1+p

    2+p

    3...p

        .   )   2000 .(

      . 12500 1.4                        .                            .

            ) .          

    .(  )  ‘B ‘A B A .( x   ‘‘B ‘‘A

    .y  ( ) y   x  

    :                  .

    .

             .                      .                      

    .               

                             

    .(y)            

    بنية ذات مركز تماثل يبقى استقطابها منعدما.

     كهر غطية. بنية ال تحتوي على مركز تماثل

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      مكو

     

    فزي

    62

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    63/72

      :5,6()   . 12% .SiO

      . .

      : 2LZT  

    .

      : 2GaPO4 

        . .

                :7   .Al

    2SiO

    4 (F,OH)

    2  .

    .

      :2,8  .

    .

      :13,14     )

    …( ) (

              :2,12    

    .

                        

    .15

          :11         .               

    . ( )

                :10                  

      . .

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

     مكو

     

    فزي

    63

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    64/72

    لمر ع

    1.http://www.lefigaro.fr/matieres-premieres/2011/04/04/04012-20110404ARTFIG00733-une-penurie-de-petrole-se-profile-

    pour-2050.php

    2. eory of Piezoelectric Materials and eir Applications in Civil Engineering, Antoine Ledoux, Ecole central de Paris,

    June 2011

    3.http://academic.uprm.edu/pcaceres/Courses/Smart/SMD-5A.pdf 

    4.http://www.gdp.if.pwr.wroc.pl/pliki/physics_%20of_dielectrics/Piezoelectricity/Piezoelectricity.pdf 

    5.http://science.howstuffworks.com/environmental/earth/geology/quartz-info.htm6.http://www.piezomaterials.com/Quartz-SiO2.htm

    7.http://en.wikipedia.org/wiki/Topaz

    8.http://en.wikipedia.org/wiki/Tourmaline

    9.https://www.americanpiezo.com

    10. https://www.americanpiezo.com/piezo-theory/generators.html

    11. https://www.americanpiezo.com/apc-materials/sensing.html

    12. https://www.americanpiezo.com/piezo-theory/actuators.html

    13. http://www.geniemeca.fpms.ac.be/Recherche/recherche_piezoelectrique.htm

    Piezoe- : / lectricity 

    ermoelectricity : Pyroelectricity :

    Crystals : Electric dipôle :

    Polarization :dielectric crystal :

    center of mass :Rhombohedron: Orthorombic:

    generators :

    sensors : Actuators :

    Motors :Auto-focus :

      •:

    نتاج الكهرباء صفة

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

      مكو

     

    فزي

    64

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    65/72

    :

    ل ق ردة

    و ل ري اض ي ات

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

      ض ير

    65

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    66/72

         

    1.

        .               

    .  

          .                     .  

    . 24 22 

                   ] ‘oo o ooo ooo ooo ooo oo ooo’  o ooo oooo oo oooo ooo’ [ 20          [  21    ] ‘ooo o 

    .    « »            

     ( 16 10) 26           .        25       90                        

    .

                       . 

    !

            26     .

      .                  

    .

    1. Symbol addition by monkeys provides evidence for norma-

    lized quantity coding, Margaret S. Livingstonea, Warren W. Pet-

    tine, Krishna Srihasama, Brandon Moorea, Istvan A. Morocz,

    Daeyeol Lee, Proceedings of the National Academy of Sciences,

    111, 18 (2014) 6822–6827 (doi: 10.1073/pnas.1404208111)

    ل مر جع

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ري ض ت

    66

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    67/72

    :

    بن لبيط ر

    خبير علم لنب ت و لصيدلة

          .   1197 .

    .1248  

     

                 

           

                      : .              

     

      1400 “ ” .               300                             

       

    .     :         

                    

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

    ع ل ةيصخش

    67

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    68/72

            

    : .

    الطب

     

    يف

     

    املغني

     •

    • الجامع ملفردات األدوية واألغذية

     يف  دوا ـ لـا ر ـ ثـ ه ـ يـف ث ـ حـب ةدر ـ فـملا ة ـ يـودألا يف ي ـ نـغملا •

      .

    الم ــا يف املنهــاج مــن الخلــل  ـ عـإلاو ةــنابإلا باــتك •

    .

     

    و هـو

     

    ،ةدر فـملا

     

    ة يـودألا

     

    يف

     

    قوريدوس سـايد

     

    كتـاب

     

    ـسفت

     •

       

    . • مقالة يف الليمون.

    • كتاب يف الطب.

    • ميزان الطبيب.

    • رسالة يف التداوي بالسموم.

    :   1248               

    . 1875

    ل مر جع

    •160 – 159 : 2 :   •358 : 5 :   •256 : 23 :   •67: 4 :

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    شخصية ل ع د

    68

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    69/72

    https://www.gatesnotes.com/Health/Most-Lethal-Animal-Mosquito-Week 

    ماخل دعل

    www.science.ma 2014م ارس 

     

    يا ني

      م ن وع

    69

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    70/72

        (transcendance)

                            .     «»    

                                     

    .  

                   

                    

    .                                    

    .        

    .

    لذكا لتكنولوجي  «سمو»

    به

     و لتهديد ت لمحدقة

    :

    www.science.ma 2014  ماخل دعل

    م ار

     

    يا ني

    ع م ي

     

    خ ل

    70

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    71/72

    لة

  • 8/18/2019 Sixth Issue MaghrebAilmi

    72/72