Skaapproduksie en Voeding

23 Januarie 2018

1

Voeding – fokus areas!

Herfs-lamseisoen as voorbeeld

Prikkelperiode (flushing), Paarseisoen (mating), Dragtigheid (pregnancy or gestation), Laktasie(lactation), Speen (weaning)

Reenseisoen

BEGIN

Pe r i - N ata l e p e r i o d e – 8 m a a n d e ve rs n e l d este l s e l

Twee kuddes, lam elke viermaande

Paarseisoen Peri-natal period

Speenseisoen*

A November 2014 April 2015 Junie 2015

B Maart 2015 Augustus 2015 Oktober 2015

A Julie 2015 Desember 2015 Februarie 2016

B November 2015 April 2016 Junie 2016

A Maart 2016 Augustus 2016 Oktober 2016

B Julie 2016 Desember 2016 Februarie 2017

1. Pr ikkelvoeding

Periode: 3 weke (min 17 dae) voor paartyd vir 6 weke (3 weke na die aanvang van paartyd, 17 dae);

Eetlus en smaaklikheid;

Verhoogde vlak van voeding;

Ovulasie tempo word beïnvloed deur:Kondisie tydens die teelseisoen

180 dae voor die teelseisoen (follikel ontwikkeling)

Proteïen en Energie is van belang;

Verhoogde Lam % weens fekunditeit;

6415 Nutri Lek Energie 18 op weiding of 6404 Nutri Lek Produksie (hoër RP – 25%)

Dif ferent gra ins for f lush feeding of ewes

(Van Pletzen & de Vi l l iers , 1991)

5

Pr ikkelvoeding – Sukses hang af van:

BCS 3.5;

Periode 17 dae ovulasie siklus;

Moet `n verhoogde vlak van voeding wees;

Vermy estrogeniese weidings tydens die teelseisoen;

Seisoenaliteit skape is kortdagtelers;

Prikkelvoer is nie sinchronisasie nie, dit verhoogovulasietempo van ovulerende ooie.

2. Dekseisoen

3 . L a m s e i s o e n - Fa k to re wat b yd ra to t l a m -m o r ta l i te i t

Drakrag en kudde-grootte% lammers gespeen per ooi neem af met 7.5% vir elke 50 addisionele ooie in die kudde;

Lammers en ooie raak geskei;

Tyd spandeer in lam-area:Ten minste 2h “bonding” (48-60h);

Vermy enige situasie wat die ooi forseer om haar lammers telos, selfs vir kort periodes (water gaan soek, kwaliteit weidingens).

Lengte van die ooi se wolSkeer voor die aanvang van die lamseisoen;Ooi gedrag tydens koue weer.

Lamseisoen (tyd van die jaar)

Oorsake van lamvrektes

Doodgebore / Still birth: 36.4%

VVB-kompleks / Hunger, neglect, exposure: 49.6%

Wisselwerking tussen die ooi en lam

Ander oorsake / Other: 14%

Virusinfeksies, roofdiere ens

Viral diseases, wild animals etc

Oorsake van lamvrektes

Geboortetipe / Birth statusTweeling vs enkelinglammers maar veral by drielinge / Twins vs singles but especially triplets

Geslag / GenderRamlammers meer vatbaar vir vrektes / Ram lambs more susceptible to death

Ooi-ouderdom / Ewe ageJong ooitjies en ooie > 6jr / Young ewes and ewes >6yr

Geboortemassa / Birth weightFiguur 2

Geboortemassaen lamvrektes

Inv loed van Bestuurste lse ls

Lamvrektes hou verband met ooi-konsentrasie in kampe en die aantal lammers gebore per dag asookinvloed van die omgewing -

Intesiewe (lamhok),

semi-intensiewe of

ekstensiewe stelsels

Intensiewe stelsels (lamhokstelsel) -

Skuif ooie net voor lam of kort daarna na hokkies (1.4 x 1.4 x 1.0m);

Arbeidintensief, maar beperk vrektes;

Higiëne is van belang (ontsmet hokke, naelstring van lam);

Ooie moet aangepas wees by kragvoerdieet.

Inv loed van Bestuurste lse ls

Wenke vir d ie lamhokste lse l

Laat dragtigheid

Pas ooie aan by byvoeding (4 tot 6 weke voor lamtyd)

Verseker gesonde ooieDoseer en ent (bloutong, blou-uier ens), spuit Vit`e ADE, mikromineraal aanvullings, mikskeer of skeer en versorg kloutjies:

Die 3 T’s

Plaas ooie 14 dae voor lamtyd reeds in kleiner kampies;

As eerste lammers aankom, skuif oor na lamhokkies.

TOESIG dag en nag -

Arbeidintensief.

Plaas ooi met lam net na of net voor lamtyd in die hok en verseker dat lam suip -

Sowat 6 ure nadat ooi gelam het is lam reeds skoongemaak en genoegsame kolostrum ingeneem.

Ooie word na sowat 2-3 dae (enkellinge) of 3-5 dae(meerlinge) uitgeplaas in klein kampies -

Maak tropgroottes stelselmatig groter (10 ooie 20 40 maks 100 ooie).

Maks 200 -250 ooie en lammers per kamp.

Wenke vir d ie lamhokste lse l

Seleksie in lamhokke -Speen die maksimum aantal lammers: >180% is moontlik;

Selekteer ooie streng vir moedereienskappe;

Identifiseer en prul;Ooie wat gesukkel het met geboorte,

Ooie wat lammers verwerp het,

Ooie met min/geen melk,

Ooie met foute aan hul uier, bek, bene,

Swak lammers,

Maagbuis lammers.

Wenke vir d ie lamhokste lse l

Skandering as bestuurshulpmiddel

Dragtigheidstatus;

Groepeer ooie;

Nie-dragtig, enkelinge, tweelinge;

Ondersoek ook uiers vir melk

Gebruik dit om grootmaakvermoë te identifiseer(tweeling met skandering maar net een lam grootgemaak)

Weaning % of h ighly fer t i le sheep herds –

Nat ional Sheep Farmer of the Year

18

Verhoging van produktiwiteit

21

Lamhok afmet ings

Lengte: 1.4 tot 1.8 m

Wydte: 1.4 m

Hoogte: 0.8 tot 1.0 m

Poldenvale hekke: Hoogte 0.9 mLengtes van 1.37; 1.8 & 2.75 m

26

Semi-intensief -

1) Rondskuif / “Drifting”:

Dragtige ooie word daaglikse geroteer na nuwe kampe enooie met lammers bly agter;

Bv. 4 kamp stelsel ooi bly ongesteurd by die lam vir driedae.

2) Klein troppies:

Lamkampies met 25-30 ooie (40-50 ooie met enkelinge);

5-10ha kampe.

Effek van Bestuurstelsel

Ekstensiewe stelsel -

Ooie in `n trop in `n groot kamp.

Inv loed van Bestuurste lse ls

Algemene Wenke

Werk rustig met ooie;

Ooie moet binne 4 ure na lamproses begin het geboorte gee aan die lam;

Lam moet binne 2-3 ure suip;

Doseer kolostrum aan swak lammers;

Beperk hanslammers;

Ooi rantsoene

Vroeë laktasie – 6415 Nutri Energie 18 / 6404 Produksielek

Laaste trimester – 7601 BIR Builder of

Meng 6330 Multi Mix 20, O/K of Bypro 35, graan, sout, voerkalk Ooi ratsoen (15% RP)

200 – 400 g/ooi/d

> 400 g/ooi/d in laktasie (BCS, massa, # lammers)

30

4. Kruipvoeding

Lammers behoort GDT van >175 g/d te realiseer;

4 kg lammers teen speen:18 kg (80 dae oud),

21.5 kg (100 dae oud).

Verhoed permanente lewenslange produksie enreproduksie verliese weens wanvoeding van die lam (voor en nageborte) deur kompensatoriese groei.

Hoe?

Kruipvoeding

Bevorder kompensatoriese groei, veral waarmelkproduksie beperk is;

Meerling lammers;

Voordeel by:Verseker volledige groei van ramme en jong ooie;

Vir Vroegspeen;

Voerkraal-afronding.

Verhoed oorvoeding van jong ooie:Vet-neerlegging in die ontwikkelende uier.

Liggaamsmassa

Geboorte speen jongooi 4-tand

Wolproduksie

Jongooi 4-Tand

Produksiedoelwitte

Tipiese speenmassas -

20 -25 kg @ 80 dae;

Vroeg gespeende lammers vir voerkraal afronding:

15kg is die minimum, maar eerder 18 - 20 kg.

Optimale groeitempo vir produksie en reproduksie;

Stoetdiere groei optimaal;

Behou matige groeitempo.

Aanvul l ing deur Kruipvoere

Periode 14 - 21 dae ouderdom -Krities vir rumen ontwikkeling;

Speen lammers wanneer inname > 250 g / d;

Verlaagde speenskok.

Vereistes/Behoeftes:

Smaaklik, aanvaarbare vorm, voldoende RP en UDP (> 3%), Stysel, Vesel, Ureum (NPN).

Tip iese kruipvoere - tu ismeng

Feedstuff kg kg

Lucerne meal 220 220

Grain 700 700

Soya OC 180 -

Cotton or Sunflower OC - 150

Fishmeal - 40

Limestone 10 10

Salt 5 5

Ammonium chloride 10 10

TOTAL 1125 1135

INTAKE 250 g/lamb/d

CP 40g

UDP 40%

Energy 2.8 MJ ME/d

Kruipvoere met Nutr i Feeds

Klaar gemeng - 9703 BIR Weaner (NFF 4263)

Selfmeng:

9607 Skaap Maxi 33 (NFF 4167) – 150kg5807 Bypro 35 (NPN-free) (NFF 4170) – 150kg

Graan (Maize meal) – 700 kgTOTAL 1000 kg

RP – 160 g/kgNFC > 50%, Adj Starch – 44%

Ca - 0.9, P - 0.33CP ex NPN – 20%

Ruvoer ad libVir groter/swaarder lammers - 100 kg mieliemeel kan met 100 kg goeie kwaliteit lusernmeel vervang word.

M i l k Fe ve r / M e l k ko o rs ; Wa n n e e r b e g i n d i t ?L a at d ra gt i g h e i d

Periode 90 – 150 dae van dragtigheid;

BAIE belangrik vir lewenskragtigheid van lammers en daaropvolgende groei!

Metaboliese siektes soos Domsiekte en Melkkoorsmoet reeds tydens die periode bestuur word.

1. Mi lk fever

Sheep differ from cattle in the occurrence of Milk fever: Pregnancy as well as lactation;

Can be confused with pregnancy toxemia;

Necessary cause – Ca balance;

Two options:

Manage Ca intake pre-partum and then increase post-partum;

Negative DCAD.

Milk fever – Pract ica l pointers for sheep

Epsom Salt (Magnesium sulphate):

Mix 1% into complete lactation ration OR

4.0 – 4.5% into lactation lick.

Intake should be 16-24 g/ewe/d.

Start 4 weeks prior to the lambing season and remove after partus.

On grazing/pasture low in Ca, add 1% limestone to the lactation ration.

Feedlott ing : Gross Margin – Apr i l 2017BRUTO MARGE GROSS MARGIN Verander slegs aan data in die geel blokk ies

Afronding van

skape: 100 Aantal lammers in voerkraal

D Begin Liggaamsmassa 27 kg

Eind Liggaamsmassa 45 kg GDT

A

Massatoename in

Voerkraal (kg) 18 60 Dae in voerkraal teen GDT van 300g/dag 300

Uitslag % 47.5 % Tipiese GDT wissel tussen 250 tot 350 g/dag

Karkasmassa 21.375

Vleisprys R/kg

karkasmassa R 64.00

B

Verwagte netto

inkomste per kg

lewende LM R 30.40 Inkomste

Totale voerverbruik per

lam 72.90 kg 72.9 Totale voerverbruik is `n funksie van dae in voerkraal en daaglikse inname

Doeltreff van

voeromsetting 4.05

Voerprys R/kg 3.073 R 3 073.00 voerprys per ton

C

Voerkoste per kg LM in

voerkraal aangesit R 12.45 Koste van produksie

E

Aankoopprys per kg

lewende LM R 28.00 R 756.00 aankoop of produksiekoste van lam

V

Verliese verdeel na "per

lam" R 15.12 2 Aantal vrektes: Verliese in R gedeel deur die totale hoeveelheid lammers

bv. 3 vrektes uit `n kraal van 100 lammers = 3xR700/100

Bruto Marge [A(B-C)+D(B-E)] - V

R 372.86 Wins of Verlies

Maks

Aankoopprys R 30.40 per kg lewende massa OF 42

DANKIE!

43